augustus 2021 S-magazine by Solidaris

AUGUSTUS 2021

De Voorzorg Limburg

180° JONG EN DEPRESSIEF: EVELIEN (30) KLOM ERUIT TABOE BORSTVOEDING OF HET FLESJE? 2 MAMA’S, 2 KEUZES

VERBONDEN VOOR HET LEVEN EEN MAGAZINE VAN

IN DE KIJKER VERZORGDE TANDEN? BLIJE PORTEMONNEE!

EDITO

SAMEN VERBONDEN

COLOFON JAARGANG 49 augustus 2021 VERANTWOORDELIJKE UITGEVER Paul Callewaert

Na anderhalf jaar inspanningen leveren en maatregelen volgen die we nooit eerder kenden, begint het licht aan het einde van de tunnel al meer te schijnen. Want we mógen weer. We mogen weer uitstapjes plannen. We mogen weer gezellig samen tafelen op restaurant. We mogen weer bij elkaar op bezoek gaan. We kunnen weer echt verbonden zijn.

ALGEMEEN HOOFDREDACTEUR Katrien De Weirdt HOOFDREDACTEUR Gwen Muylaert WERKTEN MEE AAN DIT NUMMER Bram Beeck, Tom Bosman, Alain Bourda, Joeri Bouwens, Sarah Brancart, Arne De Backer, Aline De Meyer, Jotie De Meyer, Anneleen De Sadeleer, Mieke De Smet, Nicolas De Vos, Bart Demyttenaere, Tom Durinck, Siska Germonpré, Silke Hoefkens, Véronique Mertens, Dimitri Neyt, Carolien Rietjens, Steven Rombauts, Peter Seijnhaeve, Jeanine Vaes, Sarah Van Humbeeck, Renée Vansteenwinckel, Pieter Vandenbroucke, Bieke Volcke, Carolien Wouters

Want als de coronacrisis 1 ding duidelijk heeft gemaakt, dan is het wel hoe belangrijk verbondenheid is voor ieder van ons. Wat hebben we het gemist. Want ware verbinding zit in het échte contact. Ware verbinding betekent elkaar tegemoetkomen en elkaar ontmoeten. In vreugde en verdriet. Lijfelijk ook. Verbinding is hulp durven vragen. Moeilijke dingen durven delen. Kwetsbaar durven zijn. En dat tonen we in dit hele magazine: hoe mensen elkaar vinden. Mooie verhalen van unieke banden ontdek je op p. 10. En hoe fysiek contact ons gezond houdt, lees je op p. 22.

CONCEPT & REALISATIE HeadOffice ILLUSTRATIES EN FOTOGRAFIE Laura Janssens, Stijn Wils DRUKKERIJ T’Hooft, Brugstraat 186, 9880 Aalter OPLAGE 525 000 exemplaren

CONTACT

Vraag of suggestie over S-magazine?

Laten we dus nog even doorbijten. Nog even met z’n allen verder inspanningen leveren. Om corona volledig de kop in te drukken. En weer volop en zonder beperkingen verbonden te kunnen zijn.

S-magazine Sint-Jansstraat 32-38, 1000 Brussel T 02 515 04 61 E s-magazine@socmut.be W www.devoorzorg.be/ s-magazine

Veel leesplezier!

Vraag over de voordelen of (zorg)diensten van ons ziekenfonds?

TEAM S-MAGAZINE

T (algemeen) 03 285 44 44 T (zorg) 0800 97 520 E info.304@devoorzorg.be W www.devoorzorg.be/contact

INHOUD

EN VERDER 08 NIEUWS

16 S-INFO Terug naar school: gezond lekkere lunchbox

UNIEKE BANDEN Om een sterke band te hebben, hoef je niet per se familie te zijn. Kijk naar Frank en Aiki, Arno en Fritz, Matthijs en Seppe, en Joannita en Marcella.

21 HOEZO Kan je je immuunsysteem versterken?

TABOE Borstvoeding of flesjes? Waar mama zich goed bij voelt!

27 FOS Hoe staat het met gezondheidskennis in Bolivia? 28 CORONA Hoe staat het met de vaccinatie? 33 S-INFO Verhoogde tegemoetkoming? Minder betalen

GEZOND Knuffel je gezond (eens het weer mag)

35 S-INFO Langer thuis wonen dankzij ergotherapie 36 S-INFO Uitkering? Vergeet je vakantieattest niet

IN DE KIJKER Verzorgde tanden kosten minder

37 AGENDA Trek eropuit!

180° Jong en depressief? Evelien klom eruit en vertelt

39 5 VRAGEN AAN Huisarts Rachel Mandungu over vrienden

LEES ONLINE VEEL MEER Zoek de QR-codes in dit nummer, scan ze en lees leuke extra verhalen en recente gezondheidsinfo op onze blog. www.devoorzorg.be/blog

De redactie van dit nummer werd afgesloten op 31 juli 2021. De inhoud is gebaseerd op informatie die op dat moment verstrekt en bevestigd werd door de betrokken partijen. De aangegeven tegemoetkomingen, producten en prijzen zijn louter indicatief. Voor de precieze voorwaarden en maxima kan je contact opnemen met De Voorzorg provincie Limburg. Deze kan in geen geval aansprakelijk worden gesteld voor eventuele vergissingen bij de druk van deze uitgave.

Scan de QR-code met je smartphone of tablet.

SCAN ME

BELUISTER DE PODCAST ‘ONDERONS’

EN KRIJG JE GRATIS VRIENDENBOEKJE! Wat is het geheim van een goede vriendschap? Hoe maak je vrienden? Vrienden voor altijd, bestaat dat? Vragen die ook jouw (klein)kinderen bezighouden. JOETZ vzw laat kinderen aan het woord in de podcast 'Onderons'. In 5 afleveringen vertellen kinderen alles over hun ervaringen met vriendschap. Een fijne luistertip voor tijdens een lange autorit, een wandeling … En er is meer. Bij de podcast hoort ook een leuk vriendenboek. Laat je (klein)kind samen met al z’n vrienden gekke avonturen, droevige berichten, blije momenten, ervaringen, fantasieën … delen. Ontdek de podcast op www.podcastonderons.be. En bestel er je gratis vriendenboekje (zolang de voorraad strekt). Je kan de podcast ook beluisteren op je favoriete podcastapp, zoals Spotify.

SCHRIJF MEE AAN DE TOEKOMST Wat verwacht jij in de toekomst van ons ziekenfonds? Waarvoor zou je bij ons willen terechtkunnen? In een kantoor of online? Mis je momenteel een bepaalde dienst of terugbetaling? Hoe denk je dat we jou en onze andere leden nog beter van dienst kunnen zijn? Wat zijn jouw ideeën? Geef je mening op www.devoorzorg.be/inspraak.

INSPRAAK IN JOUW ZIEKENFONDS Misschien wil je vaker meedenken over onze toekomst. En dat kan. Zoals elke organisatie heeft ons ziekenfonds een algemene vergadering en een raad van bestuur. Terwijl die in een bedrijf bestaan uit aandeelhouders, bestaat ons bestuur uit leden zoals jij en ik. Die worden om de 6 jaar gekozen in de ‘mutualistische verkiezingen’. Waarom wij geen aandeelhouders hebben? Mutualiteiten zijn ontstaan door gewone werkmensen die zich verenigden. Ze zijn niet uit op winst, maar willen steun verzekeren voor wie die nodig heeft. Democratie van onderuit zit in ons DNA. Ook in de toekomst blijven inspraak en openheid cruciaal. In november 2021 krijgt elk lid de kans om zich kandidaat te stellen. Ieder van ons zal begin 2022 zijn stem kunnen uitbrengen. Interesse? Lees de vacature op www.devoorzorg.be/inspraak. En hou zeker het volgende nummer (oktober) van S-magazine in de gaten!

AAN HET WERK? SLUIT JE AAN BIJ DE VOORZORG Heb je de schoolpoorten achter je toegetrokken? Een diploma op zak? Binnenkort sta je op je eigen benen. Een 1ste job, 1ste loonbrief, 1ste eigen stek ... Vergeet niet: zodra je je 1ste dag gaat werken, moet je ook je eigen ziekenfonds kiezen. Sluit je vandaag nog aan bij De Voorzorg. Ontdek onze troeven: • lage bijdrage • snelle terugbetalingen • een probleem: wij lossen het op • voordelen en diensten waar je écht iets aan hebt • beheer je ziekenfondszaken digitaal.

VOLG DE TELLER VAN JE MAXIMUMFACTUUR

Lid worden kan makkelijk online op www.devoorzorg.be/ lid-worden. Of kom langs in een van onze kantoren.

De maximumfactuur (MAF) beschermt je tegen hoge gezondheidskosten. Dankzij die MAF moet je als gezin niet meer dan een bepaald bedrag per jaar uitgeven aan noodzakelijke medische kosten. Het systeem telt automatisch alle betaalde remgelden (het deel dat je zelf betaalt bij de dokter, voor medicijnen ...) binnen 1 kalenderjaar van al je gezinsleden samen. Zodra je het maximumbedrag bereikt, hoef je voor de rest van dat jaar geen remgeld meer te betalen. Het maximumbedrag hangt af van je gezinssituatie en inkomen. Check de bedragen op www.devoorzorg.be/maximumfactuur. Ken je ons internetloket e-Mut al? Surf naar www.devoorzorg.be/e-mut en volg de teller van je maximumfactuur.

BEZORG ONS JE E-MAILADRES EN TELEFOONNUMMER Stuur een mailtje met je gegevens naar info@devoorzorg.be. Of vul deze strook in, knip ze uit en stop het strookje in de brievenbus van je lokale kantoor van De Voorzorg. Invulstrook contactgegevens: Voornaam: ..................................................................................................... Naam: .............................................................................................................. Rijksregisternummer: ................................................................................ E-mailadres: ................................................................................................... Telefoonnummer: ...................................................................................... De Voorzorg gaat discreet om met je gegevens. Voor meer informatie in verband met het bijhouden en verwerken van jouw data verwijzen we je graag door naar de privacydisclaimer op onze website: www.devoorzorg.be/privacy.

DOSSIER GEEN FAMILIE, TOCH EEN UNIEKE BAND

VERBONDEN VOOR ALTIJD Frank 38 JAAR

HOUDT VAN VISSEN, SPORTEN EN VAREN

Aiki

9 JAAR HOUDT VAN VISSEN EN ETEN

Om je voor altijd met iemand verbonden te voelen, hoef je niet per se een bloedband te hebben. Ook als je door het lot werd samengebracht, kan er een unieke band bestaan. Dat is zo bij Frank en Aiki, Arno en Fritz, Matthijs en Seppe, en Joannita en Marcella. 10

Frank

2DE HOND

“IK KAN ME GEEN LEVEN VOORSTELLEN ZONDER AIKI”

Aiki

VAN ONSCHATBARE WAARDE

Aiki is een bordercollieteefje. Ze is geen officiële hulphond, maar dankzij de training die ze van Frank kreeg, is ze van onschatbare waarde voor haar baasje. Ze kwam bij Frank toen ze 4 maanden oud was. Na 3 jaar was ze helemaal opgeleid. Nu raapt ze zijn pennen op als hij die laat vallen tijdens het invullen van zijn dagelijkse sudoku en gaat ze met hem frisbeeën. Ze kan zelfs blaffen op commando, waardoor Frank niet meer luid om hulp moet roepen als hij iets nodig heeft. Aiki doet dat in zijn plaats, waardoor haar baasje zijn stembanden kan sparen. Als Frank gaat vissen of handbiken, gaat ze dolgraag met hem mee. Een hond die niet zomaar een hond is, maar echt een deel van Franks gezin.

“Door mijn spierziekte heb ik minder en minder kracht in mijn ledematen, waardoor ik steeds meer hulp nodig heb”, vertelt Frank, die al sinds zijn 10de lijdt aan ataxie van Friedreich. Dat is een degeneratieve ziekte (een of meer lichaamsfuncties gaan steeds meer achteruit) die coördinatiestoornissen en kracht- en gevoelsverlies veroorzaakt. “Ik wilde altijd al een hondje. Mijn ouders hadden een kennel. Ik ben opgegroeid met honden en ik weet dus wel hoe ik ze kan opleiden. Toen Aiki bijna 9 jaar geleden bij mij kwam, heb ik haar zo getraind dat ze mij kan helpen met kleine, praktische dingen.”

EEN REDEN OM NAAR BUITEN TE GAAN “Aiki is een ontzettend grote hulp voor mij. Ik heb weinig of geen kracht en coördinatie, waardoor ik bijvoorbeeld nogal vaak dingen laat vallen. Dan is zij er om alles op te rapen en me aan te geven. Ik eet met een lepel en ik mors veel. Maar als ik knoei, is Aiki er meteen bij om de restjes van de grond te likken. En wat ze niet mag opeten, geeft ze braaf terug aan mij. Nog zo’n voorbeeld: als ik een bad neem en ik kan niet bij de handdoek, dan brengt zij die.” “Ze gaat ook bijna overal mee naartoe en dan trekt ze mij vooruit in mijn rolstoel. Aiki is de reden dat ik naar buiten ga in de winter. Zij wil gaan wandelen en dus moet ik wel de frisse lucht in. Zonder haar zou ik veel meer binnen zitten.”

“Aiki en ik zijn zo’n goed team. Zij is enorm belangrijk en ik kan me geen leven zonder haar voorstellen. Ik zou zoveel beperkter zijn. Ik zou me constant ergeren, als ik iets laat vallen en er niet meer aankan.” “Aiki is ook echt de hele tijd bij mij. Als ik haar toch een keer thuis laat, gaat ze altijd in de garage op mij zitten wachten. Wanneer ik weer thuis kom, lijkt het alsof ik weken ben weggeweest, zo blij is ze dan. Ik zou een

DANKZIJ AIKI GA IK NAAR BUITEN IN DE WINTER. ZONDER HAAR ZAT IK VEEL MEER BINNEN. echte hulphond kunnen aanvragen, maar dat wil ik niet. In september krijg ik een nieuwe bordercollie en ook dat diertje zal ik zelf opleiden. Ik haal veel voldoening uit die trainingen.” “Natuurlijk is de vriendschap die je van een hond krijgt, niet dezelfde als die van een mens. Dieren en mensen zijn nu eenmaal niet hetzelfde. Een hond geeft je liefde, als je hem eten geeft en verzorgt. Dat werkt zo niet bij mensen.” (lacht)

VRAGEN OVER HANDICAP? VFG ZET JE OP WEG Heb je vragen over hulpmiddelen voor personen met een handicap? Neem dan contact op met de Wegwijzer van VFG via www.vfg.be/wegwijzer.

DOSSIER

Arno 26 JAAR

Fritz

HOUDT VAN KUNG-FU EN KOKEN

66 JAAR HOUDT VAN ZIJN KERSVERSE VROUW DENISE

Fritz

“PRATEN OVER ALLES MET ELKAAR”

Arno

“BESTE VRIENDEN ONDANKS LEEFTIJDSVERSCHIL” Ondanks een leeftijdsverschil van 40 jaar zijn Fritz en Arno beste vrienden. 5 jaar geleden leerden ze elkaar toevallig kennen op het terras van een café. “Het is de vriendschap die telt, niet de leeftijd. Wat dat betreft zit het bij ons wel goed”, zegt Arno, die sinds zijn 25ste voorzitter is van de seniorenvereniging S-Plus in Halle.

SNEL VOLWASSEN Arno en senioren: het klikt wonderwel. Omdat zijn ouders uit elkaar gingen toen hij 3 jaar was, sprong zijn grootmoeder vaak in bij de opvang. Tot aan de coronacrisis zag hij haar nog altijd elke dag. “Ik kwam in contact met haar vrienden en leerde omgaan met mensen van haar leeftijd. Bovendien was ik snel volwassen voor mijn leeftijd. Ik voelde me bij leeftijdsgenoten dan ook nooit echt op mijn plaats.” Alle leden van S-Plus mogen Arno bellen, altijd en voor alles. Ze zien hem eigenlijk niet als voorzitter, maar eerder als vriend. Zo is het ook bij Fritz, al springt de band met hem er wel uit. “Op een bepaald moment heb ik Fritz gevraagd of hij niet als vrijwilliger bij S-Plus aan de slag wilde gaan en zo is onze vriendschap alleen maar gegroeid. Hij was eerst secretaris en tombolaverantwoordelijke, nu is hij materiaalmeester.”

GETUIGE BIJ HUWELIJK “Maar ook los van S-Plus zien wij elkaar regelmatig, om samen een pintje te pakken of iets te gaan eten. We spreken toch 1 tot 2 keer per week af, al was dat door de coronacrisis het voorbije jaar wel minder. We hebben een heel hechte, vriendschappelijke band.” “In juli trouwde Fritz met de liefde van zijn leven en hij vroeg mij om zijn getuige te zijn. Natuurlijk heb ik ‘ja’ gezegd. Omgekeerd is hij er ook altijd voor mij. Ik wil binnenkort bijvoorbeeld mijn rijbewijs halen. Wel, Fritz zal mij leren rijden.” “De vriendschap die ik met hem heb, is niet anders dan met leeftijdsgenoten. Ook al is hij 40 jaar ouder, toch kom ik even goed overeen met hem als met oude schoolvrienden. Hij is mijn steun en toeverlaat.”

OP ZOEK NAAR EEN ACTIVITEIT OF GEZELSCHAP? Beleef de fijnste momenten met onze socioculturele partnerverenigingen: S-Plus voor plussers met pit, VIVA-SVV voor vrouwen, S-Sport // Recreas voor sportievelingen, VFG voor personen met een handicap, JOETZ voor kinderen en jongeren, en Coponcho voor mantelzorgers. www.devoorzorg.be/vzws

“Ik denk dat ik wel mag zeggen dat Arno mijn beste vriend is. Daarom heb ik hem ook als getuige op mijn huwelijk gevraagd. Hij dacht eerst dat ik een grapje maakte toen ik die vraag stelde”, lacht Fritz. “Ik weet dat ik Arno’s grootvader had kunnen zijn – mijn kleinzoon is trouwens ongeveer even oud – maar van dat leeftijdsverschil hebben we totaal geen last. Wij kunnen over alles praten met elkaar.” “En we staan altijd voor elkaar klaar. Als ik een probleem heb met de tablet of ik krijg een document niet open, komt hij meteen om mij te helpen. Maar ik ben er ook voor hem. Als hij vraagt om hem te leren rijden, doe ik dat onmiddellijk.” “We zijn samen ook heel betrokken bij S-Plus. Toen hij voorstelde om materiaalmeester te worden, heb ik dat meteen aanvaard. Maar onze vriendschap gaat verder dan enkel die vereniging. Als Arno bijvoorbeeld naar zijn kung-fuclub gaat, ga ik weleens mee. Dan drinken we daar samen iets, zoals beste vrienden doen.”

Matthijs

“WE ZIJN ÉCHTE BROERS, IK KAN HET NIET ANDERS ZEGGEN” “Mijn broer Seppe kwam bij ons net voor hij 2 jaar was. Ik was toen 9 jaar en enig kind. Ik was superblij, want ik wilde heel graag een broer of zus. Alleen kwam Seppe uit een erg moeilijke situatie, dus de aanpassing verliep minder vlot dan ik in gedachten had. Hij was nogal afstandelijk en liet zich niet makkelijk knuffelen. Toch was het voor mij hoofdzakelijk leuk dat ik er een broertje bij had.”

Seppe “WE ZIJN ALS BOTSENDE MAGNETEN” Seppe is al 11 jaar deel van het gezin van mama Martine, papa Ivan en broer Matthijs. “Ik was heel klein toen ik bij hen kwam. In het begin was ik blijkbaar heel verlegen. Maar na een tijd werd ik het wel gewoon. Ook het feit dat ik een broer had. Ik weet dat we heel vaak samen voetbalden. Vandaag zijn Matthijs en ik iets minder 2 handen op 1 buik. Hij zit vaak bij vrienden, is vaak weg. En hij doet soms heel ambetant!” “Wat tof is? Hij leerde me vettig eten. Hamburgers en zo. (lacht) En als we samen dingen doen, is dat heel plezant. Dan zijn we vrienden. Daarbuiten soms iets minder. We grommen weleens op elkaar. Ik noem ons botsende magneten: we trekken naar elkaar, maar het kan tegelijkertijd botsen. En Matthijs moet me met rust laten als ik lastig ben. Maar hij doet dat. Meestal. Ik ga dan in mijn kamer of buiten afkoelen. Mijn broer zie ik nadien en er is niets veranderd tussen ons.” (Seppe is een schuilnaam)

“Je woont onder hetzelfde dak, dus je groeit naar elkaar toe. Het ene moment wat makkelijker dan het andere. Maar dat is toch in elk gezin zo? Intussen is Seppe een tiener – ja, zeg maar puber (lacht). En ik studeer verder en ben steeds vaker weg van huis. Deze zomervakantie was ik de eerste 3 weken constant op pad. Dan is er nog het grote leeftijdsverschil. Dat alles maakt dat het nu soms minder vlot loopt tussen ons. Het botst al eens, maar dat wil niet zeggen dat ik mijn broer minder graag zie.” “Ik merk wel dat hij me wat mist. Al zal hij dat niet toegeven. Dat is niet stoer genoeg (knipoogt). Maar ik ben er minder om samen leuke dingen te doen. Buiten spelen, een uitstapje … We plannen binnenkort een dagje pretpark. Daar kijken we allebei naar uit. Als ik thuis ben, probeer ik tijd te maken voor ons 2. Ik ga hem halen na school, als hij ergens heen moet, breng ik hem met de auto …” “Als Seppe het lastig heeft, trekt hij naar zijn kamer. Dan moet je hem met rust

laten. Al heb ik het moeilijk als iemand wegloopt van een vervelende situatie, toch geef ik hem die ruimte. Ik weet dat hij terugkomt als hij weer rustig is. Dat doe je voor iemand van wie je houdt, niet? Als hij met iets zit, komt hij niet zelf naar me toe. Maar als ik er hem naar vraag, vertelt hij wat er scheelt. Dan gaat hij mee in het gesprek en luistert hij naar mijn raad.” “Seppe is gewoon mijn broer. Ik noem hem nooit mijn pleegbroer, dat klopt niet. Het is een gevoel. Het lijkt alsof hij er altijd geweest is. Hij is een deel van ons gezin, we hebben een band als broers. Die ook kunnen ruziën als broers hoor (lacht). Maar we maken het altijd goed. Een van beiden zegt sorry en dan pakken we elkaar vast, ook al is Seppe niet zo’n knuffelaar.”

PLEEGGEZIN WORDEN? Heb je vragen over pleegzorg? Ben je geïnteresseerd om pleegouder te worden? Surf naar www.pleegzorgvlaanderen.be voor alle info.

Matthijs 20 JAAR

HOUDT VAN FILM EN MUZIEK

Seppe 12 JAAR

HOUDT VAN G-VOETBAL, FREERUNNING EN URBEX (URBAN EXPLORING)

DOSSIER

Marcella

“ALS JOKE HIER IS, VOEL IK ME BETER”

Joannita 71 JAAR

HOUDT VAN UIT ETEN GAAN, MUSEA, LEZEN EN REIZEN

Marcella 90 JAAR

HOUDT VAN KOKEN EN TV KIJKEN, VOORAL NAAR ‘THUIS’

Joannita

“ALSOF IK BIJ EEN LIEVELINGSTANTE OP BEZOEK GA” Al 6 jaar gaat Joannita als vrijwilliger wekelijks op bezoek bij de alleenstaande Marcella. Uit die bezoekjes is een hechte vriendschap ontstaan. “Als je zo lang bij iemand over de vloer komt, kan het niet anders of je krijgt een intense band met elkaar”, vertelt Joannita. “Ik ben vrijwilliger bij i-mens en ik ga elke woensdagnamiddag een uurtje of 2 langs bij Marcella. Dan babbelen wij met een koffietje en een koekje over van alles. Zij vertelt graag over haar jeugd of over de dingen die haar bezighouden, en ze toont me foto’s van vroeger.”

SAMEN GOED LACHEN “Behalve mij ziet ze niet zoveel mensen. Die eenzaamheid bij bejaarden is echt schrijnend. Voor haar leeftijd is Marcella trouwens goed bij de pinken. Ik weet veel van haar en zij weet veel van mij. En we kunnen samen goed lachen, da’s ook zo belangrijk.”

“Tot vorig jaar kon ze nog mee naar buiten, als ik haar een arm gaf. Dan deden we in de zomer weleens een terrasje. Maar toen kwam de coronacrisis en intussen heeft ze zoveel problemen met haar benen dat ze niet meer goed kan stappen.”

STUKJE VAN MIJN FAMILIE De 1ste keren dat ik bij Marcella kwam was het voor ons allebei een beetje aftasten natuurlijk. In het begin verliepen onze gesprekken wat stroever. We waren vreemden voor elkaar en een vertrouwensband bouw je geleidelijk op. Maar nu zie ik haar als een stukje van mijn familie. Het is alsof ik bij een lievelingstante op bezoek ga.” “Ik moet mijn vrijwilligerswerk nu wel stopzetten, omdat we van de regering slechts een paar uur ter beschikking krijgen. Ik zit aan mijn limiet, maar dat betekent niet dat ik Marcella in de steek zal laten. Integendeel. Ik zal ook in de toekomst zeker tijd vrijmaken om even bij haar binnen te springen. Dat heb ik haar beloofd en zij weet dat ik mij altijd aan mijn beloften houd.”

Als kinderloze weduwe brengt Marcella veel tijd in haar eentje door. Daarom zijn de bezoekjes van Joannita voor haar goud waard. “Ik kijk er altijd heel erg naar uit als ze komt. Telkens als ze langsgeweest is, voel ik mij een beetje beter”, zegt Marcella, die Joannita liefdevol ‘Joke’ noemt. “Ik zie de bushalte vanuit mijn raam. Ze komt altijd met de bus en dan zit ik al te wachten tot ik haar zie afstappen. Buiten de huishoudhulp en mijn nichtje komen hier niet veel mensen meer langs. Joke is de enige die de tijd neemt om elke week wat met mij te babbelen.” “Alleen als zij hier is, ga ik met de lift naar beneden om mijn post te halen. In mijn eentje durf ik dat niet, want ik ben bang om te vallen. Joke maakt mijn brievenbus leeg en dat is eigenlijk een ritueel dat bij onze vriendschap hoort. Als zij niet meer zou komen, zou ik haar ontzettend hard missen.”

OP ZOEK NAAR OPPASHULP? Een gekwalificeerde vrijwilliger helpt je zowel ’s avonds, ’s nachts als in het weekend. De oppashulp houdt je gezelschap en reikt jou en je mantelzorger een helpende hand. www.devoorzorg.be/ oppashulp

GEWIKT & GEWOGEN

VERBINDING GEEFT ZUURSTOF Paul : “Verbinding, da’s een luisterend oor of

steuntje in de rug. Nemen we zo álle obstakels weg? Tuurlijk niet. Maar verbinding zorgt wel voor ademruimte. Een uitweg. De moed om door te gaan.”

Auto’s vormen files, perrons vullen zich met pendelaars, agenda’s slibben dicht. Het nieuwe schoolen werkjaar lonkt. Behalve de vakantie laten we stilaan ook de coronacrisis achter ons. Ik hoop dat we in september veilig en vrij naar school, het werk en onze hobby’s kunnen. Tijd voor een nieuwe start. Gezondheidsgids Toch hoop ik dat we de coronacrisis niet té snel vergeten. Ze heeft ongelijkheden vergroot en drempels zichtbaar gemaakt. Zo is het soms verdomd lastig om de weg te vinden naar de juiste zorg. Een afspraak maken bij de huisarts, psycholoog of het vaccinatiecentrum lijkt misschien makkelijk, maar veel mensen weten echt niet waar ze terechtkunnen. Ze kennen de weg niet, zijn bang voor de prijs of spreken de taal onvoldoende. Ook de meest kwetsbaren onder ons moeten de juiste zorg krijgen. Ik ben dan ook trots dat ons ziekenfonds mee instaat voor de 50 ‘community health workers’ (CHW’s), sinds hun start begin dit jaar. ‘Gezondheidsgidsen’, die de brug slaan tussen kwetsbare mensen en zorgverleners. Ze gaan actief op zoek naar mensen die hulp nodig hebben, luisteren naar hun verhaal en helpen hen op weg

naar gepaste zorg. Zodat ze daarna op eigen kracht voortkunnen. Blijf verbonden Een jongen van 11 uit Oostende had tandpijn en schaamde zich voor zijn gebit, maar er was geen vrije tandarts in de buurt. De CHW regelde een afspraak verderop en ging mee naar de tandarts. Na zijn behandeling was de jongen dolblij: “Ik kan weer lachen en voetballen. Niemand lacht me nog uit”. En hoe krijg je een vaccinatie-uitnodiging als je geen officieel adres hebt? In Antwerpen maakten de CHW’s vaccinatie-afspraken voor daklozen en mensen zonder papieren. In Gent kreeg een groep Afghaanse meisjes uitleg over menstruatie. De verhalen zijn divers, maar hebben 1 ding gemeen: met een klein gebaar zorgt de CHW voor een enorme verandering in een mensenleven. Ja, de zorg kan anders en beter. Laagdrempelig. Toegankelijk. En de sleutel is verbinding. Verbinding geeft zuurstof aan mensen die het nodig hebben. Verbinding is een essentiële waarde en opdracht van ons ziekenfonds. En zo is elke ziekenfondsmedewerker ook een beetje CHW. Ik wens je een fijn schoolen werkjaar.

PAUL CALLEWAERT ALGEMEEN SECRETARIS SOCIALISTISCHE MUTUALITEITEN

Een kritische noot, een optimistische boodschap of een duidelijke stelling. Algemeen secretaris Paul Callewaert werpt een blik op onze samenleving en brengt je graag zijn visie.

S -INFO

Hoe zorg je ervoor dat je kinderen na de zomervakantie – maandenlang lekker én vers lunchen – weer met volle goesting hun brooddoos leegeten op school? Enkele tips.

TERUG NAAR SCHOOL … MET EEN LEUKE LUNCH

MIDDAGPAUZE: VOEDZAAM FEESTJE ‘s Avonds een volle brooddoos terugvinden in de boekentas ... herkenbaar? Geen honger of geen zin in wat je meegaf als lunch. Vaak is het dat 2de … Zeker na een lange vakantieperiode thuis, waarin je je dochter of zoon hebt verwend met zelfgemaakte lekkernijen en verse bereidingen. Ja, dan kan die kinderlijke eetlust een duikvlucht nemen. Begrijpelijk, zelf smul je ’s middags soms ook liever van een verse salade dan van boterhammetjes met kaas uit je lunchbox. Daar kan je wat aan doen! Ga creatief om met de inhoud van de dagelijkse brooddoos en maak van elke middagpauze een voedzaam feestje.

LEUKE VORMEN, LEUKE SMAKEN • Leuke vormen kunnen kinderen verleiden om nieuwe dingen te proeven. Zeg nu zelf: een boterham in de vorm van een vrolijk visje is toch aantrekkelijker dan een saai vierkanten exemplaar? • Voeg voldoende kleur toe met extra groenten. Denk aan rauwe groenten als bijgerecht – er bestaan brooddozen met handige vakjes daarvoor. Of verwerk de restjes van de ovenschotel van de avond ervoor in een groenteomelet voor tussen de boterham. • Experimenteerde je al eens met kruiden? Een beetje bieslook over de kaas strooien of het plakje hesp pimpen met peterselie tilt de smaakbeleving naar een hoger niveau. • Geef volkoren- of meergranenbrood mee: deze bron van vezels zorgt ervoor dat je kind weer energie krijgt. Een must om bij de les te blijven in de namiddag.

TIP Versier de brooddoos van je kapoen met toffe stickers. Of stop er een grappige of lieve verrassingsboodschap in. Zo start de middagpauze meteen met een glimlach. 16

S -INFO VEEL TIJD Ook voor creatieve mama’s en papa’s met wat extra tijd hebben we een dosis inspiratie. Kies je voor een kat of een vis? Het lievelingsdier van je kind namaken in brood en beleg vraagt misschien een beetje knutseltalent, maar wedden dat je bengel z’n boterhammen tot de laatste kruimel opsmikkelt? Succes!

TIP Gebruik een brooddoos met voorgemaakte vakjes. Zo schuiven je creatieve boterhammen niet heen en weer tijdens de rit naar school of als de boekentas wat hardhandig wordt weggezet. Je wil toch dat het diertje heelhuids … euhm opgegeten kan worden ’s middags. ALS TUSSENDOORTJE Geef je kind altijd een stuk fruit mee naar school. Wissel af, maar houd ook rekening met de favorieten van je dochter of zoon. Fan van mandarijntjes of liever een banaan? Elke fruitsoort bevat belangrijke vitaminen én mineralen die je kind een energieboost geven. Een ideaal tussendoortje tijdens een lange schooldag.

WEINIG TIJD De ochtenden zijn bij heel wat gezinnen hét chaosmoment van de dag. Geen tijd dus om allerlei kunstige vormpjes te snijden in die boterhammen. Toch kan je op een makkelijke en snelle manier de lunchbox leuk maken. Met puzzelstukjes: speels en niet te complex. Even oefenen en je maakt ze bijna net zo snel als boterhammen in hun normale vorm.

TIP Bereid de brooddoos van je kinderen de avond voordien wat voor. De boterhammen kan je gerust al klaarmaken. Dan hoef je ‘s ochtends enkel de verse groenten nog toe te voegen.

ZO MAAK JE LEKKERE BOTERHAMMEN Beleg volkoren- of meergranenbrood met • kerstomaatjes en kaas • stukjes komkommer en smeerkaas • hesp en radijzen • een eitje en ijsbergsla • een plakje kaas met rauwe wortelen en bloemkoolroosjes • kippenwit en een handje noten. Voor de durvers: dip it! Stukjes rauwe paprika met hummus (natuur, kant-en-klaar te koop in de supermarkt) zorgen voor een vakantiegevoel én een hoop vitamines in de brooddoos van je kind.

Noten en zaden zijn ook een gezond tussendoortje. Ze zijn rijk aan vezels en gezonde vetten. Die voedingsstoffen helpen je kind om de hele dag energiek te blijven. Voeg dus af en toe wat amandelen, hazelnoten of cashewnoten toe aan de brooddoos. Maar let op: voor kleine kinderen zijn nootjes geen goed idee: zij kunnen zich erin verslikken.

NIET VERGETEN TE DRINKEN Ten slotte, maar daarom niet minder belangrijk: ‘water, de rest komt later’. Start er vroeg mee om je kind water te leren drinken. Zorg voor een herbruikbare, gepersonaliseerde waterfles.

VIND EXTRA INSPIRATIE Heb je de smaak te pakken? Meer ideetjes voor recepten vind je op www.devoorzorg.be/recepten. Wil je op een gezonde manier kilo’s verliezen? Of heb je vragen over voeding? De Dieetdienst van De Voorzorg geeft voedings- en dieetadvies tegen een voordelig tarief. Meer info: www.devoorzorg.be/terugbetaling-dietist

IN DE KIJKER ZO HOUD JE TANDZORG BETAALBAAR

Tandproblemen? Die kan je missen als kiespijn. Ga daarom minstens 1 keer per jaar naar de tandarts. Voor een stralende glimlach én voor je portemonnee. En draag goed zorg voor je gebit. Ons ziekenfonds helpt je een handje.

Bijt je tanden niet stuk OP DE REKENING VAN DE TANDARTS

DEZE 8 ZAKEN DOE JE ZELF

Voor een goede mondhygiëne heb je alles in huis. Geen excuses! En je spaart er geld mee uit, want je tandkosten blijven beperkt.

1. GA MINSTENS 1 KEER PER JAAR NAAR DE TANDARTS Ga elk jaar op controle bij de tandarts. Ja, ook als je geen klachten hebt. Zo kan die snel ingrijpen als er problemen opduiken. Dat bespaart je later duurdere ingrepen. Kinderen gaan het best 2 keer per jaar.

2. POETS 2 KEER PER DAG Poets 2 keer per dag minstens 2 minuten lang. Zo gaat tandplak volledig weg. Poets altijd voor je gaat slapen en wacht ’s ochtends na het ontbijt het liefst 1 uur voor een poetsbeurt.

3. FLOSSEN? Doen, 1 keer per dag. Zo verwijder je tandplak tussen je tanden. Doe het vóór het poetsen, zodat de fluoride van je tandpasta tussen je tanden kan.

4. KIES VOOR EEN GECONVENTIONEERDE TANDARTS Een geconventioneerde tandarts respecteert de afgesproken tarieven. Een niet-geconventioneerde tandarts vraagt mogelijk supplementen, die je niet terugbetaald krijgt. Kijk na of je tandarts geconventioneerd is op www.devoorzorg.be/opzoeken.

DIT DOET ONS ZIEKENFONDS VOOR JOU Tandverzorging kan een stevige duit kosten. Gelukkig springt ons ziekenfonds bij.

5. GEBRUIK TANDPASTA MET FLUORIDE Extra tip: spuw tandpasta na het poetsen uit zonder naspoelen. Of spoel met weinig water. Zo blijft de fluoride langer in je mond en dat beschermt beter tegen gaatjes. Opgelet: gebruik aangepaste tandpasta voor kinderen. Ze mogen bijvoorbeeld niet te veel fluoride hebben.

6. VERVANG JE TANDENBORSTEL REGELMATIG Om de 3 maanden is het tijd voor een nieuwe tandenborstel. Ook als die nog niet versleten lijkt.

7. KAUW GOED Laat je tanden werken! Ze worden er sterk van. Door te kauwen maak je ook speeksel aan. Dat neutraliseert zuren, bacteriën, schimmels en virussen.

8. VERMIJD SUIKERS EN ZUREN Suikers en zuren tasten je tanden aan. Drink na het eten een glas water of neem een kauwgom met xylitol. Drink veel water en beperk frisdrank, fruitsap en alcohol. Eet maximaal 5 keer per dag: zo krijgt je tandglazuur tijd om te herstellen.

• Ga je elk jaar naar de tandarts, dan betaal je minder. Ging je vorig jaar op controle? Top, je krijgt de maximale terugbetaling. Vorig jaar niet gegaan? Dan moet je dit jaar meer zelf betalen. Oei, wat als je door de coronacrisis in 2020 niet naar de tandarts kon? Geen probleem! Als je in 2019 wel ging, betaal je voor je tandartsbezoek in 2021 toch het laagste tarief. TIP: Kijk in e-Mut om te zien wanneer je laatste controle bij de tandarts was: www.devoorzorg.be/e-mut. • Goed nieuws voor kinderen. Want onder de 18 jaar krijg je de basistandzorg volledig terugbetaald van ons ziekenfonds. Op voorwaarde dat je bij een geconventioneerde tandarts gaat. • NIEUW: Sinds 1 april 2021 zijn je tanden in nog betere handen bij ons ziekenfonds. Dankzij ons nieuwe tandvoordeel krijgen kinderen en jongeren 1050 euro extra terugbetaald voor een beugel, blokjes of een andere orthodontiebehandeling. Neen, je hoeft geen extra premie te betalen, het zit gewoon in je lidmaatschap. • Als volwassene krijg je geen wettelijke terugbetaling voor je tandprothesen, tandextracties of tandimplantaten. Toch betaalt ons ziekenfonds 15 % van je kosten terug, tot een maximum van 200 euro per 2 jaar. Als je recht hebt op een verhoogde tegemoetkoming, is dat zelfs 30 %.

TANDZORG TERUGBETAALD Laat je tanden enkel een hap uit je eten nemen, niet uit je budget. Ons ziekenfonds betaalt (een deel van) je kosten voor tandzorg terug. Je kan ook een extra tandverzekering nemen. Bekijk alle terugbetalingen en voordelen op www.devoorzorg.be/tandzorg.

Iedereen heeft de mond vol van ons orthodontievoordeel!

Wil je extra verzekerd zijn tegen hoge tandkosten?

En terecht. Want bij De Voorzorg zijn je tanden in goeie handen. Elk lid heeft recht op 1050 euro terugbetaling voor orthodontie bij kinderen. Zonder extra premie, inbegrepen in je lidmaatschap.

Neem dan onze tandverzekering DentaPlan. Je krijgt terugbetalingen tot 1483,60 euro per jaar.

Lees alle info op:

www.devoorzorg.be/tandvoordeel

DentaPlan is een verzekering van De Voorzorg Limburg, verzekeringsagent erkend onder nr. 3011 voor de VMOB SOHO. DentaPlan is onderworpen aan het Belgisch recht. De algemene voorwaarden en gedetailleerde informatie over DentaPlan zijn terug te vinden op onze website www.devoorzorg.be/dentaplan. Indien u een klacht wenst te formuleren, kan u zich wenden tot de VMOB SOHO, Sint-Jansstraat 32-38, 1000 Brussel, via e-mail klachten.VMOBSOHO@socmut.be of bij de Ombudsman van de Verzekeringen, De Meeûssquare 35, 1000 Brussel, e-mail info@ombudsman.as.

HOEZO

JE KAN JE IMMUNITEIT ZELF BOOSTEN? Het afgelopen anderhalf jaar werd het duidelijker dan ooit: een goed immuunsysteem is van levensbelang. Hoe wapen je je lichaam tegen ziekmakers? Met gezond verstand en natuurlijke hulp kom je al ver, zo weet immuniteitsexpert Servaas Bingé.

Wat doet je immuunsysteem?

“Het is de verdedigingslinie van ons lichaam. Een versterkte burcht die aanvallen van vijanden afweert. De allereerste verdediging is de huid, de haartjes erop en vooral de trilhaartjes in onze luchtwegen.” “Zo blijven al veel indringers weg: ofwel houdt de huid ze tegen, ofwel worden ze zo snel mogelijk weer naar buiten gejaagd. Als een bacterie of virus in onze luchtwegen terechtkomt, duwen de trilhaartjes die met slijmen en speeksel weer naar buiten.” “Daarna komt de 2de lijn: de verkenners. Dat zijn verschillende soorten witte bloedcellen die patrouilleren. Komen zij indringers tegen, dan proberen ze die te doden."

Krik je immuunsysteem op:

1. Beweeg “Ons lichaam is niet gemaakt om te zitten. 10 000 stappen per dag is het doel. En elke stap telt! Bij beweging denken we te vaak aan hard sporten. Maar intensief trainen als je de rest van de dag niet actief bent, is niet goed. Je hoeft geen marathons of ellenlange trainingen af te werken. Je immuunsysteem verbetert al van 1 tot 3 uur sport en niet te hevig. En daar kom je al aan als je elke dag 30 minuten wandelt. Dan heb je minder kans om ziek te worden. Een lichaam dat in beweging is, veroudert minder snel. En beweging laat je beter slapen.”

2. Eet gezond en evenwichtig “Gezondheid start in de darmen. Eet je ongezonde dingen, dan zet je extra druk op je darmstelsel. Je darmcellen kunnen dan niet volgen in de vertering, waardoor een deel van de toxines (giftige stoffen) uit je voeding snel naar je bloed gaat. Dat is een enorme belasting voor je immuunsysteem. Ons lichaam heeft het vooral moeilijk met (ultra)bewerkte voeding. De basis van een gezonde voeding? Zélf koken en met zoveel mogelijk plantaardige ingrediënten.”

3. Slaap “Een goede nachtrust en voldoende slaap is de start van alles. Als je slaapt, herstellen je lichaam en geest van een hele dag afvalstoffen opstapelen. Alleen … zijn sociale activiteiten vaak ’s avonds gepland. In feite gaat de organisatie van onze maatschappij in tegen onze biologische klok.”

4. Vermijd stress “Stress is een lichamelijke reactie op prikkels. Wat doet stress? Het maakt het stresshormoon cortisol vrij. En wat doet cortisol? Dat onderdrukt je immuunfunctie. Bij elke cortisolpiek geef je je immuunsysteem een klopje met een hamer. Het is belangrijk om je zo weinig mogelijk bloot te stellen aan stressprikkels.”

WIST JE DAT... ... een goed immuunsysteem géén garantie is dat je nooit ziek wordt? Gezond leven is goed voor je immuunsysteem, maar helemaal veilig voor ziektekiemen ben je nooit.

HOE MAAKT EEN VACCIN JE IMMUUNSYSTEEM NOG STERKER? Lees het op

SCAN ME

www.devoorzorg.be/blog

GEZOND HET BELANG VAN FYSIEKE VERBINDING

KNUFFELEN HOUDT JE GEZOND Eten, drinken en slapen: als je wil (over)leven, kan je niet zonder. Maar ook fysiek contact en de nabijheid van anderen zijn levensnoodzakelijk. “Een knuffel vermindert pijn en stress”, zegt professor Steven Laureys. MENSEN ZIJN SOCIALE DIEREN Sinds COVID-19 onze wereld overhoop haalde, knuffelen en kussen we elkaar nog amper. De coronacrisis weegt zwaar op ons gemoed. Emotioneel krijgen velen het lastig. En het tekort aan lichamelijk contact blijft ook voor onze fysieke gezondheid niet zonder gevolgen. “Een gebrek aan aanraking veroorzaakt stress en slapeloosheid. Je komt snel terecht in een vicieuze cirkel. We voelen ons simpelweg minder goed zonder lichamelijk

contact”, zegt professor Steven Laureys, neuroloog in het universitair ziekenhuis van Luik en auteur van ‘Ons briljante brein’. “De mens is een sociaal dier en het groepsleven is altijd essentieel geweest in onze evolutie. Zet ons alleen en we voelen dat aan als een straf. De coronapandemie maakte dat heel duidelijk. Denk maar aan bejaarden die doodongelukkig waren, omdat ze hun kleinkinderen niet meer konden vastpakken.”

NATUURLIJKE MEDICIJNENDOOS Hoe komt het dat we dat lichamelijk contact nodig hebben om gezond te blijven? Tijdens het knuffelen worden verschillende processen in gang gezet. “Dat is heel complex, je kan het niet herleiden tot 1 stofje dat begint te werken. Vergelijk het met het effect van liefde. Daarvoor is ook niet 1 hormoon verantwoordelijk”, legt Laureys uit.

“En het gaat niet alleen om die huidprikkel, maar ook om bijvoorbeeld de temperatuur van de huid, of om wie de aanraking geeft. De effecten daarvan kunnen we perfect meten in onze hersenen, waarin bepaalde gebieden oplichten bij huidcontact.” “De verzameling van neurotransmitters (zie kader) die in werking treedt, kan je zien als een natuurlijke medicijnendoos. Stel, mama of papa geven een kusje op de knie waarop hun kindje is gevallen. Dan zal dat de pijn écht verzachten. Omdat de gelukshormonen oxytocine en serotonine vrijkomen, en het stresshormoon cortisol afneemt. Het gevolg: je voelt minder pijn.”

BETER PRESTEREN DOOR AANRAKING “Bij mensen met hiv hebben aanrakingen zelfs een invloed op het niveau van het immuunsysteem. Aids was lange tijd een taboeziekte, waardoor mensen die besmet waren met hiv geïsoleerd raakten. Maar studies tonen aan dat hun symptomen net verergeren, als zij geen menselijk contact hebben.” “Hoe dat precies werkt, weten we nog niet. Maar de cellen van het immuunsysteem worden effectief gestimuleerd als je knuffels krijgt. Hetzelfde geldt bij kankerpatiënten. En uit onderzoek blijkt dat

WAT ZIJN NEUROTRANSMITTERS? Neurotransmitters zijn signaalstoffen in de hersenen: ze zorgen voor communicatie tussen de zenuwcellen (neuronen). Die zenuwcellen zitten niet vast aan elkaar, er is een kleine opening tussen. Neurotransmitters geven signalen door tussen de zenuwcellen, of tussen zenuwcellen en spiercellen. Neurotransmitters zijn niet alleen belangrijk voor de communicatie binnen ons zenuwstelsel. Ze spelen ook een rol bij onze motoriek, immuniteit, uitdrukking van gevoelens, focus, concentratie én … pijnbeleving. Werkt een bepaalde neurotransmitter niet goed? Dan merk je dat bijvoorbeeld aan angstgevoelens, hogere prikkelbaarheid, verminderde plezierbeleving, veranderde pijnwaarneming, ongeremde of net gebrek aan eetlust, trage stofwisseling, onvoldoende controle over emoties, vermoeidheid …

(letterlijk) een schouderklopje geven voor iemand een taak uitvoert, ervoor zorgt dat die persoon beter zal presteren.”

KNUFFEL EENS EEN HOND Ook alleenstaanden hebben nood aan een knuffel, maar dat is niet zo vanzelfsprekend als er niemand in de buurt is. “Daarom hebben zij baat bij een huisdier”, zegt Laureys. “Als je een hond of een kat knuffelt, heb je ook fysiek contact. Het effect is hetzelfde als bij een aanraking van een mens.” “Huidhonger, de sterke behoefte aan lichamelijk contact, is geen hol begrip. Integendeel, ik denk dat het ondergewaardeerd wordt. De grote uitdaging ligt erin om in deze technologische tijden niet alleen te mikken op virtuele realiteit en artificiële intelligentie, maar ook op datgene wat ons net menselijk maakt. Elkaar eens goed vastpakken. Want geen enkele computer of robot kan een echte knuffel vervangen.”

©CHU Liège, Michel Houet STEVEN LAUREYS NEUROLOOG

HUIDCONTACT IS ONMISBAAR … bij pijnbestrijding “Ja, huidcontact kan pijnprikkels onderdrukken. Onder meer omdat het stresshormoon cortisol dan afneemt en de gelukshormonen serotonine en oxytocine vrijkomen. Al werkt dat maar tot op zekere hoogte natuurlijk. De pijn van een gebroken been neem je niet zomaar weg met een aai of knuffel”, nuanceert Laureys. … om je goed te voelen “Een goed voorbeeld zijn ouderen met dementie. Het is bewezen dat zij sneller achteruit gaan, als zij geen of te weinig menselijk contact hebben. Maar ook jonge, gezonde mensen hebben nood aan lichamelijk contact om zich goed te voelen. Als niemand anders je kan aanraken, doe het dan bij jezelf. Smeer je in met bodylotion of geef jezelf een hoofdmassage. Want die aanrakingen zijn een even grote behoefte als eten en drinken”, benadrukt Laureys. … bij baby’s Een te vroeg geboren baby die op de borst van zijn ouders ligt op de afdeling neonatologie is een bekend beeld. “Kangoeroeën (huid-op-huidcontact) met een baby werkt positief voor ouder én kind. Dat contact gaat verder dan alleen de huidaanraking. Ook de geur en het geluid van mama of papa zorgen voor rust en verbinding”, weet Laureys. Stefanie Dhaen, vroedvrouw bij i-mens, bevestigt hoe belangrijk huid-op-huidcontact met een baby is. Niet alleen bij kindjes die te vroeg geboren zijn. “De huid is het belangrijkste en meest ontwikkelde zintuig van een baby. Huidcontact is de beste manier om de lichaamstemperatuur te regelen. Leg een baby op mama of

papa en dan neemt die dezelfde temperatuur aan. Ook als een baby koorts heeft, raden we huid-op-huid aan, omdat je zo de temperatuur kan doen zakken.” “De huidflora van de mama is de beste omgeving voor een baby. Die beschermt tegen bacteriën van buitenaf. Huidcontact stimuleert de natuurlijke immuniteit en vermindert de kans op ziek worden”, vertelt Dhaen. “Ook voor de borstvoeding is huidop-huid echt cruciaal. Een pasgeboren baby is het wakkerst het 1ste uur na de geboorte. Leg je hem huid-op-huid, dan stimuleer je hem om reflexmatig te zoeken naar de borst. En voor de mama is dat contact in het begin hormonaal belangrijk om de melkproductie op gang te brengen.” “Als mama’s mij vragen wat ze zeker in huis moeten hebben als ze bevallen zijn, antwoord ik: luiers en een draagdoek. Dat is het voornaamste”, lacht Dhaen.

#SHARINGISCARING: BLIJF VERBONDEN Een hechte vriendschap, op tijd een knuffel: het is goud waard. Ook je relatie met je (groot)ouders, kinderen, partner, buren … speelt een belangrijke rol om gelukkig en gezond te zijn. Tips om goed verbonden te blijven vind je op www.ikbenik.be.

HUID-OP-HUID? GOED VOOR JE BABY. Lees het op www.devoorzorg.be/ blog

SCAN ME

TABOE BORST- OF FLESVOEDING: MAMA BESLIST

DE BORST OF HET FLESJE? DOE WAAR JE JE GOED BIJ VOELT Joke en Heleen: allebei jonge, toegewijde mama’s. De ene koos voor flesvoeding, de andere voor borstvoeding. Ze vertellen hoe en waarom ze hun keuze maakten, en hoe ze alles ervaarden. Zonder oordeel, gewoon met oor voor elkaars verhaal.

JOKE

“BORSTVOEDING GING BIJNA TEN KOSTE VAN DE LIEFDE VOOR MIJN KIND” “Mijn 1ste kindje kreeg borstvoeding. Iedereen in mijn omgeving deed dat. Ik kreeg er brochures over en het leek het beste. Flesjes geven kwam niet bij me op”, vertelt Joke.

COMPLEET OP Borstvoeding mag zijn hoe de natuur het heeft bedoeld, maar mensen durven al eens te vergeten dat het niet altijd een heerlijk moment is. Niet voor de mama, niet voor de baby.

Joke Loncke 30 JAAR

“Mijn zoontje was een refluxbaby. Of hij weigerde te drinken, of hij dronk kleine beetjes. Hij kwam amper bij. Met borstvoeding weet je niet hoeveel je baby precies binnenkrijgt. En omdat Lucas teruggaf, wisten we het helemaal niet. Het leek alsof hij constant aan mijn borst hing. Soms had ik niet eens de tijd om me op te frissen.” “Toch hield ik vol. Tot op het punt dat ik mijn kind bijna niet meer graag zag. Ik was compleet op. Na

Joke Loncke

MAMA VAN LUCAS (3) EN LISE (1)

30 JAAR

HOUDT VAN PUZZELEN, GEZELSCHAPSPELLETJES EN TIJD DOORBRENGEN MET VRIENDEN

MAMA VAN LUCAS (3) EN LISE (1) HOUDT VAN PUZZELEN, GEZELSCHAPSPELLETJES EN TIJD DOORBRENGEN MET VRIENDEN

5 TIPS BIJ FLESVOEDING Virginie Rassalle, vroedvrouw met specialisatie in flesvoeding bij onze zorgpartner i-mens: 1. Kies weloverwogen voor fles- of borstvoeding. 2. Als 1ste voeding kan je eenmalig de borst aanbieden. Zo geef je als 1ste melk een voeding rijk aan antistoffen: het colostrum. Daarna schakel je over op flesjes. 3. Baby’s eten zoals volwassenen: soms meer, soms minder. Probeer je flesjes overdag op vraag te geven. 4. Neem je tijd en maak van een voeding een rustig en liefdevol moment. 5. Je omgeving vindt het soms leuk om een flesje over te nemen, maar als ouder geef je dat de 1ste maand het best zelf. Zo leer je je baby kennen en versterk je de band met je baby.

3 maanden stopte ik met borstvoeding. Eigenlijk had ik dat veel eerder moeten doen. Als borstvoeding geven ten koste gaat van de liefde voor je kind … dat is toch een té hoge prijs om te betalen?”

VEEL GELUKKIGERE MAMA “Bij ons 2de kindje kozen mijn vriend en ik bewust voor flesvoeding. Al vóór ik zwanger was. Mijn vriend zag hoe erg ik mezelf kwijtraakte toen ik Lucas borstvoeding gaf. Dat wilde hij niet meer.” “Ik ben blij dat we die beslissing namen! Bij Lise genoot ik écht van de kraamperiode. Ik was een veel gelukkigere mama. Ik gaf massages, ging wandelen, het leek alsof ik meer tijd had. Zelfs al had ik nog een peuter die ook constant aandacht vroeg.”

“Na de geboorte van Lise probeerden ze me ook in het ziekenhuis om te praten. Ik ben ervan overtuigd dat moedermelk belangrijke voedingsstoffen bevat. Net daarom gaf ik de 1ste dag na de bevalling wel de borst. En van dat moment genoot ik.” “Dat er een taboe rond flesjes heerst, merk ik vaak. Elk artikel dat erover verschijnt, lokt felle reacties uit. Toen ik een stuk schreef voor de blog Mama Baas kreeg ik ook negatieve opmerkingen over me heen.”

MINDER DRUK, MEER VROUW “Ik ben blij dat ik mijn gevoel heb gevolgd. Mijn vriend en ik verdeelden de nachtshiften voor Lise. De 1ste nachten thuis gaf hij alle voedingen, ik kon recupereren. Daarna namen we ieder om beurt een nacht voor onze rekening.” “Overdag gaven mijn mama of de kraamverzorgende ook eens een flesje. Er viel een grote last van mijn schouders. Bovendien ben ik me veel meer vrouw blijven voelen. Toen ik borstvoeding gaf, voelde ik me vooral een zoogmachine.”

HELEEN

“INTENSE NACHTEN, MAAR BORSTVOEDING GING ZO VLOT”

borstvoeding gaf. Bijna iedereen reageerde positief. Ik heb trouwens het gevoel dat mijn generatie er in het algemeen positief tegenover staat. Uiteindelijk ging de borstvoeding zo vlot dat ik het bleef doen. Ik moest geen flesjes maken, moest niets afwassen en nooit voeding meenemen als we op stap gingen.”

VROEDVROUW STELT GERUST Maar Heleen weet ook dat borstvoeding niet altijd van een leien dakje loopt. “Helemaal in het begin hadden we het even moeilijk. Mille was 7 dagen oud. Ze had een hele nacht geclusterd – je baby wil dan meer drinken dan normaal – en aan mijn borst gehangen. Ik had niet geslapen.” “Ik maakte me zorgen. Doe ik iets verkeerd? Heb ik niet genoeg melk? Gelukkig vertelde de vroedvrouw dat zoiets normaal is. Want na het colostrum (de allereerste moedermelk) moet de gewone melk op gang komen.” “De vroedvrouw keek mee tijdens een voeding en stelde me gerust: ik deed alles prima. Ik ontdekte ook enkele Facebookpagina's met mama's die borstvoeding geven. Zelf postte ik niet veel, maar ik vond veel informatie. Er was nog veel dat ik niet wist!”

KOLVEN: MOEILIJKE HINDERNIS

JAMMER, DAT TABOE ROND FLESJES

WE ZIEN WEL

“Eens het clustervoeden voorbij was en mijn tepels helemaal gewend waren aan de borstvoeding, ging het vlot. Toen ik opnieuw ging werken, kolfde ik melk af voor in de crèche. Maar eerlijk? Dat vond ik stresserend.”

Joke was overtuigd van haar keuze voor flesjes. Maar ze kreeg behoorlijk wat kritiek te verwerken. “Jammer dat er zo’n negatief beeld heerst rond flesvoeding. Ik kreeg veel ongevraagd advies, over borstvoeding dan. Vooral van collega’s en verre familie.”

“Toen ik zwanger was, volgden mijn man en ik een borstvoedingscursus. Dat de 1ste moedermelk belangrijke voedingsstoffen bevat, wisten we. Dus ik dacht: ik probeer het. Zo heeft mijn kindje dat al mee. Verder zien we wel.” “Ik was de 1ste in mijn omgeving die

“Vooral omdat de verzorgers steeds meer melk wilden. Ik gaf nochtans genoeg mee. Ik zag het ook, want Mille groeide en bloeide. Vanaf 12 maanden gaven we ook flesjes en zo is ze stilaan gestopt met moedermelk.”

“Ik gaf iets langer dan een jaar borstvoeding en ben net gestopt. Het was geen bewuste keuze, ik rolde erin.”

TABOE

5 TIPS BIJ BORSTVOEDING Annelies Belsack en Dorien Decrick, lactatiekundigen bij onze zorgpartner i-mens: 1. Zoek tijdens je zwangerschap een vroedvrouw of lactatiekundige die je thuis helpt met je borstvoeding. 2. De eerste 48 uur na de geboorte zijn belangrijk om je melkproductie op gang te brengen. Veel aanleggen stimuleert je melkproductie. Ook ’s nachts. 3. Laat je baby in een co-sleeper slapen. Zo reageer jij snel op hongersignalen. 4. Laat je tijdens je zwangerschap goed informeren en volg een workshop over borstvoeding. Je leert hoe borstvoeding precies werkt: wat gebeurt er in je lichaam? Hoe zorg je voor een goede productie? Hoe vaak drinkt een baby? Een goede voorbereiding is het halve werk. 5. Nood aan een babbel of heb je een vraag? Bij een vroedvrouw of kraamverzorgende kan je altijd terecht met twijfels of vragen. Er zijn ook moedergroepen en Facebookgroepen waar je ervaringen en vragen kan delen.

Heleen Defieuw 27 JAAR MAMA VAN MILLE (1) HOUDT VAN LOPEN, DE KOOKKUNSTEN VAN HAAR MAN EN LACH VAN HAAR DOCHTER

IETS MOOIS “Ik vond borstvoeding vooral makkelijk. Was Mille verdrietig, kon ze niet slapen? Ik gaf haar de borst. Ze vond troost en het was opgelost. Het hielp dat mijn man er helemaal achter stond. Hij vond het iets heel moois.” Toch merkte Heleen dat er rond borstvoeding nog veel meningen rondgaan. En die zijn niet altijd even mals. “Echt jammer dat je kindje voeden in het openbaar zo’n groot taboe is. Want borstvoeding is zo natuurlijk.” “Ik schaamde me nooit en gaf in het openbaar de borst. Op restaurant, in het park, zelfs in het midden van het plein de Kouter in Gent. Negatieve opmerkingen kreeg ik gelukkig nooit. Iedereen was begripvol, onze dokter bevestigde ook dat zo lang borstvoeding geven zeer goed is voor een baby. Maar vooral: ik deed waar ik me goed bij voelde.”

KINDJE OP KOMST? KRAAMHULP EN VROEDVROUW HELPEN JOU Geniet tijdens de 1ste maanden van extra hulp met je baby en in huis. Een kraamhulp helpt je met het huishouden en met je baby, terwijl de vroedvrouw jou en je baby medisch opvolgt. Ons ziekenfonds helpt je graag met je aanvraag. Meer info: www.devoorzorg.be/kraamzorg.

FOS GEZONDHEIDSVAARDIGHEID WERELDWIJD CHAOTISCHE GEZONDHEIDSZORG 33 % van de Belgen (15+ jaar) heeft een laag niveau van gezondheidsvaardigheden.* Anders gezegd: 1/3 van de bevolking heeft niet genoeg vaardigheden en kennis om info over hun gezondheid te begrijpen en verwerken. En om de juiste keuzes te maken om gezond te blijven. Maar in Bolivia is het zelfs nog slechter gesteld. “Het zorgsysteem is versnipperd. Een groot deel van de zorg is publiek, maar die heeft meer geld nodig. Daarnaast is er private gezondheidszorg, tenminste voor wie genoeg geld heeft. Sociale zekerheid is er alleen voor mensen met een officiële job. Dat is maar 20 tot 30 % van de bevolking”, weet David.

ZELF VOOR DOKTER SPELEN

SCHRIJF GELIJKHEID VOOR: TEKEN DE PETITIE

Gezondheidsvaardigheid: begrijpen wat de dokter zegt. Wat is de situatie in Bolivia? Kennen mensen er hun rechten als patiënt? We vroegen het aan David Verstockt, medewerker van de solidariteitsorganisatie FOS in Bolivia.

Ons ziekenfonds strijdt samen met solidariteits organisatie FOS voor toegankelijke gezondheidszorg, in België en de rest van de wereld. Want een toegankelijke gezondheidszorg zorgt voor betere gezondheidsvaardigheden. En betere gezondheidsvaardigheden zorgen voor meer gelijkheid! Schrijf mee gelijkheid voor en teken onze petitie op www.gelijkmaaktgezond.be.

“SEKSUELE OPVOEDING?

Zorg is moeilijk bereikbaar. Daardoor spelen mensen zelf voor dokter. “Ze nemen massaal medicatie, op een verkeerde manier. Zo gebruiken ze preventief pijnstillers. Ook hoger opgeleiden. De moeder van een vriendin neemt sinds de coronacrisis élke ochtend paracetamol en élke middag ibuprofen … Dat kan schadelijk zijn voor je lichaam.” Net omdat het zorgsysteem ontoereikend is, zijn gezondheidsvaardigheden zo belangrijk. “Voor zwaar zieke mensen is het tragisch. Ze geloven alles, proberen van alles, geven geld uit tot ze blut zijn. Hoe minder gezondheidsvaardig, hoe sneller je verdwaalt in de doolhof van de zorg”, merkt David op.

MEER GEZONDHEIDSVAARDIGHEID, MINDER TIENERMAMA’S Bolivia telt een hoog aantal (ongewenste) tienerzwangerschappen. “Het is een macholand. Seks wordt vanuit een mannelijk perspectief gezien. Mannen bekijken vrouwen als seksuele objecten.” “Seksuele opvoeding? Bestaat er weinig of niet. Seks wordt verzwegen. Op school of thuis wordt het niet besproken. De eerstelijnszorg staat niet open voor jongeren met vragen, laat staan voor anticonceptie. Gratis condooms liggen er. Maar als je ze meeneemt, word je scheef bekeken.” “FOS en Colectivo Rebeldía werken met deze jongeren. Samen gaan we de straat op met enquêtes en gaan we in gesprek met overheden over de resultaten. Zo willen we de maatschappelijke structuren doorbreken en zorg toegankelijker maken.”

DAT WORDT DOODGEZWEGEN”

* www.gezondbelgie.be/nl/gezondheidstoestand/ determinanten-van-gezondheid/gezondheidsvaardigheden

CORONA UPDATE

1,5 jaar geleden gingen we de strijd aan met het coronavirus. Onze inspanningen hebben intussen geloond. En de herwonnen vrijheid smaakt naar meer. Maar we moeten voorzichtig blijven, blijven vaccineren en de maatregelen volgen. Hoe ziet de toekomst eruit? Tijd voor een corona-update met vaccinoloog Pierre Van Damme.

STAP VOOR STAP TERUG NAAR HET NORMALE LEVEN, ZONDER JOJO VACCINEREN, VACCINEREN! 1. Wanneer bereiken we groepsimmuniteit? Groepsimmuniteit wil zeggen dat het virus geen kans heeft om zich te verspreiden, omdat we met z’n allen voldoende weerstand hebben. In het begin mikten we daarvoor op minstens 70 % gevaccineerden op de hele bevolking. De vaccins zijn zeer goed, maar beschermen niet 100 %. En vooral: het virus werd besmettelijker. Dus stellen we bij naar een vaccinatiegraad van minstens 80-85 % van de bevolking. Met de 1ste dosis bouwen we een dijk. Met de 2de dosis verstevigen en verhogen we die nog eens.

2. We staan al ver en vaccineren intussen kinderen vanaf 12 jaar. Is dat veilig? Het coronavirus gaat nu vooral rond in de leeftijdsgroep 10-29 jaar. Dat is logisch, zij zijn (bijna) niet gevaccineerd. Ze worden zelf misschien niet zwaar ziek, maar ze houden de virusverspreiding in stand. Als we ervoor zorgen dat een groot deel van die leeftijdsgroep ingeënt is, kunnen ze weer op een normale manier

naar school. Da’s heel belangrijk voor de mentale gezondheid van de jongeren, die een moeilijke tijd achter de rug hebben. Ja, ook voor kinderen is het vaccin veilig. Op die groep werd voldoende getest. Bij het Pfizervaccin – het enige dat voor hen in aanmerking komt op dit moment – kan een soort hartspierontsteking optreden. Maar dat is echt zeer zeldzaam, niet dodelijk en heel goed te behandelen. Intussen heeft Europa ook het Modernavaccin goedgekeurd voor jongeren.

WE VERWACHTEN DAT HET CORONAVIRUS IN DE TOEKOMST QUA ZIEKTELAST VERGELIJKBAAR WORDT MET HET GRIEPVIRUS 3. Verdwijnt het coronavirus als we (bijna) allemaal gevaccineerd zijn? Het virus zal blijven rondgaan. Omdat niet overal ter wereld wordt gevaccineerd zoals in Vlaanderen. Bovendien vaccineren we tot hiertoe vanaf 12 jaar. Onder die leeftijd kan het virus zich dus nog

verspreiden. Waarschijnlijk moeten we leren leven met het coronavirus. Alleen verwachten we dat het in de toekomst qua ziektelast vergelijkbaar wordt met een griepvirus of zelfs een banale virale infectie kan worden.

4. Kan ik nog besmet geraken met corona na 2 vaccindosissen? Ook na 2 vaccins is het nodig om de maatregelen te blijven toepassen. Het duurt nog even voor er groepsimmuniteit is. Net zoals alle andere vaccins, biedt het coronavaccin geen 100 % bescherming. Met andere woorden: je kan na je vaccins nog in contact komen met het coronavirus, korte tijd drager zijn van het virus en dus anderen besmetten. Al is die kans veel kleiner wanneer je gevaccineerd bent. Want hoe meer gevaccineerden, hoe minder het virus kan rondgaan en hoe kleiner de kans om als gevaccineerde het virus op te lopen. We mogen ons echt gelukkig prijzen dat we in ons land al zo ver staan met de vaccinatie. Het goede nieuws: 2 dosissen van het vaccin (Pfizer, AstraZeneca of Moderna) beschermen zéér goed tegen de ernstige vorm van corona die je kan krijgen als gevolg van de zeer besmettelijke

deltavariant. Van het vaccin van Johnson & Johnson wordt dit ook verwacht.

5. Is een 3de prik nodig? Die studies lopen. Onder andere bij kankerpatiënten, mensen met een transplantatie, nierdialysepatiënten ... maar nadien uiteraard ook bij 'gezonde' mensen. We kijken of een 3de vaccindosis extra bescherming geeft. Alles ligt klaar om die 3de prik uit te rollen, als het nodig is. Heeft alleen de kwetsbare bevolking een 3de prik nodig? Dan werken we via de huisarts en misschien ook via de apotheek. Geven we de hele bevolking een 3de dosis? Dan blijven (enkele) vaccinatiecentra langer open.

6. Ben je met het coronavaccin ook beschermd tegen de griep? Neen! Het griepvirus is een totaal ander virus dan het coronavirus. Het coronavaccin beschermt tegen COVID19-stammen, maar zeker niet tegen griepvirussen. Met een prik bij de huisarts moeten we ons maximaal beschermen tegen de griep. Eerst de kwetsbaarste mensen en pas nadien de gezonde mensen die kiezen voor een griepvaccin.

WAT BRENGT DE TOEKOMST? 1. Deze zomer was al veel mogelijk. Wanneer kunnen we echt terug naar het leven van vóór corona? Stap voor stap. Een jojo-situatie wil je vermijden: versoepelen, dan weer verstrengen. Mentaal is dat zwaarder. We houden ons hart vast voor september, wanneer mensen terugkomen van vakantie en de scholen en bedrijven weer opstarten. We hebben al zoveel goede inspanningen geleverd, maar we mogen absoluut nog niet alle remmen loslaten. Het is niet ondenkbaar dat we pas in de lente van 2022 het 'gewone' leven weer volledig oppikken. Er kan gelukkig al veel. We kunnen zo goed als iedereen zien die we willen zien, gaan eten, een uitstapje doen, op reis gaan. Een knuffel

VERTROUW OP VACCINS Vaccins zijn er niet alleen om je te beschermen tegen het coronavirus. Er zijn ook vaccins voor vele andere virussen, bacteriën en infectieziekten. Wist je dat? • Wie als kind alle vaccinaties krijgt, maakt antistoffen aan voor meer dan 12 verschillende ziektes. Denk aan bof, rubella, mazelen, kinkhoest of tetanus. • Wanneer genoeg mensen zich tegen een ziekte laten vaccineren, wordt groepsimmuniteit opgebouwd: de ziekte kan zich niet meer verspreiden. Zo werd polio bijna wereldwijd uitgeroeid. Met een vaccin bescherm je dus jezelf én anderen die zich niet kunnen laten vaccineren. • Sommige vaccins werken levenslang (bijvoorbeeld gele koorts), bij andere vaccins nemen de antistoffen na een tijdje af en is een herhalingsvaccin nodig (bijvoorbeeld tetanus). • Bij de meeste vaccins kan je wat bijwerkingen krijgen, zoals koorts, roodheid en pijn op de injectieplaats, spierpijn, hoofdpijn … Dit is perfect normaal! Die effecten gaan vanzelf voorbij. Is de reactie erger of ben je ongerust? Vraag je huisarts om raad. • Sommige vaccins zijn gemaakt van geïnactiveerde ziektekiemen, andere bevatten de genetische code van de ziekte of een speciaal eiwit dat je immuunsysteem activeert en traint. • De meeste vaccins zijn gratis in België, zeker als je het basisvaccinatieschema van de overheid volgt. Ook herhalingsinentingen voor difterie, tetanus en kinkhoest zijn gratis, net zoals het griepvaccin voor bewoners van woonzorgcentra. Sommige vaccins, zoals reisvaccins, betaal je zelf. Maar ons ziekenfonds geeft je een terugbetaling tot 25 euro. Volg je vaccinaties op Het is belangrijk om je vaccinaties goed op te volgen. Controleer zeker of jij en je kinderen alle nodige vaccinaties hebben gekregen. Kijk zelf na welke vaccins je hebt gekregen op www.myhealthviewer.be.

tussen 2 gevaccineerden kan in principe. Maar het is beter om daarmee te wachten tot het virus bijna niet meer rondgaat. Ik vertrouw erop dat we elkaar een fijne kerst en een gelukkig nieuwjaar kunnen wensen met een welgemeende knuffel.

2. Welke coronamaatregelen zullen blijven? Zolang je niet weet of je samenzit met mensen die gevaccineerd of een negatieve PCRtest hebben, kan je bepaalde maatregelen niet loslaten. De afstand en het mondmasker bijvoorbeeld. Ik pleit ervoor om het mondmasker te behouden op plaatsen waar we dicht op elkaar zitten, zoals het openbaar vervoer. Je houdt zo ook andere virussen tegen, dus dat is helemaal niet gek. Meer nog, het is gezond verstand.

3. Zullen de coronatesten op termijn verdwijnen? Dat hangt volledig af van de viruscirculatie. De bedoeling van het vaccineren is dat tests op den duur uitzonderlijk worden.

4. Is een zelf- of sneltest betrouwbaar, ook als je gevaccineerd bent? Een PCR-test heeft de voorkeur, die is het betrouwbaarst. Waarom? Een PCR-test pikt iets vroeger de infectie op dan gelijk welke andere test. Zéker bij iemand die al gevaccineerd is. Die heeft meer kans dat een zelf- of sneltest zegt dat het veilig is, terwijl hij/zij eigenlijk wél besmet is. Een vals negatief restulaat dus. Door het vaccin ligt je virale lading namelijk minder hoog en kan je een infectie of besmetting missen met zo’n sneltest.

VRAGEN OVER VACCINS OF HET VACCINATIESCHEMA? Neem contact op met je huisarts of surf naar www.devoorzorg.be/vaccinaties. Alle info over het coronavaccin vind je op www.devoorzorg.be/coronavaccin. Op www.laatjevaccineren.be vind je ook altijd betrouwbare info.

180° JONG EN DEPRESSIEF

“DEPRESSIE KAN IN IEDER VAN ONS ZITTEN” Evelien (30) is een levendige madam. Niets aan haar sprankelende verschijning doet vermoeden dat ze een tijd geleden kampte met een zware depressie. Of dat ze vandaag soms nog vecht tegen angsten en donkere gevoelens. “Ik ‘zie’ er niet depressief uit en voel me vandaag ook goed. Maar dat is het nu net: je ziet het niet altijd aan mensen.”

Evelien was als tiener al kwetsbaar. “Maar ik groeide op in een milieu waarin psychische problemen niet bestonden. Dat was voor ‘mensen die aandacht zochten of niet wilden werken’”, vertelt ze.

5 JAAR ELKE OCHTEND EN AVOND EEN PILLETJE “Rond mijn 17de schreef mijn huisarts me voor het eerst Xanax voor. Ik voelde hoe het was om rustiger te zijn, om niet constant met angst te leven. Dat ene doosje evolueerde uiteindelijk naar elke ochtend én avond een pilletje en een extra doosje voor paniekaanvallen. Ik vroeg aan mijn huisarts of dat wel oké was, maar die zag er geen graten in.” “Als je weet dat je zulke medicatie maximaal 12 weken lang mag nemen … ik nam ze 5 jaar door. Op het einde slikte ik ook antidepressiva, die de foute bleken te zijn. Allemaal tussen mijn 17 en 23 jaar, wanneer je hersenen volop ontwikkelen”, zucht Evelien.

opbouwde in plaats van me af te breken: dat was me totaal onbekend. Ik werkte keihard, ik wou dat ook. Maar ik merkte dat ik het zwaar kreeg. Ik probeerde me lang sterk te houden, tot het niet meer ging.” “Gelukkig kwam ik de juiste psychiater tegen. Die liet me meteen stoppen met de medicatie. Kort nadien pleegde een van mijn beste vrienden zelfdoding. De week erna ondernam een andere vriendin een poging, die niet lukte. Dat was mijn breekpunt. Maar tegelijk een klik: ik besefte dat ik misschien de volgende was, als ik me niet liet helpen. De dood van mijn vriend David zorgde er in zekere zin voor dat ik er vandaag nog ben.”

INTENSE TIJD TIJDENS OPNAME “Ik werd opgenomen in het ziekenhuis met ‘psychische decompensatie’. Ik kon niet meer. Zo simpel was het. Ik kreeg toen voor het eerst de diagnose: borderline persoonlijkheidsstoornis, obsessief compulsieve stoornis (OCD) en paniekstoornis. Ik kreeg de juiste antidepressiva en die neem ik vandaag nog. Depressie is bij mij de uiting van een dieperliggend probleem.” "Maar wat nadien? Mijn psychiater begon plots over een psychiatrisch ziekenhuis. Ook al maakte dat me bang, terugkeren naar het 'gewone' leven leek me nog angstaanjagender. Ik belde uiteindelijk naar mijn bazin en vroeg of ze het erg zou vinden mocht ik me een half jaar laten opnemen. Ze reageerde zeer begripvol – ik weet dat niet iedereen op zoveel begrip kan rekenen."

HET BREEKPUNT “Rond mijn 20ste ging ik alleen wonen. En ik zocht hulp bij een psycholoog. Ik werkte als kinderbegeleidster, maar werd op een bepaald moment opgemerkt door een politica. Zij vroeg om voor haar te werken. Ze gaf me vertrouwen en geloofde in mij. Iemand die me

“Het was intensief: de hele dag therapie. Je zit er dieper dan ooit. Pas dan kan je weer opbouwen. Sommige zaken zijn een waas of kan ik me nu niet voorstellen. Maar die opname was de beste beslissing van mijn leven.”

PSYCHOACTIEVE MEDICATIE: WANNEER WEL, WANNEER NIET? Medicatie kan een ondersteuning zijn bij de behandeling van depressie of psychische kwetsbaarheid. Alleen worden antidepressiva in België te snel en te lang voorgeschreven. Eigenlijk is een aanpak zónder medicatie vaak de juiste start. Pas als alle andere oplossingen niet genoeg effect hebben, kan medicatie een uitweg bieden. Antidepressiva • zijn niet aanbevolen bij een lichte tot matige depressie. Begeleide zelfhulp, groepsprogramma’s of therapie zijn een 1ste reddingsboei. Net als een vaste structuur in je dag, een goede slaaphygiëne en het plannen van activiteiten. • kan je combineren met therapie bij een ernstige depressie. • hebben een wetenschappelijk bewezen effect bij de behandeling van chronische depressies (meer dan 2 jaar). Dan is medicatie aangewezen. • kunnen deel uitmaken van een behandeling, maar zijn geen wondermiddel. Ze nemen een deel van de zwaarte weg, waardoor het makkelijker is om in therapie aan bepaalde zaken te werken.

Evelien Chiau 30 JAAR HOUDT VAN BABYSITTEN EN BRUSSEL VERKENNEN

Overleg zeer goed met je dokter of antidepressiva een oplossing zijn. Is die medicatie nodig? Neem ze altijd zoals voorgeschreven. En bouw nooit op eigen houtje af.

180° GEDRAG AANPAKKEN Het knaagt bij Evelien dat het etiket ‘depressie’ soms te snel geplakt wordt. “Dat is makkelijk. Noem het een depressie. Maar wat mij stoort, is dat er niet verder wordt gekeken. Zeggen dat iemand depressief is, die 2 maanden thuis zetten en 5 keer naar de psycholoog sturen, en hop, verdergaan. Dat lost niets op!” Anderzijds helpt het label haar zelf vreemd genoeg wel. “Ik kon alles plaatsen. Ik wist eindelijk vanwaar mijn gedrag kwam. Dat hielp om dat gedrag aan te pakken. Merk ik nu dat ik de keuken opruim en de kast 3 keer opentrek om de potjes te rangschikken, dan weet ik hoe laat het is en kan ik misschien voorkomen dat ik verder wegglijd.”

GEEN CLICHÉS AUB! Maar wat is een depressie precies? Hoe voelt dat? “Dat is voor geen 2 personen gelijk. Ik ben dan op, ik kan niet meer. Ik wil alleen zijn. Ik wil niet getroost worden, maar rust vinden. Ik wil in mijn bed liggen en naar series kijken”, weet Evelien. “Eigenlijk moet ik vroeger ingrijpen, en dat doe ik nu meestal. Gaat het bergaf, dan probeer ik zoveel mogelijk zelfzorg in te bouwen. Soms laat ik het te ver komen en dan moet ik erdoor. Kom dan niet af met clichés als ‘ga sporten, dat doet je goed’. Dat kán ik dan niet. Op het moment dat ik daar zit, is het al te laat.”

BLIJVEN PRATEN Hoe kruipt ze uit haar put? “Ik zie sowieso geregeld mijn psycholoog. Ja, ook als het goed gaat. Want ik weet dat de drempel veel hoger is als het niet goed gaat om er pas dan over te praten. Zo laat ik het minder snel escaleren”, weet Evelien. “Hij benoemt het probleem ook. En zo kan ik het makkelijker aanvaarden. 2 jaar geleden zat ik nog eens enkele maanden thuis met een depressie. Toen ging het niet goed, maar ik heb niet meer zo lang

gewacht. Ik leer nu sneller hoe ik eruit moet geraken.”

MASKER OPZETTEN, THUIS INSTORTEN Aan het taboe rond depressie en psychische kwetsbaarheid bij jongvolwassenen – ja, zij die in de fleur van hun leven zijn – is veel werk. “Ik ‘zie’ er ook niet depressief uit hé? Als je depressief bent, denken mensen dat je er sowieso wenend bijloopt of triest uitziet. Ook al is daar niks mis mee, toch is het doorgaans niet hoe depressie eruitziet”, zegt Evelien ferm. “Depressie kan in ieder van ons zitten. Je kan je perfect goed houden voor een vergadering en thuis instorten. Tot net voor mijn opname heb ik gewerkt en mijn collega’s hadden niets door. ‘Van jou hadden we dat nooit verwacht’, zeiden ze. Ook vrienden vielen uit de lucht.” “Durf de persoon in kwestie aan te spreken. Ik was op korte tijd heel mager geworden. Het gevolg? Alleen maar geroddel. Vraag mij gewoon wat er scheelt! Als ik iets niet wil zeggen, geef ik dat aan. Behandel iemand met een depressie niet anders. Het blijft dezelfde persoon. Erken gewoon hoe moeilijk die het heeft.”

beetje OCD’ … ga weg. Door het te banaliseren maak je het niet beter. Je zegt toch ook niet ‘ik heb een beetje kanker’?

MEDICATIE? JA, ENKEL MÉT THERAPIE Laat je helpen, dat is de boodschap die Evelien wil meegeven. “Maar wees voorzichtig met medicatie! Persoonlijk vind ik dat iedereen die start met antidepressiva moet opgevolgd worden door een psychiater. Geen verwijt naar de huisartsen, maar bij hen haal je toch ook geen voorschrift voor chemotherapie? “Er is veel te weinig controle op psychoactieve medicatie. Ik ken iemand die nooit een psychiater zag en toch medicatie neemt. “Niet nodig, ik ben goed met die pilletjes’, zegt hij. Maak therapie toegankelijker. Want dat is op lange termijn veel effectiever dan antidepressiva. Ik vind eigenlijk dat je geen medicatie zou mogen nemen zonder therapie. Zeker bij het opstarten, zouden die 2 moeten samenlopen. Maar dan moet therapie sneller beschikbaar zijn en moeten de wachttijden verdwijnen.” Zit je met vragen over zelfdoding, dan kan je terecht bij de Zelfmoordlijn op het gratis nummer 1813 en op www.1813.be.

WENEND OF TRIEST RONDLOPEN? DAT NOOD AAN IS DOORGAANS PSYCHOLOGISCHE HULP? je niet goed in je vel of kamp je met NIET HOE DEPRESSIE Zit depressieve gevoelens? Een psycholoog ERUITZIET. kan helpen. Ons ziekenfonds betaalt DIPJE OF DEPRESSIE? Natuurlijk is niet elk dipje meteen een depressie, geeft Evelien mee. “Bij een dipje kan je er de volgende dag vaak weer tegenaan. Bij een depressie níét. Iedereen voelt zich weleens een dag slecht. Maar bij een depressie wordt het niet beter.” "Voor mij klinken heel wat ‘problemen’ ook vaak als menselijk gedrag. Mensen die zeggen: ‘ik herken dat, ik heb ook een

een deel van je kosten terug. Meer info: www.devoorzorg.be/terugbetalingpsycholoog /

HOE HERKEN JE EEN DEPRESSIE? Lees het op www.devoorzorg.be/ blog

SCAN ME

DE REKENING VAN

MINDER BETALEN BIJ DE DOKTER ÉN VOOR JE ENERGIE De rekeningen lijken elk jaar te stijgen, maar je inkomen groeit niet mee. Herken je dat? Dan is elke extra factuur net die ene te veel. Ook een ziekenhuisfactuur of een rekening van de apotheker. Maar misschien heb je recht op de verhoogde tegemoetkoming (VT). Wie een laag gezinsinkomen heeft, betaalt minder bij de dokter, de tandarts en de apotheker, en krijgt nog andere kortingen.

WANNEER HEB JE RECHT OP DE VERHOOGDE TEGEMOETKOMING? De VT is een extra ondersteuning voor wie het nodig heeft. Je hebt er recht op als je gezinsinkomen onder een bepaald grensbedrag ligt. Dat kan een medewerker van ons ziekenfonds voor jou onderzoeken. Neem dus gerust contact met ons op. Heb je een sociaal voordeel of statuut, zoals een leefloon, een inkomensgarantie voor ouderen of een tegemoetkoming voor personen met een handicap? Dan heb je automatisch recht op de VT. Daarvoor hoef je niets te doen.

MINDER BETALEN VOOR GAS EN ELEKTRICITEIT IN 2021 Dit jaar krijg je een extra voordeel. Want in 2021 betaal je dankzij de VT niet alleen minder bij de dokter, maar krijg je ook korting op gas en elektriciteit. Iedereen met een VT krijgt korting op

WIE DE VERHOOGDE TEGEMOETKOMING HEEFT, BETAALT MINDER • Je betaalt 1 euro bij de huisarts die je globaal medisch dossier beheert. • Je hoeft nooit de volledige kosten te betalen bij de dokter: ons ziekenfonds regelt dat rechtstreeks met hem of haar. • Je betaalt een lager tarief in het ziekenhuis. • Je betaalt minder uit eigen zak (minder remgeld) voor sommige geneesmiddelen. • Je hebt recht op een maximumfactuur met het laagste remgeldplafond. Wat betekent dat? Als je veel medische kosten hebt op een jaar, betaalt het ziekenfonds jouw eigen kosten (remgeld) vanaf een bepaald bedrag ook terug. • Je betaalt 27 euro in plaats van 54 euro voor de Vlaamse sociale bescherming. • Je krijgt extra kortingen bij openbaar vervoer, in je gemeente en van je ziekenfonds.

zijn energiefactuur van 1 februari 2021 tot 31 december 2021. Je energieleverancier geeft je de korting automatisch. De overheid liet aan de energieleveranciers weten wie in aanmerking komt. Ook al behandelt je energieleverancier je dossier nu pas, dan krijg je de korting sowieso met terugwerkende kracht vanaf 1 februari 2021. Heb je je korting nog niet ontvangen? Neem dan contact op met ons ziekenfonds. We bezorgen je een attest waarop staat dat je recht hebt op de VT. Bezorg dat attest aan je energieleverancier.

HEB IK RECHT OP DE VERHOOGDE TEGEMOETKOMING? Ontdek alle voorwaarden voor de VT op www.devoorzorg.be/verhoogdetegemoetkoming. Of neem contact op met ons ziekenfonds via www.devoorzorg.be/contact.

Gratis testen? ongehoord!

Wist je dat je bij Hoorba(a)r gratis je hoorapparaat mag testen, en dat tot 1 maand lang? Zo kan je thuis in je eigen omgeving horen hoe het went! Bovendien programmeert onze audioloog het hoortoestel op basis van jouw noden en wensen. Zo gaan we met je aan de slag: Kom langs voor een gratis hoortest (30 minuten) We verwijzen je indien nodig door naar een NKO-arts Kies je hoortoestel uit tal van merken, modellen en kleuren! Test je favoriete toestel tot een maand gratis uit Tevreden? Onze audioloog regelt de aankoop voor je Ook voor service en nazorg kan je bij ons terecht

(Be)zoek een Hoorba(a)r in jouw buurt via hoorbaar.be 34

S -INFO

LANGER THUIS WONEN? ERGOTHERAPIE HELPT Veel mensen hopen zo lang mogelijk thuis te blijven wonen. Maar door ziekte, handicap of ouderdom is dat niet altijd evident. Ergotherapie kan het makkelijker maken. Zo leef je in je vertrouwde omgeving zolang het kan. BETAALBARE BEGELEIDING Ergotherapeuten zijn positivo’s: ze vertrekken altijd vanuit je mogelijkheden, niet je beperkingen. Empowerment, oftewel geloven in je eigen kunnen, staat daarbij voorop. Precies daarom willen we deze belangrijke ondersteuningsvorm in de verf zetten. Want wist je dat je via ons ziekenfonds recht hebt op gratis dienstverlening en ergotherapeutische begeleiding? Die kan echt het verschil maken tussen langer thuis wonen of naar een woonzorgcentrum verhuizen.

WAT DOET EEN ERGOTHERAPEUT? Om zo goed mogelijk te beantwoorden aan je hulpvraag, vertrekken ergotherapeuten vanuit jouw wensen en mogelijkheden. Samen met jou bekijken ze de opties om je dagelijkse handelingen en activiteiten in en rond het huis zelfstandiger, veiliger en minder belastend te laten verlopen. Zo geeft een ergotherapeut advies over valpreventie, hulpmiddelen en woningaanpassingen. Een ergotherapeut doet ook concrete voorstellen om je woning aan te passen. Die aanpassingen kunnen je veiligheidsgevoel en gemak sterk verbeteren. Denk bijvoorbeeld aan een handvat dat je helpt om in en uit je bed te geraken of een stoeltje in de douche. Een ergotherapeut geeft dus persoonlijk en aangepast advies over het

gebruik van hulpmiddelen. Die praktische tips zijn goud waard. Ze kunnen er mee voor zorgen dat je langer in je eigen vertrouwde omgeving kan blijven wonen. Zelfstandiger én gelukkiger.

SAMEN AAN DE SLAG Met advies ben je vaak al een pak geholpen. Maar een ergotherapeut doet meer dan dat. Voor de aanpassingen aan je woning en omgeving kan je ook op begeleiding rekenen. Onze ergotherapeuten hebben in de 1ste plaats oog voor jou, want jouw comfort staat centraal. Maar ze houden daarnaast altijd rekening met je naaste omgeving: je mantelzorger(s), familie, vrienden, buren, hulpverleners … worden nauw betrokken in het proces.

ONZE ERGOTHERAPEUTEN HELPEN Benieuwd naar wat onze ergotherapeuten voor je kunnen doen? Vraag je 1ste sessie aan via dmw@devoorzorg.be of 011 22 44 22.

S -INFO

UITKERING? NEEM OOK ‘VAKANTIE’! Krijg jij een ziekte-uitkering? Goed om te weten: zelfs dan moet je je vakantiedagen tijdig doorgeven aan ons ziekenfonds. Vanaf mei ontvang je een vakantieattest van ons. Wat doe je daarmee precies? ONAANGENAME VERRASSING

NIET VERGETEN: JE VAKANTIEATTEST

Veel mensen die recht hebben op een uitkering weten niet dat ze hun vakantieattest moeten binnenbrengen bij ons ziekenfonds. Doe je dat niet (of niet op tijd), dan worden al je vakantiedagen verrekend in december.

Spijtig genoeg zien we het bij ons ziekenfonds jaarlijks gebeuren: leden vergeten hun vakantieattest door te sturen. En ondervinden onnodig financiële nadelen. Daarom willen we je er nu al op wijzen!

Dat kan soms voor onaangename verrassingen zorgen. Heb je bijvoorbeeld 20 dagen verlof die je doorheen het jaar niet opnam, dan worden die allemaal in december geregistreerd. Het gevolg: aan het einde van het jaar krijg je een veel lagere uitkering. En dat net in een dure periode – denk maar aan eindafrekeningen en cadeautjes.

Denk aan je vakantieattest, ook als je arbeidsongeschikt bent tot (minstens) eind 2021 en een ziekte-uitkering ontvangt. Heb je tegelijkertijd een aantal vakantiedagen niet opgenomen die zijn gedekt door vakantiegeld? Laat je vakantieattest invullen door je werkgever en bezorg het zo snel mogelijk aan je ziekenfonds.

IK BEN ARBEIDER OF WERKLOZE • Vanaf mei ontvang je een vakantieattest van ons ziekenfonds. Ben je het kwijtgeraakt? Geen probleem, je kan altijd een nieuw exemplaar aanvragen. • (Wellicht) ziek tot eind 2021? Laat je attest zo snel mogelijk invullen door je werkgever of werkloosheidskas. • Noteer zelf wanneer je jouw vakantiedagen 'opneemt'. TIP: spreid ze over verschillende maanden om een lage uitkering in december te voorkomen. • Bezorg het ingevulde vakantieattest zeker vóór 15 november 2021 aan ons ziekenfonds (hoe vroeger, hoe beter).

IK BEN BEDIENDE • Vanaf mei ontvang je een vakantieattest van ons ziekenfonds. Ben je het kwijtgeraakt? Geen probleem, je kan altijd een nieuw exemplaar aanvragen. • (Wellicht) ziek tot eind 2021? Laat je attest zo snel mogelijk invullen door je werkgever. • Bezorg het ingevulde vakantieattest zeker vóór 15 november 2021 aan ons ziekenfonds (hoe vroeger, hoe beter).

MEER INFO OVER JE VAKANTIEATTEST? Check onze website: www.devoorzorg.be/ vakantieattest.

20 OKTOBER

MICROMIX MICROMIX is dit jaar aan de 15de editie toe. Met de playback- en freepodiumwedstrijd wordt het talent van personen met een beperking in de kijker gezet onder het alziend oog van een bekende jury. Om 10.30 uur stipt vliegen we erin met een optreden van Koda. Daarna ligt de presentatie in handen van Chris en Davy (2 leden van De Romeo’s). ’s Middags plannen we een optreden van Robby Longo. En Die Schnappers sluiten deze editie af. Wij zijn er helemaal klaar voor: toppers uit de muziekwereld in combinatie met onze eigen artiesten, een gezellig aangeklede zaal en een publiek dat helemaal uit de bol gaat. Dat mag je zeker niet missen.

20 OKTOBER

MICROMIX LATE NIGHT VFG Limburg stelt met trots de 3de editie van MICROMIX LATE NIGHT voor, een toegankelijk evenement voor iedere muziekliefhebber, op woensdag 20 oktober 2021 in De Limburghal te Genk. Om 19.30 uur stipt start het programma: • Danny Diëgo, een nuchtere Nederlandse jongen met een warm hart voor muziek en fans • Wim Soutaer en Charles Van Domburg, ambiancemakers bij uitstek • De Romeo’s, 100 % feestgarantie • Toppers Kobe Ilsen en Viktor Verhulst sluiten deze editie spectaculair af. Samen draaien ze een set van een uur vol energie, hits en sfeer waarin het publiek gegarandeerd door het dak gaat.

MICROMIX LATE NIGHT PRAKTISCH • Prijs: 15 euro (combiticket Micromix: 18 euro) • Uur: van 19.30 tot 22.30 uur (deuren open om 18.30 uur) • Tickets: www.micromix.be, limburg@vfg.be of 011 27 85 00 (reserveren vóór 14.10.2021) • Locatie: Limburghal Genk, Jaarbeurslaan 6, 3600 Genk • Dresscode: glitteroutfit en fonkelende verlichting Snel inschrijven is de boodschap, want de plaatsen zijn beperkt!

We volgen de coronamaatregelen die op dat moment gelden.

MICROMIX PRAKTISCH • Prijs: 5 euro (combiticket Micromix Late Night: 18 euro) • Uur: Van 10.30 tot 15 uur (deuren open om 9.30 uur) • Tickets: www.micromix.be, limburg@vfg.be of 011 27 85 00 (reserveren vóór 14.10.2021) • Locatie: Limburghal Genk, Jaarbeurslaan 6, 3600 Genk • Dresscode: glitteroutfit en fonkelende verlichting Snel inschrijven is de boodschap, want de plaatsen zijn beperkt!

Organisator VFG Limburg zorgt voor een 100 % toegankelijk evenement met aangepaste toiletten, een verzorgingsruimte, ringleiding, reuzeschermen en een doventolk.

Zorg voor elke situatie

In welke situatie je ook zit, ons ziekenfonds helpt je om de juiste zorg te vinden. Dienst Maatschappelijk Werk, thuisverpleging, gezinszorg, kraamzorg, poetshulp, woningaanpassing, hulpmiddelen ... Welke hulp je ook nodig hebt, ons ziekenfonds staat voor je klaar. Bel naar 011 22 44 22 of surf naar onze website en we helpen je met je aanvraag!

www.devoorzorg.be/zorg 38

UITSMIJTER

babbel, een luisterend oor. En sinds corona ons in zijn greep houdt, is dat nog veel meer zo. Ik ben ook arts in een rusthuis en dan zeg ik tegen mezelf: ‘Rachel, nu neem je de tijd om te babbelen over koetjes en kalfjes’. Heel wat bewoners kijken uit naar dat bezoek en zien vaak enkel mij. Tegelijkertijd geef ik toe dat het weegt. Door mijn ziekte werk ik momenteel halftijds. Toch ben ik ’s avonds even (of zelfs meer) moe dan anders.

Rachel Mandungu is huisarts in Leopoldsburg. Begin 2021 kon je haar volgen in het tv-programma ‘Dag Dokter’. Vriendelijk, geduldig en altijd met de glimlach voor haar patiënten. Wij nemen een kijkje achter de schermen en polsen naar haar idee over vriendschap. Wie zijn haar vrienden, de mensen met wie zij echt verbinding voelt?

5. Wat is het 1ste dat jij weer doet als de coronacrisis voorbij is?

VRAGEN AAN

1. Welke rol spelen vrienden in je leven? Mijn vrienden zijn heel belangrijk. Net niet belangrijker dan mijn partner – ik moet opletten wat ik zeg. (lacht) Ik ben een sociaal persoon, ik heb mensen rond me nodig. Dat voel ik sinds de coronacrisis nog harder. Ik put enorm veel energie uit mijn vrienden. Een tijdje geleden had ik het lastig. Ik ging (coronaproof) langs bij een vriendin. Gewoon door even samen te zijn en te praten, was ik weer opgeladen.

2. Ben je een goede vriendin? Dat hoop ik. (glimlacht) Al mag ik er soms meer tijd in stoppen, weet ik. Maar ik ben altijd geïnteresseerd en als een van mijn vrienden me nodig heeft, sta ik er. Dan laat ik andere dingen vallen. Dat is het verschil tussen een kennis en een vriend(in). Een vriend

RACHEL MANDUNGU 43 JAAR HUISARTS, BEKEND VAN HET TV-PROGRAMMA ‘DAG DOKTER’

is iemand die er altijd is, wat er ook gebeurt. Op wie je kan rekenen, in goede en slechte momenten. Dat kon ik zelf ondervinden.

krijg ik geregeld berichten. Vaak positief of leuk, maar evenzeer vragen over wat ik precies aanhad in een bepaalde aflevering van ‘Dag Dokter’. (lacht) Af en toe antwoord ik op de vraag, maar daar stopt het. Je wil vriendelijk blijven, niet arrogant zijn … maar mensen zijn niet zomaar vrienden omdat zij jou kennen van op het scherm hé.

3. Houd jij werk en vrienden gescheiden? Dat vind ik belangrijk, ja. Vriendschapsverzoeken van patiënten op Facebook accepteer ik bijvoorbeeld niet. Als ze nadien op consultatie komen, vragen ze soms of ik boos ben. Tuurlijk niet, maar privé en werk zijn 2 verschillende werelden. Via Messenger lukt het blijkbaar toch om me te bereiken. Zo

4. Moet een huisarts niet steeds vaker ook de rol van een vriend vervullen? Veel patiënten hebben gewoon nood aan een goede

Afspreken met mensen, al is het op iemands terras thuis. Mijn vriendinnen zien. Normaal sluiten we elke bijeenkomst af met de vraag ‘prikken we een nieuwe datum?’ Zo’n uitspraak lijkt al zo veraf. En feesten. Gelukkig heb ik een mooi vooruitzicht: in oktober trouwt een vriendin van me. Ik kijk ernaar uit om niet meer te moeten kiezen wie je ziet. Gewoon afspreken en bijbabbelen met wie je wil, wanneer je er zin in hebt. En zodra het mag: knuffelen. Ik ben een knuffelende vriendin.

SCAN ME

BENIEUWD NAAR RACHELS BESTE MAATJES? Lees het op www.devoorzorg.be/blog

MAGAZINE VERSCHIJNT 5 KEER PER JAAR | AUGUSTUS 2021 I GENT X I P912039 EXP. SELECT MAIL, BRUGSTRAAT 182, 9880 AALTER

PB- PP B-04596 B- 00000 BELGIE(N) - BELGIQUE

Haal comfort op maat in huis

Lekker relaxen zodra je thuis bent! Dat kan. Onze relaxzetels garanderen ultiem comfort voor iedereen die graag de voetjes omhoog legt tijdens het televisie kijken, lezen ... Naast standaardmodellen hebben we ook compacte versies. Ideaal voor een appartement of serviceflat! Zelfs een relaxzetel op maat of met liftfunctie kunnen wij voor je regelen. Comfortabel én betaalbaar.

Ontdek het volledige gamma

anti-stress relaxzetels op zorgbaar.be

CHANTAL DIGITAL

Hallo, ik ben

• Een magazine zonder bomen om te hakken? Top!

SCAN ME

Kies hoe jijn wil lezen e s maak kan e op 1 van d.* 5 tablets

Of ben jij meer ...

Gratis alle verhalen uit het papieren magazine én extra artikels online lezen? Surf naar www.ikleeszoalsikwil.be. Of scan deze QR-code, geef je e-mailadres in en krijg S-magazine voortaan in je mailbox.

* Wedstrijd loopt tot 15.10.2021. Het wedstrijdreglement vind je op www.ikleeszoalsikwil.be.

• Leuke tips, inspiratie en pakkende verhalen meepikken online? Mijn ding!

• Mee zijn met het nieuws en alle praktische info? Da’s mijn stijl.

• Het liefst lees ik waar en wanneer ik wil op mijn smartphone, tablet of computer.

KIES VOOR DE DIGITALE VERSIE VAN S-MAGAZINE

Ben jij zoals Chantal?

• Ik ben een trouwe fan van S-magazine … • … én ik verkies de snelheid van een klik.

Dus, 12x per jaar een digitaal S-magazine in plaats van 5 papieren magazines in mijn brievenbus? Sneller en vaker nieuws in mijn mailbox? Klinkt als muziek in mijn oren!

AUGUSTUS 2021

EVEN KENNISMAKEN?

KRIJG S-MAGAZINE DIGITAAL

www.ikleeszoalsikwil.be

Ervaar ons S-magazine optimaal, lees het ook digitaal. Surf naar…

! IN

... zoals Pol?

• Ik ben een trouwe fan van S-magazine … • … en lees dat het liefst op papier, zoals ik gewoon ben. • Ik wil S-magazine 5x per jaar in mijn brievenbus krijgen.

Ben jij zoals Pol? KIES VOOR DE PAPIEREN VERSIE VAN S-MAGAZINE

Hallo, ik ben

POL PAPIER

Surf naar www.ikleeszoalsikwil.be of scan deze QR-code. Als lid van ons ziekenfonds ontvang je S-magazine 5x per jaar in je brievenbus (ook als je niet surft of scant). Maar geef je ons je keuze door, dan kan je deelnemen aan de wedstrijd!

! IN

SCAN ME

TOCH LIEVER DIGITAAL LEZEN?

SCAN ME

Verander je van idee? Dan kan je altijd overschakelen op het digitale S-magazine. Surf naar www.ikleeszoalsikwil.be of scan deze QR-code. Geef je e-mailadres in en krijg het digitale S-magazine voortaan in je mailbox.

* Wedstrijd loopt tot 15.10.2021. Het wedstrijdreglement vind je op www.ikleeszoalsikwil.be.

Kies hoe jij wil lezen en maak kans op 1 van de 5 tablets.*

augustus 2021 S-magazine

Articles inside

5 VRAGEN AAN

AGENDA

S-INFO

FOS

CORONA

S-INFO

S-INFO

HOEZO

NIEUWS

S-INFO