11 minute read
'Iedereen die niet verzuipt is welkom' Hoe onze zwemvereniging is ontstaan
from BlubBlad 96
by Redactie GSA
'Iedereen die niet verzuipt, is welkom'
Hoe onze zwemvereniging is ontstaan
Advertisement
Danny van Zuijlen
H
et was voor de twee organisatoren begin 1995 een lastige situatie: kan de allereerste GSAtraining op 721995 doorgaan als een nationale ramp zich daadwerkelijk voordoet?
Een week eerder heeft het zuiden van Nederland te
kampen met veel wateroverlast door een gevaarlijk hoge waterstand van de Maas. Vanaf eind januari tot en met de eerste week van februari wordt de grootste evacuatie uit de Nederlandse geschiedenis op touw gezet.
Meer dan 250.000 Nederlanders moeten huis en haard
verlaten voor het opkomende water. Hoewel de waterstand hoger is dan in 1993, is het land nu beter voorbereid. Hierdoor blijft de schade aan huizen en bedrijven beperkt en komt op 4 februari toestemming voor de terugkeer van alle evacués. De terugloop van het water zorgt ervoor dat een grote ramp uitblijft. Amsterdamse gemeenteraad. Als raadslid zet hij zich in voor homo's en prostituees. Vanaf 1983 zette hij zich in voor het Amsterdamse Homomonument.
In 1994 vinden de Gay Games in New York plaats en het lukt een Nederlandse delegatie om dit internationale sportevenement voor 1998 naar Nederland te halen. Midden jaren ’90 is Amsterdam nog the ‘Gay Capital of Europe’ . Het land klimt, net als de rest van de wereld, langzaam uit de aidspandemie en het wordt tijd om homoseksualiteit aan iets positiefs te koppelen. Nog steeds is er veel werk en voorlichting te doen want in 1995 was aids de belangrijkste doodsoorzaak van mannen tussen de 30 en 45 jaar in Amsterdam.
In de zomer van 1994 gaat Bob naar New York om daar tijdens de vierde Gay Games vrienden aan te moedigen die meedoen. Hij gaat ook bij de zwemwedstrijden kijken en komt erachter dat daar maar één Nederlander meedoet. Als later bekend
wordt dat Amsterdam de Games vier jaar later mag organiseren, realiseert hij zich dat er geen Amsterdams team is!
Zodoende staan enkele dagen later op 7 februari 1995, initiatiefnemer Bob van Schijndel en trainer Henk Verveer bij de ingang van het Sloterparkbad. Die avond is de gevoelstemperatuur gedaald tot 3.2 graden. Gewapend met muts, dikke sjaal en handschoenen staan de twee mannen zichzelf warm te
wrijven. Ze zijn wat vroeger om de eerste zwemmers op te wachten.
Bob van Schijndel is in de jaren ’80 en ’90 geen onbekende binnen de gaygemeenschap. Hij is een uitgesproken homoactivist en zit namens de PSP in de Bob van Schijndel
In the summer of 1994, Bob went to New York to
encourage friends to participate in the fourth Gay Games. While there, he watched the swimming competitions and found out that only one Dutchman was participating. After the announcement that Amsterdam was set to host the games four years later, he realized that there was no Amsterdam
aquatics team!
Bob himself had been swimming in the Zuiderbad since the early 1990s. He obtained advice from other LGBTQ+ swimming clubs and entered into discussion with the Sloterparkbad. At that time the pool was old and worn down , but there were plans for new construction. It was decided that The Gay Games swimming competitions would be held there.
The pool also agrees to host an weekly hour of gay swimming each week. Because he did not yet have his own club, Bob swam under the club flag of Tijgertje. The Tijgertje foundation for gays and lesbians was founded in the early 1980s and has been organizing sporting activities for the LGBTQ+ population ever since. In 1994 there was even swimming training for HIVpositive men and women to keep in shape. These swimmers didn’t dare to go to a regular club because of fear of prejudice due to the physical manifestations of the illness. Training with Tijgertje was especially beneficial for those who had lost their body fat as the water temperature at the club is heated tp 32 degrees.
In the autumn of 1994 Bob placed advertisements in Het Parool to attract attention for an LGBTQ aquatics team. He dared to think big, releasing a recruitment brochure, stating that diving, synchro swimming and water polo will be coming soon. Trainer Henk Verveer responded to that first advertisement. This swimming trainer of the fire brigade in Haarlem wanted to help Bob. That autumn, there were regular calls in the newspapers Het Parool, Volkskrant and Trouw to come and go ‘gay swimming. ’
On that cold February evening it was especially exciting to see whether those who had signed up in the preceding months would actually come. It was, after all, the mid 90s and not yet the era of emails and online registration forms. Bob and Henk had attracted people through the media, but without whatsapp and other ondemand mass communication mechanisms,
you never knew who would actually face the cold bike ride to the NieuwWest. Fortunately, there were more swimmers than expected: with over 25 people making the very first training a great success.
Then it went fast: people heard about this nice swimming club where everyone is welcome. In May 1995, a water polo branch was indeed set up. The club, which had grown to 49 members over the summer, had quite a few water polo players who required their own training. This was no problem for Henk, who announced a weekly water polo evening where, 'Anyone who can jump into the water without drowning is welcome' .
Een bestuursvergadering bij Rudolf, met Kees, Peter, Koen en Rudolf, Romke
Roze Wester 5 mei 2006
Zelf zwemt Bob sinds begin jaren ’90 in het Zuiderbad. Hij wint adviezen in bij andere lhbtq+zwemverenigingen en gaat in gesprek met het Sloterparkbad. Dat is dan nog een oud en afgeleefd bad, maar er zijn plannen voor nieuwbouw. Daar zullen de zwemwedstrijden van de Gay Games gehouden worden.
Het zwembad is Bob goed gezind en werkt mee een aan wekelijks uur homozwemmen. Omdat hij nog geen eigen vereniging heeft kan Bob zwemmen onder de verenigingsvlag van Tijgertje. Deze stichting voor homoseksuelen en lesbiennes is begin jaren ‘80 opgericht en organiseert sportieve activiteiten zoals zelfverdediging, volleybal en badminton. In 1994 is er zelfs een zwemtraining voor hivpositieve mannen en vrouwen om in conditie te blijven. Deze zwemmers durven niet naar een gewone club omdat ze zich schamen voor hun gewicht of vlekken op hun huid. Het bijzondere aan de training bij Tijgertje is dat, vooral voor degenen die hun vet kwijt zijn geraakt, de watertemperatuur 32 graden is.
In het najaar van 1994 plaatst Bob advertenties in Het Parool. Hij durft groot te denken, wat blijkt uit de wervingsfolder waarin staat dat er in de toekomst ook schoonspringen, figuurzwemmen en waterpolo mogelijk is. Op die eerste advertentie reageert trainer Henk Verveer. Deze zwemtrainer van de brandweer in
Haarlem heeft wil Bob wel helpen. Dat najaar verschijnen er regelmatig nog oproepen in de kranten Parool, Volkskrant en Trouw om te komen homo
zwemmen.
Op die koude februari avond is vooral spannend of diegene die zich de afgelopen maanden opgegeven hebben wel zullen komen. Midden jaren ’90 is nog niet de tijd van emails en online aanmeldformulieren. Via via hebben Bob en Henk extra mensen opgetrommeld. Maar zonder whatsapp om af te melden weet je nooit wie er daadwerkelijk op de fiets de kou trotseert naar NieuwWest. Het blijken er gelukkig meer dan gedacht: met meer dan 25 mensen wordt deze allereerste
training een groot succes.
Dan gaat het snel: mensen horen over deze leuke zwemclub waar iedereen welkom is. In mei 1995 wordt
inderdaad een waterpolotak opgezet. De club, in de zomer uitgegroeid naar 49 leden, kent nogal wat waterpoloërs en deze vragen hun eigen training. Geen probleem voor Henk die ook een waterpoloavond aankondigt: ‘Iedereen die het water kan inspringen zonder te verzuipen, is welkom’ .
In juli 1995 verschijnt er een nieuwe advertentie in de krant waarin de club om een extra trainer vraagt. Het is de tijd dat Nederlandse militairen in de moslimenclave rond Srebrenica ingezet zijn. Het jaar daarop groeit de club, onder Tijgertje nog steeds, door naar 60 leden en wordt het tijd om een tweede trainingsuur in te stellen. Op de oproep voor een nieuwe trainer reageert Ok van Batenburg. Op het tweede zwemuur tijdens de donderdagavond is deze nieuwe trainer streng. Zwemmers moeten vijftien minuten voor aanvang aanwezig zijn, een warmingup doen en op tijd het zwemwater in. Geen tijd mag verloren gaan. ‘Geen
gezeik, maar zwemmen’ horen de zwemmers dan.
Intussen laait binnen de club discussie op of de zwemclub gericht moet zijn op enkel wedstrijden of ook op recreatief zwemmen. Sommige leden vinden het een soort HEMA voor gay zwemmers en waterpoloërs en wil professionaliseren. Dat zorgt voor een splitsing in de club. Een aantal mannen, die het flitsender aan
willen pakken, besluiten zelf een zwemclub op te richten: Havanna nu Upstream.
De splitsing maakt voor het succes van de club niet uit: het doel, de Gay Games van 1998 verdwijnt niet uit het zicht en er wordt strijdlustig doorgezwommen. Omdat het grote evenement een officiële wedstrijd betreft,
In July 1995, a new advertisement appeared in the newspaper in which the club asked for an extra trainer. The following year the club was still a part of Tijgertje and grew to 60 members; it was time to set up a second training hour. Ok van Batenburg responded to the call for a new trainer and a second swimming hour was setup on Thursday evenings. Swimmers were required to arrive fifteen minutes before the start, do a warmup and enter the pool on time. No time should was lost and swimmers were
greated with calls of, ‘No bullshit, just swim!’
In the meantime, there was a discussion within the
club as to whether the swimming club should focus on competitions only or also on recreational swimming. Some members considered it a kind of HEMA for gay swimmers and water polo players and wanted to professionalise. That created a split in the club. A number of men, who wanted to take a more
serious approach, decided to set up their own swimming club: Havanna now Upstream.
The split had no impact on the success of the club nor did it change the goal a successful Gay Games in 1998. Because the event is an official competition, only associations/teams with statutes were allowed to be
members of the KNZB and notfoundations, such as
Tijgertje.
That is why it was decided to establish a separate legal identity. On January 23, 1997, Gay Swim Amsterdam saw the light of day as an independent association. Booster of the first hour, Bob, becomes the first
chairman and on March 1, 1997, the association
became an official member of the KNZB.
The fifth edition of the Gay Games took place in Amsterdam from 1 to 8 August 1998, under the motto ‘Friendship through Culture and Sports’ . Unfortunately, the construction of the new Sloterparkbad had been delayed and, as a result, the swimming competitions was held in Amersfoort. More than 1 million people watched the opening ceremony in the Amsterdam ArenA. The Parade of Nations was a real goosebumps moment as we celebrated the 14,000 participants from 88 countries; including one true sports hero from Iran. Durex handed out 70,000 condoms and the figures of the GGDsoapoli in the weeks after the event were never made public. What is well known is that GSA won a total of 43 medals.
On January 23, 1997,
mogen van de KNZB alleen verenigingen met statuten lid zijn en niet een stichting, zoals Tijgertje.
Daarom wordt besloten een eigen juridische identiteit op te richten. Op 23 januari 1997 ziet Gay Swim Amsterdam als zelfstandige vereniging het licht. Aanjager van het eerste uur, Bob, wordt de eerste voorzitter. Op 1 maart 1997 wordt de vereniging officieel lid van de KNZB.
De vijfde editie van de Gay Games vindt van 1 tot 8 augustus 1998 plaats in Amsterdam, onder het motto Friendship through Culture and Sports. Helaas heeft de bouw van het nieuwe Sloterparkbad vertraging opgelopen. Zodoende moeten de zwemwedstrijden uiteindelijk in Amersfoort gehouden. Naar de opening in de Amsterdam ArenA kijken meer dan 1 miljoen mensen. Kippenvelmoment tijdens het deelnemersdefilé met landenbordjes is de enige deelnemer uit Iran, een heuse sportheld. Er nemen meer dan 14.000 deelnemers uit 88 landen mee,
Durex deelt 70.000 condooms uit. De cijfers van de GGDsoapoli in de weken na het evenement zijn nooit bekend gemaakt. Wel zijn deze mooie cijfers bekend: GSA sleept in totaal 43 medailles in de wacht.
Vlag naar aanleiding van allereerste GSA training op 7 februari 1995
