Revista Pincha 17

Revista de Gastronomía & Cultura Nº 17 | febreiro-marzo 2020

Revista de Gastronomía & Cultura

#apapar en La Radio de Pepe Solla 20 anos do Hotel Costa Vella

Revista de Gastronomía & Cultura

SENTIR O BAILE Como a danza namora a media Compostela

www.galiciacalidade.gal

Edita: Rebeca Munín | Directora ola@revistapincha.gal Deseño e maquetación: Alberto Seoane RSM Comunicación | rsmcomunicacion.com

Rebeca Munín

empre admirei aos bailaríns. O seu talento, a súa capacidade de entrega, o que son capaces de facer cos seus corpos… E sobre todo, como conectan coa música. É un espectáculo fermosísimo que atrapa a moitos composteláns. Tanto, que estamos nun momento de auxe de escolas -incluso demasiadas para a demanda que hai- e ata existen propostas para incluír a danza na ensinanza pública obrigatoria.

De todo elo, e da paixón polo ballet de Gail Brevitt e polo tango de Chusa Pérez e Ezequiel ‘El Cacha’ Merlo, falamos na reportaxe que abre esta primeira Pincha do 2020.

Admiro tamén a persoas como José Antonio Liñares, hostaleiro incansable, que sempre recibe cun sorriso no Hotel Costa Vella, un local que celebra o seu vinte aniversario. Ou como Pepe Solla, que non se conforma co restaurante familiar con Estrela Michelin en Poio e decide aventurarse cun novo negocio, La Radio, en Santiago. Ou Xurxo Alba, fillo de adegueiros que tamén voa só co seu proxecto Albamar.

Valentes son tamén as mulleres emprendedoras como a pintora Inés Silvalde ou Graciela Castro, creadora da empresa de organización de eventos On y Vá.

A miña máis profunda admiración –e envexa da boa– por todos aqueles como Diego Ameixeiras, que tanto transmiten coas súas novelas. Ou coa súa música, coma a do baterista e restaurador de instrumentos Fran Facal e a dos rapaces de Grilo, que acaban de lanzar ao mercado o seu primeiro traballo discográfico.

Haberá días nos que as cousas sairán peor.

Outros, mellor. Pero o máis importante é o que nos ensinan todas estas persoas admirables. Pase o que pase, mira para diante e loita polo que queres! #somospincha

ÍNDICE

Por

S

Admirables

@rebecamunin

04 10 13 16 19 20 22 24 27 28 32 35

reportaxe | A beleza da danza en Compostela #apapar | La Radio de Pepe Solla

de bares con jessi | Hotel Costa Vella de libros con Ruth | Diego Ameixeiras a gorida do artista | Inés Silvalde crusat & costas | Albamar 2018 entrevista | Graciela Castro, de On y Vá entre músicas | Grilo 666rpm | Fran Facal axenda compostelá guía de compras e ocio ultramarinos

Para lamber os fociños!

Que bo está o ‘Criollo Marino’ que serviu O Ferro durante o XII Santiago(é)Tapas e que resultou gañador do primeiro premio á tapa creativa.

Riquísimo! Como tamén, as ‘Manitas Crocantes’, de Casa dos Xacobes, que foi o petisco vencedor no apartado tradicional. Este ano o concurso que organizou a Asociación Hostalaría Compostela, e promoveu Turismo de Santiago, contou tamén cun certame de cócteles. As mellores creacións do Santiago(é)Cóctel foron ‘Expreso Martini’, de A Carrilana, e ‘A kind of magic’, do Pub Atlántico.

Unha vez máis, a nosa cidade desmostrou o seu poderío tralas barras de bares e restaurantes.

E para ti, cal é a mellor proposta culinaria compostelá? Escríbenos por redes sociais coa etiqueta #pratopincha

Publicidade e Redacción: Jéssica Pintor e Ruth Ríos publicidade@revistapincha.gal redaccion@revistapincha.gal Fotografía: Iván Barreiro | ivanbarreiro.com Colaboran neste número: @JuanEAT_o, Marisa Calderón, José Crusat, Lorena Costas, Xiana Lastra e César Varela.

Foto de portada: Iván Barreiro Imprime: COGRAF Depósito Legal: C 607-2017

www.re vista p in ch a .g a l Revista Pincha 

BAVF

Prohibida a reprodución total ou parcial de calquera contido ou fotografía sen previa autorización. Os textos redactados polos colaboradores son responsabilidade do propio autor. O contido da publicidade é de exclusiva responsabilidade do anunciante.

Pincha | N 17

|3|

Rebeca Munín Por

reportaxe

@rebecamunin

Gail durante unha das súas clases. Foto: Iván Barreiro

| 4 | Pincha | N 17

A beleza da danza

en Compostela

Gail Brevitt, profesora de ballet clásico, e Chusa Pérez e Ezequiel ‘El Cacha’ Merlo, mestres de tango, adéntrannos nun mundo con moitos adeptos na nosa cidade

“Q

ue sentes ao bailar?”, preguntei. “Síntome parte da música”, respondeu a profesora de ballet clásico Gail Brevitt.

Sentirse parte da música… hai algo máis

bonito que iso? E se o fas en parella? “É como a vida. Bailamos como somos. Se o fas con alguén, daste de conta de moitas cousas de como é. E o outro de como es ti”, explicáronme os mestres de tango Chusa Pérez e Ezequiel ‘El Cacha’ Merlo.

Quedei cos tres para coñecer máis de preto a danza en Compostela. E atopei un mundo cheo de posibilidades, con máis oferta que demanda en canto a número de escolas na cidade, cun gran talento dentro de cada compañía, con festivais específicos como o herDanza -que xa celebrou catro edicións en Santiago- e con moita beleza.

Dicían na xornada celebrada a finais de xaneiro no Consello da Cultura Galega que a danza en Galicia atópase nun estado de explosión creativa nas ideas, nos proxectos e nas formas de enfrontarse aos públicos. Mentras isto su-

Pincha | N 17

|5|

reportaxe

“Bailamos como somos. Se o fas con alguén, daste de conta de moitas cousas de como é. E o outro de como es ti”

| 6 | Pincha | N 17

P E N S I Ó N

domusgallery@pensiondomusgallery.com www.pensiondomusgallery.com T. 881 979 053

Rúa Xosé Neira Vilas, 18

ARZÚA Reserva aquí:

Ezequiel e Chusa bailando na Alameda compostelá. Foto: Iván Barreiro

Pincha | N 17

|7|

reportaxe

cede asistimos a un tempo de decadencia no soporte institucional e nas políticas públicas dende a Administración. Por iso, durante esta cita, púxose sobre a mesa unha serie de medidas para mellorar o futuro do sector. Entre outros, propúxose incluír a danza como contido na educación pública obrigatoria, formar docentes

especializados;

incluíla

no marco universitario; fomentar a investigación arredor das artes do movemento; dotar de orzamentos; crear premios para a danza; recuperar o Centro de Documentación das

Os profesionais das artes

danza académica: Ballet Clásico, Danza Moderna e Contemporánea e Claqué.

escénicas

Para todo tipo de idades e niveis de formación. Así como pilates especializado

propoñen

para preparar o físico das alumnas (por-

incluír a danza na educación pública obrigatoria

Artes Escénicas e tecer pontes entre

En Dancenter Gala oferta tres tipos de

que si, a día de hoxe, todavía hai poucos nenos que se animen a bailar. Unha mágoa!).

Pero volvendo á miña pregunta: que aporta a danza desde o punto de vista educativo? “Aparte de mellorar as nosas capacidades físicas, é algo moi bo para o noso desenvolvemento persoal”, afirma Gail. “Ademais, está demostrado que

todas as estruturas públicas e privadas que artellan o

calquera actividade musical potencia a parte do noso

sector na nosa comunidade.

cerebro que ten que traballar para as matemáticas.

Por iso se equivocan os pais e nais que din que as

Así mesmo, existe un movemento impulsado por al-

súas fillas non poden dedicar tantas horas ao ballet.

gúns dos profesionais das artes escénicas de Santiago

As mellores bailarinas son as que sacan as mellores

que reclaman a creación na cidade dun Conservatorio

notas tamén. O baile nunca resta. Sempre suma”.

Profesional de Danza. A proposta xa foi aprobada polo Pleno municipal pero depende agora da decisión que

E é o ballet tan duro como temos todos nas nosas

tome a Consellería de Educación da Xunta, por ter a

mentes? “Si, é moi duro se te queres dedicar profe-

competencia en materia educativa.

sionalmente. Nos conservatorios, as nenas entre 8 e 11 anos reciben unhas tres horas de clase cada día.

Desenvolvemento persoal

E a partir desa idade aumenta a unhas cinco diarias.

Pero ti podes elexir o nivel de dedicación que lle que-

Mais que pode aportar o baile a nivel educativo? “Tan-

res dar. Na miña escola temos un grupo de señoras

to que non sei por onde comezar!”, díxome entre risos

que veñen unha hora e cuarto á semana e pásanno

Gail. Británica de nacemento, descubriu o ballet clá-

pipa! O máis importante é que che guste o que estás

sico con apenas cinco anos. Viu unha actuación nun

facendo. Unha nena que vén a danza obrigada pola

festival de Nadal e namorou! Pero súa nai non tiña re-

súa nai detéctalo enseguida e iso non leva a nada. Ten

cursos para pagarlle as clases. Ata que con seis anos

que apaixonarte”, asegura. E como último consello,

o médico recomendoulle levala para solucionar o seu

apunta: “Hai que buscar bos profesores, porque neste

problema de pés planos. “E grazas ao seu sacrificio

sector, como non exixen unha titulación, hai de todo”.

puiden formarme”, recorda. Xa de maior, ofrecéronlle un traballo como bailarina nunha compañía de tea-

Aprender a dialogar

tro coa que percorreu España. Instalouse despois en Castilla La Mancha para dar clases e en 2005 chegou

E do ballet pasamos ao tango. Sabedes que en Santia-

a Santiago onde montou a súa propia escola. Primeiro

go contamos cun espazo único en toda Galicia dedica-

na rúa de San Clemente e, desde fai un ano e medio,

do a este baile e outras cuestións da cultura arxentina?

no Pombal.

Está en Alfredo Brañas 20 e chámase Nido Tanguero.

| 8 | Pincha | N 15

Os seus impulsores son Chusa Pérez e Ezequiel ‘El Ca-

queres aprender de verdade

cha’ Merlo. Alí dan clase e tamén organizan milongas

a bailar tango, tes que namo-

ás que poden acudir xente experta e tamén novatos

rarte dun proceso que vai ser

que queiran pasalo ben.

fundamentalmente loita contra o teu propio ego e contra

A historia de Ezequiel coa danza comenza sendo moi

os teus bloqueos. Para min

pequeno adentrándose no folclore do seu país, Ar-

o bo bailarín non é o que fai

xentina. Trala secundaria, empeza a estudar música

unhas cousas tremendas, se-

e entra nunha compañía na que bailaban, entre ou-

nón o que ten a humildade de

tras cousas, tango. “Ao principio non me gustou. Eran

escoitar ao outro, de abrazar

simplemente coreografías. Decidín entón acudir a cla-

con respecto e ritmo”, com-

ses de tango social, do que é máis lindo. E namorei. E

pleta ela.

deixei todo o demais por el”, sinala.

desenvolver ideas compartir experiencias

E profundizando un pouco Tempo despois trasladouse a Bos Aires e alí coñeceu

máis, que hai desa idea de

a unha española, filla dunha arxentina e un composte-

que o tango é sexual e ma-

lán, que tras criarse en Santiago viaxaba polo mundo

chista? “É sensual, pero non

facendo teatro da escoita. Era Chusa. “Eu son psicope-

sexual. Ten unha intimidade,

dagoga. Traballei moito con persoas con discapacida-

porque ten un abrazo. Esa foi

de e como intérprete de signos para a televisión. Des-

unha das razóns polas que se

pois dediqueime ao teatro social e político, estudando

prohibiu desde o principio”,

os movementos de loita non violentos do mundo. Fun-

conta Chusa, que ten un Pos-

dei Los Últimos, compañía coa que sigo traballando, e

grao de Historia Social e Po-

de casualidade un día un amigo en Arxentina pediume

lítica do Tango. “E non é ma-

que o acompañara a clases de tango… E enganchou-

chista. Naceu nun momento

me”. Por que? “Porque é un baile que está moi unido

cultural na que a sociedade

co diálogo non violento, coa escoita, co amor… É un

era máis machista que agora.

diálogo improvisado entre os bailaríns e a música”,

E o baile daquel momento re-

sostén.

flectía ese mundo. Pero hoxe en día evolucionou moito.

Xuntos, como parella na vida e enriba dos escenarios,

Non hai ‘tiróns’. Hai un diálo-

e con Ezequiel viaxando moito a Europa e Rusia para

go entre a parella. E hai unha

dar clases e exhibicións, decidiron probar sorte en Es-

entrega, porque tes que con-

paña, primeiro en Madrid, e desde fai un ano en San-

fiar no outro, pero cada un

tiago. Na nosa cidade ensinan un baile que é compli-

ten que facer a súa parte”.

eventos obradoiros alugueiro de salas

cado pero que unha vez te atrapa, non o podes deixar.

“Ten unha dificultade técnica que ao principio choca

Ai, o baile! Que difícil é face-

un pouco, pero hai que pasar esa primeira barreira.

lo ben! Pero cantas opcións

É como cando aprendes a andar. Un non se lembra,

temos en Compostela para

pero canto tempo pasa ata que camiñamos? No tan-

gozar

go tes que aprender a facelo con outro. Iso é o máis

Respectémolo. E aínda que o

difícil”, explica ‘El Cacha’. “Se o que queres é aprender

fagamos como un pato ma-

pasos, podemos ensinarche unha coreografía en dúas

reado, bailemos. Sempre bai-

semanas, como facemos para as vodas, e listo. Pero se

lemos.

del.

Aproveitémolas.

www.dospasos.org

660 619 071 dospasos.org salasdospasos

Pincha Revista de Gastronomía & Cultura

Pincha Revista de Gastronomía & Cultura

Pincha Revista de Gastronomía & Cultura

Pincha | N 17

|9|

#apapar

CACHOPO-COULANT IBÉRICO

EN LA RADIO DE PEPE SOLLA

Foto: Iván Barreiro

O pasado mes de decembro botou a andar o primeiro proxecto en Santiago do recoñecido chef galego con Estrela Michelín Pepe Solla. Un restaurante que transformou por completo o local ata entón ocupado polo coñecido café-pub La Radio e do que conserva o seu nome.

Merluza do Celeiro e o Cerdo Ibérico Joselito. Así, entre as súas propostas atopamos pratos con nomes tan suxerentes como: ‘Fabas guisadas en verde e cocochas ao pilpil’, ‘Croquetas moi cremosas de xamón’ ou ‘Zorza, patacas, ovo, pero de merluza eh!’.

Con unha cociña totalmente aberta, conta cunha barra baixiña, ao estilo xaponés, na que desgustar os seus pratos mentres observamos o bo facer de Solla e o seu equipo. Tamén hai mesas para quen o prefira.

A idea principal é ofrecer pratos da cociña de toda a vida, pero dándolles un toque diferente.

Así ocorre, por exemplo, no cachopo que probou @JuanEAT_o e que parte da receita clásica asturiana pero presentado como un coulant. Gustaríalle ao noso comechón? Para sábelo, terás que seguir lendo! ;)

A carta de La Radio de Pepe Solla é máis ben curta e baséase en dous produtos de gran calidade: a

| 10 | Pincha | N 17

@JuanEAT_o, papando o seu cachopo-coulant.

Foto: Iván Barreiro

Arracamos ano en Pincha e nesta nova andaina pola oferta gastronómica santiaguesa fun probar o que ofrece un recén chegado á cidade. No antigo café-pub La Radio atopamos agora La Radio de Pepe Solla, un dos cociñeiros referentes na restauración galega de hoxe en día.

Se coñeciades este lugar, vaivos sorprender o cambio radical que se levou a cabo. É un local moi luminoso, con cociña aberta e barra baixa ao estilo xaponés para comer gozando do espectáculo culinario e, por que non, quizais facer novos amigos ;) Pero falemos do que máis nos importa: a papatoria.

Que pensariades se vos digo ‘Cachopo-coulant’? Pois xa volo digo eu: unha versión do clásico cachopo asturiano excelente.

Contounos David, o xefe de cociña do restaurante, que leva lomo ibérico Joselito picado e mesturado con papada feita a baixa temperatura, adobado e recheo con crema de queixo do país. Despois pasa por tempura e friteno. Para completar o prato, utilizan un pouco de rúcula e unha vinagreta de licuado de cogollo, kimchi, vinagre de Jerez e zume de lima.

Para servilo, párteno ao medio deixando saír o seu interior coma se dun coulant de chocolate se tratase. Que gozo ver caer ese queixo quentiño! Facíaseme a boca auga. E con razón. A textura do seu interior é fantástica. Os ingredientes están moi ben ligados obtendo como resultado un sabor suave e moi moi rico. Destaca tamén a fritura, feita no seu punto xa que non se aprecia nin gota de aceite e a textura está perfecta, crocante por fóra pero tenro por dentro. Unha delicia que, sen dúbida, téñovos que recomendar. Pincha Revista de Gastronomía & Cultura

Pincha Revista de Gastronomía & Cultura

Pincha Revista de Gastronomía & Cultura

Datos Lugar:

La Radio de Pepe Solla.

Praza de San Fiz de Solovio, 2

Prato:

Cachopo-Coulant ibérico

Prezo: 17 €

Valoración: 

Por @JuanEAT_o @JuanEAT_o Pincha | N 17

| 11 |

“Este é un local para comer rico e tamén para divertirse” É un dos chefs galegos con máis sona fóra da nosa terra e agora tamén un hostaleiro máis da nosa Compostela. Propietario de Casa Solla, en Poio -un restaurante que puxeron en marcha seus pais e que conta cunha Estrela Michelin e tres Soles Repsol-, abriu en decembro en Santiago o seu proxecto máis persoal: La Radio de Pepe Solla. E si, para os que aínda non coñezades esta, como el di, “casa de comidas moderna”, ocupa o local do mítico café-pub da familia Rial, na zona do Mercado de Abastos.

Levo un rato aquí dentro e non deixa de parar xente para atusmar pola ventá…

(Rimos) Si, notamos moito a expectación. Xente que coñecía o local, que me coñece a min pola miña traxectoria en Pontevedra… A acollida foi fantástica. É moi bonito sentirse tan arroupado.

E iso que aínda non tendes cartel. Ou si porque hai unha pintada na parede... quedará así?

Non (risos). Xa molaría, así a rotulador, con ese punto de graffiti! Estaba o cartel orixinal de La Radio, que é o que estamos restaurando.

Cando estaba buscando nome pensei: hai que ser realista e humilde. La Radio en Santiago ten máis nome ca min. Ten historia. Había que conservalo. Ademais parecíame moi bonito pola miña vinculación coa música.

(Pepe toca a guitarra e organiza o festival de música e gastronomía PortAmérica) De feito, a música está moi presente neste local…

Si, este é un sitio para que veñas principalmente a comer rico pero tamén a divertir-

Rebeca Munín

Pepe Solla

Por

#apapar

@rebecamunin

te. Houbo xa moita xente que nos felicitou: “Que guai comer con esta música!”. Fixen varias playlist (unha de funky, de música española, unha de rock...). Para decorar a zona común dos baños falei con moitos amigos músicos para que me mandasen setlists de concertos.

Teño de Vetusta Morla, Xoel López, Iván Ferreiro…

Tamén quero poñer guitarras para que se algún día a min, ou a alguén, nos apetece poidamos tocar. De momento, teño unha para estar exposta. É unha Harmony de 1940 orixinal que me mandou Richard, da tenda Estudio 54. É un guitarrón. Esa non é para tocala (Sorrí).

E ademais, nun tempo, espero reactivar o pub que hai na parte traseira.

E unha zona que vou subarrendar. A idea é que cees aquí e logo vaias ao pub a tomar unha copa. Terá unha entrada independente pero tamén unha conexión interna cunha porta con cortina vermella. Chamarase ‘La Radio Clandestina’. Ou algo así (Ri).

“Tamén se reactivará

o pub como

La Radio Clandestina”

E aínda non falamos da comida! Que ofrecedes?

Pois eu tiña esta idea xa desde fai tres anos. A carta parte de dous produtos: de Merluza de Celeiro e Cerdo Ibérico Joselito. O cal non quere dicir que sintas que estás comendo só pescada. Podes tomar tres pratos dela e que non teñas esa sensación. Hai racións, para compartir... Non é un restaurante gastronómico. Para iso xa teño Casa Solla. A idea é facer a cociña de sempre dándolle unha voltiña. É un modelo que quero, co tempo, levar a máis lugares. Pincha Revista de Gastronomía & Cultura

Pincha Revista de Gastronomía & Cultura

Pepe Solla, no interior de La Radio. Foto: Iván Barreiro

| 12 | Pincha | N 17

Pincha Revista de Gastronomía & Cultura

Jéssica Pintor

Hotel Costa Vella,

Por

de bares con jessi

@jpintorybarran

vinte anos de romance coa cidade Xunto a súa irmá Ana, ao seu cuñado Rober, a Javi que leva dende o 2007, a María que conta dende hai máis... quizás 2004 ou por aí, a Susana dende o 2002, a Elena que é camareira de pisos e que suma entre doce e catorce anos, e a María, que por desgraza tivo que deixar de traballar, José Antonio Liñares fai de Compostela un sitio máis bonito e do seu hotel un lugar para recordar! Un sitio que permanece aínda, e logo de vinte anos, de romance coa cidade.

“Tendo unha cidade tan especial, cunha zona vella que é patrimonio da humanidade, que ten uns valores arquitectónicos e monumentais absolutamente diferenciados doutras cidades similares, co Camiño de Santiago, cuxa proxección aínda non se puxo realmente en valor... Tratamos de ofrecer algo diferente ao que pode ter esa persoa no seu lugar de orixe, onde o viaxeiro sinte un tratamento de preto, máis informal, e de que cando volva ao seu país recorde non só Compostela, tamén o hotel. Non só como un lugar onde durmía, senón que o recorde como un valor engadido. Que nos recorde a nós! O espazo que ofrecemos e a nosa forma de facer”. Romántico é, ou non é?

“A casa estaba nun abandono absoluto e cando a descubrín, namorei!”

José Antonio, nunha das galerías do hotel.

No hotel Costa Vella engaden valor a todo. Cando explican que tratan de que “a xente estea moito tempo”, falan da pequena familia que aquí traballa. E cando falan de que tratan de que volvan ou repitan... Fala dos viaxeiros. “Que a xente permaneza é moi bo. Temos moitos clientes habituais que levan vindo dende que abrimos e que xa se fixeron vellos con nós! –Sorrí- Gústalles vir e atopar á mesma xente e de feito cando falta algunha persoa, polo que sexa ou que xa non está, aquel día ao mellor non cho din, pero dámonos de conta... Porque veñen polo tema persoal.

En vinte anos pasan moitas cousas e algúns xa non están...”. Un aire de melancolía súmase ao romanticismo que aquí se respira dende que se abre a porta.

Aquí dentro hai unha atmosfera cálida que recolle, que abriga e que agarima...

Foto: Iván Barreiro Pincha | N 17

| 13 |

de bares con jessi En vinte anos o mundo cambiou tanto! E a hostalaría tamén. Agora xa se dá por suposto que existen este tipo de establecementos. De feito, hai tantos que existe unha moratoria en Santiago que limita que se abran negocios hoteleiros no casco histórico. Pero cando abriu o hotel Costa Vella non había ningún. Era un modelo que naquel tempo foi innovador. “Se comparamos aqueles tempos, previos ao desenvolvemento do turismo da cidade e ao auxe do camiño de Santiago, o mundo cambiou unha Moitos clientes barbaridade, pero por regresan polo entón supuxo un sopro trato cercano do de aire fresco, de aí o éxipersoal, como to deste modelo e que a camareira se reproducira”. de pisos Elena.

Foto: Iván Barreiro O proxecto xurdiu no ano 1997, pensaban abrir a principios de 1999, ano Xacobeo, pero non conseguiron chegar a tempo. Abriron en outubro. As licenzas, as obras... xa se sabe. “As cousas levan o seu tempo, pero se foramos máis rápidos todos... É unha pena que iso ocorra, todos perdemos, incluso a Administración. A economía dinamizaríase moitísimo máis e todo iría moito mellor.

Deberíamos poñer todos da nosa parte”, lamenta.

Súa irmá e el procedían xa do mundo do aloxamento, pero como residencia de estudantes. “Nos anos noventa púxose de moda unha marca oficiosa, que nunca chegou a ser oficial: os hoteis con encanto. Había hoteis convencionais e pensións, pero non había unha caixa ou un contedor pequeno onde houbera un bo servizo, unha boa estética e uns bos acabados, que se vendesen a través dos canais normais da hostalaría e nese momento apareceu esta casa, case ao lado da nosa rúa, aquí en San Martiño Pinario. Estaba nun abandono absoluto e cando a descubrín, namorei! Pensei que era perfecta para ese modelo de establecemento, que eu xa coñecía. Daquela existía a guía de hoteis con encanto de Fernando Gallardo, xornalista de El País, a biblia dese tipo de establecementos, cuns estándares de calidade moi elevados, e aínda que hoxe non ten moita importancia, porque está Internet, naquel momento –que non existía a rede- saír nesa guía era unha pasada! Eu coñecía a guía de memoria e ao ver esta casa... Era perfecta!”, rememora con ese ton tan romántico co que describe a súa forma de vida.

| 14 | Pincha | N 17

O que fixeron co Hotel Costa Vella, hai xa dúas décadas, foi propoñer un modelo distinto que moitas veces non encaixaba, “foi metido con calzador nas normas da lei de turismo que existía, con dispensas... Era un modelo que todo o mundo quería. Tiñamos tanta demanda que descartamos traballar con calquera tipo de intermediarios, porque bastaba a venda directa para ter cheo practicamente todo o ano e con tarifas bastante rendibles para nós. E ese modelo que todo o mundo quería, que tanto gustaba e sendo que non tivemos nin unha soa reclamación en vinte anos, nin unha!! Á administración non lle encaixaba... Por iso creo que teñen que pensar que as súas regras son obsoletas, porque ao final rehabilitamos unha casa que levaba moitos anos abandonada e abriuse un negocio que non xera problemas e aporta valor”.

Non se podía facer algo de moito luxo, porque tampouco se levaba e a casa non daba para máis... “Non temos ascensor nin aire acondicionado, pero por entón entrou moi forte nas guías específicas deste tipo de hoteis.

Agora temos que adaptarnos, evolucionar, o mundo non é o que era. Para nós antes era moito mellor, dígoo sinceramente, xerábase moito máis valor a nivel de retorno de negocio. Aínda que Santiago agora é un canón turístico, o turismo é estacional, antes traballabamos todo o ano. Aumentaron a demanda e a competencia e os fenómenos propiciados polas plataformas de venda por Internet. Portais como AirBnb que abren a porta a que calquera poida ter un aloxamento á venda e antes non ocorría. Antes era todo moito máis profesional, había unha barreira de entrada, que agora non hai. Hoxe é todo máis sinxelo, a competencia é máis limpa e canta máis competencia, menos valor, o libre mercado é así. O que non é xusto é o agravio comparativo! Non falamos de prohibir, falamos de non facilitar, o de que pagan menos impostos esta aí. Os establecementos regrados estamos sometidos a moitísimos controis e regulacións, que fan que o traballo sexa máis pesado e os custes máis elevados e este tipo de negocios teñen un peso máis lixeiro, poden ser máis competitivos, entón non é xusto. Cumprir con certas leis require tempo, traballo e

cartos... Pasou co transporte, co comercio e agora nós.

As regulacións son necesarias, pero as xustas, parte do problema que hai co conflito das vivendas de uso turístico veñen dadas polos corsés impostos pola administración aos hoteis, porque non nos permitían ofrecer a habitabilidade que si se lle permite a estas vivendas.

Por exemplo, non podes meter unha habitación tripla, aínda que o cliente queira porque é ilegal, porque eles o din. E chegan estes novos modelos e non só se pode, senón ata o dobre peor! Se deixaran ao hoteleiro, con toda esta transparencia que ofrece Internet, unha vez que aparece, coas fotos e as críticas reais, onde o engano desaparece, terían que desaparecer tamén todas esas restricións que existen e restan valor non só ao empresario, senón ao cliente. Para as familias ese tipo de vivendas turísticas son moito mellores, porque a nós nunca se nos permitiron eses medios nin esa habitabilidade. A Administración vai moi por detrás das necesidades dos usuarios e dos negocios, pero camiñamos cara esa liberdade, sempre que non xeremos problemas de tipo urbanístico, nin de seguridade. Se eu propoño algo que o cliente pide e quere... Por que non se permite?

De aí o éxito dos aloxamentos tipo casas nas árbores ou nos barcos, hoteis cápsula, lugares exclusivos, onde a xente paga moitísimo pola estancia e que antes non podías ir á Administración con eles, porque tachábante de tolo! A xente está farta e aburrida do convencional!

Hai que propoñerlle cousas. Satisfacer demandas”.

No mundo real -e no hoteleiro tamén- estamos obrigados a tomar decisións de mercado, empúxannos a abandonar o romanticismo. Poderemos recuperalo?

José Antonio con todo pesar cre que non, aínda que nel persista. “As dinámicas lévante por outros camiños, hai cousas que se non fas non es competitivo, a única forma que hai de ser competitivo é volvendo a que isto sexa un modo de vida. Traballar aquí como autónomo é complicado. Isto é a túa vida, o tempo pasou e tamén tratamos de ter espazo para nós... Os primeiros anos só traballas e cando tes tempo libre, só pensas no traballo. O hotel está aberto 24 horas e durante todo ese tempo poden pasar cousas. Cada vez fante máis responsable de absolutamente todo. Sempre hai un responsable. Cada firma é un peso. Supoño que ten que ser así, antes eramos como máis inconscientes... Todo tende a un hiper control, a unha hiper legalización, ninguén pode cometer un erro... Recuperar aquel romanticismo é case imposible. Pechan negocios e non hai un relevo igual... Iso do ‘modo de vida’ está pasando á historia. É difícil encontrar unha rendibilidade... O entorno administrativo é hostil,

O xardín do hotel é unha das dúas xoias.

Foto: Iván Barreiro

non notamos amabilidade por parte do que nos regula, aínda que poderíamos entendernos mellor. Pero supoño que ten que ser así”...

Non desacouguedes! Queda moito romance aínda entre Compostela, os composteláns e o hotel Costa Vella! O proxecto da casa abandonada que resultou “marabillosa pola singularidade do edificio: por estar pegado a unha muralla medieval, por estar nunha zona alta, polo seu portal tan especial que conecta a rúa co xardín e que crea unha estampa da igrexa de San Francisco que non deixa indiferente a ninguén”, aínda vai dar moito de si, con proxectos que agardan ver os seus donos a curto prazo e que desvelo que teñen que ver co xardín...

“Porque ao final, este establecemento dá valor ao entorno, non xeramos problemas aos veciños ou ao barrio, aportamos un sitio acolledor e tratamos de facelo non só por nós, senón por facer o mundo un pouco máis bonito”. Conségueno e continuará! Pincha

Vive tu

experiencia con en

#lamprea #Galicia

latexosdeturismo.com

Revista de Gastronomía & Cultura

Pincha Revista de Gastronomía & Cultura

Pincha Revista de Gastronomía & Cultura

Pincha | N 17

| 15 |

Por

Ruth Ríos

De libros con Ruth

@ruthriosfernandez

Diego Ameixeiras: “Sempre estou escribindo, é algo orgánico”

Diego Ameixeiras, no hotel con encanto compostelán O Xardín de Julia. Foto: Iván Barreiro

| 16 | Pincha | N 17

C

heguei a Diego Ameixeiras (Laussane, 1976) como se chega aos personaxes nas novelas de Paul Auster: a través de terceiras persoas. Primeiro, lendo o seu nome insistentemente como referente non só na novela negra galaica, senón como un dos mellores narradores actuais na nosa lingua. Despois o seu nome saíu en múltiples conversas cuns e outros escritores patrios.

E así fun creando o meu propio personaxe, un escritor moderno; cunha linguaxe capaz de plasmar o máis duro da forma máis fermosa e brillante; forxado nas vicisitudes entre os estertores da Xeración X e o nacemento dos Millenials ao que lle tocou vivir a precariedade pre-hecatombe 2008 a golpe de pesimismo -marca da casa-, e que lle levou a despuntar gañando o Premio Xerais con ‘Tres segundos de memoria’ (2006). Sen embargo, non quixo acomodarse no retrato xuvenil e a súa carreira percorreu despois os escuros camiños da novela negra, nos que segue. A súa última obra, ‘A crueldade de abril’.

Defínente como “A gran esperanza branca da novela negra”. Como te sentes con iso? É un titular un pouco esaxerado, aínda que é unha motivación que alguén faga una lectura positiva das túas obras. A novela negra centrou os meus esforzos literarios nos últimos anos; atopar xente que responde ao traballo sempre axuda a continuar. A novela negra é un espazo moi ocupado polo mercado, aínda que eu non sexa un escritor que pretenda un público masivo.

‘A crueldade de abril’ –tamén traducida ao castelán- recibiu moi boas críticas a nivel nacional. É unha mestura de dureza, marxinalidade e lirismo. Que quixeches contar? É a historia dunha vinganza e tamén de marxinación, sobre en que nos pode converter a sociedade cando nos expulsa dese territorio de aparente normalidade no que nos obriga a vivir a todos. Utilizo o molde da novela negra clásica, escrita dende o punto de vista do delincuente, aquí non hai unha investigación policial. O libro quixo dar una visión

dese mapa humano de perdedores ao que non lle prestamos atención.

Tamén fala de como “xente normal” acaba de pronto no mundo da marxinalidade.

Si, a novela nas últimas páxinas dá unha reviravolta final falando sobre como persoas supostamente respectables agochan instintos desprezables, sobre todo cando teñen algún tipo de poder. Iso tamén está na novela. O mundo é un lugar bastante podre.

Que che permite contar o xénero negro?

Como escritor podo entreter ao lector e ao mesmo tempo facer unha fotografía da realidade social bastante incómoda. A vida social e a política teñen grandes doses de trama negra.

Cales son os temas que máis che interesan?

O paso do tempo, a vida, a morte, o amor, a incomunicación, a marxinalidade… Pero non me poño a escribir cun tema pensado previamente. As historias van fluíndo e elas mesmas van atopando un tema, unha identidade.

Sen embargo, o Premio Xerais obtivéchelo cunha novela xeracional, ‘Tres segundos de memoria’. Como cres que o teñen hoxe os rapaces de 30 anos con respecto aos de 2006?

Creo que a situación económica e social é peor, máis desesperanzada que no 2006 por mor da crise.

Cando escribín a novela usábase o término “mileurista” para aqueles que accedían aos seus primeiros traballos, e agora pódese considerar ao mileurista como alguén con sorte.

Un rapaz de 30 anos teno máis difícil. O progreso pode ter grandes retrocesos. Vexo rapaces cunha falta de expectativas que a miña xeración non sufría. Aínda estamos metidos nas consecuencias da crise, o individualismo e a precariedade están moito máis presentes, e estamos máis desmobilizados.

Como ves o panorama da literatura galega?

Non se pode desvencellar da situación do idioma, que é bastante catastrófica. Está en risco a supervivencia da lingua, e iso sófreo a literatura. Vexo a

Pincha | N 17

| 17 |

De libros con Ruth desmoralización no sector porque vemos que nos estamos dirixindo a uns lectores nun idioma que está a desaparecer. Sentes que a sociedade vai por outro camiño.

Noutro eido, sinto que estase a correxir a terrible desigualdade entre autores e autoras, o cal é de agradecer por incorporarse voces e temas novos. Tamén é importante que se incorporaron escritores novos de 25 anos, aínda que teño dúbidas de que haxa recambio xeracional polo que falaba da calidade do idioma.

Por outra banda, creo que estamos correndo o risco de infantilizar as historias. Utilízanse certos valores para empaquetar historias de dudosa calidade literaria.

Considérome alguén que aprende doutros guionistas. É un traballo que tes que facer con máis xente, moi enriquecedor, permite quitarse moita vaidade.

“A crueldade de abril é unha historia de vinganza e marxinación”

Cal é o teu próximo proxecto?

Neste 2020 espero que haxa noticias sobre unha novela miña traducida ao castelán. Sempre estou escribindo porque é algo orgánico. Pincha Revista de Gastronomía & Cultura

Pincha Revista de Gastronomía & Cultura

Pincha Revista de Gastronomía & Cultura

Como deches o salto do xornalismo á escrita? Ou foi algo que se mesturou?

A miña primeira vocación foi a de escritor. Sempre pensei no oficio de escribir.

Onde está o límite entre o escritor e o xornalista á hora de escribir? Onde remata un e empeza o outro?

O xornalismo ás veces aparece nos libros como material de consulta e documentación. Teño a necesidade de contar a realidade que teño diante dos ollos, as miñas novelas adoitan tratar sobre o presente.

A literatura e o xornalismo son dous mundos na miña cabeza que se relacionan no subconsciente.

Que che aportan cada unha das túas facetas como xornalista, escritor e guionista?

O xornalismo apórtame ter que estar atento a tódolos libros en galego que se publican. É unha oportunidade.

A literatura aporta a liberdade absoluta, permíteme respirar.

| 18 | Pincha | N 17

A CRUELDADE DE ABRIL Editorial: Xerais Autor: Diego Ameixeiras Idiomas: Galego e castelán Data de publicación: 2018 Páxinas: 136

a gorida do artista

INÉS SILVALDE

“ O proceso é o máis interesante dunha obra. O final chega só”

@oscatrogatos

Por Marisa Calderón

Artista noiesa e compostelá. Xestora con Delio Sánchez do Espazo de Arte OS CATRO GATOS en Compostela.

Desde nena comeza a debuxar e recibe clases de pintura onde experimenta con distintos materiais e a aprende o oficio de debuxante e pintora.

Inés, no seu

A súa carreira académica é extensa. En poucos anos cursa estudos

estudo.

de escultura na Escola Mestre Mateo, termina a carreira de BBAA en

Foto:

Pontevedra, estuda Interiorismo na Pablo Picasso, e por se isto non

Delio

fose suficiente, vaise a Barcelona a estudar deseño de escaparates.

Sánchez

Pero se todo isto déixame sorprendida, máis aínda atoparme cunha

As primeiras pinturas que coñecín de Inés baseábanse na figura hu-

muller nova que respira humildade e sensibilidade. Non ten ningunha

mana, case sempre na figura da muller, espidas ante o espectador

intención de presumir dos seus logros, e aínda ao contrario, quítalle

mostrando o seu corpo con franca naturalidade, sen rubor e sen ver-

importancia a todo o que conseguiu.

goñas. Acuarelas e acrílicos de corpos que exhiben a condición humana como algo que é digno de ensinar.

Inés é unha persoa forte e valente, iso reflíctese nas súas obras. Non ten pelos na lingua, e fala co pincel e con absoluta normalidade de

Como espectadora que son, gústame apreciar un substrato de rebel-

situacións ás que nos enfrontamos todos os días e que ás veces, polo

día ante a estupidez humana e os seus códigos morais.

noso pudor mal atendido, avergóñannos.

A Inés non hai quen a pare, cabeza inquieta, e dá un xiro á súa icoGustaríame facer un resumo das fases polas que pasou a súa obra ao

nografía. De súpeto as súas cores decláranse insumisas e se empo-

longo do tempo para que entendamos a súa maneira de comunicar

deran. Cores fluor, liñas negras, estalido na paleta. E xorde o seu ex-

e expresar as súas ideas.

quisito sentido do humor, burlón, atrevido, que reflicte outra parte da súa personalidade. É interesante ver, por exemplo, como é capaz de tratar a maternidade desa forma hilarante e xocosa sen perder un chisco de tenrura.

Por último, os seus “ Influencers de taberna” que foron recentemente expostos na sala do polígono do Tambre. Espectaculares. Agora xa traspasa o seu código e vai máis aló. Se vivimos nunha sociedade que ten como ídolos aos personaxes do papel couché, ela vai e retrátaos.

Crus ,intencionadamente feos e mesmo ridículos. Logra que esa crueza teña demasiado interese para querer buscar algo “bonito”.

A Inés interésalle o proceso de pintar, para ela non hai material que non sexa nobre e digno de ser utilizado. O camiño é máis importante.

O final chega só.

E iso tamén é o que fai como persoa no Espazo de Arte OS CATRO GATOS, achandar o camiño a outros que como eu, chegamos con timidez á procura dun lugar para mostrar o que facemos.

Rider

Inés Silvalde, tan grande o seu corazón como a súa obra.

Pincha Revista de Gastronomía & Cultura

Pincha Revista de Gastronomía & Cultura

Pincha Revista de Gastronomía & Cultura

Pincha | N 17

| 19 |

Por

Por

Jose Crusat

Lorena Costas

crusat & costas

@lorena_costas

@choumimx

ALBAMAR 2018

Foto: Iván Barreiro.

LORENA COSTAS

Nacido para triunfar

C

o almanaque case que acabado de estrear, estámonos dando de conta que hai moito tempo que non falamos dun albariño 100%. Temos ido polas Rías Baixas nunhas cantas ocasións, pero falamos máis dos tintos atlánticos que dos brancos, quizais por aquelo de non caer no de sempre: a xente asocia Albariño con Rías Baixas e apenas hai cabida para nada máis. Nós, desde Pincha, ben que vos insistimos en que hai vida máis aló do Albariño, non si?

Pero chega o momento de “facerlle a ola” á uva máis coñecida da nosa terra, tanto aquí como alén das nosas fronteiras, e, polo tanto, de renderlle homenaxe falando dun viño, que máis que un viño é unha institución para os amantes dunha albariño fóra dos parámetros comerciais: Albamar de Xurxo Alba Padín.

A adega nace hai uns 40 anos, principalmente para o autoconsumo, pero logo dunha serie de circunstancias familiares, os pais de Xurxo deciden comezar a plantar viñedo e traballar as terras; mentres, Xurxo ten cada vez máis claro que

o seu futuro estará sempre ligado ao viño, polo que dirixe os seus estudos a formarse en enoloxía e enxeñería industrial.

Así é como nace, co paso do tempo, a adega Albamar, como froito dese soño de Xurxo de ter unha adega propia, na que se fusiona o apelido da familia “Alba” que tamén está presente na palabra “Albariño” (o mundo está cheíño de casualidades que igual non son tan casualidades), coa proximidade das viñas ao mar.

Así, en 2006, nace entre outros, o viño que lle dá nome a todo o proxecto: Albamar. Tras el, virán outros moitos viños de Xurxo, sempre fieis á súa filosofía de elaboración, que eu sempre gusto de traducir nunha palabra: Respecto. Todos os que coñecemos a Xurxo en persoa podemos coincidir no que transmite cando imos a visitalo á adega, traballo, observación e constancia; as súas elaboracións reflicten a súa personalidade e o seu respecto pola viña e as variedades, o chan e a tipicidade da zona, que asentada no que a min me gusta chamar o Grand Cru (non, non ten que ver co meu compañeiro Crusat, aínda que da zona e demais cuestións técnicas será el quen vos fale) das Rías Baixas, a Subzona do Salnés, lle aporta aos viños grandes doses de salinidade.

A miña primeira lembranza deste viño tivo lugar grazas a un concurso celebrado por outro benquerido amigo galego: Mariano Fisac e o seu ránking de viños por menos de 10 euros, aló polo ano 2012 cando Albamar 2011 fíxose co número un. Albamar é un viño nacido para gañar, insuperable relación prezo-calidade e, sobre todo, un perfecto exemplo de como debe ser un albariño “de verdade”, fuxindo de aromas tropicais e de tragos que dan dor de cabeza ao día seguinte.... Albamar 2018 é un viño potente e robusto, pleno de salinidade e mineralidade, e moi expresivo no nariz, con aromas cítricos e pera branca: un Albariño de 10, perfecto para combinar nestes días cuns mexillóns ao vapor. Pincha Revista de Gastronomía & Cultura

Pincha Revista de Gastronomía & Cultura

Pincha Revista de Gastronomía & Cultura

| 20 | Pincha | N 17

VI

Xornadas Gastronómicas da

LAMPREA de Padrón

FICHA TÉCNICA: Adega: Albamar D.O.: Rías Baixas Variedades: 100% Albariño Grao: 13º Ano: 2018 Prezo: En torno aos 10-12€

Foto: Iván Barreiro.

JOSÉ CRUSAT

Un rapaz como ningún

I

mos falar dun rapaz. Porque falar do viño Albamar é falar de Xurxo Alba e os seus soños. Trátase dun viño de albariño sen trampa nin cartón, honesto coma o seu creador, accesible, humilde, sinceiro, aberto e divertido. Un rapaz que foi quen de entender a súa terra e que coida poñer a súa terra en cada unhas das súas botellas. Mais sen saber que o que alí dentro vai tamén é Xurxo.

Trátase do viño principal en canto a elaboración da adega, polo que xa se entende o resto dos viños mirando a calidade deste. É un viño elaborado con 100% uva albariño procedente de múltiples parcelas na zona de Castrelo en Cambados. A proximidade ao mar, ademais de dar nome ao viño por unha banda, tamén inflúe nel cos chans areosos, frescos, lixeiros e coa influenza do sal. O viño permanece en contacto coas lías (os lévedos mortos despois de fermentar) durante seis a oito meses, aportando estrutura e protexendo o viño. Neste viño non se permite que ocorra a fermentación maloláctica, polo que a frescura e a acidez propia veñen da viña.

Viño limpo de capa clara, amarelo pálido, borde verdoso. No nariz é un viño fresco, intensidade media con notas propias da variedade albariño, mazá verde, cítrico, anisados, nada que ver cos albariños de lévedos industriais con esas notas froitas tropicais, o Caribe non está nas Rías Baixas. Na boca é un viño fresco, con potencia, salino, de acidez punzante, trisca, chispea pero ao mesmo tempo amable, nada agresiva. Volta de vez a mazá, cítricos e fondo de anís.

Como proposta de maridaxe para este viño venme a mente unha tradicional caldeirada de raia con patacas novas, unha boa allada e pementón afumado de la Vera (que ben a cociña a nai de Xurxo). Xa dun xeito máis moderno, propoño unha tempura de raia, con cebola, cilantro e salsa ponzu. Pincha

13, 14, 15 e 20, 21, 22 marzo 2020

+ Info: www.terrasdeiria.com /lampreapadron

Revista de Gastronomía & Cultura

Pincha Revista de Gastronomía & Cultura

Pincha Revista de Gastronomía & Cultura

Pincha | N 17

| 21 |

Rebeca MunĂ­n Por

entrevista

@rebecamunin

Organiza eventos como ceas secretas ou os chamados Sundays Dramas

Grace, no interior de Unitaria, onde organiza os Sundays Drama.

Foto: IvĂĄn Barreiro

| 22 | Pincha | N 17

Graciela Castro, de On y Vá “Todos queremos coñecer xente”

P

uido chegar a ser psicóloga – a carreira que sempre

ceas secretas nunha chocolatería, nunha praia… “Agora es-

dicía que ía estudar cando era pequena-. Tamén co-

tou facendo tamén festas secretas, que é un formato máis

ciñeira – de feito, aínda soña con ter algún día o seu

desenfadado, de estar de pé, cuns pinchos…”, afirma. Para

propio restaurante-. Pero a mente inqueda desta grovense,

estas actividades, conta con distintos provedores e o apoio

veciña de Compostela, necesitaba algo máis.

de marcas como Cervezas Alhambra.

Muller emprendedora decidiu montar o seu propio

A partir destas ceas deuse de conta de que todos que-

negocio de organización de eventos. Pero non os típicos

remos coñecer xente, pero moitos, polas súas circunstan-

eventos aburridos, iguais uns a outros... En On y Vá (algo así

cias, non teñen oportunidade de socializar. Naceron así

como o noso “Imos! Veña!” en francés) o que nunca faltan

os Puntos de Encontro, unha proposta na que a través de

son as sorpresas.

dinámicas moi entretidas pódense establecer novas ami-

Mais imos ao principio. Cando chega Grace ao sector

zades. Pero son este tipo de accións válidas tamén para

hostaleiro? No berce! Seu avó abriu un hotel en O Grove

os máis tímidos? “Por suposto. Recordo un cliente que a

que despois rexentaría súa nai. Alí, entre turistas, habita-

primeira vez non falaba con ningúen pero agora é a alma

cións e fogóns, viviu ata os 17 anos. “Pero eu non quería

da festa. Todo o mundo ven con esa barreira da vergoña.

dedicarme a iso. Dicía que xamais estudaría hostalaría por-

Preguntan se vou estar eu e queren estar ao meu lado.

que vía aos meus pais traballar de sol a sol”, confesa. “Sen

Pero eu non lles deixo (risos). Son barreiras emocionais

embargo, cando chegou o momento de ir á universidade

que en canto ven que todos están nas mesmas circunstan-

tiña moitas dúbidas e miña nai aproveitou a circunstancia

cias, de seguido superan”, asegura. De feito, son moitos os

para convencerme de entrar no Centro Superior de Hosta-

que repiten en máis dunha ocasión e xa se teñen formado

laría de Galicia”, recorda. E moi ao contrario do que pensa-

ata incluso parellas.

ba… encantoulle! Descubriu as viaxes, os showcookings…

Da súa estancia en Londres tamén ‘importou’ os cha-

un amplo abano de posibilidades de negocio dos que ata

mados Sundays Drama. “Eu vivía en Camden Town nun-

entón non se percatara.

ha casita con dous pisos e xardín e dúas rapazas máis.

Rematou os estudos e a súa primeira gran oportuni-

Os domingos unha das tres sempre tiña algún drama

dade viu da man do proxecto Factoría Compostela, unha

que contar. E como a min me encantan os brunchs, pre-

galería de arte na nosa cidade que contaba cun espazo

paraba un, convidabamos á xente a casa, era como unha

gastronómico. Grace era a súa xefa de sala e coordinadora

festa para quitarlle ferro ao asunto. E quixen facelo aquí

de eventos. “Alí souben ao que me quería dedicar”, sinala.

porque os domingos case non lle gustan a ninguén. Son

Por aquel tempo caeu nas súas mans o libro ‘Supper

aburridos. Non hai plans. Así que propúxenlle facelos á

Club’ que falaba de ceas clandestinas feitas na casa. “Gus-

Escola Unitaria. Empezan cunha sesión vermú, normal-

toume a idea pero pareceume un pouco precipitada para

mente hai un mercado, un concerto, algunha actuación de

Galicia naquel momento – atopabámonos en plena crise

maxia, un dj… Incluso hai actividades para nenos”, explica.

económica - e decidín marchar a Londres", explica a gro-

O próximo obxectivo de Grace é preparar un espazo clan-

vense.

destino. “Será un lugar onde pagarás unha entrada pero

Ao regresar á terra púxose mans á obra e montou a

non saberás o que haberá dentro: pode ser unha festa

primeira cea secreta en Galicia. Necesitaba un cátering e

electrónica, un cabaret... E tampouco vas saber o tempo.

un lugar singular onde servilo. Escolleu a Galería Trinta, en

Pode ser un espectáculo de dúas horas ou que dure toda

Santiago. Os comensais non sabían absolutamente nada.

a noite”.

Nin onde ían comer, nin o menú, nin a quen ían atopar…

Se queres saber cando se celebrarán os próximos even-

Soa arriscado pero… foi todo un acerto! Desde ese primei-

tos de On y Vá, podes consultar a súa web helloonyva.es ou

ro encontro en novembro de 2017, Grace xa organizou

as súas páxinas en Facebook e Instagram.

Pincha Revista de Gastronomía & Cultura

Pincha

Pincha | N 17 Revista de Gastronomía & Cultura

Pincha Revista de Gastronomía & Cultura

| 23 |

Xiana Lastra Por

entre musicas

@xiana_lastra

Grilo presenta “Dálle lume”, un trallazo agresivo e contundente de rock duro. Foto: Yoshimura

| 24 | Pincha | N 17

Grilo

A

“Vivimos nun mundo cheo de historias que merecen ser contadas”

Capitol o seu primeiro traballo discográfico,

Hai ben pouco que saíu á rúa “Dálle lume”, o voso primeiro disco. É necesario aínda hoxe sacar un cd físico?

Para moitos é un formato obsoleto.

“Dálle lume”. Adrián (voz e guitarra), Alberte

Nós somos uns nostálxicos e, como tal, gústannos os dis-

(coros e baixo) e Miguel (batería) chegan aos escenarios

cos… velos, tocalos, poñelos no equipo e darlle ao play.

coas pilas ben cargadas, coa maior das ilusións e ofertan-

Crear un disco é como o resultado de todo ese traballo

do a quen se achegue escoitalos nos directos unha músi-

feito, é como traer un fillo a este mundo.

música galega volve estar de estrea. O grupo compostelán Grilo vén de presentar na Sala

ca potente e sincera, ademais dun espectáculo coidado e orixinal que deixou coa boca aberta a toda a xente que se

As redes e internet facilitan moitas cousas e cada vez é

achegou ao seu primeiro concerto na emblemática sala

máis doado chegar a gran variedade de música, pero non

compostelá.

por iso imos deixar o disco físico de lado.

Como e cando nace o grupo?

praza de Cervantes. A partir dese día comezamos a xun-

Tedes un disco que chama bastante a atención polo deseño e esa cor amarela. Mais no que atinxe á parte que non se ve… que pode atopar a xente cando o escoite?

tarnos para tocar sen ningún tipo de pretensión ata que

Moito traballo e horas de curre nos ensaios que dan como

vimos que a maquinaria funcionaba. Gustábanos o que

resultado un trallazo agresivo e contundente de rock duro.

estabamos a crear naqueles primeiros ensaios nas salas

Verbas reivindicativas; verbas en recordo daqueles que fal-

de Duduá. Despois uniuse Alberte co baixo, a camiño entre

tan; verbas que enxalzan a importancia do noso, da terra,

Compostela e Pontevedra, e fomos asentando máis a idea

da cultura e dun idioma como é o galego; e tamén verbas

do grupo e do que queriamos facer.

latentes dun dos nosos mártires, como foi Alexandre Bó-

O grupo comeza a xestarse no verán do 2018 en Compostela ao coñecérense Miguel e Adrián nunha terraza na

veda.

Como definiriades a vosa música a nivel estilístico e conceptual?

Se tivésedes que destacar un tema do disco, cal sería?

Cremos que non somos nós os que debemos definila, de-

Pois ademais dos sinxelos que fomos publicando pouco

berían de facelo máis ben as persoas que escoitan a mú-

a pouco, para nós ten especial relevancia precisamente a

sica de Grilo. É evidente que nos encadramos dentro do

canción que pecha o disco, Xandre. Esta é a única canción

rock duro e potente, e tamén son evidentes as enormes ra-

cuxa letra non é nosa, senón que é unha adaptación da últi-

mificacións que existen dese xénero. Aínda así, o que nós

ma carta que escribiu Alexandre Bóveda, como che estaba-

pretendemos é facer o que nos saia en cada momento,

mos a comentar, antes de ser asasinado polo franquismo.

porque nos parece o máis natural e sincero, e deixar que a

Para nós esta é unha pequena homenaxe que lle dedica-

xente que nos escoite decida onde encaixalo.

mos a alguén que loitou pola liberdade e a democracia.

Pincha | N 17

| 25 |

entre musicas

Acabades de presentar o disco na Capitol, teloneados por Pauliña e cunha visita “especial” dun ser con moito pelo. Como é o voso directo?

Golpe Radikal, de Arrhythmia, de Terbutalina… Son tantos os proxectos que existen que poderiamos encher a entrevista enteira falando deles.

Para nós o directo é o máis importante de ter unha banda de rock e nesta xira estamos tratando de levalo a un nivel superior, facendo un verdadeiro espectáculo no que non van faltar decibelios e potencia a esgalla. En definitiva, un concerto de rock á vella escola.

Como ben dicides, moitos destes proxectos teñen unha longa traxectoria na nosa música e xogan un papel reivindicativo no social. Vós tamén mamades diso.

En que se inspira Grilo para compoñer?

Supoño, que como moitos outros grupos, nas situacións e

E como dicía, con visitas inesperadas entre o público, non? De onde saíu a idea do oso que vos acompañou na Capitol?

vivencias que che afectan e te rodean no teu día a día. Algo que te marque e sexa significativo para ti tanto no ámbito íntimo e persoal, coma no colectivo.

O oso naceu como portada do noso primeiro sinxelo, Criminal, como unha representación animal de todos aque-

Vivimos nun mundo pestilente anegado de inxustizas de

les poderosos que tratan de manexar

todo tipo: sociais, medioambientais,

as nosas vidas, pero ao mesmo tempo

políticas... A música é unha canle tanto

seguindo a idea recollida na canción de que nós tamén podiamos responderlles con forza.

A idea gustoulle tanto ao público e a nós que se converteu nunha das nosas imaxes de referencia e decidimos facer algo especial con el para a presentación do noso primeiro disco.

“Pretendemos ser o máis naturais e sinceros posible coa nosa música”

Cales son as vosas influencias dentro e fóra da música galega?

para combater e facer fronte a todos estes problemas como para evadirte, en certa forma, a partes iguais.

Vivimos nun mundo cheo de historias que merecen ser contadas, ben a través da música, da literatura, do cine ou calquera outra canle de comunicación.

Onde poderemos vervos a partir de agora?

Despois desta calorosa acollida na casa,

Pois as nosas influencias atópanse a nivel internacional no

onde tocar sempre é especial pola xente, os nervios e polo

que os tres estivemos escoitando dende a formación do

feito en si de que tocar na Sala Capitol no pouco tempo

grupo,basicamente os grupos siateleiros de finais dos 80

que levamos porque foi todo un reto, seguiremos rodando

que deron orixe a ese movemento artístico, musical e cul-

por toda a xeografía galega visitando as catro provincias.

tural que foi o Grunge. Falamos de formacións como Alice

O primeiro concerto será este 15 de febreiro en Ferrol, na

In Chains, Pearl Jam, Nirvana, Soundgarden… sen deixar

Sala Ruído, e despois visitaremos Ourense, Melide, A Coru-

fóra outros como Rage Against the Machine, Foo Fighters,

ña, Pontevedra... Iremos informando nas nosas redes.

Audioslave. Grupos coma estes son nos que Grilo ten as súas raíces.

E agora que xa vos “lanzastes” aos palcos, cales son as vosas metas e inquietudes a curto-medio prazo?

A nivel galego ademais consideramos que existe unha

O primeiro, gozar co que facemos e seguir tendo unha mo-

enorme cantidade de proxectos interesantes de diferentes

tivación para escribir e compoñer. Por outra parte, ver que

estilos cos que dende que comezamos con Grilo tivemos

hai xente que goza, igual ca ti, co que fas, iso xa é moito.

a oportunidade de coincidir e aprender, da súa música, do

En Galiza hai infinidade de grupos musicais de diferentes

seu xeito de traballar e da súa traxectoria. Son casos coma

estilos, pensamos que é algo bo e necesario crear escola a

o de Nao, con quen compartimos escenario no noso de-

tódolos niveis xa ben, no ámbito musical como no reivindi-

but, de Ruxe Ruxe, de Aphonnic, de A banda da Loba, de

cativo. Se en Galiza sobra algo é talento.

Pincha Revista de Gastronomía & Cultura

Pincha Revista de Gastronomía & Cultura

Pincha Revista de Gastronomía & Cultura

| 26 | Pincha | N 17

Por

César Varela

666 rpm

@ImitoAQ uenSon

P

Fran Facal Instrumentos de tortura

asamos folla ao almanaque e comezamos un novo ano, e con este xa van dous que escribo historietas musicais para a Revista Pincha. Hai uns días, coincidindo co pincho anual da revista, decidín deixarme levar pola nocturnidade da cidade e atopeime con dous musicazos.

Un deles é sobre o que falarei no capítulo de hoxe, o Señor Fran Facal. Ganazas tiña de manter unha conversa con este elemento esencial da música compostelá, de sobra coñecido para moitos de vós, e posiblemente aínda un completo decoñecido para outros tantos. O caso é que me apetecía moitísimo somerxerme no mundo da Luthería e coido que dei co artista indicado. Así que, días máis tarde, quedei con Fran para achegarnos ao seu taller e coñecer o traballo que leva realizando desde hai varios anos.

e restaura toda esta serie de intrumentos musicais (guitarras, baixos, ukeleles, caixóns e outros de pequena percusión) ou un dos que máis me fascinan a min, como é o caso da Cigar Box Guitar, á que ademais lle engade elementos caseiros coma culleres, parafusos, chaves antigas, ferralla en xeral e por suposto, caixas de puros. Para elaboralos e restauralos, utiliza trenchas, serras de man (as súas favoritas son as xaponesas), ademais de lixas e navallas. Fabricar instrumentos non é realmente a súa tarefa diaria, xa que o tempo non lle dá para máis, así que o día a día para el é a restauración e a posta a punto. Amaña desde sitares ata bouzoukis, pero o máis habitual son guitarras acústicas e eléctricas, ukeleles e caixas e baterías vintage. Encántalle enredar no taller e facer tamén corpos para amplificadores e incluso piraguas. Flipei! Podes seguilo na páxina “Madeira e Son” no Facebook.

Fran Facal, baterista, percusionista, restaurador e construtor de instrumentos de corda e percusión, ademais de psicólogo, naceu en Carballo no 72, pero leva toda a súa vida pulíndose en numerosas bandas de rock da nosa cidade, que forman parte da súa árbore xenealóxica (Miskatones, Clan Moriarty, Lou Reyes, Ted Lapidus, Degüello, Bakin’ Blues Band, Auténticos Farsantes, Dr. Gringo, Radio Zapa!, …) e no teatro musical, con Fratelli Negroni e coa compañía Obras Públicas.

Declárase gran fan de recoñecidos bateristas coma Ian Paice e Simon Phillips, mais agora mesmo decántase máis por xente con máis Groove, como Steve Jordan, Levon Helm ou Bernard Purdie.

Na actualidade forma parte da banda de Lou Reyes, ten outra máis pop xunto a Juan Ramos (Os Quinindiola), pero a banda á que está agora mesmo máis entregado é a Radio Zapa!, que acaban de presentarnos novo videoclip gravado en directo, e cos que está gravando Lp para empezar a xirar en marzo. Tamén están recuperando o vello repertorio de Miskatones, aos que poderás ver o día 28 deste mes de febreiro, en directo na Sala Moon de Compostela.

Lorem ipsum dolor sit amet, consectetuer adipiscing elit, sed diam nonummy nibh euismod tincidunt ssuts laoreet dolore magna aliquam erat volutpat. Ut wisi enim ad minim veniam, quis nostru

Despois dunha longa e variopinta viaxe sobre 4 rodas, por fin chegamos ao taller. Foi entrar pola porta e poñerme realmente Pinocho. Aquel agradable olor a madeira (arce, caoba, abeto, cedro, nogueira, ébano, chopo, pino tea…) penetróume polos 6 sentidos e fíxome flotar nunha extraordinaria dimensión infinita e descoñecida.

MUSIC FESTIVAL

Fran, que ten un pico que parece un paxaro carpinteiro, explicoume con moitísima claridade e detemento, como crea

Estou case seguro de que o día que me pasei polo taller, posiblemente me tomase as medidas para prepararme un cadaleito, así que, espero non meter moito a zoca neste artigo, senón, non me vai quedar máis alternativa que tocar madeira... Pincha Revista de Gastronomía & Cultura

Fotos: David Padín

Pincha Revista de Gastronomía & Cultura

Pincha Revista de Gastronomía & Cultura

Pincha | N 17

| 27 |

Pincha | Revista 1 axenda

THE LEVITANS

OBRADOIROS DE REPOSTERÍA E NARRATIVA

SARA RÁEZ, AO VIVO

DOSPASOS

7 DE FEBREIRO ÁS 21:00 HORAS | PREZO: 8 €

A sala Dospasos, en Bertamiráns, ofrece diferentes actividades como talleres de repostería para adultos en inglés (os mércores de 19:15 a 21:15 h.) ou de narrativa, para sacar ao escritor que levas dentro (os martes de 19:00 a 21:00 h.). Tamén organizan eventos especiais cada mes -como contacontos para adultos ou obradoiros de cociña saudableque podes consultar na axenda de revistapincha.gal

CORTEO DE CIRQUE DU SOLEIL MULTIUSOS FONTES DO SAR DO 5 AO 9 DE FEBREIRO | PREZO: DESDE 43 €

O Cirque du Soleil regresa a Santiago cun espectáculo que inclúe 51 acróbatas, músicos, cantantes e actores de todo o mundo. Corteo, que significa cortexo en italiano, é unha procesión alegre, un desfile festivo imaxinado por un paiaso.

ROMAIN TEULE: LÉGENDE SALÓN TEATRO

6 DE FEBREIRO ÁS 19:00 H. | PREZO: 5 €

Nunha conferencia sobre a natureza da linguaxe, Légende revela os diferentes tipos de preguntas producidas polas palabras. Comezando coa linguaxe ficticia dos paxaros, o programa de Romain Teule forma parte do festival Escenas do Cambio 2020.

| 228 | Pincha | N 17 |

SALA SÓNAR A cantautora Sara Ráez vén presentar ‘Si el mundo mira’, o seu novo traballo discográfico. Un disco con dez cancións onde mestura sons máis potentes co transfondo da súa sempre raíz andaluza.

ALBA RECHE

SALA SÓNAR

SALA CAPITOL

Sergio (voz e guitarra), Dani (batería) e Juan (sintetizadores e teclados) son The Levitants, un trío de Valladolid que reivindica ser un “grupo” nun mundo novo e alleo ás regras dunha cultura do rock que case nin coñecen nin lles importa demasiado.

8 DE FEBREIRO ÁS 21:00 HORAS | PREZO: 25 €

Despois de meses de espera trala súa saída do programa de televisión Operación Triunfo, Alba Reche presenta en directo o seu álbum debut ‘Quimera’.

CONCERTO DE JOHNNY B. ZERO SALA SÓNAR

LEÓN BENAVENTE SALA CAPITOL

7 DE FEBREIRO ÁS 21:45 HORAS | PREZO: ENTRADAS ESGOTADAS

Abraham Boba (voz e teclados), Eduardo Baos (baixo e sintetizadores) Luis Rodríguez (guitarra) e César Verdú (batería) forman León Benavente, unha banda que chega a Santiago para presentar o seu terceiro disco ‘Vamos a volvernos locos’.

SESIÓN VERMÚ DE LOS ETERNOS SALA RIQUELA 8 DE FEBREIRO ÁS 13:30 H. | PREZO: DE BALDE

A banda de Cedeira, que fusionan a música country/americana co rock´n´roll clásico, presentan o seu traballo ‘Vientos solitarios’.

8 DE FEBREIRO ÁS 22:00 HORAS | PREZO: 5 €

Cunha formación algo extravagante (batería, sintetizador, saxo e guitarra), esta banda de rock valenciana está presentando por toda España o seu novo disco ‘Suicide Watermelon Stories’.

14 DE FEBREIRO ÁS 22:00 H. | PREZO: 6-8 €

RUXE RUXE PRESENTA NOVO DISCO SALA CAPITOL 14 DE FEBREIRO ÁS 21:30 HORAS | PREZO: 10-13€

A banda referente do rock galego presenta o seu novo disco ‘O estraño falar dun monstro da aldea’. Co espírito de loita por bandeira, do rock do país, do rock libre e de combate, do realismo máxico e do corpo a corpo sinceiro, directo e emocional, a esencia do adn dos Ruxe Ruxe queda patente en cada disco editado e en cada concerto que deron dende os seus inicios no ano 96.

ANA, TAMBIÉN A NOSOTROS NOS LLEVARÁ EL OLVIDO

CONCERTO CON FUSIÓN

TEATRO PRINCIPAL

15 DE FEBREIRO ÁS 18:30 HORAS | PREZO: 4 €

13 DE FEBREIRO ÁS 20:30 H. | PREZO: 12 €

Tomando como punto de partida Tristana de Benito Pérez Galdós, Irma Correa constrúe un texto sobre a resistencia feminina contra o poder masculino franquista. Premios Réplica 2019 a Mellor Espéctaculo, Mellor Dirección, Mellor Interpretación, Mellor Escenografía e Mellor Iluminación.

TEATRO PRINCIPAL Catro músicos, descoñecidos, de estilos moi diferentes, chegan ao palco sen os seus instrumentos. O descubrimento dunha marimba e de todas as súas posibilidades fai que, o que podería ser un desastre, se converta nun divertido exercicio de virtuosismo, cooperación e fusión musical.

must XIRAREI: DESEÑO DE CUBERTAS NO DISCO GALEGO 1955/1995 AUDITORIO DE GALICIA

ATA O 24 DE MAIO TODOS OS DÍAS DE 10:00 A 14:00 E DE 16:00 A 20:00 HORAS

ENTRADA GRATUÍTA

O

Auditorio de Galicia acolle a exposición "Xirarei: Deseño de cubertas no disco galego 1955/1995". En palabras do seu comisario, Fausto Isorna, estamos ante un proxecto expositivo de portadas que se agrupan e relacionan por temas como a Catedral, Sargadelos, os gaiteiros ou o traxe galego, a paisaxe, a bandeira, os deseños máis modernos ou minimalistas, as portadas con fotografías ou aquelas que recollen obras de pintores como Luis Seoane, Laxeiro, Joán Miró, ou portadas como a do disco ‘Anduriña’ de Juan e Junior ilustrada cun cadro de Picasso.

Parte o percorrido expositivo –de case 600 discos (entre LPs e sencillos)– co disco de Joselín do ano 1955, primeiro EP con ilustración na portada do que temos constancia nesta mostra; desde aquí unha viaxe de 40 anos levará as/aos espectadores desde estas primeiras portadas xenéricas, onde o deseño aínda era secundario, ata o momento no que adquire presenza con nomes como Pepe Barro, Xoán Piñón ou Victor Aparicio.

O comisario da mostra sitúanos diante da portada do disco como elemento de arte Pop pensado dende o punto de vista comercial, como obxecto para vender e chegar ao maior número de lugares.

Andrés Dobarro (número un das listas do pop en España), Ana Kiro ou, en menor medida os Tamara, ilustran a difusión que se acadaba.

Non esquece a mostra referencias as primeiras discográficas de selos especializados en música galega como Xistral ou Abrente. Mención especial acada Ruada, primeira discográfica totalmente galega.

Faise tamén un percorrido polo single, ese pequeno formato que coa selección dun tema deu lugar ao que denominamos lista de éxitos, que son o máis representativo da cultura mass media. Artigos, portadas de revista dedicadas as figuras do pop, dous documentais, carteis e unha mostra de pickups portátiles completan a mostra.

Pincha | N 17

| 29 |

axenda Norberto, un director que rexenta unha pequena compañía portátil de variedades, decide que deben renovarse ou morrer, o espectáculo está a cambiar, hai que facer teatro comprometido.

músicos que formaran parte de Niño y Pistola, Blood Filloas, O Sonoro Maxín, Annie Hall, Haecceidad ou Cinnamon Gun, continuan explorando neste segundo traballo os puntos de unión entre o pop, o folk e o rock, entre a tradición anglosaxona e a canción de autor galega de Bibiano ou Luis Emilio Batallán.

GUSTAVO ALMEIDA CASA DAS CRECHAS 20 DE FEBREIRO ÁS 21:00 H. | PREZO: 5-7€

MICHEL CAMILO AUDITORIO DE GALICIA 15 DE FEBREIRO ÁS 20:30 H. | PREZO: 26€

O Auditorio acolle o concerto en Galicia de Michel Camilo, artista multidisciplinar, produtor, director de orquestra, gañador de catro premios Grammy e un premio Emmy.

Despois de virar coa súa banda por teatros e auditorios das catro provincias de Galicia e outras cidades de España presentando ‘Vértice’, o seu cuarto traballo de estudo, Gustavo Almeida ensina as cancións deste novo disco-libro dunha forma máis próxima e espida, tal cal foron compostas.

Ademais de lembrar algúns temas dos seus outros tres traballos discográficos.

RULO Y LA CONTRABANDA SALA CAPITOL

22 DE FEBREIRO ÁS 21:30 H. | PREZO: 25-30 €

Despois de tres discos editados, levando dous deles ao máis alto da lista de vendas, Rulo e A Contrabanda consagrouse como un dos referentes do pop rock no noso país. Tres anos despois do seu último álbum, Raul Gutierrez “Rulo” regresa cun novo traballo: ‘Basado en hechos reales’.

MEDIDA X MEDIDA AUDITORIO DE GALICIA

OPERA: TURANDOT DE PUCCINI PALACIO DE CONGRESOS

15 DE FEBREIRO ÁS 21:00 H. | PREZO: DESDE 21€

Representación por primeira vez en Santiago de Turandot, ópera en tres actos de Giacomo Puccini, aínda que o final da mesma corresponde a Franco Alfano. Actúa o coro e orquestra PromÓpera.

21 E 22 DE FEBREIRO ÁS 20:30 HORAS | PREZO: 12 €

Medida x Medida, das pezas máis complexas e ricas de Shakespeare, chega por fin ao galego da man de Quico Cadaval. A historia acontece nunha Viena surrealista inventada por Shakespeare. O mandatario Duque Vincenzo pasa á clandestinidade e manda aplicar con todo rigor a lei contra os comportamentos inmorais. Cae a lei por igual sobre o negocio do sexo e sobre a xuventude hedonista.

Intérpretes: Evaristo Calvo, María Costas, Melania Cruz, Víctor Mosqueira, Josito Porto, Santi Romay e Patricia Vázquez.

DIRECTO DE THE LAST INTERNATIONALE

LA ÚLTIMA TOURNÉ

SALA CAPITOL

22 DE FEBREIRO ÁS 21:00 H. | PREZO: 35 €

16 DE FEBREIRO ÁS 21:00 HORAS | PREZO: 12 €

Rock sen tregua, letras incendiarias e moita emoción son os ingredientes fundamentais de The Last Internationale, un tándem formado por Delila Paz e Edgey Pires. No concerto tamén actuarán Grima, un dúo de punk dance progresivo.

AUDITORIO ABANCA Comedia musical con Bibiana Fernández, Alaska, Mario Vaquerizo, Manuel Bandera, Marisol Muriel, Cayetano Fernández e algún invitado sorpresa. Comezan os anos noventa e España despega economicamente e mira a Europa e ao futuro. Cando se lles cae unha xira de verán,

OLAYA ALCÁZAR & YHADIRA SALA SÓNAR 22 DE FEBREIRO ÁS 22:00 HORAS | PREZO: 10 €

Acompañada só do seu piano e da súa voz, Olaya Alcázar caracterízase pola súa gran versatilidade, empatía, virtuosismo e por bañar os seus directos de improvisación, regalándolle ao público un concerto único e irrepetible en cada momento. Yhadira é unha cantautora galega, que no seu percorrido profesional participou en varios concursos televisivos e conta cun disco no mercado.

FALAR POR FALAR TEATRO PRINCIPAL 27 E 28 DE FEBREIRO ÁS 20:30 H. | PREZO: 12 €

Falar por Falar proponnos un achegamento á realidade da lingua, desde a propia vivencia dos falantes e os non falantes. Intérpretes: Carlos Santiago e Pepe Penabade.

MAIKEL DELACALLE SALA CAPITOL 28 DE FEBREIRO ÁS 21:00 HORAS | PREZO: 15-20 €

Natural de Tenerife, Maikel Delacalle empezou a gañar recoñecemento no mundo da música urbana grazas á súa versión en español de ‘Love Yourself’ de Justin Bieber (que viralizó acumulando máis de 4 millóns de reproducións en Facebook) ou o seu indiscutible éxito ‘Gañas’.

CONCERTO DE DESTINO 48 CONCERTO DE OS AMIGOS DOS MÚSICOS SALA CAPITOL 27 DE FEBREIRO ÁS 21:00 H. | PREZO: DESDE 8 €

Os Amigos dos Músicos presentan en Santiago o seu novo disco, ‘Segundo fogar’. Jaime Mateo, Arcadio Nóvoa, Raúl Diz, Daniel Alonso, Druso Pedrouzo e Álvaro A. Rivera, experimentados

SALA SÓNAR 29 DE FEBREIRO ÁS 20:30 HORAS | PREZO: 5-6 €

Tras un primeiro disco financiado vía crowdfunding (‘Esto no es un simulacro’) e un segundo que lles confirmou como unha das bandas emerxentes con máis proxección do panorama nacional (‘Sol de invierno’), os xixoneses presentan en Santiago o seu novo disco, unha proposta máis madura coa que xa non buscan soar a ninguén. Soan a Destino.

Axenda suxeita a posibles modificacións. Consulta novidades en revistapincha.gal | 30 | Pincha | N 17

3|

axenda a día, Dani Flaco convídanos a unha nova viaxe no que se atopará con novos amigos e compañeiros de estrada.

ARIZONA BABY SALA SÓNAR

29 DE FEBREIRO ÁS 22:30 H. | PREZO: 15-18 €

O trío de Valladolid que conforman Javier Vielba (voz e guitarra), Rubén Marrón (guitarra) e Guillermo Aragón (batería e percusións) fai de novo unha parada en Santiago para presentar o seu último traballo discográfico: ‘Sonora’.

JAURÍA AUDITORIO DE GALICIA

ESPECTÁCULO CIRCENSE: SÓ TEATRO PRINCIPAL 7 DE MARZO ÁS 18:30 HORAS | PREZO: 4 €

SEÑORA DE ROJO SOBRE FONDO GRIS

Jesús Velasco representa un personaxe obsesivo, cuadriculado e meticuloso. Un ser único na súa especie rodeado dun sen fin de caixas que escapan ao seu control e coas que xoga para dar forma ao seu mundo.

12 DE MARZO ÁS 20:30 H. | PREZO: 14 €

Dramaturxia a partir das transcricións do xuízo realizado á Manada, construída integramente con fragmentos das declaracións de acusados e denunciante publicadas en varios medios de comunicación. Jauría recibiu o XVI Premio Cultura Contra la Violencia de Género 2019 outorgado polo Ministerio de Igualdad pola súa contribución na erradicación da violencia contra as mulleres.

Intérpretes: Pablo Béjar, Fran Cantos, Álex García, María Hervás, Franky Martín, Ignacio Mateos, Javier Mora, Raúl Prieto e Martiño Rivas.

6 DE MARZO ÁS 20:30 HORAS | PREZO: 14 €

RODRIGO RAMOS SALA SÓNAR 7 DE MARZO ÁS 22:00 HORAS | PREZO: 6-8 €

DAIMON Y LA JODIDA LÓGICA AUDITORIO DE GALICIA 14 DE MARZO ÁS 20:30 H. | PREZO: 10 €

A última creación de Matarile Teatro dirixida por Ana Vallés que nos fala dunha parte de nós que conecta co irracional, co misterio, co fantástico; unha porta ao extraordinario, ao que nos salva, ao sublime ou á tolemia.

AUDITORIO ABANCA 6 DE MARZO ÁS 20:00 HORAS | PREZO: 20 €

Espectáculo de humor presentado por Xavier Deltell e que conta cos monólogos dos cómicos Txabi Franquesa, Oswaldo Digon Alba, José Luis Calero y Álvaro Carrero.

FUEL FANDANGO SALA CAPITOL

7 DE MARZO ÁS 21:00 H. | PREZO: 22-30 €

6 DE MARZO ÁS 23:00 H. | PREZO: 12 €

Despois de máis dunha década de quilómetros e escenarios, con sete discos ás súas costas e máis de mil concertos ofrecidos sumando seguidores día

Atravesando os bosques da memoria atopamos a unha muller, a moitas mulleres, unidas por un mesmo nome, que se preguntan incesantemente se hai un destino feminino na Terra. Espectáculo protagonizado por Aitana Sánchez Gijón.

29 DE MARZO ÁS 18:30 HORAS | PREZO: 4 €

LA NOCHE ES COMEDIA

SALA SÓNAR

28 DE MARZO ÁS 20:30 H. | PREZO: 14 €

AUDITORIO DE GALICIA

Amencendo a través das montañas do pop, asomando tras os outeiros do folk rock americano e filtrándose a través das nubes do rock arxentino aparece ‘Sol de Inverno’, segundo traballo de Rodrigo Ramos, no que o compositor galego congrega as súas influencias para alcanzar un son propio e sen etiquetas.

DANI FLACO

AUDITORIO DE GALICIA

GRAN GALA DO CIRCO DE COMPOSTELA

AUDITORIO DE GALICIA Esta obra teatral, protagonizada por José Sacristán, é o relato dunha historia de amor en camiño desenfreado cara á morte, que nos sitúa na España dp 1975 con trazos inequívocos, que nos fala da felicidade e da súa perda, e que chega á intimidade de cada ser humano, e á súa emoción, polo camiño recto e simple da verdade.

JUANA

Unha neocantaora andaluza tan preto da seguiriya e o martinete como do soul ou o r& b e un produtor canario especializado en dotar dunha nova dimensión a músicas fusión reinventan o pop moderno. Nin é unha utopía nin é o inicio dunha historia de ciencia ficción: é unha realidade chamada Fuel Fandango, álter ego no que se escudan Nita e Ale Acosta.

PABLO MILANÉS

A Gran Gala de Circo contará cunha completísima variedade de números das disciplinas máis sorprendentes e arriscadas. Numerosos artistas circenses residentes na cidade celebrarán o seu día, facendo unha mostra do mellor do seu traballo cos mellores números dos colegas do estado.

Se programas algún evento gastronómico ou cultural en Santiago ou comarca que quixeras que apareza na nosa axenda, escribe a:

redaccion@revistapincha.gal

AUDITORIO DE GALICIA 21 DE MARZO ÁS 21:00 H. | PREZO: DESDE 24 €

Milanés presenta un espectáculo resumo da esencia da súa obra, onde se retoman cancións emblemáticas xunto con outras non tan populares pero que son exemplos da natureza e singularidade deste trobador que se sobe aos escenarios coas mesmas emocións e enigmas que a música lle proporcionou en máis de seis décadas.

|4 Pincha | N 17

| 31 |

guía de ocio e compras

Rúa de San Pedro 120 Santiago de Compostela T. 981 589 600 www.amaceta.com

Rúa do Franco 41 Santiago de Compostela

Avda. de Mestra Victoria Míguez 44 Vidán - Santiago de Compostela

Virxe da Cerca 7 - Baixo Santiago de Compostela

T. 981 522 110 info@anavedevidan.com www.anavedevidan.com

De Me a S de 13:00 a 16:00 e de 20:30 a 23:30 Ma e D só mediodía

Avda. Benito Vigo 70 A Estrada

L a D de 13:00 a 16:00 e de 20:00 a 23:30

M a X de 9:30 a 00:00 V e S de 9:30 a 1:30 D de 9:30 a 00:00

T. 881 031 025 - www.acdcrestaurant.com

T. 981 571 226 - argentinosburguer.com

T. 981 562 314 - www.restauranteatafona.es

Rúa de San Roque 13 Santiago de Compostela De L a V de 9:00 a 00:30 S e D de 10:30 a 16:00 - 19:00 a 00:30 T. 981 564 379 - bodeguilladesanroque.com

RESTAURANTE

CASTRO Caldeirería 49 baixo Santiago de Compostela

Cantón de San Bieito 5 Santiago de Compostela

De L a Me e D de 8:00 a 23:00 X a S de 8:00 a 1:00

Todos os días de 10:00 a 00:00

T. 981 571 204

T. 628 177 128 www.vinotecacasapepe.com

Av. Ourense, 24 Palas de Rei Luns a Domingo de 12:00 a 23:00 T. 982 380 321 - alberguecastro.com

Grupo

Alejandro Pérez Lugín 11 Santiago de Compostela De L a S de 12:00 a 23:45 Domingos pechado T. 881 944 686 -

| 32 | Pincha | N 17

@flamingocompostela

Crta. N-550, s/n Pazos · Padrón T. 981 811 312 - www.hscala.com facebook.com/hotel.scala

Casas Reais 25 Santiago de Compostela L e M: 12:00 a 00:30 Me e X: 12:00 a 1:30 V e S: 12:00 a 02:30 Domingos Pechado T. 981 556 344 - quedamosenlaflor.com

De L a V de 9:30 a 17:00 e dende unha hora antes dos concertos Xantar bufete de 14:00 a 16:00 T. 981 573 807 www.cafeterialasso.gal

Rúa de San Pedro 28 Santiago de Compostela

Rúa de San Pedro 16 Santiago de Compostela

De L a D de 13:15 a 15:45 e de 20:15 a 23:30

De L a S de 14:00 a 16:00 e de 20:30 a 00:00

T. 981 573 789 - www.oafiador.com

T. 981 577 633 - www.dezaseis.com

J.A.Brenlla R E S TA U R A N T E O F E R RO

Rúa de Sempre en Galiza 1 Santiago de Compostela T. 981 592 399 restauranteferro@gmail.com www.restauranteferro.com

A ALMA DE GALICIA

Rúa da Virxe da Cerca 20 Santiago de Compostela

Rúa das Casas Reais 21 Santiago de Compostela

T. 626 004 591 info@oxardindejulia.com

T. 981 115 092 reservas@grupoorixe.com www.orixegastronomiagalega.com

Rúa Cardeal Payá 8 Santiago de Compostela

vinotapeta@gmail.com Rúa do Cubelo 27 Santiago de Compostela T. 981 552 352 - pandamoa.com obradoiro@pandamoa.com

Preguntoiro 35 Santiago de Compostela www.riquela.com

De L a D de 9:00 a 00:00

Rúa da Raiña 4 Santiago de Compostela

Vía Galileo s/n [Pol. do Tambre] Santiago de Compostela L a V: 06:00 a 00:00 Sáb., Dom. e festivos: 06:00 a 15:00 T. 981 561 933 cafeteriapoligono@gmail.com

Rúa Mazarelos 4-5 Santiago de Compostela

De 10:00 a 16:30 e de 19:00 a 1:00

Jueves, viernes y sábados: 22:00 a 05:30

T. 981 572 257 www.restaurantesanjaime.com

T. 696484123 - sonarcompostela.com Pincha | N 17

| 33 |

guía de ocio e compras

desenvolver ideas compartir experiencias

Asesoría Laboral, Fiscal, Jurídica y Contable Javier Alvarellos Mª del Mar Rodríguez - Pablo Vizoso t. 981 570 393 – 608 883 589

obradoiros - encontros - presentacións

Rúa Pesqueiras 6 - Local 10 Bertamiráns T. 660 619 071 contact@dospasos.org www.dospasos.org

Rúa Travesa 7 Santiago de Compostela

T. 981 571 469 liladelilith@gmail.com

De L a V de 10:30 13:30 e de 17:30 a 20:30 S de 10:30 a 14:00

Camisetas gourmet, enfornadas en Melide!

Despois de papar, a estas tendas terás que ir mercar

Rúa do Hórreo 46 Santiago de Compostela De L a S de 10:30 a 14:00 e de 16:30 a 20:30

T. 678 430 636 missrock@missrock.es missrock.es

Rúa Preguntoiro 9 Santiago de Compostela T. 680 223 457 info@helloonyva.es www.helloonyva.es

rsmcomunicacion.com Rúa das Rodas 13 Santiago de Compostela www.oscatrogatos.com

| 34 | Pincha | N 17

T. 682 410 689 - info@seispes.com www.seispes.com

AMIG@S DE OS CATRO GATOS

O

espazo para a arte Os Catro Gatos lanzou a finais do ano pasado unha campaña para facerse AMIGO/A do proxecto e axudar así a súa consolidación. Pincha sumouse de seguido á inicitiva converténdose en patrocinadora desta sala xestionada pola Asociación Cultural Maxenta.

Trátase dunha iniciativa independente, que non recibe financiamento público, e que loita por difundir a arte galega organizando exposicións, obradoiros, presentacións, encontros poéticos, microteatro ou concertos acústicos, entre outras moitas actividades.

Se ti tamén queres colaborar, atoparás toda a info na súa web oscatrogatos.com Próximas expos Os Catro Gatos, na rúa das Rodas 13, acolle ata o 15 de febreiro a mostra ‘Diario’, de Martín Oteo Prego, composta por unha serie de fotografías dun forte carácter pictórico.

A partir do 22 de febreiro e ata o 21 de marzo será o turno de ‘Cero’, de Belén Diz Juncal, un proxecto

de ilustración que vira ao redor da idea da infancia, o corpo e o fogar como refuxio. A través dunha serie de debuxos realizados con bolígrafo BIC, preténdese representar ese espazo que nos fai sentir seguros por medio de escenas onde o corpo, a mirada e o contexto reflicten un imaxinario construído a partir de recordos, sensacións e sentimentos.

PINCHO DE PINCHA PARA RECIBIR O 2020

B

oa parte do #equipazopincha que fai posible a existencia desta revista, reuniuse para celebrar xuntos o inicio do 2020.

E fixémolo, como non podía ser doutro xeito, saíndo a papar! Desta vez visitamos os restaurantes La Flor e Bellaco.

Alí estivemos – de corpo presente - César Varela, José Crusat, Lorena Costas, Juan Vázquez, Jéssica Pintor, Iván Barreiro, Ruth Ríos, Alberto Seoane e Rebeca Munín. E en espírito, Xiana Lastra, Delio Sánchez e Inés Silvalde.

Por moitos anos máis brindando xuntos! ;) #somospincha

O LIBRO DE LILA DE LILITH Sobre los huesos de los muertos

A

escritora polaca, Olga Tokarczuk, premio Nobel de Literatura de 2018, escribe un thriller moi orixinal tanto

pola escrita, como pola historia e máis a atmósfera da novela.

Publicada pola editorial Siruela, a obra está ambientada nas montañas polacas e con un forte compromiso ambientalista e animalista.

Á venda na Libraría Lila de Lilith, na Rúa Travesa, 7.

Pincha | N 17

| 35 |