Invitation to Dinner

πρόΣκληΣη Σε δειπνό

η αναπληρωτρια γενικη Διευθυντρια και Διευθυντρια επικΟινωνιασ τησ στεγησ γραμματων και τεχνων τΟυ ιΔρυματΟσ ωναση, αφρΟΔιτη παναγιωτακΟυ, πρΟσκαλεσε σε ΔειπνΟ τΟν σκηνΟθετη Δημητρη καραντΖα στΟ galaxy Bar & resTauranT τΟυ hilTon αθη-

νων. απΟ τΟν Δημητρη παπαΔΟπΟυλΟ / φωτΟγραφια: Βαγγελησ κυρησ

afrodiTi panagioTakou, The depuTy managing direCTor and CommuniCaTions manager of The onassis CulTural CenTre, inviTed direCTor dimiTris karanTzas To dinner aT The galaxy Bar & resTauranT in The hilTon aThens.

By dimiTris papadopoulos / phoTo: vagelis kyris

Ποια αφορμή σάς φέρνει εδώ ως συνδαιτυμόνες; Α.Π.: Προσκάλεσα τον Δημήτρη Καραντζά από περιέργεια. Μέσα από την επιλογή των έργων και τη διαχείριση των κειμένων, προδίδεται η ευφυΐα του, και μάλιστα η συναισθηματική, η οποία με κάνει να θέλω να τον γνωρίσω. Έχει την ικανότητα να καταπιάνεται με τον Δημητριάδη, τον Πίντερ και τη Βιρτζίνια Γουλφ και να συγκινεί εμένα, που έχω μεγάλη επαγγελματική τριβή με το αντικείμενο, έναν έφηβο, αλλά και ανθρώπους που δεν έχουν ξαναπάει στο θέατρο, τόσο στην Ελλάδα όσο και στο εξωτερικό. Και είναι μόλις 28 ετών! Δ.Κ.: Με την Αφροδίτη, έχω αισθανθεί ότι μπορώ να φέρομαι όπως θέλω κι όπως είμαι. Πέρα από την προσωπική συμμετοχή μου στη Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών, πέρυσι με την παράσταση «Κυκλισμός του Τετραγώνου» και φέτος με τα «Κύματα», με κάνει να θέλω να είμαι εδώ το γεγονός ότι η Αφροδίτη, αλλά και όλη η ομάδα της Στέγης, πέρα από τη δουλειά που κάνουν, έχουν την έγνοια να γίνει ο πολιτισμός που παράγεται εξαγώγιμο πνευματικό προϊόν κι επιμένουν στην όξυνση του πνεύματος και της κριτικής σκέψης.

τόσο η διαδρομή της Στέγης, όσο και η σκηνοθετική πορεία του κυρίου Καραντζά ξεκίνησαν στην Ελλάδα της κρίσης… Α.Π.: Πράγματι, και ως συγκυρία, ενίσχυσε ακόμη περισσότερο την ξεκάθαρη άποψή μας ότι έπρεπε να δημιουργηθεί μία πλατφόρμα σύγχρονου πολιτισμού που θα οξύνει την πολιτική σκέψη, την κριτική ικανότητα. Διαφορετικά, δεν θα μπορούσαμε να μιλάμε για σύγχρονο πολιτισμό. Η Στέγη αποτελεί έναν πνευματικό οργανισμό που αφουγκράζεται τα προβλήματα της κοινωνίας και βρίσκεται δίπλα σε σκεπτόμενους ανθρώπους, είτε είναι οι καλλιτέχνες, είτε το κοινό, είτε οι συμπαραγωγοί μας από τη Γαλλία, τη Νέα Ζηλανδία ή τη Λατινική Αμερική. Η αγωνία της εποχής, τότε, λειτούργησε συνεκτικά. Σήμερα, κανείς δεν μπορεί να πει ότι δεν έχει αντιληφθεί τι συμβαίνει, όχι μόνο στην Ελλάδα πια, αλλά παντού: ο πλανήτης φλέγεται. Δ.Κ.: Μέσα στην κρίση, όταν παρουσιάστηκαν ευκαιρίες, αισθανόμουν αμήχανα. Συνηθίζουμε, βεβαίως, να αναφέρουμε το momentum της κρίσης, για να χαρακτηρίσουμε κάποια πράγματα ως πολυτέλεια. Ο πολιτισμός, ωστόσο, δεν είναι πολυτέλεια. Δεν μπορούμε να παρακάμπτουμε τη δημιουργικότητα.

Η δουλειά σας αποτελεί λύση στην κρίση; Α.Π.: Η δική μου δουλειά είναι να πείσω όλους, ακόμη κι εκείνους που δυσκολεύονται να ζήσουν, ότι αξίζει να επενδύσουν 7 ευρώ σε ένα εισιτήριο. Αυτό που θα ζήσεις, θα λειτουργήσει παρηγορητικά, όχι επειδή απλώς θα ξεχαστείς αλλά επειδή θα σε βοηθήσει να κατανοήσεις τι συμβαίνει γύρω σου κι εντός σου, ότι είσαι μέλος μίας κοινότητας που βιώνει κάτι αντίστοιχο.

What brought you here to dine together? a.p.: i invited Dimitris Karantzas to join me out of curiosity. his intelligence, which has emotional undertones, is evident in his choice of projects and approach to the written word, and it was this very intelligence that intrigued me. he is capable of engaging with Dimitriadis, Pinter and Virginia Woolf in such a way that touches me, a seasoned professional with experience in the subject, as well as adolescents and people who have never been to the theatre, either in Greece or abroad! And he’s only 28 years old! d.k.: i feel as though i can behave as i like and be myself with Afroditi. beyond my personal involvement with the Onassis Cultural Center, last year with “The Circle of the Square” and this year with “The Waves”, i want to be here because Afroditi and the entire team of the Onassis Cultural Centre do excellent work, are focused on producing cultural events that are the definition of an exportable intellectual product, and insist on honing intellect and critical thinking.

Both the onassis Cultural Centre and the directing career of Mr karantzas began in Greece in the midst of a financial crisis… a.p.: That’s true, and this strengthened our view that the establishment of a modern cultural platform with the aim to sharpen political thought and critical ability was imperative. Otherwise, we couldn’t begin to even speak of modern culture. The Onassis Cultural Centre is a spiritual organisation that listens to the problems of society and offers support to contemplative people, whether they are artists, audiences or our partners from france, new Zealand or latin America. Thus, the anxiety of our time functions coherently. Today, no person can say that they are unaware of what is happening around them, not just in Greece but everywhere: the entire planet is ablaze. d.k.: When opportunities presented themselves in the midst of the crisis, i felt disconcerted. We often refer to the momentum of the crisis and describe some things as luxuries. Culture, however, is not a luxury. We can’t circumvent creativity.

Can your work offer a solution to the crisis? a.p.: My job is to convince everyone, even those finding it difficult to make ends meet, that it is worth spending 7 Euros on a ticket. The experience will be a comforting one, not just for the escape, but because it will help you understand what is going on around you and within you and that you are a member of a society that is going through similar experiences.

Can a play change your life? a.p.: Of course -and it can stay with you forever. Education and culture are vehicles of social solidarity and materials of social cohesion. The crisis we are experiencing is not only financial, but also ideological and political. it cultivates suspicion, in-

Το ρολόι, ως αντικείμενο είναι ένα μοναδικό και χρηστικό έργο τέχνης. Σε μια από τις πιο όμορφες γειτονιές της Αθήνας, στη συμβολή των οδών Πανεπιστημίου και Βουκουρεστίου, βρίσκεται το κατάστημα ORA KESSARIS. Εδώ οι οι λάτρεις της υψηλής ωρολογοποιίας και όχι μόνο, μπορούν να βρούν συγκεντρωμένες σε ένα χώρο τις δημιουργίες κορυφαίων ονομάτων, όπως οι A.Lange & Sohne, Rolex, Richard Mille, Breguet, BVLGARI, Harry Winston, Jaeger Le Coultre, IWC, OMEGA, Panerai, De Grisogono, UBOAT, αλλά και ειδικά καταρτισμένο προσωπικό, για την άψογη εξυπηρέτηση και των πιο απαιτητικών αγοραστών. The watch is a unique and useful work of art. Ora Kessaris shop located in one of the most charming neighbourhoods of Athens, at the corner of Panepistimiou Avenue and Voukourestiou Street. The enthusiasts of fine watchmaking in the Ora Kessaris shop enriched collections from all the best watchmakers:A.Lange & Sohne, Rolex, Richard Mille, Breguet, BVLGARI, Harry Winston, Jaeger Le Coultre, IWC, OMEGA, Panerai, De Grisogono, UBOAT. From the very first moment, the friendly and professional staff will help you to choose the object of your desire.

ORA KESSARIS: 8 Voukourestiou St. Athens, tel.: +30 210 3711020, KESSARIS Athens, 7 Panepistimiou St. tel.: +30 210 3711010, KESSARIS Golden Hall: 37Α Kifisias Av. Maroussi, tel.: +30 210 6839602, KESSARIS Mykonos, 58 Mat. Andronikou St., tel.: +30 22890 22880, KESSARIS HILTON: 46 Vas. Sofias Av., Athens, tel.: +30 210 7241111, KESSARIS COSTA NAVARINO: Navarino Dunes Messinia, tel.: +30 27230 91119 www.kessaris.gr

ματα κοινωνικής αλληλεγγύης και υλικά κοινωνικής συνοχής. Η κρίση που βιώνουμε δεν είναι μόνο οικονομική, αλλά ιδεολογική και πολιτική. Καλλιεργείται η καχυποψία, η μισαλλοδοξία, το μίσος, ο ρατσισμός. Σκοπός μας δεν είναι να υποκαταστήσουμε την πολιτεία. Είμαστε εδώ για να υποστηρίξουμε κι όχι να αντικαταστήσουμε. Δ.Κ: Είναι σημαντικό να επανέλθει η έννοια του ανθρωπισμού, που έχει ξεχαστεί. Η τέχνη μπορεί να το κάνει αυτό. Δεν μπορεί η κρίση να αποτελεί τη δικαιολογία στο γεγονός ότι η πολιτεία δεν στηρίζει τις παραστάσεις. Το θέμα των επιχορηγήσεων θα πρέπει να λειτουργήσει αξιοκρατικά κι όχι να στραγγαλίσουμε την πρωτοβουλία. Μοιάζει με σχέδιο βύθισης του πνεύματος. Το θέμα δεν είναι να εξεγερθούμε, αλλά να αντιληφθούμε, να σκεφτούμε, να προβληματιστούμε.

Δουλεύετε πολλές ώρες. Υπάρχει ελεύθερος χρόνος για έμπνευση, για έρευνα; Δ.Κ.: Ό,τι κι αν κάνω μέσα στην ημέρα, δεν υπάρχει περίπτωση να μη βρεθώ το βράδυ με τους αγαπημένους μου ανθρώπους. Δεν είμαι η τυπική περίπτωση του «στοχαστή πάνω από το βιβλίο». Ιεραρχώ πρώτα τις σχέσεις κι έπειτα τη δουλειά, διότι οι πρώτες τροφοδοτούν τη δημιουργία. Δεν θα μπορούσα να ανταποκρίνομαι διαφορετικά. Α.Π.: Συμφωνώ. Δεν ξεχωρίζει ο ένας χρόνος από τον άλλο. Ό,τι βλέπεις και ζεις, συνδέεται, αποκωδικοποιείται και επανέρχεται σε απρόσμενες στιγμές. Λειτουργούμε σε πολλά επίπεδα, κι όταν είναι η στιγμή τους, θα έρθουν μπροστά. Μία στιγμή είναι αρκετή, ακόμη και φορές που δεν υπάρχει το πλαίσιο, όπως όταν είσαι με φίλους. Η διάσωση μέσω της τύχης, του αυθόρμητου, έρχεται μόνο όταν ζεις, συναναστρέφεσαι κι εκτίθεσαι.

Η Στέγη Γραμμάτων και τεχνών είναι πλέον πέντε ετών. Ποιο είναι το όραμα για το μέλλον της; Α.Π.: Η υποστήριξη και η απελευθέρωση των δυνάμεων είναι το κοινό όραμα για όλους όσοι δουλεύουμε εκεί: να αποτελούμε σχεδία και να γίνουμε αέρας για τους καλλιτέχνες, για να πάνε εκεί που μπορούν και θέλουν. Ταυτόχρονα, να είμαστε η «στέγη» για εκείνους που επιθυμούν να δουν, εκείνους που δεν έχουν δει θέατρο και θεάματα. Δεν θέλουμε ο θεατής να συμπληρώσει βιογραφικό πριν μας επισκεφθεί. Να απελευθερωθεί, και να δει μ’ ένα twist, όλα όσα συζητάμε και ζούμε. Να δει, να ακούσει, να αισθανθεί και να πολλαπλασιάσει την εμπειρία. Όταν ξαπλώσει, να έχει κάτι να σκεφτεί.

Είστε ένας νέος και πολύ δραστήριος καλλιτέχνης. Η Ελλάδα είναι ασφάλεια ή εμπόδιο; Δ.Κ.: Ο καλλιτέχνης που ζει εδώ έχει περιορισμένα ερεθίσματα. Χωρίς ερεθίσματα, αυτοκτονείς. Δεν θέλω να συνεχίσω να ενδιαφέρομαι μόνο για το τι θα κάνω του χρόνου. Απαιτείται προσωπική αντίσταση. Πήγα για έναν μήνα στις Βρυξέλλες, καλεσμένος ενός φεστιβάλ -έζησα τον αέρα της πόλης, της συναναστροφής με τους κατοίκους, τους θεατές. Ένα βράδυ, μάλιστα, είχε κανονιστεί και συζήτηση με θεατές, οι οποίοι είχαν αποχωρήσει από την παράσταση! Εδώ τραβάμε μία κόκκινη γραμμή και δεν επιστρέφουμε, δεν ζητάμε εξήγηση. Α.Π.: Ο κίνδυνος της ασφάλειας μπορεί να λειτουργήσει και ισοπεδωτικά. Αποφασίζεις αν θες να είσαι μικρό ψάρι σε μεγάλη λίμνη. Είναι θέμα χαρακτήρα και απόφασης, αφορά στο ταλέντο ενός μεγάλου δημιουργού να παίρνει το τίποτα και να το καθιστά σημαντικό. Αυτό είναι το κέρδος: να βλέπουμε, με μία πιο ποιητική ματιά, την καθημερινότητα. Μπορείς να ζήσεις χωρίς τέχνη: δεν είναι προϋπόθεση αλλά λόγος για να ζεις. tolerance, hatred and racism. We don’t aim to replace the State. We are here to support not supplant. d.k.: it is important to restore the forgotten concept of humanism. Art can do that. The crisis should not be an excuse for the State not to support productions. funding should be offered based on merit and initiative should not be obstructed -it drowns the spirit. rebellion isn’t the answer, but understanding, thinking and reflection are.

you work long hours. do you have much free time for inspiration, for research? d.k.: no matter what i do during the day, i will always find time for the people i love in the evening. i’m not your typical “thinker poring over a book”. i put relationships over work, because they feed creativity. i couldn’t function any other way. a.p.: i agree. Each year flows into the next. The things we see and experience are linked, decoded and reformed into unexpected moments. We operate on many levels, and when the time is right, the appropriate one moves to the forefront. A single moment is enough, even at unstructured times, like when you are with friends. Deliverance comes through luck, through spontaneity -it comes through life, socialisation and exposure.

the onassis Cultural Centre is five years old. What is the vision for its future? a.p.: The shared vision of everyone who works there is to support and release the forces: to becomethe raft and the air the artists breathe so they can achieve their goals. Moreover, we want to be the “shelter” for people wanting to see, those who have not seen performances and theatre. We don’t want our audience to write their curriculum vitae before coming to visit us. We hope they will feel release and see everything we talk about and experience with a twist, and watch, listen, feel and multiply the experience. When they lie down for the night, we hope they will have something to think about.

you are a young and active artist. Is Greece a safe haven or obstacle? d.k.: Artists living here are exposed to limited stimuli. Without stimuli, you feel suicidal. i don’t want to continue to be interested only in what i will do the following year. it requires personal resistance. i went to brussels for a month, as a guest at a festival -and experienced the air of the city, interaction with its residents and audience members. imagine that one night a discussion was arranged with audience members who had left mid-performance. here in Greece we would never dream of trying to comprehend what had gone wrong or ask for explanations. a.p.: The danger of a safe haven is that it can be levelling. you need to decide if you want to be a small fish in a big pond. it comes down to character and decisiveness -the talent a great artist has to take something insignificant and turn it into something important. That is what we gain: to see our daily lives in a more poetic way. it is possible to live without art: it is a reason to live rather than a condition for living.