STYCZEŃ 2017
PR
NIERUCH
O MOŚCI JEKT
MAGAZYN STUDENCKIEGO KOŁA NAUKOWEGO NIERUCHOMOŚCI Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach
NIERUCHOMOŚCI
1
GOSPODARKA PRZESTRZENNA
URBANISTYKA
INWESTYCJE
www.facebook.com/sknn.ue.katowice fot. walldevil.com
SPIS TREŚCI
Drodzy Czytelnicy!
Biegaj i czytaj! Agata WRÓBEL, Michalina PROCHASEK Strona 4
Miło zaprezentować nam kolejny numer
Projektu
Nieruchomości.
Jesteśmy przekonani, że siódme wydanie
naszego
czasopisma,
to doskonała lektura na styczniowe wieczory. Projekt
Nieruchomości
pozwala
młodym, ambitnym osobom dzielić się swoją pasją. Cieszymy się, że możemy
tworzyć
magazyn,
Nietypowe nieruchomości Monika PIWOWARCZYK Strona 6
którego grono odbiorców stale się powiększa. Dziękujemy
za
wszystkie
komentarze.
Mamy
nadzieję,
że siódemka
przyniesie
nam
najnowszy
numer
szczęście,
a
przypadnie Państwu do gustu.
Życzymy miłej lektury! Zarząd SKN Nieruchomości: Piotr Rykała
Wycena nieruchomości zabytkowych Maria KWIOTEK Strona 9
Agata Wróbel
Przyszłość centrów handlowych Arkadiusz KONIOR
Monika Zając
Strona 12
Uniwersytet Ekonomiczny 2
w Katowicach
Tekst poprawny Melduję swoją obecność! Agata WRÓBEL Strona 16
Od wykluczenia po prestiż Monika ZAJĄC Strona 19
REDAKTOR NACZELNA: Agata Wróbel
Inwestowanie w nieruchomości zabytkowe Monika KĘDZIERSKA Strona 23
REDAKTORZY: Monika Kędzierska Arkadiusz Konior Maria Kwiotek
Mieszkanie + Katarzyna WOJCIECHOWSKA
Monika Piwowarczyk
Strona 27
Michalina Prochasek
Wioletta Lorek
Katarzyna Wojciechowska
Mieszkanie dla studenta Wioletta LOREK Strona 30
Z życia SKN Nieruchomości
Agata Wróbel Monika Zając SKŁAD I OPRACOWANIE GRAFICZNE: Agata Wróbel
Strona 33
CHCESZ SIĘ Z NAMI SKONTAKTOWAĆ? ŚMIAŁO, PISZ! SKN.NIERUCHOMOSCI@GMAIL.COM 3
BIEGAJ I CZYTAJ! Za nami pierwsze spotkania Klubu Biegowo-Czytelniczego. Inicjatorem wydarzenia jest dr Adam Polko – członek Katedry Gospodarki Przestrzennej i Środowiskowej Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach oraz opiekun Studenckiego Koła Naukowego „Nieruchomości”. Całość opiera się na organizowaniu regularnych spotkań biegowych i czytelniczych. Klub powstał, aby propagować aktywność fizyczną oraz rozwój intelektualny wśród studentów, absolwentów, a także pracowników naukowych śląskich uczelni. Pierwsze
spotkanie
biegowe
odbyło
się 5 listopada pod hasłem „Katowice – funkcje
metropolitarne
Strefy
Kultury
i centrum miasta”. Wspólne przebycie niespełna 5 km trasy, było doskonałą okazją do zaobserwowania i omówienia procesów zachodzących we współczesnych Katowicach. Wydarzenie rozpoczęło się przed budynkiem CNTI, a jego trasa przebiegała m.in. przez: Strefę Kultury, Rynek, ulicę Mariacką
oraz
bulwary
Rawy.
Udział
Chwila odpoczynku i ruszamy dalej!
w spotkaniu, był świetną okazją do lepszego
Do tej pory, odbyły się dwa spotkania
poznania tkanki miejskiej.
czytelnicze. Pierwsze z nich, poświęcono książce „Dysponowanie wspólnymi zasobami”. Jego uczestnicy mieli okazję podzielić się refleksjami na temat lektury. Początkowo dokonano charakterystyki, będącej laureatką Nagrody Nobla, autorki Elinor Ostrom.
Wspólnie
czy zawarta
w
odzwierciedlenie
zastanawiano
książce w
teoria
się,
znajduje
otaczającym
nas
świecie. Żarliwa dyskusja, pozwoliła wysnuć ciekawe wnioski dotyczące interpretacji dzieła. Uczestnicy starali się również znaleźć Uczestnicy pierwszego spotkania biegowego wraz z organizatorem dr Adamem Polko
4
odpowiedź
na pytanie, za
co
obecnie
dostaję się Nagrodę Nobla w dziedzinie Ekonomii.
poza
mury
Uczelni,
alternatywę
dla
stanowi
ciekawą
standardowych
zajęć
akademickich. Uczestnictwo w debatach poświęconych najciekawszym, a zarazem najważniejszym
książkom
poruszającym
zagadnienia ekonomiczne, umożliwia lepsze zrozumienie
procesów
gospodarczych.
Korzyści wynikające z udziału w spotkaniach Uczestnicy
listopadowego
spotkania
czytelniczego
są
obustronne.
kontakt
specjalistów i ambitnych młodych osób, tworzy
Grudniowa odsłona spotkania czytelniczego
Bezpośredni
bowiem
odpowiedni
klimat
do owocnej dyskusji.
dotyczyła niezwykle ciekawej książki autorstwa Stevena D. Levitt’a oraz Stephena J. Dubner’a. „Freakonomia. Świat od podszewki”
przedstawia
nowatorskie,
prak-
tyczne podejście do ekonomii. Uczestnicy spotkania rozmawiali m.in. o wszechobecnych stereotypach, tajemniczej mocy motywacji,
oszustwach
oraz
nieprzecenionej
potędze informacji. Wspólne przeanalizowanie intrygującej treści książki, skutkowało wyciągnięciem
intersujących
wniosków
na temat współczesnego świata. Niewątpliwie, udział w spotkaniach Klubu Biegowo-Czytelniczego
jest
doskonałym
Pamiątkowe zdjęcia II spotkania czytelniczego
na
zakończenie
sposobem na spędzanie czasu wolnego. Poruszanie tematów wykraczających poza program
studiów,
intelektualnemu. studentów,
sprzyja Bezpośredni
pracowników
oraz specjalistów
rozwojowi
jest
kontakt naukowych
świetną
okazją
do poszerzenia wiedzy z zakresu ekonomii, z szczególnym uwzględnieniem tematyki związanej AGATA WRÓBEL Finanse i Rachunkowość I rok, studia magisterskie
z
nieruchomościami.
Wyjście
Podążając aktora
za
Willa
w jednym
słowami Smitha,
z
amerykańskiego który
wywiadów,
powiedział
że
kluczem
do osiągnięcia sukcesu w życiu jest bieganie do udziału
i w
czytanie,
zapraszamy
kolejnych
spotkaniach
Klubu!
MICHALINA PROCHASEK Gospodarka Przestrzenna III rok, studia licencjackie
5
Nietypowe Nieruchomości Jak wyglądają inwestycje w nieruchomości? Ile jesteśmy skłonni zapłacić za dom marzeń? Czy nieruchomości to tylko budynki? Jakie oferty możemy znaleźć na rynku? Niektóre zadziwią nas swoją oryginalnością, bo tak naprawdę w ich tworzeniu nie ma żadnych barier. Okazuje się, że z roku na rok wzrasta
mieszkaniowych. Wiele nietypowych ofert
zainteresowanie nietypowymi nieruchomo-
można
ściami. Co to znaczy "nietypowa"? Do tej
W Kruszewie został wystawiony na sprzedaż
grupy należą nietradycyjne budynki, które
zespół
znaleźć
w
serwisie
pałacowo-parkowy
Allegro.
z
1860 r.
2
wykraczają poza standardy budownictwa
o powierzchni 77 000 m za niebagatelną
jednorodzinnego.
sumę 7 199 000 zł.
Mając
odpowiednie
fundusze nic nas nie ogranicza, jedynym wyznacznikiem jest nasza kreatywność. I tak coraz więcej biur nieruchomości oferuje sprzedaż: dworków, zabytkowych parków, całych kamienic, wiatraków, a nawet jezior. Wartość rynkowa takich nieruchomości, niektórych
szokuje,
do inwestowania.
a
innych
Przykładowo
skłania zespół
pałacowo-parkowy w okolicach Więcborka, można było kupić za 10 mln zł (obecnie znajduje się tam hotel). Inwestorzy szukają również ofert za granicą. Niekiedy kupno apartamentów
w
Hiszpanii,
jest zdecydowanie
bardziej
czy
Grecji
opłacalne
niż zakup kamienicy w Polsce. Dla tej szczególnej grupy klientów, najważniejszy jest bowiem zysk. Wyodrębniła się nisza wymagających klientów, którzy szukają ciekawych obiektów, aby prowadzić komercyjną.
w
nich
Natomiast
działalność
kolejną
grupą
są klienci, którzy szukają ich w celach
6
Pałac w Kruszewie, źródło: www.allegro.pl
Innym przykładem jest willa położona w Parku
Julianowskim,
Powierzchnia
tej
niedaleko
nieruchomości
2
Łodzi. wynosi
2
500 m , natomiast działki 1000 m . W skład posiadłości
wchodzi
prywatna
droga
z kostki brukowej o długości 80 m, rzymska altana, pomieszczenie rekreacyjne, które można
przekształcić
w
domowe
SPA
oraz wiele innych udogodnień. Cena willi
Nietypowe nieruchomości to nie tylko
jest równa 3 mln zł.
architektura, jak np. odwrócony do góry nogami dom w Szymbarku, ale również domy wyróżniające się ciekawą historią. Czy
inwestycja
w
nieruchomość,
która „grała” rolę w filmie jest warta swej ceny? Przykładowo, cena domu Harrego Pottera rośnie dzięki kolejnej książce wydanej przez J.K.
Rowling,
ale
i
nie
tylko.
Każdy
fan Pottera zna nieruchomość przy Privet Drive 4, w której znajduje się słynny pokój czarodzieja. Okazuje się, że jej cena oscyluje Willa w Parku Julianowski, źródło: www.allegro.pl
w
granicach
475
czyli ok. 2,3 mln
zł.
tysięcy Innym
funtów,
przykładem
Co ciekawe, w polskich warunkach można
jest stuletnia nieruchomość w wiktoriańskim
kupić także wyspy. W Borach Tucholskich,
stylu zlokalizowana w San Francisco, dosko-
na jeziorze Słonym, wyspa o powierzchni
nale znana z filmu “Pani Doubtfire”. Oprócz
2
20 700 m wraz z otaczającym ją gruntem przy
jeziorze
(5 500
przekraczający 5 mln zł.
2
m ) to
wydatek
luksusowego
wnętrza,
jej
niewątpliwym
atutem jest widok na Zatokę San Francisco. Aby zostać właścicielem tej malowniczej posiadłości, trzeba zapłacić ok 17 mln zł.
Dom z filmu „Harry Potter”, źródło: www.chancellors.co.uk 7
Dom z filmu „Pani Doubtfire”, źródło: www.zillow.com
Każda inwestycja wymaga przemyślanego planu i dobrej koncepcji. Warto szukać ofert wyjątkowych, niepowtarzalnych pod względem architektonicznym. Warunkiem powodzenia takiej inwestycji jest dobre oszacowanie wartości nieruchomości oraz kosztów związanych z nadaniem jej nowych funkcji. Warto
rozważyć
słowa
Theodore’a
Roosevelta, którego zdaniem: „inwestowanie w nieruchomości jest nie tylko najlepszym, nie tylko najszybszym i nie tylko najskuteczniejszym,
ale
jest
jedynym
sposobem, by stać się bogatym”. Zakup
nietypowej
nieruchomości
może
okazać się nie tylko spełnieniem dziecięcych
Wyspa na Jeziorze Słonym Tucholskich, www.dom.gratka.pl
w
Borach
marzeń, ale przede wszystkim sposobem na osiągnięcie pożądanego przez inwestorów zysku. MONIKA PIWOWARCZYK Finanse i Rachunkowość I rok, studia magisterskie
8
Wycena Nieruchomości Zabytkowych Nieruchomości zabytkowe stanowią charakterystyczną grupę budynków trwale z gruntem związanych, których specyfika wpływa na proces szacowania ich wartości. Zabytki to nie tylko zamki i pałace, ale także parki, kamienice, cmentarze, kościoły, całe układy urbanistyczne oraz obiekty poprzemysłowe. Oznacza to, że stanowią one znaczący odsetek wszystkich nieruchomości w naszym kraju. Jakie kroki powinien podjąć rzeczoznawca majątkowy zanim podejmie się wyceny takiej nieruchomości? Dlaczego określenie wartości końcowej jest wyjątkowo trudne? się takie, które: wpisane są do rejestru
Czym jest zabytek? Zabytek to nieruchomość, będąca dziełem człowieka lub związana z jego działalnością i stanowiąca świadectwo minionej epoki. Ze
względu
historyczną,
na
szczególną
artystyczną
wartość
lub
naukową,
zachowanie zabytków leży w interesie społecznym. Kluczowe zatem w uznaniu obiektu
za
nieruchomość
zabytkową
jest odnalezienie w niej walorów, które mogą mieć charakter subiektywny. Spośród wszystkich wyróżnia się w szczególności: krajobrazy kulturowe; układy urbanistyczne, ruralistyczne i zespoły budowlane; dzieła architektury
i
budownictwa;
zabytków, objęte są ewidencją zabytków lub jeżeli z przepisów szczególnych prawa wynika
ich
szczególny
charakter
dla dziedzictwa kulturowego. Jednocześnie powyższy zapis zwalnia rzeczoznawców z obowiązku wartościowania, czy nieruchomość jest zabytkowa czy też nie, tej oceny dokonuje bowiem Wojewódzki Konserwator Zabytków. Niemniej, trudność w wycenie nieruchomości zabytkowej wynika z faktu, że
poza
wartością
do czynienia
z
rynkową,
wartością
mamy
historyczną
lub kulturową.
dzieła
budownictwa obronnego; obiekty techniki, a zwłaszcza: kopalnie, huty, elektrownie i inne zakłady przemysłowe; cmentarze, parki; ogrody i inne formy zaprojektowanej zieleni
oraz
miejsca
upamiętniające
wydarzenia historyczne.
Co wyróżnia nieruchomość zabytkową? Standard
zawodowy
rzeczoznawców
majątkowych zawęża pojęcie nieruchomości zabytkowych, stanowiąc, że przez pojęcie nieruchomości
zabytkowej
rozumie
Cmentarz Żydowski w Gliwicach, źródło: www.commons.wikimedia.org
9
Przed przystąpieniem do wyceny Koniecznością przed wykonaniem każdej
Proces wyceny zabytkowej
nieruchomości
wyceny jest zebranie maksymalnej liczby
Rzeczoznawca
informacji
nieruchomości.
wartości nieruchomości zabytkowej, przez
W opisywanym przypadku dane te mają
którą rozumieć należy integralną wartość
charakter
jej części składowych, gruntu, przestrzeni
na
temat
szczególny.
Rzeczoznawca
przechodzi
majątkowy zobowiązany jest przeanalizo-
i bezpośredniego
wać
przy
dokumenty
zawarte
w
rejestrze
wycenie
do
otoczenia.
ustalenia
Najczęściej
nieruchomości
stosuje
zabytków prowadzonym przez Wojewódz-
się podejście dochodowe i porównawcze.
kiego Konserwatora Zabytków właściwego
Tak
ze względu na położenie nieruchomości.
nieruchomość
Przydatne
znaleźć
jeżeli tylko zastosowanie danego podejścia
historycznej,
jest uzasadnione. Nieruchomość generująca
inwetaryzacyjnej, ikonograficznej, fotogra-
(teraz lub w przyszłości) dochód, zostanie
ficznej, jak również w zapisach miejscowego
wyceniona
planu zagospodarowania przestrzennego.
dochodowego. Zakłada się, że kupujący
Kolejnym istotnym krokiem jest uzyskanie
decydując
od Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków
do wysokości wykalkulowanego przez siebie
opinii dotyczącej zakresu przeznaczenia
pułapu,
i sposobu użytkowania nieruchomości.
w przyszłych dochodach z nieruchomości.
również
informacje w
można
dokumentacji
powinna
być o
cechach
za się
wyceniana
zabytkowych,
pomocą zapłacić
uwzględni
także
za
zwrot
podejścia nią tej
cenę zapłaty
Piękna architektura oraz ciekawa historia
Kamienice w Nikiszowcu, źródło: www.blogqpot.com 10
pałacu lub dworku, może okazać się
w użytkowanie wieczyste. Nieznajomość cen
doskonałym tłem do powstania wyszukanej
transakcyjnych uniemożliwia zastosowanie
restauracji, czy luksusowego hotelu. Będzie
podejścia porównawczego.
się to bezpośrednio przekładać na dochód, a co z tym związane wartość rynkową nieruchomości.
Zastosowanie
podejścia
porównawczego jest uzasadnione wtedy, gdy rzeczoznawca majątkowy jest w stanie znaleźć odpowiednią liczbę nieruchomości podobnych, co często stanowi znaczący problem Należy pamiętać, że ze względu na walory
historyczne,
oraz naukowe,
architektoniczne
nieruchomość
zabytkowa
staje się obiektem niemal unikatowym i trudno będzie znaleźć taką o cechach do niej podobnych. Faktem jest również, że większych obiektów zabytkowych nie jest wiele, a dodatkowo jeśli nieruchomość widnieje w rejestrze zabytków, wycenie
nie
możliwości
bierze sprzedaży
się
pod lub
przy jej uwagę oddania
Wycena a rzeczoznawca majątkowy Największą trudnością w wycenie nieruchomości zabytkowej jest uwzględnienie cech, które ją wyróżniają, a jednocześnie wpływają na jej wartość. Trudność w prawidłowym oszacowaniu wartości zabytków wynika z ich unikatowości. Wyjątkowość tych
nieruchomości
zmusza
bowiem
rzeczoznawcę do pozyskania informacji z rynków o zasięgu międzynarodowym. Niezwykle istotne jest zatem doświadczenie oraz profesjonalizm rzeczoznawcy majątkowego, który w procesie wyceny uwzględni walory pozarynkowe danej nieruchomości. MARIA KWIOTEK Gospodarka Przestrzenna I rok, studia magisterskie
Kopalnia Rozbark w Bytomiu, źródło: www.bytom.fotopolska.eu 11
Przyszłość centrów handlowych Obecnie centra handlowe traktuje się jako nowoczesne obiekty handlu. W świadomości wielu konsumentów, utrwaliło się przekonanie, że są one jednym z najważniejszych wynalazków XXI w. Jednak patrząc wstecz, okazuje się, że już w połowie ubiegłego stulecia w Stanach Zjednoczonych, zaczęły powstawać obiekty handlowe, których forma i sposób funkcjonowania pozwalają nam nazywać je pierwszymi centrami handlowymi. Niewątpliwie,
charakter
współczesnych
centrów
nawiązuje
do
amerykańskich
pierwowzorów. Należy jednak podkreślić, że ciągła ewolucja przestrzeni handlowych związana jest z rozwojem technologii oraz szeroko rozumianymi zmianami kulturowymi.
Polska historia W Polsce, nowoczesne obiekty handlowe
Europy środkowo-wschodniej pod wzglę-
zaczęły powstawać tuż po reformie ustrojo-
dem
wej. Przez lata, na polskim rynku popyt
powierzchni handlowej (ponad 11 mln m2),
przewyższał podaż, a ludzie mogli tylko
jak i jej regularnego wzrostu. Rynek staje się
pomarzyć o towarach, które w krajach
bardziej nasycony (w największych miastach
zachodnich były ogólnodostępne. Upadek
nasycenie
komunizmu
na 1 000 mieszkańców). Coraz częściej poja-
znalazł
odzwierciedlenie
w szybkim rozkwicie prywatnych inwestycji.
ogólnej
powoli
podaży
nowoczesnej
przekracza
600 m2
wiającym się pytaniem jest, co dalej?
W ten sposób, w latach 90. pojawiły się centra
handlowe
pierwszej
generacji, składające się z dużego hipermarketu i kilku, bądź kilkunastu
sklepów.
Nowopowstałe
obiekty, będące niejako powiewem Zachodu, cieszyły się coraz większym zainteresowaniem Polaków. Centra były już nie tylko miejscami zakupów, lecz również doskonałą przestrzenią do spędzania wolnego czasu. Ich bryły stawały się coraz większe, nowocześniejsze oraz bardziej wyszukane. Obecnie w Polsce funkcjonuje ponad 480 galerii handlowych zaliczanych do czterech generacji. Nasz kraj jest jednym z liderów rynku
12
Centrum handlowe Panorama w Warszawie – jedno z pierwszych tego typu w Polsce, źródło: www.na-horyzoncie.pl
Otworzona w 2000 r. Galeria Mokotów w Warszawie – trzykrotnie przebudowywana (2003, 2006, 2013), źródło: www.cdn28.se.smcloud.net
będzie
Budujemy
coraz
trudniejsze
i
z
dużym
prawdopodobieństwem mniej opłacalne.
Zdaniem wielu ekspertów, na rynkach największych miast, pomimo dużego nasycenia powierzchnią
handlową
w których
można
inwestycje.
Przy
technologii,
są
miejsca,
Szczęśliwie dla inwestorów, mieszkańcy
nowe
mniejszych miejscowości, wykazują duży
najnowszych
popyt na nowoczesne powierzchnie han-
ulokować
pomocy
inwestorzy
Nowe perspektywy
stanie
dlowe. Mowa tu o miastach, których liczba
handlowe
mieszkańców nie przekracza 100 tys. Zau-
na obszarach, na których z pozoru jest
ważalny jest trend, zgodnie, z którym nawet
to niemożliwe.
przeszkadza
w najmniejszych miejscowościach, charak-
im nawet bliskie sąsiedztwo innej, dużej
teryzujących się odpowiednim potencjałem
galerii
przykład
konsumenckim, powstają centra handlowe.
ścisłym
Obiekty w takich miejscach, bardzo często
niespełna
przyjmują postać mini galerii, bądź parków
400 metrów od otwartej w 2013 r. Galerii
handlowych, w których wejście do poszcze-
Katowickiej, powstało centrum handlowe
gólnych sklepów następuje bezpośrednio
Supersam. Najwyraźniej tort w postaci kon-
z parkingu. Korzyści z tego wynikające
sumentów jest na tyle duży, że według
są obustronne.
inwestorów obie galerie są w stanie się nim
wierzchni wspólnej, zmniejsza koszty inwe-
podzielić. Abstrahując od tego typu przy-
stycji, a także umożliwia najemcom ustale-
padków,
nie
zlokalizować
stanowią centrum,
nowe
gdzie
odległości
można
że w centrach
nie
Doskonały
Katowice, w
w
centra
Często
handlowej.
są
jasno
największych
w
stwierdzić, miast,
ulokowanie dużego obiektu handlowego
Zminimalizowanie
indywidualnych
godzin
po-
otwarcia
sklepów. Wbrew pozorom, wejście na tak małe rynki nie jest łatwe. Ich specyficzny
13
charakter, uniemożliwia bezpośrednie prze-
mają już dawno za sobą. Wiele z nich
niesienie
stosowanych
powstało przed blisko dwoma dekadami,
w dużych miastach struktur organizacyj-
a ich struktura jest daleka od oczekiwań
nych. Mimo to, inwestorzy świetnie radzą
współczesnych
sobie z opracowaniem odpowiednich stra-
że jedyną szansą dla takich powierzchni
tegii, dostosowanych do specyfiki jednostek
handlowych jest gruntowna przebudowa
terytorialnych i najprawdopodobniej będą
oraz
radzić sobie dalej. W najbliższych latach,
organizacyjnych,
dalsza ekspansja małych miast jest chyba
uatrakcyjnienie oferty. Właściciele muszą
nieunikniona. Oczywiście tych miast, które
dostosować swoje obiekty do aktualnych
będę wystarczająco atrakcyjne dla inwesto-
warunków rynkowych. Oczywiście, mówiąc
rów.
o modernizacjach, nie można ograniczyć się
powszechnie
rynku
bowiem, ważnym centrów
modernizacje obiektów.
przeprowadzenie
Wydaje
szeregu
mających
i
kierunkiem handlowych,
rozbudowy
Chodzi
tu
rozwoju będą
istniejących
między
innymi
o przekształcenia starszych centów (głównie
jednoznacznie
zmian celu
stwierdzić,
że są to z reguły obiekty, które często w niewielkim
stopniu
rywalizują
z nowoczesnymi centrami, które oferują konsumentom
szerszy
wachlarz
usług.
Wydaje się, że w najbliższych latach duże
I i II generacji), które lata swej świetności
CH Stara Kablownia w Czechowicach-Dziedzicach (liczba mieszkańców miasta poniżej 40 tys.), źródło: www.bpbpsa.com
14
na
się,
jedynie do najstarszych galerii. Trzeba
Zmiany Kolejnym
klientów.
CH Gemini Park w Bielsku-Białej – przebudowa zakończona w 2013 r. powiększyła powierzchnię handlową 2 o 16 tys. m , źródło: www.vatra.com.pl
znaczenie
będą
oraz modernizacje Deficyt
miały
rozbudowy
nowszych
terenów
w strategicznych
obiektów.
inwestycyjnych
Warto
że najważniejsze
jednak miejskie
zauważyć,
rynki
mocno
się kurczą i coraz trudniej będzie zlokalizo-
miast,
wać w nich nowe obiekty. Z pewnością,
o największym potencjale konsumenckim,
silnym trendem będzie przeprowadzanie
sprawia, że w horyzoncie najbliższych lat
inwestycji w mniejszych miastach, których
kluczowa dla zarządców tych obiektów
mieszkańcy wykazują popyt na wielkopo-
będzie
oparta
wierzchniowe obiekty handlowe. Inwestorzy
handlowej.
będę budować nowoczesne obiekty, speł-
Inwestorzy, mając możliwość przebudowy
niające oczekiwania współczesnych klien-
lub powiększenia powierzchni handlowej
tów. Istniejące już galerie, chcąc pozostać
swoich obiektów, będą stali przed szansą
atrakcyjnymi, będą przechodziły gruntowne
wyprzedzenia konkurencji, zwłaszcza, jeżeli
modernizacje, rozbudowy oraz zmiany pro-
ta, takiej możliwości dla swoich centrów
filu. A wszystko to, aby zyskać jak najwięk-
nie zabezpieczyła na etapie budowy.
sze grono wiernych klientów, które jest
walka
na udoskonalaniu
punktach
zmaleje.
o
klienta oferty
jedną z najważniejszych miar sukcesu cen-
Następna dekada
trów handlowych.
Można przypuszczać, że zainteresowanie polskim
rynkiem
centrów
handlowych,
wśród krajowych i zagranicznych inwestorów w najbliższych latach nie
ARKADIUSZ KONIOR Gospodarka Przestrzenna I rok, studia magisterskie
15
Tekst poprawny – prawo i praktyka
Na podstawie ustawy z dnia 24 września 2010 r. o ewidencji ludności (t.j. Dz. U. z 2016 r. poz. 722 z późn. zm.)
Melduję swoją obecność! Już od dłuższego czasu w mediach można usłyszeć wzmożoną dyskusję na temat obowiązku meldunkowego. Czym są meldunki i jaką rolę odgrywają we współczesnym świecie?
Co to jest? Warto
poznać
podstawowe
przepisy
prawne dotyczące obowiązku meldunkowego, ponieważ jak od dawna wiadomo, nieznajomość z ustawą
o
prawa
szkodzi.
ewidencji
Zgodnie
ludności,
każdy
obywatel, który przebywa w Polsce jest zobowiązany
do
wykonania
meldunkowego,
który
obowiązku
polega
na:
zameldowaniu się w miejscu pobytu stałego lub czasowego, wymeldowaniu się z miejsca pobytu
stałego
lub
czasowego
oraz zgłoszeniu wyjazdu za granicę, bądź powrotu do Polski. Zameldować należy się w
terminie
przebywania
30 w
dni
od
początku
określonym
miejscu.
Co istotne, w danym momencie obywatel może posiadać tylko jedno miejsce pobytu stałego i jedno miejsce pobytu czasowego.
Rodzaje Pobyt stały polega na zamieszkaniu w danej miejscowości pod oznaczonym adresem z zamiarem stałego przebywania. Pobyt czasowy definiuje się jako przebywanie obywatela poza miejscem pobytu stałego przez okres ponad 3 miesięcy. Oznacza to, że chcąc zachować meldunek stały, jednak czasowo mieszkając pod innym adresem,
należy
zameldować
się
tam
na czas określony. Obowiązek meldunkowy w przypadku obywateli RP nie dotyczy pobytów trwających do 3 miesięcy. Należy podkreślić,
że
zameldowanie
służy
wyłącznie celom ewidencyjnym. W praktyce, jest
ono
potwierdzeniem
faktycznego
miejsca zamieszkania.
Procedura Osoba chcąca się zameldować, powinna udać się do organu gminy właściwego ze względu na położenie nieruchomości. Jakie
dokumenty
należy
przygotować?
Oczywiście, trzeba zabrać dowód osobisty lub paszport oraz dokument potwierdzający tytuł prawny do lokalu (do wglądu), a także prawidłowo wypełniony formularz meldunźródło: www.wheelock.edu 16
kowy. Dokumentem potwierdzającym własność jest m.in.: akt własności, umowa darowizny,
wypis
z
księgi
wieczystej,
czy aktualna umowa najmu. Na druku meldunkowym, musi znaleźć się podpis prawnego właściciela nieruchomości, bądź jego najemcy. Oznacza to, że obecność właściciela w organie gminy podczas składania druku meldunkowego nie jest wymagana. Obowiązku meldunkowego może dopełnić zatem sam zainteresowany. Jeżeli nie mamy możliwości,
aby
dotrzeć
osobiście
do urzędu, możemy dokonać czynności poprzez
wyznaczonego
pełnomocnika.
Polega to na tym, że osoba, której meldunek dotyczy, upoważnia kogoś do sfinalizowania czynności meldunkowej. Pełnomocnictwo może zostać napisane odręczne, jednak powinny się w nim znaleźć dane umożliwiające szybką identyfikację osoby upoważnionej do zameldowania oraz osoby meldującej się. Najkorzystniej, gdy upoważnimy członka najbliższej rodziny (dziadka, rodzica, rodzeństwo, małżonka, pełnoletnie dziecko), ponieważ takie pełnomocnictwo nie podlega opłacie. Gdy jest to jednak niemożliwie, a pełnomocnikiem jest osoba niespokrewniona, pobierana jest opłata skarbowa w wysokości 17 zł. Zameldowanie
źródło: www.conceptodefinicion.de
w dowodach wydawanych przed marcem 2015 roku, nie powinny być brane pod uwagę. Co jest zatem potwierdzeniem zameldowania?
Osoba
meldująca
się
na pobyt stały, otrzymuje z urzędu zaświadczenie o zameldowaniu. W przypadku meldunku
czasowego,
zaświadczenie
jest
wydawane jedynie na wniosek osoby, której meldunek dotyczy i podlega ono opłacie w wysokości 17 zł (chyba, że jest ono potrzebne do szczególnych celów, które uprawniają do zwolnienia z opłaty skarbowej). Warto zachować oryginał zaświadczenia dla siebie, ponieważ wydanie duplikatu kosztuje kolejne 17 zł.
Melduj rozsądnie!
noworodka następuję w trakcie zgłoszenia
Będąc właścicielem lub najemcą nierucho-
jego urodzenia w Urzędzie Stanu Cywil-
mości, pamiętajmy aby meldować z głową!
nego. W przypadku zgonu, wymeldowania
Należy zaznaczyć, że podpisując umowę
dokonuje się z urzędu.
najmu lokalu mieszkalnego, jednocześnie
Meldunek a dowód osobisty Od marca 2015 roku, zmiana adresu zamieszkania nie wymaga wymiany dowodu osobistego. W dowodach nowego typu nie ma adresu. Zgodnie z obowiązującymi przepisami prawnymi, adresy zawarte
wyrażamy zgodę na meldunek. Umowa tego typu, upoważnia bowiem najemcę do zameldowania w lokalu dowolnych osób. Zdecydowanie
korzystniejsze,
z
punktu
widzenia właściciela, wydają się umowy na czas
oznaczony,
ponieważ
na
ich
podstawie możliwe jest zameldowanie jedynie do daty widniejącej w dokumencie.
17
Najprościej
gdy wymeldowania dokona
wiedzi specjalistów, którzy krytykowali obo-
osobiście lokator, bądź wyznaczony przez
wiązek meldunkowy, nazywając go reliktem
niego pełnomocnik. W przypadku wystą-
PRL-u. W praktyce, okazuje się, że wielu
pienia
obywateli jest przekonanych, że obowiązek
konfliktu
pomiędzy
właścicielem
a osobą zameldowaną, możliwe jest wymel-
meldunkowy
dowanie w drodze decyzji administracyjnej.
udobitnić,
Właściciel nieruchomości składa w odpo-
nieprawdziwe. Występujące obecnie zna-
wiednim organie (urzędzie gminy) wniosek
czące ruchy migracyjne oraz sytuacja poli-
o wymeldowanie danej osoby z miejsca
tyczna, podkreślają znaczącą wagę obo-
pobytu stałego, bądź czasowego. Wszczęte
wiązku meldunkowego, jako podstawowego
postępowanie administracyjne, będzie miało
elementu ewidencji ludności. Meldunki do-
na celu zweryfikowanie, czy osoba ta opu-
starczają wielu cennych informacji dotyczą-
ściła lokal w sposób dobrowolny i długo-
cych migracji, zarówno obywateli jak i obco-
trwały. Jedynie jeżeli te dwie przesłanki
krajowców. Zdaniem ich zwolenników, przy-
łącznie zaistnieją, możliwe będzie wymel-
czyniają się one do zachowanie ładu admi-
dowanie.
nistracyjnego oraz umożliwiają zapewnienie
Meldunki we współczesnym świecie Jeszcze kilka lat temu w ogólnopolskich mediach, można było usłyszeć liczne wypo-
nie że
bezpieczeństwa terenu.
Można
obowiązuje. stwierdzenie
mieszkańcom zatem
Należy to
jest
danego
przypuszczać,
że w najbliższych latach obowiązek meldunkowy będzie dalej istniał. AGATA WRÓBEL Finanse i Rachunkowość I rok, studia magisterskie
źródło: www.sunsams.com 18
źródło:
www.wheelo
Od wykluczenia po prestiż Jak objęcie programem rewitalizacji wpływa na wartość nieruchomości?
P
rzechadzając się ulicami polskich miast, dostrzegamy przeplatające się stare, zniszczone i opuszczone hale produkcyjne, czy zaniedbane blokowiska z nowo wybudowanymi biurowcami oraz cieszącymi się dobrą renomą osiedlami. Zapytani, gdzie chcielibyśmy skoncentrować
nasze
życie
społeczne,
zawodowe
i
kulturalne,
z
pewnością
wybralibyśmy miejsca wymienione w drugiej kolejności. A czy jesteśmy skłonni za to więcej zapłacić? I czy warto? na
Od degradacji do rewitalizacji
Czynniki wpływające nieruchomości
Polska przed 1989 r. była krajem zajmują-
Obszary
borykają
cym się głównie działalnością przemysłową.
z szeregiem problemów, m.in. z wysokim
Wraz z rozwojem gospodarki globalnej,
poziomem bezrobocia, którego konsekwen-
zaczęły pojawiać się problemy związane
cją jest brak zamożności. W efekcie, wiele
z upadkiem tradycyjnego przemysłu, takie
nieruchomości zlokalizowanych na tych
jak wzrost bezrobocia, czy skali wykluczenia
terenach podlega stałemu procesowi nisz-
społecznego. W naszym kraju można zna-
czenia, co jako czynnik fizyczny wywołuje
leźć również tereny zdegradowane o cha-
spadek
rakterze
że degradacja
pokolejowym
i
powojskowym.
zdegradowane
ich
wartość się
wartości. Warto
zauważyć,
budynków
negatywnie
Niejednokrotnie na terenach zdegradowa-
wpływa
nych
a to właśnie opinia, jaką posiada dana
zlokalizowane
są
nieruchomości
na
renomę
okolica
stacji. Tracą one swoją wartość historyczną,
kształtujących wartość nieruchomości tam
kulturową
zlokalizowanych.
ekonomiczną.
Dlatego
jednym
niezmiernie istotnym jest umiejętne prze-
czynniki
prowadzenie na tych obszarach procesów
na wycenę
rewitalizacji. Znajduje to odzwierciedlenie
np. bezrobocie
w zwiększeniu
atrakcyjności
przestrzeni,
poprawie warunków życia lokalnej ludności,
z
miejsca,
zabytkowe, które niszczeją i ulegają dewai
jest
całego
czynników
Wyróżnia
się
ekonomiczne budynków i
także
wpływające i
stan
gruntów, zamożności
1
społeczeństwa . Niejednokrotnie, pomimo wszelkich
starań
zarządcy
pojedynczej
a w konsekwencji przyczynia się to do rozwoju całego kraju.
1
E. Kucharska-Stasiak, Nieruchomość rynkowej, PWN, Warszawa 2006, s. 130.
w
gospodarce
19
nieruchomości, odnotowuje się brak zain-
Już na wstępnym etapie, jakim jest ogłosze-
teresowania klientów lokalami położonymi
nie objęcia danego obszaru rewitalizacją,
na terenach zdegradowanych lub w ich
można zaobserwować pozytywną zmianę
pobliżu.
wartości nieruchomości3. Pojawia się szansa
Korzyści ekonomiczne
na wzrost potencjału i konkurencyjności tego rejonu. Jak pokazuje model (rys. 1.),
Jak widać, na obniżenie wartości nierucho-
obok koniunktury, działania o charakterze
mości mogą mieć wpływ te same czynniki,
rewitalizacyjnym powodują wzrost wartości
które są impulsem do przeprowadzania
nieruchomości.
rewitalizacji. Dlatego też wielu właścicieli decyduje się na uczestniczenie w tym procesie i wspieranie go. Nieruchomości stanowią bowiem istotną pozycję aktywów gospodarstw domowych, przedsiębiorstw i podmiotów publicznych. Niejednokrotnie są one przedmiotem wieloletniej inwestycji albo umożliwiają zaciągnięcie zobowiązań wobec instytucji finansowych2, więc zarządzanie ich wartością jest niezwykle ważne.
Kopalnia Węgla Kamiennego Gottwald (obecnie Silesia City Center), źródło: www.katowice.fotopolska.eu
Do czynników wpływających na wartość nieruchomości należy poziom dochodów, jakie ona generuje. Wysokie dochody związane są ze wzrostem stawek czynszu oraz redukcją pustostanów, wynikających ze wzrostu atrakcyjności terenu. Często na terenach rewitalizacyjnych powstają nowe obiekty lub też dotychczasowe Rys. 1. Model zmiany wartości nieruchomości na obszarze rewitalizacji, źródło: A. Jadach-Sepioło, op. cit., s. 118.
podlegają rozbudowie. Niejednokrotnie, związane jest to z nadaniem nowej funkcji.
3 2
20
M. Bryx, Infrastruktura rynku nieruchomości jako wsparcie procesów rewitalizacji – luka instytucjonalna i regulacyjna, [w:] Rewitalizacja miast a przedsiębiorczość, pod red. M. Bryxa, Szkoła Główna Handlowa w Warszawie, Warszawa 2012, s. 55.
A. Jadach-Sepioło, Możliwości zarządzania wartością nieruchomości w rewitalizacji polskich miast, [w:] Aspekty prawne i organizacyjne zarządzania rewitalizacją, pr. zbior. pod red. W. Rydzika, Instytut Rozwoju Miast, Kraków 2009, s. 117.
Silesia City Center, źródło: www.fd2s.com
Za przykład
może posłużyć
położone
konfekcjonowanie i sprzedaż obcego piwa
w Katowicach centrum handlowe Silesia City
oraz
Center. Zostało ono stworzone na terenie
Na przestrzeni lat, pełniące funkcję przemy-
dawnej
który
słową budynki, ulegały stopniowemu znisz-
niegdyś ulegał degradacji, dziś przynosi
czeniu i częściowemu wypaleniu. Obecny
znaczne dochody czynszowe. W 2013 r.
właściciel przywrócił obiekty do stanu pier-
Silesia
sprzedane
wotnego oraz dostosował do współcze-
za 412 mln EUR. Oznacza to, że korzyści
snych wymogów. Jest to teraz kompleks
ekonomiczne mogą pochodzić również
budynków biurowych, w których pomiesz-
ze zbycia nieruchomości.
czeniach
kopalni
City
Kleofas.
Center
Obszar,
zostało
rozlewnię
swoją
win
siedzibę
i
spirytusu.
zlokalizowało
4
Rewitalizacja powoduje także ożywienie
ponad 70 firm .
społeczne i gospodarcze, więc rośnie popyt
Na terenach poprzemysłowych powstają
na nieruchomości zlokalizowane na obsza-
również ekskluzywne osiedla mieszkaniowe
rze nią objętym. W wyniku odpowiednich
i lofty. Dochodowość budynków kształto-
zabiegów, tereny nieatrakcyjne mają szansę
wana jest również przez ich stan techniczny
zyskać miano prestiżowych. Przykładem
i
może być obszar, na którym położony jest
są one odpowiednie, mogą obniżyć wydatki
kompleks
Factory
operacyjne5. Obejmuje to także rozwiązania
Centrum w Katowicach Szopienicach. Daw-
ekologiczne, które m.in. ograniczają emisję
budynków
Browar
wyposażenie
infrastrukturalne
–
jeśli
niej prowadzono tam produkcję słodu, 4 5
http://browarfactorycentrum.pl/historia.html A. Jadach-Sepioło, op. cit., s. 125.
21
ciepła. Zmiany w tym zakresie są jednym
ilość obiektów umożliwiających porównanie
z działań objętych programem rewitalizacji.
i zawyżenie kosztów odtworzenia nieru-
Kupować nieruchomość objętym rewitalizacją?
na
terenie
chomości. Jednak niewątpliwym jest fakt, że każdy
chce
mieszkać
i
pracować
w atrakcyjnej okolicy, w której nie mają rolę
miejsca anomalie społeczne, czy akty wan-
nieruchomości
dalizmu. Proces rewitalizacji służy bowiem
położonej na terenie zdegradowanym. Przy
eliminacji wszelkich przejawów degradacji.
powyższych rozważaniach należy jednak
Nadanie drugiego życia nieruchomościom,
zaznaczyć, że określenie wartości rynkowej
sprawia, że zainteresowanie nimi wzrasta,
nieruchomości
jest
a co za tym idzie – ich cena się zwiększa.
niezwykle trudne. W powszechnych warun-
Warto więc inwestować w nieruchomości
kach może się to odbywać za pomocą me-
położone na terenach objętych programem
tody
rewitalizacji, nie tylko ze względu na aspekty
Rewitalizacja w kształtowaniu
odgrywa
ważną
wartości
objętej
dochodowej,
rewitalizacją
porównawczej
i kosztowej. Kiedy teren był uprzednio zde-
społeczne,
gradowany, pojawiają się pewne trudności
na przyszłe korzyści ekonomiczne.
w oszacowaniu tej wartości – ryzyko przeszacowania potencjalnych dochodów, mała
Browar Factory Centrum, źródło: www.pietya-mojemiasto.blogspot.com
22
ale
również
ze
względu
MONIKA ZAJĄC Finanse i Rachunkowość I rok, studia magisterskie
Inwestowanie w nieruchomości zabytkowe Nieruchomości zabytkowe mogą być świetnym materiałem na inwestycje, jednak lokując kapitał warto posiadać elementarną wiedzę, zapoznać się z obowiązkami właściciela budynku oraz uzbroić się w cierpliwość. widzenia
Państwa2. Wtedy również zmieniona została
uznaje
ich funkcja – z mieszkaniowej na publiczną
się obiekt wpisany do rejestru zabytków.
(szkoły, przychodnie). Zmiany przyczyniły
W myśl
nazywamy
się do dewastacji budynków. Tylko wiodące
ruchomą,
zabytki, do który zalicza się m.in. Wawel,
ich części lub zespoły, będące dziełem
a także Zamek Królewski w Warszawie zo-
człowieka lub związane z jego działalnością
stały objęte należytą opieką państwa.
Z
prawnego
punktu
za nieruchomość ustawy,
„nieruchomość
zabytkową zabytkiem lub
rzecz
i stanowiące świadectwo minionej epoki bądź zdarzenia, których zachowanie leży w interesie
społecznym
ze
względu
na posiadaną wartość historyczną, artystyczną lub naukową”1. Ponadto: uznanie za pomnik historii, utworzenie parku kulturowego
lub
w miejscowym
ustalenie planie
ochrony
zagospodarowania
przestrzennego.
Dla
osoby
w nieruchomość
chcącej
zainwestować
zabytkową,
niezwykle
istotne są informacje zawarte w rejestrze zabytków, planie zagospodarowania przestrzennego, w decyzjach o warunkach zabudowy i w gminnej ewidencji zabytków. Co istotne, z dokumentów tych wynikają również powinności właściciela nieruchomości zabytkowej. Potencjalny inwestor,
Na rynku nieruchomości zauważalny jest
który rozważa kupno i zagospodarowanie
trend transakcji kupna-sprzedaży nieru-
takiej nieruchomości, musi mieć na uwadze
chomości
dodatkowe obowiązki występujące w róż-
zabytkowych
już
nie
tylko
na zagospodarowania pospolite tj. hotele, czy restauracje, ale również nowatorskie koncepcje mieszkaniowe.
nych fazach przeprowadzania inwestycji. W
przypadku
zabytku
nieruchomego,
dla którego nie ustalono planu miejsco-
Ważnym elementem w „życiu” nieruchomo-
wego, decyzję o warunkach zabudowy,
ści zabytkowych był czas, gdy po 1945 r.
dzięki której uruchomi się proces inwesty-
dworki, zamki, pałace i rezydencje, w myśli
cyjny, wydaje się po ustaleniu jej
ustawy rolnej, wstąpiły pod władanie Skarbu
1
art. 3. ustawy z dnia 23 marca 2003 r. o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami (Dz.U. z 2014 r. poz. 1446 z późn. zm.)
2
Dekret Polskiego Komitetu Wyzwolenia Narodowego z dnia 6 września 1944 r. o przeprowadzeniu reformy rolnej (Dz.U. 1944 nr 4 poz. 17)
23
Villa Elise Park Pension, źródło: villaelise.pl
treści
z
wojewódzkim
konserwatorem
z
zabytków. Wspomniana decyzja (lub też
uwzględnieniem
historycznej
funkcji i wartości tego zabytku;
uchwalony plan miejscowy dla nieruchomo-
uzgodnionego z wojewódzkim kon-
ści) ma na celu zapobieganie ewentualnym
serwatorem
zagrożeniom w trakcie procesu inwestycyj-
prac konserwatorskich przy zabytku
nego,
nieruchomym, określającego zakres
a
także
odpowiedniej
ochrony
zabytków
w późniejszym czasie. Wydawanie decyzji
i sposób
oraz wdrażanie ich w życie, może przyspo-
wskazującego niezbędne do zasto-
rzyć dodatkowych kosztów oraz rzutować
sowania materiały i technologie;
na czas realizacji inwestycji. Zgodnie
z
ustawą,
serwatorem
zagospodarowanie
chomego
wraz
z
otoczeniem
ponowania jego wartości3.
zachowania
zabytku nieruchomego i możliwości
24
programu
zabytku, z uwzględnieniem wyeks-
konserwatorskiej stan
zabytków
oraz dalszego korzystania z tego
przez jego właściciela lub posiadacza:
jego adaptacji,
oraz
zagospodarowania zabytku nieru-
wpisanego do rejestru, wymaga posiadania
określającej
prowadzenia
uzgodnionego z wojewódzkim kon-
na cele użytkowe zabytku nieruchomego,
dokumentacji
ich
programu
3
art. 25. ustawy z dnia 23 marca 2003 r. o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami (Dz.U. z 2014 r. poz. 1446 z późn. zm.)
Nieruchomość zabytkową można wycenić
na cel remontu i odrestaurowanie nieru-
wieloma
jest,
chomości. W przypadku tych przedsięwzięć
by inwestor znał choćby bazowe zasady
inwestor nie pozostaje niezależny - każda
wyceny i wiedział z jakim przedsięwzięciem
decyzja remontowa musi być poprzedzona
się mierzy. Operat szacunkowy ma na celu
stosownymi postanowieniami wojewódz-
nie tylko ukazanie wartości nieruchomości
kiego konserwatora zabytków. Ustalany jest
dla celów negocjacyjnych, lecz jest również
również termin prac i zewnętrzny nadzór
świetnym dokumentem ukazującym relacje
nam nimi.
metodami.
Wskazane
między rzeczywistym stanem nieruchomości a stanem do zrealizowania odpowiadającym wymogom wojewódzkiego konserwatora zabytków i zapisom aktów prawnych. Zgodnie
z
obowiązującymi
przepisami,
Zakup nieruchomości zabytkowej od Skarbu Państwa, rozstrzyga Agencja Nieruchomości Rolnych. Transakcje odbywają się w formie przetargu nieograniczonego - obowiązują jednakowe zasady dla osób prywatnych,
sprzedający (Agencja Nieruchomości Rol-
podmiotów
nych) dopuszcza do 50% bonifikaty przy
samorządowych. Warunkiem przystąpienia
inwestowaniu w nieruchomości zabytkowe,
do przetargu jest przedłożenie programu
jednakże kupujący zobowiązuje się do wy-
użytkowego
korzystania
mniana już pozytywna opinia konserwatora.
zaoszczędzonych
pieniędzy
gospodarczych
nieruchomości
i
instytucji
oraz
wspo-
Pałac Domaniowskich, źródło: palacdomaniowskich.pl 25
Na etapie adaptacji nieruchomości, inwestor
współpraca z konserwatorem zabytków.
musi
fundusze
Świetnym przekładem rewitalizacji zabytko-
do dyspozycji. Oprócz wkładu własnego,
wych nieruchomości jest pałac Domaniow-
środki pieniężne pozyskać można ze źródeł
ski w Konarach, dziś pełniący funkcje wypo-
zewnętrznych, do których zaliczyć można:
czynkową i konferencyjną, który uznawany
dotacje
państwowego
jest za wizytówkę Mazowsza. Na uwagę
kierowane
zasługuje również Villa Elise Park Pension
dla ministra właściwego do spraw kultury
nieopodal Stroni Śląskich, która funkcjonuje
i ochrony dziedzictwa narodowego, urzę-
jako ośrodek wypoczynkowy.
mieć
odpowiednie
celowe
i samorządowego
z budżetu
dów Wojewódzkich Konserwatorów Zabytków oraz gmin i powiatów. Lista prac konserwatorskich, restauratorskich i budowlanych
dla
których
można
wnioskować
o dotacje, została opisana w art. 77 ustawy o
ochronie
zabytków
i
opiece
nad zabytkami. Nieruchomości zabytkowe mają szansę stać
Każdy z nabywców zainwestował dużo czasu i pieniędzy by nadać zabytkom nowe życie. Renowacje nieruchomości zabytkowych i przekształcenie ich w hotele, pensjonaty,
restauracje,
ośrodki
szkoleniowe
i konferencyjne jest często najlepszym sposobem, by uchronić te piękne obiekty przed całkowitym popadnięciem w ruinę.
się doskonałymi tworami dla dobrej inwestycji. Składa się na to dobra wola nabywcy, odpowiedni wkład finansowy, znalezienie finansowania zewnętrznego, czas oraz stała
26
Villa Elise Park Pension, źródło: www.media-cdn.tripadvisor.com
MONIKA KĘDZIERSKA Gospodarka Przestrzenna I rok, studia magisterskie
+
MIESZKANIE M
ieszkania dla wszystkich. Tak brzmi myśl przewodnia Narodowego Programu Mieszkaniowego, znanego bardziej jako Mieszkanie Plus. Czy ten program jest możliwy do realizacji i czy faktycznie skorzystają z niego osoby o różnym statusie społecznym i gospodarczym? Jakie lokalizacje zostaną wybrane na realizacje zamierzeń programu oraz od kiedy zostanie on wdrożony? Na te pytania i wiele innych znajdziecie odpowiedzi w dalszej części artykułu.
Niezaprzeczalną zaletą Programu Mieszka-
Podstawowe założenia Jak informuje nas rząd, jest to kolejne priorytetowe przedsięwzięcie zaraz po programie
„Rodzina
„Mieszkanie +” tematem
500+”.
jest
obecnie
zarówno
poruszanych
na
w
Program gorącym dyskusjach
szczeblu
lokalnym,
regionalnym, jak i krajowym. Przedstawiany jest on jako jeden z flagowych elementów wsparcia polskich rodzin, mający na celu zapewnienie im bezpiecznej przyszłości. Narodowy Program Mieszkaniowy (NPM) będzie następcą aktualnie realizowanego Programu Mieszkania dla Młodych (MdM). Z tą różnicą, że ten pierwszy skierowany jest do wszystkich Polaków, którzy nie posiadają samodzielnego mieszkania, a ten drugi z kolei, jak sama nazwa wskazuje, wyłącznie do osób w określonym wieku, chcących zakupić
swoją
pierwszą
nieruchomość.
nie Plus jest jego zakres działania. Z programu będą mogły skorzystać zarówno rodziny, jak i osoby samotne. Nowy program
jest
skierowany
do
każdego
–
bez względu na wiek.
Mieszkanie Plus zamiast Mieszkanie dla Młodych Z dostępnych informacji wynika, że program MdM ma zakończyć się w 2018 r., lub wcześniej w przypadku wyczerpania się środków na niego przeznaczonych. Jego następcą będzie Mieszkanie Plus. Podstawą do uzyskania dopłat w przypadku Mieszkania + jest oszczędzanie. Koszt budowy 1 m2 mieszkania
nie
powinien
przekroczyć
3 000 zł. Dla porównania obecnie, cena za m2
w
większych
polskich
miastach
oscyluje w granicach 5 000-10 000 tys. zł za m2.
27
Narodowy Fundusz Mieszkaniowy
Grunty Skarbu Państwa
budynkami i lokalami mieszkalnymi,
Cele programu Narodowy
Program
ma za zadanie
inwestycje remontowe i termomo-
Mieszkaniowy
realizację
dernizacyjne oraz zapewnienie od-
trzech
powiedniej infrastruktury technicz-
podstawowych celów:
nej1.
„Zwiększenie dostępu do mieszkań dla osób o dochodach uniemożliwiających nabycie lub najem lokalu po cenach komercyjnych.” – wprowadzenie na rynek mieszkań o niskim
czynszu,
będzie
możliwe
przede wszystkim dzięki wykorzystaniu gruntów publicznych.
„Zwiększenie możliwości zaspokojezagrożonych
wykluczeniem
Podsumowując, program ten ma na celu: szybsze zaspokajanie potrzeb mieszkaniowych osób oczekujących na najem mieszkań gminnych;
zwiększenie
spo-
mieszkań
przypadających na 1 tys. mieszkańców, a w efekcie osiągnięcie średniej Unii Europejskiej oraz zminimalizowanie liczby osób wych.
Filary NPM
łecznym (ze względu na niskie do-
Program Mieszkanie Plus, polega głównie
chody lub szczególnie trudną sytua-
na wybudowaniu mieszkań na gruntach
cję życiową)” – rozszerzenie możli-
Skarbu
wości
mieszkań
przeznaczone na wynajem, jednak możliwe
dla uboższych przez gminy, rozwój
będzie nabycie do nich prawa własności.
mieszkalnictwa
wspomaganego,
Bez uwzględnienia kosztów eksploatacji
zwiększenie liczby miejsc w schroni-
i mediów, średni czynsz za mieszkanie ma
skach i noclegowniach dla bezdom-
wynosić od 10 do 20 zł/m2. Z założenia,
nych, skupienie się na potrzebach
mają to więc być lokale dostępne cenowo.
mieszkaniowych
starszych
Prawo ubiegania się o najem będą mieli
i niepełnosprawnych oraz udzielenie
wszyscy obywatele, jednakże pierwszeństwo
pomocy
będą
dostarczania
osób
osobom
znajdującym
się w trudnej sytuacji.
Państwa.
miały
te o niskich
„Poprawa warunków mieszkaniowych, stanu technicznego zasobów
rodziny
efektywności
energetycznej”
być
wielodzietne W
one
oraz
pierwszej
kolejności będą brane pod uwagę także osoby bez zdolności kredytowej.
–
racjonalne zarządzanie publicznymi
Mają
dochodach.
mieszkaniowych oraz zwiększenie
28
liczby
mieszkających w warunkach substandardo-
nia potrzeb mieszkaniowych osób
Budowa dostępnych mieszkań
1
www.premier.gov.pl
obejmujący cały kraj. Każda gmina, która
Finansowanie Na
program
Mieszkanie
Plus
składają
się działania regulacyjne i finansowe, mające na
celu
wsparcie
lub przeciętnych
rodzin
o
dochodach.
niskich Pomoc
finansowa pochodzić będzie z budżetu państwa, środków pozyskiwanych przez Narodowy Fundusz Mieszkaniowy, innych środków
publicznych
zdecyduje
się
na
realizację
programu
na swoim terenie, indywidualnie negocjuje warunki
przekazania
W chwili
gruntów
obecnej,
z
BGK.
analizowane
są potencjalne miejsca budowy. Uwzględnia się m.in. dostępność do: wody, energii elektrycznej, do dróg publicznych, a także opłacalność inwestycji.
(m.in.
funduszy
Narodowego
Funduszu
Do tej pory listy intencyjne podpisało
Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej)
już wiele gmin. W gronie tym znajdują
oraz z środków prywatnych (np. fundusze
się miasta zaliczane do Konurbacji Śląskiej
inwestycyjne finansujące budowę nowych
(Katowice,
mieszkań). Początek działań zaplanowano
i Zabrze). Zapewne w najbliższym czasie
na IV kwartał 2016 r.
kolejne miasta wyrażą chęć uczestnictwa
europejskich
i
Tychy,
Gliwice,
Chorzów
w Programie. Mimo zbliżającego się terminu
Lokalizacje
powstania pierwszych mieszkań, niewiele
Z chwilą ogłoszenia powstania NPM zaczęto
wiadomo
o
sporządzać spis nieruchomości gruntowych
ich przydzielania.
systemie
i
zasadach
Wady i zalety Programu „Mieszkanie +”
+ poprawa warunków mieszkaniowych - wprowadzenie programu może skutkować znacznymi wahaniami na rynku mieszkaniowym
- zniechęcenie deweloperów do przeprowadzanie inwestycji skierowanych dla średniozamożnych klientów
- niegospodarne wykorzystanie gruntów będących własnością Skarbu Państwa
średniozamożnych gospodarstw domowych nieposiadających zdolności kredytowej
+ zapewnienie mieszkań rodzinom wielodzietnym
+ zwiększenie liczby mieszkań na wynajem + wysokość czynszu umożliwiająca pokrycie kosztów eksploatacji nieruchomości
KATARZYNA WOJCIECHOWSKA Gospodarka Przestrzenna I rok, studia magisterskie
29
MIESZKANIE DLA STUDENTA Co roku setki tysięcy studentów szukają lokum, w którym mogliby zamieszkać na czas trwania roku akademickiego. Część młodych osób decyduje się na codzienne dojazdy z miejsca zamieszkania, inni wybierają życie w akademikach lub najem. Wybór nie jest prosty. Najatrakcyjniejsze oferty rozchodzą się jak świeże bułeczki. Student, któremu zależy na dogodnym lokum w dobrej cenie, powinien się pospieszyć, by po kilku miesiącach (lub co gorsza w trakcie sesji) nie musiał go zmieniać.
Akademik studenta?
–
marzenie
każdego
o tym, by zamieszkać w akademiku. Zalety tego typu miejsca nasuwają się same: duża znajomych;
brak
denerwujących
sąsiadów, którzy mogą uprzykrzać życie; a także
możliwość
imprezowania
niezależnie od dnia tygodnia i godziny. Obecnie,
gdy
dotacje
do
Domów
Studenckich zostały ograniczone, student praktycznie za tę samą cenę może nająć własny pokój, zgodny z jego gustem. Mimo to,
pierwsze,
chcąc
wykupić
miejsce
w Domu Studenckim, należy zorientować
Jeszcze do niedawna każdy student marzył
liczba
Po
chętnych
nie
brakuje,
a
miejsca
w akademikach znikają bardzo szybko.
się w jakiej odległości od uczelni znajdują się
osiedla
akademickie.
Zdarza
się,
że dystans między akademikiem a uczelnią jest zbyt duży, by pokonać go pieszo. Zazwyczaj wiąże się to z koniecznością poniesienia
kosztów
zakupu
biletów
na komunikację miejską. Opłaty za miejsce w
Domu
Studenckim
rosną
wraz
ze wzrostem standardu pokoju, a maleją wraz ze wzrostem liczby mieszkających w nim
osób.
Zazwyczaj
w
pokoju
akademickim mieszkają 3 osoby. Właśnie ta opcja jest najtańsza (miesięczne ceny oscylują
w
granicach
300-350
zł
–
30
Wewnętrzne atrium akademika w Lublanie – strefa spokoju i medytacji, źródło: www.mirankambic.com
Politechnika Śląska oraz 410-440 zł – Uniwersytet
Ekonomiczny).
Wyższy
standard, wiąże się wyższą ceną. Za pokój dwuosobowy trzeba zapłacić od 350 zł do 450 zł (Politechnika Śląska) lub od 455 zł do
485zł
(Uniwersytet
Ekonomiczny).
Akademiki Uniwersytetu Śląskiego mają w swojej
ofercie
pokoje
jedno-
i dwuosobowe (cena miesięczna do 460 zł). Na uwagę zasługuje pokój typu studio,
Akademik dla studentów Collegium Medicum UJ,
charakteryzujący
źródło: www.gazetakrakowska.pl
się
znacznie
wyższym
standardem (cena od 459 zł). Student, który nie chce dzielić pokoju z innymi, musi być przygotowany na wydatek rzędu 417-560 zł miesięcznie Studenci mieszkających w akademikach mają zazwyczaj dostęp do sali telewizyjnej, siłowni oraz Internetu. Wspólna przestrzeń sprzyja zawieraniu nowych znajomości.
Kupując miejsce w Domu Studenta, należy liczyć się z tym, że pozostali lokatorzy mogą zasady
typu
„piją
wszyscy”.
W skrócie – należy uczcić pierwszy piątek w czasie weekendu oraz ostatni czwartek tygodnia. Po prostu każda okazja może być dobrym
powodem
Studenci
o
nieco
charakterze, powinni pokoju.
Ofert
na
spokojniejszym rozważyć
rynku
najmem
jest
wiele.
W pierwszej kolejności warto jednak poszukać mieszkań mieszczących się niedaleko uczelni. W Katowicach, chcąc nająć pokoju jednoosobowym o powierzchni ok 10 m2, zlokalizowany blisko kampusu uczelnianego
Piją wszyscy
wyznawać
Pokój
do
imprezowania.
Należy się zatem zastanowić, czy w trakcie sesji siedzenie nad książkami w pokoju, w którym właśnie odbywa się „melanż” będzie komfortowe.
(na tyle blisko, by uniknąć kosztów transportu) trzeba zapłacić od 500 zł do 700 zł. Zazwyczaj ceny te podawane są bez opłat za media.
Razem, a jednak osobno Plusem
najmowania
jednoosobowego
pokoju jest z pewnością to, że student może dostosować go do swoich potrzeb, nie musi go z nikim dzielić oraz może się tam poczuć poniekąd
jak
w
domu
–
ma
swoją
przestrzeń, której nikt nie zaburza. Gorzej jednak, gdy trafi na współlokatorów, którzy mają inną wizję spędzania czasu wolnego. W
takim
przypadku,
może
dochodzić
do częstych spięć i sporów. Zazwyczaj jednak,
współlokatorzy
widują
się przypadkowo, przechodząc z pokoju do pokoju. Rzadko nawiązują się między nimi głębsze więzi emocjonalne.
31
Pokój w Domu Studenckim „Zaścianek”
student mieszkający w okolicach Bielska-
Najlepsze lata życia w trasie Znaczne grono studentów, mimo wielu kilometrów dzielących ich dom rodzinny od uczelni, decyduje się na codzienne dojazdy. Podstawową zaletą tej opcji jest fakt, że codziennie po powrocie z uczelni na wymęczonego studenta czeka ciepły obiad i własny pokój. Nie ma konieczności płacenia czynszu i innych opłat – zazwyczaj koszty te ponoszą rodzice. Student czuje się swobodnie, nie musi się przed nikim ukrywać
ani
być
zamkniętym
jedynie
w swoim pokoju. Do minusów mieszkania w domu
rodzinnym,
należy
przede
wszystkim codziennie pokonywanie sporych odległości, a tym samym konieczność spędzania sporej części dnia w pociągu lub autobusie. Często środki komunikacji publicznej spóźniają się lub są przepełnione, co negatywnie wpływa na komfort jazdy i wprawia w zły nastrój pasażerów. Miesięczne koszty biletów na komunikację miejską,
mogą
zakładając,
że
wynosić podróżuje
nawet się
420 zł, 5
dni
Białej studiujący w Katowicach). Studenci, którym zależy na zaoszczędzeniu czasu i mają takie możliwości, wybierają dojazd własnym samochodem. Niestety w skali miesiąca wiąże się to z dużymi wydatkami na paliwo.
Słów kilka... Podsumowując, za najbardziej ekonomiczny wariant należy uznać pokój trzyosobowy w akademiku.
Jest
to
zdecydowanie
najlepsza opcja dla osób lubiących nawiązywać nowe znajomości. Studenci o spokojniejszym usposobieniu, ceniący prywatność i spokój, powinni rozważyć najem pokoju. Większe koszty, znajdują wyraz w odpowiednim komforcie oraz korzystnej lokalizacji mieszkania. Dla osób, które nie lubią rozłąki
z
rodziną,
najodpowiedniejsze
są dojazdy. Czas spędzony w środkach komunikacji miejskiej można wykorzystać na naukę, czytanie książek lub słuchanie muzyki.
w tygodniu na trasie dom – uczelnia i uczelnia – dom (takie koszty ponosi
32
Akademiki Tietgenkollegiet o kształcie koła w Kopenhadze, źródło: www.bryla.pl
WIOLETTA LOREK Gospodarka Przestrzenna I rok, studia magisterskie
Z życia SKN „Nieruchomości” 1 października Rozpoczęcie roku akademickiego 2016/2017. Członkami zarządu zostają: Przewodniczący – Piotr Rykała Wiceprzewodnicząca – Agata Wróbel Członek zarządu – Monika Zając
Październik – Grudzień Udział w projekcie realizowanym przez Towarzystwo Urbanistów Polskich oraz Śląski Związek Gmin i Powiatów, polegającym na wypracowaniu koncepcji
zagospodarowania
przestrzeni
w
czterech
miastach
województwa śląskiego.
5 listopada Rusza klub Biegowo-Czytelniczy – wspólna inicjatywa dr Adama Polko i SKN „Nieruchomości”. Pierwsze spotkanie „przebiegło” pomyślnie!
22 listopada Spotkanie – Wpływ zieleni na przestrzeń miejską i wartość nieruchomości.
33
29 listopada Spotkanie – Rynek nieruchomości komercyjnych w Polsce.
6 grudnia Udział w największej akademickiej konferencji o rynku nieruchomości w Polsce „Real Estate” zorganizowanej przez Studenckie Koło Naukowe Inwestycji i Nieruchomości przy Szkole Głównej Handlowej w Warszawie.
13 grudnia Spotkanie – Meldunki w pigułce, czyli na czym polega obowiązek meldunkowy i jaką rolę odgrywa we współczesnym świecie.
20 grudnia Spotkanie – Wycena nieruchomości zabytkowych.
34
CHCESZ WIĘCEJ?
www.sknn.ue.katowice.pl www.facebook.com/sknn.ue.katowice www.issuu.com/skn.projektnieruchomosci 35