Bb201710

oktober 2017

• Opnameroutes gevaarlijke stoffen in kaart gebracht • Leren van de handcrew in Amerika • Nieuwe ontwikkelingen bij vaardigheidstoetsen vakblad voor brandweer, hulpverlening en rampenbestrijding

Spannende inzet bij brand casino Groningen

B&B Brand&Brandweer

www.brandenbrandweer.nl

10 jaargang 41

PreCom

Next Generation Pagers

Met PreCom kan eerder actie worden ondernomen, is de betrouwbaarheid van directe inzet van vrijwilligers beter gegarandeerd en wordt de efficiëntie van een alarmering verhoogd.

PreCom Pager Next Generation is sneller en efficiënter én heeft meer functies dan de huidige generatie alarm ontvangers.

Met een druk op de knop bevestigt de ontvanger na een alarm direct zijn beschikbaarheid. Het systeem waarschuwt bij onderbezetting en schaalt automatisch op waar nodig.

Bovendien geeft PreCom een helder overzicht wie wanneer beschikbaar is.

Dankzij de ingebouwde kalender met aan- en afwezigheidsfunctie kan onderbezetting tijdig worden voorkomen.

PreCom als totaal oplossing heeft zich reeds over meerdere jaren succesvol bewezen.

el derde m on 0 PreCo ging P200 n a v r e v

• Realtime terugkoppelen van beschikbaarheid; • via agenda op pager beschikbaarheid opgeven; • mobiele applicaties voor Android / iPhone / Windows Phone • door een druk op de knop ad-hoc beschikbaarheid afmelden; • beschikbaarheidsinformatie op IP67 pager via PreCom berichtgeving; • LCD kazerne bezetting en opkomst display; • meldkamer applicatie; • gevanceerd beschikbaarheid systeem.

Wilt u meer informatie? Kijk op onze website www.p2000shop.nl of bel 013-21 34 104. We helpen u graag.

P2000 Alarmeringsystemen B.V. De Waterlaat 15, Postbus 15, 5571MZ Bergeijk 5563ZG Westerhoven Nederland Tel : +31 13 2134104

www.p2000shop.nl E-mail: info@p2000shop.nl Fax: +31 13 7113018

INHOUD

nummer 10 oktober 2017

Coverstory 10

32

Spannende inzet bij brand casino Groningen

Met de ingang van het nieuwe studiejaar zetten veel regio’s projecten op om studenten bewust te maken van brandrisico’s.

Brandweer Amsterdam-Amstelland en Utrecht vertellen waar zij op inzetten en waarom ze kiezen voor deze aanpak.

Een zeer grote brand bij Holland Casino in de oude binnenstad van Groningen bezorgt de ingezette brandweerlieden op 27 augustus enkele spannende momenten. De brand is grillig en onvoorspelbaar en verrast enkele brandweerlieden op het moment dat ze binnen zijn om de noodstroomaggregaat uit te zetten.

35

Artikelen 14

Bewuster en veiliger werken door gebruik slimme data Over business intelligence wordt in brandweerland al jaren gesproken.

Wanneer data slim wordt ingezet kan het een positieve bijdrage leveren aan de veiligheid van brandweerlieden en burgers.

20

38

Brandweer op de Waddeneilanden, zelfredzaamheid is groot De brandweerkorpsen op de Waddeneilanden zijn bij grote incidenten lange tijd op zichzelf aangewezen. Om in de tussentijd toch te kunnen beschikken over extra capaciteit, wordt op de eilanden veel samengewerkt met partners.

Vaardigheidstoetsen reëel en met aandacht voor nieuwe ontwikkelingen Het seizoen van de vaardigheidstoetsen van het ABWC zit erop. Met voorzitter Jan van Amerongen en twee kampioenen blikken we terug.

Handreiking Grijp- en Oppervlakteredding moet zorgen voor meer uniformiteit De Handreiking Grijp- en Oppervlakteredding die dit najaar wordt gepubliceerd is bedoeld om veiligheidsregio’s te ondersteunen bij de inzet van grijp- en oppervlaktereddingsteams. Martijn van Straten van de vakgroep Beheersing Waterongevallen vertelt wat erin is vastgelegd.

27

Groot onderzoek naar mentale veerkracht bij brandweer Welke risicofactoren en persoonskenmerken spelen een rol spelen bij de mentale veerkracht? Dat onderzoekt de RuG de komende vijf jaar. Miriam Lommen van de RuG en Fred Heerink van Brandweer Nederland vertellen over het belang van het onderzoek.

Ademhaling belangrijkste opnameroute gevaarlijke stoffen Het Expertisecentrum Toxische Stoffen van PreventPartner heeft in kaart gebracht welke potentieel gevaarlijke stoffen aanwezig zijn in rook en roet en hoe die het lichaam kunnen binnendringen. Ademhaling blijkt de belangrijkste opnameroute te zijn.

16

Voorlichting aan studenten: de kracht van herhaling

Rubrieken 5 6 23 31 36 42 44

Van de redactie Actueel Brandweer Nederland Onder de Helm Brandweer Buitenland 40 jaar Gespot in de Markt

Op de cover: Brandweerlieden zetten alles op alles om te voorkomen dat de brand bij het Holland Casino in Groningen op 27 augustus doorslaat naar andere brandcompartimenten en overslaat naar de omliggende bebouwing. Fotografie: Ginopress

Brand&Brandweer

Sdu Uitgevers - nummer 10 oktober 2017

3

VAN DE REDACTI E

Winst, gemak en leuk!

I

n een van mijn vorige artikelen voor de Van de redactie heb ik het belang van de dialoog met de inwoners binnen onze regio’s benadrukt. Samen met deze inwoners zorgen we er immers voor dat het niveau van veiligheid wordt verhoogd en we veilig kunnen wonen, werken en recreëren. Hoewel het voor eigen parochie preken niet direct bij mij voor op de tong ligt, zeker niet in een redactioneel artikel, ontkom ik er toch niet aan om een uitzondering te maken. Ik doe dit omdat ik van mening ben dat de voorbeelden die ik hieronder benoem op een mooie manier inzichtelijk maken hoe de kwaliteit van onze klassieke voorlichting is geëvolueerd en met welke passie, creativiteit en inzet hier nieuwe inzichten worden toegepast om met onze inwoners in gesprek te komen.

Tijdens het onlangs gehouden overleg van de districtscoördinatoren Brandveilig Leven stond een tweetal mooie onderwerpen op de agenda. Een social game en de Brandpreventieweken 2017, die als u dit leest inmiddels van start zijn gegaan met als thema: Hé, doe de deur dicht! Vanuit Veiligheidsregio Utrecht wordt momenteel gewerkt aan de ontwikkeling van een social game brandveiligheid. In een onlangs gehouden Hackathon is met onder andere een marketing-blik gekeken naar de ontwikkeling van een digitaal brandveiligheidsspel waarbij ook de vragen aan de orde kwamen: hoe komen we in dialoog met onze snel veranderende en bij vlagen vluchtige omgeving? En hoe zorgen we dat onze boodschap beklijft? Prominent kwamen daar drie elementen naar voren die van belang zijn: er moet winst zijn (en dat mag ook kennis zijn), het moet gemak of comfort brengen en het moet leuk zijn. Vanuit deze elementen wordt een spel gebouwd dat aansluit op de belevingswereld van onze inwoners. We brengen kennis over, het past naadloos in de digitale wereld die om ons heen ontstaat en is vooral ook leuk. Over dat laatste kan ik natuurlijk niet veel vertellen want er moet wat te raden over blijven. Het scenario dat is gekozen zal zeker prikkelen. Ik ben benieuwd naar het eindproduct maar ook naar het effect dat deze social game kan hebben. Wat voorop staat is dat we met deze game op weer een vernieuwende wijze de dialoog starten. Niet als vervanging van het goede gesprek, maar als aanvulling op een verscheidenheid aan gebruikte technieken.

Het brandweer Kids-event is een brandveiligheidsevent voor de jongsten uit onze samenleving met bijvoorbeeld een brandweerpoppenkast, brandweer bingo, brandweerspeurtocht in de kazerne en jeugdbrandweer. Winst, gemak en leuk!

Koppeling van het thema Brandpreventieweken aan aanstaande en jonge ouders waarbij aansluiting wordt gezocht bij kraamzorgorganisaties en consultatiebureaus die onze brandveiligheidsboodschap uitdragen. Wat betekent ‘Hé, doe de deur dicht als je jonge kinderen’ hebt (want dan laat je tocht ’s nachts je slaapkamerdeur open…?!) en hoe bereid je je dan voor op een calamiteit?

We weten uit onderzoek dat je op het moment dat er grote gebeurtenissen in je leven plaatsvinden je ontvankelijk bent voor nieuwe kennis en informatie. En wat is mooier dan dit te laten doen door onze alliantiepartners. Winst, gemak en leuk!

Of, meeliftend op de trends in onze samenleving, onze brandveiligheidsboodschappen laten streamen door een regionaal bekende (in de doelgroep passende) niet vlogger. Winst, gemak en leuk!

Mooie voorbeelden die maar weer eens aantonen dat het goede gesprek van en voor alle leeftijden is en dat onze klassieke voorlichting is uitgegroeid tot een vak. Brandveilig Leven is volwassen.

En ook daarvoor geldt: dat is winst, het geeft gemak en is vooral ook leuk.

Marcel van Galen

Ook kwamen initiatieven aan bod die tijdens de Brandpreventieweken in de regio’s worden uitgevoerd. Opvallend was om te zien dat de elementen zoals ik ze hierboven benoemde ook hier terug te vinden waren. Zo zorgt een regio in de maand oktober bij alle nieuwgeborenen voor een geboortekoffer of tas waarin naast een bon voor een woningcheck ook een bon voor een EHBO-cursus baby en kinderen is opgenomen. Met het oog op de oproep van het Rode Kruis onlangs om meer mensen een EHBO-opleiding te laten volgen, sluit dit volgens mij ook mooi aan op een maatschappelijk vraagstuk! Winst, gemak en leuk!

Brand&Brandweer

Sdu Uitgevers - nummer 10 oktober 2017

5

ACTU E EL

USAR.NL verleent noodhulp op Sint Maarten Na een eerste verkenning door een USAR.nl verkenningsploeg van vier personen heeft het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties besloten een volledig USAR.NL team naar Sint Maarten te sturen. Het team, bestaand uit 59 personen, levert een bijdrage aan de coördinatie van de hulpverlening, biedt humanitaire noodhulp en ondersteunt de civiele hulpdiensten op het eiland.

Hé doe de deur dicht thema van Brandpreventieweken Net als vorig jaar is Hé doe de deur dicht dit jaar het thema van de Brandpreventieweken in oktober. In dit thema zijn de actiepunten die eerder uit het onderzoeksrapport Gebrand op inzicht van de Brandweeracademie verwerkt. Uit dat onderzoek is gebleken dat het sluiten van binnendeuren een positief effect heeft op de tijd die je hebt om jezelf tijdens een woningbrand in veiligheid te brengen.

Daarnaast richt de campagne van de Brandpreventieweken zich op het plaatsen van hoorbare rookmelders, want slechts 45% van de woningen heeft een werkende rookmelder. Bovendien is slechts 35% op de juiste plek geplaatst en werkend.

6

nummer 10 oktober 2017 - Sdu Uitgevers

De verkenningsploeg heeft in samenwerking met het United Nations Disaster Assesment and Coordination-team (UNDAC) en de lokale overheid de prioriteiten vastgesteld. De eerste prioriteit van de reddingsgroepen van USAR.NL is om het ziekenhuis en verschillende scholen op Sint Maarten weer volledig inzetbaar te maken. Daarnaast zijn chemische deskundigen van USAR.NL ingezet bij het uitvoeren van veiligheidscontroles in een laboratorium en ondersteunt het team de lokale overheid bij de coördinatie van de hulp.

Op de website www.usar.nl houdt het team een verslag bij van alle werkzaamheden op Sint Maarten.

Brand&Brandweer

Actueel

Fotografie: Brandweer Zuid-Holland Zuid

Nieuw vaartuig voor brandweer Dordrecht

De brandweer in Dordrecht beschikt over een nieuw brandweerhulpvaartuig.

De boot wordt ingezet bij hulpverlening op en bij het water voor met name het redden van te water geraakte mensen, ondersteuning van de brandweerduikers en het blussen van scheepsbranden. De nieuwe boot vervangt twee oude kleine boten.

De nieuwe boot is een aluminium Tinnsilver en is zeven meter lang en heeft een diepgang van 35 cm. Daarmee is de boot ook goed inzetbaar in bijvoorbeeld de Dordtse Biesbosch. De boot heeft een drenkelingendeur met zwemtrap waardoor drenkelingen en duikers eenvoudig in de boot kunnen komen. Daarnaast is de boot onder andere uitgerust met een blusmo-

nitor en blusschuim, zoeklicht, sonar en diverse communicatiemiddelen.

Het brandweerhulpvaartuig heeft een topsnelheid van 65 km/u en is geplaatst op een trailer, zodat deze ook in andere wateren van Veiligheidsregio Zuid-Holland Zuid kan worden ingezet.

Mythburners over veilig optreden bij spanning In de nieuwe aflevering van Mythburners van de Brandweeracademie van het IFV stelt Brandweer Gelderland-Midden de vraag of het veilig is om op te treden terwijl er nog spanning aanwezig is. Om deze vraag te beantwoorden voeren de Mythburners vier experimenten uit met stroomgeleiding door de huid, stroomgeleiding van bluswater, stroomgeleiding door een bluspak en stroomgeleiding bij het blussen van een meterkastbrand.

Uit het eerste experiment blijkt dat een vochtige huid beter geleidt dan een droge huid. In het tweede experiment ontdekken de mythburners dat de geleidbaarheid van water wordt

Brand&Brandweer

beĂŻnvloed door de vervuiling van het (blus)water. Per brand kan de geleidbaarheid verschillen door een andere vervuiling.

Bij het derde experiment blijkt dat de huidige bluskleding, in droge toestand, voldoende beschermt bij voltages tot 400V. Als de bluskleding nat is, kunnen er levensbedreigende hoeveelheden stroom door lopen. De handschoenen zijn daarbij het zwakste punt. Verrassend in het laatste experiment is dat de hoeveelheid stroomgeleiding bij het blussen van een meterkastbrand verwaarloosbaar is. Uit dit experiment blijkt dat zowel het blussen met een gebonden straal als met een sproeistraal in een meterkast veilig is als je een droog bluspak aan hebt.

Sdu Uitgevers - nummer 10 oktober 2017

7

ACTU E EL

Gelderland-Zuid start bewonersonderzoek verminderd zelfredzamen Brandweer Gelderland-Zuid is gestart met een bewonersonderzoek onder mogelijk verminderd zelfredzame senioren. In de laatste vier maanden van het jaar bezoeken brandweerlieden zoveel mogelijk woongebouwen verspreid over de regio om in gesprek te gaan met de senioren. In de gesprekken wordt ingegaan op hoe bewoners zich voorbereiden op brand, of ze rookmelders hebben, of ze hebben nagedacht over de beste vluchtweg en hoe de brandweer hen het beste kan informeren. De uitkomsten van het onderzoek worden aan het einde van het jaar vertaald naar concrete verbeterpunten voor de veiligheidsregio.

Het bewonersonderzoek is één van de activiteiten van het themajaar Brand en verminderd zelfredzamen in Veiligheidsregio Gelderland-Zuid. Eerder dit jaar is extra geoefend op dit thema, heeft het rookmelderteam dertig rookmelders in een seniorencomplex geplaatst en is in samenwerking met de ZZG Zorggroep een Handelingskaart ontwikkeld.

Actieplan Stalbranden heeft positief effect op brandveiligheid nieuwe stallen Door nieuwe regels in het Bouwbesluit vanaf 2014 heeft het Actieplan Stalbranden 2012-2016 een positief effect op de brandveiligheid van nieuwe stallen. Voor bestaande stallen lijkt de brandveiligheid in geringe mate verbeterd te zijn. Dit komt met name door enkele initiatieven om tot een periodieke keuring van elektrische apparaten te komen. Daarnaast lijkt het bewustzijn van bepaalde typen veehouders te zijn toegenomen. Dit blijkt uit de evaluatie van het Actieplan Stalbranden dat door onderzoekers van Wageningen Livestock Research is uitgevoerd.

‘Er zijn met het actieplan belangrijke eerste stappen gezet, een verdere focus op bestaande stallen en brandveilig handelen is van belang’, aldus Martien Bokma-Bakker, senior onderzoeker bij Wageningen Livestock Research op de website van het IFV. Vanaf 2014 moeten nieuwgebouwde stallen voldoen aan scherpere regels rondom brandveiligheid.

Bouwmaterialen moeten onder andere voldoen aan brandklasse B die veel minder brandbaar is dan de brandklasse die voorheen voldoende werd geacht. Ook moet de technische ruimte voldoen aan de compartimenteringseis. Het is nog te vroeg om conclusies te trekken over het effect daarvan op het aantal stalbranden.

Sinds 2014 zijn er nog slechts weinig stallen gebouwd volgens de nieuwe regels. De vervangingstermijn van de ruwbouw van stallen ligt op 30-40 jaar; de onderzoekers verwachten op de lange termijn wel effect te zien. Kansen om de brandveiligheid op korte termijn te vergroten liggen bij het bevorderen van de brandveiligheid van elektrische installaties, de vervangingstermijn daarvan is gemiddeld tien jaar en het is een belangrijke oorzaak van stalbranden.

De volledige evaluatie is te downloaden via www.ifv.nl.

8

nummer 10 oktober 2017 - Sdu Uitgevers

Brand&Brandweer

Actueel

Brandweer, Defensie en Politie werken samen bij drones De veiligheidsregio’s Midden- en West-Brabant en Twente zijn in pilotvorm al enkele jaren bezig om ervaring op te doen met de inzet van drones. Deze kennis en ervaring worden gebruikt voor het landelijke project Drones van Brandweer Nederland. Met als doel het inrichten van een eigen landelijke vliegorganisatie voor de brandweer. ‘We komen nu in de volgende fase’, stelt voorzitter Stephan Wevers van Brandweer Nederland. ‘We zoeken naar samenwerking met Defensie en de Nationale Politie op het gebied van de inzet van onbemande luchtvaartuigen, maar ook op onderhoud, opleiding, training en kennisontwikkeling.’

De samenwerking is tijdens het seminar Vliegen met drones op 8 september bekrachtigd met de ondertekening van een intentieverklaring. Vanaf de zomer 2014 is al sprake van een intensieve samenwerking van de brandweer met de politie en Defensie. Daarbij wordt gekeken naar gezamenlijke kennisopbouw, opleiding, beheer en het onderhoud van eventueel toekomstig materiaal.

eRIC krijgt internationaler karakter eRIC, de vakbeurs voor incidentbestrijding en crisisbeheersing krijgt volgend jaar op 18 en 19 april een internationaler karakter. Tijdens de beurs wordt ook een congres georganiseerd over grensoverschreidende samenwerking.

Dit congres wordt georganiseerd door het IFV, Brandweer Nederland en het Duitse brandweerveld. Het is multidisciplinair en bedoeld om te leren van de best practices van de samenwerking over landsgrenzen.

Naast het congres over grensoverschreidende samenwerking is op eRIC 2018 ook een themacongres over publiek-private samenwerking.

Verder staat tijdens de vakbeurs de multidisciplinaire kennismaking en kennisdeling centraal.

Brand&Brandweer

Sdu Uitgevers - nummer 10 oktober 2017

9

bran d van de maan d

Spannende inzet bij brand casino Groningen De zeer grote brand bij Holland Casino in de oude binnenstad van Groningen op 27 augustus bezorgt de ingezette brandweerlieden enkele verrassingen en spannende momenten. In eerste instantie blijkt een van de beveiligers nog binnen te zijn, terwijl de brand snel uitbreidt. Een half uur later komt een Duitse bezoeker die in zijn auto had geslapen uit de parkeergarage van het casino lopen. In de parkeergarage woedt dan al brand en hij staat vol rook. De snelle branduitbreiding in het casino verrast enkele brandweerlieden in het pand die op het dak de noodstroomaggregaat willen uitschakelen en de hoogwerker weigert dienst op het moment dat hij weg wil draaien uit de rook.

10

nummer 10 oktober 2017 - Sdu Uitgevers

Brand&Brandweer

bran d van de maan d

Het brandverloop is grillig. Klaassens: ‘Ik heb veel kleuren rook gezien. Het ging van licht grijs naar diep zwart en weer terug.’

Brand&Brandweer

Sdu Uitgevers - nummer 10 oktober 2017

11

bran d van de maan d

Met een buiteninzet wordt geprobeerd om verdere branduitbreiding te voorkomen.

Door Jildou Visser Fotografie Ginopress

E

erste bevelvoerder Richard Bouma wordt die ochtend om 7.02 uur gealarmeerd voor een automatische melding bij het Holland Casino. ‘We hadden die nacht ook al een uitruk gehad, dus dan baal je dat je wordt gewekt voor een OMS. Vaak is er niets aan de hand.’ Aanrijdend hoort Bouma dat er echt brand is. ‘Hoe groot kan het zijn bij een automatische melding? Een brandje in een prullenbak ofzo, dacht ik.’ Ter plaatse ziet hij een beveiliger zwaaien en vraagt hij de chauffeur door te rijden naar de hoofdingang. Daar treft hij een volledig andere situatie aan dan verwacht. Bouma schaalt op naar middelbrand. ‘Het was een redelijk ontwikkelde brand in het pand met een vuurfront van ongeveer vier meter breed en anderhalve meter hoog. De brand zat ongeveer op acht meter diepte in het pand’, aldus Bouma. ‘Ik dacht toen nog dat we de brand met een binnenaanval met hoge druk konden bestrijden. Ik heb mijn manschappen naar binnen gestuurd en ben met de beveiliger gaan praten. Hij vertelde me dat zijn collega nog in het pand aanwezig was. Tegelijkertijd stonden mijn manschappen alweer achter me. Ze vertelden me dat het binnen verschrikkelijk heet was en er delen naar beneden vielen.

Een binnenaanval was niet meer mogelijk. Ik draaide me om en zag één grote persende rookwolk uit de hoofdingang komen. Dat was even slikken.’ De eerste bevelvoerder schaalt op naar zeer grote brand en laat zijn manschappen een offensieve buiteninzet starten. Dan komt de tweede beveiliger via de zij-uitgang het pand uit lopen. ‘Een opluchting. Vanaf dat moment was er volgens de beveiligers niemand meer binnen. De brand ontwikkelde zich snel. Toen maakte ik al de inschatting dat het pand volledig af zou branden. Ik heb mijn chauffeur de TS laten verzetten, want die kon door de snelle brandontwikkeling niet bij de hoofdingang blijven staan. Ik ben zelf een ronde gaan lopen voor een rondom 12

nummer 10 oktober 2017 - Sdu Uitgevers

verkenning.’ Het casino staat in een dichtbebouwd gebied in de oude binnenstad. Bouma let tijdens zijn verkenningsronde met name op de plaatsen waar de voertuigen kunnen worden opgesteld. Als de eerste bevelvoerder terugkomt bij de brand, is ook de tweede TS ter plaatse. Die laat hij via een zijstraat bij de personeelsingang opstellen om daar een verkenning en eventuele inzet uit te voeren. Dat blijkt makkelijker gezegd dan gedaan, want door de strenge beveiliging hebben de eenheden moeite om via de personeelsingang binnen te komen, laat Officier van Dienst (OvD) Thijs Zondag weten die dan ook ter plaatse is gekomen. ‘Je had een pasje nodig om de ruimten binnen te komen. In noodsituaties werken de ingangen alleen met de hoofdsleutel en die hing binnen op een plek waar we niet meer bij konden komen.’ Uiteindelijk weten de 120 en 140 een succesvolle defensieve binneninzet vanaf deze zijde te doen.

Parkeergarage Als Zondag met Bouma staat te overleggen, loopt ineens een onbekende man achter hem langs. ‘De manschappen vertelden dat hij uit de parkeergarage kwam. De man vertelde dat hij in een van de auto’s had liggen slapen. Hij was nu naar buiten gegaan omdat binnen veel rook hing en brand woedde’, aldus Zondag. De OvD besluit om Bouma samen met de 140 de parkeergarage te laten verkennen. ‘Er hing rook, maar de parkeergarage was nog goed toegankelijk. Bij de gang tussen het casino en de parkeergarage, waar ook een brandwerende scheiding zit, woedt brand. De rook perste uit het grote brandcompartiment in de parkeergarage. Ik heb drie manschappen met een straal HD ingezet op de vuurhaard en ben samen met een collega alle auto’s gaan controleren op slapende mensen.’ Ondertussen besluit Zondag buiten om de ramen aan de voorkant van het grote brandende brandcompartiment in te slaan. ‘De rookgassen moesten eruit. Nadat we dat hadden gedaan, zagen we ook dat de druk van de rook op de parkeerga-

Brand&Brandweer

bran d van de maan d

LEGENDA TS

: Tankautospuit

RV

: Redvoertuig

DP

: Dompelpomp

MCU : Mobiele Commando Unit : Holland Casino : Bedreigde panden (parkeergarages) : Ontruimde panden

De inzettekening

rage afnam en de manschappen daar beter konden inzetten.’

Nadat de nutsbedrijven het gas en de elektriciteit van het casino hebben afgesloten, blijkt dat de noodstroomaggregaat de energievoorziening overneemt. Deze zorgt onder andere voor de ventilatie in het gebouw. Zondag besluit dat het veiliger is om de aggregaat uit te zetten. ‘Die zat op het dak. De eerste bevelvoerder liet me weten dat hij dat wel wilde doen. Samen met hem heb ik een plan gemaakt. Hij zou via de trappen van de personeelsruimten die nog niet brandden, naar boven gaan. Toen hij binnen was, werden we verrast doordat de brand zich met veel geweld snel uitbreidde.

Ik heb Bouma de opdracht gegeven zo snel mogelijk naar buiten te komen, maar kon geen contact meer met hem krijgen.’ Terwijl Zondag de 120 en 140 de opdracht geeft om zich klaar te maken voor een redding eigen personeel, komt Bouma toch zelfstandig naar buiten. Zondag: ‘Een hele opluchting. Tegelijkertijd stond door de plotselinge snelle branduitbreiding en de persende rook die daarmee gepaard ging, de hoogwerker vol in de rook. Daarbij zijn de sensoren mogelijk bevuild geraakt, want hij kon niet meer wegdraaien. Uiteindelijk is dat met de noodbediening toch gelukt.

Ook dat was een spannend moment.’

Gecontroleerd uitbanden Als Hoofdofficier van Dienst (HOvD) Siske Klaassens ook ter plaatse is, besluit hij samen met Zondag om het compartiment gecontroleerd uit te laten branden. Klaassens laat dan naast een extra peloton uit Groningen, een compagnie uit Drenthe komen, om voorbereid te zijn op eventuele branduitbreiding naar de omliggende oude bebouwing. ‘Gelukkig was de commandocontainer snel ter plaatse. Ik heb daarin plots laten maken en die meerdere keren laten uitprinten. Daarmee heb ik alle eenheden verteld dat we het gebouw gecontroleerd gingen laten uitbranden en we dus niet gingen blussen. Ik heb ze ook verteld wat hun vak was. Hoe ze hun taak uitvoerden, mochten ze zelf weten. Die tekeningen werk-

Brand&Brandweer

ten goed. Alle eenheden hebben zich daar goed aan gehouden.’

Het brandverloop is dan nog lange tijd grillig. ‘Ik heb veel kleuren rook gezien. Het ging van licht grijs naar diep zwart en weer terug.

Het vuur liep door het gebouw heen en weer. Daar was geen peil op te trekken. Ik heb ook lang het gevoel gehad dat we achter de brand aanliepen. Pas na een paar uren had ik het idee dat het ging zoals ik wilde.’ Het inslaan van de ramen heeft daar volgens Zondag een grote bijdrage aan geleverd. ‘Dat heeft enorm geholpen om deze brand te controleren. De jongens in de parkeergarage hebben lang moeten vechten om daar verdere uitbreiding te voorkomen. Door het inslaan van de ramen kon de brand de rookgassen aan de voorkant kwijt en nam de druk op de parkeergarage af. Als we dat niet hadden gedaan, denk ik dat we de parkeergarage niet hadden kunnen behouden.’

Rond kwart over twee die middag kan Klaassens het sein brand meester geven. Terugkijkend op de brand trekt hij de conclusie dat hij trots is op de brandweer. ‘Zo’n grote inzet zonder slachtoffers, zonder letsel van eigen personeel en geen branduitbreiding naar de historische binnenstad is geen vanzelfsprekendheid.’

Aflossing Het grootste leerpunt van de inzet zit volgens Klaassens en Zondag in de aflossing. De eenheden uit Groningen Stad, die ’s nachts ook al een uitruk hadden gehad, worden rond het middaguur afgelost. Daarna worden ook andere eenheden afgelost.

‘Dat had sneller gemoeten. Iedereen was kapot. Je bent zo druk bezig met je vak, dat je vergeet om je eigen aflossing te regelen.

Pas rond een uur of vier die middag was ook dat geregeld. Op dat moment merkte ik dat alle scherpte eraf was, ik was kapot’, vertelt Zondag. ‘Het aflossen moeten we strakker opzetten. Eenheden zijn vaak gedreven en willen een klus afmaken, maar het is aan ons als commandovoerders om de aflossing strakker te handhaven. Na een paar uren hard werken, ben je niet meer scherp.’ ■

Sdu Uitgevers - nummer 10 oktober 2017

13

Person eel & Org an isati e

Het is belangrijk om na de inzet het ademluchtmasker nog even op te houden, om te voorkomen dat potentieel gevaarlijke stoffen worden ingeademd.

Ademhaling belangrijkste opnameroute gevaarlijke stoffen De meeste gevaarlijke stoffen uit rook en roet komen het lichaam binnen doordat ze worden ingeademd. Er is slechts een beperkt aantal stoffen die door de huid het lichaam binnenkomen.

Blootstelling via het spijsverteringskanaal komt nauwelijks voor. Dat concludeert het Expertisecentrum Toxische Stoffen van PreventPartner uit onderzoek in opdracht van het Instituut Fysieke Veiligheid (IFV). Het is het resultaat van één van de drie onderzoeken op het gebied van arbeidshygiëne. De andere twee onderzoeken lopen nog.

Door Jildou Visser Fotografie Jeffrey Koper

I

n het onderzoek zijn de belangrijkste gevaarlijke stoffen die voor kunnen komen in rook en roet in kaart gebracht.

In totaal zijn dat er 32. Vervolgens hebben de onderzoekers deze stoffen ingedeeld in gevaarklassen en is met behulp van modellen in kaart gebracht hoe ze het lichaam kunnen binnendringen. Daarvan blijken bij herhaalde blootstelling door inademing 26 stoffen een middel, hoog of zeer hoog risico op gezondheidsklachten te geven. Bij herhaalde blootstelling aan

14

nummer 10 oktober 2017 - Sdu Uitgevers

de huid gaat het om acht stoffen. Zes stoffen geven bij herhaalde blootstelling een middel of hoog risico als ze via het spijsverteringskanaal binnenkomen. Geen enkele stof geeft een zeer hoog risico als deze via het spijsverteringskanaal binnenkomt. Bij herhaalde blootstelling door inademing zijn dit vier stoffen. ‘Dat de ademhalingsroute voor toxische stoffen de meest voorkomende route is om het lichaam binnen te dringen is voor mij een van de meest opvallende conclusies van het onderzoek’, vertelt Ricardo Weewer, lector Brandweerkunde bij de Brandweeracademie van het IFV. ‘De laatste periode waren we naast opname door ademhaling toch ook gefocust op de huidopname, omdat we dat in

Brand&Brandweer

Person eel & Organ isati e

buitenlandse onderzoeken naar voren zagen komen. Dat blijkt hier niet direct uit, maar we kunnen het ook niet helemaal wegvlakken, want er zijn wel een paar potentieel gevaarlijke stoffen die via de huid het lichaam in kunnen komen.’

Blootstelling aan huid Projectleider Ronald Heus van het Kenniscentrum Arbeidsveiligheid van het IFV plaatst wel een kanttekening bij de conclusie over de stoffen die via de huid binnenkomen. ‘In het onderzoek zijn de onderzoekers uitgegaan van de huidkenmerken onder normale omstandigheden. Wij dragen beschermende kleding tijdens ons werk en worden blootgesteld aan hitte waardoor we gaan zweten. Wat de gevolgen daarvan zijn bij de opname van potentieel gevaarlijke stoffen door de huid, weten we nog niet.’

‘Wat de gevolgen zijn van hitte bij de opname van stoffen door de huid weten we nog niet’ De Radboud Universiteit onderzoekt de komende periode de barrièrefunctie van de huid en hoe deze reageert op hitte bij twaalf tot twintig proefpersonen. ‘In het onderzoek laten ze mensen zweten, waarna ze met apparatuur door de huid kunnen kijken om te zien hoe deze reageert’, legt Heus uit. ‘Ik zou me kunnen voorstellen dat we daarna een tweede onderzoeksronde doen waarbij we specifiek kijken hoe de huid van brandweerlieden bij hitte reageert. Het zou zo kunnen zijn dat door veelvuldige blootstelling aan hitte de barrièrefunctie van de huid van brandweerlieden afwijkt van die van andere personen.’

Blootstelling aan stoffen Daarnaast is het volgens Heus nog de vraag aan welke stoffen brandweerlieden daadwerkelijk worden blootgesteld. De stoffen die in het onderzoek van PreventPartner zijn gevonden, komen uit literatuurstudies. Om vast te stellen aan welke stoffen brandweerlieden precies worden blootgesteld, loopt nog een derde onderzoek. Dit onderzoek wordt uitgevoerd door het Finnish Institute of Occupational Health. ‘In Finland worden enkele uitrukpakken onderzocht op de stoffen die uit de literatuurstudie zijn gekomen.

Het zou zo kunnen zijn dat stoffen die uit de literatuurstudie komen, niet of nauwelijks op de uitrukpakken worden aangetroffen’, aldus Heus. ‘Pas als we aan het einde van het jaar de resultaten van alle drie de onderzoeken hebben, kunnen we ze samenbrengen en echte conclusies trekken.’

Schoon werken Hoewel het nog te vroeg is om definitieve conclusies te trekken, geeft het onderzoek van PreventPartner volgens Ellen Buskens, voorzitter van de landelijke vakgroep Arbeidsveiligheid van Brandweer Nederland, al wel een goede richting aan waar de aandacht op moet worden gevestigd. ‘De meeste stoffen blijken ons lichaam binnen te komen door de ademhaling en dus moeten we daar in de praktijk aandacht voor hebben en houden. Dit onderzoek toont aan dat het belangrijk is dat we de adembescherming goed gebruiken. Dat betekent dat we in de rook (ook buiten) de ademscherming altijd moeten dragen, we moeten zorgen voor

Brand&Brandweer

een goede afdichting van het masker en dat we het masker niet meteen afzetten nadat we een brandend pand uitlopen’, vertelt Buskens. ‘Hoe lang we onze adembescherming precies op moeten houden, weten we nog niet. Voor nu houden we drie minuten aan.

Of dat langer moet of korter kan, moeten we verder uitzoeken.’

Buskens benadrukt dat het onderzoek het belang aantoont van het juist gebruik van het ademluchtmasker, zoals beschreven in de Handreiking Gebruik ademluchtmasker, en van de maatregelen uit de Handreiking Schoon werken bij brand. ‘We moeten onszelf zo weinig mogelijk blootstellen aan rook en roet, maar als we dat doen, moeten we daarbij zo goed mogelijk handelen.’

Zodra de resultaten van alle drie de onderzoeken binnen zijn, gaat de vakgroep kijken of en zo ja op welke punten de handreikingen moeten worden aangescherpt. Buskens: ‘Nu is dat nog te vroeg.’

Internationaal perspectief De onderzoeken die in opdracht van het IFV en Brandweer Nederland worden uitgevoerd zijn volgens Weewer uniek in Europa. ‘Op dit thema wordt internationaal nog maar weinig onderzoek gedaan. Vooral de Verenigde Staten hebben er de nodige onderzoeken over gepubliceerd, maar de conclusies die zij trekken zijn niet één op één van toepassing op de Nederlandse situatie. Ik weet dat in Zweden en Finland ook wat onderzoeken lopen, maar nog niet veel. Bovendien worden lang niet alle onderzoeken internationaal gepubliceerd.’

‘Het is belangrijk dat we onze adembescherming goed gebruiken’ Weewer hoopt dat door het organiseren van een exchange of experts in Nederland, meer kennis internationaal wordt gedeeld.

‘Ik denk dat er meer bekend is dan dat op schrift staat, daarom willen we volgend jaar buitenlandse brandweeracademies uitnodigen om over het thema te spreken.’ ■ De literatuur- en modelstudie naar opnameroutes van toxische stoffen in rook door brand is te downloaden via www.brandweer.nl.

Sdu Uitgevers - nummer 10 oktober 2017

15

Risicobeh eersi ng

Bewuster en veiliger werken door gebruik slimme data Over business intelligence wordt in brandweerland al jaren gesproken. Het lijkt nog weleens science fiction, maar wanneer het goed werkt kan het slim omzetten van uiteenlopende data naar stuurinformatie veel tijdwinst opleveren en een positieve bijdrage leveren aan de veiligheid van brandweerlieden en burgers.

Overleg over de GEO-viewer. Vincent Baartmans: ‘We kunnen toepassingen zoals Buienradar en incidentdata invoegen.’

Door Casper Ferwerda

‘M

ax Verstappen is een goed voorbeeld van iemand die veelvuldig gebruikmaakt van business intelligence’, merkt Diemer Kransen op als hij vertelt over het belang van slimme data. De programmaleider informatiemanagement, tevens voorzitter van het Programmaoverleg Informatievoorziening (POI) en Chief Information Officer Veiligheidsregio’s (CIO), bedenkt zich gelijk na de gemaakte overeenkomst tussen de Formule 1-coureur en de brandweer. ‘Momenteel laat de techniek hem trouwens wel vaak in de ste­ek’, lacht hij. ‘Maar de vergelijking met een cockpit gaat wel op. Verstappen handelt aan de hand van data die hij

16

nummer 10 oktober 2017 - Sdu Uitgevers

aangereikt krijgt van zijn team. Dit willen we bij de brandweer ook: beslissingen nemen op basis van feiten. Aan de hand van die informatie kunnen wij bewuster en veiliger werken. Dit speelt ook een prominente rol bij de Brandweer over morgen.’

Volgens Kransen is het dan ook terecht dat business intelligence, ofwel BI, een van de zes prioriteiten is in het Programma Informatievoorziening Veiligheidsregio’s 2015-2020. ‘Risico’s worden hanteerbaar als we allerhande data kunnen verzamelen, combineren en verspreiden.’ Daarvoor is het volgens hem belangrijk dat alle veiligheidsregio’s goed samenwerken. ‘Net als dat verschillende externe partijen, die allemaal over waardevolle data beschikken, op een lijn moeten zitten. We moeten collectieve afspraken met elkaar maken en transparant zijn.’ Dit is inmiddels het geval met

Brand&Brandweer

Risicobeh eersi ng

Diemer Kransen

Joost Deen

onder andere Rijkswaterstaat (RWS). Kransen ondertekende met hen begin vorig jaar een convenant over samenwerking op het gebied van data. ‘Sinds vorig jaar krijgen we allerhande informatie, bijvoorbeeld over de diepte van waterwegen, wat voor onze duikwerkzaamheden van groot belang is. Andersom kan RWS profiteren van onze ongevallenregistratie. Door dit soort samenwerkingen en het standaardiseren van data kan de brandweer efficiënter en doelgerichter werken.’ BI wordt volgens Kransen de komende jaren in een ‘complexer wordende samenleving’, met onder meer een toename van cybercrime en terreurdreiging, alleen maar belangrijker. ‘Daarom ben ik ook erg blij met Geo4OOV, dat door het Instituut Fysieke Veiligheid wordt beheerd en zich steeds verder uitbreidt. Ik denk dat we nog maar aan de vooravond staan van wat allemaal mogelijk is.’

heb je meer behoefte aan specifieke, regionale informatie. Die gegevens kunnen vaak sneller beschikbaar komen via regionale gegevenseigenaren omdat je elkaar al goed kent, vermoedt Deen.

‘Zo zou het wellicht sneller resultaat opleveren als onze regio contact legt met PWN, het waterleidingbedrijf in ons gebied. Nu, na zes jaar, lijken landelijke afspraken met Vewin, de overkoepelende vereniging van Nederlandse waterbedrijven, over gestandaardiseerde aanlevering van gegevens, dichtbij. Het is een lang proces doordat de gegevens van de verschillende waterleidingbedrijven eerst gestandaardiseerd moesten worden.’

Tijdwinst bij planvorming Bij Veiligheidsregio Noord-Holland Noord wordt hard gewerkt aan de BI-dag van morgen. Joost Deen, geo-specialist van de brandweer, ging in april van dit jaar fulltime aan de slag met informatiegestuurd handelen. ‘Sinds de regionalisering is er in onze regio aandacht voor. Wij wilden onze werkzaamheden slim aanpakken, maar door de dagelijkse gang van zaken kreeg het niet altijd de aandacht die het verdiende.’ Deen begon in zijn nieuwe rol met wat hij een charmeoffensief noemt. ‘Want de overtuiging van het belang van BI, en vooral geo-informatie, moest groeien binnen onze veiligheidsregio. Ik ben altijd al met cijfers bezig geweest en ik vind het een kick om de brandweerorganisatie slimmer te maken. Ik ben begonnen met het tonen van tabellen, die net even mooier waren dan de standaardtabellen, aan het management.

Bijvoorbeeld over de leeftijdsopbouw binnen onze organisatie. Het was in een oogopslag duidelijk dat sommige posten sneller aan het vergrijzen zijn dan andere.’ Door middel van demografische gegevens van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) kon Deen vervolgens ook inzichtelijk maken waar potentiële nieuwe vrijwilligers zich in de regio bevinden. ‘Onder meer de regionaal commandant en diverse teammanagers reageerden hier zeer enthousiast op’, aldus Deen.

Hij is het met Kransen eens dat samenwerking met andere partijen cruciaal is voor BI. ‘Je moet je netwerk warm houden en veel met elkaar in gesprek gaan, bijvoorbeeld met de gemeente, dat is een zeer waardevolle bron van gegevens.’ Daarbij zijn er volgens Deen partijen waarmee door de brandweer het beste op landelijke schaal afspraken kunnen worden gemaakt, zoals Prorail en RWS. ‘Maar soms is landelijke data niet voor iedereen interessant en

Brand&Brandweer

‘We staan aan de vooravond van wat allemaal mogelijk is’ In de paar maanden dat hij het BI-verhaal heeft opgepakt, boekte Deen een flinke tijdwinst bij de planvorming van Noord-Holland Noord. ‘Informatie van de repressieve dienst is gekoppeld aan databases’, vertelt hij. ‘Bijvoorbeeld wanneer er defecte bluswatervoorzieningen worden aangetroffen. Voorheen moest een formulier worden ingevuld, dat naar het waterleidingbedrijf werd gemaild. Het kon wel een half jaar duren voordat het was doorgestuurd naar PWN. Nu wordt de melding gelijk ingevoerd en real-time verwerkt. Daarnaast kan via geo-analyse gelijk in kaart worden gebracht of er dichtbij nog meer kranen defect zijn.

Zo ja, dan kan de reparatie van die kranen in dat gebied prioriteit krijgen. Samen met Zaanstreek-Waterland en Kennemerland is ook een gratis toepassing ontwikkeld voor het maken en beheren van operationele informatie, zoals bereikbaarheidskaarten en het gebruik van de Basisregistraties Adressen en Gebouwen (BAG) om het adres en de functie van een pand in te voeren.’

Vragen bedenken voor BRAIN Veiligheidsregio Midden- en West-Brabant is sinds 2012 bezig met het ontwikkelen van een integraal datamanagementsysteem.

Hiermee wordt op operationeel, tactisch en strategisch niveau allerhande data verzameld en geanalyseerd, waarna er managementinformatie uitrolt voor alle lagen en disciplines. Het systeem stelt in staat om in een vroegtijdig stadium trends op het gebied van incidenten op te merken.

Althans, dat is de bedoeling. Het project ‘BRAIN’ (BRAndweer Informatie Netwerk) zit momenteel in een impasse. En daar baalt projectleider en adviseur informatiemanagement Vincent

Sdu Uitgevers - nummer 10 oktober 2017

17

Training Base Weeze Net over de Nederlandse grens bevind zich in Weeze Duitsland, het grootste opleidingen- en realistische oefencentrum van Europa: Training Base Weeze.

Training Base Weeze is hèt opleidingen- en realistisch oefencentrum voor professionele hulpverleners van Brandweer, Politie, Defensie en overige hulpdiensten als Geneeskundige Dienst en Internationale Humanitaire Hulpverleningsinstanties. Op dit oefencentrum wordt Nederlands, Duits én Engels gesproken.

Multidisciplinair Opleidingen- en Realistisch Oefencentrum Training Base Weeze biedt professionele hulpverleners al jaren een goede en veilige leeromgeving. Kennis, vaardigheden en beroepshouding kunnen in een realistische context waar mogelijk verbeterd en getoetst worden. De realistische context bestaat uit een groot afgeschermd terrein van ongeveer 40 hectare, voorzien van diverse lesfaciliteiten en een enorme diversiteit aan kleine en grote oefenobjecten, gelegen in een complete stedelijke infrastructuur.

Er wordt altijd gewerkt volgens actuele inzetprocedures en met inachtname van de nieuwste standaarden omtrent arbeidshygiene.

En met een eigen hotel, restaurant en bar op de campus ook nog eens van alle gemakken voorzien!

Nieuwe Oefenobjecten In 2017 is er weer een aantal nieuwe oefenobjecten brandbestrijding gereedgekomen. Met deze nieuwbouw heeft Training Base Weeze opnieuw meerwaarde gecreëerd voor het oefenen van brandweereenheden. Meest opmerkelijk is een realistisch simulatievliegtuig, een zogenaamde Mock-Up. Een toestel van staal (21 meter lang, 7 meter hoog!) waarin verschillende brandscenario´s kunnen worden beoefend: van cockpitbrand tot motorbrand (jet of propellor!), een brandend landingsgestel of brand in een bagageruimte of toiletruimte. Trainingen worden altijd begeleid door gecertificeerde instructeurs vliegtuigbrandbestrijding. Tevens beschikt Training Base Weeze over twee fantastische crashtenders. Verder is er nog een helicopter-mock-up gebouwd en is er een gewezen luchtwaardig vliegtuig (type ATR42) aangeschaft, waarin bijvoorbeeld instructie gegeven kan worden met betrekking tot technische hulpverlening. Voor Training Base Weeze is vliegtuigbrandbestrijding (ofwel Aircraft Rescue & Fire Fighting, kortweg ARFF) een nieuwe, maar logische aanvulling op het huidige portfolio.

Maar er is nadrukkelijk ook gedacht aan onze bestaande klanten.

Veel voorkomend was de vraag naar een brandscenario in een eetgelegenheid met daarboven woningen. Tegenwoordig beschikken we dan ook over een heuse Pizzeria. Een klein restaurant in het oefendorp (zoals als in elke binnenstad terug te vinden is), waarin ook weer onder realistische omstandigheden getraind kan worden met verschillende brandbestrijdingstechnieken en inzettactieken.

Daarnaast is er geïnvesteerd in alternatieven. Een aantal oefenobjecten wordt steevast door korpsen geboekt. Een voorbeeld hiervan is de carportbrand. Mede daarom is er een tweede carportbrand-scenario gerealiseerd. Maar ook scenario´s als een brand in een woning met zonnepanelen of een gasbrand in een lagedrukgasaansluiting van een woning zijn nieuw in ons `assortiment`.

Niet onvermeld mag blijven dat vanwege de enorme toename van deelnemers (nu al bijna 30.000 per jaar!) er ook extra douches en kleedruimtes zijn gebouwd. Kortom, nergens anders kunnen professionele hulpverleners aangenamer, sneller en effcienter hun competenties ontwikkelen dan bij Training Base Weeze!

Voor meer informatie: internet www.trainingbaseweeze.com telefoon 0049 (0) 2837665630 e-mail info@tb-weeze.com

Risicobeh eersi ng

Vincent Baartmans

Baartmans van. ‘Het systeem moet uit zichzelf antwoorden kunnen geven op vragen, maar wij moeten eerst bedenken op welke vragen wij eigenlijk een antwoord willen. Daar zijn we nog niet over uit. De meningen lopen uiteen. Hierdoor kunnen we het systeem nog niet goed genoeg opvoeden en het leren naar welke data het moet kijken. Daarbij worden we niet geholpen door het feit dat de traditionele dagelijkse werkzaamheden binnen de brandweer, het blussen van branden, vaak voor gaat in tijd en geld.’

Brand&Brandweer

Hoe het systeem op papier zou moeten werken, is duidelijk. Er moet een zelflerende database zijn die gevoed wordt door verschillende informatiebronnen, waaronder incidentrapporten van de meldkamer, brandonderzoeken en CBS-gegevens. Plus data van andere partijen. ‘Bijvoorbeeld van Rijkswaterstaat, gemeenten, verzekeringsmaatschappijen, de politie en GHOR’, aldus Baartmans. ‘We moeten waar mogelijk met elkaar delen wat we hebben. Ik denk met name aan geo-data, want werken met kaarten sluit uiteindelijk toch beter aan bij hulpdiensten dan tekst. Het systeem moet dan zelf nadenken en automatisch met betrouwbare informatie komen, zodat er minder hoeft te worden gehandeld aan de hand van aannames.’

Baartmans vindt Google een ultiem voorbeeld van goed werkende BI. ‘Door slim met data van haar gebruikers om te gaan, weet Google precies naar welke informatie wij op zoek zijn. Het systeem past de zoektermen aan en komt voor iedereen met heel andere resultaten. Fascinerend. Daar kunnen wij als brandweer ongetwijfeld veel van leren.’

De crisispartners in Midden- en West-Brabant weten elkaar al goed te vinden en komen in een vorig jaar opgerichte regionale vakgroep regelmatig bijeen, vertelt Baartmans. ‘Hierbij wisselen we gegevens uit.’ Inmiddels is er in Midden- en West-Brabant bijna een testversie van een geografische viewer gereed. Hierin worden enkele datasets aan elkaar gekoppeld. ‘We gaan er eind dit jaar mee testen’, weet Baartmans. ‘Ik denk dat we hem in het eerste kwartaal van 2018 kunnen toepassen.’ Hij hoopt dat BI de komende jaren een prominentere rol gaat spelen binnen de brandweer. ‘Wellicht is het een mooi centraal thema voor het Brandweercongres van volgend jaar’, oppert hij. ‘De primaire aandacht gaat vaak uit naar het bestrijden van incidenten en minder naar (het genereren van) informatie. De uitdaging zit in de energie die we in intelligentie moeten steken, zonder dat er direct resultaat zichtbaar is.’ ■

Sdu Uitgevers - nummer 10 oktober 2017

19

Repressi e

Handreiking grijp- en oppervlakteredding moet zorgen voor meer uniformiteit

De afgelopen tien jaar is het aantal grijp- en oppervlaktereddingsteams in Nederland enorm gestegen. Deze teams vormen de brug tussen de grijpredding en de werkzaamheden van de duikers. Om veiligheidsregio’s te ondersteunen heeft de vakgroep Beheersing Waterongevallen van Brandweer Nederland de Handreiking Grijp- en Oppervlakteredding opgesteld. ‘De handreiking moet zorgen voor meer uniformiteit tussen de grijp- en oppervlaktereddingsteams in het land en beschrijft minimale eisen die ervoor moeten zorgen dat deze taken veilig worden uitgevoerd’, vertelt Martijn van Straten van de vakgroep.

Door JILDOU VISSER

D

e handreiking is volgens Van Straten voor en door het werkveld opgesteld. ‘Meerdere vakspecialisten op het gebied van waterongevallenbeheersing hebben samengewerkt aan het opstellen van deze handreiking. Soms gingen de discussies over de meest kleine details en dat is maar goed ook. Dat laat zien hoe betrokken de experts zijn geweest om de veiligheid van grijp- en oppervlakteredders maximaal te waarborgen.’

In de handreiking staan de minimale eisen en voorwaarden waaraan grijp- en oppervlaktereddingsteams moeten voldoen. Daarin is veel ruimte voor de wijze waarop veiligheidsregio’s dit lokaal 20

nummer 10 oktober 2017 - Sdu Uitgevers

willen vormgeven. ‘Dat is een bewuste keuze’, aldus Van Straten.

‘Het doel is dat grijp- en oppervlaktereddingen veilig en adequaat worden uitgevoerd. Omdat elke veiligheidsregio te maken heeft met andere regionale risico’s op het gebied van waterongevallenbeheersing, wordt er gewerkt met een kader. Veiligheidsregio’s kunnen zelf bepalen in welke mate ze invulling geven aan dit kader.’

Grijpredding In de handreiking staat dat iedere basisbrandweereenheid een grijpredding moet kunnen uitvoeren. Dit houdt in dat een mens of dier in het water, dichtbij de wal, zonder specialistische uitrusting moet kunnen worden gered. ‘Van belang is dat de burger de hulp

Brand&Brandweer

Repressi e

krijgt die het verdient, zonder dat de veiligheid van ons eigen personeel onnodig in het geding komt. Door duidelijkheid te scheppen over taakverdeling en grenzen weet iedereen waar hij aan toe is. Kijk naar het incident. Heb je meer mensen nodig, schaal dan op’, vertelt Van Straten. Daarnaast wordt in de handreiking aangegeven dat voor het veilig uitvoeren van een grijpredding gebruik gemaakt kan worden van een werpzak en een redvest, met mogelijkheid om aangelijnd te werken.

Oppervlakteredding Een oppervlakteredding bestaat volgens de handreiking uit een redding van mens of dier uit het water, waarbij het slachtoffer zichtbaar aan de oppervlakte is en maximaal tweehonderd meter uit de walkant ligt. Een oppervlaktereddingsteam bestaat uit ten minste een bevelvoerder, twee zwemmende redders en een chauffeur die de assistent van het oppervlaktereddingsteam is. Het team kan worden aangevuld met helpers en een schipper indien een vaartuig wordt gebruikt.

In de handreiking is ook beschreven dat voor oppervlakteredding aanvullende persoons- en reddingsuitrusting nodig is, zoals een pak, onderkleding, een zwemvest met quick release koppeling, handschoenen, vinnen, helm, een drijfmiddel, een werpzak met een drijvende lijn van twintig meter en redlijnen van tweehonderd meter.

‘Het doel is dat grijp- en oppervlaktereddingen veilig en adequaat worden uitgevoerd’ Martijn van Straten

Risicogericht De handreiking kan niet alle mogelijke situaties beschrijven waarmee brandweermensen kunnen worden geconfronteerd. ‘Wat je moet kunnen om veilig te werk te gaan hangt af van de risico’s die je in je regio hebt. In de ene regio zal dit gaan om stromend water of de zee, in een andere regio om een groot meer of kanaal.

Dat kunnen we niet landelijk vastleggen’, aldus Van Straten. ‘Er is dus ook een nadrukkelijke verantwoordelijkheid en ruimte voor maatwerk bij de veiligheidsregio’s weggelegd. Ik hoop dat deze handreiking bijdraagt aan een veilige en adequate inzet bij waterongevallen. In een waterrijk land als Nederland rukken we daar vaak voor uit en dan is het belangrijk dat er eenduidigheid over ons handelingsperspectief is’. ■ De Handreiking Grijp- en Oppervlakteredding wordt dit najaar gepubliceerd.

Waterongevallenbestrijding Waterongevallen kunnen bestreden worden met een grijpredding, oppervlakteredding of een duikinzet. Het uitgangspunt is dat deze drie eenheden elkaar aanvullen en ondersteunen om waterongevallen op de beste manier te bestrijden.

Grijpredding - Wordt uitgevoerd door een brandweereenheid; - Tot 15 meter uit de wal of een boot; - Waterdiepte tot 1,5 meter; Oppervlakteredding - Wordt uitgevoerd door een oppervlaktereddingsteam; - Tot 200 meter uit de wal of een boot; Duikinzet - Wordt uitgevoerd door een duikteam; - Duikdiepte van maximaal 15 meter; - Er kan worden gedoken vanaf de wal of vanuit een boot;

Brand&Brandweer

Sdu Uitgevers - nummer 10 oktober 2017

21

Vertrouwd in iedere noodsituatie.

Als iedere seconde telt, moeten hulpverleners kunnen vertrouwen op het beste materieel. Altijd. De bestelwagens van Mercedes-Benz voldoen al sinds het begin van de vorige eeuw aan de eisen van de brandweerkorpsen. Nog altijd zijn veiligheid, betrouwbaarheid en functionaliteit de basis. Bovendien vertrouwt men volledig op de uitstekende service van de Mercedes-Benz Van ProCenters die iedere Citan, Vito en Sprinter in topconditie houden. Klaar om te gaan als de‌

Brandweer Nederland is het samenwerkingsverband van alle brandweerkorpsen. Wij staan voor 30.000 brandweermensen die zich met hart en ziel inzetten voor hun medemens. Die 24 uur per dag en 7 dagen per week werken aan een brandveilige samenleving.

Wij treden eensgezind en slagvaardig op, met als doel: minder branden, minder slachtoffers, minder schade.

Samen sterk, samen veilig

Internationale Coming Out Day Wij werken met bijna 30.000 mensen 24 uur per dag en 7 dagen per week aan een brandveilige samenleving. Dat doen we met hart en ziel. Wij zijn dan ook trots op al onze collega’s, ongeacht wie je bent. Daarom steunen wij de Internationale Coming Out Day! De brandweer staat voor een kleurrijke, prettige en veilige werkomgeving. Op 11 oktober 2017 wordt aandacht besteed aan het moment dat een LHBTI’er (lesbisch, homo, biseksuele, trans­ gender of intersekse) openlijk voor zijn of haar seksuele voorkeur uitkomt, het uit de kast komen oftewel de coming out. Net zoals veel overheidsorganisaties hijsen de brandweerregio’s en Brandweer Nederland op deze dag de regenboogvlag.

Uit de kast komen is voor veel jongeren, maar ook voor ouderen, een moeilijke periode in hun leven.

Het begrip 'uit de kast komen' suggereert dat het op één moment gebeurt, terwijl het in feite een langdurig proces kan zijn. In elke sociale omgeving moet opnieuw de beslissing worden genomen om 'er' voor uit te komen. Vaak zijn mensen wel open tegenover familie en vrienden, maar niet op school, op het werk of de sportvereniging.

Uit de kast Mogelijk ben je al jaren uit de kast maar nog niet bij de brandweer of kom je er net achter lesbisch, homo, biseksueel of transgender te zijn. Hoe ga je hiermee om? Bij de brandweer uit de kast komen, kan net zo moeilijk zijn als bij je familie. Het gaat immers om collega’s met wie je veelal een hele hechte band hebt.

Wil je meer info of wil je praten over jouw situatie? Neem dan contact op met het Netwerk Roze Rood via rozerood@brandweernederland.nl of kijk op www.brandweernederland.nl/rozerood

Sdu uitgevers ­ Brand & Brandweer ­ nummer 10 ­ oktober 2017

17

De pagina over koolmonoxide werd

Op januari ging de vernieuwde website www.brandweer.nl online

25

67.745

www.brandweer.nl/brandvei

1

brandweerregio’s en Brandweer Nederland op

Meest bezochte pa

675.747

1. brandweer.nl/vacatu 2. brandweer.nl/brandw 3. homepage brandwe

bezoekers totaal

dat zijn ongeveer

2.900

bezoekers per dag

zij bekeken samen

2.027.971

2.39

minuten was men gemiddeld op de site

133

onderwerpen zijn te vinden op de website

77

onderwerpen gaan over Brandveilig leven

56

onderwerpen gaan over het brandweervak

pagina’s

Dit katern is tot stand gekomen onder redactie van Brandweer Nederland

Alle cijfers zijn uit de periode

www.brandweer.nl/brandveiligheid/storm­en­wateroverlast

5

De pagina over hoe te handelen bij storm werd

25.845

keer bekeken

keer bekeken

iligheid/koolmonoxide

1

platform Bezoekers per device

agina’s

ures 44.026 weernederland 37.061 eer.nl 26.264

9%

42% 49 %

Op 5 en 6 oktober is het redactieteam van Brandweer.nl bij het Brandweercongres.

Zoek ons op bij onze stand, we gaan graag met je in gesprek!

Win jij

een exclusieve rondleiding langs de historische brandweerbezienswaardigheden in Amsterdam door brandweerhistoricus Gerard Koppers? Ga snel naar www.brandweer.nl/prijsvraag!

Onze website Brandweer.nl is genomineerd voor de publieksprijs van de website van het jaar 2017!

Ben jij ook trots op de brandweersite? Breng dan je stem uit op www.websitevhjaar.nl

17 januari t/m 1 september 2017

Sdu uitgevers ­ Brand & Brandweer ­ nummer 10 ­ oktober 2017

Casuïstiek uit bran donderzoek

TRENDS OM VAN TE LEREN

Casuïstiek uit brandonderzoek

Trends om van te leren Een mooie verzameling van incidenten uit het hele land. De Teams Brandonderzoek en kennisregisseurs uit de regio’s verzamelden samen met de Brandweeracademie en Brandweer Nederland negentien casussen voor het derde deel van ‘Casuïstiek uit brandonderzoek, trends om van te leren’. In dit casuïstiekboek vind je naast de casussen ook een rode draad van thema’s, trends en leerpunten. Voor zowel repressie als preventie, maar vooral voor het brandweervak! Want daarin zijn preventie en repressie onlosmakelijk met elkaar verbonden.

Een hotel vol gasten en rook, een déjà vu in een studentencomplex, een ondergeventileerde black box en een koude aangelegenheid. Dit is nog maar een kleine greep uit de interessante casussen waarvan we kunnen leren. Ricardo Weewer, lector Brandweerkunde en René Hagen, lector Brandpreventie schreven de rode draad voor het derde casuïstiekboek: “Door echte branden met elkaar te bespreken en te analyseren wat er is gebeurd, leren we van incidenten. We delen en verrijken onze ervaring door met de ploeg te bespreken hoe jij een bepaald incident zou aanpakken. Tegelijkertijd ontwikkelen we kennis omdat we wetenschap en praktijk met elkaar verbinden.”

Wil je meer weten over Brandonderzoek of de digitale versie van het Casuïstiekboek bekijken?

Ga dan naar www.brandweernederland.nl/ brandonderzoek. In oktober wordt het derde deel samen met de Brandweerkrant toegezonden aan alle brandweerposten in Nederland. Ga je naar het Brandweercongres? Dan kun je een exemplaar ophalen bij de stand van Brandweer Nederland!

Ben jij op 5 en 6 oktober bij het Brandweercongres?

Lever deze bon in voor een leuke gadget bij de stand van Brandweer Nederland!

Op onze stand vind je ook het herfstnummer van de Brandweerkrant, het Innovatieboekje 2017 en het derde Casuïstiekboek Trends om van te leren.

Sdu uitgevers ­ Brand & Brandweer ­ nummer 10 ­ oktober 2017

Repressi e

Brandweer op de Waddeneilanden, zelfredzaamheid is groot

(Fotografie: Brandweer Vlieland)

Voor de brandweerkorpsen op de Waddeneilanden is alles net even anders. Hulpverleningsinzetten kennen ze bijna niet en door de korte aanrijtijden blijven branden vaak relatief klein.

Als wel een grote brand uitbreekt, zijn ze lange tijd op zichzelf aangewezen. Bijstand is zomaar uren onderweg. Om in de tussentijd toch te kunnen beschikken over extra capaciteit, wordt op de eilanden veel samengewerkt met partners, zoals Staatsbosbeheer en de KNRM. Uniek voor de Waddeneilanden is ook het Coördinatieteam Waddeneilanden (CoWa), dat bij een groot incident de operationele afstemming regelt.

De voertuigen van de brandweer op Vlieland.

Door JILDOU VISSER

Vlieland: intensieve samenwerking partners bij natuurbranden ‘We hebben geen sloten, geen landbouw, geen snelwegen, geen treinen en dus ook eigenlijk geen hulpverleningsinzetten. Daarnaast is het dorp op het eiland maar klein, dus we hebben sowieso maar weinig uitrukken’, begint Ellen Schenk van brandweer Vlieland. ‘De zelfredzaamheid op het eiland is groot. We hebben niet zomaar een buurkorps ter plaatse, dus we moeten allround ingezet kunnen worden en indien nodig maken we gebruik van eilandbewoners die bij een inzet kunnen assisteren door bijvoorbeeld spullen te sjouwen.’ De laatste keer dat het brandweer-

Brand&Brandweer

korps op het eiland te maken kreeg met een grote brand waarbij assistentie van de vaste wal nodig was, is drie jaar geleden. ‘De brand zat in het dak van een hotel. Daarvoor hadden we hadden een hoogwerker nodig, die hebben we niet op het eiland. Die mis je dan wel. Tegelijkertijd roei je met de riemen die je hebt. Verder hebben we op het eiland vooral kleine brandjes.’

Omdat op het eiland veel natuur is, werkt de brandweer op het gebied van natuurbrandbestrijding samen met de KNRM, Defensie en Staatsbosbeheer. ‘De mensen van de KNRM hebben bijvoorbeeld een blusoveral, maar geen ademlucht. Bij een natuurbrand kunnen ze dus helpen. Wij gaan naar het vuurfront, zij doen alles iets meer van afstand. Daarnaast werken we op het eiland actiever met codes. Bij code oranje controleren we regelmatig. Door er vroeg bij te zijn, kun je voorkomen dat een brand groot wordt.’

Sdu Uitgevers - nummer 10 oktober 2017

27

Repressi e

Materieel Vlieland Op Vlieland is maar één brandweerkazerne. De ploeg bestaat uit 24 mensen. De kazerne beschikt over: - Een TS met vierwielaandrijving. Deze is hoger dan de normale TS waardoor deze ook op het strand kan worden ingezet. De TS beschikt over een standaard bepakking met twee vuurzwepen. Op de kazerne liggen daarnaast nog een aantal losse vuurzwepen.

- Eén oudere normale TS. - Een hulpverleningskar met zwaarder redgereedschap - Twee motorspuitaanhangers - Een PM - BiZa-wagen, uitgerust met extra hulpverleningsmaterieel zoals een kettingzaag, snijbranderset, verlichtingset, een aggregaat en

de vaste wal zijn toen eenheden gealarmeerd voor de aflossing, dat kun je goed inplannen. Die brand woedde drie dagen. Bij grote natuurbranden komen ook de boswachters, KNRM en eilandbewoners helpen. We hebben afspraken met Staatsbosbeheer dat de boswachters de inzet van de vrijwilligers coördineren, zodat ze goed aangestuurd worden en wij ons werk kunnen doen. Iedereen valt dan ook onder verzekering van de brandweer.’

De meeste meldingen die Kok tegenkomt zijn loze automatische meldingen van de hotels op het eiland. ‘Het aantal loze meldingen is met de komst van het project STOOM fors afgenomen. In de loop der jaren is alle hoogbouw vervangen door nieuwe hotels met goede brandcompartimenten en automatische brandmeldsystemen. Door de brand vroegtijdig te ontdekken, hopen we te voorkomen dat we te maken krijgen met een grote brand waarbij we bijstand nodig hebben.’

brancards.

- Een slangenhaspel.

Materieel Terschelling De brandweer op Terschelling is verdeeld over twee kazernes, één in

Terschelling: veel preventie

Midsland en één op West. De brandweerlieden op het eiland hebben de beschikking over: - Twee TS’en met vierwielaandrijving. Beide beschikken over een volledige bepakking - Jeep, gestationeerd in Midsland - Eén PM - Twee motorspuitaanhangers - BiZa-wagen, uitgerust met extra hulpverleningsmaterieel zoals een kettingzaag, snijbranderset, verlichtingset, een aggregaat en brancards.

(Fotografie: Brandweer Ameland)

De brandweer op Terschelling kan zich tot en met middelbrand zelf redden. Indien moet worden opgeschaald naar grote brand, dan komt er bijstand van het vaste land, uit Harlingen. ‘Die zijn een tijd onderweg, daar houden we in de opschaling rekening mee. Vertrouwen we het niet helemaal, dan schalen we vroegtijdig op’, vertelt Brent Kok van de brandweer Terschelling.

‘Dat gebeurt niet vaak. De laatste keer dat ze bijstand moesten verlenen was bij de natuurbrand op de Boschplaat in 2004. Vanaf

De voertuigen van de brandweer op Ameland.

28

nummer 10 oktober 2017 - Sdu Uitgevers

Brand&Brandweer

Repressi e

Ameland: weinig inzetten, drie grote branden in 2013 Op het eiland zijn volgens Robert Vermaning van brandweer Hollum weinig ongevallen en dus ook weinig inzetten voor technische hulpverlening. ‘De laatste keer dat ik iemand heb moeten bevrijden na een ongeval is ongeveer tien jaar terug. Mijn collega’s zijn twee jaar geleden nog wel ingezet voor technische hulpverlening na een ongeluk, maar dat is het dan ook. Hulpverleningsinzetten hebben we hier erg weinig. Branden iets meer, maar vaak zijn dat kleine brandjes.’

Grote branden maken de brandweerlieden op het eiland nauwelijks mee, op 2013 na dan. In dat jaar waren er drie grote branden op Ameland. ‘Ik heb de grootste, de kerkbrand volledig gemist, omdat ik op Terschelling was voor cursus, baalt Vermaning. De eerste brand dat jaar is op 5 februari. De Sint-Clemenskerk in Nes brandt bijna volledig uit. Alleen de pastorie en een bijgebouw kunnen worden behouden. De tweede grote brand is een loodsbrand naast een camping in Ballum op 26 augustus. En op 13 september dat jaar is het raak op camping Kiekduun, daar brandt een loods uit. Bij de kerkbrand en de brand op Kiekduun wordt de hulp ingeroepen vanuit Dokkum. ‘Uiteindelijk zijn zij bij de kerkbrand alleen gekomen voor de restdekking op het eiland.

We hadden bij die brand mazzel dat de veerboot net in Holwerd aan de vaste wal lag, zodat ze direct mee konden aan boord. Bij Kiekduun is met de reddingsboot alleen een ploeg met extra flessen ademlucht overgezet. Zij zijn wel ter plaatse geweest, maar tegen die tijd was de brand al onder controle’, aldus Vermaning.

Daarnaast heeft de brandweer op het eiland op 28 oktober dat jaar een grote inzet na een storm. Veel bomen zijn daarbij omgevallen en moeten worden opgeruimd.

‘Op het eiland zijn we gewend dat we onszelf lange tijd zelfstandig moeten kunnen redden. In geval van nood werken we meer samen met partners als de KNRM en Staatsbosbeheer die ons bij een inzet kunnen ondersteunen. Mensen en los materieel kunnen met de reddingsboot binnen een uur op het eiland zijn, dat is nog redelijk snel. Een TS moet met de veerboot worden overgevaren, daarbij ben je afhankelijk van de veerdienst. ’s Nachts varen die niet en staan ze in principe ook niet meer paraat. Als de nood aan de man is kunnen we contact opnemen met Wagenborg, zij bellen dan een ploeg uit bed. Met een beetje mazzel heb je 2,5 uur later assistentie.’ Toch maakt de Amelander zich geen zorgen over grote incidenten die ze niet aankunnen. ‘We weten niet beter. Op het eiland hebben we geen dichte bebouwing en onze aanrijtijden zijn kort, waardoor we de brand vaak klein kunnen houden. In het

ergste scenario breekt brand uit in een groot hotel, maar meestal worden die snel gedetecteerd door het openbaar meldsysteem.

De inzetten die we hebben zijn meestal woningbrandjes of brand door een blikseminslag. Zelfs natuurbranden hebben we de laatste jaren weinig. De laatste grote natuurbrand is van 8 juli 2006. Daarbij zijn toen ook de KNRM en enkele loonbedrijven ingezet.’

Het is duidelijk dat de brandweerlieden meer oefenen dan ze daadwerkelijk worden ingezet. ‘We oefenen drie keer per maand, een of twee keer per jaar hebben we een grote oefening samen met het korps uit Nes en twee keer per jaar gaan we naar het oefencentrum aan de vaste wal.’ Stiekem verlangt Vermaning weleens naar grotere inzetten. ‘Ik zit sinds 2001 bij de brandweer en ben sinds 2015 bevelvoerder. Je stopt er zoveel tijd en energie in, dan wil je ook weleens een grote inzet draaien. Als bevelvoerder heb ik nog geen enkele keer een grote inzet geleid. Na mijn opleiding heb ik wel een keer een 24-uursdienst meegedraaid in Amstelveen, puur om ervaring op te doen. Dat was hartstikke leuk interessant, dat zouden we vaker moeten doen.’ ■

Materieel Ameland De brandweer op Ameland beschikt over twee kazernes, één in Hollum aan de westkant van het eiland en in één Nes aan de oostkant

CoWa

van het eiland. Het korps in Hollum bestaat uit zestien brandweerlieden, Nes uit vijftien. Samen beschikken ze over:

Het CoWa is in het leven geroepen, omdat er op de eilanden minder hulpverleningscapaciteit is en het langer duurt voordat bijstand ter plaatse is. Het CoWa bestaat uit de leider CoWa, een bevelvoerder van de brandweer, politie, een ambulancemedewerker, OvD-Bevolkingszorg en een vertegenwoordiger van de KNRM. Desgewenst kan

- Twee TS’en met een volwaardige bepakking, beide met een vierwielaandrijving - Eén reserve TS, eveneens met vierwielaandrijving. Deze is in 1987 aangeschaft door de NAM. Deze TS is uitgerust met ademlucht en zonder redgereedschap

dit team worden uitgebreid met bijvoorbeeld gebiedsbeheerders,

- Twee PM’s waarvan één met vierwielaandrijving

Rijkswaterstaat, het waterschap, een hoofd bedrijfshulpverlening en

- Eén motorspuitaanhanger

nutsbedrijven. Bij een incident zorgt het CoWa voor de operationele

- BiZa-wagen, uitgerust met extra hulpverleningsmaterieel zoals

afstemming ter plaatse. Vanaf GRIP1 werkt het CoWA samen met het

een kettingzaag, snijbranderset, verlichtingset, een aggregaat en

CoPI.

brancards.

Brand&Brandweer

Sdu Uitgevers - nummer 10 oktober 2017

29

Fotograaf: George Bakker

Foto-oproep aan alle lezers van Brand&Brandweer In het kader van het 40-jarige bestaan van uw Vakblad Brand&Brandweer, treft u als extraatje een door een B&B-lezer ingezonden foto op posterformaat aan. Ook voor het komende nummer zijn wij op zoek naar uw mooiste brandweeractiefoto’s!

Heeft u recentelijk een prachtige actiefoto gemaakt en vindt u het leuk om die foto in posterformaat gedrukt te zien en naar alle B&B-abonnees verstuurd te krijgen? Stuur dan uw foto direct in en maak met uw inzending kans op een afdruk op A2-formaat!

De condities zijn bij inzending als volgt: • U verleent Sdu (uitgever van Brand&Brandweer) zonder verdere voorwaarden het publicatierecht voor het plaatsen en/of afdrukken van uw actiefoto; • Alleen foto’s met een resolutie van minimaal 300 dpi komen in aanmerking;

Kijk voor meer informatie op www.sdu.nl

• De foto dient haarscherp te zijn; • Sdu maakt maandelijks een keuze uit de inzendingen en bepaalt - zonder verdere correspondentie daarover – welke foto voor vermenigvuldiging in aanmerking komt.

Als u onder deze voorwaarden mee wilt doen, mail dan onder vermelding van ‘Posterfoto’ uw actiefoto naar b&b@sdu.nl en schrijf daarbij: • door wie de foto is gemaakt (naam van de fotograaf); • waar de foto is gemaakt (plaatsaanduiding); • wanneer de foto is gemaakt (datum); • wat op de foto is te zien (soort handeling, door wie uitgevoerd).

We zien uit naar uw inzending(en)!

Roel W. Roos, Sdu Uitgevers Uitgever Brand&Brandweer

on der de h elm

‘Ik leef met jullie mee, veel sterkte’ P1 letsel ijssalon Intermezzo Heuvelring Tilburg. Voor die melding wordt eerste bevelvoerder Pieter Jan Fonken op 22 juli gealarmeerd. ‘We rukten uit naar de kermis, maar ik had nog geen idee wat er aan de hand was.’ Als hij aanrijdend hoort dat een kind bekneld ligt onder een kermisattractie, wordt het stil in de TS. Fonken: ‘Ow shit, was het eerste dat door mijn hoofd schoot. “Ik leef met jullie mee, veel sterkte jongens”, zei de centralist nog. Dat zegt een centralist nooit. Achteraf bleek dat hij beelden van een bewakingscamera in de buurt had gezien.’

Door JILDOU VISSER

D

e brandweerlieden worden bij de kermis opgewacht door een verkeersregelaar. ‘Aan de blik op het gezicht van de verkeersregelaar en de manier waarop hij ons zwaaiend de weg wees, zag ik dat het een ernstig incident was. Vervolgens ging het zo snel. Vijftig meter verder waren we er al. Er waren veel mensen, schreeuwend, in paniek.’

In eerste instantie ziet Fonken het kind niet. Door omstanders wordt hij erop gewezen dat het slachtoffertje op ongeveer twee meter hoogte ligt, bekneld onder een karretje van de kermisattractie. ‘Dat zag er niet goed uit.’ De attractie voor kleine kinderen bestaat uit aaneengeschakelde karretjes die langzaam omhoog en omlaag rijden. ‘Het jongetje was uit een karretje gevallen en eronder terechtgekomen. Omstanders tilden het wagentje al op, zodat het niet meer met het volle gewicht op zijn buik lag. Hij was bij kennis en erg rustig. Hij heeft tijdens de hele inzet niet één keer geschreeuwd, maar die blik in zijn ogen zei alles. Zijn ogen schreeuwden om hulp. Af en toe sloot hij z’n ogen. Als we tegen hem begonnen te praten, deed hij z’n ogen weer even open en dan keek hij ons aan met die blik.’

Op dat moment weten de brandweerlieden nog niet hoe het jongetje vastzit. De bemanning van de eerste TS stabiliseert het karretje, haalt het daarna los en verwijdert het. Pas dan zien de manschappen dat de arm van de jongen klem zit door de sleuf met het mechanisme waarmee de karretjes werden voortbewogen. ‘Toen we de kappen aan de onderkant van de attractie weghaalden, konden we pas echt goed zien hoe het armpje vastzat. Dit komt nooit meer goed, dacht ik. Het zag er erg ingewikkeld uit’, aldus Fonken.

Samen met de bevelvoerders van de tweede TS en het HV besluit hij dat ze de reling met de verlichting doorknippen om beter zicht te krijgen. Op dat moment keert een omstander zich tegen de brandweer. ‘Een vrouw liep naar een van mijn manschappen toe toen hij de reling door wilde knippen. Hij keek mij aan. We wisten beiden niet wie het was. Het had een bezorgde ouder kunnen zijn, maar toen ze aan mijn manschap begon te trekken, wisten we genoeg. De politie greep gelukkig snel in’, vertelt Fonken. ‘Dan ontstaat even verderop een opstootje als een tweede persoon zich tegen de politie keert. Je bent even heel verbaasd, omdat je probeert een kind te redden en dan zo wordt tegengewerkt. Snel daarna ging de focus weer volledig op de inzet en op het kind terwijl de politie het vechtpartijtje verderop afhandelde.’

Nadat de reling kapot is geknipt, buigen de brandweerlieden de stalen plaat om zodat ze beter kunnen zien hoe de constructie in

Brand&Brandweer

Pieter Jan Fonken

elkaar zit. Fonken: ‘Daarna hebben we stukje voor stukje in de attractie geknipt om het mechanisme waar de jongen in vastzat los te maken. Toen van bovenaf naar beneden werd geroepen dat de arm los was, was de opluchting groot. Dan slaak je wel even een zucht.’ Enkele manschappen helpen de ambulancemedewerkers om de jongen naar beneden te tillen. ‘Daarna hebben we op de kermis direct een eerste nagesprek gehouden. Het was voor ons allemaal een flinke klus, dan wil je je verhaal wel even kwijt.’ De eerste twee TS’en en de HV gaan buiten dienst en alle eenheden keren daarna terug naar de kazerne voor de evaluatie. Daar doet iedereen nogmaals zijn verhaal. Na de evaluatie besluit de ploeg weer in dienst te gaan. ‘We hebben die dag nog een paar meldingen gehad. Dat was goed. Het is fijn om wat afleiding te hebben.’

Na zijn dienst keert Fonken naar huis. ‘Thuis heb ik mijn verhaal nog een keer gedaan. Ik praat normaal nooit over inzetten, maar deze inzet was bijzonder en vergeet ik nooit meer. Het is fijn als er dan thuis een luisterend oor is.’ ■

Sdu Uitgevers - nummer 10 oktober 2017

31

Risicobeh eersi ng

Voorlichting aan studenten: de kracht van herhaling

(Fotografie: Veiligheidsregio Utrecht)

De brandveiligheid in studentenhuizen laat regelmatig te wensen over. Nu het nieuwe studiejaar net is begonnen zetten veel regio’s projecten op om studenten opnieuw bewust te maken van brandrisico’s. Zo worden studentenkamers van de Uilenstede campus in Amstelveen aan een inspectie onderworpen en kunnen Utrechtse studenten via een virtual reality-bril een brandscenario meemaken. Belangrijk in voorlichting aan studenten is aan te sluiten bij de leefwereld van studenten. En herhalen.

Studenten ervaren met de virtual reality-bril hoe het is als brand uitbreekt.

Door Ellen Schat

B

eginnende Utrechtse studenten konden op 14 augustus de brandweer en veiligheidsregio bijna niet missen tijdens de Utrechtse introductiedagen, de eerste week van het studiejaar. De grote opblaasbare tent van Veiligheidsregio Utrecht trok veel aandacht op de studentenmarkt die de studenten bijna allemaal bezoeken. De regio zette hier voor het eerst haar gloednieuwe tent plus een nieuwe manier van voorlichting in. ‘Wat we vooral willen is zichtbaar zijn’, vertelt Joost Polak, voorzitter van de themagroep voorlichting van het programma Stimulerende Preventie. ‘En dan niet alleen maar als grote rode brandweerauto, want dan is het kwaad al geschied.’ De traditionele manier van voorlichting sluit volgens Polak niet meer aan bij studenten en ook veel andere doelgroepen. ‘Op markten en braderieën krijgen mensen folders in de hand gedrukt die vaak thuis ongelezen in de prullenmand verdwijnen. De impact van 32

nummer 10 oktober 2017 - Sdu Uitgevers

voorlichting is dan laag. We hebben daarom deze tent ontwikkeld, met naast de standaard voorlichting de mogelijkheid voor een virtual reality-ervaring via een virtual reality-bril. We noemen het de roadshow. Het scenario is dat iemand ligt te slapen en wordt gewekt door brand. De deelnemer moet daarin keuzes maken en dat zorgt voor bewustwording. We zagen duidelijk bij de studenten dat er een ‘oh ja ervaring’ optrad.’

De tent met voorlichtingsmateriaal wordt in brede zin toegepast, de studentenmarkt was de eerste inzet. Polak: ‘We willen de scenario’s in de toekomst verder uitbreiden en meer toespitsen op de verschillende woonvormen. Dan kun je iemand laten kiezen hoe het is als brand uitbreekt in een flat of in een studentenkamer. Op die manier sluit het scenario nog beter aan op de eigen woonomgeving.’

WhatsApp Veiligheidsregio Utrecht sluit sinds vorig jaar ook op een andere manier aan bij de leefwereld van studenten, via WhatsApp. De

Brand&Brandweer

Risicobeh eersi ng

service is 24 uur per dag en zeven dagen per week bereikbaar voor vragen over brandveiligheid. ‘Deze service is niet alleen voor studenten vanzelfsprekend, maar voor alle burgers.

Het is een manier om voorlichting laagdrempelig te maken, via kanalen die doelgroepen gebruiken. De brandweer krijgt dus een steeds groter bereik. Tijdens de studentenweek hebben we de WhatsApp service opnieuw onder de aandacht gebracht van studenten. We zien dan direct dat er vragen komen. We communiceerden ook al via andere sociale media, maar WhatsApp is erg handig. Het is interactiever en mensen kunnen foto’s appen, om een vraag over bijvoorbeeld de juiste plek voor een rookmelder te verduidelijken.’

Kennis overdragen Het vervolg is inspectie van individuele studentenkamers. In oktober gaat de brandweer vijftien technische beheerders van studentenhuisvester DUWO trainen op het gebied van brandveiligheid.

Grippeling: ‘Denk dan aan kennis over de belangrijkste oorzaken van brand in studentenwoningen, het herkennen van risicovol gedrag en controleren of aanbrengen van rookmelders. We zullen niet alle 3400 studenten kunnen bezoeken, maar willen zoveel mogelijk studenten bereiken.’

Brandweer Amsterdam-Amstelland zoekt de samenwerking met partners die zelf inspecties uit kunnen voeren, omdat brandveilig(Fotografie: Jeffrey Koper)

Amsterdam: inspectie en rook Studenten van de Uilenstede campus in Amstelveen, de grootste campus in Noord-Europa, krijgen in november een inspectie op het gebied van brandveiligheid. Niet een incident, maar een perio-

container waarin brand wordt gesimuleerd. Grippeling: ‘Studenten moesten bijvoorbeeld een baby zien te redden uit de container. Je denkt dat het makkelijk is, maar het valt niet mee als de ruimte vol rook staat.’ De Coolbox is afgelopen augustus, tijdens de opening van het nieuwe studiejaar, opnieuw ingezet.

Brandweer Amsterdam-Amstelland zoekt de samenwerking met partners die zelf inspecties uit kunnen voeren.

diek veiligheidsoverleg over de campus is de aanleiding voor deze actie, dat onderdeel is van een breder beleid dat meerdere acties telt, vertelt gebiedscoördinator Maarten Grippeling van Brandweer Amsterdam-Amstelland. ‘Dat overleg gaat over veiligheid in brede zin, denk aan overlast, inbraak maar dus ook brandveiligheid. De gemeente heeft de regie in dit overleg en ook de woningbeheerder DUWO, politie en de Vrije Universiteit zijn betrokken.’

Eind vorig jaar zette de brandweer onder andere een van de woontorens van de Uilenstede campus in de rook, om studenten te laten ervaren hoe dat daadwerkelijk is. ‘Dat maakte wat los.

Er is een filmpje gemaakt van die dag, daarop hoor je studenten steeds zeggen: “Ik zie geen hand voor ogen!” Door dit soort acties leren wij bovendien de gebouwen beter kennen, het is voor ons ook leerzaam.’

De brandweer demonstreerde die dag in december 2016 ook de gevolgen van het blussen van een vlam in de pan met water.

Daarnaast zette de brandweer ook de zogeheten Coolbox in, een

Brand&Brandweer

heid volgens hen een verantwoordelijkheid is van iedereen. ‘Het is onze rol als brandweer hierin vooral te beïnvloeden via beïnvloeders, zodat de kennis over brandveiligheid bij de doelgroep terecht komt’, aldus Grippeling. ‘Daar gaat het immers om.’

Studenten moeten volgens hem voortdurend gewezen worden op de risico’s van brand. ‘Die worden onderschat. Dat zie je ook als we een brand simuleren. Het ervaren van rook zorgt voor de bewustwording. Brandrisico’s staan vaak niet op de agenda bij studenten, ze hebben wel wat anders aan hun hoofd. Maar in studentenhuizen staan de gangen en vluchtroutes vaak vol met spullen, fietsen, oud papier enzovoorts. De noodzaak van zulke levensechte oefeningen is daarom hoog. Nu het nieuwe jaar begonnen is zijn er weer veel nieuwe studenten bijgekomen. Daarom moet je de boodschap over brandveilig leven blijven herhalen. Daarin zit de kracht.’ ■

Sdu Uitgevers - nummer 10 oktober 2017

33

18 & 19 april 2018 Vliegveld Twenthe

‘Dé beurs voor de veiligheidssector’

• 50.000 m2 expoterrein • Dynamisch conferenceprogramma • Meer dan 200 exposanten

www.exporic.nl

Person eel & Organ isati e

Groot onderzoek naar mentale veerkracht bij brandweer De Rijksuniversiteit Groningen (RuG) voert de komende vijf jaar een groot onderzoek uit voor het IFV naar de mentale veerkracht bij meer dan vijfhonderd brandweerlieden uit elf regio’s.

Met het onderzoek willen Brandweer Nederland, het IFV en de RuG in kaart brengen welke risicofactoren en persoonskenmerken een rol spelen bij de mentale veerkracht van brandweerlieden. ‘We hopen dat het onderzoek ons een paar inzichten geeft waarmee we kunnen voorkomen dat mensen ziek worden’, vertelt Fred Heerink, portefeuillehouder Mens en Bedrijfsvoering van Brandweer Nederland.

Door JILDOU VISSER

M

iriam Lommen van de RuG voert het onderzoek uit. Eerder deed zij vergelijkbaar onderzoek bij Defensie en was zij betrokken bij een onderzoek bij de ambulancedienst in Engeland. In de zomer is ze gestart met een nulmeting. Daarmee wordt in kaart gebracht wat de huidige situatie is van de brandweerlieden die meedoen. De nulmeting bestaat uit een uur vragenlijsten invullen en een uur computertaken. ‘Met die twee dingen willen we in kaart brengen hoe de deelnemers scoren op risicofactoren, beschermingsfactoren en persoonskenmerken, maar ook hoe ze omgaan met gevoelens en situaties en hoe zij in hun omgeving sociale steun ervaren’, aldus Lommen. De computertest is er volgens de onderzoekster onder andere op gericht om te kijken hoe snel mensen angsten af kunnen leren. ‘Daarvoor moet je ze natuurlijk eerst een angst aanleren. Dat doen we door de deelnemers bijvoorbeeld beelden te laten zien die worden gevolgd door een harde schreeuw. Als je het beeld en de schreeuw maar vaak genoeg combineert, leert een deelnemer vanzelf een angst voor het beeld aan. Hij of zij zal dat ene beeld associëren met iets vervelends. Op het moment dat je stopt met de schreeuw, kun je kijken hoe lang het duurt voordat mensen die schreeuw niet meer verwachten en de nare associatie verdwijnt.’

Alle deelnemers worden vijf jaar lang gevolgd.

Ieder half jaar moeten ze een online vragenlijst invullen.

Lommen: ‘Daarmee willen we in kaart brengen hoe het op dat moment staat met hun mentale veerkracht Miriam Lommen en wat ze in de

Brand&Brandweer

voorgaande periode hebben meegemaakt. En ik ga ze een keer per jaar interviewen om dieper in te gaan op wat ze hebben meegemaakt en wat de impact daarvan was.’ De onderzoekster verwacht, afhankelijk van het aantal incidenten dat de deelnemers meemaken, over een paar jaar de eerste trends te kunnen ontdekken. ‘Na vijf jaar kunnen we echt iets zeggen over de resultaten. Hoe langer je mensen volgt, hoe betrouwbaarder de uitkomsten zijn.’

Heerink hoopt met de resultaten uit het onderzoek uiteindelijk te kunnen voorkomen dat brandweerlieden mentaal vastlopen.

‘Tot nu toe proberen we, met bijvoorbeeld het Steunpunt Brandweer, aan de achterkant de mentale veerkracht te repareren en problemen op te lossen. Het is natuurlijk veel mooier als we straks knoppen hebben waaraan we kunnen draaien om te voorkomen dat mensen vastlopen’, aldus Heerink. ‘Welke menskenmerken vormen een risicofactor? En hoe kunnen we mensen helpen om ze sterker te maken? Welke vaardigheden moeten we ze aanleren?

Ik hoop dat dit onderzoek ons straks een paar inzichten geeft die het makkelijker maken om programma’s en beleid te ontwikkelen waarmee we voorkomen dat mensen ziek worden. We hebben dan in ieder geval onderbouwde gespreksstof om met elkaar de juiste richting in te gaan.’ ■

Sdu Uitgevers - nummer 10 oktober 2017

35

Bran dweer Bu iten lan d

Leerzaam werkbezoek aan handcrew in Amerikaanse San Bernadino County Veiligheidsregio’s Twente en IJsselland werken sinds 2013 bij de bestrijding van natuurbranden in het team Handcrew Overijssel. Te voet en met bijvoorbeeld waterrugzakken van 20 liter en Pulaski’s (soort van bijlen) trekken ze de natuur in om de brand te bestrijden, zowel offensief als defensief. Adriaan ter Huurne van Brandweer Twente leerde deze wijze van brandbestrijding acht jaar geleden bij de regionale brandweer in het Amerikaanse San Bernadino County. ‘Sinds de oprichting van het team lopen we tegen een aantal vragen aan en willen wij graag doorontwikkelen. Ik had nog goede contacten bij het regionale korps en dus ben ik vijf weken daar naartoe geweest om van hen te leren.’

Door JILDOU VISSER

T

er Huurne vertrekt met een vooropgezet leerplan naar San Bernadino. Wat zijn de laatste ontwikkelingen daar op het gebied van natuurbrandbestrijding? Wat zijn de eisen waar de teams aan moeten voldoen? Met welke materialen werken zij nu? En hoe zijn de teams ingericht? ‘In San Bernadino begint het natuurbrandhoogseizoen in augustus. Door extreme droogte en harde orkaanachtige winden, kunnen daar in korte tijd grote natuurbranden van duizenden hectares ontstaan.

Helaas heb ik die in de weken dat ik er was, niet mogen meemaken. Wel mocht ik helpen om tien kleinere natuurbranden, de grootste was ongeveer 150 hectare, te bestrijden. Die was direct op mijn eerste dag bij het team. Daarna hebben ze een pyromaan opgepakt die in de periode ervoor veel branden had aangestoken.’

Indrukwekkend Een paar dagen nadat Ter Huurne in San Bernadino aankomt, wordt een brandweerman uit die plaats begraven. Elders in het land heeft hij tijdens nabluswerkzaamheden een boom op zijn hoofd gekregen en is als gevolg daarvan overleden. ‘Brandweerlieden die ergens in het land tijdens werkzaamheden overlijden, worden teruggevlogen naar de plaats waar ze vandaan komen. Op het vliegveld is hij door honderden brandweerlieden met een erehaag verwelkomd. Vervolgens zijn we in een stoet met ongeveer honderd brandweerwagens naar het mortuarium gereden. Zeer indrukwekkend’, aldus Ter Huurne. ‘Drie dagen later was de rouwdienst, enorm groots opgezet. Dat gaat gepaard met veel ceremonieel, veel speeches, muziek op bag pipes en het volkslied. In 2009 heb ik tijdens mijn stage daar ook een begrafenis meegemaakt.

Dat blijft veel indruk maken. Als je bij Amerikanen op bezoek bent, ben je een van hen. In die zin was dit ook een begrafenis van een collega.’

Gevangenen In de weken dat Ter Huurne in San Bernadino is, verblijft hij in het kamp met de 23 hancrewleden van het korps. Het kamp is in

36

nummer 10 oktober 2017 - Sdu Uitgevers

Adriaan ter Huurne in San Bernadino.

tweeën opgesplitst. In het eerste deel verblijven de brandweerlieden. In het tweede deel gevangenen. ‘Als zij succesvol meedraaien met de handcrew bij natuurbrandbestrijding, kunnen ze hun gevangenisstraf halveren’, vertelt Ter Huurne. ‘In de gevangenis moeten ze eerst een theorietoets maken, daarna krijgen ze een drie weken durende praktijkopleiding in het kamp. Bij grote natuurbranden ondersteunen zij de brandweerlieden en ze rukken als eerste team uit op het moment dat het handcrewteam van de brandweer niet aanwezig is.’

Brand&Brandweer

Bran dweer Bu iten lan d

Eisen In Amerika bestaan twee verschillende niveaus voor de handcrew teams. De eisen waar ze aan moeten voldoen zijn landelijk vastgelegd. De hotshots (niveau één), ook wel de elitegroepen genoemd, voldoen aan de hoogste eisen en zijn 365 dagen per jaar inzetbaar.

Voor de niveau twee handcrewteams zijn de eisen iets lager, maar ze doen in principe hetzelfde werk. Het verschil zit voor een groot deel in de mate waarin de brandweerlieden getraind zijn. Het team van San Bernadino County is nu nog van het tweede niveau, maar is bezig om een van de elitegroepen te worden. Ter Huurne: ‘Daar trainen ze hard voor. Bij grote natuurbranden kunnen ze maximaal drie weken achtereen inzetbaar zijn en ook spullen meesjouwen waarmee ze zichzelf in de basis tot maximaal 36 uur kunnen redden. Je moet dus alles bij je hebben, water, eten, kleding en een slaapzak. Dat zijn rugzakken met een inhoud van tussen de vijftien en twintig kilo. Met een beetje pech moet je soms enkele uren door de bergen lopen bij een temperatuur van ruim dertig graden voordat je überhaupt bij de brand bent. Dat is ontzettend zwaar. Ik heb me kapot gezweet.’

De eisen waaraan het niveau twee team moet voldoen heeft Ter Huurne mee naar Nederland genomen, evenals een organisatiediagram. De Handcrew Overijssel bestaat uit zeventig oproepbare vrijwillige brandweercollega’s. ‘In de praktijk kunnen wij werken met minimaal zestien en maximaal twintig personen in één team.

Komen er meer collega’s op, dan werken wij met twee teams.

Bij brand kan het team soms in kleinere groepen uiteen. Samen met de leden van het korps in San Bernadino County ben ik gaan kijken welke functies in zo’n kleiner team moeten zitten. Volgens dit diagram zou bij een team van vier of vijf mensen in ieder geval een bevelvoerder moeten zitten. Een kleiner team van twee of drie brandweerlieden kan prima onder leiding staan van een manschap. Tot nu toe deden we het maar net hoe het op dat moment uitkwam, daar wil ik nu meer structuur in aanbrengen. Bovendien hebben ze in Amerika mooie tabellen waarin staat aangegeven hoeveel meters stoplijn één persoon kan maken per type vegetatie, maar ook wat een handcrew van twintig personen kan. Dat biedt ons veel meer houvast in wat we kunnen en hoe we kunnen inzetten, ook richting onze collega’s in het land.’

Materialen De materialen die in San Bernadino worden gebruikt zijn volgens Ter Huurne vergelijkbaar met die in Nederland worden gebruikt.

‘Zij hebben daarvan een doorontwikkeling gemaakt. De bijlen die zij gebruiken om in de grond een stoplijn te maken zijn aan de kop verzwaard. Dit maakt het makkelijker om door de vegetatie heen te komen’, legt hij uit. ‘Daarnaast gebruiken wij ook bladblazers om vuur uit te blazen of juist om het vuur aan te maken bij het tegenbranden. Die gebruiken zij niet, dus dat hebben ze van ons geleerd.’

Voorbranden In San Bernadino ontdekt Ter Huurne dat zoveel meer mogelijk is met de tactiek voorbranden dan tot nu toe in Nederland wordt gedaan. Bij voorbranden wordt een stuk natuur gecontroleerd in brand gestoken, zodat de vegetatie wegbrandt en een stoplijn kan worden gecreëerd. ‘We zijn in Nederland veel te bang om dat toe te passen. In Amerika zetten ze het zelfs in bij het nablussen.

Bij een van de branden waar ik ben ingezet, stak het grondvuur de vegetatie steeds weer aan en laaide het continu op. We heb-

Brand&Brandweer

Het handcrew team in San Bernadino maakt een stoplijn om de natuurbrand tegen te kunnen houden.

ben toen de vegetatie in brand gestoken, zodat de bovengrondse brandstof weg is en je je kunt concentreren op de vuurkernen onder de grond. Dat scheelt veel werk en tijd. Op dat moment realiseerde ik me dat wij deze methode ook hadden kunnen inzetten bij een natuurbrand in Valkenswaard eerder dit jaar. Dan waren we een stuk sneller klaar geweest’, aldus Ter Huurne. ‘De brandweerlieden daar beschikken over meer technieken op het gebied van voorbranden. Per techniek is goed in kaart gebracht hoeveel mensen ervoor nodig zijn en welke veiligheidsmaatregelen moeten worden genomen. Ieder team mag zelf beslissen of het nodig is om simpele kleine stukjes natuur weg te branden. Gaat het om complexere stukken, dan beslist een OvD of een HOvD. Ze zijn daarin minder streng dan wij hier in Nederland.’

In de vijf weken in San Bernadino heeft Ter Huurne veel geleerd.

‘Nu is het zaak om alle kennis die ik daar heb opgedaan binnen ons team goed weg te zetten, zodat we er als organisatie breder van kunnen leren en de Handcrew Overijssel beter kunnen neerzetten.’ ■

Sdu Uitgevers - nummer 10 oktober 2017

37

Vakbekwaamh ei d

Vaardigheidstoetsen reëel en met aandacht voor nieuwe ontwikkelingen

Bij de finale in de klasse Oppervlakteredding moeten de teams onder andere een reddng eigen personeel uitvoeren.

Het seizoen van de vaardigheidstoetsen van het Algemeen Brandweer Wedstrijd Comité (ABWC) zit erop. Meer dan zeshonderd teams hebben meegedaan in vier verschillende klassen. Het was een mooi seizoen, volgens voorzitter Jan van Amerongen. In de toetsen heeft de organisatie zoveel mogelijk geprobeerd aandacht te hebben voor nieuwe ontwikkelingen, nieuwe risico’s en reële scenario’s. Hoewel de evaluatie nog moet plaatsvinden, durft Van Amerongen ook alvast vooruit te blikken naar het volgende seizoen.

Door JILDOU VISSER Fotografie ABWC

E

én van de verbeteringen die dit seizoen volgens de voorzitter van het ABWC is doorgevoerd, is het geven van feedback. ‘Alle juryleden hebben daar een training voor gevolgd. De feedback wordt nu ook direct na afloop van de inzet gegeven, zodat het bij de deelnemer ook nog vers in het geheugen ligt. Daardoor leren deelnemers beter van wat ze goed en minder goed hebben gedaan.’ Hoe de juryleden zelf terugkijken op het seizoen, durft Van Amerongen nog niet te zeggen. ‘Op 4 november gaan we met alle juryleden en coördinatoren evalueren om te kijken wat goed ging en wat we richting volgend seizoen nog moeten verbeteren.’

De vaardigheidstoetsen zijn dit jaar nog gespeeld in vier klassen, maar als het aan Van Amerongen ligt komen daar in de komende 38

nummer 10 oktober 2017 - Sdu Uitgevers

jaren nieuwe klassen bij. ‘We moeten meegaan met de tijd. We zien in het land dat steeds vaker gebruik wordt gemaakt van o-bundels. Wellicht wordt het tijd dat we die klassen ook introduceren. En ik zou de klasse Oppervlakteredding verder willen uitbouwen. Die klasse is nu nog klein, terwijl veel korpsen in het land een oppervlaktereddingsteam hebben.’

Daarnaast wil het ABWC proberen om voor komend seizoen al een koppeling met de ELO te maken. ‘De vaardigheidstoetsen zijn een mooie rapportage van wat iemand kan. Op dit moment telt het nog niet in alle regio’s mee in de vakbekwaamheid van een brandweerman of -vrouw. Dat is zonde. Zowel brandweerlieden als regio’s kunnen er meer voordeel uithalen als dat wel kan’, aldus Van Amerongen. ‘De gesprekken daarover lopen nog, dus of het voor het komende seizoen al lukt, weet ik niet. We doen ons best. Maar we gaan in november eerst terugblikken en dit seizoen evalueren, voordat we nu al te ver op de muziek vooruit lopen.’

Brand&Brandweer

Vakbekwaamh ei d

Bij de finale in de klasse Oppervlakteredding moet een drenkeling worden gereanimeerd.

Klasse Oppervlakteredding: Maurik De post Maurik uit Veiligheidsregio Gelderland-Zuid deed dit jaar voor de derde keer mee in de klasse Oppervlakteredding.

In de finale streden ze tegen teams waarvan ze eerder verloren.

‘Het was zeker spannend’, blikt bevelvoerder Henry de Goei van het team terug. ‘Alle zes teams waren in de finale aan elkaar gewaagd.’

De overwinning is volgens De Goei niet alleen een overwinning van de zes teamleden, maar van de hele post. ‘De rest van de postleden hebben speciaal nog een oefening voor ons uitgezet, zodat we ons optimaal konden voorbereiden op de wedstrijd. In die oefening hebben we extra gelet op de punten die we tijdens de voorrondes hebben geleerd. Je krijgt iedere ronde feedback waar je iets mee kunt, maar je ziet ook weleens handigheidjes bij andere teams die je zelf ook kunt toepassen. Zo legden wij voorheen bij het terugtrekken altijd de touwen op de wal, maar we zagen dat andere teams ze direct oprolden. Dat doen wij nu ook, want het je laat dan direct een schone werkplek achter en hebt niet te maken met knopen in de touwen. De vaardigheidstoetsen zijn voor ons naast erg leuk, dus ook erg leerzaam.’

De finale was hectisch, laat De Goei weten. Het scenario is dat een oppervlakteredder van de brandweer in touwen verstrikt is geraakt en moet worden gered. Daarnaast is iemand op een boot in nood, want hij zit met staalkabels om zijn pols vast, er is iemand die de toppen van zijn vingers eraf heeft gezaagd en er moet iemand worden gereanimeerd. Voor de bevelvoerder is het dan zaak om eerst een overzicht van de situatie te krijgen

Brand&Brandweer

en prioriteiten te stellen. De Goei besluit om eerst de oppervlakteredder, het eigen personeel, veilig te stellen, dan in te zetten op de reanimatie, vervolgens de meneer die zijn vingertoppen eraf heeft gezaagd te helpen en tot slot de man met de staalkabels los te maken. ‘Je moest goed op elkaar ingespeeld zijn om dit scenario tot een goed einde te brengen’, vertelt De Goei. ‘Als bevelvoerder ben je bezig de inzet te coördineren, maar je moet ook continu contact houden met je manschappen. Zij geven je de informatie waarmee je iets moet. De jongens zijn m’n ogen en m’n oren. Daarnaast moest ik de OvD briefen en continu op de hoogte stellen. Dat liep gesmeerd. Na de inzet hadden we ook allemaal een positief gevoel, maar als je dan bij andere teams gaat kijken en ziet dat zij dingen anders doen, ga je toch twijfelen.’ Na de gespeelde finale is het wachten. ‘Je vraagt je dan nog weleens af wat de jury precies wil zien.’ Als het tijd is voor de prijsuitreiking is De Goei op van de zenuwen. ‘Je bent met zes bevelvoerders en iedere keer als een naam genoemd wordt, hoop je dat het niet die van jouw team is. Bij iedere naam viel er weer een team af. En dan sta je er nog maar met z’n tweeën. De blijdschap daarna toen bekend was dat we hadden gewonnen is niet te omschrijven. We hadden een live-verbinding met de collega’s op de kazerne, zodat zij ook mee konden genieten. Het is een teamprestatie van ons hele korps. Zij hebben ons iedere keer zo gesteund. Dat heb je ook nodig. Bij thuiskomst op de kazerne stond een groot comité ons op te wachten, collega’s, familie, kinderen. Iedereen was er Samen hebben we nog een groot feest gevierd.’

Sdu Uitgevers - nummer 10 oktober 2017

39

Vakbekwaamh ei d

FB_fotobijschrift zwart linkslijnend

Klasse 112: Linschoten De post Linschoten uit Veiligheidsregio Utrecht speelt al sinds de oprichting in 1950 mee met de vaardigheidstoetsen, maar wist nog nooit te winnen. Daar is dit jaar verandering in gekomen.

Nadat de ploeg alle voorrondes won, ging het ook in de finale met de prijs naar huis. ‘Natuurlijk hoop je na alle gewonnen voorrondes ook op een overwinning in de finale. Maar we wisten ook dat de organisatie zou komen met een uitdagend incident. Je moet presteren’, vertelt Leon Bos, bevelvoerder van het team.

In de finale krijgen de teams een ingewikkeld scenario voorgeschoteld. Aanrijdend weten ze alleen dat het gaat om een ongeval met beknelling waarbij een auto en een vrachtwagen zijn betrokken. Ter plaatse zien ze dat het incident een stuk ingewikkelder

is. Een vrachtwagen is achteruit gereden, tegen een kraan aan waarna een stalen plaat uit de kraan is gevallen. Die is vervolgens op het been van een slachtoffer gevallen en tegen een auto aan. De auto rijdt op CNG en lekt gas. ‘We moesten eerst onze prioriteiten scherp hebben. Veilig werken staat altijd voorop, dus we hebben eerst met een explosiegevaarmeter de gasconcentratie gemeten, vervolgens de kraan van de CNG tank dichtgedraaid en toen pas het slachtoffer gered’, vertelt Bos. ‘Voor ons ploeg was dit de eerste keer dat we te maken kregen met een voertuig op CNG. Ook in de dagelijkse praktijk hebben we dat nog nooit meegemaakt. Door dit soort nieuwe risico’s in de vaardigheidstoetsen aan bod te laten komen, leer je er echt van. Je neemt iedere inzet mee in je vakbekwaamheidsrugzak.’

Na de inzet krijgen de teams direct feedback. Een meerwaarde, vindt Bos. ‘Hierdoor krijg je echt inzicht in hoe je het hebt gedaan.

Dat helpt om ervan te leren. Bovendien kun je de beslissingen die je tijdens de inzet hebt genomen, motiveren.’ De bevelvoerder concludeert zelf dat als hij de inzet over zou mogen doen, hij meer aandacht zou hebben voor het multidisciplinaire optreden.

Na de eigen inzet kijkt de ploeg nog twee wedstrijden van andere teams. ‘Daarna kun je wel een beetje inschatten of je nog meedoet voor de prijzen. Dat was het geval, maar het blijft tot het laatste moment spannend’, aldus Bos. Bij de prijsuitreiking zijn ook de andere brandweerlieden van de post uit Linschoten en de families aanwezig. De organisatie vertelt dan eerst het scenario en hoe volgens hen ingezet had moeten worden. ‘Toen reageerde een aantal teams al richting ons dat wij weleens zouden kunnen winnen.

Toen eindelijk bekend werd dat we hadden gewonnen, ging het dak eraf. Het was een grote ontlading met confetti en champagne.

Er valt dan zo’n spanning van je af. Het was ook erg emotioneel’, vertelt Bos. ‘Bij de kazerne zijn we onthaald met een dweilorkest en een boog van waterstralen. Zo’n honderd man stonden ons op te wachten. Het was een groot feest.’ ■

FB_fotobijschrift zwart linkslijnend

40

nummer 10 oktober 2017 - Sdu Uitgevers

Brand&Brandweer

Een goed inkomen bij arbeidsongeschiktheid?

Zó geregeld!

U zet zich in voor onze veiligheid. Bij een brand of in een crisissituatie. En preventief door het beoordelen van overheidsplannen op veiligheid en met het oog voor milieu. Verantwoordelijk en risicovol werk. Belangrijk dat u goed voor uzelf zorgt. Want als u uit de running raakt, heeft dat veel impact. Ook op uw inkomen. Dat kan afzakken tot bijstandsniveau! Voorkom geldzorgen met dé arbeidsongeschiktheidsverzekering speciaal voor iedereen die werkt bij de brandweer.

Uw voordelen  Altijd verzekerd van minstens 70% inkomen tot uw AOW-leeftijd

 U blijft bij arbeidsongeschiktheid pensioen opbouwen

 Minimaal 20% premiekorting via uw werkgever

 Geen medische vragen als u zich aanmeldt binnen 6 maanden na indiensttreding

 Sluit perfect aan op de WIA, uw cao en pensioenregeling

Wacht niet te lang, u hebt het zó geregeld!

Bereken uw premie op: www.loyalis.nl/brandweer

40 jaa r

‘In veertig jaar tijd is het vak snel veranderd’ Brand&Brandweer bestaat dit jaar veertig jaar en dat vieren we met een reeks verhalen. Daarin kijken we vier decennia terug én vooruit.

Deze keer met oudgediende Jos Zwinkels en nieuweling Shayron Jones uit Veiligheidsregio Haaglanden.

vakblad voor brandweer, hulpverlening en rampenbestrijding

Jos Zwinkels, vrijwilliger bij Brandweer Haaglanden: Hoe zag het brandweerkorps er veertig jaar geleden uit?

‘Ik zat toen nog in Naaldwijk. We hadden een kleine groep van ongeveer vijftien man, allemaal ondernemers. In die tijd kende iedereen uit het dorp elkaar. Als we uitrukten droegen we een soort oliepak, een broek met bretels en een jas met brandweerknopen, handschoenen en een helm met een mooie koperen kam.

Die poetsten we regelmatig, want dat ding moest wel glimmen natuurlijk. In hoeverre onze uitrukkleding echt brandwerend was, weet ik niet. We hadden een Mercedes busje, met daarachter een aanhangwagen met een pomp. De pomp konden we er in die tijd nog handmatig afhalen, want we konden niet overal met de auto komen. We konden hem dan per boot verder vervoeren. Sindsdien is het vak snel veranderd.’

negentig procent van de gevallen zonder iets te doen weer terug naar de kazerne.’

In welk opzicht is het brandweervak het meeste veranderd?

‘Er zijn meer taken bijgekomen. Ongevallen met gevaarlijke stoffen kenden we vroeger nog niet. In de beginjaren kwamen ook technische hulpverleningsinzetten nog niet voor. Ik kan me nog herinneren dat we bij de eerste verkeersongevallen met een koevoet en schroevendraaier probeerden wat te doen. Als de deur van de auto dan open was, trokken we het slachtoffer er zo uit.

Echt thv-gereedschap kregen we pas na een jaar of tien. Dat was een hydraulische schaar. Die eerste exemplaren zijn nog niet te vergelijken met die van nu. Alles is nu veel professioneler.’

In hoeverre kunt u zich uw eerste brandweeropleiding herinneren?

‘Een winter lang moesten we iedere week een avond op cursus, naar de kazerne in Delft. Wat we daar precies hebben geleerd, kan ik me niet herinneren. Ik weet nog wel dat we in die tijd op dinsdagavond de oefenavond hadden. De oefeningen bedachten we zelf, om de beurt zetten we die uit. Was het een avond slecht weer? Dan gingen we ook weleens een avond binnen zitten kaarten.’

Wat is de grootste verandering die u bij de brandweer heeft meegemaakt?

‘Ik denk dat dat de overgang van de gemeentelijke brandweer naar de veiligheidsregio is geweest. Alles is nu overgeorganiseerd.

Vroeger waren we in het korps Naaldwijk veel autonomer, we konden zelf over dingen beslissen. Dat is niet meer zo. Daarnaast zijn ook de branden veranderd. Branden zijn vaak sneller groter dan vroeger. Bovendien hebben we veel meer alarmeringen. Ik denk weleens dat mensen vroeger zelfredzamer waren. Mensen bellen tegenwoordig sneller als er iets is en we rijden met twee TS’en naar een woningbrand terwijl één TS het vaak wel af kan. En dan zijn er nog de OMS alarmeringen. We hebben zoveel gebouwen met een automatisch meldsysteem in ons verzorgingsgebied.

Grofweg kun je misschien wel stellen dat vroeger van de dertien tot vijftien meldingen daadwerkelijk brand was. Nu kun je in 42

nummer 10 oktober 2017 - Sdu Uitgevers

Jos Zwinkels, vrijwilliger bij Brandweer Haaglanden

Brand&Brandweer

40 jaar

Welke inzet is u in al die jaren het beste bijgebleven?

‘Mijn allereerste uitruk. Vroeger moest je een paar weken met de oefenavond meelopen en daarna kreeg je een pak en een pieper en mocht je mee op de uitruk. Dat was toen nog een pieper met een gesproken melding. Eerst hoorde je een aantal piepen en daarna werd je verteld waar je heen moest en wat er aan de hand was. Mijn eerste inzet was een aardige brand in een verenigingsgebouw. Toen had ik ineens een straal in mijn handen. De inzet bij de grote scheepsbrand in Scheveningen in 2014 was trouwens ook een bijzondere.’

Wat kan de nieuwe garde van u leren?

‘Ik weet het niet. Wij hebben natuurlijk meer ervaring, in die zin probeer je ze weleens te sturen en tips te geven. We kunnen ook van hen leren. Zij krijgen tijdens de opleiding technieken aangeleerd die makkelijker zijn dan hoe wij het tot nu toe deden. Als je daarvoor open staat ben je nooit te oud om te leren.’

Hoe lang blijft u nog bij de brandweer?

‘Zo lang ik word goedgekeurd. De keuringseisen liegen er niet om tegenwoordig, maar ik blijf ervoor gaan. Al merk ik wel dat de leeftijd steeds meer mee gaat spelen.’

Shayron Jones, sinds mei aspirant Manschap A bij Brandweer Haaglanden: Hoe ben je bij de brandweer terechtgekomen?

‘Ik werkte bij de Stichting Sleutelen met Jongeren. Een aantal rijke heren organiseerde iedere week een liefdadigheidsavond en daar werden wij voor uitgenodigd. Eén van hen was ambassadeur voor de brandweer. Hij kwam eigenlijk manschappen werven. Ik raakte met hem in gesprek en de functie leek me direct erg leuk. Ik had

er nooit eerder over nagedacht om bij de brandweer te gaan, de manier waarop hij erover sprak motiveerde en inspireerde me en dus heb ik gesolliciteerd.’

Wat vind je van de opleiding?

‘Sinds mei loop ik stage bij de operationele dienst van de kazerne in Rijswijk. Elke dienst is weer anders, dat maakt het werk zo leuk.

Je weet nooit wat je vooraf kan verwachten.’

Wat kun je leren van de oude garde?

‘Veel. Zij hebben de ervaring. We kunnen echt wat leren van de tips en tops die ze ons meegeven. De nabesprekingen na een oefenavond of een incident zijn zeker voor ons leerzaam. Als je daarnaar luistert en er iets mee probeert te doen, kun je groeien in het vak.’

In hoeverre hoop je de veertig jaar bij de brandweer vol te maken?

‘Ik ben nu 23 jaar en kan in eerste instantie twintig jaar in de repressieve dienst bij Brandweer Haaglanden. Daarna zien we wel verder. Ik heb echt nog geen idee wat ik daarna wil gaan doen.’

Hoe denk je dat de brandweer er over veertig jaar uitziet?

‘Ik denk dat we over veertig jaar nog steeds branden blussen en auto’s openknippen, maar misschien worden we tegen die tijd daarbij wel ondersteund door robots. Ik denk niet dat die het helemaal van ons over gaan nemen. En de risico’s zullen ongetwijfeld veranderen. Ik denk dat we meer te maken krijgen met hoogbouw en met tunnels.’

Shayron Jones is sinds mei aspirant Manschap A bij Brandweer Haaglanden.

Brand&Brandweer

Sdu Uitgevers - nummer 10 oktober 2017

43

gespot i n de markt

Sentaz rust Groningse OvD-voertuigen uit met tactiele navigatie

Sentaz heeft vijf OvD-voertuigen van Brandweer Groningen uitgerust met tactiele navigatie. Tactiele navigatie bestaat uit een matje met zes trilmotoren dat is ingebouwd in de stoel van de chauffeur en is aangesloten op de navigatie software.

De chauffeur voelt navigatie-instructies

Nieuwbouw voor P&G

en hoeft hierdoor minder op het navigatiescherm te kijken. Ogen en oren blijven vrij voor het verkeer en mobilofoon contact. Dit maakt het rijden veiliger. In TNO onderzoek is aangetoond dat de mentale belasting afneemt en de reactietijd wordt verkort.

De aanschaf van vijf systemen volgde na een succesvolle pilot waaruit bleek dat chauffeurs meer rust ervaren tijdens het rijden en navigatie instructies intuïtief ervaren. Brandweer Groningen is met tactiele navigatie finalist voor de Jan van der Heydenprijs. Richard Lubben legt tijdens het Brandweercongres tactiele navigatie uit en geeft een demonstratie.

Kijk voor meer informatie over tactiele navigatie op www.sentaz.com.

Volgend jaar wordt het nieuwe pand van P&G aan de Rondgang in Gameren gerealiseerd. P&G Safety is in 2005 opgericht.

Al meer dan 1400 bedrijven vertrouwden de zorg en een brandveilig bedrijf toe aan de deskundige handen van P&G Safety.

P&G Safety zet een compleet registratiesysteem op poten. ‘Wij maken inzichtelijk welke maatregelen een bedrijf al heeft genomen, welke middelen er zijn aangeschaft, tegen welke investering en in hoeverre die kostenpost al afgeschreven is.

Wij keuren de brandblussers, noodverlichtingen en rookmelders in heel Nederland.

Naast controle van brandblusmiddelen bieden wij ook nog complete brandmeldinstallaties, camera-installaties en inbraak-installaties aan. Ook verzorgen we BHV opleidingen en herhalingen en bieden 24/7/365 dagen per jaar service.’

Roughneck “First-responder” door OPH De Roughneck OPH is een multifunctionele reddingsboot/blusboot die door de geïntegreerde blusinrichting verschillende branden kan bestrijden. Ophardt Maritim heeft deze boot gebouwd op basis van aluminium en uitgerust met een hogedruk brandblussysteem. Ophardt Maritim is gespecialiseerd in aluminiumbewerking voor de nautische sector.

De brandweerboot is uitgerust met een speciale hogedruk brandblussysteem. De roestvrijstalen ééntrapspomp in verbinding met een spuitsysteem, produceert een vacuüm/ holle straal met de hoogste efficiëntie. In het waterkanon zijn twee mondstukken geïnstalleerd die een spuitcapaciteit hebben van 3000 liter bij 10 bar en 1000 liter bij 30 bar. De waterstraal heeft een bereik van meer dan 100 meter. Vanuit het stuurhuis kan het waterkanon hydraulisch worden bediend middels een joystick en kan het kanon worden gekanteld en 360° gedraaid. Ook is er een digitaal besturingssysteem dat stabiliseert tegen het deinen van de boot. De vereiste hoeveelheid water wordt aangezogen achter de boot en grof gefilterd.

Onder het stuurhuis bevindt zich het hydraulisch systeem. Als aandrijving is een volledig verzonken aluminium Scheepsdiesel van Steyr uit Oostenrijk geïnstalleerd. Het 170 kW schaalbaar systeem dient niet alleen om de hogedrukpomp aan te drijven, maar kan ook worden gebruikt voor verschillende hydraulische systemen.

Veel gerelateerde taken van de blus- en reddingswerken kunnen zo worden verwezenlijkt vanaf het water.

Ophardt Precision Hull (OPH) - De basis van de veelzijdige boot De brandweerboot is gebaseerd op de gepatenteerde modulaire 44

nummer 10 oktober 2017 - Sdu Uitgevers

Ophardt romp, de zogenaamde “OPH” (Ophardt Precision Hull), die in de scheepswerf Duisburg OP SHIPP Module® in serie vervaardigd wordt. Het OPH-chassis bestaat uit Zeewaterbestendig Aluminium in 8 mm wanddikte, geproduceerd volgens het Modulaire-Principe.

Alle onderdelen van het modulaire platform zijn CAD-gebouwd, berekend, vervaardigd en volgens de hoogste normen getest. Naast de maximale veiligheid zijn optimale vaareigenschappen en duurzaamheid gegarandeerd. Het eindproduct wordt vervolgens just in time aan scheepswerven in binnen- en buitenland geleverd die zich dan kunnen concentreren op het afwerken van de binnen- en buitenkant. De brandweerboot kan op basis van de OPH-chassis > 50 kt behalen.

Kijk voor meer informatie op www.ophardt-maritim.de

Brand&Brandweer

B&B REGISTER

B&B Brand&Brandweer

vakblad voor brandweer, hulpverlening en rampenbestrijding

Vaste adverteerders (contract­ houders) worden gratis in één rubriek opgenomen voor een heel jaar. Heeft u ook interesse, stuur dan uw gegevens naar het aangegeven adres, zie bon.

Adviesbureau Brandpreventie

Droogkasten & reinigingsmachines

Floriaan B.V. Postbus 220 5300 AE Zaltbommel Tel. 0418 573800 Fax 0418 573801 info@floriaan.nl www.floriaan.nl

Laundry b.v.

Industrieweg 10 Postbus 7015 3286 ZG Klaaswaal Tel. 0186 572900 Fax 0186 573210 laundry@laundry.nl www.laundry.nl

Waar kunt u terecht voor producten en diensten?

Voor meer informatie kunt u contact opnemen met Advertentieverkoop: I.S.-acquisitie, tel. 06-23700323, www.is-acquisitie.com

Hulpverlenings­gereedschappen

Verhuur & Brandweerpersoneel

Holmatro Rescue Equipment Postbus 33 4940 AA Raamsdonkveer Tel. 0162 589200 Fax 0162 522482 www.holmatro.com

RegioSafe Fire & Rescue B.V. Nieuwe Schaft 9/B 3991 AS Houten Tel. 030 6704815 info@regiosafe.nl www.regiosafe.com

Multidisciplinair Vakbekwaamheids-centrum

Brandveiligheid Geboorde brandputten P&G Safety Burgerstraat 26 5311 CX Gameren Tel. 0418 561761 info@pengsafety.nl www.PenGsafety.nl

Raaijmakers Bronbemaling Erfstraat 8 5408 SJ Volkel-Uden Tel. 0413 273065 Fax 0413 274190 info@raaijmakersbronbemaling.nl www.raaijmakersbronbemaling.nl

Traning Base Weeze GmbH & Co.KG Flughafenring 16 47652 Weeze Deutschland Tel. +49(0) 2837 665 630 Fax +49(0) 2837 665 631 www.trainingbaseweeze.com

Ook wij willen opgenomen worden als bedrijf!

Stuurt u mij vrijblijvend informatie over hoe mijn product of dienstverlening vermeld kan worden in deze rubriek.

Bedrijf/organisatie Postadres Postcode/woonplaats Telefoonnummer Faxnummer Gewenste rubrieken

o per rubriek, per uitgave € 45,o per rubriek heel jaar (10 uitgaven) € 355,Prijzen exclusief BTW Datum

Handtekening

B&B Brand&Brandweer

U kunt deze bon inscannen en mailen naar: info@is-acquisitie.com.

Voor deze en andere advertentiemogelijkheden in B&B, Ambulancezorg, Brandweer-, GHOR- en Veiligheidsregio-almanak e.a.: I.S.-Acquisitie, tel. 06-23700323, www.is-acquisitie.com

Brand&Brandweer

Sdu Uitgevers - nummer 10 oktober 2017

45

Brandweer redt jongeheer uit halterschijf De brandweer in de Duitse stad Worms is half september gealarmeerd voor een ongetwijfeld pijnlijke inzet.

Een ongelukkige krachtpatser had een halterschijf van 2,5 kilo aan zijn geslachtsdeel gehangen en was daarin klem komen te zitten.

Toen het de artsen in het ziekenhuis niet lukte om de penis te bevrijden, is de brandweer gealarmeerd. De brandweerlieden zijn ruim drie uren in de weer geweest om de halterschijf te verwijderen.

Bron: ad.nl

BRAND&BRANDWEER Brand&Brandweer is het vakblad voor brandweer, hulpverlening en rampenbestrijding, en het communicatiemagazine van Brandweer Nederland.

REDACTIE-ADRES

Sdu Klantenservice, Postbus 20014, 2500 EA Den Haag, tel. (070) 378 98 80, fax (070) 378 97 83, e-mail: sdu@sdu.nl, www.sdu.nl/brandweer

Brand&Brandweer t.a.v. redactiesecretariaat Brand&Brandweer, Postbus 20025, 2500 EA Den Haag, tel. (058) 2160862, e-mail: brand&brandweer@sdu.nl

Vanwege de aard van de uitgave, gaat Sdu uit van een zakelijke overeenkomst; deze overeenkomst valt onder het algemene verbintenissenrecht.

Oktober 2017 - nummer 10 jaargang 41

REDACTIE

Ing. Stephan J.M. Wevers, commandant brandweer Twente (voorzitter redactie) Drs. Albert-Jan van Maren, brandweer Gelderland-Midden Frans van der Veen, brandweer Gooi en Vechtstreek Marcel van Galen, hoofd risicobeheersing Veiligheidsregio Zaanstreek-Waterland Frank Huizinga, woordvoerder Brandweer Nederland Lucas de Lange, Vernieuwde repressie Veiligheidsregio Haaglanden Gerard Bouwmeester, vrijwilliger Veiligheidsregio Utrecht EINDREDACTIE

Jildou Visser e-mail: info@jildouvisser.nl AAN DIT NUMMER WERKTEN MEE

Marcel van Galen, Ginopress, Brandweer Zuid-Holland Zuid, Patrick van Gerner, Jeffrey Koper, Casper Ferwerda, Brandweer Vlieland, Brandweer Terschelling, Brandweer Ameland, Ellen Schat, Veiligheidsregio Utrecht, IFV, Adriaan ter Huurne, ABWC, Marco van der Leest.

ONTWERP EN OPMAAK

SD Communicatie, Rotterdam DRUK

Wilco BV - Amersfoort UITGEVER

Lijst van adverteerders eRIC 34 Instituut Fysieke Veiligheid 4 Interspiro BV C4 Laundry BV 4 Letas Stickerservice 4 Loyalis 41 Mercedes Benz Nederland BV 22 P&G Safety 4 P2000 Alarmeringsystemen C2 Raaijmakers en Zn Bronbemaling BV 4 RAI Amsterdam B.V. C3 Respond bijsluiter Sentaz B.V. 4 Sdu Uitgevers 4, 30 Training Base Weeze GmbH&Co Water Rescue Equipment Training WRET

46

nummer 10 oktober 2017 - Sdu Uitgevers

ABONNEMENTEN

Opgave van abonnementen en adres-wijzigingen:

Sdu Uitgevers: Roel W. Roos Postbus 20025, 2500 EA Den Haag, e-mail: r.roos@sdu.nl BLADMANAGEMENT

drs. Karel Frijters Postbus 20025, 2500 EA Den Haag, e-mail: k.frijters@sdu.nl ADVERTENTIE-ACQUISITIE

Tarieven, reserverings- en sluitingsdata voor (combinatie)advertenties in B&B, Ambulancezorg, Brandweer-, GHOR- en Veiligheidsregio-almanak e.a. op aanvraag beschikbaar bij: I.S.-Acquisitie, tel. 06-23700323, e-mail: info@is-acquisistie.com www. is-acquisistie.com Aanlevering van advertentiemateriaal bij loap@sdu.nl SLUITINGSDATA ADVERTENTIES EN BIJSLUITERS 2016

nummer Nr. 11 Nr. 12

verschijning sluiting 04-11 10-10 02-12 07-11

TERMIJN VAN ANNULERING:

6 weken voor verschijningsdatum

Het abonnement op Brand&Brandweer (10 nummers) kost 92 euro excl. BTW (97,52 euro incl. BTW). Deze prijs is inclusief verzendkosten.

Prijs los nummer: 10 euro (incl. BTW).

Prijs online-abonnement los: 76 euro excl.

BTW (92,72 euro incl. BTW).

Een abonnement op B&B geeft tevens toegang tot B&B-digitaal via www.brandenbrandweer.nl en de Sdu Tijdschriften App (STapp). Inlogcodes worden schriftelijk aan abonnees verstrekt.

Een abonnement geldt voor een jaar en wordt automatisch met een jaar verlengd, tenzij uiterlijk twee maanden voor het verstrijken van het abonnementsjaar schriftelijk wordt opgezegd bij Sdu Klantenservice (zie adres hierboven).

Wilt u reageren op een artikel, of een onderwerp/artikel aandragen voor publicatie in B&B, neem dan contact op met de redactie via brand&brandweer@sdu.nl.

De redactie houdt zich het recht voor artikelen in te korten dan wel journalistiek aan te passen. Š Sdu Uitgevers 2017 Alle rechten voorbehouden. Alle auteursrechten en databankrechten ten aanzien van deze uitgave worden uitdrukkelijk voorbehouden. Deze rechten berusten bij Sdu Uitgevers bv. Behoudens de in of krachtens de Auteurswet gestelde uitzonderingen, mag niets uit deze uitgave worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand of openbaar gemaakt in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieÍn, opnamen of enige andere manier, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever.

Op al onze producten zijn onze leveringsvoorwaarden van toepassing. Zie hiervoor onze website www.sdu.nl Persoonsgegevens worden bewerkt voor de uitvoering van de (abonnements)overeenkomst en om u van informatie te voorzien over Sdu Uitgevers bv en andere zorgvuldig geselecteerde bedrijven. Indien u geen prijs stelt op deze informatie, kunt u dit schriftelijk melden bij Sdu Klantenservice.

Hoewel aan de totstandkoming van deze uitgave de uiterste zorg is besteed, aanvaarden auteurs, redacteuren en uitgever geen aansprakelijkheid voor eventuele fouten of onvolkomenheden.

ISSN 01656-4675

Termijn van inzending:

3 weken voor verschijningsdatum

Brand&Brandweer

creating new insights for a secure world

Hoe ziet het nieuwe beveiligen eruit?

Amsterdam Security Expo (voorheen SSA) is de grootste vakbeurs voor beveiliging en (brand)veiligheid in de Benelux.

De toegenomen complexiteit van oplossingen en verhoogde veiligheidsrisico’s vragen om een nieuwe benadering. Op de eerste editie van de Amsterdam Security Expo staan de laatste ontwikkelingen en innovaties extra

in de schijnwerper in het InnovationLAB. Ook zijn er vier nieuwe specials: Cyber Security, Public Safety, Smart Buildings en Fire Protection.

Registreer gratis met code ASE810012 amsterdamsecurity.com/expo

Gelijktijdig vindt Amsterdam Security Convention plaats, het nieuwe netwerk en kennis event met focus op eindgebruikers van security oplossingen. Actuele fysieke en cyber security bedreigingen worden in filmscenarios gepresenteerd en afgewisseld met keynotes, seminars en ronde tafel discussies.

VAK-0004_Advertentie_190x140.indd 2

07-09-17 13:11

nkel.se

Reddingsgreep maakt het redden van een drager Reddingsgreep maakt hetin nood mogelijk redden van een drager in nood mogelijk

Lichaamsgevormde Lichaamsgevormde schouderbanden enschouderbanden heupriem en optimale heupriem voor voor optimale gewichtsverdeling engewichtsverdeling comfort en comfort

Verplaatsbare Verplaatsbare aansluitingspunten aansluitingspunten voor accessoires voor accessoires

Heupriem enen schouderbanden Heupriem schouderbanden bewegen onafhankelijk bewegen onafhankelijkvan van elkaar voor maximale elkaar voor maximalemobiliteit mobiliteit

Sneldrogende Sneldrogende Kevlar-riemen Kevlar-riemen

Snelkoppeling Snelkoppeling voor reduceereenheid, voor reduceereenheid, geen gereedschap geen gereedschap nodig nodig

Grootte is gemakkelijk aan te Grootte is gemakkelijk aan te passen, zelfs bij het dragen van passen, zelfs bij het dragen van het draagstel het draagstel

™ De Incurve De Incurve™SCBA SCBA

Draag het het voor voor uw Draag uw gezondheid, gezondheid, niet alleen alleen voor niet voor de de veiligheid veiligheid Lang na het verlaten van een brandhaard kunnen brandweerlieden worden blootgesteld Lang het en verlaten van een brandhaard worden blootgesteld aan na giftige kankerverwekkende stoffenkunnen die hun brandweerlieden persoonlijke beschermingsmiddelen aan giftige en kankerverwekkende stoffen die hun persoonlijketebeschermingsmiddelen besmetten.

Om het risico van langdurige gezondheidsproblemen verminderen hebben we een SCBA voorlangdurige alle cilindertypes, met een minimumteaan textiel waardoor besmetten.

Omontwikkeld het risico van gezondheidsproblemen verminderen hebben heteen minder voorvoor verontreiniging en gemakkelijker schoon teaan maken is. Als een we SCBAgevoelig ontwikkeld alle cilindertypes, met een minimum textiel waardoor toegevoegde bonus:voor het isverontreiniging waarschijnlijk 'senwerelds meest comfortabele draagstel. het minder gevoelig gemakkelijker schoon te maken is. Als een toegevoegde bonus: het is waarschijnlijk 's werelds meest comfortabele draagstel.

interspiro.com

interspiro.com