1993 10

. Berdan Tel~stil.

Berdan Tekstil ,' tam 40 yıldır tekstil'dünyasında varolan ve

mükemmelliğe damgasını

isimdir. 140 bin metrekare'lik

alanı

kaplayan modern tesislerinden ileri teknolojisine,

çağdaş

işletme anlay ı şından

profesyonel

yönetimine kadar her

şeyiyle

tüm zamanlar için çalışır...

vuran bir

Elyafı kusursuzca kumaşa. dönüştürür.Kaiitesi yıllarca yaşanır. Üretim.de sunduğu

gösterdiği

hizmette de sürdüren

Berdan Tekstil, ihracatıyla

katkıdıı

hep

titizliği ,

yıllardır

da Türk ekonomisine bulunur. Ve

ay-nı

buluşturur.

dünyayı

mükemmellikte

TEB mü§te:ırisi olmanın anlamı paranın ötesindediro

)

arco Polo Seyahatnamesi'nde " Dünyanın en güzel halıları Konya'da yapılıyor" diye yazıyor. Günlüğüne bu notu düşmeden önce Selçuklu kızlarının Gördes düğümüyle dokudukları , kenarları Kfıfi desenli bu şaheseri gördü mü bilemeyiz.

Ama şunu biliyoruz: 1200'lü yıllarda Konya Alaaddin Camii'ne serilen bu eşsiz halı , değerini bilen kişilerin elinde büyük bir itina ile korunduğu için 700 yıl varlığını muhafaza ettiği gibi paha biçilmez ölçüde değer de kazandı.

Müşterilerimiz arasında

. ,

)

eski eser

meraklılarının olması rastlantı değil.

Onlar, kişisel varlıklarının muhafazası ve değerlendirilmesi konusunda bir bankadan da aynı itinayı görmek isterler.

Türk Ekonomi Bankası'nın bunun için en doğru seçenek olduğunu bilirler. Bu nedenle TEB Özel Bankacılık Bölümü'nün müşterisi olmayı tercih etmişlerdir .

--------1~1--------KİŞİSEL YATIRIM YÖNETİMİ

B

ugün dünyanm dört hic yanmda işadamı

milyonlarca Norstar'ın

tercih

bu kadar

edilmesi

rastlantı

Norstar,

degil,

geniş

çapta

elbette

bir

bilinçli bir seçim.

haberleşme dünyasının

Telecom'un

Northern

ileri

ürünü ... Çok yetenekli bir cı...

İş

kullanıyor ...

Norstar

dünyasının

Norstar bir

devlerinden

teknolojisinin

yardım-

megastarı.

işadamının çalışma

düzenine hemen uyum saglar. Esnek yapısı tuşlara

istenilen

verilmesini

mümkün

Dilediginiz

tuşa

işievin kılar.

dilediginiz görevi verebilir,

kendi

alışkanlıklarınızı

leşme

sisteminden en üst düzeyde verim

sürdürerek haber-

alabilirsiniz.

Norstar teorik dımcıdır.

mesajlar

Sıvı

pratik bir yar-

ekranında

kristal

i~lemleri

yönlendirir.

değ il

yaparken sizi

Kullanım

adım

adım

kılavuzunu

ezherle-

kendini

geliştirir.

menize gerek kalmaz.

Norstar Geleceğe açık

sürekli bir

yapıya

sahip

olduğundan

yalnızca

kartuşunun

değiştirilmesiyle

özellikler kazanabilir.

yazılım

çok

yeni

Norstar küçük büyük her ç·a lışır.

Fark lı

ayrı

kapasitelerde üç bulunmaktadır :

3

dış

Modüler ise esnek

ile 8

modeli

Norstar Mi ni

8 iç, Conipact 6 yapısı

kuruluşla

dış

dış

16 iç,

120 iç hatta

kadar hizmet verir.

Norstar: duvara monte edilebilen ana ünitesi ve 4

ayrı

farklı kullanım

telefon setiyle

mükemmel bir seri Norstar'la

özelliklerine sahip

çalışımı

haberleşme

istendiğinde :

operatör

numarayı

isim ile arama.

kaydı.

ISD~ ' e

sesli mesaj ve 4400

açık

yapısı aynı

iletişimi yapılabilmektedir.

:--Jorstar... Telekomünikasyon bugüne kadar

ulaşılan

lojiye sahip. en leşme

harici

detaylı

sayesinde tek hat üzerinden ve ,·eri

için

sistemidir. •

işlemleri ,

otomatik

pğrı

dünyası

en ileri tekno-

kullanışlı

seri haber-

Iş

sistemi ...

megastarı .. .

Neta ş

Türkiye'de . Ve sizinle

alanında

dünyasının

güvencesiyle

r; alışmak

istiyor. <

Netas-

iletişimi Istanb ul (!~ .!~i lt·;

n

"'

g

ü

c

ü

Ankara (-tl-tl~ 9S 00 l1mir f ·H I ~9 H H Antalya (j\) ~8 )0 SO

~e trt'ler \h/rnı o :ellıkleruım lumıuıu ıçrre11

!ft>lljntlj

b ır

IJIIbfrlc>pne

sutr mıdır

YIL 1 Yoor 11

SAYI 1 Nımıber 126

YÖNETIM Yönetim Kurulu Başkanı/ Cbainnan of the Board ER MAN YERDELEN Türk Hava Yollan A.O. Adına Salıibi 1Publlsber

52

Genel Müdür TEZCAN M. YARAMANCI

GOLF

By MEHMET SADlK

YAYlN Yayın

Genel

Yönetmeni

60

Edttor-in-Cbief MUSTAFA SONMEZ Yazı Işleri

Müdüru/ Managlng Editor

Kapakfotogrcifi 1 Cover Photo

ENGIN OKTEMER

MANUEL Ç ITAK

Sanac Danışmanı/Design Cansultani DENIZ ŞAHINBAŞ

KUMKAPI'DA

By HILMI YAVUZ

66

Koordinatör 1 Coordinator

AHMET DEMIREL

Editör 1 Edltor

PROF .RUBOLOWSKI

HAŞMET BABAO~LU Yayın Kunılu/Publlsblng

6

By TAHA TOROS

THY'DEN HABERLER

74

13

STOCKHOLM

Board

NERGIS ÇAKIRO~ LU MUSTAFA S0KMENO~LU FERDI PIŞKIN

English Editorial I Ş IN

MARY

Sanat YönetmenJeri 1 Art Directors

LALEHAN UYSAL YÜCEL ALP IŞMEN

Fotograflar 1 Pbatos MANUEL ÇITAK (Edi/or) ERDALALOK

Reklam 1 Advcrtlsing DUYGU TAMER YURDAGÜL ALTINOZ Tel: 663 63 00 (Ext) 1184/ 1185

Reklam Koordinatöru/ Advertising Coordinator

14 DÜNYANIN ÜZÜM MERKEZI : MANISA The La nd of Sultanas: Manisa

By ESAT TAHIROC;LU

NURHAYAT KASABALI

Tel: 663 63 00 Da)!ıtım

(Exı)

22

1174

1 Distribution

KEREMILTER Tel: 663 63 00 (Ext) 1189

Adres 1 Address Türk Hava Yollan Genel Yönetim Binası Atatürk Hava Limanı

TARIH IÇINDE ANKARA The History of Ankara 13y Y IC;IT GÜLÖKSÜZ

30

34830 Istanbul Yapım

1 Production

AIZONAI

~ ~~~~ANsı

By ASLI KAY ASAL

Osmanlı

Sok. 19 Taksim IST. Tel: 251 74 84 (16 hat) Baskı

36

1 Printlng

l'!i """""'

ROBERT KOLEJ 'DEN BOGAZIÇI 'NE: 130 YIL The Stoıy of Robert College

HUrriyet Ofaet

34625 Sefaköy !ST. Tel: 698 58 58

By A LPAY KABACALI

Renk Ayrunı 1 Co/o ur Saparation

46

ATLAS GRAFIK CrosjU!Id Slı4dlolink sistemi ile yapılmlŞtır.

Kagıt

1 Paper

LEYKAM MORZTALER MAGNOMAT

Dergimizde yayınlanan yazı ve jolojJmjlarrlmı kaynak

belirtilmeden

tom re dn1 a/mtı yapılamaz.

SKYUFE. 11/Y tarafmdau ayda bir yayımkımr.

Skylije ls pubUsbcd montbly by 17/Y.

By DEMIR ÖZLÜ

AGENDA

OSMANULARDA PARA Coinagc of the Ottoınan Empire By

ŞEVKET

PAMUK

85 A Postcard: M URADIYE

By NECDET SAKAOC;LU

88 DUTY FREE ON BOARD

92 THY UÇUŞ BILGILERI Flight Information

102 OYUNLAR Puzzles

110 VIDEO Movies on THY Flights

112 A Cartoon From TAN ORAL

ayın Yolcularımız,

ear Passenge~~ However perfect the aircraft, inflight service and ground service might be, an airline which lacks a well designed timetab/e is bound to go out of business.

Tbe abovementioned services and Aslında, yukarıda sıraladığımız timetab/e should be viewed as an hizmetler ve tarifeyi bir bütün integrated whole, and passenger olarak görmek gerekir. Bu bütüpreferences must be the guiding ne işlerlik kazandırırken, çalış­ principle in ensuring that this ma prensibiniz "yolcu tercihleri" whole functions smoothly. olmalıdır.

When inifiating our programme Biz de, THY'yi sürdürdüğümüz atılım sürecine sokarofprogressive innovation al THY, we adopted pasken "yolcu tercihleri"ni kendimize bir "iş prensibi" senger preferences as our business principles. Tbe olarak benimsedik Bu prensipten hareket ederek innovations which we introduced on the basis of yaptığımız birçok yenilik THY'yi Dünya ve Avrupa this principle have carried 7HY to the top ranks q( Havayolları sıralamalarında üst basarnaklara çıkardı. world and European airlines.

Yepyeni bir uçak filosu kurarken, tarifelerimizi de taWhen building a brand new air jleet, we readjusted mamen yolcu tercihlerine göre düzenledik Sonuçta, our timetab/e entirely in line with passenger preferences. As a result, from 3 million passengers in yolcu sayımız 1991 yılında 3 milyon iken, 1993'de bu sayının 6 milyonu aşması yolunda ilerliyoruz. Bu ge7991, we are now on the way to topping the 6 millişme bilinçli bir yönetimin ürünüdür. Fevkalade lion mark in 1993. Tbis development is the outcome yüksek bir motivasyonla, yolcularımızın isteklerini of farsighted management. Exceptionally buoyant yerine getirmemiz bizleri bu inanılmaz sonuca ulaş­ motivation plus response to passenger needs has brought about this spectacular achievement. tırdı.

The underlying factor in this extraordinary leap Birçok havayolu kuruluşunun kapandığı veya birleş­ me yolu ile kendini kurtardığı bir dönemde, THY'nin ahead by 7HY, at a time when many airlines have ei/her etased down or beenforced to merge in order bu inanılmaz gelişmesinin altında yatan etken, hep "yolcu tercihleri"nin ön plana alınmasıdır. to survive, is the priority attached to passenger preferences in every area.

Ekim sonunda uygulanmasına başlamayı planladığı­ The THY WINTER TIMETAELE 1993-1994, which mız 1993-1994 THY KIŞ TARİFESİ'ni de siz yolcuları­ will go into ef!ect in Iate October, has been drawn mızın tercihlerini ön plana alarak hazırladık Bazı yenilikleri ve detaylarını diğer sayfalarımızda bulacağı­ up on the basis of the preferences e.xpressed by our nız kış tarifemizin beğeninizi kazanacağını ümit edipassengers. We hope that this winter timetab/e -of which details are given in this issue-- will meet yoruz. with your approval. First Class services, which feaGeçen sayımızda sizlere bilgi verdiğimiz "First Class" tured in our last issue, will continue on our newly uygulaması, filomuza yeni katılan Airbus 340 uçaklaacquired Airbus 340s during the winter season. rında yeni tarife dönemimizde de devam edecek.

Passengers jlying First Class on 7HY wi/1 feel as if THY'nin First Class'ında uçan bir yolcumuz, kendisini beş yıldızlı bir otelde hissedecek Çünkü THY they are in a five-star hotel. Tbe perfection of 7HY's First Class service, the attractive setting, comfortab/e First Class'ında verilen hizmetin mükemmeliyeti , mekanın, koltukların rahatlığı ve sunulan yiyecek ve seats, and outstanding quality of the food and içeceklerin kalitesi, gerçekten de, dünya çapında ün drink, are comparab/e to the standards of hotel yapmış bir otel ile rekabet edecek düzeyde. Bu ayrı­ with a worldwide reputation. I warmly recommend calığı yaşamanızı sizlere hararetle tavsiye ediyorum. that you experience this privileged jlying style.

First Class'ın daha da mükemmel olması için devam We will be delighted if you contribute to our ef!orts eden çabalarımıza , tenkit ve önerilerinizle katkıda buto perfect First Class services stili further, with your lunmanız da bizi mutlu edecektir. criticisms and suggestions.

TEZCAN M, YARAMANCI Wishing you, our passengers, all Yeni tarife dönemimizde de, siz Genel Müdür 1 President and CEO yolcularımıza, esenlik dolu günler the best through the coming season and enjoyable flights with ve THY ile iyi yolculuklar diliyo7HY. rum.

Yours sincerely.

Saygı larımla.

S

Uçaklarınız,

)

_)

_)

uçaktaki servisiniz ve yer hizmetleriniz ne kadar mükemmel olursa olsun, iyi bir tarifeniz yoksa, sahip olduğunuz havayolu şirketi batmaya mahkumdur.

D

THY

(~~~============================== -:pj3-

ı99..,

HAPPY FLIGHTS WITH THE WINTER TIMETABLE !

Kış

tarifesiyle iyi uçuşlari...

THY, 1993/ 1994 Kış Tarifesi 'nin hazırlıklarını tamam l adı. 30 Ekim 1993 tarihinden itibaren uygulanması p lanlanan yeni tarife, bundan öncekiler gibi , "Yolcu Tercihleri" dikkate alınarak hazırlandı.

Yolcularımızın isteklerine cevap vereceği inancıyla düzenlenen Kış Tarifes i'ndeki bazı yenilikler şöyle : DIŞ HATLAR THY yolcu l arı , Istanbul, Bangkok, Singapur uçuş l a­ rını Sa lı , Perşembe ve Pazar günleri yepyeni , modern A-340 uçak l arıy l a yapacaklar. Aynı tip uçaklar, Pazartesi ve Çarşamba günleri Istanbul-Tokyo uçucaklar.

THY, üç yeni hattın kapsadığı dört yeni uçuş noktasını da faaliyet a l anına kattı. Bunlar Kiev, Tiran, Üsküp ve Sofya. Paza ı1esi ve Perşembe günleri İs­ tanbu l'dan Kiev 'e, Salı ve Pazar günleri İstan­ bul 'dan Tiran ve Üsküp'e; Pazanesi, Çarşamba günleri Istanbul'dan Sofya'ya uçabi lecek , ayn ı gün dönebileceksiniz.

Birleşik Amerika'ya uçacaklar için hergün uçuş var.

Gidişte Brüksel'e uğrayacak olan uçak, dönüşte hiç bir yere u ğramadan New York'tan, lstanbul'a gelecek.

TH Y has completed preparations for the

199311994 Winter Timetab!e. The new timetable, scheduled to go info elfeel on 30 October 1993, has again been designed in accordance with passenger preferences.

Same q/ the innovalions in the Winter Timetab/e drawn up in re!>ponse to passenger wishes, are as follows: INTERNA 770NAL FLICHTS THY passengers heading out of istanbul for Bangkok and Singapare on Tuesdays, Thursdays and Sundays will now jly in brand-new modern A-340s. The same aircraft will carry passengers hetween istanbul and Tokyo on Mondays and Wednesdays.

This season THY introduces three new routes and four new jlight destinations: Kiev, Tiran, Skopje and Sqfla. Passengers jlying from istanbul to Kiev on Monda,ys and Thursdays, to Tiran and Skopje on Tuesdays and Sundays, and to Sofia on Mondays and Wednesdays can even return the same day.

Passengers for the United States can now choose

A-340

TURKISH ················ .

6

SKYLIFE EKIM

+

OCTOBER

1993

)

THY, İstanbul 'dan Adana uğraklı Beyrut seferlerini de artık direkt olarak yapacak.

Yeni tarifede, günde iki sefer uçulan Londra, Frankfurt, Paris u çuşlarına , Münih seferleri eklendi. Ayrı­ ca, hergün sefer yapılan şehirlerin sayısı da aıttı.

THY, yeni tarifesiyle, Istanbul 'dan Cenevre, Viyana , Düsseldorf, Stuttgart ve Amsterdam'a hergün uçma ve dönme olanağı sunuyor. Ayrıca Perşem b e ve Cumartesi günleri de Esenboğa'dan Amsterdam 'a gidilebilecek. Hergün karş ılıklı iki uçak yolcuların emrinde olacak. İstanbul ' dan Atina'ya ve Atina 'dan lstanbul 'a hergün yapılan seferlere Pa za ıtesi , Perşembe ve Cuma günleri birer ucu ş daha eklendi. İstanbul 'dan Bakü inişli olarak, Aşkaabat'a Pazartesi, Çarşamba ve Cuma günleri uçuş var. İstanbul ' dan Brüksel'e, hergün Birleşik Amerika 'ya giden uçakların Rj-100 dışınd a, Cumartesi gidiş-geliş; Salı ve Pazar günleri gidiş , Pazartesi , Çarşamba dönüş seferleri düzenlendi.

any day of the week. New York jlights cal/ in at Brussels on the outward journey, returning nonstop to Istanbul in the other direction.

7HY 's lstanbul-Beirut services now jly direct, instead of being routed via Adana as previously.

Munich now joins the twice-daily destinations of London, Franf4i1rl and Paris, white the number qf citi es served by daily }1ights has alsa been increased on the new timetable.

THY's winter timetab/e enables passengers to jly daily from Istanbul to Geneva, Vienna , Dusseldorj; Stuttgart and Amsterdam, and return the same day. In addition, there are twice-weekly jlights on Thursdays and Saturdays from Ankara Esenboğa Airport to Amsterdam, and simultaneous~v in the opposite direction.

Daily Istanbul-A thens-Istanbul jlights have now been supplemented by second jlights on Mondays , Thurs days and Fridays.

Fly to Ashkabad, stopping at Baku, on Mondays , Wednesdays and Fridays. As well as the daily stop-o.ff at Brussels with the Istanbul-New York flight , there are return jlights to the Belgian capital on Saturdays, outward Jlights on Tuesdays and Sundays, and return jlights on Mondays and Wednesdays. lstanbul-Manchester-lstanbul.flights are booked in for Tuesdays, Thursdays and Sundays.

For Northern Cyprus, jlights leave Istanbul on Tuesdays, Thursdays and Saturdays, returning on Wednesdays, Fridays and Sundays.

Flights for Cairo from Istanbul leave once on Tuesdays, Saturdays and Sundays, and twice on Thursdays, returning on Mondays, Tuesdays, Wednesdays and Saturdays.

Istanbul-Nice-lstanbul jlights are scheduled for Tuesdays, Thursdays and Sundays, with return jlights to Strasbourg from Istanbul on Thursdays and Sundays, and to Hamburg on Thursdays, Fridays and Saturdays.

From Adana, THY takes you to Frankfurt on Wednesdays and Saturdays, and from Ankara Esenboğa on Tuesdays, returning on Fridays.

If you are bound for Teh eran, there are return jlights from Istanbul on Mondays, Wednesdays

İstanbul-Man c hester­

lstanbul Salı,

j

_)

u çu ş ları

Per şe mb e

ise ve

Pazar günleri.

Kuzey Kıbrıs'a Istanbul 'dan Salı, P erşem­ be ve Cumartesi günler i gidiş, Çarşamba, Cuma ve Pazar günleri dönüş seferleri olacak.

Istanbul 'dan Kahire'ye P e rşembe gü nleri iki sefer olmak üzere Salı , P e rşembe , Cumartesi ve Pazar günleri uçulacak. Kahire'den lstanbul 'a ise, Pazaıte­ si, Salı, Çarşamba ve Cumartesi günleri uçak bulabileceksiniz. !stanbul-Nice- İstanbul u çuşları Salı , Perşembe ve Pazar günleri yapılacak. Istanbul 'dan Strazbourg'a Perşembe ve Pazar günleri, Hamburg'a ise, Perşe m­ be, Cuma ve Cumartesi günleri gidip gelebileceksiniz.

Adana 'dan, Çarşamba ve Cumartesi, Esenboğa ' dan ise Salı günleri Frankfurt'a gidip , Cuma dönebileceksiniz.

Istanbul-Tahran-lstanbul seferleri Pazartesi, Çarşam­ ba, Cumartesi günleri , Istanbul-Tel Aviv-lstanbul seferleri ise Salı günleri iki sefer olmak üzere, Pazartesi , Salı, Perşembe , Cuma ve Pazar günleri gerçekleşti rilecek.

Salı, Perşe mbe,

cak olan

Cumartesi ve Pazar günleri seferleri

Istanbul-Milano-İstanbul

yap ıla ­

Aralık ,

7

SKYLIFE EKIM

+

OCTOBER

1993

and Saturdays. There are two return fligbts to TeiAviv from istanbul on Tuesdays, and one eacb on Mondays, Thursdays, Fridays and Sundays. lstanbui-Milan-lstanbul jligbts will start out four days a week -on Tuesdays, Thursdays. Saturdays and Sundays- rising to daily fligbts during December and january. 17--IY wi/1 fly to Bucbarest on Tuesdays and Thursdays.

77--IY's Middle East services take you to Riyadb via Adana from /stanbul on Wednesdays and Sundays, and tbere are lstanbul-Kuwait-Babreinlstanbul round jligbts on Mondays and Thursdays. istanbul-Amman-Bombay fligbts are scheduled for Tuesdays and Sundays, and lstanbui-Abu DbabiDubai-lstanbul flights for Tuesdays and Thursdays.

Tbere wi/1 be direct .f7igbts from /stanbul to Karaebi on Tuesdays and Sundays. Direct .fligbts from and info /zmir through the coming season will be to Fran~(urt on Fridays and Sundays, to Zurich on Wednesdays and Saturdays, to Paris on Mondays and Tbursdays , and to Mu ni cb on Tuesdays and Su ndays.

DOMEST!C FL!GI!TS Changes in the winter timetab/e for the 1993194 season are outlined beloıv: Twice-daily return flights now linkAnkara to Diyarbakır, Van, Erzurum and Trabzon. Daily retımı jlights are now also available from Istanbul to Kayseri, Van and Samsun, and from Ankara to Batman and Kars.

Fligbts to Dalaman from /stanbul leave on Wednesdays, Fridays, Saturdays and Sundays.

Return .fligbts to Gaziantep will be available on Tuesdays, Thursdays and Saturdays. lstanbul-Adanalstanbul.fligbts have been increased from three to fiue daily, Adana-lstanbul fligbts from two to fo ur daily, and Adana-Ankara flights from one to two daily.

You will be ab/e to make the return fligbt from Ankara to Samsun on Tuesdays and Tbursdays, and to Sivas on Wednesdays and rr"idays. •

Ocak aylarında hergün yapılacak. THY Bükise Salı ve Perşembe günleri uçacak.

THY'nin Ortadogu seferleri , İstanbul-RiyadAdana duraklı, Çarşamba ve Pazar günleri , lstanbul-Kuveyt-Bahreyn-lstanbul seferleri Pazartesi , Perşembe günleri , Istanbul-Amman-Bombay seferleri Salı ve Pazar günleri , lstanbul-Abudabi-Dubaiİstanbul seferleri ise Salı ve Perşembe günleri yapı­ lacak.

Istanbul'dan Karaçi'ye ise , Salı ve Pazar günleri direkt seferler olacak. lzmir'den çıkış ve dönüşlü seferler ise , Frankfurt'a Cuma ve Pazar, Zürih'e Çarşamba ve Cumartesi , Paris ' e Pazartesi ve Perşembe , Münih'e Salı ve Pazar günleri gerçekleş­ tirilecek. İÇ HATLAR Geçen yılın tarifesinelen farklı olarak 1993/ 1994 Kış Tarifesi'nde aşagıdaki yenilikleri bulacaksınız: Ankara'dan Diyarbakır, Van , Erzurum ve Trabzon'a hergün iki kez gidiş dönüş seferi var. lstanbul 'dan, Kayseri 'ye , Van 'a, Samsun'a; Ankara'dan Batman'a ve Kars'a hergün gidip dönebileceksiniz.

Istanbul 'dan Dalaman'a, Çarşamba , Cuma, Cumartesi ve Pazar günleri uçabilecek , Gaziantep'e ise Salı, Perşembe ve Cumaıtesi günleri gidip clönebileceksiniz. İstanbul-Adana seferleri, günele üç seferelen beşe , Adana-lstanbul seferleri iki seferelen dörde, AdanaAnkara seferleri de , bir seferden iki sefere çıkartıl­ reş ' e

dı.

Ankara'dan Samsun 'a Salı ve Perşembe günleri, Sivas'a ise Çarşamba ve Cuma günleri gidip gelebi• leceksiniz.

8

S KYLIFE EKIM

+

OCTOBER

1993

f

.....

IGH TECHNOLOGY AND INTERNATIONAL STANDARDS SET THE QUALITY OF SERVICE IN TEXTILES

DENizı.i BASIIA VE BOYA SANAYii A.Ş. • DENIZU PRUITlNG AND DYEING IND.INC t.I EVKII P. K. 73 20001 DENIZll l TURKEY PHONE:(258)2660259 (8LINES)2660850 (3LINES) FAX (258)2660823 TLX: 59521 OEBA TR T A ŞGEÇIT

With its modern and wide range of equipment such as printing , plain dyeing , batique. finishing , sanforizing and sueding machinery, DEBA is capable of treating every sort of cloth (viscose . cotton , knitted , polyester, javanaise , a.o.) to finished fabrics to the market.

With 20 years of success in the field of grey fabric. treating , finished fabrics and readywear. DEBA is in close connection with its business centers in Istanbul and Mersin Free Trade Zone .

~

D~

TIGI IZ • 1 TE Yeni bir otomobil parayı

kolay

alacaksınız ... Paranız

var, ama bu

kazanmadınız.

Mantığınız

diyor ki:

daha ferah.

Paranı

dikkatli

harcamalısın.

Merkezi kilitleme, elektrikli camlar, içten ayarlanabilir dış

aynalar gerçekten mi gerekli?

Kalbiniz itiraz ediyor: Çok gerekli.

rahatlığı

Onların sağlayacağı

bir düşünsene. Tempra S' in 1.6 lt'lik motoru

rakipleri

arasında

en

düşük:

Kapı

içlerindeki lateral barlar ise

güvenliği

tamamlıyor.

Yüksek

performanslı,

aerodinamik ve konforlu bir

otomobilden daha güzel ne olabilir?

hem atak, hem çok ekonomik. Üstelik, rüzgar sürtünme katsayısı

hacmi kategorisindeki tüm otomobillerden daha geniş ve

0.28.

Ayrıca,

iç

Mantığınız

devam ediyor: Bütün bunlar çok

pahalıya

•

,

LBI IZ DE • S DIYOR.

mal olmaz kolaylıfı

•

mı?

var

Aynca garantisi, servisi ve yedek parça

mı?

atı

Kalbiniz hemen cevap veriyor: Hepsi var ... Kilometre olmaksızın

çürümeye

sınırı

1 yıl, pasianma ve

ve

karşı

Opar'ın

l

yıl Tofaş

garantisi. Yurtta

yaygın

servis

orijinal, hesaplı, bol yedek parça güvencesi.

Ostelik, yeni Tempra S çok hesaplı.

Mantıfınız

harika diyor ..• Hiçbir pürüz yok. Bu konuda

seninle tam olarak

anlaştık... Yalnız

bir ricam olacak.

Yeni Tempra S'i ilk kez ben kullanabilir miyim?

~

z

<

"'

lllililll

Türkiye'de ba~döndürücü hızla geli~en bir banka var: T o p ra k b an k . Ödenmi~ sermayesi tam 500 milyar TL.* Şu anda 13 olan ~ube sayısı yıl sonunda 36'ya ula~acak. 1993 yarıyıl b a ğ ı m s ı z denetim raporu** Toprakbank'ın büyüme hızının kanıtıdır:

ı

büyüyen bir

~

J1Ll2L22

2.791

199.577

417.036

%109

66.359

401.901

959.104

%139

101.529

589.393

1.305.444

%121

Ödenmiş sermaye

75.000

200.000

350.000

% 75

Vergi öncesi kar

12.921

46.095

97.052

%111

Mevduat Plasmanlar Aktif toplamı

banka

JQLQQL2J ~

JQLQ6L22

Not: Sayılar, milyon TL olarak veri.lıniştir.

gelin, hızla geli~en bir bankanın s ız e kazandırabileceklerini öğrenin ...

ilk

var!

fırsatta

~ubemize

,. 10/8/1993 tarihi itibariyledir. ,.,. Deloitte Touche Tohrnatsu International.

TOPRAKBANK] "Bugün ve Gelecekte"

•Merkez: Büyükdere Cd. Nilüfer Han No: 103, Gayrettepe/İstanbul, Tel: 288 57 42 •Beşiktaş: 259 69 10 •Göztepe: 386 19 70 •Nişantaşı: 231 49 00 •Bakırköy: 543 72 56 •Fatih: 532 67 10 •Bahçekapı: 512 88 28 •Merter 557 79 58 • Ankara: (4) 419 46 31 •İzmir: (51) 4194 94 •Bursa: (24) 2413 50 •Adana: (71) 58 24 67 •Eskişehir (22) 212100

-

EKIM

1993

ÜCTOBER AGENDA 2

.J

Giı1dıaıı Qineoç Fotograf Sergisi. Emar Sanat Galerisi, MaQ<a Gökhan Göneııç

Sommersby showing at cinemas.

With Richard Gere and Jodie fosıer.

Photograplıy Exhibiıion.

Emar An Gallery, Maçka.

T

~r ~n ve Lale

Çayko'ISicı'nin Yevgeoi Onyeginl AKH'de, 20:00.

Tchaiko'llki's Yevgeni Onyegin Atatürk Culwral Cenıre, 20:00.

j

Parisli sanat9 ivan Bafoil'in graviir sergisi Vakko Beyoğ1u Sanat Galerisi' nde.

Exhibirion of engravings

by Ivan Bafoil. Vakko Beyoğlu An Galk!ry.

11

...

"lnstala Roman: Leyla ile 11eoıun" Caner KaravitKadir Demir. Atatürk IGtaplığı Sergi Saloııu'nda "lnstalla Roman: Leyla and Hecnun" Caner Karavit-Kadir Demir, at Atatürk

11ansur'u birarar geriren film "Amerikalı', ~nemalarda.

12 ~ Akbank Uluslarıııası Caı festivali'nde

4 Ekim'de Caıles Trepat'ın ~tar konseri. Cemal ~

~n.

Rey'de.

Last day of the Third Akbank International Jazz festival, which on 4 Ocrober.

---~.----

-1 Melek Hazıa'nın 15 Ekim'de iiQian sergisi Galeri Nev'de devam ediyor.

Şahin

~ Virtüöıleri Cemal ~

Rey'de.

Kaygun'u Anma Etkinlikleri. Antalya falez Sanat Galerisi'nde.

Memorial to Şahin Kaygun, Antalya Falez

3. son

' Son

Muhteşem

Kahraman". Arnoki Shwarzenegger hayranlan iÇn...

Art Gallery.

Cumhuriyet Bayramı .

Day (public

One of 7itrkey:,· principal ce11tres ofgrape cultiuation is the Aegean , hut instead of wine or tah/e grapes as in other grape growing regions. here seedless sulta/la grapes are the main crop. 7itrkey is the world 's largesi producer and exjJorter cıf sultclllas, which are one ql the counliy's traditional agricu/tural products. Tbese grapes are a mainstay of the regional econonıy, and the prouince of Manisa has the largesi area ınıder sullana cu /tiua-

Türkiye'de bağcılığın en yaygın olduğu bölgelerelen biri Ege. Öteki bölgelerde daha çok sofralık veya şa­ raplık üzüm yetiştirilmesine karşılık, Ege Bölgesi'nde kurutmalık çekirdeksiz üzüm yetiştirilir. Türkiye'nin geleneksel ürünlerinelen çekirdeksiz üzüm , bölgenin bellibaşlı zenginlik kaynaklarından biri. Bu üzümün en çok üretildiği il ise , Manisa. Türkiye , dünyanın en büyük c,;ekirdeksiz kuru üzüm ihracatçısı, Manisa ise dünya çapında önem taşıyan bir bağcılık a l anı. Türkiye dünyanın en önemli kuru üzüm üreticisi ve satıcısı. Çekirdeksiz kuru üzüm ihracatında yüzde 24,1 'lik payla Türkiye birinci, yüzde 19,9 ile Afganistan ikinci ve yüzele 19 ile Yunanistan üçüncü sırad<t. Türkiye üzümleri için , Ingiltere, Batı Almanya , Hollanda , !talya en önemli pazarlar.

1940'lara değin dışarelan gelen memurlar bile Manisa 'da birkaç dönüm bağ edinmiş. Üzümün çeşitli biçimlerde cleğerlenclirilınesi bu eğilimi güçlendirmiş.

Geçim düzeyinele de etkil i olan bu uğraş , eleğer yargılarını da biçimlenclirmiş. Bağı olmayan aileler çevreele yoksul sayılmış. Bağ evleri de ikinci bir yerleşim alanı olarak gelişmiş. Boğucu sıcaklara karşı bağ evlerinin serin , koyu gölgesi sığınak olmuş.

ASMALAR: Asımının tarihsel kökeni üzerine yapılan araştırmalar, bu bitkinin MÖ 4000' lercle , Akdeniz yöresinde ve Avrupa 'da kendiliğinden yetiştiğini ortaya koymuş. Ege Bölgesi'nde de çok uzun zamandan beri bağcılık yapıldığı biliniyor.

Asma genel olarak, ovadan c;;ok yamaçlarda iyi ye-

tioJı.

accoıtnts

Turkey

for 24. 1 percent ql world sulla na followed by Afghanistan at 19.9 percent, and Creece at 19 percent. 'Ibe United Kingdom, Cernıany, Holla11d and 1/a~y are the main e:xport marketsfor Turkish su/temas.

7bis lucratiue business attracted nıany inuestors, and ımtil the 1940s euen gouernıellt qfflcia/s purcbased smail uineyards here. All but the poorest localfanıilies passessed at least a few acres ql vi neya re/s. a11d huilt countt:y houses on tbeir tand where they used to spend tbeir bolidays during the bol sunımer months, returning to tou!iı C!fier the haruest.

Researcb has sbown that the grape uine grew wild in t:u rope and tb e Mediterranean reg,ion in the 5tb nıillenia BC, and has been cu/tiuated irı the Aegean region for thousands q{years, altbougb it isa natiue ql Central Asia .

Crape uines prefer a hil(y to a .flat position, and apart{rom sa/~y or excessiue~y damp soi/, willp,mw e:ı..ports,

16 SKYLIFE EK I M +

OCTOBER

1993

j

_1

· tişir. Tuzlu ya da çok nemli yerler dışında her türlü toprakta bağ kurulabilir. Bununla birlikte, kireçli, kumlu, killi-kumlu toprakların bağcılığa daha elverişli oldu ğu bilinir.

Manisa'cla, bağlar genellikle kıyıya elik uzanan dağ­ lar arasında kalan ovalarda yer alır. Bağların yakl aşık yarısı a lüvyal taban topraklar üzerine kurulmuş. Bağcılık , Alaşehir, Merkez Ilçe , Salihli , Turgutlu ve Sarıgöl'de yoğunlaşmış.

Manisa 'cla , çevrenin doğal özellikleri nedeniyle, hem sofral ık , şarap lık ve şıralık, hem de kurutınalık üzüm üretilir. Ancak, bağların büyük bölümü çekirdeksiz, kurutınalık üzüm bağlarıdır.

Gediz Havzası ' nda sofralık olarak kullanılan üzümlerin yüzele 60' ı ·' razaki'', yüzele 10\ı pembe ve siyah "gem re", yüzele lO'u da "misket" türüdür.

En çok yeti ştirilen kuru üzüm türü "sultani". Bağbo­ zumu Ağustos ' ta yapılır ; taze üzümler önce "pota"ya , sonra "sergi" adı verilen toprak veya beton bir yüzey üzerine yayılır. Kurumadan önce, çöp ayıkla­ ma , kalbudama ve ürünün kükürtlenerek ağa ttılm ası işlemleri gelir.

DÜNDEN BUGÜNE: Ege'de, kuru üzüm çok eskielen beri üretilir. Ancak, bu ürünün önem i Batı Anaclolu 'nun dünya pazarları ile bütünleşme sürecine girdiği XJX. yy orta larınd a arttı.

Manisa'da I. Dünya ve Kurtuluş Savaşı yıllarında sarsınt ı ya uğrayan kuru üzüm üretimi kısa süreele toparlanclı; 1926'cla yine savaş öncesi düzeyine yükseldi. Ancak , bu yıllarda Kaliforniyalı üreticilerin ,

al most anyu•here. 7be finest grapes are those grown in chalk.y, sandy, or c/ay-san d soils.

In Manisa, the vi neyards are most~y situated on the fertile valley sic/es between the mountain ranges which run at rightangles to the coast .

Approximate~)' balf of tbe vineyards are in al/uuia/ soil. Principle areas q( vi ne growing in tbe province are Alaşebir, the district araund the prouincial capital, Salihli. Turgutlu and Sarıgö l.

As well as sultanas. Manisa produces tesser quantities qf tab/e and wine grapes. Q( the tab/egrapes grown in th e Gediz riuer basin , razaki grapes accoınıt for 60 percent, tbe pink cmd black gemre grapes for 10 percent, and misket grapes for 10 percent.

The main variety q( seedless grape for dıying is the sultmıi ({rom whicb tbe word sullana is derived).

The p,rapes are haruested in Augus/, and processeel before heing laid out to dry in the sun. First the sta lks are remoued, and tben the grapes are sifted to separate those of d!flerent sizes, and treated with sulphu r.

Dried grapes have been produced in the Aegean region for a veıy long time, bul their economic importance soared in the mid-19th century with the expansion in world trade.

Fol/owing the First World War and the War of Independence, uiticulture quick~y recouered, reacbing pre-war production !eve/s in 7926. However, lohhying by Cal({orııian producers resu/ted in pro17

SKYLIFE EKIM

+

OCTOBER

1993

Türk kuru üzümüne karşı , ABD Hükümeti 'nin korunı acı ön le ml e r almas ını sag l a maları , hem Türkiye' nin e n önemli pazarını yitirmesine neden o ldu , hem ele Avustralya 'dan sonra ABD ele , Tü rki ye'nin Avrupa pazarındaki rakipleri aras ın a girdi.

1928'cle kuru üzüm ihracatı 15,2 milyon TL ile toplam i hraca tın yüzde 8,8'ini ol u şturuyord u. Bu y ıll ar­ da , Türkiye'nin baş lı ca müşterileri İngi l tere ve Hollanda idi.

Manisa 'da 1925'te "Üzüm ve Zah ire Borsası " nın kurul ması, bu ürünün üretimini olumlu yönde etkileyen bir ad ım o ldu. Borsanın kuruluşundan ö nce, ilele ü retile n kuru üzüm, kentin batı yakas ınd aki Kuyua lan Maha llesi 'nin büyükçe evlerinde depo edilir, lzmirli tüccar, konıisyoncuları aracı lı gıy l a toplaclıgı kuru üzümü , İ z mir Borsası ' na götü rüp sa-

tectionist harriers heing raised against Turkish sultanas and raisins by the Anıerican gove,rment. Not only did Turkey lose her most inıportant market, hut America Turkey 's main riva/after Australia on European nıarkets.

In 1928 dried grapes acco ı mted for 8.8 percent qf Turkey 's total exports, the main customers being Britain and I-Jolland.

The Grape and Cereal Exchange established in Manisa in 1925 boosted grape production by ensuringfairer pricesjor growers. Bejare the estab/ishment qf the exchange. local~y dried grapes had been carried to !zmir, where they were stored in the large houses of Kuyualan on the west side oj the city. Loca/ who/esaiers then so/d them on /zmir Exchange.

Growers in Manisa, who could Manisa'da, bağlar not jollow price leuels in !zmir, ta rcl ı. İzmir Borsası ' nda o l uşan genellikle kıyıya dik uzanan were obliged to seli their crops al fiyatlardan haberi o lmayan Mania fracl ion of the price raised by sa lı üret ic il er, büyük zarariara dağlar arasında kalan ovalarda the middlemen. ugrarclı. Manisa'da üzüm borsası­ yer alır. Bağların yakl~ık The world recession of 1929 nın kurulması, bu sak ın ca l arı bir undermined exports qf sultanas ö lçüele giderd i. yarısı alüvyal taban topraklar as of many agricultural prod1929 Dünya Ekonom ik Bunalı­ üzerine kurulmu}. mı , öteki tarını ürünlerini olduğu ucts, although the situation began to improue with the estahgib i, kuru üzünıü de olumsuz In Manisa, the vineyards lishmenl of dried grape cooperayönele e tkil ed i. Ancak, 1930'lartiues in the 1930s. Technologia l da kuru ü züm kooperatiflerinin are mostly situated on the kuru l ması, bu o lumsuz gelişmeyi iJtnouations around the same fertile valley sides between bir ölçüde durdurabildi. period also contributed to proÜzüm üretimi teknolojisine devductiui(Y and quality, with the the mountain ranges which establishment qf a state-ru n uine let katk ı s ı 1930'larda gerçek l eşti . run at rightangles to Ma nisa ke ntinin 4 km ku zeybat ı­ nursery in 1924. The primClly sı nd a yer alan Bagcılık İstasyo­ object qf the nurse1y was to culthe coast. liuate AmeriCClll uine stock resisnu, 1924'te il özel idaresince "Amerikan Asma F id anlığı " adıytalll to the plan! /ice phylloxera. la kuruldu. 1930'cla Tarım Bakanlığı ' na bağ l and ı.

In 1943. th e nurse1y was transformed into a Başla n g ı ç tak i amacı , fil okseraya dayan ı klı Amerikan research cent re to find so/utions to other problems facing uine growers in the Aegea11. asma anaç l a rı yet i ştirmek olan bu kuru l uş 1943 'te bir araştırma istasyonuna dönüştürüldü. Ça lışına l arı­ Man isa :S vi neyards are stil/ qjien fami~y concern.s. nı 468 dönümlük bir alanda sürdüren istasyon , hem üzüm üretim i ile uğraşıyor , hem de eleneme ve araş­

a nd make l raditiona/ /oca / producls from the

grape ju ice, such as şıra ( a sweet, sligh t~ y fermented drink), peknıez (grape nıolasses) , and swee/meats, in addition to sultanas. Unripe grapes are used to make a sour sauce known as ekşi bu/ama.

Fresh and dried grapes are used wide ly in Man isa :S cuisine to make )anı, sherbet and stewed fruil puddings. Quinces cooked in sweet grape mo lasses are one of the province 's de li c io us desserts. Lokum, a jel~y-like sweetmeat qf boiled grape juice with a/nıonds or waln uts, is anather regional :;peciali(y. Howeuer, the rise of the modem food indust1y and the decline in fami~y-run uineyards have meant that tradilional products /ike şıra , pekmez and lokum are gradual(y disappearing.

•

tı rm a çalış ın a l a rı yapıyor.

Man isa'da bağcılık daha çok küçük a ile i ş l etme l eri n ­ ce yapılır ve Manisalılar üzümden çeşit li geleneksel yiyecekler de üretirler. Şıra , peknıez, loklım yanında koruklardan da "ekşi bulaımı '' yap ılır . Üz üm ve çeşit l i meyvelerden "ak reçe l" şerbet , h oşaf veya k onıposto yap ıl arak soğukluk o larak ku ll an ılır. Pekıııez kaynatılırken içine ayva atılarak şıra emdirilir, tatlı olarak yenir. Şıraya badem veya ceviz kanarak evde yap ıl an loklım bir tür çerez sayılır.

Ancak bağc ılı ğın azalması, ürünlerin endüstriyel kull an ım a yöne lmesiyle bu tür ürünler pazardan sağ­ la nmaya; bu geleneksel üretim ele yok o lmaya baş­ l adı.

• 18

SKYLIFE EKIM

+

OCTOBER

1993

Bu torbadaki çimentoyu biz üretmedil{ ... sadece l{atl{ımız oldu. )

1-BİMSA ' nın çözüm paketi ,

Öyle bir se ktörde faali ye t gösteriyorsunuz ki ürününüzün

çimento sektöründeki

tük etimi , ülkenin

her türlü ihtiyaca

kalkınma hızında

cevap verebilecek

bir ölçüt s ayılıyor.

geniş bir ürün yelpazesi

Üstelik, gelişen j

içeriyor: Üretim ... maliyet ...

inşaat se ktörüyle birlikte

s atış ... muhasebe ... finan s ...

insan ka y nakları ... yönetim bilgi,

önemi her geçen gün biraz daha

karar destek ve ofis otomasyonu sistemleri.

artıyor.

Sizin için kuracağımız sistemin bütün uygulama

Rekabetin giderek yoğunlaştığı

j

j

sektörünüzde dikkate almanız gereken çok şey

aşamalarında karşılıklı destek ve dayanışma

var: • Enerji kullanımını minimizr etmek

içinde birlikte çalışacağız.

• Yüksek kapa site kullanımına ulaşmak

• İ ş letmenizle ilgili göstergeleri izleyerek gerekli

• Spesifikasyo nlara uygun, homoj en ve sürekli

önlemleri almak • Üretim ile bakım arasındaki

üretim yapmak • Yatırım kararlarını

köprü yü kurmak • Doğru ve duyarlı maliyet ve

zamanında almak ... İşl e tmenizin beklentilerini

kar analizi yapmak •Nakit akışını s ağlıklı bir

karşılayacak , veriminizi artıracak, daha hızlı

şekilde izlem ek • ISO 9000'in gerektirdiği kalite

ve sağlıklı büyümenize katkıda bulunacak

dokümanta syo nunu oluşturmak, kuracağımız

çözümleri size, ancak biz sunabiliriz. Çünkü

sistemin size sağlayacağı yararlardan sadece

yıllardır Türk Sanayii'nin bilgi teknoloji sini

birkaçı. Karlı

yönlendirmenin deneyimini ta ş ıyoruz.

için bir telefonunuz yeterli: (1) 276 90 16-17

ve kalıcı bir işbirliğine adım atmak

1-BiMGG) UlusiBiarası Iş , Bılgı

ve Vonetım Sıstemlerı AŞ

IBM ve SABANCI ortak

kuruluşudur.

HEIDELBERG. FRANKFURT'A 91 KM. UZAK. TEKSTiL NUMUNELERiNiN HAVALiMANI OLMAYAN BU KÜÇÜK YERLEŞiM MERKEZiNE PAZARTESi SABAHI ULAŞMASI GEREKiYOR. GÜNLERDEN CUMARTESi.

DHL

Düşünsün.

Siz, numune paketierinizi hazırlayın

yeter! DHL, Cumartesi

günleri de

çal ışıyor .

işyerini ze

men

Pa za rtesi Artık

DHL'i

gelerek

sabahı

aradığınızda,

he -

paketinizi alacak ve

alıcısına

teslim edecektir.

rahat bir nefes alabilirsiniz ...

Ih racat siparişin i aldığ ını zda, isterseniz DHL yin e

yanını zda

nı z ihracatın

dan

da

olacak: Almanya'ya aynı hız

yapacağı -

ve güvenilirlikte

kapıya taşınacağından

kapı -

emin olabilirsiniz.

DHL: Derhal.

DHL HIZMET MERKEZLERI ADANA (322) 454 37 07

ANKARA

!312) 435

ANTALYA

1242 ) 241719 7

sı

90

BURSA

1224 } 221 51 40

DEN IZLI

12581 264 46 63

GAZIANTEP

(342 ) 336 86 76

ISKENOERUN

(326 ) 2136113

ISTANBU L

(212 ) 215 08 00

IZMIA

(232) 263 13 57

MERSIN

(324 ) 233 93 23

DHL Almanya , Almanya'nın dağıtım

yaptığı yatırımlar

her metrekaresine ertesi gün

yapabiliyor. En küçük

rimleri dahil .. .

sayesinde

y er leş i m

bi-

DHL,

Dünyanın yılı

DHL, 20

Her Yerinde.

aşkın

gönderilerin en

hızlı

alıcıianna dağıtımı

ve güvenilir biç imde

için

ç al ı ş ı yor .

)

Air express sektörünün lider da 200'ü şim

aşkın

uluslararası

bir süred ir

kurulu ş u şu

an -

ülkede 70 .000'den fa zla yerle -

birimine hizmet ve riyor.

Şu

ö rnek si ze

yeterince fikir verebilir: Ortalama olarak da kikada bir havalanan her uçakta mutlaka bir DHL malzemesi

taşınmakta ...

DHL bu gücünü, tüm dünya gümrüklerinde elde ./

aşkın

ettiği

uzmanlık

eğitimli

ve deneyime, 34.000'i

personele ve her

gönderilerin kontrol edilmesini line sistemiyle çalışanlar

çalışmasına

sağlayan

on -

borçlu. DHL ile

iyi bilir: DHL'e paket ya da dökü -

man verilir ve bu konu Dünyanın

aşamada

kapanır.

neresine olursa olsun, tekstil numunelerini gününde için

artık

siz

ulaştırmak

dü ş ünmeyin .. .

j

j

Bundan Böyle

Bırakın ...

DHL

Düşünsün.

WORLDW/DE EXPRESS "

THE HISTORY OF ANKARA 0111/Je -()1/J (/1/llit'C'I"S{//Y r!{.lllhtro·s

!!f. 'f 11 rhc)'. } t;!!,il C,'(i/r'i/,>s(i:. c il ı· f )h!Jt!lc r { 111 ( 1 d un_l ur u/ l lıe 1 /uusin,!!, Fu11d lcff., llıe ( ily ·' 'Ir J/y. i li mi,!!, ll ml iun o.' utf,ilol

Tarih içinde ANKARA Ankara' nın Başkent olu ş unun

70. yılı. .. Başkent'in tarihsel süreç içindeki gelişimini şehir planlamacısı , Başbakanlık Toplu Konut idaresi Başkanı Yiğit Gülöksüz Skylife için yazdı.

Pbotos MURAT TAN ER

nalttııcı yüzyıl öncesi Ankara çok uzun bir dönemi kapsıyor. l3elgele n diğine göre ikibin yıllık bir süre. Ancak bilinenler çok fazla değil. Ankara ' nın Doğu il e Batı arasında ö nem li bir yol üzerinde ve Anado lu yarı­ ınadasının merkezi bir yerinde bulunmasın ı n sağla­ dığı üstünlükle, önemli askeri ve ticari bir kent old u ğu bil iniyor. Büyük L-;kender'in MÖ 4. yüzyılda Iran seferinde Ankara'da konak l ayıp düşmanı burada bek l eınesi , Timur ile Yıldırını arasındaki savaşın

O

nkara s hist01y goes hack tu•o thousand yea1:-;. Imf liflle is knou•n of the earl)' /011'11 . Set 011 a major road li11ki11p, east and u•est. in the heart of the Anatulian fJeninsula. Alıkara //'(/S Cil/ important miliftll:l' aml commercial cent re. '!he fact that Ale.rcllıder the G'reat halted bere to mm it the enel/i)' du ri n.~ his PersiClll campa~~~~ in the 4th centwy BC. c111d that tl.ıe balifes betu•een Tameriane and the 01/oman Sultwı Bayezit the 'f7.mnderbolt took place aroı11ıd the city in the Iate 14tb cenfiiiJ' demonstrate its strategic imp011a11cejilr the control

A

yine Ankara civarında yapılması, AnadalLı yarıma­ dasını kontrol etmede ~ehrin konumunun stratejik önemini belgelemektedir. Çok daha sonra l arı bu niteliği , Ankara ' yı Kurtuluş Savaşı'nın karargahı yapacaktır.

Aynı

konumsal nitelik, öze llikle Roma yol ağının önemli bir kavşağında bulunması , Ankara'yı önemli bir merkez yapmanın ötesinde onu sürekli iskan gören bir kent haline getirmiştir. Ankara , imparatorluk ların kurulduğu dönemlerde büyüyüp zen-

of A11ato/ia. Many centuries la ter. it u•as tbe same factor wbicb made Ankara tbe beadq11arters of tbe T11rkisb slrtt,({glefor i11depende11ce fol!otl'ing World War/.

For the same reasons. Ankara was a majorjunclion 011 Ibe Roma11 network of roads. Tbro11gb eacb of the s11ccessi1'e empires tl'bicb m/ed A11atolia, Ankara greu• ili size and prosperizy, on(y to s11j}'er invasion a11d destrttclion as eacb empirefellto ils enemies. Asa provincial Ranımı capital in the jlrst centwy AD, Ankara 's popu!atioll swelled to a11 estinıated one bınıdred tbousand, indicaling tbe important

ginleşıniş ,

bu siyasal birliklerin dağılınası s ırasında ise sürekli istilalar ve el değiştirınelerle yakılıp yı­ kılmıştır. Roma lmapratorluğu ' nun b ir eyaJet merkezi olarak Ankara milanan hemen sonraki yüzyıl içi nde çok parlak bir dönem yaşıyor. Nüfusun bu dönemde yüzbine ul aştığı san ılm aktadır.

Ankara , Türklerin e line o nbirinci yüzy ılda geçiyor.

Ancak Osmanlı politik birliğinin kuruluşuna kadar şehi r , Türk Beylikleri ile Bizans arasında zaman zaman el değiştiriyor. Ankara Kalesi o dönemde bugü nkü şeklini a lı yor. Osmanlı Imparatorluğu 'nun kurulup güçlenmesi ile birlikte Ankara idari , askeri ve ticari işlevleri yanında üretim merkezi olarak da ö nem kazanıyor. Bölgesinde yetiştirilen tiftik keçisin in "ipekten ala " tüyü işlenip , dokunup satılıyor.

16. yüzy ıld a Ankara, imparatorluk ölçeğinde bir iç pazar talebini karşılayan önem li bir dokuma üretim merkezi. Şe hird e , esk i merkezde, bazıları bugün de ayakta kalan yirmiyi aşk ın han ve bedesten , 15. , 16. ve 17. yüzyıllarda üretim ve ticaretin ö l çeğini, yoğun lu ğunu gösteriyor. Bir zaman lar Bizans kentIi si ile Türk göçerlerinin alı ş veriş ettikl eri , daha sonra Türklerin ilk yerleştikleri Atpazarı, Koyunpazarı ve Samanpazarı çevresi kentin üretim ve ticaret merkezi. Bugün de '·Çıkrıkçılar Yokuşu " o larak bilinen alan 1. yüzyı lda "sanayi çarşısı. '' Ahi örgütünün varlığı da yine Ankara 'daki iktisadi can lılı ğ ın bir göstergesi. Tiftik ve bez dokumacılığı­ nın yan ı s ıra kervanların. ordun un deri ve elemirden yap tiımı malzemesi el e Ankara 'cia üretiliyor.

Ancak en önem lisi tiftiğe ciayalı sof üretimi.

Ankara'da 19. yüzyıl başında , bazı kaynaklarca onbin kişinin çalıştığı , bin tezgah olarak tahmin edilen sof üretimi , yüzyıl ortasında tümüyle duruyor.

Bu arada , şehrin üretim i ş levinin en önemli bölümünü neredeyse ortadan kaldıran dramatik bir de-

politica/ and commercia/ role it played.

Ankara wasji'rst capt11red by the Titrks i11 the llth ceHIIIIJ', h11t in the period of 11pheava/which folloıued the cal/apse of the Selj11k state, changed hands several times hetween the Titrkish principalities a11d the Byzantines. Most of Ankara Caslle dates ji'om this period. a/tho11Rh original~)' b11ilt ili earlier times.

Whe11 the Ollaman Empire consolidated ifs power in Anatolia. Ankara added manlljact11rinR to ifs administratiue, mi/if(//)' c111d commercia/ ji111ctions. 7be fine si/kı • u•ool of the Ankara (Angora) goal u•as wouen int o c/ot h here, and hy the 16th cenfiiiJ' Ankara had hecome a major te.Ytile

ğiş i m

o luyor. Osmanlı İmparatorluğu ' nun tüm iktisadi yapısını sarsan 1838 Ticaret anlaşması ile imparatorlu k sanayileşmekte olan Batı ülkelerinin bir açık pazarı haline geliyor. Bu anlaşma ile gümrük himayesinin kalkmasından sonra Batı sanayiinin ü rett i ği ucuz dokuman ın serbetçe itha li ile t i ftiğe dayalı üretim durdu. Bez dokuması kısa bir süre daha dayandı ise de "Amerikan Bezi"nin ge l işi ile o da dokunmaz oldu.

Ankara ham tiftik işleyemediği gibi, artık onun ticaretini de yapamamaktadır . Yabancı firma lar ham tiftiği yerinden toplamaya başlamış l ardır . K ı sa bir

cent re producingfor the vast domestic market of the empire.

In the old cent re of the city the re were over twenty hans and bedestens - same of which are stili standing taday - where merchants sforeel and so/d their wares. Datiııg from the 15th, 76th and 17th centuries, these large stone buildings indicafe the scale of production and trade in the city. The districts where /ocal Byzantines and Turkish migrants first engaged in trade and where the firsl Tıırks settled, were the Atpazan (Horse Market), Koyıınpazan (Sheep Market), and Samanpazan (Hay Market). The part known taday as Çıknkçılar Hillwas the manu.facturing area where crajismen plied their Irades in the I st century.

The fact that the Turkish guild mavement and mystic brotherhood, the Ah is, were active in Ankara is further indication of the city's econonıic importance. The saddlery and iron goods needed by the caravans and army were produced here, although it was the wool/en cloth industry which always took precedence.

At the turn of the 19th century there ıvere an estimated thousand /oonıs, employing ten thousaııd people. yel 50 years la/er production ground to a canıp/ete ha lt. Tb is dramatic change which reduced the city to a shadow of its former self, was the resıılt of an internationaltrade agreemeııt in 1838 which shook the entire economic structııre of the Ottoman Empirefrom itsfouııdations. Underthis agreement the empire becanıe an open market for the goods of the iııdustrialising West.

As wstoms barriers were lifted, the cheap texti/es produced in Western European factories poııred into the Ottomaıı Empire. Angora woo/lens became u nsateab/e almost overnight. The /ooms struggled to swvive by turning to !inen cloth, bul the anı'val of ca/ico ('American cloth 'J struck the

Ankara Resim ve Heykel Müzesi'nde bulunan Turgut Zaim'in "Yörükler" adlı yağlı boya tablosunda Ankara Keçileri.

Ankara goats in Turgut Zaım's oil paıntıng "Nomads" in Ankara Museum of Paintıng and Sculpture.

j/na/ blow. Not on~y die/ production of cloth from the raw cmgora wool stop, but local merchants went out of business foo. as foreig n companies bega11 to huy up the ıma/ i11 situ .

And not /ong a.fterwarcls, the Ankara goals u•ere illtrocluced to South A}i'ica and America. As productio11 soared i11 Europe 's co/onies, the price of rau • angora tl'oo/ plımp,ed jivm 60 kums per okka (1.2 kilogram.\) i11 the mid-79th cen/IIIJ', to 8- 10 k1m1s /~ı · the e11d of the centwy. Trade passed completely out of the hands of the traditiollal Ollaman merchants info those offoreigll Iraders haseel i11 lstallblll Cl lld their representatives in A11kara.

One third of Allkara ·s population u•ere Christians, who 11ou• control/ed the city's loca/ a11d llctliona/ trade. 7bere were sez•en Freııch medium foreign schools. and in 1890 two theatres. ın CounflJI houses were built at the asfrollonı­ ic cost of ten thousand go/d sovereig11s, and when fires swept through the city. hımdreds of pianos were to be see11 in the streets among th e rescıted possess iOII S. Prompted by the fire of 1881, the ci(y's jlrst fire brigade was established in 1882, and the A11kam Planning Commission in 1884. 7be first mains u•ater supp~)' was built by Governor Abidin Paşa in 1890, and in 1892, the railıvay on which so many hopes had been built, reached Ankara.

Bul the industrialisation ıvhich the railıvay ıvas supposed to bring never happened. All th e ra il ıuay contribu ted to Ankara 's development was one jlour mill, ni ll(! rooFtile and seuen oil pmduction shops, and one technica/ school.

Ttm clecades later. howeve1; a quite wıexpected event was

süre sonra da Ankara tiftik keçilerinin Güney Afrika ve Amerika'ya götü rülüp , buralarda üretilmesiyle, ham tiftik fiyatları da hızla dü;;;mü;;;tür. 19. yüzy ıl orta l arında okkas ı 60 kuruş olan tiftik yüzyıl son larında 8-10 kuruştur. Ticaret artık gelenekse l Osmanlı tüccarının e lind en çıkmış, merkezi lstanbul"da olan yabancı firm aların ve on l arın Ankara'daki temsilcilerinin el ine geçın i ;;;ti r . Şeh ir içi, bölge içi ve d ı şı ticareti kontrol eden Hıristiyan rcaya , şehir nüfusunun üçte birini o lu şturuyor.

Yedi adet '·ecnebi mektebi '" Frans ı zca eğit im yap ı yor. Onbin a l tın lık bağ evlerinin yapıldığı, yangınlar­ dan sonra yüzlerce piyanonun sok ak larda gör üldü ğü söy leniyor .

1890'da şehirde iki de tiyatro var.

1881 yarg ının dan sonra 1882"cle ·'Tulumha Teşkilatı··, Ü-l84'te Anka ra lmar Komisyonu kuruluyor.

1890"da kentiçi su tesisatı Vali Abielin Paşa zamanında ge rçekleştir ili ­ yoL 1892"de ise kendisinden çok şey l er beklenen demiryolu Ankara 'ya ula;;;ıyor.

Demiryolunun geli ;;;i ilc sınai bir ge li ;;;mc beklenme ktedi r. Ancak bu gerçckleşnı i yor. Demiryolunun Ankara sanayiine katkısı , bir un fabrikası, 9 kiremithane , 7 yağhane ve bir ""sanat mektebi""nden iba ret kalıyor.

Demiıyolunun geli;;;i Ankara için bek lenen leri veremiyorclLt ama, bir süre sonra. hiç hesaplanınayan. beklenmeyen bir biçimde Ankara'nın yazgısı nı dcğ i şt irici bir kararın o lu ş turulm asında etki li o la caktı.

The process which led to Ankara becoming capital began when Mustafa Kemal made his escape . from occupied Istanbul and landed Samsun to organise the resistance movement.

26

SKYLIFE EKIM

+

OCTOBER

1993

)

Ankara'nın Kurtuluş Savaşı ' nın karargahı ve daha lo make Ibe railway i1ıs/rumenlal in lransjorming Ankara s sonra da yeni cumh uriyetin başkenti yapı lma karafor/unes. 7be exislence of/be railway was a majorfactor in rında demiryolunun va rlı ğı ö nem lidir.

Ibe decision lo makeAnkara Ibe cenlre of Ibe Turkish bid Ankara'yı başkent yapan süreç, Mustafa Kemal 'in for i11depende11ce. and laıer Ibe decision lo make Ibe ci(y capital of/be 11eu• republic.

Anadolu 'ya geçişi ile başlar ve ulusal elirenişin örg ütle nmesi il e gel i şir.

The process wbicb !ed lo Ankara becoming capi!al began Mustafa Kema l, Sams un 'a çıkışından başlayarak, when Musıafcı Kemal made bis escape from occupied istanözellikle askeri örgüt yoluyla "İdare 'ye tavsiye ve bul a1ıd landedin Samsun lo organise Ibe resislance movehatta talimat vermeye" başlıyor. menı . He used !he miliiCII:Y organisalion Kuşkusuz başkentlik i şlevinin en as a cbannel for lransmilling advice and Ankara'nın Kurtulu} önemli nite liğ i "lclare"yi yönetmek eve11 inslmclions lo !he administralive Sava}ı'nın karargahı ve yetkisidir. Başlangıçta bu yetk i. bodies of Anaıolia. 7be rigbı lo govern is '' kayan bir merkez"clen kullanıl­ ce11ain~ı · Ibe mos/ inıpo11an1jimclion ofa daha sonra da yeni maktadır. Bu yetki merkezi Mayıs capi!al, Cl/ıd lbis rigbl was inves/ed in a cumhuriyetin ba}kenti 1919'cla Samsun'cla , Temmuz'da Er"mobile cenıre·· i11 Ibe ear~y days of !he zurum'da , Eylül 'de Sivas'ta ve Arawar. s/arling in Samsıuı in May 1919, yapılma kararında lık 1919'da da Ankara ' dadır. maving lo Erzurum in July, lo Sivas in demiryolunun varlığı Ulusal kongrenin toplanmasıyla SiSeptember and to Ankara in December of önemlidir. Ankara'yı ba}kent Ibesame year. vas 'ta yönetime "fiilen '' elkonu lmuş, İstanbul başkentlik işlevini kaybetmiştir. Başkentlik işlevi

yapan süreç, Mustafa

With Ibe con venlion of !he Nalional

IsCongress i11 Sivas, Musıafa Kemal and bis Kemal'in Anadolu'ya geçi}i colleagues ıook over con ırol of tbe countanbul 'dan Anadolu'ya geçmiş , ama Anadolu'da devamlı bir merkez heile ba}lar ve ulusal direni}in II)'S govemmenl. leaving !stanbul capital i11 no/h ing but name. 7be fu ncıian of capnüz kesinleşmemiştir. Devamlı bir örgütlenmesi ile geli}ir. ilal had passed to Analolia, bul no new merkez ancak amaçlanan , Misak-ı capital had as yet been decided upon.

Milli sın ı rlannın ve savaş programıOn ~y when Ibe extent of Ibe 1920 Nalional Pacl and Ibe nın açı klı ğa kavuşması il e belirlenebilireli ve öyle direclion tbe tl'ar would lake were known could a capi!al be o ldu . cbosen . So il bappened thal ili 1923, Ankara becanıe !he Yeni cumhuri yetin başkenti olması ile 1920'1erin capi!al of !he new Turkey. Clltd a lown wilh jttsl 20.000 yirmi bin nüfuslu Ankara 'sından bugünün üç milinbabilanls in Ibe 1920s became a metropolis wilh a popuyonluk metropolüne uzanan yeni bir sayfa açılmış lalion of!hree million /oday.

• o luyordu .

•

)

j

Teknoloji ve duygular. ..

Uyumsuz gibi görünen, birbirinden kavram ...

Aslında, aralarında

farklı

etkiler

çok güçlü bir

uyandıran ilişki

iki

var .. .

Teknolojinin duygularla ilişkisini , ya da teknolojinin düş gücün_ü dirilten, yaşamınızı derinden etkileyen, sarsan duyguları nasıl ""' uyandırdığını

anlamak için Safrane'ı tanımanız gerekiyor.

Sizi, RENAULT-MAİS Yetkili Satıcıları'na bekliyoruz .. . Onu görmek, ona dokunmak bile, sizi yaşamınız boyunca etkileyecek bir iz bırakacaktır.

1

~

~8'Jıi~ AVRUPA'DA

YlLlN OTOMOBiLi

Safrane'ın duyularınızı

işitme

dirilten özellikleri:

duyaca~ınız sadeec scssizliktir... Duyaca~ın ız tck fısıltı Safranc'ın scsi Çünkü Safrane konuşuyor .. . Sizi birçok konuda konuşarak uyarıyor . yön lcndiriyor ...

Dokunma duyusu: Safrane tek bir dokunuşla sizi hisseden, harekete geçen bir canlı gibi ... Safranc'ın hidrolik lireksiyonunun yüksekligi, sag ve sol dikiz ayna ları , ön koltukların tüm hareketleri otomatik olarak ayarlanabiliyor ... Ve J bu özellikler 3 ayn kişi için hafızaya alıruyor ... Tek bir dokunuşla kendili~inden scç1iğiniz pozisyonu a lı yor ... ~ ·· rme duyusu: Safrane bakış açınızı degiştiriyor. Geri vitcsc taktığınız anda sa~ dış d ikiz aynası otomatik olarak ;izin belirlediginiz en uygun pozisyonu alıyor ... Safrane konforuyla yaşamınıza yeni tadlar da katıyor ... · n koltuklardaki ısıtma sistemi, otu ranlara sıcacık bir ortam hazırlıyor. otomatik olarak şişen hava yastıklan nüthiş bir keyif veriyor. Tam otomatik, dijital ekranlı air-condition Safranc'ın her köşesinde farklı sıcaklık ayarı, ·a rklı iklimler sağl ayabiliyor. .. Ve Safrane ABS Fren Sistemi gibi özellikleriyle konforunu güvenlikle birlikte sunuyor ...

duyusu: Safrane'la birlikteyken

ılacaktır.

@ RENAULT YAŞANACAK

EMNİYET KEMERİNİZi IIAÜI.AYI:\' ~., Y A Ş A M A ll A (; 1. A N 1 N . . .

...

OTOMOBILLER

izanoi ... Yolunuz Kütahya'ya düşerse Çavdarhisar Çavdarhisar (Rhydakos) deresinin kaynak kısmında , Örencik ovasındaki Aizanoi antik kentini ziyaret etmeden geçmeyin.

Ana tanrıça Kybele'ye (Meter Steunene) tapınılan Aizanoi'nin öyküsü MÖ 1. yüzyıla kadar uzanıyor.

Tarihi belgelere bak ılırsa kent, MÖ 184'te II. Eumenes tarafından Bithynia Kralı I. Prusias'tan alınıp, Bergama Krallığı'na bağlanmış.

Bergama Krallığı, Roma'ya bağlanınca, Aizanoi de Roma yönetimine girmiş . Antik şeh ird e g ünüm üzde ayakta kalabilen kalıntı-

ı {you visit Kütahya, do not miss the chance to see

Aizanoi, one .of the best p~eserve~ anc~ent cities in Turkey, sıtuated on ürencık plaın at the source of the Çavdarhisar river (the ancient Rhyndakos).

The inhabitants of Aizanoi worshipped Cybele, the mather goddess (Meter Steunene), and the city was a major centre of the cult, just as it was to become an important diocese after the Christian faith spread to the area.

The known history of A izanoi can be traced back 21 centuries to the year 184 EC when Rumenes II captured the city from the Bythinian ların tamamına yakını king Prusias I, making it Roma Çağı'ndan kalma. a part of the Kingdam of Kybele'nin önemli bir Pergamum.

When tapım merkezi o lan şePergamum in its turn hir, Hıristiyanlığın yayı !became part of the ~ dığı dönemde önemli ~ Roman Empire, Aizanoi bir piskoposluk merke- ~ too came under Roman zi.. . .~ dominalion. Alması all Aizanoi'yi ziyaret ettiği- ' the buildings which have nizde e n çarpıcı ve koAt\ı~t~ survived taday date from runmuş kalıntının, bir ı.-....;;.;....:...;~-------:;__----~==,__~ the Roman period. teras üzerinde tanrılar tanrısı Zeus'a adanmış olan The temple of Zeus at Aizanoi is an astounding Aizanoi Zeus Tapınağı olduğunu göreceks ini z . sight. Hardly touched by Görkemli yap ısıyl a ayakta duran tapınak Roma İmtime, this magnificent paratorlarından Hadrian tarafından MS 117-138 yı ltemplestands virtually in ları aras ında yapı lm ış. Bütünüyle mermerden olan its original form. Set in yap ı , 112x130 metre boyutlarında bi r platformun, the centre of an artificial ortasında yer a lıyor. Tapınağın kısa kenarlarında pla~form measuring sekiz, uzun kenarlarında onbeş sütun mevcut. Ya112x130 metres, the tempı, çok basamaklı bir podyumun üzerine inşa edilple was bui/ı by Emperor miş. Aizanoi Zeus Tapınağı tipik bir Roma Çağı taHadrian between AD pınağı olmasına karşın Hellenistik Çağ tapınakları117 and 138. nın özelliklerini de taşıyor.

Constructed enlirely of Tapınağın duvarlarında görebileceğiniz yazıtlar da marble, the temple yapının lmparator Hadrian döneminde inşa edildistands on a manyğini ve O limpas tanrılarının en güçlüsü Zeus'a stepped podium, and has adandığını aktarıyor. Tapınağın ana salonu o lan eight columns along the cella içinde bir zamanlar Tanrı Zeus'un heykeli dushort sides and fifteen rurmuş. Bugün bu heykelden bir iz yok. Ekrem along the long sides .

Akurgal'ın "Anadolu Uygarlıkları" kitabında aktarılAlthough the temple dığına göre, Aizanoi 'de yürütülen kazılar sırasında dates from the Roman Zeus'un kutsal kuşu o lan karta lın heykelciği buperiod, it displays many lunmu ş. Ayrıca Aizanoi'de ele geçen sikkeler de features of earlier GrecoZeus hakkında bilgiler veriyor: Ayakta Tanrı Zeus.

Anato/ian period ternSağ eli üzerinde bir karta i. Sol elinde bir mızrak... ples.

Rudolf Naumann'a göre tapınağın tonozlu alt yapıInscriptions carved on s ı Kybele 'ye tapınmaya ayrı l mış. Çeşit li kanıt l ar the walls explain that the mevcut: Bu bölümde bulunan ve Kybele'yi simgebuilding was constructed leyen pişmiş toprak figürinler; Zeus ve Kybele'den in the days of Hadrian, and that it was erected in Aizanoi'nin baş Tanrı ve Tanrıças ı olarak söz eden honour of Zeus, the most powerful of the Olympic

A

bucağında,

j

32 SKYLIFE EKIM +

OCTOBER

1993

/

/

Antik }ehirde günümüzde ayakta kalabilen kalıntıların tamamına yakını Roma Çağı'ndan kalma./ Almoıt all the buildıngı whıch have survıved today date from the Roman period.

33

S KY LIFE EKIM

+

OCTOBER

1993

Aizanoi antik kentinde, Zeus'a adanan tapınak dıjında,

bu yapı kadar iyi korunmu} olmasa da, Roma çağı'na tarihlenen bajka kalıntıları da görmeniz mümkün: Büyük Agora, heroon, dor düzenindeki agora, et pazarı, beden hareketlerinin yapıldığı hamam kompleksi ve diğerleri.

deities. A statue oj the gad once stood in the cella, but not a trace of it has euer been found. According to Prof Ekrem Akurgal in his fascinating and useful book, "Ancient Civilizations and Ruins oj Turkey ", coins found here depicting the gad standing with an eagle perched on his right hand and a spear grasped in his left, convey an idea oj what the statue probably looked !ike. 7be statuette oj an eagle, the sacred bird of Zeus, was alsa uncovered during the excavations at Aizanoi.

7be vaulted substructure of the temple serued for the worship of the mather goddess Cybele. Terracotta figurines of Cybele have been d iscovered in this seetion, white an inscription mentions Zeus and Cybele together as the principal deities oj the city. Moreouer, the front of the ternp/e jaces westwards !ike all ternptes associated with the ancient cult of Cybele.

White the other structures at Aizanoi are not so exceptionally well preserued as the temple, they are nevertheless oj considerable interest. 7be principal buildings are a large agora with a heroon in the centre, a Doric order agora, a meat market (macellum), a raund building (Diocletion) where price ceilings were set, a bath complex with a courtyard for gymnastics, a stadium anda theatre.

7befirst excavations at Aizanoi were undertaken in 1926-1928, and currently excauations are being carried out by a team !ed bey the German archaeologist Prof Dr. Adolf Hoffmann.

•

bir yazıt; tapınak ön cep h esinin, Kybele 'ye tapını­ lan diger tüm tapı­ naklarda oldugu gibi batıya dönük olması.

Zeus'a adanan bu Aizanoi antik kentinde, bu yapı kadar iyi korunmuş o lmasa da, Roma çagı'na tarihlenen başka kalıntıları da görmeniz mümkün: Büyük Agora , heroon , dor düzenindeki agora , et pazarı (mace llum), tavan fiya tl arının saptan(Diocletion), beden hareketlerialanit hamam kompleksi, stad-

dıgı yuva rl ak yap ı nin yapıld ıgı açık yum , tiyatro ...

Aizanoi 'cle ilk arkeolajik

tapınak dışında

kazı ça lışmaları

1926-1928 Günümüzde Aizano i kazıları Alman arkeolog Prof. Dr. Adolf Hoffmann yönetiminde bir ekipçe yürütülüyor. • yılların arasında gerçekleştirilmiş .

34

SKYLIFE EKIM

+

OCTOBER

1993

-----------------------------***** -----------------------------

FIVE NEW STARS IN THE SKY OF ISTANBUL. /

T

he sky above the Bosporus is full of stars. To be one of the 11stars 11 here one has to shine especially bright. Therefore we have decided to add five new stars to the Bosporus skies. New Holiday Inn Crowne Plaza Istanbul... a de luxe hotel with outstanding architecture and a very special atmosphere. An impressive location at the Marina Ataköy and 298 delightful guest rooms and suites (all with a view of the Marmara Sea and the fasdnaring skyscape) fulfill every wish. The excellent service, a choice of restaurants and bars cater to every need. Conference facilities accommodate up to 900 persons in cornfort. A fitness centre with swimming pool and tennis courts offer active and relaxing enjoyment.

The two 11 Stars 11 -the present 4-star Holiday Inn and the new 5-star Holiday Inn Crowne Plaza-welcome you under the breatlı-taking sky of Istanbul.

$$1\~~VU'\.

CROWNE PLAZA STAY WITH SOMEONE YOU KNOW. ISTANBU L Sahilyolu Ataköy 34710, Istanbul Phone: (90-I) S60 8100 Fax: (90-I) S60 81 SS

ISTANBUL ATAKÖY MARINA Sahilyolu Ataköy 347 10, Istanbul Phone: (90-1) S60 4I 10 Fax: (90-1) SS9 49 05

THE STORY OF ROBERT COLLEGE

Robert Kolej 'den Boğaziçi'ne.· 130 Yıl

By A LPAY KA B ACALI

Photos ERCAN ARS L AN

1863'TE DÖRT ÖGRENCİYLE ÖGRETİME AÇILAN ROBERT KO LEJ, 22 YIL ÖNCE, ÜLKEMİZİN YÜKSEK DÜZEYLi ÜNiVERSiTELERİNDEN

BİRiNE DÖNÜŞTÜ.

ROBE1?T COLLEGh' OPJ~Nl!.1J IN 1863 W!THJUST FOUN. 5'7VDh~TS,

AND 22 YEARS AGO Bh'CAME BOSPHORUS UNIVHRS17Y ONE OF 7VRKEY'S MOST PRES71GIOUS EDUCA 710NAL JNS71TU710i\~~,.

Boğaziçi Üniversitesi, bugün üniversitelere giriş sınavın­

l stanbul's Bosphorus University is today one of the institutions to which all Turkey 's university entrants aspire, but only those with the highest grades in the entrance examination are privileged to enter.

Although it is only 22 years since it was granted university status, the history of this academic institution goes back 130 years.

The school was originally founded by an American missionary, Cyrus Ham/in, who came to Istanbul to assist the Turks during the Crimean War. On 16 September 1863 the school opened its doors in a smail house in Bebek, a district on the shore of the Bosphorus. '·This is a very interesting day for us and ourfriends, " Hamlin wrote. "We havefour students, and expect to have half a dozen within the next two or three weeks. Ifee/ encouraged."

The college was named ajter an American businessman of French origin, Christopher Rhinelander Robert, who .f/nanced the project and continued to

da en yüksek puan ları tutturan öğrencileri alan yükseköğret i m kurumlarından biri. Bu, üniversitenin büyük ilgi görmesinin ve yüksek düzeyinin bir göstergesi sayılı­ yor. 130. kuruluş yıldönümü kutlanan Boğaziçi Üniversitesi'ne "üniversite" statüsü verilmesinden bu yana yalnızca 22 yıl geçti. Ama bu 22 y ılı n ardında 108 yıl lı k akademik geçmiş var. tlgiye değer bir geçmiş ...

Bebek'te küçük bir evde açılan Kolej'in kurucusu , Kırım Savaşı sırasında Türklere yardım amacıyla lstanbul'a gelen Amerikalı misyonerlerden Cyrus Hamlin'di. "Robert Kolej bugün, 16 Eylül 1863 'te Istanbu l'da açıldı, " diye yazm ı ştı. "Bizim ve dost l arımız için çok enteresan bir gün. Bugün 4 öğrencimiz var. Bu sayının iki üç hafta içinde yarım düzineye u l aşmasını bekliyoruz. Cesaretim arttı. "

Kolej, adını, bütün giderleri karşılayan Fransız kökenli bir Ameri kalı tüccardan , Christopher Rhinelander Robert'den alıyord u. Ö lünceye kadar bu yardım ı sürdüren 36

SKYLIFE EKIM

+

OCTOBER

1 993

j

Kırım Savaşı sırasında Türklere yardım

amacıyla istanbul'a

gelen Amerikalı misyonerlerden Cyrus Hamlin'in kurduğu Robert Kolej, günümüzde Boğaziçi Universitesi olarak toplumsal yaşamın çeşitli alanlarında değerli

hizmetler veren gençler yetiştiriyor.

37

SKYLIFE EKIM

+

OCTOBER

1993

Robert,

mirasının beşte

birini de bu kurumuna bıraktı. 1878'de ö lümünde n sonra mirasçıları Kolej'e 400 bin dolar verdiler.

1863-1877'de Robert Kolej 'in müdürlü ğünü yapan Hamlin ile Robert , Amerikan Hükümeti 'nin desteğini de aldılar: Bu elestek sayesinele Paclişah ' t a n , Kolej'e Amerikan bayrağı asma h akkı veren bir '' irade " e lele edildi.

Yine kuruluş aşamasında, telgrafın yaygınlaşmasın ı sağlayan ve "Mors Alfabesi "ni ge li ştire n Samuel Morse 'un Kolej'e bağışladığı telgraf aygıt l arının öğret im

mo ntajına giriş ilcli.

tık ders yılının (1863-64) sonunda öğ­ renci say ı s ı 20 'ye ul aşm ı ştı. Müslüman l a rın yaba n c ı oku ll anı girmesine izin ve rilm ecl i ğincl en , Kolej'e yabancı­ lar ve Osman lı uyruklu Hıristiyanlar ilgi gösteriyorlardı. Kolej 'in kurucusu Dr. Hamlin 'in saat 06.30-22.00 arasın­ da düzenlediği modern ve klasik eliller öğretil en dil kursları da ilgi görmeye başlamıştı.

Burada kısaca Osmanlı Devleti sın ırl a­ rı içerisinde açılan öteki yabancı okullar üzerinde ele durmak gerekiyor. İ s tanbul 'da ilk yabanc ı öğretim kurumları Katolik misyonerlerince açılan kiliselercli. Giderek Katolik okullarının say ı sı artm ı şt ı. 13. yüzyılda Dominiken (Dominicain) rabipleri yeni okullar açtılar. 1453'te Ista nbul'un Osmanlı Devleti'ne geçmesinin ardından , din serbestliğinin sağl ad ı ğ ı o lanaktan yara rlanılarak, çeşi tli elin ve mezheplere ait cemaat ok ulları kuruldu. Zama nl a bunlar yaba n c ı devletlerin koruması a ltın a gireli ve imparatorluk düzeyinele yaygın l aştı. Daha ileriki yıllarda da , kapitülasyonlardan yararlanan yabanc ı devletlerin kurdukları okullar birbirini izledi. Istanbu l başta o lmak üzere birçok kentte Fransız, Ingiliz, Amerikan, !talyan, Alman, Avusturya, Rus , Iran ve Bulgar ok ull a rı aç ıldı ....

1780'1i yılla rda iki ülke arasında ticaretin başlamasıyla birlikte Osman lı ­ Amerikan ilişkileri gelişti: 1811 'ele lzmir'cle ilk Amerikan ticaret odası açıl­ dı , 1820'cle American Boarcl of Comiss ioners for Foreign Missions adlı örgütün yönetimindeki ilk Amerikalı misyone rl er lzmi r'e ayak bastı. 1830'cla

1963'te 100. yılını kutlayan Robert Kolej'in, yüzde 30'u burslu 950 öğrencisi vardı.

In 1963, its centenary year, Robert College had 950 pupils, 30 percent of them scholarship students.

38

SKYLIFE EKIM

+

OCTOBER

1993

istanbul Boğazı'na hakim bir tepe üzerinde Y.er alan Boğaziçi Universitesi kampüsü, ejine az rastlanır bir doğal güzelliğe

sahip.

40

SKYLIFE EKIM

+

OCTOBER

1993

provide financial support until his death. He leji a fi.fih part of his fortu ne to the school, amounting to 400, 000 dollars when he died in 1878.

Robert and Ham/in, who was principal of Robert College from 7863 until 7877, obtained the hacking of the American government for their plan, and as a result the Ottoman sultan issued a decree perınitting the Am erican .flag to be raised over the building.

Araund the same time, Samuel Morse, father of the Morse alphabel and the ınan responsible for widespread adaptian of the telegraph, donated telegraph equipınent to the college.

By the end of the first year, the student body had increased to 20. Since it was as yet forbidden for Muslims to attend foreign schools, all the pupils were foreigners or Ottoman Christians . As well as the normal school curriculum. the college o.ff'ered courses in modern and classical languages during the daytime and eveııiııgs which attracted considerable interest.

Robert College was not the only foreign school in the Ottoman Empire at this time. lııdeed the history offoreign schools in Istanbul can be traced back to the 9th century when Catholic nıis­ sionaries opened the ir first school.

Several other Catholic schools were subsequently opened by the Donıinicans. Fallawing the Ottoman conquest of Istanbul in 1453, religious minorities weı-e graııted the rip,ht to open their own institutions. and schools of diverse denonıination and faith were established. In time, these canıe under the patranage of foreign nations, and large numbers of foreign schoo/s were opened throughout the empire by the French, British, Americans, Jtalians , Germans, Austrians, Russians, lranians and Bulgarians.

Relations between Turkey and the Un ited States date back to the comnıencement of trade between theın in the 1780s, and in 1811 the .first Anıerican chamber of trade was opened in /zmir. The .first Americaıı missionaries set foo/ in Turkey in

7820, sent here by the American Board of Commissioners for Foreign Missions. In 1830 the first trade agreement was signed granting capitulations to the United States. Meanwhile, the number qf missionary schools soared.

Robert College, or Robert Academy as it was known in the early years, was not affiliated to the American Missionary Board, its relationship being limited to amicus usque ad aras (a friend as far as the altars, ie. in everything but what is contrary to one's religion).

Although tand was purchased on the hill above Kuruçeşme on which to bui/d new and larger bui/d-

Amerikaltiara kapitülasyonlardan yararlanma hakkı veren ilk ticaret sözl eşmesi imzalandı. Bu ge li şmeler in ardından misyoner okullarının sayısı hızla arttı.

Robert Kolej'in özelliği, sözü geçen misyoner örgütüne bağlı olmayışı, bu örgütle amicus usque ad aras (sonuna kadar dost) olmak dışında bir ilişkisinin bulunmayışıydı.

Kuruluş döneminde, Robert Kolej'in genişletilmesi, yeni binalar yapılmas ı için Kuruçeşme sırt l arında bir arazi satın alındıysa da, kimi çevrelerin karşı çıkması ve sarayın izin vermemesi sonucu, buradan vazgeçildi. Çok geçmeden, eski sadrazamlardan Ahmet Vefik Paşa ' nın Rumelihisarı sırtları nda , Kayalar denilen yerdeki arazisi 16 bin liraya satın a lındı ve inşaat izni verilmesi için Amerikan elçiliği tarafından saraya başvuruldu.

Ardından , Ahmet Vefik Paşa arazisinin geri kalan bölümü 20 bin lira k a rşı lığında Kolej'e geçti.

Sarayın 1868 yı lı sonunda izin ve ruh sat vermesi ü zerine, "Hamlin Hall" adı veri len ilk binanın yapımı­ na g iri şi ldi. Temelini Amerikalı Bakan Hon. E. ]oy Morris'in attığı, 60 bin dolara mal olan dört katlı binanın yap ımınd a kullanılan lxiket ve demirler Ingiltere, Fransa, Belçika gibi Avrupa ülkelerinden gümrüksüz ithal edi lmişti.

Eğitim, Amerikan sistemindeki "SelfHelp" (kendi kendine yardım) ilkesi çerçevesinde yürütülüyordu ... retime dönük etkinlikler için kurulan un değ irm e ni ve ekmek fabrikası, öğrenci­ lere he m cep harçlığı sağ lıyor, hem beceri kazandırıyordu.

Kimi mezunlar özel seminerlerden geçirildikten sonra elin adamı olarak yetiş tiriliyord u .

1891 'cle "Science Hall " adlı bina ile profesörler için 15 oda lı "Kennedy Lodge" yaptırıldı. Mühendislik Bölümü aç ılmas ı kararı alındıktan sonra da, 1910'da "Gates Hall" ve "Anderson Hall " adlı binaların yapıınına başlandı. Birialar tamamlanınca , 1912-13 ders y ılınd a Elektrik ve Mekanik Mühendisliği öğretimi­ ne geçildi. Bu tarihlerde okul "Robert Akademisi " adıyla an ılı yordu. Lise düzeyindeki dört yıllık öğretim Türk ok ullarınd aki gibi üç yıla indirilmiş; yükseköğretim yönünden de düzenlemeler yapılarak "Mühendislik", "İş Idaresi", "Fen ve Yabancı Dil" o lmak üzere başlıca üç bölüm oluşturulmu ştu.

1871'de Gedikpaşa'da kiralık bir evde Home School adıyla bir ele kız okulu açı ldı. Kurucuları, Bostan'daki Kadın Misyonerler Heyeti 'nin desteğiyle Amerika 'dan gelmiş eğitimcilerdi. Ilk yıl altı yaş l arında üç öğrenc iyle eğ itim e başlandı. 1873'te öğrenci sayısı kırka ulaştı.

Okul, 1875'te .. sküclar'daki binasına taşındı. Bu hinaya,

ings to accommodate the school, opposition from vario us quarters and the refusal of permission by the palace forced the school to abandan this plan temporarily. Before long, anather piece of !and on the hill ahove Ru melihisan was purchased from former grand vezir Ahmet Vefik Paşa. The American Embassy applied to the palace for building permission, which was grantedat the end of 1868. Construction of the first building, named Hamlin Hall, commenced immediately, the foundations being laid by an American government minister, Han. E. ]oy Morris.

The bricks and iron used in the construction of the four-storey building were imported duty-free from Britain, France, Belgium and other European countries. and the total cost came to sixty thousand do/42

SKYLIFE EKIM

+

OCTOBER

1993

Kadın Misyonerler Heyeti Başkanı Alhert Bowker' ın anı­

/ars.

Educalian was hased on the "se(fhelp ·· principle. The .flour mill and hakery not only equipped the pupils wilh practica/ ski/ls. hul alsa prouided their pocketmoney. So me graduates qf the school went on to take ho~v orders.

In 7897 the Science Hall and Kennedy Lodge were huilt. andfo//owing the decision to open an engineering department in 7970. Gates Hall and Anderson Hallwere bui/!. In 1912 coıtrses in electrica/ and mechanical engineering commenced. The school had preuious~y provided education on~y al secondary leuel, hut now expanded info higher education, opening three departmen ts: of engineering, business management, and science andforeign languages.

Meanwhile, an American school for gir/s. the Home School. opened in renteri premises in Gedikpaşa in 1871. The founders were American teachers sponsored by the Board of Women Missionaries in Bostan. The school opened with three pupils qf six years old. hut hy 1873 hadforty pupils. In 1875 the school moued to a building in Üsküdar named Bowker Hall in memory qf Albert Bowker. President of the Board qf Women Missionaries.

In 1890 the diplomas of higher education giuen by the school were recognised hy the slale of Massachusetts .

Renamed Constantinople College, but hetter known as the American College for Gir/s, the school gave its .flrst seven graduates in 1891.

The .flrst Muslim gir/ to graduate from this institution was Gülistan lsmet, daup,hter of a Turkish army ojficer.

Several Turkish gir/s attended the school in secret, the famous turiter Halide Edip Adıuar (7 884-1964) being the first Muslim gir/ to graduate at degree !eve!.

Fallawing the proclamation qj' conslilutional govemme nt in 1908 the numher of Muslim pupils increased.

Whenfire damaged the school huilding in Üsküdar in 7905. /and was purchased in Arnavutköy near to Robert College. and the gir/'s school moved to its new premises in 1974.

In 1908 a hoard q/ gouernors took over management q/ the schoolfrom the Board of Women Missionaries.

White many q/ Turkey 's foreign schools ciased doıun fo/lowinp, the Lausanne Trea~v in 1923, Robert College and the American Collef!.efor Gir/s continued to prouide secondary educalian according to the curriculu m q( the Turkish Minisffy qf Eaucation.

sını yaşatmak üzere "Bowker Hall" adı verildi.

j

1890'da Massaclıusetts eyalerince yüksekokul diploması verme yetkisi tanınan bu öğretim kurumu, aıtık Constantinople Koleji ya da Istanbul Amerikan Kız Koleji adıyla anılıyordu. Kolej, ilk yedi mezununu 1891 'de verdi.

Buradan diplonıa alan ilk Müslüman kızı, babası subay olan Gülist<ın lsnıet'ti. Birkaç Müslüman kızı okula gizlice devanı ediyorlardı. Ünlü yazar Halide Edip Adıvar (1884-1964) buradan lisans derecesi alan ilk Müslüman kızı olacaktı. Ikinci Meşrutiyet ' in ilanından 0908) sonra Müslüman öğrenci sayısı arttı.

1905'te Üsküclar'daki okul binası bir yangın geçırınce, Arnavutköy'cle, Robert Kolej yakınında bir arazi satın alınarak yeni binalar yaptınldı ve Kız Kolcji l914 'tc buraya taşındı.

1908'cle alınan berat, okulun Kadın Misyonerler Heyeti 'nden bağımsız olarak . bir müreveili heyetince yönetilnıesini sağlamıştı.

1923'te imzalanan Lozan Antiaşması'ndan sonra yabancı okulların önemli bir bölümü kapandı. Robeıt Kolej ve Anıerikan Kız Koleji varlıklarını sürdürdüler. Her ikisi ele Milli Eğitim Bakanlığı'nca hazırlanan müfredat programlarını da uygulayarak. lise düzeyinde öğretim verdiler. l95R'cle Bakanlar Kurulu kararıyla Robert Kolej Yüksckokulu kurulmasına izin verildi. Bumın üzerine kimya.

43

SKYLIFE EKIM

+

O C T O BER

199 3

makine, e lektrik dallarında öğretim veren "MühendisIn 1958, the government gave permission for Robert lik Fakültesi" ile " İş İdaresi ve İktisat", "Fen ve YabanCollege to open jaculties of higher education. An engineering faculty teaching chemistry, mechanical engicı Diller" Fakülteleri ve " Robeıt Kolej Araştırma Merkeneering and electrical engineering, a business adminiszi" kuruldu. tration and economics jaculty, a science and foreign 1930'dan sonra Türk öğrenc i sayısı , yabancı öğrenci languages jaculty, and the Robert College Research sayısını aşt ı. Başlangıçta öğretmenierin tümü yabancıy­ Gentre were established. dı; zamanla Türk öğretmenierin sayısı önemli ölçüde From 1930 onwards the number oj Turkish pupils artt ı. tık Türk öğretmenlerden biri de. 1889'da göreve başlayan ünlü Şa i r Tevfik Fikexceeded the number offoreigners, ret'ti . and an increasing number of ' 1963'te 100. yı l ın ı kutlayan RoTurkish teachers. were employed. bert Kolej'in -yüzde 30'u burslu One oj the first Turkish teachers was the famous poet, Tevfik Fikret, olmak üzere- 950 öğrencisi varwho started teaching at the college dı. O tarihe kadar mezun olanların sayısı 3 bini aşmı ştı. Öğretim in 1889. In 1963, its centenary kadrosundakilerin yarısı Türk'tü. year, Robert College had 950 Robert Kolej 'in lise bölümüyle pupils, 30 percent of them scholarAmerikan K ı z Koleji , 1971 'de ship students, and ha{( the teaching staf! was Turkish. The college Özel İstanbul Amerikan Robert Lisesi ad ı altında birleştirilcl i . had graduated a total oj three Aynı yıl, Anayasa uyarınca özel thousand students since it was first ..,1 ve yabancı yüksekokullar clevletestablished. l eşt irilirk en, o kulun mütevelli In 1971 Robert College High School heyetiyle Milli Eğ i tim Bakanlığı w as merged w ith the American aras ınd ak i görüşmeler sonucu, ::.ı Gir/s High School, and renamed kuruma üniversite statüsü verilthe Private !stanbul American mesi yolunda an l aşmaya varı l dı. "' Robert High School. The same year Bu an l aşma doğrultusuncia hazır­ u nder a constitutional amendment l a nı p TBMM'de kabul edilen ve foreign institutions of higher edu12 Eylül 1971 'cle yürürlüğe giren cation were nationalised, and the yasayla , Boğaziçi Ünivers itesi higher educalian jaculties of kuruldu. Yasa, üç yı llı k geçiş döRobert College became a state instinemi sonunda kurumun, eski tution under the name Bosphorus eğitim ilke ve özelliklerini de koUniversity. However, the university ruyarak , Üniversiteler Kanunu preserved its traditional educaliançerçevesinde öğretim vermesini al principles and characteristics öngörüyordu. Geçiş dönemi iki during the three-year transition yı l daha uzattidıktan sonra , İngi­ period, which was later extended . . .. li zce öğretim veren Boğaziçi by a further two years. The teachÜniversitesi -açılan yeni bölüming medium of English was leriyle birlikte- Türk üniversite retained, and new .faculties were Günümüzde, Boğaziçi Üniversitesi'nde eğitimin kalitesinin sistemine bağlandı. established. yanı sıra sosyal etkinliklere de önem veriliyor. 1 Social 1983'te çıkan yasayla yenielen Taday Bosphorus University conactıvıtıes as well as academıc standards are considered düzenlenen Boğaziçi Üniversitesists oj the Jaculties of education, ımportant at Bosphorus Universıty taday. si bugün Eğitim, Fen-Edebiyat, science and letters, economics and İktisat ve iktisadi Bilimler, Mühendislik Fakü lteleri , Yaeconomic sciences, and engineering, and a department bancı Diller Yüksekokulu ile öğretim vermektedir. Ayofforeign languages. Institutes af!iliated to the universirıca üniversiteye bağlı Atatürk tikeleri ve lnkılap Tarity provide courses in Kemalist principles and reform hi, Sosyal Bilimler, Fen Bilimleri , Çevre Bi limleri , Biyohistory, social sciences, sciences, environmental sciMeclikal Mü h endis liği , vb. enstitü ler vardır. ences, and bio-medical engineering.

Yabancı okullara tanınan ayrıcalık l ar nedeniyle bir zaRobert College, which at one time was accused oj being manlar "devlet içinele devlet" d iye nitelenen Robert "a state within a state" on account of the priuileged staKolej, artık toplumsa l yaşamın çeşitli a l an l arında detus offoreign schools in Turkey, is as Bosphorus ğerli hizmetler veren gençlerin yetiştiği yüksek düzeyli University one of the country's most respected educaüniversitelerelen birine, Boğaziçi Üniversitesi'ne clölianal institutions, whose graduates play a prominent role in diverse .fields.

• nü ~ü .

• ı::

44 SKYLIFE EKIM +

OCTOBER

1993

AYA DAHA ÖNCE AYAK BASAB i LiRDiK .

J

NASA 1961 ' de

Başkan

Kennedy ' den Apoila projesi için onay

Ancak Kennedy'den sonraki temkinli

j

poli t ikacı

tarafından

Oysa, ileri

görüşlü

yıllarda

aldı .

proje

ve yöneticiler

yavaşlatıldı.

girişimlerin,

yatırımcılara

cesur destekçilere , geleceOe inanan

gereksinimi

vardır .

Armstrong Ay ' a çok daha önce ayak basabilirdi .

GeleceOe

yatırım

yapmayı

düşünüyorsanız ,

beklemeyin .

Halk Leasing size destek olmaya

hazır.

Hal k Fi nansal Ki ralam a A . Ş .

Me rk e z: 19 Mayıs Cad No·1 Golden Plaza Kal'2 80220 Şişli , Istanbul

Tel 230 92 48- 234 48 79 Faks 230 46 69 Ankara : Cinnah Caddesı No 102 / 4 Çankaya

Tel 440 71 96 · 440 55 82 - 440 50 06 Faks . 440 65 37

COINAG E

Oj the OTT OMAN

E M PIRE

OSMANLlLARDA

p

A Geniş

R

A

bir para düzeni kurmanın zorlukları karşısında Osmanlılar akçenin yanısıra yerel para birimlerini ve Avrupa sikkelerini de kabul etmiş ve kullanmışlardır. imparatorlukta

istikrarlı

Foced u·itb d(f/i<.:ulties in estoiJ/ishinp, o . . :tohle mu11etmy \l'S/em. the ()!ton w"'. (f<. cej)/ed o 11d eren encou l'l{.f.!,ed the zr:·;e (!f"otlwr eni ll'. esjJeciolll' the FurujJemz. in odditiuJI /()!heir Oll 'll oh('.

By

ŞEVKET

PAMUK Pbotos MANUEL ÇITAK

Ha ve yo u ever visi/ed the st reel m a rke t n ea r th e G ra ııd Bazaar in Beyazıt Sq ıt a re? {{ you hrowse th rough the d isplays of Ollama n coins !here, you nıay s udde n~ )' rea/ise that they are hoth ohjects of historic in/eresi, an d f a sc inating works of art . Perhaps, /ike nı e. yo u nıi~ ht co n s ider what j i111 it u·ould he to start

sanat eserini tuttu ğ unu z du ygusuna kapıl a bilirs ini z. Belki siz de benim gibi , "acaba bunl a rı toplamaya k a lkı ~ nı ak ne kadar eğ l e n ce l i bir i ~ olurdu '' di ye i<;·inizden geç irm işs in iz dir.

Peki, bu sikkelerin Osma nlı II.Mehmet (Fatih) dönemi Osman l ı alıını çapı 20 mm. e kon o mi sind ek i i ş l ev l e ri Ottoman gold sovereıgn daııng from reıgn of naling storv. üze rin e hi ç dü ş ündünü z Mehmet 11, diam. 20 mm.

Th e O ll o nıa1ı l:'nıpire mü? Her ekonominin olduğ u gibi Osmanlı ekocouered a uast a rea. stretching across three nomisinin de günlük i ş l ey i ~ i içinde paraya ihtiyaCO JI/in ents, and estah/ishing a stahle manec ı vardı. Acaba bu iht iyaç n as ıl k a rş ıl a nı yo rdu ' twy ·'Y.~I e m was no emy nıall e r. Al a time Acaba O sma nlı ekonomisi gerçekten bu sikkelerLl'ben canfidence in the state u> as limited , le mi işliyordLı?

UJ!d hE:fore p aper money ca me info use, the Aslınd a bu konu hi\· de o kadar basit deği l. O 111011ey s upp~ J' of an economy bad to he me/ dönemin koş ull a rı içinde, üç k ıtaya yayı lmış bir e nlire ~) ' by miniing jırec io u s m eta/s info Yap ı Kredi Vedat !\edi ın Tür ~l uze~ı \orumlularına y ardımla rı i( in t e~ekkllrler

f)ocumellls !lrchu es of )'apt 1\rr~dt \ 'edat ,\ ed11n '/(Jr .\ fuseum

46

S KY LI F E

E K IM

+

OCTOBER

19 9 3

AKÇELER

(14 .-17 .yüzyıllar)

II.Hehmet(Fatih)-Amasya Çapı/diam . ll mm

Orhan Bey 14 mm

Çapı/diam.

1 AKCES

(14ıh-17th

CENTURIES)

I.Süleyman(Kanuni)-Ankara Çapı/diam. 12 mm

IV.Hurad-Bursa ll mm

Çapı/diam.

)

BAKlR MANGIRlAR 1 COPPER MANGIRS

ILMurad-Edirne 16 mm

II.Hehmet(Fatih) IS mm

Çapı/diam.

Çapı/diam.

I.Süleyman(Kanuni)·Diyarbakır

Çapı/diam.

17 mm

lll. Mustafa-Tunus(Tun is) Çapı/diam . 21 mm

OSMANLI AlTINlARI (15.-IS.YÜZYillAR) 1 OTT OMAN GOlD SOVEREIGNS (1 Sıh- 18th CENTURIES)

II.Hehmet(Fatih)-isıanbul Çapı/diam .

I.Süleyman(Kanuni)-Sidrekipsi Çapı/diam . 20 mm

20 mm

I.Süleyman(Kanun i)-Hısı r(Cai ro) Çapı/diam. 20 mm

I.Hahmud-Hısır(Cairo) Çapı/diam . 20 mm

DiGER GÜMÜ5 SiKKElER (16-17.YÜZYillAR) 1 OTHER SilVER COINS (16th- 17ıh CENTURIES)

Hedin, Kanuni-~am(Damascusj Çap ı/diam . IS mm Yapı

Kreqi

II .Osman-Hısır(Cairo) Çapı/diam . 17 mm

Hedin, Bankası

Nasri, !.Ahmed-Tunus(T unis) Çapı/diam. 13 mm

Sikke Koleksiyonu'ndan. 1 From the

Yapı

Sahi, ll.ibrahim-Bağdad Çapı/diam . 14-18 mm

Kredi's Coin Collection.

'

Imparatorlukta istikrarlı bir para düzeni kurabilmek son derece zor bir işti. Herşeyelen önce, devlete olan güvenin sınırlı kaldığı, kağıt paranın henüz kabul görmecliği dönemlerde, bir ekonominin para arzının, matbaaları harekete geçirerek değil , a ltın , gümüş ve bakır gibi madenierden darp edilen sikkelerle karşılandığını hatırlayınız. Onun için ilk iş olarak devletin a ltın , gümüş ve hatta bakın düzenli olarak sağlaması gerekiyordu . Oysa altın ve gümüş aynı zamanda dış ticaret ödemelerinde de kullanıldığı için, kolaylıkla Imparatorluk dışına gidebiliyorclu.

Ayrıca, Osmanlı Imparatorluğu Avrupa ile Asya arasındaki ticaret yoll arı üzerinde, bir yol kavşağıncla kurulmuştu. Balkanlardan Mısır' a, Basra Körfezi'nden Cezayir'e kadar değişik bölgeler çok farklı iktisadi ve ticari ilişk iler içindeydi. Örneğin Eflak ve Boğclan ticari ilişkilerinde Tuna ve Karaeleniz üzerinden Orta ve Doğu Avrupa'ya yönelirken, Mısır , Kızıleleniz üzerinclen Hint Okyanusu'na ve Güney Asya'nın ticaret yollarına bağlanıyorclu.

Asya'dan gelen baharat, ipek ve diğer malların karşılığında Avrupatılar doğuya altın ve gümüş

coiııs. This entailedfirst of all thatthe state secıtre a ready supply of gold, silver and copper. and since gold and silver were alsa IISed in fina ne ing .foreign trade, this supp~y was alıvays liable to be diverted out of the Empire.

In addition, the Ollaman Empire was loaı t ed at the intersection of trade routes betıveen Europe and Asia, encompassing lands .from the Balkans to tgypt, the Gulf to Algeria, each region having widely disparate economic and trade relations.

White Wallachia and Moldavia traded main~y with Central and Eastern Europe via the Danube and the Black Sea, Egypt was linked by trade routes through the Red Sea and the Indian Oceaıı to South Asia. Spices, silks and other goods arriving in Egypt .from the east, ıvere so/d to Europe in exchange .for gold and si/ver. So hoıv could so large an empire on the intercontinenta/ trade routes keep the reins on ils monetary system?

We find that in dea/ing with this kııotzy and vital issue the Ollaman state recognized gönderiyo rlardı. Kıtalararası lls own limitations and ticaretin geçiş yolları üzerinadopied a .flexible de, bu kadar geniş bir İmpaapproach. In the 16th cenratorluk parasını n as ıl denettury, when the empire 's leyebilirdi? boundaries ıvere at their Şimeli görüyoruz ki , Osmanlı greatest extent, !here ıvas Devleti bu kadar zor ve aynı no al/empt to impose a sinzamanda canalıcı soruna yakgle currency unil. So as to taşırken, gücünün ne kadar sınıravoid disturbing the existing lı olduğunu anlamış ve oldukça estrade and economic relations qf nek davranmıştır . Birinci olarak, 16. newly conquered areas, loca/ yüzyılda Imparatorluk üç kıtada en geniş coinage ıvas preserved, except that s ınırlarına ula ş ırk en, tüm IS. yüzyıl lll. Ahmet dönemi büyük gümü} guruj, çapı 40 mm they were thereafler miniImparatorluk ı çın bır para Large silver guru} from 18th century, diam. 40mm. ed in the name of the birimi oluşturmaya ça lı şmaOllaman sultan. mıştır. lmparatorluğa yeni katılan bölgelerde varolan tiIn the heartlands qfthe empire -the Balkans and cari ve iktisadi ilişkileri kabul ederek, daha önce kullaAnatolia- the akçe or asper remained the curren nılan para birimlerini ve sikkeleri, Osmanlı Padişahının ey u nil, whereas in tgypt and surroundiug adıyla piyasaya sürmeye başlamıştır. itekim, 16. yüzregions, the Mameluke medin (later called yı l ve sonrasında Imparatorluğun merkezi olarak kabul ''jJara ") ıvas used. In areas neighbouring on edi len Balkanlar ve Anadolu'da akçenin egemenliği Iran -par/s of eastern Anatolia, Iraq and the Cu(( sürmüştür. Buna karşılık Mısır ve çevresinde, Memlukregion - the cu rrency was the shai, which was lar döneminden kalan ve daha sonra "pare" yahut "parelated lo Iranian coinage. In Algeria, Tuııisia ra " olarak anılan "med in" benimsenmiştir. lran'a komşu and Tripo/i where the injluence of remote istanbul bölgelerde, Doğu Anadolu'nun bir bölümüyle Irak ve was even ıveaker, local coiııs again continued in Körfez bölgesinde İran sikkelerinden esinlenen " Şacirculation. As a result the eınpire ıvas divided hi''ler basılnııştır. Istanbu l'un etkisinin daha da sınırlı info separate moııetary zoııes. kaldığı Cezayir, Tunus ve Trablus'da ise daha önce In addition lo preserviııg the local currencies, the kullanılan paralar varlıklarını sürdürınüşlerdir. Böylece Ollomans alsa accepted the circulatioıı offoreign geniş Imparatorlukta ortaya farklı para bölgelerinden coins throughout the empire. Indeed, ji·oın the olu şan bir düzen çıkmıştır. earliest years their use ıvas actua/ly encouraged.

Ikinci olarak, Osmanlı devleti yabancı sikkelere karşı Foreign coiııs ıvere used in loca/ transactions,

48

SKYLIFE EKIM

+

OCTOBER

1993

';' OSMANLI PiYASALARlNDA YABANCI SiKKELER 1 FOREIGN COINS USED IN THE OTIOMAN MARKETS

Hollanda-Aslanh Guru}/ Rix Taler Çapı/diam. 40mm

Venedik-Dukal Venetian Ducat Çapı/diam. 17mm

ispanyoi-Riyal Guru}/ 8 Real Piece Çapı/diam. 40mm

Polonya-Zolotal lsolette Çapı/diam . 38mm

BÜYÜK GÜMÜŞ GURUŞLAR (IS. YÜZYlL) 1 LARGE SILVER GURUSES (IBıh CENTURY)

llLAhmet-istanbul 40mm

III.Selim-Trablusgarb Çapı/diam. 37mm

Çapı/diam.

II . Hahmud-Bağdat Çapı/diam. 28mm

19.YÜZYILIN ALTIN VE MECiDiYELERi 1 GOLD AND SILVER FOR 19th CENTURY

lira-istanbul 22mm

Yanm lira-istanbul Çapı/diam. !Bmm

Çap ı/diam.

Yapı

Kredi

Bankası

20 Guru}-istanbul Çapı/diam . 37mm

Sikke Koleksiyonu'ndan. 1 From the

Yapı

1OGuru}·istanbul 27mm

Çapı/diam .

Kredi 's Coin Collection.

(-·-·~---"-''--~

çıkmamış ,

en erken dönemlerden itibaren on ların giand they cou/d alsa be used for paymen/s to the st at e 011 tbe basis of oJficia/ excba nge rat es. !/forve teclavülünü özenclirıniştir. Yabancı sikkeler yeeign coins had been prohihited. or if the authorirel işlemlerele kullanıldığı gibi, devlete yapılan ödemelies bad demandeel !hem at th e .fi·onliers i11 lerde de ilan edi len kur değerleri üzerinden kabul görmüştür. Eğer yabancı paralar yasaklansa, ya da bazı exchange .for /oca/ currency, !hen the p,o/d alld silver which was so esse lllia/ .for tbe economy devletlerin yapt ığı gibi bunların sınırlardan girerken kur değerleri üzerinden devlete teslimi talep edi lse, Ll'Olt!d have go11e wıdergrou nd, me rely agp,revating Ibe mo net my shortages. ekonominin ihti yacı olan altın ve gümüş yeraltına kaQ/ tbe many l~·uropean coins in cirCI.ilalion 011 çacak, para darlığı daha da artacaktı.

Oll aman markets. th e most fami/iar was the Osmanlı piyasalarında yaygın olarak kullanılan pek Venetian gold ducat. Wilh a reliable weight and çok Avrupa sikkesi içinele en çok tanınanı , altıyüz yıl hemen hiç değişmeyen \'ezin ve ayarıyla Akdeniz'de purity virtua/~ J! uJıchanged for 600 years. the ducat was the monetary standard of Ibe enlire bir standa ıt o lu şturan Venedik 'in altın Dükasıdır. OnMedilerranean. In the 15th centtuy the F/orentine beş in ci yüzyılda Floransa ' nın altın florini ve Macar al tı ­ nı da rağbet görüyorclu. Daha sonraları ise Gügo /d .florin and tb e / lungaria ll p,o /d ney Amerika 'daki Pot os i madenierinden sovereign were also popular.

Suhsequenll)! coins min/ed from ç ıkartılan gümüş l e darp eel ilen büyük boy Avrupa sikkeleri ağırlık kazancame American silver in/o use, the most importan t of th ese mıştır. Bunların içinde en önemlisi 16. yüzyılın ikinci yarısı y l a hei11g the Spanish pieces of 17. yüzyıl boyunca dünya ticaeigb t ( equ iua/ent to eigbt retinin önde gelen parası olarea/s), knou •n in Olloman markets as the .. rea/ rak kabul edilen ispanya ' nın sekiz reallik sikkesidir. Bu gu m ş " . The Dutch ta/er ( th e word from which sikke Osmanlı piyasalarında "dallar" is derived) was "Riyal Guruş" olarak anılıyor­ du. Ayrıca Hollandalıların Taknown as Ibe "lion l~ ttruş'· leri (do ların kökenieri bu sözdue to the piclure of a lion cüğe gitmektedir) üzerindeki aswhicb il bore. 1be Po/isb isoIel/es (known as "zolota " in lan resmi nedeniyle " Aslanlı Guruş " ya da '·Esedi Guruş" olarak taTurkish) alsa had u•ide wrrency. nınmaktayclı. (Guruş sözcüğü büyük anThe word gurıtş deril'ed.fi'om grosso lamına gelen grosso ya da groscor p,roschen, and il was on~) ' Avrupa sikkesi, Aslanlı Guruş-Hollanda, çapı 40mm. hen'den ge lınek t eydi. Osmanlılar fivm tbe 1690s OIILI'Cirds that Dutch-Rıx Taler, dıam. 40mm. ancak 1690'1ardan itibaren kendi the Olloma11s hep,a11 to mini guruş l arını darbetıneye başladılar.) Polonya kökenli !heir Oll'll g uruş ili addition to the o/der akçe. "zolota"lar (isolette) da çok tutuluyordu.

Did JWI the circulation of.foreip,n coins tbrow a Peki ya egemenlik' Yabancı sikkelerin tedavülünü kashadow over Oltoman sovereignz)!? Since antiquibu l eelerken Osmanlılar egemenliklerine gölge düşür­ ZJ!, eue1y mler in the lanc/s of the Meditermnea11 c111d the Midd/e East mi11ted coi11s as a symho/ q/ müş olmadılar mı' Antik Çağ ' dan itibaren Akdeniz ve Ona Doğu bölgesinde bir hükümdarın kendi adımı siktheir sovereignty, and the !slamic llations which rose a11d :,pread over the same region inherited ke bastırması egemenliğin ı,·ok önemli bir simgesi olathis tradilion. rak kabul ediliyordu. Aynı bölgede doğan ve yayılan Islam devletleri de bu geleneği kabul etmiş ve sürclürh'uery Olloman sultan .fivm Orhan Bey ( 1324ınüşlerdir. Orhan Bey'den başlayarak her Osman lı Pa1360) omuards minted !heir OLl'll coins. Howeuer. clişahı sikke basmaya büyük iinem vermiştir. Ancak. !here isa bip, d!flerence beltl'eell min/ili!!, ct /imi/ed bir hükümdarın ya da devletin herhangi bir bölgedeki Jlllmher ql coins to symho/ise tbe sovereigllZJ! of a ege m e nli ğ ini simgelemek için s ınırlı miktarda sikke rıt !er or state over a regio11, cllld tbe abi/ity to bastırması ile aynı topraklar üzerinde istikrarlı bir para estah/isb an eJjlcienl mo11elwy system over the düzeni kurabilmesi arasında çok büyük fark vardı. same region. Recog11izi1ıp, that lo achieve the !alBunlardan ikincisinin büyük bir imparatorlukta ve ter over such an exlensive empire was a dif.licu/t özellikle de Orta Doğu'da ne kadar güç bir iş olduğu­ task. parlicular~)! in the Midelle &ts/, the Ollomans nu anlayan Osmanlılar . akçenin yanında diğer para bichose to adopt a flexih/e polic.J> i11 ıubich other rimlerini de kabul eden esnek bir politika izlemeyi tercurre11cy 1/Jti/s circu/a ted.fi·ee~)' u•ilb to !heir OWJ I cih etmiş l erdir.

• akçe.

• ri~ini

50

SKYLIFE EKIM

+

OCTOBER

1993

l

.

oA

q~-7-t

Sonbabat, ~,,

Safran sans1n1n aşkma düşen yakut damlalan ve kobalt k1rpmhlan ile dokunan tweedler. Nil yeşi/i ile coşan, grinin asa/eti, beyazm özgürlüğünü tadan ipek/er.

Yumuşak, vücudu saran, ipek/e yanşan yünlü/er. Özel dokunmuş kumaşlarla yarafilan s1cak, s1ms1cak bir sonbahar-kiş. Yeni bir çizgi, özgün _bir kolleksiyon.

Dinamik, neşeli başanh ve gizemli. Güvenli ve saygm ...

Women of Özkul farkeeli/erek yaşayan bir kadm.

ol

Ozkul

FABRIKA. Akçay Cad. No.291 Gaziemir -!ZMIR TEL. (232)2511000 (10 hat) FAX. (232)2514600 ALSANCAK Plevne Bulvan 12 1 B !ZMIR (Gazi ilkokulu Karşısı ) TEL. ( 232 ) 4225544 SUADIYE. Bağdat Cad. No.425/ A iSTANBUL TEL. (216) 3684872 • 3684811 ADANA. Fuzuli Cad. Galleria Kompleksi Kat.2 No.203 TEL. (322) 458 18 09 BURSA.Çekirge Cad. No.97 TEL.(224) 2365918

THE GAME CREATED fOr ARISTOCRATS İngiltere'de kralların

oyunu olarak gelişen golfü bugün dünyada en çok Japonlar oynuyor. Golfün Türkiye macerası ise iniş ve çıkışlada dolu. tık golf sahası 1895'te açılmasına karşın, Türkiye'de bu oyuna ilgi yok denecek kadar az.

)

The game that wasfirst played hy kings in Britain is now very popu/ar in ] apan. The story qj'golf in Turkey is full of ups and downs. hzterest in the game has heen negligible. although the.flrst cluh is established in 1895.

By

MEHMET SADlK Photos MANUEL ÇITAK

ra lların ca nı sıkılır mı?

o kings ever get bored? Well, they say that in the 14th century the king of Scottand was bored one day and asked his courtiers to invent a game for him to play. No ordinary game would do. This had to be one ıvhich ıvau/d take the king out into the countryside, be difficult (so that tesser morta/s ıvau/d not be ab/e to acquire the skill), and not over-tiring . Ajter pandering at length, the courtiers invented a game cal/ed golj, ıvhich remained the monopoly of the nobility for centuries.

From Scottand golf spread to Eng la nd araund 1608, and in the 18th and 19th centuries ıvas exported to the Continent and British colonies all araund the world. The British ıvere the first to intro-

Rivayet bu ya , 14.

yüzyılda İskoçya Kralı'nın canı sık ılmı ş ,

)

)

D

çevresindekilere bir oyun bu lma l a rını emretmiş. Öyle s ıra dan bir oyun değil bu.

Hem kralın doğayla başbaşa kalabileceği , hem zor (kolay kolay kimse oynayamasın), hem de kralı fazla yarmayacak bir oyun. Kralın adamları uzun uzun düşünmüş ve golf adında bir oyunun kurallarını belirlemişler. Oyunun kurallarını asiller belirlediği için golf yüzyıllarca asillerin oyunu olarak bilinmiş. İskaçiardan sonra, 1608'de İngilizler tarafından da oynanmaya başlayan golf, özellikle 18. ve 19. yüzyı llarda İngiliz sömürgec iliği ile birlikte Avrupa'dan , Asya'ya; Asya'dan Uzakdoğu'ya kadar geniş bir alana yayıldı. Golf, daha sonra yine İngilizler tarafından 1808'de Amerika'da oynanmaya başlandı.

1856'da Fransa'da kurulan ilk golf kulübü ile birlikte, golf, sıradan bir oyun olma öze lliğinden çıkıp bir yarış sporu haline geldi. 1860 yı­ lında "ustalar arası" golf turnuvalarının ilki Fransa'da düzenlendi.

Bugün golf, en fazla Japonlar tarafından oyna nıyor.

Peki ama oyu n İskaçiarın oyunu , Japonlar neden golfe bu kadar ilgi gösteriyor? Bu soruyu İstanbu l Golf Kulübü Tesisleri'nde golf oynayan Japonlara sorduğumuzda , aldığımız cevap hayli ilginçti: "Biz samuray soyundan geliyoruz. Samuraylık da asalettir, zorluğa karşı savaşmaktır. Bu oyunda hem asalet var, hem de zorluğa karşı sabrı gerektiriyor. Bu yüzyılda içimizdeki asalet duygusunu golf aynayarak yaşatıyoruz."

Golfün Türkiye macerası ise çıkış ve inişlerle dolu.

Tüm dünyada sevilen bir oyun o lm asına karşın , Türkiye'de bu oyuna ilgi yok denecek kadar az. tık olarak İstanbul'da 1895 yılında kurulan İstanbul Golf Kulübü 'nü , 1905 yılında İzmir Golf Kulübü , 1911 yılında Boğaziçi Golf Kulübü , 1949 yılında da

d uce go if to A merica in 1808, w hile the first French golj club ıvas established in 1856. Soan goif emerged as a competition sport, the first tournament betıveen the masters of the sport taking place in France in 1860.

Taday, hoıvever, more japanese than any other nation play golf. What is it that attracts them to this traditional Scottish game? When ıve asked japanese players at !stanbul Goif Club, their reply ıvas quite unexpected: "We are descended from the samurai, an aristocratic class oj ıvhom heroic jeats ıvere expected. Golf is an aristocratic game which requires endless patience in overcoming dif.ficult circumstances. In this century ıve keep alive the sense of nobility in us by playing golf. " The story qf goif in Turkey is full of ups and doıvns.

53

S K Y LIFE EKIM

+

OCT O BER

1993

Ankara Golf Kulübü izliyor. Geçen zaman i ç inde Istanbul Golf Kulü bü dı~ındaki diğer golf kulüpleri kapanıyor. Kapanma sebebi ise bu oyuna yeterli ilgi olmaması. Uz un süre , Istanbul Maslak'taki saha, Türkiye'nin tek golf saha olarak kalıyor. Harp Akademileri'ne ait olan bu salıayı Istanbul Golf Kulübü kiralanıı~. Kulübün 950 üyesi bu lunuyor. Bu üyelerin yarıdan fazlası ha~ta .Japon lar olmak üzere, Türkiye'de ya~ayan yabancılar.

Istanbul Golf Kulübü Müdürü Nihat Bolu 'nun verdiği bilgilere göre, kulübe üye olabilmek için gerekli olan ücret 34 milyon lira. Bu ücret sadece ku lübe üyelik bedeli . Ayrıca yıllık 3 milyon lira saha hakını ücreti ve 1.5 milyon lira da aidat ödemek gerekli. Kulüp. üyeleri dı~ında golf oynamak isteyenlere de açık. Bunun için günlük 1')0 hi n lira saha parası ödemek de gerekli. Eğer golf malzemeleriniz yoksa, kulüpten günlük 100 bin lira kar~ılığın­ da kiralayahiliyorsunuz. Kulüpte ayrıca bu oyunu öğrenmek isteyenler için, öğretmenler de bulunu yor. Bir saatlik ders ücreti ise 125 bin lira .

Golf Türkiye'de sadece 9">0 oyuncunun oynadığı bir oyun olmasına kar~ılık , Japonya'da 2.000,

lnterest in the game has heen negligih/e. a/though the .flrst c/uh was estahlished in Istanbul in 1895.

Tbis was followed hy /zm ir Go~/ Cluh in 1905.

Bo5,phoms Go(j'Ciuh i11 1911 a1zd Ankara Go~/ Cluh in 1949. Howe uer, all these suhsequeni~J' ciased dou •n apm1 from lstaııhul Go(j' Cluh due to taek of dema11d. lstanhul Go(l Ctub situated at Mas/ak on /and rented .fi'o m the War Academies has 950 memhers, over ha(/ qj' whom are Japanese and otherforeif!.ners resident in Istanbul.

Istanbul Go(/ Club Manap,er Nihat Bolu exptained that inifiat memhership costs 34 milliall lira, exclusiue qj' the anl/ual 3 million lira course maintenance charp,e plus 1. 5 million lira memhership fee .

Non-memhers are permit/ed to playfor a cbar..!!,e q/ 150,000 lira per day, and f!.O(j' cluhs cem he hired from the c! u b for 100,000 lira per dc~y. Go(/ coacbing is auailahle. at 725,000 lirafor a one-bour tesson.

Taday, Japan has 2 ,000 go(/ courses, France 300. and Suıeden 260. 7bere are an estimatedftfiı• million golfers in the u•orld. Gol/ co u rses baue hecome an attraction for holidayinp, go(j'ers. i11 view c~/ u>b icb the Ministry ofTourism in 7/irkey introduced incentives for inuestment in go~/ courses in May 1989. Li ce n ses were issued to ten p,olf co u rse projects, seven ci them in Anta~ya: one at Titreyen Gül near Side. one at Manavgat. four at Be/ek, and one

54

S KYLIFE EKIM

+

OCTOBER

1993

1

ı...

Duvar y1klld1.

Gorbacov gazeteci oldu.

Mr. President müzik yap1yor.

Avrupa'da s1n1rlar kalk1yor. )Çin hamburgere "evet" dedi. ilk "Dünya Otomobili" üretildi. /

/

Fransa'da 300, tsveç'te 260 golf sahası var ve dünyada yak l aşı k e lli milyon insan bu oyunu oynuyor.

Dünyada golf saha l a rının ülke turizmine katkıları gözönüne alınarak, 22 May ı s 1989 y ılınd a Turi zm Bakanlığı tarafından , golf sa ha l a rı ya pımı ve i şlet­ meciliği teşv ik edi ldi . lik o larak 7 tanesi Antalya'da o lmak üzere 10 golf sahas ı yap ım ön izni ya tırım cı­ lara verildi. Yatırım a l an l arı ve ön izin alan yatırım­ cılar ise şöy l e: Sicle TitreyengöL Eska; Manavgat Antalya: Silka r; Belek Anta lya: Alarko; Belek Anta lya: Necati Kormen; Belek Antalya: Ere Grubu; Bele k Antalya: Öza ltın Grubu ; Kemer İzmir: Asi l Naelir; Güzelçam Anta lya: Ço l akoğ l u Grubu; Kumburgaz İstanbul: Edin 1!olding; Silivri Istanbul : Klassis Otel.

Ancak As il Nadir'in ve Eska'nın ön izinl eri ipta l ed ildi. Diğer yat ırımcı l ardan ancak Alarko ve Silkar, golf sahas ı inşaatına başlayabilcli. Geçt i ğimiz aylarda İsta nbul'd a ki Klassis ve Kemer Golf kulüpleri faaliyete geçmeye h azırlanıyorlardı. Peki ama diğer ya tırıml ar neden gerçek l eşemecW Sorumuza Klassis Golf Kulüp Koordinatörü Bora Yenigün ş u yanıt ı veriyor: "Yat ırım c ılar bu tahsisi alırken golfte i şin ko lay o ldu ğu nu zannediyorlarclı. Bir golf sahasının tüm ma li yet i yerin a ltınd a. Bugünkü değerlerle standaıt 18 delikli bir golf sahası , arazi bedeli hariç, 2,5-3 milyon dolara ma loluyor. Bir golf sahas ı için ele en az 650 bin metrekare arazi gerekli. Diğer ya-

at Güzelçam . Tbe other three were to he situated at !zmir, Kumhurgaz (!stanbul) and Silivri (!stanbul).

However, two of these licenses have since been caneel! ed, th at issued to Asil Nadir and the Eska Holding, for go(( cou rses at İzmir and Titreyen Göl respectiuely. Ql the renıainder, only two courses, at Manaugat and Be/ek, have actual~y got underway.

Receııtly, the Klassis Go({ Club at Silivri and Kemer Go(( Cluh at Kemerhurgaz were due to opeıı . We asked Bora Yeııigüıı, coordinator of Klassis Golf Clu h, ıuhy most of the license ho/ders had failed to go ahead with the projects. "Investors thought that huilding a go({ course ıuas easy, " he said. "All the cost of a goif co u rse is in the ground.

E'xcluding the outlay for !and, which must he at least 650, 000 m2, the cost qf a standard 18-hole course is 2.5-3 million dolla rs.

The other investors had not reckoned on such a high cost when they appliedfor ticenses. " The Kemer Goif Cluh a t Kumhurgaz has not yel disclosed

56 S KYLIFE EKIM +

OCTOBER

199 3

ı

ı....

ı

"-

Ford, "Dünya Otomobili"ni Türkiye'ye sunuyor. /

./

Dünya hızlı bir değişim yaşıyor . Sınırlar kalkıyor, liderler

Mondeo'nun en küçük detayı bile,

eskiyor; değer yargıları, güç dengeleri, insanların beklentileri yerlerini

güzellik ve güç dengesi gözetilerek, her

yenilerine bırakıyor . Otomobil kavramı. .. Otomobilden beklenenler

şeyden

değişiyor.

düşünülerek tasarlandı.

Ve Ford bu beklentileri yepyeni bir otomobille karşı lıyor. Bir

Mondeo'nun çok önemli bir özelliği

"Dünya Otomobili"yle. Mondeo ile.

önce yolcunun tam güvenliği

de "Ford imzası" . Ve Ford'un,

Ç~lik

Güwnfik

Kaf~

bu imzayı taşıyan tüm Yetkili Satıcılannın ve

Bir ülke, bir bölge, hatta bir kıta için değil , tüm dünya için yaratıldı Mondeo. Performansıyla, güvenliğiyle ve konforuyla tüm

Servislerinin garanti ettiği "Müşteri Mutluluğu".

dünya insanlarının ortak beklentilerini karşılamak için ... Yeni Ford

"Dünya Otomobili"nin bu üstünlüklerini

Mondeo, gelişmiş teknolojisi, mühendisliği ve tasarımıyla otomobil

ve burada söz edemediğimiz SRS Hava Yastığ ı ,

sürüş

keyfine yepyeni bir boyut

kazandırıyor .

Ford'un dünya ile sunduğu

aynı

Ay.,lanabili•Hidrol;>o;,•

zamanda Türkiye'ye

Mondeo olağanüstü bir otomobil. Yeni

.,"'" "Çelik Güvenlik Kafesi, ABS Fren Sistemi, Mikran

Hava Filtresi, Klima, Ayarlanabilir Hidrolik Direksiyon ile Katalitik Konvertö r gibi sayısız üstünlüğünü görmeniz ve size

gövde yapısından 16 supaplı Zeta motoruna,

"Müşteri Mutluluğu" nu yaşatabilmemiz

emniyet kemerlerinden süspansiyonları na "Kadar

bir yanındaki Ford Yetkili Satıcıların d a her an hizmetinizdeyiz.

sL•s- H-.,-. -y.-...-g. -----' yepyeni. En önemli

özelliği ise, çok farklı bir

güvenlik anlayışının, Dinamik Güvenlik Tasarımı ' nın öncüsü olması .

Ayrıca,

için, Türkiye'nin dört

dilerseniz (2 12) 281 48 61 no'lu " Dünya Otomobili'yle

Tanışma Hattı"mızdan ayrıntılı

bilgi edinebilirsiniz .

OTOSAN PAZARLAMA A.Ş . Çayırbaıı

Ford'da hep daha

fazlasını bulacaksınız.

Sokak. l stınye , 80860 Istanbul

tırımcı l ar bunları

its membership fees, white the Klassis Golj C/u h is hesaplamadan i şe giriştiler ve somaking an initial memhership charge of ten thou nuçta bu yat ı rımlar gerçek l eşe medi." sand dol!ars. Klassis plan s to ad mit j 70 memhers, Kumburgaz'daki Kemer Golf Kulübü 'nün üyelik and wi/1 not cafer to non -memhers, a!though hotel şart l arı henüz belli d eğ il. Silivri'deki Klassis Golf guests wi/1 he ah/e to play on the course.

K u lübü ise sadece üyelik sistem iyle hizmet vereTwo million European cek. Ku lübe 370 üye a l ın ­ golfers Irau e l for th e ması p l an l anıyor. K l assis purpose ofp!ayi ng 011 Golf Ku lübü'nün üyelik bedeli ise 10 b in dolar. Ayrıca dtJ/erent co urses. and gelleral~v prefer countesisten Klassis Otel mü şte ri ­ tries with a mild e li leri d e yararlanacak. ma/e, which makes Avrupa'da her yıl iki milyon Turk ey a compet ilil'e insan d eğ iş ik sahalarda golf can tender in th e go !f oynayabi l mek için seyahat tourism business. This ed iyor. Golf oyuncuları gewas what th e Tourism nellikle ı lı man iklim li ü lkeleMinistry bad in ınind ri terci h ediyorlar. Golf oyuwhen it o.ff ered incen nu için gerekli iklime sahip ti ves to investors to ül ke lerden b iri de Türkiye.

- - - - - - \ : - - - . . ._________ s ha re in th e "goifing Turizm Bakan l ığı da 1989 yı lı nda golf sahalarını teşvik cake" in 1989.

Nihat Bolu of Istan ederken bu "pastadan" Türkiye'nin yararlanmasını bul Go(/ Club warns. howeuer, that very amaçlıyordu. Ancak İstanbul good organisation is Golf Ku lübü Müdürü Nihat needed to ensure that Bol u bu iş i n kolay olmadı­ this potential is ğını, Türkiye'n in çok iyi bir realised. organizasyonla bu pastaBora Yenigün qf Klassis dan payına dü şe ni alabi leGolj Club is ınore opticeğ i ni belirtiyor. Bora Yenigün ise "Golf Turizınislic. "Go(fers always enjoy playing on new mi"nden umutlLL "Golfcücourses, .. he exp!ains. "(/ ler hep d eğ i ş ik sahalarda we aliraci just 10% of oynamak istiyorlar. SadeEuro pea n golfers to ce Avrupa'daki golfcüTurkey, ilmea nsan average l er i n yüzde 10'unu 140,000 ouernigbt stc~vs per Türk iye'ye çe kebilsek , season , and eacb go~fer bu o rtalama 140 bin gespeııds an average qf 180 ce l eme demektir. Her dol!ars per day.·· go l fcü günde ortalama The arisloC/·ats u ı ho 180 dolar para harc ıyor. invented go!f in the 74th Golf sayesinde Türkiye'ye century u ıou ld he asion gelen turist kalit es i de isbed at th e !u cra li ue yükselecektirn industry which has 14. yüzyıldaki asiller iyi düşünmüşler: Golf ekonoevolved ara und it today.

Yel the game created for aristocrats is stili a m i k durumu üst düzeyd e game for the wealthy elite. Prices of go(fing equipo lan insan l a rı n oynayabileceği bir oyun. Golf malzemeleri de astronom ik clement are astronomic. In 1111·key where on~v imports are available, a go!fer must expect to pay araund 2000 dollars to kil himse(/out.

7ben !here is the cost of!earning this d(f/lw/1 game, not to mention the time :,pent. To hecome a good go!fer takes at !east three years qf practising three hours aday. 7be Scollisb king bad the time and the j){f/ien ce il seems.

•

ğe rl ercle .

Bugün Türkiye'de üretilmediği için ithal ed ilen bu malzemel erin fiyatları 2.000 doları buluyor. Ayrıca golf öğrenilmesi zor bir oyun. Iyi bir golf oyuncusu olabilmek için en az 3 yıl ve günde 3 saat ayırmak gerek li. Anlaşılan lskoç kralının zamanı bol , sabrı sonsuzdu...

• 58

S KYLIFE EKIM

+

OCTOBER

1 993

k

ı

Here is a practical guide to finding money in Turkey. )

Your own money of course!

l Panıukbanks

ATM 's

VIS~ ]

are eonncctcd to the international ATM n etworks of YISA 1 )

MasterCard 1 Plus 1 Cirrus 1 EuroCheque 1 Prestigc.

This is the most practical way to kccp in

touclı

wi th

your account back h ome .

You can withdraw in ~ t a nt _/

cash . 2-+ hour>. aday

•

... ,PWS ~

m

at over -+00 loca t ion~ in Turkey .

PAMUKBANK ~

Kurnka ı 'da ... /Jı• HILMI YAVUZ

l'botos MANUEL ÇITAK

60 S KYLIF E

EKIM +

OCTO BER

1993

/

yüzündeki o imgeyi an latırsınız.

Bakın, ben de öyle yapacağı m ; bende bir imge olarak görünen Kumkapı 'yı a nl atacağım ...

Benim ilkgençlik yıl l arım , Istanbu l'un Fatih'inde , Fatih Tramvay durağı ile Sa raçhanebaş ı a rasındaki, o geçmişi neredeyse Osmanlılık kadar esk i çınar ağaç l arı nın koyu ve belki ele biraz nefti' gölgeleri üzerinde yürümekle geçti. İki yanından tramvayların aktığı bir bulvar gibiydi Macar Kardeşler Caddesi ... Ve biz, bu koyu, nefti' gölgeler içinden seçilebilmek isteyen genç ayl aklard ık o yı ll arda ...

Genç aylaklar, diyorum , a nlatayı m . Bende ay l ak lık , her zaman amaçsız, kayıtsız, koşulsuz, işte öylece bir yerlere yürümektir. Aylak , yürür ve bakar; -imgeler deriemek için! Bir f1aneur! Ben ele öyleydim ilkgençlik yı ll arımda; sokakların , parkların, evlerin ve ağaç­ Bu büyülü imgeye l arın büyülü imgelerini bubaktığı mda, lup çıkarabilmek ıçın ay l aktım ve beni, hep Yegömleğini bir nikapı ya da Kumkapı ' ya albatros yürümeye, belki bilinçdışı, götüren, bu büyülü imgelekanadı olarak ri oralarda buluyor olmamduyumsadığımı dı. .. Aksaray 'dan Yenikadüjünüyorum. pı'ya ya da Çemberlitaş'tan, Muvakkıthane CaddeSait Faik orada si'nden Kumkapı ' ya (o yıl­ i}te, Kumkapı larda Sahil Yolu açılmamış­ tt henüz!) yürürken , birçok alanına atılmı} büyülü imge edindiğimi bir masa ve o, söylemeliyim. Bu büyülü önünde bir rakı imgelerin içinden biri, Sait Faik Kumkapı ' da imgesi kadehi, uçacakmı} alır beni, anı ların ülkesine, gibi duruyor... "hayalin mağlup olmadığı " o ülkeye götü rü r...

Neden Sait Faik? Sait Faik'i, yanılmıyorsam 1953 y ılıy­ dı , ilk kez Kumkapı'da gördüm de ondan! Kimlerle birlikteydi, yalnız değileli çünkü, bilemiyorum; bendeki o büyülü imgeele seçilmiyorlar ötekiler. Ama Sait Fa ik o rada i şte; -k ı sa kollu bir gömlek var üzerinde; beyaz, tuhaf, sanki uçuyormuş gibi oturuyor o masada. Bu büyülü imgeye baktığımda , gömleğini bir albatros kanadı olarak duyumsadığımı düşünüyorum.

Sait orada işte, Kumkapı alanına atılmış bir masa ve o, önünde bir rak ı kadehi, uçacakmış gibi duruyor ...

Bu büyülü imge, daha sonra, çok sonra , Tunç Yalınan'ın Sait Faik'in ölümünden sonra yazdığ ı bir anı yazısı ile örtüşür bende. Sanki bir metodiye çok sonra yazılmış bir şarkı sözü ; muzip, hafif bir şarkı sözü gibidir Tunç Yalınan'ın o yazısı. Tunç, ya nılmıyorsam Şak ir Eczac ıbaşı , Özcan Ergücler ve belki de Özer Esen'le birlikte, Sait'i Kumkapı'ya götürmüşlerdir; -o yıllarda bu ekip, Vatan gazetesinin Sanat Yaprağ ı ' nı çıkarmaktadır. Cümbür cemaat Kör Agop'a düşerler.

aha önce de bir yerlerde yazmış olmalıyım: İnsanlar, bir mekanı an latırken , as lında, biraz da kendilerini anlatırlar. O mekan, gizemli bir harçla belleğe dönüşüverir; gerçeklikte ki mekanı, anı lard a n ayırdede­ mez olursunuz. O mekan, belleğinizde , sizin için bir imgeden öte bir şey değildir artık! Ve siz, o mekanı anlatırken, e lbette, belleğinizin size dönük

D

61

S KYLIFE EKIM

+

OCTOBER

1993

62

SKYLIFE EKIM

+

OCTOBER

1993

)

.J

Kör Agop'un, adı üstünde, bir gözü yoktur. Tunç, bir ~eyi daha belirtir o yazısında: Kör Agop'un karısının da bir gözü görmemekteclir! Bu belki biraz ~aşırtıcıclır.

Ama Tunç, asıl ~a~tt1ıcı olanı sona saklar: Kör Agop'la karısının bir kedileri vardır ve kedinin ele bir gözü kördür!

O gün Kör Agop, kendi meyhanesincle konuklarını ağırlar. Şa­ kir'le Özcan ' ı ve elbette Tunç'u yakından tanıyordur ; -gelgelelim Sait Faik'in kim olduğunu bilmiyordur! O gün içkiler içilmi~, hesap ödenmi ş , tam çıkılınak üzereelir ki Agop, Tunç'a, o kadar saygıyla ağırlaclıkları çipi! gözlü sarı~ın adamın kim olduğunu sorar. ·'Sait Faik ", der Tunç Yalman , "büyük bir yazardır! '' Agop tela~lanınıştır ve Tunç'un yazclığına göre ~öyle demi ştir: " Sayıt Fayık cleye neden beni akort etmedin evladıın?"

P. G. inciciyan'ın , "eski adı 'küçük iskele' manasında olan Kondoskali idi " dediği Kumkapı (doğrusu , "Kondoskali " değil ; "Kontoskalion"clur!) , ve Bizans tarih ç ilerine inanmak gerekirse Kumkapı limanı isa 'dan sonra 8. yüzyılda in~a eclilmi~tir. Öyleyse R. janin'in Constantinople Byzantinede sorduğu soruyu yineliyelim : "Kontoskalion", yani "küçük iskele'' adı

nereden geliyor? Rivayet muhtelif: Tevatür o ki , 8.

Agallianos adında bir kule komutanı görevliymi~ Kumkapı ' cla. Agallianos'un bir de takına adı var: '' Kontoskelis", " kısa bacaklı " demek! Bu hacaksız Agallianos, 727'cle lmparator Leo'ya (Isaura 'lı) ayaklananlar arasında yer alınış ve İstanbul önünde bir eleniz sava~ında ölmü~ . janin'in belirttiğine göre, bu öykü doğru olmasa bile Kumkapı 'ya Konstoskelis'ten (kısa bacaklı) bozma Kontoskalion (küçük iskele) adının verilmesi bundan dolayı ... Deniz kıyısınclaki bir bölgeye " kısa bacaklı " elemenin bir anlamı yok elbet! janin, halkın sağduyusu " kısa bacaklı"yı (Kontoskelis) , "küçük iskele" (Kontoskalion) diye "tashih " eclivermiş , elemeye getiriyor ... Osmanlıların "Kumkapı" elemelerinin nedeni ise çok açık: Kumkapı rıhtı­ mının , lstanbul 'a kum döken gemilerin yanaştığı iskele olması ...

Kumkapı 'ya gemiler kum dökmeye gelirler de, içkiciler, Metin Eloğlu'nun bir şiirinele dediği gibi , içlerine " rakı dökmeye " gelmezler mi Kumkapı ' ya? Gelirler elbet! Benim ilkgençlik yıllarıında Kör Agop ba~ta, Minas ve Nihat, Kumkapı deyince ilk akla gelen meyhanelercli. Bizelen öncekilerden içlerine " rakı dökmeye" gelenler, örneğin Ahmed Rasim üstaclımız, "Kumkapı üstündeki Büyük ve Küçük Müsliın " e ya da "Karabı ç ak"a'' gidermi~. Doğallıkla parasız kalınca! Ahmet Rasim , "zengin bir arkada~ olunca Sirkeci'cleki Paris oteli altındaki Kafkas birahanesine veyahud Balık Pazarı ' ncla, Limon Iskelesindeki herhangi bir ıneyyüzyılda,

63

S K YLIFE EKIM

+

OCTOB E R

199 <

l

Bir zamanlar Kumkapı açıklarında, alamanayla balığa çıktıklarında, boraya yakalandıklarını anlatıyor Karavokiri; sonra "eskizamanın Kumkapı Selatin

başında

haneye gidilirdi " dediğine göre , Kumkapı'da fiyatların , o yıl­ larda "ehven" ya da her keseye uygun olması gerekir ...

Kumkapı ' nın, özellikle içkiseverler arasında , uzun yıllar Kör Agop 'la özcleşleştiril­ mesının ,

Kumkapı

64

SKYLIFE EKIM

hemşehrilerimizin çoğ u ,

hala Kumkapı 'da oturmaktaclır. llber Ortaylı 'yı dinleyelim: "Ermeni nüfus, büyük olasılıkla 1453'den sonra RumIara karşı bir denge ögesi olarak geniş ölçüele (Kumkapı ' ya) yerleştirilmiş ve Rum patriğinden sonra 1461 'ele Bursa Piskoposu Havagim , Ermeni Patriği olarak atanmıştı".

Eski Kumkapı ' nın sokaklarını bilenler bilir. İstan­ bul 'un en alımlı kargir evleri Kumkapı ' daydı. Kumkapı ' da Protestan Ermeni Okulu'nun sokağı "lstanbul 'claki bitişik nizam kargir konutların en güzellerini " barınclınyorclu! -elbette, bir vakitler! Şimeli belieğimele bir büyülü imge: Sait Faik, bu evlerden , bu güzelim kagir evierden birinelen ç ıkıyor sokağa, deniz kıyısına doğru yürüyor. Bembeyaz gömleğiyle uçacakmış gibi, sahilde, orcla, kahveele balık ç ı Karavokiri 'yi buluyor. Bir zamanlar Kumkapı açıklarında, alamanayla balığa çıktıklarında, boraya yakalandıklarını anlatıyor Karavokiri ; sonra '·eskizamanın Kumkapı Selatin meyhanesinde çekilmiş bir şarabın sabah mahmurluğuyla" susuyor. San muşam­ bas ı (rüzgarcla) dizini dövüyor.

Us ulca yaklaşıyorum Karavokiri'ye . Küp gibi sağır.

Sait'i gösteriyorum, " tanıyor musun'" diyorum . Ağzı­ ma bakıp söylediklerimi anlıyor , tıpkı Lüzumsuz Adam'daki o öyküele olduğu gibi .. . Sorguyla bakıyor.

"Sait Faik" diyorum , "büyük yazar!"

Kalın , kocaman bir sesle, "neden daha ewel akort etmeelin evlat? diyor.

•

deyince , akla hemen meyhanesinde Kör Agop'un gelmesinin bir nedeni var elçekilmij bir jarabın bet. .. Bir kere Kumkasabah mahmurluğuyla" pı, Osmanlı döneminde Istanbul'un Ermeni susuyor. hemşehrilerinin semti olmuştur -cloğallıkla Samatya ile birlikte' .. !Iber Ortaylı, Samatya'daki Surp Kevork Kilisesi 'nin başlangıçta Ermeni Patriklik makamı olduğunu belirtir, "ancak Ermeni nüfusun Marmara sahillerinin cloğusuna yayı­ lıp ka labalıklaşmasıyla , 1641 'ele patrikler ele Kumkapı 'ya geçti " eler. Böylece Kumkapı , 17. yüzyıldan baş­ layarak Ermenilerin yoğunlukla bulunduğu kıyı semtlerinelen biri olur. Muhsin Ertuğrul, Anılar1nda, Aya Irini kilisesinin önündeki geniş alanda "Sirkeci 'clen Yahudi , Kumkapı'dan Rum ve Ermeni arkadaşlarıyla" futbol oynadıkl arını yazıyor . Demek ki, 20. yüzyılın

da. Ermeni

+

OCTOBER

1993

TÜRK UYRUGUNU SEÇEN BİR DÜNYA RESSAMI

Prof K Rubolowski

By TAHA TOROS

Photos NAZlM T IMUROCLU

Duygulu kişiler yetiştiren Polanya'dan çıkmış olan Rubolowski mesleğine

Bonz in Poland, Ruholozoski isa man qj' ,..,·trong emotions with a passionute love of freedorn

tutkunluğu yanında, •, )

1.

hürriyetine de vurgun bir

~'#';.~. -: ...':-

•""

sanatkardır.

Ülkemizden çok, Batı Kasimir Ruhalawski ülkelerindeki çalışmais better known larıyla tanınan Kasimir abroad than in Rubolowski, kalbi reTurkey, although he sim sanatı için çarpan has taken Turkish idealist bir ressamdır. nationality and lived Türkiye 'den başka İtalhere for many years. ya 'da , İsviçre ' de, FranAn idealist who lived sa'da ve özellikle Nice'de, for his art, Ruhalawski Amerika 'da , Polonya 'da , İshas alsa worked in many kandinav ülkelerindeki çalışother countries: Jtaly, malarında, empresyonist akımıSwitzerland, France, the nın en güzel örneklerini vermiştir.

United States , Paland and Duygulu kişiler yetiştiren PolonScandinavia. His impressionisya 'dan çıkmış olan Rubolowski - Geçmiji hatı rlayır Küçüksu Çejmesi'nde e.ski zaman k~d ınları. tic paintings are among the çogu vatanda şları gibi- meslegine Hemorıes of the pası: Women at Kuçuksu founıaın. finest examples of this gen re. tutkun lugu yanında, hürriyetine de vurgun bir Born in Po/and, Ruhalawski is a man of strong sanatkardır. Maceraprest degildir. Ama macera yı anemotions with a passianale love ojjreedom, !ike so d ıran bir yaşam öyküsü vardır. Kasimir Rubolowsınany qf his Jellaw countrymen. Not an adventurer ki'nin delikanlılıgı sırasında, Ikinci Dünya Savaşı 1 by temperamenı, he was Jated to lead an eveniful Eylül 1939 günü patlak verdi. Polonya , batıdan Hitlife. When World War II broke out on 1 Septeınber ler'in , dogudan da Sovyetlerin işgali ile, o günlerin 1939, Kasimir Ruhalawski was a young man . haritasından siliniverdi.

Invaded by Hitler to the west and by the Soviet Fırçasına ve hürriyetine düşkün olan bu ressam, army to the east, Paland was quickly wiped o.ff the yurdunu terketti. Parası , pulu yoktu. Ancak yaşamımap. The young Rubolowski, dedicated equally to na yön veren , güçlü bir fırçası vardı. Hür yaşamak his painting and his freedom, escaped without a istiyordu. Çünkü sanat, yalnız bir ülkenin degil , her penny to his name. Yet art knowing no boundülkenin deger verecegi sihirli bir varlıktı. aries, his poweiful brush enabled him to build a Kasimir Rubolowski , bu duygularla, İkinci Dünya new life in foreign lands.

Savaşı ' nın başında yurdundan ayrıldı. Romanya' da , He worked first in Romania, then in Italy, taking İtalya 'da çalıştı. 1942'de Türkiye'ye sıgındı ve lstanrefuge in Istanbul in 1942. His shyness and com67

SKYLIFE EKIM

+

OCTOBER

1 993

/

bul'a yerleşti. Çekingen yaradılışı ve o sırada hi ç plete ignorance of Turkish when he set foot in the Türkçe bilmemesi bir problem yaratmadı. Ilk tanıdı­ countr_y proued no obstacle. He first made the ğı kişi, ünlü sanat tarihçimiz Celal Esat Arseven olacquaintance of the well known Turkish art histodu. Büyük sanat hamisi Arrian, Celal Esat Arseven, seven, ondaki renkli sanat who immediately recogalevini hemen sezdi. nised the brilliant flame of Bu genç r es samı , kendi talent in the young Polish çevresine , Kadıköy ' de Haartist. He found a studio sırcıbaşı sokağında bir eve for him on Hasırcıbaşı yeri eşti rd i. street in Kadıköy, and Rubolowski, lstanbul"da Ruhalawski set to work portreler yaparak, doğayı painting portraits and tuvale aktararak işe başladı. landscapes. His first porYaptığı ilk portreler, Filozof trait was of the philosopher Rıza Tevfik Bölükbaşı·ya Rıza Tevfik, followed by aitti. Ne yazık ki , ressamın Celal Esadın , Leman İstanbul ' da ilk defa yaptığı Hanım and her mother. bu değerli pottreler bugün Regrettably all these first ortalıkta yok. portraits are taday lost.

Rubolowski , daha sonra Soan Ruhalawski moved to Beyoğlu ' na taşındı. Burada, Beyoğlu, where he met kendi ülkelerinden kaçarak with two other refugee Türkiye 'ye sığınan , Nicola artists, Nicola Kalmikof Kalmikof (Naci Kalmıkoğ­ (Naci Kalmıkoğlu), andA. lu) , A. Safiyef (İbrahim Safi) Safiyef (/brahim Safi). 7be il e tanıştı. Bu ü ç mültec i three became good friends, ressam, zaman zaman bir getting together whenever araya geldiler. Ça lı ş tılar ve their work allowed.

Genç kız portresi: Zeynep Toros/ Portrait of a young girl: Zeynep Toros sohbet ettiler.

Rubolowski later opened a Kasimir Rubolowski'nin öğ­ private art school in reticilik gücü ağır bastı. BeAynalıçeşme, Beyoğlu , yoğlu'nda

1

Aynalıçeşme

where he gave practical

semtinde özel bir resim and theoretical lessons to okulu açtı. both Turkish and foreign Burada he m nazari , hem students of all ages. uygulamalı dersler verdi.

During Celal Bayar's term Yerli ve yabancı, entellektüin office as president in the el öğrencileri vardı.

1950s, the Greek king and Celal Bayar ' ın Cumhurbaş­ queen paid a state visit to kanlığı döneminde Yunan Turkey, where they were Kralı ile Kraliçesi ülkemizi delighted with the ziyaret ettiler. Gezdikleri Byzantine churches of Ayasofya ile Kariye'ye hayHaghia Sophia and the ran kaldılar. Açılan bir konChora. Paintings of kurda K as inıir Rubolows mosaics from both buildki ' nin , her iki müzeden , ings by Kasimir yaptığı mozaikl er ödül kaRubolowski, who won the zandı. Bunlar Yunan Krapainting competition held lı'na armağan e dildi. Kral , at the time, were presented bu mozaikler için ressamı as gifts to the Greek king, kutladı ve bir çek gönderewho congratulated him on Genç kadın porıresi: Heybel Hanım. rek ödüllendirdi. his work and sent a Portrait of a young woman: Heybel Hanım Bu arada Rubolowski , Amecheque in token of his rika'ya davet edildi. Orada kaldığı yıllarda tanınmış admiration. kişilerin portre lerini yaptı. Bunların çoğ unluğunu Meanwhile Ruhalawski was invited to the United ünlü senatörler oluşturuyordu. Kendisine Anıerikan States. where he paiııted the portraits qf many sen69

S KYLIFE EKIM

+

OCTOBER

1993

uyruğuna geçmesi için yapı l an teklitleri kabul etmeyen Kasimi r, kazandığı Türk uyruğundan ayrılmak istemed i. Rubo lowski'nin fırçasına -sa nattan çok makinanın geli~tiği- Amerika. bir bakıma dar geleli.

Fransa'ya dönen ressam, ice·e yerle~ti.

Burada da açt ı ğı özel resim okulunu 7 yıl yönetti. Çok say ı da ressam yeti~tircli ve tablo yaptı.

Zaman zaman Türkiye'ye gelen Rubolowski, uzun yıllar İsviçre ' de ya~aclı. Tabloianna a~ina olan Cenevre 'deki galeriler ressamın tüm Avrupa'da tanın­ masını sağladı. Polan-

ators a11d other famous figu res. Allhoup,b Ruhalawski stayed in America for several years. be turned down qffers qj' American cilizensbip. 1101 wisbing to give up his Yitrkish 1/aliona/i~y. Whe11 he tired of America. Ruhalawski moued to Nice, where again he opened a private ar/ school. Over the next seven years he lrained many artis/s as well as painting prol(f/ca/(y.

From France be moued lo Switzerland. where the galleries qj' Geneva made his u •ork known all over Europe. His aslaunding ya ' nın kurtu l u~unclan work was e.xhihited in sonra Prof. RubolowsSca ndinauia. ki , anavatanı olan PoRuhalawski visi/ed lonya'ya gitti. Uzun Turkey from li me to yıllar sonra aile çevretime during those years sini ziyaret etti; bu ziahroad, and fallawing yaretlerini her yıl tekthe liberalian qj'Poland rarlaclı. Orada da rebe ret u rned to h is sim çalı~malarını sürnalive /and to see his dürdü ve Türkiye ' ye fami(y for the first time döndü. since 1939. From !hen Rubolowsk i, İskandi­ on be visi/ed Po /and nav ülkelerinde ele annuai(JI and painted eserlerini sergileyerek the re. sihirli fırçasının gücüFinal(v he returneel to nü tanıttı.

Turkey, where during Rubolowski'nin Istanthe ear(ı1 years be bad Balıklar 1 Fısh bul 'daki ilk yılları bazı made the acquainünlü ressamlarımızia tance q/severa/famous da tanışmasına vesile Turkish artists. He and o ldu . Hikmet Onar'la Hikmet Ona/ ojien zaman zaman doğaya went info the countr_vçıkarak birlikte resim side to pailll top,ether. çalı~maları yaptılar.

Rubolowski bad he/d Rubolowski Türkihis first e.xhibition i11 ye'de ilk sergisini 19')4 Turkey in 7954 , and yı lı nda açtı.

38 years la/er his work Bundan 38 yıl sonra, was agaiıı on show in hayranlık uyandıran istanbul. His paintinp,s tablolarını sergiledi. of gypsies and landOnun çingene resimlescapes, par/icularly ri , doğadan ve özellikthose of Polonezköy le Polenezküy ' den and those set againsl a yansıttığı tablolar ve background of İstan Istanbul 'un çe~itli cami bu/ 's mosques and ve minarelerini fon other buildings are o larak ku ll andığı re Eski Polonezköy'den 1 Old Polonezköy taday of great value. sim ler bugün büyük Sad(y most q/ them are eleğer ta~ıyor. e var ki bunların çoğu yurtdışında in foreign collections in many countries araund bulunuyor. Bir kısmı da Istanbul'da sanatseverlerin the world. just a few adorning the houses qj' İs/ansalonlarını süslüyor. Renklere çekicilik veren hu hühul's art collectors. n erli fırça -ya lnızca bir seans ta ve 3 saat içinde- büyük Workilll< in rich glowing co/o u rs, Ruho!Olllski comboyutta portreler yapabilmektedir. Bu büyük usta fırpletes his large porirai/s in just a single three-hour ça, izleyenler üzerinde hayranlık uyandıran bir zirveye session. His astoundi11g pa intillp,s c apt i va te all ula~mı:ıtır.

• who see tbem.

• 70

SKYLIFE EKIM

+

OCTOBER

1993

(

: 'ŞANS"I TANIMLAYABİLECEGİNİZ KAVRAMLAR DEGİŞEBİLİR ...

AMA YAKALAYABİLECEGİNİZ

ADRES

~

AsLA!

Y?aJUw swissöteiC ·,

;:

Mill!!

!ÔlGE114!SitCııiKIIRI

l!LUI21!1006:l!"'i »>W.A

'U<'""..... lESISAT MAilEMESI TICARETA ·ş • f,,, tııı·ı ~ıı

ro.

moııııııtııt

FıOsl4i<liO' ıı

!W w!lll33919lilllııt lefl711l253l5/l6

folı!liJ583333

r..:ı.ınıııas9

-

w!3613391 )/ · :uoı89

fcb(l6}J40189

IUiSI.

ANW.YA

ıı!I*GAIHWI

ı.t!2412lll6l

Tıl·(l l) llll l l

IST»a... loQolıt<as to, 485 -G1111cloC.od No 1/A

folıi24)2024ll

121115 fcb.(31)4l711l

!Jollrl!

2019n

wıııwıııo

KAfAIIlOOf wı~.wosoı

1

ı

sveç halkının çok sevdiği, ülkenin çeşitli yörelerinin inançlarıyla söylencelerini toplamış ve bunları zengin bir dille işlem iş olan kadın yazar Selma Lagerlöf (1858-1940), Stockholm kenti için "sularda yüzen şehir" demekteydi.

Gerçekten Baltık Denizi'nden, Finlandiya Adaları arasından, zaman zaman darlaşan, bazen, geniş le­ yen sulardan geçerek Stockholm'a yakl aştığınızda, bu 'sivri kuleler kenti' suların üzerinde yüzüyermuş gibi görünür. Mevsim yazsa, ötede kırmı zıl aşan, ama batmayan güneşi görürsünü z. Bu kızıl , erguvan rengi arka-planın önünde, kentin, bakır küfü, yeşil çatıl arıyl a koyulaşan gö lgesi kıpırtılı su lara vurur.

Stockholm bütün yapılarıyl a, yüzen, büyük bir sal gibidir.

Kent, İskandinavya yarımadasının doğu yüzünde, adalar, körfezler, göller arasında kurulmuştur. Saklı bir kent gibidir. Kentin içinde de bulunan körfezler, kanallarla, kentin batısından başlayarak uzanan büyük göl Malaren'e birleşir. Üzerinde birçok ada bulunan Malaren gölü kanallada birçok büyük göle ulaşarak Danimarka ' nın kuzeyine kadar geçit verir. Bu kanallar Göta Kanal adını alır. Danimarka 'nın kuzeyinde , denizden girerek, bu kanal ve göller aracılığıy l a, Malaren'e, oradan da Stockholm'a kanal gemileriyle yolculuk mümkündür. Bu, turistleri çeken eşşiz bir yolculuktur.

Stockholm'un doğusunda yeralan deniz parçası ise Saksjön (Tuz Denizi) adını alır. Saltsjön Baltık Denizi'ne açılır. Stockholm'la Finlandiya sahilleri arasında irili ufaklı 64 bin ada var. Üçüncü jeolojik dönemde buzlar çekilirken, burada, kayalık ve arazi bırakmışlar.

Stockholm 1252'de kent bayrağını a ldı. O dönemden başlayarak, merkezi Lübeck olan ve bir Ortaçağ o rtak pazarı denilebilecek Hansa 'deniz ticaret birliği ' içinde yera lmış tı.

Kentin en eski yerleşim yeri olan ortadaki ada Gamla Stan'da (Eski Şehir) Hansa ticaret binalarından bazı l arı bu lunu r. Gamla Stan birçok küçük adanın birleştirilmesiyle olu ş­ muş irice bir adadır. Şimdi 16.-17. yy.'dan kalma yap ıl arı, Kraliyet Kışlık Sarayı'nı, Alman kökenli protestan Büyük Kilise 'yi (Storkyrkan), birçok resmi daireyi , en eski geleneksel l okantaları barındıran , eski , ki.içük , nostaljik, .aristo krat ge l eneği yaşatan otelierin (Lady Harnilton Hotel, Lord Nelson Hotel) de bulunduğu bir yerdir.

Ada başta n sona restore edilmiştir. Yazarlar, ünlü politikacılar, sanatçılar, 17. yy. tiyatro dekorunu andıran, bazen iki insanın yanyana yürüyemiyeceği kadar da rl aşan, sokak l arıyla üstü kapalı geçitlerle de bezeli bu adada oturmayı tercih ederler.

he swedish writer Selma Lagerlöf (18581940), beloved by the Swedish people for her fascinating books based on the fables and legends of her home/and, deseribed Stockholm as "a city floating on water".

When you approach Stockholm by sea through the Baltic, after negotiating the sametimes broad, sornetimes narrow channels between the Finnish islands,

T

this "city of spires" does indeed appear to be floating on water !ike a raft. If you arrive in summer, you will see the midnight sun turning red as it approaches the horizon but never setting. Against this livid scarlet and pink background, the green oxidised copper roo.fs of Stockholm 's buildings throw their shadows on the restless sea.

The city is set on the eastern shore of the Scandinavian peninsula amid.st a maze of islands, 76

SKYLIFE EKIM

+

OCTOBER

1993

yera lan birçok eski l okantanın da a rasıra ugradıgı, Canelin'de Fra nsız mutfagı da bulunur. Ünlü cazcıl arın ugradığı Stampen kulübü de buradadır. Gamla Stan'ın dogudaki körfeziere bakan yüzünde eski denizcilik kültürü ve Hollandalı, Alman lokanta kültürü yaşa­ maktadır. Örnegin denize bakan art-deco, art-nouveau Zum Franziskaner lokantasının ca ml arı, tahta Badrum

katında ,

bays and lakes. The bays and channels within the city join to the west with the large Lake Ma/aren, dotted with islands. From Ma/aren , canals linking innumerable lakes form a continuous waterway, southwards as far as the sound dividing Helsingborg and Denmark's large easternmost isiand of Zealand.

This intand vayage by ship from Stockholm is an unforgettable experience for visitors to the country.

The area of sea east of Stockholm is known as Saltsjön (Salt Sea) and opens onto the Baltic.

Between Stockholm and Pintand is an archipelago of 64.000 islands of all shapes and sizes. Towards the end of the Ice Age in the Tertiary Period, the retreating glaciers left their debris of rock araund Stockholm .

Stockholm received the flag which marked its statusasa city in 1252, and thereafter became a member of the Hanseatic League, a mediaeval comman market based at Lubeck. The oldest quarter of the city is on the isiand of Gamla Stan (Old City), where some of the commercial Hanseatic buildings are stil! to be seen. Gamla Stan itself is actually a cluster of smail islands, on which stand numerous 16th and 17th century buildings, the Royal Winter Palace, the Lutheran Storkyrkan (Great Church), many goverment of/kes, the oldest traditional restaurants, and the smail oldfashioned hotels (Lady Harnilton Hotel, Lord Netson Hotel) with their nostalgic and aristocratic atmosphere. The isiand has been completely restored, and it is here that writers, artists and famous politicians choose to live. 7be streets are sametimes so narrow that two people cannot walk side by side, and are spanned by covered bridges, so picturesque that they seem /ike scenery for a 17th century play.

Arts and.craftsjlourish in Gamla Stan, and in the narrow alleys are many restaurants, always memorably atmospheric, bars and jazz clubs.

One of the most famous of these old restaurants located in a ce/lar, is the Cattelin, where the king sametimes comes to enjoy a meal of French cuisine. The Stampen club, visited by famous jazz musicians, is also here. The east side of Gamla Stan preserves its traditional seafaring culture, and there are numerous restaurants reflecting Dutch and German cultu re. For example, the lovely windows and woodwork of the Zum Franziskaner restaurant on the seafront combinesArt Deco and Art Nouueau styles.

The smail Riddarholmen (Knights !stand), linked to Gamla Stan by bridges, is home to the large church where the monarchs of Sweden are buried. One of the tombs belongs to Charles XII, who spent 12 years in exile in the Ottoman Empire. On the southern

arasında, Kral ' ın

1

)

a ksarnı örnegi az bulunan güzelliktedir.

Gamla Stan'a köprülerle birleşik olan, küçük Riddarholmen (Şövalyeler Adası) ' ndaki büyük kilisenin içindeyse , araları n da Osmanlı İmparatorlu­ gu'nda sürgünde kalmış olan XII. Karl da olmak üzere, İsveç krallarının mezarları vardır. Bu küçük adanın güney kıyısında, ev l enıne l eriyle ve para harcamasıy l a ünlü Amerikan milyarderi Barbara Hutton 'un beyaz gemisi bağlıdır. Gemi otel olarak kul-

77

SKYLIFE EKIM

+

OCTOBER

1993

l anılmakta . Buradan kar~ı kıyıda bulunan , Stockholm'un simgesi sayılan Belediye Sarayı (Stadshuset) çok iyi görünmektedir. Bu yapı, benzersiz bir kuzey mimarisidir.

Stockho lm geliş i rken, Gamla Stan'dan ba~layarak güneye ve kuzeye doğru yayıldı. Güney Mahallesi (Söderma lm) işçilerin yerle~me yeri oldu . Kuzeydeki kıyıda da , alı~veri~ merkezi llötorget ge l i~ti.

20. yy. ba~ında zenginle~en burjuvazi ise doğuya doğru uzanan kıyıda büyük binalar inşa ederek Strandvagen'i ol u~turdu. Bu yolun uzantısında bir köprüyle başka bir adaya -Djurgarden- geçilmekted ir. Hayvanat bahçesi, lunapark (Gröna Lund), Kuzey Müzesi (lsveç tarihi ve yaşam biçimleriyle ilgili N ord is ka ın useer ve başka kü ltüre l yapı l ar bu adanın üzerindedir.

Körfezler, kanallar, göller, adalar, yanınadalar ve parklar kenti Stockholm, b ugün Gamla Stan çevresinde dört bölümden oluş­ maktadır: Güney Maha ll esi de (Söderma lm) çok büyük bir adadır; Stranclvagen 'in arkasında uzanan yarımadalar doğu maha llesi (Östermalın) , Kuzey Maha llesi olu~maktadır.

(Norrmalm) ve batıdaki maha lle K u ngsholmen (Kra l Adası) . Bu mahal leler Orta Çağ gümrük (tull) kapı l arında biter: Skanstull, I-Iornstull , Norrtull ... gibi . Eski gümrük k apılarından ötesine inşaat izni yoktur.

Kente hız lı ulaşım araçlan (metro ve banliyö treni) ile bağlı , 21 . yy. gereksinmelerine göre yapılmı~ uydu maha ll eler kurulmuştur . kentin büyümesini karş ıl amak üzere .

Stockholm havaa l anı Arlanda , kente 67 kın. uzakl ıkta kuzey-batıdadır. Son yıllarda bu yöre, inşa edilen büyükçe otellerle, çar~ılarla, küçük bir havaala nı kenti haline getirilmektedir.

Merkez Tren Istasyonu (Central-Station) kentin merkezine açı l ır. T-Centralen (Metro Merkezi) denilen, dahi h eykc l traş Sergel (1740-1814)in adını ta~ı -

shore of this isiand is moored the white ship which once helonged to the famous American billionaire, Barbara 1-futton, notorious for her multiple marriages and e:xtravagance. Taday the ship has been converted iııto a hotel. From here is a.fine view of the Stadshuset, Stockholm 's co u nci/ house. General~y regarded as the symhol of the city, this hu ilding is an ineomparab/e e:xample of Scandinavian arehilectu re.

When Stockholm outgr·ew Gamla Stan , it spread southwards and northwards. 7be Södermalm (South District) became home to the working classes, and the shoppping district of 1-fötorget grew up 011 the

t

Körfezler, kanallar, göller, adalar, ve parklar kenti Stockholm, dört bölümden Stockholm, a city of bays, canals, lakes, islands, peninsulas and parks, consists today of four areas. northern shore.

As the bourgeoisie became more prosperous at the turn qf the century, they built grand homesfor themselves alonp, the east coast, forming the Strandvageıı.

At the en d q{ this coast road a bridge leads to anather is/and, Djıtrgarden. where there is a zoo, the Gröna Lund.fimfair, the Nardie Museum ofSwedish history a11d social l({e, and other cu/tura/ inslitu-

1

tioııs .

Stockholm, a city q{ bays, ca/la/s, /akes, islands, peninsulas a11d parks, consists taday offour areas.

Apanfrom Gamla Stan. these are the large isiand of Södermalm (South District) , Norrmalm (North 78

S KYLI FE

EKIM

+

OCTOBER

c

1 993

yan alan ile çevresi, eskiden 1912 Berlin'ini andıran, küçük bir Orta Avrupa kenti görünüşündeyken, 1950'ler modernizminin kurbanı olmuş, bilinçsizce çirkinleştirilmiştir.

Bütün lsveç kentlerinde olduğu gibi , haç biçiminde birbirini kesen iki önemli cadde: Kungsgatan (Kral Caddesi) ile Drottninggatan (Kra liçe Caddesi) bu alışveriş merkezindedir. Sergel Alanı ' na, kıyısında en büyük mağazaların bulunduğu (kuzeyin en büyük mağazası: NK- ordiska Kompaniet) Hamngatan (Liman Caddesi) hirleşir. Bu modern cadde, kentin en can lı yerine iner: Norrma lmstorg (Kuzey Maha ll esi A l anı) ve hemen onun ardındaki cadele

Birger .Jarlsgatan ve Stureplan. Art-nouveau Dram Tiyatrosu buradad ır. Önündeki körfezden, karşıya, Djurgarden adasına körfez gemileri işler. Kıyıya ulaşan parkın (Kungstradgarden) sonunda varılan körfezele eski belle epoque yap ı Grand Hote l yeralır. Bu otelin biraz Hersindeki klasik binada, en önemli müze Ulusal Müze (Nationa lmuseum) vardır. Ulusal Müze'de Rus ikonlarından 19.yy. ikinci yarısı lsveç portre ressamiarına kadar çok zengin koleksiyonları izlemek mümkündür.

Körfez kıyısındaki bu yol, uzun bir köprüyle Skeppsholmen adlı bir başka adaya ulaşır. Bu adada , gene küçük bir ülkeye göre çok zengin sayılma-

District), and to the west Kungsholmen (King 's !stand). All of these districts end at the old medieval toll gates of Skanstull, Hornstull, Norrtull and so on.

Beyand these gates, building development is not permitted.

Modern sateliile towns linked to the city by subway and suburban train networks provide the space Stockholm requires for expansion.

Stockholm 's airport, Ar/anda, is 67 km to the northwest, and large hotels and shopping centres have grown up araund it, until it is a smail town in its own right. The Cen tral Station is, as its name implies, right in downtown Stockholm. 7be area oj TCentra len araund the square named Stockholm'da biraz kalma ajter th e brilliant olanağı olan ziyaretçi, scu lptor Sergel (1740-1814) once buradan kalkan gemilerle had the character Petersburg'a, Helsinki'ye, oj a smail Central Baltık ülkelerine, European town reminiscent oj Gdansk'a kolaylıkla Berlin, but in the gidebilir.

1950s it Jel! victim to modernism and has been completely spoilt.

As in all Swedish cities, two main streets, Kungsgatan (King Street) and Drollninggatan (Queen Street), form th e pivot of this central shopping district. Off Sergel Square runs Hamngatan (Haven Street) where you find all the large shops (such as Scandinavia 's largest department store NK: (Nordiska Kompaniet).

7bis modern street leads directly info the liveliest part of the town, Norrmalmstorg (North District Square), where the Art Nouveau Dram 7beatre is situated.just pası Stureplan can be seen the statue made by the jamous Turkish sculptor, !than Koman and th e arebiteel Çetin, based on a figure by Leonarda da Vinci. 7be Tekniska Högskolan (Technical College) is in the square nearby. From the waterfront you can catch a boat across the gu lf to the isiand of Djurgarden. Beyand Kungstradgarden park which sıretehes down to the waterfront here is a bay on which stands the belle epoque Grand Hotel.

80

SK V LIFE EKIM

+

OCTOBER

1 99 3

,

)

1

ı' sı

gereken Modern Sanatlar Müzesi 'ni (Moderna Museet), Fotoğraf Müzesi' ni, lsveç Mimarf Müzesi' ni, Güzel Sanatlar Yüksek Okulu'nu üzerinde

Nearby is the city's most important museum, the Nationalmuseum, whose classical building houses marvellous collections of everything from Russian icons to 19th century portraits.

The road along the gulf crosses a bridge to the isiand of Skeppsholmen, home to the impressive Modern Art Museum (Moderna Museet), the Photographic Museum, the Swedish Architectural Museum, and the School qf Fine Arts.

Visitors to the city should not miss the chance to board a boat in front of the Grand Hotel and make the one and a half hour joumey to the isiand of Waxhal m . Here are the old fortifications which protected the city from atta ck from the Baltic.

Anather "must" for visitors is to visit the royal summer palace at Drottningholm to the west. Neither should they miss a night at the old opera house -this requires advance planning as tickets are notoriously hard to come by. Boats to Drottningholm leave from the quay next to the Stadshuset.

For those with more time Stockholm is conveniently placed for visiting St. Peterburg, Helsinki, the Baltic countries and Gdansk by sea.

The lights and colours of Stockholm are a marvet unequalled anywhere else in the world. In ]u ne the sun is transformed into the purplish pink of judas tree blossom, and night is but a brief twilight. But early May and Iate September are the time to see Stockholm 's light displays at their most spectacular.•

taşır.

Ziyaretçi Grand Hotel'in önündeki körfez gemilerine bin erek, doğuda, bir buçuk saat ötedeki Waxlıolm adasını mutlaka ziyaret etmelidir. Orada, Baltık'a karşı kenti koruyan eski kaleleri de görecektir.

Bir ziyaretçinin yerine getirmesi gereken bir zorunluluk da, batıda, bir körfez kıyısında (Druttningholm) bu lunan kralın yazlık sarayını ve çevresini gezmek ve oradaki eski opera-tiyatro salonunda, opera izlemek için -güç de olsa- bir yer bulabilmektir. Drottningholm'a giden gemiler Belediye Sarayı'nın (Stadshuset) yanından kalkar.

Stockholm'da biraz kalma olanağı olan ziyaretçi, buradan kalkan gemilerle Petersburg'a, Helsinki'ye, Baltık ülkelerine, Gdansk'a kolaylıkla gidebilir.

Bu kentte en önemli olan şey ışıklar ve renklerdir.

Bunlar başka yerlerdeki ışıklara, renklere benzemezler. Güneş aydınlığı erguvan rengine dönüşür.

Haziran ayında, gece, hemen hemen hiç olmaz.

Stockholm'un renk ve ışık mevsimleri Mayıs başı ile Eylül sonu arasındadır. Ünlü Türk heykeltraş llhan Koman'ın, arkadaşı mimar Çetin'le birlikte, Leonarda da Vinci'nin bir figüründen hareketle yaptığı heykel ise Stureplan'ın biraz ötesinde, Teknik Yüksek Okulu'nun (Tekniska Högskolan) yakınındaki alanda durmaktadır.

•

REHBER 1 GUIDE Açıklama:

Pronunciation:

Türk alfabesine yabancı , İsveçce'de çok kullanılan iki harf şu nl ardır: a (o) okunur; a (e) okunur. Türkçedeki (ö) harfi ve sesi, aynen İsveç dilinde de vardır.

The letter a is pronounced like the o in "row"; the letter ii like the e in "better''; and the letter ö /ike the u in "burr".

THY:

THY:

Her hafta Pazartesi ve Perşembe günleri Saat 9.45'te uçuyor.

Seçkin Lokantalar: Cattalin's Restauranger (Storkyrkobrinken 9. Tel: 20 18 18) Garnla Stan.

K . B Bar Restaurant (Smalandsgaten 7. Tel: 679 60 32) Norrmalmstorg yakınında.

Fem Sma Hus (Nygrand 10. Tel: 10 04 82) Garnla Stan Stadshuskallaren (Belediye Sarayı'nın badrum katı.

Tel: 650 54 54).

Sture Kompaniet (Sturegallerian 30. Tel: 611 78 00) Stureplan'da.

Büyük Gece Kulüpleri: Börsen (Jakopsgaten 6. Tel: 787 85 00).

Bern's (Barzelii Pak 9. Tel: 614 05 00).

Caz Kulüpleri: Fasching (Kungsgaten 63, tel: 21 62 67).

Stampen (St. Nygatan 5, tel: 20 57 93).

Embassy Clu b (Sturegatan 10, tel: 661 60 07).

From Istanbul on Mondays and Thursdays at 9 .45 Top Restaurants:

Cattain 's Resıauranger (Storkyrkobrinken 9. Tel: 20 18 18) Gamla Staıı.

K. B. Bar Restaurant (Smalandsgaten 7. Tel: 679 60 32) near Norrmalmstorg.

Fem s1na Hus (Nygrand 10. Tel: 10 04 82) Gamla Stan.

Stadshuskiillaren (Ce/lar of the Sıadshus.

Tel: 650 54 54).

Sture Kompaniet (Sturegallerian 30. Tel: 611 78 00) at Stureplan.

Nightclubs:

Börsen Oakopsgaten 6. Tel: 787 85 00).

Bem's (Barzelii Park 9. Tel: 614 05 00).

JazzClubs:

Fasching (Kungsgaten 63. Tel: 21 62 67).

Stampen (St. Nygataıı 5. Tel: 20 57 93).

Embassy Club (Sturegatan 10. Tel: 661 60 07).

82

SKYLIFE EKIM

+

OCTOBER

1993

lll Get To Call The Shots."

Act just like a real director, calling shots from a distance, with the new VM-EX30P. lt combines active shooting, instant playback and easy editing in a single unit. When attached to the camcorder, the remote control monitor becomes the viewfinder, making shooting easy even for beginners . To put yourself in the picture, detach the monitor and use it to frame yourself from up to 2 .5 meters away. Never before

has a remote unit offered such versatility. lnstantly play back recordings on the monitor, which has a built-in speaker for sound. And use the monitor for hassle-free editing. Sanyo's "Program Edit" makes it easier than ever.

The VM-EX30P Fuzzy Logic Bmm Camcorder with LCD color monitor remote control. Even if you' re a beginner, it puts you in the director' s chair, calling the shots like never before.

VM-EX30P[3 SAN YO

E l e c覺 r覺 c , Jap ;覺 n

TS ISO 9002 BELGELİ İLK TÜRK GWA ÜRETİCİSİ Yıllarca Türkiye'ye sağlıklı ve kaJiteli ürünler sunduk.

Pınar sağlığıyla, Pınar lezzeti ile, Pınar'a güvenerek büyüdü.

Bir nesil

Şimdi duvarımızı

Avrupa

Türk

Standartları'nda

gıda

bir belge süslüyor; Kalite Güvence Belgesi TS ISO 9002 ...

TS ISO 9002, sadece ürünlerinin, "kalite güvencesine" sahip olduğunu kanıtlayan kuruluşlara veriliyor.

sektöründe TS ISO 9002 belgesi alan ilk Türkiye'ye,

kuruluş Pınar

Süt.

Pınar

Pınar

ürünlerinin kalitesine yıllardır güvenenlere, tezzetini bilenlere teşekkür borçluyuz.

~

..

PlftAR lUT ''sağlığı n ız

için"

·~

HAC VE THY 1

ac

Islam'ın beş

MEHMET NURI YILMAZ temel birid ir.

Hem mali hem de bedeni birçok zorluga katianınayı gerektiren bir ibadettir. Maddi imkanları ve sagl ık durumu müsait olan her Müslüman ' ın ömründe bir defa hac yapması dini bir görevdir. Hac, diger ibadetlerden çok farklı bir ibadettir. Mekke'deki Kabe ile Arafat ve Mina'da, belli günlerde ifa edilmesi zorunlulugu diger ibadetlerden farklarından sadece birisidir.

Haccın bir çok amel ve rukundan oluşması, ibadetin yapıldıgı ülkenin tabiat şartl arı, havaların aşırı s ıcaklıgı, milyonlarca insanın aynı ibadeti aynı anda ve aynı yerde yapma zorunlulugu hac ibadetinin zorlugunu göstermektedir.

Hz. Peygamberin (S.A.V) sadece hac ve unueye başlarken "Allah'dan kolaylık dilemesi" de bu ibadetin zorluguna ve özelligine dikkat çekmektedir.

Bugün sayıları 2 milyara yaklaşan, dünyanın çeşitli yerlerine dagılmış, ırkları, renkleri, gelenek ve görenekleri, kültürleri farklı olan Müslümanlar, hac mevsimi olan kurban bayramında Mekke'de toplanmakta, medfLm bulunan peygamberimiz Hz. Muhammed'in (S.A.V) kabrini ziyaret etmektedirler.

Kabe, Islam'dan önce de Hz. lbrahiın ve oglu Isına­ il'den beri kutsal bilinirdi. O günlerden bu yana Kabe ziyareti ile ilgili düzenlemeler de yapılage lıniştir.

Islami hacla ilgili düzenlemeler haccın farz kılınma­ sından itibaren bizzat Hz. Peygamber tarafından başlatılmıştır. Hicretin 9. senesinde, Hz. Peygamberin emri ile Hz. Ebubekir'in başkanlıgında ilk hac organizasyonu gerçekleştirilmiştir. Hicretin 10. senesinde de Hz. Peygamberin iştiraki ile meşhur veda haccı düzenlenmiştir.

Yukarıda da ifade edildigi gibi hac ziyaretleri hep bir organizasyon şeklinde günümüze kadar yapıla­ gelmiştir. Osmanlı lmparatorlugu dönemlerinde hac seferleri Mekke ve Medine'ye gönderilen "surre alayları " ile gerçekleştiri lmekte idi. Osmanlı lmparatorlugu 'nda surre ilk defa Yıldırım Beyazıt döneminde Başkent Edirne'den 80.000 altın olarak gön-

H

Diyanetlşleri Başkanı

J

~/

+

Surre a l ayı paemriyle civar illerin hacı adayları ile birlikte Istanbul 'dan törenle yo la çı­ kardı.

Cumhuriyet döneminde hac seyahatleri ile ilgili olarak ilk defa 1953 yılında bir Bakanlar Kurulu Kararı çıkarılmış , günümüze kadar da 20 civarında kararname ile bugünkü uygulamaya gelinmiştir.

1979 yılına kadar hac seferleri çeşitli kişi ve kuruluşlar­ ca yapılagelmiştir. Ancak hacca götürecekleri vatandaşlardan topladıkları paralada ortadan kaybolan, hacı adaylarını yola çıkarıp vize alamadıkları için günlerce hatta haftalarca çıkış kapılarında bekleten, Mekke ve Medine'ye varıp ortadan kaybolan, götürdükleri insanların ibadet sorumlulugunu taşımayan kişi ve kuruluşların çogalması sonucu 26.4.1979 tarih ve 7/ 117439 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile hac düzenleme görevi sadece Diyanet Işleri Başkanlıgı 'na verilmiştir.

Söz konusu Bakanlar Kurulu Kararı ' nın 2. maddesi hac düzenleme görevinin Başkanlıgımıza veriliş sebebini çok net bir şekilde ifade etmektedir. Şöyle ki: "Madde 2- Hac farizasını yerine getirmek üzere Suudi Arabistan'a gidecek vatandaşların, bu seyahatlerini her türlü çıkardan uzak, saglık ve güvenlik koşullan içinde yapmalarını saglamak, hac farizasını yöntemine uygun ve Devletimizin onuruna yakışır biçimde yerine getirilmesinde vatandaşiara yardımcı olmaktır. "

1979

yılından

1989

yılına

kadar hac düzenlemeleri 2. maddenin espirisine uygun, başarılı bir şekilde yapılmıştır.

Müracaat anından itibaren vatandaş l arımız kendilerini Devlet müessesesinin emin ellerinde hissetmektedirler. Başkanlıgımız hac organizasyonunun her safhasında vatandaşımıza yardımcı olmakta ve dogabilecek problemleri ortadan kaldırmak için tedbirler almaktadır. Şöyle ki; a) Hac mevsiminde Suudi Arabistan'a çeşitli ülkeleryalnızca Başkanlıgımız tarafından anılan

85

SKYLIFE EKIM

derilmiştir. dişahın

esasından

OCTOBER

1993

den binlerce ki~i gelmekted ir. Mekke ve Medine diğer zaman larla mukayese edi lemeyecek kadar nüfus yogunluğuna ulaşmaktadır. Hacılarımızın bir kısmı Türkiye'de tenha veya sakin bölgelerde yaşa­ dıklarından bu nüfus yogun lu ğu on l arı olumsuz etkilemektedir. Buna , ha vanı n aş ırı sıcaklığını ve dil hilmeıneyi de ilave ettiğimizde ha c ıların bir kısmı oturduk l arı evi dahi bulamayacak duruma gelmektedirler. Bu sebeple Başkanlığımız hacıların yoğun o ldu ğu yerlere kayıp büroları açarak, kaybolan hacılara hizmet vermekte ve on l arı, kafi lelerinin kaldı­ ğı evlere ula ~t ırınaktadır. h) Uzun ve külfetli hac yolculuğu s ırasında Mekkc, Medine, Arafat, Mina ve yol boyunca devlet o larak Türk hacılarının yanında o lmak, gerektigincle tıbbi müdahalelerde bulunmak (diğer ül kelerden tedavi olmak için sağl ı k ocaklarıımza müracaat edenler de dahil) bütün ha cıları­ mız için gerek li sağlık hizmetini verebilmek ı çın her yıl Başkanlığı­ mızca mukkadcles topraklara Hac Sağlık Ekib i götürülmektedir. Sağ lık Ekibi'nde görev ver il en personel 1986 yılından bu yana ba~kanlığımız ile Sağ lık Bakanlığı temsilcileri ve o yı lın Sağ lık Ekibi Başheki ­ mi 'nden o lu şan Komisyonca; 750-1000 arası hacı adayına 1 doktor; 6000-10000 arası adaya 1 eczacı ve eczac ı kalfası ; 2000-3000 arası adaya I hemşire , I sağlık memuru ve 1500-2000 arası adaya da 1 hastabakıcı dü~ecek ~ek ild e mülakatla tesbit edi lmektedir.

Başkanlığımız Mekke.dc 100, Medine'de 60 yataklı birer hastane ile hacıların yoğun bulunduğu bölgelerde yeteri kadar bölge sağ lık ocak ları kurarak sağ­ lık hizmeti vermektedir. lkamet ett i ğ i b ölgedek i sağl ık ocağına başvuruda bulunan hacı adayına ilk müdahele ve muayene yapı l arak gerek li durumlarda hastaneye sevkcdilıncktedir. Mckke ve Medi ne'de kurulan Diyanet I rastanesi 'nde her türlü teknik araç ve gereç mevcuttur. Branşlarında uzmanl aşmış doktorların gö rev yaptığ ı hastanede ağ ır ameliyatlar dahi yapı l abi lm ektedi r .

Sağlık durumlarının yolculuğa elveriş li olmaması sebebiyle kafileleriyle yurda dönemeyen ve Suudi Hastanelerinde yatan hacılarla Başkanlığımız hac sonras ı da ilgilenmekte ve iyilcşenlcrin yurda dönınelerini temin etmektedir.

c) Mekke'de nüfusun yoğun o lm as ı , hacılarımızın diğer ülke hacılarına göre yaş lı o lm aları sebebiyle ibadet için Kabe·ye gidiş ve geliş l erin çok zor olacağın ı tesbit eden Başkanlığımız son yı ll arda hacıları ­ mızın ikamct ettiği bölgelerle Kabe arasında servisler düzenlemiş ve h ac ıl a rımızın cv ilc Kahe arasın­ daki gidiş geliş l erini rahat bir şekilde yapma l arını saglamıştır.

Gerek kayıp ekibi gerekse diger hizmet ekiplerimiz sayesinde hacılarımız moral kazanmakta ve Suudi Arabistan'da yaln ı z o lmadıklarını hissetmektedirler.

16.11.1988 tarih ve 88/ 13495 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile 1989 yı lınd an itibaren Hac Komisyonu 'nun izin verecegi (A) Grubu Seyahat Acentaları da Başkanlıgımızın gözetim ve elenetimi a ltınd a hac düzenlemesine dahil ed ilmi ş l erdir.

Bundan sonra da Başkanlığımız yukarıda bahseelilen hizmetleri verıne­ ye devam edecektir.

1979 y ılın dan bu güne kadar Baş­ kanlığıınız hac düzen leme leri nde yaklaş ık 650 bin kişi kara ve havayo lund an, Suudi Arabistan 'a götürülüp getir ilmi ştir.

Bu düzenlemeler 1979-90 aras ı hem kara, hem havayolunclan, 1990 dahil bugüne kadar da ya lnı zca havayolundan yapılmıştır.

Havayolu hac düzenlemelerinde milli havayolumuz olan THY tercih edilmi::,;, karşılıklı an l ay ı ş ve saygı içerisinde kayda d eğer bir aksaklık olmadan bu güne kadar topl anı 171.236 kişi taşınmıştır.

1979-1990 yı ll arı arasında havayolundan hac düzenlemelerine iştirak eden vatandaşlarımız ın sayısı en çok 1990 y ılınd a 15.000 kişiye ulaşmışkcn ı 991 yı­ lında bu sayı karayolundan hac yapı lm anıası sebebiyle birde n 45.000'e ç ıkmı ş ve bu kadar kişinin havayolunclan THY 'ca taşınıp taşınamayacağı sorgulanmaya başlanmıştır.

Ancak THY bütün özverisin i ortaya koyarak hiçbir problem o lm aks ı zın, bu vatandaş l arımızı planlanan zama n içerisinde Suudi Arabistan'a götürüp getirmiştir. Akahindc 1992 yı lında 44 .245, 1993 y ılınd a da 30.000 vatandaş ınıızı hiçbir aksak lı ga meydan vermeelen aynı özveri ve gayretle Suudi Arabistan 'a götürüp getirmiştir.

13u vesilc ilc bütün THY ça lı şan l arına gösterm i ş o ldukları ilgi ve alakadan dolayı teşekkür eder başarı­ lar dilerim.

•

86

SKYLIFE EK IM

+

OCTO BER

1993

1

k

~· Geçmiş Zaman Olur ki/ ONCE UPON A Tl::, ,~~"'~:::E:~:KAo~cu Souvenir de Brou~se& Quartiers envirronants.

Nosqııee Mouradte . .

j

)

u

Ahmet Harndi Tanpı­ nar, Bursa ' yı anlatırken Keçecizade Fuad Paşa'nın bir sözünü aktarır: "Bursa, Osmanlı tarihinin önsözüdür. " Suyun, yeşilin , refahın buluştuğu bu kentimiz için eskiler "Anadolu İstanbul 'a , İstanbul Bursa'ya çalışır! " derlermiş. Fakat bu güzel kentte hüzünlerle dolu , romantik bir semt vardır ki orada geçm işin zenginliği, görkemi , mutlulukları unutulur. Burası Muradiye'dir. Sultan II. Murad ' ın camisi çevresindeki, herbiri tarihin acık it bir simgesi olan türbeler, coşku­ ları susturur, yürekleri acıyla doldurur. Ak Türbe'de, Fatih'in annesi Hüma Hatun, Cariyeler Türbesi 'nde gencecik ölen saray kızları , Gülşah Hatun Türbesi'nde bir padişah eşi , Mükrime Hatun'da prensesler, şehzadeler, Cem Türbesi'nde. Fatih'in bahtsız oğulları Mustafa ve Cem Sultanlar; Şehzade Ahmed , Alaeddin, Mustafa ve Mahmud için yapı l an türbelerde, taht ve tae uğruna can vermi ş Osman lı şehzade l eri yatmaktadır ... Bu anlamlı çevreyi 40-50 yıl öncesine kadar şipşirin evlerle kuşatan Muradiye Mahallesi ise şimdilerde apartmanlarla dolmuştur.

Fotoğraftaki soylu, pitoresk görünüm de, geri planda görülen ve bugün artık bir sanayi alanına dönüşmüş olan Nilüfer Ovası gibi, anılarda kalmıştır.

•

B

Ahmet Harndi Tanpınar once quoted the words of Keçecizade Fuad Paşa: "Bursa is the pref ace of Ottoman history".

This first capital of the Ottoman Empire is a place of luxuriant vegetation, fertile soil, and mineral springs.

Yel in this city blessed with abundance and wealth is a district of melancholy associations, where the pası comes vividly to life. Not the splendour of history bul its tragedies are commemorated here, in the tombs surraunding the Mosque of Sultan Murad ll. In the White Tomb lies Hüma Hatun, mather of Sultan Mehmet the Conqueror, in the Tomb of Odalisques lie young gir/s taken in the prime of life, in Gülşah Hatun Tomb lies the wife of a sultan, at Mükrime Hatun princes and princesses, in anather Mehmet 's luckless sons, Mustafa and Cem, and in yet others young princes who died in their bid for the throne.

7be pretty wooden houses which filled this district until a few decades ago have given way to cancrete apartments.

Like the Plain of Lilies which taday is an ilidustrial estate, the view in the photograph has gone never to return .

•

R SA

DA

M uuraJi yce

87

SKYLIFE EKIM

+

OCTOBER

1993

DUTY FREE On

BOA'RD

TÜRK HAVA YOLLARI TURKISH AIRLINES

DUTY

FREE PERFUMES PARFÜMLER

FAHRENHEIT Eau de Tollette Spray 50 ml/ AS JOOml.

50 DM - 50 DM

DUNE Eau de Toilette Nat. Spray 50 ml.

60 DM

POISON Eau de Toi/ette Spray 50m/.

68DM

CHRISTIAN DIOR Make-Up Palette 60DM

CHANEL NO 5 Eau de Toi/ette Spray 50 ml.

63 DM

\

DUTY FREE

On

BOARD

BOUCHERON LADIES LINE Eau de Toilette Spray 50ml.

65 DM

BOUCHERON MEN'S LINE Eau de Toi/ette Spray 50ml.

5 5 DM

BOUCHERON '

BOUCHERON OPlUM Eau de Toi/ette Spray 30ml.

58 DM

PARIS Eau de Toilette Spray 50ml.

55 DM

KOUROS Eau de Toi/ette Spray 50ml.

45DM J AZZ Eau de Toilette Spray 50ml.

43 DM

KNOWING Eau de Patjimı Spray 30 ml.

68DM BEAUTIFUL Eau de Parjiım Sprc~v 30 ml.

64 DM

ACCESORY AKSESUAR VAKKO Eşarp

120 DM

DUTY FREE On

BOARD

SPIRITS IÇKILER

GRANT'S Wbisky 20 DM BALLANTlN ES Wbisky 20DM

J.B. Wbisky 20 DM

YENI RAKI 7 DM

TÜRK HAVA YOLLARI TURKISH AIRLINES

DUTY

FREE CIGARETTES SIGARALAR

CARTIER 22 DM LORD EXTRA 22 DM

EXTHA

DUTY FREE On

BOARD

MARLBORO •

.J

lOO's

22DM

CAM EL Pt/ters 100' s

2 2 DM

CAM EL FilterBox

22DM

ROTHMANS 22 DM

SAMSUN EXPORT 15 DM

DANIŞMA VE REZERVASYON

DIŞ BOROLAR

BOMBAY Maker Chambers 305 rd. floor No. 3055 Neriman Point Bombay 400021 Tel: SM: (22) 2040744-S87 56 57 Rez: (22) 2043605

INTERNATIONAL OFFICES

ABUs~::::~ ~=?and Sons Harib Tower 1 Ground floor lntersection Eleara Road 1 Airport J>.O. Box 698 Tel: Rez: 338845 BS: 211J94 ADliS-ABABA (GSA) Ethiopian Airlines llolc Airpoıt P.O Box: 1755 Tel: (25) (!) 182222 ALMAATA Tel: SM: (7) (3m) 50 62 19 Re-L: m (3272) 50 62 20 AMMAN

Jab:ıl

Arnman Third Circle A Riyadb Centre 8th floor Tel: SM 1 Rez (962~ 659102- 659112

AMSTERDAM Stadbouderskade 2, 1054 ES Anısterdam Tel: SM 1 Rez (020) 6853801 (4lirıes- hat) ATHENII· ATINA 19, FileUinon sır. 105 57 Atlıcns Tel: SM : (Ol) 3245975 Rez: (OJ) 3222569 - 3221035 3220561 - 3240024 BAHRAIN ·BAH REYN Manama Travel Company W.L.L. P.O. Box 828 Manama - Balıra in Tel: (973) 211896 Fax: (9731 21 1638 BANGKOK Gulf Express Transport Ageney CP. Tower 3rd Floor 313 Silom Road 10500 Bangkok Thailand Tel: SM : (2) 2310308 Re1/BS: (2) 23103Q(H)7 (8linerhat) BAKU

Husı Hacıyev

Cad. ll Baku, Tel: SM: (22) 65JIJ9 BS: (22) 941943 1 942505

1 Information andReseroation

Aıerbaijan

BARCIELONA·BARSELONA Paseo de Grasia No: 49- ı Tel: (343) 4875349 BIEIJING-PEKIN (GSA) CAAC Beijing Sales Office 117 Dongsi West Street Tel: (665) 558861 - 551031 BI!IRUT·BEYRUT Mazda Building Sth. floor.

Autosırade jal-E! Dıb Tel: (96J XI) 40w.l6407236 (GSA) Pan Aslatic Gefınor Centre Rue Oeınenceau P.O. Box I 13 - 5486 Tel: 86742s-36123().31 BELGRADE·BELGRAD TI!G Marksa 1 Engelsa 8/4 11000 Belgrade Tel: SM: (Il) 333m Rez: (Il) 332561 (GSA) JAT Yugoolavian Airlines Ho Si Minova 16 I 1070 Novi Beograd Tel: Rez: (Il) 2222123 BIENGHAZI·BINGAZI Tripoli Office Tel: (061) 922011112/13 BERLIN Budapester Strasse 8 1000 Berlin 30 Tel: (030) 2624033 SM: (030) 2624035 Rez: (030) 2624033/34

BRUSSELB-BROKIIEL SI Cantersteen, 1000 Bruxelles Tel: SM: (32) (2) 5126781- 82 Rez: (32) (21 5117676 BUCHAREST·B0KREŞ

TAROM, Ul, Republic 16 Tel: (09) 147433 CAIRO • KAHIRE

MANILLA·MANILA (GSA) Deks Ai.r Ine. noı Golden Rock Bldg.

168 Salcedo sır.

Legaspi Yiliage Makati Metro - Manilla Tel: (2) 8!2145s8121452.SJ23865

GENEVA.C:IENIEVRI! Rue de Chanıepou leı No. 1-3 1201 Geoeva Tel: (022) 7316120-73!6129-7312194

MILAN·MILANO Via P. da Cannoblo 3720122 Milano Tel: SM: (02) 866350 Rez: (02) 805623~3976

HAMBURG Adenauerallee 10 2000 Hamburg I Tel: (49) (040) 24 1472 (4 lioes/hat)

Mou>tıfa Kaınel Sq. No. 3 Tel: Rez: 3908960/ 6 I (GSA) lınperial Travel Center 26 Mahnıoud Basiouny sır.

Tel: (20) (2) 76 I769 - 758939

HANNOVER Langa-Laube No. 19 30159 Hannover Tel: SM / Rez: (41)(511) 12 40 60

COLOGNE·KÖLN

ll:ıhn hofsvorp lat z

1-5000 Cologoe I Tel: SM: (0221) 134413 Rez: (0221) I3407 In 2 llS: (0221) 134073

HELSIN KI Aleksanterinkanı

48 B 306 00100 Hel<inkl Tel: SM: (358) (O) 628!73 Rez: (358) (O) 628!99

COP E NHAGEN· KOPENHAG Ved Vesıerport 6 1612 Copenhagen Tel: SM: (33) 144055 Rez: (33) 144499

HONG KONG (GSA) Best Holidays Ud. RMS 1603-4 Fleeı House 38 Gloucester Rd. Tel: (852) 861131 ı

DHAHRAN•DAHRAN ( GSA) ABC Tr.ıvel Ageney King Atxlul:ıziz Str. Alnimran Complcx Centre P.O. llox: 739 Alkhobar 31952 Tel: (66) (3) 8950044-8954904-S947917

JEDDAH·CIDDE Ciıy Center Bldg. 12/13 Medine Rood. P.O. Box. 11563 Tel: (966) (2) 66ool27 (4 lineslhat) (GSA) ABC Travel Ageney Medine Road Alqu iıhnıi Bldg.

P.O. Box. 11679 Tel: (966) (2) 6518300-6519440

DHAKA·DAKKA ( GSA) Bengal Airlift Ud. 54 Motijbeel C.A. Dhaka I000 Bangladesh Tel: 243059 DAMASCUB-ŞAM

Aifardoo Sır. lbn. Zeydoun Bldg.

3rd floor Tel: SM: (ll) 2m66 Rez: (ll) 228284-239n().232190

JOHANNEIIBURG(GIIA) South Afıican Airways P.O. Box. 7778 Tel: (713) 2206

(!O lioerhaı)

KARACHI·KARAÇI Avenue Cenıre Siracben Road Tel: SM: (9221) 5684139 Rez: (9221) 5685766-5685487 (GSA) Paktürk Travel Agencies 12 Avenue Centre Strachen Road Tel: SM: (9221) 5685922

(GSA) Al Faradees Travel and Tourism Ageney D:ır el Mouhandeseen Bldg.

Maysoloun Str. P.O. Box: 8339 Tel: (lll 227266-239n().232190 (lO

I'RANKI'URT Baseler sır. 35 - 37 6000 Frankfurt Main ı Tel: SM: (069) 27300716/17 Rez: (069) 273 00720/21122/23 J.{GSA) Neani ÖC. S 1-5, 6800 Mannheim Tel: (0621) 10980

lines- haı)

DOHA·KATAR ( GSA) AI-Rayan Tr.ıvel Ageney P.O. Box: 363 Tel: SM: (974) 32 9963 Rez: (974> 412911-12

KUWAIT·KUVEYT Fahad Al-5alem sır. Dowilah Complex P.O. Box 23959 13100 Safat- Kuwait Tel: <965) 2453820-21 2422889 LI!FKOŞA

DU BAl

52 ı.iehrııeı Akif Cad. No 54 Tel: (520) 71061-71382-77124

Almakıoum Street 63 B Shaikh Ra<hid Bldg.

P.O. Box: 1200 Tel: (971) (4) 226038-215970 (GSA) Swc'Cdan Trading Co. (Same address/aynı adres)

LISBON•LIZBON (GSA) TAP- P.difico 25, Aeropoıt Lisboo 5 Poıtugal Tel: (3511) 899121 LONDON-LONDRA Hannover sır. ll -12 London W. 1 R 9HF Tel: SM: Rez: (071) 4994499 (5 lines-hat)

DUBLIN ( GSA) Aer lingus DubUn Airpoıt Tel: (3531) 370011

LYON 9 I Rue Bugeaud 6')006 Lyon Tel: (33) 78241324

DUSSELDORF Gr:ıf Adolf sır. No. 2 I 40212 Dusseldorf Tel: (49) (021 1) 373062 (6 1ines-hat)

MADRID Pla7.a de Espana 18 Torre de 7 28008 Madrid Tel: (34) (1) 54 16426-5416849

n

TURKISH

MANCHESTER Michael Howell I ıavia Travcl Ud. Salford Manchester MB 6FY (061) 740 50 95 GSA: Sam Travel Premier House Suite 229 22 Deansgate Mancbester M3 !PH Tel: (061) 832 1228

BUSINESS CLASS AIRLINES 92

SKYLIFE EKIM

+

OC'tOB E R 1993

MOsCOW •MOsKOVA Kuzneısky Ması

lll!

Tel: (7) (095) 2924345 2925121-2921667 Fax: 2002245 (GSA) Aerollot Dobryrunskaya UL.7 Tel: (095) 2388113

m

MUNICH ·MONIH Bayerstrasse 43 8000 MOnchen 2 Tel: SM: (49) (89) 51410920/21 Rez: (49) (89) 51410922 (GSA) Koot Reisen Marl<plaız 2 8870 GOnzbung Tel: (08221) 6036 • 6037 MUSCAT·MASKAT (GIIA) AZD Travel and Tourism Agencies U.C, P.O. Box. 5490 Ruwi, Muscat Tel: (968) 707303-707310 NEWYORK 821 U.N. Plaza 4th Floor N.Y. 10017 U.S.A Tel: SM: (1) (212) 8678925 Rez: (I) (212) 9865050 NICE (GIIA) Sultan Tourisme 28 Rue Masena 06ooo Tel: (93) 877207 NURNBERG Am Plarer 8-8500 Numberg80 Tel: (49) (911) 265301/02 PARIS I Rue Seribe 75009 Paris Tel: 42664740/46 PRAGUE·PRAG Ceskoolavenske Aerlolioe RevoyochU, 160 15 Pr:ıqu e 1 Tel: (422) 2146 RIYADH·RIYAD Klıalidiya Bldg.

Olaya Main sır.

P.O. Box. 25194 Riyadb 11466 Tel: SM/Rez: (966) (1) 46316()().

4632807 (GSA) ABC Travel Ageney (Same address-aynı adres) Tel: (966) (1) 22022624/25 ROME-ROMA Plaza Della RepubUea 55 00 185 Rome Tel: SM: (039) (06) 4873368 Rez: (039) (06) 48!953s-4827149 (GSA) Arrigo Group Ud. 248 Tower Road Sliena Malta Tel: (4) 80426 ROTTI!RDAM Weena - 608 D 3012 CN Rotterdam Tel: (lo) 4332In- 4332465

l

•

Evet, Osmanlı Bankası'nın kapısı size açık. Burada işinizi geliştirmek için ihtiyaç duyduğunuz sağlam destekiere kavuşacaksınız . Osmanlı Bankası, her şeyden önce en yakın dostunuzdur. Sizin, hedeflerinize güvenle ulaşmanızı sağlar. Çünkü Osmanlı Bankası , çözümleri görüp, hızla karar verir, hızla harekete geçer. Çünkü Osmanlı Bankası , müşterisine verdiği önemi ayrıntılarda da gösterir. Hemen bugün , size açılan bu kapıdan girerek Osmanlı Bankası'na ilk adımı atın . Sonraki adımları birlikte atalım .

OSMAN LI BANKASI

DANIŞMA VE REZERVASYON

SII:OUL·SEUL (GSA)

KAL Building 41-3 Seasomun Dong jung-gu Republic of Korea Tel: (822) 7517-115 SINGAPORE·SINGAPUR

545 Orclıard Road 02-18121 Far East Shopping Center Singapare 0923 Tel: (65) 7324556 SOFIA·SOFYA

Al Stamboliski ll A Tel: SM/Rez: 88359(\.874220 (GSA) Sofia Airport Tel: (2) 661690 STOCKHOLM·STOKHOLM

Vasagatan 7 P.O. Box. 73 1012ı Stockholm Tel: (08) 218534/35 STRASBUORG-STRASBURG

2 Allee de La Robertsau 67000 Str:uıburg Tel: (33) (88) 250017/ 52 14 13 (3 hat) STUTTGART

Lautenschlager Sır. 20 7000 Stuugart ı Tel: SM: (07ll) 22ı444 Rez: (071 1) 221445 - 2268085 SYDNEY·SIDNEY

American Express Tower 1602 388 George Sıreel NSW 2000 Sydney Tel: SM: (02) 2332105 Rez: (02) 22117ll TAIPEI (GSA)

Golden Foundation Tours Coıp.

SF, ı34 See. 4, Chung Hsi:ıo Rd. Lung Men Bldg.

Tel: (02) 773-3266 TEHRAN•TAHRAN

Ostad Moıahari Ave. No: 239 Tel: SM: (21) 627464 Rez: (21) 646926 TELAVIV

Ilayarkon Sır.

78 Telaviv Tel: (03) 5172333-34-35 TOKYO

Toronom Rapport Blgd 4. n. ı-ıt>- ı Toronom Minali-ku Tokyo lOS

Td: (81)(3) 5251 151 1 -525 11551 TRIPOLI - TRABLUS Mohaınmcd Megarif Str.

Algeria Sq. Tel: (21821) 48798-38236 TUNISIA• TUNUS

Complex El Mechıel Boulevard Oulet Haffouz Eıage 3 Tunis Tel: SM: (1 ) 786473-787033 VI EN NA· VIYANA

A IOIOWien Opemgasse 3 Tel: (1) 5862024 (5 lines-haı) ZURICH·ZORIH

Tal Sırasse 58 8001 Zurich Tel: SM: (!) 2111008-2111047 Rez:(!) 2111070nı -21 1 8567

1 Information and Reservation

IÇ BOROLAR

ERZURUM

DOMESTIC OFFICES Stadyum Cad. No. ı Tel: SM: (322) 454ı545 Rez: (0322) 4537247-4543143-45435384542393. BS: (0322) 4530867

Atatürk Cad. Tel: Rez: (6151) 2034-2443 Atatürk Bulvan No. 38/C Tel: BS: (0342) 2301563-64 BS: Rez: (0342) 2301565-66

Gold Turizm ve Seyahat Acenıası Merkez: Otogar girişi No.l Emirdag-Afyon Tel: (4981) 1194-1044 Şube: Emek Otel girişi Tel: (491) 18836

An-Tur, Antakya Turizm ve Seyahat Acentası. lnönü Cad. No. 37 Tel: (891) 15893- 17282

1 -Akı;aıay

Turizm ve Seyahat Arentası Use kaışısı Kütüphane Sok. No: d/2 Tel: (481) ı23 32 2-Ak.saıay Seyahat Acenıası Zafer Malı . Devlet Hastanesi Kaışısı No: 1 Ortaköy Tel: (1462) 3471

Cumhuriyet Cad. Özel Idare lşhanı altı

Tel: SM: 131) 128522· 110558 Rez: (31) 112830- 1152.lll· 12.\132126272 llS: C> 1) 127862

Oog,ubank

Iş

1lanı altı, Kat: 1 Tel: (I) 52848Q8.5228888-528426ı

S<:y:ıhat Accnıası

IZMIR

Cad. no: 16 Alanya

Büyük Efes Oteli altı Tel: (0232) 4141220 (61ines- h:ıt)-

BODRUM (GSA) , MUGLA

KUŞADASI

lnf./Danışına: (0232) 4 ı 4ı220n5-76 SM: (0232) 4140802 Rez: (0232) 4258280 (5 line.lhat) Charter Rez: (0232) 4141220/35

BURSA Çakırhamam

Temiz C.ıd.

No: 16/ll llursa Tel: (24) 221866 Rez: (24) 21 ı 167-212838

(GSA), AYDIN

Osman Turi>m Ticaret A.Ş.

Atatürk Bulvan Yat limanı kaışısı Tel: (636) 14205

MALATYA

Kanalboyu Cad. No. 10 Orduevi Tel: (821) 11920-16489 Re>~ (821) 11922-ı4053 Atatürk Cad. No. 30/8 Tel: SM/Rez: (6ı2) 23751 /52/53

MERSIN

lstiklal Cad. 27 Sok. Çelebi lşhanı No.6, 33060 Mersin TeL SM: (0324) 2321277 ııs, Rez: (0324) 2321278-23302742330 ı 00-2315232-2330275 RIZE

Bck<liyc Karşısı Tdo(054) 30591·92-93

SAKARYA {GSA)

Sakarya Turizm ve Seyahat Arentası Kudüs Cad. Birlik lşhanı Kal: 3 Tel: (26) 74 96 88

SAMSUN

K.uımpaşa Cad. No.ll/A Tel: (362) 4322323-43134554315065

TEKIRDAG (GSA) BINIŞ

Trakya Turi>m ve Seyahat Atatürk Bulvan No. 68 Tel: (1861) 8438139

KARTI 1 80ARDING PASS

lllm/Name

ÇORUM (GSA)

Acenıası

TRABZON

Turizm ve Seyahat At~nt;ıs ı

Kemerkaya Malı.

lJçut No 1Rlght No

Yc.·niyol Mah. Kulaksız Sok. No: 4/A Td: ( ı69) ·t.W2H

Meydan l'arkı kaışısı Tel: SM: (o462) 3222219 BS: Rez: (o462) 321 ı680-32 1 3446

ll(

G<on /Dota

DALAMAN,MUGLA

19) 5291

UŞAK

TURKISH AIRLINES ~ TURK HAVA VOllARI

lstiklal Cad. No: 27lll 20ı00 Denizli Tel: (62) 64865 1 648661-648671

'CJ

BINIŞ KARTI ; BOARDING PASS Y&ı

No / Seat No

DIYARBAKlR Kültür Sarayı Sok. No. 1'5

Tel: BS: (0412) 240428-243366 Rezo (04ı2l 222314-226143

UçutNo/RIQt>I No ll(

ELAZIG

llhanlar Cad. No: 26/ D Telo BS (811) 83730 Rez: (81 1) 81576-82j()()

VAN

Enver Perihanoglu Iş Merkezi Cumhuriyet Cad. No. 196 Tel: SM: (061) 11768 BS: (061) 1124i

YOZGAT ( GSA)

Çıkıf Koı:- /

Şehit

( GSA)

Vatan Seyahat Acentası lsınctp:~ Cad. No.85 Kat 2 Tel: (64 11) 2033

DENIZLI

Gal8

Çavuşoglu

Turizm ve Sey. Acentası Cad. Sayarlar lşhanı No. 13 Telo BS: (473) 19193 SM: (473) 13946 Use

ERZINCAN (GSA) Pol aı 1\ırizm

Cumhuriyet

Kaışısı

MARMARIS

4 1 35ı21

Toumlpin Travel Ageney Yeni,-arşı 6. Sok. No: 6 Tel: (614) 63 325- 68 733

(6ı

Alaaddin Cad. No. 22 Kat 1/106 Tel: SM: (0332) 3524676 BS-Rez: (0332) 3512000-3512032 l.(GSA) Vatan Seyahat Arentası Ankara Cad. Ayvaz Pasajı No.41 Cihanbeyli-Konya Tel: (3421) 1367 2.(GSA) Orhangazi Yıldız Sey. Acentası Atatürk Cad. No. 10/A Kulu-Konya Tel: (3424) 1710-1350

ı . Sirkcci G:ır Karşı.')!,

Tclo (323) 11194- 11821

TeloHez:

KONYA

ı. Kadıköy

Bahariye Cad. Opera lşhanı K.'t ı Tel: (1) 3371876-3371891 2. Harbiye Cumhuriyet Cad. 199/201 Tel: (1) 2250556 (6 l.ines/hııt) Taksim Geıj Dökkanlan No: 10 Taksim Tel: (1) 2521106 (6 Uneslhat) Aksaray Sat~ Müdürlügü Mustafa Kemal Paşa Cad. Tel: SM: (1) 5882538-5881221 llS: (1) 586779?>-5867514-5881222

ANTALYA

Ç:ı\ u :;.o~lu

ve Seyahat Ac-entası AtatOrk Bulvan AnkarJ Cad. Ti!C<.-arlar lşhanı Kat 3. No: 3ı6 Tel: (487) 21172

Istanbul Rez: (1) 6636363 Cumhuriyet Cad. No. 199-201 Kat. 3. Harbiye Tel: (1) 2464o17- 2471338-2402316 SM: (1) 2301817 Promoı.yon!Promoıion: 248 90 26 Satış Bürolan - Sak'S Office>

Hipodrom Cad. Gar yanı Tel: (4) 3124900 SM: (4) 3104745 Rez:: (4) 3090400 (lO lines-hat) BS: (4) 3124900/43 ınfJ Dan~ma: (4) 3124910-3ı249Q0./33 Bakanlıklar Sat~ Bürosu (Sale. Office): Atatürk Bulv-dn 167/ A Tel: (4)4176499 (GSA) Çavuıoglu Turizm ve Seyahat Acentası. Atatürk Cad. Ad:ılılar Sok. No: 16 Şen:flikoçhisar/Ankara Tel: (4541) 2383

ı

KIRŞEHIR ( GSA) Çavuşoglu Turizm

ISTANBUL

ANKARA

Jlo:,tancı Pın:ır

Sahabiye Malı . Yıldınnı Cad. No. Tel: (35) 311001-313947

HATAY( GSA)

AKSARAY ( GSA)

Turizm ve

KAYSERI

GAZIANTEP

AFYONKARAHISAR (GSA)

Arı

Cki Turizm Seyahat Tıc San ve Ltd. ti.

Kon)"d Cad. No. 55 Onnan Işletmesi kaışısı, KarJman Tel: (343) 14859/206Bo

FETHIVE (GSA), MUÖLA Fet ur Turiın1 ve Seyahat A<.'entası

ADANA

(GSA)

KARAMAN (GSA)

100. Yd Cad. SSK Rant Tes. No. 24 Tel: SM: (0442) 2188530 BS: Rez: (0442) 2181904- 2183409

ve Seyahat Acentası

Meydanı

Belediye Sitesi No. 2

TURKISH AIRLINES~ TURK HAVA VOllARI 'C/

Tel: (023) 2214

94 SKYLIFE EKIM +

OCTOBER

1993

REX: Rezervasyon!Reserv:uion SM : Satış Müdüni/Sales Manager GSA : Genel Satış Accntası

General Sales Ageney BS : Bilet Sat~/ Ticket Salcs

SIRADANLIGI AŞMANIN EN GÜVENLi YOLU: .

,ı

Saab, ünlü klasi~i Saab 900'ü 1S yıldan

üstünlü~ünü

sonra de~iştirdi. Yeni Saab 900'e

Standart 'airbag' ve ABS fren sistemine

ulaşmanın

ek olarak,

bu kadar uzun sürmesi

boşuna de~il. Çünkü Saab 'da de~i­ şiklik ,

ancak tam ve

mükemmellik

kalıcı

yaratıldı~ında

bir

gerçek-

leşir . Işte o zaman geldi ...

TÜMÜYLE YENI.

daha da pekiştiriyor .

Saab'ın

ünlü

güçlendirilmiş

alanındaki

tüm yeniliklerini

hiçbir otomobilde

Başka

bulamayaca~ınız ,

sahip yeni aerodinamik geliştirilen

S

vitesli özel şanzıman sistemi ile ,

ile Yeni Saab

900, tüm yolculara tam bir güvenlik ve

benzersiz bir sürüş zevki yaşatıyor .

Yeni Saab 900, üstün performansı ile

rahatlık sa~lıyor.

Yeni Saab 900, insan

de tam bir Saab.

hayatına verdi~i

önemle de tam bir

"güvenli koltuk"

tasarımı

AKlLCI BIR SEÇENEK.

Saab.

biraraya getiren ilk model.

katsayısına

gövdesi, bu model için

geliştirilen

" güvenlik kafesi" ve yeni

Yeni Saab 900, Saab ' ın tasarım ve teknoloji

sunabiliyor. Çok düşük bir sürtünme

Yeni Saab 900, gelecek yüzyıla kalacak

DAHA DINAMIK.

yeni bir klasik. Yeni Saab 900. Saab

Yeni Saab 900, sürücüye en zor

Showroom 'da, sıradan seçeneklerle

koşullarda

yetinmeyenleri bekliyor.

bile pratik,

akılcı

çözümler

hemen farkedilen özgün nitelikleriyle, otomobil kendine

dünyasında

farklı

şimdiden

bir yer edindi. Yeni Saab

900, herşeyden önce, orjinalli~iyle tam bir Saab.

DAHA GÜVENLI.

Genoto

Birbirinden farklı tam 19 özel kaza testinden geçen Yeni Saab 900, Saab'ın

General Otomotiv Pazarlama ve Ticaret A.Ş .

Suadiye (Showroom) Tel: 302 41 12113

güvenlik

alanındaki

tartışılmaz

Genoto bir Doguş Holding AŞ.

kuruluşudur.

------- ~ --

Ücretsiz broşürümüzden edinmek için, lütfen bu kuponu duldurup "Genoto Saab Showroom. Bagdat Cad. No: 452. 8111 OSuadiye/lstanbul" adresine postalayın .

Adın ız. Soyadın ız:

...

Adresiniz: Gündüz Telefon No:

YENi SAAB 900. TAM BiR SAAB.

""

1 : 6500000

~m

··constanta

B

L

A

J<

c

Sevastopol'

A

R

K

A

po-·

c

D

R N

E

<

4

ot:

N 1

s c

E'

Novorossi)Si<

4t

,

...

1(\ıl\aö

UÇUŞ BILGILERI Fligbt Infomıation

MESAFELER FLIGHT DISTANCES

Istanbul'dan /From Istanbul Km

Mil

ALMAATA ALA

3927

2534

AMMAN AMM

1680

754

ABU DABI/ABU DHABı AUH

3429

AMSTERDAM AMS

2209

ATINA/ATHENS ATH BAHRAIN BAH

o

iii

>-

767 2512

1869

LYON LYS

1994

1233

1373

MADRID MAD

2713

1687

566

345

2587

1607

1552

MILANO/MILAN MXP

1701

1038

MOSKOVA/MOSCOW MOW

1779

1091

BAKÜ BAK

2147

1108

MÜNIH/MUNICH MUC

1567

975

BANGKOK BKK

7478

4647

NEWYORK NYC

8051

5009

BARCELONA BCN

2230

1387

NICE NCE

2037

1117

BASEL BSL

1839

1144

NURNBERG NUE

1674

1042

PARIS/ORLY ORY

2240

1392

RIYAD/RIYADH RUH

2456

1527

812

507 1076

BEYRUT/BEIRUT BEY

1054

614

BINGAZI/SENGHAZI BEN

1247

1384

852

BOMBAY BOM

4820

2995

SINGAPUR/SINGAPORE SIN 8662

5381

BRÜKSEUBRUSSELS BRU

2166

1347

SOFYA/SOFIA SOF

CENEVRE/GENEVA GVA

1911

1189

STOKHOLM/

CIDDE/JEDDAH JED

2377

1477

DUBAI DXB

3007

1868

~

DÜSSELDORF DUS

2038

(J)

FRANKFURT FRA HAMBURG HAM

z

<( :ı

ozX:

ECN

LONDRA/LONDON LHR

1716

üi

~

LEFKOŞA

Mil

BERLIN SXF

0..

o z

<(

Km

(J)

BELGRAD/BELGRADE BEG

488

304

STOCKHOLM ARN

2050

1364

STRASBOURG SXB

1863

1159

1267

STUTTGART STR

1760

1095

1862

1158

ŞAM/DAMASCUS

1082

672

1986

1236

TP!HRAN/TEHRAN THR

2043

1270

1205

2118

l:

HANNOVER HAJ

1927

(J)

HELSINKI HEL

2166

KAHIREICAIRO CAl

1229

764

KARAÇI/KARACHI KHI

3957

2459

<(

ROMA( ROM E/ FIUMICINO FCO

KOPENHAG/

DAM

TAŞKENTTAS

3360

TELAVIVTLV

1136

7Ö1

TRABLUS/TRIPOLI TIP

1669

1037

TOKYO NRT

8999

5755

1667

1038

TUNUS/TUNUSıA

TUN

COPENHAGEN CPH

2009

1249

VIYANA/VtENNA VIE

1252

779

KÖLN/COLOGNE CGN

1992

1240

ZORIH/ZURtCH ZRH

1762

1096

KUVEYT KWI

2171

1349

A 31D-203

A 340-311

RJ-100

142 000

257 000

44225

225

288

99

9362

THYUÇAK TIPLERI VE ÖZELLIKLERI TYPE AND CONFIGURATION OF THY AIRCRAFT DC9-32

8727-2F2 8737-400 8737-500

A 31D-304

AZAMI KALKIŞ A~IRLI~I MaxTaJıeCf!W"''/Jt(/(&)

48 989

86 408

68 038

60702

153 000

Copactly

107

164

150

YAKIT KAPASITESI Futl Capacily (Kg)

11 200

24 500

16 140

16140

48 872

44000

108365

2X 14500

3X 15500

2X23500

2X20000

2X52000

2X48000

4X31200

LS

LS

LS

LS

LS

B 100

6 480

11 952

1600

41 000

31 000

KOLTUK ADEDI Staliııg

lll 1LıJ

u

>-

~ (f) i5

I 1-

LS

LS

LS

2 500

3 450

3 350

3865

35000

42 000

37 000

37 000

870

900

856

856

lll

:J LL

210

MOTORGÜCÜ EııginelbıliSI

I

(.')

117

z

1I l')

AZAMI MENZIL Ma.xtmumllange(Km) AZAMI UÇUŞ TAVANI MaxtmumNtinıde!ro

AZAMISÜRAT Maximum Sjml (Kmibr)

::J LL

....

D:

lll ..ı

lll

ll.

< lll lll

:E

4X7000

41 000

41 100

900

900

945

820

860

860

890

780

41 409

3741

NORMAL SEYIR SORATI Nomıal Cıuise Sjml (Kmibr)

798

862

698

KARGO KAPASITESI Ca/80 Ca{ıodly (/(&)

6088

7710

7500

4460

18650

25000

9

7

19

2

7

7

UÇAKADEDI Number of Pfanes

97

SKYLIFE EKIM

+

OCTOBER

1993

698

2

3

NaR

c

1

M

L

G

Ksatıı o

O

C1111l~T~ı • ~ ilmstıeı

Bern

'\

~ lımımoun

Frm Mırıtıe:o

D

~fl

E

Ouargıa 0

R ~

p

O fiGolea

o Gveıllfn

\

E

o ;;ssı/llifel 1

O Hassı Messaoud

I

A

r

H

'DCK HOLM - --,---

-~

"'

V

5 EA

s

N

E

r

A

O覺覺na

o '\

'(

E

G

Kriti ,,,.,.,

41

1: D 1

Ba1111,j.c(.,oıı.,o; S ~· 1

•

Tt:RRA

E. A

.ı

ARABIA

......,al

Ra b

R A

B

S

E

A

MALDIYE S ISLANDS

1

.·

Am11antel$ 0 SEYCHELLES .••

c.,;,:·,s.ydt) ll>

FarquMr/1. tSeychJ

+

.~

.,.

N

o

c

O fı

SEA

O K H OTSK

o•

[>.

+-

S um. su llushJChıtd

o

1. p

c

A

OgiiSIIWIITII '•·

gH.mıf

c

F

CM.tolı.

K1111111ls

~ ( VOiciJnols l t

o

ı

+

c

A

.....

OlunoTontJ.{A.J

P.HIL!PP!NE

MARlANA

1

E

N

.

-:. Gupu~~~ı

.. <.

5 E A

ISLANDS

~ o~!:,n

~ _;ot.

cB-

t-~

BELAU Koror Pilleu/s ~

s.

llro~J;ne .

/US A /

1

FEDERATED STATES OF MICRONESIA

N 100 100

/50 <D Cana

luıtıı • Ramserer Beme

Yorgan 1arıafı

'

~

ı Topr.ık

' ~ Kusıururu

kök Bir poygambtr

.....

Akdtniz'dt bir

Bir ilimiz

.....

eski

ınnak

ad ı

' Vedia Bir habtr

Bir tür ipek ~

.....

'

' Bir burç

ajanıı

Hıır.ı

.....

B~

fu1uekokul

.....

.....

'

Paıak

Azarlama

'

Vo~ybolda

dtm

.....

Küta hya'nın

Unite

Din~

El ııkı ma

.....

G alakıi

Belini

.....

devleri

..J!sesi S.zdinne Cünam Bir noıa

jöhrtt

Bir zımın

(ed

birimi

Çiizünıler

SKYLIFE EK I M

+

,_

I OI'l '-

102 OC T OBER

1993

adı

Size benzersiz bir balrnn hizmeti sunuyonız .

•• U stelil'" haftada 7 gün~ 24 saat.

Bilgi hizmet rin can )

i ş lem

vcı·diklı•ı·i ş iı·kctle­ damaı·lanılır.

Bu

sistenıleı·in kullanwıya kı·­

sintisiz ve yüksek hizmet

veı·inıli

s unahilnıcleı·i

süı·ekli

olaı·ak

edilmeleri

için ,

kontı-ol

geı·clcir.

Acil

1BM

uzmamnın

lB M yedek nolojik

paı·çası sağ lıyoı·.

VE TEKi'liK lliZMETLEH

ğunda,

ttın de s teğini

etmeye

hazıı·.

çözülebilmelidiı·.

Tlizmetleri"y le size

Çünkü IBM

Bakını

heı·

an

yardım

hem de haftada 7 gün, 24 saat ISO 9002

ka lite güvencesiyle hizmet veren uzman bir

ISO

9002

IUM Bakım lliznlf'tll'ri . ISO 9002 kalih· ~üvı· nt·t·~i nı· sahiptir. Ulus lur aras ı gı·~·ı•rli li ~i olan ISO 9002 Bı · l~t· si. hizmf"t st"ktöründr Türkiyr' dt• ilk kf'z IBM Tiirk ·,. nrilmiştir.

çalışmasını sağ lamak ,

en

ileı·iye

Vf'

dönük

bt·nzPrsiz

en 1 veı·imli

adımlaı· ataı·ken

hi ssetmek

gelişmiş bilgi s ayaı·

s ıı·a,

gücü

i s te ı·se niz ,

ı• kip

var.

biçimde kul-

güçiii bi ı· dos-

IBM 'e gelin. Size

te knoloji sini

hiı· bakım

sunmanın yanı

hizmeti vermeye de

Hizmetleri ' nde

hem bilgi işl e m sisteminizi sürekli koruyacak denetim olanakları,

uyum içinde

Zamanı, parayı

lanmak ,

"Bakım

Sisteminizi en so n tek-

onlaı·ın i ş i.

durum söz konusu oldu-

IBM,

yaı·arlanıyoı·; yuı·tiçin­

gelişmeleı·e uyaı-lamak , yazılımları giincelleş­

tiı·crek donanımla

hiı·

saat gecenin ikisi

rlenPyiminden

deki 22.000 pan;alık geniş hiı· stoktan size oı·ijinal

PHOFESYOI\EL

bi le olsa, sistemdeki sorun he men

.)

Bu ekip , gen•ktiğinde yurtdışındaki hinleı·ee

sistemleri,

-------------------------·-

hazırız.

s

a t r an ç

s s

Crosswords

•••••••••••••••••••••••

Bu ay, A. Herbstmann 'ın

bir oyun sonu etüdünü veriyoruz.

Beyaz oynar ve ka zanır. Bir deipucu verelim. Beyaz zehirli bir feda yap ıp , Siya h'ı sekiz hamle sonunda feciayı kabul etmeye mecbur bırakıyor ve kolayca

DOWN

kazanıyor.

Ybis month an ı!tıd-game study by A. Herbstmann. White to play and win. Hint: It takes White eight moves to force Black into accepting a poisoned sacrifice. Çözümle r

Solulions (. .

108

!: briç

36 Frozen water 37. Stringed instmment 39. Lowerlimh 40. Communiontahle 41. Complete 42. Bring to mind

ACROSS 1. Box

5. Small plum

9. ll .

13.

14.

16.

18.

19.

20.

Dead language Alimic Ahead of eı •eıyo n e U11il ofe/ectrica/ current Beach partic/es Musica/ 1101e Stı11nhle

Soak

22.

23 24.

25 26.

27.

29.

32 .H

Stupid Cou1Jt1y yoke/ Roman house Fertile dese11 spot Eight-sided jigure Look hard Musician Bees home Smail vegatah/e 35 Secretmea ns of communication

1. Schoolfo rm 2. Paıt of a play 3. Gohlin 4. Rear pa lt 5 Plate 6. Termi/e 7. Groıl'i 8. Bahy's diaper 10. See-through 12. Nationalistic 15 Many-legged animal 17. Lameni 19. 1-/uge 2 1. State of serenity 22. P1y 27. Gleam 28. \'(!ard oJr 30 Liı•elv da1ı ce 3 1 Royal .13 Wan, colourless 34 Slighti)' ope11 37 Counter 38 Ra u• metcil

So/utiolls (. . ı mı

+542 \' DV92 +A54 +ADV

+

K

\' 10743

B

+ D V 10962

D

G

• 982

L

GÜNEY

Şek il deki ba lı ktan

• 10 7 4 3

ı

3 karo

tren

1 kör

2 kör

3 SA

Pas

4 tren

Pas

4 karo

Pas

7 pik

Pas

Pas

Pas

R

12

birbirini n

tamamen

aynısı

o lan ikisini bulabilece k misiniz?

Batı

karo

d a mını

Which two of these

ç ıkar. D oğ u

Pas

up

+7

R83 +R 65

ooGu

L A

+ 10 7 3 \' AR865

•+ KUZEY

K

red

+ARDV986

BATI

1

.flsh are exactly the

yedili yi ve rir. Üç e l pik çeke rsini z ve Batı üç karo yer. N asıl d evanı ede rsiniz?

same. Çözümle r

Solutio11s (. .

108

Çiizünı l<:rc. .

!OH

104 SKYLIFE EKIM+

OCTOBER

1993

ı~

BiR DÜŞ KURDUK ••• VE GERÇEKLEŞTiRiYORUZ:

.1

ahcesehir TT •• tamamlanma u Bahçeşehir

bitti. Hizmet için

PTT

Binası 'nın

kaba

hızla hazırlanıyor.

Bahçeşehir'deki

eviniz için telefon

nuzu, dilerseniz

ta ş ınmadan

Böylece, nın

taşındığınız

güzellikleriyle

inşaatı

Ama,

başvuru­

günden itibaren,

kuşatılmış

doğa­

bir halkonda

olur.

Unutmadan ... telefon

yanı

direği,

Bahçeşehir'e geldiğinizde

kablosu, kutusu göremezseniz

Kendinizi gerçekten

hissetmeniz için hepsi bizim

doğanın

yeraltına alındı.

içinde Bu da

özelliğimiz.

Bahçeşehirli

da yapabilirsiniz.

kahvenizi yudumlarken, telefonunuz da başınızda

şaşırmayın.

olmak isteyenlere özel bir

fırsat: İster peşin ödeyerek, ister Emlak Bankası

Yuva Kredisi'nden yararlanarak Bahçe-

şehirli

olabilirsiniz.

Unutmayın,

uygun ödeme

koşulları

%1,2 DM faiz

oranları

ile

aylık

Yuva Kredisi %4 TL, %1 $,

ile I O yıla kadar vade

gibi benzersiz imkanlar sunuyor.

EMLAK BANKASI EMLAK PAZARLAMA, PROJE YÖNETIMI VE SERVIS A .Ş .

DESliK PROGRAMI RESMI UYEsl

'i')

c... _ './

TANlTlM. BILGI VE SATIŞ IÇIN: Emlak Pazarlama Proje, Yönetimi ve Servis AŞ Barbaros Bulvarı. No: 121 Kat : 5.

Balmumcu. 80700 Istanbul Tel: 1I) 288 76 18 (X hal) Emlak Bankası Genel Müdürlüğü • Istanbul Pazarlama Müdürlüğü Tel: (I) 276 5X 34. 276 56 48 • Ankara Pazarlama Müdürlüğü Tel : (4) 427 58 50. 426 04 06 • lzmir Pazarlama Müdürlüğü Tel: (51) 36 07 54. 62 52 72. 36 50 44 Emlak Bankası Ataköy Turizm Merkezi Şubesi Galleria/Ataköy Tel: ( I) 559 32 54.

559 32 58 Ve tüm Emlak Bankası ~ ubclcri hilllıclinitdcdir .

BAHÇESEHiR 'dogo,.;nde,.ı;,'

Sayın Yolculanmız,/

Ladies and Gentlemen,

Uçuş

emniyeti için; inişte, kalkışta veya "Kemerlerinizi bağlayınız " ikaz ışıklan yanarken; walkman, elektronik oyunlar, laptop kompüter ve benzeri elektronik cihaziann kullanılması yasaktır.

For safety reasons, it is forbidden to use any electronically operated device such as walkmans, electronic entertainment devices and laptop computers, during take-ojf, landing or when the 'Jasten seat beit" sign is on.

\

'

\.

1 1

Tüm uçu boyunca, compact disk player, radyo ve televizyon ve telsiz

cihazları,

yolcular tarafından kesinlikle

alıcıları

ile

taşınabilir

telefonlar

kullanılamaz.

During the entire jlight, the operation of compact disc playet·s, radio and TV receivers, portab/e phones and walkie talkies is strictly prohibited.

THY'DE TELEFON VE FAKS DEGIŞIKLiGI

CHANGE IN TELEPHONE AND FAX NUMBERS IN THY THY YEŞİLKÖY YENİ TELEFON NUMARALAR!

New Telephone Numbers GENEL MÜDÜRLÜK SANTRALI - Head Office REZERVASYON SANTRALI - Reservation KARGO REZERV ASYON SANTRALI - Cargo Reservation YENİ FAKS NUMARALARı

1 New Fax Numbers

663 47 44 663 49 04

GENEL MÜDÜRLÜK- Head Office

10 6

S K Y LIFE

E KIM

663 63 00 663 63 63 663 46 00

+

OCTO B E R

1993

lstanbui:Yakko/Boyo§lu lslrk~l Cd 1131~. Tel [ll ~140 91 Yakko/Kadrk6y Scguıluçeıme Cd 78 Alı~cl Tel {1)3450313 • Yakko/Ankan A~ıuıl Bolv 113. Yeorşelıır Tel [4) 41511 85 Buo 1~ Alsar-.aklel{51 )116590 Yakko/Antalya Cumhu rıye! Cd 80/C. Tel {31 )411190 · 4160 97 · 48 63 31 Yakko/Bursı ÇelrrgeCd ı nıarn 101 Tel {14133 37 57 Istanbul: YokkD<omr/Toksinı OsmanlrSt 13. {1 )151 15 71 YokkoramrJSuadiye Bagdaı Cd 407.11)35() 90 90 i? lrnesr YakkDtlma/Galleria Aıatrıy Sahrl YGaller~ Slxıpprng Mali Bl B0331 {1)559 54 44 • YakkD<IIIr/Ankara Aıaıurl Boo113. Yl!>şelıu {4 ) 4~ 11 85 Yakkoramr/lzmir A~ıuıl Bolv 116. Alsar<ak 151 )11 65 90 Yakkoramr/Xıııadası Aıaıuıl Bolv 56 [6364)7178 Yakkorama/Bum c.trroe Cd Mullu St 1'l 1741 lS f;/1 qı Yakkorama/Adana M Saraenliur~ 19/A1711'\llü \1 Yakkorama/Antaln Koova>llı Cd S r.ct<rv Aoı 40116 131141 9.1"' Yakko/lmıir Aıaıuıl

® VA I< I<O \/oda

\ ·akko

dur

TÜRK TURIZM ENFO

S ON BÜROLARI

TURKISH TOURISM INFORMATION OFFICES

ÇÖZÜMLER 1 SOLUTION~ CRO

A\TS 11 'R\ -\ AUSTRIA Singer Strasse 2/ 8 1010 Wien Tel: C43-222) 5122128 C2) Fax: C43-222) 5138326 BELÇİKA BELGIUM

l

)APAN

Tokyo 150, Tel: (81-3) 34706380-34705131 Fax: C81-3) 34706037

D. NETIIERLANDS

I.

Herengracht 451 , 1017 BS Amsterdam,

DANiMARKA DENMARK Vesterbrogade II A, 1620 Kopenhagen, Tel: C45-31) 223100-228374 Fax: C45-31)229068

Tel: C31-20) 6266810-6244006 Fax: C31-20) 6222283

s

nı

\R

\

SAUDI ARABIA PO Box: 94318, Riyad-11693

İNGilTEJU' ENGLAND

170-173 Piccadilly, London WVI9DD , Tel: C44-71) 7348681 C2) 3554297 Fax: C44-71) 4910773 FİNL-\.NDİY ·\ FINIAND

1. Casket, 5 . Damson, 9. Latin, 11 . Ape, 13. First, 14. Amp, 16. Sand, 18. Lah, 19. Trip, 20. Steep, 22. Silly, 23. Peasant, 24. Vi/la, 25. Oasis, 26. Octagoıı, 2 7 Stare, 29. Piper, 32 . Hive, 33. Pea, 35 . Code, 36. Ice, 3 7. Baııjo, 38. Leg, 40. Altar, 41. Entire, 42. Recai/.

DOWN 1. Class, 2. Scene, 3 - Elf, 4. Tail, 5 . Dish, 6. Ant, 7. Sııarl, 8. Nappy.

10. Tranparrmt, 12. Patriotic, 15. Millipede, 17. Deplore, 19. 71tanic, 21. Peace, 22. Snoop, 27 Shine, 28. Ave11, 30. Po/ka, 3 1. Regal, 33.

Pa/e, 34. Ajar, 37 Bar, 38. Ore.

Satranç 1 CYESS Şc2 (Siyah, feda edilen veziri a l amıyor, çünkü Beyaz 2. AxF+ oynar ve ardından Siyah veziri alarak kolayca kazanır). 2. Yel+ Şb3 3. Vb2+ Şc4 (en iyi hamle) 4. Vb4+ Şd5 5. Yd6+! (Beyaz burada 5. Yc5+? oynarsa, Siyah 5..... Şe6 ile kendini emniyete alır). 5 ..... Şc4 6. Yc5+ Şb3 7. Vb4+ Şc2 (7 ..... Şa2 hamlesi de aynı kapıya çıkıyor) 8. Yb2+ ve şimdi Siyah, veziri almak zorunda) 8 ..... ŞxY 9. AxF ve ardından 10.

A.x.Y ve kolayca kazanır.

L Yel+

Tel: (966-1) 4887953 1. Qel+ Kc2 (C/early the queen is tahoo hecause of 2. NxB+ and 3 . NxQ wilh an easy winfor \Vbite). 2 . Qcl+ Kb3 3.

Qb2+ Kc4 (best) 4 . Qb4+ Kd5 5. Qd6+! (lt would have heen a serious mislake to play instead 5. Qc5+? Ke6 when Black would he safe). 5 ..... Kc4 6. Qc5+ Kb3 7. Qb4+ Kc2 (7 .... Ka2 is no hetter) 8 . Qb2+ fareing 8 . KxQ 9. NxB+ and 70. NxQ: a renıarkab/e sequence.

Fax: C966-1) 4887024

1

r

-.;"t \ SPAIN

Plaza de Espana Torre De

Mikonkatu, 6C 18, 00100 Helsinki, Tel: (35-80) 666044-666055 Fax: (35-80) 666061

WORDS

ACROSS

2 33-6 Jingumae Shibuya-Ku

Rue Montoyer, 4, 1040 Brüksel, Tel: C32-2) 5138230-5022621 Fax: C32-2) 5117951

'"ı\

Madrid, Planta 13, Officina 3, 28008 Madrid,

briç

Tel: C34-1) 5597014-2487014

Şimdi

trefl ile yere geçin, kör ikilisine çakın; trefl ile bir daha yere geçin ve kör daınma ekspas yapın. Trefl ile son kez yere geçip Batı ' nın onlusunu düşürmek umuduyla kör valesine ekspas yapın. Onu düşüreıneyince, hala bir skuiz şansınız vardır: Kör onlusu Batı 'da ise son kozunuzu çektiginizde ya bu kagıdını yemek ya da karasunu tek bırakmak zonında kalır.

Fax: C34-1) 5476287

IS\ F( SWEDEN

FRANSA FRANCE 102 avenue des ChampsElysees, 75008 Paris Tel: C33-145) 627868-627984622610 C2) Fax: C33-145) 638105

Stockholm,

BALIKLAR 1

Tel: C46-8) 6798320 C2)

3 ve 8

Fax: C46-8) 6113828

Nos3 and8.

ALMAN"ı

Talstrasse 74, 8001 , Zürich,

Kungsgaton 3 S-lll 43

SWITZERLAND A GERMANY Karlsplatz 3/ 1 8000 München 2 Tel: C49-89) 594902-594317 Fax: C49-89) 5232438 Baseler Strasse 37, 6 Fran kfurt -M-l , Tel: C49-69) 233081 C2) Fax: C49-69) 232751 İT\I'ı \ ITALY

Piazza Della Repubbilica 56, 00185 Roma, Tel: C39-6) 4871190 C3) Fax: (39-6) 4882425

Tel: C41-l) 2210810 C3) Fax: (41-1) 2121749 1 ı

U.S.A.

821 United Nations Plaza, New York NY 10017 Tel: (1-212) 6872194 C3) Fax: (1-212) 5997568 1717, Massachusetts Avenue, .W. Suite 306 Washington D.C 20036 Tel: Cl-202) 4299844-8338411 Fax: (1-202) 4295649

108

SKYLIFE EKIM

+

OCTOBER

{l[

numaralı balıklar.

ı 993

L.

BRİONİ ve GAZELLİNİ ' nin

"mük e mmel beraberliklerinden

d oğa n

kusursuz sonuçlar. ..

Mükemmel uyum duygusu i

Ku s ursuz k a lite Ol ağa nü s tü

Ve

Yin e

bir

ya r at ı c ılık

!iluımt·

GAZELLİNİ ' cl e ....

•

1

THY ViDEO PROGRAMI 1

HOME ALONE 2 : LOST IN NEW YORK OYUNCUlAR 1 CAST

önce son bir yo l c ulu ğa ç ık ar. Adeta yü ze n bir şehir görünü münele o la n bu gemideki yüzlerce adam nükleer yükü n güvenliğinelen soru mludur.

Macau lay Cu lkin , Joe Pesc i, Daniel Stern , J ohn I-l ea rd , Catherine O 'Hara

YÖNETMENIDIRECTOR Chris Columbus Kevin McAlister beyaz pe rdeye geri döndü . Ailesi Floricla'ya giderken . o, New York 'a giden u çağa biner. Bu arada, Harry ve Marv da New Yoı"k"a gitmek için hapisten kaçmışlardır.

New York'ta tek ba ş ına kalan Kevin , babasının kredi kanlarını kullanarak Ritzy Otel i'nde kalmaya ba ş bır. Daha sonra ise eski dostları y l a karş ıl aş ır.

SHADOW OF THE WOLF OYUNCULAR 1 CAST

'Ibe U.S.S. Missouri. a 900-joot Nm ~ ı · ha/1/eship. is taking its /as/ l'Oyage hefore being motbba//ed. The immense dread11ought is /ike a .floating city, lllith bundreds q/ me ll in suring the safe(y q/ its 11/tclear pay/oad.

No maller lllhat !heir persollaf di.fferell ces, the creu• qf" the Missouri preseni the world with a spit-and-po/ish i m age o.f a 1111 ified.flght i11g .fo ree.

TOYS OYUNCUlAR 1 CAST

Robin Williams

He's back! Kevin McA/ister refiii'I1S to the screen once again. Kevi11 is in the dog house bejare the .fa mi~)' uacatio11 begins. Kevin acc idelltal~)' boards a plane .for New York u•hi/e his .family head .for Florida . Co i11cidelltalfc)' the 'Wet Bandils ' Hany a11d Mam have escaped .from prison OII~Y to head, to New York. Alone ili Neu• York Kel'ill, using his .father!; eredil card cbecks info the Ritzy !-/otel a11d proceeds to outwit the snooty sta:ffalld !hen comes .face to.face with his o!dfriends.

Ke1111e/h /:emj(ıu11ded the.Jirm ili the ./inn COIII 'ict io11 that to make playthillp,s u ·ork. u•ork so1t!d be play. 'Ibe /esso11 u•a s 1wt los/ 011 his so11. Les/ie. ll'ho takes olll)' o11e thi11g serio iiS~) ': ·rake 11othi11g serio11sl)'. As he sa/111 tel:l· thro11gh the pla11f. ili a coat that karaokes i11 set •era/ follglles. he hean1s at the hollllf.J' q/hisfatlıer~\ 1[/e lo11g drean1 of" ""sq11eez ah/e ji111 j(JI· el'er)'(me.

YÖNETMEN 1 DIRECTOR Barıy

Lou Diaınond Plıilllips .

J e nni fer Tilly , Toshiro Mifun <:, Donald Sutherland , Bemard Pierr<: Oonnadieu

YÖNETMENIDIRECTOR jacq ues

Oorfnıann

Binlerce yıklan be ri kutuplar lnuit ya da Eskinıo adıyl a bilinen kabileye aitti.

Burada o lağa n üstü ~a rtlarda yaşam l arını devam ettiren insanlar ge ne ld e pek fazla bir deği~ime uğranıanıışlarclı. Ard ınd an beyazlar geldi ...

Genç ve cesur bir savaş~· ı bu topraklarda, beyazların kültürüne karş ı Eskiımı gelenekleriyle bir savaş ba ~ latır.

Levinson

Kenneth Zevo, sahibi ol du ğu oyun cak fabrikasını ö lmede n önce emi n e ll e re bırakmak ister. Bu işe ç ok u ygun bir oğ lu vardır, fakat o da h aya tta tek bir şey i c iddi ye a lır : Hiçbir şeyi ciddi ye almamakı Babası da fabrikayı, oğ l u olg unl aşa n a kadar. askeri clisiplinle yetişm i ş kardeşinin yönetimine bırakır .

For thousa11ds ofyears a sma/1 popu/atiOII known as lnuit , or Eskimo. li11ed at the top of the u•or/d . 111 th e e-Ylreme COI Iditions of this ji"oz e11 immensizy, !heir /iws remained largeIy th e same. 7'ben the white llleli CCII11e ...

A proud yoı111g htlllfer bellifes his .father, the cu/ture of u•hite man. tt ll(/ the 111ljorgioing /a nd in the epic sap,a qf survioal in the t'skimo cult11re. set

UNDER SlEGE OYUNCUlAR 1 CAST

Steven Seaga l, Tommy Lee J o nes, Gary Busey YÖNETMEN 1 DIRECTOR AndyDavis 900 ayak u z unlu ğ undaki U.S.S. Missouri gemisi ç ürüğe ç ıkarılmad an ııo

SKYLIFE EKIM +

OCTOBER

1993

againsl the magnij/cenl the Arctic.

u ıi/demess

(!l

OYUNCUlAR 1 CAST

NATIONAL LAMPOON 'S

Pau l Mercurio, Tara Morice

LOADED WEAPON 1

YÖNETMEN 1 DIRECTOR

OYUNCUlAR 1 CAST

Bay Luhrmann

Enıi li o Estevez, Sanıuel L. Jackson .

William Shatner, Kathy lreland.

Tim Curıy

YÖNETMEN 1 DIRECTOR

attığı düşü n cesiy l e ayrılmaya karar verir ve Scott kendisini dansa yeni ba;;;layan Fran'le dans ederken bulur.

STRICTLY BALLROOM

Scott Hastings , annesinin zoruyla, yaklaşmakta olan balo sa l onu dansiarına hazırlanmaktadır. Oans partneri, meslek hayatını tehlikeye

Gen e Quintano Dragnet ve Chips'ten beri Los Angeles epeyce değişti. 1993'te Los Angeles, polislerin , içini dolduracak ceset ler henüz ortada yokken . caddelerde cesetlerin önceden tebe~irle silüetlerini çizdikleri bir yer haline geldi. Oedektil. Jack Colt , polis bürokrasisinde savaşmaktan yorulmuş. kalitesi yüksek bir menıurdur. Şimdi emek l iliğine birkaç gün kalmış bir o rta ğı var dır -Wes Luger. Iki ortağ ın , kanuna aykırı mallarını Wilderness Cookie Kızları ' na t aşıtt ı ğından şüphe l cndikleri Genera l Mortar'ı bulmaları gerekmektedir.

AIRBUS 340 M Ü ZIK YAYlNLARI MüzikTürü

Los AnJ!,eles has changed since the days q/Dm!!,net and Chips. Ybe L.A . q/ 1993 isa place ll'bere cops drau ı c!Jalk outli1ıes ql hodies 011 the streets hctf'ore !here is ct co1pse to fi/1 it. 'Ibe erime heat has taken its to// on Detectiue.fack Colt . !-le is a hi!!,h oc/ane rehe/ u•ho is tired of.flf~b ting in a lou• octa 1ı e po/ice hureaucracy. Nou • be has gol a neu' partner - Wes LIIJ!,er. a by the hook po/ice uet era1ı OII~J' a feu · days from relirenıe1ıl. Together the)' must.fllıd the euil General Mortar Il'bom they smpecl has hee11 11sing \'(li/demess Cookie Gir/s to lrt!Oic bis illeJ!,al goods .

Sco/1 Hastings is heing groomed by bis ohsessil'e motberj'orjitture hallroom daneing grea tn ess, hut be seems determined to risk a potenlialIy glorious career for Ib e sake of doing bis own non-regıtla/ian steps.

Tb is caıtses b is estahlisbed partner to quit and he finds binı­ self daneing witb Fran, a virlllal heginner.

1-/oweuer. Fran 's fami~y lake a di m uiew of Sco/1 and dispile bis aim to partner ber at tb e Pan Pac(flc Grand Prix (Ibe World C11p of Bal/room). /bere may he more p rohlems abead tbanjust his new steeps.

MUSIC ON BOARD AIRBUS 340'5

Kanal

Klasik Batı Müz iği 1 Opera Klasik Türk Müziği Müzikal Fi lmler ve Film Müzikleri Türk Hafif Müz i ğ i Pop Müzik Nostalji-U nforgettable jazz Modern Müzikaller (Stage) Easy Listening Nosta lj i (Oidies) I !ard Hock Çigan

2 3

4

5 6 7 8

9 10 ll 12

Selection

Chamıel

C/assical Music Classical Turkish Music Film Musics Turkish Pop PopMusic Unforgettahle jazz Modern Musica/s Easy Listening O/d ies Rock Tzigane

1 2

Erıtertairıment

Kanal

Soft M ü zik Unutulmayanlar Klasik Türk Müziği Türk Pop Müziği Pop Müzik Klasik Müzik Modern Müzika ller

+

1993

7 8

9 10 ll 12

Erıtertaitıment

Selection

Cbamıel

2

&ısy

Liste n ing

2

Uııforgettahles

3

4 5

Classica/ Turkish Music Turkish Pop M ıts ic Pop Mu sic Classica/ Music Modern Musica/s

4 5 6 7 8

7 8 OCTOBER

5 6

3 6

111

S KYLIFE EKIM

4

MUSIC ON BOARD AIRBUS 31 O'S

AIRBUS 310 MÜZIK YAYlNLARI Müzik Türü

3

Türkiye'nin en çok satdan split klimas1

•

Iklim ProgramclSI 0 : yaratıcı, keyifli,

• 7100 BTU/h'den 108.500

verimli ve ideal

BTU/h'ye kadar 38 çeşit

ortamlar yaratmak

split klima • Tavan , asma tavan,

için var.

O, MITSUBISHI KLIMA

duvar, yer, salon . multi

Yazın serinliğin

ve kanal

sahibi ...

.1

tipleriyle her mekan için

Heat Pump sistemi,

farklı

programlama ve

seçenekler

• Mikro kompüter

uzaktan kumanda özellikleriyle yaz ve

bağlantılı

kontrollü fonksiyonlar

kış

• Nem alma özell i ği sess iz k onforu n sahibi.

• Y u rtçapında yaygın Ileri teknoloji ürünü, servis 1993 model Mitsubishi Klimalar TEMSA güvencesi ile . ulaşıyor

size ...

lşyerinizde ,

evinizde

diledi\:)iniz iklimi yaşamanız ,

bır

ola\:)anustü

atmosferle

buluşmanız ıçın ...

ISTANIUl 2000 OESRK " OGUMI RESMI UYISl

''! .

TEM®e ELEKTRONIK

iSTAN BUL

:~:RA ADANA

Tel: 325 Tel: 230 Tel 22 Tel: 59

57 60 38 94- 230 03 40 49 60 · 63 68 23 31 09 · 59 31 26

Fax: 325 57 79 Fax: 230 03 39 Fax: 21 82 02 Fax: 59 31 21

VE EN yAKIN RAKiPLERi:

1 ı

'l

1

r . ,

L. PEUGEOT

ın

OTO MOTIV AS

405

PEUGEOI

PEUGEOT . AVRUPA ' NIN GÜÇLÜ ARSLAN ' !