GRUDZIEŃ 2018
PR
NIERUCH
O MOŚCI JEKT
MAGAZYN STUDENCKIEGO KOŁA NAUKOWEGO NIERUCHOMOŚCI Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach
NIERUCHOMOŚCI
GOSPODARKA PRZESTRZENNA
URBANISTYKA
INWESTYCJE
1 www.facebook.com/sknn.ue.katowice fot. M.Piecyk
SPIS TREŚCI Społeczność lokalna dla rewitalizacji. Anna PYZIAK i Joanna MĘKAL
Jak tam w województwie śląskim? Rozwój miast aglomeracji śląskiej na przykładzie Dąbrowy Górniczej i Bielska-Białej. Wiktoria JĘDRUSIK i Karol KIN
Życzymy miłej lektury! Zarząd SKN Nieruchomości: Katarzyna Wojciechowska Monika Piwowarczyk
Dlaczego warto badać miasta? Przypadek metropolii górnośląskiej. dr Adam POLKO
Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach 2
A co o Tobie mówi prestrzeń w której mieszkasz? Patrycja SŁAWEK
Informacja w procesie wyceny nieruchomości. Monika ZAJĄC - SOWIŃSKA
Zmiana cen nieruchomości w zależności od odległości od centrum na terenie miasta Katowice. Aleksandra ZDYRKO i Jakub BEDNARCZYK
3
REDAKTOR NACZELNA: Monika Piwowarczyk REDAKTORZY: Jakub Bednarczyk Wiktoria Jędrusik Karol Kin
Zwykły urlop czy domek na drzewie? Monika PIWOWARCZYK
Joanna Mękal Martyna Piecyk Monika Piwowarczyk dr Adam Polko Anna Pyziak Patrycja Sławek Katarzyna Wojciechowska Monika Zając - Sowińska Aleksandra Zdyrko SKŁAD I OPRACOWANIE GRAFICZNE: Monika Piwowarczyk
CHCESZ SIĘ Z NAMI SKONTAKTOWAĆ? ŚMIAŁO, PISZ! SKN.NIERUCHOMOSCI@GMAIL.COM
Jarmarki świąteczne - miejska magia Świąt! Katarzyna WOJCIECHOWSKA
4
SŁOWO WSTĘPU:
Drodzy Czytelnicy,
Czym jest dla Państwa rynek nieruchomości? Dla autorów współtworzących dziesiąte wydanie czasopisma „Projekt Nieruchomości” to temat rzeka. Nie można ująć i zamknąć go w kilku zdaniach, to zagadnienie rozległe i stale ewoluujące. Odgrywa bardzo ważną rolę w życiu ludzi wpływając na ich decyzje, wybory czy sposób tworzenia lokalnej tożsamości. Wybór miejsca zamieszkania powinien zostać poprzedzony rozważeniami na temat efektów zewnętrznych wytwarzanych przez otaczające okolicę budynki. Przemiany zachodzące w miastach oddziałują na życie jego mieszkańców, w obecnych czasach najwięcej zmian dostrzega się w zmianach organizacyjnych i zagospodarowaniu ulic. Planowanie i projektowanie ulic staje się prawdziwym wyzwaniem dla różnych środowisk miejskich. Ważny aspekt w zarządzaniu miejskim rynkiem nieruchomości tworzą gminne zasoby mieszkaniowe. Warto zwrócić uwagę, iż są one nie łatwym do gospodarowania i wymagającym elementem miejskiego rynku nieruchomości. Jednak nie można zapominać o ich pozytywnych aspektach i zjawisku flipowania, które nieraz przywraca im drugie, bądź trzecie życie. Rynek nieruchomości jest czynnikiem, który wpływa na poziom rozwoju miasta i regionu do którego należy, dlatego warto badać zróżnicowanie poziomów rozwoju systemów miejskich. Prowadzą one do wypracowania koncepcji i strategii kierunków rozwoju miejskiego systemu, aby na tle innych ośrodków wyróżniać się atrakcyjnością i konkurencyjnością lokalizacyjną. Wysoki poziom rozwoju ośrodka zachęca inwestorów do inwestycji na danym terenie. Inwestycjami tymi coraz częściej są budynki biurowe prześcigające się innowacyjnością, w celu zachęcenia potencjalnego najemcy do ulokowania swojego biura w obrębie budynku. Im ciekawszy i multifunkcyjny jest budynek, tym większa szansa na wyższy zwrot z inwestycji. Jednakże nie można zapominać, że lokalizacja i istniejące zaplecze społeczne jest równie ważne, co wybór miasta w którym organizacje
postanowią
się
rozwijać.
Zapewniam
Państwa,
że
wszystkie
poruszone
w czasopiśmie tematy są bardzo interesujące, a wzajemne przeplatanie się wątków
przekonuje o tym jakim ciekawym i rozległym zagadnieniem jest rynek nieruchomości.
5
Specjalne podziękowania kieruję do Martyny Piecyk odpowiedzialnej za wykonanie okładki niniejszego czasopisma i Moniki Piwowarczyk za redakję oraz stworzenie spójnej całości obecnego numeru. KATARZYNA WOJCIECHOWSKA Przewodnicząca SKN Nieruchomości Uniwersytet Ekonomiczny
CO TAM U NAS? Real Estate Conference 2018 - REC 2018, 12-13.12.2018 r. Warszawa Szkoła Główna Handlowa
Real Estate Practice Meeting, czyli “Rzeczoznawca majątkowy - praktyka zawodu”, wykład organizowany przez SKN Nieruchomości UE Katowice
6
Bytom, Wałbrzych oraz Łódź to miasta które w Umowie Partnerstwa zostały wskazane jako miasta wymagające wsparcia w zakresie rewitalizacji. We współpracy z Ministerstwem Inwestycji i Rozwoju w miastach tych realizowane są pilotażowe projekty, które mają na celu wyprowadzenie obszarów miast ze stanu kryzysowego, a także wypracowanie rozwiązań, które będą mogły zostać wykorzystane przez inne miasta.
W okresie od lipca 2017 roku do listopada
Przedstawiciele TUP ZEiW przy współpracy
2018 roku, Towarzystwo Urbanistów Polskich
zBiurem Rewitalizacji i Funduszy Europejskich
( jednostka Zakład Ekspertyz i Wdrożeń -
w
ZEiW),
pracowali
ramach
prowadziło w Bytomiu działania w pilotażu:
„Bytom
odnowa
-
Bytomiu
przez w
prawie dwóch
półtora
roku
wyznaczonych
lokalizacjach (z 6 wyznaczonych w GPR
innowacyjne projekty mieszkaniowe i rozwój
podobszarów
inicjatyw społecznych”, który był realizowany
lokalizacja
przy współpracy z Ministerstwem Inwestycji
natomiast
kolejna
i Rozwoju (MIiR) Celem pilotażu była praca
zabudowy
mieszkaniowej
z
centrum (w ramach podobszaru rewitalizacji
interesariuszami
rewitalizacji
na
rzecz
rewitalizacji). dotyczyła
dotykała na
kwartałów obrzeżach
Śródmieście).
z
wypracować koncepcje zagospodarowania
i regrantingu.
inicjatywy
lokalnej
zespoły
centrum,
poprawy sytuacji w ich otoczeniu, w tym wykorzystaniem
Dwa
strefy
Pierwsza
musiały
dla tych obszarów, następnie plany działania, które zawierały informacje m.in. o źródłach
7
finansowania, potencjalnych interesariuszach
Bardzo dobrze radzono sobie natomiast
czy okresie realizacji działań. Każdy ten krok
z
wymagał współpracy z lokalną społecznością
wniosków, a przede wszystkim samą fizyczną
i
realizacją
uwzględniania
wypracowanych
z
nimi
rozwiązań w sporządzonych dokumentach.
społeczności
lokalnej
do
podpisów
inicjatywy.
zaangażowanie
Najistotniejszym elementem procesu było zaktywizowanie
zebraniem
poparcia
Kluczowym
mieszkańców,
ich
dla
było wkład
pracy i chęć do podjęcia działań na rzecz swojego otoczenia,
współpracy, wykreowanie lokalnego lidera
W ramach pilotażu udało się zrealizować
oraz przeprowadzenie inicjatyw lokalnych
4
finansowanych z budżetu miasta. Podczas
podwórza
warsztatów z ekspertami prezentowano także
Bytomiu, przygotowano i przeprowadzono
dodatkowe źródła finansowania dla inicjatyw
wystawę „Bytomskie Kamienice”, która nadal
oddolnych, często jednak okazywało się, że
prezentowana jest w kolejnych instytucjach.
takie granty, dotacje muszą być realizowane
Ostatnią inicjatywą, która jest w trakcie
za
organizacji
realizacji, jest utworzenie ośrodka wspierania
pozarządowych, co dla zwykłego człowieka
kreatywnej rewitalizacji pod nazwą „Gniazdo
mogło
kreatywności”.
pośrednictwem
stanowić
barierę.
Kolejnym
problemem okazał się sposób składania wniosków,
np.
wyłącznie
w
formie
elektronicznej z rozbudowanym kosztorysem. Takie
wymogi
zniechęcały
interesariuszy
procesu do realizacji inicjatyw. Co więcej istnieje obawa, ż po zakończeniu pilotażu, kiedy
mieszkańcy
nie
będą
pracować
bezpośrednio z ekspertem, nie skorzystają z dostępnych mechanizmów finansowania swoich inicjatyw. Na etapie pisania wniosku trudność dla mieszkańców przygotowanie, przygotowanie
8
stanowiło
samo
opis projektu
jego
inicjatywy, czy
kosztorysu.,
inicjatywy przy
lokalne, ul.
dwie
dotyczyły
Żeromskiego
20
w
Inicjatywy na podwórku przy ul. Żeromskiego 20 rozpoczęły się od utwardzenia parkingu. Pomysł może się wydawać na początku kontrowersyjny, bardziej
jednak
złożonego
był
to
projektu.
początek Grupa
mieszkańców opracowała cały plan działania, a utwardzenie parkingu odbyło się przy
pomocy kostki ażurowej, która jest jedną
korzystać w trakcie deszczowej pogody.
z tańszych metod, pozwala też na łatwiejsze
W oczekiwaniu na jej realizację, mieszkańcom
odprowadzanie wody do gruntu, a całość
udało się zorganizować i pozyskać rośliny do zazielenienia
przestrzeni
wspólnej.
Mieszkańcy wykonali samodzielnie kwietniki, skalniak, a także posadzili iglaki zasłaniające
została obsiana trawą. Natomiast z miejsca gdzie położono kostkę ażurową, odzyskana została
dużo
droższa
kosatka
brukowa.
murek. Altanę również udało się wybudować,
Wykorzystano ją do wybrukowania części
a materiały zakupiono w
podwórka pod altanę, miejsce do grillowania
inicjatywy lokalnej.
ramach środków
i część podwórka, która była nieutwardzona i była zalewana podczas deszczy. Mieszkańcy podwórka przy ul. Żeromskiego 20 mają plany na dalszy rozwój przestrzeni, Na
kolejną
inicjatywę
przewidziano
jak utworzenie przestrzeni dla dzieci, stół do
wybudowanie altany, pod którą miały się
ping-ponga
czy
znaleźć miejsca siedzące oraz stolik, aby nie
śmietnikowej.
Całość
niszczały,
wykonali
a
z
przestrzeni
można
było
największą
zbudowanie prac
własnoręcznie, wartość
wiaty
mieszkańcy co
stanowi
projektu.
Każdy
angażował się na ile mógł
i potrafił. W
prostszych pracach, jak przewożenie piasku, zabawkowymi
taczkami
pomagały
nawet
dzieci. Realizacja obu inicjatyw kosztowała
9
10000 zł. Jest to bardzo dobry przykład pokazujący jak zaangażowani mieszkańcy sami mogą zmienić swoje otoczenia na bardziej przyjazne przy okazji poprawiając relacje
sąsiedzkie
i
integrując
się
przy
wspólnej pracy. Wernisaż
i
wystawa
pt.:
„Bytomskie
Kamienice” to projekt, który polegał na tym,
jednak w dalszą drogę i odwiedzi bibliotekę miejską w Bytomiu.
że mieszkańcy mieli za zadanie odnaleźć
Ostatnią trwającą jeszcze inicjatywą jest
stare pocztówki czy zdjęcia, na których
remont lokalu przy ul. Murarskiej 3 w Bytomiu,
uwiecznione były kamienice i przestrzenie
który służył będzie jako ośrodek wspierania
publiczne Bytomia, a następnie odnaleźć je w
kreatywnej
przestrzeni lub wskazanie miejsca, w którym
odbywających się już w nim wydarzeń lokal
kiedyś
wymaga wielu prac modernizacyjnych. W tym
stały.
materiałów
Na
podstawie
został
podczas, którego
zebranych
zaplanowany
spacer
wykonane zostały
ich
rewitalizacji.
Pomimo
celu mieszkańcy wystąpili o dofinansowanie głównie
materiałów
budowlanych
czy
obecne zdjęcia. Fotografie zostały później
wybranych usług, których nie są w stanie
umieszczone na planszach w formacie 100x70
wykonać
cm,
zainteresowaniem,
a
poza
zdjęciami
historycznymi
sami.
Lokal
już
zarówno
cieszy
się
miasta
jak
i teraźniejszymi zamieszczono dodatkowo
i Wyższej Szkoły Technicznej w Katowicach,
opis danego miejsca. Wernisaż odbył się
która chce wesprzeć jego rozwój. Działalność
16.12.2017
tego
ul.
roku
Murarskiej
3
w
lokalu
TUP
i
cieszył
się
przy
miejsca
jest
szczególnie
ważna,
dużym
ponieważ znajduje się on w ścisłym centrum,
powodzeniem. W okresie przedświątecznym
a dzięki atrakcyjnemu programowi może je
wystawa stanęła w Urzędzie Miejskim w
ożywić.
Bytomiu, a w dniu 31.12.2017 zdobiła wejście do
kościoła
przy
Parafii
Wniebowzięcia
Najświętszej Maryi Panny w Bytomiu, po czym
ponownie wróciła do lokalu na
Murarskiej. W nadchodzącym roku rusza
10
Wszystkie opisane wyżej inicjatywy odbyły się
wiele wniosków. Można zauważyć jak bardzo
dzięki
z
mieszkańcom zależy na swoim otoczeniu.
samorządem, który zabezpieczył niezbędne
Ważnym jest znalezienie osoby – lokalnego
środki
lidera – który będzie gotowy koordynować
współpracy
i
wspierał
przedsięwzięcia.
mieszkańców
realizację
Główną
siłą
każdego
okazali
się
działania. Problemem nadal okazuje się
jednak mieszkańcy, którzy pokazali ile są
jednak
kontakt
pomiędzy
w stanie dać od siebie celem zadbania
a władzami. Nie wynika to z braku chęci,
o swoją okolicę i poprawę jej jakości, walorów
którejkolwiek
i sposobu użytkowania. Prace, które trwały
wypracowanych
prawie półtora roku przebiegły bez większych
komunikacji.
ze
mieszkańcami,
stron,
odpowiednich
ale
braku
sposobów
problemów, a sam pilotaż pozwolił wyciągnąć
Po miesiącach pracy, można zauważyć, że bez pośrednika nie udałoby się tak sprawnie przeprowadzić tych inicjatyw, ponieważ mieszkańcy nie informują o swoich potrzebach czy problemach miasta, co może wynikać z braku wiedzy na temat tego, do jakiego wydziału czy jednostki urzędu się udać, a także z braku jasnych (napisanych prostym językiem) informacji ze stron urzędu, czy braku bezpośredniego kontaktu urzędników z mieszkańcami. Dobrym rozwiązaniem wspomnianych wyżej problemów mogliby stać się animatorzy społeczni, którzy pracowaliby ze społecznością w ich miejscu zamieszkania. Jest to jednak rozwiązanie kosztowne, więc warto pomyśleć nad spotkaniami lub spacerami po dzielnicy z urzędnikami, radnymi, czy nawet samym prezydentem. Ważne, żeby takie spotkania obywały się w lokalnie, w miejscach gdzie mieszkańcy czują się „u siebie” , a z drugiej strony gdzie od razu mogą pokazać z czym tak naprawdę mają problem.
ANNA PYZIAK i JOANNA MĘKAL Towarzystwo Urbanistów Polskich
11
Jak tam w województwie śląskim? Rozwój miast aglomeracji śląskiej na przykładzie Dąbrowy Górniczej i Bielska- Białej. Każdy szuka swojego przysłowiowego miejsca na ziemi. Większa część ludzi wciąż wybiera miasto. Około 60% ludności decyduje się na życie w aglomeracjach. W województwie śląskim ludność w miastach stanowi aż 76,87% ogółu ludności (dane z 2017 roku). Miasta starają się dostosować do wymagań mieszkańców. Gospodarka, sport, kultura, edukacja – wszystkie te sektory wpływają na rozwój miast, który kształtuje liczbę mieszkańców i jakość życia. Najlepszym sposobem przedstawienia jak kształtuje się rozwój miast jest zobrazowanie go na przykładach. Jako, że najlepiej znamy swoje najbliższe otoczenie postanowiliśmy przedstawić miasta, w których funkcjonujemy i znamy od wielu lat. Przykładowe miasta położone w aglomeracji śląskiej pomogą nakreślić w jakim kierunku podążają ośrodki miejskie w tym regionie. Dąbrowa Górnicza i Bielsko-Biała to miasta, które pozwolą wyjaśnić jak inwestycje, ekologia, sport i kultura wpływają na udoskonalenie warunków życia w mieście. Najlepszym sposobem na zilustrowanie jak
Natomiast
mogą rozwijać się miasta w Polsce jest
mieszkańców na 1km .
przedstawienie przykładu. Pierwszym będzie
gęstość zaludnienia na 2017r. w Katowicach
miasto położone w Zagłębiu Dąbrowskim –
była równa 1799 os./km². W mieście można
Dąbrowa Górnicza. Jest to miasto na prawach
zauważyć znaczącą obecność przedsiębiorstw
powiatu, położone na wschodnim krańcu
następujących
Górnośląskiego
Przemysłowego.
motoryzacyjna, elektroniczna, logistyczna, ale
Miasto to znalazło się na 9. miejscu w Polsce
także producentów szkła. Dąbrowa Górnicza
pod
należy
względem
Okręgu
wielkości.
Liczba
mieszkańców na 2017 rok wyniosła 121.121.
12
gęstość
zaludnienia
do
branży:
Katowickiej
to
642
Dla porównania
2
budowlana,
Specjalnej
Strefy
Ekonomicznej. Strefa ta podzielona jest na
cztery
podstrefy,
Dąbrowa
należy
do
Podstrefy Sosnowiecko-Dąbrowskiej. Dzięki atrakcyjnym terenom inwestycyjnych miasto
jest
interesującym
inwestorów.
Dowodem
miejscem na
to
dla są
przedsiębiorstwa, które zdecydowały się na utworzenie swoich oddziałów na terenie miasta. Pierwszym przykładem jest niemiecka
Źródło: http://factorytravel.pl/fabryka/dawna-huta-katowice#
firma
jest
BENTELER
Distribution,
która
w
dąbrowskim oddziale zatrudnia 43 osoby. Jest
to
firma
handlowa
utrzymywaniem Siedziba
zajmująca
zapasów
oddziału
rur
mieści
się
stalowych.
się
przy
ul.
Roździeńskiego 17. Następną firmą, która zdecydowała się otworzyć swój oddział w mieście
jest
włoski
Przedsiębiorstwo
koncern
działa
Brembo.
w
branży
motoryzacyjnej, w Polsce zatrudnia 1700 osób. Fabryka Brembo na terenie Dąbrowy liczy dwie
linie
odlewnicze
(każda
posiada
zdolność produkcyjną 80.000 ton odlewów) oraz dwie hale obróbki o łącznej powierzchni 40.400m2.
Od
2013
wytwarzającymi
lite
hamulcowe,
roku
poza
liniami
żeliwne
działa
tarcze
prototypowa
linia
produkcyjna, na której produkowane są zespolone stalowo-żeliwne tarcze hamulcowe do samochodów osobowych. W mieście znajduje się nowoczesne centrum dystrybucyjne Centrum
Prologis
obejmuje
magazynowych powierzchni
i
Park
Dąbrowa.
dziesięć
budynków
biurowych
144.000
o
łącznej
m2.
Tereny
poprzemysłowe, na których znajduje się centrum przeszły gruntowną transformacjęłącznie
z
budową
pomocniczej.
całej
infrastruktury
Od 1972 roku w Dąbrowie
zlokalizowana jest Huta Katowice - kombinat metalurgiczny żelaza.
zajmujący się hutnictwem
Obecnie
Huta
Katowice
jest
oddziałem ArcelorMittal Poland. Oddział ten
w
jednym
z
6
województwie
umiejscowionych
śląskim,
małopolskim
i opolskim. Zatrudnia ponad 11 tys. osób. W
rozwijaniu
się
przedsiębiorstw
małych
i
pomaga
średnich Dąbrowski
Inkubator Przedsiębiorczości. Jest to miejsce, gdzie właściciele firm, ale również osoby chcące
rozpocząć
własną
działalność
gospodarczą, mogą skorzystać ze wsparcia w takich dziedzinach jak księgowość czy prawo.
Oprócz
konsultacji
biznesowych,
prawnych i księgowych Dąbrowski Inkubator Przedsiębiorczości (DIP) oferuje bezpłatne szkolenia.
Wymianę
doświadczenia
i współpracę z innymi przedsiębiorcami umożliwia
również
strefa
znajdująca
się
w
DIP.
wsparciem
dla
osób
prowadzenie
coworkingu Dodatkowym
rozpoczynających
własnej
gospodarczej
jest
działalności
Karta
Młodego
Przedsiębiorcy. Program ten przewiduje ulgi, zniżki i udogodnienia dla osób prowadzących działalność gospodarczą w okresie 5 lat od daty jej rozpoczęcia. sposobem
na
gospodarczej
Program ten jest
pobudzenie oraz
aktywności
wsparcie
lokalnego
biznesu. Ukłonem w kierunku dąbrowskich firm jest również Nagroda Gospodarcza im. Karola Adamieckiego. Konkurs skierowany jest
do
mikro,
przedsiębiorstw
małych,
posiadające
średnich
siedzibę
lub
prowadzące działalność na terenie Dąbrowy
13
Górniczej.
Podstawą do wzięcia udziału w
konkursie
jest
przestrzeganie
przedsiębiorstwa
zasad
etyki,
przez
społecznej
centrum miasta, gdzie nie tylko zlokalizowane byłyby obiekty usługowo-handlowe, ale też miejsca,
które
łączyłoby
najważniejsze
odpowiedzialności biznesu oraz wdrożenie w
ośrodki w śródmieściu jak Pałac Kultury
ciągu ostatnich 3 lat innowacji w swojej
Zagłębia,
działalności.
zgłoszeniowe
kolejowy. Pierwszym krokiem do rewitalizacji
oceniane są przez komisję składającą się z
śródmieścia było utworzenie Fabryki Pełnej
niezależnych
Życia. Została ona utworzona na miejscu
Formularze ekspertów
Uniwersytetu
Ekonomicznego w Katowicach.
Akademia
WSB
czy
dworzec
dawnej fabryki obrabiarek „Defum”, gdzie w
W mieście powstają nowe, nowoczesne osiedla
mieszkaniowe,
jak
np.
Osiedle
„Graniczna”, Osiedle „Nowa Dąbrowa” czy Pogoria Park. Osiedla „Graniczna i „Nowa Dąbrowa” są budowane przez firmę ADATEX, natomiast
Pogoria
Development.
Park
przez
Valvi
„Nowa Dąbrowa” to osiedle
składające się z 4 bloków (każdy po 9 kondygnacji). Każde mieszkanie posiada taras. Osiedle
Graniczna
położone
centrum
miasta.
Mieszkania
jest
blisko
posiadają
również 30-metrowe tarasy. Pogoria Park to inwestycja
położona
niedaleko
zbiornika
wodnego Pogoria. Osiedle składa się z 5 budynków, każdy budynek posiada trzy kondygnacje.
Osiedla
te
mają
bardzo
Źródło: ttps://adatex.pl/nowa-dabrowa/
czasie sezonu letniego organizowane są koncerty, kino plenerowe czy inne wydarzenia kulturalne. Dodatkowo w okresie wakacyjnym funkcjonuje obiekt gastronomiczny. Kolejną inwestycją, na którą należy zwrócić uwagę jest modernizacja Parku Zielona znajdującego się
w
dzielnicy
Dąbrowy
–
Korzeńcu.
Przebudowa i remont parku zakończył się we wrześniu. Generalne zmiany odświeżyły park i nadały mu nowego uroku. Swoją stylistyką nawiązuje do historii parku, który został utworzony w latach 30. XX wieku. Odbudowa Zielonej
nastąpiła
w
projektu
„Zagłębiowski
ramach Park
unijnego
Linearny
–
rewitalizacja obszaru funkcjonalnego doliny rzek Przemszy i Brynicy”. Przestrzeń parkowa
Źródło: https://rynekpierwotny.pl/oferty/adatex-sp-z-oo/osiedle-graniczna-dabrowa-gornicza-5688/
nowoczesny charakter i dostosowują się do
pozwala mieszkańcom się zrelaksować. Dzięki
współczesnych standardów mieszkaniowych.
połączeniu parku z jeziorem Pogoria III
Dąbrowa Górnicza jest miastem, które swój rozwój zawdzięcza przemysłowi. W ścisłym centrum
miasta
znajdowały
się
huty
i fabryki. W mieście brak jest wyraźnego
14 Źródło: http://pogoria-park.pl/
Źródło: http://fabrykapelnazycia.pl/galeria/7/fabryka_kultury.html
Źródło: fabrykapelnazycia.pl/
umożliwia
również
aktywny
wypoczynek
poprzez jazdę rowerem czy na rolkach. Atutami parku są niewątpliwie fontanna, nowoczesny plac zabaw, mostki, kładkę umiejscowioną
nad
i
liczne
oczywiście
umieszczono dotyczące
parkowym alejki.
tabliczki
gatunków
stawem Ponadto
informacyjne
roślin
i
zwierząt
znajdujących się na terenie parku. Miejsce po modernizacji
cieszy
zainteresowaniem
się
dużym
mieszkańców
miasta
i pobliskich okolic.
Handlowego
„Pogoria”
zlikwidowanej
stalowni
na Huty
terenie Bankowej.
Znaczny obszar centrum Dąbrowy Górnicznej został zrewitalizowany. Oprócz budowy CH prace objęły odnowienie sąsiadującego Parku „Pogoria”
jest
jedynym
centrum handlowym w Dąbrowie Górniczej z łatwym
dostępem
nie
tylko
dla
zmotoryzowanych klientów, ale także dla tych korzystających
z
komunikacji
miejskiej.
Obiekt połączony jest z główną ulicą w mieście – ul. 3 Maja. Rewitalizacja terenu postindustrialnego i budowa nowego obiektu zapewniła mieszkańcom miejsce, które nie tylko pełni funkcję handlową, ale także towarzyską i kulturalną. W otoczeniu galerii znajduje siedzenia,
się
fontanna
która
uzyskało
certyfikat
ekologiczny
BREEAM
In-Use w dwóch kategoriach – „Budynek” i „Zarządzanie obiektem”.
Nagroda ta jest
potwierdzeniem, że CH Pogoria dokonuje
W 2008 roku zakończono budowę Centrum
Śródmiejskiego.
Źródło: sosnowiec.wyborcza.pl
z
miejscami
pozytywnie
przestrzeń publiczną.
wpływa
do na
ciągłego
procesu
wdrażania
nowych
rozwiązań, by przyczynić się do poprawy środowiska zarządzanie
naturalnego.
Efektywne
budynkiem,
zastosowanie
rozwiązań dotyczących oszczędności energii elektrycznej
oraz
obniżenia
emisji
CO2.
Dbałość o ochronę środowiska potwierdza również to, że od 2012 roku CH „Pogoria” korzysta wyłącznie
z energii odnawialnej
i biodegradalnych środków czystości. Dąbrowę Górniczą można nazwać proekologicznym miastem. Dąbrowy
zlokalizowana
W granicach jest
Pustynia
Błędowska. Polska Sahara, jak nazywa się pustynię, to zespół wydm śródlądowych z roślinami
przypominającymi
sawannę.
Pustynia
Błędowska
afrykańską stanowi
Źródło: http://www.skyscrapercity.com/showthread.php?t=408712&page=5
W 2015 r. centrum
15
największy taki zespół wydm w Europie
aby wytyczyć na niej pasy rowerowe, powstał
Środkowej. Innym użytkiem ekologicznym są
parking dla około 20 rowerów. W Dąbrowie
Młaki nad Pogorią I, gdzie występują rośliny
Górniczej można poruszać się rowerem nie
chronione oraz siedliska wielu gatunków
tylko po mieście. Miasto wyposażone jest w
zwierząt. Kolejnymi obszarami są Pogoria II,
ścieżki rowerowe wokół Pogorii III czy Pogorii
Bagna w Antoniowie, Źródliska w Zakawiu
IV. W okolicy jezior odnotowuje się znaczny
oraz Uroczysko Zielona. W mieście położone
ruch rowerowy. Innym chętnie wybieranym
jest również Wzgórze Gołonoskie, które
przez mieszkańców środkiem transportu jest
również zostało objęte ochroną prawną jako
kolej.
zespół przyrodniczo-krajobrazowy. Program
kolejowych. Głównym dworzec znajduję się w
Natura 2000 objął trzy tereny znajdujące się
ścisłym centrum miasta.
w Dąbrowie Górniczej – Pustynia Błędowska,
Dworcem
Lipienniki oraz Łąki Dąbrowskie. Na terenie
z powodu faktu, że przez Dąbrowę Górniczą
Dąbrowy istnieje również wiele pomników
przebiegała
przyrody.
Królestwie Polskim – Kolej Warszawsko-
Miasto boryka się z problem zanieczyszczenia powietrza. Według WHO Dąbrowa zaliczana jest
do
33
polskich
miast
najbardziej
zanieczyszczonych na całym świecie. 2015r.
wprowadzono
monitoring
W
jakości
powietrza, dzięki któremu można określić poziom zanieczyszczeń na terenie całego miasta.
Dane
ogólnodostępne
z na
monitoringu stronie
są
internetowej
miasta. W walce z zanieczyszczeniami ma pomóc również Program Ograniczenia Niskiej Emisji, na który przeznaczono 3,8 mln zł ze środków budżetowych gminy. W Dąbrowie Górniczej prężnie rozwija się infrastruktura rowerzystów Stowarzyszenie
rowerowa. założyło
Środowisko w
Rowerowa
2012
r.
Dąbrowa.
Organizacja ta promuje nie tylko ruch rowerowy, ale także organizuje imprezy rowerowe i jest głównym konsultantem w
sprawach
inwestycji
pro-rowerowych
Dąbrowa
posiada
Kolei
stacji
Nazywany jest
Warszawsko-Wiedeńskiej,
pierwsza
Wiedeńska.
dziewięć
linia
Dworzec
kolejowa
ten
ma
w
zostać
zmodernizowany i przebudowany. W 2017 roku ogłoszono plan przebudowy dworca, gdzie
powstać
mają
kasy
biletowe,
poczekalnia czy sanitariaty. Przez Dąbrowę Górniczą przebiegają drogi wojewódzkie, krajowe
i
droga
ekspresowa
S1.
Międzynarodowy Port Lotniczy „Katowice” w Pyrzowicach mieści się w odległości 11 km od
granicy
miasta.
W
mieście
działa
komunikacja miejska (KZK GOP), istnieje kilkadziesiąt linii autobusowych oraz 5 linii tramwajowych. Sport to kolejny sektor, na którym można zauważyć rozwój Dąbrowy Górniczej. Za administrację
obiektów
organizowanie
sportowych
wydarzeń
oraz
sportowo-
rekreacyjnych odpowiedzialne jest Centrum Sportów i Rekreacji. Do największego obiektu sportowego nie tylko w mieście, ale również w
województwie
śląskim,
należy
hala
w mieście. W Dąbrowie Górniczej powstał pierwszy
na
Śląsku
kontrapas
dla
rowerzystów w ciągu ulicy Konopnickiej. Dodatkowo zwężono ulicę Kosmonautów,
16 Źródło: http://roweremposlasku.pl/trasy-rowerowe-katowice-pogoria-iii/
sportowa mieszcząca się w Parku Hallera.
najstarszy zbiornik. Przy jeziorze znajduję się
Hala widowiskowa powstała na terenie byłej
plaża miejska i ośrodek cieszący się uznaniem
kopalni węgla kamiennego „REDEN”, która
wśród żeglarzy. Ponadto
zakończyła działalność w 1940 roku. Po
domki
zakończeniu II wojny światowej teren ten
Kolejnym akwenem wchodzącym w skład
zadrzewiono.
a
pojezierze jest Pogoria III. Wokół jeziora
baza samochodowa Miejskiego
została wybudowana ścieżka rowerowa, która
Przedsiębiorstwa Gospodarki Komunalnej. W
łączy jezioro z Pogorią IV. Centrum Sportów
2002r.
Wodnych
następnie
Powstał
rozpoczęto
park
budowę
miejski,
hali,
która
letniskowe,
znajdują się tam
hotele
zajmuje
się
i
pensjonaty.
obsługą
terenu
zakończyła się w 2004r. Obiekt posiada
znajdującego się przy akwenie, czyli ścieżek
zezwolenie World Volleyball Confederation,
rowerowych, deptaka i molo.
która
zezwala
na
międzynarodowych
rozgrywanie
zawodów
rangi
mistrzowskiej. Hala znajduje się w sąsiedztwie Aquaparku „Nemo”, z którą tworzą kompleks rekreacyjno-sportowy w centrum Dąbrowy. Centrum Sportów i Rekreacji (CSiR) obsługuje również korty tenisowe, stadiony sportowe oraz
kompleksy
boisk
sportowych
rozmieszczonych na terenie całego miasta. W okolicach Pustyni Błędowskiej znajduje się „Eurocamping”,
czyli
baza
biwakowo-
rekreacyjna. Na bazę składa się 8 domków z pełnym wyposażeniem. O standardzie tego miejsca może świadczyć nagroda „Firma godna
zaufania”.
W
2018
roku
został
przyznany certyfikat potwierdzający obsługę klienta
i
prowadzenie
działalności
gospodarczej na wysokim poziomie.
W mieście od kilku lat regularnie odbywają się wydarzenia sportowe i rekreacyjne. Do najważniejszych
imprez
organizowanych
przez CSiR należą Wyścigi psich zaprzęgów, Półmaraton Dąbrowski
Dąbrowski, Triathlon
Cross
i
Błędowa,
Duathlon,
Noc
siatkojańska, Bieg walentynkowy czy Pogoria Open Water. Najmłodsi mieszkańcy mogą uczestniczyć w mini survivalu, Biegu Skrzata czy akcji charytatywnej „Graj i pomagaj”. Wydarzenia
te
zainteresowaniem mieszkańców
cieszą
się
nie
miasta,
ogromnym
tylko
wśród
promują
miasto
i zachęcają do odwiedzania go. Zrzeszają fanów różnych dyscyplin i integrują ludzi. Opisując rozwój miast należy zwrócić też uwagę na kulturę. Jest to ważny element
Dąbrowa Górnicza posiada cztery jeziora, które tworzą tzw. Pojezierze Dąbrowskie. Akweny te są zbiornikami sztucznymi, zostały zalane na terenie dawnych wyrobisk kopalni piasku. Pierwszym z nich jest Pogoria I –
Źródło: http://dabrowagornicza.naszemiasto.pl/artykul/zdjecia/remont-palacu-kultury-zaglebia-zdjeciapkz-pieknieje,1422717,artgal,2759631,t,id,tm,zid.html
17 Źródło: http://turystyka.wp.pl/gid,17951756,title,pustynia-bledowska-skad-sie-wziela-polska-
wpływający
na
Najbardziej
popularnym
obiektem
w
funkcjonowanie
mieście
jest
i
miasta.
Od XVI wieku miasto to stanowiło znaczący
znaczącym
ośrodek przemysłu włókienniczego, obecnie
Pałac
Kultury
dominuje
sektor
handlowy,
branż
Zagłębia (PKZ) znajdujący się w ścisłym
motoryzacyjnych oraz obsługi nieruchomości.
centrum. PKZ został wybudowany w latach
Niska
60. XX w. Generalny remont budynku,
warunki do zakładania biznesu w mieście
zarówno wewnętrzny, jak i zewnętrzny odbył
sprawiły, że jest ono według magazynu
się w latach 2011-2014. Odbywają się tu
Forbes drugim najatrakcyjniejszym miastem
przedstawienia teatralne, seanse filmowe,
dla biznesu w kraju w kategorii od 150 do 300
warsztaty oraz zajęcia dla dzieci i młodzieży.
tysięcy mieszkańców.
Bielsko-Biała
jest
miastem
na
prawach
powiatu położonym na południu Śląska. Powstało w 1951 roku w wyniku połączenia dwóch osobnych miast – Bielska i Białej. Pod względem wielkości zajmuje 19 miejsce w
stopa
bezrobocia
oraz
korzystne
Taka pozycja Bielska-Białej spowodowała, że w mieście mniejsi przedsiębiorcy są wypierani przez duże inwestycje. W 2009 roku w samym centrum, w miejscu zabytkowych hal fabrycznych,
ukończono
ostatni
etap
rozbudowy galerii handlowej Sfera. Budowa wpłynęła bardzo negatywnie na drobny
Źródło: http://www.galeria.beskidia.pl/1772__galeria_sfera_2_zdjecie.html
handel
śródmiejski,
a
szczególnie
ulicę
11 Listopada, która stanowi główny deptak handlowy
w mieście. Obecnie właścicielem
galerii jest międzynarodowa firma CBRE. Centrum
dysponuje
59
300
metrami
powierzchni handlowej, hotelem ze 120 pokojami,
ponad
setką
apartamentów
mieszkalnych, kinem, klubem muzycznym i siłownią. Architektura galerii, w związku z jej położeniem, przypomina fabryki, które były wcześniej zlokalizowane w tym miejscu. Również ciekawym zabiegiem jest połączenie Źródło: https://pl.wikipedia.org/wiki/BielskoBia%C5%82a#/media/File:PL_Bielsko-Biala_Fabryka.JPG
galerii
z
ulicą
Cechową,
która
jest
zabudowana starymi kamienicami. Wejściem do galerii od tej ulicy są fasady dwóch kamienic, komponujące się z resztą. Ich wnętrze zagospodarowano na galerię. Sfera jest największą
Polsce. Gęstość zaludnienia miasta jest duża – wynosi 1384 osoby na kilometr kwadratowy.
18
galerią
w
województwie
Śląskim i jednym ze znaków rozpoznawczych
na początku rynek lokalny, od 2004 roku
miasta. Dodatkowo w Bielsku usytuowane są
poszerzyła działalność o rynek w Krakowie.
jeszcze dwie galerie: Gemini Park oraz Sarni
Obecnie firma posiada inwestycje w 8
Stok, oddalone od centrum, ale i tak
województwach w Polsce. W Bielsku-Białej
wpływające na rozwój handlu w mieście.
zbudowała do tej pory 665 mieszkań. Jej ostatnia inwestycja to dwubudynkowe osiedle
Na
terenie
obszary
Bielska-Białej
Katowickiej
istnieją
Specjalnej
cztery Strefy
Ekonomicznej, na których znajdują się między innymi firmy Eaton Automotive i FCA Poland. KSSE w Bielsku stworzyło miejsce pracy dla 32 tysięcy osób w latach 2000-2006. Ponadto FCA jest jednym z ważniejszych sponsorów Biegu Fiata, którego trasa przebiega przez Bielsko-Białą. Od wielu lat na terenie miasta działają
Zakłady
Tłuszczowe
Bielmar,
produkujące margaryny i tłuszcze. Fiat-GM
przy ulicy Grunwaldzkiej niedaleko centrum dysponujące łącznie 64 mieszkaniami. Z racji tego, że Bielsko-Biała leży w rejonie idealnym do
prowadzenia
części
samochodowe
i
dystrybucji,
inwestują tutaj firmy deweloperskie zajmujące się magazynami. Potencjał miasta dostrzegł między innymi gigant Panattoni, który buduje w nim park magazynów o powierzchni 68 500 m2,
do
której
najemcy
będą
mogli
wprowadzić się wiosną 2019. W Bielsku-Białej w dużym stopniu położono
Powertrain Polska i Nemak Poland, które produkują
handlu
Źródło: https://www.murapol.pl/oferta/bielsko-biala/ul-grunwaldzka-handlowouslugowe
również
założyło swoje działalności w mieście. W 2005 roku powstał Bielski Park Przemysłowy i Usługowy, na terenie którego działają firmy Hutchinson
Poland,
Multiform
Dariusz
Krywult oraz TI Poland. Znajduje się tam również Beskidzki Inkubator Technologiczny. Jego główne zadania to wdrażanie nowych technologii i rozwijanie przedsiębiorczości w regionie. Pomaga on także początkującym przedsiębiorcom wdrożyć nowe technologie. Istotnym czynnikiem rozwoju jest rynek nieruchomości. W latach 2008-2016 liczba metrów
kwadratwych
powierzchni
użytkowych wzrosła o ponad 586 tysiące, z czego około 185 tysięcy było przeznaczanych na sprzedaż lub wynajem, a 390 tysięcy stanowiły powierzchnie indywidualne. Resztę, około 11 tysięcy m stanowiły nieruchomości 2
komunalne.
W
Bielsku
działa
wielu
deweloperów zarówno lokalnych jak i spoza miasta. Najpopularniejszym jest Murapol SA. Firma zaczęła działalność w 2001 roku i objęła
nacisk na rozbudowę infrastruktury. W latach 2008-2011 powstała obwodnica na drodze S1 a w mieście zostało zmodernizowanych wiele dróg. Roboty drogowe, w zasadzie ciągle, są intensywnie przeprowadzane, co niestety nie idzie w parze z rozwojem komunikacji miejskiej. Miasto zainwestowało co prawda w nowoczesne przystanki z elektronicznymi tablicami oraz zakup bardziej ekologicznych pojazdów, ale linie autobusowe nie są rozprzestrzenione równomiernie i zazwyczaj ciężko jest znaleźć dogodne połączenia w odpowiednim czasie. Trwa obecnie program rozwoju
zrównoważonego
transportu
19
miejskiego, który ma się zakończyć w 2020 roku. Czy pod koniec da większą poprawę niż dotychczas,
czas
pokaże.
Również
komunikacja między miastem a okolicami nie jest
komfortowa.
miejskich
z
Mimo
sąsiednimi
kilku
połączeń
miejscowościami
większość przewoźników to prywatne firmy, o których ciężko uzyskać dokładne informacje. Z bielskich inwestycji warto wspomnieć o rewitalizacji śródmieścia, w ramach której odnowiono między innymi ratusz, zabytkowy zamek Sulkowskich i Teatr Polski. W 2005 roku przebudowano także płytę rynku. Mimo, że została pozbawiona niemal całkowicie terenów zielonych, przyciąga mieszkańców i turystów. Na rynku zaczęło działać wiele barów i restauracji, co pobudziło do życia stare
miasto,
kojarzone
wcześniej
z zaniedbaną dzielnicą.
Polski, który przyciąga widzów szerokim i
klimatyczną,
cyklicznych w mieście jest Bielskie Centrum Kultury. Poziom kultury podnoszą również liczne galerie sztuki, z których najstarszą jest Galeria Bielska BWA. Znajduje się ona w miejscu
synagogi
i
prezentuje
sztukę
współczesną. Rocznie odwiedza ją ponad 20 tysięcy
widzów
i
uczestników
różnych
wydarzeń. Ważnym czynnikiem rozwoju miasta jest Ośrodek Rekreacyjno-Narciarski „Dębowiec”. Kompleks działa od 2013 roku, a w jego skład wchodzą kolej kanapowa, stok narciarski,
W Bielsku-Białej od 1980 roku działa Teatr repertuarem
Źródło: https://bbfan.pl/beda-koncerty-na-stadionie-miejskim/
zabytkową
architekturą. Bilety trzeba czasami kupować z rocznym wyprzedzeniem. Kulturalnego ducha miasta napędzają wydarzenia takie jak Foto Art Festiwal
place
zabaw,
park
linowy
i
parking.
Właścicielem jest Urząd Miejski, a inwestycja została
w
większości
sfinansowana
ze
środków unijnych. Ciekawą inwestycją była też przebudowa stadionu, przejętego przez miasto od Bielskiego Klubu Sportowego w 2006r. Projekt stadionu przygotowała firma z Warszawy ATJ Architekci a wzniesiony został
przez
Bielskie
Przedsiębiorstwo
Budownictwa Przemysłowego. Rozpoczęcie budowy stadionu opóźniło się przez protesty mieszkańców pobliskiego osiedla o kilka miesięcy,
sama
budowa
trwała
4
lata.
Oficjalne otwarcie stadionu nastąpiło w 2016r.
Źródło: http://bielskobiala.wyborcza.pl/bielskobiala/7,88025,22955941,bielskagaleria-zostala-uznana-za-najciekawsza-w-polsce.html
- impreza fotograficzna na skalę światów oraz Zadymka
Jazzowa
sponsorowana
przez
LOTOS SA. Głównym organizatorem imprez
20 Źródło: http://www.bielsko.info/10343-wysoki-poziomzanieczyszczenia-powietrza-bielsko-biala
podniosła także rozbudowa Eduro Trails, czyli górskich ścieżek rowerowych. Jako największa tego typu atrakcja w Polsce przyciągnęła wielu turystów z całego kraju. Tereny zalesione stanowią 20% powierzchni miasta, co daje około 150 m2 zieleni na mieszkańca.
W
centrum
miasta
zieleń
stanowią głównie skwery, parki przeznaczone na cele rekreacyjne oraz cmentarze. Niestety Bielsko-Biała
jest
zanieczyszczonym.
miastem Emituje
mocno
ono
3,7%
zanieczyszczeń województwa śląskiego. Od 1991 roku odnotowuje się stały, nieznaczny spadek
zanieczyszczeń.
Głównymi
przyczynami zanieczyszczenia powietrza są ogrzewanie
kotłowe
śródmieściu,
stosowane
spalanie
przedsiębiorstwa motoryzacyjnego
węgla oraz
w
zwartej
w przez ruchu
Źródło: http://www.bielsko.info/10947-610-tys-zlotych-za-
miejskiej.
Wpływ
dzierzawe-gruntow-bielsko-biala
na
wysoki
stan
zanieczyszczeń w mieście mają również sąsiednie
obszary
przemysłowe,
jak
na
przykład GOP czy ROW. Taka sytuacja spowodowała, że miasto w 2016 roku było 27 najbardziej zanieczyszczonym miastem Unii Europejskiej, według Światowej Organizacji Zdrowia.
Miasto powołało w tej sprawie
Biuro Zarządzania Energią, którego zadaniem jest walka ze smogiem i wdrażanie projektów zapobiegający zanieczyszczaniu środowiska.
zabudowie
Obserwując rozwój miast na Śląsku można zauważyć przede wszystkim duży wzrost inwestorów zajmujących się nieruchomościami, a szczególnie handlowymi i przemysłowymi. Powstają coraz bardziej nowoczesne galerie handlowe oraz osiedla deweloperskie o wysokim standardzie. Korzystne warunki do zakładania biznesu ściągają do miast Śląska wielu inwestorów budujących nowe przestrzenie magazynowe, ośrodki badawczo rozwojowe i stwarzające miejsca pracy. To wszystko powoduje szybki i intensywny rozwój infrastruktury. Niestety związany jest z tym problem zanieczyszczeń. Śląsk jest najbardziej zanieczyszczonym województwem w Polsce i w porównaniu do regionów UE pozostaje w tyle. Władze starają się z tym walczyć wprowadzając programy ochrony środowiska, segregację odpadów oraz zachęcając do korzystania z ekologicznych środków transportu. Polepszenie ekologii umożliwiają dofinansowania unijne na kolektory słoneczne. Jak zapewniają urzędy miejskie, można liczyć na aż 95-procentowe dotacje w Bielsku, a w Dąbrowie 85-procentowe. Na poprawienie się jakości życia w miastach Śląska wpływa także rozwój kultury i rozrywki. Idealnymi przykładami są właśnie Bielsko-Biała i Dąbrowa Górnicza. Dzięki nowym inwestycjom stają się bardziej atrakcyjne turystycznie i nie są już tylko kojarzone z ośrodkami przemysłu. Dzięki temu turyści coraz częściej zaczynają wybierać wypady do miast i korzystanie z ich bogatej oferty, zamiast wyjazdów na wieś czy w góry.
Źródła:
WIKTORIA JĘDRUSIK i KAROL KIN Ekonomia II rok, studia licencjackie
WWW.dabrowa-gornicza.pl, WWW.csir.pl, www.palac.art.pl, adatex.pl, pogoria-park.pl, bank danych lokalnych , dabrowa.pl, www.inkubator-dabrowa.pl, http://fabrykapelnazycia.pl/, http://www.bielsko.info/, http://www.bielsko.biala.pl/, http://inwestycje.pl/, http://www.eurocapital.pl/ https://pl.wikipedia.org/ , https://um.bielsko.pl/
21
DLACZEGO WARTO BADAĆ MIASTA? Przypadek aglomeracji górnośląskiej. Współczesne miasta posiadają ogromną siłę przyciągania poprzez zapewnianie dostępu do rozwiniętego rynku pracy, tworzenie bogatej oferty dóbr i usług, kreowanie sposobów spędzania czasu wolnego. Miasta ze względu na bliskość i koncentrację wielu gospodarstw domowych, firm i instytucji sprzyjają wymianie wiedzy i tworzeniu innowacji. Wszystkie najważniejsze wydarzenia kulturalne, biznesowe, naukowe, czy polityczne mają miejsce w miastach. Dla wielu młodych ludzi miasta jawią się najlepszym miejsce do życia, sprzyjającym rozwojowi osobistemu i zawodowemu. Atrakcyjność miast jest bezdyskusyjna niemniej jednak wiąże się zawsze z koniecznością uwzględnienia drugiej strony medalu na którą składają się koszty i uciążliwości, takie jak zatłoczenie, czy presje środowiskowe z którymi musimy się liczyć mieszkając w miastach. Dodatkowo w miastach w porównaniu z terenami niezurbanizowanymi obserwujemy o wiele większą intensywność procesów społeczno-gospodarczych i szybszą dynamikę zmian. Wszystkie wyżej wymienione aspekty sprawiają, że miastom warto się przyglądać okiem ekonomisty i badacza. Świetne
obserwatorium
współczesnych
procesów
zachodzących
na
obszarach
zurbanizowanych stanowią miasta aglomeracji górnośląskiej. Duże znacznie mają procesy demograficzne, takie jak wyludnianie się części miast oraz starzenie się społeczeństwa, które wywołują skutki dla gospodarek tych miast, w szczególności wpływając na rynek mieszkaniowy oraz sektor usług publicznych. Miasta starają się reagować na te zmiany wprowadzając nowe rozwiązania w zakresie np. polityki mieszkaniowej. Przykładem jest Dąbrowa Górnicza, która planuje wykorzystać narzędzie powszechnie stosowane w krajach Europy Zachodniej jakim jest społeczna agencja najmu. W największym skrócie polega to na poszukiwaniu przez miasto pustostanów, wynajmowaniu ich od prywatnych właścicieli, a następnie podnajmowaniu osobom oczekującym na lokale komunalne. W praktyce prywatni właściciele powinni być
22
zadowoleni gdyż ryzyko wynajęcia mieszkania miastu jest mniejsze niż prywatnemu najemcy. Miasto też korzysta, gdyż redukuje kolejkę oczekujących na mieszkania gminne a także może ograniczyć koszty tworzenia i utrzymywania zasobów komunalnych. W zeszłym roku akademickim na kierunku gospodarka przestrzenna UE Katowice powstała praca magisterska na temat modelowych rozwiązań dotyczących społecznej agencji najmu inspirowana działaniami podjętymi w Dąbrowie Górniczej.
Innym ciekawym trendem obserwowanym w miastach
aglomeracji górnośląskiej jest partycypacyjne podejście do zarządzania, planowania i wdrażania projektów rewitalizacji oraz wydawania środków finansowych. Powszechnie stosowanym rozwiązaniem są budżety obywatelskie, które skądinąd są wdzięcznym tematem pracy dyplomowych. Cały proces jest bardzo transparenty, w związku z tym wykorzystując dane z kilku edycji, dotyczące zgłaszania i wyboru projektów można tworzyć ciekawe analizy na temat preferencji mieszkańców oraz poziomu ich zaangażowania w rozwój miasta. Kolejnym zjawiskiem, które coraz bardziej uwidacznia się w miastach aglomeracji górnośląskiej jest tzw. ekonomia współdzielenia. Coraz częściej mieszkańcy miast przedkładają prawo dostępu nad prawo własności. Dzięki temu rozwijają się takie inicjatywy jak bike sharing i car sharing, przestrzenie co-workingowe, czy ogródki społecznościowe. Ten temat również nie umyka uwadze studentów, stąd chociażby bardzo ciekawa i wysoko oceniona praca magisterska pt. „Ekonomia współdzielenia w Europie na przykładzie serwisu Airbnb”, w której przedstawiono studia porównawcze kilkunastu dużych miast europejskich. Ważnym czynnikiem, który będzie miał w przyszłości kluczowe znaczenie w zarządzaniu miastami jest dostęp i możliwość przetwarzania danych w ujęciu przestrzennym. Big data i GIS powinny umożliwiać przeprowadzenie szczegółowych diagnoz a następnie pomagać w aplikowaniu właściwych rozwiązań strategicznych i planistycznych. Studenci UE Katowice mają w tym zakresie również coraz większe możliwości. Między innymi coraz częściej wykorzystują dostęp do Rejestru Cen i Wartości Nieruchomości, który jest możliwy jeżeli korzysta się z niego w celach naukowych i dydaktycznych. Dane z tego źródła pozwalają przeprowadzać ciekawe analizy statystyczne rynków nieruchomości, które w połączeniu z narzędziami GIS tworzą ciekawe spektrum badań ekonomiczno-przestrzennych miast aglomeracji górnośląskiej. Podsumowując należy stwierdzić, że ekonomia miejska jest typem ekonomii życia codziennego dotyczącej decyzji gospodarstw domowych i firm, którą można i należy studiować po to, aby lepiej rozumieć procesy zachodzące we współczesnych miastach, a także aby móc lepiej reagować na zmiany, a także bardziej skutecznie rozpoznawać i wykorzystywać szanse rozwojowe. Niech ten krótki tekst stanowi zachętę dla studentów kierunków ekonomii i gospodarki przestrzennej, którzy niebawem staną przed wyborem tematów pracy dyplomowych i magisterskich. Miasta mogą stanowić ciekawy przedmiot badań, a jako mieszkańcy miast powinniśmy chcieć je lepiej zrozumieć.
DR ADAM POLKO Katedra Gospodarki Przestrzennej i Środowiskowej 23
A co o Tobie mówi przestrzeń w której mieszkasz? Anthony Flint w książce Le Corbusier Architekt jutra, tak opisuje wspomnienia znajomych architekta na temat jego mieszkania w Paryżu: „Ubiór jak spod igły nie pozwalał się domyślać zagraconego poddasza, z którego wyłaniał się jego właściciel. Znajomi zawsze żartowali z tego, że chociaż dla innych projektował białe, spartańskie wille o nowoczesnych liniach, mieszkanie na najwyższym piętrze przy rue Jacob było zazwyczaj bałaganiarską paryską kawalerką. (…) Niemal każdy skrawek przestrzeni zajęły piętrzące się listy, pocztówki, książki i rękopisy.(…) To nieporządne bocianie gniazdo było żywym przykładem właśnie tego rodzaju przestrzeni, jaką kazał swoim klientom eliminować”.
Le Corbusier
Z jednej strony faktycznie może to dziwić. Przecież każdy komu choć trochę znana jest postać Le Corbusiera wie, że wizytówką jego projektów była prosta i minimalizm. Jaka więc przyczyna stała za tym kompletnym chaosem w mieszkaniu tego wybitnego architekta? Brak czasu,
24
zupełne poświecenie się projektom budynków swoich klientów, a może po prostu fascynacja samym procesem tworzenia, ale już nie użytkowania? Pewne jest natomiast to, że podczas czytania wyżej wspomnianej książki, właśnie ten fragment zapadł mi szczególnie w pamięć. Może ze względu na to, że służy jako doskonały argument obronny wobec złośliwych uwag dotyczących wątpliwego porządku panującego od czasu do czasu w moim własnym pokoju.
Nasuwa się pytanie, czy to zawód, który wykonujemy determinuje to jak wygląda nasz „mikroświat” jakim jest mieszkanie, a może nasz charakter? Codziennie idąc ulicą mijamy dziesiątki ludzi. Widzimy ich takich, jakich chcą żebyśmy zobaczyli- ubrani, uczesani, umalowani. Mnie natomiast od
zawsze
zastanawia i fascynuje, co kryje się w ich mieszkaniach. Jak żyją, kiedy zdejmują maskę, którą zakładają po zamknięciu
drzwi
swoich
domostw,
jakimi
przedmiotami się otaczają? Tegoroczne lato zapamiętam nie tylko ze względu na bardzo wysokie temperatury ale przede wszystkim dlatego,
że
miałam
okazję
pierwszy
raz
przeprowadzać inwentaryzację mieszkań. O ile sam proces był dość nużący, szczególnie gdy na zewnątrz temperatura przekraczała 35 stopni, to już możliwość zajrzenia do barierą
i
normlanie
skrywanych
oddzielonych przed
drewnianą
wzrokiem
obcych
przestrzeni stanowiła bardzo ekscytujący element.
Niezależnie od ewidentnych różnic finansowych, to co zwróciło moją uwagę była najbardziej jak to możliwe dbałość o oswojenie tych kilkudziesięciu metrów kwadratowych i nadanie jej swego rodzaju tożsamości i identyfikacji z właścicielem. Nie ma znaczenia czy to studentka, która za
25
kilka miesięcy zmieni pokój, czy starszy pan, który mieszka w tym miejscu od urodzenia. Wchodząc do ich kuchni, sypialni czy salonów to
drobne
przedmioty,
obrazy,
zdjęcia,
pozostawiony kubek, nowe wydanie gazety, tworzyły
swego
rodzaju
charakterystykę
właściciela tej przestrzeni. Od razu widać, który mieszkaniec jest bardziej sentymentalny, który tak naprawdę tylko wpada się przespać i zmienić ubranie, kto przyjmuje wielu gości, a kto prowadzi raczej samotny tryb życia. Świeże kwiaty, owoce w jednych mieszkaniach stawały w opozycji do zakurzonych półek i opustoszałych, zamkniętych pokoi w innym. Podobną tematykę porusza w swoim cyklu „Co tworzy dom” Filip Springer. W związku z własną tymczasową przeprowadzką stanęłam przed zadaniem zagospodarowania kilku metrów kwadratowych stanowiących moje „centrum dowodzenia”, miejsce do pracy, przyjmowania znajomych, nauki, wypoczynku. Chciałam stworzyć przyjazną i przytulną przestrzeń, do której będzie przyjemnie wracać. Chyba udało mi się osiągnąć ten efekt, ponieważ w do niedawna pustym, surowym pokoju wystarczyło powiesić duże lustro, postawić żywe kwiaty , zapalić lampki, żeby odwiedzający mnie znajomi (obcokrajowcy) stwierdzili, że jest bardzo „cosy and nice”. Może warto rozejrzeć się po mieszkaniu cioć, babci, przyjaciół oraz własnym oczywiście i zastanowić się i zapytać ich właścicieli co sprawia, że czują się tam jak „u siebie”. Co znaczą dla nich te książki, których zdaje się już od wielu lat nikt nie czytał, a na nadal stoją w równym rządku w biblioteczce, albo jaka historia kryje się za tym starym serwisem? Może odkryjemy na nowo nie tylko mieszkania naszych bliskich, ale również ich samych.
PATRYCJA SŁAWEK Architektura, Politechnika Śląska
Źródła: Anthony Flilnt, Le Corbusier Architekt jutra, str.38 http://www.bryla.pl/bryla/1,85298,7667260,Panteon_architekto w__Le_Corbusier__czyli_papiez_modernizmu.html http://meandmymamiya.blogspot.com/2009/11/view-relatedevents-michael-wolf.html
26
Informacja – twór, który w dzisiejszych realiach rynkowych odgrywa bardzo ważną rolę. Jest podstawą racjonalnych zachowań uczestników rynku. Niejednokrotnie stanowi również przedmiot obrotu. Także proces wyceny nieruchomości nie może się odbyć bez zebrania informacji o przedmiocie wyceny oraz o rynku nieruchomości.
W literaturze przedmiotu można spotkać podział informacji na pierwotne i wtórne. Pierwszą grupę stanowią te, które są pozyskiwane bezpośrednio przez rzeczoznawców majątkowych do sporządzenia operatu. Rzeczoznawcy zbierają dane z aktów notarialnych tworząc
własne
bazy
cen
transakcyjnych
i
wartości.
Na
wtórne
źródła
informacji
o nieruchomościach składają się publikacje organów statystyki publicznej, banku centralnego, agencji rządowych, stowarzyszeń profesjonalistów, jak również firm prywatnych1. Główny Urząd Statystyczny publikuje informacje m.in. na temat gospodarki mieszkaniowej, czy obrotu nieruchomościami2. Narodowy Bank Polski udostępnia z kolei Raport o sytuacji na rynkach nieruchomości mieszkaniowych i komercyjnych w Polsce3. Polska Federacja Stowarzyszeń Rzeczoznawców Majątkowych na swojej stronie internetowej umieszcza artykuły związane z rynkiem nieruchomości4. Natomiast Ministerstwo Inwestycji i Rozwoju przedstawia zbiór publikacji pochodzących z różnych źródeł5. Wspomniane miejsca, w których można odnaleźć informacje o rynku nieruchomości są bezpłatne i powszechnie dostępne.
1
J. Konowalczuk, T. Ramian, Potrzeby i bariery informacyjne rynku nieruchomości z perspektywy wyceny nieruchomości w Polsce [w:] Studia i materiały Towarzystwa Naukowego Nieruchomości, Tom 20 Numer 2, Olsztyn 2012, s. 105, 112. 2 http://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/infrastruktura-komunalna-nieruchomosci/. 3 https://www.nbp.pl/home.aspx?f=/publikacje/rynek_nieruchomosci/index1.html. 4 https://pfsrm.pl/aktualnosci/publikacje. 5 https://www.miir.gov.pl/strony/zadania/gospodarka-nieruchomosciami/analizy-polskiego-rynkunieruchomosci-1/.
27
Na
rynku
także
określenia wartości nieruchomości niezbędna
odpłatnie.
jest kompleksowa wiedza na temat samego
Rzeczoznawca w procesie wyceny może
obiektu wyceny. Istotny jest tutaj wgląd w
sięgać po cenniki robót budowlanych, np.
sytuację prawną nieruchomości. Służy temu
Katalog cen jednostkowych robót i obiektów
analiza księgi wieczystej. W wersji papierowej
inwestycyjnych
można przeglądać ją w Wydziale Ksiąg
opracowania
spotykane
są
udostępniane
wydawany
przez
BISTYP,
dostępny w wersji papierowej oraz cyfrowej.
Wieczystych
Dostępne są też opracowania na temat
rejonowego. Dostępne są także elektroniczne
poszczególnych rynków (np. krakowskiego
księgi
rynku mieszkaniowego). Dostarczają je takie
powinien też sięgnąć po dane geodezyjne.
podmioty jak REAS, czy JLL. Warto zaznaczyć
Znajdują się one w ewidencji gruntów
fakt, że pośród zasobów publicznych znajdują
i budynków. To również mapy geodezyjne
się bazy danych, które uzyskuje się wyłącznie
i zasadnicze. Dokumenty te dostarczają m.in.
po
informacji na temat powierzchni i uzbrojenia
uiszczeniu
odpowiedniej
opłaty
odpowiedniego
wieczyste1.
Każdy
rzeczoznawca
w urzędzie. Za przykład może posłużyć
wycenianego
Rejestr Cen i Wartości prowadzony przez
dokumentami wykorzystywanymi w procesie
urzędy miast i gmin. Koszt pozyskania danych
wyceny są dokumenty planistyczne (plany
zależy od celu ubiegania się o informację
miejscowe,
oraz ilości otrzymanych rekordów. Stawka jest
przestrzennych,
odmienna dla rzeczoznawców majątkowych
zabudowy). Pozwalają one określić, czy dana
oraz
nieruchomość
podmiotów
prywatnych.
edukacyjnych dane
są
W
celach
Bardzo
studium decyzje
jest
ważnymi
uwarunkowań o
warunkach
użytkowana
za
i zagospodarowana zgodnie z lokalnymi
darmo. Należy jednak dopełnić większej ilości
obostrzeniami. Pomocnym narzędziem jest
formalności.
wymagają
także Geoportal2 oraz miejskie (lub gminne)
jedynie potwierdzenia przez władze uczelni
systemy informacji przestrzennej. Wiedzy na
(np. Urząd Miasta w Katowicach), a w innych
temat uwarunkowań terenu dostarczają z
wniosek powinien być złożony bezpośrednio
kolei
przez
hydrograficzne czy sozologiczne. Ze względu
Niektóre
uczelnię
udostępniane
terenu.
sądu
urzędy
(np.
Urząd
Miasta
w Częstochowie). Wyżej
wymienione
na źródła
28
do
rzetelnego i
szczególny
specjalistyczne,
charakter
np.
nieruchomości
dostarczają
informacji na temat rynku nieruchomości. Jednakże
mapy
adekwatnego
1
https://przegladarkaekw.ms.gov.pl/eukw_prz/KsiegiWieczyste/wyszu kiwanieKW. 2 https://www.geoportal.gov.pl/.
czasem
należy
informacje
skażonych. Oprócz uwarunkowań prawnych
umieszczane w rejestrach i ewidencjach
w procesie wyceny bardzo ważna jest ocena
zabytków.
działek
stanu techniczno-użytkowego obiektu. Służą
potrzebne będą dane z katastru wodnego
temu oględziny nieruchomości. Jeśli jest taka
oraz inne informacje dotyczące własności
możliwość to warto sięgnąć do Książki
wód. Na terenie Śląska ważne są dane o
Obiektu Budowlanego. Pomocniczy jest także
zasobach i warunkach eksploatacji kopalin.
projekt budynku, jednak należy z niego
Przydatne mogą się okazać też informacje z
korzystać z ostrożnością, bo czasem budynek
rejestrów
nieco odbiega od założeń projektowych.
Do
sięgnąć
wyceny
terenów
po
innych
poprzemysłowych
i
Zespół naukowców z Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach przeprowadził badania ankietowe na temat źródeł informacji o rynku nieruchomości pośród profesjonalistów na nim występujących. Poniższa tabela pokazuje z jakich źródeł profesjonaliści najczęściej pozyskują wspomniane informacje.
Tabela 1. Wartości średnie „źródeł” dla grup parametrów Wyszczególnienie Dane transakcyjne i finansowo-ekonomiczne Parametry popytu Parametry podaży Informacje i dane o użyteczności nieruchomości
Publicznie dostępne 41% 61% 81% 81%
Odpłatne komercyjnie 26% 2% 23% 23%
Analizy własne 71% 61% 12% 12%
Źródło: J. Konowalczuk, T. Ramian, Potrzeby i bariery informacyjne rynku nieruchomości…, op. cit., s. 111
Pierwsze z nich, czyli te o charakterze transakcyjnym i finansowo ekonomicznym respondenci głównie uzyskują z własnej analizy. Wyjątkiem są ceny rynkowe robót budowlanych, których szuka się w źródłach zewnętrznych. Pośród czynników popytowych obserwuje się większe zróżnicowanie. Informacje na temat potrzeb i preferencji potencjalnych nabywców nieruchomości profesjonaliści badają sami, natomiast po dane demograficzne, na temat zatrudnienia i dochodów ludności zwracają się do innych podmiotów. Parametry podażowe w szerokim zakresie są dostępne publicznie. Informacje o użyteczności nieruchomości również w dużej mierze znajdują się w publicznych rejestrach.
29
Zróżnicowanie źródeł informacji o nieruchomościach oraz bariery, jakie rzeczoznawcy napotykają podczas procesu wyceny podkreślają jego złożoność. Jednakże, aby dostarczyć rzetelną wycenę należy podjąć ten trud. Operat szacunkowy stanowi bowiem swego rodzaju skondensowane kompendium wiedzy na temat danej nieruchomości oraz rynku, na którym ona występuje. MONIKA ZAJĄC - SOWIŃSKA Absolwentka studiów na kierunku Finanse i Rachunkowość
ZMIANA CEN NIERUCHOMOŚCI W ZALEŻNOŚCI OD 0DLEGŁOŚCI OD CENTRUM. (na podstawie danych z listopada 2018 r.) Jednym z najpowszechniejszych czynników kształtujących ceny nieruchomości miast jest ich lokalizacja, a właściwie odległość od centrum. Związane jest to ze skupieniem w śródmieściu dużej ilości usług, punktów administracji publicznej oraz wysoko rozwiniętej infrastruktury komunikacyjnej. Wpływa to na wartość 1 m2 tych mieszkań i zmniejsza się wraz ze wzrostem odległości od śródmieścia (Kuciński, 2013). Jednak czy obecnie stolica konurbacji górnośląskiej wpisuje się w te powszechnie przyjęte i dotąd obowiązujące założenia? By rozwiązać ten problem przeprowadzona została poniższa analiza.
30
Na potrzeby badania zebrano oferty sprzedaży mieszkań dla poszczególnych dzielnic Katowic. W analizie cen nieruchomości brano pod uwagę tylko te mieszkania, które są wyremontowane i nie wymagają dodatkowego wkładu własnego potencjalnego kupującego. Oferty sprzedaży nieruchomości zostały zebrane na podstawie dostępnych ofert z portalu otodom.pl w dniu 23 listopada 2018 roku. Powyższe założenia ograniczyły dostępne dane, ale i tak umożliwiły
Ryc. 1 Ceny mieszkań za 1m2 na terenie miasta
Katowice.
Źródło:
opracowanie
własne na podstawie
pokazanie obecnego trendu w cenach nieruchomości. Dla lepszego zobrazowania badanego zjawiska została wykonana mapa, która jest jedną z form wizualizacji danych przestrzennych (Ryc. 1). Tego typu opracowania mają szerokie zastosowanie w analizie rynku nieruchomości, mogą być źródłem użytecznych informacji, które wpływają na procesy decyzyjne związane z rynkiem mieszkaniowym dla celów społeczno-gospodarczych. Jednak warto pamiętać, że stworzone opracowanie dotyczy określonego dnia i nie uwzględnia zmian cen nieruchomości w czasie, a jedynie ukazuje sytuację na moment gromadzenia danych. Do odbiorców takich opracowań należą na przykład jednostki administracyjne, firmy ubezpieczeniowe, zarządcy i pośrednicy sprzedaży nieruchomości, inwestorzy czy zainteresowane osoby fizyczne. Stworzone przez nas opracowanie wizualizuje rozkład cen nieruchomości na terenie miasta Katowice (Krężołek i in., 2017). Jak widać na zamieszczonej ryc. 1 ceny nieruchomości za 1m2 kształtują się nie do końca zgodnie z powszechnie przyjętym założeniem mówiącym o zmniejszających się cenach nieruchomości wraz ze wzrostem odległości od centrum. Na podstawie przeprowadzonej analizy stwierdzono, że znacznie wyższe ceny występują w zachodniej części miasta Katowice. Może to być związane z budową nowych osiedli oferujących atrakcyjne apartamenty o wysokim standardzie (np. ogrodzone i strzeżone).
31
Śródmieście jest z kolei dzielnicą Katowic gęsto zabudowaną, co jest równoznaczne z bardzo małą ilością powierzchni użytkowej przeznaczonej pod inwestycje, takie jak osiedla mieszkaniowe, które muszą również spełniać określone wymogi. Wiąże się to ze zwiększającą się rozbudową nowych mieszkań w dzielnicach zlokalizowanych na obrzeżach miasta ze szczególnym uwzględnieniem części zachodniej miasta. W przypadku Katowic nowe inwestycje lokalizowane są w takich dzielnicach jak: Paderewskiego-Muchowiec, Piotrowice-Ochojec, Ligota-Panewniki. Warto również zaznaczyć, że mieszkania na sprzedaż w centralnej części miasta znajdują się najczęściej w starych kamienicach, które nie posiadają tak wysokiego standardu jak mieszkania w nowo powstających apartamentowcach. Najniższe ceny odnotowane zostały w północno-wschodniej części Katowic. Jest to spowodowane głównie standardem mieszkań gotowych do sprzedaży. Mieszkania w dzielnicach takich jak Bogucice, Dąbrówka Mała, Szopienice, Janów-Nikiszowiec czy Giszowiec usytuowane są w wysokich blokach
oraz w starych kamienicach, co ma decydujący wpływ na ich
atrakcyjność oraz znacznie zawęża grono potencjalnych nabywców danej nieruchomości. Ponadto mieszkania te są często umeblowane, co może być dodatkowym obciążeniem dla kupującego i wpływa na ich ostateczną cenę.
W dzielnicy Murcki znajdującej się w południowo-wschodniej części miasta ceny mieszkań klasyfikują się w najniższym przedziale cenowym. Nieruchomości na tym terenie cechuje niska zabudowa, która powstała jeszcze w latach powojennych. Zagospodarowanie terenu tej dzielnicy związane jest przede wszystkim z występowaniem lasów murckowskich. Również jest to miejsce gdzie ofert kupna nieruchomości w porównaniu z innymi dzielnicami było stosunkowo niewiele, a średnia cen nie przekroczyła wartości 3500 PLN za 1m2, co przedstawia ryc. 2.
Ryc.
2
Średnie
ceny
mieszkań za 1m2 na terenie miasta
Katowice.
opracowanie podstawie
Źródło:
własne danych
www.google.pl/maps
na z oraz
www.otodom.pl. – dostęp 23.11.2018r.
32
Mała ilość ofert dotyczy również dzielnic takich jak: Zarzecze i Dąb. Średnie ceny mieszkań na tych obszarach przekraczają 6042 PLN za 1m2. Związane jest to z dużą rozbieżnością w cenach poszczególnych nieruchomości reprezentujące odmienne typy zabudowy takie jak: apartamenty oraz kamienice co również przedstawia ryc. 2. Katowice są przykładem miasta, gdzie w centrum przeważają funkcje usługowe, czego przykładem są usytuowane w Śródmieściu wydziały uniwersytetów, centra handlowe, filie banków, dworce (kolejowy, autobusowy) czy biura podróży. Funkcja mieszkaniowa zostaje w coraz
większym
stopniu
przejmowana
przez
pozostałe
dzielnice,
których
plan
zagospodarowania przestrzennego zakłada możliwość budowy nowych osiedli mieszkaniowych (Runge, 2013). Wszystko to przekłada się na podniesienie
cen na obrzeżach miasta. Średnie ceny
2
nieruchomości za 1m wyrównują się bądź przewyższają ceny mieszkań w centrum, co przestaje czynić dzielnice Śródmieście liderem na katowickim rynku nieruchomości. Dla dzielnic: Śródmieście, Ligota- Panewniki, Paderewskiego- Muchowice czy Piotrowice- Ochojec mieszkania mieszczą się w przedziale cenowym: 4788 PLN do 6042 PLN za 1m2. Odpowiadając więc na pytanie zawarte we wstępie: Czy stolica konurbacji górnośląskiej wpisuje się w te powszechnie przyjęte założenia? Można stwierdzić, że odległość od centrum miasta nie jest już głównym czynnikiem kształtującym ceny nieruchomości na określonym obszarze. Następuje szybki rozwój dzielnic przylegających do śródmieścia nie tylko pod względem funkcji mieszkaniowej, ale i atrakcyjności osiedli, na których zwiększa się dostęp
do usług oraz
komunikacji.
ALEKSANDRA ZDYRKO I JAKUB BEDNARCZYK Koło Naukowe GIS Uniwersytet Śląski w Katowicach
Źródła: 1. Krężołek D., Cibis A., Staszczyszyn I., Pastecki M., Dargiewicz G., Skrzydło M., Kiermasz R., 2017: Atrakcyjności miasta Katowice - podejście wizualne. Zeszyty Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach nr 344. str. 39- 56. 2. Kuciński K., 2013: Geografia ekonomiczna. Wyd. 2. Oficyna a Wolters Kluwer business. Warszawa. 3. Runge A., 2013: Rola miast średnich w kształtowaniu systemu osadniczego Polski. Uniwersytet Śląski, Katowice.
33
Zwykły urlop czy domek na drzewie? Coraz więcej ludzi jest zainteresowanych fantazyjnym spędzeniem urlopu. Wyjazd w góry to już nie tylko wyjazd na narty do hotelu. Budynek sam w sobie musi mieć to coś, architektoniczną wariację, która w nieoczekiwany sposób zachwyci każdego. Nurt “slowlife”
szturmem
zafascynował
odbiorców. To już nie tylko popularny hasztag
na
instagramie.
To
pewien
wyznacznik stylu życia. W ciągłym biegu i zawirowaniach dnia codziennego każdy z nas zaczyna mieć ochotę, aby trochę zwolnić. Architekci wychodzą naprzeciw naszym
wyrafinowanym
gustom.
Tak
powstała “Szuflandia” w Wiśle. Miejsce zdecydowanie intrygujące, zlokalizowane z dala od miejskiego zgiełku, otoczone z trzech stron beskidzkimi lasami. Sami pomysłodawcy mówiąc o projekcie cytują Walta Disneya. “Jeśli potrafisz o czymś marzyć, potrafisz tego także dokonać”. Budynek dzięki wielkim oknom oraz pudełkowym kształcie pozwala zrelaksować się i wyciszyć, a także zapomnieć o problemach dnia codziennego.
Źródło: https://szuflandia.wisla.pl/
34
Kolejnym przykładem jest pomysł prosto z Nałęczowa. Kto w dzieciństwie marzył o domku na drzewie? Mogę się założyć, że większość z Was. Autorzy projektu wychodzą naprzeciw swoim dziecięcym marzeniom o domku w chmurach. Stworzyli pierwszy w Polsce pensjonat “W drzewach”, który jest zlokalizowany kilka metrów nad ziemią.
Źródło: http://wdrzewach.pl/
35
W poszukiwaniu własnych myśli i “odcięciu” od świata architekci poszli o krok dalej. A gdyby tak założyć pelerynę-niewidkę Harr’ego Pottera? Okazuje się, że nie jest to już tylko atut młodego czarodzieja. W Szwecji powstał “Tree Hotel”. Okna pokryte zostały specjalną folią chroniącą ptaki przed niespodziewanym zderzeniem. Kształt tej bryły idealnie wtapia się w otoczenie.
Źródło:https://www.google.com/url?sa=i&source=images&cd=&cad=rja&uact=8&ved=2ahUKEwjE1vC757
Źródło: www.tvh.se
_fAhVPaVAKHXrQDxkQjRx6BAgBEAU&url=https%3A%2F%2Fdecomanka.blogspot.com%2F2014%2F02%2
To tylko kilka przykładów wykorzystania architektury w niezwykły sposób i propozycji oderwania się od rzeczywistości. A może Ty przeżyłeś przygodę w niezwykłym miejscu i chcesz się z nami nim podzielić?
MONIKA PIWOWARCZYK Absolwentka kierunku Finanse i Rachunkowość, UE w Katowicach
36
Jarmarki świąteczne miejska magia świąt! Zapach goździków, cynamonu i grzanego wina z daleka przyciąga przechodniów do przystrojonych chatek sprzedawców. Kuszą klientów ręcznie wyrabianą biżuterią, skórzanymi wyrobami, ozdobami świątecznymi, rozgrzewającymi napojami i różnymi smakołykami w tym wszystkim znanymi piernikami z życzeniami. Jarmarki świąteczne znane są nam od lat i niewątpliwie posiadają szeroką rzeszę zwolenników. Odbywają się zarówno w okresie Adwentu – Jarmarki Bożonarodzeniowe, jak i Wielkiego Postu – Jarmarki Wielkanocne. Na okres paru tygodni zmieniają nie do poznania wygląd miejskich przestrzeni publicznych, w szczególności można je spotkać na rynkach, starówkach, centralnych placach miejskich i w pobliżu zabytków, z których słynnie dane miasto. Nie raz towarzyszą im koncerty, występy lokalnych grup tanecznych czy przepiękne iluminacje świetlne. Najbardziej znane są jarmarki Bożonarodzeniowe i towarzyszący im klimat magii Świąt.
Pierwsze
jarmarki
bożonarodzeniowe
odbyły się w XIII wieku w Austrii i XIV wieku w Niemczech i od tego czasu odbywają się tam co roku. Nie popełnię faux i
pas
Austriaków
określając jako
Niemców
specjalistów
od
jarmarków. Początkowo jarmarki jakie znamy dzisiaj były tylko jednodniowymi targami podczas, których można było zaopatrzyć się we wszystkie niezbędne do świętowania produkty. Z czasem Źródło: https://image.jimcdn.com/app/cms/image/transf/dimension=1920x400:format=jpg/path/sa6549607c78f5c11/i mage/ifc6367923175326f/version/1543599815/image.jpg
przekształciły się w maluteńkie wioski oferujące swoim klientom atrakcyjne 37
produkty i oczekujące na nich przez parę tygodni poprzedzających Święta. Nasi zachodni sąsiedzi uwielbiają jarmarki i są dumni ze swojej tradycji, która rozpoczęła się w Dreźnie prawie 600 lat temu. Każdego roku jest ich ponad 100 w całym kraju, niemniej inne miasta europejskie dołączyły do rywalizacji w organizowaniu najpiękniejszego jarmarku bożonarodzeniowego. Wiedeń jest na ich czele, na każdym możliwym placu w centrum można spotkać stragany drewniane
wyglądające domki.
jak
Uroku
maleńkie dodają
im
kolorowe światełka, dekoracje świąteczne, lokalne specjały, książki, czy pierniki z życzeniami. Wbrew pozorom nie wszystkie wywieszone w nich produkty są na sprzedaż!
Oprócz kolorowych chatek na obszarze jarmarków można spotkać wiele innych atrakcji głównie skierowanych do najmłodszych – w tym karuzele, dekorowanie pierników, sanie Świętego Mikołaja i tworzenie dekoracji świątecznych. Na strasznych odbiorców czekają między innymi lodowiska, występy kolędników, fotobudki, grzane alkohole, pieczone kasztany czy lokalne przysmaki. Małe świąteczne wioski zmieniają nie do poznania charakter miejskich przestrzeni publicznych, dodając im nieraz koloru i wyrazu oraz stają się miejscem kontaktów międzyludzkich i wymiany grzeczności. Zimno i zimowa pogoda rekompensowane są magicznym klimatem, brzmieniem kolęd i radością bijącą od uśmiechniętych dzieci. Od razu zmarznięte i nieczułe serca biją mocniej otwierając się na innych. Najbardziej znanymi europejskimi miastami, które
realizują
świąteczną
misję
rozweselania innych są: Wiedeń, Kolonia, Budapeszt, Tallin, Strasbourg we Francji, Poznań, Wrocław, Bruksela, Aachen w Niemczech,
Praga,
Drezno.
całkowicie przypadkowa
Źródło: https://image.jimcdn.com/app/cms/image/transf/dimension=1920x400:format=jpg/path/sa6549607c7
38
Kolejność
Źródło: https://image.jimcdn.com/app/cms/image/transf/dimension=1920x400:format=jpg/path/sa6549607c78f5c11/image/i51a8c6642c925a2 3/version/1543590230/image.jpg
Nie
można
jednak
nie
zauważyć, że coraz częściej piękna tradycja zmienia się w czystą
komercję.
produkty przez
zastępowane tandetne
produkowane Ośmielę coraz
Lokalne
się mniej
są
wyroby seryjnie.
zauważyć,
że
sprzedawców
sprzedaje swoje produkty lub produkty pochodzące od lokalnych dostawców. Jedyną zauważalną zmianą w wyglądzie produktów jest nazwa miejscowości, w której nabyliśmy produkt. Udając się na jarmark musimy być przygotowani na wydawanie pieniędzy, wszystko wokół nas kusi i zachęca aby wrócić z tobą do domu. Osobiście uwielbiam jarmarki nie za oferowane tam produkty, ale za nastrój i śmiech odwiedzających je dzieci i uśmiechy dorosłych. Tworzą
one
niezapomnianą
atmosferę,
która
zachęca
do
ponownego odwiedzenia miejsca. Dlatego pomimo komercyjnego charakteru
mają
niewątpliwie
zaletę
stwarzania
okazji
do
zobaczenia uśmiechniętych i szczęśliwych osób, które w gronie najbliższych zwyczajnie cieszą się ze Świąt.
W imieniu Zarządu i członków SKN „Nieruchomości” życzę wszystkim tego, co najlepsze. Oby nadchodzący Nowy Rok był jeszcze lepszy od poprzedniego!
KATARZYNA WOJCIECHOWSKA Absolwentka kierunku Gospodarka Przestrzenna UE w Katowicach
39
„Nieruchomości” CHCESZ WIĘCEJ?
https://issuu.com/skn.projektnieruch omosci
40