Al sinds 1973 dé ‘hofleverancier’
VORSTEN 10 2015 € 5,95
+ GRATIS
POSTER
ROMANCE IN MONACO & ITALIË Huwelijk Pierre en Beatrice ‘Prins van mijn hart’ CHARLÈNE EERT PRINS ALBERT Royal Holiday! WIE IS WAAR? ROBIJNEN Juwelen van liefde en passie
H E T
E E R S T E
Kate
De EILANDPRINSES
T I J D S C H R I F T
O V E R
K O N I N G S H U I Z E N
EDITORIAL
Sprookje
V
De Franse bladen pakken flink uit over Monaco.
Van een piratenoord tot spraakmakende monarchie: Monaco. Ik blijf het een fascinerend prinsdom vinden. Een oude monarchie, want de Grimaldi’s zwaaien er al sinds 1297 de scepter, al nam Charles I pas in 1342 de titel Heer van Monaco aan. De geschiedenis is oud, maar Monaco werd pas wereldberoemd toen de prachtig mooie filmster Grace Kelly letterlijk haar droomprins vond, terwijl zij in het ministaatje was ter gelegenheid van het filmfestival van Cannes. Een levend sprookje waar de hele wereld van smulde. Ook haar kinderen zorgden voor de nodige media-aandacht. Ik schreef het al eerder en het is u als lezer van Vorsten vast bekend: het leek vaak op een reallife soap. De wilde haren van Stéphanie, prinses Caroline van wie de echtgenoot veel te jong verongelukte, prins Albert, de vrijgezel die de sport en de party’s belangrijker leek te vinden dan het vinden van een echtgenote en het zorgen voor opvolging. Het was een tijd dat Monaco keer op keer de pagina’s van de tabloids vulden. Ik was onlangs in Frankrijk op vakantie en een van de eerste dingen die ik onderneem in het buitenland is de kiosk induiken. Beroepsdeformatie van een hoofdredacteur. Met een arm vol bladen en een grote gelukkige glimlach had ik het werk van mijn Franse collega’s in handen. Veel aandacht voor het jonge gezin van prins William, met de nadruk op zijn echtgenote, maar het valt in het niet bij de pagina’s en covers die aan Monaco worden besteed. Monaco lijkt wel hotter dan hot! De onderwerpen zijn anders van toon dan voorheen. ‘De mooie zomer’ kopt een tijdschrift op de cover bij een verhaal over prinses Caroline die straalt als grootmoeder van drie kleinkinderen. Ze houdt zich wat meer op de achtergrond nu haar broer alweer tien jaar invulling geeft aan het ambt, Prins van Monaco. Wanneer prinses Stéphanie nu in de media wordt genoemd, is dat niet meer vanwege haar roerige liefdesleven maar vanwege haar inzet voor verschillende goede doelen. En ook prins Albert en prinses Charlène worden ruimschoots geprezen. Vanzelfsprekend is, net als in Vorsten, het tienjarig jubileum van Albert de aanleiding om het paar weer eens voor het voetlicht te brengen. Ik geef het eerlijk toe; ik was zelfs een beetje jaloers. “Charlène en Albert, tien jaar regeren, tien jaar liefde’ staat er bij de prachtige fotoreportage in Paris Match om te vervolgen met een interview met de prinses. Ze vertelt liefdevol over haar tweeling Gabriella en Jacques en over haar bewondering voor haar echtgenoot: ‘Toen ik prins Albert in 2011 trouwde, heb ik de roep van de liefde gevolgd, de wens een gezin te stichten en een lange reis te ondernemen met de man van wie ik houd. Toen ik in het paleis aankwam, kreeg ik van niemand een handboek hoe je prinses wordt. Deze muren hadden al meer dan twintig jaar geen vorstenpaar meer geherbergd. In dit verband is mijn man mijn grootste steun en toeverlaat. Hij staat mijn dromen niet in de weg en houdt me niet tegen dat te doen wat ik doen wil.’ Het uiten van haar waardering voor prins Albert is gelukkig niet exclusief voor dit interview. Op pag. 30 leest u hoe zij in een verrassingstoespraak haar man aanduidde als de ‘prins van mijn hart’. Monaco blijft niet beperkt tot het verslag van de jubileumviering; we besteden aandacht aan nog meer vrolijk nieuws over de Grimaldi’s. Pierre Casiraghi is na zeven jaar verkering getrouwd met de Italiaanse adellijke Beatrice Borromeo. Meer over het bruidspaar leest u op pag. 82. En ik beloof u dat de aandacht voor Monaco geen tijdelijk souvenir is van mijn vakantie aan Frankrijk. Wanneer er aanleiding is u te vertellen wat er in die oude monarchie gebeurt, zullen wij dat zeker niet nalaten.
P.S. Wist u dat u nog tot 15 september kunt meedoen aan de ontwerpwedstrijd voor koningin Máxima? Misschien hebt u straks een echte Natan aan! www.vorsten.nl/modewedstrijd
2
FO T O ’S MP E
Justine Marcella
CHARLĂˆNE
kreeg van niemand een prinsessenhandboek
inhoud 70 82
18
Actuele reportages
Ieder nummer
8 Smile! Koninklijk gezin poseert voor de pers 28 Koning Felipe weer even terug op school 30 Prinses Charlène eert prins Albert bij jubileum 36 Hoera! Kroonprinses Victoria 38 jaar 40 Royals op reis: koninklijke vakanties 50 Koning Filip feest met zijn volk 60 Officiële doopfoto’s van prinses Charlotte 82 Huwelijk in Monaco!
6 Willems Wereld 16 Hofnieuws: koninklijk nieuws uit binnen- en buitenland 26 Hofcouture 38 Máxima’s Wereld 63 NIEUW! Column Pieter Klein Beernink 68 Hofnieuws 76 Puzzel 78 Levensloop 80 Hofcultuur 88 Lezersrubriek 90 Verjaardagen & Volgend nummer
Achtergronden 18 Portret van ‘eilandprinses’ Catherine 48 Uit de schatkamer van Vorsten 54 Koninklijke robijnen 64 Hoe is het met het Luxemburgse erfgroothertogelijk paar? 70 De mythische koningin Astrid
Service 53 Lezersservice 77 Gratis boek over Sisi bij abonnement op Vorsten! 90 Colofon
46 + POSTER van het koninklijk gezin!
Vorsten 10 - 2015 Kijk ook eens op www.vorsten.nl
FO TO ’ S G ETT YIM A G ES, H H , M AR IO TES TIN O / A RT PARTN E R, M PE
8
54
NUMMER 10 • 2015
60 George gefotografeerd door oma Diana’s favoriete fotograaf
Willems wereld
tekst RICK EVERS
Uit ‘s Majesteits
VUISTJE
Ook bij de Oranjes op de tribune gaan de handen de lucht in wanneer Oranje in het zand speelt. In Den Haag zag het koningspaar de finale van het WK Beachvolley; de koning plaatste een foto van zijn uitzicht op Twitter, met de hashtag ‘spannend’ erbij. De aanmoedigingen mochten niet baten – Nederland werd tweede - maar het was volgens de koning een ‘prachtige finale’, zo twitterde hij. ‘Heel jammer voor Nederland. Brazilië, gefeliciteerd. En alle lof voor de organisatie van dit WK 2015’.
‘Natuurlijk heb je af en toe wel eens het gevoel dat je wat tegenslag hebt. Als je ziek bent en geen zin hebt om te gaan. Koorts. Je moet gaan.’ Willem-Alexander over de moeilijkheden van het koningschap
Fietsende monarchie?
FIETSENDE MONARCHIE! ‘Zwaai maar naar de koning!’ wordt vanuit de berm geroepen, terwijl de koning op de fiets voorbij komt. In het buitenland wordt wel eens grappend gedaan over ‘de fietsende monarchie’ en inderdaad trapt Willem-Alexander in de voetsporen van zijn grootmoeder die medeverantwoordelijk is voor dat imago. Bij het 10-jarig jubileum van de Drentse Fiets4Daagse (in 1975) was het koningin Juliana, in 1990 prins Claus en nu, vanwege de 50ste editie, koning Willem-Alexander die op een stalen ros een stukje van het parcours meefietste.
6
UTRECHT KLEURT GEEL
JAMMER...
‘Heeft u wel eens kaas geboord?’ Geen alledaagse vraag, maar blijkbaar wel voor de koning. ‘Ja, laatst nog, in Alkmaar’, antwoordt hij nonchalant. Behendig boort hij tijdens de opening van de kaasmakerij van Royal A-ware in Heerenveen dan ook in een grote kaas. Het resultaat van zijn werk, een cilinder kaas, verdwijnt in zijn mond en de duim gaat omhoog. De tijden van voorproevers zijn voorbij, maar Willem-Alexander weet in elk geval alvast hoe de kaas smaakt die hij meekrijgt voor het thuisfront.
Geen gele trui voor een Nederlander na de eerste etappe van de Tour de France in Utrecht, maar de koning zelf was wél in het (zacht)geel gestoken. Voorafgaand aan de tijdrit sprak hij met Nederlandse renners, om vervolgens met de Utrechtse burgemeester in een van de volgauto’s te stappen om de wedstrijd op een andere manier te beleven. Dat deed hij overigens al eerder, toen hij nog als troonopvolger – niet in pak maar in een polo - in 1998 in een ploegleidersauto de 10de etappe volgde.
de
Koning
FO TO ’S A N P, RO YA LS B Y RO B IN , Z M D E K O N IN G
is trots op de Nederlandse start van de Ronde van Frankrijk
ACTUEEL
Het strand van Wassenaar, decor van de jaarlijkse fotosessie
‘Hierna heerlijk 8
VAKANTIE!’
De koninklijke agenda is schoongeveegd en het werk staat op een laag pitje. Na de fotosessie breekt de vakantie écht aan. ‘Wat we ook gaan doen, het wordt altijd ontzettend leuk en gezellig. Samen is het leukst’, aldus koningin Máxima. TEKST RICK EVERS
9
ACTUEEL Koningin Máxima over haar oudste dochter:
‘De Bloemcampschool was een fantastisch thuis voor haar, een heel veilige omgeving waar ze heel veel heeft geleerd’
Het zijn drukke maanden geweest voor koning Willem-Alexander en koningin Máxima. Staatsbezoeken, officiële bezoeken groot en klein, in binnen- en buitenland. Het koningspaar is best aan vakantie toe, al zullen ze dat niet hardop zeggen. ‘Ik denk dat we al met al terug kunnen kijken op een bijzonder half jaar’, zegt de koning. ‘Een druk half jaar en ik denk dat we eigenlijk zeggen: hierna is het heerlijk vakantie!’ Maar voordat het gezin daadwerkelijk in het vliegtuig stapt, op weg naar hun vakantieadres, is de pers welkom op het strand van Wassenaar voor de jaarlijkse fotosessie met het hele gezin. Niet alleen met dochters Amalia, Alexia en Ariane, maar ook met honden Skipper en Nala. ‘Ons geeft het natuurlijk ook een heel goede mogelijkheid om ons als gezin te presenteren, buiten de officiële kaders om’, vertelt de koning. ‘Dat je je als gezin kunt laten zien, 85 man op het strand, er is veel vraag naar. Dus daar gaan wij denk ik goed en vrolijk mee door.’ Het is ook elk jaar anders, zegt koningin Máxima, de kinderen groeien op. Vinden ze het niet vervelend worden? ‘Welk kind vindt het niet leuk op het strand met honden?’ aldus de moeder van drie. Voor Amalia is de vakantie de markering van een nieuwe stap. Met een musical en afscheidsfeestje is ze uitgezwaaid op de Bloemcampschool; ze start na de vakantie op het Christelijk Gymnasium Sorghvliet in Den Haag. Ze is er volgens haar moeder helemaal klaar voor.
10
11
ACTUEEL
Koning Willem-Alexander over het koningschap:
‘Het is natuurlijk wel spannend, maar ze ziet er enorm naar uit en ze heeft de school al meerdere malen bezocht.’ Willem-Alexander vindt het moeilijk te vergelijken met zijn eigen middelbareschooltijd. Hij ging in het dorpse Baarn, zijn dochter in Den Haag. ‘Het is dertig, bijna veertig jaar geleden. De tijd is anders, de scholen zijn anders, de verhoudingen zijn anders. Ik kan haar alleen het advies meegeven: maak er het beste van en geniet er ook van. Zorg dat je een goede groep vrienden opbouwt, een goede basis voor je verdere leven.’ Voor de koning is het nooit écht vakantie. ‘Het reguliere werk ligt natuurlijk stil. Maar de iPad (waarmee de koning contact houdt met het Kabinet van de Koning en waarop hij wetten ondertekent, red.) gaat altijd mee en je bent 24/7 bereikbaar. Dat is nu eenmaal deel van mijn mooie baan.’ De vakantie wordt ook gebruikt om bij te lezen, of in te lezen, bijvoorbeeld voor het aanstaande staatsbezoek aan China, terwijl Máxima de laatste puntjes op de i zet voor het jaarrapport voor de inclusieve financiering. ‘Maar ik ben ook gefocust op de familie’, benadrukt Máxima. ‘Dát werk gaat ook mee: drie meisjes!’, lacht de koning. ‘…Én een jongen!’, knipoogt zijn echtgenote.
•
14
F OT O’ S M P E, RV D
‘Het is zo’n positieve baan, met zo veel afwisseling, met zo veel mensen die je ontmoet, zo veel kansen die we krijgen. Om samenbindend te zijn, om aanmoedigend te zijn’
ACTUEEL
15
Opkijken Het gebeurt niet vaak dat de Spaanse koning Felipe met zijn 1,97 meter lengte moet opkijken tegen zijn gesprekspartner. Maar toen hij in Madrid de Camino Real-prijs uitreikte aan basketballer Pau Gasol Saenz van 2,13 meter, dolf Felipe met zijn lengte toch echt het onderspit! De Camino Real-prijs gaat naar mensen die in de Verenigde Staten zorgen voor een betere bekendheid en een goed imago van Spanje. Felipe prees Pau Gasol Saenz voor het feit dat hij zich buiten het sportveld inzet voor de jeugd en zeer actief is op liefdadigheidsgebied; onder meer als ambassadeur voor Unicef.
Als muziek in de oren Het moet de Belgische koningin Mathilde als muziek in de oren hebben geklonken: een bezoek aan de tentoonstelling Piano & Co, 250 jaar Belgische piano-industrie in het MIAT (Museum over industrie, arbeid en textiel). De koningin speelt namelijk zelf ook piano. Een van de topstukken die op deze tentoonstelling te zien zijn, is een vleugelpiano die in 1816 vervaardigd is in opdracht van koning Willem I. Deze piano is speciaal voor de tentoonstelling gerestaureerd en door het Koninklijk Paleis uitgeleend.
16
tekst CARLIJN STRODIJK
Filip VIR TU EEL Ook de Belgische koning Filip is nu te vinden op Facebook: facebook.com/BEmonarchie. De pagina werd een dag voor de Belgische Nationale Feestdag (zie elders in deze editie) gelanceerd. Dit gebeurde kort nadat Filip op tv nog over dit onderwerp sprak. Volgens Filip brengen sociale media ons dichter bij elkaar, maar zijn er ook nadelen: ‘Soms overspoelt het virtuele ons leven, alsof de hele wereld bij ons binnenvalt zonder dat wij daarom gevraagd hebben.’
FO TO ’ S AN P, FA C EB O O K, G ET TYI M AG ES , RE PO RTER S
hofnieuws
Kijk ook eens op
VORSTEN.NL
Say CHEESE!
g
De Britse prins Charles is gek op kaas en aarzelde dan ook geen moment toen hem een kleine proeverij werd aangeboden op de Great Yorkshire Show 2015. Charles en zijn vrouw Camilla, de Hertogin van Cornwall, bezochten de openingsdag van de GYS: een evenement dat in het teken staat van Britse boerenbedrijven. Charles is beschermheer van de Yorkshire-landbouwgemeenschap (Yorkshire Agricultural Society) die het evenement organiseert en sprak uitgebreid met veel boeren die er een stand hadden. De prins is zelf een groot fan van biologisch tuinieren en creërde bij zijn Highgrove House in Gloucestershire een biologische boerderij.
Schat AAN ERVARING Prins Michael van Kent (73) was onlangs in Gloucestershire waar hij The Royal International Air Tattoo bezocht: de grootste militaire luchtshow ter wereld. Ook bekeek hij hier diverse tentoonstellingen van onder andere defensie en ruimtevaartbedrijven. De prins heeft zelf behoorlijk wat ervaring op militair gebied; zijn militaire carrière duurde 20 jaar. Hij begon in 1961 op de Royal Militairy Academy Sandhurst en kwam in 1963 bij de 11th Hussars, een cavalerieregiment van het Britse leger. Hij heeft gediend in Duitsland, Hongkong en Cyprus, waar zijn squadron in 1971 deel uitmaakte van de VN-vredesmacht.
Groepsuitje De Zweedse prins Carl Philip, zijn echtgenote Sofia, zijn zus kroonprinses Victoria en haar man prins Daniel zijn samen op stap geweest. Het viertal genoot – vanaf hun vipplaatsen – van een concert van de Zweedse popgroep Roxette. Kroonprinses Victoria heeft een goede band met Per Gessle en Marie Fredriksson, die Roxette vormen. Marie heeft ook een solo-optreden verzorgd tijdens de huwelijksplechtigheid van Victoria’s zus prinses Madeleine en Christopher O’Neill.
17
PORTRET
atherine, Stijlicoon, werkende moeder en getrouwd met een prins: het slaat allemaal op Catherine, de Hertogin van Cambridge. Net als haar collega’s op het Europese vasteland staat ze bijna dagelijks in de spotlights. Maar anders dan bijvoorbeeld Måxima, Mary of Mette-Marit, die elkaar regelmatig treffen bij koninklijke gebeurtenissen, lijkt Kate weinig contact te hebben met de burgermeisjes die net als zijzelf een prins hebben getrouwd. TEKST SIMONE LAMAIN
de
eiland-prinses
19
PORTRET
Op 2 maart 2013 ontvangen Willem-Alexander, dan nog Prins van Oranje, en zijn vrouw Máxima een aantal Europese troonopvolgers. Van de meeste regerende monarchieën zijn vertegenwoordigers aanwezig: Noorwegen, Zweden, Denemarken, België, Spanje en Luxemburg. Maar de Britten ontbreken. Als troonopvolger hoort prins Charles in het rijtje thuis, maar hij is een stuk ouder dan de generatie van WillemAlexander. En William is geen directe troonopvolger. Het is illustratief voor de bijzondere positie van William en zijn vrouw Catherine. Ze zijn beiden geboren in 1982 en zitten eigenlijk tussen twee koninklijke generaties in. De enige royals met wie ze qua leeftijd overeenkomen, zijn erfgroothertog Guillaume en zijn vrouw Stéphanie van Luxemburg, maar veel contacten tussen de twee echtparen lijken er niet te zijn. Ook Andrea Casiraghi, geboren in 1984, is van dezelfde generatie, maar de relatie tussen de Windsors en de Grimaldi’s is niet hecht te noemen. Naast het generatieverschil is er nog een reden waarom William en Kate zo weinig andere royals ontmoeten: William is nog geen troonopvolger. Weliswaar neemt hij samen met Catherine steeds meer representatieve taken op zich, maar zijn vader Charles zal als eerste, na het overlijden van koningin Elizabeth II, de troon bestijgen. En dus komen William en Kate bij koninklijke feesten - waar protocol een rol speelt - niet vaak op de gastenlijst voor. En dat is jammer, want huwelijken of jubilea zijn voor prinsen en prinsessen mooie gelegenheden om contact te onderhouden. Maar aan Catherine gaan deze momenten voorbij, want het Britse vorstenhuis vaardigt steevast prins Edward en echtgenote Sophie af naar koninklijke evenementen. Een van de weinige keren dat de Hertog en Hertogin van Cambridge in gezelschap van een ander Europees koninklijk stel verschijnen, is in november 2011. William en Kate pakken dan dozen in met hulpgoederen voor vluchtelingen in Oost-Afrika op het UNICEF-kantoor in Kopenhagen - samen
20
xxxxxx
21
De Hertogin van Cambridge heeft wel veel contact met royals in haar omgeving als prinses Eugenie (1), prinses Anne (2), gravin Sophie (3 en 7), Zara Tindall (5) en hertogin Camilla (6). 2
1
3
4
6 7 5
met de Deense kroonprins Frederik en zijn echtgenote Mary. Mary heeft het gebied kort daarvoor bezocht, de Cambridges hebben vooral romantische herinneringen aan het oostelijk deel van Afrika, omdat William Kate in Kenia ten huwelijk heeft gevraagd. Het lijkt erop dat de twee het goed kunnen vinden met het Deens kroonprinselijk paar, maar van een vervolgafspraak is niets bekend. Wel weten we dat Frederik en Mary na de geboorte van prins George naar Londen bellen om het kersverse ouderpaar te feliciteren. In augustus 2014 vertegenwoordigen William en Kate koningin Elizabeth bij de herdenking van het begin van de Eerste Wereldoorlog in Luik. Bij deze gelegenheid ontmoeten ze het Belgische koningspaar, de Spaanse koning Felipe en de Luxemburgse erfgroothertog Guillaume. Maar veel tijd om elkaar te spreken is er niet, want ze vertrekken kort na de plechtigheden naar een volgende herdenking, in Mons. Ontmoetingen van Kate met haar Europese collega’s zijn dus zeldzaam. En daardoor mist ze niet alleen gezellige momenten, maar ook de mogelijkheid om ervaringen te delen en adviezen uit te wisselen over bijvoorbeeld protocol, kleding en de pers. Net als zovelen van de huidige generatie Europese prinsessen (van wie Máxima, Mathilde en Letizia nu
22
echtgenote van het staatshoofd zijn) is Kate een burgermeisje. En dan is het fijn om steun te krijgen van collega’s die in hetzelfde schuitje zitten en tegen dezelfde problemen aanlopen.
Plek naast William
‘Blijf trouw aan jezelf.’ Dit advies geeft koningin Máxima aan Kate Middleton, kort voordat ze trouwt met prins William, op 29 april 2011. Het blijkt een wijze raad. Als echtgenote van een prins moet Catherine wennen aan het leven in het openbaar. Het begint al bij de aankondiging van de verloving. Waar veel koppels ervoor kiezen om kort iets tegen de pers te zeggen en dan de verschillende media vragen te laten stellen, nodigen William en Kate één bevriende journalist uit die ze mag interviewen. Van tevoren geeft Kate toe dat ze bloednerveus is. Begrijpelijk, maar helemaal niet nodig, want de verloving ligt niet gevoelig. Waar Máxima een verklaring voorleest over de werkzaamheden van haar vader in het Videla-regime en de Noorse Mette-Marit in huilen uitbarst als ze haar excuses aanbiedt voor haar wilde jaren, verloopt het gesprek met William en Kate in alle rust. Toch slaakt Kate een zucht van verlichting als de camera’s uitgaan: ‘Ik ben hier
PORTRET
In de weer met typische ‘prinsessen-werkzaamheden’.
Kate mist vaak de mogelijkheid om ervaringen te delen en adviezen uit te wisselen met collega’s
helemaal niet goed in!’ Toch zijn de reacties op het interview positief. Voor veel mensen is het de eerste keer dat ze Catherine horen spreken en dat ze zenuwachtig is, vergeven ze haar volledig. Een gezamenlijk interview met je (aanstaande) echtgenoot is extra lastig, omdat je elkaar niet in de rede moet vallen en de ander ruimte moet geven voor zijn of haar verhaal. En de troonopvolger is het belangrijkst, de partner speelt een ondergeschikte rol. Als de Spaanse Felipe en Letizia na hun verlovingsaankondiging vragen beantwoorden van de pers, wil Letizia uitleggen dat ze haar werk als journaliste geleidelijk zal afbouwen. Dan onderbreekt Felipe haar. ‘Laat me uitspreken,’ reageert Letizia, ‘ik weet precies waar ik het over heb.’ Ze zegt het met een lachje, maar de verbazing bij de Spanjaarden is groot. Letizia had haar aanstaande echtgenoot in het openbaar niet zo mogen toespreken. Catherine lijkt er helemaal niet op uit om eerste viool te spelen, ze is gelukkig met haar plek naast William. Volgens insiders heeft ze een goede invloed op haar man. Bezocht William voor zijn huwelijk graag feestjes, nu blijft hij samen met Kate het liefst thuis op de bank om dvd’s te kijken. Het stel leidt een relatief teruggetrokken bestaan, en woont de eerste jaren van hun huwelijk in Anglesey, in Wales. En ook al hebben ze
nu een appartement in Kensington Palace in Londen, William en Kate zullen de meeste tijd doorbrengen in hun huis Anmer Hall op landgoed Sandringham, bijna 200 kilometer buiten de hoofdstad.
Onfortuinlijke foto’s
Een koninklijk leven speelt zich niet alleen thuis af. Het publiek wil je zien en het liefst ook horen. Spreken in het openbaar is niet de favoriete bezigheid van de Hertogin van Cambridge, maar een jaar na haar huwelijk houdt ze haar eerste toespraak. De timing van deze eerste speech is in lijn met het moment waarop andere Europese prinsessen voor het eerst in het openbaar spreken. Met uitzondering van de Noorse Mette-Marit, die al een maand na haar huwelijk een korte toespraak houdt tijdens een kennismakingstournee door Noorwegen, zijn de meeste prinsessen ongeveer een jaar na hun huwelijk klaar voor hun eerste verbale publieke optreden. En vaak kiezen ze een onderwerp dat dicht bij ze staat, bijvoorbeeld hun eigen liefdadigheidsstichting. De Belgische Mathilde houdt haar eerste toespraak bij de lancering van het Prinses Mathildefonds, dat zich de eerste jaren zal richten op de problematiek van kwetsbare kinderen. Mathilde, zelf logopediste, vertelt
23
1 2
3
4
Kate met William en het Belgische koningspaar bij de herdenking van het begin van de Eerste Wereldoorlog in Luik (1 en 4). Met Frederik en Mary kwamen ze in Kopenhagen in actie voor UNICEF (2 en 3).
24
daar ook foto’s van in de kranten. Maar Catherine heeft niet altijd de controle over wat er in de pers verschijnt. In vergelijking met haar Europese collega’s zijn er van haar al veel onfortuinlijke foto’s verschenen. Plaatjes van een topless zonnende Kate kon het stel nog afdoen als een schending van de privacy, maar het is opvallend hoe vaak de wind vrij spel heeft gehad op haar rokken en jurken. Koningin Elizabeth heeft haar zelfs gevraagd wat langere jurken te dragen en gewichtjes in de zoom van haar kleding te laten naaien. Advies dat Kate overigens niet opvolgt, want een paar maanden later in Australië gaat het opnieuw mis. Deze affaires maken des te meer duidelijk dat een koninklijk leven ook betekent dat kritiek in het openbaar wordt geuit. Of je nu Mette-Marit, Letizia of Kate bent, voor pers en publiek ben je vogelvrij. Zo krijgt Letizia de kritiek dat ze te serieus is. Zelfs haar echtgenoot Felipe zou haar verteld hebben dat ze meer moet lachen. Mette-Marit krijgt in april 2013 van een sociologe het verwijt dat ze er een te luxueuze levensstijl op na houdt. Als prinses zou ze een rolmodel moeten zijn, maar de sociologe vindt Mette-Marit meer het prototype van de vrouw uit de jaren vijftig, die trouwt met een rijke man en zich daarna vooral met het gezin bezighoudt.
Een prinses van vlees en bloed
Ook Kate ontkomt niet aan kritiek. Ze zou te weinig in het openbaar te zien zijn, te dure kleding dragen en te vaak op vakantie zijn. Andere kritiek gaat meer over haar persoonlijkheid: die zou te weinig zichtbaar zijn. Catherine is gefocust op haar rol en is zo perfectionistisch dat er geen ruimte is voor spontaniteit. Het publiek zou de échte Kate dan ook niet te zien krijgen. Het is in deze lijn dat de schrijfster Hillary Mantel in februari 2013 haar kritiek op de Hertogin van Cambridge verwoordt.
FO TO ’S GE T TY I M A GE S , A NP
dat haar studie haar heeft geleerd te luisteren. ‘Door in stilte te luisteren, laat men de ander aan het woord, geef je een stem aan mensen die kwetsbaarder zijn dan jezelf.’ Koningin Máxima spreekt voor het eerst publiekelijk bij de uitreiking van de Appeltjes van Oranje in 2003. Voor haar is het extra moeilijk, omdat Nederlands niet haar moedertaal is. ‘U begrijpt, dat is best spannend , zeker met zo veel kritische ogen en oren in de zaal. En daar reken ik die van mijn man, hier op de eerste rij, ook bij.’ De echtgenoot van Catherine ontbreekt echter als zij haar eerste toespraak houdt, maar ze noemt hem wel. ‘Ik vind het jammer dat William er vandaag niet bij kan zijn. Hij zou het hier fantastisch vinden.’ Kate spreekt bij de opening van een kinderhospice. Ze heeft duidelijk geoefend, ze spreekt rustig en het optreden verloopt vlekkeloos, al vertelt ze op de receptie na afloop dat ze toespraken houden zenuwslopend vindt. Catherine is perfectionistisch en voelt zich, net als na haar verlovingsinterview, nog niet zeker van zichzelf. Perfectionisme en de wens om alles onder controle te hebben, zien we ook terug in hoe de Cambridges met de Britse pers omgaan. In plaats van een jaarlijks of tweejaarlijks fotomoment, waarbij de voltallige pers welkom is - zoals in Nederland - kiezen William en Kate er tot nu toe voor om zelf foto’s van het gezin te verspreiden. Na de geboorte van prins George maakt de vader van Catherine foto’s van het jonge gezin met hond Lupo. Het publiek is natuurlijk blij met elk plaatje, maar de professionele fotografen klagen over de slechte kwaliteit van de foto’s. Na de geboorte van Charlotte maakt Kate zelf foto’s van haar kinderen. In de buurt van hun huis op Sandringham mogen geen foto’s van het gezin worden gemaakt. Natuurlijk poseren William en Kate geduldig als ze na de geboortes van beide kinderen het ziekenhuis verlaten, en als George met Kate meegaat naar een sportwedstrijd van William, komen
Van vriendengroepjes die andere Europese royals als Máxima, Mette-Marit, Mathilde, Mary, Victoria en hun echtgenoten vormen, maken Kate en William (nog) geen deel uit. Rechts: De wind speelt opvallend vaak met Kates rokjes. Koningin Elizabeth gaf haar advies hoe dit te voorkomen...
In een lezing vergelijkt ze Kate met een mannequin zonder persoonlijkheid. Catherine zou bedacht zijn door een commissie en door een paar ontwerpers in elkaar gezet. Ze is niet meer dan een aankleedpop met een laagje vernis en een plastic glimlach. De opmerkingen van Mantel roepen veel reacties op. Premier David Cameron haast zich om Kate te verdedigen: ‘Wat ik heb gezien van Kate bij openbare optredens is iemand die intelligent is, die innemend is en die een fantastische ambassadeur is voor Groot-Brittannië.’ Dat de lezing van Mantel zo veel ophef veroorzaakt, geeft aan dat Kate bij grote lagen van de Britse bevolking geliefd is. De Britten zien hoe gelukkig ze William maakt en plaatjes van twee jonge ouders met twee schattige kinderen doen het natuurlijk ook goed. Hoewel de Britten meer willen zien van Catherine en haar kinderen, is er begrip dat de Cambridges hun gezin uit de publiciteit willen houden. Maar bij belangrijke koninklijke evenementen, zoals Trooping the Colour en de tuinfeesten bij Buckingham Palace, is de Hertogin van Cambridge uiteraard aanwezig. De afgelopen vier jaar heeft Kate zich ingezet voor verschillende liefdadigheidsinstellingen. Ze is beschermvrouwe van de Royal Foundation, een stichting waar ook prins William en prins Harry bij betrokken zijn. Daarnaast heeft Kate ook haar eigen goede doelen. Kunst, jongeren en gezondheidszorg zijn haar aandachtsgebieden en als ze een van haar organisaties bezoekt, zien we een betrokken prinses met belangstelling voor anderen. We moeten ook niet vergeten dat Kate nog maar vier jaar getrouwd is met William en dus nog niet zo lang werkt voor het Windsor-familiebedrijf. Ze is jong, staat ver van de troon en heeft in die vier jaar getoond dat ze een intelligente en stijlvolle echtgenote en moeder is. Als Catherine ouder wordt en meer ervaring krijgt in haar werk, zal ze misschien meer zichzelf durven zijn en haar perfectionisme leren loslaten. En zullen critici moeten erkennen dat er onder dat laagje van perfectionisme een prinses van vlees en bloed schuilgaat, met een warm hart voor de mensen die ze ontmoet.
•
f hofcouture
tekst JOSINE DROOGENDIJK
Onder de
KERSTBOOM (vooruitblik) Na prinses Margarita en prinses Märtha Louise heeft nu ook Zara Tindall(-Phillips) een eigen juwelenlijn. Samen met de Australische sieradenontwerper John Calleija heeft de dochter van prinses Anne twee series uitgebracht die geïnspireerd zijn op haar grote passie: de paardensport. Zara: ‘Al bij de eerste ontmoeting met John voelde ik een band met Calleija’s ontwerpen. [...] John en ik hebben gepraat over het creëren van iets gezamenlijks en hoe fantastisch dat zou zijn. We waren het met elkaar eens dat we beiden een actieve rol moesten hebben bij het ontwerpen, van de keuze van edelstenen tot het eindproduct en zo is het ook gegaan.’ Het is de bedoeling dat de ringen, oorbellen en hangers in de winkels liggen rond kerst, maar als voorproefje heeft Zara alvast enkele foto’s vrijgegeven.
ZEG HET MET… Is het een
ROK? De broekrok is terug! Ontwerpster Victoria Beckham voorspelde het al in 2013, maar inmiddels heeft zelfs het chique modehuis Natan de broek met wijde pijpen in de collectie. Als echte modeliefhebber laat koningin Máxima deze trend natuurlijk niet aan zich voorbij gaan, maar het is de vraag of de broekrok ook bij andere koninginnen en prinsessen in trek zal zijn...
26
TASJES Royal Ascot is voor modeliefhebbers altijd een feest en ook dit jaar was er weer veel moois te zien. Zo had prinses Beatrice een wel heel bijzonder tasje bij zich, waarop met goudkleurige letters haar koosnaampje te lezen was: Bea.
Voor het staatsbezoek aan China ging koningin Mathilde op zoek naar kleding en bijpassende accessoires, en bestelde bij haar favoriete modiste Fabienne Delvigne meerdere hoeden met een Chinees tintje. Delvigne: ‘De rode hoed is gemaakt van abaka (van vezels van de bananenplant, red.) en linnen en is een metafoor van de Chinese vlag. De hoed straalt energie uit dankzij de asymmetrische vorm. De panamahoed is gemaakt van bruine vezels en dompelt ons onder in de kalmte van de Chinese natuur. De hoed ‘Aramana’ is gemaakt van bananenvezels in de tinten van een hibiscus en Chinese roos.”
FO TO ’S G ET TY IMA G ES , J O H N C AL LEI JA
Modieus GESCHENK
Tijdens buitenlandse reizen krijgt Sophie, de Gravin van Wessex, regelmatig juwelen of andere kostbaarheden als geschenk. Voor haar werkzaamheden voor de Duke of Edinburgh’s International Award kreeg ze een japon cadeau van de Tsjechische ontwerpster Taťána Kovaříková, die een ontwerpwedstrijd won en zo een koninklijk opdracht kreeg. Na het bestuderen van Sophies stijl stuurde Kovaříková enkele schetsen met bijbehorende materialen naar het paleis en na overleg met Sophie werd er gekozen voor een lichtgrijze japon van chiffon en zilverdraad. Tijdens een verblijf in Praag werd een passessie gepland en na enkele kleine aanpassingen werd het geschenk overhandigd aan de gravin. Tot grote blijdschap van Kovaříková bleef de creatie niet lang in de kast hangen, want tijdens het huwelijk van prins Carl Philip in Stockholm droeg Sophie de japon, in combinatie met een diamanten diadeem met grote aquamarijn.
SOMETHING BORROWED…
YIN & YANG
Tijdens de bruiloft van Carl Philip en Sofia verraste kroonprinses Tatiana van Griekenland met een onbekend diadeem. Bij navraag bleek het te zijn uitgeleend door het Italiaanse Bvlgari. Volgens Fred Brom van de Haagse juwelier Steltman is het lenen van diademen geen uitzondering. “Tot voor kort was het heel gebruikelijk om bij een feest van de Engelse koningin een diadeem te dragen. Het was echt not done wanneer je zonder een hoofdsieraad verscheen. Gasten die niet gezegend waren met familiejuwelen, gingen langs bij juweliers in Londen, die hele collecties diademen te leen hadden. Sinds kort zie je dat steeds minder dames een diadeem dragen. Ik vind dat jammer.”
27
FO TO ’S G E TTY IMA G ES
ACTUEEL
TERUG NAAR SCHOOL Eens stond Felipe daar, aan de andere kant. Als jonge prins, de troonopvolger, vers afgestudeerd als officier bij de luchtmacht. Nu staan de Spaanse helden van de toekomst, de nieuwe lichting officieren, tegenover hem en koningin Letizia. Los Reyes – letterlijk ‘de koningen’ – wonen de ceremonie bij op de luchtmachtbasis San Javier bij het ZuidSpaanse Murcia. Het wit met rode lint dat Felipe draagt zien we niet vaak als onderscheiding bij zijn tenue, maar hoort bij het Grootkruis in Aeronautische Verdiensten. Perfect voor deze feestelijke dag!
29
ACTUEEL
30
n j i m t J‘ e ben
PRINSES CHARLÈNE VERRAST JUBILERENDE ALBERT II
’ s n i r p n e t r ha TEKST RICK EVERS
Monaco viert groots het tienjarig ambtsjubileum van de soeverein prins – Albert heeft al zijn landgenoten uitgenodigd. Het mooiste cadeau komt van prinses Charlène: een toespraak waarin ze haar liefde voor haar prins uitspreekt – in het Frans! 31
ACTUEEL
A
‘Albert I was de ontdekkingsreiziger. Rainier III was de bouwprins. En jij bent de hartenprins. Van mijn hart’, zegt Charlène. Albert is overdonderd. Geëmotioneerd. Hij brengt zijn hand naar zijn mond. Dit had hij niet kunnen dromen. Op het plein voor het paleis van Monaco heeft prinses Charlène het podium beklommen en als verrassing voor het tienjarig regeringsjubileum van haar man een toespraak gehouden, geheel in het Frans. Een kus en een omhelzing volgen. Zo vaak ligt Charlène onder vuur bij de Monegasken: ze zou ongelukkig zijn met hun prins en ook geen woord Frans kunnen uitbrengen. Ze laat, sprekend vanuit haar hart, zien en horen dat de critici het bij het verkeerde eind hebben. ‘Ze hadden al verklapt dat je een verrassing voor me in petto had’, zegt Albert. ‘Maar dit…’ Charlène krijgt een hartverwarmende ovatie van de honderden op het Place du Palais, onder wie veel familieleden. Zelfs de kleine Sacha, het zoontje van Andrea Casiraghi, is erbij en klapt mee. Heel toepasselijk draagt hij een broekje in de kleuren van Monaco, rood en wit. De tweeling, prins Jacques en prinses Gabriella, zijn bij hun kindermeisjes, en zijn er op het balkon van het eeuwenoude paleis ook een beetje bij zijn. Ze hebben even tevoren van de burgemeester van Monaco-Ville hun doopgeschenk aangeboden gekregen namens de inwoners. De oudste, Gabriella, krijgt een broche, de kroonprins een horloge. Cadeaus, afkomstig van juwelier Cartier, die recht doen aan de dynastieke rol van de baby’s. Het sieraad voor de prinses is in art-decostijl en bezet met diamanten en parels en is net als de Cartier Tank Cintrée voor Jacques gemaakt in de jaren twintig van de vorige eeuw.
32
Geheel boven: Prinses Charlène weet prins Albert tot tranen toe te roeren met haar speech. Hierboven: Prinses StÊphanie, haar dochters Camille en Pauline, prinses Caroline, Andrea Casiraghi met echtgenote Tatiana en hun zoontje Sacha. Links: Prinses Caroline en Sacha. Linkerpagina, onder: Prins Jacques en prinses Gabriella kijken mee vanaf het balkon.
33
34
FO T O ’S G ETT YIM A G ES, M PE
ACTUEEL
Boven, v.l.n.r.: Camille Gottlieb en Pauline Ducruet; Prinses Caroline met Sacha; Pierre Casiraghi en Beatrice Borromeo; Robbie Williams geeft een spetterende show weg op het Place du Palais na te zijn aangekondigd door Charlène en Albert (links). Onder: De burgemeester van Monaco biedt doopgeschenken aan voor de tweeling. Linkerpagina: Feestvreugde op het paleisplein.
‘Ik ben blij u vanmiddag hier te zien op het Place du Palais, het toneel van gebeurtenissen die van belang zijn voor zowel mijn familie als ons land,’ zegt Albert in zijn toespraak aan het volk, waarin hij de balans opmaakt van de voorbije tien jaren. Maar hij kijkt ook vooruit naar de toekomst, waarvoor hij zich samen met Charlène, Jacques en Gabriella, ‘en al onze jongeren’ enthousiast wil gaan inzetten, om te bouwen aan een ‘solidaire, eerlijke wereld’, ondanks ‘de harde, complexe wereld van vandaag’. Een wereld waarin Monaco een centrale plaats zal innemen. De volgende avond is het weer groot feest bij het paleis. Kosten noch moeite zijn gespaard, er is hard gewerkt om op het met rood-witte vlaggen versierde plein een podium te bouwen met een geluidinstallatie om de hele baai te laten meegenieten. Opnieuw is het hele prinsdom, met 37.000 inwoners, uitgenodigd, voor een feestelijk concert. Aan de uitnodiging van dít feestje geven duidelijk meer inwoners gehoor dan tijdens de cocktail. Prinses Charlène draagt een gemakkelijke witte top op haar skinny jeans en ook Albert heeft voor een casual outfit gekozen. Hij staat vanavond ook als presentator in de spotlights en heeft de eer om de hoofdact aan te kondigen: niemand minder dan Robbie Williams. Hij geeft een optreden dat ‘de rots’ zich nog lang zal heugen en waarbij niemand kan stil kan blijven zitten, het prinselijk paar inbegrepen.
• 35
ACTUEEL
4X hurra!
Zweedse kroonprinses straalt op haar verjaardag
Victoria 38 jaar! Feest in Zweden! Kroonprinses Victoria vierde op 14 juli haar 38ste verjaardag. Dit deed ze niet alleen met haar familie, maar met vele enthousiaste landgenoten!
FOTO’S GETTYIMAGES, MPE
TEKST CARLIJN STRODIJK
Het publiek verzamelde zich 14 juli al vroeg bij Villa Solliden – het officiële zomerverblijf van de Zweedse koninklijke familie op het eiland Öland in de Oostzee – waar het later op de middag kroonprinses Victoria toezong en toejuichte en haar allerlei cadeautjes, bloemen, kaartjes en tekeningen overhandigde. De Zweden worden ieder jaar uitgenodigd om de verjaardag van hun kroonprinses mee te vieren. Aanwezig waren ook koningin Silvia, koning Carl Gustaf – die een verjaardagspraatje hield en het vierwerf hoera voor zijn dochter leidde – prins Daniel en prinses Estelle om Victoria in het zonnetje te zetten, al viel er op 14 juli wel een buitje. Hoewel het die dag natuurlijk eigenlijk om Victoria draaide, was het haar dochtertje Estelle (3) die de show stal. Ze zwaaide naar het publiek, poseerde voor foto’s en verstopte zich ook nog even achter een paraplu voor de fotografen. De paraplu kwam dus niet alleen goed van pas tegen de regen! De rondgang van
haar jarige moeder en haar vader Daniel bekeek zij op een afstandje, en ook deels op de arm van haar Australische nanny Katie. Ter gelegenheid van deze feestelijke dag werden er ’s middags ook saluutschoten afgevuurd vanuit Skeppsholmen in Stockholm en reisde de hele koninklijke familie ’s avonds door een door paarden getrokken cortège van Villa Solliden naar de Borgholm Sports Arena waar diverse artiesten optraden, zoals Medina, Kristin Amparo en Sven-Bertil Taube. De kroonprinses reikte hier ook de jaarlijkse Victoria Sportbeurs (Victoriastipendium) uit aan de Zweedse zwemster Sarah Sjöström (21). Voor Victoria’s zus prinses Madeleine was het haar eerste publieke optreden sinds de geboorte van haar zoontje prins Nicolas op 15 juni, en voor Victoria’s schoonzus prinses Sofia – sinds 13 juni de echtgenote van prins Carl Philip – was het haar officiële debuut als prinses!
•
37
Maxima’s wereld
‘Ik heb net van mevrouw Van Moorsel gehoord dat we 10.000 meisjes en jongens hebben die lijden aan anorexia en eetstoornissen. En er komen er 1500 bij, elk jaar. Dus ik vind dat zo’n plek hartstikke nodig is. Ik ben heel blij dat ik het met eigen ogen heb kunnen zien.’ Máxima was vol lof nadat zij de opening van het Leontienhuis in Zevenhuizen had verricht. Het Leontienhuis is een inloophuis voor mensen met eetstoornissen en hun naasten en is een initiatief van oud-wielrenster Leontien Zijlaard-van Moorsel. In het verleden had zij anorexia nervosa en nu ondersteunt zij anderen in hun strijd tegen eetstoornissen.
Ouders op bezoek Het gaat goed met Máxima’s vader Jorge Zorreguieta, die al lange tijd aan leukemie lijdt. Jorge was van de partij toen de koningin met onder anderen haar vader, haar moeder María en haar dochters half juni een privébezoek bracht aan Hoorn. Ze bekeken onder meer het standbeeld van Jan Pieterszoon Coen en stapten in de Watertaxi om zich door het oude havengebied te laten varen. Langs het Houten Hoofd voer de familie terug naar De Groene Draeck, waarmee ze verder trokken. Een paar dagen eerder had Máxima – op de foto met haar vader bij de doop van prinses Alexia – dit bezoek aangevraagd, met het verzoek er geen ruchtbaarheid aan te geven. Een wethouder maakte op de dag zelf echter een foto en plaatste die op Facebook. Vorsten plaatst deze foto (helaas) niet, aangezien dit uitje een privéaangelegenheid is en daarom onder de Mediacode valt.
38
MÁXIMAPP
‘Die balans van hoeveel kun je ze beschermen en loslaten is denk ik de kunst van ouders zijn’ Máxima na de fotosessie over haar dochters
Wandelen in NIJMEGEN? Koningin Máxima en koning Willem-Alexander kunnen, als zij zin en tijd hebben, de wandelschoenen aantrekken en gaan trainen. Ze zijn namelijk uitgenodigd om volgend jaar mee te lopen met de Nijmeegse Vierdaagse, die dan voor de honderdste keer wordt gehouden. Máxima’s schoonvader prins Claus was in 1967 een van de deelnemers. Hij kwam destijds naar eigen zeggen ‘blarenloos’ over de finish. Prins Pieter-Christiaan deed in de jaren negentig mee. Of het koningspaar de uitnodiging aanneemt, is nog onduidelijk, maar Máxima houdt wel van wandelen. Ze doet dat bijvoorbeeld graag wanneer ze met haar gezin op vakantie is.
F O TO ’S A N P, AP PM AC H I N E, MP E, R O YAL S B Y RO B I N , V V V H O O R N
‘Hartstikke nodig’
Nadat de koningin ’s morgens verpleegcentrum ’t Hamrik in Nieuwolda had geopend, ging zij naar Heerenveen, waar zij een werkbezoek bracht aan AppMachine. Dit bedrijf ontwikkelt software waarmee apps kunnen worden gemaakt. De koningin maakte die middag zelf een app van het Oranje Fonds, waarvan zij en koning Willem-Alexander het beschermpaar zijn.
tekst CARLIJN STRODIJK
De koningin opende in Nieuwolda verpleegcentrum ’t Hamrik
39
Koffers GEPAKT! Zomervakantie is tijd voor elkaar, ook bij de vorstenhuizen. Niet alleen koning Willem-Alexander, koningin Máxima en hun dochters genieten van hun rust na een jaar hard werken, ook andere koninklijke families hebben even hun taken neergelegd om tot rust te komen en om samen leuke dingen te doen!
Beestjes kijken dagje uit
BRU GEL ETTE
Of koning Filip zijn vakantie met het gezin doorbrengt in het Franse Île d’Yeu, maakt het Paleis niet bekend. De afgelopen jaren waren zij trouw aan dit Franse eiland. Omdat het alleen met een boot te bereiken is, geniet het gezin daar van relatieve privacy. Vlak voor vertrek, nog voor de Nationale Feestdag, is er tijd voor een zomerse fotosessie. In de stralende zon bezochten koning Filip, koningin Mathilde, prinses Elisabeth, prins Gabriël, prins Emmanuel en prinses Eléonore dierenpark Pairi Daiza in het Belgische Brugelette. De camera ging mee om het gezin op verschillende plekken vast te leggen. De koninklijke familie bezocht onder andere het babyolifantje Nang Faa en de twee reuzenpanda’s, en speelden met de maki’s – ‘Hij is gewoon op mij gesprongen!’, aldus koning Filip die er eentje op zijn schouder had.
Het Belgische koningspaar vermaakt zich met hun kinderen in de dierentuin.
40
S vakantie in P ET SES
ACTUEEL
Zonnige familiekiekjes
Kroonprinses Marie-Chantal van Griekenland is als ‘mariechantal22’ flink actief op Instagram en heeft daarop ook een aantal foto’s geplaatst van haar familievakantie in en om de Griekse wateren. ‘Het liefste uitzicht’ zegt ze bij een foto van de jongste, prins Aristidis, die op het dek ligt te slapen. Dochter de De Griekse royals genieten van de zon, Olympia, die tijdens de vakantie haar 19 verjaardag de rust en van elkaar. viert, heeft ook vriendinnen meegenomen. Trots deelt Marie-Chantal een foto van haar oudste, met achter haar het fantastische uitzicht op Mykonos. Op Spetses, vast vakantie-eiland van koning Constantijn en koningin Anne-Marie, niet ver van de plek waar Willem-Alexander vakantie viert, brengen de Griekse royals tijd met elkaar door.
VE NE TIË
weekendje in
Op stap met oma
Prinses Beatrix heeft onlangs met drie van haar oudste kleinkinderen een zomers privé-uitstapje gemaakt naar… Venetië! De voormalig vorstin had prinses Amalia, gravin Luana en gravin Eloise meegenomen naar deze stad in het noordoosten van Italië. De prinses, die al jaren in Tavarnelle haar vakantie viert, had een gids meegenomen voor meer tekst en uitleg over de stad. Ze huurden een watertaxi en pikten een terrasje. Voor vakantiefoto’s is gezorgd. De kleindochters van prinses Beatrix waren in de weer met cameraatjes en een iPhone.
Prinses Beatrix nam haar oudste kleinkinderen mee naar Venetië.
41
ACTUEEL
Schotse Hooglanden
De Britse koningin Elizabeth heeft Buckingham Palace voorlopig verruild voor de geur van heide en de aanblik van prachtige herten. Voor haar jaarlijkse vakantie heeft Elizabeth zich geïnstalleerd in de Schotse Hooglanden. Balmoral Castle is nu open voor bezoekers, dus de vorstin verblijft elders op het landgoed. Waarschijnlijk bij Craigowan Lodge dat wat meer afgelegen ligt en waar ze lekker kan genieten van haar welverdiende rust. Maar het is niet alleen maar uitrusten voor de koningin. Ze werkt door, bijvoorbeeld met het lezen van diplomatieke documenten, en ze zal Britse hoogwaardigheidsbekleders en politici – zoals de Prime Minister – ontvangen. Ook worden er enkele familieleden op het vakantieadres van Elizabeth verwacht, zoals prins William, hertogin Catherine en hun kinderen prins George en prinses Charlotte.
zomer op
1
1. Craigowan Lodge. 2. Balmoral Castle. 3. Elizabeth bij een liefdadigheidspaardrijevenement op Balmoral (2001). 4. Prins Charles en koningin Elizabeth in Schotland. 3
2
4
42
L A B O M RAL
Koningin Margrethe verzamelt jaarlijks zoveel mogelijk familieleden op Slot Gråsten.
vakantie in
GRÅ ST EN
Lekker weg in eigen land
De Deense kroonprins Frederik, kroonprinses Mary en hun kinderen prins Christian, prinses Isabella, prins Vincent en prinses Josephine brengen nu voor het eerst een groot deel van de zomer door op Slot Gråsten. Koningin Margrethe – die hier elke zomer met prins-gemaal Henrik verblijft – probeert daar altijd zoveel mogelijk familieleden bijeen te brengen en houdt daar ook altijd de jaarlijkse fotosessie. Ondanks donkere regenwolken poseerden de leden van de Deense koninklijke familie dit jaar ook weer in zomeroutfit. Hier waren niet alleen Frederik en Mary met hun kinderen bij, maar ook prinses Alexandra – dochter van prinses Benedikte, de zus van Margrethe – met haar man en kinderen Ingrid en Richard. De derde zus, koningin Anne-Marie van Griekenland, is er niet bij, vanwege de verjaardag van haar kleindochter Olympia. Afwezig zijn ook Margrethes zoon Joachim en zijn vrouw prinses Marie en hun kinderen, maar die voegden zich later bij het gezelschap. Voor prinses Josephine is deze zomervakantie misschien iets minder zonnig dan de voorgaande jaren. Tijdens een paardrijles bij Slot Gråsten is het prinsesje namelijk van haar paard gekukeld en ze brak daarbij haar arm. Tijdens de fotosessie zat haar arm dan ook in het gips! Kroonprinses Mary werd tijdens de vakantie ook shoppend gespot in Palma de Mallorca, waarschijnlijk was ze hier op uitnodiging van Felipe en Letizia. Ze was op Mallorca met haar kinderen maar zonder Frederik, die in Kuala Lumpur was voor het 128ste Congres van het IOC, waar hij lid van is. 43
ACTUEEL
strandvakantie
CÔTE D’A ZUR
F O TO ’ S AN P, G ET TY I MAG E S, HH, HH/ CORBIS, INSTAGRAM, MPE, PPE, SUNSHINE
Boven: vanwege het verblijf van koning Salman (rechts) was het openbare strand van La Mirandole in Golfe-Juan (vlak bij Cannes) afgesloten.
Voor zichzelf
De Saoedische koning Salman wilde zijn vakantie doorbrengen aan de Côte d’Azur. Niet in zijn eentje, maar met een gevolg van zo’n duizend man. Echt welkom waren ze niet, want om zijn veiligheid te garanderen, was besloten het strand direct onder zijn villa in Golfe-Juan af te schermen. Het strand dat openbaar terrein is, was nu alleen toegankelijk voor Salman en zijn gevolg. Meer dan 150.000 mensen tekenden een petitie tegen de afsluiting van het strand. Met succes: al na een week vertrok het hele gezelschap. De middenstand was juist blij met de Saoedische gasten. Zo werd bijvoorbeeld de helft van alle kamers in een viersterrenhotel in Cannes afgehuurd en nam het gezelschap het er goed van!
44
Sjeik Tamim bin Hamad Al Thani – op de foto met Barack Obama – heeft zijn intrek genomen in een Londens hotel.
MA LLOA RC
p o n e i z r e e w
Vakantie met vrienden
Koning Felipe en koningin Letizia brengen met hun dochters prinses Leonor en prinses Sofía hun vakantie door in het koninklijk vakantieverblijf Marivent op het eiland Mallorca. Ze krijgen daar – volgens Spaanse media – ook bezoek van goede, koninklijke vrienden: Willem-Alexander, Máxima en hun dochters Amalia, Alexia en Ariane! Een leuke gelegenheid voor de jongste generatie om op een ontspannen manier kennis met elkaar te maken. De A’tjes spreken vloeiend Spaans, dus er is geen taalbarrière tussen de dames! Voor Felipe staat Mallorca al sinds zijn jeugd voor zeilen. Dit jaar laat hij de strijd om de Copa del Rey, de koningsbeker, vanwege staatszaken echter aan zich voorbijgaan. Voor koningin Sofía is deze zomer op Mallorca uniek: ze viert met ál haar kleinkinderen vakantie en dat is bijzonder, gezien de moeilijke situatie binnen de familie. Op deze foto poseert ze met Pablo Nicolás, Irene, Miguel, Victoria Federica en Juan Valentín. Zij waren op dat moment net begonnen op de zeilschool.
Lobby vol bagage
Nu bekend is wat een enorme hoeveelheid spullen sjeik Tamim bin Hamad Al Thani van Qatar meeneemt op reis, hoeft niemand zich voortaan meer schuldig te voelen als hij of zij iets te veel bagage in zijn koffer stopt. De sjeik nam zijn intrek in het Grosvenor House op Park Lane in Londen, en de complete lobby stond vol met zijn bagage! Hijzelf kwam met een privéjet, maar zijn bagage werd door een ander bedrijf getransporteerd. Er waren uiteindelijk twee vrachtwagens en een bestelbus nodig om alle tassen en koffers van het vliegveld naar het hotel te vervoeren! De sjeik en zijn familie hebben miljarden geïnvesteerd in Londen. Ze bezitten hier meer dan de Britse overheid.
n i e i t n a vak
O L ND EN
UIT DE
SCHATKAMER VAN VORSTEN
Achter een dikke (20 centimeter!) donkergroene kluisdeur bevindt zich het archief van Vorsten, een echte schatkamer! Tijdens het ruim veertigjarige bestaan van dit tijdschrift hebben de makers veel verzameld en bewaard van wat er is gepubliceerd over de internationale vorstenhuizen, en af en toe krijgen wij uit erfenissen zelfs nieuwe krantenknipsels, fotoalbums en andere koninklijke herinneringen. • Nico Swaans In een tijd dat steeds meer archieven hun schatten ontsluiten, willen ook wij de • 47 jaar juweeltjes uit óns archief met onze lezers delen. Voor deze serie nodigen we lezers • Leest Vorsten 35 jaar uit om een selectie te maken.
de selectie van:
“Dit jaar staan Napoleon en Willem II centraal (met de Slag van Waterloo, red.). We vieren nu al enige tijd 200 jaar Koninkrijk, maar Nederland was daarvoor natuurlijk ook al een koninkrijk. Lodewijk Napoleon was een broer van Napoleon Bonaparte.”
“Koningin Wilhelmina heeft zich na haar abdicatie teruggetrokken op Het Loo, ze gebruikte met toestemming van haar dochter een paar kleine kamers op het paleis. Ben je jarenlang koningin geweest, moet je formeel toestemming vragen aan je kind! Ze was zo verknocht aan en verbonden met Paleis Het Loo dat ze ook daar werd opgebaard, in de Chapelle Ardante, ‘gewoon’ met haar ridderorde en de bijbel.”
48
“Ze wisten al acht jaar dat de inhuldiging van koningin Wilhelmina ging plaatsvinden wanneer ze de leeftijd van achttien zou bereiken. Ze hadden de tijd om haar beeltenis overal op af te drukken. Toen ik mijn verzameling startte, begon ik met Wilhelmina. Ze doet me iets, een jong meisje dat vorstin wordt en haar hele leven in dienst heeft gesteld van het vaderland.”
“Willem II is eigenlijk een vergeten koning die dit jaar pas weer aandacht krijgt; hij is maar negen jaar koning geweest. Dit is het eerste monument dat in Tilburg is geplaatst. Het is afgebroken, en het medaillon zit nu in het nieuwe monument, bij het stadhuis, waar hij vroeger wilde wonen.”
“Ik verzamel deze briefkaarten zelf. Van deze serie heb ik er zo’n 130. Ik vind ze mooi en het blijft zoeken op Oranjebeurzen, want het is niet bekend hoeveel er zijn. Het is altijd een drieluik; een portretje linksboven en twee afbeeldingen van een dorp of stad.”
Je ziet op deze foto hoe Vorsten vroeger werd gemaakt, met dat transparante papier met aantekeningen. Het geeft ook een duidelijke tijdperkovergang aan. Ze zijn in rouwkleding: hier is uw nieuwe koningin Wilhelmina. Toen was haar jeugd echt over. Ze had al niet echt een jeugd, al in 1884 werd ze troonopvolgster toen haar halfbroer overleed. Na het overlijden van haar vader werd er al helemaal op haar gelet.”
ACTUEEL
Belgische feestdag in Brussel
FILIP WIL FEESTEN MÉT ZIJN VOLK België viert elk jaar op 21 juli groot feest. Het is de dag dat koning Leopold I in 1831 de eed aflegde. Koning Filip en (bijna) zijn hele familie waren present in Brussel om het feest mee te vieren. TEKST RICK EVERS
50
51
ACTUEEL
‘VIVE LE ROI! LEVE DE KONINGIN!’
‘Vive le Roi! Leve de Koningin!’ klinkt het buiten bij de St. Michiels en St. Goedelekathedraal. De klokken luiden en het gezin van koning Filip daalt de trappen af. Ondanks het hoge beveiligingsrisico, met sluipschutters op de daken en extra agenten op de been, gaan Filip en Mathilde met hun vier kinderen op het publiek af. Het koninklijk gezin heeft ter gelegenheid van de nationale feestdag een dankdienst bijgewoond. Iedereen in de kerk is daarvoor gescreend. Elke uitnodiging bevat een QR-code, die slechts eenmalig gescand kan worden. Niemand kan daar zomaar binnenkomen. De aartsbisschop heeft Filip bedankt voor zijn televisieboodschap, daags voor de viering. ‘Wij willen vandaag onze vorst eerst speciaal bedanken voor zijn heel mooie boodschap ter gelegenheid van onze nationale feestdag.’ De koning pleitte namelijk voor écht contact, in plaats van ‘oppervlakkig’ via internet. En dus gaat de koning, dreiging of niet, met de familie naar de toeschouwers om een praatje te maken. ‘Meneer is er elke keer’, merkt Filip tegen zijn oudste dochter Elisabeth op. ‘Wablief?’ klinkt het aan de andere kant. ‘U bent er iedere keer!’ zegt de koning met een glimlach. In het publiek staat ook Edouard Vermeulen, die verantwoordelijk is voor de zeegroene creatie die koningin Mathilde draagt. ’s Middags op het Paleizenplein, recht voor het Koninklijk Paleis, worden koning Filip en koningin Mathilde, opnieuw met allevier hun kinderen, op de eretribune verwacht. Maar eerst voert de koning, staand in een open militair voertuig, nog een troepenschouw uit. Filip neemt dan bij het paleis het militair en burgerlijk defilé af, terwijl zijn familie, inclusief prinses Astrid, prins Lorenz, prins Laurent en prinses Claire toekijkt. Hoewel toekijken in het geval van Laurent niet altijd de juiste omschrijving is: door zijn zonnebril is nauwelijks te zien dat zijn ogen regelmatig voor langere tijd gesloten zijn, nadat hij eerder minutenlang zijn mobiele telefoon aan zijn oor hield tijdens de
SERVICE
Vorsten is een uitgave van New Skool Media B.V. Klantenservice Voor vragen over opzeggen, bezorging, betaling, wijzigingen, welkomstgeschenken, verzamelband en overige artikelen stuur een e-mail naar: klantenservice@vorsten.nl of bel met 085-888 56 02 (ma t/m vr 9-17 uur). U kunt ook schrijven aan: New Skool Media, afdeling Klantenservice, Postbus 23620, 1100 EC Amsterdam. Adreswijzigingen dienen drie weken voor verhuizing bij ons bekend te zijn. Abonneren Ga naar abonnement.vorsten.nl of bel 085-888 56 02 (ma t/m vr 9-17 uur). België: ga naar abonnement.vorsten.nl of bel 078-480 911. Wilt u een abonnement afsluiten voor een adres buiten Nederland of België? Stuur een e-mail naar klantenservice@vorsten.nl, of bel met +31 85-888 56 02 (ma t/m vr 9-17 uur). Vorsten gesproken op cd: bestel via Loket Aangepast Lezen, tel. 070-338 15 00, optie 2.
•
Betalingsvoorwaarden Het abonnementsgeld dient vooruit te worden voldaan. Bij niet tijdige betaling worden herinneringskosten in rekening gebracht. Een abonnement geldt voor de opgegeven periode en wordt nadien – behoudens opzegging – automatisch omgezet in een abonnement voor onbepaalde tijd. In Nederland gelden de volgende betalingstermijnen: per 13 nummers € 85,80 (acceptgiro) of € 83,20 (automatische incasso); per 7 nummers € 50,26 (acceptgiro) of € 47,66 (automatische incasso). Prijswijzigingen voorbehouden. Nabestellen Reeds verschenen nummers uit 2015 kunt u bestellen via: vorsten.nl/bestel Leesportefeuille Zonder schriftelijke toestemming van de uitgever is opname van Vorsten in een leesportefeuille niet toegestaan.
F O TO ’S A N P, H H , M PE, R O YALS BY R O BIN , REP O RT ERS
plechtigheid. Wat dat betreft doen neefjes en nichtjes Elisabeth, Gabriël, Emmanuel en Eléonore het beter. Gabriël lijkt met name geïnteresseerd in al het materieel en ceremonieel dat voorbijtrekt. Geregeld draait hij zich om, zodat hij aan de adjudant tekst en uitleg kan vragen. Even na zessen staat er nog een programmaonderdeel op de agenda, waarvoor de kinderen mogen afhaken. Papa en mama gaan dan naar het Warandepark, dat voor de voordeur van het paleis gelegen is. Daar is vandaag een volksfeest voor jong en oud. Terwijl kinderen in een stoomtreintje voorbijgaan, wandelen Filip en Mathilde langs de sportdemonstraties, concertjes en een historisch militair kamp. Vooral defensie trekt op deze dag alle registers open, om jong en oud te interesseren in de krijgsmacht. Anders dan andere jaren wordt hier, vanwege de veiligheid, het publiek op afstand gehouden. Niet meer gezellig mengen onder het volk, maar handjes schudden van achter de hekken. Rondlopen in een ongecontroleerde massa mag het koningspaar vanwege de opperste staat van paraatheid van de beveiliging niet. Sinds 2013 is 21 juli niet alleen de Nationale Feestdag, maar ook de dag dat koning Filip de eed aflegde en de zevende Koning der Belgen werd. Hij viert dan ook zijn tweede regeringsverjaardag. Hoewel hij pas een maand eerder zijn eerste staatsbezoek heeft afgelegd, heeft hij al tal van landen bezocht ter kennismaking. En volgend jaar zouden Japan en Nederland aan de beurt zijn. De voorbereidingen daarvan zijn intussen al begonnen. Het steekt de Belgen dat de ouders van de koning, koning Albert en koningin Paola, op deze belangrijke dag ontbreken. Net als verleden jaar laten ze verstek gaan. Koningin Fabiola was er, zolang haar gezondheid het toestond, altijd bij. Ook na de dood van haar man, zelfs na het ontvangen van een dreigbrief. Triomfantelijk haalde ze toen een appel, als die van Willem Tell, uit haar handtas.
Abonnementen De abonnementsprijs in Nederland en België is € 85,80 per 13 nummers (acceptgiro) of € 83,20 (automatische incasso). Per 7 nummers betaalt u € 50,26 (acceptgiro) of € 47,66 (automatische incasso). Levering van tijdschriften en levering en verkoop van premies en handelsartikelen geschiedt volgens de Leveringsvoorwaarden van New Skool Media B.V. Kijk voor deze voorwaarden op www.newskoolmedia.nl. U kunt deze voorwaarden ook schriftelijk opvragen bij New Skool Media B.V. Postbus 23693, 1100 DD Amsterdam. Beëindiging abonnement: uiterlijk 1 maand voor verschijning van het eerste nummer van de nieuwe abonnementstermijn. Na de abonnementstermijn geldt een opzegtermijn van 1 maand. Bel 085-888 56 02 (ma t/m vr 9-17 uur)
Privacy New Skool Media B.V., de uitgever van Vorsten, legt van haar abonnees en klanten in het kader van haar dienstverlening gegevens vast. De verantwoordelijke voor de gegevensverwerking is New Skool Media B.V. Het klantenbestand van New Skool Media B.V. is aangemeld bij het College Bescherming Persoonsgegevens en opgenomen onder nummer M1586121. De gegevens worden gebruikt ter uitvoering van de overeenkomsten met abonnees en andere klanten en om informatie te verstrekken over relevante producten en diensten van New Skool Media B.V. en zorgvuldig geselecteerde organisaties. Als u op deze informatie geen prijs stelt, dan kunt u dit schriftelijk doorgeven aan New Skool Media B.V., Spaklerweg 53, 1114 AE Amsterdam onder vermelding van ‘privacy’ of per e-mail: privacy@newskoolmedia.nl. © 2015 New Skool Media BV
Niets uit deze uitgave mag geheel of gedeeltelijk worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand of openbaar worden gemaakt, op welke wijze dan ook, zonder schriftelijke toestemming van de uitgever. De uitgever sluit iedere aansprakelijkheid voor schade als gevolg van druk- en zetfouten uit.
53
R
OBIJNEN KONINKLIJK
ROOD
In de oudheid en de middeleeuwen kende men aan robijnen magische krachten toe. Van oudsher symboliseerde de rode steen moed, strijdlust en macht. In Europa werden robijnen bovendien in koningskronen en andere koninklijke juwelen gezet om de passie en het bloed van Christus te herdenken. Het is dus niet zo verwonderlijk dat zich in de collecties van menig koningshuis juwelen met robijn bevinden.
Martijn Akkerman is juwelenhistoricus. Hij is medewerker van het tv-programma Tussen Kunst & Kitsch, geeft lezingen en is betrokken bij de organisatie van exposities. Voor Vorsten schrijft hij over koninklijke juwelen.
TEKST MARTIJN AKKERMAN
JUWELEN
O
Op 14 november 1677 werd in St James’s Palace in Londen het huwelijk voltrokken tussen stadhouder prins Willem III en zijn nichtje Mary II Stuart. De bruidegom moest traditiegetrouw na de eerste huwelijksnacht aan zijn bruid de zogenoemde ‘morgengave’ geven, een voornamelijk uit juwelen bestaand geschenk, maar door een storm op de Noordzee was het niet op tijd uit Holland gearriveerd. Pas drie dagen later bracht Hans Willem Bentinck, van 1664 tot 1698 Willems meest intieme vertrouweling, de kist met juwelen naar Mary’s kamer. De prins had haar echter al eerder een verlovingsring gegeven, bezet met een robijn en twee diamanten. Deze ring, ‘which she came to value above her kingdom’ (die voor haar belangrijker was dan haar koninkrijk) zoals men in Engeland zei, werd Mary’s meest dierbare juweel. Tijdens de kroningsplechtigheid op 11 april 1689 in de Londense Westminster Abbey stond Mary erop dat ze haar eigen robijnring om de vinger geschoven kreeg, en niet de speciaal voor dit doel aanwezige kroningsring. In haar zelf opgestelde inventaris schreef de koningin kort voor haar dood over de ring: ‘Een robijn ringh waarmede ik gekroont ben.’ Na haar overlijden schonk Willem III de ring aan zijn vriend Bentinck. Een directe nakomeling, de huidige Hertog van Portland, is nog altijd in het bezit van de ring, samen met een door Mary geschreven briefje, waarvan de vertaling luidt: ‘Deze robijn op deze wijze gezet werd mij geschonken door de prins. Het was het eerste dat hij mij gaf. Ik heb er altijd een speciale waarde aan gehecht. Toen ik gekroond zou worden heb ik hem groot genoeg laten maken voor die vinger, voor die gelegenheid, maar hij werd per abuis aan de vinger van de Koning geschoven, maar we ruilden en ik heb hem daarna altijd gedragen tot afgelopen donderdag de 17de november toen de steen tijdens het diner uit de ring viel. Om de hierboven genoemde reden was ik buitengewoon bezorgd en heb hem toen ik de steen terugvond opgeborgen uit angst voor een nieuw ongeluk.’ Koningin Mary bezat naast diamanten en parels vrijwel uitsluitend robijnen. Dat had te maken met de koninklijke kleur rood, waarin bijvoorbeeld ook haar vertrekken in de paleizen waren gedecoreerd. Ook haar juwelenkist, eveneens nog altijd in bezit van de Engelse Bentincks, is bekleed met rood fluweel.
Bescherming tegen ziektes In de collectie juwelen van de Oranjes bevindt zich naast het zogenoemde pauwenstaartdiadeem ook de prachtige parure met robijnen en diamanten die in 1889 door de Parijse juwelier Mellerio werd vervaardigd voor koningin Emma. Onlangs nog droeg koningin Máxima de belangrijkste onderdelen tijdens het huwelijk van prins Carl Philip van Zweden (zie foto opening).
56
1
De Deense parure met robijnen stamt uit de collectie van de eerste Zweedse koningin
JUWELEN
5 3
2 1. De Zweedse koningin Silvia met een van oorsprong Brits diadeem. Het kan ook als collier worden gedragen. 2. + 5. De robijnenparure wordt vaak gedragen door de Deense kroonprinses Mary, voor haar door koningin Ingrid. 3. Koningin Mรกxima met diadeem en broche uit de pauwenstaartparure. 4. De robijnenparure van ex-koningin Anne-Marie van Griekenland. 6. Prinses Grace met juwelen in de kleuren van de Monegaskische vlag.
4
6
57
JUWELEN
1
2
3 6
5
8
1. + 2. Het Indiase robijndiadeem werd vaak gedragen door de moeder van de huidige Britse koningin, en sinds haar overlijden regelmatig door de vorstin zelf. 3. De Spaanse koningin SofĂa met het huwelijksgeschenk van een Griekse reder. 4. Maar liefst 96 robijnen schitteren in dit diadeem uit 1973. 5. Een huwelijksgeschenk van haar ouders: koningin Elizabeth met een collier met robijnen. 6. Sarah Ferguson kreeg een verlovingsring met robijn van prins Andrew.
FO TO ’S A NP, GE T TY I M A GE S , RO YA L S B Y RO B I N
4
In huwelijksgeschenken en verlovingsringen zitten vaak robijnen: rood is ook de kleur van de liefde
Het Zweedse koningshuis op zijn beurt bezit het Edward VII-robijndiadeem, een geschenk van de Britse koning Edward VII en koningin Alexandra aan hun nichtje prinses Margaret van Connaught, toen ze in 1905 trouwde met prins Gustaf Adolf van Zweden. Koningin Silvia draagt dit verfijnde juweel slechts zelden. De robijnparure van het Deense koningshuis, sinds haar huwelijk gedragen door kroonprinses Mary, vindt zijn oorsprong in de Napoleontische tijd. Tijdens de kroning van keizer Napoleon werden deze juwelen gedragen door Désirée Clary, de vrouw van Jean-Baptiste Bernadotte. Het echtpaar zou later koning en koningin van Zweden worden. Door het huwelijk van prinses Ingrid van Zweden met kroonprins Frederik van Denemarken in 1935 werd de parure Deens bezit. Kroonprins Frederik erfde de parure van zijn grootmoeder voor zijn toekomstige echtgenote, waardoor Mary de juwelen in de kleuren van de Deense vlag nu regelmatig kan dragen. Spanje kent een parure met robijnen, afkomstig van de Parijse juwelier Van Cleef & Arpels, een huwelijksgeschenk van de Griekse reder Niarchos voor de geboren Griekse prinses Sophia. De latere Spaanse koningin draagt de juwelen hoogst zelden, al kan het diadeem op twee manieren gedragen worden: met een enkele rij robijnen of twee. Het Britse vorstenhuis bezit diverse juwelen bezet met robijnen. In de eerste plaats het diadeem dat koningin Elizabeth in 1973 liet maken door hofjuwelier Garrard, met diamanten uit een afgedankt diadeem en de 96 robijnen die ze als huwelijksgeschenk in 1947 kreeg van de bevolking van Birma. De Birmanen geloven dat er 96 ziektes zijn die het lichaam kunnen aanvallen en ook dat robijnen een bescherming vormen tegen deze ziektes. Het diadeem beschermt door deze gedachte de koningin dus tegen alle ziektes en kwaad in de wereld. Daarnaast is er het Indiase robijndiadeem, onderdeel van een complete parure, in 1853 ontworpen door prins Albert en vervaardigd door juwelier Garrard. Oorspronkelijk was het diadeem bezet met opalen, de lievelingsstenen van Victoria en Albert, maar na Victoria’s dood werden ze vervangen door robijnen, in opdracht van koningin Alexandra. Zij kon het hardnekkige bijgeloof dat de opaal ongeluk zou brengen maar niet loslaten. Hoewel deze juwelen door Victoria werden vermaakt aan de Kroon, werden ze uiteindelijk door koningin Elizabeth de koningin-moeder tot haar dood in 2002 min of meer als persoonlijk bezit beschouwd en gedragen. Sindsdien wordt ook koningin Elizabeth II ermee gesignaleerd. Omdat rood ook de kleur van de liefde is, worden robijnen regelmatig in verlovingsringen verwerkt. Recente voorbeelden zijn onder anderen prinses Margaret, prinses Anne en Sarah Ferguson. Ook kroonprinses Mary van Denemarken kreeg een verlovingsring met robijn, evenals haar schoonzus prinses Marie. Kroonprinses Mette-Marit van Noorwegen en koningin Mathilde van België hebben eveneens een verlovingsring met robijnen.
•
59
DOOP
Plaatjes van kinderen Na afloop van de bijzondere doopplechtigheid voor prinses Charlotte van Cambridge heeft Mario Testino, geen onbekende van William en Catherine, de officiële doopfoto’s gemaakt. Op de groepsfoto met de naaste familieleden ontbreekt prins Harry, vanwege een reis in Afrika. De foto’s zijn gemaakt op landgoed Sandringham, een van de buitenverblijven van koningin Elizabeth. Testino maakte naast de verlovingsfoto’s van William en Catherine ook de iconische fotoserie van prinses Diana in 1997 en tal van andere foto’s van de koninklijke familie.
Staand van links naar rechts: Michael Middleton, Philippa Middleton, James Middleton, Caroline Middleton, prins Charles, hertogin Camilla, prins Philip. Zittend van links naar rechts: prins William, prins George, hertogin Catherine met prinses Charlotte, koningin Elizabeth.
60
61
FO T O ’S MA RI O TE STI N O / ART PA RTN ER
Vier Prinsjesdag in Den Haag
foto: Frank Jansen
Rond Prinsjesdag is het in Den Haag maar liefst vier dagen feest. Vier het mee! Volg in het weekend ervoor het spoor van de Gouden koets. Ga op ontdekkingstocht langs historische gebouwen die normaal gesloten zijn. Bezoek de spraakma-
kende ‘Hatwalk’ hoedenshow en de exclusieve hoedenmarkt. Bekijk het spectaculaire defilé van de krijgsmacht te paard, proef culinare hoogtepunten en kom naar het Prinsjesdagconcert van het Residentie Orkest.
Kijk voor meer informatie op denhaag.com/koninklijk
COLUMN
NIEUWE COLUMN Pieter Klein Beernink is verslaggever Koninklijk Huis van De Telegraaf. Hij
volgt de koninklijke familie in het binnen- en buitenland. Hij schreef het boek Op de Troon en hij wordt regelmatig gevraagd als commentator op radio en tv.
FOTO’S ANP, PPE , T WI T T E R
VERBORGEN VERHALEN
Koninklijk slaapvertrek in het Paleis op de Dam. Daarboven: prinses Beatrix opende de zomertentoonstelling in het Amsterdamse paleis.
Het was weer eens iets nieuws in het Paleis op de Dam. En waarschijnlijk las u er nog nergens over. Het is een van die verborgen verhalen waarover ik u als nieuwe columnist van Vorsten graag wil vertellen. Prinses Beatrix kwam in het Amsterdamse paleis de zomertentoonstelling openen. Alles was anders dan anders. Genodigden konden dit keer een kind van zeven tot twaalf jaar meenemen. Voorbijgangers op de Dam zagen vanachter de dranghekken hoe meisjes in hun paasbeste jurken het paleis in paradeerden. Aan weerszijden van de deur sprongen de marechaussees in de houding, serieus als altijd. De kinderen genoten. Langs de wanden van de imposante Burgerzaal stonden lage banken, als in een gymzaal op school. Zo’n opening was nog nooit vertoond. De eerste rij was voor de kinderen. Zij moesten zoveel mogelijk meekrijgen van de voorstelling. Die was speciaal voor hen geschreven vanwege de opening van de tentoonstelling Verborgen Verhalen, over de geschiedenis van het koninklijke monument. Het zou goed kunnen dat prinses Beatrix zélf de hand had in deze ongewone opzet, dat ook jonger publiek moest aanspreken. Want de voormalige koningin is niet een kil, stijf, plechtstatig instituut, waarvoor zij vroeger zo vaak werd versleten. Originaliteit trekt haar juist aan. Ze lijkt nieuwsgierig. Ze heeft humor. Iedereen stond op toen de koninklijke gastvrouw glimlachend binnenkwam met haar gevolg. Een doodstil ogenblik, dat indruk maakte op de eerste rij. Voorafgaand aan het toneel sprak prof. Henk van Os de genodigden toe over de geschiedenis van het paleis, in de 17de eeuw gebouwd als stadhuis van Amsterdam: “Destijds het allergrootste publieke gebouw ter wereld. Hier kun je zien hoe machtig de burgers zich gevoeld hebben.” De voorstelling begon. Historische figuren van theatergezelschap de Toneelmakerij moesten de geschiedenis tot leven brengen. De Griekse titaan Atlas beklaagde zich over het gewicht van de globe op zijn schouders. Zo’n 350 jaar staat hij ermee te houwen op de paleisgevel. Architect Jacob van Campen vond dat Atlas niet moest zeuren. Hij vloekte en schold erop los in vergezochte, humoristisch bedoelde termen die de kinderen ontgingen. De mondhoeken van prinses Beatrix zakten langzaam naar beneden. In hoogdravende praat mengde de Stedemaagd Amsterdam zich in het spel. Steeds meer jonge genodigden begonnen om zich heen te kijken en ook de prinses zat niet bepaald op het puntje van haar stoel. Op dit deel van het programma had zij duidelijk géén invloed gehad. Missie mislukt. De sombere foto’s van prinses Beatrix haalden De Telegraaf niet. Andere media waren er nauwelijks. Wat een gemiste kans om het paleis voor jongeren op de kaart te zetten! Het voormalige stadhuis met zijn spookachtige kerkers. Met zijn gigantische, verhalende schilderijen. Met de kostbare meubelen die de Franse koning Lodewijk Napoleon na zijn gedwongen vertrek uit ons land achterliet. Met de zaal waar de troonswisseling plaatsvond. Met een appartement voor leden van de koninklijke familie, dat geen buitenstaander ooit heeft gezien. Verborgen verhalen te over! Het neemt niet weg dat het een belevenis was voor de aanwezige kinderen. Op de receptie na afloop brachten lakeien in hun livreien geen borrelhappen maar snoepgoed rond, onder goedkeurend oog van een geamuseerde prinses Beatrix. Had zij haar jonge gasten maar zelf een mooi verhaal verteld over haar eigen belevenissen in het paleis. Een video ervan had het goed gedaan op de tentoonstelling. Of een opname van een koninklijke rondleiding, zoals ook haar eigen kleindochters die van haar kregen in Huis ten Bosch! Dat had beslist alle media gehaald.
Pieter Klein Beernink
63
Hoe is het met
Guillaume & StĂŠphanie?
Actief voor Luxemburg
PORTRET
Ze zijn beschermheer en beschermvrouwe van verschillende organisaties, leggen vele werkbezoeken af en vertegenwoordigen hun land in het buitenland. Erfgroothertog Guillaume en erfgroothertogin StĂŠphanie van Luxemburg hebben een volle agenda, als voorbereiding op het moment dat Guillaume de nieuwe groothertog wordt. TEKST CARLIJN STRODIJK
65
Hoewel we in Nederland niet zo heel veel horen over de Luxemburgse erfgroothertog Guillaume en erfgroothertogin Stéphanie, zijn ze wel degelijk actief. Het bedrijfsleven van Luxemburg bijvoorbeeld moeten ze inmiddels van A tot Z kennen, zo veel bezoeken hebben ze al samen afgelegd. Zakelijke dienstverlening, de bouw, de industrie: ook in een klein land als Luxemburg spelen die sectoren een rol, en het erfgroothertogelijk paar weet er alles van. Daarnaast reizen Guillaume en Stéphanie regelmatig naar het buitenland, ook hier vaak in een zakelijke context. Hun economische missies voerden hen de afgelopen tijd onder meer naar Marokko, Tunesië en de Verenigde Arabische Emiraten, reizen die Guillaume graag maakt, zo vertelde hij in een interview. Maar niet alles draait om business. Zo was het paar begin mei in Venetië waar ze het Luxemburgse paviljoen op de kunstmanifestatie Biënnale inwijdden, waarna ze in Oostenrijk aanwezig waren bij de herdenking van de 70ste verjaardag van de bevrijding van het concentratiekamp Mauthausen – eerder dit jaar vertegenwoordigden ze Luxemburg ook al bij een vergelijkbare herdenking in Auschwitz. Met het huwelijk van Guillaume en Stéphanie – nu bijna drie jaar geleden – zijn alle huwbare Europese troonopvolgers ‘voorzien’. De wat schuchter overkomende Guillaume heeft zijn
Guillaumes vrouw Stéphanie stamt uit een oud Belgisch adellijk geslacht, dat ooit door koning Willem I in de adelstand is verheven. Als Gravin de Lannoy is ze dan wel grotendeels opgegroeid op een echt kasteel – Château d’Anvaing in Henegouwen – ze heeft wel behoorlijk moeten wennen aan haar nieuwe leven aan het Luxemburgse hof en aan haar nieuwe rol als prinses, vertelde ze in een interview. Vooral de overgang van privépersoon naar publiek figuur
Stéphanie heeft moeten wennen aan haar nieuwe leven als prinses 66
vond ze lastig. ‘Ik had natuurlijk wel wat tijd nodig om te wennen, om het land en de mensen te leren kennen en de taal te leren. Dat was wel moeilijk. Maar ik denk dat je niet echt kunt leren hoe je een Luxemburgse prinses wordt, het is iets dat je moet voelen in je hart’, aldus Stéphanie over haar nieuwe leven. De erfgroothertogin van Luxemburg is misschien niet zo glamoureus als kroonprinses Mary van Denemarken of onze koningin Máxima, maar ze vervult haar rol met verve. Net als haar man zet ook Stéphanie zich in voor allerlei projecten, bijvoorbeeld om mensen die kampen met sociale of psychische problemen te helpen. Ook ondersteunt ze verschillende initiatieven in minder ontwikkelde landen. Voor hun huwelijk hebben Stéphanie en Guillaume een bijdrage aan een fonds cadeau gekregen. Met 157.810 euro kon de Fondation du Grand-Duc et de la Grande-Duchesse sociale projecten in Luxemburg ondersteunen. Waar Guillaume regelmatig in actie komt als beschermheer, is ook Stéphanie als beschermvrouwe betrokken bij verschillende organisaties, zowel cultureel georiënteerd (een vriendenvereniging van Luxemburgse musea) als gericht op tieners (Scienteens Lab, dat jongeren de kans geeft ervaring op te doen met biomedisch onderzoek). Met een huwelijk dat meer is dan een privéaangelegenheid, is het niet vreemd dat royaltywatchers de taille van de erfgroothertogin goed in de gaten houden. Wanneer zou een troonopvolger zich aandienen? In een interview in de aanloop naar hun huwelijk werd Guillaume en Stéphanie gevraagd of ze plannen hadden om in de nabije toekomst een gezin te stichten. Stéphanie antwoordde toen: ‘Op dit moment is het geen prioriteit, maar we vegen het niet van de baan. Ik kom uit een grote familie van acht kinderen. Het was de keuze van mijn ouders en als jongste dochter kon ik alleen maar gelukkig zijn met hun beslissing. Hoewel acht kinderen misschien wat veel is, zou ik graag een groot gezin willen.’ Waarop Guillaume aanvulde: ‘We weten nog niet hoeveel kinderen we willen. De tijd zal het leren.’ En dat is natuurlijk ook zo. Stéphanie is overigens wel van plan om een zo normaal mogelijk gezinsleven te leiden: ‘Boodschappen doen, koken etcetera’, aldus de erfgroothertogin.
•
FO TO ’ S AN P, LU X EMB U RG S E H O F
h
tijd genomen, zo vertelde hij Luxemburgse media destijds. ‘Ik wilde er zeker van zijn dat iemand op mij viel om wie ik ben en niet om wat ik vertegenwoordig’. Twee maanden voor hun huwelijk overleed de moeder van Stéphanie, waarna de Luxemburgse groothertogin Maria Teresa zich over haar (toekomstige) schoondochter ontfermde. ‘Sinds mijn moeder is overleden, staat de groothertogin mij bij. Ze is een soort tweede moeder voor mij hier in Luxemburg’, aldus Stéphanie. Als erfgroothertog zal Guillaume ooit aan het hoofd van Luxemburg komen te staan, maar ook nu al wonen hij en zijn echtgenote nationale evenementen, activiteiten en ceremonies bij. Guillaume is erg geïnteresseerd in politiek, economie en filosofie, wat wordt weerspiegeld in de activiteiten die hij onderneemt en de projecten waarbij hij betrokken is. Zo is hij erevoorzitter van de Raad van Economische Ontwikkeling, die zich bezighoudt met de economische promotie en ontwikkeling van het land. En als lid van de Raad van State bezoekt hij commissies en woont hij plenaire sessies bij: alles om zich verder te verdiepen in het reilen en zeilen van het parlementaire stelsel. Daarnaast is de erfgroothertog beschermheer van verschillende organisaties, variërend van de Fédération du Sport cycliste luxembourgeois (wielerbond) tot de Association nationale des Victimes de la Route, die slachtoffers van verkeersongelukken steunt.
Bij de herdenking van de bevrijding van Au schwitz ver tegenwoordigt he t paar Luxemburg.
PORTRET
Op economische missie in Marokko.
hofnieuws
tekst CARLIJN STRODIJK
Emotioneel
MOMENT
Koningin Mathilde woonde onlangs in Blankenberge de Zeewijding bij. De ceremonie, ook wel Zeezegening genoemd, is een traditie waarmee overleden vissers en zeelieden worden herdacht, en bescherming wordt gevraagd voor iedereen die zich op zee begeeft. Dat Mathilde naar de kustplaats zou komen, was een week eerder door het hof kenbaar gemaakt aan het stadsbestuur. Maar dat de koningin prinses Eléonore meenam, was een – aangename – verrassing. Moeder en dochter keken vanaf het strand toe hoe de deken na een eucharistieviering in een rubberbootje het water opging en de zegening uitvoerde. Mathilde stapte met haar aanwezigheid in de voetsporen van koningin Fabiola en koningin Paola, die respectievelijk in 1989 en 2007 de Zeewijding bijwoonden.
De Noorse koningin Sonja heeft samen met koninklijke beveiligers hulp geboden nadat er een bootongeluk had plaatsgevonden voor de kust van het koninklijk zomerverblijf Mågerø. Twee jongens zagen meisjes vanuit een boot zwaaien en besloten ernaartoe te varen. Daar aangekomen bleek een derde meisje met haar been tussen een propeller te zijn beland en gewond te zijn geraakt. De jongen namen de meiden mee naar Mågerø. Bij de aanlegsteiger was de koninklijke beveiliging direct ter plaatse, inclusief koningin Sonja! Het gewonde meisje werd geholpen en de koningin haalde kleding en eten voor de jongens en meisjes en was volgens de betrokkenen erg belangstellend.
68
FO TO ’S A N P, G ETTY IM AG ES
Verrassing!
HELDENDAAD
Net als haar echtgenoot prins Charles, is Camilla, de Hertogin van Cornwall, een groot fan van tuinieren. Geen wonder dus dat Camilla onlangs de 25ste verjaardag van de RHS Hampton Court Palace Flower Show opluisterde. Camilla genoot van de enorme variëteit van de bloemen en struiken op de show, maar beleefde ook een emotioneel moment toen ze stilstond bij de ‘memory tree’. In de boom hadden kinderen van overleden Britse militairen gele linten gehangen, waarop lieve berichtjes voor hun vader of moeder stonden…
Kijk ook eens op
VORSTEN.NL
Volleerd Bekend TERREIN
Was koning Willem-Alexander in Utrecht aanwezig voor de feestelijke start van de Tour de France, zijn Belgische collega koning Filip was eveneens betrokken bij het wielerspektakel. Filip gaf in de stad Seraing het startsein voor de vierde rit naar Cambrai. De koning deed dat duidelijk met plezier én de nodige ervaring; Filip deed dit immers vorig jaar ook al in Ieper...
Twee weken lang reisden de Deense koningin Margrethe en haar echtgenoot prins Henrik door Groenland. In Upernavik, een plaats aan de westkust met slechts 1140 inwoners, bezocht het paar de Prinses Margrethe-school. Hier kregen Margrethe en Henrik uitleg over de ontwikkeling van het lesprogramma vanaf de allereerste schooldag. Voor Margrethe – traditioneel gekleed – ongetwijfeld een interessant onderdeel van de trip, want zij opende in 1960 zelf deze school.
10 JAAR LATER...
Prins William was zichtbaar geraakt door de speech die de 24-jarige Emma Craig op 7 juli in het Londense Hyde Park gaf. Emma is een van de overlevenden van de bomexplosies die op die dag precies tien jaar de Britse hoofdstad opschudden. In drie metrostations en een bus werden door vier Britse moslims aanslagen gepleegd, waarbij 56 mensen om het leven kwamen en honderden gewonden vielen. Niet alleen in het park werd stilgestaan bij de verschrikkelijke gebeurtenis. In heel Groot-Brittannië werd een minuut stilte gehouden, ook was er een herdenkingsdienst in St. Paul’s Cathedral. Daarbij was prins Andrew aanwezig.
69
PORTRET
A 70
PORTRET
Zittend: prins Carl van Zweden geflankeerd door dochters Märtha en Astrid (rechts). Staand v.l.n.r. Märtha’s echtgenoot kroonprins Olav van Noorwegen, Astrids moeder prinses Ingeborg, Carl jr., Margaretha en prins Leopold van België.
Astrid De Zweedse sprookjesprinses die Belgische harten veroverde...
Op 29 augustus is het tachtig jaar geleden dat koningin Astrid van België bij een dramatisch verkeersongeval in het Zwitserse Küssnacht om het leven kwam. Ze was nauwelijks 29 jaar en pas achttien maanden vorstin. Ze liet een echtgenoot, koning Leopold III, en drie jonge kinderen achter. Tijdens haar korte leven werd ze al bewonderd als een heilige, na haar vroege dood kreeg ze helemaal een mythische status. ‘Ze was niet voorbestemd om lang in dit ondermaanse te blijven, daarvoor was ze te goed.’ TEKST WIM DEHANDSCHUTTER
71
H Hij heeft een vaste chauffeur, maar die moet op de achterbank plaatsnemen. Koning Leopold III bestuurt liever zelf zijn nieuwe Amerikaanse cabriolet Packard 120, met Astrid naast zich.
Het is half tien ‘s ochtends, die 29ste augustus 1935. Langs het Vierwoudstedenmeer in Küssnacht verliest Leopold om onduidelijke reden de controle over het stuur. Zijn wagen raakt van de weg en stort van een helling. Astrid opent nog het portier om uit de Packard te springen, maar ze raakt met haar hoofd een perenboom. Ook Leopold vliegt uit het voertuig, waarna dit nog een andere boom ramt en uiteindelijk in het water belandt. Lichtgewond sleept Leopold zich naar Astrid, die hevig bloedend in het gras ligt. Ze heeft een schedelbreuk opgelopen. Hij neemt haar in zijn armen, roept verschillende keren haar naam uit en kust haar hevig. Maar de koningin is al overleden. Zelf heeft Leopold verwondingen in het gezicht en een gebroken rib. Hun vaste chauffeur is ongedeerd. Het nieuws over de dood van koningin Astrid jaagt een schokgolf door België. Ze ligt drie dagen in het koninklijk paleis in Brussel opgebaard, haar hoofd omzwachteld. Duizenden Belgen brengen haar een laatste groet. Het is een vreselijk beeld: een jonge vrouw die nauwelijks achttien maanden koningin is en een echtgenoot en drie jonge kinderen achterlaat. Het is het afscheid ook van een sprookjesprinses die de Belgen vanaf het begin hebben verafgood.
Huwelijk uit liefde
Leopold leert Astrid in 1925 kennen, als hij tijdens een verblijf in het Hoge Noorden wordt voorgesteld aan de drie dochters van de Zweedse prins Carl en de Deense prinses Ingeborg. De jongste van de drie trekt meteen zijn aandacht. Sprankelende groene ogen, kastanjebruin haar en een zuivere en frisse gelaatskleur: Astrid heeft het volgens hem allemaal. ‘Het was liefde op het eerste gezicht. Het was zij of niemand’, beschrijft
72
Leopold zijn gevoelens naderhand aan zijn zus Marie José, die later bekend zal worden als de koningin van Italië (voor 33 dagen). ‘Maar bescheiden en een beetje schuw als ze was, ontweek Astrid elke tête-à-tête. Uiteindelijk slaagde ik erin haar mee te nemen op een wandeling. De lange, beklemmende stilte van Astrid na mijn eerste liefdesverklaring zal ik nooit vergeten.’ De 19-jarige Astrid (geboren op 17 november 1905) is verwonderd dat de vier jaar oudere prins uit België haar verkiest boven een van haar oudere zussen. Ze vraagt een dag bedenktijd alvorens te beslissen of ze haar leven met hem zal delen. Zij vindt hem ook onweerstaanbaar, zegt ze tegen haar beste vriendin, maar ze is bang voor de toekomst. ‘Kijk eens goed naar mij? Zie je mij al als koningin?’ Leopold zal naderhand geregeld onder een schuilnaam naar Stockholm afreizen voor het meisje van zijn dromen. Bij de aankondiging van de verloving benadrukt zijn moeder koningin Elisabeth: ‘Het is een huwelijk uit liefde. Er werd niet onderhandeld.’ Al is het mooi meegenomen dat Astrid een indrukwekkende stamboom heeft. Ze is het nichtje van de koningen Gustaf V van Zweden, Christiaan X van Denemarken en Haakon VII van Noorwegen en is nauw verwant met het Britse koningshuis. Leopold en Astrid trouwen op 4 november 1926 in Stockholm. Drie dagen later komt Astrid per boot aan in Antwerpen, om zich definitief in België te vestigen. Ze wordt verwelkomd door Leopold en duizenden enthousiaste Belgen. Zodra ze voet aan wal zet, geeft ze haar kersverse echtgenoot zo’n intense en romantische knuffel dat het volk nog meer in extase raakt. Op 10 november volgt het kerkelijk huwelijk in Brussel. De Zweedse schone is bij het volk uiterst geliefd. Het is midden jaren twintig, het tijdperk van de eerste Hollywoodsterren. Astrid verenigt het uiterlijk van een filmvedette met dat van een traditionele koninklijke verschijning. Bovendien staat ze onbevangen in het leven. ‘Ze maakte
PORTRET
Boven: Astrid bij aankomst in de Antwerpse haven. Rechtsboven: Leopold en Astrid op hun huwelijksdag. Daaronder: Astrid met kinderen Joséphine-Charlotte, Boudewijn en Albert. Boven: ‘Ons gezinsleven kan niemand ons afnemen...’
73
PORTRET
zichzelf het bestaan niet moeilijk en bekommerde zich niet om het protocol. Soms vloog ze Leopold om de hals, die niet – zoals wij – gewoon was aan zulke uitbundige publieke liefdesuitingen. Ze lachte dan om zijn afkeuring’, getuigt haar schoonzus Marie José. En ook als moeder laat Astrid een frisse wind waaien. Terwijl in die tijd kinderen uit de adel nog worden grootgebracht door gouvernantes, neemt zij de opvoeding van Joséphine-Charlotte (bijgenaamd Joe) en Boudewijn voor haar rekening. Ze wordt geregeld in de Brusselse parken en straten gezien met de kinderwagen. Na de dood van koning Albert I in 1934 - hij valt bij het bergbeklimmen van een rots in de buurt van Namen – komt diens zoon Leopold III op de troon en wordt Astrid koningin der Belgen. Ze doet aan naastenliefde en organiseert zelf voedsel- en kledinghulp om de armoede te bestrijden. ‘Ons hele leven is veranderd’, zegt ze tegen een vriendin. ‘Niets wordt meer zoals het was. Maar ons gezinsleven – de bron van ons geluk – dat kan niemand ons afnemen.’ Astrid zal kort daarna bevallen van hun derde kind: Albert, vernoemd naar de betreurde koning, al spreekt ze hem liefkozend aan met Bébé. In augustus 1935 viert het jonge gezin vakantie in de Dolomieten. Joséphine-Charlotte en Boudewijn zijn erbij, maar Albert is thuis achtergebleven bij het kindermeisje. Leopold III gaat bergbeklimmen, terwijl de minder sportieve Astrid in het basiskamp blijft. ‘Begrijp je hoe vreselijk bang ik vaak ben dat Leopold iets zal overkomen en dat ik alleen met de kinderen zal achterblijven?’, zegt Astrid tegen een meegereisde vriendin, goed wetende hoe haar schoonvader het jaar voordien om het leven is gekomen. ‘En Annetje, je hebt er ook geen idee van hoe bang ik af en toe ben dat ík zal sterven. Dat zou voor de kinderen nog erger zijn en zo vreselijk voor Leopold.’ Wie kan dan weten wat er elf dagen later zal gebeuren? Leopold en Astrid hebben hun oudste twee kinderen met de trein naar huis gestuurd. Als afsluiter van hun vakantie zullen ze nog wat vrienden treffen, met wie ze zullen golfen. Die dramatische 29ste augustus zijn ze nog maar vijftien minuten onderweg met de auto, of het loopt mis in Küssnacht.
Onpeilbaar verdriet
Na tachtig jaar zijn de omstandigheden nog steeds niet opgehelderd. Volgens één versie zou Astrid de Rigiberg hebben aangewezen, waardoor Leopold afgeleid was. Een ander scenario vertelt dat zij een landkaart openslaat, en een route suggereert. Hij kijkt mee en let even niet meer op de weg. Volgens het politierapport reed de koning
Leopold moet zijn kinderen het hartverscheurende nieuws brengen 74
50 kilometer per uur, maar in werkelijkheid zou hij dieper het gaspedaal hebben ingeduwd. Met de trein die de kist met het stoffelijk overschot van Astrid vervoert, keert de rouwende Leopold terug naar België. Thuis in Laken moet hij zijn kinderen het hartverscheurende nieuws brengen. Maar hij kan het niet aan en vraagt een hofdame het in zijn plaats te vertellen. ‘Jullie moeder is weg. Voor lange tijd, voor altijd.’ Joséphine-Charlotte en Boudewijn barsten in tranen uit, Albert is te jong om te beseffen wat er om zich heen afspeelt. Op de dag van de begrafenis loopt weduwnaar Leopold voorop in de lijkstoet, die van het paleis naar de Brusselse kathedraal leidt. Het hoofd naar de grond gebogen, de arm omwonden en een verband op het gezicht. Meters na hem volgt Astrids vader, prins Carl van Zweden. Het verdriet van Leopold III is onpeilbaar en zal eigenlijk nooit meer overgaan. De jaren glijden voorbij, en Leopold gaat constant gebukt onder de dood van zijn echtgenote. Hij voelt de eenzaamheid. ‘Leopold kan niet zonder vrouw’, zegt zijn moeder Elisabeth, zelf weduwe. Vijf jaar na het fatale verkeersongeluk begint Leopold III een relatie met de OostenrijksBelgische schaatster Liselotte Landbeck. Ze krijgen een dochter: Ingeborg. En nadien komt Lilian Baels in zijn leven. Zijn tweede echtgenote, en tegelijk de stiefmoeder van zijn drie kinderen. Tot dan heeft koningin Elisabeth de moederrol van Astrid overgenomen. ‘Oma was teder en lief’, zegt koning Albert II daarover in zijn grote tv-interview van een jaar geleden. En over Lilian: ‘Als kinderen nog heel jong zijn, nog jongetjes, zijn ze blij met een vrouw in hun leven. Maar naarmate je ouder wordt, valt het je zwaar om het gezag te aanvaarden van iemand die niet je echte moeder is. Af en toe leidde dat tot conflicten.’ De Belgen zullen Lilian nooit volledig aanvaarden. Of zoals dochter Esmeralda, halfzus van Albert, het verwoordt: ‘Mama had de pech dat ze na Astrid kwam, een koningin die door het volk aanbeden werd. Men heeft haar altijd verweten dat zij de plaats van die geliefde vorstin innam en dat was zeer onrechtvaardig.’ Albert zal trouwens het gemis om zijn moeder de rest van zijn leven meedragen. In die mate zelfs dat het zijn huwelijk met Paola bemoeilijkt. De Italiaanse, die als kind haar vader verloor, zegt daarover: ‘Ik zocht iemand die sterk was, die mij beschermde. Hij zocht een moederfiguur. Dat was het probleem in het begin van onze relatie. Nu hebben we het goed met elkaar.’ Tot op de dag van vandaag heeft wijlen koningin Astrid nog bewonderaars. Het is het tragische lot van een sprookjesprinses en jonge moeder die op een veel te jonge leeftijd sterft in een verkeersongeluk. Haar vader zal in zijn memoires schrijven: ‘Ze was niet voorbestemd om lang in dit ondermaanse te blijven, daarvoor was ze te goed.’ Dezelfde emoties zien we later terug bij Grace Kelly, prinses Grace van Monaco (1982), en de Britse prinses Diana (1997). Aan de rand van het Vierwoudstedenmeer is de plaats van het ongeval nog steeds gemarkeerd met een kruis op het grasveld. Wat verderop staat een kapel die koning Leopold liet bouwen ter nagedachtenis van zijn eerste vrouw. De gemeente Küssnacht heeft de grond daarvoor geschonken. Koning Albert, de enige nog overlevende van het gezin, is er verschillende keren zijn betreurde moeder gaan herdenken. Astrid zelf ligt begraven in een praalgraf in de koninklijke crypte in Laken. Ze rust naast haar echtgenoot en diens tweede vrouw Lilian.
•
FO TO ’S C OR B I S / HH , GE TT Y IM A G ES , H H
Boven: De auto van Leopold en Astrid kwam in het Vierwoudstedenmeer terecht. Boven rechts: het bidprentje ter nagedachtenis van koningin Astrid. Daaronder: Astrid lag drie dagen in het koninklijk paleis in Brussel opgebaard. Rechts: Een bloemenhulde voor de overleden koningin op de plek van het ongeluk.
75
puzzel & win Filippine Filippine
Gelijke getallen zijn gelijke letters. Bij juiste invulling leest u in de gearceerde kolom de oplossing.
Vul de goede antwoorden in. Gelijke getallen zijn gelijke letters. Bij juiste invulling leest u in de gearceerde kolom de oplossing. 4
1 2 14
3
11
6
9
13 12
9
1
2
5
14
7 8
5
14
6
13
8
12
6
12
3
6
8
13
7
1
1
3
3
9
3
2
13
5
12
7
1
14
6
1 vorstelijke huishouding 2 koninklijk hoofddeksel 3 hippische sport 4 edelmetaal 5 onthaal 6 land in Europa
13 9
11
4
6
12
9
6
12
3
5
3
7 warme hoofdmaaltijd 8 buitenplaats 9 beschermen 10 bezittingen die bij erfenis overgaan 11 naleving 12 monument
Uw oplossing kunt u tot 18 september 2015 doorbellen via de Vorsten Puzzellijn. Bel 0909-5000 200 (€ 0,80 per minuut, niet mogelijk vanuit het buitenland) en u krijgt precies te horen hoe u uw oplossing kunt inspreken. Winnaars krijgen bericht thuis. De oplossing van de Zweedse puzzel in Vorsten 8 is: Adelstand
13
5 X KANS!
Het boek Onze Slag bij Waterloo t.w.v. van €24,50
3
9
Hoe doet u mee?
76
13 6
9 10
n
11
10
10
4 5
3
13
De 3 winnaars van de Swarovski Máxima-oorbellen zijn: • A.F. Versteeg, Hilversum • J. Graveland, Putten • G. Fieten-Kreeft, Noordscheschut
Tweehonderd jaar geleden werd Napoleon bij het Belgische Waterloo definitief verslagen. In Onze Slag bij Waterloo onderzoekt auteur Louis Ph. Sloos waarom deze gebeurtenis in Nederland zoveel indruk maakte. Dat doet hij aan de hand van thema’s als de Waterloomanie, het slagveldtoerisme, de ‘helden’, weduwen, wezen en veteranen en de betekenis van de slag voor het Nederlandse leger.
Puzzel mee en steun het Oranje Fonds Het Oranje Fonds is het fonds voor sociale initiatieven. Het steunt organisaties die ervoor zorgen dat mensen in ons koninkrijk met elkaar verbonden zijn. Want dat is niet vanzelfsprekend. Mensen kunnen eenzaam zijn, hier nieuw zijn of het lastig vinden contact te zoeken met anderen. U kunt helpen: de meeropbrengst van deze puzzel gaat naar het Oranje Fonds.
13x
+
SISI, SPROOKJE &
WERKELIJKHEID
VOOR SLECHTS
€ 64,95
(I.P.V. € 103,15)
gratis
INCLUSIEF VORSTEN JAARBOEK 2015
Sisi, Sprookje & werkelijkheid, geschreven door Katrin Unterreiner en Patric Aalders, beschrijft in woord en beeld het leven van deze legendarische keizerin en vergelijkt de mythe met de werkelijkheid. Ook wordt er ruim aandacht besteed aan de bezoeken van Sisi aan Nederland. Het boek verschijnt ter gelegenheid van de gelijknamige expositie op Paleis Het Loo.
13x Al abonnee?
Bestel Sisi, Sprookje & werkelijkheid voor € 19,95 (geen verzendkosten) via vorsten.nl/bestelsisi of 085-888 56 02
Sluit dit abonnement af via vorsten.nl/abonnementsisi of bel 085-888 56 02 (Nederland) of 078 480 911 (België) Deze aanbieding is geldig tot 3 maanden na publicatie in Nederland en België. Prijswijzigingen, druk-en zetfouten voorbehouden. Vorsten kost in de winkel €5,95, een extra dikke uitgave €7,95 en het Vorsten Jaarboek €9,95. U abonneert zich tenminste voor de opgegeven periode en tot wederopzegging. Uw abonnement wordt verlengd met evenveel nummers als het abonnement dat u afsluit. Opzeggen is heel eenvoudig en kan na de actieperiode per maand. Op deze abonnementsovereenkomst zijn de leveringsvoorwaarden en het privacy beleid van New Skool Media B.V. van toepassing. Voor abonnementen buiten Nederland en België gelden andere voorwaarden, meer informatie mail klantenservice@vorsten.nl
H E T
E E R S T E
T I J D S C H R I F T
O V E R
K O N I N G S H U I Z E N
Prinses Irene verhuisd
Prinses Irene is onlangs in Wassenaar neergestreken. De prinses woonde bijna 25 jaar in villa Mariënhove in Wijk bij Duurstede, maar is dichter bij dochter Margarita en zoon Carlos gaan wonen. Margarita woont met haar gezin op landgoed De Horsten en Carlos heeft met zijn gezin een woning in Den Haag. Prinses Irene verblijft afwisselend in haar huis in Nederland en haar woning in Zwitserland. Ook is ze nog regelmatig te vinden op haar voormalige boerderij Bergplaas in Zuid-Afrika. Over haar ervaringen in Afrika geeft zij volgend jaar een boek uit.
78
NEDERLAND, 6 JULI
tekst CARLIJN STRODIJK
SERVIË, 17 JULI
NEDERLAND, 14 JULI
levensloop
Feest in Servië
Kristallen huwelijk
De Servische kroonprins Alexander (in eigen land Aleksandar) werd op 17 juli 70 jaar, en dat was reden voor zijn familie om drie dagen lang feest te vieren. Voor onder andere een receptie op het Witte Paleis, een cruise mét lunchbuffet en een galadiner reisden koninklijke gasten als koning Carl Gustaf van Zweden en zijn vrouw koningin Silvia, de Spaanse koningin Sofía en haar zus prinses Irene van Griekenland en prins Albert van Monaco af naar Servië. Alexander is de enige zoon van de laatste koning van Joegoslavië, Peter II, die zijn land in 1941 vanwege de Tweede Wereldoorlog moest verlaten. Ook leden van andere niet-regerende vorstenhuizen waren hem komen feliciteren, zoals kroonprinses Margareta en prins Radu van Roemenië, koning Simeon en koningin Margarita van Bulgarije en prins Nikola Petrovic Njegos van Montenegro.
Op 6 juli was het precies 15 jaar geleden dat prins Bernhard en prinses Annette elkaar het jawoord gaven. Op die dag werden de twee in de echt verbonden tijdens het burgerlijk huwelijk in de Spiegelzaal van het Paushuize in Utrecht, de stad waar Bernhard ook is gedoopt. Tijdens de ceremonie (zie foto) werd er hard gelachen toen
‘Hij wilde te graag’,
– een eilandengroep in Polynesië – koning
grapte (toen nog) prins
aanwezigheid van onder anderen de
Willem-Alexander na af-
Japanse kroonprins Naruhito en zijn
loop. Ook Annette zorgde
volgde in maart 2012 zijn broer Tupou V
Tupou VI (56) gekroond. Dit gebeurde in
vrouw kroonprinses Masako. Tupou VI
voor hilariteit toen ze
op na diens dood. Maar de kroning had
vroeg of er nog gezoend
getrouw wordt met de inhuldiging van de
werd. Twee dagen later vond de kerkelijke inzegening plaats in de Domkerk in Utrecht. Het
pas op 4 juli jongstleden plaats. Traditienieuwe vorst op Tonga minimaal een jaar gewacht uit respect voor de overleden koning. Dat het nu nóg langer duurde, kwam doordat de eilandengroep de afgelopen jaren kampte met grote financiële problemen. Voor inwoners van Tonga is
stel heeft drie kinderen:
het verboden het hoofd van de vorst aan te
Isabella (13), Samuel
raken. Daarom werd een gepensioneerde
(11) en Benjamin (7).
kroon op het hoofd van Tupou plaatste.
dominee uit Australië ingevlogen die de
Nerveus…
Prins William bekende ruiterlijk dat hij best nerveus was voor zijn eerste dag als traumahelikopterpiloot van de East Anglian Air Ambulance. ‘We gaan van start op een natte Cambridge-dag, maar ik kijk er erg naar uit om te beginnen’, aldus de prins. William werkt vier dagen achter elkaar en heeft daarna vier dagen vrij. Een shift duurt 9,5 uur. Een strak werkschema, maar er wordt wel rekening gehouden met Williams officiële taken. Op zijn eerste werkdag gebeurden er geen calamiteiten, maar enkele dagen later werd de hulp van William en zijn collega’s ingeroepen om een man die een hartaanval had gehad naar het ziekenhuis te vliegen. Bij aankomst renden verpleegsters naar buiten om foto’s van de prins te maken...
FO T O ’S A N P, G E TTY IM AG E S, S ERV IS C H H O F
Na een week vol festiviteiten is op Tonga
VERENIGD KONINKRIJK, 13 JULI
TONGA, 4 JULI Bernhard te snel ‘ja’ zei.
Gekroond
79
hofcultuur
tekst RICK EVERS
3. Rita Pennink met Marijke en Margriet. 4 In de tuin van Paleis Soestdijk. 5. Koffie en koekjes staan klaar. 6. Greet Hofmans. 7. Als Rita Pennink trouwt, zijn Margriet en Christina (toen nog Marijke) de bruidsmeisjes. 8. Juliana voor Kasteel Het Oude Loo.
De Geest van het Oude Loo Een publicatie in Der Spiegel zorgde in 1956 voor commotie in Nederland. Koningin Juliana zou in de ban zijn van ‘gebedsgenezeres’ Greet Hofmans en haar vriendenclub, met wie ze religieuze conferenties hield op Kasteel Het Oude Loo. Er waren grote spanningen ontstaan op Paleis Soestdijk, een echtscheiding dreigde en een abdicatie zou daarna staan te wachten. Over Juliana’s kring van vrienden en die conferenties zijn in de loop der jaren veel onzinnige beweringen gedaan, die tot op de dag van vandaag een hardnekkig bestaan leiden. Han van Bree, al meer dan dertig jaar schrijver van de reeks Het Aanzien van… en onder andere betrokken geweest bij Vorsten en NOS-documentaires over Juliana en Bernhard, dook in de archieven. Dat resulteerde in het proefschrift De geest van het Oude Loo – Juliana en haar vriendenkring 1946-1957, waarop hij promoveerde aan de Leidse universiteit. Nu is er het gelijknamige boek. Vorsten sprak met de auteur.
80
1 1. Paula Balma, Rita van Heeckeren, Juliana, Erna Mijnssen, Prebby Kesarcodi en Bep Pierson. 2. Kasteel Het Oude Loo.
2
Tegen de tijdgeest
Han van Bree: De geest van het Oude Loo – Juliana en haar vriendenkring 1947-1957, 480 bladzijden, uitgeverij Conserve, Schoorl, € 34,99
“Wie aan Juliana denkt, denkt aan moeder en majesteit, én het cliché ‘ook een beetje gek’. Voor de NOS-documentaire over Juliana verdiepte ik me in Hofmans, de tijd waarin het beeld is ontstaan. Zij zou gek zijn, net als Juliana, net als iedereen die erbij betrokken was. Hofmans blijkt niet geschift, maar slim, leuk en spits. Ik kreeg spullen onder ogen over de Oude Loo-conferenties waar ik niet eerder van had gehoord. Waarom moest Juliana in 1956 zoveel opgeven? Ze had niet zoveel te vertellen. Bernhard trok aan de touwtjes en ze had alles tegen. Ze had de tijdgeest tegen, de mannenmaatschappij. Drees en Beel zaten niet te wachten op een echtscheiding. Dat zou negatief op hun politiek afstralen. Geen scheiding, geen abdicatie, liet Drees in de media weten. De man-vrouwverhouding was belangrijk in die tijd, Beel had de conservatieve rol voor de vrouw voor zich, ook voor Juliana, en de vrouw werd daarin niet serieus genomen. Bernhard heeft zitten prikken op de zwakke plekken. Er wás wel wat aan te merken op de conferenties en er wás wel wat aan te merken op Hofmans. Bernhard heeft dat slim gelabeld als ‘Raspoetin’ en ‘communistisch’, wat het niet was. Ze kreeg dingen door en daar kon men zelf mee doen wat men wilde. Er is geen reden om aan te nemen dat zij de boel probeerde op te lichten. Gebedsgenezing kwam veel voor en was geen uitzondering. De uitspraken die Bernhard tegen Der Spiegel deed, heb ik een voor een ontleed en ik heb laten zien dat dat allemaal onzin was. Denk Bernhard weg uit het verhaal en er was geen probleem. Voor een Bernhard-biografie zou de rode draad moeten zijn dat hij alleen bezig was met zijn imago en absoluut niet met het belang van de monarchie.”
3
6
4
7
5
8
Contact verbreken
(Staats)zaken gescheiden
“Het boek gaat ook over vriendschap. Die conferenties vond Juliana ontzettend leuk vanwege het sociale aspect en haar rol als gastvrouw. Je ziet aan de foto’s dat dit alles haar gelukkig maakt. Begin ’57 schrijft ze aan Rita in een briefje dat ze denkt dat zij wel bezig zullen zijn met het Oude Loo en dat ze na afloop echt álles wil weten over hoe het is gegaan. Beter kun je niet verwoorden hoezeer je iets mist. Brieven van Juliana aan haar vriendinnen maken duidelijk hoe tragisch het verhaal is voor haar. Dat ze er de pest in heeft, omdat ze denkt – tijdelijk – het contact te moeten verbreken, niet alleen met Hofmans, maar met haar hele sociale leven. Ze stuurt dan nog briefjes vanaf haar vakantieadres, waarbij ze letterlijk zegt de brief af te sluiten omdat ze zit te huilen. Je kunt je wel indenken hoe akelig het is om zoveel te moeten opgeven, maar ze vertelt het hierin zelf en dat is wel van belang. Er waren drie conferenties per jaar, maar de mensen daaromheen zag ze heel vaak. Voor de kinderen moet het raar zijn geweest, want ook zij raakten vriendinnen kwijt. Margriet speelde elke week met de dochter van Bep Pierson. Dat was van het ene op het andere moment afgelopen. Juliana en haar vrienden vinden: alles of niks. Wilhelmina vraagt in een brief aan de vriendinnen, Rita en Erna met name, áls jullie Juliana al spreken, heb het dan niet over het huwelijk, want dat moet gered worden. Waarop Erna boos reageert: hoe kun je vriendschap met iemand hebben waarbij je niet over de essentiële dingen van het leven en je persoonlijkheid kunt praten? Dan houdt het op.”
“Juliana heeft altijd de schuld gekregen van de crisis, dat was de teneur en dat vind ik onzin. De conferenties waren niet gevaarlijk, het was binnenskamers. Er zitten misschien wel verborgen boodschappen in haar openbare toespraken, maar die zijn voor de neutrale toehoorder niet te vinden. Het viel me op dat er juist heel weinig ‘Oude Loo’ in zat. Ze kon staatszaken en privé prima scheiden. Nadat het stof van de hofperikelen enigszins was neergedaald, vroeg zij Annie M.G. Schmidt een blijspel te schrijven voor haar en de vriendinnen die zij nog over had – zodat zij kon gaan toneelspelen, schrijf ik in de conclusie. En ik denk echt dat zij na 1956 is gaan toneelspelen. Daarvóór was zij gepassioneerd vorstin. Het koningschap kaderde ze in een groter goddelijk project in. Daarna krijg je een andere Juliana. Ik ben ook benieuwd of dat de conclusie gaat zijn van de te verschijnen biografie over koningin Juliana. Een van mijn stellingen was dat de conferenties niet zweverig waren, maar christelijk in de joods-christelijke traditie. Als je het wel zweverig wilt noemen, moet je tachtig procent van de Nederlandse bevolking in die tijd zo bestempelen. Het was wel vaag, in die zin, dat het perspectief ver weg lag: als iedereen maar doet wat God voor hem of haar bedoeld heeft, komt het met de wereld wel goed. Hoe zit het dan met de vrije wil, want als God alles bepaalt, wat doe je dan als individu nog? Daar komen ze ook niet uit. ‘En tóch heb ik een vrije wil!’ eindigt Juliana in het vuur van zo’n discussie.”
•
81
CASIRAGHI HUWT Liefde tussen Pierre & Beatrice bezegeld
Als een droom, zo is het huwelijk van Pierre, de jongste zoon prinses Caroline, het best te omschrijven. Voor de wet in het paleis van oom Albert in Monaco, daarna voor de kerk op het eiland van de nieuwe schoonfamilie in het Lago Maggiore. TEKST RICK EVERS
BORROMEO 83
i
In Monaco en Italië, op de Borromeïsche Eilanden, vindt hét huwelijk van het jaar plaats. Hét koninklijke huwelijk van 2015 was al op 13 juni, toen prins Carl Philip van Zweden trouwde, maar deze grootse gebeurtenis kan daarmee zeker wedijveren. Het is de verbintenis tussen Pierre Casiraghi en Beatrice Borromeo, die ze willen delen met vele honderden gasten. Filmsterren, voetballers en modellen, maar ook bekenden uit de wereld van de royals komen naar Italië: kroonprins Haakon en kroonprinses Mette-Marit, die haar zoon Marius heeft meegenomen. Ook prins Félix en prinses Claire van Luxemburg – die het koppel voor hun eigen huwelijk in Frankrijk uitnodigden – zijn present. De bruid schittert in tal van prachtige creaties, van klinkende namen als Valentino en Giorgio Armani. Maar wie is deze Italiaanse bella? In Zuid-Tirol, in San Candido om precies te zijn, wordt Beatrice op 18 augustus 1985 geboren. Haar vader is graaf Don Carlo Ferdinando Borromeo, Donna Paola Marzotto is haar moeder. De twee zijn nooit getrouwd, vandaar dat Beatrice geen titel heeft. Ze heeft een oudere broer Carlo en drie oudere halfzussen Isabella, Lavinia en Matilde uit het eerste huwelijk van haar vader. Al van jongs af aan heeft Beatrice veel interesse voor uiterlijkheden. Terwijl de hele familie voor Inter juicht tijdens voetbalwedstrijden, besluiten zij en haar halfzus Matilde voor AC Milan te zijn. ‘Hun kleuren zijn gewoon mooier’, vinden de twee. Beatrice gaat ook in Milaan naar het lyceum, waar ze bijna elke dag thuiskomt met kaartjes van scouts. Of de blondine contact wil opnemen met hun modellenbureau. Allemaal onbekende namen, waardoor haar moeder Beatrice tegenhoudt. Paola belt een goede bekende van haar uit de modebranche en al gauw staat Beatrice op de catwalk voor Chanel, Cavalli en andere grote merken. Als negentienjarige straalt ze als jonge bruid op de catwalk in een japon van Valentino. Meerdere seizoenen zal ze gekleed in romantische creaties het gezicht zijn van Blumarine. De mode zit haar in het bloed, oom Matteo Marzotte is voormalig hoofd van onder andere Hugo Boss en Missoni. Valentino was ook in het bezit van de familie, totdat het Marzotte-imperium het modehuis aan Qatar verkoopt. Van de mode krijgt Beatrice langzaam maar zeker echter een afkeer. Ze is opgegroeid in de modewereld, en na al die jaren met haar moeder naar shows te zijn gegaan en zelf als model te hebben gewerkt, is het genoeg geweest. Ze gaat naar de Bocconi Universiteit om rechten te studeren. ‘Tegen die tijd was ik mijn interesse in mode verloren’, vertelt ze. Op de universiteit blijft niet lang geheim dat er ook een telg van de Monegaskische prinselijke familie rondloopt en er internationale handel studeert. Het is Pierre Casiraghi, de jongste zoon van prinses Caroline van Monaco en de Italiaan Stefano Casiraghi. Pierre was nét drie jaar oud toen zijn vader om het leven kwam bij een noodlottig ongeval in een powerboatrace. In 2008 kruisen in Milaan de paden van Beatrice en Pierre Casiraghi en ze worden verliefd op elkaar. Met een scriptie over het verminderen van de duur van juridische procedures in Italië behaalt Beatrice haar bachelorgraad. Ze verhuist naar New York om een master in journalistiek en internationale politiek te doen. De interesse in het nieuws en politiek kreeg ze van haar moeder, die haar aanspoorde de krant te lezen. ‘Het beste advies dat ze me heeft gegeven is altijd alert te zijn, met aandacht voor wat er om je heen gebeurt’, zegt ze in een interview. Beatrice gaat als journalist
84
ACTUEEL
85
Hun paden kruisten elkaar voor het eerst in 2008, nu is het huwelijk tussen Pierre Casiraghi en Beatrice Borromeo een feit.
Beatrice: ‘Ik wil heel graag dat Pierre de vader van mijn kinderen wordt; hij zal een geweldige vader zijn’ 86
ACTUEEL
Links: Na het kerkelijk huwelijk draagt Beatrice ook ’s avonds een creatie van Armani. Rechts: De Noorse kroonprins Haakon, kroonprinses Mette-Marit en haar zoon Marius.
FOT O ’S HH , S UN S HI N E
aan de slag voor het weekblad Newsweek en The Daily Beast, maar ook voor een relatief klein en nieuw Italiaans dagblad. Grote Italiaanse kranten azen ook op haar, maar dat wil ze niet. Ze wil onafhankelijk blijven. Ze interviewt Charlotte Casiraghi, de zus van Pierre in 2009. Toeval? ‘Ik krijg altijd het verwijt dat ik het aan mijn familieachtergrond te danken heb. Moet ik me dan in mijn huis opsluiten?’ zegt Beatrice wanneer ze weer eens kritiek krijgt, omdat ze door haar producties in de belangstelling komt. De mode trekt haar niet meer zo. ‘Niet dat ik niet meer naar modeshows ga, maar ik ga liever met mijn vrienden een pizza eten’. In 2012 zorgt de aanwezigheid van Pierre en Beatrice voor reuring in een New Yorkse club, in de stad waar zij op dat moment studeert. Pierre zou de eigenaar hebben besprongen. ‘Wat een leugens’, twittert Beatrice, en vervolgt later: ‘Goedemorgen waarheid! Ik zie dat je onderweg bent.’ Pierre zou juist van de eigenaar een klap in het gezicht hebben gekregen, omdat hij en zijn vrienden beledigende opmerkingen naar modellen zouden hebben gemaakt. Pierre’s kaak gebroken, een stukje gezamenlijke geschiedenis rijker. Beatrice en Pierre laten zich samen zien op tal van jetsethuwelijken. Zo zijn ze in Zuid-Frankrijk aanwezig bij het huwelijk van prins Félix van Luxemburg en Claire. Eerder wonen ze het huwelijk bij van Beatrice’s halfzus Matilde. Zij is de eerste van het gezin die trouwt met blauw bloed. Prins Antonius von Fürstenberg, zoon van het huidige hoofd van het Huis. In 2015 zijn Beatrice en Pierre zelf aan de beurt. Eind 2014 ging de tweede zoon van prinses Caroline van Hannover op de knieën. ‘Ik wil heel graag dat Pierre de vader van mijn kinderen wordt,’ vertelt Beatrice. ‘Hij zal een geweldige vader zijn en ik denk dat we samen een heel stabiele familie kunnen opbouwen. Dat punt hebben we echter nog niet bereikt. Op het moment zijn we gelukkig met zijn tweetjes. Maar op een dag zou ik de verantwoordelijkheid over een familie willen’.
Ter ere van het huwelijk is het twee dagen feest in het Prinsdom. Prins Albert stelt zijn paleis ter beschikking voor de intieme huwelijksvoltrekking, waarbij de bruid in een lila Valentino het ja-woord geeft. Daarna wordt er in de tuin een cocktail gegeven, ‘een cavagnëtu’, verklapt Albert al een paar weken eerder, de Monegaskische variant op een picknick. Een zomers tuinfeest, dat is wat Pierre graag wil. Het doet hem denken aan zijn jeugd in de Provence, waar hij met Andrea en Charlotte door Caroline werd grootgebracht na de dood van hun vader. Een feestje met fingerfood, een spelletje pétanque en folkloredanseressen. Albert is degene die een toost mag uitbrengen op het paar. Hij belooft de toespraak kort te houden. ‘Al zal dat niet meevallen, ik houd veel van de twee’, zegt de regerend prins. Maar écht gefeest, en het kerkelijk huwelijk, zal pas daarna zijn, in het weekend van 1 augustus. De gasten worden verwelkomd op de Borromeïsche Eilanden, een eilandengroep in het Lago Maggiore dat door de familie van Beatrice werd gekocht als buitenverblijf en nog altijd voor een groot deel in familiebezit is. De huwelijksvoltrekking vindt dan ook plaats in de familiekapel in Pallanza, waarbij de bruid in oogverblindend wit kant het ja-woord geeft. In de avonduren wordt er gefeest op Rocca d’Angera, het schilderachtige slot dat op een heuvel het meer overziet. Per boot komt het paar daar aan, hij in white tie, zijn echtgenote in – opnieuw – een jurk van Armani, als een Griekse godin. Het kasteel waar het feest plaatsvindt, is al sinds 1449 in de Borromeofamilie. Op de geschenkenlijst staan heel wat peperdure cadeaus. Een dienblad met grepen in de vorm van een gewei (410 euro), een exclusief boek dat bijna 10.000 euro kost, of een notenkraker in de vorm van een slak (565 euro). Maar voor honderd euro kan ook een flamingo-peper-en-zoutstel van de verlanglijst van het stel worden aangeschaft. Een donatie voor Amade, een organisatie waarvan (schoon)moeder Caroline president is, behoort ook tot de suggesties.
•
87
@
LEZERSRUBRIEK
Deze pagina’s zijn voor u! Heeft u een vraag aan de redactie? Wilt u een compliment maken of heeft u juist een klacht? Mist u onderwerpen? Staat u op de foto met een prins(es)? Wij horen het graag! Stuur uw bericht aan info@vorsten.nl of Spaklerweg 53, 1114 AE Amsterdam. Of plaats een bericht op Facebook of Twitter.
Heel hartelijk dank voor de nieuwste uitgave van uw blad Vorsten. Ik heb hem net met veel plezier bekeken. Alleen zie ik een foutje: op de omslag (achterzijde) zijn de namen van prinses Tessy en prinses Alexandra verwisseld. Verder een prachtige foto! Met vriendelijke groet, Mieke Looise Redactie: U heeft gelijk. De namen zijn inderdaad helaas verwisseld. Onze excuses hiervoor.
Beste redactie van Vorsten, Ik weet dat koning Willem-Alexander in het verleden wel eens heeft geroepen ‘Lang leve de magnetron’, maar hoe gezond eten ze nou eigenlijk echt op De Eikenhorst? Vriendelijke groet, Anneke Smit, Amsterdam
De redactie behoudt zich het recht voor bijdragen aan deze rubriek te redigeren en/of in te korten.
VOLG ONS OP... www.facebook.com/VorstenNL www.twitter.com/VorstenNL download gratis de app www.vorsten.nl
Op 14 juli werd de Zweedse kroonprinses Victoria 38 jaar. Haar zus, prinses Madeleine, plaatste daarom op Facebook een prachtige foto van Victoria en schreef daarbij: ‘Ik wens mijn zus Victoria een fijne verjaardag! Ik voel me gezegend dat wij zussen zijn!’
88
Deze week kwam ik de naam tegen van prinses Léa van België. Die naam kwam mij helemaal niet bekend voor. Dit bleek de echtgenote te zijn van prins Alexander (overleden 2009), een halfbroer van koning Boudewijn. Volgens mij is er niet zoveel bekend over prins Alexander. Misschien kunt u nog eens aandacht aan hem besteden ? Groetjes, J. van de Krol-Hogenbirk Redactie: Hartelijk dank voor uw suggestie. Deze zullen wij zeker in overweging nemen.
Redactie: Tijdens het persgesprek na afloop van de fotosessie op het strand van Wassenaar kwam dit onderwerp ook aan de orde. Koning Willem-Alexander vertelde toen dat er niet zo heel veel wordt gekookt, maar dat er wel ontzettend gezond wordt gegeten. Zo worden er op De Eikenhorst geen aardappels en pasta geserveerd. Koningin Máxima vertelde dat er sprake is van een goede afwisseling van alle groenten en vlees, vis en kip. De koning meldde dat het weleens zo is dat als er wéér vis op tafel staat, zijn dochters en hij protesteren en zeggen: ‘Nou is het afgelopen.’
Kroontjesabonnees In elk nummer van Vorsten maken we de namen bekend van lezers die al jarenlang abonnee zijn en een vorstelijk geschenk van ons krijgen. Zij worden willekeurig geselecteerd.
Beste redactie, U schreef in het laatste nummer over het overlijden van prins Kardam. Ik had verwacht dat u wel een foto van de prins in het blad bij het artikel zou plaatsen. Er worden niet vaak foto’s van Bulgaarse prinsen in Vorsten geplaatst, dus ik moest naar het internet om te zien om wie het ging. Niet iedereen heeft internet. Van zijn weduwe was alleen de achterkant te zien. Misschien kunt u daar in het volgende nummer op terugkomen? Mvg, Lenie Slappendel, Maarssen Redactie: We hebben ditmaal gekozen voor een actueel (foto)verslag van de herdenking en niet een verhaal over de in april overleden prins. Speciaal voor u een portret van de prins en echtgenote Miriam.
Het cadeau van dit nummer:
Het boek Dordrecht en Oranje, t.w.v. € 24,95
Ter gelegenheid van Koningsdag 2015 hebben Angenetha Balm en Jan Willem Boezeman een themanummer van het tijdschrift Dordrecht Monumenteel gewijd aan het Huis van Oranje. Vanaf 1572 is het aantal bezoeken dat de Oranjes aan de oudste stad van Holland hebben gebracht nauwelijks meer te tellen. In dit boek komen deze bezoeken stuk voor stuk in beeld, van Willem van Oranje tot koning Willem-Alexander. Hiernaast is er aandacht voor Dordtse bedrijven met het predicaat Koninklijk of Hofleverancier.
FO TO ’S A N P, FA C EBO O K , G ET TYI MA G ES , P P E
De Kroontjesabonnees die dit cadeau ontvangen:
• C. de Bock, Oostende (België) • G.M. Zijffers, Leeuwarden • S. de Feyter, Axel • K.W. v/d Geest, Schiermonnikoog • A. Verhey, Nederhemert
U ontvangt het boek zo spoedig mogelijk.
De inzendingen voor onze Máxima-prijsvraag stromen binnen! Wie ontwerpt de mooiste creatie voor onze koningin? De winnaar mag een stijlvolle outfit uitkiezen bij Natan en krijgt persoonlijk advies van ontwerper Edouard Vermeulen! Lees alles over deze prijsvraag op: www.vorsten.nl/modewedstrijd
Vorsten is blij met de steun van trouwe abonnees en verloot daarom ieder nummer een mooi cadeau. U hoeft niets te doen, met de winnaars wordt contact opgenomen. Misschien bent u de volgende keer wel aan de beurt! Iedere keer is er een ander cadeau.
89
colofon
ONZE FELICITATIES VOOR...
HOOFDREDACTEUR
SEPTEMBER Donderdag | 3 Julia Ten Cate (2008)
Justine Marcella ART DIRECTOR
Janneke Niezen EINDREDACTIE
Patricia van Driel, Harmke Kraak, Désirée Raemaekers REDACTIE
Sonja Breure, Rick Evers, Carlijn Strodijk
VOLGEND NUMMER
BEELDBEWERKING
Christiane de Jong DE VAKANTIE IS WEER VOORBIJ…!
MEDEWERKERS
Martijn Akkerman, Wim Dehandschutter, Josine Droogendijk, Pieter Klein Beernink, Simone Lamain UITGEVER
Prinses Amalia naar de middelbare school
Nu een échte brugklasser! OOK DE VOLWASSEN ROYALS GAAN
Rob Koghee
WEER AAN HET WERK!
FOTOGRAFEN
Frank van Beek, Hendrik Jan van Beek, Patrick van Katwijk, Albert Nieboer, Bernard Rübsamen, Robin Utrecht, Albert van der Werf e.a.
Prinses Beatrix zet ‘haar spierfonds’ weer op de kaart! KRISTALLEN JUBILEUM VOOR
MARKETING
Sonja Breure (ass.), Egbert van Sterkenburg ADVERTEREN
Value Zipper: 020-2150 463 info@valuezipper.nl
GROOTHERTOG HENRI:
15 jaar op de troon DE ‘WILLIAM & KATE’ VAN DE HIMALAYA
Portret van het koningspaar van Bhutan
DRUK
Corelio Printing
Wie zijn zij precies? ... en nog veel meer
KLANTENSERVICE Voor vragen over uw abonnement, zoals opzeggen, bezorgen, betaling, adreswijzigingen, en over welkomstgeschenken en artikelen, stuur een e-mail aan klantenservice@vorsten.nl, of bel met 085-888 56 02 (ma t/m vr 9.00-17.00 uur).
Vorsten 11 ligt vrijdag 18 september bij abonnees in de bus en zaterdag 19 september in de winkel. Vanwege actuele gebeurtenissen kunnen aangekondigde artikelen komen te vervallen.
Abonnee worden?
Mis Vorsten nooit meer: neem nu een abonnement! Kijk op pagina 77 voor een vorstelijke aanbieding.
FO TO ’S A N P, G ETT YIM A G ES, M PE
INHOUD VORSTEN Heeft u vragen over de inhoud van Vorsten? Stuur een e-mail aan info@vorsten.nl Geen internet? Dan kunt u bellen met 020-2105 420. Of schrijf naar Redactie Vorsten, Spaklerweg 53, 1114 AE Amsterdam. De redactie heeft zich ingespannen rechthebbenden van alle afbeeldingen te achterhalen. Mocht u menen dat wij onterecht afbeeldingen hebben gebruikt, dan verzoeken wij u contact op te nemen met de redactie.
Wist u dat Vorsten u op de hoogte houdt van het laatste koninklijke nieuws via Facebook, Twitter, vorsten.nl en de Vorsten-app? facebook.com/VorstenNL
twitter.com/VorstenNL
vorsten.nl
download de app
VOLGEND NUMMER
Leden van de Staten-Generaal…
PRINSJESDAG 2015!
91
Royal Holiday F O TO C O R BI S /H H X
Prinses Grace met haar 9-jarige zoon prins Albert op vakantie in Jamaica.