RAIL MAGAZINE
PLUS RAIL MAGAZINE
#07
Neurenberg 2013
Rail Magazine 302 / februari - maart 2013
Len de Vries
Rail Magazine 302 / februari - maart 2013
Neurenberg 2013 Len de Vries Uw redacteur en zijn trouwe helper togen dit jaar weer twee dagen over de Neurenberger beurs. Normaliter is mijn gewaardeerde en bekwame hulp productnieuws-redacteur Otto Dijkstra. Op oudejaarsavond echter werd Otto’s borstbeen doorgezaagd met een draagbaar cirkelzaagje (Proxxon? Dremel?), ging er een krik tussen zijn ribben en werden drie bypasses rond zijn hart gelegd. Otto is nog een hele tijd aan het revalideren van deze ingrijpende operatie en was beslist niet in staat om “circus Neurenberg” te bezoeken. Ad Werps was de tijdelijke vervanger en samen maakten wij de gangen onveilig op zoek naar nieuwtjes voor de vaderlandse modelspoorder.
94
Die nieuwtjes zijn er meer dan genoeg, Artitec pakte uit met een spectaculair programma, waarin de NS 6300 ongetwijfeld de hoofdrol speelde. De nieuwe DAF-trucks zullen ook hun weg weten te vinden naar vele Nederlandse modelbanen. De Nederlandse vertegenwoordiger van Piko heeft het aangedurfd met een Hondekop in schaal N te komen. Voor het eerst in jaren kunnen wij een echt nieuw Nederlands model in deze schaal aankondigen. Rocky-Rail komt met een up-to-date versie van de NS/DB Schenker 6400 met correct digitaal geluid. Een tenderloc van het USATC is na de Tweede Wereldoorlog in Nederland gebleven en is nu ondergebracht bij de Stoomtrein Goes-Borsele. Maar liefst twee fabrikanten kondigen een model aan. Fleischmann en Roco hebben in hun catalogus gekeken of er nog modellen zijn in hun oeuvre die achter de nieuwe Nederlandse stoomloc-
Artitec Artitec stelde een ambitieus programma voor met in de hoofdrol een nieuwe stoomloc in de vorm van de voor Nederlandse begrippen gigantische NS 6300. Een moderne stoomloc die in 1930 in dienst werd genomen. Er werden twee series gebouwd. De 6301-6310 werden bij Henschel en de 6311-6322 werden bij R A I L
M A G A Z I N E
3 0 2
modellen gehangen kunnen worden en komen in beide gevallen met passende rijtuigen. Roco heeft ook nu weer een veelheid aan Nederlands goederenmaterieel. Rivarossi kondigt maar liefst drie (kleur)varianten van de VIRM aan. Nieuwkomers EloTrains en Exact-train deelden een stand en kondigden hun nieuws aan. Folders waren niet aan te slepen en de standhouder vroeg zich af of hij met zijn voorraad het einde van de beurs wel zou halen. De laatste jaren hebben Nederlandse modelspoorders niet te klagen over het aantal nieuwe modellen dat aangekondigd wordt. Het mag dan crisis zijn, het verkeer op de weg naar Neurenberg mag ook beduidend rustiger zijn dan voorgaande jaren, er mogen dan weer iets minder stands zijn, er wordt nog steeds van alles geproduceerd en gepland en dat is mooi. Een groot gedeelte van de Nederlandse nouveautés wordt geproduceerd door piepkleine bedrijfjes, vaak één mans toko’s. Het probleem voor hen is dat orders en wensen doorgegeven aan een buitenlandse producent niet altijd in daden omgezet worden. Krijg je een container met modellen die geheel gereed en correct zijn, behalve te dikke handgrepen. Wat doe je dan? Juist, je gaat ze echt niet terug sturen, want dan kom je van de regen in de drup (eerder een hoosbui). Overgeleverd aan de luimen van hun producent maken zij er het beste van en geloof me, ik heb aardig wat horror verhalen gehoord, over ondersteboven, achterstevoren ingeprikte motoren, verkeerde kleuren en opschriften en onder de modellen uitvallende wielen. Ik weet zeker dat een aantal van deze producenten het zich alleen kan veroorloven om modellen op de markt te bren-
gen, omdat zij een vaste “echte” baan hebben. Het produceren van modellen is bijna een betaalde hobby, ze doen het voor de “eer” niet voor de inkomsten. Enige coulance en (durf ik het te zeggen?) dankbaarheid zijn echt soms op hun plaats.
de Berliner Machinenbau AG gefabriceerd. De laatste serie is herkenbaar aan een verhoogde kolenbak. De machines deden hoofdzakelijk dienst tussen de mijnen in Limburg en de industrie in het westen van het land en trokken lange slepen kolenbakken. Er zullen zeven nummers van de NS-serie 6300 worden geproduceerd. Versies met een lage kolenbak en in olijfgroene, dan wel grasgroene uitvoering.
Dat Artitec’s NS 6300 een indrukwekkend model is zal niemand ontkennen.
Foto’s Len de Vries, behalve waar anders vermeld.
Wij hebben ons beperkt tot wat voor Nederlandse modelspoorders interessant zou kunnen zijn. Ongetwijfeld hebben we iets over het hoofd gezien. Soms zijn modellen op de eerste dagen van de beurs nog niet eens aanwezig in een stand en wordt er nagelbijtend gewacht of de bodedienst op de valreep nog iets uit China af te geven heeft. Een stand van een rijtuigenfabrikant was bijvoorbeeld niet eens als zodanig te herkennen en de eerste dagen vrijwel verstoken van modellen. Uw fotograaf heeft zelfs ooit voor een producent op de eerste beursdag foto’s gemaakt, die daarna razendsnel naar een drukker gebracht werden om nog in een folder te kunnen worden opgenomen. Opmerkingen als “pas op, hij is nog nat” of “alleen de rechterkant fotograferen, links zitten geen opschriften” heb ik ook al vaker gehoord tijdens fotosessies op de beurs. Bijschriften hebben betrekking op modellen in H0, andere schalen worden apart vermeld.
Het model van de NS 3700 zal dit jaar verkrijgbaar zijn met vierassige Austerity tender. Inmiddels mag als bekend aangenomen worden dat de dubbeldekkers opnieuw vertraging hebben opgelopen omdat de kleur van
N E U R E N B E R G
2 0 1 3
Mooie dunne windleiplaten, los opgezette messing leidingen en fraaie wielen: de 6300 is een geslaagde versie geworden.
De 6300 zal ook in wisselstroomuitvoeringen verkrijgbaar zijn.
95
Het ontwerpen van een dergelijke lange tenderloc, die ook nog de krappe bogen op een modelbaan aan moet kunnen, was geen sinecure. De front en de achterzijde, met hoge kolenbak, van de NS 6300 van Artitec.
De aandoenlijke Dg van Artitec zal ongetwijfeld een populair model worden.
de modellen niet correct was. De producent heeft beloofd zijn leven te beteren. Op de beurs waren geen modellen in de vitrine geplaatst. De oer-Nederlandse Dg goederentrein begeleidingswagen zal ook als kant-en-klaar plastic model verkrijgbaar zijn in een zestal versies. Van de DE-I en DE-II zullen nog enkele ontbrekende kleurenschema’s worden uitgebracht.
Van de zesdeurs Stalen D waren alleen tekeningen te zien, dat gold ook voor de aangekondigde postrijtuigen, waarvan zes versies zullen worden geproduceerd. R A I L
M A G A Z I N E
3 0 2
N E U R E N B E R G
2 0 1 3 De C12c-rijtuigen waren de eerste stalen rijtuigen van de NS en zullen in verschillende versies, voor verschillende tijdperken verkrijgbaar zijn: de groene versie kan zonder problemen achter een trein uit de jaren twintig of dertig geplaatst worden, natuurlijk met een 3700 als trekkracht. De blauwe versie van de C12c-rijtuigen kan tot en met tijdperk III ingezet worden.
Een aantal jaren geleden had Artitec een niet zo succesvolle giethars kit van een goederenwagen type CHD. Deze wagens komen nu kant-en-klaar uitgevoerd in plastic spuitgietwerk op de markt in dertien verschillende uitvoeringen. Hieronder ook versies met een remmershuisje. Dan kunnen wij nog melden dat een groot gedeelte van Artitec’s militaire modellen geschilderd en vervuild verkrijgbaar zal zijn voor de liefhebbers. Een bijpassende zware platte wagen van het type SSKRA/SSY van de DRB zal in vier verschillende vormvarianten worden geproduceerd. De dag voor de beurs bracht de bodedienst onverwacht nog de eerste testpersingen van de DAF-trucks waar de Nederlandse modelspoorders en verzamelaars ongetwijfeld mee uit de voeten kunnen. Artitec biedt ook hier weer diverse modellen en versies aan waarvan wij de DAF met laadkisten de interessantste vonden. Uiteindelijk zullen er elf versies van het rijtuig met ovalen ramen type C geproduceerd worden, zodat modelbanen in de periode tussen 1928 en 1968 niet van dergelijke rijtuigen verstoken hoeven te blijven. Ook het interieur van het ovalenramenrijtuig is fraai afgewerkt.
96
Vier verschillende vorm- en kleurversies van de zware platte wagen type SSKRA/SSY met een Nederlands verkenningsvoertuig, een Duitse Panzer IV en een Sherman-tank. De voertuigen zullen kant-en-klaar geschilderd en vervuild verkrijgbaar zijn bij Artitec.
Het eerste Nederlandse figuurtje met klompen! Heeft de Engelse soldaat een oerversie van de iPad?
Twee versies van de goederenwagen type CHD, waaronder een versie met remmershuis.
R A I L
M A G A Z I N E
3 0 2
N E U R E N B E R G
2 0 1 3
De Stalen D 7605 met vouwbalgen uit tijdperk III in groene uitvoering, is een van de vijf aangekondigde nieuwe versies.
De blauwe versie met gele snor van de DE-I van Artitec hadden we nog niet. De eerste gerenoveerde DE-II, 161 (ex 88), komt met blauwe koelers op het dak en doorlopende grijze balk rond de frontseinen. En dan is er nog een rode versie van de DE-II met blauwe reclamebanen aangekondigd.
97
Een dag voor de beurs onverwacht nog bezorgd: alle versies van de middelzware DAF-trucks op een rij. Links: Kan het nog Hollandser? Een DAF A 1600 met laadkisten. De nieuwe DAF’s zijn voor alle duidelijkheid geen gietharsmodellen, maar uitgevoerd in spuitgietwerk. Rechtsboven: Een zoegenoemde Kikkerdaf uit 1959 met open laadbak. Rechtsonder: De DAF Zesstreper uit 1955 met bijpassende oplegger uit dezwelfde fabriek. De modellen werden in samenwerking met onder meer het DAF Museum in Eindhoven ontwikkeld.
R A I L
M A G A Z I N E
3 0 2
N E U R E N B E R G
2 0 1 3 Een DAF A 1600 uit 1964 met gesloten opbouw, geschikt voor heel veel verschillende opdrukken. Ook de onderzijde is correct, omdat het chassis speciaal voor dit model werd ontwikkeld.
Bemo
Brawa
Behalve het reguliere nieuws voor Zwitsers en Duits smalspoor gaat Bemo door met het 0m-assortiment (schaal 1:45, spoorwijdte 22,2 mm) met enkele open wagens met koelcontainers en een rangeertractor type Tm 2/2. Om het oude materieel (spoorwijdte 22,5mm) van RocoLine/Utz/Fama te kunnen gebruiken, komen er koppelingen en nieuwe wielsets.
Voor de Nederlandse markt kondigt Brawa in H0 een goederenwagen met remmershuis type G10 met opschriften voor de English Dutch meat Company aan. Verder komen een NS-variant van de Interfrigo koelwagen met logo’s van Chiquita bananen en de gesloten goederenwagen CHO 14850 op basis van de Duitse Glt23 in 2013 op de markt. In schaal 0 komen behalve veel varianten van de bestaande collectie BTs 30 laadkisten- en ketelwagens, de open goederenwagen Omm 52 en gesloten goederenwagen Gms 30, een nieuwe schuifdakwagen Kmmks 51 en nieuwe Interfrigo-koelwagens van het type UIC-1 in DB- en FS-uitvoering de gelederen versterken. Dat is ongetwijfeld goed nieuws voor de groeiende kern van schaal 0-liefhebbers.
EloTrains Op basis van Plan K (waarvan dit jaar nieuwe nummervarianten gepland zijn) was het voor EloTrains relatief eenvoudig een Plan D te construeren. De Plan D-rijtuigen zelf bevinden
zich al jaren in het programma van Roco. Acht restauratierijtuigen Plan D (RD) zijn vanaf 1974 verbouwd tot stuurstandrijtuig voor uitbreiding van de Beneluxdienst. EloTrains zal dit jaar deze WRDs uitbrengen zodat een trek/ duw-formatie samen te stellen is. De gele
98
Boven: Tussen 1974 en 1987 deden acht tot stuurstand verbouwde Plan D-rijtuigen dienst in Beneluxtreinen in een trek/duw-formatie. De fabrikant vermeldde nog dat de handgrepen vervangen zullen worden door fijnere exemplaren. Midden: De versie van het EloTrains Plan Drijtuig als meetrijtuig. Linksonder: De twee versies van het WRDs-rijtuig van EloTrains naast elkaar. Rechtsonder: De karakteristieke kop van het verbouwde RD-rijtuig.
R A I L
M A G A Z I N
3 0 2
uitvoering als meetrijtuig wordt ook meteen meegenomen. Vermeldenswaard is dat de gele kleur van dit laatste model afgestemd wordt op een verbouwde Plan E (Artitec) die bij Rail-Kees geproduceerd wordt.
N E U R E N B E R G
Exact-train Een nieuwe ster aan het vaderlandse modelspoor firmament is de Leerdamse firma Exacttrain. Verstandig genoeg is voor het eerste model gekozen voor een Duitse wagen die ook in Nederland dienst deed, zodat op deze wijze de afzetmarkt voor een dergelijke investering vergroot wordt. De ontwerpers hebben het zich niet gemakkelijk gemaakt door als voor-
beeld een ingewikkelde drieassige autotransportwagen te kiezen. Type aanduidingen van de diverse versies zijn: Offs 55, Leas 542 en Leakkms 542. Het frame van de wagen is van metaal om een laag zwaartepunt te garanderen. Hekwerken zullen uitgevoerd worden in geëtst verenstaal, zodat ze in het gebruik op de modelbaan niet gemakkelijk verbuigen. We telden in de folder zes verschillende uitvoeringen, met maar liefst
2 0 1 3
24 verschillende nummers. Uit commerciële overwegingen is er voor gekozen eerst met de Duitse versies te komen, niet geheel onverstandig, de investeringen moeten wel worden terugverdient. Alle versies zullen van de juiste details voorzien zijn, zo zal de NS-versie een ander remwerk hebben dan de Duitse modellen. Een indrukwekkende aanvang van een nieuw oeuvre. Levering van de eerste modellen waarschijnlijk vanaf de herfst 2013. De originele versie van de autotransporter als DB Offs 55.
Latere versies hadden een dichte zijwand, de zogenoemde “Blechverkleidung”.
99
Linkboven: Drieassige modellen zijn niet gemakkelijk te produceren; voor de verbinding tussen de twee helften werd een speciale kortkoppeling ontwikkeld. Rechts: Hekwerken zijn van verenstaal, zodat ze niet gemakkelijk te verbuigen zijn. Linksonder: Het onderstel met de complete reminrichting, het kortkoppelmechaniek tussen de twee delen is links ook zichtbaar.
R A I L
M A G A Z I N E
3 0 2
N E U R E N B E R G
2 0 1 3
Deze vrolijke versie van de Sprinter konden ze bij Fleischmann natuurlijk niet op de plank laten liggen. Haarlem - Zandvoort was nog nooit zo leuk. Op de foto heeft het model nog airco units, die zullen op het uiteindelijke model niet aanwezig zijn. Het model zal ook in een wisselstroomversie verkrijgbaar zijn. Fleischmann De Pruisische coupérijtuigen type C4trpr04 zullen verkrijgbaar zijn met NS-opschriften, met twee verschillende nummers. Fleischmann
Fleischmann Het Nederlandse nieuws van Fleischmann bestaat uit de “Strandballen Sprinter” een aantal Duitse coupérijtuigen met NS-opschriften voor de stomers onder ons en een goederenwagen. Fleischmann kondigt wel een een nieuwe ICE serie 407 (Velaro) aan maar er waren alleen tekeningen te zien. Ook staat een E-loc van de serie 141 aan plus een rangeer E-loc in de vorm van een serie E 60 op het programma.
Hobbytrain/Kato Verassend Nederlands nieuws in schaal N is een set met twee witte, gesloten wagens type Oppeln met opschriften voor Frico.
100
Links: Brouwerij De 3 Hoefijzers kan zijn bier vervoeren met deze variant. Rechts: Voor deze bagagewagen type ex-Pw3ipr97 bestaan al langer opschriftsetjes om hem te veranderen in een Nederlands model, dat hoeft nu niet meer dankzij Fleischmann’s nieuwe versie. Fleischmann
KleiNSpoor KleiNSpoor, THS en een Spaanse firma delen al jaren een stand op de beurs in Neurenberg en in de vitrine een aantal aardige nieuwtjes voor de Nederlandse modelspoorder. Allereerst een kit voor een omgebouwde goederenwagen type Gbs, waar drie verschillende versies van gebouwd kunnen worden. Een ombouwkit voor een Piko D-treinrijtuig om er R A I L
M A G A Z I N E
3 0 2
Drie verschillende montagewagens kunnen uit de nieuwe set van KleiNSpoor gebouwd worden. Van links naar rechts boven: VolkerRail, NS, BAM en een ongeschilderd model op de voorgrond. Opschriften voor diverse spoorbouwaannemers zullen per type meegeleverd worden.
N E U R E N B E R G
2 0 1 3
De onderdelen van de kit bestaan uit giethars, geëtst en gegoten metaal en vacuüm gevormd doorzichtig plastic.
een NS-restauratierijtuig van te kunnen maken, compleet met inzetstukken voor dichtgelaste ramen. Tenslotte een set vacuüm gevormde ramen om de Märklin/Trix ICM (Koploper) om te bouwen zonder raamstijlen tot ICMm. Links: Afgelopen jaar kwam Piko met uitstekende Duitse rijtuigen van het type ARüm216. In 1980 kocht NS vier van deze bakken. Ze werden bij Jansen in Bergen op Zoom verbouwd. Er kwam een generatorruimte, een koelcel en een opslag in. Ze werden in NS geel met Intercity blauwe banen gespoten. Het laatste rijtuig werd in 1990 alweer afgevoerd. Rechts: De kit bestaat uit vulstukken voor de dichtgelaste ramen, eventueel te gebruiken nieuwe sluitseinen en lichtgeleiders, een interieur en een boor/vijl mal.
101
Met
Met een set vacuüm gevormde ramen kan een Koploper van Trix/Märklin nagebootst worden zoals deze ICM er uit zag na de verbouwing. Aangezien de beschildering toen ook aangepast werd, heeft KleiNSpoor ook de juiste opschriften in setjes te koop.
Lenz
MTH
Interessant voor de Nederlandse spoor 0-liefhebbers zijn de rode railbussen, die in Nederland ook dienst deden. De V 160 “Lollo” staat aangekondigd, evenals een goederenstoomloc uit de serie 50. Dat zal wel een spectaculair model worden. Een variant van de V 100, de V 100.20, is ook aangekondigd. Interessant zijn verder de geplande zelflossers type Otmm 52. De tekening toonde echter een ander type dat op iedere Nederlandse modelbaan wel is te gebruiken. Lenz zal dit jaar een speciale digitale handregelaar, geschikt voor schaal 0-locs en wissels op de markt brengen.
Deze firma wordt in Nederland vertegenwoordigd door HobbyTime. Krenten uit de schaal 0-pap zijn de diverse versies van de TRAXX. Zo zijn er inmiddels twee Railion-versies. Interessant is dat deze modellen ook als dummy kunnen worden geleverd. Verder zijn er diverse uitvoeringen van de open goederenwagens type Eanos verkrijgbaar. Volledig nieuw is echter de aangekondigde Duitse goederentrein E-loc van de serie 94.
Märklin/Trix Bij Märklin wordt qua nieuwe Nederlandse modellen dit jaar een pas op de plaats gemaakt, zij het dat we twee versies van de NS 1600 kunnen verwachten: de rode 1615 van DB Schenker Rail Nederland en de 1621 in Husa-uitvoering. Verder komt er een set met drie zelflossers van het type Falns van VTG. Voor de liefhebber van stoom is de komst van
de Duitse stoomlocserie 03 bij beide merken van belang. Locs van dit type waren in de jaren vijftig en zestig in Arnhem, Enschede, Nijmegen, Hengelo/Oldenzaal (met zogenoemde “Kurz”-tender) en Venlo te zien. Ze reden doorgaans met buurland- en D-treinen maar ook het trekken van een uit veertien rijtuigen bestaande Hotelplan- of Berglandexpres was hen niet vreemd. Märklin is het afgelopen jaar druk doende geR A I L
M A G A Z I N E
3 0 2
N E U R E N B E R G
2 0 1 3
weest de constructie van locomotieven en motoren te verbeteren. Er is een verbeterde versie van de mfx-decoder, de mfx+. Samen met het Central Station bedieningssysteem worden nieuwe speelmogelijkheden ontwikkeld. Zo kan en moet een dergelijk model eerst van brandstof voorzien worden bij een oplaadpunt. Feedback decoders bij deze punten zijn dan wel nodig. Gebeurt dit opladen niet dan zal de loc halverwege een helling zonder stoom staan en kun je je stookpremie wel vergeten. Kortweg ge-
zegd, het Tamagotchi-effect doet zijn intree op de modelspoorweg: wordt een trein niet geknuffeld, dan rijdt hij ook niet! Een dodemansknop voor E-locs en diesels is ook opgenomen in de besturingsunit. Er zijn diverse modi waarin gereden kan worden om het allemaal nog leuker te maken. Visueel krijgt de bestuurder in het venster van de centrale ook een gestileerde cabine of machinistenhuis te zien, waar hij de bedieningsorganen van kan gebruiken. Verder heeft Märklin nu een applicatie voor
het Mobile Station, waarmee tablets en smartphones die op Android draaien nu ook uw Märklin baan kunnen besturen. Nieuwe modellen zijn er natuurlijk ook, zo is de beroemde Ce 6/8 II uit de eerste bouwserie, beter bekend als de Krokodil, als geheel nieuw model aangekondigd, met vele digitale geluidseffecten. Andere indrukwekkende modellen zijn Zweedse en Noorse gelede E-locs die dienst doen in de ertsmijnbouw, compleet met de juiste ertswagens. Al deze modellen zijn ook in het Trix-assortiment te vinden.
Links: De rode 1615 met wapen van Zandvoort in rode DBS-kleurstelling is voorzien van een mfx-decoder met uitgebreide geluidsfuncties. Voor de schaal Nliefhebbers staat dit model ook in de Minitrix-catalogus vermeld. Rechts: De 1621 in de uitmonstering van Husa heeft de zelfde technische specificaties als de rode 1615. Ook dit model is bij Minitrix verkrijgbaar. Märklin De immer populaire Krokodil van de SBB komt als geheel nieuw model in diverse versies, waaronder ook een Oostenrijks exemplaar. De modellen worden uitgerust met twee motoren en een mfx-decoder met uitgebreide geluidsfuncties. Märklin
102
Een set met een drietal zelflossers type Falns en opschriften voor VTG staat dit jaar bij Märklin op de rol. Dit is een eenmalige serie. Märklin
De zware driedelig gelede ertslocomotief type Dm3 van de Zweedse Staatsspoorwegen zal twee motoren krijgen, bijpassende ertswagens zijn ook verkrijgbaar. Een tweedelige Noorse versie staat ook gepland. Märklin
Een kijkje op het scherm van een Central Station met de bedieningsorganen van een diesellocomotief netjes weergegeven. Märklin
R A I L
M A G A Z I N E
3 0 2
Een leuke set van Minitrix met een DB Schenkerloc serie 6400, twee ketelwagens met opschriften van Nacco, een ovaal en een regelaar. Märklin
N E U R E N B E R G
Piko Grootste nieuws bij Piko is de aankondiging van de Hondekoppen is schaal N. We mochten de eerste persingen bekijken en het zal een fraai model worden. Om gezeur op de fora op internet te voorkomen mochten wij het incomplete model nog niet fotograferen. Voor de zuurpruimen: deze versie heeft geen naad op de neus… De eerste versie zal een groen treinstel zijn
en wordt in de loop van dit jaar in de winkels verwacht. De eerste gele versie komt in november. Het model is digitaal voorbereid voor een PluX12-decoder. Om de decoder te plaatsen hoeft het model niet te worden gedemonteerd, maar kan een luikje aan de onderzijde worden geopend. Het chassis is van metaal voor een laag zwaartepunt en de imitatie Scharfenberg-koppelingen kunnen worden vervangen door een kortkoppeling, zodat twee stellen correct aan elkaar gekop-
2 0 1 3
peld kunnen worden. De ladders op de neus zullen van dun metaal zijn. De winkelprijs zal met 175 euro iets hoger liggen dan de H0-versie, maar dat was vanwege de lagere oplage te verwachten. Verder in schaal N en H0 enkele nieuwe versies van de G 1206. in H0 kunnen we bovendien de van Arnhem en Hengelo bekende Duitse V 200 verwachten. De loc wordt zal beneden de honderd euro aangeboden worden.
Voor komt Bij Piko verschijnt de GTW 2/6 van Stadler als Arriva-versie nu ook voor schaal N-liefhebbers. De GTW’s zijn voorzien van twee motoren met vliegwiel, interieur en front-verlichting en zijn digitaal voorbereid. Piko Willem Tell had het enige hoofd zonder copyright, de nieuwe GTW 2/8 van Piko in schaal N heeft zijn beeltenis. Piko
103
Hier nog een foto van het H0-model, maar Piko komt echt met een Hondekop in schaal N. Piko Links: De Vossloh G 1206 komt in schaal N in ACTS-uitvoering. Deze modellen hebben een metalen frame en kap, twee vliegwielen, een digitale stekker en met de rijrichting wisselende verlichting. Rechts: Strukton’s G 1206 getooid met de naam Demi is een van de nieuwe uitvoeringen van de Vossloh-loc van Piko in schaal N. Piko
Links: De elektrische GTW 2/8 in de uitvoering van Veolia voor het traject Maastricht - Kerkrade staat gepland in gelijk- en wisselstroom versies. Rechts: Dieselstel GTW 2/8 doet in Friesland dienst voor Arriva en zal ook in gelijk- en wisselstroom uitvoeringen verkrijgbaar zijn. Piko
R A I L
M A G A Z I N E
3 0 2
N E U R E N B E R G
2 0 1 3 Linksboven: In H0 kunnen we van Piko een geheel nieuw model van een containerdraagwagen type Sgnss verwachten met containers voor Wascosa. Een wagen die regelmatig in de Rotterdamse havens dienst doet. Linksonder: De populaire V 200 die met regelmaat in een ver verleden de Nederlandse sporen op de grensbaanvakken sierde is als H0-nouveautĂŠ aangekondigd. De prijs voor de gelijkstroomversie zal onder de honderd euro liggen. Ook aangekondigd, voor dezelfde prijs zijn versies van de serie 130, ook bekend als Ludmilla. Onder: De producent is nog in onderhandeling met NS Hispeed over het gebruik van het Fyra-logo op de serie 186 in H0. Mochten deze positief uitvallen, dan kunt u dit model binnenkort op de toonbank verwachten. Piko
Links: De G1206 komt in H0 in de sobere versie van ERS Railways bij Piko. Rechts: Deze variant was er ook nog niet: een NS 6400 met Railion-opdruk in schaal H0. Piko Benelux Hondekop in H0 in blauwe uitvoering met A-sein uit einde van tijdperk III is de versie die we dit jaar mogen verwachten van Piko. De NMBS-versie komt natuurlijk ook. In het groen komt de laatste variant met tegengesteld L-sein voor tijdperk IV. Piko
104
In het Hobby-assortiment van Piko in H0 een E-loc uit de serie 189 met opschriften voor Husa. Piko
De 189’er van LOCON staat ook in het H0 Pikoprogramma voor het komende jaar. Piko
PSK Modelbouw
Links: Onze vaderlandse trots op het gebied van schaal TT maakt in zijn schuur zijn eigen modellen in spuitgietwerk en komt dit jaar met een nieuw model van een schuifwandwagen type Hbis 294. Rechts: Ook verschijnen bij PSK 10 voet containers. Deze zijn niet alleen geschikt op goederenwagens, als er in een woonwijk verbouwd wordt, gaat inboedel vaak in dit soort kleine containers, die dan een hele straat vullen.
R A I L
M A G A Z I N E
3 0 2
N E U R E N B E R G
2 0 1 3
Ree Models
Deze Franse firma komt ook met een model van de USATC drieassige Amerikaans stoomloc van de Stoomtrein Goes-Borsele in H0.
Rivarossi/Jouef/Hornby Het United States Army Transportation Corps (USATC) liet bij de Davenport Locomotive Works en de Vulcan Iron Works deze drieassige tenderlocomotieven bouwen voor inzet op het Europese spoorwegnet in de nadagen van de Tweede Wereldoorlog. Eén van deze locs (USATC 4389) is in Nederland in dienst geweest bij de Oranje Nassau mijn in Heerlen en is nu gestationeerd bij de Stoomtrein Goes-Borsele, zij het dat hij momenteel niet operationeel is. Er zijn modellen van deze locs aangekondigd bij zowel Jouef als Rivarossi.
105
De VIRM komt in drie varianten: de roze magenta versie voor de OV- chipkaart, de versie met opschriften “Geel en blauw houdt van Oranje” en tenslotte de “Lekker lezen doe je in de trein” variant. Ze zullen alle zijn voorzien van nieuw ontwikkelde pantografen. De NS 1300 komt in de geel/grijze versie als NS 1316 met derde frontsein. Dan is er een eerste klas ex-DB rijtuig type Avmz aangekondigd in blauw/gele NS-uitvoering. Verder een vierassige VTG-ketelwagen met NSopschriften en een vierassige huifwagen type Rilnnss met opschriften voor EuroLuxCargo. Tenslotte twee omgebouwde wagens van het type .Kbs (.Lbs) met een 40 voet container met opschriften voor Bell en twee 20 voet containers respectievelijk met NedLoyd en P&O NedLoyd opschriften.
Boven: VIRM-kleurvariant, met de opschriften voor de invoering van de OV-chipkaart. Midden: “Lekker lezen doe je in de trein” is natuurlijk een waarheid als een koe. Ook voor het nieuwe Rivarossi-model. Onder: “Geel en blauw houdt van oranje” steekt een beetje simpel af bij de twee voorgaande versies van de VIRM. Rivarossi
Door het glas van de vitrine fotograferen is niet optimaal, maar de bijzondere versie van de OV chipkaart van de VIRM van Rivarossi verdient toch een extra plaatje.
R A I L
M A G A Z I N E
3 0 2
N E U R E N B E R G
2 0 1 3
Links: Een dergelijke tenderloc van het United States Army Transportation Corps is nog steeds aanwezig bij de Stoomtrein Goes-Borsele onder het nummer USATC 4389. Rechts: Eerste klas ex-DB rijtuig type Avmz in blauw/gele NS-uitvoering. Rivarossi Links: Een leuke variant is deze gesloten goederenwagen type .Gs met opschriften voor Negam-gas. Rechts: De NS 1316 krijgt een derde frontsein. Rivarossi
Rocky-Rail/B-Models
106
Rocky-Rail is de importeur van B-Models in België, maar produceert zelf ook modellen, waarvan de NS 6400 als geheel nieuw model het grootste nieuws genoemd mag worden. Begin juni wordt de nieuwe NS 6400 op de toonbank verwacht. Bijna vanzelfspre-
kend zullen alle bekende NS-, Railion- en DB Schenker-versies geproduceerd gaan worden. Het model zal een metalen onderstel en bovenbouw hebben, een vijfpolige motor met vliegwiel, geëtste traptreden en roosters, warmwitte Led’s, en knipperende rode rangeerlichten. De geluidsversie zal het originele geluid produceren. Een model om te fotogra-
feren was er nog niet. Het Belgische B-Models kondigt volledig nieuwe versies aan van de Vossloh G 2000 BB en de General Motors Class 66. Dit zijn dus geen opgewarmde Mehano-modellen, maar volgens de woordvoerder volledig nieuwe modellen. In de nabije toekomst kunnen we dus allerhande nieuwe versies van deze locs verwachten.
Geheel nieuw ontwikkeld voor B-Models: de Vossloh G 2000 BB. Digitale versies zullen verkrijgbaar zijn met het originele geluid. Deze modellen dienen na april verkrijgbaar te zijn. Aan detaillering zal het niet ontbreken, zoals uit de linker opname van de cabine van deze G 2000 mag blijken. Ook aangekondigd bij B-Models zijn huifwagens type Rils in diverse uitvoeringen, waaronder een verkeersrode Railion-uitvoering.
R A I L
M A G A Z I N E
3 0 2
N E U R E N B E R G
2 0 1 3
Geheel nieuw bij Rocky-Rail is deze gelede draagwagen type Sdggmrs, die vanaf april in vele versies uit zal komen, waaronder een versie met opleggers van Samskip Van Dieren. Links: De oplegger is een geheel nieuw model dat speciaal voor het type Sdggmrs ontwikkeld werd. Midden: Op de wagens van Rocky-Rail kunnen behalve opleggers ook containers vervoerd worden, die met behulp van deze verplaatsbare steunen geplaatst worden. Rechts: De metalen wagens hebben een laag zwaartepunt en in messing busjes gelagerde assen. Aan de detaillering werd ook veel aandacht besteed.
Roco Een groot aantal bruikbare nieuwtjes in de vorm van kleur- en opschriftvarianten. Belangrijkste nieuws hierbij is dat de Blokkendoos voor de
laatste maal zal worden geproduceerd. Er komen dus geen nieuwe varianten of versies meer van deze Roco-klassieker. Nieuw zijn DRB-coupĂŠrijtuigen met NS-opschriften zoals ze tot einde 1947 onder andere in de provincie Groningen
dienst deden, Eurofirma-rijtuigen, een Plan T in het geel in de oorspronkelijke uitvoering, een startset met een NS 2200 en drie wagens en het nieuwe z21-systeem. De NS E-loc serie 1200 staat definitief gepland voor 2014.
107
Links: Ook Roco komt met een Nederlandse versie van een Duitse T12-tenderloc die na de Tweede Wereldoorlog enige tijd in Arnhem was gestationeerd en het NS-nummer 5909 droeg. Rechts: Plan T komt als vierdelige set in de uitvoering van de jaren zeventig in het geel met blauwe reclamebanen. De ramen zullen aan het tijdperk aangepast zijn, evenals de ventilatieroosters op het dak. Er zal ook een versie met geluid komen. Roco Driedelig Blokkendoos-stel bestaande uit mBD, Cec en mCv in de uitvoering van 1931 als pendeltrein tussen Rotterdam en Haarlem. Deze Blokkendoos-set is voor de eerste (en laatste) keer uitgerust met geluid. De laatste keer omdat dit de ultieme versie is. Er worden geen nieuwe Blokkendozen meer geproduceerd bij Roco. Roco
Links: De NS serie 500/600 komt in een sobere uitvoering met smalle zandgele bies en rode drijfstangen. Rechts: De NS serie 200/300, ook bekend als Sik komt bij Roco in de rode uitvoering van Railion. Roco
R A I L
M A G A Z I N E
3 0 2
N E U R E N B E R G
2 0 1 3
Links: Aangezien Nederlandse stoom nu tot de mogelijkheden behoort komt Roco met een aantal drieassige coupĂŠrijtuigen in NS-versie. Hier de tweede klas uitvoering zonder remmershuisje. Rechtsboven: Het derde klas rijtuig met NS-opschriften en remmershuisje. Rechtsonder: De derde klas versie zonder remmershuisje. Roco Links: Aangezien deze Oostenrijkse rijtuigen na de inzet van de railjet overtollig waren, kon NS deze in 2011 huren voor het Benelux-verkeer. De eerste klas versie van het Eurofirma-rijtuig met NS-logo. Rechts: Dit tweede klas Eurofirma-rijtuig zal verkrijgbaar zijn met twee verschillende nummers. Roco
108 Links: Een gesloten goederenwagen type G10 met NS-opschriften voor tijdperk III. Rechts: Platte wagen type US met NS-opschriften en een lading rails. Roco Links: Deze schuifwandwagen hadden we al eerder in deze uitvoering maar men heeft nu de juiste bruine tinten weten te achterhalen zodat hij nu correct is voor de tijd van aflevering (1963). Rechts: Gasketelwagen met opdruk voor EVA/DSM, geĂŻmmatriculeerd bij NS, voor tijdperk IV. Roco
Linksboven: De Pieter Bon-ketelwagen kennen we ook al, maar heeft nu de correcte opschriften. Het vinden van de juiste informatie blijft het grootste probleem waar fabrikanten tegenaan lopen. Rechtsboven: De afvalwagen type 3 in wit/blauwe uitvoering van midden jaren tachtig kreeg ook nieuwe opschriften. Linksonder: Deze huifwagen type Rilnss van EuroLuxCargo wordt verhuurd aan NS. Roco
R A I L
M A G A Z I N E
3 0 2
N E U R E N B E R G
2 0 1 3
Links: Schuifwandwagen type Habillns met opschriften voor Railion is een nieuwe variant bij Roco. Rechts: De blauwe, korte huifwagens type Shimmns van CFL Cargo zijn bij de NS ge誰mmatriculeerd en op Nederlandse sporen te vinden. Roco
Tenslotte een set van Roco met een NS 2200 en een drietal kalkwagens, een ovaal met een wissel en een z21 centrale, zodat u nu uw modellen via iPad of smartphone kunt bedienen. De z21 centrale is een uitgeklede versie, die wel alle functies heeft, maar vereenvoudigde aansluitmogelijkheden. Roco
VK-modelle De Zwitserse Hess-trolleybus zal onder catalogusnummer 18101 als wagen 5243 en uitgedost als lijn 2 naar Arnhem Station van Breng verschijnen. Het model zal uitsluitend via www.modelbus.nl te bestellen zijn. De levering wordt in het eerste kwartaal van 2013 verwacht.
Scenery Auhagen
109
Links: Interessant bij Auhagen is de veldbaan, die bestaat uit in plastic gegoten onderdelen en dus een niet functioneel landschapselement is. Een set bestaat uit een loc van Jung, een drietal lorries en meer dan voldoende spoor om een fabrieksterrein of een turfafgraving te bedienen. De prijs van een dergelijke set ligt juist onder de 25 euro. Rechts: Los railmateriaal is ook verkrijgbaar, het leuke bij Auhagen is, dat het allemaal niet veel kost. Locjes en karretjes zijn los verkrijgbaar. Auhagen Links: Deze handbediende overweg met halve overwegbomen, is misschien te gebruiken als uitgangspunt voor een Nederlandse AHOB. Rechts: Auhagen breidt zijn assortiment met onderdelen voor industriegebouwen ook dit jaar uit. Op deze opname een halve portaalkraan. Auhagen
R A I L
M A G A Z I N E
3 0 2
N E U R E N B E R G
2 0 1 3
Losse wanden en ramen en deuren van de industriegebouwen zijn allemaal los verkrijgbaar, evenals dit daklicht, dat compleet met dakgoten en houten steunbalken aan de binnenzijde geleverd wordt. Rechtsboven: Een stoppenkast voor aan de buitenwand van een bedrijfspand. Rechtsonder: Tenslotte een set met zestien schoorstenen die handig is voor de zelfbouwers. Auhagen
Busch
110
Linls: Het veldbaan-assortiment van Busch lijkt aan te slaan, want er komen dit jaar nieuwe modellen bij. Afgebeeld een dieselloc NKM Ns2f van de voormalige Lokomotivbau Karl Marx, met koppelstangen. Een nieuwtje in schaal H0f. Het model is zowel met als zonder cabine verkrijgbaar. Rechts: De aandrijving van de kleine modellocs zal binnenkort los verkrijgbaar zijn zodat de zelfbouwers los kunnen gaan. Busch Die zelfde zelfbouwers hebben binnenkort ook de beschikking over losse onderstellen. Busch
Een mobiele schaftkeet voor de turfwerkers. Een gesloten houten wagen, ook van laser gesneden hout en met dezelfde afmetingen zal ook verkrijgbaar zijn. Busch
Links: Busch gaat groen met zonnepanelen en een oplaadstation voor elektrische auto’s. Rechts: Weilanden vol zonnepanelen zijn tegenwoordig niets bijzonders in Duitsland. Busch volgt de trend. Busch
R A I L
M A G A Z I N E
3 0 2
N E U R E N B E R G
2 0 1 3
Links: Natuurlijk weer nieuw planten bij Busch, in dit geval aardbeien. Rechts: Dit jaar als nouveauté bij Busch een aardappelveld. Busch Links: Folietunnels zijn goedkoper dan een reguliere plantenkas en een nieuw landschapsitem bij Busch. Midden: Alle Limburgse modelbanen hebben volgend jaar een aspergeveld. Rechts: Weilanden in Friesland stonden vroeger vol met dit soort windmolens. Busch
111
Links: Een Mercedes-Benz E-klasse met een bagagekoffer op het dak en twee fietsen. Midden: Een zwarte versie van het nieuwe Busch-model van de Smart Fortwo cabrio. Rechts: Een geheel nieuw model is de Lada 1500, waarvan iedere bezitter blij was als hij hem verkocht. Busch Links: Een “Formneuheit” zoals dat zo mooi in het Duits heet is deze Mercedes-Benz Citan bestelwagen. Midden: De Nederlandse importeur van Busch nam het initiatief tot deze Land Rover Defender met opschriften voor de Nederlandse Reddingsbrigade. Rechts: Deze Nederlandse brandweerversie is ook een nieuw Busch-model.
R A I L
M A G A Z I N E
3 0 2
N E U R E N B E R G
2 0 1 3
Faller
Links: Een van de schermen van het Faller Car System Digital met het stratenplan, stop- en inhaalstukken en delen waar afgeremd moet worden. Bewegende rode pijlen (niet zichtbaar op deze foto) tonen op de centimeter aan waar voertuigen zich bevinden. Rechts: Een van de drie “satellieten” die boven een baan aangebracht dienen te worden. Links: Zowel voor H0 als voor schaal N komt Faller met een werkende goederenwagendraaischijf. Leuk. Rechts: Eindelijk komt er een firma met geluidschermen voor op de modelbaan; dat zal tijd worden met al die locomotieven waar herrie ingebouwd zit.
Faller zet dit jaar groots in met het Faller Car System Digital. Nieuwe auto’s zijn uitgerust met een decoder en een zender die contact onderhoudt met een van drie “satellieten” die boven de modelbaan aangebracht dienen te worden. De plaats van de auto kan nu op de centimeter nauwkeurig berekend worden. De auto’s kunnen langzaam optrekken en afremmen, hebben rem- en knipperlichten en eventueel ook nog geluid. Via software en een “baanplan” op een computerscherm is het complete verkeer op een modelbaan te regelen. De vraag dringt zich inmiddels wel op of al dit miniatuur gemak de 299 euro per auto waard is. Een beginset met drie “satellieten”, een digitale centrale en software komt de beginnende verkeersregelaar op zo’n zevenhonderd euro te staan. Mooi, maar of het aanslaat bij dit soort bedragen…
112 Peco
Links: De Engelse firma Peco is in Nederland bekend als fabrikant van hoogwaardig railmateriaal. Peco levert in H0 een tweede type spoor met betonnen bielzen, zogenoemd bi-bloc spoor, waar een metalen staaf als verbinding tussen de betonnen railstoelen zit, die je dus niet ziet omdat er ballast overheen gestort wordt. Midden: Voor schaal N in code 83 komt Peco met een kruising van tachtig graden. Rechts: Mocht u ooit met Peco code 100- en code 73-spoor door elkaar gewerkt hebben, dan heeft u gemerkt dat het maken van een verbinding tussen deze twee hoogten niet eenvoudig is. De oplossing is dit stukje overgansspoor. Peco Links: Peco is de eerste producent die met kant-en-klare smalspoor goederenwagens in schaal 009 komt (schaal 1:76, spoorwijdte 9 mm). Tot hun niet geringe verassing blijkt dit een succes te zijn: de Engelsen hadden tot nu toe alleen bouwdozen. Deze kleine karretjes doen het op Europees smalspoor natuurlijk ook. Rechts: Het succes is zo groot dat ze nu ook met kant-en-klare rijtuigen komen. Peco
R A I L
M A G A Z I N E
3 0 2
N E U R E N B E R G
2 0 1 3
Vollmer Links: Vollmer doet het een aantal jaren rustig aan met nouveautés op de beurs, maar deze spoorwegonderdoorgang is op een oude Nederlandse spoordijk wel te gebruiken. Rechts: Mocht u ooit midden in de nacht wakker geworden zijn met de gedachte dat wat uw modelbaan nu écht nodig heeft een augurkenfabriek is, dan heeft Vollmer deze nu in het assortiment. Vollmer
Preiser Links: Veel setjes met figuren en onderdelen voor interieurs bij Preiser dit jaar. Aangezien het verlichten van een modelhuis met LED’s veel handiger is dan vroeger met kleine lampjes, komen interieurs veel beter tot hun recht. Hier een slaapkamer interieur. Hij kleedt zich aan, zij ligt nog onder haar dekbedje. Rechts: Moeders proeft de soep in haar nieuwe Preiser-keuken. Preiser
113
Links: Een kinderkamer in H0. We mogen aannemen dat Preiser volgend jaar met een blauw interieur komt. Midden: Een flatscreen tv in H0 met natuurlijk voetbal op het enige kanaal, dat ook nog stilstaand beeld vertoond. Rechts: Ook in H0 weten echte kerels alles van voetbal. Preiser Links: De Kliko-bakken moeten ook geleegd worden. Midden: Voor in de babykamer, mam geeft de fles. Gelukkig zijn Preiser-papa’s geëmancipeerd en geven ze de baby ook de fles. Rechts: De oma van de modelredacteur had ook zo’n naaimachine met een gietijzeren voet. Preiser
R A I L
M A G A Z I N E
3 0 2
N E U R E N B E R G
2 0 1 3
Brekina Afgelopen jaar heeft Brekina een ware stormloop over zich heen gekregen na het verschijnen van de DAF 2000 DO en FT 2600. De modellen vlogen de winkels uit en sommige series waren al na korte tijd uitverkocht. Geen wonder dat het merk nu op de ingeslagen weg
voortgaat. Uw modelautoredacteur volgt de geruchten op de voet en vernam dat nu wordt overwogen om naast trekkers ook motorwagens, al dan niet met aanhanger, uit te gaan brengen. Het wordt in meerdere opzichten een financieel zwaar jaar... Bijgaand tonen we u de laatste varianten, zoals de 2000 DO van Bavaria, Shell, Van Gend & Loos en een diep-
lader met wel heel zware kazen. Grapje van Brekina... De FT 2600 verschijnt onder meer als trekker met dieplader van Frans Maas. De zware vrachtwagens krijgen gezelschap van Besteleenden en Volkswagenbusjes met Nederlandse opschriften. Tevens verschijnt een Ford 17 M van de Rijkspolitie.
Links: Frans Maas is populair bij miniatuurautofabrikanten, zodoende maakt Brekina een nieuwe kleurvariantvan deze Besteleend. Midden: Een Eend voor het vervoer van rookworst. Rechts: Echt stoer is deze Ford 17 M van de Rijkspolitie niet, maar wel een icoon van zijn tijd. Brekina
Linksboven: Brekina maakt de fraaiste Japanner uit de jaren zeventig: de Toyota Celica. Rechtsboven: In deze aanhanger konden vanuit Lieshout heel wat fusten bier worden vervoerd. Brekina
114
Links: De Zündapp Janus uit 1957 van Herpa is met recht een overdekte brommer te noemen. Het vehikel had aan de voor- en achterzijde een deur en de inzittenden zaten rug aan rug... U kunt op uw vingers uittellen dat het geen kassucces is geworden. Rechts: Een tweede dwergauto van Herpa is de Heinkel Kabinenroller uit 1955. Een leuk idee, maar uw redacteur spreekt de hoop uit dat de afwerking voor de verandering op peil is. Herpa
Links: Op een uitvoering voor Van Gend & Loos van Brekina konden we natuurlijk wachten. Rechts: Frans Maas is weer vertegenwoordigd met een DAF FT 2600 die een Nooteboom dieplader trekt. Brekina Links: Een in de vrolijke kleurencombinatie van Shell gestoken DAF 2000 DO. Rechts: Een DAF 2000 DO plus dieplader beladen met enorme kazen, anno 1960 misschien op weg naar de Alkmaarse markt? De Duitsers hebben nog altijd een zwak voor Frau Antje... Brekina
Rietze
Foto’s Len de Vries, behalve waar anders aangegeven, met dank aan Ad Werps en Otto Dijkstra voor de laatste correcties. Autononieuws René Nabbe. R A I L
M A G A Z I N E
De Volkswagen Golf in zijn zevende uitvoering was al even leverbaar via de dealer, maar belandt nu in de reguliere handel. Rietze 3 0 2