ฟรี!
สมุดโน้ต SOOK
TEAM
editor's note
ส�ำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ (สสส.) 99/8 ซอยงามดูพลี แขวงทุ่งมหาเมฆ เขตสาทร กรุงเทพฯ 10120 โทร 02-343-1500 Email : thc@thaihealth.or.th SOOK
www.thaihealthcenter.org บรรณาธิการอ�ำนวยการ เบญจมาภรณ์ ลิมปิษเฐียร บรรณาธิการที่ปรึกษา โศภิษฐ์ ขันแข็ง หยาดฝน ธัญโชติกานต์ บรรณาธิการบริหาร ชนม์นิภา บัณฑิตพุฒ รองบรรณาธิการ นพชนก มันตาวิจักษณ์ กองบรรณาธิการ ภัคพล รังษีภัทร์ วรรณประภา ตุงคะสมิต พิมพ์ใจ จันทรประภา บรรณาธิการฝ่ายศิลป์ อลิสา อนุกูลประเสริฐ
ฝ่ายดูแลการผลิต ชัยชวัชร์ บุญพันธะรัชต์ ศิลปกรรม ยุการมาศ ยาสมุทร์ ชโลชา สาโรจน์ ธิดารัตน์ ศิวะบูรณ์ ช่างภาพ ประวีร์ จันทร์ส่งเสริม พิสูจน์อักษร สุธินาทร ใจสมิทธ์ ฝ่ายประสานงานและการตลาด กนกพร เรืองเลขา ปนัดดา วิบูลย์มงคล ฝ่ายสมาชิก มัลลิกา ศักดิ์สิทธิ์
ช่วงเวลาส่งท้ายปีเก่าต้อนรับปีใหม่แบบนี้ หลายคนคงตั้งเป้า ในการเริ่มต้นท�ำสิ่งใหม่ๆ ให้กับตัวเอง แต่ก่อนจะนับหนึ่งกับสิ่งใหม่ หรือเป้าหมายใหม่ในชีวิต บางทีเราอาจต้องทิ้งสิ่งเก่าหรือสิ่งที่ไม่ดีไว้ กับปีเก่าก่อนค่ะ SOOK ฉบับนี้จึงอยากชวนทุกคนมาร่วมเริ่มต้นปีใหม่ด้วยการ “ทิ้ง” แล้วเริ่ม “THINK” สิ่งใหม่อย่างสร้างสรรค์ ผ่านคอลัมน์ต่างๆ ภายในเล่ม เช่น SOOK IDEA กับไอเดียการทิ้งนิสัยหรือทัศนคติที่ ไม่ดีและไอเดียเก่าๆ ไป พร้อมเคล็ดลับกระตุ้นความคิดสร้างสรรค์, THE THINGS ABOUT 10 วิธีแก้ไอเดียตันและ INFOGRAPHIC การ พัฒนาสมองและการเรียนรู้ ฯลฯ สุดท้ายนี้หวังว่าผู้อ่านจะทิ้งสิ่งไม่ดีไว้กับปีเก่า พร้อมเติมพลังเพื่อ ท�ำสิ่งดีๆ กันต่อในปีนี้นะคะ HAPPY NEW YEAR ค่ะ!
ผลิตโดย บริษัท โคคูน แอนด์ โค จ�ำกัด 32 ซ.โชคชัย 4 ซ.84 ถ.โชคชัย 4 แขวงลาดพร้าว เขตลาดพร้าว กทม. 10230 โทร 02-116-9959, 087-718-7324 โทรสาร 02-116-9958, Email : cocoonjob@gmail.com แยกสีที่ บริษัท 71 อินเตอร์สแกน จ�ำกัด โทร. 02-631-7171
บรรณาธิการอ�ำนวยการ เบญจมาภรณ์ ลิมปิษเฐียร
พิมพ์ที่ บริษัท สยามพริ้นท์ จ�ำกัด โทร. 02-5090068-9
ISSN 2286-8127
03
“ความสุขในชีวิตของปุ้ยคือการได้อยู่กับครอบครัวค่ะ ได้อยู่กับครอบครัว ได้ท�ำกิจกรรมร่วมกัน ตรงนี้มันเป็นเวลาทองของครอบครัว และมันท�ำให้มีความสุขมากค่ะ”
พิมลวรรณ หุ่นศาสตร์
SOOK IDEA
ช่ ว งปี ใ หม่ ถื อ เป็ น ฤกษ์ ดี ที่ จ ะได้ ท� ำ สิ่ ง ใหม่ ๆ และพั ฒ นาตั ว เองให้ ดี ขึ้ น กว่ า เดิ ม ซึ่ ง ก่ อ นไป ถึ ง ขั้ น นั้ น เราต้ อ งรู ้ จั ก ‘ทิ้ ง ’ นิ สั ย ทั ศ นคติ สิ่ ง ไม่ มี ป ระโยชน์ หรื อ มุ ม มองเดิ ม ๆ บางอย่ า ง รวมถึ ง รู ้ จั ก ‘คิ ด สร้ า งสรรค์ ’ ไอเดี ย ใหม่ ๆ มาเติ ม เต็ ม ให้ แ ก่ ตั ว เองก่ อ น และนี่ คื อ สารพั ด สิ่ ง ที่ เ ราขอแนะน� ำ ให้ คุ ณ ทิ้ ง ไว้ กั บ ปี เ ก่ า พร้ อ มเทคนิ ค ช่ ว ยสร้ า งคิ ด สร้ า งสรรค์ รั บ ปี 2559 20
PAE
การตามใจปาก
ตามใจปากมาก โรคต่างๆ จะตามมา เปลี่ยนมา ทานอาหารครบ 5 หมู่ ลดรสจัด และทานผัก กับผลไม้ให้มากขึ้น ลดหวานเค็มได้ แค่เริม่ ทีก่ ารลดปรุงลงครึง่ หนึง่
อดีต
การยึ ด ติ ด อดี ต ไม่ ท� ำ ให้ ชีวิตก้าวไปไหน เพียงตื่น มารับวันใหม่ ก็มเี รือ่ งใหม่ๆ มาให้เรียนรู้เสมอ
Visansaya L.
อย่าคิดว่า ไม่มีโอกาส ครั้งที่สอง ชีวิตให้โอกาส ครั้งที่สอง
การตื่นสาย
นอกจากความสดชื่ น ของอากาศ แสงแดด ยามเช้ายังมีวิตามินดีช่วยบ�ำรุงกระดูก และ มีเวลาส�ำหรับการทานมือ้ เช้ากับออกก�ำลังกาย การออกก�ำลังกายตอนเช้าช่วยเพิ่มอัตรา การเต้นของหัวใจและอัตราการเผาผลาญ พลังงานในระหว่างวัน
แก่คุณเสมอ... มันเรียกว่า วันพรุ่งนี้ - นิโคลัส สปาร์ค 21
SOOK INTERVIEW
คิดเพื่อ พัฒนา ตนเอง
30
เกี๊ยวกุ้ง
ขุนเขา สินธุเสน เขจรบุตร
เมือ่ ความสงสัยและการหาค�ำตอบน�ำไปสูก่ ารค้นพบความสนใจในเรือ่ งสมองและจิตวิทยา คุณขุนเขา สินธุเสน เขจรบุตร นักจิตวิทยาพัฒนาสมองคนดังจึงใฝ่เรียนรูอ้ ย่างไม่หยุดยัง้ รวมทัง้ ถ่ายทอดเรือ่ งราวและความคิดผ่านการพูดและการ เขียนไปยังผูค้ นมากมาย กับหนังสือยอดนิยมอย่าง “สมองสงสัย ใจตอบ” “กรรมตามสมอง” “รูม้ ากไปท�ำไม... รูใ้ จก่อน ดีกว่า” และล่าสุดกับ “สมองเศรษฐี” ตลอดจนการบรรยายตามทีต่ า่ งๆ เพือ่ ให้ทกุ คนเข้าใจตัวเองและผูอ้ นื่ อย่างแท้จริง ชอบตัง ้ ค�ำถาม ตัง้ แต่เด็กผมจะชอบตัง้ ค�ำถามแปลกๆ เกีย่ วกับ จิตใจและสมองของมนุษย์ สงสัยว่าอะไรเป็นสิ่งที่ ลึกลับและมหัศจรรย์ทสี่ ดุ ในจักรวาล จนได้คน้ พบว่า จิตใจของคนนัน้ เข้าใจยากทีส่ ดุ ประกอบกับได้อา่ น นิยายวิทยาศาสตร์ที่พ่อเอามาให้ชื่อ “สถาบัน สถาปนา” (Foundation Series) เป็นเรือ่ งราวของ ผูร้ า้ ยทีอ่ า่ นใจคนได้ ท�ำให้อยากเข้าใจจิตใจคน เลย อยากเป็นนักจิตวิทยา จึงเลือกเรียนด้านนี้และ หาความรูม้ าตลอด จนรูจ้ กั วิธเี ข้าใจตัวเองและเข้าใจ ผูอ้ นื่ มากขึน้ ระหว่างเรียนก็ได้เขียนคอลัมน์ให้กบั นิตยสาร Secret จากนัน้ ก็มผี ลงานอืน่ ๆ ตามมา ซึง่ การเป็นนักจิตวิทยาพัฒนาสมองนับเป็นรางวัลสูงสุด คิดสร้างสิง ่ ใหม่ หลายคนอาจไม่ทราบว่าจริงๆ มนุษย์ทกุ คนโดย พืน้ ฐานเป็นนักสร้างสรรค์ทกุ อย่าง ยกตัวอย่างกาแฟที่ ชงทุกเช้าก็เป็นกาแฟที่ไม่มีใครเคยชงบนโลกใบนี้ เพราะไม่มที างทีแ่ ก้วต่อไประดับน�ำ้ ตาลและระดับ น�ำ้ จะเท่ากัน ดังนัน้ ทุกครัง้ ทีเ่ ราสร้างอะไรเป็นการ สร้างสิ่งใหม่เสมอ ในทุกวันเราจะพูดประโยคที่ไม่ เคยถูกพูดมาก่อนประมาณ 60-70 ประโยค ค�ำพูด ที่พูดจะถูกจัดเรียงใหม่ เพราะฉะนั้นในเรื่องของ ความคิดจะสร้างสรรค์สงิ่ ใหม่ในชีวติ นัน้ ย่อมเกิดขึน้ ได้เสมอ เพราะว่าในสมองคนเรามีเส้นประสาทอยู่ ประมาณ 87,000 ล้านเส้น นับว่าเยอะมากๆ ความ คิดของเราจึงพลิกแพลงได้อย่างมหาศาล เป็น ประสิทธิภาพของสมองทีท่ กุ คนมีเหมือนกัน หัดคิดหัดท�ำเรือ ่ งทีไ่ ม่ถนัด การคิดหรือท�ำในเรือ่ งทีไ่ ม่ชอบหรือไม่ถนัดจะ ท�ำให้เราเติบโต และการเติบโตกับความสุขเป็นของ คูก่ นั เพราะความสุขไม่ได้เกิดจากการไล่ตามสิง่ ทีอ่ ยู่ ภายนอก แต่ความสุขทีอ่ ยูน่ านๆ คือความสุขจาก ภายใน ซึง่ มีหลายปัจจัย หนึง่ ในนัน้ มาจากการคิด ท�ำเรือ่ งทีไ่ ม่ชอบ ยกตัวอย่างเช่น ร้องเพลงไม่ดแี ล้ว
ไปเรียนร้องเพลงจนได้รบั ค�ำชืน่ ชม ก็ทำ� ให้ได้เรียนรู้ หลายอย่าง โดยเฉพาะการก้าวข้ามความกลัวเพือ่ สร้างความมัน่ ใจและเชือ่ มัน่ ให้ตวั เอง ซึง่ ความเชือ่ มัน่ คือแหล่งก�ำเนิดความสุขทีแ่ ท้จริง ผมมักพูดให้ทกุ คน ฟังเสมอว่า ความแข็งแกร่งคือความสุข ดังนัน้ การ ฝึกเติบโตจากสถานการณ์ที่เจอและต้องใช้ความ กล้าก้าวข้ามความกลัวจะท�ำให้เรามีความสุขในชีวติ มากขึน้ อย่างแน่นอน เปิดใจสูส ่ ง ิ่ ทีด ่ ก ี ว่า การเปิดใจเป็นสิ่งที่ดีและส�ำคัญที่สุดในการใช้ ชีวติ เพราะการทีเ่ ราท�ำร้ายตัวเองและคนอืน่ สุดท้าย แล้วมาจากสาเหตุเดียวคือ เรายังรูจ้ กั ใจตัวเองไม่ดี พอ การเปิดใจจึงหมายถึงยอมรับและเข้าใจการ ท�ำงานของอารมณ์และความคิดในสมองของตนเอง ซึ่งส่งผลให้เกิดข้อดีที่สุดคือ ท�ำให้เราอยู่อย่างมี ปัญญา มีความเข้าใจมากขึ้น มีความกลัวน้อยลง เพราะความกลัวทีม่ ากจะผลักดันให้เราอยากก�ำจัด ความกลัวและความทุกข์ออกโดยไปท�ำสิง่ แย่ๆ ถ้า ลองสังเกตดูดๆี คนทีท่ ำ� ให้คนอืน่ ทุกข์มกั จะเป็นคนที่ เก็บความทุกข์ ความเจ็บปวด ความกลัว ความไม่ เข้าใจเอาไว้ในใจเยอะทีส่ ดุ ถ้าคนๆ นัน้ มีความเข้าใจ มีความรัก มีปญั ญา เขาจะไม่ทำ� ร้ายตนเองหรือคนอืน่ การเข้าใจและเปิดใจยอมรับจึงท�ำให้ชีวิตทุกด้าน ดีขนึ้ เพราะเป็นจุดเริม่ ต้นของการปรับปรุง จ�ำไว้วา่ การปรับปรุงต้องเริม่ จากการเปิดใจ และการเปิดใจ ต้องเริม่ จากความเข้าใจ ยิง ่ คิดยิง ่ ส�ำเร็จ หากเราหมั่ น คิ ด อย่ า งสร้ า งสรรค์ อ ยู ่ เ สมอ ผลิตสิง่ ทีไ่ ม่เคยถูกผลิตมาก่อน จะท�ำให้เราเติบโต และรั ก ษาสมองไม่ ใ ห้ เ สื่ อ ม เพราะสมองเรามี เส้นประสาททีต่ ายลงในแต่ละวันประมาณวันละ 85,000 เส้น แต่เส้นประสาทเหล่านัน้ จะตายน้อยลง ถ้าเราหมัน่ สรรค์สร้างสิง่ ใหม่ๆ อยูเ่ สมอ เนือ่ งจาก สมองจะใช้ขอ้ มูลจากส่วนต่างๆ สลับกันไป ยกตัวอย่าง
เช่น วันนี้อยากท�ำอาหารที่ไม่เคยท�ำ คุยกับคนที่ ไม่เคยคุย อ่านหนังสือทีไ่ ม่เคยอ่าน จะท�ำให้สมองเกิด การสร้างสรรค์และเชือ่ มโยงกัน สมองจะเสือ่ มช้า ฝ่อ ช้า ตายช้า และเพิม่ โอกาสในการผสมผสานเพือ่ สร้าง สิง่ ต่างๆ ได้ดขี นึ้ ยิง่ ไปกว่านัน้ คือ มันจะน�ำไปสูค่ วาม ส�ำเร็จ ลองสังเกตดูวา่ คนทีป่ ระสบความส�ำเร็จ 99% ของโลกใบนี้ จะเป็นนักสร้างสรรค์ทกุ คน และคน เหล่านัน้ จะไม่ทำ� อะไรเหมือนกับคนอืน่ จะท�ำต่างจาก คนอืน่ สร้างต่างจากคนอืน่ เขาจึงได้ในสิง่ ทีค่ นอืน่ ไม่ได้และสามารถเป็นในสิง่ ทีค่ นอืน่ ไม่อาจเป็น ไหลตามความคิดอย่างมีสติ ไม่ว่าเราจะรู้สึกอย่างไรหรือมีความเครียดแค่ ไหน สิง่ แรกคืออย่าไหลตามความคิดและสิง่ ทีเ่ กิดขึน้ ในสมองแบบอัตโนมัตมิ ากเกินไป สิง่ นีพ้ ระพุทธเจ้า เรียกว่า “สติ” ต้องฝึกที่จะหยุดและตั้งค�ำถามให้ ถูกว่า สิง่ นีเ้ กิดขึน้ จากอะไร แล้วมันก�ำลังสอนอะไรเรา สองค�ำถามนี้เป็นสองค�ำถามที่ส�ำคัญที่สุด เป็น เคล็ดลับความสุขสูงสุดในชีวิตของผมเลย อย่าง สมมติวา่ มีคนคนหนึง่ ทีไ่ ม่ทำ� ตามทีผ่ มขอ เมือ่ ลองตัง้ ค�ำถามดูให้ดจี งึ พบว่า เพราะตัวเองให้เขาแบบหวัง ผล เมือ่ เขาไม่ให้เราคืนบ้างจึงรูส้ กึ ทุกข์ใจ ทัง้ ทีจ่ ริงๆ ก็ผิดที่เราเองซึ่งไปตั้งความคาดหวัง คนอื่นย่อมมี สิทธิจ์ ะให้หรือไม่ให้ในสิง่ ทีเ่ ราขอก็ได้ เรือ่ งนีจ้ งึ สอน ให้ผมท�ำอะไรแล้วไม่คาดหวังเกินไป การตัง้ ค�ำถาม ที่ถูกจึงส�ำคัญและน�ำเราไปสู่แสงสว่าง ความสุข ปัญญา และการพัฒนาตัวเอง เราจะสามารถหายทุกข์ ได้เร็วขึ้นทุกครั้ง จนสุดท้ายเมื่อฝึกถามค�ำถามที่ ถูกต้องจนเชีย่ วชาญ ผมเชือ่ ว่าเมือ่ เกิดทุกข์ขนึ้ แล้ว เราจะสามารถดับมันได้ภายในเวลาเพียงไม่กวี่ นิ าที เมือ่ ถามถึงความสุขในชีวติ ชายหนุม่ คนนีต้ อบ อย่างมัน่ ใจว่า “ส�ำหรับผมมันคือการได้เข้าใจตัวเอง และคนอื่นมากขึ้น เพราะมันจะท�ำให้เรารู้เลยว่า สุดท้ายในโลกนีไ้ ม่มอี ะไรทีต่ อ้ งกลัว มีแต่สงิ่ ทีเ่ ราควร เรียนรู้ ควรเข้าใจ และควรขอบคุณ...” 31
HAPPY MOVE
5 XERCISES TO FIX
HUNCHBACK p STURE แม้จะรูท้ งั้ รูว้ า่ การนัง่ ยืน หรือเดินห่อไหล่หลังค่อมท�ำให้เสียสุขภาพและบุคลิกภาพ แต่หลายคนก็ยงั หาทางแก้อาการนี้ ให้หายขาดไม่ได้สักที เราเลยมีท่าออกก�ำลังกายง่ายๆ ที่เน้นการใช้ไหล่ หลัง สะโพก และแก้หลังค่อมมาแนะน�ำกัน
ท่ายกไหล่
ยืนตรงปล่อยแขนข้างล�ำตัวแล้วค่อยๆ ยกไหล่ ทั้งสองข้างขึ้น ค้างไว้ นับ 1-5 จึงปล่อยลง ก่อนท�ำ ซ�้ำรวม 10 ครั้ง 40
ท่ากางแขน พลิกมือ
ยืนตรง กางแขนทั้งสองข้างออก 180 องศา พลิก ข้อมือ โบกมือมาข้างหน้าและไปข้างหลังพร้อมกัน นับ 1-5 ท�ำซ�้ำอีกครั้งทั้งหมด 3 ครั้ง
PAE
ท่าพีรามิด
เหยียดขาข้างหนึ่งไปด้านหลัง อ้อมแขนทั้งสองข้าง ไปจับกันด้านหลัง ค่อยๆ ก้มตัวลง โดยขายังเหยียด ตรงให้สะโพกเป็นมุม นับ 1-5 แล้วเหยียดตัวขึ้น สลับไปท�ำอีกข้าง นับเป็น 1 ครั้ง ท�ำรวมกัน 3 ครั้ง
ท่าเอียงศีรษะและล�ำตัว
ยืนตรงแยกขาเท่ากับความกว้างของไหล่ ยกแขน ข้างหนึ่งขึ้น ก่อนงอข้อศอกจับด้านข้างศีรษะ แล้ว ผลักเบาๆ ให้เอนไปอีกด้านจนล�ำตัวเอียงตามและ รู้สึกตึง นับ 1-5 สลับมาท�ำอีกข้าง ท�ำซ�้ำ 3 ครั้ง
ท่ากระโดดน�ำ้ ท� ำ ท่ า คล้ า ยกั บ เตรี ย มจะ กระโดดลงสระว่ายน�้ำ โดย เหยี ย ดแขนไปด้ า นหน้ า ให้ ขนานกับพื้น ย่อเข่าลงไม่เกิน 90 องศาให้ หั ว เข่ า ยื่ น เลย ปลายเท้าออกไป และนับ 1-2 จึงเหยียดตัวขึ้น ท�ำซ�้ำ 3 ครั้ง
แค่ ห าเวลาต่ อ วั น เพี ย งนิ ด หน่ อ ยมาลองท� ำ ท่าบริหารง่ายๆ เหล่านีด ้ ู อาการห่อไหล่หลังค่อม ก็จะหายไป แถมด้วยบุคลิกภาพที่ดูดีขึ้นแน่นอน
PLOY