Kefalonia 2015

Page 1

Kefaloni谩 De beste weg naar Griekenland

Griekenland 2015

Argost贸li door Tijn de Heer (11 jaar) uit Nieuwend ijk

an Vorst-v e d n va evrouw uit Helmond Door m

oort

Zantv

Door m evrouw den B oer uit Warme nh

uizen

Over het eiland Vakantiewoningen Wandelen


Even kennismaken

Mijn naam is Stéfanos Stefánou en graag stel ik mij en mijn bedrijf aan u voor. Na mijn afgeronde studie aan de Hogere Hotelschool op Rhodos begon ik aan mijn eerste baan als receptionist bij een hotel op Corfú. Zo ontstond het idee om vakanties op een andere manier aan te gaan bieden naar mijn land. Ik wilde gasten meer laten zien dan zon, zee en strand. Door te kiezen voor een aanbod bestaande uit vakantiewoningen en appartementen op een kleinschalige basis, slechts enkele bij elkaar, wilde ik de gast in contact brengen met de eigenaar en op die manier kennis laten maken met een bestemming. Als sinds jaren in Nederland wonende Griek, ben ik de cultuur gaan waarderen en begrijpen. Dit in combinatie met mijn Griekse afkomst, biedt mij de mogelijkheid een mooie combinatie te maken van hetgeen er in Griekenland is en wat mijn Nederlandse gasten zoeken. Het was logisch om dit te beginnen met een aanbod op mijn geboorte-eiland Corfú. Nadat we hier met veel enthousiasme de eerste gasten ontvangen hadden, bleven zij terugkomen. De persoonlijke ontvangst en begeleiding spraken velen aan. Al snel bereikte ons het verzoek om ook andere bestemmingen aan te gaan bieden volgens hetzelfde concept. We zouden liegen als ons dit niet goed in de oren klonk. Zo breidde het aanbod zich langzaam uit en is het inmiddels gegroeid tot eenentwintig bestemmingen. Nog altijd volgens hetzelfde principe als waar we ooit mee begonnen. Kleinschaligheid en persoonlijke benadering zijn nog steeds de sleutelwoorden van Ross Holidays. De vakantiewoningen kennen veelal een centrale ligging ten opzichte van een centrum of strand. Toch zijn zij zelden gelegen in de drukte die sommige eilanden bieden. Een taverne, dorps- of stadskern zijn doorgaans op loopafstand. Zowel voor de rustzoeker als degene die de gezelligheid van een meer levendige plaats prefereert, is er een passende vakantiewoning in ons aanbod aanwezig.

2

De mogelijkheid om het achterland al wandelend of per auto te ontdekken en kennis te maken met authentiek Griekenland, is ruimschoots aanwezig. De ter plaatse gestationeerde reisleiding verstrekt informatie met een persoonlijk tintje. Door het kleine aantal gasten dat zij wekelijks ontvangen, zijn zij in staat in te gaan op persoonlijke interesses van de gasten. Hierbij worden zij ondersteund door een lokale vertegenwoordiger die dezelfde service voor ogen heeft als wij. Voor het seizoen 2015 hebben wij ons aanbod uitgebreid met de eilanden Thássos en Kéa. Het vertrouwde aanbod bestaat uit de eilanden Corfú, Lefkas, Kefaloniá, Itháki, Skópelos, Alónissos, Évia, Skýros, Andros, Tinos, Lesbos, Chios, Samos, West-Kreta, Zuid-Kreta en Kýthira, de schiereilanden Pelopónnesos en Pílion, en de provincie Épiros met Parga en de Zagória. Tevens bieden wij mogelijkheden voor zeil- en actieve vakanties. En behalve voor de zomer, kunt u ook bij ons terecht voor een wintervakantie naar verschillende streken in Griekenland. Zelf reis ik enige malen per jaar langs alle bestemmingen om het contact met samenwerkers optimaal te houden. Het team in Nederland bezoekt tevens regelmatig de bestemmingen om zo een goed en persoonlijk advies te kunnen verstrekken. Uiteraard staan wij in nauw contact met de lokale vertegenwoordigers. Op pagina 3 stellen wij de medewerkers van Polyctor Tours aan u voor. Bij het lezen van de volgende pagina’s zal het u duidelijk worden waarom wij Kefaloniá in ons programma hebben opgenomen. Wij hopen dat we u met deze brochure kunnen enthousiasmeren. Graag tot horens of misschien tot ziens.

Een vriendelijke groet van Stéfanos Stefánou


Ross Holidays & Polyctor Tours

Sinds een aantal jaren heeft Ross Holidays het prachtige, kleurrijke Kefaloniá opgenomen in het programma. De vele mooie vergezichten en natuurmirakels in de meest bijzondere kleurschakeringen zorgen ervoor dat velen terugkeren naar dit eiland. Om onze gasten op Kefaloniá van dienst te zijn met de reeds bekende service, hebben wij een agentschap waar wij nauw mee samenwerken; Polyctor Tours dat eigendom is van de heer Ómiros Kostópoulos. Misschien dat deze naam u reeds bekend in de oren klinkt. Hij is namelijk tevens onze vertegenwoordiger op het ernaast gelegen eiland Itháki. Onze goede ervaringen met zijn bureau aldaar, heeft ons doen besluiten ook met hem in zee te gaan voor de service aan onze gasten op het kleurrijke Kefaloniá. Ómiros Kostópoulos is geboren in Athene, maar verbleef in zijn jonge jaren tot en met zijn middelbare schooltijd op Itháki. Daarna ging hij studeren in Athene. Na zijn militaire

dienstplicht vertrok hij naar Engeland om daar ervaring op te doen bij een Griekenlandspecialist. Door deze ervaring weet hij precies wat hij ons moet aanbieden om onze gasten van informatie te voorzien. Tevens verzorgt Polyctor Tours voor ons de transfers, bemiddelt in autoverhuur en biedt een interessant excursieprogramma aan. De reisleiding van Ross Holidays heeft op zijn kantoor een werkplek. Zij ontvangt en begeleidt u bij aankomst en vertrek naar/vanaf uw woning, bezoekt u tijdens uw verblijf enkele malen en geeft u advies en tips over de omgeving, restaurants, enzovoorts. Zij draagt met de informatie, zowel gesproken als geschreven, bij aan een prettige vakantie op Kefaloniá.

3


Kefaloniá

Fiskárdo

In de Ionische Zee liggen zo’n driehonderddertig grotere en kleinere eilanden waarvan er slechts vijftien bewoond zijn. De naam is te danken aan de zeven grootste eilanden van deze groep; de Eptanísa ofwel de Zeven Eilanden.

Het landschap

Kefaloniá is min of meer in het midden gelegen van de Ionische Eilanden en het verst verwijderd van het vasteland van Griekenland. Met een oppervlakte van 781 km² is Kefaloniá niet alleen het grootste eiland van deze archipel, maar ook het meest bergachtige. Het grillig gevormde eiland wordt gedomineerd door het Áenos-gebergte met een n lpe nssen-van Fu or mevrouw Ja do hoogste top van 1628 ta rá ou ul Ko uit Leuth meter. Deze top is zelfs vanaf het vasteland van Griekenland te zien. Ook de rest van het eiland is bedekt met bergen en heuvels met hoogtes tot 1100 meter.Vlaktes zijn er maar weinig en bovendien klein van oppervlakte. Deze zijn voornamelijk te vinden langs de oost- en de westkust, zoals de valleien van Kranaiá, Lixóuri en Sámi. De tweehonderdvijftig kilometer lange kustlijn is rijk voorzien van diepe inhammen en vol met contrasten. Er zijn lange zandstranden, steile rotskliffen en indrukwekkende grotten. De flora is zeer gevarieerd op het eiland.Vooral in het

4

Mirtos

Ássos

Ag. Efimía Melissáni Sámi Drogaráti Lixóuri Argostóli Lássi Sarláta

Áe no sb er g

Póros

Áenos-gebergte komen veel zeldzame bloemen en planten voor. De berg is voornamelijk begroeid met een uniek soort spar, die in deze aantallen alleen op Kefaloniá voorkomt. Iedere bloem en plant heeft zijn eigen bloeiseizoen. Daardoor is het eiland steeds een kleurenpallet. Wilde bloemen bieden een schitterend schouwspel aan kleuren en geuren. Anemonen, madeliefjes, irissen en wilde orchideeën zijn slechts een kleine greep uit het rijke assortiment. De vele soorten pijnbomen, sparren, eiken, cipressen en olijfbomen dragen bij aan de uitgebreide kleurschakeringen. Ook kruiden zijn hier in overvloed in de natuur te vinden. Zo groeit hier valeriaan, oregano, tijm, rozemarijn, mint, te veel om op te noemen. De struikgewassen maken het compleet en vullen de ruimte tussen de bomen en het laaggewas. Hier vindt men onder andere de oleander en de arbutus, ofwel de aardbeiboom, waaraan een soort wilde, zoete aardbei groeit.Verder zijn er op het eiland veel boven- en ondergrondse meren. De natuurliefhebber kan hier genieten van de rijkdom die de natuur te bieden heeft.


Het eiland Kefaloniá maakt samen met het eiland Itháki deel uit van de Prefectuur van Kephalliniá. Het totale gebied is verdeeld in acht provincies. De hoofdstad Argostóli ligt aan de gelijknamige baai, in het zuidwesten van het eiland. Kefaloniá heeft een gemiddelde lengte van 80 en een gemiddelde breedte van 45 kilometer. Door het bergachtige landschap is het altijd moeilijk geweest gecultiveerde grond te creëren. Hierdoor was het moeilijk een middel van bestaan te vinden. Het verrast daarom niet dat er in het verleden massale emigratie plaatsvond. Inmiddels zijn er heel wat mensen teruggekomen om hier een bestaan op te bouwen. De Kefaloniërs staan in heel Griekenland bekend om hun eigenschap te vechten in moeilijke omstandigheden en om hun schranderheid. Hun wil om uit te blinken blijkt uit het feit dat Kefaloniá een aanzienlijk aantal schrijvers, dichters, geleerden en politici heeft voortgebracht. Waaronder de voormalige eerste minister Metaxas, die vooral bekend werd om zijn weigering de Italianen over het Griekse territorium te laten passeren in 1940. Zijn beroemde ‘ochi’ (‘nee’) richting Mussolini wordt heden ten dage nog in heel Griekenland jaarlijks gevierd op 28 oktober. De beperkte landbouwmogelijkheden zijn niet alleen te wijten aan het reliëf, maar ook aan het gebrek aan rivieren en meren, oftewel aan water. Onder andere in het zuid-oosten van het eiland, in de omgeving van Sámi, bevindt zich een meer.Van dit meer, met de naam Ávythos, zeggen de bewoners van het eiland dat het bodemloos is. Ondanks alle beperkende omstandigheden zijn de Kefaloniërs er toch in geslaagd om elke bruikbare centimeter van de grond te benutten voor de landbouw. Momenteel worden er voornamelijk olijven, druiven, amandelen, fruit en citrusvruchten verbouwd.

5


Terug in de tijd Uit de verschillende overblijfselen die gevonden zijn op Kefaloniá, blijkt dat het eiland een rijke geschiedenis heeft. Het volk is trots en vol met tradities.

De oorsprong van de naam

Voor de verklaring van de naam van het eiland zijn drie versies in omloop. Een ervan is dat men zegt dat het eiland naar de Athener Cephalos is genoemd. Deze man zou gevlucht zijn uit Athene naar het eiland, nadat hij tijdens de jacht zijn vrouw voor een prooi had aangezien en haar per ongeluk had gedood. Een tweede versie is dat het eiland vanwege de grootte als hoofdeiland bestempeld is. Cephalos betekent ‘hoofd’ in het Grieks. En een derde versie luidt dat het eiland naar het oude volk de Cepahlines is genoemd. Het eiland was voor lange tijd hun woongebied. Wat de herleiding van de naam ook mag zijn, zeker is dat de rijkdom aan prehistorische overblijfselen sterk doet vermoeden dat het eiland steeds bewoond is geweest vanaf de 4e of 5e eeuw v.Chr. en wellicht nog eerder.

6

elveen Rode uit Amst Door mevrouw

Een stukje geschiedenis

In de Myceense tijd behoorde de provincie Kephallinia tot het rijk van Odysseus. Homerus noemt de naam van het eiland niet, maar hij maakt melding van twee aparte eilanden die Same en Doulichion genoemd worden. Kefaloniá is door de eeuwen heen overheerst door diverse volken en veelvuldig door piraten geplunderd, net als op de naburige eilanden het geval was. Het juk van het Byzantijnse gezag duurde ruwweg van 330 tot 1204. Tot de val van Constantinopel waren er regelmatig invasies door de Franken, inclusief die onder leiding van Robert Guiscard naar wie de plaats Fiskárdo is genoemd. In de Middeleeuwen was Kefaloniá onder invloed van de macht van de Italiaanse families Orsini en Tocchi. Ook de Turken hebben, al was het maar gedurende 21 jaar, het eiland overheerst. In de periode tussen 1500 en 1797 stond Kefaloniá onder Venetiaanse invloed. In de Tweede Wereldoorlog speelde Kefaloniá een belangrijke rol in het verzet tegen Duitsland. Dit wordt in beeld gebracht in de film Captain Corelli’s Mandolin naar het gelijknamige boek van Louis de Bernières.


In 1953 richtte een aardbeving aanzienlijke schade aan, met uitzondering van het noordelijke deel Èrissos, dat wonderwel ontsnapte aan het natuurgeweld. Het grootste deel is toen met geld, dat door de geëmigreerde en succesvolle Kefaloniërs bijeen is gebracht, weer opgebouwd. De meeste plaatsen zijn in de oude stijl hersteld. Alles wat tegenwoordig gebouwd wordt op Kefaloniá, moet voldoen aan speciale, aardbevingbestendige voorwaarden. Een daarvan is dat de gebouwen nooit meer dan drie verdiepingen mogen hebben.

De mensen en hun tradities

Flexibel, progressief, hardwerkend en reislustig, is zoals de bewoners zichzelf omschrijven. Ze zijn trots op hun eiland en hebben er alles voor over. Zelfs de emigranten hebben vaak nog een huis op het eiland, goed onderhouden en klaar voor bewoning. Dit om de band met het thuisland niet te verliezen. Dat de Kefaloniërs een reislustig volk zijn, kan men afleiden uit het feit dat men in iedere uithoek van de wereld er wel een tegenkomt. Ook in het verleden trokken zij er met hun schepen op uit. Het was de Kefaloniër Apostolos Valerianos Fokas die in 1590 als eerste Europeaan het huidige Vancouver aan de westkust van het Amerikaanse continent bereikte. Hij voer voor de Spanjaarden en was bekend onder de naam Juan de Fuca. Het kanaal tussen het vasteland van Canada en Vancouver Island is zelfs naar hem vernoemd. Ook op muzikaal gebied laten zij van zich horen. Er zijn tientallen zanggroepen op het eiland. Zij brengen voornamelijk de zogenaamde kantades ten gehore. Dit zijn traditionele liederen die in koorvorm gezongen worden. Deze worden vaak begeleid door lokale dansen, zoals de ballos. Het zingen en dansen is een uiting van hun temperament en hun luchtige kijk op het leven. De Kefaloniërs doen er alles aan om deze traditie te behouden. Op de vele panigiria’s, dorpsfeesten, worden deze tradities met veel gevoel gebracht. Het eiland heeft een karakteristieke architectuur. Sinds de 17e eeuw is er op het eiland op een heel eigen manier gebouwd. Men liet zich destijds niet beïnvloeden door de Europese architecten en volgde een eigen richting. Toen later in Europa de neoklassieke stijl in zwang raakte, kwam er toch een kleine invloedsgolf richting Kefaloniá. Dit gaf op de Ionische Eilanden een unieke wending aan de bouwstijl. Helaas zijn veel van de oude gebouwen verloren gegaan tijdens de aardbeving van 1953, maar gelukkig zijn er een aantal gebouwen niet beschadigd. Op veel plaatsen heeft men geprobeerd de oude stijl te herstellen. Zo kan men op het eiland een aantal traditionele klokkentorens, kerken en publieke gebouwen bezichtigen.

7


Argostóli en het zuiden Het zuiden van het eiland is door de eeuwen heen altijd belangrijk geweest. De hoofdstad Argostóli is strategisch gelegen aan de gelijknamige baai. Beschut door de baai was de stad steeds moeilijk te bereiken vanaf de zee door piraten en andere aanvallers.

De stad

Deze moderne stad is het culturele en commerciële centrum van het eiland. Een wandeling door de stad laat zien dat de bewoners een manier gevonden hebben, hun leven te moderniseren zonder tradities en unieke karakteristieken in te leveren. De 900 meter lange, stenen Drapanas-boogbrug geeft toegang tot de stad en is een van de bouwwerken die de aardbeving overleefd heeft. Halverwege de brug staat een obelisk op een tableau in de zee ter ere van de bouwer van de brug. Na het verlaten van de brug, bij binnenkomst

8

van de stad, valt direct de oude kerk op. In het oude, witte kerkje is een indrukwekkende iconostase te zien. Het klokkenspel laat regelmatig van zich horen en laat geen kans het ongemerkt te passeren. In de haven is het een drukte van belang. De Platéia Valliánou is het centrale plein van Argostóli. Terrassen, cafés, patisserieën en tavernes geven het plein een gezellige aanblik. Ook een aantal musea en interessante gebouwen liggen aan dit plein. Zo zijn hier het stadhuis, het Kefalos Municipal Theater en het Corgialenios Historisch en Cultureel Museum dat zich op de begane grond van de Corgianlenios Bibliotheek bevindt. Dit museum geeft een goed beeld van het leven in het verleden door de expositie van kleding en kostuums, meubels, gebruiksvoorwerpen en foto’s van het eiland van voor de aardbeving. Ook een bijzonder gebouw is de vuurtoren van Aghí Theódori. De ronde toren, herbouwd na 1953, staat aan het einde van de pier aan de ingang van de haven. In de directe omgeving van de stad vindt men nog diverse interessante bezienswaardigheden. Zo is er de lagune van Kathávotres met een pittoreske watermolen. Hier verdwijnt het zeewater op verschillende plaatsen in diepe gaten onder de grond om kilometers verder op het eiland weer aan de oppervlakte te komen. Ook de grot van Gerássimos, de beschermheilige van het eiland, bevindt zich net buiten de stad.


Het zuiden

Het zuiden staat voornamelijk bekend om de prachtige zandstranden. De langgerekte stranden zijn onder andere te vinden in Lourdáta, Skála en Trapezáki. Ook het strand bij de plaats Ávithos is bijzonder.Voor de kust ligt het eilandje Días, waar in de oudheid een altaar is gemaakt voor de oppergod Zeus. Een tocht van Argostóli richting Póros leidt langs verschillende dorpen. De route die het dichtst langs de kust loopt, gaat allereerst richting de luchthaven. Deze achterlatend passeert men het dorp Domáta. Hier staat een kerk met een goed bewaard gebleven, uit hout gesneden iconostase, daterend uit het begin van de 19e eeuw.Vervolgens gaat de route langs Spartiá met een rijk verleden in de scheepvaart. Ook het dorp Pesáda staat hierom bekend. Het heeft steeds een thuis geboden aan vele zeekapiteins. Metaxáta is het dorp waar Lord Byron enige maanden heeft gewoond (1823). Hij heeft de Grieken destijds gesteund in hun opstand tegen de Turken. Om hem te eren heeft men een standbeeld voor hem in het centrum van het dorp geplaatst.

Dorische periode, uit de 6e eeuw v.Chr. Deze was destijds opgedragen aan de god Apollo of Poseidon. De weg die verder gaat naar Póros is een prachtige route die langs mooie uitzichten leidt. De hele omgeving in het zuiden is overigens prachtig. De natuur is weelderig en groen, de bomen priemen trots in de lucht en het geluid van de golven die af en aan spoelen is rustgevend.

Blom en mevrouw heer de Lange Sámi door de uit Soest

Kloosters, kerken en kastelen

Net buiten Mazarakáta staan de ruïnes van het Kastro van Ágios Giórgos. Gelegen op de heuvel, 320 meter boven zeeniveau, bood het bescherming aan de heersers die er op dat moment woonden. Resten van de ingang, ondergrondse doorgangen, de ruïne van een brug en de opslagruimtes zijn nog steeds te zien. In de buurt van Simotáta ligt het klooster van Panagía Síssion, wat gesticht zou zijn door Fransiscus van Assisi in de 13e eeuw. In het begin was het een katholiek klooster dat later veranderd is in een orthodox klooster. Bijzonder in dit klooster zijn de icoon van de Maagd Maria die nog ieder jaar in de processie op de vierde zondag na Pasen wordt meegedragen en de door een Kretenzer priester geschilderde icoon. Net buiten Skála zijn de restanten gevonden van een Romeinse villa uit de 2e eeuw v.Chr. De prachtige mozaïekvloeren zijn goed bewaard gebleven. Op de route van Skála naar Póros staan de ruïnes van een tempel uit de

9


Het schiereiland van Lixóuri De schiereilanden aan het eiland zorgen onder andere voor de grillige vormen. De stad Lixóuri is levendig en het achterland heeft een schitterende natuur. De rust die hiervan uit gaat is overweldigend. De stad is bereikbaar via een veerboot vanuit Argostóli of via de weg die langs de Golf van Argostóli richting het noorden voert. Het is de tweede stad van het eiland en biedt een thuis aan de oudste en bekendste muziekschool van Griekenland, de Philharmonische School van Pali. De bewoners hebben een grote muzikale traditie en zijn echte kunstliefhebbers. Er zijn veel muziekevenementen tijdens de zomermaanden in deze stad.Verder zijn er enkele kerken, gerenoveerde gebouwen en musea te bezichtigen.

Janssen-van Door mevrouw

uth Fulpen uit Le

De stad achterlatend, is het tijd om het schiereiland te ontdekken. We noemen het meestal het schiereiland van Lixóuri, maar de werkelijke naam is Palíki. De rijke natuur en de rust zijn een welkome afwisseling na de drukte van de stad. Het schiereiland is bezaaid met kleine dorpen, alle in een decor van kleurig groen. In de meeste dorpen zijn kerken of kloosters gebouwd. Deze zijn in de weekenden veelal geopend.Voor het zien van een bijzonder natuurverschijnsel, is een rit naar het strand van Xi een aanrader. Hier is het zand van het strand rood van kleur. Het zuiden van het schiereiland, ook wel Kátogí ofwel laagland genoemd, is vlakker dan het noordelijk deel. Het noordelijk deel wordt ook wel Ánogí, ofwel hoogland, genoemd. Het zuiden is rijk aan wijngaarden. De bekende Robólawijn, specialiteit van Kefaloniá, wordt hier gebotteld. Ieder jaar in augustus vinden in Manzavináta wijnfeesten plaats en kunnen de lokale wijnen geproefd worden. In het dorp Havriáta, het grootste van het schiereiland, staat de kerk van Aghí Apóstoli. Hierin staat een schitterende iconostase en zijn enige oude iconen te bezichtigen. Op de meest zuidelijke punt van Palíki ligt het dorp Akrotíri. Dit was ooit de aanlegplaats voor vele zeevaarders op weg naar Italië en Sicilië. In zee ligt hier de rots Kounópetra. Deze steekt fier omhoog uit het water en wiegde ooit zachtjes heen en weer in de golven. Deze schommeling is in de loop der jaren praktisch verdwenen. Toch brengen jaarlijks velen een bezoek aan deze rots, met de hoop enige beweging waar te nemen.Vanuit Akrotíri heeft men een schitterend zicht op de witte rotsen van Xi. Bij Vatsa was in de 6e eeuw v.Chr. een tempel ter ere van Poseidon, de god van de zee. Tegenwoordig staat hier de kleine kerk van Ágios Giórgos, die de patroon is van de zeilers, de wezen en de armen. Het zuiden van Palíki was ooit bekend als de graanschuur van Kefaloniá.

10


Momenteel zijn er veel verlaten boerderijen in deze regio te vinden. Er staan nog enkele vervallen molens, die destijds het graan verwerkten tot meel. Tot de 13e eeuw was dit deel van het eiland het belangrijkste centrum. Daarna werd deze functie overgenomen door Argostóli en omgeving.

Het noorden van Palíki

Vanuit Lixóuri richting noorden komt men al gauw bij het dorp Kouvaláta. Dit wordt ook wel het balkon van Kefaloniá genoemd. Het uitzicht over de Golf van Argostóli is adembenemend. Het noorden van Palíki is bergachtiger dan het zuiden. De hoogste berg heeft een hoogte van 988 meter.Vanaf hier heeft men mooie uitzichten over het eiland en de zee.

Twee kilometer ten noorden van Lixóuri ligt het klooster van Panagía Kechriónos. Ook hier zijn enige oude iconen en een mooie iconostase te bezichtigen.Verder landinwaarts zijn Myceense graven ontdekt en de resten ervan zijn nog zichtbaar. Ook in het noorden zijn vlaktes die de mogelijkheid bieden tot het verbouwen van druiven. Fruitbomen en olijvenbomen groeien hier in groten getale. Het noorden is minder dicht bevolkt en de natuur is er indrukwekkend. Een tocht door deze omgeving maakt dat men zich één voelt met de natuur. Andere bezoekers zal men niet gauw tegenkomen, hooguit een bewoner op zijn ezel of een herder met zijn kudde. Zij zullen vriendelijk de hand naar u opheffen om u een goede reis te wensen.

11


Het noorden van het eiland Het noordelijk deel van het eiland is het schiereiland Èrissos. De natuur is hier geweldig mooi en de uitzichten over de kust geven het gevoel van een paradijs op aarde. De begroeiing bestaat hier voornamelijk uit statige eiken en olijfbomen. De heldere blauwe zee langs de witte stranden die grenzen aan de begroeide uitlopers van de bergen leveren prachtige beelden op.

Fiskárdo

Op de noordpunt van Kefaloniá ligt de schilderachtige vissersplaats Fiskárdo aan een beschutte haven. Robert Guiscard, de Noorman die het noorden van Kefaloniá veroverde in 1082, stierf drie jaar later aan hoge koorts aan boord van zijn schip dat in de haven van Fiskárdo voor anker lag. Beweerd wordt dat ‘Fiskárdo’ een verbastering

12

van zijn naam is. Daarvoor heette het dorp Panormós, dat beschermde baai betekent. Veel belangrijke stenen gebruiksvoorwerpen zijn gevonden op de plaats waar de vuurtoren van Fiskárdo staat, waardoor verondersteld wordt dat het gebied al in de Palaeolitische periode bewoond was. Ook staat er een ruïne van een Byzantijnse kerk en tevens Romeinse ruïnes in de directe omgeving van het dorp. Bij een blik over zee ziet men af en toe een kop tussen de golven opduiken. Dit is dan de kop van een van de laatste, schuwe Monniksrobben die de omgeving van Fiskárdo als hun woonplaats hebben gekozen. Fiskárdo is een geliefde plaats bij de zeilers. Ze leggen met hun zeiljacht aan in de levendige haven om te genieten van het Griekse leven. Tussen deze jachten liggen de vissersboten van de vissers die ongestoord aan hun netten werken, om de volgende dag weer hun vis te kunnen vangen. Het dorp is helemaal in traditionele stijl gebouwd en is praktisch niet beschadigd door de aardbeving van 1953. De karakteristieke huizen zijn kleurig geverfd en in de typische, Kefalonitische stijl gebouwd. Er mag in dit dorp ook niet anders gebouwd worden. De regering ziet hier op toe, zodat de oude sfeer van het eiland bewaard blijft. De tavernes in de haven bieden een traditionele keuken en de heerlijke maaltijden worden tot in de late uren geserveerd. Een wandeling over de boulevard langs het water laat de bezoeker genieten van de aanwezige winkeltjes en terrassen. De straten en stegen achter dit gebied zijn smal en rustig en lijken niet onder de indruk van de vele bezoekers. Wanneer men een wandeling maakt langs de huizen met hun verzorgde tuintjes, begrijpt men waarom Fiskárdo als een van de mooiste dorpen van het eiland


beschouwd wordt. Auto’s worden uit het centrum geweerd om de rust te bewaren. In het dorp is een klein zeevaartmuseum gehuisvest in een lokaal van een school, dat tegenwoordig toebehoort aan de Fiskárdo Nautical and Environmental Club.Vooral interessant is de sectie die aandacht besteedt aan de Monniksrobben.

Het achterland

In de buurt van Fiskárdo zijn verschillende kleine baaien met de mooiste stranden. Het zijn bijna privé-stranden, gezien de rust die hier heerst. De bomen reiken vaak tot aan de kustlijn en zorgen voor een natuurlijke schaduw. Het binnenland is weelderig begroeid met stoere eiken, afgewisseld door de donkergroene olijfbomen. De wegen kronkelen zich er tussendoor en af en toe ligt er verscholen tussen al dit groen een dorp. Als men deze dorpen zo ziet liggen, heeft men het idee een plaatjesboek door te bladeren. De kleurige daken steken fel af tegen het groen van de begroeiing. Men zegt wel eens dat in sommige plaatsen de tijd lijkt stil te hebben gestaan. Als dat kon, zou dat hier het geval zijn. De sfeer van weleer, de serene rust, alles beantwoordt aan het beeld van vervlogen tijden.

13


Het Áenos-gebergte In het Nationale Park Áenos-gebergte groeien vele zeldzame planten en bomen. Enkele hiervan komen zelfs alleen hier voor. Tevens hebben wilde paarden hier hun woongebied.

Áenos-gebergte

o Dirks uit Heilo door de heer

Mythologie en historie

Het Áenos-gebergte komt veelvuldig voor in mythen en lokale legendes. Een van deze vertellingen gaat over een altaar voor Zeus, de oppergod van alle goden. Restanten hiervan zijn nog steeds te zien. Tevens is er een verhaal bekend uit de tijd van de Venetianen, begin 16e eeuw, over een draak met enorme vleugels die hier gewoond zou hebben. Deze draak was onverslaanbaar en voedde zich met de bewoners van de hellingen. Men was er dus gebaat bij dat dit vreselijke monster gedood zou worden. De broers Brescani slaagden hierin en zij verbrandden het bij de kerk van Ágios Nikólaos. Zij werden rijkelijk beloond en sleten de rest van hun leven als helden. In het zuiden van het eiland, ingesloten tussen Sámi, Argostóli en de zuidkust, ligt het Nationale Park Áenosgebergte. Het hele eiland is bedekt met bergen, maar dit gebied spant qua hoogte de kroon. De Megálos Sóros is 1628 meter hoog. Sinds 1962 is het gebergte een nationaal park. Het is een belangrijke schakel in de ecologische situatie van het eiland en zorgt voor de nodige watertoevoer naar de lager gelegen gebieden. De berg torent zo hoog boven het eiland uit, dat hij ver vanaf zee en zelfs vanaf het vasteland van Griekenland te zien is. Het gebergte wordt grotendeels bedekt door de Kefalonitische spar, de Abies Cephalonica. Deze groeit vanaf een hoogte van 800 meter. Deze spar is zo uniek omdat nergens anders in de wereld deze spar in zo grote getale als een homogene eenheid groeit. De kleur van de spar is donkergroen, bijna zwart, zodat de Venetianen de berg Monte Nero, Zwarte Berg, noemden.Verder groeien er in het gebergte veel zeldzame planten. Het is bekend dat er wel 350 verschillende soorten planten en bloemen voorkomen op de berghellingen. Sommige van deze soorten zijn uniek voor Kefaloniá en komen nergens anders voor. De kruiden die hier voorkomen zijn onder andere mint, valeriaan en oregano. In ieder seizoen komen bloeiende wilde bloemen, zoals irissen, anemonen en cyclamen voor. Een handvol wilde paarden bewonen de hellingen van het Áenos-gebergte.Vooral in de droge zomermaanden laten zij zich zien. Het gebrek aan water maakt dat zij de drinkplaatsen bezoeken.

14

De berg tegenwoordig

Vele vooraanstaande Europese wetenschappers hebben het Áenos-gebergte bezocht en onderzoek gedaan. De laatste eeuwen is het bos op de hellingen in hoeveelheid aanzienlijk geslonken. Doordat het Áenos-gebergte een beschermd natuurgebied is, wordt de ecologische situatie onder controle gehouden door de Griekse staat.


Melissáni en Drogaráti In de omgeving van Sámi zijn twee bijzondere natuurverschijnselen. Het meer van Melissáni en de grot van Drogaráti. Een bezoek aan beide is even indrukwekkend.

Het meer van Melissáni

In het meer van Melissáni komt het water dat aan de kust bij Argostóli, in de lagune van Kathávotres, onder de grond verdwijnt, weer aan de oppervlakte. Hierdoor raakt het zoute zeewater vermengd met het zoete bodemwater. Het meer is deels gelegen in een grot, 500 meter verwijderd van de kust. Doordat een deel van de bovenkant van de grot, het dak, ooit is ingestort, is een gat van 50 bij 40 meter ontstaan op een hoogte van 25 meter. De kleur van het water verandert constant door de binnenvallende zonnestralen. Het meer zelf is 163 meter lang, 25 meter breed en 10 tot 40 meter diep. In 1963 werd onder leiding van Spýros Marinátos door een groep archeologen een tegel van klei gevonden. Hierop was een afbeelding te zien van de bosgod Pan omringd door dansende nimfen. Tevens werd er op dit eilandje een afbeelding gevonden van een vrouwenfiguur. Tegenwoordig kan men zich laten varen met een roeiboot over het meer.

De grot van Drogaráti

Ten zuidwesten van Sámi ligt de grot van Drogaráti, dicht bij het dorp Haliotáta. De grot bestaat uit twee ruimtes. De eerste ruimte is deels ingestort. Een gang van 44 meter lang leidt naar de tweede ruimte, die circa 65 bij 45 meter en 20 meter hoog is. Er zijn indrukwekkende formaties van stalagmieten en stalactieten te zien. Door de uitstekende akoestiek in deze grot, worden hier soms concerten gehouden. De grot is pas in 1951 ontdekt. Het verhaal is dat het thuiseiland van Homerus’ Odysseus, Itháki zou zijn. De waarheid hiervan is een levendige discussie onder de bewoners.Volgens velen zou dit niet Itháki zijn, maar Kefaloniá. De grot van Melissáni zou de in het verhaal beschreven Grot van de Nimfen zijn. De gevonden afbeelding zou deze bewering staven.

15


Ássos loop der jaren hebben verschillende volken zich meester gemaakt van het fort. Op een gegeven moment verloor Ássos zijn importantie. Tegenwoordig doet men erg zijn best het fort in een goede staat te behouden. Delen van de muren, de ingang, de militaire barakken en de kerk zijn nog steeds duidelijk herkenbaar aanwezig.Vanaf het fort heeft men een schitterend uitzicht over het dorp, de zee en in de verte het strand van Mírtos.

Mírtos

Men kan wel zeggen dat dit het meest pittoreske dorp van Kefaloniá is. Als men het dorp nadert, zal menige mond openvallen van verbazing, zo mooi is het gelegen met twee prachtige baaien aan weerszijden van de dorpskern. Het dorp Ássos wordt geflankeerd door enkele schitterende stranden. Wanneer men richting Ássos gaat, door de bergen, ziet men het dorp beneden op een schiereiland aan zee liggen. De weg slingert zich naar beneden en wanneer men bij de rand van het dorp aankomt, ziet men direct de tegen de berghellingen aangeplakte huizen. De oude, Venetiaanse huizen, in enigszins vervallen staat, geven de belangrijkheid van Ássos in vroeger tijden aan. Het huidige dorp heeft het authentieke karakter goed kunnen bewaren. Op het dorpsplein zijn enkele tavernes onder de schaduw van de platanen. De meeste terrassen grenzen direct aan de haven.

Het fort

Op de heuvel achter het dorp domineert het oude fort (1574). In dat jaar zond het bestuur van Kefaloniá een verzoek naar de machthebbers in Venetië, om een fort te bouwen ter bescherming van de bevolking van het eiland. Venetië vond het een goed plan en stemde toe en startte in 1593 met de bouw. Twee jaar later was het klaar. In de

16

Ten zuiden van Ássos ligt het schitterende strand van Mírtos. Door verschillende organisaties is dit strand verkozen een van de mooiste stranden van Griekenland en door sommige zelfs als het mooiste van heel Europa. Zowel de aanblik van bovenaf als een duik in de golven zullen de bezoeker verrassen. Zo bijzonder zijn de vele kleurschakeringen hier. De ondergaande zon vervolmaakt dit kleurige tafereel. Het is beslist de moeite waard om dit eens mee te maken.


Sámi en omgeving Centraal gelegen aan de oostkust van Kefaloniá, biedt deze havenplaats een bedrijvigheid die een haven waardig is. De veerboten komen hier met veel bombarie binnen en vertrekken weer met dezelfde levendigheid.

uit Helmond van de Vorst er he de or do Sámi

Sámi vroeger

Sámi was in de oudheid bekend als Same en was een van de vier belangrijke stadstaten op Kefaloniá, de zogenaamde Tetrapoli. De toenmalige haven van het antieke Same lag ongeveer op de dezelfde plaats als de huidige haven van Sámi. De gunstige ligging viel ook de bewoners in de oudheid al op. Zo was Same in de vroege jaren van de 2e eeuw v.Chr. een belangrijke haven voor de Romeinen. Toen in 189 v.Chr. drie van de vier stadstaten van Kefaloniá zich overgaven aan Rome, bood de vierde stadstaat, Same, heldhaftig tegenstand. Zij stichtten een eigen acropolis onder de naam Kyátis. Deze blokkade hield vier maanden stand. Na de overwinning door de Romeinen werden de overlevenden van de strijd verkocht als slaven en werd Same een belangrijke Romeinse vestingplaats. Zij planden van hieruit diverse militaire aanvallen op de rest van Griekenland. Kefaloniá was om twee redenen belangrijk

voor de Romeinen. Ten eerste vanwege de aanwezigheid van bossen op het eiland. Dit was een waardevolle bron voor het hout dat nodig was voor het bouwen van schepen. De tweede reden was de aanwezigheid van piraten op het eiland. De piraten vielen voortdurend de Romeinse vloot aan die in de Ionische Zee voer. Door zelf een standplaats op het eiland te hebben, konden zij de piraten bevechten en uit het gebied weren. De heuvels van de Ághi Fanéndes en Paliókastro, die uitkijken op het huidige Sámi, herbergen vandaag de dag verschillende restanten van muren van de antieke acropolis Kyátis. Aan de voet van de heuvel Ághi Fanéndes ligt een plaats die in de volksmond Rakospito genoemd wordt. Dit is waarschijnlijk een verbastering van het woord drakospito, dat Grieks is voor drakenhuis. Hier staan de ruïnes van een Romeins gebouw. In de directe omgeving werden vloermozaïeken en een bronzen hoofd gevonden. Dit hoofd is tentoongesteld in het Archeologisch Museum in Argostóli. Op de hellingen van Ághi Fanéndes zijn ook ruïnes te bezichtigen van het gelijknamige klooster uit de 13e eeuw. Dit klooster is bewoond geweest tot de 19e eeuw en daarna verlaten. De kapel van Ágios Nikòlaos in de buurt, herbergt enige bijzondere fresco’s.

17


Sámi en omgeving

Sámi tegenwoordig

Tegenwoordig is Sámi een gezellige havenplaats waar het een drukte van belang is. De vissers zijn bezig met het binnenhalen van hun vangst en het verzorgen van hun netten. De veerboten meren af en aan. Het is een belangrijke aanlegplaats voor de veerboten die de Ionische eilanden met elkaar verbinden. De kade is een aaneenschakeling van tavernes en cafés met gezellige terrassen. Een avond flaneren langs de boulevard is een genot voor zowel de wandelaar als de bezoeker van de terrassen. Kijken en bekeken worden is hier een amusante bezigheid, voornamelijk voor de Grieken zelf. De grote kerk van Theotokos in het midden van het dorp valt direct bij binnenkomst op. In de kerk is de icoon van Panagía Glokofilóussa, de Heilige Maagd van de Tederheid, te bezichtigen. Zij is de beschermheilige van Sámi en vormt

18

een belangrijke kunstschat van het eiland. De icoon dateert uit 1736, en hoewel ongesigneerd, waarschijnlijk vervaardigd door Stefanos Tzangarolas of één van zijn leerlingen. Het laat de stijl zien onder invloed van de renaissance uit West-Europa. In de directe omgeving van Sámi zijn diverse stranden te vinden. Een van de mooiste is het strand van Antísamos. De kronkelige weg die naar dit strand leidt, biedt na iedere bocht weer een ander uitzicht. De omgeving is weelderig begroeid en de bomen staan tot aan de weg. Uiteindelijk na de laatste bocht ligt het strand, lieflijk aan de zee. Hier en in de omgeving van Sámi zijn in het jaar 2000 voornamelijk de opnamen gemaakt voor de film Captain Corelli’s Mandolin naar het gelijknamige boek van Louis de Bernières.


Huize Vangélis Net buiten Sámi ligt Huize Vangélis. De groene omgeving zorgt voor een rustieke sfeer. De vriendelijke eigenaar is vaak bij de woningen aanwezig, waar hij zich bezighoudt met zijn rozentuin. Hij is zeer behulpzaam en zal er alles aan doen om uw verblijf te veraangenamen. Huize Vangélis bestaat uit twee gebouwen. Het eerste gebouw bevat vier ruime studio’s op de begane grond en vier op de eerste etage. De studio’s type B zijn netjes ingericht en geschikt voor 2 tot 3 personen. Er staan twee eenpersoonsbedden of een tweepersoonsbed. Tevens staat er een sofabank die een slaapplaats biedt aan de eventuele derde persoon. Er is een kitchenette. De badkamer beschikt over

een douche en toilet.Vanaf het ruime balkon heeft men een weids uitzicht over de omgeving.Vanaf de eerste verdieping zelfs tot aan de zee. In een van de studio’s, type A, ontbreekt de ruimte voor een sofa en is daardoor geschikt voor 2 personen. Deze is op de begane grond gelegen. Uiteraard ontbreekt een balkon met zitje niet. Tevens is er een vrijstaande bungalow die geschikt is voor 2 tot 5 personen. Deze is omringd door een ruime veranda. De L-vormige woonkamer heeft een open keuken met eethoek en een sofa, die tevens slaapplaats biedt aan de eventuele vijfde persoon. De woning beschikt over twee slaapkamers, een met een tweepersoonsbed en de ander met twee eenper-

soonsbedden. De badkamer heeft een douche en een toilet. Zowel de woning als de studio’s beschikken over airconditioning, die niet bij de prijs is inbegrepen, televisie en wifi.Voor de studio’s bevindt zich het zwembad met rondom

ligbedden. Schoonmaak en wisseling van linnengoed en handdoeken vinden driemaal per week plaats. De afstand van Huize Vangélis naar het centrum van Sámi is 1200 meter. Het strand van Sámi ligt op 900 meter.

19


Karavómilos Kop

Dit badplaatsje heeft zich genesteld aan de oostkust van het eiland, in de directe omgeving van Sámi. Het dorpse karakter biedt een echte Griekse charme. Terrasjes, tavernes en enkele minimarkten zorgen dat de bezoeker niets tekort komt. Tussen Sámi en Agía Efimía ligt het rustige plaatsje Karavómilos. Het heeft zijn naam te danken aan het rad van een oude raderboot, die hier aan de kust stond en ronddraaide op de kracht van het in zee uitstromende water. Op de strook tussen het meer van Karavómilos en de zee is nog steeds een waterrad te zien. Er is een wandelpromenade die leidt naar het dorp Sámi, dat drie kilometer verderop gelegen is. In Karavómilos zijn enkele traditionele tavernes, een minimarkt en een bakker. Het

20

rtekaas en or de heer Ko Karavómilos do ag oen uit Den Ha mevrouw Griffi

heeft ook een klein haventje, waar de vissers ’s morgens vroeg hun bootjes aanmeren, om de tavernes van verse vis te voorzien. Het strand strekt zich uit langs de kust bij het dorp. Agía Efimía ligt op zes kilometer afstand en heeft een gezellige haven met diverse tavernes.


Huize Anna Huize Anna is gelegen aan het begin van het dorp Karavómilos en beschikt over drie studio´s en een appartement. Het strand van Karavómilos ligt voor de deur en om dit te bereiken hoeft u slechts de weg over te steken. De studio´s en het appartement liggen op de eerste verdieping, terwijl de eigenaar op de begane grond woont. De studio’s zijn geschikt voor 2 personen en het appartement biedt plaats aan 2 tot 3

personen. Ze zijn netjes ingericht en beschikken over een keuken met een eethoek. De studio´s hebben twee eenpersoonsbedden of een tweepersoonsbed en de badkamer beschikt over douche en toilet. Het balkon is voorzien van een zitje en geniet van royaal uitzicht over zee. Het appartement is gelijk aan de studio´s, heeft een tweepersoonsbed, en een kamer waar zich een sofa bevindt die slaapplaats biedt aan de eventuele derde persoon. Ook hier uiteraard

het balkon met geweldig uitzicht over zee. In alle woningen is airconditioning aanwezig, die is inbegrepen bij de prijs, televisie en wifi. De schoonmaak en wisseling van het linnengoed vinden tweemaal per week plaats, terwijl de handdoeken driemaal in de week gewisseld worden. De boulevard leidt u direct naar Karavómilos waar enkele tavernes en een minimarkt zijn. Het strand van Karavomilos bevindt zich voor de deur en op korte afstand zijn diverse kleine baaien.

21


Villa’s Pinelópi en Irinéos Deze twee stijlvolle, vrijstaande villa’s liggen in een rustige omgeving, aan de rand van het dorp Karavómilos. De woningen zijn sfeervol en modern ingericht en van alle gemakken voorzien. De woningen liggen naast elkaar en zijn gescheiden door een heg.

Villa Pinelópi

De villa is geschikt voor 2 tot 5 personen en beschikt over een royale woonkamer met een decoratieve open haard, twee comfortabele sofa’s, een televisie en er staat een eethoek. De keuken is compleet ingericht en heeft een vaatwasser en een wasmachine.Voor de vijfde persoon (kind) wordt een stretcher bijgeplaatst in de woonkamer. Tevens bevindt zich een apart toilet op de benedenverdieping.Vanuit de woonkamer komt men op het ruime terras bij het zwembad. Een trap leidt vanuit de woonkamer naar de bovenverdieping, waar zich twee slaapkamers bevinden met ieder een eigen badkamer

22

met douche en toilet. Een slaapkamer beschikt over een tweepersoonsbed en de ander over twee eenpersoonsbedden. Beide slaapkamers hebben openslaande deuren naar een eigen balkon. Er is airconditioning in de slaapkamers, die is inbegrepen bij de prijs. Tevens beschikt Villa Pinelópi over wifi. De villa wordt driemaal per week schoongemaakt. Dan worden tevens de handdoeken en het bedlinnen vervangen. Rondom het zwembad van Villa Pinelópi staan enkele zitjes en comfortabele ligbedden om een verblijf hier te veraangenamen. Karavómilos bevindt zich op 800 meter van de villa’s. De afstand naar het strand is 1300 meter.

Doordat de villa’s zijn gelegen op een berghelling, heeft u schitterend uitzicht op de baai en het dorp van Sámi. De villa’s beschikken elk over een privé zwembad in de tuin met een terras rondom met ligbedden.


Villa Irinéos

Deze villa is geschikt voor 2 tot 5 personen en heeft een comfortabel ingerichte woonkamer, twee sofa’s en een televisie.Verder beschikt het over een mooie grote keuken met eethoek. De open keuken is volledig en compleet ingericht en heeft een vaatwasser en een wasmachine. Er is een apart toilet.Voor de vijfde persoon (kind) wordt een stretcher in de woonkamer bijgeplaatst. Een trap in de woonkamer leidt naar de bovenverdieping, waar zich twee slaapkamers bevinden. De ene beschikt over een tweepersoonsbed en een badkamer met zitbad en toilet. De tweede slaapkamer beschikt over twee eenpersoonsbedden en een badkamer met douche en toilet. Beide slaapkamers komen via

openslaande deuren uit op een inpandig balkon met zitje. Hier heeft men een prachtig uitzicht over de baai van Sámi. Er is airconditioning in de slaapkamers, die is inbegrepen in de prijs. Tevens beschikt Villa Irinéos over wifi. De villa wordt driemaal per week schoongemaakt. Dan worden tevens de handdoeken en het bedlinnen vervangen. Rondom het zwembad van Villa Irinéos staan enkele zitjes en comfortabele ligbedden om een verblijf hier te veraangenamen. Karavómilos bevindt zich op 800 meter van de villa’s. De afstand naar het strand is 1300 meter.

23


Agía Efimía

In een diepe baai aan de oostkust van Kefaloniá ligt de havenplaats Agía Efimía. Het dorp is genoemd naar de gelijknamige witte kerk aan de kade. Agía Efimía is zeer geliefd bij zeilers. In de zomermaanden liggen in de haven diverse zeiljachten. De statige huizen aan de haven getuigen van de belangrijke functie van de plaats in vroeger tijden. Tegenwoordig is Agía Efimía een gezellige plaats. De haven biedt een ruime keuze aan tavernes waar het goed toeven is.

De omgeving

In de directe omgeving vindt men de restanten van een Romeinse villa met mooie mozaïeken. Tevens zijn in de omgeving van Agía Efimía overblijfselen gevonden van antieke waterpijpen, drainage- en verwarmingssystemen. De kust wordt hier afgewisseld door rotsen en kleine stranden. Landinwaarts liggen enkele dorpen met een authentiek karakter. De moderne tijd heeft hier weinig invloed op het dagelijkse leven.Vooral het dorp Makriótika is een pittoresk dorp en bekend vanwege de kaas die hier gemaakt wordt. Deze hele regio staat hier overigens om bekend.Vooral de feta van deze streek is erg lekker. Door de veelvuldigheid aan soorten gras en planten die de schapen en geiten eten, geven ze melk met een specifieke smaak. Niet alleen de feta heeft een grote faam, ook de mizithra, de kefalotiri en de gravièra zijn niet te versmaden kazen die hier vandaan komen.

24


Huize Georgía Het kleurige Huize Georgía is rustig gelegen aan het begin van het dorp, op de uitlopers van de berghellingen van de omgeving. De appartementen bevinden zich op de eerste verdieping. Doordat de eigenaar in de directe omgeving woont, is hij regelmatig aanwezig om u behulpzaam te zijn. Huize Georgía bestaat uit drie appartementen. De balkons hebben door de ligging een mooi uitzicht over de haven en de zee. Appartement type A, geschikt voor 2 tot 4 personen, is het grootste van de drie. Het beschikt over een ruime woonkamer met een fauteuil en een sofabank, die uitgeklapt slaapplaats biedt aan de eventuele derde persoon.Voor de eventuele vierde persoon wordt een stretcher bijgeplaatst. De enigszins separate keuken is volledig ingericht en er staat een eethoek. In de slaapkamer staan twee eenpersoonsbedden en de openslaande deuren leiden naar het grote balkon, dat ook vanuit de keuken bereikbaar is. De badkamer beschikt over douche en toilet. Op het grote, halfronde balkon aan de voorzijde van het huis, staat een tafel met stoelen. Het biedt frontaal uitzicht op zee.

Appartement type B, voor 2 tot 3 personen, beschikt over een woonkamer met een uitgebreide keukenhoek. Hier staat een sofa die uitgeklapt tevens dienst doet als slaapplaats voor de eventuele derde persoon. De slaapkamer beschikt over twee eenpersoonsbedden en de badkamer heeft een douche en toilet. Dit appartement heeft een balkon met zitje aan de voorzijde van het huis met frontaal uitzicht op zee. Aan de achterzijde is een tweede terras. Appartement type C, ook voor 2 tot 3 personen, is qua indeling gelijk aan type B. Echetr het balkon met zitje bevindt zich aan de zijkant van het huis, bereikbaar via de openslaande deuren vanuit de woonkamer. Het balkon heeft zijzeezicht, uitzicht over Agía Efimía en de bergen van het achterland. Alle appartementen beschikken over airconditioning, die bij de prijs is inbegrepen, en een televisie. Tevens beschikt Huize Georgía over wifi. De appartementen worden tweemaal per week schoongemaakt en dan worden tevens de handdoeken en het linnengoed verwisseld. De afstand naar het dichtstbijzijnde strand is 100 meter terwijl het centrum op 500 meter afstand is.

25


Huize Natássa Tegen de helling van het dorp Agía Efimía ligt het kleurrijke Huize Natássa. Het gebouw met zowel binnen als buiten vele sfeervolle details, straalt

26

warmte uit. Het is een genot om hier na een dag er op uit getrokken te zijn, terug te keren.

Op de begane grond bevinden zich twee studio’s, elk geschikt voor 2 personen. Er staan twee eenpersoonsbedden en er is een kitchenette met een eethoek. De badkamer beschikt over douche en toilet. Tevens beschikken ze over een ruim balkon met zitje. In een van de studio’s staat bovendien een zitbank.

Er zijn twee appartementen, geschikt voor 2 tot 4 personen (type A), gelegen op de eerste verdieping. De woonruimte heeft een sofabank die uitgeklapt een slaapplaats biedt aan twee personen. Tevens is er een kitchenette en staat er een eethoek. De slaapkamer beschikt over een tweepersoonsbed. De badkamer


beschikt over douche en toilet. Tevens is er een balkon met zitje. Twee appartementen type B zijn geschikt voor 2 tot 3 personen en zijn op de begane grond gelegen. De woonruimte beschikt over een sofa die slaapplaats biedt aan de eventuele derde persoon, er is een kitchenette en een eethoek. De slaapkamer beschikt over een tweepersoonsbed of twee eenpersoonsbedden. De badkamer beschikt over douche en toilet. Er is een balkon met zitje. Het vijfde appartement (type C) is gelegen op de eerste verdieping en is tevens geschikt voor 2 tot 4 personen. In de woonkamer staat een zitbank en eethoek en er is een kitchenette. De slaapkamer heeft een tweepersoonsbed. Tevens staan er twee eenpersoonsbedden in een door een boog van de woonkamer gescheiden ruimte. De badkamer beschikt over douche en toilet. Ook dit balkon met zitje biedt uitzicht over de haven of de zee. Op de bovenste etage van Huize Natássa is een riant penthouse, dat geschikt is voor 2 tot 5 personen. De woonkamer heeft een zithoek, eethoek en een decoratieve open haard. Er is een open keuken. Er zijn drie slaapkamers, twee hebben een tweepersoonsbed en een heeft een eenpersoonsbed. Aan een van de slaapkamers grenst een

badkamer met bad en toilet. Tevens is er een tweede badkamer met douche en toilet. Het penthouse wordt omsloten door een groot hoekbalkon met meerdere zitjes. Het uitzicht is hier formidabel. Vanaf een aantal van de balkons is er fraai uitzicht op de zee of de haven. Huize Natássa beschikt over airconditioning, die bij de prijs is inbegrepen, en televisie. De schoonmaak, wisseling van linnengoed en handdoeken vinden driemaal per week plaats.Vanaf Huize Natássa is het 100 meter naar de kade, het centrum van Agía Efemía en de zee.

27


Wandelen op Kefaloniá Onder begeleiding van een ervaren, Engelstalige gids kunt u genieten van een energiek wandelarrangement over onder andere de kalderimi’s, traditionele keienpaden, van Kefaloniá, door de gevarieerde natuur van het eiland. Het vervoer van uw accommodatie naar het beginpunt van de wandeling en terug aan het einde van de dag zijn inbegrepen. Deze wandelingen zijn geschikt voor iedereen met een goede conditie.

Dag 1 Aankomst op Kefaloniá Dag 2 Koulouráta – Grizáta – Agíos Fanentes - Agrílion

De wandeling van vandaag gaat van start in het dorp Koulouráta. We passeren het dorp Mouzakata, waar de restanten van dit in de WOII verwoeste dorp te zien zijn. Ook worden de oude dorpjes Grizata en Zervata aangedaan.Voordat de wandeling eindigt, passeren we het klooster van Agía Fanentes. Deze omgeving werd al bewoond sinds het Myceense tijdperk. In het begin van deze relatief lichte wandeling is er een prachtig zicht op de bergen en tegen het einde is er een mooi zicht op de golf van Sámi en Agía Efimía. Hoogteverschil: 360 m Wandeluren: 5

Dag 3 Thématon – Vlacháta Karavómilos

Het klooster van Thèmaton is uw startpunt. Onderweg naar de berg Ágios Dinatí komt u langs diverse ruïnes. U wandelt verder door een kleurrijke natuur, ondertussen genietend van mooie uitzichten over zee en bereikt de ruïnes van Vlacháta. U ziet hier de restanten van een oude kerk en een school. Na ongeveer drie kwartier doemen de overblijfselen van Livathináta en het uitgestrekte landschap met olijfbomen voor u op. Al wandelend door dit geheel andere landschap bereikt u het dorp Pouláta, met typische houten huizen. Hoogteverschil: 510 m Wandeluren: 5

Dag 4 is een rustdag Dag 5 Antísamos – Póros

De wandeling van vandaag gaat via een fantastische route maar is ook meteen de pittigste. U start vanaf het strand bij Antísamos van waaruit spoedig het pad landinwaarts richting de bergtoppen gaat. Binnen een korte tijd overbrugt u 500 meter hoogteverschil.Van oudsher is het uitzichtpunt Venezian bijzonder omdat men op deze plek vroeger met toortsen trachtte de boten op veilige wijze binnen te loodsen. Het merendeel van de wandeling gaat over een smal, stenen pad in de schaduw van de bomen. Halverwege komt u bij het strand van Koutsoupiá. Het laatste deel van de route gaat via een onverharde weg naar Póros. Hoogteverschil: 500 m Wandeluren: 8 Er zal een alternatieve route gelopen worden indien de temperaturen te hoog zijn.

Dag 6 Agíos Elefthérios Áenos National Park - Agrapidiés

Vandaag brengt u een bezoek aan het Áenos-gebergte, met onder meer een prachtig dennenbos dat zich uitstrekt tot de berg Róudi (1124 m). In de buurt van Gióupari bevinden zich enkele ruïnes. Hier vandaan heeft u een mooi uitzicht over de baai van Sámi, de verschillende kustplaatsen en bij helder weer zelfs de eilanden Itháki en Lefkas. Tijdens de wandeling ziet u onder andere het Lóurdas-strand en het klooster van Ágios Gerássimos. Na enige tijd het hobbelige bergpad te volgen, arriveert u in het Áenos-gebergte, met een overweldigende natuur. Daarna wordt de terugtocht aanvaard richting Agrapidiés, waar de tocht van vandaag eindigt. Hoogteverschil: 300 m Wandeluren: 4

Dag 7 is een rustdag Dag 8

Transfer naar de luchthaven voor de terugreis naar Nederland of naar een van de vakantiewoningen uit ons aanbod voor een verlenging.

28


Epiros

Combinaties met Kefalonia Kefaloniá is gemakkelijk te combineren met een van de andere bestemmingen van Ross Holidays. Onderstaand de meest voor de hand liggende. Transfers kunnen via onze agentschappen ter plaatse voor u worden geregeld en indien gewenst kan de host(ess) u assisteren bij het maken van de reservering voor de bootovertocht. Alle wetenswaardigheden over deze bestemmingen vindt u in de aparte brochures, die wij u met plezier op verzoek toezenden.

Kefaloniá en Itháki

Itháki ligt voor de oostkust van Kefaloniá en is een lieflijk eiland. De bootovertocht neemt slechts weinig tijd in beslag. Een perfecte gelegenheid om deze twee zo verschillende eilanden te combineren. Kefaloniá, indrukwekkend mooi en groots in tegenstelling tot het lieflijke en pittoreske Itháki. Het groene landschap van Itháki maakt het eiland zeer geliefd bij wandelaars. Als bezoeker kunt u hier niets anders doen, dan u overgeven aan de sfeer die het eiland uitademt.

Parga

Lefkas Itháki Pátra Kefaloniá Kilíni Pelopónnesos

Kefaloniá en de Pelopónnesos

De Pelopónnesos is de bakermat van Griekenland en heeft vele interessante opgravingen en ruïnesteden zoals Mycene, Olympía en Mistrás. In het zuiden ligt het Táïgetos-gebergte met een adembenemend landschap. In de provincie Messinía ligt de bijzondere streek Mani met karakteristieke torendorpen en Byzantijnse kerkjes. De meest westelijke landtong heeft een heel ander karakter, met glooiende heuvels en uitgestrekte zandstranden.

Kalamáta

Kefaloniá en Lefkas

Lefkas is een betrekkelijk klein en bijzonder mooi eiland. Het heeft aan de westkust steile, grillige rotsklippen afgewisseld met fraaie zandstranden, terwijl aan de oostkust levendige havendorpen liggen met daartussen kiezelstranden met bomen tot aan de zee. Het binnenland van Lefkas is bergachtig. Een tocht naar de bergdorpen laat het Griekse leven van alledag zien. Lefkas is een eiland, maar tegelijkertijd ook een deel van het vasteland. Het is in het uiterste noorden door een smalle landtong verbonden met het vasteland.

Kefaloniá en Épiros

Via het eiland Lefkas reist u middels een brug zo naar Épiros. Wellicht is het een idee een autorondreis te maken door dit interessante gebied. U maakt een tocht langs de bijzondere Zagória-dorpen en door het prachtige berglandschap van Épiros. Door het gebruik van leisteen vallen de huizen en bruggen nauwelijks op tegen de achtergrond van de bergen. Natuurlijk is het ook mogelijk te kiezen voor een verblijf in het pittoreske Parga aan de kust. De prachtige stranden vormen een perfecte combinatie met het achterland, dat rijk is aan bezienswaardigheden.

29


De specialistische keuze van Ross Holidays in Op deze pagina’s geven wij u een overzicht van onze bestemmingen, elk met een eigen karakter en charme. De bewoners zijn overal gastvrij, behulpzaam en vriendelijk. Van de meeste bestemmingen hebben wij aparte brochures beschikbaar. Zo kunt u vooraf zelf bepalen welke u wilt ontvangen, of misschien wel allemaal.

Kea

Nieuw

Door de Grieken Tzia genoemd en vanaf 2015 toegevoegd aan het aanbod. Uniek, authentiek en bijzonder zijn de sleutelwoorden voor dit eiland.Voor de Griekenlandliefhebber een ware ontdekking. Het netwerk van wandelpaden leidt naar de mooiste stranden. Kéa is gegarandeerd een vakantie met en tussen de Grieken.

Corfú Deze ‘Groene Parel’ is rijk aan pijnbomen, cipressen en olijfbomen. Aan de westkust liggen verscholen stranden in diepe baaien. De oostkust kenmerkt zich door schitterende panorama’s over de zee en het vasteland. De stad is als een openlucht museum sprekend door de invloeden van verschillende overheersers.

Lefkas is een prachtig eiland met aan de westkust steile rotsklippen die afgewisseld worden met fraaie zandstranden en de zee is hier turkoois van kleur. De oostkust heeft sfeervolle havendorpjes met daartussen schaduwrijke kiezelstranden. In het bergachtige binnenland zijn dorpen waar men in het verleden lijkt te leven.

Kefaloniá heeft een schitterende, grillig gevormde kustlijn. De beboste bergen van het Áenos-gebergte bereiken een hoogte van 1628 meter. Kloosters en burchten, kathedralen en musea, u vindt het hier allemaal. De lieflijke plaatsjes aan de oostkust vormen een mooie uitvalsbasis om het eiland te ontdekken.

Itháki ligt naast Kefaloniá en is bekend als de thuishaven van Odysseus. Het landschap is prachtig door de Adelaarsberg en kent slechts enkele dorpen en een aantal schilderachtige baaitjes. Ondanks de geringe afmeting heeft het een grote aantrekkingskracht en kent het vele terugkerende gasten.

Épiros heet de provincie in het noordwesten van Griekenland. De kustplaats Parga met fraaie stranden, sfeervolle winkelstraatjes en een gezellige boulevard, is een prima uitvalbasis voor verkenning van het indrukwekkende achterland; het Zagória-gebied met de unieke bergdorpen is een absolute aanrader.

Andros en Tinos behoren tot de Cycladen. Ondanks naast elkaar gelegen, elk met een eigen karakter. Andros is groen en gemoedelijk met prachtige stranden en is als eerste bereikbaar vanaf Athene. Tinos heeft de hectiek van de stad, een bekend bedevaartsoord, en de rust van de rest van het eiland als tegenhanger.

Lesbos is een groot en veelzijdig eiland met gezellige dorpen, mooie natuur en fraaie stranden. Het is vooral de sfeer en de grootsheid van het eiland, die de bezoeker zal bevangen. Aan één bezoek heeft men hier zeker niet voldoende om alles te kunnen ontdekken.

Chios is een bestemming voor wie op zoek is naar tradities en cultuur. Het eiland heeft een interessant landschap met weelderige begroeiing en mooie stranden. Bijzonder zijn onder andere de middeleeuwse dorpen met muurversieringen en de Byzantijnse monumenten.

Samos is een eiland met blauwe zeeën, groene natuur, prachtige stranden en witte huisjes. Natuurliefhebbers gaan graag naar Samos vanwege de veelzijdigheid van het eiland. De historische overblijfselen op het eiland bieden ook de cultuurminnende bezoekers mogelijkheden.

Pelopónnesos is de bakermat van Griekenland. In het zuiden ligt het Táigetos-gebergte met een spectaculair landschap, karakteristieke torendorpen en Byzantijnse kerkjes. Ook de meest westelijke landtong wordt gekenmerkt door een prachtige natuur en uitgestrekte zandstranden.

30


Griekenland Thassos Al eerder via onze website te reserveren en nu ook gepresenteerd in een brochure. Wandelen, stranden, groene natuur, de skala’s aan de kust en de authentieke bergdorpen bieden de bezoeker een gevarieerde vakantie. We zijn erin geslaagd een uniek aanbod aan vakantie­ woningen te selecteren, geheel vernieuwd waarvan sommige direct aan zee.

Thassos

Skópelos Corfú

Pílion

Épiros

Lefkas Kefaloniá Pílion met Skópelos en Alonissos Pilion is een gebied van legenden en tradities met een overweldigende natuur, indrukwekkende bergdorpen, gezellige kustplaatsen en mooie stranden. Skopelos en Alonissos zijn een paradijs voor natuurliefhebbers. Dit alles omzoomd door prachtige stranden.

Evia en Skyros Op veelzijdig Évia bieden wij de keuze tussen het robuuste zuiden en het meer lieflijke noorden. Met als gemeenschappelijke deler de weelderige natuur en de prachtige stranden. De overstap naar Skyros is snel gemaakt. Het eiland is voor enkelen een oude bekende in ons aanbod.

Kýthira is een stukje ongerept Griekenland. Een doolhof van wegen en paden laten u het authentieke eiland ontdekken. Lieflijk en ruig, met deze woorden is Kýthira in het kort te omschrijven. Deze combinatie is even verrassend als het eiland zelf.

West-Kreta heeft mooie zandstranden, levendige badplaatsen en een indrukwekkend achterland. De hoofdplaats Chaniá-stad is met recht pittoresk te noemen en laat de invloed van de Venetianen duidelijk zien. West-Kreta heeft u veel te bieden aan bezienswaardigheden en is landschappelijk gezien zeer boeiend.

Alónissos Skyros Évia

Lesbos

Chios

Itháki

Andros

Samos

Tinos Pelopónnesos

Kéa

Kýthira West-Kreta Zuid-Kreta

Zuid-Kreta is een mooi deel van Kreta met een bergachtig landschap en geweldige stranden. De sfeer van weleer is hier nooit opgetrokken. Een ideaal uitgangspunt voor het maken van wandelingen in het achterland. Ook tochten met de auto brengen u bij spectaculaire schouwspelen van de natuur.

Zeilvakanties Ga in flottielje, zelf of met een schipper op ontdekkingstocht langs de vele baaien van de Griekse kust. Actieve vakanties Trekkings en wandelingen in verschillende delen van Griekenland zijn opgenomen in de brochures per bestemming. Wintervakanties Voor echte Griekenlandliefhebbers. Programma’s op maat, een autorondreis of een citytrip

Voor informatie zie onze website www.rossholidays.nl

31


Ross Holidays richt zich uitsluitend op Griekenland. U vindt ons aanbod op de eilanden Corfú, Lefkas, Kefaloniá, Itháki, Thássos, Skópelos, Alónissos, Kéa, Évia, Skýros, Andros, Tinos, Lesbos, Chios, Samos, West-Kreta, Zuid-Kreta en Kýthira, de schiereilanden Pelopónnesos en Pílion, en de provincie Épiros met Parga en de Zagória.

Ross Holidays biedt In elk van de zomerbrochures vindt u een keur aan vakantiewoningen, autorondreizen, wandelen/ trekkings en zeilen. Mogelijkheden om bestemmingen te combineren of binnen een bestemming in verschillende plaatsen te verblijven, zijn er ook. De Nederlands sprekende reisleiding en/of de lokale agenten ter plaatse aanwezig voor de gasten van Ross Holidays informeren u hier graag over het gebied, de mogelijkheid voor excursies en autohuur.

De brochures Ross Holidays heeft afzonderlijke brochures van veelal iedere bestemming. U vindt hierin uitgebreide algemene informatie over de bestemmingen, de accommodaties, geschiedenis en cultuur. De trekkings en wandelarrangementen vindt u in de brochure van de betreffende bestemming. Tevens biedt Ross Holidays de mogelijkheid om kennis te maken met Griekenland in de wintermaanden of een citytrip naar Athene of Thessaloníki.

Overboekingen uitgesloten De meeste woningen zijn met garantie ingekocht. Dat wil zeggen dat alleen Ross Holidays er

gedurende het gehele zomerseizoen over kan beschikken. Het is dus niet mogelijk dat dezelfde woning in dezelfde periode per abuis aan verschillende geïnteresseerden toegezegd wordt.

Garantie voor uw vakantie Op ANVR.nl staan de garantieregelingen van de SGR en het Calamiteitenfonds Reizen en tevens de ANVR Reis- en Boekingsvoorwaarden beschreven. Stichting Garantiefonds Reisgelden (SGR) Ross Holidays is aangesloten bij de Stichting Garantiefonds Reisgelden. Alle in dit programma gepubliceerde reizen, met uitzondering van vluchten per lijndienst die geen onderdeel uitmaken van een pakketreis, vallen daarom onder de garantie van SGR. Deze garantie houdt in dat de consument verzekerd is zijn vooruitbetaalde reisgeld terug te krijgen als de wederpartij door financieel onvermogen de overeengekomen tegenprestatie niet kan nakomen. Voor zover de overeenkomst mede het vervoer omvat en de plaats van bestemming reeds is bereikt, wordt zorggedragen voor de terugreis. Zie voor deze voorwaarden www.sgr.nl. ANVR Consumentenvoorwaarden Ross Holidays is aangesloten bij het ANVR. Deze vereniging hanteert strenge normen voor het lidmaatschap en bevordert de kwaliteit van de reizen en van de informatie daarover. De ANVRReisvoorwaarden zijn van toepassing op alle arrangementen door Ross Holidays aangeboden, tenzij uitdrukkelijk wordt aangegeven dat dit niet het geval is. Zie voor de ANVR-Reisvoorwaarden www.anvr.nl.

Stichting Calamiteitenfonds Reizen Ross Holidays is aangesloten bij het Calamiteitenfonds. Alle in dit programma gepubliceerde reizen vallen daarom onder de garantie van het Calamiteitenfonds. Deze garantie houdt in dat u ofwel (een deel van) uw reissom terugkrijgt indien wij de reis als gevolg van een calamiteit niet of niet volledig kunnen uitvoeren, dan wel de noodzakelijke meerkosten vergoed krijgt indien wij als gevolg van een calamiteit de reis moeten aanpassen of u vervroegd moeten repatriëren. Zie hiervoor www.calamiteitenfonds.nl. Voor dit fonds geldt een publieksheffing van € 2,50 per boeking (tot maximaal 9 personen). Duurzaam Toerisme Duurzaam toerisme is niets anders dan reizen en rekening houden met milieu, mensen, natuur en cultuur zodat reizen in de toekomst ook nog mogelijk is. Wij voldoen aan de gestelde verplichtingen conform de eisen van de Stichting Milieuzorg ANVR Reisorganisatoren. U kunt onze milieubeleidsverklaring en milieuprogramma nalezen op onze website. Duurzaam toerisme is niet alleen iets voor reisondernemingen. U bent als vakantieganger ook een onmisbare schakel. Meer hierover op www.anvr.nl.

Ons kantoor Ross Holidays is gevestigd in Wijchen bij Nijmegen en het kantoor staat in het centrum van het dorp. Het pand is in Griekse sfeer ingericht en het enthousiaste team voelt zich hier thuis. De betrokkenheid van het team is groot en zij kunnen uit eigen ervaring veel over Griekenland vertellen; ze zijn vakbekwaam en goed opgeleid. Ook in Griekenland staat enthousiaste reisleiding voor u klaar op de meeste bestemmingen. Zij verwelkomen u bij aankomst, verzorgen de transfers, informeren u over de omgeving en de excursiemogelijkheden en bezoeken u regelmatig bij uw woning om uw vragen te beantwoorden. Indien u een van onze trekkings heeft geboekt, wordt u op de luchthaven ontvangen door de gids. Ook is het mogelijk een zeiljacht te charteren via Ross Holidays. Ross Holidays is een reisorganisatie die de klanten kennis wil laten maken met de Grieken zelf. Kleinschaligheid en persoonlijke benadering zijn de kernwoorden van onze filosofie. Stéfanos Stefánou, de eigenaar van Ross Holidays, houdt steeds zijn ogen en oren wijd open, op zoek naar nieuwe bestemmingen binnen zijn geliefde Griekenland. Bij het inkopen van het product, speelt altijd in zijn gedachten wat hij ú als bezoeker van ‘zijn’ Griekenland zou willen laten zien. U bent meer dan welkom bij ons, onze deur staat altijd open.

De beste weg naar Griekenland

Kasteellaan 28c • Postbus 513 • 6600 AM Wijchen T 024 642 48 48 • F 024 645 16 63 info@rossholidays.nl • www.rossholidays.nl

Ross Holidays vliegt de bestemmingen uit het aanbod aan in samenwerking met transavia.com

Fotografie: Giorgos Agapiou. De inhoud en vormgeving van deze brochure zijn beschermd door het auteursrecht en mogen dientengevolge niet zonder schriftelijke toestemming door derden gebruikt worden.

Een Touroperator


Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.