Sprout 2016 #4 - Corporate Venturing (Preview)

N LE

GE

R50 : DE G

RO O

TS

TE M

AR K T

M E T D E CHA L

INSPIREERT ONDERNEMERS

UI TD

E AG

RS VAN 201

6

DRIELUIK

DEZE STARTUPS KNUFFELEN MET CORPORATES TRENDS

BLOCKCHAIN

VOOR DUMMIES INTERVIEW

HOE CHALLENGER DEGIRO

AFREKENT MET CONCURRENT BINCKBANK N° 4 2016

SPROUT.NL

↑ Gijs Nagel, DeGiro

€ 9,95

Kunt u het contant betalen, dan kan het nu ook met Punten Emirates Business Rewards, ons vernieuwde programma voor zakenreizigers, maakt het mogelijk Business Rewards Punten in te wisselen voor beschikbare stoelen. Alsof u contant betaalt – zelfs voor lastminutevluchten. Verdiende punten worden binnen twee weken bijgeschreven op uw account. Aanmelden is heel eenvoudig, dus meedoen is makkelijker dan ooit. Ontdek Emirates Business Rewards, net zo makkelijk als contant betalen.

emirates.com/nl/businessrewards

INHOUD PEOPLE BUSINESS IDEAS

BESTE MAATJES STARTUPS VRIJEN MET GROWNUPS

THE HARD WAY 'IK KON GEEN MAILTJE MEER TIKKEN' 24 32 34

INTERVIEW Gijs Nagel - DeGiro

EN VERDER

07 11 20 23

SPROUT & JIJ op de agenda bij Sprout

COLUMN Janneke Niessen

GESPOT De beste ideeën

COLUMN Mark Vletter

N° 4 2016

BIERVILTJE Fromanteel

PRACTICE WHAT YOU PREACH Innovator’s Dilemma

49 50 54

COLUMN Jan van Setten

STARTUP WASHING Corporates duiken op de hype

BLOCKCHAIN Wat maakt het mogelijk?

62 68 70 72 78 82

HOE IK...

Natuurlijk slapen met Coco-Mat

DE JAARREKENING Halfvolle glazen bij Bols

PITCH Wooting One

CORPORATE HANGOUTS Spelen op kantoor

NUDGING Zo krijg je ongemerkt je zin

DE BINNENZAK VAN Patrick Kerssemakers

3

Comfortabel op zakenreis Ontspannen met de trein naar uw bestemming.

NSInternational.nl/zakelijk

VOORWOORD IN DEN BEGINNE

JOUW GARAGE Remy Ludo Gieling

Jorn van Eck

1.31 min.

n de tuin van 2066 Crist Drive, Los Altos, Californië staat een groot bord: ‘No tresspassing’. De bewoners van het huis worden horendol van de techpelgrims die hun heilige grond willen aanschouwen. In dit huis, of liever gezegd: de aangrenzende garage, legde ooit de 21-jarige college drop-out Steve Jobs het fundament voor Apple Computers.

Een onooglijk bouwsel is het, maar het wekt een ongrijp­ bare sfeer op. Misschien is dit het wat gelovigen voelen als ze een kerk of moskee binnenstappen. Silicon Valley is immers het walhalla voor technologie, innovatie en disruptie. Nieuwe markten worden hier geboren en net zo snel gekraakt door volgende generaties. Voor veel bestaande bedrijven is disruptie even ongrijpbaar als dat gevoel in de Bay Area. Je bent bezig met de business van vandaag, dus hoe zorg je ervoor dat je ertoe zet om het moeilijkste te doen: jezelf vernieuwen? Een economisch crisis of Brexit kan je die zet geven, maar als je bedrijf goed loopt, zie je vaak niet de noodzaak voor vernieuwing.

Een valkuil. Meer dan de helft van de top-500 bedrijven in Amerika staat over een paar jaar niet meer op die lijst: weg, opgevreten door challengers die het beter, sneller, mooier of goedkoper kunnen. Niet voor niets schurken corporates via hun venturefondsen graag dicht aan tegen dergelijke startups. Sommige laten weten dat ze zich ook ‘best een startup voelen’ of doen alsof ze er een zijn: startup washing noemen we dat bij Sprout.

We snappen de onzekerheid bij de gevestigde partijen, maar of ze allemaal in staat zijn op tijd bij te sturen is maar zeer de vraag. Toch is het ook voor ondernemers zaak nieuwe technologieën en marktkansen goed in de gaten te houden. Wist jij bijvoorbeeld dat de markt voor virtual reality en augmented reality volgens analisten zal vertwintigvoudigen tot 120 miljard dollar tegen 2020? Of dat je in Noorwegen over negen jaar enkel nog elektrische auto’s kunt kopen? Als je de kansen op tijd weet te pakken, wordt jouw garage misschien wel het volgende bedevaartsoord. Sprout houd je in de tussentijd graag op de hoogte van alle trends, en geeft de uitdagers hun podium: dit nummer met de Challenger50. Stay Hungry, stay foolish.

Remy Ludo Gieling, Hoofdredacteur

N° 4 2016

5

SPROUT & JIJ PEOPLE BUSINESS IDEAS

DRIE WINNAARS VOOR CHALLENGE ‘100 IDEEËN OVER AFSCHEID’

Arthur van Megen

↓ Juryleden Sandra Koopman, Jeroen Vermeulen, Gert-Hein de Heer (Monuta), Bernd Mintjes (Crowdpartners) en Ewald Smits (Sprout)

0.55 min.

Monuta heeft het begrepen: innovatie komt vaak van startups. Samen met Sprout ging de uitvaartverzekeraar op zoek naar initiatieven, diensten en producten die bijdragen aan de missie: ‘Voor iedereen een afscheid met een goed gevoel’.

Concreet gaat het om ondernemers die de laatste levensfase van bijvoorbeeld chronisch zieke mensen veraangenamen of verrijken. De challenge ‘100 ideeën over afscheid’ trok veel startups die kans wilden maken op groeifinanciering of marktversnelling, bijvoorbeeld door gebruik te maken van de database van Monuta.

Na twee selectierondes pitchten begin oktober vier ondernemers in de finale. Joost Hermanns met Compaan, een ‘Oma-proof tablet’, beet het spits af.

Voor Mantelaar, het platform dat ouderen aan een medisch student koppelt, vroeg Titiaan Zwart om marketingkracht van de uitvaartverzekeraar, hoewel het ook wel groeigeld kon gebruiken.

Met Nettie brengen Michiel Wismans en Hans de Werd een regel-app waarmee mantelzorgers – lees: familie en vrienden – kunnen afstemmen wat ze voor iemand die hulp nodig heeft doen en regelen.

De pratende gezelschapsrobot van TinyBots, een hightech startup van Wang Long Li en Robert Paauwe, zocht vooral groeigeld op het Apeldoornse hoofdkantoor van Monuta. Ook wil TinyBots graag leren hoe je over moeilijke onderwerpen communiceert.

Na een intensieve pitchmiddag besloot de jury niet één winnaar aan te wijzen, maar door te gaan met zowel Compaan, Mantelaar als Tinybots.

Monuta gaat samen met deze drie bedrijven op zoek naar mogelijkheden om samen te werken.

↓ Compaan

↑ Joost Hermanns, Compaan

← Robert Paauwe, TinyBots ↓ Tiny Bots

↑ Titiaan Zwart, Mantelaar

N° 4 2016

7

SPROUT & JIJ PEOPLE BUSINESS IDEAS

NIEUW WELKOM, PARTNERS Na maanden zwoegen is eind september het Sprout Partnermodel live gegaan. Sprout-partners kunnen elk jaar zes persberichten publiceren op Sprout.nl, zakelijke evenementen aanjagen op de eventkalender en krijgen bovendien een bedrijfsprofiel inclusief logovermelding. Inmiddels hebben tientallen bedrijven zich gemeld, waaronder Capital Circle, Erasmus Centre for Entrepreneurship, Earth Water en Saleshelden. Annelies Putman Cramer is met Fair Focus communicatie een van de launching customers en enthousiast over de mogelijkheden: “We zijn lid van allerlei organisaties, maar het partnerschap van Sprout is onderscheidend omdat je er werkelijk iets aan hebt. Variërend van entreekaartjes voor evenementen tot toegang tot het Sprout-netwerk en -platform.” Kijken wie Sprout-partner zijn?

FF EEN @SPROUT_NL MOMENTJE! WAT EEN HEERLIJK DIKKE UITGAVE DIT KEER! #GENIETEN

LORENZ VAN GOOL @LORENZROMAN LEKKER OVERZICHT VAN @SPROUT_NL HOOR! LIJST VAN NL ANGELS DIE GECASHT HEBBEN EN WAT TERUGDOEN VOOR HET ECOSYSTEEM. SPROUT.NL/ ANGEL-ONDERNEMERS

MARTIJN VANDER ZANDE

@VANDERZANDE ALS JE ALS JONGE ONDERNEMER OP JE BEK GAAT, KUN JE DAAR ONWIJS VEEL VAN LEREN, ALDUS @RLGIELING #WAARHEID #SPROUT SPROUT.NL/FAIL-AND-LEARN

FAIR FOCUS @ANNELIESPC

sprout.nl/partnerships

ONLINE RUBRIEK THE OFFICE

MONIQUE PALS @PALSMONIQUE

DAT WAS LEUK, INSPIREREND EN GOED GEREGELD BIJ #DEBUSINESSCLUB VAN VANDAAG. DANK @MAARTENKES EN @SPROUT_NL

JOHN VAN WESSEL @VANWESSELKOFFIE

NA EEN HECTISCHE DAG EVEN RUSTIG (MET KOFFIE) OP JE TERRAS @SPROUT_NL MAGAZINE LEZEN #INSPIRATIE #ONDERNEMEN

ROEBYEM ANDERS @ROEBYEM

Krijg je ook jeuk van kantoorgebouwen met vale vloer­ bedekking, flikkerende tl-verlichting en vergeelde systeem­ plafonds? Wij wel. In de gloednieuwe rubriek The Office neemt Sprout daarom een kijkje achter de schermen bij de gaafste werkplekken van Nederland. Want een inspirerende werkomgeving betekent tevreden medewerkers en – als het goed is – verbaasde klanten. Onder meer Yes!Delft, Voys, Ohpen en Magnet.me deden de deur voor ons open. We zagen plantenkassen als vergaderruimte, een omgebouwde gevangenis en een boksring in een grachtenpand. Klaar voor een dosis office porn? Geen zorgen, het is SFW.

DANK TOPFOTOGRAAF PETER ARNO BOER VOOR PRACHTIGE @SUNGEVITYNL PORTRET IN @SPROUT_NL SERIE OVER SOC ENT @SOCENTNL

24.9 K FOLLOWERS @SPROUT_NL / @RLGIELING / @MAARTENKES @PHILIPBUETERS / @MILOEVANBEEK

sprout.nl/the-office 8

N° 4 2016

450.000 BANKAFSCHRIFTEN DIGITAAL PER MAAND SAMENHETBESTERESULTAAT.NL

Bij Wolters Kluwer Tax & Accounting geloven wij sterk in online samenwerken.

Zo kunnen accountants en ondernemers beiden doen waar ze écht goed in zijn. Al 180.000 ondernemers en accountants bereiken zo het beste resultaat.

Zij werken met Twinfield online boekhouden: slimmer, sneller, samen.

Ook het beste resultaat halen?

Bekijk het introductieaanbod op samenhetbesteresultaat.nl.

'ALS IEDEREEN EXACT BEGRIJPT WAT JE GAAT DOEN, BEN JE EIGENLIJK AL TE LAAT' JANNEKE NIESSEN

CHALLENGEN DOET PIJN 1.08 min.

Er is bijna geen branche die de afgelopen jaren niet ge­ challenged is. Dus mocht je nog denken: aan ons gaat dat technologiegeneuzel mooi voorbij, dan raad ik je aan heel snel wakker te worden. Je kunt afwachten, maar je kunt ook zelf actie ondernemen en zorgen dat jij die challenger wordt. Want zoals Steve Jobs al zei: If you don't cannibalize yourself, someone else will.

Jezelf als bestaand bedrijf opnieuw uitvinden gaat pijn doen, hoe dan ook. De vraag is dan ook niet of het lastig wordt, de vraag is of je aan het einde nog bestaat of met je bedrijf op het kerkhof van ooit grote namen terechtkomt.

Reken op onbegrip. Als iedereen exact begrijpt wat je gaat doen, ben je eigenlijk al te laat, dan is het al te veel mainstream. Onbegrip is dus vrij normaal, en als tegelij­ kertijd mensen ook zenuwachtig worden van je plannen is dat helemaal een goed teken. Toen wij met Improve Digital begonnen, hebben heel veel mensen tegen ons gezegd dat het nooit zou gaan werken, of woorden van gelijke strekking. Een aantal van hen staat nu overigens vooraan om te roepen ‘dat ze altijd al gezien hebben dat programmatic het helemaal zou gaan worden’.

De eerste zijn heeft niet alleen maar voordelen. Je moet een hele markt opleiden en uitleggen hoe alles werkt. Dat kost heel veel tijd en heel veel geld. De eerste zijn biedt zeker niet altijd een garantie op succes en kan zelfs in je nadeel werken. Heb je net de hele markt overtuigd, komt de concurrentie opdraven. Zeker wanneer iets nog relatief nieuw is zullen gebruikers altijd meerdere partij­ en testen. Daar gaat je met pijn en moeite opgebouwde marktaandeel.

N° 4 2016

Serie-ondernemer Zorg in ieder geval voor Janneke Niessen (38) is samen een goed plan als je een met Joëlle Frijters oprichter markt gaat challengen. van Improve Digital (een snel Zodra de reuzen wakker worden en doorhebben dat groeiend veiling­platform voor online advertentie­ruimte), je aanbod misschien toch angel investor, mentor voor wel iets is, kunnen ze met start­ups en initiatiefnemer heel veel geld in no time van Inspiring Fifty, de lijst van een marktpositie verwer­ topvrouwen in technologie. ven. Zorg dus dat je snel groot wordt. Groot genoeg om op lange termijn zelfstandig de strijd aan te kunnen gaan met de grote spelers in de markt, of irritant genoeg om overgenomen te worden. Anders loopt het waarschijn­ lijk niet goed af.

Je zult altijd pioniers vinden die graag met je gaan werken.

Maar om de markt echt groot te maken moet je juist ook de non believers meekrijgen. Je zult een manier moeten vinden om om te gaan met de vele bezwaren die ze zullen hebben, hun zorgen serieus nemen. Een rationele benade­ ring werkt daarbij meestal niet: zorg dat je ze binnen hun huidige manier van werken een risk free test levert die de belangrijkste bezwaren wegneemt.

Ik wil meteen van de gelegenheid gebruik maken om mijn opvolger te challengen: dit is namelijk mijn laatste column voor Sprout. Ik vond het leuk om het ruim een jaar te doen maar maak graag plaats voor de volgende ondernemer die zijn of haar ervaringen met jullie deelt. En Sprout wil ik challengen om in 2017 te zorgen dat de covers en hoofd­ interviews meer diversiteit laten zien. Het kan. Echt.

11

DRIELUIK GROWNUPS LOVE STARTUPS

Steeds meer grote bedrijven starten met een investeringsfonds via CORPORATE VENTURING. Maar is een multinational als aandeelhouder wel zo voordelig voor startups?

“Je moet oppassen voor de hug of death”.

Thijs Peters

12

Frank Ruiter

8.42 min.

N° MEI 4 2016 2016

DRIELUIK GROWNUPS LOVE STARTUPS

‘ALS JE BIJ EEN KLANT KUNT ZEGGEN DAT KLM EN SCHIPHOL ERACHTER ZITTEN, IS HET GOED

N° 4 2016

15

DRIELUIK GROWNUPS LOVE STARTUPS

'ALS JE EEN EXIT WILT, KUN JE BETER MET EEN DURF­ INVESTEERDER IN ZEE'

16

N° 4 2016

DRIELUIK GROWNUPS LOVE STARTUPS

PAUL VAN DER MEIJS (L.) Medeoprichter Romeo Financiële Diensten

Waarom gingen jullie met Aegon in zee?

PM: “We wilden er van meet af aan een investeerder bij. We

ROMEO FINANCIËLE DIENSTEN

neemt financieel adviseurs het administratieve proces rond hypotheken uit handen.

In november startte het iets groots: een eigen franchise die niet alleen hypotheekadvies geeft, maar belooft ‘alle kleine en grote geldzaken van de consument te optimaliseren’.

Aegon participeert met een minderheidsbelang.

Waarom lukt het Romeo wel, de consument ‘ontzorgen’?

PAUL VAN DER MEIJS (PM): “Mensen vinden financiële zaken chronisch oninteressant. Er is maar één moment waarop consumenten bereid zijn hun hele financiële administratie mee te nemen: bij het hypotheekgesprek.

That’s where we come in. We inventariseren alles, halen alle doublures in bijvoorbeeld verzekeringen eruit. En vanaf dat moment houden we de situatie van de klant tegen een kleine vergoeding nauw in de gaten. Hebben alle producten nog de optimale prijs-kwaliteitverhouding? Als je zorgverzekering twee tientjes goedkoper kan, krijg je van ons een appje. Een druk op de knop en wij regelen het. Een service die nu alleen voor een kleine groep bestaat. Wij doen het voor iedereen, tegen een hele lage prijs.”

Waarom doet Aegon dit eigenlijk zelf niet?

ROB SCHOLTE (RS): “Natuurlijk zouden we dit zelf

kunnen, maar in een groot bedrijf als Aegon heb je niet de spirit van een startup.”

PM: “Mijn belofte om voor jou te zorgen als onafhankelijk adviseur is veel sterker dan die van Aegon – dat ook producten verkoopt. Om die reden ben ik ook niet bang voor de banken. Die hebben alle data maar toch krijgen ze het nooit voor elkaar om in de breedte op het geld van consumenten te letten.”

N° 4 2016

hebben met drie partijen aan tafel gezeten. Een investeringsfonds, een softwarehuis en Aegon. Het fonds was natuurlijk uit op een exit. Bij het softwarehuis ging het ook om het rendement. Wij waren daar niet mee bezig. Wij wilden het bedrijf worden met de hoogste klanttevredenheid van Nederland. Aegon ging mee in die denktrant.”

Wat wil Aegon er eigenlijk uithalen?

RS: “Er zijn in principe twee opties. Of we stoten het belang

uiteindelijk af, of we nemen een meerderheidsbelang.

Soms zelfs 100 procent, zoals bij online hypotheekadviseur eyeOpen. In de tussentijd willen we vooral veel leren. Daarom heeft Paul contact met onze marketeers, met business intelligence, met het hypotheekbedrijf.”

Wringt dat niet? Wat als Romeo straks amper Aegonproducten verkoopt?

RS: “Dan is dat een signaal dat we ons moeten aanpassen.”

PM: “Ik verwacht dat het vanwege onze samenwerking niet zo ver komt. Dat we veel eerder de vraag stellen: waarom blijft Aegon achter? Maar we zijn altijd onafhankelijk, anders had ik het niet gedaan.”

RS: “Paul heeft toegang tot onze expertise, maar het is aan hem of hij er gebruik van maakt. Wij willen als aandeelhouder afstand houden.”

PM: “En dat moet ook. Ik heb al een paar keer zo’n dodelijke omhelzing gezien waarbij de corporate zegt: we hebben nog wel een plekje. O, en ook iemand die klusjes voor jullie kan doen. Voor je het weet is het dan gebeurd.”

Zouden jullie andere bedrijven aanraden om hetzelfde te doen?

PM: “Als je een exit wilt, kun je beter met een durfinvesteerder in zee. En: kijk goed of je grote partner snel kan schakelen. Er zijn collega’s van Rob die nu zeggen: waarom hebben jullie niet bij ons aangeklopt? Maar ik weet dat we dan nu nog aan het praten waren geweest.”

RS: “Ik denk dat we vrij snel schakelen voor een grote organisatie. En ik adviseer startups vooral niet op één paard te wedden, ook niet op Aegon. Ik heb gesprekken gehad met ondernemers waarbij het na een maand of drie, vier praten uiteindelijk toch niet doorging.”

ROB SCHOLTE (R.) Innovation manager Aegon Nederland

17

DRIELUIK GROWNUPS LOVE STARTUPS

'ZONDER RDC HAD HET ZEKER DRIE JAAR GEDUURD, NU HADDEN WE IN DRIE MAANDEN DE EERSTE AUTO RIJDEN'

N° 4 2016

19

GESPOT IDEEËN INSPIRATIE CONCEPTEN

GESP

T

Inspiratie stopt niet bij de landsgrenzen.

Briljante business­ ideeën van over de hele wereld.

Philip Bueters

2.24 min.

CIRCULAIRE BLOEI Een uitgebloeide orchidee gaat meestal de vuilnisbak in. Zonde, bedacht orchideekweker Ronald Koeleman, die weet dat hij de planten – veel sneller dan de stekjes waarmee hij werkt – weer tot bloei en verkooprijp kan krijgen. Hij bedacht samen met wetenschappers van de Erasmus Universiteit een uitgekiend retoursysteem voor uitgebloeide orchideeën. Het resultaat is een circulaire orchidee, onder het merk Kooler: lever hem na de bloei in en je krijgt korting op een vers exemplaar.

BEDRIJF

Livin Farms ONDERNEMERS

Katharina Unger en Julia Kaisinger LAND

China

BUSINESSMODEL

Verkoop aan consumenten livinfarms.com

BEDRIJF

Koeleman Plants ONDERNEMER

Ronald Koeleman LAND

Nederland

VERDIENMODEL

Verkoop aan consumenten growinginstyle.nl

HANGTENT

ONDERNEMING

Crua Outdoors ONDERNEMER

Derek O’Sullivan LAND

Ierland BUSINESSMODEL

Verkoop aan consumenten

Het Ierse Crua Outdoors is de darling van Kickstart met een tent die je in een handomdraai omtovert tot hangmat.

Twee exemplaren van het smalle eenpersoonstentje zijn bovendien aan elkaar te ritsen voor extra gezelligheid. Nog meer praktisch nut: aan de binnenkant van de Crua Hybrid zit een slaapzak vastgeritst, die dankzij de ophanging niet kan verschuiven. Om het comfort helemaal compleet te maken bevat de cocon ook nog een matje dat zichzelf opblaast. Snelle beslissers tikten op Kickstarter 249 dollar af, in een campagne waarmee de Ieren tien keer de benodigde 20K hebben opgehaald. Levering vanaf december.

cruaoutdoors.com

20

N° 4 2016

'ONZE LAATSTE FOUT KOSTTE VOYS ÉÉN PROCENT VAN ZIJN JAAROMZET'

MARK VLETTER

CHALLENGE JEZELF 2.06 min.

Twee keer per jaar ben ik onrustig. Dan klopt alles even niet en vraag ik me af of we nog wel de goede kant op gaan. Droom ik nog groot genoeg? Zien we de juiste trends en spelen we er goed op in? Blijven we een challenger?

Vaak val ik dan terug op wat Werner Vogels, de Nederlandse CTO van Amazon, mij op het hart drukte: “Vind de dienst uit die jouw bedrijf overbodig maakt! Alleen dan blijf je bestaan.”

Amazon doet er alles aan om het ‘uitvinden van je eigen opvolger’ in zijn cultuur te verankeren. Waar het ooit begon als online boekenwinkel, werd het daarna de grootste verkoper van digitale boeken. Hoe? Door zijn eigen e-readers massaal aan de man te brengen. Na boeken volgden andere producten en inmiddels is Amazon ‘s werelds grootste online webwinkel.

Dat het ook wel eens minder succesvol uitpakt, bewees Amazon onder meer met de Fire smartphone. Die telefoon was een enorme flop en kostte het bedrijf honderden miljoenen. Het lijkt oprichter en ceo Jeff Bezos niet te deren.

Zijn interview met The Washington Post was voor mij één brok inspiratie: “De Fire was een kleine fout, vergeleken met de fouten die we nog gaan maken. De grootte van je fouten moet groeien met de omvang van je bedrijf. Anders ontwikkel je te klein.”

Die woorden typeren de cultuur van Amazon: wees niet bang om fouten te maken; wees eigenaar van de dingen die je doet; houd je klant centraal; pak grote problemen op.

Dat we grote fouten kunnen maken, weet ik inmiddels.

Onze laatste fout kostte Voys letterlijk één procent van zijn jaaromzet. Dat is flink slikken. De les die we hebben N° 4 2016

geleerd? Ga samen aan de Ondernemer Mark Vletter (34) slag om die fout te corrige- is oprichter en eigenaar van ren en kijk hoe je dit de vol- Voys, aanbieder van zakelijke gende keer voorkomt. Niet telefonie. Hij is daar­naast wijzen naar elkaar. Als je blogger, spreker en gast­ een fout hebt gemaakt, docent op de Rijksuniversiteit weet je dat zelf onwijs Groningen en de Hanze goed. Als anderen zout in Hogeschool Groningen. die wond gooien, ga je in de verdediging in plaats van in de oplosmodus.

Punt 2, eigenaarschap van de dingen die je doet, zit in onze organisatie en cultuur. De passie, liefde en betrokkenheid waarmee ik mijn collega’s hun werk zie doen, maakt me regelmatig nederig.

In werken voor én met de klant worden we ook steeds beter. Altijd vragen: ‘Wat kan er nog beter?’ Kritisch luisteren, en als individu de ruimte hebben om verbeteringen door te voeren heeft ons de hoogste klanttevredenheid in de telecomsector bezorgd.

Tot slot is er het grote probleem dat je oppakt. Of eigenlijk: de grote droom die je als eigenaar van jouw bedrijf wilt realiseren. Het moet iets zijn dat groot genoeg is om je bang te maken en klein genoeg om de route erheen voor je te zien.

Kortom: je moet de trends die je in de markt ziet, verenigen met de reden dat je ondernemer bent geworden. Dit is het meest lastige en het meest eenvoudige tegelijkertijd.

Dat mag je best twee onrustige momenten per jaar kosten. Dan word je in iedere geval geen Nokia of Kodak. En wellicht zelfs die Amazon.

23

INTERVIEW CHALLENGER ONLINE BELEGGEN GROEI

Samen met vier collega’s versloeg GIJS NAGEL in drie jaar tijd zijn voormalige werkgever BinckBank in het aantal transacties dat beleggers doen via beleggingsplatform DEGIRO. De challenger is al actief in 18 landen en maakt zelfs winst: ‘Een foutje, dat geld hadden we liever aan marketing uitgegeven.’

Remy Ludo Gieling Gerritjan Huinink 11.36 min.

24

N° 4 2016

INTERVIEW CHALLENGER ONLINE BELEGGEN GROEI

'WE MIKTEN OP 2400 KLANTEN AAN HET EIND VAN HET JAAR. DAT AANTAL HADDEN WE DE EERSTE 24 UUR AL BINNEN' IJS NAGEL (39) heeft van jongs af aan het beursvirus te

indruk op mij persoonlijk.”

pakken. Zestien was hij toen een verzekeringsagent bij zijn ouders over de vloer kwam met beleggingsproducten. Hij had een krant bij zich, die sloeg hij open op de beurspagina met de aandelenkoersen. “Voor mij was het een magisch verhaal: mede-eigenaar worden van grote bedrijven als Unilever of ING en daar geld mee verdienen.” Nagel was direct verkocht, opende met een vriend diezelfde week nog een beleggingsrekening bij de lokale bank, waar de directeur zo gecharmeerd was van hun enthousiasme dat hij ze persoonlijk inwijdde in de wereld van trackers en turbo’s.

Wat heb je van nine eleven meegenomen?

“Ik heb veel geleerd over het nemen en beperken van risico’s. Het beste voorbeeld: de blinde vlek die mensen hebben voor de Black Swan. Eeuwen geleden had nog nooit iemand een zwarte zwaan gezien. Het was een gangbaar grapje dat iets onwaarschijnlijks pas zou gebeuren als je een zwarte zwaan zou tegenkomen. Maar toen werd Nieuw-Zeeland ontdekt en bleek die zwarte zwaan wel degelijk te bestaan.

De les: je moet altijd in je achterhoofd houden dat er onver-

En, had je een beetje aanleg voor beleggen?

“Zeker, het ging van begin af aan heel goed. We konden vrij snel een mooi bootje kopen van het rendement op ons ingelegde vakantiegeld. Toegegeven, zoals bij veel beleggers steeg ons het succes ook wel eens naar het hoofd. Dan ga je ondoordachte beslissingen nemen en verlies je ineens een smak geld. Het hoort er allemaal bij.”

Waarom maakte je van je hobby je werk?

“Voor mijn afstudeerstage werkte ik als handelaar bij optiehuis AOT, dat later opging BinckBank. Ik wilde graag weten tegen wie ik aan het handelen was op de beurs, de particulieren en grote partijen: ik wilde weten what made them tick. Maar ik was een maand bezig toen de vliegtuigen het World Trade Center binnen vlogen. Een hele heftige periode, voor het bedrijf, maar het maakte ook grote

26

DEZIRO BELEGGEN VOOR NOP Kan beleggen nog goedkoper? Jazeker: het kan ook voor nop. Volgend jaar start DeGiro met DeZiro, beleggen zonder transactiekosten. Daarmee richt het zich op jongeren, de inkomsten moeten komen uit advertenties. Het aanbod aan beleggingsmogelijkheden zal wel beperkt zijn en er zit een limiet aan hoeveel je kunt verhandelen. Wat Nagel betreft is DeZiro eerder een springplank naar, dan een concurrent van DeGiro. Nog een puntje: DeGiro heeft nog nergens een vergunning om de nieuwe dienst aan te bieden. In Nederland zal die er niet komen: hier geldt een provisieverbod, dat voorschrijft dat alleen de belegger mag betalen voor de kosten van de transactie.

N° 4 2016

INTERVIEW CHALLENGER ONLINE BELEGGEN GROEI

CHALLENGER UITGEDAAGD DeGiro bokst op tegen grote concurrent BinckBank, maar vergeet niet dat die ook ooit begon als brutale challenger die de gevestigde orde gek maakte. In 2000 begonnen Kalo Bagijn en Thierry Schaap met gestrekt been hun aanval op de banken. Met prikkelende reclamefilmpjes maakte ze de traditionele bankiers belachelijk en ze doken flink onder hun tarieven. Nagel: “Het werd voor particulieren ineens heel gemakkelijk om via de computer te gaan beleggen. Binck was het eerste fintechbedrijf van Nederland, misschien wel een van de eerste fintechbedrijven van Europa.”

Binck werd een groot succes, maar werd na de beursgang in 2007 en het vertrek van de oprichters twee jaar later onderdeel van de gevestigde orde. Een die niet blij is met een lastige nieuwkomer. De bom barstte toen DeGiro een onderzoek publiceerde waaruit bleek dat BinckBank flitshandelaren op zijn handelsplatform zou toelaten. Binck ontkende en dreigde met een rechtszaak. Toch moest het een disclaimer op de website plaatsen waarin stond dat er niet altijd tegen de beste prijs werd gehandeld. Ondanks dit alles heeft Binck volgens de eigen website nog steeds de ‘mentaliteit van een ketelbinkie’: een hardwerkende scheepsjongen die niet belangrijk was maar wel onmisbaar. Hoewel, onmisbaar? Uit de laatste kwartaalcijfers blijkt dat het aantal transacties blijft dalen en de uitstroom van geld bij Binck nog niet is gestuit: het beheerd vermogen zakte het derde kwartaal weer met 4 procent, naar 1,4 miljard.

28

N° 4 2016

INTERVIEW CHALLENGER ONLINE BELEGGEN GROEI

PRIJSSTUNTER DEGIRO

BINCK

RABOBANK

(€ 1.000)

SHELL

€ 2,20

€ 10,00

€ 10,00

GOOGLE (€ 10.000)

€ 0,58

€ 24,40

€ 25,00

TURBO’S

€ 2,20

€ 10,00

€ 10,00

1 CALL AEX

€ 0,85

€ 2,90

€ 3,00

1 FUTURE AEX

€ 1,00

€ 4,00

€ 3,00 BRON DEGIRO.NL

de kosten die concurrenten in rekening brengen. Bij Binck kostte het acht dagen voordat je een rekening had geopend, bij ons tien minuten. De mond-tot-mondreclame was gigantisch. We hadden die plotselinge populariteit nooit voorzien, waardoor in de beginperiode de servers er nogal eens uit vlogen. Inmiddels hebben we alle software opnieuw geschreven, waardoor we een van de weinige handelsplatformen waren in Europa die tijdens de Brexit online bleven.”

Hoe kunnen jullie zo goedkoop zijn?

“Technologie wordt efficiënter en regelgeving verandert.

Onze organisatie is daardoor veel minder zwaar: wij zitten nu met 160 man in 18 landen, Binck heeft 600 man nodig voor 4 landen. De kans dat ze ooit nog onze tarieven kunnen matchen is minimaal.”

Dus je bent niet bang voor challengers die DeGiro uitdagen?

“Met de huidige tarieven hou je nog een goed draaiend systeem in de lucht, als je daaronder gaat zitten moet je op kwaliteit inboeten. Bovendien: als je op jaarbasis honderden euro’s kunt besparen is het interessant om van broker te wisselen, maar of je dat gaat doen voor enkele tientjes, is maar de vraag.”

Hoe reageren traditionele partijen op jullie als marktuitdager?

“Concurrenten roepen nu vaak dat het bij ons zou schorten aan kwaliteit of veiligheid. Onzin, we zijn net zo veilig en snel. Dat wordt onder meer beaamd door de Vereniging van Effectenbezitters.”

Binck beweert bijvoorbeeld dat jullie helemaal niet de grootste zijn.

“Wij kijken naar het aantal transacties en daarin zijn wij in Nederland de grootste. Het staat leuk in je jaarverslag N° 4 2016

om een hoop klanten te hebben, maar daar verdien je in principe niets aan, je verdient pas wanneer die klanten gaan kopen en verkopen. Dat Binck met minder transacties meer winst maakt heeft vooral te maken met zijn hoge tarieven. Binck heeft nu 190.000 klanten, dus we zijn hard op weg om ook dat voorbij te gaan.”

Jullie zijn ook razendsnel gegroeid in het buitenland, wat is jullie geheim?

“Daarbij helpt de zogeheten Europese MiFID-regeling, waardoor wij op één vergunning in heel Europa onze diensten kunnen aanbieden. We hebben in alle 18 landen lokale websites met lokale telefoonnummers. De supportteams zitten verdeeld over onze kantoren in Sofia en Amsterdam.

Mensen moeten niet het idee hebben dat ze met een Nederlands bedrijf te maken hebben, het is toch eng om je geld bij een buitenlandse partij onder te brengen. In Europa hebben we nu alle grote markten gehad en we gaan ons nu, ondanks het gebrek aan uniforme wetgeving, richten op Azië. Het kantoor in Hongkong is een eerste stap. De markten krijgen daar razendsnel een middenklasse die wat geld overhoudt om te kunnen beleggen.”

Hoe weten mensen in al die landen van jullie bestaan?

“Elke euro die we verdienen steken we op dit moment in marketing. Dat kun je maken als er geen investeerders in je nek hijgen: tv-spotjes, radioreclame, billboards. Daarbij richten we ons vrijwel exclusief op mannen, want een enkele uitzondering daargelaten zijn het mannen die op de beurs actief zijn. We houden goed bij of we onze marketinginvesteringen ook terugverdienen: het team in Hongkong meet het effect van elke uiting. Het klinkt tegenstrijdig, maar ik ben ervan overtuigd dat als je product ijzersterk is, de klan-

'MIJN GROTE DROOM IS BELEGGEN EVEN SIMPEL EN INTUÏTIEF TE MAKEN ALS UBER'

29

TIPS BEGINNERS ONLINE BELEGGEN PORTEFEUILLE

BELEGGINGSTIPS VAN JANNEKE

Beursbabe JANNEKE WILLEMSE (41) startte in 2013 de website blondjesbeleggen­beter.nl.

Hierin vertelt de RTLZ-commentator en oud-hoofd­ redacteur van Belegger.nl waar en waarom ze in welke­ bedrijven investeert. Het behaalde resultaat staat netjes onderaan de streep vermeld: een rendement van 24,94% in 2014 en 23,72% in 2015. Dat maakt nieuwsgierig naar haar tips voor (startende) beleggers.

1 SPREID JE BELEGGINGEN

“Het klinkt misschien als een open deur, maar zorg voor een goede spreiding in je beleggingsportefeuille én daarbuiten. Steek dus niet al je geld in aandelen, maar kijk ook naar vastgoed of obligaties. Zeker nu de rente laag staat willen mensen nogal eens overhaaste beslissingen nemen doordat ze ‘iets met hun geld’ willen doen. Beleggen doe je doorgaans voor de lange termijn, dus houd voldoende financiële buffers die niet in Unilever of een vakantiehuis in Spanje zitten opgesloten.”

2 AANDELEN OF TRACKERS “Zelf zie ik beleggen als hobby en ik lees daarom veel internationale media voordat ik besluit een aandeel te kopen. Veel mensen hebben hier de interesse niet voor, dan kun je kiezen voor trackers ofwel ETF’s. Via een tracker volg je een reeks bedrijven waardoor je portefeuille in één klap gespreid is, tegen lage kosten.

Je kunt ook kiezen voor een actief beheerd beleggingsfonds, waar een fondsmanager bepaalt waarin belegd wordt, maar die rekenen hogere beheerkosten wat op lange termijn minder rendement kan opleveren.”

N° 4 2016

5 ACCEPTEER DE EMOTIE 3 FOCUS NIET TE VEEL OP TIMING “Ik beleg zelf op de lange termijn dus als ik besluit een aandeel te kopen, ga ik niet wachten totdat de koers een paar procentpunten lager staat om een ‘betere deal’ te scoren. Dat is vooral interessant voor handelaren die de hele dag met beurshandel bezig zijn. Wanneer je vervolgens moet uitstappen is een hele lastige. Met het aandeel Galapagos had ik op één punt 161 procent koerswinst, daar heb ik toen de helft van verkocht.

Nu zit ik met het aandeel op dertig procent, maar ik blijf voorlopig nog even zitten.”

4 LET OP HET DIVIDEND

“Er wordt wel eens overheen gekeken, maar dividend is heel interessant. Soms krijg je hiermee op jaarbasis al vier procent rendement op je geïnvesteerde vermogen. Als je dat weer herinvesteert in het aandeel, creëer je een sneeuwbaleffect. Ik zit in fondsen als Pepsico of Unilever voor het dividendrendement. Bekijk eerst hoe lang en consistent een bedrijf al dividend uitkeert.”

“We kunnen er heel geheimzinnig over doen, maar aandelen koop je ook op gevoel. Ik zat ook een weekend te binge-watchen voordat ik erachter kwam dat Netflix beursgenoteerd was. Je moet er toch een goed gevoel bij hebben. Vervolgens lees je meer over de organisatie en maak je een weloverwogen keuze om erin te investeren. Zeggen dat emotie niet meespeelt is onzin, maar wees je ervan bewust.”

6 LUISTER NIET (TE VEEL) NAAR EXPERTS “Zie beleggen als voetbal: sommige mensen zijn heel goed geïnformeerd, kennen een bepaalde club of speler door en door of weten historische uitslagen vanaf het jaar 1800 uit hun hoofd. Toch weet je vooraf nooit met honderd procent zekerheid hoe een wedstrijd gaat verlopen. Soms wint de underdog, soms niet. Met beleggen willen mensen nogal eens blind vertrouwen op het advies van één iemand, maar die weet net zoveel als een gemiddelde voetbalcommentator bij Ajax-PSV. Houd dat in je achter­hoofd.”

31

BIERVILTJE KWALITEIT HORLOGE PRODUCTIEKOSTEN

HORLOGEFANATEN MARTIJN VAN HASSEL (37) EN ALFREDO SILVA (37) MISTEN KWALITEITSUURWERKEN VOOR STARTERS. SAMEN MET ZWITSERSE ATELIERS BOUWDEN ZE EEN LUXE ÉN BETAALBAAR HORLOGEMERK: FROMANTEEL. Katja Keuchenius

32

2.12 min.

N° 4 2016

PRACTICE WHAT YOU PREACH THEORIE INNOVATIE PRAKTIJK

01

WAT HOUDT HET IN?

Grote bedrijven worden links en rechts ingehaald door challengers die met slimme technologie een markt op zijn kop zetten. Soms met fatale gevolgen: zie Kodak, Nokia en Blackberry.

Volgens de innovator’s dilemma-theorie leggen bedrijven te veel nadruk op de huidige behoeftes van de klant, waardoor ze onvoldoende inspelen op toekomstige wensen. Sterker nog: luisteren naar je klanten kan innovatie flink in de weg zitten. Bedrijven moeten, om langdurige groei veilig te stellen, juist risico’s nemen die op korte termijn ten koste van de winst kunnen gaan, of voor innovatie zorgen die concurreert met het huidige verdienmodel. Bovendien komt groei vaak uit nichemarkten, die door grote bedrijven over het hoofd worden gezien of afgedaan als ‘niet interessant’.

INNOVATOR'S DILEMMA Stapels management­­ boeken kun je lezen om je bedrijf vooruit te helpen. Het kost alleen zoveel tijd...

Sprout bespaart je die uurtjes en vat theorie en praktijk voor je samen.

Remy Ludo Gieling

34

3.53 min.

n 2005 zetten studievrienden Harald Swinkels (41) en Pieter Schoen (40) met de Nederlandse Energie Maatschappij (NLE) een prijsvechter in de markt voor elektriciteit. De reclamespotjes met Natasja Froger, Frans Bauer en Johan Derksen leverden Swinkels en Schoen naast een massa klanten ook tweemaal de Loden Leeuw op, die prijs voor meest irritante reclamespot. In 2012 lieten ze de brutale challengermarketing varen en verlegden ze de fo­ cus van acquisitie naar klantgerichtheid. De Rot­ terdammers zaten intussen niet stil: ze lanceerden in 2014 de slimme thermostaat Anna, bestelden samen met leasemaatschappij Mr. Green duizend Tesla Model 3’s en openden onlangs hun eerste snellaadstation langs de snelweg. En o ja: NLE biedt sinds kort ook televisie, telefonie en internet aan.

“Om eerlijk te zijn had ik twaalf jaar geleden niet kun­ nen verwachten dat de energiemarkt zich op deze ma­ nier zou ontwikkelen”, zegt Swinkels. “Maar het model van NLE blijkt goed aan te sluiten bij de nieuwe ontwik­ kelingen. Wij hebben geen grote centrales en zijn geen centraal geleid megaconcern dat moeilijk kan verande­ ren. Een jaar of zes geleden werd nog wel eens gezegd dat NLE geen bestaansrecht had omdat wij geen assets hadden. Inmiddels worden we daarmee gefeliciteerd.

Energieopwekking gaat van fossiel naar duurzaam en van centraal naar decentraal. De energiespeler van de toekomst zal eerder een dienstverlener zijn dan leve­ N° 4 2016

SPROUT.NL/ AOVGIDS

CHALLENGER50: DE LIJST MEER BETER SNELLER

N° 4 2016

37

CHALLENGER50: DE LIJST MEER BETER SNELLER

LEES DE VOLLEDIGE PROFIELEN OP

SPROUT.NL/ CHALLENGER50

Ze zijn vastbesloten de wereld te veroveren en weten hoe het anders én beter kan. Sprout presenteert de CHALLENGER50, de lijst met meest uitdagende ondernemers van Nederland.

Philip Bueters

Het begint vaak met een vraag. Waarom is het zo’n gedoe om je kamer in de onderhuur te doen als je een tijdje in het buitenland gaat studeren? Heeft echt niemand door dat de grote uitzenders door hun focus op volume middelmatige kwaliteit leveren? En waarom is er eigenlijk nog geen Coolblue voor bedrijfskleding?

Niels van Deuren (Housing Anywhere), Maartje Daamen en Ingrid de Graaf (Dag1) en Jelle Gudden en Rik Burgersdijk (Proforto) waren verbaasd. Ze ergerden zich. Ze namen geen genoegen met de vaststelling dat dingen nu eenmaal zijn zoals ze zijn.

Hun vragen en die van tientallen andere ondernemers

38

18.46 min.

hebben geleid tot deze 50 challengers. Veelbelovende uitdagers die als antwoord aan de gevestigde orde laten zien hoe het anders en beter kan.

Ondernemers konden zichzelf aanmelden als Challenger, Sprout is bovendien continu op zoek naar nieuwe uitdagers. Is de Challenger50 compleet? Nee, de longlist voor editie 2017 vult zich al as we speak. Is de lijst een garantie voor succes? Natuurlijk niet: ondernemers die de wereld naar hun hand willen zetten met een gewaagd plan krijgen nergens garantie. Maar voor Sprout is het een eer en een genoegen om jaarlijks vijftig challengers het podium te geven dat ze verdienen.

N° 4 2016

CHALLENGER50: DE LIJST MEER BETER SNELLER

PROGRAMMEERTOOL

BETTY BLOCKS CHRIS OBDAM runt met zijn broer Tim

een flink internetbureau met 100 man, maar zijn grootste uitdaging is op het moment Betty Blocks, een online tool waarmee gebruikers zonder kennis van programmeren zelf websites en applicaties kunnen maken. Met dat zogeheten

NEUROMARKETING

BRAINGINEERS RODERICK REICHENBACH, MAX VAN KAATHOVEN en DAAN BOLDER combineren technieken uit de

neuropsychologie met marketing en communicatie. “Marktonderzoeken werken op bewust niveau, terwijl aankoopbeslis-

singen juist onbewust worden genomen.” Op zoek naar die koopknop meet Braingineers de klantbeleving met onder meer hersenscans en eyetracking. “Binnen een jaar zijn we de nummer twee of drie in Nederland binnen ons specialisme, we testen nu een online platform waarin onze methodiek is geautomatiseerd, zodat we internationaal kunnen opschalen.”

ONLINE MARKETING

cSTRONG VERONIQUE SWINKELS en LISET VAN DOORN begonnen cStrong uit

frustratie: waarom moeten bedrijven voor marketing op social media, google en banners naar zo veel verschillende

UITZENDBUREAU

DAG1 MAARTJE DAAMEN en INGRID DE GRAAF nemen met Dag1 de gevestigde recruiters op de korrel en groeien snel in een trits steden. “In onze branche wordt lage kwaliteit geaccepteerd doordat de generalisten sturen op volume. Ons

DATAPROVIDER MARC NOËT (foto), GIJS BARENDS

en CHRISTIAN BRANBERGEN struinen vanuit Groningen miljoenen websites af op zoek naar bedrijfsdata, die ze gestructureerd aanleveren aan hun

specialisten? De vrouwen van cStrong delen hun kennis over programmatic buying en real time bidding graag en gaan voor een creatieve, geïntegreerde aanpak van online campagnes. “De gevestigde orde werkt met ondoorzichtige prijsafspraken. Met programmatic en social is het mediabudget helder.”

doel: stop het accepteren van middelmatige kwaliteit.” Daarvoor zet Dag1 in op waarde voor de klant. “Dat is zowel de kandidaat als de opdrachtgever. Wij drinken geen onnodige kopjes koffie, leiden ons personeel beter op dan het branchegemiddelde én sturen op het resultaat: de baan voor de kandidaat en de vervulling van de vacature.”

BEDRIJFSDATA

40

application platform as a service daagt Obdam duidelijk de IT-leveranciers uit die deadlines missen en budgetten overschrijden. Klanten van ING tot Symbid werken met Betty Blocks, en ook IT-consultants hebben het ontdekt. Met 30 man en 2 miljoen omzet is Betty Blocks inmiddels uitgegroeid tot veel meer dan een nevenactiviteit.

klanten. “Google is goed in een simpele zoekopdracht. Zoek je alle webwinkels in Europa die een bepaalde betaaloplossing gebruiken, dan hebben wij die lijst in een paar seconden.” Dataprovider boekt het overgrote deel van zijn omzet buiten Nederland, bij klanten als Linkedin, PayPal, Dun & Bradstreet en zelfs Google.

N° 4 2016

CHALLENGER50: DE LIJST MEER BETER SNELLER

LINGERIE OP MAAT

DOUBLE DUTCH LINGERIE Move over, Marlies Dekkers! MARJOLEIN OOMEN bedient met Double Dutch vrouwen die vanwege een grote cupmaat en een smalle taille moeite hadden een comfortabele maar modieuze bh te vinden. “Double Dutch is het eerste en enige customized lingeriemerk in

Europa”, zegt Oomen. Het geheim is een pasvorm voor grote maten, die vrouwen in hun eigen stijl kunnen aanpassen.

Double Dutch laat zijn lingerie duurzaam en op bestelling in Europa maken. De verkoop is net een half jaar op gang, maar met een doelgroep van 1,2 miljoen vrouwen in Nederland die jaarlijks enkele bh’s kopen kan het snel gaan. Op de rol staan een bikinilijn, een 3D geprinte beugel en uitbreiding naar het buitenland.

ONLINE WIJNBEURS

ELEANOR WINE INDEX De broers ALLARD en KRISTIAN NOOITGEDAGT maken de handel in bordeauxwijnen transparant door wijnkopers en importeurs rechtstreeks

OPTIEKKETEN

EYELOVE BRILLEN Brillen zijn onnodig duur, vond voormalig Hans Anders-directeur JOHN KEIJSERS. Hij zette in 2010 Eyelove Brillen op, een optiekketen zonder eigen winkels. Het shop-in-shopmodel voor

drogisterijen zorgt dat Eyelove onder directeur PAUL BERKELMANS extreem lean en voordelig blijft en toch een goede marge maakt op zijn omzet van inmiddels 7 miljoen euro. Keijsers is uitgestapt, Berkelmans is pas tevreden als zijn marktaandeel van 6 procent is gegroeid tot minimaal 10 procent.

GLASVEZELDIENSTEN

FIEBER MARC VISSER richt zich met telefonie,

internet en andere IT-diensten via glasvezel op MKB-ondernemers en zet in op gebruiksgemak, een snelle persoonlijke service en, ook handig, zijn klanten krijgen voor alle ICT die ze afnemen één

EVENTS

FJUZE Met The Color Run speelde Fjuze zich vanaf de start in 2013 in the picture.

Het evenementenbureau van KLAAS ROHDE heeft een prima neus voor hypes en sleutelt aan de allereerste

N° 4 2016

toegang te bieden tot de chateaux.

“Dat werkt efficiënter. Beide partijen verdienen dankzij ons model meer geld.”

Eleanor Independent Wine Index wil niets minder worden dan de wereldwijde nummer één. “De markt is enthousiast: we waren vorig jaar het op een na snelst groeiende bedrijf van Nederland.”

factuur. Zo vult hij met Fieber het ‘gat’ tussen de Ziggo’s en de lokale IT-leveranciers die het vooral moeten hebben van uurtje-factuurtje en de marges op hardware. Klanten van Visser klikken zelf hun hele IT-behoefte bij elkaar. “Ons doel is zo veel mogelijk ondernemers te laten profiteren van het gemak van het kantoor van de toekomst.”

dronetheatershow ter wereld. Dat duurt wat langer dan verwacht, maar bedrijfsevents voor klanten als Nike, Disney en Defensie laten de schoorsteen intussen roken. “Wat ik graag wilde veranderen in de markt is het organiseren van kwalitatieve, uitdagende evenementen, maar dan voor een betaalbare prijs.”

41

CHALLENGER50: DE LIJST MEER BETER SNELLER

HYPOTHEKEN

JUNGO VINCENT VAN DEN NOORT, JASPER LAAGLAND en GERARD LOOIJEN schudden de hypotheekmarkt

op met een hypotheek op basis van crowdfunding. Zo’n peer-to-peerhypotheek belooft goedkoop te zijn en biedt

investeerders een aardig rendement, zonder tussenkomst van een bank. Van den Noort: “Straks is de enige bank die je nodig hebt voor je huis een bank om op te zitten.” Jungo werkt aan een minimal viable product waarmee het het vertrouwen van de markt wil winnen. “Het begint met een slow start, snel leren en vervolgens exponentieel versnellen.”

PIZZA

MAGIONI MANON VAN ESSEN lijkt van vele markten thuis. Na een handschrift-app en bedrijfsruimte voor startups is ze nu actief met pizza’s die barsten van de groenten: zelfs de bodem bevat groenvoer. “Ik wil gezonde voeding toegankelijk maken voor de 95 procent van de mensen

RECRUITMENTPLATFORM

MAGNET.ME VINCENT KARREMANS, FREEK SCHOUTEN en LAURENS VAN NUES besloten het gangbare recruitmentmodel om te draaien: niet de werkgever staat centraal op hun netwerksite Magnet. me, maar de stage- en werkzoekende, die

die de dagelijkse aanbevolen hoeveelheid groenten niet haalt.” Van Essen claimt dat ze met Magioni de millennials beter weet te vinden dan de gevestigde pizzabakkers. Haar pizza’s liggen inmiddels bij Albert Heijn. “Magioni is de eerste ter wereld die een pizza van groenten maakt, wij weten dat er binnenkort copy cats op de markt gaan komen.”

een profiel aanmaakt en op zoek kan naar een geschikt bedrijf. Al meer dan 1000 bedrijven en organisaties gebruiken Magnet.me, tegen een abonnementsvergoeding. “Een van de grootste Nederlandse recruitmentkantoren is gestopt met campus recruitment omdat het door het Magnet.me model buitenspel werd gezet en dus overbodig werd.”

MATRASSEN

MATT SLEEPS JOEP VERBUNT houdt van een feestje,

maar na het Tomatengevecht op de Dam en de Discosupermarkt is hij toch echt serieus met Matt Sleeps: online matrassen die betaalbaar en goed zijn. “Bij

MEDIAMONITORING

MEDIA DISTILLERY Media Distillery is de Google voor audioen video: het maakt beeld en geluid op radio, tv en online realtime doorzoekbaar. Zo kunnen klanten alles bijhouden wat op radio en tv wordt gemeld over

N° 4 2016

Matt Sleeps doen we alles anders dan de gevestigde orde. We maken de aankoop van je matras echt leuk, zonder toeters, bellen of kleine lettertjes.” En zonder middle man of showrooms die de prijs opdrijven, maar mét een niet-goed-geld-teruggarantie.

hun bedrijf of merk. JOOST DE WIT, GEERT VOS en ROLAND SARS hebben in Nederland 75 procent van hun marktniche in handen en trekken nu Europa in met hun dienst. Lexis Nexis, Coosto en BNR Nieuwsradio zijn klant en kunnen inmiddels putten uit een archief met 100.000 programma’s.

43

CHALLENGER50: DE LIJST MEER BETER SNELLER

COMMUNICATIEPLATFORM

MESSAGEBIRD ROBERT VIS levert met MessageBird

een API-platform waarmee bedrijven efficiënt via sms of chat grote groepen klanten kunnen bereiken. Denk aan een verificatie-sms’je of het bekende Amber Alert. Vijf jaar na de start zet zijn bedrijf

PRIVATE LEASE

MIJNDOMEIN AUTO HENRI DE JONG is als challenger van verschillende markten thuis. Met Mijndomein had hij succes met domein­ registratie en webhosting, toen hij besloot van de auto’s met zijn bedrijfsnaam

een leasebedrijf te maken. “De traditionele partijen geloofden er niet in.” Nu is buitenstaander Mijndomein Auto een van de grootste private leasebedrijven van Nederland. De Jong geeft elke maand obligaties uit om de auto’s te financieren.

En jazeker, ook van dat obligatieplatform maakt De Jong binnenkort een dienst.

GROENTESAP

NATURALICIOUS MICHEL VAN DEN BERGH pakt het na het mixdrankje Monte Scroppino gezonder aan, met Naturalicious: een nieuw merk groentesappen. TABE YDO is zijn compagnon, funding komt van onder

IJS OP EEN STOKJE

NICE IJs, zeker die op een stokje, is een massamarkt die wordt gedomineerd door Unilever c.s. NINA WEERMAN vond nergens waar ze kwam echt lekkere verse fruitijsjes, en dus ging ze zelf maar bevroren fruitsmoothies op een stokje

ONEGINI DENIS JOANNIDES en JEROEN STARRENBURG beveiligen de

smartphones waarop we ons complete digitale leven leiden. “Bij het maken van consumenten-apps viel ons op dat negentig procent van de tijd wordt besteed aan het beveiligen ervan. Wij bouwden

anderen NINA STORMS. “Groente en fruit bevatten superpowers. Met onze technologie maken we 100 procent cold pressed juices voor iedereen beschikbaar.” Naturalicious wordt door Vrumona landelijk gedistribueerd en is online, in eigen winkels in Londen en Amsterdam en bij Albert Heijn verkrijgbaar.

maken. De biologische NICE fruitijsjes in duurzame papieren verpakking worden twee jaar later op 500 plekken verkocht, in de horeca, bij musea en winkels als Marqt en AH to go. De recepten worden nog steeds aan de keukentafel samengesteld. “Ik wil zo veel mogelijk mensen laten ervaren hoe lekker puur natuurlijke fruitijsjes zijn.”

SMARTPHONEBEVEILIGING

44

er goed de sokken in. Het is al in meer dan 40 landen actief, met kantoren in Londen, Miami, Hamburg en Sydney en verdubbelt dit jaar zijn omzet tot tegen de 40 miljoen. “Mijn doel is de wereld te veroveren. Wij kunnen met een klein team concurreren met grote bedrijven, waar honderden mensen werken en grote investeerders achter zitten.”

er een platform voor dat inmiddels bij meerdere financials en verzekeraars draait.” De beveiligingstool van Onegini zorgt inmiddels voor een omzet met zes nullen, en met funding van The Hatch Firm en InnovationQuarter zijn Joannides en Starrenburg flink aan het opschalen, mede via partners als Infosys en Samsung. Ze dagen bedrijven uit die losse securityoplossingen leveren.

N° 4 2016

CHALLENGER50: DE LIJST MEER BETER SNELLER

ONLINE BEDRIJFSKLEDING

PROFORTO Met hun webshop in bedrijfskleding zijn JELLE GUDDEN en RIK BURGERSDIJK in drie jaar uitgegroeid tot een speler met een miljoenenomzet waar de gevestigde orde rekening mee houdt.

IT-BEVEILIGING

RADICALLY OPEN SECURITY White hat hackers MELANIE RIEBACK en JOHN SINTEUR dagen de gevestigde IT-securitybranche uit door alles wat ze doen te delen met de klant, inclusief de software waarmee ze cybercriminelen opsporen. Volgens Radically Open Secu-

rity (ROS) wordt de wereld pas veiliger als bedrijven zichzelf kunnen redden bij het buitenhouden van kwaadwillenden.

“Er is flink geld te verdienen aan het langer laten duren van de oplossing. Wij zijn de enige non-profit security consultant en vragen klanten mee te kijken bij onze testen.” ROS groeit vanaf de start in 2015 snel en heeft een netwerk van 25 freelance specialisten.

CROWDSOURCING

ROAMLER MARTIJN NIJHUIS en WIGGERT DE HAAN besteden met Roamler klusjes uit

aan de crowd. De afgelopen jaren draaide dat om het checken hoe producten in

CHAMPIGNONTELER

ROTTERZWAM SIEMEN COX en MARK SLEGERS

telen champignons op koffiedrab in voormalig zwembad Tropicana te Rotterdam.

“Wij gebruiken een afvalstroom uit de

&SAMHOUD MEDIA JIP SAMHOUD heeft zich op virtual reality gestort met ‘s wereld eerste VR-bioscoop, waar 50 bezoekers per voorstelling zich kunnen onderdompelen in VR. The VR Cinema fungeert vooral als uithangbord voor de VR-producties en -adviezen van &Samhoud Media. Virtual

het winkelschap lagen, het monteren van een thermostaat behoort nu ook tot de crowdklusjes. “Waar ‘de markt’ nog denkt in banen, denken wij in taken en activiteiten.” Inmiddels werken er 45 man bij Roamler, investeerder Endeit stapte dit jaar in voor 4,5 miljoen euro.

stad en maken daar in diezelfde stad voedsel van voor de stad.” Met 7 medewerkers is de omzet nog bescheiden, maar het circulaire bedrijf is de kern van een sneeuwbal. “Wij hebben meer dan 30 ondernemers opgeleid, van Chili tot Turkije en Denemarken.”

VIRTUAL REALITY

46

“Wat wij doen is geen rocket science, maar de markt voor bedrijfskleding is versnipperd en er werd nog nauwelijks iets online verkocht. Nu we bij veel leveranciers in de top vijf van afnemers staan, merken we wel dat we serieus worden genomen.” Proforto wil binnen 5 jaar naar een omzet van 100 miljoen.

reality is een techniek die bij uitstek geschikt is om een boodschap doordringend te brengen, of die nu zakelijk is of artistiek. Een productie over vluchtelingenproblematiek komt bij het publiek hard binnen, maar een klant als Albert Heijn was ook erg blij met de bewegende dino’s voor de laatste verzamelactie.

“Iemand die een VR-film heeft gezien is eerder bereid actie te ondernemen.”

N° 4 2016

CHALLENGER50: DE LIJST MEER BETER SNELLER

SMARTPHONEREPARATIE

SWOOP Smartphones en tablets kunnen veel langer mee dan fabrikanten ons willen doen geloven, vindt JOSHUA KAPPEN. Met Smartrepair bewees hij dat al 100.000 keer, onder de naam Swoop breidde hij vervolgens zijn business uit tot tweedehands, in jargon refurbished, apparaten,

MARKTPLAATS VOOR STUDENTENWERK

DE VINDERIJ LOTTE en ANNE VAN OUDHEUSDEN brengen met De Vinderij studenten in contact met klanten die een oppas, schoonmaker of hulp en gezelschap voor

ouderen zoeken. Naast OppasStudent zijn er Poetsstudent en Seniorenstudent, met in totaal 17.000 studenten. Als CareIbu gaan de vrouwen nu internationaal: volgend jaar trapt Berlijn af.

“We werken alleen met studenten en focussen op een persoonlijke match.”

MEDISCHE 3D PRINTING

XILLOC MEDICAL MAIKEL BEERENS studeerde tien jaar

geleden af op een van de eerste 3D-geprinte schedelimplantaten uit titanium en besloot de techniek beschikbaar te maken voor chirurgen wereldwijd.

DUURZAME TAMPONS

YONI Het gegniffel rond Yoni, het merk waarmee MARIAH MANSVELT BECK en WENDELIEN HEBLY tampons en maandverband in de markt zetten, is verstomd nu Yoni in de schappen ligt

ZIVVER RICK GOUD, VINCENT VAN DONSELAAR en ALWIN SCHOEMAKER maken met Zivver e-mail, chat en bestanden delen veiliger. ZIVVER ‘kijkt mee’ tijdens het invoeren van informatie en geadresseerde en geeft een seintje als bijvoorbeeld privacyrisico’s dreigen.

Met Xilloc Medical trok hij wereldwijd aandacht met een titanium kaakimplantaat en hij levert inmiddels aan 25 Europese ziekenhuizen maatwerk op basis van de scans die chirurgen sturen.

Naast de medische tak produceert Xilloc ook hoogwaardige componenten voor de automotive- en luchtvaartsector.

bij Etos en Albert Heijn en uitbreiding naar België, Duitsland en Engeland in de pijplijn zit. “We willen iedere vrouw de kans geven om te weten waar haar producten van gemaakt zijn en kiezen voor biologisch katoen, zonder plastic, parfum of andere gekke dingen. Dit moet een reguliere optie worden in ieder schap.”

SECURITY

48

die hij met 2 jaar garantie verkoopt.

Inmiddels is Swoop actief in vijf steden.

Kappen wil de komende twee jaar nog 10 à 15 winkels openen. “Telecompartijen die zelf niet gespecialiseerd zijn in reparatie of refurbished kiezen ervoor om met ons samen te werken. We merken dat andere refurbished aanbieders op scherp staan sinds wij een totaalconcept hebben gelanceerd.”

Versleutelde berichten kunnen worden verzonden via Outlook en WhatsApp zonder dat ontvangers een account nodig hebben. Voor consumenten is Zivver gratis, bedrijven betalen 1 euro per maand per gebruiker. Pas sinds juli is de dienst live, maar tientallen pilots, gesprekken met ziekenhuizen en internationale resellers en 1,2 miljoen aan funding garanderen een vliegende start.

N° 4 2016

Jan van Setten is expert in gedragsverandering, klantgerichtheid en leiderschap. Hij schreef onder meer de bestseller De Klantenfluisteraar.

JAN VAN SETTEN

DOE EENS NIET NORMAAL, MAN! 2.00 min.

Normaal doen, dat is iets wat ze in de Kamer naar elkaar roepen. Als ondernemer kun je maar beter niet normaal doen. Begin bijvoorbeeld eens met het uitbesteden van je marketing. Uitbesteden? Jazeker: aan je klant. Laat je klant de marketing doen.

Hoe? Zorg dat je gebruikmaakt van het 0,25 seconde­ principe. Een mens heeft gemiddeld een kwart seconde nodig om te reageren op een impuls. En doordat al je klan­ ten in het segment ‘mens’ vallen, werkt het principe ook bij hen.

Vraag maar eens aan de eerste de beste collega, klant of kennis die je straks tegenkomt waar jij eens lekker uit eten zou kunnen in zijn of haar woonplaats. Let op: in 95 pro­ cent van de gevallen krijg je gelijk het ‘antwoord’: “Oooo, dan moet je eens naar ... gaan”. Er zullen heel weinig men­ sen vragen: “Waar hou je eigenlijk van?” Wat betekent dit?

Wij luisteren ‘autobiografisch’. Zodra je een impuls krijgt, schiet je je eigen ‘cd-box’ met referenties in. Het restaurant dat jij als suggestie krijgt, heeft blijkbaar een goede erva­ ring ‘geprint’ in de cd-box van die persoon.

Dit werkt ook bij klanten zo. Als jij een printje maakt in het hoofd en hart van je klant, klikt hij jou cd’tje aan zodra daar aanleiding toe is.

Om zo’n printje te maken, moet je ‘niet normaal’ doen. Dat kan op verschillende niveaus. Via een sterk onderscheiden­ de dienst of product. Denk aan de Vegetarische Slager, of N° 4 2016

aan de twee slimme gasten van PickThisUp, die met ‘ver­ huur je kofferbak’ nog meer ruimte in de deelautomarkt zagen.

Je kunt ook vandaag al beginnen met ‘niet normaal’ doen, al heb je geen sterk onderscheidend product of onder­ scheidende dienst. Dan doe je het via de wijze waarop je je klanten bedient. Een klant die meer dan tevreden is maakt een printje, een ‘gewoon’ tevreden klant beveelt je niet actief aan.

Bedenk daarbij dat je klanten het snelst wegjaagt door ge­ brek aan aandacht. En binnen het geven van aandacht telt het nemen van initiatief voor je klant heel zwaar.

Een voorbeeld uit de horeca: er zit een delegatie collega’s klaar om eens lekker te gaan dineren. Uiteraard wordt vooraf even iets gedronken en iemand vraagt vol verwach­ tend enthousiasme om een colaatje, een Coca-Cola. “Ah, dat is jammer, we hebben wel Pepsi.” Je zag het mentale ventiel bij de klant leeglopen. Even later komt de ober te­ rug met de drankjes. En een parelend koel Coca-Colaatje.

Klant verbaasd: “Maar je had toch alleen Pepsi?” “Ja, maar ik zag al aan u dat dat hem niet ging worden, dus ik ben aan de overkant even een Coca-Cola voor u gaan halen. En mocht u er straks nog een lusten: ik heb er gelijk een paar extra in de koelkast gezet”. Bingo! Printje geprint.

Dus aan de slag en veel succes met ‘3D’-printen. Ervaren door de ogen, oren en het hart van je klant.

49

FEATURE: STARTUP WASHING MARKETING HYPE INNOVATIE

Innovatief, tegendraads, lenig en barstensvol energie: grote bedrijven zijn stikjaloers op het imago en succes van startups. Met deze trucs haken ze daarbij aan.

Philip Bueters

50

Autobahn

8.12 min.

N° 4 2016

FEATURE: STARTUP WASHING MARKETING HYPE INNOVATIE

Industry en Seamless Shopping. Uit honderden inzendingen pikt de jury de winnaars van de Blauwe en Groene Tulpen, de digitale pop-upstore van Kwettr ging er deze maand met de publieksprijs vandoor.

Het hoeft overigens niet zo kolossaal: Philips verleent sinds 2015 zijn naam aan de Philips Innovation Award, een fijne pitchwedstrijd voor studentondernemers. Schiphol gaf in 2015 een pop-upkantoor in het buitenland weg aan de startup met het beste plan voor buitenlandse expansie. Tarique Arsiwalla won Schiphol Go Multinational met zijn bedrijf Protix, in duurzaam voedsel voor kweekvissen, en kon een maand vanuit Chili aan de slag.

3 INVESTEER IN STARTUPS Disruptieve innovatie komt van startups, weet elke corporate. Het kan daarom geen kwaad het geld dat je nu (nog wel) verdient, te investeren in partijen die komen met de producten van morgen. Bij bewezen succes lijf je ze in of verkoopt je belang aan een andere partijen tegen een leuk rendement.

Corporate venturing, zoals het wordt genoemd, is niet nieuw. Shell, DSM, Unilever en andere kopstukken uit de AEX zetten er al jaren op in. ASML, begonnen als joint-venture tussen Philips en ASMI, mag gelden als een weergaloos succesvol voorbeeld.

Maar sinds de startupgekte is losgebroken, gieten grote bedrijven toch vaker hun venturingactiviteiten in de vorm van een investeringsfonds.

Alleen al vorig jaar kondigden Aegon, ABN Amro, KPN en Eneco fondsen aan waarin ze 10 miljoen, maar vaker 100 miljoen euro hebben klaarliggen voor innovatieve startups. Bij Eneco geldt thermostaat Toon, ontwikkeld door startup Quby als meest aan 52

sprekende casus. Het energieconcern begon als strategische investeerder en ging gaandeweg een steeds hechtere samenwerking aan, die uitmondde in een volledige overname. Het succes van de Toon gaf Eneco moed om een groot fonds op te zetten. In dezelfde periode waarin nieuwe fondsen werden opgetuigd, trokken uitgevers Sanoma en TMG overigens juist de stekker uit hun startupinvesteringen.

4 HAAK AAN BIJ EEN ACCELERATOR Een fenomeen dat in Nederland onlosmakelijk verbonden is met startups: de business accelerator. Een accelerator biedt ze gedurende een korte periode – vaak 3 maanden – onderdak en begeleiding door experts en ervaren ondernemers. Met voldoende training, coaching en een beetje geld, zo is de gedachte, kunnen de startupondernemers hun bedrijf of businessidee een flinke versnelling geven. De programma’s worden meestal gevolgd door een handvol jonge bedrijven en zijn opgezet rond een bepaald thema, zoals e-commerce of smart cities.

In de VS zijn accelerators als Y Combinator en 500 Startups legendarisch, in Nederland zijn Startupbootcamp en Rockstart de belangrijkste namen. ABN Amro en Vodafone zitten vanaf het begin als aandeelhouders

in Startup­bootcamp dicht bij het vuur. Vodafone fungeerde de eerste jaren zelfs als huisbaas van Startupbootcamp. Vooral de startups die in mobiele technologie actief zijn, lijken daarvan te profiteren, zoals Watcher Enterprises, dat een smartwatch ontwikkelde dat kinderen vindbaar maakt via het mobiele netwerk van Vodafone.

Rockstart, met onder meer Stichting Doen als aandeelhouder en partners als Rabobank en Alliander, draait ook enkele acceleratorprogramma’s per jaar en levert die inmiddels ook als dienst aan derden: de brancheclub van boekenuitgevers organiseert Renew the Book, een accelerator voor boekenstartups. Vorig jaar won Bookarang, dat de inhoud van boeken analyseert om de lezer aanbevelingen te kunnen doen.

De acceleratorprogramma’s worden op maat geleverd, onder meer aan bedrijven die binnen hun eigen muren nieuwe business willen versnellen.

Popped, de app die de ‘Spotify voor luie luisteraars’ belooft, begon als project binnen Sony Music, maar is op de vleugels van Rockstart verzelfstandigd en lanceerde eind oktober zijn product.

Met een volledig eigen accelerator timmert ING Bank aan de weg: binnen ING Innovation Studio sleutelen fintechstartups onder begeleiding van voornamelijk ING-mentoren, mét maximaal 50.000 euro aan funding, aan hun businessmodel. Axyon AI, Gekko, Startup Insight en Surance draaien op dit moment een half jaar mee als derde klasje in het programma.

5 GA BIJ STARTUPS OP DE KOFFIE Het is uitgegroeid tot het corporate Lourdes: Silicon Valley. Het uitgestrekte bedrijventerrein onder San Francisco waar Google, Facebook en de rest hun thuisbasis hebben, bezorgt iedereen die het bezoekt prettige kriebels.

Ook werknemers en managers van grotere bedrijven hebben baat bij het N° 4 2016

THE HARD WAY CONFLICT RETAIL VLAM

'EEN BURN-OUT? DAT OVERKOMT MIJ NIET,

Tijdens een onstuimig ondernemersavontuur in het oosten van Nederland ging FLORIS VENNEMAN (30) tegen de vlakte. Opgebrand, werken ging niet meer. Hij kon geen e-mail meer tikken.

John van Schagen 54

Bas Losekoot

↑ Floris Venneman, Venterprise

3.24 min.

N° 4 2016

FEATURE: BLOCKCHAIN TREND TECHNOLOGIE TOEPASSINGEN

56

N° 4 2016

FEATURE: BLOCKCHAIN TREND TECHNOLOGIE TOEPASSINGEN

Iedereen heeft het over BLOCKCHAIN. Maar hoe werkt die nieuwe technologie nu eigenlijk? En raakt het straks na de banken ook echt élke sector in de economie?

Jaap Meijers

Kay Coenen

8.36 min.

← Centraal georganiseerd netwerk. Alle informatie passeert een centraal distributiepunt.

In een netwerk dat gebruik maakt van blockchain staat iedereen constant met elkaar in verbinding. →

lockchain, dat was toch iets met de bit-

coin? Waarom moeten we daar nu nog over lezen? Nou, omdat toepassing ervan in de financiële wereld slechts het begin is. De bitcoin was als virtuele valuta misschien het eerste voorbeeld van wat blockchaintechnologie allemaal mogelijk maakt, maar zeker niet het enige. Sterker nog: als de voortekenen niet bedriegen, gaat blockchain ons leven nog ingrijpend veranderen. In de energiesector, het transport, het notariaat: overal kan de technologie een behoorlijke revolutie veroorzaken. Tijd dus om voorbij de hype te stappen.

Database als grootboek

Eerst even terug naar de basis. Blockchain is in 2009 ontstaan als het systeem waarop het elektronische betaalmiddel Bitcoin draait. Simpel gezegd gaat het om een database waarvan heel veel mensen een kopie op hun computer hebben staan. Die database is een grootboek, een overzicht van alle transacties. Dat kunnen geldtransacties zijn, maar dat hoeft niet. Ook heel andere informatie kan in het gezamenlijke grootboek opgeslagen worden, zoals patiënten­dossiers.

Om het systeem achter blockchain betrouwbaar te maken, zijn een paar principes cruciaal. Om te beginnen is de blockchain openbaar. Iedereen kan het hele grootboek downloaden en inzien. Alle informatie wordt decentraal opgeslagen, dus niet op de servers van een bank of een andere instelling die je maar moet vertrouwen.

Het vertrouwen komt verder van het netwerk. Computers in het blockchainnetwerk zorgen dat transacties correct SEP N° 4 2016 2016

in een zogeheten blok terechtkomen en dat nieuwe blokken zich over het hele netwerk van duizenden computers verspreiden. De computers controleren samen of alle informatie klopt, en of iedereen steeds over dezelfde informatie beschikt. De consensus daarover tussen de zogenoemde nodes in het netwerk waarborgt de integriteit van het hele grootboek, en voorkomt dat bijvoorbeeld een bitcoin kan worden ge-copy-paste en twee keer kan worden uitgegeven.

Het derde principe dat zorgt voor vertrouwen is dat niemand informatie kan aanpassen of schrappen. Niemand is eigenaar van de database, dus er is ook niemand die in zijn eentje kan besluiten dat iets wegmoet. Een blok met data dat eenmaal in de blockchain zit, blijft er voor altijd in zitten, onlosmakelijk verbonden met het voorgaande blok in de keten. Geen gerommel achteraf dus. Daardoor weet iedereen zeker dat alles wat in de blockchain zit correct is en correct blijft.

Gedeelde digitale waarheid

De waarde van de blockchain zit hem in deze principes.

Blockchain gaat dus niet zozeer over geld, het gaat over een gedeelde digitale waarheid en over vertrouwen. Mensen kunnen er onderling geld en informatie mee uitwisselen zonder dat een vertrouwde derde partij nodig is. Het

57

FEATURE; BLOCKCHAIN TREND TECHNOLOGIE TOEPASSINGEN

4

5

6

willen allemaal – correcte en actuele – informatie over de lading opslaan en inzien.

Zonder tussenkomst

Bovenstaande voorbeelden maken duidelijk hoe blockchain handel en logistiek kan veranderen. Ook de energiesector kan baat hebben bij blockchain. Gas en elektra werden altijd centraal uitgeleverd en afgerekend, maar dat is tegenwoordig in rap tempo aan het veranderen. Particulieren en bedrijven nemen energie af, maar kunnen met hun zonnepanelen en windmolens ook energie terugleveren. In Brooklyn, New York, is al een project gestart, TransActive Grid, waarbij buren de energie die ze opwekken onderling aan elkaar kunnen leveren en afrekenen via blockchain, dus zonder tussenkomst van een netbeheerder. Zo ontstaat een peer-to-peermarkt in elektriciteit.

Een beroepsgroep die zich ook zorgen mag gaan maken, is het notariaat, de beroepsgroep die leeft van vertrouwen in documenten. Sommige blockchaingelovigen denken dat het notariaat straks helemaal overbodig wordt. Waarom zou je nog een beëdigd notaris nodig hebben om overeenkomsten te formaliseren? Voor landen zonder betrouwbare kadasters kan dat een uitkomst zijn: de gedistribueerde databases van de blockchain kunnen een goedkope manier zijn om eigendomsgegevens bij te houden.

Besparing tot 20 miljard

De meeste opwinding over blockchain heerst echter – nog steeds – in de financiële sector. Diverse fintechbedrijven denken razend slimme, winstgevende toepassingen te kunnen bedenken die werken op de bitcoinblockchain of op een zelf ontwikkelde blockchain. De Spaanse bank Santander zegt dat de bancaire sector dankzij blockchains tot wel 20 miljard dollar zou kunnen besparen. In Amerika hebben tientallen banken zich verenigd in een eigen blockchainstartup, R3 CEV, die sleutelt aan de nieuwe infrastructuur.

N° 4 2016

In Nederland heerst ook veel blockchainenthousiasme. Er zijn al drie bitcoincongressen georganiseerd en in februari wordt in Groningen de eerste Blockchain Hackathon gehouden. Onder de aanwezigen in elk geval: ING, Exact, provincies, gemeentes, de Kamer van Koophandel, Deloitte, Microsoft en DNB. De Nederlandsche Bank liet tijdens een blockchaincongres in juni weten dat het in de kelder een netwerkje met pc’s heeft opgezet om met crypto­currencies te experimenteren.

Ironisch

Gezien de herkomst van de technologie is het niet zo vreemd dat de financiële sector zo veel interesse heeft. Tegelijk is het ironisch dat juist de banken het hardst rennen om de ontwikkelingen bij te houden, aangezien blockchain en bitcoin juist bedacht zijn om hen overbodig te maken.

Critici zeggen dat het onzin is dat banken zich zo storten op blockchain. Banken hébben geen probleem waar

'ALS JE EEN KOPJE KOFFIE WILT AFREKENEN IS 10 MINUTEN WACHTEN NIET PRAKTISCH'

59

FEATURE; BLOCKCHAIN TREND TECHNOLOGIE TOEPASSINGEN

is dan ineens niet zo decentraal meer, terwijl dat toch de belangrijkste garantie was voor de betrouwbaarheid.

Nog een hindernis is dat nieuwe informatieblokken niet groter mogen zijn dan 1 MB. Die limiet is in 2010 ingesteld om spam en hackersaanvallen tegen te gaan. Dat betekent dat een maximum aantal transacties per blok opgeslagen kan worden, wat ook weer zorgt voor een maximum van zeven transacties per seconde. Steeds meer transacties moeten daardoor langer wachten op bevestiging, waardoor het systeem als geheel flink trager wordt. Als bitcoin wil uitgroeien tot serieus betaalmiddel, zal het de snelheid moeten benaderen van Visa en PayPal. Die bedrijven kunnen duizenden transacties per seconde verwerken.

Stammenstrijd

Over de vraag of de blockgrootte dan maar weer verruimd moet worden, woedt al twee jaar een stammenstrijd die de blockchaingemeenschap zo splijt dat het wel ‘Bitcoins constitutionele crisis’ wordt genoemd. Inmiddels wordt hard gewerkt aan nieuwe technieken die de impasse kunnen doorbreken.

Met al die fundamentele problemen is het eigenlijk verwonderlijk dat er nog zoveel vertrouwen is in blockchain.

Volgens Kees Haverkamp is blockchain een hype die ertoe leidt dat mensen toepassingen gaan bedenken die niet voor de hand liggen. “Als je een enorme fan bent van tractoren en je wilt op wintersport met de tractor, dan kan dat.

Het is duurder, langzamer en je bent hartstikke moe als je aankomt, maar het kán. Ik zou zelf liever een stationwagen

← Betalingen gaan via de centrale bank.

CLEARING HOUSE

'HET IS IRONISCH DAT JUIST DE BANKEN HET HARDST RENNEN, AANGEZIEN BLOCKCHAIN JUIST IS BEDACHT OM HEN OVERBODIG TE MAKEN' pakken, dat werkt beter. Maar ja, iedereen is nu ineens fan van tractors.”

Volgens Haverkamp zijn het ‘opportunistische investeringsmaatschappijen en banken die achter een hype aanrennen’. “De gedachte achter blockchain vind ik te gek, maar ik ben een nuchtere Brabander. Ik moet 23 mensen salaris betalen en dat gaat niet met luchtfietsen. Daarom wachten wij ermee.”

Lykle de Vries gelooft dat de gouden tijd voor blockchain vanzelf komt. “Blockchain en bitcoin volgen gewoon de hype cycle van Gartner, net als internet en de mobiele telefoon dat deden. Eerst weet niemand ervan, dan komt het in het nieuws en stijgen de verwachtingen immens. Dan valt het tegen, en weer twee jaar later zie je nuttige toepassingen. We zitten nu in het piekjaar van blockchain. Volgend jaar hoor je overal dat het toch te moeilijk is of te duur, en: ‘we krijgen het in onze bedrijfstak niet voor elkaar’. Maar daarna zie je dat het ineens toch overal nuttige toepassingen heeft gekregen.”

Blockchain is ook bruikbaar voor betalingsverkeer tussen banken. →

N° 4 2016

61

HOE IK...

MATRASSEN ZEEWIER NEDERGRIEK

HOE IK...

MENSEN LAAT SLAPEN OP ZEEWIER 62

N° 4 2016

HOE HOEWIJ...

IK...

MATRASSEN ZEEWIER NEDERGRIEK

Een nachtje op het strand bracht PAUL EFMORFIDIS op het idee voor de matrassen van COCO-MAT. Nu is hij actief in vijftien landen met een hotelketen, wasserettes, toiletartikelen en een fietsenmerk.

De rode draad: alles is zo duurzaam mogelijk en wordt zonder traditionele marketing verkocht. “Dat is karakterloos. We bedenken liever belevenissen waarvan klanten genieten.”

Nils Elzenga

5.06 min.

ngetwijfeld nooit eerder vertoond: driehonderd houten fietsen die als een rivier door Athene’s hopeloze verkeerschaos stromen. Overal waar ze langs peddelen, van de Acropolis tot het parlementsgebouw, vallen monden open. Automo↑ Melanie Rieback, bilisten steken toeterend hun duim omhoog, Radically Open Security toeristen in touringcars maken foto’s en schoolkinderen barsten in juichen uit.

PAUL EFMORFIDIS (57) bedacht zijn Coco-Mat Bike Tour thuis in Amsterdam, waar een van de drie Nederlandse Coco-Mat-vestigingen zit.

“Fietsend tonen we een gezondere manier van leven”, zegt hij. “Voor mens en natuur. Nederlanders fietsen dagelijks gemiddeld tweeënhalve kilometer. Grieken kweken liever een dikke buik in hun auto’s. Ondertussen kan je er door alle uitlaatgassen nauwelijks meer ademen. Absurd. Onze medewerkers krijgen vijf procent extra loon als ze naar hun werk fietsen.”

COCO-WAT? Coco-Mat is verkrijgbaar op bijna honderd verkooppunten, waarvan grofweg de helft eigen winkels. Coco-Mat Hotels & Resorts omvat acht eigen hotels plus veertien franchises. Een klimaatneutrale bedrijfslocatie van zevenduizend vierkante meter nabij Athene gaat binnenkort de overige bedrijfsonderdelen huisvesten: hotelwasserette Spick & Span (gekocht 2014), ecologische toiletartikelenlijn O.Live (opgericht 2015) en Coco-Mat Bikes (opgericht 2016).

Medewerkers 200 (alleen Coco-Mat)

Levend materiaal

In 1988 vestigden Efmorfidis en zijn Nederlandse vrouw Mirjam zich in Athene. Hij werkte als sportleraar en kluste bij in een sieradenwinkel vlakbij de Acropolis. “Ik was een goede verkoper omdat ik de tijd nam voor klanten. Ik bood ze wat eten en drinken aan, legde ze precies uit wat ze kochten en liet ze rustig beslissen. Dat is nog steeds het beleid in alle Coco-Matwinkels: ik geloof enorm in gastvrijheid.”

Na een jaar werken had Efmorfidis 15.000 euro gespaard. “Daarmee ben ik naar de winkel gestapt waar ik een matras had gekocht. De hardwerkende maar ongeorganiseerde eigenaar, Michalis, maakte die zelf. Ik heb hem mijn idee voorgelegd: samen matrassen maken van honderd procent natuurlijke materialen.

Zeewier, cactusvezels, eucalyptusbladeren, natuurlijk rubber en lavendel. Materiaal met zonuren erin, dat lééft. Daarop slaap je beter. Inmiddels gebruiken we achttien grondstoffen en doen we nog steeds alles volledig met de hand. En Michalis – nu zeventig – werkt ook nog altijd voor ons.”

N° 4 2016

Omzet 50 miljoen euro, waarvan 40 procent in Griekenland en 60 procent in het buitenland (alleen Coco-Mat) Slogan 'Wees eerlijk, leef simpel en lever alleen producten waarvan je eigen hart sneller gaat kloppen'

63

HOE IK...

MATRASSEN ZEEWIER NEDERGRIEK

noemt Efmorfidis karakterloos. “We bedenken liever belevenissen waarvan klanten genieten. Zo hebben we een keer twee verschillende sloffen bij mensen laten bezorgen.

Het corresponderende paar lag bij de buren, plus een uitnodiging om met elkaar in gesprek te gaan.” In de etalage van het Coco-Mathotel annex winkel in de hippe wijk Kolonaki staat een eettafel. Efmorfidis nodigt geregeld voorbijgangers uit om een vorkje mee te prikken. Een fietsmarathon voerde hem afgelopen zomer in honderd dagen ruim negenduizend kilometer door zijn vaderland. Wie wil mocht een stuk met hem meefietsen. Op een houten fiets uiteraard, het Coco-Matlogo goed zichtbaar op het frame.

“Fit blijven is zó belangrijk”, zegt de geheelonthouder en vegetariër. “En simpelheid. Ik heb geen mobiele telefoon, horloge of creditcard.”

WERK/SLAAPPLEK 24/7 buffelen voor je bedrijf is natuurlijk menselijkerwijs onmogelijk. Werkplekkenverhuurder Spaces snapt dat en rust op de Amsterdamse Vijzelstraat een kamer uit met bedden, zodat ondernemers er een power napje kunnen doen.

Dat doen ze in alle comfort: de Recharge Room is voorzien van Coco-Matbedden. Navraag leert, dat de bedden strictly eenpersoons zijn.

66

Heel soms zit zijn levensstijl Efmorfidis dwars. “Onlangs zou ik in New York – in SoHo zit een van onze succesvolste winkels – belangrijke investeerders ontmoeten. Maar op Schiphol vond de douane het verdacht dat ik zonder bagage reisde. ‘Waar ga je slapen?’, vroegen ze. ‘In mijn winkel’, antwoordde ik. ‘Dat doe ik altijd op reis.’ Ze hebben me twee keer grondig gefouilleerd, maar uiteindelijk mocht ik toch het vliegtuig in. Daar vertelde ik een stewardess dat ik voor terrorist was aangezien. Verkeerde woordkeus, want even later werd ik alsnog het vliegtuig uitgezet. Nu krijg ik geen visum meer.” Niet dat hij daar al te erg mee kan zitten. “We hebben net de papieren rond voor ons negende verkooppunt in Duitsland. We hebben sinds kort een winkel op IJsland en openen er binnenkort een in Noorwegen. En we diversifiëren. De wasserette voor hotels die we kochten, loopt goed. Voor diezelfde hotels maken we sinds kort ecologische toiletartikelen. En dan hebben we natuurlijk onze houten fietsen. Voor elk verkocht exemplaar planten we een boom.

Bovendien krijg je het volledige aankoopbedrag terug in de vorm van vouchers voor onze hotels. Klanten blij én wij ook, want zo komen ze onze bedden en hotels uitproberen. We hebben er al ruim duizend verkocht en experimenteren nu met houten vouwfietsen en steps.” coco-mat.com

N° 4 2016

JOUW PERS­ BERICHT ZICHTBAAR BIJ 160.000 ONDERNEMERS EN INVESTEERDERS?

WORD PARTNER VAN

EN ONTVANG DIRECT DE VOORDELEN: PE

R JA A R

€499 ex. btw

üü Publiceer 6x per jaar je eigen persberichten op Sprout.nl üü Plaats 6x per jaar evenementen op de eventkalender üü Draai het gehele jaar een gratis advertentie op Sprout.nl üü SEO-vriendelijk bedrijfsprofiel op Sprout.nl

SPROUT.NL/PARTNER EN MELD JE AAN!

GA NU NAAR

DE JAARREKENING BOLS BORREL BEURSGANG

HALFVOL OF HALFLEEG? LUCAS BOLS is een oer-

Hollands bedrijf met een historie waarop Nederland trots kan zijn. Maar pas op: resultaten uit 1575 bieden geen garantie voor de toekomst.

Ruther Vahl

Bols

3.32 min.

N

a jaren zwerven langs private equity­-investeerders en moei­zame huwelijken met Wessanen en Remy Cointreau keerde Lucas Bols in 2015 terug naar de Amsterdamse beurs.

“We zijn een startup van vierhonderd jaar oud”, jubelde topman Huub van Doorne, een vrolijk glas met inhoud in de lucht geheven. Maar dat is nou jammer: de cijfers over het eerste volledige gebroken boekjaar sindsdien kleuren rood. En niet van een nieuw exotisch likeurtje: omzet omlaag; groei omlaag; marges omlaag, met onder de streep een winst van 11,7 miljoen euro op een omzet van 72 miljoen. Een nettowinstmarge van 15 procent lijkt nog heel wat, maar het hangt er vanaf of het glas halfvol of halfleeg is.

Minder voorraad

In een wereld van mondiale drankgiganten is Lucas Bols namelijk klein bier. Zijn jaarverslag sprankelt zeker en maakt dorstig, maar blijven we nuchter dan zien we een omzetdaling van circa 6 procent. Niet fraai.

Het bedrijfsresultaat daalt al langer, in de afgelopen vier jaar van 22,3 miljoen naar 16,7 miljoen. Maar die forse omzetdaling komt vooral doordat Australische en Amerikaanse distributeurs van Bols in het afgelopen jaar zijn gefuseerd. Ze hebben hun distributiecentra afgebouwd, houden minder voorraad aan en de flessen in het magazijn moesten eerst worden verkocht voordat er nieuwe besteld konden worden. Een niet-structurele omzetdip, hoopt Lucas Bols.

68

Nieuw hip

Lucas Bols voert meer dan 20 merken, die in 110 landen worden geconsumeerd. In Nederland kennen we vooral de Bols Jenever, Bokma, Damrak Gin, Coebergh en Pisang Ambong. Ongeveer een derde van de omzet komt uit lokale merken, de rest uit ‘global brands’. Er zijn mensen die lachen om de mondiale pretenties van Lucas Bols, dat met 70 miljoen euro omzet tot de zeer kleine spelers behoort.

Flauw, want het gaat om de marktkansen en groeipotenties. Maar ook die zijn niet boven kritiek verheven. Gin en vooral jenever, waar het bedrijf zijn naam op heeft gebouwd, zouden oudemannendrankjes zijn met een uitstervende doelgroep. “Niets van waar”, riposteert cfo Joost de N° 4 2016

PITCH GAMES KEYBOARD KICKSTARTER

ONDERSCHEIDENDE WAARDE

↑ Calder Limmen (r.), Wooting One

PITCH CALDER LIMMEN

(26) pitcht de

WOOTING ONE,

een drukgevoelig toetsenbord voor bloedfanatieke gamers.

Bas van Essen Selfie 4.00 min.

70

HET IDEE “Ik heb, onder meer omdat ik veel verhuisd ben, veel gegamed in mijn jeugd. Het was mijn uitlaatklep en manier om sociale behoeftes te stil­ len. Je kunt je dus wel voorstellen dat ik kritisch kijk naar de rand­ apparatuur op de gamingmarkt en altijd zoek naar nieuwe dingen. Zo vonden wij op een beurs een nieuwe technologie die ons op het idee bracht een analoog, mechanisch keyboard te maken: de Wooting One. Daarmee kun je in pc-video­ spellen bijvoorbeeld de loopsnelheid van het hoofdkarakter besturen, net zoals dat kan met een controller.

Dit is mogelijk door infrarood licht dat onder elke toets precies afleest hoe ver een toets wordt ingedrukt.”

“Er is nog geen enkel ander analoog toetsenbord op de markt en het is iets waar gamers al tijden naar op zoek zijn. Verder onderscheidt ons toetsenbord zich door verwisselbare doosjes die zorgen voor de veer­ kracht van de toetsen. Verder heb­ ben we een verwisselbare topplaat en beschikt de Wooting One over de snelste input die een keyboard technisch kan bereiken, namelijk minder dan 1 milliseconde. Je hoeft geen software te installeren, je kunt meteen aan de slag.”

BUSINESSMODEL “We financieren de Wooting One met eigen geld, geld van een aantal privé-­i nvesteerders en crowdfun­ ding. 885 investeerders hebben ons dit jaar op Kickstarter aan ruim 135.000 euro geholpen. Rond de inkomsten kunnen we geen exacte cijfers delen, maar wij verkopen aan zowel distributeurs, retailers, e-tai­ lers als direct aan eindgebruikers.”

MARKETINGSTRATEGIE “Onze marketingstrategie is volle­ dig op online gericht, zo veel moge­ lijk met als doel mond-tot-mondre­ clame te creëren. Dit bereiken we door discussies te starten op inter­ net, waar velen van onze doelgroep uithangen. Door bepaalde emoties bij gamers te activeren, feedback voor ons product te vragen op gamingfora, en met advertenties op sociale platformen als Reddit.”

N° 4 2016

CORPORATE HANGOUTS GLIJBAAN STEIGERHOUT TREINCOUPÉ

Een knus tapijt, geen vaste werkplek en volop gelegenheid om te overleggen of spelen: startups weten hoe je van elke ruimte de ultieme samenwerkplek maakt. Corporates leren snel: ze richten hun kantoren ook in om hun werknemers flexibel en geïnspireerd te houden. Philip Bueters Peter Arno Broer 1.22 min.

72

N° 4 2016

CORPORATE HANGOUTS GLIJBAAN STEIGERHOUT TREINCOUPÉ

N° 4 2016

75

CORPORATE HANGOUTS GLIJBAAN STEIGERHOUT TREINCOUPÉ

76

N° 4 2016

FEATURE: NUDGING WERKNEMERS PSYCHOLOGIE DUWTJE

In de tijd van zelfsturing kun je medewerkers niet meer vertellen hoe ze hun werk moeten doen.

Toch wil je ze soms een duwtje in de juiste richting geven. Met de psychologische trucs van nudging kom je een heel eind.

Loeka Oostra

78

Oscar Bolton Green

6.10 min.

N° 4 2016

FEATURE: NUDGING WERKNEMERS PSYCHOLOGIE DUWTJE

NUDGE TIPS

Hoe dat te doorbreken? Simpel, met een app. Als je medewerkers via een app laat zien welke bureaus nog leeg zijn, zijn ze eerder geneigd een keer buiten hun comfortzone te treden. Niemand die hen vertelt dat het moet, maar onbewust worden collega’s toch naar een ander bureau gestuurd, meldt WorkWire, een advies- en interieurbureau uit Den Haag dat van mensen verleiden tot gewenst gedrag zijn specialiteit heeft gemaakt.

Automatische piloot

Gedragseconoom Richard Thaler en jurist Cass Sunstein beschrijven in hun boek Nudge hoe je keuzes makkelijk kunt beïnvloeden door een (onderbewust) zetje in de goede richting te geven. De meerderheid van de keuzes die we dagelijks maken vindt plaats in het onderbewustzijn: negentig procent van alles wat we doen gebeurt op de automatische piloot.

Wie daar slim gebruik van weet te maken, kan medewerkers sturen zonder ze te vertellen wat ze moeten doen, dus zonder de baas te hoeven spelen. De meeste mensen doen dat overigens al dagelijks, zegt Ronald van Aggelen van adviesbureau Early Bridge. “Als een collega jou complimenteert of een extra daad voor je verricht, kan het zijn dat daar geen achterliggende gedachte aan verbonden is.

Het kan ook erop wijzen dat hij jou probeert te paaien voor een goed plan.”

Van Aggelen schreef er een boek over: Mindhacking: de praktijk van beïnvloeden. Volgens hem is het heel nuttig de principes van mindhacking te begrijpen: “Collega’s zijn

WIE DENKT DAT HIJ JOUW PLAN UITVOERT, WERKT MINDER HARD 80

1 2 3

Als je een voorstel doet, geef dan altijd drie keuzes. Zorg daarbij dat de middelste jou het beste uitkomt. Mensen zijn geneigd de middelste optie van drie te kiezen.

Begin een brainstorm met een aantal woorden op papier. Wie begint op een leeg blad heeft meer moeite op goede ideeën te komen doordat de hersenen dan geen houvast hebben.

Formuleer doelen altijd positief.

Aanwijzingen waarin je benadrukt wat níet moet gebeuren, worden minder goed uitgevoerd dan andersom.

verbonden door werk, niet door dezelfde opvattingen of ideeën zoals bijvoorbeeld binnen een politieke partij. De kunst is om mensen zo te sturen dat ze allemaal aan dezelfde visie werken, vanuit hun eigen uitgangspunt.”

Zolderisolatie

Volgens Van Aggelen leren mensen al heel vroeg hoe anderen te beïnvloeden om hun zin te krijgen. “Neem baby’s: die huilen om aandacht of eten van hun ouders te krijgen.”

Toch is de aandacht voor onbewust beïnvloeden nog relatief vers, al wordt het toegepast tot op het hoogste niveau: de Britse ex-premier David Cameron installeerde in 2010 al een Behavioural Insights Team, ook wel bekend als de ‘Nudge Unit’.

Een groep economen en psychologen onderzocht in dat team hoe het mogelijk is om het Engelse volk betere keuzes te laten maken. Dat leidde tot een aantal opmerkelijke ingrepen, van een loterij om opkomstpercentages te verhogen tot het toevoegen van foto’s aan brieven waarin wanbetalers werden opgeroepen hun wegenbelasting te voldoen. De meeste maatregelen bleken opmerkelijke resultaten te boeken.

Dat geldt ook voor een ander probleem dat de unit tackelde. Britten bleken hun zolders nogal gebrekkig te isoleren, waardoor veel warmte verloren ging. Conventionele maatregelen om dat probleem te verhelpen, werkten niet. Toen ontdekte de ‘Nudge Unit’ de oorzaak: de meeste mensen zagen niet op tegen het isoleren, maar tegen het opruimen van de bovenverdieping. Daarop werd een speciale opruimdienst in het leven geroepen. Het resultaat: het aantal subsidieaanvragen vervijfvoudigde.

N° 4 2016

DE BINNENZAK PRIVÉ ONDERNEMER SPULLEN

Dat Patrick Kerssemakers (40) van mooie spullen houdt is evident. Zijn webwarenhuis fonQ profileert zich ook met designproducten van merken als Vitra, Hay en Sonos. Het bedrijf, opgericht in 2002, telt inmiddels 250 medewerkers. Kerssemakers verkocht het een paar jaar geleden aan Wehkamp-holding FRS maar bleef ceo. FonQ lift niet mee op de infrastructuur van het moederbedrijf: “We willen alles zelf doen, van fulfillment tot de klantenservice. Alleen dan kun je de verkoopervaring bieden die wij voor ogen hebben. Dat zie je bij Amerikaanse webwinkels ook: Amazon heeft zelfs zijn eigen vliegtuigen. Wij doen het voorlopig met zes vrachtwagens die op en neer pendelen tussen ons DC en het hoofdkantoor in Utrecht.”

Remy Ludo Gieling

1.52 min.

“Voor mijn woon-werkverkeer rijd ik een hele suffe Volvo V60 plug-in hybrid, maar na de deal met Wehkamp heb ik mezelf een semi-klassieke Porsche 911 cabrio cadeau gedaan. Hiervoor reed ik een Saab cabrio, maar die moest na de geboorte van mijn tweede de deur uit. Op de zaak hebben wij sinds kort een Mini in de nieuwe huisstijl van fonQ. Die kan iedereen gebruiken, dat scheelt gedoe met het lenen van elkaars auto.”

“Ik kan heel slecht tegen de zon, dus ik heb altijd een tube zonnebrand bij me. Meestal wel een kleiner exemplaar dan dit joekel, deze komt uit de sporttas. Of ik zonvakanties vermijd? Juist niet, heerlijk die warmte! Toch ga ik niet snel de deur uit zonder zonnebril en een rol pepermuntjes.”

“Sinds enige tijd verkopen we ook giftcards, en die gaan als een speer. Zeker voor de zakelijke markt, waar ze worden gebruikt als relatiegeschenk of in het kerstpakket voor de medewerkers. Ook liggen ze in veel winkels, maar daar moeten ze concurreren met de giftcards van Bol.com, dat een grotere naamsbekendheid heeft. Toch verkopen ze goed, anders hadden de retailers ze wel uit het schap gehaald. Op jaarbasis zetten wij er, even rekenen, zo’n 30.000 weg.”

82

“Om mijn pols draag ik een IWC die ik twee jaar geleden heb gekocht. Geen goedkoop model, maar wel het enige horloge dat ik bezit. Het heeft vier complicaties, zoals dat zo mooi heet: extra functies naast de tijdsaanduiding. Het zwartleren bandje past goed bij mijn Secrid-portemonnee.”

“Ik ben hier op The International in Amsterdam, de baan waar ik elk jaar een golftoernooi organiseer voor ondernemers in de e-commerce. Heerlijk: een dag met gelijkgestemden praten over de uitdagingen die je tegenkomt. We zijn met een mannetje of zestig.

Zelf golf ik een keer of zeven per jaar, vooral met vrienden op vakantie. Te weinig om een vast lidmaatschap bij een club te verantwoorden, al zal het er wel een keer van komen. Ik heb golfballetjes met onze nieuwe slogan laten bedrukken: ‘mooi gevonden.”

N° 4 2016

COLOFON BLOED ZWEET TRANEN

020 262 07 00 / redactie@sprout.nl Paul van Vlissingenstraat 10E 1096 BK Amsterdam Redactie Hoofdredacteur Remy Ludo Gieling Uitgever Erik Touwslager Chef redactie Philip Bueters Online coördinator Maarten Keswiel Community manager Guido Dongen

SPROUT BEDANKT DE SPREKERS EN DE AANWEZIGEN VOOR EEN GESLAAGDE CHALLENGERDAY 2016. TOT VOLGEND JAAR!

ZARAYDA GROENHART ANDREAS WISMEIJER ARJEN NOORBERGEN AART VAN VELLER JASPER VAN KUIJK

Medewerkers Miloe van Beek/ Emiel van Dongen / Nils Elzenga / Bas van Essen / Tijmen de Groen / Steven Heijtel / Renee van Heteren / Katja Keuchenius / Lennart Klein / Carlien Laarman / Jaap Meijers / Janneke Niessen / Wout Nijssen / Loeka Oostra / Thijs Peters / John van Schagen / Jan van Setten / Rutger Vahl / Mark Vletter / Joris van Zandvoort / Mariska Habets Art direction en vormgeving Autobahn Druk Senefelder Misset Lithografie Djeeks Fotografie Peter Arno Broer / Gerritjan Huinink Bas Losekoot / Frank Ruiter / Arthur van Megen Illustraties Autobahn / Enkeling / Kay Coenen Uitgeverij Directie: Berend Jan Veldkamp & Ewald Smits Secretariaat Astrid Terpstra Sales 020 262 07 00 / sales@sprout.nl Salesmanager Bas Endhoven Accountmanager Patrick Bröcker Accountmanager Remco Hoogendoorn Accountmanager Richard Vergeer Marketing 020 262 07 25 / marketing@sprout.nl Databasemarketeer José van den Haak Online marketeer Andres van der Boor

GROEI BEGINT MET DE JUISTE KOFFIE

ONTDEK DE KRACHT VAN NESPRESSO VOOR UW BEDRIJF

BUSINESS SOLUTIONS

Bedrijven die de medewerkers zien als hun grootste kracht kiezen voor Nespresso, omdat bevlogen werknemers het bedrijf helpen te groeien. 87% van de werknemers denkt dat hun bedrijf om hen geeft, als men op het werk Nespresso krijgt *.

Vraag nu een proefplaatsing aan op nespresso.com/pro of bel 0800 024 8010. * Onderzoek uitgevoerd in 2014 door Strategic Research onder 212 beslissers en 1.000 werknemers van bedrijven met meer dan 50 werknemers in 5 Europese landen.