خاوەنی ئیمتیاز :دەشنێ نەریمان سەرنووسەر :حەمەی مەال نرخ )٠٥٥( :دینار - نرخی هاوپشتی )٠٥٥٥( :دینار
ژمارە)٠( :
ڕۆژنامەیەکی سیاسیی ج ەماوەریی -کرێکاریی سۆسیالیستییە یەک شەمە )٠٥٠٥٠٢٠٢( -
لە خۆپیشاوذاوەَە بۆ تەویىەَەی شۆڕش
سەرَتار
نە دٔای ضاڵی 3002ۀە ،جەَگ ٔ يهًالَێكاَی ئەيریكا ٔ ڕٔضیاا ٔ دۀڵەتە ئاایااًاایااریاااناایاایە َااأڕەیاایەیاااَاای دیااكە ،ڕ ْە تاای َااأەڕاضا اایاااٌ رطا ە يەتاارضاای نۀەەی جەَا ەیاااَۀە ٔ تااا ئێط اظ رەڵك باجی نۀەەی ئۀ جەَاگ ٔ َااضاەگاايا ایاریایااَە دەدەٌ .بەبێ ئۀەی ڕ ێک ئەو باۀد رە غیرزە ٔ َاجێ ایارەی جیٓاٌ بەەۀ ئاەايبَٕۀە بڕٔاتْ ،ەە ڕ ە ٔ ْەف ە ٔ يااَاگ ٔ ضاڵێک ،جیٓاٌ زیاتر ٔ زیاتار بەەۀ ٔێاراَەیای ٔ اااغاانەەداَای زیاااتاار دەڕٔات ٔ نە دٔای ضاااڵاای 3002یػااۀە ،گەیااراَەیاااٌ ضەەيایەداەیییاٌ نە ئاض ێكی جیآااَایاذا ْە اَاذ ٔ بەغاێإەیە ای بەەدۀايیع ئۀەی باجی ئەو غاساطا ٔ گەیاراَااَەی دأە ،بە نػ ی رەڵسی ض ەيذیذە ٔ بەغخٕەأاَی ضەە زۀی بٌْٕٔ .ەە ئەيەغە بۆتە ْۆی ئۀەی نە ضاڵی ٣١٢٢ۀە ،بەەدۀاو بیُەە ٔ بەغذاەی دەیاٌ بسٔتُۀەی َااڕەزایەتای ٔ راۆاایاػااَاذاَای یە نەدٔایە ی فەەيەَبەەاٌ ٔ رێساەاٌ ٔ باێاسااەاٌ ٔ اۆی رەڵاسای َاڕازیی ٔ ض ەيهسرأاٌ بیٍ .تا ئۀەی نە اۆتاایای ضااڵای اااە ٔ ضەەەتای ئەيطاڵۀە ،باەدٔری یاٌ ْێُذە ئەض ەو بٕٔ ،جاەێسی دیسە غەاۆنێسی َاڕەزایی نە ئاض ی جیٓاَذا تاأی ضاەَاذ ْەە نە غیههی ٔ ئیسٕاد ەۀە تاا دەناات بە نإباُااٌ ٔ ،اێارای ،رەڵاسای َاڕازی ٔ ڕیُی ْە اەاٌ ٔ باێاباػاە ارأاٌ فاۆڕياێاک نە رەبااتای ضەەتاضەەییاٌ دەض یێسرد ،نە د ی ضیط ەيی با دەض ٔ اێساڕا ٔ نەضااەەجەو َااأڕە اااٌ دأای ااۆتااایاای ْاااتااٍ ٔ َەياااَاای ضیطا ەيە ە دە ەٌ .ئەو َااڕەزایەتایایااَە تاا ئاێاطا ااظ نە د ی ێػە اَی بێساەی ٔ َەبَٕٔی راسيەتا إزاەیایە ضاەەەتاایایە ااَای یاٌ ٔ رراای یاضا اَی اە ٔ گەیراَی ۆيیاَیا اَی ئۆتۆيبێام ٔ دەە ردَی اەيەَذاٌ نە بااَاسە ااٌ ٔ اێاػاەی داَەيەزەأاٌ ٔ رراای ْەنإيەەجای ااە اردٌ باۆ َااٌ ٔ َەبإَٔای يإڕە ٔ بەتایبەتیسردَی ەەتە نػ ییە اٌ ٔ دەیاٌ ێػە ٔ گەیراَی دیسەدا بەەدۀايە ٔ نە دەێاایەی باااضااە اااَاای ئەو ياااەەی ڕێ ا اااەدا رٕێُەەیاٌ دەبٍ .ۆی ئەيااَەظ ٔایااَاساردٔٔە رەڵاسای َااڕازی دەض بۆ زیاد نە فۆڕيێسی رەبات ٔ رۆڕێسخط ٍ بابەٌ ٔ ْەە نە َْٕەە ٔ ئەدەبۀە تاا دەناات بەناردبإَٔۀەی ڕاضا ۀراۆی رەڵک ٔ ۆبَٕۀەی نػ ی ٔ دۀض اساردَای يەیاذاٌ ٔ نارٔاای بەەەَ اەی ،اێسڕا ببُە ەەەض ەی رەبات ٔ نە يیاَەیاَۀە بیار نە ۆتایی ْاتُی ضیطا ەيە ە باسەَۀە .دیااەتاریاُای ئۀ اێاػاە ٔ نرف اَەظ ە ضەەباەی ْەئٕ ئۀ گەیراَاَەی دیسە نە ئاێاطا اای جیٓاَذا ضەەیٓەڵذأە ،باڵٔ بَٕۀەی ڤایار ضای اۆە َاایە .ااێاع باڵٔبَٕٔۀەی ئەو ڤایار ضاۀ ،ێاُاایە باۆ جایآااٌ ْەبإٔ ،یە اێیٕابٕٔ جیٓاَیبَٕٔی نۆی زۀی بری ایایە نۀەی تاێایاذا يار ْأبەغی نە ئیُ ەەَێ ٔ ياایاذ َااڵاذدا دەیاات ،نەَاأ باازاڕێاكای جیٓاَیذایٍ ٔ یا ٔ ضەەيایەی جیٓاَایای نە ْەيإٔ جاێا اایەیاذا
دەرٕنێ ۀە ٔ ضٕد ٔ گازاَجی رۆی نە ْەئٕ یَٕإیەنەبەەێاكای ئەو جاایاآاااَەدا دەیااات .ئەو دیااذە باااظ دەیااساَاای گەیااراٌ ٔ نەبەەدەو ڕایطازییەیاَیع جیٓاَییٍ ٔ نەنەڵ ئەياَەغذا ،يار يەترضییەیاَی جەَ ی جیٓاَی ٔ جەَ ی ئەتۆيذایە .بە و ئایا ار نە دٔای جاایاآاااَاایااباإَٔۀەی ڤااایاار ضاای یااۆە َااأە بۀ ْەياإٔ اێػكۀتُە تەیُەنۆ ی ٔ زاَط ییەی ئێط ای جیٓاَۀە ،ئێًە اێًاٌ رط ە َأ ڕەْەَذێكی دیكەی یاۆيەڵا اای ضاەەياایەداەیایۀە ،ە ڕۀابێ بیرضیٍ ئایا ئۀ ْەئٕ یەڵەیەی ضەەيایە ٔ تەیُیاك ٔ تەیُەنۆ یا ٔ زاَط ەی ير ،ە بە تاایابەت نەو ضاەد ضااڵەی دٔاییذا اێی ەغ ٕٔە ،دەتإاَاێا ڕایاًااٌ باۆ باكاات ٔ نە ضااتای يەترضییەیی جیٓاَی نۀەەی نەو غێٕەیەدا ئۀە یێیە ز ەتاریاٍ زیاَی نێاذەیۀێا ك یۀاتەد دەباێا ٔاز نۀە َەْاێاُایاٍ یە ئەو ڤایر ضە ڕایایە ٔ ڕاۆَایاع فاێاری رەبااتاێاكای َإێاًااٌ دەیاات نەبەەايبەە ضیط ًی ضەەيایەداەیذا یە ير ڤی رط ە گاۆَااكاێاكای يەترضیذاەتری جیٓاَییۀە. ئەنەە َەغا إاَایاٍ بائاێایاٍ ئەو ڤاایار ضاە نەكیەٌ تااگایا ەیااَاای ضەەيایەداەییۀە دۀض یرأٌ ،ئۀا راۆ دەتإاَایاٍ بایارضایاٍ رێرە ٔا نە ضاتێكی نەو غێٕە ڕاەەَٕضطازەداَ ،رری تەَیاا یە دەيايكی N95نە بازاڕەیاَی ڕیُذا نەغ ە زیاد نە 00د كە ٔ نە یٕەدض اَیػذا نەغ ە 30د كە .یاتێك ضەەيایەداەی دەض ای َەی إاَای یرد بە بەتایبەتیكردَی یەەتی تەَذۀض ی ،ڕی ر ير ٔە اێػ ر دەض ی بە رسيەت ٕزاەییە تەَذۀض ییەیاٌ با اات ٔ ئۀەی ضٕديەَذٌ بە ااهەی یە ،تەَایاا ڕایاُاێاكای یەيایاُەٌ ە ضەەيایەداەاٌ ٔ دەضە تذاەاٍَ .بە و ئەنەە یەەتی تەَاذۀضا ای نػ ی بێ یاٌ بە نػا ای باًاێاُاێا ۀە ،ئایا ار رەڵاك بە نػا ای نەبەەدەو ْەە يەترضییەیی تەَذۀض یذابٍ دەتٕاٍَ بە غێٕەیەیی یەیطاٌ ناێای ضإديەَاذباٍ .ئەيە ضاەەبااەی ئۀەی نە باازاڕی ئازادیػذا نەبەەئۀەی َررە اٌ نە ێار یاۆَا اڕ ڵای یاۆيایااَایاا ٔ ضەەيایەداەاَاذاٌ ،ئۀ د رە يەتارضایاذاەاَە دەگاۆزَە ٔ َاررای یا یاَیاٌ تاا با إاَاٍ بەەزتار ٔ بەەزتار دەیەَۀە .یاكإيەتای ْەەێًی یٕەدض اٌ بە یاسبە ئاۆااۆزیطایاۆَەیااَایاػاۀە ْەيإٔ باااَ ا ۀازی ئۀە دەیەٌ بااۆ ڕاااەەضااەەی گەیااراَەیاااٌ ْەياإٔ یەەتەیاٌ تا دەتٕاٍَ رێراتر بكەٌ بە یەەتی تاایابەت ،بە و ئۀە بۆ رەڵك ڕَٔٔە یە نە ضایەی یەەتی تایبەتذا رەڵاك ْە اەتار ٔ دۀڵەيەَذاَیع دۀڵەيەَذتر دەباٍ .ئەيە ضاەەەڕای ْەيإٔ ئۀ ااێااػاااَەی دیااكە ،یە ضااەەجەياایاااٌ اەیاإەضا ااٍ بەیەیا اارۀە ٔ د رەیەظ ْێُذەی دیسە يەترضیذاەتر دەیەٌ.
بۆ ل ()٧
2 3 4 5 6
قەیراوی کار َ خراپی دۆخی کارکردن لە کەرتە گشتیی َ تایبەتییەکاوذا
مافی کرێکاران َ مُچەخۆران لەبەر ڕۆشىایی یاسای کاردا
ئێمە لە جیٍان َ جیٍان لە ئێمەَە :چی لەیەكتر فێربُیه!
پەیکەری جُاڵَ َەک فۆڕمێکی دیکە لە سیاسەت
مێژََی خاَيوذارێتی تایبًت َ ديَڵًت َ كاریگًرییًكاوی لًسًر دۆخی ژن
ڕۆژنامەیەکی سیاسیی جەماوەریی -کرێکاریی سۆسیالیستییە
2
ڕیپۆرتاژ
ژمارە)٢( :
دووشەمە )٢/٢/٠٢٠٢( -
قەیراوی کار َ خراپی دۆخی کارکردن لە کەرتە گشتیی َ تایبەتییەکاوذا ئامادەکردوی :ڕێچار ئاغكرایە ئەيڕ د زیُۀەی ْەنی یاە تا ڕادەیەیی ز ە ئەض ەو بٕٔە ٔ یەەتە نػ ییەیاٌ بەْۆی ضیاضەتی ڕۀتی دەضە تذاەاَۀە نەگەیراَذاٌ ،ئۀەی باجی ئەيەظ دەدات بە اهەی یەیەو ئۀ ياەە ز ەەی داَەيەزەأاَی دەەڕٕٔی اەیًاَ ا ٔ زاَكۆیاٍَ ،نە بەەاَبەەیػذا یكٕيەت بۆ رۆدەەبازیردٌ نە گەیراَە اَی ،دەیۀێ یەەتە نػ ییەیاٌ بكاتە تایبەتی ،یە ْەئٕياٌ دەزاَیٍ د بە بەە ۀەَذی ز ەیُەی یۆيەڵ ایە .بۆ تأٔتٕێسردَی ارضی گەیراَی اە ٔ ێػەی داَەيەزەأاٌ ٔ فەەياَبەەاٌ ٔ اضبساەاٌ ٔ رێساەاٌ ،ەێ اە نەو ڕییۆەتا ەدا نەْەەیە ێک نەو بەغاَەی اەدا ەضێسی تایبەت دەدٔێُێ ٔ نە زياَی رۆیاَۀە ێػە ٔ نرف ە اَیاٌ بۆ ڕێ اەی رۆیاٌ باضذە ەٌ.
وێرگس وامیق ،داویشتوی شاری سلێماوییە و لە ئەزموووی کارکردوی خۆیەوە بەم شێوەیە باسی بارودۆخی خاومان و ئەو کێشاوە دەکات ،کە لە شوێىکارەکاویاودا ڕووبەڕوویان دەبێتەوە.
ڕێچار :تۆ َەک خاتُوێک زەرَرەتی کارکردن َ گرفتەکاوی کارکردن لەچیذا دەبیىیتەَە؟
َێرنس :نەو ڕ ەدا زەیًەتیە اَی یاٌ ٔایسردٔٔە اە ردٌ بۆ بیێٕی ببێ ە یە ێک نە ضەەە ی ریٍ رەيە اَی ير ،ڕَٕسە نە رێساَێسذا نٕزەەاٌ بە يٕڕەیە یاٌ یە ضەەڕأەی داْات گٕەضە .ئێط ا تا ڕادەیە ی ئافرەت اە ردَی باظ نەدەەۀەی ياڵ ٔ اػ بەض ٍ بە داْاتی رۆی زیاترە نە اێػٕٔتر .بە و ئۀەی جێی دڵ راَییە ئەو جۆەە نە اە ردٌ بەتایبەت نە ەەتی تایبەتذا ،بە اەْێُاَی ئافرەتاَە ڕٔرطاەێسی جٕاٌ ٔ ٔە ضەەَج ڕا ێع دە رێٍ بە ا ،ە ز ە بە ڕَٔٔی نە بازاڕ ٔ يۆڵە اَذا ئەو دیاەداَە دەبیُیٍد ٔە ئۀ ئافرەتاَەی ە نە ض اَذە اٌ اەدە ەٌ بۆ ضەەَج ڕا ێػاَی ڕیاەاٌ ٔ ز ەتریٍ نێ ەڵی ضێسطییاٌ اێذە رێ .نە اتێسذا ز ەێک نەو اَە دەەڕٕٔی ۆنێی ٔ اەیًاَ ا اٍَ ٔ تٕاَایە ی باغیاٌ ْەیە نە اطیۆڕییە ەی رۆیاَذا اەبسەٌ .بە و بەْۆی داَەيەزەاَذیاَۀە بەَاڕاەی ئۀ اەاَە دە ەٌ. ڕێچار :ئەَ کرێیەی َەریذەگرن تا چەوذ گُوجاَە لەبەراوبەر ئەَ کارەدا کە دەیکەن َ مامەڵەی خاَەوکاران چۆوە لەگەڵ خاوماوذا؟
َێرنس :یە ێک نۀ ێػاَەی نە اە ردَی ەەتی تایبەتذا ْەیەد اە ردَێسی ز ەە بە يٕڕەیە ی ەوَ .ەبَٕٔی ْەنی اەی یسٕيی ٔایسردٔٔە بە ەي ریٍ يٕڕە ٔ ز ەتریٍ ياَذٔبٌٕٔ ڕازیبی ،ە ْەَذێسجاە نە تٕاَای جەض ەیی رۆت بەدەەە. ضەەەڕای ئۀەظ ئەَجايذاَی ب ٕ ریٍ ْەڵە ،دەبێ ە ْۆی بڕیُی بەغێک نە يٕڕە ەت .بەْۆی َەبَٕٔی نرێبەض ی اەۀە ْەَذێسجاە نە جێ ایە دأای اەيەَذ دە ەٌ ٔ يأەی ڕەَذ ياَ ێک اەێسی ز ەی اێذە ەٌ ٔ دٔاتریع ە ئیػیاٌ اێی َەيا دەەی ئە ەٌَ .ەبَٕٔی َررێسی نَٕجأ نەنەڵ اتی اە ردَذا یە ێسی دیسەیە نە ێػە اٌ ،بۆ ًََٕە ئۀ غٕێُەی يٍ اەو نێذە رد َرری اتیيێرێک اە ردٌ " "٢٦١١دیُاە بٕٔ ،نە اتێسذا ئۀ اەەی دەيسرد ز ە ز ە گٕەش بٕٔ ،بە و َاڕاەیع بٕٔو بە اە ردٌ .ضەەباەی ْەئٕ ئەياَەظ ْەَذێسجاە رأەَساە ەضێسی ئاض ُسو ٔ بێ يە،ریفەیە ،بە و ْەنٕيەەجە ە بە جۆەێسە ە تۆ َاڕاەی نە ێر فەەياَی ئۀدا اەبسەی ٔ ْیچ ڕەرُە ٔ نهەییە یػ َەبێ ٔ .اتە رأەَساە ْەەڕییە ی ٔٔت، دەبێ بئێی ٔایە ڕاض ە بەضەەڕأ! ْەەبۆیە ئەيجۆەە نە دەراتە گٕ یی َائٕيێذییۀە. اە ردٌ ير ڕێچار :چارەسەر َ ڕێچار بۆ خۆت َ ٌاَپیشەکاوت لەچیذا دەبیىیتەَە؟
َێرنس :بە ڕای يٍ ڕێ اە ئۀەیەد تۀأی ضیط ًی یسٕيڕاَی نەو ٔ تە ب ۆڕدەێ ،ڕَٕسە َاغریُی ٔ گەیراَە اٌ ئۀەَذە ز ەٌ بە ٔ بەەارضیاەی ڕا طازیی ٔ ایُە ردٌ ڕاەەضەە َا رێ یە ەيیع نە ْەبَٕٔی ئەو ێػاَە ضیط ەيی یسٕيڕاَییە .ئەنەە ْەنی اە زیاتربێ نەَأ دەزنا اَی یسٕيەتذا ،ئۀ ات رأەَساە َاتٕاَێ بە ئاەەزٔٔی رۆی َرری رێی اە ەيبساتۀە ،یاٌ ئەنەە نرێبەض ێسی یاضایی ْەبێ ،رأەَساەاٌ َاتٕاٍَ ئأا بێ ضیط ەيێک دۀض بسرێ يُەتاَە رێساە دەەبسەٌ .دەبێ رأەَساە َەتٕاَێ اەيەَذ ئیط فساز بسات.
گەوجێک ،کە بەھۆی مەترسی لەدەستداوی کارەکەیەوە وەیویست واوی ئاشکرا بکات ،بەمجۆرە باسی دۆخی کارکردوی خۆیی و ھاوپیشەکاوی دەکات کە ھەموویان شاگردی دوکاوەکاوه. ڕێچار :بەگشتی بارَدۆخی کارکردن بۆ خۆت َ ٌاَپیشەکاوت چۆوە َ تا چەوذ لەَ کارەی دەیکەن ڕازیه َ مافەکاوتاوی تێذا پارێسراَە؟
ٔە و :باۀد ری غانردە اٌ نە َأ بازاڕدا ،ز ە ضەر ٔ َاْەيٕاەە .بەغی ْەەە ز ەی غانردە اٌ بە بڕە ااەەیە ی ز ە ەو َاڕاەی اە ردٍَ نەبەەاَبەە يأەیە ی ز ەی اە ردَذاد ە ز ەبەياٌ اتی اە ردًَاٌ نە " "٢١اتیيێر زیاترە .ضەەەڕای ئەو اەە ز ەەی ە دەیسەیٍ ،ز ەجاەیع ڕٔٔبەڕٔٔی ئیْاَە ٔ
گطەاێٕتٍ ٔ دەە ردٌ دەبیُۀە نە كیەٌ رأەَساەە اًَاَۀە. ڕَٕسە ْیچ یاضا ٔ ڕێطایە ی دیاەیسرأ َییە ،ە بەەنری نە يافە اًَاٌ بسات .ز ەیُەغًاٌ ْیچ ڕ ێسی اػٕٔياٌ َییە ٔ نە دەتٕاَیٍ اػٕٔ ٔەەب ریٍ .ئەيە نە ياَ ێسذا تەَیا یە ە اتێسذایە ە بەغێسی ز ەياٌ نەَجیٍ ٔ رٕێُذًَاٌ تۀأ ردٔٔە ٔ نە ْیچ غٕێُێک داَەيەزەأیٍ.
یە بًَٕٔاَەدایە بە تەَیػ ی یە ۀە .اێٕیط ە نە دەەۀەی ْەە جیأازیی ٔ دەياەنیرییە ی یسبی ٔ ئایذ نۆ یی ٔ دیُی رۆياٌ ڕێسخرأ بسەیٍ ٔ ۆتایی بەو اەەغٕباڵٔییەی ئێط اياٌ بٓێُیٍ، ە بە ئەزئَٕی یاٌ ٔ تێ ەیػ ُى ئەو اەە دەبێ ە ْۆی ڕزناە بًَٕٔاٌ نە ڕۀضاَذَۀە .بە اێ ۀاَەغۀە ،نەە ٔا َا ەیٍ یاًَاٌ تا بڕٔات رراپ ٔ رراا ر دەبێ .
ڕێچار :کەَاتە چی بکرێت بۆ چارەسەری ئەم کێشاوەی باسیان دەکەن، بە بۆچُوی تۆ ڕێچار َ چارەسەر چییە َ چۆن گۆڕاوکاری ئەوجام دەدرێت؟
مامۆستا ڕەوەود ،وەک مامۆستایەکی دامەزراو لە کەرتی پەروەردەدا ،دەربارەی کێشەکاوی سیستەمی خوێىدن و مامۆستایان و ھەلومەرجی خوێىدوگەکان و خوێىدکاران ،بۆ ڕۆژوامەی ڕێچار دەدوێت.
ٔە و :بۆ ڕاەەضەەی ئەو د رە َانەباەەی غانردە اٌ ،اێٕیط ە ْەئٕياٌ یە رتٕٔبیٍ ٔ ْۀڵبذەیٍ نەَێٕ رۆياَذا نییَە ٔ ئەَجٕيەَێک دۀض بسەیٍ .نە ْەە یاڵەتێسذا اێػیهساەێ بەەاَبەە ْەە یە ێسًاٌ راد بە ۆدەَ ی ْەڵٕێط ی نە بەەايبەە دەەببڕیٍ ٔ بە اػ یٕاَی یە ری َەْێئیٍ ەش يافە اًَاٌ بخٕات. ڕاەەضەە تەَْا كی غانردە اٌ رۆياَە ،اێٕیط ە ْەئٕياٌ نەضەە ئۀە ڕێسبسۀیٍ ە اتی ەي ر اەبسەیٍ ٔ نە ْەف ەیە ذا یە ە اػٕٔ ٔەەب ریٍ .ئەنەە ئۀ ۆدەَ ییە نەَێٕاٌ رۆياَذا دۀض بسەیٍ ،دەتٕاَیٍ دأا اەییە اًَاٌ بطەاێُیٍ .بە و ئەنەە ْەە یە ێسًاٌ تا تا ٔ بە تەَیا ،ئۀ دأا اەییاَە بە رأەٌ اەە اًَاٌ بئێیٍ ،ڕەَ ە تٕغی دەە ردٌ ببیُۀە .بۆیە تا ە ڕاەەضەە دۀض سردَی ئەَجٕيەَێسە نە َأ رۆياَذا ٔ یە رتًُاَە .ە نە ئێط ادا نەَأ رۆياَذا اە بۆ ئۀە دە ەیٍ.
ڕێچار :بە گشتی بارَدۆخی خُێىذن َ خُێىذوگەکان لە ٌەرێمی کُردستان چۆوە؟
و .ڕۀەَذ :نە دٔای ضاڵی "ٔ "3002ە ،ە جیأازی ڕیُایەتی نە ٕەدض اَذا نەغەیسرد ،ڕیُی بەەارضاٌ يُذاڵە اَیاٌ دەَاەدە ئۀۀاا بۆ رٕێُذٌ ٔ دٔاتریع رٕێُذَ ای تایبەتییاٌ دۀض سرد بۆ يُذاڵە اَیاٌ نە ٕەدض اٌ ،اتێسیع ەەتی تایبەت نەغەیسرد، رٕێُذَ ە ئەْهییە اَیع نەغەیاَسرد ٔ نە بەەاَبەەیػذا ەەتە یسٕيییە اٌ ٔ رٕێُذَ ە نػ ییە اٌ كٔازٔ ٔ بێ رسيەت ٕزاەی ياَۀە .نە ئێط اغذا بەْۆی ئۀەی ْێػ ا زەر ێسی ز ە نەضەە رٕێُذَ ە یسٕيییە اٌ يأە ٔ یسٕيەتیع ئايادە َییە َۆ ەَیاٌ ٔ ێػە ٔ بساتۀە ڕاەەضەە ەيٕ ٕڕییە اَیاٌ بسات ،ز ەیُەی رٕێُذَ ا اٌ بێ رسيەت ٕزاەیی ٔ ڕٔٔ نە ٔێراَی يأَەتۀە. ڕێچار :سیستەمی پەرَەردە فێرکردن چۆوە َ کێشە گرفتەکاوی لەچیذا دەبیىیتەَە؟
وەستا ئاکۆ ،کرێکارێکی بیىاسازییە و دەربارەی خراپی ھەلومەرجی کرێکاراوی ئەم کەرتە ،بەمجۆرە وەاڵمی پرسیارەکاوی ڕۆژوامەی ڕێچار دەداتەوە. ڕێچار :بەگشتی بارَدۆخی کرێکاراوی بیىاسازی لە کُردستاوذا چۆوە َ تا چەوذ ٌەلُمەرجی کارکردن ڕەخساَە بۆ کرێکاراوی ئەم بُارە؟
ٔ .ئا ۆ :ضٕااش بۆ ْأرەيی ٔ اػ یٕاَی اٌ ە دەَ ی رێساەاٌ دەنەیەٍَ .نە ڕاض یذا بەنػ ی یاٌ ٔ نٕزەەاَی رێساەاَی بیُاضازی ز ەررااە ،دەتٕاَى بئێى ئەو ەەتە اەەأێستریٍ ەەتە نەَأ ەەتە ایػەییە اَذا نەڕٔٔی یاضا اَی اەۀە نەَأ یسٕيەتذا .ڕاض ە ضەَذیساياٌ ْەیە ،بە و ضەَذیسا ەياٌ یسبییە ٔ ْێُذەی اەە غی كیەَ یریی ٔ یسبایەتی ردَەَ ،یْٕێُذە نە رسيەتی رێساەاٌ ٔ ْەنٕيەەجی یاَی رێساەاَذا َییەْ .ۆ اەی ئەيەظ بەغێسی دەنەڕێ ۀە بۆ رۆياٌ ٔە ڕیُی رێساەاٌ ،ە َەياَ ٕاَیٕٔە ٔە ٕ اێٕیط یە رتٕٔ بیٍ ٔ بە دەە نە دەياەنر یی ەضی ٔ یسبی ٔ ئایذ نۆ یی ٔ دیُی ،رۆياٌ ڕێسخرأ بسەیٍ نەدۀەی بەە ۀەَذییە ڕیُایەتییە اًَاٌ. ضەباەەت بە ْەنٕيەەجی اە ردَیع ،بەْۆی گەیراَە یە نە دٔایە ە اَی یسٕيەتۀۀ ،ە َاجێ یری د ری ضیاضی ٔ دٔا ۀتُی يٕڕەی فەەياَبەەاٌ ٔ َەياَی ضٕنفەی ،ەگاە ٔ ْ...ذ، بێساەییە ی ز ە نە ئاەادایە ٔ دەتٕاَى بئێى ز ەیُەياٌ بێساەیٍ. ڕێچار :تۆ َەک کرێکارێکی بیىاسازی تاچەوذ ڕازیت لەَ کرێییەی لەبەرامبەر کارکردوذا َەریذەگریت؟ ئایا ئەَ ٌەقذەستەی َەری دەگرن یەکساوە بەَ ماوذََبَُن َ َزەیەی لە کارکردوذا دەیبەخشه؟
ٔ .ئا ۆ :بۆ ٔە يی ئەو ارضیاەۀ ،ە اێػ ر ئايا ەو اێسرد، ەيی ْەنی اە ٔایسردٔٔە رێ ٔ ْەگذەض ی ڕ اَەياٌ نەضەدا اەَجا " "٦١٫دابەزیٕۀە ٔ ئەيەظ ٔایسردٔٔە ٔزەیە ی ز ە ضەەف بسەیٍ بە رێیە ی ەو ٔ دٔڕاەی ياَذٔبَٕٔێسی تاگەتیڕٔ ێٍ ببیُۀە .نە اتێسذا ئۀ اەەغی ە دەیسەیٍ بەغی بەڕێٕەڕَٕٔی یاًَُاٌ َا ات ،ڕَٕسە ضەەباەی دابەزیُی رێی ٔ اە ٔ َەبَٕٔی ْەنی اە ،ڕ اَە َرری غ ٕيە اێذأیط ییە اٌ نە ْەڵسػاَذایە. ڕێچار :ڕزگاری خۆت َ ٌاَچیىەکاوت لە چیذا دەبیىیتەَە َ ڕێچار چییە بۆ ڕزگاربَُن لەَ وایەکساوی َ چەَساوذوەَەیەی دەرٌەق بە کرێکاران لە ئارادایە َ بە پێی ئەزمَُوی خۆتان باسی دەکەن؟
ٔ .ئا ۆٔ :ە نە ضەەەتاغذا ئايا ەو اێسرد ،تەَْا ٔ تەَْا ڕێ اە ٔ ڕاەەضەە بۆ ڕزناەبًَٕٔاٌ نەو ْەنٕيەەجەی تێیذایٍد نە یە رتٍ ٔ ْأرەيی ٔ اػ یٕاَیسردَی یە ری ٔ
َ َ
و .ڕۀەَذ :ئەو ضاڵ ٔەزاەەتی اەۀەەدە ضیط ەيێسی َٕێی ْێُأە ە اێیذۀترێ "بری ع أَطڵ" ڕاض ە ئەو ضیط ەيە بەەی اَییە ،بە و نە ٔ تە دٔا ۀتٕٔە اَی ٔە د ئەفریقا ٔ ضٕداٌ ٔ ْەَذێک ٔ تی دیسەی ەو دەەايەت ٔ ْە اە اەی اێذە رێ .ضیط ەيە ە ە داڕێیەأە، بەجۆەێک بە گٕتابخاَە ڕیذی اػ ٔ رۆی یسٕيەت َەبەض ێ رۆی بەڕێٕەبەەێ ،بە ْأ اەی يايۆض ایاٌ ٔ دایساٌ ٔ بأ اٌ. ٔاتە دأای ْأ اەی نە ەضٕ اەی رٕێُذ اەاٌ دە رێ بۆ َۆ ەَسردَۀەی گٕتابخاَە اٌ ،يايۆض ا اٌ ياَ اَە ااەە ۆدە ەَۀە بۆ ڕیُی اێذأیط ی گٕتابخاَە ٔ بە رێ رتُی اەنٕزاە ٔ بارۀاٌ ٔ ڕیُی بەَسیٍ ٔ يۆنیذە بۆ گٕتابخاَە اٌ. ە ئەيەظ ئەە ێسی ز ەە نەضەە رێساَی رٕێُذ اەاٌ ٔ يايۆض ایاٌ ٔ تەَیا نە بەە ۀەَذی كیەَی اەیٕەَذیذاەە ٔ باەنراَییە بۆ رەڵک ٔ ڕیُی ْە اەاٌ. ڕێچار :بەڕێُبەری قُتابخاوەکان چۆن کارَبارەکان ڕایی دەکەن َ کاردابەشکردوەکان چۆوە لەسایەی ئەم سیستەمە وُێیەدا کە باسی دەکەن؟
و .ڕۀەَذ :ئیذاەەی رٕێُذَ ە بە ْأ اەی يايۆض ا اٌ ،رۆیاٌ دیذ ٔ اەیاو بۆ ضاڵی رٕێُذٌ دەَٕضٍ ٔ اەی نەضەە دە ەٌ بۆ ْێُاَەدیی ٔ جێبەجێسردَی ئۀدیذ ٔ اەیاياَەی ە َٕضیٕیاَە. ااغاٌ نە ڕێ ەی فۆڕيێسۀە ە ٔەزاەەتی اەۀەەدە دەیُێرێ ، ە اێی دۀترێ د ْەڵطەَ اَذٌ بۆ ئاض ی رٕێُذَ ە اٌ دە رێ رٕدْ-ەڵطەَ اَذٌ .ئەو فۆڕيەی ٔەزاەەت دەیُێرێ نە ڕەَذ راڵێک اێسٓاتٕٔە ،ە ْەئٕی ئەە ٍ بۆ يايۆض ا ٔ جێبەجێسردَیاٌ ياَذٔٔبَٕٔی ز ەی دۀێ .ج ەنۀەظ دەبێ ە ْۆی دۀض سردَی يُافەضە ٔ ێبڕیێیە ی زیاًَەَذاَە نەَێٕاٌ یسٕيەت اەەبا َادات گٕتابخاَە اَذا .ڕَٕسە نە كیە بەگٕتابخاَە اٌ ،بە و نەكیە ی دیسۀە ًَرەی داَأە نەضەە بە اەْێُاَی داتاغۆ ٔ ۆيییٕتەە ٔ تە ُەنۆ یای ضەەدەو! ئەيەظ ٔا دە ات ْەَذێک گٕتابخاَە ە تٕاَیٕیاَە راڵە دأا رأە اٌ جێبەجێ بسەًٌَ ،رەی زیاتر بە دەض بٓێٍُ .نە اتێسذا ئۀ گٕتابخاَاَەی َەیاَ ٕاَیٕە ئەە ە اَیاٌ جێبەجێ بسەٌ ،اەیٕەَذی بە َەبَٕٔی رسيەت ٕزاەی اێٕیط ۀە ْەیە نە رٕێُذَ ە اَیاَذا، ٔاتە اەیٕەَذی بە یسٕيەتۀە ْەیە َە نە ئەض ۆی يايۆض ا ٔ ئیذاەەی رٕێُذَ ە اَذا بێ . ڕێچار :پێشىیاری ئێُە َەك مامۆستایەك ،ڕێچار َ چارەسەر بۆ ئەَ گرفتاوەی باستكردن چییە؟
و.ڕۀەَذ :اێٕیط ە یسٕيەت رۆی بە بەەارضیاەی ئەو ێػاَە بساَێ ٔ اە بسەٌ بۆ َۆ ەَسردَۀەی گٕتابخاَە اٌ ٔ َەْێػ ُی یارٕد ەيسردَۀەی رٕێُذَ ە ئەْهییە اٌْ .ەۀەْا دەبێ نرَ ی بە بەەز ردَۀەی ئاض ی زاَط ی يايۆض ایاٌ بذەێ نە ڕێ ای ردَۀەی رٕنی تایبەتۀە بۆیاٌ .اێٕیط ە ێػەی ٔ اێذأیط ی ئٕڕەی يايۆض ایاٌ ڕاەەضەە بسرێ گٕتابخاَە اٌ نە كیەٌ یسٕيەتۀە دابیُبسرێ .ج ە نەياَەظ دەبێ بیر نە ْێُاَی ضیط ەيێسی َٕێی نَٕجأ بسرێ ۀە بۆ اەیڕۀ ردٌ ،ە ْەو نە تٕاَای یسٕيەتذابێ ٔ ْەو يايۆض ایاٌ ٔ رٕێُذ اەاَیع.
ژمارە)٢( :
دووشەمە )٢/٢/٠٢٠٢( - بیروڕا 3 جیٌاوی سەرمایەداری بەرەَ قەیراوێکی دیکەی ئابُری َ سیاسی
ڕۆژنامەیەکی سیاسیی جەماوەریی -کرێکاریی سۆسیالیستییە
ئەکرەم وادر دٔای ْێػ ا جیْاٌ اػ ی نە ێر اەی ەەییە گٕەضە اَی گەیراَی ئابٕەیی ضاڵی""٣١١٩دا ڕاض َە رد تۀە ،گەیراَێسی دیسەی بێٕێُە ٔ گٕەض ر نە اێػٕٔ ،بەە ی بە جیْاَی بازاڕی ضەەيایەداەاٌ نرتۆتۀەْ .ەڵبەتە ئەزئَٕی يێیٔٔیی ئۀەی بۆ ضەنًاَذٔٔیٍ ئەو ضیط ەيی ڕیُایەتییەی ضەەيایەداەاٌ بەبێ گەیراٌ َابێ ٔ َەبٕٔە ٔ رٕدی گەیراَە اٌ بەغێسٍ نە اێسْاتەی بُەيا اَی ضٕڕی بەەْەيْێُاٌ ٔ رط ُەڕٔٔ ٔ ضاكسردَۀە ٔ ەڵە ە ردَی گازاَجی بازاڕی ضەەيایەی جیْاَیَ .أەَذە اَی بۆە ٔازیع ز ەٌ ،ە ئۀ ْۀاڵ ٔ ڕااۆەت ٔ غیسردَۀاَەی نە دەزنا اَی نێسۆڵیُۀە ئابٕەیی ٔ ض راتییییە اَی َأەَذە جیْاَیە اَذا دە رێٍ ٔ باڵٔدە رێُۀە ٔ اێػٕەر ئايادە اەیی بۆ ئەو ڕٔٔدأاَە دە ەٌ ٔ ْۀڵذەدەٌ ئا ايە اَی ببێ ە بەغێسی یاَی ۆيە یەتی ز ەیُەیە ی ز ەی گٕەباَییە اٌ نە رەڵک ،ە ڕیُی رێساەاٍَ ٔ ْەۀەْا ببێ ە ْۆی زیاد ردَی ياەەی ز ەتری ەڵە ەبٕٔی نەغسری بێساەی. ئۀەی بۆ ئێًە جێ ای ضەەَجە ئاياەە ترضُا ە اَی ئەو اێػبیُییاَەٌ ،ە بەغێسیاٌ ڕٔٔیاَذأە نەو يأەیەدا بەْۆی غەاۆنی ئەو گەیراَە ئابٕەییە َٕێیۀە ،ە ْۀڵذەدەو بەغێسیاٌ ٔە ئاياە نێرەدا دەرەيەڕٔٔ بۀغێٕەیەی باڵٔ رأەتۀە نە نێسۆڵیُۀە ئابٕەییە اَذا: -٢نەياَ ی تەيٕزی ضاڵی ڕابردٔٔ""٣١٢٪دا ،باَسی ئەڵًاَی(دیٕچ
کامەراوی مامە عەلەڕەش
باَک) ْۀاڵی دەە ردَی ْ ٢٩ەزاە فەەياَبەەی نە بەغە جیاجیا اَی نقە اَیذا ڕانەیاَذ نەبەەايبەە االَی ەيسردَۀەی رێساەاَی ْەيیػەیی ،ە ياەەیاٌ بەەزدەبێ ۀە بۆ ْ ٨٥ەزاە بێساە رأ ْەتا ضاڵی .٣١٣٣ -٣ياەەیە ی ز ەی نقی زَجیرە بازاڕە بازەناَییە ئەيریسییە ڕەفاْییە اٌ ٔ ئاضاییە اٌ داررأٌ. -٤ۆيیاَیای زەبەكیی ئۆتۆيۆبیهی َیطاَی یاباَی دەض ی نە ْ ٢٣٦١١ەنی اە ْەڵ رت نە ضەەتاضەەی جیْاَذا. -٥ۆيیاَیای فۆەد نە ياَ ی ٧ی ضاڵی ٣١٢٪دا ،ڕای ەیاَذ ە ڕێیەی ْ ٢٣ەزاە رێساە ەيذە اتۀە نە ئۀۀاا اێع ۆتایی ضاڵی .٣١٣١ -٦ڕأەڕٔاَی يایەإچ بَٕٔی ئەەجەَ یٍ دە رێ دابەزیُی بەْای دەأ بۆ .٫٤١
بەْۆی
-٧دابەزیُی تٕاَای ڕیُی غًە نەكیەٌ بە اەبەەاَی بازاڕی ئەيریسییۀە بۆ ئاض ێسی ز ە َسو نەضاڵی ٣١٢٪دا ،ە ٫٨٥.٤ َسي ریٍ ئاض ی بەرۆیۀە بیُیٕە ٔ ڕأەڕٔاٌ دە رێ دا ػاَی ئابٕەی نە ئەيریسادا نە ضاڵی٣١٣٢دا ،ڕٔٔبذات. -٨بەْۆی برێسست"دەەڕَٕٔی بەەی اَیا نە یە ێ ی ئۀۀاا"ٔە٨١ ، ْەزاە رێساە اەە اَیاٌ نە دەض ذەدەٌ نە ئیطیاَیادا. -٩دابەزیُی بەەْەيْێُاَی ڕیٍ نەيطاڵ""٣١٣١دا ،بەڕێیەی ٫٥.٩ ٔاتە بۆ َسي ریٍ ئاض ی رۆی نە يأەی ٢٨ضاڵذا. نەنەڵ ْەئٕ ئەياَەغذا گەەزە اَی جیْاٌ بەغێٕەیە
ەڵە ە
بٌٕٔ ،ە بە گەەزی تایبەت ٔ نػ ییە اٌ َأ دەبرێٍ ،گەەزە تایبەتە اٌ نە ڕاەە ی یە ەيی ضاڵی٣١٢٪دا ،نەیػ ۆتە ٢٩٧ تریهیۆٌ د كەْ ،ەۀەْا گەەزە جیْاَییە اَیع نەغ ۆتە ئاض ێسی بەەز ە ٣٦١تریهیۆٌ د كەە نەضەەەتای ئەيطاڵی ٣١٣١دا. ئەياَە ئۀە دەەدەرەٌ ە داَۀەی ئۀ گەەزاَە نە ئأەْا ْەنٕيەەجێسی ئابٕەیی ٔ رراای بازاڕدا ،گٕەضە یارٕد يەیاڵە ٔ بە بۆيبێكی ئەتۆيی داڕٔراَی بازاڕی داەایی ئە ياەدە رێ . َرری زێڕیع ئێط ا نە بازاڕە اَی جیْاَذا نە بەەزبَٕۀەدایە بەْۆی ڕیُی بڕێسی ز ەی زێڕ نەكیەٌ دۀڵەيەَذە اَۀە، ڕَٕسە ي ًاَەیاٌ بە دەأە اٌ َەيأە بەْۆی ڕااسردَی ياەەیە ی ز ەی دەأی بێ بەْا نە بازاڕە اَی جیْاَذا .ئەياَەی ضەەۀە ْەئٕی يػ ێسە نە رەەياَی گەیراَی ئابٕٔەی ئێط ا، ٔە ضەەەتایە بۆ بەەڕأڕَٔٔی ٔ ئاناداەبٌٕٔ باضًاَسردٌ تا بساَیٍ نەو ضیط ەيی ڕیُایەتییەی ضەەيایەداەیذا ڕی دەنٕزەەێ . ئۀەی ئەە ی ئێًەی ضۆضیانیط ە زاَط ییە اَە ،ئۀەیە ْەَأی ئەو گەیراَاَە غیبسەیُۀە ٔ َەْێئیٍ ضەەيایەداەاٌ جاەێسی دیسە ْأڕیُە اًَاٌ نە دۀۀبەەياٌ ٔ جیْاَذا دٔڕاەیی ئا ايی اەەضاتە اَی ٔەبەەْێُاٌ بسەٌ ٔ نە ڕابردٔٔ زیاتر بًاَْاڕٌ ٔ ەەت ٔ اەەت رياٌ بسۀٌ .اتە ْێسی بەەەَ اەبَٕٔۀەی ئەو گەیراَە جەەنبڕاَەی ضەەيایەداەاٌ ،نە نرۀی یە ێ ی ٔ یە رتٕٔیی ْێسی ڕێسخرأی ڕیُایەتیًاَذایە نە ئاض ی َأرۆ ٔ َأڕەیی ٔ جیْاَیذا.
دەربارەی قەیراوەکاوی عێراق َ ٌەرێمی کُردستان
َەبَٕٔی رسيەت ٕزاەییە اٌ نە ،ێرای ٔ ٕەدض اَذا ،اەیٕەَذی ڕاض ۀرۆیاٌ بە ضیاضەتی َیٕنیبرانیسو ٔ ضُذٔگی دەأی َێٕدۀڵەتییۀە ْەیە .نەەڕی ەەتە نػ ییە اَی اەۀەەدە ٔ تەَذۀض یی ٔ ڕێ ا ٔ باٌ ٔ ئأ ٔ اەەبا ٔ ْ ...ذ ،ضۆضیانیط ی َیٍ ،بە و َەر ێك نە ەەتی تایبەت باغ رٌ ،ڕَٕسە گٕەضایی ضەەغاَی رەڵسە بێبەغسرأە ە ضٕ ر دە ەٌ .بۆیە ْاەتریٍ باڵی ضەەيایەداەی ە نە ئێط ا َیٕنیبرانیسو ٔ ضُذٔگی دەأی َێٕدۀڵەتییە ،ئۀ َەر ە رسيەت ٕزاەییەظ بۆ رەڵسی زەیًەتسێع بە ڕۀا َابیٍُ ٔ دەیاَۀێ ْەەڕی زیاترە رٕێُی رەڵك بسەَە ایاڵۀە ٔ ْەڵیهٕغٍ. با بساَیٍ ضُذٔگی دەأی َێٕدۀڵەتی چ اەیٕەَذییە ی بە َیٕنیبرانیسيۀە ْەیە ٔ دەض ێٕەەداَیاٌ نە اۀباەی ٔ تاَذا ڕۆَەك َیٕنیبرانیسو ْاەتریٍ باڵی ضەەيایەداەییە ،بە و بە ڕٔتٕغسرأی َە ڕٔٔە فاغیط ییە ەی! جیْاَی ضەەيایەداەی رۆی نە َارۀە نەَیٕە ٔ داڕزأەْ ،ەە اتێك اەتا ٔ گەیراَە اَی ْەڵسػێ نە ێر َأی نیبرانیسيذا اەَا بۆ جەَگ ٔ غ ی رەڵەتێُەە ٔ نەيیاَذَی رەڵك دەبات .رۆ ئەنەە بێ ٔ گەیراَە اَی دَیای ضەەيایەداەی ْەڵذەیُۀە ،باغ ر نە ڕاض ییە اٌ تێذەنەیٍ.
ضُذٔگی دەأی َێٕدۀڵەتی دۀض سرأی ضیط ەيی ضەەيایەداەی ٔ َیٕنیبرانیسيە ٔ بە ۆيەڵێك يەەجی ئەضاەەتباە ٔ ضٕدێسی ز ە بۆرۆی ،گەەز بە ٔ تاَی ْە اە دەدات .ئەنەە گەەزە اٌ نە اتی رۆیاَذا بۀ رػ ەیەی ە دیاەی رأە َەدەێُۀە ،بە ضٕدێسی ز ەۀە نەضەە ٔ تاَی ْە اە ەڵە ە دەبٍ ٔ تابێ زیاتر ٔ زیاتر دەبٍ ٔ تٕاَای داَۀەیاٌ َابێ .ئی ر ٔ تاَی ْە اە دەبٍ بە ێر گەەزۀە ٔ بۆ ْەتا ْەتایە ضُذٔگی دەأی َێٕدۀڵەتی ٔە دیم يايەڵەیاٌ نە نەڵذا دە ات. یە ێك نۀ را َەی ە نە كیەٌ باَك ٔ ٔ تە ْە اەە اَۀە بۆ ٔەەنرتُی گەەز ٔا یاٌ نە ضەە دە رێ ،فر غ ُی ەەتە نػ ییە اَە بە ەەتی تایبەت .بۆ ئۀەی ضەەيایەداەاٌ ئازادبٍ نە يییُی رٕێُی تۀأی رێساەاٌ ٔ زەیًەتسێػاٌ ٔ .تە ئیًیریانیط ییە اٌ نە ڕێ ەی باَسە اَیاَۀە ٔ تاَی گەەز ٔەەنر َاڕاە دە ەٌ ،ە تۀأی ەەتە نػ ییە اٌ ٔە :ەەتی اەۀەەدە ٔ تەَذۀض ی ٔ ئأ ٔ اەەبا ٔ ڕێ أباَە اَی زەيیُی ٔ ئاضًاَی ٔ دەەیایی ٔ ْێئی ئاضٍ ٔ رإَٔبەەە ٔ بازەناَی ٔ بیًە ٔ ْ ...ذْ ،ەە ْەئٕیاٌ بفر غُۀە بە ەەتی تایبەت ،بۆ ئۀەی تۀأی ئۀ دەض سۀتاَەی ە بە دەێیایی َسیسەی ضەدەیە بە رەبات ٔ فیذا اەیی ٔ تێسۆغاَی رٕێُأی بە دەض ْاتٌٕٔ ،زۀت بسرێُۀە ٔ رەڵسە ەظ نە دەض سۀت ٔ غایط ە داەاییە اَیاٌ بێبەظ بسەٌ ٔ بیاَسەَۀە بە ۆیهۀ ،ە
ئێط ای ٕەدض اٌ. ْەئٕياٌ باظ دەزاَیٍ ،جاەاٌ دایسێك ە يُذاڵە ەی َەرۆظ دە ۀت ئەیبرد بۆ َەرۆغخاَە ٔ بە ڕیُی بهی ێسی اێُجطەد دیُاەی ئەڕ غ ە كی د ۆە ٔ ْەئٕ اػسُیُێسیػی بۆ دە را ٔ ْەە نۀێع دەەياَە اَی بۆ ٔەە دەنرت ٔ دەنەڕایۀە بۆ ياڵ. بە و ئێط ا نە ێر ضێبەەی ئەو دەضە تە غسط خٕاەدٔٔە ٔ ڕێًُاییە اَیاَذا ،ئۀ رسيەت ٕزاەییە نػ ییاَە نراٌ ٔ ٔێراٌ اەاییاٌ ەو دە رێ ۀە .د ۆە ڕێًُایی دە رێٍ ٔ بە ئەَقەض رأە ە رسيەت ٕزاەیی باظ بە َەرۆظ اێػسەظ َە ات ،بۆیە د ۆە بە َەرۆظ دەڵێ د تاگی ئێٕاەە ٔەەە بۆ ،یادە ەی رۆو ٔ دەەياَیػیاٌ بۆ َإَضێ ٔ دەڵێ نە َەرۆغخاَە َیًاَە ،بڕ ٌ نەدەەۀە بیسڕٌ .ئەيە بۆ غیساەییە اَیع ْەۀایە ٔ بەْەياَػێٕەیە .دەیاَۀێ بە رەڵك بئێٍد ەەتە نػ ییە اٌ بە ەڵسی ئەو زەيەَەی ئێًە َایەٌ ٔ ۆٍَ ،دەبێ نە ڕێ ەی ەەتی تایبەتۀە َۆ ەٌ بسرێُۀە .ەەتە اَی دیسەظ د ریاٌ ز ە نەيە رراا رە. بۆ ئۀەی ب ٕاَیٍ بەەْەڵط ی ایالَە ئیًیریانیط ییە اٌ ٔ َۆ ەەاَی َأرۆییاٌ بسەیٍ ،اێٕیط ە بێ دەەَگ تۀأی ْێسە اێػسۀتٕرٕازە اٌ یە رتٕاَە ْأاػ بیٍ ٔ رەڵسی ض ەيذیذەی ٕەدض اٌ ْۆغیاە بسەیُۀە ٔ نە ڕێسخرأە ۆيە یەتییە ڕاض ەگیُە اَی رۆیاَذا ڕێسیاَبخەیٍ.
مافی کرێکاران َ مُچەخۆران لەبەر ڕۆشىایی یاسای کاردا ئامادەکردوی :ڕێچار رٕێُەەاٌ ئاناداە دە ەیُۀە نێرِ بّ دٔا نّ ّْە ياەِیّیی ڕ َايّی ڕێ اەدا ،دِتٕاٍَ رٕێُّەی نۆغّیّیی تایبّت بٍ ضّباەِت بّ يافّیاَی یرێكاەاٌ ٔ يٕڕّرۆەاٌ نّ یٕەدض اَذا نّ بّە ڕ غُایی یاضای یاەدا .ئّو نۆغّیّ تّەراَكرأِ بۆ رّباتكاەێكی یاضایی نّ يێییُّی یۆيّڵ ّی یٕەدض اٌ ٔ ،ێرای (ٕ،يّە ضّ،یذَ ،اضرأ بّ ٕ،يّەی َأَّا) .ئاناداەی ضەەجەو رێساەاٌ ٔ يٕڕەرۆەاَیع دە ەیُۀە نەضەەتاضەەی ٕەدض اٌ ،بۆ زاَیُی ْەە زاَیاەییە نەضەە يافە اَ اٌ بە اێی یاضا ،دەتٕاٍَ ارضیاەە اَ اٌ بُێرٌ بۆ ئەدەەش ٔ َأَیػاَە اَی ڕ َايەی ڕێ اە، تا ئێًەظ ئاڕاض ەی َأبرأی بسەیٍ ٔ نێرۀە ٔە يی ارضیاەە اَ اٌ بذەیُۀە .بۆ ئەيجاەە ارضیاەێسًا دەەباەەی" نرێبەض ی اە" ٔ نێسۀتە اَی بۆ ئايادە ردٌٔٔ. ڕێچار :ئایا یاسای كاری عێراقی چی لً باريی (گرێبًستی كار)يَي ديڵێت َ كێشًكاوی كرێكاران َ مُچًخۆران پًیُيست بً گرێبًستی کارەَە لً كُردستان َ عێراقذا چییً َ كرێكاران َ مُچًخۆران چۆن ديتُاوه مافً یاساییًكاوی خۆیان َيربگرن لً كاتی ًٌبَُوی كێشً لً گرێبًستەکەیاوذا؟
ٕ،يەە ضە،یذ :یاضای اەی ،ێراگی ياەە ( )٨٢ی ضاڵی ٢٪٩٨ دەۀازەی ضێیەو :اەیٕەَذیە اَی اە مادەی ( :)٩٢نرێبەض ی اە بری ییە نە ڕێسۀتٍ نەَێٕاٌ رێساە ٔ رأەَساەدا ،تێیذا رێساە اابەَذ دەبێ بە ئەَجايذاَی اەێسی
دیاەیسرأ نە ێرڕأدێریی ٔ ڕێًُایی رأەَساەدا .نۀكغۀە بەدابیُسردَی ئۀ رێیەی ە نەنەڵ رأەَساە اابەَذ دەبێ رێساەە ەدا نەضەەی ڕێسۀتٌٕٔ. مادەی ( :)٠٣اێٕیط ە نرێبەض ی اە َٕضرأبێ ٔ تێیذا جۆەی اە ٔ بڕی رێ دیاەیسرابێ ،ئەنەە نرێبەض ە ەظ َەَٕضرأبٕٔ ،ئۀا اێٕیط ە رێساە بەْەئٕ جۆەێک ئۀ نرێبەض ە ٔ يافە اَی تێیذا بطەنًێُێ . ج ە نەياَەظ ڕەَذیٍ يادەی دیسە ْەٌ نەضەە نرێبەض ی اۀ ،اتە نە يادە اَی (٣٪تا يادەی )٥١نە یاضای اە تایبەتسرأە بە نرێبەض ی اە .د ۆە یٕضف ئەنیاش ،نەغر ڤەی یاضای اەدا ئايا ە بۀە دە اتد ە دەبێ نرێبەض ە اٌ بە ڕەزايەَذی ْەەدٔٔ كیەَە ە ( رێساە ٔ رأەَساە) بێ ٔ َابێ ْیچ جۆەە ز ە ردَێسی تێذابێ . ْەۀەْا یاضای يەدەَی ياەە()٥١ی ضاڵی ٢٪٦٢نە ٔەەزی دٔٔەيذا نە يادەی ()٪١١ۀە ،تا يادەی ( ،)٪٣٦تایبەتە بە نرێبەض ی اە ٔ تەدارٕنی دۀڵەت نە ڕێسخط ُی اەیٕەَذیە اَی اەدا .نۀێذا ْاتٕٔە ە دەبێ دۀڵەت نە بەە ۀەَذی رێساەاٌ تەدارٕل بسات نە داڕغ ُی اەیٕەَذیە اَذا. ڕێسخرأی اەی َێٕدۀڵەتی :ڕێسۀتُُايەی ياەە ()٩٢ی تایبەت بە اػسُیُی اە دەە ردٔٔە نە ضاڵی ٢٪٥٨دا. ،ێراگیع بە یاضای ياەە ( )٥اابەَذبَٕٔی رۆی بەڕێسۀتُُايە ۀە َیػاَذأە نە ضاڵی ٢٪٦١دا.
بۆیە اتێک نییَە اَی اػسُیٍ ضەەداَی غٕێُی اە دە ەٌ ،دەبێ دڵُیاببُۀە نە بَٕٔی نرێبەض ی اە نەَێٕاٌ رێساە ٔ رأەَساەدا. ْەۀەْا اتێک نرێبەض دە رێ نە َێٕاٌ رێساە ٔ رأەَساەدا، دەبێ بە (َٕ )٤ضخە بێ د َٕضخەیە بۆ رێساەە ەَٕ ،ضخەیە بۆ رأەَساەَٕ ،ضخەیە یع دەڕێ ە فەەياَ ەی اە بۆ ڕەزايەَذی دەەبڕیٍ نەضەە َأەە ی نرێبەض ە ە .نەەْاتٕٔ نرێبەض ە ە يافە اَی رێساەی تێذا َەااەێسەابٕٔ ،فەەياَ ەی اە ئۀ نرێبەض ە ڕەتذە اتۀە ٔ ڕەزايەَذی نەضەە َادات ٔ نرێبەض ە ە بە إڕەڵ دادەَرێ . گروگی ٌەبَُوی گرێبەستی کار لەوێُان کرێکار َ خاَەوکاردا:
یە ەو :نرَ ە نرێبەض ی اە ْەبێ نەَێٕاٌ رێساە ڕَٕسە بَٕٔی نرێبەض ی اە نە بەە ۀەَذیی رأەَساە َاتٕاَێ يافی رێساەە ە اێػێم بسات ٔ اێبسات ٔ رێی ەيی بذاتێ ٔ یارٕد دەض بەضەە یاٌ رێسەی دٔابخات.
ٔ رأەَساەدا، رێساەدایە ٔ اەی زیادەی رێسەیذا ب رێ
دٔٔەو :بە اێی یاضای اەی ،ێراگی ياەە ()٨٢ی ضاڵی ٢٪٩٨ مادەی ( :)٠٠ئەنەە رێساە نەغٕێُی اە ئايادەبٕٔ بۆ ئەَجايذاَی اەە ەی بە و ڕەَذ ْۆ اەێک بَٕٔە ڕێ ر نەبەەدەو ئەَجايذاَی اەە ەیذا ،ە نەدەەۀەی دەضە تی رێساەە ە بٕٔ ،ئۀا ٔە ٕ ئۀە ٔایە ە اەە ەی ئەَجاو دابێ ،بۆیە يافی ٔەەنرتُی رێی اەە ەی ْەیە.
ڕۆژنامەیەکی سیاسیی جەماوەریی -کرێکاریی سۆسیالیستییە
4
دەبێت چی بکەین
ژمارە)٢( :
دووشەمە )٢/٢/٠٢٠٢( -
ئێمە لە جیٍان َ جیٍان لە ئێمەَە :چی لەیەكتر فێربُیه!
كارزان عًزیس
َسیكەی بیط ْەزاە یەش دەرەيئێُرێ .نە ئێراَذا ،تەَیا نەَێٕاٌ 00بۆ 02ی ياَ ی یازدەدا یە دەیاتە اێُج ڕ ،دٔٔ ضەد یٕ ەأ ٔ زیاد نە ضێ ْەزاە بریُذاە ْەبٕٔە .نە بسٔٔتُۀەی ْێهە زەەدەیاَی فەڕەَطاغذا ،دەیاٌ یەش یٕ ەأٌ ،دەیاٌ یەش یٕێر یرأٌ ،دەیاَیع دەض یاٌ نە دەض ذأە .زیاد نە دٔٔ ْەزاە یەضیع تٕٔغی اێكاَی گاچ ٔ اػ ٔ ضەە بَٕٔەتۀە. ْەۀەْا ْەغ ْەزاە ٔ ڕٕاەضەد یەش دەض بەضەە یرأٌ .نە ٔ تاَی دیكەی ڕااەڕیٕیػذا دەیاٌ ْەزاە یەضی دیكە بە غێٕەی جۆەأجۆە بَٕٔەتە گٕەباَی .ئۀەی ضەەجەيی ئەو گٕەباَییاَە اێكۀە دەبەض ێ ۀە بری ییە نە :یە ەو ،رەباتكردٌ ٔ تێكۆغاَیاٌ بۆ ياف ٔ ئازادی د بە دەضە ت ،دٔٔەو ،ئۀەی یە ئەياَە
ڕادەیەی دەتٕاَیٍ بئێیٍ د بە ْەئٕ ئۀاَەٌ) ،بەڵكٕ نەاێُأ ْێرغێكذا بۆ ضەە ضەەيایەداەی ٔ ْەۀەْا دارٕازی ەنێكذا ْاتَٕٔەتە ئاەأە ،یە نە دٔٔ كٔە ْأبەغٍد یەیەو ،نە َێٕاٌ دەضە تە ضەەيایەداەەیاٌ ٔ گەیراَەیاَی ضەەيایەداەیذا ٔ دٔٔەيیعْ ،أئاياَجی نەَێٕاٌ ڕااەڕیٕاَی جیٓاَذا .اەیٕەض بە یەیەيۀە ،بەتایبەتیكردَی زیاتری یەەتە نػ ییەیاٌ ٔ زیادیردَی باجەیاٌ ٔ جەَگ بۆ ضەە ٔ تاَی دیكە ٔ بێكاەی ٔ دابەزیُی یرێی یاە ٔ زیاتر ضەااَذَی يەەجەیاَی باَكە َێٕدۀڵەتییەیاٌ بەضەە ٔ تاَی دیكە ٔ ْە اەی ٔ جەَگ ٔ ٔێراَبَٕٔی یُ ە ٔ باڵٔبَٕٔۀەی ڤایر ضی ز ە يەترضیذا ٔ گەیراَی یە نە دٔای یە ٔ ز ە غ ی دیكە راڵە ْأبەغەیەی َێٕ ضیط ًی
دەض كۀتەیاَی ْێسی با دەض ٔ ضەەيایەداەییع ببیُیٍ ،نەنەڵ ئۀەی یە ئایا ئۀە ڕییە ٔادەیات َەنەیٍ بۀەی یە دەياَۀێ ٔ يهًالَێكاٌ نەنەڵ ضەەيایە ٔ دەضە تذا نە یٕێٕە دەض یاٌ اێكرد ٔ ئێط ا ئاض ی يهًالَێكە نە ٕێذایە! ئەو رەباتە َٕێیەی رەڵكی ڕااەڕیٕ ،نە بەەايبەە جیٓاَی ریٍ گۆَاغ ٔ ضیط ًی يێیٔٔدا ،بٕٔە بە فرأاَ ریٍ غەاۆنی َاڕەزایەتی ٔ ڕااەڕیٍ نە جیٓاَذا .ئەيە بۀ ياَایە دێ ڕەَذە ضەەيایەداەیی جیٓاَیی بٕٔەتۀە ،رەباتی غۆڕغ ێڕاَەی رەڵكاَی ڕااەڕیٕیع ْێُذە جیٓاَیی بٕٔەتۀە .ئەو بابەتە ْۀڵێكە بۆ ایػاَذاَی نەغ ُی یۆی َاڕەزایەتییەیاٌ بە ئاض ێك ،یە جۆەێكە نە يەَ یی يهًالَێی ضیاضی نەَێٕاٌ رەڵكی ڕااەڕیٕ ٔ دەضە تذاد ٔاتە بۆتە بَٕبەض ی یەیالَەبَٕٔۀەی رەڵكی ڕااەڕیٕ نەنەڵ دەضە تذا.
بَٕٔەتە گٕەباَی دەض ی ضەەیٕت ٔ اەكياەەیاَی دەضە تی ضەەيایە ،ضێیەو ،ئەياَە نەبەەئۀە گٕەباَییاٌ َەدأە یە بۆ بەە ەَذیی تایبەت تێكۆغأٌ ،بەڵكٕ نەاێُأ بەە ۀەَذییە ْأبەغەیاَیاَذا ڕااەڕیٌٕ ٔ گٕەباَییاَذأە .ئێًە بڕٔاياٌ بە گٕەباَیذاٌ ٔ رۆبەر كردٌ ٔ رٕێُڕغ ٍ َییە بۆ دەض كۀتُی ياف ٔ ئازادییەیاٌ ،بە و ئۀە یۆيەڵ ای ڕیُایەتی نە يێییُە ٔ ضەەيایەداەییە ٔایكردٔٔە گٕەباَیذاٌ بە رٕێٍ ٔ نیاٌ نەاێُأ ئازادیذا ببێ ە زەۀەەت یە ئەيە بُبەض ی ئازادییە {دەەر ی ئازادی نەە بە رٕێٍ ئأ َەدەێ گەت بەە َانرێ } .ڕیُی دەضە تذاە ٔ ضەەيایەداە ئايادەیە نەاێُأ ئاياَجە تایبەتییەیاَی رۆیذا (یە بەە ۀەَذیی یەيیُەیەیی یەيی ضەەدەض ەیە) ز ەیُە بكاتە گٕەباَی .نەبەەايبەەیػذا ،ڕیُی یرێكاە ٔ جەيأەەی رەڵك بە نػ ی ،رەبات دەیەٌ ٔ گٕەباَی دەدەٌ تایٕ ْەئٕ یۆيەڵ ا ضٕديەَذ بێ . ضەەااانیربٌٕٔ ٔ تەگیُۀەی ڕااەڕیُەیاٌ نە جیٓاَذا ٔ ْەە ڕ ێك نە ٔ تێكذا ،یەیێكە نە دەض كۀتە نرَ ەیاَی ئەو دٔاییەی بسٔٔتُۀە َٕێكە .بسٔٔتُۀە ڕااەڕیٕ ٔ غۆڕغ ێڕییەیاَی ئێط ای جیٓاٌ نەاێُأ ئیًیراتۆەیەت ٔ دۀڵەت ٔ َەتۀە ٔ ئاییٍ ٔ يەزْە ٔ بەە ۀەَذییەیی تایبەتذا ضەەیآَەڵُەدأە( ،تا ئۀ
ضەەيایەداەییەْ ،ەۀەْا ْەئٕ یكٕٔيەتەیاٌ نەغ ٌٕٔ بە بُبەض نۀەدا یە ب ٕاٍَ نە ڕێ ەی ڕایطازییۀە ٔە يی َاڕەزایەتی ٔ ڕااەڕیُەیاٌ بذەَۀە (نە یكٕٔيەتی ،ێراگی بڕٔاَە نەو اێُج ياَ ەدا ،یە َە ضەەیٕت ٔ َە ئاڵٕنۆڕی اۆض ەیاٌ یۆتاییاٌ بە ڕااەڕیُەیە َەْێُأە) .ضەباەەت بە راڵی دٔٔەيیع، رەڵكی ڕااەڕیٕ نۀەدا ْأبەغٍ ،یە بە ْەئٕ جیأازییەیاَۀە ْێػ ا بە غێٕەیەیی ْأبەظ د ی ْەئٕ ئۀاَەٌ یە نە ضەەۀە ڕیسياٌ یردٌ .ئەيە يهًالَێیەیی ڕَٔٔی َێٕاٌ یاە ٔ ضەەيایەیە نە ئاض ێكی بەەیُی جیٓاَییذا. تا ئەو ضاتەظ یە گطەی تێذا دەیەو نەە َاڕەزایەتی ٔ ڕااەڕیُە بەەفرأاَەیاٌ بەْێستر َەبٕبێ ٍ ،كٔازتر َەبٌٕٔد بە و َازاَیٍ ضبەی بە یٕێ دەنەٌ .بە و نەَێٕ ئەو یەی رْێُاٌ ٔ بردٌ ٔ يهًالَێیەدا بڕٔاو بۀە ْەیە یە َە ضەەيایەداەی بەو غێٕەیە دەیۀێ {ضەەباەی ااغەیػەیاَی} ٔ َە ڕااەڕیٕەیاَیع بەو غێٕەیە دەیبەَۀە ،یارٕد دەتٕاٍَ ٔەەڕەەراَی نۀەە دۀض نەَێٕاٌ یۀاتە، دەض كۀتەیاَیاٌ}. {ضەەباەی بكەٌ یێػًەیێػًێكذا یە ْێػ ا ضەەيایەداەی...
دەَڵەتی سیکُالر ،یان دەسەاڵتی شُرا َ کۆمُوەکان ؟
بێ ٕياٌ ئەو ارضیاەە نەْەە رێساەێسی ٔ تاَی ضیسٕكە باسەیا ، ٔە يێسی ئەەێُی دەداتۀە .دۀڵەتە ضایاسإكەە ئۀۀاایایە ااَای ٔە د بٕنغاەیا ٔ ڕ ياَیا ٔ یۆَاٌ ،ج ە نە ضسٓەڵ ٕغیٍ غا اێاسای باغ ریاٌ َە رد تە َطیبی بەغی ْەەەز ەی رەڵسی ئۀ ٔ تااَە. نەو دۀڵەتە ضیسۆكەە ئۀۀاییاَەدا ْێػ ا دەض ی ەَیطە ٔ دیٍ نەضەە یاَی رەڵاک ْەڵاُەنایارأەْ .ەە نە دایەَا اا ٔ باارا ەی ضأایاَۀە بی رە بۆ گٕتابخاَە ااٌ ٔ رەضا ەرااَە ااٌ ،ەَایاطاە دەض ی بەضەەیاَذا نرتٕٔە .نەو ڕێا ەیۀە جااەێاک دیاٍ دە ەَە رۆەا ی يێػسای ياُاذا ٌ ٔ جااەێاسایاع بەضاەە ئەو ەەتااَۀە ضەەيایە نٕزاەی دە ەٌ .ئێط اظ نە ڕااەڕیُی جەيأەەی رەڵسی ،ێراگذا بەْۆی َەبَٕٔای دۀغاًای دۀضا ۀە ە بەەئەَاجاايای دەض ُیػاَسردٌ(تػخیص)ی دۀضا ە باۆْەنإيەەجە ە ،بااضاێاک ْاتۆتە َاێإ رەڵاسۀە ناێارە ٔ نۀێ بااضای دۀڵەتای ضایاسإكە دە رێ .جێی رۆیەتی بیرضیٍ گطەی بەغێک نەرەڵک ٔ يیذیا اٌ نەضەە دۀڵەتی ضیسٕكە نە ٕێٕە ْاتٕەك ئۀە ڕاض ییە ی یااغاا ْەڵُەنرە ە رەڵاسای ،اێارای نە ٢٧ضااڵای ڕاباردٔٔدا بەدەضا دۀڵەتی ییسبە دیُی ٔ تائیفی ٔ گۀيیە اَۀە نیر دەی ْەزاەاٌ َەْااايەتاای ٔ غااەڕ ٔ ياااڵاإێااراَاای ٔ ئااأاەەیاای ٔ دٔ يااُااایەتاای بَٕٔەتۀە .ڕەَ ە ئەنەە دۀڵەتاێاسای ضایاسإكە بإایە باۆ َاًإَە غەڕی يەزْەبی غیعی ٔ ضَٕی َەبٕایە ،یاٌ بەْۆی بَٕی یاضای يەدەَییۀە فرە َی گەدەكە بٕایە ٔ ْ...ذ .بە و ضەەڕأەی دەەد ٔ َەْايەتیە اٌ ە یەرەی رەڵسیاٌ نرتٕٔە نە غٕێُێسی دیسەدایە،
ئۀیع بَٕٔی ضیط ەيی ضاەەياایەداەیە .جاا ئەنەە دۀڵەتە ەی يەزْەبی یاٌ تائیفی یاٌ گۀيی بێا جایاأازی َایایە .نەدۀڵەتای ضیسٕكەیػذا ْەۀە ٕ ئەو دۀڵەتاَەی دیسە ،ئیُطاَە ااٌ ْەيإٔ ڕ ێک بۆ دەێیەداٌ بە یاَی ڕ اَەیااٌ دەباێا ْاێاسی ااەیااٌ بفر غٍ ٔ نەنەڵ یاضا اَی ضسٓەڵ ٕغیُی َیٕنیبرانیاسياذا غاەڕی ياااٌ ٔ َەياااٌ بااسەٌ .ۀاتە دۀڵەتاای ضاایااساإكە ڕەڕەتەی بۆە ٔازییە ٔ بۆدەێیەداٌ بەْەياٌ ضیط ەيی َاداداەۀەەاَەیە ٔ بەدەەدی رەڵسی رێساە ٔ زەیًەتسێاػای ْایاچ غإێاُاێاسای دَایاا َارٕات.
ضەەْەڵذاَی َاڕەزایەتییەیاَی ئەو دٔاییاَە نە ئاض ی جیٓاَییذا، ٔادەیات ئەو دەیەیە ببێ ە دەیەیەیی بێ ئەَذازە نرَگ نە ئەزئَٕی رەباتی غۆڕغ ێڕاَەی جیٓاَذا د بە ضەەيایەداەی ٔ ئۀ گۆَاكەی یە ضەەيایەداەی نەو ضێ دەیەیەدا اێیذا تێیەڕیٕە. ز ەیُەی ئێًە نە ض ایػی ئەو َاڕەزایەتییە جیٓاَییاَەدا ،ڕأياٌ بڕیٕەتە بسٔٔتُۀە ٔاگیعییەیاَی رەڵكی ڕااەڕیٕی جیٓاٌ ٔ بەتایبەتی ریع ڕأياٌ نەضەە ئە ياەی گٕەباَی ٔ دەض كۀتەیاَی بسٔٔتُۀە ڕااەڕیٕەیەیە .ئەيە راڵێكی نرَ ە ٔ دەض بەەداەی بیٍ .بە و ئۀەی یە دەبێ ە دیٕی َابێ راڵە نرَ ە ئۀەیەد یە گٕەباَی ٔ تۀأیەەی ئەو
دیٕی یەیەيی ئەو باضە اەیٕەض ە بە گٕەباَی ٔ دەض كۀتەیاَی بسٔٔتُۀە بەەفرأاَە جیٓاَییەیۀە یە ز ەی نەباەۀە ٔترأە ٔ َٕضرأە ،بە و بە یٕەتی تەَیا دەيۀێ ئاياەی يأەیەیی ز ە یٕەتی رۆایػاَذاَەیاَی ،ێرای ٔ ئێراٌ ٔ ْێهە زەەدەیاَی فەڕەَطا بخەيەڕٔٔ .گٕەباَیاَی رۆایػاَذاَەیاَی ،ێرای نە يأەی تەَیا 0ياَ ی 3002دا (یە ْێػ ا یٕەدض اَی َەنرتٕٔەتۀە) بە
عەزیس شەریف ئااایااا رەڵااساای ،ااێاارای اااێاإیط ا اای بەدۀڵەتاای ضاایااساإكەە یاااٌ دەضە تذاەێ ی غٕەا ٔ ۆيإَە نػا ایایە ااٌك ئەنەە بە إەتای اێُاضەیە ی دۀڵەتی ضیسۆكە بسەو ئۀا دەبێ بئێىد نەبااغا اریاٍ یاڵەتذا ئۀ دۀڵەتەیە ە دەضە تی دیٍ نەضاەە دايإدەزناا ااَای دۀڵەت ْەڵااذەناارێ ا ٔ رااأەَاای ااۆيەڵااێااک یاااضااای يەدەَاای یٕ ًڕاَییە ،ە نەڕێا ەی ْەڵابایاەدَای ْەەڕإاە ضااڵ جااەێاسای ییسبە اَۀە َٕێُەەاَیاٌ تێذا دەض ُیػاٌ دە رێ بۆ یإ اًاڕاَای. ئەو جۆەە دۀڵەتاَە نە دَیادا ًََٕەیاٌ ز ەە ٔ ْەەنە ئەيەەیسأە تا دەناتە ٔ تاَی ئۀەااا ،ز تاریاٍ َاًإَەی دۀڵەتای ضایاسإكە دەباایااُاایااٍ .بە و ئااایااا ئەو دۀڵەتە ضاایااساإكەاَە رااسيەت بە ضەەيایەداەی دە ەٌ یاٌ بە ڕیُی رێساە ٔ رەڵسی زەیًەتسێعك ئااایااا نەو دۀڵەتە ضاایااسااۆكەاَەدا اارێااساااەاٌ ٔ زەیااًەتااسااێااػاااٌ ْەۀە اإ دۀڵەتە دیااُاای ٔ گۀياایە اااٌ ْەياإٔ ڕ ێااک نەنەڵ ضیط ەيی زاڵًاَەی ضەەيایەداەیذا دەض ۀیەرەی ڕۀضااَاذَۀە ٔ ڕەَجذزیٍ َایاٍ ،نەكیەٌ ضاەەياایەداەاٌ ٔ دۀڵەتە ااَایااَۀەك
بۆ ل ()٧
ئەی غٕەا ٔ اۆيإَە ااٌ ڕایك غإەا ٔ اۆيإَە ااٌ غا اێاسای ضەیرٔضەيەەە َییە ۆيۆَیط ە اٌ دایاٌ ْاێاُااباێا ،بەڵاسإ ئۀە جۆەە دەضە تذاەێ ییە ی دەض ەجەيعییە ،ە ًََٕەی نە ۆيَٕەی ااەیص ٔ نە رإدی ئەو ْااتاُە يەیاذاَە جەياأەەیایەی رەڵاسای ،ێراگۀە بە غێٕازێسی ارا یسی رۆی دەەدەرات ٔ َیاػااَاذەأە. تیک تۆ ە اٌ غێٕە ٔ غسئێاسای ڕاَەنەیەَارأی غإەایایاٍ ،تایاًە اسیػسییە اٌ ٔ فریا ۀتُی ضەەەتایی بریُذاەە اٌ ،ڕا سردَۀەی تااأەەی اااەەبااا ٔ نەیاااَااذَاای راإەا ٔ اااۆغااا بۀاَەی نەيەیذاَە اَی رۆَیػاَذاٌ ٔ ڕااەڕیُە اَذاٌ ،ئۀ غاساڵ ٔ غاێإە ضادە ٔ ضاەەەتاایایااَەی غإەا ٔ اۆيإَە ڕاَەنەیااَاذەأە ااَای ،ێراگٍ ،ە ْێػ ا َأیاٌ َەَأە غٕەا ٔ ۆيۆَە اٌ!
ژمارە)٢( :
دووشەمە )٢/٢/٠٢٠٢( -
ئەدەب و هونەر
5
ڕۆژنامەیەکی سیاسیی جەماوەریی -کرێکاریی سۆسیالیستییە
پەیکەری جُاڵَ َەک فۆڕمێکی دیکە لە سیاسەت زاوا ئەحمەد اەیسەەە اٌ ْەيیػە ٔەض أٌٔ ،ەض اَی اەیسەەە اَیع ْێًاٌ بۆ َەيری ٔ ياَۀەی فی ەەە دیاەە اٌ .ئۀاَەی اەیسەەیاٌ بۆ دە رێ ٔ ،اتە ئۀ ەضاَە دٔای يردَیع غایط ەٌ بًێُُۀە ٔ ضیًایاٌ نەبەەڕأياٌ بێ ْ .ەڵبەت اەیسەە دیٕێسی رٕەافی ٔ ب یەەض اَەغی ْەیە ،بە و دٔاجاە ئۀەی ياَا بە اەیسەەە اٌ دەبەرػێ تەَیا فی ەەە اٌ َیٍ ،بەڵسٕ ئێًەظ ٔە تەياغا ەە بەغێسیٍ نە ردەی َأَاٌ ٔ ياَا بەرػیٍ بە اەیسەەە أٌ .اتە ئۀەی دٔانیسيی ب َ-ەيری ،يٕگذەش -زەيیُی تێسذەغسێُێ ضیاگە ۆيە یەتییە اَە .اەیسەە بۆ َْٕەەيەَذاٌ ٔ ٕن ٕەی ۆيە یەتی َیػاَەی ئەيە ٔ اێساَیُی زیُذٔٔە اَە بۆ ئۀ
فی ەەاَەی بەە نە يردٌ نە یاَی ئێًەدا ڕ ڵێسی اەی ەەیاٌ ْەبٕٔە ٔ نێڕأە .بەرػیُی ڕٔبەەێسی ب ٕ ە بە فی ەەە اٌ ،تا تەَیا نە یادۀەەیًاَذا َەيێُُۀە ،بەڵسٕ دەەْأیػ ەببٍ ٔ ٔە جەض ەیە ی ڕەيسی ب ەڕێُۀە بۆ یاٌ .نە رۆایػاَذاَە اَی ئەو دٔاییاَەی ،ێراگذا ز ەێک نە غ ە اٌ ياَا ٔ يەدنٕنە بأە اَیاٌ نەدەض ذا ٔ ضەەنەَٕێ غَٕاضی تازەیاٌ ٔەەنرت .بە ًََٕە، تیس ۆ ە اٌ ،دەض ێڕە اٌ ،ضٕاڵسەەە اٌ ٔ ْ...ذ .ضەەەڕای ئەياَە ،اەیسەەە اَیع یە ێک بٌٕٔ نۀ غ اَەی ە نە ضیاگی رۆایػاَذاَە اَذا راڵیبَٕٔۀە نە ياَا اێذەأ ٔ اێػٕەر ە اٌ .نە ًَایػێسی َْٕەەیذا نە غاەی(َەجەف) ۆيەڵێک نەَج تە ُیسی اەیسەەی جٕ ٔیاٌ بە اەْێُا .ئەو نەَجاَە ٔ جەض ە تۀأی ٔ ڕٔرطاە جهٕبەەنە اَیاٌ بە ڕەَ ی بڕ َسی ەەَگ رد ٔ بە تۀأی غێٕەی رۆیاٌ نۆڕی بۆ غێٕاز ٔ ضیًای اەیسەە .ئۀاٌ نەو اەەدا اەیايێسی ضیاضییاٌ ْەبٕٔ ە نە ڕێ ای َْٕەەۀە نٕزاەغ یاٌ نێسرد .بەيەظ ْەو اەیسەەە اَیاٌ ڕٔتسردۀە نە يەدنٕنە اێػٕەر ە اٌْ ،ەو ڕەيسی َْٕەەیػیاٌ ضیاضی ردۀە .اەیايی ئۀاٌ ئۀەبٕٔ بە دەضە ت بئێٍ ،نەە ئێٕە دەتاَۀێ ٔە جەض ەیە ی بێ یاٌ نە ێر فەەياَی ئێٕەدابیٍ ٔ ٔە اەیسەە نە د ری رۆياَذا جێ یر ٔ َەجٕ ٔ بیٍ ،ئۀا ئێًە اەیسەەێسی جٕ ٔیٍ ٔ َاڕیُە ێر دیطیهیٍ ٔ فەەياَی ْێسە ضەە ٕتسەەە اَی ئێٕۀە .اەیسەەی جٕ ٔ، ئۀ فۆڕيەیە نە ضیاضەت ە نەَأ ئیًساَە ەغف دە رێ . َادیاەە اَی َْٕەەدا ئۀەغی ئەو اەە دە ات اەیسەە تاغە اٌ َیٍ ،بەڵسٕ ئۀ ضٕبێس اَەٌ ە نە ْەَأی ٔاگیعذا بۆ ئیًساٌ ٔ ەنێُە غاەأە اَی ڕزناەی دەنەڕێٍ .ضٕبێس ە غۆڕغ ێڕە اٌ تەَیا ڕٔبەڕٔٔی ضیط ەو َأەض ُۀە ،بەڵسٕ نەنەڵ ئۀەغذا ضەەنەَٕێ َأ نە غ ە اٌ دەَێُۀە ٔ ڕٔبەەە غاەۀە اَی َأ ضیط ەو دە ەَە غٕێُی یاَی رۆیاٌ. بەيیێیە ئۀەی ئەو نەَجاَە نۀ اێرفۆڕياَطەدا ردیاٌ داْێُاَی جۆەێسی دیسەیە نە ضیاضەت ،ە دە رێ َأی بُێیٍ "ضیاضەتی اەیسەەی جٕ ٔ" .ئەيجۆەە نە ضیاضەت جیأازە نە ْەە ضیاضەتێسی دیسە ٔ تە ُیسێسی بەەەَ اەییە ،ە ضٕبێس ە غۆڕغ ێڕە اٌ نەَأ ئیًساَە اَی َْٕەەدا دەیذ زَۀە ٔ دایذەْێٍُ .ئەنەە اێػ ر اەیسەە ٔە بەغێک نە َْٕەە نە ضایەی ٕەتسرابێ ۀە بۆ ياَایە ی ضیط ەيذا دیاەیسرأ ،ضٕبێس ە غۆڕغ ێڕە اٌ دێٍ ٔ ياَایە ی دیسەی تێذا ەغف دە ەٌ ٔ نە ياَا ٔ بی ًە ڕەگبەض ٕٔە ەی ڕزناەی دە ەٌ. نێرۀە د یە ی َێٕاٌ يٕگەدەش -زەيیُی تێسذەغسێ ٔ ئۀەی دەيێُێ ۀە ڕادیسانیسيی اەیسەەی جٕ ٔە ،ە جۆەێسە نە ضیاضەت ٔ ئەو نەَجاَە ٔە ضٕبێس ێسی غۆڕغ ێڕ نە ئیًساَە غاەأە اَی َْٕەەدا ەغفیاَسرد ٔ ردیاَە تە ُیسی بەەەَ اەی.
چاَپێکەَته لەگەڵ شاعیری الَ: پەرَێس ٌُما
دەەباز بسات نۀ تإَٔ،ەی ە َأی ضەەيایەداەییەًََٕ .ەی ز ە ْەٌ ٔە ٕٔ غا،یر ٔ ٔە ٕ غیعریع ،ە ەضایەتیی ااۆااۆنایاطا بَٕٔە ٔ ئەدەبە ەیػیاٌ ئەدەبێسی اۆاۆنیط ی بٕٔە .نە بەەايابەەدا غا،یریع ْەبٕٔە ە غیعرە اَی رط ۆتە رسيەتی ۆيەڵا ۀە ٔ رۆیػی ٔە ەضایەتی ،اادەێاسای ااەا بإٔە نە بەەايابەە ئۀ ضیط ەيەدا جەَ أۀًََٕ ،ەیع بۆ ئەيە بە ر ،ەنی-یە.
سازداوی :ڕێچار
تێبیىی" /ئەم چاَپێکەَتىە ڕََبەڕََ ئەوجام وەدراَە ،بەڵکُ پرسیارەکان ئامادەکراَن َ لە ڕێگای فەیسبُکەَە وێردراَن بۆ شاعیر.
ڕێچار :ساڵَی ڕۆژوامًی ڕێچارتان لێبێت ٌاَڕێ پهًرَێهس ،سهەرەتها گەر بکرێت بە کُرتی خۆتان بە خُێىەراوی ڕێچار بىاسێىه.
ْٕيا :ضٕااش بۆ ئەو ڕأاێسۀتاُەی ئاێإە ،ياٍ نەە بە إەتای رۆو بُاضێُىد َأو اەۀێس ْٕيایە ،نەدایسبٕٔی نەەيیاَى ٔ يأەی ضێ ضاڵ دەبێ غیعر دۀَٕضى .رأەٌ ا اێاباێاسای غایاعاریاى بە َأی"يۆزەراَەی ڕەظ" ،تا ئێط اظ بەەدۀايى. ڕێچار :شیعر بً گشتیی ماوای چییً بۆ تۆ؟
ْٕيا :غیعر كی يٍ ،گٕڵبَٕٔۀەیە نە نەڵ زياَذا ٔ فڕێذاَی زياَی نف ٔ نۆیە ٔ ْەڵ رتُی زياَێسی َٕێیە ،بە َاأی زيااَای غایاعار. بۀ ياَایەد زياَی غیعر جیأازە نە زياَای نافا إناۆ .د زیاُۀەی د یە اایاایە نە ْااأبەغااە اااَااذا ٔ بە اااێا ۀاَەیػااۀە(د زیااُۀەی ْأبەغییە ،نە َێٕاٌ د ە اَذا).
ڕێچار :پًیُيوذیی شیعر َ خًباتی ڕزگاریی چیىی پرۆلیاتاریا چییە؟
ْٕيا :اتێک ارضیاە نە اەیٕەَذیی َێٕاٌ غیاعار ٔ غا اێاسای دیاسە دە ەیٍ ،دەبێ ئەو بۆڕَٕٔەياٌ ك دۀض ببێ د ئایا اايایااٌ نە رسيەتی ئۀی دیسەدایەك بێ ٕياٌ نە ٕەدضا ااٌ ٔ بە نػا ای نە جیٓاَذا ،غیعر نە رسيەتی ارضە اَی دیسەدا بإٔە ،ئەيەیاع ٔای ردٔٔە ،ئەدەبیات كٔاز ببێ ،بە ڕأێسی ەي ار نە اارضاە ااَایای دیسە نێی بڕٔاَرێ .ایەی ئەدەبیاتیع ٔە ٔ ز ەبەی اایە ااَای دیسە ،تا ئاض ێک ۀتٕٔەتە رسيەتی ضاەەياایەداەیایۀە ،ئەيەیاع زادەی ئۀ ضیط ًە جیٓاَ یارەیە ٔ ئەدەبایاع َەیا إاَایإە راۆی
ڕێچار :ئایا لهً كهُردسهتهاوهذا شهیهعهر تهُاوهیهُیهًتهی گهُزارشهت لهً داخُازییًكاوی خًڵك بكات؟ یان ئایا شیعر چهۆن ديتهُاوهێهت بهبهێهتهً یًكێك لً میكاویسمًكاوی بًرزكردوًَيی ئاگایی بۆ رزگاریی َ خهًبهات دژ بً ستًم؟
باڵىذيیًكی غًمگیه بۆكۆڤسكی َەرگێڕان َ ڕاڤەی تێکست :كارزان عًزیس باڵىديیًكی غًمگیه لً دڵمدایً كً ديیًَێت بڕَاتً ديريَي بًاڵم مه زۆر ڕيقم بۆی، ديڵێم ،لًَێ بمێىًريَي ،واٌێڵم ٌیچ كًسێك بتبیىێت باڵىديیًكی غًمگیه لً دڵمدایً كً ديیًَێت بڕَاتً ديريَي بًاڵم َیسكی بًسًردا ديكًم َ دَكًڵی جگًري ًٌڵديمژم لًشفرۆش َ ساقی َ میُيفرۆشان ًٌرگیس وًیاوساویُي كً ئًَ لًَێیً... باڵىديیًكی غًمگیه لً دڵمدایً كً ديیًَێت بڕَاتً ديريَي بًاڵم مه زۆر تُود بَُم بۆی، ديڵێم؛ داویشً ،ديتًَێت تێكی بديی لًگًڵما؟ ئًتًَێت تێكی بديی كاريكان؟ ئًتًَێت كتێب فرۆشییًكاوم بسُتێىیت لً ئًَرَپا؟ باڵىديیًكی غًمگیه لً دڵمدایً كًديیًَێت بڕَاتً ديريَي بًاڵم مه زۆر زیريكم ،تًویا لً شًَدا ًٌودێك كات ڕێگای ديريَيی ديديم. كاتێك ًٌمَُ كًش وُستَُي، ديڵێم ،ديزاوم كً لًَێی بۆیً خًمبار مًبً دَاتر ديیگًڕێىمًَي جێگاكًی، بًاڵم ئًَ لًَێ زۆر كًم ديجریُێىێت وًمٍێشتَُي بمرێت َ بًَ شێُيیً پێكًَي ديوُیه بً ڕێككًَتىی وٍێىیماوًَي ئًَيش ٌێىدي جُاوً تا پیاَێك ديخاتً گریان، بەاڵم مه واگریم ئًی تۆ؟
رٕێُذَۀەی ڕاڤەی ئەو تێسطەتە :بۆ ل ()٧ ْٕياْ :ەڵبەتە يٍ نە دەەۀەی ئەو بۆڕَٕٔۀە دەدٔێاى ە(ئەدە ایەیە ی ااضیڤە) ،ڕَٕسە ئۀەی َی اە ێػێک بە اەڕەيإٔڕە ەی دەیُەرػێُێا ،ڕەَا ە زيااٌ َەتإاَاێا نە بااەەیۀە باذٔێا .بە بۆڕَٕٔی يٍ ئۀ فۆتۆنارافەەەی ە ٔێاُەی ،إيەەی راأەە ٔ يُاذاڵە ەی ڕار ااَاذ ،راسيەتاێاسای زیااتاری ارد نۀ ڕێاساخارأە یسٕيیاَەی ە دەیإَیط اەەضااتای ْەڵەباجە بە جایاُایاۆضاایاذ بُاضێٍُ .نە ٕەدض اَذا ،غیعر(باش نە غیعرێک دە ەو ە يایا اۆد ٔ بُەيا اَی غیعری نەرۆ نرتبێ )َ ،ەی ٕاَیٕە ببێ بە يایاسااَایاسو بۆ بەدەض ْێُاَی ْیچ غ ێک ،نە ڕاض یذا اێٕیط َاا اات باباێا . ئەدەبیات ٔ بەتایبەت غیعر ،ایە اَی دیسە بەضەە دە ااتۀەَ ،ە بسۀێ ە رسيەتیاَۀە .ز ە غیعر ْەٌ باۆ اارضاێاک َإٔضارأٌ، رٕدی غا،یرە ەیع ئێط ا نێی اەغیاًااَە .ڕإَاسە باۆڕإَٔاێاسای كٔازە ،ئێًە َاتٕاَیٍ بێیٍ دأا نە غیعر بسەیٍ ،ە بە ئەە ای یە ئیذاەەیی یسٕيی ٔ ییسبیە اٌ ْەض ێ ،یارٕد ئۀ ڕێساخارأاَەی اەیٕەَذیذاەٌ بە ارضە ۆيە یەتییە ااَۀە ،یاارإد ئۀەی ئۀاٌ تێسیاٌ دأە ،ئێًە دأا بسەیاٍ غایاعار بإَایاادی باُاێا ۀە .ڕإَاسە ئەدەبیاات تاایابەتاًەَاذیایە ەی ئەيەیە ،اارضاە ااٌ دەگاۆزێا ۀە ٔ بەەْەيی ئەدەبی اێػسەظ دە اتَ ،ە غ ی تارْ .ایإاداە بإٌٔ بۀەی ە ئەدەبایاات غاۆڕظ ْەڵا ایارضاێاُاێا ،یاارإد باسۀێا ە رسيەتی غاۆڕغاۀە ،باۆڕإَٔاێاسای كٔازە ،ڕإَاسە ئۀە ااەی ئەدەبیات َیە ببێ بە يیساَیسيی غۆڕظ ،دە ارێا ااێا ۀاَە ەی ڕاض بێ .ز ە غیعر ْەٌ نە ضاەەدەيای غاەڕی ڤاێا اُااياذا باۆ َاااڵًە اَی ئەيریسا ٔ گٕەباَی ٔ ناێاسۀتە ااَای غاەڕ َإٔضاراٌ، ْی ساو نۀ غیاعاراَە َەيااَۀە ،تەَآاا ئۀ غایاعارەی ضإْارا يایۀە ە بۆ ئأرإاەدَۀەی اۆتارێاسای َإٔضایابإٔ .بەنػا ای دەيۀێ ئەيە بئێىد ئەنەە غیعرت رط ە رسيەتی غۆڕغاۀە ،نە ۆتاییذا غیعرت بۆ َااياێاُاێا ۀە ،بەڵاسإ بەەْەيای ئۀ غاۆڕغاە (غۆڕغە یاٌ َا)دەيێُێ ۀە .نێرەغذا ئەدەبیات دەبێ بە گإەبااَای. بەنػ ی ئەيە بۆڕَٕٔی يُەد غیعر اێٕیط ە ایە ااَای تار بەضاەە بساتۀەَ ،ە رسيەتیاٌ بسات ٔ ببێ بە غ ێسی ب ٕ ر نۀاٌ.
ڕۆژنامەیەکی سیاسیی جەماوەریی -کرێکاریی سۆسیالیستییە
6
الپەڕەی ژنان
ژمارە)٢( :
دووشەمە )٢/٢/٠٢٠٢( -
مێژََی خاَيوذارێتی تایبًت َ ديَڵًت َ كاریگًرییًكاوی لًسًر دۆخی ژن
دەشىێ وەریمان
ئّيطاڵ بەەنۀەی باضی ئۀ يێیٔٔە دٔۀدەێیە بسەیٍ ،ە نە اػ دۀض بَٕٔی د ری ئەيڕ ی یاَی َاَۀەیە ،اێٕیط ە ئايا ە بۀە بسەیٍ ،ە ئەيڕ ٩ی ياەضە ٔ یادی ڕ ی جیٓاَی َاَە .بە بڕٔای يٍ ئەو یادە ْێُذەی دەكنەتە بۆ رەباتی َەبڕأەی َاٌ نەاێُأ بەدەض ٓێُاَی ئازادی ٔ يافە ڕۀا اَیاَذا، ْێُذە ْێًا َییە بۆ بۆَەیە ی بیر راضی ٔ ەەَەڤاڵیاَەْ .ەەبۆیە نە جیاتی ئۀەی نە رەيێسی َۆض انییی بۆَە ە ٔ یاد رَۀەیە ی ڕٔ ەغیاَەی ئەو ڕ ەدا بیٍ ،اێٕیط ە بەڵێُی ۆڵُەداٌ ٔ رەبات نەاێُأ بەدیٓاتُی ڕزناەیی ير ڤایەتییذا ،نەنەڵ رۆياٌ ٔ ْأڕەغُە اًَاَذا دٔاات بسەیُۀە .تا ب ٕاَیٍ دەێیە اێذەەی رەباتی بٕێراَە ٔ َەبەەداَەی َاَی ياَذٔٔی يافخٕەأی اەنە اَی غیسانۆ ٔ ۆی ڕۀضأە اَی دیسەی دَٔیا بیٍ. بێ ٕياٌ تا یاتێك رأَِذاەێ ی تایبّت نّيێیٔٔدا ضّەیّٓڵُّدابٕٔ، یۆيّڵ ا نّ ضایّی رأَِذاەێ ی نػ یی ٔ ئابٕەیی یۆيۆَّییذا بەڕێِٕ دِڕٕٔ .نّنّڵ ئِّٔی ٌ ئابٕەی رێساَی بّڕێِٕ دِبرد، بّ و ئّيّ َّبٕٔبِٕٔ ْۆی جیأازیی ڕیُایّتی ٔ جێُذِەیی.
دِض كّٔتی دیكّ ْأڕۀبٌٕٔ ،یّ ئێرِ جێ ای ئايا ِ بۆ یردَیاٌ َییّ. دیًٕیراضی ٔ دەَ ذاَی ڕاض ۀرۆ یّ نّ یۆَأَِّ نّضّەدِيی یۆیالیّتییذا ضّەّْڵذِداتّْ ،ەڕَّذِ ئّو يێیِٔٔ ِٔ راڵێكی ِٔەڕّەراٌ ٔ نرَگ َاضێُرأِ ،بّ و بُاكّیّی ْێػ ا نّضّە جیأازیی ڕیُایّتی ٔ جێُذِەییّ ،ڕَٕكّ َّ یۆیهە اٌ ٔ َّ َاٌ بۆیاٌ َّبِٕٔ بّغذاەیی ضیاضییاٌ ْەبێ ّْ .ەڕَّذِ نّ ضّەدِيی ئێط اياَذا ٌ يافی دَِ ذاَیػی ّْیّ ،بّ و ار ضّی دَِ ذاٌ ٔ اّەنّياٌ نّ ڕٕاەڕێِٕی ضیط ّيێكذاٌ یّ ّ،گئیّتێكی ایأاَّ بّڕێِٕی دِبات ٔ نّ ّْياَكاتذا نّضّە بُّيای جیأازیی ڕیُایّتی ٔ یّڵّیّیردَی ضّەيایّ بَٕیاتُرأِ .بۆیّ ٌ نّنّڵ ئِّٔی دِتٕاَێ یاەبكات ٔ بّڕادِیّ ئابٕەی ضّەبّرۆی رۆی ّْبێ ّْ-ەڕَّذِ ْێػ ا نّ یٕەدض اَذا ئازادی یاەیردَی ٌ بّتّٔأی َّڕّضییِٕ -بّ و ئّيَّّبِٕٔتّ ْۆی ڕاەِضّەی ڕیػّیی ارضی ٌ یاٌ ئازادییّیاَی َاَی دەض ەبەە َّیردِٔٔ نّبّە ئّو ْۆیاەاَّی رٕاۀِِ:
دِيأَّێ جّر ی نەضەە بكّیُِّٔ د ری ٌ ٔ ئّٔ گٕەباَی بَّٕٔیّ یّ ٌ ە اَّ دِض ٕاَّجّی نّنّڵذا َەەيذِیات. جَّ ّیاٌ ّْڵذِنیرضێُرێٍ ٔ یۆتاییاٌ اێذێ ،ئِّٔی دِيێُێ ِّٔ ااغًِّٔیاَیاَّ یّ َاٌ اػكێكی ز ەیاٌ بەەدِیّٔێ تێیذا .ج ّ نّٔ باەِ َّەی ییّ گٕەضّی نّضّە َّ نّو َأڕّیّ نرف ی دیكّی ِٔ نّ دِض ذاَی ْأضّە ٔ بێجێ ّ ٔ كَّیی ٔ ئّەیی یاەیردٌ ٔ دابیُكردَی بیێٕی رۆیاٌ ٔ يُذاڵّیاَیاٌ دِیّٔێ ّ ضّە .دٔاجاە ئّيّظ دِبێ ّ ْۆی دِەیّٔتُی دیاەدِی دیكّی ِٔ نّغفر غی ٔ دِە زِیردٌ ٔ ڕَّذیٍ دیاەدِ ٔ نرف ی دیكّ. ج ّ نّو یێػّ ٔ دِەْأیػ اَّی نّ جَّ ّیأَِّ دِیَِّّٔٔ، د ری جَّگ د ری ّْٔڵذاَّ بۆ يأَِّ ،ئیذی بّ ْەە َررێك بێ .بّو ْۆیّظ یۆيّڵێك یێػّی دیكّی ِٔ جیأازیی جێُذِەیی ٔ اێػێهكردَی يافی ٌ نرَ ییّیی ئّٔتۆیاٌ َايێُێ ، ڕَٕكّ د ری جَّگ ّْيیػّ د ری ّْڵیّضاەدَی ياف ٔ یٕانی ی یاَّ ٔ جۆەێكّ نّ ڕانّیاَذَی باەی َائاضایی.
نّنّڵ ضّەّْڵذاَی رأَِذاەێ ی تایبّتذا ارضی جیأازیی ڕیُایّتی ٔ جێُذِەیی ضّەّْڵذِدٌِد ڕَٕكّ ئیذی جیأازییّضرٔٔغ ییّیاٌ ٔ دابّغكاەیی ئّە ٔ ڕ ڵی ضرٔغ ی، یٕەتذِبێ ِّٔ بۆ نرَ ییّیی ئۀتۆیاٌ َايێُێ ٔ بّْای ير بەْا ٔ َرری ئّٔ یا یاَّی یّرأَِذاەێ ییاٌ نێذِیاتْ .ەڵبەت یۆيّڵێك ْۆیاەیی ياتریاڵی ٔە د ڕأیردَی ئا ِڵ ٔ ياڵیكردَیاٌ بۆ يّبّض ی یػ ٕیاڵ ،نّ يێیٔٔدا ٔادِیٌّ یّ اێ ّ ٔ ڕ ڵی ٌ نّرێساَذا كٔاز ببێ .ڕَٕكّ ئّو ڕاكیییّ ڕ اَّییاَّاێٕیط ییاٌ بّ ْێسی بازٔٔ ّْبِٕٔ ٔ ایأیع رأَِی ئّو ْێسِ بِٕٔ. ّْەڕَّذِ ئّەیی ٌ نّ ئّەیی ایأ یّي ر َّبِٕٔد یّرۆی نّبّڕێِٕبردَی ياڵ ٔ رط ُِّٔی يُذاڵ ٔ بّرێٕیردَیاَذا بیُیِٕتِّٔ .بّ و ڕَٕكّ ئیذی ئّنّە یاەێك َّبێ ّ ْۆی ٔ اێ ّ َابّرػێ یّڵەیّیردَی ضاياٌ بّْای َايێُێ بّرأَِّیّی بۆیّد ئّٔ یاەاَّی ٌ دِیاَكات ٔاَایات اێ ّ یۆيّ یّتییّیّی ااەێسەأ بێ ٔ بَٕٔی رۆغی بّیا دِیرێ ٔ ِٔ ّْەیا یّیی دی ئاڵٕنۆڕی اێِٕدِیرێ .بّڵ ّی ئّيّظ يأَِّی ياەِیی َّ تا ئێط اظ ِٔ َّەی ێك نّ یۆيّڵ ایّياَذا. نێرِِٔ نّیػ یُّ ئّٔ دِەئَّجايّی یێػّی ٌ نّئێط ادا ڕیػّیّیی يێیٔٔیی ٔ ئابٕەیی ٔ ضیاضیی گٕٔڵی ّْیّ ٔ بّبێ یاەیردٌ ٔ دِض كاەیكردَی ئّو ڕیػّ ئابٕەیی ٔ يێیٔٔیی ٔ َّەی ییاََّ ،اتٕاَیٍ ڕاەِضّەی ئّو ارضّ نرَ ّ بكّیٍ. يێیٔٔی ضّەّْڵذاَی دِٔڵّتد بَّذِ بّ رأَِذاەێ ی تایبّت ٔ دۀض بَٕٔی جیأازیی ڕیُایّتییۀە نَّێٕ یۆيّڵ ایاَذا. دەضە تذاەاَی دِٔڵّتّْ ،يیػّ ڕیُی ضّەدِض ٔ رأٌِ يٕڵك ٔ ضاياٌ یاٌ ضّەيایّ بٌٕٔ .بۆیّ ّْە ئّٔ ْۆیاەاَّی یّ اێػ ر باضًاٌ نێِٕیردٌ ٔ نٕتًاٌ بَٕٔەتە ْۆی كٔازبَٕٔی اێ ّی ٌ نّرێساَذا ٔ جیأازیی ڕیُایّتیع نّ ّْياَكاتذا ،بّ ّْياَػێِٕ نّ دۀض بَٕٔی دِٔڵّتیػذا ْۆیاەبٌٕٔ بۆ َّبَٕٔی ڕ ڵ نّدِٔڵّتذا ٔ كٔازیی اێ ّی ضیاضیی ٌ نّ یۆيەڵ ادأِ . بّڵ ّیّیی يێیٔٔیی بۆ كٔازیی ئّو اێ ّ ضیاضییّی ٌد دِبیُیٍ نّ ضاڵی 0202نَّیٕیۆە ّْ 00 ،زاە نە َاَی یرێكاە دێُّضّە غّگاو ٔ دأای يٕڕّی زیاتر ٔ یاتی یاەی یّي ر ٔ يافی دَِ ذاٌ دِیٌّ ،نە اتێسذا ئێًە دِزاَیٍ ّْبَٕٔی يافی دەَ ذاٌ یّي ریٍ بّغذاەیی ضیاضیی تایّ نّ یۆيّڵ ادا ،یّڕی ٌ تا ضّدِی ڕابردٔٔ نّئّيریكادا ٔ ڕَّذ ضاڵێك بّە نّئێط ا نّ ٔ تّ ّ،ەِبییّیاَیػذا رأَِی ئّو یّي ریٍ يافّیع َّبِٕٔ. دیاەیسردَی ڕ ێكی جیٓاَیع بۆ ٌ ،نّدَِ ّٓڵبڕیُی َاَی زِیًّتكێع ٔ یرێكاۀِِد نّضّە رراای د ری یاٌ ٔ یُ ّی یاە ٔ َّبَٕٔی بّغذاەی ضیاضیی َاَۀِ ضّەیّٓڵذا .ئّياَّ تَّٓا یّیێك ٔ دٔاٍَ نّٔ دِض كّٔتاَّی 2ی ياەش ،یّ َاَی ياَذٔٔی دِض ی یاە بّ دەض یآَێُأِ ٔ نّنّڵیػیذا دِیاٌ
-0بّْۆی رۆدەێییردَِّٔ ٔ يأَِّی َّەی ی اێػ ر یّ ّْەڕَّذِ نّنّڵ ضّەدِيی يۆدێرَی ئێط اغذا َایّتِّٔ ،بّ و تەيَّی َّەی ّ یۆيّ یّتییّیاٌ ّْيیػّ دەێیترِ نّ نۆڕاَّ یۆيّ یّتییّیاٌ .بّٔ ياَایّی یّ َّەی ّ یۆيّ یّتییّیاٌ بّ ئاضاٌ نَّأ َابرێٍ ٔ اێٕیط ّ نّ اێُأ نۆڕیُیاَذا دِض كاەی ضّەجّيی بَٕیاد ٔ اّیَِٕذییّیاَی دِضّ ت ٔ یاە ٔ ضّەيایّبكرێ د بۆ ئِّٔی نّٔێِٕ َّەی ّیاٌ ڕیػّیێع بكرێٍ ٔ جاەێكی دیسە َّەی ی َٕێ ٔ ئازادیخٕازاَّ نّ جێ ّیاَذا دابُرێ . -3ئّنّە دِض كاەی َّەی ّیاَیع بكرێ ،ئّٔا ٌ ْێػ ا ڕزناە بّ نػ ی نّ ضایّی ئّو ضیط ّيّدا نّ َابێ .ڕَٕكّ ير گّیراَذایّ ٔ ير ڤی ئّو ضّەدِيّ نّ یۆیهّیاَی گۆَاكّیاَی اێع يۆدێرَِّٔ نۆڕأِ بۆ یۆیهّی يۆدێرَی ئازادد ڕَٕكَّاڕاەِ بّ دەێیایی ڕ ِیاَی یاە بكات تا ب ٕاَێ رٕاەدٌ ٔ غٕێُی يأَِّی دابیٍ بكات .ئّو غێٕازِی یاَیع نّ ضەەدەيی یۆیالیّتییذا غێٕازی یاَی یۆیهّیاٌ بِٕٔ .ڕاض ّ َی یۆيّڵ ا ڕ ئأایی ٔ ئّٔۀاییّیاٌ ئّيڕ بّ ئازادیی دەڕُّدِۀِِ ،بّ و دِڕ َّ ئّٔ غٕێُاَّی یّ بّڕاض ی َايۆ ٔ دِض ّيۆ ٔ یۆیهّیاٌ دِیاتد یّ بری یٍ نّ یۆيیاَیا ٔ یاەنّزِبّكیّیاَی بازاڕی ضّەيایّداەاٌ ،یاٌ دِڕ َّ َێٕ نّۀٔ ٔ گٕڕنی ئّ دیٓا زِبّكیّیّی يۆدێرَی ِّٔ یّ دِٔڵّت ٔ دايٕدِزنایاَییّتی.
نّااڵ ّْئٕ ئّو یێػاَّی نّو َأڕّیّدا ٌّْ ٔ باضكراٌ ،نّضّە ئاض ی جیٓاَیع یێػّی ٌ ڕاەِضّەیی ڕیػّیی َەیرأِ ٔ تا ٔ تّ نّ تَٕذٔتییییاَّی ئّٔ ز ەتریُی ئێط اظ اێػكّٔتِٕٔیاَیػذا ڕٔٔدِدٌِ بّەاَبّە بّ َّ .نّااڵ ئّيّغذا ئِّٔی ِٔ ئازادی بّ ٌ نّٔ ٔ تاَّغذا ئیذیعای دِیرێ ْ ،ێػ ا ِٔ اێٕیط َییّ ،ڕَٕكّ جاەێكی دی ضیط ّيّیّ َی بّ یا ٔ یۆیهّی یا یردِٔٔ ٔ ِٔ ئازادیع اێیاٌ دِفر غێ ِّٔ.
دۆخی ژن لًجیٍان َ واَچًكًدا
بّنػ ی دِبێ ّ گٕەباَی. نّّْە جێ ایّ جَّگ ّْبێ ،ير بّٔاێیّی بّ دەێیایی يێیٔٔ ٌ ڕ ڵی نّ ضیاضّت ٔ بەڕێٕەبردٌ ٔ دِٔڵّتّیاَذا یاٌ َّبِٕٔ یاٌ ز ە كٔاز بِٕٔ ،بۆیّ دِض ی ڕاض ّٔرۆی نّ ّْڵ یرضاَی جَّ ذا َّبِٕٔ ٔ تَّٓا گٕەباَی بِٕٔ .نّٔیاتِّٔی َاٌ رّباتی رۆیاٌ دِض یێكردِٔٔ د بّ جَّگ جَّ أٌّْ ،ۀِ نّضاڵیَ 0202اَی ڕٔضیا نّ ڕ ی 2ی ياەضذا ،دۀغًی َاٌ ٔ ئاغ ییاٌ بّەزیردۀِ د ی یٕ ەاَی 3يهیۆٌ ضّەبازی ڕٔضی نّ جَّ ی جیٓاَی یّیّيذاّْ .ەڕَّذِ ضّەدِيی جَّ ی نّٔەِ تێیّڕیِٕ ،بّ و جَّ ی نۆیاڵی ٔ بّتایبّت جَّ ی د ی تیر ە ٔ ّْبَٕٔی نرٔای تیر ەض ی ٔ بّ تایبّت ٌ ٔ بێػٕياە نّو َأڕّیّد جاەێكی دیسە ير يُذاڵیاٌ نّو َأڕّیّ یردِٔٔ بّ گٕەباَی. بّٔاێیّی ئّو َأڕّیّ بِٕٔتّ نۆڕِااَی جَّ ّ نۆیاڵییّیاٌ ٔ ضّەّْڵذاَی نرٔای تیر ەض یی يّترضیذاەی ِٔ دا،ع نّڕَّذ ضاڵی ڕابردٔٔدا ،دٔاجاەیع بِٕٔتّ َأَِذێك بۆ باڵٔبَِّٕٔٔی تَٕذٔتیییی ٔ ز ەجاە ضُٕەی نۆیاڵ دِبڕٌ ٔ ِٔیٕ دیاەدِی جیٓاَی دِیَِّّٔٔ .یّو تا ز ە ئّٔ یاەِضاتاَّی دِیَِّّٔٔ نّئاض ی نػ ییذا غٕێُّٔاە ٔ جێكّٔتیاٌ دیاەِ ،بّ و ئِّٔی ئێًّ
ئاسۆی ئُمێذ
نّ بسٔٔتُِّٔ جّيأِەییّیاَی ئّو يأِیّی دٔایی ئێًّدا، فۆەيێكی َٕێ نّ رّباتی َاًَاٌ بیُی یّ ٔاياٌ نێذِیات غێٕازی یاەی ّْئٕ ڕێكخرأِ َێٕدِٔڵّتی ٔ َأرۆیی ٔ فێًێُیط ییەیاٌ بخّیُّ ێر ارضیاەی ئِّٔید ئایا چ فۆڕيێك نّ رّبات ڕزناەیی بۆ َاٌ نّنّڵ رۆیذا دِْێُێ ك بێ ٕياٌ نّە غاْیذی رّباتی َاَی ،ێرای ٔ ڕ ڵی َاٌ نّ بسٔتُِّٔیاَی نٕبُاٌ ٔ ڕیهی ٔ فّڕَِطا ٔ ئێراٌ ٔ ْ...ذَّ ،بٕیُایّ ،ڕَِ ّ گٕەضبٕایّ ب ٕاَیٍ بئێیٍ َاٌ نَّأ رّباتێكی دِض ّجّيعی بۆ دِەڕٌٕٔ نّ ضیط ّيی گازاَج اّەض ٔ رٕێًُیی ضّەيایّ ،دِتٕاٍَ دەێیِ بّ رّباتی رۆیاٌ بۆ ڕزنایی بذٌِ ٔ ڕزناەی یّیجاەەییػیاٌ اّیِٕض ّ بّڕزناەیی ير ڤایّتییِّٔ. یّیێك نّ ًََّٕٔ ّْەِ بّەڕأِیاٌ ئّٔ ڕ ڵّیّ َاٌ نَّأ ڕااّڕیُّیاَی ،ێراگذا دِی ێڕٌ ،یّ یۆيّڵ ای ،ێراگی یّیێك بِٕٔ نّ ّْەِ یۆيّڵ ا داررأ ٔ دٔایّٔتِٕٔیاٌ بەڕٔٔی ئازادی َاَذا ٔ یه ٕەی رێئّییی ٔ دیُی ٔ تائیفی د رێكی رُكێُّەی بۆ َاٌ دۀض كردبٕٔ .بّ و بّغذاەی َاٌ ٔ ایػاَذاَی َّەی ێكی َٕێ نّرّباتی َأٌ ،ایكرد بیُّەی یۆيّڵێك َّەی ی ئیُطاَی ٔ یّیطاَی بیٍ یّ َايۆ بٕٔ بّ یۆيّڵ ای ،ێرای نّاێػ ردا. ضا َّ نّ ڕ ی ّْغ ی ياەضذا ،ڕَّذیٍ بۆَّ ٔ یاد ڕێكذِررێٍ یّ ْی یاٌ َاڕُِّٔ ضّە ئّٔ جّّْٔە ٔ َأِڕ یّی ڕ ی ّْغ ی ياەش نّرۆیذا ّْڵی رتِٕٔ ،ڕَٕكّ ّْغ ی ياەش ڕ ی ِٔض أَِّی َاَّ بّەايبّە ّْئٕ ئّٔ َاداداّۀِەێ ی ٔ ّْ ٔێردەی َاٌ نّ ياڵّیاٌ ٔ نّ غٕێُی یاە ٔ یاَیاَذا ڕٔٔبّڕٔٔی دِبُِّٔ .نّنّڵ بّغذاەی َاٌ نّٔ رّباتّ نّ ّْە جۆەِ دِض ّجەيعییاَّی یّ بۆ ڕزناەی ير ڕّٔضاَذَِّٔیّ ٔ نّ اێُأ یاَێكی یّیطاٌ ٔ داداّۀِە ضّەاێذِررێٍ ٔ باغ ریٍ ًََّٕٔی ئّو رّباتّغًاٌ نّبّغذاەی َاٌ نّ ڕااّەیُّیاَی ئّو دٔاییاَّی ،ێرای ٔ جیٓاَیػذا بیُی ،یّ جێ ای ئٕيێذێكی نّٔەِیّ بۆ ڕزناەی َاٌ ٔ ئّو رّباتّ َّْ أێكی نّٔەِی نّ ،ێراگذا بڕیٕە ڕِٔٔ ٔ ئاضۆیّیی ڕَٔای ر.
ژمارە)٢( :
دووشەمە )٢/٢/٠٢٠٢( -
تەواوکەری الپەڕەکانی تر
تەَاَکەری بابەتی ئێمە لە جیٍان َ جیٍان لە ئێمە تێیذا بەْێسترە یاٌ بەْۆیۀە َایۀێ ،دەبێ ڕی بكەیٍك ئەيە ياَای ئۀە َییە ئێًە كٔازیٍ ،ب رە ئێًە ڕأەڕٔاَُەیرأاَە نٕەزی رۆياٌ نە ضەەيایەداەی دأە ٔ اێػبیُی َەدەیرا نە دٔای یۀتُی ضۆڤێ ۀە غۆڕغ ێڕاٌ ٔ ڕااەڕیٕاٌ ْێُذە بەْێس ٔ نە ئاض ێكی جیٓاَییذا ْێرظ بكەَە ضەە ضەەيایەداەی .بەەە ٔ ضەَ ەەەیاَی يهًالَێ ٔ ْێرغی رەڵكی ڕااەڕیٕ د بە ضەەيایەداەیی دەیاٌ ٔ تی نرتٕٔەتۀە ،یە رۆغبەر اَە كَی یەو دٔٔ راڵی نرَگ نەيەدا ْەیە: یەیەو ،ئەو ڕااەڕیُاَە تەَیا نە ڕ ئأا ٔ ٔ تە اێػكۀتٕٔەیاَذا ڕٔٔیاٌ َەدا (بە ًََٕٔە ،یەیێك نە بەْێستریٍ ڕااەڕیٍ ٔ غۆڕغەیاٌ نە جیٓاَذا یە زیاد نە اێُج ياَ ە بەەدۀايەد ،ێراگە) .دٔٔەو ،بە تایبەت نە دٔای ضاڵی ْ ٔ 3002ێهە زەەدەیاَۀە ئەزئَٕێكی ضەەیۀتٕٔاَەتر نە ڕااەڕیٍ ٔ غۆڕظ نە جیٓاَذا ْاتٕٔەتە دەەۀە بە بەەأەد بۀاَەی نە دٔای ضاڵی 3000ۀە ضەەیآَەڵذا .نەنەڵ ئۀەغذا ،اێػبیُی َەدەیرا دۀڵەت ٔ ضەەيایە ٔ دايٕدەزنا ٔ یۆيیاَیایاٌ بۆ يأەیەیی ْێُذە دەێی بكۀَە بەەنری نە رۆیاٌ ٔ ْێػ اظ نە ترش ٔ دڵەڕأیێ ڕزناەیاٌ َەبٕٔبێ .ضەەباەی ئەيەظ ،گەیراٌ ٔ د یەیییە جۀْەەییەیاَی ضەەيایەداەی رۆی بەْۆی ئەو َاڕەزایەتییاَۀە ْێُذەی ر گٕڵ ر بَٕٔەتۀە ٔ ضەەيایەداەیع ْەۀا بە ئاضاَی َاتٕاَێ بەضەە ئەو گەیراَە گٕ َەدا زاڵ ببێ د ڕَٕكە ئێط ا بسٔٔتُۀەیەیی نۀەەی جیٓاَی نە ڕٔٔی ئانایی ٔ ارای یكییۀە د بۀ گەیراَاَە ٔ ایُۀاەڕ یردَی ٔەض أەتۀە. ئایا ئەيە ڕەَذی دیسە دەرایەَێ ٔ یێػەیە نە ڕیػەدا نە یٕێذایەك دیاەە یە ڕٌٔٔ َییە ضبەی ڕی ڕٔٔ دەدات ،بە و ئۀە دەزاَیٍ بسٔٔتُۀە ڕااەڕیٕەیە َاتٕاَێ بە تەَیػ ی ئەو ْەئٕ َەْايەتی ٔ گەیراَاَەی ضیط ًەیۀە ،بە دیاە ڕەَذیٍ ضاڵ رەباتی ياَذٔٔیەەاَەی نەو غێٕەیۀە بێ ٔ ڕ نە دٔای ڕ یع ياەەی گٕەباَییەیاٌ زیاتر ببٍ .ڕێك نە ضاتی ئێط ادا ئەو ارضە دەبەض ًۀە بە یە راڵۀە ئۀیع ئۀەیەد یە دەبێ نێرەبەدٔا اێع ئۀەی د رەیە بە غێٕەیەیی ی ٕاڕ ٔ نەَایأ ب ەگێ ۀە ٔ ئايادەیاەییەیی ئۀتۆياٌ بۆ َەیردبێ ،اێػ ر ئايادەیاەیًاٌ بۆ یردبێ ٔ نە ضاتی تەگیُۀەی ْەە ڕااەڕیُێكذا اێٕیط ە ئانایی ْأبەظ ،دأایاەی ْأبەظ ،یەەەض ەی ْأبەغی رەبات ٔ ئاضۆی ْأبەغًاٌ ْەبێ .بۆڕی ئەيە دەڵێیٍك ،ێرای نێرەدا بە ًََٕٔە دەْێًُۀە ٔ ااغاٌ بسٔٔتُۀەی ْێهە زەەدەیاٌ .دەیاٌ ضاڵە ْە اەی ٔ جەَگ ٔ برضێ ی ٔ نەَذەڵی یەرەی رەڵكی ،ێراگی بەەَەدأە .نە ضاتێكی دیاەیكرأی رٕدیاَە ٔ بابەتییاَەدا (ضٕبجێك یڤ ٔ ئۆبجێك یڤ) ڕااەڕیُەیاٌ دەتەگُۀە ٔە ئۀەی دٔاجاە نە 0ی ئۆی ۆبەەدا نە ،ێراگذا تەگییۀەْ .ەئٕ ئەيە اڕ ضەیەیی ،ەگاڵَییە .بە و ئۀەی َانات بە دەەئەَجايێكی ڕٌٔٔ ٔ
تەَاَکەری بابەتی :باڵىذەیەکی غەمگیه ئازادی لە قەفەزدا!
ڕاڤەی تێسط ە ە: تایٕ ئازاد َّبێ َاتٕاَێ بّ تّٔأیی بئێ ير بّڵكٕ تَّیا دِتٕاَێ بئێ ئازادیی ڕی َییّ!
ئازادیی ڕییّ،
باڵُذِیّیی غیٍ نّ دڵًذایّ َأَیػاَی یّیێك نّ غیعرِ بَّأباَ ّیاَی ڕاەنص بۆیۆڤطكییّ .نّ زياَی ئیُ هیسیذا ،غیٍ بّ ٔاتای رّيباەی ٔ كّي یُی دێ ،بۆیّ نێرِدا ٔاتا ٔ َأِڕ ِٔەنێردەأِ تایٕ ٔغّّْ .ەڕَّذِ ِٔەنێڕاَّیاَی تا ئێط ا نّ یٕەدی ٔ ّ،ەِبیذا ّْە بّ "غیٍ" داَرأِ ،یە ئەيە ٔەەنێڕاَە یەەفییەیەیەتی .نّو غیعرِدا ،بۆیۆڤطكی اێڕِٔی نّ یێع ٔ ضّۀایّیی دیاەیكرأ َەیردٔٔە ٔ زیاتر نّ ض ایم ٔ فۆەيی ٔغّ ٔ دِض ّٔا ِ ٔ ڕض ّی یٕەت یٕەتذا غیعرِیّ دادِڕێیێ ِّٔ یە ئەيە زیاتر فۆەيێكی ْأڕەەخ ٔ اۆض ًۆدێرَاَەیە .یٕەتیی نّ ٔغّ ٔ دِض ّٔا ِیاَذأ ،ادِیٌّ ڕأی رٕێُّە بّ دیُايیكیّت ٔ رێراییّیی ز ۀِِ نّ َیِٕ-دێڕێكِّٔ بیّڕَِّٔ بۆ َیِٕدێڕی دٔاتر یّ ا ر نّ فڕیُی یٕتٕاڕی رێرای باڵُذِیّ دِڕێ نّ نقێكِّٔ بۆ نێقێكی دیكّ. باڵُذِی غیٍ یاٌ كّي یٍد يی افۆەێكّ ئايا ِ بّ ّْض ٔ غعٕەاتی غا،یر دِیات ،بّ و ّْض ّنیك یّ ترضی ْاتُّدِۀِِ ٔ فڕیُیاٌ ّْیّ بۆ َێٕ یۆيّڵ ا ،ڕَٕكّ ْەض ە اٌ نّبّەدِو يّترضی ناڵ ّاێكردٌ ٔ ضّەیٕتی یۆيەڵ اداٌّْ .ۀِْا یاتێكیع دِڵێ يٍ زیرِیى ،يّبّض ی نّٔ زیرِیییّیّ یّ ّْە ير ڤێك دِتٕاَێ بّ غێِٕیّیی تَٕذ ٔ ڕِی نّ ڕێ ّی ياضك ٔ يیكاَیسيّیاَی بّەنری ٔ رۆ-یّغاەدأَِّ نّ یۆيّڵ اّْ ،ض ّیاَی یپ بكات ٔ بیاَ ّاێُێ .
تەَاَکەری سەرَتار نەە تەياغا بسەیٍ دەبیُیٍ نە بەەئەَجايی جەَ ی ضٕەیادا ،يهیۆَاٌ بێ راَۀكَە ٔ ياڵبە ۆڵ بٌٕٔ ٔ اێػ ریع ٔ نە اتی ير باڵٔبَٕٔۀەی ئەو ڤایر ضەغذا ،ئەو ير ڤاَە یەي ریٍ اێذأیط ی ٔ یەەەض ەی اسیػكییاٌ اێُاناتَ ،ە بۆ رۆااەێسی ٔ َە بۆ ڕاەەضەەیع .بۆیە جێ ای رۆیەتی بیرضیٍ نە د رێكی ٔەْا يەترضیذاەدا یێ بەەارضە نە تەَذۀض ی ير ڤە ئأاەە ٔ دەەبەدەەە اٌك ڕێًُاییە تەَذۀض ییەیاٌ اێًاٌ دەڵێٍ نە ياڵەیاًَاَذا بًێُیُۀە بۆ رۆااەێسی ،ئەی ئۀاَەی بەْۆی جەَ ەیاَی یۆيەڵ ای ضەەيایەداەییۀە بێ ياڵٍ ڕۆٌ رۆیاٌ بیاەێسٌك بۆیە دەبێ بە ْەئٕ غێٕەیە نە ئێط ادا ٔ نە ْەە یاتێسی دیكەغذا یەیێك نە رەباتەیاًَاٌ د بە بەتایبەتیكردَی یەەتەیاٌ بێ .ئەياَە ٔ دەیاٌ يەترضی دیسەظ نە ئاەاداٌ ٔ اێكڕا بڕض یاٌ نە ير ڤە اٌ بڕیٕە ە تەَیا دارٕازییاٌ یاَێسی غایط ە ٔ نَٕجأە .بۆ ًََٕە ،بەڕَٔٔی
7
ڕۆژنامەیەکی سیاسیی جەماوەریی -کرێکاریی سۆسیالیستییە
یەیالییكەەۀە ْۆیاەەیەی ڕییەك دیاەە ضەەيایەداەی ٔ ْێسی با دەض نە تۆڕێكی ڕێكخرأی ضیط ًاتیك اێكٓاتٕٔە ٔ ْەە نۀێػۀە دە ی ٔ ياَۀەی رۆی دەض ەبەە دەیات .نێرەدا ارضیاەەیە بۆ ئێًە ئەيەیەد ئایا ْەئٕياٌ ڕأەڕٔاٌ بیٍ تایٕ ئۀ یاتەی د رەیە نە ڕٔٔدأ ٔ ضاتێكی دیاەیكرأدا (بە ْۆیەیی تایبەت )incidentدەتەگێ ۀەك ئەيە بۆ ْێهە زەەدەیاَیع ڕاض ە ،ڕَٕكە ئۀاَیع نە ضاتێكی دیاەیكرأدا ْاتُە دەەۀە ٔ تا ئێط ا گٕەباَی ز ەیاٌ دأۀە ٔ َازاَیٍ نە داْاتٕٔدا ڕییاٌ نێذێ ،بە و دەزاَیٍ ز ە ياَذٔبٌٕٔ ٔ َاتٕاٍَ بۀ غێٕەیە نەضەە غەگايەیاٌ بًێُُۀە ٔ ضەەیۀتٍ تۆياە بكەٌ. بە اێذانرییۀە دەڵێیٍ رەڵكی ڕااەڕیٕ اێع ئۀەی ڕااەڕێ ، ز ەتریٍ بەە ۀەَذی ٔ راڵی ْأبەغی ْەیە نە بەەايبەە دەضە ت ٔ ضەەيایەداەاَذا .یێػەیە نۀەدا َییە ئێًە نە ڕااەڕیٍ ٔ غۆڕغەیاَذا یۆ دەبیُۀە ،بەڵكٕ نۀەدایە یە د ری اێع ڕٔٔداَی غۆڕظ ٔ ڕااەڕیٍ نە رٕدی غۆڕظ دادەبڕیٍ ٔ دادەياڵیٍ، ڕأەڕٔاَیٍ ڕابەڕێك ،ییسبێك ،ڕٔٔدأێك ،غۆڕظ ٔ ەااەڕیُێك نە داْاتٕٔدا یۆياٌ بكاتۀە ٔ ئاڕاض ەياٌ بكات .بە و بیرياٌ َەڕێ ۀە ئۀ یاتەی غ ێك نە دەەۀەی ئێًۀە دێ ٔ یۆياَذەیاتۀە ،ئۀا ئۀ یات یەي ریٍ یاتی دیانۆگ ٔ بیریردَۀەی اێكۀەیی ٔ داڕغ ُی تای یك ٔ ض راتییياٌ ْەیە بۆ ئۀەی نە ڕێ ەیاَۀە نە یٕەت ریٍ يأەدا ْێرغی رۆياٌ بكەیُە ضەە دەضە ت ٔ ضەەيایە ٔ نە یاتێكی دیكەغذا ضەەیۀتُی یۆتایی ڕاب ەیەَیٍ .نە یاتێكذا، ْێسی د بە ئێًە ز ە ئايادەیە ٔ بە ئاضاٌ نٕەزی رۆیًاٌ نێذۀەغێُێ ،ڕَٕكە ئۀ نە اێع ڕٔٔداَی غۆڕظ ٔ ڕااەڕیُەیەی ئێًۀە دەزنا ٔ دۀڵەت ٔ باَك ٔ ئایذ نۆ یا ٔ تەیُەنۆ یایەی ،بۆ یە ڕریەظ َأەض ێُێ .بە ياَایەیی ر اێًٕایە ضەەيایەداەی ْەئٕ ضاتێك رۆی بۆ ڕٔٔبەڕَٔٔۀەی غۆڕظ ٔ ڕااەڕیٍ ئايادە دەیات َە نەبەەئۀەی نە ئێًە ،اگئ رە ،بەڵكٕ نەبەەئۀەی ئۀ بە باغی رۆی دەَاضێ ٔ دەزاَێ یە ئۀ ْێسی د ە-غۆڕغەَ ،ە د ە-غۆڕغێك یە تەَیا نە یاتی غۆڕغذا دەەدەیۀێ ،بەڵكٕ ْەئٕ ڕریەضاتێكی اێع ڕٔٔداَی غۆڕظ ٔ ڕااەڕیٍ ٔ َاڕەزایەتییەیاٌ، ئۀ ٔە ْێسی د ە-غۆڕظ دەجٕڵێ ۀە ٔ یاە دەیات ٔ نە یاتی غۆڕغیػذا ،بێ دٔٔدڵی ْەئٕ ئۀ ئايادەییەی یردٔٔیەتی بۆ نەباەبردَی غۆڕظ نە یٕەت ریٍ يأەدا دەیاَخاتەنەڕ .یۀاتە ،ئەی ئێًە ایع غۆڕظ بۆڕی ٔ ڕۆٌ رۆياٌ ئايادە بكەیٍك دەضكۀتەیاَی بسٔٔتُۀەیاَی تا ئێط ا يەزٌ بٌٕٔ .بە و َاتٕاٍَ بەو غێٕەیە بًاَ ەیەٍَ بە یۆيەڵ ایە یە ڕی ر ب ٕاَیٍ اێكۀە بیر ٔ ارای یكًاٌ بخەیُەنەڕ بۆ ئاڵٕنۆڕی ڕۆَایەتی نۀاَە :یۆتایی ْێُاٌ بە تێكذاَی ئیكۆنۆجی ٔ یُ ە ،جەَگَ ،ەرۆغیْ ،ە اەی ،ڕیٍ ٔ ڕۀضاَذَۀە ٔ ْ....ذ. یۀاتە ،نە ْەئٕ ئەو ئەزئَٕاَۀە ئۀە فێر دەبیٍ ئەنەە اێع
د ری غۆڕظ ٔ ڕااەڕیُەیاٌ رۆياٌ نەَأ نرٔپ ٔ دەض ە ٔ یەیێ ی ٔ غٕەایاَذا نە ْەئٕ جێ ەیەیذا نۀاَە گٕتابخاَە ٔ زاَكۆ، نەڕە ٔ غٕێُكاە ،نرٔای ْأڕێیاٌ ٔ رێساَەیاٌ ٔ ْ ...ذدا ،ڕێك ٔ ئايادە َەیەیٍ ،اێكۀە دیانۆگ نەباەەی دأایاەی ٔ دارٕازییەیاًَاَۀە َەیەیٍ ٔ ڕێ ا نَٕجأەیاَی رەباتی يۆدێرٌ ٔ ڕادیكا َەی رۆياٌ دەض ُیػاٌ َەیەیٍ ،بیرٔڕا ٔ ڕەرُە ٔ تێ ەغ ٍ ٔ ڕٔاَیُەیاًَاٌ نەبەەايبەە ضیط ًەیە ٔ رۆياَذا َەرەیُەڕٔٔ ،ئۀا َاتٕاَیٍ نە غۆڕظ ٔ ڕااەڕیُەیاَذا بەضەەیۀتٕٔیی بێیُە دەەۀە. بەو اێیۀ ،ایذەبیُىْ ،ەڵەیەیی یٕغُذەیە نەە اێع-غۆڕظ ٔ غۆڕظ ٔ ااظ-غۆڕظ نێك ر دابڕیٍ ،یاٌ رەبات ٔ تێكۆغاٌ ٔ دیانۆگ ٔ یاەی ْأبەظ ٔ اێكٓاتًُاٌ ْەڵب ریٍ بۆ یاتی ڕٔٔداَی غۆڕظ ٔ ڕااەڕیٍ ،نەیە ری تێُەنەیٍ ٔ بەضەە جیأازییەیاًَاَذا زاڵُەبیٍ ٔ اێًإَابێ غۆڕظ ٔ ڕااەڕیٍ ْەئٕ غ ێكًاٌ بۆ یەل دەیات! ئۀەی نە جیٓاَۀە ٔە ٔاَەیە فێر دەبیٍ ئەيەیەد ئێًە نە 02ی غٕباتذا غكط ًاٌ َەْێُا ،بە و َەياَ ٕاَی یۆيەڵ ا ب ۆڕیٍ .ئۀاَیع بە ْەياٌ ڕاەەَٕش ،غكط یاٌ َەْێُأە ،بە و جیٓاَێك یە دەیاَۀێ بی ۆڕٌ ْێػ ا نەَأ ڕُ ی دٔ يُەیەیاَذایە .اێٕیط ە ئێط ا ئێًە نە ڕێ ەی رۆئايادەیردًَاَۀە بە ْەزاەاٌ يیكاَیسو ٔ ارای یكی غۆڕغ ێڕاَە ٔ ڕادیكاڵی ڕ اَۀە ،غۆڕظ ٔە جهێك دەزٔٔ بە دەزٔٔ ٔ َەرع بە َەرع ب ُیٍد يەبەض ًاٌ نە ڕُیُیع ئايادە اەییە بە نٕێرەی اێٕیط ی ٔ زەۀەەتی يهًالَێساٌ نە ضاتە دیاەیسرأە اَذاَ ،ە ئێػە ٔ ضەااَذَی بَٕیادی ئايادە ٔ اێػٕەر ە بەضەە جًٕجۆڵ ٔ دارٕازییە اَذا .با ئەيجاەە َەْێئیٍ غۆڕظ ٔ ٔ ياَگ ٔ ڕٔٔدأێكَ ،ەْێئیٍ ڕااەڕیٍ یٕەت ببێ ۀە بۆ ڕ ْێسێكی دیاەیكرأ بەَأی ڕیفۆەو ٔ ڕایطازییۀە غۆڕظ ٔ ڕااەڕیٍ بكات بە دەض كۀتی رۆی نەبەەئۀەی ئێًە اێػ ر ئايادەیاەییًاٌ بۆ َەیردٔٔە ،بەڵكٕ ْەئٕ ڕ ێك ٔ ْەئٕياٌ اێكۀە بە غێٕەیە غۆڕظ "ب ُیٍ" یە ضبەی غۆڕظ یۆيەڵ ا ب ەَێ ۀە .اێٕیط ە یاەی نرٔایی ڕادیكاڵ ٔ اڕ ي ًاَە جێ ەی یاەی فەەدیی ب رێ ۀە ،نرٔاەیاٌ ْێُذە جیأازییەیاَیاٌ زەی َەیەَۀە ٔ ْۀڵبذەٌ ڕاەەضەەیاٌ بكەٌ ،زیاتر بیر نە یاەی ْأبەغی ارای یكیی غۆڕغ ێڕاَە ٔ نە رسيەتی رەڵكی َاڕازیذا ،بكەَۀە. ْەۀەْا ڕأەڕٔاٌ َەبیٍ غۆڕظ ٔ ڕااەڕیٍ ڕٔٔبذات ٔ ئیُجا گطەی نەباەۀە بكەیٍ ،نە باەەیۀە بُٕضیٍْ ،ۀڵبذەیٍ ب ُە َأیۀە ٔ تێیذا یۆ ببُۀە .بۀ ياَایەی ،ئەبێ اێػ ر ْەئٕاٌ نەَأ اڕ ضە ٔ ڕُیُی غۆڕغذا بیٍ ،تێیذا بیرياٌ یردبێ ۀە ،دەەباەەیًاٌ َٕضیبێ ،ڕٕٔبێ یُە َأیۀە ٔ تێیذا یۆبٕبێ یُۀە ٔ ْەزاەاٌ ارای یكی ڕ اَەی غۆڕغ ێڕی ببەیُە َأ َأەَذەیاَی رٕێُذٌ، غٕێُكاەەیاٌ ،نەڕەیەیاٌْ ،ەئٕ غەگايەیاٌ ،نَٕذەیاٌ ٔ ضەداٌ ياڵیەڕ ٔ ڕ َايە ٔ نرٔای َْٕەەی ٔ دەزنای ڕاپ ٔ يیذیا ٔ ئايڕازی دیسەی بۆ بكەیُۀە.
باڵُذِیّی َأ ضُ ی غا،یر ّْيیػّ نّ ّْٔڵذایّ بێ ّ دِۀِِ ،ئازاد بێ ٔ بیی ٔ نّو ڕڵ بۆ ئّٔ ڕڵ بفرێ ٔ نۆەاَییّیاَی رۆی ب ڕێ ،بّ و غا،یر ،زیُذاَیكردٌ ٔ ڕەااَذَی ْەض ەیاَی اێباغ رە نۀەی یۆيەڵ ا ْەض ەیاَی بكٕ ٌْ .ەەڕەَذە ،بە دیذی فر یذ، ئەيە َأەییكردَۀە ٔ َأَػیُكردَی ڕاااَذَی یۆيە یەتییە یە دەەئەَجاو ضٕاەەئی ۆ دۀض دەبێ ٔ ٔەیػی یۆيەڵ ا دێ ە َأ ەضە اَۀە ٔ نۀێٕە یۆيەڵ ا نە ڕێ ەی تایەیاٌ ٔ جٕزئەیاَۀە دەێیە بە بَٕٔی رۆی دەدات.
يی افۆەاَّی یّ غا،یر دِیّٔێ نّ ڕێ ّیأَِّ باش نّ جۆەێك نّ ّْڵٓاتٍ بكات نّٔ یّاطبٌٕٔ ٔ زیُذاَیسردَّی ّْض ّیاَی ،نّ گّفّضی ضُ یذا .بّٔ ياَایّی یاتێك ّْض ّیاًَاٌ زیذاَی دِیرێٍ ٔ ئازادیی فریٍ ٔ جریٕاَیاٌ َايێُێ بّ ئاغكرا ٔ نَّأ یۆيّڵ ادا، ئی ر ئّٔ دیاەداَّ دِبُّ جۆەێك نّ يیكاَیسيی ّْڵٓاتُی یۆيّ یّتی ٔ َایۆيّ یّتیّْ ،ەڕَّذِ ،ئّيّ بّٔ ياَایّ َایّت یّ ّْض ّیاٌ نّٔ ڕێ أَِّ دِتٕاٍَ بّیاَی ڕاض ٔ یّگیقی رۆیاٌ بكٌّ ٔ رۆیاٌ نّٔ ڕێ ایاَەدا دەەْأیػ ە ٔ ڕیانیسِ بكٌّ.
غا،یر زیرِیاَّ نّ ڕێ ّی بّیاەْێُاَی يی افۆۀِِ دِتٕاَێ ئّٔ ٔێُّیّ نّكی رٕێُّە ٔ نٕێ ر دۀض بكات یّ باڵُذِیّ بّ ڕاض ی نّ گّفّضی ضُ یذایّ ٔ رّەیكّ دِيرێ د تا ئّٔ ڕادِیّی یّ رٕێُّە ّْض ی رّيباەی تێیذا دِٔۀ ێ ٔ جۆەێك نّ بّزِیی تێیذا دۀض دِبێ بۆ باڵُذِیّیی نّ گّفّضُرأی بێ ئازادیی نّٔ غێِٕیّ .نّ یاتێكذا ،ئِّٔی نّ گّفّضذایّ ،بّ غێكی نرَ ّ نّ غا،یر رۆی .بّ و ْێػ ا غا،یر ْێُذِ ڕادیكا َّ یّضایّتی رۆی دابّظ ٔ اّەت دِیات ،یّ ّْض ذِیّیٍ غا،یر رۆی بّ نّگّفّضُاَی ئّٔ باڵُذِیّ تأاَباەِ ٔ باڵُذِیّظ بێ أاٌ .ئەو یەەتكردٌ ٔ دابەغكردَە ڕَٔٔەی غا،یر دۀض ی دەیات بۆ بەەْەيٓێُاَی جۆەێك نە دٔانیسيی دیكاەتییاَە َییە ،بەڵكٕ ٔۀ اَذٌ ٔ تەگاَذَۀەی دٔانیسيێكە یە نەَێٕاٌ تا ٔ یۆيەڵ ادا بَٕٔی ْەیە. ئۀ ئاناییە غا،یراَەیەی بۆیۆڤطكی نە ئاناییەیەی دیكاەت َییە یە رسيەت بە یەەتبٌٕٔ ٔ جیابَٕٔۀەی جەض ە ٔ ئانایی بكات، بەڵكٕ ئاناییەیە نە رسيەتی ْەض ٔ ضۆزەیاٌ ٔ جەض ەدایە. ضەەباەی ئۀەی اێًاَذەڵێ ئۀ دٔٔیەەتبٌٕٔ ٔ دٔانیسيەی َێٕاٌ ْەض ٔ ئانایی ٔ جەض ە ،یۆيەڵ ا نێی بەەارضە َە تا یاٌ یەیێك نۀ ڕەنەزە تایەیەضیاَە.
ئّنّە ئّيّ نّ نۆغَّی ای یۆيّڵ ای ایأضاكەییِّٔ بخٕێُیُِّٔ، ئّٔا دِتٕاَیٍ بئێیٍ ایأاٌ َاتٕاٍَ ّْض ّیاَیاٌ دِەبڕٌ .دِەبڕیُی ّْض ی ایأاٌ نّو جۆەِ یۆيّڵ ایاَّدا جۆەێكّ نّ كٔازی .بۆیّ غا،یر بّٔ غێِٕیّ نٕزاەغ نّ تَٕذڕِٔێ ی ٔ تَٕذٔتیییی ایأاٌ دِیات نّبّەايبّە ّْض ٔ ئیحطاضیاَذا ،یە ئەيە رٕێُذَۀەی اێ ۀاَەی ئۀەی اێػ رە بە و نەَأ ااَ اییەیی دیكەی رٕێُذَۀە ٔ ڕاڤە ردَذاّْ .ەڕَّذِ ،ئّيّ ياَای ئِّٔ َییّ یّ َاٌ نّ یۆيّڵ ای ایأضاكەیذا يافی دِەبڕیُی ّْض ٔ ضۆزِیاَیاٌ ّْیە، بّڵكٕ َاٌ ڕَّذیُجاە زیاتر ّْو بَٕٔی فیسیكی ٔ ّْو تٕاَای دِۀِِ ٔ َأِِٔیاٌ ڕّاێُرأِ ٔ رُكێُرأِ .بّو اێیّ ،نّە ایأاٌ باڵُذِیّییاٌ نّ گّفّش َابێ ،ئّٔا َاٌ بە اۆل باڵُذِیاٌ نّ گّفّضُأِ.
یۆيّڵێك يی افۆەی دیكّ نّكیٌّ غا،یرِِٔ بّیاەدِْێُرێٍ نّٔاَّ: نّغفر غی ،ج ّەِ ٔ یحٕلّْ .ئٕ ئّو يی افۆەاَّ جۆەێكٍ نّٔ ئەيە نە یاَی ئۀ یۆڕبەەاَەدا دەبیُرێ یە دۀڵەتی تٕەییا اێػ ر دەەنایاَی بە ڕٔٔیاَذا َەدەیردۀە ،ەڕی نە ئێط ادا دەبیُیٍ ٔە فػاەێك ضُٕەە اَی بە ڕٔٔی ئۀۀاادا رد تۀە ٔ نەو اتەدا یۆڕبەەاٌ نە رراا ریٍ د ری رۆیاَذاٌ ٔ نە ضُٕەەیاَی ئۀدیٕی تٕەییا ٔ ٔ تاَی دیكەدا نیریاَكردٔٔە بە تایبەت نەَێٕاٌ تٕەییا ٔ یۆَاَذا .ضەەباەی ئۀەظ ،تۀ و ٔ غەاۆنی ْێس ٔ ییسبە فاغیط ی ٔ ڕەنەزاەەض ە اَی ئۀۀااظ تەَ یاٌ بە یاَی اەَابەەاَی َأ ئۀۀاا رۆی ْەڵ ُیٕە .ئەيەظ ْی ی دیسە َییە ج ە نۀەی دەیات بە بَٕٔۀەەی َسي ر ضەەيایەداەی ڕ نە دٔای ڕ ير ٔ بێ بەْاتر تەَیا نەاێُأ گازاَجذا .تٕەییا ياەەیەیی ز ەی ئأاەەی جەَ ەیاَی یردٔٔە بە یاەتی فػاە بۆ ضەە ئۀۀاا .ڕاض ە ئەياَە ير ڤٍ ،یۆڕبەەٌ ٔ نە د ری اڕ يەیُەتیی جەَگ ْەڵٓاتٌٕٔ ،بە و ئەی ئۀە ياَای ڕییە یە اەَابەەاَی ضٕەی نەكیەٌ تٕەییأە دەیرێٍ بە یەەەض ەی فػاە بۆضەە ئۀۀااك ج ە نۀەی تٕە یاظ ٔە
یۆيّڵ ایّ یّ بڕیاە نّضّە ّْئٕ غ ێك دِدات ٔ يافی ئِّٔ بّ رۆی دِدات نّضّە ّْئٕ غ ێكی یّضاَی دیكّ غ اَێك بئێ یّ يافی نٕتُیاَی َییّ ،یۆيّڵ ایّیّ یّ تێیذا ير ڤّیاٌ َاتٕاٍَ ئازاد بٍ .ئّيّ تا ئّٔ ڕادِیّی دِتٕاَى بئێى یاتێك ئازادیی ير ڤّیاٌ تا ئاض ێكی ئأْا زیُذاَی بكرێ ٔ ب ّاێُرێ ،ضّر ٔ زِیًّتّ بئێیٍ ير ڤّیاٌ ،تَّاَّت بیریاەاٌ ٔ فّیهّضٕفاَیع ،تٕاَیٕیاَّ نّ باەِی ئازادییِّٔ بذٔێٍ ٔ اێًاٌ بئێٍ ئازادیی ڕییّ! ْەە دۀڵەتێسی دیسەی ضەەيایەداەی دەیۀێ با َطی بەە ۀەَذییە ئیًیریانییە اَی رۆی ڕاب رێ نە ئاض ی ضەەيایەداەیی جیٓاَیذا .بۆیە ڕێ اە ٔ بەدیهی ڕاض ەگیُە نە ئێط ادا ئۀەیەَ ،ەْێئیٍ ئەو غئە اَەی بەْۆی ڤایر ضی ۆە َأە رٕڵقێُرأە ،گەیراَە اَی دیسەی ضەەيایەداەیی ٔ ضیط ەيە ەياٌ نە بیربباتۀە ٔ زیاتر يسٕڕ ٔ ضٕەتربیٍ نە ضەە دأا اەییە اًَاٌ ٔ ضازغیاٌ نەضەە َە ەیٍ .بۆ ئۀەی ئەيەظ ضەە ب رێ ،اێٕیط ە َەْێئیٍ دۀڵەت ٔ دەزنا اَی نە ڕێ ای ئەو باەە َائاضاییۀە باڵٔە بەرۆایػاَذاَە اٌ بسەٌ ٔ ئەنەە ئۀاٌ ڤایر ضًاٌ نە د باڵٔ دە ەَۀە ،نەبەەايبەەدا دەبێ ئێًەظ رەبات ٔ ئیرادەی غۆڕغ ێڕی ٔە ئەَ ی ڤایر ش بەەیُە ْەئٕ جێ ایە ٔ رۆایػاَذاَە ەٌ ڕێسخرأتر ٔ بەەفرأاَ ر بسەیُۀە ٔ ب ٕازیُۀە بۆ گۆَاكێسی دیسەد ە ئۀیع بەەاا ردَی غۆڕظ ٔ رەباتسردَە بۆ بەدیٓاتُی ڕزناەیی ضەەتاضەەی.
خاوەنی ئیمتیاز :دەشنێ نەریمان سەرنووسەر :حەمەی مەال
()Facebook: Rechar Rozhnama ()02220022070
هەر بابەت و وتارێک لە چوارچێوەی سیاسەتی ڕۆژنامەکەدا بێت لە ڕێگەی ئەم ئیمەیڵەوە بە دەستمان دەگات بۆ باڵو کردنەوە: Rechar.paper@gmail.com
ژمارە))٠٠(( : ژمارە:
))٠٥٠٥٠٠٠٠٥ دووشەمە شەمە٠٥٠٥٠٢٠٢( (-- یەک
ڕۆژ سیاس یی ڕۆژنامنام جەم ەیەەیە کیکی ییاوەجریی- ەماکر سیا وەرێکا س ریی س ۆس یالی ست یی ییە کرێ کار یی سۆ سیالیستییە
دەربارەی یاسای َەبەرٌێىان كە یاسای دزیه َ ٌەڵلُشیىی ٌەمَُ سەرَەت َ ساماوێكی گشتییە م .صباح ئەمیه ئەيەو بابەتە زَجیرەباضێسە ٔ ْەە ياەە ٔ بەغێكی باڵٔدەبێ ۀە بەغی یەیەو ٔە ْەئٕياٌ ئاناداەیٍ یاضایە ْەیە نە یٕەدض اَذا بەَأی "یاضای ٔەبەەْێُاٌ" ،یە یاضای ياەە ڕٕاەە ٔ نە ضاڵی 3007دا ئەو یاضایە دەە رأە .ئۀەی جێ ای ضەەَجە ئۀەیەد ئەو یاضایە ٔ ْەئٕ یاضایاَی دیكە بە دٔٔ َأۀە اەضەَذ یرأٌ ٔ دەە رأٌ :یەیەو بە َأی "رٕدا" ٔ دْٔٔەيیع بە َأی "نەل" ۀە .نەبەە ڕ غُایی َأەڕ یی یاضایە رۆیذا، ْۀڵذەدەیٍ ئۀ یاەەضات ٔ بەتا َبردٌ ٔ ڕیُایەتییەی نە ێر َأی رٕدا ٔ نەنذا دۀض ذەیرێٍ ڕیٍ ٔ یاياَەٌ! بۆ دڵُیابَٕۀەظ ْەئٕاٌ دەتٕاٍَ بە َٕضیُی (یاضای ٔەبەەْێُاٌ نە یٕەدض اٌ) نە نٕنئذا ٔ نە ڕەَذ نیُكێكی فەەيیی یكٕيەتی ْەەێى رۆیۀە ،دەگی یاضایە بخٕێُُۀە ٔ نەنەڵ ئەو ڕااۆەتەدا بەۀاەدی ڕاض ی ٔ دۀض ی داتا ٔ زاَیاەییەیاٌ بكەٌ. نە بەَذی یۀتی يادەی یەیذا ٔە دەبیُرێ ،یكٕيەت زۀی بۆ ْەە ضەەيایەداەێكی َأرۆیی یاٌ بیاَی تەەراٌ دەیات ،یە دەیۀێ ضەەيایەنٕزاەیی بكات نە نە یٕەض اَذا .ئۀ بڕە ااەەیەی نەبەەايبەە ٔەەدەنیرێ ضەەيایەداە ااەڕەیە زۀیذا ،ضەەباەی َاڕَٔٔی ٔ فێئكردٌ نە تەَذەە ٔ اێذاَیذا ،بە بڕە ااەەیە ی ْێُذە یەو یكٕيەت اێیاٌ دەدات، یە نۀاَەیە بۀ بڕە ااەە یەيەی نە بارەڵی ْەە یەیێكًاَذا ْەیە ،ب ٕاَیٍ زیاد نە ااەڕە زۀییە بكڕیٍ .ئەيە نە یاتێكذایە ،نۀاَەیە نەە یەضێكی ئاضایی بیۀێ ااەڕە نۀ زۀییاَە بكڕێ بە زیاد نە ٔ 0تەَاَەت 00 دەف ەە د كەیع بۆی َەیڕدەێ .ئۀە ڕی یەی ٔ ڕۀایەتییەیە بە َأی رسيەتكردَی َیػ یًاَۀە ئۀ ْەئٕ زۀییەیاٌ بەضەە یۆيیاَیایاَی رۆیاٌ ٔ یسبەیاٌ ٔ یەضە َسیكەیاَیاَذا دابەغكردٔٔە! نەنەڵ ئۀەغذا، یكٕيەت ٔ دۀڵەت نە ڕێ ەی ئەو یاضایە ٔ یاضایاَی دیكۀۀ ،ا رەەیكە ز ەبەی ز ەی یەەتە نػ ییەیاَی یاەەبا ٔ ئأ ٔ تەَذۀض ی ٔ اەۀەەدە ٔ ْەئٕ یەەتەیاَی دیكەظ دەیات بە یەەتی تایبەت ٔ یۆيیاَیایاَی یس ٔ ضەیردە یسبییەیاٌ ٔ ضەەيایەداەاَی دۀۀبەەیػیاٌ بۆ يۆَۆاۆڵ ٔ گازاَجی رۆیاٌ ،دەض بەەداەیاٌ بٌٕٔ ٔ االَیاٌ داَأە بۆ ئۀ ەەتاَەغی يأَەتۀە تا بیاَكەٌ بە یەەتی تایبەت. ااغاٌ نە بەَذی َۆی ْەياٌ ياددەدا ،نە اێُاضەی یەضی "ٔەبەەْێٍ" بڕٔاَە { ِٔبّەْێٍ :ئّٔ یّضّ ضرٔغ ییّ یاٌ یاضاییّ (ئُّّ،ی)یّیە ،یّ ضاياَّیّی نّ ّْەێًذا بّاێی ئّو یاضایّ ِٔبّەدەْێُێ ،چ َیػ ًاَی بێ یاٌ بیاَی} .بە نٕێرەی ئەو یاضایەْ ،یچ جۆەە ٔەبەەْێُاَێك نە دەەۀەی ئەو یاضایە ڕێ ا اێذەأ َییە. نۀەظ ڕَٔٔ ر َییە یە بئێیٍد ببیٍُ یكٕيەت ڕۆٌ بٕٔە بە ااضۀاٌ ٔ رسيەتكاەی ضەەيایە ٔ ضەەيایەداەاَی یەيیُەیەیی ز ە یەو نە یٕەدض اَذا. ٔەبەەْێُەیاٌ ئۀ یەيیُەیەٌ یە یكٕيەت یاضای باغی نەو غێٕەیەی بۆ دەەیردٌٔٔ، نە یاتێكذا زیاد نە ْ 300ەزاە رێساٌ نە
یٕەدض اَذا یە 0يهیۆٌ داَیػ ٕٔاَەیەیەتی رێ یٍ ٔ نە رإَٔی یرێذاٌ .ضەەباەی ئۀەی ئۀاَەغی یە بٌٕٔ بە رأەَی رإَٔیە یاٌ زۀییە ،رٕێُیاٌ یردٔٔە بە ئأ ٔ زیاد نە 00ضاڵ اێٕیط یاٌ بە یاەی ز ە بٕٔە تایٕ ب ٕاٍَ غٕگەیە یاٌ رإَٔیەیی ز ە يايُأەَذ بكڕٌْ .ەۀەْا ٔەبەەْێُەیاَی ئەيڕ ی یٕەدض اٌ ئۀاَەٌ، یە نە ضایەی یاضایەیی ٔادا بَٕٔە بە رأەَی بەغێكی ز ە نە باغ ریٍ َەرۆغخاَەیاٌ .ئۀاَەٌ یە رأەَذاەێ ی نە دەیاٌ باَك دەیەٌ ،ئۀاَەٌ یە بَٕٔەتە یەیەی ْەزاە ضەداٌ رأەَی َیػ ەجێبٌٕٔ ،یە یە یەیە نە 0دەف ەە د كە زیاترە .ئۀاَەٌ یە بَٕٔە بە رأەَی يهیاەەْا د كە ،ئۀاَەٌ غاخ ٔ نَٕذ ٔ یٕەدض اَیاٌ ضۀزاییەیاَی َأڕە دانیریردٔٔە ،ئۀاَەٌ یە بەغێكی ز ەی یەەتی اەۀەەدە ٔ زاَكۆ ٔ اەیًاَ ایاٌ ٔ یاەەبا ٔ رسيەت ٕزەاەییەیاَی دیكە ْی ئۀاَە .ئۀاَەٌ یە نۀەەتریٍ يۆڵ ٔ بازاڕەیاَیاٌ ْەیە ،ئۀاَەٌ یە نۀەەتریٍ یاەنەی دەەياٌ ٔ ئاضٍ ٔ ڕیًەَ ۆیاَیاٌ ْەیە .ئۀاَەٌ یە اػكی نۀەەیاٌ نە َۀت ٔ ضاياَە ضرٔغ ییەیاَذا ْەیە ،ئۀاَەٌ یە تەَاَەت ییس ٔ یكٕٔيەت ٔ اەەنەياٌ ٔ ْێسە ڕەیذاەەیاَیػیاٌ بە دەض ە .بە یٕەتیٔ ،ەبەەْێُەیاٌ ئۀاَەٌ ،یە يۆَۆاۆڵ ٔ گۆەری ضیاضەت ٔ ئابٕەی ٔ ز ە غ ی دیكەغیاٌ یردٔٔە ٔ ٔاغیاَكردٔٔە یە ٔ ٔە رەڵك ْی ی نەدەض ذا َەبێ نیر دەی گەیراَە یە نە دٔای یەیەیاٌ بًێُێ ۀە. نە ياددەی دْٔٔەو ٔ بەَذی یەیۀە تایٕ بەَذی یازدەی ئەو اڕ ە یاضایە بڕٔاٍَ، یە ڕۆٌ ڕێ ای دأە ٔەبەەْێُەەاٌ ٔ یەەتی تایبەت نە ڕەَذاٌ یەەتی نػ ی ٔ رسيەت ٕزەایی نرَگ ٔ ض راتییییذا ٔەبەەْێُاٌ بكەٌ ،نۀاَە :ایػەضازییە نۀەەیاٌ ٔ یاەەبا ٔ رسيەنٕزاەییە اەیٕەَذداەەیاَیاٌ ،نە یػ ٕیاڵ بە بەغی تەَاَەت ٔ ئا ەڵی ٔ ڕٔٔەیی داەض اَەیاَیػۀەْٕ ،تێم ٔ اڕ ەی نەغ یاەی ٔ غاەی یاەی ٔ ْ...ذ .ەەتی تەَذۀض ی ٔ یُ ە ،تٕێییُِّٔ زاَط ی ٔ تّیُۆنۆ ی ٔ تّیُۆنۆ یای زاَیاەیّیاٌ، نٕاض ُِّٔ ٔنّیاَذَی ضّەدِو ،باَكّیاٌ ٔ یۆيیاَیایاَی دڵُیایاەی (تايیٍ) ٔدِزنا داەاییّیاَی دیكّ .ج ە نەياَەظ ار ِیاَی بُیاتُاٌ ٔ ێرراَی ئابٕٔەیِٔ ، ئأِداَكردَِّٔ ٔ َیػ ّجیكردٌ ٔ ەێ أباٌ ٔ ْێئی غّيَّذِفّە ٔ فر یّراَّ ٔ ئأدێری ٔ بَّذأِیاٌَ ،أڕّ ئازادِیاٌ ٔ بازاەِ بازەناَییّ ضّەدِيییّیاٌ ٔ ئّٔ رسيّت ٕزاەییّ ەأێییاەیاَّی اێیأَِّ بَّذٌْ ،ەۀەْا فێریردٌ نّّْئٕ گۆَاكّیاَذا ،نّ ڕٕاەڕێِٕی ضیاضّتی فێریاەی نّ ّْەێًذا ٔ ّْە ار ِیّ نّ ّْە یّەتێكی دیكەغذا ،یّ ئَّجٕيٌّ ڕِزايَّذییاٌ نّضّە بذات ٔ بیاَخاتەبّە یٕیًّیاَی ئّو یاضایۀە. ئێًە جاەێكی ر دەارضیُۀە ،یاضایەیی نەو غێٕەیە یە ْەئٕ دزیٍ ٔ تا َكردَێكی ضاياَی نػ ی نەَأ ْەئٕ یەەتەیاَذا بەَأی رٕدا ٔ نەنۀە یە ڵكردٔٔە بۆ دەضە ت ٔ دەض ٕاێٕەَذەیاَیاٌ ،ڕۆٌ دەیرێ گبٕڵ بكرێ ٔ ْێػ اظ بێذەَگ بیٍ بەەايبەەیاٌ!
وُێتریه ڕێکارەکان بۆ خۆ پاراسته لە کۆڕۆوا ئا :ڕێچار
٪ا نەە دەض اٌ َاناتّ رٕاەدَۀەی نەەو بُێػ بجٌٕ تا بەەدۀاو گٕڕن اٌ بّ نيك اٌ تەڕ بێ .
رسيّت ٕزاەی تَّذۀض ی اێٕیط ّ بّ راۆڕایای ٢١ا غٕێُی یااٌ ٔ یااەتااٌ باا ْۀا ناۆەیاێای بێ ٔ بۆ ّْيٕاٌ بێ ،تا نّ یاتی يّترضییە اَی ْەبێ .
ِٔ یااۆەاَااادأ با اإاَاایااٍ ضاإدی نااێاابااباایااُاایااٍ. ڤایر ضی یۆە َا زَِ ێكی ئاناداەیردَِّٔیاّ باۆ ااەاض ُی َّرۆغخاَّ نػ یّیااٌ ٔ ڕێا اری ناّ بّتایبّتیكردَی رسيّت ٕزاەییّ تَّذۀض ییّیاٌ، ئااّو ااارضااّ اااّیاإِضا ااّ بااّ یاااَاای رااۆياااٌ ٔ يُذاڵّیاًَأَِّ ،بۆیّ بّ تێیاّڕاَاذَای ياّتارضایای یااۆە َاااظ َااابااێاا باایاارياااٌ باا ااێاا اأِّ بااّ یااۆيااّ یااّتاایااكااردَاای تااَّااذۀض ا اای اااسیػااكاای زِۀەِتی يأَِّياَّ.
٢٢ا نّ ڕ دا ڕەَذیٍ جاە بۆ يأەی ۱۱تا ٢٦ ڕریە ْەَاضەتاٌ ب رٌ ٔ بایاذەَۀە ،نەە یاۆیە یاااٌ تەَا ە َەفەضاایا اااٌ ْەباإٔ اااێاإیطا ە زٔٔ ضەەداَی َەرۆغخاَە بكەٌ ،ڕێ ە يەدەٌ تٕغای تەَ ەَەفەضی ببٍ. ٢٣اا نەە نە يااڵ دەڕاُەدەەۀە ( فەەيااَابەە ، یرێكاە ،دٔیاَذاە ٔ ْ ۱ذ)ٌ:
یەیەو :ڕەڕأی يۀدای َێٕاَ اٌ بكەٌ یە یەي ر ڕێااكااخاارأی تەَااذۀض ا اای جاایاآاااَاای )َ ،(WHOەبێ نەيەتر ٔ َیٕێك. ياەەیە ڕێًُایی بۆ رۆااەاض ٍ نەو ڤایار ضاّ دٔٔەو :بەْااۆی گاإەضاای ئۀ ڤااایاار ضااە نە باڵٔیردۀە یّ َٕێ ریٍ ڕێساەی راۆاااەێاسیاٍ نە ضُٕٔەی ٥١١تا ٦١١ضى بڕ َایات ٔ دەیۀێا ە ڤایر ضی ۆە َا ٔ بری یٍ نەياَەی رٕاەۀە: ضاااەەزۀی بۀ ْاااۆیۀە ااااێااااڵٔەیااااَااا ااااٌ
٢ا ڤایر ضی یۆە َا نە اێط ی ضاغ تێُااەەێا ٔ ضااەەڕااأەیەیاای ناارَاا اای تاإظ باإَٔە بۀ تا ٢١رٕنە نەضەە اێط زیُذٔٔە ،ئاانااداەباٍ ڤایر ضە ،باۆیە بەْایاچ غاێإەیە َەیابەَە َاأ یّ دەض اٌ رأێُّ اێاع َاس اك یاردَۀەٖ ناّ ياڵۀە. ڕأ ٔ دەو ٔ نٕت. ٢٤ا یاتی ایيیٍ ٔ یۆیە تا دەتٕاٍَ نە یەضااَای
٣ا ڤایر ضی یۆە َا نەضەە ااەڕّ گٕياظ ٧تاا تر دٔٔە یۀَۀۀە ٔ بە ْەەغا اێاك یە بەە ٢٣یاتیيێر ،ئااضاٍ ۱۱تاا ۱۱یااتایياێار ٔ دەض اٌ دەیۀێ بەتَٕذی اێػای دەو ٔ نإتای بەزیااُااذٔٔیاای رۆتاٌ ب رٌ ٔ تا ڕەَذ ڕریەیە بەەی يەدەٌ نەضااەە ضاا اایاام تااا ۱۱ڕ تااا ْەياإٔ دەەْااأیػا ەیاااٌ با اارێا ە رااۆی ٔ دەيێُێ ۀە. باڵَٔەبێ ۀە. ٤ا ئەو ڤایر ضە تا ٧١اهە ێار ضافار زیاُاذٔٔە، بە و نەنەەياای ضاەۀی ۱۱ااهەدا دەيارێا ٢٥ ،ا بەْۆی نۀەەیی ڤایر ضە ۀە ْەە جاۆەە بۆیە باغ ر ٔایە غٕغ ٍ ٔ رأێٍ یاردَۀەیااٌ دەيايكێك نەغٕێُە نٕيااَاأیایەیااٌ دەتإاَارێا ااەێسەەت بێ ،بە يەەجاێاك دەيااياكەیە ٔغاك بەئأی نەەو بێ . بێ ٔ اێٕیط ە زٔٔ زٔٔ ب ۆڕدەێ . ٥ااا یاۆە َاا بە ئاأی نەەو ٔ ااایاكەۀەیااَای ٢٦اا اێٕیط َایاات ْەيإٔ ئۀجاهإ بەەنااَەی ياڵۀە نە َأ دەڕێ . نەبەە دەیرێ بػۆەدەێ بەڵكٕ نەضەە غإڤاا ٦اا جهٕبەەگ ٔا باغّ نەبەەتایاػاكای ْەتاأ یااٌ یاٌ داَاَی ڕاض ۀرۆی نەبەە تیػكی رۆە اایی ضۆاا ٔغك بكرێ ۀە. دەیاتۀِ. ٧اا بّ ئأی نەەو رۆتاٌ بػۆٌ. ٢٧ا دٔای غٕغ ُی دەض ەیاَ اٌ نەە بۆ غٕێُای ٨ا بّ ْیچ غێإەیە ئاأی ضااەد ٔ رإاەدَای نٕياَأی َاڕ ٌ اێٕیط ّ بەیارێاى یااٌ ڤاازنایاٍ ضااااەد يەراااۆٌ ،ئاااأی نەەو گاااأەی نەەو ڕۀە بكرێ تاا بەتاێایەە بإَٔای یاات تإغای ئەنسیًای اێط َەبٍ. رٕاەدَۀەی نەەو بخۆَۀِ.
٩ا غٕێُی نردبَٕۀەی ضەەەیی ئەو ڤاایار ضاّ نەَأنٕتذا ّ ،بۆیّ ْەەدەو نٕت اٌ بّ ئأی نەەو بػۆٌ ٔ رأێُٗ بكەَۀِ .
بًٌیُای تًودرَستییًكی باش بۆ ًٌمَُان