หนังสือแนะนำ�แหล่งท่องเทีย่ วและของดี จังหวัดสมุทรปราการ
Issue 19 ปีที่ ๗ ฉบับที่ ๑๙ ประจำ�เดือนมีนาคม – เมษายน ๒๕๖๓ Vol. 7 | No. 19 | March - April 2020
Street Food Paradise องค์การบริหารส่วนจังหวัดสมุทรปราการ
Paradise
อร่อยริมทาง สวรรค์ของนักกิน
บรรยากาศยามเย็นอันงดงามสะพานริมทะเล สถานที่พักผ่อนและตกปลา สุดซอยเทศบาลบางปู ๑๐๘ A mesmerizing sunset by the seaside bridge at the end of Soi Thetsaban Bangpu 108 where people come to relax and enjoy fishing.
4
สารจาก...
องค์การบริหารส่วนจังหวัดสมุทรปราการ
นอกจากการกินอาหารริมทางจะเป็นวิถีชีวิตของคนไทยแล้ว รูปแบบของร้านอาหารริมทางยังเป็นเอกลักษณ์และเป็นเสน่ห์ ทีท่ ำ� ให้นกั ท่องเทีย่ วจากทัว่ โลกต้องขอสัมผัสประสบการณ์แบบนี้ สักครัง้ และกลายเป็น “จุดขาย” ทีม่ บี ทบาทส�ำคัญต่อเศรษฐกิจ การท่องเทีย่ วในประเทศอีกด้วย โดย ๖ อ�ำเภอของจังหวัดสมุทรปราการก็มรี า้ นอาหารริมทาง อยู ่ ม ากมายหลายแหล่ ง ตลอดทั้ ง กลางวั น และกลางคื น หลายร้านก็เป็นที่เลื่องลือในฝีมือและอยู่ในใจนักกินมายาวนาน บางร้านก็สบื ทอดอายุกนั มาจากรุน่ พ่อสูร่ นุ่ ลูก ทีน่ อกจากจะสืบทอด อาชีพแล้ว ยังสืบทอดสูตรอาหารในครอบครัวไม่ให้หายไปไหน ขณะที่ บ างร้ า นก็ พ ลิ ก แพลงสร้า งสรรค์สูตรใหม่ให้ก ลายเป็ น สูตรเฉพาะตัว จนสร้างอาชีพทีม่ นั่ คงได้จากอาหารริมทางนีเ้ อง ด้วยเล็งเห็นความส�ำคัญของธุรกิจอาหารและร้านอาหาร ริมทาง ซึ่งเป็นภาคส่วนที่แข็งแรงในระบบเศรษฐกิจ ปลายปี ที่ผ่านมา องค์การบริหารส่วนจังหวัดสมุทรปราการ ได้อุดหนุน งบประมาณให้ ห อการค้ า จั ง หวั ด สมุ ท รปราการเพื่ อ จั ด งาน “เทีย่ วถิน่ กินอร่อย สมุทรปราการ” ขึน้ เพือ่ ส่งเสริมรายได้ ให้กบั คนในพื้นที่ และส่งเสริมการท่องเที่ยวในจังหวัดสมุทรปราการ ไปด้วยพร้อมกัน ซึง่ ผลลัพธ์ทไี่ ด้จากงานนี้ คือท�ำให้นกั ท่องเทีย่ ว รวมไปถึงชาวจังหวัดสมุทรปราการเอง ได้รู้จักร้านอาหารที่เป็น “ของดี” ของจังหวัดสมุทรปราการมากขึ้น และต่อยอดไปสู่ การเติบโตของธุรกิจทีข่ ยายตัวขึน้ จากการเป็นทีร่ จู้ กั มากขึน้ และนัน่ เป็นอีกหนึง่ แนวทาง ทีท่ างองค์การบริหารส่วนจังหวัด สมุทรปราการได้ท�ำการขับเคลื่อนและผลักดันภาคการท่องเที่ยว และภาคธุรกิจร้านอาหารริมทางควบคู่กันไป เพื่อสร้างความ แข็งแรงให้กบั ระบบเศรษฐกิจของจังหวัดต่อไป
มีนาคม – เมษายน ๒๕๖๓
5
Message from...
Samutprakan Provincial Administrative Organization
Street food is an integral part of the Thai way of living whose unique and magnetizing charm keeps attracting travelers across the world to experience it at least once in a lifetime. It has forged a significant “selling point” that influences the country’s domestic tourism economy. All six districts of Samutprakan are packed with countless street food hawkers both during daytime and nighttime. Some are legends that have long captured the hearts of food enthusiasts with their exceptional cookings. Some are inherited from their fathers generation preserving not only the occupation but also the family’s traditional recipe whereas some embraced their creativity and invented one-of-a-kind delights, which, in turn, has built up their fortune. Having realized the importance of food businesses and street food as a firmly established part of the economic system, at the end of last year, Samutprakan Provincial Administrative Organization granted budget support to Samutprakan Chamber of Commerce to organize "Travel Local And Taste Local Specialties At Samutprakan" Food Fair to boost up the local economy and simultaneously promote Samutprakan tourism. As a result, tourists including Samutprakan locals learned more about local food specialties or “precious gems” of Samutprakan, whose businesses could continue to grow and earn recognition among a larger public. And that was another path Samutprakan Provincial Administrative Organization had paved in order to drive forward its local tourism and street food enterprises together to further enhance the province’s economic strength in the future.
March - April 2020
ปีที่ ๗ ฉบับที่ ๑๙ มีนาคม – เมษายน ๒๕๖๓ Vol. 7 / No.19 March - April 2020
ที่ปรึกษา
นายวิมล มงคลเจริญ
ปลัดองค์การบริหารส่วนจังหวัด ปฏิบัติหน้าที่ นายกองค์การบริหาร ส่วนจังหวัดสมุทรปราการ คณะท�ำงาน
นายธนวัฒน์ กล�่ำพรหมราช รองปลัดองค์การบริหาร ส่วนจังหวัดสมุทรปราการ นางสาวทองดี กูลศิริ หัวหน้าส�ำนักปลัด องค์การบริหารส่วนจังหวัด นางสุรีวัน สุขพัตร์ หัวหน้าฝ่ายบริหารงานทั่วไป นางสาววชิราภรณ์ บุญเสริฐ นักประชาสัมพันธ์ช�ำนาญการ นางสาวชนันรัตน์ สมณศักดิ์ นักประชาสัมพันธ์ช�ำนาญการ นางปวีณา สีค�ำ เจ้าพนักงานธุรการช�ำนาญงาน นางสาววรลักษณ์ เมฆสังข์ ผู้ช่วยนักประชาสัมพันธ์ จัดพิมพ์โดย
องค์การบริหาร ส่วนจังหวัดสมุทรปราการ ถนนสุทธิภิรมย์ ต�ำบลปากน�้ำ อ�ำเภอเมืองสมุทรปราการ จังหวัดสมุทรปราการ ๑๐๒๗๐ โทรศัพท์ ๐ ๒๓๘๙ ๐๖๐๐ แฟกซ์ ๐ ๒๓๙๕ ๔๕๖๐ ต่อ ๒๐๙ ผลิตโดย
โรงพิมพ์ มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย มหาวิทยาลัย มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย โทรศัพท์ ๐ ๓๕๒๔ ๘๐๐๐ ต่อ ๘๕๓๓, ๘๕๕๕, ๘๕๕๖ โทรสาร ๐ ๓๕๒๔ ๘๐๐๐ ต่อ ๘๕๔๕
consultant
Mr. Wimol Mongkolcharoen
Chief Administrator of the PAO Acting as Chief Executive of the Samutprakan PAO working group
Mr. Tanawat Klamprommarach Deputy Chief Administrator of the Samutprakan PAO Miss Tongdee Kulsiri Head of the office of the PAO Mrs. Sureewan Sugapat Chief of General Administration Subdivision Miss Wachiraporn Boonsert Public Relations Officer, Professional Level Miss Chananrat Sommanasak Public Relations Officer, Professional Level Mrs. Paweena Sikham General Service Officer, Experienced Level Miss Woralak Maeksang Public Relations Assistant Published by
Samutprakan Provincial Administrative Organization Suthipirom Road, Paknam Subdistrict, Mueang Samutprakan District, Samutprakan Province 10270 Tel. 0 2389 0600 Fax 0 2395 4560 ext. 209 created by
Mahachulalongkornrajavidyalaya Press Mahachulalongkornrajavidyalaya University Tel. 0 3524 8000 ext. 8533, 8555, 8556 Fax 0 3524 8000 ext. 8545
มีนาคม – เมษายน ๒๕๖๓
7
Editor'S Talk
welcome อาหารริมทาง หรือในภาษาอังกฤษที่ใช้ค�ำว่า Street Food เป็นวิถีการกินที่คนไทยคุ้นเคยมา ตั้ ง แต่ รู ้ ค วาม เพราะไม่ ว ่ า จะอาศั ย อยู ่ ใ นตรอก ซอกซอยไหน ก็จะมียา่ นหรือร้านของกินวางขายอยู่ ริ ม ทางสั ญ จร เรี ย กได้ ว ่ า คนไทยแทบจะไม่ รู ้ จั ก ค�ำว่าหิว เพราะเมือ่ ไรทีร่ สู้ กึ หิว ก็มขี องกินมากมาย ให้เราได้อิ่มอร่อยตั้งแต่เช้าจนดึก ในจังหวัดสมุทรปราการนั้นมีร้านอาหารริมทาง ที่อยู่ตามถนนทุกสาย และมีตลาดของกินใหญ่ๆ อยู่ในย่านชุมชนที่คนในละแวกได้ฝากท้องกันได้ ทุ ก มื้ อ @SAMUTPRAKAN ฉบั บ นี้ จึ ง เกาะติ ด เส้นทางของผูป้ รุงวัตถุดบิ ต่างๆ ให้กลายเป็นอาหาร ที่ ช วนชิ ม ด้ ว ยเรื่ อ งราวของร้ า นอาหารริ ม ทาง ที่คนสมุทรปราการชื่นชอบ ที่กว่าจะกลายมาเป็น ร้านเด็ดเจ้าดังนั้น เบื้องหลังของเหล่าพ่อค้าแม่ค้า ต่างมีกลเม็ดเคล็ดลับที่น�ำความอร่อยลงจานกันมา อย่างไร และต้องขอบอกไว้กอ่ นว่าในจ�ำนวนร้านทีเ่ รา ยกพิกดั มาชวนให้ไปชิมนัน้ เป็นเพียงส่วนเสีย้ วของ ร้านอร่อยทีม่ อี ยูใ่ นจังหวัดสมุทรปราการ เพราะยังมี อีกหลายแหล่งหลายย่านที่รอให้เราไปชิมอีกมาก บนถนนทุกเส้น นอกจากจะมีร้านอาหารริมทางแล้ว ในฉบับ ที่คุณถืออยู่ในมือนี้ ยังน�ำเสนอเรื่องราวของอาหาร การกินที่คิดค้นสูตรกันโดยคนท้องถิ่น และแบ่งปัน สูตรให้ ไปลองท�ำอย่างไม่มีหวง ทั้งยังมีร้านอาหาร ร้ า นกาแฟ และสถานที่ ท ่ อ งเที่ ย วในจั ง หวั ด สมุทรปราการ ที่ชวนแวะไปผ่อนคลายในวันว่าง อีกหลายจุด
A Han Rim Thang or Street Food is the dining lifestyle Thai people have long been familiar with since early childhood. No matter where or how deep or small in the alley they may live, there have always been a food district or a bunch of pavement food vendors. It is said that Thais barely know the word hunger since there is always plenty of delicious food to enjoy and comfort their stomach from morning to night. In Samutprakan, street food is practically available on every road while large food markets nestle in community areas where locals can count their stomach on. This issue of @SAMUTPRAKAN presents various interesting paths, secrets and techniques behind the success of local food vendors who magically transform raw ingredients into legendary dishes. Unfortunately, these are merely small fractions of divine food choices in Samutprakan as there are so many more food districts and destinations waiting to be explored. Aside from all the street food hawkers, the current issue also features the background stories of gastronomic delights invented by the locals who generously share their recipe along with multiple eateries, cafés, and travel destinations in Samutprakan for a relaxing weekend retreat.
facebook.com/ samut.magz.54
Believing the pleasure of eating and traveling are intertwined, we have carefully selected an amazing bunch of them in this issue.
เพราะการกินกับการเทีย่ ว เป็นของคูก่ นั เราจึง จัดสรรมาให้อย่างเต็มอิม่ ในฉบับนี้
March - April 2020
contents
issue 19
มีนาคม – เมษายน ๒๕๖๓ March - April 2020
72
76 12
Feature 30 Cover journey
20 SMPK Event
Update 12
MUST VISIT
เดินเล่น Black Market ตะลุยกินตั้งแต่ค�่ำยันดึก Strolling and food hopping at Black Market from sundown till late night
14
The Origin
แหล่งท่องเทีย ่ วใหม่ๆ ทีห ่ า้ มพลาด
เกร็ดต่างๆ ทีน ่ า่ สนใจ ของเมืองปากน�ำ้
เกร็ดน่ารู้เมืองปากน�้ำ Paknam Tips
16 Once Upon A Time
อัปเดตสมุทรปราการ เคานต์ดาวน์ ๒๐๒๐
ที่อุทยานการเรียนรู้ และหอชมเมืองสมุทรปราการ 2020 Countdown at Samutprakan Learning Park And City Tower เที่ยวถิ่น กินอร่อย สมุทรปราการ Travel Local And Taste Local Specialties At Samutprakan 24 Local Language
ภาษาสมุทร
พอนจาก Pon Jak
26 Get Ready พร้อมเทีย ่ ว
เส้นทางรถไฟสายปากน�้ำ Paknam Railway Line
ของจิ๋วประโยชน์เยอะ ที่ควรมีติดกระเป๋า Mini Versatile Travel Essentials for Carry-On
18 Travel FACTS
28 Map
เรือ ่ งเก่าเล่าอดีต
เรือ ่ งท่องเทีย ่ วน่ารู้
แผนทีท ่ อ ่ งเทีย ่ ว
พร้อมเทีย ่ วเมืองปากน�ำ้
ตระเวนกินริมทางกับ ๑๐ ร้านเด็ด ที่คนปากน�้ำชวนให้ชิม Join The Food Hopping Experience with 10 Must-Visit Shops Recommended by Paknam Locals
70 Art Tales เส้นทางศิลป์
72 Getting Around
เทีย ่ วรอบเมือง
หลบความวุ่นวายไปเช็กอินยามเย็น ที่ ๓ สะพานทะเลบางปู Away from The Chaos With Evening Check-In at 3 Bangpu Seaside Bridges
76 Solo Traveler เทีย ่ วคนเดียว
ตลาดน�้ำปีกกา ดูมวยทะเลที่ตลาดบ้านๆ แล้วท�ำให้หัวใจพองโต Peek Ka Floating Market LET YOUR HEART BLOOM WITH A SEA BOXING MATCH AT A SIMPLE LOCAL MARKET
110
114
100
Green Trip 84 Nature Attractions เทีย ่ วธรรมชาติ
ลงเรือส�ำปั้น ชมวิถีริมน�้ำที่คลองแพ Sampan Cruise Witness the riverside ways of life at Khlong Phae
88 Going Green
ชุมชนสีเขียว “เด็ดดอกไม้สะเทือนถึงดวงดาว”
100 Culture of paknam
งานศิลปะพืน ้ บ้าน
กระเป๋าผ้าจันทนา เรียบหรูดูดี ในราคาแบบเบาๆ Janthana Cloth Bag : Simple elegance at a comfortable price
104 Souvenir
เมื่อคนตัวเล็กออกตามหานกนางนวล สู่การท�ำร้านกาแฟที่เป็นมิตร กับสิ่งแวดล้อม “Det Dokmai Sa Thuean Thueng Duang Dao” From a small person in search of seagulls to an environmentally-friendly cafe start-up
สุดยอดผลิตภัณฑ์ชม ุ ชน
Lifestyle
110 Gourmet บ้านชิดลม บางปู บ้านไม้แห่ง ความรื่นรมย์ที่ให้เรารับลมได้แบบชิดๆ Baan Chidlom Bangpu The wooden house of pleasure where you can closely embrace the cool breeze
96 Local Taste
คุยหน้าเตากับอาหารพืน ้ บ้าน เมี่ยงพริกกับเกลือ
Miang Phrik Kap Kluea (Savory Chilli And Salt Dip in Betel Leaf Wrap)
114 Café Story Botanica CafE เมื่อของสะสมไม่ได้มีไว้ชื่นชมส่วนตัว และสีเขียวของต้นไม้ก็มีไว้แบ่งปัน Botanica CafE When collectibles are not for personal pleasure and the green nature is for sharing คู-่ คลอง ร้านกาแฟริมคลองบางปลา Koo’ Klong Coffee & Food A waterfront cafe by Khlong Bang Pla Canal
จากขยะทะเล สู่ถ่านไม้ไผ่ทะเล ส�ำหรับดูดกลิ่น From Sea Garbage to Seaside Bamboo Charcoal 122 Stay Overnight Deodorizer
Brilliant Corner
แนะน�ำทีพ ่ ก ั ในสมุทรปราการ
บ้านสวนบางน�้ำผึ้ง หวนกลับไปใช้ชีวิตในวัยเด็กอีกครั้ง Baan Suan Bang Namphueng: Reminiscing the childhood happiness 128 Viewfinder
มุมสวยสมุทรปราการ
130 Calendar ปฏิทน ิ ท่องเทีย ่ ว
10
มีนาคม – เมษายน ๒๕๖๓
11
Update Must Visit | The Origin | OncE Upon a Time | Travel Facts | SMPK Event | Local Language | Get Ready | Map
March - April 2020
12
| Must Visit | Black Ma rk et
เดินเล่น Black Market ตะลุยกินตั้งแต่ค�่ำยันดึก
Strolling and food hopping
at Black Market from sundown till late night Black Market คือสวรรค์ของนักกินขนาดย่อม ที่เปิดตัวเมื่อต้นหนาวปลายปีที่แล้ว วางตัว เป็ น ตลาดของกิ น กลางคื น ที่ เ ปิ ด พื้ น ที่ ใ ห้ ร้านอาหารขนาดเล็กน�ำความอร่อยหลากหลาย มารวมไว้ในที่เดียวกัน นอกจากของกินต่างๆ ที่เดินเลือกเพลินตั้งแต่หัวตลาดยันท้ายตลาด ยังมีข้าวของให้ช้อปปิ้งแทรกตัวอยู่เล็กน้อย พอให้ขาช้อปปิ้งไม่เหงามือ ราคาอาหารใน Black Market เป็นมิตรกับ กระเป๋าสตางค์อย่างยิ่ง เพราะเราสามารถ เริ่มต้นกับเมนูอาหารได้ตั้งแต่ราคา ๕ บาท ไปจนถึงหลักร้อย ไม่ว่าจะเป็นร้านหมาล่า ร้านย�ำ ของทอด ลูกชิน้ ปิง้ ไส้กรอก ชาบูเสียบไม้ ร้ า นแกงปรุ ง สด ซู ชิ ขนมปั ง เวี ย ดนาม ทาโกะยากิ ร้ า นพิ ซ ซ่ า ถาดขนาดก� ำ ลั ง อิ่ ม เป็ ด ย่ า งเพิ่ ม พู น สู ต รอบน�้ ำ อ้ อ ย ที่ มี ข าย
ทั้ ง แบบเป็ น ตั ว และจั ด เป็ น อาหารกล่ อ ง พร้อมกิน ไส้อ่อนย่างที่การันตีว่าไม่ขมและ ไม่คาว ร้านกุ้งอบวุ้นเส้นกฤษณาพร ที่ไม่ได้ มี แ ต่ เ มนู กุ ้ ง เพราะยั ง มี ห มึ ก อบวุ ้ น เส้ น ปลาอบวุ ้ น เส้ น และเห็ ด อบวุ ้ น เส้ น ส� ำ หรั บ สายรักสุขภาพด้วย ฯลฯ ส่ ว นของหวานนั้ น ที่ นี่ เ ราอร่ อ ยกั บ ชานมไข่มุกได้ ในราคาเพียง ๑๙ บาท บิงซู ทีท่ อ็ ปปิง้ มาอย่างไม่หว่ งต้นทุน ทาร์ตไข่ โดนัท บัวลอยต้มสด ร้านน�้ำมะพร้าวและน�้ำตาลสด มีนาคม – เมษายน ๒๕๖๓
จากอัมพวาทีข่ นกันมาให้กนิ ถึงที่ ฯลฯ ทัง้ หมดนี้ ไม่วา่ จะเป็นของคาวหรือของหวาน เราสามารถ ซื้ อ กลั บ บ้ า นหรื อ นั่ ง กิ น กั น ในโซนด้ า นใน ที่มีดนตรีสดบรรเลงเสียงเพลงให้ฟัง และร้าน กินดืม่ เผือ่ ใครอาจจะอยากนัง่ ชิลล์ตอ่ สักหน่อย พื้ น ที่ ข องตลาดนี้ เ ดิ น ยั ง ไม่ ทั น เหนื่ อ ย เดินทางสะดวกเพราะอยู่ติดกับสถานีรถไฟฟ้า แพรกษา และยังมีลานจอดรถที่กว้างขวาง พอจะรองรับขากินและขาช้อปได้อย่างสบาย
13 irst launched last winter, Black Market is a small night food paradise that has a wide variety of small yet enticing food choices all in one place. Aside from the food, there are a bunch of knick knacks for shopping addicts to enjoy browsing along the way.
F
The food price at Black Market is extremely wallet-friendly starting from 5-100 baht. Delightful food stalls offer Mala dishes, Yam (Thai Spicy & Sour Salad) varieties, crispy-fried menus, grilled meat balls, sashimi, Chabu on sticks, made-to-order curries, sushi, Vietnamese buns, takoyaki and pizza on tray. Other locally famous choices are Pet Yang Phoem Phun and its Roasted Duck with Sugarcane Juice, which is available both as the whole duck or the ready-to-eat slices, and grilled pork intestines that are neither bitter or gamey, and Kung Op Wunsen Kritsanaphon and its mouthwa-
tering signature, Kung Op Wunsen (Oven-Baked Glass Noodles with Shrimps), although Muek (squid), Pla (fish) or Het (mushrooms) make just as wonderful replacement for the shrimps. For something a little sweeter, let’s begin with Milk Tea with Tapioca Pearls at 19 baht per glass, Bingsu with a pile of toppings, egg tarts, donuts, Bua Loi Tom Sot (Fresh Rice Balls in Coconut Milk), Amphawa’s authentic coconut juice and palm juice and the list goes on. You can buy your favorite food home, try them all at a seat provided in the inner zone while listening to live music. The market size is not large enough to exhaust you from strolling around and traveling here is as convenient as it gets locating next to BTS Phraeksa Station and a comfortable parking space.
Black Market
ถนนสุขุมวิท ต�ำบลท้ายบ้านใหม่ อ�ำเภอเมืองสมุทรปราการ จังหวัดสมุทรปราการ อยู่ติดกับโรบินสัน สมุทรปราการ มีทางเดินเชื่อมต่อถึงกันได้ สามารถเดินทาง โดยรถส่วนตัวและรถไฟฟ้า เปิดทุกวัน เวลา ๑๕.๐๐-๒๒.๐๐ นาฬิกา โทรศัพท์ ๐๘ ๑๕๘๗ ๓๓๓๓ Black Market Sukhumvit Road, Thai Baan Mai Sub-District, Mueang Samutprakan District, Samutprakan, Next to Robinson Samutprakan with a walkway link. Can be reached by a personal car and BTS Skytrain. Open daily from 03.00pm - 10.00pm Tel. 08 1587 3333
March - April 2020
14
| The Or igin
Paknam Tips เกร็ดน่ารู้เมืองปากน�้ำ
ชาวมอญปากลัดมาจากไหน
ครั้งเมื่อพระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัย รัชกาลที่ ๒ ทรงสร้างเมืองนครเขื่อนขันธ์ (อ�ำเภอพระประแดง) ทรงพระกรุณา โปรดเกล้าฯ ให้ครอบครัวชาวมอญในพวกเจ้าพระยามหาโยธา (เจ่ง) ซึ่ ง อพยพหนี ก ารปราบปรามของพม่า มาพึ่ง พระบรมโพธิส มภารใน พระราชอาณาจักรไทยครั้งแรก เมื่อปี พ.ศ. ๒๓๑๖ สมัยกรุงธนบุรี ตั้งถิ่นฐานอยู่ในเมืองสามโคก และปากเกร็ด ย้ายมาอยู่ดูแลป้อมและ เมืองนครเขือ่ นขันธ์ โดยแต่งตัง้ สมิงทอมา บุตรพระยาเจ่ง เป็นเจ้าเมือง ขณะเดียวกันนั้นในปี พ.ศ. ๒๓๕๘ ได้เกิดการอพยพครั้งใหญ่ที่สุด ในประวั ติ ศ าสตร์ ข องชาวมอญจ� ำ นวนทั้ ง สิ้ น ราว ๔๐,๐๐๐ คน ซึ่งหนีการกดขี่จากพม่าและอพยพมาเป็นครั้งที่ ๒ ครั้งนี้รัชกาลที่ ๒ ทรงพระกรุ ณ าโปรดเกล้ า ฯ พระราชทานที่ ท� ำ กิ น ให้ แ ก่ ช าวมอญ คือที่ปากเกร็ด สามโคก และพระประแดง ซึ่งชาวมอญที่อพยพมาทั้ง ๒ ครัง้ นีเ้ องทีส่ บื ทอดมาเป็นชาวไทยเชือ้ สายมอญปากลัด พระประแดง ในปัจจุบนั มีนาคม – เมษายน ๒๕๖๓
Where did Paklat Mon come from? Back when King Phra Buddha Loetla Naphalai (Rama II) was building Nakhon Khuean Khan (Phra Pradaeng District), he graciously permitted Mon families led by Chao Phraya Maha Yotha (Cheng), who escaped the Burmese suppression for his kind shelter in the Kingdom of Siam for the first time in 1773 (B.E. 2316) in Thonburi Era, to settle down in Sam Khok and Pak Kret before reassigning them to guard the fortresses and Nakhon Khuean Khan in the following time appointing Saming Thoma, the son of Phraya Cheng, as the first ruler.
15
มะม่วงน�ำ้ ดอกไม้ทหี่ วานทีส่ ดุ ในประเทศไทย
ด้วยรสชาติที่หอมหวาน ผลโตอวบอูม เนื้อแน่น เมล็ดลีบ และเปลือกบาง ท�ำให้มะม่วงน�้ำดอกไม้คุ้งบางกะเจ้า จังหวัด สมุทรปราการ ได้ชื่อว่าหวานอร่อยที่สุดในประเทศไทย ชนิดที่ว่า ใครได้ลิ้มรสแล้วจะไม่อยากกินมะม่วงน�้ำดอกไม้จากแหล่งอื่น อีกเลย เพราะหาที่ไหนก็ไม่อร่อยเท่า ทั้งยังได้รับการขึ้นทะเบียน สิ่งบ่งชี้ทางภูมิศาสตร์ หรือ GI จากกรมทรัพย์สินทางปัญญา กระทรวงพาณิชย์ อีกด้วย เหตุผลทีท่ ำ� ให้มะม่วงน�ำ้ ดอกไม้คงุ้ บางกะเจ้าให้ผลผลิตทีด่ นี นั้ เนือ่ งจากเป็นคุง้ น�ำ้ ทีอ่ ยูใ่ กล้บริเวณปากแม่นำ�้ ซึง่ เชือ่ มต่อกับทะเล จึงมีระบบนิเวศ ๓ น�้ำ คือ น�้ำจืด น�้ำเค็ม และน�้ำกร่อย ส่งผล ให้ดินในพื้นที่นี้ที่ชาวบ้านเรียกว่า “ดินลักจืดลักเค็ม” มีความ สมบูรณ์และเหมาะสมกับมะม่วงสายพันธุ์นี้ ที่ไม่ว่าจะมาจาก สวนไหน มะม่วงน�้ำดอกไม้คุ้งบางกะเจ้าก็ได้คุณภาพเท่ากันหมด ทุกผล
หมูบ่ า้ น “สาวกล้า” ต�ำนานแห่งบ้านสาขลา
Thailand’s sweetest Nam Dok Mai Mango With a distinctive sweetness, beautiful aroma, plumpness, firm texture, blighted seed and thin skin, Nam Dok Mai mango of Khung Bang Kachao, Samutprakan is dubbed the most delicious in Thailand. It is said that if you get to try once, you would never want to have Nam Dok Mai mango elsewhere. It has also been registered for Geographical Indicator by the Department of Intellectual Property, the Ministry of Commerce. The reason Khung Bang Kachao Nam Dok Mai Mango is exceptionally plentiful here is because Bang Kachao bend sits at the estuary connected to the sea. Thus, the confluence of three aquatic ecosystems, namely freshwater, seawater and brackish water, leads to slightly acidic yet uniquely abundant soil conditions suitable for this mango specie that Khung Bang Kachao Nam Dok Mai mangoes from any farm in the area effortlessly measure up to the standard.
ชุมชนบ้านสาขลา ซึ่งตั้งอยู่บริเวณปากแม่น�้ำเจ้าพระยา ก่อนออกสู่ ทะเลอ่ า วไทย เป็ น แหล่ ง ท่ อ งเที่ ย วอั น สวยงามและเงี ย บสงบของ อ�ำเภอพระสมุทรเจดีย์ จังหวัดสมุทรปราการ และเป็นหมู่บ้านที่เต็ม ไปด้วยร่องรอยทางประวัติศาสตร์ตั้งแต่สมัยกรุงศรีอยุธยาตอนต้น ที่มาของชื่อหมู่บ้านนี้ สันนิษฐานว่าในอดีตเคยชื่อ “หมู่บ้านสาวกล้า” มาก่อน เนือ่ งจากผูช้ ายในหมูบ่ า้ นถูกเกณฑ์ไปร่วมรบในสงครามเก้าทัพ สมัยรัชกาลที่ ๑ เมื่อเหล่าทหารพม่าเดินทัพผ่านมาทางหมู่บ้านนี้ ก็ได้กวาดต้อนผู้คนและยึดเสบียงอาหาร ผู้หญิงที่เหลืออยู่ในหมู่บ้าน จึงพากันจับอาวุธที่พอจะหาได้ ในตอนนั้นลุกขึ้นสู้กับทหารพม่าจนชนะ จึงได้ตงั้ ชือ่ หมูบ่ า้ นว่า “สาวกล้า” ก่อนจะเพีย้ นมาเป็น “สาขลา” ในเวลา ต่อมาจนถึงปัจจุบัน “Sao Kla” village, the legend of Baan Sakhla Situated at the mouth of the Chao Phraya River before reaching the Gulf of Thailand, Baan Sa Khla Community is a beautiful and peaceful tourist destination in Phra Samut Chedi District, Samutprakan and a village filled with historical traces since early Ayutthaya period. Presumably, the village was once called “Mu Baan Sao Kla” (loosely translated as village of brave ladies). During the reign of King Rama I, when male villagers were recruited to fight in the Nine Armies' Wars (or the Burmese-Siamese War), Burmese troops herded the locals and seized their food supplies while marching pass the village. The remaining ladies of the village bravely rose against them with whatever could make the weapons and eventually received victory, hence, the name “Sao Kla” before it was later distorted to “Sa Khla” until the present days. March - April 2020
16
| On cE Upon a T ime | Pa k na m Rai lway Li ne
เส้นทางรถไฟ สายปากน�้ำ
Paknam Railway Line เมือ่ ทางรถไฟสายปากน�ำ้ ซึง่ ด�ำเนินการก่อสร้าง โดยกอมปานีรถไฟ หรือบริษทั รถไฟปากน�ำ้ ทุน จ�ำกัด ในวันที่ ๑๖ กรกฎาคม พ.ศ. ๒๔๓๔ แล้วเสร็จ พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้า เจ้าอยู่หัวเสด็จพระราชด�ำเนินไปทรงประกอบ พิ ธี เ ปิ ด และเสด็ จขึ้นประทับโดยสารขบวน รถไฟพระที่นั่ง พร้อมด้วยพระบรมวงศานุวงศ์ เมื่อวันที่ ๑๑ เมษายน พ.ศ. ๒๔๓๖ วันนั้นเอง เป็ น วั น ที่ ร ถไฟสายแรกของสยามได้ เ ปิ ด ให้ บริการอย่างเต็มตัว สถานีต้นทางรถไฟ คือสถานีหัวล�ำโพง ซึง่ ปัจจุบนั ได้กลายเป็นเกาะกลางถนนพระราม ๔ หน้าสถานีรถไฟหัวล�ำโพง สถานีปลายทาง คือ สถานีปากน�้ำ ที่ปัจจุบันคือถนนหน้าทางเข้า ท่ า เรื อ ข้ า มฟากไปฝั ่ ง พระสมุ ท รเจดี ย ์ มีสถานีรายทางทั้งสิ้น ๑๐ สถานี และเพิ่มเป็น ๑๒ สถานี ใ นปี พ.ศ. ๒๔๕๙ ด้ ว ยอั ต รา มีนาคม – เมษายน ๒๕๖๓
ค่าโดยสารไปกลับราคา ๑ บาท ส่วนรายสถานี คิดค่าโดยสารตามระยะสถานี สถานีละ ๑ เฟือ้ ง ขบวนรถโดยสาร ๑ ขบวน ประกอบไปด้วย ตู้ โดยสาร ๔ ตู้ และโบกี้ห้ามล้ออีก ๑ โบกี้ มีระดับชั้นที่นั่ง ๒ ระดับ คือ ชั้น ๒ และชั้น ๓ เท่านั้น รถไฟสายปากน�้ ำ ด� ำ เนิ น การมาถึ ง ยุ ค รัฐบาล จอมพล สฤษดิ์ ธนะรัชต์ ยุคนั้นรัฐบาล ได้ ล งทุ น ด้ า นการคมนาคมขนส่ ง ทางถนน มากขึ้น ท�ำให้มีจ�ำนวนรถยนต์มากขึ้น กระทั่ง ในที่ สุ ด รั ฐ บาลก็ ไ ด้ ย กเลิ ก เส้ น ทางรถไฟ สายปากน�้ำเมื่อวันที่ ๑ มกราคม พ.ศ. ๒๕๐๓ และได้ ข ยายเส้ น ทางเป็ น ถนนพระราม ๔ และถนนทางรถไฟสายเก่าในปัจจุบัน ซึ่งเป็น หลั ก ฐานยื น ยั น ถึ ง การเคยมี เ ส้ น ทางรถไฟ สายแรกของประเทศไทยในพื้ น ที่ จั ง หวั ด สมุทรปราการนี้
17
pon the completion of Paknam Railway construction by Paknam Railway Company on July 16, 1891(B.E. 2434), His Majesty King Chulalongkorn (Rama V) graciously presided over the ceremonial opening and boarded the Royal train with members of the royal family on April 11, 1893 (B.E. 2436) marking the day Siam’s first railway began its full-operation.
U
The original railway station was Hua Lamphong Station, which, at present, has become the street isle of Rama IV Road in front of Hua Lamphong Railway Station, and the destination station was Paknam Station, which currently has turned into the road in front of the entrance to a river-crossing ferry pier to Phra Samut Chedi bank. Altogether, there were 10 operating stations and increased to 12 stations in 1916 (B.E. 2459) when a round-trip cost one baht and each station was charged by the distance at one Fueang (approximately today’s 0.125 Baht) per station. Each train consisted of four passenger cars and a bogie brake van with only two classes of passenger seats, the second and third) Paknam Railway Line continued until Field Marshal Sarit Thanarat’s government, who devoted more investment in road transportation resulting in a larger increase of cars. When it was eventually decommissioned on January 1, 1960 (B.E. 2503), the road expansion unrolled into what is currently known as Rama IV Road and Old Railway Road whose name suggests a clear evidence of Thailand’s first railway’s previous existence in Samutprakan province. March - April 2020
18
| Tr ave l Facts
Let’s find out more about Samutprakan and its visitors. รู้เรื่องผู้คนที่เดินทางมาท่องเที่ยวจังหวัดสมุทรปราการ และรู้จักจังหวัดสมุทรปราการให้มากยิ่งขึ้น
จากผลสรุปสถานการณ์ การท่องเที่ยวในประเทศไทย จังหวัดสมุทรปราการ ปี ๒๕๖๒
อัปเดตล่าสุดถึงเดือนสิงหาคม พ.ศ. ๒๕๖๒ พบว่ามีผู้มาเยี่ยมเยือนจังหวัดสมุทรปราการมากที่สุด ในเดือนมกราคม เดือนกุมภาพันธ์ และเดือนเมษายน ตามล�ำดับ
The Summary of Domestic Tourism Situation in Thailand for Samutprakan Province in 2019
last updated in August, 2019 reported that the largest amount of tourists visiting Samutprakan were in January, February and April respectively. มีนาคม – เมษายน ๒๕๖๓
ซึง่ สอดคล้องกับฤดูกาลท่องเทีย่ วของจังหวัด สมุทรปราการ ที่ผู้มาเยือนนิยมมาเที่ยวชม แหล่งท่องเที่ยวทางธรรมชาติ และร่วมงาน เทศกาลส�ำคัญประจ�ำปีอย่างเทศกาลสงกรานต์ พระประแดง
เดือนมกราคม ๔๐๐,๑๑๕ คน เดือนกุมภาพันธ์ ๓๗๒,๔๑๖ คน เดือนเมษายน ๒๙๖,๔๐๓ คน In concordance with Samutprakan’s tourism season, visitors appeared to love admiring natural attractions and participating in the city’s significant Phra Pradaeng’s Songkran Festival . There was a total amount of 400,115 visitors in January, 372,416 visitors in February and 296,403 visitors in April.
19
โดยในแต่ละเดือนของจ�ำนวนผูม้ าเยือนนัน้ สร้างรายได้ ให้กับจังหวัด
เดือนมกราคม ๗๕๘.๒๖ ล้านบาท เดือนกุมภาพันธ์ ๗๔๕.๓๕ ล้านบาท เดือนเมษายน ๕๕๓.๘๖ ล้านบาท ซึ่งเป็นตัวเลขที่เพิ่มขึ้นจากสถิติที่เคยบันทึกเอาไว้ ในเดือนเดียวกันเมื่อปี พ.ศ. ๒๕๖๑ Each month, visitors generated revenue to the province at a total of 758.26 million baht in January, 745.35 million baht and 553.86 million baht in April, which were larger than the statistics recorded in the same month of 2018.
ที่มา : สถิติด้านการท่องเที่ยวในประเทศไทย รายจังหวัด โดยกระทรวงการท่องเที่ยวและกีฬา ซึ่งมีบันทึกไว้ถึงเดือนสิงหาคม พ.ศ. ๒๕๖๒ เป็นเดือนล่าสุด Source: The Domestic Tourism Statistics (Classified by Province) by the Ministry of Tourism And Sports last recorded in August, 2019. March - April 2020
20 | SMP K E vent
เทศกาลปีใหม่ จังหวัดสมุทรปราการ
เนื่ อ งด้ ว ยองค์ ก ารบริ ห ารส่ ว นจั ง หวั ด สมุ ท รปราการได้ ให้ ค วามส� ำ คั ญ ในการ ส่งเสริมประชาสัมพันธ์การท่องเที่ยวจังหวัด สมุทรปราการในช่วงเทศกาลปีใหม่ และเพื่อ เป็นการด�ำเนินการทีเ่ ป็นประโยชน์ตอ่ ประชาชน อย่างทั่วถึง ประกอบกับได้มีนโยบายในการ ส่งเสริมพัฒนาศักยภาพด้านการท่องเที่ยว การสร้ า งภาพลั ก ษณ์ ด ้ า นการท่ อ งเที่ ย ว และการประชาสั ม พั น ธ์ ด ้ า นการท่ อ งเที่ ย ว ของจังหวัดสมุทรปราการให้เป็นที่รู้จักอย่าง แพร่หลายและต่อเนื่อง รวมถึงการกระตุ้น เศรษฐกิจของจังหวัดสมุทรปราการ จึงได้ จัด “โครงการส่งเสริมการท่องเที่ยวเทศกาล ปีใหม่จังหวัดสมุทรปราการ” ขึ้นในคืนวันที่ มีนาคม – เมษายน ๒๕๖๓
๓๑ ธันวาคม ๒๕๖๒ ที่อุทยานการเรียนรู้ และหอชมเมืองสมุทรปราการ โดยได้เชิญ นายชนม์สวัสดิ์ อัศวเหม ประธานหอการค้า จังหวัดสมุทรปราการ เป็นประธานเปิดงาน ภายในงานได้ จั ด ให้ มีการประดั บ แสงสี รอบอุ ท ยานการเรี ย นรู ้ แ ละหอชมเมื อ ง สมุทรปราการ มีการแสดงศิลปวัฒนธรรม และมินิคอนเสิร์ตจากศิลปิน พร้อมร่วมกัน ร้องเพลงปีใหม่ นับถอยหลังส่งท้ายปีเก่า สวัสดีปีใหม่ ๒๕๖๓ ก่อนปิดท้ายงานอย่าง ยิ่ ง ใหญ่ ด ้ ว ยการแสดงพลุ แ ละแสงสี เ สี ย ง ตระการตา ท่ามกลางรอยยิ้มแห่งความสุข ของทุกคนที่มาร่วมงาน
21
Samutprakan New Year Festival o underline Samutprakan tourism promotion during New Year festival through activities that equally delivered benefits to its people in alignment with the policies to promote provincial tourism potential development, tourism image building, and Samutprakan tourism to a wider public with continuity as well as to boost Samutprakan economy, Samutprakan Provincial Administrative Organization held “Samutprakan New Year Festival Tourism Promotion Project� on the night of December 31, 2019 at Samutprakan Learning Park And City Tower where Chonsawat
T
Asavahame, the chairman of Samutprakan Chamber of Commerce, was cordially invited to preside over the opening ceremony. At the event, Samutprakan Learning Park And City Tower was illuminated with festive decorations serving cultural performances and mini live concerts from various artists inviting visitors to sing along New Year songs, join the countdown to New Year 2020 before ending the night with a spectacular display of fireworks, light and sound amidst a sea of happy smiles of every participant. March - April 2020
22
| SMP K E vent
เทีย่ วถิน่ กินอร่อย สมุทรปราการ เ พื่ อ ส ่ ง เ ส ริ ม แ ล ะ ป ร ะ ช า สั ม พั น ธ ์ การท่องเทีย่ วของจังหวัดสมุทรปราการให้เป็น ที่รู้จักแก่ประชาชนทั่วไป ดึงดูดนักท่องเที่ยว ทั้งชาวไทยและชาวต่างประเทศได้มากยิ่งขึ้น และเสริมสร้างศักยภาพการจัดบริการอาหาร ต่างๆ ผลิตภัณฑ์สินค้าโอทอปจากภูมิปัญญา และวัตถุดิบของจังหวัดสมุทรปราการ ให้มี ความเข้มแข็งและยั่งยืน รวมถึงสร้างรายได้ ให้ แ ก่ ป ระชาชนและบุ ค คลทั่ ว ไปในพื้ น ที่ จั ง หวั ด สมุ ท รปราการให้ มี คุ ณ ภาพชี วิ ต ที่ ดี องค์ ก ารบริ ห ารส่ ว นจั ง หวั ด สมุ ท รปราการ จึ ง ได้ อุ ด หนุ น งบประมาณให้ กั บ หอการค้ า จังหวัดสมุทรปราการ ในการจัดงาน “เทีย่ วถิน่ กินอร่อย สมุทรปราการ” ขึน้ เมือ่ วันที่ ๒๐-๒๒ มีนาคม – เมษายน ๒๕๖๓
ธันวาคม ๒๕๖๒ บริเวณลานหน้าศาลากลาง จังหวัดสมุทรปราการ อ�ำเภอเมืองสมุทรปราการ โดยมี นายชาติชาย อุทัยพันธ์ ผู้ว่าราชการ จั ง หวั ด สมุ ท รปราการ เป็ น ประธานกล่ า ว เปิ ด งาน และ นายชนม์ ส วั ส ดิ์ อั ศ วเหม ประธานหอการค้ า จั ง หวั ด สมุ ท รปราการ กล่าวรายงานถึงวัตถุประสงค์ของการจัดงาน ก่ อ นจะสาธิ ต การผั ด ข้ า วผั ด ปลากระป๋ อ ง และข้ า วคลุ ก กะปิ ให้ กั บ ผู ้ ที่ ม าร่ ว มงาน ได้รับประทานกันอีกด้วย ภายในงานมีการน�ำอาหารขึ้นชื่อของทั้ง ๖ อ�ำเภอในจังหวัดสมุทรปราการ มาร่วมกัน ออกร้านกว่า ๑๐๐ ร้านค้า รวมถึงโซนอาหาร ฮาลาลและฟูด้ ทรัก เพือ่ ให้ผรู้ ว่ มงานได้ลมิ้ ลอง
รสชาติ อ าหารถิ่ น ที่ เ ป็ น ต� ำ นานคู ่ จั ง หวั ด และยั ง ได้ มี ก ารจ� ำ ลองสถานที่ ส� ำ คั ญ ของจังหวัดสมุทรปราการมาไว้ภายในงาน เพื่ อ เป็ น จุ ด ถ่ า ยภาพที่ ร ะลึ ก อาทิ องค์พระสมุทรเจดีย์ อุทยานการเรียนรู้ และหอชมเมืองสมุทรปราการ สวนสีเขียว บางกะเจ้า ตลาดโบราณบางพลี พร้อมชม นิ ท รรศการภาพถ่ า ยที่ ไ ด้ รั บ รางวั ล จาก การประกวดภาพถ่าย “The New Horizon มุมมองใหม่สมุทรปราการ” ที่หอการค้า จังหวัดสมุทรปราการได้จดั ขึน้ นอกจากนีผ้ รู้ ว่ มงานยังได้ชมการแสดง ชุดพิเศษ Samutprakan The Land of Happiness นาฏลีลาร่วมสมัย เรื่องราว ความสุขของชุมชนสมุทรปราการ การแสดง วงโยธวาทิต จากโรงเรียนราชวินติ บางแก้ว การแข่ ง ขั น ท� ำ อาหารต้ น ต� ำ รั บ “ท้ า ท� ำ ท้ากิน” การแข่งขันกินจุ “ยุทธจักรนักกิน” และมินคิ อนเสิรต์ จากศิลปินดัง ตลอดทุกวัน ภายในงาน
23
Travel Local And Taste Local Specialties at Samutprakan ith an aim to support and promote Samutprakan tourism to general public attracting more Thai and overseas travelers, enhance various food service potentials and OTOP products from local wisdom and Samutprakan raw ingredients with better strength and sustainability, and generate income to the locals and general public in Samutprakan for a better life quality, Samutprakan Provincial Administrative Organization offered budget support to Samutprakan Chamber of Commerce in hosting “Travel Local And Taste Local Specialties at Samutprakan” event on December 20-22, 2019 at the area in front of Samutprakan City Hall, Mueang Samutprakan District. The event was
W
presided over by Chatchai Uthaipan, the governor of Samutprakan, who also delivered the opening remarks, whereas Chonsawat Asavahame, the chairman of Samutprakan Chamber of Commerce, stated the key objectives of the event organization prior to the cooking demonstration of Khao Phat Pla Kra Pong (Fried Rice with Canned Mackerel in Tomato Sauce) and Khao Khluk Krapi (Shrimp Paste Rice), both of which were later offered to the participants. The event presented famous local dishes from six districts in Samutprakan with up to 100 shop varieties including Halal food zone and food trucks to allow visitors to taste the authentic taste of the legendary local
specialties of the province. Moreover, the event featured simulations of significant places in Samutprakan where visitors could take memorable pictures with such as Phra Samut Chedi (Pagoda), Samutprakan Learning Park and City Tower, the lush green field of Bang Kachao and Bang Phli Ancient Market. There was also a photography exhibition displaying winning photos from “The New Horizon of Samutprakan” photo competition held by Samutprakan Chamber of Commerce. In addition, participants had an opportunity to witness an exclusive contemporary dance performance “Samutprakan. The Land of Happiness” portraying the stories of happiness within Samutprakan communities, a marching band performance by Ratwinit Bang Kaew School, a classic recipe cooking contest, an eating challenge and mini concerts by popular artists everyday at the event.
March - April 2020
24 | Loc al La nguage
พอนจาก Pon Jak
จากเป็นพืชตระกูลปาล์ม ที่คนในจังหวัดสมุทรปราการ นิ ย มน� ำ มาใช้ ป ระโยชน์ ทั้ ง ทางตรงและด้ ว ยวิ ธี ข อง การแปรรูปเพื่อ เป็นของกินและของใช้ ส่วนประกอบ ของจากแต่ ล ะส่ ว นมี ชื่ อ เรี ย กต่ า งกั น ไม่ ต ่ า งอะไรกั บ ร่างกายมนุษย์ที่มีอวัยวะ ๓๒ ส่วน ท�ำงานด้วยหน้าที่ ต่างกัน ร่างกายของต้นจาก ๑ ต้นนั้นประกอบด้วยหลายส่วน ซึ่งเป็นที่รู้จักกันโดยทั่วไป อย่างดอกจากที่นิยมน�ำไปต้ม เป็นผักจิ้มน�้ำพริก หรือน�ำมาท�ำเป็นแกงคั่วใส่เนื้อ ใส่หมู ใบจากใช้ส�ำหรับห่อขนมหรือใช้เพื่อท�ำหัตถกรรมจักสาน ต่ า งๆ ผลจากน� ำ ไปบดเพื่ อ ท� ำ เป็ น แป้ ง จาก นมจาก น�ำไปแปรรูปเป็นชาสมุนไพรเพือ่ สุขภาพ ทางจากทีไ่ ด้จาก การตัดใบออกแล้ว นิยมน�ำไปท�ำเป็นพื้นของกระท่อม ชั่วคราว ใช้กั้นคอก หรือท�ำเป็นรั้วกั้นตามบ้าน และยัง สามารถน� ำ ไปมั ด รวมกั น เพื่ อ เป็ น ทางเดิ น บนสะพาน หรือใช้รองเป็นทางเดินตามโคลนตม รวมถึงใช้ท�ำฟืน เพื่อให้ความร้อน แต่ เ มื่ อ ไหร่ ก็ ต ามที่ เ ราได้ ยิ น ชาวบ้ า นพู ด ถึ ง ค� ำ ว่ า พอนจาก ซึง่ คนนอกพืน้ ทีอ่ าจจะไม่คอ่ ยเคยได้ยนิ เท่าไรนัก มั น คื อ ส่ ว นของโคนกาบใบที่ อ ้ ว นใหญ่ มี คุ ณ สมบั ติ ลอยน�้ำได้ดีเพราะมีโพรงอากาศอยู่ภายใน นิยมน�ำมาท�ำ เป็นแพหรืออุปกรณ์ช่วยเหลือชีวิตส�ำหรับเกาะในขณะ ที่มีเหตุเรือจม รวมถึงพอนจากยังใช้แกะสลักเพื่อท�ำเป็น ของเล่น ท�ำตุ๊กตา และอื่นๆ ใช้ท�ำจุกปิดขวดน�้ำ ใช้ท�ำ เป็นเชื้อเพลิงให้ความร้อน รวมถึงการน�ำไปผ่านกรรมวิธี บดผสมเพื่อท�ำเป็นปุ๋ยหมักได้ด้วย
มีนาคม – เมษายน ๒๕๖๓
Jak (Nipa Palm Tree) is a species of palm native that the locals of Samutprakan utilize both directly and convert into a wide range of food and appliances. Each tree part has its own name similar to how a human body is composed of 32 body parts carrying their individual functionality.
A
More commonly known Nipa Palm parts include Dok Jak (the flower), often quick-boiled to pair with Nam Phrik (Thai Chilli Paste) or featured in Kaeng Khua Nuea or Mu (Roasted Curry with Beef or Pork), Bai Jak (the leaf), either used to wrap dessert or create multiple handicrafts or wickerworks, and Phon Jak (the fruit), smashed into powder as the key ingredient of Paeng Jak (Nipa Palm Flour for sweetmeat preparation). Moreover, Nom Jak (the reddish brown fibers beneath the leaf), can be processed into healthy herbal tea, and Thang Jak (leafstalk), when the leaf is removed is not only often used to thatch a temporary cottage floor, the stable walls and household fences, but also tied together to pave a walkway on the bridge and above the muddy field while making a fine firewood. However, do not get all puzzled when the locals talk about Pon Jak. It refers to the versatile large chubby base of Nipa Palm leaf sheath with great buoyancy because of all the air pockets inside, thus, often used to build a raft or a life-savor floatation device in case of a ship accident. Pon Jak can also be carved into toys and dolls among many others, used as a bottle cap, transformed into natural fuel, or undergone grinding and mixing processes to make composts
25
March - April 2020
26 | Ge t R e ady
ของจิ๋วประโยชน์เยอะ ที่ควรมีติดกระเป๋า Mini Versatile Travel Essentials for Carry-On
แก้วพับประหยัดเนื้อที่
หากเดินทางท่องเที่ยวด้วยรถส่วนตัว การใช้แก้ว พกพาทั่วไปคงไม่เป็นปัญหาอะไรเพราะไม่ต้องหอบหิ้ว แต่ถา้ เดินทางด้วยรถสาธารณะซึง่ เราต้องการสัมภาระรุงรัง น้ อ ยที่ สุ ด ในขณะเดี ย วกั น ก็ ไ ม่ อ ยากสร้ า งขยะแบบ ใช้ครั้งเดียวทิ้งด้วย อยากให้ลองหาแก้วซิลิโคนแบบ พับได้ ซึ่งมักจะมาพร้อมหลอดซิลิโคนในตัว เมื่อจะใช้ ก็ขยายให้แก้วเป็นทรง แต่เมื่อไม่ต้องการใช้งานก็กด ให้แบนเป็นแผ่น เซฟเนือ้ ทีใ่ นกระเป๋าได้อกี เยอะ
สัมภาระติดตัวเวลาที่เราออกเดินทางท่องเที่ยว ถ้าเป็นไปได้เราไม่ได้ อยากเอาอะไรที่ไม่จ�ำเป็นติดตัวไปด้วยนัก เพราะมันจะกลายเป็น “ภาระ” ให้ตอ้ งหอบหิว้ แต่ครัน้ จะให้ตดั บางอย่างออกไปเลย ก็ไม่แน่ใจว่าในเส้นทาง ข้างหน้าเราจะต้องใช้มนั หรือไม่ เราจึงมองหาตัวช่วยไซส์จวิ๋ ทีจ่ ะช่วยเพิม่ พืน้ ที่ ในกระเป๋าเผือ่ ไว้สำ� หรับช้อปปิง้ ได้ When traveling, people usually want to pack as light as possible. However, to cut some items off the list could be quite a challenge as they can never be sure when they could become handy in the future. Here is a list of recommended space-saving mini assistants for your next trip.
สเปรย์เย็น ทั้งเย็น ทั้งหอม
ด้วยอากาศเมืองไทยทีไ่ ม่คอ่ ยจะหวังเรือ่ ง ความเย็นสักเท่าไรแม้จะไม่ใช่ฤดูร้อนหรือ ร้อนจัดก็ตาม การมีสเปรย์เย็นติดไปสักขวดนัน้ ก็ท�ำให้เย็นกายเย็นใจได้ แค่พ่นลงให้สัมผัส กับผิว ก็จะช่วยทั้งดับร้อนได้ว่องไว แถมทิ้ง ความหอมติดตัวไว้ด้วย เดี๋ยวนี้มีท�ำออกมา เป็ น ไซส์ จิ๋ ว แบบพกพา และมี ใ ห้ เ ลื อ ก หลายกลิน่
Cool Spray
Since cool weather in Thailand can be quite rare even when it is not summer, tagging a bottle of cool spray can help cool down your body temperature. Just spray it on your skin to extinguish the heat while leaving a pleasant aroma on your body. Now, there are a lot of aromas in travel-sizes to choose from.
มีนาคม – เมษายน ๒๕๖๓
Collapsible Drinking Glass
If you travel with your personal car, carrying around a normal drinking glass would not be the slightest concern but it is a different story when traveling by public transportation. If you want to carry less but do not wish to create single-use waste, try using a collapsible drinking glass, which most likely comes with a silicone drinking straw. When you need to use it, spread it to a glass shape and press it flat when you no longer need it to save a whole lot of space in your bag.
27
ให้ถุงผ้าเป็นกระเป๋าลูก
อดใจไม่ได้หรอกทีเ่ ห็นของกินหรือของใช้นา่ รักๆ ในท้องถิน่ นัน้ ๆ แล้วจะห้ามมือไม่ให้ซอื้ ติดกลับมาบ้านได้ ปีนหี้ ลายทีร่ ณรงค์ เรื่องขยะพลาสติกและงดให้ถุงพลาสติกกันแล้ว การมีถุงผ้า ติดกระเป๋าไปย่อมดีท่ีสุดเมื่อเทียบกับกระเป๋าลูก หรือถุงที่ท�ำ จากวัตถุดิบอื่นที่มีน�้ำหนักมากกว่าและเก็บพับได้ ไม่ประหยัด พืน้ ทีเ่ ท่า
Cloth bag as a back-up plan
Mouthwatering food and adorable local souvenirs can be too irresistible not to take home. According to recent plastic bag waste reduction campaign, many shops will no longer hand out plastic bags this year. Therefore, it is wisest to carry a cloth bag as back-up plan since other types of bags could be much heavier and space-consuming when folded.
ผ้าผืนสวยๆ ใช้งานอเนกประสงค์
ผ้าพันคอผืนกว้างแต่ไม่หนา อาจจะเป็นผ้าเนื้อบาง ผ้าฝ้าย ผ้าขาวม้า ผ้าทอลายสวยๆ ที่สามารถน�ำมาประยุกต์ ใช้งานตาม สถานการณ์ ได้อย่างทันท่วงที ยามแดดร้อน ใช้คลุมผมหรือ ผู ก โพกกั น แดด เมื่ อ อากาศเย็ น หยิ บ มาพั น คอหรื อ คลุ ม ไหล่ ยามทีเ่ ข้าวัดหรือสถานทีท่ ตี่ อ้ งการความส�ำรวม หากชุดไม่เรียบร้อย ยั ง สามารถน� ำ มาพั น เป็ น ผ้ า นุ ่ ง หรื อ คลุ ม ไหล่ ทั บ เสื้ อ แขนกุ ด หรือในบางครัง้ ทีอ่ ยากจะเอนกายลงบนสนามหญ้าในสวนสักแห่ง คลีป่ รู องพืน้ แล้วนอนรับลมเย็นแดดอ่อนได้เลย
Multipurpose shawl
A large but not too sheer shawl made of cotton, Pha Khao Ma (Thai checkered loincloth), or a woven fabric with beautiful patterns could be improvised to various situations. When in blazing sunlight, wrap it round your hair to protect from the sun damage. When it gets too cold, tie it around your neck or cover up your shoulders. When visiting temples or places you need to dress respectfully, wrap the shawl around your waist or cover your tank top. When you feel like laying down on a yard at some parks, spread the cloth and enjoy the gentle breeze and sunlight.
March - April 2020
28 | map
2
Baan Suan Bang Namphueng
บ้านสวนบางน�้ำผึ้ง
1
Sam Bai Thao Roti
Hia U Nuea Thot Daet DiaO
เฮียอู๋ เนื้อทอดแดดเดียว
3
4
Nam pla Wan THonhom
Botanica Cafe
7
น�้ำปลาหวานต้นหอม
Botanica Cafe
โรตีสามใบเถา
Kuai Tiao Lukchin Mu Namsai Koh Samui
5
ก๋วยเตี๋ยวลูกชิ้นหมูน�้ำใส เกาะสมุย 6
Thai Baan Roundabout
วงเวียนท้ายบ้าน
Phat Thai Wong Wian
ผัดไทยวงเวียน
Yam Wong Wian
ย�ำวงเวียน
Mu Satay Sukhonphat
หมูสะเต๊ะสุคนธ์ภัทร
Pang YoeM Chae
ปังเยิ้มแฉะ
มีนาคม – เมษายน ๒๕๖๓
Baan Chidlom Bangpu
บ้านชิดลม บางปู
8
29
14
Khao Phat Pu Nai Mo
ข้าวผัดปูนายโม้
tourist map of samutprakan แผนที่ท่องเที่ยวสมุทรปราการ
15
Peek Ka Floating Market
ตลาดน�้ำปีกกา
13
Koo’ Klong
คู่-คลอง
12 11
Det Dokmai Sa Thuean Thueng Duang Dao
เด็ดดอกไม้สะเทือนถึงดวงดาว
9
10
Tam Ru Bridge
Khlong Sao Thong City Bridge
Khlong Ta Kok Bridge
สะพานคลองตาก๊ก
สะพานคลองเสาธงซิตี้
สะพานชายทะเลต�ำหรุ
March - April 2020
30 | Cove r Jou rneY
ตระเวนกินริมทาง กับ ๑๐ ร้านเด็ด ที่คนปากน�้ำชวนให้ชิม Join The Food Hopping Experience with 10 Must-Visit Shops Recommended
by Paknam Locals
อาหารไทยไม่แพ้ชาติไหนในโลก สังเกตได้ง่ายว่าเวลาคนต่างชาติ มาเที่ยวเมืองไทย สิ่งแรกที่พวกเขาจะวิ่งเข้าใส่ คือผัดไทยเจ้าดัง หรื อ ไม่ ก็ ต ้ ม ย� ำ กุ ้ ง รสเด็ ด ไม่ เ พี ย งแต่ ค นต่ า งชาติ เ ท่ า นั้ น หรอก ที่ชอบกินอาหารริมทาง เพราะส�ำหรับคนไทย ขุมทรัพย์ความอร่อย ที่ราคาสบายกระเป๋าก็ตั้งร้านรอเราอยู่ริมทางนี้ด้วยเหมือนกัน ๑๐ ร้ า นของกิ น ริ ม ทางที่ เ ราเลื อ กมาแนะน� ำ นี้ เหตุ ผ ลไม่ ไ ด้ เป็นเพียงแค่ราคาซึ่งจับต้องได้ รสชาติอร่อยเด็ด สะอาด คุณภาพดี แต่เรื่องราวของเจ้าของร้านหรือผู้คิดค้นสูตรอาหารนั้นๆ ก็เป็นวัตถุดิบ ส�ำคัญที่ท�ำให้อาหารเมนูนั้นกลมกล่อมขึ้นไปอีก hai food is second to none others in the world. Evidently, when foreigners travel to Thailand, the first thing they immediately jump into are famous street restaurants of Phat Thai or Tom Yam Kung. However, there are so many delightful streetside treasures at friendly prices still waiting to be discovered even among Thai visitors.
T
10 street restaurants we handpicked in this issue are not only wallet-friendly, rich with marvelous and clean food of great quality but also featured with interesting stories of each owner
มีนาคม – เมษายน ๒๕๖๓
31
March - April 2020
32
| Cove r Jou rneY | Ya m Won g Wi an
ย�ำวงเวียน
Yam Wong Wian
ถ้ าได้ ไ ปเดิ นตลาดของกินยามค�่ำที่วงเวียน ท้ายบ้าน ตรงต้นถนนสายลวดจะมองเห็น ร้ า นย� ำ ร้ า นหนึ่ ง ที่ มี ๓ คนพ่ อ แม่ ลู ก ก� ำ ลั ง ปรุงย�ำและต�ำส้มต�ำกันไม่ได้วางมือ เพราะมี ลูกค้ายืนอออยู่หน้าร้านตลอดด้านหน้าแผง วัตถุดบิ ทีว่ างเรียงเป็นแถวยาว ทีเ่ มือ่ หมดถาด ก็จะถูกเติมใหม่ ไปจนถึงราว ๕ ทุ่ม ที่ถาด เหล่านี้จะเหลือเพียงถาดเปล่า ซึ่งก็เป็นเวลา ปิดร้านพอดี ร้านย�ำแห่งนีเ้ ริม่ ต้นด้วยเด็กหนุม่ วัย ๒๐ ปี เมือ่ ๔ ปีทแี่ ล้ว ตอนนัน้ คุณโอ๊ต หรือ อรรณพ สุ ว รรณแสน ลาออกจากงานในโรงกลึ ง เพราะเบื่องานลูกจ้าง เขาหิ้วโต๊ะพับ ๑ ตัว พร้อมอุปกรณ์และเครื่องปรุง เปิดร้านขายย�ำ ง่ายๆ อย่าง ย�ำมาม่า ย�ำวุ้นเส้น อาศัยฝีมือ การท� ำ อาหารที่ เ คยไปเป็ น ลู ก มื อ ให้ พ ่ อ สมัยที่พ่อเคยเป็นพ่อครัวในร้านลาบมาก่อน ร้านย�ำของคุณโอ๊ตไม่มีชื่อ แม้จะผ่านมา ๔ ปีแล้วก็ยังคงไม่มีชื่ออยู่อย่างนั้น แต่ลูกค้า ก็ เ รี ย กกั น ติ ด ปากว่ า “ย� ำ วงเวี ย น” หรื อ “ย�ำข้างเซเว่นฯ” บ้าง จากทีเ่ ตรียมของคนเดียว ตัง้ ร้านคนเดียว ปรุงคนเดียว และขายคนเดียว ผ่ า นไปราวครึ่ ง ปี เขาชั ก ชวนแม่ ซึ่ ง ท� ำ งาน เป็ น ลู ก จ้ า งในตลาดปากน�้ ำ มาช่ ว ยกั น ขาย และเพิ่ ม เมนู ม ากขึ้ น เป็ น อาหารประเภท คอหมู ย ่ า ง น�้ ำ ตกหมู และเพิ่ ม เมนู ส ้ ม ต� ำ เข้ามาโดยมีแม่ประจ�ำอยู่หน้าครก นับวันร้าน ยิง่ ขายดีขนึ้ เรือ่ ยๆ จนในทีส่ ดุ พ่อก็ออกจากงาน และออกมาช่วยขายอีกแรง จนถึงตอนนี้ มีนาคม – เมษายน ๒๕๖๓
แม่ของคุณโอ๊ตประจ�ำอยู่หน้าครกทุกเย็น Oat's mother regularly stations in front of the mortar every evening.
33 Four years ago, when a 20-year-old young man, Oat-Annop Suwansaen, left his job at a machine shop, he carried a folding table, cooking devices and seasoning ingredients and opened a stall selling simple Yam dishes such as Yam Mama (Spicy Instant Noodles salad) and Yam Wunsen (Spicy Glass Noodles Salad) demonstrating his cooking skills learned while helping out his father who was a chef at a Thai spicy salad with herbs restaurant. Up until now, Oat’s Yam stall still does not have a proper name but his customers either call it “Yam Wong Wian” (spicy salad at the roundabout) or “Yam Khang Seven” (spicy salad next to 7-11). The first six months, he basically set up the shop, prepared, cooked and sold all by himself. Then, he asked his mother who, at the time, was an employee at Paknam Market to help and offered a larger food varieties including Kho Mu Yang (Charcoal-Grilled Pork Neck), Nam Tok Mu (Spicy Grilled Pork Salad with Mixed Herbs) and Som Tam (Papaya Salad). As time went by, the stall kept receiving greater feedback that eventually his father decided to leave his job and joined the crew. “I chose this spot because of its close location to the bus stop where many employee shuttles also pull over. We also attract people heading towards 7-11 shop and food market around the corner.” Oat explained his decision to start his Yam shop that besides the
ย�ำมาม่า ย�ำที่กินง่ายและขายง่าย Yam Mama, easily enjoyed and prepared.
ย�ำถั่วพูกุ้งสด Spicy Winged Bean Salad with Shrimps
I
f you have a chance to visit the night food market at Wong Wian Thai Baan (Thai Baan Roundabout), there is a food stall selling Yam (Thai-spicy and sour salad) at the entrance of Sai Luat Road where a father, mother and son are ceaselessly seasoning Thai spicy and sour salad and mashing up Som Tam with a huge crowd of customers queuing up in front. Trays after trays of raw ingredients are constantly refilled until everything is sold out around 11.00pm when the stall closes.
March - April 2020
34 | Cove r Jou rneY strategic location, there was not a single Yam shop in the neighborhood at the time. He added, “I chose to offer the difference rather than what was already available and compete against others.” His visionary calculation was absolutely right. He started out with a couple of menus, now there are more than 30 dishes. When asked about the bestsellers, he admitted that although everything is always sold out at the end of the day, the most popular dish is Yam Pu Ma (Spicy And Sour Blue Swimming Crab Salad) as all five kilograms of fresh crabs are always sold out. “My mom handpicks fresh blue swimming crabs herself at her regular store in Paknam Market who also keeps a special portion of fresh shrimps, mantis shrimps and cockles when the fishing boat delivers them in the morning for her. Basic Yam menus like Yam Wun Sen, Yam Mama, Yam Ruam Mit (Spicy And Sour Salad with Mixed Proteins), and Som Tam are also popular.”
คุณโอ๊ต ผู้ริเริ่มจากโต๊ะพับตัวเดียว และสร้างอาชีพให้ครอบครัวด้วยเมนูย�ำ Oat, who started out with a single folding table and built a career for his family with Thai spicy salad varieties.
มีนาคม – เมษายน ๒๕๖๓
Before the shop is open in the evening, they have to prepare raw ingredients all day long. Soon as the shop breaks open, the whole family gets busy mixing and preparing Yam and Som Tam but if someone has to immediately buy some more supplies, others can comfortably take over the station. “Our customers trust us because each dish is customized to their preferences: which flavor to highlight, more spicy, no chilli, leaving this and that out. Just let us know and we’ve got it all covered. Our food is not expensive. Although the prices start at 60 baht, the amount is satisfyingly large.” In trading businesses, if your sales are going incessantly good, as exhausting as the processes may be, it is always fun. “Compared to a salary job, selling spicy salads is much more tiring but far better. Because we can take off when we feel completely drained. May be a couple of days per month. Although there is no specifically fixed days, we never take consecutive holidays at a time. If we close today, tomorrow you will surely find us.”
This year, Oat finds his Yam business stable enough for him and his family. He previously thought about starting a proper restaurant but had to carefully reconsider the plan. “The economic situation is not so good. Investing now might really hurt us badly instead. So let’s wait and see.”
35
“ที่เลือกขายตรงนี้เพราะใกล้ป้ายรถเมล์ รถรับส่งพนักงานก็จะจอดรับส่งคนตรงนีป้ ระจ�ำ แล้วใกล้เซเว่น อีเลฟเว่นอีก เราจะได้ลูกค้า ที่เข้าเซเว่นฯ และถนนเส้นนี้เป็นตลาดของกิน ที่คนมาหาของกินอยู่แล้ว” คุณโอ๊ตเล่าถึง ตอนตั ด สิ น ใจเปิ ด ร้ า นย� ำ ที่ น อกจากเลื อ ก เพราะท�ำเลแล้ว ในเวลานัน้ ย่านนีย้ งั ไม่มรี า้ นย�ำ ผิ ด กั บ ตอนนี้ ที่ มี ร ้ า นอื่ น ขายด้ ว ย “ผมมอง ที่ความแตกต่าง ถ้าจะขายอะไรซ�้ำก็จะไปแข่ง กับเขา เลือกขายที่มันไม่มี ไม่เหมือนคนอื่น ดีกว่า” นับว่าสายตาของเขามองการณ์ไกลได้ถูก เพราะจากที่เริ่มต้นมาเพียงไม่กี่เมนู ตอนนี้ มีเมนูให้เลือกมากกว่า ๓๐ รายการ เมื่อถาม เขาว่าอะไรที่ขายดี เขาบอกว่าเตรียมอะไร มาก็หมดทุกอย่าง แต่ที่คนนิยมสั่งกันที่สุด คือย�ำปูม้า ที่ปูม้าสดวันละ ๕ กิโลกรัมนั้น ไม่เคยเหลือ วัตถุดิบที่เห็นไม่ใช่แค่นี้ เพราะมีให้เติมอีกเมื่อหมดถาด กว่าจะปิดร้านก็หมดพอดี A lot more raw ingredients are waiting to be refilled soon as these trays are empty and usually sold out before closing hours.
วัตถุดิบที่เป็นทะเลสด มาจากตลาดปากน�้ำที่มีเรือเข้าทุกเช้า Fresh raw seafood from Paknam Market where fishing boats drop in every morning. ย�ำวงเวียน
“แม่ใช้ปมู า้ สด เขาไปเลือกเองจากเจ้าประจ�ำ ที่ตลาดปากน�้ำ พอเรือเอาปลาเข้ามาที่ตลาด ตอนเช้าเขาจะเก็บเอาไว้ ให้ ของก็เลยสด แล้วก็ จะมีพวกกุ้ง กั้ง หอยแครง ส่วนพวกย�ำพื้นๆ อย่าง ย�ำวุ้นเส้น ย�ำมาม่า ย�ำรวมมิตร ส้มต�ำ ก็ขายดี” กว่าจะได้มาเปิดร้านตอนเย็น ก็ตอ้ งเตรียม วัตถุดิบกันทั้งวัน ดีหน่อยที่เดี๋ยวนี้มีลูกจ้าง อีก ๒ คนมาช่วย ถึงเวลาเปิดร้านเมือ่ ไร มือย�ำ และมือต�ำทั้ง ๓ คนเป็นไม่ได้นั่งเพราะต้อง คลุกย�ำ ต�ำส้มต�ำอยู่ตลอด ใครต้องวิ่งไปซื้อ ของแบบทันด่วนก็สลับต�ำแหน่งกันได้ “ลูกค้ามั่นใจเพราะเห็นเราท�ำมาด้วยกัน ตลอด รสชาติเราท�ำกันจานต่อจาน ใครอยาก ได้รสไหนน�ำ เผ็ดหรือไม่เผ็ด อยากใส่อะไร ไม่อยากใส่อะไร สัง่ ได้หมด คิดว่าทีค่ นชอบเรา อาจจะเพราะไม่แพง เราเริ่มต้นที่ ๖๐ บาท
ตลาดวงเวียนท้ายบ้าน ถนนสายลวด ต�ำบลปากน�้ำ อ�ำเภอเมืองสมุทรปราการ จังหวัดสมุทรปราการ เปิดบริการทุกวัน เวลา ๑๖.๓๐-๒๓.๐๐ นาฬิกา โทรศัพท์ ๐๙ ๘๘๕๙ ๒๔๒๕
และให้เยอะ ส่วนรสชาติผมว่าแล้วแต่คนกินนะ เราท�ำให้ได้ตามรสที่ลูกค้าชอบกิน” อาชีพค้าขายถ้าลองว่าขายดีแล้วตอนท�ำ เหนื่ อ ยยั ง ไงก็ ส นุ ก แต่ ล องขายแบบไม่ ไ ด้ หยุดมือ ก็ต้องมีบ้างที่เหนื่อยจนต้องขอพัก “ถึงจะเหนื่อยแต่เทียบกับการเป็นลูกจ้างแล้ว ขายย�ำแบบนี้ดีกว่า เพราะเหนื่อยเราก็หยุดได้ เดือนหนึ่งเราจะหยุดสัก ๒ วัน ไม่ก�ำหนดว่า วันไหน อยูท่ วี่ า่ วันไหนทีเ่ ราไม่ไหว แต่เราไม่หยุด ติดต่อกัน ถ้าวันนี้หยุด ยังไงพรุ่งนี้มาซื้อก็ต้อง เจอเรา” ปีนี้คุณโอ๊ตอายุ ๒๔ ปี เขามองว่าอาชีพ ขายย�ำนีม้ นั่ คงส�ำหรับตัวเองและครอบครัวแล้ว และคิดอยู่ในใจว่าอยากมีร้านจริงจัง แต่ก็ขอ คิดค�ำนวณดีๆ “เดี๋ยวนี้เศรษฐกิจไม่ดี ถ้าลงทุนตอนนี้ กลัวจะเจ็บหนัก ไว้ดภู าวะเศรษฐกิจอีกทีกอ่ น”
Yam Wong Wian at Wong Wian Thai Baan Market, Sai Luat Road, Paknam Sub-District, Mueang Samutprakan District, Samutprakan Open daily from 04.30pm - 11.00pm Tel. 09 8859 2425
March - April 2020
36 | Cove r Jou rneY | Mu Satay S uk honp hat
จากรถซาเล้งขายหมูสะเต๊ะที่ขายได้วันละไม่กี่ไม้สู่ร้านหมูสะเต๊ะริมทางที่คุณต้องต่อแถวรับบัตรคิว From a saleng selling a few dozens of pork satay a day to a streetside stall you need to line up and grab a queue card. มีนาคม – เมษายน ๒๕๖๓
37
หมูสะเต๊ะสุคนธ์ภัทร Mu Satay Sukhonphat
หมู ส ะเต๊ ะ สุ ค นธ์ ภั ท รเริ่ ม ต้ น ขึ้ น ตั้ ง แต่ ป ี พ.ศ. ๒๕๒๕ รวมระยะเวลาขายหมูสะเต๊ะ มาแล้วกว่า ๓๐ ปี ซึ่งสูตรดั้งเดิมจริงๆ นั้น เป็นของรุ่นน้า จนในวันที่ คุณรัตติกร แซ่ลิ้ม ซึ่ ง เป็ น รุ ่ น หลานก� ำ ลั ง อยู ่ ใ นช่ ว งตกยาก เพราะตัวเองในเวลานั้นก็เรียนจบแค่ ป. ๗ ส่วนสามีเรียนจบ ป. ๔ และสามีก็เพิ่งออกมา จากการเป็นทหาร ไม่มงี านท�ำ ในวันทีต่ ดั สินใจ จะลองน�ำสูตรหมูสะเต๊ะของน้าที่พระประแดง มาท�ำหมูสะเต๊ะในแบบของตัวเอง ออกตระเวน ขายตามสถานทีต่ า่ งๆ ในจังหวัดสมุทรปราการนัน้ คุ ณ รั ต ติ ก รและสามี เ อาเงิ น ที่ พ อมี อ ยู ่ ไปลงทุ น ซื้ อ รถซาเล้ ง มาและประกอบตู ้ ประกอบเตาย่างให้กบั ตัวรถ ส่วนสูตรหมูสะเต๊ะ ที่ได้มานั้น น้าชายย�้ำแล้วย�้ำอีกว่า “ห้ามไป สอนใครต่อนอกจากลูก” หากใครมี โ อกาสได้ แ วะมาที่ ร ้ า นแห่ ง นี้ ซึ่ ง ตั้ ง อยู ่ บ นถนนสายลวด จะเห็ น ว่ า มี ร ้ า น
หมู ส ะเต๊ ะ อยู ่ ร ้ า นหนึ่ ง ที่ มี ค นรอคิ ว กั น ยาว ยิ่ ง โดยเฉพาะในช่ ว งเทศกาลแล้ ว ต้ อ งรั บ บัตรคิวกันเลย แต่ความน่ารักของลูกค้าร้านนี้ คื อ จะรอเป็ น ชั่ ว โมงก็ ไ ม่ มี ใ ครปริ ป ากบ่ น ซึ่ ง กว่ า จะมาถึ ง ตรงนี้ ไ ด้ คุ ณ รั ต ติ ก รเริ่ ม มาจากการขายหมูสะเต๊ะที่ไม้ละ ๘๐ สตางค์ โดยเธอกับสามีจะพากันเข็นรถซาเล้งไปขาย ตามหน้าตลาดอาหารตามที่ต่างๆ ในทุกวัน ลองผิดลองถูกไปเรือ่ ยๆ การขายได้ ๔๐-๕๐ ไม้ ต่อวันในเวลานั้นต้องเรียกว่าหรูแล้ว แต่ความหรูเท่านั้นมันไม่พอกิน ! ทั้งสอง พยายามหาช่องทางการขายต่อด้วยการไป จอดขายที่ ต ลาดราชาในช่ ว งเย็ น ปรากฏ ดวงชะตาเข้ า ข้ า งพวกเขาแล้ ว กิ จ การขาย หมูสะเต๊ะด้วยรถซาเล้งเริ่มได้รับการตอบรับ ที่ ดี ขึ้ น โดยเฉพาะในช่ ว งเทศกาลที่ จ ะมี ลู ก ค้ า มาสั่ ง ที ล ะจ� ำ นวนมากๆ จนวั น หนึ่ ง สองสามี - ภรรยาก็ ไ ปเช่ า พื้ น ที่ ห น้ า ร้ า น ทับทิมทองบริเวณวงเวียนท้ายบ้าน ตั้งแผง ขายหมู ส ะเต๊ ะ ขนาดเล็ ก แล้ ว จึ ง ค่ อ ยขยั บ เข้ามาอยู่ในคูหาซึ่งมีพื้นที่ว่างและปล่อยเช่า จนผ่านไปได้ ๒๕ ปี กิจการก็ดีขึ้นเรื่อยๆ ตามล� ำ ดั บ แต่ พ อหั ก ค่ า ใช้ จ ่ า ยแล้ ว ก็ ยั ง ไม่พอเหลือเก็บอยู่ดี เพราะค่าเช่าตึกแพงมาก ทัง้ สองเลยย้ายทีย่ า้ ยทางมาขายบนริมฟุตบาท
หมูสะเต๊ะกินคู่กับขนมปังปิ้งที่หากปิ้งไฟได้ถูกเวลาถูกจังหวะ สิ่งที่ได้คือความกรอบนอกนุ่มใน Pork satay best complimented with charcoal-toasted bread especially when crispy on the outside and tender on the inside. March - April 2020
38 | Cove r Jou rneY
h e le g e n d o f M u S a ta y Sukhonphat began in 1982 and has continued over the past 30 years. When Rattikon Sae-Lim, the grandchildren generation, faced a tough time knowing she only graduated Por 7 (or Grade 7) and her husband, a Por 4 (Grade 4) graduate, had recently left his military service, they decided to try adjusting Mu Satay (Pork Satay) recipe by her uncle in Phra Pradaeng to their own version before selling around Samutprakan. They both invested their small savings in buying a Saleng (freight tricycle), customized and installed a glass display and a portable charcoal stove. Regarding the pork satay recipe, her uncle insisted “never to pass it to anyone other than your own children.”
T
On Sai Luat Road, there is a pork satay shop with a huge group of customers in front that the shop even has to hand out queue cards during festive seasons. The most endearing part is that no one ever actually complains despite hours of waiting. Back to the beginning, Rattikon offered these pork satay at 80 Satang (0.80 Baht) per stick. Together with her husband, she pushed the food saleng to various market-fronts everyday and it was considered a great success if they could sell 40-50 sticks a day. But that amount of success was not enough to live by! Therefore, they both sought for other sales location and pulled over at Racha Market in the evening and, finally, luck was on their side. Their pork satay business on a saleng kept receiving a warmer welcome especially during festive seasons when customers placed larger orders at a time. One day, the husband and wife rented a frontal space of Thap Thim Thong Shop near Thai Baan Roundabout and set up a small booth. When a nearby buiding was up for lease, they unhesitatingly seized the opportunity. For 25 years, their sales kept growing little by little but, sadly, after deducting all expenses, they still did not have enough savings left because the rental fee was very pricey. At last, they had to move out and sell on the streetside walkway on Sai Luat Road. The biggest twist was their
มีนาคม – เมษายน ๒๕๖๓
ถนนสายลวด และนี่แหละคือจุดเปลี่ยนส�ำคัญ เพราะหมู ส ะเต๊ ะ สุ ค นธ์ ภั ท รขายดิ บ ขายดี ขึ้ น มาทั น ตาเห็ น นอกจากรสชาติ ดั้ ง เดิ ม กับรสมือในการหมักหมูและเลือกใช้วัตถุดิบ เกรดเอมาตลอดแล้ว ยังมีที่ให้รถจอดได้ด้วย สะดวกกับลูกค้า “เราใช้ วั ต ถุ ดิ บ เกรดเอหมดเลยแม้ แ ต่ แตงกวา เพราะแตงกวาเกรดเอมันกรอบกว่า เนื้ อ แตงมั น อร่ อ ยกว่ า ถ้ า เป็ น เกรดรอง เมล็ ด ข้ า งในจะใหญ่ กิ น แล้ ว จะเป็ น น�้ ำ ๆ ไม่อร่อย เนื้อจะเหนียว และส่วนตัวเราเอง เราชอบกิ น แตงกวาแบบกรอบ เลยยอม ปล่อยให้ตน้ ทุนสูงหน่อย แต่ลกู ค้าติดใจดีกว่า”
ปั จ จุ บั น หมู ส ะเต๊ ะ สุ ค นธ์ ภั ท รขายราคา ไม้ละ ๖ บาท และไม่ว่าต้นทุนวัตถุดิบจะดีดตัว สูงขึ้นไปอีกขนาดไหน ร้านนี้ก็จะยังใช้วัตถุดิบ คุณภาพเกรดเอ และจะไม่ลดปริมาณน�้ำจิ้ม หรือขนาดชิ้นหมูที่ย่างให้กับลูกค้าเป็นอันขาด “มี เ ด็ ก คนหนึ่ ง กิ น ร้ า นเรามาตั้ ง แต่ ๕ ขวบ จนเมื่ อ เดื อ นที่ แ ล้ ว เขากลั บ จาก ต่ า งประเทศ เพราะเขาไปเรี ย นที่ นั่ น และ ท�ำงานต่อเลย วันนั้นเขามาแล้วพาลูกของเขา มากินด้วย พอเจอเรา เขาทักเรา ป้าๆ จ�ำผม ได้ไหม แม่ผมพามากินหมูสะเต๊ะร้านป้าตั้งแต่ ผม ๕ ขวบ นี่ผมจ�ำรสชาติหมูสะเต๊ะป้าได้ แม่นเลย”
39
Mu Satay Sukhonphat started selling like hot cakes. Not only they delivered authentic flavor with delightful pork marinating techniques and finest raw ingredients, the new location came with a parking space, meaning more convenience for their customers. “Every raw ingredient here is of Grade A quality even cucumbers because they are much crispier and more delicious than those of second grade with larger seed, watery and rather chewy. Personally, we love the crispy type better, so we decided to bear the higher cost so our customers may enjoy better taste.” Nowadays, pork satay at Mu Satay Sukhonphat are available at 6 baht
หมูสะเต๊ะสุคนธ์ภัทร
เลขที่ ๓๑ ถนนสายลวด ต�ำบลปากน�้ำ อ�ำเภอเมืองสมุทรปราการ จังหวัดสมุทรปราการ เปิดบริการทุกวัน เวลา ๑๖.๐๐-๒๒.๐๐ นาฬิกา โทรศัพท์ ๐๘ ๙๑๕๙ ๑๕๘๕
per stick. No matter how much higher the cost of raw ingredients may rise, the shop will continue using Grade A raw ingredients and will never compromise on the amount of dipping sauce or pork satay sizes. “There’s a boy who used to eat here when he was five. Last month, he came back from a foreign country he went to continue his study and work. He brought his children with him and greeted us with excitement asking if I could remember him. He said his mom had been taking him to eat my pork satay since he was five and he could clearly remember the exact same taste.”
Mu Satay Sukhonphat 31 Sai Luat Road, Paknam Sub-District, Mueang Samutprakan District, Samutprakan Open daily from 04.00pm - 10.00pm Tel. 08 9159 1585
March - April 2020
40 | Cove r Jou rneY | Kua i T iao Lukc hi n Mu N am s ai Koh S amui
หมูหมัก หมูเด้ง ลูกชิ้นท�ำเอง และน�้ำเดือดพล่าน คือเบื้องหลังความอร่อยของก๋วยเตี๋ยวลูกชิ้นหมูน�้ำใส เกาะสมุย Homemade marinated pork, bouncy pork, pork balls and boiling soup are key secrets behind the delightfulness of Kuai Tiao Lukchin Mu Namsai Koh Samui.
ก๋วยเตี๋ยวลูกชิ้นหมูน�้ำใส เกาะสมุย Kuai Tiao Lukchin Mu Namsai Koh Samui มีนาคม – เมษายน ๒๕๖๓
41
ยืนหยัดอยู่ในตรอกลิโด้และเป็นเมนูที่ชาวตลาดปากน�้ำฝากท้องได้ตั้งแต่มื้อเช้า Long stood in Lido Alley and the menu Paknam Market locals can comfort their appetite since morning. We wondered how Koh Samui had anything to do with their shop in Paknam Market. Kanda told us, the original owner of the noodles shop was her husband’s father, a Chinese immigrant who traveled across the ocean and landed in Koh Samui, thus, he embraced the island name as a reminder of the beginning of his new life. After Kanda joined the family, she had been helping out with the noodles business but eventually had to take charge when the restaurant switched to a pork noodles shop.
ถ้าจะให้นบั จ�ำนวนปีวา่ ก๋วยเตีย๋ วลูกชิน้ หมูนำ�้ ใส เกาะสมุย เปิดขายมากีป่ แี ล้ว ก็ตอ้ งบอกว่าราว ๒๐ ปี แต่ถ้าจะให้นับกันจริงๆ ว่าครอบครัวนี้ ขายก๋วยเตี๋ยวกันมานานแค่ไหน ตอบได้ว่า ไม่น้อยกว่า ๖๐ ปี เพียงแต่ว่าเมื่อก่อนนั้นขาย ก๋วยเตี๋ยวเนื้อ ที่มาเปลี่ยนเป็นก๋วยเตี๋ยวหมู ก็เพราะในช่วงนั้นเกิดโรคแอนแทรกซ์ระบาด ในวั ว คุ ณ กานดา เชิ ด ชั ย ศรี พ งศ์ จึ ง งั ด เอาความถนั ด ในการท� ำ อาหารที่ มี อ ยู ่ ก ่ อ น เปิ ด ครั ว ตี ลู ก ชิ้ น เอง ท� ำ หมู เ ด้ ง หมู ห มั ก เสิ ร ์ ฟ มาในชามก๋ ว ยเตี๋ ย วที่ เ ครื่ อ งแน่ น เมื่ อ เทียบกับราคาที่คนกินต้องจ่าย
years has passed since Kuai
Lukchin Mu Namsai Koh 20 Tiao Samui (Samui Island Pork
Ball Noodles Shop) fist operated but the fact is the owner's family has been in the noodles business far more than 60 years. Back then, they used to sell Kuai Tiao Nuea (Beef Noodles) but had to switch to Kuai Tiao Mu (Pork Noodles) due to the outbreak of anthrax among oxen. After Kanda Choetchaisiphong revived her culinary skills, started making her own pork balls, bouncy pork and marinated pork, she has been serving a generous amount of these toppings with noodles soup to her customers ever since.
The shop resides in Lido Alley. Previously, Lido was a famous trouser shop in Paknam but now it has changed to a rice and curry shop called Khao Kaeng Lido, which is right across from Kanda's noodle shop. In this alley, there are about a dozen food shops where Paknam locals have long counted on. “We are honest to our customers. Our food is always hygienically clean, of good quality, free from chemical additives and available at inexpensive price.” At 40 baht a bowl, it is indeed loaded with a large amount of toppings. Kanda revealed, “We prepare all ingredients by ourselves. Usually, we make 10 kilograms of pork balls at a time, which is a five-day supply. The March - April 2020
42 | Cove r Jou rneY
ลูกค้าแวะเวียนเข้ามาไม่ได้ขาด Customers keep dropping in.
แล้วชื่อเกาะสมุยนั้นมายังไง เพราะร้านนี้ ขายอยูต่ ลาดปากน�ำ ้ คุณกานดาเล่าว่าแต่เดิมนัน้ เจ้าของร้านคือพ่อของสามี ซึ่งเป็นชาวจีน อพยพข้ามทะเลมาขึ้นฝั่งที่เกาะสมุย จึงยึดเอา ชื่อเกาะสมุยนี้เป็นสิ่งเตือนใจของการเริ่มต้น ชีวิตใหม่ เมื่อคุณกานดาเข้ามาเป็นสมาชิก ของครอบครัว ก็ช่วยกิจการในร้านก๋วยเตี๋ยว มาตลอด จนกระทั่ ง เข้ า มาท� ำ เต็ ม ตั ว เมื่ อ เปลี่ยนเป็นก๋วยเตี๋ยวหมูนี่ละ ร้ า นนี้ ตั้ ง อยู ่ ใ นตรอกลิ โ ด้ ซึ่ ง ลิ โ ด้ นั้ น เคยเป็นร้านตัดกางเกงที่มีชื่อเสียงของปากน�้ำ มาก่อน แต่เดี๋ยวนี้ร้านลิโด้ก็เปลี่ยนมาขาย ข้าวแกงแล้ว ชื่อว่าข้าวแกงลิโด้ และขายอยู่ ตรงข้ามร้านก๋วยเตี๋ยวของคุณกานดานี่เอง นอกจากร้านก๋วยเตี๋ยวและร้านข้าวแกง ก็ยังมี ร้านอาหารอื่นๆ รวมกันได้เกือบ ๑๐ ร้าน เรียกว่าเป็นตรอกของกินทีช่ าวปากน�ำ้ ฝากท้อง กันมานาน “เราจริ ง ใจกั บ ลู ก ค้ า ทั้ ง ความสะอาด คุณภาพดี ไม่ใส่สารอะไรเลย ไม่เอาเปรียบ ด้วยการตัง้ ราคาไม่แพง” ราคาชามละ ๔๐ บาท เมื่ อ เที ย บกั บ ปริ ม าณของเครื่ อ งเคราต่ า งๆ ก็ นั บ ว่ า ไม่ แ พงจริ ง อย่ า งที่ ว ่ า แต่ ส ่ ว นหนึ่ ง ที่ท�ำให้ร้านนี้อยู่ในใจคนกิน ก็เพราะว่าความ อร่อยที่มีเคล็ดลับ มีนาคม – เมษายน ๒๕๖๓
“เราท�ำเองทั้งหมด อย่างลูกชิ้นนี่เราท�ำที เป็น ๑๐ กิโลฯ ใช้ได้ประมาณ ๕ วัน น�้ำต้มหมู เราเก็บไว้เป็นหัวเชื้อในการเคี่ยวน�้ำก๋วยเตี๋ยว ซึ่งเป็นน�้ำซุปกระดูก ถ้าไม่ใช้ซุปจะไม่เข้มข้น เครื่ อ งปรุ ง ที่ ใ ช้ จ ะต้ อ งชั่ ง ตวงเป๊ ะ ตามสู ต ร ทุกวัน รสชาติจงึ ไม่เพีย้ น เราอยากกินดี ลูกค้า ก็อยากกินดี เราอยากกินอร่อย ลูกค้าก็อยาก กินอร่อย แค่นั้นเอง ใจเขาใจเรา” จากวัตถุดิบชุดเดียวกัน ก๋วยเตี๋ยวร้านนี้ แตกเมนู อ อกเป็ น หลายเมนู ทั้ ง ก๋ ว ยเตี๋ ย ว น�้ำใสธรรมดา ก๋วยเตี๋ยวแห้งซีอิ๊ว ก๋วยเตี๋ยว ต้มย�ำสูตรมะนาวที่ได้รสชาติถึงเครื่องเหมือน ต้มย�ำในร้านอาหาร เกาเหลา เกี๊ยวหมูเด้ง ที่เนื้อเกี๊ยวบางใสห่อหมูเอาไว้เต็มค�ำ สั่งเป็น เกี๊ยวหมูเด้งต้มย�ำก็จัดจ้านดี “หมูเด้งกับลูกชิน้ ต้องใช้เนือ้ สะโพกเท่านัน้ แต่ถา้ เป็นสันนอกเราจะใช้กบั ขนมจีบเพราะเรา ขายขนมจีบด้วย” เส้นก๋วยเตี๋ยวของร้านนี้เป็นเส้นแบบที่ เราชอบและหากินไม่ง่ายนัก คือเส้นก๋วยเตี๋ยว ใสๆ ที่เหนียวนุ่ม เพิ่งได้รู้ค�ำตอบก็ตอนนี้ว่า เส้นแบบนี้เป็นเส้นอบแห้ง ที่การจะลวกได้ แต่ละชามต้องใช้เวลานานกว่าเส้นก๋วยเตี๋ยว ทั่วไปที่ใช้แบบไม่อบ แม้จะต้องรอนานหน่อย แต่อร่อยกว่า “ของพวกนี้นอกจากสูตรแล้ว
concentrated pork soup must be preserved and featured in everyday pork bone soup preparation to deliver the right richness and aroma. All ingredients must be measured precisely according to the recipe to offer the same promising deliciousness everyday. The bottom line is we have to put ourselves in our customers’ shoes. If we love eating quality and delicious food, so do our customers.” The same set of raw ingredients has mushroomed into many savory dishes ranging from the regular Kuai Tiao Namsai (Noodles in Clear Soup), Kuai Tiao Haeng
ลูกชิ้นท�ำเองที่ต้องใช้เนื้อสะโพกเท่านั้น Homemade pork balls must wfeature pork hams only.
43
ต้ อ งอาศั ย ความช� ำ นาญด้ ว ย ความอร่ อ ย ของก๋วยเตี๋ยวนี่นะ มันอยู่ที่น�้ำ” คุณกานดา แย้มให้ฟัง “น�้ำต้องเดือด เดือดตลอดเวลา ไม่ใช่วา่ น�ำ้ ร้อนแล้วหรีไ่ ฟเลีย้ งเอาไว้แต่ไม่เดือด แบบนั้นไม่อร่อย” ด้ ว ยเคล็ ด ลั บ ไม่ กี่ ข ้ อ นี้ เ อง ที่ ท� ำ ให้ ชาวปากน�้ำเข้ามาฝากท้องกับร้านก๋วยเตี๋ยว ลูกชิน้ หมูนำ�้ ใส เกาะสมุย กันตัง้ แต่เช้า ราวๆ ตี ๕ คุณกานดาและลูกจ้างจะช่วยกันเตรียมของ ตั้งน�้ำซุป จัดโต๊ะ สัก ๗ โมงลูกค้าก็มากันแล้ว ทั้งชาวตลาดและคนท�ำงานในย่านนี้ “ไม่ยา้ ยไปไหนหรอก มีอาจารย์ทนี่ บั ถือกัน คอยดูเรื่องดวงให้ ท่านบอกเอาไว้ว่าไม่ต้อง ไปตั้ ง ร้ า นหรู ห ราที่ ไ หนเลย อยู ่ ที่ นี่ แ หละ แล้วจะขายดี”
Si Io (Dried Noodles Mixed with Dark Sweetened Soy Sauce), Kuai Tiao Tomyam Sut Manao (Tomyam Noodles with Refreshing Lime Juice), Kao Lao (Toppings in Soup Without Noodles), Kiao Mu Deng (Bouncy Pork Wontons) with large chubby bites of bouncy pork inside sheer wonton wrappers, enjoyable with Tomyam soup called Kiao Mu Deng Tomyam. “Bouncy pork and pork balls must be made with pork hams only. Pork tenderloins are reserved for our Khanom Chip (Pork Dumpling).” The sheer, tender, and chewy rice noodles are our favorite although can be quite rare these days. These baked dried rice noodles take longer to cook than the non-baked type but definitely
worth the wait. “Beyond the recipe, these things need expertise. The best part of noodles is the soup,” Kanda hinted, “It has to stay boiling hot at all time. If you reduce the heat just to keep warm, it never tastes good.” These few secrets are what keep drawing Paknam locals into Kuai Tiao Lukchin Namsai Koh Samui since morning. Everyday around five in the morning, Kanda and her assistants start preparing all the soups and set up the tables and by seven both market people and people working in the neighborhood are already setting foot in. “We won’t move. A respectful fortunetellers once told us to stay here and the sales will be brilliant.”
ก๋วยเตี๋ยวต้มย�ำสูตรมะนาว อีกเมนูยอดนิยมของร้าน Noodles with Refreshing Lime Juice, another popular dish. ร้านก๋วยเตี๋ยวลูกชิ้นหมูน�้ำใส เกาะสมุย
ตรอกลิโด้ ข้างธนาคารไทยพาณิชย์ สาขาย่อยถนนศรีสมุทร ต�ำบลปากน�้ำ อ�ำเภอเมืองสมุทรปราการ จังหวัดสมุทรปราการ เปิดบริการทุกวัน เวลา ๐๗.๐๐-๑๕.๐๐ นาฬิกา โทรศัพท์ ๐๘ ๑๘๗๐ ๖๙๓๗
Kuai Tiao Lukchin Mu Namsai Koh Samui Lido Alley next to Siam Commercial Bank (Si Samut Road Sub-Branch), Paknam Sub-District, Mueang Samutprakan District, Samutprakan Open daily from 07.00am - 03.00pm Tel. 08 1870 6937
March - April 2020
44 | Cove r Jou rneY | Ph at T h ai Wong Wi an
ผัดไทยวงเวียน
Phat Thai Wong Wian มีนาคม – เมษายน ๒๕๖๓
ผัดไทย หนึ่งในเมนูสตรีทฟู้ดจากประเทศไทยที่โด่งดังไปทั่วโลก Phat Thai, one of the world's famous Thai street food.
45 fter two decades of legendary Phat Thai (Thai Stir-Fried Noodles) by aunt's generation, the grandchildren generation has enhanced the recipe to a new level offering vegetarian Phat Thai throughout the ten following years. At Wong Wian Thai Baan or Thai Baan Roundabout (also known as Clock Tower Roundabout), the shop opens at night time with lots of customers waiting comfortably at provided seats and tables.
A
When asked Suchada Choroensuk about the secret behind her Phat Thai Wong Wian recipe, she immediately replied, “Oh, there is no such thing as recipe here. All proportions are estimated by a glance.”
จากผั ด ไทยสู ต รเด็ ด ของรุ ่ น น้ า ที่ ผั ด บน กระทะเดิมมานานกว่า ๒๐ ปี สู่รุ่นหลานที่ สานต่อมาอีก ๑๐ ปี กับการพัฒนาสูตรผัดไทย จนกลายเป็นผั ด ไทยวงเวียนรสเด็ดส�ำหรับ คนชอบกิ น มั ง สวิ รั ติ ตั้ ง อยู ่ บ ริ เ วณวงเวี ย น ท้ายบ้าน (วงเวียนหอนาฬิกา) ที่แต่ละคืนที่ เปิดขาย คิวต่อแถวยาวเหยียด ดีหน่อยทีม่ โี ต๊ะ เก้าอี้ ให้นั่งรอ นานเท่าไรก็ไม่เมื่อย
แต่เรื่องของการใช้แรงใช้ก�ำลังในการผัด หรือยืนผัดยาวต่อเนื่อง ๔-๕ ชั่วโมงต่อคืนนั้น คุณสุชาดาบอกเรื่องเล็ก เพราะยืนผัดแบบนี้ มาหลายปีจนชินแล้ว แต่ที่มักเป็นประเด็นคือ ชอบมีลกู ค้าเอาไปพูดต่อๆ กันว่าท�ำไมเจ้าของ ร้านหน้าบึ้งจริง !
Guess this is probably why they say all humans were born with a certain gift but it is up to their luck whether they ever would discover it in them. For Suchada, it is Phat Thai. She never prepares just one or two dishes at a time. Calculating from the long queue particularly at night time and how Suchada opens her shop only four hours a night, the cooking amount per round is enough for 10 dishes, which seems quite a tough work for a 51-year-old lady’s muscles.
ซึง่ พอถาม คุณสุชาดา เจริญสุข เจ้าของร้าน ว่าเคล็ดลับของสูตรผัดไทยวงเวียนคืออะไร เธอตอบกลับมาในทันทีว่า “โอ๊ย ของพีไ่ ม่มสี ตู รหรอก ส่วนผสมอะไร ก็กะด้วยสายตาเอาทั้งนั้นแหละ” คงเพราะอย่างนี้ เขาถึงมีค�ำพูดที่ว่ามนุษย์ เราล้ ว นเกิ ด มาด้ ว ยพรสวรรค์ ห นึ่ ง อย่ า ง แล้วแต่ใครจะโชคดีค้นพบสิ่งนั้นในตัวเองไหม ซึ่ ง ส� ำ หรั บ คุ ณ สุ ช าดาแล้ ว มั น คื อ เรื่ อ งของ ผัดไทย แล้วเวลาร้านนี้เขาผัดกันที ไม่ใช่ผัด ทีละจานสองจาน เพราะด้วยจ�ำนวนลูกค้าต่อคืน ที่ยืนต่อแถวรอกินผัดไทยในช่วงดึกมีจ�ำนวน เยอะมาก และคุณสุชาดาเองจะเปิดขายเพียง ๔ ชัว่ โมงต่อคืนเท่านัน้ ท�ำให้การผัดต่อ ๑ กระทะ ของเธอคือการผัดส�ำหรับ ๑๐ กว่าจานทีเดียว พร้อมๆ กัน เรียกว่าผู้หญิงวัย ๕๑ ปีท่านนี้ ยืนผัดกันกล้ามขึ้นมัด March - April 2020
46 | Cove r Jou rneY While Suchada finds investing a lot of strength frying noodles standing up for 4-5 hours straight per night not the slightest concern because she has gotten used to it far too many years ago, rumors spread that the owner always looks grumpy! Well! This is not a piece of cake. Besides the long list of orders, she has to remember which customers order with or without eggs, extra large or regular, less or more beansprouts and etc. “Many complain about my grumpy face but let them say whatever they want to. I have to pay great attention and stay super focused with many things that are going on in front of me in the frying pan: how much of which ingredients have been added. As I mentioned, there is no specifically fixed recipe that I can follow. It’s all about the memories and feelings.
มีนาคม – เมษายน ๒๕๖๓
Not to mention some customers order spicy, some without nuts and etc. I can’t just always keep smiling looking pretty or I’ll mess up my order.” Suchada’s vegetarian Phat Thai is led with sweet and nutty flavors. Other tastes were just complementary richness. When she received the recipe from her aunt, it was not initially vegetarian Phat Thai. Not long after she started the shop selling Phat Thai with Shrimps, customers kept dropping by to ask whether she could make them Phat Thai without any meat. It grew so often that she finally decided to make just vegetarian Phat Thai. The price for a dish of Phat Thai Wong Wian varies from 30-50 baht depending on the special request such as with eggs, without eggs, extra noodles or extra noodles and eggs. It is a fun experience just by watching her frying the noodles.
47
ผัดไทยวงเวียนมีรสหวานเป็นตัวน�ำ ตามด้วยความเข้มข้นจากส่วนผสมอื่นๆ Phat Thai Wong Wian tastes sweet and followed with richness from other ingredients.
แหม ! มันไม่ง่ายนะคะ คืนหนึ่งต้องผัด ตั้งกี่ออร์เดอร์ ไหนต้องจ�ำอีกว่าคนไหนใส่ไข่ ไม่ใส่ไข่ คนไหนสัง่ แบบพิเศษหรือแบบธรรมดา บางคนใส่ถั่วงอกน้อยถั่วงอกเยอะ “คนชอบบอกท�ำไมคนผัดชอบท�ำหน้างอ เอาเถอะ จะพูดอะไรก็พูดไปเถอะ เพราะเวลา ผัดเราต้องใส่ใจและมีสมาธิหลายอย่างกับสิ่ง ที่อยู่ตรงหน้าในกระทะนะ ทั้งส่วนผสมที่ใส่ ลงไปอีก เราต้องคอยจ�ำว่าใส่อะไรลงไปเท่าไร แล้วบ้าง เพราะของเราไม่ได้มีสูตรมาตรฐาน ว่าต้องใส่อะไรกี่ถ้วยกี่ฝา เราใช้ความจ�ำกับ ความรู้สึกล้วนๆ แล้วไหนจะบางคนใส่พริก บางคนไม่ใส่ถวั่ โอ๊ย ! มันหลายอย่าง มัวแต่หนั ไปยิ้มกราดให้ลูกค้า ลืมพอดี” ส� ำ หรั บ ผั ด ไทยมั ง สวิ รั ติ ข องคุ ณ สุ ช าดา มี ร สชาติ ห วานมั น น� ำ โดยมี ร สชาติ อื่ น ๆ
เป็นตัวเสริมเพิม่ ความเข้มข้น ในสมัยเริม่ แรกที่ คุณสุชาดาเอาสูตรผัดไทยของน้ามาพัฒนานั้น ก็ไม่ได้เป็นผัดไทยมังสวิรัติแบบนี้ แต่หลังจาก เปิดกิจการขายผัดไทยใส่กุ้งของตัวเองมาได้ ไม่นานในช่วงเริ่มต้น ก็มีแต่ลูกค้าเดินเข้ามา ถามว่าไม่ใส่เนื้อสัตว์ ได้ ไหม ผัดแบบไม่ใส่ ของคาวเลยได้ไหม พอเจอถามแบบนีม้ ากๆ เข้า คุณสุชาดาเลยตัดสินใจท�ำผัดไทยแบบมังสวิรตั ิ อย่างเดียวไปเสียเลย ส�ำหรับผัดไทยวงเวียน มีหลายราคา ตัง้ แต่ ๓๐ บาท ไปจนถึง ๕๐ บาท ขึ้ น อยู ่ กั บ ความพิ เ ศษที่ แ ตกต่ า งกั น เช่ น ใส่ไข่ ไม่ใส่ไข่ เพิ่มเส้น หรือเพิ่มทั้งเส้นและไข่ มากินร้านนีส้ นุกดีคะ่ แค่ยนื ดูผหู้ ญิงคนนีผ้ ดั ก็เพลินแล้ว
ผัดไทยวงเวียน
ตั้งอยู่บริเวณป้อมต�ำรวจ วงเวียนท้ายบ้าน ต�ำบลปากน�้ำ อ�ำเภอเมืองสมุทรปราการ จังหวัดสมุทรปราการ เปิดบริการทุกวัน เวลา ๑๗.๐๐-๒๑.๐๐ นาฬิกา โทรศัพท์ ๐๖ ๒๓๘๙ ๒๒๘๖ Phat Thai Wong Wian Located near Wong Wian Thai Baan Police Booth, Paknam Sub-District, Mueang Samutprakan District, Samutprakan Open daily from 05.00pm-09.00pm Tel. 06 2389 2286
March - April 2020
48 | Cove r Jou rneY | Kh ao Ph at P u N ai Mo
ข้าวผัดปูนายโม้ Khao Phat Pu Nai Mo
“นายโม้” เป็นฉายาของ คุณอาร์ต หรือ สรพงษ์ แสงดีแน่ ผู ้ ช ายที่ ป ระจ� ำ อยู ่ ห น้ า กระทะข้ า วผั ด ปู ร้ า นแผงลอย ข้างศาลพระพรหม ธนาคารเพื่อการเกษตรและสหกรณ์ การเกษตร (ธ.ก.ส.) สาขาบางบ่ อ เพราะอุ ป นิ สั ย ที่ ช ่ า งเจรจา และอี ก หนึ่ ง สิ่ ง ที่ เ รี ย กให้ ค นเข้ า มากิ น รสมือของเขาก็คือข้าวผัดปูนายโม้ที่ขึ้นชื่อเรื่องรสชาติ ซึ่ ง กิ น ได้ เ ลยไม่ ต ้ อ งปรุ ง แต่ ถ ้ า อยากจะได้ ร สชาติ ที่ แซ่บซีด้ ขึน้ อีกสักหน่อย ให้กนิ กับน�ำ้ จิม้ ซีฟดู้ ทีท่ ำ� ใหม่ทกุ วัน และถ้าจะถามหามะนาว น�้ำปลาพริก แบบที่ร้านข้าวผัด ทั่วไปนั้น ร้านนี้ไม่มี
นายโม้ หรือ คุณอาร์ต เจ้าของสูตรข้าวผัดปู เสิร์ฟกับน�้ำจิ้มซีฟู้ด ที่หลายคนติดใจ Nai Mo or Art, the recipe owner of addictive Crab Fried-Rice Served with Seafood Dipping Sauce. มีนาคม – เมษายน ๒๕๖๓
49
คุณอาร์ตเล่าว่า กว่าอาชีพพ่อค้าข้าวผัดปู จะมั่ น คงอย่ า งวั น นี้ เขาผ่ า นบททดสอบที่ หนั ก หนา หากไม่ ไ ด้ ค นช่ ว ยสนั บ สนุ น ทั้ ง เงิ น ทุ น ที่ ท าง และเปิ ด ใจให้ กั บ ข้ า วผั ด ปู ในแบบของเขา ข้ า วผั ด ปู น ายโม้ อ าจไม่ ไ ด้ ตั้งโต๊ะอยู่ในตลาดเย็นแห่งนี้ เรื่องเล่าของเขา เริ่มต้นจากการตัดสินใจออกจากงานประจ�ำ มาท�ำร้านอาหารในย่านมหาวิทยาลัยเอแบค บางนา กับพีน่ อ้ ง แต่ปญ ั หาเศรษฐกิจท�ำให้ตอ้ ง มองหาท�ำเลประกอบอาชีพใหม่ จนมาลงเอย ที่ บ างบ่ อ และเริ่ ม ต้ น กั บ ร้ า นเมี่ ย งปลาเผา ที่ท�ำเอาเขาถึงกับล้มไม่เป็นท่า ทั้งมีหนี้สิน ทั้งโดนเจ้าของพื้นที่ขอที่คืน จึงย้ายฝั่งข้ามมา อยู่อีกฟากถนน แล้วลองดูอีกสักตั้งกับการท�ำ ร้านข้าวผัดปู “คิ ด แค่ ว ่ า อาหารจานเดี ย วน่ า จะดี ก ว่ า เพราะถ้ า จะท� ำ เมี่ ย งปลาเผาเหมื อ นเดิ ม ควันมันเยอะ ไปรบกวนร้านอืน่ ทีเ่ ขาขายกันอยู่ ทั้งร้านข้าวมันไก่ สเต๊ก กระเพาะปลา ชีวิต ผมล�ำบาก อยู่ตรงไหนจะโดนไล่ที่อยู่ตลอด อย่างร้านนี้เป็นร้านที่ ๓ แล้วนะ แต่ก็ยังอยู่ ใกล้ๆ กับ ธ.ก.ส. นี่แหละ” คุณอาร์ตเล่า อย่างอารมณ์ดี ความที่เป็นคนมองโลกใน แง่ ดี นี่ เ องที่ ท� ำ ให้ เ ขาก้ า วผ่ า นความล� ำ บาก มาได้ ล�ำบากแค่ไหนนัน้ ต้องให้เขาขยายความ “พอล้ ม จากขายเมี่ ย งปลาเผา จะขาย ข้ า วผั ด ต้ อ งลงทุ น ใหม่ ห มด อุ ป กรณ์ ต ้ อ ง ซื้ อ ใหม่ อี ก หลายตั ง ค์ แม่ ล งทุ น กระทะกั บ ตะหลิวให้ ช่วงแรกลูกผีลกู คน อาศัยเกาะไปกับ
เตรียมเครื่องก่อนผัด Prepare ingredients before frying.
ร้านอาหารด้วยกัน ตอนนั้นไม่มีที่ ขออาศัย ที่ของร้านข้าวมันไก่ตั้งโต๊ะพับตัวหนึ่ง กับร่ม ๑ คั น คนซื้ อ กิ น ก็ นั่ ง กิ น ในร้ า นข้ า วมั น ไก่ แต่กว่าเราจะขายของได้ต้องรอให้ข้าวมันไก่ ๓๐-๔๐ กิโลฯ ของเขาหมดก่อน กว่าเขาจะ ขายหมดก็ ๒ ทุ่ม เรามาตั้งร้านตั้งแต่บ่าย ๒ บ่าย ๓ ดูเขาขายไปก็นั่งร้องไห้ เพราะลูกค้า ไม่ค่อยเปิดใจรับ เล่นเอาเหนื่อยเหมือนกัน กว่าจะดันกันมาได้”
Nai Mo” is the nickname of Art or Soraphong Saengdinae, the man at Khao Phat Pu (Crab Fried-Rice) cooking station of a streetside food stall next to the Brahma Shrine of the Bank for Agriculture and Agricultural Cooperatives (BAAC), Bang Bo Branch. Besides his friendly and entertaining characteristics, another reason people keep dropping by is his exceptional Khao Phat Pu Nai Mo (Nai Mo’s Crab Fried-Rice) that can be enjoyed without additional seasoning. Forget the ordinary Nampla Phrik (Fish sauce with chilli slices) commonly served at fried-rice restaurants, for a more ultimate experience, it is recommended to pair the dish with the zesty seafood dipping sauce made fresh everyday.
"
Art said before his career as a street vendor selling Khao Phat Pu became this sound and stable, he also had to face many tough challenges. Without people’s kind support in terms of finances, location or opening up their hearts to try his version of Khao Phat Pu, Khao Phat Pu Nai Mo might not have been served on the tables in the evening market today. It all started when he decided to leave his day job to run a restaurant near March - April 2020
50 | Cove r Jou rneY
กับคู่ชีวิตที่ต่อสู้ด้วยกันมา ตั้งแต่โต๊ะพับมาสู่รถเข็น With his life partner since folding table era to a push cart era.
เมือ่ พอจะมีลกู ค้ากินข้าวผัดปูบา้ ง ๘ เดือน หลั ง จากเปิ ด ร้ า น เขาเก็ บ เงิ น ไปซื้ อ รถเข็ น โต๊ ะ เก้ า อี้ เพื่ อ ขยั บ ขยายให้ เ ป็ น เอกเทศ คราวแรกนั้ น เป็ น ลานฟุ ต บาท ไม่ มี ห ลั ง คา เมื่ อ ย้ า ยอี ก ครั้ ง จึ ง เป็ น เพิ ง มี ห ลั ง คาคุ ้ ม ฝน มีบริเวณให้ลกู ค้าได้นงั่ ทีส่ ำ� คัญคือแยกออกมา จากร้านอื่น เพราะการอยู่ชิดกับร้านอื่นนั้น ท�ำให้ควันจากการผัดข้าวผัดปูของเขาลอยไป รบกวนคนอื่น “ผมผัดไม่เหมือนข้าวผัดทีอ่ นื่ ควันเยอะมาก เพราะผมรีดน�้ำมันจากไข่เกือบร้อยเปอร์เซ็นต์ ที่อื่นไม่อัดไฟแรงขนาดนี้ แต่ผัดแบบนี้ข้อมือ ต้องไวไม่อย่างนั้นจะไหม้ จุดเด่นของผมคือ พอข้ า วลงกระทะไฟลุ ก พรึ่ บ ไฟลุ ก จนมอง ไม่เห็นกระทะนี่เป็นเรื่องปกติ ข้าวผัดก็จะมี กลิ่นหอมไหม้ติดกระทะ คือพอผัดเริ่มแห้ง ผมจะเร่งไฟเพื่อให้กระทะไหม้ก่อนดับไฟ” เรื่องไฟลุกนั่นก็เรื่องหนึ่ง แต่ก่อนจะถึง ขั้นตอนลงกระทะ เขาพิถีพิถันกับมันตั้งแต่ ตอนหุงข้าว ข้าวผัดนายโม้หงุ ด้วยเตาแก๊สแบบ ไม่เช็ดน�ำ ้ ใส่เนย นม น�ำ้ มันลงไปในข้าวหุงด้วย เมื่อสุกแล้วจะได้เมล็ดข้าวที่ฟูสวย ลงกระทะ ผัดเมล็ดก็ยังสวย เนื้อปูสดไปเลือกจากตลาด ดูที่เป็นชิ้นสวยๆ เจอเนื้อปูดีๆ เมื่อไรเป็นต้อง ซื้อมาตุนเก็บด้วยการฟรีซเอาไว้ ก่อนจะเอา มีนาคม – เมษายน ๒๕๖๓
ปูมาใช้จะต้องน�ำไปนึง่ กับข่า ตะไคร้ ใบมะกรูด เสียก่อน นี่คือเคล็ดลับที่เขาไม่หวง ข้าวผัดปูนายโม้เปิดมาแล้ว ๓ ปี ตั้งราคา ไว้ที่จานละ ๕๐ บาท ที่ให้ปริมาณเกินอิ่ม กระทั่งหากสั่งพิเศษก็สามารถสั่งช้อนส้อมมา ๒ คู่ กินกัน ๒ คนได้เลย และถ้าอยากสั่งเป็น ข้าวผัดรวมทะเลที่เพิ่มหมึกกับกุ้ง ก็จ่ายเพิ่ม อีกเพียง ๑๐ บาท “ส่วนน�ำ้ จิม้ ผมใช้มะนาวสดตลอด มะนาวแพง ผมก็ใช้ ปีหนึ่งมะนาวจะแพงแค่ ๒ อาทิตย์เอง ราคาที่ แ พงขึ้ น มั น ท� ำ ร้ า ยเราไม่ ไ ด้ ห รอก” เจ้าของสูตรน�้ำจิ้มที่ลูกค้าติดอกติดใจตั้งแต่ สมัยเปิดร้านอยู่แถวเอแบคเล่า เขาชวนให้ เราชิมโดยการันตีวา่ รสชาติทเี่ ขาผัดมานีไ้ ม่ตอ้ ง ใช้น�้ำจิ้มก็ได้ แต่เราว่าราดไปนิดหน่อยก็อร่อย ไปอีกแบบ ทุ ก วั น นี้ คุ ณ อาร์ ต และภรรยาจะช่ ว ยกั น ตระเตรียมวัตถุดิบ เปิดร้าน โดยหลักแล้ว คุ ณ อาร์ ต จะเป็ น คนท� ำ แต่ ภ รรยาก็ เ ป็ น มือแทนได้ เขาบอกว่าการคุยเก่งจนได้ฉายา “นายโม้” มานั้น มันท�ำให้คนที่มารอข้าวผัด รู้สึกว่าเวลามันสั้นลง เพราะการท�ำร้านอาหาร ส�ำหรับเขาแล้ว รสชาติอย่างเดียวมันจับใจ คนกิ น ไม่ ไ ด้ ต้ อ งอั ธ ยาศั ย ดี แ ละบริ ก าร ดุจญาติมิตรด้วย
ABAC Bangna University with his siblings. Struck by the poor economic situation, they had to search for a new location and gradually winded up in Bang Bo where he started anew with a Miang Pla Phao (Leaf-Wrapped Grilled Fish) shop but failed miserably, overwhelmed with debts and pressured by the landlord to return the property. Afterwards, he moved to the other side of the road and gave it another go with a Khao Phat Pu shop.
ก่อนจะเอามาผัด ข้าวต้องหุงกับเนย นม และน�้ำมัน จนได้เมล็ดฟูสวยเสียก่อน Before frying, rice must first be cooked with butter, milk, and oil until beautifully fluffy.
51 “I just thought a single dish might have been a better idea. Making Miang Pla Phao produced too much smoke which could disturb other existing stalls in the neighboring area including Khao Man Kai (Chicken Rice) shop, Steak shop, or Kra Pho Pla (Fish Maw Soup) Shop and I would get into trouble again. Wherever I went, I always got kicked out. This is my third shop already but I’m still hanging by BAAC.” Art told us cheerily. Clearly, it had always been his faith in positivity that allowed him to overcome all these obstacles. “After a harsh fall with Miang Pla Phao shop, I had to start from scratch for a new Khao Phat Pu shop. All new equipment meant an awful lot of money. Not having the slightest clue what the future might bring, my mom bought me a pan and a flipper and I had to beg the local Khao Man Kai shop to spare me one of their folding tables, an umbrella and a corner of their shop although I had to wait until all their 30-40 kilograms of Chicken Rice were sold out usually around 08.00pm. Everyday, I set up my shop around two or three in the afternoon and had to watch others selling their food and cried because people did not open up. It was really exhausting.” Having received a handful of customers for eight months, he bought a food cart, tables, chairs and expanded his shop. At first, he moved to a streetside walkway with no roof but it was the second relocation that he installed a
rain shelter to protect his customers and, more importantly, isolated the shop from all the others worrying they could be disturbed by the smoke from his Khao Phat Pu cooking. “My frying technique is different and can be very smoky. To squeeze out nearly all the oil from fried egg, I have to push for stronger heat unlike any other restaurant. This rice frying technique is not possible without extra spontaneous wrists or the food will be burned. The highlight is when I throw the rice into the pan, the whole pan is lit up you cannot see the pan, which glazes my fried-rice with wok-hei when I turn off the heat.” Even before the flame, the meticulosity had already begun as he cooked the rice on a gas stove without draining the hot water adding some butter, milk and oil to allow the grain to turn out beautiful and fluffy when cooked and even after stir-fried in the pan. Fresh crabmeat was always handpicked at the market. Had he run into extra delicate lumps, he would buy more and keep them well-frozen although before cooking, he would have to steam it with some galangal, lemongrass and kaffir lime leaves.
“For the dipping sauce, I always use fresh limes even when their prices soar high up. On average, the lime stays expensive for only two weeks a year. Honestly, the price can’t bring us down.” said the owner of the zesty dipping sauce recipe his customers had always found addictive. He invited us to try the fried rice guaranteeing it did not actually need a dipping sauce but we found that a few drops made it awesome in a way. Nowadays, Art and his lovely wife prepare all the raw ingredients and set up the shop together. Although Art is the main chef, his wife can cover him well. “Nai Mo”, the nickname for his talkativeness, is his way of keeping the customers entertained so it does not feel like they have waited long. To him, the taste alone is not enough to impress the customers. In fact, the restaurant needs to also deliver good courtesy and a friendly service.
Khao Phat Pu Nai Mo has been opened for three years. Each dish starts at only 50 baht with satisfying amount. An extra large dish can comfortably be enjoyed by two persons or you can pay 10 baht extra to also enjoy the company of squid and shrimp.
จะกินเปล่าๆ ก็ได้รสชาติ แต่อยากได้รสจัดจ้านหน่อยก็หยอดน�้ำจิ้มซีฟู้ดลงไป The fried-rice alone is flavorful but, for a zestier experience, drop some seafood dipping sauce.
ข้าวผัดปูนายโม้
ข้างศาลพระพรหม ธนาคารเพือ่ การเกษตร และสหกรณ์การเกษตร (ธ.ก.ส.) สาขาบางบ่อ ต�ำบลบางบ่อ อ�ำเภอบางบ่อ จังหวัดสมุทรปราการ ๑๐๕๖๐ เปิดทุกวัน เวลา ๑๖.๐๐-๒๒.๐๐ นาฬิกา โทรศัพท์ ๐๙ ๘๘๘๓ ๒๙๗๙ Khao Phat Pu Nai Mo Next to the Brahma Shrine at Bank for Agriculture and Agricultural Cooperatives (BAAC), Bang Bo Branch, Bang Bo Sub-District, Bang Bo District, Samutprakan 10560 Open daily from 04.00pm - 10.00pm Tel. 09 8883 2979
March - April 2020
52
| Cove r Jou rneY | Na i Hua C ap on C hic k en R ic e
ข้าวมันไก่ตอนนายฮั้ว สูตรพ่อตา Nai Hua Capon Chicken Rice
มีนาคม – เมษายน ๒๕๖๓
53
W h a t ’s a fa t h e r - i n - l a w recipe?". It's probably what everyone questions when hearing the restaurant’s name. Khao Man Kai Ton Nai Hua (Nai Hua Capon Chicken Rice of Father-In-Law Recipe) is basically the Hainanese Capon Chicken Rice recipe that Hia Hua or Monthon Lisattruphai inherited from his wife’s father. According to the original recipe, oily rice must be paired with a rather salty dipping sauce. To better serve the more popular taste among today’s generation, Hia Hua improved the recipe by cooking the rice with milk to reduce the oiliness while giving a more pleasantly tender texture.
"
“สู ต รพ่ อ ตามั น เป็ น ยั ง ไง” หลายคนได้ ยิ น ชื่ อ ร้ า นนี้ แ ล้ ว คงต้ อ งเกิ ด ค� ำ ถามเดี ย วกั น ข้าวมันไก่ตอนนายฮั้ว สูตรพ่อตา เป็นสูตร ข้าวมันไก่ตอนที่ เฮียฮั้ว หรือ คุณมณฑล ลีศ้ ตั รูพา่ ย ได้รบั ตกทอดมาจากสูตรข้าวมันไก่ ไหหล� ำ ของพ่ อ ภรรยา ที่ สู ต รดั้ ง เดิ ม นั้ น ข้ า วที่ หุ ง แล้ ว จะให้ สั ม ผั ส ของการกิ น แบบ มันๆ เลี่ยนๆ หน่อย กินคู่กับน�้ำจิ้มที่มีรสชาติ หนักไปทางเค็ม ซึ่งเฮียฮั้วน�ำสูตรมาดัดแปลง เพื่อให้เข้ากับลิ้นของผู้บริโภคในยุคปัจจุบัน ด้ ว ยการหุ ง ข้ า วโดยมี น มสดเป็ น ส่ ว นผสม ในการหุง เพือ่ เป็นตัวลดความมันและท�ำให้ขา้ ว ที่ได้จากการหุงนั้นมีสัมผัสนุ่มนวล นุ่มลิ้นขึ้น
ขั้นตอนของการใส่นมลงไปนั้น ก็ไม่ใช่ นึกอยากจะใส่ตอนไหนก็ ใส่ แต่เฮียฮั้วใช้วิธี ใส่นมสดลงไปพร้อมกับส่วนประกอบส�ำคัญ อีกหลายอย่างซึง่ ถือเป็นความลับ เปิดเผยไม่ได้ โดยในขณะที่ข้าวซึ่งหุงไว้บนเตาแก๊สเริ่มเดือด เฮี ย ฮั้ ว จะน� ำ ไม้ พ ายมาคนข้ า วสั ก ๑ รอบ เพื่อให้เมล็ดข้าวกระจายตัวทั่วๆ “ช่ ว งส� ำ คั ญ คื อ ช่ ว งข้ า วก� ำ ลั ง เดื อ ดนี่ ล ะ ต้องคนให้ทุกส่วนผสมเข้ากัน” ในส่ ว นของไก่ ซึ่ ง ถื อ เป็ น หั ว ใจส� ำ คั ญ ของข้าวมันไก่ ร้านของเฮียฮั้วใช้ ไก่ตอนแท้ โดยเฮียฮั้วแจกแจงให้เราฟังถึงไก่ในตลาด ทุ ก วั น นี้ ว ่ า โดยทั่ ว ไปแล้ ว ไก่ ใ นตลาดจะมี March - April 2020
54 | Cove r Jou rneY
ความลับของการท�ำข้าวมันไก่เลื่องชื่อคือเทคนิคของการเลือกไก่ การหุงข้าว และการใส่ส่วนผสม The secret techniques behind the legendary Capon Chicken Rice are chicken selection, rice cooking and certain order of ingredient adding.
ประเภทไก่รุ่น ไก่แก่ (ไก่ที่ถูกน�ำมาขายตอน เลิกให้ไข่แล้ว) ไก่ไทย และไก่ตอน ซึ่งไก่ตอน จะแบ่งออกเป็นไก่ตอนแท้ กับไก่ตอนไม่แท้ อีกด้วย “ไก่ ต อนไม่ แ ท้ กิ น แล้ ว มั น ไม่ ห อม แต่ของเราไก่ตอนแท้แน่นอน ไก่มีกลิ่นหอม เป็ น ไก่ ที่ เ ลี้ ย งมาแล้ ว อย่ า งน้ อ ย ๖๕ วั น ก่อนจะถูกน�ำมาตอน ส่วนการต้มไก่ เราใส่ สมุ น ไพรด้ ว ย มี ทั้ ง ขิ ง ใบเตย กระเที ย ม สูตรต้มไก่นี่มาจากพ่อตาโดยตรงเลย แต่ถ้า เรือ่ งข้าวกับน�ำ้ จิม้ ผมเอาสูตรพ่อตามาพัฒนา” ร้านข้าวมันไก่ตอนนายฮั้ว เปิดบริการ มาแล้ว ๒๕ ปี โดยเริ่มจากร้านที่มีลักษณะ เป็ น เพี ย งเพิ ง หมาแหงนเล็ ก ๆ การลงทุ น ของเฮี ย ฮั้ ว ในสมั ย นั้ น ต้ อ งเรี ย กว่ า เริ่ ม ต้ น จากศู น ย์ ไม่ มี เ งิ น สั ก แดงในกระเป๋ า โดยก่ อ นหน้ า จะมาเปิ ด เพิ ง ขายข้ า วมั น ไก่ ในครั้ ง นั้ น เฮี ย ฮั้ ว เคยขายก๋ ว ยเตี๋ ย วเนื้ อ มาก่ อ น แต่ กิ จ การในเวลานั้ น ดู จ ะไป มีนาคม – เมษายน ๒๕๖๓
ไม่ ค ่ อ ยรอดสั ก เท่ า ไร เฮี ย ฮั้ ว เลยตั ด สิ น ใจ มาลองขายข้าวมันไก่แทน ในวันที่ตัดสินใจ จะลงทุ น ท� ำ เพิ ง ขายข้ า วมั น ไก่ นั้ น เฮี ย ฮั้ ว ต้ อ งไปยื ม เงิ น ญาติ ยื ม เงิ น แม่ ม าลงทุ น เพิ ง ก็ ต ้ อ งลงมื อ ก่ อ สร้ า งเอง จนวั น นี้ จ าก เพิ ง หมาแหงนขายข้ า วมั น ไก่ ต อนที่ มี แ ค่ ๑๐ โต๊ะ เดินทางมาสูร่ า้ นข้าวมันไก่ตอนนายฮัว้ ขนาดใหญ่ ร้านสะอาดสะอ้าน ที่มีโต๊ะบริการ ลูกค้าจ�ำนวน ๒๕ โต๊ะ และเปิดขายทุกวันตัง้ แต่ ๖ โมงเช้า ไปจนบ่าย ๓ โมง “ผมมันพวกสู้ ไม่ถอย ลูกน้องเคยบอก ผมว่า เฮีย มึงนี่มันมนุษย์เหล็กจริงๆ” ว่าด้วยค�ำว่าข้าวมันไก่ไหหล�ำแล้ว เฮียฮั้ว บอกเราว่ า แต่ เ ดิ ม แล้ ว ข้ า วมั น ไก่ ไ หหล� ำ ถู ก ริ เ ริ่ ม มาจากคนจี น ไหหล� ำ ซึ่ ง เป็ น พ่ อ ค้ า กลุ่มแรกที่น�ำข้าวมันไก่มาขายในประเทศไทย จนกลายเป็นที่รู้จักทั่วไปในชื่อของข้าวมันไก่ ไหหล�ำ
55 The milk adding process cannot be done at convenience. Instead, Hia Hua chooses to add fresh milk along with other secret key ingredients. As the rice on the gas stove starts boiling, Hia Hua stirs the rice with a spatula to distribute the rice grain evenly. “The important thing is when the rice boils, all ingredients have to be well blended.” Now, the chicken, the quintessential element of Chicken Rice, Hia Hua restaurant uses only genuine capon chicken. Hia hua enumerates that chicken in the market these days vary from Kai Run (young chicken), Kai Kae (hens that no longer lay eggs), Kai Thai (Thai chicken) and Kai Ton (capon chicken), which can further be divided into genuine and artificial capons. “Artificial capon chicken are not aromatic but our chicken are absolutely genuine capons that have been raised at least 65 days before they were castrated. When we boil the chicken, we add herbs like ginger, garlic and pandan leaves, which is the exact recipe from my father-in-law. The dipping sauce, however, I adopted his
recipe and developed it into my own version.” This 25-year-old Khao Man Kai Ton Nai Hua started out from scratch as a small shack with a roof sloping backward without supporting poles. Before the Chicken Rice shack, Hia Hua used to sell Kuai Tiaw Nuea (Beef Noodles) but the business did not seem to make it and he thought
of selling Chicken Rice instead. To start over, he had to borrow money from his relatives and his mother and built the shack himself. Today, the Chicken Rice shack with only 10 tables has transformed into a spacious and clean looking Khao Man Kai Ton Nai Hua restaurant serving up to 25 tables everyday from 06.00am - 03.00pm. “I’m the never-back-down type. My employees even said, ‘Bro, you are a man of steel.’” Speaking of the term Khao Man Kai Hai Lam (Hainanese Chicken Rice), Hia Hua explains it was originally the Hainanese merchants who first introduced and sold their chicken rice in Thailand and since it has been recognized as Hainanese Chicken Rice.
ข้าวมันไก่ตอนนายฮั้ว สูตรพ่อตา
เลขที่ ๑/๓ หมู่ ๕ ถนนกิ่งแก้ว ต�ำบลราชาเทวะ อ�ำเภอบางพลี จังหวัดสมุทรปราการ เปิดบริการทุกวัน เวลา ๐๖.๐๐-๑๕.๐๐ นาฬิกา โทรศัพท์ ๐ ๒๗๓๘ ๘๐๑๓, ๐๙ ๒๒๘๔ ๔๑๑๓
Nai Hua Capon Chicken Rice (Father-In-Law Recipe) 1/3 Moo 5, King Kaew Road, Racha Thewa Sub-District, Bang Phli District, Samutprakan Open daily from 06.00am - 03.00pm Tel. 0 2738 8013, 09 2284 4113
March - April 2020
56 | Cove r Jou rneY | Hia U Nue a T ho t Daet d i ao ( F ri ed S undri ed B ee f )
หมูทอดแดดเดียวแบบบาง ของร้านเฮียอู๋ เนื้อทอดแดดเดียว ที่เมื่อเอาไปทอดซ�้ำก็จะได้เป็นของกินเล่นเป็นหมูทอดกรอบๆ Hia U's fine slices of Fried Sundried Pork and Beef make fun crispy snacks when re-fried. มีนาคม – เมษายน ๒๕๖๓
57 “I noticed that Samutprakan was close to the sea and so it was naturally famous for its abundant seafood, and I thought to myself what could possibly compete with all these bunches of seafood. Then, I realized it was the common ingredients like beef, pork and chicken.”
เนื้อทอดแดดเดียว ที่ความอร่อยอยู่ตรงการหมักด้วยเกลือและนมข้นหวาน กับการตากด้วยแดดเท่านั้น Fried Sundried Beef tastes amazing when marinated with salt and sweet condensed milk and exclusively sundried.
เฮียอู๋ เนื้อทอดแดดเดียว
Hia U Nuea Thot Daet DiaO (Fried Sundried Beef) “ถ้าช่วงไหนฝนตก ลูกค้าจะรู้เลยว่าพ่อค้า ไม่มาแน่นอน” เฮียอู๋ หรือ คุณอาทิตย์ สมใจ บอกกับเราถึงเหตุผลที่หากวันไหน ร้านเฮียอู๋ เนื้อทอดแดดเดียว ไม่มาตามนัด นั่นก็เป็น เพราะว่าเนื้อแดดเดียวของเขาต้องตากแดด จริงๆ เท่านัน้ ไม่มกี ารใช้เตาอบหรือตัวช่วยอืน่ เมื่ อ วั น ไหนไม่ มี แ ดด คุ ณ ภาพของเนื้ อ จะ ไม่ ไ ด้ ต ามที่ เ ขาตั้ ง มาตรฐานเอาไว้ ดั ง นั้ น ไม่ขายเลยจึงดีกว่า เฮียอูท๋ อดเนือ้ แดดเดียวขายมา ๑๒ ปีแล้ว ก่ อ นหน้ า นั้ น เขาเป็ น เจ้ า ของธุ ร กิ จ สปา ในซอยอ่อนนุช แต่เมื่อเกิดวิกฤติการเมืองปี พ.ศ. ๒๕๕๑ และส่งผลกระทบต่อเศรษฐกิจ ท�ำให้กจิ การทีเ่ คยมีลกู จ้างไปต่อไม่ไหว เขาจึง วางมือและเปลี่ยนอาชีพมาขายเนื้อแดดเดียว โดยอาศัยทดลองท�ำจากวิธีของพี่สาวภรรยา ทีข่ ายเนือ้ แดดเดียวอยูก่ อ่ น จากนัน้ ก็ดดั แปลง เป็นสูตรของตัวเอง ปรับปรุงรสชาติเรื่อยมา จนวันนี้เรียกได้ว่า “อยู่มือ” แล้ว และสร้าง อาชีพที่มั่นคงเสียยิ่งกว่าเดิม
If it rains, the customers know automatically the vendor would not show up.” Hia U or Athit Somchai told us his Hia U Nuea Thot Daet Diao (Fried Sundried Beef) shop does not open because his beef has to be sundried and sundried only. There is no oven-baked or any other option. Without enough sunlight, his beef would not meet his standards and he would rather not sell it at all.
"
In the beginning, it was all about Fried Sundried Beef. Later, Hia U added Mu Daet Diao (Fried Sundried Pork), and Kai Daet Diao (Fried Sundried Chicken) as alternatives for people who do not eat beef. These three ingredients have increased a wider variety to his customers that it becomes a regular sight to see his shop surrounded with these crowds of customers. “The vendor feels a little pressured,” he smiled, “I worry that I may have kept the customers waiting too long. My technique is asking the customers to place their orders first and wander around checking out something else while waiting. I mean I cannot push the heat or rush things or they won't come out right.” To sustain a good standard in marinating and frying that customers keep coming back to the exact same deliciousness, the process is not entirely complicated but rather requires a great attention to details. Hia U had to experiment over and over to figure out which part of which meat would make the best cut for Daet Diao menu.
ร้านเฮียอู๋ ที่ตลาดของกินอิมพีเรียลเวิลด์ ส�ำโรง Hia U Nuea Thot Daet Diao at Imperial World Samrong Food Market
Hia U had been frying sundried beef over 12 years. In the past, he used to run a spa business in Soi Onnut, unfortunately, due to the political crisis back in 2008, his business was severely affected and he could no longer manage to afford his employees. After his retirement, he started selling Fried Sundried beef. He followed the original recipe of his wife’s sisters, experimented and gradually adjusting to his own formula. Not only has he mastered the art of frying, it rewarded him with a more stable career.
March - April 2020
58 | Cove r Jou rneY
“ที่ผมคิดว่าเนื้อทอดแดดเดียวน่าจะไปได้ เพราะผมสังเกตว่าสมุทรปราการอยู่ใกล้ทะเล เด่นเรื่องอาหารทะเลอยู่แล้ว เราจะเอาอะไร มาสู้ร้านขายอาหารทะเลที่มีอยู่ทั่วไป ผมก็ คิดถึงเนื้อ หมู ไก่ ซึ่งหาวัตถุดิบได้ง่าย” เริ่ ม ต้ น จากเนื้ อ แดดเดี ย ว เฮี ย อู ๋ ท� ำ หมู แ ดดเดี ย วและไก่ แ ดดเดี ย วเข้ า มาเสริ ม เพื่อตอบโจทย์คนกินที่ไม่กินเนื้อและไม่กินหมู วัตถุดิบ ๓ อย่างนี้ท�ำให้กลุ่มลูกค้าของเขา หลากหลายขึ้ น จึ ง เป็ น ภาพชิ น ตาที่ ร ้ า น เนื้อแดดเดียวของเขาจะมีคนมารุมล้อมอยู่ ทุกวันที่ออกขาย “คนทอดก็กดดันนิดหน่อย” เขายิ้ ม “กลั ว ลู ก ค้ า มายื น รอนาน ต้ อ งใช้ เทคนิคในการพูดให้ลูกค้าสั่งไว้แล้วไปเดินดู
อย่างอื่นก่อน เพราะเราจะเร่งไฟเกินกว่าที่เรา เคยท�ำไม่ได้ มันจะผิดสูตร” การรักษามาตรฐานในการหมักและทอด ท� ำ ให้ ลู ก ค้ า กลั บ มากิ น กี่ ค รั้ ง ก็ ยั ง ได้ ร สชาติ เหมือนเดิม ภายใต้ความอร่อยของเนื้อ หมู และไก่แ ดดเดี ย วทอดนั้ น มี ขั้ น ตอนที่ จ ะว่ า ไม่ ยุ ่ ง ยากก็ ใ ช่ แต่ ที่ ข าดไม่ ไ ด้ ก็ คื อ ความ พิ ถี พิ ถั น เพราะเฮี ย อู ๋ ศึ ก ษาจนช�่ ำ ชองว่ า เนื้อส่วนไหนที่เหมาะจะน�ำมาท�ำเมนูแดดเดียว แล้วอร่อย “ถ้าเป็นเนื้อ ผมใช้ส่วนสะโพกด้านหลัง ต้ อ งหั่ น เป็ น แผ่ น บางเท่ า นั้ น เพราะเนื้ อ วั ว ถ้าหั่นชิ้นหนาจะเก็บไว้หลายวันไม่ได้ เนื้อจะ เปลี่ยนเป็นสีเขียวและมีรสเปรี้ยว ส่วนเนื้อหมู
“For beef, I use thin slices of round cuts. Beef with thicker cuts cannot be stored for too many days as the meat will turn green and bitter. Pork tenderloin, on the other hand, can be cut into both thin slices and long sticks. When customers buy the thin slices, they can either enjoy them right away or crispy fry them at home. The key to prevent unpleasant chewiness for both beef and pork is the slicing techniques.” Since Hia U only uses chicken breast for his Kai Daet Diao (Fried Sundried Chicken), we could not help but wonder how his chicken did not turn out dry like most cooked chicken breast would. By marinating
กระทะร้านนี้จะแยกทอดเนื้อ ไก่ และหมู ข้อส�ำคัญคือน�้ำมันต้องใหม่ทุกครั้ง At this shop, all beef, chicken and pork must always be fried separately with new oil
ใบมะกรูดที่ช่วยให้เนื้อทอดมีกลิ่นหอม Kaffir lime leaves enrich the Fried Beef with wonderful aroma. มีนาคม – เมษายน ๒๕๖๓
เฮียอู๋และคู่ชีวิต ที่ทิ้งธุรกิจสปามาตั้งตัวใหม่ด้วยเนื้อทอดแดดเดียว Hia U and his soulmate left their spa business and started over with Fried Sundried Beef
59
จัดใส่จานรอลูกค้า Put on a plate waiting for customer with sweet condensed milk, the chicken will turn out perfectly moist. Add a hint of salt and it tastes just right without unnecessary seasoning. “It is important that chicken must be left marinated longer than pork and beef. No preservatives added. If customers buy the raw type, I have to inform them to keep them frozen in the fridge. My recipes are good for health. They are never overly salted that kidney patients can freely enjoy. Instead of sugar, the sweetness only comes from the sweet condensed milk during marinating process. Now, when frying the meat, I drop some kaffir lime leaves when the meat is nearly cooked so they could become crispy at the same time. Just make sure not to drop too many or it will put out the beautiful aroma of our meat.”
เฮียอู๋ เนื้อทอดแดดเดียว (จะย้ายร้านไปตามตลาดนัด)
During the frying process, Hia U makes sure the heat is always on point. One side is a frying pan for beef and chicken, the other is a frying pan specifically for pork. He starts off with strong heat, lowers when the meat is well-cooked, scoops off and drains the oil with the help of his wife by his side. Since the cooking oil has never been reused, he has a lot of waste cooking oil to pass on to those who produce Biodiesel on a daily basis. “I also plan to sell Pla Daet Diaw (Fried Sundried Fish) in the near future. Right now, I’m experimenting what kind of fish would deliver the best and unchanging result.”
วันจันทร์ : ตลาดนัดอิมพีเรียลเวิลด์ ส�ำโรง : ตลาดหลังกรมศุลกากร คลองเตย กรุงเทพฯ วันอังคาร : ตลาดนัดอิมพีเรียลเวิลด์ ส�ำโรง วันพุธและวันศุกร์ : แฟลตทหารเรือ สมุทรปราการ วันเสาร์ : เดอะมอลล์ ท่าพระ กรุงเทพฯ เปิดเวลาเดียวกันทุกวัน เวลา ๑๖.๐๐-๒๐.๐๐ นาฬิกา หยุดวันพฤหัสบดีและวันอาทิตย์ โทรศัพท์ ๐๘ ๑๗๙๒ ๖๕๙๑
เราจะมีทั้งหั่นบางและเป็นแท่งยาว เพราะแบบ ที่ เ ป็ น แผ่ น บางลู ก ค้ า สามารถซื้ อ ไปกิ น เลย หรือเอาไปทอดกรอบได้ เนื้อหมูจะใช้สันนอก ซึ่งทั้งเนื้อและเนื้อหมูความส�ำคัญจะอยู่ที่วิธี แล่ด้วย ว่าแล่แบบไหนไม่ท�ำให้เนื้อเหนียว หรือหมูเหนียว มันมีเทคนิคของมัน” ส่วนไก่แดดเดียวนั้น เฮียอู๋ใช้อกไก่ล้วนๆ เราอดสงสั ย ไม่ ไ ด้ ว ่ า อกไก่ ทั่ ว ไปเมื่ อ ปรุ ง สุกแล้วมักจะแห้ง แต่ไก่แดดเดียวของเฮียอู๋ กลับไม่แห้ง และค�ำตอบนั้นก็ท�ำให้เราร้องอ๋อ เพราะนอกจากการหมักทีท่ ำ� ให้เนือ้ ทุกอย่างนุม่ และฉ�่ำด้วยนมข้นหวานแล้วนั้น การปรุงรส ด้ ว ยเกลื อ ท� ำ ให้ ไ ด้ ร สที่ พ อดี โ ดยไม่ ต ้ อ งใส่ เครื่องปรุงอะไรเยอะแยะ “แต่ไก่จะต้องหมักนานกว่าหมูและเนื้อ เราใช้เครื่องปรุงเท่านี้เอง และไม่ใช้สารกันบูด บางคนซื้อแบบยังไม่ทอดไปเราก็ต้องบอกให้ เขาเก็บเข้าช่องฟรีซ สูตรของผมจะเน้นเพื่อ สุขภาพด้วย ไม่เค็มเกินไป คนป่วยโรคไต กินได้ และไม่ใช้น�้ำตาลเลย ใช้ความหวานจาก การหมักด้วยนมข้นหวาน เวลาทอดเราจะใส่ ใบมะกรูดลงไปในจังหวะที่เนื้อ หมู หรือไก่ ใกล้จะสุกแล้ว จะได้สกุ กรอบพร้อมๆ กัน แต่ดู ปริมาณตอนใส่ด้วย ถ้าเยอะไปกลิ่นมะกรูด จะไปกลบกลิ่นเนื้อทอดเราหมด” ระหว่างที่ทอด เฮียอู๋จะคอยคุมไฟไปด้วย ด้านหนึ่งเป็นกระทะส�ำหรับทอดเนื้อและไก่ อี ก ด้ า นหนึ่ ง เป็ น กระทะส� ำ หรั บ ทอดหมู อย่ า งเดี ย ว เขาตั้ ง กระทะด้ ว ยไฟแรงแล้ ว ค่อยหรี่ลง เมื่อทอดได้ที่จึงเอามาพักให้สะเด็ด น�้ ำ มั น โดยมี ภ รรยาคอยช่ ว ยขายอยู ่ ข ้ า งๆ ส่วนน�้ำมันเขาใช้ครั้งเดียวไม่ใช้ซ�้ำ แต่ละวัน จึงมีน�้ำมันส่งต่อให้คนมารับไปท�ำไบโอดีเซล อยู่ไม่น้อย “ตอนนี้ผมก�ำลังจะท�ำปลาแดดเดียวทอด ด้วย อยู่ระหว่างทดลองว่าใช้ปลาอะไรจึงจะ ดี ที่ สุ ด ที่ ท� ำ เป็ น ปลาแดดเดี ย วแล้ ว รสชาติ ไม่เปลี่ยน”
Hia U Nuea Thot Daet DiaO (keep rotating at several flea markets)
Monday : Imperial World Samrong Flea Market : Flea Market behind the Customs Department, Khlong Toey, Bangkok Tuesday: Imperial World Samrong Flea Market Wednesday and Friday: The Royal Thai Navy Flat, Samutprakan Saturday: The Mall Tha Phra, Bangkok All location opens at the same time : 04.00pm - 08.00pm Close on Thursday and Sunday Tel. 08 1792 6591 March - April 2020
60 | Cove r Jou rneY | Sa m Ba i Thao R o t i
โรตีสามใบเถา Sam Bai Thao Roti
เวลานึกถึงมะตะบะ เราจะนึกถึงภาพของแป้งโรตีที่ทอด จนหอมห่อไส้เค็มที่ผัดเข้ากับเครื่องเทศและวัตถุดิบต่างๆ เอาไว้ดา้ นใน กินคูก่ บั น�ำ้ จิม้ อาจาด แต่มะตะบะของสามใบเถา ที่ขายอยู่หน้าสุเหร่าปากลัดพิเศษกว่านั้น เพราะมะตะบะ ร้ า นนี้ น อกจากจะมี ไ ส้ เ ค็ ม แล้ ว ยั ง มี ไ ส้ ห วานซึ่ ง เป็ น สู ต ร มะตะบะโบราณ ที่พ่อของสามสาวรุ่นลูกนี้เป็นผู้อยู่เบื้องหลัง รสชาติที่ลองได้กินครั้งเดียวเป็นติดใจ เพื่อไม่ให้สับสน ขออธิบายก่อนว่า โรตีคือการเอาแป้ง โรตีมาฟาดเป็นแผ่นบาง ทอดแล้วโรยด้วยนมกับน�้ำตาล ดั้งเดิมแล้วมีเพียงเท่านั้น จนยุคหลังก็เพิ่มเครื่องเป็นกล้วย หรือไข่เข้าไปให้หลากหลาย ส่วนมะตะบะคือการเอาแป้งโรตี มาฟาดแผ่ให้เป็นแผ่น น�ำไส้มาวางแล้วห่อให้เป็นแผ่นสีเ่ หลีย่ ม ก่อนน�ำไปทอด นีค่ อื ความต่างของโรตีและมะตะบะทีม่ ตี น้ ทาง มาจากแป้งก้อนเดียวกัน มีนาคม – เมษายน ๒๕๖๓
61
ทอดแป้งให้เกรียมเพื่อได้สัมผัสที่กรอบนอกนุ่มใน Sear the Roti skin for a nice crispy texture on the outside. n general, Mataba is often thought of as aromatic fried Roti skin wrapping around savory fillings with mixed herbs and a bunch of ingredients that must be savored with none other than A Jat (a sweet and sour sauce with slices of cucumber, shallots and chillies). However, Sam Bai Thao Roti Mataba (Thai for Three Sisters Roti Mataba) in front of Pak Lat Mosque offers traditional Mataba with both savory and sweet fillings following their father’s irresistible recipe.
I
To avoid future confusion, we must first explain the differences between Roti and Mataba despite the same dough origin. Traditionally, Roti means beating the dough into a thin layer before frying it and drizzling some sweet condensed milk and sugar on top. It was not until later that people started to enjoy a variety of fillings such as bananas and eggs. Mataba, on the other hand, is beating the dough to a thin layer, wrapping it around the fillings into a square shape before frying it in the pan.
ร้านโรตีสามใบเถา ในงาน “เที่ยวกิน ถิ่นอร่อย สมุทรปราการ” Sam Bai Thao Roti at "Travel Local And Taste Local Specialties At Samutprakan" fair.
Karim Alimin, the father of the three sisters, had been selling Roti Mataba since he was sixteen when he migrated from his hometown in Ayutthaya. Wishing to beat the Roti dough like other Roti sellers because it seemed fun, he practiced and excelled in the art of dough beating and took a serious lesson of Roti making from his aunt whose Roti shop was often crowded with customers. Having realized the opportunity, he had been making Roti for a living supporting his March - April 2020
62 | Cove r Jou rneY
คุ ณ การี ม อาลี มี น พ่ อ ของสามใบเถา ขายโรตีมะตะบะมาตั้งแต่อายุ ๑๖ ปี สมัยที่ โยกย้ายภูมิล�ำเนามาจากอยุธยา และอยาก ฟาดโรตีแบบทีค่ นขายโรตีทำ� กันเพราะนึกสนุก เมื่อขอลองท�ำจนฟาดแป้งเป็น เขาจึงเรียน ท�ำโรตีจริงจังกับป้าที่ขายโรตีดีถึงขั้นคนต่อคิว ยาวเหยียด เมือ่ เห็นว่าเป็นช่องทางท�ำอาชีพได้ เขาอาศัยอาชีพนีส้ ร้างครอบครัวและเลีย้ งลูกมา โดยทั้งภรรยาและลูกสาวทั้ง ๓ คนก็ท�ำโรตี เป็นด้วยกันทัง้ หมด จนถึงวันนีท้ ลี่ กู สาว ๓ คน แยกย้ายไปมีครอบครัวกันหมดแล้ว แต่ทกุ เย็น ทั้ง ๓ สาวจะมาช่วยกันขายโรตีให้พ่อ โดยมี พ่อวัย ๕๘ ปี เป็นคนท�ำแป้งและปั้นลูกไว้รอ ส่ ว นแม่ เ ป็ น คนเตรี ย มไส้ ทั้ ง ไส้ ห วานและ ไส้เค็ม เรียกว่าเป็นธุรกิจครอบครัวทีแ่ ม้ทกุ คน จะเติ บ โตมี เ ส้ น ทางของตั ว เองแล้ ว ก็ ยั ง ไม่ละทิ้งอาชีพดั้งเดิม โดยมีโรตีมะตะบะเป็น ศูนย์รวม รถเข็ น คั น เล็ ก ๆ จะมาจอดอยู ่ ที่ ห น้ า โรงเรี ย นสามั ค คี ธ รรมอิสลาม ฝั่ง ตรงข้า ม มีนาคม – เมษายน ๒๕๖๓
สุ เ หร่ า ปากลั ด หรื อ มั ส ยิ ด ดารอสอาดะห์ ทุกเย็น และเป็นแบบนี้มาราว ๒๐ ปีแล้ว นับตั้งแต่วันที่ย้ายร้านมาจากฝั่งตลาดส�ำโรง ลูกๆ จะมาจัดร้านด้วยของทีพ่ อ่ และแม่เตรียมไว้ หมดแล้ว แป้งโรตีมะตะบะทีท่ ำ� มาจากแป้งสาลี ผสมนม ไข่ น�้ำตาล และเกลือ นวดไว้เป็น ก้อนกลม ก่อนจะถูกฟาดจนเป็นแผ่นบางใส และแผ่เป็นแผ่นกว้างรอไส้ที่เลือก ไส้เค็มของร้านนีจ้ ะมีแต่ไส้ไก่ เพราะเดีย๋ วนี้ คนไม่ค่อยนิยมกินเนื้อกันแล้ว ไก่สับน�ำมาผัด ใส่ขมิ้น เครื่องเทศ ผงกะหรี่ หอมใหญ่ มัน แครอต ใส่เครื่องปรุง เป็นของที่คุ้นตากันอยู่ แต่สำ� หรับไส้หวานนัน้ ต้องยอมรับว่าไม่เคยเห็น ที่ไหน เจ้าของร้านเล่าว่าเป็นสูตรที่คนเก่า คนแก่ท�ำกัน โดยเอากล้วย ขนุน ฟักเชื่อม ทั้งหมดหั่นเป็นชิ้นเล็ก น�ำมากวนเข้ากันกับ ลูกเกด ไข่ นมสด และน�้ำตาล เคี่ยวจนแห้ง เตรียมไว้รอได้เลย ลูกค้าซื้อเมื่อไรก็ฟาดแป้ง ห่อไส้ แล้วทอดด้วยน�้ำมันมะพร้าวเท่านั้น ผิดกับทั่วไปที่มักใช้เนยเพราะหาได้ง่ายกว่า
ร้านรถเข็นเล็กๆ ทีห่ น้าโรงเรียนสามัคคีธรรมอิสลาม ฝั่งตรงข้ามสุเหร่าปากลัด A small push cart shop in front of Samakkhitham Islam School across Pak Lat Mosque
63 family and raising his three daughters who also learned how to make Rotis. Nowadays, all three daughters are married and have their own family but every evening they would reunite and help their father selling Rotis. While the 58 year-old father prepares the dough, the mother takes charge of the fillings: savory and sweet. It is a family business that even if every member has all grown up with their own separate ways of life, none has abandoned their initial career with Roti Mataba as the center. Every evening, a small food cart parks in front of Samakkhitham Islam School opposite Pak Lat Mosque or Masjid Daros Adah and has been the same over the past 20 years since they relocated from Samrong Market. The sisters set up the shop with the ingredients prepared by their parents, including the round lumps of Roti dough made of wheat flour mixed with milk, eggs, sugar and salt waiting to be beaten to a sheer thin layer ready to embrace the fillings of choice. For savory filling, only chicken is available here as beef has grown less popular. Minced chicken is stir-fried with a familiar mixture of cumin, spices, yellow-curry powder, onions,
potatoes, carrots and seasonings. The sweet filling, however, is an interestingly rare traditional recipe known among the elders. First, bananas, jackfruits, sweetened winter melons must be sliced into fine pieces, slowly churned with raisins, eggs, milk and sugar, simmered until dry and thickened and let rest. Upon order, beat the dough, wrap the fillings and toss it into the frying pan with coconut oil instead of butter. Although butter is more convenient to find, coconut oil can keep the dough nice and tender even long after fried. Anussara, Inthira and Weena, the three sisters standing in front of the shop admit, “before we could beat the dough to our dad’s standard, it actually took us quite a long time. The trickiest part is the strength you put when rolling your wrists: too strong and the dough breaks, too light and the dough does not spread well. Everyone has to learn their own strength to spread it nicely and large enough to stuff the fillings.” Roti Mataba and Muslims are inseparable. The fact that the dish can be served as a dessert, a light-meal or a main dish, which many find enjoyable pairing Roti with a cup of coffee or tea, Roti shop can sell both in the morning and the evening.
แถมข้ อ ดี ข องน�้ ำ มั น มะพร้ า วคื อ ทิ้ ง ไว้ น าน แป้งก็ไม่แข็งกระด้าง คุ ณ อนุ ส รา คุ ณ อิ น ทิ ร า และคุ ณ วี ณ า สามใบเถาซึ่ ง อยู ่ ห น้ า ร้ า นเล่ า ให้ ฟ ั ง ว่ า “กว่าจะฟาดแป้งได้บางตามมาตรฐานป๋า ก็ตอ้ ง ใช้เวลานานเหมือนกัน ความยากอยู่ตรงการ สะบัดข้อมือที่ต้องใช้ก�ำลัง หากฟาดแรงแป้ง จะขาด ฟาดเบาไปแป้งก็ไม่บานอีก ทุกคน ต้องรู้น�้ำหนักมือตัวเองเพื่อให้ ได้ขนาดแป้ง ที่บานใหญ่ เพื่อจะได้ห่อไส้ได้ โรตีมะตะบะกับชาวมุสลิมเป็นของคู่กัน เมนูนี้เป็นได้ทั้งขนม ของว่าง หรือกินเป็น อาหารในมื้ อ ก็ ไ ด้ บางคนนิ ยมกิน โรตีคู่กับ กาแฟหรือชา ท�ำให้ร้านโรตีเปิดขายได้ทั้งเช้า และเย็น แต่ร้านโรตีสามใบเถา เปิดเฉพาะตอนเย็น อย่างเดียว เพราะต้องรอลูกสาวทั้ง ๓ คน เลิกจากงานประจ�ำมาเปิดร้าน ที่พวกเธอเลือก ที่จะไม่เลิกขายโรตีมะตะบะนั้น เป็นเพราะว่า “เพราะเป็นของป๋ากับแม่ ขายได้เท่าไรก็เอาเงิน ให้ปา๋ แล้วป๋าก็เอาเงินนัน้ แหละมาแจกลูกหลาน อีกที” เป็นสายใยความรักที่อวลอยู่ในแผ่นแป้ง โรตี ที่ท�ำให้ โรตีมะตะบะในวันนั้นมีมากกว่า ความหอมหวานและอร่อย
Nonetheless, Sam Bai Thao Roti Mataba only opens in the evening when the three sisters finish their day job and set up the shop. The reason they chose not to quit selling Roti Mataba was because they believed, “It belongs to our dad and mom. Whatever money we make, we give it to our dad, who, again, gives it back to his children and grandchildren.” Besides the sweet and delicious taste, their Roti is overwhelmed with love and caringness.
โรตีสามใบเถา
ตรงข้ามมัสยิดดารอสอาดะห์ หรือ สุเหร่าปากลัด หน้าโรงเรียนสามัคคีธรรมอิสลาม ชุมชนบ้านปากลัด ซอยพระราชวิริยาภรณ์ ๑๗ ต�ำบลบางพึ่ง อ�ำเภอพระประแดง จังหวัดสมุทรปราการ เปิดบริการทุกวัน เวลา ๑๗.๐๐-๒๑.๐๐ นาฬิกา โทรศัพท์ ๐๘ ๙๔๕๕ ๔๕๖๘
Sam Bai Thao Roti Opposite Masjid Daros Adah or Pak Lat Mosque in front of Samakkhitham Islam School, Baan Pak Lat Community, Soi Phra Ratchawiriyaphon 17, Bang Phueng Sub-District, Phra Pradaeng District, Samutprakan Open daily from 05.00pm - 09.00pm Tel. 08 9455 4568
March - April 2020
64 | Cove r Jou rneY | Pa ng Yoe M C hae
ปังเยิ้มแฉะ
Pang YoeM Chae นีค่ อื ร้านขนมปังย่างใส่ไส้ทมี่ ไี ส้ให้เลือกถึง ๓๙ ชนิด เช่น หมูหยองนม มะพร้าว นมฝอยทอง ชาเขียวฝอยทอง ปูอัด ข้าวโพด บลูเบอร์รี่องุ่น เนยน�้ำตาล แต่การจะไปกินขนมปังร้านนี้ ก็ต้องอาศัยความมุมานะของลูกค้าสุดๆ เพราะการจะมาซื้อขนมปังร้านนี้ คุณต้องรับบัตรคิว และใช้เวลาในการยืนรอคิวตกประมาณ ๑๕ นาที ไปจนถึง ๓ ชัว่ โมงในช่วงเทศกาล ซึง่ ก็เคยมีคน ยืนรอมาแล้ว และดูจากท่าทีลกู ค้าทีม่ าซือ้ ขนมปังเจ้านีก้ ด็ จู ะยินดีในการรอคอยนัน้ แถมใช้เวลา ในช่วงขณะรอสร้างเพื่อนใหม่จากคนที่มานั่งรอและยืนอยู่ด้วยกันข้างๆ อีก นี่ไม่นับไลน์แมน และตัวกลางอืน่ ๆ ทีถ่ กู ว่าจ้างมาวิง่ ซือ้ อาหารซึง่ เจ้าของร้านใช้คำ� เรียกว่า “เด็กหิว้ ” อีกนะ มีนาคม – เมษายน ๒๕๖๓
65
ด้วยไส้ทมี่ ใี ห้เลือกถึง ๓๙ ไส้ ลองใครได้มายืนหน้าร้านก็ตอ้ งตัดสินใจกันนานหน่อย มันน่ากินไปหมด With upto 39 optional fillings, customers usually take awhile to decide. he shop offers CharcoalToasted Buns with upto 39 options of oozing fillings, for example, Mu Yong Nom (Pork Fluff & Sweet Condensed Milk), Maphrao (Coconut), Nom Foi Thong (Sweet Condensed Milk & Golden Egg Yolk Threads), Cha Khiaw Foi Thong (Green Tea & Golden Egg Yolk Threads), Pu At Lam Chae (Crabsticks), Khao Phot (Corn), Blueberry A-Ngun (Blueberry & Grape), and Noei Namtan (Butter & Sugar). To get a taste of these buns, customers have to be extremely determined as you have to take the queue card and wait another fifteen minutes or upto three hours during
T
festive seasons. Surprisingly, everyone seems happy making friends with each other while waiting for their turn. And we have not mentioned LINE MAN and other food delivery services specifically hired to buy food, whom the shop owner refers to as “Dek Hiew”. Buying buns at “Pang Yoem Chae” does remind us of a street food show where buns are charcoal-toasted to an amazing aroma and stuffed with oozing fillings. No matter how oozing these fillings may be, all of them are only 10 baht a piece you cannot help but wonder how the price could be so amazingly low.
จะว่าไปการมาซือ้ ขนมปังทีร่ า้ น “ปังเยิม้ แฉะ” บรรยากาศมันก็ดจู ะคล้ายๆ กับการมานัง่ ดูโชว์ สตรีทฟู้ดที่ขนมปังย่างหอมๆ ถูกบรรจงโปะ ลงไปด้วยไส้ลน้ ทะลัก และไม่วา่ ไส้ทเี่ จ้าของร้าน จะใส่ลงไปในขนมปังจะแน่น จะเยิ้ม หรือ แฉะขนาดไหน ทุกชิน้ ก็ขายในราคา ๑๐ บาท เหมือนกันหมด ชนิดที่ต้องอุทานออกมาว่า ถูกกว่านีม้ อี กี ไหม ! แถมเจ้าของร้านยังยืนยันว่า “หนูจะขาย ราคานี้ ล ะ เพราะไส้ ทั้ ง หมดที่ เ ห็ น อยู ่ นี้ เราท�ำเองเกือบหมด เราคุมราคาต้นทุนได้ และราคา ๑๐ บาท มันก็เป็นราคาที่คนซื้อ ซือ้ กินได้งา่ ย” เรื่องทั้งหมดของร้านปังเยิ้มแฉะซึ่งเพิ่ง เปิดตัวมาได้ ไม่นาน แต่ขายดีเป็นเทน�้ำเทท่า เริ่ ม จากในวั น ที่ คุ ณ หยาดพิ รุ ณ ศรี จั น ทร์ เจ้าของร้าน โดนมีดบาดจากการท�ำไส้หมูย่าง ขาย ซึ่งเป็นธุรกิจเล็กๆ ของเธอก่อนหน้านั้น และแผลเกิดอาการติดเชื้อ คุณหยาดพิรุณ เลยเริ่มนึกไปว่าเธออยากจะลองเปลี่ยนมา ขายขนมปังย่างใส่ไส้ เพราะแฟนเธอเองก็มลี งุ ทีเ่ ป็นคนท�ำขนมปังโฮมเมด ซึง่ เธอจะได้ขนมปัง สดใหม่ทกุ วันแบบควบคุมคุณภาพได้ ไม่คา้ งคืน แน่นอน โดยไม่ตอ้ งไปอาศัยร้านยีป่ ว๊ั ในวันทีต่ ดั สินใจจะท�ำร้านขนมปังย่างใส่ไส้ คุณหยาดพิรณ ุ เริม่ ต้นจากเงินทีม่ อี ยูใ่ นกระเป๋า
March - April 2020
66 | Cove r Jou rneY
The owner insists, “I’m just gonna stick to this price because we make all these fillings right here ourselves, so I have the cost under control. Besides, 10 baht is a friendly price to pay.” Although Pang Yoem Chae has just opened recently, its popularity is incredible. In the past, when Yatphirun Sichan, the owner was cut while making Grilled Pork Intestine for sale, her small business at the time, and the wound got infected, she wanted to try selling toast with fillings instead. Since her boyfriend’s uncle ran a homemade bakery business, she was more than certain of his everyday
มีนาคม – เมษายน ๒๕๖๓
freshly baked buns with reliable quality never having to risk getting leftover buns from retailers. The day she decided to open a toastwith-filling shop, Yatphirun gave her all with 400 baht in her pocket selling toast with jam filling, the ready-made bag type, until she started to earn some money. Even if it was not a lot, it was enough to reignite her fighting spirit and invested in raw ingredients hoping to create her own winning recipe. Luckily, Yatphirun had some basic background in dessert making when she grew up with her parents, who were dessert vendors. Like kids in general, she did not appreciate
แค่ ๔๐๐ บาท โดยท�ำขนมปังย่างไส้เยลลีข่ าย ซึ่งตัวเยลลี่เอง เธอก็ไปซื้อส�ำเร็จแบบที่เขา ขายกันเป็นถุงๆ มาท�ำ จนพอมีรายได้เข้ามา ซึง่ แม้มนั จะไม่มาก แต่กม็ ากพอทีจ่ ะท�ำให้เธอ เกิดก�ำลังใจในการลงทุนต่อกับการซื้อวัตถุดิบ หลั ก ๆ มาท� ำ ไส้ ด้ ว ยสู ต รที่ ตั ว เองลองผิ ด ลองถูกและสร้างสรรค์ขนึ้ ด้วยตัวเอง ซึง่ ความ โชคดีของคุณหยาดพิรุณคือเธอพอมีความรู้ พื้ น ฐานในเรื่ อ งการท� ำ ขนมอยู ่ บ ้ า งจากช่ ว ง วั ย เด็ ก ที่ โ ตมาในบ้ า นของพ่ อ แม่ ที่ ท� ำ ขนมไทยขาย ตอนเด็กๆ เธอเองก็เหมือน เด็ ก ทั่ ว ไปที่ ไ ม่ ไ ด้ เ ห็ น คุ ณ ค่ า เรื่ อ งขนมไทย อะไรนัก พอพ่ อ แม่ เ รี ย กมาใช้ งาน ให้ช่วย
67
much value of Thai desserts. When her parents asked for her help cutting this, mixing that or keeping an eye on Khanom Tom (Rice Balls with Sweet Fillings And Coated with Coconut Shreds) in front of a charcoal stove, she did them for the sake of it. Only when grown up, has she realized how priceless those lessons were. “If we make these fillings ourselves, we would know exactly if the flavor is rich enough or still lacking. I only deliver the flavor I would eat to my customers.” As simple as toasted buns may sound, it takes certain techniques to nail the right result. Yatphirun kindly shares her secrets to the extra crispness that it is important to toast the bun before rubbing on some butter and topping it with fillings. However, if her customers prefer the soft texture on the inside and crispy on the inside, she makes sure to butter up the bun before toasting and adding a load of filling. To check out what the fuss is about, queue up early or be there since 06.30pm when the owner sets up her stall to avoid endless hours of waiting. Some customers were afraid of the long queue, they even drove around searching for Yatphirun’s house to pick up the queue in advance.
ปังเยิ้มแฉะ
หัน่ นัน่ ช่วยผสมนี่ และให้คอยนัง่ เฝ้าขนมต้ม อยูห่ น้าเตาถ่าน เด็กน้อยก็ทำ� ไปแบบให้มนั จบๆ แค่นนั้ กระทัง่ โตมา เธอจึงได้รซู้ งึ้ ว่าวิชาเหล่านัน้ มันมีคา่ ขนาดไหน “ถ้าเราเป็นคนท�ำไส้เองกับมือ เราจะรู้ว่า รสชาติ แ บบไหนถึ ง เครื่ อ งหรื อ ไม่ ถึ ง เครื่ อ ง เวลาท�ำไส้ หนูชอบกินรสชาติแบบไหน ก็จะท�ำ รสชาติแบบนัน้ ให้ลกู ค้า” ขนมปั ง ย่ า ง ฟั ง ดู แ ล้ ว เหมื อ นท� ำ ง่ า ย แต่เทคนิคการย่างก็ตอ้ งมีอยู่ และคุณหยาดพิรณ ุ ก็ไม่หวงสูตรด้วย เธอเล่าว่าถ้าคุณอยากได้ ขนมปั ง ย่ า งแบบกรอบ ทางร้ า นก็ จ ะใช้ วิ ธี น� ำ ไปย่ า งแล้ ว ค่ อ ยทาเนยจากนั้ น จึ ง ใส่ ไ ส้
ลงไป แต่ถ้าลูกค้าชอบกินขนมปังย่างนิ่มๆ แบบกรอบนอกนุ่มใน ทางร้านก็จะทาเนยที่ ตั ว ขนมปั ง ก่ อ นแล้ ว ค่ อ ยน� ำ ไปย่ า งแล้ ว จึ ง ใส่ไส้ ว่ า แล้ ว ใครนึ ก อยากกิ น ขนมปั ง เจ้ า นี้ ก็พุ่งตัวไปต่อคิวเลยค่ะ ส�ำหรับใครที่ไม่อยาก รอนานให้ ไปยืนหน้าร้านตั้งแต่ ๖ โมงครึ่ง ตอนที่ร้านเขาเพิ่งตั้งแผงนั่นเลย เชื่อไหมว่า เคยมีลูกค้าประจ�ำกลัวต้องรอคิวนานขนาด ถึงกับขับรถตามหาบ้านคุณหยาดพิรุณเพื่อ มาขอรับบัตรคิวล่วงหน้าถึงประตูบ้านมาแล้ว ด้วยซ�ำ ้
วงเวียนท้ายบ้าน (ร้านอยู่ข้างป้ายรถเมล์ ฝั่งตรงข้ามเซเว่น อีเลฟเว่น) ถนนสายลวด ต�ำบลปากน�้ำ อ�ำเภอเมืองสมุทรปราการ จังหวัดสมุทรปราการ เปิดบริการวันอังคาร-อาทิตย์ เวลา ๑๙.๐๐-๒๒.๐๐ นาฬิกา โทรศัพท์ ๐๙ ๖๙๑๙ ๑๖๘๖, ๐๖ ๕๕๖๐ ๒๘๐๘ Pang Yoem Chae Thai Baan Roundabout (Next to the bus-stop. Opposite 7-11 convenience store) Sai Luat Road, Paknam Sub-District, Mueang Samutprakan District, Samutprakan
Open every Tuesday-Sunday
from 07.00pm-10.00pm Tel. 09 6919 1686, 06 5560 2808
March - April 2020
68 | Cove r Jou rneY | Na m pla Wan T Honho m
น�้ำปลาหวานต้นหอม
Nam pla Wan THonhom
ว ่ า ด ้ ว ย เ รื่ อ ง ข อ ง น�้ ำ ป ล า ห ว า น แ ล ้ ว มันเปรี้ยวปากจนอยากจะเรียกมอเตอร์ไซค์ รั บ จ้ า งขั บ พาไปตลาดหน้ า ปากซอย แล้ ว ซื้ อมะม่ ว งแรดมานั่ ง จิ้ม กินกับน�้ำปลาหวาน รสเด็ดในอารมณ์แบบฟินๆ ให้โลกรูเ้ ดีย๋ วนีเ้ ลย แต่คุณรู้ไหมว่าน�้ำปลาหวานที่ดูผิวเผินแล้ว อาจมีลักษณะหน้าตาเหมือนกัน สีคล้ายๆ กัน ส่ ว นผสมก็ เ หมื อ นกั น แต่ มั น ไม่ ไ ด้ แ ปลว่ า รสชาติจะอร่อยเข้มข้นเหมือนกันได้ เพราะยัง ต้องขึ้นอยู่กับช่วงเวลาและขั้นตอนของการ ใส่ส่วนผสม รวมไปถึงแหล่งที่มาของวัตถุดิบ ในการท�ำอีกด้วย ย้อนไปสมัยก่อน สักเมื่อ ๒๐ ปีที่แล้ว สูตรน�้ำปลาหวานโดยทั่วไปยังไม่เคยมีใครคิด จะใส่กุ้งเคยขาว กุ้งฝอยขาว หรือกุ้งบางส้ม มาก่อน ถ้าจะใส่ก็ใส่เป็นพวกกุ้งแดงตัวเล็กๆ ทีเ่ ราเห็นได้กนั ตามท้องตลาดทัว่ ไป จนหลังจาก ที่โลกได้รู้จักกับชื่อของน�้ำปลาหวานต้นหอม ก็นับเป็นครั้งแรกที่ผู้บริโภคเองได้มีโอกาส ท� ำ ความรู ้ จั ก กั บ รสชาติ ก ลมกล่ อ มของ น�ำ้ ปลาหวานทีผ่ สมด้วยกุง้ เคยและกุง้ ชนิดอืน่ ๆ ตามที่ได้บอกไปแล้วในข้างต้น ถามว่ า น�้ ำ ปลาหวานต้ น หอมต่ า งจาก เจ้าอื่นตรงไหน ต้องบอกว่ามันเป็นเรื่องของ ความสะอาด แหล่ ง วั ต ถุ ดิ บ ที่ ผู ้ คิ ด ค้ น สู ต ร น�้ำปลาหวานเองสามารถควบคุมคุณภาพได้ และเทคนิ ค ในกระบวนการท� ำ เฉพาะตั ว ของ คุณสมบุญ พวงไพโรจน์ ผู้คิดค้นสูตร แน่นอนว่าในน�ำ้ ปลาหวาน ๑ ถ้วย โดยทัว่ ไปนัน้ ประกอบด้วยส่วนผสมอย่างที่เราๆ รู้ดี คือ กะปิ กุ้ง หอม พริก น�้ำปลา และน�้ำตาล แต่ เ ชื่ อ ไหมว่ า ถ้ า ให้ คุ ณ สมบุ ญ มายื น ปรุ ง น�้ำปลาหวานพร้อมกับกลุ่มแม่ค้าพ่อค้าอีกสัก ๑๐ คน รสชาติน�้ำปลาหวานจากรสมือของ คุ ณ สมบุ ญ จะโดดเด่ น ขึ้ น มาชั ด เจนชนิ ด รู้เลยว่าถ้วยนี้ใครเป็นคนท�ำ อธิบายง่ายๆ ก็ เ หมื อ นการท� ำ อาหารไทยอย่ า งแกงส้ ม สัก ๑ หม้อ บางคนอาจจะใส่น�้ำแล้วตามด้วย มีนาคม – เมษายน ๒๕๖๓
มะขาม ต่อด้วยน�้ำพริก ขณะที่อีกคนอาจจะ ไม่ได้ ใส่เรียงแบบนัน้ ผลทีไ่ ด้ออกมา คือแกงส้ม ๒ หม้อมีรสชาติไม่เหมือนกัน ทั้งนี้ ล้วนขึ้น อยู่กับประสบการณ์ของผู้คิดค้นสูตร ซึ่งกว่า คุ ณ สมบุ ญ จะได้ สู ต รน�้ ำ ปลาหวานที่ ล งตั ว ในแบบฉบั บ ของต้ น หอม ต้ อ งใช้ เ วลานาน ๓-๔ ปี ในการลองผิดลองถูกจนไร้ข้อสงสัย ปั จ จุ บั น น�้ ำ ปลาหวานต้ น หอมของแท้ มีจ�ำหน่ายทั้งที่ วิลเลจมาร์เก็ต สุวรรณภูมิ และในซอยมหาวิทยาลัยอัสสัมชัญ วิทยาเขต บางนา มีรสชาติให้เลือก คือ น�้ำปลาหวาน กะปิหวาน กะปิแห้ง กะปิโหว่ และกะปิหวาน ปลาร้า จ�ำหน่ายในราคา ๑๖๐-๒๐๐ บาท ต่อกิโลกรัม
69
Twenty years ago, most Nam pla Wan used to feature only tiny red shrimps normally found in markets. It was until the world was finally introduced to “NamplaWanThonhom”thatconsumers had an opportunity to get familiar with the incredibly mellow taste of Nam pla Wan with white krills, white baby shrimps, or Bang Som shrimps.
ust the thought of Nam pla Wan (Thai sweet and savory fish sauce) and the crave for sour green mango flashes right back that one wishes one could hop on a motorcycle taxi to the nearest market, fetch some Raet Mangoes and get immersed in savorying them with a bowl of Nam pla Wan. However, as much as Nam pla Wan may appear similar in colors and ingredients, not all taste as amazing since it also depends on the timing, processes, techniques and the source of these raw ingredients.
J
น�้ำปลาหวานต้นหอม
The distinctive traits of Nam pla Wan Thonhom are the hygienic standards of the controllable source of raw ingredients and the unique preparation techniques of Sombun Phuangphairot, the recipe owner. It is true that a bowl of Nam pla Wan must be composed of common ingredients like shrimp paste, shrimps, shallots, chillies, Nam pla (fish sauce), and sugar but if you ask Sombun and ten other vendors to make this dipping sauce in their own styles, Sombun’s flavorful Nam pla Wan will pop instantly. For a better perspective, imagine two people cooking a pot of Kaeng Som (Hot and Sour Soup), everyone has their own
ซอยมหาวิทยาลัยอัสสัมชัญ วิทยาเขตบางนา ถนนบางนา-ตราด ต�ำบลบางเสาธง อ�ำเภอบางเสาธง จังหวัดสมุทรปราการ เปิดบริการทุกวัน เวลา ๑๐.๓๐-๒๐.๐๐ นาฬิกา หรือติดต่อได้ที่ กลุ่มวิสาหกิจชุมชนน�้ำปลาหวานต้นหอม บางเสาธง เลขที่ ๔๓/๙ หมู่ ๘ ต�ำบลบางเสาธง อ�ำเภอบางเสาธง จังหวัดสมุทรปราการ โทรศัพท์ ๐๙ ๕๔๘๒ ๗๑๒๑
orders adding each ingredient while one could add water and follow with tamarind juice and chilli paste, the other might not, resulting in two bowls of complete different flavors. These things depend on the experiences of the person creating the recipe. For Sombun to finally achieve the right balance in Thonhom’s style, it took her 3-4 years experimenting until not a single doubt was left. At the present, the authentic Nam pla Wan Thonhom is available at Village Market Suvarnabhumi and inside Soi Assumption University Bangna Campus. The alternatives are Nam pla Wan Kapi Wan (Sweet And Savory Fish Sauce with Shrimp Paste), Kapi Haeng (Sweet Roasted Shrimp Paste), Kapi Wo (Sweet And Savory Shrimp Paste Blended with Fresh Chilli And Shallot) and Kapi Wan Pla Ra (Sweet And Savory Fish Sauce with Fermented Fish). The price ranges from 160-200 baht per kilogram.
Nam pla Wan THonhom Soi Assumption Universtity Bangna Campus, Bangna-Trat Road, Bang Sao Thon Sub-District, Bang Sao Thong District, Samutprakan Open daily from 10.30am - 08.00pm Or contact Nam Pla Wan Thonhom Community Enterprise of Bang Sao Thong 43/9 Moo 8, Bang Sao Thong Sub-District, Bang Sao Thong District, Samutprakan Tel. 09 5482 7121
March - April 2020
70
| Ar t Tales
นักปั่นกับจักรยานคู่ใจ
Cyclists and their favorite two-wheelers.
สะพานต�ำหรุในวันที่เงียบสงบ
Tam Ru Bridge on a peaceful day.
ยามเย็นทีท่ ะเลบางปู Sundown at Bang Pu
วิถีประมงพื้นบ้านของคลองตาก๊ก
The local fishery of Khlong Sao Thong City Community.
ชาวประมงแห่งท้องทะเลบางปู Fishermen of Bang Pu Sea.
เรือหาปลาจอดสงบนิง่ ที่สะพานคลองเสาธงซิต้ี
Fishing boats docking in silence at Khlong Sao Thong City Bridge.
กลับเข้าฝั่ง Returning to the shore.
มีนาคม – เมษายน ๒๕๖๓
71
สุนัขมองนกนางนวล นกนางนวลจ้องหาปลา
A dog watches seagulls while seagulls eyeing on fish.
พานกออกบิน กิจกรรมของกลุ่มสหายสายบิน สมุทรปราการ ที่สะพานต�ำหรุ Taking birds out for a flight, an activity of Flying Friends Samutprakan at Tam Ru Bridge.
ตัวชี้วัด ความอุดมสมบูรณ์ Natural abundance indicator.
มองจากริมฝั่ง
From the seashore.
นกนางนวลจับปลากินเอง
Seagulls catching their own fish.
ที่สะพานคลองตาก๊ก นกนางนวลบินโฉบ กากหมูกลางอากาศ
At Khlong Ta Kok Bridge, seagulls swooping by fetching pork crackling in the air.
March - April 2020
72 | G e tti n g A round | Bangpu S easi de B ri d g es
กลุ่มสหายสายบินสมุทรปราการ มารวมตัวกันยามเย็นบนสะพานชายทะเลต�ำหรุ Members of the Flying Friends Samutprakan gathered in the evening on Tam Ru Beachfront Bridge.
Away from The Chaos With Evening Check-In at 3 Bangpu Seaside Bridges สะพานสุขตา เป็นสะพานที่คนทั่วไปจะนึกถึง เป็นอันดับแรกเมือ่ นึกถึงทะเลบางปู เพราะเป็น จุดท่องเที่ยวที่ใหญ่ที่สุด และผู้คนจะหนาตา ที่สุด โดยเฉพาะในฤดูที่นกนางนวลอพยพ หนี ห นาวช่ ว งเดื อ นพฤศจิ ก ายนถึ ง เมษายน แต่ถา้ เราอยากจะหลบความคลาคล�ำ่ บนสะพาน โดยที่ยังได้เสพบรรยากาศความงามแบบสงบ ของทะเลบางปูอยู่ด้วยนั้น อยู่ไม่ไกลกันเลย สักนิด ถนนเลี ย บชายทะเลบางปู ที่ ทั้ ง นั ก วิ่ ง และนั ก ปั ่ น จั ก รยานนิ ย มไปออกก� ำ ลั ง กาย ยามเย็นและนั่งเล่นชมวิวนั้น มีจุดตั้งต้นอยู่ที่ ซอยเทศบาลบางปู ๑๐๘ จากท้ า ยชุ ม ชน จะมองเห็นสะพานชายทะเลต�ำหรุที่ทอดตัวสู่ ทะเลบางปู ในวันที่เราไปถึงนั้น คนกลุ่มหนึ่ง รวมตัวกันอยู่บนสะพาน โดยมีนกสีสันสวยสด เกาะอยู ่ บ นไหล่ บนราวเชื อ กกั้ น สะพาน และบนคอนที่ เ จ้ า ของจั ด เตรี ย มมาด้ ว ย พวกเขาคือกลุ่มสหายสายบินสมุทรปราการ ที่ มั ก รวมตั ว กั น พานกเลี้ ย ง ไม่ ว ่ า จะเป็ น นกแก้วมาคอว์ นกซันคอนัวร์ นกแก้วฟอร์พัส มาพบปะและบินเล่นกัน “จะย้ายทีก่ นั ไปเรือ่ ยๆ ครับ ตรงนีก้ ม็ าบ่อย เหมือนกัน เพราะคนไม่พลุกพล่าน” หนึ่งใน สมาชิกของกลุ่มเล่าให้ฟัง ขณะที่นกของเขา
ยังเกาะอยู่บนไหล่ สักพักหนึ่งก็บินออกไป เหนือท้องทะเล โฉบไปยังต้นไม้ ในหมู่บ้าน ริมฝั่ง เมื่อเจ้าของตะโกนเรียกให้กลับก็บิน กลั บ กั น มาอย่ า งว่ า ง่ า ย ปลายสะพานซึ่ ง มี ศาลาชมวิวและนัง่ พัก นักตกปลามือสมัครเล่น พร้ อ มเบ็ ด คู ่ ก ายก� ำ ลั ง ล่ อ เหยื่ อ อยู ่ ด ้ า นล่ า ง ดูเหมือนว่าเขาไม่สนใจใครอืน่ นอกจากจับจ้อง ไปยังคันเบ็ด
หลบความวุ่นวาย ไปเช็กอินยามเย็น ที่ ๓ สะพานทะเลบางปู มีนาคม – เมษายน ๒๕๖๓
73
เด็กน้อยก�ำลังให้อาหารนกนางนวล A young child feeding seagulls. ukta Bridge is most probably the first bridge that comes to mind when thinking of Bangpu as it is one of the largest tourist attractions with the largest crowd, particularly during seagulls migration in winter to escape the harsh cold weather from November to April. Nevertheless, if you wish to avoid the packed crowd on the bridge, there are a few places to embrace a more peaceful side of Bangpu Sea not too far away.
S
Bangpu seaside road where runners and cyclists love visiting for their evening exercise and relaxing while watching the evening sunset starts at Soi Thetsaban Bangpu 108. From the end of the community, you can see Tam Ru Beachfront Bridge that stretches out into Bangpu Sea. When we arrived, a group of visitors were gathering on the bridge with birds
in vibrant colors clinging on their shoulders, on the rope barriers on the bridge and perches they brought along. They were members of the Flying Friends Samutprakan who gathered to have fun with their adorable birds, like macaws, sun conures and forpuses. “We keep rotating although we come here quite often because it is less crowded,” said one of the members as his birds were still standing on his shoulders before spreading its wings, flying over the ocean and swooping to the trees at the nearby coastal village. When the owner gave a signal, they quickly flew right back. At the end of the bridge, there was a gazebo to sit back and admire the scenery. Amateur fishermen were off in their own world baiting the fish down below with their fishing rods.
March - April 2020
74
| Ge tti n g A rou nd
มีศาลาไม้ไว้พักร้อนบนสะพานคลองเสาธงซิตี้ A wooden gazebo to escape the heat on Khlong Sao Thong City Bridge.
นักปั่นจักรยานปั่นจักรยานรับลมยามเย็น Cycling among the cool evening breeze.
ผิ ด กั บ ที่ ส ะ พ า น ค ล อ ง เ ส า ธ ง ซิ ตี้ ในซอยเทศบาลบางปู ๑๑๘ ที่ ก ารหาปลา และสั ต ว์ ท ะเลของเขาเป็ น ไปเพื่ อ ยั ง ชี พ และด�ำเนินสืบต่อกันมาด้วยวิถีประมงพื้นบ้าน ที่ ช าวบ้ า นในชุ ม ชนหาอยู ่ ห ากิ น กั บ ทะเล อย่ างไม่ เ บี ย ดเบี ย น เมื่อ จับมาได้ก็ส่ง ขาย ยั ง แผงริ ม ถนน และบ้ า นบางหลั ง ในชุ ม ชน ก็มีอาหารทะเลให้จับจ่ายด้วย และทุกๆ ปี ช่วงหลังปีใหม่ พวกเขาจะจัดงานท�ำบุญทะเล เพื่อขอบคุณธรรมชาติที่ให้ชีวิตได้พึ่งพิง ลุงคนหนึ่งก�ำลังสาละวนอยู่กับการกู้ลอบ ที่เพิ่งเอาลงไปดักปูหิน เขาบอกว่าต้องเอา มีนาคม – เมษายน ๒๕๖๓
กลับไปซ่อมเพราะมักจะขาดอยู่บ่อยๆ ปูหิน เป็นปูสีด�ำ ตัวก�ำลังเหมาะมือ ที่เราเองก็เพิ่ง เคยเห็น ชาวบ้านบอกว่าเอาไปต้มกินอร่อยนัก ส่วนที่ปลายสะพาน ชายอีกคนหย่อนตัวลงไป ในทะเลทีน่ ำ�้ สูงเพียงเข่า ในมือมีกระดานทีช่ ว่ ย ไถตั ว ออกไปนอกฝั ่ ง เพื่ อ ไปเก็ บ หอย ชี วิ ต ของพวกเขาเป็นไปอย่างเรียบง่ายเช่นนี้ทุกวัน นกนางนวลจ�ำนวนหนึ่งหนีหนาวมาหากิน รอบๆ สะพานแห่งนี้ อาหารของนกที่นี่ไม่ใช่ กากหมู แต่เป็นสัตว์ ในทะเลที่เป็นเหยื่อตาม ห่วงโซ่อาหาร ส่วนหนึ่งเป็นเพราะชาวบ้าน ในชุมชนนีท้ อี่ ยากให้นกได้หากินตามธรรมชาติ
ขณะเดี ย วกั น ก็ ไ ม่ ค ่ อ ยจะมี นั ก ท่ อ งเที่ ย ว มาเยื อ นสั ก เท่ า ไร นกนางนวลรวมถึ ง นกกินปลาอื่นๆ จึงต้องพึ่งล�ำแข้งตัวเอง แต่ ถ ้ า อยากจะสั ม ผั ส กั บ นกนางนวล แบบใกล้ชิดกว่านี้ ขับรถออกไปอีกหน่อยแล้ว เลี้ยวเข้าซอยเทศบาลบางปู ๑๒๖ บนสะพาน คลองตาก๊กนอกจากนักปั่นนิยมมาขี่จักรยาน ออกก�ำลังกายแล้ว ยังมีทั้งคนในชุมชนและ นักท่องเที่ยวพากันมาชมนกและให้อาหารกัน เช่ น เดี ย วกั บ สะพานสุ ข ตา เพี ย งแต่ ว ่ า ย่ อ จ�ำนวนคนและสัดส่วนสะพานลงสัก ๑๐ เท่า แต่ได้ความสุขใจไม่ยิ่งหย่อนไปกว่ากัน
75 A number of seagulls who ecaped the cold weather seek food around the bridge. Their food was not only Kak Mu (Crispy Pork Cracklings) but also the sea animals that were their natural prey in the food chain. Partly, the villagers in the community wished for these birds to freely enjoy searching for food and partly because this area was not frequently visited by tourists, seagulls and fish-eating birds must live on their own.
ชาวบ้านชุมชนคลองเสาธง ยังคงหาปลาไปตามปกติในวันที่นักท่องเที่ยวไปเยือน Locals of Khlong Sao Thong Community still heading out to catch some fish as usual.
For a much closer seagull experience, take a short drive and turn into Soi Thetsaban Bangpu 126 on Khlong Ta Kok Bridge where not only cyclists love enjoying their bike ride but locals and tourists come out to enjoy bird watching and feeding just like on Sukta Bridge. Although there is less crowd and the place is ten times smaller in size, the experience is just as wonderful.
ความสงบที่งดงามบนสะพานชายทะเลต�ำหรุยามไร้ผู้คน The blissful serenity of Tam Ru Beachfront Bridge without the crowd.
สะพานชายทะเลต�ำหรุ
ซอยเทศบาลบางปู ๑๐๘ ต�ำบลบางปูใหม่ อ�ำเภอเมืองสมุทรปราการ จังหวัดสมุทรปราการ สะพานคลองเสาธงซิตี้
ซอยเทศบาลบางปู ๑๑๘ ต�ำบลบางปู อ�ำเภอเมืองสมุทรปราการ จังหวัดสมุทรปราการ สะพานคลองตาก๊ก
ซอยเทศบาลบางปู ๑๒๖ ต�ำบลบางปู อ�ำเภอเมืองสมุทรปราการ จังหวัดสมุทรปราการ On the contrary, Khlong Sao Thong City Bridge in Soi Thetsaban Bangpu 118 is where the locals come to catch some fish and seafood only to sustain their life. It has long been a traditional way of life for local fishermen to live in harmony with the sea and never taking advantage of it. While some portions of freshly caught seafood are delivered to the roadside stalls, some are offered for sales at houses in the community. After every New Year, they usually organize a sea merit-making ceremony to express their gratitude towards nature.
We spotted an uncle who was occupied with retrieving the traps recently embedded in the ocean to catch spiny rock crabs. He explained he had to fix them quite often. We were excited to see spiny rock crabs for the first time. They were black, palm-sized crabs and, according to the villagers, very tasty when boiled. At the end of the bridge, another man was slipping into the knee-deep sea water. In his hands was a sliding board he hopped on to collect shells off the shore. Everyday life here appeared so pleasantly simple.
Tam Ru Bridge:
Soi Thetsaban Bangpu 108, Bangpu-Mai Sub-District, Mueang Samutprakan, Samutprakan Khlong Sao Thong City Bridge:
Soi Thetsaban Bangpu 118, Bangpu Sub-District, Mueang Samutprakan, Samutprakan Khlong Ta Kok Bridge:
Soi Thetsaban Bangpu 126, Bangpu Sub-District, Mueang Samutprakan, Samutprakan
March - April 2020
76
| Solo Trav eler | Peek Ka Float i ng M ark et
ตลาดน�้ำปีกกา ดูมวยทะเลที่ตลาดบ้านๆ แล้วท�ำให้หัวใจพองโต
มีนาคม – เมษายน ๒๕๖๓
77
Peek Ka Floating Market
LET YOUR HEART BLOOM WITH A SEA BOXING MATCH AT A SIMPLE LOCAL MARKET ตลาดน�้ ำ แต่ ล ะแห่ ง ในประเทศไทยล้ ว นมี เอกลักษณ์และจุดเด่นที่ต่างกัน ซึ่งส�ำหรับ เราแล้วตลาดน�้ำปีกกาซึ่งตั้งอยู่ทางด้านใน ของวั ด ปานประสิ ท ธาราม อ� ำ เภอบางบ่ อ ถือเป็นหนึ่งในตลาดน�้ำขนาดเล็กที่ท�ำให้เรา ตื่นเต้นมาก ความตื่นเต้นที่ว่านี้ไม่ใช่เรื่อง ของความแปลกใหม่ ใ นสิ น ค้ า ที่ แ หวกแนว ไม่ซำ�้ ใคร แต่มนั คือความบ้านๆ ทีไ่ ม่ได้ใช้ธรุ กิจ เป็นตัวน�ำทางเสียจนลืมความงามทีแ่ สนสามัญ ในวิถีไทย โดยทุกวันอาทิตย์ของที่น่ี เขาจะมี การจัดกิจกรรมชกมวยทะเล ซึ่งถือเป็นการ ส่ ง ต่ อ ประเพณี อั น ดี ง าม ที่ น อกจากเด็ ก ๆ ในพื้ น ที่ จ ะมาร่ ว มแข่ ง ขั น แล้ ว บางโอกาส ยังเปิดให้นักท่องเที่ยวเข้ามาปีนป่ายขึ้นนั่งราว เพื่อร่วมกิจกรรมการชกมวยทะเลด้วย
ach floating market in Thailand has its own characteristics and distinctiveness. To us, Peek Ka Floating Market situated in Wat Pan Prasittharam, Bang Bo District is one of the small-sized floating markets that keeps us excited not because of its cutting-edge products but rather how it has not been overpowered by profit making businesses or neglected the ordinary Thai way of living. Every Sunday, the market also organizes sea boxing activities to promote the precious culture where children in the neighborhood and, occasionally,
E
tourists can enter the ring and join the match. While strolling around Peek Ka Floating Market one Sunday afternoon, the voice of the ring announcer from the loudspeakers echoed throughout the entire market inviting people to scoot over to watch the final match of sea boxing at the front of Peek Ka Canal. One side of the canal is a residential area for people in Chachoengsao whereas the opposite is the dining zone of Peek Ka Floating Market in Samutprakan.
ขณะเดิ น เล่ น อยู ่ ที่ ต ลาดน�้ ำ ปี ก กาใน ช่วงเที่ยงของวันอาทิตย์ เสียงป่าวประกาศ จากล�ำโพงของโฆษกผู้พากย์มวยดังก้องไป ทั่ ว ตลาด เรี ย กให้ ผู ้ ค นขยั บ ตั ว เข้ า มาชม มวยทะเลคู ่ ชิ ง ที่ บ ริ เ วณริ ม คลองปี ก กา ซึ่ ง ฟากหนึ่ ง ของคลองนั้ น เป็ น บ้ า นของคน ทีอ่ าศัยอยูท่ างฝัง่ ฉะเชิงเทรา ขณะทีต่ รงกันข้าม คื อ โซนที่ นั่ ง กิ น อาหารของตลาดน�้ ำ ปี ก กา ซึ่งอยู่ในฝั่งของจังหวัดสมุทรปราการ
March - April 2020
78
| Solo Trav eler
ที่นี่เราได้พบกับ ครูเก่ง หรือ พร้อมพันธุ์ ลายลั ก ษณ์ นั ก พากย์ ม วยทะเลซึ่ ง เป็ น คนรุน่ ใหม่ การพากย์ของครูเก่งเป็นการพากย์ ออกแนวเฮฮา เรียกว่ายิงมุกตลอด ท�ำเอา คนดู ติ ด ใจเวลานั่ ง ดู ก ารแข่ ง มวยทะเลที่ นี่ คนที่ ม าชมจะนั่ ง กั น ยาวไม่ ย อมลุ ก ไปไหน ครู เ ก่ ง เล่ า ให้ ฟ ั ง ว่ า อาชีพจริง ๆ ของตนนั้น เป็ น คุ ณ ครู ส อนอยู ่ ใ นโรงเรี ย นที่ บ างบ่ อ ส่วนงานพากย์ถือเป็นงานอดิเรก การชกมวยทะเลนีถ้ อื เป็นกีฬาพืน้ บ้านของ จังหวัดทางภาคกลางอยู่แล้ว เด็กๆ ที่มาร่วม แข่งขันก็เป็นเด็กในพื้นที่ โดยเด็กๆ เหล่านี้จะ มีรายได้พเิ ศษจากการชกมวยเพือ่ น�ำไปจุนเจือ ให้ กั บ ครอบครั ว ด้ ว ย เพราะที ม งานผู ้ จั ด กิจกรรมมองว่าพลังเล็กๆ ของเด็กๆ เหล่านี้ ถื อ เป็ น แนวร่ ว มส� ำ คั ญ ที่ จ ะช่ ว ยท� ำ ให้ กี ฬ า พื้ น บ้ า นชกมวยทะเลซึ่ ง พั ฒ นามาจากกี ฬ า ทางทะเลของทหารเรื อ ได้ รั บ การอนุ รั ก ษ์ ไม่สูญหายไปไหน ส่วนกติกาในการแข่งขัน ก็ ไ ม่ ไ ด้ มี อ ะไรซั บ ซ้ อ น โดยคู ่ ช กจะต้ อ งชก มีนาคม – เมษายน ๒๕๖๓
อีกฝ่ายให้ตกน�้ำจากจ�ำนวน ๒ ใน ๓ ครั้ง ใครท�ำได้ก่อนก็เป็นฝ่ายชนะ แต่ว่าด้วยเรื่อง ของกี ฬ าทุ ก ประเภทแล้ ว ถ้ า คิ ด แต่ จ ะเอา ชนะกั น ความบั น เทิ ง ก็ จ ะหายไปทั น ที แนวคิดของการชกมวยทะเลที่ตลาดน�้ำปีกกา เลยพยายามที่ จ ะมุ ่ ง เน้ น ในเรื่ อ งของความ สามัคคีและการมีสว่ นร่วมของสมาชิกในชุมชน และส่งเสริมเรื่องกีฬาให้กับเด็กๆ “มวยทะเลมันกลายเป็นซิกเนเจอร์ของ ตลาดน�้ำปีกกาไปแล้ว แรกๆ ตอนจัดก็เป็น การแข่ ง ขั น แบบเอาชนะกั น จริ ง จั ง ซึ่ ง เรา พบว่าการเอาชนะกันมากเกินไปท�ำให้เจ็บตัว หลังๆ เราเลยเน้นจัดเพื่อความสนุก ไม่เน้น เรื่องแพ้ชนะ ฉะนั้น เวลามาชมมวยทะเลที่นี่ จะพบว่าบางครั้งผู้ชกก็อาจจะเป็นเด็กผู้หญิง บ้าง เด็กผู้ชายบ้าง นักท่องเที่ยวต่างชาติบ้าง บางวันน้องที่มาต่อยอาจจะต่อยดีบ้างไม่ดีบ้าง ดูเหนื่อยบ้าง หรือเป็นคนใหม่ที่เพิ่งมาต่อย แบบไม่เคยมีประสบการณ์การต่อยมาก่อนเลย ในชีวิตบ้าง ซึ่งทั้งหมดเราไม่ได้มีเกณฑ์อะไร
79 We had an opportunity to meet Khru Keng- Phromphan Lai Lak, the new generation sea boxing ring announcer well-loved by the audience for his fun humor and natural entertaining skills. Therefore, not much audience leave their seats during the match. Khru Keng told us he was actually a school teacher in Bang Bo and that a ring announcer is his hobby. Sea boxing is considered a local sport of central provinces in Thailand. Young children in this neighborhood who participate in each match also earn extra income from their boxing to help support their family as the organizing team strongly believes the small forces of these children is a crucial alliance that helps preserve the local sea boxing sport initially developed from Naval sea sport. The rules are nothing complicated as the first participant to successfully punch and knock the opponent off the pole and into the water below two out of three rounds
is the winner. Nonetheless, when it comes to sports, if you are all caught up in winning alone, the entertainment instantly disappear. Therefore, sea boxing at Peek Ka Floating Market places an emphasis on developing a harmonious cooperation among community members and promoting sports among young children. “Sea boxing has become the signature of Peek Ka Floating Market. At first, it was always a fierce match. At one point, we realized it was too competitive that fighters often got injured and we switched to a more entertaining match and less about winning and losing. So, it becomes more common that sometimes our contenders are girls, boys or tourists. They may demonstrate brilliant skills on one day and not so good on the next while some are brand new beginners to boxing. We do not have a specifically strict rule in recruiting participants. We merely hope this local sport can help
ตายตัวในการรับสมัคร เราแค่อยากให้กีฬา พื้นบ้านประเภทนี้สร้างความมีส่วนร่วมและ ความสนุกให้กับคนที่มาชม และเอาเข้าจริง ความสนุกของกิจกรรมนี้ก็ไม่ได้อยู่ที่คนชก มันอยู่ที่คนดู เพราะถ้าคนดูซึ่งเป็นกองเชียร์ ส่งพลัง ส่งเสียงตอบรับ หรือส่งเสียงของ ความครื้นเครงออกมาขนาดไหน แรงฮึกเหิม ของผู ้ ช กหรื อ แม้ แ ต่ ค นพากย์ เ องก็ จ ะยิ่ ง มี มากขึ้นเท่านั้น โดยเฉพาะหัวใจคนพากย์นี่มัน จะพองโต” นักพากย์หน้ามนบอกความรู้สึก กับเรา หลังมวยทะเลคู่สุดท้ายจบ เราเดินส�ำรวจ ตลาดน�้ำปีกกาแห่งนี้ต่อ และพบว่าความน่ารัก ของสินค้าและอาหารการกินที่น�ำมาจ�ำหน่าย ที่ตลาดแห่งนี้ล้วนเป็นงานท�ำมือจากชาวบ้าน และของเล่นต่างๆ สมัยคุณแม่ยังสาว ขนม ก็ เ ป็ น ขนมไทยโบราณที่ ก ว่ า จะได้ ม าแต่ ล ะ ชิ้นแต่ละห่อ ต้องผ่านกรรมวิธีแบบดั้งเดิม ซึ่งเป็นสูตรคุณย่าคุณยาย ทั้งเคี่ยวทั้งนึ่งกัน
March - April 2020
80 | Solo Trav eler
create the harmonious cooperation and entertain the audience. I mean the fun part of this activity does not depend on the fighters but rather on the audience. The more energetic the audience cheers and celebrates, the higher the spirits of fighters and especially the ring announcer become.” said the ring announcer. After the final sea boxing match ended, we continued our survey around Peek Ka Floating Market and ran into many adorable products and food by the locals, vintage toys, and traditional Thai desserts meticulously simmered, steamed among many other processes according to grandmothers’ recipes at wallet-friendly prices. Fresh homegrown vegetables are sold in piles, compostable plastic bags or trays.
มีนาคม – เมษายน ๒๕๖๓
If you see what you like, just grab and pay. Another thing we noticed was that there was not a banner-like shop sign with metal frame extension from the shop to depreciate the scenery. Instead, the vendors agreed to have their shops’ names traditionally handwritten on the wooden panels above the stalls in the same pattern for a more pleasant ambience. In a collaborative effort to establish an environmentally-friendly trade area, the market omitted as much plastic utensils and packages particularly plastic bags. Not only lacquered coconut shells are used as noodle bowls which can be cleaned and reused, the sweetest part is hidden at the most inner corner of the market where the shop owner of wicker bags and baskets gladly offers a free
หลายขั้นตอน ราคาก็ไม่แพง ส่วนผักสดที่ วางจ�ำหน่ายก็มาจากแปลงผักของชาวบ้าน ที่ปลูกกันเองตามครัวเรือน โดยน�ำวางขาย เป็ น กองๆ บ้ า ง บรรจุ ใ ส่ ถุงพลาสติก แบบ ย่อยสลาย วางขายเป็นถุงๆ ไว้ ในถาดบ้าง ใครพอใจถุงไหนก็เลือกซื้อหาหยิบกันไป และถ้าสังเกตดีๆ ตลาดน�้ำแห่งนี้จะไม่มี ป้ายชื่อร้านที่ท�ำเป็นลักษณะของแบนเนอร์ หรือโครงเหล็กยื่นออกมาจากตัวร้านให้เสีย ทั ศ นี ย ภาพ แต่ เ ป็ น การเขี ย นชื่ อ ร้ า นด้ ว ย ลายมื อ แบบโบราณไว้ บ นฝาไม้ ที่ อ ยู ่ เ หนื อ แผงขายของ รูปแบบเดียวกันทุกร้าน ซึ่งถือ เป็ น กติ ก าที่ พ ่ อ ค้ า แม่ ค ้ า ในตลาดน�้ ำ แห่ ง นี้ ปฏิบัติร่วมกัน เพื่อสร้างความน่าอยู่น่าเดิน ให้ กั บ ตลาด ขณะที่ ภ าชนะหรื อ หี บ ห่ อ ที่ ใ ช้ กลุ่มพ่อค้าแม่ค้าก็ตกลงกันว่าที่นี่จะเป็นเขต การค้าแบบช่วยกันดูแลสิ่งแวดล้อม คือไม่มี การใช้ถุงพลาสติก หรืออย่างชามอาหารที่ บรรจุก๋วยเตี๋ยวก็ ใช้เป็นกะลามะพร้าวที่ผ่าน การเคลือบแล้ว เวลาใช้ก็ล้างท�ำความสะอาด และน�ำกลับมาใช้ ใหม่ได้ และความน่ารักที่สุด ในโลกซึ่งซ่อนอยู่ในร้านช่วงท้ายๆ ของตลาด ซึ่ ง เป็ น ร้ า นกระเป๋ า สานเจ้ า หนึ่ ง คื อ ร้ า นนี้ เขาจะมี ต ะกร้ า สานใบเล็ ก ๆ วางไว้ ในนั้ น เต็ ม ไปด้ ว ยพวงกุ ญ แจหมอนใบเล็ ก ๆ ที่หากใครมาซื้อของในตลาดโดยไม่รับถุงใดๆ เจ้ า ของร้ า นเขาก็ ยิ น ดี ที่ จ ะมอบพวงกุ ญ แจ หมอนให้ฟรีคนละ ๑ อัน ว่าด้วยการคัดเลือกร้านค้าทีเ่ ข้ามาขายของ ในตลาดน�้ำปีกกานั้น เรามีโอกาสได้พบกับ คุณสุคณา อริยเอกอนันต์ ผู้จัดการโครงการ ตลาดน�ำ้ ปีกกา หรือทีค่ นในตลาดนีเ้ ขาจะเรียก กันติดปากว่า “เจ๊นัน” เจ๊ นั น เล่ า ให้ ฟ ั ง ว่ า การคั ด เลื อ กร้ า นค้ า เข้ามานั้นไม่ใช่เรื่องง่ายเลย เพราะสิ่งส�ำคัญ ที่สุดในการคัดเลือก คือเรื่องของความคิด สร้ า งสรรค์ นิ สั ย ใจคอ และความมี น�้ ำ ใจ ของคน ที่จะว่าไป เรื่องแบบนี้ต้องใช้เวลา ค่อยๆ เรียนรู้กันไป ด่านแรกที่เจ๊นันใช้เป็น เกณฑ์ ในการเลือกร้านค้า จึงเป็นเรื่องของ ตั ว สิ น ค้ า ที่ ต ้ อ งไม่ ซ�้ ำ ซ้ อ นกั น หลายๆ เจ้ า และต้องเป็นผลิตภัณฑ์หรือวัตถุดิบที่สะอาด ส่ ว นหนึ่ ง ในไฮไลต์ ข องตลาดแห่ ง นี้ ที่ ดู เหมื อ นว่ า ใครมาก็ เ ป็ น ต้ อ งถ่ า ยรู ป คื อ แก้วกระดาษสีนำ�้ ตาลเนือ้ หนามีฝาปิด หน้าตาดี ประหนึง่ แก้วกระดาษทีข่ ายในร้านสัญชาติญปี่ นุ่ ส�ำหรับบรรจุนำ �้ เจ๊นนั ว่า กว่าจะได้แก้วกระดาษนี้
81 pillow keychain if customers refuse all plastic bags when shopping in the market. Now, regarding the shop selection at Peek Ka Floating Market, Sukhana Ariyaekanan, the project manager of Peek Ka Floating Market, locally known as “Je Nan”, told us it was never an easy job as important factors like creativity, personality and hospitality must be learned over time. To Je Nan, the first and foremost criteria is the product that must not be overly redundant and must be made of clean raw ingredients and packages. One of the market highlights that everyone seem to take a picture with is the Japanese style good-looking thick brown paper cup with a cover, which Je Nan admitted it took a lot of time sorting after the right manufacturer. Although the production could be quite costly, it was the price she was willing to pay in exchange for a more committed environmental conservation. Considering how beverages always sell, if she had let this matter slide, we would be seeing a lot of plastic cups around the market. When Je Nan eventually got this thick paper cup, she introduced a hint of Thainess to the texture by tying jute yarn to the cup as a cup holder for better convenience carrying around. “I just ask all local market committees who are free to help tying these jute yarns together whereas people from the temple are responsible for punching a straw hole on the covers. The drinking straw itself is also made of natural materials.” Peek Ka Floating Market was initiated by Phra Khru Sophon Sutathan, the abbot of Wat Pan Prasittharam.
มาต้องใช้เวลาในการตามหาผู้ผลิตอยู่นาน ไหนจะเรื่องราคาอีก แต่ถ้าจะเอาจริงกับเรื่อง ของการดู แ ลสิ่ ง แวดล้ อ ม มั น ก็ เ ป็ น เรื่ อ งที่ ต้องยอมจ่าย เพราะเครื่องดื่มเป็นสิ่งที่ขายได้ อยูต่ ลอดเวลาอยูแ่ ล้ว หากปล่อยผ่านเรือ่ งนีไ้ ป เราก็จะเห็นแก้วพลาสติกวางอยู่ในทุกๆ ที่ ของตลาด และหลั ง จากได้ แ ก้ ว กระดาษ เนื้ อ หนานี้ ม า เจ๊ นั น ก็ เ พิ่ ม ความรู ้ สึ ก ของ สัมผัสแบบไทยๆ ให้กับตัวแก้วนี้ด้วยการน�ำ เชื อ กปอมาผู ก เข้ า ที่ ตั ว แก้ ว เพื่ อ ให้ ง ่ า ยต่ อ การหิ้ว ส่วนกรรมวิธีการผูกเชือกเพื่อท�ำที่หิ้ว
และการเจาะรูที่ฝาเพื่อส�ำหรับใส่หลอด เจ๊นัน ก็ ไ ม่ ไ ด้ ไ ปจ้ า งแรงงานที่ ไ หนเพิ่ ม เป็ น พิ เ ศษ เป็นคนในชุมชนทั้งนั้น “ก็ ก รรมการตลาดที่ ว ่ า งๆ อยู ่ นี่ ล ะ พี่เรียกทั้งหมดมานั่งท�ำหูหิ้วเชือกปอด้วยกัน ส่วนคนของวัดก็มีหน้าที่ตอกฝา เจาะรูส�ำหรับ ใส่ ห ลอด ซึ่ ง ตั ว หลอดเองก็ เ ป็ น วั ส ดุ จ าก ธรรมชาติเหมือนกัน” ส� ำ หรั บ โครงการตลาดน�้ ำ ปี ก กานี้ เป็นโครงการทีร่ เิ ริม่ โดย พระครูโสภณสุตาธาร เจ้าอาวาสวัดปานประสิทธาราม
ตลาดน�้ำปีกกา
อยู่ด้านในของวัดปานประสิทธาราม ต�ำบลคลองด่าน อ�ำเภอบางบ่อ จังหวัดสมุทรปราการ เปิดวันเสาร์-อาทิตย์ และวันหยุดนักขัตฤกษ์ เวลา ๐๗.๐๐-๑๗.๐๐ นาฬิกา ส่วนมวยทะเล มีให้ชมทุกวันอาทิตย์ เวลา ๑๒.๓๐ นาฬิกา เป็นต้นไป (ใช้เวลาในการแข่งขันประมาณครึ่งชั่วโมง) Peek Ka Floating Market
is located inside Wat Pan Prasittharam in Khlong Dan Sub-District, Bang Bo District, Samutprakan. Open on weekends and national holidays from 07.00am - 05.00pm Sea Boxing available every Sunday from 12.30pm onwards (Each round takes about half an hour.)
March - April 2020
82
Green Trip Nature Attractions | Going Green
มีนาคม – เมษายน ๒๕๖๓
83
March - April 2020
84 | Natur e At t ract ions | K h l o n g P hae
ลงเรือส�ำปัน ้ ชมวิถีริมน�้ำ ที่คลองแพ เรานัดหมายกับ ป้าแจ๋ว หรือ จรรยา เชยชมศรี และ คุณอ้อม หรือ อมรรัตน์ จุ้ยสุข หลานสะใภ้ป้าแจ๋ว เอาไว้ชว่ งบ่ายแก่ๆ ว่าจะขอให้พาลงเรือแล้วล่องไปตาม คลองแพ คลองสายส�ำคัญทีห่ ล่อเลีย้ งชาวบ้านบางกอบัว และบางกะเจ้า ด้วยการเป็นเส้นทางสัญจรเชือ่ มชาวคลอง ข้ามมาค้าขายทีฝ่ ง่ั กรุงเทพฯ มาตัง้ แต่บรรพบุรษุ “เราอยู่บ้านหลังนี้มาตั้งแต่ดั้งเดิม” ป้าแจ๋วชวน เรานั่งลงที่ลานบ้าน เรือไม้ท่ีเห็นทอดตัวอยู่ทั่วบริเวณ กว่า ๒๐ ล�ำ ทัง้ เรือส�ำปัน้ เรือหมู เรือบด คือของรัก ของสะสมของป้าแจ๋ว ทีซ่ อื้ มาเก็บมาซ่อม แล้วอนุรกั ษ์ เอาไว้ เพราะนึ ก เสี ย ดายที่ บ างบ้ า นปล่ อ ยเรื อ ผุ พั ง เพราะไม่ได้ ใช้งานเสียแล้ว “เมื่อก่อนที่นี่เป็นสวนผลไม้ทั้งหมด เราพายเรือ ข้ามแม่นำ�้ เจ้าพระยาไปขายผลไม้ทตี่ ลาดกล้วยน�ำ้ ไทกับ ตลาดพระโขนง ก็เรือเล็กๆ พวกนี้แหละ เวลาลงน�้ำ เราต้องพายทวนขึน้ ไปเพราะน�ำ้ เชีย่ ว แต่สมัยนีไ้ ม่มเี รือ พวกนีแ้ ล้วนะ เรือทีเ่ ห็นอยูน่ อี้ ายุเป็นร้อยปี เรือส�ำปัน้ นี่ จะไปหาตามชาวบ้านไม่มีแล้ว ที่เรามีเพราะเราซื้อมา ซ่อมเก็บเอาไว้” แม้จะไม่ได้ก่อตั้งเป็นพิพิธภัณฑ์อย่างเป็นทางการ แต่บ้านหลังนี้ก็เป็นที่รู้จักกันในนาม “พิพิธภัณฑ์เรือ ป้าแจ๋ว” ทีย่ นิ ดีให้คนเข้ามาเยีย่ มชมอย่างไม่หา้ มไม่หวง บ้านป้าแจ๋วอยู่ชิดติดกับคลองแพที่วันนี้น�้ำในคลอง สะอาดใส เพราะป้าแจ๋วหมั่นตักเศษกิ่งไม้ ใบไม้ที่ร่วง ลงคลองมาขึน้ ฝัง่ ส่วนขยะนัน้ ไม่ตอ้ งพูดถึง เราไม่เห็น สักชิน้
Sampan Cruise Witness the riverside ways of life at Khlong Phae ขึ้นจากเรือไปชมวิวแม่น�้ำเจ้าพระยาที่ประตูน�้ำ Off the boat to admire the view of Chao Phraya River at the Watergate. มีนาคม – เมษายน ๒๕๖๓
85
ป่าจากอันอุดมริมฝั่งคลองแพ The abundant Nipa Palm forest along the shore of Khlong Phae Canal. e made an appointment one late afternoon with Aunty Chaew-Chanya Choeichomsi and Om-Amonrat Chuisuk, her daughter in law, to join the cruise down Khlong Phae, the main vessel that has long nurtured the locals of Bang Ko Bua and Bang Kachao and served as a crucial transportation route allowing canal people to cross and trade in Bangkok since ancient times.
W
“We have been living here since forever,” said Aunty Chaew as she invited us for a seat at the terrace where we could see nearly a dozen wooden boats including Ruea Sampan (a Chinesestyle link boat), Ruea Mu (a mediumsized dugout boat with rounded bottom, small bow and stern with gunwale built around the side) and Ruea Ee Bot (a jolly
“คลองแพเป็นคลองหลัก มันเชือ่ มทุกคลอง ในบางกะเจ้ า จากคลองนี้ พ ายเรื อ ไปจะไป เจอตลาดน�้ำบางน�้ำผึ้ง เมื่อก่อนมีโรงสีอยู่ที่ ปากคลอง ใครไปใครมาจะต้องพายมาทางนี้ เป็นคลองสัญจรในบางกะเจ้ากับไปกรุงเทพฯ” เพราะเหตุนี้เองที่ท�ำให้ป้าแจ๋วคุ้นเคยกับเรือ จนเรียกว่าแทบเป็นหนึ่งเดียวกัน ขนาดคราว ที่มีการเสนอให้ตัดถนนผ่านเข้าบ้าน ป้าแจ๋ว ยังปฏิเสธ เพราะอยากรักษาความสงบแบบวิถี ชาวคลองเอาไว้ มีอยูช่ ว่ งหนึง่ ทีห่ ลังจากบางกะเจ้าไฟสว่าง ถนนตัดผ่านสู่ชุมชน ผู้คนก็ ใช้คลองสัญจร กันน้อยลง คลองแพกลายสภาพเป็นคลองตัน ต้ น จากขึ้ น กั น จนแน่ น ขนั ด ไปหมด กระทั่ ง กรุงเทพฯ มีปญ ั หาน�ำ้ ท่วม ในหลวงรัชกาลที่ ๙ มีพระราชด�ำริสร้างคลองลัดโพธิ์ และท�ำประตู ระบายน�ำ้ คลองลัดโพธิ์ คลองแพจึงได้อยูใ่ นแผน ปรับปรุง ขุดให้กลับมาเป็นคลองเหมือนเดิม เมื่อคลองสายนี้คืนกลับมา ป้าแจ๋วก็คอยดูแล เกณฑ์ลกู หลานไปตกแต่งไม่ให้รก “จากตรงนีเ้ ราท�ำไปถึงปากคลอง ถึงตลาดน�ำ้ บางน�้ำผึ้ง เราท�ำเองหมดเลย ช่วงวันที่ ๕ ธั น วาคม เราก็ จ ะท� ำ บุ ญ ตั ก บาตรทางเรื อ นิมนต์พระมารับบาตร ทอดผ้าป่า ท�ำกันเอง นักท่องเทีย่ วมาเห็นก็ขอเข้ามาดู” นอกจากนั ก ท่ อ งเที่ ย วจะขอเข้ า มาดู พิพิธภัณฑ์ หรือเข้ามาร่วมพิธีท�ำบุญตักบาตร บางคราวบางหนก็ ข อให้ ป ้ า แจ๋ ว พาลงเรื อ พายออกไปชมวิถีริมฝั่งคลองแพ ที่มีเสน่ห์
boat). These boats are Aunty Chaew’s precious collectibles previously bought, repaired and preserved upon sadly realizing how people left them damaged and rotten after they no longer use them. “In the past, this whole area was filled with fruit fields and we had to paddle these little boats across the Chao Phraya River to sell our fruits at Kluay Nam Thai Market and Phra Khanong Market. During low tide, we had to row upstream because of the rapid flow. Nowadays, they become extremely rare especially these Sampan boats that you can no longer find at villagers’ houses. The boats you see here are far older than a hundred years old and the reason we have them is because we bought, repaired and preserved them earlier.” March - April 2020
86 | Natur e At t ract ions
อยู่ตรงบรรยากาศแบบดั้งเดิม ซึ่งระยะทาง ๑.๒ กิโลเมตร หรือไปกลับ ๒.๔ กิโลเมตร คือความเพลิดเพลินจนลืมเวลา มะพร้าวหรือ ของกินอื่นๆ ที่หาได้ ในสวน ป้าแจ๋วให้ติด ลงเรือไปด้วย หรือจะกินกันเสียตั้งแต่ก่อน ลงเรือก็ตามแต่ถา้ อดใจไม่ไหว บนเรื อ ส� ำ ปั ้ น ที่ มี เ ครื อ ญาติ ข องป้ า แจ๋ ว เป็ น ฝี พ าย เราล่ อ งไปตามล� ำ คลองอย่ า ง ไม่รีบร้อน ตรงไหนสวยก็ขอให้ผ่อนเรือเพื่อ ที่จะได้เก็บภาพสวยๆ อย่างอุโมงค์ต้นจาก พืชท้องถิ่นประโยชน์สารพัดสารพัน ต้นไทร ขนาดใหญ่ทเี่ ป็นแลนด์มาร์กส�ำคัญ บ้านโบราณ ริ ม คลอง กั บ ความเป็ น อยู ่ ข องชาวบ้ า น ทีย่ งั คงมีกลิน่ อายเหมือนดัง้ เดิม สวนมะพร้าว
ที่ เ รานั่ ง เรื อ ผ่ า น อี ก ไม่ น านคงต้ น สู ง และ ออกผลให้เราได้กินเนื้อกับน�้ำมะพร้าวหวานๆ ตัวเงินตัวทองชะเง้อชะแง้คออยูร่ มิ ตลิง่ บางตัว ก็เดินอาดๆ จนเรานึกเกรงใจเจ้าถิน่ บางช่วง เห็นชาวบ้านตกปลาในคลองไปท�ำกิน จะให้ ได้ภาพแจ่มๆ แสงสวยๆ เราต้อง กะเวลากันดีๆ เพือ่ ให้ถงึ ประตูระบายน�ำ้ ในช่วง พระอาทิตย์คล้อยลงต�่ำหน่อย เราลงเรือแล้ว เดินขึ้นสะพานเพื่อจับภาพแสงสีส้มสะท้อน ลงผิวแม่น�้ำเจ้าพระยาระยิบระยับ จนพอใจ จึ ง กลั บ ลงเรื อ เพื่ อ พายกลั บ ไปยั ง ทางเดิ ม ที่ เ รื่ อ งราวสองฝั ่ ง คลองก็ ยั ง คงด� ำ เนิ น ไป ตามวิ ถี ที่ เ ป็ น ไปในแต่ ล ะวั น อย่ า งสงบงาม และเรียบง่าย
Although it is not officially established as a museum, this house is widely recognized as “Phiphitthaphan Ruea Pa Chaew” (Aunty Chaew’s Boat Museum) that generously welcome visitors. Her house sits next to Khlong Phae (Phae Canal) whose water becomes crystal clear because aunty always diligently scoops tree leaves and branches that fell into the canal. Trash are nowhere to be found. “Khlong Phae is the main canal that connects all canals in Bang Kachao. If you paddle from this canal, you will find Bang Namphueng Floating Market. In the past, there was also a rice mill at the canal mouth. Every local had to take this route if they
เรือเก่าแก่ที่ป้าแจ๋วอนุรักษ์เอาไว้ Traditional boats preserved by Aunty Chaew
เรือเหล่านี้แหละที่พานักท่องเที่ยวออกส�ำรวจคลอง These boats take tourists on a canal cruise. มีนาคม – เมษายน ๒๕๖๓
ต้นไทรยักษ์แผ่กิ่งก้านปกคลุม เป็นแลนด์มาร์กที่เห็นแล้วอดถ่ายรูปไม่ได้ Gigantic sprawling banyan tree, the landmark worth capturing.
87
to take them on a row-boat ride to chillaxingly experience the classic waterside way of life down Khlong Phae Canal throughout a total distance of 1.2 km or 2.4 km for a round trip. Aunty usually brings some fresh coconuts and whatever food in the field on board so tourists can feel free to try even before the boat takes off if they are too irresistible. On a Sampan boat with Aunty Chaew’s relatives as our oarsman, we cruised down the canal at a leisurely pace, slowed down at certain points to capture the beautiful scenery, for instance, the multipurpose tree tunnel, the gigantic landmark Banyan tree or traditional canalfront houses that still preserve its original charm. As we passed coconut fields, we could not help but imagine how these trees would soon grow tall offering fruits with naturally sweet and aromatic meat and juice. Looking over the canal bank, water monitor lizards were craning their neck while some walking so majestically we were afraid we might be disturbing their time. Every here and there, we also witnessed the locals fishing for home cooking.
ริมฝั่งคลองกับวิถีชาวบ้านที่ไม่เปลี่ยนไป The never-changing waterfront ways of life. wish to travel between Bang Kachao and Bangkok.” This explains why Aunty Chaew is so familiar with these boats. There was a time when she received a new road cut offer to her house, she unhesitatingly declined insisting to safeguard the peaceful canal ways of life. After Bang Kachao was equipped with electric lights and new road cuts through communities, locals traveled less by boat and Khlong Phae grew more shallow and dense with Nipa Palm trees. Even Bangkok was affected by a severe flood that His Majesty King Rama IX had to initiate the construction of Khlong Lat Pho Watergate, hence, Khlong Phae was re-excavated and revived to its healthy condition. Since then, Aunty Chaew keeps recruiting her children and grandchildren to keep the place tidy and clean. “From here to the estuary, to Bang Namphueng Floating Market, we got them covered. On December 5, we
usually invite the monks to receive alms and organize our own Thot Phapa ceremony (Robe Offering ceremony) on boats, which tourists often ask to join and observe.” Besides touring the museum and joining the merit-making ceremony, tourists sometimes ask Aunty Chaew
For absolute stunning photos, it is recommended to plan your trip well and reach the Watergate when the sun gets lower. Then, hop off the boat and up the bridge to capture the glistening reflection of orange sunset on the Chao Phraya River surface. Once you have all the shots you please, hop back on the row boat retracing the same route where life stories on both banks peacefully continue with grace and simplicity.
กิจกรรมล่องเรือเที่ยวชมธรรมชาติริมคลอง พิพิธภัณฑ์เรือป้าแจ๋ว
เลขที่ ๔ หมู่ ๖ ต�ำบลบางกอบัว อ�ำเภอพระประแดง จังหวัดสมุทรปราการ ค่าบริการต่อคน ๑๐๐ บาท จ�ำนวนขั้นต�่ำ ๓ คนต่อทริป หรือเริ่มต้น ๓๐๐ บาทต่อทริป กรุณาส�ำรองทริปล่วงหน้าเพื่อจัดหาคนพายเรือ ติดต่อคุณอ้อม โทรศัพท์ ๐๘ ๖๐๓๒ ๑๕๙๕, ๐๘ ๙๑๑๕ ๐๖๒๗ Canalside natural observatory cruise at Aunty Chaew Boat Museum 4 Moo 6, Bang Ko Bua Sub-District, Phra Pradaeng District, Samutprakan Service fee: 100 Baht per person for a minimum of 3 persons per trip or 300 baht per trip Please make a prior reservation to provide a private oarsman by contacting Khun Om. Tel. 08 6032 1595 or 08 9115 0627
March - April 2020
88 | Goi n g Green | Det Dok ma i S a T huean T hueng Duang Dao
“เด็ดดอกไม้สะเทือนถึงดวงดาว” เมื่อคนตัวเล็กออกตามหานกนางนวล สู่การท�ำร้านกาแฟที่เป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อม
มีนาคม – เมษายน ๒๕๖๓
89
“Det Dokmai Sa Thuean Thueng Duang Dao”
From a small person in search of seagulls to an environmentally-friendly cafe start-up Anything could happen here at Get Growing Community Det Dokmai Sa Thuean Thueng Duang Dao (Thai for “pick a flower on earth and you move the farthest star”) is a cafe by Note-Laksanaphan Wongsopha. The area was a deserted shrimp farm until about a year ago when Note, a former environmental manager at a private company and a passionate coffee lover, started to wonder what had actually happened to all the seagulls that disappeared from Bangpu Recreation Center and where they all migrated to. Note sailed out her boat and discovered they temporarily relocated to a more abundant area at the back of Bangpu Recreation Center. Having learned their exact location, both Note and her business partner took another boat ride for a more thorough observation along the route and realized it was a deserted scrub forest with large old shrimp and seabass farms next to the forest area although these ponds now mean a superb feast for seagulls.
ถ้ า เหล่ า นกนางนวลที่ บ างปู พู ด ได้ ในวั น ที่ พวกมันพากันบินหายไปจากสถานตากอากาศ บางปู พวกมั น คงอยากจะถามมนุ ษ ย์ ว ่ า “ถ้าวันหนึ่งฉันหายไป พวกคุณจะสงสัยไหมว่า พวกฉันหายไปไหนกัน” และนั่นคือจุดเริ่มต้น ของสถานที่ แ ห่ ง นี้ ซึ่ ง ตั้ ง อยู ่ ท างด้ า นหลั ง ของสถานตากอากาศบางปู สถานที่ซึ่ ง เชื่ อ ในการลงมือท�ำสิง่ เล็กๆ ทีย่ งิ่ ใหญ่ “เด็ดดอกไม้ สะเทือนถึงดวงดาว”
f seagulls at Bangpu could speak, they would probably want to ask humans, “If we were to disappear from Bangpu Recreation Center one day, would you pause and wonder where we all went?” And that sparked the beginning of this cafe at the back of Bangpu Recreation Center, a place that genuinely believes in small actions for greater results.
I
March - April 2020
90 | G oi n g Green
เรามาถึงร้านกาแฟของ คุณโน้ต หรือ ลักษณาพรรณ วงศ์โสภา ซึ่งแต่เดิมที่ดินตรงนี้ เคยเป็ น ที่ ร กร้ า งจากการท� ำ นากุ ้ ง มาก่ อ น จนเมื่อประมาณปีกว่าๆ ที่ผ่านมา ในวันที่ คุณโน้ตซึ่งท�ำงานเป็นผู้จัดการสิ่งแวดล้อม อยู ่ ที่ บ ริ ษั ท เอกชนแห่ ง หนึ่ ง และมี แ พสชั่ น ส่วนตัวในเรื่องของกาแฟพิเศษ ก็เกิดความ สงสั ย ว่ า มั น เกิ ด อะไรกั น ขึ้ น แน่ กั บ เหล่ า นกนางนวลทีห่ ายไปจากสถานตากอากาศบางปู พวกมันอพยพหนีหายไปไหนกันหมด วันหนึ่ง คุณโน้ตจึงเริ่มนั่งเรือออกตามหาจนได้พบว่า พวกมันไม่ได้หายไปไหนไกลหรอก แต่แค่ย้าย สถานทีม่ าปักหลักอยูต่ รงบริเวณพืน้ ทีด่ า้ นหลัง ของสถานตากอากาศบางปู ที่ อุ ด มด้ ว ย ธรรมชาติมากกว่าเท่านั้นเอง ซึ่งลองถ้าฝูงนก มี แ ผนที่ จ ะย้ า ยถิ่ น ฐานไปอยู่ที่ใดที่หนึ่งแล้ว ทีน่ นั่ ต้องไม่ใช่พนื้ ทีธ่ รรมดาๆ แน่ มีนาคม – เมษายน ๒๕๖๓
ว่าแล้ว หลังจากคุณโน้ตและหุ้นส่วนรู้ถึง ต�ำแหน่งของเหล่านกนางนวลเหล่านั้นชัดเจน ทั้ ง สองก็ พ ากั น ลงเรื อ อี ก ครั้ ง เพื่ อ ส� ำ รวจ เส้ น ทางอย่ า งละเอี ย ด จนได้ พ บว่ า พื้ น ที่ ทีน่ กนางนวลพากันไปอยูน่ นั้ คือป่าละเมาะรกร้าง ซึ่ ง มี บ ่ อ น�้ ำ ขนาดใหญ่ ตั้ ง ติ ด อยู ่ กั บ พื้ น ที่ ป ่ า เป็นบ่อที่มีทั้งกุ้งและปลากะพง อันเป็นอาหาร ชั้นเลิศของนกนางนวลเลยละ “ตอนนั้นตรงนี้เป็นป่าละเมาะที่ถูกปล่อย ร้ า งไว้ เรานั่ ง เรื อ มาดู ส ถานที่ กั น ตอนเย็ น ประมาณ ๕ โมงกว่าๆ พอเราหันไปเห็นภาพ ของพระอาทิตย์ที่ก�ำลังใกล้ตก เราก็นึกในใจ โอ้ โฮ ! นี่มันอันซีนเลยนะ ทีแรกเคยคิดว่า อยากจะมาสร้างบ้านของตัวเองตรงนี้ จนท�ำไป ท�ำมา เอ๊ะ ! แล้วถ้าเราท�ำร้านกาแฟที่เป็น ร้านกาแฟแบบไม่กระทบสิ่งแวดล้อมล่ะ”
“At the time, it was an abandoned scrub forest. We took our boat out to survey the place around five in the afternoon but as we turned around, we saw a mesmerizing sunset and could not help but imagine building a house here. Then, it hit us, what if we could build a coffee shop that does not affect the environment.” Once they made the decision, Note, who had been working directly on environmental management and also a member of Special Coffee Association of Thailand (SCATH), fo c u s e d o n e n v i ro n m e n t a l conservation in every process from planning to actual construction not to cause any effect on the seagulls. She deliberately utilized bamboo in roof and wall thatching and leftover wood to floor the cafe. In the middle of the cafe, there
91 is also a wooden table whose top is made of a whole-wooden plank with extra thickness and length that can accommodate upto 16 seats. According to Note, it was formerly a bowling lane of Field Marshal Plaek Phibun Songkhram, which she luckily ran into at an antique shop. Aside from the main structure, no air-conditioner is installed and only compostable paper drinking straws are offered. Walking round the back, there is also a chemical-free vegetable plots Note intends to prepare delicious dishes for her customers.
Now, at this point, many might start questioning that although it is always good to have a business owner with a strong determination to drive forth environmentally-friendly deeds, was it not because of human civilization that caused seagulls to flee Bangpu Recreation Center in the first place? If so, as a coffee business pioneer in this area, has she any plan to cope or provide knowledge about the environment or seagulls to her customers? “Lately, groups of environmentalists, who are also photographers, love setting their camera and taking
พอตัดสินใจแบบนั้น คุณโน้ตที่นอกจาก จะท�ำงานเกี่ยวข้องกับเรื่องของสิ่งแวดล้อม โดยตรงแล้ว เธอยังเป็นสมาชิกของสมาคม กาแฟพิเศษไทยด้วย เลยตัดสินใจว่าจะท�ำ ร้ า นกาแฟที่ ทุ ก กระบวนการท� ำ งานตั้ ง แต่ เริ่มวางแผนไปจนถึงช่วงก่อสร้าง จะต้องให้ ความส�ำคัญต่อการดูแลสิ่งแวดล้อม และต้อง ไม่ ส ร้ า งผลกระทบใดๆ ให้ กั บ นกนางนวล อย่างโครงสร้างของร้านกาแฟแห่งนี้ คุณโน้ต ตั้งใจใช้ ไม้ ไผ่และไม้เก่าทั้งหมด ซึ่งถ้าใคร มีโอกาสได้แวะไปนั่งที่ร้านนี้ก็จะสังเกตเห็น โต๊ะไม้ตัวหนึ่งที่ตั้งอยู่กลางร้าน ซึ่งลักษณะ ของหน้ า โต๊ ะ นั้ น เป็ น ไม้ แ ผ่ น เดี ย วที่ มี ค วาม หนามากเป็นพิเศษ และขนาดของตัวไม้เอง ก็ยาวชนิดว่าสามารถประกอบท�ำเป็นโต๊ะให้กบั ลูกค้านั่งได้ประมาณ ๑๖ ที่นั่งเลย คุณโน้ตว่า March - April 2020
92 | Goi n g Green
ดัง้ เดิมแล้วนีค่ อื โต๊ะทีท่ ำ� จากรางโบว์ลงิ่ ซึง่ เป็น ของ จอมพล ป. พิบูลสงคราม ที่เธอไปได้ มาจากร้านขายของเก่า นอกจากไม้ ไ ผ่ ที่ น� ำ มาท� ำ ในส่ ว นของ หลั ง คาและผนั ง และใช้ ไ ม้ เ ก่ า ในการปู พื้ น อันเป็นโครงสร้างหลักของร้านแล้ว ที่นี่ไม่ใช้ เครื่ อ งปรั บ อากาศใดๆ หลอดที่ ใ ช้ ใ นร้ า น ก็เป็นหลอดกระดาษแบบย่อยสลายได้ ขณะที่ ถ้ าเดิ น ไปทางด้ า นหลั ง ของร้า น เราจะเห็น แปลงผักปลอดสารพิษที่คุณโน้ตตั้งใจเอาไว้ ส�ำหรับเพื่อเก็บมาท�ำอาหารปลอดภัยให้กับ ลูกค้า มาถึงบรรทัดนี้ หลายคนคงเกิดค�ำถามว่า จริ ง อยู ่ ในแง่ ข องคนท� ำ ธุ ร กิ จ ซึ่ ง มี ค วาม ปรารถนาดี ต ่ อ โลกใบนี้ มี ค วามมุ ่ ง มั่ น ที่ อยากจะท�ำเรื่องดีๆ เป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อม ถือเป็นเรื่องดี แต่ในทางตรงกันข้าม การที่ เหล่านกนางนวลต้องพากันอพยพออกมาจาก สถานตากอากาศบางปู ก็ เ พราะความเจริ ญ ก็เพราะมนุษย์มิใช่หรือ เช่นนั้นแล้วในฐานะ ของคุณโน้ตซึง่ เข้ามาบุกเบิกท�ำธุรกิจร้านกาแฟ ในบริเวณนีน้ นั้ มีวธิ เี ตรียมรับมือหรือให้ความรู้ เกี่ยวกับเรื่องของสิ่งแวดล้อม และเรื่องของ นกนางนวลต่อลูกค้าอย่างไรบ้าง pictures of birds at our cafe and they could not be happier to see these birds. We constantly remind all of our customers never to leave trash around and explain the reasons why seagulls settle down in this area including the rise of global and water temperature. We try to keep our cafe structure from extending too much into the water.” “Although there are a lot of skillful baristas out there, we choose to recruit the locals as our staff so they could be proud of their own community. Moreover, we also take the opportunity to teach them, the young descendants of Bangpu to have a better understanding in environmental conservation. We truly wish we could be a small beginning of good deeds which could create a ripple effect. If we could change our lifestyle, we could really help the earth. For us, we start with our small environmentally-friendly business.
มีนาคม – เมษายน ๒๕๖๓
93
“ระยะหลั ง เริ่ ม มี ก ลุ ่ ม นั ก อนุ รั ก ษ์ ที่ เ ป็ น กลุ่มช่างภาพจะชอบมาตั้งกล้องถ่ายรูปนก จากทางฝั่งของร้านเรา เขาดีใจมากที่ยังมีนก ให้เห็นอยู่ สิ่งที่เราเน้นย�้ำกับลูกค้าที่มาร้านเรา ทุกคนคือเรื่องของการไม่ทิ้งขยะ และอธิบาย ให้เขาฟังถึงเหตุที่พวกนกนางนวลต้องอพยพ มาอยู่กันบริเวณนี้ ที่มีเหตุผลจากทั้งในเรื่อง ของอุณหภูมิโลกและอุณหภูมิน�้ำ โครงสร้าง ของร้านเราเอง เราตั้งใจที่จะไม่ท�ำให้มันยื่น ออกไปที่บ่อน�้ำมากนัก “ร้ า นเราให้ ค วามส� ำ คั ญ กั บ เรื่ อ งของ บุ ค ลากรมาก พนั กงานในร้ านทั้งหมดเป็น คนพืน้ ที่ จะให้เราไปหาบาริสต้าเก่งๆ มาประจ�ำ ที่ร้าน เราก็หาได้ แต่เราเลือกจะใช้คนพื้นที่ เพราะเราอยากให้พวกเขาได้ภูมิใจในชุมชน ของเขา และเรายังได้สอนพวกเขาซึ่งถือเป็น ลูกหลานของชาวบางปูให้เข้าใจถึงเรื่องของ การดูแลสิ่งแวดล้อมด้วย เราอยากเป็นหนึ่ง ในจุดเริ่มต้นเล็กๆ ของการลงมือท�ำสิ่งดีๆ เพื่อให้มันเกิดแรงสะเทือนออกไป ถ้าคนเรา เปลีย่ นไลฟ์สไตล์ได้ เราก็ชว่ ยโลกได้นะ เริม่ จาก ธุรกิจเล็กๆ ของเราที่เป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อม นี่ละ” เด็ดดอกไม้สะเทือนถึงดวงดาว
ซอยหมู่บ้านบางปูแลนด์ ๑๐ ต�ำบลบางปูใหม่ อ�ำเภอเมืองสมุทรปราการ จังหวัดสมุทรปราการ เปิดบริการทุกวัน เวลา ๐๙.๐๐-๑๙.๐๐ นาฬิกา โทรศัพท์ ๐๘ ๙๘๙๒ ๙๓๙๗ Det Dokmai Sa Thuean Thueng Duang Dao
Soi Mu Baan Bangpu Land 10, Bangpu-Mai Sub-District, Mueang Samutprakan District, Samutprakan Open daily from 09.00am-07.00pm Tel. 08 9892 9397 March - April 2020
94
Lifestyle Local Taste | Culture of paknam | Souvenir
มีนาคม – เมษายน ๒๕๖๓
95
March - April 2020
96 | LOC AL TA S T E | Miang Ph rik Kluea
มีนาคม – เมษายน ๒๕๖๓
97
เมี่ยงพริกกับเกลือ
Miang Phrik Kap Kluea (Savory Chilli And Salt Dip in Betel Leaf Wrap)
hai gastronomy have long been recognized for its meticulosity. Particularly, traditional Thai dishes including appetizers, savories, desserts, and snacks must be neatly prepared, seasoned, and exquisitely presented to enthuse sensorial experiences through texture, flavor and aroma.
T
Miang Kham is another popular herbal snack in central Thailand, which had made an appearance in Kap He Chom Khrueang Wang, a notable verse composed by His Majesty King Vajiravuj (Rama VI) in admiration of appetizers (and snacks). At the time, it was often enjoyed during a family gathering or a picnic by placing a small portion of assorted condiments on a betel leaf or an Indian coral tree leaf, topping it with some thick caramelized sauce, wrapping it into a bite-sized cone and putting it into the mouth.
ความละเมียดละไมในการกินของคนไทยนั้น ขึน้ ชือ่ มาช้านาน โดยเฉพาะถ้าเป็นอาหารโบราณ ด้วยแล้วเราจะเห็นความประณีตบรรจงทั้งการ จัดแต่งจาน การปรุงให้ครบสัมผัสทัง้ กลิน่ รส ไม่วา่ จะเป็นทัง้ อาหารคาว อาหารหวาน ไปจนถึง อาหารว่าง ซึ่งเป็นอาหารเมนูเบาๆ กินก่อน มือ้ หลัก หรือกินระหว่างมือ้ เมี่ ย งค� ำ เป็ น อี ก เมนู อ าหารว่ า งที่ นิ ย ม กินกันในภาคกลาง ในกาพย์เห่ชมเครื่องว่าง พระราชนิพนธ์ของพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ ๖ มีการกล่าวถึง เมี่ ย งค� ำ ซึ่ ง สมั ย นั้ น นิ ย มใช้ เ ป็ น อาหาร ส�ำหรับการสังสรรค์หรือปิกนิกในครอบครัว เครื่องปรุงค�ำเล็กค�ำน้อยจัดวางลงในใบชะพลู หรือใบทองหลาง หยอดด้วยน�้ำเมี่ยงหนืดข้น ห่อม้วนเป็นค�ำแล้วส่งเข้าปาก แต่เมี่ยงค�ำของ คุณนุชจรี ไกรสมโภช แห่งต�ำบลบางกอบัว ไม่เป็นอย่างนั้น เพราะ ไม่มีน�้ำเมี่ยงค�ำสีน�้ำตาลอย่างเมี่ยงค�ำทั่วไป
แต่เป็นเครือ่ งปรุงเนือ้ สีนำ�้ ตาลทีช่ าวบ้านในถิน่ นี้ เรียกกันว่า “พริกกับเกลือ” เมนูกินง่ายที่แค่ คลุกกับข้าวสวยก็กนิ เป็นอาหารจานหลักได้แล้ว คุณนุชจรีเอามาประยุกต์กนิ กับเมีย่ งค�ำ ทีค่ ำ� นี้ ต้องยกนิว้ ให้วา่ อร่อยจริงและหากินไม่ได้งา่ ยๆ คุณนุชจรีเป็นภรรยาของ ลุงแดง หรือ คุณวน ไกรสมโภช เจ้าของพิพธิ ภัณฑ์พนื้ บ้านคลองบน หรื อ ในอี ก ชื่ อ หนึ่ ง คื อ พิ พิ ธ ภั ณ ฑ์ ห มู ่ ๒ บางกอบัว จะเรียกชือ่ ไหนก็ได้เจ้าของไม่ขดั ข้อง สามี-ภรรยาคู่นี้มีฝีมือการท�ำอาหารอยู่พอตัว เรียกว่าถ้าในแถบบางกอบัวหรือบางกะเจ้า มีงานรับรองผู้ ใหญ่ เมนูของบ้านนี้จะต้องได้ ขึน้ ส�ำรับต้อนรับแขก ซึง่ เมนูดงั อย่างหมูหวาน แกงกรุบมะพร้าว และเมีย่ งพริกกับเกลือนีแ่ หละ ที่ ไ ด้ รั บ รางวั ล ด้ า นอาหารมาแล้ ว ทั้ ง นั้ น โดยเฉพาะเมี่ยงพริกกับเกลือ มีรางวัลจาก กรมการพัฒนาชุมชน กระทรวงมหาดไทย เป็นเครือ่ งยืนยัน บ้านของลุงแดงและคุณนุชจรีเป็นบ้านสวน ที่มีพืชผักให้เก็บกินอยู่ล้อมรอบ มีมะพร้าว
Nevertheless, Miang Kham by Nutcharee Kraisomphot of Bang Ko Bua Sub-District comes with an interesting twist. She creatively adapted the recipe by replacing the usual brown sauce with the local favorite brown meat condiment called “Phrik Kap Kluea”, a simple menu that makes a wonderful mixture with just a bowl of rice enjoyable as a main dish.
March - April 2020
98 | LOC AL TA S T E
Coconut Shell Curry), and Miang Phrik Kap Kluea (Savory Chilli And Salt Dip Wrapped in Betel-Leaf). The impressive Miang Phrik and Kluea has also won an award by the Community Development Department, Ministry of Interior. Uncle Daeng and Nutcharee live in a garden house surrounded with numerous vegetable plants and several coconut trees regularly used as raw ingredients alongside their kitchen. Their versatile coconut is not only used to squeeze out coconut milk when preparing curry or desserts as Krup Maphrao (crunchy young coconut shell) with underdeveloped flesh can carefully be removed from its hard shell, soaked in lime water to prevent browning, and quick-boiled before being featured in a curry or Phat Cha (hot and spicy herbal stir-fried dish) giving a delightful crunchiness and the right sweetness without additional sugar needed. The coconut flesh, on the other hand, is an essential element in Miang Phrik Kap Kluea as a snack or an appetizer. The key is to choose the coconut fruit that has naturally fallen off the tree and grown a 1-khuep (25 centimeter) tall sprout from its shell whose meat must only be lightly shredded by hand with a traditional coconut grater for a finer and more delicate result. When shredded by machine, however, the flesh will come off in strips with less pleasing texture and unsuitable for Phrik Kap Kluea menu.
Although it can be rare to find, her improvised Miang Kham Phrik Kap Kluea recipe deserves two-thumbs up. Nutcharee is the wife of Uncle Daeng or Wana Kraisomphot, the owner of Baan Khlong Bon Folk Museum, also known as Moo 2 Bang Kor Bua Museum. This husband and wife team are quite skillful in cooking. Whenever Bang Kor Bua or Bang Kachao hosts a banquet to welcome distinguished guests, their homemade local dishes are indispensable on the table including the remarkable award-winning Mu Wan (Sweet Pork Condiments), Kaeng Krup Maphrao (Crunchy Young
มีนาคม – เมษายน ๒๕๖๓
99
Once the coconut meat is finely grated, Nutcharee usually roasts it to a light golden color, finely smashes it in a traditional mortar until natural oil breaks off the meat and moistens the whole ingredient. Then, she scoops it off the mortar and blends nicely with coconut sugar and salt. According to Nutcharee’s kind recommendation, the best balanced recipe for 1 kilogram of coconut meat is 0.5 kilogram of coconut sugar and a teaspoon of salt powder. With Phrik Kap Kluea prepared, thoroughly rinse freshly picked betel leaves and chillies from the garden, slice chillies into smaller pieces. Now, on a betel leaf, add as much condiments as you please including roasted peanuts, small unpeeled lime dices, ginger cubes, top with some Phrik Kap Kluea, wrap it into a cone shaped, pop it into your mouth and let the fun munching begin. Before you even realize, you will already be making one bite after another. Despite their reputation in culinary mastery, Nutcharee and Uncle Daeng did not open a restaurant. Therefore, if you are planning a banquet and wish to feature these authentic dishes, you can contact Uncle Daeng directly.
ซึ่งมักจะใช้เป็นวัตถุดิบประจ�ำครัวอยู่หลายต้น และมะพร้ า วของบ้ า นนี้ ไ ม่ ไ ด้ ใ ช้ แ ค่ คั้ น กะทิ เตรียมแกงหรือท�ำขนม เพราะเขาใช้ประโยชน์ ได้ตงั้ แต่กรุบมะพร้าว ซึง่ เป็นกะลามะพร้าวอ่อน ทีย่ งั ไม่มเี นือ้ ค่อยๆ แซะจากเปลือกมาหัน่ แช่ น�้ำมะนาวกันด�ำ แล้วลวกใส่แกงหรือท�ำผัดฉ่า เนื้อกรุบมะพร้าวจะกรุบๆ หวานๆ จะท�ำเป็น เมนูอะไรก็ไม่ตอ้ งใส่นำ�้ ตาลเลย ส่ ว นเนื้ อ มะพร้ า วก็ เ อามาท� ำ เมี่ ย งพริ ก กับเกลือเป็นของกินเล่นหรืออาหารว่าง แต่จะ ต้องเลือกมะพร้าวที่หล่นในสวนแล้วมีต้นอ่อน งอกขึน้ มาจากเปลือกสัก ๑ คืบ อายุมะพร้าว ประมาณนี้ท�ำให้เวลาขูดจะมีน�้ำออกมาด้วย และต้ อ งขู ด กั บ กระต่ า ยแบบเบามื อ เท่ า นั้ น เพื่อให้ได้เนื้อละเอียด ถ้าเอาไปขูดด้วยเครื่อง เนือ้ มะพร้าวจะเป็นเส้น เนือ้ ไม่สวยและไม่เหมาะ จะท�ำพริกกับเกลือ
เมื่ อ ได้ ม ะพร้ า วขู ด เนื้ อ ละเอี ย ดแล้ ว คุ ณ นุ ช จรี จ ะเอามะพร้ า วขู ด ไปคั่ ว ให้ เ หลื อ ง จากนั้นใส่ครกต�ำให้ละเอียด ถึงตอนนี้น�้ำมัน จากมะพร้าวจะแตกออกมาจนชุม่ ตักออกจาก ครกเสร็จน�ำมาคลุกเคล้ากับน�้ำตาลมะพร้าว และใส่เกลือลงไปให้ได้รสพอดี ถ้าเนือ้ มะพร้าว ๑ กิโลกรัม สูตรแนะน�ำ คือ น�ำ้ ตาลมะพร้าว ๑/๒ กิโลกรัม และเกลือป่น ๑ ช้อนชา จะได้ รสชาติพอดี คุณนุชจรีจดสูตรให้อย่างไม่หวง ต�ำรา ใบชะพลูกบั พริกสดเก็บมารอจากในสวนแล้ว เด็ดมาสดๆ ล้ า งให้ ส ะอาด กลิ่ น หอมชวน น�ำ้ ลายสอ หัน่ พริกสดเป็นชิน้ เล็ก กับเครือ่ งเคียง อืน่ อย่าง ถัว่ ลิสงคัว่ มะนาว ขิง จะใส่อะไรเท่าไร ก็ตามชอบ แล้วตักพริกกับเกลือหยอด ห่อเป็นค�ำ ป้อนเข้าปาก เคีย้ วหมุบหมับ แป๊บเดียวค�ำที่ ๒ ก็ห่อรอไว้แล้ว
แม้ฝีมือท�ำครัวจะขึ้นชื่อ แต่คุณนุชจรีและ ลุงแดงไม่ได้เปิดร้านอาหาร หากมีงานเลี้ยง และอยากขึ้นส�ำรับด้วยรสมือของสามี-ภรรยา คูน่ ี้ สามารถติดต่อผ่านลุงแดงได้โดยตรง ลุงแดง หรือ คุณวน ไกรสมโภช
เลขที่ ๓๒/๔ หมู่ ๒ ซอยเพชรหึงษ์ ๕๗ ต�ำบลบางกอบัว อ�ำเภอพระประแดง จังหวัดสมุทรปราการ โทรศัพท์ ๐๘ ๐๖๘๔ ๒๘๕๓ Uncle Daeng or Wana Kraisomphot 32/4 Moo 2, Soi Phetchahueng 57, Bang Ko Bua Sub-District, Phra Pradaeng District, Samutprakan Tel: 08 0684 2853
March - April 2020
100 | Culture of paknam | Janthana Cloth Bag
กระเป๋าผ้าจันทนา
เรียบหรูดูดีในราคาแบบเบาๆ Janthana Cloth Bag :
Simple elegance at a comfortable price มีนาคม – เมษายน ๒๕๖๓
หากลงมื อ ท� ำ ทุ ก อย่ า งในชี วิ ต ด้ ว ยเป้ า หมายคื อ เงิ น หรื อ ความร�่ ำ รวย เราก็ ไ ม่ อ าจหลี ก เลี่ ย งที่ จ ะต้ อ งเผชิ ญ กั บ ความกดดันในช่วงระหว่างทางที่เดิน แต่ถ้าเราท�ำมันด้วย ความรั ก พลั ง แห่ ง รั กนั้ น จะคอยประคองเราบนเส้น ทาง งานฝีมือนั้น แม้ว่าเราอาจจะยังมองไม่เห็นฝั่งที่ชัดเจนเลย ก็ตาม การท�ำงานคราฟต์ในแง่ธุรกิจ มันไม่ใช่เรื่องของ ผลิตภัณฑ์ชิ้นใหญ่หรือเล็ก แต่ตราบใดที่คุณมีเป้าหมาย ในการท� ำ งานฝี มื อ ที่ ชั ด เจนภายใต้ ค วามเอาจริ ง เอาจั ง ไปให้มันสุด บวกกับการรู้จักท�ำธุรกิจแบบพอดีตัวพอดีก�ำลัง คิดต่างอย่างสร้างสรรค์ ผลิตภัณฑ์ของคุณก็สามารถที่จะมี เอกลักษณ์ในแบบเฉพาะของคุณได้ และนัน่ ท�ำให้ “กระเป๋าผ้า จันทนา” แบรนด์นี้ โดดเด่นในตัวเองกับคอนเซปต์ที่ว่า “เรียบหรูดูดี แต่ราคาแบบเบาๆ”
101 hatever you do in life, if you center your goal around money or wealth, you are inevitably bound to face great pressure along the way but if you do it out of love, the power of love will nurture you through even when you could not see the light at the end of the tunnel. Craftworks, in terms of business, have never been about sizes as long as you set a clear goal, stay passionate and go all out while learning to do business that best fits you and think creatively and your product will surely speak your unique identity. The principal has been proven by the brand “Krapao Pha Janthana (Janthana Cloth Bag)” with its distinguished concept, “simple elegance at a comfortable price.”
W
“It started with my personal interest in handicrafts. One day, as my mom went out to pick fresh shrimps to sell at the market, I just felt she was already getting old and I no longer wanted her to be swamped with those fresh market odors all day long. At last, I figured helping her by crafting small fabric purses for coins and sold them at the market. Turned out it was quickly sold out during the first New Year.” said Khwanchanok Charoenprakopkit, the brand owner. Many might wonder how great can the sales possibly be when they are just small fabric coin purses, but they are, indeed, big sellers. This is because
Janthana Cloth Bags carefully selects raw ingredients and fabric types, sewing and transforming them into a series of fashionable yet practical cloth bags for any situation unlike many fast fashion items that may appear beautiful on the outside but their shapes or sizes turn out too big, too small, too tight and etc, which Ple finds them challenging tasks. After two years of experiment crafting cloth purses for sales, Ple’s life turning point came when her father passed away. A year later after his death, she resigned from her day job as a store manager at a private company with the salary that could afford a comfortable lifestyle. Not wanting her mother to stay home alone, she started her handmade business to spend more time with her mother. “When I made the decision to leave, I took a new turn with what I truly love. Traveling back in time, I only made cloth bags and gave to my friends as presents. When I started selling them in the market, I made small-sized cloth coin purses to test the water. Since all fifty of them were sold out at the first event, I came up with more versatile designs such as a longer type of wallet that can also fit a cellphone, and a bag set made of a large bag and a smaller bag. The fabrics range from hand-dyed batik, Japanese fabrics, mostly cotton and
now I am currently experimenting with Shinmai or hand-woven cotton fabrics with print patterns.” At present, Janthana Cloth Bag has produced up to 10 collections. Ple recommends the medium-sized handbag that comfortably fits money, business cards, cellphones, and a power bank in one go. It looks fashionable and posh but who knows you got it at an easygoing price
March - April 2020
102 | Culture of pa k na m
“เริ่ มมาจากชอบท�ำงานฝีมือ ค่ะ และมี ช่ ว งหนึ่ ง ที่ แ ม่ เ ราต้ องรับกุ้ง ไปขายในตลาด ตอนนั้ น เรารู ้ สึ ก ว่ า แม่ แ ก่ แ ล้ ว เราไม่ อ ยาก ให้แกไปอยู่กับกลิ่นของสดอะไรแบบนั้นทั้งวัน ในตลาดอีกแล้ว สุดท้ายเราก็เลยลองหาวิธี ช่วยแม่ด้วยการท�ำกระเป๋าผ้าใบเล็กๆ ส�ำหรับ ใส่ เ หรี ย ญไปวางขายที่ ต ลาดดู ปรากฏว่ า ช่ ว งปี ใ หม่ ข ายดิ บ ขายดี ปี แ รกที่ ท� ำ ไปนี่ ไม่พอขายเลยนะ” คุณเปิ้ล หรือ ขวัญชนก เจริญประกอบกิจ เจ้าของแบรนด์บอกกับเรา ว่ า ด้ ว ยเรื่ อ งของกระเป๋ า ผ้ า ส� ำ หรั บ ใส่เหรียญแล้ว หลายคนอาจก�ำลังนึกตามว่า ก็แค่กระเป๋าผ้าใบเล็กๆ มันจะขายดิบขายดี อะไรขนาดนั้นเชียว ใช่ค่ะ ขายดีมากจริงๆ และความขายดีทเี่ กิดขึน้ ของกระเป๋าผ้าจันทนา ก็มาจากความใส่ใจในการเลือกสรรวัตถุดบิ และ ประเภทของผ้าที่น�ำมาใช้ ในการประกอบร่าง และเย็ บ ผสมผสานเข้ า ด้ ว ยกั น เพื่ อ ให้ ไ ด้ กระเป๋ า ผ้ า ที่ ดู ไ ม่ เ ชย ถื อ คล่ อ งมื อ ในชี วิ ต ประจ�ำวัน เหมาะกับทุกสถานการณ์ ที่ส�ำคัญ ผลิตภัณฑ์ทเี่ กิดขึน้ ในโลกทุกวันนี้ บางทีกส็ วย ส�ำเร็จแบบฉาบฉวย แต่พอใช้งานจริงแล้วกลับ พบว่าไม่เอือ้ ต่อรูปแบบการใช้ชวี ติ ของผูบ้ ริโภค โดยทั่วไปสักเท่าไร เช่น เวลาเราซื้อกระเป๋า ใส่สตางค์ หรือเคสใส่โทรศัพท์หรือไอแพด พอลองจั บ ลองถื อ แล้ ว ขนาดหรื อ รู ป ทรง ของมันก็ไม่ได้องศาที่พอดีในการถือ บางใบ
มีนาคม – เมษายน ๒๕๖๓
ก็ ใหญ่ไปบ้าง เล็กไปบ้าง หรืออาจรู้สึกว่า ช่องใส่ของไม่ลงตัวกับนามบัตรหรือโทรศัพท์ มือ ถือ ที่เราต้องเก็บ ใส่เ ข้ าไปในกระเป๋า นั้ น ซึ่ง ส�ำหรับ คุ ณ เปิ ้ ล แล้ ว สิ่ งเหล่ า นี้ คื อ โจทย์ ในการท�ำงานของเธอ หลั ง ทดลองขายกระเป๋ า ผ้ า ในช่ ว งแรก ผ่านไปได้ ๒ ปี จุดเปลี่ยนชีวิตของคุณเปิ้ล ก็มาถึง เมื่อคุณพ่อของเธอเสียชีวิต คุณเปิ้ล เลยต้ อ งตั ด สิ น ใจลาออกจากงานที่ ท� ำ อยู ่ ในตอนนั้ น ซึ่ ง เธอเป็ น ผู ้ จั ด การสโตร์ อ ยู ่ ที่ บริษทั เอกชนแห่งหนึง่ ได้เงินเดือนอยูใ่ นระดับ ที่เรียกว่าใช้ชีวิตได้อย่างสบาย แต่หลังจาก คุณพ่อเสียได้ ๑ ปี คุณเปิล้ เองก็ไม่อยากให้แม่ อยู่บ้านคนเดียว และนั่นจึงเป็นเหตุผลที่ท�ำให้ เธอไม่ ลั ง เลที่ จ ะลาออกจากงานมาท� ำ งาน แฮนด์เมด เพื่อจะได้มีเวลาให้กับแม่ด้วย “พอตัดสินใจลาออก เราก็หนั มาท�ำในสิง่ ที่ ตัวเองชอบเต็มตัว ซึง่ ถ้าย้อนกลับไปจริงๆ แล้ว เรือ่ งกระเป๋าผ้านีม่ นั เริม่ มาจากเราชอบท�ำแจก เพื่อน จนพอมาลองขายในตลาดจริง เราก็ ท�ำกระเป๋าผ้าใส่เหรียญใบเล็กๆ มาขายเพื่อ ดูทิศทางของกลุ่มลูกค้า ครั้งแรกท�ำมาแค่ ๕๐ ใบ ปรากฏว่ า หมดเกลี้ ย งเลยในการ ออกตลาดครั้งเดียว ตอนหลังก็เลยลองท�ำ กระเป๋าสตางค์แบบยาวที่เก็บโทรศัพท์ได้ด้วย เน้ น ประโยชน์ ใ ช้ ส อยเยอะๆ แล้ ว ก็ พั ฒ นา มาเป็ น การออกแบบกระเป๋ า แบบเป็ น เซต
103
คุณเปิ้ลกับกระเป๋าแบรนด์จันทนาของเธอ ลูกค้าหลายรายนอกจากจะมาซื้อแบบส�ำเร็จแล้ว บ้างก็ให้เธอช่วยผูกโบ หรือเย็บรายละเอียดเพิ่มเป็นพิเศษส�ำหรับน�ำไปมอบเป็นของขวัญ Ple and her Janthana bags that many customers request for additional bow or special details to present as gifts.
เป็นกระเป๋าขนาดแม่ลกู คือมีใบใหญ่กบั ใบเล็ก ส่วนผ้า เราใช้ทงั้ ผ้าบาติก และผ้าจากร้านญีป่ นุ่ ส่วนชนิดผ้าที่ใช้งานเยอะที่สุดคือคอตตอน ตอนนี้ก�ำลังหันมาเล่นกับผ้าชินมัย ซึ่งเป็น ผ้าฝ้ายทอมือพิมพ์ลาย” ปั จ จุ บั น กระเป๋ า ผ้ า จั น ทนาผลิ ต ออกมา แล้ว ๑๐ คอลเลกชัน รุ่นที่คุณเปิ้ลแนะน�ำ คือ กระเป๋าถือแบบพอดีมือ ซึ่งใส่ได้ทั้งสตางค์ นามบัตร โทรศัพท์มือถือ และพาวเวอร์แบงก์ ในใบเดียวกัน เวลาถือไปไหนมาไหนแล้วดู ทันสมัยและดูแพง แต่ใครจะรู้ละว่าคุณซื้อมา แค่ในราคาเบาๆ กระเป๋าผ้าจันทนา
วางขายทีต่ ลาดน�ำ้ ปีกกา วัดปานประสิทธาราม ต�ำบลคลองด่าน อ�ำเภอบางบ่อ จังหวัดสมุทรปราการ เปิดบริการวันเสาร์-อาทิตย์ และทุกวันหยุดนักขัตฤกษ์ เวลา ๐๗.๐๐-๑๗.๐๐ นาฬิกา โทรศัพท์ ๐๘ ๙๙๒๖ ๙๙๖๐ Janthana Cloth Bag Peek Ka Floating Market at Wat Pan Prasittharam, Khlong Dan Sub-District, Bang Bo District, Samutprakan Open every weekend and national holidays from 07.00am - 05.00pm Tel. 08 9926 9960 March - April 2020
104 | Souvenir | From Sea Garbage to Seaside Bamboo Charcoal Deodorizer
จากขยะทะเล สู่ถ่านไม้ไผ่ทะเล ส�ำหรับดูดกลิ่น
From Sea Garbage to Seaside Bamboo Charcoal Deodorizer มีนาคม – เมษายน ๒๕๖๓
105
วิธีการดับกลิ่นไม่พึงประสงค์อย่างกลิ่นอับชื้น ในรองเท้า กลิ่นอับในตู้เสื้อผ้า หรือกลิ่นของ ตู ้ เ ย็ น นั้ น มี ใ ห้ เ ลื อ กหลายวิ ธี ถ้ า เดิ น ตาม ซู เ ปอร์ ม าร์ เ ก็ ต เราจะพบเห็ น ผลิ ต ภั ณ ฑ์ ประเภทนี้ ถู ก ผลิ ต ออกมามากมายเพื่ อ ให้ ผู ้ บ ริ โ ภคได้ มี ท างเลื อ ก แต่ ห นึ่ ง ในวิ ธี ข อง การดับกลิ่นที่ธรรมชาติที่สุดและไม่ต้องไปถึง ซูเปอร์มาร์เก็ตคือการใช้ถ่านดูดกลิ่น ถ่านดูดกลิ่นที่ว่านี้ คือถ่านดูดกลิ่นไม้ ไผ่ ทะเล ที่ได้มาจากกรรมวิธีในการผลิตแบบ ธรรมชาติร้อยเปอร์เซ็นต์ ซึ่งตัวผู้ ใช้เองจะ ไม่ ต ้ อ งมานั่ ง คอยพะวง ว่ า ใช้ ไ ปแล้ ว จะมี สารพิษที่ไม่พึงประสงค์ตกค้างแทรกซึมเข้ามา ในร่างกายของตัวเองไหม โดยถ่านดูดกลิ่น ทีผ่ ลิตขึน้ โดยชุมชนบ้านขุนสมุทรจีนนีม้ จี ดุ เด่น ไม่เหมือนใคร คือเป็นถ่านทีท่ ำ� มาจากขยะทะเล ซึ่งเป็นไม้ไผ่ ขยะไม้ไผ่เหล่านี้มาจาก ๒ ส่วน
o eliminate undesired odors such as musty smell inside the shoes, the closet or the refrigerator, various product choices are now made available at supermarkets. However, one of the most natural methods without having to travel to the supermarkets is homemade charcoal deodorizer.
T
This bamboo charcoal deodorizer derives from a completely natural production process to reassure that no unpleasant toxic residue penetrates into the user’s body. At Khun Samut Chin Community, their charcoal deodorizers are uniquely made of local sea garbage or leftover bamboo that was either used to build a sea barrier to guard the shoreline from strong waves until partially decayed and became garbage that floated back to the shore or an essential tool in local fishery and mussel farming. March - April 2020
106 | Souve nir
คื อ ขยะจากไม้ ไ ผ่ ที่ เ ขาใช้ ท� ำ เขื่ อ นเพื่ อ เป็ น แนวกั้ นคลื่ นในทะเล จนเวลาผ่า นไปไม้ ไผ่ ผุพัง บางส่วนที่กลายเป็นขยะก็ลอยเข้ามา ที่ฝั่ง อีกส่วนหนึ่งคือไม้ ไผ่ที่ชาวบ้านใช้ ใน การท�ำประมงและท�ำนาหอยแมลงภู่ โดยใน ช่วงแรกๆ นั้นชาวบ้านเก็บขยะไม้ ไผ่เหล่านี้ มาเผาก็เพียงเพื่อต้องการใช้ท�ำเป็นถ่านหุงต้ม ตามครัวเรือน ทว่าพอน�ำมาใช้จริง ด้วยลักษณะ ของถ่ า นที่ มี ค วามแห้ ง เกิ น ไป เลยท� ำ ให้ การใช้งานไม่ค่อยได้ผลเท่าไรนัก ชาวบ้าน จึงช่วยกันวิเคราะห์ถึงคุณลักษณะของถ่าน จากไม้ ไผ่ว่าน่าจะน�ำมาท�ำประโยชน์อะไรได้ อีกบ้าง จึงมีการทดสอบด้วยการน�ำถ่านที่ได้ จากการเผาไม้ไผ่ไปใส่ไว้ ในตู้เย็นเพื่อดูดกลิ่น ปรากฏว่าได้ผลเป็นอย่างดี โดยการน�ำถ่าน ไปวางไว้ ในตู้เย็นต่อครั้งนั้นจะดูดกลิ่นได้นาน มีนาคม – เมษายน ๒๕๖๓
ถึ ง ๑ เดื อ น และเมื่ อ น� ำ ออกมาตากแดด คลายความชื้นสักวันสองวันแล้ว ก็ยังสามารถ น�ำกลับมาใช้ได้อีก กรรมวิธกี ารเผาไม้ไผ่เพือ่ ท�ำถ่านดูดกลิน่ นัน้ ชาวบ้ า นจะต้ อ งไปเก็ บ ขยะไม้ ไ ผ่ จ ากริ ม ทะเลมาตากแห้ง โดยจะตากทิ้งไว้ประมาณ ๒-๓ วัน จึงค่อยน�ำมาเผา วิธีการเผาเขาจะตัด ไม้ไผ่ใส่ถงั ทีม่ คี วามจุประมาณถังน�ำ ้ ๒๐๐ ลิตร ใช้ เ วลาในการเผาประมาณ ๒-๓ ชั่ ว โมง จนความร้อนกระจายไปทั่วทุกอณูของไม้ ไผ่ แล้วจึงค่อยดับไฟ แล้วท�ำการอบไม้ที่เผาแล้ว ด้วยการปิดฝาถังไว้ประมาณ ๔-๕ ชั่วโมง เพื่อไม่ให้อากาศเข้าไปท�ำปฏิกิริยาใดๆ จึงได้ ออกมาเป็นถ่านไม้ไผ่ที่มีทั้งขนาดใหญ่ กลาง และเล็ก ส�ำหรับชิ้นใหญ่สามารถน�ำไปใช้ ใน การหุงต้มได้ ส่วนขนาดกลางและขนาดเล็ก
ก็น�ำมาบรรจุใส่กล่องเพื่อใช้เป็นถ่านดูดกลิ่น ซึ่ ง ทั้ ง หมดนี้ ใ ช้ แ รงงานคนล้ ว นๆ ขณะที่ กรรมวิธีในการผลิตถ่านดูดกลิ่นโดยทั่วไปนั้น ใช้เครื่องจักรกัน ทุ ก วั น นี้ บ ้ า น เ รื อ น ใ น ชุ ม ช น บ ้ า น ขุ น สมุ ท รจี น เองก็ ท� ำ ถ่ า นดู ด กลิ่ น ไว้ ใช้ กั น ตามบ้าน ไม้ไผ่ทุกประเภทที่ลอยเข้ามาริมฝั่ง สามารถน�ำมาเผาเพื่อท�ำถ่านดูดกลิ่นได้หมด แต่ ก รณี ข องการน� ำ ไปท� ำ เป็ น ถ่ า นหุ ง ต้ ม ต ้ อ ง เ ลื อ ก ไ ม ้ ไ ผ ่ ที่ มี ลั ก ษ ณ ะ เ นื้ อ ห น า และทั้ ง หมดนี้ จึ ง เป็ น ที่ ม าของถ่ า นไผ่ ท ะเล จากภู มิ ป ั ญ ญาชาวบ้ า นของชาวชุ ม ชน บ้านขุนสมุทรจีน ที่นอกจากจะช่วยในเรื่อง การดู แ ลสิ่ ง แวดล้ อ มแล้ ว ยั ง ท� ำ ให้ เ ห็ น ว่ า ความคิดสร้างสรรค์ของคนไทยไม่แพ้ชาติไหน ในโลกจริงๆ
107
In the beginning, villagers collected and burned bamboo waste only to use it as a fuel for household cooking. Disappointed by its overly dryness, they re-analyzed its distinctive characteristics and conducted several experiments to find the possibilities it could be used for. To their discovery, it could be placed in the refrigerator to effectively absorb the bad smell for a month and can be reused after just a few days out in the sun to get rid of the humidity.
จากขยะไม้ไผ่ตามริมทะเล น�ำมาตากแห้ง และผ่านกรรมวิธีทางธรรมชาติจนกลายเป็นถ่านดูดกลิ่น Bamboo waste along the shoreline after natural transformation into charcoal deodorizers.
Prior to bamboo burning in the making of charcoal deodorizer, villagers must collect bamboo waste from the seaside and leave them to dry in the sun for a few days. Then, cut them into pieces, place in a 200-liter-water tank, then burn for 2-3 hours until the heat has spread to every inch of the bamboo, turn off the fire but keep the cover closed to continue baking for another 4-5 hours to prevent accidental oxidization. Larger pieces of bamboo charcoal can be used as cooking fuel while small and medium pieces can be stored in a container as a charcoal deodorizer. Unlike average machine-made charcoal deodorizer, every process here is manmade. Nowadays, Baan Khun Samut Chin Community members use their homemade charcoal deodorizers. Although every type of bamboo floated to the shore can be burned to make charcoal deodorizer, only ones with thick texture can be used as a cooking fuel. Evidently, seaside bamboo charcoal results from the local wisdom of Khun Samut Chin Community that does not only help conserve the environment but also mirrors the creativity of Thai people.
ถ่านไม้ไผ่ทะเล
เลขที่ ๖๗ หมู่ ๙ บ้านขุนสมุทรจีน ต�ำบลแหลมฟ้าผ่า อ�ำเภอพระสมุทรเจดีย์ จังหวัดสมุทรปราการ โทรศัพท์ ๐๙ ๖๑๙๒ ๒๙๐๑
Bamboo Charcoal 67 Moo 9, Baan Khun Samut Chin, Laem Fa Pha Sub-District, Phra Samut Chedi District, Samutprakan Tel. 09 6192 2901
March - April 2020
108
Brilliant Corner Gourmet | CafÉ Story | Stay Overnight | Viewfinder | Calendar
มีนาคม – เมษายน ๒๕๖๓
109
March - April 2020
110 | Gour met | Ba a n Ch idlo m Bang p u
บ้านชิดลม บางปู บ้านไม้แห่งความรื่นรมย์ ที่ให้เรารับลมได้แบบชิดๆ มีนาคม – เมษายน ๒๕๖๓
ปฏิเสธไม่ได้เลยว่าเสน่ห์ของบางปูคือบรรยากาศริมทะเล ที่หาได้ใกล้ๆ กรุง ที่ท�ำให้เราสามารถกินข้าวเคล้าลมเย็นได้ โดยไม่ต้องขับรถออกไปไหนไกล หากชีวิตส่วนใหญ่ของเรา วนเวียนอยู่แค่ในสมุทรปราการหรือกรุงเทพฯ และด้วยเหตุนี้ ท� ำ ให้ ย ่ า นบางปู มี ร ้ า นอาหารเรี ย งรายอยู ่ ต ลอดแนวอ่ า ว ที่แต่ละร้านก็ล้วนมีดีแตกต่างกันไป
111
Baan Chidlom Bangpu
The wooden house of pleasure where you can closely embrace the cool breeze
อย่างที่ บ้านชิดลม บางปู เราเห็นความมีดี หลายประการที่ ช วนให้ จั บ จองที่ นั่ ง ในเวลา สังสรรค์ ไม่ว่าจะกับเพื่อนฝูงหรือครอบครัว เพราะนอกจากอาหารไทย อาหารทะเล ทีม่ ลี สิ ต์ เมนูให้เลือกยาวเหยียดแล้ว ลมเย็นๆ ที่พัด จากทะเลบางปูมาให้เราได้สัมผัส มันช่วยไล่ ความจ�ำเจเดิมๆ ออกไปได้ชะงัด แม้จะเป็น แค่ช่วงเวลาสั้นๆ ก็ตามที ได้ เ ห็ น อย่ า งนี้ แ ล้ ว อย่ า คิ ด นาน ขั บ รถ มุง่ หน้าตรงเข้าไปจนสุดซอยเทศบาลบางปู ๗๐ ได้เลยค่ะ ความรืน่ รมย์ ใกล้ๆ รอเราอยูต่ รงนัน้ บ้านชิดลม บางปู เป็นร้านอาหารไทย และอาหารทะเลที่เปิดมานานราว ๖ ปีแล้ว ตัวบ้านเป็นบ้านไม้ทรงไทยร่วมสมัยที่หาดู ได้ยากแล้ว ทั้งหลังกรุประตูกระจกตลอดแนว
he undeniable charm of Bangpu is the brilliant seaside where you can enjoy your meal among the cool sea breeze without an unnecessarily long drive particularly if your daily life revolves around Samutprakan or Bangkok. As expected, the whole Bangpu neighborhood is filled with food stalls and restaurants with their own specialities along the shoreline.
T
Baan Chidlom Bangpu is a great place for a hang out with both friends and family where you will be delighted by an endless list of wondrous Thai and seafood alternatives as the refreshing sea breeze of Bangpu magically casts off your mundane life even for a brief moment. March - April 2020
112 | Gour met breathtaking ocean view from different corners. The restaurant idea was initiated by Ampon Thepbanthom, the owner with upto 30 years of experience in the food industry and the owner of the next-door seafood restaurant named Ao Bangpu Restaurant. Due to its close location to the sea, the raw seafood ingredients here are hands down one of the freshest in the neighborhood.
เพือ่ ทีท่ กุ มุมจะมองวิวทะเลได้เห็นอย่างแจ่มชัด แนวคิดเรื่องการท�ำร้านอาหารแห่งนี้เกิดจาก คุณอัมพร เทพบรรทม เจ้าของร้านซึ่งอยู่ใน แวดวงอาหารมากกว่า ๓๐ ปี ร้านอาหาร อ่าวบางปูซงึ่ อยูต่ ดิ กันนัน้ ก็เป็นร้านอาหารทะเล ของเธอด้วย และความที่อยู่ติดทะเลแบบนี้ ท� ำ ให้ ไ ด้ วั ต ถุ ดิ บ สดใหม่ เ ป็ น ข้ อ ได้ เ ปรี ย บ ซึ่งความสดนี้ก็น�ำมาสู่ความอร่อย เพราะกฎ ของการท� ำ อาหารนั้ น วั ต ถุ ดิ บ สดใหม่ มี ชั ย ไปก้าวหนึ่งแล้ว เราเริ่ ม กั น ที่ ข องกิ น เล่ น คื อ ข้ า วตั ง เนื้ อ ปู ห ลน ข้ า วตั ง กรอบๆ กิ น กั บ ปู ห ลน รสชาติหวานมันกลมกล่อม เต็มค�ำด้วยเนื้อปู เป็นก้อนๆ ปลากะพงต้มย�ำแห้ง เป็นเมนูทรี่ า้ น คิดสูตรเอง ด้วยการน�ำปลากะพงเนื้อแน่น มาทอดกรอบ โรยด้วยเครือ่ งสมุนไพร ตัวน�ำ้ ย�ำ ท� ำ เป็ น น�้ ำ ต้ ม ย� ำ ราดไปบนตั ว ปลา จานนี้ ถื อ ได้ ว ่ า เป็ น จานนิ ย มเลยก็ ว ่ า ได้ อี ก เมนู ที่ ถู ก ปากคนชอบอาหารไทยเอามากๆ คื อ ห่ อ หมกทะเลมะพร้ า วอ่ อ น รสชาติ เ ข้ ม ข้ น เผ็ดก�ำลังพอดี ส่วนสายแซ่บไม่ต้องคิดนาน กับส้มต�ำปูไข่ดอง จัดจ้านมากันครบทุกรส เฉพาะตั ว ปู ไ ข่ ด องก็ ไ ด้ ใจกั น ไปแบบไม่ มี คู่แข่งแล้ว เรี ย กน�้ ำ ย่ อ ยกั น ไว้ เ ท่ า นี้ ก ่ อ น ที่ เ หลื อ อยากให้ ใช้ต่อมรับรสของคุณได้ท�ำงานเอง จะดีกว่า มีนาคม – เมษายน ๒๕๖๓
Waste no more time and drive straight to the end of Soi Thetsaban Bangpu 70 where the joyous pleasure awaits. Baan Chidlom Bangpu is a Thai and seafood restaurant opened for more than 6 years. It is a rare wooden traditional Thai house enclosed with multiple glass windows yielding a
First, let’s start with a light appetizer like Khao Tang Nuea Pu Lon, savory rice crackers served with large chubby bites of crab meat in mellowly sweet coconut dipping sauce. Next up is the restaurant’s signature Pla Ka Pong Tom Yam Haeng (Dried Tom Yam Seabass) where tight seabass fillets are crispy-fried, sprinkled with Thai herbs and topped with zesty Tom Yam dressing. Another bestselling dish among Thai food enthusiasts is the rich, creamy and mildly spicy Ho Mok Tha Lay Ma Phrao On (Steamed Seafood And Young Coconut Shreds In Red Curry Custard). However, fans of fiery cuisine are recommended to try the full-flavored Som Tam Pu Khai Dong or Thai-style papaya salad with satisfyingly tasty pickled crab eggs. Although there is so much more to explore, we will just leave the rest to your taste palette.
113
บ้านชิดลม บางปู
เลขที่ ๙๙๙/๓๖๑ ซอยเทศบาลบางปู ๗๐ ต�ำบลท้ายบ้าน อ�ำเภอเมืองสมุทรปราการ จังหวัดสมุทรปราการ เปิดบริการทุกวัน เวลา ๑๐.๓๐-๒๒.๐๐ นาฬิกา โทรศัพท์ ๐ ๒๓๖๐ ๒๖๑๙, ๐๘ ๐๙๙๙ ๐๕๑๒
Baan Chidlom Bangpu 999/361 Soi Thetsaban Bangpu 70, Thai Baan Sub-District, Mueang Samutprakan District, Samutprakan Open daily from 10.30am - 10.00pm Tel. 0 2360 2619, 08 0999 0512 March - April 2020
114 | CAFÉ STORY
|
Botanica Caf E
Botanica CafE เมื่อของสะสมไม่ได้มีไว้ ชื่นชมส่วนตัว และสีเขียว ของต้นไม้ก็มีไว้แบ่งปัน
มีนาคม – เมษายน ๒๕๖๓
115
Botanica CafE
When collectibles are not for personal pleasure and the green nature is for sharing สิ่ ง สะดุ ด ตาในทั น ที ที่ เ ดิ น เข้ า ไปใน Botanica Cafe คือสีเขียวจากต้นไม้นานาชนิดที่ทางร้าน น�ำมาตกแต่งร้าน จนท�ำให้ผนังที่เคยเปลือยเปล่า มีชีวิตชีวาขึ้นด้วยธรรมชาติที่ถูกสร้างขึ้นแซมด้วย เฟอร์นิเจอร์ชิ้นเก่า เปลี่ยนอาคารในตึกแถวซึ่งแม้ จะไม่ใช่ย่านเก๋ที่คนจะนิยมจัดวางไว้เป็นจุดหมาย ปลายทาง แต่ Botanica Cafe คือจุดพักกาย ระหว่างทางที่ดีต่อใจ คาเฟ่ แ ห่ ง นี้ เ กิ ด จากไอเดี ย ของชายหนุ ่ ม เจ้าของร้าน คือ คุณพี หรือ ชัชวาล เที่ยงเจริญ นอกจากเขาจะรักความสดชื่นของต้นไม้ ใบหญ้า เขายังเป็นนักสะสมข้าวของแอนทีค ไม่ว่าจะเป็น เฟอร์นิเจอร์ไม้เก่า ถ้วยโถโอชาม จาน แก้ว แจกัน ที่พินิจดูให้ดีจะเห็นรายละเอียดของงานลายคราม ที่ประณีตบรรจงของคนยุคก่อน ที่ช่างใส่ใจกับ ลวดลายเล็กๆ วาดและแต้มสีอย่างเบามือ จนเป็น ชิ้นงานที่สวยข้ามกาลเวลา และข้าวของซึ่งเป็นของเก่าเก็บและมีคุณค่า ต่อจิตใจนี้เอง ที่ท�ำให้คุณพีนึกอยากจะให้คนอื่น ได้มโี อกาสชืน่ ชมในความงามของมันบ้าง การเปิดกรุ ออกมาให้เป็นสมบัติผลัดกันชม มากกว่าจะเก็บ
เอาไว้เป็นสมบัติส่วนตัว จึงเกิดขึ้นพร้อมกับการ เปิดประตูให้อาคารเก่าคูหานี้ได้กลายเป็นคาเฟ่ น่ารักที่เชื้อเชิญให้คนเข้ามาเสพความสุนทรีย์ของ บรรยากาศ และรสชาติของเครื่องดื่มกับเบเกอรี่ โฮมเมด ที่เสิร์ฟมาบนถ้วยจานลายครามใบสวย ที่เขาเพียรเก็บสะสมมา เค้กช็อกโกแลตซิกเนเจอร์ของร้าน คือเมนู ที่ดูไม่พิเศษแต่พิเศษด้วยเค้กเนื้อแน่น ได้รสชาติ ช็อกโกแลตเกรดดีที่ติดขมนิดๆ และหวานก�ำลังดี ถ้าใครชอบเค้กที่มีรสชาติสดชื่นหน่อย เค้กมะนาว ที่ราดเลม่อนไอซิ่งบนเนื้อเค้ก ก็ปลุกความซึมเซา ให้ตื่นได้เต็มตัว ส่ ว นเมนู เ ครื่ อ งดื่ ม ใครเป็ น แฟนชาเขี ย ว อยากให้ลองมัจฉะลาเต้รสเข้มข้น หรือหากอยาก ได้ความแปลกใหม่แนะน�ำว่าให้ปนั ใจลอง “หน่อบี”่ แก้ ว นี้ เ ป็ น กาแฟเอสเพรสโซ่ ช็ อ ตเข้ ม ข้ น ผสม ชาไทย ส่ ว นอี ก แก้ ว คื อ โบทานิ ก ้ า คอฟฟี ่ ที่น�ำความต่างของเอสเพรสโซ่และชาเขียวมัจฉะ มาเบลนด์เข้ากันได้อย่างเข้าที เพราะเดินทางสะดวกด้วยอยู่ติดกับรถไฟฟ้า สถานีส�ำโรง ทางออก ๖ เราจึงยกให้ร้านนี้เป็น โอเอซิสกลางเมืองที่ไปได้บ่อยๆ
March - April 2020
116 | CAFÉ STORY
มีนาคม – เมษายน ๒๕๖๓
117 s we step inside Botanica Cafe, our eyes stumble upon various g re e n b o t a n i c p l a n t s a n d charming antique furniture breathing life into once naked walls transforming a regular shophouse off the chicster district into a heartwarming pit-stop cafe.
A
The cafe was conceptualized by the young gentleman owner, Phi or Chatchawan Thiangcharoen. On top of his love ofgreen refreshments,he is also apassionate antique collector,particlarly vintage furniture and porcelain tableware such as bowls, cups, dishes, glasses, or vases that are traditionally handcrafted with delicate patterns and colors, the classic beauty over time. Wishing to share the charm of these old yet emotionally precious collectibles instead of keeping them all to himself, Phi decided to unveil his treasure chest and simultaneously renovated this old building into an adorable cafe inviting people to immerse themselves in an asthetic atmosphere, delightful beverages and homemade bakeries served on a series of exquisite porcelain tableware that he has collected over the years. The ordinary-looking signature chocolate cake is exceptional with firm texture and perfectly rich and bitter-sweet chocolate of premium grade. For a more refreshing cake, the lime cake with lemon icing on top is all you need to feel awakened. In terms of beverages, green tea lovers are recommended to try the rich and creamy Matcha Latte. However, for a more adventurous choice, you can either try “No Bi”, a mixture of an intense Espresso shot and Thai tea, or “Botanica Coffee”, a surprisingly brilliant combination of an Espresso shot and Matcha green tea. Closely located near BTS Samrong Station Exit 6, Botanica Cafe is the midtown oasis that you will love visiting frequently.
Botanica CafE
เลขที่ ๑๑๓๖ ซอยนครทอง ๒ ต�ำบลส�ำโรงเหนือ อ�ำเภอเมืองสมุทรปราการ จังหวัดสมุทรปราการ เปิดบริการวันพฤหัสบดี-อังคาร เวลา ๑๐.๓๐-๒๐.๐๐ นาฬิกา โทรศัพท์ ๐๘ ๑๖๖๓ ๘๘๘๔
Botanica CafE 1136 Soi Nakhonthong 2, Samrong Nuea Sub-District, Mueang Samutprakan, Samutprakan
Open Thursday - Tuesday from 10.30am-08.00pm Tel. 08 1663 8888
March - April 2020
118 | CAFÉ STORY | Koo ’ K long C offee & F ood
มีนาคม – เมษายน ๒๕๖๓
119
คู่-คลอง
ร้านกาแฟริมคลองบางปลา
Koo’ Klong Coffee & Food
A waterfront cafe by Khlong Bang Pla Canal
คู่ครองคือคู่ชีวิต ส่วนคู่-คลองคือร้านกาแฟ ริมคลองบางปลา ที่การเดินทางของเส้นน�้ำ สายนี้เริ่มมาจากคลองส�ำโรง คลองบางพลี เข้าคลองบางปลา และไปจบที่ประตูน�้ำบริเวณ สุขุมวิท กับบรรยากาศของร้านกาแฟที่เน้น ความสั ม พั น ธ์ ร ะหว่ า งมนุ ษ ย์ กั บ ธรรมชาติ ตั้งติดริมคลองที่ให้ความรู้สึกของการแวะมา นั่งดื่มกาแฟบ้านเพื่อน
ในอดีต สภาพภูมิทัศน์ ในละแวกบางปลา ที่คุณผู้อ่านก�ำลังเห็นจากภาพถ่ายของสถานที่ ตั้งร้านคู่-คลองแห่งนี้ เคยเป็นเพียงผืนป่า และเส้ น น�้ ำ สายเล็ ก ๆ ซึ่ ง ผู ้ ค นในละแวกนี้ นิยมประกอบอาชีพประมงและเกษตรกรรม เป็นส่วนใหญ่ กระทั่งในวันที่ถนนเริ่มตัดผ่าน การคมนาคมขนส่งสะดวกสบายมากขึ้น ก็เริ่ม มี ก ารใช้ เ ส้ น ทางสั ญ จรผ่ า นไปของผู ้ ค น
oo’ Klong (pronounced Khu Khlong) is a waterfront cafe by Khlong Bang Pla Canal whose journey begins in Khlong Samrong Canal flowing to Khlong Bang Phli Canal, into Khlong Bang Pla and ends at the watergate area in Sukhumvit. As the cafe centralizes on the relationship between people and nature, its canalfront location makes visitors feel warmly welcomed as if enjoying a cup of coffee at a friend’s house.
K
Back in the days, the original Bang Pla neighborhood where Koo’ Klong Cafe & Food is currently situated, as seen in old photos, was home to a forest and a small stream. Although most locals made their livings on fishery and agriculture, the arrival of roads led to a more convenient transportation and visitors to the area. Villagers who had been working in the agricultural field since their forefathers gradually learned to adjust their lifestyles to the changing era by generating income and building a small business to maximize the opportunity brought by civilization at their doorsteps like this “Koo’ Klong Cafe & Food”.
March - April 2020
120 | CAFÉ STORY
จากภายนอก หลายครอบครัวของชาวบ้านทีท่ ำ� อาชี พ เกษตรกรรมมาตั้ ง แต่ ส มั ย บรรพบุ รุ ษ ก็ ป รั บ รู ป แบบการใช้ ชี วิ ต ของตนให้ เ ข้ า กั บ ยุคสมัยด้วยการหารายได้เพิ่มจากความเจริญ ทีเ่ ดินทางมาถึงหน้าประตูบา้ นด้วยการท�ำธุรกิจ ขนาดเล็กอย่างร้านคู่-คลองนี้ แต่เดิม คุณชมพู่ หรือ พีรยา แผ้วฉ�่ำ และครอบครัวมีอาชีพเป็นเกษตรกรเลี้ยงปลา เลี้ ย งกุ ้ ง บ้ า นที่ อ ยู ่ ใ นอาณาบริ เ วณก็ เ ป็ น ญาติ กั น หมด หลายปี ก ่ อ นคุ ณ ชมพู ่ ซึ่ ง ใน ตอนนั้นท�ำงานประจ�ำเป็นพนักงานเงินเดือน ของธนาคารแห่งหนึ่ง แต่ความจ�ำเจที่ต้องเจอ กั บ ตั ว เลขและการท� ำ อะไรแบบเดิ ม ๆ ซ�้ ำ ๆ ทุกวัน คุณชมพู่เลยเกิดความเบื่อหน่ายและ ตัดสินใจลาออกจากงานเพื่อมาท�ำร้านกาแฟ โดยตั้ ง ใจใช้ ที่ ดิ น ของครอบครั ว ที่ มี อ ยู ่ แ ล้ ว ปรับรูปแบบใหม่ให้ ได้อารมณ์ของร้านกาแฟ แบบบ้านๆ โดยส่วนของศาลานั่งเล่นรับแขก ถู ก ตกแต่ ง ใหม่ ใ ห้ เ หมาะกั บ การรองรั บ กลุ่มลูกค้าที่จะเข้ามาใช้เป็นพื้นที่นั่งดื่มกาแฟ ขณะเดียวกันก็สร้างโซนใหม่ของร้านกาแฟ เพิ่มเติมขึ้นมากับโครงสร้างรูปทรงสี่เหลี่ยม ซึ่ ง ปรากฏว่ า พอเปิ ด บริ ก ารไปได้ ไ ม่ น าน ผลตอบรับก็ดงี ามเกินคาด จนลูกค้าเริม่ ถามหา อาหารและของกินเล่น “บ้ า นหลั ง นี้ ค รอบครั ว เราอยู ่ กั น มาเป็ น ร้ อ ยปี แ ล้ ว ค่ ะ ตั้ ง แต่ ส มั ย คุ ณ ทวด ตอนนี้ คุณย่าของเราอายุ ๘๐ ปีแล้ว ถ้าถามถึงความ เปลีย่ นแปลงของบรรยากาศแถวนีเ้ มือ่ เทียบกับ สมัยอดีต พ่อบอกว่าสมัยก่อนแถวนีเ้ ป็นป่าหมด คนที่อาศัยอยู่ในตอนนั้นก็เป็นคนพื้นที่จริงๆ ไม่มีคนนอกเลย ส่วนชื่อ คู่-คลอง พ่อเป็น คนตั้งให้ค่ะ” มาร้านนี้ต้องสั่งอะไร ? คุณชมพู่ว่ามาถึง คู-่ คลองแล้ว นอกจากเครือ่ งดืม่ ประเภทกาแฟ และชาเพื่อสุขภาพแล้ว สิ่งที่พลาดไม่ได้เลย คืออาหารบ้านๆ อย่างปลาสลิดกับแกงส้ม กินคู่กับข้าวสวยร้อนๆ สูตรของคุณแม่นี่ละ
มีนาคม – เมษายน ๒๕๖๓
121
Formerly, Chomphu or Pheeraya Phaewcham and her family were fish and shrimp farmers. Other houses in the neighborhood belonged to her relatives. After years of working as a salaried employee at a bank, Chomphu grew tired of her mundane routines dealing with numbers day in day out and eventually decided to break free and run her own coffee shop. She transformed her family property into a casual cafe where the old pavilion which served as a living area was renovated into a coffee-sipping corner for her customers and a new box-shaped zone was later added. Surprisingly, it was well-received in no time and customers started requesting for food and snacks. “This house is where my family has been living over a century since my great-grandmother generation and now our grandmother is 80 years old. If you’re asking me how the neighborhood has changed compared to the past, my father told me this whole area was covered with forest and people who lived here were actually none other than the locals. “Koo’ Klong” is the name given by my father.” Chomphu recommended that besides all the coffee, healthy tea and beverages at Koo’ Klong Coffee & Food, mustorder dishes are her mother’s special recipes like Kaeng Som (hot and sour soup with mixed vegetables and optional protein) best paired with Pla Salit (Crispy Gourami Fish) and a bowl of steamed rice.
คู่-คลอง
เลขที่ ๑๐/๓ หมู่ ๑๓ ถนนเลียบคลองบางปลา ต�ำบลบางปลา อ�ำเภอบางพลี จังหวัดสมุทรปราการ เปิดบริการวันอังคาร-อาทิตย์ เวลา ๐๘.๐๐-๒๐.๐๐ นาฬิกา โทรศัพท์ ๐๘ ๖๙๐๐ ๔๐๗๐
Koo’ Klong Coffee & Food 10/3 Moo 13, Liap Khlong Bang Pla Road, Bang Pla Sub-District, Bang Phli District, Samutprakan
Open on Tuesday-Sunday
from 08.00am - 08.00pm Tel. 08 6900 4070
March - April 2020
122 | Stay Overnigh t | Ba a n S uan Bang N am p hueng
พูดถึงค�ำว่า “บ้านสวน” เราเชื่อว่าหลายคน คงย้อนนึกภาพสมัยช่วงเยาว์วัยของตัวเอง กั บ การได้ วิ่ ง เล่ น ตามท้ อ งร่ อ ง บ้ า นสวน ของย่ า ยายที่ มี ต ้ น มะพร้ า วหรื อ ต้ น มะม่ ว ง ให้ปนี ไต่ ถ้าปีนพลาดก็ตกลงมา ร้องไห้เสียงดัง ต้องทายาแดงกันให้วนุ่ วาย บ้านสวนบางน�ำ้ ผึง้ หลังนีข้ อง ผูใ้ หญ่ออ้ ย หรือ คุณบุญจรี ฤกษ์รตั น์ ซึ่งพ้นวัยเกษียณมาแล้ว ๒ ปีก็เหมือนกัน ผู้ ใหญ่อ้อยเป็นชาวบางน�้ำผึ้งแต่ก�ำเนิด วิ่ ง เล่ น ในที่ ดิ น ของบ้ า นสวนซึ่ ง เป็ น มรดก ตกทอดจากต้นตระกูลมาตั้งแต่เล็ก จนเมื่อ ๑๗ ปีกอ่ นในวันทีต่ ลาดน�ำ้ บางน�ำ้ ผึง้ เริม่ เปิดตัว ผู้ ใหญ่อ้อยในเวลานั้นจึงพัฒนาพื้นที่บ้านสวน ซึง่ ตัวเองเติบโตมาให้กลายเป็นโฮมสเตย์ขนาด ๓ ห้องนอน กระทัง่ จนกลายเป็น ๑๐ ห้องนอน ในปัจจุบัน เมื่อพูดถึงค�ำว่า “โฮมสเตย์” แล้ว ในยุค แรกๆ คนมั ก จะคุ ้ น เคยกั บ ค� ำ ว่ า โฮมสเตย์ ที่มีสภาพห้องพักแบบพัดลม เปิดหน้าต่าง มุ้งลวดนอน แต่ในเวลานั้นผู้ ใหญ่อ้อยมองว่า ยังมีลูกค้าและนักท่องเที่ยวอีกกลุ่มที่มองหา ความสะดวกสบายในแบบห้องพักทีพ่ ร้อมสรรพ ด้ ว ยโทรทั ศ น์ แ ละเครื่ อ งปรั บ อากาศ ซึ่ ง ก็ เป็ น จริ ง ตามนั้ น เพราะหลั ง เปิ ด ตั ว ไม่ น าน ลูกค้ากลุ่มที่แพ้แมลงหรือชอบนอนในห้อง ปรับอากาศ ก็มักจะเลือกที่พักของผู้ ใหญ่อ้อย เป็นทางเลือกแรก บวกกับทีต่ งั้ ของตัวบ้านเอง ซึ่ ง ล้ อ มด้ ว ยธรรมชาติ แ ละบรรยากาศของ
บ้านสวนบางน�้ำผึ้ง
หวนกลับไปใช้ชีวิตในวัยเด็กอีกครั้ง Baan Suan Bang Namphueng: Reminiscing the childhood happiness มีนาคม – เมษายน ๒๕๖๓
123
March - April 2020
124 | Stay Overnigh t
มีนาคม – เมษายน ๒๕๖๓
125 hen hearing the word “Baan Suan” (Garden Home), we believe many must have thought of their own childhood life running down the vegetable plots, climbing and falling off coconut or mango trees at their grandmother’s garden houses only to burst out crying causing a chaotic scene to get their wounds treated with Merbromin. The same goes with this Baan Suan Bang Namphueng of Phu Yai Aoi (Village Chief Aoi) or Buncharee Roekrat, who retired two years ago.
W
Chief Aoi, a Bang Namphueng local by birth, grew up running around playing in the backyard of this garden house inherited from his ancestors. It was until 17 years ago when Bang Namphueng Floating Market first
launched that Chief Aoi started to renovate his garden house into a homestay with three bedrooms and gradually expanded to 10 bedrooms at the present. Back when people were still accustomed with the word “Homestay” as an accommodation with an electric fan whose windows with mosquito wire screens must be kept open when sleeping, Chief Aoi believed there had to be another group of customers and tourists in search for another level of comfort, a room well-equipped with a television and an air-conditioner. Indeed, soon after he opened the homestay, customers who were allergic to insects or prefered an air-conditioned room immediately put Chief Aoi’s homestay as their first choice. Beside
ความเงี ย บสงบชนิ ด ได้ ยิ น เสี ย งหั ว ใจเต้ น ของตัวเอง แถมตื่นมาในทุกๆ เช้าก็จะได้ยิน เสียงนกต่างชนิดสลับกันส่งเสียงร้องในโทน สูงต�่ำ มีหิ่งห้อยเริงร่ากะพริบแสงในความมืด ที่ปัจจุบันหิ่งห้อยยังคงเป็นไฮไลต์ของที่นี่อยู่ กับราคาห้องพักส�ำหรับ ๒ ท่าน ในราคาคืนละ ๗๐๐-๘๐๐ บาท ส่ ว นลู ก ค้ า กลุ ่ ม ใหญ่ ที่ ต ้ อ งการมาจั ด สัมมนา เขาก็มีให้เช่าพักแบบเหมาพักไปเลย ๑๐ หลัง แต่ถ้าเป็นลูกค้ากลุ่มครอบครัวที่ เดินทางมาด้วยกัน ๕-๖ คน และอยากนอน ด้ ว ยกั น ที่ นี่ เ ขาก็ มี บ ริ ก ารห้ อ งพั ก แบบ เช่าบ้านเหมาหลังในราคาคืนละ ๑,๕๐๐ บาท และจากเท่าที่สังเกตแล้ว ลูกค้าที่นี่ส่วนใหญ่ จะเป็นกลุ่มของหนุ่มสาววัยท�ำงานที่ชื่นชอบ ธรรมชาติ อารมณ์มาพักที่นี่แล้วก็สามารถ มีความสุขง่ายๆ ได้จากการนัง่ เฉยๆ โดยไม่ตอ้ ง ท�ำอะไรเลย และไม่ต้องการแสงสีใดๆ ตื่นมา ก็นั่งกินข้าวเงียบๆ กันหน้าห้องพัก ซึ่งที่นี่ จะมี ข ้ า วต้ ม และกาแฟไว้ บ ริ ก ารในทุ ก เช้ า โดยทุกวันพนักงานจะยกถาดอาหารเช้าน�ำไป เสิร์ฟให้ลูกค้าถึงหน้าห้องพัก March - April 2020
126 |
Stay Ov ernigh t
พนักงานทัง้ หมดทีน่ เี่ ป็นคนในพืน้ ที่ ฉะนัน้ การบริการของบ้านสวนบางน�้ำผึ้งจึงเป็นแบบ วิถชี าวบ้าน จริงใจ ตรงไปตรงมา และพนักงาน ทุกคนสามารถแนะน�ำสถานที่ท่องเที่ยวให้กับ นักท่องเที่ยวได้อย่างครบถ้วน พอถึงเวลา สายๆ หน่อย ลูกค้าก็จะพากันปั่นจักรยานไป ตลาดน�้ำบางน�้ำผึ้งได้ด้วยระยะทางที่ห่างจาก ตัวบ้านเพียง ๑ กิโลเมตรเท่านั้น หรือบางคน ก็เลือกที่จะไปเที่ยวชมวัดส�ำคัญทั้ง ๑๒ แห่ง ซึ่ ง เป็ น เส้ น ทางจั ก รยานที่ เ ชื่ อ มต่ อ ถึ ง กั น ได้หมด จุดเด่นของโฮมสเตย์แต่ละแห่งล้วนต่างกัน ในรายละเอียดปลีกย่อย แต่ส�ำหรับบ้านสวน บางน�้ำผึ้งแล้ว รายละเอียดที่ส�ำคัญที่สุดคือ เรือ่ งของความสะอาด เรียกว่าแขกเดินออกจาก มีนาคม – เมษายน ๒๕๖๓
ห้ อ งพั ก เมื่ อ ไร พนั ก งานก็ ต ้ อ งตามเก็ บ ผ้าเช็ดตัวที่ใช้แล้วออกมาซักทันที และด้วย ความที่วิถีชีวิตของชาวบ้านในแถบนี้เป็นแบบ สโลว์ ไลฟ์ ตื่นแต่เช้ามืด เข้านอนแต่หัวค�่ำ ชุมชนทีอ่ าศัยอยูร่ ว่ มกันจึงค�ำนึงถึงใจเขาใจเรา ค่ อ นข้ า งมาก ไม่ มี ก ารส่ ง เสี ย งดั ง รบกวน เพื่อนข้างบ้านในยามวิกาล ฉะนั้น ใครนึก อยากจะลองมาพักทีน่ ี่ สบายใจหายห่วงได้เลย เพราะผู้ ใหญ่อ้อยเองก็ชัดเจนมากว่าที่นี่ไม่รับ กลุ่มลูกค้าที่เป็นกลุ่มปาร์ตี้ใดๆ ส่วนตกค�่ำ ถ้าใครเกิดหิวขึ้นมา ที่นี่เขา ก็มีบริการมาม่าและกาแฟจัดไว้ ให้ที่มุมหนึ่ง ของบ้านด้วย ซึ่งคุณสามารถจัดการได้ด้วย ตัวเอง
127
The distinctive features of each homestay can be varied in detail. For Baan Suan Bang Namphueng, one of the most important details is the cleanliness. Let’s just say as soon as the guests walk out of the room, the staff picks up used towels to clean immediately. Also, since the whole neighborhood lives a slow-life waking up since early morning and heading to bed since early evening, people are extremely considerate and careful never disturbing their neighbors with loud noises at nighttime. So, if you wish to stay here, you can certainly be relaxed because Chief Aoi is also very clear the homestay does not welcome customers seeking to throw parties. the pristine surrounding nature, the tranquil atmosphere that you can hear your own heartbeat, the bird tweeting in harmony to welcome new mornings, and the highlight of glistening fireflies amidst the night sky, the accommodation for two customers per night is only 700-800 baht. For larger groups of customers on seminar, he also offers a 10-house package. For five-six customers on a family trip who wish to stay together, there is a private house package at 1,500 baht per night. As far as we are concerned, the main group of customers here are young office workers who appreciate the nature basically travel here to enjoy the simplicity of life sitting around
comfortably, doing absolutely nothing, forgetting the city lights, waking up to enjoy a peaceful breakfast in front of their rooms, usually a tray of soft-boiled rice porridge and coffee served at their doorstep by the staff. All staff at Baan Suan Bang Namphueng are local folks, hence, its services are naturally local, sincere and straightforward. Each can provide a comprehensive guide on tourist attractions. Usually, from mid or late morning, customers take off on a bike to Bang Namphueng Floating Market, which is only 1 kilometer away, while some prefer a biking tour visiting 12 temples whose routes are all connected.
มาพักที่นี่ นอกจากหอมกลิ่นธรรมชาติรอบตัวตลอด ๒๔ ชั่วโมงแล้ว จังหวะของพระอาทิตย์ขึ้นและตกยังเป็นหนึ่งไฮไลต์ที่ห้ามพลาด Beyond 24 hours of beautiful aroma of natural settings, the sunrise and sunset are another highlights not to miss when staying here.
If your stomach happens to cry at night, there is an instant noodles and coffee corner where you can feel free to comfort your appetite. บ้านสวนบางน�้ำผึ้ง
เลขที่ ๗ หมู่ ๗ ซอยบัวผึ้งพัฒนา ๒ ต�ำบลบางน�้ำผึ้ง อ�ำเภอพระประแดง จังหวัดสมุทรปราการ โทรศัพท์ ๐๘ ๖๘๘๒ ๔๗๕๓ Baan Suan Bang Namphueng 7 Moo 7, Soi Bua Phueng Phattana 2, Bang Namphueng Sub-District, Phra Pradaeng District, Samutprakan Tel. 08 6882 4753
March - April 2020
128 | VI E W FI NDER
Street Dinner อร่อยลิ้มริมทาง
ตลาดเย็นวงเวียนท้ายบ้าน / นฤมล
Wong Wian Thai Baan Market / Naruemon
มีนาคม – เมษายน ๒๕๖๓
129
ตลาดเย็นพระประแดง / จักรทิพย์
Phra Pradaeng Evening Market / Chakthip
ตลาดเย็นส�ำโรง / พัชราภา
Samrong Evening Market / Phatcharapha
ตลาดเย็นวงเวียนท้ายบ้าน / สุรเชษฐ์
Wong Wian Thai Baan Evening Market / Surachet March - April 2020
Samutprakan 2020 Event Calendar 130 | Calen da r
ปฏิทินท่องเที่ยว จังหวัดสมุทรปราการ พ.ศ. ๒๕๖๓
งานประเพณี แห่หงส์ ธงตะขาบ Swan And Centipede Parade Festival มีนาคม – เมษายน ๒๕๖๓
วันที่ ๑๓ เมษายน พ.ศ. ๒๕๖๓ ขบวนแห่เริม่ ต้นทีศ่ นู ย์วฒ ั นธรรมอ�ำเภอพระประแดง ไปยังจุดต่างๆ ของตลาดพระประแดง อ�ำเภอพระประแดง จังหวัดสมุทรปราการ April 13, 2020 Parade takes off at Phra Pradaeng Cultural Center to several spots around Phra Pradaeng Market, Phra Pradaeng District, Samutprakan
131
งานประเพณีสงกรานต์ พระประแดง
Phra Pradaeng Songkran Festival
ระหว่างวันที่ ๒๔–๒๖ เมษายน พ.ศ. ๒๕๖๓ อ�ำเภอพระประแดง จังหวัดสมุทรปราการ From April 24-26, 2020 Phra Pradaeng District, Samutprakan
March - April 2020