Pater Damiaan krijgt laatste rustplaats in Leuven

In Leuven wordt er op enkele plekken herinnerd aan de Bekende Wereldburger Pater Damiaan, alias Jozef De Veuster, een geboren Tremelonaar. Er is zijn graf in de Sint-Antoniuskapel en er staat een standbeeld van hem in de Brusselsestraat.

Sinds 1840 verblijven de paters van de Heilige Harten, beter bekend als de picpussen, aan de Sint-Antoniusberg in Leuven. Daar staat hun complex nog altijd. Pater Damiaan treedt in 1859 toe tot de gemeenschap, maar al in 1863 vertrekt hij als missionaris naar de Hawaï-eilanden, definitief.

Pas in 1936, een kleine vijftig jaar na zijn dood, krijgt hij een laatste rustplaats in de Sint-Antoniuskapel.

De picpussen organiseren in de loop van een kleine twee eeuwen tal van religieuze activiteiten, zoals de Sint-Jozefsbedevaarten en Damiaanvieringen. Die krijgen door de tijd heen een ander karakter, maar ze zijn nog altijd tastbaar aanwezig in het erfgoed.

23. 1963

Eerste Grote Prijs

Jef ‘Poeske’ Scherens

OHL, Leuven Bears, de Koninklijke Hockeyclub Leuven (uit 1929!), de langeafstandslopers en medaillewinnaars op de Olympische Spelen, Gaston Roelants en Emiel Puttemans, baanwielrenner Jef ‘Poeske’ Scherens… We noemen hier maar enkele toppers: Leuven is ook een (top)sportstad. En zoals elke menselijke bezigheid laat sport volop erfgoed na. Opnieuw mogen we hier zeggen: in al zijn vormen en gedaan- ten. Denk aan het onroerend erfgoed van het Sportkot, de collecties en archieven van al die clubs en verenigingen, de vele gebruiken en tradities die met al die vele sporten zijn verbonden.

Met ‘al die vele sporten’ bedoelen we ook de vele volkssporten die op weiden en banen, in cafés, zalen en zaaltjes worden beoefend, individueel en vooral ook in groep. Want sport is natuurlijk een sociaal gebeuren, voor deelnemers en voor toeschouwers.

We moeten hier meteen bij zeggen dat veel sporterfgoed nog wacht op ontdekking, onderzoek en ontsluiting.

Struifbakken En Leuvense Kroppers

Het Erfgoed En Zijn Spelers

Het Erfgoed En Zijn Spelers

HET VERHAAL VAN DAMIAAN

Het kloostercomplex van de picpussen krijgt een nieuwe invulling, maar de Sint-Antoniuskapel met het graf van Damiaan blijft behouden. De paters van de Heilige Harten behartigen ook de Collectie

Damiaan: die bestaat uit een museumcollectie, een archiefcollectie en een bibliotheekcollectie. In de Sint-Antoniuskapel wordt het verhaal van Damiaan verteld. De archief- en bibliotheekcollecties vind je sinds kort in KADOC. En voor de museumcollectie ga je naar het Damiaanmuseum in Damiaans eigen Tremelo.

Tweewielers

Jef ‘Poeske’ Scherens wordt sinds 1963 jaarlijks herdacht in de Grote Prijs Jef Scherens, een semiklassieke wielerwedstrijd in en rond de heuvelachtige Leuvense binnenstad. Die is recent omgevormd tot Tour of Leuven – Memoriaal Jef Scherens.

Een absoluut hoogtepunt voor wielerliefhebbers en voor Leuven als stad was het WK Wielrennen dat in 2021 – in volle coronatijd – in Leuven plaatsvond en een massa volk op de been bracht. Aan de tijdelijke ‘velodroom’ op de Hertogensite vond toen de buitenexpo Allez, Allez! Koers in Leuven plaats. Salsa! vzw bracht een gelijknamig cahier uit over anderhalve eeuw coureurs, koersen en clubs, na grondig historisch onderzoek en met persoonlijke verhalen en opmerkelijke foto’s.

Ook volkssporten, zoals het struifwerp- en struifvogelspel, waren lange tijd populair. Van het eerste zijn nog sporen te vinden: je kunt ‘struifbakken’ op de Bruul en er is een struiverslokaal in Kessel-Lo aan buurtcentrum Casablanca. M Leuven beheert objecten van de verdwenen Leuvense struifvereniging met de heerlijke naam Les Bons Vivants de Saint-Jacques (1873).

De Toewip was een bekend volkscafé in Leuven. Achterin staat de laatste indoor staande wip van Vlaams-Brabant. En de Leuvense kropper is een begrip in de duiventeelt: deze oude rasduif is voor het eerst gekweekt in en rond Leuven.

Duelleren

KU Leuven Bibliotheken bewaart een grote collectie schermboeken die jongeheren instrueerden in de kneepjes van de schermsport.