DOSSIER EMERGING MARKETS
De Trumpfactor Moet de opkomende wereld bang zijn voor The Donald?
B
eurzen uit de opkomende markten reageerden met een scherpe selloff op de verrassende Amerikaanse keuze voor Donald Trump afgelopen november. Zijn America First-retoriek zou immers slecht uitpakken voor de export gedreven economieën in de opkomende wereld. Maar toen bleek dat Trump geen haast maakte om zijn protectionistische beloften waar te maken, herstelden de koersen weer even snel. Garcia Zamora, fondsbeheerder van het BNY Mellon Emerging Market Debt Local Currency Fund vreest het Trumpeffect niet. “Trump heeft ervoor gekozen om eerst de complexe gezondheidszorg te hervormen, waardoor
44
andere beleidsvoornemens voorlopig op de achtergrond zijn geraakt. Daarbovenop komt ook nog eens dat Trump te maken heeft met niet alleen verdeeldheid tussen Republikeinen en Democraten in het Congres, maar ook met interne verdeeldheid tussen fracties in de Republikeinse partij. Dat beperkt de speelruimte voor radicale ingrepen en zorgt ervoor dat implementatie van nieuw beleid langer op zich laat wachten dan de markten veronderstellen.” Zamora constateert boven-
dien dat het voorgestelde beleid van Trump van contradicties aan elkaar hangt. “Het verlagen van de belastingen en het verhogen van de uitgaven voor infrastructuur jagen economische groei en inflatie aan. Dat leidt in theorie tot een hogere rente, die de Amerikaanse dollar zal versterken. Met een sterkere dollar lopen de handelstekorten met landen als Mexico en China juist op, terwijl Trump die wil verlagen.” Wim-Hein Pals, de opkomende markten-expert van Robeco, maakt zich ook niet al te druk over de negatieve effecten van Trump op de opkomende markten. “De handelstarieven waar Trump in zijn campagne zo prat op ging, gaan er waarschijnlijk niet komen. Veel Amerikaanse bedrijven hebben significante belangen in China, waar een groot deel van hun kosten van import uit China komt. Om daar 45% importbelasting op te heffen, zou Amerikaanse bedrijven enorm raken. De ontmoeting van Trump met de Chinese president heeft gunstig uitgepakt.” Kin Cheung, fondsmanager Optimix Emerging Markets Fund, onderschrijft de mening van collega Pals. “Blaffende honden bijten niet.” Trump is een zakenman. Als het erop aankomt zal hij pragmatische keuzes maken. De Amerikaanse grootbedrijven willen zeker geen ruzie met China. Daarvoor zijn ze te afhankelijk van dat land. Mocht Trump desondanks zijn protectionistische agenda doorzetten, dan zal dat het sentiment zeker
“Een handelsoorlog kent alleen maar verliezers. Dat begrijpen ze in het Witte Huis ook wel”
verslechteren. Zelf verwacht ik niet dat Trump het cyclische herstel van de opkomende markt kan verstoren.” Jan Boudewijns van Candriam is Trump in zekere zin dankbaar. Volgens hem is Trump mede-verantwoordelijk voor de huidige opkomende markten-rally. “Trump heeft nog geen van zijn verkiezingsbeloftes waargemaakt. Hij heeft eerder het omgekeerde gedaan. Hij is nu vrienden met president Xi Jinping van China. Ze werken eerder samen dan dat zij elkaar tegenwerken. Over Europa en de Navo was hij negatief. Daarin is hij ook gedraaid. Van protectionistische maatregelen is eveneens nog niets terechtgekomen.”
Rentegevaar
Bij Comgest heeft de komst van Trump niet geleid tot aanpassingen van de EMportefeuille. “Wij hebben niet voorgesorteerd en wij hebben niet gereageerd,” vertelt partner Rob Deneke. “Wij beleggen voor de lange termijn en willen ons niet laten afleiden door dergelijke ontwikkelingen. Wij kijken in eerste instantie naar de ondernemingen en wie daar aan het roer staan.” Daar aan toevoegend: “Het grootste gevaar dat de komst van Trump met zich mee brengt, is een handelsoorlog met China. Wij geloven daar niet in. Een handelsoorlog kent alleen maar verliezers. Dat begrijpen ze in het Witte Huis ook wel.” Dat wil niet zeggen dat de VS geen risico vormt voor de economische groei van de opkomende markten. Zamora vreest niet Trump, maar wel de beleidsmakers van de Federal Reserve. “Een sterke stijging van de Amerikaanse rente zou de opkomende economieën hard kunnen raken.” Vooralsnog rekent hij erop dat het zo een vaart niet zal lopen. “De markten houden voor dit jaar rekening met twee tot drie renteverhogingen.”
DOSSIER EMERGING MARKETS
Nieuwe veilige haven? Met de politieke onrust in Europa en de VS zoekt een groeiende groep beleggers dekking in opkomende markten. Hoe verstandig is dat? Kin Cheung Fondsmanager Optimix Emerging Markets Fund:
Roy Scheepe Senior client portfoliomanager Emerging Markets Debt van NN IP:
Ik kan de opkomende markten moeilijk als een veilige haven beschouwen. Dat klinkt leuk maar de big picture is toch een andere. Als de hel losbreekt in Europa, dan wordt ook de opkomende wereld geraakt. Bovendien, als de risico-aversie toeneemt, dan gaan de koersen in de opkomende markten in de regel harder omlaag dan ergens anders. Investeerders uit de VS en Europa halen hun geld terug en dat kan gepaard gaan met veel volatiliteit. Verder is er, laten we dat niet vergeten, natuurlijk ook voldoende politieke onrust in de opkomende markten zelf, zoals in Zuid-Afrika, Turkije en Brazilië.”
Opkomende markten als nieuwe veilige haven is te sterk uitgedrukt. Nederlandse of Duitse staatsobligaties zijn veiliger. Met beleggen in opkomende markten bouw je veiligheid in door risicospreiding en portfoliodiversificatie. Dat wil niet zeggen dat beleggen in de opkomende markten zonder risico is.”
Wim-Hein Pals Hoofd Emerging Markets Equities van Robeco: Veilige haven suggereert dat je zorgeloos kunt aanmeren. Dat is niet het geval. Maar het is een relatief veilige keuze om selectief opkomende markten aan je mondiale aandelenportefeuille te alloceren. Sinds vorig jaar zijn de wereldeconomische omstandigheden verbeterd, dat is terug te zien in stijgende handels- en productiecijfers. Bedrijfswinsten van bedrijven in opkomende markten lopen weer op. Maar tussen opkomende landen of regio’s onderling zitten wel grote verschillen.” Han Dieperink CIO Particulieren en Private Banking van Rabobank: Aandelen in opkomende markten moet je structureel overwegen in portefeuille. De aantrekkingskracht op langere termijn ligt bij opkomende markten op structurele verbeteringen. Beleggers maken in opkomende markten vaak de fout om hun investeringsbeslissing aan groei te koppelen. Maar groei biedt als zogeheten lagging indicator geen garantie voor toekomstig rendement.” Diliana Deltcheva Hoofd EMD van Candriam: Gegeven the move away from rationality in de volwassen markten is het aantrekkelijk om naar de opkomende markten te kijken. Grote delen van de opkomende markten, zoals Latijns-Amerika, Oost-Europa en Azië worden economisch gezien goed geleid, soms zelf beter dan die van volwassen markten.”
Maarten-Jan Bakkum Strateeg opkomende markten bij van NN IP: Veilige haven? Dat is raar om te zeggen. In de opkomende markten zit gewoon meer risico. Het kan wel zijn dat in bepaalde perioden de risicofocus verschuift naar Europa of de VS. Maar als het mis gaat met de EU, dan krijgen ook de opkomende markten een dreun.” Stephen Deane Opkomende markten aandelenspecialist van Henderson GI: Er zijn bedrijven in de opkomende markten die goed worden geleid en die op de lange termijn goede resultaten bieden. Dat is iets anders dan deze beleggingsklasse als een veilig haven zien. Dan worden veel risico’s genegeerd. De aandeelhoudersbelangen worden in de opkomende wereld niet altijd gediend. Dat geldt veelal voor staatsbedrijven. Wat een overheid en de minderheidsaandeelhouders willen, is niet altijd hetzelfde.” Eugene Choi EMD-specialist van Pictet AM: In 2010 werden de opkomende markten ook als veilig gezien. We weten hoe dat eindigde. Nog altijd zijn de politieke ontwikkelingen in de opkomende markten niet te voorspellen. De laatste jaren is er wel verstandig economisch beleid gevoerd. Gelukkig maar, want anders was het met de opkomende markten helemaal misgegaan. Turkije en Zuid-Afrika zijn voorbeelden van landen waar het de verkeerde kant opgaat. Positief zijn de ontwikkelingen in Latijns-Amerika. Probleem blijft dat de meeste opkomende markten nog altijd export gedreven zijn. Dat werkt alleen als de wereldeconomie goed draait. Het is de reden dat wij blij zijn met de pogingen van China om de economie om te bouwen naar een consument gedreven economie.”
45