HISTORYCZNY BYTOM
REZERWUAR Z HISTORIĄ Tekst i zdjęcie: Tomasz Sanecki
Rozpoznaje ją każdy mieszkaniec naszego miasta. Dzisiaj jest jednym z symboli architektonicznych Bytomia, jednak kiedyś pełniła ważną rolę w regulowaniu sieci wodnej w mieście. Mowa o wieży ciśnień przy ul. Oświęcimskiej 29, którą wzniesiono w latach 1934 – 1935, kiedy Bytom znajdował się w granicach III Rzeszy Niemieckiej. Na jej budowę zdecydowano się, aby zastąpić stary obiekt, który w mieście pozostał po podziale Górnego Śląska między Polskę a Niemcy w 1922 roku. Budowę wieży rozpoczęto 18 czerwca 1934 roku, a już w listopadzie gotowy był zbiornik wody. Wiosną 1935 roku wykonano zewnętrzne ściany pomieszczenia zbiornika, kopułę i latarnię, a wkrótce zakończono tynkowanie ściany klatki schodowej i rozpoczęto pierwsze próby związane z napełnieniem zbiornika wodą. Warto dodać, że do budowy wieży ciśnień wykorzystano nie tylko żelbeton, ale również cement portlandzki wysokiej jakości. Mającą rzut dziewięciokąta wieżę oddano do użytku 1 lutego 1936 roku, a jej wykonawcą była znana bytomska firma budowlana Kaller & Stachnik. Na lokalizację budowli wybrano wówczas punkt leżący jak najwyżej nad poziomem morza, dominujący nad resztą miasta, a w okresie mię-
12 | RYNEK 7 | GRUDZIEŃ 2020
dzywojennym obiekt znajdował się przy ówczesnej Gustav Freytagstrasse (dzisiejsza ulica Oświęcimska). Wieżę zbudowano na wysokości 292,50 metrów nad poziomem morza, jej wysokość wynosi 44,30 metra. Wewnętrzna średnica zbiornika wody umieszczonego na szczycie wieży wynosi 14 metrów, zaś jego wysokość 8 metrów. Może on pomieścić do 1000 mszesc. wody. Wieża ciśnień po oddaniu do użytkowania spełniała równocześnie dwa zadania: wyrównywała ciśnienie wody w sieci przewodów miejskich oraz stanowiła rezerwowy zbiornik na wypadek nieprzewidzianego zwiększenia zapotrzebowania na wodę. W 2015 roku zewnętrzny tynk wieży ciśnień został oczyszczony i odmalowany, zaś rok później – 16 marca 2016 roku – należący do Bytomskiego Przedsiębiorstwa Komunalnego obiekt został wpisany do rejestru zabytków nieruchomych województwa śląskiego.
