4
S-PLUS
PB- PP B-12241 BELGIE(N) - BELGIQUE
LEDENMAGAZINE VOOR PLUSSERS MET PIT
Zorg voor onze ouderen
INHOUD
4 10 Gezond en wel
Meet & Greet
Cultuur
Tijd voor een
Maak plaats voor de
Wat is er
g i d r a a w l vo
ouderenbeleid!
singles ! Vlaamser
dan de koers?
In dit nummer
Colofon
Edito........................................................................................................................................................ 3 Tijd voor een waardig ouderenbeleid: interview met Christel Geerts........................................... 4 Wie heeft recht op het pensioen van de maand van het overlijden?........................................... 8 Dubbelinterview: Maak plaats voor de singles!.............................................................................. 10 S-Plus app: Tinder............................................................................................................................... 12 Wat is er Vlaamser dan de koers?.................................................................................................... 13 Bleri Lleshi schrijft een brief aan Vlaanderen................................................................................. 14 Crea: Groetjes uit Brussel.................................................................................................................. 16 Tevredenheidsmeting S-Plusleden.................................................................................................... 17 S-Plus blog: Pompoen........................................................................................................................ 18 S-Plus Kort........................................................................................................................................... 19 S-Sport // Recreas.............................................................................................................................. 20 Coponcho............................................................................................................................................. 22 Ledenvoordelen................................................................................................................................... 26 Train je brein......................................................................................................................................... 27
S-Plus Mag Driemaandelijks ledenmagazine van S-Plus vzw
Certificate Number 10506-2009-1003 www.climatepartner.com
2
13
S-PLUS
- oktober-november-december 2020
Oktober 2020 Redactie Gertie Brouwers, Caroline Casteleyn, Eliane Cougé, Nathalie Daems, Aline De Meyer, Leona Detiège, Conny Guldentops, Corry Maes, Liliana Nikolova, Carine Seynaeve, Felix Van Cakenberghe, Steven Vanden Broucke, Sarah Van Humbeeck Vormgeving: artoos group Druk: Goekint Graphics Eindredactie Sarah Van Humbeeck Verantwoordelijke uitgever Corry Maes I vzw S-Plus Sint-Jansstraat 32-38 I 1000 Brussel Secretariaat Sint-Jansstraat 32 I 1000 Brussel T 02 515 02 23 E info@s-plusvzw.be W www.s-plusvzw.be Ondernemingsnummer 0409 572 206 RPR Brussel
EDITO
Beste vrienden In ons vorig nummer schreef ik dat ons land 9200 doden telde ten gevolge van corona. Vandaag zijn dat er 10.000. Strenge maatregelen werden versoepeld en dan plots weer verstrengd. Antwerpen kleurde rood. Mensen uit heel de provincie werden als gevaarlijk beschouwd en de nachtklok werd ingesteld. Opnieuw moesten reizigers halsoverkop terugkeren uit zones die plots rood werden en naar de solden … daar mocht je gemaskerd en alleen naar toe! En toch … zelfs Van Ranst zei het in De Standaard van 22 augustus: “Het komt goed … In 2021 krijgen we we onze vrijheid terug. Geloof me.” We zullen hem met alle plezier geloven, maar zal die vrijheid er ook zijn voor onze doelgroep, meer specifiek voor de bewoners van de woonzorgcentra? We schreven reeds dat het gemis aan sociale contacten schrijnend was. Redactrice Sarah Vankersschaever verwoorde het als volgt: “In de woonzorgcentra voltrekt zich een nieuw drama. Bewoners geven het op. Hun verlies aan levenslust raakt ons allemaal. Het versterkt de o vertuiging van mensen dat ze nooit daar en zo willen sterven. Het schrikbeeld van het woonzorgcentrum als goedbedoelde gevangenis.” Velen beschrijven de mentale onvrijheid als uitzichtloos. Er zijn veel mensen die een geliefde moesten afgeven zonder waardig afscheid te hebben genomen.
© Frank Van Hollebeke
Er bestaat in Vlaanderen een heel netwerk aan ouderenvoorzieningen en daarvan zijn de woonzorgcentra een essentieel onderdeel. Maar ze zijn lang niet de enige voorziening om onze senioren tot op hoge leeftijd te laten genieten van een kwaliteitsvol leven. Christel Geerts dringt er vanuit de VUB al een tijd op aan om extra werk te maken van lokale dienstencentra die nog lang niet overal te vinden zijn. Haar academisch onderzoek naar het verouderingsproces wijst ook naar het grote belang van seniorenverenigingen. Wij kunnen alleen maar beamen dat wij met ons S-Plus ouderen bereiken die niemand anders bereikt en onze werking is daarom van onschatbare waarde als preventiemiddel. In de VUB-masteropleiding ‘Management, Zorg en Beleid in de Gerontologie’ wordt het belang van de woonkwaliteit en de zorg op maat meegegeven aan de studenten. Woonkwaliteit en zorg op maat zorgen immers voor een cruciale bijdrage in de levenskwaliteit van ouderen. Sedert 12 maart hebben de medewerkers van woonzorgcentra een ongelijke strijd gevoerd tegen het Covid virus. Quasi 70 % van alle overleden corona patiënten zijn bewoners van woonzorgcentra. De medewerkers moesten mee een ongelijke strijd aangaan tegen de eenzaamheid en sociale isolatie. Zij moesten zich op een bijna onmenselijke wijze inzetten voor hun senioren. Laat dit niet tevergeefs zijn en laat ons alsjeblief het lot én van onze senioren én van de medewerkers serieus ter harte nemen. Iets anders zou onwaardig zijn.
Wij bereiken met S-Plus ouderen die niemand anders bereikt.
Leona Detiège Voorzitter S-Plus S-PLUS
- oktober-november-december 2020
3
GEZOND EN WEL
Tijd voor een
g i d r a volwaouderenbeleid!
Er is een nieuw Vlaams Ouderenbeleidsplan voor de periode 2020 tot 2025. We werpen er samen met VUB gerontologe Christel Geerts een kritische blik op.
Volgens de Vlaamse overheid moeten we anders denken over ouder worden. Het ‘nieuwe’ ouder worden heet voortaan Active Ageing. Zijn we op de goede weg? Christel Geerts: “Actief ouder worden is een belangrijk concept want het waardeert de eigenheid van iedere persoon en wil ouderen zolang mogelijk deel laten uitmaken van de samenleving. Het betekent dat leeftijd minder belangrijk is om ‘het kunnen’ van mensen te beoordelen. Alleen zit dat idee van leeftijd er zo ingebakken. Als ik vandaag vakbonden en sommige politici bezig hoor over de pensioenleeftijd is het alsof 60-plussers niks meer kunnen. We moeten met z’n allen werken aan een positieve beeldvorming. We moeten weten wat we willen als samenleving. Alle deuren voor ouderen moeten blijven openstaan om volwaardig te kunnen deelnemen. Dat is niet alleen goed voor de samenleving 4
S-PLUS
De kern van het ouderenbeleid ligt op het lokale vlak.
- oktober-november-december 2020
maar ook voor de ouderen zelf. Het wetenschappelijk bewijs is talrijk.” Dat actief ouder worden zou moeten gebeuren in leeftijds vriendelijke gemeenten? Slagen we daar voldoende in? Christel: “De kern van het ouderenbeleid ligt inderdaad op het lokale vlak. Door corona is alle aandacht naar de woonzorgcentra gegaan, maar preventie is een veel grotere uitdaging. Uit onderzoek kunnen we vaststellen dat lokale besturen al heel veel doen. Ze hebben bijna allemaal een seniorenadviesraad en een seniorenconsulent. Dat zit wel goed. Maar wanneer je gaat polsen naar gestructureerd beleid, is het ver zoeken. De Vlaamse overheid moet beter doen dan nu. Ze mag best wel die gemeenten beter ondersteunen die inzetten op leeftijdsvriendelijk beleid. De Vlaamse overheid hoeft dat niet allemaal zelf te bekostigen, maar nu is er helemaal niks. In het Ouderenbeleidsplan is daar weinig over terug te vinden. Jammer, want dat lijkt me een gemiste kans. Zo kom ik ook tot zorgzame buurten. De lokale overheid kan dat het best leiden, maar je hebt wel degelijk een globale
visie nodig. Op alle domeinen van het leven ervoor zorgen dat alle ouderen zo lang mogelijk meekunnen. Dat is eigenlijk een vrij simpele samenvatting van leeftijdsvriendelijke gemeenten. Die zorgzame buurten zijn één element voor die mensen die het al wat moeilijker hebben. Maar laten we realistisch zijn, het is geen wondermiddel dat alles gaat oplossen. Wat ik nog te veel mis, en dat is toch een oude eis van S-Plus, is die ketting van sociale voorzieningen op lokaal vlak.
Van buurtwerk, seniorenverenigingen, dagopvang, enzovoort tot en met woonzorgcentra. Daar moet echt werk van worden gemaakt.” Een ander principe gaat over participatief beleid. Maar wij hebben het gevoel dat Vlaanderen hoofdzakelijk naar de individuele burger kijkt (de ontzuiling in gedachte). Zijn seniorenverenigingen overbodig geworden? En wat met de Vlaamse Ouderenraad? Christel: “De Vlaamse overheid heeft het mis als ze denkt dat een volwaardig participatief beleid te bereiken is zonder seniorenverenigingen. Die verenigingen bereiken mensen die de overheid niet bereikt. En in het Vlaams Ouderenbeleidsplan zie ik zeer weinig staan over de rol van seniorenverenigingen. Ook ben ik ervan overtuigd dat seniorenverenigingen veeleer moeten betoelaagd worden vanuit welzijn en niet zo zeer vanuit cultuur.
Een goed georganiseerd openbaar vervoer is cruciaal.
Als ik sommige van die socioculturele teksten zie over de betoelaging dan denk ik echt dat die mensen die die teksten schrijven nog nooit in een seniorenvereniging zijn geweest. De Vlaamse overheid maakt van het aanpakken van eenzaamheid bij ouderen een strijdpunt. Wat ik zeker goed vind ... Maar hoe ze dat gaan doen is me toch niet helemaal duidelijk. Ze willen de participatiedrempels wegnemen. Wel, als er nu een instrument is dat dit al doet, zijn het toch wel de seniorenverenigingen die hier van onschatbare waarde zijn. Want neem alle S-Plussen, Okra’s, NEOSsen, enzovoort weg, en je hebt een ramp. De Vlaamse Ouderenraad levert goed werk hoor, maar is volgens mij te braaf. Dat moet meer de vakbond van de senioren zijn. De grote ambetanterik zeg maar, die kritisch staat tegenover het beleid. Daar blijf ik wat op m’n honger zitten.” Bereikbaarheid is ook een belangrijk punt in het ouderen beleid, maar als wij de plannen van Minister Weyts bekijken vrezen wij dat die zal verslechteren. Terecht, of is S-Plus te pessimistisch? Christel: “Minister Weyts ziet het groots met zijn nieuwe mobiliteitsplannen en vervoersregio’s. Alleen ziet het er minder rooskleurig dan hoe het wordt voorgesteld. Voor Sint-Niklaas (waar ik woon) bijvoorbeeld komt het er op neer dat alle stadsbussen verdwijnen. Dat kan toch niet? De bekommernis van S-Plus is meer dan terecht.
S-PLUS
De Vlaamse overheid wil iets anders opzetten met meer verbindingen tussen de kernen, maar met minder middelen. Het kleinschalige openbaar vervoer wordt hierdoor afgebroken. Het heil moet blijkbaar komen van de belbussen. Maar met welk geld? Door wie? Hoe? Daar moeten wij van wakker liggen. Want dan kun je nog zo vaak zeggen dat je moet participeren en actief ouderen worden, maar als een degelijke mobiliteit onmogelijk wordt gemaakt dan blijven de mensen thuis. Dat is zeker geen goed nieuws voor ouderen. Een goed georganiseerd openbaar vervoer is een cruciale factor om de participatie van ouderen in de samenleving mogelijk te maken. Ik zou hier vooral willen zeggen aan de S-Plus militanten die in seniorenadviesraden zitten om concrete vragen hierover te stellen, en laat je niet overdonderen door mooi ogende presentaties.” Corona leert ons dat digitale inclusie heel belangrijk is. Toch stellen we vast dat de digitale kloof bijzonder groot is bij ouderen én jongeren. Biedt het beleidsplan voldoende om dat waar te maken? Christel: “De 2-deling doet zich hier heel sterk voor. De digitale kloof wordt het meest vast gesteld bij ouderen, maar vergis je niet. Ook jongeren vallen uit de boot. Er heerst een soort technologisch fatalisme. De almaar snellere digitale evolutie kunnen sommigen niet meer bijbenen, en ze haken bijgevolg af. Laagdrempelige cursussen aanbieden is een must. Maar dan denk ik opnieuw aan seniorenverenigingen. Al is het maar tussen een koffietafel door. We moeten wel degelijk ouderen blijven aanmoedigen om digitaal - oktober-november-december 2020
5
GEZOND EN WEL
actief te zijn. Aan de andere kant mag de overheid best ook kritischer zijn over haar eigen aanbod. Kijk naar de dienstverlening die volledig digitaal is geworden. En het niet-digitale alternatief is een telefoonnummer waar je nooit binnenraakt. Dat is toch wel een aandachtspunt. Want op die manier creëert de overheid mee de digitale kloof. Tovermiddelen gaan we echt niet vinden.”
Laagdrempelige digitale cursussen aanbieden is een must.
Er komt een Vlaams actieplan rond vroegtijdige z orgplanning. Zijn we daar klaar voor? De Koning Boudewijnstichting heeft daar een paar jaar geleden ook op ingespeeld met hun project ‘Vroeger nadenken over later’. Christel: “Het is opnieuw heel vaag verwoord in het ouderenbeleidsplan, maar we kunnen niet tegen het concept zijn van een gezonde levensloop. Ja, de meesten plannen allerlei zaken maar denken niet na over de laatste levensfase. En dan zien we dat we nog geen stap verder staan met de uitbreiding van de euthanasiewet in kader van dementie, waar we ondertussen al 15 jaar mee bezig zijn. We worden een beetje ongeduldig. Een goede zorgplanning in alle openheid lijkt mij wel belangrijk om die laatste levensfase zonder veel zorgen door te komen.” Meten is weten. Een kwalitatief ouderenbeleid kunnen we alleen maar toejuichen. Maar als we de cijfers bekijken van ouderenmis (be)handeling in woonzorgcentra is er nog werk aan de winkel toch? Christel: “Objectief hebben we zeker een aantal instrumenten zoals de kwaliteitsindicatoren, 6
S-PLUS
- oktober-november-december 2020
we hebben subjectieve bevragingen en audits. Die controle is er. Of dat voldoende is, is een andere vraag. Kijk, sommige werkstudenten van onze opleiding gerontologie, werkzaam in verschillende woonzorgcentra, stonden mee in het oog van de storm. Samen met hen hebben we een artikel over woonzorgcentra geschreven. Eén van die citaten is wel sprekend: ‘We moeten veel registreren, en eens geregistreerd is het al voldoende.’ Dat zegt veel natuurlijk. Met zo’n registratie moet je aan de slag gaan. Anders mis je het punt.”
Zijn woonzorgcentra nog werk baar of zullen die zich anders moeten gaan organiseren om te voldoen aan die zorg op maat? Christel: “Er zijn natuurlijk een paar dingen verkeerd gelopen, maar aan de andere kant zijn er ook fantastische dingen gebeurd. Je moet het maar doen onder die bepaalde omstandigheden. Het verslag van de Vlaamse Ombudsdienst is ook niet om vrolijk van te worden. Maar de teneur moet toch wel zijn dat iedereen in de zorg zijn best heeft gedaan.
Dat er meer middelen moeten komen, is een opendeur intrappen. Wat mij wel teleurstelt, zowel in het advies van de Vlaamse Ouderenraad als in het ouderenbeleidsplan, is het volgende. Het onderzoek van Apache toont aan dat via vzw-structuren geld wordt doorgesluisd naar vennootschappen. Het lijkt mij toch fundamenteel dat men dat moet aanpakken, niet? Dat betekent niet dat we tegen privé-initiatieven zijn. Alleen moet de minister zorgen dat overheidsgeld op een billijke manier naar de zorg gaat en niet via een achterdeur verdwijnt in een vennootschap. Het is natuurlijk niet enkel en alleen een financieel probleem. Vanuit de VUB hebben wij ook aandacht voor opleiding. Men heeft het over warme, empathische zorg. Maar je moet eens kijken in de opleidingen? Daar vind ik soms zeer weinig van terug in handboeken. De rol van verpleegkundigen lijkt mij ook cruciaal. Ik denk dat een taakuitzuivering geen kwaad zou kunnen. Zij zijn veel te veel bezig met administratie. Terwijl hun kostbare tijd toch beter kan gebruikt worden voor de verzorging van mensen. Mag er niet nagedacht worden over een ‘tehuisarts’ in plaats van al die artsen die apart komen naar het woonzorgcentrum? Ik mis momenteel een open discussie zonder vooringenomenheid met open vizier. Maar ik zie weinig politieke moed om dat ten gronde aan te pakken. Zelf pleiten wij vanuit de VUB voor netwerken van woonzorgcentra. Het is perfect mogelijk
om kleinschalig zorg te verlenen, maar organisatorisch op een grotere schaal te werken. Binnen die schil van dat netwerk pleiten we dan voor een meer doorgedreven specialisatie. Bijvoorbeeld een referentiepersoon dementie.
Iedereen in de zorg heeft zijn best gedaan.
Op één of andere manier moet het toch mogelijk zijn dat woonzorgcentra kordaat en correct kunnen handelen in acute en uitzonderlijke situaties. Want dat was de afgelopen periode toch één van de knelpunten.
ouderen met meerdere kinderen in dat project stappen. Het idee dat je als mens zelf kan beslissen is goed, maar willen de meeste mensen niet eerder weten waar ze goeie kwaliteitsvolle en betaalbare zorg kunnen krijgen? Ik denk dat de meeste mensen daarvan wakker liggen. Hoe dan ook, als er niet voldoende middelen zijn, is dit het zoveelste schaamlapje. Ik zou het omkeren. Maak dat er eerst voldoende middelen zijn en denk dan na over een ander systeem. Het klopt toch niet dat sommige mensen een brief krijgen met de melding dat hun kind in aanmerking komt, maar pas binnen 10 jaar krijg je de 1ste euro. Hoe ze dit willen uitbreiden naar de ouderenzorg baart mij toch zorgen. Zijn er geen andere noden binnen de ouderenzorg die moeten worden aangepakt?
Er moet terecht meer aandacht zijn voor verschillende disciplines, en verpleegkundigen maken daar deel van uit. Die hebben allemaal een plaats in die warme zorg. Alleen stellen we vast dat bijvoorbeeld psychosociale zorg er maar aan te pas komt als al de rest gedaan is. Dat moet toch veranderen. Dat het anders en beter moet. Daar zijn we het allemaal over eens. Maar de maatschappelijke discussie moet beginnen vanuit een appreciatie van alle goeie dingen die vandaag al gebeuren.”
Mensen moeten natuurlijk zelf beslissen. Maar het resultaat zal zijn dat de sociaal sterkere ouderen daar het meest van zullen profiteren. Die beslissen vandaag ook al zelf. Diegene die geen sociaal netwerk hebben zullen nog meer aan willekeur onderhevig zijn.”
Er wordt veel belang ge hecht aan persoonsvolgende financiering in de Vlaamse Bescherming. Is dat de weg vooruit denk je? Christel: “Ik ben daar niet voor. Maar mijn mening is gevormd door wat ik heb zien gebeuren in de sector met personen met een beperking. Het modelproject staat in Sint-Niklaas, de vzw Bijs. Daar verblijven 9 kinderen met een beperking, waaronder het dochtertje van Tom Steels. Die mensen hebben gedaan wat het ministerie van hen verwacht. Maar het vergt veel van die gezinnen. Ik zie geen alleenstaande
Indien je het plan in zijn totaliteit moet evalueren, wat is dan je oordeel? Christel: “Minister Beke heeft veel goede intenties opgesomd. Het plan zit vol mooie ideeën en goede bedoelingen. Maar daar kom je nergens mee. Ik mis een concrete uitwerking. Niet geslaagd dus.” Steven Vanden Broucke.
S-PLUS
- oktober-november-december 2020
7
PENSIOENEN
Wie heeft recht op het pensioen van de maand van het overlijden? Een persoon die overleden is, kan geen geld meer ontvangen. Het is daarom onmogelijk om een pensioen uit te betalen aan een gepensioneerde die niet meer in leven is. De pensioenreglementering voorziet wel een aantal mogelijkheden, zodat het pensioen van de maand van het overlijden niet altijd ‘verloren’ is. Maandbedrag Een pensioenbedrag is een maandbedrag zodat je pensioenbedrag iedere maand even hoog is, ongeacht het aantal dagen van de maand. Een gevolg hiervan is dat de pensioenkas geen bedrag kan uitbetalen voor het aantal dagen dat iemand in de maand van het overlijden nog leefde. Het is dus alles of niets: het volledige pensioen of geen pensioen.
Het uitbetalen van pensioenachterstallen gebeurt niet altijd automatisch.
Overleed de gepensioneerde n adat het pensioen van de betrokken maand werd uit betaald, dan vraagt de pensioenkas geen geld terug.
Voorbeeld 1: Het pensioen van de maand september werd op 5 september uitbetaald aan Louisa. Een paar dagen later, op 7 september overlijdt Louisa. Het pensioen bedrag voor de volledige maand september blijft behouden. Voorbeeld 2: Het pensioen van de maand september wordt op 25 september uitbetaald aan Marcel. Een paar dagen voordien, op 20 september overlijdt Marcel. Het pensioenbedrag voor de volledige maand september kan niet worden uitbetaald.
8
S-PLUS
- oktober-november-december 2020
Samenwonende huwelijkspartner Kon het pensioen van de maand van het overlijden niet worden uitbetaald, omdat de gepensioneerde vóór de uitbetaling ervan stierf, dan kan dit bedrag nog wel worden uitbetaald aan de samenwonende huwelijkspartner. Niemand anders heeft hierop recht, ook geen erfgenamen.
Maar let op!
Achterstallig pensioen Soms zijn er nog pensioenachterstallen te goed voor één of meerdere maanden vóór het overlijden (bvb. omdat het pensioendossier nog niet was afgehandeld op het moment van het overlijden). In een dergelijke situatie kunnen ook andere personen recht hebben op deze achterstallen tot en met de maand vóór het overlijden, maar niet op deze van de maand van het overlijden.
Woonden Marcel en zijn echtgenote officieel niet op hetzelfde adres, maar woonde één van de huwelijkspartners in een rustoord, dan woonden ze officieel niet meer samen op het moment dat Marcel overleed en heeft zijn weduwe geen recht op het pensioen van de maand september.
Gaat het om een pensioen van een gewezen vast benoemde ambtenaar, dan komen deze achterstallen aan de nalatenschap toe. Met andere woorden, de achterstallen komen in de erfenis. Hiervoor moet wel een aanvraag worden ingediend bij de pensioenkas, en dit binnen het jaar na het overlijden van de gepensioneerde.
Voorbeeld: Indien Marcel gehuwd was, en nog op hetzelfde adres woonde als zijn echtgenote, dan zal het pensioen van de maand september toch worden uitbetaald aan zijn weduwe.
Ook andere personen kunnen recht hebben op pensioenachterstallen tot en met de maand voor het overlijden.
Ieder van deze personen heeft slechts recht op de achterstallen wanneer er geen gerechtigden zijn in een hogere rang. Zijn er meerdere gerechtigden in dezelfde rang, dan moeten ze in onderling overleg één persoon aanduiden die bij volmacht het achterstallig bedrag kan ontvangen. Achterstallen IGO Zijn er (ook) achterstallige bedragen voor de Inkomensgarantie voor Ouderen, dan zijn deze enkel betaalbaar aan: • de persoon die de begrafeniskosten betaalde; • de persoon die de verpleeg kosten betaalde.
Ontving de overledene een pensioen als werknemer en/of als zelfstandige, dan komen de achterstallen niet in de erfenis maar worden deze uitbetaald aan de samenwonende huwelijkspartner.
Ook hier geldt dat er slechts recht is op de achterstallen indien er geen gerechtigden zijn in een hogere rang. Zijn er meerdere gerechtigden in dezelfde rang, dan moeten ze in onderling overleg één persoon aanduiden die bij volmacht het achterstallig bedrag kan ontvangen. Niet altijd automatisch De huwelijkspartner of de kinderen die officieel met de overleden gepensioneerde samenwoonden
op het moment van het overlijden, moeten geen aanvraag indienen. De pensioenkas onderneemt zelf de nodige acties. Alle andere gerechtigden op eventuele achterstallen moeten hiervoor een aanvraag indienen bij de pensioenkas. Dit gebeurt met een speciaal formulier (Model 83) dat te verkrijgen is op het gemeentebestuur, maar ook beschikbaar is op de website van de pensioenkas. De gegevens op het formulier moeten worden bevestigd door het gemeentebestuur van de officiële woonplaats van de overleden gepensioneerde. Gerechtigden die de verpleeg- of begrafeniskosten betaalden, moeten bij de aanvraag ook de nodige bewijzen voegen: dit zijn de facturen en de betalingsbewijzen. De aanvraag moet worden ingediend binnen de 6 maanden na de overlijdensdatum of na de verzendingdatum van de pensioen beslissing wanneer deze werd verzonden na het overlijden. Felix Van Cakenberghe
Is er geen samenwonende huwelijkspartner, dan zijn de achter stallen altijd in een bepaalde volgorde betaalbaar aan: • de kinderen waarmee de gepensioneerde officieel samenwoonde; • iedere andere persoon waarmee de overledene samenwoonde; • de persoon die de verpleegkosten betaalde; • de persoon die de begrafeniskosten betaalde.
Voor advies over je pensioen kan je terecht bij je ziekenfonds Antwerpen: 03 285 44 42 Vlaams-Brabant en Brussel: 02 506 99 17 Limburg: 011 278 305 Oost-Vlaanderen: 09 333 57 90 West-Vlaanderen: 056 230 230 (optie 2) S-PLUS
- oktober-november-december 2020
9
MEET & GREET
! s e l g is n
Maak plaats voor de Steeds meer mensen zijn alleenstaand in onze maatschappij. Sommigen kiezen bewust voor een leven alleen. Anderen worden single door de gang van het leven. Hun aantal zal nog stijgen de komende jaren. Volgens het federaal Planbureau zal de helft van alle gezinnen in België in 2060 bestaan uit een single. Maar is onze maatschappij hier al klaar voor? Lorraine Praet (64) is lid van S-Plus in Brugge en Zeebrugge en al 15 jaar gescheiden. François Blancquaert (77) werd 3 jaar geleden weduwnaar na 52 jaar huwelijk. Hij mist zelden een activiteit van S-Plus in Lokeren en Waasmunster of S-Sport Grembergen. Jana Van Luchem (22), animator, hoofdanimator en instructor bij Joetz vzw is al 2,5 jaar single. Met hen praten we over de pro’s en contra’s van een leven als single.
Ik zorg er zelf voor dat ik mij niet eenzaam voel.
Jullie hebben alle 3 een goed gevulde vrije tijd. Wat doen jullie zoal? Lorraine: “Ik heb 4 goeie vriendinnen met wie ik geregeld op stap ga. We gaan vaak wandelen en fietsen, of we maken een daguitstap. Ik zoek zelf ook dingen om te doen, en zit niet te wachten tot iemand iets voorstelt. Ook thuis kan ik niet stilzitten. Ik knutsel, naai, maak puzzels … en als het me tegenzit, neem ik de fiets.”
10
S-PLUS
- oktober-november-december 2020
(Jana)
François: “Ik zit in een aantal verenigingen en doe daar zo wat alle activiteiten mee. Vorige week ging ik wandelen en petanque spelen, morgen ga ik fietsen. Zo leer ik veel mensen kennen, ik heb geen vaste groep vrienden. De groep is altijd anders, maar ik ken wel altijd volk.” Jana: “Ik ben de hele zomer op kamp, elke week ergens anders. Zo zit ik volgende week op een boerderij. Die kampen vragen ook veel voorbereiding, geen tijd om me te vervelen dus!” Vinden jullie het storend om ergens alleen naartoe te gaan? François: “Nee, totaal niet. Zo is het ook begonnen. Nadat mijn vrouw gestorven was, zat ik al een jaar alleen thuis, ik kende niemand meer. Toen kwam ik toevallig het boekje van S-Plus tegen. Daarin zag ik alle uitstappen in mijn regio, onder meer een weekend voor alleenstaanden. Ik heb me ingeschreven. Ik had niets te verliezen. En nu ben
ik ieder moment dat ze mij iets vragen weg.” Jana: “Ik ben momenteel samen met nog een vriend de enige singles in onze vriendengroep en dat stoort niet omdat we elkaar allemaal al erg lang kennen. Ik voel mij helemaal niet buitengesloten. Ik ben ook van nature heel sociaal en raak snel aan de praat met mensen.” Ondanks dat jullie zoveel mensen kennen, voelen jullie je soms eenzaam? Lorraine: “Soms wel. Als ik op reis ben geweest met vrienden en thuiskom in een leeg huis. Dan heb ik het soms lastig. Ik mis dan de gezelligheid van het samen eten. Maar het gaat rap over. Ik mag blij zijn dat ik het nog allemaal kan doen.” Jana: “Mijn agenda zit zo vol dat er daar amper tijd voor is. Ik heb ook vrij regelmatig afspraakjes. Ik zorg er zelf voor dat ik mij niet eenzaam voel.”
Lorraine: “Ik hoor vaak dat mensen niet altijd eerlijk zijn op datingapps. En aan liegen heb ik een hekel. Ik leer ook liever mensen persoonlijk kennen en niet digitaal. Je bent nooit zeker met wie je spreekt.”
Wanneer jullie rond je kijken in het dagelijkse leven, is alles dan al even goed georganiseerd voor singles? Wat zou er nog beter kunnen? François: “Als je op reis wil, zijn de singles altijd in het nadeel. Er wordt altijd een supplement gevraagd. En ons pensioen is al niet groot. Eigenlijk is dat een schande. Ook de promoacties in de supermarkt zijn niet altijd afgestemd op singles. Acties als 2 kopen en 1 gratis, wat ben je daar als single mee? Je hebt dikwijls maar 1 nodig. En je kan niet alles thuis opslaan of invriezen, daar is er de ruimte niet voor.” Lorraine: “Dat geldt ook voor acties waarbij je punten moet sparen. Als single is je bedrag aan boodschappen niet zo hoog, dus heb je ook minder punten.” Zien jullie ook voordelen aan het single zijn? Jana: “Vrijheid. Sommige vrienden zitten in een relatie waar er toch veel regeltjes zijn. Ik ben iemand die graag zijn eigen ding doet. Ik denk trouwens dat de jeugd van vandaag het ook nodig heeft om zijn eigen ding te kunnen doen.” Lorraine: “Doen wat je zelf wil wanneer je het wil. Je hoeft geen verantwoording af te leggen aan niemand. Maar alles heeft voor-
Je moet het beste maken van het leven en genieten. (Lorraine)
en nadelen, ook getrouwd zijn. Soms ben je dan blij om eens alleen te zijn. Je weet niet hoe je leven gaat lopen, ik had het ook anders verwacht. Je moet er het beste van maken en genieten.” Welke zijn de mogelijkheden voor mensen van jullie generatie om iemand nieuw te leren kennen? Lorraine: “Dat doen we via verenigingen of via vrienden. Ook op reis maak ik soms nieuwe vrienden. Vroeger gingen we nog uit, maar nu wordt er veel minder gedanst. En als vrouw alleen op café gaan, nee, dat doe ik niet.” Jana: “Jongeren gebruiken ook vaak datingapps als Tinder. Ik heb het ook wel eens geprobeerd en heb er uiteindelijk een aantal afspraakjes uitgehaald. Maar voor mij werkte het niet, ik had een ander beeld van die persoon door zijn foto. Het kan wel werken, zo heb ik vriendinnen die al langer samen zijn met iemand die ze via een datingapp hebben leren kennen. Voor mensen die minder sociaal zijn, zijn zo een apps wel ideaal. Al denk ik wel dat het altijd beter is om elkaar in het echt te leren kennen. Mensen geloven ook meer in de slaagkans van zo een relatie. En natuurlijk zijn er op datingapps ook jongens die enkel geïnteresseerd zijn in een pleziertje. Daar knap ik volledig op af.” S-PLUS
Jana: “Mensen doen zich er soms anders op voor dan ze zijn, maar ik ben zelf nog geen extreme voorbeelden daarvan tegengekomen. Wel dat iemand zijn hobby’s wat mooier had voorgesteld, ook zet niemand een lelijke foto van zichzelf op het internet.” Is het voor senioren moeilij ker om iemand nieuw te leren kennen, omdat iedereen al een zekere rugzak meedraagt? Lorraine: “Voor mij is dat wel zo. Ik ben 3 keer gekwetst geweest, en dan denk je beter na. Ik ben niet actief op zoek, als ik iemand ontmoet, is dat fijn. Zo niet, ook goed. Sommigen nemen een nieuwe vriend in huis om het financieel makkelijker te hebben, dat ga ik zeker niet doen.” François: “Dat zou fout zijn ook! Ik weet ook niet of ik nog wil samenwonen met iemand. Maar het zou wel fijn zijn als er iemand is op wie je kan terugvallen, zonder dat je echt verbonden bent. Iemand om uitstappen mee te doen, een weekend mee weg te gaan, je hart bij te luchten. Als je alleen bent, blijf je dan op jezelf aangewezen, maar je bent wel vrij. En als je je wat slechter in je vel voelt, is er iemand om je te steunen. Een knuffel geven, wie mist dat niet?” Sarah Van Humbeeck i.s.m. Joetz vzw
- oktober-november-december 2020
11
APP
Ben jij op zoek naar een leuke afspraak?
TINDER
kan ook voor 55+ Omdat jouw profiel vroeg of laat ook in de swipelijst van die andere single terechtkomt, is het vervolgens hopen dat die jou ook leuk vindt. Want dan heb je een match en kan je elkaar een berichtje sturen. Die berichtjes uitwisselen kan ook gewoon via de Tinder app. Ga van start en maak een account aan Voor je van Tinder kan gebruik maken, download je de applicatie in de Play Store of App store van je smartphone. Je kan een Tinderaccount aanmaken met je Facebookprofiel of via je telefoonnummer. Wie gebruikt er allemaal Tinder? De doelgroep van Tinder is heel divers en dat komt doordat de app enorm toegankelijk is. Let wel op, niet iedereen is op zoek naar een serieuze relatie!
Vandaag hoef je eigenlijk je zetel niet meer uit om iemand te leren kennen. Het kan ook online, via één van de vele datingapps. Tinder is één van de populairste en heeft zo een 10 miljoen gebruikers. Ook 55-plussers kunnen er mee aan de slag. Tinder is de datingapp die het fenomeen swipen (over het scherm van je smartphone vegen van de ene naar de andere kant) bekend heeft gemaakt bij het grote publiek. Daardoor is het makkelijker dan ooit om een datingprofiel te bekijken en direct te beoordelen. Swipen maakt online daten niet alleen nog makkelijker, maar ook nog leuker dan het al was.
12
S-PLUS
Tinder is een ‘swipedating app’. Dat betekent dat er op basis van je leeftijd, geslacht en locatie door Tinder een lijst van mogelijke kandidaten voor je wordt samengesteld, waarna je door middel van een veegbeweging aan kunt geven of je de kandidaat in kwestie wel of niet leuk vindt. Swipe (veeg) je naar links, dan maak je duidelijk dat je de single niet interessant vindt. Een vegende beweging naar rechts betekent dat je het profiel juist wel leuk vindt.
- oktober-november-december 2020
Bij het aanmaken van je profiel kan je keuzes maken. Zo kan je bij instellingen met behulp van sliders (schuifregelaars) de maximale locatie-afstand kleiner of groter maken en de gewenste leeftijdscategorie instellen. Maak een aantrekkelijk profiel aan Het belangrijkste aspect van een Tinderprofiel zijn de foto’s. Standaard worden daar ook je voornaam en je leeftijd bij vermeld, net als de afstand tot het lid dat je profiel bekijkt. Daarnaast kan je ook wat korte informatie over jezelf delen zoals de opleiding die je hebt genoten of het beroep dat je uitoefent. Ook kan je een korte profieltekst over jezelf van maximaal 500 karakters, ‘Bio’ genaamd, toevoegen. Het is altijd een goed idee om een bio te schrijven. En ook al kijken de meeste Tinderaars vooral naar je foto’s, met een leuke profieltekst kan je een twijfelaar alsnog over de streep trekken. Ben jij op zoek naar een leuke vriend(in) en ben je heel benieuwd wie er bij jou in de buurt ook deze app gebruikt? Maak dan een account aan en swipe er op los! Nathalie Daems
r e s m a a l V
Wat is er
CULTUUR
dan de koers?
Het was dan ook wat vreemd dit voorjaar dat er geen opzwepende commentaren uit de radio kwamen. Geen bolletjes- of regenboogtrui, geen voorjaarsklassiekers. Om toch wat in de sfeer te blijven, kan je in de St.-Pietersabdij in Gent naar de tentoonstelling ‘Heeren, vertrekt! In de kop van de koers!’. En die kop mag je zelfs letterlijk nemen. Koers gaat vooral over emotie en beleving. Daarom focust de tentoonstelling op wat er gebeurt in de ‘kop’ van de supporter, de liefhebber, de verzamelaar, de verzorger, de ploegleider, de sponsor en de renner zelf. Het is een tentoonstelling waar verhalen centraal staan, eerder dan objecten of droge feiten. Uniek wieler-DNA Journalist-fotograaf Jelle Vermeersch ging zowel in België als daarbuiten op zoek naar unieke beelden en pakkende verhalen van renners, ploeg leiders, wielerdokters, verzorgers, partners en supporters. Ze bieden de bezoeker een intieme kijk in de wereld van de internationale wielrennerij. De tentoonstelling is opgebouwd rond 5 hoofdpersonages: Roger Decock, oud-wielrenner en de oudste nog levende winnaar van de Ronde van Vlaanderen; Yvan Vanmol, de legendarische Mapei/ Quick-Step/Deceuninck-dokter; Corinne Poulidor, dochter van Raymond, vrouw van Adrie en mama van Mathieu en David van der Poel en het wieler
Elke bezoeker krijgt een eigen rugnummer!
Win Win je ticket met het kruis woordraadsel achteraan dit nummer!
koppel Louis Vervaeke en Astrid Collinge. Via luisterfragmenten word je meegenomen op hun parcours, waarbij ieder personage herkenbaar is aan een gekleurde lijn. Op het einde van de tentoonstelling komen al deze lijnen samen in de regenboogtrui. Een tipje van de sluier De bezoeker start de tentoonstelling in het café van Roger Decock in 1957. Roger heeft dan al 3 jaar zijn supportersclub in Tielt. Er speelt een jukebox hits uit 1957, een gezellige toog, koersprentjes, het inschrijvingsregister … Pure nostalgie! Om helemaal in de sfeer te komen, krijgt elke bezoeker een rugnummer, veiligheidsspeldjes en een kleine dorstlesser, om daarna verder te wandelen. Vanaf dan start het verhaal van Roger met levensgrote foto’s, een massagetafel, oude hartslagmeters, beelden van kermiscoureurs uit de jaren ‘80, krantenartikelen en radio- en TV-fragmenten. Daarna volgen de verhalen van de andere personages, die ook het verschil tussen de koers vroeger en nu duidelijk maken. S-PLUS
Ook koersattributen en – parafernalia zoals de fiets waarmee Tom Boonen zijn laatste Parijs-Roubaix reed en het Pontiac-horloge waarmee Wim van Est in de Tour van 1951 op de Col d’Aubisque in het ravijn stortte, het Rodania-deuntje, geluiden filmfragmenten, affiches … nemen de bezoeker mee op een trip naar het verleden. Daarnaast zijn prachtige foto’s te zien, o.m. een selectie uit de beelden die Sigfrid Eggers maakte toen hij in 2017 en 2018 het Quick-Step Floors-team volgde. De tentoonstelling is ongetwijfeld een must voor de wielerliefhebber! Praktisch De tentoonstelling ‘Heeren, vertrekt! In de kop van de Koers’ loopt nog tot 5 april 2021 in de Sint-Pietersabdij in Gent. Tickets kosten 12 euro p.p. of 10 euro in groep van min. 15 personen (reservatie voor groepen verplicht). Een audiogids is in de prijs inbegrepen. De tentoonstelling is elke dag behalve maandag te bezoeken van 10 tot 18 uur. Alle info vind je op https:// historischehuizen.stad.gent/nl/. Sarah Van Humbeeck
- oktober-november-december 2020
13
INTERVIEW
Bleri Lleshi
schrijft een brief aan Vlaanderen
Bleri Lleshi is politiek filosoof van opleiding, maar werkte jarenlang als jongerenwerker in Brussel. Vandaag geeft hij zelf les aan toekomstig sociaal werkers aan de Hogeschool in Leuven en is hij een veelgevraagd spreker.
Bleri Lleshi is onder meer bekend door zijn bestseller ‘Liefde in tijden van angst’ en zijn heel persoonlijke brief aan zijn dochter ‘Inaya. Brief aan mijn kind’. Zijn nieuw boek werd weer een brief. Een brief aan Vlaanderen deze keer. Waarin hij ziet wat goed gaat, maar ook wat beter kan én moet volgens hem. Hij heeft het over armoede, werkstress, burn-out, wacht lijsten in zorg, onderwijs en huisvesting, maar ook over verzet van onderuit, politieke keuzes, mensenrechten, positieve verhalen en liefde voor de medemens. Hij formuleert niet enkel kritiek maar geeft ook alternatieven. We gingen luisteren naar zijn boekvoorstelling ‘Brief aan Vlaanderen. Wat na corona?’. Bleri Lleshi vertelt: Corona bleek de metafoor voor wat ik probeerde duidelijk te maken “Ik moet bekennen dat ik reeds begonnen was met het boek nog 14
S-PLUS
voor de coronacrisis. Maar veel dingen die ik zag gebeuren konden mijn stellingen kracht bijzetten. Ik begon al met het schrijven van mijn boek in oktober 2019, toen ik zag welke richting Vlaanderen uitging met zijn beleid. Besparingen in de zorg, onderwijs, cultuur, die bovendien werden gevoerd zonder overleg met de sectoren. Er zijn verschillende mensen opgestaan tegen die besparingen. State of The Arts, VuurWerk, de witte woede, de lijst is lang. Maar veel mensen begonnen zich machteloos te voelen. Alweer op straat? Mensen wilden graag dingen op een positieve manier veranderen! Die machteloosheid zag ik zelfs bij de meest geëngageerde mensen. Dat heeft me doen besluiten om een brief aan Vlaanderen te schrijven. Mijn boek was nog niet helemaal af toen de coronacrisis begon. Na een paar weken zag
- oktober-november-december 2020
Het is een schande hoe de mensen in de woonzorgcentra worden behandeld.
ik echter dat corona een metafoor was voor wat ik reeds in het boek probeerde duidelijk te maken. Corona maakt de sociale ongelijkheden in onze samenleving nog duidelijker, en verdiept ze zelfs. Anderzijds bracht corona ook de solidariteit naar boven die ik reeds beschreef in mijn boek. We zagen nog nooit zoveel
s olidariteit onder de mensen als midden in de lockdown! Ik schreef dus nog een extra hoofdstuk, en liet een voorwoord schrijven door Marc Van Ranst.” Het loopt mis met de politiek “Al 14 jaar ligt er een plan onder het stof over een andere aanpak in de woonzorgcentra. Maar ook nu weer faalt de politiek. We scoren trouwens het slechtst in heel Europa in de aanpak van corona in de woonzorgcentra! Al enkele weken voordat de crisis helemaal uitbrak in de woonzorgcentra hebben de experten gewaarschuwd dat er actie moest ondernomen worden om beschermingsmateriaal te krijgen. De politiekers negeerden deze waarschuwing, met als gevolg dat het grootst aantal doden te betreuren viel in onze woonzorgcentra. Wraakroepend noem ik dat. Het is een schande hoe de mensen, die jarenlang onze sociale zekerheid mee hebben opgebouwd, worden behandeld. En dit is slechts 1 voorbeeld. In het boek geef ik er nog veel meer. De coronacrisis heeft duidelijk gemaakt welke beroepen er belangrijk zijn in onze samenleving. Maar zelfs nu kan de politiek niet de juiste keuzes maken en hen de erkenning geven die ze verdienen.” Belang van de sociale z ekerheid “Tijdens de coronacrisis, en nog steeds, hebben we gezien hoe belangrijk de sociale zekerheid is. Het is geen sexy onderwerp. Maar het is belangrijk om te blijven benadrukken. Nu beseffen de mensen dat het belangrijk is. In Amerika bestaat er geen systeem van tijdelijke werkloosheid, bij ons gelukkig wel. Wij hebben gelukkig
ook een gezondheidssysteem dat op dit principe is gebaseerd. Niet zoals in Amerika, waar je een privéverzekering nodig hebt om geholpen te worden in een ziekenhuis. Ik pleit er dus zeker voor om niet meer te besparen op de sociale zekerheid, maar in tegendeel, er meer in te investeren.
De coronacrisis maakt de sociale ongelijkheden in onze samenleving nog duidelijker.
De keuze die we na de Tweede Wereldoorlog hebben gemaakt voor de sociale zekerheid was niet enkel een rationele keuze, maar ook een morele, gebaseerd op de waarde van de solidariteit. Ik geloof er niet veel van als er gezegd wordt dat er geen geld is om die sociale zekerheid fatsoenlijk te financieren, of dat de mensen eerder wakker liggen van asielzoekers dan van de sociale zekerheid. Integendeel zelfs. Uit onderzoek blijkt dat de mensen wakker liggen van pensioenen op de 1ste plaats en van gezondheidszorg op de 2de plaats.”
Crisis gebruiken voor verandering “Een crisis kan aangewend worden om nog erger te doen. Om de mensen wijs te maken dat we weer zo snel mogelijk naar ‘normaal’ moeten. Voor mij is dat geen optie. Ik denk dat we de crisis moeten aangrijpen om naar iets anders te gaan, iets beters. “Deze crisis zal door iemand betaald moeten worden”, zei Jambon, en volgens hem is dat de belastingbetaler. Ik ben het daar uiteraard niet mee eens. Belasting op arbeid is steeds hetzelfde gebleven, terwijl belasting op kapitaal al 40 jaar naar beneden gaat. Niet de burgers moeten deze crisis betalen, maar diegenen die rijker worden van deze crisis. In het boek geef ik een aantal voorbeelden hoe dit mogelijk is. Maar het is duidelijk dat er andere keuzes zijn. Besparingen zijn niet het enige alternatief. Er kan gekozen worden voor en een sociaal en een solidair Vlaanderen. En de Vlaming laat zijn stem al horen. Dat is fantastisch. Initiatief en verzet van onderuit zijn nodig.”
Win
Gertie Brouwers
Maak je graag kans om deze ‘Wat na corona? Brief aan Vlaanderen.’ te winnen? Vul dan het kruiswoordraadsel in achteraan dit nummer en stuur ons het juiste antwoord door. Niet gewonnen? Amazonbaas Bezos zag sinds het uitbreken van de pandemie zijn fortuin met 24 miljard dollar groeien. Daarom doet uitgeverij EPO dit verzoek: bestel uw boeken bij de boekhandelaar om uw hoek. Is die er niet, dan kunt u uiteraard ook online bij EPO terecht.
S-PLUS
- oktober-november-december 2020
15
CREA
Groetjes uit …
! l e s s Bru
Haal de bestaande envelop voorzichtig uit elkaar en gebruik dit als sjabloon. Met een fijne pen teken je rond de vorm van de enveloppe op de kaart. Als je sjabloon is overgetekend op de kaart, kan je de vorm langs de lijnen uitknippen. Vouw de kaart nu op de vouwlijnen zoals ze op de originele envelop staan. Breng vervolgens lijm aan en lijm de zijkanten dicht. Je envelop is nu klaar om er een leuke brief in te verzenden. Kleef op de voorzijde best een etiket, zodat het adres goed leesbaar is voor de postbode. De flap kleef je dicht met een stukje tape. Voilà! En de eerstvolgende brief komt toe met groetjes uit … Brussel! Gertie Brouwers
Reizen met een verre bestemming zit er al even niet in. Maar gelukkig kunnen we wel alle dichtbij bestemmingen (her) ontdekken. Ik nam er de landkaart van België bij, en kwam helaas tot de vaststelling dat het een versie uit 1999 betrof en dat hij nog slechts met haken en ogen aan elkaar hing. Bij het stapeltje landkaarten waren er nog meer die hetzelfde lot beschoren waren, evenals heel wat stadsplannen van lang geleden bezochte steden. Weg bij het oud papier hoor ik je zeggen? Integendeel! Tijd om aan 16
S-PLUS
de slag te gaan met dit heerlijk recuperatiemateriaal. Wat heb je nodig: Een (oude) envelop als sjabloon, (oude) landkaarten, stads plannen, … een fijne stift, een schaar en plakband of lijmstift. Hoe ga je te werk? Verzamel de kaarten die je wilt gebruiken voor je envelop. Dit kunnen oude landkaarten zijn of stadsplannen, maar ook pagina’s uit een atlas of afgeprint van internet.
- oktober-november-december 2020
TEVREDENHEIDSMETING
n e d e l s u l P S nkt! Een 8,20 op beda tevredenheid
Leden uit onze lokale S-Plusgroepen zijn meer tevreden dan leden die geen lid zijn van een S-Plusgroep in hun buurt. Waarmee gaan we aan de slag: • We geven je meer inspraak. Op geregelde tijdstippen vragen we je wat jij denkt en communiceren we de resultaten. Je mag ook altijd een mailtje sturen naar zeghetons@s-plusvzw.be. En binnenkort stellen we het nieuwe 5-jarig beleidsplan van S-Plus voor met een handig pocketboekje. • In april 2019 vernieuwden we onze website zodat de activiteiten van onze plaatselijke S-Plusgroepen makkelijk terug te vinden zijn. We zien hierdoor een grote stijging van het aantal bezoekers op onze site. • Wij willen iedereen mee digitaal. Daarom kan je via S-Plus een tablet aankopen met een gratis uitgebreide duidelijke handleiding op maat van de senior.
Ondersteuning lokale groepen
Wat vinden jullie belangrijk? 1. het organiseren van activiteiten 2. het verdedigen van jouw belangen 3. het ondersteunen van de plaatselijke S-Plusgroepen
Activiteiten
Het kan natuurlijk a ltijd nóg beter en dankzij jullie opmerkingen weten we waaraan we m oeten werken. Zo wordt S-Plus een sterkere organisatie mét inspraak van jullie allemaal!
Waar we volgens jullie straf in zijn: • sterk georganiseerde activiteiten • goeie sfeer tijdens de activiteiten • goed en warm onthaal voor nieuwe leden • duidelijke en aantrekkelijke communicatie over onze activiteiten
Belangen senioren
Begin 2020 peilden we opnieuw naar hoe tevreden jullie zijn over onze werking. We v ergeleken deze resultaten met de score van 2017 en wat blijkt: we stijgen van 8,01 op 10 naar 8,20! Hier zijn we heel blij mee!
Conny Guldentops
Heb jij nog suggesties? Zin om mee de belangen van plussers te verdedigen? Laat het ons weten! Bel S-Plus 02 515 02 06 of mail naar zeghetons@s-plusvzw.be Bezoek onze website www.s-plusvzw.be en schrijf je in op onze tweemaandelijkse nieuwsbrief. Volg ons ook op Facebook: https://www.facebook.com/splusvzw/
S-PLUS
- oktober-november-december 2020
17
BLOG
n e o p m o P
De herfst is een machtig mooi seizoen, kleurrijk, denk maar aan alle gekleurde bladeren aan de bomen. Fantastisch om door een bos te wandelen! Maar ook in de keuken is er veel keuze. Zoals bijvoorbeeld pompoenen. Je hebt ze in verschillende maten en kleuren. Pompoenen zijn smaakvol en kunnen op verschillende manieren bereid worden, denk maar aan een lekkere pompoensoep, gestoofde pompoenen als groente of een pompoentaart. Maar ze ogen ook mooi in de tuin, aan de voordeur of op een tuintafel. Ze geven kleur aan je tuin of woning. En we mogen ook onze (klein)kinderen niet vergeten. Zij vinden het fijn om een pompoen uit te hollen en er een gezicht van te maken. Met een kaarsje in zijn we helemaal klaar voor Halloween! En niet te vergeten, bij de eerste kou is het nodig om onze huid te beschermen en te verwennen en dit kan uitstekend met een warm pompoenmasker. Het masker bestaat uit pompoen met honing en een stijfgeklopt eiwit. Na 10 minuutjes voel je je huid soepel en zacht worden, en zie je er 5 jaar jonger uit! Mijn voorkeur, in de keuken, gaat uit naar de butternutpompoen. Hij is mooi oranje, vlezig, niet te groot, beetje notig van smaak, kortom lekker in veel gerechten. Of de kardinaalsmuts, klein, wit en gemakkelijk te schillen.
Carine Seynaeve
18
S-PLUS
Ken je onze blogster Carine al? Wekelijks laat ze ons mee kijken in haar keuken. Lees haar blog op www.s-plusvzw.be
tip Komijn smaakt fel door, dus karig gebruiken, bijkruiden kan altijd!
- oktober-november-december 2020
GESTOOFDE POMPOEN MET LAMSVLEES Ingrediënten voor 4 personen: 1 Butternut pompoen, 3 sjalotjes, 3 teentjes knoflook, een stuk rosbief van lam of schaap van 750 g, peper en zout, komijn, geutje room, 2 takjes trostomaten, vetstof, peterselie. Werkwijze • De pompoen schillen, zaden verwijderen en in blokjes snijden van ongeveer 2 cm. • 1 sjalot en 1 teentje knoflook pellen fijn snijden. • Een weinig vetstof verwarmen in een hoge stoofpot. De sjalot en knoflook laten glazig worden, pompoen toevoegen en kruiden met peper, zout en komijn. Een weinig vloeistof toevoegen (een weinig bouillon of water). • Kookpot sluiten en 15 min op een laag vuurtje laten gaar stoven. • 2 sjalotjes en teentjes knoflook pellen en in ringen snijden. • Vetstof verwarmen in een bakpan met hoge rand. • Vlees kruiden met peper en laten dichtschroeien langs alle zijden, kruiden met zout, sjalot en knoflook toevoegen. • Pan sluiten en vlees laten garen gedurende 20 minuten. De trostomaten toevoegen en dan nog 5 minuten verder laten garen zonder deksel, het vlees is dan nog rosé. • Vlees uit de pan halen en in aluminiumfolie wikkelen. • Saus afwerken met de room en fijngesneden peterselie. • Vlees in plakken snijden en gelijkmatig bedekken met de saus. • Opdienen met de pompoen en met gekookte aardappelen.
S-PLUS kort
e t a d p U Nieuwjaarsconcerten
! j i r v n e s t a a l p nog enkele
Het jaar wordt bij S-Plus traditioneel ingezet met de nieuwjaarsconcerten. Al 22 jaar lang. In 2003 werd er daar voor het eerst een artiest gehuldigd. Dit jaar nog kreeg Lou Roman ‘De Vedet’ als trofee voor zijn leven vol muziek. Op dit moment kunnen we helaas nog steeds niet zeggen op welke manier de nieuwjaarsconcerten in 2021 kunnen doorgaan. We verliezen de hoop nog niet, maar blijven uiteraard realistisch. Jullie gezondheid komt op de allereerste plaats. Wij hopen jullie zo snel mogelijk informatie te kunnen geven via de website www.s-plusvzw.be of via je lokale S-Plus groep. En uiteraard hopen we samen met jullie, dat we in 2021 alsnog ‘De Vedet’ kunnen overhandigen aan Micha Mara. Op het podium. In een coronaproof zaal in het Kursaal te Oostende. Nieuwjaarsconcerten van S-Plus op 26, 27 en 28 januari 2021 Programma: Huldiging van Micha Mara, met optredens van Helmut Lotti, Dirk Van Vooren en Partick Onzia, Gene Thomas, dansers en internationale act, onder begeleiding van het Lou Roman orkest.
Tenerife - Zin om te overwinteren in Tenerife? Je kiest zelf hoelang je België wil ruilen voor het zonnige Spaanse eiland: 10, 14, 21 of zelfs 28 nachten. We verblijven er in het viersterrenhotel Allegro Isora vlakbij het strand van La Arena in het zuidwesten van het eiland. Prijzen en meer informatie vind je op www.s-plusvzw.be
GROEPSAANKOOP TABLETS De laatste maanden beleefden we allemaal vooral vanuit ons kot. Om op een gemakkelijke manier berichtjes en foto’s te delen met de mensen die je graag ziet, kan je aan een goeie prijs een tablet kopen via S-Plus. Je betaalt slechts 197 euro voor de tablet met hoes én krijgt er een uitgebreide handleiding bij. De tablet wordt gratis aan huis geleverd. Meer info vind je op www.s-plusvzw.be/groepsaankooptablets. Bestellen kan op 02 515 02 06 of via info@s-plusvzw.be
DOMEIN WESTHOEK
3 Westhoekspecial 4 =
• 4 nachten met ontbijtbuffet • halfpension • aankomstdag naar keuze • welkomstdrankje bij aankomst • 4 overnachtingen = 3 nachten betalen • geen supplement single op een standaardkamer
Standaard
(max. 2 pers.)
Comfort
(max. 2 pers.)
Luxe +
(max. 3 pers.)
Prestige
(max. 4 pers.)
€ 296 p.p.
€ 301 p.p.
€ 306 p.p.
€ 311 p.p.
Suppl. single €0
Suppl. single € 42
Suppl. single € 42
Suppl. single € 42
Domein Westhoek vzw
(Centrum voor Sociaal Toerisme), Noordzeedreef 6-8, 8670 Oostduinkerke
Kind
< 12 jaar
€ 40 p.p.
T 058 22 41 00 F 058 22 41 99 E info@domein-westhoek.be W www.domein-westhoek.be
S-PLUS
- oktober-november-december 2020
19
S-SPORT // RECREAS ACTIEVE 50+
n e g e Bew
in tijden van corona
Dat je door voldoende te bewegen gezond, fit en vrolijk blijft, dat wisten we al. Zo wordt de kans op hoge bloeddruk, hart- en vaatzieken, longklachten en vele andere chronische ziekten een stuk kleiner. En het is bovendien gunstig voor een goed afweersysteem. Maar heel wat mensen komen niet meer aan sporten toe omdat ze schrik hebben besmet te worden met het coronavirus. Hoe veilig is het om weer naar de sportclub te gaan? En hoe zorg je ervoor dat alles zo smetteloos mogelijk verloopt? Moeten we ons zorgen maken over de verspreiding van COVID-19 in de sportclub?
We zorgen ervoor dat het sporten veilig kan gebeuren
Als we de virologen mogen geloven zal dit virus onder ons blijven en geraken we er niet meer vanaf. Ook al komt er een vaccin, dan nog krijgen we het niet uitgeroeid. Dit betekent dat we zullen moeten leren leven met dit virus en dat er altijd een kans bestaat dat we besmet worden. Alleen door alle maatregelen goed op te volgen kunnen we besmettingen tot het minimum herleiden. De sportclubs van S-Sport // Recreas hebben ook verschillende maatregelen genomen. Wij spraken met Anneliza Lemmens van S-Sport Blankenberge. Anneliza is verantwoordelijke en staat in voor het secretariaat van de sportclub. Bloeiende sportclub Anneliza is al sinds haar jeugd actief binnen heel wat verenigingen. Omdat ze het leuk vindt om met senioren om te gaan was het toenmalige S-Sport een makkelijke keuze om er als vrijwilliger
20
S-PLUS
- oktober-november-december 2020
aan de slag te gaan. De club uit Blankenberge telt momenteel zo’n 184 leden en blijft nog groeien. Op het programma staan buitenactiviteiten zoals petanque, fietsen, kubb, krolf, wandelen en Nordic Walking. Tijdens de wintermaanden hebben ze nog een aantal extra binnenactiviteiten zoals koersbal, aquagym en bowling. Corona “Corona was natuurlijk een spelbreker,” zo begint Anneliza. “Maar we hebben nooit stil gezeten. Via Messenger sturen we berichtjes om de alleenstaande leden van onze club wat op te peppen. Vaak ging het slechts om een goedemorgen of goedenavond maar mensen appreciëren dit echt en voelen zich zo nog betrokken bij de sportclub. Hier en daar voelen we dat er een aantal mensen nood hebben aan meer. Daarom besloten we belrondes te voorzien om het contact met de leden nog te versterken.
Toen we groen licht kregen om terug te starten met onze beweegactiviteiten waren we natuurlijk ontzettend blij. We merken wel dat verschillende leden niet komen opdagen, omdat sommigen toch nog wat schrik hebben. Er waren ongeveer 20 deelnemers op onze buitenactiviteiten. We zorgen voor de nodige maatregelen. Iedereen kan bij aankomst de handen ontsmetten, bij bepaalde activiteiten zoals kubb en krolf wordt er met handschoenen gespeeld en zorgen we ervoor dat het materiaal telkens ontsmet wordt. Petanque spelen we 2 tegen 2 zodat we de nodige afstand kunnen bewaren en de bubbel niet te groot wordt. Gelukkig zijn we in het bezit van 5 petanquebanen, dat maakt het ook iets makkelijker. Verder gaan we wekelijks fietsen. We zorgen er telkens voor dat de groep niet groter is dan 20 fietsers. Het dragen van een mondmasker adviseren we bij activiteiten zoals krolf, petanque en kubb. Bij het fietsen ondervinden we dat dit niet zo evident is, dus daar laten we de keuze aan de mensen. Binnenactiviteiten gaan voorlopig niet door. Maar mensen zijn al tevreden dat ze terug kunnen komen, dus dit vinden ze eigenlijk niet zo erg. Iedereen heeft het bewegen, maar vooral ook het sociale aspect, gemist. Het is voor onze leden dan ook een verademing dat de sportclub open is en dat het bewegen in groep op een veilige manier kan.”
Onze leden zijn positief, omdat ze terug onder de mensen kunnen komen
Financieel “Momenteel ondervinden we niet echt problemen op financieel vlak. Vooral omdat we geen lesgevers moeten betalen. We zijn een bloeiende club waar ik zeker trots op ben. We proberen jaarlijks iets aan te kopen voor onze leden. Zo hebben we dit jaar nieuwe fluohesjes voor onze fietsers aangekocht. Onze jaarlijkse souper hebben we uitgesteld tot 9 oktober. We hopen natuurlijk dat het kan doorgaan. Dit is tevens ook de kampioenenviering voor petanque, S-PLUS
bowling, krolf en koersbal. Maar we kunnen niet in de toekomst kijken, we zullen dus moeten afwachten.” Positief blijven “Onze leden zijn tot nu toe redelijk positief. Ze kunnen terug bewegen, kunnen deelnemen aan activiteiten en vooral heel belangrijk, ze zijn terug onder de mensen. En dit allemaal in zo veilig mogelijke omstandigheden. Het zijn zeker geen makkelijke tijden maar we gaan er allemaal samen door!” Caroline Casteleyn
- oktober-november-december 2020
21
a n o r Wanneer co
T 02 515 02 63 E info@coponcho.be W www.coponcho.be
ons confronteert
Gert Huysmans is huisarts en voorzitter van de Federatie Palliatieve zorg. Als kennis-en expertisecentrum probeert de federatie e nerzijds hulpverleners in het werkveld te informeren en ondersteunen. Anderzijds behoort ook het informeren en sensibiliseren van de bevolking over zorg, in al haar aspecten, tot de taken. “We willen de sherpa van de mensen zijn. Degene die de bergbeklimmer de berg op helpt, ook als het te steil wordt en ook als er een sneeuwstorm op komst is”, aldus Gert Huysmans. We laten hem aan het woord over de impact van de coronapandemie op de mens als individu en op palliatieve zorg. Een confrontatie met existentiële angsten Voor de bevolking is de pandemie heel confronterend. Als arts ervaar ik veel angsten. Mensen zijn bang om ziek te worden, om pijn te hebben, om plots te sterven of om afscheid te moeten nemen. Zeker ouderen en kwetsbaren zagen veel leeftijdsgenoten op korte tijd sterven aan het virus. Die existentiële angsten zitten in ieder van ons. Ze kunnen zo overheersend zijn dat ze je levenskwaliteit aantasten. In de huidige omstandigheden is het niet evident die angsten te verdringen. Alle hulpverleners binnen de (palliatieve) zorg moeten dan ook aandacht hebben voor die angsten. Het is belangrijk om deze te benoemen en het gesprek aan te gaan. Als huisarts merk ik bijvoorbeeld vaak dat patiënten bang zijn voor pijn. Wanneer ik hen dan geruststel en vertel dat de pijn onder controle kan worden gehouden, vermindert vaak ook hun angst. Door het gesprek over die angsten 22
S-PLUS
aan te gaan, kunnen hulpverleners mensen geruststellen en hen een schouder bieden om op te leunen. Sterven ontmenselijkt De coronacrisis illustreert eveneens hoezeer palliatieve zorg nog niet vanzelfsprekend is binnen onze gezondheidszorg. De aandacht voor het virus heeft blootgelegd hoe snel aan palliatieve zorg voorbij wordt gegaan. Ik zou zelfs durven zeggen dat het sterven in sommige gevallen bijna ‘ontmenselijkt’ is geweest. Een stervende partner (bijna) niet mogen zien, is heel traumatisch en bemoeilijkt het rouwproces. Velen waren in hun laatste levensfase niet omringd door hun dierbaren. Door de maatregelen hebben heel wat mensen ook té lang moeten wachten op een correcte diagnose, waardoor ze soms in een bepaald stadium van een ziekte zijn terechtgekomen
- oktober-november-december 2020
die door een vroege en/of correcte diagnose had vermeden kunnen worden. In België zijn een kleine 10 000 mensen gestorven aan de gevolgen van de pandemie, terwijl er jaarlijks ongeveer 110 000 mensen aan niet-plotse aandoeningen sterven. Ik heb er mijn bedenkingen bij of die 110 000 mensen de afgelopen maanden voldoende aandacht en de nodige omkadering hebben gekregen wat betreft palliatieve zorg. Als sensibiliserende organisatie heeft de federatie opgeroepen om het belang van palliatieve zorg niet uit het oog te verliezen. Dit voor alle patiënten. We hebben ook online getracht de broodnodige aandacht te geven aan ziekte, sterfte en rouw. Daarnaast hebben we via een memorandum de regering opgeroepen om palliatieve zorg meer te betrekken bij de beslissingen die in het kader van COVID-19 worden genomen. Bij volgende golven moeten we namelijk telkens goed afwegen wat we al dan niet bereid zijn om op te geven in het kader van veiligheid. Aline De Meyer
Tegelijk mama en mantelzorger Nathalie is de mama van Floris. Door complicaties tijdens de bevalling liep hij schade op aan de hersenstam, het deel dat belangrijke lichaamsfuncties reguleert. Momenteel is Floris 3,5 jaar oud. Hij kan niet zitten, lopen, praten, grijpen of slikken. Samen met haar man en de groot ouders van Floris, neemt Nathalie de zorg op. Ze vertelt ons haar verhaal.
Als je iemands handen en voeten bent Heel veel zaken samen maken dat een dag voor Floris zorgen echt belastend is. Wij zijn eigenlijk een beetje Floris zijn handen en voeten. Zo kan hij zelf niet spelen en doen wij dat voor hem. Hij wil zelf veel, maar kan dat niet. Dat is heel frustrerend voor hem. Floris krijgt ook sondevoeding omdat hij moeilijk kan slikken. Dat was een hele zoektocht voor ons want hij gaf voortdurend over. Nu mixen we het eten en dat gaat beter. Hij moet 5 tot 7 keer per
dag voeding of vocht krijgen, wat maakt dat wij hier iedere dag mee bezig zijn. Mentaal is dat voor ons voortdurend werken. De handicap is gelukkig niet aftakelend, maar zijn fysieke vaardigheden zullen niet veel meer ontwikkelen. De communicatie met hem is vaak moeilijk. Momenteel uit hij zichzelf door te lachen en te wenen. Zijn oogcoördinatie is wel goed en we hopen dat hij kan leren communiceren door oogsturing. Op mentaal vlak zal hij waarschijnlijk meer ontwikkelen. Momenteel heeft hij eerder het niveau van een jongen van 1 jaar in plaats van 3,5 jaar oud. De zorg met werk combineren Na de bevalling ben ik 9 maanden thuisgebleven. Niet alleen omdat de zorg erg intens was, maar het was ook veel om te verwerken voor ons gezin. Op dit moment zijn we heel blij dat we kunnen rekenen op onze ouders. Die hebben van in het begin mee zorg opgenomen. Dit maakt het voor ons mogelijk om beiden 4/5e te werken. Mijn man en ik zorgen elk 1 dag in de week voor Floris en de andere dagen gaat Floris naar één van zijn grootouders. Dankzij ons sociaal netwerk kunnen we werk en zorg combineren. Vorig jaar is hij gestart met bijzonder onderwijs en dat maakt een immens verschil. Niet enkel omwille van de dagopvang, maar ook het plezier dat hij daar beleeft, doet veel. Tijdens de vakantie is het wat zoeken. Momenteel gaat hij naar de grootouders, maar die worden ook ouder natuurlijk.
S-PLUS
- oktober-november-december 2020
23
Zorgen verandert je als persoon Mijn man en ik zijn allebei veranderd als persoon. Soms herken je elkaar niet in situaties. Mijn man gaat heel besluitvaardig om met de problemen die zich voordoen, terwijl ik continue verschillende opties aan het afwegen ben. Ook het toekomstbeeld dat je als koppel hebt, verandert volledig. Als jong getrouwd koppel kregen we ons eerste kindje en hadden we nog veel plannen. Wanneer zoiets gebeurt, wordt je toekomst natuurlijk veel beperkter. Zoveel dingen zijn vanzelfsprekend voor anderen, maar voor ons helemaal niet meer. We krijgen vaak de vraag of we er dan sterker uitkomen als koppel, maar dat denk ik niet. Je bent vaak heel moe, dan komen de verschillen naar boven en maak je meer ruzie. Ook ons verwerkingsproces volgt een erg verschillend pad. Mijn man heeft in het begin heel diep gezeten, maar heeft het daarna meer dan ik kunnen plaatsen. Mijn verwerkingsproces verloopt meer in stukjes. Die confrontatie is er regelmatig. Je leert wel om de dingen als koppel anders te bekijken. We gaan meer genieten van de kleine dingen, zo kunnen we heel intens genieten wanneer Floris lacht. Ons ander zoontje is 1,5 jaar oud, maar je merkt nu al dat hij dat zorgende in hem heeft. Hij beseft dat Floris niet kan wat een ander kind kan. Hij kent alle hulpmiddelen en lijkt dat ook normaal te vinden. Soms doet hij ons na. Zo speelt hij voor Floris geluidjes uit een dierenboekje af. Administratieve rompslomp Mijn man neemt de meeste administratieve taken op zich, maar ik durf zeggen dat wij bij veel instanties er zelf verschillende 24
S-PLUS
keren moeten naar vragen. Dan heb ik het over terugbetalingen of andere bureaucratische aspecten. Als dit allemaal vlotter zou verlopen, dan zou ons dat veel zorgen en tijd besparen. Onlangs werd nog een aanvraag voor terugbetaling van incontinentiemateriaal afgewezen door de commissie van het VAPH. Dit omdat Floris op het potje zou gaan. Nochtans is het heel duidelijk dat Floris dat niet zelf kan, maar door ons boven het potje moet worden gehouden omdat het hem vaak niet lukt om in de pamper te gaan! Het is ook heel moeilijk om een persoonsgebonden budget te krijgen. Er zijn al verschillende verslagen opgemaakt die steeds werden afgewezen. Ik hoop echt dat het bij ons niet zo lang zal duren als bij vele anderen, want wij hebben allerlei hulpmiddelen nodig en ons huis moet volledig aangepast worden. Nu is Floris overdag op school maar dat blijft niet duren. Floris moet dan ofwel naar een instelling of door ons verzorgd worden. In beide gevallen kost dit heel wat geld en tijd. Momenteel werken wij 4/5e doordat we zorgverlof en tijdskrediet opnemen, maar die uren raken natuurlijk ook op. Durven loslaten Wat ik anderen in gelijkaardige situaties zou aanraden is dat je de zorg moet durven loslaten en hulp moet durven vragen. Daar moet je je zeker niet schuldig over voelen, wij doen dat ook niet. Als ouder moet je echt kunnen zeggen ‘nu nemen wij even tijd voor ons 2’. Als je dat niet doet kom je vroeg of laat jezelf tegen, soms mis-
- oktober-november-december 2020
We gaan meer genieten van de kleine dingen, zo kunnen we heel intens genieten wanneer Floris lacht.
schien pas als het te laat is. Mijn man en ik gaan allebei heel graag naar de sauna en één keer per jaar maken we daar een weekend van. Dan zijn we gewoon samen en babbelen we veel met elkaar. Dat mis je soms wanneer je in de rush zit. Ik ben ook altijd mijn hobby’s van voor de geboorte van Floris blijven uitoefenen. Vroeger was ik danslerares en nu zit ik in het bestuur van de dansclub. Dat zijn ook mijn vriendinnen en wij komen regelmatig bij elkaar. Ik dans zelf ook nog één dag per week. Vaak is dat wel een opgave, maar ik verplicht mezelf dat toch te doen. Dus zeker genieten en voor jezelf wat gas durven terug nemen! Volg de avonturen en de ontwikkeling van Floris op www.minisuperman.be Aline De Meyer
Ben je mantelzorger? Neem contact op met Coponcho voor al je vragen door te bellen naar 02 515 02 63 of via info@coponcho.be. Meer info over mantelzorg en het aanbod van onze vereniging vind je op www.coponcho.be.
VFG wil personen met een handicap of chronische ziekte ondersteunen door hen bij elkaar te brengen, een aanspreekpunt en belangenbehartiger te zijn. Meer informatie kan je vinden op www.vfg.be.
ACTIVITEITENKALENDER COPONCHO BRABANT
Wat is het mantelzorgstatuut? Sinds 1 september 2020 kan je als mantelzorger een officiële erkenning aanvragen. Er zijn 2 types erkenningsattesten. Een 1ste type attest geeft een algemene erkenning aan mantelzorgers. Hierbij moet aan een beperkt aantal voorwaarden voldaan worden. Het 2de type attest is nodig indien je een sociaal voordeel (bv. mantelzorgverlof) wil aanvragen bij je werkgever. Deze erkenning is maar één jaar geldig en er geldt een beperking op het aantal mantel zorgers per zorgvrager. Ook het aantal voorwaarden waaraan voldaan moet worden is uitgebreider. Welke erkenning vraag ik best aan?
Praatgroep Coponcho
Activiteiten FSMB
THEMA: EERSTE HULP BIJ ZORGPLANNING Sta je als mantelzorger of zorgvrager wel eens stil bij de zorg later? Hoe bespreek je zorgwensen en zorgbehoeften of een opname in een woonzorgcentrum? Welke wilsverklaringen bestaan er? Tijdens een praatgroep wisselen mantelzorgers ervaringen uit.
INFOSESSIE: JE LONGEN, JE LUCHT, JE LEVEN In de infosessie staan we stil bij de werking van problemen met longen, en geven we tips om je longen gezond te houden.
Waar: LDC Kortenberg, Beekstraat 25, Kortenberg T 02 755 23 10 E geert.gevers@kortenberg.be Wanneer: 16.10.2020: 14 u. – 16 u.
Infosessies Coponcho THEMA: EERSTE HULP BIJ ZORGPLANNING Waar: WZC Ter Vlierbeke & LDC Vlierbeke, Rustoordlaan 3, Kessel-Lo T 016 55 55 47 E kristof.vanhemelen@zorgleuven.be Wanneer: 24.11.2020: 14 u. – 16 u.
t i u p o n e v e r e k e r t
Als je het komende jaar niet van plan bent om mantelzorgverlof op te nemen dan vraag je de algemene erkenning aan. Dit kan via het loket van jouw ziekenfonds. Wil je mantelzorgverlof aanvragen? Neem dan contact op met de Dienst Maatschappelijk Werk van het ziekenfonds om het 2de type erkenning aan te vragen.
Waar: LDC Negenhof, Sint-Stevenstraat 62, Sint-Pieters-Leeuw T 02 332 59 53 of 053 68 24 08 E els.aerts@sint-pieters-leeuw.be of sara.peeterbroeck@fsmb.be Wanneer: 06.10.2020: 14 u. – 16 u. PRAATCAFÉ DEMENTIE ‘KUNST EN DEMENTIE’ Er zullen workshops zijn die je helpen in te leven in de beleving van de persoon met dementie (Met o.a. een huiskamervoorstelling van OpenDoek Amatheurtheater Vlaanderen vzw en kunsttentoostelling Forgotten Senses). Waar: Brussels Ouderenplatform Zaterdagplein 6, Brussel T 02 778 01 70 E broes@dementie.be Wanneer: 05.11. 2020: 15 u. – 17 u.
S-PLUS
Surf voor meer informatie over het mantelzorgstatuut en de verschillende voorwaarden naar https://www.coponcho.be/ veel-gestelde-vragen/mantelzorg/ het-mantelzorgstatuut/
Voor de meest actuele kalender, surf naar www.coponcho.be en klik door naar 'Activiteitenaanbod'.
- oktober-november-december 2020
25
LEDENVOORDELEN
el s d a a r d r o Kruiswo Nieuwe ledenvoordelen voor boekenwurmen S-Plusleden genieten van een korting van 20 % op de onderstaande boeken De kracht van hoop • Bleri Lleshi In dit boek verweeft Lleshi inspirerende voorbeelden van vandaag met het leven en denken van Martin Luther King jr., die een halve eeuw geleden werd vermoord. Lleshi benoemt de wanhoop die er is, maar laat ook zien hoe we van onderuit macht opbouwen en hoop mogelijk maken. € 14 (i.p.v. € 17,50) • Uitg.: EPO • Referentie: 9789462671263
Lang leve de vergrijzing • Patrick Deboosere De vergrijzing: als je beleidsmakers mag geloven, gaat het om ‘een tsunami’. De kosten ervan ‘swingen’ dan weer ‘de pan uit’ en de verhoging van de pensioen leeftijd is ‘een kwestie van gezond verstand’. Patrick Deboosere is demograaf: hij peilt, cijfert en meet. Nuchter. Marijke Persoone stelt hem de vragen die ertoe doen. Zijn antwoorden leiden tot een verrassend ander perspectief. € 18 (i.p.v. € 22,50) • Uitg.: EPO • Referentie: 9789462671911 Maria Stuart • Stefan Zweig Het leven van Maria Stuart leest als een historische thriller. Zweig weet als geen ander haar en de personen om haar heen tot leven te wekken. € 23,6 (i.p.v. € 29,50) • Uitg.: Ijzer • Referentie: 9789086842056 De kleine geschiedenis van de kunst • Susie Hodge Nieuwe en innovatieve inleiding in de wereld van de kunst die de lezer wegwijs maakt in de belangrijkste perioden, kunstenaars en stijlen. Het boek geeft inzicht, zodat de lezer meer van kunst kan genieten. Met 150 illustraties in kleur. € 13,60 (i.p.v. € 16,95) • Uitg.: Thoth • Referentie: 9789068687323 De snelle 800 • Michael Mosley Van de auteur van Het slimme-darmedieet, een spannend nieuw vasten programma op basis van een goed vol te houden dieet van 800 calorieën per dag. De snelle 800 biedt een effectieve manier om af te vallen, je stemming te verbeteren, ontstekingen te verminderen en je bloeddruk en bloedsuiker te verlagen. Inclusief heerlijke, calorie-arme, mediterrane recepten van Clare Bailey. € 15,20 (i.p.v. € 18,95) • Uitg.: Nieuwezijds • Referentie: 9789057125362 Gratis verzending vanaf 20 euro. Naam ..................................................................................................................................................................................................................................................... Adres ..................................................................................................................................................................................................................................................... Postcode + gemeente ........................................................................................................................................................................................................ Bestelt ................................................................................................................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................................................................................................................ .............................................................................................................................................................................................................................
(titels en prijs)
Datum ............................................................ Handtekening .................................................................................................................................... Actie geldig zolang de voorraad strekt. Stuur deze bon ingevuld terug naar EPO uitgeverij, Lange Pastoorstraat 25-27, 2600 Berchem of bestel via mail: orders@epo.be met als referentie S-Plus. Bestellen kan ook via de webshop van www.epo.be, met de actiecode SPLUS1020. Geef deze code in bij het afrekenen, de korting van 20 % wordt automatisch verrekend.
26
S-PLUS
- oktober-november-december 2020
HORIZONTAAL
1 hemellichaam 4 tuinkamer 8 nijlreiger 11 kleine som geld 13 verzoek 15 landtong 17 zoet Turks gebak 19 Genesis (afk.) 21 United Kingdom (afk.) 22 laatste gedeelte 23 plaats in België 25 de dato (afk.) 26 dun van lucht 27 zuigdop 30 deel van het oog 32 scheepsromp 34 in samenwerking met (afk.) 35 bouwsel van was 36 doopbekken 38 mistig 40 vliegende schotel 42 ZuidEuropees oevergewas 43 tweede examen 44 badkuip 46 toespraak 48 reukorgaan 49 zangstem 51 van bepaalde steensoort 52 kunstmest 53 Mijne Heren (afk.) 54 ondernemingsraad (afk.) 56 corps diplomatique (afk.) 57 oude lengtemaat 58 uitroep ter aansporing 61 een en ander (afk.) 63 personeelszaken 64 vogel 66 hondenkapper 69 tennisterm 70 rivier in Afrika 72 wal 74 bustehouder 75 hemels wezen 76 koraaleiland.
VERTICAAL
1 zeer klein 2 zware bijl 3 nummer (afk.) 4 als in de stad 5 eskadron (afk.) 6 raad van advies (afk.) 7 van het genoemde 8 ezelsgeluid 9 bij geen gehoor (afk.) 10 sedert 12 Standaardnederlands 14 niet uit 16 maanstand (afk.) 18 optisch hulpmiddel 20 uitgave 22 elektrolytische condensator (afk.) 24 oude naam voor Thailand 26 vogel 28 ongeveer 3,14 29 emeritus (afk.) vlugheid 33 slechte gelegenheid 35 klepper 37 periode 38 van de 39 bodembedekking in een tent 41 eindwedstrijd 45 prooi 47 tien (voorvoegsel) 49 uitroep van verwondering 50 tegenover (afk.) 52 gegrild schapenvlees 53 kantlijn 55 wezenlijk 59 stili novi 60 vanwege 62 ervaren (afk.) 63 personal computer 65 uitroep 67 elektrisch geladen deeltje 68 slaperig 69 artikel (afk.) 71 onder andere (afk.) 73 en anderen (afk.).
2
3
11 15
Train je
brein
4
33 36
25
44
30
39
67
50
2
12
44
30
50 54
59
60
66
67
71
74
31
39
46
53
70
25
43
49
65
20
38
45
58
10
35
42
57 64
24
29
37
52
De oplossing van de sudoku uit het vorige nummer van S-Plus Mag (juli 2020) was: ‘339’. Een onschuldige hand heeft volgende gelukkige winnaars getrokken: Leo Vaes uit Booischot, Ann Braekevelt uit Veldegem, Willy Mattens uit Oostakker, Albert Jordens uit Pelt en Annita Van Leugenhaeghe uit Kapellen winnen het boek ‘Lang leve de vergrijzing’ van Patrick Deboosere. Josee Goedefroit uit Wijnegem, Jozef Schurmans uit Sint-Truiden, Marcel Verbinnen uit Hofstade, ArdiensJonckeer uit Mechelen en Camiel Nollet uit Torhout winnen een duoticket voor de tentoonstelling ‘Warhol. The American Dream Factory’ in La Boverie in Luik.
19
34
48 Stuur de oplossing vóór 11 november 2020 naar: S-Plus, t.a.v. Sarah Van Humbeeck, Sint-Jansstraat 32, 1000 Brussel of mail naar info@s-plusvzw.be en maak kans op een duoticket ‘Heeren vertrekt! In de kop van de koers.’ in de Sint-Pietersabdij in Gent of het boek ‘Brief aan Vlaanderen. Wat na corona?’ van Bleri Lleshi.
28
9
14
23 27
41
8
18
22
32
7
13
17
26
40
6
12
16
21
Los het kruiswoordraadsel op. Met de letters in de genummerde vakjes kan je een woord vormen.
5
51 55 61
56 62
63
68 72
75
47
© Denksport puzzelbladen
1
69 73 76
Als je woningaanpassingen nodig hebt kan je ook voor advies bij de mediotheek van je ziekenfonds terecht
Stannah is dé wereldmarktleider in trapliften Voor iedere trap een betaalbare oplossing, ook buitenshuis Verkrijgbaar met levenslange omniumgarantie Groot aanbod aan jonge tweedehands liften met natrekbare historie
BEL GRATIS UW RAADGEVER
0800 54 108 Naast bellen kunt u ook documentatie aanvragen via www.stannah.be, per e-mail via info@stannah.be of per post:
BEREIKBAAR
stuur me graag alle info. Stuur de ingevulde bon naar Stannah - Poverstraat 208 - 1731 - Relegem
Dhr./Mevr.:
Postcode:
Tel.:
E-mail:
PLUS MAGAZINE
Ja,
Ik wil ook zo’n toverzetel, Opa!
24/7
S-PLUS 213665_Adv_Stannah-BE_s-plus magazine_151x220mm_VL_v1.indd 1
- oktober-november-december 2020
27
16-01-20 17:18
Ai!
Tandimplantaat nodig
Bezoek onze nieuwe website voor al je vragen over jouw tandzorg. www.bondmoyson.be
www.devoorzorg.be