Groep 5 + 6
SAMSAM – midden in de wereld
jn lie i M mi fa ik en
n e t w u h o j c s i t ste e a r W oot r in grecht? e r d n i K
L N
Ik ben wie ik ben en ik heb recht op ballet
en s g i e e ekje j k o Ba ksk lu e g
Start Kinderrechten in NL Elk kind heeft recht op een veilig en gezond leven. Ook in Nederland. Daarom interviewt Samsam deze keer Nederlandse kinderen over kinderrechten. We gaan op bezoek bij asielzoeker Huda. Zij vertelt over haar nachten in de gevangenis. We eten mee bij Jayno. Bij hem thuis staat eten van de voedselbank op tafel. We blijven nu dicht bij huis, maar toch: goede reis! Mirjam Bonting, hoofdredacteur
25
ja a r
pagina
14
speel je wijs
12
pagina
Vijf manieren om jezelf te zijn
LEER SCHAKEN Journalist Karin maakt een filmpje van Safouane (10). Kijk op samsam.net
pagina
2
samsam junior kinderrechten
8
L E K K E R P U Z Z E L
Wat zijn dat eigenlijk kinderrechten? Ieder kind heeft recht op:
Wij zijn broer en zus
eten en drinken
5
gezondheidszorg
pagina
onderwijs
schoon milieu
spel
DEZ GAATE SAMSAM NEDE OVER RLAND
eigen mening eigen geloof, cultuur, taal, identiteit bescherming tegen oorlog en geweld bescherming tegen kinderarbeid
NIEUWE website Check it out!
Samsam gaat over kinderen wereldwijd. Samsam laat zien hoe kinderen samen leven, spelen, delen, leren en samen verantwoordelijk zijn voor de wereld. Wereldburgerschap heet dat.
En verder 4 Allebei een eigen mening
10 Interview met Huda over de gevangenis
pagina MAURICE
onderzoekt zonneenergie
18
16 Paardenposter 20 Boodschappen doen met Jayno
22
Lekkere gelukskoekjes bakken
23 Doe de quiz! 24 Sam & Sam detectives
E N samsam junior kinderrechten
3
Allebei
Eigen mening Foto en interview Wies Ubags
Alle kinderen ter wereld maken hetzelfde mee. Of toch niet? In deze Allebei vertellen Safouane uit Amsterdam en Vitoria uit Rio de Janeiro (allebei 10) over wat ze durven te zeggen. Wie durft het meest?
Vitoria (10)
is heel erg verlegen. Ze vindt het zelfs moeilijk om iets te drinken te vragen bij haar tante thuis. “Maar vroeger was het nog erger. Ik kan nu beter voor mezelf op komen. Een spreekbeurt houden gaat ook steeds beter.”
“Ik ben tegen pesten. In onze klas wordt wel eens geplaagd, maar dat is iets anders.”
“Als ik mensen niet ken, doe ik mijn mond liever niet open.”
Foto Wineke Onstwedder
Safouane (10) durft goed te zeggen wat hij denkt. Dat hij stottert, vindt hij geen probleem. “Dan wachten mensen maar even. Ik stotter al vanaf m’n derde, maar ik schaam me er niet voor.”
4
samsam junior kinderrechten
Leren schaken? Safouane legt de regels uit op samsam.net
Foto’s Felix Kalkman Tekst Karin Wesselink Met dank aan Pleegzorg Nederland
Wij zijn broer en zus Elk kind heeft recht op zorg, liefde en een veilige plek. Sommige kinderen hebben ouders die niet voor hen kunnen zorgen. Zij kunnen een tijdje bij een ander gezin wonen. Soms bij familie. En soms bij pleegouders. Marillio (9) was vier toen hij in een pleeggezin kwam. “Ik voelde me meteen thuis. En ik hoef nooit meer weg.”
samsam junior kinderrechten
5
Nieuwsbegrip
Marillio heeft een andere huidskleur dan zijn zus Kiki. Mensen vragen vaak hoe dat kan. Meestal vertelt Marillio dan dat hij haar pleegbroertje is. “Maar van het steeds uitleggen word ik ook weleens moe. Ze vragen ook vaak waar ik ben geboren. In Nederland, zeg ik dan. Net als heel veel pleegkinderen.” Het gaat nu goed met Marillio. Maar toen hij drie jaar was, maakte hij iets verschrikkelijks mee. Zijn moeder Pascale werd vermoord. “Ik praat daar nooit over. Liever denk ik er niet aan terug.”
Marillio gaat vaak samen met Kiki naar zijn pleegvader. Die woont in een ander huis.
hoger
Geen familie
Een veilige plek
Eerst woonde Marillio bij oma Janneke. Maar dat ging niet goed. Oma Janneke was een beetje te oud om een kleuter op te voeden. “Ik was ook wel lastig. Ik was vaak kwaad en lustte niks. Ik at alleen snoep en ijs. En ik viel alleen in slaap met de radio of televisie aan.” Marillio had geen andere familie. Daarom ging hij naar een pleeggezin.
Er zijn meer kinderen die in een pleeggezin wonen. Dat gebeurt alleen als de echte ouders grote problemen hebben. Bijvoorbeeld omdat ze alcohol of drugs gebruiken. Bureau Jeugdzorg helpt de kinderen en zoekt samen met pleegzorg naar een veilige woonplek. Soms wonen de kinderen een tijdje bij bekenden. Opa’s en oma’s of de meester of juf. Als dat niet kan dan gaan de kinderen naar een pleeggezin. Soms is dat kort, soms een langere tijd.
6
samsam junior kinderrechten
Ik weet niet wie mijn echte vader is
wist je dat?
Echte vader
Een kind dat niet thuis kan wonen, heeft recht op pleegzorg.
Een gewoon leven Het is belangrijk dat de kinderen weer een ‘gewoon leven’ krijgen. Met goede zorg en duidelijke regels. Een kind dat soms iets wel mag en dan weer niet, wordt onzeker. Marillio vertelt: “Ik krijg weleens straf. Bijvoorbeeld als ik ergens over lieg. En ik ben snel beledigd. Mama zegt wel eens dat ik me als slachtoffer gedraag. Misschien komt dat door wat er gebeurd is.
Onze moeder is heel duidelijk. Nee is bij haar ook echt nee. Maar ze is ook heel erg lief.” Zelf wil Marillio later een écht gezin. “Ik ben blij dat ik nu bij Kiki woon. Maar ik had liever niet meegemaakt wat ik allemaal heb meegemaakt. Ik wil alleen pleegkinderen als ik zelf geen kinderen kan krijgen.”
Marillio ziet oma Janneke nog steeds. Ze komt weleens op bezoek. “Ze heeft een fotoalbum voor me gemaakt. Daar zitten mijn babyfoto’s in. En foto’s van mijn moeder.” Samen met zijn pleegmoeder Miranda bladert Marillio door het boek. Hij wijst op een man met lang haar. “Ze zeggen dat hij mijn echte vader is. Maar dat is niet zeker.” Miranda vertelt hem dat je daar achter kunt komen. ‘Toen je net bij ons was, heb ik het aan die man gevraagd. Hij wilde toen geen onderzoek laten doen. Ik kan het weer vragen. Als jij dat wilt.” Marillio glundert. “Dat wil ik heel erg graag.”
samsam junior kinderrechten
7
................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ . . . . . . . . Hersenkrakers ........................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ . . . . . . . . Streep . . . . . . . . woorden . . . . . . . . . . . .Van . . . . . . . naar . . . . . . . . . .of. .van . . . . . . . . naar . . . . . . . . .van . . . . . . . . naar ........................................ . . . . . . . . . . . . . .de . . . . . . . . . .weg. . . . . . . . links . . . . . . . . rechts . . . . . . . . . . .rechts . . . . . . . . . links, . . . . . . . .boven ............................................. . . . . . . . . beneden . . . . . . . .of. .van . . .beneden . . . . . . . naar . . . . boven, . . . . . . of . . schuin. . . . . . . De . . .letters . . . . . die . . . overblijven, . . . . . . . . . .vormen . . . . . . een ....................................... . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .zin. ................................... ................................................................................................................ ................................................................................................................ .........D ....................................................................................................... . . . . . . . . . . . . .N. . . .A. . . B. . . .L. . . .U. . . T. . . .I. . . L. . . . I. . . .E. . . F. . . .D. . . E. . . .E. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ................................................................................................................ . . . . . . . . . .R. . .D. . . .T. . . S. . . .U. . . .R. . . E. . . .M. . . A. . . .V. . . .E. . . I. . . .L. . . .I . . .G. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ................................................................................................................ ................................................................................................................ .........O ....................................................................................................... . . . . . . . . . . . . . B. . . .R. . . K. . . . I. . . .L. . .O. . . .I. . . B. . . .N. . . .V. . . A. . . .D. . . E. . . .R. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ................................................................................................................ .........O . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . F. . . .E. . . E. . . .B. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . E. . . .N. . . E. . . .D. . . .E. . . C. . . .H. . . A. . . .E. . . M . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . de ...................................... . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Zoek ............................................. . . . . . . . . .M . . . .D. . . .T. . . N. . . .D. . . .F. . . L. . . .T. . . R. . . .E. . . .K. . .O. . . .W. . . T. . . . L. . . . . . . woorden ............................................. ................................................................................................................ ................................................................................................................ . . . . . . . . . .R. . . E. . . .A. . . E. . . .E. . . O . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .gezin ................................ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . U. . . .Z. . . N. . . .E. . . .L. . .O. . . .T. . . N. . . .A. . . . . . . asielzoeker . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . sikhs .................... . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . bal . . . . . . . . . . . . .leren . . . . . . . . . . . . spelen .................... .........N . . . . A. . . .R. . . C. . . .O. . . .U. . .O. . . .I. . . O. . . .A. . . .N. . . L. . . .H. . . E. . . .U. . . . . . . bed . . . . . . . . . . . . .lezen . . . . . . . . . . . . sport .................... ................................................................................................................ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . blauw . . . . . .haar . . . . . . .liefde . . . . . . . . . . . . taal .................... . . . . . . . . .M . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . E. . . .P. . . .L . . .W. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . T. . . .Y. . . H. . . .R. . . .R. . .N. . . .B. . . A. . . .E. . . O . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . boek . . . . . . . . . . . . .mening . . . . . . . . . . . . tulband .................... . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . club . . . . . . . . . . . . .moeder . . . . . . . . . . . . vader .................... . . . . . . . . . .E. . . E. . . .C. . . C. . . .G. . . G . . . . E. . . .T. . . N. . . .N. . . .K. . . G. . . .D. . . E. . . .H. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . dansen . . . . . . . . . . . . .naam . . . . . . . . . . . . veilig .................... ................................................................................................................ . . . . . . . . . .I . . . S. . . .V. . . .I . . .A. . . .E. . .G. . . .E. . . Z. . . . I. . . .N. . . E. . . .A. . . P. . . .A. . . . . . . droom . . . . . . . . . . . . .natuur . . . . . . . . . . . . verzorging .................... . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . eten . . . . . . . . . . . . .pop . . . . . . . . . . . . vrede .................... . . . . . . . . . .L. . . K. . . .N. . . R. . . .L. . . .V. . .H. . . .S. . . P. . . .O. . . .R. . . T. . . .R. . . S. . . .A. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . familie . . . . . . . . . . . . .privacy . . . . . . . . . . . . wet .................... ................................................................................................................ . . . . . . . . . .I . . .G. . . .U. . . K. . . .E. . . .E. . . I. . . .E. . . .I . . .B. . . O . . . . V. . . .E. . . N. . . .R. . . . . . . geheim . . . . . . . . . . . . .rust . . . . . . . . . . . . wonen .................... . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . geloof . . . . . . . . . . . . .samen . . . . . . . . . . . . zingen .................... ................................................................................................................ . . . . . . . . .M . . . . P. . . .Z. . . L. . . .R. . . .D. . . Z. . . .R. . . .I . . .K. . . .N. . . E. . . .M. . . A. . . .S. . . . . . . geluk . . . . . . . . . . . . .school ................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ . . . . . . . . . .A. . .O. . . .IJ. . . N. . . .E. . . H ..................................................................................... . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . E. . . .E. . . P. . . .M. . . .H. . .O. . . .O. . . .F . . .D. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Alle ..................... . . . . . . . . . .F. . . P. . . .Z. . . .I . . .N. . . G ..................................................................................... . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . E. . . .N. . . N. . . .N. . . .E. . . S. . . .N. . . A. . . .D. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . oplossingen ..................... . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . staan ..................... . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .op ................ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . samsam.net ..................... . . . . . . . . Vul . . . de . . .zin . . .hier . . .in: ............................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ . . . . . . . .8 . . . . . . . . . .junior .............................................................................................. . . . . . . . . . . . samsam . . . . . . . . . . . kinderrechten .......................................................................................... ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................
Puzzelen! strepEN Maar
Strip Studio de Leijer
KUIKENTJE TWIDO
................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ . . . . . . . . . . T.rek . . . . . . . .van . . . . . dingen . . . . . . . . . .de . . . . . . . waar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .zijn ................................................. . . . . . . . . . . . . . .lijnen . . . . . . . .de . . . . . . . .naar . . . . . . plaats . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Het . . . . . . .er. .10. ............................................ . . . . . . . . . .ze . . vaak . . . .zijn. . . . Doe . . . . dat . . . vier . . . keer . . . . per . . . puzzel. ............................................................................ . . . . . . . . . . B. ij. elke . . . . . . . . . .blijft . . . . . . .plaatje ................................................................................... . . . . . . . . . . . . . . . .puzzel . . . . . . . . . .ĂŠĂŠn . . . . . . . . .over. ............................................................................. . . . . . . . . . . D. e. .drie . . . overgebleven . . . . . . . . . . . dingen . . . . . . zie . . . . . . . dezelfde ........................................................................ . . . . . . . . . .plek. . . . . Waar? . . . . . .Vul . . het . . . .woord . . . . . hier . . . .in:.je. .op .......................................................................... ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .samsam . . . . . . . . . . .kinderrechten ..................... . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . junior . . . . . . . . . . . . . . . .9 .......... ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................
Zoek de verschillen
Wat zie je waar?
1
2
Foto Anneke Hymmen
Puzzels Anne Nederkoorn
3
Interview met Huda
Als ik koning van Nederland ben: zorg ik
Alleen mijn popje mocht mee.
dat mensen niet meer te horen krijgen dat ze naar hun eigen land moeten.
Bang voo r :
alle insecten, tijgers en slangen
lie ve ling sVak :
spelling li e ve lings Die r :
konijn
ik smu l van :
zelfgemaakte pizza met kip
10
samsam junior kinderrechten
ik dri n k h et li e fst:
H et leu kste a an N e de rl an d :
vruchtensapjes
dat er geen oorlog is, iedereen is lief tegen elkaar.
Zusj e :
Salima
Gevlucht
Het is zes uur in de ochtend als plotseling hard op de deur wordt gebonkt. Huda (10) schrikt wakker. Agenten brengen haar naar de gevangenis.
Waarom moest je naar de gevangenis? “Dat snapte ik zelf ook niet. Maar ik hoorde wel dat we terug moesten naar Afghanistan. Dat wilden we niet. Ik ben in Afghanistan geboren. Mijn moeder is met ons gevlucht. Het was daar gevaarlijk voor ons. Er is nog steeds oorlog. Daarom wil ik niet terug! We mochten bijna niets meenemen de cel in, alleen mijn popje mocht mee.”
Hoe zag de cel eruit? “Het was er heel klein, de ramen konden niet open. En ik was bang. Gelukkig mocht ik in het bovenste bed slapen. Dat vond ik fijn. Ik dacht dat de spoken die van beneden komen, dan eerst mijn zusjes zouden opeten. Hun buik was dan vast al vol als ze mij zouden zien.” Kon je buiten spelen? “In de ochtend gingen de deuren een paar uurtjes open. En ’s middags ook. Maar we moesten wel binnen de hoge muren blijven. We kregen ranja en een koekje. Er waren kleine fietsen, een klimrek en een bal.
De bewakers waren best lief voor ons. Eén van hen ging met mijn broertje tafelvoetballen.” Hoe liep het af? “Na vier nachten mochten we weg. We moesten eerst terug naar het asielzoekerscentrum. Een half jaar geleden hoorden we dat we in Nederland mogen blijven. We hebben net een eigen huis gekregen, in Apeldoorn. Over een paar weken gaan we verhuizen. Dat wil ik heel graag. Ik droom van een eigen kamer samen met m’n zus Marwa. Zij wil de muren blauw schilderen, ik roze. En ik wil graag een tafel in het midden.”
samsam junior kinderrechten
11
Foto’s Anneke Hymmen Tekst Karin Wesselink
Hoe gaat het nu met je? “Goed! Ik vind het leuk om geïnterviewd en gefotografeerd te worden. Ik wil later filmster of actrice worden.”
Lees ons verhaal op pagina 10!
53
54
Artikel 2: alle kinderen zijn gelijk Meer info in de lesbrief.
: 37 de el n i tik Ar eren enis e d g d kin evan fo in . g r in ief r e Me lesb
28
56
62
FINISH
60
t pu de in
Start
35
UNICEF werkte mee aan de totstandkoming van het Kinderpardon. Ga twee stappen naar voren, maar lees eerst voor uit de lesbrief.
26
Kinder verdr
Artikel 32: kinderarbeid In de wereld werken miljoenen kinderen onder zware omstandigheden. UNICEF helpt dit tegen te gaan.
: l 23 ike Art ht op e rec nder o bijz zorg een bij icap d han
34
24
Ar t vr 14 ike go v ijhe : l ds an id d ie ns t
58
He el v on in Moeel ki d n on er d zam dere he dervoe vijf bique n lp ed jaar . U t: l N ICE ees v UNIC zijn EF F d oo a t d r hoe oe t.
30 31
Het grote
Je e b Du r bij ent vo s g na or o ! sp vo ber ed re or eid ek je be ur t.
Spelregels om je op een K kinderrecht (blauw vakje): lees wat je moet doen. Bij gooi nog een keer. Kom je in de put (nr. 33) wacht tot je door een andere speler wordt bevrijd.
Het verdrag heeft 54 artikelen en die gelden voor alle kinderen in de wereld. Lees er meer over in de lesbrief.
Vraag eerst het werkblad aan de juf of meester.
Artikel 31: recht op sport en spel Vertel op welke sport je zit of wat jouw favoriete spel is.
Speel! Daar heb je recht op
63
Artikel 24: recht op goede gezondhei d Rust goed uit en sla een beurt over!
20 november 1989 werd door de Algemene Vergadering van de Verenigde Naties het Verdrag voor de Rechten van het Kind aangenomen.
38 2
Elk jaar houden duizenden kinderen hun spreekbeurt over kinder足rechten rond 20 november, de Internationale Dag voor de Rechten van het Kind.
Op 20 20november november is de Internationale Dag viert de voor de Rechten wereld de van het Kind. Feest! Internationale Kies speler Dageen voor de die ook in dit vakje Rechten van moet komen. het Kind!
4
KLaar? Dan ben jij een echte kinderrechtenexpert! Houd op of rond 20 november je spreekbeurt over UNICEF! Vraag de juf of meester naar extra info en ga naar unicefenjij.nu
17
re A c ht rtik o el 8 W i p un at dent een : iek ma ite eig en me ? Ve akt it de rte JO U s l p ele het rs. je
Hoera!
Artikel 28: recht op onderwijs Tijd om te leren. Sla één beurt over!
6
7
8
: l 13 ike d van ng t r A ei iti f u o jh vri ings juf t n l de wa e m rte ter of Ve ees haar van m an ing dt. v je kled g vin a n j i z nda va
11
om De ko bu ki jo m d nd uw t sm er o re p v an ch o .nl te or n.
43
12 13 14
Alle landen behalve de VS, Het KinderSomalië en rechtenverdrag Zuid-Soedan, bestaat 20 hebben het november al Kinderrechten25 jaar! Jij mag verdrag meteen door goedgekeurd. Sla naar de finish! een beurt over.
45
Artikel 22: vluchtelingenkinderen hebben recht op extra bescherming
47
de is ten n h va ec tie de r r e sa nig ) Unicef nd ni e VN ki rga Ver s ( o de atie N
16
49
21 22 40 41
Wist je dat de voedselbank te maken heeft met artikel 27? Ieder kind heeft recht op eten, kleding en een huis. Denk hierover na terwijl je een beurt overslaat.
zet ICEF oor N U Artikel 20: in v zich dereen kind dat kin en. t niet thuis rech r drie. kan wonen me n Noe meer i heeft recht op s f. e e e i L r b s pleegzorg de le
OEPS lunch vergeten en ieder kind heeft recht op voldoende gezonde voeding! Ga terug naar 12.
25 jaar rechtenragspel
10
Lees ons verhaal op pagina 5!
5 x het recht om jezelf te zijn
Dit ben ik
Kun jij zijn wie je bent? Durf jij de dingen te doen die je écht blij maken? Wat je antwoord ook is: iedereen heeft het recht om zichzelf te zijn.
Tip: “Je hebt geen keuze in wie je bent, maar je kunt wel zelf beslissen hoe je met jezelf omgaat.”
Ik ben een meisje
Ernesta (11) is geboren
in een jongenslichaam. Dat voelt ze al sinds groep 3, maar anderen snapten het vaak niet. Drie jaar geleden veranderde ze haar naam van Ernst naar Ernesta en draagt ze meisjeskleren. Sindsdien is het voor iedereen duidelijker. “Nu kan ik eindelijk zijn wie ik ben.”
14
samsam junior kinderrechten
Tip: “Ze zeggen wel eens dat ballet voor meisjes is. Maar door stomme opmerkingen moet je nooit gaan twijfelen!”
Ik zit op klassiek ballet Gilles (13)
zit op de Nationale Balletacademie in Amsterdam. “Er zitten twee andere jongens in mijn klas. Als jongen dans ik niet op spitzen. De meisjes klagen vaak over pijn in hun voeten. En ik heb een langere pauze! De meisjes moeten in de pauze hun knot maken. Daar doen ze wel een kwartier over.”
Tip: “Als je m’n haren leuk vindt, zeg dat dan gewoon. Probeer niet grappig te doen door te vragen of ik in een pot verf ben gevallen.”
Ernesta laat haar kamer zien en Gino verbreekt een record op samsam.net
Foto’s Anneke Hymmen Tekst Karin Wesselink
Ik heb blauw haar
Mera (10)
ziet er uit zoals ze het zelf het mooist vindt. “Een vriendin uit mijn klas had rode plukjes haar. Ik vond dat zó leuk, dat ik het ook wilde. Ik heb het toen voor mijn verjaardag gevraagd. Van tevoren had ik het wel op school verteld en iedereen reageerde goed.”
Ik tennis in een rolstoel
Ik draag een tulband Harmanprit (13)
is sikh. Dat is een geloof uit India. Sikhs houden zich aan de regels van hun geloof. Ze laten hun haar groeien. Om hun haar te beschermen dragen ze een tulband. “Die draag ik niet altijd naar school. Andere kinderen treiteren me ermee. Toen ik klein was had ik genoeg van het gepest. Daarom liet ik een paar keer mijn haar knippen.” Tip: “Zeg niet dat
Tip: “Het is soms ook leuk dat ik gehandicapt ben. Ik mocht laatst naar een wedstrijd van het Nederlands elftal!”
Gino (10) loopt meestal met
ik mijn haren moet knippen omdat dat beter staat. Hoe ik eruit zie, is minder belangrijk dan mijn geloof.”
krukken. Maar tennissen doet hij altijd in een rolstoel. “Omdat ik dan twee handen nodig heb. Ik voetbal ook en als ik 12 ben, mag ik ook op volleybal. Ik houd van sporten!” samsam junior kinderrechten
15
Spring Poster geen hindernis te hoog
Niels heeft lef. Hij kiest zijn eigen sport, ook al werd hij ermee gepest. Zijn tweelingbroer Lars heeft hetzelfde talent. Ze deden allebei deze zomer mee aan de Europese Kampioenschappen voor springruiters.
Wil je mee naar een wedstrijd? Kijk naar het filmpje op samsam.net
16
samsam junior kinderrechten
samsam junior kinderrechten
17 1
Foto Remco Veurink Illustraties Zsuzsanna Ilijin
Onder de Loep
Het huis Maurice Lede onderzoekt uitvindingen. Hoe goed zijn ze voor het milieu? Vandaag is hij in een huis in Rotterdam. Uit de stopcontacten komt hier zonne-energie. Check: zonnepanelen op het dak.
Daar staat een tablet met een app erop.
Niemand thuis! Maurice kan doen wat hij wil.
Met deze app kun je precies zien hoeveel stroom een apparaat verbruikt.
18
samsam junior kinderrechten
Foto’s Rob Keeris Tekst Karin Wesselink Met medewerking van SusLab, TU Delft en Europese Unie
De vraag van vandaag: is hier genoeg zonne-energie?
Dit vreet energie!
Met een lang wasprogramma op 95 graden slaan de meters wel uit!
Zo gaat de afwas lekker snel.
Ik wilde altijd al profvoetballer worden.
De driedubbele ramen zorgen dat het binnen lekker warm blijft. De verwarming verbruikt dus minder stroom.
Er gaat toch niets boven de zon!
Nóg een rondje!
Met z’n laatste beetje energie maait hij nog het gras. Elektrisch natuurlijk!
Het is Maurice gelukt! Er is hier genoeg zonneenergie. Proost!
samsam junior kinderrechten
19
Reportage Armoede
Gratis winkelen
bij de voedselbank Soms eet Jayno (10) uit Tilburg liever niets op brood. “De voedselbank heeft niet vaak smeerkaas. En ik lust geen hagelslag.” Zijn ouders halen elke vrijdag gratis boodschappen bij de voedselbank.
Net een uitje
Goed opletten
De wielen van de winkelwagen ratelen over de vloer. Jayno trekt aan de kar. Zijn zus Nicky (12) mag wel wat harder duwen. Het is druk bij de voedselbank. Honderden gezinnen uit de stad komen hier gratis boodschappen halen. Jayno vertelt: “Er staat altijd wat te drinken en iets lekkers klaar. Het is net een uitje. Op vakantie of naar een pretpark gaan we nooit.”
Niet iedereen mag hier zomaar gratis eten halen. Dat kan alleen als je niet genoeg geld hebt. De ouders van Jayno en Nicky zijn werkloos. Het gezin is arm. Jayno bekijkt een brood. “Je moet goed opletten, ik heb een keer een beschimmeld brood gepakt.” Bij de voedselbank kun je niet zelf kiezen waar je zin in hebt.
volle kar
20
samsam junior kinderrechten
Supermarkten geven voedsel dat ze over hebben. Jayno: “We zijn wel arm, maar niet in vergelijking met arme mensen in Afrika of mensen in de Filipijnen die na een orkaan al hun spullen kwijt zijn.”
vers uit de tuin Jayno houdt van tuinieren én van jonge katjes. Kijk een filmpje op samsam.net
Foto’s Gerdien Wolthaus Paauw Tekst Karin Wesselink
Ik ben niet arm
Volle tassen Met volle plastic tassen komen Nicky en Jayno thuis. De boodschappen zetten ze in de koelkast, in de keukenkastjes of op de grond bij de andere etenswaren. De keuken staat vol met blikjes en dozen met eten. De woonkamer is ook vol. Er staan een paar kapotte televisies en overal liggen spullen. Op de grond staat een gloednieuwe platte tv. “Die kregen we van een vriendin van m’n moeder. Ze wist niet hoe ze hem op moest hangen. En ze vond hem te groot.”
Oud ijzer Jayno gaat weer naar buiten. “Misschien vind ik nog een stuk oud ijzer in de struiken. Dat neem ik mee naar papa. Hij verkoopt het en dan hebben we weer wat geld. Met m’n zus doe ik ook wel eens heitje voor een karweitje. Laatst verdienden we met onkruid wieden tien euro! Dat geven we dan aan onze ouders.”
klimmen
wist je dat? Nederland is één van de rijkste landen van de wereld. Toch is meer dan een miljoen mensen in Nederland arm.
aan tafel samsam junior kinderrechten
21
nodig eiwitten van 3 eieren 60 gram poedersuiker 40 gram gesmolten boter 50 gram bloem Snufje zout Bakpapier, maatbeker, 2 mengkommen, mixer. Smalle strookjes papier
Je kent ze vast wel: knapperige koekjes met een gelukswens erin. Devon (11) vindt ze heerlijk ĂŠn makkelijk om zelf te maken!
Pak e e n pe n! Schrijf gelukswensen op de papiertjes
Geluk in een koekje voorbereiden Verwarm de oven voor op 180 graden. Vraag hulp van een volwassene voor het splitsen van de eieren. Splits de eieren: het eiwit in de ene kom, de dooiers in een andere. Zorg dat de kommen schoon en vetvrij zijn! Smelt de boter in een pannetje op zacht vuur. Maken Klop de eiwitten wit en schuimig. Doe eerst de poedersuiker en dan de boter, bloem en het zout erbij. Mix goed. Laat het deeg 15 minuten op een koele plek staan. Schep kleine hoopjes beslag op de bakplaat. Smeer ze met een lepel uit tot dunne rondjes van 8 centimeter. Zet de bakplaat 7 minuten in de oven. Als de koekjes goudkleurig zijn, haal je de bakplaat uit de oven. Leg in het midden van elk koekje een opgevouwen wensbriefje. Vouw de koekjes dicht en druk de randjes aan. Vouw ze tot een halve maan. Laat de koekjes afkoelen en hard worden.
22
samsam junior kinderrechten
vouw e e n koe kj e
Vergeet niet het briefje erin te doen!
1
2
3
4
Neem een kijkje in de keuken van Devon op samsam.net
5
Foto’s en tekst Marinde Hurenkamp, Hans Serrarens
Lekker gelukskoekjes
................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ . . . . . . . . .Doe . . . . . . . . . . . .quiz . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .op: . . . . . . . zijn . . . . . . . . antwoorden ....................................................... . . . . . . . . . . . . . . . . de . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .Let . . . . . .soms . . . . . . . .meer . . . . . . . . . . . . . . goed! ............................................. ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ..........1 ...................................................................................................... . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .5 ................................ ................................................................................................................ . . . . . . . . .Laat . . . . . . . . . . . . .mening . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . je . . . . . . minister-president ........................ . . . . . . . . . . . . .jij. .je. .eigen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .Stel . . . . . mag ............................ . . . . . . . . .horen . . . . .in . .de . . .klas? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .Rutte . . . . .goede . . . . . raad . . . . . . . . . .over ............. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .geven .................. . . . . . . . . .A. . . I.k. zeg . . . .alles . . . .wat . . .ik. .denk. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .kinderrechten? ................................. . . . . . . . . .b. . . . . . . . .ik. ben . . . . . . . .te. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .Welk . . . . . . . . . . . . . . .kies .................. . . . . . . . . . . . Soms, . . . . . . . . . . .vaak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . kinderrecht . . . . . . . . . . . . . . je? ............... . . . . . . . . . . . verlegen. ..................................................................................................... ................................................................................................................ . . . . . . . . .c. . . . . luister . . . . . . . . . .naar ......................................................................................... . . . . . . . . . . . Ik . . . . . . . .eerst . . . . . . . .de ..................................................................................... . . . . . . . . . . . mening . . . . . . .van . . . anderen. ........................................................................................... ................................................................................................................ . . . . . . . . .d. Ik ....................................................................................................... . . . . . . . . . . . . . …. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ................................................................................................................ ................................................................................................................ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .Waarom? ................................. ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ . . . . . . . . . .2 ...................................................................................................... ................................................................................................................ ................................................................................................................ . . . . . . . . .Marillio . . . . . . . . . . . recht . . . . . . . .…. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .heeft . . . . . . . . . op ....................................................................................... . . . . . . . . .A. . . p. atat. .................................................................................................... ................................................................................................................ . . . . . . . . .b. spinazie. ....................................................................................................... ................................................................................................................ . . . . . . . . .c. . . . . . .veilig . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Surf . . . . . . . .de .............. . . . . . . . . . . . een . . . . . . . . huis. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .voor .................. . . . . . . . . .d. . . patat . . . . .en . . een . . . .veilig . . . . huis. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . antwoorden . . . . . . . . . . naar ............ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . samsam.net ...................... ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ..........3 ...................................................................................................... ................................................................................................................ ................................................................................................................ . . . . . . . . .Waarom . . . . . . . . . . . . . .Huda . . . . . . . . in ................................................................................. . . . . . . . . . . . . . . . . hoorde . . . . . . . . . . . .niet .................................................................................... . . . . . . . . .de . . gevangenis? ..................................................................................................... ................................................................................................................ . . . . . . . . .A. . . . . . . . . . . . . . .hebben ......................................................................................... . . . . . . . . . . . V. .luchtelingen . . . . . . . . . . . . . . . . .recht .................................................................................. . . . . . . . . . . . op . . .speciale . . . . . . .bescherming. ........................................................................................... ................................................................................................................ . . . . . . . . .b. . . Ze . . .had . . . niks . . . .fout . . . .gedaan. ....................................................................................... . . . . . . . . .c. Vluchtelingenkinderen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .Sam .................. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .oplossing . . . . . . . . . . . . . . . . . . . &. .Sam ............. . . . . . . . . . . . horen . . . . . .niet . . . in . . de . . .gevangenis. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .detectives .................. ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ . . . . . . . . . .4 ...................................................................................................... ................................................................................................................ ................................................................................................................ . . . . . . . . .Het . . . . . . . . om . . . . . . . . te . . . . . .is. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . recht . . . . . . . . jezelf . . . . . . . zijn ..................................................................................... . . . . . . . . .voor . . . . . . . dat . . . . .… ........................................................................................... . . . . . . . . . . . . . mij . . . . . . ik ............................................................................................. . . . . . . . . .A. . . mijn . . . . eigen . . . . . geloof . . . . . .heb. ...................................................................................... . . . . . . . . .b. . . . . . niet . . . . . . . . . voor . . . . . . . . .dan ................................................................................ . . . . . . . . . . . me . . . . . . .anders . . . . . . . . . doen ..................................................................................... . . . . . . . . . . . ik ..................................................................................................... . . . . . . . . . . . . . ben. ................................................................................................... . . . . . . . . .c. . . me . . . . . . . . . aantrek . . . . . . . . . .wat .................................................................................. . . . . . . . . . . . . . . weinig . . . . . . . . . . . . .van ..................................................................................... . . . . . . . . . . . anderen . . . . . . . .van . . .me . . .vinden. ....................................................................................... ................................................................................................................ . . . . . . . . .d. . . . . .voor . . . . . . . om ........................................................................................... . . . . . . . . . . . er . . . . . . .kies . . . . . . …. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................ . . . . . . . . . .COLOFON . . . . . . . . . . . . .Redactie . . . . . Mirjam . . . . . . . . . (hoofdredacteur), . . . . . . . . . . .Marinde . . . . .Hurenkamp, . . . . . . .Hans . . . . . . . . . Karin . . . Wesselink, . . . . . . .Jenny . . . . . . . . .(secretariaat) ........................ . . . . . . . . . .Verder . . . . . . . . . mee . . . . . . .Brugman, . . . . . . .Bonting . . . . . Anneke . . . . . . . . . . .Zsuzsanna . . . . . . . . .Felix . . . . . Serrarens, . . . . . .Keeris, . . . . . . . . .Lede, . . . . Mustamu . . . . . . . . . . Wineke .................... . . . . . . . . . . . . . . werkten . . . . . . . . Carry . . . . . . . . . .Dick . . Heins, . . . . . . . . .Hymmen, . . . . . . . . . . . . Ilijin, . . . . . .Kalkman, . . . . . Rob . . . . . . .Maurice . . . . . . . . Anne . . . .Nederkoorn, ........................... . . . . . . . . . .Onstwedder, . . . . . . . Willem . . . . .Ritstier, . . . .Studio . . . .de. .Leijer, . . . Wies . . . Ubags, . . . . .Remco . . . . Veurink, . . . . .Gerdien . . . . .Wolthaus . . . . . .Paauw . . . .Ontwerp . . . . . en . . vormgeving . . . . . . . .Barbara . . . . Pilipp, . . . . Bouwe . . . . .van. .der ............... . . . . . . . . . .Molen . . . .Lithografie . . . . . . .en. druk . . . .Dinq . . . . . . &. .Roto . . .Smeets . . . . Adressenbeheer . . . . . . . . . . Pondres . . . . . Abonnementen . . . . . . . . . .Nederland . . . . . . gratis . . . .voor . . .scholen . . . . .en. kinderen . . . . . .van. .9.tot. .13. .jaar. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .Abonnement . . . . . . . .in. de . . klas . . .of. thuis . . . .Media . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ............... . . . . . . . . . .met . . . . . . . . . . .van. .CED-groep . . . . . .kijk. .op. .samsam.net . . . . . . .Nieuwsbegrip . . . samsam.net . . . . . .scholen . . . . .met . . een . . .abonnement . . . . uitgave . . . op . . Samsam . . NCDO . . . krijgen . . . . bij . .elk . .nummer . . . . . een . . .lesbrief ....................... . . . . . . . . . . . . Nieuwsbegrip . . . . . . . . . . . . . . . . . .Lesopdrachten . . . . . . . . . kijk . . op . . . . . . . . . Samsam . . . . . .is.een . . gratis . . . . . . . . .van . . . . . . .Adres . . . Samsam, . . . . . .Postbus . . . . .94020, ....................... . . . . . . . . . .1090 . . .GA . .Amsterdam . . . . . . .Tel . .+31 . . .(0). 20 . . 5688440 . . . . . .Fax . . +31 . . .(0). 20 . . 5688787 . . . . . .Mail . . .samsam@ncdo.nl . . . . . . . . . .Web . . .samsam.net .............................................. ................................................................................................................ ................................................................................................................ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . samsam . . . . . . . . . . .kinderrechten ....................... . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . junior . . . . . . . . . . . . . . . . .23 ........... ................................................................................................................ ................................................................................................................ ................................................................................................................
Wat weet je over kinderrechten?