SportAmerika Magazine No. 3

Page 1








HOOFDREDACTIE Neal Petersen Geert Jan Darwinkel EINDREDACTIE Kasper Dijk REDACTIE Lennart Beishuizen Pieter Brouwers Geert Jan Darwinkel Vincent Van Genechten Eva Gerritse Pieter Horstman Justin Kevenaar Paul Klomp Jasper Laman Marco Post Joep Smeets Jurian Ubachs Klaas­Jan ter Veen Jeroen Veenstra Seb Visser Richard van Welie Frank Wielaard Jules Zane COLUMNISTEN Jeroen Elshoff Leander Schaerlaeckens FOTOGRAFIE Getty Images PRODUCTION, ART DIRECTION & DESIGN DarChicago Ltd. MET DANK AAN Issuu, Scribus SportAmerika The Magazine is een uitgave van Petersen Media. Niets uit deze uitgave mag op welke wijze dan ook worden gekopieerd zonder uitdrukkelijke toestemming van de uitgever. © Petersen Media 2012­ 2013 ­ Alle rechten voorbehouden.

Party Time!

Wat waren de Divisional Rounds in de NFL weer een genot om naar te kijken afgelopen weekend. Aan de ene kant vind ik het zonde dat het seizoen over één maand alweer afgelopen is, maar aan de andere kant zorgt het er ook voor dat we al vooruit kunnen kijken naar de Super Bowl.

Met de seizoensfinale in zicht is het voor ons als #SportAm ook tijd om ons te gaan richten op ons eigen feest voor en tijdens de Super Bowl. Het gaat de derde editie worden en daarom is dit een mooi moment om eens terug te blikken op de twee voorgaande. Het eerste jaar was een experiment voor ons van Sport Amerika, en voor Coco's Outback, de locatie waar het even zou plaatsvinden. Ja, in Amsterdam werd af en toe een feestje gegeven tijdens de Super Bowl, maar zoiets wat wij wilden, werd nog niet gedaan. Ruim vierhonderd mensen keken met ons de finale waarin de New York Giants zich uiteindelijk tot winnaar mochten kronen.

De tweede editie was een stap groter. Dat merkten wij ook

aan het publiek, zo'n zeshonderd mensen vonden de weg, en de positieve reacties tijdens en na het event stroomden binnen. Goed eten en drinken, een topstemming, zeventien plasmatelevisies en twee gigantische schermen zijn ook dit jaar de basisingrediënten voor een party om nooit te vergeten. Belangrijk detail: geen entree, dus gewoon gratis dit event meemaken. Welke teams er straks gaan strijden om Super Bowl XLVIII is nog een grote vraag, en we volgen het vol spanning, maar één ding kan ik je zeker aanraden... Kom op 2 februari absoluut langs in Amsterdam en laat je meesleuren in de typisch Amerikaanse footballsfeer die er die avond absoluut zal hangen. Veel leesplezier,







De Seattle Seahawks spe­

len volgende week de NFC Championship Game tegen aartsrivaal San Francisco. Om ervoor te zorgen dat het thuispubliek zo veel mogelijk bestaat uit Seattle fans, besloot het team de kaartverkoop te beperken tot zes staten: Hawaii, Alaska, Idaho, Montana, Washington en Oregon. Door Californië en andere zuidelijke staten buiten te sluiten, hoopt het team zoveel mogelijk fans van de rivaal te weren • In ander geografisch nieuws hoopt Omaha dat Denver de Super Bowl haalt. Tegen San Diego schreeuwde quarterback Peyton Manning voor maar liefst 44 snaps “Omaha!” Dit leidde er zelfs toe dat het trending topic werd op Twitter. “Een Super Bowl commercial kost vier miljoen dollar. Met Manning in de Super Bowl is het een stuk goedkoper”, calculeerde een prominent zakenman uit de grootste stad van Nebraska • Voor de Indianapolis Colts liep afgelopen weekend het seizoen ten einde. Trent Richardson speelde wederom geen rol van betekenis, maar toch voorziet coach Chuck Pagano volgend jaar een grote rol voor de Alabama­alumnus. “Trent is hier opeens voor de leeuwen gegooid. Nu kan hij een gehele zomer met ons meetrainen en met zijn talent weet ik zeker dat 2014 geweldig wordt” • Ook de Chargers kunnen de Super Bowl uit hun hoofd zetten. Voor Ken Whisenhunt een kleine pleister op de wonde: hij krijgt een herkansing als hoofdcoach en gaat aan de slag bij de Tennessee Titans. De 51­jarige coach die in 2008 de Super Bowl haalde met de Arizona Cardinals •

Andrew Bynum is definitief

geen speler meer van de Cleveland Cavaliers. De boomlange center was afgelopen week onderdeel van een spelersruil waarbij Chicago Bull Luol Deng naar de Cava­ liers vertrok. Bynum kwam niet meer aan spelen toe nadat hij gedrag had vertoond dat ‘schadelijk is voor het team’. De deal tussen Bynum en Deng betekent niet dat eerstgenoemde nu bij de Bulls gaat spelen. Dat team laat hem gaan en zodoende ligt er dus een jonge, talentvolle, maar ook wispelturige center voor het oprapen. De Clippers en Heat schijnen interesse te hebben • Tussen al het blessureleed in de NBA, met de meniscuskwetsuur van Eric Bledsoe als laatste geval, is er ook goed nieuws. Rajon Rondo hoopt nog vóór de All­Star break zijn rentree te maken bij de Boston Celtics. Mocht dat lukken, dan is de pointguard net iets meer dan een jaar uit de roulatie geweest met zijn knieblessure. Het valt echter nog te bezien hoeveel wedstrijden Rondo dit seizoen speelt voor de Celtics, aangezien zijn naam vaak valt in de transfergeruch­ tenmolen • Bij de Washington Wizards was afgelopen zaterdag letterlijk het lek boven. Tijdens de wedstrijd tegen de Houston Rockets kwamen er regendruppels van het dak naar beneden in het Verizon Center. Op de kruising van de middenlijn en een zijlijn moesten er handdoeken en emmers aan te pas komen om het water op te vangen. Tot twee keer toe werd de wedstrijd onderbroken door de overlast. De Rockets trokken zich het minst aan van de onderbrekingen: zij wonnen met 114­107 •


Jaromir Jagr blijft op­

schuiven op de puntenrang­ lijst aller tijden in de NHL. De Tsjechische winger, die in februari 42 wordt, passeerde met zijn assist op Marek Zidlicky in overtime tegen de Florida Panthers oud­teamgenoot Mario Lemieux. In 915 wedstrijden scoorde Lemieux 1723 punten, Jagr staat na 1437 wedstrijden op 1724 punten in de NHL. Jagr staat nu zevende, Lemieux achtste • De Buffalo Sabres stelden een nieuwe general manager aan in de persoon van Tim Murray. Murray was voorheen assistent GM bij de Ottawa Senators en vervangt Darcy Regier, die op 13 november ontslagen werd. Craig Patrick, voormalig GM van de New York Rangers en de Pittsburgh Penguins, wordt één van zijn assistenten • Wade Redden kondigde zijn pensioen aan. De verdediger speelde in zijn carrière 1023 reguliere seizoenswedstrijden en 106 playoffwedstrijden in de NHL. Redden werd in 1995 als tweede overall gedraft door de New York Islanders, maar speelde nooit voor die club. Redden werd verruild naar de Ottawa Senators en speelde daar tot en met het seizoen 2007/2008. De 36­jarige verdediger speelde ook nog voor de Rangers, de Blues en de Bruins • Het duel tussen de Carolina Hurricanes en de Buffalo Sabres werd afgelopen week niet gespeeld vanwege slechte weersomstandigheden. Het duel wordt op 25 februari ingehaald • De San Jose Sharks moeten het 3 tot 4 weken zonder aanvaller Logan Couture stellen. Couture, die in 43 wedstrijden dit seizoen veertien goals en 21 assists noteerde, is geopereerd aan zijn hand •

Het hoge woord is eruit:

Alex Rodriguez moet het gehele seizoen 2014 toekijken. A­Rod kreeg een schorsing van 162 wedstrijden plus playoffs opgelegd. De derde honkman wordt niet alleen bestraft voor het gebruik van verboden middelen, maar ook voor het hinderen van het onderzoek dat de MLB had ingesteld. Rodriguez houdt vol onschuldig te zijn en heeft aangekondigd naar het Federal Court te stappen • Terwijl de ene held van zijn voetstuk valt, werden drie andere blazoenen nog eens extra opgepoetst. Greg Maddux, Tom Glavine en Frank Thomas zijn de drie nieuwste leden van de Baseball Hall of Fame in Cooperstown. Maddux bereikte met 97,2 procent van de stemmen de Hall het overtuigendst, en ook Glavine (91,9 procent) en Thomas (83,7 procent) kwamen binnen. Het was voor alledrie de eerste nominatie. Onder meer Craig Biggio, Mike Piazza, Barry Bonds en Roger Clemens kregen niet voldoende stemmen. Lees elders in dit magazine meer over de kersverse Hall of Famers • Rangers­pitcher Derek Holland mist de start van het seizoen. Een knie van de pitcher moest onder het mes en hij kreeg daarop zes weken rust voorgeschreven. De Rangers verwachten de starter rond de helft van het MLB­ seizoen terug, al hoopt Holland op een sneller herstel • Ook Justin Verlander onderging een operatie, hij aan een niet nader genoemde spier in zijn bovenlichaam. ‘JV’ zal naar verwachting klaar zijn voor Opening Day • De clubloze Jason Bay ziet geen perspectief meer in de MLB en heeft te kennen gegeven dat zijn actieve carrière er op zit •





Voor de nieuwbakken NFL足fans

die de divisional round van vorig jaar nog op hun netvlies hadden staan, was afgelopen weekeinde vast en zeker een tikje teleur足 stellend. Toen immers, was er sprake van ongekende spanning en sensatie. De Ravens die op Mile High toe to toe gingen met de Broncos, er in de slotminuut van de reguliere speeltijd een niet meer verwachten verlenging uitsleepten, en er in over time ook nog met de poet vandoor gingen. Kaepernick die al read option rennend de Packers een kopje kleiner kreeg. De Falcons die stuivertje wisselden met de Seahawks, en Russell Wilson toonden dat ie nog maar 'n jaartje geuld moest hebben.

Niet dat het slecht was,

afgelopen zaterdag en zondag. Absoluut niet. Maar verrassingen zaten er dit keer nu eenmaal niet in het vat. Op Foxboro liet Andrew Luck bij vlagen zien dat ie een hele grote gaat worden, maar dat fouten en balverlies op dit niveau en met opponenten van het formaat Patriots genadeloos worden afgestraft. De Chargers dachten aan 't slot nog even een kansje te ruiken, maar werden in Denver letterlijk van het veld geblazen. Een scenario dat we een dag eerder overigens ook al in Seattle hadden gezien. En zoals de Seahawks vorig jaar een leermomentje meemaakten, gold dat nu voor de Panthers. Tegen de 49ers in deze vorm was voor Ron Rivera's jonge honden maar bitter weinig eer te behalen. Geduld is echter een schone zaak. In Charlotte staan mooie dingen te gebeuren.


Wat ons verder opviel: de

wederopstanding van de running game! Want waar we vorige week op deze plek constateerden dat ondanks alle high powered offense­poeha het toch nog steeds vooral de mannetjesput­ ters in de defense zijn die de contenders de playoffs in­ en verder helpen, daar waren het nu de running backs die hun visiekaartje afgaven. In Seattle mocht Marshawn Lynch met 140 yards en twee touchdowns het spits afbijten, waarna LeGarrette Blount een paar uur later liefst 166 yards en niet minder dan vier (!) TDs liet bijschrijven. Frank Gore gaf de zege van de 49ers in Carolina na de pauze gestalte, terwijl in Denver Knowshon Moreno en Montee Ball de football maar liefst 33 keer in hun handen kregen gedrukt. Gevolg: 134 yards en een touchdown.

Geen verrassingen en major

upsets dus. Maar een supriseloos divisional weekend heeft echter ook z'n positieve keerzijde. We kunnen ons namelijk geen Championship weekend heugen waar zo reikhalzend naar werd uitgekeken. Eerst gaan we in Denver getuige zijn van misschien wel de laatste confrontatie tussen Peyton Man­ ning en Tom Brady, de met kop, nek, uggs en schouders beste quarterbacks van hun generatie. Waarna de zondag wordt afgesloten met Seattle Seahawks­ San Francisco 49ers ­ een meer dan waardige opvolger van de (vergane?) Steelers­Ravens rivalry.




Niners­Hawks, dat is Jim

Harbaugh vs. Pete Carroll. Stanford vs USC. Russell Wilson vs Colin Kaepernick. Een clash tussen twee van de beste defenses in de league. De storylines zijn niet aan te slepen. En dat terwijl de laatste twee ontmoetingen tussen de twee NFC West kleppers ­ in Seattle ­ maar armoedige vertoningen waren. Zowel aan het slot van het 2012 seizoen als in september van het vorig jaar, kreeg San Fran op CenturyLink geen poot aan de grond. Geen zin, geintimideerd door 't lawaai, geblesseerde aanvallers ­ wat de reden ook moge zijn geweest, maar van een wedstrijd ­ laat staan een clash ­ was nimmer sprake. Edoch, dit keer zal alles anders zijn, beweert iedere Niner. "We zijn een andere ploeg", bezwoer Kaep onmiddellijk na de winst in Charlotte. De defense staat als een huis, Michael Crabtree is terug, Frank Gore, Vernon Davis en Anquan Boldin verkeren in de vorm van hun leven, terwijl Kae­ pernick zelf zich na een moeizaam sophomore year lijkt te hebben herpakt.

Wat Seattle daar tegenover kan stellen? De Legion of Boom. Beastmode. Russel Wilson. De onvermijdelijke Twaalfde Man. En... de teruggekeerde Percy Harvin! Mits hij de doodseskader uit New Orleans heeft overleefd, natuurlijk.

Maar zover is het nog niet. Eerst volgt Peyton vs Brady. Al deed eerstegenoemde, tegen beter weten in, z'n uiterste best om de hype maar meteen de kop in te drukken. "Het is vooral een wedstrijd tussen de Patriots en



Broncos, twee heel goeie ploegen...", aldus Manning. Blablabla. "Al hebben Tom en ik natuurlijk heel veel belangrijke wedstrijden tegen elkaar gespeeld."

Dat kun je wel zeggen, ja. Liefst

dertien keer eerder stonden ze tegenover elkaar in het strijdperk. Negen keer ging Brady (23 TDs­ 12 INTs) met de zege aan de haal, vier keer boekte Manning (27­19) de overwinning. Van die deertien keer, vonden twee duels op het podium van komende zondag plaats: de AFC title game. In 2003 won Brady (24­14) op weg naar de Lombardi trophy, in 2006 was het Peyton (38­34) onderweg naar z'n enige hoofdprijs. Voor beide spelbepalers staat er zondag ongemeen veel op het spel. Beiden zijn op leeftijd, dus hun windows are closing. Brady won weliswaar drie Super Bowls, maar dat klijkt al weer een eeuwigheid geleden ­ en pre­ spygate bovendien, zeggen z'n criticasters.

En Manning? Die won slecht

een luttle Super Bowl ring. Veel te weinig, natuurlijk, zelfs z'n kleine broertje heeft er eentje meer. Oorzaak? Peyton kan niet tegen de kou en wordt bevangen door acute plankenkoorts zodra 't er echt omgaat, aldus diezelfde criticasters. En oh ja, Peyton is geen echte winnaar, volgens z'n voormalige eigenaar Jim irsay. Zeker niet in vergelijking met Tom Brady. Hoeveel meer ingredienten heb je nodig? Me dunkt. •






EDDIE LACY

GREEN BAY PACKERS College ALABAMA Pick 61

De Packers namen toch wel een gokje

met de keuze voor Eddie Lacy in de tweede ronde van de draft. Er zijn altijd zorgen geweest om de gevoelige grote teen van de running back, wat direct de reden was voor zijn val naar het tweede plan. De Broncos en Steelers kozen daarom niet voor de populaire 23­jarige ster van Alabama. Het was uiteindelijk niet de teen, maar de in de NFL zo gevreesde hersenschudding die Lacy twee wedstrijden aan de kant hield. Het bleek een goede keuze om de rookie een paar weken rust te gunnen, want met name na zijn terugkeer was hij zeer bepalend voor de Packers. Met onder meer 141 yards en een touchdown tegen de Dallas Cowboys is hij één van de belangrijkste redenen waarom Green Bay de NFC North wist te winnen en dus het naseizoen bereikte. Zijn beste resultaat boekte hij in de wedstrijd tegen de Bears, waarin hij 150 yards bij elkaar rende. Zeven keer werd hij genomineerd voor Rookie of the Week, maar won uiteindelijk maar één keer. Lacy is absoluut één van de grote kanshebbers voor de titel van Offensive Rookie of the Year. Van een zere teen was nooit sprake en met 284 pogingen voor 1178 yards en elf touchdowns noteerde hij franchiserecords voor een rookie in alle drie categorieën. De opvolger van Trent Richardson bij Alabama heeft het helemaal waargemaakt. Wanneer je eerste quarterback uitvalt en hij heet ook nog eens Aaron Rodgers, dan is het vaak de running back die moet opstaan. Aangezien de Packers geen fatsoenlijke reserve op de bank hadden zitten, lag de druk bij Lacy. Die nam zijn team op indrukwek­ kende wijze op sleeptouw.

Wat je verder moet weten: Lacy

was op college onderdeel van drie BCS National Championship teams en werd in 2012 zelfs verkozen tot MVP, wat direct ook de opstap betekende naar de Draft. Op Dutchtown High School (Louisiana) viel Lacy ondanks zijn blessures positief op en toen hij door Rivals.com in de top­20 van beloftes werd geplaatst, was het voor Lacy wachten op een uitnodiging van een topuniversiteit.

GIOVANI BERNARD

CINCINNATI BENGALS College NORTH CAROLINA Pick 37

Iedereen verwachtte dat Giovani Bernard

in de eerste ronde opgeëist zou worden, maar na 32 maal de gong zat hij nog steeds in de wachtkamer. Tijdens de tweede ronde waren het de Bengals die Bernard kozen. Zo werd hij de eerste North Carolina running back sinds 1993 (Natrone Means) die werd gekozen in de eerste of tweede ronde. In Cincinnati moest Bernard helaas voor hem genoegen nemen met een plek naast BenJarvus Green­Ellis. Bernard heeft zich echter getoond als een misschien wel meer veelzijdige running back. Naast zijn 695 yards heeft hij na A.J. Green de meeste vangballen op zijn naam staan. Voor quarterback Andy Dalton zijn spelers als Bernard onmisbaar. De tweederondekeuze meldde zich direct aan het front en draaide moeiteloos mee in één van de betere teams van de AFC. Met 1209 totale yards en



gecombineerd acht touchdowns mogen we nu al smullen van wat ons de komende jaren te wach­ ten staat. Waar Lacy in zijn eentje kon schitteren voor de Packers, is het minstens zo knap hoe Bernard met Green­Ellis in hetzelfde team zichzelf heeft weten te profileren. Hoogtepunten dit seizoen waren zijn twee touchdowns tegen divisierivaal Pittsburgh tijdens een Monday Night overwinning. De twee zespunters tegen Miami bleven minder hangen vanwege de dramatische nederlaag in extra tijd. Zijn tweede score was echter een sublieme run over 35 yards, één van de beste die we dit seizoen in de NFL hebben gezien.

Wat je verder moet weten: Tijdens high

school werd hij door de Orlando Sentinel uitgeroepen tot de op één na beste running back van Florida. Hij moest het echt hebben van zijn talent en doorzettingsvermogen aangezien pa en ma de hele dag onderbroeken stonden te wassen in hun wasserette in Boca Raton. De uit Haïti afkomstige ouders van Bernard moesten hard werken voor hun dollars en kunnen trots zijn op de talentvolle Giovani.

KEENAN ALLEN

SAN DIEGO CHARGERS College CALIFORNIA Pick 76

Allen was voor de Combine al zonder twijfel één

van de beste receivers van zijn lichting. Toch werd hij pas in de derde ronde gekozen, en wel door de dit seizoen verrassend succesvolle San Diego Chargers. Waarom zo laat? Al voor de draft rezen er zorgen om zijn linkerknie en zijn tijden tijdens de scoutingdagen waren niet goed genoeg. Ook waren er geruchten over een drugstest waar iets mee was. San Diego durfde het aan en zullen daar geen spijt van hebben. In Week 1 zat Allen nog op de bank, wat hij absoluut niet kon waarderen. Hij stond zelfs al op het punt ontslag te nemen. De week daarop veranderde alles door de seizoensbeëindigende nekblessure van Malcom Floyd. Op 6 oktober tegen de Raiders noteerde Allen voor het eerst honderd yards en een week later zag het hele land hoe hij dit herhaalde tijdens Monday Night Football met 107 yards tegen de sterke Colts. De in het begin van het seizoen nog zo gefrustreerde Allen was los en hield niet meer op. Hij eindigde uiteindelijk op 1046 receiving yards, waarmee hij een oud Chargers­rookierecord van John Jefferson uit 1978 brak. Zijn resultaten mag je gerust vergelijken met die van A.J. Green in 2011.



Tijdens dit seizoen werd hij vier keer genomineerd voor Rookie of the Week en won viermaal. Na zijn sleutelscore tegen de Broncos tijdens Week 15 is er weinig discussie meer over Allen. Het had allemaal heel anders kunnen lopen, maar zoals zo vaak was ook voor Allen de één zijn dood zijn brood.

Wat je verder moet weten: Allen is de jongere halfbroer van quarterback Zach Maynard die ook een jaar voor California speelde. De twee hebben samen de langste pass play in de historie van hun school verzorgd met een 90­yard score. Tijdens trainingskamp was Keenan aardig in de war en belde in paniek zijn moeder. Zij adviseerde hem te bidden en af te wachten. Een goed advies. Het kwam uiteindelijk helemaal goed met de jongeling.

SHELDON RICHARDSON NEW YORK JETS College MISSOURI Pick 13

Het was tijdens de draft dit seizoen hét jaar van de

verdedigers en tackle Sheldon Richardson stond daarbij hoog op ieders lijstje. Zelf vind hij dat hij een prima seizoen heeft gedraaid en gaf hij al aan dat hij absoluut op zichzelf zou stemmen. Het is het bravoure dat je verwacht bij een stoere verdediger in de NFL, maar niet echt realistisch. De overige genomineerden verdienen allemaal op hun manier ook waardering en zijn houding kan Richardson wel eens opbreken in het bereiken van de eerste plaats. De vaak goedlachse defensive end was op zijn positie het gehele seizoen zeer dominant. Hij stond aan de basis van veel snaps en verzaakte nimmer. Waar andere spelers het bij een achterstand van twintig punten wel geloofden, bleef Richardson storen tot de laatste seconde van dit seizoen. Een onwetende kijker zou zo geloven dat hij al jaren deel uitmaakt van de dit jaar dominante defensieve linie van de Jets. Zijn consistentie is die van een prof met jarenlange ervaring en hij verrast met een geweldige runverdediging. Als pass­rusher noteerde hij 3,5 sacks en gecombineerd 77 tackles. Het is niet direct de kracht waar Richardson het van moet hebben, maar wat opvalt is zijn atletisch vermogen. Een heerlijke verdediger op 3&1 die behendig is tegen de pass en de run. Richardson is een motor die niet meer afslaat en waar de Jets zuinig op moeten zijn. Bijpoetsen wanneer dat nodig is en voorzichtig sleutelen aan de onderdelen die nog net even iets beter kunnen.

Wat je verder moet weten: Richardson

tekende een contract bij de Jets ter waarde van


meer dan 10 miljoen dollar. Hij was direct startende defensive end en won in november de Rookie of the Month award. De laatste Jet die dat presteerde was Mark Sanchez in 2009. Omdat hij geïnteresseerd was in de makelaardij koos hij in plaats van topuniversiteiten als USC en Auburn voor Mizzou en is dus voor altijd een Tiger.

STAR LOTULELEI CAROLINA PANTHERS College UTAH Pick 14

Maakt een defensie die al zo goed is nog beter.

Dan doe je iets goed, en daarom is de uitverkiezing van Lotulelei volkomen terecht. Hij gaat het niet redden tegen Richardson en Alonso, maar heeft veel indruk gemaakt dit jaar. Met een Morris Trophy op zak was een eersterondekeuze tijdens de draft zo goed als zeker. De geboren inwoner van het koninkrijk Tonga, een onafhankelijke eilandengroep in Polynesië, kwam in het nieuws vanwege hartproblemen. Het was één van de grote verhalen rond de Combine van 2013. Ondanks zijn verminderde hartconditie was het voor de Panthers schijnbaar geen optie de defensive tackle te laten lopen. Waar Richardson niet ophoudt met praten, is Lotulelei een opvallend stille jongeman. Dit ondanks zijn ruige uiterlijk met lang haar en dito baard. De bescheiden speler heeft niet de statistieken van anderen, maar is onmisbaar in de verdediging. Door zijn aanwezigheid kan een Luke Kuechly nog meer tot wasdom komen. Dat ziet zelfs collega Richardson, die eigenlijk alleen waardering voor Lotulelei uitsprak. De snelheid en kracht van de tackle viel dit seizoen met de week meer op. Het is op het veld een spel van kerels tegen kerels en als rookie valt hij geen moment door de mand. Wanneer hij in de linie staat dan zie je hem en valt hij op. Niet door een grote mond, maar door een immer professionele houding. Nederig en dankbaar onderdeel uit te mogen maken van één van de beste (de beste?) defensieve linies in de NFL.

Wat je verder moet weten: Na een dag op het

trainingscomplex rijdt Lotulelei naar huis en helpt hij zijn vrouw met de afwas en zet het vuilnis buiten. Vervolgens rijdt hij met zijn vierjarige dochter Arilani naar balletles. Zijn broertje woont ook bij hem in Charlotte en kan wel eens een hele grote defensive tackle worden. Zijn familie is alles voor hem en hij mist dan ook nooit een heerlijk traditioneel diner. Liefdevol klaargemaakt door zijn vrouw.



KIKO ALONSO

BUFFALO BILLS College OREGON Pick 46

Kiko Alonso is volgens veel journalisten de

favoriet voor de defensieve award. Hij is dan ook één van leiders in de NFL als het gaat om tackles en geeft als enige kleur aan een stel linebackers waar niemand in Buffalo dit seizoen vrolijk van werd. Laten we maar gewoon stellen dat het raar moet lopen wil hij niet winnen. In veel polls staat hij op de eerste plaats met een ruime voorsprong op Richardson. Alonso startte dit seizoen alle zestien wedstrijden en noteerde 159 tackles, vier picks en twee sacks. De absolute ster in de verdediging van de Bills dit jaar werd de dupe van een nieuw systeem voor de Pro Bowl, waardoor hij daarin volledig onterecht zijn opwachting niet zal maken. Er zijn dit jaar echter veel defensieve rookies die uitmuntend spelen, maar Alonso overstijgt op ieder gebied de anderen. Het is niet te veel eer om hem één van de beste middle linebackers in competitie te noemen, rookie of geen rookie. Tijdens het seizoen merkten ook de coaches snel hoe goed Alonso is. Hij mocht steeds meer het spel bepalen en zelfs aanpassingen doen. Naast zijn geweldige statistieken en impact voor de Bills is hij ook nog eens in korte tijd een leider geworden. Hij leert van zijn fouten en maakt daarom nooit een vergissing nog een keer. Hij maakte dit jaar tackles zoals we die gewend waren van Troy Polamalu. Mocht Alonso winnen, en zet daar gerust een kratje bier op in, dan is hij de derde Buffalo Bill ooit die dit lukt. Shane Conlan was in 1987 de laatste. Vorig jaar was Luke Kuechly (Carolina Panthers) de winnaar, maar het lijkt er sterk op dat Alonso hem al voorbijgestreefd is. Wat een gouden greep van de Bills.

Wat je verder moet weten: Zijn vader is

Cubaan en groeide op in Puerto Rico en zijn moeder is Colombiaans. Of het deze opmerkelijk mix is wat hem tot een superster maakt is een vergaande aanname, maar zijn indruk is onuitwisbaar. In 2012 Rose Bowl Defensive MVP en in september 2013 Defensive Rookie of the Month. Dit seizoen is voor het grote publiek de inside linebacker van de toekomst geboren.•






Duizenden baseballbiografieën zijn er al verschenen –

helaas lang niet allemaal interessant, vaak hoofdzakelijk cijfers en feiten. ‘Die avond sloeg hij 3 uit 4. De Cubs stonden voor het eerst bovenaan.’ Na het lezen leg je zo'n boek voorgoed weg. Het kan ook anders: Al Stump schreef prachtig over Ty Cobb. Robert Creamers boek over Babe Ruth is nog steeds een topper. Tot deze categorie behoort ook Wherever I wind up van R.A. Dickey, de bio die hij met Wayne Coffey schreef.

Robert Allen Dickey (1974, Nashville, Tennessee) heeft geen goede start in het leven. Zijn moeder is alcoholiste (het zit bij haar in de familie) en zijn vader is vaak afwezig. Geen wonder dat dit huwelijk strandt, zijn ouders zijn veel te jong getrouwd. Robert blijft aanvankelijk bij zijn moeder, maar van enige opvoeding is geen sprake. R.A. wordt overal mee naartoe genomen en maakt dingen mee die hem zijn verdere leven dwars blijven zitten, met als dieptepunt seksueel misbruik door zowel een vrouwelijke babysitter als door een opgeschoten jongen. Hij houdt hierover zijn mond stijf dicht.

Later trekt hij bij zijn vader in. Ook daar zijn

geen grenzen. Op school is Robert lastig, een vechtersbaas. Pas op een strenge jongensschool gaat het beter. Voor het eerst moet hij zich aan regels houden, het geeft hem eindelijk houvast. Dickey is een allround atleet en kiest voor honkbal. Met succes: een profcontract lonkt en hij wordt als pitcher geselecteerd voor het Olympische team voor Atlanta 1996. Trots staan de vijf startende werpers van Team USA op de cover van Baseball America. Maar er is iets dat opvalt: de elleboog van Dickey is een beetje raar gebogen.

De Texas Rangers, die hem gecontracteerd hebben, zien de foto en vertrouwen het niet. Een medische keuring volgt.


TITEL WHEREVER I WIND UP AUTEURS R.A. DICKEY & WAYNE COFFEY UITEGEVER THE PENGUIN GROUP BESTELLEN AMAZON.COM

Wat blijkt? In zijn elleboog ontbreekt een gewrichtsband (ulnair collateraal ligament). Foute boel. In plaats van de beloofde bonus van 810 duizend dollar krijgt hij 75 duizend, met alle kosten eraf blijft er slechts zevenduizend over.

Jarenlang pitcht hij in de Minor Leagues. Af en toe voor a

cup of coffee in de Majors. Privé gaat het niet goed. Thuis is hij niet te harden, vrouw en kinderen worden afgesnauwd. Hoe moet het nu verder?

Dickey maakte van zijn biografie een ontwikkelingsroman: een naïeve jongeling trekt de wijde wereld in en wordt door schade en schande wijs. Dan komt de sleutelscène in het boek. Dickey, hoogmoedig, besluit de brede, snelstromende Missouri over te zwemmen. De stroom sleurt hem mee en hij wordt op het nippertje gered. Hij beschouwt dit als een teken van God: hij moet bescheidenheid leren. Hij gaat in therapie en vertelt voor het eerst over zijn verschrikkelijke jeugdervaringen. Go with the flow is ineens zijn nieuwe levenshouding. Hij wordt een beter mens en als knuckleballer een betere werper. In 2012 wint hij zelfs de Cy Young Award als beste pitcher in de National League.

Dickey studeerde Engels. Hij maakte van zijn biografie een

ontwikkelingsroman: een naïeve jongeling trekt de wijde wereld in en wordt door schade en schande wijs. Aan het einde van zijn reis staat hij als mens op een hoger niveau en heeft hij God gevonden. Het is een goed geschreven boek met een boodschap. Aanbevolen!

TEKST KEES WIJDEKOP




Als je voor het eerst op

1996 toen hij vier keer op rij de National League Cy Young Award won de ballot verschijnt – en 75­29 ging met een ERA van 1.98(!). waarop minstens 14 Zijn seizoen in 1994 ging de andere spelers staan die geschiedenisboeken in als één van de kans maken op de Hall of dominantste ooit voor een startend Fame – en ruim 97 procent van de werper. Hij ging 16­6 met een ERA van stemmen van alle schrijvers krijgt, dan 1.56. In de voorgaande 85 seizoenen ben je een hele grote. Als de discussie had alleen Dwight Gooden in 1985 een na afloop niet over jouw prestaties gaat, lager ERA (1.53). maar over het feit dat je niet unaniem

(zie kader) verkozen bent, dan was je misschien wel één van de allerbesten aller tijden. Dat geldt zeker voor rechtshandige werper Greg Maddux.

Dat Maddux ‘The Professor’ werd genoemd, kwam absoluut niet alleen door zijn uiterlijk. De man bestudeerde de sport als geen ander en Maddux was eigenlijk een atypische kende de gewoontes van pitcher in de tijd van de steroïden en de medespelers en homeruns. Waar de meeste spelers tegenstanders beter dan steeds groter werden, bleef Maddux dat zij die zelf kenden. Zo kon hij een beetje een slungelige jongen met overleven met een fastball die nooit een rond brilletje. Nike speelde hier boven de 95 mijl per uur kwam. Hij ooit briljant op in met de ‘Chicks dig wist dat pitchen meer was dan alleen the longball’­reclame (klik), waarin hard gooien of scherp brekende mooie vrouwen alleen maar aandacht curveballen op de slagmensen afvuren. hadden voor Mark McGwire en zijn Hij zorgde ervoor dat zijn pitches homeruns. Uiteindelijk is Maddux nauwelijks van elkaar te natuurlijk de grote winnaar, want waar onderscheiden waren en zo maakte hij McGwire weer zakte in de peiling, werd het slagmensen ruim twee decennia ‘the Mad Dog’ een first ballot Hall­of­ lang erg moeilijk. Famer. Daar is iedereen (buiten dan die tweeënhalf procent van de addux bestudeerde het spelletje zo stemmers) het wel mee eens. goed dat hij vaak al vooraf wist wat er ging gebeuren. Hij kondigde dat dan addux was een zeer dominant ook meer dan eens aan bij zijn werper. In het voor pitchers ongunstige teamgenoten, waarna zij telkens weer tijdperk wist hij twintig seizoenen op rij verbluft achterbleven als hij de minimaal tien wedstrijden te winnen uitkomst exact voorspeld had. Op een en verzamelde hij in totaal 355 dag ging het zo ver dat hij aan Dodgers­ overwinningen (8ste op ranglijst slagman José Hernández zag dat hij meeste wins ooit), tegenover slechts een aanpassing maakte: “Misschien 227 verloren wedstrijden. Zijn moeten we even een ambulance bellen verdiende puntengemiddelde (ERA) voor de eerste honkcoach.” En ja hoor.. over zijn hele loopbaan is slechts 3.14 De eerstvolgende pitch werd hard en in 5008 innings (13de) gooide hij geraakt en belandde keihard tegen de 3371 keer drie slag (10de). Zijn beste borstkas van de eerste honkcoach. seizoenen kende hij tussen 1992 en

M

M



Een andere bekende Maddux­anekdote

heeft te maken met zijn grootste kracht: zijn onfeilbare controle. Laat in zijn loopbaan kwam Maddux terecht bij de San Diego Padres en omdat zij al vrij snel uitgeschakeld waren voor de playoffs, moesten zij andere manier bedenken om plezier te maken. Door de jaren heen werd vaak gezegd dat een catcher waarschijnlijk met zijn ogen dicht de pitches van Maddux kon vangen. Bullpen catcher Ben Risinger besloot de proef op de som te nemen. Met zijn ogen dicht zou hij de pitches van Maddux, die de proef eigenlijk niet verantwoord vond, vangen. Coach Akerfelds zou van een afstandje aangeven wanneer hij zijn handschoen dicht moest knijpen. De eerste pitch schoot via de top van de handschoen tegen de helm van Risinger aan, de tweede viel uit zijn hand, omdat hij net te laat kneep. Bij de derde poging verdween de bal in de ‘pocket’ van zijn catcherhandschoen. De pitches van Greg Maddux kun je met je ogen dicht vangen!

Greg Maddux was één van de beste

werpers aller tijden en het is zeer verdiend dat hij nu een first ballot Hall­of­Famer is. Jammer dat hij niet unaniem verkozen is.

Tijdens de

zogenaamde induction in Cooperstown op 28 juli staat er een vol programma gepland. Waar er vorig jaar geen enkele speler genoeg stemmen ontving, moeten er dit jaar drie spelers gehuldigd worden. Naast die drie spelers worden bovendien ook drie van de meest succesvolle managers aller tijden toegevoegd aan de Hall of Fame.

Bobby Cox (2504 wins, 1 World Series‐titel) vergezelt niet alleen zijn

voormalige pupillen Greg Maddux en Tom Glavine, maar ook Tony LaRussa (2728 wins, 3 World Series‐titels) en Joe Torre (2326 wins, 4 World Series‐titels). Het is dus een historisch goede Hall of Fame class en dat belooft ongetwijfeld een memorabele Induction Day in Cooperstown.


Greg Maddux had zijn

statistieken en verhaallijn mee. Hij zou wel eens de eerste unaniem verkozen speler in de Hall of Fame kunnen worden, zo was de verwachting vooraf. Dat lukte niet, omdat een verrassend groot deel van de gekwalificeerde schrijvers (alleen bepaalde schrijvers die lid zijn van de Baseball Writers Association of America mogen stemmen) besloot hem om uiteenlopende redenen niet aan te vinken op hun ballot. De ĂŠĂŠn omdat hij vindt dat niemand unaniem verkozen hoort te worden als Babe Ruth dat ook niet werd, de ander omdat hij op niemand stemt, die in 'Steroid Era' uitkwam. Dat laatste is in het geval van bijvoorbeeld Maddux, Glavine en Thomas natuurlijk een belachelijke reden. Ken Gurnick van dodgers.com was de eerste die het weglaten van Maddux om die laatste reden bekend maakte. Het leverde hem zoveel kritiek op dat hij besloot zijn stem in te leveren.

Dan LeBatard van ESPN

besloot zijn stem weg te geven aan website Deadspin.com. Deadspin stuurde een ballot in gebaseerd op de meningen van hun lezers. Het was geen gek idee, maar kostte LeBatard voor eeuwig zijn kans om te stemmen, want zijn stem werd hem afgenomen.


Het is een mooi Hall of Fame­jaar voor Atlanta

Braves­fans, want naast Greg Maddux en manager Bobby Cox (zie kader), werd ook voormalige Brave Tom Glavine de Hall of Fame ingestemd. Na Maddux kreeg Glavine de meeste stemmen (91.9%). Was Maddux de absolute ace van de Braves, dan was Glavine een zeer goede nummer twee. Ook de linkshandige Glavine moest het niet hebben van keiharde worpen. Glavine leefde van zijn changeup, een pitch die hij als niemand anders beheerste.

Waar de meeste pitchers een changeup hebben die van de tegengestelde slagman (linkshandige werper vs. rechtshandige slagman en vice versa) af beweegt, bewoog die van Glavine juist naar die slagman toe. Net als zijn fastball, die daardoor zeer lastig van elkaar te onderscheiden waren. Dit maakte van zijn changeup een wapen dat hij graag gebruikte in onverwachte counts. Terwijl de meeste slagmensen in een voor hun gunstige count (1­0, 2­0, 3­1, etc.) klaar staan voor een fastball, wist hij hen te verras­ sen door juist vaker een changeup te gooien.

Hij kwam nogal eens in dat soort

counts, omdat hij een andere strategie gebruikte dan de meeste werpers. Omdat hij niet zo hard gooide, werkte hij alleen aan de buitenkant van de slagzone. Dat zijn ballen die moeilijker te raken zijn voor de slagmensen. Dat betekende ook een wat groter risico op wijdballen, maar hoe succesvoller hij werd, hoe meer calls hij meekreeg van de scheidsrechters. Veel slagmensen vertelden over hoe het leek alsof de slagzone voor Glavine ook nog een balletje extra aan beide kanten van de slagzone leek te beslaan. Glavine, die ook ooit door de Los Angeles Kings (NHL) werd gedraft, werd in 2008 de 23ste werper die driehonderd overwinningen pakte. Hij eindigde zijn loopbaan uiteindelijk met 305 overwinningen tegenover 203 verliespartijen. Slechts drie lefties wonnen ooit meer wedstrijden, namelijk Warren Spahn, Steve Carlton en Eddie Plank, alledrie lid van de Hall of Fame. Glavine's ERA over zijn loopbaan van 22 seizoenen was 3.54 en hij gooide ruim 2600 strikeouts in 4413 innings.


Hij heeft duidelijk niet de statistieken van

Maddux, maar was wel jarenlang een zeer duurzame en goede werper. In zijn 22 seizoenen bij de Braves en de Mets stond hij slechts één keer op de blessurelijst. Vijf keer leidde Glavine de league in wins en dat waren ook de vijf seizoenen dat hij twintig of meer wedstrijden won. In zeventien seizoenen gooide hij meer dan 195 innings, won hij twee Cy Young Awards (1991 en 1998), was hij tien keer All­Star en won hij vier keer de Silver Slugger Award voor de pitcher die het beste kon slaan. Dat is apart voor iemand die .186 heeft geslagen met slechts één homerun.

Zijn mooiste wedstrijd moet zonder meer Game 6 van de World Series van 1995 zijn. Nadat hij in Game 2 de Indians – met onder meer Manny Ramírez, Albert Belle en Jim Thome – al eens had verslagen, gooide hij in de zesde wedstrijd acht shutout innings, waarin hij slechts één honkslag toestond en acht keer drie slag gooide. De Braves wonnen de wedstrijd met 1­0 en Glavine werd verkozen tot World Series MVP. Het zouden de enige World Series zijn die hij won, want in 1996 en 1999 waren de Yankees te sterk voor zijn Braves.


Een slaggemiddelde van .301, een on­base percentage van .419, 521 homeruns, 495 tweehonkslagen, 1704 binnengeslagen punten, 1494 runs en 1667 vrije lopen tegenover 1397 keer drie slag. Dat zijn de statistieken van een zeer dominante slagman, misschien wel één van de beste aller tijden. Dat was Frank Thomas dan ook. Iets meer context? 'The Big Hurt' (een uitermate toepasselijke bijnaam voor een slugger van 1 meter 96 en 109 kilo) staat op de twintigste plaats aller tijden in OBP, 22ste in slugging percentage, achttiende in homeruns, 22ste in RBI, tiende in vier wijd en vierde in sacrifice flies. Dat ook Frank Thomas in zijn eerste jaar op de ballot genoeg stemmen kreeg (83.7%), was dan ook de verwachting. De reden dat dit nog een relatief laag percentage is, heeft waarschijnlijk te maken met het feit dat hij een groot deel van zijn loopbaan als aangewezen slagman uitkwam. Hij begon zijn loopbaan bij de Chicago White Sox in 1990 als eerste honkman, maar na een zware blessure in 2001 kwam hij vrijwel alleen nog maar uit als DH. Dit speelt bijvoorbeeld ook Edgar Martínez parten. Martinez, die zo'n beetje zijn hele loopbaan DH was, ontving maar van 25 procent van de schrijvers een stem. Het zal voor hem lastig worden Cooperstown ooit te halen.

Wat uiteraard voor hem spreekt, is dat hij als

misschien wel de beste slagman uit het 'Steroid Era' nooit is verdacht van het gebruik van de verboden

middelen. Sterker nog, hij heeft zich altijd zeer sterk uitgelaten over spelers die wel gebruikt hebben. Nadat hij te horen had gekregen dat hij genoeg stemmen had gekregen, liet hij het volgende optekenen over de mannen die wel gebruikten: “Nee, die mannen horen niet in de Hall of Fame thuis. Valsspelers horen daar absoluut niet thuis.”

Terwijl mannen als Barry Bonds, Roger Clemens, Mark McGwire en Sammy Sosa minder stemmen kregen dan een jaar eerder, viel Rafael Palmeiro zelfs van de ballot


af. Hij ontving minder dan 5 procent en keert volgend jaar niet terug. Op Thomas werd ondertussen wel gewoon gestemd en dat stemde hem zeer tevreden: “Ik ben erg blij dat ik naar Cooperstown mag en dat de schrijvers het goed gezien hebben. Ik ben de 'real deal', heb nooit gebruikt en ben een Hall­of­ Famer daarom zie je mij nu zo lachen!”

De tweevoudig MVP Award­winnaar, vijfvoudig

All­Star en viervoudig Silver Slugger Award­winnaar speelde zestien van zijn negentien seizoenen voor de Chicago White Sox, waar hij uitgroeide tot een grote ster. In de herfst van zijn loopbaan speelde hij nog voor de Athletics en de Blue Jays. Tijdens de jaren negentig was Thomas zo goed dat hij werd vergeleken met Lou Gehrig en Ted Williams, waarschijnlijk de twee beste slagmensen ooit. Na zijn blessure kon hij hun tempo niet meer helemaal bijhouden, maar hij bleef een dominante slagman.

Het jeugdidool van de gigantische slugger was Braves­legende Hank Aaron. Thomas groeide op in Georgia en zag Aaron vele homeruns slaan. Als jonge speler kreeg hij van zijn vader vaak te horen: “Je doet het goed, maar je bent geen Hank Aaron.” Het aantal homeruns van zijn grote voorbeeld zou hij nooit evenaren, maar als hij in juli toetreedt tot de Hall of Fame zal zijn plaque naast die van Aaron en alle andere grootheden komen te hangen en zou zijn, helaas overleden, vader trots zijn.

Volgend jaar kunnen we overigens

lij

opnieuw een schitterende ballot verwachten, want naast Craig Biggio (hij kwam slechts enkele stemmen te kort) en alle andere sterren die er nu nog opstaan voegen ook Randy Johnson, Pedro Martínez en John Smoltz zich bij de st met toppers. •


Doos van Pandora

Even konden we genieten van de stilte

voor de storm. We waren in afwachting van de uitspraak in het beroep van Alex Rodriguez tegen zijn schorsing van 211 wedstrijden. Zaterdag kwam die er: A‐Rod is voor heel 2014 geschorst.

Commissioner Bud Selig startte een heksenjacht tegen alle spelers betrokken bij het Biogenesis‐schandaal. Waar alle anderen hun schorsing accepteerden, besloot A‐Rod die aan te vechten. Niet geheel onbegrijpelijk, want een langdurige schorsing zou voor de veteraan wel eens einde loopbaan kunnen betekenen. Weg kans op records, weg kans op Hall of Fame, weg het laatste beetje goede naam dat hij nog had (als hij dat nog had). Ook na het beroep wil Rodriguez, met zijn leger aan advocaten, blijven vechten. Hij heeft het constant over zijn legacy en het beeld dat zijn dochters van hem moeten hebben. Dat moet hij beschermen en dus vecht hij door. Eén van zijn advocaten bracht in een interview al naar buiten dat de ‘bewijzen’ van Major League Baseball in een echte rechtszaal geen stand zullen houden.

Het gaat dan vooral om het feit dat de

MLB hoofdgetuige Anthony Bosch heeft betaald, zodat hij hen kon vertellen wat zij wilden horen. Bosch vertelde over het dopinggebruik van Rodriguez, waarover hij eerder verklaarde dat hij er niets mee te maken had. Bovendien werd er ander bewijs gekocht van een man van wie alleen de voornaam Bobby bekend was.

Een gang naar het Hooggerechtshof zou wel eens kunnen betekenen dat Pandora’s doos volledig opengaat en dat beide kanten er slecht vanaf komen. ∙

Seb Visser.


Spiegel

Het is een sportcliché van de bovenste plank. We moeten eens goed naar onszelf

kijken. Toch is het niet altijd even eenvoudig om goed naar jezelf te kijken. Sterker nog, misschien is het wel één van de moeilijkste zaken van het leven. Toch komen er in het bestaan van ieder mens wel momenten voor dat het nodig is. Soms word je ertoe gedwongen, bijvoorbeeld als iemand je wakker schudt. Een andere keer verdrink je in je eigen ongeluk en kies je voor een lange, diepe blik in de spiegel. Het zijn vaak ingrijpende gebeurtenissen die bepalend kunnen zijn voor het levensgenot. Als je tenminste keuzes durft te maken. Of je eigen spiegelbeeld goed inschat. Dat laatste is niet gemakkelijk en vergt moed. Soms is het erg confronterend om jezelf te evalueren en de conclusie te trekken dat je misschien wel helemaal niet zo goed in het leven staat. Of dat je niet zo’n leuk persoon bent als je jaren hebt gedacht. Ondergetekende had het ooit na een lange relatie, waarin ik vooral mezelf heel erg voor de gek hield. Alles was zogenaamd leuk, het leven prima op de rit, vrienden in overvloed, maar diep van binnen was er dat zeer ongelukkige gevoel. Het duurde lang voordat mijn inmiddels ex‐vriendin mijn spiegel openklapte. En ik diep verdrietig werd van wat ik zag. Het roer moest om en ging ook om. De beste beslissing ooit. Ook voor de mensen om mij heen.

Zeven jaar geleden kotste bijna iedereen de huidige coach van de New York

Giants, Tom Coughlin, compleet uit. Er was werkelijk niemand meer te vinden die nog iets kon hebben van de 60‐jarige man, wiens werkwijze en gedrag had geresulteerd in veel weerzin en slechte resultaten. Spelers hadden niks meer met de New Yorker die, op het moment dat de resultaten slecht waren, vooral zijn spelers de schuld gaf en zijn manier van leidinggeven verhardde. Interviews werden woordgevechten en uiteindelijk waren de fans het ook zat. Fire Coughlin, fire Coughlin, scandeerden de tienduizenden fans van de Giants. Eén van de spelers uit het team had de moed om naar zijn coach toe te stappen. Hij keek hem recht in de ogen en vertelde Coughlin dat hij op het punt stond zijn ploeg te verliezen door zijn gedrag. Hij besefte dat deze boodschap vermoedelijk aan dovemansoren was gericht, maar dat was dan maar pech. Coughlin kwam verslagen thuis, waar zijn zoons en vrouw hem vertelden dat het nooit te laat was om te veranderen. Dat ze van hem hielden, maar dat het anders moest.

In het nieuwe seizoen viel bijna iedereen van zijn stoel van verbazing. Er stond een

herboren man voor de groep. Eén die na maanden van bezinning besloten had te veranderen. Begripvol, warm, maar nog altijd met die extreme passie: winnen. Het was niet gespeeld, het was niet nep. Anders had hij het niet tot op de dag van vandaag volgehouden. Met ups en downs. Maar wel met inmiddels veel wederzijdse liefde en twee Super Bowl zeges op zak. De kijk in de spiegel heeft Coughlin heel veel gebracht. Zoals dat voor ons allemaal zou moeten gelden. ∙



NAAM: Luol Deng GEBOREN: 16 april 1985 in Wau, Soedan NATIONALITEIT: Brits LENGTE: 2,06 meter POSITIE: Small forward TEAM: Cleveland Cavaliers VORIGE TEAMS: Chicago Bulls DRAFT: Zevende keuze in 2004. 1. Dwight Howard, 2. Emeka Okafor, 3. Ben Gordon, 7. Luol Deng, 9. Andre Iguodala, 15. Al Jefferson, 18. J.R. Smith. CONTRACT: Zijn zesjarige contract ter waarde van 71 miljoen dollar loopt aan het einde van dit seizoen af. Dat was tevens de reden voor de Chicago Bulls om Deng van de hand te doen. Komende zomer is hij een ‘unrestricted free agent’, oftewel vrij om zijn eigen keuze te maken. PRIJZEN: Deze categorie blijft angstvallig leeg, al zijn de twee All­ Starverkiezingen niet te onderschatten. Zowel in 2013 en 2012 was hij erbij tijdens de galavoorstellingen van de beste NBA­spelers. Daarnaast werd hij gekozen in het NBA All­Defensive second team in 2012 en NBA All­ Rookie first team in 2005. CARRIÈRESTATS: 16,1 punten, 6,4 rebounds, 2,5 assists, 1 steal, 0,6 blocks, .460 FG% en .773 FT% VORIG SEIZOEN: 16,5 punten, 6,3 rebounds, 3 assists, 1,1 steals, 0,4 blocks, .426 FG% en .816 FT% HOOGTEPUNT: Zijn ultieme tip­in buzzer beater in de wedstrijd tegen de Toronto Raptors op 24 maart 2012 in overtime (102­101 zege). De scheidsrechters hebben bijna tien minuten nodig om te zien of de bal de vingers van de Brit niet meer raakt bij de zoemer. DIEPTEPUNT: Tijdens de afgelopen playoffs raakte Deng

ernstig ziek. De naweeën van een lumbaalpunctie brachten hem zelfs even in levensgevaar. Zijn team beschreef zijn gesteldheid simpelweg als ‘grieperig’ en daar was Deng niet blij mee. Bij de trade, twee weken geleden, verklaarden de Bulls destijds niet netjes gehandeld te hebben. PLUSPUNTEN: Hoewel hij zijn blessuregevoelige momenten in een seizoen heeft (welke speler tegenwoordig niet?), is hard werken, veel minuten maken en sterk verdedigen hem niet vreemd. Daarom hield Bulls­ coach Tom Thibodeau zo veel van zijn small forward: defensive first. Zijn aanvallende spel richting de basket en midrangeschot zijn ook niet te onderschatten. MINPUNTEN: Zijn driepunter wil met grote regelmaat niet vallen. Door de grote hoeveelheid speelminuten fysiek kwetsbaar. OVER HEM: “Ik heb nog even wat tijd nodig om de trade van Lu te verwerken. Ik ben niet boos op iemand in de organisatie, maar mijn broer is niet meer hier. Het doet pijn, maar we moeten door als team.” – Joakim Noah wilde pas een week na Dengs vertrek voor het eerst openlijk spreken. SPORTAMERIKA OVER DENG: Noem hem het cement, de lijm of de identiteit van een selectie. Een speler met een ouderwetse Feyenoordmentaliteit; trekken, sleuren, zelden oogstrelend maar altijd strevend naar het maximale. De ultieme speler om naast een superster te hebben. CIJFER:

7,5




Rodman (13 mei 1961, Trenton, New

Wanneer ze echter zien hoe hun zoon opbloeit in het gezelschap van lange Jersey) groeide op in Oak Cliff, een achterstandswijk in Dallas. Moeder Shirley Rodman, nemen ze hem op in de familie. “Op de boerderij heb ik geleerd wat hard runde met strakke hand het vaderloze huishouden. Discipline was het kernwoord werken is. Na een dag school en intensieve training moest ik nog de koeien melken of en ze gaf zelf het goede voorbeeld door het veld omploegen met een tractor.” maar liefst vier banen, waaronder die van schoolbuschauffeur, te combineren met de et harde werken is iets wat Rodman rol van alleenstaande moeder. Dennis had het moeilijk in het vrouwelijke huishouden niet meer verleert en hem tot nieuwe en was destijds een erg verlegen jongen. De hoogtes brengt. In de drie jaren collegebasketbal scoort de power forward enige plek waar hij zich thuisvoelde, was gemiddeld 25,7 punten en pakt hij 15,7 op het plaatselijke basketbalveldje, waar rebounds. Bovendien wordt hij elk jaar tot hij en zijn twee zussen domineerden. All­American verkozen. Zijn talent wordt opgemerkt door de Detroit Pistons, die Tijdens zijn puberteit had Dennis het moeilijk met zichzelf. Hij twijfelde aan zijn hem als 27ste kiezen in de NBA Draft van 1986. Hij voegt zich bij een talentvol team, geaardheid en toen hij in korte tijd van 1 meter 75 naar 2 meter 1 groeide, voelde hij waarin de guards Isiah Thomas en Joe Dumars de sterspelers zijn.

H

zich alleen maar ongemakkelijker in zijn eigen lichaam. Op twintigjarige leeftijd besloot Rodman dat het tijd was om ontmaagd te worden en omdat hij zelf te verlegen was om meisjes aan te spreken, besloot hij het met een prostituee te doen. Hij noemt het later “een onplezierige ervaring”.

Coach Chuck Daly zorgt ervoor dat zijn

nieuwste pupil zich thuisvoelt in Detroit en nodigt Rodman uit om Thanksgiving en kerst met zijn familie te vieren. Rodman past goed in het profiel van de Pistons, dat bekendstaat om een agressieve manier van basketbal. Het harde werken is Uitkomst terug te zien in het spel van de rookie, Hoewel hij in high school niet te boek die vooral stond als groot talent, biedt de groeispurt verdedigend een wel uitkomst voor zijn droom als wapen blijkt te zijn. In professioneel basketballer. Hij krijgt een beurs van de Southeastern Oklahoma State zijn eerste seizoen schopt hij het tot de University. Daar leert hij tijdens een basketbalkamp Bryne Rich kennen. Bryne Conference Finals. In één van de meer fysieke playoffseries ooit is dan een teruggetrokken jongen als gevolg van een ongeluk waar hij zijn beste in de NBA zijn de Boston Celtics uiteindelijk in de zevende wedstrijd te sterk vriend doodschoot. Wanneer hij Dennis voor de Bad Boys uit Detroit. Na afloop meeneemt naar de boerderij van zijn maakt de wereld voor het eerst kennis met ouders, reageren deze in eerste instantie de brutaliteit van Rodman. “Larry Bird is geschokt vanwege zijn huidskleur.



dat sindsdien na. Het was de eerste van zeven opeenvolgende reboundtitels. Een NBA­titel zit er echter niet meer in bij de ouder wordende Pistons en na teleurstellende playoffs in 1992 wordt het et jaar erop groeit zijn rol en is de ploeg team ontmanteld en begint er een dramatische periode. dichtbij een titel. Tegen de Los Angeles Lakers wordt een 3­2 voorsprong in de Vaderfiguur zenuwslopende Finals echter verspeeld. Het jaar daarna is het wel raak voor de Het opstappen van coach Daly kwam hard ploeg van Daly. Hoewel Rodman nog aan bij Rodman. Hij zag in zijn trainer een steeds een bankspeler was, kreeg hij een op vele fronten overschat. Waarom krijgt hij zoveel publiciteit? Omdat hij blank is. Je hoort nooit eens dat een zwarte speler de beste is!”

H

plekje in een All Defensive team. In de playoffs kloppen de Pistons de Bulls met Michael Jordan en nemen ze in de finale revanche op de Lakers: 4­0. Rodman genoot. “Ik houd ervan om tegen de grote der aarde te spelen. Ik wil bewijzen dat ik ze van scoren kan weerhouden”

Dat lukt hem vaker wel dan niet en in 1990 wint Rodman zijn tweede titel in Detroit en ontvangt hij met tranen in zijn ogen de Defensive Player of the Year award. Een award die hem het jaar erop wederom ten deel valt, waarbij de NBA stelt dat ‘hij elke speler op elke positie, van point guard tot center, kan uitschakelen’. In het seizoen 1991/92 maakt ‘Dennis the Menace’, inmiddels starter, een grote stap in zijn loopbaan. Hij pakt dat seizoen maar liefst 1530 rebounds, gemiddeld 18,7. Niemand deed hem

vaderfiguur en voelde zich in de steek gelaten, waarop hij besloot het voorseizoen niet mee te trainen, want hem een boete van 68 duizend dollar opleverde. Hij zocht troost door in het huwelijksbootje te stappen met de vrouw van zijn kind, maar de verbintenis houdt slechts 82 dagen stand. In een dramatisch seizoen wordt Rodman slapend in een truck aangetroffen met een doorgeladen shotgun. In zijn biografie As Bad As I Wanna Be staat de volgende verklaring: “In de auto kreeg ik een openbaring. In plaats van mezelf te doden, besloot ik de bedrieger, in mijn lichaam, die me ongelukkig maakte, te doden. Vanaf toen besloot ik te leven zoals ik echt wilde leven. Het was de grote ommekeer.”

Bij een nieuw begin

hoort een nieuw team en op aandringen van Rodman zelf werd hij getrade naar de San




Begin 2013 vertrok Rodman naar

Noord‐Korea met Vice Media voor basketbalgerelateerde werkzaam‐ heden, waarover een documentaire werd gemaakt. Rodman ontmoette daar de omstreden leider Kim Jong‐un, die zijn hand niet omdraait voor een mensenleven meer of minder. Kim had tot dan toe nog geen Amerikaan publiekelijk ontmoet. De twee werden ‘vrienden voor het leven’ en er volgden nog vier ontmoetingen. Rodman hoopt dat zijn verkregen inzichten zullen leiden tot een verbeterde relatie tussen zijn thuisland en Noord‐Korea. “Pak de telefoon op en bel eens”, adviseerde hij nogal kortzichtig aan president Barack Obama.

Voorafgaand aan het duel was er een interview met CNN, waarin Rodman het indirect opnam voor de Noordkoreaanse regering in de kwestie Kenneth Bae, een Amerikaan die vastzit in een werkkamp wegens ‘vijandelijke handelingen’, waarschijnlijk het stiekem uiten van het Christelijk geloof. Volgens het Ministerie van Buitenlandse Zaken van de Verenigde Staten zitten er 150.000 tot 200.000 politieke tegenstanders vast in kampen. De condities waarin gevangenen leven is pure horror en doen denken aan concentratiekampen uit de Tweede Wereldoorlog.

Noord‐Korea communiceert slechts zelden met andere landen over hun ontwikkelingen. De keuze niet transparant te zijn over politieke, militaire, sociale zaken maakt het land eng, vooral in de eze maand trainde hij het nationale basketbalteam van Noord‐Korea, dat wetenschap van werkkampen en dat in het land de waarde ‘vrijheid van een oefenduel speelde tegen door meningsuiting’ niet bestaat, waardoor Rodman opgetrommelde oud‐NBA de media een wapen wordt van de spelers. Er was in Amerika hevige overheid. Daarnaast is het Kim‐regime kritiek op het georganiseerde duel. verantwoordelijk voor een tekort aan Democraat Eliot Engel hield een voedsel en zodoende hongersnood. pleidooi van elf uur om ervoor te

D

Inmiddels heeft de nieuwe politiek

leider zelf ook wat gruweldaden op zijn geweten. Zo verklaarde hij in oorlog te zijn met Zuid‐Korea, bedreigde hij de Verenigde Staten met nucleaire wapens en liet hij zijn oom Jang Song‐thaek doodschieten, onder meer vanwege drugsgebruik, gokken het versieren van vrouwen.

Enkele dagen na zijn uitbarsting op CNN bood Rodzilla openlijk zijn excuses aan: “Ik zou beter moeten weten dan me te bemoeien met politiek.” Hij verweet zijn uitspraak aan zorgen dat het duel niet doorging. stress en alcohol. De vijfvoudig “Het is als Hitler uitnodigen voor kampioen en verslaafde moet zich lunch”, zei Engel. “Er zijn gewoon dingen die je niet doet, want als je het echter realiseren dat Noord‐Korea niet zomaar een nieuwe rariteit is in een wel doet impliceer je dat het oké is bizar leven. Er zijn grenzen en die van mensen tot slaven te maken of te Noord‐Korea moet je niet over willen. martelen.”



Antonio Spurs, waar hij een sterk frontcourt vormde met All­Star center David Robinson. Voor het eerste duel van het seizoen scheerde hij zijn afro eraf en verscheen hij met een geblondeerde coup, die snel werd opgevolgd door de kleuren groen, rood, blauw en pimpelpaars met gouden stippen. Het werd een veelbewogen jaargang waarin hij tweemaal een kopstoot uitdeelde, een veelbesproken affaire had met popdiva Madonna en gemiddeld 17,9 rebounds pakte. Zijn populariteit rees snel in de league, net als het aantal piercing en tatoeages. Binnen het team was er op echter kritiek op de flamboyante Rodman. De Spurs en Robinson hadden het imago van een keurig team en zagen liever dat hij naar de kerk ging dan naar een striptent. Na een teleurstellende uitschakeling in de eerste ronde van de playoffs wees iedereen de man met het tijgerprintkapsel als schuldige aan.

defensief anker. Samen werden ze in staat geacht Hakeem Olajuwon en de Houston Rockets te verslaan, maar over zes wedstrijden bleek de regerend kampioen toch te sterk.

Oogsten

Die zomer werd de inmiddels 34­jarige Rodman opnieuw getrade en het zou hem ditmaal geen windeieren leggen. Bij de Chicago Bulls voelde hij zich vrijwel direct thuis. Coach Phil Jackson benutte de capaciteiten van zijn power forward perfect en genoot zelfs van de provocerende gebaren en opstootjes waarbij Rodman betrokken was. In zijn eerste seizoen als Bull won het team 72 wedstrijden, wat tot op heden een record is in de NBA. Ook in de playoffs ging het de Bulls voor de wind en won het de titel. Dat kunstje zou het in de twee volgende seizoenen herhalen.

Het jaar daarop kwam hij vaker Rodman genoot gedurende zijn periode met de staf van San Antonio in aanraking. The Worm werd tweemaal door zijn eigen team geschorst om disciplinaire redenen. Zijn spel bleef echter van hoog niveau en de Spurs gingen de playoffs in met een goede kans op de titel. De ploeg had in Robinson de MVP en in een Rodman een

bij de Bulls zichtbaar van het succes en de roem die het met zich meebracht. En hoewel zijn basketbalprestaties er niet minder om werden, werden zijn uitspattingen steeds vreemder en steeds groter uitgemeten in de media. Bij de presentatie van zijn autobiografie verscheen Rodman in een witte trouwjurk met de verklaring dat hij biseksueel is en met zichzelf zou willen trouwen. Excentrieke hoeden en outfits waren hem sowieso niet vreemd, evenals gokken en vrouwen. Zijn bodyguard Wendell Williams maakte het van dichtbij mee: “Elke avond was als een bezoek aan de Playboy Mansion.” De lijfwacht profiteerde zelf ook. “Dennis is erg gul. Als hij kleren kocht, had jij ook nieuwe kleren. Als Dennis plezier wilde,


zorgde hij dat jij plezier had. Als Dennis gokte, gaf hij jou ook speelgeld. Als Dennis een vrouw had…”

De combinatie van Jordan en Rodman

maakten van de Bulls een soort Beatles. Gillende fans verzamelden zich steevast bij de hotels waar ze verbleven en zelfs flauwvallende tienermeisjes waren geen uitzondering. Terwijl Jordan voldeed aan de verwachtingen van beste speler deed Rodman hetzelfde voor zijn imago. Zo gaf hij een kopstoot aan een scheidsrechter en trapte hij een cameraman in het kruis, nadat hij over hem heen was gestruikeld. Tijdens de Finals van 1998 verliet hij na Game 3 het team voor een tripje naar Las Vegas om daar te worstelen met Hulk Hogan. Maar, zoals eerder gezegd, zijn interessante uitstapjes hadden nimmer effect op zijn spel. Karl Malone werd een dag later in Game 4 opnieuw in toom gehouden en een week later werd Rodman voor de vijfde maal in zijn loopbaan kampioen.

Na het kampioenschap stopte Jordan met basketballen en de zevenvoudig leider in rebounds mocht vertrekken. Er volgden twee korte periodes bij respectievelijk de Los Angeles Lakers en de Dallas Mavericks, maar Rodman was op dit punt niet meer geïnteresseerd in basketbal en wilde zich liever richten op een carrière in de filmindustrie en worstelen. Het was het einde van zijn loopbaan als basketballer in de NBA, maar er volgde nog voldoende aandacht in de media de volgende jaren.

Negatief

Helaas was deze aandacht vaker negatief dan positief. Verschillende malen werd hij gearresteerd en alcohol maakte zich meester over Rodman. Een huwelijk met Carmen Electra duurde niet langer

dan een half jaar en de politie moest in 2002 maar liefst zeventig maal langskomen om de luidruchtige feestjes van de losgeslagen ster te stoppen. Een mislukte comeback in de NBA volgde, net als de intrek in meerdere afkickklinieken

en vele optredens in tv­series met beroemdheden, zoals Big Brother. Ook zijn derde huwelijk hield geen stand. Na ruim negen jaar verliet Michelle hem, met wie hij twee kinderen kreeg.

Z

ijn persoon­ lijkheid, die hij vaak als “bevrij­ dend en echt” beschreef, zit hem steeds vaker in de weg. Tijdens zijn loopbaan werden zijn rare capriolen geaccepteerd, omdat hij presteerde op de momenten die telden. Momen­ teel presteert Rodman weinig en wordt zijn rebelse imago uitgebuit. Ook is de strijd tegen alcohol nog altijd niet gestreden. “Eerlijkheid dient te zeggen dat Dennis een hele lieve man is, maar ook een alcoholist” zei zijn financieel adviseur in 2012. Dat Rodman nog steeds in de media aanwezig is, ruim vijftien jaar na zijn laatste succes als basketballer, is te danken aan zijn spannende en dramatische leven. Want Dennis Rodman, misschien wel de beste rebounder ooit in de NBA, is breaking bad.•


Onverbeterlijk

De lijst met misdragingen van J.R. Smith

past allang niet meer op één A4’tje. Op zijn palmares staan inmiddels meer dan twintig wedstrijden schorsing voor het uitdelen van ellebogen, vechten, drugsgebruik, roekeloos rijgedrag en wangedrag in de kleedkamer. Alleen al in zijn Knicks‐tijd werd 55 duizend dollar aan boetes van zijn rekening afgeschreven voor schwalbes, hatelijke tweets en het versturen van ongepaste foto's. Daar kwam vorige week nog eens vijftigduizend bij.

Die laatste geldstraf heeft hij te danken aan wat de NBA ‘herhaaldelijk onsportief gedrag’ noemt. Nadat hij eerst een waarschuwing kreeg voor het losmaken van de schoenveters van een tegenstander tijdens de wedstrijd, probeerde hij hetzelfde kinderachtige trucje het eerstvolgende duel doodleuk nog een keer. Een volwassen man (met een jaarsalaris van zes miljoen dollar) die veters lostrekt. Het is even lachwekkend als triest.

Smith is een strontvervelende recidivist.

Zelfs Mike Woodson wordt er moedeloos van. “It’s gotta stop”, zei hij na het veterincident wel vijf keer. Nog geen maand geleden had Woodson het ook al aan de stok met Smith. Als een opstandige puber noteerde Smith één schotpoging in 27 minuten nadat hij tijdens de training kritiek had gekregen van zijn coach.

“Sorry, dat had ik niet moeten doen, is vervelend voor mijn team”, Smith kan het zinnetje inmiddels dromen. En met sorry zeggen, kom je in de NBA blijkbaar heel lang weg als je twee meter lang bent en talent hebt voor basketball. Maar ook voor J.R. Smith is de koek een keer op. Niemand zit op een onverbeterlijke stoorzender te wachten. ∙

Eva Gerritse.



Coachcarrousel

Ver verwijderd van al het playoffgeweld, in

het schaamhoekje van de NFL, rekenden de verliezers af met een jaar vol incompetentie. Nadat de Houston Texans (plotseling het slechtste team in de NFL) een maand geleden al afscheid namen van de zwalkende Gary Kubiak, volgden in de afgelopen weken achtereenvolgens Cleveland, Washington, Minnesota, Tampa Bay, Detroit en Tennessee dat lichtende voorbeeld. Aan dat lijstje hadden we er nog drie kunnen toevoegen als Dallas’ Jerry Jones niet zo schuldbewust was geweest om Jason Garrett te sparen, Joe Philbin de ruggegraat had gehad om voor het ontslag van zijn mentor Mike Sherman te gaan liggen en Oakland’s Mark Davis wat meer op zijn vader had geleken, in plaats van Dennis Allen volledig terecht nog een jaar de tijd te geven.

Worden de franchises die hun coach wel

op straat zetten daar ook veel wijzer van? Zolang men Jay Gruden niet aanstelt (welterusten Washington) zeg ik volmondig ja. Chudzinski verdiende zijn vroege ontslag misschien niet, maar bakte er ook weinig van en Leslie Frazier bracht het jonge Vikings‐talent geen meter verder. Greg Schiano was één grote catastrofe, terwijl Mike Munchak vooral uitblonk in nietszeggendheid. Jim Schwartz ten slotte, gaf een masterclass nietsdoen met heel veel. Dat kunnen de reeds aangestelde Bill O’Brien (Texans) en Lovie Smith (Buccaneers) en de aanstaanden Mike Zimmer (Vikings, Titans?) en Ken ‘Quarterback Wizard’ Whisenhunt (Lions) echt veel beter. Mocht u toch nog twijfelen aan het belang van een coach, let u komend seizoen dan vooral op de Texans, Buccaneers en Lions en uw twijfel verdwijnt als sneeuw voor de zon. ∙

Paul Klomp.

Oud vs Nieuw

NFL commissioner Roger Goodell zal zich afgelopen maandag even in z'n arm geknepen hebben. Hij had voor dit seizoen begon geen betere laatste vier kunnen bedenken. San Francisco 49ers – Seattle Seahawks en New England Patriots – Denver Broncos. Watertanden. De beste rivaliteit van dit moment is ongetwijfeld die tussen de 49ers en de Seahawks. Twee jonge quarterbacks die de positie als geen ander invullen. Snel, dynamisch, accuraat. Twee fysieke talenten. Twee nachtmerries voor verdedigingen.

En dan de Patriots en Broncos. Of beter, Tom Brady en Peyton Manning. De beste rivaliteit die de NFL ooit gekend heeft. Wat zij missen qua fysiek talent, compenseren zij met hun kennis van het spel, twee schaakgrootmeesters. De National League in de MLB wordt vaak omschreven als het 'senior circuit' en de American League als het 'junior circuit'. De AFC en de NFC zijn hun equivalenten. De oude garde strijdt om in de AFC, wellicht voor de laatste keer, hun stempel te drukken. In de NFC zijn het de nieuwelingen. De jonkies.

Het zijn twee fantastische matchups die

waarschijnlijk alle kijkcijferrecords gaan breken. De neutrale fan is de winnaar. Als kers op de taart zullen twee van deze teams het tegen elkaar opnemen in de Super Bowl. Oud tegen nieuw. Dit seizoen geeft een kijkje in het verleden en blikt vooruit naar de toekomst. En Goodell telt zijn centen en zijn zegeningen. Dit is het droomscenario. ∙

Lennart Beishuizen.



Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.