Bb201711

november 2017

• De gevaarsaspecten van zonnepanelen • Trots, tevredenheid en kritische noten bij belevingsonderzoek • Dromen, doen en doorzetten bij het Brandweercongres vakblad voor brandweer, hulpverlening en rampenbestrijding

Succesvolle redding bij grote brand Roosendaal

B&B Brand&Brandweer

www.brandenbrandweer.nl

11 jaargang 41

PreCom

Next Generation Pagers

Met PreCom kan eerder actie worden ondernomen, is de betrouwbaarheid van directe inzet van vrijwilligers beter gegarandeerd en wordt de efficiëntie van een alarmering verhoogd.

PreCom Pager Next Generation is sneller en efficiënter én heeft meer functies dan de huidige generatie alarm ontvangers.

Met een druk op de knop bevestigt de ontvanger na een alarm direct zijn beschikbaarheid. Het systeem waarschuwt bij onderbezetting en schaalt automatisch op waar nodig.

Bovendien geeft PreCom een helder overzicht wie wanneer beschikbaar is.

Dankzij de ingebouwde kalender met aan- en afwezigheidsfunctie kan onderbezetting tijdig worden voorkomen.

PreCom als totaal oplossing heeft zich reeds over meerdere jaren succesvol bewezen.

el derde m on 0 PreCo ging P200 n a v r e v

• Realtime terugkoppelen van beschikbaarheid; • via agenda op pager beschikbaarheid opgeven; • mobiele applicaties voor Android / iPhone / Windows Phone • door een druk op de knop ad-hoc beschikbaarheid afmelden; • beschikbaarheidsinformatie op IP67 pager via PreCom berichtgeving; • LCD kazerne bezetting en opkomst display; • meldkamer applicatie; • gevanceerd beschikbaarheid systeem.

Wilt u meer informatie? Kijk op onze website www.p2000shop.nl of bel 013-21 34 104. We helpen u graag.

P2000 Alarmeringsystemen B.V. De Waterlaat 15, Postbus 15, 5571MZ Bergeijk 5563ZG Westerhoven Nederland Tel : +31 13 2134104

www.p2000shop.nl E-mail: info@p2000shop.nl Fax: +31 13 7113018

INHOUD

nummer 11 november 2017

Coverstory 10

31

Slachtoffer gered bij grote brand in centrum Roosendaal

De regering heeft het regeerakkoord gepresenteerd. In document is een bescheiden rol voor de brandweer weggelegd. Er komt meer geld voor de inzet van vrijwilligers.

Bij een grote brand in het oude centrum van Roosendaal moeten de ingezette brandweerlieden alles op alles zetten om een van de slachtoffers levend uit het pand te halen. Het is een spannende en intensieve inzet.

32

Artikelen 14

17

37

Spanning is grootste gevaarsaspect bij beschadigde zonnepanelen

Campagnes Brandpreventieweken groot succes Veiligheidsregio’s ontwikkelden creatieve en doeltreffende acties tijdens de Nationale Brandpreventieweken. Waar de ene regio zich voornamelijk richtte op basisschoolleerlingen en senioren, namen andere regio’s jonge ouders als belangrijkste doelgroep.

27

Les na transformatorbrand: 3D-vloeistofbranden blussen met poeder en schuim De bedrijfsbrandweer van Tata Steel, Brandweer Schiphol en eenheden van Veiligheidsregio Kennemerland zijn samen ingezet bij een transformatorbrand op het terrein van Tata Steel. Het is een unieke inzet met de nodige leerpunten.

Zonnepanelen brengen bij brand specifieke aandachtspunten met zich mee. Waar moet je op letten? Wat zijn de gevaren? En hoe kun je voorkomen dat de panelen zonne-energie blijven opwekken?

20

Het brandweercongres: droomvlucht door een rode wereld Dromers, doeners, doorzetters was dit jaar het thema van het Brandweercongres. Het waren twee dagen met inspirerende presentaties en een vol en gevarieerd workshopprogramma.

Het belevingsonderzoek: trots, tevredenheid en kritische noten Brandweerlieden zijn trots op hun vak. De eigen vakbekwaamheid en die van collega’s wordt positief beoordeeld. En er wordt een kloof ervaren tussen bestuurders en managers aan de ene kant en de werkvloer aan de andere kant. Stephan Wevers en Marcel Dokter over de uitkomsten van het belevingsonderzoek.

Het regeerakkoord: meer geld voor inzet vrijwilligers

Europese kennisuitwisseling over terrorismegevolgbestrijding Van mentale weerbaarheid tot de brandweerinzet in hot, warm en cold zones, de restdekking en de geleerde lessen uit eerdere aanslagen.

Experts uit twaalf Europese landen hebben kennis en ervaring uitgewisseld over het brandweeroptreden na een terroristische aanslag.

Rubrieken 5 6 23 40 42

Van de redactie Actueel Brandweer Nederland Onder de Helm 40 jaar

Op de cover: Bij een grote brand in het centrum van Roosendaal weten de ingezette brandweerlieden in de vroege ochtend van 18 oktober een slachtoffer uit het pand te redden.

Fotografie: Christian Traets.

Brand&Brandweer

Sdu Uitgevers - nummer 11 november 2017

3

Ik ben er als het nodig is Dat verwacht ik ook van mijn zorgverzekeraar.

ctieve Dé colle ering zek zorgver de voor eer. brandw IZA is er al 65 jaar voor de mensen die ons land besturen en veilig houden.

Dus ook voor voor iedereen die vrijwillig of professioneel bij de brandweer werkt. Met collectiviteitskorting en ruime vergoedingen: Uitgebreide vergoeding voor de fysio Vergoeding van de ‘Leefstijlcheck’ Korting voor je hele gezin

Meer weten? Bel: 0900 - 8036

www.iza.nl/collectief

VAN DE REDACTI E

Waar krijg jij energie van?

H

accu dan de stroombron van het huis. Het is nu nog prijzig en weinig rendabel, maar het vraagt van ons ongetwijfeld een extra check om zeker te weten dat alle elektriciteit van een woning is uitgeschakeld. Ook een brandende accupakket zal ons kunnen verrassen.

Dit voorwoord gaat niet over de fysieke en mentale fit-for-the-job.

Het zijn de veranderingen op het gebied van energie die leiden tot de vraag: waar krijg jij energie van? Het wordt wat mij betreft de vraag die we de komende jaren stellen aan bezitters van auto’s en gebouwen die we spreken bij het voorkomen en bestrijden van incidenten.

Een blik in de verre toekomst is een aantal weken geleden door TenneT en de Gasunie gepresenteerd. Deze bedrijven hebben het toekomstplan om windenergie al op zee om te zetten in waterstof. Een brandbaar gas is tenslotte makkelijker en goedkoper op te slaan en te transporteren dan elektriciteit. In een bijzin werd genoemd dat overbodige aardgasleidingen kunnen worden gebruikt voor transport.

et zou een goede vraag kunnen zijn om te zorgen voor een gezond lichaam en een frisse geest. Wie goed wil presteren bij het voorkomen en bestrijden van incidenten kan natuurlijk niet zonder gezonde bronnen van energie. Voeding, sport en ontspanning zijn onderwerpen die we steeds belangrijker vinden om ons werk goed te doen.

Wanneer je de afgelopen edities van dit vakblad en de krant er nog eens bij pakt wordt het snel duidelijk: de wereld van de energievoorziening is volop in beweging. In de zomerspecial van Brand&Brandweer lazen we al over voertuigen aangedreven door CNG, waterstof of elektriciteit. Wanneer deze voertuigen bij ongevallen zijn betrokken vraagt dat om een passende en soms nieuwe aanpak. Er wordt op veel plekken binnen de brandweer in Nederland hard gewerkt en hard samengewerkt om te zorgen dat ons optreden actueel is en aansluit bij de nieuwe soorten energie.

Een ding is duidelijk, ‘waar krijg jij energie van?’ is een vraag die tot onze nieuwe standaard bij hulpverlening van voertuigen gaat horen. En ja, het antwoord kan natuurlijk ook uit een Mobiele Data Terminal komen.

Natuurlijk zijn veel van deze ontwikkelingen nog toekomstmuziek, maar ze roepen nu al veel vragen op. Er zal de komende jaren nog veel nieuwe installatietechniek worden ontwikkeld voor we ergens halverwege deze eeuw wonen in een Nederland zonder aardgas. Vandaag en dichter bij huis vragen deze ontwikkelingen om een blik naar buiten om goed weten wat er speelt in ons vakgebied en in ons verzorgingsgebied. Het is ook een reden om te blijven lezen in dit vakblad waarin we informatie en ervaringen delen. Brand&Brandweer volgt de ontwikkelingen op het gebied van voertuigen en woningen op de voet. Dat geeft ons dan weer energie.

Lucas de Lange

De vraag waar de energie vandaan komt gaan we de komende jaren steeds vaker stellen aan de bouwers en bewoners van woningen en andere gebouwen. Het nieuwe regeerakkoord bevestigt een verandering die al een tijd zichtbaar is. Langzaam maar zeker wordt duidelijk dat Nederland is begonnen met het afscheid nemen van aardgas als de energiebron voor gebouwen. Sinds 2010 zijn er in ons land al meerdere woonwijken gebouwd waar zonder aardgas wordt gekookt en verwarmd. De nieuwe en vertrouwde technieken zoals warmte-koudeopslag, biogas, warmtenetten, wijkverwarming of volledig elektrisch koken en stoken hebben de rol van aardgas overgenomen.

Mij lijken de zelfvoorzienende woningen (nul-op-de-meter) een aandachtspunt.

Dit zijn woningen waarbij de energie niet alleen wordt opgewekt maar ook wordt opgeslagen. Dat lijkt toekomstmuziek maar verschillende aanbieders leveren sinds kort grote accupacks waarmee de elektriciteit die met zonnepanelen wordt opgewekt, kan worden opgeslagen. Op bewolkte en donkere momenten is de

Brand&Brandweer

Sdu Uitgevers - nummer 11 november 2017

5

ACTU E EL

Fotografie: Ad Hupkes, Brandweer Nederland

Tactiele navigatie wint Jan van der Heydenprijs Veiligheidsregio Groningen heeft met het project Tactiele navigatie de Jan van der Heydenprijs gewonnen. Tactiele navigatie is een nieuwe techniek waarbij de brandweerchauffeur aanwijzingen ontvangt via trillingen in de stoel. Daardoor houdt de chauffeur meer aandacht voor het verkeer. Brandweer Nederland reikt de Jan van der Heydenprijs ieder jaar uit aan de regio met het meest innovatieve brandweeridee van Nederland.

De andere genomineerden waren het Informatiehuis van Brandweer Twente en het reinigen en drogen van de uitrukhelm van Brandweer AmsterdamAmstelland.

Dode brand Diemen door samenloop van factoren Brandstichting, een zeer heftige brand, een drukgolf die de deur naar het centrale trappenhuis open heeft gedrukt, een ontbrekend ontruimingsplan en geen gemeenschappelijk beeld van de situatie tussen de bevelvoerders en de Officier van Dienst, hebben er samen toe geleid dat bij de brand in een studentenflat in Diemen op 19 juli één dodelijk slachtoffer is gevallen. Het is onduidelijk of het slachtoffer nog had geleefd als de brandweer verder had verkend dan tot en met de zevende etage. Dat blijkt uit onderzoek van het IFV naar deze brand en de inzet van de brandweer.

met alle andere brandweermedewerkers. Ik zal ervoor zorgen dat er extra aandacht wordt besteed aan het belang van gezamenlijke beeldvorming en communicatie.’

‘Het IFV heeft uitvoerig, grondig en zorgvuldig onderzoek verricht naar deze brand. Het rapport is helder, scherp en kritisch’, aldus Leen Schaap, regionaal commandant van Brandweer AmsterdamAmstelland op de website van de regio. ‘Hoewel het IFV concludeert dat de brandbestrijding goed is verlopen, stelt zij dat het ontbrak aan een goede gemeenschappelijke beeldvorming tussen de leidinggevenden tijdens de brand waardoor er niet verder dan de zevende verdieping is verkend en ontruimd. Het IFV merkt daarbij op dat zij niet kan beoordelen of de brandweer, als er wel verder was verkend en ontruimd, het slachtoffer had gevonden voor het moment van overlijden. We nemen de conclusies van de onderzoekers van het IFV zeer serieus. Samenwerking en communicatie is een belangrijk onderdeel tijdens het bestrijden van een brand, het is van belang dat er tijd wordt genomen om een gezamenlijk beeld te vormen. Het rapport zal worden besproken met de betrokken leidinggevenden, betrokken ploegen en vervolgens 6

nummer 11 november 2017 - Sdu Uitgevers

Brand&Brandweer

Actueel

Casuïstiek uit brandonderzoek, trends om van te leren De Teams Brandonderzoek en kennisregisseurs uit de regio’s hebben samen met de Brandweeracademie en Brandweer Nederland negentien casussen verzameld voor het derde deel van Casuïstiek uit brandonderzoek, trends om van te leren. In dit casuïstiekboek staan naast de casussen ook een rode draad van thema’s, trends en leerpunten.

Uit de beschreven casussen worden zes trends benoemd. Eén daarvan is dat de rookverspreiding een belangrijke rol speelt in de ontwikkeling van het incident, de aanpak en de bijbehorende dilemma’s en dat de rookverspreiding veel groter is dan dat op basis van huidige kennis en ervaring werd verwacht. Preventieve voorzieningen blijken vaak onvoldoende om rookverspreiding tegen te gaan.

De tweede trend is dat nauwelijks bewust gebruik wordt gemaakt van de aanwezige preventieve voorzieningen. Dit kan komen door de onbekendheid met de voorzieningen. De derde trend is dat normale appartementencomplexen preventief niet of nauwelijks zijn ingericht op de huisvesting van minder zelfredzamen. Deze situatie komt steeds vaker voor, concluderen de onderzoekers.

Andere trends die in de publicatie worden beschreven zijn dat bevelvoerders en OvD’s steeds vaker voor het dilemma van ontruimen of redden versus blussen komen te staan. Dat bijzondere brandontwikkeling steeds vaker voorkomt en ook zal blijven veranderen. De laatste trend is dat alle casussen leerpunten voor de brandbestrijding bevatten.

App helpt verkenningseenheden bij incident gevaarlijke stoffen Brandweer Groningen neemt begin november de app LiveRecon in gebruik.

Deze app helpt verkenningseenheden van de brandweer bij een incident met gevaarlijke stoffen om een sneller beeld te krijgen van de situatie.

Kay Slagman van LiveOP overhandigde de eerste iPad met de applicatie aan Roelf Knoop, regionaal brandweercommandant van Veiligheidsregio Groningen.

In de app kunnen de coördinatoren en verkenners snel nauwkeurige en betrouwbare informatie delen, zodat adequaat kan worden gehandeld. Voorheen werd informatie via de portofoon doorgegeven. Dit was

Brand&Brandweer

tijdrovend en foutgevoelig. De app moet ervoor zorgen dat dit sneller, gebruiksvriendelijker en nauwkeuriger gebeurt.

De eerste versie van de app is tot stand gekomen door een samen-

werking met studenten van de Hanzehogeschool en brandweerlieden uit Friesland en Drenthe.

Daarna heeft LiveOP in samenwerking met de gebruikers uit Friesland, Groningen en Drenthe de ideeën omgezet naar een compleet werkende app, LiveRecon.

Sinds begin 2017 is met de app geoefend en getest. Hierdoor kon deze steeds verder worden verbeterd en kan hij nu in gebruik genomen worden.

Sdu Uitgevers - nummer 11 november 2017

7

ACTU E EL

Fotografie: Jeffrey Koper

Brandweer Nederland start gezondheidsmonitor

De vakgroep Arbeidsveiligheid van Brandweer Nederland start het project Monitoring gezondheid bij de brandweer. Eén van de speerpunten van dit project wordt de registratie van blootstelling aan gevaarlijke stoffen in relatie tot beroepsziekten. ‘Om samen gezond oud te worden is het van belang om arbeidsgerelateerde gezondheidsklachten zo vroeg mogelijk op te sporen, de blootstelling aan stoffen die schadelijk kunnen zijn voor de gezondheid vast te leggen en preventieve interventies in te zetten om ziekte te voorkomen’, aldus Esther Lieben, portefeuillehouder van Brandweer Nederland.

Aan het einde van het project, in juni 2018, wordt een rapportage opgeleverd met voorstellen voor het opzetten van een eenduidig gestructureerd gezondheidsmonitoringsysteem. Ook wordt bekeken hoe preventief arbeidsgezond-

heidskundig onderzoek verbeterd kan worden en hoe individuele data kunnen worden verzameld en geregistreerd zodat de brandweer zelf data kan analyseren.

Tot slot onderzoekt de brandweer hoe de registratie van blootstelling aan gevaar-

lijke stoffen en eventeel andere risicofactoren kan plaatsvinden en op welke wijze de data gekoppeld kan worden aan data afkomstig uit het monitoringsonderzoek.

Voor dit project wordt een begeleidingscommissie samengesteld die advies geeft over de gekozen aanpak. De commissie bestaat uit vertegenwoordigers van vakbonden, een lid van de Raad van Brandweercommandanten, de lector Brandweerkunde, informatiemanagers van het IFV en vertegenwoordigers vanuit de Inspectie SZW.

Zeeland opent pop-upstore veiligheid Veiligheidsregio Zeeland heeft een pop-up store over (brand)veiligheid in de Vlissingse binnenstad geopend. In de pop-up store is een huis nagemaakt. In zes kamers krijgen bezoekers op interactieve wijze uitleg over hoe ze brand kunnen voorkomen, wat ze moeten doen als er brand is en hoe ze zich

8

nummer 11 november 2017 - Sdu Uitgevers

kunnen voorbereiden op andere gevaren in Zeeland. Door middel van nieuwe technieken, zoals virtual reality, kunnen bezoekers bovendien ervaren hoe het is om in een brandend huis te staan.

In de pop-up store kunnen bezoekers gericht vragen stellen aan een van de

aanwezige brandweerlieden. Daarnaast worden er allerlei informatieve filmpjes vertoond en worden er foto’s en voorwerpen uit brandonderzoek getoond.

Ook groepen, zoals basisschoolklassen of ouderenverenigingen, kunnen de voorlichtingswinkel bezoeken.

Brand&Brandweer

Actueel

Fotografie: Ginopress

Waarschuwing ‘bij brand geen lift gebruiken’ geldt niet voor senioren ‘Een lift is bij brand in een seniorencomplex vaak de meest veilige en enige vluchtweg voor een oudere die niet in staat is om zelfstandig via de trap te vluchten’, aldus René Hagen, lector brandpreventie bij de Brandweeracademie en voorzitter van de Nationale Brandpreventieweken. ‘We moeten daarom serieus overwegen om liften wél te gebruiken bij het vluchten bij brand. Dit is op korte termijn waarschijnlijk de oplossingsrichting voor de ontvluchtingsproblematiek bij ouderen in seniorencomplexen.’

Hagen start de discussie over het gebruik van liften als vluchtmogelijkheid in het kader van de start van de Nationale Brandpreventieweken. Met name senioren lopen een verhoogd risico om slachtoffer te worden van een fatale woningbrand. Zij zijn maar liefst 2,7 keer zo vaak slachtoffer van brand dan andere leeftijdsgroepen. Hagen: ‘Stel, je bent slecht ter been en er is brand in het appartementencomplex waar je woont. Je vlucht met een rollator via de aangegeven vluchtweg. Bij de trap kom je niet verder. De kans dat jij jezelf met een lift in veiligheid brengt, is in dat geval vele malen groter dan dat je bovenaan de trap wacht op hulp. Een lift is dan een betere optie om jezelf in veiligheid te brengen.’

Hagen stelt dat bestaande liften, eventueel met een beperkte aanpassing zoals bijvoorbeeld een noodstroomaccu, goed te gebruiken zijn bij het vluchten door ouderen. ‘Dan zijn de alternatieven om de trap te gebruiken of bij voorbaat niet vluchten, slechtere opties. Er moet snel onderzoek komen naar het op korte termijn kunnen gebruiken van de vluchtmogelijkheden van bestaande liften. Natuurlijk zullen we daarbij ook overwegen of we als brandweer onze eigen manier van werken als het gaat om gebruik maken van liften in dergelijke gebouwen moeten aanpassen. Doel blijft altijd hoe ouderen zo goed mogelijk geholpen kunnen worden door de juiste voorzieningen of indien noodzakelijk door de brandweer.’

Brand&Brandweer

Sdu Uitgevers - nummer 11 november 2017

9

bran d van de maan d

Persoon gered bij grote brand in centrum Roosendaal

In de oude binnenstad van Roosendaal breekt in de vroege ochtend van 18 oktober brand uit in een woning boven een restaurant. Ter plaatse blijken nog twee personen in het pand aanwezig te zijn. De eerste is bezig met een bluspoging. De tweede treffen de brandweerlieden op zolder aan, voorbij de brandhaard. Door een snelle inzet wordt het slachtoffer gevonden en levend uit het pand gehaald.

10

nummer 11 november 2017 - Sdu Uitgevers

Brand&Brandweer

bran d van de maan d

De vlammen slaan uit de ramen van de eerste verdieping. Het slachtoffer is dan nog binnen.

Brand&Brandweer

Sdu Uitgevers - nummer 11 november 2017

11

bran d van de maan d

Door de uitslaande brand hebben de dakgoten vlamgevat.

Door Jildou Visser fotografie christian traets

M

anschap één Stijn Timmermans en eerste bevelvoerder Arno de Jong worden die ochtend om 6.05 uur gealarmeerd voor een binnenbrand in de Raadhuisstraat. ‘Terwijl we van de slaapkamer naar de remise renden, schaalde de centralist al op naar middelbrand met een hoogwerker. Dan weet je dat het een serieuze melding is’, aldus Timmermans. ‘Aan het adres zag ik dat het ging om een pand in de oude binnenstad. Dat zijn vaak diepe panden met veel vuurlast en de bereikbaarheid is lastig. Aanrijdend hoorde ik dat het ging om een Grieks restaurant. Over slachtoffers was toen nog niets bekend, maar ik had een raar onderbuikgevoel’, vult De Jong aan. Terwijl de eerste bevelvoerder de centralist uitvraagt, hangen de manschappen hun ademlucht om, doen hun masker en helm op en zetten de warmtebeeldcamera aan. Timmermans: ‘We maakten ons echt klaar om direct te kunnen handelen.’

Slachtoffers Ter plaatse ziet De Jong een aantal paniekerige mensen.

‘Jongens kom op nou’, roept hij nog naar zijn manschappen terwijl zij uitstappen. ‘Hij spoorde ons echt aan. Dat gaf ons het signaal dat het echt iets serieus was’, vertelt Timmermans. De Jong: ‘De aanwezige personen smeekten ons om naar binnen te gaan. Er zouden nog twee personen in het pand aanwezig zijn. De agenten bevestigden dat verhaal.’ Op dat moment slaan de vlammen al uit de ramen op de eerste verdieping en schaalt De Jong op naar grote brand. De bevelvoerder besluit dat de manschappen zo snel mogelijk naar binnen moeten, zonder volledige verkenning en

12

nummer 11 november 2017 - Sdu Uitgevers

met dekking van één straal hoge druk. ‘Dit soort momenten kun je veel trainen en oefenen, maar in de praktijk gaat het altijd anders. We hadden geen tijd te verliezen. Als er nog iemand op de eerste verdieping was, dan zou diegene het zeker niet overleven als wij een buitenverkenning gingen doen.’ De Jong besluit dat hij samen met Timmermans en de nummer twee naar binnen gaat om een goed beeld te kunnen vormen. De nummers drie en vier volgen iets later. Binnen treffen ze op de begane grond een van de bewoners aan. Hij staat met de slang van een brandslanghaspel bij de trapopgang water naar boven te spuiten. ‘Ik was enigszins verbaasd, maar ben daarna direct door naar boven gerend. De nummers drie en vier hebben hem later mee naar buiten genomen. Beneden hing een beetje rook en het was er iets warmer.

Halverwege de trap hing dichte rook en werd het bloedheet’, beschrijft Timmermans. In de kamer direct rechts na de trap woedt een hevige brand die is overgeslagen naar de overloop. De nummer twee zet eerst in op het terugdringen van de brand op de overloop met de straal hoge druk. Dat lukt. ‘Ik ben met de bevelvoerder met de warmtebeeldcamera de vertrekken gaan verkennen, op zoek naar het slachtoffer. In iedere kamer moesten we ons opnieuw oriënteren. Het waren stuk voor stuk kleine kamers vol meubilair. Vergelijk het met studentenkamers. In iedere kamer woonde en sliep iemand. We wisten dat er een trap naar zolder was, maar die vinden was nog even lastig. Tot ik de bevelvoerder ineens “slachtoffer!” hoorde roepen. Bovenaan de trap zag hij twee benen liggen. Het slachtoffer ademde nog, maar was buiten bewustzijn. De nummers drie en vier kwamen toen ook net boven’, vertelt Timmermans. ‘Ik heb de benen gepakt en zij het bovenlichaam. Samen hebben we het slachtoffer de trap afgetild.

Mijn collega had toen gelukkig de brand teruggedrongen in de

Brand&Brandweer

bran d van de maan d

Brandonderzoek Nadat de brand volledig is geblust, doet het Team Brandonderzoek onderzoek naar de brandoorzaak.

Zij concluderen dat de brand is ontstaan in een elektrisch apparaat dat tussen de ramen heeft gestaan.

Hier hing een televisie aan de wand, eronder stond een glazen tafel met een dvd-speler en een PlayStation.

De onderzoekers concluderen dat er vermoedelijk kleding overheen heeft gelegen waardoor de ventilatieopening is afgesloten en het apparaat zijn warmte niet kwijt kon.

Hier is uiteindelijk zoveel warmte ontstaan dat dit is gaan ontbranden.

Vervolgens heeft de brand zich door de hoge vuurlast in de kamer, met onder andere twee matrassen, snel kunnen ontwikkelen.

Na de redding zijn de manschappen van de eerste TS al snel afgelost.

kamer, waardoor we via de overloop direct naar beneden konden.

Via de zij-ingang wilden we zo snel mogelijk naar buiten. Dat was nog even spannend, want bij het laatste stukje vielen brandende stukken plafond naar beneden.’ De drie brandweerlieden weten het slachtoffer buiten te krijgen. Timmermans rent daarna zo snel mogelijk weer naar binnen. ‘Mijn collega was nog binnen.

Normaal gesproken laten we nooit iemand alleen.’ De Jong is op dat moment ook buiten en draagt het slachtoffer over naar de bemanning van de tweede TS. Daarnaast verifieert hij of echt alle slachtoffers uit het pand zijn. Dat blijkt het geval. ‘Dat was een opluchting. Direct na aankomst lieten omstanders weten dat twee personen binnen waren, ik vreesde dus voor nog een slachtoffer.

Gelukkig viel dat mee.’ Inmiddels is ook Officier van Dienst (OvD) Martien Kats ter plaatse gekomen. ‘Ik heb de eerste bevelvoerder gevraagd hoe het met zijn manschappen was. Ik zag dat de inzet indruk had gemaakt. De grootste vlammen waren er toen af. Met de drie bevelvoerders heb ik mijn beeld compleet gemaakt. We hadden op dat moment alle drie het idee dat de brand bijna onder controle was.’

Aflossing Timmermans is boven bij zijn collega aangekomen als hij via de porto hoort dat er geen slachtoffers meer binnen zijn. Hij concentreert zich dan samen met zijn collega op de brandbestrijding. ‘De brand was toen voor een groot deel onder controle. Het zat met name nog tussen de plafonddelen en in het vertrek waren nog kleine brandhaarden. Veel kon ik binnen niet meer doen, want ik had niet veel druk meer in mijn ademluchttoestel.’ Een paar minuten later worden beide manschappen afgelost. Buiten wachten ze in verband met het schoon werken even met het afkoppelen

Brand&Brandweer

van de ademlucht. Timmermans: ‘Dat lukte bij mij niet zo lang dit keer. M’n fles was echt leeg.’ De Jong leidt dan boven de bemanning van de tweede en derde TS nog rond. Hij laat ze zien wat nog moet worden gedaan en waar ze rekening mee moeten houden.

De brand woedt dan voornamelijk nog tussen het plafond op de eerste verdieping en de vloer op de tweede verdieping. ‘Zij zijn de vloeren en de plafonds gaan slopen. Na de overdracht hebben wij onze spullen gepakt en zijn teruggekeerd naar de kazerne’, vertelt De Jong. Als de brand bijna uit lijkt stuurt Kats de derde bevelvoerder naar binnen. ‘Ik wilde weten hoe de stand van zaken binnen was en heb hem na zijn ronde gevraagd of er een reden was om geen brand meester te geven. Die was er niet en dus heb ik rond 9.00 uur het sein gegeven. Een uur later heb ik volledig afgeschaald.’

Leerpunten Hoewel de eenheden kunnen terugkijken op een geslaagde inzet, hebben ze wel enkele leerpunten. ‘Op de opleiding en bij oefeningen leren we slachtoffers in de Rautekgreep vast te pakken en zo te verplaatsen. Bij deze inzet heb ik ervaren dat het in de praktijk niet altijd zo werkt’, aldus Timmermans. ‘Een slachtoffer in deze staat kun je alleen verplaatsen door hem bij z’n armen en benen te pakken en op te tillen. Daar moeten we straks ook op oefenen.’

Twee dagen na de brand is de bemanning van de eerste TS nog even teruggeweest in het pand. De Jong: ‘Om een gezamenlijk beeld te krijgen, was het goed nog even te kijken. Wat me opviel is dat we heel goed konden zien welke deuren tijdens de brand open waren en welke dicht. De ruimtes waarvan de deuren gesloten zijn gebleven hadden tachtig procent minder schade. Een gesloten deur heeft dus echt nut.’ ■

Sdu Uitgevers - nummer 11 november 2017

13

Person eel & Org an isati e

Het belevingsonderzoek: trots, tevredenheid en kritische noten Brandweerlieden zijn trots op hun vak. De eigen vakbekwaamheid en die van collega’s wordt positief beoordeeld. En er wordt een kloof ervaren tussen bestuurders en managers aan de ene kant en de werkvloer in de kazerne aan de andere kant. Dit zijn enkele uitkomsten van het belevingsonderzoek dat in opdracht van het Veiligheidsberaad is uitgevoerd. In totaal hebben negenduizend brandweerlieden de vragenlijst ingevuld.

Door JILDOU VISSER Fotografie Ginopress

H

et belevingsonderzoek bestaat uit twee delen, een landelijk beeld en 25 regionale beelden. De belangrijkste uitkomst is volgens Stephan Wevers, voorzitter van Brandweer Nederland, en Marcel Dokter, voorzitter van de Vakvereniging Brandweer Vrijwilligers (VBV), dat 92% van alle brandweerlieden trots is brandweerman of -vrouw te zijn. 93% van de respondenten geeft aan dat zij het werk bij de brandweer een voldoende geven en 88% van alle brandweerlieden gaat met plezier naar het werk. ‘Daarnaast voelt een ruime meerderheid zich veilig binnen onze organisatie en vindt dat het 14

nummer 11 november 2017 - Sdu Uitgevers

werk goed te combineren is met het privéleven. Dat zijn mooie uitkomsten’, vindt Wevers. ‘Natuurlijk willen we het liefst op alle onderdelen achten en negens scoren, maar dat is niet reëel. Er komen ook punten uit het onderzoek die beter kunnen. Daarover gaan we het met elkaar hebben. Dit betekent wat mij betreft dat wij zoals altijd de verbinding opzoeken, en ik hoop dat de andere partijen dit samen met ons willen doen in plaats van de polarisatie te zoeken. Onze repressieve collega’s hebben meegedaan aan dit onderzoek. We moeten nu de klus samen afmaken door het gesprek aan te gaan en duiding te geven aan de resultaten en vooral om verbeterstappen te zetten.’ Afgezien van het hoge aantal brandweerlieden dat trots is op het beroep, is Dokter minder positief over de uitkomsten. ‘Deze resultaten bevestigen de

Brand&Brandweer

Person eel & Organ isati e

uitkomsten van de onderzoeken die eerder door politieke partijen en actualiteitenprogramma’s zijn gedaan. ‘De afstand tussen de werkvloer en het management wordt als te groot ervaren, de zorg dat repressie minder centraal staat wordt breed uitgesproken, brandweerlieden maken zich zorgen dat brandveilig leven wordt gebruikt als reden om de opkomsttijd ruimer te nemen en vrijwel niemand vindt dat met variabele voertuigbezetting de kwaliteit van de hulpverlening verbetert. Ik hoop dat deze problemen nu wel worden herkend en erkend.’

‘Dit onderzoek geeft goede input voor die gesprekken’ Wevers erkent dat er nog werk aan de winkel is. ‘Wij nemen de signalen serieus. Het onderzoek biedt een schat aan waardevolle informatie over zaken die goed gaan en die we verder gaan ontwikkelen. Elk korps heeft hier zelf ook werk in te doen. Ik vind het belangrijk dat dit niet zomaar een actieprogramma is en dat we over de uitkomsten in gesprek blijven. Het landelijke beeld en de regiobeelden hebben een achtergrond. Er zijn de afgelopen jaren veel reorganisaties en bezuinigingen geweest, die bepalen mede hoe mensen dit onderzoek hebben ingevuld. Het is belangrijk om die aspecten mee te wegen in de duiding van de resultaten.’

Mens in organisatie Eén van de aspecten die duidelijk uit het onderzoek naar voren komt, is dat de brandweer de afgelopen jaren een proces van schaalvergroting heeft doorgemaakt. Dit heeft geleid tot het anders organiseren en beleggen van taken. Aan de ene kant is er waardering voor de professionalisering die daaruit voortkomt, aan de andere kant leidt het tot formalisering en bureaucratisering. ‘Voorheen was er meer ruimte om het eigen werk zelf in te delen. Door de regionalisering zijn veel zaken gecentraliseerd.

Om de organisatie neer te zetten gebeurt dat vaak strak. Een natuurlijke reactie zou kunnen zijn om, nu de organisatie staat, weer een stukje te decentraliseren en posten meer zeggenschap over hun eigen zaken terug te geven’, aldus Wevers. ‘Er is afstand tussen het management en de werkvloer, maar dat is ook bij andere grote organisaties in Nederland het geval. Je kunt je afvragen of het erg is dat er afstand is. De ploegchef en postcommandant worden hoog gewaardeerd. Zij voeren nog steeds 95% van het werk voor de post uit. Die verbinding is goed. Met het hogere management is de verbinding anders geworden dan vijftien jaar geleden. Dat neemt niet weg dat we als commandanten natuurlijk moeten weten wat er leeft. Daarover gaan we in gesprek.’

Welke thema’s snel moeten worden opgepakt, wil Wevers samen met de werkvloer verder uitwerken. ‘Dat kan per regio verschillen. Dit onderzoek geeft goede input voor die gesprekken.’

Dokter is het ermee eens dat er de komende jaren meer aandacht moet komen voor de mens in de organisatie. ‘Dat is wat ons betreft het belangrijkste thema de komende jaren. Vrijwilligers zorgen met elkaar voor het grootste deel van de brandweerzorg in Nederland. We moeten zorgen dat zij zich goed voelen in de organisatie waarin ze dit werk doen. We willen daar samen met Stephan Wevers, de andere commandanten en de vrijwilligers

Brand&Brandweer

mee aan de slag’, aldus Dokter. ‘Opkomsttijden en variabele voertuigbezetting zijn wat ons betreft voorbeelden van onderwerpen waarbij de mens in de organisatie zich goed moet voelen.’

Wevers ziet dat breder. ‘Als we bijvoorbeeld kijken naar variabele voertuigbezetting dan passeerden de afgelopen jaren veel meningen de revue. Het is goed te zien dat diegene die daar nu in de praktijk ervaring mee hebben opgedaan, positief zijn over de inzet van variabele voertuigbezetting. Wat daarbij altijd blijft is dat we alles in het werk stellen om zo snel en adequaat mogelijk op te treden. Wij hebben landelijk heldere kaders gemaakt met betrekking tot variabele voertuigbezetting. Je ziet dat dit door de repressieve collega’s wordt gewaardeerd. Geen cowboygedrag dus, maar afspraken maken en samen optrekken. Iedereen bij de brandweer wil levens redden. Dit kunnen we óók doen door brand te voorkomen. Het gaat dus om én brandpreventie én een goede repressieve organisatie met bijbehorende opkomsttijden.

Naast alle maatregelen om branden te voorkomen, blijven we kijken we hoe wij ons repressieve werk zo veilig en effectief mogelijk kunnen uitvoeren. Dat is de basis van ons werk. Het is dus én én.’

‘Ik zou het mooi vinden als we dit onderzoek na twee jaar nog eens herhalen’ Het vervolg De uitkomsten van het belevingsonderzoek liggen er nu. De Raad van Brandweercommandanten van Brandweer Nederland, de VBV en de vakbonden geven daar nu ieder hun eigen duiding aan. Hetzelfde geldt voor de regio’s bij de lokale beelden. Deze worden in december door het Veiligheidsberaad verzameld en gaan in maart naar de Tweede Kamer. Wevers: ‘Maar we hoeven niet tot die tijd te wachten tot we iets met de uitkomsten gaan doen. We kunnen nu al gesprekken aangaan en samen kijken hoe we verbeterstappen kunnen zetten. Ik zou het mooi vinden als we dit onderzoek dan na twee of drie jaar nog eens herhalen, zodat we kunnen zien of er ook echt iets is veranderd.’ ■

Sdu Uitgevers - nummer 11 november 2017

15

Fotograaf: Jorien Traas

Foto-oproep aan alle lezers van Brand&Brandweer In het kader van het 40-jarige bestaan van uw Vakblad Brand&Brandweer, treft u als extraatje een door een B&B-lezer ingezonden foto op posterformaat aan. Ook voor het komende nummer zijn wij op zoek naar uw mooiste brandweeractiefoto’s!

Heeft u recentelijk een prachtige actiefoto gemaakt en vindt u het leuk om die foto in posterformaat gedrukt te zien en naar alle B&B-abonnees verstuurd te krijgen? Stuur dan uw foto direct in en maak met uw inzending kans op een afdruk op A2-formaat!

De condities zijn bij inzending als volgt: • U verleent Sdu (uitgever van Brand&Brandweer) zonder verdere voorwaarden het publicatierecht voor het plaatsen en/of afdrukken van uw actiefoto; • Alleen foto’s met een resolutie van minimaal 300 dpi komen in aanmerking;

Kijk voor meer informatie op www.sdu.nl

• De foto dient haarscherp te zijn; • Sdu maakt maandelijks een keuze uit de inzendingen en bepaalt - zonder verdere correspondentie daarover – welke foto voor vermenigvuldiging in aanmerking komt.

Als u onder deze voorwaarden mee wilt doen, mail dan onder vermelding van ‘Posterfoto’ uw actiefoto naar b&b@sdu.nl en schrijf daarbij: • door wie de foto is gemaakt (naam van de fotograaf); • waar de foto is gemaakt (plaatsaanduiding); • wanneer de foto is gemaakt (datum); • wat op de foto is te zien (soort handeling, door wie uitgevoerd).

We zien uit naar uw inzending(en)!

Roel W. Roos, Sdu Uitgevers Uitgever Brand&Brandweer

Repressi e

Spanning is grootste gevaarsaspect bij beschadigde zonnepanelen Steeds meer woningen en bedrijfspanden worden voorzien van zonnepanelen. Dit brengt specifieke aandachtspunten met zich mee. Het uitschakelen van de elektriciteit in de meterkast is dan niet meer voldoende om de spanning volledig uit te schakelen. De zonnecellen blijven immers stroom opwekken. Hoe moet je hiermee omgaan? En hoe kun je toch de spanning volledig uitschakelen?

Door JILDOU VISSER

I

n Veiligheidsregio Haaglanden is men al langer met dit onderwerp bezig. ‘Er zijn ongeveer 400.000 tot 450.000 woningen en bedrijfspanden met zonnepanelen. Dit worden snel meer. Het is dus geen uitzondering meer. Dat betekent ook dat we er in onze mindset rekening mee moeten houden dat zonnepanelen op het dak kunnen liggen als we worden gealarmeerd voor een gebouwbrand. We moeten erop voorbereid zijn.

We moeten er standaard van uitgaan dat het uitschakelen van gas en elektriciteit in de meterkast niet meer voldoende is om een gebouw volledig spanningsvrij te maken’, begint René Verboom, projectleider duurzaamheid van Veiligheidsregio Haaglanden.

Samen met Peter van Moorsel is hij al een tijd met dit onderwerp bezig. Verboom heeft zelf een opleiding zonne-energie gevolgd en veel kennis opgedaan over onder andere de installaties. Hij legt uit dat er zonnepanelen met micro-omvormers in omloop zijn en zonnepanelen met één centrale omvormer en een schakelaar.

‘De panelen met een centrale omvormer moet je zelf uitschakelen. De panelen met micro-omvormers schakelen zichzelf uit wanneer ze een probleem constateren. Maar let op’, waarschuwt Verboom. ‘Alle zonnecellen blijven nog wel energie opwekken.

Dat je ze uitschakelt betekent alleen dat vanaf de schakelaar geen energie meer wordt doorgegeven. Tot dat punt staat er nog steeds spanning op. Zonnepanelen met een micro-omvormer zijn vaak van het merk Enphase of Solar Edge. Alle zonnepanelen hebben ook een centrale omvormer In woningen zit deze vaak op zolder, vlakbij de zonnepanelen. In bedrijfspanden vaak in de technische ruimte. Bij de centrale omvomer zit over het algemeen ook een werkschakelaar die ervoor zorgt dat de spanning niet meer op het net terechtkomt. Deze kun je ook uitschakelen. Over het algemeen is de installatie zo ontworpen dat bij het uitschakelen van de werkschakelaar ook de omvormer uitgeschakeld zou moeten worden en de spanning teruggebracht wordt naar ongeveer één Volt. Met een spanningsmeter kun je meten of dat ook echt het geval is.’

PVStop Een goede manier om te voorkomen dat zonnepanelen nog energie opwekken is het gebruik van PVStop, zo ontdekte Hans Nieling van het CFBT-NL. Hij heeft onderzoek gedaan naar de manieren waarop zonnepanelen veilig gesteld kunnen worden. ‘De enige

Brand&Brandweer

PVStop zit in een handzame drukhouder (Foto: CFBT-NL).

manier is om de energiebron, de zon, weg te nemen’, aldus Nieling. In zijn onderzoek is hij uitgekomen in Australië. Daar gebruiken ze een middel dat op de panelen kan worden gespoten en de panelen afsluit van de zon. Ook de brandweer in Londen gebruikt sinds kort de PVStop. ‘Het is een soort vloeibaar zwart landbouwplastic dat je vanaf een afstand tot ongeveer zeven meter op de panelen kunt spuiten. Het zit in een handzame drukhouder en vormt eenmaal op het paneel, een niet-lichtdoor-latende egale laag. Dit plastic voorkomt dat de panelen nog energie kunnen opwekken. Als de panelen al beschadigd zijn, voorkomt PVStop ook dat de spanning wordt doorgevoerd naar het bevesti-

Sdu Uitgevers - nummer 11 november 2017

17

(Foto: Anton Kappers)

Repressi e

Aandachtskaart zonnepanelen De aandachtskaart van Veiligheidsregio Amsterdam-Amstelland

gingsmateriaal waarmee de panelen zijn gemonteerd. Na de inzet kun je de plastic laag zo weer van de panelen aftrekken zonder dat ze beschadigen. Het is een uniek middel dat de repressieve inzet een stuk veiliger maakt.’

voor de inzet bij zonnepanelen: Tactiek: − Wees alert op mogelijke aanwezigheid van zonnecellen. − Wees alert op de mogelijke gevaren door beschadiging aan panelen

‘Onwetendheid kan je grootste vijand zijn’

of bedrading. − Houd altijd ten minste één meter afstand van het paneel. − Houd minimaal één meter afstand bij gebruik van een sproeistraal. − Houd minimaal vijf meter afstand bij gebruik van een gebonden straal. − Stem zonodig blusmiddelen af op de aanwezigheid van zonnecellen.

Gevaren: − Bij lichtinval blijven zonnepanelen dag en nacht stroom opwekken.

Ook wanneer de hoofdschakelaar is uitgeschakeld. − Hierdoor ontstaat zowel een direct als indirect (via bluswater) gevaar voor elektrocutie. − Seriegeschakelde zonnepanelen kunnen gelijkstroom tot wel 900 Volt genereren. − Beschadigde panelen kunnen instorten (metaal en glas).

Blusmiddelen: − Bij voorkeur CO2.

Vermijd het gebruik van:

En dat is volgens Nieling hard nodig. ‘Zonnepanelen zijn gevaarlijker dan het gewone stroomnet, dat komt vooral doordat zonnepanelen gelijkstroom produceren. Dit is een constante, krachtige spanning die pas vanaf de omvormer wordt omgezet in wisselstroom. Waar wisselstroom schokken uitdeelt en je daardoor de gelegenheid geeft los te komen, is dat bij gelijkstroom niet het geval. Onwetendheid kan je grootste vijand zijn. Ga er bij een gebouwbrand altijd van uit dat er zonnepanelen op het dak kunnen liggen tot het tegendeel bewezen is. Als je daarvan uitgaat, weet je ook dat je bij kapotte bedrading op zolder moet uitkijken. Ze kunnen onder spanning staan, ook als je de elektriciteit in de meterkast hebt uitgeschakeld.’

De PVStop is nog niet in Nederland verkrijgbaar, maar kan volgens Nieling wel worden aangeschaft via een distributeur in Engeland.

‘Wij verzorgen er ook trainingen mee. Wij beschikken over een mobiel systeem met zonnepanelen erop. Er zijn lampen en een Volt- en Amperemeter op aangesloten. Als je de PVStop erop spuit zie je dat de lampen uitgaan. Meet je de spanning, dan staan beide meters op nul.’

− Schuim: dit geleidt extra. − Poeder: dit bevat geleidende materialen.

18

nummer 11 november 2017 - Sdu Uitgevers

Accu’s Een ander groot aandachtspunt dat Verboom en Van Moorsel in Veiligheidsregio Haaglanden steeds vaker signaleren is de opslag

Brand&Brandweer

Repressi e

van energie in grote accu’s. ‘Eneco heeft CrowdNett gelanceerd, een pilot met vierhonderd powerwalls van Tesla. Dit is een grote thuisbatterij waarmee particulieren de energie die ze met zonnepanelen opwekken, kunnen opslaan. Veel meer merken zijn met dit soort thuisbatterijen bezig’, vertelt Van Moorsel. ‘Er zijn in Nederland nog geen incidenten bekend met deze thuisbatterijen, maar dat is slechts een kwestie van tijd. In Duitsland hebben ze al wel een praktijkcasus. Bij een brand dachten de brandweerlieden de stroom af te sluiten door de schakelaar in de meterkast om te zetten. Tijdens het incident bleek dat de stroom helemaal niet was afgesloten, want in het huis was een grote accu geïnstalleerd. Nu de subsidie op de teruglevering van energie aan het net gaat verdwijnen, gaan we ook in Nederland zien dat steeds meer particulieren thuis hun energie gaan opslaan. Er zijn nog geen regels voor de locaties waar je zo’n grote batterij mag installeren. Ons advies zou zijn om dit niet in de leefruimtes van het huis te doen, maar we kunnen ze overal tegenkomen.’

Hoewel er nog geen incidenten met grote thuisbatterijen zijn gebeurd, zien de brandweerlieden in Haaglanden wel enkele keren per week dat andere accu’s in huis in brand vliegen.

Verboom: ‘We rukken gemiddeld twee keer per week uit voor branden veroorzaakt door de accu’s van hoverboards, elektrische fietsen en powerbanks. Een deel komt door het verkeerd gebruik.

Bij alle accusystemen, ongeacht de grootte, geldt dat ze het beste met water kunnen worden geblust. Naast water zijn er nog een paar interessante middelen, dit zijn F500 en Berki Cold in het CAFS-systeem. We zijn met meerdere regio’s en het IFV aan het onderzoeken of dit interessant is. Water komt er tot nu toe nog wel als beste uit.’ Bij het blussen van accu’s moet goed worden gelet op de arbeidshygiëne, laat Verboom weten. ‘Bij accubranden kunnen gevaarlijke stoffen vrijkomen, dus gebruik altijd je ademluchtmasker goed.’

Duurzaamheidscontainer Veiligheidsregio Haaglanden is in samenwerking met een ROC bezig om een duurzaamheidscontainer te ontwikkelen. In deze container worden allerlei duurzame nieuwe systemen toegepast,

zoals zonnepanelen, een warmtepomp en laadpalen voor het opladen van een elektrische auto. ‘Deze container moet begin volgend jaar klaar zijn. Dan willen we ook starten met de Brainbox duurzaamheid om de brandweerlieden in onze regio goed op te leiden voor alle nieuwe ontwikkelingen’, aldus Van Moorsel.

‘Naarmate deze nieuwe ontwikkelingen steeds vaker voorkomen, zullen we misschien ook moeten kijken of ons materieel nog volstaat. Moeten we bijvoorbeeld niet standaard 1000 Volthandschoenen op de TS hebben liggen? Of de PVStop?’ ■

Hans Nieling.

Een praktijkcasus ‘De installateur zei dat de inzet veilig was, ik had daar mijn twijfels bij’ Een gebouwbrand. Dat is waarvoor brand-

wekken natuurlijk nog wel gelijkstroom

verwijderen. Hijlkema: ‘Met goed geïsoleerd

weerlieden in Drachten op 22 juni zijn

op’, aldus Hijlkema. Hij ziet dat een deel van

gereedschap en 1000 Volt-handschoenen

gealarmeerd. Op het dak van een bijgebouw

de panelen en het dak in brand staan. ‘Je

hebben we de bedrading doorgeknipt en de

bij een woning liggen zonnepanelen, deze

weet dat alles onder spanning kan staan. Ik

panelen verwijderd. Op die manier konden

zijn in brand gevlogen. ‘Na de brandmelding

heb nagedacht over alternatieve blusmid-

we ook tussen het dak en de panelen blus-

had ik nog geen idee dat er zonnepanelen op

delen, maar kon niets bedenken. Ik had het

sen. Het grootste aandachtspunt daarbij was

het dak zouden kunnen liggen’, begint Gerk

idee dat schuim minder geleidt, maar wist

het gevaar dat was ontstaan door de kapotte

Hijlkema, eerste bevelvoerder. ‘Ter plaatse

dat niet zeker. Ik heb mijn manschappen

bedrading.’

moest ik dus even schakelen.’

daarom de opdracht gegeven om de panelen

Hijlkema kijkt met gemengde gevoelens te-

in te schuimen, voor de zekerheid vanaf een

rug op de inzet. ‘De zonnepanelen waren al

De eerste TS wordt opgewacht door de

afstand van ongeveer vijf meter.’ De brand

beschadigd door de brand. Ik wist niet goed

eigenaar. Hij is tevens de installateur

tussen het dak en de zonnepanelen kan op

wat wel en niet veilig was. De installateur

van de zonnepanelen en laat de brand-

deze manier niet goed worden geblust. De

zei dat dat de inzet veilig was en daar moest

weerlieden weten dat de stroomtoevoer

bevelvoerder besluit daarom om, in overleg

ik maar op vertrouwen. Ik had daar wel mijn

is uitgeschakeld. ‘Maar de panelen zelf

met eigenaar, een aantal zonnepanelen te

twijfels over.’

Brand&Brandweer

Sdu Uitgevers - nummer 11 november 2017

19

Risicobeh eersi ng

Campagnes Brandpreventieweken groot succes Veiligheidsregio’s ontwikkelden ook dit jaar weer creatieve en doeltreffende acties tijdens de Nationale Brandpreventieweken. Waar de ene regio zich voornamelijk richtte op basisschoolleerlingen en senioren, namen andere regio’s jonge ouders als belangrijkste doelgroep.

Gemeenschappelijk was de aandacht voor het sluiten van binnendeuren en werkende rookmelders. Het thema Hé doe de deur dicht! is gelijk aan vorig jaar en een gevolg van onderzoek van de Brandweeracademie.

In Limburg-Noord zijn basisschoolleerlingen opgeleid tot woningchecker. Zij kunnen de woning van hun grootouders inspecteren.

(Foto: Veiligheidsregio Limburg-Noord)

Door Ellen Schat

D

e Nationale Brandpreventieweken zette dit jaar net als vorig jaar in op twee peilers: gesloten binnendeuren en werkende rookmelders. Aandacht voor deze twee onderwerpen blijft nodig. Uit het onderzoek Gebrand op inzicht van de Brandweeracademie bleek eind 2015 dat in zeventig procent van alle woningen een rookmelder is geplaatst, maar slechts 45% van die rookmelders werkt. Van alle rookmelders is 35% op de juiste plek geplaatst én werkend.

Uit een ander onderzoek blijkt dat 39% van de Nederlanders ‘s nachts de binnendeuren open laat. En dat is potentieel gevaarlijk.

Het sluiten van de binnendeuren in een woning geeft ruim twee keer zoveel tijd om te vluchten bij brand. Bij open deuren is er na 3,5 minuut geen overleefbare situatie meer, bij gesloten deuren is dat pas na meer dan tien minuten. Het thema van de Nationale Brandpreventieweken is dan ook opnieuw: Hé doe de deur dicht!

20

nummer 11 november 2017 - Sdu Uitgevers

Leerlingen worden woningcheckers Veiligheidsregio Limburg-Noord organiseerde tijdens de Brandpreventieweken activiteiten in alle gemeenten. In vier gemeenten richtte de regio zich specifiek op twee groepen: basisschoolleerlingen en senioren. ‘De regio koos voor deze vier gemeenten omdat de opkomsttijden niet worden gehaald en er een bestuurlijke opdracht ligt om tot extra maatwerk te komen’, vertelt Nick Boersma beleidsadviseur Brandveilig Leven. Maatwerk betekent in dit geval onder andere dat leerlingen van de basisscholen De Klimop in Nederweert, ‘t Kempke in Sint Odiliënberg, De Bongerd in Venray en De Fontein in Bergen in oktober door de brandweer tot woningchecker worden opgeleid. Aan de hand van een uitgebreide lijst checken de ongeveer 135 kinderen vervolgens de woningen van hun grootouders, ouders, ooms, tantes en buren. ‘De woningchecker krijgt een pakket met daarin onder andere een t-shirt waarop Ik ben woningchecker staat. Het benadrukt de belangrijke taak die ze hebben. Op alle vier scholen zijn de leerlingen dolenthousiast. Ze vinden het geweldig om een controle bij hun grootouders uit te voeren.’

Brand&Brandweer

Risicobeh eersi ng

De woningcheck is bovendien een serieuze controle. ‘De lijst is gebaseerd op onze eigen woningchecklijsten en behandelt bijvoorbeeld de entree, het alarmeren en vluchten, elektra en apparatuur en koken. Soms worden zaken iets eenvoudiger beschreven, om het voor de leerlingen begrijpelijk te houden. De aandachtspunten worden tijdens een tweede bijeenkomst op de scholen besproken.

De opa’s en oma’s worden daar ook voor uitgenodigd. Dan kunnen we dus gericht advies geven. Eén van de leerlingen kan een brandweercheck winnen bij hun opa of oma thuis. De leerlingen moeten daarvoor zo goed mogelijk aangeven waarom hun opa of oma dat bezoek van de brandweer echt nodig heeft.’

Het samenbregen van de twee doelgroepen blijkt volgens Boersma een goed idee. ‘De actie levert niet alleen enthousiaste reacties op van de leerlingen, maar ook de media besteden er veel aandacht aan. Dat zorgt ervoor dat het onderwerp besproken wordt en daar is het ons om te doen.’

Jonge ouders laten deur vaak open Het thema Hé doe de deur dicht! inspireerde vijf regio’s in het oosten van het land niet senioren, maar jonge en aanstaande ouders tot doelgroep te kiezen. ‘Jonge ouders laten immers vaak binnendeuren openstaan, zodat ze hun baby kunnen horen. Brand en rook kunnen zich hierdoor razendsnel verspreiden’, vertelt Wendy Franke communicatieadviseur van Brandweer Twente.

Kersverse ouders in Overijssel en Gelderland kregen van de burgemeesters persoonlijk een geboortekoffer uitgereikt, met daarin onder andere een brandweerslab en een rookmelder. De brandweer ging ook mee tijdens het kraambezoek, waardoor ouders meteen eventuele vragen konden stellen. Alle andere jonge ouders (in totaal drieduizend) kregen een tas met daarin voorlichtingsmateriaal. In Overijssel kregen zelfs alle kersverse ouders een koffer. Voor het eerst is een dergelijke campagne door vijf regio’s gezamenlijk opgepakt en uitgevoerd. Franke: ‘Je versterkt elkaar, de samenwerking was zeker voor herhaling vatbaar.’

Daarnaast is ook voorlichting gegeven aan kraamzorgorganisaties, zodat de kraamverzorgsters bijvoorbeeld weten wat de beste plekken zijn om rookmelders op te hangen. Ook tijdens mamacafés was er aandacht voor brandveiligheid. Via posters bij kraamzorgorganisaties, consultatiebureaus en verloskundigenpraktijken werd daarnaast aandacht gevraagd voor het thema. ‘Ons motto daarbij is: maak van je roze wolk geen rookwolk. Aanstaande en jonge ouders zijn misschien rond de kraamtijd niet met brandveiligheid bezig, maar als je toch met de kinderkamer bezig bent: hang gelijk een rookmelder op’, zegt Franke.

In Twente organiseerde de brandweer als aftrap van de Nationale Brandpreventieweken een Kids Event. ‘Het was een groot succes, er kwamen meer dan tweeduizend ouders met kinderen. Kinderen konden onder andere een kijkje nemen in de voertuigen, meehelpen met blussen, knutselen en vragen stellen aan brandweerlieden.’

Een rode deur op straat Als activiteit voor de brandpreventieweken nam Brandweer Midden- en West- Brabant het thema Hé doe de deur dicht! letterlijk. Een rode deur werd op verschillende plekken in de regio neergezet. Rob van Bussel, domeinondersteuner Brandveilig Leven: ‘Mensen zijn nieuwsgierig en twijfelen of ze de deur open zullen doen. Zodra de deur opengaat, klinkt een rookmelder. Ook is een korte voorlichting achter de deur te lezen. Brandweermensen stonden paraat voor eventuele verdere voorlichting. In EttenLeur zijn mensen gefilmd bij de deur. Het is erg leuk om te zien hoe mensen met zo’n rode deur omgaan. Dat filmpje is gedeeld op social media.’ ■

Kersverse ouders in Overijssel en Gelderland kregen een geboortekoffer uitgereikt, met daarin onder andere een rookmelder. (Foto: Brandweer Twente)

Senioren Om senioren beter te bereiken nam Veiligheidsregio Flevoland met Utrecht en Gooi en Vechtstreek het initiatief voor een speciale voorlichtingsfolder voor senioren. Door het gebruik van een grotere letter, rustigere kleuren, eenvoudigere illustraties en specifieke tips is de folder geschikt voor de doelgroep. De regio’s werkten samen met de seniorenorganisatie KBO-PCOB en de Nederlandse Brandwonden Stichting. Ook zijn de drie regio’s samen bezig met het ontwikkelen van een game. Deze was in eerste instantie bedoeld voor de Brandpreventieweken, maar wordt nu in 2018 gelanceerd.

Brand&Brandweer

Brandweer Midden- en West-Brabant plaatste op verschillende plekken een grote rode deur in het straatbeeld. (Foto: Brandweer Midden- en West-Brabant)

Sdu Uitgevers - nummer 11 november 2017

21

Brandweer, GHOR en Veiligheidsregio Almanak

• Veiligheidsregio’s • Brandweren: regio en gemeente • GHOR/Publieke gezondheid

Kijk voor meer informatie op www.sdu.nl/brandweeralmanak

Brandweer Nederland is het samenwerkingsverband van alle brandweerkorpsen. Wij staan voor alle brandweermensen die zich met hart en ziel inzetten voor hun medemens. Die 24 uur per dag en 7 dagen per week werken aan een brandveilige samenleving.

Wij treden eensgezind en slagvaardig op, met als doel: minder branden, minder slachtoffers, minder schade.

Samen sterk, samen veilig

Kennissessie

Koolmonoxide Wil jij meer weten over koolmonoxide en wat de verschillende professionals doen om ongevallen hiermee te voorkomen?

Kom dan op 15 november naar de kennissessie over koolmonoxide.

We bekijken de rollen van verschillende professionals met betrekking tot CO-ongevallen. Daarmee krijgen we inzicht in ieders rol, knelpunten en ervaringen.

Alle professionals die zich bezighouden met het voorkomen van CO-ongevallen zijn welkom. Collega’s van de brandweer en GGD, maar zeker ook van de branchevereniging installatietechniek.

De Brandwonden Stichting en Brandweer Nederland organiseren de kennissessie van 10.00 tot 12.00 uur met aansluitend een netwerklunch, bij het IFV in Arnhem.

Kijk voor meer info op www.brandweernederland.nl/ evenementen

Sdu uitgevers - Brand & Brandweer - nummer 11 - november 2017

Folders brandv

Wis colle fold bran of o

BeĂŤ dire doo

Bra

veiligheid

st je dat onze communicatiecollega’s samen met ega’s van Brandveilig leven een reeks landelijke ders hebben gemaakt? Daarin staat alles over ndveiligheid in en om het huis, bij evenementen op vakantie. Van de 16 verschillende folders zijn

er 16 in het Nederlands, 5 in het Engels, 4 in het Turks, 4 in het Pools en 4 in het Arabisch. Kijk voor meer info op www.brandweer.nl/brandveiligheid Regio’s kunnen de folders bestellen via www.preventiedrukwerk.nl

Brand bij u in de straat

Een brandveilig bedrijfsfeest

Brandveilig feestvieren

Brandveilig klussen

Brandveilig op kamers

Brandveilig wonen

Hoe zit het in uw woning?

Tips voor brandveilig feestvieren

Tips voor een brandveilig feest

Een foutje is zo gemaakt

Tips voor een brandveilige kamer

Tips voor een brandveilige woning

andveilige vakantie

Brandwonden en dan?

Elektrische apparatuur

De gevaren van CO

Voorkom natuurbrand

Nodeloze meldingen

Een portiekwoning

Thuis, op de camping of op de boot

Eerst water, de rest komt later

Tips voor een brandveilig gebruik

Een echte sluipmoordenaar

Tips om brandgevaar te verkleinen

Tips om nodeloze brandmeldingen te voorkomen

Wat te doen bij brand

ëindiging ecte ormelding Tips voor een brandveilig bedrijf

BHV

Een brandveilig leven Onderdeel van de publieksfolders zijn ook het boekje ‘Wat te doen na brand’, de seniorenfolder ‘Brandveiligheid, samen onze zorg’ en posters voor op de achterste rolluiken aan de zijkant van de tankautospuit.

Wat te doen na brand?

Brandveiligheid, samen onze zorg!

1

1

Als brandweer geven wij in dit boekje tips over zaken die belangrijk zijn in de eerste fase na de brand.

Dit boekje kunnen we aan bewoners geven als er brand bij hen in huis is geweest. Vaak is dat heftig en ingrijpend. Opeens moeten de bewoners allerlei zaken regelen. Daarom leggen we kort uit met welke instanties je te maken krijgt en wat zij kunnen betekenen.

In deze folder staan tips om de eigen woning brandveiliger te maken en wat te doen als er toch brand uitbreekt. De folder is interessant voor iedere burger maar door het gebruik van een grotere letter, rustigere kleuren, eenvoudigere illustraties en specifieke tips is de folder uitermate geschikt voor senioren.

Meer weten? Kijk dan op www.brandweer.nl/ brandveiligheid.

Regio’s kunnen de folders bestellen via www.preventiedrukwerk.nl.

Wil je 24/7 op de hoogte blijven? facebook.com/NLBrandweer

linkedin.com/groups?gid=3225709

twitter.com/Brandweer_NL

instagram.com/BrandweerNL

pinterest.com/BrandweerNL

brandweernederland.nl

Sdu uitgevers - Brand & Brandweer - nummer 11 - november 2017

Schrijf je in voor de nieuwsbrief van Brandweer Nederland op www.brandweernederland.nl/nieuwsbrief

Preparati e

Europese kennisuitwisseling over terrorismegevolgbestrijding Een terroristische aanslag kan op elk moment en overal gebeuren en dus is het goed om voorbereid te zijn en terrorismegevolgbestrijding naar een hoger plan te trekken. Met die gedachte hebben experts uit twaalf Europese landen hun kennis uitgewisseld over het brandweeroptreden na een terroristische aanslag. De Exchange of Experts is georganiseerd op initiatief van Brandweer Nederland, het IFV, Brandweer Antwerpen en de Federatie van Verenigingen voor Brandweercommandanten in de Europese Unie (FEU).

Door JILDOU VISSER

‘W

e moeten ons beter voorbereiden op terroristische aanslagen, daarom zijn we gestart met deze Exchange of Experts’, begint Chris Addiers van de FEU. ‘Deze eerste gaat vooral over hoe de brandweer reageert en opereert. Er volgt nog een tweede seminar, volgend jaar in Antwerpen over het multidisciplinair optreden.’ ‘Terrorisme komt te weinig voor om er echt expertise in op te bouwen. Juist daarom is het goed dat we op Europese schaal van elkaar leren, zodat we onszelf optimaal voor kunnen bereiden op het moment dat het bij ons gebeurt’, vult Arjen Littooij, portefeuillehouder terrorismegevolgbestrijding van Brandweer Nederland, aan.

Mentale voorbereiding Wees voorbereid op de oorlogsverwondingen die je ter plaatse mogelijk aan kunt treffen, dat is één van de boodschappen van Magnus Mattson uit Kopenhagen. In dat land staat terrorismegevolgbestrijding hoog op de agenda. ‘We moeten net zo goed voorbereid zijn op terroristische aanslagen als dat we dat zijn op normale gebouwbranden. In Denemarken werken we met Causalty Extraction Teams. We werken met vier verschillende niveaus van Special Intervention in Critical Situation (SIKS). Alle brandweerkazernes zijn opgeleid om bij SIKS 1 in de koude of soms warme zone te opereren. SIKS 2 bestaat uit drie brandweerkazernes uit Kopenhagen die in de warme zone kunnen opereren.

SIKS 3 is een speciale unit die ook in de hot zone mag komen en SIKS 4 is specifiek opgeleid voor een grote hoeveelheid ernstig gewonde slachtoffers.’

In het land is ook veel aandacht voor de mentale voorbereiding op terrorismegevolgbestrijding. Dat doen ze door collega’s uit andere landen die zijn ingezet na een aanslag het operationele verhaal te laten vertellen, maar ook door het tonen van beelden. Mattson: ‘We hebben een realistisch scenario van een busontploffing in videobeelden uitgewerkt. Op een oefenterrein hebben we echt een bus laten ontploffen, die hebben we vervolgens naar het centrum van de stad gebracht. De beelden hebben we er zo schokkend mogelijk uit laten zien. Die vertonen we om collega’s mentaal voor te bereiden. Het werkt.’

Brand&Brandweer

Magnus Mattson: ‘Om brandweerlieden mentaal voor te bereiden laten we ze realistische beelden. zien’

Lessen ETA-aanslagen Javier Vergara Falces uit het Spaanse Navarra deelt de lessen die zij hebben opgedaan bij de aanslag van de ETA in 2008 bij het universiteitsgebied in Pamplona. Eén van de leerpunten die ze daar opdeden was dat de evacuatie weliswaar goed geregeld was, maar ook gevaar kan opleveren. ‘Iedereen gaat bij een grote ontruiming of een groot incident naar dezelfde verzamelplaats. Als terroristen echt kwaad willen doen, kunnen ze daar simpel een tweede aanslag plegen waarbij veel doden vallen. Wees je daarvan bewust.

Neem dus goed de tijd om de situatie te bekijken en veilig te stellen voordat je begint met de incidentbestrijding’, waarschuwt hij.

‘Denk ook na over wat de terrorist wil. Wat is hun doel? Wie willen ze treffen? Als je dat weet, kun je je beter voorbereiden.’

Soorten aanslagen ‘Onze valkuil is dat we te vaak kijken naar welke aanslagen zijn geweest, maar we moeten voorbereid zijn op die nog gaan komen’, begint Graham Ellis van de brandweer in Londen. ‘Na de aanslag

Sdu Uitgevers - nummer 11 november 2017

27

Preparati e

Graham Ellis: ‘Een volgende aanslag is altijd anders dan de vorige.’

Francis Comas vertelt over de lessen na de aanslagen in Frankrijk.

met saringas in de metro in Tokyo in 1995, bereidden wij ons voor op een CBRN-aanslag. Wij kregen vier bommen in de metro op 7 juli 2005. Een volgende aanslag is altijd weer anders dan de vorige.’ Om goed voorbereid te zijn op de volgende aanslag is informatie volgens Ellis cruciaal. ‘Wij beschikken over een National Interagency Liaison Officier (NILO) die toegang heeft tot vertrouwelijke informatie van de veiligheidsdiensten. De 24

geselecteerde NILO’s worden speciaal getraind. Die informatiepositie is cruciaal om je voor te bereiden op de volgende aanslag.’

Wat de volgende aanslag gaat zijn weet Ellis niet, maar volgens hem zou het ook zomaar een grote brand kunnen zijn. ‘Vuur als wapen is niet nieuw. Met de brand in de Grenfell Tower in Londen hebben we kunnen zien hoe dodelijk een grote brand kan zijn.

Bij de aanslag op de London bridge, waarbij met een bestelauto

Het zonemodel van de brandweer in Frankrijk bij terroristische aanslagen.

28

nummer 11 november 2017 - Sdu Uitgevers

Brand&Brandweer

Preparati e

schoenen, laat Laszlo Barta-Vamos weten. ‘We hebben nog geen aanslag gehad. Eigenlijk hebben we nog een grote wake-upcall nodig om het onderwerp hoger op de agenda te krijgen. We doen wat we kunnen, maar goed voorbereid zijn we niet.’

Officier mentale gezondheid Per Björkman uit Zweden benadrukt vooral het belang van een officier mentale gezondheid voor de periode na een aanslag. ‘Heb in je opvang en nazorg niet alleen oog voor de mensen die ter plaatse zijn geweest, maar ook voor de mensen die wel dienst hadden maar op de kazerne moesten blijven en de families van brandweerlieden. Houd ook enkele weken of zelfs maanden aandacht voor de nazorg. Het is met één gesprek niet klaar.’

Wim de Vos vertelt hoe zij na de aanslagen het TECC en het CET hebben opgericht.

op voetgangers is ingereden, vonden we naderhand in de auto dertien wijnflessen met brandstof. Die waren bedoeld als vuurbommen om in restaurants af te laten gaan. Gelukkig crashten ze voordat ze dat konden doen.’

Restdekking Zorg dat je je restdekking op orde hebt, want er kan altijd nog een groot incident of een aanslag gebeuren. Dat is de boodschap van Fredrik Froland van de brandweer in Oslo. ‘Toen op 22 juli 2011 in de regeringswijk in Oslo een bom ontplofte, zijn we allemaal massaal uitgerukt naar de stad. We hadden niet kunnen denken dat we een paar uur later te maken zouden krijgen met een tweede grote aanslag. Dat maakte ook dat we, maar met name de politie, daar veel te laat ter plaatse waren.’ Een tweede grote les die de eenheden in Noorwegen hebben opgedaan is dat het van grote waarde is om de eenheden van andere diensten goed te kennen. ‘Bij grote, ingewikkelde incidenten moet je elkaar volledig kunnen vertrouwen. Daarvoor organiseren wij iedere zaterdag een lunch voor brandweerlieden, de politie en ambulancedienst.

Zo leren we elkaar goed kennen en kunnen we elkaar vertrouwen op momenten dat dat het hardst nodig is.’

Maak afspraken Dat een goede samenwerking belangrijk is, laat ook Tero Ihatsu uit Finland weten. ‘In 2009 zijn we uitgerukt voor een OMS in een winkelcentrum. Ter plaatse zijn we naar binnengegaan. Daar liet de politie ons pas weten dat we weg moesten wezen, omdat er een schietpartij was geweest en ze geen idee hadden waar de schutter was.’ Sindsdien werken politie en brandweer in het land beter samen. ‘We hebben nu in samenwerking met de meldkamer en de politieacademie trainingen opgezet voor brandweerlieden en de ambulancedienst over verschillende typen aanslagen die we tegen kunnen komen. En er zijn betere afspraken gemaakt over wie de leiding neemt, hoe we tijdens een incident met elkaar communiceren en wat we voor elkaar kunnen doen. De politie is bij aanslagen leidend.’

Kinderschoenen In Hongarije staat terrorismegevolgbestrijding nog in de kinder-

Brand&Brandweer

Zones In Frankrijk hebben ze inmiddels meer ervaring met de inzet bij terroristische aanslagen. Francis Comas legt uit hoe zij het inzetgebied indelen in zones. ‘Wij maken gebruik van drie of vier zones.

In de gevechtszone mag alleen het SWAT-team komen, in Nederland de Dienst Speciale Interventies (DSI). De rode zone is voor het politieoptreden, deze zone is verboden voor brandweerlieden. De brandweer begint vanaf de oranje zone. Vanaf de groene zone heeft de brandweer de leiding. Voor het afvoeren van slachtoffers maken we gebruik van een safety corridor. Realiseer je dat tijdens de inzet alle gebieden dynamisch zijn en de grenzen kunnen verschuiven.’

Grote regionale verschillen De prioriteit die regio’s in Nederland aan dit thema is erg verschillend, constateert Marc Nas van Veiligheidsregio Haaglanden in zijn presentatie. ‘Het is nu vooral een thema in de vier grote steden, bij Schiphol en grote evenementen. Op basis van de regionale risicoprofielen is het het meest voor de hand liggend dat deze locaties het meeste risico lopen. We moeten daar meer investeren in de samenwerking met speciale diensten die we anders niet vaak tegenkomen, zoals DSI, Defensie en de ME. Daarnaast is het zaak om de eerste eenheden voor te bereiden op incidenten die kunnen gebeuren. We moeten ze laten zien wat ze kunnen verwachten, zodat ze ter plaatse niet worden verrast door de oorlogsscenario’s die ze aan kunnen treffen. Daarnaast zijn we nog bezig met het opstellen van een doctrine en het delen van informatie in programma’s en netwerken.’

TECC en CET Na de aanslagen in Brussel zijn in België verschillende acties ondernomen, laat Wim de Vos weten. Zo zijn op de brandweervoertuigen Tactical Emergency Casualty Care (TECC) kits geplaatst.

‘Hiermee kunnen we eerste hulp verlenen bij oorlogsverwondingen, zoals het stoppen van ernstige bloedingen en het wegnemen van luchtwegobstructie. Vijftien procent van de slachtoffers die normaal zouden sneuvelen, kunnen we met deze middelen redden.’ Een tweede grote actie die is ondernomen is het opzetten van een Casualty Extraction Team (CET). ‘Deze hebben we nu eerst in Brussel opgezet, later volgen andere grote steden’, laat Vos weten.

‘Deze teams mogen in de warme zone opereren en hebben als taak om slachtoffers zo snel mogelijk weg te halen en de eerste levensreddende handelingen met de TECC kits uit te voeren. Het CET is uitgerust met speciale persoonlijke beschermingsmiddelen, zoals een kogelwerend vest, ballistische helmen, een veiligheidsbril, stofmasker en hebben de beschikking over brancards.’ ■

Sdu Uitgevers - nummer 11 november 2017

29

Falck Prevention (onderdeel van een joint venture met TSA Safety Products) houdt zich bezig met advisering en training op het gebied van bouwkundige, installatietechnische en organisatorische brandveiligheid binnen publieke en private organisaties.

Brandweer, GHOR en Veiligheidsregio Almanak

Voor het team Fire Safety Consultancy, gevestigd in de regio Utrecht en in Rotterdam, zijn wij op zoek naar een

Consultant Fire Safety (m/v) De functie De consultant Fire Safety heeft diverse werkzaamheden, zoals het analyseren en inspecteren van de technische staat van bestaande gebouwen, het beoordelen van ontwerpen en omgevingsvergunningen en het adviseren over brandveiligheid.

Je werkt zelfstandig of samen in multidisciplinaire projecten.

Jouw profiel: • Een afgeronde technische HBO- of WO-opleiding, bij voorkeur Bouwkunde; • Minimaal drie jaar ervaring als brandveiligheidsadviseur; • Ervaring in het leiden van grote en complexe projecten op het gebied van bouw/vastgoed en/of bij een brandweerorganisatie.

Meer informatie over de vacature kun je vinden op www.falck.nl/nl/prevention/vacatures/.

Of neem contact op met Brigitte Barth van Falck Prevention via 030 – 242 70 70.

• Veiligheidsregio’s • Brandweren: regio en gemeente • GHOR/Publieke gezondheid

Kijk voor meer informatie op www.sdu.nl/brandweeralmanak

REGEERAKKOORD

Het regeerakkoord: meer geld voor inzet vrijwilligers Een snelle scan van het regeerakkoord leert dat het woord brandweer twee keer in het document voorkomt. De eerste keer is in de vermelding dat het kabinet de inzet van vrijwilligers bij politie en brandweer ondersteunt. De tweede keer is in het budgettair overzicht. Daarnaast wil het kabinet het aantal stalbranden verminderen door voor 2019 afspraken te maken met verzekeringsmaatschappijen en ketenkwaliteitssystemen over onder andere een periodieke elektrakeuring. Hoe kijken de voorzitters van Brandweer Nederland en de Vakvereniging Brandweer Vrijwilligers (VBV) naar deze bescheiden brandweerrol in het regeerakkoord?

Stephan Wevers (Foto: John Voermans)

Marcel Dokter (Foto: VBV)

Door JILDOU VISSER

‘I

k kan me herinneren dat Mark Rutte ooit tegen me zei: “Wees blij dat de brandweer niet vaker wordt genoemd, dat betekent dat je gewoon je werk kunt blijven doen.”

Dat is ook hoe ik naar dit regeerakkoord kijk’, vertelt Stephan Wevers, voorzitter van Brandweer Nederland. ‘Natuurlijk heb ik na de bekendmaking van het regeerakkoord even gebeld met Veiligheid & Justitie over de vraag hoe ik hetgeen in het akkoord wordt genoemd, moet zien. Het antwoord was dat ze de positie van vrijwilligers in onze organisatie en bij de politie goed willen borgen en daar voldoende aandacht voor willen houden.’

Wevers is blij met die extra aandacht voor de vrijwilligers. ‘We zijn voor het grootste deel een vrijwilligersorganisatie en moeten zorgen dat we ook voor hen een aantrekkelijke organisatie blijven.

Hoe de financiering er precies uit komt te zien, is nog onduidelijk.

Het enige dat er staat is dat ze de plannen willen uitvoeren met cofinanciering van de veiligheidsregio’s.’

Brand&Brandweer

Marcel Dokter, voorzitter van de VBV is ook blij met de aandacht voor de brandweervrijwilligers, maar mist de concrete invulling van de plannen. ‘Bovendien gaat het grootste deel vervolgens over de politievrijwilligers. Er staat nog niets over hoe ze vrijwilligers bij de brandweer willen ondersteunen en stimuleren. Een optie zou wat mij betreft zijn dat ze de hoofdwerkgever van onze vrijwilligers meer gaan compenseren, zodat het voor hen aantrekkelijker wordt hun werknemers tijdens werktijd het brandweervak te laten uitoefenen. Dat de wijze waarop ze invulling willen geven aan de plannen nu nog niet is vastgelegd, betekent wel dat we daarop nog invloed kunnen proberen uit te oefenen. Ik denk trouwens dat de brandweer, naar aanleiding van de resultaten van het belevingsonderzoek, de komende periode onderwerp van gesprek wordt. Wie weet wordt de brandweer over vier jaar dan vaker in het regeerakkoord genoemd.’ ■

Sdu Uitgevers - nummer 11 november 2017

31

bran dweercong res

Jan van Amerongen en Marcel Jonkman hebben de eerste brandweerkruizen uitgereikt gekregen van Stephan Wevers.]

Het brandweercongres: droomvlucht door een rode wereld In een wereld vol wonderen, wordt tijdens het Brandweercongres in De Efteling op donderdag 5 en vrijdag 6 oktober fanatiek gedroomd over de brandweer van de toekomst. Het doen en doorzetten komen ruimschoots aan bod tijdens een groot aantal inspirerende workshops. En de eerste brandweerkruizen worden uitgereikt voor bijzondere verdiensten.

Door Casper Ferwerda en Jildou Visser Fotografie Ad Hupkes, Brandweer Nederland

‘W

e zijn allemaal dromers. Maar we zijn ook doeners. En doorzetters’, begint Stephan Wevers van Brandweer Nederland zijn openingswoord. ‘We stropen de mouwen op, staan altijd paraat, zijn betrokken en innovatief en hebben een luisterend oor.’ Geen wonder dus, zo stelt Wevers vast, dat de brandweer elk jaar bovenaan staat in de lijst van meest betrouwbare beroepen. Over zijn eigen brandweerdroom ‘inclusiviteit en diversiteit’, zegt hij: ‘Iedereen binnen de 25 korpsen hoort erbij, doet mee en werkt gezamenlijk en grensoverschrijdend. We zijn allemaal ver-

32

nummer 11 november 2017 - Sdu Uitgevers

schillend, maar wel een eenheid. Samen zijn we Brandweer Nederland. De musketiersgedachte, één voor allen en allen voor één; ik voel het elk jaar steeds meer.’ Maar ook voor iemands persoonlijke inzet binnen de brandweer moet aandacht zijn, vindt Wevers. ‘Bij de brandweer hebben we dagelijks te maken met prestaties die we soms normaal vinden, maar die dat niet zijn. Voor moedige optredens kunnen we niet genoeg waardering hebben. Daarom moeten we meer doen om brandweermensen te bedanken voor hun uitzonderlijke inzet.’ Brandweer Nederland heeft voor hen een eremedaille in het leven geroepen, die vanaf volgend jaar uitgereikt gaat worden. Wevers: ‘Commandanten kunnen brandweercollega’s hiervoor voordragen.’ Drie gelukkigen kregen in Kaatsheuvel wel een andere, nieuwe onderscheiding: het Brandweerkruis voor

Brand&Brandweer

bran dweercongres

iemands bijzondere verdienste over een langere periode. ‘Deze mensen zijn niet altijd zichtbaar’, weet Wevers. ‘Maar ze zijn wel de steunpilaren van de brandweer. We moeten hen koesteren en daarom ben ik blij dat ik vandaag de eerste Brandweerkruizen ga uitreiken.’ Als eerste mag Jan van Amerongen van het Algemeen Brandweer Wedstrijd Comité (AWBC) naar voren komen. Sinds 1994 is Van Amerongen betrokken bij het AWBC-bestuur, dat de vaardigheidstoetsen organiseert, vanaf 2008 in de rol van voorzitter. ‘Dankzij de vaardigheidstoetsen is de theorie beter gaan aansluiten op het reguliere brandweerwerk’, richt Wevers zich tot Van Amerongen. Voor zijn aanjagersrol bij de Jeugdbrandweer krijgt ook Marcel Jonkman, voorzitter sinds 2006, een Brandweerkruis opgespeld. ‘Iemand die met passie en trots altijd heeft gestreden voor een vaste plek van de Jeugdbrandweer binnen de brandweer’, aldus Wevers. ‘De Jeugdbrandweer is een ware broedplaats.

Hartelijk dank daarvoor.’ Het derde kruis is voor Rob Schouten, 25 jaar geleden de grondlegger van het Begrafenis Bijstand Team. Hij is vanwege gezondheidsredenen niet aanwezig op het Brandweercongres. Wevers: ‘Met genoegen zal ik het kruis later dit jaar persoonlijk bij hem opspelden. De afspraak is al gemaakt.’

Pieck. ‘Wij besloten dan ook bij nieuwe attracties weer meer de zintuigen te gaan prikkelen. Daar is nu een ontwerpteam van twaalf man dagelijks mee bezig.’ Ook de medewerkers van De Efteling, tot aan de schoonmakers aan toe, maken onderdeel uit van de beleving en zijn extra getraind in gastvrijheid, aldus Goenee. ‘Zij zijn onze ambassadeurs. De boodschap aan hen: je werkt niet voor De Efteling, maar je bent De Efteling.’

Verhalen vertellen Na Wevers neemt Frans Goenee, inspiratiemanager bij De Efteling, het woord over om iedereen wat op weg te helpen in de rode

Vanuit een diep dal klimmen Als iemand weet wat het is om te dromen, te doen en door te zetten is het René Tol. Hij was een van de slachtoffers bij de café-

Hans Wijnand en René Tol vertellen over de beklimming van de Carstenz Pyramide.

Frans Smit: ‘Bij een ramp kunnen jullie automatisch handelen, doordat jullie zijn getraind om meteen in actie te komen.’

fantasiewereld. ‘Durf te dromen’, luidt zijn boodschap. ‘Dat is best lastig voor volwassenen. Kinderen zien bij onze Vliegende Fakir een tapijt van de ene naar de andere kant zweven, maar hun ouders zien de touwtjes.’ Goenee doet daarop een boekje open over hoe De Efteling haar gasten betovert. ‘Wij willen zo dicht mogelijk bij onze gasten komen. We denken vanuit de gast, niet vanuit onze processen. Maar daarbij zijn we natuurlijk ook commercieel. Dat schuurt, ik weet het. Maar zonder wrijving geen glans.’ Goenee tipt de brandweer over de kracht van storytelling, wellicht de sleutel tot het succes van De Efteling. ‘Een groot deel van gasten komt bij ons dankzij mond-tot-mondreclame. Wij verkopen hier herinneringen.

Dit doordat veel van onze attracties een verhaal vertellen.’ Goenee zet uiteen hoe De Efteling ooit begon met het Sprookjesbos en hoe er eind vorige eeuw meer attracties zonder verhaal kwamen, zoals achtbaan de Python, ter vermaak van volwassenen. Dat botste met de sprookjesideeën van de geestelijk vader van De Efteling, Anton

brand in Volendam in 2000. Je zou hem beter een ‘brandsurvivor’ kunnen noemen, aldus Hans Wijnand, die samen met Tol op het podium verschijnt. Wijnand leidde twee jaar geleden de Brandweerexpeditie, een bijzondere klimexpeditie op de Carstensz Pyramide in Indonesië, met bijna vijfduizend meter de hoogste berg van Oceanië. De groep bestond uit brandweerlieden en brandoverlevenden, waaronder Tol. Wijnand: ‘Twee werelden kwamen bij elkaar. Samen waren we rood.’ Tol neemt de aanwezigen in de theaterzaal mee in zijn droom. ‘Ik was voor 36 procent verbrand en besloot in het ziekenhuis met volle bak te gaan genieten van het leven en vooruit te blijven kijken.’ Wijnand, een ervaren klimmer, legde hem de uitdaging voor om de Carstensz Pyramide op te gaan, een technisch moeilijke berg. ‘Het klimmen was ontzettend zwaar, maar ik ben van het diepste dal naar een van de hoogste toppen ter wereld gegaan. Durf te dromen!’

Brand&Brandweer

Anders denken Filosoof en cabaretier Paul Smit pakt het stokje van de bevlogen Goenee over met een uiteenzetting over hoe het brein snel in de mailing te nemen valt en hoe gedrag kan worden beïnvloed. Hij heeft een groot aantal illustraties en video’s meegenomen. ‘Ons brein is geconditioneerd, ook dat van jullie. Bij een ramp kunnen jullie automatisch handelen, doordat jullie zijn getraind om meteen in actie te komen.’ De beelden van Smit onderstrepen zijn stelling dat 99% van ons gedrag en handelen onbewust is. ‘Daar kunnen we niets aan doen. Het is ons oerbrein, het reptielenbrein.’

Dit maakt innovatie ook moeilijk, volgens Smit. Zijn advies: ‘Ga anders denken en probeer bekende patronen los te laten.’

Sdu Uitgevers - nummer 11 november 2017

33

bran dweercong res

Clemens Kamp (links) en Ronald Heus (rechts) nemen de aanwezigen mee in de stand van zaken rondom schoon werken.

Olav Strotmann neemt afscheid als voorzitter van de congrescommissie.

Veranderingen door IBGS Figuren uit een schets van Anton Pieck wezen de brandweerlieden donderdagmiddag naar de workshops op verschillende plekken in het park. In de theaterzaal, een landhuis of sfeervolle serre werd met elkaar gesproken over onderwerpen zoals de offensieve buiteninzet, grootschalig en specialistisch optreden, de nieuwe Omgevingswet, dynamische restdekking en ondernemerschap binnen de brandweer. Op het programma stond ook een sessie over de overeenkomsten en verschillen tussen Ongevallen Gevaarlijke Stoffen (OGS) en Incidentbestrijding Gevaarlijke Stoffen (IBGS).

Om de twee goed met elkaar te vergelijken, laat Manon Oude Wolbers van de Brandweeracademie de deelnemers aan de workshop een potje memory spelen. In groepjes van vier of vijf man worden OGS- en IBGS-kaartjes bij elkaar gezocht. ‘Winnen is niet belangrijk’, geeft Oude Wolbers iedereen mee. ‘Het gaat om het gesprek met elkaar.’ Het uitwisselen van ervaringen en inzichten komt bij het omdraaien van de kaartjes al snel los, waarbij duidelijk wordt dat niet elke regio even ver is met de transitie. Bovenwinds aanrijden? Dat blijft gelijk. De Adviseur Gevaarlijke Stoffen? Idem. Maar bij het lesmateriaal is er wel een verandering: de ELO vervangt studieboeken. En in plaats van het volgen van allerlei procedures moet men zichzelf gaan aan- en uitkleden, zijn er geen speciale handgebaren meer, wordt er bij Klein IGBS net als bij brand een TS gealarmeerd en vervangt het vuilwerkpak het chemiepak. ‘Dit is een leuke manier voor de manschappen om de verschillen in beeld te krijgen’, zegt een van de spelers na afloop. Samenvattend merkt Oude Wolbers op dat het boerenverstand met IBGS weer terugkomt. ‘We gaan weer zelf nadenken. Bij het gebruik van de pakken bijvoorbeeld waren we altijd erg bezig met het trainen van procedures voor het aan- en uitkleden, terwijl een inzet niet vaak voorkomt. We stoppen met al die procedures dankzij de 6A-regel die de Procedure OGS vervangt.’

onderzoeken die lopen op het gebied van schoon werken. ‘Het onderzoek naar de blootstellingsroutes is inmiddels afgerond (zie ook Brand&Brandweer nr. 9 sept.). Van het tweede deelonderzoek, naar de vervuiling van de bluspakken, hebben we de eerste voorzichtige conclusies binnen. Daaruit kunnen we concluderen dat de stoffen vooral in de buitenste laag van het pak zit. De dampvormige stoffen dringen door tot de middelste laat van het pak en de zuren tot de binnenste laag’, vertelt Heus. ‘Het derde onderzoek naar de barrièrefunctie van de huid loopt nog.

Zodra we alle resultaten kunnen samenbrengen, verwerken we alles wat we weten in de handreiking schoon werken.’

Arbeidsveiligheid In de workshop Spiegeltje Spiegeltje vertelt Ellen Buskens, voorzitter van de Vakgroep Arbeidsveiligheid de aanwezigen over de stand van zaken rondom de Arbocatalogus. ‘Die hebben we in 2016 ingediend bij de Inspectie Sociale Zaken en Werkgelegenheid, maar die is afgekeurd. Voor de zomer hebben we een nieuwe versie ingestuurd. We hopen dat deze eind van dit jaar wordt goedgekeurd.’ Na deze korte introductie is het woord aan Clemens Kamp en Ronald Heus om te vertellen over alle 34

nummer 11 november 2017 - Sdu Uitgevers

Rondleiding De Efteling De wellicht populairste workshop is de rondleiding langs enkele plekken in De Efteling. Tweemaal wordt een grote groep naar Fata Morgana geleid, waar achter de coulissen Eftelingmedewerkers bij informatieborden vertellen over allerhande veiligheidsvraagstukken binnen het park. Bijvoorbeeld over het calamiteitenplan, de samenwerking tussen de brandweer Midden- en West-Brabant en de rol van de bedrijfsbrandweer.

Ook de veiligheid van attracties komt ter sprake. ‘Anderhalf uur tot een uur voor de opening van het park worden de attracties al gereedgemaakt, waarbij medewerkers kijken of storingen zijn’, aldus een parkmedewerker. ‘Verder werken we zoveel mogelijk met vaste teams bij een attractie, zodat medewerkers ‘eigenaar’ worden van een attractie.’ De groepen nemen ook een kijkje achter de schermen bij de Baron 1898, een spectaculaire achtbaan die in 2015 in gebruik is genomen.

Trends Dagvoorzitter Ronnie Overgoor sluit de donderdag af met een vooruitblik op de trends die komen gaan. ‘We moeten geen stapje extra zetten, maar een stapje anders. De wereld is enorm aan het veranderen, daar houd ik van. Daar heb je twee strategieën voor nodig, één voor de korte en één voor de lange termijn. Veranderingen op de korte termijn worden overschat, terwijl veranderingen op de lange termijn worden onderschat. De mobiliteitsector verandert bijvoorbeeld compleet.’ Aan het einde van zijn presentatie waarschuwt Overgoor voor één laatste trend. ‘Vrouwen komen eraan. Ze zijn slimmer, leven langer, gaan minder vaak failliet en doordat ze minder testoteron hebben, hebben ze ook een hoger rendement in directies.’

Brand&Brandweer

bran dweercongres

In het Fata Morgana Paleis debatteren de aanwezige brandweerlieden over enkele prikkelende stellingen.

Ferry Zandvliet vertelt in de theaterzaal hoe de aanslag bij Bataclan in Parijs zijn leven veranderde.

Zonnetje Olav Strotmann opent het programma op vrijdag met een korte terugblik op de donderdag. Al snel daarna wordt hij door Stephan Wevers in het zonnetje gezet. Strotmann neemt na dit congres afscheid als voorzitter van de congrescommissie. Marijn van Eijsden neemt het stokje van hem over. ‘Ik heb het met veel plezier gedaan. Volgens mij is er geen leukere positie binnen Brandweer Nederland dan voorzitter zijn van de congrescommissie’, aldus Strotmann.

weten dat hij zelf heeft ondervonden wat het is om afscheid te nemen van de 24-uursdienst. ‘Mijn werk is diverser geworden.

Ik heb nu koude en warme taken en vind het fantastisch.’ Een ander vindt: ‘De geborgenheid die de 24-uursdienst geeft, is goud waard.’ Waarop iemand zich afvraagt: ‘Maar heb je daar per se een 24-uursdienst voor nodig of kan dat ook in drie diensten van acht uren of twee van twaalf uren?’ Wat de argumenten ook zijn, de meningen blijven uiteen liggen.

Chocola met een missie Na de opening van Strotmann is het podium voor choco-evangelist Ynzo van Zanten van Tony Chocolonely. ‘Een goede reep chocola is de oplossing voor alles’, zo begint hij. In zijn verhaal gaat hij in op het ontstaan en de noodzaak van het chocolademerk. ‘We proberen de chocolade-industrie van binnenuit te veranderen. Onze missie is om chocola volledig slaafvrij te maken. In tegenstelling tot veel andere bedrijven juichen wij als andere bedrijven ons businessmodel volgen en verbeteren.’ Hij legt uit dat het chocolademerk werkt met zes plantages in Ghana en in de Ivoorkust. ‘We betalen hen vijftien tot twintig procent meer voor hun bonen dan de fair trade prijs. Doordat we onze bonen alleen bij hen inkopen, weten we zeker dat onze chocolade slaafvrij is. We helpen ze met tips en trucs, bijvoorbeeld door slimmer te bemesten en beter te snoeien en we helpen ze bij het opzetten van coöperaties.’ Van Zanten besluit met een pleidooi en een oproep. ‘Bedenk dat elke aankoop die je doet een stem is in de wereld die je wilt hebben.’

Brandweerdebat Na het plenaire deel is het tijd voor enkele masterclasses. In het Fata Morgana Paleis debatteren de aanwezige brandweerlieden over enkele prikkelende stellingen. Eén ervan is dat het decoreren voor dapperheid bij de brandweer risicovolle gedragingen uitlokt.

‘Dat impliceert dat iedere brandweerman of -vrouw bij het gaan van zijn pieper nadenkt wat hij of zij kan doen om de decoratie te krijgen. Dat is niet zo’, reageert een tegenstander. ‘Als je in een testosteronomgeving risicovolle gedragingen gaat stimuleren, weet ik niet of mensen nog gezond verstand hebben.’ En: ‘Een keuze om iets niet te doen kan ook moedig zijn. Dat moet ook gewaardeerd worden.’ Ook bij de stelling dat de 24-uursdienst niet meer van deze tijd is, wordt volop gediscussieerd. Eén van de debeters laat

Brand&Brandweer

Terreur De laatste masterclass van het Brandweercongres gaat over terrorisme. Ferry Zandvliet vertelt in de theaterzaal hoe hij de aanslag bij Bataclan in Parijs overleefde. Het is een indrukwekkend verhaal. ‘Het concert is ongeveer een half uur bezig als ik klappen achter me hoor. Ik denk nog dat het bij de show hoort. Als ik naar achteren kijk zie ik één zwart gat, binnen een paar seconden ligt iedereen op de grond. Ik lig op mijn rug en zie dat de middelste terrorist een kalashnikov richt op de plek waar ik lig. Het leven flitst aan je voorbij. Ik voel spetters en warm vocht. De jongen naast me is dood aan het bloeden. Ik probeer hem op me te trekken, als een soort schild. Dan begint het schieten weer. Ik probeer me om te draaien en naar de uitgang te kruipen. Iedereen kruipt over elkaar heen, niemand helpt een ander. Als ik bij de uitgang ben draai ik me nog één keer om en ren vervolgens hard de steeg in’, vertelt hij. ‘M’n instinct vertelt me dat ik ver weg moet van die plek. Ik ren en kom op een plein uit waar ook geschoten wordt. Ik ren een café in en merk daar pas dat ik mijn vrienden kwijt ben.’

Met twee van hen heeft hij via de telefoon snel contact. De derde is onbereikbaar. ‘We denken dat hij het niet heeft gered. Gelukkig is het er maar één.’ Zandvliet wordt die avond opgevangen door een Franse vrouw en hoort dan dat ook de derde vriend ongedeerd is. De volgende dag rijden ze naar huis. Hij vertelt over de nasleep en hoe de aanslag hem heeft veranderd. ‘Voor die aanslag in Parijs was ik een boos mannetje. Nu ben ik opener en vriendelijker. Het heeft me verrijkt. Ik kijk met andere ogen naar de wereld en ga nu uit van het goede van mensen.’ Na dit indrukwekkende verhaal vertelt Marc Nas van Veiligheidsregio Haaglanden over de uitkomsten van de exchange of experts over terrorismegevolgbestrijding een week eerder. ■

Sdu Uitgevers - nummer 11 november 2017

35

Gevaarlijke Lading is vernieuwd!

Het online platform voor vervoer en opslag van gevaarlijke stoffen

Wat vindt u op de nieuwe Gevaarlijke Lading:  Europese regelgeving voor het

vervoer van gevaarlijke stoffen: ADR, RID, ADN, IMDG  Uitgebreide stofinformatie per

UN-nummer en/of stofnaam, per vervoerswijze  Praktijkinformatie, tools en

checklists (1000-puntentool, tabel(len) A in Excel-formaat, etc.)  Nieuws, blogs, artikelen en meer

Voor wie?

Gevaarlijke Lading wordt gelezen door functionarissen bij transport- en opslagbedrijven, toezichthouders, overheden, incidentenbestrijdingsdiensten, toeleveranciers, producenten, opleiders, adviesbureaus en brancheverenigingen.

Er zijn ook andere abonnementsvormen mogelijk zoals Wegvervoer, Binnenvaart, Spoorvervoer en Zeevervoer.

Ga voor meer informatie naar www.sdu.nl/gevaarlijkelading

De Volkswagen Tiguan. Wij regelen het!

Wittebrug is met de Volkswagen Tiguan en Amarok leverancier voor vierwiel aangedreven voertuigen in perceel 4 van de Landelijke Aanbesteding Dienstauto’s Brandweer.

“Neem voor meer informatie en de mogelijkheden contact op met onze afdeling Fleetsales via 070-342 93 95.

Of stuur een email naar brandweer@wittebrug.nl” Roel Oskam, Manager Fleetsales.

Den Haag Forepark Donau 120 (070) 342 93 95

WB VW - 17 brandweer tiguan adv.indd 1

www.wittebrug.nl/brandweer 24-10-17 15:32

Repressi e

Les na transformatorbrand: 3D-vloeistofbranden blussen met poeder en schuim De bedrijfsbrandweer van Tata Steel, Brandweer Schiphol en eenheden van Veiligheidsregio Kennemerland zijn in de nacht van 5 juni samen ingezet bij een transformatorbrand op het terrein van Tata Steel. Het is een spannende en unieke inzet, waarbij de drie verschillende korpsen nauw samenwerken. Het is een inzet met de nodige leerpunten. De grootste is dat een 3D-brand geblust moet worden met een combinatie van poeder en schuim.

Met het redvoertuig aan de zijkant wordt geprobeerd om branddoorslag naar het achterliggende schakelstation te voorkomen.

Door JILDOU VISSER fotografie Jeffrey Koper

T

Twee TS’en, een redvoertuig van de regio en Officier van Dienst (OvD) Arno Rijerse van de bedrijfsbrandweer Tata Steel worden die nacht om 3.18 uur gealarmeerd voor een middelbrand. Aanrijdend blijkt dat de transformator bij HVS 26 op het terrein in brand staat. ‘Dan schiet het beeld van

Brand&Brandweer

een paar maanden eerder even door je hoofd. Toen stond ook een transformator op het terrein bij HVS 26 in brand. Het gebeurt bijna nooit dat brand ontstaat in een van de transformatoren. Nu hadden we toevallig twee transformatorbranden vrij kort na elkaar.

De eerste brand hebben we bij grote brand kunnen houden, dus dat scenario schiet door je hoofd’, aldus Rijerse. Ter plaatse ziet hij echter dat de wind anders staat dan bij de eerste brand en schaalt hij op naar grote brand en alarmeert hij een schuimblusvoertuig.

Sdu Uitgevers - nummer 11 november 2017

37

Repressi e

De andere windrichting maakt ook dat het een totaal andere inzet wordt dan bij de eerste brand. ‘Het was al een flinke brand, waarbij de wind ervoor zorgde dat de vlammen tegen het dak van het schakelstation aansloegen. We moesten voorkomen dat de brand zou overslaan, maar konden nog niets doen omdat de spanning er nog op stond.’ Rijerse laat de schakeldeskundige komen om de spanning van het station af te halen. Tot zijn opluchting krijgt hij binnen een kwartier de melding dat de stroom is afgeschakeld en er veilig ingezet kan worden. ‘Dat was veel sneller dan bij de eerste brand.’ De tweede TS wordt aan het redvoertuig gekoppeld om de dakbrand van het schakelstation te blussen en verdere overslag te voorkomen. De eerste TS wordt aan de voorkant op de brand ingezet en de derde TS wordt in het schakelstation ingezet om de situatie binnen in de gaten te houden.

Uitgangsstelling en communicatie Aanrijdend vraagt OvD Robin van de Velde van Veiligheidsregio Kennemerland bij welke uitgangsstelling hij zich moet melden.

Dat blijkt de Caegpoort te zijn. Als hij daar ter plaatse komt, staat de TS uit de regio al te wachten. Ook de ambulance komt dan ter plaatse. ‘We moesten even wachten op eenheden van Tata Steel die ons het terrein op zouden begeleiden. Vervolgens moesten we op het terrein omrijden om een bovenwindse aanrijroute te pakken.’ Ter plaatse besluiten Van de Velde en Rijerse dat Rijerse het inzetvak aan de voorkant van de brandende transformator onder zijn hoede neemt en dat Van de Velde zich concentreert op het inzetvak aan de zijkant, waar overslag naar het schakelstation moet worden voorkomen. Daar controleert hij eerst of hij via de porto een goede verbinding heeft met de eenheden. ‘We werken niet zo vaak met elkaar, daardoor bestaat het risico dat je op verschillende kanalen werkt. De tweede TS van Tata Steel heeft op dat moment de portofoon waarmee ze met de regiobrandweer kunnen communiceren uit de TS gehaald.’

Blussen Zodra de stroom is afgeschakeld, kan de eerste TS met schuim inzetten op de brand. Al snel blijkt de capaciteit onvoldoende en alarmeert Rijerse ook een schuimblusvoertuig van Schiphol. ‘Het olievat lekte op dat moment al. We kregen daardoor te maken met een echte 3D-brand. De olie viel in de opvangbak eronder en vatte steeds opnieuw vlam. Met onze inzet konden we voorkomen dat de boel escaleerde, maar blussen zat er niet in’, vertelt Mitchell Koks, eerste bevelvoerder van de bedrijfsbrandweer van Tata Steel.

‘Ook met de schuimblusvoertuigen van Schiphol en ZaanstreekWaterland erbij lukte het niet. We hadden te weinig slagkracht.’

Rijerse besluit daarom ook een crashtender van Schiphol te alarmeren.

Aan de zijkant ziet Van de Velde dat het de eenheden goed lukt om de brand tegen te houden. ‘De dakbrand was geblust. Het was vooral een kwestie van scherp blijven en monitoren of de brand niet opnieuw zou overslaan. De grootste vraag in de hele inzet was hoe we de transformatorbrand gingen blussen.’

Crashtenders Ritchie Trompert, Manager Emergency Response van Brandweer Amsterdam Airport Schiphol, is na de alarmering van het schuimblusvoertuig van Schiphol al geïnformeerd. Als ook een crashtender wordt gealarmeerd besluit hij ook te gaan rijden. Onder begeleiding van de Koninklijke Marechaussee rijdt hij samen met de crashtender naar Tata Steel. ‘Aanrijdend riep de HOvD mij op. Hij had vragen over de afmetingen van de crashtender, onze aanrijroute en de slagkracht. Dat gaf me ook de gelegenheid het scenario met hem door te spreken’, aldus Trompert. De HOvD laat hem weten dat de olie uit het transformatorvat stroomt en zij met de schuimblusvoertuigen van Zaanstreek-Waterland en Schiphol bezig zijn met een inzet. ‘Ik heb daarop aangegeven dat een dergelijke 3D-vloeistofbrand Twee van de drie crashtenders staan aan de voorkant van de transformator opgesteld en worden gereedgemaakt. De derde crashtender wordt naast deze twee opgesteld.

38

nummer 11 november 2017 - Sdu Uitgevers

Brand&Brandweer

repressi e

Met enkele stralen wordt de transformator na de poederblussing gekoeld. De paarse kleur is afkomstig van het poeder van de crashtenders.

niet met schuim te blussen is en dat daar poeder voor nodig is.’ Als Trompert te horen krijgt dat de brand veel groter is dan een brand in een vliegtuigmotor, weet hij dat hij het met één crashtender waarschijnlijk ook niet gaat redden. ‘Daarom heb ik een complete vliegtuigbrandbestrijdingsgroep laten komen, die bestaat uit drie crashtenders.’

Ter plaatse meldt Trompert zich bij de OvD en de HOvD en neemt hij de inzetmogelijkheden met hen door. Samen besluiten ze om met een flinke hoeveelheid schuim de transformator goed te koelen en vervolgens de brand met poeder te blussen. ‘We wilden het eerst met één crashtender proberen, want de andere drie waren nog aanrijdend. In principe had dat ook moeten kunnen, maar de uitvoering pakte wat anders uit. Het poedersysteem blokkeerde en dus moesten we wachten op de drie crashtenders.

Gelukkig kwamen die vrij snel.’ Als de drie crashtenders aan de voorkant van de transformator naast elkaar staan opgesteld, wordt besloten om het inzetplan dat eerder met één crashtender is geprobeerd te herhalen, maar dan met drie tegelijk. Trompert: ‘We wilden de drie crashtenders tegelijk het schuim op de brand laten spuiten, zodat we de olieplas konden afdekken en de transformator goed konden koelen. Vervolgens hebben we een halve minuut twee poederstralen op de brand gericht. Daarna was de brand geblust en hebben we opnieuw gekoeld met blusschuim. Vervolgens is het een kwestie van afwachten of de brand herontsteekt.

Dat was niet het geval.’

type brand, die moet je dus ook met andere middelen blussen.’

Het is volgens hem belangrijk dat operationeel leidinggevenden weten welke kennis en middelen waar te krijgen zijn en die ook alarmeren als dat nodig is. ‘Soms loop je bij een incident tegen de grenzen van je eigen kunnen aan. Iedere regio heeft wel risico’s in het verzoringsgebied die je mogelijk niet alleen aankunt. Bereid je daarop voor, ook op 3D-branden. Kijk waar je de middelen die je nodig hebt, vandaan kunt halen zodat je voorbereid bent als je ervoor staat.’ ■

Les na eerste transformatorbrand: sneller stroomvoorziening afschakelen De brand in de transformator op 5 juni is de tweede transformatorbrand bij Tata Steel dit jaar. De eerste is op 11 februari. Deze brand zorgt voor minder dreiging. ‘De wind stond toen van het schakelstation af. Een wereld van verschil’, vertelt Ferry van der Kolk, eerste bevelvoerder van Tata Steel bij de brand in februari. ‘Een groot leerpunt van die eerste brand was dat de schakeldeskundige sneller ter plaatse moest komen om de stroom af te schakelen en de situatie veilig te stellen. Daar hebben we toen een tijd op moeten wachten. Bij de tweede brand ging dit goed.’ Dat de eenheden bij de eerste brand even moeten wachten totdat de stroom is afgeschakeld, is mede door de windrichting, geen groot probleem. ‘Uiteindelijk hadden we

Kennis en expertise Trompert kijkt met een goed gevoel terug op de inzet. ‘Ik ben blij dat wij met de kennis en de middelen die we hebben, het verschil hebben kunnen maken. Een 3D-vloeistofbrand is echt een ander

Brand&Brandweer

de situatie snel onder controle. Met de middelen die we ter plaatse hadden konden we de brand niet blussen, maar wel gecontroleerd uit laten branden.’

Sdu Uitgevers - nummer 11 november 2017

39

On der de H elm

‘Wanneer hak je de knoop door om de inzet af te breken?’

Een persoon te water. Voor die melding wordt duiker Marcel van den Berg van Veiligheidsregio Gelderland-Midden op 11 maart gealarmeerd. Het wordt een lastige en heftige inzet. Het blijkt niet te gaan om één persoon, maar om vijf personen en de Nederrijn stroomt die dag snel. ‘Je weet dat je er alleen voorstaat. We hebben wel opgeschaald naar groot waterongeval, maar weten dat er geen hulp gaat komen. We zijn het enige duikteam nog in de regio.’

Door JILDOU VISSER

E

r is die dag een grote bosbrandoefening in de regio op het terrein van Defensie. Daardoor zijn er minder manschappen op de kazerne beschikbaar. Van den Berg blijft die ochtend op de kazerne en neemt niet deel aan de oefening. Hij zorgt er daarmee voor dat het duikteam paraat staat. Dan wordt hij om 9.39 uur gealarmeerd. Duikploegleider Marco van Binsbergen zoekt contact met de meldkamer en komt, terwijl Van den Berg en zijn collega zich omkleden, vertellen dat een kano met vijf inzittenden is omgeslagen. ‘Ik ben die dag tweede duiker. Dan weet je dat je aan de beurt bent. Je kijkt elkaar even aan. Dit is een serieuze melding. We zijn het enige duikteam nog in onze regio, dus opschalen kan eigenlijk niet. Wat ga je dan doen? Ik zei op dat moment: “Maak maar groot waterongeval, dan zien we wel wat er gebeurt.” In principe kunnen we uit onze ploeg twee duikteams formeren, dus je hoopt dat iedereen dan opkomt.’ De duikers zijn bekend met de plaats van het ongeval. ‘In het verleden hebben we daar al meerdere mensen uit het water gehaald’, vertelt Van den Berg. ‘We weten wat ons te wachten staat. Er wordt daar veel troep in het water gedumpt. Het is een gevaarlijk stukje om te duiken. Ik fiets elke morgen voor aanvang van de dienst langs de Rijn en kijk dan altijd even naar de stroming. Die dag stonden de sluizen open en stroomde het hard. Het was hoog water. Met die gegevens in het achterhoofd, weet je dat je het zwaar gaat krijgen.’ Aanrijdend is het stil in de auto. De duikploegleider probeert zoveel mogelijk informatie te krijgen en Van den Berg en zijn collega hangen de duiksets om.

De duikinzet Ter plaatse worden de duikers direct meegenomen in de chaotische situatie. Op de boot van Rijkswaterstaat, die dan aan de kant ligt, reanimeert een collega al een slachtoffer. ‘Dat beeld verstoort het plaatje dat je hebt. Het trekt je aandacht. We weten op dat moment nog weinig.’ De duikploeg krijgt de informatie door dat twee overlevenden bij een groot schip omhoog zijn gekomen en dat er nog twee personen worden vermist. De brandweerlieden maken een plan om eerst schuin achter het schip te gaan duiken en de slachtoffers te zoeken. Het water stroomt snel, 2,2 meter per seconde. De eerste duiker gaat het water in. ‘Voor mij zit er dan niets anders op dan klaarstaan en afwachten. Ik kan op dat moment meeluisteren met wat mijn collega doet. Aan zijn manier 40

nummer 11 november 2017 - Sdu Uitgevers

van praten, merkte ik dat het spannend was. Er lag veel rotzooi onder water. Bij alles wat hij tegenkomt, moet hij aftasten of dat misschien een van de slachtoffers is. Het vertraagt de zoeksnel-

Brand&Brandweer

On der de H elm

heid.’ Het tweede duikteam, dat is gevormd uit mensen die van huis zijn gekomen, is inmiddels ook ter plaatse en doet een inzet recht achter het schip. Als de eerste duiker van het eerste duikteam zijn inzet afrondt, weet Van den Berg dat het zijn beurt is.

‘De opdracht was dat ik aan de zijkant, langs het schip zou zoeken.

Ik merkte dat ik veel informatie miste. Ik wist niet om wat voor type bootje het ging en dus ook niet precies waarnaar ik moest zoeken.’ Als hij het water ingaat heeft hij het idee dat de stroming iets afneemt. Toch kost het hem veel kracht om zwemmend het schip te bereiken. Hij daalt langzaam af en moet zijn best doen om door de stroming niet af te dwalen. ‘Het schip lag diep. Het was onmogelijk om de onderkant te bereiken. Ik heb het schip afgetast tot ik een meerpaal bereikte, daar zou ik verder afdalen. Door de stroming werd ik tegen de meerpaal aan gedrukt. Ik wist dat ik die meerpaal goed moest vasthouden. Als ik er links voorbij zou schieten zou de stroming me meenemen. Als ik er rechts voorbij

en dus ga je door. Wanneer is een inzet niet langer verantwoord?

Toen ik door de steeds heftiger wordende stroming tegen een ademhalingscrisis aanzat heb ik de duik moeten afbreken. Mijn collega’s hebben me ook echt naar de kant toe moeten trekken, dat was bijna niet meer te doen.’ Dan houdt de hele inzet ook even op.

De eenheden denken na over een vervolgplan. Besloten wordt om de duwbak naast het schip los te maken. Op het moment dat ze dat doen, wordt een van de vermisten zichtbaar. ‘Een opluchting’, aldus Van de Berg. ‘Dan krijg je ook meer informatie van de zwemvesten die ze aan hebben. Het waren vesten die automatisch opblazen, daardoor zijn de slachtoffers onder het schip vast komen te zitten. Je hoopt dat je het tweede slachtoffer dan ook nog vindt.’

De duikploeg weet dat het dan niet meer mogelijk is om te duiken.

Ze besluiten het schip te lossen, zodat het minder diep in het water komt te liggen. Die tactiek werkt. Door de stroming komt de kano bovendrijven. Hierdoor is ook het laatste slachtoffer gevon-

Het inzetgebied. De duikinzet van Marcel van den Berg is tussen het schip en de kade, bij de meerpalen.

zou schieten zou ik onder het schip terechtkomen. Hoe dieper ik kwam, des te heftiger de stroming werd. Je vraagt je eens af of je de inzet moet afbreken. Maar je wilt ook het slachtoffer vinden

Brand&Brandweer

den. Van den Berg: ‘Een grote opluchting. Dan gaat er veel door je heen. We hebben alle slachtoffers kunnen vinden. Het was een heftige inzet, maar wel een geslaagde. Daar doen we het voor.’ ■

Sdu Uitgevers - nummer 11 november 2017

41

40 jaa r

‘Vroeger rukten we met acht of negen mensen uit’ Brand&Brandweer bestaat veertig jaar en dat vieren we met een reeks verhalen. Daarin kijken we vier decennia terug én vooruit.

Deze keer is het de beurt aan oudgediende Bennie Lebbink uit Vorden en nieuweling Elske van Dijk uit Doetinchem, beiden uit Veiligheidsregio Noord- en Oost-Gelderland. vakblad voor brandweer, hulpverlening en rampenbestrijding

Bennie Lebbink (links) en twee collega’s tijdens een oefenavond in de beginjaren van zijn brandweercarriére.

Bennie Lebbink heeft in 2015 een lintje ontvangen voor zijn jarenlange inzet bij de brandweer.

Door Marco van der Leest

Wat is de grootste verandering die u bij de brandweer heeft meegemaakt?

‘Vroeger was het allemaal veel gemoedelijker. Je deed het met elkaar en had meer voor elkaar over. Die verandering is trouwens niet specifiek voor de brandweer. Je ziet het in de hele samenleving. Tegenwoordig hebben we meer regels en protocollen, ook bij de brandweer. En de mensen zijn afstandelijker. Dat is een gegeven, maar ik vind het weleens jammer. Gelukkig is de sfeer bij de brandweer nog steeds goed.’

Bennie Lebbink, volontair bij de brandweer in Vorden: Hoe zag het brandweerkorps in Vorden er veertig jaar geleden uit?

‘Alle brandweerlieden werkten in het dorp. Dat moest. Bij de bakker, de slager en in de industrie. Wanneer er brand was, ging de sirene in het dorp en trok iedereen die iets met de brandweer te maken had naar de kazerne. Er waren wel twee keer zoveel mannen bij betrokken als nu. Vrouwen kwamen er pas later bij.’

Kunt u zich uw eerste brandweeropleiding nog herinneren?

‘Reken maar. Dat was in café De Luifel in Ruurlo. Het café bestaat nog steeds. We waren met een man of zeven uit Vorden. Ook zaten er mensen uit omliggende plaatsen bij, zoals Doetinchem en Ruurlo. Voor de groep stond een klein mannetje bij een groot bord, met een plakstrip met tekst. Wij moesten aantekeningen maken.

Geen boeken, geen mappen. Het was allemaal erg eenvoudig. Het beviel goed! Daarna heb ik nog verschillende opleidingen gedaan.’

42

nummer 11 november 2017 - Sdu Uitgevers

Wat is de meest bijzondere inzet in al die jaren geweest?

‘Dat zijn eigenlijk twee inzetten, lang geleden. De eerste is een brand in Kranenburg, waarbij een jongen van een jaar of zes om het leven kwam. Ik had toen zelf kinderen in die leeftijd, dus het greep me extra aan. De tweede is een brand in een vakantiewoning in de buurt van Ruurlo. Daarbij liet een jonge journaliste het leven. Aangrijpend. Met dit soort heftige incidenten gingen we toen heel anders om. We kwamen bijeen op de kazerne, praatten er even over, dronken een biertje en gingen weer verder. Dat kun je je nu niet meer voorstellen.’

Brand&Brandweer

40 jaar

In welk opzicht is het brandweervak het meeste veranderd?

‘Nu zijn er meer specialismen en zit je nog maar met zes mensen in een TS. Vroeger rukten we met acht of negen mensen uit. En je deed alles, tot de brand was geblust. Er werden minder vaak andere korpsen bij de brandbestrijding betrokken. Brandweerlieden waren destijds, misschien juist wel daardoor, fanatieker. Je ging ervoor.’

Hoe ben je bij de brandweer terechtgekomen?

‘Een jaar geleden kreeg ik een brief op de mat: brandweer zoekt vrijwilligers. In mijn leeftijdscategorie! Ik ben nogal sportief, dus ik zag overeenkomsten. Ook de voorlichtingsavond vond ik interessant. Toen heb ik bij een vriend geïnformeerd die brandweerman is bij Brandweer Twente. Hij vond het echts iets voor mij. Het is bovendien goed te combineren met mijn werk als docent.’

Hoe lang blijft u nog bij de brandweer?

‘Op 1 januari 2015 ben ik officieel gestopt. Sindsdien ben ik volontair. Ik ruk dus niet meer uit, maar doe nog veel. Zo rijd ik de manschappen naar oefensessies toe. Daar ga ik nog wel even mee door, want mijn rijbewijs is onlangs voor vijf jaar verlengd. Ik stop dus nog lang niet. Als dat moment aanbreekt, dan ga ik naar de ouwelullenavond voor brandweerlieden, iedere eerste maandag van de maand. Sterke verhalen vertellen over vroeger. Eens een brandweerman, altijd een brandweerman.’

Wat kun je van de oude garde leren?

‘In mijn ploeg zitten mensen met tien of twintig jaar ervaring. Een rugzak vol! Daar kan ik veel van leren. Een tip die ze me gaven is: als je iets niet hoeft te zien, kijk dan liever niet. Heftige beelden raak je namelijk nooit meer kwijt.’

Elske van Dijk, aspirant bij de brandweer in Doetinchem: Hoe lang ben je nu bij de brandweer?

‘Ik ben in februari met de opleiding begonnen en sindsdien draai ik met ploeg c mee. Mijn eerste uitruk was gelijk bijzonder. We waren onderweg naar een oefening en zaten een beetje te geinen in de TS, toen de pieper afging: auto met persoon te water. Ineens werd het bloedserieus. Rechtsomkeert naar de kazerne om speciale waterpakken op te halen en door naar het incident. Het is bijzonder om die stemmingsomslag te zien en het teamgevoel te ervaren!’

In hoeverre hoop je ook de veertig jaar vol te maken?

‘Ik ben 31, dus veertig jaar vol maken wordt lastig. Ik wil eerst mijn manschap A halen en daarna hoop ik verder door te kunnen groeien. Steeds meer bijleren en natuurlijk ervaring opdoen.

Misschien is er wel een combinatie mogelijk met lesgeven.’

Hoe is de verhouding man-vrouw in korps?

‘In mijn klas begonnen we met acht vrouwen en vier mannen, maar ik denk dat dat uitzonderlijk is. In Doetinchem schat ik de verhouding man-vrouw op 10-1. Ik verwacht dat er in de toekomst meer vrouwen bij de brandweer komen. Fysiek zie ik in ieder geval geen beperkingen. Maar half-om-half, dat zal denk ik niet snel gebeuren.’

Hoe denk je dat de brandweer er over veertig jaar uitziet?

‘Het zal allemaal nog sneller en efficiënter gaan. Nog betere bescherming en de techniek zou nog meer kunnen helpen. Ik verwacht wel dat het mensenwerk blijft.’ ■

Elske van Dijk is in februari met de opleiding begonnen.

Brand&Brandweer

Sdu Uitgevers - nummer 11 november 2017

43

gespot i n de markt

De Chemische Verkenningseenheid (CVE) De Chemische Verkenningseenheid (CVE) is een applicatie die het communicatieproces tussen AGS, verkenningseenheden en de meetploegleider van begin tot eind digitaal (en dus foutloos) ondersteunt. Deze applicatie laat toe snel en accuraat de verrichte metingen vanuit het veld te delen bij incidenten waarvan de chemische consequenties niet duidelijk zijn.

CVE stelt het team in staat om de rookontwikkeling en chemische samenstelling goed te berekenen en visualiseert deze berekening in een pluimmodel. Deze pluim is zichtbaar voor alle betrokkenen en kan snel worden gedeeld tussen het veld en de meldkamer en kan makkelijk worden doorgezet naar LCMS.

Doordat de verkenningseenheden met de applicatie de metingen snel kunnen doorgeven, kan ook snel tot een goede vaststelling van de vrijgekomen chemische stoffen worden gekomen. De voordelen zijn legio: snel tot goede besluitvorming komen over de bestrijding van het incident en alarmering van de bevolking

bij acuut gevaar voor volksgezondheid.

Tijdige evacuaties voorkomen ook materiele en financiële schade.

Deze tool is een applicatie die zowel los aangekocht en ingezet kan worden als binnen BRAIN als module.

Grote order vanuit Japan voor Hytrans Hytrans Systems levert onder andere op dit moment tien HydroSubs 1200 (30.000 lpm bij 12 bar) en veertien HydroSubs 150 (3500 lpm bij 10 bar) aan één eindgebruiker in Japan. Daarmee komt de duizendste HydroSub in beeld.

In plaats van standaard brandweerrood heeft deze klant gekozen voor wit.

De systemen zullen niet alleen worden gebruikt voor aanvoer van water voor brandbestrijding, maar ook om koelwater aan de kerncentrales te leveren indien alle andere back-upsystemen falen. Na de ramp in Fukushima (waar een Hytrans systeem uiteindelijk voor koeling heeft gezorgd) heeft Hytrans al aan de meeste Japanse kerncentrales systemen geleverd.

Na meer dan zeshonderd HRU’s afgeleverd te hebben in alle hoeken van de wereld, is Hytrans gestart met de productie van een opnieuw verbeterd slangopneemapparaat (HRU 300) voor slangdiameters van 200 – 300 mm. Het nieuwe ontwerp is compacter en lichter geworden en is verkrijgbaar in twee uitvoeringen. Zo is er de DEMOUNTABLE versie, die door middel van bijvoorbeeld een kraan in operationele positie op de slangenbak kan worden gebracht, en de POWER TILT versie die door eenvoudige drukknopbediening automatisch (hydraulisch) in stelling kan worden gebracht.

44

nummer 11 november 2017 - Sdu Uitgevers

Brand&Brandweer

B&B REGISTER

B&B Brand&Brandweer

vakblad voor brandweer, hulpverlening en rampenbestrijding

Adviesbureau Brandpreventie

Floriaan B.V. Postbus 220 5300 AE Zaltbommel Tel. 0418 573800 Fax 0418 573801 info@floriaan.nl www.floriaan.nl

Vaste adverteerders (contract­ houders) worden gratis in één rubriek opgenomen voor een heel jaar. Heeft u ook interesse, stuur dan uw gegevens naar het aangegeven adres, zie bon.

Waar kunt u terecht voor producten en diensten?

Voor meer informatie kunt u contact opnemen met Advertentieverkoop: I.S.-acquisitie, tel. 06-23700323, www.is-acquisitie.com

Hulpverlenings­gereedschappen Holmatro Rescue Equipment Postbus 33 4940 AA Raamsdonkveer Tel. 0162 589200 Fax 0162 522482 www.holmatro.com

Brandveiligheid P&G Safety Burgerstraat 26 5311 CX Gameren Tel. 0418 561761 info@pengsafety.nl www.PenGsafety.nl

Ook wij willen opgenomen worden als bedrijf!

Stuurt u mij vrijblijvend informatie over hoe mijn product of dienstverlening vermeld kan worden in deze rubriek.

Bedrijf/organisatie Postadres Postcode/woonplaats Telefoonnummer Faxnummer Gewenste rubrieken

o per rubriek, per uitgave € 45,o per rubriek heel jaar (10 uitgaven) € 355,Prijzen exclusief BTW Datum

Handtekening

B&B Brand&Brandweer

U kunt deze bon inscannen en mailen naar: info@is-acquisitie.com.

Voor deze en andere advertentiemogelijkheden in B&B, Ambulancezorg, Brandweer-, GHOR- en Veiligheidsregio-almanak e.a.: I.S.-Acquisitie, tel. 06-23700323, www.is-acquisitie.com

Brand&Brandweer

Sdu Uitgevers - nummer 11 november 2017

45

brandweer rukt uit voor wierrook De brandweer in Alphen aan den Rijn is eind oktober gealarmeerd voor een wel heel klein brandje. Een bewoner bleek met wierrook te proberen om geesten te verdrijven.

BRAND&BRANDWEER Brand&Brandweer is het vakblad voor brandweer, hulpverlening en rampenbestrijding, en het communicatiemagazine van Brandweer Nederland.

November 2017 - nummer 11 jaargang 41 REDACTIE-ADRES

Omwonenden zagen die nacht rook op het balkon van de woning en belden de brandweer. Ter plaatse ontdekten de brandweerlieden dat de bewoner zelf verantwoordelijk was, omdat hij met wierrook probeerde om geesten te verdrijven.

Brand&Brandweer t.a.v. redactiesecretariaat Brand&Brandweer, Postbus 20025, 2500 EA Den Haag, tel. (058) 2160862, e-mail: brand&brandweer@sdu.nl REDACTIE

Bron: nu.nl

brandweer laat bijzondere wens in vervulling gaan De brandweer in Amsterdam heeft half oktober een bijzondere wens in vervulling laten gaan. Met de hoogwerker maakten zij het mogelijk dat een vader de nieuwe koopwoning van zijn zoon kon bezoeken.

Doordat de vader ziek is, niet mobiel is en het huis twee steile trappen heeft kon hij de nieuwe woning van zijn zoon niet bezoeken. Via de Wensstichting Oppepper4all kwam het bericht bij de brandweer binnen. Zij besloten om met de hoogwerker het probleem om te lossen. ‘Het werd een onvergetelijke dag en wij vonden het geweldig om hieraan te mogen bijdragen’, aldus een van de brandweerlieden.

Ing. Stephan J.M. Wevers, commandant brandweer Twente (voorzitter redactie) Drs. Albert-Jan van Maren, brandweer Gelderland-Midden Frans van der Veen, brandweer Gooi en Vechtstreek Marcel van Galen, hoofd risicobeheersing Veiligheidsregio Zaanstreek-Waterland Frank Huizinga, woordvoerder Brandweer Nederland Lucas de Lange, Vernieuwde repressie Veiligheidsregio Haaglanden Gerard Bouwmeester, vrijwilliger Veiligheidsregio Utrecht EINDREDACTIE

Jildou Visser e-mail: info@jildouvisser.nl AAN DIT NUMMER WERKTEN MEE

Lucas de Lange, Christian Traets, Ad Hupkes, Jeffrey Koper, Ginopress, CFBT-NL, Anton Kappers, Veiligheidsregio LimburgNoord, Brandweer Twente, Brandweer Midden- en West-Brabant, Ellen Schat, Casper Ferwerda, John Voermans, VBV, 112 Oost-Gelderland, Marco van der Leest.

ONTWERP EN OPMAAK

SD Communicatie, Rotterdam

Bron: nhnieuws.nl

DRUK

Wilco BV - Amersfoort UITGEVER

Sdu Uitgevers: Roel W. Roos Postbus 20025, 2500 EA Den Haag, e-mail: r.roos@sdu.nl BLADMANAGEMENT

drs. Karel Frijters Postbus 20025, 2500 EA Den Haag, e-mail: k.frijters@sdu.nl ADVERTENTIE-ACQUISITIE

Lijst van adverteerders

Tarieven, reserverings- en sluitingsdata voor (combinatie)advertenties in B&B, Ambulancezorg, Brandweer-, GHOR- en Veiligheidsregio-almanak e.a. op aanvraag beschikbaar bij: I.S.-Acquisitie, tel. 06-23700323, e-mail: info@is-acquisistie.com www. is-acquisistie.com Aanlevering van advertentiemateriaal bij loap@sdu.nl

Cooperatie VGZ UA Corporate Communicatie 4 Falck 30 SLUITINGSDATA ADVERTENTIES EN BIJSLUITERS 2016 Grevelingen Veiligheid 30 nummer verschijning sluiting nr. 12 02-12 07-11 Loyalis C3 nr. 1/2 2018 20-01 22-12 2017 nr. 3 03-03 06-02 P2000Shop Alarmeringsystemen C2 nr. 4 07-04 13-03 SDU 16, 22, 30, 36, C4 TERMIJN VAN ANNULERING: Wittebrug Autogroep B.V. 36 6 weken voor verschijningsdatum

Sdu Klantenservice, Postbus 20014, 2500 EA Den Haag, tel. (070) 378 98 80, fax (070) 378 97 83, e-mail: sdu@sdu.nl, www.sdu.nl/brandweer Vanwege de aard van de uitgave, gaat Sdu uit van een zakelijke overeenkomst; deze overeenkomst valt onder het algemene verbintenissenrecht.

Het abonnement op Brand&Brandweer (10 nummers) kost 92 euro excl. BTW (97,52 euro incl. BTW). Deze prijs is inclusief verzendkosten.

Prijs los nummer: 10 euro (incl. BTW).

Prijs online-abonnement los: 76 euro excl.

BTW (92,72 euro incl. BTW).

Een abonnement op B&B geeft tevens toegang tot B&B-digitaal via www.brandenbrandweer.nl en de Sdu Tijdschriften App (STapp). Inlogcodes worden schriftelijk aan abonnees verstrekt.

Een abonnement geldt voor een jaar en wordt automatisch met een jaar verlengd, tenzij uiterlijk twee maanden voor het verstrijken van het abonnementsjaar schriftelijk wordt opgezegd bij Sdu Klantenservice (zie adres hierboven).

Wilt u reageren op een artikel, of een onderwerp/artikel aandragen voor publicatie in B&B, neem dan contact op met de redactie via brand&brandweer@sdu.nl.

De redactie houdt zich het recht voor artikelen in te korten dan wel journalistiek aan te passen. © Sdu Uitgevers 2016 Alle rechten voorbehouden. Alle auteurs­ rechten en databankrechten ten aanzien van deze uitgave worden uitdrukkelijk voorbehouden. Deze rechten berusten bij Sdu Uitgevers bv.

Behoudens de in of krachtens de Auteurswet gestelde uitzonderingen, mag niets uit deze uitgave worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand of openbaar gemaakt in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieën, opnamen of enige andere manier, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever.

Op al onze producten zijn onze leveringsvoorwaarden van toepassing. Zie hiervoor onze website www.sdu.nl Persoonsgegevens worden bewerkt voor de uitvoering van de (abonnements)overeenkomst en om u van informatie te voorzien over Sdu Uitgevers bv en andere zorgvuldig geselecteerde bedrijven. Indien u geen prijs stelt op deze informatie, kunt u dit schriftelijk melden bij Sdu Klantenservice.

Hoewel aan de totstandkoming van deze uitgave de uiterste zorg is besteed, aanvaarden auteurs, redac­teuren en uitgever geen aansprakelijkheid voor eventuele fouten of onvol­komenheden.

ISSN 01656-4675

Termijn van inzending:

3 weken voor verschijningsdatum ABONNEMENTEN

Opgave van abonnementen en adres-wijzigingen:

46

nummer 11 november 2017 - Sdu Uitgevers

Brand&Brandweer

Een goed inkomen bij arbeidsongeschiktheid?

Zó geregeld!

U zet zich in voor onze veiligheid. Bij een brand of in een crisissituatie. En preventief door het beoordelen van overheidsplannen op veiligheid en met het oog voor milieu. Verantwoordelijk en risicovol werk. Belangrijk dat u goed voor uzelf zorgt. Want als u uit de running raakt, heeft dat veel impact. Ook op uw inkomen. Dat kan afzakken tot bijstandsniveau! Voorkom geldzorgen met dé arbeidsongeschiktheidsverzekering speciaal voor iedereen die werkt bij de brandweer.

Uw voordelen  Altijd verzekerd van minstens 70% inkomen tot uw AOW-leeftijd

 U blijft bij arbeidsongeschiktheid pensioen opbouwen

 Minimaal 20% premiekorting via uw werkgever

 Geen medische vragen als u zich aanmeldt binnen 6 maanden na indiensttreding

 Sluit perfect aan op de WIA, uw cao en pensioenregeling

Wacht niet te lang, u hebt het zó geregeld!

Bereken uw premie op: www.loyalis.nl/brandweer

HSE Jaarcongres 2017 Veiligheid, een keuze of toevalligheid?

donderdag 30 november 2017 | rijswijk (zh) Veiligheid is een keuze, en geen kans of toevalligheid. Veiligheid is niet wat er is gebeurd, maar wat er had kunnen gebeuren. Wat mag u tijdens het HSE Jaarcongres verwachten? > > > >

Voormalig bokser Arnold van der Lyde vecht samen met u voor veiligheid Een keuze uit 9 praktische sessies verdeeld over 3 rondes Een dag die u verder helpt op weg naar een veilige werkvloer U gaat naar huis met tips, tricks, tools en checklists

Dit congres steekt met kop en schouders uit boven alle andere zelfde soort congressen.

Van het begin tot eind staat veiligheid voorop! Mis deze dag dus niet.

www.hsejaarcongres.nl

Partner:

Kennispartner: