THE NEW BOYS NETWORK SPROUT
TAKEAWAY.COM
JITSE GROEN
‘DIT BEDRIJF IS ÉÉN GROOT WETENSCHAPPELIJK EXPERIMENT’ — jON ORINGER
DE MAN VAN 73 MILJOEN ‘NU WORDT HET LEUK...’
PERSONEEL
JUN 2014 N° 3
KEUZES ANNO 2014: FREELANCE OF LOONLIJST? JUN 2014 N° 3
25 ONDER DE 25
DEZE JONKIES ZIJN NIET TE STOPPEN SPROUT.NL
PERSOONLIJK
ONDERNEMERS MET EEN BURN-OUT € 8,75
Zorgeloos zakendoen met KLM Wie internationaal zakendoet komt graag zorgeloos op zijn bestemming aan. KLM biedt een wereldwijd netwerk. Frequente en gunstige vertrektijden. Directe vluchten tegen scherpe tarieven. Punctualiteit, uitgebreide service en comfort. Zodat u meer uit uw zakenreis haalt.
K캐k op klm.nl/zakel캐k
Jacqueline VizĂŠe @jacquelinevizee @BackboneInt Big Event opportunities here in NYC. KLM Economy Comfort back home! #zorgelooszakendoen #highfive vanuit New York, VS
inhoud people business ideas
82
59
de meest veelbelovende jonge ondernemers
Ze zijn jong, soms nog maar 13 jaar, en timmeren keihard aan de weg om een succesvol bedrijf op te zetten. Wie zijn deze new kids en wat drijft ze? ‘Veel mensen hebben een goed idee, maar daar blijft het dan bij. Wij zijn gewoon begonnen.’
interview: Jon Oringer (shutterstock)
Hij is een matige programmeur en geen uitmuntende fotograaf (zegt hij zelf), maar van beide disciplines wist hij genoeg om het succesvolle fotoagentschap Shutterstock te beginnen. Al noemt Oringer het miljoenenbedrijf nadrukkelijk géén beeldbank, maar een techbedrijf. “We runnen het als een groot wetenschappelijk experiment.” 4
39
Thema: zo haal je het beste uit je mensen (ook als ze ‘maar’ freelance zijn)
Goed personeelsbeleid is een kunst. In tijden van crisis is er minder aandacht en geld voor, maar het is wel belangrijk. Een radartje op de verkeerde plek kan zand in de machine strooien. Hoe kun je medewerkers stimuleren om het beste van zichzelf te geven? En wat is beter: freelancers of personeel in dienst nemen?
JUN 2014
inhoud people business ideas
20
copycats: wat te doen als je werk gekopieerd wordt?
Je hebt jaren peentjes gezweet om je uitvinding om te zetten in een succesvol product en dan blijkt dat iemand doodleuk je producten namaakt. Wat doe je dan? Drie ondernemers overkwam dit en vertellen waarom ze wel of juist niet doorprocedeerden.
Interview met jitse Groen (thuisbezorgd/takeaway)
92
werken, werken, werken... en dan is ineens de e nergie op
Voor ondernemers is het werk nooit af. Er is altijd wel iets wat gedaan moet worden. Maar als je altijd blijft doorrennen, is de kans groot dat je een keer opbrandt. “Ik dacht een soort superman te zijn.” Herkenbaar? Ondernemers vertellen openhartig over hun burn-out - “geestelijk was ik compleet leeg” - en hoe ze daar weer uitkwamen.
30
Met de recente overname van bezorgdienst Lieferando staat zijn bedrijf Takeaway ineens op de tweede plaats van de bezorgmarkt in Duitsland. Maar daar houdt het niet bij op: Jitse Groen is vastbesloten nummer 1 te worden. Met een nieuwe kapitaalinjectie (73 miljoen euro) kan hij nu grote sprongen gaan maken. “Duitsland is toch een beetje de hoofdprijs in Europa.”
EN VERDER
7 8 13 14 16
editorial
SPROUT & JIJ op de agenda bij Sprout
26
practice what you preach Rockefeller Habits volgens Jeroen Blankendaal (Kadenza)
29
Sprout Challenger 2013 column Victor van Tol (SnappCar)
just joined nieuwe members van Sprout
het netwerk van… I-Did_Slow_fashion_movement
Gespot inspiratie van de beste ondernemersideeën Eyeopener kansen in recycling Herbert fileert column Herbert van Hoogdalem
18 19
JUN 2014
50
54
Hoe Ik.... Dorrie Eilers omzeilt de bouwcrisis met tijdelijke bouw failures de eigenaren van Ctaste over het faillissement van hun Belgische restaurant
56
57
Show me the money hoe kwam de medische startup MyTomorrows aan geld? Philip test dingen One Night’s Tent
66 67 68 76
wat heb je aan... timemanagement?
Suze Coacht over samenwerken
achter de schermen bij Coolblue met Pieter Zwart
bierviltje de eerste schets van kokenwaterkraan Quooker
78
Wereldideeën curators uit Azië, de VS en Europa spotten de leukste startups pitch Yippie pitcht voor ons panel Even opladen ballonvaarster Miriam Martens Anouk klapt de laptop open bij S_clusive in Eindhoven
80 90 96
5
€8
25
P/M
JOIN WORD MEMBER OP SPROUT.NL/ MEMBER
editorial karin husslage
loser
aar zat ik dan, als dertigjarige, op de bank thuis. Niet omdat ik vakantie had, maar omdat ik totaal op was. Ik wist niet meer hoe ik me moest ontspannen, mijn lichaam zat in een kramp. Ineens kwam alle stress naar boven die ik zolang dacht te hebben vermeden. Ik was zo iemand waarvan anderen zich a fvroegen hoe ik het voor elkaar kreeg, zo veel tegelijk doen. Een meer-dan-fulltimebaan, een opleiding, een druk sociaal leven. Met de nadruk op wás, want van het ene op het andere moment kan die mooie bubbel spatten, heb ik ervaren. Mijn hoofd wilde nog van alles, maakte steeds weer nieuwe plannetjes, maar mijn lichaam had daar hele andere ideeën over. Alsof het mij met de armen over elkaar boos aankeek: ja, dáááág. En dan ga je dus van bezig bijtje naar status niksdoen, of althans een poging daartoe. Want het bloed kruipt waar het niet gaan kan. Ook als je onder een dekentje op de bank ligt, komen er allerlei plannetjes omhoog. ‘Ik heb nu alle tijd, dus dan kan ik eindelijk [xxx] gaan doen’. En dat is dus precies niet de bedoeling als je oververmoeid, overspannen of burned-out bent. Pas na een paar weken kon ik me overgeven aan niets doen, aan rust, en toen ging JUN 2014
er een wereld voor me open. Ik voelde de vrijheid weer die ik stiekem al heel lang niet ervaren had. Veel ondernemers hebben me de afgelopen jaren verbaasd op dit vlak. Ik heb me regelmatig afgevraagd of ondernemers soms andere genen hebben. Genen die ervoor zorgen dat ze altijd door kunnen blijven gaan, dag en nacht met het bedrijf bezig kunnen zijn, zonder een sprankje energie in te leveren. Maar toen ik een beetje ging rondvragen, kwam ik erachter dat het helemaal niet altijd rozengeur en maneschijn is bij onder nemers. Dat heel veel van jullie wel eens, of vaker, een periode van overspannenheid hebben gekend. Alleen: erover praten, dat ligt zéér gevoelig. Alsof je dan het stempel ‘loser’ op je hoofd krijgt. Dus zochten wij ondernemers op die wel zo dapper zijn om erover te praten (zie p. 92). Omdat het belangrijk is elkaar te helpen, zeker als je de neiging hebt om altijd maar door te gaan. En omdat je helemaal geen loser bent als je in een burn-out belandt; je hebt gewoon te veel willen doen. Als je je herstel goed aanpakt, kom je er tien keer sterker uit. Dan ben je pas echt een rolmodel, en niet iemand die altijd maar doet alsof alles perfect gaat.
7
sprout en jij agenda events visits
Sprout visits piet hein eek Beeldverslag
Anouk Eigenraam
Op 8 mei deelde Piet Hein Eek zijn businessgeheimen aan een selecte groep SPROUT members. Hier een impressie van dat bezoek.
8
jun 2014
sprout en jij agenda events visits
jun 2014
9
sprout en jij agenda events visits
Sprout event Thinking Strategies
Amsterdam, 14.00-18.00
03 jul
Wat doe je als ondernemer als je wilt nadenken over wat belangrijk is voor jouw bedrijf? De meeste mensen hebben nooit geleerd hoe nadenken werkt en lopen dus het risico dat hun kostbare vrije tijd dichtslibt met nutteloze onzin, domweg omdat ze niet weten hoe ze een strategie het beste kunnen bepalen. Experts Marleen Kruyswijk en Taco Oosterkamp leren het je in een praktische middagsessie. Op deze middag leer je onder andere: • 25 praktische manieren om nadenken leuk te maken • tips om te werken aan een optimale werkindeling • uitleg hoe je productiever kunt werken • de beste tricks van goeroes als Dan Ariely, Gary Klein, Daniel Kahneman, John Medina • we gaan meteen aan de slag: nadenken over wat nu het belangrijkste probleem is voor jou om op te lossen!
SPROUT events Sharing economy
11
sep
Amsterdam Hij is verzet, ons event over sharing als businessmodel. Blokkeer deze middag alvast in je agenda als je erbij wilt zijn! Leer jouw business deelbaar te maken met o.a. Victor van Tol (SnappCar) en Harmen van Sprang (Share NL).
SPROUT VISITS yes!delft
01
okt
Delft, 16.00-18.00 Hoe maak je technologie commercieel? Hoe vind je geld en de beste mensen om je uitvinding te ontwikkelen? Bij YES!Delft weten ze er alles van. We nemen een kijkje achter de schermen bij drie tech-toppers, en krijgen tips van de kenners.
De Sprout events zijn gratis te bezoeken als je member bent. Meld je aan op Sprout.nl/member 10
JUN 2014
sprout & jij challengers social reacties
elly de knikker @graficelly
as eigenlijk niet van plan om lid/ w member/abonnee te worden van @sprout_nl maar man wat ziet dat blad er goed uit! #gajetochtwijfelen
hans saris @jhsaris h et “WOW- effect” is wel van toepassing op de net uit de bus gehaalde nieuwe, @sprout_nl #thenewboysnetwork s6 pic.twitter.com/ntjkfkeveq
beeld vincent boon
jos van snippenberg
meld je aan! challenger 50 Doe jij er alles aan om de lat hóger te leggen, klanten béter te bedienen, duurzamer werk te doen, kortom: de markt op te schudden? Dan zijn we op zoek naar jou! Sprout publiceert in het najaar weer de Challenger 50 lijst van meest uitdagende bedrijven van Nederland. Overtuig ons in je aanmelding op sprout.nl/
challenger50-aanmelden
@dantefactor @sprout_nl bewijst met restyle magazine waarde voor ondernemers #inspiratie om te doen! #waardecreatie pierre spaninks
@pierrespaninks “ the new boys network” noemt @sprout_nl zich nu. vrouwen heb ik er nog niet over horen klagen. mannen wel ;-) christel nolle
@christelnolle @sprout_nl @basw new boys network? deze ‘girl’ is al lid van de club :)
18.273 followers @sprout_nl @karinhusslage @askimono @maartenkes @philipbueters @rlgieling
Oeps
I n de vorige Sprout stond op p. 63 dat een basislidmaatschap van Impact Hub 75 euro per maand kost. Dit bedrag is echter per kwartaal. Op p. 18 stond dat Vind-it Vintage bestaat sinds 2013. Dit moet 2003 zijn. Ook heeft het bedrijf inmiddels 14.500 euro afgelost van de lening van € 105.000. jun 2014
11
nieuw members netwerken
just joined Sprout draait om vernieuwende, slimme, ambitieuze ondernemers. We laten nieuwe leden hun beste tips delen. Dit keer: hoe haal je het beste uit je mensen?
cinderella SCHAAP (46)
Professional independent MUSIC PROMOTION
ERNST KALBFLEISCH (36) ATP
BARBARA WESSELING LEFERING (38)
TOMMY INGENBLEEK (31)
MIND MATTERS
DE EVENTMANAGER
ruud SCHOLTEN (29) TS24.NL
NIENKE VAN DER HEIJDEN (37)
job TEN BOSCH (31) DEBATRIX
‘Het werk van sommige mensen is niet d irect zichtbaar voor jou. Denk aan de taken van een projectmedewerker, secretaresse of administrateur. Als alles goed gaat, merk je er niets van en vergeet je weleens een compliment te geven. Zorg dat ze jou regelmatig laten weten wat ze allemaal gedaan hebben.’
JUN 2014
N-WHITE
jitske ROOS (41)
ZOOVER MEDIA
ramon VERHULST (26) JD DESIGN
leo GRUNBERG (48) PLAN22
‘Wees zelf de belichaming van de missie van je bedrijf en geef het goede voorbeeld in alles wat je doet.’
‘Een combinatie van een betrokken werkhouding, weten wat de persoonlijke verwachtingen en ambities zijn, verantwoordelijkheid geven, realistische doelen stellen, duidelijk met elkaar communiceren en eerlijk zijn over de voortgang van de werkzaamheden. En…. van fouten kun je leren!’
13
netwerk redesign mode duurzaam
HET NETWERK VAN i-did_slow fashion_movement Wereldwijd wordt zo’n 40 procent van alle geproduceerde kleding ongedragen weggegooid. Deze verspilling van grondstoffen vraagt volgens Mireille Geijsen en Michiel Dekkers om een revolutie in de modewereld. Met hun slow fashion movement i-did bieden ze modehuizen een duurzaam alternatief voor overtollige voorraden in de vorm van redesign. De onverkochte kleding wordt in het atelier in Utrecht omgevormd tot onder andere tassen, iPad-hoezen of ceintuurs. De nieuwe producten worden daarna door de modemerken gewoon onder het eigen label verkocht. I-did werkt voor labels als Ready to Fish, Sissy Boy en Mud Jeans. Tegelijk helpt het bedrijf allochtone vrouwen hun kansen op de arbeidsmarkt te vergroten. Zij worden in een jaar intern opgeleid tot naaister. In ruil daarvoor werken de vrouwen 16 uur per week in het atelier van i-did in Utrecht. Stefan Tibben
Peter Arno Broer
1 min.
VAN LINKS NAAR RECHTS Jose Metz unit manager fashion & sportswear bij Wehkamp, grootste klant Willa Stoutenbeek eigenaar W.Green, branding- en communicatieadviseur Michiel Dekkers eigenaar en investeerder
14
JUN 2014
netwerk redesign mode duurzaam
Rafa Harouna leerling-naaister Mireille Geijsen oprichter, eigenaar Michiel van Yperen sectormanager textiel MVO Nederland, innovatiepartner duurzaamheid Rob Heinsbroek eigenaar Ethics Group, netwerkpartner
JUN 2014
15
ideeën concepten inspiratie
GESP
T
Inspiratie stopt niet bij de landsgrenzen. Briljante businessideeën van over de hele wereld. Robert Visscher
Bedrijf
3.24 min.
ISKN Team Ondernemers
Timothee Jobert, Jean-Luc Vallejo en Tristan Hautson Land
Frankrijk Verdienmodel
verkoop aan consumenten isketchnote.com
iSketchnote Even snel een tekening of krabbeltje maken gaat nog altijd veel makkelijker op een papiertje dan op een tablet. Maar niet voor lang. Het Franse bedrijf ISKN Team ontwikkelt een slimme cover voor iPads. Het hoesje maakt via bluetooth verbinding met een tablet en w erkt samen met een speciale pen. Een magneetring zorgt ervoor dat alle bewegingen worden herkend. Leg een papiertje op deze iSketchnote en schrijf er met de pen op. Vervolgens verschijnt de krabbel of tekening op de tablet. Met name tijdens vergaderingen en in klaslokalen is de iSketchnote volgens de uitvinders geschikt om eenvoudig even wat op het digitale notitieblok te schrijven of te tekenen. De hoes is ook zonder iPad te gebruiken; zodra je de tablet weer aansluit, worden je notities gesynchroniseerd. Je hoeft dus niet bang te zijn om je aantekeningen te verliezen. De iSketchnote is binnenkort te koop voor circa 140 euro.
Mini mobile robotic printer Veel apparaten werden de afgelopen jaren al mobiel. Maar een printer bleef een groot, log ding. Binnenkort wordt het eindelijk mogelijk om mobiel te printen. Leg dit apparaatje, dat makkelijk in een tas past, op een vel papier en het tovert letters en afbeeldingen tevoorschijn. The Mini Mobile Robotic Printer is draagbaar en volledig draadloos. Via Bluetooth is het printertje eenvoudig te verbinden met laptops, computers, tablets en smartphones. Het apparaat print op normaal A4-papier en doet ruim een minuut over een pagina. Het werd bedacht door Tuvia Elbaum toen hij nog studeerde aan het Jerusalem College of Technology. Het printertje is ontzettend handig, maar wie er gebruik van wil maken, moet nog wel even geduld hebben want hij is leverbaar vanaf januari 2015. De prijs is nog onbekend, maar waarschijnlijk meer dan tweehonderd dollar.
Bedrijf
Zuta Labs Ondernemer
Tuvia Elbaum Land
Israël Verdienmodel
verkoop aan consumenten zutalabs.com
16
cacoon Ondernemer en ontwerper Nick McDonald lag in Mexico onder een boom en keek naar vogelnesten in de vorm van een druppel. Op die manier zou je een hangmat moeten maken, dacht hij. Niet veel later maakte hij de Cacoon, een tentachtige hangmat in de vorm van een druppel, die blijft hangen aan slechts één enkele tak. De hangmat bestaat uit aluminium buizen en katoen. Hij testte de Cacoon bij een kuuroord in Engeland, waar veel gasten hem mee naar huis wilden nemen. Er is onder andere een tweepersoonsversie en één voor kinderen. De hangmat is te koop vanaf 199 euro, maar McDonald hoopt ze vooral aan kuuroorden en hotels te verkopen.
JUN 2014
groeikansen hergebruik nieuwe technologie
Soms liggen er ondernemerskansen in bedrijfstakken of sectoren waar je misschien niet direct aan zou denken. Sprout vraagt elke editie aan een andere expert: waar valt geld te verdienen? Volgens hoogleraar resources en recycling Peter Rem (TU Delft) liggen er kansen om flink te verdienen aan hergebruik van grondstoffen. Robert Visscher
1.54 min.
Vrijwel niemand staat er bij stil, maar op het scherm van je mobiel zit een bijzonder materiaal: indium. Dit scheikundig element zorgt er mede voor dat het een touchscreen wordt. Erg handig dus, maar tegelijkertijd is het ook een problematisch materiaal. Indium is namelijk schaars en duur. Het kost vijfhonderd euro per kilo. Bovendien wordt het vrijwel alleen in Azië gemaakt. En veel Westerse landen willen niet afhankelijk van dat continent worden. In het laboratorium van hoogleraar Peter Rem staat momenteel een opstelling voor experimenten om indium terug te winnen uit bijvoorbeeld kKapotte schermen van smartphones en televisies. Die worden op een lopende band met een puddingachtige magneetvloeistof gelegd. Dat scheidt het glas van metalen en plastic. Vervolgens proberen chemici het
18
indium er uit te halen. Gebruikte materialen zoals gebarsten schermpjes zien er in eerste instantie uit als troep, maar er valt dus goud mee te verdienen. “Dat benadrukt de EU ook, zij voorspellen een flinke groei”, zegt Rem. “Het is zowel politiek van belang, om minder afval te creëren en minder afhankelijk te zijn van landen met grondstoffen, als economisch van belang, omdat er geld mee te verdienen valt.” De cijfers ondersteunen dat. De Europese markt voor ruwe materialen, zoals staal, koper, polymeren en beton, is groot. Er gaat vijfhonderd miljard euro per jaar in om. In Nederland wordt twintig miljard per jaar uitgegeven aan materialen om onder meer huizen mee te bouwen en auto’s te maken. Wie daar een deel van terug wint heeft een interessante business. “Daar komt nog bij dat de materiaalprijzen, bijvoorbeeld van koper,
momenteel zo hoog liggen dat het loont om het terug te winnen.” Er is vooral behoefte aan slimme technologie, die zo efficiënt mogelijk recyclet. Neem het materiaal waar verpakkingen van veel shampooflesjes en wc-reinigers van worden gemaakt. Rem: “Deze polyolefinen nemen geurtjes aan. In Italië is onderzoek gedaan om dit materiaal toch geschikt te maken voor hergebruik.” Voor wie nieuwe technologie ontwikkelt is er goed nieuws. De EU heeft innovatieprogramma’s opgezet voor recycling. “De EU wil dat 30 procent van de materialen hergebruikt wordt. Ze ondersteunen initiatieven over het hele traject nadat het eerste onderzoek is gedaan. Van de eerste pilots tot de implementatie”, vertelt Rem. “Soms sneuvelen goede ideeën nadat het eerste onderzoek is gedaan, maar dat is hierdoor niet meer nodig.”
JUN 2014
‘Tussen die ideeën zit er één waarvan ik ‘s nachts wakker word’ HERBERT FILEERT
1 procent geniale ideeën 2.04 min.
Herbert van Hoogdalem werkte 20 jaar in het reclamevak, en bouwt nu aan zijn eigen merk: Nada. Voor Sprout fileert hij elke editie een idee of businessplan. JUN 2014
k heb in mijn leven al een stuk of 47.450 ideeën bedacht. Denk aan zeker vijf per dag, dat 365 dagen per jaar en dat alweer 26 jaar lang (au... ). Nou waren die ideeën natuurlijk lang niet allemaal even goed. Zo’n 60 procent is van het niveau ‘niet weggooien’, 20 procent is ‘niet onaardig’, 10 procent zou ik een dikke 8 durven geven, nog eens 9 procent valt in de categorie ‘dat bedenk je niet elke dag’ en 1 procent is, tja, gewoon geniaal. Maar: dan heb je er nog niet veel aan. Want een idee is maar een idee. Als je er niks mee doet, als er (zoals in mijn oude vak heel gebruikelijk was) uiteindelijk tóch niets mee gebeurt - of in totaal door klanten verklote vorm - dan tellen ze niet mee. Zo streng moet je voor jezelf willen en durven zijn. Tussen die kleine vijftigduizend halve ideeën zit er één waarvan ik ‘s nachts nog weleens wakker wordt. Badend in bloed, zweet, en tranen. Van spijt, wroeging, onmacht, domheid, frustratie, wanhoop, armoede en zelfkastijding. Om dan weer in slaap te kunnen vallen, zit er maar één ding op: in plaats van schaapjes, de dollars te tellen die ik ermee had kunnen verdienen. Als ik tenminste iets verder had gedacht. Niet had opgegeven toen de klant het niet zag zitten omdat het ‘te bewerkelijk’ zou zijn. En er een eigen draai aan had gegeven, die ik alleen op dat moment niet zag. Ik heb het over een case een jaar of zeven jaar geleden. Het extreem ouderwetse Engelse ovenmerk AGA Cookers had me gevraagd een nieuwe internationale marketingstrategie te bedenken, waardoor het bijna 2.000 kilo zware onding weer hip zou moeten worden. Een onmogelijke opdracht leek me aanvankelijk. Zo’n apparaat ziet er niet uit, als het eenmaal vastgeklonken in je keuken staat, krijg je het van z’n levensdagen niet meer van z’n plek, het vreet energie omdat het de hele dag aan staat en sowieso zijn Engelse producten vaak zo eilanderig dat ze lastig aan de man te brengen zijn. Niettemin, gebruikers zweren erbij. En juist die combinatie bracht me op de pay-off: ‘AGA Cookers. You won’t leave home without them’. Dat vond ik grappig. Niet alleen omdat je ze niet mee kúnt nemen, maar ook vanwege het idee dat
ik erbij bedacht: Facebook stond nog in de kinderschoenen, maar huizenruil begon net een beetje aan te slaan. Dus leek het me geweldig om voor de trouwe schare fans een speciale huizenruilsite voor AGA-eigenaren wereldwijd op te zetten. Zodat je als AGA-bezitter in die onvermijdelijke gevallen dát je een keer op vakantie moet, in elk geval verzekerd bent van je ‘eigenste’ kooktoestel. Een social mediakanaal erbij, waarbij ik destijds al geotagging voor de plaatselijke kruideniertjes bedacht, een additioneel verdienmodelletje voor de klant (en dus voor mij) eraan vast en: hoppa. Maar dat ‘hoppa’ stierf onder “..mmm, interesting...”, een keiharde en tragische dood in intern politiek geweld in combinatie met het bekende not invented here-syndroom. Zo gaan die dingen, soit. Daar ben je prof voor. Evengoed moest ik best slikken toen ik laatst hoorde dat AirBNB met gemak 350 miljoen bij investeerders ophaalde; dan ben je toch al snel een paar miljard waard. Hun concept zit natuurlijk tientallen malen beter in elkaar dan mijn ideetje destijds, en ik ben inmiddels - als fervent gebruiker - onder de indruk van het systeem erachter en van de interface. Mooi om te zien dat hier een oude wet bewaarheid wordt: écht goede ideeën komen van mensen buiten de branche, die op een frissere manier naar iets kijken, niet gehinderd door welke ballast dan ook.
19
drieluik octrooien kopieën rechtszaken
Het aanvragen van octrooi op je product is een kostbare en soms ingewikkelde procedure. Soms zien ondernemers ervan af, met als gevolg dat ze prompt gekopieerd worden. Wegen de kosten tegen de baten op? En wat moet je doen als je te maken krijgt met copycats? Robert Visscher
e rokjes van Zand Amsterdam waren in 2005 nog maar net te koop of ze werden al door vier bedrijven nagemaakt. De wikkelrok heeft karakteristieke drukknopen, waardoor het altijd past. “We waren verschrikkelijk boos en hebben er slapeloze nachten van gehad. We hebben heel hard gewerkt om de rokjes te bedenken, te ontwerpen, een productielijn op te zetten en bij winkels te verkopen. En dan gaat iemand anders met ons werk aan de haal”, vertelt distributeur Mick Perez van Zand Amsterdam. Perez en Yaniv Shapira, de bedenker van de rokjes, schakelden een advocaat in, die de kopieerders met juridische stappen dreigde. Een vrouw belde huilend op nadat ze een brief had gekregen van de advocaat. “Of we alsjeblieft geen verdere stappen wilden ondernemen. Ze stopte direct met de neprokjes.” Ook de andere twee copycats stopten met het aanbieden van de rokjes. “Tegen de vierde hebben we een kort geding aangespannen. Zij hebben op de dag dat de zaak voor zou komen een onthoudingsverklaring getekend.” Ook betaalden ze een schadevergoeding van twintigduizend euro. Maar die vier bedrijven waren pas het begin. Sindsdien zijn er minstens dertig ondernemingen die ze namaken. Met name in Duitsland zitten veel copycats, vertelt P erez. “Daar verkopen we heel goed, zo’n zestig procent van onze totale productie.” Een van de namakers bij de oosterburen is een voormalige distributeur in München. “Zij eisten dat we tegen steeds lagere prijzen zouden leveren. Toen we daar niet mee
20
Jaap Scheeren
7 min.
a kkoord gingen en de distributie zelf gingen regelen, zijn ze onze rokjes gaan kopiëren.” Het is extra wrang dat de Duitse copycat sinds kort ook in Nederland de rokjes aanbiedt bij klanten van Zand Amsterdam. “Ze vertellen rond dat ze het idee samen met ons hebben ontwikkeld en dat de eigenaren broers zijn. Onzin natuurlijk. Gelukkig hebben we veel trouwe klanten die ons inlichten.” Zand wilde opnieuw een rechtszaak beginnen, maar zag daar uiteindelijk vanaf, onder meer omdat het al veel tijd, geld en energie kostte. “We konden een nieuwe advocaat zoeken, maar dan moesten we weer opnieuw beginnen. Ondertussen moeten we ook het bedrijf draaiend houden. Daar willen we eigenlijk alle aandacht op richten.” Waarom vroegen Perez en Shapiro geen octrooi aan? Dat bleek niet mogelijk omdat het geen technische uitvinding betrof. “Daarvoor was het niet vernieuwend genoeg. Bovendien is het enorm duur.” Het bedrijf heeft de ontwerpen wel vastgelegd in een modeldepot en voor een nieuwe zeszijdige rok een Design Patent van rond de 3.000 dollar aangevraagd in de VS, waar ontwerpen wel als p atenteerbaar beschouwd worden en een strengere bescherming geldt van intellectueel eigendom. “Maar het is een illusie om te geloven dat daardoor niet meer gekopieerd wordt.” De na-apers houden Perez nog altijd meer bezig dan hij eigenlijk wil, benadrukt hij. Zo maakte hij ooit met een telelens foto’s van een busje dat de namaakrokjes kwam brengen bij een klant om te achterhalen welk bedrijf ze precies leverde. “Ik kon de kentekenplaat aan een bedrijf koppelen en zo wist ik wie er achter zat.” Hij twijfelt er niet aan dat nepkledingstukken zijn omzet verminderen. “Ik schat dat we in Nederland tien procent en in Duitsland wel bijna dertig procent minder verdienen. Sommige mensen zeggen tegen ons dat het toch een compliment is dat onze uitvinding wordt nagemaakt. Die opmerking kan ik niet meer horen.” JUN 2014
drieluik octrooien kopieën rechtszaken
ZAND AMSTERDAM Ondernemers Mick Perez (foto) en Yaniv Shapira Gestart 2005 Gekopieerd product wikkelrok Copycats o.a. Duitse voormalige distributeur Getroffen maatregelen rechtszaken Geleden schade 10 tot 30 procent van de omzet
JUN 2014
21
drieluik octrooien kopieën rechtszaken
‘HET IS EEN GRIJS GEBIED OF IEMAND GEÏNSPIREERD IS DOOR JOUW ONTWERP’
en bloempot waar niet alleen een plantje in kan, maar die ook nog licht geeft en tegelijkertijd een lamp is. Dat product zette Bloom! Holland ruim tien jaar geleden succesvol in de markt. Het product verkocht direct vrij goed. “Maar we kregen ook al snel met copycats te maken”, vertelt eigenaar Rob Slewe. “Een Nederlandse partij maakte onze pot na van kwalitatief veel minder materiaal, maar voor een goedkopere prijs. Dat we last konden krijgen van namakers hadden we ons van tevoren niet gerealiseerd.” Slewe spande een rechtszaak aan; een proces van jaren volgde. Uiteindelijk gaf de rechter Bloom! Holland gelijk. De kopieerders moesten een schadevergoeding en alle advocatenkosten betalen. Maar de eerste euforie na de uitspraak verdween al snel. “De tegenpartij ging failliet. We hebben uiteindelijk vrijwel geen geld ontvangen, maar de rechtszaak heeft ons wel tonnen gekost.” Het bleef niet bij die ene keer. Maar na die rechtszaak bedacht Slewe zich wel twee keer voordat hij weer een bedrijf zou aanklagen. Een van de copycats was, net als in het geval van de wikkelrokjes van Zand Amsterdam, een beken-
JUN 2014
de van de onderneming. Het betrof een groot bedrijf, waarvan Slewe de naam niet wil noemen, dat enkele jaren geleden gesprekken voerde met Slewe over de overname van Bloom! Holland. Slewe: “Uiteindelijk kwam daar geen akkoord uit, maar niet lang daarna kwamen zij met een soortgelijk product op de markt. Een grote binnen- en buitenlamp die makkelijk verplaatsbaar is door het handvat aan de bovenkant.” De ondernemer twijfelde. Moest hij het bedrijf aanklagen? Maakte hij als middelgrootbedrijf een kans tegen een grote partij? “Zij gaven al aan dat ze zoveel mogelijk moeite zouden doen om tijd te rekken. We besloten geen zaak te beginnen omdat het te kostbaar zou worden.” Hij vindt dat rechtszaken veel te lang duren: “Ik weet zeker dat het innovatie tegenhoudt. Omdat ondernemers hier veel tijd aan kwijt zijn, failliet gaan of niet eens meer een eigen bedrijf beginnen.” Volgens Slewe moeten ondernemers zoals hij beter beschermd worden. “Het is een grijs gebied of iemand ‘geïnspireerd’ is door jouw ontwerp of dat degene er een kopie van heeft gemaakt. Als er maar een paar kleine afwijkingen zijn, dan kunnen andere bedrijven er al mee wegkomen.” Zo claimde in Duitsland een copycat het idee voor de lichtgevende bloempot al eerder te hebben gehad. Een ‘onafhankelijke’ architect onderschreef dat. Later bleek degene als familielid actief te zijn voor het bedrijf en bleken ze factuurdata te hebben gemanipuleerd. Slewe bedoelt maar, er wordt veel mee gerommeld. “Wij zijn vakidioten in een klein segment van de markt. We doen heel veel moeite en steken veel tijd in onze producten, dan is het ontzettend vervelend als iemand anders zomaar onze uitvinding namaakt.”
23
drieluik octrooien kopieën rechtszaken
‘DE RECHTER VOND DE TAFEL ZO LELIJK EN SLECHTGEMAAKT, DAT ER VAN CONCURRENTIE GEEN SPRAKE WAS’
verwacht dat ze zou verliezen. “Bovendien was het ontzettend slopend. Ik ging er kapot aan. Natuurlijk had ik in hoger beroep kunnen gaan. Maar dat zou nog meer geld en energie kosten.” Trenité besloot het daarom slimmer aan te pakken en de copycat op zijn eigen terrein te verslaan: ze besloot onlangs haar eigen meubels te gaan kopiëren. “Het zijn dezelfde meubels, maar dan van goedkopere materialen, die overigens nog steeds een goede kwaliteit hebben. Wie niet zoveel geld heeft, kan zich op die manier toch een echte Arp veroorloven.” Trenité doopte de serie heel toepasselijk om tot de ‘copycatcollectie’. Haar wraak is zoet, want inmiddels loopt deze serie uitstekend. Ze haalt de helft van haar omzet uit de collectie en omdat het zo’n groot succes is, gaat ze de collectie de komende tijd zelfs uitbreiden. “De copycats hebben mij flink gefrustreerd, maar uiteindelijk ook geïnspireerd en het heeft geleid tot een nieuwe inkomstenbron. Ik werd in het nauw gedreven, maar nu levert het me geld op.” Bij nieuwe ontwerpen die ze maakt spoken de gedachten aan copycats wel nog door haar hoofd. “Ik heb net een nieuwe hanglamp ontworpen met hitpotentie. Dan ben ik wel bang dat het weer gekopieerd wordt”, zegt ze. Octrooieren kan niet, maar het is voor designers wel mogelijk om de ontwerptekeningen met omschrijving te registreren in een modeldepot, dat geldig is in de BeNeLux. Trenité was 1.200 euro kwijt voor de registratie van haar nieuwe lamp. “Dat heb ik er graag voor over. Ik denk dat ik hierdoor beter beschermd ben. Ik doe het ook voor mijn gemoedsrust.” JUN 2014
25
practice what you preach de theorie...
Stápels management boeken kun je lezen om je bedrijf vooruit te helpen. Het kost alleen zoveel tijd... Sprout bespaart je die uurtjes, en vat de theorie en praktijk voor je samen. Anouk Eigenraam
01
4.12 min.
Wie heeft het bedacht?
Verne Harnish, de bekende businesscolumnist (o.a. Fortune Magazine), en oprichter van het groeiprogramma Gazelles en de internationale Entrepreneurs’ Organization (EO) bedacht de theorie. Harnish staat ook wel bekend als ‘the growth guy’. Zijn boek Mastering the Rockefellers Habits uit 2002, beschrijft de manier waarop snelgroeiende bedrijven hun groei kunnen managen. Het is vertaald in negen talen en wordt aanbevolen door honderd middelgrote bedrijven.
26
rockefeller habits 02
Wat houdt het in?
De theorie is gebaseerd op de principes en managementstijl van de Amerikaanse zakenman John D. Rockefeller, en gericht op wat Harnish ‘gazelles’ noemt; ambitieuze startups die een enorme groeispurt doormaken. Het boek behandelt drie onderwerpen waarmee je snelle groei in goede banen kunt leiden: prioriteiten, data en ritme. Bedrijven moeten een top-5 van prioriteiten samenstellen en iedereen in de organisatie moet zijn of haar prioriteiten daarop afstemmen. Met andere woorden: zorg dat alle neuzen dezelfde kant op staan. Ten tweede, zorg dat het bedrijf over genoeg gegevens en feedback beschikt om inzicht te krijgen in de eigen onderneming en de markt. En als laatste: beleg dagelijkse, wekelijkse, maandelijkse en jaarlijkse vergaderingen om te overleggen met je medewerkers.
03
Wat is het beoogde effect?
04
Wie past het toe?
Als het goed is, houd je door deze methode grip op je onderneming, of geeft het je in ieder geval het gevoel dat je controle hebt op het bedrijf. Ook krijg je er focus door, omdat je gedwongen wordt doelen te formuleren.
In Nederland werken o.a. bedrijven als Youmedical, Senz, SnappCar en Batelaan Kunststoffen er succesvol mee, net als de groeiprogramma’s Spark en FastForward.
JUN 2014
Besparen kost niets.
Lever nu uw oude printer in en ontvang kosteloos de zuinige nieuwe HP Officejet Enterprise Color MFP X585. De nieuwe HP Officejet Enterprise Color MFP X585 hanteert een techniek op basis van inkt die twee keer zo snel print en de kosten per pagina kan halveren. Maak nu gratis kennis met deze nieuwe innovatie op het gebied van printen en lever uw oude printer in. U ontvangt dan van ons de nieuwe HP Officejet Enterprise Color MFP X585 zonder extra bijbetaling en profiteert daarnaast van het ondersteunende Smart Printing Service-contract. Kijk voor meer informatie op mpsspecialist.nl.
HP Officejet Enterprise color MFP X585 Functies: Printen, kopiëren, scannen, fax, digital sending, USB-drive, vaste schijf met encryptie
Aanschafprijs
Aanbevolen pag./maand:
Nu €0,*
2.000 - 6.000 Afdruksnelheid: Tot 70 ppm Aansluitingen: Ethernet, USB2.0, WiFi (optioneel)
HP SPS overeenkomst Prijs per maand vanaf
€39,-
Mono: €0,00798 per pagina Kleur: €0,03488 per pagina
Wilt u meer weten over HP Smart Printing Services? Neem contact op met één van de onderstaande MPS specialisten
Kantoorefficiency
Producten moeten vóór 31 juli 2014 zijn ingekocht. De actie is alleen geldig in combinatie met een HP Smart Printing Services (SPS) overeenkomst. De HP SPS overeenkomst moet voor 1 juli 2014 getekend en geactiveerd zijn. Pricing is indicatief en bedraagt een vast bedrag per maand op basis van hardwareleasing. Installatie geschiedt optioneel tegen een meerprijs. Prijs per pagina is gebaseerd op een dekkingsgraad van maximaal 5% per cartridge. ©2014 Hewlett-Packard Development Company, L.P. Alle rechten voorbehouden. Producten zijn afhankelijk van beschikbaarheid. Het is mogelijk dat de gefotografeerde producten niet overeen komen met de omschrijving. Prijs-, druk- en zetfouten voorbehouden. *De aanbieding geldt alleen in combinatie met een HP SPS overeenkomst vanaf 3 jaar. Deze actie is geldig van 1 mei t/m 31 juli 2014.
‘Dat half miljoen dachten we echt niet te gaan halen’ sprout challenger 2013
500 nieuwe ambassadeurs en bijna zes ton 1.95 min.
SnappCar is door Sprout verkozen tot Challenger van het Jaar 2013. Victor van Tol is medeoprichter en deelt hier zijn internationale (groei) avonturen. JUN 2014
ingen gaan soms niet zoals je verwacht: de vorige keer schreef ik hier nog dat we drie ton aan crowdfunding hadden opgehaald via Oneplanetcrowd. Inmiddels is dat, zoals wellicht bekend, 559.000 euro geworden. Een ongekend succes! Er is nog nooit zoveel geld opgehaald in Nederland via een crowdfundplatform. En dan te bedenken dat we begin februari nog als doelstelling hadden om een ton op te halen. Dat half miljoen dachten we niet te gaan halen, maar zelfs op de laatste dag kwam er nog ruim een halve ton bij. Waarom we dan niet nóg verder door gegaan zijn, als het zo lekker ging? Omdat we denken dat het te ingewikkeld zou worden om de volledige financiering die we nodig hebben op te halen via de crowdfundcommunity. En ook omdat we graag de rest van het kapitaal willen binnenhalen via investeerders. Die brengen immers niet alleen geld binnen, maar ook een netwerk en veel ervaring met ondernemen. Je kunt je voorstellen dat dit nogal wat teweeg heeft gebracht, afgezien van een hoop positieve pr. Bij ons als ondernemers zorgt het voor rust, en omdat we vorig jaar een lastig vierde kwartaal hebben gedraaid, ook voor vertrouwen. Binnen het bedrijf bevindt iedereen zich in hogere sferen, en ook daarbuiten heeft het de nodige side effects. Iedereen, ook in onze community, is enorm enthousiast. Het is gaaf te merken dat er zoveel betrokkenheid is. Er zijn maar liefst vijfhonderd ambassadeurs, deels bestaande, deels nieuwe, die bereid zijn geld in ons te steken, die ons een warm hart toedragen. Dat maakt ons ook een stuk interessanter voor de acht informal investors waar we op dit moment mee in gesprek zijn. Zij investeren elk 25.000 euro in SnappCar, en met dat geld
en de crowdfunding hebben we voldoende in kas om Europa te veroveren. We kunnen nu echt de volgende fase in gaan, te beginnen in Groot-Brittannië na de zomer. Ik denk dat we de crowdfunding handig aangepakt hebben door het te benaderen als een productlancering. We hebben een campagne gevoerd met een aftelactie, en als je deelnam kon je een middagje in een Tessla rijden. Ook hadden we al een eigen community, daardoor kwamen we niet zomaar uit de lucht vallen als een willekeurig bedrijf dat financiering zoekt. Dat scheelt. En er is nog meer goed nieuws te melden, maar daar kan ik nu niets over loslaten. In mijn volgende column meer...
29
interview investeringen europa schaalvergroting
Jitse Groen (36) van
Annette van Soest
Peter Arno Broer
8.50
30
Takeaway.com sloeg met een nieuwe investering van 73 miljoen onlangs een grote slag in Duitsland. En hij is nog lang niet klaar. Een gesprek over risico’s, vernieuwing en groei. JUN 2014
interview investeringen europa schaalvergroting
JUN 2014
31
interview investeringen europa schaalvergroting
en dag voor het interview mailt hij. “Ik moet halsoverkop naar Duitsland morgen.” Dat krijg je, als je net een grote overname hebt gedaan bij de oosterburen. Met de acquisitie van Lieferando schuift Takeaway.com, het b edrijf achter Thuisbezorgd.nl, in één keer op van de vierde naar de tweede plek in de Duitse bezorgservicemarkt. Jitse Groen staat daarmee, veertien jaar nadat hij Thuisbezorgd op een zolderkamer in Enschede startte, opeens aan het hoofd van een “best wel Duits bedrijf ”. Zo’n integratie is een grote legpuzzel, zeker als het om gevoeligheden gaat die het personeel betreffen. Zoals het er nu naar uitziet wordt niemand boventallig; zeker niet omdat er op het kantoor in Nederland een structureel tekort is aan goed IT-personeel, en de Duitsers een stevige IT-afdeling hebben. Maar als de puzzelstukjes niet lekker passen, springt Groen inderdaad halsoverkop in het vliegtuig - ‘de bus’ zoals hij het zelf noemt - om “als een soort scheidsrechter iets verstandigs te roepen”. Een paar dagen later treffen we elkaar alsnog op het hoofdkantoor in Utrecht. De baniers met het nieuwe bedrijfslogo die nog maar net binnen zijn, kunnen alweer de vuilnisbak in. Ze zijn gedrukt toen Groen nog in het geheim werkte aan de deal met de Duitsers. Polen, ingebracht door Lieferando, ontbreekt dus nu in het rijtje landen dat trots staat afgedrukt naast het logo.
Hij oogt uitgerust en is vrolijk. Niet wat je verwacht van iemand die maanden keihard heeft gewerkt aan een overname en bijbehorende nieuwe kapitaalinjectie van 73 miljoen euro. Dertig miljoen haalde Takeaway.com op bij bestaande aandeelhouder Prime Ventures, de rest werd gefinancierd door de Australische investeerder Macquarie Capital en de oprichters van Lieferando. “Het was geen gemakkelijke klus”, blikt Groen terug. “We zijn er anderhalf jaar mee bezig geweest om dit voor elkaar te krijgen. Maar nu wordt het leuk!” Dat mag ook wel. Duitsland was tot nu toe toch een wat vervelende exercitie, waar Takeaway geld in bleef stoppen zonder op de concurrentie in te lopen. Winsten uit Nederland en België gingen meteen de grens over, evenals een groot deel van de 13 miljoen euro uit een eerste investeringsronde door Prime Ventu res. Met het “idioot grote marketingbudget” werd onder andere The Voice of Germany gesponsord. Met zijn eigen Duitse merk Lieferservice.de zou Takeaway nooit winstgevend zijn geworden, erkent Groen. “We groeiden wel honderd procent per jaar, maar de concurrentie groeide ook. Als die keurig had stil gestaan, was er niets aan de hand geweest. Met Lieferando in huis zijn we nummer twee en is de nummer één in zicht.” Hoeveel geld heb je verloren in Duitsland?
“Het gaat om miljoenen. Maar zo rekenen wij niet.” Hoe reken je dan wel?
“We konden het financieren uit eigen middelen. Het was vervelend, maar het licht bleef hier gewoon branden. Ik heb het nooit bij elkaar opgeteld, maar het gaat over de tien miljoen heen.” Lachend: “Maar dat is niet verdwenen hè? Dat is een investering. Als we het niet hadden gedaan, hadden we Lieferando nu niet kunnen kopen.” 32
JUN 2014
interview investeringen europa schaalvergroting
‘Vroeger kon ik een beetje dictatoriaal zijn’
JUN 2014
35
interview investeringen europa schaalvergroting
door die grote IT-afdeling van Lieferando die we erbij krijgen.” Concurrenten GrubHub en Just Eat gingen eerder dit jaar naar de beurs. Iets voor Takeaway op termijn?
“Macquarie zit er net in en Prime heeft er extra geld in gestopt. Dus voorlopig niet. Maar als je realistisch bent… Een investeerder wil er na een tijdje uit. We zijn een bedrijf dat naar de beurs zou kunnen gaan, ik sluit niets uit. We zijn een consumentenmerk, dus het zou wel leuk zijn. Het lijkt me iets moois om te bereiken, maar we hebben nog niets gepland.” Gezien de hoge waardering van internetbedrijven op de beurs is dit wel de goede tijd.
36
“Just Eat is idioot hoog gewaardeerd. GrubHub is nóg hoger gewaardeerd, daar heb ik niet eens naar durven kijken. Maar stel je gaat naar de beurs. Wat ga je dan doen? Een van de nadelen van een beursnotering is de focus van aandeelhouders op groei. O wee als je investeert in een bedrijf dat niet zo hard groeit. Je moet je continu verantwoorden en niet altijd aan een rationeel publiek.” Zit er een grens aan de schaalbaarheid van het bedrijf?
“Ja. Als alle Nederlanders al eten zouden bestellen bij ons zou dat wel een probleempje zijn. Dan zou je alleen nog in omzet, niet meer in volume kunnen groeien. Maar we zijn er nog lang niet. Dat is zo maf. De meeste mensen bestellen hun eten nog steeds via de telefoon. We zijn nog wel een aantal jaar bezig voordat we in de buurt van die grens komen. In Duitsland gaat het nóg veel langer duren. Voorlopig kunnen we 50 procent per jaar blijven groeien.” Worden grenzen aan de groei nu meer bepaald door de machtsconcentraties van concurrerende sites?
JUN 2014
Wat als de beste kandidaat niet in uW netWerk zit? Natuurlijk, u kent uw business als geen ander en het talent dat daarin te vinden is. Maar wat als de juiste persoon daar niet tussen zit? De grootste database van Nederland geeft u toegang tot wel 800.000 cv’s, waaronder ook veel mensen uit uw regio. Vind nu het beste personeel voor uw bedrijf. Probeer Monster Power CV SearchŽ.
THEMA personeel freelancers werkplezier
THEMA
PEOPLE FIRST Autobahn
JUN 2014
Ondernemers staan voor andere keuzes in hun personeelsbeleid dan pak ‘m beet tien jaar geleden. Neem je nog mensen in dienst, of huur je je mankracht flexibel in? En hoe zorg je ervoor dat je iedereen op één lijn krijgt, óók die freelancers?
39
thema: people first vaste medewerkers freelancers
PERSOONSPROFIEL » VRIJ VAN GEEST » CREATIEF » ONDERNEMEND
UURTJE UURTJE UURTJE UURTJE RTJE FACTUU RTJE FACTUU RTJE FACTUU RTJE FACTUU V.O.F V.O.F V.O.F V.O.F
(VOORBEELD: PR-PROFESSIONAL)
2013
2012
2011
GEMI DDEL GEMI DDELDDD GEMIDDEL 60,– €XXX XXX PER UUR PER UUR PERUUR
HN U-BA N S-BAHO AUT BAHN
ONKOSTEN EVENTUELE »»»»PLUS PLUS ONKOSTEN EVENTUELE PLUS ONKOSTEN EVENTUELEONKOSTEN PLUSEVENTUELE E.D.) EN (REISKOST EN (REISKOST E.D.) EN (REISKOST E.D.) (REISKOSTENE.D.) EN LETTERTJES... KLEINELETTERTJES... DEKLEINE ENDE EN DE KLEINE LETTERTJES... EN DE KLEINE LETTERTJES...
40
JUN 2014
thema: people first vaste medewerkers freelancers
PERSOONSPROFIEL » LOYAAL » STABIEL
JAN MODAAL B.V.
KOST GEMIDDELD
€ 17,– PER UUR
» VOORBEELD: PR FUNCTIE » PLUS KOSTEN VOOR PENSIOEN, REISKOSTEN, ONKOSTEN EN PREMIES (CA 130%).
JUN 2014
1
UNIT
41
thema: people first vaste medewerkers freelancers
vrij werk Steeds meer ondernemingen werken sinds de crisis met zzp’ers. Is dat nu eigenlijk een voor- of nadeel? En zijn ze eigenlijk wel goedkoper dan vaste medewerkers? Yvette Bax
42
Autobahn
4.00 min.
ugo Heldenbergh is eigenaar van reclamebureau The Dutch Pay Off. Hij werkt vaak en graag met freelancers. “We staan met z’n vieren op de loonlijst, verder huren we iedereen in als freelancer of op projectbasis. Dat werkt goed voor ons. De markt is veranderd, zeker voor reclamebureaus. Klanten binden zich minder snel aan je, maar ze willen wel direct geholpen worden. Door een groot freelancersbestand te hebben, zijn we flexibeler. We kunnen nu eenvoudig opschalen om meer werk gelijktijdig te realiseren. Terwijl, als het werk weer afneemt, we niet zitten met kosten van boventallig personeel. Op deze manier beschikken we over een ongekend uitgebreide menukaart; we kunnen alles bieden, zonder de nadelen.” Een ander voordeel is volgens Heldenbergh dat freelancers zelf meestal ook flexibeler zijn dan vaste krachten. “Freelancers zijn zelden ziek en werken makkelijker buiten kantoortijden. En een ander groot voordeel: je kunt de beste persoon voor the job selecteren. Het nadeel daarvan is wel dat de besten natuurlijk ook door anderen geboekt worden.” Uurtje factuurtje
Dat laatste merkt ook Jan-Govert van Gilst, eigenaar van het innovatieve NNRGY Crops - dat olifantsgras teelt op braakliggende gronden. Hij is zo enthousiast over de inzet van free lancers dat zijn bedrijf zelfs alleen uit zzp’ers bestaat. Hij noemt het een ‘virtuele organisatie’ van landschapsarchitecten, projectmanagers, consultants, diverse loonbedrijven en boeren op locatie. Van Gilst: “Niet iedereen is altijd beschikbaar. Dat is jammer, maar begrijpelijk. De echt goede zzp’ers in dit vakgebied zijn continu druk, dus dat vind ik zelfs bijna een selectiecriterium. En ach, meestal valt aan
JUN 2014
thema: people first personeel werkgeverschap motivatie
power to the people Goede, tevreden werknemers bepalen of je bedrijf succesvol en innovatief is. Maar hoe krijg je dit voor elkaar? Verbondenheid, vertrouwen en vrijheid zijn essentieel, zeggen experts. “Als mensen doen wat ze leuk vinden, is productiviteit zelden een issue.” Miloe van Beek
44
Autobahn
6.08 min.
ls je personeel vooral ziet als gedoe, moet je geen bedrijf beginnen; blijf dan lekker zzp’er. People first is het credo van Marnix Geus, algemeen directeur en oprichter van Het PR bureau. “Voor elke ondernemer zouden zijn medewerkers het a llerbelangrijkst moeten zijn. Organisatiegroei is het resultaat van een investering in je mensen.” Geus, die zichzelf ‘people manager’ of ‘talent coach’ noemt, plant elke week zeker drie 1-op-1-lunches met zijn medewerkers. “Zo kan ik optimaal een band smeden met iedereen en hoor ik wat er speelt en aandacht nodig heeft. We praten hier niet over elkaar, maar mét elkaar.” Die inspanningen hebben ervoor gezorgd dat het 34 medewerkers tellende bureau ook in crisistijd non-
JUN 2014
thema: people first personeel werkgeverschap motivatie
wordt niet vaak gezien als reden van een teruglopende omzet. Ook Kees Pater, directeur van de 25 medewerkers tellende koekjesbakkerij Veldt, gaf eerst de crisis, daarna de koekjes en vervolgens zijn medewerkers schuld van de dalende resultaten. Pas toen hij in 2011 zelf tegen een burn-out aan zat, zocht hij hulp. Een consultant draaide de rollen om en gaf zijn medewerkers het woord: zij mochten zeggen wat er speelde op de werkvloer, wat er wel en niet goed ging en hoe het opgelost kon worden. De missie van het bedrijf ging overboord, kernwaardes werden opnieuw geformuleerd en de medewerkers gaven aan hoe ze wilden samenwerken. Pater voerde vrijwel al hun ideeën in om het productie- en inpakproces sneller te laten verlopen. Sinds een jaar stijgt de omzet van de bakkerij weer. Pater besefte dat zijn personeel het a llerbelangrijkst is. “Ben ik een dag weg, dan draait alles door. Zijn mijn medewerkers er niet, dan staat alles stil. Daarom staan zij nu bovenaan in ons organigram en ik onderaan.” Ook realiseerde hij zich dat hij voor het eerst écht luis-
terde naar zijn mensen. “Ik dacht dat ik dat deed, maar ik stond niet echt open. Ik deed toch gewoon wat mij het beste leek.” Veel leidinggevenden hebben last van zo’n blinde vlek, zegt Fleurbaay. Ze denken dat werknemers mee mogen beslissen, maar in werkelijkheid sturen ze plannen gecorrigeerd terug. “Het management heeft vaak iets weg van een afzuigkap. Ideeën en initiatieven van medewerkers verdwijnen er geruisloos in en belanden bij het MT op tafel. Daar is de agenda inmiddels zo vol dat besluitvorming achterblijft. Als reactie trekken medewerkers zich terug op die gebieden waar ze wel controle hebben.” Dit type organisaties gaat het uiteindelijk moeilijk krijgen, stelt hij. “Sommige top-down geleide bedrijven lijken het nu nog goed te doen, maar dat komt alleen omdat ze opereren in een lucratieve markt.” Marathons
Creativiteit en inventiviteit zijn broodnodige ingrediënten om te overleven in de snel veranderende wereld. Maar die kunnen alleen floreren in een cultuur waarin je fouten mag maken en ruimte krijgt te werken aan je dromen. Daaruit kunnen succesvolle nieuwe ideeën ontstaan. Zo is Gmail bijvoorbeeld ontstaan omdat medewerkers van Google twintig procent van hun tijd aan eigen projecten mogen besteden. Ook uit de dromen van medewerkers van Het PR Bureau zijn naar eigen zeggen op die manier innovatieve spin-offs ontstaan als PR STUNT, Biko en ViaHenri. Bij een open cultuur hoort ook oprechte interesse voor je medewerkers, wat kan zorgen voor bijzondere initiateven. Zo ontdekte Pater dat een medewerker in zijn vrije tijd prachtige foto’s maakte. Hij is nu de huisfotograaf van de koekjesbakkerij. “En één medewerker die in het weekend marathons loopt, traint nu collega’s die willen gaan hardlopen.” Veldt maakte ook de zorgen van zijn medewerkers bespreekbaar. “Werk is belangrijk, maar als het thuis niet lekker loopt, presteer je op je werk niet optimaal. Ik vraag nu hoe wij kunnen helpen. Zo hebben we laatst een voorlichtingsbijeenkomst over geld georganiseerd.” Ondernemers die wel willen veranderen, maar niet weten
korTe liJNTJes
46
JUN 2014
thema: people first personeel werkgeverschap motivatie
‘het management lijkt vaak op een afzuigkap WAARIN IDEEËN VERDWIJNEN’ waar ze moeten beginnen, adviseert Lanting om een coach in te schakelen. “Zet een oud ondernemer in je raad van advies. Laat iemand een paar dagen meelopen en evalueer daarna. Zo toon je dat je durft te leren.” Pater vertelde tijdens een sessie op de hei openlijk over zijn fouten, angsten en drijfveren. “Ik had nog nooit zoiets gedaan. Het was zo mooi. Ik kreeg van iedereen openheid terug.” Geus, die samen met zijn twee mededirecteuren ook onderaan in het organisatieschema van zijn bedrijf staat, omringt zich met kritische mensen die ervoor worden betaald hem een spiegel voor te houden. “We investeren veel in coaches, een raad van advies en een klankbordgroep. Je bent namelijk nooit uitgeleerd. ”
JUN 2014
de beste boeken over aansturen volgens de experts Marnix Geus: • Semco Stijl (Ricardo Semler): “Hij heeft met veel lef aangetoond dat je bedrijf groeit en bloeit als je volwassenen niet als kinderen, maar als volwassenen benadert.” • Eckharts Notes (wijlen Eckhart Wintzen): “Hij heeft bewezen dat groei niet hoeft te betekenen dat je ook log en bureaucratisch wordt.” • Mastering the Rockefeller Habits (Verne Harnish): “Zijn boeken leren ondernemers hoe ze het bedrijf tijdens snelle groei op de rails houden.” Eric Fleurbaaij: • Een echte professional (David Maister): “Voor mkb’ers met professionals in dienst.” • How the mighty fall and why some companies never give in (Jim Collins): “Voor ondernemers met een fascinatie voor het dna van je bedrijf.” Menno Lanting: • Blue ocean strategie (Kim W. Chan): Hoe creëer je nieuwe markten? • Humanize (Maddie Grant): Hoe gebruik je de potentie van social media voor je leiderschapsstrategie? • Iedereen CEO (Menno Lanting): Wat betekenen nieuwe organisatievormen voor de rol van de manager?
47
Jon Oringer over de succesvolle werkwijze van shutterstock (p.80)
Marie CÉcile Thijs Dandelion (uit de serie Food Portraits) (mariececilethijs.com)
inspiratie QUOTE EYECANDY
VISIE
JUN 2014
48-49 COURTESY Eduard Planting Gallery
hoe ik... tijdelijke bouw familiebedrijf internationaal
HOE K... de bouwcrisis omzeil
50
JUN 2014
hoe ik... tijdelijke bouw familiebedrijf internationaal
Huizen bouwen in deze tijd riskant? Niet als je de woningen ieder moment weer kunt afbreken en ergens anders opnieuw opbouwen. Familiebedrijf Neptunus in het Limburgse Kessel is uitgegroeid tot één van de belangrijkste leveranciers in Europa voor tijdelijke bouw. Toch noemt ceo Dorrie Eilers (44) haar onderneming ‘géén bouwbedrijf ’. Catrien Spijkerman
Jordi Huisman
6 min.
ooruitkijken is moeilijk, zeker in deze tijd. Er is nu behoefte aan huizen, maar wie zegt dat dit over twintig jaar nog steeds zo is? Tijdelijke bouw is daarom ideaal. Op dit moment bouwen wij in het Limburgse dorp Panningen, vlakbij ons hoofdkantoor in Kessel, het tijdelijke complex Irenehof. Stel dat er over tien jaar geen vraag meer is naar deze woningen, dan komen wij weer langs, halen het appartementencomplex uit elkaar en gebruiken de onderdelen gewoon weer voor een ander gebouw. Irenehof is een pilot die bestaat uit twintig appartementen, onze eerste huisvestingsaccommodatie ooit. De woningen zijn bedoeld voor zogeheten ‘woonurgente’ groepen. Dat zijn men DE FEITEN OP EEN RIJ è
JUN 2014
sen die op korte termijn een huis nodig hebben. Bijvoorbeeld jonge stellen die gaan samenwonen, maar nog geen hypotheek kunnen krijgen, of iemand die net is gescheiden. Het gaat om een overbruggingsperiode: ze kunnen er maximaal twee jaar wonen. De woningen mogen dan tijdelijk zijn, denk niet dat we van die containerunits bouwen! Wij zitten nadrukkelijk in een hoger segment. Wij bouwen echte gebouwen: appartementen met zonnepanelen op het dak, dikke laminaatvloeren, muurverwarming in de badkamer en mooie houten spanten aan de binnenkant. Het voelt aan als een huis. En dat is het ook. Van origine verhuurt Neptunus tenten, maar de stap naar tijdelijke woningen is voor ons logisch. Sinds mijn opa in 1937 het bedrijf oprichtte, hebben we onze producten voortdurend ontwikkeld: steeds weer proberen we te vernieuwen om op de vraag van de markt te kunnen inspelen. Het begon met één legertent. Mijn opa vond in Noord-Groningen een kist op het strand. Er zat een legertent in die hij opzette in zijn tuin en gebruikte voor feestjes. Al snel vroegen buren en andere dorpelingen of ze zijn tent mochten gebruiken. Eerst leende hij hem uit, later ging hij hem verhuren. Aangezien er een drietand op de kist had gestaan, noemde hij zijn bedrijf Neptunus. Hij bouwde de business uit tot een zeilmakerij, en verhuurde tenten aan kermissen en dorpsfeesten. Toen mijn vader Neptunus in 1970 overnam, werden onze tenten steeds exclusiever; ze werden geschikt voor congressen, sportevenementen en beurzen. Mijn vader ging ook zaken doen met het buitenland. Hij opende een vestiging in België, en inmiddels zitten we in nog zes Europese landen. In 2000 nam ik samen met mijn broer en zus het bedrijf over. Steeds vaker kregen we aanvragen voor tenten die langere perioden konden blijven staan. Zo vroeg NedCar of we niet een tijdelijke opslagruimte voor bumpers en andere
De afgelopen jaren zette Neptunus tijdelijke gebouwen en tenten neer voor o.a. de Olympische Spelen in Sotsji, de NSS-top, de TEFAF, de klimaattop in Polen, Colruyt, Pinkpop, Zwarte Cross, Koningsdag, Red Bull, Nintendo en EK.
Het bedrijf heeft behalve een kantoor in Nederland, vestigingen in België, Engeland, Polen, Duitsland, Frankrijk en Oostenrijk.
51
hoe ik... tijdelijke bouw familiebedrijf internationaal
herbruikbaar te bouwen. Wij zijn er met onze eigen fabriek en ontwikkelaars al jaren op ingesteld, zij niet. Bovendien zijn ze altijd gericht geweest op verkoop. Ze kunnen niet zomaar investeren in gebouwen die hun eigendom blijven. Wij hebben daarbij het voordeel dat we niet alleen afhankelijk zijn van de Nederlandse markt; die maakt slechts een derde van onze omzet uit. Nederland heeft op dit moment in vergelijking met andere Europese landen echt de moeilijkste markt. De bouwcrisis is hier veel zwaarder en het aantal grote evenementen is de afgelopen jaren sterk afgenomen. De groei van Neptunus komt dan ook voornamelijk uit het buitenland. In Duitsland, Frankrijk en Engeland zijn we bijvoorbeeld hard bezig onze demontabele gebouwen in de markt te zetten. Ook voor onze tijdelijke woonaccommodaties zie ik zeker kansen in andere Europese landen. Maar eerst wil ik in Nederland zien hoe het aanslaat. Nieuwe dingen uitproberen gaat beter in eigen land. Ik moet er bijvoorbeeld nog een beetje aan wennen dat je met woningbouw anders te werk moet gaan. Neptunus is gewend aan volumebouw: in korte tijd een enorme hal neerzetten. Bij Irenehof hebben we te maken met waterleidingen, elektriciteit, toiletten en douches. Dat is in grote sporthallen en winkelcentra óók het geval, maar daar zit het allemaal bij elkaar. Nu moeten we die systemen voor iedere woning apart aanleggen. We hebben daarom ook meer toeleveranciers met wie we rekening moeten houden. Iedere week houden we een bouwvergadering.
Dorrie Eilers (44) BEDRIJF Neptunus B.V. Wat Tenten voor evenementen en demontabele gebouwen Omzet 2013 36 miljoen medewerkers 250
Maar we zijn geen bouwbedrijf geworden. In de bouwwereld zitten ze als het vriest meteen met z’n allen in de bouwkeet; dat is een andere mentaliteit. Wij zijn juist enorm flexibel en heel snel. Bij ons zal je geen vorstverlet tegenkomen. Wij zijn aan bijzondere omstandigheden gewend: stel dat over een week een evenement begint - bijvoorbeeld een Olympische Spelen of een Nuclear Security Summit - dan moet het af. Dan werken we in weer en wind, tot ‘s avonds laat en in het weekend. Nu in drie maanden een heel appartementencomplex bouwen, ik weet dat men dat snel vindt, maar voor mijn gevoel gaat het langzaam.” neptunus.eu
De tijdelijke gebouwen die Neptunus neerzet variëren van gebouwen voor evenementen en conferenties tot terminals op vliegvelden, winkelcentra, kantoorruimtes, etagehallen en tenten.
JUN 2014
53
failures failliet België schaduwboekhouding
Fouten maken is niet erg, als we onze geleerde lessen maar delen. Sprout zet daarom failures in het zonnetje. De Belgische vestiging van restaurant CTaste van Sandra Ballij (32) en Bas de Ruiter (36) ging na anderhalf jaar failliet. “Soms leek het alsof we een restaurant hadden geopend in een Afrikaans land in plaats van bij onze zuiderburen.” Miloe van Beek
Daan Botlek
3.75 min.
‘IK ZAT VAAK TE JANKEN VAN VERMOEIDHEID’ hit bij opening
og jaren nadat het faillissement van de Antwerpse vestiging van restaurant CTaste was uitgesproken, weigerden Sandra Ballij en haar man Bas de Ruiter door België te rijden. “Een keer kon het echt niet anders. Toen kwamen we tot overmaat van ramp ook nog vast te staan in hartje Antwerpen. Laat ik zeggen dat het een bijzonder therapeutische ervaring was.” Ballij en De Ruiter begonnen restaurant CTaste in 2007 in Amsterdam. Ze hadden het concept - eten in het donker en bediend worden door visueel gehandicapten - ervaren in Parijs. “We waren beiden geraakt door het concept: een commercieel bedrijf dat de zwakte van medewerkers inzet als kracht.” Ballij en De Ruiter werkten in die tijd allebei als bankier, en vroegen zich steeds vaker af hoe ze later terug wilden kijken op hun carrière. “Waren we tevreden als we de rest van ons leven van één euro twee euro hadden gemaakt? Na de ervaring in Parijs besloten we dat we zoiets ook in Nederland wilden beginnen.”
54
Ondanks kritiek uit hun omgeving - ‘geven jullie twee goede banen op voor een restaurant waar je eet in het donker met blind personeel?’ - gingen ze ervoor. CTaste bleek meteen na de opening een hit: er was veel media-aandacht en ze zaten elke avond vol. Omdat ze ook veel bezoek kregen uit België, besloten ze een half jaar na de Amsterdamse opening ook een CTaste in Antwerpen te openen. “We werden gewaarschuwd: in België werkt het anders dan in Nederland. Maar die sceptische reacties hadden we eerder gehad. Wij gingen er gewoon voor.” Schaduwboekhouding
Ze vonden het perfecte pand aan de Grote Markt. “Dat dachten we tenminste. Later hoorden we dat de serieuze restaurants daar niet zitten.” Na de opening zag het er veelbelovend uit, ze haalden zelfs het Belgische journaal. Maar het eerste cultuurverschil diende zich snel aan: de hiërarchische manier van werken. “We bleken het keukenpersoneel elke dag opnieuw uit te moeten leggen wat ze moesten doen. Daar zijn we beiden niet de types voor.”
JUN 2014
financiering experimentele medicatie biotechnologie
Show me the m ney Twee investeringsrondes in een maand Webstartup MyTomorrows verwacht de eerste drie jaar geen dividend uit te kunnen keren aan zijn aandeelhouders. Toch wisten Ronald Brus, Sjaak Vink en Erdem Yavuz zes miljoen dollar bij privéinvesteerders op te halen. Hoe fiksten ze dat? Bas van Essen Ronald Brus (foto), voormalig ceo van vaccinatiereus Crucell, liep al jaren rond met een onrechtvaardigheidsgevoel. Het duurt doorgaans tien tot vijftien jaar voordat een nieuw ontwikkeld medicijn goedgekeurd wordt en als officieel geneesmiddel op de markt komt. Brus: “Terwijl de tijd tikt voor al die mensen die tegen de dood vechten. Toen mijn vader kanker kreeg, voelde ik de drang daar wat aan te doen.” Met ondernemer Vink en oud-ING-topman Yavuz startte hij daarom vorig jaar myTomorrows, een website waarop patiënten en artsen toegang kunnen krijgen tot medicatie die veilig verklaard is, maar waarvan de bijwerkingen nog niet helemaal duidelijk zijn. MyTomorrows is daarmee het eerste inter netbedrijf dat patiënten koppelt aan zogenaamde ‘early access’-programma’s,
56
2.54 min.
trajecten waarbij uitbehandelde patiënten onder streng toezicht experimentele medicijnen krijgen. Deze programma’s zijn vaak onbekend bij de massa, omdat fabrikanten er geen reclame voor mogen maken. In de eerste investeringsronde ontving myTomorrows 3,8 miljoen dollar van angels uit de biotechnologiesector, in de tweede ronde 2,2 miljoen. Beide investeringsrondes werden in een maand b eklonken. Resultaat: vijftien aandeelhouders, onder wie tien topbestuurders en een handvol investeringsvehikels van familiebedrijven. Geen geringe prestatie daar myTomorrows pas marge over de verkoop verdient als medicatie goedgekeurd wordt; naar schatting worden de eerste royalties in 2017 geïncasseerd. Dat de ondernemers zo snel investeerders overtuigden, is mede dankzij hun
ijzersterke netwerk. Vink: “Ronald heeft als ceo van Crucell bewezen een miljardenonderneming te kunnen bouwen. Het feit dat hij zelf zo’n 2,5 miljoen dollar in ons bedrijf gestopt heeft, wekte bovendien vertrouwen bij investeerders.” De eerste cijfers van de startup zien er goed uit, aldus Yavuz: “Op de lanceringsdag hadden we 20.000 unieke bezoekers, waarvan 500 zich aanmeldden voor de nieuwsbrief. Dat soort statistieken hebben voorspellende waarde voor de marktintroductie in andere landen.” Een van de landen waar myTomorrows heen wil, is de VS. De onderneming wil dit jaar dan ook nog een Amerikaanse vc aan boord halen. Brus: “Vc’s staan bekend om snel op een exit aan te sturen, maar om in de VS door te groeien, is hun kennis en netwerk ook onontbeerlijk.”
JUN 2014
philip test dingen
et festivalseizoen is begonnen. Tijd om in de berging op zoek te gaan naar een matje en uit te zoeken aan wie je je tentje ook alweer had uitgeleend. Of wacht: in Delft heeft Devin Malone dé oplossing bedacht voor festivalgangers die geen zin hebben in gesleep met kampeerspullen. De One Night’s Tent - alleen voor de naam al verdient Malone een lintje - in combinatie met het eenmalige luchtbed PSSSH! Het opblazen van de trits luchtkamers die zichzelf sluiten zodra ze vol zijn, is even een klus (Malone levert een pompje erbij) maar het 1,95 meter lange en 65 centimer brede luchtbed ligt daarna vorstelijk. En zo heel eenmalig is het niet: het testexemplaar gaat al maanden mee. Als een luchtkussen lek
raakt, heeft dat geen effect op de andere. Dat is nog eens nuttig gebruik van verpakkingsmateriaal, want daarvan is het matras gemaakt. In feite bestaat het tunneltentje voor een nacht uit weinig meer dan twee stukken plastic, wat elektriciteitsbuis, een elastiek en haringen van bioplastic. Malone moet het juiste folie nog bepalen; het prototype is doorzichtig - dat slaapt niet zo lekker - en de buitentent zal iets breder worden. Maar het opzetten is dankzij het uitgekiende ontwerp een fluitje van een cent, de buizen lijken gemaakt voor dit werk en gaan soepel het plastic in, de haringen zijn steviger dan je zou verwachten. In vijf minuten staat ons tentje, en de ruimte van binnen is ook helemaal in orde voor twee personen plus bagage. One Night’s Tent is een stuk groener dan de berg goedkope nylontentjes
die de meute nu nog achterlaat bij festivals. De tent wordt deze zomer op Lowlands uitgeprobeerd door een select groepje klanten, en op festival Down the Rabbit Hole beleeft het luchtbed eind deze maand al zijn primeur. Wegwerptent en recyclematras zijn vooraf online te bestellen, waarna je ze op het festivalterrein kunt afhalen. Na gedane zaken is de tent in te leveren in ruil voor statiegeld, waarna het gerecycled wordt door een afvalverwerker. Voor 9,99 euro inclusief 2,60 euro statiegeld is de vederlichte PSSSH! een koopje. De One Night’s Tent is 29,99 euro, daar zouden we iets langer over denken. Malone denkt dat hij wel sponsors kan vinden die de prijs kunnen drukken. Zo’n tentenkamp in de huiskleuren van een biermerk, dat klinkt als een mooi gebaar van een brouwer.
ONE NIGHT’S TENT – prijs 29, 99 euro
JUN 2014
57
TEKST PHILIP BUETERS BEELD DAAN PAANS
Test wegwerptent festival
25 onder de 25 jong ondernemend succesvol
JONG, AMBITIEUS EN SUCCESVOL Ze zijn jong, hebben eindeloos veel energie en ondernemen met een houding van ‘dat doen we wel even’. Laat je niet afleiden door hun grote blauwe ogen en guitige lach; voor je het weet zijn ze je in de markt voorbij gestreefd. Dit zijn de 25 meest veelbelovende jonge ondernemers van dit moment. Jan Ligthart (interviews) redactie (korte teksten) Autobahn / Jeroen Bruggenwirth 10.15 min.
JUN 2014
59
25 onder de 25 jong ondernemend succesvol
EMMA VEERHUIS & Lisanne Buik
BEKIJK DE VOLLEDIGE PROFIELEN EN VIDEO’S VAN ALLE DEELNEMERS OP SPROUT.NL/25
60
01
ABBEY GAMES Adriaan jansen (25) maarten wiedenhof (24) manuel kerssemakers (24) en bas zalmstra (24) Deze gameontwikkelaar won met het spel Reus vele internationale prijzen en is door een plaatsing in de befaamde ‘steam store’ al meer dan 300.000 keer verkocht. JUN 2014
25 onder de 25 jong ondernemend succesvol
06 07 08 09
FJ Producties Fabian (20) EN Jasper Fraikin (20) Deze tweelingbroers zijn bekroond tot best presterende Google-fotografen van Nederland en brachten zo de binnenkant van honderden bedrijven in beeld.
Hotelhuis.nl Ebrahim Ariu (18) Verhuurt leegstaande hotelkamers als tijdelijke woningen voor expats of studenten. Prijzen vanaf 250 tot 4000 euro per maand.
11
Hutspot Nick van Aalst (24), Pieter Jongens (25) en Reinier Bernaert (26) Twee winkels waar alles wat je ziet te koop is; designmeubels, kleding, accessoires. Er zijn 150 merken bij ze aangesloten.
Inevoweb / M-one BV Dennis Meijnen (23) Draait een leuke omzet met de verkoop van volgelhuisjes en vernieuwt de markt met de Peanutbar. Vogels zijn blijkbaar gek op pindakaas!
BEKIJK DE VOLLEDIGE PROFIELEN EN VIDEO’S VAN ALLE DEELNEMERS OP SPROUT.NL/25 62
10
13
Kampeer- perfect Brian Marsman (24) Maakt met zijn webshop in kampeerartikelen een omzet van ruim 7 ton en onderscheidt zich naar eigen zeggen van de concurrentie door meer service. Nevenvestiging van vaders bedrijf.
Keep Track BV (Looqi) Koen de Lorijn (24) Ruud Snelders (26) Innovatieve gps-tracking armband waarmee je de locatie van je kinderen via een app kunt bekijken. De Lorijn ziet groeikansen in de markt voor zorg, huisdieren en productbeveiliging.
Een hip succes met een verhaal
Het overkomt duizenden jongeren: Je gaat op wereldreis en je raakt verliefd op een land. bij Julius Weise (21) ging dat nog wat verder. Hij zag leuke schoenen in Peru, zette die op Facebook en een jaar later draait in Lima hun fabriek op volle toeren om de hippe schoenen van zijn merk Mipacha te produceren. Een droom die uitkomt voor hem en zijn compagnon Nicolaas de Ronde Bresser (20). De vrolijk gekleurde sneakers onder de merknaam Mipacha, wat in het Peruaans ‘mijn wereld’ betekent, zijn een ware hit. Vorig jaar werden al een kleine 10.000 paren van de schoenen verkocht, dit jaar worden er duizenden in Europa en Amerika afgezet. “Als iemand destijds tegen mij had gezegd dat we binnen een jaar zover zouden zijn, dan had ik hem of haar uitgelachen. Natuurlijk voelde ik dat het iets kon worden. Maar nooit in dit tempo. Het is een droom die uitkomt. En vooral omdat je dat ook nog eens met je maatje doet”, zegt Weise. Dat ‘maatje’ zit op het moment van het interview in Peru.
JUN 2014
25 onder de 25 jong ondernemend succesvol
18
Doorpakken met pakketten
Rob van den Heuvel (22) en Bas Smeulders (22) wisten dat ze iets succesvols in handen hadden toen ze aan de slag gingen met SENDcloud, een softwarepakket waarmee webshops sneller en goedkoper verzendingen kunnen afhandelen. Van den Huevel: “We wisten dat het groot kon worden als we ons idee goed aanpakten.” De twee studenten bedrijfseconomie hadden in 2012 een webwinkel in tablets, smartphones en accessoires “omdat de studie niet uitdagend genoeg was”. Die winkel liep zo goed dat het aantal bestellingen de deur uitvloog. Maar het was nog niet makkelijk: het kopiëren van de adressen en het versturen en volgen van de pakketten kostte veel tijd en moeite. “We zijn gaan zoeken naar een bedrijf of applicatie waarmee het handiger en sneller kon. Maar we vonden niets. Dus besloten we om het dan maar zelf te gaan maken”, vertelt Rob van den Heuvel. Of beter gezegd: zelf laten maken. Samen met studiegenoot Bas huurde hij een programmeur in.
BEKIJK DE VOLLEDIGE PROFIELEN EN VIDEO’S VAN ALLE DEELNEMERS OP SPROUT.NL/25
BAS SMEULDERS, SABI TOLOU & ROB VAN DEN HEUVEL
16 17 64
Resnap Luc Hendriks (24), erik-jan schreurs (28) Thomas beguin (26), Joachim den Hartog (26) Laat gebruikers binnen één minuut een fotoboek maken met foto’s uit Facebook, Twitter en Instagram.
Seepje Melvin Loggies (22) en Jasper Gabriëlse (22) Een milieuvriendelijk en duurzaam wasmiddel gemaakt van de vruchtenschillen van een boom uit de Himalaya.
18
Sendcloud Rob van den Heuvel (22), Bas Smeulders (22) en Sabi Tolou (25) Ontzorgen webshops door het verzendproces te automatiseren. Het bedrijf draait een omzet van 180.000 euro, groeit 6 procent per week en is beschikbaar vanaf € 5,40 per pakket.
JUN 2014
cursus concentratie meer TIJD
WAT HEB JE AAN... TIMEMANAGEMENT Rolinde Hoorntje
Autobahn
2.10 min.
wintig minuten te laat voor een timemanagementtraining, je zou verwachten dat het vaker gebeurt. Maar de vijf andere deelnemers, een advocate, twee laboranten, een ziekenhuismedewerker en een secretaresse, zijn keurig op tijd in het congrescentrum langs de A20.
“Vrouwen denken dat ze kunnen multitasken”, begint trainer Bjorn Deusings. Maar dat is een basisfout. “Slechts 0,05 procent van de mensen is daartoe in staat.” Als je ‘pindakaas kopen’ appt naar het thuisfront, ben je al tot tien minuten bezig om je concentratie te herwinnen. “Het IQ van mensen die continu worden gestoord daalt zelfs sneller dan bij doorgewinterde blowers”, weet Deusings. Kies dus zelf het moment waarop je wordt onderbroken. Zet notificaties uit en verban sociale media naar het laatste scherm op je telefoon. Stel in dat je e-mail om de drie uur binnenkomt. De gemiddelde kantoorklerk checkt zijn e-mail iedere zeven minuten, maar drie keer per dag is echt genoeg. “Timemanagement is geen oplossing voor te veel werk”, waarschuwt Deusings. “Het is het organiseren van alles rondom je werk, zodat jij je kan richten op de inhoud zelf.” Wie herkent dit, vraagt hij: “mails openen om ze daarna weer ongeopend in je inbox te laten staan?” Ik lach beschaamd. Hetzelfde gebeurt met echte post, weet Deusings. “Doorgaans stap je tien keer over de post heen voordat je actie onderneemt. Allemaal verloren tijd!” Om tijd te winnen moet je takenlijst waterdicht zijn, zodat je kunt kiezen vanuit overzicht. Dat gaat in drie stappen, vertelt Deusings. 1: Breng het aantal plekken waar je ‘informatie’ verzamelt terug. De fruitschaal op tafel, de grote la van de buffetkast en de trap naar boven verworden maar al te vaak tot informatieknelpunt. Stop alle losse bonnetjes en papieren in een plastic mapje. 2: Leg de handeling die gekoppeld is aan het document - ‘betalen tandartsrekening’ - vast in een takenlijst. Op todoist.com kun je een ‘verkeerstoren’ inrichten met een takenlijst voor iedere dag, langetermijnplanning en een-op-een-lijstjes per collega. Stuur ook alle digitale prikkels (mails, bookmarks) naar die takenlijst door. En 3: Scheid taken van projecten. Veel mensen dumpen zomervakantie-in-beslag-nemende-projecten als het opruimen van de garage met een enkel woord op hun to do-lijstje.
66
Dat is het recept voor een enkeltje Land van Nooit. Elke taak bestaat uit een stap. Kosten ze meer dan dertig minuten? Zet ze apart als taak neer. En plan maar zestig procent van je dag vol. Zo blijft er tijd over voor spontane klussen. 1-daagse training timemanagement van tijdwinst.com
PRIJS
350 euro exclusief BTW
WAAR open trainingen in Eindhoven, Utrecht, Rotterdam en Zwolle. De training wordt ook ‘in company’ aangeboden. WAAROM d e training biedt handige tips voor apps om je werkstromen te organiseren, zoals Evernote, Braintoss, Todoist.com en Turboscan.
JUN 2014
‘Als iemand iets krijgt, wil hij nu eenmaal graag iets teruggeven’ suze coacht
samenwerken vraagt moed 2.06 min.
Suze Maclaine Pont is opgeleid als stuurman op de grote zeilvaart, scheepsbouwkundig ingenieur, traumatherapeut, coach en trainer. Vanuit haar bedrijf De Scheepswerf geeft ze ondernemers en leiders concrete handvatten om het beste uit zichzelf en hun mensen te halen. JUN 2014
elaas zie ik vaak dat mensen die voor dezelfde werkgever werken bang zijn om geen erkenning te krijgen voor hun kennis of ideeën. Ze zijn bang dat - als het erop aan komt - hun bijdrage niet gezien wordt. Bang ook om gepasseerd te worden. Als reactie op deze angst zijn ze geneigd om veel voor zichzelf te houden. Om minder te delen met collega’s en dingen steeds meer alleen te doen met de hoop op erkenning. De veronderstelling is dat als je jouw kennis deelt en het weggeeft, dat het dan niet meer van jou is. Een ander kan ermee aan de haal gaan en dat gaat ten koste van jou. Zo voelt het. Hoe anders het ook kan, heb ik geleerd bij wedstrijdzeilen. Ik zeilde in een houten tweemansboot, een mirror. Ondanks hechte vriendschappen tussen de zeilers was er onderling ook grote angst voor de concurrentie. Mijn boot was niet de beste. Toch won ik vaak of eindigde ik altijd wel bij de eerste drie. Hoe kon dat? Ik trainde veel, maar dat deden er meer. Maar er is een belangrijk principe dat niemand begreep in die tijd: ik deelde met iedereen. Ik vertelde alles. Hoe ik trainde, wat ik deed aan mijn boot, hoe ik mijn zeilen trimde. Alles. Met iedereen. Ik had domweg geen zin om erover na te denken tegen wie ik wel en niet kon praten. Het waren vrienden, ik praatte graag over zeilen en wilde beter worden. Al met al bleek dat ik met het delen van kennis mijn voorsprong helemaal niet verloor. Ik raakte mijn informatie niet kwijt. Sterker, door kennis ‘weg te geven’ werd die concreter en beter toepasbaar door mijzelf. Daarnaast deelden ande-
ren daardoor ook met mij. Want als iemand iets krijgt, wil hij nu eenmaal graag iets teruggeven. Dus van elke tien mensen met wie ik mijn kennis deelde, kreeg ik tien nieuwe inzichten terug. Bovendien gunde ik anderen echt dat ze beter werden. Ik zeilde graag tegen sterke tegenstanders, want dat zette mij ook op scherp. Ik wilde graag mijn eigen prestaties verbeteren en uitgedaagd blijven. Zo kreeg ik uiteindelijk ongelofelijk veel meer dan ik weggaf. Echt samenwerken vraagt moed. Moed om te delen. Moed om je hand uit te steken en een ander te helpen. Moed om te vragen. Moed om je eigen koers te volgen en tegelijk contact te houden met de wereld om je heen. Maar als je het doet, zul je ervaren dat het je vooral veel oplevert. Als je als bedrijf als geheel beter gaat presteren, zijn er meer kansen voor jou. Bovendien is het wel heel eenzaam om zo te werken, dat je niets weggeeft aan collega’s. Je zou in dezelfde tijd die je werkend doorbrengt veel plezier, uitdaging en vriendschap met hen kunnen ervaren. Wie volgt?
67
achter de schermen e-commerce klantenservice werkplezier
THEMA
COOL BLUE
Ronald van den Heerik
2.56 min.
Coolblue is het
bedrijf achter een snel groeiend aantal webwinkels in Nederland en België. Vanuit een studentenkamer zijn Pieter Zwart, Paul de Jong en Bart Kuijpers ooit met een webshop voor mp3-spelers gestart. Inmiddels is dat uitgegroeid tot meer dan driehonderd online winkels, elke week komen er twee nieuwe bij (omzet 2013: 248 miljoen euro). Een gecontroleerde explosie, aldus Zwart. De klant kan overigens ook terecht bij één van de zeven fysieke winkels.
68
JUN 2014
achter de schermen e-commerce klantenservice werkplezier
Coolblue wil de verwachtingen van de klant overtreffen en zo een gevoel van verwondering
opwekken, vertelt oprichter Pieter Zwart ( foto). Dit gevoel van verwondering moet ook tot uitdrukking komen in het kantoor, op een steenworp afstand van Rotterdam Centraal.
Alle medewerkers mochten ideeën aandragen voor de inrichting. Daardoor ziet het kantoor er - afgezien van de noodzakelijke bureaus en beeldschermen - redelijk atypisch uit. Voor het groeiende aantal medewerkers is het vergaderen in de 22 themakamers dan ook een bijzondere ervaring. Een ballenbak op kantoor? Dat is helemaal niet raar hoor. 70
JUN 2014
achter de schermen e-commerce klantenservice werkplezier
Vorig jaar werden er 381 nieuwe medewerkers aangenomen uit 24.000 sollicitanten. Met een uitstroom van 177 mede werkers is daarmee het personeelsbestand ruim boven de 650 gekomen. Wie zich temidden van al die drukte even wil terugtrekken, kan in één van de werkunits ongestoord werken. Of met een klein groepje een vergaderruimte betrekken die geïnspireerd is op het onderkomen van Bokito, de bekende gorilla uit Blijdorp. Als dat geen wilde brainstorm oplevert...
Coolblue’ers moeten altijd gefixeerd zijn op de klant, of zoals Zwart het formuleert: “We hebben hier een obsessieve aandacht voor klanttevredenheid. De explosieve
groei van ons bedrijf hebben we niet te danken aan grote reclamecampagnes, maar aan mond-totmondreclame. Dat hebben we nonstop voor ogen.”
Pieter Zwart geeft in de kantine een groep studenten van de Hogeschool Rotterdam college over de ins en outs van Coolblue. Tijdens zijn studie bedrijfskunde aan de Erasmus Universiteit Rotterdam vond Zwart zelf de praktijkopdracht om een bedrijfsplan te maken voor een bestaand bedrijf, veruit het interessantste dat hij zich kan herinneren. JUN 2014
71
achter de schermen e-commerce klantenservice werkplezier
JUN 2014
73
achter de schermen e-commerce klantenservice werkplezier
Wil je er even tussenuit om te ontspannen bij Coolblue, dan kun je in één van de ontspanningsruimtes een balletje slaan, tafelvoetballen of gamen.
Bij de klantenservice geven medewerkers klanten advies bij het maken van hun koopkeuze. Klanten kunnen over het enorme assortiment producten en accessoires tot 1 minuut voor middernacht
nog telefonisch advies vragen of vragen stellen via social media. Medewerkers worden niet alleen geselecteerd op hun vakkennis maar ook op hun sociale vaardigheden. Dat er veel onderlinge vriendschappen ontstaan, zal geen verbazing wekken.
74
JUN 2014
achter de schermen e-commerce klantenservice werkplezier
Vandaag voor middernacht besteld, de volgende dag in huis.
en dat geldt ook voor iets dat je zondag bestelt. In de twee magazijnen wordt continu gewerkt om die bezorgingssnelheid te garanderen, in Nederland en in België. Voor de duidelijkheid, er worden geen bezorg kosten gerekend, ook niet voor retouren.
MEE ACHTER DE SCHERMEN? SPROUT BEZOCHT OP 4 JUNI COOLBLUE MET EEN SELECTE GROEP MEMBERS. SPROUT ORGANISEERT REGELMATIG BEZOEKJES ACHTER DE SCHERMEN BIJ BEKENDE ONDERNEMERS. OOK MEE NAAR DEZE VISITS?
MELD JE AAN ALS MEMBER SPROUT.NL/JOIN
De lat ligt hoog bij Coolblue,
in de snelheid van leveren, de service en deskundige informatie. Toch wordt er onophoudelijk naar gestreefd om het elke dag weer beter te doen en het assortiment uit te breiden.
JUN 2014
75
bierviltje eerste schets productontwikkeling familiebedrijf
had het in de jaren zeventig eigenlijk opgegeven. Zijn kokendwaterkraan werd enthousiast gebruikt door kennissen, maar geld verdiende de natuurkundige er niet mee. Pas jaren later werd de uitvinding met hulp van zonen Niels en Walter het wereldmerk Quooker. Han Peteri
Katja Keuchenius
76
Autobahn
2.06 min.
JUN 2014
startups concepten gespot
WERELDIDEEËN Omdat ondernemerschap niet stopt bij de grens, laten we ideeën zien van over de hele wereld. Drie bekende curators houden in de gaten wat er gebeurt in Europa, Azië en Amerika.
MARC VAN DER CHIJS AMERIKA Venture capitalist – Vancouver
boxbee Het opslaan van je spullen in opslagruimten is heel normaal in Noord-Amerika. Boxbee heeft dat concept als basis genomen en het sterk verbeterd: ze leveren plastic dozen thuis bij je af die je zelf kunt vullen en die ze dan weer ophalen. Je vult online in wat er in een doos zit, en als je dan iets nodig hebt komen ze die doos weer brengen. Je kunt je o pgeslagen spullen zelfs verhuren aan anderen. Denk daarbij aan een tent of skispullen die je maar een paar dagen per jaar gebruikt, maar die anderen ook kunnen gebruiken.
78
HMicro HMicro is een Amerikaans bedrijf dat voor grote veranderingen in ziekenhuizen kan zorgen. Zij hebben een geavanceerde draadloze wegwerpsensor ontwikkeld die alle belangrijke gegevens over de toestand van patiënten bijhoudt en doorstuurt. Dus geen grote hoeveelheden kabels meer, maar gewoon één of meerdere sensoren die informatie doorsturen naar mobiele apparaten. Tot nu toe werkte dit niet goed, doordat sensoren te veel stroom verbruikten en daardoor een te korte levensduur hadden. Daarnaast zorgde de draadloze informatieoverdracht vaak voor storingen met a ndere data. Deze nieuwe technologie heeft daar geen last van en maakt het werk van artsen en verpleegkundigen makkelijker. Daarnaast hebben patiënten veel meer bewegingsvrijheid, waardoor ze sneller uit het ziekenhuis ontslagen kunnen worden. ChangeTip Soms lees je een interessante post of een goed comment op internet en zou je die persoon daar best voor willen bedanken met een kleine fooi. Dat kan nu via Twitter met een simpele tweet waarin je @changetip noemt en het bedrag. Dit wordt dan in bitcoins naar de Twitteraccount van de andere persoon gestuurd. Simpel, snel en zonder hoge transactiekosten. Het werkt ook
via Reddit en Github, en binnenkort kun je zelf mensen via Facebook een fooi sturen. ChangeTip noemt zich de ‘love button of the internet’ en zou het online gedrag van mensen wel eens in positieve zin kunnen gaan veranderen.
PATRICK DE LAIVE EUROPA The Next Web – Amsterdam
Squla Laten we beginnen in eigen land. Squla is een pareltje met een businessmodel om jaloers op te zijn. Deze app fungeert als een soort virtuele bijlesleraar en maakt leren leuk. Kinderen zijn enthousiast en dat maakt het makkelijk voor ouders om in de buidel te tasten. 7,50 EUR per maand, een koopje. Foodpanda en Delivery Hero Dat er veel geld te verdienen valt met een online bestelservice is geen nieuws (zie het succes van Takeaway.com), maar deze twee Duitse bedrijven vallen wel op. Ze zijn piepjong (in 2010 en 2011 opgericht), hebben gigantisch veel financiering ontvangen (Delivery Hero heeft 185 miljoen euro opgehaald) en groeien ongelooflijk hard. Beide partijen focussen zich vooral op groeimarkten als het Midden-Oosten, Oost-Europa, Latijns-Amerika, Afrika en Azië, en hebben een bijna on-Europese bedrijfsstrategie. Volgende keer
APR JUN 2014
PITCH startup prijsvergelijker investeerders
Maurice Kroon (27)
pitcht Yippie!, een tool die je tijdens het online winkelen op de beste deals wijst. Bas van Essen
selfie
3.06 min.
Het idee
“Ik ben zelf een koopjesjager en zocht naar een manier waarop ik dat kon automatiseren. Yippie! vergelijkt automatisch de prijzen van gecertificeerde webwinkels. Het is een op de achtergrond draaiende tool die, vlak voordat je wat koopt, de beste deals van andere aanbieders onder de aandacht brengt, zodat je zeker weet dat je voor het laagste bedrag koopt. Dankzij developer Péter Pál Koszta, de financiering van mijn zwager en het kritische advies van Funda-oprichter Marque Joosten heb ik Yippie! kunnen ontwikkelen.” 80
Onderscheidende waarde
“Traditionele prijsvergelijkers vereisen een actie: je moet van een productpagina telkens naar de pagina van een prijsvergelijker surfen. Dat is een bijzonder tijdrovende onderneming. Bovendien vergelijken veel consumenten pas een prijs bij aankoopbedragen die hoger liggen dan vijftig euro. Men gaat niet voor een mogelijke besparing van enkele euro’s een half uur prijzen vergelijken. Yippie! doet alles automatisch en geeft je alle relevante info, zoals de prijs, verzendtijd en verzendkosten.”
Verdienmodel
“We ontvangen gemiddeld 4 procent commissie zodra de consument via Yippie! de beste deal vindt en over gaat tot koop. Wij hebben voor deze cost per sale-waardering gekozen, omdat we zo erg gemotiveerd blijven om meer en betere deals te vinden.” JUN 2014
82
JUN 2014
interview stockfotografie techbedrijf new york
Hoe onderscheid je je in een competitieve markt, en hoe blijf je ondernemend en vernieuwend? Sprout vroeg het aan Jon Oringer (40), oprichter van het succesvolle Amerikaanse bedrijf Shutterstock. “We runnen het bedrijf als één groot wetenschappelijk experiment.” Annette van Soest
JUN 2014
René Clement
8.12 min.
83
interview stockfotografie techbedrijf new york
et klinkt als het zoveelste startup-succesverhaal: nerd start een internetbedrijf in zijn appartement, doet in het begin alles zelf – van fotograferen tot code schrijven – schudt de hele fotobranche op en wordt miljardair nadat hij zijn bedrijf naar de beurs brengt. Extra glamfactor: naast nerd, fotograaf, hacker en poezenliefhebber (zijn kat heet Pixel) vliegt hij in zijn vrije tijd ook nog eens rond in helikopters. Struin door zijn fotostream op Instagram, en je stuit op flink wat #heliporn. Daar is de Airbus AS350 AStar, klaar voor ‘Sunday Flyday’. Of de glimmende EC135 van Eurocopter, op ‘Chopper Saturday’. Waar werd Jon Oringer groot mee? Zijn bedrijf Shutterstock biedt een platform voor fotografen die hun bestaande foto’s (stockfoto’s) uploaden, en kopers die ze tegen betaling weer downloaden. Daarmee zijn uitgevers, adverteerders en creatieve bureaus goedkoper uit dan wanneer ze zelf een fotograaf moeten regelen.
84
Het klinkt misschien wat vreemd, maar Oringer ziet Shutterstock niet als een fotoagentschap. “We zijn een techbedrijf ”, maakt hij snel duidelijk. Zo’n 40 procent van de werknemers bestaat uit techneuten: programmeurs, productspecialisten en data scientists. Het gaat hem niet om de foto’s (of video’s, die eveneens worden aangeboden) maar om het platform: het bij elkaar brengen van vraag en aanbod. Vergelijk het met bekende namen in andere branches, zoals AirBnB en Uber. Waar Uber passagiers aan een taxichauffeur helpt en vakantiegangers via AirBnB een slaapplek vinden, vormt Shutterstock de brug tussen fotograaf en klant. Wat Shutterstock onder andere onderscheidt van de standaard all American startup is dat het bedrijf niet huist in Silicon Valley, maar Silicon Alley, de broedplaats voor technologiebedrijven in downtown Manhattan. Het hoofdkwartier is gevestigd op de 21ste verdieping van 350 Fifth Avenue. Om een Google-zoektocht te besparen: dat is dus in het Empire State Building. Terwijl hij uitzicht heeft over de sky line van New York werkt Oringer aan de uitbreiding van zijn imperium. Van de omzet wordt op dit moment al 70 procent buiten de Verenigde Staten behaald. In Nederland behaalt Shutterstock nu een jaaromzet van meer dan 6 miljoen dollar. Dat is 2,5 procent van de totale omzet (235 miljoen) van het bedrijf. Met iets minder dan duizend fotografen en illustratoren, ruim 20.000 klanten en meer dan 2 miljoen gedownloade afbeeldingen afgelopen jaar is ons land een belangrijke markt voor het Amerikaanse bedrijf. Om op al die lokale markten te blijven groeien, is het zaak aansluiting te krijgen bij lokale fotografen, die weten wat er in hun land speelt en waar creatieve bureaus behoefte aan hebben. Oringer is verslaafd aan
jun 2014
interview stockfotografie techbedrijf new york
groot wetenschappelijk experiment. De resultaten verfijnen we voortdurend, zodat we goede aanpassingen meteen live kunnen gooien.” Wat heeft dat experimenteren zoal opgeleverd?
“Álles wat je ziet op de site is het resultaat van experimenten. We veranderen dingen aan de lopende band, of het nu gaat om de kleuren van de buttons waarop je kunt klikken of de formulering die we gebruiken voor
86
verschillende abonnementsvormen. Wat werkt, verschilt overigens van land tot land. We zitten in 150 landen. In sommige landen doen clean interfaces het goed, in andere landen werkt een drukke interface met veel informatie weer beter.” Is het niet verwarrend voor klanten dat alles continu verandert?
“Het gaat om kleine, subtiele veranderingen. Het enige wat je als klant merkt is dat het product beter wordt.” Ondernemend blijven noemde je als andere succesfactor. Hoe zorg je ervoor dat werknemers zich gedragen als ondernemers?
“Dat is niet makkelijk. We zoeken mensen die ondernemer zijn en die geweldige dingen kunnen creëren. Vervolgens stellen wij hen in staat om te kúnnen creëren.”
jun 2014
interview stockfotografie techbedrijf
Actief in
150 landen Stockfoto’s in archief
37 miljoen Video’s
1,7 miljoen Downloads 2013
100 miljoen Omzet 2013
235 mln dollar Winst 2013
26 mLN dollar verwachte omzet 2014
315-320 mLN dollar 88
Maar gecalculeerde fouten kun je makkelijk herstellen met een minimum aan impact. Niets voelt als een grote mislukking als het een gecalculeerd risico is. Een aaneenschakeling van gecalculeerde risico’s maakt een bedrijf uiteindelijk succesvoller.” Wat is je grootste prestatie tot nu toe?
“Die heb ik nog niet voorbij zien komen.” Waarom niet?
“Omdat we er nog niet zijn. We hebben fantastische dingen gedaan. In elf jaar tijd hebben we een bedrijf neergezet met meer dan 400 man personeel, we gaan dit jaar meer dan 300 miljoen aan omzet boeken, we zitten in het Empire State Building, we zijn beursgenoteerd… Maar er is nog een hele boel werk te doen. Ik geloof oprecht dat de beste tijd nog moet komen.” jun 2014
interview new york
Eerste zorgen. Zonder zorgen.
Kun je een blik op de toekomst geven? Waar hoop je Shutterstock te brengen?
“Ik wil het bedrijf gestaag groter laten groeien. Niet via snelle bewegingen, maar via stapsgewijze veranderingen die de waarde van het bedrijf doen oplopen. Uiteindelijk is ons doel het leven van creatieven over de hele wereld makkelijker en productiever te maken. Wij zijn een stukje in die puzzel.” Zie je jezelf als creatief of techneut?
“Ik zie mezelf als een brug tussen die twee werelden. Ik ben een programmeur, maar niet een heel goede. Ik ben een fotograaf, maar er zijn duizenden betere. Ik beheers beide disciplines goed genoeg om het bedrijf succesvol te maken.” Je hebt Shutterstock zonder financiering van buitenaf opgebouwd.
“Mijn advies: trek alleen durfkapitaal aan als je het echt nodig hebt. Je neemt niet alleen geld aan. Je krijgt ook mensen om je heen die alledaagse beslissingen proberen te beïnvloeden. Dat wilde ik niet. Ik had maar 15.000 dollar nodig voor een camera en wat servers om te beginnen. Mijn foto’s verkochten meteen, dus ik had ook geen cash nodig. Ik was winstgevend vanaf de start.”
Zelfs kleine verwondingen kunnen uw bedrijf flink pijn doen. Gelukkig heeft MExT voor elk letsel en iedere branche de juiste EHBO-artikelen. Alle medische materialen voldoen aan de wettelijke voorschriften en garanderen een
Waarom koos je dan uiteindelijk toch voor financiering door private equity?
zorgeloze wondverzorging. MExT geeft bovendien advies en controleert jaarlijks gratis uw MExT EHBO-koffer op
“Ik had kennis van buitenaf nodig om een goed leidinggevend team op te bouwen. En ik wilde wat geld uit het bedrijf halen om het volgende gecalculeerde risico te nemen: een beursgang. De voorbereiding daarop kostte drie tot vier jaar. Private equity was een goede tussenstap. Ik hoefde de controle over het bedrijf niet op te geven. Inmiddels heb ik niet meer de meerderheid. Ik bezit nog zo’n 45 procent van het bedrijf. Dingen veranderen. De beursgang, twee jaar geleden, was nodig om Shutterstock sneller te laten groeien. Het was het juiste besluit.”
volledigheid en houdbaarheid. Zo beschermt u niet alleen uw medewerkers, maar ook uw productiviteit. Professionele EHBO zit ons immers in het bloed.
PROFESSIONELE EHBO
shutterstock.com
www.mext.nl jun 2014
EVEN OPLADEN luchtballon ballast actievitaminen
Miriam Martens (43) eigenaar CreaKicks
Bas Bakkenes
1.30 min.
Miriam Martens verdient overdag de kost als projectmanager. Met haar bureau CreaKicks ondersteunt ze bedrijven op het gebied van marketing en communicatie, en geeft ze creatieve invulling aan tal van zakelijke evenementen. Wanneer na afloop van zo’n evenement de muziek wegsterft, het publiek huiswaarts keert en de slingers worden opgeruimd, neemt Martens graag een vluchtje. Behalve zelfstandig ondernemer is zij namelijk een van de weinige vrouwelijke luchtballonvaarders die Nederland rijk is. Zo’n heteluchtballon de lucht in krijgen, is nog niet makkelijk. Enige kracht, een goede techniek en snel reactievermogen zijn onmisbare eigenschappen die je moet hebben. Je moet elk moment voorbereid zijn op plotseling duw- en trekwerk. Vooral tijdens het opwarmen van de koude lucht lijkt de ballon er nogal eens een eigen wil op na te houden. “Hoe ervaren je ook bent, je houdt altijd een moment je adem in wanneer de ballon rechtop komt te staan. Zeker als het die dag wat harder waait en de mand heen en weer danst op het veld. Het is dan zaak ‘ballast’ in je mand te krijgen en de ballon zo snel mogelijk te verwarmen.” Menig passagier slikt dan even en vraagt zich af waar hij aan begonnen is, zegt Martens. Die spanning duurt echter nooit lang. Wanneer de ballon opstijgt, maken zenuwen plaats voor verwondering. Op enkele honderden meters hoogte is er al geen zuchtje wind meer te voelen en kun je genieten van het fenomenale uitzicht. Je bent aangewezen op de elementen van de natuur. “Die wetenschap geeft me nog altijd een enorme kick.” Een eigen ballon heeft Martens niet. Vrienden vragen haar te komen varen in binnen- en buitenland. Uitnodigingen waar ze graag op in gaat, getuige haar vele fotoboeken en enthousiaste verhalen. Daarnaast vaart ze tijdens het seizoen regelmatig voor ‘haar cluppie’ Virgin Balloonflights in Tilburg; een constante bron van actievitaminen.
90
JUN 2014
FEATURE burn-out opgebrand draagkracht
Werken tot je erbij neervalt. Schouders eronder en doorpakken. Op karakter, adrenaline of vanuit verantwoordelijkheidsgevoel: ondernemers willen door, moeten door en gaan ook altijd maar door. Tot het soms ineens op is. Annelies van der Woude Gerritjan Huinink
5.30 min.
chteraf weet Sebastian Mennes (29) dat hij al maanden als een kip zonder kop rondliep en te veel ballen in de lucht moest houden. Maar eind 2010 had hij daar nog geen last van. Het ging hem voor de wind, hij behoorde tot de meest veelbelovende jonge ondernemers van Nederland. Mennes had een goedlopend internetbureau Mennes Creative met grote klanten en serieuze projecten, een r&d-vestiging in India en intussen deed hij ook nog een master strategisch management. “Ik dacht een soort superman te zijn, met een enorme drive pakte ik alles 92
aan. En opeens was het op. Ik zag dingen niet helder meer en voortdurend had ik last van een zenuwachtig gevoel dat ik helemaal niet van mezelf kende. Dat nerveuze gevoel ontweek ik door achter mijn bureau vandaan te vluchten en buiten apathisch rondjes te lopen. Heel vaag. Totdat ik echt ontspoorde en bij m’n moeder op de bank belandde. Geestelijk was ik compleet leeg.” Mennes verdween ‘van de radar’, sloot zich maandenlang op in zijn eigen cocon, vol zelftwijfel. Hij werd geconfronteerd met een enorm schuldgevoel. Zijn team in Nederland moest het zonder zijn leiding stellen, net als Mennes’ personeel in India, waar meerdere gezinnen financieel van hem afhankelijk zijn. “Op momenten dat ik dacht dat ik het wel weer aankon, bleek het tegendeel en hoppa, dan was ik weer een paar stappen terug.” Zijn herstel begon toen hij de energie weer een beetje had om zijn scriptie af te maken. “Als een molensteen hing het schrijven van mijn scriptie om mijn nek. Het was echt een overwinning op mezelf toen ik die had afgerond en mijn diploma kreeg. Dankzij de steun van de mensen om me heen heb ik vervolgens ook mijn bedrijf weer op de rails gekregen.” Voor zijn webbureau besloot hij uiteindelijk een partner te zoeken die de dagelijkse leiding in handen kreeg. Zo kon Mennes zich met Newsourcing gaan toeleggen op zijn missie: maatschappelijk verantwoord uitbesteden. “Ondernemen is méér dan alleen winst maken.” Draaglast versus draagkracht
Of je vatbaar bent voor een burn-out hangt voor een groot deel af van jezelf en hoe je over jezelf denkt, vertelt coach en trainer Miriam de Bont van MdB Coaching. Hoe meer je zelfbeeld afhangt van je functie, des te kwetsbaarder en gevoeliger je bent voor een burn-out. “Ondernemers zíjn vaak hun bedrijf, dikwijls is sprake van een symbiose. Dus op het moment dat er iets gebeurt met de onderneming, voelt de persoon zich geraakt en onmachtig. Dat is JUN 2014
FEATURE burn-out opgebrand draagkracht
↑ Sebastian Mennes
JUN 2014
93
FEATURE burn-out opgebrand draagkracht
↑ Ivo van Lierop
94
JUN 2014
ANOUK KLAPT DE LAPTOP OPEN BIJ... flexplek koffie wifi
S-CLUSIV
Wil je geen geld uitgeven aan een vast kantoor, of vind je het gewoon leuk om af en toe op een andere plek te werken? Flexibele werkplekken bieden uitkomst. Sprout probeert ze uit.
Anouk Eigenraam 2.10 min.
96
Torenallee 20 en 45, Eindhoven www.s-clusiv.nl Afgezien van de kantoorruimtes en flexplekken is er een lounge, verga derkamer en stilteruimte. Een flexplek kost 220 euro per maand, een vast bureau 320 euro en een eigen kantoor tussen 425 en 650 euro.
Strijp-S, het voormalige Philipsterrein, geldt alweer een tijdje als creatieve broedplaats van Eindhoven. Deels zijn er al nieuwe appartementencomplexen gebouwd, deels staan de oude gebouwen er nog, wachtend op renovatie of sloop. In de tussentijd worden die gebouwen tijdelijk verhuurd aan allerlei bedrijfjes, shops, galeries, ateliers en verhuurders van tijdelijke werkplekken als Seats2Meet. Een van de verhuurders van tijdelijke kantoorruimte in het gebouw Videolab is S-Clusiv, eigendom van Jeroen en Martijn van Wezel. De twee broers hebben samen ook het ontwerp- en bouwmanagementbureau de Kragt, van waaruit ze kantoren en andere ruimten inrichten, maar S-Clusiv slokt momenteel een groot deel van hun tijd op. De ondernemers Van Wezel huren de verdieping een aantal jaar; daarna komt er nieuwbouw op de plek van het gebouw.
Aanvankelijk richtten ze eerst in het nabijgelegen Glasgebouw een verdieping in als kantoorruimte. Toen die verdieping in een mum van tijd verhuurd was, en de broers de kans kregen de begane grond te huren, grepen ze die mogelijkheid gelijk aan. De verdieping is pas vijf maanden open, maar nu al zijn alle kantoorruimten voor 95 procent verhuurd; er zijn nog slechts een paar werkplekken te huur. Het is niet moeilijk te zien hoe dat komt; de kantoortjes en werkplekken zijn licht en prachtig ingericht met veel wit, gecombineerd met industriële accenten. Zo hangen er de bekende grote fabriekslampen, en er zijn mooi afgewerkte koperen werkbladen en ijzeren kastjes die aan grote schakelkettingen hangen. Je hebt een klein beetje het idee dat je door een fotoreportage van een woonmagazine wandelt. De inrichting doet allesbehalve doorsnee aan, het is niet alsof er even geshopt is in het luxe-assortiment van een meubelboer. De kracht zit hem erin dat Martijn, die de ontwerper is van de twee, een deel van het kantoormeubilair zelf heeft ontworpen. En dat zie je er wel aan af. Afgezien van de losse bureaus die je kunt huren, zijn er open glazen kantoortjes te huur voor meerdere werknemers, maar ook kantoorunits wat meer achteraf die niet zo see through zijn. Voor de units is trouwens nu een wachtlijst. Een prettige bijkomstigheid is dat onderhuur mogelijk is. Op dit moment huist op de locatie een grote diversiteit aan bedrijven waaronder grotere ondernemingen zoals printerfabrikant Ricoh, die er een kantoor huurt om de Eindhovense regio te bedienen. Leuk detail is dat één van de huurders een kleine schoonheidssalon annex fish spa is. Na afloop van een lange werkdag kun je dus even ontspannen met je voeten tussen de visjes.
JUN 2014
coming up! juli augustus en verder...
SPROUT MAGAZINE 28 augustus
thomas rau (rau architecten)
over de winst van hergebruik het beste team samenstellen
hoe vind je een co-founder?
bierviltje
de eerste schets van de dopper
Financieringspecial investeerders delen hun beste tips
hoe ik... maandverband slijt in afrika chantal heutink, i-care
ondernemen & scheiden: wat als je partner vertrekt?
03 11 AMSTERDAM AMSTERDAM JUL
SEP
01
OKT
DELFT
SPROUT EVENT: SPROUT EVENT: SPROUT thinking DE SHARING VISITS… strategies ECONOMy yes!delft JUN 2014
97
Hoofdredacteur Karin Husslage Eindredacteur Anouk Eigenraam Uitgever Berend Jan Veldkamp Creatief directeur Ewald Smits Redactie Philip Bueters Remy Ludo Gieling (video) Nino Koolen (video) Maarten Keswiel Medewerkers Yvette Bax Miloe van Beek Marc van der Chijs Bas van Essen Arnoud Groot Herbert van Hoogdalem Rolinde Hoorntje Katja Keuchenius Patrick de Laive Jan Ligthart Suze Maclaine Pont Rina Joosten-Rabou Annette van Soest Stefan Tibben Victor van Tol Robert Visscher Annelies van der Woude Catrien Spijkerman Art direction en vormgeving Autobahn Lithografie Jan Harm Lieftink Druk Roto Smeets Weert Fotografie Bas Bakkenes Vincent Boon Peter Arno Broer Ronald van den Heerik Gerritjan Huinink Daan Paans Jordi Huisman Rene Clement Jeroen Bruggenwirth / Jaap Scheeren Illustraties Daan Botlek Enkeling Sales Maarten de Haan Silvana Naipal Sharief Niamut Stefan Smit Erik Touwslager Marketing José van den Haak Rob Roelofs Florien Smits Stefanie Zuidberg Skelte Anema Ruben Zantingh-Bozic
98
Gabriëlle de Jong zag potentie en transfereerde me naar de marketingafdeling. vier maanden nadat ik ontslag had genomen alsnog een kerstpakket toezenden.
020 262 07 25 / marketing@sprout.nl Een straatnaambordje maken met mijn naam toen ik 12,5 jaar in dienst was.
Een verrassend attent presentje bij het binnenhalen van mijn allereerste order bij het bedrijf.
020 262 07 00 / sales@sprout.nl
de mannen van Autobahn die een foto van mij aan het werk ingelijst in hun studio hebben hangen.
2 flessen wijn voor kerstmis...
Mijn ontslag accepteren onder goede voorwaarden.
EEN ‘ZAKENREIS’ NAAR AUSTRALIë.
mij een kunstwerk cadeau doen dat op de redactie had gehangen. Mijn ontslag accepteren en een deal maken zodat ik kon gaan ondernemen!
tijdens mijn zwangerschapsverlof een voorschot geven op opdrachten en alvast rekeningen betalen voor opdrachten die nog niet waren gegeven.
toen ik schandalig laat vijf weken vakantie aankondigde, mijn werkgever zei: ‘Zo leuk, ik zou wel mee willen. Geniet ervan.’
Mijn manager gaf me het advies dat als ik het zo goed wist ik maar voor mezelf moest beginnen. twee redactiechefs die mij allebei toch toevoegden aan hun team, nadat ik bij een eerdere sollicitatieronde niet verder kwam dan een gesprek.
Hoewel er nog geen akkoord is, heb ik goede hoop op een Sprout Tesla volgende maand. Bij mij op kraamvisite komen.
Tofste is dat Reed Business me spontaan een summer course professional publishing op Stanford aanbood na een succesvol jaar met bizz. 020 262 07 00 / redactie@sprout.nl
Ik dank mijn carrière aan Ien de Jong. Ze nam mij als 17-jarig broekie aan bij de regionale krant en coachte me tot pro-niveau.
COLOFON
deze toppers maken sprout!
Colofons zijn saai. Daarom
proppen wij hem vol met trivia over onze medewerkers. Dit keer stelden we de vraag: WAT IS HET LEUKSTE, LIEFSTE, MOOISTE, OPMERKELIJKSTE, VERRASSENDSTE, GEKSTE DAT EEN WERK- OF OPDRACHTGEVER OOIT VOOR JE HEEFT GEDAAN?
JUN 2014
Documenten digitaliseren doe je zo
Met de scanoplossingen van Ricoh
Scannen, organiseren en veilig opslaan! Direct in het juiste digitale dossier. Scan en organiseer al je documenten met 1 druk op de knop. Scannen, verzenden, opslaan, terugvinden en delen. Altijd handiger dan handmatig. Zo krijg je altijd en overal de juiste informatie op het juiste moment bij de juiste persoon. Snel, makkelijk en veilig. Zo helpt Ricoh je met het vervaardigen en organiseren van informatie. Zodat jij kunt focussen op wat er toe doet en het verschil kunt maken. Deze pagina is interactief. Download de Clickable Paper app en scan deze pagina of ontdek meer op Zo.Ricoh.nl