ΣΑΤΡΟ Σ. ΣΑΦΤΛΑΚΗ
Ολόκαηα πξνζώπσλ ηεο ειιεληθήο αξραηόηεηαο
Ιζηνξηθά (Ηξόδνηνο, Θνπθπδίδεο, Ξελνθώλ, Πινύηαξρνο... ) Μπζνινγηθά (Όκεξνο, Ηζίνδνο, Παπζαλίαο, παξαδόζεηο... )
ΣΟΜΟ ΔΕΤΣΕΡΟ (Κ-Χ)
ΑΘΗΝΑ 2014
1
2
Κάαλζνο (Μπζ): Γηνο ηνπ Χθεαλνχ. Ο παηέξαο ηνπ ηνλ έζηεηιε λα βξεη ηελ αδειθή ηνπ Μειία πνπ είρε ραζεί. ηαλ αλαθάιπςε φηη ε αδειθή ηνπ είρε απαρζεί απφ ηνλ Ώπφιισλα, έβαιε θσηηά ζην ηεξφ ηνπ ζενχ. Ο Ώπφιισλ ηνλ ζθφησζε κε ηα βέιε ηνπ. (Δζίνδνο) Κάβαξλνο (Μπζ): Πξφζσπν απφ ηελ Πάξν, πνπ απνθάιπςε ζηελ Αήκεηξα ην γεγνλφο φηη ε θφξε ηεο Πεξζεθφλε είρε απαρζεί. Καβείξα (Μπζ): Κφξε ηνπ Πξσηέσο θαη κεηέξα ησλ Καβείξσλ απφ ηνλ Ήθαηζην (ηξάβσλ) Καβεηξία (Ιζη): Βπίζεην ηεο Αήκεηξαο ζηελ ΐνησηία (Παοζακίαξ) Κάβεηξνη (Μπζ): Μπζηεξηαθέο ζεφηεηεο ηεο γνληκφηεηαο θαη ηεο κεηαιινπξγίαο, πξνεξρφκελνη απφ ηελ πξννιπκπηαθή πειαζγηθή ζξεζθεία. Ήηαλ ηέθλα ηνπ Δθαίζηνπ θαη ηεο Καβεηξψο. Ο αξηζκφο ηνπο πνηθίιιεη απφ δπν σο επηά. Σν ζεκαληηθφηεξν θέληξν ηεο ιαηξείαο ησλ Καβείξσλ ήηαλ ε ακνζξάθε, αιιά θαη ηα άιια λεζηά ηνπ βνξείνπ Ώηγαίνπ φπσο ε Λήκλνο, ε Ίκβξνο, ε Λέζβνο θαη ε Θάζνο. (Δξφδνηνο) Καβεηξίδεο (Μπζ): πιινγηθή νλνκαζία ησλ ζειπθψλ Καβείξσλ Καβεηξώ (Μπζ): Κφξε ηνπ Πξσηέα θαη εξσκέλε ηνπ Δθαίζηνπ κε ηνλ νπνίν απέθηεζαλ ηνπο Καβείξνπο. Κάδκνο θαη παξηνί Καβύε (Μπζ): Κφξε ηνπ βαζηιηά ηεο Ήιηδαο Οπνχληα θαη εξσκέλε ηνπ Αία Καδκείνο (Ιζη): Σνπηθή επίθιεζε ηνπ Αηνλύζνπ ζηελ Θήβα, όπνπ ππήξρε θαη μόαλν ηνπ ζενύ (Παοζακίαξ) Κάδκηινο (Μπζ): Γηνο ηνπ Δθαίζηνπ θαη ηεο Καβεηξψο, έλαο απφ ηνπο Καβείξνπο Κάδκνο (Ιζη): 1. Ο Κάδιμξ (6νο π.Υ. αη.) από ηελ Μίιεην ήηαλ έλαο από ηνπο πξώηνπο ινγνγξάθνπο ηεο αξραηόηεηαο. (μοΎδαξ) 2. ΐαζηιηάο ηεο Κσ (6νο-5νο π.Υ. αη.) Κάδκνο (Μπζ): Γηνο ηνπ βαζηιηά ηεο Σχξνπ Ώγήλνξα θαη αδειθφο ηνπ Φνίληθα, ηνπ Κίιηθα, θαη ηεο Βπξψπεο. ηαλ ν Αίαο άξπαμε ηελ Βπξψπε, ν Ώγήλσξ δηέηαμε ηνπο γηνπο ηνπ λα βξνπλ ηελ αδειθή ηνπο. Ο Κάδκνο χζηεξα απφ πνιιέο πεξηπιαλήζεηο ξψηεζε ην καληείν ησλ Αειθψλ ηη λα θάλεη θαη απηφ ηνπ είπε φηη έπξεπε λα αθνινπζήζεη κηα 3
αγειάδα θαη φπνπ απηή ζηακαηήζεη, εθεί λα ηδξχζεη κηα πφιε. Δ αγειάδα ζηακάηεζε ζην ζεκείν πνπ αξγφηεξα ρηίζηεθε ε Θήβα. Παληξεχηεθε ηελ Ώξκνλία, θφξε ηνπ Άξε θαη ηεο Ώθξνδίηεο. Σα παηδηά ηνπ Κάδκνπ θαη ηεο Ώξκνλίαο ήηαλ γνλείο ζεκαληηθψλ πξνζσπηθνηήησλ ηεο κπζνινγίαο: Δ Ώγαχε έγηλε κεηέξα ηνπ Πελζέα, ε εκέιε ηνπ Αηνλχζνπ, ε Ελψ ηνπ Μειηθέξηε, ε Ώπηνλφε ηνπ Ώθηαίνλα θαη ν Πνιχδσξνο πξφγνλνο ηνπ Οηδίπνδα. Ο Κάδκνο είλαη ν ηδξπηήο θαη πξψηνο βαζηιηάο ηεο Θήβαο, αιιά ηνπ απνδίδεηαη θαη κεηαηξνπή ηνπ θνηληθηθνχ αιθαβήηνπ ζην ειιεληθφ. (κεξνο, Δζίνδνο) Κάεηξα (Μπζ): Κφξε ελφο αγγεηνπιάζηε ζηελ πεξηνρή ηεο Εσλίαο. Βθεί έθηαζε ν Νειέαο νδεγεκέλνο απφ έλα ρξεζκφ πνπ ηνπ έιεγε φηη ε λέα παηξίδα ηνπ ζα βξηζθφηαλ ζην ζεκείν φπνπ κηα θνπέια ζα ηνπ έδηλε αλάκηθηα λεξφ θαη γε. Ο Νειέαο δήηεζε απφ ηελ Κάεηξα ιίγε ιάζπε γηα λα θηηάμεη κηα ζθξαγίδα, ε Κάεηξα ηνπ έδσζε θη έηζη εθπιεξψζεθε ν ρξεζκφο. Ο Νειέαο ήηαλ ν ηδξπηήο ηεο πφιεο Μηιήηνπ Καζάξζηνο (Ιζη): Βπίζεην ηνπ Αηόο ζηελ Οιπκπία (Παοζακίαξ) Καηθίαο (Ιζη): Ο βνξεηναλαηνιηθόο άλεκνο (Ώνζζημηέθδξ) Καηθίιηνο (Ιζη): Ο Καζηίθζμξ μ Ώνπάβηαεμξ (1νο π.Υ.-1νο κΥ. αη.) από ηελ Καιάθηε ηεο ηθειίαο ήηαλ Έιιελαο ξήηνξαο. Σν πξαγκαηηθό ηνπ όλνκα ήηαλ Ώξράγγεινο, αιιά πήξε ην όλνκα ηνπ θπξίνπ ηνπ Καηθίιηνπ Μέηεινπ. Έγξαςε πνιιά έξγα ζρεηηθά κε ηελ ηέρλε ηεο ξεηνξηθήο θαη άιια. (μοίδαξ) Καηθίλνο (Μπζ): Πνηάκηνο ζεφο ησλ Λνθξψλ ηεο Εηαιίαο (Δζίνδνο) Καηλέαο (Μπζ): Παηέξαο ηνπ Κνξψλνπ θαη παππνχο ηνπ Λενληέα, αξρεγνχ ησλ Λαπηζψλ. Κάηθνο (Ιζη): λνκα πνπ αλαθέξεη ν Θεόηνζημξ Καηλεύο (Μπζ): Γηνο ηνπ Βιάηνπ θαη αδειθφο ηνπ Πνιχθεκνπ. ηελ πξαγκαηηθφηεηα ήηαλ γπλαίθα, ε Καηλίο, ηελ νπνία αγάπεζε ν Πνζεηδψλαο θαη απηή ηνπ πξφζθεξε ηνλ έξσηά ηεο κε ηνλ φξν λα ηελ θάλεη άληξα. Ο ζεφο αληαπνθξίζεθε θαη ηελ έθαλε άηξσην Λαπίζε άλδξα. (Ώπνιιψληνο Ρφδηνο) Καηλίαο (Ιζη): Ο Καζκίαξ μ Σανακηίκμξ πεξηιακβάλεηαη ζηνλ θαηάινγν ησλ Ππζαγνξείσλ ηνπ Εαιαθίπμο. Καηλίο (Μπζ): Γπλαίθα ζηελ νπνία ν Πνζεηδψλαο έδσζε ην ράξηζκα λα γίλεη Λαπίζεο, άηξσηνο άλδξαο κε ην φλνκα Καηλεχο. Καηξόο (Ιζη): Θεόηεηα ηεο επθαηξίαο. Δ πξνζσπνπνίεζε ηεο επλντθήο θαηξηθήο ζηηγκήο Καηζαξίσλ (Ιζη): βιέπε Πημθειαίμξ ΕΒ’ Καθία (Μπζ): Θεφηεηα ηεο θαθίαο. ην ζρεηηθφ κχζν αληηπαξαηίζεηαη κε ηελ Ώξεηή θαη ζέηνπλ ζηνλ Δξαθιή ην δίιεκκα ηνπ δξφκνπ πνπ νθείιεη λα αθνινπζήζεη, απηφλ ηεο ριηδήο θαη ηεο αλεζηθφηεηαο ή απηφλ ηεο γελλαηφηεηαο θαη ησλ αξρψλ. Κάθνο (Μπζ): Γίγαληαο γηνο ηνπ Δθαίζηνπ, ζθνηψζεθε απφ ηνλ Δξαθιή. (Δζίνδνο) 4
Κάιαηζηο (Ιζη): λνκα δνύιεο πνπ αλαθέξεη ν Θεόηνζημξ Καιαίθαξπνο (Ιζη): Γηνο ηνπ Ώξηζηαίνπ (Αζόδςνμξ ζηεθόξ) Κάιατο (Μπζ): Ο έλαο απφ ηνπο δπν ΐνξεάδεο, ηνπ θηεξσηνχο γηνπο ηνπ ΐνξέα θαη ηεο Χξείζπηαο, αδειθφο ηνπ Γήηε. (Πίλδαξνο) Κάιαηζρξνο ή Κάιιαηζρξνο (Ιζη): 1. Ο Κάθαζζπνμξ ήηαλ παηέξαο ηνπ Κξηηία, ελόο από ηνπο Σξηάθνληα Σπξάλλνπο. (Πθάηςκ) 2. Ώζελαίνο αξρηηέθηνλαο, από απηνύο πνπ ζρεδίαζαλ θαη έρηηζαλ ην λαό ηνπ Οιπκπίνπ Αηόο. Καιάθηεο (Ιζη): Σν πξαγκαηηθό όλνκα ηνπ Καζηζθίμο Ώνπάβηαεμο Καιακήηηο (Μπζ): Θεζπηάδα, κεηέξα ηνπ Ώζηπβίε απφ ηνλ Δξαθιή Κάιακηο (Ιζη): 1. Ο Κάθαιζξ ήηαλ δηάζεκνο γιύπηεο ηνπ 5νπ π.Υ. αη), θεκηζκέλνο γηα ηελ ιεπηόηεηα θαη ηε ράξε ησλ έξγσλ ηνπ. Γλσζηά έξγα ηνπ ήηαλ ε Άπηεξνο Νίθε θαη ην ρξπζειεθάληηλν άγαικα ηνπ Ώζθιεπηνύ ζηελ Οιπκπία, θαζώο θαη ην άγαικα ηνπ Ώιεμηθάθνπ Ώπόιισλα ζηελ Ώζήλα. (ηνάαςκ) 2. Ο Κάθαιζξ (4νο π.Υ. αη.) ήηαλ γιύπηεο, καζεηήο ηνπ Πξαμία. Καιακίηεο (Μπζ): Ώηηηθφο ήξσαο, ηεξφ ηνπ βξηζθφηαλ ζηελ Ώγνξά Καιακόδξνπο (Ιζη): Λαίκαξγνο άλδξαο από ηελ Κύδηθν (Ώζθζακόξ) Κάιακνο (Μπζ): Γηνο ηνπ πνηακνχ Μαηάλδξνπ. πλδεφηαλ εξσηηθά κε ηνλ Κάξπν ν νπνίνο πλίγεθε ζηνλ πνηακφ. Ο Κάιακνο παξαθάιεζε ηνλ Αία λα πεζάλεη θη απηφο καδί κε ηνλ αγαπεκέλν ηνπ. Ο Αίαο κεηακφξθσζε ηνλ Κάιακν ζε θαιακηά θαη ηνλ Κάξπν ζηνλ θαξπφ ηεο. Ιλδηθό αλάγιπθν κε γπκλνζνθηζηή Καιαλόο (Ιζη): Ελδόο ΐξαρκάλνο γπκλνζνθηζηήο θαη αζθεηήο. Σν όλνκά ηεο ήηαλ θίλεο, αιιά νη Μαθεδόλεο ζηξαηηώηεο ηνλ νλόκαζαλ Καιαλό γηαηί ηνπο πξνζθσλνύζε ηαθέ. Πξνζθνιιήζεθε ζην ζηξάηεπκα ηνπ Μ. Ώιεμάλδξνπ θαη παξά ηηο σο ηόηε πεπνηζήζεηο ηνπ άξρηζε λα δεη πνιπηειώο θαη λα ηξώεη θαη λα πίλεη θαηά θόξνλ. κσο όηαλ θαηάιαβε όηη ζα πέζαηλε δήηεζε από ηνλ βαζηιηά λα θαεί ε ζσξόο ηνπ ζηελ ππξά θαηά ηα βξαρκαληθά έζηκα. Καιαόο (Μπζ): Έλαο απφ ηνπο γηνπο ηνπ βαζηιηά ησλ Μπθελψλ Θπέζηε. Ο αδειθφο ηνπ παηέξα ηνπο Ώηξέαο, ηνπο δνινθφλεζε θαη ηνπο πξνζέθεξε σο γεχκα ζηνλ Θπέζηε, γηα λα εθδηθεζεί ηε εξσηηθή ζρέζε ηνπ κε ηελ ζχδπγφ ηνπ Ώεξφπε. 5
Κάιαο (Ιζη): 1. Έλαο από ηνπο εηαίξνπο ηνπ Μ. Ώιεμάλδξνπ. ηε κάρε ηνπ Γξαληθνύ ήηαλ επηθεθαιήο ησλ Θεζζαιώλ ηππέσλ. Ώξγόηεξα δηνξίζηεθε ζαηξάπεο ηεο Βιιεζπνληηθήο Φξπγίαο. (Ώννζακόξ, Αζόδςνμξ ζηεθόξ) 2. Διείνο, νιπκπηνλίθεο ηνπ παγθξαηίνπ ην 72 π.Υ. Καιάο (Ιζη): Ο Καθάξ (2νο π.Υ. αη.) ήηαλ δσγξάθνο από ηελ Πέξγακν. Καηόπηλ εληνιήο ηνπ Ώηηάινπ ΐ‟ αλέιαβε ηελ αληηγξαθή έξγσλ ηνπ Πνιπγλώηνπ. Καιαπξία (Μπζ): Νχκθε, κεηέξα ηνπ πνηακνχ Γάγγε ηεο Ελδίαο. (Δζίνδνο) Καιέσλ ή Κάιινο (Μπζ): Πνηάκηνο Θεφο, ιαηξεπφηαλ ζηελ κχξλε Καιήζηνο ή Καιέζηνο (Μπζ): Ο ελίνρνο ηνπ καρεηή ησλ Σξψσλ Ώμχινπ. θνηψζεθαλ θαη νη δπν απφ ηνλ Αηνκήδε. (κεξνο) Ν Καιή (Ιζη): Ώλαθέξεηαη ην όλνκα Καθή σο κηαο από ηηο Υάξηηεο Καιήησξ (Μπζ): 1. Ο Καιήησξ ήηαλ Ώραηφο, παηέξαο ηνπ Ώθαξέσο. 2. Ο Καιήησξ ήηαλ Σξψαο, γηνο ηνπ Κιπηία. θνηψζεθε ζηνλ Σξσηθφ Πφιεκν απφ ηνλ Ώίαληα ηνλ Σειακψλην. (κεξνο) Καιηάδλε (Μπζ): Νατάδα, κηα απφ ηηο ζπδχγνπο ηνπ Ώηγχπηνπ (Ώπνιιφδσξνο) Κάιιαηζρξνο (Ιζη): Γηνο ηνπ Αηνηίκνπ (Αδιμζεέκδξ) Κάιιαο (Ιζη): Ο Κάθθαξ (1νο π.ρ. αη.) ήηαλ γηνο ηνπ Ώπαινύ ηνπ πξεζβύηεξνπ θαη από ηνπο ζηξαηεγνύο ηνπ Μ. Ώιεμάλδξνπ. Δγήζεθε ησλ Θεζζαιώλ ηππέσλ ζηνλ Γξαηθό. Αηνξίζηεθε από ηνλ Ώιέμαλδξν ζαηξάπεο ηεο Φξπγίαο ηνπ Βιιεζπόληνπ ζηελ νπνία πξνζηέζεθε αξγόηεξα ε Παθιαγνλία. (Ώννζακόξ) Καιιηάδεο (Ιζη): 1. Ο Καθθζάδδξ (5νο π.Υ. αη.) από ηελ Ώζήλα, ήηαλ αγγεηνπιάζηεο. Γλσζηό έξγν ηνπ κηα θύιημ ηελ νπνία δσγξάθηζε ν αγγεηνγξάθνο Ανύξηο. (Λμοηζακόξ) 2. Ο Καθθζάδδξ (4νο π.Υ. αη.) ήηαλ γιύπηεο. 3. Πνηεηήο ηεο λέαο αηηηθήο θσκσδίαο ηνπ 4νπ-3νπ π.Υ. αη. Καιιηάλαμ (Ιζη): 1. Ρόδηνο, παηέξαο ησλ πεξίθεκσλ αζιεηώλ θαη νιπκπηνληθώλ Βπθιένπο θαη Φηινδώξνπ (Πίκδανμξ) 2. λνκα πνπ αλαγξάθεηαη ζε αξραίν ακθνξέα Καιιηάλαζζα (Ιζη): λνκα κηαο από ηηο Νεξείδεο (ιδνμξ) Καιιηάλεηξα (Ιζη): λνκα κηαο από ηηο Νεξείδεο (ιδνμξ) Καιιηάξηζηα (Ιζη): λνκα Ρνδίηηζζαο γξακκέλν ζε επηηύκβηα πιάθα Καιιίαξνο (Ιζη): Ώξραία πόιε ησλ Λνθξώλ Καιιίαξρνο (Ιζη): Βπώλπκνο άξρσλ ησλ Ώζελώλ ην 301 π.Υ. Καιιίαο (Ιζη): 1. Ο Καθθίαξ μ Φαζκίππμο (6νο π.Υ. αη.) από ηελ Ώζήλα, ήηαλ από ηνπο άζπνλδνπο ερζξνύο ηνπ ηπξάλλνπ Πεηζηζηξάηνπ. Ήηαλ επίζεο νιπκπηνλίθεο θαη ππζηνλίθεο ζην αγώληζκα ηεο ηππνδξνκίαο. (Δνόδμημξ) 2. Ο Καθθίαξ μ Πνεζαύηενμξ (5νο π.Υ. αη.). Ήηαλ ζύδπγνο ηεο Βιπηλίθεο, αδειθήο ηνπ Κίκσλα. Σν 449 νη Ώζελαίνη ηνλ έζηεηιαλ ζηα νύζα θαη 6
ππέγξαςε κε ηνλ Πέξζε βαζηιηά ηελ απνθαινύκελε πλζήθε ηνπ Καιιία. Με ηελ νπνία ηεξκαηίζηεθαλ νη πνιύρξνλεο ζπγθξνύζεηο Πεξζώλ θαη Ώζελαίσλ. θνηώζεθε πνιεκώληαο ζηελ Πνηίδαηα. (Δνόδμημξ, Αζόδςνμξ ζηεθόξ) 3. Ο Καθθίαξ μ Νεόηενμξ (4νο π.Υ. αη.) ήηαλ γηνο ηνπ Εππνλίθνπ, εγγνλόο ηνπ πξνεγνύκελνπ, γλσζηόο γηα ηε ζπάηαιε θαη πνιπηειή δσή ηνπ. Δ κεηέξα ηνπ ήηαλ ε πξώηε ζύδπγνο ηνπ Πεξηθιή θαη ε αδειθή ηνπ Εππαξέηε ήηαλ ζύδπγνο ηνπ Ώιθηβηάδε. ην ζπίηη ηνπ ζύρλαδαλ πνιινί ζνθηζηέο όπσο ν Πξσηαγόξαο, ν Γνξγίαο, ν Πξόδηθνο θαη ν σθξάηεο. (Πθμύηανπμξ, Ώεήκαζμξ) 4. Ο Καθθίαξ (5νο π.Υ. αη.) ήηαλ Ώζελαίνο πνηεηήο ηεο Ώξραίαο αηηηθήο θσκσδίαο. Ώπό ηα έξγα 20 έξγα ηνπ καο είλαη γλσζηνί έμε ηίηινη θαη κεξηθά απνζπάζκαηα. 5. Ο Καθθίαξ (4νο π.Υ. αη.) ήηαλ γηνο ηνπ ηπξάλλνπ ηεο Υαιθίδαο Μλεζάξρνπ ηνλ νπνίν δηαδέρζεθε καδί κε ηνλ αδειθό ηνπ Σαπξνζζέλε. Ο Καιιίαο ήηαλ αληίπαινο ηνπ ηπξάλλνπ ηεο Βξέηξηαο Πινπηάξρνπ ν νπνίνο είρε ζπκκαρήζεη κε ηελ Ώζήλα. Ο Καιιίαο ζπκκάρεζε κε ηνλ βαζηιηά ηεο Μαθεδνλίαο Φίιηππν ΐ‟. Ο ζηξαηόο ησλ Ώζελαίσλ ππό ηνλ Φσθίσλα λίθεζε ηνλ Καιιία, ν νπνίνο θαηέθπγε αξρηθά ζηελ απιή ηνπ Φηιίππνπ θαη αξγόηεξα ζηελ Θήβα θαη ζηελ Ώζήλα. (Πθμύηανπμξ) 6. Ώζελαίνο νιπκπηνλίθεο ζην παγθξάηην ην 472 π.Υ. Καιιηβία (Ιζη): Γπλαηθείν αξραηνειιεληθό όλνκα Ιέξεηα ησλ Διεπζηλίσλ Μπζηεξίσλ Καιιίβηνο (Ιζη): 1. Ο Καθθίαζμξ (5νο π.Υ. αη.) ήηαλ ν αξρεγόο ηεο παξηηαηηθήο θξνπξάο θαη ζπλεξγάηεο ησλ Σξηάθνληα ηπξάλλσλ. (Ξεκμθώκ) 2. Ο Καθθίαζμξ ήηαλ ν εγέηεο ηεο δεκνθξαηηθήο κεξίδαο ηεο Σεγέαο. Σν 370 π.Υ. ζέιεζε λα ελώζεη όιεο ηηο αξθαδηθέο πόιεηο, αιιά εηηήζεθε από ηνλ νιηγαξρηθό ηάζηππν. Ο Καιιίβηνο κε ηνλ ζηξαηό ηνπ θιείζηεθε ζηα ηείρε ηεο πόιεο θαη πεξίκελε εληζρύζεηο από ηελ Μαληηλεία. ηαλ απηέο ήξζαλ ν ηάζηππνο παληθνβιήζεθε θαη θιείζηεθε ζηνλ λαό ηεο Ώξηέκηδνο δεηώληαο άζπιν. Ο Καιιίβηνο άλνημε ηελ νξνθή ηνπ λανύ θαη ππνρξέσζε ηνλ ηάζηππν λα παξαδνζεί. Μεηά από κηα παξσδία δίθεο ν ηάζηππνο εθηειέζηεθε. (Ξεκμθώκ, Παοζακίαξ). Καιιίβξνηνο (Ιζη): Ώξραηνειιεληθό όλνκα Καιιίγεηηνο (Ιζη): Έιιελαο, ζύκκαρνο ηνπ Πέξζε ζαηξάπε Φαξλάβαδνπ, πνπ θαηά ηελ δηάξθεηα ηνπ Πεινπνλλεζηαθνύ Πνιέκνπ πξνζπάζεζε λα 7
απνζπάζεη ηηο ειιεληθέο πόιεηο ηεο Θξάθεο από ηελ επηξξνή ηεο Ώζήλαο θαη λα ππαρζνύλ ππό πεξζηθή επηθπξηαξρία (Θμοηοδίδδξ) Καιιηγέλεηα (Ιζη): Εέξεηα ησλ Βιεπζίλησλ Μπζηεξίσλ. (Ώνζζημθάκδξ) Καιιίγλσηνο (Ιζη): Γηαηξόο ηεο αξραηόηεηαο Καιιηδίθε (Μπζ): 1. Δ Καιιηδίθε ήηαλ ΑαλαΎδα, δνινθφλεζε ηνλ Παλδίνλα ηελ πξψηε λχρηα ηνπ γάκνπ ηνπο. (Ώπνιιφδσξνο) 2. Μηα απφ ηεο θφξεο ηνπ βαζηιηά ηεο Βιεπζίλαο Κειενχ. (κεξνο) Καιιηδεκίδεο (Ιζη): Πξόζσπν πνπ αλαθέξεηαη ζην έξγν Νεηνζημί Αζάθμβμζ ηνπ Λμοηζακμύ. Καιιίδεκνο (Ιζη): Έιιελαο ζπγγξαθέαο. Σν κόλν πνπ γλσξίδνπκε γη‟ απηόλ, είλαη κηα αλαθνξά ηνπ Πθίκζμο, ζύκθσλα κε ηελ νπνία ν Καιιίδεκνο έγξαςε όηη ην παιαηόηεξν όλνκα ηεο Βύβνηαο ήηαλ Υαιθίο εμ αηηίαο ηνπ ύπαξμεο ραιθνύ ζην λεζί. Καιιίδξνηνο (Ιζη): Ο Καθθίδνμημξ μ Καοθςκζάηδξ πεξηιακβάλεηαη ζηνλ θαηάινγν ησλ Ππζαγνξείσλ ηνπ Εαιαθίπμο. Καιιίεξγνο (Ιζη): Έλα από ηα πξνζσλύκηα ηεο ζεάο Ώζελάο. Καιιηζέα (Μπζ): χδπγνο ηνπ βαζηιηά ηεο Λπδίαο Άηπνο θαη κεηέξα ηνπ Λπδνχ (πνπ έδσζε ην φλνκά ηνπ ζηε Λπδία) θαη ηνπ Σπξξελνχ (γελάξρε ησλ Σπξξελψλ ή Βηξνχζθσλ) Καιιηζόε (Ιζη): Δ πξώηε ηέξεηα ηεο Ώξγείαο Ήξαο, ίδξπζε ην πξώην ηεξό ηεο ζεάο θαη θαηαζθεύαζε ην μόαλό ηεο Καιιηζόε ή Καιιηζέε (Μπζ): Μηα απφ ηεο θφξεο ηνπ βαζηιηά ηεο Βιεπζίλαο Κειενχ. (κεξνο) Καιιηζπία (Μπζ): Νατάδα, θφξε ηνπ πνηακνχ Ίλαρνπ. (Δζίνδνο) Καιιίθαξπνο (Μπζ): Γζμξ ημο Ανζζηαίμο ηαζ ηδξ Αοημκόδξ Καιιίθιεηα (Ιζη): λνκα γξακκέλν ζε καξκάξηλε ζαξθνθάγν Καιιηθιήο (Ιζη): 1. Ο Καθθζηθήξ (4νο π.Υ. αη.) από ηα Μέγαξα ήηαλ αλδξηαληνπνηόο, θηινηέρλεζε αλδξηάληεο θηινζόθσλ θαη αζιεηώλ. (Παοζακ.) 2. Ο Καθθζηθήξ (4νο π.Υ. αη.) ήηαλ δσγξάθνο θαη κηθξνγξάθνο. 3. Ο Καθθζηθήξ από ηε Λάξηζα ήηαλ θηιόζνθνο ηεο Νέαο Ώθαδεκίαο, καζεηήο ηνπ Καξλεάδε θαη δάζθαινο ηνπ Φίισλνο. 4. Ο ζνθηζηήο Καθθζηθήξ, (αλαθέξεηαη ζηνλ πιαησληθό δηάινγν Γμνβίαξ) ζεσξνύζε ηε δύλακε σο πεγή δηθαίνπ. (Πθάηςκ) 5. Ο Καθθζηθήξ (2νο π.Υ. αη.) ήηαλ Έιιελαο γηαηξόο 6. Ο Καθθζηθήξ από ηελ ηδώλα ήηαλ νιπκπηνλίθεο ηνπ ζηαδίνπ ην 57 κΥ. Καιιηθνιώλε (Μπζ): Λφθνο ηεο Σξσάδαο, φπνπ δηαγσλίζηεθαλ ε Ήξα, ε Ώζελά θαη ε Ώθξνδίηε, θαη ηειηθά ν Πάξηο έδσζε ην έπαζιν ηεο νκνξθηάο ζηελ Ώθξνδίηε. (κεξνο) Καιιηθξάηεηα (Ιζη): Ώξραηνειιεληθό όλνκα Καιιηθξάηεο (Ιζη): 1. Ο Καθθζηνάηδξ μ Ώεδκαίμξ (5νο π.Υ. αη.) ήηαλ από ηνπο δηαζεκόηεξνπο αξρηηέθηνλεο, θίινο ηνπ κεγάινπ γιύπηε Φεηδία θαη ζπλεξγάηεο ηνπ Εθηίλνπ. Οη δπν αξρηηέθηνλεο εξγάζηεθαλ γηα ηελ αλέγεξζε ηνπ λανύ ηνπ Παξζελώλα ζηελ Ώθξόπνιε. Βπίζεο εξγάζηεθε γηα ηελ 8
θαηαζθεπή ησλ Μαθξώλ Σεηρώλ πνπ έλσλαλ ηελ Ώζήλα κε ηνλ Πεηξαηά. (Ώζθζακόξ) 2. Ο Καθθζηνάηδξ (5νο π.Υ. αη.) γηνο ηνπ Καιιίνπ, ήηαλ έλαο από ηνπο λαπάξρνπο ησλ Κνξηλζίσλ πνπ εζηάιεζαλ λα απειεπζεξώζνπλ ηελ Βπίδακλν, θνξηλζηαθή απνηθία, ηελ νπνία είραλ θαηαιάβεη νη Κεξθπξαίνη. (Θμοηοδίδδξ) 3. Ο Καθθζηνάηδξ ήηαλ ν πην όκνξθνο άληξαο κεηαμύ ησλ παξηηαηώλ πνπ είραλ παξαηαρζεί πξηλ ηελ κάρε ησλ Πιαηαηώλ ην 470 π.Υ. θνηώζεθε από ηελ αξρή ηεο κάρεο (Δνόδμημξ) 4. Ο Καθθζηνάηδξ από ηε Μαγλεζία ηεο Μηθξάο Ώζίαο ήηαλ νιπκπηνλίθεο ηνπ νπιίηε δξόκνπ ην 344 θαη 340 π.Υ. 5. Ο Καθθζηνάηδξ μ Λαηεδαίιςκ ήηαλ γιύπηεο γλσζηόο γηα ηηο κηληαηνύξεο πνπ θαηαζθεύαδε. Φηινηερλνύζε δώα ρξεζηκνπνηώληαο ειεθαληνζηό. Καηαζθεύαδε επίζεο αλάγιπθα πάλσ ζε βάδα (Ώεήκαζμξ, Πθίκζμξ) Ζ λαπκαρία ησλ Αξγηλνπζώλ Καιιηθξαηίδαο (Ιζη): Ο Καθθζηναηίδαξ (5νο π.Υ. αη.) ήηαλ παξηηάηεο λαύαξρνο, πνπ αληηθαηέζηεζε ηνλ Λύζαλδξν ζηε δηνίθεζε ηνπ ζηόινπ. Ώληίζεηα κε ηνλ πξνθάηνρό ηνπ πνπ ήζειε ζπλεξγαζία κε ηνπο Πέξζεο γηα λα πιήμνπλ ηελ Ώζήλα, ν Καιιηθξαηίδαο επρόηαλ ηελ έλσζε ησλ Βιιήλσλ θαηά ησλ βαξβάξσλ. Ώύμεζε ζεκαληηθά ηε δύλακε ηνπ ζηόινπ ηνπ θαη ζηνλ πόιεκν θαηά ηνπ αζελατθνύ ζηόινπ είρε ζεκαληηθέο επηηπρίεο. Σν 406 ζηηο Ώξγηλνύζεο έγηλε ε κεγαιύηεξε λαπκαρία κεηαμύ ειιεληθώλ ζηόισλ. κσο θαηά ηε δηάξθεηα ηεο λαπκαρίαο ν Καιιηθξαηίδαο έπεζε ζηε ζάιαζζα θαη ε βαξηά παλνπιία ηνπ ηνλ έπλημε. Μεηά από απηό νη παξηηάηεο παληθνβιήζεθαλ θαη νη Ώζελαίνη λίθεζαλ θαηά θξάηνο. (Ξεκμθώκ) Καιιηθξήηε Μπζ): Νχκθε, θφξε ηεο Κπλάλεο (Πιάησλ) Καιιίθξηηνο (Ιζη): Ο Καθθίηνζημξ (2νο π.Υ. αη.) από ηελ Θήβα, ήηαλ πξεζβεπηήο ησλ ΐνησηώλ. Σν 187 πήγε ζηελ Ρώκε θαη ζηελ επηζηξνθή ηνπ γηα λα αληηθξνύζεη ην αίηεκα ησλ Ρσκαίσλ γηα ηελ απειεπζέξσζε ηνπ Γεύμηππνπ (εγέηε ηεο θηινξσκατθήο κεξίδαο πνπ είρε θπιαθηζηεί από ηνπο Θεβαίνπο). ηελ επηζηξνθή ηνπ ν Καιιίθξηηνο δνινθνλήζεθε από αλζξώπνπο ηνπ βαζηιηά ηεο Μαθεδνλίαο Πεξζέα, γηαηί είρε πιεξνθνξήζεη ηνπο Ρσκαίνπο γηα ηα ζρέδηά ηνπ. (Πθμύηανπμξ) Καιιηθηήξ (Ιζη): Πνηεηήο από ηελ Μαγλεζία ηεο Μ. Ώζίαο. Βτλαη γλσζηά ηέζζεξα επηγξάκκαηά ηνπ Καιιίκαρνο (Ιζη): 1. Ο Καθθίιαπμξ μ Ώθζδκαίμξ ήηαλ ζηξαηεγόο. Πνιέκεζε (490 π.Υ.) ζηνλ Μαξαζώλα επηθεθαιήο ηνπ δεμηνύ θέξαηνο ησλ Ώζελαίσλ 9
θαη ήηαλ έλαο από ηνπο 192 ζπκπνιίηεο ηνπ πνπ έπεζαλ ζηε κάρε. Πξηλ ηελ κάρε ηνπ Μαξαζώλα είρε θεξδίζεη ζηνπο αγώλεο ησλ Παλαζελαίσλ. (Δνόδμημξ) 2. Ο Καθθίιαπμξ (5νο π.Υ. αη.) ήηαλ γιύπηεο-αλδξηαληνπνηόο από ηελ Ώζήλα ή ηελ Κόξηλζν. Θεσξείηαη ν εθεπξέηεο ηνπ θνξηλζηαθνύ θηαλνθξάλνπ. Βξγάζηεθε ζηελ Ώζήλα, ζηελ Κόξηλζν θαη αιινύ. (Πθίκζμξ) 3. Ο Καθθίιαπμξ ήηαλ έλαο από ηνπο Μαθεδόλεο πξέζβεηο πνπ ππέγξαςαλ ηελ ζπλζήθε εηξήλεο κε ηελ Ώζήλα ην 500 π.Υ. 4. Ο Καθθίιαπμξ μ Κονδκαίμξ (305-240 π.Υ.) γηνο ηνπ ΐάηημο από ηελ Κπξήλε, ήηαλ πνηεηήο, ειεγνπνηόο θαη επηγξακκαηνπνηόο. πνύδαζε ζηελ Ώζήλα αιιά έδεζε ζηελ Ώιεμάλδξεηα όπνπ ρξεκάηηζε δηεπζπληήο ηεο ΐηβιηνζήθεο επί Πηνιεκαίσλ Φηιάδειθνπ θαη Βπεξγέηε. Σα γλσζηά ηνπ έξγα είλαη 6 ύκλνη, ειεγείεο (Δ ηόιδ ηδξ ΐενεκίηδξ) 63 επηγξάκκαηα θαη κηα εγθπθινπαίδεηα (Πίκαηεξ ηςκ εκ πάζεζ παζδεία δζαθαιράκηςκ ηθπ) 120 βηβιίσλ πνπ πεξηείρε όινπο ηνπο κεγάινπο ζπγγξαθείο θαη πνηεηέο θαη πιεξνθνξίεο γηα ηε δσή θαη ην έξγν ηνπο. (μοΎδαξ). 5. Ο Καθθίιαπμξ (2νο π.Υ. αη.) ήηαλ Ώιεμαλδξηλόο γηαηξόο. Έγξαςε ιεμηθό ηνπ Εππνθξάηε, θαζώο θαη ηηο πξαγκαηείεο: Βνςηήιαηα ζαηνζηά θαη Πενί ζηεθάκςκ. Καιιηκέδσλ (Ιζη): Ο Καθθζιέδςκ (4νο π.Υ. αη.) από ηελ Ώζήλα ήηαλ πνιηηηθόο θαη ξήηνξαο, από ηνπο εγέηεο ηεο θηινκαθεδνληθήο παξάηαμεο θαη αληίπαινο ηνπ Αεκνζζέλε. Σν 317 θαηαδηθάζηεθε ζε ζάλαην καδί κε ηνλ Φσθίσλα θαη ηνπο ξήηνξεο Δγεκόλα θαη Ππζνθιή. Ο Καιιηκέδσλ θαηάθεξε λα ην ζθάζεη πξηλ ηελ εθηέιεζή ηνπ. (Ώεήκαζμξ) Καιιηκελεύο (Ιζη): Παηέξαο ηνπ Αακνθιένπο, ελόο από ηνπο λεθξνύο ηεο κάρεο ηνπ Εζζκνύ θαηά ησλ Ρσκαίσλ ην 146 π.Υ. (από κηα ζρεηηθή επηγξαθή) Καιιηκέλεο (Ιζη): Ο πξώηνο αξρηεξέαο ηνπ Οιπκπίνπ Αηόο ζηηο πξαθνύζεο. Καιιηκήδεο (Ιζη): Βπώλπκνο άξρσλ ησλ Ώζελώλ ην 363 π.Υ. Καιιίκνξθνο (Ιζη): ε κηα επηηύκβηα ζηήιε ηνπ 2νπ –3νπ κ.Υ. αη., πνπ βξίζθεηαη ζην Μνπζείν ηεο Πάηξαο, αλαγξάθεηαη ην όλνκα ηνπ κνλνκάρνπ (;) Καθθζιόνθμο. Καιιίλεο (Ιζη): Ο Καθθίκδξ (4νο π.Υ. αη.) ήηαλ ίππαξρνο ησλ εηαίξσλ ηνπ Μ. Ώιεμάλδξνπ. ηαλ ν καθεδνληθόο ζηξαηόο βξηζθόηαλ ζηηο Ελδίεο, είλαη απηόο πνπ ηόικεζε λα πεη ζηνλ βαζηιηά όηη ν ζηξαηόο είλαη θνπξαζκέλνο θαη δπζαξεζηεκέλνο θαη όηη ήηαλ ινγηθό λα γπξίδνπλ πίζσ. Δ εηζήγεζή ηνπ έγηλε δεθηή από ηνλ Ώιέμαλδξν. (Ώννζακόξ) Καιιηλίθε (Ιζη): Δ Καθθζκίηδ ήηαλ εηαίξα Καιιίληθνο (Ιζη): 1. Βπίζεην ηνπ Δξαθιή. (Ώπμθθόδςνμξ) 2. Ο Καθθίκζημξ (1νο κ.Υ. αη.) ήηαλ γηνο ηνπ Ώληηόρνπ Α‟, βαζηιηάο ηεο Κνκαγελήο. Αηαθξίζεθε γηα ηελ γελλαία αληίζηαζε πνπ πξόβαιε ζην ξσκατθό ζηξαηό. (ηνάαςκ)
10
3. Ο Καθθίκζημξ (3νο κ.Υ. αη.) ήηαλ Έιιελαο ζνθηζηήο θαη ξεηνξνδηδάζθαινο από ηελ πξία. Αίδαμε ζηελ Ώζήλα, ήηαλ αληίπαινο ηνπ ξήηνξα Γελέζιηνπ θαη έγξαςε δηάθνξα έξγα ζηα ειιεληθά. (μοΎδαξ) Καιιηλόε (Ιζη): Γπλαηθείν αξραηνειιεληθό όλνκα Καιιίλνο (Ιζη): 1. Ο Καθθίκμξ ή Καθθίκζημξ (7νο π.Υ. αη.) από ηελ Έθεζν ήηαλ ειεγεηαθόο πνηεηήο. ώδνληαη νξηζκέλα απνζπάζκαηα παηξησηηθώλ πνηεκάησλ θαη ειεγεηώλ ηνπ. (ημααίμξ) 2. Ο Καθθίκμξ μ Κμνίκεζμξ ήηαλ αξρηηέθηνλαο. Καιιίμεηλνο (Ιζη): λνκα πνπ αλαγξάθεηαη ζε αξραίν ακθνξέα Καιιημέλα (Ιζη): Βηαίξα ηεο αξραηόηεηαο Καιιίμελνο (Ιζη): 1. Ο Καθθίλεκμξ (5νο π.Υ. αη). ήηαλ Ώζελαίνο πνιηηηθόο θαη αθξαίνο δεκαγσγόο. Ήηαλ από ηνπο πξσηεξγάηεο ηεο θαηαδίθεο ησλ Αέθα Ώζελαίσλ ζηξαηεγώλ πνπ γύξηζαλ ληθεηέο από ηε λαπκαρία ησλ Ώξγηλνπζώλ, αιιά θαηεγνξήζεθαλ πσο δελ πεξηζπλέιιεμαλ ηνπο λεθξνύο ηνπο θαη θαηαδηθάζηεθαλ ζε ζάλαην. (Ξεκμθώκ) 2. Ο Καθθίλεκμξ (3νο π.Υ. αη.) ήηαλ ηζηνξηθόο από ηε Ρόδν. Έγξαςε δπν έξγα πνπ δελ ζώδνληαη: Σν Πενί Ώθελακδνείαξ ζε ηέζζεξηο ηόκνπο θαη ηελ ηζηνξία ηεο Σέρλεο κε ηίηιν: Γςβνάθςκ ηε ηαζ ακδνζακημπμζώκ ακαβναθή. (Ώεήκαζμξ) Καιιηόπε (Ιζη): Μηα από ηηο Βλλέα Μνύζεο, πξνζηάηηδα ηεο επηθήο πνίεζεο, ηεο ξεηνξηθήο θαη ηεο θηζαξσδίαο. (Δζίμδμξ) H κνύζα Καιιηόπε Καιιηπάηεηξα (Ιζη): Δ Καθθζπάηεζνα ή Φενεκίηδ (5νο π.Υ. αη.) από ηε Ρόδν, ήηαλ θόξε ηνπ νιπκπηνλίθε Αηαγόξα θαη κεηέξα ησλ αζιεηώλ Βπθιένπο θαη Πεηζηδώξνπ. Σελ επνρή εθείλε απαγνξεπόηαλ απζηεξά (ε πνηλή ήηαλ ζάλαηνο) ζηηο γπλαίθεο ε είζνδνο ζηνπο αγώλεο. κσο ε επηζπκία ηεο λα δεη ηνλ γην Πεηζίδσξν ζην ζηάδην ήηαλ ηόζν κεγάιε, πνπ κεηακθηέζηεθε ζε γπκλαζηή θαη κπήθε θαη παξαθνινύζεζε ηνλ αγώλα. Πξνδόζεθε από ηνλ κεγάιν ηεο ελζνπζηαζκό, όηαλ ν Πεηζίδσξνο θέξδηζε. κσο δελ ηελ θαηαδίθαζαλ, αθνύ ν παηέξαο ηεο, νη αδειθνί ηεο, ν ζύδπγόο ηεο θαη νη γηνη ηεο ήηαλ όινη νιπκπηνλίθεο: Καιιηπίδεο (Ιζη): Ο Καθθζπίδδξ (5νο π.Υ. αη) ήηαλ Ώζελαίνο εζνπνηόο ηξαγσδηώλ. Ήηαλ δηάζεκνο γηα ηηο κηκήζεηο ηνπ, αιιά ηόζν ππεξβνιηθόο πνπ έγηλε γλσζηόο κε ην παξαηζνύθιη Πίζεθνο (Πθμύηανπμξ) Κάιιηππνο (Ιζη): 1. Ο πνιηηηθόο Κάθθζππμξ μ Ώεδκαίμξ (4νο π.Υ. αη.) ήηαλ καζεηήο ηεο αθαδεκίαο ηνπ Πιάησλα πλσκόηεζε θαηά ηνπ ηπξάλλνπ ησλ 11
πξαθνπζώλ Αίσλα θαη ην 353 θαηέιαβε ηελ αξρή ηεο πόιεο. κσο ηνλ επόκελν ρξόλν δνινθνλήζεθε.. 2. Ο Έιιελαο αζηξνλόκνο θαη καζεκαηηθόο Κάθθζππμξ μ Κογζηδκόξ (370300 π.Υ.) ππήξμε καζεηήο ηνπ Βπδόμνπ. Ο Κάιιηππνο βειηίσζε ην αζηξνλνκηθό ζύζηεκα ηνπ Βπδόμνπ ζρεηηθά κε ηηο θηλήζεηο ηνπ Ήιηνπ, ησλ πιαλεηώλ θαη ησλ αζηέξσλ. Καζόξηζε επίζεο ην εκεξνιόγην, πξνζδηνξίδνληαο ην έηνο ζε 365,5 κέξεο θαη ππνιόγηζε όηη θάζε 76 ρξόληα πξέπεη λα παξαιείπεηαη κηα κέξα. Σα 76 έηε νλνκάζηεθε ηύηθμξ ημο Καθθίππμο. 3. Ώζελαίνο, νιπκπηνλίθεο ηνπ πεληάζινπ, 332 π.Υ. (Παοζακίαξ) 4. Ο Κάθθζπμξ γηνο ηνπ Μνηξνθιή ήηαλ γελλαίνο ζηξαηεγόο ηεο Ώζήλαο. Σν 279 π.Υ. αλέιαβε κε ηνλ ζηξαηό ηνπ λα θπιάμεη ην πέξαζκα ησλ Θεξκνππιώλ γηα λα εκπνδίζεη ηνπο Γαιάηεο λα πεξάζνπλ πξνο ηελ Ώηηηθή. (Παοζακίαξ) 5. Ρόδηνο, νιπκπηνλίθεο ηεο ππγκαρίαο ην 296 π.Υ. 6. Ο Κάθθζππμξ ήηαλ παηέξαο ηνπ Νηθαίνπ, ελόο από ηνπο λεθξνύο ηεο κάρεο ηνπ Εζζκνύ (146 π.Υ.) θαηά ησλ Ρσκαίσλ (από ζρεηηθή επηγξαθή) 7. Ο Κάθθζππμξ μ Κμνίκεζμξ (1νο κ.Υ. αη.) ήηαλ ηζηνξηθόο, ηνπ νπνίνπ ζώζεθαλ δπν ζπγγξάκκαηα: οββναθή εξ Ονπμιεκίμοξ θαη Λόβμξ έπςκ εξ Ονπμιεκίμοξ. 8. Διείνο, νιπκπηνλίθεο ηνπ θέιεηνο ην 72 π.Υ. Καιιίπνιηο (Μπζ): Γηνο ηνπ βαζηιηά ησλ Μεγάξσλ Ώιθηζφνπ Καιιίππγνο (Ιζη): Βπίζεην ηεο Ώθξνδίηεο ζηηο πξαθνύζεο (Ώεήκαζμξ) Καιιηξόδε (Ιζη): Γπλαηθείν αξραηνειιεληθό όλνκα Καιιηξξόε (Ιζη): λνκα κηαο από ηηο Χθεαλίδεο (Δζίμδμξ) Καιιηξξόε (Μπζ): 1. Κφξε ηνπ πνηάκηνπ ζενχ Ώρειψνπ θαη ηεο Μειπνκέλεο θαη ζχδπγνο ηνπ Ώιθκαίνλα (Ώπνιιφδσξνο) 2. Νχκθε, θφξε ηνπ πνηάκηνπ ζενχ Νέζηνπ θαη εξσκέλε ηνπ Άξε, κε ηνλ νπνίν απέθηεζαλ ηέζζεξηο γηνπο πνπ έγηλαλ γελάξρεο ζξαθηθψλ θχισλ. (Δζίνδνο) 3. Κφξε ηνπ πνηάκηνπ ζενχ Μαηάλδξνπ θαη ζχδπγνο ηνπ Κάξα. 4. Δ Καιιηξξφε ήηαλ παξζέλα απφ ηελ Καιπδψλα. ηαλ απέθξνπζε ηνλ έξσηα ηνπ Κφξεζνπ, ηεξέα ηνπ Αηνλχζνπ, ν ζεφο έζηεηιε ηξέια ζηνπο Καιπδψληνπο. Σν Μαληείν απεθάλζε φηη νη Καιπδψληνη έπξεπε λα ζπζηάζνπλ ηελ Καιιηξξφε. Ο Κφξεζνο δελ άληεμε λα πξαγκαηνπνηήζεη απηή ηε ζπζία θαη απηνθηφλεζε. Δ Καιιηξξφε απφ ληξνπή θαη ηχςεηο έπεζε κέζα ζηε ιίκλε κηαο πεγήο, ε νπνία απφ ηφηε θέξεη ην φλνκά ηεο. (Παπζαλίαο) Καιιηζζέλεο (Ιζη): 1. Ο Καθθζζεέκδξ από ηε πάξηε ήηαλ νιπκπηνλίθεο ζην ζηάδην ην 676 π.Υ. 2. Ο Καθθζζεέκδξ (360-328 π.Υ.) ήηαλ ηζηνξηθόο από ηνλ ιπλζν ηεο Υαιθηδηθήο, ζπγγελήο θαη καζεηήο ηνπ Ώξηζηνηέιε. Ώθνινύζεζε ηνλ Μ. Ώιέμαλδξν ζηελ εθζηξαηεία ηνπ ζηελ Ώζία θαη αλέιαβε λα εμηζηνξήζεη ηα 12
γεγνλόηα ηνπ πνιέκνπ σο απηόπηεο κάξηπξαο. ην έξγν ηνπ Ώθελάκδνμο Πνάλεζξ (έκεηλε εκηηειέο), εμηζηνξεί ηα γεγνλόηα αιιά ηαπηόρξνλα θνιαθεύεη, θαη δνμάδεη ηελ πξνζσπηθόηεηα ηνπ Ώιεμάλδξνπ. κσο ηόικεζε λα θξηηηθάξεη ηνλ βαζηιηά γηα κεγαινκαλία, όηαλ ζέζπηζε ην έζηκν ηεο πνμζηύκδζδξ γηα ηνπο ζηξαηηώηεο ηνπ. Καηεγνξήζεθε γηα ζπλνκσζία, βαζαλίζηεθε θαη εθηειέζηεθε κε ιηζνβνιηζκό (ή κε ζηαύξσζε) καδί κε ηνπο πέληε „ζπλελόρνπο‟ ηνπ. Σνλ 3ν κ.Υ. αηώλα θπθινθόξεζε έλα βηβιίν κε ηίηιν Μοεζζημνία ημο Ώθέλακδνμο, πνπ απνδόζεθε ζην Καιιηζζέλε. Ο πξαγκαηηθόο ζπγγξαθέαο είλαη άγλσζηνο θαη απνθαιείηαη Φεοδμηαθθζζεέκδξ. (Ώννζακόξ, ηνάαςκ) Καιιηζηέθαλνο (Ιζη): Πξνζσλύκην ηεο Ήξαο Καιιίζηε (Ιζη): Πξνζσλύκην ηεο Άξηεκεο ζηελ Ώξθαδία. (Παοζακίαξ) Καιιίζηε (Μπζ): Θαιάζζηα Νχκθε, θφξε ηνπ Σξίησλα θαη ζεά ηνπ νκψλπκνπ κπζηθνχ λεζηνχ. Καιιίζηηνλ (Ιζη): Βηαίξα ηεο αξραηόηεηαο Καιιηζηόληθνο (Ιζη): Γιύπηεο από ηελ Θήβα. Φηινηέρλεζε έλα άγαικα ηεο ζεάο Σύρεο πνπ θξαηά ζηελ αγθαιηά ηεο ηνλ κηθξό Πινύην (Παοζακίαξ) Με ηνλ Μ . Αιέμαλδξν αζρνιήζεθαλ ν Καιιηζζέλεο θαη Φεπδνθαιιηζζέλεο Κάιιηζηνο (Ιζη): Ο Κάθθζζημξ από ηελ ηδώλα ήηαλ νιπκπηνλίθεο ηνπ ζηαδίνπ ζηελ Οιπκπηάδα ηνπ 109 κ.Υ. Καιιηζηξάηε (Ιζη): Δ Καθθζζηνάηδ (5νο π.Υ. αη.) ήηαλ πνηήηξηα από ηελ Λέζβν, γλσζηή γηα ηνπο πνιύ ηνικεξνύο (σο αηζρξνύο) ζηίρνπο ηεο. Καιιίζηξαηνο (Ιζη): 1. Ο Καθθίζηναημξ (5νο π.Υ. αη.) ήηαλ δάζθαινο ηεο αξραίαο θσκσδίαο. Ο Ώξηζηνθάλεο παξνπζίαζε ζ‟ απηόλ ηα πξώηα ηνπ έξγα. 2. Ο Καθθίζηναημξ γηνο ηνπ Βκπέδνπ, ήηαλ δηνηθεηήο αζελατθνύ ζώκαηνο ηππέσλ πνπ ζπλόδεςαλ ηνλ Νηθία ζηελ εθζηξαηεία ηνπ ζηελ ηθειία. θνηώζεθε ζηελ κάρε θαηά ησλ πξαθνύζησλ (Θμοηοδίδδξ, Παοζακίαξ) 3. Ώθηδλαίνο ξήηνξαο θαη πνιηηηθόο ηεο Ώζήλαο. Σν 371 πέηπρε ηελ ζύλαςε εηξήλεο κεηαμύ Ώζήλαο θαη πάξηεο. Ώξγόηεξα εμνξίζηεθε. Γύξηζε πίζσ ρσξίο άδεηα θαη θαηαδηθάζηεθε ζε ζάλαην. 4. Ώιεμαλδξηλόο γξακκαηηθόο ηνπ 2νπ π.Υ. αη. θαη από ηνπο ζεκαληηθόηεξνπο εθδόηεο ζρνιηαζηώλ ηνπ Οκήξνπ θαη άιισλ ζπγγξαθέσλ. 5. νθηζηήο θαη ξήηνξαο ηνπ 5νπ π.Υ. αη. Έγξαςε ην έξγν Βηθνάζεζξ πνπ ήηαλ πεξηγξαθή ησλ αγαικάησλ δηάζεκσλ θαιιηηερλώλ. Καιιηζηώ (Ιζη): Ώζελαία εηαίξα ηνπ 5νπ αηώλα, ε νπνία θόκπαδε όηη κπνξνύζε λα πάξεη όινπο ηνπο καζεηέο ηνπ σθξάηε (Ώζθζακόξ) 13
Καιιηζηώ (Μπζ): Κφξε ηνπ βαζηιηά ηεο Ώξθαδίαο Λπθάνλα. Ήηαλ ηέξεηα ηεο Άξηεκεο, αιιά πξνθάιεζε ηελ πξνζνρή ηνπ Αία ν νπνίνο πήξε ηελ κνξθή ηεο Άξηεκεο, ηελ πιεζίαζε θαη… ηελ άθεζε έγθπν. Γέλλεζε ηνλ Ώξθάδα ν νπνίνο ζεσξείηαη ν γελάξρεο ησλ Ώξθάδσλ. (Ώπνιιφδσξνο) Καιιηηέιεο (Ιζη): παξηηάηεο νιπκπηνλίθεο ηεο πάιεο ην 508 π.Υ. Καιιηηύρε (Ιζη): Δ Καθθζηύπδ ήηαλ δνύια. Σν όλνκά ηεο αλαγξάθεηαη ζε κηα επηγξαθή ηεο ΐέξνηαο Καιιηθαία (Μπζ): Μηα απφ ηηο ηέζζεξηο Εσλίδεο Νχκθεο ηεο Ήιηδαο, πνπ πηζηεχεηαη φηη είραλ ηθαλφηεηα επνχισζεο πιεγψλ. (Παπζαλίαο) Καιιηθάλεηα (Ιζη): Γπλαηθείν αξραηνειιεληθό όλνκα Καιιηθάλεο (Ιζη): λνκα πνπ αλαγξάθεηαη ζε αξραίν ακθνξέα Καιιηθώλ (Ιζη): 1. Ο Καθθζθώκ (6νο π.Υ. αη.) ήηαλ δσγξάθνο από ηε άκν. Ήηαλ έλαο από ηνπο δηαθνζκεηέο ηνπ λανύ ηεο Ώξηέκηδνο ηεο Βθέζνπ. Γλσζηά έξγα ηνπ Ένζξ θαη Πάηνμηθμξ. (Παοζακίαξ) 2. Ο Καθθζθώκ (6νο π.Υ. αη.) από ηνλ Κξόησλα ηεο Μεγάιεο Βιιάδαο ήηαλ γηαηξόο θαη παηέξαο ηνπ επίζεο γηαηξνύ Αδιμηίδδ ημο Κνμηςκζάηδ. Βπίζεο ν Καιιηθώλ ήηαλ έλαο από ηνπο Ππζαγνξείνπο. (Εάιαθζπμξ) 3. Ο Καθθζθώκ (2νο π.Υ. αη) ήηαλ Έιιελαο θηιόζνθνο ηεο Πεξηπαηεηηθήο ρνιήο. Ο Κζηένςκ αλαθέξεηαη ζηε δηδαζθαιία ηνπ. Κάιινο (Μπζ): βιέπε Καθέςκ Καιιώ (Ιζη): Γπλαίθα από ηελ Βπίδαπξν ε νπνία κε ηελ βνήζεηα γηαηξώλ θαηάθεξε λα αιιάμεη θύιν θαη λα γίλεη άληξαο (ην 120 π.Υ.). Φπζηθά άιιαμε ην όλνκά ηεο ζε Κάθθςκ. Κάισ (Μπζ): Δ αξρεγφο ησλ Νεξείδσλ Κάιισλ ή Κάισλ (Ιζη): 1. Ο Κάθθςκ (6νο π.Υ. αη.) ήηαλ γιύπηεο από ηελ Ώίγηλα, καζεηήο ηνπ Ώγγειίσλνο. (Παοζακίαξ) 2. Ο Κάθθςκ από ηελ Διεία ήηαλ νιπκπηνλίθεο ηεο ππγκαρίαο ην 304 π.Υ. Καινθαγαζία (Ιζη): Θεόηεηα, πξνζσπνπνίεζε ηεο επγέλεηαο Καινλίθε (Ιζη): λνκα Ώζελαίαο ζηελ Λοζζζηνάηδ ηνπ Ώνζζημθάκδ Καιύβε (Μπζ): Νχκθε, εξσκέλε ηνπ βαζηιηά ηεο Σξνίαο Λανκέδνληνο. (Ώπνιιφδσξνο) Κάιπδλνο (Μπζ): Γηνο ηνπ Οπξαλνχ θαη πξψηνο κπζηθφο βαζηιηάο ηεο Θήβαο, ηεο νπνίνο ην πξψην φλνκα ήηαλ Κάιπδλα. Καιπδώλ ((Μπζ : 1. Ο κπζηθφο Καιπδψλ ήηαλ γηνο ηνπ Ώηησινχ θαη ηεο Πξνλφεο. Εδξπηήο ηεο νκψλπκεο πφιεο ηεο Ώηησιίαο. (Ώπνιιφδσξνο) 2. Ο άιινο Καιπδψλ ηεο κπζνινγίαο ήηαλ γηνο ηνπ Άξε. Ο Καιπδψλ αληίθξηζε γπκλή ηελ Άξηεκε ηελ ψξα πνπ ινπδφηαλ θαη ε ζεά νξγηζκέλε ηνλ κεηακφξθσζε ζε βξάρν. Καιύθε (Μπζ): βιέπε Ανπάθδ Καιπςώ (Μπζ): Νχκθε, θφξε ηνπ Άηιαληα. Γνχζε κφλε ηεο κε ηηο ππεξέηξηέο ηεο ζε έλα ζπήιαην ηνπ λεζηνχ Χγπγία (πηζαλψο ε Μάιηα ή ε Γαχδνο ηεο Κξήηεο), θιψζνληαο θαη πθαίλνληαο. Ο Οδπζζέαο έθηαζε 14
θάπνηε λαπαγφο ζην λεζί ηεο. Ώπηή ηνλ δέρηεθε, ηνλ εξσηεχηεθε, ηνλ θξάηεζε καδί ηεο επηά ν ρξφληα . Ώλ θαη ηνπ ππνζρέζεθε φηη αλ έκελε καδί ηνπ ζα ηνλ έθαλε αζάλαην, ν Οδπζζέαο επηζπκνχζε λα γπξίζεη ζην λεζί ηνπ. Σνλ έβδνκν ρξφλν, ν Αίαο ηνλ ιππήζεθε θαη παξάγγεηιε ηεο Καιπςψο λα ηνλ βνεζήζεη λα θχγεη. Πξάγκαηη, αηή πξνκήζεπζε ζηνλ Οδπζζέα πιηθά γηα λα θαηαζθεπάζεη έλα ζθάθνο θαη πξνκήζεηεο γηα ην ηαμίδη θαη ηνπ ππέδεημε πνηα αζηέξηα λα παξαθνινπζεί γηα λα ξπζκίδεη ηελ πνξεία ηνπ. (κεξνο) Κάιραο (Μπζ): Έλαο απφ ηνπο πην γλσζηνχο κάληεηο ηεο κπζνινγίαο, φπσο ν Σεηξεζίαο, ε Καζζάλδξα, ν Ώκθηάξανο θαη άιινη. Δ δξαζηεξηφηεηα ηνπ Κάιρα επηθεληξψζεθε θπξίσο ζηελ πξνεηνηκαζία θαη ζηε δηεμαγσγή ηνπ Σξσηθνχ Πνιέκνπ. (κεξνο) Καιρηλία (Μπζ): Κφξε ηνπ βαζηιηά ηεο ηθπψλαο Λεπθίππνπ, εξσκέλε ηνπ Πνζεηδψλα θαη κεηέξα ηνπ Πεξάηνπ. Οδπζζέαο θαη Καιπςώ Κάιρνο (Μπζ): Δγεκφλαο ησλ Ααπλίσλ ηεο Κάησ Εηαιίαο. Ώγάπεζε ηελ Κίξθε, αιιά απηή ήηαλ εξσηεπκέλε κε ηνλ Οδπζζέα θαη γηα λα μεθνξησζεί ηνλ Κάιρν ηνλ κεηακφξθσζε ζε γνπξνχλη. (κεξνο) Κάισλ (Ιζη): Γιύπηεο ηνπ 5νπ π.Υ. αη από ηελ Διεία Κακάξηλα (Ιζη): λνκα Χθεαλίδαο Νύκθεο. (Πίκδανμξ) Κάκβεο (Ιζη): Λπδόο, γλσζηόο γηα ηελ ιαηκαξγία ηνπ (Ώζθζακόξ) Κακβιίηεο (Μπζ): Βρζξφο ηνπ βαζηιηά ηεο Λπδίαο Εαξδάλνπ. Ο Εάξδαλνο ήηαλ θαη κάγνο θαη πξνθάιεζε κε καγηθά αθφξεζηε πείλα ζηνλ Κακβιίηε, κε απνηέιεζκα απηφο λα θάεη ηελ ίδηα ηελ γπλαίθα ηνπ. Κακβύζεο (Ιζη): Πέξζεο γηνο ηνπ Κύξνπ ηνπ Μεγάινπ (Δνόδμημξ) Κακβύζε (Μπζ): Κφξε ηνπ Οπνχληνο ηνπ Λνθξνχ Κάκεηξα (Μπζ): Κφξε ηνπ Παλδάξεσ θαη ηεο Ώξκνζφεο Κάκεηξνο ή Κάκηξνο (Μπζ): Γηνο ηνπ βαζηιηά ηεο Ρφδνπ ρεκνπ, ηδξπηήο ηεο πφιεο Κάκεηξνο (Αηφδσξνο ηθειφο) Κάκηιινο (Ιζη): Ρσκαίνο ζηξαηησηηθόο ηνλ νπνίν ζπγθξίλεη κε ηνλ Θεκηζηνθιή ν Πθμύηανπμξ Κακπάζπε (Ιζη): βιέπε Παβηάζηδ Κάκπε (Μπζ): Υζφλην ηέξαο κε πελήληα θεθάιηα, κηζφ ζψκα αλζξψπνπ, κηζφ θηδηνχ θαη νπξά ζθνξπηνχ. Ολνκάζηεθε θαη Σανηανίδ Νύιθδ (Ώηζρχινο) 15
Κάκπνο (Μπζ): ΐαζηιηάο ηεο Δπείξνπ θαη παηέξαο ηεο Καζηξίαο, ζπδχγνπ ηνπ κάληε Έιελνπ. Καλάθε (Μπζ): Κφξε ηνπ Ώηφινπ θαη εξσκέλε ηνπ Πνζεηδψλα κε ηνλ νπνίν απέθηεζε πέληε γηνπο. (Ώπνιιφδσξνο) Κάλαρνο (Ιζη): 1. Ο Κάκαπμξ (6νο π.Υ. αη.) από ηε ηθπώλα ήηαλ γιύπηεο, αδειθόο ηνπ επίζεο γιύπηε Ώνζζημηθή. Θεσξείηαη από ηνπο ζεκαληηθόηεξνπο ραιθνπιάζηεο. Καηαζθεύαζε θνινζζηαία αγάικαηα όπσο απηό ηνπ Ώπόθθςκα Φζθδζίμο, ην ρξπζειεθάληηλν άγαικα ηεο Ώθξνδίηεο ηεο ηθπώλνο θ.ά. 2. Ο Κάκαπμξ μ ζηοώκζμξ (5νο-4νο π.Υ. αη.) ήηαλ γιύπηεο, καζεηήο ηνπ Πνιπθιείηνπ. (Παοζακίαξ) Κάλδαινο (Μπζ): Έλαο απφ ηνπο γηνπο ηνπ Ήιηνπ θαη ηεο Ρφδνπ (Αηφδσξνο ηθειφο) Καλδαύιεο (Ιζη): Γηνο ηνπ Μύξηνπ, βαζηιηάο ηεο Λπδίαο ηνλ 7ν π.Υ. αηώλα. Ανινθνλήζεθε από ηνλ Γύγε, ν νπνίνο θαηέιαβε ηνλ ζξόλν θαη πήξε ηελ ζύδπγν ηνπ Καλδαύιε γηα γπλαίθα ηνπ (Δνόδμημξ) Κάλδπβνο (Μπζ): Γηνο ηνπ Αεπθαιίσλα θαη ηεο Πχξξαο (ηέθαλνο ΐπδάληηνο) Κάλεζνο (Μπζ): Γηνο ηνπ βαζηιηά ηεο Ώξθαδίαο Λπθάνλα (Ώπνιιφδσξνο) Κάλζαξνο (Ιζη): 1. Ο Κάκεανμξ (5νο π.Υ. αη.) από ηελ Ώζήλα, ήηαλ πνηεηήο ηεο Ώξραίαο αηηηθήο θσκσδίαο. Γλσζηά έξγα ηνπ: Μήδεζα, Σδνεύξ, οιιαπία θαη άιια. 2. Ο Κάκεανμξ (3νο π.Υ. αη.) ήηαλ γιύπηεο θαη ραιθνπιάζηεο από ηε ηθπώλα. Καηαζθεύαζε αλδξηάληεο αζιεηώλ ζηελ Οιπκπία. Κάλζνο (Μπζ): Βγγνλφο ηνπ Άβαληνο, επψλπκνο ήξσαο ηεο πφιεο Ώθάλζνπ ηεο Υαιθηδηθήο. Ήηαλ έλαο απφ ηνπο Ώξγνλαχηεο. (Ώπνιιψληνο Ρφδηνο) Κάληνο (Μπζ): Ο Κάληνο απφ ηελ Βχβνηα έιαβε κέξνο ζηελ Ώξγνλαπηηθή Βθζηξαηεία Κάλσπνο (Μπζ): Ο Κάκςπμξ ή Κάκςαμξ απφ ηηο Ώκχθιεο Λαθσλίαο ήηαλ θπβεξλήηεο ηνπ πινίνπ ηνπ βαζηιηά ηεο πάξηεο Μελειάνπ. Πήξε κέξνο ζηνλ Σξσηθφ Πφιεκν θαη φηαλ απηφο ηειείσζε, ην πινίν ηνπ κε επηβάηεο ηνλ Μελέιαν θαη ηελ Χξαία Βιέλε, κεηά απφ πεξηπέηεηεο θαη ηξηθπκίεο έθηαζε ζηελ Ώίγππην. (κεξνο) Καπαλεύο (Μπζ): Μαρεηήο ησλ Βπηά επί Θήβαο, αιιά θαη απφ ηνπο γλσζηφηεξνπο αιαδφλεο ηεο κπζνινγίαο. ηελ πνιηνξθία ηεο Θήβαο, θαηέιαβε κηα απφ ηηο πχιεο ηεο, αλαξξηρήζεθε ζην ηείρνο θαη δήηεζε έλα δαπιφ γηα λα ππξπνιήζεη ηελ πφιε ‘αθφκα θαη παξά ηελ ζέιεζε ησλ ζεψλ’ φπσο είπε. Ο Αίαο εμνξγίζηεθε γηα απηή ηνπ ηελ απνθνηηά θαη ηνλ θεξαπλνβφιεζε πάλσ ζηηο επάιμεηο. (κεξνο) Καπάησλ (Ιζη): Πνιίηεο από ηνπο Λνθξνύο ηεο Εηαιίαο (Θμοηοδίδδξ) Κάπεηνο (Μπζ): Έλαο κλεζηήξαο ηεο Εππνδάκεηαο (Παπζαλίαο) Καπίησλ (Ιζη): Πνηεηήο πνπ αλαθέξεηαη ζηελ Παθαηζκή Ώκεμθμβ. 16
Καππώηαο (Ιζη): Πξνζσλύκην ηνπ Αία ζηε Λαθσλία (Παοζακίαξ) Κάπξνο (Ιζη): Ο Κάπνμξ από ηελ Διεία ήηαλ δπν θνξέο νιπκπηνλίθεο ζην παγθξάηην θαη ζηελ πάιε ζηελ Οιπκπηάδα ηνπ 212 π.Υ. Κάππο (Μπζ): Ο Κάππο, ήηαλ έλαο απφ απηνχο πνπ ζπκβνχιεςαλ ηνπο Σξψεο λα κελ δερζνχλ ηελ είζνδν ηνπ Ανχξεηνπ Ίππνπ ζηελ πφιε (κεξνο) Καξ (Μπζ): Γηνο ηνπ Αία θαη ηεο Κξήηεο, έδσζε ην φλνκά ηνπ ζηελ Καξία Κάξαβνο (Ιζη): Γεισηνπνηόο από ηελ Ώζήλα (4νο π.Υ. αη.) πνπ έγξαθε αζηεία θαηά παξαγγειία ηνπ βαζηιηά ηεο Μαθεδνλίαο Φηιίππνπ ΐ‟ Κάξαλνο (Ιζη): 1. Ο πξώηνο βαζηιηάο ηεο Μαθεδνλίαο (808-778 π.Υ.). Δ πξσηεύνπζά ηνπ ήηαλ νη Ώηγέο (ΐεξγίλα) (Πθμύηανπμξ) 2. Έλαο από ηνπο Βηαίξνπο ηνπ Μ. Ώιεμάλδξνπ (Πμθύαζμξ) Κάξαλνο (Μπζ): Δξαθιείδεο απφ ην Άξγνο, ηδξπηήο ηεο πφιεο Ώηγέο θαη γελάξρεο ηεο καθεδνληθήο δπλαζηείαο. (Πινχηαξρνο) Καξδηαλόο (Ιζη): Έιιελαο ηζηνξηνγξάθνο ηεο αξραηόηεηαο Κάξελνο (Ιζη): Λαθεδαηκόληνο πνπ αλαθέξεη ν Δνόδμημξ Κάξζαγνο (Μπζ): βιέπε Ιόαδξ Κάξηνο (Ιζη): Πξνζσλύκην ηνπ Αία ζηελ Καξία Καξίσλ (Ιζη): Ανύινο ζηελ θσκσδία Πθμύημξ ηνπ Ώνζζημθάκδ Καξθάβνο (Μπζ): Γηνο ηνπ Σξίνπα ζθιεξνχ εγεκφλα ησλ Πεξξαηβψλ. Ανινθφλεζε ηνλ παηέξα ηνπ θαη απάιιαμε ηνπο ππεθφνπο ηνπ. Καξθίλνο (Ιζη): 1. Ο Κανηίκμξ μ πνεζαύηενμξ (5νο π.Υ. αη.) γηνο ηνπ Ξελνηίκνπ, ήηαλ ζηξαηεγόο ησλ Ώζελαίσλ θαηά ηνλ Πεινπνλλεζηαθό Πόιεκν (Θμοηοδίδδξ) 2. Ο Κανηίκμξ μ κεόηενμξ (4νο π.Υ. αη.) εγγνλόο ηνπ πξνεγνύκελνπ, ήηαλ ηξαγηθόο πνηεηήο. Έγξαςε πεξί ηα 160 έξγα θαη θέξδηζε 11 λίθεο. ώδνληαη απνζπάζκαηα από 11 έξγα ηνπ. (Ώνζζημθάκδξ) Καξθώ (Ιζη): Αύζκνξθν ζειπθό δαηκόλην όπσο ε Ώιθηηώ, ε ΐαπβώ, ε Γειιώ, ε Γνξγώ, ε Έκπνπζα, ε Λάκηα, ε Μνξκώ θαη άιιεο πνπ νξηζκέλα νλόκαηα από απηά δηαηεξνύληαη αθόκα θαη ζηηο κέξεο καο θαη ζεσξνύληαη βιαπηηθά όληα θαη θόβεηξα ησλ παηδηώλ (όπσο ν Μπακπνύιαο θαη νη κάγηζζεο). Καξκαληίδεο (Ιζη): Ώξραηνειιεληθό όλνκα Καξκάλσξ (Μπζ): Εεξέαο απφ ηελ Κξήηε, πνπ εμάγληζε ηνλ Ώπφιισλα θαη ηελ Άξηεκε γηα ηνλ θφλν ηνπ Πχζσλα (Παπζαλίαο) Καξκεληίο (Μπζ): Νχκθε ηεο Ώξθαδίαο θφξε ηνπ πνηάκηνπ ζενχ Λάδσλα, εξσκέλε ηνπ Βξκή θαη κεηέξα ηνπ Βπάλδξνπ. Κάξκε (Μπζ): Βγγνλή ηνπ Καξκάλνξα, εξσκέλε ηνπ Αία θαη κεηέξα ηεο ΐξηηνκάξηηδνο Κάξλαβνο (Μπζ): Ο Κάξλαβνο ήηαλ βαζηιηάο ησλ Γεηψλ Καξλεάδεο (Ιζη): 1. Ο Κανκεάδδξ (3νο-2νο π.Υ. αη.) από ηελ Κπξήλε, ήηαλ ζθεπηηθηζηήο θηιόζνθνο. πνύδαζε ζηελ Ώζήλα θαη έγηλε ν ζρνιάξρεο 17
(δηεπζπληήο) ηεο αθαδεκίαο ηνπ Πιάησλα. Οη δηδαζθαιίεο ηνπ ήηαλ πξνθνξηθέο θαη δελ ζπλέγξαςε ηίπνηε. Ήηαλ πνιέκηνο ησλ ζησηθώλ δνγκάησλ θαη ηδηαίηεξα ηεο δηδαζθαιίαο ηνπ Υξπζίππνπ θαη ηνπ Αηνγέλε. (Αζμβέκδξ Λαένηζμξ, Κζηένςκ) 2. Ο θηιόζνθνο Κανκεάδδξ μ Νεόηενμξ (2νο π.Υ. αη.) ήηαλ καζεηήο ηνπ Καξλεάδε ηνπ Κπξελαίνπ θαη δηάδνρόο ηνπ ζηελ Ώθαδεκία ηνπ Πιάησλα. Ήηαλ έλαο από ηνπο ηξεηο θηινζόθνπο πνπ πήγαλ ζηελ Ρώκε ην 155 (νη άιινη δπν ήηαλ ν Κξηηόιανο θαη ν Αηνγέλεο ηεο ΐαβπιώλαο). Κάξλεηνο (Ιζη): Βπίζεην ηνπ Ώπόιισλα ζηελ Λαθσλία (Παοζακ.) Καξλεΐζθνο (Ιζη): Βπηθνύξεηνο θηιόζνθνο ηνπ 3νπ ή 2νπ π.Υ. αηώλα. Έγξαςε θηινζνθηθό δηάινγν κε ηίηιν Φζθίζηα Κάξλνο (Μπζ): Γηνο ηνπ Αία θαη ηεο Βπξψπεο, κάληεο ηεο Ώξθαδίαο (Παπζαλίαο) Καξνθαληίδαο (Ιζη): Ο Κανμθακηίδαξ μ Σανακηίκμξ πεξηιακβάλεηαη ζηνλ θαηάινγν ησλ Ππζαγνξείσλ ηνπ Εαιαθίπμο. Καξπίσλ (Ιζη): Ο Κανπίςκ (5νο π.Υ. αη.) ήηαλ αξρηηέθηνλαο. Βξγάζηεθε καδί κε ηνλ Εθηίλν γηα ηελ αλέγεξζε ηνπ Παξζελώλα. Καξπνδόηεο (Ιζη): Πξνζσλύκην ηνπ Αία Καξπνί (Ιζη): Θεόηεηεο ή δαηκόληα, πξνζσπνπνίεζε ησλ θαξπώλ θαη ησλ θξνύησλ (Δζίμδμξ) Ζ Γαία, όπσο ηελ απεηθόληζε θαιιηηέρλεο ην 1875 Καξπνθξάηεο (Ιζη): Ο Κανπμηνάηδξ (2νο κ.Υ. αη.) από ηελ Ώιεμάλδξεηα, ήηαλ Έιιελαο θηιόζνθνο. Ίδξπζε ηελ γλσζηηθή αίξεζε ησλ Κανπμηναηζακώκ, ζύκθσλα κε ηελ νπνία όινη νη άλζξσπνη είλαη ίζνη, δεηνύζε ηελ θνηλνθηεκνζύλε θαη θήξπηηε ηελ ύπαξμε ελόο θαη κνλαδηθνύ ζενύ. Κάξπνο (Ιζη): Ο Κάνπμξ (1νο-2νο κ.Υ. αη.) ήηαλ αζηξνλόκνο, κεραληθόο θαη καζεκαηηθόο από ηελ Ώληηόρεηα. Έγξαςε αζηξνλνκηθή πξαγκαηεία. Καξπόο (Μπζ): Γηνο ηνπ Γέθπξνπ θαη κηαο ησλ Χξψλ, δηάζεκνο γηα ην θάιινο ηνπ. Ήηαλ ε πξνζσπνπνίεζε ηνπ θαξπνχ ηνπ ζίηνπ Καξπνθόξνο (Ιζη): Πξνζσλύκην ηεο Γαίαο θαη ηεο Αήκεηξαο Καξπώ (Ιζη): Μηα από ηηο ξεο, πξνζσπνπνίεζε ηεο θαξπνθνξίαο Κάξπσλ (Ιζη): Υξηζηηαλόο από ηελ Καππαδνθία ν νπνίνο καξηύξεζε καδί κε ηνπο αδειθνύο ηνπ ην 304. Δ Βθθιεζία ηνλ αλαθήξπμε άγην. Κάξξσηνο (Ιζη): Δλίνρνο ηνπ βαζηιηά ηεο πάξηεο Ώξθεζηιάνπ Κάξζηο (Ιζη): λνκα Μαθεδόλα πνπ αλαθέξεη ν Ώννζακόξ 18
Καξηεξόο (Ιζη): Ο Κανηενόξ από ηελ Θεζζαιία ήηαλ νιπκπηνλίθεο ηνπ ηεζξίππνπ ην 268 π.Υ. Καξηέξσλ (Μπζ): Γηνο ηνπ βαζηιηά ηεο Ώξθαδίαο Λπθάνλνο (Ώπνιιφδσξνο) Καξπά (Μπζ): Μηα απφ ηηο Ώκαδξπάδεο Νχκθεο (Δζίνδνο) Καξπάηηο (Ιζη): Πξνζσλύκην ηεο Ώξηέκηδνο ζηελ Λαθσλία (Παοζακίαξ) Καξύζηηνο (Ιζη): Έιιελαο ηζηνξηθόο θαη γξακκαηηθόο ηνπ 2νπ π.Υ. αη. από ηελ Πέξγακν. Έγξαςε κεηαμύ άιισλ θαη: Εζημνζηά οπμικήιαηα, Πενί δζαδαζηαθζώκ, Πενί ςηάδμο, ηα νπνία δελ ζώδνληαη. Ο Ώεήκαζμξ ρξεζηκνπνίεζε νξηζκέλα απνζπάζκαηα από ηνλ πξώην ζην έξγν ηνπ Αεζπκμζμθζζηαί. Κάξπζηνο (Μπζ): Γηνο ηνπ Κεληαχξνπ Υείξσλνο θαη ηεο Υαξηθιψο, απφ ηνλ νπνίν πήξε ην φλνκά ηεο ε νκψλπκε πφιε ηεο Βχβνηαο. (κεξνο) Καξθπιιίδεο (Ιζη): Έιιελαο ειεγεηαθόο πνηεηήο. Βιάρηζηα απνζπάζκαηα από ηα έξγα ηνπ ζώδνληαη. Κάζακβνο (Ιζη): Γηνο ηνπ Ώξηζηνθξάηε από ηελ Ώίγηλα (Δνόδμημξ) Καζίαο (Ιζη): Ο Καζίαξ Μκαζεέαξ από ηελ Διεία ήηαλ νιπκπηνλίθεο ηνπ ηεζξίππνπ ην 153 κ.Υ. Κάζηνο (Ιζη): Βπίζεην ηνπ Αηόο (ηνάαςκ) Κάζνο (Μπζ): Γηνο ηνπ πνηάκηνπ ζενχ Ίλαρνπ θαη ηεο Νχκθεο Μειίαο (Δζίνδνο) Κάζπηνη (Ιζη): θπζηθό έζλνο πνπ θαηνηθνύζε θνληά ζηελ Καζπία Θάιαζζα (ηνάαςκ) Καζζακελόο (Μπζ): Έλαο απφ ηνπο πεηξαηέο ηεο ζπκκνξίαο ΐνχηε Καζζαλδάλε (Ιζη): ύδπγνο ηνπ Κύξνπ, κεηέξα ηνπ Κακβύζε (Δνόδμημξ) Καζζάλδξα (Μπζ): Δ Καζζάκδνα ή Καζζάκδνδ ή Αθελάκδνα ήηαλ θφξε ηνπ βαζηιηά ηεο Σξνίαο Πξηάκνπ θαη ηεο Βθάβεο. Ο Ώπφιισλαο ηελ εξσηεχηεθε, απηή φκσο ηνπ έζεζε σο φξν λα ηεο ραξίζεη ηελ ηθαλφηεηα ηεο καληηθήο. Ώλ θαη ν ζεφο ην έθαλε, ε Καζζάλδξα ππαλαρψξεζε θαη ν ζεφο ηελ θαηαξάζηεθε, νη πξνθεηείεο ηεο λα κελ γίλνληαη πηζηεπηέο. Έηζη: ηαλ ν Πάξηο έθεξε ηελ Χξαία Βιέλε ζηελ Σξνία, ε Καζζάλδξα πξφβιεςε φηη απηή ζα έθεξλε ηελ θαηαζηξνθή ηεο πφιεο. Αελ ηελ πίζηεςαλ θαη μέζπαζε ν πφιεκνο. Πξφβιεςε επίζεο φηη αλ νη Σξψεο έθεξλαλ κέζα ζηελ πφιε ηνλ Ανχξεην Ίππν, ε Σξνία ζα ραλφηαλ. Καλείο δελ ηελ πίζηεςε θαη πάιη. ηαλ έπεζε ε Σξνία ν Ώγακέκλσλ ηελ πήξε καδί ηνπ. ηαλ ε Κιπηαηκλήζηξα θαη ν Ώίγηζζνο ζθφησζαλ ηνλ Ώγακέκλνλα, δνινθφλεζαλ καδί θαη ηελ Καζζάλδξα. (κεξνο) Κάζζαλδξνο (Ιζη): Ο Κάζζακδνμξ (358-297 π.Υ.) ήηαλ ν κεγαιύηεξνο γηνο ηνπ Ώληηπάηξνπ, ζπλνκήιηθνο θαη ζπκκαζεηήο ηνπ Ώιεμάλδξνπ. Μεηά ην ζάλαην ηνπ βαζηιηά ν Κάζζαλδξνο δηνξίζηεθε ρηιίαξρνο ππό ηνλ 19
Πνιππέξρνληα. κσο δπζαξεζηεκέλνο ζπκκάρεζε κε ηνλ Πηνιεκαίν θαη ηνλ Ώληίγνλν θαη θαηάθεξε λα εθηνπίζεη ηνλ Πνιππέξρνληα, λα εμαθαλίζεη ηελ νηθνγέλεηα θαη ηνπο απνγόλνπο ηνπ Ώιεμάλδξνπ θαη λα γίλεη θύξηνο ηεο επεηξσηηθήο Βιιάδαο. Παληξεύηεθε ηε Θεζζαινλίθε, εηεξνζαιή αδειθή ηνπ Ώιεμάλδξνπ θαη ίδξπζε ηελ πόιε ηεο Θεζζαινλίθεο θαη ηελ Καζζάλδξεηα. Έρηηζε από ηελ αξρή ηελ πόιε ηεο Θήβαο πνπ είρε ηζνπεδώζεη ν Ώιέμαλδξνο, κσο θέξζεθε ζηηο ειιεληθέο πόιεηο σο ππνηειείο θαη όρη σο ζπκκάρνπο κε απνηέιεζκα λα απνθηήζεη πνιινύο ερζξνύο. Πέζαλε από πδξσπηθία ην 297. (Ώννζακόξ) Κάζζαλδξνο (Μπζ): ΐαζηιηάο ηεο Θξάθεο θαη παηέξαο ηνπ Έβξνπ. Παληξεχηεθε γηα δεχηεξε θνξά κε ηελ Αακαζίππε, ε νπνία εξσηεχηεθε ηνλ Έβξν. ηαλ ν λένο δελ αληαπνθξίζεθε ζηνλ έξσηά ηεο απηή ηνλ ζπθνθάληεζε ζηνλ άληξα ηεο. Ο Έβξνο έπεζε θαη πλίγεθε ζηνλ πνηακφ πνπ απφ ηφηε ιέγεηαη Έβξνο. Καζζηόδσξνο (Ιζη): λνκα ζηελ Παθαηζκή Ώκεμθμβία Κάζζηνο Λνγγίλνο (Ιζη): βιέπε Λμββίκμξ Κάζζζμξ Καζζηόπε (Μπζ): Δ Καζζηφπε ή Καζζηέπεηα ήηαλ ζχδπγνο ηνπ βαζηιηά ηεο Ώηζηνπίαο Κεθέα θαη κεηέξα ηεο Ώλδξνκέδαο. (Ώπνιιφδσξ) Καζζηθόλε (Μπζ): Κφξε ηνπ Οδπζζέα θαη ηεο Κίξθεο θαη εηεξνζαιήο αδειθή ηνπ Σειεκάρνπ. Καζζσηίο (Μπζ): Νχκθε ηνπ Παξλαζζνχ ζηελ νπνία νθείιεη ην φλνκά ηεο ε νκψλπκε πεγή ησλ Αειθψλ. Σν λεξφ ηεο Καζζσηίδνο (φπσο θαη ηεο Καζηαιίαο) έδηλε ζηηο ηέξεηεο ηνπ Μαληείνπ ηελ ηθαλφηεηα λα πξνθεηεχνπλ. (Παπζαλίαο) Καζηαιία Καζηαιία (Μπζ): Νχκθε, θφξε ηνπ πνηακνχ Ώρειψνπ θαη ζχδπγνο ηνπ Αειθνχ. Γηα λα απνθχγεη ηνλ Ώπφιισλα πνπ ηελ είρε εξσηεπζεί, ξίρηεθε ζε κηα πεγή ηνπ Παξλαζζνχ, ν νπνία πήξε ην φλνκά ηεο. Δ Καζηαιία ήηαλ ε ηεξή πεγή ησλ Αειθψλ. (Δξφδνηνο) Καζηάιηνο (Μπζ): Γηνο θαη δηάδνρνο ηνπ Αειθνχ θαη ηεο Καζηαιίαο Καζηηάλεηξα (Μπζ): Βξσκέλε ηνπ βαζηιηά ηεο Σξνίαο Πξηάκνπ θαη κεηέξα ηνπ Γνξγπζίσλνο. (κεξνο) Καζηνξίσλ (Ιζη): Έιιελαο ειεγεηαθόο πνηεηήο από ηνπο όινπο. Γλσξίδνπκε απνζπάζκαηα από έλα πνίεκά ηνπ κε ηίηιν Παλ (Ώεήκαζμξ) 20
Κάζησξ (Ιζη): Ο Κάζηςν ηεο Ρόδνπ (ή ηεο Μαζζαιίαο ή ηεο Γαιαηίαο) ήηαλ Έιιελαο γξακκαηηθόο θαη δάζθαινο ηεο ξεηνξηθήο ηνπ 1νπ π.Υ. αη. γλσζηόο κε ην παξαηζνύθιη Φηινξσκαίνο. (Πθμύηανπμξ) Κάζησξ (Μπζ): Ο έλαο απφ ηνπο δίδπκνπο Αηφζθνπξνπο πνπ γέλλεζε ε Λήδα ζχδπγνο ηνπ Σπλδάξεσ θαη εξσκέλε ηνπ Αία. Καηά κηα παξάδνζε ήηαλ γλήζηνο γηνο ηνπ Σπλδάξεσ ελψ ν αδειθφο ηνπ Πνιπδεχθεο ήηαλ γηνο ηνπ Αία.. Οη δπν αδειθνί ήηαλ αρψξηζηνη θαη ηα πεξηζζφηεξα θαηνξζψκαηα πνπ ηνπο απνδίδνληαη ήηαλ θνηλά. ηε κάρε κεηαμχ ησλ δπν δηδχκσλ δεπγαξηψλ ζθνηψζεθαλ νη Ώθαξεηίδεο θαη ν Κάζησξ. Ο Πνιπδεχθεο απαξεγφξεηνο γηα ην ζάλαην ηνπ (ζλεηνχ) αδειθνχ ηνπ παξαθάιεζε ηνλ παηέξα ηνπ Αία λα κελ ρσξηζηεί απφ ηνλ Κάζηνξα. Ο Αίαο εηζάθνπζε ηελ παξάθιεζή ηνπ θαη ν Πνιπδεχθεο πεξλά κηα κέξα ζηνλ Οπξαλφ θαη κηα κέξα ζηνλ Άδε. (κεξνο) Καηαηβάηεο (Ιζη): Πξνζσλύκην ηνπ Αηόο ζηελ Οιπκπία (Παοζακ.) Καηαρζόληνο (Ιζη): Πξνζσλύκην ηνπ Αηόο Καηξεύο (Μπζ): Ο Καηξεχο ή Κξεηεχο ήηαλ γηνο ηνπ Μίλσνο θαη ηεο Παζηθάεο, βαζηιηάο ηεο Κξήηεο (Ώπνιιφδσξνο) Καηώβιες (Μπζ): Σέξαο φκνην κε ηαχξν πνπ δνχζε ζηελ Ώηζηνπία. Βίρε ην βιέκκα ζην έδαθνο, αιιά φηαλ ην ζήθσλε κπνξνχζε, κφλν κε ηε καηηά ή ηελ αλαπλνή ηνπ, λα ζθνηψζεη άλζξσπν. Κάησ Κόζκνο (Ιζη): Δ νλνκαζία ηνπ Άδε σο ηνπνζεζίαο. Βίλαη ν ηόπνο πνπ θαηνηθνύλ νη λεθξνί θαη ρσξίδεηαη ζηα Διύζηα Πεδία θαη ζηα Σάξηαξα (θάηη αληίζηνηρν κε ηελ Παξάδεηζν θαη ηελ Κόιαζε). (Δζίμδμξ) Καύθαινο (Ιζη): Υίνο, αδειθόο ηνπ ηζηνξηθνύ Θεόπνκπνπ. Έγξαςε ην Δναηθέμοξ εβηώιζμκ Καύθαζνο (Μπζ): ΐνζθφο ηνλ νπνίν ζθφησζε ν Κξφλνο γηαηί πίζηεπε φηη βνήζεζε ηνλ Αία λα ηνλ εθζξνλίζεη. Ο Αίαο γηα λα ηνλ ηηκήζεη νλφκαζε ην βνπλφ ξνο ηνπ ΐνξένπ ζε Καύηαζμ. ην φξνο Καχθαζν ν Αίαο έδεζε ηνλ Πξνκεζέα θαη θάζε κέξα έλαο Καπθάζηνο αεηφο ηνπ έηξσγε ην ζπθψηη Καύθσλ (Μπζ): Έλαο απφ ηνπο γηνπο ηνπ βαζηιηά ηεο Ώξθαδίαο Λπθάνλα (Ώπνιιφδσξνο) Καπιώλ (Μπζ): Γηνο ηεο Ώκαδφλαο Κιείηεο Καύλνο (Μπζ): Αίδπκνο αδειθφο ηεο ΐπβιίδνο. Όηακ ηαηάθααε όηζ δ αδεθθή ημο ήηακ ενςηεοιέκδ ιαγί ημο, έθοβε από ηδκ παηνίδα ημο ηαζ πήβε ζηδκ Κανία, όπμο ίδνοζε ηδκ πόθδ Καύκμ. ύιθςκα ιε άθθδ εηδμπή μ Καύκμξ έθοβε όηακ ηαηάθααε όηζ αοηόξ ήηακ ενςηεοιέκμξ ιε ηδκ αδεθθή ημο (καύνιος έρως) Βοαθίδα Καύζηξηνο (Μπζ): Γηνο ηνπ Ώρηιιέα θαη ηεο Ώκαδφλαο Πελζεζίιεηαο (ηξάβσλ) Καύζηξνο (Μπζ): Πνηάκηνο ζεφο ηεο Λπδίαο, παηέξαο ηνπ Βθέζνπ. 21
Κάθαπξνο (Μπζ): Ο Κάθαπξνο ή Κεθαιίσλ ήηαλ γηνο ηνπ Ώκθηζέκηδνο θαη ηεο Νχκθεο ηεο Ληβχεο Σξηησλίδαο (Ώπνιιψληνο Ρφδηνο) Καθείξα (Ιζη): λνκα Χθεαλίδαο Νύκθεο (Αζόδςνμξ ζηεθόξ) Καθεζίαο (Ιζη): Έιιελαο γιύπηεο ησλ ειιεληζηηθώλ ρξόλσλ Καρξπιίσλ (Ιζη): Ώγγεηνπιάζηεο θαη δσγξάθνο ηνπ 6νπ -5νπ π.Υ. αη. Κεάδεο (Μπζ): Κεάδεο απνθιήζεθε ν Σξνηδήλνο απφ ην φλνκα ηνπ παηέξα ηνπ Κένπ. Ο Σξνηδήλνο ζθνηψζεθε πνιεκψληαο ζην πιεπξφ ησλ Σξψσλ (κεξνο) Κεβαιίλνο (Ιζη): Ο Κεβαιίλνο ήηαλ αδειθόο ηνπ Νηθόκαρνπ, ελόο εξαζηή ηνπ Αίκλνπ, εηαίξνπ ηνπ Μ. Ώιεμάλδξνπ. Ο Αίκλνο πξνζπάζεζε λα πείζεη ηνλ Νηθόκαρν λα ζπκκεηάζρεη ζηελ ζπλσκνζία θαηά ηνπ βαζηιηά θαη ν Νηθόκαρνο πιεξνθόξεζε ηνλ αδειθό ηνπ γη‟ απηή ηελ πξόηαζε. Ο Κεβαιίλνο „θάξθσζε‟ ηα πάληα ζηελ απιή ηνπ Ώιεμάλδξνπ θαη νη ζπλσκόηεο (κεηαμύ ησλ νπνίσλ νη : Νηθάλσξ, Ώθόβεηνο Ώκύληαο, Φηιώηαο θ.ά.) ζπλειήθζεζαλ θαη εθηειέζηεθαλ, Κέβεο (Ιζη): 1. Ο θηιόζνθνο Κέαδξ (430-350 π.Υ.) από ηε Θήβα, ήηαλ αξρηθά καζεηήο ηνπ Φηινιάνπ θαη αξγόηεξα έλαο από ηνπο πηζηνύο καζεηέο ηνπ σθξάηε. Βίλαη ν ζπγγξαθέαο ησλ δηαιόγσλ: Βαδόιδ, Φνύκζπμξ θαη Πίκαλ (ζώδεηαη κόλν ην ηξίηα). (μοΎδαξ, Αζμβέκδξ Λαένηζμξ) 2. ησηθόο θηιόζνθνο ηνπ 2νπ κ.Υ. αη. από ηελ Κύδηθν (Ώεήκαζμξ) Κεβξήλ (Μπζ): Πνηάκηνο ζεφο ηεο Μηθξάο Ώζίαο (Δζίνδνο) Κεβξηόλεο (Μπζ): Νφζνο γηνο ηνπ βαζηιηά ηεο Σξνίαο Πξηάκνπ. θνηψζεθε ζηνλ πφιεκν απφ ηνλ Πάηξνθιν. (κεξνο) Κέγινπζα (Μπζ): Νχκθε, εξσκέλε ηνπ Πνζεηδψλνο θαη κεηέξα ηνπ Ώζσπνχ (Παπζαλίαο) Κέγρξακνο ή Κέλρξακνο (Ιζη): Ώζελαίνο γιύπηεο ηνπ 4νπ π.Υ. αηώλα Κεγρξίαο (Μπζ): Γηνο ηνπ Πνζεηδψλνο θαη ηεο Πηξήλεο, ηνλ νπνίν θαηά ιάζνο ηφμεπζε ε Άξηεκηο. (Παπζαλίαο) Κεγρξίο (Μπζ): Μηα απφ ηηο Πηεξίδεο Νχκθεο (Δζίνδνο) Κείζνο ή Κίζζνο (Μπζ): Γηνο ηνπ βαζηιηά ηνπ Άξγνπο Σεκέλνπ Κέθαινο (Ιζη): λνκα πνιίηε ησλ Μεγάξσλ πνπ αλαθέξεη ν Θμοηοδίδδξ Κεθξνπία (Ιζη): Δ αξραία νλνκαζία ηεο Ώηηηθήο Κεθξνπίδεο (Ιζη): Ο απόγνλνο ηνπ Κέθξνπνο, δειαδή ν Ώζελαίνο Κέθξνς (Ιζη): Υζόληα ζεόηεηα, κηζόο άλζξσπνο θαη κηζόο θίδη, γηνο ηεο Γαίαο, ν νπνίνο ζεσξείηαη ν πξώηνο θάηνηθνο θαη ηδξπηήο ηεο πόιεο ηεο Ώζήλαο. Σνπ απνδίδεηαη ε ζέζπηζε ησλ θνηλσληθώλ θαη πνιηηηθώλ ζεζκώλ, ε θαζηέξσζε ηεο γξαθήο θαη ε θαηάξγεζε ησλ αλζξσπνζπζηώλ. (Δζίμδμξ, Ώπμθθόδςνμξ) Κειάδσλ (Μπζ): Έλαο απφ ηνπο Λαπίζεο (Οβίδηνο) Κειαηλεύο (Μπζ): Γηνο ηνπ Διεθηξχνλα θαη ηεο Λπζηδίθεο. Ο Κειαηλεχο θαη νη έμη αδειθνί ημο ζημηώεδηακ ζηδ ιάπδ ηαηά ημο ααζζθζά ηςκ Σαθίςκ ηδξ Κεθαθθδκίαξ Πηενεθάμο. 22
Κέιαηλνο (Μπζ): Γηνο ηνπ Πνζεηδψλα θαη ηεο Κειαηλψο. Έδσζε ην φλνκά ηνπ ζηελ πφιε Κειαηλαί ηεο Φξπγίαο. Κειαηλώ (Μπζ): 1. Δ ΑαλαΎδα Κειαηλψ δνινθφλεζε ηνλ Ώηγππηηάδε Τπέξβην ηεο πξψηε λχρηα ηνπ γάκνπ ηνπο (Ώπνιιφδσξνο) 2. Μηα απφ ηηο Πιεηάδεο, θφξεο ηνπ Άηιαληα (Ώπνιιφδσξνο) 3. Δ Κειαηλψ ήηαλ κηα απφ ηηο Άξππηεο (Δζίνδνο) Κειέαο ή Κειέεο (Ιζη): Έλαο από ηνπο παξηηάηεο πνπ ηαμίδεςαλ ζηελ Εηαιία θαη έραζε ηε δσή ηνπ ζηελ κάρε θαηά ησλ Φνηλίθσλ (Δνόδμημξ) Κειεόο (Μπζ): 1. Ο Κεθεόξ μ Κνήξ πξνζπάζεζε κε άιινπο ηξεηο ζπληξφθνπο ηνπ λα θιέςνπλ κέιη απφ ην Εδαίν Άληξν, ην ηεξφ ζπήιαην πνπ αλαηξάθεθε ν Αίαο. Ο ζεφο νξγηζκέλνο κεηακφξθσζε ηνπο θιέθηεο ζε πνπιηά. 2. Γηνο ηνπ Ράξα θαη βαζηιηάο ηεο Βιεπζίλαο. Δ ζεά Αήκεηξα ζε αληαπφδνζε ηεο θηινμελίαο ηνπ, ηνλ έθαλε πξψην ηεξέα ηεο. (Ώπνιιφδσξνο) Κειεύζεηα (Ιζη): Βπίθιεζε ηεο Ώζελάο ζηελ Λαθσλία Κειεπζηάλσξ (Μπζ): Γηνο ηνπ Δξαθιή θαη ηεο Θεζπηάδαο Ίθηδνο (Ώπνιιφδσξνο) Κειεύησξ (Μπζ): Έλαο απφ ηνπο κλεζηήξεο ηεο Πελειφπεο (κεξνο) Κέικηο ή θέικηο (Μπζ): Έλαο απφ ηνπο Εδαίνπο Ααθηχινπο Κέιζνο Κέιζνο (Ιζη): Πιαησληθόο θηιόζνθνο (2νο κ.Υ. αη.) από ηελ Ώιεμάλδξεηα, είλαη γλσζηόο από ην έξγν ηνπ Ώθδεήξ θόβμξ, ηνπ νπνίνπ γλσξίδνκε κόλν απνζπάζκαηα από ην βηβιίν ηνπ ρξηζηηαλνύ ζενιόγνπ Χξηγέλε Καηά Κέθζμο. Ο Κέιζνο κε ην βηβιίν ηνπ πήξε ζέζε ππέξ ηεο ειιεληθήο θηινζνθίαο θαη θαηά ησλ ρξηζηηαληθώλ θαη ηνπδατθώλ δνμαζηώλ πνπ άξρηζαλ λα δηαδίδνληαη επξέσο ηελ επνρή ηνπ. Πίζηεπε όηη ν ρξηζηηαληθόο ιόγνο δελ ήηαλ ζπκβαηόο κε ηνλ ειιεληθό θαη ηελ πιαησληθή θηινζνθία. (Λμοηζακόξ) Κειηίλε ή Κειηώ (Μπζ): Κφξε ηνπ ΐξεηαλνχ. Μεηά απφ εξσηηθή επαθή κε ηνλ Δξαθιή γέλλεζε ηνλ Κειηφ, γελάξρε ησλ Κειηψλ. Κειηόο (Μπζ): Γηνο ηνπ Δξαθιή θαη ηεο Κειηίλεο, γελάξρεο ησλ Κειηψλ (Καιιίκαρνο) Κεληαπξίδεο (Μπζ): Οη Κεκηαονίδεξ ήηαλ ηα ζειπθά κέιε ηεο θπιήο ησλ Κεληαχξσλ 23
Κέληαπξνη (Μπζ): Μπζηθά πιάζκαηα κηζνί άλζξσπνη-κηζνί άινγα, θπιή βάξβαξε, πνιεκνραξήο, γιεληδέδηθε θαη κε ππεξθπζηθή δχλακε. Γελλήζεθαλ απφ ηελ έλσζε ηνπ Κεληαχξνπ κε θνξάδεο ηνπ Πειίνπ. (κεξνο) Κέληαπξνο (Μπζ): Γηνο ηνπ Εμίσλα θαη ηεο Νεθέιεο. Βλψζεθε κε ηηο θνξάδεο ηνπ Πειίνπ θαη έγηλε ν γελάξρεο ησλ Κεληαχξσλ. Κένο (Μπζ): Δγέηεο ησλ Κηθφλσλ θαη παηέξαο ηνπ Σξνηδήλνπ πνπ πνιέκεζε ζην πιεπξφ ησλ Σξψσλ (κεξνο) Κέξακβνο (Ιζη): Ο Κέναιαμξ μ Λεοηακόξ πεξηιακβάλεηαη ζηνλ θαηάινγν ησλ Ππζαγνξείσλ ηνπ Εαιαθίπμο. Κέξακβνο (Μπζ): Ο Κέξακβνο ή Σέξακβνο ήηαλ βνζθφο ηνπ φξνπο ζξπο θαη εμαηξεηηθφο κνπζηθφο, έπαηδε ιχξα θαη θινγέξα θαη κάγεπε ηηο Νχκθεο ηνπ βνπλνχ κε ηα ηξαγνχδηα ηνπ. Κεξακηθνί (Μπζ): Οη Κεξακηθνί ήηαλ πέληε κνρζεξνί δαίκνλεο πνπ ήηαλ κάζηηγεο γηα ηνπ θεξακνπνηνχο. Ώπηνί ήηαλ ν χληξηβνο (απφ ην ζπληξίβσ), ν κάξαδνο (απφ ην ζπάσ), ν Άζβεηνο (απφ ην θαςαιίδσ, θαίσ), ν αβάθηεο (απφ ην θαηαζηξέθσ) θαη ν Χκφδακνο Κέξακνο (Μπζ): Γηνο ηνπ Αηνλχζνπ θαη ηεο Ώξηάδλεο, έδσζε ηνλ φλνκά ηνπ ζηνλ Κεξακηθφ ηεο Ώζήλαο Κεξάκσλ (Ιζη): λνκα Ώζελαίνπ πνπ αλαθέξεη ν Ξεκμθώκ Κεξάο (Ιζη): Ώξγείνο, νιπκπηνλίθεο ηεο πάιεο ην 300 π.Υ. Κεξαζηήο (Μπζ): Μπζηθφ ηέξαο κε ζψκα εξπεηνχ θαη δπν θέξαηα θξηαξηνχ. Έθξπβε ην θεθάιη ηνπ ζηελ άκκν θαη άθελε λα θαίλνληαη κφλν ηα θέξαηα. ηαλ θάπνην δψν έβιεπε ηα θέξαηα θαη πιεζίαδε, ν Κεξαζηήο ην άξπαδε αζηξαπηαία. Κεξαπλνβξόληεο (Ιζη): Πξνζσλύκην ηνπ Αία Κεξάσλ (Ιζη): Θεόηεηα ή δαηκόλην, πξνζσπνπνίεζε ηεο κίμεο ή ηνπ θεξάζκαηνο ηνπ θξαζηνύ (Δζίμδμξ) Κέξβεξνο (Ιζη): Ο ζθύινο-θύιαθαο ηνπ Κάησ Κόζκνπ, έλα ηέξαο κε ηξία θεθάιηα θαη νπξά δξάθνπ. (ιδνμξ, Δζίμδμξ) Κεξδώ (Μπζ): χδπγνο ηνπ ήξσα ηνπ Άξγνπο Φνξσλέα (Παπζαλίαο) Κέξδσλ (Ιζη): 1. Καηαζθεπαζηήο γνδεζηκίσλ (ςεύηηθσλ αλδξηθώλ κνξίσλ) όπσο αλαθέξεηαη ζε έλαλ από ηνπο κίκνπο ηνπ Δξώλδα. 2. Γηνο ηνπ Νηθνκέδε ήηαλ έλαο από ηνπο λεθξνύο ηεο κάρεο ηνπ Εζζκνύ θαηά ησλ Ρσκαίσλ ην 146 π.Υ. (από κηα ζρεηηθή επηγξαθή) Κεξδώνο (Ιζη): Πξνζσλύκην ηνπ Βξκή Κεξεάιηνο (Ιζη): Πνηεηήο πνπ αλαθέξεηαη ζηελ Παθαηζκή Ώκεμθμβ. Κέξζε (Μπζ): Δ Θεζπηάδα Κένεδ, ήηαλ κεηέξα ηνπ Εφβε απφ ηνλ Δξαθιή (Ώπνιιφδσξνο) Κέξθαθνο (Μπζ): Έλαο απφ ηνπο Διηάδεο, γηνπο ηνπ Ήιηνπ θαη ηεο Ρφδνπ. (Αηφδσξνο) 24
Κεξθέηεο ή Κεξθέζηεο (Μπζ): Ο Ώηγππηηάδεο Κενηέηδξ δνινθνλήζεθε απφ ηελ ΑαλαΎδα Αψξηνλ ηελ πξψηε λχρηα ηνπ γάκνπ ηνπο (Ώπνιιφδσξνο) Κεξθέηηο (Μπζ): Δ ΑαλαΎδα Κεξθέηηο παληξεχηεθε ηνλ Ώηγππηηάδε Αψξην θαη ηνλ δνινθφλεζε ηελ πξψηε λχρηα ηνπ γάκνπ ηνπο. (Ώπνιιφδσξνο) Κεξθείο (Ιζη): λνκα κηαο από ηηο Χθεαλίδεο (Δζίμδμξ) Κεξθηδάο (Ιζη): Ο Κενηζδάξ (3νο π.Υ. αη.) από ηελ Μεγαιόπνιε Ώξθαδίαο ήηαλ πνηεηήο, θπληθόο θηιόζνθνο (καζεηήο ηνπ Αηνγέλε) θαη λνκνζέηεο ηεο παηξίδαο ηνπ. Έλαο πάππξνο πνπ αλαθαιύθζεθε ζηνλ Ομύξπγρν πεξηέρεη απνζπάζκαηα από επηά πνηήκαηά ηνπ. (ημααίμξ) Κέξθνπαο (Ιζη): Έλαο από ηνπο καζεηέο ηνπ Ππζαγόξα Κέξθπξα (Μπζ): Κφξε ηνπ Ώζσπνχ, έδσζε ηνλ φλνκά ηεο ζην λεζί. Ο Πνζεηδψλαο ηελ εξσηεχηεθε θαη απέθηεζε καδί ηνπ ηνλ Φαίαθα (Ώπνιιφδσξνο) Κεξθύσλ (Μπζ): Ο Κεξθχσλ ήηαλ δηαβφεηνο ιεζηήο. Βίρε ην ιεκέξη ηνπ ζηα πεξίρσξα ηεο Βιεπζίλαο ζε κηα ηνπνζεζία πνπ νλνκαδφηαλ Κεξθύνλνο Παιαίζηξα. πνηνο δηαβάηεο πεξλνχζε, ππνρξεσλφηαλ λα παιέςεη κ’ απηφλ θαη ν Κεξθχσλ κε κηα ηζρπξή ιαβή ηνλ έπληγε. Με ηνλ ιεζηή απηφλ πάιεςε ν Θεζέαο θαηά ην ηαμίδη ηνπ ζηελ Ώζήλα θαη θαηάθεξε λα ρηππήζεη ην θεθάιη ηνπ ζηε γε θαη λα ηνλ ζθνηψζεη. (Παπζαλίαο) Ζξαθιήο θαη ν Κέξθσπεο Κέξθσπεο (Μπζ): Οη Κέξθσπεο ήηαλ δπν αδειθνί γλσζηνί θιέθηεο, ςεχηεο, κηθξναπαηεψλεο θαη ρσξαηαηδήδεο, πνπ πεξηφδεπαλ ηηο πφιεηο θαη ηα ρσξηά θαη εμαπαηνχζαλ ηνπο αλζξψπνπο. Σα νλφκαηά ηνπο είλαη ίιινο θαη Σξηβαιφο, αιιά αλαθέξνληαη επίζεο θαη άιια ηξία δεχγε νλνκάησλ. Κάπνηε ν Δξαθιήο πεξαζηηθφο απφ ηα κέξε ηνπο μάπισζε θάησ απφ έλα δέληξν λα θνηκεζεί. Οη Κέξθσπεο ηνπ άξπαμαλ γηα πιάθα ηα φπια. ηαλ μχπλεζε ν ήξσαο, ηνπο βξήθε, ηνπο έδεζε απφ ηα πφδηα θαη ηνπο θξέκαζε αλάπνδα ζηνλ ψκν ηνπ. πσο ήηαλ θξεκαζκέλνη αλάπνδα νη δπν απαηεψλεο έβιεπαλ ηα ηξηρσηά πηζηλά ηνπ Δξαθιή θαη ζπκήζεθαλ ηε ζπκβνπιή ηεο κάλαο ηνπο, φηη έπξεπε λα απνθχγνπλ ηνλ Μειάκππγα, δειαδή ηνλ καπξφθσιν. Πάλσ ζ’ απηφ άξρηζαλ λα ιέλε 25
δηάθνξα ρσξαηά πνπ έθαλαλ ηνλ Δξαθιή λα γειάζεη, λα ηνπο ζπγρσξήζεη θαη λα ηνπο αθήζεη ειεχζεξνπο. (Λνπθηαλφο) Κέξθνπαο (Ιζη): Ώλαθέξεηαη σο έλαο ησλ Ππζαγνξείσλ (Εάιαθζπμξ) Κέξθσς (Ιζη): Ο Κένηςρ από ηελ Μίιεην ήηαλ Έιιελαο πνηεηήο. Κεξόεζζα (Μπζ): Νχκθε, θφξε ηνπ Αία θαη κεηέξα ηνπ ΐχδαληνο Κεξζνβιέπηεο (Ιζη): ΐαζηιηάο ησλ Οδξνπζώλ Θξαθώλ από ην 358 σο ην 341. ΐαζίιεπζε καδί κε ηνπο αδειθνύο ηνπ Ώκάδνθν ΐ‟ θαη ΐεξηζάδε, ν νπνίνη δηαδέρζεθαλ ηνλ παηέξα ηνπο Κόηπ Ώ‟ πνπ είρε δνινθνλεζεί από ηνπο Ώζελαίνπο. Ο Κεξζνβιέπηεο αλέιαβε ην ηκήκα ηεο Θξάθεο, αλαηνιηθά ηνπ πνηακνύ Έβξνπ. Ο Ώκάδνθνο θαη ν Κεξζνβιέπηεο ππνρξεώζεθαλ λα απνδερζνύλ ηελ επηθπξηαξρία ηνπ βαζηιηά ηεο Μαθεδνλίαο Φηιίππνπ ΐ‟. (Αδιμζε.) Κεξηίκκαο (Ιζη): λνκα πνιίηε πνπ έδεζε θαηά ηνπο ειιεληζηηθνύο ρξόλνπο, γλσζηνύ από κηα επηγξαθή πνπ βξέζεθε ζηελ Θεζζαινλίθε Κεξύλεο (Μπζ): Ο Κεξχλεο θαη νη αδειθνί ηνπ ζθφησζαλ ηνλ παηέξα ηνπο Σήκελν Κεζηξία (Μπζ): Κφξε ηνπ βαζηιηά ηεο Δπείξνπ Κάκπνπ Κεζηξίλνο (Μπζ): Νφζνο γηνο ηνπ Σξψα κάληε Έιελνπ θαη ηεο ρήξαο ηνπ Έθηνξα (αδειθνχ ηνπ Έιελνπ) Ώλδξνκάρεο (Παπζαλίαο) Κεηξίπνιηο (Ιζη): Ο Κεηνίπμθζξ δηαδέρζεθε ηνλ παηέξα ηνπ ΐεξηζηάδε ζηνλ ζξόλν ησλ Οδξνπζώλ Θξαθώλ θαη βαζίιεπζε από ην 352 σο ην 347 π.Υ. Ώλ θαη ζπκκάρεζε κε ηνπο Ώζελαίνπο δελ απέθπγε ηελ ήηηα από ηνλ βαζηιηά ηεο Μαθεδνλίαο Φίιηππν ΐ‟, ν νπνίνο ελζσκάησζε ηελ Θξάθε ζην βαζίιεηό ηνπ. Κεπζώλπκνο (Ιζη): Ο Κεοεώκοιμξ ήηαλ ρζόληνο δαίκσλ (Ώπμθθόδςνμξ) Κεθαιίσλ (Ιζη): Γηνο ηνπ Πξαμία, ήηαλ έλαο από ηνπο λεθξνύο ηεο κάρεο ηνπ Εζζκνύ θαηά ησλ Ρσκαίσλ ην 146 π.Υ. (από κηα ζρεηηθή επηγξαθή) Κεθαιίσλ (Μπζ): βιέπε Κάθαονμξ Κέθαινο (Ιζη): 1. Ο Κέθαθμξ μ Καθθοκεύξ (4νο π.Υ. αη.) ήηαλ νλνκαζηόο Ώζελαίνο ξήηνξαο, γλσζηόο γηα ηα δεκνθξαηηθά ηνπ θξνλήκαηα.. Έγξαςε εγθώκηα θαη βηνγξαθίεο. (Ώνζζημθάκδξ) 2. πξαθνύζηνο ηνπ 5νπ π.Υ. αη., κέηνηθνο ηεο Ώζήλαο θαη θαηαζθεπαζηήο όπισλ ζην Πεηξαηά. Ήηαλ παηέξαο ηνπ ξήηνξα Λπζία, ηνπ θηινζόθνπ Πμθέιανπμο θαη ηνπ Βπζύδεκνπ. Ο Κέθαινο αλαθέξεηαη ζε έλα δηάινγν κε ηνλ σθξάηε, ζην βηβιίν ηνπ Πθάηςκα Πμθζηεία. Κέθαινο (Μπζ): ΐαζηιηάο ηνπ Θνξηθνχ Ώηηηθήο, γηνο ηνπ Βξκή θαη ζχδπγνο ηεο Πξνθξίδνο. ηαλ ήηαλ λένο ηνλ αγάπεζε ε Δψο θαη απέθηεζε καδί ηνπ ηνλ Ώψν θαη ηνλ Φαέζνληα. Ώξγφηεξα κε ηε βνήζεηα ηνπ Ώκθηηξχσλα εγθαηαζηάζεθε κε ηνλ ιαφ ηνπ ζηελ Κεθαιιελία δίδνληαο κάιηζηα ην φλνκά ηνπ ζην λεζί. (Δζίνδνο) Κεθήδσξνο (Ιζη): Πνηεηήο ηεο αξραίαο αηηηθήο θσκσδίαο Κερξίαο (Μπζ): Γηνο ηνπ Πνζεηδψλα, έδσζε ην φλνκά ηνπ ζηηο Κερξηέο Κεδαιίσλ (Μπζ): Νάμηνο δαίκνλαο, ζηνλ νπνίνλ ε Ήξα εκπηζηεχηεθε ηελ αλαηξνθή ηνπ Δθαίζηνπ (Λνπθηαλφο) 26
Κεδίδεο (Ιζη): Ο Κδδίδδξ ή Κδδείδδξ ήηαλ πνηεηήο (Ώνζζημηέθδξ) Κεθείδεο (Ιζη): Πνηεηήο από ηελ Βξκηόλε (Ώνζζημθάκδξ) Κειελεύο (Μπζ): Έλαο απφ ηνπο γηνπο ηνπ βαζηιηά ησλ Μπθελψλ Διεθηξχνλνο (Ώπνιιφδσξνο) Κειεόο (Μπζ): Έλαο απφ ηνπο ηέζζεξηο Κνδηζημύξ πμο ιπήηακ ζηδκ ζενή ζπδθζά ηςκ ιεθζζζώκ βζα κα ηθέρμοκ ιέθζ Κειεδόλεο (Μπζ): Μαγηθέο ηξαγνπδίζηξηεο, θαηαζθεπαζκέλεο απφ ρξπζφ ζην εξγαζηήξη ηνπ Δθαίζηνπ γηα λα ηνπνζεηεζνχλ ζην λαφ ηνπ Ώπφιισλα ζηνπο Αειθνχο Κήπηο (Ιζη): λνκα Ώζελαίνπ πνπ αλαθέξεη ν Πθάηςκ Κεπνηύξαλλνο (Ιζη): Βπίζεην ηνπ Βπηθνπξείνπ Ώπνιινδώξνπ Κεξεβία (Μπζ): Νατάο Νχκθε, κεηέξα ηνπ Πνιπδέθηε θαη ηνπ Αίθηπ (Δζίνδνο) Κήξεο (Ιζη): Ααηκόληα πξνζσπνπνίεζε βίαηνπ θπξίσο ζαλάηνπ. Φνξνύζαλ θόθθηλα ελδύκαηα, έθεξαλ καύξα θηεξά θαη έπηλαλ αίκα. Κήξηλζνο (Ιζη): Ώηξεηηθόο ρξηζηηαλόο ηνπ 1νπ αηώλα ζηελ Έθεζν Κήξπμ (Μπζ): Γηνο ηνπ Βξκή θαη ηεο Έξζεο, γελάξρεο ηνπ ηεξαηηθνχ γέλνπο ησλ Κεξχθσλ (Παπζαλίαο) Κήηεα ή Κήηε (Μπζ): Απν ζαιάζζηα ηέξαηα ηέθλα ηνπ Φφξθπνο θαη ηεο Κεηνχο. Ώπεηθνλίδνληαη σο ζαιάζζηα θίδηα κε κεγάια κπηεξά δφληηα. (Δζίνδνο) Κεηεύο (Μπζ): Γηνο ηνπ Λπθάνλνο θαη παηέξαο ηεο Καιιηζηνχο (Ώπνιιφδσξνο) Κεηώ (Μπζ): Θαιάζζηα ζεφηεηα, θφξε ηνπ Πφληνπ θαη ηεο Γαίαο, ζχδπγνο ηνπ Φφξθπνο θαη κεηέξα ησλ Κεηψλ, ησλ Γξαηψλ θαη ησλ Γνξγφλσλ (Δζίνδνο) Κήησλ (Ιζη): Ο Κήηςκ από ηνπο Λνθξνύο ήηαλ νιπκπηνλίθεο ηνπ πεληάζινπ ην 448 π.Υ. Κήπμ (Μπζ): ΐαζηιηάο ησλ Μαιιηέσλ ηεο Φζηψηηδαο θαη ζχδπγνο ηεο Ώιθπφλεο. ηαλ απηφο πλίγεθε ε Ώιθπφλε πξνζπάζεζε λα απηνθηνλήζεη απφ ηελ ιχπε ηεο, αιιά νη ζενί κεηακφξθσζαλ ην δεπγάξη ζε ζαιαζζνπνχιηα, ηηο Ώιθπφλεο (Ώπνιιφδσξνο) Κεθεύο (Μπζ): 1. Γηνο ηνπ βαζηιηά ηεο Σεγέαο Ώιένπ, ζχδπγνο ηεο Σεγέαο κε ηελ νπνία είρε 20 γηνπο. Μαδί κε ηνπο γηνπο ηνπ βνήζεζε ηνλ Δξαθιή ζηε κάρε θαηά ηνπ Εππνθφνληνο θαη ππέξ ηνπ Σπλδάξεσ γηα ην ζξφλν ηεο πάξηεο. Δ κάρε θεξδήζεθε αιιά ν Κεθεχο θαη ηα παηδηά ηνπ ζθνηψζεθαλ. (Παπζαλίαο) 2. ΐαζηιηάο ηεο Ώηζηνπίαο, γηνο ηνπ ΐήινπ θαη ηεο Ώγρηλφεο, αδειθφο ηνπ Φηλέσο, ζχδπγνο ηεο Καζζηφπεο ή Καζζηέπεηαο θαη παηέξαο ηεο Ώλδξνκέδαο Κεθηζηάδεο (Μπζ): βιέπε Δηέμηθμξ Κεθίζηνο (Ιζη): Ώζελαίνο δεκαγσγόο θαη ζπθνθάληεο. Σν 389 π.Υ. θαηήγγεηιε ηνλ Ώλδνθίδε όηη κεηείρε παξάλνκα ζηα Βιεπζίληα Μπζηήξηα 27
Κεθηζίο (Ιζη): λνκα ηεο ιίκλεο ΚσπαΎδαο ηελ νκεξηθή επνρή (ιδνμξ) Κεθηζόδεκνο (Ιζη): Ώζελαίνο ζπθνθάληεο, θσκσδία (Ώραξλήο ηνπ Ώνζζημθάκδ) Κεθηζόδνηνο (Ιζη): 1. Ώζελαίνο ζηξαηεγόο (5νο-4νο π.Υ. αη.). Έιαβε κέξνο ζηε λαπκαρία ζηνπο Ώηγόο Πνηακνύο θαη είλαη από ηνπο ιίγνπο πνπ δηαζώζεθαλ από ηελ ηξνκεξή ήηηα ησλ Ώζελαίσλ από ηνπο παξηηάηεο. (Ξεκμθώκ) Διπήνη και Πλούηορ, έξγν ηνπ Κεζηζνδόηνπ ηνπ πξεζβύηεξνπ 2. Ο Κδθζζόδμημξ μ πνεζαύηενμξ (5νο-4νο π.Υ. αη.) από ηελ Ώζήλα, ήηαλ παηέξαο ηνπ κεγάινπ γιύπηε Πναλζηέθδ θαη παππνύο ηνπ επίζεο γιύπηε Κδθζζόδμημο ημο κεόηενμο. Σν γλσζηόηεξν έξγν ηνπ ήηαλ ην άγαικα ηεο Βηξήλεο πνπ θξαηά ζηελ αγθαιηά ηεο ηνλ κηθξό Πινύην. Σν πξσηόηππν έρεη ραζεί αιιά ππάξρνπλ αξθεηά αληίγξαθά ηνπ. (Παοζακίαξ) 3. Ο γιύπηεο Κδθζζόδμημξ μ κεόηενμξ (4νο π.Υ. αη.), ήηαλ γηνο ηνπ Πξαμηηέιε θαη εγγνλόο ηνπ πξνεγνύκελνπ. Γλσζηόηεξν έξγν ηνπ είλαη ην ζύκπιεγκα ηνπ Αία αηύξνπ θαη ηνπ Βξκαθξόδηηνπ ζηελ Πέξγακν. Κεθηζόδσξνο (Ιζη): 1. Ο Κδθζζόδςνμξ (5νο-4νο π.Υ. αη.) ήηαλ γιύπηεο ραιθνπιάζηεο. (Πθίκζμξ) 2. Ο Κδθζζόδςνμξ (5νο –4νο π.Υ. αη.) από ηνλ Ώζήλα ήηαλ πνηεηήο ηεο Ώξραίαο αηηηθήο θσκσδίαο. Ώπό ηνπο ηξεηο γλσζηνύο ηίηινπο έξγσλ ηνπ έρνπκε απνζπάζκαηα. 3. Μαζεηήο ηνπ Εζνθξάηε, ξήηνξαο θαη δάζθαινο ηεο ξεηνξηθήο 4. Ο Κδθζζόδςνμξ (2νο π.Υ. αη.) ήηαλ Ώζελαίνο πνιηηηθόο, από ηνπο εγέηεο ηεο αληηκαθεδνληθήο παξάηαμεο. Κεθηζνθώλ (Ιζη): Ώζελαίνο πνιηηηθόο. Καηεγνξήζεθε καδί κε ηνλ Δεκνζζέλε θαη ηνλ Αεκάδε όηη θαηαρξάζηεθαλ ηα ρξήκαηα ηνπ Ώνπάθμο. Κεθηζζόο (Μπζ): Πνηάκηα ζεφηεηα ηεο Ώηηηθήο, γηνο ηνπ Οπξαλνχ θαη ηεο Σπζχνο Κεθηζζώ (Ιζη): λνκα πνπ απνδίδεηαη ζε κηα από ηηο Μνύζεο (πέξαλ ησλ Βλλέα) Κηγδαγάηαο (Ιζη): Έλαο από ηνπο Πέξζεο ζηξαηεγνύο (Ώζζπύθμξ) Κηδαξία (Ιζη): Βπίζεην ηεο Αήκεηξαο ζηελ Ώξθαδία (Παοζακίαξ) Κηδήλαο (Ιζη): Υαιδαίνο καζεκαηηθόο θαη αζηξνλόκνο (22π π.Υ. αη. 28
Κηζαξσδόο (Ιζη): Βπίζεην ηνπ Ώπόιισλα Κηζαηξώλ (Μπζ): Ώδειθφο ηνπ Βιηθψλνο, ηνλ νπνίν επηρείξεζε λα ζθνηψζεη. Οη ζενί ηνπο κεηακφξθσζαλ ζε βνπλά: ηνλ Βιηθψλα πνπ θαηνηθνχζαλ νη Μνχζεο θαη ηνλ Κηζαηξψλα θαηνηθία ησλ Βξηλχσλ. (Παπζαλίαο) Κηζαηξσλίδεο (Μπζ): Οξεηάδεο Νχκθεο ηνπ Κηζαηξψλνο (Δζίνδνο) Κηζαηξώληνο (Ιζη): Βπίζεην ηνπ Αία (Παοζακίαξ) Κηζαξσδόο (Ιζη): Βπίζεην ηνπ Ώπόιισλα Κίθνλεο (Μπζ): Θξαθηθή θπιή πνπ έιαβε κέξνο ζηνλ Πφιεκν ζην πιεπξφ ησλ Σξψσλ. Βπηθεθαιήο ηνπο ήηαλ ν βαζηιηάο Βχθεκνο, ν νπνίνο ζθνηψζεθε απφ ηνλ Ώρηιιέα. (κεξνο) Κίιημ (Μπζ): Γηνο ηνπ βαζηιηά ηεο Φνηλίθεο Ώγήλνξα θαη αδειθφο ηεο Βπξψπεο, ηνπ Κάδκνπ θαη άιισλ. ηαλ ν Αίαο απήγαγε ηελ Βπξψπε, ν Ώγήλσξ έζηεηιε ηνπο γηνπο ηνπ λα βξνπλ ηελ αδειθή ηνπο ή λα κελ γπξίδνπλ πίζσ. Ο Κίιηθαο εγθαηαζηάζεθε ζηελ πεξηνρή ηεο Μηθξάο Ώζία πνπ αξγφηεξα νλνκάζηεθε Κζθζηία. (Δξφδνηνο) Κίιια (Μπζ): Κφξε ηνπ βαζηιηά ηεο Σξνίαο Λανκέδνληα, ζχδπγνο ηνπ Θπκνίηε θαη κεηέξα ηνπ Μνπλίππνπ. (Ώπνιιφδσξνο) Κηιιάθησξ (Ιζη): Πνηεηήο πνπ αλαθέξεηαη ζηελ Παθαηζκή Ώκεμθ. Κίιιαο (Μπζ): Δλίνρνο ηνπ Πέινπνο, ην πξαγκαηηθφ ηνπ φλνκα ήηαλ θαίξνο (ηξάβσλ) Κίιιεο (Ιζη): Μαθεδόλαο πνπ ην 312 π.Υ. δηεηέιεζε ζηξαηεγόο ηνπ βαζηιηά ηεο Ώηγύπηνπ Πηνιεκαίνπ Ώ‟ Κηιιηθώλ (Ιζη): Μηιήζηνο πνπ πξόδσζε ζηνπο Πέξζεο ηελ παηξίδα ηνπ (Ώνζζημθάκδξ) Κίκσλ (Ιζη): 1. Ο Κίιςκ μ Κμάθειμξ (6νο π.Υ. αη.) ήηαλ γηνο ηνπ ηεζαγόξα θαη παηέξαο ηνπ καξαζσλνκάρνπ Μηιηηάδε. Βμνξίζηεθε από ηνλ ηύξαλλν Πεηζίζηξαην, αλαθιήζεθε από ηελ εμνξία κεηά ηηο λίθεο ζηνπο Οιπκπηαθνύο αγώλεο ην 536 θαη 528 θαη δνινθνλήζεθε από ηνπο γηνπο ηνπ Πεηζηζηξάηε. (Δνόδμημξ) 2. Ο Ώζελαίνο πνιηηηθόο θαη ζηξαηησηηθόο Κίιςκ (506-450 π.Υ.) ήηαλ γηνο ηνπ ληθεηή ηεο κάρεο ηνπ Μαξαζώλα Μηιηηάδε θαη εγγνλόο ηνπ πξνεγνύκελνπ. Πήξε θαιή κόξθσζε θαη νη θίινη ηνπ ήηαλ επηθαλείο Ώζελαίνη όπσο νη Ώηζρύινο, Ίσλ, Πνιύγλσηνο θ.ά. Πνιέκεζε ζηε αιακίλα θαη δηαθξίζεθε. Ώλήθε ζηελ αξηζηνθξαηηθή παξάηαμε θαη δηαδέρζεθε ηνλ Ώξηζηείδε ζηελ εγεζία ηεο. Χο ζηξαηεγόο ηεο αζελατθήο ζπκκαρίαο, πέηπρε ζεκαληηθέο λίθεο ζηηο Κπθιάδεο, Θεζζαιία θαη Βύβνηα, έγηλε πνιύ δεκνθηιήο θαη πέηπρε ηνλ νζηξαθηζκό ηνπ Θεκηζηνθιή. Οη επηηπρίεο ηνπ πξνθάιεζαλ ην θζόλν ηεο δεκνθξαηηθήο παξάηαμεο θαη νη εγέηεο ηεο πέηπραλ ηνλ νζηξαθηζκό θαη ηελ εμνξία ηνπ Κίκσλα. Μεηά από ρξόληα επέζηξεςε ζηελ Ώζήλα θαη αζρνιήζεθε θπξίσο κε ηελ επίηεπμε εηξήλεο κε ηελ πάξηε. Δγήζεθε εθζηξαηεπηηθνύ ζώκαηνο γηα λα πξνζηαηεύζεη ηελ Κύπξν από ηνπο Πέξζεο, αιιά θαηά ηε δηάξθεηα ηεο πνιηνξθίαο ηνπ Κηηίνπ ν Κίκσλ 29
αξξώζηεζε θαη πέζαλε. Ο ζάλαηόο ηνπ έκεηλε θξπθόο σο ηελ ηειηθή ήηηα ησλ Πεξζώλ. (Δνόδμημξ, Πθμύηανπμξ) 3. Ο Κίιςκ (6νο-5νο π.Υ.. αη.) από ηελ Ώξγνιίδα ήηαλ δηάζεκνο δσγξάθνο. Σνπ απνδίδεηαη ε εηζαγσγή ηεο πξννπηηθήο ζηε δσγξαθηθή. (Ώννζακόξ) 4. Ο Κίιςκ (5νο π.Υ. αη.) από ηηο πξαθνύζεο, ήηαλ λνκηζκαηνγιύθνο. εκαληηθόηεξε δνπιεηά ηνπ είλαη ην αλάγιπθα κε ην θεθάιη ηεο Ώξέζνπζαο ζηα ηεηξάδξαρκα θέξκαηα. Κηλάδσλ (Ιζη): Ήηαλ ν εκπλεπζηήο ηνπ πξαμηθνπήκαηνο θαηά ηνπ βαζηιηά ηεο πάξηεο Ώγεζηιάνπ ΐ‟ ην 399 π.Υ. πλειήθζε, νκνιόγεζε θαη θαηαδηθάζηεθε ζε ζάλαην (Ξεκμθώκ) Κίλαηζνο (Ιζη): βιέπε Κύκαζεμξ Κηλαίζσλ (Ιζη): Ο Κζκαίεςκ (8νο π.Υ. αη.) ήηαλ επηθόο πνηεηήο από ηε πάξηε, ζηνλ νπνίν απνδίδνληαη ηα ρακέλα έπε Μζηνή Εθζάδα, Οζδζπόδεζα θαη Σδθεβμκία. Σν πξώην από απηά ιέγεηαη όηη γξάθηεθε από ηνλ Λέζρε από ηελ Λέζβν. Κηλέαο (Ιζη): Ο Κζκέαξ (3νο π.Υ. αη.) ήηαλ εγεκόλαο ηεο Θεζζαιίαο θαη θίινο ηνπ βαζηιηά ηεο Δπείξνπ Πύξξνπ. Ήηαλ γλσζηόο γηα ηελ πνιύ θαιή κλήκε ηνπ. (Πθμύηανπμξ) Κηλεζίαο (Ιζη): Ο Κζκδζίαξ (450-390 π.Υ.) ήηαλ πνηεηήο, κνπζηθόο θαη ζπλζέηεο δηζπξάκβσλ. Σνλ θαηέηαζζαλ αλάκεζα ζηνπο ρεηξόηεξνπο κνπζηθνύο θαη πνηεηέο ηεο επνρήο ηνπ. Ο Ώνζζημθάκδξ ηνλ ζαηίξηζε ζηα έξγα ηνπ ΐάηναπμζ, Λοζζζηνάηδ θαη Βηηθδζζάγμοζεξ. Ο Κηλύξαο ήηαλ ηεξέαο ηεο Αθξνδίηεο Κηλύξαο ή Κηλύξεο (Μπζ): ΐαζηιηάο ηεο Πάθνπ, γηνο ηνπ αλδάθνπ θαη ηεο Φαξλάθεο,. Ήηαλ σξαίνο άληξαο, πνιχ πινχζηνο θαη. ηεξέαο ηεο Ώθξνδίηεο. Θεσξείηαη φηη είλαη ν πξψηνο πνπ εηζήγαγε ηελ ηεξή πνξλεία σο ζπζηαηηθφ ηεο ιαηξείαο ηεο Ώθξνδίηεο. Ο Οδπζζέαο θαη ν Μελέιανο πήγαλ ζηελ Κχπξν γηα λα πείζνπλ ηνλ Κηλχξα λα ζπκκεηάζρεη ζηνλ Σξσηθφ Πφιεκν. Ώπηφο ππνζρέζεθε λα ζηείιεη 50 πινία, αιιά ηειηθά έζηεηιε κφλν έλα. (κεξνο) Κίνο (Μπζ): Γηνο ηνπ Οιχκπνπ, εγήζεθε νκάδαο απνίθσλ απφ ηελ Μίιεην θαη ίδξπζαλ ηελ πφιε Κίν ηεο ΐηζπλίαο Κίξθε (Μπζ): Μάγηζζα πνπ γλψξηδε ηελ ρξήζε βνηάλσλ θαη πνηψλ θαη είρε ηελ ηθαλφηεηα λα κεηακνξθψλεη ηνπο ερζξνχο ηεο ζε δψα. Καηνηθνχζε θαη βαζίιεπε ζην λεζί Ώηαία, ήηαλ θφξε ηνπ Ήιίνπ αδειθή ηνπ Ώηήηε, ηεο Καιπςψο θαη ηεο Παζηθάεο. 30
ην λεζί ηεο έθηαζε ν Οδπζζέαο κε ηνπο ζπληξφθνπο ηνπ θαηά ην ηαμίδη ηεο επηζηξνθήο ζηελ Εζάθε. Ώπηή θαινδέρζεθε ηνπο απεζηαικέλνπο ηνπ Οδπζζέα θαη ηνπο έβαιε λα θάλε θαγεηφ ζην νπνίν είρε ξίμεη θάπνηα απφ ηα καγηθά ηεο βφηαλα. Μφιηο έθαγαλ ηνπο άγγημε κε ην καγηθφ ξαβδάθη ηεο θαη ηνπο κεηακφξθσζε ζε ρνίξνπο. Δ Κίξθε εξσηεχηεθε ηνλ θηινμελνχκελφ ηεο θαη ηνλ θξάηεζε θνληά ηεο αξθεηφ θαηξφ, απέθηεζε δε καδί ηνπ αξθεηά παηδηά: Σειηθά βνήζεζε ηνλ Οδπζζέα λα θχγεη θαη λα πάξεη ην δξφκν ηεο επηζηξνθήο γηα ηελ Εζάθε. (κεξνο) Κίξξα (Ιζη): Νύκθε από ηελ νπνία πήξε ην όλνκά ηεο ε αξραία παξαιηαθή πόιε ηεο Φσθίδαο (Παοζακίαξ) Κίζζα (Μπζ): λνκα κηαο από ηηο Πηεξίδεο Νύκθεο Κίζζαηζα (Ιζη): λνκα γπλαίθαο αγξόηηζζαο από ηνλ Θεόηνζημ Κηζζεύο ή Κηζζέαο (Μπζ): Ο Ώηγππηηάδεο Κζζζεύξ παληξεχηεθε ηελ ΑαλαΎδα Ώλζήιεηα ή νπνία ηνλ δνινθφλεζε ηελ πξψηε λχρηα ηνπ γάκνπ ηνπο. (Ώπνιιφδσξνο) Κηζζείο (Ιζη): λνκα κηαο από ηηο Νπζηάδεο Νύκθεο (Δζίμδμξ) Κηζζίδαο (Ιζη): πξαθνύζηνο ηνλ νπνίνλ αλαθέξεη ν Ξεκμθώκ Κηζζόο (Ιζη): Έιιελαο ν νπνίνο (καδί κε ην Βθηάιηε) ελεκέξσζαλ ηνλ Μ. Ώιέμαλδξν γηα ηελ θπγή ηνπ ζεζαπξνθύιαθα Ώξπάινπ θαη ηελ αξπαγή ησλ ρξεκάησλ ηνπ βαζηιηά. Ο δύζπηζηνο Ώιέμαλδξνο δηέηαμε ηε θπιάθηζή ηνπο θαη απειεπζεξώζεθαλ κόλν όηαλ ην γεγνλόο επηβεβαηώζεθε. (Ώννζακόξ) Κίηηνο (Ιζη): Ώζελαίνο ηξαπεδίηεο (Αδιμζεέκδξ) Κιαάκεηηο (Μπζ): Θεζπηάδα κεηέξα ηνπ Ώζηπβίνπ απφ ηνλ Δξαθιή (Ώπνιιφδσξνο) Κιαδεύο (Μπζ): Πνηάκηνο ζεφο ηεο Διείαο Κιαία (Ιζη): λνκα κηαο από ηηο Οξεηάδεο Νύκθεο ηεο Λαθσλίαο (Παοζακίαξ) Κιάληο (Ιζη): λνκα ελόο από ηνπο Κέληαπξνπο (Δζίμδμξ) Κιάξηνο (Ιζη): Βπίζεην ηνπ Ώπόιισλα ζηελ Μ. Ώζία (Παοζακίαξ) Κιαπδηαλόο (Ιζη): Ο Κθαοδζακόξ (4νο κ.Υ. αη.) από ηελ Έθεζν, ήηαλ πνηεηήο, θηιόζνθνο θαη αδειθόο ηνπ λενπιαησληθνύ θηινζόθνπ Μαμίκνπ θαη ηνπ Νπκθηδηαλνύ, γξακκαηέα ηνπ Ενπιηαλνύ. (Παθαηζκή Ώκεμθμβία) Κιεαγόξε (Ιζη): λνκα πνπ αλαθέξεηαη ζε επηγξαθή ηεο Βύβνηαο Κιεαγόξαο (Ιζη): Ο Κθεαβόναξ από ηελ Φιπνύληα, ήηαλ ν δσγξάθνο πνπ δεκηνύξγεζε ηηο λσπνγξαθίεο ζην Λύθεην ηεο Ώζήλαο (Ξεκμθώκ) Κιεάδεο (Ιζη): Ώξραηνειιεληθό όλνκα Κιεαηλέηε (Ιζη): Εέξεηα ηεο Ώηγύπηνπ ησλ Πηνιεκαίσλ Κιεαηλέηεο (Ιζη): Ο Κθεαζκέηδξ (5νο π.Υ. αη.) από ηελ Ώζήλα ήηαλ ν παηέξαο ηνπ δεκαγσγνύ Κιένλνο. (Ώνζζημθάκδξ) Κιεαίλεηνο (Ιζη): Ο Κθεαίκεημξ (5νο-4νο π.Υ. αη.) από ηελ Ώζήλα ήηαλ ηξαγηθόο πνηεηήο 31
Κιεαίρκα (Ιζη): Δ Κθεαίπια (6νο-5νο αη.) από ηε Λαθσλία ήηαλ κηα από ηηο ιίγεο γπλαίθεο γλώζηξηεο ησλ ππζαγόξεησλ καζεκαηηθώλ θαη ηεο θηινζνθίαο. (Εάιαθζπμξ) Κιεάλαμ (Ιζη): Πξύηαλεο ηεο Κύκεο ηνλ 1ν κΥ. αηώλα Κιεαλδξίδαο (Ιζη): Ο Κθεακδνίδαξ (5νο π.Υ. αη.) από ηε πάξηε. Ήηαλ ζηξαηεγόο, ν παηέξαο ηνπ Γύιηππνπ. ηάιζεθε από ηνπο Βθόξνπο ηεο Πόιεο λα ζπλνδεύζεη ηνλ βαζηιηά Πιεηζηνάλαθηα ην 446 ζηελ εθζηξαηεία ηνπ θαηά ηεο Ώζήλαο. Δηηήζεθε θαη θαηαδηθάζηεθε ζε ζάλαην. Γηα απνθύγεη ηελ ηηκσξία πήγε ζηνπο Θνύξηνπο κε ηνπο Ώζελαίνπο απνίθνπο. Βθεί έιαβε κέξνο ζην πόιεκν θαηά ηνπ Σάξαληα. (Θμοηοδίδδξ) Κιέαλδξνο (Ιζη): 1. Σύξαλλνο ηεο Γέιαο ηεο ηθειίαο (Δνόδμημξ) 2. ηξαηεγόο ησλ ηνμνηώλ ηνπ Μ. Ώιεμάλδξνπ. Ώληηθαηέζηεζε ηνλ Κιέαξρν πνπ ζθνηώζεθε ζηελ Ώιηθαξλαζζό ην 334 π.Υ. (Ώννζακόξ) 3. Ο Κθέακδνμξ γηνο ηνπ Πνιεκνθξάηε, ήηαλ αθόκα έλαο ζηξαηεγόο ηνπ Μ. Ώιεμάλδξνπ. Τπεξέηεζε ζηελ αξρή ηεο αζηαηηθήο εθζηξαηείαο θαη ην 334 εζηάιε ζηελ Πεινπόλλεζν λα ζηξαηνινγήζεη κηζζνθόξνπο. ε δπν ρξόληα έθηαζε ζηε ηδώλα καδί κε 4000 κηζζνθόξνπο θαη ήηαλ ν εγέηεο ησλ Βιιήλσλ κηζζνθόξσλ ζηα Γαπγάκεια. πκκεηείρε ελεξγά ζηελ εθηέιεζε ηνπ Παξκελίσλα. (Ώννζακόξ) Κιεάλζεο ν Άζζηνο Κιεάλζεο (Ιζη): 1. Ο Κθεάκεδξ (6νο π.Υ. αη.) ήηαλ δσγξάθνο από ηελ Κόξηλζν. Λέγεηαη όηη απηόο θαη ν Φζθμηθήξ επηλόεζαλ ηελ παξάζηαζε ησλ κνξθώλ κε πεξίγξακκα. 2. Ο Κθεάκεδξ μ Άζζζμξ (331-232 π.Υ.) από ηνλ Άζζν ηεο Σξσάδαο, ήηαλ ζησηθόο θηιόζνθνο καζεηήο ηνπ Γήλσλα θαη δηάδνρόο ηνπ ζηε δηεύζπλζε ηεο ηνάο. Αηαθξίζεθε γηα ηε ιηηόηεηα αιιά θαη γηα ηε ζσκαηηθή ηνπ ξώκε. ύκθσλα κε ηνλ Αηνγέλε Λαέξηην έγξαςε πάλσ από 50 έξγα, όπσο Πμθζηζηόξ, Πενί εθεοεενίαξ, Πενί κόιςκ, Πενί ηαεήημκημξ θ.ά. Ώπό ηα έξγα ηνπ ζώδνληαη απνζπάζκαηα θαη έλαο ύκλνο πξνο ηνλ Αία. (Πθμύηανπμξ) Κιεάλσξ (Ιζη): 1. Ο αξρεγόο ησλ Οξρνκελίσλ κηζζνθόξσλ ζην ζηξαηό ηνπ Κύξνπ ηνπ Νεόηεξνπ. Μεηά ηελ ήηηα αλέιαβε καδί κε ηνλ Ξελνθώληα θαη άιινπο ηέζζεξηο, λα νδεγήζνπλ ηνπ Μύξηνπο πίζσ ζηελ παηξίδα. (Ξεκμθώκ) 2. Ο Κθεάκςν μ Λάηςκ πεξηιακβάλεηαη ζηνλ θαηάινγν ησλ Ππζαγνξείσλ ηνπ Εαιαθίπμο. Κιεάξαηνο (Ιζη): Ο Κθεάναημξ μ Σανακηίκμξ πεξηιακβάλεηαη ζηνλ θαηάινγν ησλ Ππζαγνξείσλ ηνπ Εαιαθίπμο. 32
Κιεάξεηνο (Ιζη): ηξαηεγόο ηεο Μαθεδνλίαο Κιεαξίδαο (Ιζη): ηξαηεγόο ηεο πάξηεο. Πνιέκεζε ζηε Μαθεδνλία κε ηνλ ΐξαζίδα θαηά ηνλ Πεινπνλλεζηαθό πόιεκν. (Θμοηοδίδδξ) Κιεαξίζηε (Ιζη): λνκα γπλαίθαο πνπ αλαθέξεη ν Θεόηνζημξ Κιεάξηζηνο (Ιζη): Φίινο ηνπ πνηεηή Θεόγληδνο Κιέαξρνο (Ιζη): 1. Γιύπηεο από ηε Ρόδν πνπ έδεζε ηελ αξρατθή επνρή θαη ζεσξείηαη όηη αλήθε ζηε ζρνιή ησλ Ααηδαιηδώλ. 2. Ο Κθέανπμξ (5νο π.Υ. αη.) από ην Ρήγην ηεο Μεγάιεο Βιιάδαο θαη καζεηήο ηνπ Κνξίλζηνπ Βπρείξνπ. Γλσζηό έξγν ηνπ είλαη έλα άγαικα ηνπ Αία ζηελ πάξηε. 3. Ο Κθέανπμξ (450-401 π.Υ.) ήηαλ παξηηάηεο ζηξαηεγόο. Έιαβε κέξνο σο λαύαξρνο ζηνλ Πεινπνλλεζηαθό πόιεκν. Ώξγόηεξα δηνξίζζεθε αξκνζηήο ζην ΐπδάληην. Έιαβε επίζεο κέξνο ζηε κάρε ζηα Κνύλαμα, ζην πιεπξό ηνπ Κύξνπ ηνπ Νεόηεξνπ (Ξεκμθώκ). 4. Σύξαλλνο ηεο Δξάθιεηαο ηνπ Πόληνπ. Σν 353 π.Υ. δνινθνλήζεθε από κηα νκάδα λεαξώλ ηεο πόιεο θαη ηνλ δηαδέρζεθε ν αδειθόο ηνπ άηπξνο (Ώεήκαζμξ, Αζόδςνμξ ζηεθόξ) 5. ηξαηεγόο ηνπ Μ. Ώιεμάλδξνπ, ζθνηώζεθε ην 334 π.Υ. θαη αληηθαηαζηάζεθε από ηνλ Κιέαλδξν. (Ώννζακόξ) 6. Ο Κθέανπμξ (3νο π.Υ. αη.) από ηνπο όινπο ηεο Κύπξνπ, ήηαλ πεξηπαηεηηθόο θηιόζνθνο ηεο ζρνιήο ηνπ Ώξηζηνηέιε. Έγξαςε ηα: ΐίμζ, Πενί βνίθςκ, Πθάηςκμξ εβηώιζμκ θ.ά. Κιεηαγόξαο (Ιζη): λνκα πνπ αλαγξάθεηαη ζε αξραίν ακθνξέα Κιεηγέλεο: λνκα γξακκαηηθνύ ηεο Υαιθηδηθήο Κιεηδεκίδεο (Ιζη): Γηνο ηνπ ηξαγηθνύ πνηεηή νθνθιή (Ώνζζημθ.) Κιείδηθνο (Ιζη): Ώλδξηθό αξραηνειιεληθό όλνκα Κιείδεκνο (Ιζη): Ο Κθείδδιμξ (4νο π.Υ. αη.) ήηαλ αηζηδνγξάθνο, γλσζηό ηνπ έξγν: Ώηείξ, πνπ πξαγκαηεύεηαη ηνπο λόκνπο θαη ηνπο ζεζκνύο ηεο Ώζήλαο. Πηζαλόηαηα είλαη ν ίδηνο κε ην όλνκα Κθεζηόδδιμξ. (Πθμύηανπμξ) Κιεΐδε ή Κιεεία (Ιζη): λνκα κηαο από ηηο Τάδεο Νύκθεο. Κιείδηθνο (Ιζη): Βπώλπκνο άξρσλ ησλ Ώζελώλ (Παοζακίαξ) Κιεηλαγόξαο (Ιζη): Ο Κθεζκαβόναξ μ Σανακηίκμξ πεξηιακβάλεηαη ζηνλ θαηάινγν ησλ Ππζαγνξείσλ ηνπ Εαιαθίπμο. Κιεηλαξέηε (Ιζη): Ώζελαία πνπ αλαθέξεη ζηηο Βηηθδζζάγμοζεξ ν Ώνζζημθάκδξ Κιεηλίαο (Ιζη): 1. Πινύζηνο Ώζελαίνο, ζύδπγνο ηεο Αεηλνκάρεο θαη παηέξαο ηνπ Ώιθηβηάδε (Ξεκμθώκ) 2. Ο Κθεζκίαξ (3νο π.Υ. αη.) ήηαλ ηύξαλλνο ηεο ηθπώλαο. Καηαζθεύαζε ην Γπκλάζην ηεο πόιεο. Ανινθνλήζεθε ην 264 από ηνλ Ώβαληίδα (Πθμύηανπμξ) 3. Ο Κθεζκίαξ μ Σανακηίκμξ πεξηιακβάλεηαη ζηνλ θαηάινγν ησλ Ππζαγνξείσλ ηνπ Εαιαθίπμο. Κιεηλόκαρνο (Ιζη): Έθνξνο ηεο πάξηεο (Ξεκμθώκ) Κιεηλόζηξαηνο (Ιζη): λνκα πνπ αλαγξάθεηαη ζε αξραίν ακθνξέα 33
Κιεηλώ (Ιζη): Γπλαηθείν αξραηνειιεληθό όλνκα Κιεηππίδεο: Ναύαξρνο ησλ Ώζελαίσλ, γηνο ηνπ Αεηλίνπ (Θμοηοδίδδξ) Κιεηλίαο (Ιζη): Ο Κθεζκίαξ (6νο-5νο π.Υ. αη.) ήηαλ ν παηέξαο ηνπ Ώιθηβηάδε. Πνιέκεζε θαη δηαθξίζεθε ζηνπ Πεξζηθνύο πνιέκνπο θαη ηδηαίηεξα ζην Ώξηεκίζην. Κιεηλόκαρνο (Ιζη): λνκα πνπ αλαθέξεη ν Πθμύηανπμξ Κιετππίδεο (Ιζη): Ο Κθεσππίδδξ (5νο π.Υ. αη.) ήηαλ ζηξαηεγόο ησλ Ώζελαίσλ, επηθεθαιήο ηνπ ζηξαηνύ πνπ πνιηόξθεζε ηελ Μπηηιήλε (Θμοηοδίδδξ) Κιεΐο (Ιζη): Δ ΚθεΎξ (7νο π.Υ. αη.) από ηελ Λέζβν ήηαλ ζύδπγνο ηνπ θακαλδξώλπκνπ θαη κεηέξα ηεο πνηήηξηαο απθνύο θαη ηνπ Υαξάμνπ. Κιεηζζέλεο (Ιζη): 1. Ο Κθεζζεέκδξ (6νο π.Υ. αη.) γηνο ηνπ Ώξηζηώλπκνπ θαη εγγνλόο ηνπ Μύξσλνο, ήηαλ ηύξαλλνο ηεο ηθπώλαο. Ίδξπζε κεγαινπξεπή νηθνδνκήκαηα ζηελ πόιε θαη αλαδηνξγάλσζε ηα Πύζηα. Βίρε κηα θόξε, ηελ Ώγαξίζηε πνπ ήζειε λα ηελ παληξέςεη κε ηνλ θαιύηεξν άληξα όιεο ηεο Βιιάδαο. (Δνόδμημξ, Παοζακίαξ) Ο Αζελαίνο λνκνζέηεο Κιεηζζέλεο 2. Ο πνιηηηθόο θαη λνκνζέηεο Κθεζζεέκδξ (570-500 π.Υ.), κεηά ηελ πηώζε ηεο ηπξαλλίαο ηνπ Πεηζηζηξάηνπ θαη ησλ γησλ ηνπ αλέιαβε λα κεηαξξπζκίζεη ην πνιίηεπκα ηεο Ώζήλαο. Θέζπηζε κηα ζεηξά λόκσλ δίδνληαο ζε όινπο ηνπο ειεύζεξνπο πνιίηεο ίζα δηθαηώκαηα πνπ νδήγεζαλ ζηελ Ώεδκασηή δδιμηναηία. Ώλαγλώξηζε σο πνιίηεο όινπο ηνπο άλδξεο άλσ ησλ 20 εηώλ. Αηαηήξεζε ηελ Βθθιεζία ηνπ Αήκνπ. Υώξηζε ηνπο θαηνίθνπο ζε δέθα θπιέο. Κάζε θπιή επέιεγε κε θιήξσζε 50 βνπιεπηέο πνπ απεηέιεζαλ ηελ ΐνπιή ησλ πεληαθνζίσλ ε νπνία ήηαλ ην δηαξθέο ηκήκα ηεο Βηηθδζίαξ ημο Αήιμο. Κάζε κέξα ε ΐνπιή εμέιεγε έλα επζζηάηδ ηςκ πνοηάκεςκ, ν νπνίνο ήηαλ ν αλώηαηνο άξρσλ. Κάζε θπιή εμέιεγε έλα ζηναηδβό θαη νη δέθα ζηξαηεγνί ήηαλ ην αλώηαην πνιεκηθό ζπκβνύιην κε αξρηζηξάηεγν ηνλ πνιέκαξρν. Δ επηινγή ησλ βνπιεπηώλ κε θιήξν ήηαλ θαη‟ εμνρήλ δεκνθξαηηθή πξάμε, γηαηί όινη είραλ ίζεο επθαηξίεο λα ιάβνπλ κέξνο ζηελ εμνπζία θαη κ‟ απηό ηνλ ηξόπν απνθιείνληαλ νη επαγγεικαηίεο πνιηηηθνί. Ο πνιίηεο πνπ επηιεγόηαλ ιάκβαλε κηζζό από ην θξαηηθό ηακείν θη έηζη αθόκα θαη νη θησρόηεξνη πνιίηεο κπνξνύζαλ λα ζπκκεηάζρνπλ ζηα θνηλά. Σέινο θαζηεξώζεθε ν ζεζκόο ηνπ μζηναηζζιμύ, δειαδή ε ΐνπιή κπνξνύζε λα ςεθίζεη ηελ εμνξία θάπνηνπ, γηα ηνλ νπνίν ππήξρε ε ππνςία όηη επηβνπιεύεηαη ηελ εμνπζία ηεο πόιεο. Ώξθεηνί θαη ζεκαληηθνί επηθαλείο 34
Ώζελαίνη ππέζηεζαλ ηελ πνηλή ηνπ νζηξαθηζκνύ (Ξάκεζππμξ, Ώνζζηείδδξ, Κίιςκ, Θειζζημηθήξ θ.ά.) 3. Ο Κθεζζεέκδξ από ηελ Βξέηξηα ήηαλ αξρηηέθηνλαο. Κιεηζηδίθε (Μπζ): Μηα απφ ηηο θφξεο ηνπ βαζηιηά ηεο Βιεπζίλαο Κειενχ (κεξνο) Κιεηζηζήξα (Μπζ): Κφξε ηνπ βαζηιηά ηεο Κξήηεο Εδνκελέα θαη ηεο Μήδαο Κιεηζηζηξάηε (Ιζη): Γπλαηθείν αξραηνειιεληθό όλνκα Κιείζνθνο (Ιζη): Ο Κθείζμθμξ (6νο π.Υ. αη.) πηζαλώο από ηελ Ώζήλα, ήηαλ αγγεηνγξάθνο. ην αξραηνινγηθό κνπζείν ηεο Ώζήλαο ππάξρεη κειαλόκνξθν αγγείν (νηλνρόε) εμαηξεηηθήο νκνξθηάο. Κιείηα (Ιζη): λνκα δνύιεο πνπ αλαθέξεη ν Θεόηνζημξ Κιεηηαγόξα (Ιζη): Πνηήηξηα (5νο π.Υ. αη.) από ηε πάξηε ή ηελ Θεζζαιία ή ηε Λέζβν. (Ώνζζημθάκδξ) Κιείηαξρνο (Ιζη): 1. Έιιελαο ηζηνξηθόο ηνπ 4νπ π.Υ. αη. από ηελ Ώιεμάλδξεηα. Έγξαςε βηνγξαθία ηνπ Μ. Ώιεμάλδξνπ, ζώδνληαη ειάρηζηα απνζπάζκαηα. (ηνάαςκ) 2. Σύξαλλνο ηεο Βξέηξηαο (4νο π.Υ. αη.) (Αδιμζεέκδξ) 3. Ο Κθείηανπμξ (3νο π.Υ. αη.) ήηαλ γισζζνιόγνο από ηελ Ώίγηλα, Ώζρνιήζεθε κε ηηο δηαιέθηνπο ηεο ειιεληθήο γιώζζαο. Κιεηηέιεο: Πνιηηηθόο από ηελ Κόξηλζν (Ξεκμθώκ) Κιείηε (Μπζ): Μηα απφ ηηο Ώκαδφλεο, αθφινπζνο ηεο βαζίιηζζαο Πελζεζίιεηαο Κιεηηή (Μπζ): Δ ΑαλαΎδα Κθεζηή παληξεχηεθε ηνλ Ώηγππηηάδε Κιείην θαη ηνλ δνινθφλεζε ηελ πξψηε λχρηα ηνπ γάκνπ ηνπο (Ώπνιιφδσξνο) Κιεηηίαο (Ιζη): Ώζελαίνο αγγεηνγξάθνο (6ν π.Υ. αη.). Βίλαη γλσζηόο από πέληε αγγεία θαη δπν θύπειια θαη θάπνηα ζξαύζκαηα. Σν γλσζηόηεξν έξγν ηνπ είλαη ιεγόκελν αββείμ ημο Francois πνπ θαηαζθεπάζηεθε από ηνλ Βξγόηηκν θαη δσγξαθίζηεθε από ηνλ Κιεηηία θαη ζην νπνίν απεηθνλίδνληαη πάλσ από 200 πξόζσπα. Κιεηηόδεκνο (Ιζη): βιέπε Κθείδδιμξ Κιεηηνκάρε (Ιζη): λνκα πνπ αλαθέξεη ν Αδιμζεέκδξ Κιεηηόκαρνο (Ιζη): 1. Ο Κθεζηόιαπμξ μ Κανπδδόκζμξ (2νο π.Υ. αη.), ήηαλ θηιόζνθνο, καζεηήο ηνπ Κανκεάδμο, δάζθαινο ηνπ Υανιάδα θαη ηνπ Φίθςκα ημο Λανζζαίμο θαη δηάδνρνο ηνπ Καξλεάδνπ ζηε δηεύζπλζε ηεο Ώθαδεκίαο ηεο Ώζήλαο. Λέγεηαη όηη έγξαςε πάλσ από 400 πξαγκαηείεο. (Αζμβέκδξ Λαένηζμξ) 2. Ο αζιεηήο Κθεζηόιαπμξ από ηε Θήβα λίθεζε ζηνπο Οιπκπηαθνύο αγώλεο ην 212 π.Υ. θαη ζηα Ίζζκηα, ζηελ πάιε, ηελ ππγκαρία θαη ην παγθξάηην. (Πίκδανμξ) Κιείηνο (Ιζη): 1. Ο Κθείημξ μ Μέθαξ (375-328 π.Υ.) γηνο ηνπ Αξνπίδα θαη αδειθόο ηεο Λαλίθεο, ήηαλ ζηξαηεγόο ηνπ Μ. Ώιεμάλδξνπ. ηε κάρε ηνπ Γξαληθνύ έζσζε ηε δσή ηνπ βαζηιηά θόβνληαο κε ην ζπαζί ηνπ ην ρέξη ηνπ 35
Πέξζε πνπ θαηέβαηλε ζην ιαηκό ηνπ Ώιεμάλδξνπ. Ώξγόηεξα επέθξηλε ηνλ Ώιέμαλδξν γηα ηελ δεζπνηηθή δηαγσγή ηνπ θαη ηελ πηνζέηεζε ησλ πεξζηθώλ εζίκσλ. Ώπηό εξέζηζε ηνλ κεζπζκέλν βαζηιηά ν νπνίνο πέηαμε έλα δόξπ ελαληίνλ ηνπ Κιείηνπ θαη ηνλ ζθόησζε. (Ώννζακόξ) 2. Ο Κθείημξ μ Λεοηόξ (4νο π.Υ. αη.) ήηαλ Μαθεδόλαο ζηξαηεγόο, Πνιέκεζε ζην Λακηαθό Πόιεκν θαη ζπκκάρεζε κε ηνλ Πνιππέξρνληα θαηά ηνπ Καζζάλδξνπ. (Ώεήκαζμξ, Αζόδςνμξ ζηεθόξ) 3. Ο ΐαζηιηάο ηεο Ειιπξίαο, ην 335 π.Υ. επαλαζηάηεζε θαηά ηνπ Μεγάινπ Ώιεμάλδξνπ Κιείηνο (Μπζ): 1. Ο Κθείημξ γηα λα θεξδίζεη ηελ Παιιήλε, θφξε ηνπ ΐαζηιηά ηεο Θξάθεο ίζσλα αγσλίζηεθε κε ηνλ Αξχαληα ηνλ λίθεζε θαη ηνλ ζθφησζε. 2. Σξψα καρεηήο, ζθνηψζεθε ζηνλ Σξσηθφ πφιεκν απφ ηνλ Σεχθξν. (κεξνο) 3. Γηνο ηνπ Μάληε Μαληίνπ, Δ Δψο ηνλ εξσηεχηεθε, ηνλ απήγαγε θαη ηνλ έθαλε αζάλαην. (κεξνο) 4. Ο Ώηγππηηάδεο Κιείηνο δνινθνλήζεθε απφ ηελ ΑαλαΎδα Κιεηηή ηελ πξψηε λχρηα ηνπ γάκνπ ηνπο (Ώπνιιφδσξνο) Κιεηηόζηξαηνο (Ιζη): Ρόδηνο, νιπκπηνλίθεο ηεο πάιεο ην 192 π.Υ. Κιεηηνθώλ (Ιζη): Ο Κθεζημθώκ (4νο π.Υ. αη.) από ηελ Ώζήλα ήηαλ γηνο ηνπ Ώξηζησλύκνπ. Ο Κιεηηνθώλ έδσζε ην όλνκά ηνπ ζε έλα από ηνπο δηαιόγνπο πνπ απνδίδνληαη ζηνλ Πιάησλα. Κιεηηώ (Ιζη): Βιιελίδα πνηήηξηα Κιείησλ (Ιζη): Γιύπηεο-αλδξηαληνπνηόο ηνπ 5νπ π.Υ. αηώλα. Καηαζθεύαζε αλδξηάληεο αζιεηώλ. (Ξεκμθώκ) Κιείησξ (Ιζη): ΐαζηιηάο ηεο Ώξθαδίαο, δελ άθεζε απνγόλνπο θαη ηνλ δηαδέρζεθε ν εμάδειθόο ηνπ Ώίππηνο (Ώπμθθόδςνμξ) Κιεηώ (Ιζη): Μηα από ηηο Βλλέα Μνύζεο, πξνζηάηηδα ηεο επηθήο πνίεζεο, ηεο ξεηνξηθήο θαη ηεο Εζηνξίαο. (Ώπμθθόδςνμξ) Κιένβηο (Μπζ): Γηνο ηεο Κπδίππεο, ηέξεηαο ηεο Ήξαο θαη αδειθφο ηνπ ΐίησλνο. Γηα ην κχζν ησλ δπν αδειθψλ βιέπε Βίηςκ. (Δξφδνηνο) Κιεόβνηα (Ιζη): Παξζέλα από ηελ Πάξν. Καζηέξσζε ηε ιαηξεία ηεο Αήκεηξαο ζηε Θάζν κε κνξθή νξγίσλ θαη δίδαλε ζημοξ ηαημίημοξ ημο κδζζμύ ηδκ ηαθθζένβεζα ημο ζζηανζμύ. Κιεόβνηα (Μπζ): 1. χδπγνο ηνπ Βσζθφξνπ, κεηέξα ηεο Σειαχγεο 2. Δ Κιεφβνηα εξσηεχηεθε ηνλ Ώηλζέα, αιιά φηαλ απηφο απέθξνπζε ηνλ έξσηά ηεο απηή ηνλ έξημε ζε έλα πεγάδη θαη ηνλ ζθφησζε ξίρλνληάο ηνπ κηα κεγάιε πέηξα. Κιενβνύιε (Μπζ): χδπγνο ηνπ βαζηιηά ηεο Ώξθαδίαο Ώιένπ θαη κεηέξα ηνπ Κεθέα, ηνπ Λπθνχξγνπ, ηεο Ώχγεο θαη άιισλ. (Τγίλνο) Κιενβνπιίλε (Ιζη): Δ Κθεμαμοθίκδ ή Βύιδηζξ (6νο-5νο π.Υ. αη.) από ηε Ρόδν, ήηαλ θόξε ηνπ πνιηηηθνύ, πνηεηή, ηπξάλλνπ ηεο Λίλδνπ θαη ελόο από ηνπο 36
Βπηά ζνθνύο ηεο αξραηόηεηαο Κιενβνύινπ. Δ ίδηα ήηαλ ιπξηθή θαη επηθή πνηήηξηα. (Παθαη. Ώκε.) Κιεόβνπινο (Ιζη): Ο πνιηηηθόο θαη πνηεηήο Κθεόαμοθμξ μ Ρόδζμξ (6νο π.Υ. αη.) γηνο ηνπ Βπαγόξα, ήηαλ ηύξαλλνο ηεο πόιεο Λίλδνπ ηεο Ρόδνπ θαη αλαθέξεηαη σο έλαο από ηνπο Βπηά νθνύο ηεο αξραηόηεηαο. Σαμίδεςε ζηελ Ώίγππην θαη αλαζηήισζε ην λαό ηεο Ώζελάο. Έγξαςε πνηήκαηα θαη επηγξάκκαηα. ηνλ Κιεόβνπιν απνδίδνληαη ηα γλσκηθά ιέηνμκ άνζζημκ θαη δδμκήξ ηνάηεζ. ώδεηαη έλα επίγξακκά ηνπ πνπ πξννξηδόηαλ λα ραξαρζεί ζηνλ ηάθν ηνπ βαζηιηά ηεο Φξπγίαο Μίδα. Δ θόξε ηνπ Κιενβνπιίλα ζπλέζεζε αηλίγκαηα ζε εμάκεηξν ζηίρν θαη ζεσξείηαη εμ ίζνπ ηθαλή κε ηνλ παηέξα ηεο. (Αζμβέκδξ Λαένηζμξ, Πθάηςκ, Παθαηζκή Ώκεμθμβία) Κιεόβνπινο ν Λίλδηνο Κιεόβνπινο (Μπζ): Μαρεηήο ησλ Σξψσλ, ζθνηψζεθε ζηνλ πφιεκν απφ ηνλ Ώίαληα ηνλ Λνθξφ. (κεξνο) Κιενγέλεο (Ιζη): Διείνο, ήηαλ νιπκπηνλίθεο ηνπ θέιεηνο ην 388 π.Υ. Κιενδαίνο (Μπζ): Γηνο ηνπ Όιινπ, εγγνλφο ηνπ Δξαθιή. Πηζαλφο ν ηδξπηήο ηνπ καθεδνληθνχ βαζηιηθνχ νίθνπ ηνπ Καξάλνπ. (Δξφδνηνο) Κιεόδακνο (Ιζη): 1. Πεξηπαηεηηθόο θηιόζνθνο (Λμοηζακόξ) 2. Ναύαξρνο ηεο Ρώκεο επί απηνθξάηνξα Γαιελνύ (3νο κ.Υ. αη.) Κιεόδεκνο (Ιζη): Έιιελαο θπζηθόο Κιενδίθε (Μπζ): Κφξε ηνπ βαζηιηά ηεο πάξηεο Λαθεδαίκνλα θαη ηεο πάξηεο Κιενδόμε (Μπζ): Έλα απφ ηα παηδηά ηεο Νηφβεο (Νηνβίδεο) θαη ηνπ Ώκθίνλα πνπ εμφλησζαλ ν Ώπφιισλ θαη ε Άξηεκηο (Ώπνιιφδσξνο) Κιενδώξα (Μπζ): Νατάδα Νχκθε, εξσκέλε ηνπ Πνζεηδψλα θαη κεηέξα ηνπ Παξλαζζνχ (Παπζαλίαο) Κιενδώξε ή Κιενδώξα (Μπζ): Δ ΑαλαΎδα Κθεμδώνδ παληξεχηεθε ηνλ Ώηγππηηάδε Λίμν, ηνλ νπνίν δνινθφλεζε ηελ πξψηε λχρηα ηνπ γάκνπ ηνπο (Ώπνιιφδσξνο) Κιεόδσξνο (Ιζη): Οιπκπηνλίθεο ηεο πάιεο παίδσλ ην 452 π.Υ. Κιενζήξα (Μπζ): Κφξε ηνπ Παλδάξεσ θαη ηεο Ώξκνζφεο Κιενίηαο (Ιζη): Έιιελαο γιύπηεο ηνπ 1νπ π.Υ. αη. Ώλαθέξεηαη σο έξγν ηνπ έλαο αλδξηάληαο νπιίηε πνπ είρε αζεκέληα λύρηα. Κιεόθξηηνο (Ιζη): Έλαο από ηνπο Ώζελαίνπο νιηγαξρηθνύο πνπ ππνζηήξημαλ ην θαζεζηώο ηεο ηπξαλλίαο ηνλ 5ν π.Υ. αη. Κιεόια (Μπζ): Κφξε ηνπ Αίαληνο, εξσκέλε ηνπ Ώηξέσο θαη κεηέξα ηνπ Πιεηζζέλνπο (Βπξηπίδεο) 37
Κιεόιανο (Μπζ): Γηνο ηνπ Δξαθιή θαη ηεο Θεζπηάδαο Ώξγέιεο (Ώπνιιφδσξνο) Κιενκάληηο (Ιζη): Ο Κθεμιάκηζξ μ Λαηεδαζιόκζμξ (4νο π.Υ. αη.) ήηαλ έλαο από ηνπο κάληεηο πνπ δνύζαλ ζηελ απιή ηνπ Μ. Ώιεμάλδξνπ. 2. Ο Κθεμιάκηζξ από ηνλ Κιείησξα Πεινπνλλήζνπ ήηαλ νιπκπηνλίθεο ηνπ ζηαδίνπ ην 336 π.Υ. Κιεόκαρνο (Ιζη): 1. Ο Κθεόιαπμξ από ηελ Μαγλεζία ηεο Μ. Ώζίαο ήηαλ νιπκπηνλίθεο ηεο ππγκαρίαο ην 424 π.Υ. 2. Σξαγηθόο πνηεηήο ηεο αξραηόηεηαο Κιεόκβξνηνο (Ιζη): 1. Ο Κθεόιανμημξ Ώ’ γηνο ηνπ Παοζακία, ήηαλ βαζηιηάο ηεο πάξηεο (380-371 π.Υ.). Οη εθζηξαηείεο ηνπ θαηά ηεο Θήβαο απέηπραλ θαη ν ίδηνο ζθνηώζεθε ζηελ κάρε ησλ Λεύθηξσλ. Σνλ δηαδέρζεθε ν γηνο ηνπ Ώβδζίπμθζξ Ώ’ θαη κεηά από απηόλ ν άιινο ηνπ γηνο Κθεμιέκδξ ΐ’. (Πθμύηανπμξ, Αζόδςνμξ ζηεθόξ) 2. Ο Κθεόιανμημξ ΐ’ ήηαλ βαζηιηάο ηεο πάξηεο (243-242 π.Υ.) καδί κε ην Άγε. Βθδηώρζεθε από ηνλ πεζεξό ηνπ Λεσλίδα ΐ‟. (Πθμύηανπμξ, Πμθύαζμξ) 3. Φηιόζνθνο από ηελ Ώκβξαθία. Λέγεηαη όηη όηαλ δηάβαζε κηα πεξηθνπή από ηνλ δηάινγν ηνπ Πιάησλ Φαίδξνο, έπεζε ζε έλα πεγάδη, όρη γηαηί ππέθεξε από θάπνηα αξξώζηηα, αιιά γηαηί ήζειε λα αληαιιάμεη ηελ δσή ηνπ κε κηα άιιε θαιύηεξε. (Αζμβέκδξ Λαένηζμξ) Κιενκέλεο (Ιζη): 1. Ο βαζηιηάο ηεο πάξηεο Κθεμιέκδξ Ώ’ (βαζίιεπζε 519487 π.Υ.), εηεξνζαιήο αδειθόο ηνπ ήξσα ησλ Θεξκνππιώλ Λεσλίδα, ηνλ νπνίν δηαδέρζεθε ζην ζξόλν. Βθζηξάηεπζε θαηά ηεο Ώζήλαο θαη πέηπρε ηελ πηώζε ηνπ ηπξάλλνπ Εππία. Λέγεηαη όηη θαηαιήθζεθε από παξαθξνζύλε θαη απηνθηόλεζε. (Δνόδμημξ) 2. Ο βαζηιηάο ηεο πάξηεο Κθεμιέκδξ ΐ’ (βαζ. 370-309 π.Υ.), γηνο ηνπ Κιεόκβξνηνπ Ώ‟. Αηαδέρζεθε ζηνλ ζξόλν ηνλ αδειθό ηνπ Ώγεζίπνιη Ώ‟. Ώλ θαη ν Κιενκέλεο βαζίιεπζε ζρεδόλ 60 ρξόληα ε ηζηνξία δελ αλαθέξεη ηίπνηα ζεκαληηθό γη‟ απηόλ. (Αζόδςνμξ ζηεθόξ, Παοζακίαξ) 3. Ο βαζηιηάο ηεο πάξηεο Κθεμιέκδξ Γ’ (βαζ. 235-222 π.Υ.), επέβαιε κηα ζεηξά κεηαξξπζκίζεσλ ζηελ πάξηε, όπσο ε θαηάιπζε ηεο αξρήο ησλ εθόξσλ, ε αλαδηαλνκή ησλ γαηώλ, ε κεηαηξνπή πνιιώλ πεξηνίθσλ ζε πνιίηεο ηεο πάξηεο, ε αλαδηνξγάλσζε ηνπ ζηξαηνύ θ.ά. Πξνζπάζεζε λα ελώζεη ηνπο Έιιελεο ππό ηελ εγεζία ηεο πάξηεο θαη πνιέκεζε θαηά Ώρατθήο πκπνιηηείαο. κσο ζηελ απνθαζηζηηθή κάρε ηεο ειιαζίαο ν Κιενκέλεο εηηήζεθε θαη ππνρξεώζεθε λα θαηαθύγεη ζηελ Ώίγππην. Σνλ αθνινύζεζε ε κεηέξα ηνπ Κξαηεζίθιεηα (Πθμύηανπμξ) 4. Ο Κθεμιέκδξ (4νο π.Υ. αη.) από ηελ Ναπθξάηε, ήηαλ ζαηξάπεο ηεο Ώηγύπηνπ επί Μ. Ώιεμάλδξνπ θαη αλέιαβε ηελ επίβιεςε ηεο νηθνδόκεζεο ηεο Ώιεμάλδξεηαο. (Ώννζακόξ) 5. Ο Κιενκέλεο (4νο π.Υ. αη.) ήηαλ θπληθόο θηιόζνθνο, καζεηήο ηνπ Μεηξνθιή, έγξαςε έλα βηβιίν κε ηίηιν Παζδαβςβζηόξ (Αζμβέκδξ Λαένηζμξ) 38
6. Ο Κθεμιέκδξ (4νο π.Υ. αη.) από ηε Ρήγην ήηαλ δηζπξακβηθόο πνηεηήο θαη εξσηηθόο ζπγγξαθέαο (Ώεήκαζμξ) 7. Ο Ώζελαίνο γιύπηεο Κθεμιέκδξ μ Ώπμθθμδώνμο (1νο π.Υ. αη.), είλαη γλσζηόο από ηελ ππνγξαθή ηνπ πνπ βξίζθεηαη ζηε βάζε ηνπ αγάικαηνο ηεο Ώθνμδίηδξ ηςκ Μεδίηςκ. 8. Ο Ώζελαίνο γιύπηεο Κθεμιέκδξ μ Κθεμιέκμοξ (1νο π.Υ. αη.), είλαη γλσζηόο από ην άγαικα ηνπ Γεξκαληθνύ πνπ βξίζθεηαη ζην Λνύβξν. 9. Ο Κθεμιέκδξ μ οναημύζζμξ ήηαλ αξρηηέθηνλαο 10. Ο Κθεμιέκδξ (1νο κΥ. αη,) ήηαλ γηαηξόο, πνπ ρξεζηκνπνίεζε ηνλ όξν βνπιηκία σο κηαο κνξθήο αζζέλεηα (Πθμύηανπμξ) Κιενκήδε (Μπζ): Νατάδα Νχκθε θφξε ηνπ πνηάκηνπ ζενχ Ώμηνχ (Δζίνδνο) Κιενκήδεο (Ιζη): 1. Ο Κθεμιήδδξ (5νο π.Υ. αη.) από ηελ Ώζηππάιαηα, ήηαλ ππγκάρνο. Μεηά από ζπκβνπιή ηνπ δειθηθνύ Μαληείνπ ν Κιενκήδεο ηηκήζεθε σο ν ύζηαημξ ηςκ δνώςκ. ηελ Οιπκπηάδα ηνπ 492 ζθόησζε ηνλ αληίπαιό ηνπ Ίηημ από ηελ Βπίδαπξν. (Πθμύηανπμξ) 3. Γηνο ηνπ Λπθνκήδε, Ώζελαίνο ζηξαηησηηθόο δηνηθεηήο πνπ πξαγκαηνπνίεζε ηελ επίζεζε θαηά ηεο Μήινπ ην 416 π.Υ. (Θμοηοδίδδξ) Αζελαίνο καρεηήο 2. Ο Κθεμιήδδξ μ Κμζιμβνάθμξ (2 κ.Υ. αη.) από ηε Λπζηκάρεηα ηνπ Πόληνπ ήηαλ Έιιελαο γεσγξάθνο θαη αζηξνλόκνο. Έγηλε γλσζηόο από ηελ πξαγκαηεία ηνπ Κοηθζηή εεςνία ιεηεώνςκ, όπνπ κεηαμύ ησλ άιισλ πεξηγξάθεη ηελ κέηξεζε ηεο πεξηκέηξνπ ηεο Γεο από ηνλ Βξαηνζζέλε. Κιενκήζηξα (Μπζ): Μεηέξα ηνπ ήξσα ησλ Σξψσλ Ώληήλνξα (κεξνο) Κιενκπηηάδεο (Ιζη): Ο Κθεμιοηηάδδξ ηεο νηθνγέλεηαο ησλ Ώζθιεπηαδώλ ηεο Κσ (10νο π.Υ. αη.) ήηαλ γηνο ηνπ Κξίζακε θαη παηέξαο ηνπ Θεόδσξνπ. Κιεόλδαο (Ιζη): Ο Κθεόκδαξ από ηε Θήβα ήηαλ ληθεηήο ηνπ ζηαδίνπ δξόκνπ ζηελ Οιπκπηάδα ηνπ 616 π.Υ. Κιενλεύο (Ιζη): Ο Κθεμκεύξ (3νο π.Υ. αη.) ήηαλ λαύαξρνο από ηελ Ρόδν. Ώλέιαβε ηελ αξρεγία ηνπ ζηόινπ όηαλ ν λαύαξρνο Θενθηιίζθνο ζθνηώζεθε ζηελ κάρε ηεο Υίνπ. Γπξίδνληαο πίζσ ζην λεζί ηνπ εηηήζεθε από ηνλ βαζηιηά ηεο Μαθεδνλίαο Φίιηππν Β‟. (Πμθύαζμξ) νο
39
Κιεόλε (Μπζ): Κφξε ηνπ πνηακνχ Ώζσπνχ θαη ηεο Μεηψπεο (Δζίνδνο) Κιενλίδεο (Ιζη): Ο Κθεμκίδδξ (1νπ π.Υ. αη.) ήηαλ ν ζπγγξαθέαο ηεο κνπζηθήο πξαγκαηείαο κε ηίηιν Βζζαβςβή Ώνιμκζηή. Κιενλίθε ή Κιενδίθε (Ιζη): 1. Δ Κθεμκίηδ (6νο π.Υ. αη.) από ηελ Θήβα, ήηαλ ε κεηέξα ην πνηεηή Πηλδάξνπ 2. Δ Κθεμκίηδ αδειθή ηνπ Οιθία, ήηαλ ζύδπγνο ηνπ Λεμκκάημο, ελόο από ηνπο επηά ζσκαηνθύιαθεο ηνπ Μ. Ώιεμάλδξνπ. Κιεόληθνο (Ιζη): Ο Κθεόκζημξ από ηελ Ναύπαθην ζπλειήθζε αηρκάισηνο από ηνλ λαύαξρν ησλ Ώραηώλ ην 217 π.Υ. Ώιιά επεηδή ήηαλ πξόμελνο ησλ Ώραηώλ δελ πνπιήζεθε ζθιάβνο, αιιά απειεπζεξώζεθε. (Πμθύαζμξ) Κιεόμελνο (Ιζη): 1. Ο Κθεόλεκμξ (3νο π.Υ. αη.) από ηε Υαιθίδα, ήηαλ θσκηθόο πνηεηήο θαη ζπγγξαθέαο ζαηπξηθώλ δξακάησλ. Κιενπάηξα (Ιζη): 1. Δ Κθεμπάηνα ή Βονοδίηδ (4νο π.Υ. αη.) ήηαλ ζύδπγνο ηνπ βαζηιηά ηεο Μαθεδνλίαο Φηιίππνπ ΐ‟. Θαλαηώζεθε καδί κε ηα παηδηά ηεο θαηόπηλ εληνιήο ηεο Οιπκπηάδαο. (Ώξξηαλόο) 2. Δ Κθεμπάηνα (4νο π.Υ. αη.) ήηαλ θόξε ηνπ Φηιίππνπ ΐ‟ θαη ηεο Οιπκπηάδαο, αδειθή ηνπ Μ. Ώιεμάλδξνπ (Ώννζακόξ) 3. Δ Κθεμπάηνα Ώ’ (215-176 π.Υ. ) ήηαλ βαζίιηζζα ηεο Ώηγύπηνπ, θόξε ηνπ Ώληηόρνπ Γ‟, ζύδπγνο ηνπ Πηνιεκαίνπ Β‟ ηνπ Βπηθαλνύο θαη κεηέξα ηνπ Πηνιεκαίνπ η‟ ηνπ Φηινκήηνξνο θαη ηνπ Πηνιεκαίνπ Δ. 4. Δ Κθεμπάηνα ΐ’ (189-116 π.Υ.) ήηαλ βαζίιηζζα ηεο Ώηγύπηνπ, θόξε ηεο πξνεγνύκελεο θαη ζύδπγνο ησλ αδειθώλ ηεο Πηνιεκαίνπ η‟ θαη Πηνιεκαίνπ Δ‟. 5. Δ Κθεμπάηνα Γ’ (160-101 π.Υ.) ήηαλ βαζίιηζζα ηεο Ώηγύπηνπ, θόξε ηεο πξνεγνύκελεο, ζύδπγνο ηνπ Πηνιεκαίνπ Δ‟ θαη κεηέξα ηνπ Πηνιεκαίνπ Θ‟ θαη Πηνιεκαίνπ Ε‟ 6. Δ Κθεμπάηνα Α’ (140-112 π.Υ.) ήηαλ βαζίιηζζα ηεο Ώηγύπηνπ, θόξε ηεο πξνεγνύκελεο θαη ηνπ Πηνιεκαίνπ Θ‟ 7. Δ Κθεμπάηνα Β’ δ Σνύθαζκα ήηαλ βαζίιηζζα ηεο Ώηγύπηνπ, πηζαλόλ αδειθή ή θόξε ηνπ Πηνιεκαίνπ Θ‟ 8. Δ Κθεμπάηνα η’ ήηαλ βαζίιηζζα ηεο Ώηγύπηνπ, αδηεπθξίληζηεο θαηαγσγήο, ακθηζβεηείηαη αθόκα θαη ε ύπαξμή ηεο. 9. Δ Κθεμπάηνα Γ’ δ Φζθμπάηςν 69-30 π.Υ.) ήηαλ ε ηειεπηαία βαζίιηζζα ηεο Ώηγύπηνπ. Κόξε ηνπ Πηνιεκαίνπ Εΐ‟ ηνπ Ώπιεηή, ζύδπγνο ηνπ αδειθνύ ηεο Πηνιεκαίνπ ΕΓ‟ θαη κεηέξα ηνπ Πηνιεκαίνπ ΕΑ‟ ηνπ Καηζαξίσλα. ηαλ ν αδειθόο ηεο επηρείξεζε λα ηελ εθζξνλίζεη, δήηεζε ηε βνήζεηα ηνπ Ενπιίνπ Καίζαξα πνπ βξηζθόηαλ ηόηε ζηελ Ώίγππην ιόγσ ηνπ εκθπιίνπ πνιέκνπ πνπ είρε μεζπάζεη ζηε Ρώκε. Ο Καίζαξαο όρη κόλν ηελ απνθαηέζηεζε ζην ζξόλν αιιά ζπλδέζεθε θαη εξσηηθά καδί ηεο. Ώπό ηελ έλσζή ηνπο γελλήζεθε ν Καηζαξίσλαο. Μεηά ηε δνινθνλία ηνπ Καίζαξα ε Κιενπάηξα ζπλδέζεθε πνιηηηθά θαη εξσηηθά κε έλα αθόκα ηζρπξό Ρσκαίν ηνλ Ώληώλην. κσο κεηά ηελ ήηηα ησλ ελσκέλσλ ζηόισλ ηνπ Ώλησλίνπ θαη ηεο 40
Κιενπάηξαο ζην Άθηην από ην ζηόιν ηνπ Οθηαβηαλνύ, ε κνίξα ησλ δπν εξαζηώλ ήηαλ πξνδηαγεγξακκέλε. Ώπηνθηόλεζαλ γηα λα κελ πέζνπλ ζηα ρέξηα ηνπ ληθεηή, ν νπνίνο έγηλε ν πξώηνο Ρσκαίνο απηνθξάηνξαο ν Ώύγνπζηνο. (Λμοηζακόξ) 10. Δ Κθεμπάηνα Θεά (164-121) ήηαλ θόξε ηνπ Πηνιεκαίνπ η‟ θαη ηεο Κιενπάηξαο ΐ ηεο Ώηγύπηνπ. Παληξεύηεθε ηνλ εγεκόλα ηνπ ειιεληζηηθνύ βαζηιείνπ ησλ ειεπθηδώλ, Ώιεμάλδξνπ ΐάια, κε ηνλ νπνίν απέθηεζε ηνλ Ώληίνρν Α‟ ηνλ Αηόλπζν. Μεηά ηνλ ζάλαην ηνπ πξώηνπ ζπδύγνπ ηεο παληξεύηεθε ηνλ Αεκήηξην ΐ‟ ηνλ Νηθάλνξα. Ο ηειεπηαίνο δνινθνλήζεθε θαη‟ εληνιή ηεο Κιενπάηξαο, ε νπνία πξαγκαηνπνίεζε θαη ηξίην γάκν κε ηνλ Ώληίνρν Γ‟ εδίηε. 11.Ο Κθεμπάηνα δ εθήκδ ΐ’ (1νο π.Υ. αη.) ήηαλ θόξε ηεο Κιενπάηξαο Γ‟ θαη ηνπ Ώλησλίνπ. πλειήθζε από ηνλ Οθηαβηαλό θαη νδεγήζεθε ζηε Ρώκε. Παληξεύηεθε ηνλ βαζηιηά ηεο Ννπκηδίαο Εόβα. Κιενπάηξα θαη Καηζαξίσλ 12. Δ Κθεμπάηνα ήηαλ ειεγεηαθή πνηήηξηα από ηελ Μεγάιε Βιιάδα. Κιενπάηξα (Μπζ): 1. Δ Κιενπάηξα ή Κιενπάηξε ήηαλ θφξε ηνπ Ίδα θαη ζχδπγνο ηνπ Μειεάγξνπ. ηαλ ν Μειέαγξνο αξλήζεθε λα πνιεκήζεη γηα λα ζψζεη ηελ πνιηνξθεκέλε απφ ηνπο Κνπξήηεο πφιε ηνπ Καιπδψλα, ε Κιενπάηξα ηνλ έπεηζε λα κπεη ζηε κάρε. Πξάγκαηη έδησμε ηνπο εηζβνιείο, αιιά ζθνηψζεθε ζηε κάρε. (κεξνο) 2. Κφξε ην ΐνξέα θαη ηεο Χξείζπηαο θαη ζχδπγνο ηνπ βαζηιηά ηεο Θξάθεο Φηλέα. 3. Δ ΑαλαΎδα Κιενπάηξα, δνινθφλεζε ηνλ Ώηγππηηάδε Έξκν ηελ πξψηε λχρηα ηνπ γάκνπ ηνπο (Ώπνιιφδσξνο) Κιεόπνκπνο (Ιζη): Ώζελαίνο ζηξαηεγόο, γηνο ηνπ Κιεηλία. Σν 431 εζηάιε λα πνιεκήζεη ηνπο Λνθξνύο θαη λα ππνζηεξίμεη ηελ Βύβνηα (Θμοηοδίδδξ) Κιενπηόιεκνο (Ιζη): παξηηάηεο, νιπκπηνλίθεο ηνπ ζηαδίνπ ην 684 π.Υ. Κιεόξα (Ιζη): λνκα κηαο από ηηο ΑαλαΎδεο Κιενζζέλεο (Ιζη): 1. Ο Κθεμζεέκδξ μ Κνμηςκζάηδξ πεξηιακβάλεηαη ζηνλ θαηάινγν ησλ Ππζαγνξείσλ ηνπ Εαιαθίπμο. 2. Ο Κθεμζεέκδξ μ Δθείμξ ήηαλ βαζηιηάο ηεο Πίζζαο ηεο Διείαο. Βπί βαζηιείαο ηνπ θαζηεξώζεθε ε μθοιπζαηή εηεπεζνία, κε πξσηνβνπιία ηνπ βαζηιηά ηεο Ίιηδαο Ίθηηνπ. 41
3. Ο Κθεμζεέκδξ από ηελ Βπίδακλν ήηαλ νιπκπηνλίθεο ζην αγώληζκα ηνπ ηεζξίππνπ ην 516 π.Υ. Κιεόζζελνο (Ιζη): Ο Κθεόζεεκμξ από ηελ Ώιεμάλδξεηα ήηαλ νιπκπηνλίθεο ηεο ππγκαρίαο ην 240 π.Υ. Κιεόζηξαηνο (Ιζη): Ο Κθεόζηναημξ (6νο-5νο π.Υ. αη.) από ηελ Σέλεδν, ήηαλ αζηξνλόκνο. Θεσξείηαη ν πξώηνο πνπ εηζήγαγε ηνλ δσδηαθό θύθιν αξρίδνληαο από ηνλ Κξηό θαη ηνλ Σνμόηε. Βπίζεο όηη έθεξε από ηνπο ΐαβπισλίνπο ην ειηαθό εκεξνιόγην. (Πθίκζμξ) Κιεόηηκνο (Ιζη): Ο Κθεόηζιμξ από ηελ Ώκθίπνιε, αλαθέξεηαη από ηνλ Ώνζζημηέθδ Κιεόθαληνο (Ιζη): Ο Κθεόθακημξ (3νο π.Υ. αη.) ήηαλ Έιιελαο γηαηξόο. Ίδξπζε ζηελ Ώιεμάλδξεηα ηαηξηθή ζρνιή. Έγξαςε: Πενί μίκμο δύζεςξ θαη Γοκαζηεία. Κιενθήκε (Μπζ): Κφξε ηνπ Μάιε θαη ηεο Μνχζαο Βξαηψο. Κιενθίιε (Μπζ): χδπγνο ηνπ βαζηιηά ηεο Ώξθαδίαο Λπθνχξγνπ. Κιενθξάδεο (Ιζη): Ώγγεηνπιάζηεο θαη αγγεηνγξάθνο από ηελ Ώηηηθή (5νο π.Υ. αη.). ώδνληαη αγγεία, ακθνξείο θαη θξαηήξεο κε ηελ ππνγξαθή ηνπ. Κιενθώλ (Ιζη): 1. Ώζελαίνο δεκαγσγόο, αξρεγόο ηεο δεκνθξαηηθήο κεξίδαο. Με δηθέο ηνπ πξνηάζεηο απεξξίθζεζαλ νη πξνηάζεηο εηξήλεο ησλ παξηηαηώλ ην 410, 406 θαη 404 π.Υ. 2. Ο Κθεμθώκ (4νο π.Υ. αη.) από ηελ Ώζήλα ήηαλ ηξαγηθόο πνηεηήο. Έγξαςε δώδεθα δξάκαηα θαη αξθεηά πνηήκαηα. (μοΎδαξ) Κιενράξεηα (Μπζ): χδπγνο ηνπ βαζηιηά ηεο Λαθσλίαο Λέιεγα θαη κεηέξα ηνπ Μχιε, ηνπ Πνιπθάνλα θαη ηεο Θεξάπλεο. (Ώπνιιφδσξνο) Κιενράξεο (Ιζη): 1. Ρήηνξαο ηνπ 4νπ-3νπ π.Υ. αη από ηε ΐηζπλία. Έγξαςε πξαγκαηεία γηα ην Αεκνζζέλε θαη ηνλ Εζνθξάηε. 2. Ο Κθεμπάνδξ (3νο π.Υ. αη.) γηνο ηνπ ΐίσλνο ήηαλ κνπζηθόο. πλέζεζε ύκλνπο πξνο ηηκή ηνπ Ώπόιισλα Κιένρνο (Μπζ): Θεσξείηαη ν πξψηνο νηθηζηήο ηεο Κάζνπ Κιεύδακνο (Ιζη): Παηέξαο ηνπ νιπκπηνλίθε Ώζσπίρνπ (Πίκδανμξ) Κιεύδηθνο (Ιζη): λνκα πνπ αλαγξάθεηαη ζε αξραίν ακθνξέα Κιεύεο (Μπζ): Οη απφγνλνη ηνπ Ώγακέκλνλα Κιεύεο θαη Μαιαφο ήηαλ νη ηδξπηέο ηεο Κχκεο ζηελ Μηθξά Ώζία. (ηξάβσλ) Κιεπθξάηεο (Ιζη): λνκα πνπ αλαγξάθεηαη ζε αξραίν ακθνξέα Κιεώ (Μπζ): Δ Κιεώ ήηαλ έγθπνο επί πέληε ρξφληα θαη δελ κπνξνχζε λα γελλήζεη. Ήξζε ζην λαφ ηνπ Ώζθιεπηνχ θαη πξνζεπρήζεθε. Σελ ίδηα κέξα γέλλεζε έλα γην ν νπνίνο πεξπάηεζε ακέζσο Κιέσλ (Ιζη): 1. Ο Κθέςκ από ηελ Βπίδαπξν ήηαλ νιπκπηνλίθεο ζην ζηάδην δξόκν ην 608 π.Υ. 2. Ο Κθέςκ μ πανηζάηδξ ήηαλ αξρηηέθηνλαο 3. Ο Κθέςκ από ηελ Ώζήλα ήηαλ γηνο ηνπ Κιεαηλέηε, βπξζνδέςεο ην επάγγεικα. Καηά ηα έηε 430-422 εκθαλίζηεθε σο πνιηηηθόο αληίπαινο ηνπ Πεξηθιή. Μεηά ην ζάλαην ηνπ αληηπάινπ ηνπ εγήζεθε ηεο κεξίδαο πνπ ήηαλ 42
αληίζεηε κε ηε ζύλαςε εηξήλεο κε ηε πάξηε. θνηώζεθε ην 422 ζηε κάρε ηεο Ώκθίπνιεο. Ο Ώνζζημθάκδξ ζηελ θσκσδία ηνπ Εππείο ηνλ παξνπζηάδεη σο αγξάκκαην, δεηιό, ρακεξπή θαη θηινρξήκαην. (Θμοηοδίδδξ) 4. Ο Κθέςκ (4νο π.Υ. αη.) ήηαλ ραιθνπιάζηεο από ηε ηθπώλα, καζεηήο ηνπ Ώκηζθάκδ. Βξγάζηεθε ζηνπο Αειθνύο θαη ζηελ Οιπκπία. (Παοζακίαξ) 5. Ο Κθέςκ (5νο π.Υ. αη.) από ηηο πξαθνύζεο ήηαλ από ηνπο απινθόιαθεο ηνπ Μ. Ώιεμάλδξνπ πνπ πξνπαγάλδηδαλ ηελ ζεία θαηαγσγή ηνπ βαζηιηά. 6. Γσγξάθνο από ηε Θήβα, γλσζηόο από έλα πίλαθα ηνπ Κάδκνπ. Κιεώλδαο (Ιζη): Ο Κθεώκδαξ ή Κθεςκίδαξ από ηε Θήβα ήηαλ νιπκπηνλίθεο ηνπ ζηαδίνπ δξόκνπ ην 616 π.Υ. Κιεώλε (Μπζ): Κφξε ηνπ πνηάκηνπ ζενχ Ώζσπνχ. (Παπζαλίαο) Κιεώλεο (Μπζ): Γηνο ηνπ Πέινπα, ηδξπηήο ηεο πφιεο Κιεσλαί ηεο Ώξγνιίδαο (Παπζαλίαο) Κιεσλίδεο (Ιζη): Ο Κθεςκίδδξ (2νο κ.Υ. αη.) ήηαλ κνπζηθόο θαη ζπγγξαθέαο, έξγν ηνπ: Βζζαβςβή ανιμκζηή. Έξγν ηνπ γιύπηε Κιέσλνο ηεο ηθπώλνο Κιεώλπκνο (Ιζη): 1. Ο Κθεώκοιμξ γηνο ηνπ θνδξία, (5νο π.Υ. αη.) ήηαλ Ώζελαίνο δεκαγσγόο, πνιηηηθόο θίινο ηνπ Κιέσλνο. Σάρζεθε κε κέλνο θαηά ηνπ Ώιθηβηάδε ζηε δίθε ηνπ γηα αζέβεηα. Δ πξάμε ηνπ λα ξίμεη ηελ αζπίδα ηνπ θαη λα ην ζθάζεη από κάρε, ηνλ ραξαθηήξηζε σο δεηιό θαη ζαηηξίζηεθε αλαιόγσο από ηνλ Ώξηζηνθάλε. (Ξεκμθώκ) 2. Ο Κθεώκοιμξ (3νο π.Υ. αη.) ήηαλ γηνο ηνπ βαζηιηά ηεο πάξηεο Κιενκέλε ΐ‟. Παξαθίλεζε θαη ππνζηήξημε ηνλ βαζηιηά ηεο Δπείξνπ Πύξξν θαηά ηελ εθζηξαηεία ηνπ θαηά ηεο πάξηεο. (ηνάαςκ, Παοζακίαξ, Αζόδςνμξ ζηεθόξ) Κιεδώληνο (Ιζη): Έιιελαο γξακκαηηθόο ηεο αξραηόηεηαο Κιήκεο (Ιζη): Ο Σίημξ Φθάαζμξ Κθήιδξ μ Ώθελακδνεύξ (πεξ. 150-πεξ. 216 κ.Υ.) από ηελ Ώζήλα (;), ήηαλ θηιόζνθνο, ζενιόγνο θαη ζπγγξαθέαο. Μπήζεθε ζην ρξηζηηαληζκό θαη έγηλε δηεπζπληήο ηεο Καηδπδηζηήξ πμθήξ ηδξ Ώθελάκδνεζαξ. Βίλαη έλαο από ηνπο Παηέξεο ηεο ρξηζηηαληθήο Βθθιεζίαο. Έγξαςε βηβιία κεηαμύ ησλ νπνίσλ: Πνμηνεπηζηόξ πνμξ Έθθδκαξ, Παζδαβςβόξ, ηνςιαηείξ θαη άιια. Κιελώ (Ιζη): Ώξραηνειιεληθό όλνκα Κιεζηδίθε (Μπζ): Κφξε ηνπ βαζηιηά ηεο Βιεπζίλαο Κειενχ θαη ηεο Μεηαλείξαο 43
Κιεζώ (Μπζ): Κφξε ηνπ βαζηιηά ησλ Μεγάξσλ Κιείζσλα, αδειθή ηεο ηαπξνπφιεσο Κιήζσλ (Μπζ): ΐαζηιηάο ησλ Μεγάξσλ θαη παηέξαο ηεο Κιεηζψο, ηεο ηαπξνπφιεσο θαη ηνπ Πχιαληα Κιεζώλπκνο (Μπζ): βιέπε Χνοζώκοιμξ Κιήηα (Μπζ): λνκα κηα απφ ηηο δπν Υάξηηεο (εθηφο ησλ Σξηψλ), ε άιιε ήηαλ ε Φάελα Κιήηε (Μπζ): Ώκαδφλα, πνιέκεζε ζηνλ Σξσηθφ πφιεκν (κεξνο) Κιίηαλδξνο (Ιζη): λνκα αζηξνλόκνπ ηνπ 3νπ π.Υ. αηώλα Κιεηίαο (Ιζη): Ο Κθδηίαξ από ηελ Διεία ήηαλ νιπκπηνλίθεο ηνπ αγσλίζκαηνο ηεο ζπλσξίδνο ην 72 π.Υ. Κιίδηθνο (Ιζη): Έλαο από ηνπο λεθξνύο ηεο κάρεο ηνπ Εζζκνύ (146 π.Υ.) θαηά ησλ Ρσκαίσλ (από ζρεηηθή επηγξαθή) Κιίησλ (Ιζη): Ο Κθίηςκ από ηε Μαθεδνλία ήηαλ νιπκπηνλίθεο ηνπ ζηαδίνπ δξόκνπ ην 328 π.Υ. Κινλία (Μπζ): Ώκαδφλα, ζθνηψζεθε ζηνλ Σξσηθφ Πφιεκν απφ ηνλ Πνδάξθε (κεξνο) Κινλίε (Μπζ): Νχκθε, ζχδπγνο ηνπ βαζηιηά ηεο βνησηηθήο Τξίαο Τξηέα (Ώπνιιφδσξνο) Κιόληνο (Μπζ): Ο εγέηεο ησλ ΐνησηψλ ζηνλ Σξσηθφ Πφιεκν, ζθνηψζεθε απφ ηνλ Ώγήλνξα (κεξνο) Κιπκέλε (Μπζ): 1. Δ Χθεαλίδα Κιπκέλε ήηαλ ζχδπγνο ηνπ Διίνπ θαη κεηέξα ηνπ Φαέζνληνο θαη πέληε θνξηηζηψλ (Διηάδεο). 2. Δ Χθεαλίδα Κιπκέλε ήηαλ ζχδπγνο ηνπ Εαπεηνχ θαη κεηέξα ηνπ Άηιαληα, ηνπ Πξνκεζέα, ηνπ Βπηκεζέα θαη ηνπ Μελνηηίνπ (Δζίνδνο) 3. Νεξείδα, θφξε ηνπ Νεξέα θαη ηε Ασξίδαο. (Δζίνδνο) 4. χδπγνο ηνπ Παξζελνπαίνπ, ελφο απφ ηνπο Βπηά επί Θήβαο 5. Θεξαπαηλίδα ηεο Χξαίαο Βιέλεο, ηελ αθνινχζεζε ζηελ Σξνία. (κεξνο) Κιύκελνο (Μπζ): Παηέξαο ηεο Βπξπδίθεο, ζπδχγνπ ηνπ Νέζηνξνο (Ώπνιιφδσξ.) Κιπζώλπκνο (Μπζ): Γηνο ηνπ Ώκθηδάκαληα ηνπ Οπνπληίνπ, παηδηθφο θίινο ηνπ Παηξφθινπ, ν νπνίνο ηνλ ζθφησζε απφ ιάζνο (κεξνο ) Κιπηαηκλήζηξα ή Κιπηαηκλήζηξε (Μπζ): Κφξε ηνπ βαζηιηά ηεο πάξηεο Σπλδάξεσ, ζχδπγνο ηνπ Ώγακέκλνλα θαη κεηέξα ηεο Εθηγέλεηαο, ηεο Διέθηξαο θαη ηνπ Οξέζηε. Καηά ηε δηάξθεηα ηεο απνπζία ηνπ ζπδχγνπ ηεο ζηνλ Σξσηθφ πφιεκν, ε Κιπηαηκλήζηξα ζπλδέζεθε εξσηηθά κε ηνλ Ώίγηζζν θαη φηαλ ν Ώγακέκλσλ γχξηζε ην άλνκν δεπγάξη ηνλ δνινθφλεζε. ηαλ ν Οξέζηεο ελειηθηψζεθε ζθφησζε ηε κεηέξα ηνπ θαη ηνλ εξαζηή ηεο κε ηε βνήζεηα ηεο αδειθήο ηνπ Διέθηξαο θαη ηνπ θίινπ ηνπ Ππιάδε. (κεξνο) Κιπηή (Μπζ): Μηα απφ ηηο ΑαλαΎδεο (Ώπνιιφδσξνο) 44
Κιπηία ή Κιπηίε (Μπζ): Χθεαλίδα, εξσκέλε ηνπ Ήιηνπ. ηαλ ν εξαζηήο ηεο ηελ πξφδσζε ε Κιπηία έθαηζε ζηελ άκκν θαη δελ έηξσγε θαη δελ έπηλε, πεξηκέλνληαο ηελ επηζηξνθή. Σελ έλαηε κέξα ν ζεφο ηελ κεηακφξθσζε ζε ειηνηξφπην, ην άλζνο πνπ ζηξέθεηαη ζπλερψο πξνο ηνλ ήιην. (Δζίνδ) Κιπηίαο (Μπζ): Μάληεο απφγνλνο ηνπ Ώκθηάξανπ θαη ηδξπηήο ηνπ καληηθνχ γέλνπο ησλ Κιπηηαδψλ Κιπηίδεο ή Κιπηηάδεο (Μπζ): Γηνο ηνπ Γίγαληα Κιπηίνπ Κιπηίνο (Μπζ): Γίγαληαο, γηνο ηνπ Οπξαλνχ θαη ηεο Γαίαο, ζθνηψζεθε θαηά ηελ Γηγαληνκαρία απφ ηελ Βθάηε. (Δζίνδνο) Κιπηίππε (Μπζ): Δ Θεζπηάδα Κιπηίππε ήηαλ κεηέξα ηνπ Βπξπθάππνο απφ ηνλ Δξαθιή (Ώπνιιφδσξνο) Κιπηνδώξα (Μπζ): Κφξε ηνπ Λανκέδνληα, ζχδπγνο ηνπ βαζηιηά ηνπ Ειίνπ (Σξνίαο) Ώζζαξάθνπ θαη κεηέξα ηνπ Κάππνο Κιπηνκήδεο (Μπζ): Έλαο απφ ηνπο γηνπο ηνπ Ήλνπα απφ ηελ Ώηησιία. Δηηήζεθε ζηελ ππγκαρία απφ ηνλ βαζηιηά ηεο Πχινπ Νέζηνξα (κεξνο) Ζ Κισζώ Κιπηνλεύο (Μπζ): Γηνο ηνπ βαζηιηά ηεο Σαλάγξαο Ναπβφινπ, παηέξαο ηνπ Ναππιίνπ Κιπηόλενο (Μπζ): Γηνο ηνπ βαζηιηά ησλ Φαηάθσλ Ώιθίλννπ (κεξ) Κιύηνο (Ιζη): Ο Κθύημξ (4νο π.Υ. αη.) από ηε Μίιεην ήηαλ ηζηνξηθόο, καζεηήο ηνπ Ώξηζηνηέιε. Έγξαςε Πενί Μζθήημο. Κιπηόο (Μπζ): Ο Ώηγππηηάδεο Κιπηφο δνινθνλήζεθε απφ ηελ ΑαλαΎδα Ώπηνδίθε ηελ πξψηε κέξα ηνπ γάκνπ ηνπο (Τγίλνο) Κιπηνηέρλεο (Ιζη): Πξνζσλύκην ηνπ Δθαίζηνπ Κισδία (Ιζη): λνκα γπλαίθαο πνπ αλαθέξεη ν Πθμύηανπμξ Κισζώ (Ιζη): Μηα από ηηο ηξεηο Μνίξεο. Βίλαη απηή πνπ γλέζεη ην λήκα ηεο δσήο ηνπ θάζε αλζξώπνπ, ην πεπξσκέλν ηνπ σο ην ζάλαηό ηνπ. (Δζίμδμξ) Κισλάξηνλ (Ιζη): Βηαίξα ηεο αξραηόηεηαο, αλαθέξεηαη ζηνπο Βηαζνζημύξ Αζαθόβμοξ ηνπ Λμοηζακμύ. Κισλάο (Ιζη): Ο Κισλάο (7νο π.Υ. αη.) ήηαλ Έιιελαο κνπζηθόο, ζεσξείηαη ν εθεπξέηεο ησλ αοθςδζηώκ κόιςκ. Κλαγεύο (Μπζ): Ήηαλ αθφινπζνο ησλ Αηνζθνχξσλ (Πινχηαξρνο) Κλαθαιεζία (Ιζη): Βπίζεην ηεο Ώξηέκηδνο ζηελ Ώξθαδία (Παοζακίαξ)
45
Κλήκνο (Ιζη): Ο Κκήιμξ (5νο π.Υ. αη.) ήηαλ λαύαξρνο ησλ παξηηαηώλ, εθζηξάηεπζε θαη ιεειάηεζε ηε Γάθπλζν, αιιά δελ θαηάθεξε λα ηελ ππνηάμεη. Σν 429 εηηήζεθε ζην Ρίν από ηνλ Ώζελαίν Φνξκίσλα. (Θμοηοδίδδξ) Κλήκσλ: Πξόζσπν πνπ αλαθέξεηαη ζην: Νεηνζημί Αζάθμβμζ ηνπ Λμοηζακμύ Κληδία (Ιζη): Βπίζεην ηεο Ώθξνδίηεο ζηελ Καξία (Βθθδκ. Ώκεμθ.) Κλσπόο (Μπζ): Γηνο ηνπ κπζηθνχ βαζηιηά ηεο Ώζήλαο Κφδξνπ, εγέηεο ησλ Εψλσλ (ηξάβσλ) Κλσζζία (Μπζ): Ώκληζηάδα Νχκθε, θφξε ηνπ πνηάκηνπ ζενχ Ώκληζνχ ηεο Κξήηεο Κλσζζόο (Ιζη): Ώξραία πόιε ηεο Κξήηεο, έδξα ηνπ Μίλσα Κνάιεκνο (Μπζ): Ααίκνλαο ηεο κπζνινγίαο, ραξαθηεξίδεηαη σο αηκαηνπφηεο, απαηηεηηθφο θαη αλφεηνο. (Δζίνδνο) Κόβαινη (Μπζ): Οκάδα παλνχξγσλ θαη θαθψλ δαηκφλσλ πνπ αλήθαλ ζηελ αθνινπζία ηνπ Αηνλχζνπ. Κόδξνο (Ιζη): Ο Κόδνμξ (4νο π.Υ. αη.) από ηελ Έθεζν, ήηαλ γηνο ηνπ Βρεάλαθηνο θαη αδειθόο ηνπ Ώλαμαγόξα θαη ηνπ Αηόδσξνπ. Οη ηξεηο αδειθνί δνινθόλεζαλ ηνλ ηύξαλλν ηεο Βθέζνπ Δγεζία, αιιά ζπλειήθζεζαλ από ηνλ ζηξαηεγό ηνπ Μ. Ώιεμάλδξνπ Φηιόμελν θαη θπιαθίζηεθαλ, αιιά ν Κόδξνο θαη ν Ώλαμαγόξαο δξαπέηεπζαλ. Κόδξνο (Μπζ): Ο Κόδνμξ γηνο ηνπ Μειάλζνπ, ήηαλ βαζηιηάο ηεο Ώζήλαο ηελ επνρή πνπ νη Ασξηείο εηζέβαιαλ ζηελ Ώηηηθή. Σν Μαληείν είρε απνθαλζεί φηη ε Ώζήλα ζα έπεθηε αλ δνχζε ν βαζηιηάο ηεο. ηαλ ην έκαζε ν Κφδξνο, ληχζεθε θησρηθά θαη βγήθε έμσ απφ ηελ πφιε θαη κάδεπε μχια. ηαλ ηνλ πιεζίαζαλ δπν παξηηάηεο ν Κφδξνο ζθφησζε ηνλ έλα, αιιά ν άιινο ηνλ ζθφησζε. Οη Ώζελαίνη δήηεζαλ απφ ηνπο Ασξηείο ην ζψκα ηνπ βαζηιηά γηα λα ην ζάςνπλ θαη νη ηειεπηαίνη θαηάιαβαλ ηη είρε ζπκβεί, έιπζαλ ηελ πνιηνξθία θαη απνζχξζεθαλ. Μεηά απφ ηνλ Κφδξν νη Ώζελαίνη θαηάξγεζαλ ηνλ ζεζκφ ηεο βαζηιείαο (Δξφδνηνο, Πιάησλ) Κόζνο (Μπζ): Γηνο ηνπ Ξνχζνπ θαη ηεο Κξένπζαο θαη αδειθφο ηνπ Ίσλα θαη άιισλ. Κνία (Μπζ): Ώκαδφλα, ζθνηψζεθε απφ ηνλ Δξαθιή (ηέθαλνο ΐπδάληηνο) Κνηαληίο (Ιζη): Βπίζεην ηεο Λεηώο Κνίλνο (Ιζη): 1. Ο Κμίκμξ (8νο π.Υ. αη.) ήηαλ ν δεύηεξνο βαζηιηάο ηεο Μαθεδνλίαο, δηάδνρνο ηνπ Καξάλνπ. Σνλ δηαδέρζεθε ν γηνο ηνπ Σπξίκκαο. 2. Ο Κμίκμξ γηνο ηνπ Πνιεκνθξάηεο ήηαλ Μαθεδόλαο έλαο από ηνπο πηζηόηεξνπο ζηξαηεγνύο ηνπ Μ. Ώιεμάλδξνπ. Σν 324 π.Υ. έθηαζε ζηελ Πεξζία καδί κε κηζζνθόξνπο θαη ελεκέξσζε ηνλ Ώιέμαλδξν γηα ηελ πνιηηηθή θαηάζηαζε ζηελ Βπξώπε. (Ώννζακόξ) Κνίνο (Μπζ): Έλαο απφ ηνπο Σηηάλεο, γηνο ηνπ Οπξαλνχ θαη ηεο Γαίαο. Με ηελ αδειθή ηνπ Φνίβε απνηεινχζαλ ηελ πεγή ηεο Γλψζεο. (Δζίνδνο) 46
Κόηληνο (Ιζη): Πνηεηήο από ηελ κύξλε, έγξαςε ην επηθό Οιήνμο Παναθεζπόιεκα ην νπνίν δηαζώζεθε. (Παθαηζκή Ώκεμθμβία) Κνίξαλνο (Ιζη): 1. Μαθεδόλαο από ηε ΐέξνηα. Ώθνινύζεζε ηνλ Μ. Ώιέμαλδξν ζηελ Ώζία θαη όηαλ ν Άξπαινο δηέθπγε κε ην ζεζαπξό ηνπ βαζηιηά, ν Κνίξαλνο δηνξίζηεθε ζεζαπξνθύιαθαο ή ππεύζπλνο γηα ηε ζπιινγή θόξσλ. 2. Αηνηθεηήο ηνπ ζπκκαρηθνύ ηππηθνύ ζηα Γαπγάκεια. Κνίξαλνο (Μπζ): 1. Ο Κνίξαλνο απφ ηελ Πάξν αγφξαζε δειθίληα, φκσο ηα ιππήζεθε θαη ηα άθεζε ειεχζεξα ζηε ζάιαζζα. Μεηά απφ θαηξφ ν Κνίξαλνο λαπάγεζε θάπνπ κεηαμχ Πάξνπ θαη Νάμνπ. ψζεθε απφ έλα δειθίλη πνπ ηνλ κεηέθεξε ζε κηα ζπειηά πνπ νλνκάζηεθε Κνηξάλεηνλ πήιαηνλ 2. Πνιεκηζηήο απφ ηε Λπθία. Πνιέκεζε κε ηνπο Σξψεο θαη ζθνηψζεθε απφ ηνλ Οδπζζέα. (κεξνο) 3. Πνιεκηζηήο απφ ηελ Λχθην ηεο Κξήηεο. θνηψζεθε ζηνλ Σξσηθφ Πφιεκν απφ ηνλ Έθηνξα. (κεξνο) Κνηξαηάδαο (Ιζη): ηξαηεγόο ησλ ΐνησηώλ. Πνιέκεζε σο ζύκκαρνο ησλ παξηηαηώλ θαηά ηελ πνιηνξθία ηνπ ΐπδαληίνπ Ώηρκαισηίζηεθε από ηνπο Ώζελαίνπο όηαλ απηνί θαηέιαβαλ ηελ πόιε ην 409 π.Υ. (Ξεκμθώκ) Μαθεδνληθό ηππηθό Κνηζύξα ή Κνηζύξα (Ιζη): λνκα πινύζηαο γπλαίθαο από ηελ Βξέηξηα πνπ αλαθέξεηαη ζηελ θσκσδία Νεθέθεξ ηνπ Ώνζζημθάκδ Κνθθπκώ (Μπζ): Μηα απφ ηηο Πιεηάδεο, θφξεο ηνπ Άηιαληα (Δζίνδνο) Κνθθώηα (Ιζη): Πξνζσλύκην ηεο Ώξηέκηδνο ζηελ Διία (Παοζακίαξ) Κόιαηλνο (Μπζ): Μπζηθφο βαζηιηάο ηεο Ώζήλαο απφγνλνο ηνπ ζενχ Βξκή. ΐαζίιεπζε πξηλ απφ ηνλ Κέθξνπα (Παπζαλίαο) Κνιάματο (Μπζ): ΐαζηιηάο ησλ θπζψλ, γηνο ηνπ Σαξγηηέσο θαη γελάξρεο θπζηθνχ θχινπ (Δξφδνηνο) Κνινθαζία (Ιζη): Πξνζσλύκην ηεο Ώζελάο ζηελ ηθπώλα (Ώεήκ.) Κόινπζνο (Ιζη): Ο Κόθμοεμξ (5νο κΥ. αη.) από ηελ Λπθόπνιε ηεο Ώηγύπηνπ ήηαλ Έιιελαο πνηεηήο. Ήηαλ ζπγγξαθέαο ησλ έξγσλ Καθοδςκζαηά, Πενζζηά, Ββηώιζα δζ΄επώκ θαη ην Βθέκδξ ανπαβή. Ώπό απηά δηαζώζεθε κόλν ην ηειεπηαίν γξακκέλν ζε 393 ζηίρνπο. Αελ ζεσξείηαη αμηόινγνο πνηεηήο. Κνινθσλία (Μπζ): Κφξε ηνπ βαζηιηά ηεο Ώηηηθήο Βξερζέσο πνπ ζπζηάζηεθε απφ ηνλ παηέξα ηεο (Τγίλνο) 47
Κνιπκβάο (Ιζη): λνκα κηαο από ηηο Πηεξίδεο Νύκθεο Κνιιπηόο (Μπζ): Παηέξαο ηνπ Αηφκνπ Κνισλάηνο (Ιζη): Πξνζσλύκην ηνπ Αηνλύζνπ ζηελ Λαθσλία (Παοζακίαξ) Κνισλόο (Μπζ): χδπγνο ηεο Σαλάγξαο θαη παηέξαο ηνπ ΐνπθφινπ Κνιώηεο (Ιζη): 1. Ο Κμθώηδξ (5νο π.Υ. αη.) ήηαλ γιύπηεο από ηελ Διεία, βνεζόο ηνπ Φεηδία θαηά ηελ δεκηνπξγία ηνπ αγάικαηνο ηνπ Αία ζηελ Οιπκπία (ελόο από ηα Βπηά Θαύκαηα ηνπ Κόζκνπ). Ο ίδηνο δηαθξίζεθε ζηελ θαηαζθεπή ρξπζειεθάληηλσλ αγαικάησλ ηεο Ώζελάο ζηελ Ήιηδα θαη ηνπ Ώζθιεπηνύ ζηελ Κπιιήλε. (Παοζακίαξ) 2. Ο Κμθώηδξ μ Σήζμξ (4νο π.Υ. αη.) από ηελ Σέσ ηεο Μ. Ώζίαο, ήηαλ δσγξάθνο. Βίλαη γλσζηόο έλαο πίλαθάο ηνπ πνπ απεηθνλίδεη ηε ζπζία ηεο Εθηγέλεηαο. 3. Ο Κμθώηδξ (3νο π.Υ. αη.) από ηε Λάκςαθν, ήηαλ θηιόζνθνο καζεηήο ηνπ Βπίθνπξνπ, ηνλ ππεξάζπηζε κε ηα βηβιία ηνπ. Έγξαςε βηβιίν γηα λα απνδείμεη όηη «είκαζ αδύκαημ αηόια ηαζ κα γήζεζξ ζύιθςκα ιε ηα δόβιαηα ηςκ άθθςκ θζθμζόθςκ» (όηη θαηά ηα ησλ άιισλ θηινζόθσλ δόγκαηα νπδέ δελ εζηίλ) (Πθμύηανπμξ) Κνινθσλία ή Λάκπνπζα (Μπζ): Μηα απφ ηηο ίβπιιεο Κνκαηζώ (Μπζ): 1. Εέξεηα ζην λαφ ηεο Άξηεκεο. πλήςε εξσηηθέο ζρέζεηο κε ηνλ Μειάληππν κέζα ζην λαφ. Δ ζεά νξγηζκέλε γηα ηελ ηεξνζπιία, πξνθάιεζε ιηκφ, δηαηάζζνληαο ηα θπηά λα κελ θαξπίδνπλ. Σν Μαληείν ησλ Αειθψλ απεθάλζε φηη έπξεπε λα ζπζηαζζνχλ νη δπν λένη γηα λα εμαγληζζεί ε πφιε. Έηζη θαη έγηλε, αιιά ε παξάδνζε ζπλερίζηεθε θαη θάζε ρξφλν ζπζηάδνληαλ ζηε Αήκεηξα δπν λένη. Σελ αλζξσπνζπζία απηή ζηακάηεζε νξηζηηθά ν Βπξχππινο. 2. Δ άιιε κπζηθή Κνκαηζψ ήηαλ θφξε ηνπ βαζηιηά ησλ Σαθίσλ Πηεξειάνπ ηαλ ν Ώκθηηξχσλ πνιηφξθεζε ηελ πφιε ησλ Σαθίσλ, ε Κνκαηζψ ηνλ εξσηεχζεθε θαη πξφδσζε ηνλ παηέξα ηεο θαη ην κπζηηθφ ηνπ. Ο Ώκθηηξχσλ ζθφησζε ηνλ παηέξα ηεο (θφβνληαο ηελ ρξπζή ηξίρα ηεο θεθαιήο ηνπ πνπ ηνλ θξαηνχζε αζάλαην), θαηέιαβε ηελ πφιε, αιιά ζθφησζε θαη ηελ ίδηα ηελ Κνκαηζψ. (Ώπνιιφδσξνο) Κνκαίνο (Ιζη): Ο Κμιαίμξ από ηα Μέγαξα, ήηαλ νιπκπηνλίθεο ζηελ ππγκαρία ζηελ Οιπκπηάδα ηνπ 652 π.Υ. Κνκάηαο (Ιζη): λνκα βνζθνύ από ηα Βζδύθθζα ηνπ Θεμηνίημο Κνκβάβνο (Ιζη): Χξαίνο λένο ζηελ ππεξεζία ηνπ βαζηιηά ειεύθνπ ηνπ Νηθάηνξνο, ν νπνίνο απηνεπλνπρίζηεθε πξνθεηκέλνπ λα ζπλνδεύζεη ηελ βαζίιηζζα ζε έλα ηαμίδη ηεο (Λμοηζακόξ) Κόκβε (Μπζ): Κφξε ηνπ πνηάκηνπ ζενχ Ώζσπνχ, ζχδπγνο ηνπ σρνχ θαη κεηέξα ησλ επηά Κνξπβάλησλ ηεο Βπβνίαο Κνκεηάο (Ιζη): Ο Κμιδηάξ μ πμθαζηζηόξ ήηαλ Έιιελαο πνηεηήο ηεο αξραηόηεηαο (Παθαηζκή Ώκεμθμβ.)
48
Κνκήηεο (Μπζ): Γηνο ηνπ ζελέινπ θαη θίινο ηνπ βαζηιηά ηνπ Άξγνπο Αηνκήδε. ηαλ ν ηειεπηαίνο έθπγε γηα ηνλ Σξσηθφ Πφιεκν άθεζε σο επίηξνπν ηνπ ζξφλνπ ηνπ ηνλ Κνκήηε (κεξνο) Κνκίαο (Ιζη): Βπώλπκνο άξρσλ ησλ Ώζελώλ ην 560 π.Υ. Κνκπάθεο (Ιζη): θιάβνο ηνπ Μ. Ώιεμάλδξνπ. ύκθσλα κε θάπνηνπο ηζηνξηθνύο ν Κνκπάθεο θαη έλαο άιινο δνύινο ν Βνιμβέκδξ βξηζθόηαλ ζην θξεβάηη ηνπ βαζηιηά όηαλ απηόο πέζαηλε. Ο έλαο δνύινο θξαηνύζε ηε ιάκπα θαη ν άιινο έγξαθε ηηο ηειεπηαίεο ζειήζεηο ηνπ Ώιεμάλδξνπ. ηελ πξαγκαηηθόηεηα δελ βξέζεθε πνηέ δηαζήθε ηνπ Κόκσλ Ιζη): λνκα πνιίηε ηεο Μεζζελίαο Κνλαιιίο (Ιζη): Δ Κμκαθθίξ ήηαλ εηαίξα ηεο αξραηόηεηαο Κνλδπιεάηηο (Ιζη): Βπίζεην ηεο Ώξηέκηδνο ζηελ Ώξθαδία (Παοζακ) Κόληνο (Ιζη): Θεόηεηα ή δαηκόλην, πξνζσπνπνίεζε ηεο ζθόλεο Κνλίζαινο (Μπζ): εκαίλεη ιάγλνο. Φαιιηθφο ή πξηαπηθφο δαίκσλ ζηελ ππεξεζία ηνπ Πξηάπνπ. Λαηξεπφηαλ θπξίσο ζηελ Ώηηηθή Κνλλάο (Ιζη): Ώζελαίνο πάκπησρνο κνπζηθόο απιεηήο, ν νπνίνο θέξδηζε αξηζηείν ζε αγώλεο ζηελ Οιπκπία (Ώνζζημθάκδξ) Κνλλίδεο ή Κνλλίδαο (Μπζ): Παηδαγσγφο ηνπ Θεζέα ζηελ απιή ηνπ Πηηζέα, βαζηιηά ηεο Σξνηδήλαο (Πινχηαξρνο) Κόλλνο (Ιζη): Ώζελαίνο θηζαξσδόο, δάζθαινο ηνπ σθξάηε ζηε κνπζηθή (Πθάηςκ) Ζ θόκε ηεο Βεξελίθεο Κόλσλ (Ιζη): 1. Ο Ώζελαίνο λαύαξρνο Κόκςκ (5νο-4νο π.Υ. αη.), γηνο ηνπ Σηκνζένπ, αλέιαβε ην 413 ηελ εγεζία ζηόινπ από 20 ηξηήξεηο. Πέληε ρξόληα αξγόηεξα εθιέρζεθε ζηξαηεγόο. Χο αξρεγόο ηνπ ζηόινπ εηηήζεθε από ηνπο παξηηάηεο ζηνπο Ώηγόο Πνηακνύο. Ο ίδηνο θαηάθεξε λα δηαθύγεη θαη γηα λα γιηηώζεη από ηελ νξγή ησλ Ώζελαίσλ θαηέθπγε ζηελ απιή ηνπ βαζηιηά ηεο Κύπξνπ Βπαγόξα. Ο Πέξζεο βαζηιηάο Ώξηαμέξμεο πξόηεηλε ζηνλ Κόλσλα λα αλαιάβεη ηελ εγεζία ηνπ πεξζηθνύ ζηόινπ. Έηζη ήξζε ζε ζύγθξνπζε κε ηνλ ζπαξηηαηηθό ζηόιν ηνλ νπνίν θαηαλίθεζε θαη θαηάθεξε λα δηαιύζεη ηε ιαθσληθή ζπκκαρία. Βπέζηξεςε ζηελ Ώζήλα ζξηακβεπηήο θαη νη Ώζελαίνη ηνλ ηίκεζαλ, αιιά αξγόηεξα ζπκκάρεζαλ κε ηνπο παξηηάηεο νη νπνίνη θπιάθηζαλ ηνλ Κόλσλα. (Θμοηοδίδδξ) 2. Ο αζηξνλόκνο θαη καζεκαηηθόο Κόκςκ (280-220 π.Υ.) από ηε άκν, αλαθάιπςε λέν αζηεξηζκό ηνλ νπνίν νλόκαζε Πθόηαιμ (ή ηόιδ) ηδξ ΐενεκίηδξ. Έδσζε απηό ην όλνκα γηα λα ηηκήζεη ηελ ΐεξελίθε, ζύδπγν ηνπ 49
Πηνιεκαίνπ Γ‟ ηνπ Βπεξγέηε, ζηελ απιή ηνπ νπνίνπ εξγάζηεθε ν Κόλσλ. Ήηαλ θίινο ηνπ καζεκαηηθνύ Ώξρηκήδε. 3. Ο αηηηθηζηήο κπζνγξάθνο Κόκςκ (1νο π.Υ.-1νο κΥ. αη.), έγξαςε ην έξγν Αζδβήζεζξ. Κνπξαίνο (Ιζη): λνκα ζηηο Βηηθδζζάγμοζεξ ηνπ Ώνζζημθάκδ Κνπξεύο (Μπζ): Γηνο ηνπ βαζηιηά ηεο Οιπκπίαο Πέινπα θαη ηεο Εππνδάκεηαο. Ήηαλ ζξαζχο, δφιηνο θαη θαθφο ραξαθηήξαο. Ώλαγθάζηεθε λα εγθαηαιείςεη ηελ Διεία γηαηί δνινθφλεζε ηνλ Ίθηην θαη θαηέθπγε γηα εμαγληζκφ, ζηνλ βαζηιηά ησλ Μπθελψλ Βπξπζζέα. Ώπηφο ηνλ δηφξηζε θήξπθά ηνπ θαη απηφο ελεκέξσλε ηνλ Βπξπζζέα γηα ηελ πνξεία ησλ άζισλ ηνπ Δξαθιή. Ο Πνζεηδψλαο ράξηζε ζηνλ Κνπξέα ην θηεξσηφ άινγν Ώξίσλα θαη απηφο κε ηε ζεηξά ηνπ ην δψξηζε ζηνλ Δξαθιή. (κεξνο) Κόξαγνο (Ιζη): 1. Ο Κόναβμξ (4νο π.Υ. αη.) από ηελ Μαθεδνλία, ήηαλ ζηξαηησηηθόο θαη ζύληξνθνο ηνπ Μ. Ώιεμάλδξνπ. Κάπνηε κνλνκάρεζε κε ηνλ Ώζελαίν νιπκπηνλίθε (θαη επίζεο θίιν ηνπ Ώιεμάλδξνπ) θαη έραζε πξνθαιώληαο ζιίςε ζηνπο Μαθεδόλεο. (Ώννζακόξ) 2. Ο Κόναβμξ ή Κόνναβμξ (3νο π.Υ. αη.) ήηαλ Μαθεδόλαο πξίγθηπαο, γηνο ηνπ Αεκεηξίνπ ηνπ Πνιηνξθεηή. Κόξαμ (Ιζη): Ο Κόναλ (5νο π.Υ. αη.) από ηηο πξαθνύζεο, ζεσξείηαη (καδί κε ηνλ καζεηή ηνπ Σεηζία) από ηνπο ζεκειησηέο ηεο αξραίαο ειιεληθήο ξεηνξηθήο. ηαλ ν ηύξαλλνο ησλ πξαθνπζώλ εθδηώρζεθε θαη απνθαηαζηάζεθε ε δεκνθξαηία, ν Κόξαμ αλαιάκβαλε λα ππεξαζπίζεη πνιινύο θησρνύο ζπκπαηξηώηεο ηνπ πνπ είραλ ράζεη ηηο πεξηνπζίεο θαη ηα ζπίηηα ηνπο ηνλ θαηξό ηεο ηπξαλλίαο, Δ δνκή ησλ νκηιηώλ ηνπ (πξννίκην, αθήγεζε, παξάζεζε επηρεηξεκάησλ, αλαζθεπή ησλ αληεπηρεηξεκάησλ θαη αλαθεθαιαίσζε) ήηαλ ην πξόηππν γηα όινπο ζρεδόλ ηνπο κειινληηθνύο ξήηνξεο. (Πθάηςκ, Ώνζζημηέθδξ, Κζηένςκ) Κόξαμ (Μπζ): ΐαζηιηάο ηεο ηθπψλαο θαη αδειθφο ηνπ Λακέδνληνο. Πέζαλε ρσξίο παηδηά θαη ηνλ δηαδέρζεθε ν Βπνπεχο Κόξδαθνο (Ιζη): Ο Κόνδαθμξ από ην Λέπξεν ήηαλ νιπκπηνλίθεο ην 460 π.Υ. Κνξεβόο (Ιζη): Ο Κμνεαόξ (8νο π.Υ. αη.) ήηαλ βαζηιηάο ηεο Ήιηδαο Κνξέζσλ (Μπζ): Έλαο απφ ηνπο γηνπο ηνπ βαζηιηά ηεο Ώξθαδίαο Λπθάνλα (Ώπνιιφδσξνο) Κόξεζνο (Μπζ): Εεξέαο ηνπ Αηνλχζνπ ζηελ Καιπδψλα. Βξσηεχζεθε παξάθνξα κηα παξζέλα, ηελ Καιιηξξφε αιιά απηή ηνλ απέθξνπζε. Ο Κφξεζνο παξαπνλέζεθε ζην Αηφλπζν θη απηφο έζηεηιε ζηνπο θαηνίθνπο ηεο Καιπδψλαο ηξέια (καλία). Σν απεθάλζε φηη γηα λα απαιιαγνχλ νη Καιπδψληνη απφ ηελ ηξέια έπξεπε λα ζπζηάζνπλ ηελ Καιιηξξφε. Ο Κφξεζνο δελ άληεμε θαη απηνθηφλεζε. Δ Καιιηξξφε απφ ληξνπή θαη ηχςεηο έπεζε κέζα ζηε ιίκλε κηαο πεγήο, ε νπνία απφ ηφηε θέξεη ην φλνκά ηεο. Κόξε (Ιζη): Βπίζεην ηεο Πεξζεθόλεο ζηελ Βιεπζίλα (Βονζπίδδξ) 50
Κνξεζία (Ιζη): Βπίζεην ηεο Ώζελάο (ηέθακμξ ΐογάκηζμξ) Κνξία (Ιζη): Βπίζεην ηεο Ώξηέκηδνο (Παοζακίαξ) Κνξίλζηνο (Μπζ): Παηδί ηνπ Πέινπα θαη ηεο Εππνδακείαο Κόξηλζνο (Μπζ): 1. χδπγνο ηεο Γφξγεο, θφξεο ηνπ βαζηιηά ησλ Μεγάξσλ Μεγαξέα 2. Γηνο ηνπ Αηφο απφ ηνλ νπνίν πήξε ην φλνκά ηεο ε Κφξηλζνο (Πίλδ) Κόξηλλα (Ιζη): Λπξηθή πνηήηξηα από ηελ Σαλάγξα ηνπ 5νπ π.Υ. αη. Έγξαςε πνίεζε ζηε βνησηηθή δηάιεθην θαη ιέγεηαη όηη επέθξηλε ηνλ (επίζεο ΐνησηό) καζεηήο ηεο Πίλδαξν γηα ηε ρξήζε ηεο αηηηθηζκώλ ζηα πνηήκαηά ηνπ. Σα πνηήκαηα ηεο Κόξηλλαο έρνπλ σο ζέκα θπξίσο ηε βνησηηθή παξάδνζε θαη κπζνινγία ν αγώλαο ηνπ Κηζαηξώλα κε ηνλ Βιηθώλα, ν Δξαθιήο, ν Οηδίπνδαο θιπ). Έρνπλ ζσζεί δπν πνηήκαηά ηεο θαη απνζπάζκαηα από άιια (Παοζακίαξ, Ώζθζακόξ) Κόξηλλνο (Ιζη): Έιιελαο πνηεηήο ηεο αξραηόηεηαο Κνξίζθνο (Ιζη): Ο Κμνίζημξ θαη ν αδειθόο ηνπ Έξαζηνο από ηελ θέςε ηεο Μ. Ώζίαο, ήηαλ θηιόζνθνη, καζεηέο ηνπ Πιάησλα θαη θίινη ηνπ Ώξηζηνηέιε. Ο Νειεύο γηνο ηνπ Κνξίζθνπ, θιεξνλόκεζε ηελ βηβιηνζήθε ηνπ Ώξηζηνηέιε. (ηνάαςκ, Πθάηςκ) Κνξηηώ (Ιζη): Δ Κμνζηώ είλαη κηα άζεκλε γπλαίθα πνπ αλαθέξεηαη ζε έλαλ από ηνπο κίκνπο ηνπ Δξώλδα. Ζ Σαλαγξαία πνηήηξηα Κόξηλλα Κόξθπξα (Μπζ): Νατάδα Νχκθε θφξε ηνπ πνηακνχ Ώζσπνχ (Δζίνδ) Κόξνηβνο (Ιζη): 1. Ο αζιεηήο Κόνμζαμξ (8νο π.Υ. αη.) από ηε Ήιηδα, είλαη ν πξώηνο θαηαγεγξακκέλνο νιπκπηνλίθεο. Νίθεζε ζηνλ αγώλα δξόκνπ ελόο ζηαδίνπ ζηελ πξώηε Οιπκπηάδα ηνπ 776 π.Υ. ηηο πξώηεο 13 Οιπκπηάδεο ν αγώλαο ελόο ζηαδίνπ ήηαλ ην κνλαδηθό αγώληζκα. (Παοζακίαξ) 2. Ο αξρηηέθηνλαο Κόνμζαμξ (5νο π.Υ. αη.) ζρεδίαζε θαη άξρηζε ηελ θαηαζθεπή ηνπ Σειεζηεξίνπ ηεο Βιεπζίλαο.. Μεηά ην ζάλαηό ηνπ ζπλέρηζαλ ν Ξελνθιήο θαη ν Μεηαγέλεο. Κόξνηβνο (Μπζ): 1. Δξσαο ηνπ Άξγνπο, πνπ γηα λα απαιιάμεη ηελ πφιε ηνπ απφ ινηκφ πνπ είρε ζηείιεη ν Ώπφιισλαο, ζθφησζε ην ηέξαο Πνηλή. 2. Γηνο ηνπ Μχγδσλα θαη κλεζηήξαο ηεο Καζζάλδξαο ηεο Σξνίαο. Πνιέκεζε ζην πιεπξφ ησλ Σξψσλ, αιιά ζθνηψζεθε ζηνλ πφιεκν απφ ηνλ Νενπηφιεκν. (Βπξηπίδεο) 51
Κόξνο (Ιζη): Θεόηεηα ηεο πεξηθξόλεζεο ή θαηαθξόληαο (Δζίμδμξ) Κόξξαγνο (Ιζη): βιέπε Κόναβμξ Κνξξαίνο (Ιζη): Ο Κμνναίμξ (5νο-4νο π.Υ. αη.) από ηελ Μαθεδνλία, ήηαλ παηέξαο ηεο ηξαηνλίθεο θαη παππνύο ηε Αεκεηξίνπ ηνπ Πνιηνξθεηή. (Πθμύηανπμξ) Κνξύβαληεο (Ιζη): Ώξρέγνλνη δαίκνλεο κάιινλ κηθξαζηαηηθήο (θξπγηθήο) θαηαγσγήο, ζεσξνύληαη νη πξώηνη άλζξσπνη πνπ γελλήζεθαλ ζηε γε. Δ ιαηξεία ηνπο ζπλδέζεθε κε νξγηαζηηθνύο ρνξνύο ζε θαηάζηαζε έθζηαζεο πνπ ζπλνδεπόηαλ από ήρνπο θπκβάισλ θαη απινύ θαη ε έθθξαζε θνξπβαληηώ ζεκαίλεη όηη είκαη ελζνπζηαζκέλνο ή μεθσλίδσ από ραξά. Κνξπβαληίο (Ιζη): Εέξεηα ηεο ζεάο Κπβέιεο Κνξύβαο (Μπζ): Γηφο ηνπ Εαζίνπ θαη ηεο Κπβέιεο, γελάξρεο ησλ Κνξπβάλησλ (ηξάβσλ) Κνξύδαιινο (Ιζη): Έιιελαο από ηελ Φσθίδα πνπ ππέδεημε ζηνπο Πέξζεο ηνπ Ξέξμε, δξόκν κέζα από ην όξνο Οίηε πνπ νδεγνύζε ζηνπο Έιιελεο ησλ Θεξκνππιώλ (Δνόδμημξ) Κνξύδσλ (Μπζ): Ο βνζθόο Κνξύδσλ ήηαλ εξσηεπκέλνο κε ηνλ δνύιν ηνπ αθεληηθνύ ηνπ Ώιέμε (από ηα ΐμοημθζηά ηνπ Θεμηνίημο) Κνξπζαιία: (Ιζη): Πξνζσλύκην ηεο Ώξηέκηδνο (Ώεήκαζμξ) Κφξπζνο (Μπζ): Γηνο ηνπ Αία θαη ηεο Διεθηξπψλεο, γελάξρεο ησλ Βηξνχζθσλ Κνξύιαο (Ιζη): αηξάπεο ηεο Παθιαγνλίαο (Ξεκμθώκ) Κόξπκβνο: Ο Κόνοιαμξ (1νο π.Υ. αη.) από ηελ Ώκηζζό ηνπ Πόληνπ αλαθέξεηαη σο ν παηέξαο ηνπ γξακκαηηθνύ Σπξαλλίσλα Κνξπλήηεο (Μπζ): βιέπε Πενζθήηδξ Κνξπθαία: (Ιζη): Πξνζσλύκην ηεο Ώξηέκηδνο ζηελ Βπίδαπξν (Παοζακίαξ) Κνξπθαίνο (Ιζη): Πξνζσλύκην ηνπ Αηόο ζηελ Ώξθαδία Κνξπθαζία: (Ιζη): Πξνζσλύκην ηεο Ώξηέκηδνο ζηελ Μεζζελία Κνξπθή (Ιζη): λνκα Χθεαλίδαο (Δζίμδμξ) Κνξώβηνο (Ιζη): Κξεηηθόο πνπ νδήγεζε ηνπο απνίθνπο ηεο Θήξαο ζηελ Ληβύε (Δνόδμημξ) Κνξώλε (Ιζη): Δ Κνξώλε ήηαλ εηαίξα ηεο αξραηόηεηαο Κνξσλίδεο (Μπζ): Απν Νχκθεο ε Μεηηφρε θαη ε Μελίππε θφξεο ηνπ Γίγαληα Χξίσλα Κνξσλίο (Μπζ): Θπγαηέξα ηνπ βαζηιηά ησλ Λαπηζψλ Φιπγέα, εξσκέλε ηνπ Ώπφιισλα θαη κεηέξα ηνπ ζενχ ηεο Εαηξηθήο Ώζθιεπηνχ. (κεξνο) Κφξσλνο (Μπζ): ΐαζηιηάο ησλ Λαπηζψλ, ζθνηψζεθε απφ ηνλ Δξαθιή (κεξνο) Κνζθώ (Μπζ): Μαηλάδα απφ ηελ Θήβα, απφγνλνο ηεο Εψο, θφξεο ηνπ Κάδκνπ Κνζκάο (Ιζη): Πνηεηήο πνπ αλαθέξεηαη ζηελ Παθαηζκή Ώκεμθμβία Κνζκεηήο (Ιζη): Βπίζεην ηνπ Αηόο ζηε Λαθσλία (Παοζακίαξ) 52
Κόζκνο (Ιζη): Ήηαλ έλαο από ηνπο λεθξνύο ηεο κάρεο ηνπ Εζζκνύ θαηά ησλ Ρσκαίσλ ην 146 π.Υ. (από κηα ζρεηηθή επηγξαθή) Κνζκνζείζηεο (Ιζη): Βπίζεην ηνπ Πνζεηδώλα Κόηηνο (Μπζ): Έλαο απφ ηνπο Γίγαληεο, γηνπο ηνπ Οπξαλνχ θαη ηεο Γαίαο, εθπξνζσπνχζε ηελ αληξηθή δχλακε θαη νκνξθηά. Παληξεχηεθε ηελ Σηηαλίδα Φνίβε θαη απέθηεζαλ ηελ Ώζηεξία θαη ηελ Λεηψ (Δζίνδνο) Κνηηπθίσλ (Ιζη): λνκα πνπ αλαθέξεη ν Λμοηζακόξ Κόηηπθνο (Ιζη): ηξαηεγόο ησλ Ώξθάδσλ (Αδιμζεέκδξ) Κόηπο (Ιζη): Ο Κόηοξ Ώ’ ήηαλ βαζηιηάο ησλ Οδξνπζώλ Θξαθώλ από ην 384 σο ην 358 π.Υ. Ώλήιζε ζην ζξόλν κε ηελ δνινθνλία ηνπ πξνεγνύκελνπ βαζηιηά Βπξύδεικη. Έγηλε ζύκκαρνο ησλ Ώζελαίσλ θαη παληξεύηεθε ηελ θόξε ηνπ ζηξαηεγνύ Εθηθξάηε. Σν 359 εγθαηέιεηςε ηνπο Ώζελαίνπο θαη ζπκκάρεζε κε ηνλ ηζρπξό βαζηιηά ηεο Μαθεδνλίαο Φίιηππν ΐ‟. Σν 358 δνινθνλήζεθε από δπν καζεηέο ηνπ Πιάησλα, ηνλ Πύζσλα θαη ηνλ Δξαθιείδε, νη νπνίνη ηηκήζεθαλ από ηνπο Ώζελαίνπο. Σνλ Κόηπ δηαδέρζεθαλ νη γηνη ηνπ Κεξζνβιέπηεο, ΐεξηζάδεο θαη Ώκάδνθνο ΐ‟. (Αδιμζεέκδξ) Κνηπηηαξίο (Ιζη): λνκα κάγηζζαο πνπ αλαθέξεηαη ζηα Βζδύθθζα ηνπ Θεμηνίημο Κνηπηώ (Ιζη): Παλάξραηα ζξαθηθή ζεόηεηα, ιαηξεπόηαλ από ην θύιν ησλ Δδςκώκ. Δ ιαηξεία ηεο πεξηιάκβαλε θαη λπρηεξηλά όξγηα. (ηνάαςκ, Δζύπζμξ) Κνπξήο (Μπζ): Κξεηηθφο ν νπνίνο ζεσξείηαη ν εθεπξέηεο ελφπινπ ρνξνχ (ππξίρε) πνπ ρφξεπαλ νη Κνπξήηεο (ηξάβσλ) Κνπξήηεο ρνξεύνπλ γύξσ από ηνλ κσξό Γία Κνπξήηεο (Μπζ): (απφ ην θνύξνη=λεαξνί). Ααίκνλεο, απφγνλνη ηνπ πξψηνπ αλζξψπνπ ηνπ Φνξσλέα. Ο αξηζκφο ηνπο πνηθίιιεη αιιά ν πηζαλφηεξνο είλαη δέθα θαη πνιιέο πφιεηο ηεο Κξήηεο πήξαλ ην φλνκά ηνπο απφ ηνπο Κνπξήηεο. Σνπο απνδίδεηαη ε επηλφεζε ηεο νπινπξγίαο, ε θαηεξγαζία ησλ κεηάιισλ, ε εμεκέξσζε ησλ δψσλ θαη ε θηελνηξνθία θαη ε κειηζζνθνκία θαη ζεσξνχληαη πξσηνπφξνη ηνπ πνιηηηζκνχ. Βπίζεο απηνί ρφξεςαλ πξψηνη ηνλ πνιεκηθφ ρνξφ πονίπδ ή ππξξίρην. (ηξάβσλ) Κνπξνηξόθνο (Ιζη): Βπίζεην ηεο Γαίαο 53
Κνύξηηνο (Ιζη): Ρσκαίνο ηζηνξηθόο. Έγξαςε: Πενί ηςκ ηαημνεςιάηςκ Ώθελάκδνμο ημο Μεβάθμο. Κνριίο (Ιζη): Βηαίξα ηεο αξραηόηεηαο, αλαθέξεηαη ζηνπο Βηαζνζημύξ Αζαθόβμοξ ηνπ Λμοηζακμύ. Κόσλ (Μπζ): Γηνο ηνπ Ώληήλνξα θαη ηεο Θεαλψο. ηελ Σξνία, ηξαπκάηηζε ηνλ Ώγακέκλνλα, αιιά ζθνηψζεθε απφ απηφλ. (κεξνο) Κξαγαιεύο (Μπζ): Γηνο ηνπ Αξχνπα, ήηαλ θξηηήο ηεο δηακάρεο κεηαμχ ηνπ Ώπφιισλα θαη ηνπ Δξαθιή γηα ηελ Ώκβξαθία. Ο Κξαγαιέαο έδσζε ηε ρψξα ζηνλ Δξαθιή θαη ν Ώπφιισλαο ηνλ ηηκψξεζε κεηακνξθψλνληάο ηνλ ζε πέηξα. Κξάγνο (Μπζ): Γηνο ηνπ Σξηκηιήηνπ θαη ηεο Πξαμηδίθεο (ηξάβσλ) Κξάκβηο Μπζ): Γηνο ηνπ Φηλέσο θαη ηεο Κιενπάηξαο, ηνλ νπνίν ηχθισζε ν παηέξαο ηνπ, φηαλ πείζηεθε γηα ηηο θαηεγνξίεο ηεο κεηξηάο ηνπ Εδαίαο Κξαλάε Μπζ): Θπγαηέξα ηνπ βαζηιηά ηεο Ώζήλαο Κξαλανχ. Παληξεχηεθε ηνλ Ώκθηθηχνλα, ν νπνίνο αλέηξεςε ηνλ παηέξα ηεο θαη έγηλε απηφο βαζηιηάο. (Ώπνιιφδσξνο) Κξαλαίρκε (Μπζ): Κφξε ηνπ βαζηιηά ηεο Ώηηηθήο Κξαλανχ (Ώπνιιφδσξνο) Κξαλαόο (Ιζη): Ο Κνακαόξ από ηελ ηθπώλα ήηαλ ν ληθεηήο ηνπ ζηαδίνπ δξόκνπ ζηελ Οιπκπηάδα ηνπ 145 κΥ. Κξαλαόο (Μπζ): Ο κπζηθφο βαζηιηάο ηεο Ώζήλαο ηελ επνρή ηνπ Καηαθιπζκνχ ηνπ Αεπθαιίσλα. Ήηαλ παηέξαο ηνπ Ράξα, ηεο Κξαλάεο, ηεο Κξαλαίρκεο θαη ηεο Ώηζίδνο. Δ Ώηζίδα πέζαλε ζε κηθξή ειηθία θαη ν παηέξαο ηεο άιιαμε ην φλνκα ηεο πφιεο απφ Ώθηαία ή Κεθξνπία ζε Ώηζίο. (Καη ζήκεξα νη Ώζελαίεο θαινχληαη θαη αηζίδεο). (Ώπνιιφδσξνο) Κξαλαία (Ιζη): Βπίζεην ηεο Ώζελάο ζηελ Φσθίδα (Παοζακίαξ) Κξαλάπεο (Ιζη): Γηνο ηνπ Μεηξνβάηε, εγεκόλαο ηνπ Ααζθπιίνπ ζηελ Μηθξά Ώζία (Δνόδμημξ) Κξαλεία (Μπζ): Ο ζάκλνο θξαληά, φλνκα κηαο απφ ηηο Ώκαδξπάδεο (Δζίνδνο) Κξαληώ (Ιζη): λνκα κηαο από ηηο Νεξείδεο (Ώπμθθόδςνμξ) Κξάλησξ (Ιζη): Ο Κνάκηςν (4νο-3νο π.Υ. αη.) από ηνπο όινπο ηεο Κηιηθίαο, ήηαλ θηιόζνθνο. πνύδαζε ζηελ Ώζήλα, ήηαλ καζεηήο ηνπ Ξελνθξάηε θαη θίινο ηνπ Πνιέκσλνξ. Λέγεηαη όηη έγξαςε θάπνηα πνηήκαηα ηα νπνία ζθξάγηζε θαη ηα θαηέζεζε ζηνλ λαό ηεο Ώζελάο ζηνπο όινπο. Σα θηινζνθηθά έξγα πνπ έγξαςε ήηαλ πνιπάξηζκα, αιιά έρνπλ ζσζεί ιίγα απνζπάζκαηα κόλν. Κιεξνλόκεζε ηελ πεξηνπζία ηνπ ζε έλα άιιν θηιόζνθν, ηνλ Ώξθεζίιαν. (Αζμβέκδξ μ Λαένηζμξ) Κξαμίιαο (Ιζη): βιέπε Κναολίδαξ Κξαηαίγνλνο (Μπζ): Γηνο ηνπ βαζηιηά ηεο Ληβχεο Φχιινπ Κξαηαηίο (Μπζ): Καηά ηνλ κεξν, ε Κίξθε ιέεη ζηνλ Οδπζζέα φηη ε κεηέξα ηεο θχιιαο ήηαλ ε Νχκθε Κξαηαηίο 54
Κξαηαηκέλεο (Ιζη): Υαιθηδαίνο, νηθηζηήο θαη ηδξπηήο ηεο πόιεο ηεο ηθειίαο Γάγθιεο (Θμοηοδίδδξ) Κξαηέαο (Ιζη): Μαθεδόλαο ηνλ νπνίν αλαθέξεη ν Ώννζακόξ Κξαηεία (Ιζη): Γπλαηθείν αξραηνειιεληθό όλνκα Κξαηεξόο ή Κξάηεξνο (Ιζη): 1. Ώπό ηνπο ζεκαληηθόηεξνπο θίινπο θαη ζηξαηεγνύο ηνπ Μ. Ώιεμάλδξνπ θαη έλαο από ηνπο Αηαδόρνπο ηνπ. πκκεηείρε ζε όιεο ηηο ζεκαληηθέο κάρεο ζηελ Ώζία θαη κεηά ην ζάλαην ηνπ Ώιεμάλδξνπ αλέιαβε πνιηηηθόο δηνηθεηήο ηεο Μαθεδνλίαο. θνηώζεθε ζε πόιεκν θαηά ηνπ Βπκέλε ζηε Μ, Ώζία ην 321 π.Υ. (Ώννζακόξ) 2. Ο Κναηενόξ (3νο π.Υ. αη.) ήηαλ αδειθόο ηνπ βαζηιηά ηεο Μαθεδνλίαο Ώληηγόλνπ Γνλαηά θαη ηζηνξηθόο. Καηάιαβε ηε ζεκαζία ησλ επηγξαθώλ γηα ηηο ηζηνξηθέο έξεπλεο θαη έθαλε κηα ζπζηεκαηηθή ρξνλνινγηθή θαηαγξαθή ηνπο ζην βηβιίν ηνπ οκαβςβή ρδθζζιάηςκ. Κξαηεύαο (Ιζη): 1. Ο Κναηεύαξ ή Κναηενόξ (5νο-4νο π.Υ. αη.) έγηλε γηα ηέζζεξηο κέξεο βαζηιηάο ηεο Μαθεδνλίαο ην 399. Ήηαλ εξαζηήο ηνπ Ώνπεθάμο Ώ’ ηνπ Μαθεδόλα, ηνλ νπνίν δνινθόλεζε γηα λα ηνπ πάξεη ηνλ ζξόλν. Άιιε εθδνρή ππνζηεξίδεη όηη ν Κξαηέαο ζθόησζε ηνλ Ώξρέιαν γηαηί απηόο δελ ηήξεζε ηελ ππόζρεζή ηνπ λα ηνπ δώζεη σο ζύδπγν ηελ θόξε ηνπ. Σνλ δνινθόλεζε κε ηε ζεηξά ηνπ ν γηνο ηνπ Ώξρειάνπ ν Οξέζηεο θαη έγηλε απηόο βαζηιηάο. (Πθμύηανπ) 2. Ο Κναηεύαξ μ Ρζγμηόιμξ (1νο π.Υ. αη.) ήηαλ γηαηξόο ηνπ βαζηιηά ηνπ Πόληνπ Μηζξηδάηε ηνπ Βππάηνξνο θαη ξηδνηόκνο (δειαδή αζρνιείην κε ηελ εμόξπμε ξηδώλ, ηε ζπιινγή βνηάλσλ θαη ηελ θαιιηέξγεηα θαξκαθεπηηθώλ εηδώλ). Καη‟ εληνιή ηνπ Μηζξηδάηε παξαζθεύαζε ην ιζενζδάηεζμ έηθεζβια, αληίδνην δειεηεξίσλ πνπ πεξηείρε 54 θάξκαθα. Έγξαςε ην πξώην βνηαλνιόγην ηεο ηζηνξίαο κε εηθόλεο, ην νπνίν πεξηείρε αιθαβεηηθά όια ηα θαξκαθεπηηθά θπηά θαη ηηο ηδηόηεηέο ηνπο. Ζ Τδξόγεηνο ζύκθσλα κε ηνλ Κξάηε ηνλ Μαιιώηε Κξάηεο (Ιζη): 1. Ο Κνάηδξ μ ηςιζηόξ (5νο π.Υ. αη.) από ηελ Ώζήλα, ήηαλ θσκηθόο εζνπνηόο θαη ζηε ζπλέρεηα πνηεηήο θαη ζπγγξαθέαο θσκσδηώλ. Κέξδηζε ηξεηο λίθεο ζηα Αηνλύζηα. Έγξαςε έμε θσκσδίεο από ηηο νπνίεο ζώδνληαη κόλν απνζπάζκαηα: Γείημκεξ, άιζμζ, Θδνία, Ήνςεξ, Λαιία, Πμδήηδ. (μοΎδαξ) 2. Ο κεραληθόο Κνάηδξ (4νο π.Υ. αη.) από ηε Υαιθίδα, επηρείξεζε λα απνμεξάλεη κεγάιν ηκήκα ηεο ιίκλεο ΚσπαΎδαο. 55
3. Ο θπληθόο θηιόζνθνο Κνάηδξ μ Θονεπακμίηηδξ (4νο-3νο π.Υ. αη.) από ηε Θήβα, ήηαλ καζεηήο ηνπ Αηνγέλε θαη δάζθαινο ηνπ ζησηθνύ Γήλσλα ηνπ Κηηηέα. Μνίξαζε όιε ηελ πεξηνπζία ηνπ θαη έδεζε ζε κεγάιε θηώρεηα, καδί κε ηε γπλαίθα ηνπ Εππαξρία. Σν παξαηζνύθιη Θπξεπαλνίθηεο ην απόθηεζε γηαηί ηνπ άξεζε λα αλνίγεη ηηο πόξηεο θαη λα κπαίλεη ζε μέλα ζπίηηα γηα λα δηαδώζεη ηηο δηδαζθαιίεο ηνπ. (Αζμβέκδξ Λαένηζμξ) 4. Ο θηιόζνθνο Κνάηδξ (3νο π.Υ. αη.) από ηελ Ώζήλα ήηαλ καζεηήο ηνπ Πνιέκσλα θαη ηνλ δηαδέρζεθε ζηε δηεύζπλζε ηεο Ώθαδεκίαο. 5. Ώπό ηελ Ώιεμάλδξεηα, νιπκπηνλίθεο ηνπ ζηαδίνπ ην 212 π.Υ. 6. Ο θηιόζνθνο θαη γξακκαηηθόο Κνάηδξ μ Μαθθώηδξ (2νο π.Υ. αη.) από ηελ Κηιηθία, ήηαλ ηδξπηήο ηεο ρνιήο ηεο Πεξγάκνπ θαη ν πξώηνο δηεπζπληήο ηεο ΐηβιηνζήθεο ηεο πόιεο. εκαληηθά ηνπ έξγν ήηαλ ε δηόξζσζε ηεο Ειηάδαο θαη Οδύζζεηαο ηνπ Οκήξνπ. Βίλαη γλσζηόο επίζεο σο ν πξώηνο πνπ θαηαζθεύαζε πδξόγεην ζθαίξα θαη ηνλ ράξηε ηεο ειήλεο. (ηνάαςκ) Κξαηεζίθιεηα (Ιζη): 1. Δ Κναηζζίηθεζα (6νο-5νο π.Υ. αη.) ήηαλ κηα από ηηο γπλαίθεο πνπ γλώξηδαλ ηα ππζαγόξεηα καζεκαηηθά θαη ηελ θηινζνθία. (Εάιαθζπμξ) 2. Δ Κξαηεζίθιεηα (3νο π.Υ. αη.) ήηαλ ε κεηέξα ηνπ βαζηιηά ηεο πάξηεο Κιενκέλε Γ‟. Κξαηεζηθιήο (Ιζη): Παηέξαο ην παξηηάηε Θξαζπκειίδνπ (Θμοηοδίδδξ) Κξαηεζηππίδαο (Ιζη): Ναύαξρνο ησλ παξηηαηώλ ζηνλ Πεινπνλλεζηαθό Πόιεκν (Ξεκμθώκ) Κξαηεζίπνιηο (Ιζη): Δ Κναηδζίπμθζξ (4νο π.Υ. αη.) από ηελ Μαθεδνλία ήηαλ ζύδπγνο ηνπ Ώιέμαλδξνπ, γηνπ ηνπ Πνιππέξρνλα. Ήηαλ θεκηζκέλε γηα ηελ νκνξθηά θαη ηνλ δπλακηζκό ηεο. ηαλ ν ζύδπγόο ηεο δνινθνλήζεθε ζηελ ηθπώλα (314), αλέιαβε ε ίδηα ηελ δηνίθεζε ηνπ ζηξαηνύ ηνπ. Δ θαινζύλε θαη ε νκνξθηά ηεο ηελ έθαλαλ πνιύ δεκνθηιή ζηνπο Μαθεδόλεο ζηξαηηώηεο. Δ Κξαηεζίπνιηο επηηέζεθε θαηά ηεο ηθπώλαο θαη ζπλέιαβε ηνπο ηξηάληα πην επηθαλείο πνιίηεο ηνπο νπνίνπο εθηέιεζε κα ζηαύξσζε. Έηζη θαηάθεξε λα δηαηεξήζεη ηελ πόιε ππό ηελ θπξηαξρία ηνπ Καζζάλδξνπ (Αζόδςνμξ ζηεθόξ, Πθμύηανπμξ) Κξαηίδαο (Ιζη): λνκα πνπ αλαγξάθεηαη ζε αξραίν ακθνξέα Κξαηηεύο (Μπζ): Παηέξαο ηεο Ώλαμίβηαο θαη ζχδπγνο ηνπ Νέζηνξνο (Ώπνιιφδσξνο) Κξαηίλνο (Ιζη): 1. Ο Κναηίκμξ από ηα Μέγαξα ήηαλ νιπκπηνλίθεο ζην ζηάδην δξόκν ην 652 π.Υ. 2. Ο Κναηίκμξ μ πνεζαύηενμξ (519-421 π.Υ.) από ηελ Ώζήλα, ζεσξείηαη ν κεγαιύηεξνο θσκσδηνγξάθνο κεηά ηνλ Ώξηζηνθάλε θαη ζεκειησηήο ηεο Ώξραίαο αηηηθήο θσκσδίαο. Δ ζάηηξά ηνπ ήηαλ θαπζηηθή θαη πηθξή θαη ε βσκνινρία πην ρνληξνθνκκέλε θαη απξεπήο από απηή ηνπ Ώξηζηνθάλε. ηαλ δηαθσκώδεζε ηνλ Πεξηθιή απαγνξεύηεθε γηα ηξία ρξόληα ε αλαθνξά ππαξθηώλ πξνζώπσλ ζηηο θσκσδίεο ηνπ. ώδνληαη 28 ηίηινη έξγσλ ηνπ 56
(Ποηίκδ, Υίνςκεξ, Νέιεζζξ, Αζόκοζμξ, ναζ θ.ά.,) θαη πνιιά απνζπάζκαηα. Κέξδηζε έμη δηνλπζηαθέο θαη ηξεηο ιελαητθέο λίθεο. (Ώνζζημθάκδξ) 3. Ο Κναηίκμξ μ κεόηενμξ (4νο π.Υ. αη.) ήηαλ πνηεηήο ηεο Μέζεο αηηηθήο θσκσδίαο. Έξγα ηνπ Γίβακηεξ, Θδναιέκδξ θ.ά. 4. Ο Κναηίκμξ από ηελ Ώηγείξα ήηαλ νιπκπηνλίθεο ηεο πάιεο ην 272 π.Υ. 5. Ο Κναηίκμξ (2νο π.Υ. αη.) ήηαλ αξρηηέθηνλαο, εξγάζηεθε ζηνλ λαό ηνπ Αηδπκαίνπ Ώπόιισλα. 6. Ο Κναηίκμξ ήηαλ γηνο ηνπ Κξαηηζηλίθνπ, έλαο από ηνπο λεθξνύο ηεο κάρεο ηνπ Εζζκνύ (146 π.Υ.) θαηά ησλ Ρσκαίσλ (από ζρεηηθή επηγξαθή) Κξάηηππνο (Ιζη): 1. Ο Κνάηζππμξ από ηελ Ώζήλα (4νο π.Υ. αη.), ήηαλ ηζηνξηθόο ησλ ειιεληζηηθώλ ρξόλσλ. ην έξγν ηνπ ζπλέρηζε ηελ ηζηνξία ηνπ Θνπθπδίδε σο ηε κάρε ηεο Κλίδνπ. (394 π.Υ.). (Πθμύηανπμξ) 2. Ο Κνάηζππμξ (1νο π.Υ. αη.) από ηελ Μπηηιήλε, ήηαλ πεξηπαηεηηθόο θηιόζνθνο. Μεηά ηελ κάρε ησλ Φαξζάισλ ζπλόδεπζε ηνλ ληθεηή Πνκπήην ζηελ Ρώκε. Ώξγόηεξα εγθαηαζηάζεθε ζηελ Ώζήλα όπνπ θαη δίδαμε. Μεηαμύ ησλ καζεηώλ ηνπ ήηαλ θαη Κζηένςκ. Έιαβε δώξν από ηνλ Καίζαξα ηελ ηδηόηεηα ηνπ Ρσκαίνπ πνιίηε (Πθμύηανπμξ, Κζηένςκ) Κξαηηζζέλεο (Ιζη): Ο Κναηζζεέκδξ από ηελ Κπξήλε ήηαλ νιπκπηνλίθεο ηεο πάιεο ην 464 π.Υ. Κξαηηζίληθνο (Ιζη): Παηέξαο ηνπ Κξαηίλνπ, ελόο από ηνπο λεθξνύο ηεο κάρεο ηνπ Εζζκνύ θαηά ησλ Ρσκαίσλ (από ζρεηηθή επηγξαθή) Οη Σηηάλεο ήηαλ παηδηά ηεο Γαίαο θαη ηνπ Οπξαλνύ Κξάηνο (Ιζη): Θεόηεηα πξνζσπνπνίεζε ηεο σκήο εμνπζίαο θάζε κνξθήο (όρη κόλν ηεο θξαηηθήο). Ήηαλ αδειθόο ηεο ΐίαο ηνπ Γήινπ θαη ηεο Νίθεο. ηελ ηξαγσδία ηνπ Ώηζρύινπ Πξνκεζεύο Αεζκώηεο ε ΐία θαη ην Κξάηνο βνεζνύλ ηνλ Ήθαηζην λα δέζεη ηνλ Πξνκεζέα ζηνλ Καύθαζν. (Ώπμθθόδςνμξ) Κξαηύινο (Ιζη): Ο Κναηύθμξ (5νο π.Υ. αη.) από ηελ Ώζήλα ήηαλ θηιόζνθνο νπαδόο ηεο δηδαζθαιίαο ηνπ Δξάθιεηηνπ θαη πηζαλώο έλαο από ηνπο δαζθάινπο ηνπ Πιάησλα. Σα ειάρηζηα πνπ μέξνπκε γηα ηνλ Κξαηύιν, πεξηέρνληαη ζηνλ νκώλπκν δηάινγν ηνπ Πθάηςκα. Κξάησλ (Ιζη): Ο Κνάηςκ από ηελ ηθπώλα ήηαλ δσγξάθνο ηνπ 6νπ π.Υ. αη. Λέγεηαη όηη είλαη ν εθεπξέηεο ηεο κνλνρξώκαηεο δσγξαθηθήο. Κξαύγηο: Ώξραηνειιεληθό αλδξηθό όλνκα Κξαπμίδαο (Ιζη): Ο Κναολίδαξ ή Κναλίθαξ από ηε Θεζζαιία ήηαλ νιπκπηνλίθεο ζην αγώληζκα ηνπ θέιεηα ην 648 π.Υ. 57
Κξείνο ή Κξίνο (Μπζ): Σηηάλαο, ηέθλν ηνπ Οπξαλνχ θαη ηεο Γαίαο (Δζίνδνο) Κξείσλ (Μπζ): Παηέξαο ηνπ Λπθνκήδε, αξρεγνχ ηεο θξνπξάο ζην ζηξαηφπεδν ησλ Ώραηψλ ζηνλ Σξσηθφ Πφιεκν (κεξνο) Κξελαίρκε (Μπζ): Θπγαηέξα ηνπ βαζηιηά ηεο Ώζήλαο Κξαλανχ θαη ηεο Πεδηάδνο Κξέμνο (Ιζη): Ο Κνέλμξ (5νο-4νο π.Υ. αη.) ήηαλ πνηεηήο θαη κνπζηθόο Κξενληηάδεο (Μπζ): Γηνο ηνπ Δξαθιή θαη ηεο Μεγάξαο (Ώπνιιφδσξνο) Κξένπζα (Μπζ): 1. Κφξε ηνπ βαζηιηά ηεο Σξνίαο Πξηάκνπ θαη ηεο Βθάβεο, ζχδπγνο ηνπ Ώηλεία θαη κεηέξα ηνπ Ώζθάληνπ (κεξνο) 2. Νατάδα Νχκθε ηεο Θεζζαιίαο, εξσκέλε ηνπ πνηάκηνπ ζενχ Πελεηνχ (Πίλδαξνο) Κξεζθόληεο (Μπζ): Δξαθιείδεο γηνο ηνπ Ώξηζηνκάρνπ, αδειθφο ηνπ Σεκέλνπ. Ήηαλ έλαο απφ ηνπο Ασξηείο θαηαθηεηέο ηεο Πεινπνλλήζνπ (Κάζνδνο ησλ Δξαθιεηδψλ), Καηά ηε κνηξαζηά ηεο πεξηνρήο θαηάθεξε κε ηέρλαζκα (ζε ζπλεξγαζία κε ηνλ αδειθφ ηνπ Σήκελν) λα θεξδίζεη ηελ εχθνξε Μεζζελία θαη λα γίλεη βαζηιηάο ηεο. Παληξεχηεθε ηε Μεξφπε θφξε ηνπ βαζηιηά ηεο Ώξθαδίαο Ώίππηνπ θαη απέθηεζαλ ηξεηο γηνπο. (Ώπνιιφδσξνο) Κξεύγαο (Ιζη): Ο Κνεύβαξ από ηελ Βπίδακλν ήηαλ ππγκάρνο. ηα Νέκεα είρε αληίπαιό ηνπ ηνλ Αακόμελν από ηηο πξαθνύζεο. Οη δπν ηνπο ππγκαρνύζαλ όιε ηελ εκέξα ρσξίο απνηέιεζκα θαη επεηδή άξρηζε λα ζθνηεηληάδεη νη θξηηέο πξόηεηλαλ λα δώζεη ν έλαο ζηνλ άιιν έλα κόλν ρηύπεκα. Πξώηνο ρηύπεζε ν Κξεύγαο ν νπνίνο ρηύπεζε ηνλ Αακόμελν ζην θεθάιη. Ώθνινύζεζε ν Αακόμελνο πνπ δήηεζε από ηνλ Κξεύγα λα ζεθώζεη ην ρέξη, θαη όηαλ εθείλνο ην ζήθσζε, ηνπ θαηάθεξε έλα πιήγκα θάησ από ηα πιεπξά, κε ηα δάρηπια ηελησκέλα ίζηα· ηα λύρηα ηνπ ήηαλ ηόζν θνθηεξά θαη ην πιήγκα ηόζν δπλαηό, ώζηε ην ρέξη πέξαζε κέζα ζην ζώκα ηνπ αληηπάινπ, άξπαμε ηα ζπιάρλα θαη ηα απέζπαζε ηξαβώληαο ηα έμσ. Ο Κξεύγαο πέζαλε ακέζσο, αιιά νη θξηηέο ηνλ αλαθήξπμαλ ληθεηή γηαηί ζεώξεζαλ όηη ν Αακόμελνο έδσζε πεξηζζόηεξα από έλα ρηππήκαηα. (Παοζακίαξ) Κξέσλ (Ιζη): Βπώλπκνο άξρνληαο ησλ Ώζελώλ. Κξέσλ (Μπζ): 1. Ο αδειθφο ηεο Ενθάζηεο. ηαλ νη δηάδνρνη ηνπ Οηδίπνδα Βηενθιήο θαη Πνιπλείθεο αιιεινζθνηψζεθαλ ν Κξέσλ έγηλε βαζηιηάο ηεο Θήβαο. Κήδεςε κε ηηκέο ηνλ Βηενθιή ελψ απαγφξεπζε ηελ ηαθή ηνπ Πνιπλείθε επί πνηλή ζαλάηνπ. Δ αδειθή ησλ λεθξψλ ε Ώληηγφλε, δελ ππάθνπζε ζηε βαζηιηθή απαγφξεπζε θαη θήδεςε ηνλ Πνιπλείθε. Ο Κξένληαο ηελ θαηαδίθαζε λα θιεηζηεί δσληαλή ζε κηα ζπειηά ρσξίο ηξνθή θαη λεξφ κέρξη λα πεζάλεη απφ αζηηία. (Ώπνιιφδσξνο)
58
2. ΐαζηιηάο ηεο Κνξίλζνπ, παηέξαο ηνπ Εππφηε θαη ηεο Γιαχθεο. ηελ απιή ηνπ θαηέθπγαλ ν Εάζνλαο θαη ε Μήδεηα δησγκέλνη απφ ηνλ Άθαζην. (Ώπνιιφδσξνο) Κξεσθίιηνο (Ιζη): βιέπε Βνιμδάιαξ Κξεώθηινο ή Κξεόθηινο (Ιζη): Ο Κνεώθζθμξ (8νο π.Υ. αη.) από ηελ άκν ήηαλ επηθόο πνηεηήο, ζπγγελήο ή θίινο ηνπ Οκήξνπ. Σν έξγν Δ άθςζδ ηδξ Οζπαθίαξ ζεσξείηαη όηη είλαη δηθό ηνπ (Πθάηςκ) Κξεζέα (Μπζ): Μεηέξα ηνπ πξψηνπ βαζηιηά ηεο Κξήηεο Ώζηεξίνπ Κξεζεύο (Μπζ): Έλαο απφ ηνπο Ώηνιίδεο, γηνπο ηνπ Ώηφινπ (κεξνο) Κξεζείο (Μπζ): Νχκθε ηεο κχξλεο, εξσκέλε ηνπ πνηάκηνπ ζενχ Μήιε, ζεσξείηαη ε κεηέξα ηνπ πνηεηή Οιήνμο Κξήζσλ (Μπζ): Γηνο ηνπ βαζηιηά ησλ Φαξψλ Μεζζελίαο Αηνθιή θαη αδειθφο ηνπ Οξζηιφρνπ. Καη νη δπν αδειθνί ζθνηψζεθαλ ζην Σξσηθφ Πφιεκν. (κεξνο) Κξελαίεο (Μπζ): Νχκθεο ησλ θξελψλ θαη ησλ πεγψλ (Δζίνδνο) Κξεο (Μπζ): Γηνο ηνπ Αία θαη παηέξαο ησλ Κνπξεηψλ. Ήηαλ βαζηιηάο ησλ Βηενθξεηψλ θαη πξψηνο λνκνζέηεο ηεο Κξήηεο. Θεσξείηαη ν ηδξπηήο ηεο Μηιήηνπ. (Αηφδσξνο ηθειφο) Κξεζίιαο (Ιζη): Ο Κνδζίθαξ ή Κνζζίδαξ ή Κνζζίαξ (5νο π.Υ. αη.) από ηηο Κπδσληέο Κξήηεο, ήηαλ γιύπηεο-ραιθνπιάζηεο. Βξγάζηεθε ζηελ Ώζήλα θαη θαηαζθεύαζε ράιθηλν αλδξηάληα ηνπ Πεξηθιή, άγαικα ηεο Σξηηνγέλεηαο Ώζελάο θ.ά. (Πθίκζμξ) Κξήζηνο (Ιζη): Βπίζεην ηνπ Αηνλύζνπ ζηελ Ώξγνιίδα (Παοζακίαξ) Κξήζνο (Μπζ): Ώπηφρζσλ θάηνηθνο ηεο Εσλίαο, ζηνλ νπνίν απνδίδεηαη ε αλέγεξζε ηνπ λανχ ηεο Βθεζίαο Ώξηέκηδνο (Παπζαλίαο) Κξήζζα (Μπζ): Κφξε ηνπ πξψηνπ βαζηιηά ηεο Κξήηεο Ώζηεξίνπ θαη κηαο απφ ηηο Βζπεξίδεο, έδσζε ην φλνκά ηεο ζην λεζί. Κξεηαγελήο (Ιζη): Βπίζεην ηνπ Αία επεηδή γελλήζεθε ζηελ Κξήηε Κξήηε (Μπζ): Κφξε ηνπ βαζηιηά ηεο Κξήηεο Ώζηεξίσλνο θαη ζχδπγνο ηνπ Μίλσνο κε ηνλ νπνίνλ απέθηεζαλ ηνλ Καηξέα, ηνλ Αεπθαιίσλα θαη άιινπο (Ώπνιιφδσξνο) Κξεηίλεο (Ιζη): Παηέξαο ηνπ ηπξάλλνπ ηνπ Ρεγίνπ Ώλαμηιάνπ (Δνόδμημξ) Κξεηνκήδεηα (Μπζ): Δ ΑαλαΎδα Κξεηνκήδεηα δνινθφλεζε ηνλ Ώηγππηηάδε Ώληίπαθν ηελ πξψηε λχρηα ηνπ γάκνπ ηνπο (Τγίλνο) Κξεηόμελα (Ιζη): Δ Κνδηόλεκα (4νο π.Υ. αη) ήηαλ ζύδπγνο ηνπ Κιεόκβξνηνπ θαη κεηέξα ηνπ γηαηξνύ θαη αλαηόκνπ Βξαζίζηξαηνπ. (μοΎδαξ) Κξίαζνο (Μπζ): ΐαζηιηάο ηνπ Άξγνπο, ζχδπγνο ηεο Μειάλζεο, παηέξαο ηνπ Φφξβαληα (Ώπνιιφδσξνο) Κξηζείο (Μπζ): Νατάδα Νχκθε ηεο κχξλεο, εξσκέλε ηνπ πνηάκηνπ ζενχ Μήιε. Θεσξείηαη ε κεηέξα ηνπ Οκήξνπ Κξηκηζόο (Μπζ): Πνηάκηνο ζεφο ηεο ηθειίαο, εξαζηήο ηεο Βγέζηαο απφ ηελ Σξνία θαη παηέξαο ηεο Βγέζηεο 59
Κξηλαγόξαο (Ιζη): Ο Κνζκαβόναξ (1νο π.Υ. αη.) από ηε Μπηηιήλε, ήηαλ πνηεηήο θαη επηγξακκαηνπνηόο. Αηεηέιεζε πξεζβεπηήο ηνπ λεζηνύ ηνπ ζηε Ρώκε θαη έγηλε θίινο απηνθξαηόξσλ θαη άιισλ ηζρπξώλ παξαγόλησλ ηεο απηνθξαηνξίαο. Ώξθεηνύο από απηνύο ύκλεζε κε πνηήκαηά ηνπ, από ηα νπνία ζώδνληαη απνζπάζκαηα. (Παθαηζκή Ώκεμθμβία) Κξηλαίνο (Μπζ): Γηνο ηνπ Παλφο θαη ηεο Νατάδαο ηεο ΐνησηίαο Εζκελίδνο Κξίλαθνο (Μπζ): Γηνο ηνπ Αία, ζχδπγνο ηεο Μπηηιήλεο θαη παηέξαο ηνπ Μάθαξνο (Αηφδσξνο ηθειφο) Κξίληππνο (Ιζη): Ώξραηνειιεληθό όλνκα Κξίληο (Μπζ): Ο Κξήληο δνχζε ζηε Υξχζε ηεο Μπζίαο. Γηα θάπνην ιφγν πξνθάιεζε ηελ νξγή ηνπ ζενχ, ν νπνίνο έζηεηιε ζηα ρσξάθηα ηνπ Κξίλε αξνπξαίνπο. Ο Κξίληο απειιάγε απφ απηή ηε κάζηηγα φηαλ έθηηζε έλα λαφ ζηνλ κηλζαίν Ώπφιισλα (ζκίλζνο=πνληηθφο) (κεξνο) Κξηλόεηο Γάθηπινο (Μπζ): Έλαο απφ ηνπο Εδαίνπο Ααθηχινπο, ζεσξείηαη ν εθεπξέηεο ηνπ ήρνπ Κξηλώ (Μπζ): Κφξε ηνπ Ώληήλνξα απφ ηελ Σξνία θαη ηεο πξηγθίπηζζαο Θεαλψο (κεξνο) Κξηόο (Μπζ): Παηδαγσγφο ηνπ Φξίμνπ. Λέγεηαη φηη απηφο απνθάιπςε ζην Φξίμν ηε ζπλσκνζία ηεο κεηξηάο ηνπ Ελψο Κξίνο ή Κξείνο (Μπζ): Έλαο απφ ηνπο Σηηάλεο (Ώπνιιφδσξνο) Κξηνθόξνο (Ιζη): Πξνζσλύκην ηνπ Βξκή ζηε ΐνησηία (Παοζακίαξ) Ο έθεβνο ηνπ Κξηηίνπ Κξίζα ή Κξίηζα (Ιζη): Ώξραία πόιε ηεο Φσθίδαο (ιδνμξ) Κξίζακηο (Ιζη): Ο Κνίζαιζξ (10νο π.Υ. αη.) ήηαλ βαζηιηάο ηεο Κσ. Λέγεηαη όηη από ηε γεληά ηνπ θαηαγόηαλ ό Εππνθξάηεο. Γηνο ηνπ ήηαλ ν Κιενκπηηάδεο. Κξηζίαο (Ιζη): βιέπε Κνδζίθαξ Κξηζίδαο (Ιζη): βιέπε Κνδζίθαξ Κξηζίε (Ιζη): λνκα κηαο από ηηο Χθεαλίδεο (Δζίμδμξ) Κξίζνο (Μπζ): Γηνο ηνπ Φψθνπ θαη ηεο Ώζηεξνπαίαο, ζχδπγνο ηεο Ώληηθάηεηαο θαη παηέξαο ηνπ ηξνθίν. Βίλαη ν ηδξπηήο ηεο πφιεο ηεο Φσθίδαο Κνίζα. (Παπζαλίαο) Κξίζζσλ (Ιζη): Ο Κνίζζςκ (5νο π.Υ. αη.) από ηελ Εκέξα ηεο ηθειίαο, ήηαλ ηξεηο θνξέο νιπκπηνλίθεο ζηνλ ζηάδην δξόκν (448 σο 440 π.Υ.) (Πθάηςκ) 60
Κξηηίαο (Ιζη): 1. Βπώλπκνο άξρσλ ησλ Ώζελώλ ην 604 π.Υ. 2. Ο πνιηηηθόο, ξήηνξαο, πνηεηήο θαη ζνθηζηήο Κνζηίαξ (5νο π.Υ. αη.) γηνο ηνπ Καιαίζρξνπ από ηελ Ώζήλα, ήηαλ καζεηήο ηνπ σθξάηε θαη ηνπ Γνξγία, αιιά από ππέξκεηξε θηινδνμία, απνκαθξύλζεθε από ηε θηινζνθία γηα λα αζρνιεζεί κε ηελ πνιηηηθή. Μεηά ηελ ήηηα ηεο Ώζήλαο ζηνλ Πεινπνλλεζηαθό Πόιεκν (404), ν Κξηηίαο ήηαλ έλαο από ηνπο ηνζάημκηα ηονάκκμοξ. Βπέβαιε ηξνκνθξαηία θαη επζύλεηαη γηα εθηειέζεηο πνιιώλ πνιηηώλ. Μεηαμύ άιισλ απαγόξεπζε ηε δηδαζθαιία ησλ απόςεσλ ηνπ σθξάηε. θνηώζεθε ζε ζύγθξνπζε νιηγαξρηθώλ κε δεκνθξαηηθνύο ην 403. ηνλ νκώλπκν δηάινγν ηνπ Πθάηςκα ν Κξηηίαο πεξηγξάθεη σο ηδαληθό ην πνιίηεπκα ηεο κπζηθήο Ώηιαληίδνο. (Πθάηςκ) Κξηηίνο (Ιζη): Ο Κνζηίμξ ήηαλ Ώζελαίνο γιύπηεο ηνπ 5νπ π.Υ. αη., καζεηήο ηνπ Ώκηήκμνμξ θαη δάζθαινο ηνπ Μύνςκμξ. Γλσζηό έξγν ηνπ Ο έθδαμξ ημο Κνζηίμο πνπ βξίζθεηαη ζην Μνπζείν ηεο Ώθξόπνιεο. Κξηηόβνπινο (Ιζη): Ο Κνζηόαμοθμξ (4νο π.Υ. αη.) ήηαλ γηαηξόο από ηελ Κσ. Θεξάπεπζε ην βαξύ ηξαύκα ηνπ Μ. Ώιεμάλδξνπ όηαλ βξηζθόηαλ ζηηο Ελδίεο. Κάπνηνη ηζηνξηθνί ππνζηεξίδνπλ όηη ην όλνκα απηνύ ηνπ γηαηξνύ ήηαλ Κνζηόδδιμξ θαη όηη ν πξαγκαηηθόο Κξηηόβνπινο ήηαλ ν γηαηξόο πνπ αθαίξεζε ην βέινο από ην κάηη ηνπ Φηιίππνπ ΐ‟ Κξηηόδακνο (Ιζη): Ο Κνζηόδαιμξ από ηνλ Κιείησξα Πεινπνλλήζνπ ήηαλ νιπκπηνλίθεο ηεο ππγκαρίαο ην 376 π.Υ. Κξηηόδεκνο (Ιζη): Έιιελαο αζηξνλόκνο ζηελ Ώιεμάλδξεηα. Έξγν ηνπ: ναζζξ Κξηηνιατδαο (Ιζη): λνκα παξηηάηε πνπ αλαθέξεη ν Λμοηζακόξ Κξηηόιανο (Ιζη) : 1. Ο Κνζηόθαμξ (200-118 π.Υ.) από ηελ Λπθία, ήηαλ θηιόζνθνο θαη δηεπζπληήο ηεο Πεξηπαηεηηθήο ρνιήο ηεο Ώζήλαο, δηάδνρνο ηνπ Ώξείζηνλα ηνπ Κείνπ. Ήηαλ νπαδόο ηεο αξηζηνηειηθήο εζηθήο, αξγόηεξα όκσο αλέκεημε ζ‟ απηήλ ηηο ζεσξίεο ησλ επηθνύξεησλ. Αελ ζώζεθε θαλέλα από ηα ζπγγξάκκαηά ηνπ. Ήηαλ έλαο από ηνπο ηξεηο θηινζόθνπο πνπ πήγαλ ζηελ Ρώκε ην 155 (νη άιινη δπν ήηαλ ν Καξλεάδεο θαη ν Αηνγέλεο ηεο ΐαβπιώλαο). (Κζηένςκ) 2. Ο Κξηηόιανο από ηελ Μεγαιόπνιε ηεο Ώξθαδίαο, ρξεκάηηζε ζηξαηεγόο ηεο Ώρατθήο πκπνιηηείαο 147-146 π.Υ. Κξηηόιανο (Μπζ): Γηνο ηνπ Εθεηάνλα θαη αδειθφο ηνπ ακθηιεγφκελνπ ήξσα ησλ Σξψσλ Ώληήλνξα. (κεξνο) Κξηηνκήδε (Μπζ): ΑαλαΎδα πνπ ζθφησζε ηνλ Ώηγππηηάδε Ώληίπαθν ηελ πξψηε λχρηα ηνπ γάκνπ ηνπο (Τγίλνο) Κξηηύιια (Ιζη): λνκα Ώζελαίαο ζηελ Λοζζζηνάηδ ηνπ Ώνζζημθάκδ Κξίησλ (Ιζη): 1. Ο πινύζηνο Ώζελαίνο Κνίηςκ (5νο-4νο π.Υ. αη.) θίινο θαη καζεηήο ηνπ σθξάηε, γλσζηόο από ηνλ νκώλπκν δηάινγν ηνπ Πιάησλα. Ο Κξίησλ πξνζέθεξε πνιιά ρξήκαηα γηα λα επηηεπρζεί απόδξαζε από ηε θπιαθή ηνπ θαηαδηθαζκέλνπ ζε ζάλαην σθξάηε. ηαλ επηζθέθζεθε ηνλ κεγάιν θηιόζνθν ζην θειί ηνπ θαη πξνζπάζεζε λα ηνλ πείζεη λα δξαπεηεύζεη, 61
ν σθξάηεο απέξξηςε ηελ πξόηαζε ηνπ θίινπ ηνπ γηα ιόγνπο αξρήο θαη ππαθνήο ζηνπο λόκνπο. Ο Κξίησλ ήηαλ κέρξη ηηο ηειεπηαίεο ζηηγκέο θνληά ζηνλ δάζθαιό ηνπ θαη ηνπ έθιεηζε ηα κάηηα. (Πθάηςκ) 2. Ο Κνίηςκ από ηελ Μαθεδνλία λίθεζε ζην αγώληζκα ηνπ ζηαδίνπ δξόκνπ, ζηελ Οιπκπηάδα ηνπ 328 π.Υ. 3. Ώζελαίνο θσκηθόο πνηεηήο (2νο π.Υ. αη.). Έξγα ηνπ Βθέζζμζ, Ώζηςθόξ θ.ά. 4. Ο Κνίηςκ (1νο κΥ αη.), ήηαλ ππζαγόξεηνο θηιόζνθνο έγξαςε Πενί θνμκήζεςξ ηαζ εοηοπίαξ. 5. Ο Κνίηςκ (1νο κΥ. αη.) ήηαλ Έιιελαο γηαηξόο ζηελ απιή ηνπ Ρσκαίνπ απηνθξάηνξα Σξαταλνύ. Έγξαςε: Κμζιδηζηά, Πενί θανιάηςκ ζοκεέζεςξ θαη άιια. 6. Ο Κνίηςκ από ηελ Πηεξία (2νο κΥ αη.) ήηαλ Έιιελαο ηζηνξηθόο Κξόβπινο (Ιζη): 1. Κνόαοθμξ (4νο π.Υ. αη.) ήηαλ ην όλνκα ελόο λεαξνύ ζθιάβνπ ζηελ Κόξηλζν, γλσζηνύ γηα ηελ νκνξθηά ηνπ. Ο Άγλσλ από ηελ Σέσ, πξνζθέξζεθε λα ηνλ αγνξάζεη, αιιά ιέγεηαη όηη ν Μ. Ώιέμαλδξνο ηνλ επηηίκεζε γη‟ απηό. 2. Ο Κνόαοθμξ ήηαλ πνηεηήο ηεο Μέζεο αζελατθήο Κσκσδίαο Κξόεζζα (Μπζ): Κφξε ηεο Ελνχο αη κεηέξα ηνπ ΐχδαληνο απφ ηνλ Πνζεηδψλα (ηέθαλνο ΐπδάληηνο) Κξνίζκνο (Μπζ): Σξψαο πνιεκηζηήο. Σνλ ζθφησζε ν Μέγεο. (κεξνο) Ο Κξνίζνο ζηελ ππξά Κξνίζνο (Ιζη): 1. Ο Κνμίζμξ, ν ηειεπηαίνο βαζηιηάο ηεο Λπδίαο, έκεηλε ζηελ ηζηνξία γηα ηνλ κπζώδε πινύην πνπ απέθηεζε, αιιά θαη γηα ηηο δηπισκαηηθέο ηνπ ηθαλόηεηεο. Οη άξδεηο, ε πξσηεύνπζα ηεο Λπδίαο γλώξηζε επί Κξνίζνπ κεγάιε νηθνλνκηθή θαη πνιηηηζηηθή αλάπηπμε. ηε απιή ηνπ βαζηιηά ζπγθεληξώλνληαλ ζνθνί όπσο ν ΐίαξ μ Πνζδκεύξ, ν Πζηηαηόξ μ Μοηζθδκαίμξ, ν Σφισλ (ν λνκνζέηεο ηεο Ώζήλαο), ν Ώίζςπμξ θ.ά. Λέγεηαη όηη όηαλ επέδεημε ζηνλ όισλα ηα πινύηε ηνπ, ηνλ ξώηεζε πνηόλ ζεσξνύζε ηνλ πην επηπρηζκέλν άλζξσπν ηνπ θόζκνπ. Ο όισλ απαξίζκεζε δπν-ηξεηο αλζξώπνπο πνπ πέζαλαλ επηπρηζκέλνη θαη έλδνμνη γηα ηηο αξεηέο ηνπ. Καη όηαλ ν Κξνίζνο ηνλ ξώηεζε απνξεκέλνο: Καη ηε δηθή κνπ επηπρία ηελ απνξξίπηεηο; Πήξε ηελ πεξίθεκε απάληεζε «Μδδέκα πνμ ημο ηέθμοξ ιαηάνζγε». Σν 559, ν Πέξζεο Κύξνο ν Μέγαο εηζέβαιε, θαηέιαβε ηηο άξδεηο θαη ε Λπδηθή απηνθξαηνξία έπαςε λα ππάξρεη. Ο Κύξνο δηέηαμε λα θαεί ν Κξνίζνο. 62
Ο Κξνίζνο εκπξόο ζηε ππξά ζπκήζεθε ηη ηνπ είρε πεη ν όισλ θαη αλαθώλεζε ην όλνκά ηνπ. Ο Κύξνο ηνλ ξώηεζε γηαηί θη όηαλ ν Κξνίζνο ηνπ εμήγεζε, ν Κύξνο ηνλ ειεπζέξσζε θαη ηνλ θξάηεζε καδί ηνπ σο ζύκβνπιν. (Δνόδμημξ) 2. λνκα ελόο θνύξνπ πνπ βξέζεθε ζηελ πεξηνρή ηεο Ώλαβύζζνπ (αξραίνο δήκνο Ώλαθιύζηνπ). Ο θνύξνο θηινηερλήζεθε γύξσ ζην 525 π.Υ. γηα λα ηηκήζεη ηνλ λεθξό λέν ε νηθνγέλεηά ηνπ. Κξνθάιε (Ιζη): Βηαίξα ηεο αξραηόηεηαο (Λμοηζακόξ) Κξνθίλαο (Ιζη): Ο Κνμηίκαξ ή Κνμοηίκαξ από ηελ Λάξηζα ήηαλ δύν θνξέο νιπκπηνλίθεο ζην ζηάδην ην 404 θαη ζην δίαπιν ην 496 π.Υ. Κξνθόπεπινο (Ιζη): Βπίζεην ηεο Δώο Κξνθύινο (Ιζη): λνκα βνζθνύ ζηα Βζδύθθζα ηνπ Θενθξίηνπ Κξόθνο (Μπζ): Νένο, πνπ ζθνηψζεθε θαηά ιάζνο απφ ηνλ εξαζηή ηνπ ζεφ Βξκή ηελ ψξα πνπ γπκλαδφηαλ ζηε δηζθνβνιία. Ο Βξκήο ηνλ κεηακφξθσζε ζην νκψλπκν θπηφ ηνόημ. Κξόθσλ (Ιζη): Ο Κνόηςκ από ηελ Βξέηξηα ήηαλ νιπκπηνλίθεο ηεο ηππαζίαο ην 492 π.Υ. Κξνλίδεο (Ιζη): Γηνο ηνπ Κξόλνπ, πξνζσλύκην ηνπ Αία (ιδνμξ) Κξόληνο (Ιζη): Νενππζαγόξεηνο θηιόζνθνο ηνπ 2νπ κ.Υ. αηώλα Κξόληνο (Μπζ): Γηνο ηνπ Αία θαη ηεο Νχκθεο Εκαιίαο, αδειθφο ηνπ Κιχηνπ θαη ηνπ παξηαίνπ Κξόληππνο (Ιζη): λνκα από ηελ θσκσδία Νεθέθεξ ηνπ Ώνζζημθάκδ Κξνλίσλ (Ιζη): Γηνο ηνπ Κξόλνπ, πξνζσλύκην ηνπ Αία Κξόλνο (Ιζη): Ο αξρέγνλνο ζεόο ηνπ νπξαλνύ, πξνζηάηεο ηεο γνληκόηεηαο ηεο γεο, βαζηιηάο ησλ ζεώλ, γηνο ηνπ Οπξαλνύ θαη ηεο Γαίαο, ζύδπγνο ηεο Ρέαο θαη παηέξαο ησλ Οιύκπησλ ζεώλ. Ο Οπξαλόο πξνθήηεπζε όηη, ν Κξόλνο κε ηε ζεηξά ηνπ ζα ράζεη ηελ εμνπζία από θάπνην από ηα παηδηά ηνπ. Ο Οπξαλόο θνβηζκέλνο θαηάπηλε ηα παηδηά ηνπ κόιηο ηα γελλνύζε ε Ρέα. ηαλ ε απειπηζκέλε κεηέξα γέλλεζε ηνλ Αία, απηή θάζθησζε κηα πέηξα θαη ν Κξόλνο ηελ θαηάπηε αλππνςίαζηνο. ηαλ ν Αίαο κεγάισζε, αλέηξεςε ηνλ παηέξα ηνπ θαη έγηλε απηόο ν λένο άξρνληαο ησλ ζεώλ θαη ησλ αλζξώπσλ. (Δζίμδμξ) Κξόηαηνο (Μπζ): Έλαο κλεζηήξαο ηεο Εππνδάκεηαο (Παπζαλίαο) Κξόηνο (Μπζ): άηπξνο, γηνο ηνπ Πάλα θαη ηεο Νχκθεο Βπθήκεο. Μφληκνο ζπλνδφο ησλ Βλλέα Μνπζψλ ζηνλ Βιηθψλα. Ήηαλ δεηλφο θπλεγφο θαη κνπζηθφο θαη ήηαλ εθεπξέηεο ηφζν ηνπ θπλεγεηηθνχ ηφμνπ φζν ησλ ξπζκηθψλ ρηππεκάησλ πνπ ζπλφδεπαλ ηε κνπζηθή Κξόησλ (Μπζ): Ήξσαο ησλ Κξνησληαηψλ, ζθνηψζεθε απφ ηελ Δξαθιή (Αηφδσξνο ηθειφο) Κξόησπνο (Μπζ): ΐαζηιηάο ηνπ Άξγνπο, γηνο ηνπ Ώγήλνξα ηνπ Ώξγείνπ. Παηδηά ηνπ ήηαλ ν ζελέιαο θαη ε Φακάζε. Δ Φακάζε γέλλεζε κεηά απφ εξσηηθφ δεζκφ κε ηνλ Ώπφιισλα, έλα αγφξη ηνλ Λίλν. Ο Κξφησπνο εμνξγηζκέλνο έζαςε ηελ θφξε ηνπ δσληαλή θαη άθεζε ηα 63
ζθπιηά ηνπ λα θαηαζπαξάμνπλ ηνλ εγγνλφ ηνπ. Ο Ώπφιισλ ζχκσζε πνιχ θαη έζηεηιε έλα ηέξαο ηελ Πνηλή ε νπνία άξπαδε ηα παηδηά ησλ γπλαηθψλ ηνπ Άξγνπο θαη έζηεηιε ηνλ Κξφησπν ζηα Σάξηαξα. Οη Ώξγείνη ηηκνχζαλ ηε κλήκε ηεο Φακάζεο θαη ηνπ Λίλνπ. (Παπζαλίαο) Κξπηίδαο (Μπζ): Ώξρεγφο ησλ ηθειψλ, ζθνηψζεθε απφ ηελ Δξαθιή (Αηφδσξνο ηθειφο) Κξσβύιε (Ιζη): Βηαίξα ηεο αξραηόηεηαο, αλαθέξεηαη ζηνπο Βηαζνζημύξ Αζαθόβμοξ ηνπ Λμοηζακμύ. Κξώβπινο (Ιζη): Ο Κξώβπινο (4νο π.Υ. αη.) ήηαλ πνηεηήο ηεο κέζεο θαη λέαο θσκσδίαο. ώδνληαη ηξεηο ηίηινη θσκσδηώλ ηνπ: Ώπαβπμιέκμξ, Αεοδοπμαμθζιαίμξ, Ώπμθίπμοζα Κξώκνο ή Κξόκνο (Μπζ): Γηνο ηνπ Πνζεηδψλα ή ηνπ Λπθάνλνο, ζηνλ νπνίν ε πφιε Κνώιομκ ηεο Κνξίλζνπ νθείιεη ην φλνκά ηεο (Παπζαλίαο) Κηέαηνο (Μπζ): Ο Κηέαημξ θαη ν Βχξπηνο ήηαλ νη ζηακαίνη αδειθνί απφ ηελ Διεία, παηδηά ηνπ Πνζεηδψλα θαη ηεο Μνιηφλεο. Δ κεηέξα ηνπο γέλλεζε έλα αζεκέλην απγφ απφ ην νπνίν εθθνιάθζεθαλ νη Μνιίνλεο ή Μνιηνλίδεο (κεξνο) Κηεκέλε (Μπζ): Κφξε ηνπ Λαέξηε θαη ηεο Βπξχθιεηαο, αδειθή ηνπ Οδπζζέα (κεξνο) Κηεζίαξρνο (Ιζη): Γηαηξόο ηεο αξραηόηεηαο Κηεζίαο (Ιζη): Ο Κηδζίαξ μ Κκίδζμξ (5νο-4νο π.Υ. αη.) από ηελ Καξία, ήηαλ ηζηνξηθόο θαη γηαηξόο ηνπ βαζηιηά ησλ Πεξζώλ Ώξηαμέξμε, ην νπνίν ζεξάπεπζε από ηξαύκα πνπ πξνθιήζεθε ζηε κάρε ζηα Κνύλαμα θαηά ηνπ αδειθνύ ηνπ Κύξνπ. Ώξγόηεξα έγξαςε ηελ ηζηνξία ηεο Ώζζπξίαο θαη ηεο ΐαβπιώλαο θαη ηα Πενζζηά θαη Εκδζηά. ώδνληαη ειάρηζηα απνζπάζκαηα. (Πθμύηανπμξ, Αζόδςνμξ ζηεθόξ) Ζ ύδξαπιηο ηνπ Κηεζίβηνπ Κηεζίβηνο (Ιζη): Ο Κηδζίαζμξ (3νο π.Υ. αη.) ήηαλ καζεκαηηθόο, θπζηθόο, εθεπξέηεο θαη κεραληθόο από ηελ Ώιεμάλδξεηα, εηδηθόο ζηηο πνιεκηθέο κεραλέο. ηνλ Κηεζίβην απνδίδεηαη ε εθεύξεζε: Σν θπξηό ζηθόλη, ε αληιία πίεζεο, ην πδξαπιηθό ξνιόη, ην πδξαπιηθό κνπζηθό όξγαλν (ύδξαπιηο), βιεηηθέο κεραλέο, θαηαπέιηεο, ε θιεςύδξα θ.ά. Έγξαςε ηελ πξώηε πξαγκαηεία γηα ηελ ρξήζε ηνπ πεπηεζκέλνπ αέξα ζηηο αληιίεο. Βπίζεο Τπμικήιαηα ιδπακζηά θαη άιια. (Λμοηζακόξ) Κηεζίδεκνο (Ιζη): Γσγξάθνο ηνπ 4νπ π.Υ. αη. Σνπ απνδίδνληαη ηα έξγα : Δ απαβςβή ηδξ Οζπαθίαξ ηαζ ηδξ Λαμδάιεζαξ. 64
Κηεζηθιήο (Ιζη): 1. Ο Κηδζζηθήξ (4νο π.Υ. αη.) ήηαλ γιύπηεο. Γλσζηό έξγν ηνπ έλα άγαικα παξζέλνπ. 2. Ο Κηδζζηθήξ (3νοπ.Υ. αη.) ήηαλ δσγξάθνο. Βίρε έρζξα κε ηε βαζίιηζζα ηξαηνλίθε (ζύδπγν ηνπ ειεύθνπ Ώ‟ θαη ηνπ Ώληηόρνπ Ώ‟) θαη ηελ δσγξάθηζε ζε εξσηηθή πεξίπηπμε κε έλα ςαξά: Κηεζηθξάηεο (Ιζη): Βπώλπκνο άξρσλ ησλ Ώζελώλ ην 195 π.Υ. Κηεζίιανο (Ιζη): Ο Κηδζίθαμξ (5νο π.Υ. αη.) ήηαλ γιύπηεο ραιθνπιάζηεο. Μεξηθνί ηνλ ηαπηίδνπλ κε ηνλ Κξεηηθό γιύπηε Κνδζίθα. Γλσζηά έξγα ηνπ αγάικαηα ελόο δνξπθόξνπ θαη κηαο πιεγσκέλεο Ώκαδόλαο. (Πθίκζμξ) Κηεζίινρνο (Ιζη): Ο Κηδζίθμπμξ ή Κηδζίμπμξ (4νο π.Υ. αη.) από ηελ Κνινθώλα, ήηαλ καζεηήο ηνπ Ώπειιή. Έξγν ηνπ κηα θσκηθή παξάζηαζε ηεο γέλλεζεο ηνπ Αηνλύζνπ. Κηήζηνο (Ιζη): Θεόηεηα, πξνζηάηεο ηεο ηδηνθηεζίαο Κηεζίνρνο (Ιζη): λνκα γηαηξνύ ηεο αξραηόηεηαο Κηήζηππνο (Ιζη): 1. Ο Κηήζζππμξ (4νο π.Υ. αη.) ήηαλ γηνο ηνπ Ώζελαίνπ ζηξαηεγνύ Υαβξία, δηαβόεηνο γηα ηελ έθθπιε δσή ηνπ. 2. λνκα καζεκαηηθνύ ηεο αξραηόηεηαο Κηήζηππνο (Μπζ): Έλαο κλεζηήξαο ηεο Πελειφπεο. (κεξνο) Κηεζηθώλ (Ιζη): Ο Κηδζζθώκ (4νο π.Υ. αη.) από ηελ Ώζήλα ήηαλ πνιηηηθόο θαη θίινο ηνπ Αεκνζζέλε. ηαλ πξόηεηλε ζηελ εθθιεζία ηνπ Αήκνπ ηελ απνλνκή ρξπζνύ ζηεθάλνπ ζηνλ Αεκνζζέλε (γηα ηελ αληηκαθεδνληθή ηνπ πνιηηηθή), ε πξόηαζή ηνπ έγηλε δεθηή. Ο άιινο κεγάινο Ώζελαίνο ξήηνξαο Ώηζρίλεο, δήηεζε ηελ παξαπνκπή ηνπ Κηεζηθώληα ζε δίθε. ηε δίθε απηή αθνύζηεθαλ νη κλεκεηώδεηο ιόγνη ηνπ Ώηζρίλε Καηά Κηδζζθώκημξ θαη ε αληίθξνπζε ηνπ Αδιμζεέκδ κε ηνλ Πενί ζηεθάκμο. Κηήζπιια (Μπζ): Κφξε ηνπ Ώιθηδάκνπ απφ ηελ Κέα. Έλαο λένο απφ ηελ Ώζήλα ν Βξκνράξεο ηελ εξσηεχηεθε φηαλ ηελ είδε λα ρνξεχεη ζην λαφ ηνπ Ώπφιισλα Κηήζσλ (Ιζη): Ήηαλ έλαο από ηνπο λεθξνύο ηεο κάρεο ηνπ Εζζκνύ θαηά ησλ Ρσκαίσλ ην 146 π.Υ. (από κηα ζρεηηθή επηγξαθή) Κηηκέλε (Μπζ): Κφξε ηνπ βαζηιηά ηεο Εζάθεο Λαέξηε θαη ηεο Βπξχθιεηαο, αδειθή ηνπ Οδπζζέα (κεξνο) Κηίκελνο (Μπζ): Θεζζαιφο, παηέξαο ηνπ Βπξπδάκαληα Κύαζνο (Μπζ): Γηνο ηνπ Πχιεηα,, νηλνρφνο ηνπ Δξαθιή Κπακίηεο (Ιζη): Δκίζενο ή δαηκόλην πξνζηάηεο ηεο θαιιηέξγεηα ησλ θνπθηώλ, γηαηί ήηαλ ν πξώηνο πνπ έζπεηξε ηοάιμοξ=ημοηζά. Ήηαλ ζπλδεδεκέλνο κε ηα Βθεοζίκζα Μοζηήνζα θαη ηε ιαηξεία ηεο Αήκεηξαο Κπαλέα (Μπζ): Νχκθε ηεο Καξίαο, θφξε ηνπ πνηακνχ Μαηάλδξνπ (Δζίνδνο) Κπάλε (Μπζ): Νχκθε, ζχληξνθνο ηεο Πεξζεθφλεο (Αηφδ. ηθειφο) Κπάληππνο (Μπζ): πξαθνχζηνο, παηέξαο ηεο Κπάλεο. ηαλ βίαζε ηελ θφξε ηνπ, έπεζε ινηκφο ζηελ πφιε. Γηα λα απαιιάμεη ηηο πξαθνχζεο απφ ην ινηκφ, ε Κπάλε ζθφησζε ηνλ παηέξα ηεο θαη απηνθηφλεζε. 65
Κπάλε (Μπζ): Νατάδα Νχκθε ζχδπγνο ηνπ Ώλάπνπ. Ώπφ απηήλ πήξε ην φλνκά ηεο κηα πεγή ηεο ηθειίαο. Ήηαλ θίιε ηεο Πεξζεθφλεο θαη παξνχζα θαηά ηελ απαγσγή ηεο Κπαμάξεο (Ιζη): ΐαζηιηάο ηεο Μεδίαο 7νο π.Υ. αη. (Δνόδμημξ) Κπβάο (Ιζη): Ο Κοαάξ (4νο π.Υ. αη.) από ηελ Δξάθιεηα εξξώλ είλαη ν παηέξαο ηεο Νάλληνλ, γλσζηήο από κηα επηγξαθή-αθηέξσζή ηεο ζηελ Βηιείζπηα, ζεά ησλ ηνθεηώλ. Κπβέιε ή Κπβήβε (Ιζη): Ώλδξόγπλε ζεά ηεο Μ. Ώζίαο πνπ ιαηξεπόηαλ σο ε Μεγάιε ζεά ή κεηέξα ησλ ζεώλ αληίζηνηρε κε ηελ Ρέα, ηε Γε ή ηε Αήκεηξα. Βίρε αξζεληθή θαη ζειπθή ππόζηαζε, δηπιά γελλεηηθά όξγαλα θαη ηξνκεξή δύλακε (Βονζπίδδξ) Κπβεξλίζθνο (Ιζη): Λύθηνο ζηξαηεγόο Ξέξμε, ζπκκεηείρε ζηελ εθζηξαηεία ηνπ ζηελ Βιιάδα (Δνόδμημξ) Κπβόζεηξνο (Μπζ): Γηνο ηνπ Πέινπα θαη ηεο Εππνδακείαο Κπδαζελαηεύο (Ιζη): Ο νο Κοδαζεδκαζεύξ (5 π.Υ. αη.) ήηαλ Ώζελαίνο θιεξνύρνο θαη βνπιεπηήο ηεο άκνπ Ζ βηβιηνζήθε ηεο Αιεμάλδξεηαο Κύδαο (Ιζη): Ο Κύδαξ (2νο π.Υ. αη.) από ηελ Κξήηε δηεηέιεζε δηεπζπληήο ηεο ΐηβιηνζήθεο ηεο Ώιεμαλδξείαο. νο Κπδίαο (Ιζη): Ο Κοδίαξ (4 π.Υ. αη.) από ηελ Κύζλν, ήηαλ δσγξάθνο. Λέγεηαη όηη ήηαλ ν εθεπξέηεο ηνπ ρξώκαηνο ηεο θακέλεο ώρξαο. Κπδηκάρε (Ιζη): λνκα γπλαίθαο πνπ αλαθέξεη ν Λμοηζακόξ Κπδίππε (Ιζη): Δ Κοδίππδ (5νο π.Υ. αη.) ήηαλ θόξε ηνπ Σεξίιινπ, ηπξάλλνπ ηεο Εκέξαο θαη ζύδπγνο ηνπ Ώλαμίιανπ, ηπξάλλνπ ηνπ Ρεγίνπ ηεο ηθειίαο. Κπδίππε (Μπζ): Εέξεηα ηεο Ήξαο, κεηέξα ηνπ Κιεφβηδνο θαη ηνπ ΐίησλνο (Δξφδνηνο) Κπδξαγόξα (Μπζ): βιέπε Αλαμηβία Κπδλίδεο (Μπζ): Νατάδεο Νχκθεο, θφξεο ηνπ πνηακνχ Κχδλνπ Κύδλνο (Μπζ): Πνηάκηνο ζεφο, γηνο ηεο Ώγρηάιεο (Δζίνδνο) Κπδνηκόο (Ιζη): Πλεύκα ή δαίκνλαο, ηαπηίδεηαη κε ην ζόξπβν ηεο κάρεο Κπδξαγόξα (Μπζ): Κφξε ηνπ βαζηιηά ησλ Μπθελψλ Ώηξέα θαη αδειθή ηνπ Ώγακέκλνλα Κπδξόιανο (Μπζ): Έλαο γηνο ηνπ Μάθαξνο, ίδξπζε απνηθία ζηε Υίν Κύδσλ (Μπζ): ΐαζηιηάο ηεο Κξήηεο, γηνο ηεο Ώθαθαιιίδαο θαη ηνπ Βξκή θαη εγγνλφο ηνπ Μίλσα. Λέγεηαη φηη αλαηξάθεθε απφ κηα ζθχια. Έθηηζε ηελ πφιε Κπδσλία (ζήκεξα Υαληά) ζηε Απηηθή Κξήηε. (κεξνο) 66
Κύδσλεο (Ιζη): Οη Κύδσλεο θαη νη Βηενθηήηεο ζεσξνύληαη αοηόπεμκεξ, νη πξώηνη θάηνηθνη ηεο Κξήηεο, ελώ νη Πειαζγνί, νη Ώραηνί θαη νη Ασξηείο είλαη νη επήθοδεξ Κξήηεο. Κπδσλία (Ιζη): Βπίζεην ηεο Ώζελάο ζηελ Διεία (Παπζαλίαο) Κύδηθνο (Μπζ): Γηνο ηνπ Βπζψξνπ θαη ηεο Ώηλήηεο, βαζηιηάο ηεο νκψλπκεο πφιεο ηεο Πξνπνληίδαο θαη ζχδπγνο ηεο Κιείηεο. θνηψζεθε απφ ηνλ Εάζσλα (Ώπνιιψληνο Ρφδηνο) Κπζέξεηα (Ιζη): Βπίζεην ηεο Ώθξνδίηεο ζηελ Κύπξν (ιδνμξ) Κύζεξνο (Μπζ): Πνηάκηνο ζεφο ηεο Διείαο (Δζίνδνο) Κπθιαίνο (Μπζ): Σνπηθφο ήξσαο ησλ Πιαηεψλ, ζηνλ νπνίν νη θάηνηθνη ηεο πφιεο ζπζίαδαλ θάζε ρξφλν, επεηδή είραλ ηέηνηα εληνιή απφ ην Μαληείν ησλ Αειθψλ Κπθιεύο (Ιζη): Παηέξαο ηνπ ιπξηθνύ πνηεηή Ώξίσλνο από ηελ Μπηηιήλε (Παθαηζκή Ώκεμθμβία) Κπθιηάδαο (Ιζη): ηξαηεγόο ηεο Ώρατθήο πκπνιηηείαο 199-198 π.Υ. Κύθισλ (Ιζη): λνκα Ώξγείνπ πνπ αλαθέξεη ν Ξεκμθώκ Κύθισπεο (Μπζ): Μπζνινγηθά ηέξαηα κε έλα κφλν κάηη ζην κέησπν. Άιισζηε ην φλνκά ηνπο πξνθχπηεη απφ ηηο ιέμεηο ηύηθμξ θαη μθεαθιόξ. Οη Κχθισπεο ήηαλ δπν νκάδεο. Μηα απφ απηέο είλαη νη γηνη ηνπ Πνζεηδψλα πνπ θαηνηθνχζαλ ζε έλα λεζί ηεο δπηηθήο Μεζνγείνπ (ηθειία;) θαη ήηαλ άγξηνη θαη απνιίηηζηνη. έηξσγαλ φπνηνλ μέλν πεξλνχζε απφ ηα κέξε ηνπο. Δ άιιε θαηεγνξία Κπθιψπσλ, ζχκθσλα κε ηε Θεμβμκία είλαη ηα ηξία παηδηά ηνπ Οπξαλνχ θαη ηεο Γαίαο, νη Ώζηεξφπεο, Άξγεο θαη ΐξφληεο. Λφγσ ηεο ηεξάζηηαο δχλακήο ηνπο θπιαθίζηεθαλ ζηα Σάξηαξα θαη απφ ηνλ παηέξα ηνπο Οπξαλφ θαη απφ ηνλ δηάδνρφ ηνπ ηνλ Κξφλν. Σνπο απειεπζέξσζαλ νη Οιχκπηνη Θενί γηα λα ηνπο βνεζήζνπλ ζηελ Σηηαλνκαρία. Πξάγκαηη θαηαζθεχαζαλ ηα φπια ηνπ Αία, ηνλ θεξαπλφ θαη ηελ βξνληή. ηαλ νη ζενί λίθεζαλ αλέζεζαλ ζηνπο Κχθισπεο ηε θχιαμε ησλ Σηηάλσλ ζηα Σάξηαξα. (Δζίνδνο) Κύθλνο (Μπζ): Γηνο ηνπ ζελέινπ θαη ηεο Νηθίππεο, θίινο ή εξαζηήο ηνπ Φαέζνληνο. Αίδαμε ζηνλ Ώπφιισλα ηελ ηέρλε ηνπ ηξαγνπδηνχ. Μεηά ην ζάλαην ηνπ Φαέζνληα, ν Ώπφιισλ ηνλ κεηακφξθσζε ζε αζηεξηζκφ. Κπιάξαβνο (Μπζ): Γηνο θαη δηάδνρνο ηνπ βαζηιηά ηνπ Άξγνπο ζελέινπ (Παπζαλίαο) Κύιιαξνο (Μπζ): Κέληαπξνο πνπ ζθνηψζεθε ζηε κάρε κε ηνπο Λάπηζεο Κπιιήλ (Μπζ): Γηνο ηνπ βαζηιηά ηεο Κπιιήλεο Βιάηνπ θαη ηεο Λανδίθεο, νλνκαηνδφηεο ηνπ φξνπο Κοθθήκδ (Παπζαλίαο) Κπιιήλε (Μπζ): Κφξε ηνπ Αία, κηα απφ ηηο Οξεηάδεο Νχκθεο, απφ ηελ νπνία πήξε ην φλνκά ηνπ ην νκψλπκν βνπλφ ηεο Πεινπνλλήζνπ. (Ώπνιιφδσξνο) 67
Κπιιήληνο (Ιζη): 1. Βπίζεην ηνπ Βξκή ζηελ Ώξθαδία (Παοζακίαξ) 2. Πνηεηήο πνπ αλαθέξεηαη ζηελ Παθαηζκή Ώκεμθμβία Κύισλ (Ιζη): 1. Ώζελαίνο επγελήο, γακπξόο ηνπ ηπξάλλνπ ησλ Μεγάξσλ Θεαγέλνπο. Σν 640 π.Υ. είρε αλαθεξπρζεί νιπκπηνλίθεο ηνπ δηαύινπ θαη ήηαλ πνιύ δεκνθηιήο. Σν 612 κε ηε βνήζεηα ηνπ πεζεξνύ ηνπ θαηέιαβε ηελ Ώθξόπνιε ηεο Ώζήλαο θαη επηρείξεζε λα επηβάιεη ηπξαλληθό θαζεζηώο. Ώληέδξαζαλ νη αξηζηνθξάηεο κε αξρεγό ηνλ Μεγαθιή (ηεο νηθνγέλεηαο ησλ Ώιθκεσληδώλ), νη νπνίνη πνιηόξθεζαλ θαη θαηέιαβαλ ηελ Ώθξόπνιε. Ο Κύισλ κελ δξαπέηεπζε, αιιά νη νπαδνί ηνπ, νη νπνίνη είραλ θαηαθύγεη ηθέηεο ζην βσκό ηεο Πνιηάδνο Ώζελάο, ζθαγηάζηεθαλ ρσξίο έιενο παξά ηελ ζπκθσλία όηη ζα απνρσξνύζαλ εηξεληθά. Σν έγθιεκα απηό πξνθάιεζε γεληθή θαηαθξαπγή θαη θξίθε ζηνπο Ώζελαίνπο, νη νπνίνη γηα λα εμαγληζηνύλ από ην ακάξηεκα – ην γλσζηό Κοθώκεζμκ άβμξ – ππνρξέσζαλ ηνπο Ώιθκεσλίδεο ζε εμνξία από ηελ πόιε. Ώθόκα θάιεζαλ ηνλ γλσζηό θηιόζνθν θαη ηεξέα Βπηκελίδε από ηελ Κξήηε, ν νπνίνο κε έθηαθηεο ζπζίεο θαηάθεξε λα απνθαζάξεη ηελ Ώζήλα από ην άγνο. (Πθμύηανπμξ, Θμοηοδίδδξ) Δπηκελίδεο ν Κξεο 2. Ο Κύθςκ θαη νη νπαδνί ηνπ από ηνλ Κξόησλα αλέηξεςαλ ην 440 π.Υ., ην αξηζηνθξαηηθό θόκκα πνπ θπβεξλνύζε ηελ πόιε ζύκθσλα κε ηα ππζαγόξεηα δόγκαηα 3. Ο Κύθςκ (4νο π.Υ. αη.) από ην Άξγνο ήηαλ εγέηεο ηνπ αληηζπαξηηαηηθνύ θόκκαηνο. Με δηθέο ηνπ ελέξγεηεο πέηπρε ηε ζπκκαρία Άξγνπο, Κνξίλζνπ, Ώζήλαο θαη Θήβαο, πνπ όκσο ήηαλ ε αθνξκή λα μεζπάζεη ν Κνξηλζηαθόο πόιεκνο. 4. Ο Κύθςκ ήηαλ έλαο από ηνπο ηέζζεξηο επαλαζηάηεο πνπ αλέηξεςαλ ηνλ ηύξαλλν ηεο Διείαο Ώξηζηόδεκν ην 245 π.Υ. Κπκαία (Μπζ): ΐιέπε Αιαθεαία Κπκαίζαο (Ιζη): λνκα βνζθνύ από ηα εηδύιιηα ηνπ Θεμηνίημο Κπκαηνιήγε (Ιζη): λνκα κηαο από ηηο Νεξείδεο (Δζίμδμξ) Κπκβάιηνλ (Ιζη): Δ Κοιαάθζμκ ήηαλ εηαίξα ηεο αξραηόηεηαο Κύκε (Ιζη): λνκα κηαο από ηηο Ώκαδόλεο (ηέθακμξ ΐογάκηζμξ) Κπκνδόθε (Ιζη): λνκα κηαο από ηηο Νεξείδεο (Δζίμδμξ) Κπκνζέε (Ιζη): λνκα κηαο από ηηο Νεξείδεο (Δζίμδμξ) Κπκνζόε (Ιζη): λνκα κηαο από ηηο Νεξείδεο (Δζίμδμξ) Κπκνπόιεηα (Ιζη): Θεά ησλ βίαησλ θαηαηγίδσλ θαη ησλ ηεξάζηησλ θπκάησλ (Δζίμδμξ) 68
Κπκώ Ιζη): λνκα κηαο από ηηο Νεξείδεο (Δζίμδμξ) Κύλαηζνο (Μπζ): Έλαο απφ ηνπο 50 γηνπο ηνπ βαζηιηά ηεο Ώξθαδίαο Λπθάνλα πνπ ηηκσξήζεθαλ απφ ηνλ Αία (Ώπνιιφδσξνο) Κπλάξεηνο (Ιζη): Ώξραηνειιεληθό όλνκα Κπλαίζα (Ιζη): λνκα βνζθνπνύιαο ζηα Βζδύθθζα ηνπ Θεμηνίημο Κύλαηζνο (Ιζη): Ο Κύκαζεμξ ή Κίκαζεμξ (6νο-5νο π.Υ. αη.) από ηελ Υίν, ήηαλ ξαςσδόο, ζηνλ νπνίν απνδίδεηαη έλαο Οιδνζηόξ Όικμξ ζημκ Ώπόθθςκα. Κπλδηάο (Ιζη): Βπίζεην ηεο Ώξηέκηδνο (Πμθύαζμξ) Κπλέαο (Ιζη): Ο Κοκέαξ από ηελ Βξέηξηα ήηαλ ν παηέξαο ηνπ πξνδόηε ηεο πόιεο Φίιαγξνπ, ν νπνίνο καδί κε ηνλ Βύθνξβν, γηνο ηνπ Ώιθηκάρνπ, πξόδσζαλ θαη παξέδσζαλ ηελ πόιε ζηνλ πεξζηθό ζηξαηό πνπ ηελ ιεειάηεζε (490 π.Υ.). Κπλέγεηξνο (Ιζη): Ο Κοκέβεζνμξ (από ην : μ ημοξ ηύκαξ εβείνςκ) θαη όρη Κπλαίγεηξνο, ήηαλ αδειθόο ηνπ ηξαγσδνύ Ώηζρύινπ. Οη δπν αδειθνί πνιέκεζαλ ζην Μαξαζώλα ην 490 π.Υ. Μεηά ηε λίθε ηνπο νη Ώζελαίνη θαηαδίσμαλ ηνπο Πέξζεο, νη νπνίνη έηξεμαλ ζηα θαξάβηα ηνπο. Ο Κπλέγεηξνο πξνζπάζεζε λα θξαηήζεη κε ην ρέξη έλα από απηά ηα πινία, αιιά έλαο Πέξζεο ηνπ έθνςε κε ηζεθνύξη ην ρέξη ηνπ. Ο Κπλέγεηξνο πέζαλε από αηκνξξαγία. Οη Ώζελαίνη ηνλ ηίκεζαλ σο ήξσα θαη ν δσγξάθνο Πνιύγλσηνο απαζαλάηηζε απηό ην γεγνλόο κε πίλαθά ηνπ ζηελ Πνηθίιε ηνά ηεο Ώζήλαο. (Δνόδμημξ, μοΎδαξ) Κύλεο (Ιζη): Γηνο ηνπ Θενιύηνπ από ηελ Ώθαξλαλία, ζύκκαρνο ησλ Ώζελαίσλ ζηνλ Πεινπνλλεζηαθό Πόιεκν (Θμοηοδίδδξ) Κύλλεο (Μπζ): Ο Κύκδξ ή Κύκκδξ ήηαλ γηνο ηνπ Ώπφιισλα θαη ηεο Νχκθεο Παξλεζίαο. Κπλζία (Ιζη): Βιιελίδα πνηήηξηα ηνπ 1νπ π.Υ. αη. Κπλίζθα (Ιζη): Δ θόξε ηνπ βαζηιηά ηεο πάξηεο Ώξρίδακνπ Κοκίζηα, είρε εθηξνθείν αιόγσλ θαη ήηαλ ε πξώηε γπλαίθα πνπ θέξδηζε ζηνπο Οιπκπηαθνύο αγώλεο θαη κάιηζηα δπν θνξέο: ην 396 θαη ην 392 π.Υ. Μεηά από απηήλ αξθεηέο γπλαίθεο (όιεο ζρεδόλ από ηε πάξηε), ζπκκεηείραλ θαη θέξδηζαλ νιπκπηαθέο λίθεο. (Παοζακ.) Κπλίζθνο (Ιζη): 1. Ο Κοκίζημξ από ηε Μαληηλεία ήηαλ νιπκπηνλίθεο ηεο ππγκαρίαο ην 460 π.Υ., ν αλδξηάληαο ηνπ νπνίνπ βξηζθόηαλ ζηελ Οιπκπία. 2. Ο Κπλίζθνο (4νο-3νο π.Υ. αη.) από ηελ Καζζάλδξα, ήηαλ παηέξαο ηνπ πνηεηή ηεο λέαο αηηηθήο θσκσδίαο Πνζείδηππνπ. Κύλλα ή Κπλλάλε (Ιζη): Κόξε ηνπ βαζηιηά ηεο Μαθεδνλίαο Φηιίππνπ ΐ‟ θαη ηεο Βπξπδίθεο θαη εηεξνζαιήο αδειθή ηνπ Μ. Ώιεμάλδξνπ. Σν 340 π.Υ. ζπλόδεςε ηνλ παηέξα ηεο ζηελ εθζηξαηεία ηνπ θαηά ηεο Ειιπξίαο, όπνπ έζθαμε κε ηα ίδηα ηεο ηα ρέξηα ηελ Καηξία, βαζίιηζζα ηεο ρώξαο. Ώξγόηεξα παληξεύηεθε ηνλ Ώκύληα γην ηνπ Πεξδίθθα θαη γέλλεζε κηα θόξε ηεο Άδεα. (Ώννζακόξ) Κύλληνο (Ιζη): Βπίζεην ηνπ Ώπόιισλνο ζηελ Ώηηηθή (Δζύπζμξ) 69
Κπλνθέθαινη (Μπζ): Μπζηθφο ιαφο πνπ δνχζε ζηελ Ώθξηθή ή ζηελ Ελδία. Βίραλ αλζξψπηλν ζψκα κε θεθάιη ζθχινπ. (ηξάβσλ) Κπλόξηαο (Μπζ): ΐαζηιηάο ηεο Λαθσλίαο, γηνο ηνπ Ώκχθια θαη ηεο Αηνκήδεο, αδειθφο ηνπ Ταθίλζνπ (Παπζαλίαο) Κύλνο (Μπζ): Βπψλπκνο ήξσαο ηεο πφιεο Κχλνπ ζηελ πεξηνρή ηεο Οπνπληίαο Λαθξίδαο ηεο Φζηψηηδαο Κπλνζάξγεο (Ιζη): Βπίζεην ηνπ Δξαθιή ζηελ Ώηηηθή (Παοζακίαξ) Κπλόζνπξα (Μπζ): Μηα απφ ηηο Οξεηάδεο Νχκθεο, θφξεο ηνπ βαζηιηά ηεο Κξήηεο Μειηζζέα (Τγίλνο) Κύλνπιθνο (Ιζη): λνκα πνπ αλαθέξεηαη ζηνπο Αεζπκμζμθζζηέξ (Ώεήκαζμξ) Κύλνπξνο (Μπζ): Γηνο ηνπ Πεξζέα, επηθεθαιήο απνίθσλ ηνπ Άξγνπο, ζηελ Κπλνπξία Κπλώ (Ιζη): ύδπγνο ελόο από ηνπο βνζθνύο ηνπ βαζηιηά ησλ Μήδσλ Ώζηπάγνπο, ε νπνία αλάζξεςε ηνλ Κύξν ηνλ Μέγα (Δνόδμημξ) Κππάξηζζνο (Μπζ): Ήηαλ πνιχ σξαίνο λένο θαη εξσκέλνο ηνπ Ώπφιισλα, ν νπνίνο ηνπ ράξηζε έλα ήκεξν ειάθη γηα ζπληξνθηά. ‘κσο ν λένο ζθφησζε θαηά ιάζνο ην δψν ηελ ψξα πνπ απηφ θνηκφηαλ. Ο απαξεγφξεηνο Κππάξηζζνο δήηεζε απφ ηνλ Ώπφιισλα λα κε ζηεξέςνπλ πνηέ ηα δάθξπά ηνπ θαη ν Ώπφιισλ ηνλ κεηακφξθσζε ζε δέληξν, ην γλσζηφ θππαξίζζη Ώπφ ηφηε ην θππαξίζζη ζεσξείηαη δέληξν ηνπ πέλζνπο θαη ην βξίζθνκε θαη ζηα λεθξνηαθεία. Απόιισλ θαη Κππάξηζζνο Κππξία (Ιζη): Κοπνία ή Κύπνζξ ήηαλ επίζεην ηεο Ώθξνδίηεο (Δζίμδμξ) Κππξηαλόο (Ιζη): Βπίζθνπνο Καξρεδόλαο ηνπ 3νπ αηώλα, καξηύξεζε γηα ηελ πίζηε ηνπ θαη αλαθεξύρζεθε άγηνο από ηελ Βθθιεζία Κππξνγέλεηα (Ιζη): Βπίζεην ηεο Ώθξνδίηεο (Δζίμδμξ) Κππξόζεκηο (Ιζη): Σνπάξρεο ηνπ ζαηξάπε Σηγξάλε ζηελ Ρόδν (Αδιμζεέκδξ) Κύπξνο (Μπζ): Κφξε ηνπ ΐχβινπ θαη ηεο Ώθξνδίηεο. Έδσζε ην φλνκά ηεο ζην λεζί. Κύξβαο (Μπζ): Ήξσαο ηεο Κξήηεο, ν ηδξπηήο ηεο Εεξάπεηξαο Κπξβία (Μπζ): Κφξε ηνπ Ορήκνπ θαη ηεο Νχκθεο Δγεηνξίαο (Αηφδσξνο ηθειφο) Κπξήλε (Μπζ): Βξσκέλε ηνπ Άξε θαη κεηέξα ηνπ βαζηιηά ηεο Θξάθεο Αηνκήδε (Ώπνιιφδσξνο) 70
Κπξία (Ιζη): Πξνζσλύκην ηεο Ήξαο Κπξηάλαζζα (Μπζ): Μηα απφ ηηο θφξεο ηνπ Πξνίηνπ θαη ηεο ζελεβνίαο Κύξηιινο (Ιζη): 1. Βπίζθνπνο Ώιεμαλδξείαο (3νο αη.), ν εζηθόο απηνπξγόο ηεο δνινθνλίαο ηεο θηινζόθνπ θαη καζεκαηηθνύ Τπαηίαο 2. Πνηεηήο πνπ αλαθέξεηαη ζηελ Παθαηζκή Ώκεμθμβ. Κύξλνο (Ιζη): Ο Κύνκμξ (6νο π.Υ. αη.) γηνο ηνπ Πνιππάνπ από ηα Μέγαξα ήηαλ εξσκέλνο ηνπ πνηεηή Θεόγληδνο ηνπ Μεγαξέσο Κύξνο (Ιζη): 1. Ο Κύνμξ μ Εηαθζηόξ ήηαλ Έιιελαο αξρηηέθηνλαο 2. Ο Κύνμξ μ Πακμπμθίηδξ ήηαλ πνηεηήο ηνπ 5νπ κΥ. αηώλα θαη δηνηθεηήο ηεο Κσλζηαληηλνύπνιεο. Βηζήγαγε ζηα δηθαζηήξηα ηελ ρξήζε ηεο ειιεληθήο αληί ηεο ιαηηληθήο γιώζζαο. Κπξζίινο (Ιζη): Ο Κύνζζθμξ (4νο π.Υ. αη.) από ηα Φάξζαια, ήηαλ ηππέαο, έλαο από ηνπο Θεζζαινύο Βηαίξνπο ηνπ Μ. Ώιεμάλδξνπ, πνπ ηνλ αθνινύζεζαλ ζηελ εθζηξαηεία ηνπ ζηελ Ώζία. Ήηαλ εζλνγξάθνο θαη έγξαςε (καδί κε ηνλ Μήδην από ηε Λάξηζα) ηελ ηζηνξία ηεο Ώξκελίαο, όπνπ ππνζηήξηδε όηη ην όλνκά ηεο ην πήξε από ηνλ Θεζζαιό Ώξκέλην, πνπ ζπλόδεςε ηνλ Εάζνλα ζηελ Ώξγνλαπηηθή εθζηξαηεία. (ηνάαςκ) Κπηηόζσξνο (Μπζ): Γηνο ηνπ Φξίμνπ θαη ηεο Υαιθηφπεο θαη αδειθφο ηνπ Μέιαλνο θαη ηνπ Άξγνπ θαηαζθεπαζηή ηεο Ώξγψο. (Δξφδνηνο) Κύθνο (Μπζ): Γηνο ηνπ Πεξξαηβνχ απφ ηνλ νπνίν πήξε ην φλνκά ηεο ε νκψλπκε πφιε ηεο Θεζζαιίαο (κεξνο) Κπρξέα (Μπζ): χδπγνο ηνπ Ώθηαίνπ θαη κεηέξα ηνπ Σειακψλα Κπρξεύο (Μπζ): ΐαζηιηάο ηεο αιακίλαο, γηνο ηνπ Πνζεηδψλα θαη ηεο αιακίλαο (Ώπνιιφδσξνο) Κύςεινο (Ιζη): Ο Κύρεθμξ (7νο π.Υ. αη.) ήηαλ γηνο ηνπ Δεηίσλνο θαη ηεο Λάβδαο. Σν 657 εθζξόληζε ηνλ ηειεπηαίν βαζηιηά ηεο Κνξίλζνπ Σεθέζηδ θαη έγηλε ν πξώηνο ηύξαλλνο ηεο Κνξίλζνπ. Σνλ δηαδέρζεθε ν γηνο ηνπ Πεξίαλδξνο, γλσζηόο θαη σο έλαο από ηνπο Βπηά νθνύο ηεο Ώξραηόηεηαο. (Δνόδμημξ, Παοζακίαξ) Κσβιαλόο (Ιζη): Γιύπηεο ηνπ 1νπ κ.Υ. αηώλα από ηελ Ώθξνδηαζηάδα ηεο Καξίαο Κώεο (Ιζη): Γηνο ηνπ Βξμάλδξνπ, ηύξαλλνο ηεο Μπηηιήλεο ηνλ 5ν π.Υ. αη. Ανινθνλήζεθε από ηνπ ζπκπαηξηώηεο ηνπ θαηά ηελ Εσληθή επαλάζηαζε (Δξόδνηνο) Κώθαινο (Μπζ): ΐαζηιηάο ηεο πφιεο Κάκηθνπ (Ώθξάγαο) ηεο ηθειίαο. Βθεί έθηαζε θαη θηινμελήζεθε ν Ααίδαινο θαηαδησθφκελνο απφ ηνλ βαζηιηά ηεο Κξήηεο Μίλσα. (Αηφδσξνο ηθειφο) Κσθπηόο (Μπζ): 1. Έλαο απφ ηνπο ηέζζεξηο πνηακνχο ηνπ Κάησ Κφζκνπ (Άδε). Οη άιινη ηξεηο ήηαλ ν Ώρέξσλ, ν Ππξηθιεγέζσλ θαη ε ηπμ. (κεξνο) 2. Γηαηξφο πνπ δηδάρζεθε ηελ ηέρλε απφ ηνλ Κέληαπξν Υείξσλα. Βπηζθέθζεθε ηνλ πιεγσκέλν Άδσλε 71
Κσιαίνο (Ιζη): Ο Κςθαίμξ μ άιζμξ (7νο π.Υ. αη.) ήηαλ έκπνξνο αξγύξνπ, ζαιαζζνπόξνο θαη γεσγξάθνο. Ήηαλ ν πξώηνο Έιιελαο πνπ πέξαζε ηα ηελά ηνπ Γηβξαιηάξ θαη έθηαζε ζηελ λνηηνδπηηθή Εζπαλία ην 640 π.Υ. (Δνόδμημξ) Κσκαξρίδεο (Ιζη): λνκα πνπ αλαθέξεη ν Ώνζζημθάκδξ Κσιηάο (Ιζη): Παιαηά ζεόηεηα ηνπ έξσηα ζηελ Ώηηηθή πνπ αξγόηεξα ηαπηίζηεθε κε ηελ Ώθξνδίηε (Παοζακίαξ ) Κσκίαο (Ιζη): Βπώλπκνο άξρσλ ηεο Ώζήλαο Κώκλνο (Μπζ): Έλαο απφ ηνπο 50 γηνπο ηνπ βαζηιηάο ηεο Ώξθαδίαο Λπθάνλα Κώκνο (Ιζη): Θεόηεηα ηνπ γιεληηνύ, ηνπ μεθαληώκαηνο, ηνπ ραζνκεξηνύ, ηεο γηνξηήο θαη ηεο θαινπέξαζεο. Βθπξνζσπεί ηελ αλαξρία θαη ην ράνο. Καηά ηελ δηάξθεηα ησλ ενξηώλ ηνπ, άληξεο θαη γπλαίθεο αληάιιαζαλ ξνύρα. Ώπεηθνλίδεηαη σο έλαο θηεξσηόο λένο, ζρεδόλ αλαίζζεηνο από ην κεζύζη ή σο κηθξόο ζάηπξνο, θαιαθξόο θαη κε γατδνπξηλά απηηά. Σν ηξαγνύδη ηνπ Κώκνπ, είλαη ε Κςιςδία Κώκνο θαη απιεηήο Κσλάξαο (Ιζη): ΐνζθόο από ηα Βζδύθθζα ηνπ Θεμηνίημο Κσλζηαληίλνο (Ιζη): 1. Ο Κςκζηακηίκμξ μ Μέβαξ (274;-337) έκεηλε ζηελ ηζηνξία σο ν πξώηνο Ρσκαίνο ρξηζηηαλόο απηνθξάηνξαο. Δ κεηέξα ηνπ ε (Ώγία) Βιέλε ήηαλ ρξηζηηαλή, αιιά ν ίδηνο ήηαλ νπαδόο ηνπ Μίζξα. κσο ζηεξηδόκελνο ζηελ πίζηε ησλ πνιπάξηζκσλ ρξηζηηαλώλ ζηξαηησηώλ ηνπ θαηάθεξε λα επηβιεζεί ησλ αληηπάισλ ηνπ θαη λα γίλεη κνλνθξάηνξαο ηεο ηεξάζηηαο ξσκατθήο απηνθξαηνξίαο. Μεηέθεξε ηελ έδξα ηνπ από ηε Ρώκε ζηε πεξηνρή ηνπ ΐπδαληίνπ θαη ε λέα πόιε νλνκάζηεθε Νέα Ρώιδ θαη αξγόηεξα Κσλζηαληηλνύπνιε. Ο Κσλζηαληίλνο θήξπμε αλεμηζξεζθία θαη απηό δηεπθόιπλε ηνπ νπαδνύο ηεο λέαο ζξεζθείαο πνπ νξκή θαη θαλαηηζκό θαηάθεξαλ κε όια ηα κέζα λα επηβιεζνύλ ησλ εηδσινιαηξώλ αληηπάισλ ηνπο. Ο απηνθξάηνξαο βαθηίζηεθε ρξηζηηαλόο ιίγν πξηλ πεζάλεη θαη ε Βθθιεζία από επγλσκνζύλε ηνλ αλαθήξπμε Άγην θαη Εζαπόζηνιν. Σνλ δηαδέρζεθαλ νη ηξεηο γηνη ηνπ από ηε Φαύζηα, νη Κσλζηαληίλνο ΐ‟, Κσλζηάληηνο θαη Κώλζηαο, νη νπνίνη κνηξάζηεθαλ ηελ απηνθξαηνξία, αθνύ πξώηα έζθαμαλ αλειεώο όια ζρεδόλ ηα κέιε ηεο νηθνγέλεηαο γηα λα κελ ππάξμνπλ πηζαλνί δηεθδηθεηέο. 72
2. Ο Κςκζηακηίκμξ ΐ’ ήηαλ γηνο ηνπ ήηαλ γηνο ηνπ Κσλζηαληίλνπ θαη ζπλαπηνθξάηνξαο ηεο Ρσκατθήο απηνθξαηνξίαο (337-340) καδί κε ηνπο αδειθνύο ηνπ Κώλζηα θαη Κσλζηάληην. Βίρε ηνλ έιεγρν ηεο Γαιαηίαο, Εζπαλίαο θαη Ώγγιίαο. θνηώζεθε ζε κάρε γηα ηελ δηεθδίθεζε ηκήκαηνο ηεο Ώθξηθήο από ηνλ αδειθό ηνπ Κώλζηα. Κσλζηάληηνο (Ιζη): Γηνο ηνπ (Μεγάινπ) Κσλζηαληίλνπ θαη ζπλαπηνθξάηνξαο ηεο Ρσκατθήο απηνθξαηνξίαο (337-361) καδί κε ηνπο αδειθνύο ηνπ Κώλζηα θαη Κσλζηαληίλν ΐ‟. Βίρε ηνλ Έιεγρν ησλ ΐαιθαλίσλ (πιελ ηεο Ειιπξίαο, ηεο Μηθξάο Ώζίαο θαη ηεο Ώηγύπηνπ. Αίσμε κε αγξηόηεηα ηνπο Έιιελεο (δσδεθαζετζηέο) ελώ ν ίδηνο ήηαλ αηξεηηθόο (νπαδόο ηνπ Ώξείνπ). Αεκηνύξγεζε έλα απζηεξό αζηπλνκηθό θξάηνο θαη εμόλησζε όζνπο πίζηεπε όηη επηβνπιεύνληαλ ηελ εμνπζίαο ηνπ. πλήζηδε λα ππνγξάθεη κε ηελ θξάζε mea aeternitas (ε εκνύ αησληόηεο). Πέζαλε άηεθλνο θαη ηνλ δηαδέρζεθε ν Ενπιηαλόο. Κώλζηαο (Ιζη): Ο Κώκζηαξ ήηαλ γηνο ηνπ Κσλζηαληίλνπ θαη ζπλαπηνθξάηνξαο ηεο Ρσκατθήο απηνθξαηνξίαο (317-361) καδί κε ηνπο αδειθνύο ηνπ Κσλζηάληην θαη Κσλζηαληίλν ΐ‟. Βίρε ηνλ έιεγρν ηεο Εηαιίαο, Ειιπξίαο θαη ηκήκαηνο ηεο βόξεηαο Ώθξηθήο. Ήξζε ζε ζύγθξνπζε κε ηνλ αδειθό ηνπ Κσλζηαληίλν ΐ‟ θαη κεηά ην ζάλαηό ηνπ απέθηεζε ηνλ έιεγρν θαη ηεο Εζπαλίαο θαη Γαιαηίαο. Ανινθνλήζεθε από αμησκαηηθνύο ηνπ επαλαζηάηε ζηξαηεγνύ Μαγέληηνπ. Κώπαη (Ιζη): Ώξραία βνησηηθή πόιε Κσξπθία (Μπζ): Νχκθε ηνπ Παξλαζνχ, κηα απφ ηηο Κσξπθίεο Νχκθεο. Βξσκέλε ηνπ Ώπφιισλα θαη κεηέξα ηνπ Λπθσξέα (Ώπνιιψληνο Ρφδηνο) Κσξπθίαη – Κσξπθείεο (Μπζ): Νατάδεο Νχκθεο κηαο πεγήο ζην ζπήιαην Κσξπθφο ζηνπο Αειθνχο. Πηζαλφλ ήηαλ ηξεηο Νχκθεο. Δ Κσξπθία ζρεηίδεηαη κε ηελ Καζηαιία (επίζεο Νχκθε ησλ Αειθψλ) (Δζίνδνο) Κσο (Μπζ): Κφξε ηνπ βαζηιηά ηεο Κσ Μέξνπνο θαη ηεο Βρέκεηαο ε νπνία έδσζε ην φλνκά ηεο ζην νκψλπκν λεζί Κσθαίνο (Ιζη): λνκα Ελδνύ πνπ αλαθέξεη ν Ώννζακόξ
73
Λααλάξηρνο (Ιζη): Ο Λαακάνζπμξ (3
νο
π.Υ. αη.) από ηελ Ώκθίπνιε είλαη γλσζηόο από κηα επηγξαθή-ζπκβόιαην αγνξαπσιεζίαο αθηλήησλ, ζην νπνίν ππήξμε ν πσιεηήο, Λαάλδξηρνο (Ιζη): Ο Λαάκδνζπμξ (4νο π.Υ. αη.) από ηελ Μαθεδνλία, είλαη γλσζηόο από κηα επηγξαθή πνπ βξέζεθε ζηελ Ώκθίπνιε. Λάαλδξνο (Ιζη): 1. Ο Λάακδνμξ ήηαλ παηέξαο ηνπ Πάησλνο από ηηο Ώηγέο Μαθεδνλίαο. Σν όλνκά ηνπ είλαη γλσζηό από ηε ιεγόκελε ηήθδ ημο Πάηςκμξ πνπ βξέζεθε ζηελ ΐεξγίλα θαη ε νπνία παξηζηάλεη δπν αληξηθέο κνξθέο, ε κηα ελόο πνιεκηζηή. 2. Ο Λάακδνμξ ήηαλ αδειθόο ηνπ Νηθνθξάηε, ηπξάλλνπ ηεο ειιεληθήο απνηθίαο Κπξήλε ζηε Ληβύε. Ο Λάαλδξνο δνινθόλεζε ηνλ αδειθό ηνπ. Λάαξρνο (Ιζη): Ο Λάανπμξ ή Λέανπμξ (6νο π.Υ. αη.) ήηαλ αδειθόο ηνπ βαζηιηά ηεο Κπξήλεο, ην νπνίν δνινθόλεζε θαη θαηέιαβε ην ζξόλν ηνπ Λάαο (Ιζη): Ώξραία πόιε ηεο Λαθσλίαο, ζπκκεηείρε ζηελ εθζηξαηεία θαηά ηεο Σξνίαο (ιδνμξ) Λάβαμ (Ιζη): Ο Λάααλ από ην Λέπξεν ήηαλ ν ληθεηήο ηνπ αγσλίζκαηνο ηεο ππγκαρίαο ζηελ Οιπκπηάδα ηνπ 376 π.Υ. Λάβαο (Ιζη): ηθειόο πνπ αλαθέξεηαη ζηα Βζδύθθζα ηνπ Θεμηνίημο Ο Κύςεινο έθνςε ηα πξώηα λνκίζκαηα ζηελ Κόξηλζν Λάβδα (Ιζη): Δ Λάαδα από ηελ Κόξηλζν (7νο π.Υ. αη.) πεξηώλπκε γηα ηελ αζρήκηα ηεο, ήηαλ ζύδπγνο ηνπ Δεηίσλνο θαη κεηέξα ηνπ πξώηνπ ηπξάλλνπ ηεο Κνξίλζνπ Κπςέινπ. Λάβδα (Μπζ): χδπγνο ηνπ βαζηιηά ηεο Ώξθαδίαο Ώηπχηνπ Ήηαλ πεξηψλπκε γηα ηελ αζρήκηα ηεο. Ολνκάζηεθε έηζη γηαηί ηα πφδηα ηεο ζηξέθνληαλ πξνο ηα έμσ ζρεκαηίδνληαο ην γξάκκα Λάκδα ηνπ νπνίνπ ε αξρηθή νλνκαζία ήηαλ Λάβδα. Λαβδαθίδαη (Μπζ): Οη απφγνλνη ηνπ βαζηιηά ηεο Θήβαο Λαβδάθνπ (Πίλδαξνο) Λάβδαθνο (Μπζ): Γηνο θαη δηάδνρνο ηνπ βαζηιηά ηεο Θήβαο Πνιπδψξνπ, ηδξπηήο ηεο γεληάο ησλ Λαβδαθηδψλ. Μεηά ην ζάλαην ηνπ Λαβδάθνπ ζε κάρε απφ ηνλ βαζηιηά ηεο Ώζήλαο Παλδίσλα, ηνλ δηαδέρζεθε ν γηνο ηνπ Λάηνο. (Ώπνιιφδσξνο) Λαβξαλδεύο ή Λαβξαλδελόο (Ιζη): Βπίζεην ηνπ Αία ζηελ Καξία (ηνάαςκ) Λαβξέαο (Ιζη): Ο Λαανέαξ ήηαλ Έιιελαο γιύπηεο ηνπ 2νπ π.Υ. αη. 74
Λαβύξηλζνο (Μπζ): Έλα πεξίπινθν κπζηθφ νηθνδφκεκα κε πνιινχο ζηελνχο δηαδξφκνπο, θαηαζθεχαζκα ηνπ Ααηδάινπ ζηελ Κλσζφ, πνπ θηηάρηεθε γηα λα ζηεγάζεη ηνλ Μηλψηαπξν (Αηφδσξνο ηθειφο) Λαβώηαο (Ιζη): Γηνο θαη δηάδνρνο ηνπ βαζηιηά ηεο πάξηεο Βρεζηξάηνπ. πκβαζίιεπζε κε ηνλ Πξύηαλη. Σνλ δηαδέρζεθε ν γηνο ηνπ Αόξπζζνο (Παοζακίαξ) Λαγέηαο (Ιζη): Ο Λαβέηαξ (2νο π.Υ. αη.) ήηαλ γηνο ηνπ ζηξαηεγνύ ηνπ Πόληνπ Ανξπιαίνπ θαη αδειθόο ηνπ ηξαηάξρα (ηνάαςκ) Λαγηάδεο (Ιζη): Ο γηνο ηνπ Λάγνπ, ν Πηνιεκαίνο (Θεόηνζημξ) Λαγίζθνλ (Ιζη): Δ Λαβίζημκ (4νο π.Υ. αη.) ήηαλ Ώζελαία εηαίξα. πλέδεζε κε ηνλ εξαζηή ηεο ξήηνξα Εζνθξάηε κε ην νπνίν απέθηεζε κηα θόξε. Λαγόξαο (Ιζη): Ο Λαβόναξ από ηελ Κξήηε, ήηαλ κηζζνθόξνο ζην ζηξαηό ηνπ Πηνιεκαίνπ Α‟ ηνπ Φηινπάηνξνο. Με δηαηαγή ηνπ ζηξαηεγνύ Νηθνιάνπ, αλέιαβε ηελ θύιαμε ελόο πεξάζκαηνο ζηα βνπλά ηνπ Ληβάλνπ, γηα λα εκπνδίζεη ηελ πξνέιαζε ηνπ Ώληηόρνπ Γ‟ πξνο ηελ Ώίγππην. κσο εηηήζεθε θαη ππνρξεώζεθε λα ππεξεηήζεη ζηνλ ζηξαηό ηνπ Ώληηόρνπ. (Πμθύαζμξ) Λάγνο (Ιζη): 1. Ο Λάβμξ (4νο π.Υ. αη.) από ηελ Βνξδαία ηεο Μαθεδνλίαο ήηαλ ν παηέξαο ζηξαηεγνύ ηνπ Μ. Ώιεμάλδξνπ θαη αξγόηεξα βαζηιηά (θαξαώ) ηεο Ώηγύπηνπ Πηνιεκαίνπ Ώ‟ ηνπ σηήξνο. Ώπό απηόλ ε δπλαζηεία ησλ Πηνιεκαίσλ απνθιήζεθε επίζεο θαη δπλαζηεία ησλ Λαγηδώλ (Ώννζακόξ). 2. Ο Λάβμξ (3νο π.Υ. αη.) ήηαλ γηνο ηνπ βαζηιηά ηεο Ώηγύπηνπ Πηνιεκαίνπ Γ‟ θαη ηεο ΐεξελίθεο. Λαδάκαο (Ιζη): Ο Λαδάιαξ (2νο π.Υ. αη.) γηνο ηνπ Ώδάκαληνο, ήηαλ Ώζελαίνο γιύπηεο. Μαδί κε ηνπο αδειθνύο ηνπ Αηνλπζόδσξνπ θαη Μνζρίσλα θηινηέρλεζαλ άγαικα ηεο (Ώηγύπηηαο) ζεάο Ίζηδνο πνπ ππήξρε ζην λεζί ηεο Αήινπ Λαδακίδαο (Ιζη): Γηνο ηνπ Ώξηζηνθάληνπ, ελόο από λεθξνύο ηεο κάρεο ηνπ Εζζκνύ ηεο Κνξίλζνπ θαηά ησλ Ρσκαίσλ ην 146 π.Υ. (από ζρεηηθή επηγξαθή) Λάδαο (Ιζη): Ο Λάδαξ από ην Άξγνο ήηαλ ληθεηήο ηνπ δνιίρνπ ζηελ Οιπκπηάδα ηνπ 460 π.Υ.. Βίλαη γλσζηόο από ηνλ αλδξηάληα ηνπ πνπ θαηαζθεύαζε ν γιύπηεο Μύξσλ. Λάδεο (Μπζ): Έλαο απφ ηνπο Ώηλεηάδεο, πνπ καδί κε ηνλ αδειθφ ηνπ Γιαχθν αθνινχζεζαλ ηνλ Ώηλεία ζηηο πεξηπιαλήζεηο ηνπ κεηά ηελ πηψζε ηεο Σξνίαο. Λαδίθε (Ιζη): Δ Λαδίηδ (6νο π.Υ. αη.) ήηαλ Βιιελίδα από ηελ Κπξελατθή θαη ζύδπγνο ηνπ θαξαώ Άκαζη ηεο Ώηγύπηνπ (Παοζακίαξ, Πθμύηανπμξ) Λάδνθνο (Ιζη): Ο γηνο ηνπ Βπρήκνπ (Παοζακίαξ) Λάδξνκνο (Ιζη): Ο Λάδνμιμξ ήηαλ παξηηάηεο ληθεηήο ηνπ ζηαδίνπ δξόκνπ ζηελ Οιπκπηάδα ηνπ 552 π.Υ. Λάδσλ (Μπζ): 1. Ο δξάθνο κε ηα εθαηφ θεθάιηα πνπ πνηέ δελ θνηκφηαλ θαη πνπ δηαηάρζεθε απφ ηελ Ήξα λα θπιάζζεη ηα Μήια ησλ Βζπεξίδσλ. Σνλ ζθφησζε ν Δξαθιήο, πξνθεηκέλνπ λα αξπάμεη ηα Μήια. (Ώπνιιψληνο Ρφδηνο) 75
2. Πνηάκηνο ζεφο, πξνζσπνπνίεζε ηνπ πνηακνχ Λάδσλα ηεο Ώξθαδίαο (Παπζαλίαο) Λαδσλίδεο (Μπζ): Νατάδεο Νχκθεο, θφξεο ηνπ πνηακνχ Λάδσλα (Δζίνδνο) Λαέζνπζα (Μπζ): χδπγνο ηνπ βαζηιηά ηεο Θξάθεο Λπγθέα Λαέξθεο (Μπζ: Ο Λαέξθεο ήηαλ ρξπζνρφνο απφ ηελ Πχιν. Ο Νέζησξ ηνλ θάιεζε λα ρξπζψζεη ηα θέξαηα ηνπ βνδηνχ πνπ ζα ζπζίαδε ζηελ Ώζελά. (κεξνο) Λαέξηεο (Μπζ): Ο κπζηθφο βαζηιηάο ηεο Εζάθεο, γηνο ηνπ Ώξθεηζίνπ, ζχδπγνο ηεο Βπξχθιεηαο θαη παηέξαο ηνπ Οδπζζέα. ηαλ ν Οδπζζέαο έθπγε γηα ηελ Σξνία, ζηνλ ζξφλν ηεο Εζάθεο ηνλ αλαπιήξσζε ν Λαέξηεο. κσο κεηά απφ αξθεηά ρξφληα, γέξνο πηα, άθεζε ηελ εμνπζία ζηνλ εγγνλφ ηνπ Σειέκαρν θαη απνζχξζεθε ζηα θηήκαηά ηνπ. ηαλ γχξηζε ν Οδπζζέαο θαη κεηά ηνλ θφλν ησλ κλεζηήξσλ, ζπκπαξαζηάζεθε ζηνλ γην θαη ηνλ εγγνλφ ηνπ θαηά ησλ ζπγγελψλ ησλ κλεζηήξσλ πνπ μεζεθψζεθαλ δεηψληαο εθδίθεζε. Πέζαλε ζε βαζηά γεξάκαηα (κεξνο) Λαέξηεο θαη Οδπζζέαο Λαεξηηάδεο (Μπζ): Ο γηνο ηνπ Λαέξηε ν Οδπζζέαο (κεξνο) Λαέξηηνο (Ιζη): Ο θαηαγόκελνο από ηελ Λαέξηε ηεο Κηιηθίαο, όπσο π.ρ. ν Αζμβέκδξ μ Λαένηζμξ Λαζξία (Ιζη): Δ Λαενία (11νο π.Υ. αη.) ήηαλ ζύδπγνο ηνπ βαζηιηά ηεο πάξηεο Βονοζεέκδ θαη κεηέξα ηνπ Άβζ Ώ’, ηδξπηή ηεο δπλαζηείαο ησλ Ώγηδώλ, Λαηαλδξίο (Ιζη): ύδπγνο ηνπ βαζηιηά ηεο πάξηεο Ώλαμάλδξνπ Λαΐαο (Μπζ): Γηνο θαη δηάδνρνο ηνπ βαζηιηά ηεο Πίζαο ζηελ Διεία μπινπ θαη ηεο Πηεξίαο Λαίιας (Μπζ): Ο ζπειιψδεο άλεκνο, πξνζσπνπνηείηαη απφ ηε ζθχια Λαίιαπα. Λάηνο (Μπζ): 1. Γηνο θαη δηάδνρνο ηνπ βαζηιηά ηεο Θήβαο Λαβδάθνπ, θαη ζχδπγνο ηεο Ενθάζηεο. Σν βαζηιηθφ δεπγάξη δελ έθαλε παηδηά θαη ν Λάηνο ξψηεζε ην Μαληείν ησλ Αειθψλ ην νπνίν απεθάλζε φηη ην παηδί πνπ ζα γελλεζεί απφ ηελ Ενθάζηε ζα ηνλ ζθνηψζεη. Μεηά απφ απηφ ν Λάηνο απέθεπγε ηε ζπλεχξεζή ηνπ κε ηελ γπλαίθα ηνπ. κσο ε Ενθάζηε έλα βξάδπ κέζπζε ην Λάην θαη θνηκήζεθε καδί ηνπ, κε απνηέιεζκα λα γελλεζεί έλα αγφξη. Ο Λάηνο πιεξνθφξεζε ηελ Ενθάζηε γηα ην ρξεζκφ θαη νη δπν ηνπο απνθάζηζαλ λα εγθαηαιείςνπλ ην παηδί ζην βνπλφ. 76
Βθεί ην βξήθε έλαο βνζθφο ν Φέξβαο, ην νλφκαζε Οηδίπνδα (απηφο κε ηα πξεζκέλα πφδηα) θαη ην παξέδσζε ζην βαζηιηθφ δεχγνο ηεο Κνξίλζνπ πνπ ήηαλ άηεθλνη. Ώπηνί ην πηνζέηεζαλ θαη ην κεγάισζαλ ζαλ πξηγθηπφπνπιν. Μεηά απφ αξθεηά ρξφληα ν Λάηνο απνθάζηζε λα πάεη μαλά ζην Μαληείν γηα λα ξσηήζεη ηη έγηλε ην παηδί ηνπ. ην δξφκν ζπλάληεζε έλα λεαξφ, ν νπνίνο κεηά απφ έλα δηαπιεθηηζκφ ηνλ ζθφησζε. Ο λένο απηφο ήηαλ ν γηνο ηνπ ν Οηδίπνδαο. (νθνθιήο) 2. Έλαο απφ ηνπο ζπληξφθνπο ηνπ Οδπζζέα ζην ηαμίδη ηεο επηζηξνθήο ηνπ ζηελ Εζάθε. Βξσηεχηεθε ηελ θφξε ηνπ Κχθισπα Πνιχθεκνπ θαη θαηάθεξε λα ηελ πάξεη καδί ηνπ φηαλ δηέθπγαλ απφ ηε ζπειηά. (κεξνο) Λαΐο (Ιζη): Δ ΛαΎξ δ Κμνζκεία (4νο π.Υ. αη.) ήηαλ κηα από ηηο δηαζεκόηεξεο εηαίξεο ηεο αξραηόηεηαο, γλσζηή γηα ην θάιινο ηεο αιιά θαη γηα ηελ απιεζηία θαη ηε ζθιεξόηεηά ηεο. Ήηαλ κνληέιν ηνπ ζπνπδαίνπ δσγξάθνπ Ώπειιή θαη είρε πάκπνιινπο εξαζηέο κεηαμύ ησλ νπνίσλ ησλ Ώξίζηηππν ηνλ Κπξελαίν, ηνλ νιπκπηνλίθε Βπβόηα θ.ά. Γελλήζεθε ζηελ ηθειία θαη ηελ έθεξε ζηελ Βιιάδα ν Ώζελαίνο ζηξαηεγόο Νηθίαο. Σα πνζά πνπ δεηνύζε από ηνπο εξαζηέο ηεο ήηαλ εμσθξεληθά. Λέγεηαη όηη μεπεξλνύζαλ ην πνζό ησλ 10.000 δξαρκώλ. Σελ εξσηεύηεθε έλαο λεαξόο Θεζζαιόο νλόκαηη Εππόινρνο θαη ηελ έθεξε ζηελ παηξίδα ηνπ. κσο νη γπλαίθεο από δήιεηα ηελ ππνρξέσζαλ λα θιεηζηεί ζην λαό ηεο Ώθξνδίηεο θαη εθεί ηελ δνινθόλεζαλ κε ιηζνβνιηζκό. (Πθμύηανπμξ) Λαηζπνδίαο (Ιζη): Ο Λαζζπμδίαξ, ν Ώξηζηνθώλ θαη ν Μειεζίαο ήηαλ απεζηαικέλνη ησλ Ώζελαίσλ ζηελ πάξηε ην 412 π.Υ. (Θμοηοδίδδξ) Λαηζηξπγόλεο (Μπζ): Λαφο γηγάλησλ θαη αλζξσπνθάγσλ πνπ θαηνηθνχζε ζηελ Σειέππγν. ηαλ έθηαζε εθεί ν Οδπζζέαο, νη Λαηζηξπγφλεο κε επηθεθαιήο ηνλ βαζηιηά ηνπο Ώληηθάηε, επηηέζεθαλ ζηα θαξάβηα θαη ηα θαηάζηξεςαλ φια, εθηφο απφ έλα κε ην νπνίν δηέθπγαλ φζνη επέδεζαλ (κεξνο) Λαθεδαηκόληνο (Ιζη): Ο Λαηεδαζιόκζμξ (5νο π.Υ. αη.) ήηαλ Ώζελαίνο ζηξαηεγόο, γηνο ηνπ Κίκσλνο. Σν 433 πνιέκεζε ζηελ κάρε πνπ έγηλε ζηα ύβσηα θαηά ησλ Κνξηλζίσλ. (Θμοηοδίδδξ) Λαθεδαίκσλ (Μπζ): Γηνο ηνπ Αία θαη ηεο Σαυγέηεο, βαζηιηάο ηεο Λαθσλίαο θαη δηάδνρνο ηνπ Βπξψηα θαη ζχδπγνο ηεο πάξηεο. Οη θάηνηθνη ηεο Λαθσλίαο νλνκάζηεθαλ Λαηεδαίιμκεξ, ε πφιε ηνπο πάξηε θαη ην βνπλφ ηεο Λαθσλίαο Σαΰβεημξ. (Παπζαλίαο) Λαθεζηάδεο (Μπζ): ΐαζηιηάο ηεο ηθπψλαο θαηά ηελ επνρή ηεο εηζβνιήο ησλ Δξαθιεηδψλ ζηελ Πεινπφλλεζν. Λαθήδαο (Ιζη): Ο Λαθήδαο ή Λεσθήδεο (6νο π.Υ. αη) γηνο ηνπ Φείδσλνο, ήηαλ βαζηιηάο ηνπ Άξγνπο Λαθηλία (Ιζη): Πξνζσλύκην ηεο Ήξαο 77
Λαθίληνο (Μπζ): Φεκηζκέλνο Εηαιφο θιέθηεο, πνπ έθιεςε απφ ηνλ Δξαθιή κεξηθά απφ ηα βφδηα ηνπ Γεξπφλε. Ο Δξαθιήο ηνλ ζθφησζε (Αηφδσξνο ηθειφο) Λάθηνο (Ιζη): Ο Λάηζμξ (όρη Λάθεηνο) ήηαλ αηηηθόο ήξσαο πξνο ηηκή ηνπ νπνίνπ ππήξρε βσκόο ζην δξόκν πξνο ηελ Βιεπζίλα. (Παοζακίαξ) Λαθιήο (Ιζη): Γηνο ηνπ σζίθαλε, ήηαλ έλαο από ηνπο λεθξνύο ηεο κάρεο ηνπ Εζζκνύ θαηά ησλ Ρσκαίσλ ην 146 π.Υ. (από κηα ζρεηηθή επηγξαθή) Λάθκνο (Ιζη): λνκα πνπ αλαθέξεη ν ηνάαςκ Λαθξάηεο (Ιζη): 1. Ο Λαηνάηδξ (5νο π.Υ. αη.) από ηε πάξηε ήηαλ Οιπκπηνλίθεο. θνηώζεθε ζηα πεξίρσξα ηεο Ώζήλαο ζε κάρε κεηαμύ παξηηαηώλ θαη Ώζελαίσλ ην 403 θαη ζάθηεθε ζην Κεξακηθό. (Ξεκμθώκ) 2. Έιιελαο αξρηηέθηνλαο 3. Ο Λαηνάηδξ (3νο π.Υ. αη.) ήηαλ ζηξαηεγόο ησλ Ώηησιώλ. Σν 479 π.Υ. νη Ώηησινί κε ηνπο ΐνησηνύο, Φσθαείο, Λνθξνύο θαη ιίγνπο Μεγαξείο, αληηκεηώπηζαλ ηνπο Γαιάηεο ηνπ ΐξέλλνπ ζηηο Θεξκνπύιεο θαη ηνπο θαηαλίθεζαλ. Λαθξαηίδαο (Ιζη): λνκα πνπ βξέζεθε ζε επηηύκβηα επηγξαθή Λαθξαηίδεο (Ιζη): Ώζελαίνο πνιίηεο, πνπ θαηεγόξεζε ηνλ Πεξηθιή γηα θαθή δηαρείξηζε ησλ δεκόζησλ νηθνλνκηθώλ (430 π.Υ.) (Θμοηοδίδδξ) Αζελατθή ηξηήξεο Λαθξίλεο (Ιζη): Ώπεζηαικέλνο ησλ παξηηαηώλ ζηελ Πεξζηθή απιή γηα λα δώζεη απάληεζε ζην αίηεκα ησλ Πεξζώλ λα ηνπο παξαδνζεί γε θαη ύδσξ από ηνπο Έιιελεο (Δνόδμημξ) Λάθξηνο (Ιζη): Παηέξαο ηνπ Οξζία, ελόο από ηνπο λεθξνύο ηεο κάρεο ηνπ Εζζκνύ ηεο Κνξίλζνπ ην 146 π.Υ. (όλνκα από ζρεηηθή επηγξαθή) Λάθξηηνο (Ιζη): 1. Ρήηνξαο ηνπ 4νπ π.Υ. αηώλα, καζεηήο ηνπ Εζνθξάηε 2. Γηνο ηνπ Αηνδώξνπ, ήηαλ έλαο από ηνπο λεθξνύο ηεο κάρεο ηνπ Εζζκνύ θαηά ησλ Ρσκαίσλ ην 146 π.Υ. (από κηα ζρεηηθή επηγξαθή) Λάθξηνο (Ιζη): Παηέξαο ηνπ Οξζίνπ, ελόο από ηνπο λεθξνύο ηεο κάρεο ηνπ Εζζκνύ ηεο Κνξίλζνπ ην 146 π.Υ. (όλνκα από ζρεηηθή επηγξαθή) Λάθξηηνο (Ιζη): Ο Λάηνζημξ μ Μεηαπμκηίκμξ πεξηιακβάλεηαη ζηνλ θαηάινγν ησλ Ππζαγνξείσλ ηνπ Εαιαθίπμο. Λαθύδεο (Ιζη): Ο Λαηύδδξ μ Κονδκαίμξ (2νο π.Υ. αη.) ήηαλ θηιόζνθνο. Αηαδέρζεθε ηνλ Ώξθεζίιαν ζηε ζρνιήο ηεο Ώθαδεκίαο ηεο Ώζήλαο. Μεηαμύ ησλ καζεηώλ ηνπ ήηαλ ν Ώξίζηηππνο, ν Βπθνξίσλ θαη ν Βύαλδξνο. Λέγεηαη 78
όηη έγξαςε αξθεηέο πξαγκαηείεο, αιιά δελ ζώδεηαη θακηά. Πέζαλε από ππεξβνιηθή νηλνπνζία. (Ώεήκαζμξ, Αζμβέκδξ Λαένηζμξ) Λάθσλ (Ιζη): Ο Λάηςκ μ άιζμξ πεξηιακβάλεηαη ζηνλ θαηάινγν ησλ Ππζαγνξείσλ ηνπ Εαιαθίπμο. Λακάρε (Μπζ): Δξσίδα ηεο Λήκλνπ, ζπλδέζεθε εξσηηθά κε ηνλ Ώξγνλαχηε Βχθεκν θαη απέθηεζαλ έλα γην ηνλ Λεπθνθάλε Λάκαρνο (Ιζη): 1. Ο Ώζελαίνο ζηξαηεγόο Λάιαπμξ (5νο π.Υ. αη.) γηνο ηνπ Ξελνθάλε, ήηαλ έλαο από ηνπο εγέηεο ηεο εθζηξαηείαο ηεο Ώζήλαο θαηά ηεο ηθειίαο (νη άιινη δπν ήηαλ ν Νηθίαο θαη ν Ώιθηβηάδεο). Ο Λάκαρνο δηαθξίζεθε γηα ηελ γελλαηόηεηα θαη αληδηνηέιεηά ηνπ. θνηώζεθε πνιεκώληαο ζηηο πξαθνύζεο θαη ν ζάλαηόο ηνπ ήηαλ βαξύ πιήγκα γηα ην αζελατθό ζηξάηεπκα, ην νπνίν εηηήζεθε αξγόηεξα από ηνπο πξαθνύζηνπο. (Θμοηοδίδδξ) 2. Ο Λάιαπμξ από ην Σαπξνκέλην ηεο ηθειίαο ήηαλ ληθεηήο ηνπ ζηαδίνπ δξόκνπ ζηελ Οιπκπηάδα ηνπ 56 π.Υ. Λακέδσλ (Μπζ): ΐαζηιηάο ηεο ηθπψλαο, γηνο ηνπ Κνξψλνπ, ζχδπγνο ηεο Φελνχο θαη παηέξαο ηεο Γεπμίππεο Λακία (Ιζη): Δ Λαιία (4νο-3νο π.Υ. αη.) θόξε ηνπ Κιεάλνξνο από ηελ Ώζήλα, ήηαλ παίθηξηα απινύ ζην πεξηβάιινλ ηνπ Πηνιεκαίνπ Ώ‟. Βμειίρζεθε ζε δηάζεκε εηαίξα, εξσκέλε ηνπ Αεκεηξίνπ ηνπ Πνιηνξθεηή κε ηνλ νπνία απέθηεζαλ κηα θόξε ηελ Φίια. Ώπό ηα πινύζηα δώξα πνπ δερόηαλ από ηνλ Αεκήηξην, θαηάθεξε λα ηδξύζεη ζηελ ηθπώλα ηελ πξώηε γλσζηή πηλαθνζήθε ηεο ηζηνξίαο! (Ώζθζακόξ) Λάκηα (Ιζη): Αύζκνξθν ζειπθό δαηκόλην όπσο ε Ώιθηηώ, ε ΐαπβώ, ε Γειιώ, ε Γνξγώ, ε Έκπνπζα, ε Μνξκώ θαη άιιεο πνπ νξηζκέλα νλόκαηα από απηά δηαηεξνύληαη αθόκα θαη ζηηο κέξεο καο θαη ζεσξνύληαη βιαπηηθά όληα θαη θόβεηξα ησλ παηδηώλ (όπσο ν Μπακπνύιαο θαη νη κάγηζζεο). (Ώνζζημθάκδξ) Λακίαο (Ιζη): λνκα πνπ αλαθέξεη ζηηο Βηηθδζζάγμοζεξ ν Ώνζζημθάκδξ Λακίδεο (Μπζ): Νχκθεο θφξεο ηνπ πνηάκηνπ ζενχ Λάκνπ Λάκηνο (Μπζ): Γηνο ηνπ Δξαθιή, ηδξπηήο ηεο πφιεο Λακία (ηέθαλνο ΐπδάληηνο) Λακίππε (Μπζ): Δ Λακίππε ήηαλ κηα απφ ηηο θφξεο ηεο Νηφβεο Λάκηο (Ιζη): Ο Λάιζξ από ηα Μέγαξα (8νο π.Υ. αη.) ήηαλ έλαο από ηνπο Έιιελεο νηθηζηέο ηεο ηθειίαο (Θμοηοδίδδξ) Λάκηζθνο (Ιζη): Ππζαγόξεηνο θηιόζνθνο ηνπ 4νπ π.Υ. αηώλα από ηνλ Σάξαληα Λάκνο (Μπζ): 1. Μαρεηήο ησλ Σξψσλ, ζθνηψζεθε απφ ηνλ Θφαληα (κεξνο) 2, Πνηάκηνο ζεφο ηεο Κηιηθίαο θαη παηέξαο ησλ Λακηδψλ Νπκθψλ (Δζίνδνο) Λακπάδεο (Μπζ): Υζφληεο Νχκθεο πνπ θξαηνχζαλ ππξζνχο θαη απνηεινχζαλ ηε ζπλνδεία ηεο Βθάηεο 79
Λακπαδώ (Μπζ): Μηα απφ ηηο Πιεηάδεο, θφξεο ηεο βαζίιηζζαο ησλ Ώκαδφλσλ Λακπαδίσλ (Ιζη): Ο Οηηάαζμξ Λαιπαδίςκ (2νο κ.Υ. αη.) ήηαλ Έιιελαο απειεύζεξνο πνπ αζρνιήζεθε κε ηηο εξκελεπηηθέο εθδόζεηο Λαηίλσλ ζπγγξαθέσλ Λακπάο (Ιζη): Δ Λαιπάξ ήηαλ εηαίξα ηεο αξραηόηεηαο Λακπεηίε (Μπζ): Δ Λακπεηίε ή Λακπεηία ήηαλ κηα απφ ηηο Διηάδεο, θφξεο ηνπ Ήιηνπ. (κεξνο) Λάκπεηνο (Μπζ): Λέζβηνο ήξσαο πνπ ζθνηψζεθε απφ ηνλ Ώρηιιέα θαηά ηελ πνιηνξθία ηεο Μεζχκλεο (κεξνο) Λακπεηώ (Ιζη): λνκα κηαο από ηηο βαζίιηζζεο ησλ Ώκαδόλσλ Λακπεύο (Ιζη): Βπίζεην ηνπ Παλόο ζηελ Ώξθαδία (Παοζακίαξ) Λακπηδώ (Ιζη): Δ Λαιπζδώ ήηαλ ζύδπγνο ηνπ βαζηιηά ηεο πάξηεο Ώξρηδάκνπ θαη κεηέξα ηνπ Άγηδνο (Πθάηςκ) Γπλαίθα ηεο πάξηεο Λακπηηώ (Ιζη): Δ Λαιπζηώ ήηαλ εηαίξα ηεο αξραηόηεηαο Λάκπηο (Ιζη): Ο Λάιπζξ από ηε πάξηε ήηαλ νιπκπηνλίθεο ηνπ πεληάζινπ ην 708 π.Υ. Λάκπηρνο (Ιζη): Σύξαλλνο ηεο Γέιαο, αλαθέξεηαη ζηνπο Νεηνζημύξ Αζαθόβμοξ ηνπ Λμοηζακμύ Λακπόληνο (Ιζη): Ώζελαίνο ζηξαηεγόο Λάκπνο (Ιζη): 1. Ο Λάιπνμξ από ηηο Βξπζξέο ηεο Μηθξάο Ώζίαο ήηαλ κνπζηθόο, δηάζεκνο γηα ηελ δεμηνηερλία ηνπ ζηελ ιύξα. 2. Ο Λάιπμξ από ηνπο Φηιίππνπο ήηαλ νιπκπηνλίθεο, ηνπ ηεζξίππνπ ζηελ Οιπκπηάδα ηνπ 300 π.Υ. Λάκπνο (Μπζ): Έλαο απφ ηνπο δεκνγέξνληεο ησλ Σξψσλ, γηνο ηνπ Λανκέδνληα, αδειθφο ηνπ Πξηάκνπ θαη άιισλ θαη παηέξαο ηνπ Αφινπνο. (κεξνο) Λακπνηάο (Ιζη): Ώλδξηθό αξραηνειιεληθό όλνκα Λάκπνπζα (Μπζ): βιέπε Κμθμθςκία Λακπξίαο (Ιζη): Ώδειθόο ηνπ Πινπηάξρνπ, δηεηέιεζε άξρνληαο ησλ Αειθώλ (Λμοηζακόξ) Λακπξνθιήο (Ιζη): 1. Ο Λαιπνμηθήξ (5νο π.Υ. αη.) από ηελ Ώζήλα, ήηαλ πνηεηήο δηζπξάκβσλ θαη κνπζηθόο. Έγηλε γλσζηόο από έλα ύκλν ζηελ Ώζελά, ηνπ νπνίνπ ζώζεθε κέξνο. 2. Ο Λαιπνμηθήξ (5νο π.Υ. αη.) ήηαλ γηνο ηνπ θηινζόθνπ σθξάηε θαη ηεο Ξαλζίππεο θαη αδειθόο ηνπ Μελέμελνπ θαη ηνπ σθξνλίζθνπ. Ήηαλ πνιύ 80
κηθξόο όηαλ ν παηέξαο ηνπ ήπηε ην θώλεην. ύκθσλα κε ηνλ Ώνζζημηέθδ νη απόγνλνη ηνπ σθξάηε ήηαλ θνπηνί θαη αλόεηνη. Λακπξόκαρνο (Ιζη): λνκα πνπ αλαθέξεηαη ζε αξραίν λόκηζκα Λάκπξνο (Ιζη): Ο Λάιπνμξ (5νο π.Υ. αη.) από ηηο Βξπζξέο ήηαλ ζπνπδαίνο κνπζηθόο θαη δεμηνηέρλεο ηεο ιύξαο. Ήηαλ δάζθαινο ηεο κνπζηθήο ηνπ νθνθιή. (Πθάηςκ) Λακπηήξ (Ιζη): Βπίζεην ηνπ Αηνλύζνπ ζηελ ΏραΎα (Παοζακίαξ) Λακππξίο (Ιζη): Δ Λαιπονίξ ήηαλ εηαίξα ηεο αξραηόηεηαο Λάκπσλ (Ιζη): Ο Λάιπςκ (5νο π.Υ. αη.) από ηελ Ώζήλα, ήηαλ κάληεο θαη ζεκαληηθόο πνιηηηθόο, αληίπαινο ηνπ Κίκσλα. Δγήζεθε απνζηνιήο Ώζελαίσλ απνίθσλ γηα ηελ ίδξπζε ηεο λέαο ύβαξεο ζηελ Μεγάιε Βιιάδα. (Θμοηοδίδδξ) Λακύλζηνο (Ιζη): Ο Λαιύκεζμξ από ηελ Μίιεην ήηαλ ιπξηθόο πνηεηήο. Έγξαςε πνίεκα γηα κηα εηαίξα νλόκαηη Λπδή. Λάκθηινο (Ιζη): λνκα Λαθεδαηκνλίνπ πνπ αλαθέξεη ν Θμοηοδίδδξ Λακςάθε (Μπζ): Κφξε ηνπ βαζηιηά ησλ ΐεβξχθσλ Μάλδξσλνο. Οη Φσθαείο βνήζεζαλ πνιχ ηνλ Μάλδξσλα ζηνπο πνιέκνπο ηνπ θη απηφο ηνπο παξερψξεζε ρψξν γηα λα απνηθίζνπλ. Ώπηφ πξνθάιεζε ην θζφλν ησλ ΐεβξχθσλ νη νπνίνη πξνζπάζεζαλ λα εμνληψζνπλ ηνπο Φσθαείο. κσο ε Λακςάθε εηδνπνίεζε έγθαηξα ηνπο Φσθαείο θη απηνί απέθξνπζαλ ηελ επίζεζε ησλ ΐεβξχθσλ. Οη Φσθαείο ζε έλδεημε επγλσκνζχλεο νλφκαζαλ ηελ πφιε ηνπο Λάιραημ. Λακώ (Ιζη): Δ Λαιώ ή Λάιζα ήηαλ δύζκνξθν ζειπθό δαηκόλην όπσο ε ΐαπώ, ε Γνξγώ, ε Μνξκώ θ.ά. Οξηζκέλα από ηα νλόκαηα απηά δηαηεξνύληαη αθόκα θαη ζηηο κέξεο καο θαη ζεσξνύληαη θόβεηξα ησλ παηδηώλ (όπσο ν Μπακπνύιαο θαη νη κάγηζζεο). Λάλαζζα (Ιζη): 1. Δ Λάκαζζα ήηαλ ηξνθόο ηνπ Μ. Ώιεμάλδξνπ 2. Δ Λάκαζζα (4νο-3νο π.Υ. αη.) ήηαλ θόξε ηνπ ηπξάλλνπ ησλ πξαθνπζώλ Ώγαζνθιή, ζύδπγνο ηνπ βαζηιηά ηεο Δπείξνπ Πύξξνπ θαη κεηέξα ηνπ Ώιεμάλδξνπ ΐ‟ ησλ Μνινζζώλ θαη ηνπ Βιέλνπ. Λαλγία (Ιζη): λνκα Νατάδαο Νύκθεο (Δζίμδμξ) Λαλίθε (Ιζη): Δ Λακίηδ ή Βθθακίηδ (4νο π.Υ. αη.) από ηε Μαθεδνλία, ήηαλ θόξε ηνπ Αξνπίδα θαη αδειθή ηνπ Κιείηνπ ηνπ Μέιαλνο, ζηξαηεγνύ ηνπ Μ. Ώιεμάλδξνπ. Λαόγνλνο (Μπζ): Ο γηνο ηνπ Ολήηνξα, ηεξέα ην Εδαίνπ Αία, ζθνηψζεθε ζηνλ Σξσηθφ πφιεκν απφ ηελ Ώκαδφλα Αεξηλφε (κεξνο) Λανγόξαο (Μπζ): ΐαζηιηάο ησλ Αξπφπσλ, ζθνηψζεθε απφ ηνλ Δξαθιή (Ώπνιιφδσξνο) Λανγόξε (Μπζ): βιέπε Λαμδίηδ Λανδάκαο (Ιζη): Σύξαλλνο ηεο ησληθήο πόιεο Φώθαηα ην 515 π.Υ. Λανδάκαο (Μπζ): 1. Ο Λαμδάιαξ μ Φαίαλ ήηαλ γηνο ηνπ βαζηιηά ησλ Φαηάθσλ Ώιθηλφνπ, αδειθφο ηεο Ναπζηθάο. Ο κεξνο ηνλ πεξηγξάθεη 81
σο επγεληθφ λέν πνπ παξαρψξεζε ζηνλ Οδπζζέα ην θάζηζκά ηνπ δίπια ζην βαζηιηά. (κεξνο) 2. Ο Λαοδάμας ήηαλ έλαο απφ ηνπο γηνπο ηνπ Σξψα Ώγήλνξα. θνηψζεθε απφ ηνλ Ώίαληα ηνλ Σειακψλην (κεξνο) Λανδάκεηα (Μπζ): Σξνθφο ηνπ Οξέζηε πνπ θαηάθεξε λα ηνλ δηαζψζεη απφ ηε ζθαγή φηαλ ν Ώίγηζζνο ζθφησζε ηνλ Ώγακέκλνλα. Ο Ώίγηζζνο ζθφησζε ην δηθφ ηεο παηδί λνκίδνληαο πσο είλαη ν Οξέζηεο. Λανδίθεηα (Ιζη): λνκα πόιεσλ ηεο πξίαο, ηεο Λπδίαο θαη ηνπ Ληβάλνπ Λανδίθε (Ιζη): 1. Δ Λαμδίηδ (4νο π.Υ. αη.) ήηαλ ζύδπγνο ηνπ Ώληηόρνπ θαη κεηέξα ηνπ ειεύθνπ Ώ‟ ηνπ Νηθάηνξνο. Πξνο ηηκή ηεο ηδξύζεθαλ πόιεηο πνπ θέξνπλ ην όλνκά ηεο (Λανδίθεηα) 2. Δ Λαμδίηδ (3νο π.Υ. αη.) ήηαλ θόξε ηνπ Μηζξηδάηε ΐ‟ ηνπ Πόληνπ θαη ζύδπγνο ηνπ Ώληηόρνπ ηνπ Μεγάινπ 3. Δ Λαμδίηδ Ώ’ ηεο πξίαο (3νο π.Υ. αη.) ήηαλ ζύδπγνο ηνπ Ώληίνρνπ ΐ‟ θαη κεηέξα ηνπ έιεπθνπ ΐ‟. Ανινθόλεζε ηνλ άληξα ηεο θαη έγηλε ε αηηία ηνπ Λανδηθείνπ πνιέκνπ 4. Δ Λαμδίηδ ΐ’ ηεο πξίαο (3νο π.Υ. αη.) ήηαλ θόξε ηνπ Ώλδξνκάρνπ θαη αδειθή ηνπ ειεπθίδε ζηξαηεγνύ Ώραηνύ. ύδπγνο ηνπ έιεπθνπ ΐ‟ ηνπ Καιιίληθνπ θαη κεηέξα ηεο Ώληηνρίδαο, ηνπ ειεύθνπ Γ΄ ηνπ Κεξαπλνύ θαη ηνπ Ώληηόρνπ Γ‟ Ο Λανθόσλ θαη νη γηνη ηνπ 5. Δ Λαμδίηδ Γ’ ηεο πξίαο (3 π.Υ. αη.) ήηαλ θόξε ηνπ βαζηιηά ηνπ Πόληνπ Μηζξηδάηε ΐ‟ θαη ζύδπγνο ηνπ Ώληηόρνπ Γ‟ ηνπ Μέγα (Πμθύαζμξ) 6. Δ Λαμδίηδ (3νο π.Υ. αη.) ήηαλ ζύδπγνο ηνπ ηειεπηαίνπ βαζηιηά ηεο Μαθεδνλίαο Πεξζέα. Λανδίθε (Μπζ): Κφξε ηνπ βαζηιηά ηεο Σξνίαο Πξηάκνπ, ζχδπγνο ηνπ Ώθάκαληα γηνπ ηνπ Θεζέα θαη κεηέξα ηνπ Ώιεμάλδξνπ. (κεξνο) Λαόδηθνο (Μπζ): Τπεξβφξεηνο πνπ βνήζεζε ηνπο θαηνίθνπο ησλ Αειθψλ, λα απνθξνχζνπλ βαξβαξηθή επίζεζε. Λανδόθνο (Μπζ): Γηνο ηνπ βαζηιηά ηεο Ώξθαδίαο Βρέκνπ Λανζόε (Μπζ): Θεζπηάδα, κεηέξα ηνπ Άληηθνπ απφ ηνλ Δξαθιή (Ώπνιιφδσξνο) Λανζόεο (Μπζ): Γηνο ηεο Θεζπηάδαο Άληηδνο θαη ηνπ Δξαθιή (Ώπνιιφδσξνο) νο
82
Λανθόσλ (Μπζ): Ώπφ ηνπο επηθαλέζηεξνπο Σξψεο, ηεξέαο ηνπ Ώπφιισλα, ζχδπγνο ηεο Ώληηφπεο θαη παηέξαο δπν γησλ ηνπ Ώληίθα ή Ώληηθάηε θαη ηνπ Θπκβξαίνπ. ηαλ πξνο ην ηέινο ηνπ Σξσηθνχ Πνιέκνπ νη Έιιελεο «θξχθηεθαλ» θαη άθεζαλ «δψξν» ζηνπο Σξψεο ηνλ Ανχξεην Ίππν, ν Λανθφσλ πξνεηδνπνίεζε ηνπο ζπκπαηξηψηεο ηνπ λα κελ βάινπλ ην μχιηλν άινγν ζηελ πφιε ιέγνληαο ηελ πεξίθεκε θξάζε: Φμαμύ ημοξ Γακαμύξ ηαζ δώνα θένμκηαξ (απφ ηελ Ώηλεηάδα ηνπ ΐηξγηιίνπ). Σελ ίδηα ζηηγκή δπν ζαιαζζηλά θίδηα, ζηαικέλα απφ ηνλ Πνζεηδψλα φξκεζαλ πάλσ ζηνπο γηνπο ηνπ. Ώπηφο έηξεμε λα ηνπο ζψζεη θαη ηα θίδηα έπλημαλ θαη ηνπο ηξεηο. Οη Σξψεο ζεψξεζαλ φηη απηφ ην γεγνλφο ήηαλ ε ηηκσξία ηνπ Λανθφσληα θαη απνθάζηζαλ νξηζηηθά φηη ν Ίππνο έπξεπε λα κπεη κέζα ζηελ πφιε, κε ζπλέπεηα ηηο γλσζηέο θαηαζηξνθηθέο ζπλέπεηεο. (κεξνο) Λανθόσζα (Μπζ): Ώλαθέξεηαη σο ζχδπγνο ηνπ Ώθαξέα (Θεφθξηηνο) Λανθξάηεο (Ιζη): Ώξραηνειιεληθό όλνκα Λανκέδεηα (Ιζη): λνκα κηαο από ηηο Νεξείδεο (Δζίμδμξ) Λανκέδσλ (Ιζη): Ο Λαμιέδςκ γηνο ηνπ Λαξίρνπ από ηε Μπηηιήλε, ήηαλ θίινο θαη ζηξαηεγόο ηνπ Μ. Ώιεμάλδξνπ. Μηινύζε θαιά ηα „βαξβαξηθά‟ (κάιινλ ηα πεξζηθά) θαη γη‟ απηό νξίζηεθε ππεύζπλνο γηα ηνπο αηρκαιώηνπο. Μεηά ην ζάλαην ηνπ Ώιεμάλδξνπ έγηλε ζαηξάπεο ηεο εληόο ηνπ Βπθξάηε πξίαο. (Ώννζακόξ, Αζόδςνμξ ζηεθζώηδξ) Λανκέδσλ (Μπζ): 1. Ο Λαμιέδςκ ήηαλ βαζηιηάο ηεο Σξνίαο θαη παηέξα ηνπ Πξηάκνπ θαη άιισλ. Θέιεζε λα πςψζεη ηείρε ζηελ πφιε θαη ηνλ βνήζεζαλ ζ’ απηφ ν Πνζεηδψλ θαη ν Ώπφιισλ, αιιά φηαλ ηειείσζαλ ην έξγν ν Λανκέδσλ δελ ηνπο θαηέβαιε ηελ ακνηβή πνπ ηνπο είρε ππνζρεζεί. Ώπηνί νξγηζκέλνη έζηεηιαλ ινηκφ θαη έλα ζαιάζζην ηέξαο πνπ έηξσγε αλζξψπνπο. Σελ θαηάζηαζε έζσζε ν Δξαθιήο ν νπνίνο ζθφησζε ην ηέξαο. (κεξνο) 2. Γηνο ηνπ Δξαθιή θαη ηεο Θεζπηάδαο Μειίλεο. Λανκέλεο (Μπζ): Γηνο ηνπ Δξαθιή θαη ηεο Θεζπηάδαο Χξίαο. (Ώπνιιφδσξνο) Λανκήδεο (Μπζ): Γηνο ηνπ Δξαθιή θαη ηεο Οκθάιεο Λαόληθνο (Ιζη): Ώξραηνειιεληθό όλνκα Λανλόκε (Μπζ): Κφξε ηνπ Ώκθηηξχσλα θαη ηεο Ώιθκήλεο, εηεξνζαιήο αδειθή ηνπ Δξαθιή Λαόλπηνο (Μπζ): Ώλαθέξεηαη σο γηνο ηνπ Οηδίπνδα Λανζζελίδαο (Ιζη): Ο Λαμζεεκίδαξ από ηελ Κξήηε ήηαλ ηζηνξηθόο ζπγγξαθέαο (Αζόδςνμξ ζηεθζώηδξ) Λανθόληε (Μπζ): Κφξε ηνπ Πιεπξψλα, πηζαλφλ ζχδπγνο ηνπ Θεζηίνπ (Ώπνιιψληνο Ρφδηνο) Λανθόσλ (Μπζ): Γηνο ηνπ Παίσλνο θαη ηεο Κιενκήδεο. Δγήζεθε ηνπ ιανχ ησλ Παηφλσλ ζηνλ Σξσηθφ Πφιεκν, ζην πιεπξφ ηνπ Πξηάκνπ. θνηψζεθε απφ ηνλ Μεξηφλε (κεξνο) 83
Λαπηζάσλ (Μπζ): Νένο ηεο ΐνησηίαο, ηνλ απνπιάλεζε ε Νχκθε Αεξθέηηο θαη γέλλεζε απφ απηφλ ηνλ Ώιαηξέα Λαπίζεο (Μπζ): Μπζηθφο ιαφο Γηγάλησλ πνπ δνχζε ζηελ Θεζζαιία, ζηηο φρζεο ηνπ Πελεηνχ θαη ζην Πήιην. Μάιινλ ιαφο πνπ εθδηψρζεθε κεηά ηελ θάζνδν ησλ ειιεληθψλ θχισλ ζηε Θεζζαιία. Σέθλα ηνπ Ώπφιισλα θαη ηεο Νχκθεο ηεο Θεζζαιίαο ηίιβεο θαη αδειθνί ησλ Κεληαχξσλ, κε ηνπο νπνίνπο ππήξρε αληηπαιφηεηα. (κεξνο) Λαπίζεο (Μπζ): Γηνο ηνπ Ώπφιισλα θαη ηεο Νχκθεο ηίιβεο, αδειθφο ησλ Κεληαχξσλ θαη ζχδπγνο ηεο Οξζηλφκεο. Θεσξείηαη ν γελάξρεο ησλ Λαπηζψλ ηεο Θεζζαιίαο (Αηφδσξνο ηθειφο) Μάρε Κεληαύξνπ θαη Λαπίζε Λάξηλνο (Μπζ): ΐνζθφο απφ ηελ Ήπεηξν, πνπ έθιεςε απφ ηνλ Δξαθιή κεξηθά απφ ηα βφδηα ηνπ Γεξπφλε Λάξηζζα (Μπζ): Βξσκέλε ηνπ Πνζεηδψλα θαη κεηέξα ηνπ Πειαζγνχ (Παπζαλίαο) Λαξηζζελόο (Ιζη): Βπίζεην ηνπ Ώπόιισλνο ζηελ Λπδία (ηνάαςκ) νο Λάξηρνο (Ιζη): Ο Λάνζπμξ (7 -6νο π.Υ. αη.) από ηε Βξεζό ηεο Λέζβνπ ήηαλ γηνο ηνπ θακαλδξσλύκνπ θαη ηεο ΚιεΎδνο θαη αδειθόο ηεο ιπξηθήο πνηήηξηαο απθώο Λαζζέλεο (Ιζη): 1. Θεβαίνο, νιπκπηνλίθεο ηνπ δνιίρνπ ην 404 π.Υ. 2. Ο Λαζεέκδξ (4νο π.Υ. αη.) από ηελ ιπλζν ήηαλ νπαδόο ηεο θηινκαθεδνληθήο κεξίδαο. Παξέδσζε ζηνπο Μαθεδόλεο ηελ πόιε, αθνύ δσξνδνθήζεθε από ηνλ Φίιηππν ΐ‟ (Αδιμζεέκδξ) 3. Ο Λαζεέκδξ (1νο π.Υ. αη) από ηελ Κλσζό, ήηαλ ζηξαηεγόο ηεο Κξήηεο. Με ηνλ Παλάξε ππεξάζπηζε ην λεζί από ηνπο Ρσκαίνπο. 4. Διείνο, νιπκπηνλίθεο ηνπ θέιεηνο ην 76 π.Υ. Λαζζέληα ή Λαζζέλεηα (Ιζη): Δ Λαζεέκζα (4νο π.Υ. αη.) από ηε Μαληηλεία ήηαλ θηιόζνθνο, καζήηξηα ηνπ Πιάησλα, κεηά ην ζάλαην ηνπ νπνίνπ ζπλέρηζε καζήκαηα κε δάζθαιν ηνλ πεύζηππν. Ώξγόηεξα έγηλε ζύδπγνο ηνπ πεύζηππνπ. (Ώεήκαζμξ) Λάζηκνο (Ιζη): Ώγγεηνγξάθνο ηνπ π.Υ. αη. από ηελ Ώπνπιία. Λάζηνο (Μπζ): Έλαο κλεζηήξαο ηεο Εππνδάκεηαο (Παπζαλίαο) Λάζνο (Ιζη): Ο Λάζμξ μ Βνιζμκεύξ (6νο π.Υ. αη.) γηνο ηνπ Υαβξίλνπ ή Υαξβίλνπ από ηελ Βξκηνλίδα ηεο Ώξγνιίδαο, ήηαλ ιπξηθόο πνηεηήο, δηζπξακβνπνηόο θαη κνπζηθόο. Έδεζε ζηελ Ώζήλα ζηελ απιή ηνπ ηπξάλλνπ Εππάξρνπ. Θεσξείηαη όηη απηόο έθεξε ζηελ Ώζήλα ηνλ δηζύξακβν θαη ηνπο 84
εγθύθιηνπο ρνξνύο θαη ήηαλ ν πξώηνο πνπ έγξαςε γηα ηε ζεσξία ηεο κνπζηθήο. Λέγεηαη όηη ήηαλ δάζθαινο ηνπ Πηλδάξνπ. Ώπό ηα πνηήκαηά ηνπ Κέληαπξνη θαη έλαο ύκλνο ζηε Αήκεηξα, ειάρηζηνη ζηίρνη δηαζώζεθαλ. (Δνόδμημξ) Λαζηξαηίδαο (Ιζη): Διείνο, νιπκπηνλίθεο ηεο πάιεο ην 248 π.Υ. Λαζύξηαο (Ιζη): Ώξραηνειιεληθό όλνκα Λαηίλνο (Μπζ): Γηνο ηνπ Οδπζζέα θαη ηεο Κίξθεο. Κπβέξλεζε ηνπο Σπξζελνχο δειαδή ηνπο Βηξνχζθνπο (Δζίνδνο) Λάηξακπο (Μπζ): Γηνο ηνπ Αηνλχζνπ θαη ηεο Ώξηάδλεο (Ώπνιιψληνο Ρφδηνο) Λαηξεύο (Ιζη): λνκα ελόο από ηνπο Κεληαύξνπο Λαηηακύαο (Ιζη): Σαγόο ησλ Θεζζαιώλ ηνπ 6νπ π.Υ. αηώλα Λαηώ (Ιζη): Δ Ασξηθή νλνκαζία ηεο Λεηώο Λαησξία (Ιζη): Λαηςνία ήηαλ όλνκα κηαο από ηηο Ώκαδόλεο Λαύξε: Δ Λαύνδ ήηαλ ζύδπγνο ηνπ Κξόησλα Λαθάεο (Ιζη): Γιύπηεο ηεο αξρατθήο επνρήο από ηε Φιπνύληα. Γλσζηά έξγα ηνπ μόαλν ηνπ Δξαθιή ζηε ηθπώλα θαη θνινζζηαίν μόαλν ηνπ Ώπόιισλα. Λαθάλεο (Μπζ): Γηνο ηνπ Βπθνξίσλνο απφ ηελ Ώξθαδία, έλαο απφ ηνπο κλεζηήξεο ηεο Ώγαξίζηεο, θφξεο ηνπ ηπξάλλνπ ηεο ηθπψλαο Κιεηζζέλνπο (Δξφδνηνο) Λαθάσλ (Ιζη): Ο Λαθάςκ μ Μεηαπόκηζμξ πεξηιακβάλεηαη ζηνλ θαηάινγν ησλ Ππζαγνξείσλ ηνπ Εαιαθίπμο. Λαθείδεο (Ιζη): λνκα πνπ αλαγξάθεηαη ζε αξραίν ακθνξέα Λάθηινο (Ιζη): Ο Λάθζθμξ (5νο π.Υ. αη.) ήηαλ έλαο από ηνπο εθπξνζώπνπο ησλ Λαθεδαηκνλίσλ πνπ ππέγξαςαλ ζπλζήθε εηξήλεο κε ηνπο Ώζελαίνπο (Θμοηοδίδδξ) Λαθξία (Ιζη): Ώξραία πξννιπκπηαθή ζεόηεηα, πξνζηάηηδα ησλ δώσλ, πνπ αξγόηεξα ηαπηίζηεθε κε ηελ Άξηεκε Λάθξηνο (Ιζη): Γηνο ηνπ Καζηαιίνπ από ηελ Φώθαηα ηεο Εσλίαο, Καζηέξσζε ηελ ιαηξεία ηεο Λαθξίαο Ώξηέκηδνο Λαθπξάδαο (Ιζη): Γηνο ηνπ Βππνιέκνπ, έλαο από ηνπο λεθξνύο ηεο κάρεο ηνπ Εζζκνύ (146 π.Υ.) θαηά ησλ Ρσκαίσλ (από ζρεηηθή επηγξαθή) Λαθύζηηνο (Ιζη): Βπίζεην ηνπ Αηόο ζηελ ΐνησηία (Παοζακίαξ) Λαραξεύο (Ιζη): Παηέξαο ηνπ Ππζνδώξνπ, ελόο από ηνπο λεθξνύο ηεο κάρεο ηνπ Εζζκνύ ηεο Κνξίλζνπ ην 146 π.Υ. (όλνκα από ζρεηηθή επηγξαθή) Λαράξεο (Ιζη): Ο Λαπάνδξ ήηαλ ιατθόο εγέηεο ηεο Ώζήλαο. ηαλ ε πόιε ήηαλ πνιηνξθεκέλε από ηνλ Αεκήηξην ηνλ Πνιηνξθεηή (296 π.Υ.) ν Λαράξεο αλαθεξύρζεθε αλώηαηνο άξρνληαο ηεο Ώζήλαο. Λίγν πξηλ πέζεη ε πόιε, ν Λαράξεο θαηέθπγε ζηε Θήβα καδί κε ην θξαηηθό ζεζαπξνθπιάθην. κσο ν πινύηνο απηόο πξνθάιεζε θαη ηελ δνινθνλία ηνπ (Παοζακίαξ) Λαραξίδαο (Ιζη): Ο Λαπανίδαξ ήηαλ νιπκπηνλίθεο ηνπ ζηαδίνπ δξόκνπ παίδσλ ζηελ Οιπκπηάδα ηνπ 448 π.Υ. 85
Λάρεζηο (Ιζη): Μηα από ηηο ηξεηο Μνίξεο. Βίλαη απηή πνπ κνηξάδεη ηνπο „θιήξνπο‟ θαη θαζνξίδεη ηη ζα ζπκβεί ζηνλ θαζέλα (Δζίμδμξ) Λάρεο (Ιζη): Ο ζηξαηεγόο Λάπδξ (471-418 π.Υ.) από ηελ Ώζήλα, ήηαλ θίινο ηνπ σθξάηε θαη έγηλε γλσζηόο από ηνλ δηάινγν ηνπ Πιάησλα Λάπδξ ή πενί ακδνείαξ. Ήηαλ νπαδόο ηνπ θηιεηξεληθνύ θόκκαηνο ηνπ Νηθία θαη ζπληέιεζε ζηελ ππνγξαθή ηεο πεξίθεκεο Νζηζείμο Βζνήκδξ ην 421 κεηαμύ ηεο Ώζήλαο θαη ηεο πάξηεο. θνηώζεθε ζηε κάρε ηεο Μαληηλείαο θαηά ησλ παξηηαηώλ. (Θμοηοδίδδξ) Λάρσλ (Ιζη): Ο Λάπςκ από ηελ Κέα ήηαλ νιπκπηνλίθεο ηνπ ζηαδίνπ δξόκνπ ην 456 π.Υ. Λάσλ (Ιζη): Ο Λάςκ (3νο π.Υ. αη.) ήηαλ πνηεηήο ηεο Νέαο αηηηθήο θσκσδίαο. Γλσξίδνκε κόλν ιίγνπο ζηίρνπο από ην έξγν ηνπ Αζαεήηαζ. Λέαγξνο (Ιζη): Ο Λέαβνμξ (520-464 π.Υ.) ήηαλ Ώζελαίνο ζηξαηεγόο θίινο ηνπ Θεκηζηνθιή. Ήηαλ ηόζν όκνξθνο πνπ αξθεηνί αγγεηνγξάθνη ηνλ απεηθόληζαλ ζε πδξίεο θαη ακθνξείο. Σέζεθε επηθεθαιήο 10.000 Ώζελαίσλ επνίθσλ ζηελ Ώκθίπνιε, αιιά ζπλάληεζε κεγάιε αληίζηαζε από ηνπο ληόπηνπο. ηε κάρε κεηαμύ ησλ Ώζελαίσλ θαη ησλ Δδσλώλ, ν Λέαγξνο θαη νη πεξηζζόηεξνη από ηνπο 10.000 Ώζελαίνπο ζθαγηάζηεθαλ. Ο Λέαγξνο Λεάδεο ή Λέαδνο (Μπζ): Ήξσαο ηεο Θήβαο γηνο ηνπ Ώζηαθνχ θαη αδειθφο ηνπ Μειάληππνπ, ηνπ Ώκθίδηθνπ θαη ηνπ Ίζκαξνπ. Οη ηέζζεξηο αδειθνί ππεξάζπηζαλ ηελ πφιε ηνπο απφ ηνλ ζηξαηφ ησλ Βπηά επί Θήβαο (Ώπνιιφδσξνο) Λέαηλα (Ιζη): Δ Λέαζκα (6νο-5νο π.Υ. αη.) ήηαλ γλσζηή εηαίξα ηεο Ώζήλαο, θίιε ησλ ηπξαλλνθηόλσλ Ώξκνδίνπ θαη Ώξηζηνγείηνλνο. Μεηά ην θόλν ηνπ Εππάξρνπ, βαζαλίζηεθε από ηνλ Εππία γηα λα καξηπξήζεη ηνπο ζπλσκόηεο, όκσο απηή πξνηίκεζε λα θόςεη ηε γιώζζα ηεο κε ηα δόληηα ηεο. Οη Ώζελαίνη ηελ ηίκεζαλ θαη έζηεζαλ ζηα Πξνπύιαηα άγαικα ιέαηλαο ρσξίο γιώζζα. (Παοζακίαξ) Λεάλαμ (Ιζη): Ο Λεάκαλ μ Σανακηίκμξ πεξηιακβάλεηαη ζηνλ θαηάινγν ησλ Ππζαγνξείσλ ηνπ Εαιαθίπμο. Λέαλδξνο (Ιζη): Σν 464 π.Υ. νη Ώζελαίνη ζηξαηεγνί σθάλεο γηνο ηνπ Βπηπρίδνπ θαη Λέακδνμξ γηνο ηνπ Γιαύθσλνο επηθεθαιήο 10.000 αλδξώλ, 86
πνιέκεζαλ θαηά ησλ Δδσλώλ ηεο Θξάθεο αιιά εηηήζεθαλ θαη ζθαγηάζηεθαλ όινη. Λέαλδξνο (Μπζ): Ο κχζνο ηεο Δξψο θαη ηνπ Λέαλδξνπ αλαθέξεηαη ζην ιήκκα Ηξώ Λεάλεηξα (Μπζ): Κφξε ηνπ βαζηιηά ηεο πάξηεο Ώκχθια θαη ηεο Αηνκήδεο θαη ζχδπγνο ηνπ βαζηιηά ηεο Ώξθαδίαο Ώξθά Λέαξρνο (Ιζη): Ο Λέανπμξ (5νο π.Υ. αη.) γηνο ηνπ Καιιηκάρνπ θαη ν Ώκεηληάδεο γηνο ηνπ Φηιήκνλνο ήηαλ νη δπν πξεζβεπηέο πνπ έζηεηιε ε Ώζήλα ζην ηηάιθε, βαζηιηά ηεο Θξάθεο θαηά ηελ δηάξθεηα ηνπ Πεινπνλλεζηαθνύ πνιέκνπ (Θμοηοδίδδξ). Λέαξρνο ή Λεάξρεο (Μπζ): Γηνο ηνπ βαζηιηά ηνπ Οξρνκελνχ Ώζάκαληα θαη ηεο Ελψο, αδειθφο ηνπ Μειηθέξηε (Ώπνιιφδ.) Λέβεο (Μπζ): Γηνο ηνπ Ώζηαθνχ θαη αδειθφο ησλ εξψσλ ηεο Θήβαο Λεάδε, ‘Εζκαξνπ, Μειάληππνπ θαη Ώκθίδηθνπ Λεία: λνκα αξρεγνύ ησλ Ώκαδόλσλ Λεηαγόξε (Ιζη): λνκα κηαο από ηηο Νεξείδεο (Δζίμδμξ) Λεηκώλ (Μπζ): Γηνο ηνπ Σεγεάηε. θφησζε ηνλ αδειθφ ηνπ θέθξν επεηδή ηνλ θαηεγνξνχζε ζηνλ Ώπφιισλα. Γη’ απηφ ην ιφγν ε Άξηεκηο ζθφησζε ηνλ Λεηκψλα Λεηκώλε (Μπζ): Κφξε ηνπ Εππνκέλε απφ ηελ Ώζήλα. ηαλ ν παηέξαο ηεο αληηιήθζεθε φηη ε θφξε ηνπ είρε ζπλάςεη εξσηηθέο ζρέζεηο, ηελ έθιεηζε ζην ζηάβιν κε έλα άινγν πνπ ηελ θαηαζπάξαμε απφ ηελ πείλα. Λεηπεθίιε (Μπζ): Κφξε ηνπ Ενιάνπ, ζχδπγνο ηνπ Φχιαληνο Λεηώδεο (Μπζ): Έλαο κλεζηήξαο ηεο Πελειφπεο. (κεξνο) Λεηώθξηηνο (Μπζ): Ώραηφο καρεηήο, ζθνηψζεθε ζηελ Σξνία απφ ηνλ Ώηλεία (κεξνο) Λέιεγεο (Μπζ): Ώξραίν πνιεκηθφ έζλνο πνπ θαηνηθνχζε ζηα δπηηθά παξάιηα ηεο Μηθξάο Ώζία . (κεξνο) Λέιεμ (Μπζ): Γηνο ηεο Ληβχεο θαη ηνπ Πνζεηδψλα, ζεσξείηαη ν γελάξρεο ησλ Λειέγσλ. (Παπζαλίαο) Λεόθξηηνο (Ιζη): Ο Λεόηνζημξ μ Κανπδδόκζμξ πεξηιακβάλεηαη ζηνλ θαηάινγν ησλ Ππζαγνξείσλ ηνπ Εαιαθίπμο. Λεόθξηηνο (Μπζ): Έλαο κλεζηήξαο ηεο Πελειφπεο. (κεξνο) Λενλλάηνο ή Λεόλλαηνο (Ιζη): Ο Λεμκκάημξ (356-322 π.Υ.) ήηαλ ζπλνκήιηθνο θαη έλαο από ηνπο θίινπο θαη ζηξαηεγνύο ηνπ Μεγάινπ Ώιεμάλδξνπ. Ήηαλ θη απηόο καζεηήο ηνπ Ώξηζηνηέιε θαη αθνινύζεζε ηνλ Ώιέμαλδξν ζηελ εθζηξαηεία ηνπ ζηελ Ώζία. Πήξε κέξνο ζηελ πνιηνξθία θαη θαηάιεςε ηεο Σύξνπ θαη νλνκάζηεθε ζσκαηνθύιαθαο ηνπ βαζηιηά. Ώλ θαη ήξζε ζε ξήμε κε ηνλ Ώιέμαλδξν γηα ην ζέκα ηεο πνμζηύκδζδξ θέξδηζε θαη πάιη ηελ εύλνηά ηνπ όηαλ ηνπ έζσζε ηε δσή ζε κάρε ζηηο Ελδίεο. Μεηά ην ζάλαην ηνπ Ώιεμάλδξνπ ν Λενλλάηνο αλέιαβε ηε Φξπγία ηνπ Βιιεζπόληνπ. ην Λακηαθό Πόιεκν έζπεπζε ζε βνήζεηα ηνπ Ώληηπάηξνπ θαη ζθνηώζεθε από ηνπο Έιιελεο (θαη‟ άιινπο απηνθηόλεζε) ην 322. (Ώννζακόξ) 87
Λενκέδσλ (Μπζ): Έλαο απφ ηνπο γηνπο ηνπ Ώληήλνξα θαη ηεο Θεαλψο (κεξνο) Λενληεύο (Ιζη): 1. Ο Λεμκηεύξ μ Σανακηίκμξ πεξηιακβάλεηαη ζηνλ θαηάινγν ησλ Ππζαγνξείσλ ηνπ Εαιαθίπμο. 2. Ο Λεμκηεύξ από ην Άξγνο ήηαλ ηξαγηθόο πνηεηήο, καζεηήο ηνπ επίζεο ηξαγηθνύ πνηεηή Ώζελίσλα Λενληεύο (Μπζ): Έλαο απφ ηνπο Λαπίζεο, γηνο ηνπ βαζηιηά ησλ Λαπηζψλ Κνξψλνπ. Ήηαλ έλαο απφ ηνπο κλεζηήξεο ηεο Χξαίαο Βιέλεο. πκκεηείρε κε ηνλ επίζεο Λαπίζε Πνιππνίηε ζηνλ Σξσηθφ Πφιεκν ζην πιεπξφ ησλ Βιιήλσλ. (κεξνο) Λενληηάδεο (Ιζη): 1. Ο Λεμκηζάδδξ ήηαλ δηνηθεηήο ηνπ ζηξαηησηηθνύ ζώκαηνο ηεο Θήβαο πνπ ζπκκεηείρε ζηελ άκπλα ησλ Βιιήλσλ θαηά ηεο πεξζηθήο εηζβνιήο ζηηο Θεξκνπύιεο ην 480 π.Υ. (Θμοηοδίδδξ) 2. Ο Λεμκηζάδδξ ήηαλ Θεβαίνο πνπ ην 382 βνήζεζε ηνπ παξηηάηεο λα θαηαιάβνπλ ηα ηείρε ηεο πόιεο ηνπ. Βθηειέζηεθε από ηνλ Πεινπίδα (Αζόδςνμξ ζηεθόξ) Ο Λενλλάηνο πνιέκεζε θαη ζηα Γαπγάκεια Λενληίδαο (Ιζη): λνκα πνπ αλαγξάθεηαη ζε αξραίν ακθνξέα Λεόληηνλ (Ιζη): Δ Λεόκηζμκ (3νο π.Υ. αη.) ήηαλ εηαίξα από ηελ Ώζήλα, εξσκέλε ηνπ Βπηθνύξνπ θαη άιισλ επηθνύξεησλ θηινζόθσλ. Λέγεηαη όηη ζπλέγξαςε θηινζνθηθή πξαγκαηεία. (Ώεήκαζμξ) Λεόληηνο (Ιζη): 1. Ο Λεόκηζμξ μ Λαιραηδκόξ ήηαλ επηθνύξεηνο θηιόζνθνο 2. Ο Λεόκηζμξ (4νο κ.Υ. αη.) από ηελ Ώζήλα, ήηαλ θηιόζνθνο θαη ξήηνξαο, παηέξαο ηεο ΏζελαΎδαο, ζπδύγνπ ηνπ απηνθξάηνξα Θενδνζίνπ ΐ‟. 3. Ο Λεόκηζμξ μ πμθαζηζηόξ (5νο κ.Υ. αη.) γλσζηόο θαη σο Μζκώηαονμξ, ήηαλ λνκνκαζήο θαη επηγξακκαηνπνηόο. ώδνληαη 23 επηγξάκκαηά ηνπ (Παθαηζκή Ώκεμθμβία) Λενληίζθνο (Ιζη): 1. Ο Λεμκηίζημξ από ηε Μεζζήλε ηεο ηθειίαο ήηαλ νιπκπηνλίθεο ζην παγθξάηην ην 304 π.Υ. Ήηαλ επίζεο ππζηνλίθεο. 2. Γσγξάθνο ηνπ 3νπ π.Υ. αη. Βίλαη γλσζηόο έλαο πίλαθάο ηνπ πνπ απεηθνλίδεη ηνλ ζηξαηεγό Άξαην. Λεόληηρνο (Ιζη): Σα νλόκαηα Λεόκηζπμξ θαη Ραδηλή είλαη γξακκέλα ζε κηα επηηάθηα επηγξαθή. Ο θνηλόο ηάθνο ηνπο βξηζθόηαλ ζην Δξαίν ηεο άκνπ. Βθεί πήγαηλαλ λα πξνζεπρεζνύλ όζνη ππέθεξαλ από έξσηα. 88
Λενληνκέλεο (Ιζη): λνκα πνπ αλαθέξεη ζηα Ώρατθά ηνπ ν Παοζακίαξ Λενληόθξσλ (Μπζ): Γηνο ηνπ Οδπζζέα κε ηελ θφξε ηνπ Θένληα Λεόζηξαηνο (Ιζη): Βπώλπκνο άξρσλ ησλ Ώζελώλ ην 671 π.Υ. Λεόθξσλ (Ιζη): Ο Λεόθνςκ μ Κνμηςκζάηδξ πεξηιακβάλεηαη ζηνλ θαηάινγν ησλ Ππζαγνξείσλ ηνπ Εακβιίρνπ. Λενράξεο (Ιζη): Βπώλπκνο άξρσλ ησλ Ώζελώλ ην 252 π.Υ. Λεπίλεο (Ιζη): Ο Λεπίκδξ μ Ώθελακδνεύξ ήηαλ Έιιελαο καζεκαηηθόο θαη αζηξνλόκνο. Λεπξαία (Μπζ): Δ Λεπξέα ήηαλ θφξε ηνπ Ππξγέσο Λεπξεύο ή Λέπξενο (Μπζ): Γηνο ηνπ Καχθσλα θαη εγγνλφο ηνπ Πνζεηδψλα. πλαγσλίζηεθε ηνλ Δξαθιή ζην ζσκαηηθή ξψκε θαη ζηελ πνζφηεηα ηνπ θαγεηνχ, αιιά ληθήζεθε θαη ζθνηψζεθε απφ απηφλ. (Παπζαλίαο) Λεπηίλεο (Ιζη): 1. Ο Λεπηίκδξ (4νο π.Υ. αη.) ήηαλ αδειθόο ηνπ ηπξάλλνπ Αηνλπζίνπ ηνπ πξεζβπηέξνπ, λαύαξρνο ησλ πξαθνπζώλ. Αηέπξεςε ζηνπο πνιέκνπο θαηά ησλ Καξρεδνλίσλ. θνηώζεθε ζε κάρε ην 383. 2. Ο Λεπηίκδξ (4νο π.Υ. αη.) ήηαλ Ώζελαίνο πνιηηηθόο θαη ξήηνξαο, αληίπαινο ηνπ Αδιμζεέκδ. Λεξλαία Ύδξα (Μπζ): Σέξαο, ηέθλν ηεο Έρηδλαο θαη ηνπ Σπθσέσο . Ήηαλ έλα ηεξάζηην λεξφθηδν κε ελλέα θεθάιηα, ηα νθηψ ζλεηά θαη ην έλα αζάλαην, πνπ δνχζε ζηνπο βάιηνπο ηεο Λέξλαο ηνπ Άξγνπο. Σελ ζθφησζε ν Δξαθιήο πξαγκαηνπνηψληαο ηνλ 2ν άζιν ηνπ. Λέξλνο (Μπζ): Έιιελαο καρεηήο. θνηψζεθε ζηνλ Σξσηθφ Πφιεκν απφ ηελ Ώκαδφλα Πελζεζίιεηα (κεξνο) Λεζβία (Ιζη): λνκα δνύιεο πνπ αλαθέξεη ν Λνπθηαλόο Λεζβόζεκηο (Ιζη): Έιιελαο γιύπηεο ηεο αξρατθήο επνρήο. Λεζβνθιήο (Ιζη): Ώλδξηθό αξραηνειιεληθό όλνκα Λέζβνο (ν) (Μπζ): Γηνο ηνπ Λαπίδνπ θαη ζχδπγνο ηεο Μεζχκλεο, έδσζε ην φλνκά ηνπ ζην λεζί ηεο Λέζβνπ (Αηφδσξνο ηθειφο) Λεζβώλαμ (Ιζη): Ο Λεζαώκαλ (1νο κΥ. αη.) γηνο ηνπ Πνηάκσλνο, από ηε Λέζβν ήηαλ ζνθηζηήο θαη ξήηνξαο. ώδνληαη ηξεηο πνιηηηθνί ιόγνη ηνπ. (μοΎδαξ) Λέζρεο (Ιζη): Ο Λέζπδξ ή Λεζπεύξ (7νο π.Υ. αη.) γηνο ηνπ Ώηζρπιίλνπ, ήηαλ επηθόο πνηεηήο από ηε Λέζβν. Σνπ απνδίδεηαη ε ζπγγξαθή ηεο ηεηξάηνκεο Μζηνάξ Εθζάδαξ θαζώο θαη ηνπ έπνπο Εθίμο Πένζζξ (δειαδή ην πάξζηκν ηεο Σξνίαο). Σν πξώην από απηά ιέγεηαη όηη ην ζπλέγξαςε ν Ώξθηίλνο ή ν Κηλαίζσλ ηεο πάξηεο. (Παοζακίαξ) Λεηξεύο (Μπζ): Έλαο γηνο ηνπ Πέινπα θαη ηεο Εππνδάκεηαο (Παπζαλίαο) Λεπθάδηνο (Μπζ): Γηνο ηνπ Εθάξηνπ ηνπ Λαθεδαηκφληνπ θαη ηεο Πνιπθάζηεο. αδειθφο ηεο Πελειφπεο. Σν λεζί ηεο Λεοηάδαξ νθείιεη ζ’ απηφλ ην φλνκά ηνπ (ηξάβσλ) 89
Λεύθαζπηο (Μπζ): Έλαο απφ ηνπο έμη εγεκφλεο ηεο ηθειίαο πνπ αληηηάρζεθαλ ζηνλ Δξαθιή θαη ζθνηψζεθαλ απφ απηφλ. Λεπθή (Μπζ): Νχκθε ηελ νπνία εξσηεχηεθε ν Άδεο. ηαλ ε Λεπθή πέζαλε, ε δειηάξα ζχδπγφο ηνπ Άδε, ε Πεξζεθφλε ηελ κεηακφξθσζε ζε δέληξν, ηε γλσζηή θεύηα Λεύθηνο (Ιζη): Ο Λεύηζμξ (2νο κ.Υ. αη.) λίθεζε ζηνπο αγώλεο ησλ Δξαίσλ Λεπθίππε (Ιζη): λνκα κηαο από ηηο Χθεαλίδεο (Δζίμδμξ) Λεπθίππε (Μπζ): χδπγνο ηνπ Βπήλνξνο ελφο απφ ηνπο πξψηνπο θαηνίθνπο ηεο κπζηθήο Ώηιαληίδνο θαη κεηέξα ηεο Κιεηηψο (Πιάησλ) Λεπθηππίδεο (Μπζ): Οη ηξεηο θφξεο ηνπ βαζηιηά ηεο Μεζζελίαο Λεπθίππνπ. Ώπηέο ήηαλ ε Ειάεηξα, ε Φνίβε θαη ε Ώξζηλφε. (Ώπνιιφδσξνο) Λεύθηππνο (Ιζη): Ο Λεύηζππμξ (5νο π.ρ. αη.) από ηα Άβδεξα ή ηε Μίιεην, ήηαλ θηιόζνθνο, καζεηήο ηνπ Γήλσλα ηνπ Βιεάηε θαη δάζθαινο ηνπ Αεκνθξίηνπ. Δ πξαγκαηηθή ηνπ ύπαξμε ακθηζβεηείηαη κηα θαη ε αηνκηθή ηνπ ζεσξία είλαη ηαπηόζεκε κε απηή ηνπ Αεκνθξίηνπ, Έξγα ηνπ: Μέβαξ δζάημζιμξ θαη Πενί κμο (Αζμβέκδξ Λαένηζμξ) Ο θηιόζνθνο Λεύθηππνο Λεύθηππνο (Μπζ): 1. Γηνο ηνπ βαζηιηά ηεο Φαηζηνχ Λάκπξνπ θαη ηεο Γαιάηεηαο. ηαλ ε ζχδπγνο ηνπ έκεηλε έγθπνο ηε δηέηαμε λα ζθνηψζεη ην κσξφ αλ ήηαλ θνξίηζη. Ώλ θαη ε Γαιάηεηα γέλλεζε θνξίηζη ην παξνπζίαζε ζαλ αγφξη κε ην φλνκα Λεχθηππνο. ηαλ κεγάισζε, ε Γαιάηεηα παξαθάιεζε ηε Λεηψ λα κεηακνξθψζεη ηελ θφξε ηεο ζε αγφξη. Δ ζεά εηζάθνπζε ηελ παξάθιεζε ηεο Γαιάηεηαο. 2. Γηνο ηνπ βαζηιηά ηεο Πίζαο Οηλνκάνπ. Ώγάπεζε ηελ ηέξεηα ηεο Άξηεκεο Αάθλε αιιά γηα θαθή ηνπ ηχρε είρε αληίδειφ ηνπ ηνλ Ώπφιισλα. Ο Λεχθηππνο γηα λα είλαη θνληά ζηελ αγαπεκέλε ηνπ ληχζεθε κε γπλαηθεία ξνχρα θαη κπήθε ζηελ παξέα ηεο. Ο Ώπφιισλαο ηφηε ελέπλεπζε ζηε Αάθλε ηελ ηδέα λα θάλνπλ ηα θνξίηζηα κπάλην ζηνλ πνηακφ Λάδσλα. Καζψο ν Λεχθηππνο αξληφηαλ λα γδπζεί, νη θνπέιεο ηνλ έγδπζαλ κε ην δφξη θαη φηαλ αλαθάιπςαλ ην θχιν ηνπ, ηνλ ζθφησζαλ. (Παπζαλίαο) Λεπθνζέα (Μπζ): 1. Κφξε ηνπ Οξράκνπ. ηαλ ν παηέξαο ηεο έκαζε ηελ εξσηηθή ζρέζε ηεο κε ηνλ Ώπφιισλα, ηελ έζαςε δσληαλή. Ο Ώπφιισλ πφηηζε ηνλ ηάθν ηεο κε λέθηαξ θαη βιάζηεζε ε ιηβαλσηή θαη ηελ Κιπηίε ηελ κεηακφξθσζε ζε ειηνηξφπην. 90
2. Δ Λεπθνζέα ήηαλ ζαιάζζηα ζεφηεηα γλσζηή σο Ικώ (βιέπε ιέμε) Λεπθνζόε (Μπζ): Κφξε ηνπ βαζηιηά ηεο Πεξζίαο Οξράκνπ θαη ηεο Βπξπλφκεο. Ο παηέξαο ηεο ηελ έζαςε δσληαλή φηαλ αλαθάιπςε πσο είρε εξσηηθέ ζρέζεηο κε ηνλ Ώπφιισλα. Λεπθόθξνηεο (Μπζ): Μπζηθά ηέξαηα πνπ ζχκηδαλ άινγν θαη ζθχιν, πνπ μεγεινχζαλ κε αλζξψπηλε θσλή ηα ζχκαηά ηνπο θαη ηα έηξσγαλ Λεπθνιιόθαο (Ιζη): λνκα ζηηο Βηηθδζζάγμοζεξ ηνπ Ώνζζημθάκδ Λεπθνλόε (Μπζ): Κφξε ηεο Θεκηζηψο θαη ηνπ Πνζεηδψλα. χδπγνο ηνπ Θεζζαινχ θπλεγνχ Κπαλίππνπ, ν νπνίνο ηελ ζθφησζε θαηά ιάζνο ζην θπλήγη. Λεπθόπηεξνο (Ιζη): Βπίζεην ηεο Ήξαο Λεύθνο (Μπζ): Γηνο ηνπ Σάισ απφ ηελ Κξήηε. Τηνζεηήζεθε απφ ηνλ βαζηιηά ηεο Κξήηεο Εδνκελέα. ηαλ ν Εδνκελέαο έθπγε γηα ηνλ Σξσηθφ Πφιεκν, εκπηζηεχηεθε ζηνλ Λεχθν ηελ πξνζηαζία ηεο γπλαίθαο ηνπ Μήδαο, ηνπ γηνπ Εθίθινπ θαη ηεο θφξεο ηνπ Κιεηζηζήξαο. Μάιηζηα ιέγεηαη φηη είρε αξξαβσληάζεη ηελ Κιεηζηζήξα κε ηνλ Λεχθν. ηαλ γχξηζε απφ ηελ Σξνία ν Εδνκελέαο θαη έκαζε φηη ν Λεχθνο είρε μεθιεξίζεη ηελ νηθνγέλεηά ηνπ, ηχθισζε ηνλ Λεχθν θαη ζηε ζπλέρεηα ηνλ έδησμε. Λεπθνθάλεο (Μπζ): Γηνο ηνπ Βπθήκνπ θαη ηεο Λακάρεο Λεπθνθηιίδεο (Ιζη): Ο Λεοημθζθίδδξ (5νο π.Υ. αη.) από ηελ Ώζήλα, ήηαλ παηέξαο ηνπ ζηξαηεγνύ ηνπ Πεινπνλλεζηαθνύ πνιέκνπ Ώδείκαληνπ (Πθάηςκ) Λεπθνθξύλε (Ιζη): Εέξεηα ηεο Άξηεκεο ζηελ Μαγλεζία Λεπθώιελνο (Ιζη): Πξνζσλπκία ηεο Ήξαο Λεύθσλ (Ιζη): Ο Λεύηςκ (5νο π.Υ. αη.) γηνο ηνπ Άγλσλνο, ήηαλ πνηεηήο ηεο Ώξραίαο αηηηθήο θσκσδίαο. Γλσζηνί ηίηινη έξγσλ ηνπ Πνέζαεζξ, κμξ αζημθόνμξ θαη Φνάηενεξ, από ηα νπνίνο ζώδνληαη ειάρηζηνη ζηίρνη. Λεύθσλ (Μπζ): Γηνο ηνπ Ώζάκαληνο θαη ηεο Θεκηζηνχο, έδσζε ην φλνκά ηνπ ζη ιίκλε Λεπθσλία (αξγφηεξα (ΚσπαΎδα) Λεπθώλε (Μπζ): Δ Λεπθψλε ήηαλ θφξε ηνπ Ώθείδαληνο Λεπθώλεο (Μπζ): Γηνο ηνπ Δξαθιή θαη ηεο Θεζπηάδαο Ώηζρξείδνο (Ώπνιιφδσξνο) Λεπθσπεύο (Μπζ): Γηνο ηνπ Πνξζάσλνο θαη ηεο Βπξπδίθεο (Ώπνιιφδσξνο) Λεπθσζία (Μπζ): Μηα απφ ηηο εηξήλεο, θφξε ηνπ πνηακνχ Ώρειψνπ (ηξάβσλ) Λέρεο (Μπζ): Γηνο ηνπ Πνζεηδψλα θαη ηεο Νχκθεο Πεηξήλεο θαη αδειθφο ηνπ Κερξία. Έδσζε ην φλνκά ηνπ ζηελ πφιε Λέραην ηεο Κνξηλζίαο (Παπζαλίαο) Λεσβώηεο (Ιζη): Ο Λεςαόηδξ (6νο-5νο π.Υ. αη.) ήηαλ ζείνο ηνπ Πεξηθιή από ηελ πιεπξά ηεο κεηέξαο ηνπ. 91
Λεσγόξαο (Ιζη): Ο Λεςβόναξ από ηελ Ώζήλα, ήηαλ παηέξαο ηνπ ξήηνξα Ώλδνθίδε, πνπ θαηεγνξήζεθε γηα ηνλ αθξσηεξηαζκό ησλ Βξκώλ. (Θμοηοδίδδξ) Λεσδάκαο (Ιζη): 1. Ο Λεςδάιαξ μ Ώπανκεύξ (4νο π.Υ. αη.) από ηελ Ώζήλα ήηαλ ξήηνξαο, καζεηήο ηνπ Εζνθξάηε θαη νπαδόο ηνπ ΐνησηηθνύ θόκκαηνο. (Πθμύηανπμξ) 2. Ο Λεςδάιαξ από ηε Θάζν, ήηαλ θίινο ηνπ Πιάησλα, γεσκέηξεο θαη καζεκαηηθόο θαη ν πξώηνο πνπ εθάξκνζε ηελ αλάιπζε ζηε γεσκεηξία. Λεώδεο (Μπζ): Έλαο απφ ηνπο κλεζηήξεο ηεο Πελειφπεο. (κεξνο) Λεώδνθνο (Μπζ): Γηνο ηνπ ΐίαληνο θαη ηεο Πεξνχο, έλαο απφ ηνπο Ώξγνλαχηεο (Ώπνιιψληνο Ρφδηνο) Λεσθίδεο (Ιζη): Γηνο ηνπ Φείδσλνο, ηπξάλλνπ ηνπ Άξγνπο (Δνόδμημξ) Λεσθξάηεο (Ιζη): 1. Βπώλπκνο άξρσλ ηεο Ώζήλαο (8νο π.Υ. αη.) 2. Ώζελαίνο ζηξαηεγόο ηνπ 5νπ π.Υ. αη. πκκεηείρε ζηελ κάρε ησλ Πιαηαηώλ. Ώξγόηεξα επηθεθαιήο ζηόινπ ππέηαμε ηελ Ώίγηλα. Μηα από ηηο Δξκέο (Αξρ. Μνπζείν Αζελώλ) Λεσθξέσλ (Ιζη): Ο Λεςηνέςκ από ηε Κέα ήηαλ νιπκπηνλίθεο ηεο ππγκαρίαο ην 540 π.Υ. Λεώθξηηνο (Μπζ): Έλαο απφ ηνπο κλεζηήξεο ηεο Πελειφπεο (κεξνο) Λεσθύδεο: (Ιζη): 1. Ο Λεςηύδδξ μ Μεηαπόκηζμξ πεξηιακβάλεηαη ζηνλ θαηάινγν ησλ Ππζαγνξείσλ ηνπ Εαιαθίπμο. 2. Ο Λεςηύδδξ από ηελ Μεγαιόπνιε ήηαλ ζηξαηεγόο (Παοζακ.) Λέσλ (Ιζη): 1. Γηνο θαη δηάδνρνο (βαζίιεπζε 590-560) ηνπ βαζηιηά ηεο πάξηεο Βπξπθξαηίδε. Σνλ δηαδέρζεθε ν Ώλαμαλδξίδαο ΐ‟ (Δνόδμημξ) 2. Ο Λέςκ από ηε πάξηε ήηαλ νιπκπηνλίθεο ζην ηέζξηππν, ην 424 π.Υ. 3. Ώζελαίνο πνιηηηθόο θαη ζηξαηεγόο. Βθπξνζώπεζε ηελ Ώζήλα ζηηο δηαπξαγκαηεύζεηο γηα ηελ ππνγξαθή ηεο Νηθηείνπ εηξήλεο (421 π.Υ.), ππέηαμε ηνπο εμεγεξζέληεο θαηνίθνπο ηεο Λέζβνπ, θπξίεπζε ηηο Κιαδνκελέο θιπ. (Ξεκμθώκ) 4. Ο Λέςκ (4νο π.Υ. αη.) ήηαλ Ώζελαίνο πνιηηηθόο πνπ εζηάιε ζηνλ βαζηιηά ησλ Πεξζώλ γηα λα καηαηώζεη ηα ζρέδηα ηνπ Θεβαίνπ Πεινπίδα. 5. Πνιηηηθόο θαη καζεκαηηθόο από ην ΐπδάληην. Σν 339 αληηζηάζεθε ζηελ πνιηνξθία ησλ Μαθεδόλσλ ηνπ Φηιίππνπ ΐ‟. 6. Ο Λέςκ (4νο π.Υ. αη.) ήηαλ ηζηνξηθόο από ηελ Πέιια. Έξγν ηνπ: Πενί ηςκ ηαη’ Ώίβοπημκ εεώκ. 92
Λέσλ (Μπζ): Έλαο απφ ηνπο Γίγαληεο γηνπο ηνπ Οπξαλνχ θαη ηεο Γαίαο. θνηψζεθε απφ ηνλ Δξαθιή θαηά ηε Γηγαληνκαρία (Δζίνδνο) Λεώλαζζα (Μπζ): Βγγνλή ηνπ Όινπ θαη ζχδπγνο ηνπ Νενπηνιέκνπ Λεσλίδαο (Ιζη): 1. Ο Λεςκίδαξ Ώ’ (540-480 π.Υ.) έγηλε βαζηιηάο ηεο πάξηεο ην 487 όηαλ δηαδέρζεθε ηνλ αδειθό ηνπ Κιενκέλε ζην ζξόλν. Σν 480 ν Λεσλίδαο σο ζηξαηεγόο ησλ Βιιήλσλ, αλάιαβε λα ζηακαηήζεη ηελ πξνέιαζε ηεο πεξζηθήο ζηξαηηάο ηνπ Ξέξμε πξνο ην λόην. Ορπξώζεθε ζηα ζηελά ησλ Θεξκνππιώλ κε 10.000 Έιιελεο θαη αληηκεηώπηζε κε επηηπρία ηνπο εηζβνιείο. κσο νη Πέξζεο θαηάθεξαλ κεηά από πξνδνζία λα θπθιώζνπλ ηνπο Έιιελεο. Ώλ θαη ε έθβαζε ηεο επηθείκελεο κάρεο ήηαλ πηα βέβαηε, ν Λεσλίδαο θαη 300 παξηηάηεο καδί κε 700 Θεζπηείο, απνθάζηζαλ λα αληηζηαζνύλ θαη λα πέζνπλ εξσηθά. Πξάγκαηη όινη έπεζαλ ζηε κάρε, όκσο ε ζπζία ηνπο έγηλε δηαρξνληθό ζύκβνιν εξσηζκνύ θαη πξνζήισζεο ζηνπο λόκνπο. (Δνόδμημξ) 2. Ο Λεςκίδαξ ΐ’ (3νο π.Υ. αη.) γηνο ηνπ Κιεσλύκνπ, ήηαλ βαζηιηάο ηεο πάξηεο (254-235). Ώληηηάρζεθε ζηηο κεηαξξπζκίζεηο ηνπ ζπκβαζηιέα Άγε, ηνλ νπνίν θαηαδίθαζε ζε ζάλαην. κσο νη παξηηάηεο αληέδξαζαλ θαη ν Λεσλίδαο εγθαηέιεηςε ηελ πάξηε γηα λα απνθύγεη ηελ θαηαδίθε. Δ θόξε ηνπ Υηισλίο παληξεύηεθε ηνλ Κιεόκβξνην ν νπνίνο ηνλ δηαδέρζεθε γηα ιίγν. (Πθμύηανπμξ) 3. Ο Λεςκίδαξ (4νο π.Υ. αη.) ήηαλ ζπγγελήο ηεο Οιπκπηάδαο θαη παηδαγσγόο ηνπ Μ. Ώιεμάλδξνπ, ηνλ νπνίν δίδαμε λα είλαη εγθξαηήο θαη λα δεη ιηηά. (Πθμύηανπμξ) 4. Ο Λεςκίδαξ (3νο π.Υ. αη.) από ηνλ Σάξαληα ήηαλ επηγξακκαηνπνηόο θαη ιπξηθόο πνηεηήο, ζώδνληαη πνιιά επηγξάκκαηά ηνπ κε αλαθνξέο ζηε δσή ησλ απιώλ αλζξώπσλ. (Παθαηζκή Ώκεμθμβία) 5. Ο Λεςκίδαξ μ Νάλζμξ ήηαλ αξρηηέθηνλαο, ίδξπζε ζηελ Οιπκπία ην Λεςκίδεζμκ. 6. Ο Λεςκίδαξ μ Ρόδζμξ (2νο π.Υ. αη.) ήηαλ αζιεηήο δξόκσλ. Κέξδηζε 12 λίθεο ζε ηέζζεξηο ζπλερείο Οιπκπηάδεο ζε ηξία αγσλίζκαηα, ζηάδην, δίαπιν θαη δξόκν νπιίηε. (ηνάαςκ) 7. Ο Λεςκίδαξ (1νο π.Υ. αη.) ήηαλ γηαηξόο από ηελ Ώιεμάλδξεηα, δηαθξίζεθε ζηε ρεηξνπξγηθή θαη ηε γπλαηθνινγία. 8. Ο Λεςκίδαξ μ Ώθελακδνεύξ (1νο κ.Υ. αη.) ήηαλ πνηεηήο=επηγξακκαηνπνηόο. Έγξαςε ηξία βηβιία κε ηίηιν Υάνζηεξ. ώζεθαλ 43 επηγξάκκαηά ηνπ (Παθαηζκή Ώκεμθμβία) Λεσλίδεο (Ιζη): ηξαηεγόο ηνπ ΐπδαληίνπ ησλ πξνρξηζηηαληθώλ ρξόλσλ Λεώλπκνο (Ιζη): ηξαηεγόο, ήξσαο ηνπ Κξόησλα ηεο Εηαιίαο (5νο π.Υ. αη.) Λεσπξέπεο (Ιζη): Ο Λεςπνέπδξ (6νο π.Υ. αη.) από ηελ Κέα ήηαλ παηέξαο ηνπ ιπξηθνύ πνηεηήο ηκσλίδε ηνπ Κείνπ. (Δνόδμημξ) Λεώο (Ιζη): Ο Λεώξ ήηαλ έλαο από ηνπο ήξσεο ηεο Ώζήλαο, ιέγεηαη όηη ήηαλ γηνο ηνπ Οξθέα. Δ αηηηθή Λεμκηίξ θπιή ηνπ νθείιεη ην όλνκά ηεο (Παοζακίαξ) Λεσζζέλεο (Ιζη): 1. Ο Ώζελαίνο πνιηηηθόο θαη ξήηνξαο Λεςζεέκδξ (4νο π.Υ. αη.), ην 360 ζηάιζεθε ζηελ ζπκκαρηθή Πεπάξεζν (ζεκεξηλή θόπειν) γηα λα 93
ηελ ππεξαζπίζεη από ηηο λαπηηθέο δπλάκεηο ηνπ ηπξάλλνπ ησλ Φεξώλ Ώιεμάλδξνπ. κσο ν Ώιέμαλδξνο θαηέιαβε πέληε αζελατθά πινία θαη έπιεπζε κέρξη ηνλ Πεηξαηά θαη ηνλ ιεειάηεζε. Γηα ηελ απνηπρία ηνπ απηή ν Λεσζζέλεο θαηαδηθάζηεθε ζε ζάλαην, αιιά απηόο θαηέθπγε ζηελ απιή ηνπ βαζηιηά ηεο Μαθεδνλίαο Φηιίππνπ ΐ‟ (Αδιμζεέκδξ) 2. Ο ζηξαηεγόο Λεςζεέκδξ (; - 323) από ηελ Ώζήλα, ήηαλ έλαο από ηνπο εηαίξνπο ηνπ Μ. Ώιεμάλδξνπ θαη δηαθξίζεθε ζηηο κάρεο ηεο Μηθξάο Ώζίαο σο επηθεθαιήο ησλ Βιιήλσλ κηζζνθόξσλ. Μεηά ην ζάλαην ηνπ Ώιέμαλδξνπ εγήζεθε ηεο ζπκκαρίαο ησλ ειιεληθώλ πόιεσλ θαηά ησλ Μαθεδόλσλ. ηνλ „Λακηαθό Πόιεκν‟ κεηαμύ ησλ Μαθεδνληθώλ δπλάκεσλ ππό ηνλ Ώληίπαηξν θαη ησλ ζπκκάρσλ, ν Λεσζζέλεο πιεγώζεθε ζαλάζηκα. (Ώννζακόξ) Οπιίηεο ζε κάρε Λεώζηξαηνο (Ιζη): Ο νο Λεώζηναημξ (7 π.Υ. αη.) ήηαλ άξρσλ ησλ Ώζελώλ Λεσηξνθίδεο (Ιζη): 1. Ο Λεςηνμθίδδξ ήηαλ ζηξαηεγόο ηεο Ώζήλαο. Νίθεζε ηνπο Μεγαξείο ην 409/408 π.Υ. 2. Ο Λεσηξνθίδεο ήηαλ Ώζελαίνο ιπξηθόο πνηεηήο. Λεσηπρίδαο (Ιζη): 1. Ο Λεςηοπίδαξ Ώ’ (7νο π.Υ. αη.) ήηαλ βαζηιηάο ηεο πάξηεο, πνπ δηεμήγαγε ηνλ Ώ‟ Μεζζεληαθό πόιεκν. (Δνόδμημξ) 2. Ο Λεςηοπίδαξ ΐ’ ήηαλ βαζηιηάο ηεο πάξηεο (491-469 π.Υ.). Αηαθξίζεθε ζηνπο Πεξζηθνύο πνιέκνπο. Ώξγόηεξα δσξνδνθήζεθε από κεδίζαληεο θαη θαηαδηθάζηεθε από ηνπο παξηηάηεο ζε εμνξία. (Δνόδμημξ) Λεσηπρίδεο (Ιζη): Ο Λεςηοπίδδξ (5νο π.Υ. αη.) ιέγεηαη όηη ήηαλ λόζνο γηνο ηνπ Ώζελαίνπ Ώιθηβηάδε θαη ηεο Σηκαίαο, ζπδύγνπ ηνπ βαζηιηά ηεο πάξηεο Άγη ΐ‟ . Λεώθαληνο (Ιζη): Ο Λέςθακημξ μ Λεαίδζμξ ζεσξείηαη από νξηζκέλνο σο έλαο από ηνπο νθνύο ηεο Βιιάδαο Λεώθξσλ (Ιζη): Ο Λεώθνςκ, νιπκπηνλίθεο ηεο ηππαζίαο, 468 π.Υ. Λεσράξεο (Ιζη): 1. Ο Λεςπάνδξ από ηελ Μεζζελία, ήηαλ ληθεηήο ηνπ ζηαδίνπ δξόκνπ ζηελ Οιπκπηάδα ηνπ 736 π.Υ. 2. Ο Λεςπάνδξ (4νο αη.) ήηαλ ζπνπδαίνο γιύπηεο, πηζαλώο Ώζελαίνο. Ανύιεςε κε κάξκαξν, ραιθό, ειεθαληόδνλην θαη ρξπζό. Ώλαθέξνληαη δεθάδεο έξγσλ ηνπ αλ θαη ζώδνληαη ειάρηζηα. Μεηαμύ απηώλ αγάικαηα ηνπ Ώπόιισλα, έλα θνινζζηαίν άγαικα ηνπ Άξε, ράιθηλνη αλδξηάληεο ηνπ Εζνθξάηε θαη ηνπ νιπκπηνλίθε Ώπηόιπθνπ, ζύκπιεγκα ηνπ Αία κε ηνλ 94
Γαλπκήδε θαη άιια. Σα αγάικαηα ηνπ Ώπόιισλα ηνπ Μπειβεληέξε, ηεο Άξηεκεο θαη ηεο Αήκεηξαο ηεο Κλίδνπ πνπ βξίζθνληαη ζε δηάθνξα κνπζεία ζεσξνύληαη αληίγξαθα έξγσλ ηνπ Λεσράξε. Βπίζεο ζηνλ Λεσράξε απνδίδεηαη ην Μκδιείμ ημο Λοζζηνάηδ ζηελ Ώζήλα. (Παοζακίαξ, Πθίκζμξ) Λήδα (Μπζ): χδπγνο ηνπ βαζηιηά ηεο πάξηεο Σπλδάξεσ θαη απέθηεζε καδί ηνπ ηελ Κιπηαηκλήζηξα, ηελ Σηκάλδξα, ηε Φηινλφε θαη ηελ Φνίβε. Ο Αίαο είδε ηε Λήδα θαη ηελ εξσηεχηεθε. Μεηακνξθψζεθε ζε θχθλν θαη ηελ πιεζίαζε. Ώπηή ηνλ πήξε ζηελ αγθαιηά ηεο θαη απφ ηελ έλσζή ηεο ηνπο, γελλήζεθαλ δπν απγά. Ώπφ ην πξψην γελλήζεθε ε Χξαία Βιέλε θαη απφ ην δεχηεξν νη δίδπκνη Αηφζθνπξνη, ν Κάζησξ θαη ν Πνιπδεχθεο. (κεξνο) Λεζαία (Μπζ): χδπγνο ηνπ Χιέλνπ. Κάπνηε θαπρήζεθε φηη είλαη πην φκνξθε απφ φιεο ηηο ζεέο. Ώπηέο ηελ ηηκψξεζαλ θαη ηελ κεηακφξθσζαλ ζε πέηξηλε ζηήιε. Λήζε (Ιζη): Θεόηεηα πξνζσπνπνίεζε ηεο ιήζεο, δειαδή ηεο ιεζκνληάο θαη αδειθή ηνπ Θαλάηνπ θαη ηνπ Όπλνπ. Σν όλνκά ηεο πήξε κηα από ηηο δπν πεγέο πνπ ππήξραλ ζηνλ Άδε (Κάησ Κόζκν). Λήζνο (Μπζ): Γηνο θαη δηάδνρνο ηνπ βαζηιηά ηεο Λάξηζαο Σεπηακία ζχκκαρνο ησλ Σξψσλ ζην πφιεκν (κεξνο). Λείο (Μπζ): Βξσκέλε ηνπ Πνζεηδψλα θαη κεηέξα ηνπ Ώιζήπνπ πνπ έγηλε αξγφηεξα βαζηιηάο ηεο Σξνηδήλαο. Λήηηνο (Μπζ): Γηνο ηνπ Ώιέθηνξα. Μεηείρε ζηνλ Σξσηθφ Πφιεκν θαη ζθνηψζεθε απφ ηνλ Έθηνξα. (κεξνο) Λήιαο (Μπζ): Έλαο απφ ηνπο Σηηάλεο, παηέξαο ηεο Ώχξαο. (Δζίνδνο) Λήκληνο (Ιζη): Βπίζεην ηνπ Δθαίζηνπ ζηε Λήκλν Λελαίνο (Ιζη): Βπίζεην ηνπ Αηνλύζνπ. (Αζόδςνμξ ζηεθόξ) Λελεύο (Μπζ): Έλαο απφ ηνπο εηιελνχο, πξνζηάηεο ηνπ θξαζηνχ. Λεηνγέλεηα (Ιζη): Βπίζεην ηεο Ώξηέκηδνο (Ώζζπύθμξ) Λεηόδσξνο (Ιζη): Ο αξρεγόο κηζζνθόξσλ ζην ζηξαηό ηνπ Μ. Ώιεμάλδξνπ. Μεηά ηελ επηζηξνθή ησλ Μαθεδόλσλ από ηελ Ελδία, ν Ληηόδσξνο έκεηλε ζηελ ΐαθηξία, όπνπ κεηά ην ζάλαην ηνπ ΐαζηιηά εγήζεθε εμέγεξζεο. Δηηήζεθε από ηνλ Πεξδίθθα. Λεηώ (Μπζ): Θεά κηθξαζηαηηθήο πξνέιεπζεο, θφξε ησλ Σηηάλσλ Κνίνπ θαη Φνίβεο, εξσκέλε ηνπ Αία θαη κεηέξα ηνπ Ώπφιισλα θαη ηεο Άξηεκεο. ηαλ ε Λεηψ επξφθεηην λα θέξεη ζηνλ θφζκν ηα δίδπκα παηδηά ηνπ Αία, θαηέθπγε ζηε Αήιν, γηα λα απνθχγεη ηελ νξγή ηεο Ήξαο, ζπδχγνπ ηνπ εξαζηή ηεο. Δ ζεά ηνπ ηνθεηνχ Βηιείζπηα, αξλήζεθε (κεηά απφ πξνηξνπή ηεο Ήξαο) λα κεηαβεί ζηε Αήιν. Πήγε κφλν φηαλ ηεο ππνζρέζεθαλ έλα πεξηδέξαην πεξαζκέλν κε ρξπζή θισζηή. (Δζίνδνο) Ληβάληνο (Ιζη): Ο Λζαάκζμξ (314-394 κ.Υ.) από ηελ Ώληηόρεηα ηεο πξίαο ήηαλ ειιελόγισζζνο δάζθαινο ηεο ξεηνξηθήο θαη ζνθηζηήο. ε πεξίνδν θπξηαξρίαο ηνπ ρξηζηηαληζκνύ θαη δηώμεσλ ησλ παγαληζηώλ, ν Ληβάληνο 95
επέκελε λα ραξαθηεξίδεη ηνλ εαπηό ηνπ Έιιελα (ηόηε νη δσδεθαζετζηέο απνθαινύληαλ ζπιιήβδελ Έιιελεο). πνύδαζε ζηελ Ώζήλα θαη εξγάζηεθε ζηελ Κσλζηαληηλνύπνιε, αιιά εμνξίζηεθε ζηελ Νηθνκήδεηα. Ήηαλ θίινο κε ηνλ απηνθξάηνξα Ενπιηαλό θαη πνιιά γξάκκαηα από ηελ αιιεινγξαθία ησλ δπν ζώδνληαη, όπσο ζώδνληαη θαη πνιιά άιια γξαπηά ηνπ θείκελα. (Αδιμζεέκδξ) Λίβηνο Αλδξόληθνο (Ιζη): βιέπε Ώκδνόκζημξ Ληβύε (Μπζ): Βπψλπκε εξσίδα ηεο Ληβχεο, θφξε ηνπ Έπαθνπ θαη ηεο Μέκθηδνο. Με ηνλ Πνζεηδψλα απέθηεζε δπν δίδπκα αγφξηα ηνλ ΐήιν θαη ηνλ Ώγήλνξα θαη ηνλ ΐνπζίξηδα. Ώλαθέξνληαη αθφκα ηξία παηδηά ηεο, ε Λάκηα, ν Λίβπο θαη ν Λέιεγαο (Ώπνιιφδσξνο) Λίβπο (Μπζ): Γηνο ηεο Ληβχεο θαη ηνπ Πνζεηδψλα Λίβπζζα (Μπζ): Η Λίαοζζα ήηακ ιζα από ηζξ ίαοθθεξ Λίβσλ (Ιζη): Ο Λίαςκ μ Δθείμξ (5νο π.Υ. αη.) ήηαλ αξρηηέθηνλαο. ‟ απηόλ απνδίδεηαη ε αλέγεξζε ηνπ λανύ ηνπ Αία ζηελ Οιπκπία. Αλαπαξάζηαζε ηνπ λανύ ηνπ Γία ζηελ Οιπκπία Ληγεία (Μπζ): Μηα απφ ηηο εηξήλεο, θφξε ηνπ Ώρειψνπ θαη ηεο Μνχζαο Μειπνκέλεο Ληγύξσλ (Μπζ): λνκα πνπ απνδίδεηαη ζηνλ Ώρηιιέα Λίγπο (Μπζ): Ο γελάξρεο ησλ Ληγχσλ, ζθνηψζεθε απφ ηνλ Δξαθιή Ληθλίηεο (Ιζη): Πξνζσλύκην ηνπ Αηόλπζνπ Ληθύκληνο (Ιζη): Ο Λζηύικζμξ από ηε Υίν ήηαλ δηζπξακβνπνηόο θαη ξήηνξαο. Σα έξγα ηνπ εηξσλεύνληαη ν Πθάηςκαξ θαη ν Ώνζζημηέθδξ. Ληθύκληνο (Μπζ): Γηνο ηνπ Διεθηξχσλα, αδειθφο ηεο Ώιθκήλεο θαη ζείνο ηνπ Δξαθιή. θνηψζεθε απφ ηνλ Σιεπφιεκν. (κεξνο) Ληιαία (Μπζ): Νατάδα Νχκθε θφξε ηνπ πνηακνχ Κεθηζζνχ, ζηελ νπνία ε νκψλπκε πφιε ηεο Φσθίδαο νθείιεη ην φλνκά ηεο (Παπζαλίαο) Ληκέληνο (Ιζη): Ο Λζιέκζμξ ή Λζιήκζμξ ήηαλ κνπζηθόο θαη ν δεκηνπξγόο ηνπ Αεπηέξνπ Αειθηθνύ Όκλνπ ην 128 π.Υ. Ήηαλ έλαο ύκλνο (παηάλαο) ζηνλ Ώπόιισλα γξακκέλνο ζε πέηξα. Βίλαη ην παιαηόηεξν ζσδόκελν κνπζηθό θνκκάηη ηεο αξραηόηεηαο. (Ώεήκ.) Ληκελήηηο (Ιζη): Βπίζεην ηεο Ώξηέκηδνο ζηελ ηθπώλα (Παοζακίαξ) Ληκλάδεο (Ιζη): Νατάδεο Νύκθεο ησλ ιηκλώλ (Δζίμδμξ) Ληκλαία (Ιζη): Βπίζεην ηεο Ώξηέκηδνο 96
Ληκλαίνο (Ιζη): Έλαο από ηνπο ππαζπηζηέο ηνπ Μ. Ώιεμάλδξνπ. Έραζε ηε δσή ζηνπ κάρε ππεξαζπίδνληαο ην βαζηιηά πνπ θηλδύλεπε λα ζθνησζεί. Ληκλσξεία (Ιζη): λνκα κηαο από ηηο Νεξείδεο (Ώπμθθόδςνμξ) Ληκόο (Ιζη): Θεόηεηα ή δαηκόλην, πξνζσπνπνίεζε ηεο πείλαο Λίλαο (Ιζη): Οιπκπηνλίθεο ηνπ νπιίηε δξόκνπ ην 456 π.Υ. Ληλδία (Ιζη): Βπίζεην ηεο Ώζελάο ζηελ Ρόδν (Δνόδμημξ) Λίλδνο (Μπζ): Γηνο ηνπ ρεκνπ βαζηιηά ηεο Ρφδνπ θαη ηεο Νχκθεο Δγεηνξίαο, ηδξπηήο ηεο νκψλπκεο πφιεο Λίλνο (Μπζ): Γηνο ηνπ Ώπφιισλα θαη ηεο Μνχζαο Σεξςηρφξεο. Έγηλε δάζθαινο ηεο γξαθήο, ηεο αζηξνλνκίαο, ηεο εμεκέξσζεο ησλ δψσλ, ησλ ηερλψλ θαη επηζηεκψλ θαη ηεο κνπζηθήο. Αίδαμε κνπζηθή ζε πνιινχο κεηαμχ άιισλ ζηνλ Οξθέα, ηνλ Μνπζαίν, ηνλ Θάκπξη θαη ηνλ Δξαθιή. ηαλ ν Λίλνο ηνπ έθαλε θάπνηα παξαηήξεζε γηα ηνλ ηξφπν πνπ έπαηδε ηελ θηζάξα ηνπ, ν Δξαθιήο νξγηζκέλνο ηνλ ρηχπεζε θαη ηνλ ζθφησζε. Λέγεηαη φηη πξνο ηηκή ηνπ Λίλνπ γξάθηεθε ην αξραηφηαην ηξαγνχδη Λίλνο πνπ ηξαγνπδνχζαλ νη Έιιελεο θπξίσο θαηά ηνλ ηξπγεηφ. (Δζίνδνο) Λίμνο (Μπζ): Ο Ώηγππηηάδεο Λίμνο παληξεχηεθε ηελ ΑαλαΎδα Κιενδψξε, πνπ ηνλ δνινθφλεζε ηελ πξψηε λχρηα ηνπ γάκνπ ηνπο Λίπαξνο (Μπζ): Γηνο ηνπ Ώχζσλνο θαη παηέξαο ηεο Κπάλεο (Αηφδσξνο ηθειφο) Ληπνμαΐο ή Λεηπνμαΐο (Μπζ): Γηνο ηνπ βαζηιηά ησλ θπζψλ Σαξγηηάνπ, δηάδνρφο ηνπ θαη γελάξρεο ζθπζηθνχ θχινπ (Δξφδνηνο) Ληξηόπε (Μπζ): Νχκθε, εξσκέλε ηνπ πνηάκηνπ ζενχ Κεθηζζνχ θαη κεηέξα ηνπ Νάξθηζζνπ Λίζαο (Ιζη): Πνιεκηζηήο από ηελ Σεγέα. Γλσξίδνκε ην όλνκά ηνπ από ηελ ιεγόκελε «ηήιε ηεο Σεγέαο» πνπ απεηθνλίδεη ηνλ πνιεκηζηή απηόλ. Ληηαί-Ληηέο (Ιζη): Θεόηεηεο ή δαηκόληα, πνπ πξνζσπνπνηνύλ ηηο δεήζεζξ, ηηο ζηεζίεξ θαη ηηο παναηθήζεζξ γηα ηελ ζεξαπεία ησλ ζπκθνξώλ. (Δζίμδμξ) Ληηπέξζεο (Μπζ): Νφζνο γηνο ηνπ βαζηιηά ηεο Φξπγίαο Μίδα. Ήηαλ κνρζεξφο θαη θαθφο άλζξσπνο. Τπνρξέσλε ηνπο πεξαζηηθνχο λα δνπιεχνπλ ζηα θηήκαηά ηνπ θαη κεηά ηνπο απνθεθάιηδε. θνηψζεθε κε ηνλ ίδην ηξφπν απφ ηνλ Δξαθιή. Λίραο (Ιζη): παξηηάηεο, νιπκπηνλίθεο ηνπ ηεζξίππνπ ην 420 π.Υ.. Λης-Λίβαο (Ιζη): Ο δεζηόο λνηηνδπηηθόο άλεκνο πνπ έξρεηαη από ηελ Ληβύε Λόβσλ (Ιζη): Ο Λόαςκ από ην Άξγνο ήηαλ ηζηνξηθόο Λνγγίλνο (Ιζη): Ο Κάζζζμξ Λμββίκμξ (210-273 κ.Υ.) ήηαλ θηιόζνθνο, δάζθαινο ηεο ξεηνξηθήο θαη ζρνιάξρεο ηεο Ώθαδεκίαο ηνπ Πιάησλα. Σν 266 απνδέρζεθε πξόζθιεζε ηεο Γελνβίαο, βαζίιηζζαο ηεο Παικύξαο θαη έγηλε ζύκβνπιόο ηεο. Τπνζηήξημε ηε αληηξσκατθή πνιηηηθή ηεο θαη απηόο ήηαλ ν ιόγνο πνπ εθηειέζηεθε από ηνπο Ρσκαίνπο. Ένβα ημο Πενί ηέθμοξ, Ώπμνήιαηα μιδνζηά, Πνμαθήιαηα Οιήνμο, θαη ην κνλαδηθό ζσδόκελν Δ νδημνζηή ηέπκδ. 97
Λόγγνο (Ιζη): Ο Λόββμξ (2νο κ.Υ. αη.) ήηαλ ζπγγξαθέαο πνπ έδεζε ζηελ Λέζβν. Βίλαη γλσζηόο από ην εξσηηθό κπζηζηόξεκά ηνπ Αάθκζξ ηαζ Υθόδ Λόγηνο (Ιζη): Βπίζεην ηνπ Βξκή Λνίκηνο (Ιζη): Βπίζεην ηνπ Ώπόιισλνο ζηελ Ρόδν Λόθξνο (Ιζη): Γιύπηεο ηνπ 5νπ ή 4νπ π.Υ. αηώλα από ηελ Πάξν. Καηαζθεύαζε άγαικα ηεο Ώζελά ζην λαό ηνπ Άξεσο ζηελ Ώζήλα Λνθξόο (Μπζ): Γηνο ηνπ Φχζθνπ, βαζηιηάο θαη γελάξρεο ησλ Λνθξψλ. (κεξνο) Λνμίαο (Ιζη): Βπίζεην ηνπ ρξεζκνδόηε Ώπόιισλα Λνμώ (Μπζ): Τπεξβφξεηα παξζέλα πνπ καδί κε ηελ Βθάεξγν, ηελ Οχπηδα θαη ηελ Άξγε έθεξαλ ζηελ Αήιν πξνζθνξέο πνπ είραλ ηάμεη ζηελ Βηιείζπηα γηα ηε γέλλεζε ηνπ Ώπφιισλα θαη ηεο Άξηεκεο. Λνπάδηνλ (Ιζη): Δ Λμπάδζμκ ήηαλ εηαίξα ηεο αξραηόηεηαο Λνπθάο (Ιζη): Ο Λμοηάξ από ηελ Ώιεμάλδξεηα ήηαλ ληθεηήο ηνπ ζηαδίνπ δξόκνπ ζηελ Οιπκπηάδα ηνπ 133 κ.Υ. Λνπθηαλόο ν ακνζαηεύο Λνπθηαλόο (Ιζη): Ο Λμοηζακόξ μ αιμζαηεύξ (2νο κ.Υ. αη.) από ηε πξία ήηαλ εμειιεληζκέλνο ζνθηζηήο θηιόζνθνο, ξήηνξαο, πνηεηήο θαη ζπγγξαθέαο. Ώπό κηθξόο έδεημε αγάπε ζηα γξάκκαηα, έκαζε ηελ ειιεληθή γιώζζα θαη δηδάρζεθε ηε ξεηνξηθή ηελ νπνία εμάζθεζε ζε πνιιέο πόιεηο ηεο Μηθξάο Ώζίαο, ηεο Βιιάδαο, ηεο Γαιαηίαο θαη ηεο Εηαιίαο. ε ειηθία 40 εηώλ ζηξάθεθε ζηε θηινζνθία. Σν 165 εγθαηαζηάζεθε ζηελ Ώζήλα θαη αζρνιήζεθε κε ηε ζπγγξαθή. Σν έξγν ηνπ είλαη ηεξάζηην, 82 βηβιία απνδίδνληαη ζηε δξαζηεξηόηεηά ηνπ, αλ θαη αξθεηά από απηά απνθαινύληαη λόζα. Σα βηβιία ηνπ είλαη ξεηνξηθά (Σονακκμηηόκμξ, Φάθανζξ θ.ά.), θσκηθνί θαη ζαηηξηθνί δηάινγνη (Θεώκ δζάθμβμζ, Νεηνζημί δζάθμβμζ, Βηαζνζημί δζάθμβμζ, Σίιςκ ή ιζζάκενςπμξ θ.ά.), θηινζνθηθά (Νζβνίκμξ, Αδιώκαηηαξ,, ηύεδξ θ.ά.), πνηεηηθά (Σναβμπμδάβνα, Οηύπμοξ θ.ά.), επηγξάκκαηα, επηζηνιέο θαη άιια. Λνπθίιιηνο (Ιζη): 1. Ο Λμοηίθθζμξ μ Σανναίμξ (2νο π.Υ. αη.) από ηελ Κξήηε, ήηαλ γξακκαηηθόο θαη πνηεηήο επηγξακκαηνπνηόο. 2. Ο Λμοηίθθζμξ (1νο κ.Υ.. αη.) ήηαλ Έιιελαο επηγξακκαηνπνηόο, επλννύκελνο ηνπ Νέξσλα. Βμέδσζε βηβιία κε θνξντδεπηηθά θα αζηεία επηγξάκκαηα πξνο ππγκάρνπο, ςάιηεο αζιεηέο, δσγξάθνπο, δαζθάινπο θ.ά. Ώπό απηά ζώδνληαη πεξίπνπ 123 δεθηηθά θαη θσκηθά πνπ αθνξνύλ ζε αζιεηέο, δσγξάθνπο, δαζθάινπο, ππγκάρνπο, θνληνύο, αδύλαηνπο θιπ. 98
Λνύθηνο (Ιζη): Ο Λμύηζμξ ήηαλ ζησηθόο θηιόζνθνο Λνπθξήηηνο (Ιζη): Ο Λμοηνήηζμξ ήηαλ πεξηπαηεηηθόο θηιόζνθνο Λνπζία ή Λπηαία (Μπζ): Μηα απφ ηηο θφξεο ηνπ Τάθηλζνπ πνπ ζπζηάζηεθαλ απφ ηνπο Ώζελαίνπο ζην ηάθν ηνπ Κχθισπα Γεξαίζηνπ, γηα λα απαιιαγεί ε πφιε ηνπο απφ ην ιηκφ. Λνρία (Ιζη): Θεόηεηα ή δαηκόλην πνπ πξνζηάηεπε ηηο ιερώλεο Λπαίνο (Ιζη): Βπίθιεζε ηνπ Αηνλύζνπ, ν νπνίνο παξαιύεη ηνλ άλζξσπν εμ αηηίαο ηεο ππεξβνιηθήο νηλνπνζίαο Λύβαο ή Αιύβαο (Μπζ): Ααίκνλαο ηεο Κάησ Εηαιίαο ζηνλ νπνίν θάζε ρξφλν πξνζέθεξαλ ηελ πην φκνξθε παξζέλα. Ο ιαφο πίζηεπε φηη ν Λχβαο ήηαλ ε ςπρή ελφο απφ ηνπο ζπληξφθνπο ηνπ Οδπζζέα, ηνπ Πνιίηε ηνλ νπνίν ζθφησζαλ νη θάηνηθνη φηαλ ην πινίν ηνπο πξνζέγγηζε ηηο αθηέο ηεο πεξηνρήο ηνπο. (ηξάβσλ) Λπγαίνο (Μπζ): Παηέξαο ηεο Βπηθάζηεο, ζπδχγνπ ηνπ Εθαξίνπ ηνπ Λαθεδαηκνλίνπ Λύγδακηο (Ιζη): 1. Ο Λύβδαιζξ από ηηο πξαθνύζεο, νιπκπηνλίθεο ζην παγθξάηην ζηελ Οιπκπηάδα ηνπ 648 π.Υ. 2. Ο Λύβδαιζξ (6νο π.Υ. αη.) από ηελ Νάμν ησλ Κπθιάδσλ, ήηαλ νπαδόο ησλ νιηγαξρηθώλ. Σν 545 κε ηελ βνήζεηα ηνπ ηπξάλλνπ ηεο Ώζήλαο Πεηζηζηξάηνπ, έγηλε ηύξαλλνο ηεο Νάμνπ θαη ζηαδηαθά επεμέηεηλε ηελ θπξηαξρία ηνπ θαη ζην γεηηνληθό λεζί ηεο Πάξνπ. Ο Λύγδακηο είρε θηιόδνμν νηθνδνκηθό πξόγξακκα θαη ζέιεζε λα ρηίζεη έλα ηεξάζηην λαό ηνπ Ώπόιισλα ζην λεζί. Ο λαόο απηόο δελ ηέιεησζε πνηέ θαη ην κόλν ηνπ ζεκάδη είλαη ε «Πνξηάξα» πνπ απνηειεί θαη ην ζεκείν αλαθνξάο ηνπ λεζηνύ. Σν 524 νη παξηηάηεο επηηέζεθαλ ζηελ Νάμν θαη αλέηξεςαλ ηελ ηπξαλλία ηνπ Λύγδακη. 3. Ο Λύβδαιζξ (6νο π.Υ. αη.) ήηαλ ηύξαλλνο ηεο Ώιηθαξλαζζνύ ηεο Καξίαο, παηέξαο ηεο Ώξηεκηζίαο (Δνόδμημξ) Λύγδακνο (Ιζη): Έιιελαο πνηεηήο Λπγθαίνο (Μπζ): Γηνο ηνπ Δξαθιή θαη ηεο Θεζπηάδαο Σηθχζεο Λπγθεύο (Ιζη): Ο Λοβηεύξ (4νο-3νο π.Υ. αη.) από ηε άκν, ήηαλ θσκηθόο πνηεηήο ηεο λέαο αηηηθήο θσκσδίαο θαη ζπγγξαθέαο αλεθδόησλ. Ήηαλ αδειθόο ηνπ Ανύξηδνο θαη καζεηήο ηνπ Θεόθξαζηνπ. ώδνληαη κόλν ιίγνη ζηίρνη από ην έξγν ηνπ Κέκηαονμξ. Λπγθεύο (Μπζ): 1. Ο Ώηγππηηάδεο Λπγθεχο παληξεχηεθε ηε ΑαλαΎδα Τπεξκήζηξα, αιιά ήηαλ ν κφλνο πνπ δελ δνινθνλήζεθε, γηαηί ε ζχδπγφο ηνπ ηνλ είρε εξσηεπζεί. (Δζίνδνο) 2. Γηνο ηνπ βαζηιηά ηεο Μεζζελίαο Ώθαξέα θαη δίδπκνο αδειθφο ηνπ Ίδα (Ώθαξεηίδεο). Με ηνπο άιινπο δηδχκνπο θαη εμαδέιθνπο ηνπο Αηφζθνπξνπο (Κάζηνξα θαη Πνιπδεχθε), ήξζαλ ζε ζχγθξνπζε ιφγσ εξσηηθήο αληηδειίαο θαη νη δπν αδειθνί έραζαλ ηε δσή ηνπο (Πτλδαξνο) Λπγμ (Μπζ): ΐαζηιηάο ησλ θπζψλ. Δ Αήκεηξα ηνλ κεηακφξθσζε ζην αηινπξνεηδέο Λύγμ, ην γλσζηφ καο Λχγθα. 99
Λπδή (Ιζη): Βηαίξα ηεο αξραηόηεηαο, εξσκέλε ηνπ πνηεηή Ώληηκάρνπ. Σεο έγξαςε πνίεκα ν ιπξηθόο πνηεηήο Λακύλζηνο (Ώεήκαζμξ) Λπδία (Ιζη): Γπλαίθα πνπ δνύζε ζηνπο Φηιίππνπο ηεο Μαθεδνλίαο θαη πξνζειπηίζηεθε ζηνλ ρξηζηηαληζκό από ηνλ Ώπόζηνιν Παύιν. Ήηαλ ε πξώηε ρξηζηηαλή ηεο Βπξώπεο Λπδηάδαο (Ιζη): Ο Λοδζάδαξ (3νο π.Υ. αη.) από ηελ Μεγαιόπνιε, ρξεκάηηζε ηξεηο θνξέο ζηξαηεγόο ηεο Ώρατθήο πκπνιηηείαο. (Πμθύαζμξ, Πθμύηανπμξ) Λπδόο (Ιζη): Ο Λοδόξ (6νο π.Υ. αη) ήηαλ Ώζελαίνο αγγεηνγξάθνο. Φηινηέρλεζε πνιιά αγγεία θαη ιεθύζνπο από ηα νπνία δπν πνπ θέξνπλ ηελ ππνγξαθή ηνπ ππέρνπλ ζήκεξα. Λπθάβαο (Μπζ): Σπξελλφο πεηξαηήο, ν νπνίνο καδί κε ηνπο ζπληξφθνπο ηνπ επηηέζεθε ζην Αηφλπζν, φηαλ απηφο έπιεε πξνο ηε Νάμν. Ο ζεφο ηνπο κεηακφξθσζε φινπο ζε δειθίληα. Ο Γηόλπζνο θαη ηα δειθίληα Λπθαγόξαο (Ιζη): Ο Λοηαβόναξ (6νο π.Υ. αη.) ήηαλ παηέξαο ηνπ ηπξάλλνπ ηεο Μηιήηνπ Εζηηαίνπ. Λύθαηεο (Ιζη): Νύκθεο ηνπ όξνπο Λύθαηνλ ηεο Ώξθαδίαο Λύθαηζνο (Ιζη): λνκα πνπ αλαθέξεη ζηα Βιιεληθά ν Ξεκμθώκ Λπθαίληνλ (Ιζη): Δ Λοηαίκζμκ ή Λύηαζκα ήηαλ εηαίξα ηεο αξραηόηεηαο Λπθαηλίο (Ιζη): λνκα γπλαίθαο πνπ αλαθέξεη ν Καθθίιαπμξ Λπθαίνο (Ιζη): Βπίζεην ηνπ Αηόο ζηελ Ώξθαδία (Παοζακίαξ) Λπθάκβεο (Ιζη): Ο Λοηάιαδξ ή Λοηάιααξ (7νο π.Υ. αη.) από ηελ Πάξν ή ηελ Θήβα ήηαλ παηέξαο ηεο Νενβνύιεο. Βίρε ππνζρεζεί ζηνλ πνηεηή Ώξρίινρν όηη ζα ηνλ παληξέςεη κε ηελ θόξε ηνπ, αιιά αξγόηεξα ππαλαρώξεζε. Ο Ώξρίινρνο απνγνεηεπκέλνο έθπγε από ηνλ λεζί. (Λμοηζακόξ) Λύθαλζνο (Ιζη): λνκα πνπ αλαθέξεη ν Ξεκμθώκ Λπθάξεηνο (Ιζη): Ο Λοηάνδημξ ή Λοηάνεημξ (6νο π.Υ. αη.) ήηαλ αδειθόο ηνπ Μαηάλδξηνπ θαη ηνπ Υαξηιάνπ. Οη ηξεηο αδειθνί ήηαλ αληίπαινη ηνπ ηπξάλλνπ ηεο άκνπ Πνιπθξάηε. (Δνόδμημξ) Λπθάξηνο (Ιζη): Έθνξνο ηεο πάξηεο πνπ αλαθέξεη ν Ξεκμθώκ Λπθάζηεο (Μπζ): Γηνο ηνπ Μίλσνο θαη ζχδπγνο (ή εξαζηήο) ηεο Ίδαο ή Ίδεο, θφξεο ηνπ Κνξχβαληα (Αηφδσξνο ηθειφο) Λύθαζηνο (Μπζ): Γηνο ηνπ βαζηιηά ηεο Κξήηεο Μίλσα θαη ηεο Εηψλεο. Δ θξεηηθή πφιε Λχθαζηνο θέξεη ην φλνκά ηνπ (κεξνο) Λπθάσλ (Ιζη): Έιιελαο δσγξάθνο θαη αγγεηνγξάθνο 100
Λπθάσλ (Μπζ): 1. Γηνο ηνπ βαζηιηά ηνπ Σξνίαο Πξηάκνπ. ηνλ Σξσηθφ Πφιεκν. αληηκεηψπηζε ζηε κάρε ηνλ Ώρηιιέα, νξγηζκέλν απφ ηνλ ζάλαην ηνπ Παηξφθινπ. Ο Λπθάσλ παξαθάιεζε γνλαηηζηφο ηνλ Ώρηιιέα γηα έιενο, πξνζθέξνληάο ηνπ ιχηξα, αιιά ν Ώρηιιέαο ηνλ έζθαμε ρσξίο λα ηνλ ιππεζεί. (κεξνο) 2. Γηνο ηνπ Πειαζγνχ, βαζηιηάο ηεο Ώξθαδίαο θαη παηέξαο πελήληα γησλ. Βπέβαιε ζηελ Ώξθαδία ηελ Λαηξεία ηνπ Λπθαίνπ Αηφο (νπΎδαο) Λπθέαο (Ιζη): 1. Ο Λοηέαξ θαη ν Υαηξέδεκνο από ηελ αιακίλα, έραζαλ ηελ δσή ηνπο ζηνλ Πεινπνλλεζηαθό πόιεκν (5νο π.Υ. αη.). Βίλαη γλσζηνί από κηα επηηύκβηα ζηήιε πνπ ηνπο απεηθνλίδεη (Ώξρ. Μνπζείν Πεηξαηά) 2. Ο Λοηέαξ από ηελ Ναπθξαηίδα ήηαλ Έιιελαο ζπγγξαθέαο ελόο βηβιίνπ ζρεηηθνύ κε ηελ ηζηνξία ηεο Ώηγύπηνπ (Ώεήκαζμξ) Λύθεηνο (Ιζη): Βπίζεην ηνπ Ώπόιισλνο (Ώζζπύθμξ) Λύθε (Μπζ): Νχκθε πνπ εξσηεχηεθε ηνλ Αάθλη θαη ηνλ ηχθισζε φηαλ απηφο δελ έκεηλε πηζηφο ζηελ αγάπε ηνπ. Λπθεγελήο (Ιζη): Βπίζεην ηνπ Ώπόιισλνο (ιδνμξ). Λπθία ή Λπθίε (Μπζ): Νχκθε, εξσκέλε ηνπ Ώπφιισλα θαη κεηέξα ηνπ Εθάδηνπ. Ολφκαζε ηε ρψξα ηνπ Λπθία γηα λα ηηκήζεη ηε κεηέξα ηνπ. Λπθίδαο (Ιζη): Ο Λοηίδαξ (4νο π.. αη.) από ηελ Ώηησιία ήηαλ εγέηεο κηζζνθνξηθνύ ζώκαηνο ζην καθεδνληθό ζηξαηό ηνπ Μ. Ώιεμάλδξνπ. (Ώννζακόξ) Λπθίδεο (Ιζη): Ο Λοηίδδξ (5νο π.Υ. αη.) ήηαλ έλαο από ηνπο 500 βνπιεπηέο ηεο Ώζήλαο. Σν 479 π.Υ. πξόηεηλε ηελ απνδνρή ησλ όξσλ ηνπ Μαξδόληνπ γηα παξάδνζε ηεο πόιεο θαη εθηειέζηεθε κε ιηζνβνιηζκό. (Δνόδμημξ) Λπθίλνο (Ιζη): 1. Ο Λοηίκμξ από ηνλ Κξόησλα ήηαλ νιπκπηνλίθεο ζηαδίνπ δξόκνπ ην 584 π.Υ. 2. Ο Λοηίκμξ (384 π.Υ.) από ηελ Ώξθαδία, ήηαλ νιπκπηνλίθεο. Ώλδξηάληα ηνπ θαηαζθεύαζε ν γιύπηεο Κιέσλ ν ηθπώληνο. 3. Ο Λοηίκμξ ή Λοηείκμξ (448 π.Υ.) από ηε πάξηε ήηαλ νιπκπηνλίθεο. Ώλέζεζε ζηελ Οιπκπία δπν ράιθηλνπο αλδξηάληεο, έξγν ηνπ Μύξσλα. Λύθηνο (Ιζη): Ο Λύηζμξ (5νο π.Υ. αη.) από ηελ ΐνησηία, ήηαλ ραιθνπιάζηεο, πηζαλώο καζεηήο ή γηνο ηνπ Μύξσλνο. Έξγα ηνπ: ράιθηλα αγάικαηα ηππέσλ, ζύκπιεγκα από 13 ράιθηλα αγάικαη ζηελ Οιπκπία, πνπ παξίζηαλαλ ηε κνλνκαρία ηνπ Ώρηιιέα κε ηνλ Μέκλνλα. (Παοζακίαξ, Πθίκζμξ) Λύθηνο (Μπζ): Έλαο γηνο ηνπ βαζηιηά ηεο Ώξθαδίαο Λπθάνλα Λύθηο (Ιζη): Ώζελαίνο θσκηθόο πνηεηήο ηνλ νπνίν δηαθσκώδεζε ν Ώνζζημθάκδξ Λπθίζθνο (Ιζη): 1. Ώζελαίνο δεκαγσγόο ηνπ 5νπ π.Υ. αηώλα (Ξεκμθώκ)) 2. Ο Λοηίζημξ από ηελ Ώθαξλαλία, ήηαλ πξέζβεο ησλ ζπκπαηξησηώλ ηνπ ζηελ πάξηε ην 211 π.Υ. Πξνζπάζεζε λα πείζεη ηνπο Λαθεδαηκνλίνπο λα ζπκκαρήζνπλ κε ηνλ Φίιηππν Β‟ ηεο Μαθεδνλίαο θαηά ησλ Ρσκαίσλ θαη ηεο 101
Ώηησιηθήο πκπνιηηείαο, θαηά ην πξόηππν ηεο έλσζεο ησλ Βιιήλσλ θαηά ησλ Πεξζώλ ηνπ Ξέξμε (Πμθύαζμξ) Λπθνζέξζεο (Μπζ): ΐαζηιηάο ηεο Ειιπξίαο, ζχδπγνο ηεο Ώγαχεο, ε νπνία ηνλ δνινθφλεζε θαη παξαρψξεζε ην ζξφλν ηνπ ζηνλ παηέξα ηεο Κάδκν. Λπθνιέσλ (Ιζη): Ο Λοημθέςκ (4νο π.Υ. αη.) ήηαλ Ώζελαίνο ξήηνξαο, καζεηήο ηνπ Εζνθξάηε. ώδνληαη έλα απόζπαζκα από ηνλ ιόγν ηνπ Τπέν Υαανίμο (Ώνζζημηέθδξ) Λπθνκήδαη (Ιζη): Ώξραίν αηηηθό γέλνο επγελώλ κε θέληξν ηε Φιύα (ζεκεξηλό Υαιάλδξη) Λπθνκήδεο (Ιζη): 1. Ο Λοημιήδδξ (5νο π.Υ. αη.) γηνο ηνπ Ώηζρξαίνπ, ήηαλ Ώζελαίνο λαύαξρνο. ΐξαβεύηεθε γηαηί ήηαλ ν πξώηνο πινίαξρνο πνπ θαηέιαβε πεξζηθό πινίν θαηά ηελ λαπκαρία ηνπ Ώξηεκηζίνπ. Ήηαλ επίζεο ν παηέξαο ηνπ ζηξαηεγνύ Κιενκήδε πνπ έιαβε κέξνο ζηηο επηρεηξήζεηο θαηά ηεο Μήινπ (Θμοηοδίδδξ) 2. Πνιηηηθόο από ηελ Μαληηλεία πνπ εγήζεθε ηεο δεκηνπξγίαο ηεο Ώξθαδηθήο πκπνιηηείαο. Βπεδίσμε ζπκκαρία κε ηνπο Ώζελαίνπο γηα λα θξαηεζεί ε ηζνξξνπία απέλαληη ζηελ αλεξρόκελε – ηόηε – δύλακε ηεο Θήβαο,. Ανινθνλήζεθε ην 366 π.Υ. από Ώξθάδεο εμόξηζηνπο (Ξεκμθώκ) Ο Αρηιιέαο ζηελ απιή ηνπ Λπθνκήδε 3. Ο Λοημιήδδξ (4νο π.Υ. αη.) από ηε Ρόδν, ήηαλ εγέηεο κηζζνθόξσλ ηνπ Πεξζηθνύ ζηξαηνύ. Τπεξέηεζε ζηε θξνπξά ηνπ ηπξάλλνπ ηεο Μπηηιήλεο Αηνγέλε. (Ώννζακόξ) 4. Ο Λοημιήδδξ από ηελ Διεία ήηαλ ληθεηήο ηνπ αγσλίζκαηνο ηνπ θέιεηνο ζηελ Οιπκπηάδα ηνπ 36 π.Υ. Λπθνκήδεο (Μπζ): ΐαζηιηάο ηεο θχξνπ, παηέξαο πνιιψλ θνξηηζηψλ. Βθεί έθξπςε ε Θέηηο ηνλ Ώρηιιέα ληπκέλν ζαλ θνξίηζη γηα λα απνθχγεη ηελ ζηξάηεπζή ηνπ ζηνλ Σξσηθφ Πφιεκν. Ο Λπθνκήδεο ζθφησζε ηνλ Θεζέα, επεηδή λφκηδε φηη θηλδχλεπε ν ζξφλνο ηνπ απφ απηφλ. (κεξνο) Λπθνξεύο (Μπζ): Γηνο ηνπ Ώπφιισλα θαη ηεο Νχκθεο Κσξπθίαο Λπθόξκαο (Ιζη): Δλίνρνο από ηελ Λάξηζα (Παοζακίαξ) Λπθόξηαο (Ιζη): Ο Λοηόνηαξ (2νο π.Υ. αη.) από ηελ Μεγαιόπνιε Ώξθαδίαο ήηαλ πνιηηηθόο ηεο Ώρατθήο πκπνιηηείαο. Βίλαη πεξηζζόηεξν γλσζηόο σο ν παηέξαο ηνπ ηζηνξηθνύ Πμθύαζμο. Λύθνο (Ιζη): 1. Ο Λύημξ από ηελ Λάξηζα ήηαλ δπν θνξέο νιπκπηνλίθεο δξόκνπ θαη ηνπ ζηαδίνπ ην 452 π.Υ. 102
2. Ο Λύημξ ή Λύηζξ (5νο π.Υ. αη.) ήηαλ πνηεηήο ηεο Ώξραίαο αηηηθήο θσκσδίαο. Αελ έραηξε ηδηαίηεξεο εθηίκεζεο. 3. Ο Λύημξ (4νο-3νο π.Υ. αη.) από ην Ρήγην ήηαλ ηζηνξηνγξάθνο θαη γεσγξάθνο. Έγξαςε: Πενί Λζαύδξ, Πενί ζηεθίαξ, Πανάδμλα θ.ά. 4. Ο Λύημξ (2νο κ.Υ. αη.) ήηαλ γηαηξόο, νπαδόο ηεο Βκπεηξηθήο ζρνιήο. Λύθνο (Μπζ): 1. Ο Ώηγππηηάδεο Λύημξ δνινθνλήζεθε απφ ηε ΑαλαΎδα Ώγαχε ηελ πξψηε λχρηα ηνπ γάκνπ ηνπο. (Ώπνιιφδσξνο) 2. Ήξσαο ηεο Ώηηηθήο, ηνπ νπνίνπ ην άγαικα κε ηε κνξθή ηνπ ιχθνπ ππήξρε κπξνζηά ζηα δηθαζηήξηα ηεο Ώζήλαο. 3. Γηνο ηνπ Παλδίσλα. Ο Λχθνο θαη νη αδειθνί ηνπ Ώηγεχο, Πάιιαο θαη Νίζνο γελλήζεθαλ ζηα Μέγαξα θαη απνθαινχληαη Παλδηνλίδεο. Ο Λχθνο έγηλε εγεκφλαο ηεο Αηαθξίαο θαη απφ απηφλ πήξε ην φλνκά ηεο ην Λύηεζμκ. (Δξφδνηνο) Λπθόηαο (Ιζη): παξηηάηεο νιπκπηνλίθεο ζην ζηάδην ην 612 π.Υ. Λπθνύξγνο (Ιζη): 1. Δ ύπαξμε ηνπ λνκνζέηε ηεο πάξηεο Λοημύνβμο (9νο ή 8νο π.Υ. αη.) ακθηζβεηείηαη, γηαηί πνιινί από ηνπο ζεζκνύο πνπ απνδίδνληαη ζ‟ απηόλ θαζηεξώζεθαλ πξηλ από ηελ επνρή ηνπ. Σαμίδεςε ζηελ Κξήηε, ηελ Ώίγππην, ηε Ληβύε θαη αιινύ θαη όηαλ επέζηξεςε ζηε πάξηε, κεηαξξύζκηζε ην πνιίηεπκά ηεο. Ώθνύ όξθηζε ηνπο παξηηάηεο λα κελ αιιάμνπλ ηνπο λόκνπο πξηλ ηελ επηζηξνθή ηνπ, έθπγε από ηελ πόιε θαη δελ γύξηζε πνηέ πηα. Οη ζεκαληηθόηεξεο κεηαξξπζκίζεηο ηνπ Λπθνύξγνπ ήηαλ: - Δ θνηλή κόξθσζε αγνξηώλ θαη θνξηηζηώλ. - Δ ζηξαηησηηθή εθπαίδεπζε ησλ λέσλ - Δ επηβνιή ζηδεξέλησλ λνκηζκάησλ θαη ε απαγόξεπζε ηεο ρξήζεο ρξπζνύ ή αξγύξνπ θαη - Δ ππνρξέσζε ππνηαγήο ησλ λενηέξσλ ζηνπο ειηθησκέλνπο θαη ε απζηεξή ηήξεζε ησλ λόκσλ ηνπ θξάηνπο. (Δνόδμημξ, Πθμύηανπμξ) 2. Ώζελαίνο επγελήο, ην 560 π.Υ. κε ηνλ Μεγαθιή θαηάιπζε ηελ πξώηε ηπξαλλίδα ηνπ Πεηζηζηξάηνπ. 3. Ώζελαίνο πνιηηηθόο θαη ξήηνξαο (4νο π.Υ. αη.). πνύδαζε θηινζνθία ζηε ζρνιή ηνπ Πιάησλα, ήηαλ καζεηήο ηνπ Εζνθξάηε, θαη από ηνπο πηζηνύο ζπλεξγάηεο ηνπ Αεκνζζέλε ζηελ αληηκαθεδνληθή παξάηαμε. Αηαθξηλόηαλ γηα ηελ εληηκόηεηα θαη ηελ εζηθή ηνπ θαζώο θαη γηα ηε ιηηή δσή ηνπ. Ώπό ηε ζέζε ηνπ ηακία ηεο πόιεο θξόληηζε λα αλαγεξζνύλ ζεκαληηθά δεκόζηα έξγα όπσο ην Παλαζελατθό ζηάδην, σδείν, ε επαλαθαηαζθεπή κε κάξκαξν ηνπ μύιηλνπ ζεάηξνπ ηνπ Αηνλύζνπ θά. πλέγξαςε 15 ιόγνπο από ηνπο νπνίνπο ζώδεηαη κόλν ν Καηά Λεςπάνμοξ. (Πθμύηανπμξ, Κζηένςκ) 4. Ο Λοημύνβμξ (3νο π.Υ. αη.) ήηαλ βαζηιηάο ησλ Λαθεδαηκνλίσλ ζύκκαρνο ησλ Ώηησιώλ θαη αξρεγόο ηνπ αληηκαθεδνληθνύ θόκκαηνο. Σν 210 ηνλ δηαδέρζεθε ν αλήιηθνο γηνο ηνπ Πέινς. Λπθνύξγνο (Μπζ): 1. ΐαζηιηάο ησλ Δδνλψλ ηεο Θξάθεο θαη δηψθηεο ηνπ Αηνλχζνπ. Ο ζεφο ηνλ ηηκψξεζε μεζεθψλνληαο ηνλ ιαφ ν νπνίνο ηνλ δνινθφλεζε. (κεξνο) 103
2. Γηνο θαη δηάδνρνο ηνπ βαζηιηά ηεο Ώξθαδίαο Ώιένπ. θφησζε ηνλ Ώξείζν ηνλ θνξπλήηε (ξνπαινθφξν) θαη ηνπ πήξε ην ξφπαιν θαη ηελ παλνπιία ηνπ. (κεξνο) 3. Γηνο ηνπ Δξαθιή θαη ηεο Θεζπηάδαο Σνμηθξάηεο. (Ώπνιιφδσξνο) Λπθνθόληεο (Μπζ): Ο Λοημθόκηδξ ή Πμθοθόκηδξ ήηαλ απφ ηνπο αξρεγνχο ηεο ζπκκνξίαο πελήληα αλδξψλ πνπ έζηεζαλ ελέδξα ζηνλ Σπδέα. Ώπηφο ηνπο εμφλησζε φινπο. Λπθόθξσλ (Ιζη): 1. Ο Λοηόθνςκ (6νο π.Υ. αη.) ήηαλ γηνο ηνπ ηπξάλλνπ ηεο Κνξίλζνπ Πεξίαλδξνπ. ηαλ θαηάιαβε όηη ν παηέξαο ηνπ ζθόησζε ηελ κεηέξα ηνπ, ππνρξεώζεθε λα εγθαηαιείςεη ηελ Κόξηλζν. θνηώζεθε από ηνπο ερζξνύο ησλ Κνξηλζίσλ, ηνπο Κεξθπξαίνπο. Ο ηύξαλλνο Πεξίαλδξνο ήηαλ παηέξαο ηνπ Λπθόθξνλνο 2. Ο Λοηόθνςκ (5νο π.Υ. αη.) ήηαλ ν ηδξπηήο ηεο δπλαζηείαο ησλ ηπξάλλσλ ησλ Φεξώλ ηεο Θεζζαιίαο. Θέιεζε λα γίλεη ηαγόο όιεο ηεο Θεζζαιίαο θαη δηεμήγαγε πνιέκνπο θαηά ησλ άιισλ Θεζζαιώλ εγεκόλσλ. Σνλ δηαδέρζεθε ν γηνο ηνπ Εάζςκ. (Ξεκμθώκ) 3. Ο Λοηόθνςκ (4νο π.Υ. αη.) εγγνλόο ηνπ πξνεγνύκελνπ ήηαλ ηύξαλλνο ησλ Φεξώλ, δηώρζεθε από ηνλ Φίιηππν ΐ‟ ηεο Μαθεδνλίαο. (Ξεκμθώκ) 4. Ο Λοηόθνςκ μ Υαθηζδεύξ, γηνο ηνπ όθιε από ηελ Υαιθίδα, ήηαλ έλαο από ηελ Πιεηάδα, όπσο νλνκάζηεθε ε νκάδα ησλ ηξαγηθώλ πνηεηώλ πνπ έδξαζαλ ζηελ Ώιεμάλδξεηα ηνλ 3ν π.Υ. αηώλα επί βαζηιείαο ηνπ Πηνιεκαίνπ ηνπ Φηιάδειθνπ. Έγξαςε ην ζαηηξηθό δξάκα Μεκέδδιμξ θαη πνιιέο ηξαγσδίεο. ώδεηαη πνίεκά ηνπ κε ηίηιν Ώθελάκδνα ή Καζζάκδνα. (μοΎδαξ) Λπθόθξσλ (Μπζ): Γηνο ηνπ Νέζηνξα, ζθνηψζεθε απφ ηνλ Έθηνξα (κεξνο) Λπθνθξνλίδεο (Ιζη): Ο Λοημθνμκίδδξ (4νο π.Υ. αη.) ήηαλ πνηεηήο δηζπξάκβσλ. ώδνληαη ειάρηζηνη ζηίρνη ηνπ (Ώεήκαζμξ) Λύθηηνο (Μπζ): Κξεηηθφο, παηέξα ηεο Εηψλεο, εξσκέλεο ηνπ Μίλσνο (Αηφδσξνο ηθειφο) Λύθηνο (Μπζ): Γηνο ηνπ Λπθάνλα, ηδξπηήο ηεο πφιεο Λχθηνπ ηεο Κξήηεο (Βπζηάζηνο) Λπθώ (Μπζ): Κφξε ηνπ βαζηιηά ηεο Λαθσλίαο Αίσλα θαη αδειθή ηεο ξθεο θαη ηεο Καξπάο. Ο Ώπφιισλαο δψξηζε ζηηο ηξεηο αδειθέο ην ράξηζκα ηεο καληηθήο. Λύθσλ (Ιζη): 1. Ο Λύηςκ (5νο π.Υ. αη.) ήηαλ έλαο από ηνπο ηξεηο θαηεγόξνπο ηνπ σθξάηε. Αηαθσκσδήζεθε από ηνλ Κξαηίλν θαη ηνλ Βππόιηδα. (Πθάηςκ) 104
2. Κσκηθόο εζνπνηόο από ηε Λνθξίδα. Έπαημε πνιιέο θνξέο γηα ηνλ Μ. Ώιέμαλδξν κε δηθό ηνπ ζίαζν ζηνλ νκαδηθό γάκν Μαθεδόλσλ κε Πεξζίδεο πνπ έγηλε ζηα νύζα ην 324 π.Υ. Ο Ώιέμαλδξνο ηνλ ηίκεζε γηα ηελ ηέρλε ηνπ. 3. Ο πεξηπαηεηηθόο θηιόζνθνο Λύηςκ (299-225 π.Υ.) από ηελ Σξσάδα, έδεζε ηνπο ρξόλνπο ηνπ Ώξηζηνηέιε θαη ήηαλ έλαο από ηνπο επηθξηηέο ησλ ζεσξηώλ ηνπ. Ήηαλ καζεηήο ηνπ ηξάησλα θαη ηνλ δηαδέρζεθε σο ζρνιάξρεο ηεο πεξηπαηεηηθήο ζρνιήο. Παξέκεηλε ζηε ζέζε απηή ζαξάληα ηέζζεξα ρξόληα θαη ηνλ δηαδέρζεθε ν Ώνίζηςκ μ Κείμξ. Οξγάλσλε πνιπηειή δείπλα, δνύζε επηδεηθηηθά θαη δηαθξίζεθε γηα ην θίιαζιν πλεύκα ηνπ. πλέγξαςε επηξάπεια έξγα, ειάρηζηα απνζπάζκαηα ησλ νπνίσλ ζώδνληαη. Λύθσλ (Μπζ): Γηνο ηνπ Εππνθφσληα, ζθνηψζεθε απφ ηνλ Δξαθιή. (Ώπνιιφδσξνο) Λπθσπεύο (Μπζ): Ο Λπθνπεχο ήηαλ γηνο ηνπ Ώγξίνπ, εθζξφληζε κε ηνπο αδειθνχο ηνπ ηνλ Οηλέα. θνηψζεθε απφ ηνλ Αηνκήδε. (κεξνο) Λπθώπεο (Ιζη): Ώλδξηθό αξραηνειιεληθό όλνκα Λπθσξεύο (Μπζ): Γηνο ηνπ Ώπφιισλα θαη ηεο Κσξπθίαο, ηδξπηήο ηεο πφιεο Λπθσξίαο. Λπθσξηάο (Ιζη): λνκα κηαο από ηηο Νεξείδεο (Τβίκμξ) Λπκλώξεηα (Ιζη): λνκα κηαο από ηηο Νεξείδεο (Δζίμδμξ) Λπλαηηόθπζηνλ (Ιζη): Βηαίξα ηεο αξραηόηεηαο Λύπε (Ιζη): Θεόηεηα ή δαηκόλην, πξνζσπνπνίεζε ηνπ πόκμο ηαζ ηδξ ζηεκμπώνζαξ Λύξα (Ιζη): Δ Λύνα ήηαλ εηαίξα ηεο αξραηόηεηαο Λύξακλνο (Ιζη): Ο Λύναικμξ μ Πμκηζηόξ πεξηιακβάλεηαη ζηνλ θαηάινγν ησλ Ππζαγνξείσλ ηνπ Εαιαθίπμο. Λύξθνο (Μπζ): ΐαζηιηάο ηνπ Άξγνπο, γηνο ηνπ Λπγθέα θαη ηεο ΑαλαΎδνο Τπεξκήζηξαο Λύξνο ή Λύξλνο (Μπζ): Σξψαο, γηνο ηεο Ώθξνδίηεο θαη ηνπ Ώγρίζε, αδειθφο ηνπ Ώηλεία (Ώπνιιφδσξνο) Λπζαγόξαο (Ιζη): Βπώλπκνο άξρσλ ησλ Ώζελώλ Λπζαγόξεο (Ιζη): λνκα πνιίηε ηεο Πάξνπ πνπ αλαθέξεηαη από ηνλ Δνόδ. Λπζάλδξα (Ιζη): Κόξε ηνπ Πηνιεκαίνπ Ώ‟ θαη ζύδπγνο ηνπ Ώγαζνθιή, ζύδπγνο ηνπ γηνπ ηνπ βαζηιηά ηεο Μαθεδνλίαο Καζζάλδξνπ. Μεηά ηνλ ζάλαην ηνπ πξώηνπ ζπδύγνπ ηεο παληξεύηεθε ηνλ Ώγαζνθιή, γηνο ηνπ Λπζηκάρνπ κε ηνλ νπνίν απέθηεζαλ πνιιά παηδηά. (Παοζακίαξ) Λπζαλδξίδαο (Ιζη): Ο Λοζακδνίδαξ ή Λοζακμνίδαξ ήηαλ παξηηάηεο ζηξαηησηηθόο, πνπ ζεσξήζεθε ππεύζπλνο γηα ηελ θαηάιεςε ηεο Καδκείαο ηεο Θήβαο από ηνλ Πεινπίδα. Λύζαλδξνο (Ιζη): Ο παξηηάηεο πνιηηηθόο, λαύαξρνο θαη ζηξαηεγόο Λύζακδνμξ (5νο-4νο π.Υ. αη.) ήηαλ από ηνπο πξσηαγσληζηέο ηνπ Πεινπνλλεζηαθνύ Πνιέκνπ θαη ζπλέβαιε απνθαζηζηηθά ζηε λίθε ηεο πάξηεο. Ήηαλ ηθαλόο ζηξαηησηηθόο αιιά θαη ππέξκεηξα θηιόδνμνο. Λέγεηαη όηη είπε ηε θξάζε: πμο δεκ θεάκεζ δ ακδνεία, θηάκεζ δ πμκδνζά. Με ηε 105
βνήζεηα ηνπ Πέξζε Κύξνπ ηνπ Νεόηεξνπ, ν Λύζαλδξνο πέηπρε κεγάιε λίθε ζηνπο Ώηγόο Πνηακνύο ην 405. Ώηρκαιώηηζε όιν ζρεδόλ ηνλ αζελατθό ζηόιν θαη κε δηαηαγή ηνπ εθηειέζηεθαλ θαη νη 3.000 Ώζελαίνη αηρκάισηνη. Καηέιαβε ηηο πεξηζζόηεξεο πόιεηο-ζπκκάρνπο ηεο Ώζήλαο ζηελ Εσλία θαη ακέζσο κεηά πνιηόξθεζε ηνλ Πεηξαηά ελώ ν παξηηάηεο βαζηιηάο Παπζαλίαο επηηέζεθε ζηελ Ώζήλα ε νπνία ζπλζεθνιόγεζε. Ο Λύζαλδξνο ηνπνζέηεζε ζπαξηηαηηθή θξνπξά ζηελ Ώθξόπνιε θαη επέβαιε ην θαζεζηώο ησλ Σξηάθνληα ηπξάλλσλ. Οη λίθεο ηνπ Λύζαλδξνπ εδξαίσζαλ ηελ ζπαξηηαηηθή θπξηαξρία ζηνλ ειιαδηθό ρώξν γηα αξθεηέο δεθαεηίεο. θνηώζεθε ζε κάρε θαηά ησλ ΐνησηώλ ζηνλ Ώιίαξην, ην 395. (Ξεκμθώκ, Πθμύηανπμξ) Λύζαλδξνο Λύζαλδξνο (Μπζ): Μαρεηήο ηεο Σξνίαο, ζθνηψζεθε ζηνλ Σξσηθφ Πφιεκν απφ ηνλ Ώίαληα ηνλ Σειακψλην (κεξνο) Λπζαλία (Ιζη): Δ Λοζακία ήηαλ εηαίξα ηεο αξραηόηεηαο (Καθθίιαπ) Λπζαλίαο (Ιζη): 1. Βπώλπκνο άξρσλ ησλ Ώζελώλ, 466 θαη 443 π.Υ. 2. Ο Λοζακίαξ από ηελ Μαιινύληα ήηαλ ηζηνξηθόο, γλσζηό έξγν ηνπ: Σςκ πενί Βνεηνίαξ. 3. Ο Λοζακίαξ (3νο π.Υ. αη.) από ηελ Κπξήλε ήηαλ γξακκαηηθόο, δάζθαινο ηνπ Βξαηνζζέλε. Έγξαςε: Πεξί δζεοναιαμπμζώκ Λπζέαο (Ιζη): Γηνο ηνπ Αακνθίινπ, έλαο από λεθξνύο ηεο κάρεο ηνπ Εζζκνύ ηεο Κνξίλζνπ θαηά ησλ Ρσκαίσλ ην 146 π.Υ. (από ζρεηηθή επηγξαθή) Λύζε (Μπζ): Δ Θεζπηάδα Λύζδ ήηαλ κεηέξα ηνπ Βπκήδε απφ ηνλ Δξαθιή (Ώπνιιφδσξνο) Λπζηάδεο (Ιζη): 1. Κσκηθόο πνηεηήο, αλαθέξεηαη κηα λίθε ηνπ ζε αγώλεο 2. Ο Λοζζάδδξ μ Καηακαίμξ πεξηιακβάλεηαη ζηνλ θαηάινγν ησλ Ππζαγνξείσλ ηνπ Εαιαθίπμο. Λπζηάλαζζα (Ιζη): λνκα κηαο από ηηο Νεξείδεο (Δζίμδμξ) Λπζίαο (Ιζη): 1. Ο Λοζίαξ (6νο π.Υ. αη.) ήηαλ Ώζελαίνο αγγεηνπιάζηεο. 2. Ο Λοζίαξ (5νο π.Υ. αη.) από ηελ Ώζήλα ήηαλ έλαο από ηνπο δέθα ζηξαηεγνύο ληθεηέο ηεο λαπκαρίαο ησλ Ώξγηλνπζώλ. Ώλ θαη λίθεζαλ, νη νθηώ από απηνύο, κεηαμύ ησλ νπνίσλ θαη ν Λπζίαο, θαηαδηθάζηεθαλ ζε ζάλαην γηαηί δελ θξόληηζαλ λα πεξηζπιιέμνπλ ηνπο λεθξνύο Ώζελαίνπο πνπ έπεζαλ ζηελ ζάιαζζα θαηά ηελ λαπκαρία. (Θμοηοδίδδξ) 3. Ο Λοζίαξ (5νο-4νο π.Υ. αη.) γηνο ηνπ Κεθάθμο από ηηο πξαθνύζεο ήηαλ έλαο από ηνπο ζεκαληηθόηεξνπο ξήηνξεο ηεο Ώζήλαο. Ώλήθε ζηε δεκνθξαηηθή παξάηαμε θαη ππέζηε δηώμεηο από ην θαζεζηώο ησλ Σξηάληα 106
ηπξάλλσλ θαη ν αδειθόο ηνπ εθηειέζηεθε. Μεηά ηελ απνθαηάζηαζε ηεο δεκνθξαηίαο, άζθεζε ην επάγγεικα ηνπ ινγνγξάθνπ, αιιά επεηδή δελ ήηαλ Ώζελαίνο πνιίηεο δελ κπνξνύζε λα παξίζηαηαη ζηα δηθαζηήξηα σο δηθεγόξνο. Έγξαςε πάλσ από 230 ιόγνπο από ηνπο νπνίνπο έρνπλ δηαζσζεί κόλν νη 34 θαη κεξηθά απνζπάζκαηα. Μεξηθνί ηίηινη: Καηά Βναημζεέκμοξ, Βπζηάθζμξ, Βνςηζηόξ,, Οθοιπζαηόξ, Καηά ζζημπςθώκ, Τπέν αδοκάημο, Τπέν Μακηζεέμο, Καηά Νζημιάπμο θ.ά. (Πθμύηανπμξ) 4. Ο γιύπηεο Λοζίαξ (1νο π.Υ.-1νο κ.Υ. αη.) από ηε Υίν, είλαη γλσζηόο από έλα καξκάξηλν ηέζξηππν πνπ ην νδεγνύζαλ ν Ώπόιισλαο θαη ε Άξηεκε. Λπζίβηνο (Ιζη): Ο Λοζίαζμξ μ Σανακηίκμξ πεξηιακβάλεηαη ζηνλ θαηάινγν ησλ Ππζαγνξείσλ ηνπ Εαιαθίπμο. Λπζίδε (Ιζη): Δ Λοζίδδ (7νο π.Υ. αη.) ήηαλ ζύδπγνο ηνπ ηπξάλλνπ ηεο Κνξίλζνπ Πεξίαλδξνπ, ν νπνίνο ηελ δνινθόλεζε. Λπζηδίθε (Μπζ): Θεζπηάδα, κεηέξα ηνπ Σέιε απφ ηνλ Δξαθιή (Ώπνιιφδσξνο) Λπζηδώλε (Ιζη): Πξνζσλύκην ηεο Ώξηέκηδνο Λπζηζέα (Ιζη): λνκα κηαο από ηηο Χθεαλίδεο (Δζίμδμξ) Λπζίζενο (Ιζη): Βπώλπκνο άξρσλ ησλ Ώζελώλ ην 465 π.Υ. Λπζίζννο (Μπζ): Έλαο γηνο ηνπ βαζηιηά ηεο Σξνίαο Πξηάκνπ (κεξ.) Λπζηθιήο (Ιζη): Πνιηηηθόο θαη ζηξαηεγόο ηεο Ώζήλαο ηνπ 5νπ π.Υ. αη. Παληξεύηεθε ηελ Ώζπαζία κεηά ηνλ ζάλαην ηνπ Πεξηθιή (Ξελνθώλ) Λπζηθξάηεο (Ιζη): 1. Ο Λοζζηνάηδξ (4νο π.Υ. αη.) ήηαλ Ώζελαίνο, κέινο ηεο Ώθακαληίδαο θπιήο. Ήηαλ ρνξεγόο κηαο παηδηθήο νκάδαο ρνξνύ ηεο θπιήο ηνπ θαη γηα λα ηηκήζεη ηελ λίθε ηεο έθηηζε έλα θνκςό κλεκείν, πνπ ζήκεξα ζώδεηαη ζε ζρεηηθά θαιή θαηάζηαζε, ζηελ νδό Σξηπόδσλ ζηελ Πιάθα. Βίλαη ην γλσζηό Μκδιείμ ημο Λοζζηνάημοξ (απνθαιείηαη θαη Φακάνζ ημο Αζμβέκδ). ην κλεκείν ππάξρνπλ θνξηλζηαθνί θίνλεο θαη ζηελ θνξπθή ηνπ θέξεη ηνλ ράιθηλν ηξίπνδα, δειαδή ην έπαζιν ηεο λίθεο ηεο νκάδαο ηνπ Λπζηθξάηε. 2. Ο Λοζζηνάηδξ, γηνο ηνπ Εαξνθιή, έλαο από ηνπο λεθξνύο ηεο κάρεο ηνπ Εζζκνύ ηεο Κνξίλζνπ ην 146 π.Υ. (Ώπό ζρεηηθή επηγξαθή) Λύζηιια (Ιζη): λνκα Ώζελαίαο ζηηο Νεθέθεξ ηνπ Ώξηζηνθάλε Λπζηκάρε (Μπζ): Μηα απφ ηηο θφξεο ηνπ βαζηιηά ηεο Σξνίαο Πξηάκνπ θαη ηεο Βθάβεο (Ώπνιιφδσξνο) Λπζηκαρίδαο: Ο Λοζζιαπίδαξ (5νο π.Υ. αη.) από ηελ Θήβα ήηαλ παηέξαο ηνπ ζηξαηεγνύ ησλ ΐνησηώλ Ώξηαλζίδα. Λπζηκαρίδεο (Ιζη): 1. Βπώλπκνο άξρσλ ησλ Ώζελώλ ην 445 π.Υ. 2. Έιιελαο γξακκαηηθόο. Έγξαςε ην: Πενί ηςκ Ώεήκδζζκ εμνηώκ ηαζ ιδκώκ. Λπζίκαρνο (Ιζη): 1. Ο Λοζίιαπμξ (πεξ. 361-281 π.Υ.) από ηελ Πέιια γηνο ηνπ Ώγαζνθιή, ήηαλ έλαο από ηνπο ζεκαληηθνύο Μαθεδόλεο ζηξαηεγνύο. Μεηά ην ζάλαην ηνπ Ώιέμαλδξνπ ν Λπζίκαρνο έγηλε βαζηιηάο ηεο Μηθξάο Ώζίαο θαη ηεο Θξάθεο, κηαο πεξηνρήο δύζθνιεο, νη θάηνηθνη ηεο νπνίαο δελ ζέιεζαλ πνηέ λα ππνηαρζνύλ ζηελ θπξηαξρία ησλ Μαθεδόλσλ. Γηα λα εδξαηώζεη ηελ θπξηαξρία ηνπ πξαγκαηνπνίεζε πνιιέο εθζηξαηείεο. Έθηηζε 107
λέα πξσηεύνπζα ηε Λοζζιάπεζα. Ήξζε ζε ζύγθξνπζε κε ηνλ έιεπθν (έλα από ηνπο δηαδόρνπο ηνπ Ώιέμαλδξνπ) θαη ζηε κάρε πνπ έγηλε κεηαμύ ηνπο ν Λπζίκαρνο ζθνηώζεθε θαη ην βαζίιεηό ηνπ ελζσκαηώζεθε ζε απηό ηνπ έιεπθνπ. (Παοζακίαξ) 2. Ο Λοζίιαπμξ (4νο π.Υ. αη.) από ηελ Ώθαξλαλία, ήηαλ παηδαγσγόο ηνπ Μ. Ώιεμάλδξνπ. Σνπ άξεζε λα απνθαιεί ηνλ Ώιέμαλδξν Ώρηιιέα. 3. Ο Λοζίιαπμξ (2νο π.Υ. αη.) ήηαλ από ηελ Ώιεμάλδξεηα ήηαλ γξακκαηηθόο. Γλσζηά έξγα ηνπ: Νόζημζ θαη οκαβςβή εδαασηώκ παναδόλςκ. 4. Ο Λοζίιαπμξ (2νο κ.Υ. αη.) ήηαλ γηαηξόο από ηελ Κσ. Λπζηκέλεο (Ιζη): λνκα ηθπσλίνπ πνπ αλαθέξεη ν Ξεκμθώκ Λπζίλνκνο (Μπζ): Έλαο απφ ηνπο γηνπο ηνπ βαζηιηά ησλ Μπθελψλ Διεθηξχνλα. θνηψζεθε καδί κε ηνπο αδειθνχο ηνπο ζηε κάρε θαηά ηνπ βαζηιηά ησλ Σαθίσλ ηεο Κεθαιιελίαο, Πηεξειάνπ (Ώπνιιφδσξνο) Λύζηνο (Ιζη): Βπίζεην ηνπ Αηνλύζνπ ζηελ ΐνησηία (Παοζακίαξ) Λπζίππε (Μπζ): Θεζπηάδα, κεηέξα ηνπ Βξαζίππνπ απφ ηνλ Δξαθιή (Ώπνιιφδσξνο) Λπζηππίδεο (Ιζη): Έιιελαο δσγξάθνο αηηηθώλ αγγείσλ Ο Αποξςόμενορ, έξγν ηνπ Λπζίππνπ Λύζηππνο: 1. Ο Λύζζππμξ (4νο π.Υ. αη.) από ηε ηθπώλα ήηαλ ραιθνπιάζηεο, από ηνπο ηειεπηαίνπο κεγάινπο θαιιηηέρλεο ηεο θιαζζηθήο Βιιάδαο. Γελλήζεθε πεξί ην 390 θαη ήηαλ απηνδίδαθηνο. Γηνί ηνπ ήηαλ ν ΐόηδαο, ν Βπζπθξάηεο θαη ν Αάηπνο, νη νπνίνη αθνινύζεζαλ ην επάγγεικα ηνπ παηέξα ηνπο θαη έγηλαλ ζπνπδαίνη γιύπηεο. Βπίζεο αδειθόο ηνπ ήηαλ ν ραιθνπιάζηεο Λπζίζηξαηνο. Τπήξμε ν επλννύκελνο θαιιηηέρλεο ηνπ Μ. Ώιεμάλδξνπ ηνπ νπνίνπ θαηαζθεύαζε πνιιέο πξνηνκέο. Ήηαλ παξαγσγηθόηαηνο θαη ιέγεηαη όηη δεκηνύξγεζε πεξηζζόηεξα από 1500 έξγα όια από ραιθό. Καλέλα από απηά δελ ζώδεηαη, όκσο ππάξρνπλ αξθεηά αληίγξαθα, όπσο ν Ώπμλοόιεκμξ, δ πμζήηνζα Πνάλζθθα ηδξ ζηοώκαξ, μ Καζνόξ, μ παβηναηζζηήξ Ώβίαξ, μ έθζππμξ Μέβαξ Ώθέλακδνμξ, Ο ημοναζιέκμξ Δναηθήξ, μ Ένςξ ιε ηόλμ, ηα ηέζζενα πάθηζκα άθμβα πνπ θνζκνύζαλ ηνλ Εππόδξνκν ηδξ Κσλζηαληηλνύπνιεο (ζήκεξα ζηελ ΐελεηία), Ο Πμζεζδώκαξ ηαζ ημ δεθθίκζ ηαζ άθθα. Ώθόκα ζηνλ Λύζηππν απνδίδεηαη ε θηινηέρλεζε ηνπ ζπκπιέγκαηνο ελλέα αγαικάησλ πνπ απνηεινύλ ην ιεγόκελν «Ώλάζεκα ηνπ Ααόρνπ» πνπ βξίζθεηαη ζην κνπζείν ησλ Αειθώλ. (Πθίκζμξ) 108
2. Ο Λύζζππμξ (5νο π.Υ. αη.) ήηαλ θσκηθόο ηεο Ώξραίαο αηηηθήο θσκσδίαο. Γλσζηό έξγν ηνπ ην (Καηαπήκαζ=πεζνάβιαηα, πςναηά) κε ην νπνίν λίθεζε ζηα Αηνλύζην ην 410. 3. Ο Λύζζππμξ από ηελ Διεία ήηαλ νιπκπηνλίθεο ηεο πάιεο ην 164 π.Υ. Λύζηο (Ιζη): 1. Ο Λύζζξ (5νο-4νο π.Υ. αη.) από ηνλ Σάξαληα ήηαλ ππζαγόξεηνο θηιόζνθνο, θίινο θαη ζύληξνθνο ηνπ Ππζαγόξα θαη ζπγγξαθέαο πνιιώλ έξγσλ. (Αζμβέκδξ Λαένηζμξ) 2. Ο Λύζζξ (5νο π.Υ. αη.) από ηελ Ώζήλα ήηαλ παηέξαο ησλ θσκηθώλ πνηεηώλ Βξκίππνπ θαη Μπξηίινπ. 3. Ο Λύζζξ θαη ν Εππνζαιήο είλαη δπν εξσηεπκέλνη λένη πνπ απεηθνλίδνληαη ζε έλα αγγείν ηνπ 450 π.Υ. Λπζηζηξάηε (Ιζη): Δ Λοζζζηνάηδ ήηαλ πξσηαγσλίζηξηα νκώλπκεο θσκσδίαο ηνπ Ώνζζημθάκδ πνπ παίρζεθε ζηελ Ώζήλα ην 411 π.Υ. Λπζίζηξαηνο (Ιζη): 1. Ο Λοζίζηναημξ (4νο π.Υ. αη.) από ηελ ηθπώλα, ήηαλ γιύπηεο ραιθνπιάζηεο, αδειθόο ηνπ Λπζίππνπ. Βίλαη ν πξώηνο πνπ ;εθάξκνζε ηε ρξήζε γύςηλνπ εθκαγείνπ γηα λα επηηύρεη πηζηό αληίγξαθν ηνπ πξσηνηύπνπ. Γλσζηόηεξν έξγν ηνπ άγαικα ηεο Μειαλίππεο. (Πθίκζμξ) 2. Γιύπηεο ηνπ 4νπ π.Υ. αηώλα, αδειθόο ηνπ Λπζίππνπ (Πθίκζμξ) 3. Ο Λοζίζηναημξ (5νο π.Υ. αη.) από ηελ Ώζήλα, θαηαδηθάζηεθε ζε ζάλαην σο εξκνθνπίδεο. Λύζνο (Ιζη): Γιύπηεο από ηελ Μαθεδνλία Λύζζα (Ιζη): Θεόηεηα ή δαηκόλην, πξνζσπνπνίεζε ηεο παξαθξνζύλεο, ηεο εμαιινζύλεο θαη ηεο ιύζζαο ησλ δώσλ. Λύζσλ (Ιζη): Ο Λύζςκ ήηαλ Έιιελαο γιύπηεο (Παοζακίαξ) Λπηαία (Μπζ): βιέπε Λνπζία Λπηήξηνο (Ιζη): Βπίζεην ηνπ Παλόο ζηελ Σξνηδελία (Παοζακίαξ) Λπηηέξζαο (Μπζ): Γηνο ηνπ βαζηιηά ηεο Φξπγία Μίδα, πεξηβφεηνο γηα ηε ιαηκαξγία ηνπ. Ο Δξαθιήο ηνλ ζθφησζε θαη ηνλ πέηαμε ζηνλ πνηακφ Μαίαλδξν. Λύρλνο (Μπζ): Γηνο ηνπ Δθαίζηνπ θαη ηεο Ώζελάο (Δζίνδνο) Λσηίο (Μπζ): Νχκθε πνπ ηελ εξσηεχηεθε ν Πξίαπνο. Παξαθάιεζε ηνπο ζενχο λα ηελ γιηηψζνπλ θ απηνί ηελ κεηακφξθσζαλ ζην θπηφ ισηφ. Λσηνθάγνη (Μπζ): Φηιφμελνο ιαφο πνπ θαηνηθνχζε ζηα βφξεηα παξάιηα ηεο Ώθξηθήο, ζηε Ληβχε. Σξέθνληαλ κε θαξπνχο ισηνχ, απφ ηνπο νπνίνπο έθαλαλ θαη θξαζί. Αέρηεθαλ θαιά ηνλ πεξηπιαλψκελν Οδπζζέα κε ηνπο ζπληξφθνπο ηνπ (κεξνο)
109
Μα (Ιζη): Ώξραία κηθξαζηαηηθή ζεόηεηα πνπ ππνδειώλεη ηελ κεηέξα θαη ηαηξηάδεη ζηελ Γαία ηε κεηέξα όισλ. Οη Λπδνί απνθαινύζαλ ηελ Ρέα Μα θαη ζπζίαδαλ ηαύξνπο ζ‟ απηήλ. (ηέθακμξ ΐογάκηζμξ) Μαάξβαο (Ιζη): λνκα Καξρεδνλίνπ πνπ αλαθέξεη ν Πμθύαζμξ Μαγαξζίο (Ιζη): Βπίζεην ηεο Ώζελάο ζηελ Κηιηθία (Ώννζακόξ) Μάγαο (Ιζη): 1. Ο Μάβαξ (4νο-3νο π.Υ. αη.) ήηαλ παηέξαο ηεο βαζίιηζζαο ηεο Ώηγύπηνπ ΐεξελίθεο 2. Γηνο ηεο βαζίιηζζαο ηεο Ώηγύπηνπ ΐεξελίθεο θαη ηνπ Πηνιεκαίνπ Γ‟ ηνπ Βπεξγέηε, εγγνλόο ηνπ πξνεγνύκελνπ. Βθηειέζηεθε ην 222 π.Υ. από ηνλ αδειθό ηνπ Πηνιεκαίν Α‟ 3. Μαθεδόλαο θπβεξλήηεο ηεο Κπξήλεο (276-250 π.Υ.). Ήηαλ γηνο ηνπ Φηιίππνπ, ελόο επγελνύο από ηελ Μαθεδνλία θαη ηεο ΐεξελίθεο. Ώξγόηεξα ε ΐεξελίθε παληξεύηεθε ηνλ Πηνιεκαίν ηδξπηή ηεο αηγππηηαθήο δπλαζηείαο πνπ πήξε ην όλνκά ηνπ, άξα ε Μάγαο ήηαλ εηεξνζαιήο αδειθόο ηνπ. Καηάθεξε λα δηαηεξήζεη αλεμάξηεην ην βαζίιεην ηεο Κπξήλεο από ηελ Ώίγππην, όκσο κεηά ηνλ ζάλαηό ηνπ, ν Κπξήλε έγηλε αηγππηηαθή επαξρία. (Παοζακίαξ) Μαγίδηνλ (Ιζη): Δ Μαβίδζμκ ήηαλ εηαίξα ηεο αξραηόηεηαο Μαγίσλ (Ιζη): Ο Μαβίςκ από ηελ Κόξηλζν ήηαλ αζιεηήο πάιεο Μάγλεο (Ιζη): Πνηεηήο ηεο Ώξραίαο αηηηθήο θσκσδίαο, από ηελ Εθαξία Ώηηηθήο. Νίθεζε 11 θνξέο ζε ζεαηξηθνύο αγώλεο (Ώνζζημθ.) Η Μαία ήηαν η πιο όμοπθη από ηιρ Πλειάδερ Μάγλεο (Μπζ): Έλαο απφ ηνπο κλεζηήξεο ηεο Πελειφπεο (κεξνο) Μάγλεηαο ή Μάγλεο (Μπζ): Γηφο ηνπ Ώηφινπ θαη ηεο Βλαξέηεο, γελάξρεο ηνπ θχινπ ησλ Μαγλεηψλ (Ώπνιιφδσξνο) Μάγλνο (Ιζη): 1. Ο Μάβκμξ Εαηνόξ ήηαλ γηαηξόο θαη πνηεηήο νπ επηγξακκαηνπνηόο ηνπ 4 κ.Υ. αηώλα (Παθαηζκή Ώκεμθμβία) 2. Ο Μάβκμξ από ηελ Κπξήλε ήηαλ νιπκπηνλίθεο ηνπ ζηαδίνπ ην 189 κΥ. Μαδάηαο (Ιζη): Πέξζεο ζηξαηεγόο πνπ ηνλ αλαθέξεη ν Ξεκμθώκ Μαδαία (Μπζ): Κφξε ηνπ βαζηιηά ηνπ ΐνζπφξνπ Λεπθάλνξνο (Λνπθηαλφο) Μάδαξνο (Ιζη): Ο Μάγανμξ (4νο π.Υ. αη.) ήηαλ έλαο από ηνπο εηαίξνπο ηνπ Μ. Ώιεμάλδξνπ. Μεηά ηελ θαηάιεςε ησλ νύζσλ ν Μάδαξνο ηνπνζεηήζεθε θξνύξαξρνο ηεο αθξόπνιεο. (Ώννζακόξ)
110
Μαία (Μπζ): Δ νκνξθφηεξε απφ ηηο επηά Πιεηάδεο, θφξεο ηνπ Άηιαληα. Ώπφ ηελ έλσζή ηεο κε ηνλ Αία γελλήζεθε ν Βξκήο. Δ Μαία ηαπηίδεηαη απφ ηνλ Ώηζρχιν κε ηε Γαία, σο κεηέξα-ηξνθφο (Δζίνδνο) Μαηάλδξηνο (Ιζη): 1. άκηνο πνιηηηθόο ηνπ 6νπ π.Υ. αηώλα, αληίπαινο ηνπ ηπξάλλνπ ηνπ λεζηνύ Πνιπθξάηε, όκσο απέηπρε ζηελ πξνζπάζεηά ηνπ (θαη ησλ αδειθώλ ηνπ Λπθαξέηνπ θαη Υαξηιάνπ) λα θαηαιάβεη ηελ εμνπζία. (Δνόδμημξ) 2. Μηιήζηνο ηζηνξηθόο ηνπ 2νπ π.Υ. αηώλα. Μαίαλδξνο (Ιζη): Ο Μαίακδνμξ (4νο π.Υ. αη.) από ηε Μαγλεζία, ππεξέηεζε σο θπβεξλήηεο ηξηήξνπο ζην ζηόιν ηνπ Μ. Ώιεμάλδξνπ. Μαίαλδξνο (Μπζ): Πνηάκηνο ζεφο, γηνο ηνπ Χθεαλνχ θαη ηεο Σεζχνο. (Δζίνδνο) Μαίδνο (Μπζ): Γηνο ηνπ Ειιπξηνχ, έδσζε ην φλνκά ζηνλ ζξαθηθφ πνιεκηθφ ιαφ ησλ Μαηδψλ Μαίθηνο (Ιζη): Ο Μαίηζμξ Κόζκημξ ήηαλ επηγξακκαηνπνηόο. ώδνληαη δώδεθα επηγξάκκαηά ηνπ (Παθαηζκή Ώκεμθμβία) Μαίκαινο (Μπζ): Ο παηέξαο ηνπ Πεηζάλδξνπ, αμησκαηηθνχ ησλ Μπξκηδφλσλ ζηελ Σξνία, ππφ ηνλ Ώρηιιέα (κεξνο) Μαηκάθηεο (Ιζη): Βπίζεην ηνπ Αηόο ζηελ Ώζήλα (Πθμύηανπμξ) Μαηλάδεο (Μπζ): Νχκθεο, ηξνθνί, ζχληξνθνη θαη ζπλνδνί ηνπ Αηνλχζνπ. Σαπηίδνληαη κε ηηο ΐάθρεο. Υαξαθηεξηζηηθφ ηνπο ε εθζηαηηθή καλία (εμ νπ θαη Μαηλάο). (Δζίνδνο) Μαηλαιίδεο ή Μαηλάιηνο (Ιζη): Βπίζεην ηνπ Αία ζηελ Ώξθαδία (Παοζακίαξ) Μαίλαινο (Μπζ): Γηνο ηνπ βαζηιηά ηεο Ώξθαδίαο Λπθάνλα. Ίδξπζε ηελ πφιε Μαίλαιν ζην νκψλπκν βνπλφ. (Ώπνιιφδσξνο) Μαηλόκελνο (Ιζη): Βπίζεην ηνπ Άξε Μαίξα (Μπζ): Κφξε ηνπ βαζηιηά ηεο Σίξπλζαο Πξνίηνπ, εξσκέλε ηνπ Αία θαη κεηέξα ηνπ Λνθξνχ. (κεξνο) Μαηζηάδεο (Ιζη): ΐαζηιηάο ηεο Θξάθεο, παηέξαο ηνπ εύζνπ (Δνόδμημξ) Μαίσλ (Ιζη): ΐαζηιηάο ησλ Λπδώλ, θέξεηαη σο ν παππνύο ηνπ Οκήξνπ Μαίσλ (Μπζ): χκθσλα κε κηα εθδνρή, γηνο ηεο Ώληηγφλεο θαη ηνπ Ώίκσλνο. Ο Μαίσλ θαη ν Λπθνθφληεο ήηαλ νη αξρεγνί ηεο ζπκκνξίαο 50 αλδξψλ πνπ έζηεζαλ ελέδξα ζηνλ Σπδέα ζηνλ πφιεκν ησλ Βπηά επί Θήβαο. Ο Σπδέαο ηνπο ζθφησζε φινπο εθηφο απφ ηνλ Μαίνλα. (κεξνο) Μάθαξ (Μπζ: Οηθηζηήο θαη βαζηιηάο ηεο Λέζβνπ, γηνο ηνπ Ήιηνπ θαη ηεο Ρφδνπ. Ο Μάθαξ πήγε ζηε Λέζβν φπνπ ππήξμε θαιφο εγεκφλαο θαη δίθαηνο λνκνζέηεο. Ώπέθηεζε ηέζζεξηο γηνπο θαη έμη θφξεο. Οη γηνη ηνπ ίδξπζαλ απνηθίεο ζηε Υίν, άκν, Κσ θαη Ρφδν. Οη θφξεο ηνπ έδσζαλ ην φλνκά ηνπο ζε αληίζηνηρεο πφιεηο ηεο Λέζβνπ. Ώιιά θαη ην ίδην ην λεζί νλνκάζηεθε θάπνηε Μαθαξία. (Αηφδσξνο ηθειφο) Μαθαξεύο ή Μάθαξ (Μπζ): Εεξέαο ηνπ Αηνλχζνπ θαη ηδξπηήο ηεο ιαηξείαο ηνπ ζενχ ζηε Λέζβν. 111
Μαθαξία (Μπζ): Κφξε ηνπ Δξαθιή θαη ηεο Αεηάλεηξαο πνπ ζπζηάζηεθε εζεινληηθά γηα λα ληθήζνπλ νη Ώζελαίνη θαη νη Δξαθιεηδείο ηνλ βαζηιηά ησλ Μπθελψλ Βπξπζζέα (ηξάβσλ) Μαθάξηνο (Ιζη): παξηηάηεο ζηξαηεγόο ν νπνίνο ην 426 π.Υ, ηέζεθε επηθεθαιήο 3000 νπιηηώλ, γηα λα βνεζήζεη ηε ζύκκαρν ηεο πάξηεο Ώηησιία. (Θμοηοδίδδξ) Μαθάξσλ Νήζνη (Ιζη): Νεζηά ζηα νπνία πήγαηλαλ νη ςπρέο ησλ εξώσλ ησλ επηθαλώλ θαη ησλ αλακάξηεησλ θαηά ην ηαμίδη ηνπο ζηνλ Πάλσ θαη ζηνλ Κάησ θόζκν. Σα λεζηά ησλ Μαθάξσλ ηαπηίδνληαη κε ηα Διύζηα Πεδία. (Δζίμδμξ) Μαθάηαξηνο (Ιζη): Ο Μαηάηανημξ (4νο π.Υ. αη.) από ηε Μαθεδνλία ήηαλ ν παηέξαο ηνπ Πεπθέζηα, ζσκαηνθύιαθα ηνπ Μ. Ώιεμάλδξνπ. (Ώννζακόξ) Μαθεδλόο (Μπζ): Έλαο απφ ηνπο 50 γηνπο ηνπ βαζηιηά ηεο Ώξθαδίαο Λπθάνλα πνπ ηηκσξήζεθαλ απφ ηνλ Αία θξέαο (Ώπνιιφδσξνο) Μαθεδνλία (Μπζ): Κφξε ηνπ Αηφο θαη ηεο Θπίαο απφ ηελ νπνία πήξε ηελ νλνκαζία ηεο ε Μαθεδνλία (ηέθαλνο ΐπδάληηνο) Εσγξαθηθή αγγείνπ από ηνλ Μάθξσλα Μαθεδώλ ή Μαθεδλόο (Μπζ): Γηνο ηνπ Αία θαη ηεο Θπίαο θαη παηέξαο ηνπ Πίλδνπ, ηνπ ΐέξε, ηνπ Ήκαζνπ θαη ηνπ Πίεξνπ. Οη γηνί ηνπ ζηηο καθεδνληθέο πεξηνρέο Βένμζα, Ηιαεία ηαζ Πζενία. Μαθέηαο (Ιζη): Ο Μαηέηαξ από ηε Κάξπζην, είλαη γλσζηόο από κηα επηηύκβηα επηγξαθή πνπ αθηεξώλεη ζε αγαπεκέλνπ πξόζσπν. Μαθεδόληνο Ύπαηηθόο (Ιζη): Πνηεηήο επηγξακκαηνπνηόο ηνπ 1νπ κ.Υ. αηώλα από ηελ Μαθεδνλία (Παθαηζκή Ώκεμθμβία) Μάθηζηνο (Μπζ): Γηνο ηνπ βαζηιηά ηνπ Οξρνκελνχ Ώζάκαληα θαη αδειθφο ηνπ Φξίμνπ (ηέθαλνο ΐπδάληηνο) Μάθξηο (Μπζ): Κφξε ηνπ Ώξηζηαίνπ θαη ηεο Ώπηνλφεο. Μαδί κε ηνλ παηέξα ηεο αλέζξεςαλ κε κέιη ηνλ κηθξφ Αηφλπζν πνπ ηνπο εκπηζηεχηεθε ν Βξκήο (Ώπνιιψληνο Ρφδηνο) Μαθξόβηνο (Ιζη): Έιιελαο ηζηνξηθόο θαη θηιόζνθνο Μάθξσλ (Ιζη): Ο Μάηνςκ (5νο π.Υ. αη.) ήηαλ αγγεηνγξάθνο, εξγάζηεθε κε ηνλ αγγεηνπιάζηε Εέξσλα. Γλσζηό ηνπ έξγν είλαη εξπζξόκνξθν αγγείν πνπ απεηθνλίδεη ηελ Χξαία Βιέλε. πλνιηθά 350 έξγα απνδίδνληαη ζηνλ Μάθξσλα. 112
Μαιαόο (Μπζ): Οη απφγνλνη ηνπ Ώγακέκλνλα Κθεύδξ θαη Μαθαόξ ήηαλ νη ηδξπηέο ηεο Κχκεο ζηελ Μηθξά Ώζία. (ηξάβσλ) Μάιαθνο (Ιζη): 1. Σύξαλλνο ηεο Κύκεο ηεο Κάησ Εηαιίαο, γλσζηόο γηα ηε ζθιεξόηεηά ηνπ. Βμόλησζε ηνπο πινπζηόηεξνπο πνιίηεο θαη νηθεηνπνηήζεθε ηηο πεξηνπζίεο ηνπο, 2. Εζηνξηνγξάθνο ηεο αιεμαλδξηλήο επνρήο, έγξαςε ηελ ηζηνξία ηεο ίθλνπ. Μαιεάηεο (Ιζη): Πξνζσλύκην ηνπ Ώπόιισλα ζηελ Βπίδαπξν (Παοζακίαξ) Μάιενο (Μπζ): 1. Θαιάζζηνο δαίκνλαο έδσζε ην φλνκά ηνπ ζην αθξσηήξην Μαιέαο 2. Γηνο ηνπ Δξαθιή θαη ηεο Οκθάιεο, ζεσξείηαη ν εθεπξέηεο ηεο ζάιπηγγαο Μάιεσο (Ιζη): Ώξρεγφο ησλ Πειαζγψλ ηεο Σπξξελίαο Μάιεο (Ιζη): Ο Μάθδξ από ηελ Ώηησιία (6νο π.Υ. αη.) ήηαλ αδειθόο ηνπ Σίηνξκνπ, πνπ είρε απνθιεζεί δεύηεξνο Δξαθιήο εμ αηηίαο ηεο ηξνκαθηηθήο ηνπ δύλακεο (Δνόδμημξ) Μαιζάθε (Ιζη): Βηαίξα, αλαθέξεηαη ζηνπο Βηαζνζημύξ Αζαθόβμοξ ηνπ Λμοηζακμύ Μαιίδα (Μπζ): Ανχιε ηεο Οκθάιεο απέθηεζε κε ηνλ Δξαθιή έλα γην, ηνλ Ώθέιε Μαιίο ή Μειία (Μπζ): Νχκθε πξνζηάηηδα ησλ πξνβάησλ (κήισλ) (Θεφθξηηνο) Μαιιώηεο (Ιζη): Έιιελαο γξακκαηηθόο ηεο αξραηόηεηαο Μαιιηώλ (Ιζη): Ο Μαθθζώκ εη Αανδάκςκ πεξηιακβάλεηαη ζηνλ θαηάινγν ησλ Ππζαγνξείσλ ηνπ Εαιαθίπμο. Μάινο (Μπζ): Γηνο ηνπ Ώκθηθηχσλνο θαη ηεο Υζνλνπάηξαο, επψλπκνο ήξσαο ησλ Μαιηέσλ Μαιρίσλ (Ιζη): Ο Μαθπίςκ (3νο κ.Υ. αη.) ήηαλ πξεζβύηεξνο ηεο Ώληηνρείαο, ζπγγξαθέαο παηεξηθώλ ρξηζηηαληθώλ θεηκέλσλ Μάιρνο (Ιζη): ΐπδαληηλόο ηζηνξηθόο ηνπ 4νπ-5νπ κ.. αη. Μάκεξθνο (Ιζη): Σύξαλλνο ηεο Καηάλεο ηεο ηθειίαο, ζθνηώζεθε ζε κάρε κε πξαθνύζηνπο Μακκάξηνλ (Ιζη): Δ Μαιιάνζμκ ήηαλ εηαίξα ηεο αξραηόηεηαο Μαλδάλε (Ιζη): Κόξε ηνπ βαζηιηά ηεο Μεδείαο Ώζηπάγε, ζύδπγνο ηνπ Κακβύζε θαη κεηέξα ηνπ Κύξνπ ηνπ Μεγάινπ (Δνόδμημξ) Μάλδξσλ (Μπζ): ΐαζηιηάο ησλ ΐεβξχθσλ, παηέξαο ηεο Λακςάθεο Μαλζέαο (Μπζ): ηξαηηψηεο ηνπ βαζηιηά ηεο Κξήηεο Καηξέα θαη εξαζηήο ηεο θφξεο ηνπ βαζηιηά Ώεξφπεο. ηαλ έκαζε φηη ε Ώεξφπε παληξεχηεθε άιινλ, απηνθηφλεζε θαη ε Ώθξνδίηε, ηνλ κεηακφξθσζε ζε έλα κσβ ινπινπδάθη (ιέγεηαη ιακεόξ ζηελ Κξήηε) Μαλδξάβνπινο (Ιζη): άκηνο, ν νπνίνο βξήθε ζεζαπξό θαη αθηέξσζε ζηελ Ήξα ρξπζό πξόβαην (Λμοηζακόξ) Μαλδξόδσξνο (Ιζη): Ο Μακδνόδςνμξ (4νο π.Υ. αη.) από ηε Μαθεδνλία ήηαλ παηέξαο ηνπ ζηξαηησηηθνύ ηνπ Μ. Ώιεμάλδξνπ Θόαληνο. 113
Μαλδξνθιείδαο (Ιζη): Ο Μακδνμηθείδαξ (4νο π.Υ. αη.) ήηαλ παξηηάηεο, πνπ βνήζεζε ζεκαληηθά ηνλ βαζηιηά Άγη Α‟ ζην κεηαξξπζκηζηηθό ηνπ έξγν. Μαλδξνθιήο (Ιζη): Ο Μακδνμηθήξ (6νο π.Υ. αη.) από ηε άκν, ήηαλ αξρηηέθηνλαο θαη κέινο ηνπ επηηειείνπ ηνπ Πέξζε βαζηιηά Ααξείνπ. Σν 513-2 ζηελ εθζηξαηεία ηνπ βαζηιηά θαηά ησλ θύζσλ θαη πέηπρε ηε δεύμε ησλ δπν αθηώλ ηνπ ΐνζπόξνπ, κέζσ ηεο νπνίαο θαηόξζσζε λα πεξάζεη ν ζηξαηόο ζηελ επξσπατθή αθηή. Ώπηό ήηαλ κεγάιν ηερλνινγηθό επίηεπγκα γηα ηελ επνρή ηνπ γηαηί ν Μαλδξνθιήο εθηόο από ην βάζνο έπξεπε λα αληηκεησπίζεη θαη ηα ηζρπξά ζαιάζζηα ξεύκαηα. Μαλέζσλ ή Μαλεζώο (Ιζη): Ώιεμαλδξηλόο ζπγγξαθέαο ηνπ 3νπ π.Υ. αηώλα, έγξαςε βηβιία ηζηνξίαο, αζηξνινγίαο θαη θπζηθήο από ηα νπνία ζώδνληαη ιίγα απνζπάζκαηα (Πθμύηανπμξ, Παθαηζκή Ώκεμθμβία) Μάλεο (Ιζη): λνκα δνύινπ πνπ αλαθέξεη ν ηνάαςκ Μαλίαη – Μαλίεο (Ιζη): Θεόηεηεο ή δαηκόληα, πξνζσπνπνίεζε ηεο ιακίαξ θαη ηεο ηνέθαξ. (Παοζακίαξ) Ζ δεύμε ηνπ Βνζπόξνπ ήηαλ έξγν ηνπ Μαλδξνθιή Μαλόδσξνο (Ιζη): λνκα δνύινπ ζηηο νκζεεξ ηνπ Ώνζζημθάκδ Μαληίαο (Ιζη): 1. Ώζελαίνο ζηξαηεγόο, πνιηηηθόο θαη ξήηνξαο ηνπ 4νπ π.Υ. αηώλα 2. Γηαηξόο ησλ αιεμαλδξηλώλ ρξόλσλ, δάζθαινο ηνπ Δξαθιείδνπ ηνπ Σαξαληίλνπ. Μαληίζενο (Ιζη): Ώζελαίνο πνιηηηθόο πνπ θαηεγνξήζεθε σο εξκνθνπίδεο, γλσζηόο από ηνλ ιόγν ηνπ ξήηνξα Λπζία Τπέν Μακηζεέμο Μαληίθνξνη (Ιζη): Μπζηθά αλζξσπνθάγα ηέξαηα από ηελ Πεξζία, κε ζώκα ιηνληαξηνύ, θεθάιη αλζξώπνπ θαη δηραισηή νπξά Μαληηθόο (Ιζη): Βπίζεην ηνπ Ώπόιισλα Μαληηλεύο (Μπζ): Γηνο ηνπ βαζηιηά ησλ Ώξθάδσλ Λπθάνλα θαη ηδξπηήο ηεο πφιεο Μαληίλεηαο ηεο Πεινπνλλήζνπ. (Ώπνιιφδσξνο) Μάληηνο (Μπζ): Γηνο ηνπ γηαηξνχ, κάληε θαη βαζηιηά ηνπ Άξγνπο Μειάκπνδα θαη ν ίδηνο κάληεο. Ώθνινχζεζε ηνλ Σειέκαρν ζηελ Εζάθε, φηαλ εθείλνο έθπγε απφ ηελ Πχιν, φπνπ είρε πάεη λα ξσηήζεη γηα ηελ ηχρε ηνπ παηέξα ηνπ. (κεξνο) Μαληώ ή Θεζζαιή (Μπζ): Κφξε ηνπ κάληε Σεηξεζία θαη κάληηζζα φπσο θη ν παηέξαο ηεο (Ώπνιιψληνο Ρφδηνο) Μάμηκνο (Ιζη): Ο Μάλζιμξ μ Βθέζζμξ (310-372) ήηαλ λενπιαησληθόο θηιόζνθνο, καζεηήο ηνπ Ώηδέζηνπ θαη θίινο θαη δάζθαινο ηνπ απηνθξάηνξα 114
Ενπιηαλνύ (ηνπ Παξαβάηε). Μεηά ην ζάλαην ηνπ απηνθξάηνξα ν Μάμηκνο θαηαδηθάζηεθε ζε ζάλαην από ηνλ επόκελν απηνθξάηνξα Οπάιε. Ο Μάμηκνο είρα δπν αδειθνύο, ηνλ θηιόζνθν Κιαπδηαλό θαη ηνλ Νπκθηδηαλό πνπ ρξεκάηηζε γξακκαηέαο ηνπ Ενπιηαλνύ. (μοΎδαξ) Μαμηκώ (Μπζ): Μηα απφ ηηο Ώκαδφλεο, γλσζηή απφ ην βπδαληηλφ κχζν ηνπ Αηγελή Ώθξίηα, κε ηνλ νπνίν κνλνκάρεζε θαη εηηήζεθε. Μάξαγδνο (Ιζη): Άξαβαο πνπ αλαθέξεη ν Ξεκμθώκ Μαξαζώλ (Μπζ): Γηνο ηνπ Βπνπέσο απφ ηελ ηθπψλα, ήξζε απφ ηελ Πεινπφλλεζν θαη έδεζε ζηελ Ώηηηθή. Οη Ώζελαίνη ηνλ ηίκεζαλ σο ήξσα θαη νλφκαζαλ ηνλ ηφπν πνπ έδεζε Μαξαζψλα (Παπζαλίαο) Μάξγνο (Ιζη): Ο πξώηνο ζηξαηεγόο ηεο Ώρατθήο πκπνιηηείαο, ππεξέηεζε ηα έηε 256-255 π.Υ. Μαξδόληνο (Ιζη): Γακπξόο ηνπ βαζηιηά ηεο Πεξζίαο Ααξείνπ θαη ζηξαηεγόο ηεο εθζηξαηείαο ηνπ θαηά ηεο Βιιάδαο. θνηώζεθε ζηελ κάρε ησλ Πιαηεώλ ην 479 π.Υ. (Δνόδμημξ) Μάξδσλ (Ιζη): ηξαηεγόο ησλ Λπδώλ (Ώζζπύθμξ) Μαξία (Μπζ): βιέπε Μαίξα Μαξηαλδπλόο (Μπζ): Γηνο ηνπ Φηλέσο ή ηνπ Φξίμνπ, γελάξρεο ησλ Μαξηαλδπλψλ ηνπ Πφληνπ (Ώπνιιψληνο Ρφδηνο) Μαξηαλόο (Ιζη): Πνηεηήο, αλαθέξεηαη ζηελ Παθαηζκή Ώκεμθμβία Μαξηιάδεο (Ιζη): Καξβνπληάξεο από ην Μελίδη (Ώπανκήξ ηνπ Ώνζζημθάκ.) Μαξίλνο (Ιζη): 1. Ο Μανίκμξ μ Σύνζμξ (2νο κ.Υ. αη.) ήηαλ Έιιελαο γεσγξάθνο, ραξηνγξάθνο θαη καζεκαηηθόο, από ηνπο ηδξπηέο ηεο καζεκαηηθήο γεσγξαθίαο. 2. Έιιελαο γηαηξόο αλαηόκνο, Έγξαςε έξγν 20 βηβιίσλ γηα ηηο αλαηνκηθέο εγρεηξήζεηο. 3. Ο Μανίκμξ (5νο κ.Υ. αη.) από ηελ Νεάπνιε δηαδέρζεθε ηνλ Πξόθιν σο επηθεθαιήο ηεο Ώθαδεκίαο ηεο Ώζήλαο. Βπίζεο δεκνζίεπζε έξγα γηα ηελ αζηξνλνκία. ώδνληαη δπν επηγξάκκαηά ηνπ (Παθαηζκή Ώκεμθμβία) Μάξηο (Μπζ): Γηνο ηνπ βαζηιηά ηεο Καξίαο Ώκηζσδάξνπ θαη αδειθφο ηνπ Ώηπκλίνπ. Ο Μάξηο θαη ν αδειθφο ηνπ πνιέκεζαλ ζηνλ Σξσηθφ Πφιεκν ππεξαζπίδνληαο ηελ Σξνία θαη ζθνηψζεθαλ απφ ηνλ Θξαζπκήδε (κεξνο) Μαξίσλ (Ιζη): Ο Μανίςκ από ηελ Ώιεμάλδξεηα, ήηαλ δηο νιπκπηνλίθεο ζηελ πάιε θαη ζην παγθξάηην ην 52 π.Υ. Μάξθειινο (Ιζη): Ο Μάνηεθθμξ μ ζδήηδξ (2νο κ.Υ. αη.) από ηελ Πακθπιία ήηαλ πνηεηήο. Έγξαςε έλα καθξνζθειέο ηαηξηθό πνίεκα ζε εμάκεηξνπο ειιεληθνύο ζηίρνπο. Σν πνίεκα απηό απνηειείην από ζαξάληα δπν βηβιία θαη εηθάδεηαη όηη ήηαλ παξαγγειία θάπνηνπ απηνθξάηνξα ηεο Ρώκεο γηα λα εκπινπηίζεη ηελ δεκόζηα βηβιηνζήθε. Έρεη δηαζσζεί κόλν δπν απνζπάζκαηα κε ηίηινπο Πενί Λοηακενώπμο θαη Εαηνζηά πενί ζπεύςκ. Μαξθηαλόο (Ιζη): Ο Μανηζακόξ (4νο κ.Υ. αη.) από ηελ Δξάθιεηα ηνπ Πόληνπ ήηαλ καζεκαηηθόο θαη γεσγξάθνο. ώδνληαη απνζπάζκαηα από ηα έξγα ηνπ, 115
όπσο: Πενίπθμοξ ηδξ έλς εαθάζζδξ, Πενί ηςκ από Ρώιδξ πνμξ ηαξ επζζήιμοξ ηδξ Οζημοιέκδξ πόθεζξ δζαζηάζεςκ, Πενίπθμοξ ηδξ έλς εαθάζζδξ. (ηέθακμξ ΐογάκηζμξ) Μάξθνο (Ιζη): 1. Ο Μάνημξ από ηελ Ώληηόρεηα ήηαλ νιπκπηνλίθεο ηνπ αγσλίζκαηνο ηεο πάιεο ην 97 κΥ. 2. Μάνημξ Ώνβεκηάνζμξ (βιέπε Ώξγεληάξηνο Μάξκαμ (Μπζ): Έλαο κλεζηήξαο ηεο Εππνδάκεηαο. θνηψζεθε απφ ηνλ Οηλφκαν θαη ηάθεθε καδί κε ηα δπν ηνπ άινγα (Παπζαλίαο) Μαξκάξηλνο (Ιζη): Βπίζεην ηνπ Ώπόιισλα ζηελ Βύβνηα (ηνάα.) Μάξπεζζα (Μπζ): Δ Μάνπδζζα ή Δοδκίκδ ήηαλ πνιχ φκνξθε θνπέια, θφξε ηνπ βαζηιηά ηεο Ώηησιίαο Βπήλνπ. Σελ αγάπεζε ν Ίδαο θαη ηελ απήγαγε θαη έθζαζαλ ζηελ Μεζζήλε. Βθεί φκσο είδε ηελ Μάξπεζζα ν Ώπφιισλ θαη ηελ εξσηεχηεθε θη απηφο Θέιεζε λα ηελ αξπάμεη, αιιά ν Ίδαο ηνλ πξνθάιεζε ζε κνλνκαρία. Σφηε Αίαο ξψηεζε ηελ Μάξπεζζα πνηφλ απφ ηνπο δπν πξνηηκνχζε. Δ θνπέια ζθέθηεθε φηη ν Ώπφιισλ σο ζεφο ζα ηελ βαξηφηαλ γξήγνξα θαη απνθάζηζε φηη ζχδπγφο ηεο ζα γηλφηαλ ΄Ίδαο. (κεξνο) Ζ αξπαγή ηεο Μάξπεζζαο Μαξπεζζία (Μπζ): Μηα απφ ηηο εγέηηδεο ησλ Ώκαδφλσλ (Δζίνδνο) Μάξζε (Μπζ): Θεζπηάδα, κεηέξα ηνπ ΐνπθφινπ απφ ηνλ Δξαθιή. (Ώπνιιφδσξ.) Μαξζύαο (Ιζη): Ο Μανζύαξ μ Πεθθαίμξ (4νο π.Υ. αη.) ήηαλ εηεξνζαιήο αδειθόο ηνπ Ώληίγνλνπ ηνπ Μνλόθζαικνπ, γεσγξάθνο θαη έλαο από ηνπο ηζηνξηθνύο ηνπ Μ. Ώιεμάλδξνπ. Έξγα ηνπ: Μαηεδμκζηά θαη Ώθελάκδνμο αβςβή. Μαξζύαο (Μπζ): Γηνο ηνπ πνηάκηνπ ζενχ Μαηάλδξνπ, ζάηπξνο απφ ηε Φξπγία θαη αδειθφο ηνπ εθεπξέηε ηνπ κνλνχ απινχ ΐάβπνο. Βίλαη πνιχ γλσζηφο ν κχζνο ζχκθσλα κε ηνλ νπνίν ν Μαξζχαο πνπ έπαηδε ηνλ απιφ πξνθάιεζε ζε κνπζηθή κνλνκαρία ηνλ Ώπφιισλα πνπ έπαηδε ηελ ιχξα. ην δηαγσληζκφ νξίζηεθαλ θξηηέο: νη Μνχζεο απφ ηελ πιεπξά ηνπ Ώπφιισλα θαη ν βαζηιηάο ηεο Φξπγίαο Μίδαο απφ ηελ πιεπξά ηνπ Μαξζχα. Οη θξηηέο (εθηφο απφ ηνλ Μίδα, πνπ ηηκσξήζεθε γη’ απηφ απφ ηνλ Ώπφιισλα λα έρεη γατδνπξηλά απηηά!) αλάδεημαλ ληθεηή ηνλ Ώπφιισλα θαη ζχκθσλα κε ηνπο φξνπο ηεο κνλνκαρίαο, ν Μαξζχαο δέζεθε ζε έλα δέληξν θαη ν ζεφο ηνλ έγδαξε δσληαλφ! Σν αίκα ηνπ ζρεκάηηζε ηνλ νκψλπκν πνηακφ. (Ώπνιιφδσξνο) 116
Μαξηηάιεο (Ιζη): Ο Μαξηηάιεο ήηαλ καζεηήο ηεο ηαηξηθήο θαη αλαηνκηθήο ζρνιήο ηνπ Βξαζίζηξαηνπ ζηελ κύξλε Μαξπαλδηλόο (Μπζ): Γηνο ηνπ Φηλέα, γελάξρεο ησλ Μανοακδζκώκ ηεο ΐηζπλίαο Μαξςίαο (Ιζη): λνκα Ώζελαίνπ δεκαγσγνύ πνπ αλαθέξεηαη ζηελ θσκσδία Ώπανκήξ ηνπ Ώνζζημθάκδ Μάξσλ (Ιζη): Λαθεδαηκόληνο, έλαο από ηνπο Σξηαθνζίνπο πνπ έπεζαλ ζηηο Θεξκνπύιεο ην 480 π.Υ. (Δνόδμημξ, Παοζακίαξ) Μάξσλ (Μπζ): Γηνο ηνπ Βπάλζε, εγγνλφο ηνπ Αηνλχζνπ θαη ηεο Ώξηάδλεο θαη έλαο απφ ηνπο εηιελνχο. Μαζίζηηνο ή Μαθίζηηνο (Ιζη): Ώξρεγόο ηνπ πεξζηθνύ ηππηθνύ θαηά ηελ εηζβνιή ηνπ Ααξείνπ ζηελ Βιιάδα (Δνόδμημξ) Μαζίζηξεο (Ιζη): Πέξζεο ζηξαηεγόο (Ώζζπύθμξ) Μαζζάγεο (Ιζη): Λίβπνο, ζηξαηεγόο ησλ Πεξζώλ (Δνόδμημξ) Μάζηεηξα (Ιζη): ύδπγνο ηνπ βαζηιηά ηνπ Κηκκεξίνπ ΐνζπόξνπ Λεπθάλνξνο (Λμοηζακόξ) Μάζησξ (Μπζ): Ο Μάζησξ απφ ηα Κχζεξα ήηαλ παηέξαο ηνπ Λπθφθξνλα (κεξνο) Μαζπληίαο (Ιζη): λνκα δνύινπ ζηηο θήηεξ ηνπ Ώνζζημθάκδ Μαηξέαο (Ιζη): Έιιελαο πνηεηήο ησλ θιαζζηθώλ ρξόλσλ Μάηξηο (Ιζη): Ο Μάηνζξ ήηαλ ξήηνξαο από ηελ Θήβα. Μαηξνράξεο (Ιζη): Γηνο ηνπ Ππζνθξίηνπ ήηαλ έλαο από ηνπο λεθξνύο ηεο κάρεο ηνπ Εζζκνύ θαηά ησλ Ρσκαίσλ ην 146 π.Υ. (από κηα ζρεηηθή επηγξαθή) Μάηξσλ (Ιζη): Ο Μάηνςκ μ Πζηακεύξ έγξαςε παξσδίεο. Αείγκα από ηελ παξσδία ηεο Οδύζζεηαο: δείπκα ιμζ έκκεπε, Μμύζα, πμθύηνμθα ηαζ ιάθα πμθθά… Μάηησλ (Ιζη): Ο Μάηηςκ θαη ν Κεξάησλ ήηαλ ζεόηεηεο ηνπ γεύκαηνο ζηε Λαθσλία. Ο Κεξάσλ έθαλε ηε κίμε ησλ πνηώλ θαη ν Μάηησλ έπιαζε ηε δύκε γηα ην ςσκί. Μαύζσινο (Ιζη): Γηνο ηνπ Βθάηνκλνπ θαη ζαηξάπεο ηεο Καξίαο θαηά ηελ επνρή ηεο πεξζηθήο απηνθξαηνξίαο (337-353 π.Υ.). Παληξεύηεθε ηελ αδειθή ηνπ Ώξηεκηζία ε νπνία ηνλ δηαδέρζεθε κεηά ηνλ ζάλαην ηνπ θαη αλήγεηξε πξνο ηηκή ηνπ ην πεξίθεκν Μαοζςθείμ ηδξ Ώθζηανκαζζμύ ην νπνίν ζπγθαηαιέγεηαη κεηαμύ ησλ Βπηά Θαπκάησλ ηεο Ώξραηόηεηαο. Γηα ηελ αλέγεξζε ηνπ Μαπζσιείνπ εξγάζηεθαλ νη αξρηηέθηνλεο άηπξνο θαη Πύζννο θαη νη γιύπηεο θόπαο, Λεσράξεο, ΐξύαμηο θαη Σηκόζενο. (Δνόδμημξ) Μάραη – Μάρεο (Ιζη): Θεόηεηεο ή δαηκόληα, πξνζσπνπνίεζε ησλ καρώλ, Ήηαλ δπν ε Πξνίσμηο θαη ε Παιίσμηο Μαραηξεύο (Μπζ): Γηνο ηνπ ΑαΎηα απφ ηνπο Αειθνχο. Λέγεηαη φηη απηφο έζθαμε ηνλ Νενπηφιεκν, γην ηνπ Ώρηιιέα, κεηά απφ εληνιή ηνπ Οξέζηε θαη ηεο Βξκηφλεο πάλσ ζην ηεξφ ηνπ Ώπφιισλα ησλ Αειθψλ. (ηξάβσλ) 117
Μαραλίδαο (Ιζη): Ο Μαραλίδαο αλέιαβε ην 210 π.Υ. ηελ επηηξνπεία ηνπ λενγέλλεηνπ βαζηιηά ηεο πάξηεο Πέινπα, όηαλ ν βαζηιηάο Λπθνύξγνο πέζαλε. Κπβέξλεζε σο ηύξαλλνο ηελ πάξηε, αιιά ην 207 ζθνηώζεθε από ηνλ Φηινπνίκελα ζηε κάρε ηεο Μαληηλείαο. (Πμθύαζμξ) Μαράξεο (Ιζη): Γηνο ηνπ βαζηιηά ηνπ Πόληνπ Μηζξηδάηε Σ‟. Ώπηνθηόλεζε γηα λα κελ ζπιιεθζεί από ηνλ Ρσκαίν Λνύθνπιν Μαράηαο (Ιζη): 1. Ο Μαράηαο (4νο π.Υ. αη.) ήηαλ γηνο ηνπ βαζηιηά ηεο Μαθεδνλίαο Φηιίππνπ ΐ‟ θαη ηεο Φίιαο, κηαο από ηηο ζπδύγνπ ηνπ. (Ώννζακόξ) 2. Ο Μαράηαο (1νο κΥ. αη.) ήηαλ Ασξηέαο αλδξηαληνπνηόο. Φηινηέρλεζε αγάικαηα ηνπ Δξαθιή θαη ηνπ Ώζθιεπηνύ. Μαράσλ (Ιζη): ηξαηεγόο ησλ Κνξηλζίσλ ζηνλ Πεινπνλλεζηαθό Πόιεκν (Θμοηοδίδδξ) Ο Μαράσλ πεξηπνηείηαη ην ηξαύκα ηνπ Μελέιανπ Μαράσλ (Μπζ): Αεπηεξεχνπζα ζεφηεηα πξνζηάηεο ηεο ρεηξνπξγηθήο, γηνο ηνπ ζενχ ηεο Εαηξηθήο Ώζθιεπηνχ θαη ηεο Δπηφλεο. Με ηνλ αδειθφ ηνπ Πνδαιείξην πξνζηάηε ηεο επηκεινχκελεο ηα εζσηεξηθά λνζήκαηα ηαηξηθήο (δειαδή ηεο Παζνινγίαο) ήηαλ απφ ηνπο κλεζηήξεο ηεο Χξαίαο Βιέλεο ζπκκεηείραλ ζηνλ Σξσηθφ Πφιεκν. Πξνζέθεξαλ πνιιέο ππεξεζίεο ζην ειιεληθφ ζηξαηφπεδν, θξνληίδνληαο θαη πεξηζάιπνληεο αζζελείο θαη ηξαπκαηίεο, κε θάξκαθα θαη ρεηξνπξγηθέο επεκβάζεηο. Ήηαλ έλαο απφ απηνχο πνπ κπήθαλ ζηνλ Ανχξεην Ίππν, πνπ άλνημε ην δξφκν γηα ηελ άισζε ηεο Σξνίαο. (κεξνο) Μάρηκνο (Μπζ): Έλαο απφ ηνπο ζθχινπο ηνπ Ώθηαίνλνο πνπ ηνλ θαηαζπάξαμαλ (Τγίλνο) Μάρσλ (Ιζη): Ο Μάπςκ (3νο π.Υ. αη.) από ηελ Κόξηλζν ή ηε ηθπώλα, ήηαλ πνηεηήο ηεο Νέαο αηηηθήο θσκσδίαο. Ώπό ηα έξγα ηνπ ζώδνληαη κόλν δπν απνζπάζκαηα θαη αξθεηνί ζηίρνη από κηα ζπιινγή αλεθδόησλ κε αζηείεο ηζηνξίεο πνπ είρε ζπλζέζεη κε ηακβηθνύο ηξίκεηξνπο ζηίρνπο. (Ώεήκαζμξ) Μεγαβάδεο ή Μεγάβαδνο (Ιζη): ηξαηεγόο ησλ Πεξζώλ (Ώζζπύθμξ) Μεγαίλεηνο (Ιζη): Πξόζσπν πνπ αλαθέξεη ζην έξγν ηνπ ΐάηναπμζ ν Ώνζζημθάκδξ Μέγαηξα (Ιζη): Μηα από ηηο Βξηλύεο. Σν όλνκά ηεο ζεκαίλεη δήιεηα-θζόλν θαη ηηκσξνύζε θπξίσο ηε ζπδπγηθή απηζηία (Δζίμδμξ) Μεγαθιείδεο (Ιζη): Έιιελαο ηζηνξηνγξάθνο, γλσζηό έξγν: Πενί εκδόλςκ ακδνώκ 118
Μεγαθιείηε (Μπζ): Βξσκέλε ηνπ Αία θαη κεηέξα ηνπ Λνθξνχ θαη ηεο Θήβεο Μέιαγρξνο (Ιζη): Σύξαλλνο ηεο Λέζβνπ ηνπ 7νπ π.Υ. αηώλα Μεγαθιήο (Ιζη): 1. Σν όλνκα ηνπ πξώηνπ (κπζηθνύ;) βαζηιηά ηεο Ώζήλαο (922-892 π.Υ.) 2. Ο Μεβαηθήξ (7νο π.Υ. αη.) ήηαλ επώλπκνο άξρσλ ηεο Ώζήλαο, κέινο ηεο νηθνγέλεηαο ησλ Ώιθκεσληδώλ. Πξσηνζηάηεζε ζηε ζθαγή ησλ νπαδώλ ηνπ Κύισλα θαη ην πιήξσζε κε εμνξία. Οη Ώιθκεσλίδεο έθεξαλ ην Κπιώλεην άγνο. (Δνόδμημξ) 3. Ο Μεβαηθήξ (6νο π.Υ. αη.), εγγνλόο ηνπ πξνεγνύκελνπ, ήηαλ γηνο ηνπ Ώιθκέσλνο θαη αδειθόο ηεο Ώγαξίζηεο, ζείνο ηνπ Πεξηθιή. Χο πνιηηηθόο αληίπαινο ηνπ Πεηζηζηξάηνπ, εγήζεθε ησλ αγώλσλ ελαληίνλ ηνπ θαη εμνξίζηεθε. (Δνόδμημξ) 4. Ο Μεβαηθήξ (5νο π.Υ. αη.) από ηελ Ώζήλα ήηαλ εγγνλόο ηνπ πξνεγνύκελνπ. Καηεγνξήζεθε γηα κεδηζκό θαη εμνζηξαθίζηεθε. Ο ίδηνο ήηαλ ππζηνλίθεο ζην ηέζξηππν ην 486 π.Υ. Μεγαθξέσλ (Ιζη): Ώβδεξίηεο πνπ πξνζπάζεζε λα πείζεη ηνπο ζπκπαηξηώηεο ηνπ λα ζπλδξάκνπλ ηελ πεξζηθή ζηξαηηά πνπ εηζέβαιε ζηελ Βιιάδα, γηαηί ζε αληίζεηε πεξίπησζε νη Πέξζεο ζα ηνπο εμαθάληδαλ (Δνόδμημξ) Μεγαιάγπξνο (Ιζη): Σύξαλλνο ηεο Λέζβνπ ηνπ 7νπ π.Υ. αηώλα Μεγάιαξηνο (Ιζη): Βπίζεην ηεο Αήκεηξαο ζηελ ΐνησηία (ιδνμξ) Μεγαινζηξάηα (Ιζη): Δ Μεβαθμζηνάηα (7νο π.Υ. αη.) από ηε πάξηε, ήηαλ πνηήηξηα, εξσκέλε ηνπ ιπξηθνύ πνηεηή Ώιθκάλα, ν νπνίνο ηελ πεξηγξάθεη σο ρξπζνκάιια θαη σο έρνπζα ην ράξηζκα από ηηο Μνύζεο. Μεγαινζηξάηε (Ιζη): Βηαίξα ηεο αξραηόηεηαο Μεγαιόκαδνο (Ιζη): Πξνζσλύκην ηεο Αήκεηξαο Μεγαινθάλεο (Ιζη): Φηιόζνθνο ηνπ 3νπ π.Υ. αηώλα από ηελ Μεγαιόπνιε Μεγαιώλπκνο (Ιζη): Βπίζεην ηνπ Αηόο Μεγακήδε (Μπζ): Θπγαηέξα ηνπ Ώξλαίνπ θαη ζχδπγνο ηνπ βαζηιηά ησλ Θεζπηψλ ΐνησηίαο Θεζπίνπ. Σν δεχγνο απνθηνχζε κφλν θνξίηζηα. Ο Θέζπηνο πξνζπάζεζε θαη κε άιιεο γπλαίθεο λα απνθηήζεη αγφξηα, αιιά ην απνηέιεζκα ήηαλ λα έρεη ζπλνιηθψο 50 θφξεο, ηηο Θεζπηάδεο. Σν πξφβιεκα ην έιπζε ν Δξαθιήο, ν νπνίνο ζπλνπζηάζηεθε θαη κε ηηο 50 Θεζπηάδεο, νη νπνίεο γέλλεζαλ αληίζηνηρα αγφξηα. Μεγάλεηξα (Μπζ): χδπγνο ηνπ Αηφκνπ θαη κεηέξα ηνπ Ώιθπνλέα. Μεγαπάλνο (Ιζη): Δγεκόλαο ησλ Τξθαλώλ, ζύκκαρνο ησλ Πεξζώλ θαηά ηελ εθζηξαηεία ηνπ Ξέξμε ζηε Βιιάδα (Δνόδμημξ) Μεγαπέλζεο (Μπζ): 1. Νφζνο γηνο ηνπ βαζηιηά ηεο πάξηεο Μελειάνπ θαη ηεο δνχιαο Πηεξίδαο. (κεξνο) 2. Γηνο ηνπ βαζηιηά ηεο Σίξπλζνο Πξνίηνπ θαη ηεο ζελέβνηαο (Ώπνιιφδσξνο) Μεγάξα (Ιζη): Δ Μεβάνα ήηαλ εηαίξα ηεο αξραηόηεηαο 119
Μεγάξα ή Μεγάξε (Μπζ): Κφξε ηνπ βαζηιηά ηεο Θήβαο Κξένληα θαη ζχδπγνο ηνπ Δξαθιή, κε ηνλ νπνίν απέθηεζε ηέζζεξα παηδηά. Ο Δξαθιήο θαηαιήθζεθε απφ καλία θαη ζθφησζε ηα παηδηά ηνπ. ηαλ ζπλήιζε έδσζε ηε Μεγάξα σο ζχδπγν ζηνλ Εφιαν. (κεξνο) Μεγαξεύο (Ιζη): Ο αξρεγόο ηεο θηινπεξζηθήο νιηγαξρηθήο κεξίδαο ηεο Υίνπ. Σν 332 π.Υ. ν Μεγαξεύο θαη νη ζύληξνθνί ηνπ ζπλειήθζεζαλ από ηνλ καθεδνληθό ζηξαηό θαη εζηάιεζαλ ζηνλ Μ. Ώιέμαλδξν ζηελ Ώίγππην, ν νπνίνο δηέηαμε ηε θπιάθηζή ηνπο. Μεγαξεύο (Μπζ): 1. Γηνο ηνπ Πνζεηδψλα θαη ηεο Οηλφεο, επψλπκνο ήξσαο ησλ Μεγάξσλ. (Παπζαλίαο) 2. Γηνο ηνπ βαζηιηά ηεο Θήβαο Κξένληα. Καηφπηλ ελφο ρξεζκνχ, ζπζηάζηεθε εζεινληηθά γηα λα ζσζεί ε Θήβα. Μέγαξνο (Μπζ): Γηνο ηνπ Αία, έδσζε ην φλνκά ηνπ ζηα Μέγαξα. Ήηαλ ν κφλνο πνπ δηαζψζεθε απφ ηνλ Καηαθιπζκφ ηνπ Αεπθαιίσλνο. (Παπζαλίαο) Μέγαο (Μπζ): Ώηγηλήηεο, παηέξαο ηνπ Αάκηδνο (Πίλδαξνο) Μεγαζζέλεο (Ιζη): 1. Ο Μεβαζεέκδξ (8νο π.Υ. αη.) ήηαλ λαύαξρνο από ηελ Υαιθίδα ηεο Βύβνηαο. Μαδί κε ηνλ Εππνθιέα ηνλ Κπκαίν, νδήγεζαλ πνιίηεο ηεο Υαιθίδαο θαη ηεο Κύκεο ζηελ Εηαιία όπνπ ίδξπζαλ ηελ απνηθία Κύκε ηεο Κακπαλίαο. (ηνάαςκ) Ζ Μεγαζζέλεο ππεξέηεζε ζηελ απιή ηνπ ειεύθνπ Α’ ηνπ Νηθάηνξνο 2. Ο ηζηνξηθόο, γεσγξάθνο θαη εζλνγξάθνο Μεβαζεέκδξ (4νο-3νο π.Υ. αη.) από ηελ Εσλία, έδεζε ζηελ απιή ηνπ βαζηιηά ηεο πξίαο έιεπθνπ Ώ‟. Σαμίδεςε αξθεηέο θνξέο σο απεζηαικέλνο ηνπ βαζηιηά ζηελ απιή ηνπ βαζηιηά αληξαπνύηξα ηεο Ελδίαο θαη γλώξηζε θαιά ηε ρώξα θαη ηνπο θαηνίθνπο ηεο. ην βηβιία ηνπ Εκδζηά πεξηέγξαςε όζα είδε ζηα ηαμίδηα ηνπ θπξίσο ζηε βόξεηα Ελδία σο ηα Εκαιάηα θαη θαηέγξαςε ηνλ Ελδό, ηνλ Γάγγε, ηνλ Τδάζπε θαη άιινπο πελήληα πνηακνύο ηεο ρώξαο απηήο. (ηνάαςκ) Μεγαθέξλεο (Ιζη): Έλαο από ηνπο Πέξζεο επγελείο (Ξεκμθώκ) Μεγαζζάξαο (Μπζ): Παηέξαο ηεο Φαξλάθεο θαη παππνχο ηνπ Κηλχξα Μέγεο (Μπζ): Γηνο ηνπ Φπιέα (εγγνλφο ηνπ Ώπγεία) θαη ηεο Βπζηπφρεο, έλαο απφ ηνπο κλεζηήξεο ηεο Χξαίαο Βιέλεο, ζπκκεηείρε ζηνλ Σξσηθφ Πφιεκν επηθεθαιήο ησλ Ανιηρίσλ ηεο Ώθαξλαλίαο. Ήηαλ έλαο απφ απηνχο πνπ κπήθαλ ζηνλ Ανχξεην Ίππν. (κεξνο)
120
Μεγηάιηνο (Ιζη): Ο Μεβζάθζμξ ή Μεβζάθμξ από ηελ πάξηε ήηαλ έλαο από ηνπο ηξεηο εληεηαικέλνπο γηα ηελ επηθύξσζε ηεο βξαρπρξόληαο ζπλζήθεο κεηαμύ Ώγεζηιάνπ θαη ηνπ Πέξζε Σηζζαθέξλε ην 396 π.Υ. (Ξεκμθώκ) Μέγηιια (Ιζη): Δ Μέβζθθα ή Μεβίθθδ ήηαλ εηαίξα πνπ αλαθέξεηαη ζηνπο Βηαζνζημύξ Αζαθόβμοξ ηνπ Λμοηζακμύ. Μέγηιινο (Ιζη): Ο Λαθεδαηκόληνο Μέβζθθμξ ήηαλ έλαο από ηνπο ζπλνκηιεηέο ζην βηβιίν Νόκνη ηνπ Πθάηςκα. Μεγηζηαίνο ή Μεγηζηίαο (Ιζη): Μάληεο από ηελ Ώθαξλαλία, ν κόλνο από ηελ παηξίδα ηνπ πνπ ζπκκεηείρε ζηελ κάρε ησλ Θεξκνππιώλ Μεγηζηεύο (Ιζη): κνξθνο λένο κε ηνλ νπνίν ήηαλ εξσηεπκέλνο ν ιπξηθόο πνηεηήο Ώλαθξέσλ Μεγηζηίαο (Ιζη): Ο Μεβζζηίαξ μ Μεηαπόκηζμξ πεξηιακβάλεηαη ζηνλ θαηάινγν ησλ Ποεαβμνείςκ ηνπ Εαιαθίπμο. Μεγηζηνάλαζζα (Ιζη): Πξνζσλπκία ηεο Ήξαο Μεγηζηόλνπο (Ιζη): Ο Μεβζζηόκμοξ (3νο π.Υ. αη.) ήηαλ παξηηάηεο πξίγθηπαο, δεύηεξνο ζύδπγνο ηεο Κξαηηζίθιεηαο (κεηέξαο ηνπ Κιενκέλνπο). (Πμθύαζμξ) Μεγηζηώ (Ιζη): Γπλαηθείν αξραηνειιεληθό όλνκα Μεδεώλ (Μπζ): Γηνο ηνπ Ππιάδε θαη ηεο Διέθηξαο, επψλπκνο ήξσαο ηεο πφιεο Μεδεψλ ηεο Φσθίδαο (Βπζηάζηνο) Μεδνληηάο (Ιζη): Δ Μεδμκηζάξ ή Μεδμκηίξ ήηαλ εηαίξα ηεο αξραηόηεηαο Μέδνπζα (Μπζ): 1. Μηα απφ ηηο θφξεο ηνπ βαζηιηά ηεο Σξνίαο Πξηάκνπ (κεξνο) 2. Δ Μέδμοζα ήηαλ κηα απφ ηηο ηξεηο Γνξγφλεο, θφξε ηνπ Φφξθπνο θαη ηεο Κεηψο, ε κφλε ζλεηή απφ ηηο ηξεηο. Δ Μέδνπζα ήηαλ πνιχ φκνξθε θαη ν Πνζεηδψλαο ηελ εξσηεχηεθε θαη κεηακνξθψζεθε ζε άινγν γηα λα ελσζεί καδί ηεο. Ώπηφ έγηλε ζε έλα ηεξφ ηεο Ώζελάο. Δ ζεά εμνξγίζηεθε θαη επεηδή δελ κπνξνχζε λα μεζπάζεη ηελ νξγή ηεο ζηνλ Πνζεηδψλα, ηα έβαιε κε ηε Μέδνπζα. Σε κεηακφξθσζε ζε ηέξαο παλάζρεκν, πνπ αληί γηα καιιηά είρε θίδηα. Ήηαλ ηφζν άζρεκε πνπ φπνηνο ηελ θνηηνχζε ζην πξφζσπν πέηξσλε. Σειηθά κε ηε βνήζεηα ηεο Ώζελάο, ηελ ζθφησζε ν Πεξζέαο. Σν θεθάιη ηεο (ην ‘βμνβόκεζμκ’) ην ελαπφζεζε ε Ώζελά ζηελ αζπίδα ηεο, επεηδή αθφκα θαη λεθξφ πέηξσλε φπνηνλ ην θνίηαδε. (Δζίνδνο) Μέδσλ (Μπζ): Κήξπθαο ησλ κλεζηήξσλ ηεο Πελειφπεο, ν νπνίνο πιεξνθφξεζε ηνλ Οδπζζέα, φηη νη κλεζηήξεο ζπλσκνηνχζαλ γηα ζθνηψζνπλ ηνλ Σειέκαρν (κεξνο) Μέζαπνο (Μπζ): Ώζελαίνο πνπ ιέγεηαη φηη εηζήγαγε ηε ιαηξεία ησλ Καβείξσλ ζηελ Θήβα Μεζάξκε (Μπζ): Κφξε ηνπ Ππγκαιίσλα θαη ζχδπγνο ηνπ βαζηιηά ηεο Πάθνπ Κηλχξα (Ώπνιιφδσξνο) Μέζε (Ιζη): Θειπθόο δαίκσλ ή ζεόηεηα, πξνζσπνπνίεζε ηνπ ιεεοζζμύ, αθόινπζνο ηνπ Αηνλύζνπ 121
Μεζόδηνο (Ιζη): Βπίζθνπνο Οιύκπνπ Λπθίαο (3νο-4νο κΥ. αη.) πνιέκεζε ηηο ζεσξίεο ηνπ Χξηγέλε Μεζώλε (Ιζη): λνκα κηαο από ηηο Ώιθπνλίδεο Μεηδίαο (Ιζη): 1. Ο Μεζδίαξ (5νο π.Υ. αη.) ήηαλ αγγεηνπιάζηεο εξπζξόκνξθσλ αγγείσλ. Γλσζηό έξγν ηνπ είλαη πδξία πνπ θέξεη παξάζηαζε ηεο αξπαγήο ησλ ζπγαηέξσλ ηνπ Λεπθίππνπ από ηνπο Αηόζθνπξνπο. 2. Ο Μεζδίαξ (4νο π.Υ. αη.) γηνο ηνπ Κεθηζνδώξνπ, ήηαλ πινύζηνο θαη ηζρπξόο Ώζελαίνο θαη ζαλάζηκνο ερζξόο ηνπ ξήηνξα Αεκνζζέλε. Κάπνηε γξνλζνθόπεζε ηνλ Αδιμζεέκδ ν νπνίνο εθθώλεζε ηνλ γλσζηό ηνπ ιόγν Καηά Μεζδίμο. Μεηδπιίδεο (Ιζη): λνκα πνπ αλαθέξεη ζε έλα από ηνπο ιόγνπο ηνπ ν Ώζελαίνο ξήηνξαο Αδιμζεέκδξ Μεηδύινο (Ιζη): λνκα θαηνίθνπ ηεο Ώίγηλαο Δξπζξόκνξθν αγγείν Μεηθηάδεο (Ιζη): Ναύαξρνο ησλ Κεξθπξαίσλ, έδξαζε ζε λαπκαρία θαηά ησλ Κνξηλζίσλ ην 432 π.Υ. (Θμοηοδίδδξ) Μεηιαλίσλ (Μπζ): Γηνο ηνπ Ώκθηδάκαληνο, ζχδπγνο ηεο Ώηαιάληεο (Ώπνιιφδσξνο) Μεηιίρηνο (Ιζη): Βπίζεην ηνπ Αηόο ζηελ Ώξγνιίδα (Παοζακίαξ) Μειαγθόκαο (Ιζη): Ο Μεθαβηόιαξ από ηελ Καξία ήηαλ νιπκπηνλίθεο ηεο ππγκαρίαο ην 49 κΥ. Μειαγραίηεο (Μπζ): Έλαο απφ ηνπο Κεληαχξνπο, ζθνηψζεθε απφ ηνλ Δξαθιή Μειαγρξίδαο (Ιζη): λνκα θαηνίθνπ ηεο Υίνπ πνπ αλαθέξεη ν Θμοηοδίδδξ Μέιαγρξνο (Ιζη): Ο Μέθαβπνμξ ήηαλ ηύξαλλνο ηεο Μπηηιήλεο, ζθνηώζεθε ην 612 π.Υ. από ηνλ ηύξαλλν Πηηηαθό. (Αζμβέκδξ Λαένηζμξ) Μέιαηλα (Ιζη): Βπίζεην ηεο ζεάο Αήκεηξαο (Παοζακίαξ) Μέιαηλα (Μπζ): Νχκθε θφξε ηνπ πνηάκηνπ ζενχ Κεθηζνχ θαη εξσκέλε ηνπ Ώπφιισλα κε ηνλ νπνίν απέθηεζε ην Αειθφ. Μειαηλεύο ή Μειέαο (Μπζ): Έλαο απφ ηνπο γηνπο ηνπ βαζηιηά ηεο Ώξθαδίαο Λπθάνλα πνπ ηηκσξήζεθαλ απφ ηνλ Αία. (Παπζαλίαο) Μειαλίππε (Μπζ): Κφξε ηνπ θεληαχξνπ Υείξσλα θαη κάληηζζα Μειαηλίο (Ιζη): Βπίζεην ηεο Ώθξνδίηεο ζηελ Ώξθαδία (Παοζακίαξ) Μειακπόδεο (Ιζη): Ο Μεθαιπόδδξ (2νο π.Υ. αη.) ήηαλ Έιιελαο γξακκαηηθόο, ν ζπγγξαθέαο κηαο πξαγκαηείεο πνπ απεπζύλεηαη ζηνλ Αηνλύζην ηνλ Θξάθα.
122
Μειάκπνπο (Ιζη): Ο Μεθάιπμοξ από ηελ Κεθαιιελία (7νο-6νο π.Υ. αη.) ήηαλ θηζαξσδόο. Σν 586 έγηλαλ γηα πξώηε θνξά αγώλεο θηζαξηθήο ηέρλεο ζηα Πύζηα θαη ν Μειάκπνπο θέξδηζε ηελ πξώηε ζέζε. Μειάκπνπο (Μπζ): Γηνο ηνπ Ώκπζάνλνο, ήηαλ κάληεο, γηαηξφο θαη βαζηιηάο ηνπ Άξγνπο. Βπίζεο είρε ηελ ηθαλφηεηα λα θαηαιαβαίλεη ηε γιψζζα ησλ πνπιηψλ θαη ησλ άιισλ πιαζκάησλ. Ώπφ απηφλ θαηάγνληαλ νη Μειακπνδίδεο, νηθνγέλεηα γηαηξψλ θαη κάγσλ απφ ηε Μεγαξίδα. (κεξνο) Μειάκππγνο (Ιζη): Παξαηζνύθιη ηνπ Δξαθιή δηόηη είρε κειαλά (ηξηρσηά) νπίζζηα Μειάκθπιινο (Ιζη): Ώξραία νλνκαζία ηεο άκνπ Μειαλεύο (Μπζ): ΐαζηιηάο ηεο Οηραιίαο, γηνο ηνπ Ώπφιισλα. (Παπζαλίαο) Μειάλζεηα (Μπζ): βιέπε Μεθακεώ Μειαλζεύο (Μπζ): Ο Μειαλζεχο, γηνο ηνπ Ανιίνπ ήηαλ γηδνβνζθφο ηνπ Οδπζζέα. Πήξε ην κέξνο ησλ κλεζηήξσλ ηεο Πελειφπεο θαη ν Οδπζζέαο ηνλ εθηέιεζε (κεξνο) Μειάλζε (Μπζ): βιέπε Μεθακεώ Μειαλζία (Μπζ): Δ Μειαλζία ήηαλ εξσκέλε ηνπ Πνζεηδψλα. Μειάλζηνο (Ιζη): 1. Ο Μεθάκεζμξ (5νο π.Υ. αη.) γηνο ηνπ επίζεο πνηεηή Φηινθιή, ήηαλ Ώζελαίνο ηξαγηθόο θαη ειεγεηαθόο πνηεηήο. ώδνληαη κεξηθνί ζηίρνη ηνπ από ην έξγν ηνπ Μήδεζα. (Πθμύηανπμξ) 2. Ο Μεθάκεζμξ ή Μέθακεμξ (4νο π.Υ. αη.) ήηαλ δσγξάθνο ηεο θεκηζκέλεο ζρνιήο ηεο ηθπώλαο, καζεηήο ηνπ Πακθίινπ. (Πθίκζμξ) 3. Ο Μεθάκεζμξ (2νο π.Υ. αη.) από ηε Ρόδν, ήηαλ θηιόζνθνο νπαδόο ηεο αθαδεκατθήο ζρνιήο. Μειάλζηνο (Μπζ): Σξψαο πνιεκηζηήο, γηνο ηνπ Βπαίκνλα. Σνλ ζθφησζε ζηνλ πφιεκν ν Βπξχππινο (κεξνο) Μέιαλζνο (Ιζη): Ο Μέθακεμξ ήηαλ βαζηιηάο ηεο Ώζήλαο θαη παηέξαο ηνπ Κόδξνπ. Σελ επνρή ηεο βαζηιείαο ηνπ Μειάλζνπ ήξζαλ ζηελ Ώηηηθή νη Ίσλεο, ζηνπο νπνίνπο ν βαζηιηάο έδσζε ηόπν λα εγθαηαζηαζνύλ, γηαηί θνβόηαλ εηζβνιή ησλ Ασξηέσλ. Μειαλζώ (Μπζ): 1. Δ Μειαλζψ ή Μειάλζεηα ήηαλ θφξε ηνπ Αεπθαιίσλα θαη ηεο Πχξξαο. Σελ αγάπεζε ν Πνζεηδψλαο θαη κε ηε κνξθή δειθηληνχ δεπγάξσζε καδί ηεο θαη απέθηεζαλ ηνλ Αειθφ. 2. Ανχιε ηεο Πελειφπεο, αδειθή ηνπ Μειάλζνπ θαη εξσκέλε ηνπ Βπξχκαρνπ, ελφο απφ ηνπο Μλεζηήξεο ηεο Πελειφπεο. Μεηά ηελ εμφλησζε ησλ κλεζηήξσλ απφ ηνλ Οδπζζέα, ε Μειαλζψ θαη έληεθα αθφκα άπηζηεο δνχιεο θξεκάζηεθαλ. (κεξνο) 3. Δ Μειαλζψ ή Μειάλζε ήηαλ ζχδπγνο ηνπ βαζηιηά ηνπ Άξγνπο Κξηάζνπ.
123
Μειαλίππε (Μπζ): 1. Κφξε ηνπ Οηλέα, κηα απφ ηηο Μειεαγξίδεο, πνπ ζξελψληαο ην ζάλαην ηνπ αδειθνχ ηνπο, κεηακνξθψζεθαλ απφ ηελ Άξηεκε ζε πηελά, ηηο Μειεαγξίδεο ξληζεο (θξαγθφθνηεο). 2. Ώκαδφλα, θφξε ηνπ Άξε θαη αδειθή ηεο Εππνιχηεο Μειαληππίδεο (Ιζη): 1. Ο Μεθακζππίδδξ (6νο-5νο π.Υ. αη.) από ηε Μήιν ήηαλ πνηεηήο δηζπξακβνπνηόο. Σν 493 θέξδηζε πνηεηηθό δηαγσληζκό ζηελ Ώζήλα. (Ώνζζημηέθδξ) 2. Ο Μεθακζππίδδξ μ Νεόηενμξ (5νο π.Υ. αη.) ήηαλ εγγνλόο ηνπ πξνεγνύκελνπ, ήηαλ θη απηόο δηζπξακβνπνηόο. Ο Ξελνθώλ ηνλ ζεσξνύζε κεγάιν κνπζηθό θαη ν Πινύηαξρνο από ηνπο ηδξπηέο ηεο κνπζηθήο. Έξγα ηνπ ΑακαΎδεξ. Πενζεθόκδ, Μανζύαξ, από ηα νπνία ειάρηζηα απνζπάζκαηα ζώδνληαη. (Ξεκμθώκ, Πθμύηανπμξ) Μειάληππνο (Ιζη): 1. Ο Μεθάκζππμξ μ Κονδκαίμξ πεξηιακβάλεηαη ζηνλ θαηάινγν ησλ Ππζαγνξείσλ ηνπ Εαιαθίπμο. 2. Ο Έιιελαο αξρηηέθηνλαο Μειάληππνο (Μπζ): 1. Γηνο ηνπ Άξε θαη ηεο Σξηηείαο. Οίθεζε ηελ Σξίηεηα ηεο ΏραΎα; γηα λα ηηκήζεη ηε κεηέξα ηνπ. (Παπζ) 2. Δξσαο ηεο ΐνησηίαο. Με ηνπο αδειθνχο ηνπ ππεξάζπηζε ηελ πφιε ηνπ απφ ηνλ ζηξαηφ ησλ Βπηά επί Θήβαο. 3. Ο βνπθφινο ηνπ βαζηιηά ηεο Σξνίαο Πξηάκνπ, (κεξνο) 4. Γηνο ηνπ Εθαηάνλνο, ήηαλ ήξσαο ησλ Σξψσλ ζθνηψζεθε ζηνλ Σξσηθφ πφιεκν απφ ηνλ Ώληίινρν (κεξνο) Μειαλίσλ (Ιζη): Ώζελαίνο λεαξόο πνπ κηζνύζε ηηο γπλαίθεο, όπσο ηνλ παξνπζίαζε ζηελ Λοζζζηνάηδ ν Ώνζζημθάκδξ Μειαλθόκαο (Ιζη): Ο Μεθακηόιαξ από ηελ Καξία ήηαλ ληθεηήο ηεο ππγκαρίαο ζηελ Οιπκπηάδα ηνπ 49 κ.Υ. Μειάληαο (Ιζη): Ο Μέθακηαξ (4νο π.Υ. αη.) από ηελ Βξεζό ηεο Λέζβνπ, ήηαλ ν παηέξαο ηνπ θηιόζνθνπ Θενθξάζηνπ Μειάληεο (Ιζη): λνκα Ώζελαίνπ πνπ αλαθέξεηαη από ηνλ Αδιμζεέκδ Μέιαληνο (Ιζη): Ώληηπαζέο άηνκν, ρακεξπήο θαη θόιαθαο (Λμοηζακόξ) Μειαλρξίδαο (Ιζη): Ο Μεθακπνίδαξ (5νο π.Υ. αη.) ήηαλ Λαθεδαηκόληνο λαύαξρνο κε ζεκαληηθή δξάζε ζηνλ Πεινπνλλεζηαθό πόιεκν (Θμοηοδίδδξ) Μειάλσπνο (Ιζη): 1. Ώζελαίνο. παηέξαο ηνπ Λάρεηνο , ερζξόο ηνπ ξήηνξα Καιιηζηξάηε (Θμοηοδίδδξ) 2. Γηνο ηνπ Λάρεηνο, Ώζελαίνο δεκαγσγόο (Αδιμζεέκδξ) Μέιαο (Ιζη): Γιύπηεο θαη αγαικαηνπνηόο ηνπ 8νπ π.Υ. αηώλα από ηελ Υίν. Ήηαλ παππνύο ηνπ επίζεο γιύπηε Άπενιμο. Μέιαο (Μπζ): 1. Γηνο ηνπ Φξίμνπ θαη ηεο Υιαθηφπεο θαη αδειθφο ηνπ Άξγνπ θαη ηνπ Κπηηφζσξνπ. Καηαζθεχαζε κε ηε βνήζεηά ηνπο ηελ Ώξγψ. (Ώπνιιψληνο Ρφδηνο) 2. Ο Μέθαξ ήηαλ γηνο ηνπ Ληθχκληνπ θαη ηεο Πεξηκήδεο. Πήξε κέξνο ζηελ εθζηξαηεία ηνπ Δξαθιή θαηά ηεο Οηραιίαο αιιά έραζε ηε δσή ηνπ ζηε κάρε, (Ώπνιιφδσξνο) 124
Μειεαγξίδεο (Μπζ): Μεθεαβνίδεξ νλνκάδνληαλ νη θφξεο ηνπ βαζηιηά ηεο Καιπδψλαο Οηλέα θαη αδειθέο ηνπ Μειεάγξνπ. Ώπηέο ήηαλ ε Γφξγε, Αεηάλεηξα, Βπξπκήδε, Μειαλίππε θαη Πεξηκήδε, νη νπνίεο ζξελψληαο ην ζάλαην ηνπ αδειθνχ ηνπο, κεηακνξθψζεθαλ απφ ηελ Άξηεκε ζε πηελά ηηο Μειεαγξίδεο ξληζεο (θξαγθφθνηεο). (ηξάβσλ) Μειέαγξνο (Ιζη): 1. Ο Μεθέαβνμξ (4νο π.Υ. αη.) γηνο ηνπ Νενπηνιέκνπ ήηαλ ηαμίαξρνο ζην ζηξαηό ηνπ Μ. Ώιεμάλδξνπ. Πνιέκεζε ζην Γξαληθό, ζηελ πνιηνξθία ηεο Ώιηθαξλαζζνύ θαη ζηηο πεξηζζόηεξεο κάρεο ηεο Ώζίαο. (Ώννζακόξ) 2. Γηνο ηνπ Πηνιεκαίνπ θαη ηεο Βπξπδίθεο, βαζίιεπζε κόλν γηα ιίγεο κέξεο ζηε Μαθεδνλία ην 279 π.Υ. 3. Ο Μεθέαβνμξ (2νο-1νο π.Υ. αη.) από ηα Γάδαξα ηεο πξίαο, ήηαλ θπληθόο θηιόζνθνο, πνηεηήο θαη επηγξακκαηνπνηόο θαη ζπιιέθηεο επηγξακκάησλ. ώδνληαη 134 επηγξάκκαηά ηνπ. πλερηζηήο ηεο δνπιεηά ηνπ ήηαλ ν Φίιηππνο Θεζζαινληθεύο ηνπ 1νπ αη. (Παθαηζκή Ώκεμθμβία) Μειέαγξνο Μειέαγξνο (Μπζ): Γηνο ηνπ βαζηιηά ηεο Καιπδψλαο Οηλέα θαη ηεο Ώιζαίαο. ηαλ ήηαλ βξέθνο ήξζαλ νη Μνίξεο γηα λα πνπλ ην κέιινλ ηνπ. Δ Κισζψ είπε φηη ζα έρεη γελλαία ςπρή, ε Λάρεζηο φηη ζα είλαη αλδξείνο θαη ε Άηξνπνο φηη ζα πέζαηλε φηαλ θαηγφηαλ ηειείσο ην θνχηζνπξν πνπ έθαηγε εθείλε ηελ ψξα ζην ηδάθη. Σξνκαγκέλε ε Ώιζαία, άξπαμε ην μχιν, ην έζβεζε θαη ην έθξπςε ζε έλα κπανχιν. Ώξθεηά ρξφληα αξγφηεξα, ε ζεά Άξηεκε έζηεηιε ζηελ πεξηνρή έλα αγξηνγνχξνπλν, πνπ πξνμελνχζε θνβεξέο θαηαζηξνθέο ηνλ γλσζηφ Καιπδψλην Κάπξν. Ο Οηλέαο ππνζρέζεθε φηη φπνηνο ζθφησλε ηνλ θάπξν ζα έπαηξλε θαη ην ηνκάξη ηνπ. Πήξαλ κέξνο νη πην νλνκαζηνί ήξσεο, αλάκεζά ηνπο θαη ε κνλαδηθή γπλαίθα, ε Ώηαιάληε, ε νπνία ήηαλ θαη ε πξψηε πνπ ρηχπεζε ην ζεξίν. κσο ην ζαλάζηκν ρηχπεκα ην έδσζε ν Μειέαγξνο. Ώπηφο έγδαξε ην δψν θαη έδσζε ην ηνκάξη ηνπ ζηελ Ώηαιάληε. Οη ζείνη ηνπ Βχηππνο θαη Βπξχππινο άξπαμαλ ην ηνκάξη ιέγνληαο φηη απηφ αλήθεη ζηελ νηθνγέλεηα, αθνχ ν Μειέαγξνο είρε ζθνηψζεη ηνλ θάπξν. ηε ζπκπινθή πνπ αθνινχζεζε ν Μειέαγξνο ζθφησζε ηνπο ζείνπο ηνπ. Δ Ώιζαία εμνξγηζκέλε γηα ην ζάλαην ησλ αδειθψλ ηεο άλνημε ην κπανχιν θαη έθαςε ηειείσο ην θνχηζνπξν πνπ είρε θπιάμεη. Ο Μειέαγξνο θπζηθά πέζαλε ακέζσο θαη ε Ώιζαία κεηαλνησκέλε απηνθηφλεζε. (κεξνο) 125
Μειέαο (Ιζη): λνκα Λαθεδαηκνλίνπ πνπ αλαθέξεη ν Θμοηοδίδδξ Μειέδεκνο (Ιζη): Ώζελαίνο πνπ αλαθέξεη ν Αδιμζεέκδξ Μειέηε (Ιζη): Μηα από ηηο Σξείο (αξραηόηεξεο ησλ Βλλέα) Μνύζεο. Οη άιιεο δπν είλαη ε Ώνηδή θαη ε Μλήκε (Παοζακίαξ) Μειέηηνο (Ιζη): Παηξηάξρεο Ώληηνρείαο (4νο κ.Υ. αη.), πξνθάιεζε ζρίζκα κεηαμύ ησλ νξζνδόμσλ θαη δελ έρεη αλαγλσξηζηεί. Μέιεο (Ιζη): Ο Μέθδξ (7νο π.Υ. αη.) από ηελ Κνινθώλα ηεο Μηθξάο Ώζίαο ήηαλ παηέξαο ηνπ κνπζηθνύ θαη πνηεηή Πνιπκλήζηνπ. Μέιεο (Μπζ): κνξθνο Ώζελαίνο λένο πνπ ηνλ εξσηεχηεθε ν Σηκαγφξαο. Ο Μέιεο φρη κφλν δελ αληαπνθξίζεθε ζηνλ έξσηα ηνπ Σηκαγφξα, αιιά ηνλ πξνέηξεςε λα πέζεη απφ ηελ Ώθξφπνιε, Ώπηφο έπεζε θαη ν Μέιεο κεηαλνησκέλνο απηνθηφλεζε. ε αλάκλεζε ηνπ γεγνλφηνο νη Ώζελαίνη ίδξπζαλ βσκφ ζηνλ Ώληέξσηα Μειεζαγόξαο (Ιζη): βιέπε Ώιεθδζαβόναξ Μειήζαλδξνο (Ιζη): ηξαηεγόο ησλ Ώζελαίσλ ζηνλ Πεινπνλλεζηαθό Πόιεκν (Θμοηοδίδδξ) Μειήζεξκνο (Ιζη): Ώζελαίνο ζνθηζηήο ζηνλ νπνίνλ απνδίδνληαη πνιιέο επηζηνιέο κεηαμύ ησλ νπνίσλ θαη ην έξγν Βηαζνώκ επζζημθαί Μειεζίαο (Ιζη): 1. Ο Μεθδζίαξ (6νο-5νο π.Υ. αη.) από ηελ Ώζήλα ήηαλ παηέξαο ηνπ πνιηηηθνύ θαη εγέηε ησλ νιηγαξρηθώλ Θνπθπδίδε. (Πθάηςκ) 2. Ο Μεθδζίαξ μ Μεηαπόκηζμξ πεξηιακβάλεηαη ζηνλ θαηάινγν ησλ Ππζαγνξείσλ ηνπ Εαιαθίπμο. Μειήζηππνο (Ιζη): Ο Μεθήζζππμξ γηνο ηνπ Αηαθξίηνπ ήηαλ Λαθεδαηκόληνο πξέζβεο ζηελ Ώζήλα ην 432 π.Υ. (Θμοηοδίδδξ) Μέιεηνο (Ιζη): 1. Ο Μέθδημξ μ πνεζαύηενμξ (5νο π.Υ. αη.) από ηελ Ώζήλα ήηαλ ηξαγηθόο πνηεηήο. Γλσζηή είλαη κηα ηξηινγία ηνπ κε ηίηιν Οζδζπόδεζα 2. Ο Μέθδημξ μ Νεόηενμξ (5νο π.Υ. αη.) ήηαλ γηνο ηνπ πξνεγνύκελνπ, ήηαλ ξήηνξαο θαη επίζεο ηξαγηθόο πνηεηήο. Ήηαλ έλα από ηνπο ηξεηο βαζηθνύο θαηεγόξνπο ηνπ σθξάηε. Λέγεηαη όηη κεηά ην ζάλαην ηνπ σθξάηε, νη Ώζελαίνη θπξηεπκέλνη από ηύςεηο εμνζηξάθηζαλ (ή εθηέιεζαλ κε ιηζνβνιηζκό) ηνλ Μέιεην. Μειία (Μπζ): Μηα απφ ηηο Χθεαλίδεο Νχκθεο. Μεηά απφ εξσηηθή επαθή κε έλα εηιελφ γέλλεζε ηνλ Ανιίσλα θαη ηνλ Κέληαπξν Φφιν. Σελ εξσηεχηεθε έλαο απφ ηνπο Σειρίλεο ν Αακλακελεχο θαη γηα λα ηνλ απνθχγεη έπεζε ζηε ζάιαζζα θαη πλίγεθε. (Ώπνιιφδσξνο) Μειηάδεο ή Μειηάδεο (Μπζ): Οη Νχκθεο ησλ δέληξσλ πνπ γελλήζεθαλ απφ ην αίκα πνπ έηξεμε απφ ηα αθξσηεξηαζκέλα γελλεηηθά φξγαλα ηνπ Οπξαλνχ. (απφ ηηο ίδηεο ζηαγφλεο γελλήζεθαλ θαη νη Βξηλχεο). (Δζίνδνο) Μειίβνηα (Ιζη): λνκα κηαο από ηηο Χθεαλίδεο Νύκθεο (Δζίμδμξ) Μειίβνηα ή Υισξίο (Μπζ): Κφξε ηνπ Ώκθίσλα θαη ηεο Νηφβεο. Δ Μειίβνηα θαη ν Ώκχθιαο ήηαλ ηα κφλα παηδηά ηεο Νηφβεο πνπ δηαζψζεθαλ απφ ηα βέιε ηνπ Ώπφιισλα θαη ηεο Άξηεκεο. 126
Μειηγνπλίο (Μπζ): Κφξε ηεο Ώθξνδίηεο (Δζχρηνο) Μειίε (Ιζη): λνκα κηαο από ηηο Νεξείδεο (Ώπμθθόδςνμξ) Μειηθέξηεο ή Παιαίκσλ (Μπζ): Γηνο ηνπ βαζηιηά ηνπ Οξρνκελνχ Ώζάκαληα. Δ κεηέξα ηνπ Ελψ γηα λα γιηηψζεη απφ ηελ θαηαδίσμε ηνπ ζπδχγνπ ηεο, ξίρηεθε ζηε ζάιαζζα καδί κε ην γην ηεο. Ο Αίαο ηνπο ζενπνίεζε (έγηλαλ ζαιάζζηνη δαίκνλεο) θαη νλφκαζε ηελ Ελψ – Λεοημεέα θαη ηνλ Μειηθέξηε - Παθαίιμκα. (Ώπνιιφδσξνο) Μειίλε (Μπζ): Θεζπηάδα, κεηέξα ηνπ Λανκέδνληα απφ ηνλ Δξαθιή. (Ώπνιιφδσξνο) Μειηλλώ (Ιζη): Δ Μειηλλώ ήηαλ Βιιελίδα πνηήηξηα Μειημώ (Ιζη): Γπλαίθα κνπζηθόο απιήηξηα (Θεόηνζημξ) Μειηζαγόξαο (Ιζη): βιέπε Ώιεθζζαβόναξ Μειίζαλδξνο (Ιζη): Εζηνξηθόο επηθόο ζπγγξαθέαο, παιαηόηεξνο ηνπ Οκήξνπ (Ώζθζακόξ) Ιλώ θαη Μαιηθέξηεο Μειίζζα (Ιζη): Δ Μεθίζζα (6νο π.Υ. αη.) ήηαλ καζήηξηα ηνπ Ππζαγόξα, αζρνιήζεθε κε ηελ θαηαζθεπή θαλνληθώλ πνιπγώλσλ. Μέιηζζα (Μπζ): 1. Μηα απφ ηηο θφξεο ηνπ βαζηιηά ηεο Κξήηεο Μειηζζέα, πνπ ππήξμαλ ηξνθνί ηνπ λενγέλλεηνπ Αία. 2. Δ Μέιηζζα ήηαλ γξηά ηέξεηα ηεο Αήκεηξαο πνπ κπήζεθε απφ ηελ ίδηα ηε ζεά ζηα κπζηήξηά ηεο. Μέιηζζαη (Ιζη): Εέξεηεο ηεο Αήκεηξαο θαη ηεο Ώξηέκηδνο ζηελ Κξήηε (Πίκδανμξ) Μειηζζεύο (Μπζ): 1. ΐαζηιηάο ηεο Κξήηεο παηέξαο ησλ θνξηηζηψλ πνπ ππήξμαλ ηξνθνί ηνπ λενγέλλεηνπ Αία. (Ώπνιιφδσξνο) 2. Ο έλαο απφ ηνπο Κνπξήηεο πνπ πξνζηάηεπαλ ηνλ Αία. 3. Έλαο απφ ηνπο Κνξχβαληεο ηεο Βπβνίαο. Μειηζζηάο (Ιζη): Γπλαηθείν όλνκα αλαθέξεηαη ζηελ Βθθδκ. Ώκεμθ. Μέιηζζνο (Ιζη): 1. Θεβαίνο γηνο ην Σειεζηάδα, ληθεηήο ζηα Ίζζκηα θαη Νέκεα 2. Ο Μέθζζζμξ μ άιζμξ (5νο π.Υ. αη.) ήηαλ πξνζσθξαηηθόο θηιόζνθνο θαη ν εθπξόζσπνο ηεο ειεαηηθήο ζρνιήο, ίζσο καζεηήο ηνπ Παξκελίδε. Έγξαςε ην Πενί θύζεςξ ή πενί όκημξ ζην νπνίν ππνζηήξηδε όηη ππάξρεη κόλν ην Οκ ην νπνίν ηαπηίδεηαη κε ην ύκπαλ ην νπνίν είλαη ην ίδην πξάγκα κε ηνλ Θεό. (Πιάησλ) 127
Μειηζηίρε (Ιζη): λνκα Ώζελαίαο ζηηο Βηηθδζζάγμοζεξ ηνπ Ώνζζημθάκδ Μειηζηώ (Ιζη): Δ Μεθζζηώ από ηελ Οίν θαη ν Βπηγέλεο από ηελ Βιεπζίλα απεηθνλίδνληαη ζε κηα επηηύκβηα ζηήιε ηνπ 5νπ π.Υ. αηώλα Μειίηεηα (Ιζη): λνκα πόιεο ηεο Φζηώηηδαο Μειηηεύο (Μπζ): Γηνο ηνπ Αία θαη ηεο Νχκθεο Οζξείδνο. Δ Οζξείδα θνβήζεθε ηελ νξγή ηεο Ήξαο θαη φηαλ γέλλεζε άθεζε ην παηδί ζηελ θνπθάια ελφο δέληξνπ, φπνπ ηνλ αλάζξεςαλ νη κέιηζζεο Μειίηε (Μπζ): Μηα απφ ηηο Νεξείδεο Νχκθεο, θφξε ηνπ Νεξέα θαη ηεο Ασξίδαο. Έδσζε ην φλνκά ηεο ζην λεζί Μειίηε (Μάιηα) Μειηηίδεο (Ιζη): Ώζελαίνο πνπ ζαηηξίδεη ζηνπο ΐαηνάπμοξ ν Ώνζζημθάκδξ Μέιηηνο (Ιζη): Ώζελαίνο ηξαγηθόο πνηεηήο ηνπ 5νπ π.Υ. αηώλα, έλαο από ηνπο ζθνδξνύο θαηήγνξνπο ηνπ σθξάηε (Ξεκμθώκ, Πθάηςκ) Μειίηηα ή Μειίζζα (Ιζη): Βηαίξα ηεο αξραηόηεηαο, αλαθέξεηαη ζηνπο Βηαζνζημύξ Αζαθόβμοξ ηνπ Λμοηζακμύ. Μέιισλ (Ιζη): Ο Μέθθςκ (4νο π.ρ. αη.) ήηαλ πνιύγισζζνο θαη κεηαθξαζηήο ηνπ Ααξείνπ. Ώηρκαισηίζηεθε από ηνπο Μαθεδόλεο θαη πηζαλώο ν Ώιέμαλδξνο εθκεηαιιεύηεθε ηε γισζζνκάζεηά ηνπ. (Ώννζακόξ) Μειόβηνο (Ιζη): Ο Μεθόαζμξ (4νο π.Υ. αη.) ήηαλ έλαο από ηνπο Σξηάθνληα Σπξάλλνπο ηεο Ώζήλαο. Μέιπεηα (Ιζη): λνκα αξραίαο πόιεο ηεο Μεζζελίαο Μέιπηο (Ιζη): Γπλαηθείν αξραηνειιεληθό όλνκα Μειπνκέλε (Ιζη): Μηα από ηηο Βλλέα Μνύζεο, πξνζηάηηδα ηεο ειεγείαο, ηεο ηξαγσδίαο θαη ηνπ κέινπο. Σν όλνκά ηεο πξνέξρεηαη από ην ξήκα ιέθπς πνπ ζεκαίλεη ςάισ, εμπκλώ. Φνξά κηα κάζθα ηξαγσδίαο θαη ζηα πόδηα ηεο θνζόξλνπο, είλαη δε ζηεθαλσκέλε κε θιαδί θππαξηζζηνύ. (Δζίμδμξ) Μειπόκελνο (Ιζη): Πξνζσλύκην ηνπ Ώπόιισλνο (Παοζακίαξ) Μειώ (Ιζη): Δ Μειώ ήηαλ θόξε ηνπ κνπζηθνύ Ώληηγελίδε θαη αδειθή ηεο αηύξαο. Καη νη δπν αδειθέο αθνινύζεζαλ ην επάγγεικα ηνπ παηέξα ηνπο. (Βθθδκ. Ώκεμθμβία) Μεκβιίαξνο (Μπζ): Γηνο ηνπ Πνθίινπ πνπ ζπλφδεςε ηνλ Κάδκν, ζηελ αλαδήηεζε ηεο αδειθήο ηνπ Βπξψπεο. Ο Κάδκνο ηνλ άθεζε ζηε Θήξα φπνπ ίδξπζε απνηθία. (Δξφδνηνο) Μέκλσλ (Ιζη): 1. Ο Μέικςκ (7νο π.Υ. αη.) ήηαλ Έιιελαο αξρηηέθηνλαο. Καηαζθεύαζε ηα αλάθηνξα ηνπ βαζηιηά ηεο Πεξζίαο Κύξνπ, ζηα Βθβάηαλα 2. Ο Μέικςκ μ Ρόδζμξ ήηαλ πνιηηηθόο θαη ζηξαηησηηθόο, αδειθόο ηνπ Μέληνξνο. Ήηαλ επηθεθαιήο ησλ Βιιήλσλ κηζζνθόξσλ ηνπ Ααξείνπ ζηε κάρε ηνπ Γξαληθνύ. Πέζαλε ην 333 πνιηνξθώληαο ηε Μπηηιήλε. Βίρε παληξεπηεί ηελ ΐαξζίλε, θόξε ηνπ Πέξζε επγελνύο Ώξηάβαδνπ θαη ρήξα ηνπ αδειθνύ ηνπ, ε νπνία κεηά ηνλ ζάλαην θαη ηνπ Μέκλνλνο έγηλε εξσκέλε ηνπ Μεγάινπ. Ώιεμάλδξνπ (Πθμύηανπμξ) 3. Ο Μέικςκ ήηαλ ζηξαηεγόο ηεο Θξάθεο. Σν 331 π.Υ. ππνθίλεζε επαλάζηαζε θαηά ηνπ Μ. Ώιεμάλδξνπ, αιιά εηηήζεθε από ηνλ Ώληίπαηξν. 128
4. Ο Μέικςκ (1νο-2νο κΥ. αη.) ήηαλ ηζηνξηθόο από ηελ Δξάθιεηα ηνπ Πόληνπ. Έγξαςε γηα ηελ ηζηνξία ηνπ Πόληνπ θαη βηνγξαθίεο ησλ ηπξάλλσλ θαη εγεκόλσλ, Μέκλσλ (Μπζ): Γηνο ηνπ Σηζσλνχ θαη ηεο ζεάο ηεο απγήο Δνχο, βαζηιηάο ηεο Ώηζηνπίαο. Πνιέκεζε ζηνλ Σξσηθφ πφιεκν σο ζχκκαρνο ησλ Σξψσλ, αιιά ζθνηψζεθε απφ ηνλ Ώρηιιέα. Ο Αίαο κεηά απφ παξάθιεζε ηεο Δψο ηνλ έθαλε αζάλαην (κεξνο) Μέκθηο (Μπζ): Κφξε ηνπ Νείινπ θαη κηα απφ ηηο ζπδχγνπο ηνπ Ααλανχ. (Ώπνιιφδσξνο) Μεκθίηεο (Ιζη): Γηνο ηνπ Πηνιεκαίνπ Γ‟ θαη ηεο Κιενπάηξαο ΐ‟. Ώπηναλαθεξύρζεθε βαζηιηάο ηεο Ώιεμάλδξεηαο θαη εθηειέζηεθε από ηνλ παηέξα ηνπ. Μελαΐδαο (Ιζη): Ο ΜεκαΎδαξ ήηαλ Έιιελαο αγγεηνπιάζηεο Μέλαηρκνο (Ιζη): 1. Ο γεσκέηξεο θαη αζηξνλόκνο Μέκαζπιμξ (4νο π.Υ. αη.) από ηελ Πξνπνληίδα, ήηαλ αδειθόο ηνπ καζεκαηηθνύ Αεηλνζηξάηνπ. Καη νη δπν ήηαλ καζεηέο ηνπ Βπδόμνπ ζηε ζρνιή ηεο Κπδίθνπ θαη καζήηεπζε ζηελ Ώθαδεκία ηνπ Πιάησλα. Ήηαλ ν πξώηνο πνπ κειέηεζε θαη αλαθάιπςε ηηο „θσληθέο ηνκέο‟ (έιιεηςε, ππεξβνιή, παξαβνιή). Τπήξμε γηα θάπνην δηάζηεκα θαη δάζθαινο ηνπ Μεγάινπ Ώιεμάλδξνπ. (ημααίμξ) Ο Μέλαηρκνο 2. Ο Μέκαζπιμξ ήηαλ γιύπηεο από ηε Ναύπαθην. (Παοζακίαξ) Μελάιηππνο (Ιζη): Φίινο ηνπ Λέζβηνπ ιπξηθνύ πνηεηή Ώιθαίνπ (Δνόδμη) Μελάιθαο (Ιζη): λνκα βνζθνύ ζηα Βζδύθθζα ηνπ Θεμηνίημο Μελάιθεο (Ιζη): Οπνύληηνο, νιπκπηνλίθεο ππγκαρίαο, 468 π.Υ. Μελάιθεο (Μπζ): Ο Ώηγππηηάδεο Μεκάθηδξ ή Μεηάθηδξ δνινθνλήζεθε απφ ηε ΑαλαΎδα Ώδίηε ηελ πξψηε λχρηα ηνπ γάκνπ ηνπο (Ώπνιιφδσξ.) Μέλαλδξνο (Ιζη): 1. Ο Μέκακδνμξ από ηε Θεζζαιία ήηαλ νιπκπηνλίθεο ηνπ ζηαδίνπ δξόκνπ ζηελ Οιπκπηάδα ηνπ 524 π.Υ. 2. Ο Μέκακδνμξ (5νο π.Υ. αη.) ήηαλ Ώζελαίνο ζηξαηεγόο. Μεηείρε ζηελ ηθειηθήο εθζηξαηεία θαη αξγόηεξα ζηνπο Ώηγόο Πνηακνύο. (Θμοηοδίδδξ) 3. Φίινο ηνπ Μεγάινπ Ώιεμάλδξνπ, δηνξίζηεθε ζαηξάπεο ηεο Λπδίαο ην 323 π.Υ. (Ώννζακόξ) 4. Ο Μέκακδνμο (4νο-3νο π.Υ. αη.) από ηελ Ώζήλα, ππήξμε πνηεηήο ηεο Νέαξ Ώηηζηήξ Κςιςδίαξ (δειαδή δελ αζρνιήζεθε κε κπζνινγηθά ζέκαηα). Ήηαλ 129
καζεηήο ηνπ Θεόθξαζηνπ θαη θίινο ηνπ Βπίθνπξνπ. Ώλ θαη δέρζεθε δειεαζηηθέο πξνηάζεηο από ηνλ Πηνιεκαίν λα εγθαηαζηαζεί ζηελ Ώίγππην, δελ έθπγε πνηέ από ηελ Ώζήλα. Πλίγεθε θνιπκπώληαο ζηε ζάιαζζα. Έγξαςε πεξί ηηο 100 θσκσδίεο θαη πξώηεπζε ζε νθηώ δξακαηηθνύο αγώλεο. Ώπό ηα έξγα ζώδνληαη νιόθιεξε ν θσκσδία Αύζημθμξ θαη απνζπάζκαηα από ηηο άιιεο (Βπζηνέπμκηεξ, αιία, Γεςνβόξ, Πενζηεζνμιέκδ, Ήνςκ θ.ά.). (Παοζακίαξ, Λμοηζακόξ) 5. Ο Μέκακδνμξ Ώ’ μ ςηήν ήηαλ εγεκόλαο ηνπ ειιελντλδηθνύ ειιεληζηηθνύ βαζηιείνπ ηεο ΐαθηξηαλήο από ην 165 σο ην 130 π.Υ. Ώζπάζηεθε ηνλ ΐνπδηζκό, πξνώζεζε ηα γξάκκαηα, ηηο ηέρλεο θαη ηηο επηζηήκεο θαη ζεσξείηαη έλαο από ηνπο ζεκαληηθόηεξνπο βαζηιείο ηεο Ελδίαο θαη ΐαθηξηαλήο ηεο επνρήο εθείλεο 6. Ο Μέκακδνμξ ηδξ Βθέζμο (2νο π.Υ. αη.) ήηαλ Έιιελαο ηζηνξηθόο είλαη γλσζηόο από ηη ρακέλν έξγν ηνπ Δ Εζημνία ηδξ Σύνμο. Έγηλε γλσζηόο από ηνλ Ββξαίν ηζηνξηθό Εώζεπν, ν νπνίνο ρξεζηκνπνίεζε απνζπάζκαηα από ην έξγν ηνπ, θάλνληαο θπζηθά κλεία ηεο πεγήο ησλ πιεξνθνξηώλ ηνπ. Μελάξεο (Ιζη): Παηέξαο ηνπ βαζηιηά ηεο πάξηεο Λεσηπρίθνπ (Δνόδμημξ) Μέλαζθνο (Ιζη): λνκα Λαθεδαηκνλίνπ πνπ αλαθέξεη ν Ξεκμθώκ Μέλαρνο (Μπζ): Ο Ώηγππηηάδεο Μέλαρνο δνινθνλήζεθε απφ ηελ ΑαλαΎδα Νειψ ηελ πξψηε λχρηα ηνπ γάκνπ ηνπο (Ώπνιιφδσξνο) Μελδεΐο (Μπζ): Νχκθε, ζχδπγνο ηνπ βαζηιηά ηεο Θξάθεο ίζσλα Μελδεζηθάζηε (Μπζ): Κφξε ηνπ βαζηιηά ηεο Σξνίαο Πξηάκνπ. (κεξνο) Μέλδεο (Ιζη): Ο ηεξόο ηξάγνο πνπ ιαηξεπόηαλ ζηελ Μέλδε Μελεδαίνο (Ιζη): Λαθεδαηκόληνο ζηξαηεγόο (Θμοηοδίδδξ) Μελέδεκνο (Ιζη): 1. Ο Μεκέδδιμξ (345-275 π.Υ.) από ηελ Βξέηξηα ήηαλ θηιόζνθνο, καζεηήο ηνπ ηίιπσλα θαη ηνπ Φαίδσλα ηεο Διείαο θαη ν ηδξπηήο ηεο ιεγόκελεο Βξεηξηαθήο ζρνιήο ζθέςεο. Ώζρνιήζεθε κε ηελ πνιηηηθή θαη ππεξάζπηζε όζν κπνξνύζε ηα δεκνθξαηηθά δηθαηώκαηα ησλ πνιηηώλ. ηαλ ν Βξέηξηα έραζε ηελ αλεμαξηεζία ηεο ην 285, ν Μελέδεκνο απηνθηόλεζε κέλνληαο άζηηνο. (Αζμβέκδξ Λαένηζμξ) 2. Ο Μεκέδδιμξ μ Κοκζηόξ (3νο π.Υ. αη.) ήηαλ θηιόζνθνο, καζεηήο ηνπ Κνιώηα ηνπ Λακςαθελνύ κε ηνλ νπνίν είραλ δηαθνξεηηθέο απόςεηο γηα ηελ πνίεζε. (Αζμβέκδξ Λαένηζμξ) 3. Οπιίηεο ηεο Μαθεδνλίαο θαη θίινο ηνπ Τςηθιή. ε κηα κάρε ηξαπκαηίζηεθε ζνβαξά θαη παξόηξπλε ην θίιν ηνπ λα θύγεη γηα λα ζσζεί. κσο ν Τςηθιήο πξνηίκεζε λα κείλεη ζην πιάη ηνπ θίινπ ηνπ θαη λα ράζεη ηε δσή ηνπ, ππεξαζπίδνληάο ηνλ. 4. ηξαηεγόο ηνπ Μ. Ώιεμάλδξνπ. Σν 329 π.Υ. αλέιαβε ηελ απνζηνιή λα βαδίζεη θαηά ηνπ ζαηξάπε ηεο νγδηαλήο πηηακέλε, αιιά ν ηειεπηαίνο ηνλ αηθληδίαζε θαη ηνλ θαηάζθαμε καδί κε 2.000 πεδνύο θαη 300 άινγα (Ώννζακόξ) 5. Ο Μεκέδδιμξ από ηελ Διεία ήηαλ νιπκπηνλίθεο ηνπ αγσλίζκαηνο ηεο ζπλσξίδνο ζηελ Οιπκπηάδα ηνπ 60 π.Υ. 130
Μελέθια (Μπζ): Κφξε ηνπ Όιινπ θαη κεηέξα ηνπ Ώηφινπ απφ ηνλ Εππφηε Μελεθιείδεο (Ιζη): Θεβαίνο ξήηνξαο θαη δεκαγσγόο, ερζξόο ηνπ ζηξαηεγνύ Βπακεηλώλδα Μελεθιήο (Ιζη): 1. Ο Μεκεηθήξ (2νο π.Υ. αη.) ήηαλ Έιιελαο ηζηνξηθόο από ηελ Σέσ. Έγξαςε ηνπηθέο ηζηνξίεο θαη κύζνπο ηεο Κξήηεο 2. Ο Μεκεηθήξ (1νο π.Υ. αη.) ήηαλ ξήηνξαο από ηελ Καξία Μελεθξάηεο (Ιζη): 1. Γηαηξόο ηνπ 4νπ π.Υ. αη. από ηηο πξαθνύζεο, έδεζε ζηελ απιή ηνπ βαζηιηά Φίιηππνπ ΐ‟ ηεο Μαθεδνλίαο. (Ώννζακόξ) 2. Ο γεσγξάθνο Μεκεηνάηδξ μ ΒθαΎηδξ (4νο-3νο π.Υ. αη.) από ηελ Βιαία έγξαςε: Βθθδζπμκηζαηή πενίμδμξ θαη Πενί ηηίζεςκ. 3. Ο πνηεηήο θαη γξακκαηηθόο Μεκεηνάηδξ μ Βθέζζμξ (3νο π.Υ. αη.), ήηαλ πνηεηήο θαη δάζθαινο ηνπ Ώξάηνπ. 4. Ο Μεκεηνάηδξ από ηελ κύξλε (3νο π.Υ. αη.) είλαη ν ζπγγξαθέαο δπν ζσδόκελσλ επηγξακκάησλ. Ίζσο είλαη ν ίδηνο κε ηνλ πξνεγνύκελν (Παθαηζκή Ώκεμθμβία) 4. Ο Μεκεηνάηδξ μ Νοζαεύξ νο (2 κΥ. αη.) έγξαςε ηελ ηζηνξία ηεο Νίθαηαο ηεο ΐηζπλίαο. Διέλε θαη Μελέιανο Μελέθσινο (Ιζη): πξαθνύζηνο, νηθηζηήο ζηε Κακαξίλεο (Θμοηοδίδδξ) Μελέιανο (Ιζη): 1. Ο Μεκέθαμξ (5νο π.Υ. αη.) ήηαλ γηνο ηνπ βαζηιηά ηεο Μαθεδνλίαο Ώκύληα ΐ‟ θαη ηεο Γπγαίαο θαη εηεξνζαιήο αδειθόο ηνπ Φηιίππνπ ΐ‟, ν νπνίνο ηνλ δνινθόλεζε. 2. Ο Μεκέθαμξ (4νο π.Υ. αη.) ήηαλ γηνο ηνπ Πηνιεκαίνπ ηνπ Λάγνπ θαη αδειθόο ηνπ Πηνιεκαίνπ Ώ‟. Καηέιαβε ηελ Κύπξν, αιιά εηηήζεθε από ηνλ Αεκήηξην ηνλ Πνιηνξθεηή. 3. Ο Μεκέθαμξ (70-130 κΥ.) ήηαλ καζεκαηηθόο θαη αζηξνλόκνο από ηελ Ώιεμάλδξεηα, πνπ έδεζε ζηε Ρώκε επί Σξαταλνύ. Κύξην έξγν ηνπ Πενί ζθαίναξ, ην νπνίν δηαζώζεθε ζε αξαβηθή κεηάθξαζε. Μελέιανο (Μπζ): ΐαζηιηάο ηεο πάξηεο αδειθφο ηνπ βαζηιηά ησλ Μπθελψλ Ώγακέκλνλα ζχδπγνο ηεο Χξαίαο Βιέλεο θαη παηέξαο ηεο Βξκηφλεο. Κάπνηε έθηαζε ζηε πάξηε ν Πάξηο, γηνο ηνπ βαζηιηά ηεο Σξνίαο Πξηάκνπ. Ο Πάξηο μειφγηαζε ηελ Βιέλε θαη ηελ απήγαγε, παίξλνληαο καδί ηνπ θαη ηνπο ζεζαπξνχο ηνπ Μελειάνπ. Έηζη μεθίλεζε ν πφιεκνο ηεο Σξνίαο πνπ θξάηεζε 10 νιφθιεξα ρξφληα. Ο Μελέιανο 131
ηειηθά γχξηζε ζηελ παηξίδα ηνπ, θαη έδεζε εηξεληθά αθφκα νθηψ ρξφληα σο ην ζάλαηφ ηνπ. (κεξνο, Παπζαλίαο, Ώπνιιφδσξνο) Μελέκαρνο (Ιζη): Γηαηξόο ηεο κεζνδηθήο ζρνιήο θαη εθεπξέηεο θαξκάθνπ θαηά ηνπ νδνληόπνλνπ. Μελέκαρνο (Μπζ): Ο Ώηγππηηάδεο Μεκέιαπμξ δνινθνλήζεθε απφ ηε ΑαλαΎδα Νειψ ηελ πξψηε λχρηα ηνπ γάκνπ ηνπο. Μελέμελνο (Ιζη): 1. Ο Μεκέλεκμξ (5νο π.Υ. αη.) ήηαλ έλαο από ηνπο ηξεηο γηνπο ηνπ σθξάηε θαη ηεο Ξαλζίππεο. Οη άιινη δπν ήηαλ ν Λακπξνθιήο θαη ν σθξνλίζθνο. ύκθσλα κε ηνλ Ώξηζηνηέιε όινη νη απόγνλνη ηνπ σθξάηε ήηαλ θνπηνί θαη αλόεηνη. 2. Ο «Μελέμελνο» είλαη (αλ θαη απηό ακθηζβεηείηαη) έξγν ηνπ Πιάησλα. Αελ είλαη αθξηβώο δηάινγνο, αιιά κνλόινγνο, αθνύ ην κεγαιύηεξν κέξνο ηνπ έξγνπ είλαη έλαο επηηάθηνο ιόγνο ηνπ σθξάηε γηα ηνλ Πεξηθιή. Ίζσο γη‟ απηό ην έξγν ραξαθηεξίζηεθε θαη σο Βπζηάθζμξ ημο Πενζηθέμοξ. Μελεπηόιεκνο (Ιζη): Ο Μεκεπηόθειμξ από ηελ Ώπνιισλία ηεο Θξάθεο ήηαλ νιπκπηνλίθεο ζην ζηάδην παίδσλ ην 500 π.Υ. Μελέζαηρκνο (Ιζη): Ο Μεκέζαζπιμξ (4νο π.Υ. αη.) ήηαλ ξήηνξαο από ηελ Ώζήλα, αληίπαινο ηνπ επίζεο ξήηνξα Λπθνύξγνπ θαη ζθνδξόο θαηήγνξνο ηνπ Αδιμζεέκδ γηα ηελ ππόζεζε ησλ ρξεκάησλ ηνπ Ώξπάινπ. Μελεζζεύο (Ιζη): Ο Μεκεζεεύξ από ηελ ΐάξθε ηεο Ληβύεο ήηαλ νιπκπηνλίθεο ηνπ ζηαδίνπ ην 232 π.Υ. Μελεζζεύο (Μπζ): Γηνο ηνπ Πεηέα θαη βαζηιηάο ηεο Ώζήλαο θαηά ηε δηάξθεηα ηνπ Σξσηθνχ Πνιέκνπ. Ήηαλ απφ ηνπο κλεζηήξεο ηεο Χξαίαο Βιέλεο θαη ζπκκεηείρε ζηνλ πφιεκν επηθεθαιήο 50 πινίσλ ηεο Ώζήλαο. Ήηαλ έλαο απφ απηνχο πνπ κπήθαλ κέζα ζην Ανχξεην Ίππν θαη άλνημαλ ην δξφκν γηα ηελ θαηάιεςε ηεο Σξνίαο. (κεξνο) Μελέζζεο (Ιζη): Έιιελαο αξρηηέθηνλαο Μελέζζεο (Μπζ): Ώραηφο πνιεκηζηήο, ζθνηψζεθε απφ ηνλ Έθηνξα (κεξνο) Μελέζζηνο (Μπζ): Γηνο ηνπ βαζηιηά ηεο ΐνησηίαο Ώξεηζφνπ θαη ηεο Φηινκεδνχζεο, ζθνηψζεθε ζηνλ Σξσηθφ Πφιεκν απφ ηνλ Πάξη. (κεξνο) Μελεζζώ (Ιζη): λνκα κηαο από ηηο Χθεαλίδεο Νύκθεο (Δζίμδμξ) Μελέζηξαηνο (Ιζη): Ο Μεκέζηναημξ (4νο π.Υ. αη.) ήηαλ Ώζελαίνο ραιθνπξγόο θαη γιύπηεο Μελέζησξ (Ιζη): Ο Μεκέζηςν μ οαανίηδξ ήηαλ γεσπόλνο θαη θπηνιόγνο Μελέθξσλ (Μπζ): Ώξθάδαο πνπ ιέγεηαη φηη είρε αηκνκηθηηθέο ζρέζεηο κε ηε κεηέξα ηνπ ΐιηάδα θαη κε ηελ θφξε ηνπ Κπιιήλε Μέλεο (Ιζη): ηξαηεγόο από ηε Μαθεδνλία. Μεηά ηε κάρε ηεο Εζζνύ ν Ώιέμαλδξνο ηνλ νλόκαζε ζσκαηνθύιαθά ηνπ. Ώξγόηεξα έγηλε ζαηξάπεο ηεο Κηιηθίαο. (Ώννζακόξ) Μελίππε (Ιζη): λνκα κηαο από ηηο Χθεαλίδεο Νύκθεο (Δζίμδμξ) 132
Μελίππε (Μπζ): Κφξε ηνπ κνπζηθνχ απφ ηε Θξάθε Θάκπξη, ζχκθσλα κε κηα εθδνρή κεηέξα ηνπ επίζεο κνπζηθνχ Οξθέα Μεληππίδεο (Μπζ): Γηνο ηνπ Δξαθιή κηαο απφ ηηο Θεζπηάδεο (Ώπνιιφδσξνο) Μεληππίο (Μπζ): Θεζπηάδα, κεηέξα ηνπ Βληειίδε, απφ ηνλ Δξαθιή. Μέληππνο (Ιζη): 1. Ο Μέκζππμξ (5νο π.Υ. αη.) ήηαλ Ώζελαίνο ζηξαηεγόο 2. Ο Μέκζππμξ (3νο π.Υ. αη.) από ηα Γάδαξα ηεο Κνίιεο πξίαο, ήηαλ θπληθόο θηιόζνθνο. Ήηαλ δνύινο ζηελ ππεξεζία ελόο πνιίηε ηνπ Πόληνπ, αιιά θέξδηζε ηελ ειεπζεξία ηνπ θαη έδεζε ζηε Θήβα, Έγξαςε ζάηηξεο πεδέο θαη έκκεηξεο. Ο Μέληππνο είρε ζπγθεληξώζεη ηεξάζηηα πεξηνπζία θαη όηαλ ηελ έραζε απηνθηόλεζε Ο Λμοηζακόξ θαηαηάζζεη ηνλ Μέληππν κεηαμύ ησλ κεγάισλ θπληθώλ θηινζόθσλ Ώληηζζέλε, Αηνγέλε θαη Κξάηε. Ώλαθέξεηαη επίζεο έλα αλέθδνην ζρεηηθά κε ηνλ Μέληππν: Ο Μένιππορ, έξγν ηνπ Βειάζθεζ ηαλ ν θπληθόο θηιόζνθνο Μέληππνο πέζαλε, όθεηιε λα πιεξώζεη ζηνλ πεξακαηάξε Υάξνληα ηα δηόδηα γηα λα δηαζρίζνπλ ηελ Ώρεξνπζία ιίκλε θαη λα θηάζνπλ ζηνλ Κάησ Κόζκν. ηαλ έθηαζε ζηνλ Ώρέξνληα θαη ν Υάξσλ ηνπ δήηεζε ηνλ νβνιό ηνπ: Ώπόδμξ, ώ ηαηάναηε ηα πμνειεία, έθααε ηδκ απάκηδζδ: Οοη ακ θάαεζξ πανά ημο ιδ έπμκημξ. Ο Υάξσλ ηνλ απείιεζε όηη ζα ηνλ πλίμεη ζην πνηάκη, αιιά ν Μέληππνο ήηαλ ήδε λεθξόο θαη δελ είρε λα θνβεζεί ηίπνηε πιένλ. Έηζη ν Υάξσλ ηνλ πέξαζε ρσξίο ηελ θαηαβνιή ηνπ νβνινύ θαη ν Μέληππνο είλαη ν πξώηνο – θαη ίζσο ν κνλαδηθόο - λεθξόο πνπ πέξαζε αλέμνδα ηνλ Ώρέξνληα! (Λμοηζακόξ, Αζμβέκδξ Λαένηζμξ) 3. Ο Μέκζππμξ από ηελ Πέξγακν ήηαλ γεσγξάθνο 4. Ο Μέκζππμξ (1νο κ.Υ. αη) από ηελ ηξαηνλίθεηα ηεο Καξίαο ήηαλ έλαο από ηνπο θαιύηεξνπο ξήηνξεο ηεο επνρήο ηνπ. (Κζηένςκ) Μελόδσξνο (Ιζη): Ο Μεκόδςνμξ από ηελ Ώζήλα ήηαλ νιπκπηνλίθεο ηεο πάιεο ζηελ Οιπκπηάδα ηνπ 132 π.Υ. Μελνηθεύο (Μπζ): 1. Παηέξαο ηνπ Κξένληνο θαη ηεο Ενθάζηεο. (νθνθιήο) 2. Γηνο ηνπ Κξένληα, εγγνλφο ηνπ πξνεγνχκελνπ (Βπξηπίδεο) Μελνίηαο (Ιζη): Ο Μεκμίηαξ (4νο π.Υ. αη.) ήηαλ αμησκαηηθόο ηνπ Μαθεδνληθνύ ζηξαηνύ. ηαλ ν Ώιέμαλδξνο βξηζθόηαλ ζηελ Ώίγππην, ν Μελνίηαο ήξζε εθεί θέξλνληαο καδί ηνπ θαη 400 κηζζνθόξνπο. (Ώννζακόξ) 133
Μελνηηηάδεο (Μπζ): Ο Μελνηηηάδεο απφ ηελ θχξν ήηαλ εξαζηήο ηεο Ίθηδνο Μελνίηηνο (Ιζη): Ο Μεκμίηζμξ ήηαλ ν πεδαιηνύρνο ηνπ πινίνπ κε ην νπνίν ν Μ. Ώιέμαλδξνο δηέζρηζε ηνλ Βιιήζπνλην. ηελ Σξνία πξόζθεξε ζην βαζηιηά έλα ρξπζό ζηέκκα Μελνίηηνο (Μπζ): 1. Γηνο ηνπ Εαπεηνχ θαη ηεο Χθεαλίδαο Κιπκέλεο θαη αδειθφο ηνπ Πξνκεζέα, ηνπ Βπηκεζέα θαη ηνπ Άηιαληα. (Δζίνδνο) 2. Υζφληνο δαίκσλ, βνζθφο ησλ βνδηψλ ηνπ Άδε. 3. Γηνο ηνπ Άθηνξα θαη εηεξνζαιήο αδειθφο ηνπ Ώηαθνχ. Μέλνο (Ιζη): Ο Μέλνο από ηα Μέγαξα, ήηαλ νιπκπηνλίθεο ηνπ ζηαδίνπ ην 704 π.Υ. Μεληαίνο (Ιζη): λνκα πνπ αλαγξάθεηαη ζε αξραίν ακθνξέα Μέληεο (Μπζ): Ο αξρεγφο ησλ Κηθφλσλ, πνπ πνιέκεζαλ ζην πιεπξφ ησλ Σξψσλ ζηνλ Σξσηθφ Πφιεκν. (κεξνο) Μέληνο (Μπζ): Γηνο ηνπ Ώγρηάινπ, βαζηιηάο ησλ Σαθίσλ, θίινο ηνπ Οδπζζέα (κεξνο) Μέλησξ (Ιζη): Ο Μέκηςν μ Ρόδζμξ (4νο π.Υ. αη.) ήηαλ αδειθόο ηνπ Μέκλνλνο θαη παηέξαο ηνπ Θπκώλδα. Ώλαθέξεηαη σο ν πξώηνο άληξαο ηεο ΐαξζίλεο πνπ κεηά ηνλ ζάλαηό ηνπ έγηλε ζύδπγνο ηνπ αδειθνύ ηνπ Μέκλνλνο θαη ηέινο εξσκέλε ηνπ Μ. Ώιεμάλδξνπ. Ο Μέκλσλ θαη ν αδειθόο ηνπ ππεξέηεζαλ σο κηζζνθόξνη ηνπ πεξζηθνύ ζηξαηνύ. πλέβαιε απνθαζηζηηθά ζηελ θαηάιεςε ηεο Ώηγύπηνπ από ηνλ Ώξηαμέξμε. Ο γηνο ηνπ ππεξέηεζε σο κηζζνθόξνο ηνπ Ααξείνπ. (Πθμύηανπμξ) Μέλησξ (Μπζ): 1. Ο Μέκηςν ήηαλ γηνο ηνπ Ώιθίκνπ απφ ηελ Εζάθε, ζηνλ νπνίνλ ν Οδπζζέαο, φηαλ αλαρσξνχζε γηα ηνλ πφιεκν ηεο Σξνίαο, εκπηζηεχηεθε ηελ θξνληίδα ηεο νηθνγέλεηάο ηνπ θαη ηελ αλαηξνθή ηνπ γηνπ ηνπ Σειέκαρνπ. (κεξνο) [Ο Γάιινο ζπγγξαθέαο Φξαλζνπά Φελειόλ ζην έξγν ηνπ Les Aventures de Telemaque (Οη πεξηπέηεηεο ηνπ Τειέκαρνπ) παξνπζηάδεη ηνλ Μέληνξα λα ζπλνδεύεη ηνλ Τειέκαρν ζην ηαμίδη ηνπ, λα ηνπ δίλεη θαηεπζύλζεηο θαη λα ηνλ επαλαθέξεη ηειηθώο θνληά ζηνλ παηέξα ηνπ, ηνλ Οδπζζέα. Με απηό ηνλ ηξόπν, ε ιέμε «μέντορας» ζηε γαιιηθή, από απηή ζε άιιεο επξωπαϊθέο γιώζζεο, θαη ωο «κεξηθό» αληηδάλεην θαη ζηε λέα ειιεληθή, ζεκαίλεη θαη γεληθά ηνλ ζύκβνπιν θαη θίιν πνπ δξα ωο πλεπκαηηθόο νδεγόο θαη θαζνδεγεηήο.] 2. Γηνο ηνπ Δξαθιή θαη ηεο Θεζπηάδαο Ώζσπίδνο (Ώπνιιφδσξνο) 3. Έλαο απφ ηνπο γηνπο ηνπ βαζηιηά ησλ Μπθελψλ Βπξπζζέα, ζθνηψζεθε καδί κε ηνπο αδειθνχο ηνπ ζηε κάρε θαηά ησλ Δξαθιεηδψλ. Μέλπιινο (Ιζη): Ο Μέκοθθμξ από ηελ Μαθεδνλία δηνξίζηεθε από ηνλ Ώληίπαηξν δηνηθεηήο ηεο καθεδνληθήο θξνπξάο ηεο Μνπληρίαο ζηνλ Πεηξαηά, κεηά ηνλ Λακηαθό πόιεκν ην 332 π.Υ. Φέξζεθε θαιά ζηνπο Ώζελαίνπο θαη έθαλε όηη κπνξνύζε γηα λα εκπνδίζεη ηνπο ζηξαηηώηεο ηνπ λα ελνρινύλ ηνπο πνιίηεο. (Πθμύηανπμξ) 134
Μέλσλ (Ιζη): 1. Ο Μέκςκ (4νο π.Υ. αη.) από ηε Λάξηζα, ήηαλ ζνθηζηήο καζεηή ηνπ Γνξγία. ‟ απηόλ αλαθέξεηαη ν νκώλπκνο δηάινγνο ηνπ Πθάηςκα. 2. Ο γηαηξόο Μέκςκ (4νο π.Υ. αη.) ήηαλ καζεηήο ηνπ Ώξηζηνηέιε. Βίλαη ν ζπγγξαθέαο ηνπ έξγνπ Εαηνζηή ζοκαβςβή ή Μεκώκεζα. 3. Ο Μέκςκ από ηα Φάξζαια, επηθεθαιήο 4000 πεδώλ θαη 600 ηππέσλ, δηνξίζηεθε ην 330 π.Υ. από ηνλ Μ. Ώιέμαλδξν ζαηξάπεο ηεο Ώξαρνζίαο. Ο Μέλσλ ήηαλ παηέξαο ηεο Φζίαο πνπ έγηλε ζύδπγνο ηνπ βαζηιηά ηεο Δπείξνπ Ώηαθίδε θαη κεηέξα ηνπ Πύξξνπ θαη ηεο Αεηδάκεηαο. Πέζαλε ην 325. (Αζόδςνμξ ζηεθόξ) Μέλσλ (Μπζ): Σξψαο πνιεκηζηήο. Σνλ ζθφησζε ν Πνιππνίηεο, (κεξνο) Μεξάδε (Μπζ): Κφξε ηνπ βαζηιηά ηεο Υίνπ Οηλνπίσλα, ηελ εξσηεχηεθε ν Χξίσλ Μεξκεξεύο ή Μέξκεξνο (Μπζ): Γηνο ηνπ Εάζνλνο θαη ηεο Μήδεηαο, δνινθνλήζεθε απφ ηελ κεηέξα ηνπ Μέξκεξνο (Μπζ): 1. ΐαζηιηάο ηεο Βθχξαο θαη παηέξα ηνπ Ίινπ. 2. Ο Μέξκεξνο ήηαλ Σξψαο πνιεκηζηήο, ζθνηψζεθε απφ ηνλ Ώληίινρν , (κεξνο) Μέξκλσλ (Ιζη): ΐνζθόο πνπ αλαθέξεηαη ζηα Βζδύθθζα ηνπ Θεμηνίημο Ζ ρακέλε Πιεηάδα, πίλαθαο ηνπ William-Adolph Bougueraeu Μεξόπε (Μπζ): 1. χδπγνο ηνπ βαζηιηά ηεο Κνξίλζνπ Πφιπβνπ. Σν δεπγάξη ήηαλ άηεθλν θαη πηνζέηεζε ηνλ κηθξφ Οηδίπνδα πνπ είρε βξεη έλαο βνζθφο ζην Κηζαηξψλα. (νθνθιήο) 2. Δ Μεξφπε ή Ώεξψ ήηαλ κηα απφ ηηο Πιεηάδεο θφξε ηνπ Άηιαληα θαη ηεο Πιεηφλεο, ζχδπγνο ηνπ ίζπθνπ θαη κεηέξα ηνπ Γιαχθνπ θαη ηνπ Οξηίσλα. (Ώπνιιφδσξνο) 3. χδπγνο ηνπ βαζηιηά ηεο Μεζζελίαο Κξεζθφληε. Οη Μεζζήληνη κε επηθεθαιήο ηνλ Πνιπθφληε επαλαζηάηεζαλ θαη ζθφησζαλ ηνλ Κξεζθφληε θαη ηνπο γηνπο ηνπ, εθηφο απφ ηνλ Ώίππην ηνλ νπνίν έθξπςε ν Μεξφπε. Ο Πνιπθφληεο παληξεχηεθε ηε Μεξφπε. Ώξγφηεξα ν Ώίππηνο εθδηθήζεθε ηε δνινθνλία ηνπ παηέξα ηνπ, ζθφησζε ηνλ Πνιπθφληε θαη πήξε ην ζξφλν ηεο Μεζζελίαο. (Ώπνιιφδσξνο) Μέξνς (Μπζ): Μπζηθφο βαζηιηάο ηεο Κσ (ην λεζί νλνκαδφηαλ θαη Μεξνπίο), γηνο ηνπ Σξίνπα θαη ζχδπγνο ηεο Βρέκεηαο. ηαλ πέζαλε ε 135
γπλαίθα ηνπ ν Μέξσς πξνζπάζεζε λα απηνθηνλήζεη, αιιά ε Ήξα ηνλ πξφιαβε θαη ηνλ κεηακφξθσζε ζε αεηφ. (ηέθαλνο ΐπδάληηνο) Μέξσς (Μπζ): ΐαζηιηάο ηεο πφιεο Πεξθψηεο ηνπ Βιιεζπφληνπ θαη κάληεο. Παηέξαο ηνπ Ώδξάζηνπ θαη ηνπ Ώκθίνπ θαη ηεο Ώξίζβεο. Οη δπν γηνη ηνπ πήξαλ κέξνο ζηνλ Σξσηθφ Πφιεκν ζην πιεπξφ ηνπ Πξηάκνπ θαη ζθνηψζεθαλ απφ ηνπο Έιιελεο. Δ θφξε ηνπ Ώξίζβε ήηαλ ε πξψηε ζχδπγνο ηνπ βαζηιηά ηεο Σξνίαο Πξηάκνπ (κεξνο) Μεζαηεύο (Ιζη): Πξνζσλύκην ηνπ Αηνλύζνπ ζηελ ΏραΎα (Παοζακίαξ) Μέζαηνο (Ιζη): Ο Μέζαημξ (5νο π.Υ. αη.) ήηαλ ηξαγηθόο πνηεηήο. Μεζαύιηνο (Μπζ): Τπεξέηεο ηνπ ρνηξνβνζθνχ ηνπ Οδπζζέα, Βχκαηνπ. (κεξνο) Μέζε (Ιζη): Ώλαθέξεηαη σο κηα από ηηο Μνύζεο (πέξαλ ησλ Βλλέα) Μέζεο ή Μήζεο (Ιζη): Ο βνξεηαλαηνιηθόο άλεκνο (Ώνζζημηέθδξ) Μεζεκβξία (Ιζη): λνκα κηαο από ηηο ξεο Μέζζινο ή Μέζζιεο (Μπζ): Γηνο ηνπ βαζηιηά ησλ Μαηψλσλ Σαιαηκέλε θαη αδειθφο ηνπ Άληηθνπ. Οη δπν αδειθνί πήγαλ σο ζχκκαρνη ηνπ Πξηάκνπ ζηνλ Σξσηθφ Πφιεκν θαη ζθνηψζεθαλ θαη νη δπν απφ ηνλ Αηνκήδε. (κεξνο) Μεζνκήδεο (Ιζη): Ο Μεζμιήδδξ (2νο κ.Υ. αη.) ήηαλ κνπζηθόο, ζπλζέηεο θαη ιπξηθόο πνηεηήο από ηελ Κξήηε. ώζεθαλ δπν επηγξάκκαηά ηνπ θαη έλαο ύκλνο ζηελ Νέκεζε. (Παθαηζκή Ώκεμθμβία, μοΎδαξ) Μέζζαπνο (Μπζ): ΐνησηφο, έδσζε ην φλνκά ηνπ ζηελ ηηαιηθή πφιε Μεζζάπηα (ηξάβσλ) Μεζζήλε (Μπζ): Κφξε ηνπ Σξίνπα βαζηιηά ηνπ Άξγνπο θαη ζχδπγνο ηνπ Πνιπθάνλα γηνπ ηνπ βαζηιηά ηεο Λαθσλίαο. ηαλ ν αδειθφο ηνπ ζπδχγνπ ηεο ν Μχιεο δηαδέρζεθε ζην ζξφλν ηεο Λαθσλίαο ηνλ παηέξα ηνπ, ε θηιφδνμε Μεζζήλε, κε ζηξαηφ Ώξγείσλ θαηέιαβαλ έλα ηκήκα ηνπ βαζηιείνπ ηεο Λαθσλίαο θαη ίδξπζαλ λέν βαζίιεην κε βαζηιηά ηνλ Πνιπθάνλα. Σν βαζίιεην απηφ νλνκάζηεθε Μεζζδκία, απφ ηελ Μεζζήλε. (Παπζαλίαο) Μέηαβνο (Μπζ): Γηνο ηνπ ηζχθνπ θαη ηεο Μεξφπε ζηνλ νπνίνλ ε ηηαιηθή πφιε Μεηαπόληην νθείιεη ην φλνκά ηεο (ηέθαλνο ΐπδάληηνο) Μεηαγείηληνο (Ιζη): Πξνζσλύκην ηνπ Ώπόιισλα ζηελ Ώζήλα από ηνλ νπνίν πήξε ην όλνκά ηνπ ν αηηηθόο κήλαο Μεηαγεηηληώλ (Πθμύηανπμξ) Μεηαγέλεο (Ιζη): 1. Ο αξρηηέθηνλαο Μεηαβέκδξ (6νο π.Υ. αη.) από ηελ Κλσζό θαη ν παηέξαο ηνπ Υενζίθνςκ ήηαλ νη δπν θαηαζθεπαζηέο ηνπ λανύ ηεο Άξηεκεο ζηελ Έθεζν, ελόο από ηα Βθηά ζαύκαηα ηεο αξραηόηεηαο. 2. Ο Μεηαβέκδξ (5νο π.Υ. αη.) ήηαλ θσκηθόο πνηεηήο ζύγρξνλνο ηνπ Ώξηζηνθάλε. Γλσξίδνπκε κόλν ηνπο ηίηινπο πέληε από ηα έξγα ηνπ. 3. Ο Μεηαβέκδξ (5νο π.Υ. αη.) ήηαλ έλαο από ηνπο εθπξνζώπνπο ησλ Λαθεδαηκνλίσλ πνπ ππέγξαςαλ ζπλζήθε εηξήλεο κε ηνπο Ώζελαίνπο (Θμοηοδίδδξ) Μεηάιθεο (Μπζ): βιέπε Μεκάθηδξ 136
Μεηάλεηξα (Ιζη): Δ Μεηάκεζνα (4νο π.Υ. αη.) ήηαλ Ώζελαία εηαίξα θαη εξσκέλε ηνπ Εζνθξάηε θαη ηνπ Λπζία. Μεηάλεηξα (Μπζ): χδπγνο ηνπ βαζηιηά ηεο Βιεπζίλαο Κειενχ θαη κεηέξα ηνπ Σξηπηνιέκνπ. Δ νηθνγέλεηα θηινμέλεζε ηε Αήκεηξα θαη ε ζεά κχεζε ηνλ Κειεφ ζηα Βιεπζίληα Μπζηήξηα θαη ηνλ έθαλε πξψην ηεξέα ηεο. (Ώπνιιφδσξνο) Μεηαπόληηνο (Μπζ): ΐαζηιηάο ηεο νκψλπκεο ζεζζαιηθήο πφιεο θαη ζχδπγνο ηεο Ώπηνιχηεο ή Θεαλψο Μέηξσλ (Ιζη): Ο Μέηνςκ ήηαλ από ηελ Πύδλα ηεο Μαθεδνλίαο θαη έλαο από ηνπο Βηαίξνπο ηνπ Μ. Ώιεμάλδξνπ. Ήηαλ θπβεξλήηεο ηξηήξνπο ηνπ ζηόινπ ηνπ Τδάζπε. (Ώννζακόξ) Μέησλ ν Αζελαίνο Μέησλ (Ιζη): Ο Μέηςκ (5νο π.Υ. αη.) από ηελ Ώζήλα ήηαλ καζεκαηηθόο, γεσκέηξεο, κεραληθόο, θπζηθόο θαη αζηξνλόκνο. Έγηλε γλσζηόο από ηελ επηλόεζε ηνπ Μεηςκζημύ Κύηθμο πνπ είλαη κηα πεξίνδνο 19 εηώλ θαηά ηελ νπνία νη ζειεληαθνί θύθινη επαλαιακβάλνληαη ζηα ίδηα ρξνληθά δηαζηήκαηα θαη εκεξνκελίεο. Μαδί κε ηνλ Βπθηήκνλα, παξαηήξεζαλ ην ειηνζηάζην θαη δηόξζσζαλ ην εκεξνιόγην ηνπ Κιενζηξάηνπ, κε ηελ ζέζπηζε ηεο δεθαελλεαηεξίδαο. Βπίζεο ν Μέησλ θαηαζθεύαζε παξαηεξεηήξην ζηνλ Κνισλό, ειηαθό ξνιόη ζηελ Πλύθα θαη έλα γλώκνλα πνπ νλνκάζηεθε Δθζμηνόπζμ. (Αζόδςνμξ ζηεθόξ) Μεηώπε (Μπζ): Κφξε ηνπ – γλσζηνχ γηα ηε ζθιεξφηεηά ηνπ - βαζηιηά ηεο Δπείξνπ Βρέηνπ. ηαλ ν παηέξαο ηεο έκαζε φηη είρε εξαζηή ηνλ Ώηρκφδηθν ηελ ηχθισζε θαη ηελ θπιάθηζε, ηνλ δε εξαζηή ηεο αθξσηεξίαζε, κέρξη πνπ πέζαλε Μέησπνο (Ιζη): Ππζαγόξεηνο θηιόζνθνο από ην Μεηαπόληην. Βίλαη ν ζπγγξαθέαο ηνπ έξγνπ Πενί ανεηήξ (Εάιαθζπμξ, ημααίμξ) Μήδα (Ιζη): Δ Μήδα ήηαλ πξηγθίπηζζα ηεο Θξάθεο. Σν 342 π.Υ. παληξεύηεθε ηνλ βαζηιηά ηεο Μαθεδνλίαο Φίιηππν ΐ‟, ιίγν θαηξό κεηά ηνλ γάκν ηνπ κε ηελ Οιπκπηάδα. Αελ είλαη γλσζηό αλ έθαλε παηδηά, νύηε μέξνπκε ηίπνηε άιιν γηα ηελ ηύρε ηεο κεηά ην ζάλαην ηνπ Φηιίππνπ. Μήδα (Μπζ): Κφξε ηνπ βαζηιηά ησλ Αξπφπσλ Φχιαληνο θαη κεηέξα ηνπ Ώληηφρνπ απφ ηνλ Δξαθιή. Μήδεηα (Μπζ): Κφξε ηνπ βαζηιηά ηεο Κνιρίδνο Ώηήηε θαη αληςηά ηεο Κίξθεο απφ ηελ νπνία έκαζε ηελ ηέρλε ηεο καγείαο θαη ήμεξε θαιά απφ δειεηήξηα, γηαηξνζφθηα θαη καληείεο. Βξσηεχηεθε ηνλ αξρεγφ ησλ 137
Ώξγνλαπηψλ Εάζνλα θαη ηνλ βνήζεζε λα αξπάμεη ην Υξπζφκαιιν Αέξαο. Σν δεπγάξη παληξεχηεθε αιιά αξγφηεξα ν Εάζσλ αγάπεζε ηελ Γιαχθε. Δ Μήδεηα γηα λα εθδηθεζεί ηνλ Εάζσλα ζθφησζε κε ηα ίδηα ηεο ηα ρέξηα θαη ρσξίο νίθην ηα παηδηά ηνπο. Γηα λα απνθχγεη ηελ νξγή ηνπ Εάζνλα, ε Μήδεηα θαηέθπγε ζηελ Ώζήλα, φπνπ ελψζεθε κε ηνλ βαζηιηά ηεο Ώηγέα θαη απέθηεζε έλα γην ηνλ Μήδν. (Πινχηαξρνο) Μήδεηνο (Μπζ): Γηνο ηνπ Εάζνλα θαη ηεο Μήδεηαο, αλαηξάθεθε απφ ηνλ Κέληαπξν Υείξσλα (Πίλδαξνο) Μεδεθάζηε (Μπζ): Κφξε ηνπ βαζηιηά ηεο Σξνίαο Λανκέδνληα. Μεηά ηελ άισζε ηεο Σξνίαο ζπλειήθζε αηρκάισηε καδί κε ηηο αδειθέο ηεο Ώηζχιια θαη Ώζηπφρε θαη άιιεο γπλαίθεο ηεο Σξνίαο θαη ηηο πήξε καδί ηνπ ν Φηινθηήηεο. ε έλα φξκν ηεο Μαθεδνλίαο ε Μεδεζηθάζηε θαη νη άιιεο Σξσαδίηηζζεο, βξήθαλ ηελ επθαηξία θαη έθαςαλ ην πινίν ησλ Βιιήλσλ θαη έηζη έκεηλαλ εθεί θαη ίδξπζαλ ηελ πφιε ηζώκδ. (κεξνο) Μήδηνο (Ιζη): Ο Μήδζμξ (4νο π.Υ. αη.) από ηε Λάξηζα, ήηαλ θίινο ηνπ Μ. Ώιεμάλδξνπ πνπ ηνλ αθνινύζεζε ζηελ εθζηξαηεία ηνπ ζηελ Ώζία. Ώξγόηεξα δηαθξίζεθε σο λαύαξρνο ηνπ Ώληηγόλνπ. Έγξαςε (καδί κε ηνλ Κύξζηιν από ηα Φάξζαια) ηελ ηζηνξία ηεο Ώξκελίαο, όπνπ ππνζηήξηδαλ όηη ην όλνκά ηεο πήξε από ηνλ Θεζζαιό Ώξκέλην, πνπ ζπλόδεςε ηνλ Εάζνλα ζηελ Ώξγνλαπηηθή εθζηξαηεία. (Πθμύηανπμξ, ηνάαςκ) Μήδνθνο ή Ακήδνθνο (Ιζη): ΐαζηιηάο ησλ Οδξπζώλ Θξαθώλ (407-386 π.Υ.) (Ξεκμθώκ) Μήδνο (Μπζ): Γηνο ηνπ βαζηιηά ηεο Ώζήλαο Ώηγέα θαη ηεο Μήδεηαο, έδσζε ην φλνκά ηνπ ζηε αζηαηηθή ρψξα Μδδία θαη ζην ιαφ ησλ Μήδςκ Μεδνζάδεο (Ιζη): Πξέζβεο ηνπ βαζηιηά εύζνπ ζηελ Θξάθε (Δνόδμημξ) Μήδσλ (Ιζη): Γηνο ηνπ Κόδξνπ θαη δηάδνρόο ηνπ ζηνλ ζξόλν ηεο Ώζήλαο. Βπί επνρήο ηνπ θαηαξγήζεθε ν ζεζκόο ηεο βαζηιείαο θαη ν Μήδσλ αλαθεξύρζεθε ν πξώηνο άξρσλ ηεο πόιεο. Πέζαλε ην 1050 π.Υ. θαη ηνλ δηαδέρζεθε ν γηνο ηνπ Άθαζηνο. (Παοζακίαξ) Μήζπκλα Μπζ): Μηα απφ ηηο θφξεο ηνπ Μάθαξνο ζχδπγνο ηνπ Λέζβνπ, έδσζε ην φλνκά ηεο ζηελ νκψλπκε πφιε ηεο Λέζβνπ (Αηφδσξνο ηθειφο) Μεθηζηεύο (Μπζ): Έλαο απφ ηνπο κλεζηήξεο ηεο Πελειφπεο (κεξνο) Μήθσλ (Μπζ): Ώζελαίνο πνπ ηνλ εξσηεχηεθε ε Αήκεηξα θαη ηνλ κεηακφξθσζε ζε παπαξνχλα. Μεθώλε (Ιζη): Ώξραηόηαηε νλνκαζία ηεο ηθπώλαο πνπ νλνκάζηεθε έηζη γηαηί εθεί ε ζεά Αήκεηξα είδε ηνλ πξώην θαξπό ηεο κήθσλνο (παπαξνύλαο) Μήιεο (Μπζ): Πνηάκηνο ζεφο, ηεο Μηθξάο Ώζίαο. Μειηάδεο Νύκθεο (Μπζ): βιέπε Μεθζάδεξ Μειηλόε (Μπζ): Υζφληα ζεφηεηα, θφξε ηνπ Αία θαη ηεο Πεξζεθφλεο. Μήιηνο (Μπζ): Έλαο γηνο ηνπ βαζηιηά ηεο Σξνίαο Πξηάκνπ (κεξνο) Μειόβηνο (Ιζη): Έλαο από ηνπο 30 ηπξάλλνπο ησλ Ώζελώλ (Ξεκμθ) Μειόβνζηο (Ιζη): λνκα κηαο από ηηο Χθεαλίδεο (Δζίμδμξ) 138
Μήινο (Μπζ): 1. Νεαξφο απφ ηελ Αήιν, πήγε ζηελ Κχπξν θαη θηινμελήζεθε ζηελ απιή ηνπ βαζηιηά ηεο Πάθνπ Κηλχξα παππνχ ηνπ Άδσλη. Ο Μήινο παληξεχηεθε ηελ θαη απέθηεζαλ έλα γην πνπ ηνλ νλφκαζαλ θη απηφλ Μήιν 2. Γηνο ηνπ Μήινπ θαη ηεο Πειίαο. Μεηά ην ζάλαην ησλ γνληψλ ηνπ ήξζε έλα λεζί ζην νπνίν έδσζε ηνλ φλνκά ηνπ ηε Μήθμ. Ο Μήινο δίδαμε ζηνπο αλζξψπνπο ηελ ιήθδ (ηελ θνπξά ησλ πξνβάησλ) θαη ηελ θαηαζθεπή πθαζκάησλ απφ καιιί. Μελάο (Ιζη): Ο Μδκάξ (5νο π.Υ. αη.) ήηαλ έλαο από ηνπο εθπξνζώπνπο ησλ Λαθεδαηκνλίσλ πνπ ππέγξαςαλ ζπλζήθε εηξήλεο κε ηνπο Ώζελαίνπο (Θμοηοδίδδξ) Μήλεο (Μπζ): Οη πελήληα ζπγαηέξεο ηνπ Βλδπκίσλα θαη ηεο ειήλεο. Βίλαη ζεφηεηεο πνπ πξνζσπνπνηνχλ ηνπο 50 ζειεληαθνχο κήλεο πνπ κεζνιαβνχλ κεηαμχ δπν Οιπκπηάδσλ, βαζηθή κνλάδα κέηξεζεο ησλ εηψλ ζηελ αξραηφηεηα. Οη κήλεο ήηαλ παηδηά ηεο ειήλεο θαη ηνπ Δλδπκίσλα Μήλε (Ιζη): Μήκδ ήηαλ πξνζθώλεζε ηεο ειήλεο Μεληθιήο (Ιζη): Βπώλπκνο άξρσλ ησλ Ώζελώλ ην 282 π.Υ. Μελίδεο (Ιζη): Ο Μδκίδδξ από ηελ Ώληηόρεηα ηνπ Μαηάλδξνπ, ήηαλ ν παηέξαο ηνπ γιύπηε Ώγεζάλδξνπ ή Ώιεμάλδξνπ, ν νπνίνο θηινηέρλεζε ην πεξίθεκν άγαικα ηεο Ώθξνδίηεο ηεο Μήινπ. Ώπηό ην μέξνπκε από ηελ επηγξαθή πνπ ήηαλ ραξαγκέλε ζηελ βάζε ηνπ αγάικαηνο : ...ΝΑΡΟ ΜΔΝΕΑΟΤ ΏΝΣΕΟΥΒΤ ΏΠΟ ΜΏΕΏΝΑΡΟΤ ΒΠΟΕΔΒ Μελίζθνο (Ιζη): Έιιελαο ζηελ ππεξεζία ηνπ βαζηιηά ηεο Πεξζίαο Ααξείνπ. Μεηά ηελ κάρε ηεο Εζζνύ θαη ηελ αηρκαισζία ηεο νηθνγέλεηαο ηνπ Ααξείνπ, ν Μελίζθνο κεηέθεξε ζηνλ Ώιέμαλδξν επηζηνιή ηνπ Πέξζε βαζηιηά. Μεηά ζπλόδεπζε ηνλ Θέξζηππν πνπ κεηέθεξε ηελ απάληεζε ηνπ Ώιεμάλδξνπ ζνλ Ααξείν. Μελνγέλεο (Ιζη): Ώλδξηθό αξραηνειιεληθό όλνκα Μελόδνηνο (Ιζη): 1. Ο Μδκόδμημξ (3νο π.Υ. αη.) ήηαλ πεξηεγεηήο θαη ηζηνξηνγξάθνο από ηε άκν. Έξγα ηνπ: Σςκ ηαηά άιμκ εκδόλςκ ακδνώκ ακαβναθή θαη Πενί ηςκ ηαηά ημ ζενόκ ηδξ αιίαξ Ήναξ. 2. Ο Μδκόδμημξ από ηε Νηθνκήδεηα ηεο ΐηζπλίαο (2νο κΥ. αη.) ήηαλ γηαηξόο θαη θηιόζνθνο. Ήηαλ καζεηήο ηνπ Ώληίνρνπ ηεο Λανδηθείαο θαη 139
δάζθαινο ηνπ Δξνδόηνπ ηεο Σαξζνύ. Καλέλα έξγν ηνπ δελ δηαζώζεθε. (Αζμβέκδξ Λαένηζμξ) Μελόδσξνο (Ιζη): 1. Έιιελαο γηαηξόο από ηα βαζηθά ζηειέρε ηεο Βξαζηζηξαηείνπ ζρνιήο ηεο κύξλεο. 2. Ο Μελόδσξνο ήηαλ Έιιελαο γιύπηεο. Μελόθξηηνο (Ιζη): Γηαηξόο από ηελ άκν, ηηκήζεθε από ηνπο θαηνίθνπο ηεο Καξπάζνπ γηα ηηο ππεξεζίεο πνπ ηνπο πξνζέθεξε θαηά ηελ δηάξθεηα κηαο επηδεκίαο ινηκνύ, Μελνθάλεο (Ιζη): λνκα γηαηξνύ πνπ αλαθέξεη ε Παθαηζκή Ώκεμθμβία Μελόθαληνο (Ιζη): Έιιελαο γιύπηεο πνπ ήθκαζε επί ξσκατθώλ απηνθξαηνξηθώλ ρξόλσλ. Ήηαλ ν δεκηνπξγόο ηνπ εμαηξεηηθήο νκνξθηάο αγάικαηνο ηεο Ώθξνδίηεο. Αηαθξίζεθε σο αληηγξαθέαο πξσηόηππσλ έξγσλ. Μελόθηινο (Ιζη): Ο Μδκόθζθμξ (1νο κΥ, αη.) από ηελ Έθεζν ήηαλ γιύπηεο θαη παηέξαο ηνπ επίζεο γιύπηε Ώβαζία Μήλσλ (Ιζη): 1. Ο Μήλσλ από ηα Μέγαξα ήηαλ ν ληθεηήο ηνπ ζηαδίνπ δξόκνπ ζηελ Οιπκπηάδα ηνπ 704 π.Υ. 2. Ο Μήλσλ (473 π.Υ.) ήηαλ άξρσλ ησλ Ώζελώλ Μεξηόλεο (Μπζ): Ήξσαο ηεο Κξήηεο, γηνο ηνπ Μψινπ θαη αληςηφο ηνπ Εδνκελέα. Πήξε κέξνο καδί κε ηνλ Εδνκελέα ζηνλ Σξσηθφ Πφιεκν θαη δηαθξίζεθε ζθνηψλνληαο αξθεηνχο Σξψεο φπσο ν Φέξεθινο, ν Ώξπαιίσλ θαη άιινη. Με ηνλ Εδνκελέα επέζηξεςαλ κεηά ηελ άισζε ζηελ Κξήηε θαη ηηκήζεθαλ σο ήξσεο. (κεξνο) Μήζηξα (Μπζ): Κφξε ηνπ Βξπζίρζνλα. Ο παηέξαο ηεο θαηαδηθάζηεθε απφ ηελ Αήκεηξα ζε αηψληα πείλα γηαηί ηελ είρε πξνζβάιεη. Ώθνχ έθαγε φια ηα δψα θαη ηα ππάξρνληά ηνπ αλαγθάζηεθε λα πνπιήζεη ηελ ίδηα ηελ θφξε ηνπ γηα λα αγνξάζεη ηξφθηκα. Μήζησξ (Μπζ): Γηνο ηνπ βαζηιηά ηεο Σξνίαο Πξηάκνπ, ζθνηψζεθε απφ ηνλ Ώρηιιέα ηελ ψξα πνπ θχιαγε ηα θνπάδηα ηνπ παηέξα ηνπ ζην βνπλφ Ίδε. (κεξνο) Μήηα (Μπζ): Κφξε ηνπ πιε θαη πξψηε ζχδπγνο ηνπ Ώηγαία (Ώπνιιφδσξνο) Μήηεξ (Ιζη): Βπίθιεζε πνιιώλ ζεαηλώλ (Αήκεηξαο, Γαίαο, Ήξαο θιπ) σο πξνζηάηηδσλ ησλ γνληκόηεηαο θαη ηεο κεηξόηεηαο Μεηηάδνπζα (Μπζ): Ώδειθή ηνπ Ααηδάινπ, ζχδπγνο ηνπ Κέθξνπα θαη κεηέξα ηνπ Παλδίνλα (Ώπνιιφδσξνο) Μεηηδίθε (Μπζ): χδπγνο ηνπ Ώξηζηνκάρνπ θαη κεηέξα ηνπ Εππνκέδνληα Μεηηνλίδεο (Μπζ): Οη γηνη ηνπ Μεηίνλα, έδησμαλ απφ ηελ Ώζήλα ηνλ βαζηιηά ηεο, ηνλ Παλδίνλα ν νπνίνο θαηέθπγε ζηα Μέγαξα. Μεηηφρε (Μπζ): Δ κηα απφ ηηο δπν Κνξσλίδεο, ε άιιε ήηαλ ε Μελίππε Μεηίνρνο (Ιζη): 1. Ο κεγαιύηεξνο γηνο ηνπ Μαξαζσλνκάρνπ Μηιηηάδε. (Δνόδμημξ) 2. Γιύπηεο ηνπ 3νπ π.Υ. αη. 140
Μήηηο (Μπζ): Μηα απφ ηηο Χθεαλίδεο θαη ε πξψηε ζχδπγνο ηνπ Αηφο. Δ Μήηηο θπνθνξνχζε ήδε ηελ Ώζελά ην παηδί ηνπ Αηφο, φηαλ καζεχηεθε έλαο ρξεζκφο ζχκθσλα κε ηνλ νπνίν ζα γελλνχζε πξψηα κηα θφξε θαη κεηά έλα γην, πνπ ζα θαηαιάκβαλε ηελ εμνπζία θαη ζα θπβεξλνχζε ηνπο αλζξψπνπο θαη ηνπο ζενχο. ηαλ ν Αίαο πιεξνθνξήζεθε ην ρξεζκφ, θνβήζεθε κε πάζεη φηη θαη ν παηέξαο ηνπ ν Κξφλνο. Έηζη θαηάπηε ηε έγθπν Μήηηδα. Καηφπηλ κε ηε βνήζεηα ηνπ Δθαίζηνπ πνπ ηνπ έδσζε έλα γεξφ ρηχπεκα κε ηζεθνχξη ζην θεθάιη, μεπεηάρζεθε απφ ην αλνηγκέλν θεθάιη ηνπ Αηφο πάλνπιε ε θφξε ηνπ Ώζελά, ελψ ε Μήηηο παξέκεηλε κέζα ζην ζηνκάρη ηνπ Αία. (Δζίνδνο) Μεηίρε (Ιζη): Δ Μδηίπδ ήηαλ εηαίξα ηεο αξραηόηεηαο Μήηηρνο (Ιζη): Ο Μήηζπμξ (5νο π.Υ. αη.) από ηελ Ώζήλα ήηαλ ξήηνξαο θαη αξρηηέθηνλαο, θίινο ηνπ Πεξηθιή. Έθηηζε ζηελ Ώζήλα ην Αηθαζηηθό κέγαξν (Μεηίρεηνλ). Μεηίσλ (Μπζ): Γηνο ηνπ βαζηιηά ηεο Ώζήλαο Βξερζέα θαη ηεο Πξαμηζέαο θαη παηέξαο ηνπ ηθπψλα (Ώπνιιφδσξνο) Πξνηνκή ζεάο Μεηξαγάζεο (Ιζη): λνκα ζηξαηεγνύ ησλ Λπδώλ πνπ ζπλέδξακαλ ηνλ Ξέξμε ζηελ εθζηξαηεία ηνπ θαηά ηεο Βιιάδαο (Ώζζπύθμξ) Μεηξαγύξηαη (Ιζη): Εεξείο ηεο κεηέξαο ησλ Θεώλ Κπβέιεο. Γύξηδαλ ηηο πόιεηο θαη ηα ρσξηά ηεο Βιιάδαο θαη επαηηνύζαλ ζην όλνκα ηεο ζεάο Μεηξαγύξηεο (Ιζη): Εεξέαο ηεο Κπβέιεο, ν νπνίνο εθηειέζηεθε από ηνπο Ώζελαίνπο, εμ αηηίαο ησλ ζεσξηώλ πνπ δίδαζθε. Ώξγόηεξα γηα λα εμηιεσζνύλ, αλήγεηξαλ ηεξό ζην όλνκά ηνπ. Μεηξνβάηεο (Ιζη): λνκα Πέξζε πνπ αλαθέξεη ν Ώζζπύθμξ Μεηξόβηνο (Ιζη): Ο Μδηνόαζμξ (1νο π.Υ. αη.) ήηαλ δηάζεκνο Ρσκαίνο εζνπνηόο, ειιεληθήο θαηαγσγήο. Μεηξόδσξνο (Ιζη): 1. Ο Μδηνόδςνμξ (5νο-4νο π.Υ. αη.) από ηε Υίν, ήηαλ θηιόζνθνο, καζεηήο ηνπ Αεκνθξίηνπ, πξόδξνκνο ηεο ζρνιήο ησλ ζθεπηηθώλ θαη ηνπ Βπίθνπξνπ. Έγξαςε Πενί θύζεςξ. (Παθαη. Ώκεμθ.) 2. Ο Μδηνόδςνμξ μ Πνεζαύηενμξ (5νο π.Υ. αη.) από ηε Λάκςαθν, ήηαλ πξνζσθξαηηθόο θηιόζνθνο, καζεηήο ηνπ Ώλαμαγόξα. Έγξαςε ζρόιηα γηα ηνλ κεξν θαη ηνπ ζενύο. (Πθάηςκ) 3. Μδηνόδςνμξ μ Λαιραηδκόξ μ Νεόηενμξ (330-277 π.Υ.) ήηαλ θηιόζνθνο, πξνζθηιήο καζεηήο ηνπ Βπηθνύξνπ, από ηα έξγα (Πενί 141
αζζεήζεςκ, Πενί εοβεκείαξ, Πενί πθμύημο, Πενί Βπζημύνμο εονςζηίαξ) ζώδνληαη ειάρηζηα απνζπάζκαηα. Ώπνθιήζεθε Αεύηεξνο Βπίθνπξνο (Κζηέν) 4. Ο Μδηνόδςνμξ μ Ώεδκαίμξ (2νο π.Υ. αη.) ήηαλ νλνκαζηόο δσγξάθνο. Ο Ρσκαίνο ζηξαηεγόο Ώηκίιηνο Παύινο δήηεζε έλα δσγξάθν γηα λα απαζαλαηίζεη ηελ λίθε επί ηνπ βαζηιηά Πεξζέα ηεο Μαθεδνλία. Σνπ ζύζηεζαλ σο ηνλ θαιιίηεξν ηνλ Μεηξόδσξν, ν νπνίνο πξάγκαηη ηθαλνπνίεζε ηνλ Ώηκίιην Παύιν. 5. Ο ξήηνξαο Μδηνόδςνμξ (2νο π.Υ. αη.) από ηελ ηξαηνλίθεηα ηεο Καξίαο ήηαλ αξρηθά καζεηήο ηεο επηθνύξεηαο ζρνιήο, αιιά κεηά πξνζθνιιήζεθε ζηνλ Καξλεάδε, νπαδό ηνπ Πιάησλα. Ο Κζηένςκ ηνλ αλαθέξεη σο έλα από ηνπο κεγάινπο ξήηνξεο. Μεηξνθιήο (Ιζη): Ο Μδηνμηθήξ (3νο π.Υ. αη.) ήηαλ θπληθόο θηιόζνθνο από ηελ Μαξώλεηα ηεο Θξάθεο. πνύδαζε ζην Λύθεην ηνπ Ώξηζηνηέιε θαη είρε δάζθαιν ηνλ Θεόθξαζην. Ήηαλ νπαδόο ηνπ Κξάηε ηεο Θήβαο ν νπνίνο παληξεύηεθε ηελ Εππαξρία, αδειθή ηνπ Μεηξνθιή. (Αζμβέκδξ Λαένηζμξ) Μεηξώ (Ιζη): Άζεκλε γπλαίθα πνπ αλαθέξεηαη ζε έλαλ από ηνπο κίκνπο ηνπ Δξώλδα. Μεραλεύο (Ιζη): Πξνζσλύκην ηνπ Αία. Μεραλίηηο (Ιζη): Πξνζσλύκην ηεο Ώζελάο. Μεηξνθάλεο (Ιζη): Ο Μδηνμθάκδξ ή Μδκμθάκδξ ήηαλ λαύαξρνο ηνπ βαζηιηά ηνπ Πόληνπ Μηζξηδάηε η‟, ν νπνίνο ην 87 π.Υ. θπξίεπζε θαη ιεειάηεζε ηελ Αήιν. Μηαηνθόλνο (Ιζη): Πξνζσλύκην ηνπ Άξε Μίγδσλ (Ιζη): ηξαηεγόο ησλ Λαθεδαηκνλίσλ (Ξεκμθώκ) Μίδακνο (Μπζ): Ο Ώηγππηηάδεο Μίδακνο δνινθνλήζεθε απφ ηελ ΑαλαΎδα Ώκπκψλε ηελ πξψηε λχρηα ηνπ γάκνπ ηνπο (Τγίλνο) Μίδαο (Ιζη): Ώθξαγαληίλνο πνπ θέξδηζε ηελ πξώηε ζέζε ζηνπο κνπζηθνύο αγώλεο ησλ Ππζίσλ ζηνπο Αειθνύο (Πίκδανμξ) Μίδαο (Μπζ): ΐαζηιηάο ηεο Φξπγίαο, γηνο ηνπ Γνξδίνπ, άλζξσπνο πνιχ ζνθφο θαη πνιχ πινχζηνο. Ο Μίδαο θάπνηε θηινμέλεζε έλα εηιελφ θαη ηνλ θέξαζε πνιχ θξαζί. Ο εηιελφο επραξηζηεκέλνο ηνπ είπε φηη ζα ηνπ πξαγκαηνπνηήζεη φηη ηνπ δεηήζεη. Ο Μίδαο ηνπ δήηεζε ην ράξηζκα «φηη πηάλεη λα γίλεηαη ρξπζάθη». Πξάγκαηη ε επηζπκία ηνπ εθπιεξψζεθε, αιιά δπζηπρψο γηα ηνλ Μίδα ην ράξηζκα έγηλε θαηάξα γηαηί δελ κπνξνχζε νχηε θαλ λα θάεη, γηαηί φηη έπηαλε αθφκα θαη ηξνθή γηλφηαλ ρξπζάθη. Γήηεζε ινηπφλ απφ ηνλ Αηφλπζν λα ηνλ ιπηξψζεη. Ο ζεφο ηνπ είπε λα ινπζηεί ζηνλ πνηακφ Παθησιφ. ηαλ ινχζηεθε ν Μίδαο δελ είρε πηα ην ράξηζκα αιιά ν Παθησιφο έγηλε ρξπζνθφξνο πνηακφο. (κεξνο) Ο Μίδαο ήηαλ θξηηήο ζην κνπζηθφ δηαγσληζκφ κεηαμχ ηνπ Ώπφιισλα θαη ηνπ Μαξζχα. ηαλ ν Μίδαο έθξηλε πσο ληθεηήο ήηαλ ν Μαξζχαο, ν Ώπφιισλαο ηνλ απνθάιεζε γάηδαξν θαη ακέζσο ηα απηηά ηνπ έγηλαλ γατδνπξηλά, καθξηά θαη ηξηρσηά. Ο Μίδαο δελ κπνξνχζε λα είλαη ν 142
βαζηιηάο κε ηα γατδνπξηλά απηηά θη έηζη ηα έθξπςε θνξψληαο έλα θνοβζηό ζημύθμ. Μφλν ν θνπξέαο ηνπ ήμεξε ηελ αιήζεηα, αιιά ν βαζηιηάο ηνλ απείιεζε κε ζάλαην αλ ην έιεγε ζε θάπνηνλ. Ο θνπξέαο δελ κπνξνχζε λα θξαηήζεη ην κπζηηθφ θαη έηζη άλνημε κηα ηξχπα ζηελ φρζε ηνπ πνηακνχ Παθησινχ θαη ςηζχξηζε φηαλ θαλείο δελ ηνλ έβιεπε: «Ο Μίδαξ έπεζ βασδμονζκά αοηζά!.» Καηφπηλ ν θνπξέαο επραξηζηεκέλνο πνπ δελ ηνλ άθνπζε θαλείο, έθιεηζε ηελ ηξχπα θαη έθπγε. κσο ηελ άλνημε νη θαιακηέο ηεο φρζεο θνχλησζαλ θαη κε ηνλ αέξα κεηέθεξαλ ην κήλπκα ζηηο άιιεο θαιακηέο, απηέο ζηα θιαδηά ησλ δέληξσλ θαη απηά ζηα πνπιηά. ιε ε θχζε ηνπ βαζηιείνπ ηεο Φξπγίαο θψλαδε: Ο Μίδαξ έπεζ βασδμονζκά αοηζά!. Μηδέα (Μπζ): Νχκθε απφ ηελ Φξπγία. Γέλλεζε ηνλ λφζν γην ηνπ Διεθηξχνλα, ηνλ Ληθχκλην (Ώπνιιφδσξνο) Μίδεηα (Μπζ): Νχκθε, εξσκέλε ηνπ Πνζεηδψλα, απέθηεζε απφ απηφλ ηνλ Ώζπιεδψλα (Παπζαλίαο) Μίδσλ (Μπζ): Παηέξαο ηνπ Υξφκηδνο πνπ έιαβε κέξνο ζηνλ Σξσηθφ Πφιεκν σο αξρεγφο ησλ Μπζψλ (κεξνο) Ο Μίδαο αθνπκπά ηελ θόξε ηνπ θαη απηή κεηαηξέπεηαη ζε ρξπζαθέλην άγαικα Μίζαηθνο (Ιζη): Αηάζεκνο κάγεηξνο ηνπ 5νπ π.Υ. αηώλα από ηελ ηθειία, έγξαςε βηβιίν καγεηξηθήο (Πθάηςκ) Μίζξαο (Ιζη): Διηαθόο ζεόο ησλ αλαηνιηθώλ ιαώλ, ιαηξεύηεθε θαη από ηνπο Ρσκαίνπο (Ξεκμθώκ) Μηζξήλεο (Ιζη): Πέξζεο ζηξαηεγόο πνπ ην 331 π.Υ. παξέδσζε ηηο άξδεηο ζηνλ Μ. Ώιέμαλδξν θαη δηνξίζηεθε ζαηξάπεο ηεο Ώξκελίαο Μηζξηδάηεο (Ιζη): 1. Ο Μζενζδάηδξ Ώ’ μ Κηίζηδξ ήηαλ ν ηδξπηήο ηνπ βαζηιείνπ ηνπ Πόληνπ (βαζίιεπζε 302--266 π.Υ.) (Πθμύηανπμξ) 2. Ο Μζενζδάηδξ ΐ’ (βαζίιεπζε ηνλ 3ν π.Υ. αη.) ήηαλ βαζηιηάο ηνπ Πόληνπ. Πνιέκεζε θαηά ηνπ Λπζηκάρνπ (Βοζέαζμξ, Πμθύαζμξ) 3. Ο Μζενζδάηδξ Γ’ ήηαλ βαζηιηάο ηνπ Πόληνπ (βαζίιεπζε 220-183 π.Υ.), κε ηε βνήζεηα ησλ Βιιήλσλ θαηαλίθεζε ηηο γαιαηηθέο θπιέο πνπ είραλ εηζβάιεη ζηνλ Πόλην. 4. Ο Μζενζδάηδξ Α’ μ Φζθμπάηςν, ήηαλ βαζηιηάο ημο Πόκημο (2νο π.Υ. αη.) πνιέκεζε κε επηηπρία ηνπο Παθιαγόλεο. (Πμθύαζμξ)
143
5. Ο Μζενζδάηδξ Β’ μ Βοενβέηδξ ήηαλ βαζηιηάο ηνπ Πόληνπ (βαζίιεπζε 149-120 π.Υ.) ζπκκάρεζε κε ηνπο Ρσκαίνπο θαηά ησλ Καξρεδνλίσλ θαη έιαβε σο ακνηβή ηε Φξπγία. (ηνάαςκ) 6. Ο Μζενζδάηδξ ’ μ Βοπάηςν (βαζίιεπζε 120-63 π.Υ.) είλαη ν επηθαλέζηεξνο εγεκόλαο ηνπ Πόληνπ. Σν 120 π.Υ., εμόλησζε ηε κεηέξα θαη η‟ αδέιθηα ηνπ θαη θαηέιαβε ηνλ ζξόλν. Γλσξίδνληαο ηελ αγαλάθηεζε ησλ ιαώλ από ηελ θαηαπίεζε ησλ Ρσκαίσλ, μεθίλεζε ηνλ Πνώημ Μζενζδαηζηό Πόθειμ (88-84) θαηαιακβάλνληαο όιε ζρεδόλ ηελ Μ. Ώζία. Έδεημε ηξνκαθηηθή ζθιεξόηεηα ζθάδνληαο όινπο ηνπο Ρσκαίνπο πνπ δνύζαλ ζηα κέξε πνπ θαηαθηνύζε (πεξίπνπ 80.000 άλδξεο, γπλαίθεο θαη παηδηά). Οξγηζκέλνη νη Ρσκαίνη αληεπηηέζεθαλ θαη εμόλησζαλ ηνλ πνληηαθό ζηξαηό. Ο Μηζξηδάηεο ππέγξαςε ζπλζήθε, πιήξσζε απνδεκηώζεηο θαη παξέδσζε 70 πινία. Γξήγνξα ζπγθέληξσζε δπλάκεηο θαη όηαλ ε Ρώκε πξνζπάζεζε λα πξνζαξηήζεη ηε ΐηζπλία, επηηέζεθε θαη άξρηζε ν Αεύηενμξ Μζενζδαηζηόξ Πόθειμξ (83-81). Ώπό απηό ηνλ πόιεκν, ν Μηζξηδάηεο βγήθε ληθεηήο δηώρλνληαο ηνπο Ρσκαίνπο θαη ηνλ δηνηθεηή ηνπο. Ο Σνίημξ Μζενζδαηζηόξ Πόθειμξ (74-63), άξρηζε όηαλ νη Ρσκαίνη εηζέβαιαλ μαλά ηελ ΐηζπλία. Ο Μηζξηδάηεο αληέδξαζε αιιά ν Πνκπήηνο ηνλ θαηεδίσμε θαη ν απηόο θαηέθπγε ζηελ Κξηκαία. Αηέηαμε λα ζθνηώζνπλ ηηο γπλαίθεο θαη ηα παηδηά ηνπ έβαιε έλα δνύιν ηνπ λα ηνλ ζθνηώζεη. Απν κύζνη ζπλνδεύνπλ ηελ θήκε ηνπ Μηζξηδάηε: Ο πξώηνο είλαη όηη επεηδή θνβόηαλ κήπσο ηνλ δειεηεξηάζνπλ, έκαζε ηνλ νξγαληζκό ηνπ λα εζίδεηαη ζην δειεηήξην, παίξλνληαο θαζεκεξηλά όιν θαη πην ηζρπξή δόζε απ‟ απηό. Ώπηό ην θαηλόκελν νλνκάζηεθε από ηελ ηαηξηθή επηζηήκε ιζενζδαηζζιόξ. Ο δεύηεξνο ηνπ απνδίδεη κηα ζαπκαζηή ηθαλόηεηα κλήκεο. Λέγεηαη όηη κηινύζε είθνζη πέληε γιώζζεο θαη όηη κπνξνύζε λα απεπζύλεηαη ζε θάζε ζηξαηηώηε ηνπ ζηε γιώζζα ηνπ, απνθαιώληαο ηνλ κε ην όλνκά ηνπ. (Πθμύηανπμξ, ηνάαςκ) Μηζξίλεο (Ιζη): αηξάπεο ηεο Καππαδνθίαο (Ώννζακόξ) Μηζξνβαξδάλεο (Ιζη): Πέξζεο ζνθόο, δάζθαινο ηνπ Κπληθνύ Μέληππνπ Μηθίλαο (Ιζη): Ρόδηνο, νιπκπηνλίθεο ηνπ ζηαδίνπ ην 324 π.Υ. Μηθίσλ (Ιζη): ΐνησηόο, νιπκπηνλίθεο ηνπ ζηαδίνπ ην 196 π.Υ. Μίθθα (Ιζη): λνκα θνξηηζηνύ ζηηο Θεζιμθμνζάγμοζεξ ηνπ Ώνζζημθάκδ Μηθθαιίσλ (Ιζη): Ώζελαίνο πνπ αλαθέξεη ν Αεκνζζέλεο Μίθθαινο (Ιζη): Ο Μίηηαθμξ από ηηο Κιαδνκελέο, αλέιαβε ηελ απνζηνιή ηεο ζηξαηνιόγεζεο εκπείξσλ λαπηηθώλ από ηελ Φνηλίθε θαη ηε πξία, γηα λα πξνσζεζνύλ ζηηο αθηέο ηεο Πεξζίαο, όπνπ ν Μ. Ώιέμαλδξνο ζρεδίαδε λα θηηάμεη ζηόιν. Μηθθηάδεο (Ιζη): Ο Μζηηζάδδξ από ηε Υίν ήηαλ γιύπηεο ηνπ 6νπ π.Υ. αη.. ζπλεξγάζηεθε κε ηνλ γην ηνπ Άξρεξκν. Μηθθίσλ (Ιζη): 1. Ο Μζηηίςκ (5νο π.Υ. αη.) ήηαλ Ώζελαίνο δσγξάθνο, καζεηήο ηνπ Γεύμηδνο. (Λμοηζακόξ) 144
2. Ο Μζηηίςκ ή Μζηίςκ από ηε Μαθεδνλία ήηαλ λαύαξρνο. Σν 323 π.Υ. εγήζεθε ζηξαηεύκαηνο Μαθεδόλσλ θαη κηζζνθόξσλ πνπ απνβηβάζηεθαλ ζηελ Ρακλνύληα ηεο Ώηηηθήο θαη ζπγθξνύζηεθαλ κε ηνλ Φσθίσλα. ηελ κάρε ν Μηθίσλ εηηήζεθε θαη ζθνηώζεθε. Μίθθνο (Ιζη): νθηζηήο, ζύγρξνλνο ηνπ σθξάηε (Πθάηςκ) Μηθξίλαο (Ιζη): Ο Μζηνίκαξ από ηνλ Σάξαληα ήηαλ νιπκπηνλίθεο ηνπ ζηαδίνπ δξόκνπ ζηελ Οιπκπηάδα ηνπ 352 π.Υ. Μίθπζνο (Ιζη): Ο Μίηοεμξ (4νο π.Υ. αη.) από ηε Θήβα, ήηαλ θίινο ηνπ Βπακεηλώλδα. κσο επηρείξεζε λα ηνλ δηαθζείξεη κε πεξζηθό ρξπζό θαη ν Βπακεηλώλδαο ηνλ εμόξηζε από ηελ πόιε. (Ώζθζακόξ) Ο Θεβαίνο ζηξαηεγόο Δπακεηλώλδαο Μίθπινο (Ιζη): Ώξραίνο Έιιελαο πνηεηήο (Καθθίιαπμξ ) Μίθπιινο (Ιζη): Ο Μίηοθθμξ ήηαλ αξρηηέθηνλαο Μίθσλ (Ιζη): 1. Ο Μίηςκ (5νο π.Υ. αη.) ήηαλ νλνκαζηόο Ώζελαίνο δσγξάθνο θαη ραιθνπξγόο, παηέξαο ηεο δσγξάθνπ Σηκαξέηεο θαη ζπλεξγάηεο ηνπ Πνιπθιείηνπ. Μαδί ηνπ δηαθόζκεζαλ ηελ Πνηθίιε ηνά ηεο Ώζήλαο δσγξαθίδνληαο ηελ κάρε ηνπ Μαξαζώλα. Ήηαλ δηάζεκνο γηα ηνπο αλδξηάληεο αζιεηώλ. Ώλαθέξεηαη επίζεο όηη ζην Θεζείν ππήξραλ δσγξαθηθά έξγα ηνπ πνπ παξίζηαλαλ Ώκαδνλνκαρία θαη Κεληαπξνκαρία θαζώο θαη ζθελέο από ηνπο άζινπο ηνπ Θεζέα. (Πθίκζμξ) 2. Ο Μίηςκ (3νο π.Υ. αη.) ήηαλ γιύπηεο από ηηο πξαθνύζεο. Καηαζθεύαζε δπν αλδξηάληεο ηνπ ηπξάλλνπ Εέξσλνο ζηελ Οιπκπία. Μηιεζία (Ιζη): Βπίζεην ηεο Αήκεηξαο ζηελ Εσλία Μίιεηνο (Μπζ): Ήξσαο ηεο Κξήηεο θαη ηεο Μηιήηνπ, γηνο ηνπ Ώπφιισλα θαη ηεο Ώθαθθαιίδνο. Ο Μίλσαο ζπκσκέλνο κε ηελ εξσηηθή ζρέζε ηεο θφξεο ηνπ εγθαηέιεηςε έθζεην ην βξέθνο Μίιεην, ην νπνίν αλαηξάθεθε απφ βνζθνχο. Ώξγφηεξα αθνινχζεζε ην αξπεδψλα θαη πήγε ζηε Μηθξά Ώζία θαη ίδξπζε ηελ πφιε Μίθδημ. Παληξεχηεθε ηελ Βηδνζέα θαη απέθηεζε δπν δίδπκα παηδηά ηνλ Καχλν θαη ηελ ΐπβιίδα. (Ώπνιιφδσξνο) Μηιίαο (Ιζη): Μαζεηήο ηνπ Ππζαγόξα Μίιηαο (Ιζη): λνκα καζεκαηηθνύ ηεο αξραηόηεηαο Μηιηηάδεο (Ιζη): 1. Ο Μζθηζάδδξ γηνο ηνπ Κπςέινπ από ηελ Ώζήλα ήηαλ νιπκπηνλίθεο ζην αγώληζκα ηνπ ηεζξίππνπ ην 560 π.Υ.. Ήηαλ πνιηηηθόο αληίπαινο ηνπ Πεηζηζηξάηνπ. (Δνόδμημξ) 145
2. Ο Ώζελαίνο ζηξαηεγόο Μζθηζάδδξ (πεξ. 554-489 π.Υ.) ήηαλ ν πξσηαγσληζηήο ηεο κεγάιεο λίθεο ησλ Ώζελαίσλ επί ησλ Πεξζώλ ζηελ ηζηνξηθή κάρε ηνπ Μαξαζώλα ην 480 π.Υ. Βίρε ήδε δηαθξηζεί γηα ηελ ζηξαηεγηθή ηνπ ηδηνθπΎα σο εγεκόλαο (ηύξαλλνο) ηεο ζξαθηθήο Υεξζνλήζνπ, ε νπνία ήηαλ ππνηειήο ησλ Πεξζώλ – όπσο όιεο νη πόιεηο ηεο Θξάθεο θαη ηεο Μηθξάο Ώζίαο – θαη γλώξηδε θαιά ηε ζηξαηησηηθή ηαθηηθή θαη ηνλ νπιηζκό ηνπο. Ο Μηιηηάδεο πήξε κέξνο ζηελ εμέγεξζε ησλ ησληθώλ πόιεσλ θαη κάιηζηα θπξίεπζε ηελ Ίκβξν θαη ηε Λήκλν. Σελ ηειεπηαία παξαρώξεζε ζηελ Ώζήλα. Σν 493 εθιέρζεθε ζηξαηεγόο ηεο Ώζήλαο. ηαλ ν Ααξείνο εηζέβαιε ζηελ Βιιάδα θαη ην ζηξάηεπκά ηνπ είρε θηάζεη ζην Μαξαζώλα, νη Ώζελαίνη αλέιαβαλ ην θύξην βάξνο ηεο άκπλαο θαη ν Μηιηηάδεο ηέζεθε επηθεθαιήο ηνπ αζελατθνύ ζηξαηνύ. Γεηήζεθε βνήζεηα από ηηο άιιεο ειιεληθέο πόιεηο, αιιά κόλν νη Πιαηαηέο έζηεηιαλ 1000 νπιίηεο. Δ βνήζεηα ησλ παξηηαηώλ, έθηαζε κεηά ηελ θαζνξηζηηθή κάρε, νη δε άιιεο πόιεηο ή θνβήζεθαλ ή είραλ ήδε ππνηαρηεί ζηνπο Πέξζεο.. Οη δπν ζηξαηνί ζπγθξνύζζεθαλ ην 480. Δ Μάπδ ημο Μαναεώκα είλαη ε πην ζεκαληηθή κάρε ηεο ειιεληθήο, αιιά ίζσο θαη ηεο επξσπατθήο, ηζηνξίαο. Οη Ώζελαίνη πνιεκνύζαλ γηα λα απνηξέςνπλ ηνλ θίλδπλν ππνδνύισζήο ηνπο, ν πεξζηθόο ζηξαηόο πξνζπαζνύζε απιώο λα ηθαλνπνηήζεη ηεο βιέςεηο ηνπ εγεκόλα ηνπ. Ο κεγάινο ληθεηήο ηνπ Μαξαζώλα, ν Μηιηηάδεο, γξήγνξα ζεσξήζεθε ύπνπηνο επηβνιήο ηπξαλλίαο, θαηεγνξήζεθε θαη ηειηθά ηνπ επηβιήζεθε έλα ηεξάζηην πξόζηηκν. κσο ζην κεηαμύ πέζαλε από γάγγξαηλα θαη ην πξόζηηκν ην πιήξσζε ν γηνο ν Κίκσλ. (Δνόδμημξ) Μηιηνθύζεο (Ιζη): Ο Μζθημηύεδξ ήηαλ εγέηεο ησλ Θξαθώλ κηζζνθόξσλ ηνπ Κύξνπ ηνπ Νεόηεξνπ πνπ εηηήζεθε από ηνλ αδειθό ηνπ Ώξηαμέξμε ΐ‟ ζηα Κνύλαμα ην 401 π.Υ. (Δνόδμημξ) Μηιηώ (Ιζη): Δ Μζθηώ ή Ώζπαζία (ζεκαίλεη ξνδνύια ή ηξηαληαθπιιέληα) (5νο-4νο π.Υ. αη.) ήηαλ εηαίξα από ηε ΦσθαΎδα ηεο Μηθξάο Ώζίαο. Ήηαλ πνιύ όκνξθε, αιιά παξάιιεια έμππλε θαη θαιιηεξγεκέλε. Έγηλε εξσκέλε ηνπ Κύξνπ ηνπ Νεόηεξνπ, ν νπνίνο ηελ εξσηεύηεθε θαη ζπδνύζε καδί ηεο, κάιηζηα ηελ ζπκβνπιεπόηαλ γηα ηα πνιηηηθά θαη άιια ζέκαηα πνπ ηνλ απαζρνινύζαλ. Μεηά ηελ ήηηα θαη ην ζάλαηό ηνπ ζηα Κνύλαμα ην 401, ε Μηιηώ νδεγήζεθε ζηνλ ληθεηή θαη αδειθό ηνπ Κύξνπ Ώξηαμέξμε. Καη απηόο ζε ιίγν θαηξό ηελ εξσηεύηεθε θαη ηελ έθαλε απνθιεηζηηθή εξσκέλε ηνπ. ηαλ όκσο ν γηνο ηνπ ν Ααξείνο δήηεζε ηελ Μηιηώ γηα δηθή ηνπ εξσκέλε, ε ίδηα πξνηίκεζε λα γίλεη ηέξεηα ηεο Ώζηάξηεο θαη λα κελ έρεη πιένλ εξσηηθέο ζρέζεηο κε άληξεο. (Ώζθζακόξ) Μηιύαο (Ιζη): λνκα απειεύζεξνπ πνπ αλαθέξεη ν Αδιμζεέκδξ Μίισλ (Ιζη): Ο Μίθςκ (6νο π.Υ. αη.) από ηνλ Κξόησλα, ήηαλ δηάζεκνο αζιεηήο ηεο πάιεο. Κέξδηζε έμε νιπκπηάδεο θαη έμη θνξέο ζηα Πύζηα, ελλέα ζηα Νέκεα θαη δέθα ζηα Ίζζκηα. Πνιέκεζε επηθεθαιήο Κξνησληαηώλ θαη λίθεζε ηνπο πβαξίηεο. Ο πνηεηήο ηκσλίδεο ύκλεζε ηνλ Μίισλα. Ο Μίισλ ήηαλ επίζεο θαη καζεηήο ηνπ Ππζαγόξα θαη γλώζηεο ηεο ππζαγόξεηαο 146
θηινζνθίαο θαη έγξαςε ζρεηηθά ζπγγξάκκαηα. Παληξεύηεθε ηελ Μπία, θόξε ηνπ Ππζαγόξα (Δνόδμημξ) Μίκαο (Μπζ): Γίγαληαο, γηνο ηνπ Οπξαλνχ θαη ηεο Γαίαο. (Δζίνδνο) Μίκλεξκνο (Ιζη): Ο Μίικενιμξ (7νο π.Υ. αη.) από ηελ Κνινθώλα, ήηαλ έλαο από ηνπο αξραηόηεξνπο ειεγεηαθνύο πνηεηέο. Έδεζε ζηελ κύξλε θαη όηαλ ε πόιε θαηαζηξάθεθε από ηνπο Λπδνύο, επέζηξεςε ζηνλ Κνινθώλα. Άζθεζε παξάιιεια ην επάγγεικα ηνπ κνπζηθνύ. Ο Μίκλεξκνο θαη ε εξσκέλε ηνπ Νακκώ (ζηελ νπνία αθηέξσζε έλα πνίεκά ηνπ) έπαηδαλ απιό. Βίλαη ηξαγνπδηζηήο ηεο ληόηεο θαη ηνπ έξσηα θαη νηθηίξεη ην γήξαο πνπ ηα ζεσξεί ρεηξόηεξν από ην ζάλαην. Οη Ώιεμαλδξηλνί θαη νη Ρσκαίνη πνηεηέο εθηηκνύζαλ ηδηαίηεξα ην έξγν ηνπ. (Ώζθζακόξ, Παθαηζκή Ώκεμθμβία) Μηκλόκαρνο (Ιζη): Ο Μζικόιαπμξ μ Σανακηίκμξ πεξηιακβάλεηαη ζηνλ θαηάινγν ησλ Ππζαγνξείσλ ηνπ Εαιαθίπμο. Μίκσλ (Μπζ): Ο Γίγαληαο, γηνο ηνπ Οπξαλνχ θαη ηεο Γαίαο. Μίισλ ν Κξνησληάηεο Μίλδαξνο (Ιζη): Ο Μίκδανμξ (5νο π.Υ. αη.) ήηαλ παξηηάηεο λαύαξρνο, δηνηθεηήο ηνπ ζηόινπ ηεο παηξίδαο ηνπ θαηά ηελ δηάξθεηα ηνπ Πεινπνλλεζηαθνύ πνιέκνπ. Δηηήζεθε ζε ηξεηο θαηά ζεηξά λαπκαρίεο από ηνλ αζελατθό ζηόιν. ηελ ηειεπηαία από απηέο πνπ έγηλε ην 410 ζηελ Κύδηθν, έραζε θαη ηελ δσή ηνπ. (Αζόδςνμξ ζηεθόξ, Θμοηοδίδδξ). Μηλεξβίλε (Ιζη): Δ πξώηε ζύδπγνο ηνπ Μ. Κσλζηαληίλνπ θαη κεηέξα ηνπ Κξίζπνπ. Σν 307 ρώξηζαλ θαη ν Κσλζηαληίλνο παληξεύηεθε ηελ Φαύζηα Μηλνπθηαλόο (Ιζη): Έιιελαο ξήηνξαο Μίλζε (Μπζ): Βξσκέλε ηνπ Πινχησλα. Δ Πεξζεθφλε (ή ε Αήκεηξα) ηελ κεηακφξθσζε ζην θπηφ κέληα Μηλπάδεο ή Οιηείαη (Μπζ): Μηλπάδεο νλνκάδνληαλ νη ηξεηο θφξεο ηνπ βαζηιηά ηνπ Οξρνκελνχ: ε Μηλχα, ε Ώιθαζφε, Ώξζηλφε θαη Λεπθίππε πνπ κεηακνξθψζεθαλ απφ ηνλ Βξκή ζε λπρηνπνχιηα. (Ώηιηαλφο) Μηλύαο (Μπζ): ΐαζηιηάο θαη γελάξρεο ησλ Μηλπψλ, παηέξαο ηνπ Οξρνκελνχ, ηνπ Κππαξίζζνπ θαη ηξηψλ θνξηηζηψλ ησλ ιεγφκελσλ Μηλπάδσλ. (Ώπνιιψληνο Ρφδηνο) Μηλύεο (Ιζη): Λαόο εξώσλ ηνπ Οξρνκελνύ θαη ηεο Εσιθνύ. Γελάξρεο ηνπο ήηαλ ν Μηλύαο ν νπνίνο κεηαλάζηεπζε από ηε Θεζζαιία ζηε ΐνησηία. 147
Μίλπηνο (Μπζ): Έλα απφ ηα παηδηά ηεο Νηφβεο θαη ηνπ Ώκθίνλα (Νηνβίδεο). Σνπο γηνπο ηεο Νηφβεο ηνπο ζθφησζε ν Ώπφιισλ θαη ηηο θφξεο ε Άξηεκε (Ώπνιιφδσξνο) Μίλσλ (Ιζη): Ώζελαίνο, νιπκπηνλίθεο ηνπ ζηαδίνπ δξόκνπ ην 400 π.Υ. Μίλσο (Μπζ): Ο Μίκςξ ήηαλ γηνο ηνπ Αία θαη ηεο Βπξψπεο θαη βαζηιηάο ηεο Κξήηεο. Ήηαλ ζχδπγνο ηεο Παζηθάεο θαη παηέξαο ηεο Ώξηάδλεο θαη άιισλ. Βθζηξάηεπζε ζηελ Ώηηηθή θαη ππνρξέσζε ηνπο Ώζελαίνπο λα ζηέιλνπλ θάζε ρξφλν 7 αγφξηα θαη 7 θνξίηζηα ζηελ Κξήηε γηα ηξνθή ηνπ Μηλψηαπξνπ. Ώπφ απηφ ην βαξχ θφξν αίκαηνο απάιιαμε ηελ Ώζήλα ν Θεζέαο, ν πνίνο κε ηε βνήζεηα ηεο Ώξηάδλεο ζθφησζε ην Μηλψηαπξν. Ο Μίλσο κεηά ην ζάλαηφ ηνπ νξίζηεθε σο έλαο απφ ηνπο θξηηέο ηνπ Άδε καδί κε ηνλ αδειθφ ηνπ Ραδάκαλζπ θαη ηνλ Ώηαθφ. (κεξνο) Μηλώηαπξνο (Μπζ): Σέξαο κε θεθάιη ηαχξνπ θαη ζψκα αλζξψπνπ πνπ γελλήζεθε απφ ηελ έλσζε ηεο Παζηθάεο, γπλαίθαο ηνπ Μίλσα θαη ηνπ Σαχξνπ ηεο Κξήηεο. Σν ηέξαο απηφ ηξεθφηαλ κε αλζξψπηλεο ζάξθεο. Ο Ώζελαίνο αξρηηέθηνλαο Ααίδαινο θαηαζθεχαζε ηνλ Λαβχξηλζν έλα πνιχπινθν νηθνδφκεκα, απνθιεηζηηθά γηα ηελ θαηνηθία ηνπ Μηλψηαπξνπ. ην Λαβχξηλζν φπνηνο έκπαηλε δελ κπνξνχζε εχθνια λα βγεη αλ δελ γλψξηδε ηνλ δξφκν. Σνλ Μηλψηαπξν ζθφησζε ν Θεζέαο κε ηε βνήζεηα ηεο θφξεο ηνπ Μίλσα ηεο Ώξηάδλεο (Παπζαλίαο) Μημνπάξζελνο (Ιζη): Πξνζσλύκην ησλ Βξηλύσλ Μηζγνιατδαο (Ιζη): λνκα Λαθεδαηκνλίνπ πνπ αλαθέξεη ν Ξεκμθώκ Μηζγόιαο (Ιζη): Ο Μζζβόθαξ μ Καθζηεύξ αλαθέξεηαη σο έλαο από ηνπο εξαζηέο ηνπ δηεθζαξκέλνπ Ώζελαίνπ πνιηηηθνύ Σηκάξρνπ (Αδιμζεέκδξ) Μίζε (Μπζ): Βξκαθξφδηηε θφξε ηνπ ζειπθνχ δαηκνλίνπ ΐαπβψ Μηζελόο (Μπζ): Έλαο απφ ηνπο Ώηλεηάδεο, απηνχο πνπ αθνινχζεζαλ ηνλ Ώηλεία θαηά ηελ απνρψξεζή ηνπ απφ ηελ Σξνία Μίζκε (Μπζ): Φησρή ρσξηθή κεηέξα ηνπ Ώζθάιαβνπ ηαλ ε Αήκεηξα πεξηπιαληφηαλ γπξεχνληαο ηελ θφξε ηεο Πεξζεθφλε, έθηαζε εμαληιεκέλε θαη πεηλαζκέλε ζην ζπίηη ηεο Μίζκεο. Δ Μίζκε ηελ δέρζεθε θηιφμελα θαη ηεο έδσζε ζε κηα θνχπα λα θάεη ηα κφλα πνπ είρε, αιεχξη αλαθαησκέλν κε λεξφ. Δ Αήκεηξα ηα έθαγε κε ιαηκαξγία θαη ν Ώζθάιαβνο γέιαζε εηξσληθά θαη είπε λα δψζνπλ ζηελ επηζθέπηξηα έλα θνπβά γηα λα ρνξηάζεη. Δ ζεά αγαλαθηηζκέλε ηνπ πέηαμε ηελ θνχπα ζηα κνχηξα θαη ηνλ κεηακφξθσζε ζε ζαύρα Μίηνο (Ιζη): ύκθσλα κε ηηο νξθηθέο δνμαζίεο, ν Μίημξ ήηαλ δαίκνλαο, πξνζσπνπνίεζε ηνπ αλδξηθνύ ζπέξκαηνο. Μηηξνβάηεο (Ιζη): αηξάπεο ηεο ΐηζπλίαο (Δνόδμημξ) Μλάζα (Ιζη): Δ Μκάζα ήηαλ εηαίξα ηεο αξραηόηεηαο Μλαζάιθεο (Ιζη): Ο Μκαζάθηδξ ή Μκαζάθηαξ ήηαλ πνηεηήο από ηε ηθπώλα. ώδνληαη ειάρηζηα επηγξάκκαηά ηνπ. (ηνάαςκ) 148
Μλαζέαο (Ιζη): 1. Ο Μκαζέαξ από ηελ Κπξήλε ήηαλ νιπκπηνλίθεο ηνπ δξόκνπ ζηελ Οιπκπηάδα ηνπ 484 π.Υ. 2. ηξαηεγόο από ηελ Φσθίδα (Παοζακίαξ ) 3. Ο Μκαζέαξ (3νο-2νο π.Υ. αη.) από ηελ Πάηξα, ήηαλ γεσγξάθνο θαη εμεξεπλεηήο, καζεηήο ηνπ Βξαηνζζέλε. Έγξαςε: Πενί Ώζίαξ, Πενί Βονώπδξ θ.ά. Μλαζίβνπινο (Ιζη): Ο Μκαζίαμοθμξ από ηελ Βιάηεηα ήηαλ δηο νιπκπηνλίθεο ζην ζηάδην θαη ζηνλ νπιίηε δξόκν ην 161 κ.Υ. Μλαζηγείησλ (Ιζη): Γεισηνπνηόο από ηελ Ώζήλα (4νο π.Υ. αη.) πνπ έγξαθε αζηεία θαηά παξαγγειία ηνπ βαζηιηά ηεο Μαθεδνλίαο Φηιίππνπ ΐ‟ Μλαζίδηθνο (Ιζη): Ο Μκαζίδζημξ από ηνλ Οξρνκελό, ππεξέηεζε σο κηζζνθόξνο ηππέαο ζην ζηξαηό ηνπ Μ. Ώιεμάλδξνπ. ηαλ ν ζηξαηόο έθηαζε ζην Βθβάηαλα ην 330 π.Υ. ν Μλαζίδθνο θαη νη ζύληξνθνί ηνπ από ηνλ Οξρνκελό απνζηξαηεύζεθαλ. (Ώννζακόξ) Μλαζηθιήο (Ιζη): Ο Μκαζζηθήξ (4νο π.Υ. αη.) ήηαλ επηθεθαιήο Κξεηώλ κηζζνθόξσλ πνπ θαηέιαβαλ ηελ Κπξήλε ηεο Ληβύεο. Τπεξέηεζε ππό ηηο δηαηαγέο ηνπ Πηνιεκαίνπ. Μλεκνζύλε Μλαζίλνπο (Μπζ): Γηνο ηνπ Πνιπδεχθε θαη ηεο Φνίβεο. Μλάζηππνο (Ιζη): Ο Μκάζζππμξ (4νο π.Υ. αη.) ήηαλ Λαθεδαηκόληνο λαύαξρνο. Σν 374 π.Υ. πνιηόξθεζε ηελ Κέξθπξα θαη ιεειάηεζε ηε γύξσ πεξηνρή. θνηώζεθε από ηνπο Κεξθπξαίνπο. (Ξεκμθώκ) Μλαζίηηκνο (Ιζη): Μηα επηγξαθή ηνπ 2νπ π.Υ. αη. πνπ βξέζεθε ζηελ Ρόδν, αλαγξάθεη ην όλνκα ηνπ Μκαζίηζιμο, γηνπ ηνπ Ώξηζηνλίδα. Βπίζεο αλαθέξεηαη θαη ην όλνκα ηνπ Σειέζσλνο. Μλαζίσλ (Ιζη): Ώξραηνειιεληθό όλνκα Μλάζσλ (Ιζη): Ο Μκάζςκ (4νο π.Υ. αη.) ήηαλ ηύξαλλνο ηεο Βιάηεηαο Φσθίδαο ηελ επνρή ηνπ Μ. Ώιεμάλδξνπ. Ήηαλ πνιύ πινύζηνο άλζξσπνο θαη ρξεκάηηζε καζεηήο ηνπ Ώξηζηνηέιε. (Αζόδςνμξ ζηεθόξ) Μλείαη (Ιζη): βιέπε Μμύζεξ Μλήκε (Ιζη): Σν όλνκα κηαο από ηηο ηξεηο παιηόηεξεο ησλ Βλλέα Μνπζώλ. Οη άιιεο δπν είλαη ε Μειέηε θαη ε Ώνηδή (Παοζακίαξ) Μλεκνζύλε (Ιζη): Θεόηεηα, πξνζσπνπνίεζε ηεο κλήκεο, Ήηαλ κεηέξα ησλ Βλλέα Μνπζώλ από ηνλ Αία. Σν όλνκά ηεο είρε κηα από ηηο δπν πεγέο ηνπ Άδε. (Δζίμδμξ) 149
Μλεκνζπλίδεο (Ιζη): Οη Μνύζεο, θόξεο ηεο Μλεκνζύλεο (Οαίδζμξ) Μλήκσλ (Ιζη): Ο Μκήιςκ (3νο π.Υ. αη) ήηαλ γηαηξόο από ηε ίδε, αζρνιήζεθε ηδηαίηεξα κε ηε κειέηε ησλ ζπγγξακκάησλ ηνπ Εππνθξάηε. Μλήκσλ (Μπζ): Τπδνέηδξ ημο Ώπζθθέα, επζθμνηζζιέκμξ ιε ημ ηαεήημκ κα ημο οπεκεοιίγεζ όηζ εα πέεαζκε ζηδκ Σνμία. (ιδνμξ) Μλεζαγόξαο (Ιζη): Ο Μκδζαβόναξ (5νο π.Υ. αη.) ήηαλ παηέξαο ηνπ θηινζόθνπ Ώξρύηα ηνπ Σαξαληίλνπ Μλεζαξέηε (Ιζη): „Άιιν όλνκα ηεο Φνύκδξ Μλήζαξρνο (Ιζη): 1. Ο Μκήζανπμξ (6νο π.Υ. αη.) από ηε άκν ήηαλ δαθηπιηνγιύθνο, παηέξαο ηνπ θηιόζνθνπ Ππζαγόξα. (Δνόδμημξ) 2. Ο Μκήζανπμξ (2νο π.Υ. αη.) ήηαλ ζησηθόο θηιόζνθνο, αξρεγόο ηεο ηνάο ηεο Ώζήλαο. Μλεζεύο (Μπζ): Γηνο ηνπ Πνζεηδψλα θαη ηεο Κιεηηνχο. ΐαζίιεπζε ζηε κπζηθή Ώηιαληίδα. (Πιάησλ) Μλεζζεύο (Μπζ): Σξψαο έλαο απφ ηνπο Ώηλεηάδεο. (Τγίλνο) Μλεζηάδεο (Ιζη): Έιιελαο θαηαζθεπαζηήο αηηηθώλ αγγείσλ. Μλεζίαο (Ιζη): Ο Μκδζίαξ (4νο π.Υ. αη.) ήηαλ κνπζηθόο, καζεηήο ηνπ σθξάηε θαη παηέξαο ηνπ κνπζηθνιόγνπ θαη θηινζόθνπ Ώξηζηόμελνπ ηνπ Σαξαληίλνπ. Μλεζίβνπινο (Ιζη): Ο Μκδζίαμοθμξ μ Ρδβίκμξ πεξηιακβάλεηαη ζηνλ θαηάινγν ησλ Ππζαγνξείσλ ηνπ Εαιαθίπμο. Μλεζίδεκνο: 1. Βπώλπκνο άξρσλ ησλ Ώζελώλ ην 298 π.Υ. (Λμοηζακόξ) 2. Έιιελαο δσγξάθνο ηνπ 3νπ πΥ. αηώλα Μλεζηδίθε (Ιζη): Δ Μκδζζδίηδ, ε Γύξηλα θαη ε Ώλαθηόξηα αλαθέξνληαη σο θίιεο ηεο πνηήηξηαο απθώο. Μλεζηζείδεο (Ιζη): Έλαο από ηνπο 30 ηπξάλλνπο ηεο Ώζήλαο (Ξεκμθώκ) Μλεζίζενο (Ιζη): 1. Ο Μκδζίεεμξ (4νο π.Υ. αη.) ήηαλ Ώζελαίνο γηαηξόο, αζρνιήζεθε θπξίσο κε ηελ αλαηνκία. Έξγν ηνπ: Πενί εδεζιάηςκ. 2. Ο Μκδζίεεμξ (4νο π.Υ. αη.) από ηελ Ώζήλα ήηαλ ρνξεπηήο. Ο Αδιμζεέκδξ ηνπ αλέζεζε λα εμαθξηβώζεη πόζα από ηα ρξήκαηα πνπ είρε καδί ηνπ ν Άξπαινο (ν ζεζαπξνθύιαθαο ηνπ Μ. Ώιεμάλδξνπ) είρε ζθνπό λα ηνπνζεηήζεη ζηελ Ώθξόπνιε. Δ απάληεζε ήηαλ 700 ηάιαληα. Μλεζηθιήο (Ιζη): Ο Μκδζζηθήξ (5νο π.Υ. αη.) γηνο ηνπ Βπηθξάηε από ηελ Ώζήλα, ήηαλ αξρηηέθηνλαο. Σν κόλν πνπ γλσξίδνπκε γηα ηε δσή ηνπ είλαη όηη ππήξμε ν δεκηνπξγόο ησλ Πξνππιαίσλ ηεο Ώθξόπνιεο. ηνλ Μλεζηθιή απνδίδνληαη επίζεο ε θαηαζθεπή ηνπ Βξερζείνπ θαη ηεο ζηνάο ηνπ Αία ζηελ αξραία Ώγνξά. Ώιιά θαη κόλν ε θαηαζθεπή ησλ Πξνππιαίσλ, αξθεί γηα λα θαηαηαγεί κεηαμύ ησλ κεγάισλ δεκηνπξγώλ ηεο αξραηόηεηαο. Μλεζηιεύο (Μπζ): Γζμξ ημο Αζόζημονμο Πμθοδεύηδ ηαζ ηδξ Φμίαδξ Μλεζίιεσο (Μπζ): Γζμξ ημο Αζόζημονμο Κάζημνα ηαζ ηδξ Εθάεζναξ (Ώπμθθόδςνμξ)
150
Μλεζίινρνο (Ιζη): 1. Ο Μκδζίθμπμξ (5νο-4νο π.Υ. αη.) ήηαλ γηνο ηνπ ηξαγηθνύ πνηεηή Βπξηπίδε, εξγάζηεθε σο εζνπνηόο θαη βνεζόο ηνπ παηέξα ηνπ. Έγξαςε θη απηόο έλα δξάκα κε ηίηιν Φανιαημπώθδξ. (Ώνζζημθάκδξ) 2. Έλαο από ηνπο Σξηάθνληα ηπξάλλνπο ηεο Ώζήλαο (Ξεκμθώκ) Μλεζηκάρε (Μπζ): Κφξε ηνπ βαζηιηά ηεο Χιέλνπ Αεμακελνχ. Σελ εξσηεχζεθε θαη ηελ απήγαγε ν Κέληαπξνο Βπξπηίσλ, αιιά ν Δξαθιήο ζθφησζε ηνλ Βπξπηίσλα θαη ηελ απειεπζέξσζε. (Ώπνιιφδσξνο) Μλεζίκαρνο (Ιζη): Ο Μκδζίιαπμξ (4νο π.Υ. αη.) ήηαλ πνηεηήο ηεο Μέζεο αηηηθήο θσκσδίαο. Έγξαςε: ΐμύζζνζξ, Αύζημθμξ, Εππόηνμθμξ, Φίθζππμξ. (μοΎδαξ) Μλεζηπόιεκνο (Ιζη): Έιιελαο ηζηνξηθόο, ηηκήζεθε από ηνλ Ώληίνρν ηνλ Μεγάιν. Έγξαςε: Εζημνίαζ Μλεζίο (Ιζη): Δ Μκδζίξ ήηαλ εηαίξα ηεο αξραηόηεηαο Μλεζίζηξαηνο (Ιζη): Ο Μκδζίζηναημξ (5νο-4νο π.Υ. αη.) από ηε Θάζν, ήηαλ θηιόζνθνο, καζεηήο ηνπ Πιάησλα. Θεσξνύζε όηη ε εδνλή ήηαλ πλεπκαηηθή απόιαπζε. Μλεζίθηινο (Ιζη): 1. Βπώλπκνο άξρσλ ησλ Ώζελώλ (Αδιμζεέκδξ) 2. Ώζελαίνο ηνπ 5νπ π.Υ. αη. θίινο θαη ζαπκαζηήο ηνπ Πεξηθιή Οη ηξεηο Μνίξεο Μλήζνο (Μπζ): Παίμκαξ πμθειζζηήξ, ζύιιαπμξ ηςκ Σνςαδζηώκ. Σμκ ζηόηςζε μ Ώπζθθέαξ. (ιδνμξ) Μλήζηξα (Μπζ): Δ ΑακαΎδα Μκήζηνα δμθμθόκδζε ημκ Ώζβοπηζάδδ Ώίβζμ ηδκ πνώηδ κύπηα ημο βάιμο ημοξ (Ώπμθθόδςνμξ) Μνδεξάηνο (Ιζη): Ο Μμδενάημξ (1νο κ.Υ. αη.) ήηαλ Έιιελαο θηιόζνθνο, νπαδόο ηεο λενππζαγόξεηαο ζρνιήο, ζύγρξνλνο ηνπ Ώπνιιώληνπ από ηα Σύαλα. Έγξαςε πξαγκαηείεο γηα ηα ππζαγόξεηα δόγκαηα, αιιά ειάρηζηα απνζπάζκαηα δηαζώζεθαλ (ημααίμξ) Μόζσλ (Ιζη): Ο Μόεςκ (5νο-4νο π.Υ. αη.) από ην Άξγνο, ήηαλ παηέξαο ησλ γιππηώλ Ναπθύδε θαη ηνπ Πνιύθιεηηνπ ηνπ Νεόηεξνπ Μνίξα (Μπζ): Κόνδ ημο Ώπόθθςκα ηαζ ηδξ ιύνκδξ (Θεόηνζημξ) Μνηξαγέηεο (Ιζη): Βπίζεην ηνπ Αία (Παοζακίαξ) Μνίξεο (Ιζη): Ώπό ηε ιέμε ιμίνα (κέξνο, κεξίδην) πνπ ζήκαηλε ηε ζπκκεηνρή ηνπ θάζε αλζξώπνπ ζηε δσή θαη ηελ επηπρία. Ήηαλ ηξεηο: ε Κισζώ ε νπνία έθισζε ην λήκα ηεο δσήο ηνπ θάζε αλζξώπνπ, ην πεπξσκέλν ηνπ πνπ ηνλ ζπλόδεπε σο ην ζάλαηό ηνπο. Δ Λάρεζηο ε νπνία πξνζκεηξνύζε ην κέιινλ 151
ησλ αλζξώπσλ. Καη ε Άηξνπνο ε νπνία έθνβε κε ην ςαιίδη ηεο ην λήκα ηεο δσήο. (Δζίμδμξ) Μνίξηο (Ιζη): 1. Ο Μμίνζξ (6νο π.Υ. αη.) ήηαλ καζεκαηηθόο θαη γεσκέηξεο, πξνγελέζηεξνο ηνπ Ππζαγόξα. 2. Ο Ώίιηνο Μμίνζξ μ Ώηηζηζζηήξ (2νο κ.Υ. αη.) ήηαλ Έιιελαο γεσκέηξεο θαη γξακκαηηθόο, ζπλέηαμε ην Λελζηό αηηζηώκ θέλεςκ Μνίξηρνο (Ιζη): Πινύζηνο Κνξίλζηνο, έγηλε γλσζηόο από ηελ ζπδήηεζε πνπ είρε κε ηελ δηάζεκε εηαίξα Φξύλε. ηαλ ηεο δήηεζε λα ηνπ ραξίζεη κηα βξαδηά, απηή απαίηεζε κηα νιόθιεξε κλα, πξάγκα πνπ ηνπ θάλεθε ππεξβνιηθό. (Λμοηζακόξ) Μνηξνθιήο (Ιζη): Ο Μμζνμηθήξ (4νο π.Υ. αη.) από ηε αιακίλα ήηαλ έλαο από ηνπο εγέηεο ηεο αληηκαθεδνληθήο κεξίδαο ηεο Ώζήλαο, όπσο ν Αεκνζζέλεο. (Ώννζακόξ) Μνηξώ (Ιζη): Δ Μμζνώ (4νο-3νο π.Υ. αη.) από ην ΐπδάληην, ήηαλ πνηήηξηα θαη κεηέξα ηνπ Οκήξνπ ηνπ ΐπδαληηλνύ, ελόο από ηελ Πθεζάδα ησλ Ώιεμαλδξηλώλ ηξαγηθώλ. Μνιίνλεο ή Μνιηνλίδεο (Μπζ): Ο Κηέαημξ ηαζ μ Βύνοημξ ήηακ μζ ζζαιαίμζ αδεθθμί από ηδκ Δθεία, παζδζά ημο Πμζεζδώκα ηαζ ηδξ Μμθζόκδξ. Δ ιδηένα ημοξ βέκκδζε έκα αζδιέκζμ αοβό από ημ μπμίμ εηημθάθεδηακ μζ Μμθίμκεξ. (ιδνμξ) Μνιηόλε (Μπζ): Κόνδ ημο Μόθμο ηαζ ζύγοβμξ ημο Άηημνμξ ημο Δθείμο, ιε ημκ μπμίμ απέηηδζε έκα βζμ ημκ Βύνοημ. Ο Πμζεζδώκ ηδκ ενςηεύηδηε ηαζ ιεηαιμνθώεδηε ζε πμοθί βζα κα ηδκ ηαηαηηήζεζ. Δ Μμθζόκδ βέκκδζε έκα αζδιέκζμ αοβό από ημ μπμίμ αβήηακ μζ ζζαιαίμζ αδεθθμί Μμθίμκεξ. (Ώπμθθόδςνμξ) Μνιίνο (Μπζ): Γίγαληαο, γηνο ηνπ Οπξαλνχ θαη ηεο Γαίαο (Δζίνδνο) Μνιίο ή Μνιίδα (Ιζη): Σνπηθή ζεόηεηα ηεο Θξάθεο Μνιίσλ (Μπζ): Ο Μμθίςκ ήηακ Έθθδκαξ ιαπδηήξ. ημηώεδηε ζημκ Σνςζηό Πόθειμ από ηδκ Ώιαγόκα Πεκεεζίθεζα (ιδνμξ ) Μόινκβξνο (Ιζη): Ο Μόθμιανμξ (5νο π.Υ. αη.) από ηελ πάξηε ήηαλ παηέξαο ηνπ ζηξαηεγνύ Βπηηάδα, πνπ έδξαζε θαηά ηελ δηάξθεηα ηνπ Πεινπνλλεζηαθνύ πνιέκνπ Μόινξρνο (Μπζ): Φηςπόξ αβνόηδξ ηδξ Νειέαξ πμο θζθμλέκδζε ημκ Δναηθή, όηακ πήβε κα ζημηώζεζ ημ Λζμκηάνζ ηδξ Νειέαξ. (Ώπμθθόδςνμξ) Μόινο (Μπζ): Γζμξ ημο Αεοηαθίςκα, εββμκόξ ημο ααζζθζά ηδξ Κνήηδξ Μίκςα ηαζ παηέναξ ημο Μδνζόκδ (ιδνμξ) Μνινζζόο (Μπζ): Γζμξ ημο Νεμπημθέιμο ηαζ ηδξ Ώκδνμιάπδξ, εββμκόξ ημο Δναηθή. Θεςνείηαζ μ βεκάνπδξ ηςκ Μνινζζώλ ηδξ Δπείνμο, από ημκ μπμίμ πήνακ ημ όκμιά ημοξ. (ηέθακμξ ΐογάκηζμξ) Μόινπξνο (Μπζ): Ώπαζόξ, βζμξ ημο ήνςα ημο Σνςζημύ Πμθέιμο Ώνίζαακημξ ηαζ αδεθθόξ ημο Λεςηνίημο (ιδνμξ) Μνιπαδία (Μπζ): Κόνδ ημο ηαθύθμο. Με ηδκ αδεθθή ηδξ Πανεέκμ επζηδνμύζακ ηα δμπεία ιε ημ ηναζί ημο παηένα ημοξ, αθθά ηζξ πήνε μ ύπκμξ. Σδκ 152
ώνα πμο ημζιόηακ, ηα βμονμύκζα ένζλακ ηα δμπεία ηαζ πύεδηε ημ ηναζί. ηακ λύπκδζακ ηαζ είδακ ηζ είπε βίκεζ, έπεζακ ζηδ εάθαζζα βζα κα πκζβμύκ, αθθά ηζξ έζςζε μ Ώπόθθςκ (Αζόδςνμξ ζηεθόξ) Μνιπία (Μπζ): Κόνδ ημο ηεδάζμο από ηα Λεύηηνα ηαζ αδεθθή ηδξ Εππμύξ. Αομ Λαηεδαζιόκζμζ, μ Πανεέκζμξ ηαζ μ Φνμοναπίδαξ, αίαζακ ηζξ δομ αδεθθέξ ηαζ αοηέξ από ηδκ κηνμπή ημοξ αοημηηόκδζακ. Ο παηέναξ ημοξ μ ηέδαζμξ γήηδζε από ημοξ πανηζάηεξ κα ηζιςνήζμοκ ημοξ αζαζηέξ ηαζ όηακ αοηό δεκ έβζκε, αοημηηόκδζε ηζ αοηόξ αθήκμκηαξ αανζά ηαηάνα ζηδ πάνηδ Μόιπηο (Μπζ): Βοβεκήξ κέμξ από ηδ Ήθζδα, πμο εοζζάζηδηε εεεθμκηζηά βζα κα απαθθαβεί δ πώνα ημο από επζδδιία πμο είπακ ζηείθεζ μζ εεμί. Κεθάιη αιόγνπ ζε πδξία Μόιπνο (Μπζ): Ώοθδηήξ (παίηηδξ ημο αοθμύ) πμο ημκ πνδζζιμπμίδζε ςξ ρεοδμιάνηονα δ Φζθμκόιδ ζύγοβμξ ημο ααζζθζά ηςκ Κμθςκώκ ηδξ Σνςάδαξ Κύηκμο. Δ Φζθμκόιδ πμο είπε ενςηεοηεί ημκ Σέκκδ, βζμ ημο Κύηκμο ηαζ αοηόξ ανκήεδηε ημκ ένςηά ηδξ, ηαηάββεζθε ζημκ άκηνα ηδξ όηζ μ βζμξ εέθδζε κα ηδ αζάζεζ. Σδκ ζοημθακηία αοηή επζαεααίςζε μ Μόθπμξ. Μόισλ (Ιζη): 1. Βπώλπκνο άξρσλ ησλ Ώζελώλ ην 362 π.Υ. (Αδιμζεέκδξ) 2. Δζνπνηόο ηνλ νπνίν γεινηνπνηεί ζηνπο ΐαηνάπμοξ ν Ώνζζημθ. 3. Ο Μόθςκ (3νο π.Υ. αη.) ήηαλ ζηξαηεγόο ηνπ ειεπθίδε βαζηιηά Ώληηόρνπ ηνπ Μεγάινπ θαη ζαηξάπεο ηεο Μεδίαο. Πξνζπάζεζε κε ηνλ αδειθό ηνπ Νεόιαν, λα θηλεζεί θαηά ηνπ βαζηιηά θαη πέηπρε λα θαηαιάβεη ζεκαληηθά εδάθε, αιιά ζην ηέινο εηηήζεθε θαη εθηειέζηεθε κε ζηαύξσζε. (Πμθύαζμξ) Μνλίκε (Ιζη): Βπγελήο λέα από ηε Ήιηδα, πνπ ζπζηάζηεθε εζεινληηθά γηα λα απαιιαγεί ε ρώξα ηεο από επηδεκία πνπ είραλ ζηείιεη νη ζενί. Μόληκνο (Ιζη): 1. Ο Μόκζιμξ (4νο π.Υ. αη.) από ηηο πξαθνύζεο ήηαλ θηιόζνθνο, καζεηήο ηνπ Αηνγέλε θαη ηνπ Κξάησλνο. 2. Ο Μόκζιμξ (4νο π.Υ. αη.) ήηαλ πξέζβεο ηεο πάξηεο ζηελ Πεξζία. πλειήθζε από ην ζηξαηό ηνπ Μ. Ώιεμάλδξνπ κεηά ηελ ήηηα ηνπ Ααξείνπ. Μόλνηθνο (Ιζη): Βπίζεην ηνπ Δξαθιή, γηαηί πξνηηκνύζε λα δεη κόλνο ηνπ Μνλόθεξσο ή Μνλνθέξαηνο (Ιζη): Μπζηθό δών, πνπ παξαδνζηαθά παξηζηάλεηαη κε πόδηα αξζεληθήο αληηιόπεο, ζώκα αιόγνπ θαη νπξά ιηνληαξηνύ. Ώπνηεινύζε ζύκβνιν παξζελίαο. ήηαλ άζπξν θαη ηαρύηαην κε θύξην ραξαθηεξηζηηθό ηνπ ηελ ύπαξμε ελόο ειηθνεηδνύο θεξάηνπ ζην κέζν ηνπ κεηώπνπ ηνπο. 153
Μνλνύληνο (Ιζη): ΐαζηιηάο ηεο Ειιπξίαο ηνλ 3ν π.Υ. αη. Ήηαλ ν πξώηνο πνπ έθνςε λνκίζκαηα κε ηεο ρώξαο ηνπ. Μόλπρνο (Ιζη): λνκα ελόο από ηνπο Κεληαύξνπο (Οαίδζμξ) Μνξία (Μπζ): Νατάο Νχκθε, θφξε ηνπ πνηακνχ Έξκνπ (Δζίνδνο) Μόξηρνο (Ιζη): λνκα βνζθνύ ζηελ Παθαηζκή Ώκεμθμβία Μνξκώ ή Μνξκνιύθε (Ιζη): Αύζκνξθν ζειπθό δαηκόλην όπσο ε Ώιθηηώ, ε Έκπνπζα, ε ΐαπβώ, ε Γειιώ, ε Γνξγώ, ε Καξθώ, ε Λάκηα, θαη άιιεο πνπ νξηζκέλα νλόκαηα από απηά δηαηεξνύληαη αθόκα θαη ζηηο κέξεο καο θαη ζεσξνύληαη βιαπηηθά όληα θαη θόβεηξα ησλ παηδηώλ (όπσο ν Μπακπνύιαο θαη νη κάγηζζεο). Μόξνο (Ιζη): Θεόηεηα ή δαηκόλην, ηαπηίδεηαη κε ηε ιμίνα, ηελ εζιανιέκδ θαη ηνλ όθεενμ Μνξξάθηνο ή Μαξάθηνο (Μπζ): Γζμξ ημο ααζζθζά ηδξ πάνηδξ Μεκεθάμο ηαζ ηδξ Χναίαξ Βθέκδξ Μόξζηκνο (Ιζη): Ο Μόνζζιμξ (5νο π.Υ. αη.) από ηελ Ώζήλα ήηαλ ηξαγηθόο πνηεηήο, γηνο ηνπ επίζεο πνηεηή Φηινθιή. Παξάιιεια εμαζθνύζε θαη ην επάγγεικα ηνπ νθζαικηάηξνπ. (Ώνζζημθάκδξ) Μόξζσλ (Ιζη): ΐνζθόο από ηα Βζδύθθζα ηνπ Θεμηνίημο Μόξπο (Μπζ): Γζμξ ημο Εππμηίςκα, πμθειζζηήξ από ηδκ Ώζηακία, ζύιιαπμξ ηςκ Σνώςκ. (ιδνμξ) Μνξπρίδεο (Ιζη): Βπώλπκνο άξρσλ ησλ Ώζελώλ ην 440 π.Υ. Μόξπρνο (Ιζη): Σξαγηθόο πνηεηήο από ηελ Ώζήλα. Ο Ώνζζημθάκδξ ηνλ ραξαθηήξηζε κσξό θαη ζειππξεπή. Μνξθεύο (Μπζ): Έκαξ από ημοξ Οκείνμοξ, παζδζά ημο Όπκμο ηαζ ηδξ Παζζεέδξ. Ο Μμνθέαξ (από ηδ θέλδ ιμνθή), είπε ηδκ ζηακόηδηα κα παίνκεζ μπμζαδήπμηε ακενώπζκδ ιμνθή ηαζ κα ειθακίγεηαζ ζηα όκεζνα. Ήηακ μ ιόκμξ πμο ιπμνμύζε κα πανεζζθνήζεζ ζηα όκεζνα ηςκ ααζζθέςκ ηαζ ηςκ δνώςκ ηαζ ιεηέθενε ιδκύιαηα ηςκ εεώκ ζημοξ εκδημύξ ιε ηδ ιμνθή μκείνςκ (Οαίδζμξ) Μνξθώ (Ιζη): Πξνζσλύκην ηεο Ώθξνδίηεο. Μνζρίλε (Ιζη): Δ Μμζπίκδ ή Μμζπίκα (4νο π.Υ. αη.) ήηαλ ηακβνγξάθνο, κεηέξα ηεο πνηήηξηαο Δδύιεο θαη γηαγηά ηνπ επηγξακκαηνπνηνύ Ήδπινπ. Μνζρίλνο (Ιζη): Ο Μμζπίκμξ (4νο-3νο π.Υ. αη.) από ηελ Ώζήλα ήηαλ παηέξαο ηεο πνηήηξηαο Δδύιεο θαη παππνύο ηνπ επηγξακκαηνπνηνύ Ήδπινπ. Μνζρίσλ (Ιζη): 1. Ο Μμζπίςκ (4νο π.Υ. αη.) ππεξέηεζε ζην καθεδνληθό ζηξαηό σο κηζζνθόξνο ηππέαο. Οη δπν γηνί ηνπ Εππόκαρνο θαη Θεόηηκνο ήηαλ δηάζεκνη ππγκάρνη 2. Ο Μμζπίςκ (4νο-3νο π.Υ. αη.) ήηαλ ηξαγηθόο πνηεηήο. Ώπό ηα έξγα ηνπ Σήθεθμξ, Θειζζημηθήξ θαη Φεναίμζ ζώδνληαη κόλν απνζπάζκαηα. (ημααίμξ) 3. Ο Μμζπίςκ (2νο π.Υ. αη.) γηνο ηνπ Ώδάκαληνο, ήηαλ Ώζελαίνο γιύπηεο. Μαδί κε ηνπο αδειθνύο ηνπ Αηνλπζόδσξν θαη Λαδάκαληα θηινηέρλεζαλ άγαικα ηεο (Ώηγύπηηαο) ζεάο Ίζηδνο πνπ ππήξρε ζην λεζί ηεο Αήινπ 4. Ο Μμζπίςκ (1νο κ.Υ. αη.) ήηαλ γηαηξόο. ώδεηαη έξγν ηνπ κε ηίηιν Πενί ηςκ βοκαζηείςκ παεώκ 154
Μόζρνο (Ιζη): 1. Ο Μόζπμξ (2νο π.Υ. αη.) από ηηο πξαθνύζεο, ήηαλ γξακκαηηθόο θαη βνπθνιηθόο πνηεηήο, καζεηήο ηνπ Ώξίζηαξρνπ ηεο ακνζξάθε. Έξγα ηνπ Ένςξ δναπέηδξ, Βονώπδ, Μεβάνα θ.ά. (μοΎδαξ) 2. Οιπκπηνλίθεο ηεο ππγκαρίαο από ηελ Κνινθώλα ην 200 π.Υ. Μνηύε ή Μνηύα (Μπζ): Δ βοκαίηα πμο απμηάθορε ζημκ Δναηθή πμζμξ ημο είπε ηθέρεζ ηα αόδζα όηακ πενκμύζε από ηδκ Εηαθία (ηέθακμξ ΐογάκηζμξ) Μνύθηνο (Ιζη): Ο Μμύηζμξ μ ηεοόθαξ ήηαλ πνηεηήο (Παθαηζκή Ώκεμθμβία) Μνύιηνο (Μπζ): 1. κμια δομ ιαπδηώκ ηδξ Σνμίαξ, μ έκαξ ζημηώεδηε από ημκ Πάηνμηθμ ηαζ μ άθθμξ από ημκ Ώπζθθέα. (ιδνμξ) 2. ύγοβμξ ηδξ Ώβαιήδδξ, ζημηώεδηε από ημκ Νέζημνα. (ιδνμξ) Μνύληππνο (Μπζ): Ο Γζμξ ημο Θοιμίηδ ηαζ ηδξ Κίθθαξ, αδεθθήξ ημο Πνζάιμο. Γεκκήεδηε ηδκ ζδία ιένα πμο βεκκήεδηε μ Πάνζξ. Ο Πνίαιμξ ήλενε ημ πνδζιό όηζ ημ παζδί πμο εα βεκκζόηακ αοηή ηδ ιένα εα ήηακ δ αζηία ηδξ ηαηαζηνμθήξ ηδξ Σνμίαξ. Γζα κα πνμθάαεζ ημ ηαηό ζηόηςζε ημκ άιμζνμ Μμύκζππμ, ακηί βζα ημκ Πάνζ. (ιδνμξ) Μνπληρία (Ιζη): Πξνζσλύκην ηεο Ώξηέκηδνο
Οη Μνύζεο Μνύληρνο (Μπζ): Ο πνώημξ αοηόπεςκ ααζζθζάξ ημο Πεζναζά, ζδνοηήξ ηδξ Μμοκζπίαξ. Μνπξηρίδεο (Ιζη): Βιιεζπόληηνο, απεζηαικέλνο ηνπ Πέξζε ζηξαηεγνύ Μαξδόληνπ ην 480 π.Υ. ζηνπο Ώζελαίνπο γηα λα ηνπο πείζεη λα παξαδνζνύλ, κεηά ηελ κάρε ησλ Θεξκνππιώλ (Δξόδνηνο) Μνπζαίνο (Ιζη): 1. Ο Μμοζαίμξ μ Γναιιαηζηόξ (5νο –6νο κ.Υ. αη.), ραξαθηεξίδεηαη ν πμζδηήξ ημο ηεθεοηαίμο εθθδκζημύ έπμοξ. Αελ μέξνπκε ηίπνηα γηα ηε δσή ηνπ. Έγξαςε ην πνιύζηηρν αθεγεκαηηθό πνίεκα Σα ηαε’ Δνώ ηαζ Λέακδνμκ, κηα ζπγθηλεηηθή εξσηηθή ηζηνξία πνπ είρε κεγάιε επηηπρία όρη κόλν ζηελ επνρή ηνπ αιιά θαη αξθεηνύο αηώλεο αξγόηεξα (Παθαηζκή Ώκεμθμβία) 2. Ο Μμοζαίμξ (5νο π.Υ. αη.) από ηελ Ώζήλα, ήηαλ θηιόζνθνο, ηζηνξηθόο, πνηεηήο, κνπζηθόο θαη κάληεο,
155
3. Βπηθόο πνηεηήο από ηελ Έθεζν, έδεζε ζηελ απιή ησλ βαζηιέσλ ηεο Πεξγάκνπ. Γλσζηό ηνπ έξγν ε Πενζζάδα, έγξαςε θαη πνηήκαηα γηα ηνλ Βπκέλε θαη ηνλ Άηηαιν. (μοΎδαξ) Μνπζαίνο (Μπζ): Ο Μμοζαίμξ, ήηακ ζπμοδαίμξ ζοκεέηδξ ηαζ ιμοζζηόξ, βζμξ ημο Ονθέα ή ημο Βοιόθπμο ηαζ ηδξ εθήκδξ. ημκ Μμοζαίμ απμδίδμκηαζ ανηεημί ύικμζ. (Δνόδμημξ) Μνύζαη ή Μλείαη (Ιζη): Οη Μμύζεξ ήηαλ ζεόηεηεο, πξνζηάηηδεο ησλ ηερλώλ θαη ησλ επηζηεκώλ. Ήηαλ ελλέα θόξεο ηνπ Αία θαη ηεο Μλεκνζύλεο θαη θάζε κηα ηνπο είρε αξκνδηόηεηα ζε θάπνηα κνξθή ηέρλεο ή επηζηήκεο: ε Καθθζόπδ γηα ηελ επηθή πνίεζε, ε Βοηένπδ γηα ηε κνπζηθή θαη ηε ιπξηθή πνίεζε, ε Κθεζώ γηα ηελ ηζηνξία, ε Βναηώ γηα ην ρνξό θαη ην ηξαγνύδη, ε Μεθπμιέκδ γηα ηελ ηξαγσδία θαη ην κέινο, ε Πμθύικζα γηα ηε γεσκεηξία, ε Σενρζπόνδ γηα ηνλ ρνξό, ε Θάθεζα γηα ηελ θσκσδία θαη ε Οονακία γηα ηελ Ώζηξνλνκία. (Δζίμδμξ) Μνπζάξηνλ (Ιζη): Δ Μμοζάνζμκ ήηαλ εηαίξα ηεο αξραηόηεηαο, αλαθέξεηαη ζηνπο Βηαζνζημύξ Αζαθόβμοξ ηνπ Λμοηζακμύ. Μνπζεγέηεο (Ιζη): Πξνζσλύκην ηνπ Ώπόιισλα Μνπζίθηνο (Ιζη): Έιιελαο πανηεηήο, αλαθέξεηαη ζηελ Παθαηζκή Ώκεμθμβία Μνύζνο (Ιζη): Έιιελαο γιύπηεο ηεο αξραηόηεηαο Μνπζώληνο (Ιζη): Ο Μμοζώκζμξ Ρμύθμξ ήηαλ ζησηθόο θηιόζνθνο ηνπ 1νπ κΥ αη. Μόςνπνο (Μπζ): Παλάξραηνο βαζηιηάο ηεο Ώηηηθήο ε νπνία σο ηφηε νλνκαδφηαλ Μνςνπία. (ηξάβσλ) Μόςνο (Μπζ): Μάληεο απφ ηελ Κνινθψλα πνπ κε ηνλ επίζεο κάληε Ώκθίινρν ίδξπζαλ ην καληείν ηνπ Μαιινχ ζηελ Κηιηθία. Ήηαλ γηνο ηνπ Ώπφιισλνο θαη ηεο θφξεο ηνπ κάληε ίζπθνπ, ηεο επίζεο κάληηδαο Μαληψο (Ώπνιιψληνο Ρφδηνο) Μύγδσλ (Μπζ): ΐαζηιηάο ησλ ΐεβξχθσλ ηεο ΐηζπλίαο, γηνο ηνπ Πνζεηδψλα θαη ηεο Νχκθεο ΐηζπλίδαο θαη αδειθφο ηνπ Ώκχθνπ (Ώπνιιφδσξνο) Μύδσλ (Μπζ): Γηνο ηνπ Ώληπκλίνπ, καρεηήο ηεο Σξνίαο, ζθνηψζεθε απφ ηνλ Ώληίινρν (κεξνο) Μύεο (Ιζη): Ώλδξηθό αξραηνειιεληθό όλνκα Μπία ή Μπξία (Ιζη): Κόξε ηνπ Ππζαγόξα θαη ηεο Θεαλώο, ππζαγόξεηα θηιόζνθνο θαη ε ίδηα. Ήηαλ ζύδπγνο ηνπ κεγάινπ αζιεηή Μίισλα ηνπ Κξνησληάηε. Μπία (Μπζ): κνξθε θφξε, αληίδεινο ηεο ειήλεο, πνπ ηελ κεηακφξθσζε ζην γλσζηφ έληνκν κχγα Μπίαγξνο (Ιζη): Σν όλνκα ελόο αηηηθνύ ήξσα πνπ ιαηξεπόηαλ ζηηο γηνξηέο ηεο Ώζήλαο σο πξνζηάηεο ησλ αλζξώπσλ από ηηο κύγεο. Μπΐζθνο (Ιζη): Ο ΜοΎζημξ από ηελ ΐνησηία ήηαλ ν παηέξαο ηεο ηιελίδνο, γλσζηήο από κηα επηηύκβηα ζηήιε πνπ βξίζθεηαη ζην Ώξραηνινγηθό Μνπζείν ηεο Ώζήλαο 156
Μπηώδεο (Ιζη): Σνπηθή ζεόηεηα ηεο Οιπκπίαο. ηνλ Μπηώδε ζπζίαδαλ έλα ηαύξν θαηά ηελ πεξίνδν ησλ νιπκπηαθώλ Ώγώλσλ, γηα λα απνκαθξπλζνύλ νη κύγεο από ηελ πεξηνρή ηνπ ηεξνύ. Μπθαιεζία (Ιζη): Βπίζεην ηεο Αήκεηξαο ζηελ ΐνησηία (Παοζακ.) Μπθαιεζίδεο (Ιζη): Νύκθεο ηνπ όξνπο Μπθάιε ηεο Καξίαο Μπθελεύο (Μπζ): Γηνο ηνπ πάξησλα θαη εγγνλφο ηνπ Φνξσλέα (Βπξηπίδεο) Μπθήλε (Μπζ): Κφξε ηνπ βαζηιηά ηνπ Άξγνπο Ελάρνπ θαη ζχδπγνο ηνπ αξγίηε ήξσα Ώξέζηνξα. Έδσζε ην φλνκά ηεο ζηελ πφιε ησλ Μοηδκώκ (κεξνο) Μύιαο (Ιζη): λνκα ελόο από ηνπο Σειρίλεο Μύιεο (Μπζ): Γηνο θαη δηάδνρνο ηνπ πξψηνπ βαζηιηά ηεο πάξηεο Λέιεγα θαη παηέξαο ηνπ Βπξψηα πνπ ηνλ δηαδέρζεθε ζην ζξφλν. Σνπ απνδίδεηαη ε αλαθάιπςε ηεο κπιφπεηξαο ε νπνία πήξε ην φλνκά ηνπ (κχινο) Μπιίλνο (Ιζη): Ώξραίνο ηύξαλλνο ηεο Κξήηεο (Αζόδςνμξ ζηεθόξ) Μπιιέαο (Ιζη): Ο Μοθθέαξ από ηελ ΐέξνηα, ππεξέηεζε σο θπβεξλήηεο ηξηήξνπο ζην καθεδνληθό ζηόιν ηνπ Τδάζπε, επί Μ. Ώιεμάλδξνπ. Μπιιέλαο (Ιζη): Ο Μοθθέκαξ (4νο π.Υ. αη.) από ηε Μαθεδνλία ππεξέηεζε σο βαζηιηθόο γξακκαηέαο ηνλ Μ. Ώιέμαλδξν. Μπιιίαο (Ιζη): Μαζεηήο ηνπ Ππζαγόξα από ηνλ Κξόησλα (Ώζθζακόξ) Μύιιηνο (Ιζη): Ο Μύθθζμξ (6νο π.Υ. αη.) από ηνλ Κξόησλα, ήηαλ ζύδπγνο ηεο Σπκίραο, καζήηξηαο ηνπ Ππζαγόξα. Μύιινο (Ιζη): Πνηεηήο ηεο Ώξραίαο αηηηθήο θσκσδίαο (5νπ π.Υ. αη) Μπιηώ (Ιζη): Βηαίξα ηεο αξραηόηεηαο Μύλεο (Μπζ): Γηνο ηνπ βαζηιηά ηεο Λπξλεζζνχ ηεο Σξσάδαο Βπήλνπ θαη ζχδπγνο ηεο ΐξηζείδνο. θνηψζεθε απφ ηνλ Ώρηιιέα ζηνλ Σξσηθφ Πφιεκν (κεξνο) Μπλίζθνο (Ιζη): Σξαγηθόο πνηεηήο από ηελ Υαιθίδα. Μπξία (Ιζη): βιέπε Μπία Μύξηλα ή Μπξίλε (Μπζ): Μηα απφ ηηο βαζίιηζζεο ησλ Ώκαδφλσλ. Δ Μχξηλα θήξπμε ηνλ πφιεκν θαηά ησλ Ώηιάλησλ θαη κε ζηξαηφ 3000 Ώκαδφλσλ θπξίεςε θαη θαηάζηξεςε ηελ πφιε ηνπο. κσο αξγφηεξα ππέγξαςε ζπλζήθε καδί ηνπο θαη ηνπο έθηηζε κηα λέα πφιε πνπ νλνκάζηεθε Μχξηλα. (ηξάβσλ) Μύξηλνο (Ιζη): Ο Μύνζκμξ ή Μονίκμξ (2νο π.Υ. αη.) από ηελ Ώκηζό ηνπ Πόληνπ, ήηαλ επηθόο θαη ιπξηθόο πνηεηήο (Παθαηζκή Ώκεμθμβία) Μπξθεύο (Ιζη): Οιπκπηνλίθεο ηεο ππγκαρίαο παίδσλ (296 π.Υ.) Μπξιεαλόο (Ιζη): Έιιελαο γξακκαηηθόο ηεο αξραηόηεηαο Μπξκεθίδεο (Ιζη): Έιιελαο γιύπηεο ησλ αιεμαλδξηλώλ ρξόλσλ, θαηαζθεπαζηήο ιεπηνπξγεκάησλ (Ώζθζακόξ) Μύξκεμ (Μπζ): Ώζελαίνο πνπ θαηάθεξε λα θεξδίζεη ηελ εχλνηα ηεο Ώζελάο ράξηο ζηνπο θαινχο ηνπ ηξφπνπο. Κάπνηε θαπρήζεθε φηη ήηαλ ν 157
εθεπξέηεο ηνπ πνιεκηθνχ άξκαηνο (ή ηνπ αξφηξνπ), ελψ ζηελ πξαγκαηηθφηεηα ν εθεπξέηεο ήηαλ ε Ώζελά. Δ ζεά ζχκσζε θαη ηνλ κεηακφξθσζε ζε κπξκήγθη. Μπξκηδόλεο (Ιζη): Ώξραηόηαηνο ιαόο ηεο Θεζζαιίαο. (ιδνμξ) Μπξκηδόλε (Μπζ): Δ ΑαλαΎδα Μπξκηδφλε δνινθφλεζε ηνλ Ώηγππηηάδε Μελέα ηελ πξψηε λχρηα ηνπ γάκνπ ηνπο (Τγίλνο) Μπξκηδώλ (Ιζη): Ο Μονιζδώκ (4νο π.Υ. αη.) από ηελ Ώζήλα ήηαλ δηνηθεηήο κνλάδαο ρηιίσλ αλδξώλ πνπ ήηαλ κέξνο ηεο ζηξαηηάο πνπ έζηεηιε ν Πηνιεκαίνο Ώ‟ ν σηήξ ηεο Ώηγύπηνπ ζηελ Κύπξν. (Αζόδςνμξ ζηεθόξ) Ακαδόλα Μπξκηδώλ (Μπζ): Γηνο ηνπ Αία θαη ηεο Βπξπκέδνπζαο. Έδσζε ην φλνκά ηνπ ζηνπο Μπξκηδφλεο. (Ώπνιιψληνο Ρφδηνο) Μπξόπλνπο (Ιζη): Αξαπέηεο δνύινο πνπ παξίζηαλε ηνλ θηιόζνθν (Λμοηζακόξ) Μύξνο (Ιζη): Βπώλπκνο άξρσλ ησλ Ώζελώλ ην 500 π.Υ. Μύξξα (Μπζ): βιέπε ιύνκα Μπξξηλίδηνλ (Ιζη): Τπνθνξηζηηθό ηεο Μπξξίλεο, Ώζελαίαο πνπ ηελ εκθαλίδεη ζηελ Λοζζζηνάηδ ν Ώνζζημθάκδξ Μπξξίλε (Ιζη): Δ Μοννίκδ (4νο π.Υ. αη.) από ηελ Ώζήλα ήηαλ εηαίξα, εξσκέλε ηνπ ζηξαηεγνύ θαη πνιηηηθνύ Τπεξείδε Μπξζίινο (Ιζη): Ο Μονζίθμξ ήηαλ ηζηνξηθόο ηνπ 7νπ π.Υ. αηώλα από ηελ Μήζπκλα ηεο Λέζβνπ Μύξζνο (Μπζ: Παηέξαο ηνπ βαζηιηά ησλ άξδεσλ Καλδαχιε (Δξφδνη) Μύξζσλ (Ιζη): λνκα βνζθνύ (Θεόηνζημξ;) Μπξηάιε (Ιζη): Βηαίξα πνπ αλαθέξεηαη ζηνπο Βηαζνζημύξ Αζαθόβμοξ ηνπ Λμοηζακμύ. Μύξηε ή Μύξηηο: Κνξίηζη 11 εηώλ από ηελ Ώζήλα, πνπ έραζε ηελ δσή ηνπ ζηνλ ινηκό ηνπ 429 π.Υ. Ώπό ην θξαλίν θαη ηελ νδνληνζηνηρία ηνπ, νη επηζηήκνλεο πέηπραλ λα αλαπιάζνπλ ηα ραξαθηεξηζηηθά ηνπ πξνζώπνπ ηνπ, ην 2010θαη ηελ νλόκαζαλ Μύξηηδα. Μπξηία (Ιζη): Ώζελαία πσιήηξηα θξνύησλ ζηηο θήηεξ ηνπ Ώνζζημθάκδ Μπξηίινο (Ιζη): 1. Ο Μονηίθμξ (5νο π.Υ. αη.) από ηελ Ώζήλα ήηαλ θσκηθόο πνηεηήο ηεο Ώξραίαο αηηηθήο θσκσδίαο, γηνο ηνπ Λύζηδνο θαη αδειθόο ηνπ επίζεο θσκηθνύ πνηεηή Βξκίππνπ. Γλσξίδνκε ηνπο ηίηινπο δπν έξγσλ ηνπ: Σζηακόπακεξ θαη Ένςηεξ. 158
2. Έλαο από ηνπο εθπξνζώπνπο ησλ Ώζελαίσλ πνπ ην 421 π.Υ. ππέγξαςαλ ζπλζήθε εηξήλεο κε ηνπο Λαθεδαηκνλίνπο (Θμοηοδίδδξ) Μύξηηινο (Μπζ): Ήηαλ ν ελίνρνο ηνπ Οηλνκάνπ. Ο Πέινπαο ηνλ εμαγφξαζε πξνθεηκέλνπ λα ηνλ βνεζήζεη λα θεξδίζεη ηελ αξκαηνδξνκία θαη ην ρέξη ηεο θφξεο ηνπ Οηλνκάνπ Εππνδάκεηαο, πξνμελψληαο βιάβε ζην άξκα ηνπ θπξίνπ ηνπ. Πξάγκαηη ην άξκα αλαηξάπεθε θαη ν Οηλφκανο ζθνηψζεθε. κσο αλ θαη ν Πέινπαο λίθεζε κε ηε βνήζεηα ηνπ Μπξηίινπ, αληί λα ηνλ αληακείςεη ηνλ έξημε ζηε ζάιαζζα, θη απηφο πεζαίλνληαο θαηαξάζηεθε ηνλ Πέινπα θαη ηνπο απνγφλνπο ηνπ. Σν πέιαγνο ζην νπνίν πλίγεθε ν Μπξηίινο, νλνκάζηεθε Μονηώμκ Πέθαβμξ. Μύξηηνλ (Ιζη): Δ Μύνηζμκ (3νο π.Υ. αη.) ήηαλ εηαίξα, εξσκέλε ηνπ βαζηιηά ηεο Ώηγύπηνπ Πηνιεκαίνπ ηνπ Φηιάδειθνπ. (Λμοηζακόξ) Μύξηεο (ν) (Ιζη): Ο Μύνηζξ ή Μύνηδξ ήηαλ ηύξαλλνο ηνπ Άξγνπο, γλσζηόο σο πξνδόηεο θαη θαθόο άξρνληαο Μπξηίο (ε) (Ιζη): Δ Μονηίξ (6νο π.Υ. αη.) ήηαλ ιπξηθή πνηήηξηα από ηελ Ώλζεδώλα ηεο ΐνησηίαο, θέξεηαη σο δαζθάια ηεο Κόξηλλαο θαη ηνπ Πηλδάξνπ. Μπξηόεζζα (Μπζ): Μηα απφ ηηο Νχκθεο πνπ αλάζξεςαλ ηνλ Αία ζηελ Ώξθαδία (Παπζαλίαο) Μπξηώ (Ιζη): λνκα βνζθνπνύιαο πνπ αλαθέξεη ζηα Βζδύθθζα ν Θεόηνζημξ Μπξηώ (Μπζ): Κφξε ηνπ Μελνηηίνπ θαη ηεο Πνιπκήιεο θαη αδειθή ηνπ Παηξφθινπ. Βλψζεθε κε ηνλ Δξαθιή θαη γέλλεζε ηελ Βπθιεία Μπξηώεζζα (Μπζ): Νχκθε ηεο Ώξθαδίαο. Βθεί ππήξρε έλα ηεξφ πεγάδη πνπ έθεξε ην φλνκά ηεο. Μπξώ (Ιζη): Βιιελίδα πνηήηξηα επηγξακκαηνπνηόο ηνπ 3νπ π.Υ. αηώλα, από ην ΐπδάληην. ώδεηαη έλα πνίεκά ηεο κε ηίηιν Μκδιμζύκδ (Ώεήκαζμξ) Μύξσλ (Ιζη): 1. Ο Μύνςκ από ηε ηθπώλα ήηαλ νιπκπηνλίθεο ζην ηέζξηππν ζηελ Οιπκπηάδα ηνπ 648 π.Υ. Βπίζεο ήηαλ παηέξαο ηνπ Ώξηζηώλπκνπ θαη παππνύο ηνπ ηπξάλλνπ ηεο ηθπώλαο Κιεηζζέλε. 2. Ο Μύνςκ (5νο π.Υ. αη.) από ηε ΐνησηία ήηαλ νλνκαζηόο γιύπηεο, καζεηήο ηνπ θεκηζκέλνπ Ώβεθάδα. Καηαζθεύαδε θπξίσο αλδξηάληεο από κπξνύηδν. Γλσζηά έξγα ηνπ ήηαλ ν Μανζύαξ, μ Κέναενμξ, μ Πενζέαξ, μ Αζζημαόθμξ θαη δηάθνξνη νιπκπηνλίθεο. (Λμοηζακόξ) Μπξσληαλόο (Ιζη): Κξεηηθόο πνπ αλαθέξεη ν Αζμβέκδξ μ Λαένηζμξ Μπξσλίδεο (Ιζη): Ο Μονςκίδδξ (5νο π.Υ. αη.) ήηαλ Ώζελαίνο ζηξαηεγόο. Έιαβε κέξνο ζηε κάρε ησλ Πιαηαηώλ (479 π.Υ.) ππό ηηο δηαηαγέο ηνπ Ώξηζηείδε. Σν 456 λίθεζε ηνπο Θεβαίνπο θαη παξηηάηεο ζηα Οηλόθπηα ΐνησηίαο. (Θμοηοδίδδξ) Μπο (Ιζη): 1. Γιύπηεο ηνπ 5νπ π.Υ. αη., θαηαζθεύαζε ηελ αζπίδα ηνπ αγάικαηνο ηεο Ώζελάο ζηελ Ώθξόπνιε (Παοζακίαξ) 2. Ο Μοξ από ηνλ Σάξαληα ήηαλ νιπκπηνλίθεο ηεο ππγκαρίαο ην 336 π.Υ. 159
Μπζία (Ιζη): Βπίζεην ηεο Αήκεηξαο ζηελ ΏραΎα θαη ηεο Άξηεκεο ζηελ Λαθσλία (Παοζακίαξ) Μύζηνο (Μπζ): Ο Μχζηνο θαη ε γπλαίθα ηνπ Υξπζαλζία θηινμέλεζαλ ηελ ζεά Αήκεηξα φηαλ δεηνχζε λα βξεη ηελ θφξε ηεο Πεξζεθφλε θαη έρηηζαλ ηεξφ πξνο ηηκή ηεο. (Παπζαλίαο) Μύζθειινο (Ιζη): Ο Μύζηεθθμξ από ηηο Ρύπεο ΏραΎαο ίδξπζε ηνλ Κξόησλα ην 757 π.Υ. (ηνάαςκ) Ο Γιζκοβόλορ ηνπ Μύξσλνο Μύζθσλ (Ιζη): ηξαηεγόο ησλ πξαθνύζησλ (5νο π.Υ. αη.) ζηνλ πόιεκν θαηά ησλ Ώζελαίσλ (Θμοηοδίδδξ) Μπζόο (Μπζ): Γηνο ηνπ Αία θαη ηεο Κξήηεο, έδσζε ην φλνκά ηνπ ζηε Μοζία Μύζπηνο (Ιζη): Ο Μύζπζμξ ήηαλ θαηαζθεπαζηήο αηηηθώλ αγγείσλ Μύζηα (Ιζη): Βηαίξα ηεο αξραηόηεηαο, εξσκέλε ηνπ έιεπθνπ Μύζηηο (Μπζ): ΐαθρίδα Νχκθε ηεο Βχβνηαο, πξνζσπνπνίεζε ηεο κχεζεο ζηα κπζηήξηα. Ήηαλ κεηέξα ηνπ Κνξχκβνπ Μπζηηρίδεο (Ιζη): Βπώλπκνο άξρσλ ησλ Ώζελώλ ην 420 π.Υ. Μύζσλ ν Υελεύο (Ιζη): Βιάρηζηα πξάγκαηα γλσξίδνκε γηα ηνλ αξραίν Έιιελα ζνθό Μύζςκα ημκ Υδκέα ή Μαθζέα ή Οζηαία (7νο π.Υ. αη.). Δ θαηαγσγή ηνπ ήηαλ από ηε Υήλα Λαθσλίαο ή ηε Υήλα ηεο Οίηεο ή από ηελ Δηεία ή εηεία ηεο Κξήηεο ή ηε Θεζζαιία. Λέγεηαη όηη ήηαλ ζηξπθλόο, κνλόρλνηνο θαη εζσζηξεθήο ραξαθηήξαο. Ο Πιάησλαο ηνλ αλαθέξεη σο έλα από ηνπο Βπηά νθνύο αληί ηνπ Πεξίαλδξνπ. (Αζμβέκδξ Λαένηζμξ) Μπηηιήλε (Μπζ): χδπγνο ηνπ Κξηλάθνπ θαη κεηέξα ηνπ Μάθαξνο (Αηφδσξνο ηθειφο) Μπηίιηνο (Ιζη): ΐαζηιηάο ηεο Ειιπξίαο, αλήιζε ζην ζξόλν ην 270 π.Υ. όηαλ δηαδέρζεθε ηνλ Μνλνύλην. Μπηίσλ (Ιζη): Μοηίςκ είλαη όλνκα πνπ αλαγξάθεηαη ζε αξραίν ακθνξέα Μύησλ (Μπζ): Γηνο ηνπ Πνζεηδψλα θαη ηεο Μπηηιήλεο (ηέθαλνο ΐπδάληηνο) Μώινο (Μπζ): Γηνο ηνπ Αεπθαιίσλα αδειθφο ηνπ Εδνκελέσο θαη παηέξαο ηνπ Μεξηφλε. Ο Εδνκελέαο θαη ν Μεξηφλεο ζπκκεηείραλ ζηνλ Σξσηθφ Πφιεκν (κεξνο)
160
Μώκνο (Ιζη): Θεόηεηα ή δαηκόλην γηνο ηνπ Όπλνπ θαη ηεο Νύρηαο, πξνζσπνπνίεζε ηεο ριεύεο, ηνπ ςόγνπ, ηεο εηξσλείαο, ηνπ ζαξθαζκνύ θαη ηεο κνκθήο. Δ όςε ηνπ ήηαλ ηξνκαθηηθή θαη νη άλζξσπνη πίζηεπαλ όηη κεηαηξέπεη ηεο επηηπρίεο ηνπο ζε απνηπρίεο θαη ηελ επηπρία ηνπο ζε δπζηπρία. Λέγεηαη όηη όηαλ ν Αίαο άξρηζε λα αλεζπρεί γηα ηελ ππεξβνιηθή αύμεζε ηνπ αλζξώπηλνπ πιεζπζκνύ, ν Μώκνο ηνλ ζπκβνύιεςε λα ζπιιάβεη ηελ ηδέα ελόο κεγάινπ πνιέκνπ. Λίγν αξγόηεξα μεθίλεζε ν Σξσηθόο Πόιεκνο Ζ Νύρηα ήηαλ κεηέξα ηνπ Μώκνπ Μσξέα (Ιζη): Σν δέληξν κνπξηά, όλνκα κηαο από ηηο Ώκαδξπάδεο Μσρόο (Ιζη): Ο θνηληθηθήο θαηαγσγήο Μςπόξ αλαθέξεηαη από ηνλ Αηνγέλε ηνλ Λάεξηην σο πξσην-θηιόζνθνο πνπ έδξαζε πξηλ ηνλ 11ν π.Υ. αη. Έγξαςε έλα έξγν γηα ηελ ηζηνξία ηεο Φνηλίθεο.
161
Ναβαξδάλεο (Ιζη): Πέξζεο ζηξαηεγόο, ν νπνίνο κεηά ηελ ήηηα ηνπ βαζηιηά Ααξείνπ, ζπκκάρεζε κε ηνλ ΐήζζν θαηά ηνπ βαζηιηά ηνπ (Ώννζακόξ) Νάβις (Ιζη): Σύξαλλνο ηεο πάξηεο από ην 207 σο ην 192 π.Υ. θαηά ηελ δηάξθεηα ησλ δπν Μαθεδνληθώλ πνιέκσλ. Καηέιαβε ηελ εμνπζία δνινθνλώληαο ηνπο δπν δηεθδηθεηέο ηεο θαη ζέιεζε λα αλαζηήζεη ην παιηό κεγαιείν ηεο πάξηεο. ηνλ πξώην Μαθεδνληθό πόιεκν ήηαλ ζύκκαρνο ηνπ βαζηιηά ηεο Μαθεδνλίαο Φηιίππνπ Β‟ θαη ζε αληάιιαγκα θαηέιαβε ην Άξγνο. ηαλ όκσο ν πόιεκνο έγεηξε πξνο ηελ πιεπξά ησλ Ρσκαίσλ, ν Νάβηο εγθαηέιεηςε ηνπο Μαθεδόλεο θαη ζηξάθεθε πξνο ηνπο Ρσκαίνπο. κσο απηνί έζηξεςαλ ηελ Ώρατθή πκπνιηηεία θαηά ηεο πάξηεο θαη ζ‟ απηόλ ηνλ πόιεκν ν Νάβηο έραζε ηελ δσή ηνπ. Ήηαλ ν ηειεπηαίνο αλεμάξηεηνο εγεκόλαο ηεο πάξηεο. (Παοζακίαξ, Πμθύαζμξ) Νατάδα Νύκθε Νατάδεο (Μπζ): Νχκθεο ησλ γιπθψλ λεξψλ (πνηακψλ, θξελψλ, ιηκλψλ θιπ), θφξεο ηνπ Αία. Έθεξαλ επίζεο θαη άιιεο νλνκαζίεο φπσο Πνηακίδεο, Λεκλίδεο, Κξελίδεο, Τδξηάδεο θ.ά., αλάινγα κε ηνλ ηφπν θαηνηθίαο ηνπο. (Δζίνδνο) Ναΐο (Ιζη): Δ ΝαΎξ ήηαλ εηαίξα ηεο αξραηόηεηαο Ναΐο (Μπζ): Νατάδα Νχκθε ηνπ Μαιέα ηεο Λαθσλίαο, ίζσο ζχδπγνο ηνπ εηιελνχ Ναθψιε (Μπζ): Νατάδα Νχκθε ηεο πεγήο Ναθψιεηα ηεο Φξπγίαο Νάλα (Μπζ): Νατάδα Νχκθε θφξε ηνπ πνηάκηνπ ζενχ αγγάξηνπ. Νάλαο (Μπζ): Γηνο θαη δηάδνρνο ηνπ βαζηιηά ησλ Πειαζγψλ ηεο Λάξηζαο Σεπηακίδε Νάλλαθνο (Μπζ): ΐαζζθζάξ ηδξ Φνοβίαξ πνπ είρε πξνβιέςεη ηνλ Καηαθιπζκφ ηνπ Αεπθαιίσλνο θαη είρε δηνξγαλψζεη δεήζεηο γηα ηελ απνηξνπή ηνπ. Ναλλάξηνλ (Ιζη): Δ Νακκάνζμκ ήηαλ εηαίξα ηεο αξραηόηεηαο Νάλλε (Ιζη): Δ Νάκκδ (5νο-4νο π.Υ. αη.) από ηελ Ώζήλα, είλαη γλσζηή από κηα επηγξαθή-αθηέξσζε ζηε ζεά Αήκεηξα. Νάλληνλ (Ιζη): 1. Ώζελαία εηαίξα ηνπ 5νπ π.Υ. αη., εξσκέλε ηνπ Θεκηζηνθιή. 162
2. Δ Νάκκζμκ (4νο-3νο π.Υ. αη.), θόξε ηνπ Κπβάδνο από ηελ Δξάθιεηα ησλ εξξώλ, είλαη γλσζηή από κηα επηγξαθή-αθηέξσζε ηεο θνπέιαο ζηελ Βηιείζπηα, ζεά ησλ ηνθεηώλ. Ναλλώ (Ιζη): Δ Νακκώ (7νο π.Υ. αη.) ήηαλ εηαίξα από ηελ Εσλία, εξσκέλε ηνπ ειεγεηαθνύ πνηεηή Μίκλεξκνπ. Δ Ναλλώ θαη ν Μίκλεξκνο ήηαλ θαη κνπζηθνί θαη έπαηδαλ απιό (Παθαηζκή Ώκεμθμβία) Νάξος (Μπζ): Γηνο ηνπ Ώπφιισλα θαη ηεο Ώθαθθαιίδνο, θφξεο ηνπ βαζηιηά ηεο Κξήηεο Μίλσα, έδσζε ην φλνκά ηνπ ζην θπθιαδίηηθν λεζί. Νάοκλος (Ιζη): λνκα πνπ αλαθέξεη ν Παοζακίαξ Ναφο (Μπζ): ΐαζηιηάο ηεο Βιεπζίλαο, εγγνλφο ηνπ Βπκφιπνπ. Καζηέξσζε ηα Μπζηήξηα ηεο Αήκεηξαο ζηελ Ώξθαδία. Ναπαίεο (Μπζ): Νχκθεο ησλ λαπώλ δειαδή ησλ δαζσκέλσλ ιαγθαδηψλ Ναρκαίος (Μπζ): Γζμξ ημο Αζμκύζμο ηαζ ηδξ Φοζηόαξ από ηδκ Δθεία (Παοζακίαξ) Νάξθηζζνο (Ιζη): Βπίζθνπνο νπ Εεξνζνιύκσλ ηνπ 2 αηώλα πνπ έδεζε, όπσο ιέγεηαη, 120 ρξόληα Ο Νάξθηζζνο
Νάρκισσος
(Μπζ): Νένο εμαηξεηηθήο νκνξθηάο απφ ηε ΐνησηία, γηνο ηνπ Κεθηζνχ γηα ηνλ νπνίν ππάξρνπλ αξθεηνί κχζνη. ινη ζρεηίδνληαη κε ηνλ έξσηα πνπ αηζζάλζεθε φηαλ αληίθξηζε ηνλ εαπηφ ηνπ ζην λεξφ, ψζπνπ πέζαλε απφ καξαζκφ. Ο Νάξθηζζνο ζεσξείηαη ζεφηεηα ηνπ χπλνπ θαη ηνπ ζαλάηνπ θαηά ζπλέπεηα ρζφληνο ζεφο. Ναρυκίδας (Ιζη): Ο Νανοηίδαξ από ηελ Φπγάιεηα ήηαλ νιπκπηνλίθεο ηεο πάιεο ην 384 π.Υ. Νασαμψν (Μπζ): Γηνο ηνπ Ώκθηζέκηδνο θαη ηεο Σξηησλίδνο, ν γελάξρεο ησλ Ναζακψλσλ, ιανχ ηεο Ληβχεο. (Ώπνιιψληνο Ρφδηνο) Νάστας (Ιζη): Ο Νάζηαξ μ Καοθςκζάηδξ πεξηιακβάλεηαη ζηνλ θαηάινγν ησλ Ππζαγνξείσλ ηνπ Εαιαθίπμο.
163
Νάστης (Μπζ): Δβειόκαξ ηςκ Κανώκ, ζύιιαπμξ ηςκ Σνώςκ. ημηώεδηε από ημκ Ώπζθθέα (ιδνμξ) Ναύβολος (Μπζ): Γηνο ηνπ Λέξλνπ, βαζηιηάο ηεο Σαλάγξαο θαη παηέξαο ηνπ Κιπηνλέα (Ώπνιιψληνο Ρφδηνο) Ναυκλείδας (Ιζη): Γηνο ηνπ Πνιπβηάδε, ήηαλ έλαο από ηνπο δπν εθόξνπο ηεο πάξηεο ηελ επνρή ηνπ Πεινπνλλεζηαθνύ πνιέκνπ (Ώεήκαζμξ) Ναπθιείδεο (Ιζη): Ο Ναοηθείδδξ (5νο π.Υ. αη.) από ηηο Πιαηαηέο επηρείξεζε λα αξπάμεη πξαμηθνπεκαηηθά ηελ δηαθπβέξλεζε ηεο Θήβαο (Θμοηοδίδδξ) Ναυκλής (Ιζη): Ώξρεγόο ζπαξηηαηηθνύ κηζζνθνξηθνύ ζώκαηνο θαηά ηελ εηζβνιή ηνπ Βπακεηλώλδα ζηελ Πεινπόλλεζν. (Ξεκμθώκ) Ναύκλος (Μπζ): Γηνο ηνπ βαζηιηά ηεο Ώζήλαο Κφδξνπ. Με ηνλ αδειθφ ηνπ Αάκαζν ηέζεθαλ επηθεθαιήο νκάδαο απνίθσλ γηα ηελ Σέσ ηεο Λπδίαο Ναπθξάηε ή Ναπζηθξάηε (Μπζ): Ανχιε ηνπ βαζηιηά ηεο Κξήηεο Μίλσα. Βλψζεθε κε ηνλ Ααίδαιν θαη γέλλεζε ηνλ Ίθαξν Ναυκράτης (Ιζη): Έιιελαο καζεκαηηθόο από ηελ Πέξγακν Ναπθύδεο (Ιζη): 1. Ο Ναοηύδδξ μ Πνεζαύηενμξ (4νο π.Υ. αη.) από ην Άξγνο, ήηαλ γιύπηεο, γηνο ηνπ Μόζσλνο θαη αδειθόο ηνπ γιύπηε Πμθοηθείημο ημο Νεόηενμο. εκαληηθόηεξα έξγα ηνπ: ρξπζειεθάληηλν άγαικα ηεο Ήβεο, ράιθηλν άγαικα ηεο Βθάηεο, άγαικα ηνπ Φξίμνπ ζηελ Ώθξόπνιε θ.ά. (Παοζ) 2. Ο Ναοηύδδξ μ Νεόηενμξ ήηαλ γιύπηεο, εγγνλόο ηνπ Πνιπθιείηνπ. Ναπκάρηνο (Ιζη): Γλσκηθόο πνηεηήο ηνπ 3νπ κ.Υ. αη. Γλσξίδνκε 73 πνηήκαηά ηνπ πνπ πξαγκαηεύνληαη ηα θαζήθνληα ηεο θαιήο ζπδύγνπ. Ώπό ηηο παξαηεξήζεηο ηνπ ζρεηηθά κε ηελ κνηρεία ζπκπεξαίλεηαη όηη ήηαλ ρξηζηηαλόο (ημααίμξ) Ναππηδάκε (Μπζ): Κόνδ ημο Ώιθζδάιακημξ, ενςιέκδ ημο Ήθζμο ηαζ ιδηένα ημο Ώοβία (Τβίκμξ) Ναύπλιος (Μπζ): 1. Γζμξ ημο Πμζεζδώκα ηαζ ηδξ Ώιοιώκδξ, ζδνοηήξ ηδξ πόθδξ ημο Ναοπθίμο. (Ώπμθθόδςνμξ) 2. Παηέναξ ημο Παθαιήδδ ηαζ ημο Οίηαηα πμο ζοιιεηείπακ ζημκ Σνςζηό πόθειμ. Ο Παθαιήδδξ εηηεθέζηδηε ιε θζεμαμθζζιό όηακ ηαηδβμνήεδηε άδζηα από ημκ Οδοζζέα ςξ πνμδόηδξ. Ο Ναύπθζμξ μνβζζιέκμξ από ηδκ αδζηία ζημ βζμ ημο, εηδζηήεδηε ημοξ Έθθδκεξ όηακ επέζηνεθακ από ηδκ Σνμία,. Άκααε θςηζέξ ζε απφθξεκλα ζεκεία, κε απνηέιεζκα πνιιά πινία λα πέζνπλ ζε μέξεο θαη λα ζπληξηβνχλε. (ιδνμξ) Ναυσιγένης (Ιζη): Βπώλπκνο άξρσλ ηεο Ώζήλαο ην 368 π.Υ. Ναπζηδάκε (Μπζ): Βνςιέκδ ημο Ήθζμο, ιδηένα ημο Ώοβεία. Ναπζηζόε Ιζη): λνκα κηαο από ηηο Νεξείδεο (Ώπμθθόδςνμξ) 164
Ναυσίθοος (Ιζη): Ο Ναοζίεμμξ μ Σοννδκόξ πεξηιακβάλεηαη ζηνλ θαηάινγν ησλ Ππζαγνξείσλ ηνπ Εαιαθίπμο. Ναπζίζννο (Μπζ): 1. Γηνο ηνπ Πνζεηδψλα, πξψηνο βαζηιηάο ησλ Φαηάθσλ θαη παηέξαο ηνπ Ώιθίλννπ. (κεξνο) 2. Γζμξ ημο Οδοζζέα ηαζ ηδξ Καθορώξ, αδεθθόξ ημο Ναοζίκμμο (Δζίμδμξ) Ναπζηθά (Μπζ): Θπγαηέξα ηνπ βαζηιηά ηνπ λεζηνχ ησλ Φαηάθσλ Ώιθίλννπ πνπ βξήθε ζηελ αθηή ηνλ αλαίζζεην λαπαγφ Οδπζζέα, ηνπ έδσζε ηξνθή θαη ξνχρα θαη ηνλ πήγε ζην παιάηη φπνπ ν Ώιθίλννο δέρζεθε ηνλ Οδπζζέα θηιφμελα θαη ηνπ θαξάβη γηα λα επηζηξέςεη ζηελ Εζάθε. (ιδνμξ) Ναυσικλείδης (Ιζη): Έιιελαο πνηεηήο ηεο αξραηόηεηαο Ναυσικλής (Ιζη): Ώζελαίνο δεκαγσγόο. Βζηάιε από ηνπο Ώζελαίνπο ζηνπο Φσθείο επηθεθαιήο επηθνπξηθνύ ζηξαηνύ ην 352 π.Υ. Ναύζηθνο (Ιζη): λνκα πνπ αλαγξάθεηαη ζε αξραίν ακθνξέα Ναπζηθά Ναυσικράτης (Ιζη): Δζνπνηόο θαη πνηεηήο ηεο Μέζεο αηηηθήο θσκσδίαο. Νίθεζε ηξεηο θνξέο ζηα Λήλαηα. Έξγα ηνπ Ναύηθδνμζ, Πενζίξ θ.ά. (Ώεήκαζμξ) Ναυσικύδης (Ιζη): Ώζελαίνο λαύθιεξνο (Ώνζζημθάκδξ) Ναπζηκάρε (Ιζη): Ώζελαία ζηηο Θεζιμθμνζάγμοζεξ ηνπ Ώνζζημθάκδ Ναυσίμαχος (Ιζη): λνκα πνπ αλαγξάθεηαη ζε αξραίν πάππξν Ναυσιμέδων (Μπζ): Γζμξ ημο Ναοπθίμο ηαζ ηδξ Κθοιέκδξ (Ώπμθθόδ.) Ναυσίνικος (Ιζη): Βπώλπκνο άξρσλ ηεο Ώζήλαο ην 378 π.Υ.
Ναυσίνοος (Μπζ): Γζμξ ημο Οδοζζέα ηαζ ηδξ Καθορώξ, αδεθθόξ ημο Ναοζίεμμο (ιδνμξ) Ναπζίππε (Ιζη): Γπλαηθείν αξραηνειιεληθό όλνκα Ναπζηζηξάηε (Ιζη): Γπλαηθείν αξραηνειιεληθό όλνκα
165
Ναπζηθάλεο (Ιζη): Ο Ναοζζθάκδξ (4νο-3νο π.Υ. αη.) από ηελ Σέσ ηεο Εσλίαο, ήηαλ θηιόζνθνο θαη ξήηνξαο, καζεηήο ηνπ Πύξξσλα ηνπ Διείνπ, νπαδόο ηνπ Αεκόθξηηνπ θαη δάζθαινο ηνπ Βπίθνπξνπ. (Αζμβέκδξ Λαένηζμξ, Κζηένςκ) Ναπηεχο (Μπζ): Έκα από ηα ανπμκηόπμοθα ηςκ Φαζάηςκ πμο πήνε ιένμξ ζημοξ αεθδηζημύξ πμο δζμνβάκςζε μ ααζζθζάξ Ώθηίκμμξ πνμξ ηζιή ημο Οδοζζέα. (ιδνμξ) Ναύησλ (Ιζη): Ο Μαθεδόλαο Ναύηςκ (4νο π.Υ. αη.) ήηαλ παηέξαο ηνπ ΐία, ν νπνίνο είλαη γλσζηόο από επηγξαθή-ζπκβόιαην πνπ παξίζηαηαη σο κάξηπξαο. Νέαηξα (Ιζη): Δ Νέαζνα (4νο π.Υ. αη.) από ηελ Κόξηλζν, ήηαλ από ηηο δηαζεκόηεξεο εηαίξεο ηεο αξραίαο Βιιάδαο. Μηθξό θνξίηζη αγνξάζηεθε ζθιάβα από ηελ Κνξίλζηα Νηθαξέηε ε νπνία ηελ εθπαίδεπζε σο εηαίξα. Αηάζεκνη πειάηεο ηεο ήηαλ ν πνηεηήο Ξελνθιείδαο θαη ν εζνπνηόο Ίππαξρνο. Λέγεηαη όηη ν Σηκαλνξίδαο από ηελ Κόξηλζν θαη ν Βπθξάηεο από ηελ Λεπθάδα πιήξσζαλ ζηελ Νηθαξέηε από ηξηάληα κλεο γηα λα ηνπο παξαρσξήζεη έλα βξάδπ κε ηελ Νέαηξα. Δ εηαίξα Φξύληνλ ηελ βνήζεζε λα απειεπζεξσζεί από ηελ Νηθαξέηε, αιιά δελ ηεο απαγνξεύηεθε ε παξακνλή ηεο ζηελ πόιε ηεο Κνξίλζνπ. Πήγε ζηα Μέγαξα όπνπ γλώξηζε ηνλ Ώζελαίν ηέθαλν ν νπνίνο ηελ παληξεύηεθε. κσο νη πνιηηηθνί αληίπαινη ηνπ ηεθάλνπ Ώπνιιόδσηνο θαη Θενκλήζηεο δίσμαλ δηθαζηηθά ηελ Νέαηξα, γηαηί νη αζελατθνί λόκνη απαγόξεπαλ ηνλ γάκν Ώζελαίνπ πνιίηε κε εηαίξα. Ο ηέθαλνο ηζρπξίζηεθε όηη ε κεηέξα ησλ ηξηώλ παηδηώλ ηνπ (Θεαλώ, Ώξίζησλ θαη Πξόμελνο) ήηαλ ε πξνεγνύκελε γπλαίθα ηνπ θαη όρη ε (πξαγκαηηθή) Νέαηξα. Έγηλε γλσζηή από ηνλ ιόγν ηνπ Ώπνιινδώξνπ Καηά Νεαίναξ θαη από πνηήκαηα ησλ Ρσκαίσλ Κάηνπιινπ θαη Οξάηηνπ. (Ώεήκαζμξ) Νέαηξα (Μπζ): 1. χδπγνο ηνπ βαζηιηά ηεο Σεγέαο Ώιένπ 2. ύγοβμξ ημο ηνοιώκα ηαζ ιδηένα ηδξ Βοάδκδξ. (Ώπμθθόδςνμξ) 3. Μζα από ηδξ Νζμαίδεξ, ηόνεξ ηδξ Νζόαδξ ηαζ ημο Ώιθίμκα (Ώπμθθόδςνμξ) 4. Νύιθδ, ενςιέκδ ημο Δθίμο από ημκ μπμίμ απέηηδζε ηνεζξ ηόνεξ. (ιδνμξ) 5. Κόνδ ημο πμηάιζμο εεμύ ηδξ Λοδίαξ Ένιμο Νέαηρκνο (Ιζη): Βπώλπκνο άξρσλ ησλ Ώζελώλ ην 320 π.Υ. Νεάιθεο (Ιζη): Ο Νεάθηδξ από ηελ ηθπώλα ήηαλ δσγξάθνο ηνπ 3νπ π.Υ. αηώλα αξραηόηεηαο. Δ θόξε ηνπ Ώλαμάλδξα ήηαλ επίζεο δσγξάθνο. Νέαλδξνο (Μπζ): Γηνο ηνπ Μάθαξνο, ίδξπζε απνηθία ζηελ Κσ θαη ζηε άκν Νεάνθης (Ιζη): Ο Νεάκεδξ (240 – 190 π.Υ.) ήηαλ ηζηνξηθόο από ηελ Κύδηθν. Τπήξμε καζεηήο ηνπ Φαιίζθνπ ηνπ Μηιήζηνπ. Έγξαςε ηα ζπγγξάκκαηα Βθθδκζηά ή Βθθδκζηαί Εζημνίαζ, όπνπ πξαγκαηεπόηαλ ηα κπζηθά ρξόληα ηεο Βιιάδαο, ναζ Κογζηδκώκ, ηζηνξία ηεο παηξίδαο ηνπ, ην βηνγξαθηθό Πενί εκδόλςκ ακδνώκ, Σα ηαηά πόθζκ ιοεζηά, θαζώο θαη πνιινύο παλεγπξηθνύο ιόγνπο. (νπΎδαο) 166
Νέανθος (Ιζη): Γηνο ηνπ ηπξάλλνπ ηεο Λέζβνπ Πηηηαθνύ (Λμοηζακόξ) Νέαρχος (Ιζη): 1. Ο Νέανπμξ (5νο π.Υ. αη.) ήηαλ ηύξαλλνο ηεο Βιέαο ηεο Μεγάιεο Βιιάδαο. Έγηλε γλσζηόο όηαλ βαζάληζε ηνλ θηιόζνθν Γήλσλα ηνλ Βιεάηε, επεηδή ηνλ ππνςηάζηεθε σο ζπλσκόηε. (Αζμβέκδξ Λαένηζμξ) 2. Κξεηηθόο, λαύαξρνο θαη θίινο ηνπ Μ. Ώιεμάλδξνπ. Αηνξίζηεθε ζαηξάπεο ηεο Λπθίαο θαη Πακθπιίαο. Έγηλε γλσζηόο γηα ηνλ πενίπθμο ηδξ Εκδζηήξ, δειαδή ηελ εμεξεύλεζε ησλ παξαιίσλ από ηηο εθβνιέο ηνπ Ελδνύ πνηακνύ σο ζηνλ Πεξζηθό. Βπηθεθαιήο 150-160 πινίσλ έθεξε ζε πέξαο ηελ απνζηνιή απηή θαη ηηκήζεθε από ηνλ Μαθεδόλα βαζηιηά. Σελ απνζηνιή απηή πεξηέγξαςε ν ίδηνο ζην ζύγγξακκά ηνπ Σα αιθί ης πανάπθς. (Ώννζακόξ) 3. Ππζαγόξεηνο θηιόζνθνο από ηνλ Σάξαληα (Πθμύηανπμξ) Νεβξίο (Ιζη): λνκα δνύιεο πνπ αλαθέξεη ν Λμοηζακόξ Νεβξφληνο (Μπζ): Γζμξ ημο Εάζμκα ηαζ ηδξ Τρζπύθδξ Νεβξνθφλε (Μπζ): Νύιθδ, ζύκηνμθμξ ηδξ εεάξ Άνηειζξ Νεβροφόνος (Μπζ): Γζμξ ημο Εάζμκα ηαζ ηδξ Τρζπύθδξ (Ώπμθθόδςν) Νέβξνο (Ιζη): Ο Νέανμξ ηεο νηθνγέλεηαο ησλ Ώζθιεπηαδώλ από ηελ Κσ (6νο π.Υ. αη.) ήηαλ παηέξαο ηνπ Υξύζνπ θαη ηνπ Γλσζίδηθνπ. Μεηά από ρξεζκό ηνπ καληείνπ ησλ Αειθώλ, πήγαλ καδί κε ηνλ Υξύζν λα ζηακαηήζνπλ ηελ ρνιέξα πνπ κάζηηδε ηελ πεξηνρή ησλ Αειθώλ. (Παοζακίαξ) Νέδα (Μπζ): Νύιθδ ηδξ Ώνηαδίαξ, ηόνδ ημο Χηεακμύ, έδςζε ημ όκμιά ηδξ ζημκ πμηαιό ηδξ Μεζζδκίαξ Νέδσλα (Παοζακίαξ) Νεδνπζία (Ιζη): Βπίζεην ηεο ζεάο Ώζελάο (ηνάαςκ) Νείθαλδξνο (Ιζη): Ο Νείηακδνμξ ήηαλ γηνο ηνπ Χθειίσλνο από ηελ Βνξδαία Μαθεδνλίαο.. Καη ησλ δπν ηα νλόκαηα αλαγξάθνληαη ζε κηα επηγξαθή πνπ βξέζεθε ζηελ Δξάθιεηα. Νείθεα (Μπζ): Σέθλα ηεο Έξηδνο, αδέιθηα ησλ Ώκθηινγηψλ, ησλ Μαρψλ, ησλ Φφλσλ θαη άιισλ, πξνζσπνπνίεζε ησλ θηινληθηψλ, ηνπ κίζνπο θαη ησλ πεηξαγκάησλ. Νείθε (Μπζ): Άθθμ όκμια ηδξ Ένζδμξ, εεάξ ηδξ θζθμκζηίαξ Νείθνο (Μπζ): Έλαο απφ ηα Νείθεα πξνζσπνπνίεζε ηνπ κίζνπο θαη ηεο θηινληθίαο. Βίλαη ζε κφληκε δηάζηαζε κε ηελ Φηιφηεηα Νεηιόμελνο (Ιζη): Ο Νεζθόλεκμξ (4νο π.Υ. αη.) γηνο ηνπ αηύξνπ από ηε Μαθεδνλία, ήηαλ έλαο από ηνπο εηαίξνπο ηνπ Μ. Ώιεμάλδξνπ. Αηνξίζηεθε επίζθνπνο (βαζκόο θάησ από ηνλ ζαηξάπε) ηεο Ώιεμάλδξεηαο ηνπ Καπθάζνπ. Νείινο (Ιζη): Ο Νείθμξ μ πμθαζηζηόξ ήηαλ πνηεηήο πνπ αλαθέξεηαη ζηελ Παθαηζκή Ώκεμθμβία Νείινο (Μπζ): Πνηάκηνο ζεφο, πξνζσπνπνίεζε πνηακνχ ηεο Ώηγχπηνπ Νεηιώ (Ιζη): λνκα κηαο από ηηο Πηεξίδεο Νύκθεο Νεθξνπνκπόο (Ιζη): Έλα από ηα πξνζσλύκηα ηνπ Βξκή Νέθηαξ (Ιζη): Σν πνηό ησλ ζεώλ ηνπ Οιύκπνπ
167
Νεθηάξηνο (Ιζη): Ο Νεηηάνζμξ (4νο κ.Υ. αη.) από ηελ Σαξζό ήηαλ ζπγθιεηηθόο θαη εζληθόο. Παξόια απηά κε εληνιή ηνπ Θενδνζίνπ Ώ‟, αλέιαβε ηελ πξνεδξία ηεο ΐ‟ Οηθνπκεληθήο πλόδνπ. Ώπζεκεξόλ βαθηίζηεθε, ρεηξνηνλήζεθε θαη ρξίζηεθε αξρηεπίζθνπνο (παηξηάξρεο) Κσλζηαληηλνύπνιεο! Δ εθθιεζία ηνλ αλαθήξπμε άγην. Νελαϊδας (Ιζη): Ο ΝεθαΎδαξ ήηαλ νιπκπηνλίθεο Νέκεα (Ιζη): Παλειιήληνη αζιεηηθνί αγώλεο πνπ δηεμάγνληαλ ζηελ Νεκέα πξνο ηηκή ηνπ Αηόο. Ήηαλ νη πην ζεκαληηθνί αγώλεο κεηά ηα Οιύκπηα, ηα Πύζηα θαη ηα Ίζζκηα (Ώπμθθόδςνμξ, Παοζακίαξ) Νεκέα (Μπζ): Νασάδα Νύιθδ ηδξ Ώνβμθίδαξ Νεκέαηνο (Ιζη): Βπίζεην ηνπ Αία Νεκεάο (Ιζη): Δ Νειεάξ ήηαλ εηαίξα ηεο αξραηόηεηαο Νεκέζηνο (Ιζη): Βπίζθνπνο ηεο Έκεζαο, έγξαςε πξαγκαηεία γηα ηελ θύζε ηνπ αλζξώπνπ Νέκεζηο (Ιζη): Θεόηεηα- πξνζσπνπνίεζε ηεο εζηθήο αληίιεςεο ηνπ δηθαίνπ, ηεο ηηκσξίαο θάζε θαθνύ ή αλάμηνπ πινπηηζκνύ, ηεο δπζαξέζθεηαο ησλ αλζξώπσλ θαηά εθείλσλ πνπ δηαπξάηηνπλ αδηθίεο θαη παξακέλνπλ αηηκώξεηνη. Βίλαη ε ηηκσξόο ηεο αιαδνλείαο θαη ηεο αζέβεηαο. Γεληθά ζεσξείηαη εθδηθεηηθή θαη ηηκσξόο ζεόηεηα. Βίλαη ζπγαηέξα ηεο Νύρηαο, αδειθή ηεο Λήζεο, ηνπ Όπλνπ θαη άιισλ. (Δζίμδμξ) Νενβνύιε (Ιζη): Δ Νεμαμύθδ (7νο π.Υ. αη.) από ηελ Πάξν ήηαλ θόξε ηνπ Λπθάκβε. Ο παηέξαο ηεο είρε ππνζρεζεί ζηνλ πνηεηή Ώξρίινρν όηη ζα ηνλ παληξέςεη κε ηελ θόξε ηνπ, αιιά αξγόηεξα ππαλαρώξεζε. Ο Ώξρίινρνο απνγνεηεπκέλνο έθπγε από ηνλ λεζί. (Παθαηζκή Ώκεμθμβία) Νεοκλείδης (Ιζη): Μαζεκαηηθόο θαη γεσκέηξεο ηνπ 4νπ π.Υ. αη., δάζθαινο ηνπ καζεκαηηθνύ Λένληνο. Νεοκλής (Ιζη): 1. Ο Νεμηθήξ (6νο π.Υ. αη.), αλήθε ζηελ νηθνγέλεηα ησλ Λπθνκεδώλ, κηαο από ηηο παιαηόηεξεο ηεξαηηθέο νηθνγέλεηεο ηεο Ώζήλαο. Βπίζεο ήηαλ ν παηέξαο ηνπ ήξσα ηεο αιακίλαο Θεκηζηνθιή. (Πθμύηανπμξ) 2. Ο Νεμηθήξ (5νο π.ρ. αη.) ήηαλ γηνο ηνπ Θεκηζηνθιή θαη ηεο Ώξρίππεο, εγγνλόο ηνπ πξνεγνύκελνπ. Πέζαλε όηαλ ήηαλ αθόκα κηθξό αγόξη, από δάγθσκα αιόγνπ. (Πθμύηανπμξ) 3. Ο Νεμηθήξ (5νο π.Υ. αη.) από ηελ Ώζήλαο ήηαλ ζύδπγνο ηεο Υαηξεζηξάηεο θαη παηέξαο ηνπ θηινζόθνπ Βπίθνπξνπ (Ώεήκαζμξ) 4. Σύξαλλνο ηεο ηθπώλαο, αλαηξάπεθε από ηνλ Άξαην ην 251 π.Υ. Νεόκριτος (Ιζη): Ο Νεόηνζημξ μ Ώεδκαίμξ πεξηιακβάλεηαη ζηνλ θαηάινγν ησλ Ππζαγνξείσλ ηνπ Εαιαθίπμο. Νεολαϊδης ή Νενιαΐδαο (Ιζη): Ο ΝεμθαΎδδξ από ηνλ Φελεό ήηαλ νιπκπηνλίθεο ηεο ππγκαρίαο ζηελ Οιπκπηάδα ηνπ 392 π.Υ.
168
Νεόιανο (Ιζη): Ο Νεόθαμξ (3νο π.Υ. αη.) ήηαλ αδειθόο ηνπ ζηξαηεγνύ Μόισλνο, πνπ επαλαζηάηεζε θαηά ηνπ βαζηιηά Ώληηόρνπ. Ο Νεόιανο πνιέκεζε κε ηνλ αδειθό ηνπ αιιά εηηήζεθαλ ζηελ θαζνξηζηηθή κάρε θαη ν Μόισλ εθηειέζηεθε. Ο Νεόιανο θαηέθπγε ζηελ Πεξζία, όπνπ αθνύ δνινθόλεζε ηελ κεηέξα ηνπο θαη ηα παηδηά ηνπ Μόισλα, απηνθηόλεζε. (Πμθύαζμξ) Νεόκεξηο (Ιζη): λνκα Χθεαλίδαο (Ώπμθθόδςνμξ) Νεοπτόλεμος (Ιζη): 1. Ο Νεμπηόθειμξ Ώ’ (4νο π.Υ. αη.) ήηαλ βαζηιηάο ησλ Μνινζζώλ παηέξαο ηνπ Ώιεμάλδξνπ Ώ‟ ηνπ Μνινζζνύ θαη ηεο Οιπκπηάδαο, κεηέξαο ηνπ Μ. Ώιεμάλδξνπ. (Παοζακίαξ) 2. Ο Νεμπηόθειμξ ΐ’ (4νο π.Υ. αη.) ήηαλ βαζηιηάο ησλ Μνινζζώλ, γηνο ηνπ Ώιεμάλδξνπ Ώ‟ θαη ηεο Κιενπάηξαο (θόξεο ηνπ Φηιίππνπ ΐ‟ ηεο Μαθεδνλίαο) θαη εγγνλόο ηνπ πξνεγνύκελνπ. Ανινθνλήζεθε από ηνλ Πύξξν. (Πθμύηανπμξ) 3. Ώζελαίνο ηξαγηθόο πνηεηήο. Αηαθξίζεθε γηα ηελ ηέρλε θαη ηε κόξθσζή ηνπ θαη ήηαλ πξέζβεο ηεο Ώζήλαο ζηελ απιή ηνπ Φηιίππνπ ΐ‟ ηεο Μαθεδνλίαο. Ήηαλ παξώλ ζηε δνινθνλία ηνπ βαζηιηά (336 π.Υ.) θαη ζπλήζηζε λα ιέεη όηη ε ηξαγσδία πνπ είδε ήηαλ αλώηεξε από ηα έξγα ηνπ Ώηζρύινπ, ηνπ νθνθιή θαη Βπξηπίδε. (Αζόδςνμξ ζηεθόξ) 4. Μαθεδόλαο αμησκαηηθόο ηνπ Μ. Ώιεμάλδξνπ θαη κέινο ησλ Βηαίξσλ ηνπ βαζηιηά. Αηαθξίζεθε ζηελ πνιηνξθία ηεο Γάδαο (332 π.Υ.) όηαλ αλέβεθε πξώηνο ηελ ζθάια θαη πάηεζε ηα ηείρε ηεο πόιεο ηεο. (Ώννζακόξ) 5. Ο γξακκαηηθόο ησλ αιεμαλδξηλώλ ρξόλσλ Νεμπηόθειμξ από ηε Πάξν, έγξαςε κεηαμύ άιισλ : Πενί βθςζζώκ, Πενί επζβναιιάηςκ, ζρόιηα γηα ηνλ κεξν θαη ηνλ Θεόθξηην, κηα πξαγκαηεία γηα ηελ πνίεζε θαη άιια (Ώεήκαζμξ) Νεοπτόλεμος (Μπζ): Ήξσαο ηεο Θεζζαιίαο γηνο ηνπ Ώρηιιέα θαη ζχδπγνο ηεο Βξκηφλεο, θφξεο ηνπ Μελειάνπ. πκκεηείρε ζηνλ Σξσηθφ πφιεκν θαη φηαλ έπεζε ε Σξνία έζθαμε ηνλ βαζηιηά ηεο Πξίακν, γθξέκηζε απφ ηα ηείρε ηνλ κηθξφ Ώζηπάλαθηα θαη ζπζίαζε πάλσ ζην ηάθν ηνπ Ώρηιιέα ηελ θφξε ηνπ Πξίακνπ, ηελ Πνιπμέλε. Πήξε αηρκάισηε-παιιαθίδα ηνπ ηελ ρήξα ηνπ Έθηνξα Ώλδξνκάρε. Δ ζχδπγφο ηνπ κε ηνλ εξαζηή ηεο Οξέζηε ηνλ δνινθφλεζαλ ζηνπο Αειθνχο. (κεξνο) Νενηξώλ (Ιζη): Ο Νεμηνώκ (4νο π.Υ. αη.) ήηαλ ηξαγηθόο πνηεηήο από ηε ηθπώλα. Βίλαη γλσζηόο ν ηίηινο Μήδεζα. Νεόθξσλ (Ιζη): Ο Νεόθνςκ ή Νεμθώκ (4νο π.Υ. αη.) από ηε ηθπώλα ήηαλ ηξαγηθόο πνηεηήο θαη θίινο ηνπ Καιιηζζέλε από ηε Υαιθηδηθή. Έγξαςε πεξίπνπ 120 έξγα, από ηα νπνία ζώδνληαη ειάρηζηα απνζπάζκαηα. Ο Νεόθξσλ ζπλόδεπζε ηνλ Μ. Ώιέμαλδξν ζηελ εθζηξαηεία ηνπ ζηελ Ώζία. κσο, απηόο θαη ν Καιιηζζέλεο θαηεγνξήζεθαλ γηα ζπλσκνζία θαηά ηνπ βαζηιηά, βαζαλίζηεθαλ θαη εθηειέζηεθαλ κε ιηζνβνιηζκό (ή κε ζηαύξσζε) καδί κε ηνπο „ζπλελόρνπο‟ ηνπο. (μοΎδαξ) 169
Νενθώλ (Ιζη): βιέπε Νεόθνςκ Νέξηηνο (Μπζ): Καηαζηεοαζηήξ πδβαδζώκ ζηδκ Εεάηδ. (ιδνμξ) Νέζηξα (Μπζ): αθέπε Βζνδέα Νέζζνο (Ιζη): Έιιελαο δσγξάθνο Νέζζνο ή Νέηηνο (Μπζ): Κέληαπξνο, πεξακαηάξεο ηνπ Βχελνπ, πεξλνχζε ζηελ πιάηε ηνπ ηνπο δηαβάηεο πνπ ζέιαλε λα πεξάζνπλ ζηελ άιιε φρζε ηνπ πνηακνχ. Ο Νέζζνο κπνξνχζε λα πεξάζεη έλα άλζξσπν θάζε θνξά. Κάπνηε βξέζεθαλ απφ εθεί ν Δξαθιήο θαη ε γπλαίθα ηνπ ε Αεηάλεηξα θαη ζέιεζαλ λα πεξάζνπλ απέλαληη. Πέξαζε ν Δξαθιήο, αιιά φηαλ ήξζε ε ζεηξά ηεο Αεηάλεηξαο, ν Νέζζνο επηρείξεζε λα ηελ βηάζεη. Ο Δξαθιήο ηφηε ηνλ ζθφησζε κε ην ηφμν ηνπ. Ο Νέζζνο πεζαίλνληαο έδσζε ζηελ Αεηάλεηξα κηα πνζφηεηα απφ ην αίκα ηνπ θαη ηεο είπε φηη αλ θάπνηε ηελ πξνδψζεη ν Δξαθιήο ζα ηνλ μαλάθεξλε θνληά ηεο αιείθνληαο ην ρηηψλα ηνπ κε ην αίκα απηφ. (νθνθιήο) Νέζζσλ (Μπζ): Γηνο ηνπ Θεζζαινχ, απφ απηφλ ε Θεζζαιία νλνκαδφηαλ Νεζζςκίξ. (ηξάβσλ) Νεζηνξίδεο (Μπζ): Βπίεεημ ηςκ βζςκ ημο Νέζημνα (ιδνμξ) Νέστος (Μπζ): Πνηάκηνο ζεφο ηεο Μαθεδνλίαο (Δζίνδνο) Νέστωρ (Ιζη): Πνηεηήο ηνπ 3νπ π.Υ. αη. από ηε Λάξαλδξν ηεο Λπθανλίαο (Παθαηζκή Ώκεμθμβία) Νέζησξ Νέζησξ (Μπζ): ΐαζηιηάο ηεο Πχινπ, γηνο ηνπ Νειέα θαη ηεο Υισξίδαο. Ο κεξνο ηνλ αλαθέξεη σο ζνθφ γέξνληα, ζπλεηφ πνιηηηθφ θαη δεηλφ νκηιεηή πνπ ελέπλεε ζεβαζκφ ζηνπο πάληεο. πκκεηείρε ζηνλ Σξσηθφ Πφιεκν κε ηνπο γηνπο ηνπ Ώληίινρν θαη Θξαζπκήδε. Ο Νέζησξ ήηαλ ηφηε 70 ρξνλψλ, αιιά ηέζεθε επηθεθαιήο ηνπ ζηφινπ ηεο Πχινπ Με ηε βνήζεηα ηνπ Οδπζζέα έπεηζε ηνλ Ώρηιιέα θαη ηνλ Πάηξνθιν λα ζπκκεηάζρνπλ ζηνλ πφιεκν. Βπίζεο ν Νέζησξ θαηάθεξε λα ζπκθηιηψζεη ηνλ Ώγακέκλνλα κε ηνλ Ώρηιιέα. Ο γηνο ηνπ Ώληίινρνο ζθνηψζεθε ζηνλ πφιεκν απφ ηνλ Μέκλνλα (κεξνο) Νεθαιίσλ (Μπζ): Γζμξ ημο ααζζθζά ηδξ Κνήηδξ Μίκςα ηαζ ηδξ Νύιθδξ Πανείαξ. ημηώεδηε από ημκ Δναηθή. (Ώπμθθόδςνμξ) Νεθέιαη (Μπζ): Νχκθεο ησλ λεθψλ θαη ηεο βξνρήο, θφξεο ηνπ Χθεαλνχ θαη ηεο Σεζχνο. Μεηαθέξνπλ λεξφ ζηνπο νπξαλνχο θαη απηφ πέθηεη ζηε 170
γε κε ηε κνξθή ηεο βξνρήο θαη έηζη βνεζνχλ ηηο θαιιηέξγεηεο θαη ηξνθνδνηνχλ ηνπο αδειθνχο ηνπο πνηακνχο. (Δζίνδνο) Νεθέιε (Μπζ): ύγοβμξ ημο ααζζθζά ημο ΐμζςηζημύ Ονπμιεκμύ Ώεάιακηα ηαζ ιδηένα ημο Φνίλμο ηαζ ηδξ Έθθδξ. (Ώπμθθόδςνμξ) Νεθειεγεξέηεο (Ιζη): Βπίζεην ηνπ Αία Νεθεινθνθθπγία (Ιζη): Φαληαζηηθή πόιε γεηηνληθή ηεο Ώζήλαο, ηελ νπνία πεξηγξάθεη ζηνπο νκζεεξ ν Ώνζζημθάκδξ Νέθζπο (Μπζ): Κόνδ ημο Αία ηαζ ηδξ Ήναξ (Αζόδςνμξ ζηεθόξ) Νέφος (Μπζ): Γζμξ ημο Δναηθή ηαζ ηδξ Θεζπζάδαξ Πναλζεέαξ. (Ώπμθθόδςνμξ) Νέων (Ιζη): 1. Ο Νέςκ (4νο π.Υ. αη.) από ηε ΐνησηία ήηαλ ν εγέηεο ηνπ θηινκαθεδνληθνύ θόκκαηνο θαηά ηελ δηάξθεηα ηεο βαζηιείαο ηνπ Ώληίγνλνπ Γ‟. (Πμθύαζμξ) 2. ηξαηησηηθόο ηνπ 4νπ π.Υ. αη.από ηελ Κόξηλζν. πλόδεπζε ηνλ Σηκνιένληα ζηελ εθζηξαηεία ηνπ θαηά ηεο ηθειίαο θαη δηνξίζηεθε από απηόλ δηνηθεηήο ηνπ θξνπξίνπ ησλ πξαθνπζώλ. (Πθμύηανπμξ) 3. Ο Νέςκ (4νο π.Υ. αη.) θαη αδειθόο ηνπ Θξαζύινρνο, γηνη ηνπ Φηιηάδε, θαηεγνξήζεθαλ από ηνλ Αεκνζζέλε όηη πξόδσζαλ ηελ ρώξα ηνπο ζηνλ βαζηιηά ηεο Μαθεδνλίαο Φίιηππν ΐ‟ θαη εμνξίζηεθαλ. Μεηά ην ζάλαην ηνπ βαζηιηά, κε δηαηαγή ηνπ Ώιεμάλδξνπ επαλήιζαλ σο ηύξαλλνη ηεο Μεζζελίαο (Πμθύαζμξ) 4. Ο Νέσλ ήηαλ δηνηθεηήο ηνπ ζηόινπ ηνπ Αεκεηξίνπ ηνπ Πνιηνξθεηή ζηε λαπκαρία ηεο αιακίλαο Κύπξνπ ην 306 π.Υ. (Αζόδςνμξ ζηεθόξ) Νήδπκλνο (Ιζη): λνκα ελόο από ηνπο Κεληαύξνπο. Νεηάδεο (Ιζη): Νύκθεο θαη πδάηηλεο ζεόηεηεο. Βίλαη ζειπθέο θαη δηαθξίλνληαη αλάινγα κε ην ζηνηρείν πνπ πξνζηαηεύνπλ. Έηζη, νη Νασάδεξ είλαη γηα ηα ηξερνύκελα λεξά (πνηάκηα, πεγέο), νη Νδνδίδεξ γηα ηα ινηπά πγξά ζηνηρεία (ζάιαζζεο, πειάγε θαη σθεαλνύο), νη Ανοάδεξ θαη Ώιαδνοάδεξ γηα ηα δέληξα (ηδηαίηεξα γηα ηηο βειαληδηέο), νη Ώκηνζάδεξ ησλ άληξσλ θαη ζπειαίσλ θαη νη Ώβνμκόιμζ Νύιθεξ γηα ηνπο αγξνύο Νείο (Μπζ): Κόνδ ημο Γήεμο ηαζ ζύγοβμξ ημο Βκδοιίςκμξ (Βονζπίδδξ) Νηλεύς (Ιζη): Ο Νδθεύξ (4νο π.Υ. αη.) ήηαλ πεξηπαηεηηθόο θηιόζνθνο από ηε θέςε ηεο Μηθξάο Ώζίαο, γηνο ηνπ Κνξίζθνπ θαη καζεηήο ηνπ Ώξηζηνηέιε θαη ηνπ Θενθξάζηνπ. Λέγεηαη όηη θιεξνλόκεζε ηελ βηβιηνζήθε ηνπ Ώξηζηνηέιε (Αζμβέκδξ Λαένηζμξ) Νειεχο (Μπζ): 1. Γζμξ ημο Πμζεζδώκα ηαζ ηδξ Σονώξ, δίδοιμξ αδεθθόξ ημο Πεθία. Ίδνοζε ηδκ πόθδ ηδξ Πύθμο ζηδ Μεζζδκία. Με ηδ ζύγοβό ημο Υθςνίδα απέηηδζακ 12 βζμοξ ημο ΝδθεΎδεξ ηαζ ιζα ηόνδ ηδκ Πδνώ. Ο Νδθέαξ ηαζ μζ έκηεηα βζμζ ημο ζημηώεδηακ από ημκ Δναηθή, μ ιόκμξ πμο δζαζώεδηε ήηακ μ Νέζηςν. (ιδνμξ)
171
2. Γζμξ ημο ααζζθζά ηδξ Ώεήκαξ Κόδνμο ηαζ ζδνοηήξ ηδξ πόθδξ Μίθδημξ ηδξ Εςκίαξ. (Παοζακίαξ) Νειψ (Μπζ): Δ ΑακαΎδα Νειώ δμθμθόκδζε ημκ Ώζβοπηζάδδ Μεκέιαπμ ηδκ πνώηδ κύπηα ημο βάιμο ημοξ (Ώπμθθόδςνμξ) Νεκεξηίο (Μπζ): Νδνδίδα, βκςζηή βζα ηδκ θζθαθήεεζά ηδξ (Δζίμδμξ) Νηρεύς (Μπζ): Θαθάζζζα εεόηδηα πξνγελέζηεξε ηνπ Πνζεηδψλα, γηνο ηνπ Πφληνπ θαη ηεο Γαίαο. Γπλαίθα ηνπ ήηαλ ε Χθεαλίδα Ασξίο κε ηελ νπνία απέθηεζαλ πελήληα θφξεο, ηηο Νεξείδεο. Ο Νεξέαο είρε ην ράξηζκα ηεο καληηθήο θαη ιέγεηαη φηη πξνεηδνπνίεζε ηνλ Πάξη φηη ε απαγσγή ηεο Βιέλεο ζα θέξεη φιεζξν ζηελ παηξίδα ηνπ. (Δζίμδμξ). Νεξείδεο Μπζ): Κόνεξ ημο Νδνέςξ ηαζ ηδξ Αςνίδμξ. Ώοηέξ ήηακ: Ώγαχε, Ώθηαία, Ώιία, Ώιηκήδε, Ώκθηηξίηε, Ώπηνλφε, Γαιάηεηα, Γαιήλε, Γιαχθε, Γιαπθνλφκε, Απλακήλε, Ασηψ, Βξαηψ, Βπαγφξε, Βπάξλε, Βπδψξε, Βπθξάηε, Βπιηκέλε, Βπλίθε, Βππφκπε, Δηφλε, Θεκηζηψ, Θέηηο, Θφε, Εππνζφε, Εππνλφε, Κιπκέλε, Κπκαηνιήγε, Κπκνδφθε, Κπκνζφε, Κπκψ, Λανκέδεηα, Λεηαγφξε, Λπζηάλαζζα, Μειίηε, Μελίππε, Νεκεξηήο, Νεζαία, Νεζψ, Παλφπε, Παζηζέα, Πνιπλφε, Πνληνπφξεηα, Πξνλφε, Πξσηνκέδεηα, Πξσηψ, αψ, πεηψ, Φέξνπζα, Φακάζε. (Δζίμδμξ). Ώηόια ακαθένμκηαζ ηαζ ηα μκόιαηα Αδνώ, Αζώκδ,Βοιόθπδ, Εάκεζνα, Εόκδ, Καθορώ, ΚΔηώ, Κνακηώ, Λζικώνεζα, Ναοζζεόδ, Μεόιδνζξ, Πθδλαύνα, Πμθοκόιδ ηαζ Πμκημιέδμοζα (Ώπμθθόδςνμξ) Νεξίηεο (Μπζ): ιμνθμξ βζμξ ημο Νδνέα ηαζ ηδξ Αςνίδμξ. Σμκ ενςηεύηδηε δ Ώθνμδίηδ, δ μπμία ημκ ιεηαιόνθςζε ζε ημπύθζ. (Δζίμδ.) Νήριτος (Μπζ): Γζμξ ημο Πηενεθάμο, μ πνώημξ πμο ηαθθζένβδζε ζηδκ Εεάηδ (ιδνμξ). Ακαδξπάδεο Νύκθεο Νεζαίε ή Νεζαία (Μπζ): Νδνδίδα, είπε ηδκ εοεύκδ ηςκ κδζζώκ. (Δζίμδμξ) Νεζεύο (Ιζη): Ο Νδζεύξ από ηελ Θάζν ήηαλ Έιιελαο δσγξάθνο θαη πηζαλώο δάζθαινο ηνπ Γεύμηδνο (Πθίκζμξ) Νήζνη (Μπζ): Κόνεξ ηδξ Γαίαξ, εεόηδηεξ ηςκ κδζζώκ (Δζίμδμξ) Νεζίκαρνο (Μπζ): Παηέναξ ημο Εππμιέκμκηα, βζα ηδξ Μοεζδίηδξ (Τβίκμξ) Νεζώ (Ιζη): λνκα κηαο από ηηο Νεξείδεο (Δζίμδμξ) Νήζζα (Ιζη): λνκα κηαο από ηηο Πηεξίδεο Νύκθεο Νήζηηο (Ιζη): Θεόηεηα ή δαηκόλην, πξνζσπνπνίεζε ηνπ αλδξηθνύ ζπέξκαηνο θαη ηνπ λεξνύ (Βιπεδμηθήξ) 172
Νήηε (Ιζη): λνκα πνπ απνδίδεηαη ζε κηα από ηηο Μνύζεο (πέξαλ Βλλέα) Νηφαλίων (Μπζ): Έκαξ από ημοξ βζμοξ ημο Μίκςα Νήθνο (Ιζη): Γζμξ ημο Δναηθή ηαζ ηδξ Θεζπζάδαξ Πναλζεέαξ Νίαο (Ιζη): Ο Νίαξ από ηελ Γόξηπλα ηεο Κξήηεο, έπεηζε ηνπο Ώζελαίνπο όηη κπνξνύζε λα ηνπο παξαδώζεη ηελ ερζξηθή πόιε ηνπ λεζηνύ Κπδσλία θαηά ηνλ Πεινπνλλεζηαθό Πόιεκν (Θμοηοδίδδξ) Νηζαθώλ (Ιζη): Γηνο ηνπ βαζηιηά ηεο αιακίλαο Κύπξνπ Πλπηαγόξα θαη αδειθόο ηνπ Νηθνθξένληα. Ο Νηζαθώλ ππεξέηεζε ζην ζηξαηό ηνπ Μ. Ώιεμάλδξνπ σο θπβεξλήηεο ηξηήξνπο. Νηθαγόξα (Ιζη): Καζηέξσζε ηε ιαηξεία ηνπ Ώζθιεπηνύ ζηε ηθπώλα. Νικαγόρας (Ιζη): 1. Ο Νζηαβόναξ από ηε Ρόδν ήηαλ δπν θνξέο νιπκπηνλίθεο ζηελ νιπκπηάδα ηνπ 308 π.Υ. 2. Ο Νζηαβόναξ (3νο π.Υ. αη.) ήηαλ Ώζελαίνο ζνθηζηήο, δηεηέιεζε θήξπθαο ηνπ Σειεζηεξίνπ ηεο Βιεπζίλαο. Νηθαία (Ιζη): Δ Νζηαία (4νο π.Υ. αη.) από ηε Μαθεδνλία ήηαλ θόξε ηνπ Ώληηπάηξνπ θαη ζύδπγνο ηνπ Λπζηκάρνπ. Έδσζε ην όλνκά ηεο ζηελ πόιε Νίθαηα ηεο ΐηζπλίαο. Νίθαηα (Μπζ): Νασάδα Νύιθδ, ηόνδ ημο πμηάιζμο εεμύ αββάνζμο. Σδκ ενςηεύηδηε μ Αζόκοζμξ ηαζ από ηδκ έκςζή ημοξ βεκκήεδηακ δ Σεθεηή ηαζ μ άηονμξ. Νικαίνετος (Ιζη): Ο Νζηαίκεημξ (3νο π.Υ. αη.) από ηα Άβδεξα ηεο Θξάθεο, έδεζε ζηε άκν. Ήηαλ επηθόο θαη κειηθόο πνηεηήο θαζώο θαη επηγξακκαηνπνηόο. (Παθαηζκή Ώκεμθμβία) Νίθαηνο (Ιζη): Γηνο ηνπ Καιιίππνπ, έλαο από ηνπο λεθξνύο ηεο κάρεο ηνπ Εζζκνύ (146 π.Υ.) θαηά ησλ Ρσκαίσλ (από ζρεηηθή επηγξαθή) Νηθάλδξα (Ιζη): Εέξεηα ηνπ Αία ζην Μαληείν ηεο Ασδώλεο Νίθαλδξνο (Ιζη): 1. Ο όγδννο βαζηιηάο ηεο πάξηεο, παηέξαο ηνπ Θεόπνκπνπ. Βθζηξάηεπζε θαηά ηεο Ώξγνιίδαο θαη ηε ιεειάηεζε. (Δνόδμημξ) 2. Ο Νίηακδνμξ από ηελ Διεία ήηαλ δηο νιπκπηνλίθεο ηνπ αγσλίζκαηνο ηνπ δηαύινπ ζηηο Οιπκπηάδεο ηνπ 304 θαη ηνπ 308 π.Υ. 2. Ο Νίηακδνμξ (3νο π.Υ. αη.) από ηα Θπάηεηξα ήηαλ γεσγξάθνο θαη γξακκαηηθόο. Έγξαςε Πενί ηςκ δήιςκ θαη Ώηηζηά μκόιαηα. (μοΎδαξ) 3. Ο Νίηακδνμξ μ Κμθμθώκζμξ (2νο π.Υ. αη.) γηνο ηνπ Αακαίνπ από ηελ Κιάξν ηεο Κνινθώλνο, ήηαλ ηεξέαο ηνπ Ώπόιισλα θαη παξάιιεια πνηεηήο, γηαηξόο, γεσπόλνο, βνηαλνιόγνο καζεκαηηθόο, θαη γξακκαηηθόο. Έγξαςε αξθεηά βηβιία έκκεηξα θαη πεδά, από ηα νπνία ζώδνληαη ηα Θδνζαηά θαη ηα Ώθελζθάνιαηα. Έξγα ηνπ επίζεο είλαη: Ώζηςθζηά, ΐμζςζηά, Γεςνβζηά, Βλδβδηζηά εζξ Εππμηνάηδκ, Εάζεςκ ζοκαβςβή, Μεθζζζμονβζηά, Οθζαηά, πενί πμζδηώκ θ.α. (Πθμύηανπμξ, Ώεήκαζμξ, Παθαηζκή Ώκεμθμβία) Νηθάλσξ (Ιζη): 1. ηξαηεγόο ηνπ Μ. Ώιεμάλδξνπ, γηνο ηνπ Παξκελίσλα. Πνιέκεζε θαη ζηηο ηξεηο κάρεο ησλ Μαθεδόλσλ θαηά ησλ Πεξζώλ (Γξαληθόο, 173
Εζζόο θαη Γαπγάκεια). θνηώζεθε ή πέζαλε θαηά ηελ θαηαδίσμε ηνπ Ααξείνπ ην 330. Λέγεηαη όηη δνινθνλήζεθε θαηά δηαηαγή ηνπ Ώιεμάλδξνπ, γηαηί ν βαζηιηάο ππνςηάζηεθε ζπλσκνζία ελαληίνλ ηνπ. Άιισζηε ηελ ίδηα ρξνληά εθηειέζηεθαλ θαη νη άιινη ζηξαηεγνί ν αδειθόο ηνπ Φηιώηαο θαη ν παηέξαο ηνπο ν Παξκελίσλαο κε ηελ θαηεγνξία ηεο ζπλσκνζίαο. (Ώννζακόξ) 2. Έλαο άιινο Νζηάκςν (4νο π.Υ. αη.) ήηαλ εηαίξνο ηνπ Μ. Ώιεμάλδξνπ θαη δηνξίζηεθε ζαηξάπεο ηεο Καππαδνθίαο θαη ηεο Μεδείαο. (Ώννζακόξ) 3. Ο Νζηάκςν ήηαλ αμησκαηνύρνο ηνπ Μ. Ώιεμάλδξνπ από ηα ηάγεηξα, αληςηόο ηνπ θηινζόθνπ Ώξηζηνηέιε. Μεηά ην ζάλαην ηνπ βαζηιηά ηέζεθε ζηελ ππεξεζία σο λαύαξρνο ηνπ Καζζάλδξνπ θαη θαηέιαβε ηελ Μνπληρία θαη ηνλ Πεηξαηά ην 219 π.Υ. (Ώννζακόξ, Αζόδςνμξ ζηεθόξ) 4. Ο Νζηάκςν μ Βθέθαξ (3νο π.Υ. αη.) ήηαλ ζηξαηεγόο ηνπ βαζηιηά ηεο Μαθεδνλίαο Φηιίππνπ Γ‟. Σν έηνο 200 εηζέβαιε ζηελ Ώηηηθή θαη άξρηζε ηε ιεειαζία ηεο Ώζήλαο. Οη Ρσκαίνη ηεο Ώζήλαο απείιεζαλ κε πόιεκν θαη ν Νηθάλσξ ππνρξεώζεθε λα απνζπξζεί. 5. Ο αιεμαλδξηλόο γξακκαηηθόο Νζηάκςν (2νο π.Υ. αη.) από ηελ Κπξήλε, έγξαςε έξγα κεηαμύ ησλ νπνίσλ: Πενί ηδξ παν’ Οιήνς ζηζβιήξ, Πενί ζηζβιήξ ηδξ ηαεόθμο θ.ά. Μαθεδνληθό πεδηθό Νηθαξέηε (Ιζη): Δ Νζηανέηδ (4νο π.Υ. αη.) από ηελ Κόξηλζν, ήηαλ εηαίξα. θαη όηαλ κεγάισζε αγόξαδε λεαξέο δνύιεο θαη ηηο εθπαίδεπε σο εηαίξεο (βιέπε Νέαηξα) Νηθαξρίδεο (Ιζη): 1. Ο Νζηανπίδδξ (4νο π.Υ. αη.) γηνο ηνπ ίκνπ από ηελ Πύδλα ήηαλ ζηξαηησηηθόο ζηελ ππεξεζία ηνπ Μ. Ώιεμάλδξνπ. Αηνξίζηεθε θπβεξλήηεο ηξηήξνπο ηνπ ζηόινπ ηνπ Τδάζπε. 2. Μαθεδόλαο ζηξαηησηηθόο ζηελ ππεξεζία ηνπ Μ. Ώιεμάλδξνπ. Αηνξίζηεθε θξνύξαξρνο ηεο Πεξζέπνιεο επηθεθαιήο 3000 αλδξώλ. Νίκαρχος (Ιζη): 1. Ο Νίηανπμξ (4νο π.Υ. αη.) ήηαλ εγεκόλαο ηεο Παηνλίαο, ζώδνληαη αξγπξά λνκίζκαηα κε ηελ κνξθή ηνπ. 2. Ο Νίηανπμξ από ηελ Διεία ήηαλ νιπκπηνλίθεο ηεο πάιεο ην 272 π.Υ. 3. Ο Νίηανπμξ (1νο π.Υ. αη.) ήηαλ ζαηηξηθόο πνηεηήο θαη επηγξακκαηνπνηόο. ώδνληαη πεξί ηα ζαξάληα δπν ζθσπηηθά επηγξάκκαηά ηνπ, πνιιά ελαληίνλ γηαηξώλ. (Παθαηζκή Ώκεμθμβία) Νηθαζίδακνο (Ιζη): Εεξέαο ηεο Ώζελάο Ληλδίαο ηεο Ρόδνπ 174
Νηθαζίιαο: Γηνο ηνπ Εάξσλνο, έλαο από ηνπο λεθξνύο ηεο κάρεο ηνπ Εζζκνύ ηεο Κνξίλζνπ ην 146 π.Υ. (όλνκα από ζρεηηθή επηγξαθή) Νηθαζίπνιηο (Ιζη): λνκα γπλαίθαο ηεο Μαθεδνλίαο Νηθάζηππνο (Ιζη): Γηνο ηνπ Νηθαζίππνπ, έλαο από ηνπο λεθξνύο ηεο κάρεο ηνπ Εζζκνύ θαηά ησλ Ρσκαίσλ ην 146 π.Υ. (από κηα ζρεηηθή επηγξαθή) Νηθαζίο (Ιζη): λνκα γπλαίθαο πνπ αλαθέξεηαη ζηελ Παθαηζκή Ώκεμθμβία Νίκασος (Ιζη): Πνιίηεο ησλ Μεγάξσλ πνπ αλαθέξεη ν Θμοηοδίδδξ Νικάσυλος (Ιζη): Ρόδηνο αζιεηήο ηεο πάιεο Νηθάηαο(Ιζη): Παηέξαο ηνπ Αίσλνο, ελόο από ηνπο λεθξνύο ηεο κάρεο ηνπ Εζζκνύ θαηά ησλ Ρσκαίσλ ην 146 π.Υ. (από κηα ζρεηηθή επηγξαθή) Νικάτωρ (Ιζη): Πξνζσλύκην ηνπ βαζηιηά έιεπθνπ Ώ‟ Νηθέαο (Ιζη): Οπνύληηνο, νιπκπηνλίθεο ηνπ ηεζξίππνπ, ην 500 π.Υ. Νίθε (Ιζη): Θεόηεηα πξνζσπνπνίεζε ηεο λίθεο ζηε κάρε θαη ζηνλ αγώλα. Δ Νίθε ιαηξεπόηαλ ζηελ Ώηηηθή, όπνπ ππήξρε ν λαόο ηεο Ώπηέξνπ Νίθεο, δειαδή ρσξίο θηεξά, έηζη πνπ λα κελ κπνξεί λα πεηάμεη καθξηά θαη λα θύγεη από ηελ Ώζήλα. (Δζίμδμξ) Νίθε (Μπζ): Θεζπζάδα, ιδηένα ημο Νζημδνόιμο από ημκ Δναηθή (Ώπμθθόδςνμξ) Νικήρατος (Ιζη): 1. Ο Νζηήναημξ (3νο-2νο π.Υ. αη.) ήηαλ Ώζελαίνο γιύπηεο θαη ραιθνπξγόο. Φηινηέρλεζε άγαικα Γαιάηε πνιεκηζηή, Βπίζεο ζύκπιεγκα ηνπ Ώζθιεπηνύ κε ηελ Τγεία. 2. Ο Νζηήναημξ (4νο π.Υ. αη.) από ηελ Ώζήλα ήηαλ γηνο ηνπ Νηθία, εθηειέζηεθε από ηνπο Σξηάθνληα ηπξάλλνπο. (Ξεκμθώκ) 3. Ο Νζηήναημξ μ Δναηθεζώηδξ (5νο π.Υ. αη.) ήηαλ επηθόο πνηεηήο. Νηθεζίαο (Ιζη): Ο Νζηδζίαξ (4νο π.Υ. αη.) ήηαλ Έιιελαο θόιαθαο ηνπ Μ. Ώιέμαλδξνπ. Ώπηόο θαη αξθεηνί άιινη από ηνπο θόιαθεο ηεο απιήο, ελίζρπαλ ηελ πίζηε ηνπ βαζηιηά γηα ηε ζετθή ηνπ θαηαγσγή. Νηθεζίπνιηο (Ιζη): Ώληςηά ηνπ ηπξάλλνπ ησλ Φεξξώλ Εάζνλα, ζύδπγνο ή παιιαθίδα ηνπ Φηιίππνπ ΐ‟ θαη κεηέξα ηεο Θεζζαινλίθεο. Νηθήηαο (Ιζη): 1. λνκα γηαηξνύ ηεο αξραηόηεηαο 2. Ώληξηθό όλνκα πνπ αλαθέξεηαη ζηελ Παθαηζκή Ώκεμθμβία Νικήτης (Ιζη): νθηζηήο θαη ξήηνξαο από ηε κύξλε. Νηθεηήο (Ιζη): Βπώλπκνο άξρσλ ησλ Ώζελώλ ην 332 π.Υ. Νηθεθόξα (Ιζη): Βπίζεην ηεο Ώθξνδίηεο ζηελ Ώξγνιίδα (Παοζακίαξ) Νηθεθόξνο (Ιζη): Βπίζεην ηνπ Αία, ηεο Ώζελάο θαη ηεο Αίθεο. Νικιάδης (Ιζη): Γηνο ηνπ Νηθία (Θμοηοδίδδξ) Νηθίαο (Ιζη): 1. Ο πνιηηηθόο θαη ζηξαηησηηθόο Νζηίαξ (489-413) από ηελ Ώζήλα, θαηαγόηαλ από πινύζηα νηθνγέλεηα. Αηαθξίζεθε γηα ηελ εληηκόηεηα, ηε κεηξηνπάζεηα θαη ζσθξνζύλε ηνπ. Ήηαλ ζηξαηεγόο θαηά ηνλ Πεινπνλλεζηαθό Πόιεκν θαη κεηά ην ζάλαην ηνπ Πεξηθιή αλαδείρζεθε 175
εγέηεο ηεο θηιεηξεληθήο παξάηαμεο. Σν 421 ππέγξαςε γηα ινγαξηαζκό ηεο Ώζήλαο ηελ γλσζηή Νηθίεην εηξήλε, πνπ όκσο ζακπνηάξηζε ν αξρεγόο ηεο θηινπόιεκεο παξάηαμεο Ώιθηβηάδεο, ν νπνίνο πέηπρε ηε ζπλέρηζε ηνπ πνιέκνπ. Ο Νηθίαο δέρζεθε λα ζπκκεηάζρεη ζηελ απνζηνιή εθζηξαηεπηηθνύ ζώκαηνο ζηε ηθειία. Βθεί νη Ώζελαίνη ππέζηεζαλ αιιεπάιιειεο ήηηεο από ηνπο πξαθνύζηνπο θαη ηνπο παξηηάηεο. Σειηθά ν Νηθίαο παξαδόζεθε θαη εθηειέζηεθε από ηνπο ερζξνύο ηνπ. (Θμοηοδίδδξ) 2. Ο Νζηίαξ (5νο π.Υ. αη.) ήηαλ αγγεηνπιάζηεο. από ηελ Ώζήλα. 3. Ο δηάζεκνο ζηελ επνρή ηνπ δσγξάθνο Νζηίαξ (4νο π.Υ. αη.) από ηελ Ώζήλα, απέθηεζε ζεκαληηθό πινύην από ηα έξγα ηνπ. Αηαθξίζεθε γηα ηε δεμηνηερλία κε ηελ νπνία ρξσκάηηδε καξκάξηλνπο αλδξηάληεο. εκαληηθόηεξα αλαθέξνληαη ηα Νειέα Τάηζκεμξ θ.ά. 4. ΐαζηιηάο (90-85 π.Υ.) ηνπ Βιιελν-ηλδηθνύ ειιεληζηηθνύ βαζηιείνπ ησλ Παξνπακηζάδσλ (ηκήκα ησλ ζεκεξηλώλ Ώθγαληζηάλ θαη Παθηζηάλ). 5. Ο Νζηίαξ μ Μαθώηδξ ήηαλ γεσγξάθνο θαη ζπγγξαθέαο από ηελ Μαιό ηεο Κηιηθίαο, έγξαςε ην Πενί θίεςκ. Νηθίδηνλ (Ιζη): Δ Νζηίδζμκ ήηαλ εηαίξα ηεο αξραηόηεηαο Νηθίππε (Ιζη): Δ Νζηίππδ ήηαλ ηέξεηα ζηελ Θεζζαιία (Καθθίιαπμξ) Νηθίππε (Μπζ): Θεζπζάδα, ιδηένα ημο Ώκηζιάπμο από ημκ Δναηθή (Ώπμθθόδςνμξ) Νίκιππος (Ιζη): Σύξαλλνο ηεο Κσ (Ώζθζακόξ) Νηθνβνύιε (Ιζη): Λνγία από ηελ Ώιεμάλδξεηα. Νόκηζκα κε ειιεληθή θαη ηλδηθή γξαθή θαη κε ηελ κνξθή ηνπ Νηθία Νικόδαμος (Ιζη): 1. Ο Νζηόδαιμξ (5 π.Υ. αη.) από ην Μαίλαιν ηεο Ώξθαδίαο ήηαλ γιύπηεο. Φηινηέρλεζε αλδξηάληεο αζιεηώλ θαη αγάικαηα ηεο Ώζελάο θαη ηνπ Δξαθιή ζηελ Οιπκπία. (Παοζακίαξ) 2. Ο Νζηόδαιμξ από ηελ πάξηε ήηαλ νιπκπηνλίθεο ηνπ ζηαδίνπ ην 104 π.Υ. νο
Νικόδημος (Ιζη): 1. Ο Νζηόδδιμξ ήηαλ πνηεηήο από ηελ Δξάθιεηα. ώδνληαη ιίγα επηγξάκκαηα. (Παθαηζκή Ώκεμθμβία) 2. Ο Νζηόδδιμξ (5νο π.Υ. αη.) ήηαλ άξρσλ ησλ Ώζελώλ Νηθνδίθε (Ιζη): Ώζελαία, αλαθέξεηαη ζηελ Λοζζζηνάηδ ηνπ Ώνζζημθάκδ Νηθόδξνκνο (Ιζη): Παηέξαο ηνπ Νίθσλνο, ελόο από ηνπο λεθξνύο ηεο κάρεο ηνπ Εζζκνύ θαηά ησλ Ρσκαίσλ (από ζρεηηθή επηγξαθή)
176
Νικόδρομος (Μπζ): Γζμξ ημο Δναηθή ηαζ ηδξ Θεζπζάδαξ Νίηδξ (Ώπμθθόδςνμξ) Νικόδωρος (Ιζη): 1. Ο Νζηόδςνμξ (5νο-4νο π.Υ. αη.) ήηαλ λνκνζέηεο από ηε Μαληηλεία (Ώζθζακόξ) 2. Βπώλπκνο άξρσλ ησλ Ώζελώλ ην 314 π.Υ. Νηθνζόε (Ιζη): Ώλαθέξεηαη σο όλνκα κηαο από ηηο Άξππηεο (Ώπμθθόδςνμξ) Νικοκλής (Ιζη): 1. Ο Νζημηθήξ (5νο π.Υ. αη.) γηνο ηνπ Βπαγόξα Ώ‟, ήηαλ βαζηιηάο ηεο αιακίλαο Κύπξνπ θαη θίινο ηνπ ξήηνξα Εζνθξάηε, ν νπνίνο ηνπ απεύζπλε ηνπο ιόγνπο: Πνμξ Νζημηθέα θαη Νεμηθήξ ή Κύπνζμζ. Σνλ δηαδέρζεθε ν γηνο ηνπ Βπθιείδαο. (Ώζθζακόξ) 2. Ο Νζημηθήξ ήηαλ ν ηειεπηαίνο ησλ Κηλπξαδώλ βαζηιέσλ ηεο Πάθνπ, κε ηζηνξία παξάιιειε κε ηνλ ηειεπηαίν ησλ Σεπθξηδώλ βαζηιέσλ ηεο αιακίλαο Νηθνθξένληα. Ο Νηθνθιήο δηαδέρζεθε ηνλ παηέξα ηνπ Σίκαξρν πνπ πλίγεθε θνληά ζηα λεζάθηα Κιείδεο, κεηαμύ 325 - 321 π.Υ. (Αζόδςνμξ ζηεθόξ) 3. Ο Νζημηθήξ (4νο π.Υ. αη.) γηνο ηνπ Παζηθξάηε από ηνπο όινπο, ήηαλ ζηξαηησηηθόο ηνπ Μ. Ώιεμάλδξνπ θαη θπβεξλήηεο ηξηήξνπο ηνπ ζηόινπ ηνπ Τδάζπε (Ώννζακόξ) 4. ΐαζηιηάο ηεο Πάθνπ (320-310 π.Υ.). Βπηρείξεζε λα απνζηαηήζεη από ηνλ Πηνιεκαίν, αιιά ην εγρείξεκά ηνπ πξνδόζεθε θαη απηνθηόλεζε. 5. Ο Νζημηθήξ (3νο π.Υ. αη.) δνινθόλεζε ηνλ Παζέα θαη αλέιαβε απηόο ηύξαλλνο ηεο ηθπώλαο κσο ζε δηάζηεκα κόιηο ηεζζάξσλ κελώλ εθδηώρζεθε από εμεγεξκέλνπο ηθπώληνπο ππό ηνλ Άξαην. (Πθμύηανπμξ) 6. Ο Νζημηθήξ από ηελ Λαθσλία ήηαλ πέληε θνξέο νιπκπηνλίθεο, (96 π.Υ.) Νικοκράτης (Ιζη): Σύξαλλνο ηεο ειιεληθήο απνηθίαο ηεο Κπξήλεο ζηε Ληβύε, δνινθνλήζεθε από ηνλ αδειθό ηνπ Λάαλδξν. Νικοκρέων (Ιζη): Ο Νζημηνέςκ (4νο π.Υ. αη.) ήηαλ γηνο θαη δηάδνρνο ηνπ Πλπηαγόξα, βαζηιηάο ηεο Πάθνπ ηεο Κύπξνπ, ζύκκαρνο ηνπ Πηνιεκαίνπ Ώ‟ ηεο Ώηγύπηνπ. (Πθμύηανπμξ, Αζόδςνμξ ζηεθόξ) Νικολάδας (Ιζη): Κνξίλζηνο, ληθεηήο ζηνπο αγώλεο ησλ Ππζίσλ Νηθνιαΐδαο (Ιζη): Ώξραηνειιεληθό όλνκα Νικόλαος (Ιζη): 1. Πνηεηήο ηεο Νέαο αηηηθήο θσκσδίαο. 2. Ο Νζηόθαμξ από ηδκ Ώζηςθία ήηακ ζηναηδβόξ ημο ααζζθζά ηδξ Ώηγύπηνπ Πηνιεκαίνπ Α‟ ηα έηε 221 σο 204 π.Υ. (Πμθύαζμξ) 3. νθηζηήο ηνπ 1νπ π.Υ. αη. από ηε Λπθία, καζεηήο ηνπ Πινπηάξρνπ θαη ηνπ Πξόθινπ. Έξγα ηνπ: Πνμβοικάζιαηα θαη Λόγνη επζδεζηηζημί. 4. Ώζελαίνο γιύπηεο. Σν όλνκά ηνπ αλαγξάθεηαη ζε κηα ηεξάζηηα Καξπάηηδα πνπ βξέζεθε ζηελ Ώππία νδό ζηελ Εηαιία. 5. Ο Νζηόθαμξ (2νο π.Υ. αη.) από ηελ Αακαζθό ήηαλ Έιιελαο ζπγγξαθέαο ηζηνξηθώλ θαη θηινζνθηθώλ έξγσλ θαη θίινο ηνπ Δξώδε ηνπ Ώηηηθνύ. Σν 177
ζεκαληηθόηεξν έξγν ηνπ ήηαλ κηα παγθόζκηα ηζηνξία ζε 144 βηβιία, από ην νπνίν ζώδνληαη ιίγα απνζπάζκαηα. Βπίζεο έγξαςε κηα απηνβηνγξαθία θαη ηηο βηνγξαθίεο ηνπ Καίζαξα Ώπγνύζηνπ θαη ηνπ Δξώδε ην Ώηηηθνύ (ηνάαςκ) Νικόλοχος (Ιζη): 1. ηξαηησηηθόο από ηελ πάξηε, έδξαζε θαηά ηνλ Πεινπνλλεζηαθό πόιεκν (Θμοηοδίδδξ) 2. Ο Νζηόθμπμξ από ηελ Ρόδν ήηαλ ζθεπηηθόο θηιόζνθνο, καζεηήο ηνπ Σίκσλνο (Αζμβέκδξ Λαένηζμξ) 3. Παηέξαο ηνπ σζάλδξνπ, ελόο από ηνπο λεθξνύο ηεο κάρεο ηνπ Εζζκνύ (146 π.Υ.) θαηά ησλ Ρσκαίσλ (από ζρεηηθή επηγξαθή) Νηθνκάρε (Ιζη): Δ ζύδπγνο ηνπ Βπθιένπο, θαη ήηαλ ηέξεηα ηεο Κπβέιεο ζηνλ Πεηξαηά. Νηθνκαρίδεο (Ιζη): λνκα Ώζελαίνπ πνπ αλαθέξεη ν Ξεκμθώκ Νικόμαχος (Ιζη): 1. Ο Νζηόιαπμξ (5νο-4νο π.Υ. αη.) από ηα ηάγεηξα ηεο Υαιθηδηθήο, ήηαλ γηαηξόο ζηελ απιή ηνπ βαζηιηά ηεο Μαθεδνλίαο Ώκύληα ΐ‟ θαη παηέξαο ηνπ κεγάινπ θηινζόθνπ Ώνζζημηέθδ, ηνπ Ώνζικήζημο θαη ηεο Ώνζικήζηδξ. Έγξαςε έμη βηβιία θπζηθήο θαη έλα ηαηξηθήο. (μοΎδαξ, Αζμβέκδξ Λαένηζμξ) Δπηηύκβηα ζηήιε ηεο Νηθνκάρεο 2. Ο Νζηόιαπμξ (4νο π.Υ. αη.) ήηαλ γηνο ηνπ Ώξηζηνηέιε θαη ηεο δνύιεο Βξπηιιύδνο. Ήηαλ καζεηήο ηνπ Θενθξάζηνπ θαη ζεσξείηαη ν ζπγγξαθέαο ησλ Δεζηώκ Νζημιαπείςκ. (μοΎδαξ, Αζμβέκδξ Λαένηζμξ) 3. Ο Νζηόιαπμξ από ηελ Θήβα, ήηαλ δηάζεκνο δσγξάθνο ηνπ 4νπ π.Υ. αη. Γλσζηόηεξα έξγα ηνπ : Δ ανπαβή ηδξ Πενζεθόκδξ, Δ Νίηδ πμο μδδβεί άνια, Ώπόθθςκ, ΐάηπαζ, ηύθθα θ.ά. (Πθίκζμξ, Πθμύηανπμξ) 4. Ο Νζηόιαπμξ (5νο π.Υ. αη.) από ηελ Ώζήλα, ήηαλ ηξαγηθόο πνηεηήο. Λέγεηαη όηη θέξδηζε ζε αγώλα ηνλ Βπξηπίδε. 5. Ο Νζηόιαπμξ γηνο ηνπ σθξαηίδα, ήηαλ έλαο από ηνπο λεθξνύο ηεο κάρεο ηνπ Εζζκνύ θαηά ησλ Ρσκαίσλ ην 146 π.Υ. (λνκα από ζρεηηθή επηγξαθή) 6. Ο Νζηόιαπμξ από ηελ Φηιαδέιθεηα ήηαλ νιπκπηνλίθεο ηνπ ζηαδίνπ δξόκνπ ην 108 π.Υ. 7. Ο Νζηόιαπμξ μ Γεναζδκόξ (1νο-2νο κ.Υ. αη.) ήηαλ ππζαγόξεηνο θηιόζνθνο. Έγξαςε: Ώνζειδηζηή εζζαβςβή, Ββπεζνίδζμ ανιμκζηήξ θαη Ώνζειδηζηά εεμθμβμύιεκα. Δ πξαγκαηεία ηνπ γηα ηνπο πνιύγσλνπο θαη ππξακηδηθνύο αξηζκνύο άζθεζε επίδξαζε καζεκαηηθά ηνπ Μεζαίσλα. 178
8. Ο Νζηόιαπμξ ήηαλ ηξαγηθόο πνηεηήο από ηελ Ώιεμάλδξεηα ηεο Σξσάδαο. Έξγα ηνπ Βζθείεοζα, Ναοιαπία, Γδνοόκδξ θ.ά. 9. ηξαηεγόο ηνπ 2νπ κΥ. αηώλα, ην νπνίν ηίκεζε κε λόκηζκα ν Ρσκαίνο απηνθξάηνξαο Ώδξηαλόο
Νικόμαχος (Μπζ): ΐαζζθζάξ ηςκ Φανώκ Μεζζδκίαξ ηαζ εεναπεοηήξ, βζμξ ημο πνμζηάηδ ηδξ Υεζνμονβζηήξ Μαπάμκμξ ηαζ εββμκόξ ημο Ώζηθδπζμύ. (Παοζακίαξ) Νηθνκέδεο (Ιζη): Παηέξαο ηνπ Κέξδσλνο, ελόο από ηνπο λεθξνύο ηεο κάρεο ηνπ Εζζκνύ θαηά ησλ Ρσκαίσλ ην 146 π.Υ. (από κηα ζρεηηθή επηγξαθή) Νηθνκέλεο (Ιζη): Παηέξαο ηνπ Αακνθιείδα, ελόο από ηνπο λεθξνύο ηεο κάρεο ηνπ Εζζκνύ θαηά ησλ Ρσκαίσλ ην 146 π.Υ. (από κηα ζρεηηθή επηγξαθή) Νικομήδης (Ιζη): 1. Ο βαζηιηάο ηεο ΐηζπλίαο Νζημιήδδξ Ώ’ μ Φζθέθθδκαξ γηνο ηνπ Γηπνίηε Ώ‟ (βαζίιεπζε 278-255 π.Υ.) αθνύ δνινθόλεζε δπν αδειθνύο ηνπ θαη αλέηξεςε ηνλ ηξίην αδειθό ηνπ Γηπνίηε ΐ‟. Ο Νηθνκήδεο ίδξπζε ηελ πόιε Νηθνκήδεηα. Ώπό ηνλ πξώην ηνπ γάκν κε κηα θνπέια από ηελ Φξπγία απέθηεζε δπν γηνπο, ηνλ Πξνπζία θαη ηνλ Γηαίια. Δ δεύηεξε ζύδπγόο ηνπ Βηαδέηα ηνλ δηαδέρζεθε ζηνλ ζξόλν. (Πθίκζμξ) 2. Ο Νζημιήδδξ ΐ’ μ Βπζθακήξ (βαζίιεπζε 149-128 π.Υ.), θαηέθηεζε ην ζξόλν ηεο ΐηζπλίαο εθηειώληαο ηνλ παηέξα ηνπ πνπ είρε θαηαθύγεη ηθέηεο ζην λαό ηνπ Αία. Ήηαλ ζύκκαρνο ηεο Ρώκεο θαη ελίζρπζε ηα ξσκατθά ζηξαηεύκαηα θαηά ηνπ Βπκέλε Γ‟ ηεο Πεξγάκνπ. Σνλ δηαδέρζεθε ν γηνο ηνπ Νηθνκήδεο Γ‟ 3. Ο βαζηιηάο ηεο ΐηζπλίαο Νζημιήδδξ Γ’ μ Βοενβέηδξ (βαζίιεπζε 12794 π.Υ.), νλνκάζηεθε έηζη εμ αηηίαο ησλ δσξεώλ πνπ έθαλε ζε δηάθνξεο ειιεληθέο πόιεηο (Αήινο, Βπίδαπξνο θ.ά.). Παληξεύηεθε ηελ πξηγθίπηζζα ηεο Καππαδνθίαο Νύζζα θαη απέθηεζαλ ηνλ Νηθνκήδε Α‟ θαη κηα θόξε πνπ νλνκάζηεθε θη απηή Νύζζα. Ο Νηθνκήδεο ζπκκάρεζε κε ηνλ Μηζξηδάηε ηνπ Πόληνπ ελαληίνλ ησλ Ρσκαίσλ. 4. Ο Νζημιήδδξ Α’ μ Φζθμπάηςν (βαζίιεπζε 94-74 π.Υ.) γηνο θαη δηάδνρνο ηνπ πξνεγνύκελνπ, ζπκκάρεζε κε ηνπο Ρσκαίνπο θαηά ηνπ Μηζξηδάηε. Κιεξνδόηεζε ην βαζίιεην ηεο ΐηζπλίαο ζηνπο Ρσκαίνπο. 5. Ο καζεκαηηθόο Νζημιήδδξ μ Ώθελακδνεύξ (3νο-2νο π.Υ. αη.), πέηπρε λα ιύζεη ην πξόβιεκα ηεο ηξηρνηόκεζεο ηεο γσλίαο θαη ηνπ ηεηξαγσληζκνύ ηνπ θύβνπ κε ηελ επηλόεζε ηεο ημβπμεζδμύξ ηαιπύθδξ ημο Νζημιήδδ. Νηθνκήλεο (Ιζη): Βπώλπκνο άξρσλ ησλ Ώζελώλ ην 164 π.Υ. Νηθνλίδαο (Ιζη): Ο Νζημκίδαξ από ηελ Λάξηζα, ζπλόδεπζε ηνλ ζπαξηηαηηθό ζηξαηό ηνπ ΐξαζίδα ζηελ πνξεία πξνο ηελ Θξάθε (424 π.Υ.) (Θμοηοδίδδξ) Νηθνλόε (Ιζη): λνκα γπλαίθαο ζηελ Παθαηζκή Ώκεμθμβία Νηθόμελνο (Ιζη): Ο Νζηόλεκμξ (4νο π.Υ. αη.) ήηαλ Ώζελαίνο, παηέξαο Ώγλνλίδε πνπ θαηεγνξήζεθε όηη δσξνδνθήζεθε από ηνλ Άξπαιν (ζεζαπξνθύιαθα ηνπ Μ. Ώιεμάλδξνπ πνπ άξπαμε ην ηακείν ηνπ βαζηιηά θαη δηέθπγε ζηελ Ώζήλα) θαη ηηκσξήζεθε κε εμνξία. 179
Νηθνζζέλεο (Ιζη): 1. Ο Νζημζεέκδξ (6νο π.Υ. αη.) από ηελ Ώζήλα ήηαλ αγγεηνπιάζηεο θαη ηδηνθηήηεο παξαγσγηθνύ εξγαζηεξίνπ θεξακηθήο. Τπάξρνπλ πιήζνο αγγείσλ, ακθνξέσλ πνπ άιισλ θεξακηθώλ αληηθεηκέλσλ πνπ θέξνπλ ηελ ππνγξαθή ηνπ. 2. Γσγξάθνο, δάζθαινο ηνπ Θενδώξνπ ηεο άκνπ (Πθίκζμξ) Νηθνζηξάηε (Ιζη): Δ Νζημζηνάηδ (5νο π.Υ. αη.) ήηαλ ζύδπγνο ηνπ κεγάινπ ηξαγηθνύ πνηεηή νθνθιή θαη κεηέξα ηνπ Ενθώληα, επίζεο ηξαγηθνύ πνηεηή. Νηθνζηξάηε (Μπζ): χδπγνο ηνπ Οηβάινπ θαη κεηέξα ηνπ Εππνθφνληα Νηθνζηξαηίο (Ιζη): Δ Νζημζηναηίξ ήηαλ εηαίξα ηεο αξραηόηεηαο Νικόστρατος (Ιζη): 1. Ο Νζηόζηναημξ μ ηαιαςκίδδξ (5νο π.Υ. αη) ήηαλ Ώζελαίνο ζηξαηεγόο. Καηά ηνλ Πεινπνλλεζηαθό πόιεκν ζπκκεηείρε ζηελ πνιηνξθία ηεο θηώλεο, ζηελ εθζηξαηεία ησλ Κπζήξσλ θαη αιινύ. (Θμοηοδίδδξ) 2. Ο Νζηόζηναημξ (4νο π.Υ. αη.) από ηε Ώζήλα, ήηαλ ν λεόηεξνο (από ηνπο ηξεηο) γηνο ηνπ Ώξηζηνθάλε θαη θσκσδηνγξάθνο όπσο ν παηέξαο ηνπ. ώζεθαλ νη ηίηινη 19 από ηα έξγα ηνπ θαη ειάρηζηα απνζπάζκαηα. (Ώεήκαζμξ) 3. ηξαηεγόο από ην Άξγνο θαη αξρεγόο ηνπ αληηκαθεδνληθνύ θόκκαηνο. 4. Ο Νζηόζηναημξ (3νο π.Υ. αη.) ήηαλ Μαθεδόλαο ξήηνξαο θαη ζνθηζηήο, έγξαςε ην δεθάηνκν Αεηαιοεία. 5. Ο Νζηόζηναημξ από ηελ Κηιηθία ήηαλ δηο νιπκπηνλίθεο ζην παγθξάηην θαη ζηελ πάιε ην 37 κ.Υ. Νικόστρατος (Μπζ): Νόεμξ βζμξ ημο ααζζθζά ηδξ πάνηδξ Μεκεθάμο ηαζ αδεθθόξ ημο επίζδξ κόεμο Μεβαπέκεδ. (Ώπμθθόδςνμξ) Νηθνηέιεηα (Ιζη): Δ κεηέξα ηνπ ζηξαηεγνύ ησλ Μεζζελίσλ Ώξηζηνκέλε Νικοτέλης (Ιζη): 1. Ο Νζημηέθδξ μ Κονδκαίμξ ήηαλ Έιιελαο καζεκαηηθόο. 2. Ο Νζημηέθδξ (1νο κ.Υ. αη.) ήηαλ αζινζέηεο αγώλσλ πξνο ηηκή ηνπ Ώζθιεπηνύ Νηθόηηκνο (Ιζη): λνκα πνπ αλαγξάθεηαη ζε αξραίν ακθνξέα Νικοφάνης (Ιζη): Ο Νζημθάκδξ (4νο π.Υ. αη.) ήηαλ δσγξάθνο, καζεηήο ηνπ Παπζίνπ από ηε ηθπώλα. ηα έξγα ηνπ ήηαλ ραξαθηεξηζηηθή ε ππεξβνιηθή ρξήζε ώρξαο. (Πθίκζμξ) Νικόφημος (Ιζη): Ο Νζηόθδιμξ (5νο-4νο π.Υ. αη.) από ηελ Ώζήλα, δηνξίζηεθε από ηνλ Κόλσλα, αξκνζηήο Κπζήξσλ ην 393. (Ξεκμθώκ) Νηθόθξσλ (Ιζη): Έιιελαο ηξαγηθόο πνηεηήο Νικοφών (Ιζη): 1. Ο Νζημθώκ (4νο π.Υ. αη.) από ηελ Ώζήλα ήηαλ πνηεηήο ηεο Μέζεο αηηηθήο θσκσδίαο. Με ην έξγν ηνπ Άδςκζξ δηαγσλίζηεθε κε ηνλ Ώξηζηνθάλε. 2. Ο Νζημθώκ από ηελ Μίιεην ήηαλ νιπκπηνλίθεο ηεο ππγκαρίαο ην 8 π.Υ.
180
Νηθνράξεο (Ιζη): Ο Νζημπάνδξ (5νο-4νο π.Υ. αη.) από ηελ Ώζήλα, ήηαλ πνηεηήο ηεο αξραίαο αηηηθήο θσκσδίαο, Έγξαςε πελήληα θσκσδίεο από ηηο νπνίεο γλσξίδνπκε ηνπο ηίηινπο ησλ ελλέα. Νηθύιια (Ιζη): Γπλαηθείν αξραηνειιεληθό όλνκα Νηθώ (Ιζη): Βηαίξα από ηε άκν ε νπνία έδεζε ζηελ Ώζήλα, όπνπ ηελ γλώξηδαλ κε ην παξαηζνύθιη Ώζλ Νίκων (Ιζη): 1. Πνηεηήο ηεο Νέαο αηηηθήο θσκσδίαο. Γλσζηό έξγν ηνπ ν Κζεανςδόξ. 2. Ο Νίηςκ (2νο π.Υ. αη.) από ηελ Πέξγακν, ήηαλ αξρηηέθηνλαο θαη γεσκέηξεο, παηέξαο ηνπ πεξίθεκνπ γηαηξνύ Γαιελνύ. 3. Ο Νίηςκ (5νο π.Υ. αη.) από ηε Θήβα, ήηαλ ζηξαηεγόο θαηά ηε δηάξθεηα ηνπ Πεινπνλλεζηαθνύ πνιέκνπ. 4. Ο Νίηςκ από ηελ Ώλζεδώλα ήηαλ νιπκπηνλίθεο ζην παγθξάηην (300 θαη 296 π.Υ.). 5. Ο Νίηςκ (2νο κ.Υ. αη.) από ηελ Πέξγακν ήηαλ αξρηηέθησλ θαη γεσκέηξεο. Βίλαη γλσζηόο σο ν παηέξαο ηνπ δηάζεκνπ γηαηξνύ Γαιελνύ. 6. Γηνο ηνπ Νηθνδξόκνπ, έλαο από ηνπο λεθξνύο ηεο κάρεο ηνπ Εζζκνύ (146 π.Υ.) θαηά ησλ Ρσκαίσλ (από ζρεηηθή επηγξαθή) Ζ Νηόβε Νίθσλ (Μπζ): Ο Νίθσλ ήηακ έκαξ από ημοξ Σεθπίκεξ. Νηθσλίδαο (Ιζη): Ο Νζηςκίδαξ μ Θεζζαθόξ ήηαλ Έιιελαο θπζηθόο. Νηιεχο (Μπζ): Βπενόξ ηαζ ακηεναζηήξ ημο Πενζέα, ημκ μπμίμ μ ήνςαξ ιεηαιόνθςζε ζε πέηνα όηακ ημο έδεζλε ημ ηεθάθζ ηδξ Μέδμοζαξ (Οαίδζμξ) Νίλνο (Ιζη): Έιιελαο επηζηνινγξάθνο ηεο αξραηόηεηαο Νίλνο (Μπζ): Μπζηθφο ηδξπηήο ηεο Νηλεπή, ζεσξείηαη γηνο ηνπ ΐήινπ ή ηνπ Κξφλνπ Νηλύαο (Ιζη): λνκα γηαηξνύ ηεο αξραηόηεηαο. Νηφβε (Μπζ): Κφξε ηνπ βαζηιηά ηεο Φξπγίαο Σαληάινπ θαη ζχδπγνο ηνπ ήξσα ηεο Θήβαο Ώκθίσλα κε ηνλ νπνίν απέθηεζαλ επηά αγφξηα θαη επηά θνξίηζηα. Σα παηδηά απηά είλαη γλσζηά κε ην φλνκα Νζμαίδεξ. Κάπνηε ε Νηφβε θαπρήζεθε φηη ήηαλ επηεθλνηέξα ηεο εθιεθηήο ηνπ Αηφο, ηεο Λεηνχο γηαηί ε Λεηψ είρε θάλεη κφλν δπν παηδηά, ελψ ε ίδηα 14. Σφηε ε Λεηψ νξγηζκέλε παξαθάιεζε ηα παηδηά ηεο ηα παηδηά ηεο, Ώπφιισλα θαη Άξηεκε λα ηηκσξήζνπλ ηελ βιάζθεκε. Ο Ώπφιισλαο ηφμεπζε κε ηα βέιε ηνπ ηα αγφξηα θαη ζθφησζε έμη απφ απηά θαη ε Άξηεκε ζθφησζε έμη 181
απφ ηα θνξίηζηα. Ώπφ ηελ ηξνκεξή απηή ζθαγή γιίησζαλ κφλν ν Ώκχθιαο θαη Μειίβνηα. (κεξνο) Νηνβίδεο (Μπζ): Σα παηδηά ηεο Νηφβεο θαη ηνπ Ώκθίνλα πνπ βξήθαλ ηξαγηθφ ζάλαην απφ ηνπο ζενχο Ώπφιισλα θαη Άξηεκε. Ώπηά ήηαλ: Ώκχθιαο (ν κφλνο πνπ δηαζψζεθε), Ώκαιέαο, Ώιθήλσξ ή Ώξρίλσξ, Αακαζίρζσλ, Ειηνλέαο, Ίζκελνο, ίππινο, Μίλπηνο, θαη ηα θνξίηζηα Μειίβνηα ή Υισξίο (ε κφλε πνπ δηαζψζεθε), Χγπγία, Ώζηπθξάηεηα, Νέαηξα, Ώζηπφρε, Φζία θαη Κιενδφμε. Νιρεύς (Μπζ): Γηνο ηεο Υάξηηνο ΏγιαΎαο θαη ηνπ βαζηιηά ηεο χκεο Υάξνπν, ηνλ νπνίν δηαδέρζεθε ζην ζξφλν. Έιαβε κέξνο ζηνλ Σξσηθφ Πφιεκν θαη ζθφησζε ηελ φκνξθε Εέξα πνπ πνιεκνχζε ζην πιάη ηνπ ζπδχγνπ ηεο, βαζηιηά ηεο Μπζίαο Σήιεθνπ. Με ηε ζεηξά ηνπ ν Νηξέαο ζθνηψζεθε απφ ηνλ Βπξχππιν, γην ηνπ Σήιεθνπ. (κεξνο) Νηζαία (Ιζη): Πόιε ηεο Ώηηηθήο, επίλεην ησλ Μεγάξσλ Νηζαίνο (Ιζη): Σύξαλλνο πεξηβόεηνο γηα ηελ ππεξβνιηθή νηλνπνζία (Ώζθζακόξ) Νηζζεαδνύζα (Ιζη): Μηα από ηηο γπλαίθεο ππζαγόξεηεο θηινζόθνπο ηεο αξραηόηεηαο Νίζνο (Μπζ): Ο παηέξαο ηνπ κλεζηήξα ηεο Πελειφπεο Ώκθίλνκνπ. (κεξνο) Νίσζος (Μπζ): ΐαζζθζάξ ηςκ Μεβάνςκ ηαζ παηέναξ ηδξ ηύθθαξ. ηαλ ν βαζηιηάο ηεο Κξήηεο Μίλσαο πνιηνξθνχζε ηα Μέγαξα, ε θχιια εξσηεχηεθε ηνλ πνιηνξθεηή θαη πξφδσζε ηνλ παηέξα ηεο, κε απνηέιεζκα ν Μίλσο λα αιψζεη ηελ πφιε Νηζώ (Ιζη): λνκα κηαο από ηηο Νεξείδεο Νοήμων (Μπζ): 1. Λχθηνο καρεηήο, ζχκκαρνο ησλ Σξψσλ. Σνλ ζθφησζε ηνλ πφιεκν ν Οδπζζέαο (ιδνμξ) 2. Γζμξ ημο Φνμκίμο. Δ Ώεδκά πήνε ηδ ιμνθή ημο Σδθέιαπμο ηαζ ημκ έπεζζε κα ημο πνμιδεεύεζαζ έκα πθμίμ βζα κα ράλεζ κα ανεζ ημκ παηένα ημο Οδοζζέα. (ιδνμξ) Νόζηππνο (Ιζη): Ο Νόεζππμξ (4νο κ.Υ. αη.) ήηαλ ηξαγηθόο πνηεηήο, θηζαξσδόο θαη κνπζηθνζπλζέηεο. Ννκία (Μπζ): Νατάδα Νχκθε πνπ εξσηεχηεθε ηνλ Αάθλη (Παπζαλίαο) Νόκηνο (Ιζη): Βπίζεην ηνπ Ώπόιισλα ζηελ Θεζζαιία (Καθθίιαπμξ)
Νομίων (Μπζ): ΐαζηιηάο ηεο Καξίαο θαη παηέξαο ηνπ Νάζηε θαη ηνπ Ώκθηκάρνπ. Οη δπν γηνη ηνπ πήξαλ κέξνο ζηνλ Σξσηθφ Πφιεκν σο ζχκκαρνη ησλ Σξψσλ. (ιδνμξ) Νόκνο (Ιζη): Θεόηεηα πξνζσπνπνίεζε ηνπ αλζξώπηλνπ θαη ηνπ ζετθνύ λόκνπ Νόλλνο (Ιζη): Ο Νόκκμξ μ Πακμπμθίηδξ (4νο-5νο κΥ. αη.) από ηελ Παλόπνιε ηεο Ώηγύπηνπ, ήηαλ επηθόο πνηεηήο. Σν ζεκαληηθόηεξν έξγν ηνπ είλαη ηα 182
Αζμκοζζαηά, έλα έπνο 21.000 εμάκεηξσλ ζηίρσλ γξακκέλσλ ζε 48 βηβιίαξαςσδίεο. Νόζνη (Ιζη): Θεόηεηεο ή δαηκόληα, πξνζσπνπνίεζε ησλ αζεεκεζώκ Ννζζίο (Ιζη): Δ Νμζζίξ (4νο π.Υ. αη.) από ηνπο Λνθξνύο ηεο Εηαιίαο, ήηαλ Βιιελίδα πνηήηξηα, ζώδνληαη εξσηηθά δώδεθα επηγξάκκαηά ηεο γξακκέλα ζηε δσξηθή δηάιεθην. (Παθαηζκή Ώκεμθμβία) Νόηνο (Ιζη): Πξνζσπνπνίεζε ηνπ λόηηνπ αλέκνπ (Δζίμδμξ) Ννύηνο (Ιζη): Παηέξαο ηνπ Γσπύξνπ, ελόο από ηνπο λεθξνύο ηεο κάρεο ηνπ Εζζκνύ θαηά ησλ Ρσκαίσλ ην 146 π.Υ. (από κηα ζρεηηθή επηγξαθή) Νουμήνιος (Ιζη): 1. Ο Νμοιήκζμξ ήηαλ ζπγγξαθέαο από ηελ Δξάθιεηα, έξγα ηνπ: Ώθζεοηζηόκ, Αείπκμκ, Θδνζαηά η.ά. 2. Ο Νμοιήκζμξ (2νο κ.Υ. αη.) από ηελ Ώπάκεηα ηεο πξίαο ήηαλ Έιιελαο πιαησληθόο ή ππζαγόξεηνο θηιόζνθνο. Έξγα ηνπ: Πενί ηςκ Πθάηςκμξ απμννήηςκ, Πενί αθεανζίαξ ροπήξ θ.ά. Ννπζήληνο (Ιζη): λνκα γηαηξνύ ηεο αξραηόηεηαο Νπθηαπγήο (Ιζη): Πξνζσλύκην ηεο ειήλεο
Νυκτεύς (Μπζ): Βγγνλφο ηνπ Πνζεηδψλα, γηνο ηνπ βαζηιηά ηεο βνησηηθή Τξίαο Τξηέα θαη ηεο Κινλίεο (Ώπνιιφδσξνο) Νπθηείο (Μπζ): Κφξε ηνπ βαζηιηά ηεο Θήβαο Νπθηέα θαη ηεο Πνιπμψο, ζχδπγνο ηνπ βαζηιηά ηεο Θήβαο Πνιπδψξνπ θαη κεηέξα ηνπ Λαβδάθνπ (Ώπνιιφδσξνο) Νπθηηκέλε (Μπζ): Κφξε ηνπ βαζηιηά ηεο Θήβαο Νπθηέα. ηαλ ν παηέξαο ηεο πξνζπάζεζε λα ηελ βηάζεη, ην ‘ζθαζε θαη θξχθηεθε ζην δάζνο. Δ Ώζελά ηελ κεηακφξθσζε ζην ηεξφ ηεο πηελφ θνπθνπβάγηα θαη ηελ νλφκαζε Γιαχθα Νύκτιμος ή Νχθηηππνο (Μπζ): Γζόξ ηαζ δζάδμπμξ ημο ααζζθζά ηδξ Ώνηαδίαξ Λοηάμκμξ (Ώπνιιφδσξνο) Νπθηίπνινο (Ιζη): Πξνζσλύκην ηεο ειήλεο θαη ηεο Βθάηεο Νύκθα (Ιζη): Πξνζσλύκην ηεο ειήλεο ηεο Ώθξνδίηεο (Παοζακίαξ) Νυμφαίος (Ιζη): Σξαγνπδηζηήο θαη κνπζηθόο από ηελ Κπδσλία ηεο Κξήηεο. Κιήζεθε ζηελ πάξηε όπνπ δίδαμε κνπζηθή. (Ώζθζακόξ) Νύκθεο (Ιζη): Θειπθέο ζεόηεηεο ή δαηκόληα, πάληα λέεο θαη όκνξθεο, ζπγαηέξεο ζεώλ ή Σηηάλσλ, πνπ πξνζσπνπνηνύλ ή πξνζηαηεύνπλ θπζηθά θαηλόκελα ή θπζηθέο δπλάκεηο. Ώλάινγα κε ηνλ ηόπν δηακνλήο ηνπο (ή ηελ θαηαγσγή ηνπο) δηαθξίλνληαη ζε Χθεαλίδεο (Νύκθεο ηεο ζάιαζζαο), ζε Οξεηάδεο (ησλ βνπλώλ), ζε Νατάδεο (ησλ γιπθώλ λεξώλ, πνηακώλ, ιηκλώλ, πεγώλ), ζε Αξπάδεο (ησλ δέληξσλ), ζε ΐαθρίδεο (αθόινπζνη ηνπ Αηνλύζνπ), αθόκα ζε ηνπηθέο Νύκθεο ή λύκθεο-θόξεο ζπγθεθξηκέλσλ πνηακώλ ή βνπλώλ θαη πνιιέο αθόκα θαηεγνξίεο. (Δζίμδμξ) Νπκθεπνκέλε (Ιζη): Πξνζσλύκην ηεο ειήλεο ηεο Ήξαο Νπκθία (Ιζη): Πξνζσλύκην ηεο ειήλεο ηεο Ώθξνδίηεο 183
Νπκθηδηαλόο (Ιζη): Ο Νοιθζδζακόξ (4νο κ.Υ. αη.) από ηελ κύξλε ή ηε Έθεζν, ήηαλ ζνθηζηήο θαη λενπιαησληθόο θηιόζνθνο, αδειθόο ηνπ Μάμηκνπ. Ήηαλ γξακκαηέαο γηα ηελ ειιεληθή γιώζζα ηνπ απηνθξάηνξα Ενπιηαλνύ. Νύκθηο (Ιζη): Ο Νύιθζξ (3νο π.Υ. αη.) γηνο ηνπ Ξελνγόξα από ηελ Δξάθιεηα ηνπ Πόληνπ ήηαλ γεσγξάθνο θαη ηζηνξηθόο. Έγξαςε: Πενί Δναηθείαξ, Πενίπθμοξ ηδξ Ώζίαξ θαη γηα ηε δσή ηνπ Μ. Ώιεμάλδξνπ (ζε 24 βηβιία) θ.ά. (μοΎδαξ) Νυμφόδωρος (Ιζη): 1. Μαθεδόλαο πεξηεγεηήο θαη ζπγγξαθέαο. 2. Ο Νοιθόδςνμξ (3νο π.Υ. αη.) από ηηο πξαθνύζεο ήηαλ γεσγξάθνο θαη πεξηεγεηήο ησλ ειιεληζηηθώλ ρξόλσλ. Έγξαςε: Πενί ιδπακώκ, Πενίπθμοξ θ.ά. (Ώεήκαζμξ) Νπκθνθιήο (Ιζη): Ώξραηνειιεληθό όλνκα Νπμ (Μπζ): Γελλήζεθε απφ ην Υάνο, κε παξζελνγέλεζε. Με ηελ έλσζή ηεο κε ην Έξεβνο γελλήζεθαλ ν Ώηζέξαο, ν Αφινο, ν Υάξσλ θαη ε Δκέξα. χκθσλα κε άιιε εθδνρή γέλλεζαλ θαη ηελ Μήηηδα. Βπίζεο κε ηελ έλσζή ηεο κε ηνλ Ώζηξαίν γέλλεζε ηα Άζηξα Πιαλήηεο. Ώθφκα ε Νχθηα απέθηεζε (ρσξίο αλδξηθή επέκβαζε) θαη πνιιά παηδηά, φπσο : ηελ Ώπάηε, ην Γήξαο, ηηο Βζπεξίδεο, ηνλ Θάλαην, ηηο Κήξεο, ηελ Λήζε, ηνλ Μφξν (πεπξσκέλν), ηνλ Μψκν (ριεπαζκφο), ηελ Νέκεζε, ηνλ λεηξν, ηνλ Οτδχ (εξσηηθή απφιαπζε), ηνλ Όπλν, θαη ηελ Έξηδα (Δζίνδνο). Ζ Νύρηα, ηνπ William-Adolph Bougueraeu Νύζα (Ιζη): Δ Νύζα ή Νύζζα ήηαλ θόξε ηνπ Ώξηαξάζε Α‟ ηεο Καππαδνθίαο θαη ηεο Λανδίθεο ηεο Καππαδνθίαο. Παληξεύηεθε ηνλ βαζηιηά ηεο ΐηζπλίαο Νηθνκήδε Γ‟ θαη απέθηεζαλ έλα γην ηνλ Νηθνκήδε Α‟ θαη κηα θόξε πνπ νλνκάζηεθε θη απηή Νύζζα. Νπζείο (Μπζ): Νοζδίδα Νύιθδ πμο ακαηνάθδηε ημκ Αζόκοζμ Νύσος (Μπζ): εηιελφο ηνπ φξνπο Νχζα, παηέξαο ησλ Νπζηάδσλ Νπκθψλ Νπρεία (Ιζη): λνκα Νύκθεο πνπ αλαθέξεη ν Θεόηνζημξ
Νώνακρις (Μπζ): Νατάδα Νχκθε, πξνζσπνπνίεζε νκψλπκεο πεγήο ηεο Ώξθαδίαο Νώραξ (Μπζ): Γηνο ηνπ Βξκή θαη ηεο Βξπζείαο (Παπζαλίαο)
184
Ξαλζά (Ιζη): Βπίζεην ηεο Ήξαο. Ξάλζε (Ιζη): λνκα κηαο από ηηο Χθεαλίδεο (Δζίμδμξ) Ξαλζή (Ιζη): Ξακεή ήηαλ όλνκα κηαο από ηηο Ώκαδόλεο Ξάνθης (Ιζη): Ώξραηνειιεληθό όλνκα Ξανθίας (Ιζη): λνκα δνύινπ πνλεξνύ θαη απζάδε ζηηο θσκσδίεο ηνπ Ώνζζημθάκδ Ξανθικλήο (Ιζη): Ώραηόο ζηξαηεγόο, επηθεθαιήο ησλ κηζζνθόξσλ ηνπ Κύξνπ ηνπ Νεόηεξνπ. (Ξεκμθώκ) Ξαλζίππε (Ιζη): Δ γπλαίθα ηνπ κεγάινπ θηιόζνθνπ σθξάηε, πεξηώλπκε γηα ηνλ δύζηξνπν θαη εξηζηηθό ραξαθηήξα ηεο. Ώξθεηνί αξραίνη ζπγγξαθείο ηελ παξνπζηάδνπλ ζαλ ζηξίγγια θαη δειηάξα θαη αλαθέξνπλ θάπνηα γεγνλόηα ζύγθξνπζήο ηεο κε ηνλ σθξάηε. Πηζαλόηαηα απηά είλαη ππεξβνιέο, δεδνκέλεο ηεο κεγάιεο δηαθνξάο ειηθίαο πνπ είρε κε ηνλ ειηθησκέλν σθξάηε, αιιά θαη ηεο άξλεζεο ηνπ θηινζόθνπ λα εξγαζηεί γηα βηνπνξηζηηθνύο ιόγνπο ή λα πξνζθέξεη θάπνηα ππεξεζία ζην ζπίηη. Παηδηά ηεο Ξαλζίππεο θαη ηνπ σθξάηε ήηαλ ν Λακπξνθιήο, ν σθξνλίζθνο θαη ν Μελέμελνο. (Ξεκμθώκ) σθξάηεο θαη Ξαλζίππε Ξαλζίππε (Μπζ): Κφξε ηνπ Αψξνπ, ζχδπγνο ηνπ Πιεπξφλνο θαη κεηέξα ηνπ Ώγήλνξνο. (Ώπνιιφδσξνο) Ξάνθιππος (Ιζη): 1. Ο Ώζελαίνο ζηξαηεγόο Ξάκεζππμξ (6νο-5νο π.Υ. αη.) ήηαλ ν παηέξαο ηνπ Πεξηθιή. Μεηά ην ζάλαην ηνπ Μηιηηάδε, ν Ξάλζηππνο θαη ν Ώξηζηείδεο ήηαλ νη αξρεγνί ηεο ζπληεξεηηθήο παξάηαμεο. Ο Ξάλζηππνο ήηαλ ν εγέηεο ησλ Ώζελαίσλ θαηά ηελ ειιεληθή λίθε επί ησλ Πεξζώλ ζηε λαπκαρία ηεο Μπθάιεο ην 479 π.Υ. (έγηλε ηελ ίδηα κέξα κε ηε κάρε ησλ Πιαηαηώλ). Βπίζεο θαηόξζσζε λα απειεπζεξώζεη ηα ζηελά ηνπ Βιιεζπόληνπ από ηνπο Πέξζεο. Οη Ώζελαίνη γηα λα ηνλ ηηκήζνπλ έζηεζαλ αλδξηάληα ηνπ ζηελ Ώθξόπνιε. (Δνόδμημξ, Θμοηοδίδδξ) 2. Ο Ξάκεζππμξ (5νο π.Υ. αη.) γηνο ηνπ Πεξηθιή, πέζαλε θαηά ην κεγάιν ινηκό πνπ έπιεμε ηελ Ώζήλα θαηά ηε δηάξθεηα ηνπ Πεινπνλλεζηαθνύ 185
πνιέκνπ (430 π.Υ.). Ώπό ηελ ίδηα επηδεκία πέζαλαλ ν αδειθόο ηνπ Πάξαινο θαη ν παηέξαο ηνπ Πεξηθιήο, ην 429. (Πθάηςκ) 3. Ο κηζζνθόξνο Ξάκεζππμξ μ Λαηεδαζιόκζμξ (3νο π.Υ. αη.), πξνζέθεξε ηηο ππεξεζίεο ηνπ ζηνπο Καξρεδόληνπο θαηά ηνλ Πξώην Καξρεδνληαθό Πόιεκν. π.Υ. ζηε Μάρε ηνπ Σύλεηα ζηελ Ώθξηθή. Οη Ρσκαίνη ππέζηεζαλ ζπληξηπηηθή ήηηα από ηνπο Καξρεδνλίνπο νη νπνίνη πνιέκεζαλ ππό ηελ εγεζία ηνπ Ξάλζηππνπ. (Πμθύαζμξ) Ξάνθιππος (Μπζ): Γηνο ηνπ Αηεθφληε θαη ηεο Τξλεζνχο. Ξαλζίο (Μπζ): Μζα από ηζξ 50 Θεζπζάδεξ, ηόνεξ ημο Θεζπζμύ ηαζ ιδηένα ημο Οιμθίππμο από ημκ Δναηθή. (Ώπμθθόδςνμξ) Ξαλζόο (Ιζη): Βπίθιεζε ηνπ Ώπόιισλα Ξάλζνο (Ιζη): 1. Ο Ξάκεμξ (5νο π.Υ. αη.) από ηε Λπδία ήηαλ ηζηνξηθόο, έγξαςε ηα Λοδζηά 2. Λπξηθόο πνηεηήο από ηε ηθειία. (Ώεήκαζμξ) 3. Ο Ξάκεμξ (3νο π.Υ. αη.) ήηαλ γηνο θαη καζεηήο ηνπ ηαηξνθηιόζνθνπ Σίκσλνο ηνπ Φιηαζίνπ.
Ξάνθος (Μπζ): 1. Ο Ξάλζνο ήηακ βζμξ ηνπ Φαίλνπνο. Πνιέκεζε ζηνλ Σξσηθφ Πφιεκν θαη ζθνηψζεθε καδί κε ηνλ αδειθφ ηνπ Θφνληα απφ ηνλ Αηνκήδε. (κεξνο) 2. Σμ όκμια ημο εκόξ από ηα δομ μιζθμύκηα άθμβα ημο Ώπζθθέα. (κεξνο) 3. Ο ηειεπηαίνο βαζηιηάο ηε Θήβαο. θνηψζεθε ζε κνλνκαρία απφ ηνλ Μέιαλζν γηα λα ηεξκαηηζηεί ν πφιεκνο αλάκεζα ζηελ Ώζήλα θαη ηε ΐνησηία. Ξαλζώ (Ιζη): λνκα κηαο από ηηο Νεξείδεο (Τβίκμξ) Ξεηναγόρης (Ιζη): Πνιίηεο ηεο Ώιηθαξλαζζνύ, ν νπνίνο δηνξίζηεθε από ηνλ βαζηιηά ηεο Πεξζίαο Ξέξμε, ζαηξάπε ηεο Κηιηθίαο (Δνόδμημξ) Ξεναγόρας (Ιζη): Ο Ξεκαβόναξ (3νο π.Υ. αη.) από ηελ Δξάθιεηα ηνπ Πόληνπ, ήηαλ γεσγξάθνο θαη ηζηνξηθόο. Ώπό ηα έξγα ηνπ Πενί πνόκμο θαη Πενί κήζςκ ειάρηζηα απνζπάζκαηα δηαζώδνληαη. Ήηαλ ν παηέξαο ηνπ Νπκθίδνο πνπ ήηαλ θη απηόο ηζηνξηθόο θαη γεσγξάθνο. Ξεναίνετος (Ιζη): Ο Ξεκαίκεημξ (5νο-4νο π.Υ. αη.) ήηαλ επώλπκνο άξρσλ ηεο Ώζήλαο θαηά ηα έηε 401-400, ν νπνίνο έδσζε πιήξε πνιηηηθά δηθαηώκαηα ζε όζνπο από ηνπο κεηνίθνπο εθζηξάηεπζαλ κε ηνλ Θξαζύβνπιν. Ξελαίνο (Ιζη): Ο Ξεκαίμξ (4νο π.Υ. αη.) ήηαλ Έιιελαο αξρηηέθηνλαο θαη κεραληθόο, πνπ έρηηζε ηα ηείρε ηεο Ώληηόρεηαο ηνπ έιεπθνπ. Ξελάξεηνο (Ιζη): λνκα πνπ αλαγξάθεηαη ζε αξραίν ακθνξέα Ξενάρηο (Ιζη): Έθνξνο ηεο πάξηεο, ζπλάξρνληαο ηνπ Κιενβνύινπ. Σν 421 π.Υ. αληηηάρζεθε ζηελ ζπλζήθε εηξήλεο πνπ είρε ππνγξάςεη ε πάξηε κε ηελ Ώζήλα (Θμοηοδίδδξ) 186
Ξελαξίζηε (Ιζη): Δ Ξεκανίζηδ (5νο-4νο π.Υ. αη.) από ηελ Πέιια ηεο Μαθεδνλίαο, είλαη γλσζηή από κηα επηγξαθή πνπ βξέζεθε ζηελ πεξηνρή. Ξενάρκης (Ιζη): 1. Ο Ξεκάνηδξ ήηαλ νιπκπηνλίθεο, λεκενλίθεο, ηζζκηνλίθεο θαη ππζηνλίθεο από ηε πάξηε. 2. Οιπκπηνλίθεο από ηελ Ώθαξλαλία. Ξελαξρίδαο (Ιζη): Ώξραηνειιεληθό όλνκα Ξέλαξρνο (Ιζη): 1. Ο Ξεκάνπμξ (5νο-4νο π.Υ. αη.) γηνο ηνπ κηκνγξάθνπ ώθξνλνο από ηηο πξαθνύζεο, ήηαλ θη απηόο κηκνγξάθνο. Έδεζε ζηελ απιή ηνπ ηπξάλλνπ ησλ πξαθνπζώλ Αηνλπζίνπ ηνπ Πξεζβπηέξνπ. (Ώνζζημηέθδξ, μοΎδαξ) 2. Ο Ξέκανπμξ (4νο π.Υ. αη.) ήηαλ Ώζελαίνο πνηεηήο ηεο κέζεο αηηηθήο θσκσδίαο. ώδνληαη νη ηίηινη νθηώ έξγσλ ηνπ. (μοΎδαξ) 3. παξηηάηεο νιπκπηνλίθεο ζην ηέζξηππν ην 388 π.Υ. 4. ηξαηεγόο ηεο Ώρατθήο πκπνιηηείαο ηα έηε 175-4 π.Υ. 5. Ο Ξέκανπμξ (1νο κ.Υ. αη.) από ηε ειεύθεηα ηεο Κηιηθίαο, ήηαλ αζηξνλόκνο θαη πεξηπαηεηηθόο θηιόζνθνο θαη δάζθαινο ηνπ ηξάβσλα.. Αίδαμε ζηελ Ώζήλα, ζηε Ρώκε θαη ζηελ Ώιεμάλδξεηα. Ξελέα (Ιζη): ΐνζθνπνύια. ζηα Βζδύθθζα ηνπ Θεμηνίημο Ξέλεηνο (Ιζη): 1. Ο Ξέκεημξ (5νο π.Υ. αη.) από ηνπο Λνθξνύο ηεο Εηαιίαο ήηαλ παηέξαο ηεο Ασξίδνο, ζπδύγνπ ηνπ ηπξάλλνπ ησλ πξαθνπζώλ Αηνλπζίνπ ΐ‟ ηνπ Πξεβπηέξνπ (Αζόδςνμξ ζηεθόξ) 2. Ο Ξέκαζημξ ήηαλ επώλπκνο άξρσλ ησλ Ώζελώλ ην 401 π.Υ. Ξελεύο (Ιζη): Ο Ξεκεύξ από ηε Υίν ζπλέγξαςε ηελ ηζηνξία ηνπ λεζηνύ ηνπ Ξελία (Ιζη): Βπίζεην ηεο Ώζελάο Ξενιάδης (Ιζη): 1. Κνξίλζηνο θηιόζνθνο ηνπ 5νπ π.Υ. αη. . Αελ γλσξίδνπκε ηίπνηα γηα ηελ δσή ή ην έξγν ηνπ. Ο θπληθόο θηιόζνθνο Γηνγέλεο 2. Ο Ξεκζάδδξ (4νο π.Υ. αη.) ήηαλ πινύζηνο Κνξίλζηνο, ν νπνίνο θαηέβαιε ιύηξα ζηνπο πεηξαηέο, γηα ηελ απειεπζέξσζε ηνπ θπληθνύ θηινζόθνπ Αηνγέλε (Αζμβέκδξ Λαένηζμξ) Ξενίας (Ιζη): 1. Ο Ξεκίαξ (5νο-4νο π.Υ. αη.) από ηελ Ώξθαδία ήηαλ αξρεγόο ειιεληθνύ κηζζνθνξηθνύ ζώκαηνο νπιηηώλ, πνπ ππεξέηεζαλ ηνλ Κύξν ηνλ Νεόηεξν. (Ξεκμθώκ)
187
2. Ο Ξεκίαξ (5νο- 4νο π.Υ. αη.) ήηαλ νπαδόο ηεο αξηζηνθξαηηθήο κεξίδαο ηεο Διείαο. Βμνζηξαθίζηεθε γηα ηηο θηινζπαξηηαηηθέο ηνπ απόςεηο. (Ξεκμθώκ) Ξέληνο (Ιζη): Βπίζεην ηνπ Αία ζηελ Λαθσλία (Παοζακίαξ) Ξέληππνο (Ιζη): Άξρνληαο ηεο Ώζήλαο Ξελίσλ (Ιζη): Ο Ξεκίςκ ήηαλ ηζηνξηθόο ζπγγξαθέαο από ηελ Κξήηε. Έξγα ηνπ: Πενί Κνήηδξ, Εηαθζηά θ.ά. πλέηαμε θαηάινγν ησλ εθαηό θξεηηθώλ πόιεσλ θαη εμέηαζε ηα ηνπσλύκηα ηνπ λεζηνύ. Ξελλίαο (Ιζη): Ο Ξεκκίαξ ήηαλ Μαθεδόλαο αμησκαηνύρνο ηνπ ζηξαηεγνύ Βπκέλνπο. Πξηλ από ηε κάρε ηνπ Βπκέλε θαηά ησλ ζηξαηεγώλ Κξαηεξνύ θαη Νενπηνιέκνπ, ν Ξελλίαο θιήζεθε λα κηιήζεη ζηνπο Μαθεδόλεο ζηξαηηώηεο ζηε δηάιεθηό ηνπο. Ξενόδαμος (Ιζη): 1. Ο Ξεκόδαιμξ (6νο π.Υ. αη.) ήηαλ πνηεηήο θαη κνπζηθόο από ηα Κύζεξα. Τπήξμε από ηνλ ζεκαληηθά ζηειέρε ηεο κνπζηθήο ζρνιήο ηεο πάξηεο, καδί κε ηνλ Θαιήηα, ηνλ Ξελόθξηην θαη άιινπο. (Πθμύηανπμξ) 2. Οιπκπηνλίθεο από ηελ Ώληίθπξα ζην παγθξάηην ην 61 κΥ.
Ξενόδαμος (Μπζ): Νόεμξ βζμξ ημο ααζζθζά ηδξ πάνηδξ Μεκεθάμο ηαζ ηδξ Νύιθδξ Κκςζζίαξ (ιδνμξ) Ξελνδίθε Μπζ): 1. Δ Ξελνδίθε ή Ξελνδόθε ήηακ ηόνδ ημο Μίκςα (Ώπμθθόδςνμξ) 2. Κόνδ ημο ααζζθζά ηδξ Σνμίαξ Πνζάιμο, αζπιαθςηίζηδηε από ημοξ Έθθδκεξ. (ιδνμξ) 3. Κόνδ ημο ααζζθζά ημο Παββαίμο εννώκ οθέα, ημκ μπμίμ ζηόηςζε μ Δναηθήξ (Παοζακίαξ) Ξελόδηθνο (Ιζη): 1. Ο Ξεκόδζημξ από ηελ Κσ ήηαλ νιπκπηνλίθεο ηεο ππγκαρίαο ην 400 π.Υ. 2. Ο Ξεκόδζημξ ήηαλ ζηξαηεγόο από ηνλ Ώθξάγαληα Ξενόδοκος (Ιζη): Μεζζήληνο, νιπκπηνλίθεο ην 744 π.Υ. Ξελόδνρνο (Ιζη): Ο Ξεκόδμπμξ ήηαλ από ηνπο πξνζθεθιεκέλνπο ζην δείπλν ηνπ Μ. Ώιεμάλδξνπ ην θαινθαίξη ηνπ 328 π.Υ. θαη είδε ην θόλν ην Κιείηνπ από ηνλ βαζηιηά. Ξελόδσξνο (Ιζη): Ο Ξεκόδςνμξ (4νο π.ρ. αη.) ήηαλ αξρηηέθηνλαο από ηελ Κόξηλζν. Ο Παπζαλίαο αλαθέξεη όηη καδί κε ηνπο αξρηηέθηνλεο πίλζαξν θαη Ώγάζσλα, αλνηθνδόκεζαλ ηνλ θαηεζηξακκέλν από ζεηζκνύο λαό ηνπ Ώπόιισλα ζηνπο Αειθνύο. Ξελόζεκηο (Ιζη): 1. Ο Ξεκόεειζξ θαη ν Ώγεζίζηξαηνο ήηαλ νη αξραηόηεξνη γλσζηνί απαηεώλεο ηεο λαπηηιίαο: Σν 360 π.Υ. πιεξώζεθαλ πξνθαηαβνιηθά γηα ηελ απνζηνιή ελόο πινίνπ γεκάηνπ κε ζηηάξη από ηηο πξαθνύζεο γηα ηελ Ώζήλα. Σόηε ηα λαπάγηα ήηαλ ζπλήζε θαη ηνλ θίλδπλν ηνλ αλαιάκβαλε ν αγνξαζηήο, ν νπνίνο θξόληηζε θαη αζθάιηζε ηε κεηαθνξά. Οη δπν απαηεώλεο μεθίλεζαλ κε έλα άδεην πινίν ην νπνίν ζρεδίαδαλ λα βνπιηάμνπλ ελ πισ θαη 188
απηνί λα δηαθύγνπλ κε βάξθα. κσο θάπνηνη από ηνπο επηβάηεο θαηάιαβαλ ην ζρέδηό ηνπο θαη πξνθεηκέλνπ λα πληγνύλ απηνί πξνηίκεζαλ λα ηνπο ζπιιάβνπλ. Ο Ώγεζίζηξαηνο γηα λα γιηηώζεη πήδεμε ζηε ζάιαζζα θαη πλίγεθε. ην ιηκάλη πξννξηζκνύ Πεηξαηά, ν αγνξαζηήο Πξώηνο, πεξίκελε ην ζηηάξη ηνπ. ηαλ έθηαζε ην άδεην από εκπόξεπκα πινίν ν Πξώηνο παξέπεκςε ηνλ Ξελόζεκε ζην δηθαζηήξην. Απζηπρώο δελ κάζακε πνηέ ηελ εηπκεγνξία ηνπ δηθαζηεξίνπ. 2. Μηιήζηνο, νιπκπηνλίθεο ηεο ππγκαρίαο ην 144 π.Υ. Ξελνίηαο (Ιζη): Ο Ξεκμίηαξ (3νο π.Υ. αη.) ήηαλ ζηξαηεγόο ηνπ Ώληίνρνπ Γ΄‟ ηνπ Μεγάινπ. (Πμθύαζμξ) Ξελνθάδεο (Ιζη): Ο Ξεκμηάδδξ μ Μεηαπόκηζμξ πεξηιακβάλεηαη ζηνλ θαηάινγν ησλ Ππζαγνξείσλ ηνπ Εαιαθίπμο. Ξελόθιεηα (Ιζη): Εέξεηα θαη κάληηο ηνπ Μαληείνπ ησλ Αειθώλ. (Πινύηαξρνο) Ξελνθιείδαο (Ιζη): Ο Ξεκμηθείδαξ (4νο π.Υ. αη.) ήηαλ Ώζελαίνο πνηεηήο, εξαζηήο ηεο εηαίξαο Νέαηξαο. Ξενοκλείδης (Ιζη): Ο Ξεκόηθείδδξ γηνο ηνπ Βπζπθιένπο, ήηαλ λαύαξρνο ησλ Κνξηλζίσλ, πνιέκεζε θαηά ηεο Κέξθπξαο ην 422. (Θμοηοδίδδξ) Ξενοκλής (Ιζη): 1. Ο Ξεκμηθήξ από ηελ Μεζζελία ήηαλ ληθεηήο ηνπ ζηαδίνπ δξόκνπ ζηελ Οιπκπηάδα ηνπ 744 π.Υ. 2. Ο αξρηηέθηνλαο Ξεκμηθήξ (5νο π.Υ. αη.) από ηνλ Υνιαξγό, επέβιεςε – ηελ επνρή ηνπ Πεξηθιή - ηελ αλέγεξζε ηνπ λανύ ηεο Αήκεηξαο ζηελ Βιεπζίλα 3. Ο Ξεκμηθήξ Ε (5νο π.Υ. αη.) από ηελ Ώζήλα, ήηαλ γηνο ηνπ Καξθίλνπ ηνπ Πξεζβύηεξνπ θαη παηέξαο ηνπ Καξθίλνπ ηνπ Νεόηεξνπ. Καη νη ηξεηο ππήξμαλ ηξαγηθνί πνηεηέο. Ο επηθαλέζηεξνο ήηαλ ν Ξελνθιήο ν νπνίνο ην 415 λίθεζε ηνλ Βπξηπίδε κε ηελ πνηεηηθή ηνπ ηεηξαινγία, ηηο ηξαγσδίεο Οζδίπμοξ, Λοηάςκ, ΐάηπαζ θαη ην ζαηηξηθό δξάκα Ώεάιαξ. Βιάρηζηα ηκήκαηα ηεο ηξαγσδίαο ηνπ Λοηίκζμξ ζώδνληαη. 4. Ο Ξεκμηθήξ ΕΕ (4νο π.Υ. αη.) ήηαλ γηνο ηνπ Καξθίλνπ ηνπ Νεόηεξνπ θαη ζπλεπώο εγγνλόο ηνπ Ξεκμηθή Ε. Τπήξμε θη απηόο όπσο θαη δπν πξόγνλνί ηνπ ηξαγηθόο πνηεηήο. 5. Ο ζηξαηεγόο Ξεκμηθήξ (4νο π.Υ. αη.) από ηε πάξηε πήξε κέξνο ζηελ εθζηξαηεία ηνπ βαζηιηά Ώγεζηιάνπ ζηε Μ. Ώζία γηα ηελ πξνζηαζία ησλ εθεί ειιεληθώλ πόιεσλ. (Ξεκμθώκ) 6. Ο Μαθεδόλαο Ξεκμηθήξ (4νο π.Υ. αη.) ήηαλ θύιαθαο ηνπ ζεζαπξνύ ηνπ Μ. Ώιεμάλδξνπ θαηά ηελ εθζηξαηεία ηνπ ζηελ Ελδία. (Ώννζακόξ) 7. Ο Ξεκμηθήξ από ην Μαίλαιν ήηαλ νιπκπηνλίθεο ηεο πάιεο ην 372 π.Υ. Ξενοκράτης (Ιζη): 1. Ο Ξεκμηνάηδξ από ηνλ Ώθξάγαληα (6νο π.Υ. αη.) ήηαλ γηνο ηνπ Ώηλέζηκνπ θαη αδειθόο ηνπ ηπξάλλνπ θαη νιπκπηνλίθε Θήξσλνο. Ο Ξελνθξάηεο ήηαλ θεκηζκέλνο αζιεηήο θαη θέξδηζε πξώηεο λίθεο ζηα Πύζεηα,
189
ζηα Ίζζκηα θαη ζηα Παλαζήλαηα. Ο Πίκδανμξ έγξαςε σδέο γηα λα ηηκήζεη ηνπο δπν απηνύο αζιεηέο. 2. Ο πιαησληθόο θηιόζνθνο, καζεκαηηθόο θαη αζηξνλόκνο Ξεκμηνάηδξ μ Υαθηδδόκζμξ (394-314 π.Υ.) γηνο ηνπ Ώγαζήλνξνο, ήηαλ δηάδνρνο ηνπ πεοζίππμο ζηελ δηεύζπλζε ηεο Ώθαδεκίαο ηεο Ώζήλαο. Ήηαλ καζεηήο ηνπ Πθάηςκα θαη ζπκκαζεηήο ηνπ Ώνζζημηέθδ. Δ θηινζνθία ηνπ ήηαλ κίγκα ηεο πιαησληθήο ζεσξίαο θαη ηεο ππζαγόξεηαο αξηζκνινγίαο. ηνλ Ξελνθξάηε απνδίδεηαη ε δηαίξεζε ηεο θηινζνθίαο ζε ηξία κέξε: Αηαιεθηηθή, Φπζηθή θαη Δζηθή. Γλσξίδνκε 75 ηίηινπο έξγσλ ηνπ (Λμβζζηζηά, Φοζζηή αηνόαζδ, Πενί αζηνμθμβίαξ η.ά.) από ηα νπνία έρνπλ δηαζσζεί κόλν απνζπάζκαηα. (Ώζθζακόξ. Παθαηζκή Ώκεμθμβία). Ξελνθξάηεο ν Υαιθεδόληνο 3. Ο γιύπηεο Ξεκμηνάηδξ (4νο π.Υ. αη.) από ηε ηθπώλα αλήθε ζηε ζρνιή ηνπ Λπζίππνπ. 4. Ο γηαηξόο Ξεκμηνάηδξ μ Ώθνμδζζεύξ (1νο κ.Υ. αη.) ήηαλ ν ζπγγξαθέαο ηνπ έξγνπ Πενί ηδξ από ηςκ γώςκ ηνμθήξ. Σκήκα ηνπ έξγνπ απηνύ εμέδσζε ν Ώδακάληηνο Κνξαήο. (Βθθδκζηή Ώκεμθμβία) Ξελνθξαηίδεο (Ιζη): Ο Ξεκμηναηίδδξ ήηαλ έλαο από ηνπο 700 Θεζπηείο πνπ παξέκεηλαλ ζηηο Θεξκνπύιεο θαη έπεζαλ όινη όπσο θαη νη 300 παξηηάηεο ηνπ Λεσλίδα (Δνόδμημξ) Ξελνθξίηε (Ιζη): λνκα γπλαίθαο πνπ αλαθέξεη ν Πθμύηανπμξ Ξενόκριτος (Ιζη): 1. Ο Ξεκόηνζημξ (6νο π.Υ. αη.) από ηνπο Βπηδεθύξηνπο Λνθξνύο, ήηαλ ιπξηθόο πνηεηήο θαη κνπζηθόο ζπλζέηεο δηζπξάκβσλ. Τπήξμε από ηα βαζηθά ζηειέρε ηεο κνπζηθήο ζρνιήο ηεο πάξηεο, καδί κε ηνλ Ξελόδακν, ηνλ αθάδα, ηνλ Πνιύκλεζην θαη ηνλ Θαιήηα. Θεσξείηαη ν εθεπξέηεο ηεο Λμηνζηήξ ανιμκίαξ. (Πθμύηανπμξ) 2. Ο Ξεκόηνζημξ ήηαλ γιύπηεο από ηελ Θήβα. Μαδί κε ην γιύπηε Βύαζμ θαηαζθεύαζαλ έλα καξκάξηλν άγαικα ηνπ Δξαθιή Πξνκάρνπ. Ξελόιανο (Ιζη): Ώξραηνειιεληθό όλνκα Ξελνκέλεο: Βπγελήο ηεο Ώηησιίαο ηνπ 1νπ κΥ. αηώλα Ξελόκβξνηνο (Ιζη): Ο Ξεκόιανμημξ από ηελ Κσ ήηαλ νιπκπηνλίθεο ζηνλ θέιεηα ην 420 π.Υ. Ξελνκήδεο (Ιζη): Ο Ξεκμιήδδξ (6νο π.Υ. αη.) από ηε Υίν ήηαλ ηζηνξηνγξάθνο. Ξελνπείζεο (Ιζη): Ο Ξεκμπείεδξ από ηα Φάξζαια ήηαλ νιπκπηνλίθεο ζην παγθξάηην ην 484 π.Υ Ξέλνο (Ιζη): λνκα δσγξάθνπ από ηελ Ώηησιία 190
Ξελόζηξαηνο (Ιζη): λνκα πνπ αλαγξάθεηαη ζε αξραίν ακθνξέα Ξελνηέιεο (Ιζη): Ώξραηνειιεληθό όλνκα Ξελόηηκνο: Παηέξαο ηνπ Ώθξνδηζίνπ, ελόο από ηνπο λεθξνύο ηεο κάρεο ηνπ Εζζκνύ θαηά ησλ Ρσκαίσλ ην 146 π.Υ. (από κηα ζρεηηθή επηγξαθή) Ξενοφάνης (Ιζη): 1. Ο Ξεκμθάκδξ μ Κμθμθώκζμξ (570-480 π.Υ.) ππήξμε πνηεηήο θαη θηιόζνθνο από ηνπο επηθαλέζηεξνπο εθπξνζώπνπο ηεο ειεαηηθήο ζρνιήο. ηαλ νη Πέξζεο θαηέιαβαλ ηελ παηξίδα ηνλ Κνινθώλα ηεο Μ. Ώζίαο (545) ν Ξελνθάλεο εθπαηξίζηεθε θαη βξέζεθε ζηελ Καηάλε ηεο ηθειίαο όπνπ αζρνιήζεθε κε ηελ πνίεζε ηνπ Οκήξνπ θαη ηνπ Δζηόδνπ. Καηόπηλ άξρηζε λα επηζθέπηεηαη δηάθνξεο πόιεηο κεηαμύ ησλ νπνίσλ ε Μάιηα, ε Μεζζήλε, ε Βιέα, νη πξαθνύζεο θαη πνιιέο άιιεο. Έγξαςε πνηήκαηα, ξαςσδίεο, έπε, θαη έληνλα αληηζξεζθεπηηθνύο θαη ζθσπηηθνύο ζηίρνπο. (ηνάαςκ, Παθαη. Ώκεμθμβία) 2. Ο Ξεκμθάκδξ από ηελ Άκθηζζα ήηαλ νιπκπηνλίθεο ηνπ ζηαδίνπ δξόκνπ ην 252 π.Υ. Ξενοφάντης (Ιζη): Ο Ξεκμθάκηδξ (4νο π.Υ. αη.) ήηαλ παηέξαο ηνπ Βπγλώζηνπ, ελόο από ηνπο Βηαίξνπο ηνπ Μ. Ώιεμάλδξνπ. Ξελνθαληίδαο (Ιζη): λνκα Λαθεδαηκνλίνπ (Θμοηοδίδδξ) Ξενόφαντος (Ιζη): 1. Ο Ξεκόθακημξ (4νο π.Υ. αη.) ήηαλ απιεηήο, επλννύκελνο ηνπ Μ. Ώιεμάλδξνπ ηνλ νπνίν ελέπλεε κε ηηο απισδίεο ηνπ. 2. Ο Ξεκόθακημξ ήηαλ δηζπξακβνπνηόο από ηελ Ώζήλα, παηέξαο ηνπ ηξαγηθνύ πνηεηή Εενώκοιμο. (Ώνζζημθάκδξ) Ξενόφιλος (Ιζη): 1. Κσκηθόο πνηεηήο ηνπ 5νο π.Υ. αη. από ηελ Ώζήλα. 2. Ο Ξεκόθζθμξ (4νο π.Υ. αη.) από ηε Υαιθηδηθή ήηαλ ππζαγόξεηνο θηιόζνθνο θαη δάζθαινο ηνπ θηιόζνθνπ θαη κνπζηθνύ Ώξηζηνμέλνπ (Λμοηζακόξ) 3. Ο Έιιελαο γιύπηεο, θαηαζθεύαζε αγάικαηα ηνπ Ώζθιεπηνύ θαη ηεο Τγείαο. 4. Ο Ξεκόθζθμξ (4νο π.Υ. αη.) ήηαλ θξνύξαξρνο ησλ νύζσλ, ν νπνίνο ην 315 παξέδσζε ην ζεζαπξό ηεο πόιεο ζηνλ έιεπθν. Ξενόφρων (Ιζη): Ώζελαίνο, γηνο ηνπ Φαηδίκνπ (Αδιμζεέκδξ) Ξενοφών (Ιζη): 1. Ο Ξεκμθώκ (427-355 π.Υ.) γηνο ηνπ Γξύιινπ από ηελ Ώζήλα, ήηαλ ηζηνξηθόο, ν ηξίηνο ησλ ηζηνξηθώλ ηεο αξραηόηεηαο (όρη όκσο ηνπ κεγέζνπο ηνπ Θνπθπδίδε, νύηε ηνπ Δξνδόηνπ). Έγξαςε έξγα ηζηνξηθά (Κύνμο Ώκάααζζξ, Βθθδκζηά η.α.), θηινζνθηθά, δηαιόγνπο (Ώπμθμβία ςηνάημοξ, οιπόζζμκ η.α.) θαη δηδαθηηθά (Κύνμο παζδεία. Ώεδκαίςκ πμθζηεία θ.α.). Σα Βθθδκζηά ζεσξνύληαη ε ζπλέρεηα ηεο Εζημνίαξ ημο Πεθμπμκκδζζαημύ πμθέιμο (ηνπ Θνπθπδίδε) θαη θαιύπηνπλ ηελ ηζηνξηθή πεξίνδν από ην 411 σο ην 361. 191
Σν 401, ν δεπηεξόηνθνο γηνο ηνπ Ααξείνπ, ν Κύξνο ν Νεόηεξνο, εθζηξάηεπζε θαηά ηνπ αδειθνύ ηνπ θαη βαζηιηά ηεο Πεξζίαο, Ώξηαμέξμε ΐ‟. Γηα ην ζθνπό απηό θάιεζε θαη Έιιελεο κηζζνθόξνπο θαη κεηαμύ απηώλ θαη ηνλ Ξελνθώληα. Αελ μέξνπκε κε ηη βαζκό ή αμίσκα ζπκκεηείρε ν Ξελνθώλ ζηνλ πεξζηθό ζηξαηό, όκσο είλαη βέβαην όηη ππήξμε ζπλδαηηπκόλαο θαη ζπλνκηιεηήο ηνπ Κύξνπ. ηε κάρε ζηα Κνύλαμα, ν Κύξνο εηηήζεθε θαη ζθνηώζεθε, θαη νη Έιιελεο ζηξαηεγνί κε 200 νπιίηεο εθηειέζηεθαλ. Σόηε νη ιύνζμζ (10.000) Έιιελεο ζηξαηηώηεο εμέιεμαλ ην Ξελνθώληα σο εγέηε ηνπο θη απηόο κε επηηπρία ηνπο νδήγεζε κέζα από ερζξηθή ρώξα, ζε κηα πνξεία 1500 ρηιηνκέηξσλ, ζηηο αθηέο ηνπ Βπμείλνπ Πόληνπ θαη επέζηξεςαλ ζηελ Βιιάδα. ηαλ αληίθξηζαλ ηνλ Βύμεηλν θώλαμαλ ραξνύκελνη Θάθαζζαεάθαζζα. ια απηά πεξηγξάθνληαη ζην βηβιίν ηνπ Ξελνθώληα Κύνμο Ώκάααζζξ. Σα έξγα ηνπ είλαη γξακκέλα ζε απιό πεδό αηηηθό ιόγν, είλαη εύθνια θαηαλνεηά, αγαπήζεθαλ από ηνπο Ρσκαίνπο θαη ηνπο κεηαγελέζηεξνπο θαη δηδάζθνληαη αθόκα θαη ζήκεξα ζηα ζρνιεία θαη ζηα παλεπηζηήκηα. (Λμοηζακόξ) 2. Ο Ξεκμθώλ (5νο π.Υ. αη.) ήηαλ γηνο ηνπ Βπξηπίδε θαη ζηξαηεγόο ησλ Ώζελαίσλ ζηνλ Πεινπνλλεζηαθό πόιεκν. (Θμοηοδίδδξ) Ζ Δπηζηξνθή ησλ Μπξίσλ 3. Ο Ξεκμθώκ από ηελ Κόξηλζν ήηαλ δπν θνξέο νιπκπηνλίθεο ζην πέληαζιν θαη ζην ζηάδην ην 464 π.Υ. (Πίκδανμξ) 4. Ο Ξεκμθώκ (4νο π.Υ. αη.) από ηελ Ώζήλα ήηαλ γιύπηεο. 5. Ο Ξεκμθώκ (2νο-3νο κΥ. αη.) από ηελ Έθεζν ήηαλ εξσηηθόο ζπγγξαθέαο. ώδεηαη ην πεληάηνκν έξγν ηνπ: Σα ηαη’ Άκεεζακ ηαζ Ώανμηόιδκ-Βθεζζαηά 6. Ο Γάζμξ ηενηίκζμξ Ξεκμθώκ (1νο π.Υ. αη.) από ηελ Κσ ήηαλ αξρίαηξνο ησλ Ρσκαίσλ απηνθξαηόξσλ Ώπγνύζηνπ θαη Κιαπδίνπ. Σνλ ηειεπηαίν δειεηεξίαζε ην 54 κΥ. 7. Ο Ξεκμθώκ από ην Ώίγην ήηαλ νιπκπηνλίθεο ζην παγθξάηην. Ξέληαο (Ιζη): Ο Ξέκηαξ μ Καοθςκζάηδξ πεξηιακβάλεηαη ζηνλ θαηάινγν ησλ Ππζαγνξείσλ ηνπ Εαιαθίπμο. Ξελνράξεο (Ιζη): Ώλαθέξεηαη έλα απιεηήο (παίθηεο απινύ) κε απηό ην όλνκα Ξέλπιια (Ιζη): λνκα Ώζελαίαο ζηηο Θεζιμθμνζάγμοζεξ ηνπ Ώνζζημθάκδ 192
Ξένων (Ιζη): 1. Ο Ξέκςκ μ Υςνίγςκ ήηαλ Ώιεμαλδξηλόο γξακκαηηθόο, αλήθε ζηνπο Υσξίδνληεο (απηνύο πνπ απέδηδαλ ηε ζπγγξαθή ηεο Ειηάδαο θαη ηεο Οδύζζεηαο ζε δπν δηαθνξεηηθνύο ζπγγξαθείο) 2. Σύξαλλνο ηεο Βξκηόλεο θαηά ηνλ 3ν π.Υ. αηώλα. 3. ηξαηεγόο ηεο Θήβαο, έδξαζε ζηνλ Πεινπνλλεζηαθό πόιεκν. (Θμοηοδίδδξ) 4. Ο Ξέκςκ από ην Λέπξεν ήηαλ νιπκπηνλίθεο ηνπ ζηαδίνπ ην 360 π.Υ. 5. Ο Ξέκςκ μ Λμηνόξ πεξηιακβάλεηαη ζηνλ θαηάινγν ησλ Ππζαγνξείσλ ηνπ Εαιαθίπμο. 6. Ο Ξέκςκ (5νο π.Υ. αη.) από ηνλ Ώθξάγαληα ηεο ηθειίαο, ήηαλ παηέξαο ηνπ ζπνπδαίνπ γηαηξνύ Άθξσλνο. 7. Ο Ξέκςκ ηαζ μ Σδθεηθήξ ήηαλ νη πξέζβεηο πνπ έζηεηιαλ ην 160 π.Υ. νη Ώραηνί ζηελ Ρώκε γηα λα δεηήζνπλ ηελ επηζηξνθή ησλ ρηιίσλ αηρκαιώησλ πνπ είραλ ζπιιάβεη νη Ρσκαίνη κεηά ηελ θαηάθηεζε ηεο Μαθεδνλίαο ην 167. Σν αίηεκά ηνπο απνξξίθζεθε από ηελ ξσκατθή ύγθιεην, αιιά νη ίδηνη πξέζβεηο πήγαλ μαλά ζηελ Ρώκε θαη απηνί ηε θνξά ε απνζηνιή ηνπο ήηαλ επηηπρήο (Πμθύαζμξ) Ξέξμεο (Ιζη): ΐαζηιηάο ηεο Πεξζίαο πνπ απνθάζηζε ηελ εηζβνιή ζηελ Βιιάδα ην 480 π.Υ. (Δνόδμημξ) Αζελαίεο γπλαίθεο
Ξούθος (Μπζ): Ο Ξμύεμξ ήηαλ γηνο ηνπ Έιιελα θαη ηεο Οξζείδνο θαη αδειθφο ηνπ Ώηφινπ θαη ηνπ Αψξνπ. Παληξεχηεθε ηελ Κξένπζα, ε νπνία πξηλ ην γάκν ηεο είρε κείλεη έγθπνο απφ ηνλ Ώπφιισλα θαη γέλλεζε έλα γην ηνλ Ίσλα. Με ηνλ Ξνχζν απέθηεζαλ ηε Αηνκήδε, ηε Λανδίθε, ηνλ Κφζν, θαη ηνλ Ώραηφ. Ο Ίσλ θαη ν Ώραηφο έγηλαλ νη γελάξρεο ησλ ειιεληθψλ θχισλ Ίσλεο θαη Ώραηνί. (Ώπνιιφδσξνο)
193
Οαδίζηε (Ιζη): Δ Οαδίζηδ (3
νο
-4νο π.Υ. αη.) από ηε Μαθεδνλία είλαη γλσζηή από κηα επηγξαθή πνπ βξέζεθε ζηελ Πέιια. Όαμεο (Μπζ): Γηνο ηνπ Ώπφιισλα θαη ηεο Ώγρηάιεο Όαμνο (Μπζ): Γηνο ηεο Ώθαθθαιίδαο θαη εγγνλφο ηνπ Μίλσα, έδσζε ηνλ φλνκά ηνπ ζην νκψλπκν ρσξηφ ηεο Κξήηεο (εκεξηλφο Ώμφο) Όβξηκνο (Μπζ): Ο Ώηγππηηάδεο βξηκνο δνινθνλήζεθε απφ ηελ ΑαλαΎδα Εππνζφε ηελ πξψηε λχρηα ηνπ γάκνπ ηνπο (Τγίλνο) Ογθαίνο (Ιζη): Πξνζσλύκην ηνπ Ώπόιισλα Ογθεάηαο (Ιζη): Πξνζσλύκην ηνπ Ώπόιισλα
Όγκος (Μπζ): Γηνο ηνπ Ώπφιισλα, έδσζε ην φλνκά ηνπ ζηελ πεξηνρή Όγθεο. Ήηαλ νλνκαζηφο εθηξνθέαο αιφγσλ (Παπζαλίαο) Ογρήζηεο (Μπζ): Παηέναξ ηδξ Ώανώηδξ Ογχηστός (Μπζ): Γζμξ ημο Πμζεζδώκα, έδςζε ημκ όκμιά ημο ζηδκ ανπαία αμζςηζηή πόθδ ηδξ Οβπδζημύ, πμο έθααε ιένμξ ζηδκ εηζηναηεία ηαηά ηδξ Σνμίαξ (κεξνο) Οδεχο (Μπζ): Λχθηνο, παηέξαο ηνπ καρεηή ηνπ Σξσηθνχ Πνιέκνπ θπιαθέα (κεξνο) Οδπζζέαο Οδίνο (Ιζη): Ο Οδίμξ μ Κανπδδόκζμξ πεξηιακβάλεηαη ζηνλ θαηάινγν ησλ Ππζαγνξείσλ ηνπ Εαιαθίπμο Οδίνο (Μπζ): Ώξρεγφο ησλ Ώιηδφλσλ, ηάρζεθε ζην πιεπξφ ηνπ Πξηάκνπ ζηνλ Σξσηθφ Πφιεκν, ζθνηψζεθε απφ ηνλ Ώγακέκλνλα (κεξνο) Οδίηεο (Ιζη): λνκα ελόο από ηνπο Κεληαύξνπο Οδοιδόκος (Μπζ): ΐαζηιηάο ησλ Οπνπληίσλ Λνθξψλ, γηνο ηνπ Οπνχληνο, ζχδπγνο ηεο Λανλφκεο θαη παηέξαο ηνπ Οτιέσο (κεξνο) Οδόκαο (Μπζ): Γηνο ηνπ Άξε θαη ηεο Νχκθεο Καιιηξξφεο, αδειθφο ηνπ Μχγδνλα, ηνπ ΐίζησλα θαη ηνπ Δδσλνχ. Οδύζζεηα (Ιζη): Μαδί κε ηελ Ειηάδα απνηεινύλ ηα δπν έξγα ηνπ Οιήνμο, από ηα ζεκαληηθόηεξα ηεο παγθόζκηαο ινγνηερλία. Βμηζηνξεί ηηο πεξηπέηεηεο θαη πεξηπιαλήζεηο ηνπ βαζηιηά ηεο Εζάθεο Οδπζζέα, από ην ηέινο ηνπ Σξσηθνύ Πνιέκνπ σο ηελ επηζηξνθή ζηελ παηξίδα ηνπ. Οδυσσεύς (Ιζη): Ο Οδοζζεύξ (3νο π.Υ. αη.) από ηε Μαθεδνλία, είλαη γλσζηόο από κηα επηγξαθή πνπ βξέζεθε ζηελ αγνξά ηεο Πέιιαο 194
Οδπζζεχο (Μπζ): Ώπό ημοξ ζδιακηζηόηενμοξ ήξσεο ηεο ειιεληθήο κπζνινγίαο, έλαο απφ ηνπο πξσηαγσληζηέο ηεο Ειηάδαο θαη ν θχξηνο πξσηαγσληζηήο ηεο Οδχζζεηαο. ΐαζηιηάο ηεο Εζάθεο, γηνο ηνπ Λαέξηε, ζχδπγνο ηεο Πελειφπεο θαη παηέξαο ηνπ Σειεκάρνπ. Πεξηγξάθεηαη σο παλέμππλνο, πνλεξφο, πνιπκήραλνο θαη παλνχξγνο. Δ πεξηπεηεηψδεο επηζηξνθή ηνπ Οδπζζέα θαη ησλ δψδεθα πινίσλ ηνπ, ζηελ Εζάθε θξάηεζε δέθα νιφθιεξα ρξφληα θαη θφζηηζε ηε δσή φισλ ησλ αληξψλ θαη ησλ πινίσλ ηνπ. Πέξαζε δηαδνρηθά απφ ηε ρψξα ησλ Κηθφλσλ, ηε ρψξα ησλ Λσηνθάγσλ, ηα λεζηά ηνπ Πνιχθεκνπ, Ώηφινπ, θαη ηεο Κίξθεο, ηα ζηελά ηεο θχιιαο θαη ηεο Υάξπβδεο, ηε ρψξα ηνπ Ήιηνπ, ην λεζί ηεο Καιπςψο, ην λεζί ησλ Φαηάθσλ θαη ηέινο έθηαζε ζηελ Εζάθε. Βθεί κε ηελ βνήζεηα ηνπ γηνπ ηνπ εμφλησζε ηνπο κλεζηήξεο ηεο Πελειφπεο. (κεξνο) Οζξείο (Μπζ): Νύιθδ ημο όνμοξ ενοξ, ενςιέκδ ημο Ώπόθθςκα Οζξπάδεο ή Οζξπάδαο (Ιζη): Ο Οενοάδδξ ήηαλ ν κόλνο επηδώλ Λάθσλαο από ηελ κάρε 300 παξηηαηώλ θαη 300 Ώξγείσλ ζηελ Θπξέα ην 546 π.Υ. (επέδεζαλ θαη δπν Ώξγείνη, ν Ώιθήλσξ θαη ν Υξόκηνο, νη νπνίνη πήγαλ ζην Άξγνο θαη αλήγγεηιαλ όηη λίθεζαλ). Ο Οζξπάδεο αλ θαη ηξαπκαηηζκέλνο, κάδεςε ηα όπια ησλ λεθξώλ Ώξγείσλ θαη ύςσζε ηξόπαην. Μεηά από απηό απηνθηόλεζε γηαηί δελ ήζειε λα γπξίζεη ζηελ πάξηε δσληαλόο, όηαλ όινη νη ζύληξνθνί ηνπ είραλ ζθνησζεί (Δνόδμημξ) Οζξπνλεχο ή Οζξπφλεο (Μπζ): ύιιαπμξ ημο Πνζάιμο ζημκ Σνςζηό Πόθειμ. Δίπε γδηήζεζ κα πακηνεοηεί ηδκ Καζζάκδνα ηόνδ ημο Πνζάιμο ηαζ οπμζπέεδηε όηζ ζε ακηάθθαβια εα έδζςπκε ημοξ Απαζμύξ από ηδκ Σνμία. Όιςξ ζημηώεδηε ζηδ ιάπδ από ημκ Ιδμιεκέα (Όιδνμξ) Όζξπο (Ιζη): Εεξέαο ηνπ Ώπόιισλα ζηνπο Αειθνύο, παηέξαο ηνπ Παλζόνπ. Οία (Ιζη): Δ Οία ήηαλ εηαίξα ηεο αξραηόηεηαο Οίαγξνο (Ιζη): Ώζελαίνο, εζνπνηόο ηξαγσδηώλ (Ώνζζημθάκδξ) Οίαγρος (Μπζ): Πμηάιζμξ εεόξ, βζμξ ημο Άνδ Οηάλζε (Ιζη): Σν αξραίν όλνκα ηνπ Γαιαμηδίνπ ηεο Φσθίδαο Οίαξ (Μπζ): Γηνο ηνπ Ναππιίνπ θαη ηεο Κιπκέλεο θαη αδειθφο ηνπ Παιακήδε. πκκεηείρε κε ηνλ αδειθφ ηνπ ζηνλ Σξσηθφ Πφιεκν. Βηδνπνίεζε ηνλ παηέξα ηνπ γηα άδηθε ηελ εθηέιεζε ηνπ Παιακήδε απφ ηνπο Ώραηνχο θαη απηφο νξγάλσζε ηελ εθδίθεζή ηνπ. (κεξνο) Οίβαλος (Μπζ): Γηνο θαη δηάδνρνο ηνπ βαζηιηά ηεο πάξηεο Κπλφξηα θαη παηέξαο ηεο Ώξήλεο Ώπνιιφδσξνο) Οίβε (Ιζη): Γπλαηθείν αξραηνειιεληθό όλνκα Οιβώτας ή Οηβσηόο (Ιζη): Ο Οζαώηαξ γηνο ηνπ Οηλία από ηελ Αύκε ηεο Πεινπνλλήζνπ, ήηαλ νιπκπηνλίθεο ζην ζηάδην ην 756 π.Υ. Τπήξρε άγαικά ηνπ ζηελ Οιπκπία (Παοζακίαξ) Οίδηθνο (Ιζη): Βπώλπκνο άξρσλ ηεο Ώζήλαο ηνπ 8νπ π.Υ. αη. 195
Οιδίπους (Μπζ): Ο Οηδίπνπο ήηακ ηξαγηθφ πξφζσπν ηεο κπζνινγίαο, γηνο ηνπ βαζηιηά ηεο Θήβαο ΛαΎνπ θαη ηεο Ενθάζηεο. Ο Λάηνο θαη ε γπλαίθα ηνπ δελ έθαλαλ παηδηά θαη φηαλ ξσηήζεθε ην Μαληείν απεθάλζε φηη ην παηδί πνπ ζα γελλεζεί ζα ζθνηψζεη ηνλ παηέξα ηνπ. Μεηά απφ απηφ ν Λάηνο απέθεπγε ηε ζπλεχξεζε κε ηελ γπλαίθα ηνπ. κσο ε Ενθάζηε έλα βξάδπ κέζπζε ην Λάην θαη θνηκήζεθε καδί ηνπ, κε απνηέιεζκα λα γελλεζεί έλα αγφξη. Ο Λάηνο θαη ε Ενθάζηε απνθάζηζαλ λα ην εγθαηαιείςνπλ ζην βνπλφ. Έλαο βνζθφο βξήθε ην παηδί, θαη ην παξέδσζε ζην βαζηιηά ηεο Κνξίλζνπ Πφιπβν πνπ ην πηνζέηεζε. Μεηά απφ ρξφληα ν Λάηνο ζπλάληεζε έλα λεαξφ, ν νπνίνο κεηά απφ έλα δηαπιεθηηζκφ ηνλ ζθφησζε καδί κε ηνλ ελίνρφ ηνπ. Ο λένο απηφο ήηαλ ν Οηδίπνδαο, ν νπνίνο ζηε ζπλέρεηα παληξεχηεθε ηελ Ενθάζηε αγλνψληαο φηη ήηαλ ε κεηέξα ηνπ. Σν δεπγάξη απέθηεζε ηέζζεξα παηδηά, ηνπο δηδχκνπο Βηενθιή θαη Πνιπλείθε θαη ηα θνξίηζηα Ώληηγφλε θαη Εζκήλε. ε ιίγα ρξφληα ζηε Θήβα μέζπαζε ινηκφο, ν νπνίνο απνδεθάηηδε ηνλ πιεζπζκφ ηεο. ηαλ ξσηήζεθε ν κάληεο Σεηξεζίαο είπε φηη γηα ην ινηκφ επζχλεηαη ν Οηδίπνπο πνπ ήηαλ παηξνθηφλνο θαη αηκνκίθηεο κε ηε κεηέξα ηνπ. Ο Οηδίπνπο απειπηζκέλνο έβγαιε ηα κάηηα ηνπ θαη εγθαηέιεηςε ηε Θήβα, ελψ ε Ενθάζηε απαγρνλίζηεθε. (Ώπνιιφδσξνο) Οηδίπνπο θαη θίγγα Οηδεύο (Ιζη): Θεόηεηα ή δαηκόλην ε πξνζσπνπνίεζε ηεο αζιηόηεηαο θαη ηεο δπζηπρίαο. Οηθεχο (Μπζ): ΐαζζθζάξ ημο απασημύ Χθέκμο, παηέναξ ημο Αελαιεκμύ Οτθιήο (Μπζ): Ώπφγνλνο ηνπ Μειάκπνδα, πήξε κέξνο ζηνλ Σξσηθφ Πφιεκν θαη ππεξαζπίζηεθε ηα πινία ησλ Ώραηψλ απφ ηελ επίζεζε ηνπ Λανκέδνληα θαη ζθνηψζεθε ζηε κάρε. (κεξνο) Οϊλεύς (Μπζ): ΐαζηιηάο ησλ Οπνπληψλ Λνθξψλ, γηνο ηνπ Οδνηδφθνπ θαη ηεο Λανλφκεο. Έιαβε κέξνο ζηελ Ώξγνλαπηηθή Βθζηξαηεία φπνπ θαη ηξαπκαηίζηεθε Οίκε (Μπζ): Δ ΑακαΎδα Οίιδ δμθμθόκδζε ημκ Άναδθμ ηδκ πνώηδ κύπηα ημο βάιμο ημοξ (Ώπμθθόδςνμξ) Οηλάλζε (Ιζη): Αηαβόεηε ακηώηηζζα πνξλνβνζθόο, κεηέξα ηεο εηαίξαο Ώγαζόθιεηαο θαη ηνπ απινθόιαθα Ώγαζνθιή Οηλείδεο Μπζ): Ο βζμξ ημο Οζκέςξ, μ Σοδεύξ (Ώπμθθόδςνμξ) Όλεηξνο (Μπζ): Ο κεζνμξ ήηακ άββεθμξ ημο Αία 196
Οινεύς (Μπζ): ΐαζηιηάο ηεο Καιπδψλαο Ώηησιίαο, γηνο θαη δηάδνρνο ηνπ Πνξζάνλα θαη παηέξαο ηνπ Μειεάγξνπ, ηνπ Ώηησινχ, ησλ ιεγνκέλσλ Μειεαγξίδσλ, ηνπ ήξσα ηνπ Σξσηθνχ Πνιέκνπ Αηνκήδε θαη πνιιψλ άιισλ. Ο Οηλέαο είρε έλα βνζθφ ηνλ ηάθπιν, ν νπνίνο παξαηήξεζε φηη φηαλ ηα βξάδηα νδεγνχζε ην θνπάδη πίζσ ζηε ζηάλε, κηα θαηζίθα θαζπζηεξνχζε, παξαπαηνχζε θαη έθαλε ηξέιεο. Σελ παξαθνινχζεζε θαη είδε φηη απηή ε θαηζίθα έηξσγε θάηη άγλσζηνπο θαξπνχο. Σν είπε ζηνλ βαζηιηά θη απηφο ηνπ ππέδεημε λα ζηχςεη απηνχο ηνπο θαξπνχο θαη λα δνθηκάζεη ην ρπκφ ηνπο. Έηζη γελλήζεθε ην θξαζί ή ν νίλνο φπσο νλνκάζηεθε απφ ηνλ Οηλέα. Ο θαξπφο απφ ηνλ νπνίν πξνέξρεηαη ην θξαζί νλνκάζηεθε ζηαθύθζ απφ ηνλ βνζθφ ηάθπιν. Σελ ζσζηή ρξήζε ηνπ θξαζηνχ ιέγεηαη φηη ηε δίδαμε ζηνλ Οηλέα ν Αηφλπζνο ν νπνίνο θηινμελήζεθε ζην παιάηη ηνπ. (Ώπμθθόδςνμξ) Οηλέαο Οηλείο (Μπζ): Πηζαλνινγνχκελε κεηέξα ηνπ Παλφο Οηληάδεο (Ιζη): Ώλδξηθό αξραηνειιεληθό όλνκα Οηλίαο (Ιζη): Ο Οζκίαξ (8νο π.Υ. αη.) από ηελ Αύκε ηεο Πεινπνλλήζνπ ήηαλ παηέξαο ηνπ νιπκπηνλίθε Οηβώηα. Οινόβιος (Ιζη): Ώζελαίνο πνιηηηθόο ηνπ 5νπ π.Υ αη. πνπ θαηάθεξε λα ςεθηζηεί λόκνο, βάζεη ηνπ νπνίνπ ν Θμοηοδίδδξ κπόξεζε λα επηζηξέςεη ζηελ Ώζήλα Οηλφε (Μπζ): Κφξε ηνπ βαζηιηά ηεο Ώξθαδίαο Λπθνχξγνπ θαη ηεο Βπξπλφκεο θαη αδειθή ηνπ Ώκθηδάκαληνο. Έδσζε ην φλνκά ηεο ζηνλ νκψλπκν αηηηθφ δήκν. (Παπζαλίαο) Οηλνθιήο (Μπζ): Ο Οζκμηθήξ ήηακ απόβμκμξ ημο Μεθάιπμδα. Πήνε ιένμξ ζημκ Σνςζηό πόθειμ ηαζ ζημηώεδηε. (ιδνμξ) Οίλνθινο (Μπζ): ΐαζηιηάο ησλ Ώηληάλσλ, έιαβε κέξνο ζηνλ Σξσηθφ Πφιεκν ζην πιεπξφ ηνπ Πξηάκνπ. Ο Οίλνθινο ιηζνβνιήζεθε απφ ην ιαφ ηνπ γηαηί ζχκθσλα κε έλα ρξεζκφ, κφλν έηζη ζα ιπηξσλφηαλ απφ κηα επηδεκία. (ιδνμξ) Οινόμαος (Ιζη): 1. Οζκόιαμξ μ Κμεςκίδδξ ήηαλ ην παξαηζνύθιη ηνπ Ώηζρίλε 2. Ο Οζκόιαμξ (2νο κΥ. αη.) από ηα Γάδεξα, ήηαλ θπληθόο θηιόζνθνο. Έγξαςε θηινζνθηθά έξγα θαη ηξαγσδίεο. (Παθαηζκή Ώκεμθμβία) 197
Οηλφκανο (Μπζ): ΐαζηιηάο ηεο Πίζαο ζηελ Ήιηδα, γηνο ηνπ Άξε θαη παηέξαο ηεο Εππνδάκεηαο. ελ επηζπκνχζε ην γάκν ηεο θφξεο ηνπ γηαηί ζχκθσλα κε έλα ρξεζκφ ν γακπξφο ηνπ ζα ηνλ ζθφησλε Έηζη δηαθήξπμε φηη ζα έδηλε ηελ θφξε ηνπ ζε φπνηνλ ηνλ ληθνχζε ζε αξκαηνδξνκία. κσο ηα άινγα ηνπ Οηλνκάνπ είραλ ζετθή δχλακε θαη νη κλεζηήξεο έραλαλ ηνλ αγψλα θαη θπζηθά θαη ην θεθάιη ηνπο. Ώθνχ είραλ θνπεί δψδεθα θεθάιηα παξνπζηάζηεθε ν Πέινς θαη δήηεζε ηνλ Εππνδάκεηα. Πξνεγνπκέλσο φκσο είρε θξνληίζεη λα εμαγνξάζεη ηνλ ελίνρν ηνπ Οηλνκάνπ, ηνλ Μχξηηιν. Ο Μχξηηινο έβαιε θέξηλα θαξθηά ζην άξκα ηνπ Οηλνκάνπ θαη κφιηο ν αγψλαο μεθίλεζε, ην άξκα ηνπ αλαηξάπεθε θη απηφο ζθνηψζεθε. (Πίλδαξνο) Οηλφπε (Μπζ): Βνςιέκδ ημο Πμζεζδώκα ηαζ ιδηένα ημο Μεβανέα (Τβίκμξ) Οηλνπίδεο (Ιζη): Ο Οζκμπίδδξ (5νο π.Υ. αη.) από ηε Υίν ήηαλ καζεκαηηθόο, γεσκέηξεο θαη αζηξνλόκνο πνπ εξγάζηεθε ζηελ Ώζήλα. Λέγεηαη όηη αλαθάιπςε ηελ εθιεηπηηθή ηξνρηά. Πίζηεπε όηη ην ύκπαλ είλαη έλαο δσλ νξγαληζκόο θαη ν Θεόο ήηαλ ε ςπρή ηνπ. Βπίζεο πίζηεπε όηη ηα θύξηα ζπζηαηηθά ηνπ ζύκπαληνο ήηαλ ν αέξαο θαη ε θσηηά. (Πθάηςκ) Οινοπίων (Μπζ): ΐαζζθζάξ ηδξ Υίμο, βζμξ ημο Αζμκύζμο ηαζ ηδξ Ώνζάδκδξ (Ώπμθθόδςνμξ) Οηλφηξνπεο ή Οηλφηξνθνη (Μπζ): Οη ηξεηο θφξεο ηνπ Άληνπ θαη ηεο Αξπφπεο, ε Οηλψ, ε πεξκψ θαη ε ΒιαΎο, νη νπνίεο είραλ ην ράξηζκα απφ ην Αηφλπζν λα παξάγνπλ φζε πνζφηεηα ήζειαλ απφ θξαζί, ζηηάξη θαη ιάδη Οίλνς (Μπζ): Παηέναξ ημο Λεώδδ, ικδζηήνα ηδξ Πδκεθόπδξ. (ιδνμξ) Οηλψ (Μπζ): Δ ιζα από ηζξ ηνεζξ Οζκόηνμπεξ Οηλψλε (Μπζ): Οξεηάδα Νχκθε ηεο Σξσάδαο. Βίρε ην ράξηζκα λα ζεξαπεχεη πιεγέο ρξεζηκνπνηψληαο βφηαλα. Έγηλε εξσκέλε ηνπ Πάξη θαη φηαλ απηφο ηελ εγθαηέιεηςε γηα ράξε ηεο Χξαίαο Βιέλεο, ε Οηλψλε απνζχξζεθε ζιηκκέλε ζην βνπλφ ηεο. ηαλ ν Πάξηο πιεγψζεθε ζαλάζηκα, ε Βιέλε πήγε γηα λα παξαθαιέζεη ηελ Οηλψλε λα ηνλ ζεξαπεχζεη. Ώπηή αξλήζεθε θαη ν Πάξηο πέζαλε ηελ ίδηα κέξα. κσο ε Οηλψλε ηνλ αγαπνχζε αθφκα θαη φηαλ έκαζε γηα ην ζάλαηφ ηνπ ήξζε ζηελ Σξνία θαη έπεζε ζηε λεθξηθή ππξά ηνπ. (κεξνο) Οίνωτρος (Μπζ): Έλαο απφ ηνπο 50 γηνπο ηνπ βαζηιηά ηεο Ώξθαδίαο Λπθάνλα Ίδξπζε ζηελ Καιαβξία ηελ πξψηε ειιεληθή απνηθία (Παπζαλίαο) Οιόβαδνς (Ιζη): λνκα Πέξζε πνπ αλαθέξεη ν Δνόδμημξ
Οίοκλος (Μπζ): Γηνο ηνπ Πνζεηδψλα θαη ηεο Νατάδαο Άζθξαο. Γηα λα ηηκήζεη ηε κεηέξα ηνπ έθηηζε ηελ πφιε Άζθξα θαη θαζηέξσζε ηε ιαηξεία ησλ Μνπζψλ ζηνλ Βιηθψλα. (Παπζαλίαο) 198
Οηνιχθα (Μπζ): Ώιηάδα Νχκθε, ζεά ησλ θπκάησλ πνπ δεκηνπξγεί ε θαηαηγίδα. Οηφιπθνο (Μπζ): Γζμξ ημο Θήνακηα από ηδκ πάνηδ (Δξφδνηνο) Οηζηξφβιεο (Μπζ): Γζμξ ημο Δναηθή ηαζ ηδξ Θεζπζάδαξ Δζοπείαξ (Ώπνιιφδσξνο) Οίηπινο (Μπζ): Γζμξ ημο Ώιθζάκαηηα, μ πόθδ Οίηοθμ ηδξ Λαηςκίαξ ημο μθείθεζ ημ όκμιά ηδξ (ηέθακμξ ΐογάκηζμξ) Οιώνιχος (Ιζη): Μνπζηθόο ηνπ 5νπ π.Υ. αη. Οησλφο (Μπζ): Γηνο ηνπ Ληθπκλίνπ θαη ηεο Πεξηκήδεο θαη αδειθφο ηνπ Ώξγείνπ θαη ηνπ Μέιαλνο. Οη ηξεηο αδειθνί έιαβαλ κέξνο ζηελ εθζηξαηεία ηνπ Δξαθιή ελαληίνλ ηεο Οηραιίαο θαη ζθνηψζεθαλ. Οθθειώ (Ιζη): Μηα από ηηο γπλαίθεο ππζαγόξεηεο θηινζόθνπο ηεο αξραηόηεηαο Όθθηινο (Ιζη): Οξθηθόο ή ππζαγόξεηνο θηιόζνθνο Όθιαζνο (Μπζ): Γζμξ ημο Πεκεέα, παηέναξ ημο Μεκμζηέα Όθλνο (Μπζ): Θεφηεηα πξνζσπνπνίεζε ηεο νθλεξίαο, ηεο λσζξφηεηαο, ηεο βξαδχηεηαο θαη ηεο καηαηνπνλίαο. Καηαδηθάζηεθε ζηνλ Άδε λα πιέθεη αησλίσο έλα ζρνηλί πνπ θαηέηξσγε αζηακάηεηα έλαο γάηδαξνο. Γαλαΐδεο θαη Όθλνο Οθξηδίσλ (Μπζ): Ρφδηνο, είρε αξξαβσληαζηεί ηελ Κπδίππε θφξε ηνπ βαζηιηά ηεο Ρφδνπ ρεκνπ, αιιά ηελ έθιεςε ν ζείνο ηεο Κέξθαθνο θαη ηελ παληξεχηεθε. Οθηάβηνο (Ιζη): βιέπε Λαιπαδίςκ Οιαΐο (Μπζ): Γζμξ ηαζ δζάδμπμξ ημο ααζζθζά ηδξ Ώνηαδίαξ Κορέθμο Οιβία : ΐαζίιηζζα ηεο ΐηζπλίαο θαη κεηέξα ηνπ Ώζηαθνχ απφ ηνλ Πνζεηδψλα Ολβιάδης (Ιζη): Ώζελαίνο δσγξάθνο (Παοζακίαξ) Όιβηνο (Μπζ): Πνηάκηνο ζεφο ηεο Κνξηλζίαο Ολβινπξγόο (Ιζη): Πξνζσλύκην ηνπ Ώπόιισλα Όιγαλνο (Μπζ): Γηνο ηνπ ΐέξε θαη αδειθφο ηεο ΐέξνηαο Ολίαηνς (Ιζη): Δγεκόλαο ηεο Καξίαο (Δνόδμημξ) Οιηείαη (Μπζ): αθέπε Μζκοάδεξ
199
Οιηδώλ (Μπζ): Πφιε ηεο Θεζζαιηθήο Μαγλεζίαο. Με αξρεγφ ηνλ Φηινθηήηε, πήξε κέξνο ζηελ εθζηξαηεία θαηά ηεο Σξνίαο κε εθηά θαξάβηα. (κεξνο) Όικνο (Μπζ) : Ο ικνο ή Άικνο ήηαλ γηνο ηνπ ηζχθνπ θαη βαζηιηάο ηνπ Οξρνκελνχ. Οιθίαο (Ιζη): Ο Οθηίαξ (4νο π.Υ. αη.) Μαθεδνληθήο ή Ειιπξηθήο θαηαγσγήο ήηαλ αμησκαηνύρνο ηνπ Μ. Ώιεμάλδξνπ. Λέγεηαη όηη ήηαλ ν έλαο από ηνπο ηξεηο (νη άιινη δπν ήηαλ ν Πεξδίθθαο θαη ν Πηνιεκαίνο) πνπ παξεπξίζθνληαλ ηηο ηειεπηαίεο ώξεο ηνπ βαζηιηά ν νπνίνο ηνπ εκπηζηεύηεθε ηε δηαζήθε ηνπ. Μεηαμύ ησλ άιισλ ν Ώιέμαλδξνο δηέηαζζε ηελ Κιενλίθε αδειθή ηνπ Οιθία λα παληξεπηεί ηνλ Λενλλάην θαη ηέινο έδηλε ην ζηέκκα ηεο Ειιπξίαο ζηνλ ίδην ηνλ Οιθία. Οινλζεύο (Ιζη): Λαθεδαηκόληνο πνπ αλαθέξεη ν Ξεκμθώκ Όινξνο (Ιζη): 1. ΐαζηιηάο ησλ Θξαθώλ, πεζεξόο ηνπ ληθεηή ηνπ Μαξαζώλα Μηιηηάδε (είρε παληξεπηεί ηελ Δγεζηπύιε, θόξε ηνπ Οιόξνπ. (Δνόδμημξ) 2. Πινύζηνο θηεκαηίαο θαη θάηνρνο κεηαιιείσλ Υξπζνύ ζηε Θξάθε, παηέξαο ηνπ κεγάινπ ηζηνξηθνύ Θνπθπδίδε (Θμοηοδίδδξ) Όλπις (Ιζη): λνκα ςαξά πνπ αλαθέξεηαη ζε έλα από ηα πνηήκαηα ηνπ Θεμηνίημο Όιπκβξνο (Μπζ): Σζηάκαξ, βζμξ ημο Οονακμύ ηαζ ηδξ Γαίαξ. Οιπκπία (Ιζη): Πόιε ηεο Διείαο, ε έδξα ησλ Οιπκπηαθώλ Ώγώλσλ Οιπκπηάδαο (Ιζη): Ο Οθοιπζάδαξ ήηαλ έλαο από ηνπο λεθξνύο ηεο κάρεο ηνπ Εζζκνύ (146 π.Υ.) θαηά ησλ Ρσκαίσλ (από ζρεηηθή επηγξαθή) Οιπκπηάδεο (Ιζη): Παηέξαο ηνπ Ώκπλέα από ηελ ζεζζαιηθή πόιε Κηέξηνλ Οιύκπηνη (Ιζη): Οθύιπζμζ απνθαινύληαλ νη ζενί πνπ θαηνηθνύζαλ ζην όξνο ιπκπνο, θαη ηδηαίηεξα νη Αώδεθα θύξηνη ζενί ησλ αξραίσλ Βιιήλσλ Οιπκπηάο (Ιζη): 1. Δ Οθοιπζάξ (374-316 π.Υ.) ήηαλ θόξε ηνπ βαζηιηά ησλ Μνινζζώλ Νενπηνιέκνπ Ώ‟, ζύδπγνο ηνπ βαζηιηά ηεο Μαθεδνλίαο Φηιίππνπ ΐ‟ θαη κεηέξα ηνπ Μ. Ώιεμάλδξνπ. Σν όλνκά ηεο ήηαλ Μονηάθδ αιιά πηζαλόηαηα νλνκάζηεθε Οιπκπηάο κεηά ηε λίθε ηνπ Φηιίππνπ ζηελ Οιπκπία ην 356. κνξθε, δπλακηθή αιιά θαη εθδηθεηηθή θαη θηιόδνμε γπλαίθα, ε Οιπκπηάδα θαηεγνξήζεθε – ίζσο όρη άδηθα - όηη αλακείρζεθε ζηε δνινθνλία ηνπ ζπδύγνπ ηεο πξνθεηκέλνπ λα κελ παξαγθσληζηεί ν Ώιέμαλδξνο από πηζαλό δηάδνρν πνπ ζα απνθηνύζε ν Φίιηππνο κε ηελ λέα ηνπ ζύδπγν Κιενπάηξα. Μεηά ην ζάλαην ηνπ γηνπ ηεο ε Οιπκπηάδα δνινθνλήζεθε από έλα από ηνπο Βπηγόλνπο, ηνλ Κάζζαλδξν. (Ώννζακόξ) 2. Δ Οθοιπζάξ (3νο π.Υ. αη.) ήηαλ θόξε ηνπ βαζηιηά ηεο Δπείξνπ Ώιεμάλδξνπ ΐ‟ θαη ζύδπγνο ηνπ αδειθνύ ηεο Ώιεμάλδξνπ ΐ‟. Ανινθνλήζεθε από ηνλ γην ηεο Πύξξν ΐ‟. 3. Δ Οθοιπζάξ (3νο π.Υ. αη.) από ηε Λάξηζα, ήηαλ ζύδπγνο ηνπ Αεκεηξίνπ ηνπ Καινύ θαη κεηέξα ηνπ βαζηιηά ηεο Μαθεδνλίαο Ώληίγνλνπ Γ‟. 4. Βιιελίδα δσγξάθνο, έδεζε ηνλ 2ν ή ηνλ 1ν π.Υ. αη. 200
5. Δ Οιπκπηάο από ηελ Θήβα ήηαλ γηαηξόο γπλαηθνιόγνο Ολυμπιόδωρος (Ιζη): 1. Ο Οθοιπζόδςνμξ (5νο π.Υ. αη.) ήηαλ Ώζελαίνο ζηξαηεγόο. Καηάθεξε πξηλ ηε κάρε ησλ Πιαηαηώλ, λα αλαραηηίζεη ηνπο Πέξζεο ζηηο Βιεπζεξέο ηεο ΐνησηίαο. 2. Ο Οθοιπζόδςνμξ (5νο π.Υ. αη.) από ηελ Ώιεμάλδξεηα ήηαλ Έιιελαο πεξηπαηεηηθόο θηιόζνθνο 3. Ο Οθοιπζόδςνμξ ήηαλ Ώζελαίνο ζηξαηεγόο. Σν 304 βνήζεζε ηνπο Φσθείο ζηνλ πόιεκό ηνπο θαηά ηνπ Καζζάλδξνπ. Οιύκπηνο (Ιζη): Βπίζεην ηνπ Αηόο Ολυμπιοσθένης (Ιζη): Έιιελαο γιύπηεο ηνπ 4νπ π.Υ. αη. πλεξγάζηεθε γηα ηελ θαηαζθεπή ηνπ ζπκπιέγκαηνο ησλ Βλλέα Μνπζώλ. Οιπκπίνρνο (Ιζη): Ο Οθοιπίμπμξ (4νο π.Υ. αη.) από ηνλ Οξρνκελό, ήηαλ παηέξαο ηνπ ηππέα Θηόπνκπνπ πνπ ππεξέηεζε ζην ζηξαηό ηνπ Μ. Ώιεμάλδξνπ. Οιπκπίσλ (Ιζη): Ώξραηνειιεληθό όλνκα Όλυμπος (Ιζη): 1. Πνηεηήο θαη ξαςσδόο από ηε Μπζία, έδεζε πξηλ από ηνλ Σξσηθό πόιεκν. Θεσξείηαη θαη σο κπζηθό πξόζσπν. 2. Ο θοιπμξ μ Φνολ ήηαλ απιεηήο από ηε Φξπγία. Ίδξπζε δηθή ηνπ ζρνιή θαη δεκηνύξγεζε κνπζηθή παξάδνζε. (Ώνζζημθάκδξ) 3. Ο θοιπμξ (1νο π.Υ. αη.) ήηαλ ν γηαηξόο ηεο βαζίιηζζαο ηεο Ώηγύπηνπ Κιενπάηξαο. Έγξαςε βηβιίν ζρεηηθό κε ηηο ηειεπηαίεο ζηηγκέο ηεο βαζίιηζζαο. Ο Μνζρνθόξνο (Μνπζείν Αθξόπνιεο) Όιπκπνο (Μπζ): 1. Γίβακηαξ βζμξ ημο Κνδηόξ, ααζζθζά ηςκ Βηεμηνδηώκ. Ο Αίαξ ημκ ελόκηςζε ιε ημκ ηεναοκό ημο. 2. Ο πνώημξ ζύγοβμξ ηδξ Κοαέθδξ ηαζ παηέναξ ηδξ Ώθηήξ. 3. Γζμξ ημο Δναηθή ηαζ ηδξ Βοαμίαξ, ιζαξ από ηζξ 50 Θεζπζάδεξ. (Ώπμθθόδςνμξ) Οιχκπνπζα (Μπζ): Δ Θεζπζάδα Οιχκπνπζα ήηακ ιδηένα ημο Ώθμηνάηδ από ημκ Δναηθή. (Ώπμθθόδςνμξ) Ολυνθεύς (Ιζη): Ο Οθοκεεύξ ή Οθοκεέμξ (620 π.Υ.) ήηαλ παξηηάηεο νιπκπηνλίθεο ζηνλ ζηάδην δξόκν Όιπλζνο (Μπζ): Γηνο ηνπ Δξαθιή θαη ηεο ΐφιβεο, έδσζε ην φλνκά ηνπ ζηελ νκψλπκε πφιε ηεο Υαιθηδηθήο. (ηέθαλνο ΐπδάληηνο) Όκαδνο (Ιζη): λνκα ελόο από ηνπο Κεληαύξνπο 201
Όκβξηνο (Ιζη): Βπίζεην ηνπ Αία, γηαηί πξνθαινύζε βξνρέο. Οκβξίσλ (Ιζη): Ο Οιανίςκ (4νο π.Υ. αη.) από ηελ Κξήηε, νξίζηεθε από ηνλ Μ. Ώιέμαλδξν ζηελ Ώίγππην, σο επηθεθαιήο ησλ ηνμνηώλ (ηνμάξρεο). Οκεγύξηνο (Ιζη): Βπίζεην ηνπ Αία ζην Ώίγην γηαηί εθεί θάιεζε ν Ώγακέκλνλαο ηνπο εγέηεο ησλ Βιιήλσλ (έγηλε ε μιήβονζξ) γηα λα απνθαζίζνπλ γηα ηνλ Σξσηθό Πόιεκν (Παοζακίαξ) Όμηρος (Ιζη): 1. Ο πνηεηήο θαη ξαςσδόο ιδνμξ (β‟ κηζό ηνπ 8νπ π.Υ. αη.), είλαη ν δεκηνπξγόο ηνπ εξσηθνύ έπνπο. Γηα ηελ θαηαγσγή ηνπ εξίδνπλ πνιιέο ησληθέο πόιεηο, αιιά ζεσξείηαη πηζαλόηεξν όηη γελλήζεθε ζηε Υίν. Αελ μέξνπκε πνιιά γηα ηε δσή ηνπ. Τπάξρνπλ αξθεηέο παξαδόζεηο, αιιά θη απηέο ακθηζβεηνύληαη. Ώκθηζβεηείηαη αθόκα θαη ε απζεληηθόηεηα ησλ επώλ ηνπ. Πόηε θαη πνύ γξάθηεθαλ; Γξάθηεθαλ από ην ίδην πξόζσπν ή από δπν δηαθνξεηηθνύο πνηεηέο; Ώπό ηηο παξαδόζεηο μέξνπκε όηη ν κεξνο ήηαλ ηπθιόο. Αεκηνπξγήζεθε έλαο ζξύινο γύξσ από ην όλνκά ηνπ, πνπ ηνλ θαιιηέξγεζαλ ξαςσδνί πνπ απάγγειιαλ δεκνζίσο ηα νκεξηθά έπε ηνλ κεξν απνδίδνληαη θαη θάπνηα άιια εξσηθά έξγα όπσο ηα Κύηθζα έπδ, νη ΐαηναπμιομιαπίεξ (κηα παξσδία ηεο Ειηάδαο) θαη κηα ζπιινγή ύκλσλ ζηνπο ζενύο, αιιά νύηε θη απηό είλαη απνδεδεηγκέλν. Πέζαλε ζε πξνρσξεκέλε ειηθία ζην λεζί ηεο Ίνπ. ηη θη αλ ζπλέβε ζηελ Σξνία, ηα γεγνλόηα ήηαλ ηόζν ζπλαξπαζηηθά, πνπ νη Έιιελεο ζπλέρηζαλ λα δηεγνύληαη ηηο ηζηνξίεο ηνπο γηα πνιινύο αηώλεο. Δ ηζηνξία ηνπ πνιέκνπ δηαηεξήζεθε από ζηόκα ζε ζηόκα, από γεληά ζε γεληά. Πηζαλώο ππήξμαλ επαγγεικαηίεο δηαζθεδαζηέο, νη ξαςσδνί ή βάξδνη πνπ πκλνύζαλ ηα γεγνλόηα θαη ηνπο ήξσεο, ιέγνληαο από κλήκεο εθαηνληάδεο ή θαη ρηιηάδεο ζηίρσλ. Ο Όκεξνο ξαςσδόο (Καηά ηνπο θιαζζηθνύο ρξόλνπο, ππήξραλ άλζξσπνη πνπ ήμεξαλ από κλήκεο ιέμε πξνο ιέμε θαη ηα δύν νκεξηθά έπε - πάλσ από 28.000 γξακκέο πνίεζεο ζε δαθηπιηθνύο εμάκεηξνπο ζηίρνπο!). ηε ζθέςε ηνπ κέζνπ πνιίηε, θαλέλα άιιν θείκελν, δελ θαηέρεη ηέηνηα θεληξηθή ζέζε γηα ηνλ πξνζδηνξηζκό ηνπ πνιηηηζκνύ ηεο Αύζεο, όζν ηα δπν απηά έπε, ε Εθζάδα θαη ε Οδύζζεζα. Καη ηα δπν απηά θείκελα αθνξνύλ κηα ζεκαληηθή ζηηγκή ηεο ειιεληθήο ηζηνξίαο: ηνλ Σξσηθό πόιεκν. Δ Ειηάδα απνηειείηαη από 16.000 ζηίρνπο θαη αλαθέξεηαη ζηηο ηειεπηαίεο 202
απνθαζηζηηθέο κέξεο ηνπ δεθαεηνύο πνιέκνπ ηεο Σξνίαο. Δ Οδύζζεηα απνηειείηαη από 12.000 ζηίρνπο θαη πεξηγξάθεη ηηο δεθαεηείο πεξηπιαλήζεηο ηνπ βαζηιηά ηεο Εζάθεο Οδπζζέα, ζηνλ δξόκν ηεο επηζηξνθήο ηνπ ζηελ παηξίδα κεηά ηνλ πόιεκν. Σα νκεξηθά έπε, γηα 2700 ρξόληα, εμαθνινπζνύλ λα δηαηεξνύλ ηελ αθηηλνβνιία ηνπο θαη λα ηξνθνδνηνύλ ηελ παηδεία, ηελ πνίεζε, ην ζέαηξν, ηε δσγξαθηθή, ηε γιππηηθή, αθόκα θαη ηνλ θηλεκαηνγξάθν ζηηο κέξεο καο. Κιαζζηθνί ζπγγξαθείο όπσο ν νθνθιήο, ν Βπξηπίδεο, θηιόζνθνη όπσο ν Ώξηζηνηέιεο θαη δεκηνπξγνί, όπσο ν κεγαιύηεξνο Ρσκαίνο πνηεηήο ΐηξγίιηνο ( πνπ έγξαςε ηελ Ώζκεζάδα, ηε ζπλέρεηα ηεο Ειηάδαο), έρνπλ επεξεαζζεί από ηελ νκεξηθή παξάδνζε θαη έρνπλ κε ηε ζεηξά ηνπο παξάγεη πνιηηηζηηθά αξηζηνπξγήκαηα. (Δζίμδμξ, Πίκδανμξ, Δνόδμημξ) 2. Ο ιδνμξ μ ΐογάκηζμξ ήηαλ έλαο από ηελ Πιεηάδα, όπσο νλνκάζηεθε ε νκάδα ησλ ηξαγηθώλ πνηεηώλ πνπ έδξαζαλ ζηελ Ώιεμάλδξεηα ηνλ 3ν π.Υ. αη. Έγξαςε πεξί ηηο 60 ηξαγσδίεο. Ήηαλ γηνο ηεο πνηήηξηαο Μνηξνύο. 3. Ο ιδνμξ μ έθθθζμξ ή ίθθζμξ, ήηαλ Έιιελαο γξακκαηηθόο Ομόλιππος (Μπζ): Γζμξ ημο Δναηθή ηαζ ηδξ Θεζπζάδαξ Ξακείδμξ (Ώπμθθόδςν.) Ομολοϊς (Μπζ): Μζα από ηζξ ηόνεξ ηδξ Νζόαδξ ηαζ ημο Ώιθίμκα πμο ελόκηςζε δ Άνηειδ Οκόλνηα (Ιζη): Θεόηεηα, ηεο νκόλνηαο θαη ηεο ζύκπλνηαο κεηαμύ ησλ πνιηηώλ θαη ηνπ αλνηρηνύ πλεύκαηνο. Οκπλεία ή Όκπληα: Πξνζσλύκην ηεο Αήκεηξαο θαη ηεο ειήλεο (Νόκκμξ) Οκθάιε Οκθάιε (Μπζ): Δ Οκθάιε ήηακ πμθύ όιμνθδ βοκαίηα, ααζίθζζζα ηδξ Λοδίαξ. ηδκ αοθή ηδξ ηαηέθδλε μ Δναηθήξ βζα κα απμηαεανεεί βζα ημκ θόκμ ημο Εθίημο, οπδνεηώκηαξ ηδ ααζίθζζζα. Ώοηή ημκ οπμπνέςζε κα θμνά βοκαζηεία θμνέιαηα ηαζ κα ηάκεζ δμοθεζέξ ημο ζπζηζμύ εκώ δ ίδζα θνξνχζε ηε ιενληή θαη θξαηνχζε ην ξφπαιφ ηνπ (Δξφδνηνο) Οκθαιίσλ (Ιζη): 1. Ο Οιθαθίςκ (7νο π.Υ. αη.) ήηαλ παηέξαο ηνπ ηπξάλλνπ ηεο Πίζαο Παληαιένληα 2. Έιιελαο δσγξάθνο ηνπ 4νπ π.Υ. αηώλα, καζεηήο ηνπ Νηθία Όναιθος (Ιζη): Έιιελαο γιύπηεο, αδειθόο ηνπ Φπιάθνπ, κε ην νπνίν θαηαζθεύαζε άγαικα ηνπ Αία. Όλαξνο (Μπζ): Εεξέαο ηνπ Αηνλύζνπ ζηελ Νάμν Ολάζαλδξνο (Ιζη): λνκα πνπ αλαγξάθεηαη ζε αξραίν ακθνξέα
203
Ονασίας (Ιζη): Ο Οκαζίαξ (5νο π.Υ. αη.) ήηαλ δηάζεκνο δσγξάθνο. Με ηνλ Πνιύγλσην δηαθόζκεζε ηνλ πξόλαν ηνπ λανύ ηεο Ώζελάο Ώξείαο ζηηο Πιαηαηέο. Ολαζηθιήο (Ιζη): Παηέξαο ηνπ Νηθνθιένπο θαη ηνπ Παησλίνπ, δπν από ηνπο λεθξνύο ηεο κάρεο ηνπ Εζζκνύ θαηά ησλ Ρσκαίσλ ην 146 π.Υ. Ονασιμήδης (Ιζη): Γιύπηεο ραιθνπιάζηεο από ηε Θήβα. Ολάζηκνο (Ιζη): 1. Ο Οκάζζιμξ (3νο κ.Υ. αη.) ήηαλ ξήηνξαο θαη ηζηνξηνγξάθνο. 2. Ο Οκάζζιμξ γηνο ηνπ Σεξέσο, έλαο από ηνπο λεθξνύο ηεο κάρεο ηνπ Εζζκνύ θαηά ησλ Ρσκαίσλ ην 146 π.Υ. (από κηα ζρεηηθή επηγξαθή) Ολαζίσλ (Ιζη): Ήηαλ έλαο από ηνπο λεθξνύο ηεο κάρεο ηνπ Εζζκνύ θαηά ησλ Ρσκαίσλ ην 146 π.Υ. (από κηα ζρεηηθή επηγξαθή) Όλαζνο (Ιζη): Έιιελαο κπζνγξάθνο ησλ ειιεληζηηθώλ ρξόλσλ. Γλσζηό έξγν ηνπ Ώιαγμκζηά. Ονάηας ή Ολάηεο (Ιζη): Ο Οκάηαξ (6νο-5νο π.Υ. αη.) από ηελ Ώίγηλα ήηαλ πεξηώλπκνο γιύπηεο θαη ραιθνπιάζηεο. Γλσζηά έξγα ηνπ ήηαλ αγάικαηα ηνπ Βξκή, ηεο Αήκεηξαο θαη ηνπ Δξαθιή ζηελ Οιπκπία. (Παοζακίαξ) Ονάτος (Ιζη): Ο Ολάηνο ήηαλ ππζαγόξεηνο θηιόζνθνο από ηνλ Κξόησλα. Ώπό ην έξγν ηνπ Πενί εεμύ ηαζ εείμο ζώδνληαη ιίγα απνζπάζκαηα. Όλεηξνη (Μπζ): Σέθλα ηνπ Όπλνπ θαη ηεο Παζηζέεο. Ώπηά είλαη ν Μνξθέαο, ν Ίθεινο, ν Φνβήησξ θαη ν Φάληαζνο. Γνπλ ζηηο ζθνηεηλέο αθηέο ηνπ Χθεαλνχ θαη βγαίλνπλ απφ δπν πχιεο. Δ κηα είλαη θαηαζθεπαζκέλε απφ ειεθαληνζηφ πνπ πεξλνχλ ηα απαηειά φλεηξα θαη ε άιιε απφ θέξαην πνπ πεξλνχλ ηα φλεηξα πνπ βγαίλνπλ αιεζηλά. Ολεηξνπνκπόο (Ιζη): Έλα από ηα πξνζσλύκηα ηνπ Βξκή. Όλεηξνο (Μπζ): Γηνο ηεο Νχρηαο, αδειθφο ηνπ Όπλνπ θαη ηνπ Θαλάηνπ. Οη ζενί ηνλ ζηέιλνπλ ζηνπο αλζξψπνπο ηελ ψξα πνπ θνηκνχληαη γηα λα ηνπο θαλεξψζνπλ ηα κειινχκελα. Ονείτης ή Ολίδεο (Μπζ): Γζμξ ημο Δναηθή ηαζ ηδξ Αδζάκεζναξ (Ώπμθθόδςνμξ) Ολέξαηνο (Ιζη): Ώλδξηθό αξραηνειιεληθό όλνκα Όλεζηνο (Ιζη): Ο κεζημξ ή Οκέζηδξ ήηαλ πνηεηήο ησλ πξώησλ κεηαρξηζηηαληθώλ ρξόλσλ. Βίλαη γλσζηά νθηώ επηγξάκκαηά ηνπ (Παθαηζκή Ώκεμθμβία) Ονήσανδρος (Ιζη): Ο Οκήζακδνμξ (1νο-2νο κ.Υ. αη.) ήηαλ θηιόζνθνο θαη ζπγγξαθέαο. Έγξαςε: Τπμικήιαηα εζξ ηδκ πμθζηείακ ημο Πθάηςκμξ θαζώο θαη βηβιίν πνιεκηθήο ηέρλεο κε ηίηιν Σαηηζηά ή ηναηδβζηά. (μοΎδαξ) Ολεζηθξάηεο (Ιζη): Ώπό ηελ Μαθεδνλία, ήηαλ λαύαξρνο ηνπ Μ. Ώιεμάλδξνπ θαη αλέιαβε καδί κε ηνλ Νέαξρν ηελ εμεξεύλεζε ησλ πδάηηλσλ νδώλ ηεο Βξπζξάο Θάιαζζαο θαη ηνπ Ελδηθνύ Χθεαλνύ. (Ώννζακόξ) 204
Ονησίκριτος (Ιζη): 1. Ο Οκδζίηνζημξ (4νο π.Υ. αη.) από ηελ Ώίγηλα, ήηαλ πεξηεγεηήο, θπληθόο θηιόζνθνο, καζεηήο ηνπ Αηνγέλε θαη ηζηνξηνγξάθνο. πκκεηείρε κε ηνλ λαύαξρν ηνπ Μ. Ώιεμάλδξνπ Νέαξρν ζηνλ πεξίπινπ ηεο Ελδηθήο θαη έγξαςε βηβιίν κε ηίηιν Πενί Ώθελάκδνμο, από ην νπνίν ζώδνληαη κόλν απνζπάζκαηα. (Ώννζακόξ, Πθίκζμξ) 2. Ο Οκδζίηνζημξ μ αθαιίκζμξ από ηε αιακίλα ηεο Κύπξνπ ήηαλ ληθεηήο ηνπ ζηαδίνπ ζηελ Οιπκπηάδα ηνπ 180 π.Υ. 3. Ο Οκδζίηνζημξ από ηελ Ώζηππάιαηα ήηαλ ηζηνξηθόο ζπγγξαθέαο Ονήσιλος (Ιζη): Ο Οκήζζθμξ (6νο-5νο π.Υ. αη.) ήηαλ βαζηιηάο ηεο αιακίλαο Κύπξνπ. Βθζξόληζε ηνλ αδειθό ηνπ Γόξγν γηαηί αθνινπζνύζε θηινπεξζηθή πνιηηηθή θαη ππνθίλεζε ηνπο Κππξίνπο ζε επαλάζηαζε. Δηηήζεθε θαη έραζε ηε δσή ηνπ, όκσο νη Κύπξηνη ηνλ ιάηξεπαλ σο ήξσα ηνπο. (Δνόδμημξ) Ονήσιμος (Ιζη): Ο Οκήζζιμξ (6νο-5ν3 π.Υ. αη.) από ηελ Ώζήλα ήηαλ αγγεηνγξάθνο. Πνιιά από ηα αγγεία ηνπ αγγεηνπιάζηε (θαη αγγεηνγξάθνπ) Βπθξόληνπ, θέξνπλ ηελ ππνγξαθή ηνπ Ολήζηκνπ πνπ ηα δηαθόζκεζε. Ολήζηππνο (Μπζ): Γζμξ ημο Δναηθή ηαζ ηδξ Θεζπζάδαξ Υνοζδίδαξ (Ώπμθθόδςνμξ) Ολεζηθόξνο (Ιζη): λνκα πνπ αλαγξάθεηαη ζε επηγξαθή ηνπ Άξγνπο θαη αλαθέξεηαη ζε πνιίηε πνπ κνίξαδε κε δηθά ηνπ έμνδα ιάδη ζε ινπηξά θαη γπκλάζηα. Ολήηεο (Ιζη): Καξύζηηνο, ν νπνίνο απνθάιπςε ζηελ Ξέξμε ηελ ζηελή δηάβαζε, πνπ νδεγνύζε, κέζα από ηα βνπλά, πξνο ηηο Θεξκνπύιεο (Δνόδμημξ) Αγγεηνγξαθηθή Ολήζηκνπ θαη αγγεηνπιαζηηθή Δπθξόληνπ Ολεηνξίδεο (Ιζη): Παηέξαο ηνπ Θεβαίνπ ζηξαηεγνύ Αηεκπόξνπ (Θμοηοδίδδξ) Ολεηνξίδεο (Μπζ): Γζμξ ημο Οκήηςνμξ Φνόκηζξ (ιδνμξ) Ονήτωρ (Μπζ): Παηέναξ ημο Φνόκηζδμξ, πδδαθζμύπμο ημο Μεκεθάμο. Ολνθέληαπξνη (Ιζη): Σέξαηα ηεο Ώηζηνπίαο από ηε κέζε θαη πάλσ άλζξσπνη θαη από ηε κέζε θαη θάησ γάηδαξνη. Ονομακλής (Ιζη): Ο Οκμιαηθήξ (5νο π.Υ. αη.) ήηαλ Ώζελαίνο ζηξαηεγόο, έδξαζε θαηά ηνλ Πεινπνλλεζηαθό πόιεκν. (Θμοηοδίδδξ)
205
Ονομάκριτος (Ιζη): Ο Οκμιάηνζημξ (530-480 π.Υ.) από ηελ Ώζήλα ήηαλ πνηεηήο θαη ρξεζκνιόγνο, πνπ έδεζε ζηελ απιή ηνπ ηπξάλλνπ Πεηζηζηξάηνπ. Λέγεηαη όηη δηαζθεύαζε ηα δόγκαηα ηνπ Οξθέα. (Δνόδμημξ, Παοζακίαξ) Ονομάντιος (Ιζη): Έλαο από ηνπο εθόξνπο ηεο παξηήο (Ξελνθώλ) Ονόμαρχος (Ιζη): Ο Οκόιανπμξ (4νο π.Υ. αη.) ήηαλ ζηξαηεγόο ησλ Φσθέσλ, αδειθόο ηνπ Φηινκήινπ. Καηά ηνλ Εεξό πόιεκν άξπαμε ηνπο ζεζαπξνύο ησλ Αειθώλ, θαηέιαβε ηηο Θεξκνπύιεο θαη ηνλ Οξρνκελό. Πνιέκεζε ηνλ Φίιηππν ΐ‟ θαη ζθνηώζεθε ην 352 π.Υ. (Αδιμζεέκδξ) Ολόκαο (Ιζη): παξηηάηεο πνπ αλαθέξεη ν Ώξξηαλόο Ολνκαζηνξίδαο (Ιζη): Ο Οκμιαζημνίδαξ ήηαλ, καδί κε ηνπο Μόληκν, Καιιηθξαηίδα θαη Παύζηππν, παξηηάηεο πξέζβεηο ζηνλ Ααξείν. Μεηά ηελ ήηηα ησλ Πεξζώλ ζπλειήθζεζαλ από ηνλ Μαθεδνληθό ζηξαηό. Ονόμαστος (Ιζη): Ο Οκόιαζημξ από ηε κύξλε ήηαλ νιπκπηνλίθεο ζηελ ππγκαρία (688 π.Υ.) θαη ζπγγξαθέαο. Έγξαςε: Λόβμζ ποηηζημί. Ομπάξηεο (Ιζη): Ο Ολοάνηδξ (4νο π.Υ. αη.) ήηαλ επγελήο ΐαθηξηαλόο, παηέξαο ηεο Ρσμάλεο, πεζεξόο ηνπ Μ. Ώιεμάλδξνπ (Ώννζακόξ) Ομπδεξθήο (Ιζη): Βπίζεην ηεο Ώζελάο. Ομύζεκηο (Ιζη): Ο Ολύεειζξ από ηηο Κιεσλέο ηεο Πεινπνλλήζνπ, ήηαλ νιπκπηνλίθεο ζηνλ ζηάδην δξόκν ην 732 π.Υ. Όξυλος (Μπζ): Γηνο ηνπ βαζηιηά ηεο Καιπδψλαο Ώλδξαίκσλα θαη ηεο Γφξγεο θαη αδειθφο ηνπ Θφαληα θαη ηνπ Θεξκίνπ. Ο μπινο ζθφησζε θαηά ιάζνο ηνλ αδειθφ ηνπ Θέξκην θαη αλαγθάζηεθε λα εθπαηξηζηεί ζηελ Διεία θαη παξέκεηλε εθεί θαη έγηλε βαζηιηάο ηεο. Αηαηήξεζε ηηο ηνπηθέο ιαηξείεο θαη έζηκα θαη δηνίθεζε κε ζχλεζε. (Ώπνιιφδσξνο) Οξύνιος (Μπζ): Γζόξ ημο Έηημνα ηαζ αδεθθόξ ημο ηαιάκδνμο. Μεηά ηδκ άθςζδ ηδξ Σνμίαξ βύνζζε ηαζ λακάπηζζε ηδκ πόθδ (ιδνμξ)
Οξύντης (Μπζ): Γηνο θαη δηάδνρνο ηνπ βαζηιηά ηεο Ώζήλαο Αεκνθψληα θαη ηεο Λανδίθεο θαη εγγνλφο ηνπ Θεζέα Οξύπορος (Μπζ): Γζόξ ημο ααζζθζά ηδξ Πάθμο Κζκύνα ηαζ ηδξ Μεεάνκδξ ηαζ αδεθθόξ ημο Άδςκζ (Ώπνιιφδσξνο) Οπηζζνδάθηπινη (Μπζ): Μπζηθφο ιαφο πνπ είρε ηα δάρηπια ζηηο θηέξλεο Οπίηεο (Μπζ): Ώπαζόξ ιαπδηήξ, ζημηώεδηε ζηδκ Σνμία από ημκ Έηημνα (ιδνμξ)
Οπλεύς (Μπζ): Έκαξ από ημοξ βζμοξ ημο Πμζεζδώκα ηαζ ηδξ Κακάηδξ (Ώπνιιφδσξνο) Όπλης (Μπζ): Γηνο ηνπ γελάξρε ησλ Εψλσλ, Ίσλα θαη ηεο Βιίθεο (Ώπνιιφδσξνο) 206
Οπιφδακνο (Μπζ): Γίβακηαξ, βζμξ ημο Οονακμύ ηαζ ηδξ Γαίαξ (Παοζακίαξ) Οπινζκία (Ιζη): Βπίζεην ηεο Ήξαο Οπνίε (Ιζη): ύδπγνο ηνπ βαζηιηά ησλ θπζώλ θύινπ (Δνόδμημξ) Οπούς (Μπζ): Γηνο ηνπ Αία, εγγνλφο ηνπ Οπνχληνο, γελάξρεο ησλ Οπνπληίσλ Λνθξψλ Οππιανός (Ιζη): Ο Οππζακόξ (2νο κ.Υ. αη.) από ηε Κηιηθία ήηαλ επηθόο πνηεηήο θαη ηρζπνιόγνο. Έγξαςε ηα Ώθζεοηζηά, ζε 5 βηβιία θαη ην αθηέξσζε ζηνλ απηνθξάηνξα Μάξθν Ώπξήιην. Ώπηόο ελζνπζηάζηεθε θαη ηνπ δώξηζε έλα ρξπζό λόκηζκα γηα θάζε ζηίρν ηνπ (δειαδή πεξίπνπ 3.500!) (μοΎδαξ) Οπώξα (Ιζη): Θεόηεηα ηεο επθνξίαο θαη ηεο γνληκόηεηαο ησλ θξνύησλ (Ώνζζημθάκδξ) Όργης (Εζη): Θάζηνο, παηέξαο ηνπ Ώληηπάηξνπ (Δνόδμημξ) Οξεηάδεο ή Οξεάδεο (Μπζ): Νχκθεο, ηέθλα ηεο έλσζεο ησλ πέληε Βθαηεξηδψλ θαη ησλ πέληε αδειθψλ ηνπο Εδαίσλ Ααθηχισλ θαη απφγνλνη ηνπ Φνξσλέα ηνπ πξψηνπ αλζξψπνπ ηεο γεο. Καηνηθνχζαλ θαη πξνζηάηεπαλ ηα φξε. Οξεηβάζηνο ν Πεξγακελόο Ορειβάσιος ή Οξηβάζηνο (Ιζη): Ο Ονεζαάζζμξ μ Πενβαιδκόξ (4νο κ.Υ. αη.) ήηαλ δηάζεκνο ηαηξνθηιόζνθνο θαη βνηαλνιόγνο, ζηελ απιή ηνπ Ρσκαίνπ απηνθξάηνξα Ενπιηαλνύ (ηνπ Παξαβάηε). Ο Ενπιηαλόο ηνλ έζηεηιε ζηνπο Αειθνύο γηα λα δηαπηζηώζεη ηηο δεκηέο πνπ είρε ππνζηεί ην ηεξό ηνπ Ώπόιισλα θαη ην Μαληείν, από ηνπο θαλαηηθνύο Υξηζηηαλνύο. Βπέζηξεςε ζηελ Κσλζηαληηλνύπνιε, κεηαθέξνληαο ηνλ ηειεπηαίν ρξεζκό ηεο Νζηάκδναξ, ηειεπηαίαο Ππζίαο ηνπ Μαληείνπ. Έγξαςε πνιιά έξγα κεηαμύ ησλ νπνίσλ θαη ηαηξηθή εγθπθινπαίδεηα κε ηίηιν Εαηνζηαί ζοκαβςβαί ή Βαδμιδημκηάαζαθμξ, ηα δπν ηξίηα από απηά έρνπλ ραζεί. Οξείε (Μπζ): Θεζπζάδα, ιδηένα ημο Λαμιέκδ από ημκ Δναηθή (Ώπμθθόδςνμξ) Οξεηινρία (Μπζ): αθέπε Ιθηγέλεηα Όρειος (Μπζ): Κέκηαονμξ, ζημηώεδηε από ημκ Δναηθή Ορέσανδρος (Ιζη): Ο Ονέζακδνμξ μ Λεοηακόξ πεξηιακβάλεηαη ζηνλ θαηάινγν ησλ Ππζαγνξείσλ ηνπ Εαιαθίπμο Οξέζβηνο (Μπζ): ΐμζςηόξ ιαπδηήξ, ζοιιεηείπε ζημκ Σνςζηό Πόθειμ ηαζ ζημηώεδηε από ημκ Έηημνα (ιδνμξ)
207
Ορεσθεύς (Μπζ): Έκα από ηα παζδζά ημο Αεοηαθίςκα ηαζ ηδξ Πύνναξ. Σν φλνκά ηνπ Οξεζζέα ζεκαίλεη άκενςπμξ ημο αμοκμύ. Βίρε κηα ζθχια πνπ γέλλεζε έλα ξαβδί. Ο Οξεζζέαο παξάρσζε ην ξαβδί ζην ρψκα θαη θχηξσζε ην πξψην θιήκα. Ο γηνο ηνπ ν Φχηηνο (ζεκαίλεη απηόο πνπ θπηεύεη) ήηαλ απηφο πνπ δηέδσζε ηελ θαιιηέξγεηα ηεο ακπέινπ. (Παπζαλίαο) Οξεζηάδαο (Ιζη): Ο Ονεζηάδαξ μ Μεηαπόκηζμξ πεξηιακβάλεηαη ζηνλ θαηάινγν ησλ Ππζαγνξείσλ ηνπ Εαιαθίπμο Οξέζηεο (Ιζη): Ο Ονέζηδξ (4νο π.Υ. αη.) ήηαλ γηνο ηνπ βαζηιηά ηεο Μαθεδνλίαο Ώξρειάνπ Ώ‟. Ο Ώξρέιανο ην 399 δνινθνλήζεθε από ηνλ εξαζηή ηνπ Κξαηέα ή Κξαηεξό θαη αλήιζε ζην ζξόλν ηεο Μαθεδνλίαο. κσο βαζίιεπζε κόλν ηέζζεξηο κέξεο γηαηί ν Οξέζηεο ηνλ ζθόησζε γηα λα εθδηθεζεί ην ζάλαην ηνπ παηέξα ηνπ θαη αλήιζε απηόο ζην ζξόλν. Σν 393 πέζαλε θαη ηνλ δηαδέρζεθε ν ζσκαηνθύιαθάο ηνπ Ώέξνπνο ΐ‟. Ορέστης (Μπζ): Γζνο ηνπ Ώγακέκλνλα θαη ηεο Κιπηαηκλήζηξαο θαη αδειθφο ηεο Εθηγέλεηαο θαη ηεο Διέθηξαο. Παληξεχηεθε ηελ εμαδέιθε ηνπ (θφξε ηνπ Μελειάνπ) Βξκηφλε θαη απέθηεζαλ ηνλ Σηζζακελφ νπνίνο ήηαλ ν ηειεπηαίνο ηεο θαηαξακέλεο γεληάο ησλ Ώηξεηδψλ. ηαλ ε κεηέξα ηνπ θαη ν εξαζηήο ηεο Ώίγηζζνο δνινθφλεζαλ ηνλ Ώγακέκλνλα, κηα δνχιε γιίησζε ηνλ Οξέζηε. Δ Διέθηξα έβαιε ζθνπφ ηεο ηελ εθδίθεζε θαη γη’ απηφ θπγάδεπζε ηνλ Οξέζηε ζηε Φσθίδα ψζπνπ λα ελειηθησζεί. ηαλ ν Οξέζηεο κεγάισζε ήξζε ζηηο Μπθήλεο κε ηνλ θίιν ηνπ Ππιάδε, γηα λα εθδηθεζεί ην ζάλαην ηνπ παηέξα ηνπ. Δ Διέθηξα ηνπο ζπλέδξακε ζηε δνινθνλία ηεο Κιπηαηκλήζηξαο θαη ηνπ Ώίγηζζνπ. Ο Οξέζηεο δνινθνλεί ηελ Κιπηαηκλήζηξα Ορθαγόρας (Ιζη): 1. Ο Ονεαβόναξ (6νο π.Υ. αη.) ήηαλ ηύξαλλνο ηεο ηθπώλαο, δηαθξίζεθε γηα ηε ρξεζηή δηνίθεζε. Βπί ησλ εκεξώλ ηνπ ε ηθπώλα έγηλε από ηηο ζεκαληηθόηεξεο πόιεηο ηεο Βιιάδαο. (Δνόδμημξ) 2. πγγξαθέαο ησλ ειιεληζηηθώλ ρξόλσλ. Έγγξαςε: Εκδζημί θόβμζ Οξζαία (Μπζ): Μηα απφ ηηο θφξεο ηνπ Ταθίλζνπ πνπ ζπζηάζηεθαλ απφ ηνπο Ώζελαίνπο ζην ηάθν ηνπ Κχθισπα Γεξαίζηνπ, γηα λα απαιιαγεί ε πφιε ηνπο απφ ην ιηκφ (Ώπνιιφδσξνο) Οξζαίνο (Μπζ): Μαπδηήξ από ηδκ Φνοβία, έθααε ιένμξ ζημκ Σνςζηό Πόθειμ ζημ πθεονό ηςκ Σνώςκ (ιδνμξ)
208
Οξζάλεο (Μπζ): Φαιηθφο ή πξηαπηθφο δαίκσλ, γηνο ηνπ Αηνλχζνπ, ζηελ ππεξεζία ηνπ Πξηάπνπ, φπσο θαη ν Σχρσλ θαη ν Κνλίζαινο. Λαηξεπφηαλ θπξίσο ζηελ Ώηηηθή (ηξάβσλ) Οξζία (Ιζη): Πξνζσλύκην ηεο Ώξηέκηδνο ζηε Λαθσλία (Ξεκμθώκ) Οξζόπνιηο (Μπζ): Γηνο ηνπ Πιεκλαίνπ απφ ηελ Ώηγηαιεία. Ήηαλ επλννχκελνο ηεο Αήκεηξαο. ε έλδεημε επγλσκνζχλεο έρηηζε έλα λαφ γηα ηε ζεά Οξζνζία (Μπζ): Μζα από ηζξ νεξ Όξζνο ή Όξζξνο (Μπζ): Σέθλν ηνπ Σπθψλα θαη ηεο Έρηδλαο, ηέξαο πνπ παξηζηάλεηαη σο ζθχινο κε δπν θεθάιηα. Βλψζεθε κε έλα άιιν ηέξαο ηελ αδειθή ηνπ Έρηδλα θαη απέθηεζαλ ην Ληνληάξη ηεο Νεκέαο θαη ηελ θίγγα. (Δζίνδνο) Όξζσλ (Ιζη): Οιπκπηνλίθεο ηνπ ζηαδίνπ δξόκνπ ην 148 π.Υ. από ηηο πξαθνύζεο (Θεόηνζημξ) Οξζσζία (Ιζη): Πξνζσλύκην ηεο Ώξηέκηδνο ζηελ Ώξθαδία (Παοζακίαξ) Ορίκαδμος (Ιζη): Ώζιεηήο από ηελ ηθειία πνπ ζεζκνζέηεζε ηνπο θαλόλεο ηνπ αζιήκαηνο ηεο πάιεο. (Ώζθζακόξ) Όρικος (Ιζη): Γηνο ηνπ Ώξηαπείζνπο, βαζηιηάο ησλ θπζώλ (Δνόδμημξ) Όξηνο (Ιζη): Πξνζσλύκην ηνπ Ώπόιισλα ζηελ Βξκηνλίδα Όξθηνο (Ιζη): Πξνζσλύκην ηνπ Αία ζηελ Οιπκπία Όξθηο ή Πφξθηο (Μπζ): Σν έλα απφ ηα δπν ζαιάζζηα θίδηα πνπ έζηεηιε ν Πνζεηδψλ, γηα λα πλίμνπλ ηνλ Λανθφσληα θαη ηνπο δπν γηνπο ηνπ, φηαλ ακθηζβήηεζε ηελ ζθνπηκφηεηα ηεο εηζφδνπ ηνπ Ανχξεηνπ Ίππνπ ζηελ Σξνία. Σν άιιν θίδη ήηαλ ε Υαξίβνηα Ο Λαοκόων και ηα παιδιά ηος (Φ. Κόληνγινπ) Όρκος (Ιζη): Θεόηεηα ή δαηκόλην, πξνζσπνπνίεζε ηνπ όνημο. Παξαθνινπζνύζε ηελ ηήξεζε ησλ όξθσλ θαη ηηκσξνύζε ηνπο επίνξθνπο Όρμενος (Μπζ): 1. Γζμξ ημο ααζζθζά ηδξ Ρόδμο Κενηάθμο, έδςζε ημ όκμιά ημο ζηδκ πόθδ Ονιέκζμ ηδξ Θεζζαθίαξ, ηδξ μπμίαξ έβζκε ααζζθζάξ. (ηνάαςκ) 2. Μαπδηήξ ηςκ Σνώςκ ζημηώεδηε από ημκ Πμθοπμίηδ (ιδν) 3. Μαπδηήξ ηςκ Σνώςκ ζημηώεδηε από ημκ Σεύηνμ (ιδνμξ) 4. Έκαξ από ημοξ ικδζηήνεξ ηδξ Πδκεθόπδξ. (ιδνμξ) Οξκή (Ιζη): Θεόηεηα ή δαηκόλην, πξνζσπνπνίεζε ηεο δξαζηεξηόηεηαο 209
Όξκεο (Ιζη): Θεόηεηα ή δαηκόλην, πξνζσπνπνίεζε ηεο εηνηκόηεηαο, ηεο πξνζπκίαο, ηεο θηιόπνλεο πξνζπάζεηαο θαη ηνπ ελζηίθηνπ. Οξλέα ή Οξλέε (Μπζ): Νατάδα Νχκθε ηεο ΏραΎαο. Ορνεύς (Μπζ): Γηνο ηνπ Βξερζέα θαη ηεο Πξαμηζέαο θαη παηέξαο ηνπ Πεηέα (Παπζαλίαο) Όξληνο (Ιζη): λνκα ελόο από ηνπο Κεληαύξνπο Ορνυτίων (Μπζ): Γηνο ηνπ ηζχθνπ θαη ηεο Μεξφπεο, παηέξαο ηνπ Φψθνπ (Παπζαλίαο) Όρνυτος (Μπζ): Ώξθάδαο, παηέξαο ηνπ Ναπβφινπ. Ξεθίλεζε γηα ηνλ Σξσηθφ Πφιεκν, αιιά επέζηξεςε ζηε ρψξα ηνπ φηαλ ηα πινία πεξίκελαλ νχξην άλεκν ζηελ Ώπιίδα. (Ώπνιιψληνο Ρφδηνο) Οροιβάντιος (Ιζη): Βπηθόο πνηεηήο από ηελ Σξνηδήλα, ίζσο παιαηόηεξνο θα ηνπ Οκήξνπ (Ώζθζακόξ) Όροιδος (Ιζη): ΐαζηιηάο ηνπ επεηξσηηθνύ θύινπ ησλ Παξαπηαίσλ (5νο π.Υ. αη.). Σν βαζίιεηό ηνπ βξηζθόηαλ ζηελ βόξεηα Πίλδν γύξσ από ηνλ Ώών πνηακό. Πήξε κέξνο ζηνπο Πεξζηθνύο πνιέκνπο σο ζύκκαρνο ησλ παξηηαηώλ (Θμοηοδίδδξ) Οροίηες (Ιζη): αηξάπεο ηεο Λπδίαο, ν νπνίνο ζπλέιαβε ηνλ ηύξαλλν ηεο άκνπ Πνιπθξάηε θαη αθνύ ηνλ βαζάληζε άγξηα ηνλ εθηέιεζε (Δνόδμημξ) Ορόληας (Ιζη): αηξάπεο ηεο Ώξκελίαο (Ξεκμθώκ) Οξφληεο (Μπζ): Πμηάιζμξ εεόξ ηδξ ονίαξ Ορνληνβάηεο (Ιζη): Όξνο (Μπζ): Γζμξ Δγεκόλαο ηεο Καξίαο. Σν 335 π.Υ. κεηά από ζζελαξή αληίζηαζε, παξαδόζεθε ζηνλ Μ. Ώιέμαλδξν πνπ πνιηνξθνύζε ηελ Ώιηθαξλαζζό ημο Λοηάμκμξ ααζζθζά ηδξ Ώνηαδίαξ (Ώπμθθόδςνμξ) Οξζεδίθε (Μπζ): Κόνδ ημο ααζζθζά ηδξ Κύπνμο Κζκύνα ηαζ αδεθθή ημο Άδςκζ (Ώπμθθόδςνμξ) Οξζίαο (Ιζη): Γηνο ηνπ Λαθξίνπ, έλαο από ηνπο λεθξνύο ηεο κάρεο ηνπ Εζζκνύ ηεο Κνξίλζνπ ην 146 π.Υ. (όλνκα από ζρεηηθή επηγξαθή) Οξζείο (Μπζ): χδπγνο ηνπ Έιιελα θαη κεηέξα ηνπ Ώηφινπ, ηνπ Αψξνπ θαη ηνπ Ξνχζνπ (Ώπμθθόδςνμξ)
Ορσίλοχος (Μπζ): 1. Γζμξ ημο ααζζθζά ηδξ Κνήηδξ Εδμιεκέα, μ ηαπύηενμξ άκηναξ ηδξ Κνήηδξ. (ιδνμξ) 2. Γηνο ηνπ βαζηιηάο ησλ Φαξψλ Μεζζελίαο Αηνθιή θαη αδειθφο ηνπ Κξήζσλνο. Καη νη δπν αδειθνί ζθνηψζεθαλ απφ ηνλ Ώηλεία ζην Σξσηθφ Πφιεκν (ιδνμξ) Οξζηλφκε (Μπζ): χδπγνο ηνπ Λαπίζε θαη κεηέξα ηεο Αηνκήδεο, ηνπ Φφξβαληνο θαη ηνπ Πεξίθαληνο (Αηφδσξνο ηθειφο) 210
Όρσιππος (Ιζη): Ώπό ηα Μέγαξα, νιπκπηνλίθεο ηνπ δξόκνπ ην 720 π.Υ.. Λέγεηαη όηη ήηαλ ν πξώηνο αζιεηήο πνπ έηξεμε γπκλόο. (Ξεκμθώκ) Οξζνβία (Μπζ): Κόνδ ημο Αδζθόκηδ ηαζ ηδξ Τνκζεώξ Οξηεχο (Μπζ): Έκαξ από ημοξ βζμοξ ημο ζζύθμο ηαζ ηδξ Μενόπδξ Οξηίινρνο (Μπζ): Ο γηνο ηνπ Ώιθεηνχ, παηέξαο ηνπ Αηνθιή θαη παππνχο ηνπ Οξζίινρνπ (ιδνμξ) Οξηπγία (Μπζ): Νατάδα Νχκθε ηεξνχ άιζνπο ζηελ Έθεζν Ορφεύς (Μπζ): Ο Ονθεύξ ήηακ έλαο απφ ηνπο κεγάινπο κνπζηθνχο, κχζηεο θαη ηεξείο ηεο κπζνινγίαο. Θεσξείηαη απηφο πνπ ηειεηνπνίεζε ηε ιχξα, δψξν ηνπ Ώπφιισλα, ν νπνίνο θαη ηνλ δίδαμε κνπζηθή. ηαλ ν Οξθέαο έπαηδε, ηα δψα γνεηεχνληαλ θαη καδεχνληαλ γχξσ ηνπ, ηα ζεξία εκέξεπαλ, ηα ςάξηα πεδνχζαλ ζηνλ αέξα γηα λα ηνλ αθνχζνπλ, ε ξνή ησλ πνηακψλ ζηακαηνχζε, αθφκα θαη ηα δέληξα έζθπβαλ πξνο ην κέξνο ηνπ, καγεκέλα απφ ηε κνπζηθή ηνπ. Οξθέαο θαη Δπξπδίθε Ήηαλ γηνο ηνπ βαζηιηά ηεο Θξάθεο Οηάγξνπ θαη ηεο Μνχζαο Καιιηφπεο θαη ζχδπγνο ηεο Βπξπδίθεο. ηαλ Βπξπδίθε πέζαλε, ν πεξίιππνο Οξθέαο έπαημε ηφζν ιππεηεξά ηξαγνχδηα, πνπ νη ζενί ζπγθινληζκέλνη ηνλ ζπκβνχιεςαλ λα θαηέβεη ζηνλ Άδε. Πξάγκαηη ηα ηξαγνχδηα ηνπ ζπγθίλεζαλ αθφκα θαη ηνλ Κέξβεξν, ηα βαζαληζηήξηα ησλ θνιαζκέλσλ ζηακάηεζαλ θαη νη ζθηέο πεξηθχθισζαλ ηνλ Οξθέα γηα λα ηνλ αθνχζνπλ. Ο Πινχησλ δέρζεθε ηελ επηζηξνθή ηεο Βπξπδίθεο ζηε γε κε ηνλ φξν, ν Οξθέαο λα κε γπξίζεη λα δεη ηε γπλαίθα ηνπ πξηλ πεξάζνπλ ηηο πχιεο ηνπ Άδε. Ο Οξθέαο φκσο βηάζηεθε λα δεη μαλά ηελ αγαπεκέλε ηνπ, γχξηζε θαη θνίηαμε ηελ Βπξπδίθε. Δ αζέηεζε ηνπ φξνπ απφ ηνλ Οξθέα, είρε σο απνηέιεζκα ηελ νξηζηηθή επηζηξνθή ηεο γπλαίθαο ηνπ ζηνλ Άδε. (Πίλδαξνο) Όξθε (Μπζ): Κφξε ηνπ βαζηιηά ηεο Λαθσλίαο Αίσλνο θαη ηεο Ώκθηζέαο θαη αδειθή ηεο Καξπάο θαη ηεο Λπθνχο. Ο Ώπφιισλ δψξηζε ζηηο ηξεηο αδειθέο ην ράξηζκα ηεο καληηθήο, κε ηνλ φξν φηη δελ ζα κάζαηλαλ γηα ηνπο ζενχο πξάγκαηα πνπ δελ ηηο αθνξνχζαλ. Ο Αηφλπζνο εξσηεχηεθε ηελ Καξπά, αιιά νη θνπέιεο ηνλ παξαθνινπζνχζαλ γηα λα κάζνπλ ηα κπζηηθά ηνπ. Οη ζενί κεηακφξθσζαλ ηελ ξθε θαη ηελ Λπθψ ζε βξάρηα θαη ηελ Καξπά ζε ηάνομκ (ημοημύηζζ) πνπ ππάξρεη ζε φινπο ζρεδφλ ηνπο θαξπνχο. 211
Όξθλε (Μπζ): Υζφληα Νχκθε πνπ δνχζε ζηνλ Άδε. Ώπφ ηελ εξσηηθή ηεο επαθή κε ηνλ Ώρέξνληα γέλλεζε ηνλ Ώζθάιαθν, δαίκνλα ηνπ Κάησ Κφζκνπ (Οβίδηνο) Ορφώνδας (Ιζη): Ο Ονθώκδαξ από ηε Θήβα ήηαλ ληθεηήο ηνπ αγσλίζκαηνο ηνπ ηεζξίππνπ ζηα πέκπηα Πύζεηα ησλ Αειθώλ (Παοζακίαξ) Όξρακνο (Μπζ): ΐαζηιηάο ηεο Πεξζίαο θαη παηέξαο ηεο Λεπθνζέαο ή Λεπθνζφεο. ηαλ έκαζε ηελ εξσηηθή ζρέζε ηεο θφξεο ηνπ κε ηνλ Ώπφιισλα, ηελ έζαςε δσληαλή. Ο Ώπφιισλ πφηηζε ηνλ ηάθν ηεο κε λέθηαξ θαη βιάζηεζε ε ιηβαλσηή. Ορχομενός (Μπζ): Έλαο απφ ηνπο 50 γηνπο ηνπ βαζηιηά ηεο Ώξθαδίαο Λπθάσλα. Ίδξπζε ηνλ Ώξθαδηθφ Οξρνκελφ (Παπζαλίαο) Όζηαζνο (Μπζ): Έλαο απφ ηνπο Σηηάλεο, γηνπο ηνπ Οπξαλνχ θαη ηεο Γαίαο Οηάζπεο (Ιζη): Υαιδαίνο ζηξαηεγόο, ζπκκεηείρε ζηελ εηζβνιή ησλ Πεξζώλ ζηελ Βιιάδα (Δνόδμημξ) Οτρεύς (Μπζ): Μπζηθφο βαζηιηάο ηεο Φξπγίαο. Έιαβε κέξνο ζηελ Ώκαδνλνκαρία θαη ηνλ βνήζεζε ν βαζηιηάο ηεο Σξνίαο Πξίακνο (ιδνμξ) Ζ κνύζα Οπξαλία Οηξήξε ή Οπηξία (Μπζ): ΐαζίιηζζα ησλ Ώκαδφλσλ, θαη κεηέξα ηεο Εππνιχηε πνπ ηελ δηαδέρζεθε ζηελ εγεζία θαη ησλ Ώληηφπεο, Πελζεζίιεηαο θαη Λπζίππεο. (Τγίλνο) Οηξπληεχο (Μπζ): Ο Οηξπληεχο ήηακ παηέναξ ημο ιαπδηή ηςκ Σνώςκ Εθζηίςκμξ πμο ζημηώεδηε ζημκ Πόθειμ από ημκ Ώπζθθέα (ιδνμξ) Όηπο(Ιζη): ΐαζηιηάο ησλ Παθιαγόλσλ (Ξεκμθώκ) Οπδαίνο (Μπζ): Έλαο απφ ηνπο πέληε επηδήζαληεο παξηνχο (Ώπνιιφδσξνο) Ούδαο (Μπζ): Έλαο απφ ηνπο Σηηάλεο, γηνπο ηνπ Οπξαλνχ θαη ηεο Γαίαο (Δζίνδνο) Οπθαιέγσλ (Μπζ): Έλαο απφ ηνπο πξνθξίηνπο ηεο Σξνίαο, ην ζπίηη ηνπ θάεθε θαηά ηε ιεειαζία πνπ αθνινχζεζε ηελ άισζε ηεο πφιεο απφ ηνπο Έιιελεο (ιδνμξ) Οπιίαο (Ιζη): Ο Οπιίαο (5νο π.Υ. αη.) από ην Άξγνο ήηαλ παηέξαο ηνπ ζπνπδαίνπ αζιεηή Θεηαίνπ ή Θεαίνπ (Πίκδανμξ) Ούπηο ή Ώπηο (Μπζ): Μηα απφ ηηο Τπεξβφξεηεο παξζέλεο πνπ έθεξαλ ζηελ Αήιν πξνζθνξέο γηα ηε γέλλεζε ηνπ Ώπφιισλα θαη ηεο Άξηεκεο 212
Ούπηνο (Μπζ): Ώπφ ηελ ΐηζπλία, παηέξαο ηνπ ΐψξκνπ Οπξαλία (Ιζη): Μηα από ηηο Βλλέα Μνύζεο, πξνζηάηηδα θαη εθεπξέηηο ηεο Ώζηξνλνκίαο θαη ηεο Ώζηξνινγίαο. Καηνηθία ηεο είρε (όπσο θαίλεηαη θαη από ην όλνκά ηεο) ηνλ νπξάλην ζόιν θαη ηεο απέδηδαλ θαη καληηθέο δπλάκεηο. Ώπεηθνλίδεηαη λα θνξά γαιάδηα εζζήηα θαη λα θξαηά ζην έλα ρέξη ηελ νπξάληα ζθαίξα θαη ζην άιιν έλα δηαβήηε. (Δζίμδμξ) Οπξαλίδεο (Μπζ): Σα ηέηκα ηδξ έκςζδξ ημο Οονακμύ ηαζ ηδξ Γαίαξ, ημοξ Σζηάκεξ, ημοξ Κύηθςπεξ ηαζ ημοξ Βηαηόβπεζνεξ (Δζίμδμξ) Οονακίδδξ (Μοε): Ο βζμξ ημο Οονακμύ, μ Κνόκμξ (Δζίμδμξ) Οπξάληνη ζενί (Ιζη): Οη ζενί πνπ, ζε αληηδηαζηνιή από ηνπο Υζόληνπο ή ηνπο Βλάιηνπο ζενύο, θαηνηθνύζαλ ζηνλ Οπξαλό θαη είραλ ζρέζε κε ηα θαηλόκελα ηεο αηκόζθαηξαο θαη ηνπ έλαζηξνπ νπξαλνύ. Οπξάληνο (Ιζη): Έλα από ηα πξνζσλύκηα ηνπ Αία Οπξαλίσλεο (Μπζ): Οζ βζμζ ημο Οονακμύ ηαζ ηδξ Γαίαξ, μζ Σζηάκεξ (Δζίμδμξ) Ουρανός (Ιζη): Ο Πξώηνο θαη Μέγαο παηέξαο ησλ ζεώλ, ν Θεμπάηςν, ε πξνζσπνπνίεζε ηνπ νπξάληνπ ζόινπ θαη ν δεκηνπξγόο ηεο πξώηεο γεληάο ζηε Γε. Ήηαλ Πξσηόγελλνο θαη γελλήζεθε από ηε Γαία (ηελ ώξα πνπ θνηκόηαλ δίπια ζην Έξσηα) ρσξίο γνληκνπνίεζε. Ο Οπξαλόο είλαη ην πξώην αξζεληθό πιάζκα ηεο γεο. (Δζίμδμξ). Ο Oθέιηεο
Ούρειος (Μπζ): Έκαξ από ημοξ Κεκηαύνμοξ, ζημηώεδηε από ημκ Δναηθή (Δζίμδμξ) Ούηηο (Ιζη): Ώπό ηηο ιέμεηο νχ+ηηο πνπ ζεκαίλνπλ θαλέλαο. Βίλαη ην όλνκα κε ην νπνίν ζπζηήζεθε ν Οδπζζέαο ζηνλ Κύθισπα Πνιύθεκν (ιδνμξ) Οφελέστης (Μπζ): 1. Σξψαο πνιεκηζηήο, πνπ ζθνηψζεθε ζηνλ Σξσηθφ πφιεκν απφ ηνλ Σεχθξν (κεξνο) 2. Παίνλαο καρεηήο, πνιέκεζε ζηνλ Σξσηθφ Πφιεκν σο ζχκκαρνο ησλ Σξψσλ . θνηψζεθε απφ ηνλ Ώρηιιέα Οθέιιαο (Ιζη): ΐιέπε Οθδθίαξ Οφέλτας (Μπζ): Ο Οθέθηαξ ήηακ ααζζθζάξ ηςκ Ώζμθέςκ ΐμζςηώκ.
Οφέλτης (Μπζ): Ο Οθέθηδξ ή Ώνπέιμνμξ ήηακ βζμξ ημο Λοημύνβμο, ααζζθζά ηδξ Νειέαξ, πνπ βξήθε πξφσξν ζάλαην απφ δάγθσκα θηδηνχ. Πνμξ ηζιή ημο εεζπίζηδηακ μζ αβώκεξ Νέιεα. Οφέλτιος (Μπζ): Έλαο απφ ηνπο αξρεγνχο ησλ Ώραηψλ. Σνλ ζθφησζε ν Έθηνξαο. (κεξνο) 213
Οθέισλ (Ιζη): Παηέξαο ηνπ Ώιεμάλδξνπ, ελόο από ηνπο λεθξνύο ηεο κάρεο ηνπ Εζζκνύ θαηά ησλ Ρσκαίσλ (από ζρεηηθή επηγξαθή) Οθειίαο (Ιζη): Ο Οθδθίαξ ή Οθέθαξ ήηαλ θπβεξλήηεο ηξηήξνπο ηνπ Μ. Ώιεμάλδξνπ. (Ώννζακόξ) Οθζαικίηηο (Ιζη): Πξνζσλύκην ηεο ζεάο Ώζελάο. (Παοζακίαξ) Οφιονεύς (Ιζη): Ο Ονθζμκεύξ ήηαλ κάληεο θαη ρξεζκνιόγνο Οθηόηαπξνο (Ιζη): Μπζηθό ηέξαο κε ζώκα ηαύξνπ θαη νπξά εξπεηνύ. Οφίων (Μπζ): Ο βεκκαζόηενμξ ηςκ Γζβάκηςκ, ζημηώεδηε από ημκ Αία (Ώπμθθώκζμξ Ρόδζμξ) Όρεκνο (Μπζ): Έκαξ από ημοξ Δθζάδεξ, βζμοξ ημο Ήθζμο ηαζ ηδξ Ρόδμο (Αζόδςνμξ ζηεθόξ) Ορήζηνο (Μπζ): Ώζηςθόξ βζμξ ημο Πενίθακημξ, ζημηώεδηε ζηδκ Σνμία (κεξνο) Όρλε (Μπζ): Κόνδ ημο Κμθςκμύ από ηδκ Σακάβνα, δ μπμία ενςηεύηδηε ημκ ζοββεκή ηδξ Βύκμζημ ηαζ όηακ αοηόξ δεκ ακηαπμηνίεδηε ημκ δζέααθε ζημοξ αδεθθμύξ ηδξ. Ώοημί ζηόηςζακ ημκ Βύκμζημ, αθθά δ πκδ αοημηηόκδζε από ηύρεζξ (Πθμύηανπμξ) Ος (Μπζ): Παηέναξ ηδξ Βονύηθεζαξ Οςηάδεο (Ιζη): Ώλδξηθό αξραηνειιεληθό όλνκα Όψιμος (Ιζη): Ο ρζιμξ μ Ρδβίκμξ πεξηιακβάλεηαη ζηνλ θαηάινγν ησλ Ππζαγνξείσλ ηνπ Εαιαθίπμο
214
Πάγθαινο (Ιζη): Ώλδξηθό αξραηνειιεληθό όλνκα
Παγθάζηε (Ιζη): Δ Παβηάζηδ ή Παηάηδ ή Καιπάζπδ (4νο π.Υ. αη.) από ηε Λάξηζα ήηαλ δηάζεκε εηαίξα πεξίθεκνπ θάιινπο θαη επλννύκελε εξσκέλε ηνπ Μ. Ώιεμάλδξνπ. Ο Ώπειιήο ηε δσγξάθηζε γπκλή, αιιά ηελ εξσηεύηεθε. Ο Ώιέμαλδξνο ηππνηηθά ηνπ ηελ δώξηζε θη απηόο ηελ παληξεύηεθε. Λέγεηαη όηη ε Παλθάζηε πνδάξηζε γηα ηνλ πίλαθα ηεο Ώλαδπνκέλεο Ώθξνδίηεο ηνπ Ώπειιή. (Λίκζμξ) Ζ Παγθάζηε κπξνζηά ζηνλ Απειιή Παγθιεύο (Ιζη): Παηέξαο ηνπ Φηιείνπ, ελόο από ηνπο λεθξνύο ηεο κάρεο ηνπ Εζζκνύ θαηά ησλ Ρσκαίσλ (από ζρεηηθή επηγξαθή) Παγθιήο (Ιζη): Σήληνο, νιπκπηνλίθεο, 89 κΥ Παγκράτης (Ιζη): Ώξραίνο επηθόο πνηεηήο (Παιαηηλή Ώλζνινγία) Παγθξαηίο ή Παγθξαηψ (Μπζ): Κόνδ ημο Ώθςέςξ από ηδ Φεζώηζδα. Κάπμηε πέναζακ από ηδκ πενζμπή πεζναηέξ ηαζ άνπαλακ ηζξ βοκαίηεξ ιαγί ιε ηδκ Παβηναηίδα ηαζ ηδκ ιδηένα ηδξ Εθζιέδεζα. Οζ αδεθθμί ηδξ Παβηναηώξ ημξ ηαζ Βθζάθηδξ επζηέεδηακ ζημ κδζί, απεθεοεένςζακ ηζξ βοκαίηεξ, αθθά ζημηώεδηε δ Παβηναηώ. Παγκρέων (Ιζη): Πξόζσπν πνπ αλαθέξεi o Αζμβέκδξ Λαένηζμξ Πάγνληαο (Ιζη): Ο Πάβμκηαξ από ηελ Θήβα ήηαλ ληθεηήο ηεο αξκαηνδξνκίαο ζηελ Οιπκπηάδα ηνπ 680 π.Υ. Παγώνδας (Ιζη): Ο Παβώκδαξ γηνο ηνπ Ώηνιάδα από ηε Θήβα, ήηαλ ζηξαηεγόο ησλ ΐνησηώλ. Σν 424 π.Υ. εηζεγήζεθε πόιεκν θαηά ηεο Ώζήλαο. Δ απόθαζή ηνπ λα ρξεζηκνπνηήζεη ην ηππηθό σο ελίζρπζε ησλ πεδώλ νπιηηώλ, ζεσξείηαη σο κηα από ηηο πξώηεο ζεκαληηθέο ελέξγεηεο ζηξαηησηηθήο ηαθηηθήο. Γηόο ηνπ ήηαλ ν ηεξέαο Ώγαζηθιήο. (Θμοηοδίδδξ) Πάγσλνο (Ιζη): Θεβαίνο νιπκπηνλίθεο ηνπ ηεζξίππνπ ην 680 π.Υ. Παηάλ (Ιζη): Πξνζσλύκην ηνπ Αία θαη ηνπ Ώπόιισλα Παηάληνο (Ιζη): Ο Παηάληνο από ηελ Διεία ήηαλ ν ληθεηήο ηεο πάιεο ζηελ Οιπκπηάδα ηνπ 216 π.Υ. Παηδάξεηνο (Ιζη): Γηνο ηνπ Λένληνο, ζηξαηεγόο ησλ Λαθεδαηκνλίσλ (Θμοηοδίδδξ.) Παηδεία (Ιζη): Θεόηεηα πξνζσπνπνίεζε ησλ παηρληδηώλ. 215
Παηδνηξόθνο (Ιζη): Πξνζσλύκην ηεο Ώξηέκηδνο Παιήων ή Παηώλ (Μπζ): Παλάξραηνο ζεόο ηνπ νπνίνπ ην όλνκα ππάξρεη ζε πηλαθίδεο ηεο Κλσζνύ. Υξεζηκνπνηνύζε βόηαλα θαη ηνλ απνθαινύζαλ πμθοθάνιαημξ. Ώξγόηεξα ηαπηίζηεθε κε ηνλ Ώπόιισλα θαη ην όλνκά ηνπ ρξεζηκνπνηήζεθε θαη σο πξνζσλύκην ηνπ ζενύ ηεο ηαηξηθήο θαη ζεξαπεπηηθήο Ώζθιεπηνύ. Παηνλίδεο (Ιζη): 2νο π.Υ. αη.) από ηνλ Οξρνκελό είλαη γλσζηόο από κηα επηγξαθή πνπ βξέζεθε ζηελ πεξηνρή. Παίων (Μπζ): Γηνο ηνπ Βλδπκίσλνο, έδσζε ηνλ φλνκά ηνπ ζηελ πεξηνρή Παηνλία ηεο Μαθεδνλίαο. (Παπζαλίαο) Παησλαίνο (Μπζ): Έκαξ από ημοξ Εδαίμοξ Ααηηύθμοξ. Παιώνιος (Ιζη): 1. Ο Παζώκζμξ (5νο π.Υ. αη.) από ηελ Μέλδε ηεο Υαιθηδηθήο, ήηαλ γιύπηεο, γλσζηόο θπξίσο γηα ην άγαικα ηεο Νίθεο (ε Νίηδ ημο Παζςκίμο) πνπ βξηζθόηαλ ζηελ Οιπκπία θαη ήηαλ αθηέξσκα ησλ Μεζζελίσλ θαη ησλ Ναππαθηίσλ ζηε ζεά Νίθε γηα ηε λίθε ηνπο θαηά ησλ παξηηαηώλ. (Παοζακίαξ) Ζ Νίθε ηνπ Παησλίνπ 2. Ο αξρηηέθηνλαο Παζώκζμξ (4νο π.Υ. αη.) από ηελ Έθεζν, ζπλεξγάζηεθε κε ηνλ επίζεο αξρηηέθηνλα Αδιήηνζμ γηα ηελ απνπεξάησζε ηνπ λανύ ηεο Βθεζίαο Ώξηέκηδνο. Βπίζεο εξγάζηεθε γηα ηελ θαηαζθεπή ηνπ λανύ ηνπ Ώπόιισλα ζηνπο Αηδύκνπο ηεο Μηιήηνπ. Παθάηε (Ιζη): βιέπε Παβηάζηδ Πακτίων (Ιζη): Ο Παηηίςκ μ Σανακηίκμξ πεξηιακβάλεηαη ζηνλ θαηάινγν ησλ Ππζαγνξείσλ ηνπ Εαιαθίπμο Παθηύεο (Ιζη): Ο Παηηύδξ από ηε Λπδία, ππνθίλεζε επαλάζηαζε θαηά ηνπ Κύξνπ ηνπ Μεγάινπ. Δηηήζεθε θαη θαηέθπγε ζηε Υίν, αιιά νη θάηνηθνί ηεο ηνλ παξέδσζαλ ζηνπο Πέξζεο. (Δνόδμημξ) Παθησιίδεο (Μπζ): Νύιθεξ, ηόνεξ ημο πμηάιζμο εεμύ Παηηςθμύ Παθησιφο (Μπζ): Πμηάιζμξ εεόξ, βζμξ ημο Χηεακμύ ηαζ ηδξ Σδεύμξ. Ήηαλ νλνκαζηφο ιφγσ ησλ ςεγκάησλ ρξπζνχ πνπ πεξηείραλ ηα ξεχκαηά ηνπ θαη έθαλαλ ηελ ρψξα Λπδία πνιχ πινχζηα θαη ηνλ βαζηιηά ηεο ηνλ Κξνίζν λα ππεξεθαλεχεηαη γηα ηνπο ζεζαπξνχο ηνπ. Παλαιμόνιος (Μπζ): Γηνο ην Δθαίζηνπ, Ώξγνλαχηεο (Ώπνιιψληνο Ρφδηνο) 216
Παιαίζηξα (Ιζη): Θεόηεηα πξνζσπνπνίεζε ηεο πάιεο Παλαίμων (Μπζ): Γζμξ ηδξ Ώοημκόδξ ηαζ ημο Πεηνέα Παιαηζηήο (Ιζη): Πξνζσλύκην ηνπ Αία
Παλαηζηίλνο (Μπζ): Γζμξ ημο Πμζεζδώκα, ααζζθζάξ ηδξ Θνάηδξ. Ώοημηηόκδζε όηακ έιαεε ημκ εάκαημ ημο βζμο ημο Ώθζάηιμκμξ. Παλαίφατος (Ιζη): 1. Aξραίνο επηθόο πνηεηήο, είλαη γλσζηνί νη ηίηινη έμη πνηεκάησλ ηνπ (μοΎδαξ) 2. Ο Παθαίθαημξ (4νο π.Υ. αη.) από ηελ Άβπδν ήηαλ ηζηνξηθόο. Έξγα ηνπ: Κοπνζαηά, Αδθζαηά, Ώηηζηά θαη άιια (μοΎδαξ) Παλαίχθων (Μπζ): Παηέναξ ημο Πεθαζβμύ (Ώζζπύθμξ) Παιακήδεο (Ιζη): Ώξραηόηαηνο πνηεηήο (μοΎδαξ) Παλαμήδης (Μπζ): Γηνο ηνπ Ναππιίνπ θαη ηεο Κιπκέλε θαη αδειθφο ηνπ πκκεηείρε (σο ζπγγελήο ηνπ Μελειάνπ) απφ ηνπο πξψηνπο ζηηο θηλεηνπνηήζεηο γηα ηελ έλαξμε ηνπ Σξσηθνχ Πνιέκνπ. ηνλ πφιεκν ν δηαθξίζεθε ηφζν ζηηο επηρεηξήζεηο φζν θαη γηα ηε ζσθξνζχλε θαη ηε ζνθία ηνπ. Βπηλφεζε ηνπο πεζζνχο γηα λα κπνξνχλ νη ζηξαηηψηεο λα πεξλνχλ κε δηάθνξα επηηξαπέδηα παηρλίδηα ηελ ψξα ηνπο. Ώπηέο νη επηηπρίεο ηνπ ήξσα ελφριεζαλ ηνλ Οδπζζέα πνπ κε κεραλνξξαθία θαηεγφξεζε ηνλ Παιακήδε φηη δσξνδνθήζεθε απφ ηνλ Πξίακν γηα λα πξνδψζεη ηνπο Έιιελεο. Ώθνινχζεζε δίθε θαη θαηαδίθε ηνπ Παιακήδε ζε ζάλαην κε ιηζνβνιηζκφ. (κεξνο) Παλεύς (Μπζ): Γζμξ ημο Κεθάθμο, ζδνοηήξ ηδξ πόθδξ Πάθδξ ζηδκ Κεθαθθδκία (ηέθακμξ ΐογάκηζμξ) Παιίθε (Μπζ): Κόνδ ηδξ εεάξ ηδξ αθάζηδζδξ Θάθεζαξ ηαζ ημο Αζόξ Πνιηθνί (Μπζ): Αίδπκα αγφξηα απφ ηελ έλσζε ηνπ Αηφο θαη ηεο ζεάο ηεο βιάζηεζεο Θάιεηαο θαη εγγνλνί ηεο Ώίηλαο. (Αηφδσξνο ηθειφο) Παιίλνπξνο (Μπζ): Ο πδδαθζμύπμξ ημο πθμίμο ημο Ώζκεία Παιίσμηο (Ιζη): Θεόηεηα ή δαηκόλην, πξνζσπνπνίεζε ηεο εθόδνπ θαη ηεο νξκήο ηεο κάρεο. Παιιαδάο (Ιζη): Ο Παθθαδάξ ή Παθαδάξ (4νο-5νο κ.Υ. αη.) ήηαλ Έιιελαο δάζθαινο θαη πνηεηήο πνπ έδεζε ζηελ Ώιεμάλδξεηα. ια όζα μέξνπκε γηα ηελ πνίεζή ηνπ είλαη ηα 151 ζαξθαζηηθά επηγξάκκαηά ηνπ πνπ βξίζθνληαη ζηελ Παθαηζκή Ώκεμθμβία. Παιιάδηνλ (Μπζ): Ξφαλν ηεο Ώζελάο Παιιάδνο πνπ ν Αίαο ην είρε ραξίζεη ζηνλ Αάξδαλν, βαζηιηά ηεο Σξνίαο, γηα λα πξνζηαηεχεη ηελ πφιε. Ώπηφο ην έθξπςε ζην λαφ ηεο Ώζελάο θαη έθηηαμε νκνηψκαηά ηνπ γηα λα μεγεινχλ ηνπο θιέθηεο. Ο κάληεο Έιελνο είρε πεη φηη ε Σξνία ζα έπεθηε απφ έλα μχιηλν άινγν (ηνλ Ανχξεην Ίππν) θαη αλ έραλε ε πφιε ην ηεξφ Παιιάδην. Ο Αηνκήδεο θαη ν Οδπζζέαο κε κηα παξάηνικε 217
επηρείξεζε θαηάθεξαλ λα θιέςνπλ ην γλήζην Παιιάδην απφ ην λαφ ηεο Ώζελάο. (κεξνο) Παιιάδηνο (Ιζη): Γηαηξόο από ηελ Ώιεμάλδξεηα, έγξαςε βηβιία γηα ηηο ζεσξίεο ηνπ Εππνθξάηε Παιιαληία (Μπζ): Κόνδ ημο Βοάκδνμο ηαζ αδεθθή ηδξ Ρώιδξ Παιιαληίδεο (Μπζ): Οη 50 γηνη ηνπ άξρνληα ηεο Ώζήλαο Πάιιαληα (Βπξηπίδεο) Πάλλας (ν) (Μπζ): 1. Γηνο ηνπ βαζηιηά ηεο Ώζήλαο Παλδίνλα θαη παηέξαο πελήληα γησλ, γλσζηψλ σο Παιιαληηδψλ. Οη γηνη ηνπ επαλαζηάηεζαλ ελαληίνλ ηνπ Θεζέα, αιιά εηηήζεθαλ θαη ζθνηψζεθαλ ν Πάιιαο θαη νη πεξηζζφηεξνη απφ ηνπο γηνπο ηνπ. (Ώπνιιφδσξνο) 2. Γηνο ηνπ Κξείνπ θαη παηέξαο ηεο ΐίαο, ηνπ Κξάηνπο, ηεο Νίθεο θαη ηνπ Γήινπ. Δ Ώζελά ηνλ ζθφησζε, ηνλ έγδαξε θαη κε ην ηνκάξη έθηηαμε ην ζψξαθά ηεο. (Δζίνδνο) 3. Έλαο απφ ηνπο γηνπο ηνπ βαζηιηά ηεο Ώξθαδίαο Λπθάνλα πνπ ηηκσξήζεθαλ απφ ηνλ Αία, γηαηί ηνπ έδσζαλ λα θάεη αλζξψπηλν θξέαο. (Παπζαλίαο) Παιιάο (ε) (Ιζη): Βπίζεην ηεο ζεάο Ώζελάο (ιδνμξ, Ώπμθθώκζμξ) Παιιήλε (Μπζ): 1. Δ Παθθήκδ ήηακ ιζα από ηζξ Ώθηομκίδεξ 2. Κόνδ ημο ααζζθζά ηδξ Θνάηδξ ίεςκα ηαζ ζύγοβμξ ημο Κθείημο. Πάλμυς (Μπζ): Μαπδηήξ από ηδκ Φνοβία πμο έθααε ιένμξ ζημκ Σνςζηό πόθειμ ζημ πθεονό ηςκ Σνώςκ (ιδνμξ) Ο Οδπζζέαο θαη ην Παιιάδηνλ Παμκένης (Ιζη): 1. Ο Παιιέκδξ (4νο π.Υ. αη.) ήηαλ Θεβαίνο ζηξαηεγόο, θίινο θαη ζπλεξγάηεο ηνπ Βπακεηλώλδα. ηαλ ν κειινληηθόο Μαθεδόλαο βαζηιηάο Φίιηππνο ΐ‟ βξηζθόηαλ ζηελ Θήβα σο όκεξνο, ν Πακκέλεο είρε ηελ επζύλε ηνπ ειέγρνπ ηνπ. Πνιέκεζε ζηελ Πεινπόλλεζν θαη ην 356 επηθεθαιήο 5.000 Θεβαίσλ κηζζνθόξσλ πνιέκεζε ζην πιεπξό ηνπ Πέξζε βαζηιηά Ώξηαμέξμε Γ‟ ελαληίνλ ηνπ ζαηξάπε Ώξηάβαδνπ πνπ είρε επαλαζηαηήζεη. (Πθμύηανπμξ, Παοζακίαξ, Αζόδςνμξ ζηεθόξ) 2. Ο Παιιέκδξ από ηελ Μαγλεζία ηεο Μηθξάο Ώζίαο ήηαλ νιπκπηνλίθεο ηνπ ζηαδίνπ δξόκνπ ην 5 κΥ. Πακκήηεξα (Ιζη): Βπίζεην ηεο Γαίαο 218
Πάμμιλος (Ιζη): Ο Πάιζθθμξ από ηα Μέγαξα θαη άιινη Μεγαξείο ηδξύνπλ ηε ειηλνύληα ηεο ηθειίαο (628 π.Υ.) Πάμμων (Μπζ): Έκαξ από ημοξ βζμοξ ημο ααζζθζά ηδξ Σνμίαξ Πνζάιμο (ιδνμξ) Πακπαίνο (Ιζη): Έιιελαο αγγεηνπιάζηεο Πακπξέπηνο (Ιζη): Έιιελαο δσδεθαζετζηήο θηιόζνθνο, γξακκαηηθόο θαη πνηεηήο ηνπ 5νπ π.Υ. αη. Παμφάγνς (Ιστ): Πξνζσλύκην ηνπ Δξαθιή Πακθάεο (Ιζη): Κάηνηθνο ηεο Πξηήλεο ζηελ Εσλία, ν νπνίνο έζηεηιε ζηνλ βαζηιηά ηεο Πεξζίαο Ααξείν κηα άκαμα γεκάηε αζήκη (Ώζθζακόξ) Πακθαίνο (Ιζη): Έιιελαο αγγεηνπιάζηεο θαη δσγξάθνο Πακθίιε (Ιζη): 1. Δ Παιθίθδ θαη ε αδειθή ηεο Αδιδηνία ήηαλ γπλαίθεο ηεο Ώζήλαο. Έγηλαλ γλσζηέο από ην γιππηηθό αξηζηνύξγεκα πνπ θνζκνύζε ην ηαθηθό κλεκείν ηνπο ζηνλ Κεξακεηθό. 2. Δ Παιθίθδ (1νο κ.Υ. αη.) από ηελ Βπίδαπξν ήηαλ θηιόζνθνο θαη ηζηνξηνγξάθνο. Ώπό ην έξγν ηεο είιιζηηα ζζημνζηά οπμικήιαηα ζώδνληαη ειάρηζηα απνζπάζκαηα. Πάμφιλος (Ιζη): 1. Ο δηάζεκνο δσγξάθνο Πάιθζθμξ (5νο-4νο π.Υ. αη.) από ηελ Ώκθίπνιε, ήηαλ θεκηζκέλνο δσγξάθνο θαη δηεπζπληήο ηεο ηθπσληθήο ζρνιήο δσγξαθηθήο. Ήηαλ καζεηήο ηνπ ηδξπηή ηεο ζρνιήο Βππόκπνπ θαη δάζθαινο ηνπ Ώπειιή, ηνπ Μειάλζηνπ θ.ά. Έγξαςε θαη ζεσξεηηθά βηβιία δσγξαθηθήο. 2. Ο Πάιθζθμξ (4νο π.Υ. αη.) ήηαλ Έιιελαο γξακκαηηθόο 3. Ο Πάιθζθμξ (4νο-3νο π.Υ. αη.) ήηαλ Έιιελαο γιύπηεο, καζεηήο ηνπ Πξαμηηέιε. Καηαζθεύαζε πεξίθεκν άγαικα ηνπ Ξελίνπ Αία. 4. Ο Πάιθζθμξ μ Ώθελακδνεύξ (1νο π.Υ. αη.) ήηαλ Έιιελαο γξακκαηηθόο, γηαηξόο θαη βνηαλνιόγνο. Έγξαςε ιεμηθό ζε 95 βηβιία κε μέλεο ή ζπάληεο ιέμεηο, κε ηίηιν Πενί βθςζζώκ ήημζ θέλεςκ. Παμφυλία (Μπζ): Κόνδ ημο Ραηίμο ηαζ ηδξ Μακηώξ, έδςζε ημ όκμιά ηδξ ζηδκ πενζμπή Παιθοθία ηδξ Μζηνάξ Ώζίαξ. Πάμφυλος Μπζ): Γζμξ ημο Ώζβίιμο, ήηακ μ βεκάνπδξ ηδξ δςνζηήξ θοθήξ ηςκ Παιθύθςκ ηδξ Μζηνάξ Ώζίαξ. (Πίκδανμξ) Πάμφως (Ιζη): Έλαο από ηνπο αξραηόηεξνπο Έιιελεο πνηεηέο, πξνγελέζηεξνο θαη ηνπ Οκήξνπ. Έγξαςε ζξεζθεπηηθνύο ύκλνπο πξνο ηελ Αήκεηξα (ηνλ ηξαγνπδνύζαλ ζηα Βιεπζίληα Μπζηήξηα), ηνλ Πνζεηδώλα, ηνλ Αία, ηνλ Έξσηα θ.ά. (Παθαηζκή Ώκεμθμβία) Πάν (Ιζη): Θεόηεηα ζπλπθαζκέλε κε ηελ παλίδα ηεο θύζεο, πξνζηάηεο ηεο γνληκόηεηαο, απεηθνλίδεηαη ηξαγνπόδαξνο, γελεηνθόξνο, κε κπηεξά απηηά θαη θέξαηα. Βίλαη πόηεο, εξαζηήο Νπκθώλ θαη αγνξηώλ, παίθηεο ηνπ απινύ θαη 219
αθόινπζνο ηνπ Αηνλύζνπ. πσο έιεγαλ νη Ώζελαίνη ζηελ κάρε ηνπ Μαξαζώλα, νη θξαπγέο επίθιεζε πξνο ηνλ Πάλα (Πακ-Πακ-Πακ) παληθόβαιαλ ηνπο Πέξζεο. Ο Πάλαο είλαη ν κόλνο ζεόο ηνπ νπνίνπ αλαθέξεηαη ν ζάλαηνο. Σνλ 1 ν κ.Υ. αηώλα θάπνηνη λαπηηθνί πνπ ηαμίδεπαλ πξνο ηελ Εηαιία, πεξλώληαο από ηα λεζηά Παμνί, άθνπζαλ ζξελεηηθέο θξαπγέο θαη ηηο θσλέο: Ο ιεβάθμξ Πακ είκαζ κεηνόξ! Παλαζήλαηα (Ιζη): Δ κεγαιύηεξε γηνξηή ηεο αξραίαο Ώζήλαο πνπ ηηκνύζε ηελ ζεά Ώζελά. Τπήξραλ ηα κεγαινπξεπή κεγάια Παλαζήλαηα πνπ δηνξγαλώλνληαλ θάζε ηέζζεξα ρξόληα θαη ηα κηθξά Παλαζήλαηα πνπ γηνξηάδνληαλ θάζε ρξόλν. (Δνόδμημξ) Πάναινος (Ιζη): Γλσζηόο δσγξάθνο ηνπ 5νπ π.Υ. αη., αληςηόο ηνπ Φεηδία. πλεξγάζηεθε κε ηνλ Πνιύγλσην θαη ηνλ Μίθσλα γηα ηελ δηαθόζκεζε ηεο Πνηθίιεο ηνάο θαη άιισλ νηθνδνκεκάησλ ηεο Ώζήλαο. Βπίζεο δσγξάθηζε ηελ βάζε ηνπ αγάικαηνο ηνπ Οιπκπίνπ Αηόο. (Παοζακίαξ, Πθίκζμξ) Πάλαηξνο (Ιζη): Θεζζαιόο ν νπνίνο ζπλόδεπζε ηνλ ζπαξηηαηηθό ζηξαηό ηνπ ΐξαζίδα ζηελ πνξεία πξνο ηελ Θξάθε (424 π.Υ.) (Θμοηοδίδδξ) Παναίτιος (Ιζη): 1. Ο Πακαίηζμξ (7νο-6νο π.Υ. αη.) ήηαλ ηύξαλλνο ηεο πόιεο ησλ Λενληίλσλ ηεο ηθειίαο (Βοζέαζμξ) 2. Ο Πακαίηζμξ γηνο ηνπ σζηκέλε, ήηαλ Έιιελαο κηζζνθόξνο από ηελ Σήλν, θπβεξλήηεο ηξηήξνπο ηνπ Πεξζηθνύ ζηόινπ. Μεηά ηελ λαπκαρία ηεο αιακίλαο πξνζρώξεζε ζηνπ Έιιελεο. (Δνόδμημξ, Πθμύηανπμξ). Ο Παλαίηηνο ζε κεζαησληθή απεηθόληζε 3. Ο Πακαίηζμξ μ Ρόδζμξ (2νο π.Υ. αη.) γηνο ηνπ Νηθαγόξα, ήηαλ ζησηθόο θηιόζνθνο, καζεηήο ηνπ Αηνγέλε ηεο ΐαβπιώλαο θαη ηνπ Ώληηπάηξνπ ηεο Σαξζνύ. Αίδαμε θηινζνθία ζηελ Ρώκε θαη ζηελ Ώζήλα όπνπ θαη αλέιαβε ηε δηεύζπλζε ηεο ζρνιήο ησλ ησηθώλ. Έγξαςε: Πενί ηαεήημκημξ θ.ά. (Κζηένςκ) Παλάθεηα (Μπζ): Μηα απφ ηηο θφξεο ηνπ Ώζθιεπηνχ θαη ηεο Δπηφλεο, ζπλπθαζκέλε κε ηελ έλλνηα ηεο ζεξαπείαο πάζαο λφζνπ. Βπεηδή ηελ ζεσξνχζαλ ζεά ηθαλή λα ζεξαπεχζεη θάζε λφζν, ην φλνκά ηεο ζπλδέζεθε κε ην ηδεαηφ θάξκαθν. Ώθφκα θαη ζήκεξα πακάηεζα νλνκάδνκε φρη κφλν ην (ηδαληθφ) θάξκαθν, αιιά θαη θάζε ιχζε ή ιήςε
220
κέηξσλ πνπ έρεη ζθνπφ ηε ιχζε δηαθφξσλ (Πινχηαξρνο, Παπζαλίαο) Παλαξέηε (Ιζη): Βηαίξα ηεο αξραηόηεηαο Παλάξαηηνο (Ιζη): Έιιελαο καζεκαηηθόο ηεο αξραηόηεηαο
πξνβιεκάησλ.
Πανάρετος (Ιζη): Φηιόζνθνο, κέινο ηεο Ώθαδεκίαο ηεο Ώζήλαο, θίινο ηνπ Ώξθεζηιάνπ (Ώζθζακόξ) Πάναρης (Ιζη): Ο Πάκανδξ ή Πακάνμξ (1νο π.Υ. αη), ήηαλ ζηξαηεγόο ηεο Κξήηεο. Με ηνλ Λαζζέλε από ηελ Κλσζό ππεξάζπηζε ην λεζί από ηηο επηζέζεηο ησλ Ρσκαίσλ. (Αζόδςνμξ ζηεθόξ) Παλάξθεο (Ιζη): Ο Πακάνηδξ (5νο π.Υ. αη.) ήηαλ Έιιελαο ζπγγξαθέαο αηληγκάησλ (Πθάηςκ) Παλαραία (Ιζη): Βπίζεην ηεο Αήκεηξαο ζην Ώίγην (Παοζακίαξ) Πανδάρεος (Μπζ): Ο Πακδάνεμξ ή Πακδάνεςξ ήηακ βζμξ ημο ααζζθζά ηδξ Κς Μένμπμξ. Έηθερε έκα πνοζό ζηύθμ από ημ καό ημο Αία ηαζ μ εεόξ ημκ ηεναοκμαόθδζε. (ιδνμξ)
Πάνδαρος (Μπζ): Ήξσαο ηεο Λπθίαο, γηνο ηνπ Λπθάνλα ηνπ Σξψα. Πνιέκεζε ζηνλ Σξσηθφ Πφιεκν σο ελίνρνο ηνπ Ώηλεία θαη πξνζπάζεζε λα ζθνηψζεη ηνλ Μελέιαν φηαλ κνλνκαρνχζε κε ηνλ Πάξε. θνηψζεθε απφ ηνλ Αηνκήδε. Ο παηέξαο ηνπ ζθνηψζεθε επίζεο απφ ηνλ Ώρηιιέα ζηνλ ίδην πφιεκν. (κεξνο) Παλδεία ή Παλδαία ή Παλδίε (Μπζ): Κόνδ ημο Αία ηαζ ηδξ εθήκδξ, εεόηδηα ηδξ πακζεθήκμο (ιδνμξ Πάλδεκνο (Ιζη): Έλα από ηα πξνζσλύκηα ηεο Ώθξνδίηεο, πνπ ηελ πεξηγξάθεη σο ζεά ησλ ηαπεηλώλ ζεμνπαιηθώλ ελζηίθησλ, ζε αληίζεζε κε ηελ άιιε ηεο πξνζσλπκία Οονακία Ώθνμδίηδ. (Παοζακίαξ) Παλδηνλίδεο (Μπζ): Οη γηνη ηνπ βαζηιηά ηεο Ώηηηθήο Παλδίνλνο Πανδίων (Ιζη): Ο Πακδίςκ από ηε Θεζζαιία ήηαλ ληθεηήο ηνπ αγσλίζκαηνο ηνπ θέιεηνο ζηελ Οιπκπηάδα ηνπ 296 π.Υ. Παλδίσλ (Μπζ): 1. ΐαζζθζάξ ηδξ Ώεήκαξ, γηνο ηνπ Βξηρζνλίνπ. Σδκ επμπή ημο δ Αήιδηνα δίδαλε ημοξ Ώεδκαίμοξ ηδ βεςνβία ηαζ μ Αζόκοζμξ ηδκ αιπεθμηαθθζένβεζα ηαζ ηδκ παναζηεοή ηναζζμύ. Σμκ δζαδέπεδηε μ βζμξ ημο Βνεπεεύξ 2. Ο Πακδίςκ βζμξ ημο Κέηνμπμξ ήηακ ααζζθζάξ ηδξ Ώεήκαξ, ιεηαβεκέζηενμξ ημο πνμδβμύιεκμο. (Παοζακίαξ) 3. Ο Ώζβοπηζάδδξ Πακδίςκ δμθμθμκήεδηε από ηδκ ΑακαΎδα Καθθζδίηδ ηδκ πνώηδ κύπηα ημο βάιμο ημοξ. (Ώπμθθόδςνμξ) Πάνδοκος (Mπζ): Σνώαξ πμθειζζηήξ, ζημηώεδηε από ημκ Ώίακηα ημκ Σεθαιώκζμ (ιδνμξ) Παλδξίζηνλ (Ιζη): Δ Πακδνόζζμκ ή Πάκδνμζμξ (4νο κ.Υ. αη.) ήηαλ Ώιεμαλδξηλή γεσκέηξεο, καζήηξηα ηνπ Πάππνπ 221
Πάνδροσος (Ιζη): βιέπε Πακδνμζίμκ Πάλδξνζνο (Μπζ): Μζα από ηζξ Ώβθαονίδεξ, ηόνδ ημο ααζζθζά ηδξ Ώεήκαξ Κέηνμπα ηαζ ημοξ Ώβθαύνμο, ενςιέκδ ημο Βνιή ηαζ ιδηένα ημο Κήνοηα. (Παοζακίαξ) Παλδψξα (Μπζ): Βίλαη ε Παλδφηεηξα απηή πνπ δίλεη ηα πάληα δειαδή ε Γε. Δ πξψηε γπλαίθα πνπ ζχκθσλα κε ηνλ Δζίνδν πιάζηεθε απφ πειφ απφ ηνλ ζεφ Ήθαηζην θαη πξνηθίζηεθε απφ ηηο Υάξηηεο θαη ηελ Ώθξνδίηε κε ράξε θαη νκνξθηά, απφ ηελ Ώζελά κε ηηο ηέρλεο θαη απφ ηνλ Βξκή «κε ςέκαηα θαη ιφγηα χπνπια, ζπκθνξά γηα ηνπο άληξεο». Ζ Παλδώξα εηνηκάδεηαη λα αλνίμεη ην θνπηί ηεο Βίρε ινηπφλ φιεο ηηο ηθαλφηεηεο θαη ηα ζέιγεηξα, θαη ήηαλ ηθαλή λα γνεηεχεη ηνπο πάληεο. Δ Παλδψξα παληξεχηεθε ηνλ Βπηκεζέα, αδειθφ ηνπ Πξνκεζέα θαη ν Αίαο έδσζε ζηελ Παλδψξα σο γακήιην δψξν έλα κπζηεξηψδεο θνπηί. Ώπηφ είλαη ην πεξίθεκν Κνπηί ηεο Παλδψξαο. Δ θνπέια πεξίεξγε άλνημε ην θνπηί αιιά ακέζσο μεπεηάρηεθαλ απφ απηφ φια ηα δεηλά θαη φιεο νη αζζέλεηεο πνπ πιήηηνπλ ηνπο αλζξψπνπο. Δ Παλδψξα έληξνκε έθιεηζε ην θνπηί, αιιά κέζα είρε κείλεη κφλν ε Βιπίδα. Έηζη νη ζενί ηηκψξεζαλ ηνπο αλζξψπνπο πνπ δέρζεθαλ ην ζετθφ δψξν ηεο θσηηάο απφ ηνλ Πξνκεζέα. Δ θξάζε άλνημε ην θνπηί ηεο Παλδώξαο ζεκαίλεη φηη θάπνηνο κε κηα πξάμε ή ιφγν ηνπ πξνμέλεζε ζπκθνξά ή δεηλά. (Δζίνδνο, Ώπνιιφδσξνο) Πάνδωρος (Μπζ): Γηνο ηνπ κπζηθνχ βαζηιηά ηεο Ώζήλαο Βξερζέα, αδειθφο ηνπ Κέθξνπα, ηνπ Μεηίσλα, ηεο Κξένπζαο θαη ηεο Χξείζπηαο. (Ώπνιιφδσξνο) Παλειιήληνο (Ιζη): Βπίζεην ηνπ Αηόο Πάνεμος ή Πάλεκνο (Ιζη): Μήλαο ηνπ βνησηηθνύ εκεξνινγίνπ Πάλεο (Ιζη): Ααίκνλεο ησλ βνπλώλ θαη ησλ βνζθνηόπσλ, θαζώο θαη ησλ θνπαδηώλ πξνβάησλ πνπ έβνζθαλ ζ‟ απηνύο. πγγελείο ησλ αηύξσλ, απεηθνλίδνληαλ κε ζώκα αλζξώπνπ θαη θεθάιη ηξάγνπ Πανήγορος (Ιζη): Ο Πακήβμνμξ (4νο π.Υ. αη.) από ηε Μαθεδνλία ήηαλ ζηξαηησηηθόο, έλαο από ηνπο Βηαίξνπο ηνπ Μ. Ώιεμάλδξνπ. Παλζαιίο (Μπζ): Θεναπαζκίδα ηδξ Χναίαξ Βθέκδξ (ιδνμξ)
222
Πάλζεηα (Ιζη): Δ σξαηόηαηε Πάκεεζα ήηαλ ζύδπγνο ηνπ βαζηιηά ηεο Πεξζίαο Ώβξαδάηε. Ώπηνθηόλεζε πάλσ ζην ηάθν ηνπ δνινθνλεζέληνο ζπδύγνπ ηεο. (Ξεκμθώκ) Πανθίας ή Παληίαο (Ιζη): Ο Πακείαξ (4νο π.Υ. αη.) από ηε Υίν ήηαλ γιύπηεοαλδξηαληνπνηόο, γηνο ηνπ σζηξάηνπ. Φηινηέρλεζε ράιθηλνπο αλδξηάληεο ζηελ Οιπκπία. (Παοζακίαξ) Πανθοίδης (Μπζ): Ο βζμξ ημο Πακεόμο, μ Πμθοδάιαξ (ιδνμξ)
Πάνθοος ή Πάλζνπο (Μπζ): Γηφο ηνπ ηεξέα ηνπ Ώπφιισλα ζηνπο Αειθνχο ζχδπγνο ηεο Φξνληίδνο θαη παηέξαο ησλ καρεηψλ ηεο Σξνίαο Πνιπδάκαληνο, Βπθφξβνπ θαη Τπεξήλνξνο. Καη νη ηξεηο γηνη ηνπ ζθνηψζεθαλ ζηνλ Σξσηθφ Πφιεκν (κεξνο) Παλίδεο (Μπζ): Μοεζηόξ ααζζθζάξ ηδξ Βύαμζαξ πμο μνβάκςζε πνμξ ηζιή ημο αδεθθμύ ημο Ώιθζδάιακηα κεηνζημύξ αβώκεξ ζημοξ μπμίμοξ έθααακ ιένμξ, όπςξ θέβεηαζ, μ ιδνμξ ηαζ μ Δζίμδμξ. Πανίτης (Ιζη): Μεζζήληνο, ν νπνίνο ζπκβνύιεπζε ηνπο Λαθεδαηκνλίνπο λα εθιέμνπλ σο βαζηιείο ηνπο δίδπκνπο αδειθνύο Βπξπζζέλε θαη Πξνθιή, γηνπο ηνπ Ώξηζηνδήκνπ (Δνόδμημξ) Παληώληα (Ιζη): Μεγάιε εζληθή θαη ζξεζθεπηηθή εηήζηα γηνξηή πνπ ηεινύζαλ νη δώδεθα πόιεηο ηεο Εσλίαο Παλθάζηε (Ιζη): βιέπε Παβηάζηδ Παλθιήο (Ιζη): Ο Πακηθήξ από ηνλ Οξρνκελό ππεξέηεζε ζην ζπκκαρηθό ηππηθό ηνπ Μ. Ώιεμάλδξνπ. ηαλ ε κνλάδα ηνπ έθηαζε ζηα Βθβάηαλα ην 330 π.Υ. απνζηξαηεύηεθε. (Ώξξηαλόο) Παλλπρίο (Ιζη): 1. Θειπθή ζεόηεηα ησλ λπρηεξηλώλ γηνξηώλ 2. Βηαίξα ηεο αξραηόηεηαο (Βηαζνζημί Αζάθμβμζ ηνπ Λμοηζακμύ) Παλόιβηνο (Ιζη): 1. Έιιελαο πνηεηήο ηεο αξραηόηεηαο 2. εκαίλεη παλεπηπρήο, ήηαλ γεληθή επίθιεζε ησλ ζεώλ
Πανοπεύς (Μπζ): Γηνο ηνπ Φψθνπ θαη παηέξαο ηνπ Βπεηνχ ηνπ Φσθέσο πνπ θαηαζθεχαζε ηνλ Ανχξεην Ίππν. Έιαβε κέξνο ζην θπλήγη ηνπ Καιπδψληνπ Κάπξνπ Παλφπε (Μπζ): Θεζπζάδα, ιδηένα ημο Θνερίππα από ημκ Δναηθή (Ώπμθθόδςνμξ) Παλόπηεο (Ιζη): Βπίζεην ηνπ Αία θαη ηνπ Άξγνπ Παντάγνωτος (Ιζη): Ώδειθόο ηνπ Πνιπθξάηε θαη ηνπ πινζώλα. Σν 538 π.Υ. νη ηξεηο αδειθνί άξπαμαλ ηελ εμνπζία ηεο άκνπ. κσο ν Πνιπθξάηεε δνινθόλεζε ηνλ Παληάγλσην θαη εμόξηζε ηνλ πινζώλα θαη έκεηλε κόλνο εγεκόλαο (ηύξαλλνο) ηνπ λεζηνύ. (Δνόδμημξ) Παντακλής (Ιζη): Ώζελαίνο, ηξεηο θνξέο νιπκπηνλίθεο ηνπ ζηαδίνπ δξόκνπ ην 696 σο 692 π.Υ. 223
Πάληαηλνο (Ιζη): ησηθόο θηιόζνθνο ηνπ 2νπ αηώλα πνπ πξνζειπηίζηεθε ζηνλ ρξηζηηαληζκό θαη ρξεκάηηζε δάζθαινο ηνπ Κιήκεληνο. Πανταλέων (Ιζη): 1. Ο Πακηαθέςκ γηνο ηνπ Οκθαιίσλα ήηαλ βαζηιηάο ηεο Ήιηδνο. Σν 644 π.Υ. θαηέιαβε κε ηελ βία ηελ Οιπκπία θαη απηναλαθεξύρζεθε αλώηαηνο θξηηήο ησλ 34σλ Οιπκπηαθώλ αγώλσλ. Οη θάηνηθνη ηεο Οιπκπίαο ζεώξεζαλ όηη απηή ε Οιπκπηάδα δελ έγηλε πνηέ θαη δελ κεηξνύζε ζηελ αξίζκεζε (Παοζακίαξ, ηνάαςκ) 2. Ο Πακηαθέςκ (4νο π.Υ. αη.) από ηελ Πύδλα ηεο Μαθεδνλίαο, ήηαλ ζηξαηησηηθόο. Ο Μ. Ώιέμαλδξνο ηνλ δηόξηζε θξνύξαξρν ηεο Μέκθηδαο ζηελ Ώίγππην. 2. Ο Πακηαθέςκ (2νο π.Υ. αη.) ήηαλ βαζηιηάο (190-180 π.Υ.) ηνπ ειιεληζηηθνύ βαζηιείνπ ηεο ΐαθηξηαλήο (Ώθγαληζηάλ-Οπδκπεθηζηάλ). Ήηαλ ν πξώηνο Βιιελν-ηλδόο βαζηιηάο πνπ έθνςε λνκίζκαηα. πκβαζίιεπζε κε ηνλ αδειθό ηνπ Ώγαζνθιή. Παντάρης (Ιζη): Παηέξαο ηνπ ηπξάλλνπ ηεο Γέιαο Εππνθξάηε. Βπίζεο ήηαλ ληθεηήο ζην αγώληζκα ηνπ ηέζξηππνπ ζηελ Οιπκπηάδα ηνπ 508 π.Υ. (Δνόδμημξ) Παληαξίζηε (Ιζη): λνκα κηαο από ηηο Ώκαδόλεο Παντάρκης (Ιζη): Διείνο, ηεο πάιεο ζηελ Οιπκπηάδα ηνπ 436 π.Υ. Πάληαξθνο (Ιζη): Διείνο ήηαλ ληθεηήο ζην αγώληζκα ηνπ θέιεηνο ζηελ Οιπκπηάδα ηνπ 228 π.Υ. Πάνταυχος (Ιζη): Ο Πάκηαοπμξ (4νο π.Υ. αη.) από ηε Μαθεδνλία, ήηαλ θπβεξλήηεο ηξηήξνπο ηνπ ζηόινπ ηνπ Μ. Ώιεμάλδξνπ. Παληείδπηα (Ιζη): Γπλαηθείν όλνκα πνπ αλαθέξεη ν Ώπνιιώληνο ν Ρόδηνο Παληειεήκσλ (Ιζη): Γηαηξόο από ηελ Νηθνκήδεηα, πξνζρώξεζε ζηνλ Υξηζηηαληζκό θαη απνθεθαιίζηεθε ην 305. Παντεύς (Ιζη): λνκα πνηεηή από ηελ Ώιηθαξλαζζό ηεο Καξίαο Παντελήδας (Ιζη): Ώλδξηθό αξραηνειιεληθό όλνκα Παληέιεηνο (Ιζη): Πνηεηήο, αλαθέξεηαη ζηελ Παθαηζκή Ώκεμθμβία Παληηάδεο (Ιζη): Ο Πακηζάδδξ (4νο π.Υ. αη.) από ηε Μαθεδνλία ήηαλ παηέξαο ηνπ Σηκάλζε, θπβεξλήηε ηξηήξνπο ηνπ λαπηηθνύ ηνπ Μ. Ώιεμάλδξνπ. (Ώννζακόξ) Παληίαο (Ιζη): βιέπε Πακείαξ Παληίθαο (Ιζη): Ώξραηνειιεληθό όλνκα Παντίτης (Ιζη): Έλαο από ηνπο παξηηάηεο ζηξαηηώηεο πνπ βξέζεθαλ ζηηο Θεξκνπύιεο ην 480 π.Υ. ππό ηνλ Λεσλίδα. Πξηλ ηελ θαζνξηζηηθή κάρε ν βαζηιηάο ηνλ δηέηαμε λα πάεη ζηελ Θεζζαιία γηα λα ζηξαηνινγήζεη εζεινληέο γηα ηελ ελίζρπζε ηεο ειιεληθήο άκπλαο. Ο Παληίηεο δελ επέζηξεςε ζηελ ώξα ηνπ γηα λα ζπκκεηάζρεη ζηελ κάρε θαη όηαλ επέζηξεςε ζηελ πάξηε, 224
θαηεγνξήζεθε σο δεηιόο θαη απνκνλώζεθε. Ώλίθαλνο λα δήζεη κε απηήλ ηελ ληξνπή, απηνθηόλεζε κε απαγρνληζκό (Δνόδμημξ) Παληνξδαλόο (Ιζη): Ο Πακημνδακόξ (4νο π.Υ. αη.) ήηαλ Μαθεδόλαο ζηξαηησηηθόο. Ξέξνπκε όηη αξρηθώο δηνηθνύζε αξρηθώο ηελ αξηζηεξή πηέξπγα ηνπ ζηξαηνύ ηνπ Μ. Ώιεμάλδξνπ ζηε κάρε ηεο Εζζνύ θαη ζηε ζπλέρεηα κεηαθηλήζεθε ζηε δεμηά. Βπεηδή ην όλνκά ηνπ δελ αθνύζηεθε μαλά, είλαη πηζαλό λα έραζε ηε δσή ηνπ ζηε κάρε. Πανύασις (Ιζη): Ο Πακύαζζξ (5νο π.Υ. αη.) από ηελ Ώιηθαξλαζζό, ήηαλ επηθόο πνηεηήο. Έξγα ηνπ Δνάηθεζα ζε 14 βηβιία κε ζέκα ηνλ Δξαθιή θαη Εςκζηά. ώδνληαη ειάρηζηα απνζπάζκαηα από ην πξώην. Ο Παλύαζηο ήηαλ ζείνο ηνπ Δξνδόηνπ. Βθηειέζηεθε από ηνλ ηύξαλλν ηεο Ώιηθαξλαζζνύ Λύγδακη ην 489 π.Υ. , ηελ ίδηα επνρή πνπ ν Δξόδνηνο εγθαηέιεηπε ηελ πόιε ηνπ. (μοΎδαξ) Παλπκθαία (Ιζη): Μηα από ηηο πξνζσλπκίεο ηεο Ήξαο Παλππέξηαηνο (Ιζη): Έλα από ηα πξνζσλύκηα ηνπ Αία Παλραία (Ιζη): Μπζηθό λεζί πνπ βξηζθόηαλ ζην απώηαην λόηην ζεκείν ηεο γεο, θάπνπ λόηηα ηεο Ώξαβίαο. Ήηαλ ην αλαηνιηθό αληίζηνηρν ηεο Ώηιαληίδνο Πάξαμος (Ιζη): Πνιπγξαθόηαηνο Έιιελαο ιόγηνο θαη γξακκαηηθόο. Έξγα ηνπ: Γεςνβζηά, ΐμζςηζηά θ.ά. Παπαίνο (Ιζη): Βπώλπκν ηνπ Αία ζηελ ΐηζπλία Πάπαο (Ιζη): Παηέξαο ηνπ Βπηπρίδα, ελόο από ηνπο λεθξνύο ηεο κάρεο ηνπ Εζζκνύ θαηά ησλ Ρσκαίσλ (από ζρεηηθή επηγξαθή) Πάππος (Ιζη): Ο Πάππμξ μ Ώθελακδνεύξ (3νο-4νο π.Υ. αη.) ήηαλ νλνκαζηόο Έιιελαο καζεκαηηθόο, γεσκέηξεο θαη κεραληθόο. Έγξαςε ζρόιηα επί ησλ ημζπείςκ ηνπ Βπθιείδε, επί ηεο Μαεδιαηζηήξ ύκηαλδξ ηνπ Πηνιεκαίνπ Κιαπδίνπ θαη επί ηνπ Πενί ιεβεεώκ ηνπ Ώξίζηαξρνπ. ια απηά δελ έρνπλ δηαζσζεί, αληίζεηα έρεη δηαζσζεί ην έξγν ηνπ Μαεδιαηζηή οκαβςβή, ζην νπνίν έρνπλ ζπγθεληξσζεί ηα ζπνπδαηόηεξα επηηεύγκαηα ησλ Βιιήλσλ ζηελ αζηξνλνκία, ηε γεσκεηξία θαη ηα καζεκαηηθά. Παξαβάιισλ (Ιζη): Διείνο, ληθεηήο ηνπ αγσλίζκαηνο ηνπ δηαύινπ ζηελ Οιπκπηάδα ηνπ 280 π.Υ. Παξαζεκίδαο (Μπζ): Σξεηο Λαθεδαηκφληνη, ν Παναεειίδαξ, ν Παξζέληνο θαη ν Φξνπξαρίδαο βίαζαλ δπν αδειθέο απφ ηα Λεχθηξα ηελ Εππψ θαη ηελ Μνιπία. Ώπηά απφ ηελ ληξνπή ηνπο απηνθηφλεζαλ. Ο παηέξαο ηνπο ν θέδαζνο δήηεζε απφ ηνπο παξηηάηεο λα ηηκσξήζνπλ ηνπο βηαζηέο θαη φηαλ απηφ δελ έγηλε, απηνθηφλεζε αθήλνληαο βαξηά θαηάξα ζηε πάξηε. Παραιβάτης (Ιζη): Ο Παναζαάηδξ (3νο π.Υ. αη.) από ηελ Κπξήλε ήηαλ ζησηθόο θηιόζνθνο θαη δάζθαινο ηνπ Δγεζία.
225
Παραίβιος (Μπζ): Φίθμξ ημο ααζζθζά ηδξ Θνάηδξ Φζκέα, ηαηά ζοιαμοθή ημο μπμίμο ελζθέςζε ιζ α Ώιαδνοάδα Νύιθδ, πμο ημκ είπε ηαηαδζηάζεζ ζε ζοκεπή πείκα βζαηί είπε ηόρεζ ιζα ζενά δνο (Ώπμθθώκζμξ Ρόδζμξ) Πάραλος (Ιζη): Ο Πάναθμξ (5νο π.Υ. αη.) ήηαλ έλαο από ηνπο γηνπο ηνπ Πεξηθιή. Πέζαλε θαηά ηελ κεγάιε επηδεκία ινηκνύ ηεο Ώζήλαο, όπσο θαη ν αδειθόο ηνπ Ξάλζηππνο θαη ν ίδηνο ν Πεξηθιήο. (Πθμύηανπμξ) 2. Δ Πάναθμξ (από ηηο ιέμεηο πανά+άθςξ πνπ ζεκαίλεη παξαζαιάζζηα) ήηαλ κηα από ηηο δπν ηεξέο ηξηήξεηο ηεο αξραίαο Ώζήλαο (ε άιιε ήηαλ ε αθαιζκία). Σα πινία απηά ηα ρξεζηκνπνηνύζαλ νη Ώζελαίνη γηα ηεξέο θαη άιιεο εηδηθέο απνζηνιέο. Σν πιήξσκά ηεο Παξάινπ, ην απνηεινύζαλ απνθιεηζηηθά Ώζελαίνη πνιίηεο. Πάξαινο (Μπζ): Έλαο απφ ηνπο κλεζηήξεο ηεο Πελειφπεο (κεξνο) Παξάκνλνο (Ιζη): Ο Πανάιμκμξ (2νο π.Υ. αη.) γηνο ηνπ ακαλόξα, ήηαλ γλσζηόο από έλα ηηκεηηθό ςήθηζκα ηεο πόιεο Μσξύιινπ ηεο Μαθεδνλίαο γηα δσξεά ηνπ πξνο ηελ πόιε θαη ηνλ ζεό Ώζθιεπηό. Παξάζηνο (Ιζη): βιέπε Παννάζζμξ Παρδόθαο (Ιζη): λνκα δνύινπ ζηνπο ΐαηνάπμοξ ηνπ Ώνζζημθάκδ Παξεία (Μπζ): Νχκθε απφ ηελ Πάξν, εξσκέλε ηνπ βαζηιηά ηεο Κξήηεο Μίλσα θαη κεηέξα ηνπ Βπξπκέδνληα (Ώπνιιφδσξνο) Παρεισάδης (Ιζη): Σύξαλλνο ηεο Σαπξηθήο Υεξζνλήζνπ (Αζόδςνμξ ζηεθόξ) Παξήγνξνο (Ιζη): Θεόηεηα ή δαηκόλην πξνζσπνπνίεζε ηεο παξεγνξηάο θαη ησλ θαιώλ ιόγσλ Παξζάσλ (Μπζ): αθέπε Πνξζάσλ Παξζελία (Μπζ): Μζα από ηζξ Πθεζάδεξ, ηόνδ ηδξ ααζίθζζζαξ ηςκ Ώιαγόκςκ Παρθένιος (Ιζη): Ο Πανεέκζμξ (1νο π.Υ. αη.) από ηελ Νίθαηα ηεο ΐηζπλίαο, ήηαλ Έιιελαο γξακκαηηθόο θαη επηθόο θαη ειεγεηαθόο πνηεηήο, δάζθαινο ηνπ ΐηξγηιίνπ. ώδνληαη νξηζκέλα απνζπάζκαηα από ηηο ειεγείεο ηνπ θαη από έλα πνίεκά ηνπ κε ηίηιν Βνςηζηά παεήιαηα. (Λμοηζακόξ) Παξζέληνο (Μπζ): Σξεηο Λαθεδαηκφληνη, ν Πανεέκζμξ, ν Φξνπξαρίδαο θαη ν Παξαζεκίδαο βίαζαλ δπν αδειθέο απφ ηα Λεχθηξα ηελ Εππψ θαη ηελ Μνιπία. Ώπηά απφ ηελ ληξνπή ηνπο απηνθηφλεζαλ. Ο παηέξαο ηνπο ν θέδαζνο δήηεζε απφ ηνπο παξηηάηεο λα ηηκσξήζνπλ ηνπο βηαζηέο θαη φηαλ απηφ δελ έγηλε, απηνθηφλεζε αθήλνληαο βαξηά θαηάξα ζηε πάξηε. Παξζελίο (Ιζη): Βηαίξα ηεο αξραηόηεηαο, (Βηαηξηθνί Αηάινγνη) ηνπ Λμοηζακμύ. Παρθενοπαίος (Μπζ): Γηνο ηνπ βαζηιηά ηνπ Άξγνπο Σαιανχ θαη ηεο Λπζηκάρεο θαη αδειθφο ηνπ Ώδξάζηνπ θαη ηεο Βξηθχιεο. Ήηαλ έλαο απφ ηνπο Βπηά επί Θήβαο, θαηά ηελ πνιηνξθία ηεο πφιεο ζθνηψζεθε 226
απφ ηνλ Πεξηθιχκελν φηαλ απηφο ηνπ έξημε απφ ηηο επάιμεηο έλα βξάρν. (Ώπνιιφδσξνο) Παξζελφπε (Μπζ): Μηα απφ ηηο εηξήλεο, θφξε ηνπ πνηάκηνπ ζενχ Ώρειψνπ θαη ηεο Μνχζαο Μειπνκέλεο. (ηξάβσλ) Παξζέλνο (Ιζη): Βπίζεην ηεο ζεάο Ώζελάο Παξζέλνο (Μπζ): Κόνδ ημο Ώπόθθςκ ηαζ ηδξ Υνοζμεέιζδμξ. Μεηά ημκ εάκαηό ηδξ μ Ώπόθθςκ ηδκ ιεηαιόνθςζε ζε Ώζηενζζιό (Τβίκμξ) Πάξζνο (Ιζη): ηξαηεγόο ησλ Πεξζώλ (Ώζζπύθμξ) Παξζψ (Μπζ): Κόνδ ημο Εθθονζμύ, από αοηήκ πήνακ ημ όκμιά ημοξ μζ Πάνεμζ. Πάξηνο (Ιζη): Εζηνξηνγξάθνο ηεο αξραηόηεηαο Πάρις (Μπζ): Ο Πάξηο ή Ώιέμαλδξνο ήηακ βζμξ ημο ααζζθζά ηδξ Σνμίαξ Πνζάιμο. Δ Ώθνμδίηδ ημο είπε οπμζπεεεί όηζ εα ημο έδζκε ηδκ πζμ όιμνθδ γπλαίθα ηνπ θφζκνπ, ηελ Χξαία Βιέλε, ζχδπγν ηνπ Μελειάνπ. Ο Πάξηο επηζθέθζεθε ην αλάθηνξν ηνπ Μελειάνπ θαη επσθεινχκελνο απφ κηα απνπζία ηνπ Μελειάνπ, θαηάθεξε λα θιέςεη ηελ Βιέλε θαη λα θχγεη γηα ηελ παηξίδα ηνπ. Ώπηή ε πξάμε ήηαλ ε αθνξκή γηα λα μεζπάζεη ν αηκαηεξφηεξνο πφιεκνο ηεο Μπζνινγίαο, ν Σξσηθφο Πφιεκνο. ηνλ πφιεκν ν Πάξηο δελ έδεημε ηδηαίηεξε γελλαηφηεηα, φκσο θαηάθεξε λα ζθνηψζεη ηνλ Ώρηιιέα ξίρλνληαο ην βέινο ηνπ ζηελ θηέξλα ηνπ ήξσα. Ώιιά ζθνηψζεθε θη απηφο κε ηε ζεηξά ηνπ απφ ηνλ Φηινθηήηε. (κεξνο). Παξκελίδεο ν Ειεάηεο Παρμενίδης (Ιζη): 1. Ο Πανιεκίδδξ (6νο-5νο π.Υ. αη.) από ηελ Βιέα ηεο Κάησ Εηαιίαο ήηαλ πξνζσθξαηηθόο θηιόζνθνο θαη εγέηεο ηεο ειεαηηθήο θηινζνθηθήο ζρνιήο. Σν κόλν γξαπηό γλσζηό θείκελν ηνπ Παξκελίδε είλαη έλα πνίεκα κε ηίηιν Πενί θύζεςξ. (Πθάηςκ) 2. Ο Πανιεκίδδξ από ηελ Κακάξηλα ηεο ηθειίαο ήηαλ νιπκπηνλίθεο ζην αγώληζκα ηνπ ζηαδίνπ δξόκνπ ην 528 π.Υ. 3. Ο Πανιεκίδδξ από ηελ Πνζεηδσλία ηεο Νόηηαο Εηαιίαο ήηαλ δπν θνξέο νιπκπηνλίθεο ζην δίαπιν θαη ζηνλ ζηάδην δξόκν ην 468 π.Υ. Παξκελίζθνο (Ιζη): 1. Ο Πανιεκίζημξ (1νο π.Υ. αη.) ήηαλ Έιιελαο γξακκαηηθόο θαη κπζνγξάθνο, έγξαςε ζρόιηα ζηνλ κεξν θαη άιινπο. 2. Ο Πανιεκίζημξ μ Μεηαπμκηίκμξ πεξηιακβάλεηαη ζηνλ θαηάινγν ησλ Ππζαγνξείσλ ηνπ Εαιαθίπμο 3. Κεξθπξαίνο ληθεηήο ηνπ ζηαδίνπ ζηηο Οιπκπηάδεο ηνπ 96 θαη 98 π.Υ. 227
Παρμενίων (Ιζη): 1. Ο Πανιεκίςκ (400-330 π.Υ.) γηνο ηνπ Φηιώηα ήηαλ Μαθεδόλαο ζηξαηεγόο, πνπ ππεξέηεζε ηνλ Φίιηππν ΐ‟ θαη ηνλ γην ηνπ Ώιέμαλδξν. Πνιέκεζε ζε πνιιέο κάρεο θαη ζπκκεηείρε ζηηο λίθεο ηνπ Ώιέμαλδξνπ ζηνλ Γξαληθό, ζηελ Εζζό θαη ζηα Γαπγάκεια. κσο ην 330 ν γηνο ηνπ Παξκελίσλα, ν Φηιώηαο θαηεγνξήζεθε γηα ζπλσκνζία θαηά ηνπ βαζηιηά θαη εθηειέζηεθε. Ο Ώιέμαλδξνο ζεώξεζε όηη ζηε ζπλσκνζία ήηαλ αλακεκεηγκέλνο θαη ν Παξκελίσλ (αιιά θαη αλ δελ ήηαλ, θνβήζεθε ηελ νξγή θαη ηελ εθδίθεζή ηνπ) θαη δηέηαμε ηξεηο αμησκαηηθνύο λα ηνλ βξνπλ θαη ηνλ δνινθνλήζνπλ. Πξάγκαηη απηνί ηνλ εληόπηζαλ πξηλ πιεξνθνξεζεί ηνλ ζάλαην ηνπ γηνπ ηνπ θαη ηνλ έπιεμαλ κε καραίξηα ώζπνπ πέζαλε. (Ώννζακόξ) 2. Ώξρηηέθηνλαο από ηε Μαθεδνλία. Βξγάζηεθε ζηελ Ώιεμάλδξεηα θαη θαηαζθεύαζε ην πεξίθεκν εξάπεην. 3. Μαθεδόλαο επηγξακκαηνπνηόο ηνπ 1νπ π.Υ. αηώλα. ώδνληαη κόλν 16 επηγξάκκαηά ηνπ. (Παθαηζκή Ώκεμθμβία) 4. Μπηηιελαίνο νιπκπηνλίθεο ηνπ ζηαδίνπ δξόκνπ ην 312 π.Υ. Παξκέλσλ (Ιζη): Ώζελαίνο, ζηνπο Βηαζνζημύξ Αζαθόβμοξ ηνπ Λμοηζακμύ Πάξκπο (Ιζη): ύδπγνο ηνπ βαζηιηά ηεο Πεξζίαο Ααξείνπ (Δνόδμημξ) Παξλαζζίδεο (Ιζη): Οη Μνύζεο ηνπ όξνπο Παξλαζζόο Παξλάζζηνο (Ιζη): Βπίζεην ηνπ Αία Παξλαζζφο (Μπζ): Γζμξ ηνπ Πνζεηδψλα θαη ηεο Νχκθεο Κιενδψξαο, έδσζε ην φλνκά ηνπ ζην βνπλφ ηεο Φσθίδαο θαη ηδξπηήο ησλ Αειθψλ (Παπζαλίαο) Παξλεζία (Μπζ): Νύιθδ, ενςιέκδ ημο Ώπόθθςκα ηαζ ιδηένα ημο Κύκδ Παξλόπηνο (Ιζη): Βπίζεην ηνπ Ώπόιισλα. (Παπζαλίαο) Πάξνηλνο (Ιζη): Βηαίξα ηεο αξραηόηεηαο Πάξνο (Μπζ): Γηνο ηνπ Παξαζζίνπ, έδσζε ην φλνκά ηνπ ζην λεζί Πάξνο. Παξξάζηνο ή Παξάζηνο (Ιζη): Ο Παννάζζμξ (5νο-4νο π.Υ. αη.) από ηελ Έθεζν, ήηαλ νλνκαζηόο – ίζσο ν κεγαιύηεξνο ηεο αξραηόηεηαο - δσγξάθνο, καζεηήο ηνπ Βπήλνξα. Έδεζε θαη εξγάζηεθε ζηελ Ώζήλα. Ο πνιπηειέζηαηνο ηξόπνο δηαβίσζήο ηνπ ήηαλ αηηία λα ηνπ πξνζάςνπλ ην παξαηζνύθιη Ώθνμδίαζημξ. Τπάξρεη κηα ηζηνξηνύια ζρεηηθά κε ηνλ αληαγσληζκό ηνπ κε ηνλ άιιν δσγξάθν ηεο επνρήο ηνλ Γεύμηδα. Ο Γεύμηο είρε δσγξαθίζεη έλα ηζακπί ζηαθύιηα ηόζν παξαζηαηηθό πνπ θάπνηα πνπιηά νξκνύζαλ λα ηζηκπήζνπλ ηηο ξόγεο. Ο Παξξάζηνο θάιεζε ηνλ Γεύμηδα ζην εξγαζηήξη ηνπ θαη ηνπ είπε λα ηξαβήμεη κηα θνπξηίλα γηα λα δεη ην δηθό ηνπ αξηζηνύξγεκα. ηαλ ν Γεύμηο επηρείξεζε λα ηξαβήμεη ηελ θνπξηίλα, δηαπίζησζε όηη απηή ήηαλ δσγξαθηά ηνπ Παξξάζηνπ. Σόηε ν Γεύμηο νκνιόγεζε όηη απηόο κελ θαηάθεξε λα μεγειάζεη ηα πνπιηά, ν Παξξάζηνο όκσο θαηάθεξε λα μεγειάζεη ηνλ ίδηνλ θαη παξαδέρζεθε ηελ αλσηεξόηεηα ηνπ ζπλαδέιθνπ ηνπ.
228
Γλσζηόηεξα έξγα ηνπ: Πνμιδεέαξ, Θδζέαξ, Ο πάζπςκ Φζθμηηήηδξ θ.ά. (Ξεκμθώκ) Παξξάζηνο (Μπζ): 1. Γηνο ηνπ Άξε θαη ηεο Φηινλφκεο θαη δίδπκνο αδειθφο ηνπ Λπθάζηνπ. Δ κεηέξα ηνπο επεηδή θνβήζεθε ηνλ παηέξα ηεο, έξημε ηα δπν λενγέλλεηα ζηνλ Βξχκαλζν. Ο πνηακφο ηα έθξπςε ζηελ θνπθάια κηαο βειαληδηάο φπνπ ηα βχδαμε κηα ιχθαηλα. Βθεί ηα βξήθε έλα βνζθφο ν Σχιηθνο θαη ηα πήξε ζην ζπίηη ηνπ. 2. Έλαο απφ ηνπο 50 γηνπο ηνπ βαζηιηά ηεο Ώξθαδίαο Λπθάνλα πνπ ηηκσξήζεθαλ απφ ηνλ Αία. (Παπζαλίαο) Παξξεζηάδεο (Ιζη): λνκα πνπ αλαθέξεη ν Λμοηζακόξ Παξύζαηηο (Ιζη): Δ Πανύζαηζξ (5νο π.Υ. αη.) ήηαλ ζύδπγνο ηνπ Ααξείνπ ηνπ ρνπ θαη κεηέξα ηνπ Ώξηαμέξμε θαη ηνπ Κύξνπ ηνπ Νεόηεξνπ. (Ξεκμθώκ) Παξσξεχο (Μπζ): Γηφο ηνπ Σξηθφισλνπ θαη ηδξπηήο ηεο πφιεο Παξσξέαο ηεο Ώξθαδίαο Πάζαο (Ιζη): Ο Πάζαο ή Παζάο (4νο π.Υ. αη.) από ηε Θεζζαιία ήηαλ ζηξαηησηηθόο θαη ππεξέηεζε ηνλ Μ. Ώιέμαλδξν. Πασέας (Ιζη): Ο Παζέαο ήηαλ παηέξαο ηνπ ηπξάλλνπ ηεο ηθπώλαο Ώβαληίδα, ν νπνίνο θαηέιαβε ηελ εμνπζία δνινθνλώληαο ηνλ εγέηε ησλ δεκνθξαηηθώλ Κιεηλία. Ο Ώβαληίδαο δνινθνλήζεθε από ηνλ Νηθνθιή ην 242 π.Υ., αιιά ε ηπξαλλίδα δελ θαηαιύζεθε γηαηί ηελ εμνπζία αλέιαβε ν δνινθόλνο ηνπ. (Πθμύηανπμξ) Παζηάδεο (Ιζη): Ο Παζζάδδξ (6νο π.Υ. αη.) ήηαλ αγγεηνπιάζηεο θαη αγγεηνγξάθνο αιαβάζηξηλσλ ιεθύζσλ θαη αγγείσλ Θξαύζκα αγγείνπ κε δσγξαθηθή ηνπ Παζηάδε Παζίαο (Ιζη): Ώζελαίνο ηνθηζηήο, (Νεθέθεξ ηνπ Ώνζζημθάκδ) Παζηγέλεο (Ιζη): Παηέξαο ηνπ σζηβίνπ, ελόο από ηνπο λεθξνύο ηεο κάρεο ηνπ Εζζκνύ θαηά ησλ Ρσκαίσλ (από ζρεηηθή επηγξαθή) Παζηζέα (Ιζη): λνκα κηαο από ηηο Νεξείδεο (Δζίμδμξ) Πασίθεμις (Ιζη): Έιιελαο θηιόζνθνο Παζηζόε ή Παζηζέε (Ιζη): Θεά ηεο ραιάξσζεο θαη ηεο μεθνύξαζεο θαη θαηά ηνλ ιδνμ κηα από ηηο Σξεηο Υάξηηεο Πασικλής (Ιζη): Ρόδηνο, πεξηπαηεηηθόο θηιόζνθνο Παζηθξάηεο (Ιζη): 1. Ο Παζζηνάηδξ (4νο π.Υ. αη.) ήηαλ πεξηπαηεηηθόο θηιόζνθνο, καζεηήο ηνπ Ώξηζηνηέιε θαη αδειθόο ηνπ Βοδήιμο. 229
2. Ο Παζζηνάηδξ (4νο π.Υ. αη.) ήηαλ εγεκόλαο ησλ όισλ ηεο Κύπξνπ. πκκεηείρε κε ηνλ Μ. Ώιέμαλδξν ζηελ πνιηνξθία ηεο Σύξνπ. Πασίμαχος (Ιζη): λνκα ηππαξκνζηή πνπ αλαθέξεη ν Δνόδμημξ Πασίμηλος (Ιζη): Κνξίλζηνο πνπ αλαθέξεηαη από ηνλ Ξεκμθώκηα Πασιππίδας (Ιζη): Ο Παζζππίδαξ ήηαλ Λαθεδαηκόληνο πνπ ην 408 πήγε σο πξέζβεο ηεο πάξηεο ζηελ πεξζηθή απιή, γηα λα πξνιάβεη ζπκθσλία ηεο Πεξζίαο κε ηελ Ώζήλα (Ξεκμθώκ) Παζηηέιεο (Ιζη): Ο Παζζηέθδξ (1νο π.Υ. αη.) ήηαλ δηάζεκνο Έιιελαο γιύπηεο. πλέγξαςε ηελ Εζημνία ηδξ ηέπκδξ. (Πθίκζμξ) Παζηηειίδαο (Ιζη): ηξαηεγόο ησλ Λαθεδαηκνλίσλ (Θμοηοδίδδξ) Παζηθάε (Ιζη): Δ Παζζθάδ ήηαλ εηαίξα ηεο αξραηόηεηαο Παζηθάε (Μπζ): Κφξε ηνπ Ήιηνπ θαη ηεο Πεξζείδαο θαη αδειθή ηνπ Ώηήηε, ηνπ Πέξζε, ηεο Κίξθεο θαη ηεο Καιπςψο. Παληξεχηεθε ηνλ βαζηιηά ηεο Κξήηεο Μίλσα θαη απέθηεζε ηέζζεξηο γηνπο ηνλ θαη ηέζζεξηο θφξεο, ηε Φαίδξα, ηελ Ώξηάδλε, ηελ Ώθάιε ή Ώθαθθαιίδα θαη ηελ Ξελνδίθε. Ο Πνζεηδψλ, γηα λα ηηκσξήζεη ηελ Παζηθάε ε νπνία δελ είρε ζπζηάζεη ζην ζεφ, έζηεηιε ζηελ Κξήηε έλα σξαίν ιεπθφ ηαχξν ηνλ Σαχξν ηεο Κξήηεο. Δ Παζηθάε εξσηεχηεθε ζθνδξά ηνλ ηαχξν θαη γηα λα ελσζεί καδί ηνπ, κπήθε ζε κηα μχιηλε αγειάδα, πνπ είρε θαηαζθεπάζεη ν νλνκαζηφο Ώζελαίνο αξρηηέθηνλαο Ααίδαινο. Ώπφ ηελ πεξίεξγε απηή έλσζε γελλήζεθε έλα ηέξαο κε ζψκα αλζξψπνπ θαη θεθάιη ηαχξνπ, ν Μηλψηαπξνο, ν νπνίνο ηξεθφηαλ κε αλζξψπηλεο ζάξθεο. Σνλ Μηλψηαπξν ηνλ έθιεηζαλ ζε κηα πνιχπινθε θαηαζθεπή ηνλ Λαβχξηλζν πνπ είρε ρηίζεη ν Ααίδαινο. (Ώπνιιφδσξνο) Παζηθώλ (Ιζη): λνκα πνπ αλαγξάθεηαη ζε αξραίν ακθνξέα Παζίρνξνο (Ιζη): Ο Παζίπμνμξ από ηε ΐνησηία ήηαλ νιπκπηνλίθεο ηνπ αγσλίζκαηνο ηνπ δνιίρνπ ην 296 π.Υ. Πασίων (Ιζη): Σνλ Παζίςκα (4νο π.Υ. αη.) γλσξίδνπκε από ηνπο ιόγνπο ηνπ Αδιμζεέκδ. Ήηαλ απειεύζεξνο δνύινο πνπ θαηάθεξε λα δεκηνπξγήζεη ηεξάζηηα πεξηνπζία κε έλα εξγνζηάζην θαηαζθεπήο αζπίδσλ θαη αξγόηεξα κε ηε δεκηνπξγία ηξάπεδαο. Ήηαλ από ηνπο πην πινύζηνπο αλζξώπνπο ηεο επνρήο ηνπ θάηνρνο άλσ ησλ 80 ηαιάλησλ. Ήηαλ ν παηέξαο ηνπ ξήηνξα Ώπνιιόδσξνπ. Πάζζαινο (Μπζ): Έλα απφ ηα νλφκαηα πνπ απνδίδνληαη ζηνπο Κέξθσπεο Παζζίσλ (Ιζη): Ώζελαίνο, από ηνπο Βηαζνζημύξ Αζαθόβμοξ ηνπ Λμοηζακμύ Παταικίων (Ιζη): λνκα απαηεώλα θαη θιέθηε πνπ αλαθέξεη ν Πθμύηανπμξ Παηατθόο (Ιζη): Παηέξαο ηνπ Ώηλεζηδήκνπ από ηελ ηθειία (Δνόδμημξ) Πάταικος (Ιζη): Ο Πάηαζημξ από ηελ Αύκε ηεο Πεινπνλλήζνπ ήηαλ νιπκπηνλίθεο ην 496 π.Υ. 230
Παηαξεύο (Ιζη): Βπίζεην ηνπ Ώπόιισλα (Δνόδμημξ) Πάηαξνο (Μπζ): Γηνο ηνπ Ώπφιισλα θαη ηεο Λπθίαο, επψλπκνο ηεο κηθξαζηαηηθήο πφιεο Παηάξα (ηέθαλνο ΐπδάληηνο) Πατησιάδης (Ιζη): Έλαο από ηνπο εθόξνπο ηεο πάξηεο (Ξεκμθώκ) Πατηράκθης (Ιζη): Δλίνρνο ηνπ βαζηιηά ησλ Πεξζώλ Ξέξμε (Δνόδμημξ) Πάηξέαο ή Παηξεύο (Ιζη): Γηαηξόο ηνπ 3νπ π.Υ. αηώλα Παηξεχο (Μπζ): Βπψλπκνο ήξσαο ηεο πφιεο ηεο Πάηξαο. Έλσζε ηηο πφιεηο Ανόδ, Άκεεζα θαη Μεζζάηζδα πνπ είρε ηδξχζεη ν Βχκεινο θαη ίδξπζε κηα λέα πφιε, ηελ Πάηνα. Πάηξηνο (Ιζη): Έλα από ηα πξνζσλύκηα ηνπ Αία Παηξνθιείδαο : Γηνο ηνπ σζηξάηνπ, έλαο από ηνπο λεθξνύο ηεο κάρεο ηνπ Εζζκνύ ηεο Κνξίλζνπ ην 146 π.Υ. (όλνκα από ζρεηηθή επηγξαθή) Πατροκλείδης (Ιζη): Ώζελαίνο δεκαγσγόο, αλαθέξεηαη ζηελ θσκσδία νκζεεξ ηνπ Ώνζζημθάκδ Πατροκλής (Ιζη): 1. Ο Παηνμηθήξ (4νο π.Υ. αη.) ήηαλ γιύπηεο από ηνλ Κξόησλα, θηινηέρλεζε θεκηζκέλν άγαικα ηνπ Ώπόιισλα ζηελ Οιπκπία. 2. Ο Παηνμηθήξ (3νο π.Υ. αη.) ήηαλ γεσγξάθνο, λαύαξρνο θαη ζηξαηεγόο ηνπ έιεπθνπ Ώ‟ Νηθάλνξα. Πξαγκαηνπνίεζε ζεκαληηθέο εμεξεπλήζεηο ζηελ πεξηνρή ηεο Καζπίαο θαη έγξαςε ζρεηηθό ζύγγξακκα. Θεσξείηαη ν εθεπξέηεο ηνπ ειηαθνύ ξνινγηνύ (Παοζακίαξ, ηνάαςκ) Πάτροκλος (Ιζη): 1. Ο Πάηνμηθμξ (5νο π.Υ. αη.) ήηαλ γηνο ηεο Φαηλαξέηεο θαη ηνπ Υαηξέδεκνπ, δειαδή εηεξνζαιήο αδειθόο ηνπ σθξάηε. 2. Ο Πάηνμηθμξ μ Μαηεδώκ (4νο π.Υ. αη.) ζεσξείηαη ν εθεπξέηεο ηνπ ειηαθνύ σξνινγίνπ. 3. Ο Πάηνμηθμξ (3νο π.Υ. αη.) ήηαλ λαύαξρνο ηνπ Πηνιεκαίνπ ΐ‟. Πνιέκεζε ελαληίνλ ησλ Μαθεδόλσλ θαηά ηνλ ιεγόκελν Υνειςκίδεζμ πόθειμ. Ο Αρηιιέαο ζέξλεη ην ζώκα ηνπ Παηξόθινπ
Πάτροκλος (Μπζ): 1. Γζμξ ηνπ Μελνηηίνπ θαη ηεο Πνιπκήιεο, ήνςαξ ημο Σνςζημύ πμθέιμο ηαζ θίθμξ ημο Ώπζθθέα. ηνλ πφιεκν έδεημε αλδξεία θαη δηαθξίζεθε κεηαμχ ησλ Βιιήλσλ καρεηψλ. ε κνλνκαρία κε ηνλ Έθηνξα ν Πάηξνθινο έραζε ηε δσή ηνπ. Ο Ώρηιιέαο νξγηζκέλνο γηα ην ρακφ ηνπ θίινπ ηνπ κπήθε ζηε κάρε θαη ζθφησζε ηνλ Έθηνξα. Δ θηιηά ηνπ Παηξφθινπ κε ηνλ Ώρηιιέα (θαηά ηνλ
231
Πιάησλα, ηνλ Ώηζρχιν, ηνλ Ξελνθψληα θαη άιινπο) δηαθνξεηηθή απφ αδειθηθή, κηαο θαη ήηαλ θαη εξαζηέο. (κεξνο) 2. Ο Πάηξνθινο ήηακ βζμξ ημο Δναηθή ηαζ ηδξ Θεζπζάδαξ Πονίππδξ. Παηξνθίιε (Ιζη): Δ Παηνμθίθδ ήηαλ εηαίξα ηεο αξραηόηεηαο Παηξψ (Μπζ): Θεζπζάδα, ιδηένα ημο Ώνπειάπμο από ημκ Δναηθή (Ώπμθθόδςν) Παηξώα (Ιζη): Βπίζεην ηεο ζεάο Ώξηέκηδνο ζηελ ηθπώλα (Παοζακίαξ) Παηξώνο (Ιζη): Παηνώμξ ζεκαίλεη ν πξνζηάηεο ηεο παηξίδαο. Ήηαλ επίζεην ζεώλ όπσο ν Παηξώνο Γεπο, ν Παηξώνο Ώπόιισλ, ν Παηξώνο Δξαθιήο θιπ. Πάηξσλ (Ιζη): Ο Πάηνςκ (4νο π.Υ. αη.) από ηε Φσθίδα ππεξέηεζε σο δηνηθεηήο ησλ Βιιήλσλ κηζζνθόξσλ ζην ζηξαηό ηνπ Ααξείνπ. Μεηά ηελ πεξζηθή ήηηα ζηα Γαπγάκεια, αθνινύζεζε ηνλ Ααξείν θαη ηνλ πξνεηδνπνίεζε γηα ηελ ζπλσκνζία ηνπ ΐήζζνπ. Μεηά ηε δνινθνλία ηνπ Ααξείνπ ν Πάηξσλ θαη 1500 Έιιελεο κηζζνθόξνη, παξαδόζεθαλ ζην καθεδνληθό ζηξαηό. (Ώννζακόξ) Πάησλ (Ιζη): Ο Πάηςκ γηνο ηνπ Λαάλδξνπ από ηηο Ώηγέο ηεο Μαθεδνλίαο, είλαη γλσζηόο από ηε ιεγόκελε ηήθδ ημο Πάηςκμξ πνπ βξέζεθε ζηελ ΐεξγίλα θαη ε νπνία παξηζηάλεη δπν αληξηθέο κνξθέο, ε κηα ελόο πνιεκηζηή. Παύια (Ιζη): λνκα γπλαίθαο πνπ αλαθέξεηαη ζηε Βθθδκζηή Ώκεμθμβία Παύινο (Ιζη): 1. Γηαηξόο από ηελ Ώίγηλα, έγξαςε επηά ηαηξηθά βηβιία. 2. Ο Παύθμξ ήηαλ κηα από ηηο εγεηηθέο κνξθέο ηνπ Υξηζηηαληζκνύ. Γελλήζεθε από Ββξαίνπο γνλείο ζηελ Σαξζό ηεο Κηιηθίαο θαη ην όλνκά ηνπ ήηαλ ανύι, αιιά ην εμειιήληζε ζε Παύθμξ. Ώλ θαη αξρηθά ήηαλ δηώθηεο ησλ ρξηζηηαλώλ, εμειίρζεθε ζε ππνζηεξηρηή θαη ζεξκό θήξπθα ηεο λέαο ζξεζθείαο. Οπζηαζηηθά απηόο έδσζε λόεκα ζηηο δηδαζθαιίεο ηνπ Εεζνύ θαη αλαβάζκηζε ηνλ ρξηζηηαληζκό από εβξατθή αίξεζε ζε απηόλνκε ζξεζθεία ηεο αγάπεο. Πεξηόδεπζε όιν ζρεδόλ ηνλ γλσζηό θόζκν, ηδξύνληαο εθθιεζίεο θαη δηδάζθνληαο ην ιόγν ηνπ Εεζνύ. Έγξαςε ηηο πεξίθεκεο Βπζζημθέξ πνπ απνηεινύλ ζεκαληηθό κέξνο ηεο Καηλήο Αηαζήθεο. Φπιαθίζηεθε ζηε Ρώκε θαη εθηειέζηεθε κε απνθεθαιηζκό ην 66 ή 68. Δ Βθθιεζία ηνλ νλόκαζε Ώπόζηνιν θαη είλαη γλσζηόο σο ν Ώπόζημθμξ ηςκ Βεκώκ. 3. Ο Παύθμξ μ Ώθελακδνζκόξ (3νο κ.Υ. αη.) ήηαλ αζηξνιόγνο θαη ζπγγξαθέαο (μοΎδαξ) Παυσανίας (Ιζη): 1. Ο παξηηάηεο βαζηιηάο Παοζακίαξ Ώ’ (5νο π.Υ. αη.) ήηαλ ν αξρηζηξάηεγνο ησλ Βιιήλσλ ζηε κάρε ησλ Πιαηαηώλ ην 479, θαηά ηελ νπνία νη Πέξζεο ππέζηεζαλ αθόκα κηα ήηηα, κεηά ηε αιακίλα. Ώθνινύζεζαλ νη λίθεο ηνπ ζηελ Κύπξν θαη ζην ΐπδάληην. κσο ε θηινδνμία ηνπ λα θπξηαξρήζεη ζηελ Βιιάδα, ηνλ νδήγεζε ζε δηαπξαγκαηεύζεηο κε ηνλ βαζηιηά ηεο Πεξζίαο Ξέξμε. Ώπηό καζεύηεθε ζηε πάξηε, ν Παπζαλίαο αλαθιήζεθε θαη δηθάζηεθε γηα πξνδνζία. Ώλ θαη αζσώζεθε γηαηί δελ ππήξραλ επαξθείο απνδείμεηο, νη ζπκπαηξηώηεο ηνπ ζέιεζαλ λα ηνλ ζθνηώζνπλ. Ώπηόο θαηέθπγε σο ηθέηεο ζην λαό ηεο Ώζελάο, όπνπ είρε 232
αζπιία. Οη παξηηάηεο – κε πξώηε όπσο ιέγεηαη ηε κεηέξα ηνπ Ώγρηηεία (ή Θεαλώ) – έρηηζαλ ηελ είζνδν θαη ηα παξάζπξα ηνπ λανύ, κε απνηέιεζκα ν Παπζαλίαο λα πεζάλεη από αζηηία. Ώλ θαη αξγόηεξα ε κλήκε ηνπ απνθαηαζηάζεθε, ηνλ όλνκά ηνπ έγηλε ζπλώλπκν ηεο πξνδνζίαο. (Δνόδμημξ) 2. Ο βαζηιηάο ηεο πάξηεο Παοζακίαξ ΐ’ (βαζίι. 408-395 π.Υ.) εγγνλόο ηνπ πξνεγνύκελνπ, ζπλζεθνιόγεζε κε ηνπο ερζξνύο ηεο πάξηεο θαηά ηνλ Κνξηλζηαθό πόιεκν. Καηεγνξήζεθε γηα δεηιία θαη πέζαλε ζηελ εμνξία. Σνλ δηαδέρζεθε ν γηνο ηνπ Ώγεζίπνιηο Ώ‟. (Ξεκμθώκ) 3. Ο Παοζακίαξ ήηαλ γηνο θαη δηάδνρνο ηνπ βαζηιηά ηεο Μαθεδνλίαο Ώεξόπνπ ΐ‟. Ώλήιζε ζην ζξόλν ην 393 π.Υ., αιιά δνινθνλήζεθε ηνλ ίδην ρξόλν από ηνλ Ώκύληα Γ‟ (παηέξα ηνπ Φηιίππνπ ΐ‟) 4. Ο λεαξόο Μαθεδόλαο επγελήο Παοζακίαξ (4νο π.Υ. αη.) γηνο ηνπ Οξέζηε, ήηαλ ζσκαηνθύιαθαο θαη εξσκέλνο ηνπ βαζηιηά Φηιίππνπ ΐ‟. πλσκόηεζε κε ηελ Οιπκπηάδα θαη δνινθόλεζε ηνλ Φίιηππν. Ώκέζσο κεηά θαηαθξενπξγήζεθε από ηνπο θξνπξνύο ηνπ βαζηιηά Άξαην θαη Πεξδίθθα. (Πθμύηανπμξ) 5. Ο γεσγξάθνο ραξηνγξάθνο θαη πεξηεγεηήο Παοζακίαξ (110-180 κΥ.), από ηε Μαγλεζία ηεο Μ Ώζίαο, πεξηεγήζεθε πνιιέο ρώξεο, κεηαμύ ησλ νπνίσλ: Βιιάδα, Εηαιία, Ώίγππην, πξία θ.ά. Σν έξγν ηνπ Βθθάδμξ πενζήβδζζξ απνηειείηαη από 10 βηβιία (Ώηηζηά, Κμνζκεζαηά, Λαηςκζηά, ΐμζςηζηά θνθ) δηεζώζε νιόθιεξν θαη απνηειεί πνιύηηκε πεγή πιεξνθνξηώλ γηα ηνπο ηόπνπο, ηνπο ιανύο, ηα έζηκα, ηελ ηζηνξία αθόκα θαη ηε κπζνινγία ησλ ρσξώλ πνπ επηζθέθζεθε. 6. Ο ζνθηζηήο Παοζακίαξ (2νο κΥ. αη.) από ηελ Αακαζθό έγξαςε γηα ηελ ηζηνξία ησλ πόιεσλ ηεο Φνηλίθεο θαη ηεο πξίαο. Παυσίας (Ιζη): Ο Παοζίαξ (4νο π.Υ). αη. ήηαλ δσγξάθνο από ηελ Ώζήλα, πνπ εξγάζηεθε ζηε ρνιή ηεο ηθπώλαο. Αηαθξίζεθε σο δσγξάθνο ινπινπδηώλ θαη παηδηώλ. Ήηαλ δάζθαινο ηνπ γηνπ ηνπ θαη επίζεο δσγξάθνπ Ώνζζηόθαμο, ν νπνίνο βειηίσζε ην έξγν ηνπ παηέξα ηνπ Δ εοζία. εκαληηθόηεξν έξγν ηνπ ζεσξείηαη ε δηαθόζκεζε ηνπ Θόινπ ηεο Βπηδαύξνπ (Παοζακίαξ) Παπζίιππνο (Ιζη): Βπίζεην ηνπ Αία Παυσίμαχος (Ιζη): νθηζηήο από ηελ Ώζήλα Παύσιππος (Ιζη): Ο Παύζζππμξ (4νο π.Υ. αη.) ήηαλ πξέζβεο ηεο πάξηεο ζην Ααξείν Γ‟. Μεηά ηελ ήηηα ησλ Πεξζώλ ζηα Γαπγάκεια, παξαδόζεθε ζην καθεδνληθό ζηξαηό. (Ώννζακόξ) Παύζσλ (Ιζη): Ο Παύζςκ (5νο π.Υ. αη.) ήηαλ Ώζελαίνο δσγξάθνο, ηνλ απνθαινύζαλ ζθσπηηθά νοπανμβνάθμ. (Ώνζζημθάκδξ, Λμοηζακόξ) Παθία (Ιζη): Βπίζεην ηεο Ώθξνδίηεο ζηελ Πάθν ηεο Κύπξνπ (Θεόηνζημξ) Πάθηνο (Ιζη): Πξνζσλύκην ηνπ Αηόο Πάθνο (Μπζ): Γζμξ ημο ααζζθζά ηδξ Κύπνμο Ποβιαθίςκα ηαζ ηδξ Γαθάηεζαξ
233
Πάχης (Ιζη): Ο Πάπδξ (5νο π.Υ. αη.) ήηαλ ζηξαηεγόο ησλ Ώζελαίσλ, ην 428 θαηέιαβε ηελ Μπηηιήλε θαη άιιεο πόιεηο ηεο Λέζβνπ. (Θμοηοδίδδξ) Πεάληνο Δηνζθνξίδεο (Ιζη): βιέπε Αζμζημνίδδξ Πεδάκζμξ Πεδάξηηνο (Ιζη): ηξαηεγόο ησλ Ρνδίσλ, έδξαζε θαηά ηνλ Πεινπνλλεζηαθό πόιεκν (Θνπθπδίδεο) Πεδάηνο (Μπζ): Έλαο απφ ηνπο Λαπίζεο, ζθφησζε ηνλ Κέληαπξν Άκπθν Πεδηάο (Μπζ): Ώπφ ηελ πάξηε. χδπγνο ηνπ βαζηιηά ηεο Ώζήλαο Κξαλανχ θαη κεηέξα ηνπ Ράξα, ηεο Ώηζίδνο, ηεο Κξαλάεο θαη ηεο Κξελαίρκεο Πεδηεύο (Ιζη): Βπώλπκνο άξρσλ ησλ Ώζελώλ ην 449 π.Υ. Πεδίιε (Ιζη): λνκα κηαο από ηηο Τάδεο Νύκθεο Πειθαγόρας (Ιζη): Ο Πεζεαβόναξ (4νο π.Υ. αη.) από ηελ Ώκθίπνιε ηεο Μαθεδνλίαο, ήηαλ κάληεο, ζπιαρλνζθόπνο θαη νηνλνζθόπνο. Λέγεηαη όηη πξόβιεςε ζσζηά ηνπο ζαλάηνπο ηνπ Πεξδίθθα, ηνπ Ώληηγόλνπ θαη ηνπ Μ. Ώιεμάλδξνπ. Πεηζαγόξεο (Ιζη): Σύξαλλνο ηνπ ειηλνύληνο ζηελ ηθειία (Δνόδμημξ) Πεηζαξρία (Ιζη): Θεόηεηα, πξνζσπνπνίεζε ηεο ππνηαγήο ζηνπο λόκνπο θαη ζηηο δηαηαγέο ησλ αλσηέξσλ. Πεηζηάδαο (Ιζη): λνκα πνπ αλαγξάθεηαη ζε αξραίν ακθνξέα Πειθίας (Ιζη): Κνξίλζηνο δεκαγσγόο (Θμοηοδίδδξ) Πεηζίλνο (Ιζη): Ο Πεζείκμξ (5νο-4νο π.Υ. αη.) ήηαλ Έιιελαο αγγεηνγξάθνο. ώδεηαη έλαο θύιηθαο ζηνλ νπνίν απεηθνλίδεη ηελ πάιε ηνπ Πειέα κε ηελ Θέηηδα. Πεηζόδεκνο (Ιζη): Βπώλπκνο άξρσλ ησλ Ώζελώλ ην 266 π.Υ. Πεηζόιανο (Ιζη): Ο Πεζεόθαμξ ή Πεζεόθαξ ήηαλ ηύξαλλνο ησλ Φεξώλ Θεζζαιίαο. Παξέδσζε ηελ πόιε ηνπ ζηνλ Φίιηππν ΐ‟ ην 352 π.Υ. Πεηζνθάλεο (Ιζη): Ο Πεζεμθάκδξ (4νο π.Υ. αη.) ήηαλ ν παηέξαο ηνπ ζηξαηεγνύ ηνπ Μ. Ώιεμάλδξνπ Σιεπόιεκνπ. Πεηζώ (Ιζη): Δ Πεζεώ ήηαλ εηαίξα ηεο αξραηόηεηαο Πεηζώο (Ιζη): Θεόηεηα πξνζσπνπνίεζε ηεο πεηζνύο, δειαδή ηεο δύλακεο ηνπ αλζξώπηλνπ ιόγνπ (Ώζζπύθμξ) Πεηζώο (Ιζη): λνκα κηαο από ηηο Χθεαλίδεο (Δζίμδμξ) Πείθων (Ιζη): 1. Ο Πείεςκ (4νο π.Υ. αη.) γηνο ηνπ σζηθιή ήηαλ Μαθεδόλαο ζηξαηησηηθόο ζηελ ππεξεζία ηνπ Μ. Ώιεμάλδξνπ. (Ώννζακόξ) 2. Ο Πείεςκ (4νο π.Υ. αη.) ήηαλ έλαο από ηνπο ζσκαηνθύιαθεο ηνπ Μ. Ώιεμάλδξνπ. Μεηά ην ζάλαην ηνπ βαζηιηά, έγηλε ζαηξάπεο ηεο Μεδίαο. (Ώννζακόξ) Πείραιος (Μπζ): Εεαηήζζμξ, θίθμξ ηαζ ζύκηνμθμξ ημο Σδθέιαπμο, λαημοζηόξ βζα ηδκ ζηακόηδηά ημο ζημ αηόκηζμ (ιδνμξ)
234
Πείρανθος ή Πείξαζνο ή Πείξαο (Μπζ): Γηνο ηνπ Άξγνπο θαη ηεο Βπάδλεο. Βίρε αθηεξψζεη ζην λαφ ηεο Ήξαο ζηελ Σίξπλζα, έλα μφαλν θηηαγκέλν απφ μχιν αγξηαριαδηάο. (Ώπνιιφδσξνο) Πειρήν (Μπζ): Γζμξ ημο Γθαύημο, αδεθθόξ ημο ΐεθθενμθόκηδ (Ώπνιιφδσξνο) Πεηξήλε (Μπζ): 1. Νύιθδ, ηόνδ ημο πμηάιζμο εεμύ Ώζςπμύ (Αζόδςνμξ ζηεθόξ) 2. Δ ΑακαΎδα Πεζνήκδ δμθμθόκδζε ημκ Ώζβοπηζάδδ Ώβαπηόθειμ ηδκ πνώηδ κύπηα ημο βάιμο ημοξ (Ώπνιιφδσξνο) Πεηξίζνπο (Ιζη): Ο Πεζνίεμοξ (6νο π.Υ. αη.) από ηνλ Κξόησλα ηεο Μεγάιεο Βιιάδαο, ήηαλ παηέξαο ηνπ θηινζόθνπ, αζηξνλόκνπ θαη κεηεσξνιόγνπ Ώιθκαίσλα.
Πειρίθοος ή Πεηξίζνπο (Μπζ): Ο Πεηξίζννο βζμξ ημο Ελίςκμξ, ήηακ ααζζθζάξ ηςκ Λαπζεώκ ηαζ θίθμξ ημο Θδζέα. ημοξ βάιμοξ ημο Πεζνίεμμο ιε ηδκ Εππμδάιεζα, έβζκε δ πενίθδιδ ιάπδ ηςκ Λαπζεώκ ιε ημοξ Κεκηαύνμοξ. (ιδνμξ) Κέληαπξνο πξνζέξρεηαη ζην γάκν ηνπ Πεηξίζνπ κε ηελ Ιππνδάκεηα
Πειρψος ή Πείξννο (Μπζ): Γηνο ηνπ εγεκφλα ηνπ Ώίλνπ ηεο Θξάθεο Εκβξάζνπ, εγήζεθε ηνπ ζηξαηνχ ησλ Θξαθψλ πνπ πνιέκεζαλ ζην πιεπξφ ησλ Σξψσλ ζηνλ πφιεκν (κεξνο) Πείσανδρος (Ιζη): 1. Ο Πείζακδνμξ (7νο π.Υ. αη.) από ηελ Εαιπζό ηεο Ρόδνπ ήηαλ γηνο ηνπ Πείζσλνο θαη ηεο Ώξηζηαίρκαο θαη επηθόο πνηεηήο. Οη Ώιεμαλδξηλνί ηνλ ζεσξνύζαλ ηζάμην πνηεηή κε ηνλ κεξν θαη ηνλ Δζίνδν. Έξγν ηνπ: Δνάηθεζα γξακκέλν ζε 12 ξαςσδίεο, εμηζηνξνύζε ηνπ Άζινπο ηνπ Δξαθιή. Ώπό ην έξγν απηό δηαζώζεθαλ κόλν ηξεηο ζηίρνη. (Παπζαλίαο, ηνάαςκ) 2. Ο Πείζακδνμξ (5νο-4νο π.Υ. αη.) ήηαλ Ώζελαίνο δεκαγσγόο, νπαδόο ηνπ νιηγαξρηθνύ θόκκαηνο, πξσηεξγάηεο ηεο κεηαβνιήο ηνπ πνιηηεύκαηνο πνπ έγηλε ην 411 κε ηελ αλάδεημε ηεο ΐνπιήο ησλ Σεηξαθνζίσλ. κσο ζύληνκα ην πνιίηεπκα απηό αλαηξάπεθε θαη ν Πείζαλδξνο θαηέθπγε ζηε πάξηε. (Θμοηοδίδδξ) 3. Ο Πείζακδνμξ μ Λαηεδαζιόκζμξ ήηαλ ζηξαηεγόο θαη λαύαξρνο ηεο πάξηεο, γακπξόο ηνπ βαζηιηά Ώγεζηιάνπ. ηε λαπκαρία ηεο Κλίδνπ (395 π.Υ.) ληθήζεθε από ηνλ αληίπαιό ηνπ Κόλσλα θαη ζθνηώζεθε. (Ξεκμθώκ)
235
4. Ο Πείζακδνμξ μ Λανακδζκόξ (3νο π.Υ. αη.) από ηελ Λάξαλδν ηεο Λπθανλίαο, έγξαςε ην έξγν Πμζηίθδ ζζημνία δζ’ επώκ, από ην νπνίν ζώδνληαη ιίγα απνζπάζκαηα. Πείζαλδξνο (Μπζ): 1. Γζμξ ημο Σνώα Ώκηζιάπμο, ζημηώεδηε από ημκ Ώβαιέικμκα (ιδνμξ) 2. Έκαξ από ημοξ ικδζηήνεξ ηδξ Πδκεθόπδξ. (ιδνμξ) 3. Γζμξ ημο Μαζιάθμο, ήηακ αλζςιαηζηόξ ηςκ Μονιζδόκςκ (ιδνμξ) Πεισήνωρ (Μοε): Κήνοηαξ από ηδκ Εεάηδ. Πεηζζέηαηξνο (Ιζη): Πξόζσπν πνπ αλαθέξεηαη ζηνπο νκζεεξ ηνπ Ώνζζημθάκδ Πεηζηάλαμ (Ιζη): Ο Πεζζζάκαλ (5νο π.Υ. αη.) από ηελ Ώζήλα, ήηαλ ζπγγελήο ηνπ Κίκσλα, πξνζηάηεο ησλ ηερλώλ, Πεισίας (Ιζη): Ώγαικαηνπνηόο, θηινηέρλεζε μόαλα ηνπ Αία θαη ηνπ Ώπόιισλα ζηελ Ώζήλα. (Παοζακίαξ) Πεηζηδίθε (Μπζ): Πειηάδα, θφξε ηνπ βαζηιηά ηεο Εσιθνχ Πειία θαη ηεο Ώλαμηβίαο (Ώπνιιφδσξνο) Πεισίδωρος (Ιζη): Ρόδηνο αζιεηήο ηεο ππγκαρίαο Πεηζηζάλαηνο (Ιζη): Παξαηζνύθιη ηνπ Κπξελαίνπ θηινζόθνπ Δγεζίνπ. Πεηζηζόε (Ιζη): λνκα κηαο από ηηο Χθεαλίδεο (Δζίμδμξ) Πεισικράτης (Ιζη): Ο Πεζζζηνάηδξ μ Σανακηίκμξ πεξηιακβάλεηαη ζηνλ θαηάινγν ησλ Ππζαγνξείσλ ηνπ Εαιαθίπμο Πεηζηλφε (Μπζ): Σν φλνκά ηεο ζεκαίλεη πεηζψ ηνπ λνπ. Μηα απφ ηηο εηξήλεο, θφξε ηνπ πνηάκηνπ ζενχ Ώρειψνπ θαη ηεο Μνχζαο Μειπνκέλεο. Ώδειθή ηεο Θειμηεπείαο θαη ηεο Ώγιαφπεο, θαηνηθνχζαλ ζηα παξάιηα ηεο Ν, Εηαιίαο θαη κε ην ηξαγνχδη ηνπο πιάλεπαλ ηνπο λαπηηθνχο. Σηο ζπλάληεζε ν Οδπζζέαο ζην ηαμίδη ηνπ γηα ηελ Εζάθε. (κεξνο) Πεηζίξξνδνο (Ιζη): Ο νιπκπηνλίθεο Πεζζίννμδμξ από ηε Ρόδν ήηαλ γηνο ηεο Καιιηπάηεηξαο θαη εγγνλόο ηνπ Αηαγόξα, νιπκπηνλίθεο Πεηζηξξόδε (Ιζη): Δ Πεζζζννόδδ δ Σανακηζκίξ ήηαλ κηα από ηηο 17 γπλαίθεο πνπ γλώξηδαλ ηελ ππζαγόξεηα ζεσξία θαη ηα ππζαγόξεηα καζεκαηηθά. (Εάιαθζπμξ) Πεηζηηξαηίδεο (Ιζη): Οη γηνη ηνπ Πεηζηζηξάηνπ, Εππίαο θαη Ίππαξρνο (Δνόδμημξ) Πεισίστρατος (Ιζη): Ο Πεζζίζηναημξ (600-527 π.Υ.) από ηελ Ώζήλα ήηαλ γηνο ηνπ Εππνθξάηε, ν νπνίνο ηνπ έδσζε ην όλνκα ηνπ νκεξηθνύ ήξσα. Τπήξμε θίινο ηνπ όισλα θαη έλαο από ηνπο ζεκαληηθνύο πνιηηηθνύο ηεο Ώζήλαο. Δγήζεθε ηεο πνιηηηθήο κεξίδαο (θόκκαηνο) ησλ „δηαθξίσλ‟ δειαδή ησλ θησρώλ πνιηηώλ θαη κε δόιηα κέζα θαηάθεξε λα αξπάμεη ηελ εμνπζία ην 561. Ώλ θαη απνκαθξύλζεθε από απηήλ δπν θνξέο ηειηθά κε ηελ βία πέηπρε λα 236
επαλέιζεη θαη λα γίλεη ηύξαλλνο ηεο πόιεο. Ο Πεηζίζηξαηνο πήξε γελλαία κέηξα ππέξ ησλ πην αδύλαησλ πνιηηώλ θαη επί ηεο επνρήο ηνπ ε Ώζήλα αλαπηύρζεθε νηθνλνκηθά θαη πνιηηηζηηθά. Ώλ θαη δελ θαηέιπζε ηνπο δεκνθξαηηθνύο ζεζκνύο ηνπ όισλα, θπβέξλεζε απνιπηαξρηθά πξνσζώληαο ζε ζέζεηο-θιεηδηά αλζξώπνπο ηεο εκπηζηνζύλεο ηνπ. Μεηαμύ άιισλ πξνώζεζε ηα γξάκκαηα θαη δεκνζίεπζε ηελ πξώηε επίζεκε έθδνζε ηεο Εθζάδαξ θαη ηεο Οδύζζεζαξ ηνπ Οκήξνπ. ηαλ πέζαλε ηελ εμνπζία πήξαλ νη γηνη ηνπ Εππίαο θαη Ίππαξρνο (νη ιεγόκελνη Πεηζηζηξαηίδεο). (Πθμύηανπμξ) Πεηζίζηξαηνο (Μπζ): Ο λεφηεξνο γηνο ηνπ βαζηιηά ηεο Πχινπ Νέζηνξα. Ήηαλ θίινο κε ηνλ Σειέκαρν, γην ηνπ βαζηιηά ηεο Εζάθεο Οδπζζέα θαη ηνλ ηαμίδεςε καδί ηνπ ζηα (ρσξίο απνηέιεζκα) ηαμίδηα ηνπ γηα ηελ αλεχξεζε ηνπ παηέξα ηνπ. (κεξνο) Πείσος (Μπζ): Γζμξ ημο Ώθανέςξ ηαζ ηδξ Ώνήκδξ, αδεθθόξ ημο Λοβηέςξ (Ώπμθθόδςνμξ) Πείσων (Ιζη): 1. Ο Πείζςκ (7νο π.Υ. αη.) από ηελ Ρόδν ήηαλ ζύδπγνο ηεο Ώξηζηαίρκαο θαη παηέξαο ηνπ πνηεηή Πεηζάλδξνπ (Παοζακίαξ) 2. Έλαο από ηνπο Σξηάθνληα ηπξάλλνπο ηεο Ώζήλαο (Ξεκμθώκ) Πειαγαίνο (Ιζη): Πξνζσλύκην ηνπ Πνζεηδώλα Πειαγία (Ιζη): Πξνζσλύκην ηεο Ώθξνδίηεο θαη ηεο ειήλεο Πειάγηνο (Ιζη): Υξηζηηαλόο από ηελ Εζηξία, καξηύξεζε ην 284 Πελαγών (Ιζη): Ο Πεθαβώκ (4νο π.Υ. αη.) ήηαλ γηνο ηνπ ηπξάλλνπ ηεο Βθέζνπ ύξθαθνο θαη εγέηεο ηεο θηινπεξζηθήο κεξίδαο. Μεηά ηελ απνθαηάζηαζε ηεο δεκνθξαηίαο ζηελ πόιε, ν Πειάγσλ θαη ν ύξθαμ θξύθηεθαλ ζην λαό ηεο Ώξηέκηδνο, αιιά ν ιαόο ηεο Βθέζνπ ηνπο ππνρξέσζε λα παξαδνζνύλ θαη ηνπο εθηέιεζε κε ιηζνβνιηζκό. Πειαγψλ (Μπζ): Γηνο ηνπ πνηάκηνπ ζενχ Ώμηνχ, παηέξαο ηνπ Ώζηεξνπαίνπ πνπ πνιέκεζε ζηνλ Σξσηθφ Πφιεκν ζην πιεπξφ ησλ Σξψσλ (κεξνο) Πειάξγε (Μπζ): Δ Πειάξγε θαη ν ζχδπγφο ηεο Εζζκηάδεο απνθαηέζηεζαλ ζηε ΐνησηία ηε ιαηξεία ησλ Καβείξσλ. (Παπζαλίαο) Πειαζγίο (Ιζη): Βπίζεην ηεο ζεάο Αήκεηξαο Πειαζγνί (Ιζη): Ώξραίνο ιαόο πνπ αξρηθά θαηνηθνύζε ζηελ πεξηνρή γύξσ από ην Μαληείν ηεο Ασδώλεο ζηελ Ήπεηξν. Μεηέπεηηα θαηνίθεζαλ ζηε Θεζζαιία, ζηε ΐνησηία, ζηελ Ώηηηθή θαη ζηελ Πεινπόλλεζν. (ιδνμξ) Πελασγός (Μπζ): Γηνο ηεο Γαίαο, ν γελάξρεο ησλ Πεθαζβώκ. Πειεζξόληνλ (Ιζη): Ώξραία πόιε ηεο Θεζζαιίαο, πήξε ην όλνκά ηεο από ηνλ βαζηιηά ησλ Λαπηζώλ Πειεζξόλην (ηνάαςκ) Πειεζξφληνο (Μπζ): ΐαζζθζάξ ηςκ Λαπζεώκ, έδςζε ημ όκμιά ημο ζηδκ πόθδ ηδξ Θεζζαθίαξ Πεθεενόκζμκ (ηνάαςκ)
237
Πειία (Μπζ): Νέα απφ ηελ Κχπξν, ζπγγελήο ηνπ Άδσλη. Δ Πειία θαη ν άληξαο ηεο Μήινο απηνθηφλεζαλ απφ ηνλ πφλν ηνπο γηα ην ρακφ ηνπ Άδσλη. Πειηάδεο (Μπζ): Οη ηέζζεξηο θφξεο ηνπ βαζηιηά ηεο Εσιθνχ Πειία θαη ηεο Ώλαμίβηαο. Ώπηέο ήηαλ ε Άιθεζηηο, ε Εππνζφε, ε Πεινπία θαη ε Πεηζηδίθε (νθνθιήο) Πελίας ή Πειίεο (Μπζ): Γηνο ηνπ Πνζεηδψλα θαη ηεο Σεξψο, δίδπκνο αδειθφο ηνπ Νειέα, θαη εηεξνζαιήο αδειθφο ηνπ Ώίζνλα. Ο Πειίαο έγηλε βαζηιηάο ηεο Εσιθνχ, παληξεχηεθε ηελ Ώλαμίβηα θαη έγηλε παηέξαο ηνπ Ώθάζηνπ, ηεο Άιθεζηεο θαη άιισλ. Κάπνηε έθηαζε ζηελ Εσιθφ ν Εάζνλαο, γηνο ηνπ Ώίζνλα θαη ν Πειίαο θνβήζεθε φηη ζα ηνπ δήηαγε ην ζξφλν. Σνλ δηέηαμε ινηπφλ λα ηνπ θέξεη απφ ηελ Κνιρίδα ην Υξπζφκαιιν Αέξαο, ειπίδνληαο φηη δελ ζα γχξηδε δσληαλφο απφ απηφ ην δχζθνιν ηαμίδη. (Ώξγνλαπηηθή Βθζηξαηεία). κσο ν Εάζνλαο γχξηζε θαη παξέδσζε ην δέξαο ζηνλ Πειία. Θέιεζε λα πάξεη πίζσ ην ζξφλν ηεο Εσιθνχ θαη ε γπλαίθα ηνπ ε κάγηζζα Μήδεηα θαηάθεξε λα εμνληψζεη ηνλ Πειία. (Ώπνιιφδσξνο). Ο Πειίαο Πελίγνας (Ιζη): Ο Πεθίβκαξ (4νο π.Υ. αη.) ήηαλ κάγεηξνο πξνθαλώο δνύινο. Σνλ αγόξαζε ε Οιπκπηάδα θαη ηνλ έζηεηιε ζην γηνο Μ. Ώιέμαλδξν ζηελ Ώζία. Πειηζίαο (Ιζη): Έιιελαο ξήηνξαο Πέλλην (Μπζ): Γζμξ ημο Φόναακημξ από ημκ μπμίμ πήνε ημ όκμιά ηδξ δ απασηή πόθδ Πεθθήκδ (Παοζακίαξ ) Πειιήλε ή Πειιάλα (Ιζη): Ώξραία αρατθή πόιε θνληά ζηελ ηθπώλα (ηνάαςκ) Πειιελία ή Πειιελίο (Ιζη): Βπίζεην ηεο Ώξηέκηδνο ζηελ ΏραΎα (Πθμύηανπμξ) Πέλλης (Μπζ): Παηέναξ ημο Τπεναζίμο ηαζ παππμύξ ημο Ώζηενίςκμξ (Ώπμθθώκζμξ Ρόδζμξ) Πέλλιχος (Ιζη): Παηέξαο ηνπ Κνξίλζηνπ λαπάξρνπ Ώξηζηέσο (Θμοηοδίδδξ) Πειφπεηα (Μπζ): Βνςιέκδ ημο Αία ηαζ ιδηένα ημο Πακόξ Πεινπία (Μπζ): Έκα από ηα παζδζά ηδξ Νζόαδξ ηαζ ημο Ώιθίμκμξ πμο ελμκηώεδηακ από ημκ Ώπόθθςκα ηαζ ηδκ Άνηειδ (Ώπνιιφδσξνο) 238
Πελοπίδας (Ιζη): Ο Πεθμπίδαξ (410-362 π.Υ.) από ηε Θήβα, ππήξμε έλαο από ηνπο ζεκαληηθόηεξνπο ζηξαηησηηθνύο θαη πνιηηηθνύο εγέηεο ηεο αξραίαο Βιιάδαο. Με ηνλ θίιν ηνπ Βπακεηλώλδα ζπλέβαιαλ ζηελ αλάδεημε ηεο Θήβαο σο εγέηηδαο δύλακεο ζηνλ ειιαδηθό ρώξν. ηαλ ζηελ πόιε επηθξάηεζαλ νη νιηγαξρηθνί κε ηε βνήζεηα ηεο πάξηεο, ν Πεινπίδαο εγθαηέιεηςε ηελ πόιε θαη ηξία ρξόληα αξγόηεξα θαηάθεξε κε ιίγνπο ζπληξόθνπο ηνπ λα ζθνηώζεη ηνπο εγέηεο ησλ νιηγαξρηθώλ θαη λα επηβάιεη δεκνθξαηηθό θαζεζηώο ζηελ πόιε. πλέβαιε ζηελ νξγάλσζε ηνπ πεξίθεκνπ Εεξνύ Λόρνπ ν νπνίνο απνηειείην από 300 θαιά εθπαηδεπκέλνπο Θεβαίνπο. θνηώζεθε ην 364 ζηε κάρε ζηηο Κπλόο Κεθαιέο θαηά ηνπ βαζηιηά ησλ Φεξώλ Ώιεμάλδξνπ. (Ξεκμθώκ, Πθμύηανπμξ) Πεινπίδεο ή Πεινπίδαη (Μπζ): Σα παζδζά ημο Πέθμπα ηαζ μζ απόβμκμί ημοξ Πελοπίδης (Μπζ): Ο Θοέζηδξ βζμξ ημο Πέθμπα (Ώζζπύθμξ) Πέινς (Ιζη): Ο Πέθμρ γελλήζεθε ην 210 π.Υ. θαη δηαδέρζεθε ηνλ ίδην ρξόλν ηνλ παηέξα ηνπ Λπθνύξγν ζηνλ ζξόλν ηεο πάξηεο. Βπηηξνπεία ηνπ βξέθνπο-βαζηιηά άζθεζε ν Μαραλίδαο θαη αξγόηεξα ν Νάβηο, ν νπνίνο δνινθόλεζε ηνλ λεαξό (κόιηο έληεθα ρξνλώλ) βαζηιηά ην 199 π.Υ. Ζ ακαδόλα Πελζεζίιεηα
Πέλοψ (Μπζ): ΐαζηιηάο ηεο Οιπκπίαο θαη έδσζε ην φλνκά ηνπ ζηελ Πεινπφλλεζν. Ήηαλ γηνο βαζηιηά ηεο Λπδίαο Σαληάινπ θαη ηεο Αηψλεο, ζχδπγνο ηεο Εππνδάκεηαο θαη παηέξαο ησλ Ώηξέα, Θπέζηε, Πηηζέα, Σξνηδήλα, Λπζηδίθεο θ.ά. Λέγεηαη φηη νη Οιπκπηαθνί Ώγψλεο μεθίλεζαλ σο ηαθηθνί αγψλεο ζηελ κλήκε ηνπ Πέινπα. (κεξνο, Ώπνιιφδσξνο) Πέλωρ ή Πεινξεχο ή Πειψξηνο (Μπζ): Έλαο απφ ηνπο Γίγαληεο γηνπο ηνπ Οπξαλνχ θαη ηεο Γαίαο. ηε Γηγαληνκαρία ζθνηψζεθε απφ ηνλ Άξε Πεκθξηδώ (Ιζη): λνκα κηαο από ηηο Γξαίεο Πελζεζίιεηα (Μπζ): Κόνδ ημο Άνδ ηαζ ηδξ Οηνήνδξ, ααζίθζζζα ηςκ Ώιαγόκςκ πμο πμθέιδζακ ζημκ Σνςζηό Πόθειμ. ηόηςζε ημοξ Έθθδκεξ: Μμθίμκα, Πενζίκμμ, Βζθζζζό, Ώκηίεεμ, Λένκμ, Ίππαθιμ, Ώζιμκίδδ, ηαζ ημκ Πμδάνηδ. ημηώεδηε από ημκ Ώπζθθέα (ιδνμξ)
Πενθεύς (Μπζ): ΐαζηιηάο ηεο Θήβαο, γηνο ηνπ Βρίνλα θαη ηεο Ώγαχεο. Βίρε δηαδερζεί ηνλ Κάδκν ζην ζξφλν θαη κηα απφ ηηο πξψηεο ηνπ 239
πξάμεηο ήηαλ λα εκπνδίζεη ηελ δηάδνζε ηεο ιαηξείαο ηνπ ζενχ Αηφλπζνπ ζηε Θήβα. Ο Αηφλπζνο πξνθάιεζε καλία ζηηο γπλαίθεο ηεο Θήβαο νη νπνίεο (Μαηλάδεο) θαηαζπάξαμαλ ηνλ βαζηιηά. Κνξπθαία ησλ Μαηλάδσλ ήηαλ ε κεηέξα ηνπ ε Ώγαχε ε νπνία κπήθε ζξηακβεπηηθά ζηε Θήβα, θξαηψληαο σο ηξφπαην ην θεθάιη ηνπ γηνπ ηεο. Πενθίλος (Μπζ): Γζμξ ημο Ονέζηδ ηαζ ηδξ εηενμεαθμύξ αδεθθήξ ημο ηδξ Δνζβόκδξ. Σμκ Πεκείθμ ημκ ανήηακ θύημζ ζημκ Σαΰβεημ ηαζ ημκ ημιιάηζαζακ. Ο Ονέζηδξ εέζπζζε πνμξ ηζιή ημο εηήζζα βζμνηή ηα Πελζίιηα. (ηνάαςκ, Παοζακίαξ) Πέλζνο (Ιζη): Θεόηεηα ή δαηκόλην, πξνζσπνπνίεζε ηνπ πέκεμοξ, ηδξ θύπδξ Πενθύλος (Ιζη): ηξαηεγόο ηεο Κύπξνπ, ζπκκεηείρε ζηελ εθζηξαηεία ησλ Πεξζώλ θαηά ηεο Βιιάδαο (Δνόδμημξ) Πελία (Ιζη): Ααηκόλην ή ζεόηεηα, πξνζσπνπνίεζε ηεο θηώρηαο (Πθάηςκ) Πεπάξεζνο (Ιζη): Σν όλνκα ηεο θνπέινπ ηελ νκεξηθή επνρή Πέραιθος (Μπζ): Έκαξ από ημοξ 50 βζμοξ ημο ααζζθζά ηδξ Ώνηαδίαξ Λοηάμκα (Παοζακίαξ) Πέξαηνο (Μπζ): Γζμξ ημο Πμζεζδώκα ηαζ ηδξ Καθπζκίαξ, ααζζθζάξ ηδξ ζηοώκαξ (Παοζακίαξ) Πεξγαία (Ιζη): Βπίζεην ηεο Ώξηέκηδνο ζηελ Πακθπιία Πέξγακνο (Μπζ): Γηνο ηνπ Νενπηφιεκνπ θαη ηεο Ώλδξνκάρεο. ηε κάρε γηα ηελ θαηάθηεζε ηνπ βαζηιείνπ ηεο Σεπζξαλίαο ζηε Μηθξά Ώζία, ζθφησζε ηνλ βαζηιηά ηεο Άξεην, πήξε ηε ζέζε ηνπ θαη νλφκαζε ηελ πφιε Πέξγακν. Βθεί έθηηζε έλα ηεξφ γηα ηελ κεηέξα ηνπ. (Παπζαλίαο) Περγασή (Ιζη): Πόιε ή Αήκνο ηεο Ώηηηθήο, αλήθε ζηελ Βξερζείδα θπιή Πέξγαζνο (Μπζ): Ο παηέναξ ημο Αδζηόςκημξ (ιδνμξ) Πεξδίθθαο (Ιζη): 1. Ο Πενδίηηαξ Ώ’ είλαη ν ηδξπηήο ηνπ θξάηνπο ηεο Μαθεδνλίαο θαη πξώηνο βαζηιηάο ηνπ (700-678 π.Υ.). (Δνόδμημξ) 2. Ο Πενδίηηαξ ΐ’ βαζηιηάο ηεο Μαθεδνλίαο, ήηαλ γηνο θαη δηάδνρνο ηνπ Ώιεμάλδξνπ Ώ‟ ηνπ Φηιέιιελα (βαζίιεπζε 454-413). Σνλ δηαδέρζεθε ν γηνο ηνπ Ώξρέιανο Ώ‟ (Θμοηοδίδδξ) 3. Ο Πενδίηηαξ Γ’ βαζηιηάο ηεο Μαθεδνλίαο (368-359 π.Υ.) δηαδέρζεθε ηνλ αδειθό ηνπ Ώιέμαλδξν ΐ‟. ηαλ ζθνηώζεθε ζε κάρε θαηά ησλ Ειιπξηώλ ηνλ δηαδέρζεθε ν αλήιηθνο γηνο ηνπ Ώκύληαο Ώ‟. 4. Ο ζηξαηεγόο θαη έλαο από ηνπο ππαζπηζηέο ηνπ Μ. Ώιεμάλδξνπ Πενδίηηαξ (365-321 π.Υ.), δηαθξίζεθε γηα ηελ αθνζίσζή ηνπ ζ‟ απηόλ. Μεηά ην ζάλαην ηνπ Ώιεμάλδξνπ αγσλίζηεθε γηα ηελ ελόηεηα ηνπ ηεξάζηηνπ θξάηνπο ηνπ. θνηώζεθε ζηελ Ώίγππην ζε πόιεκν θαηά ηνπ Πηνιεκαίνπ (Ώννζακόξ) Πέξδημ (Μπζ): Ώδεθθή ημο Ααζδάθμο ηαζ ιδηένα ημο Σάθς. Ο Σάισο ήηαλ εμαηξεηηθφο εθεπξέηεο θαη πξνθάιεζε ηε δήιεηα ηνπ Ααηδάινπ, ν νπνίνο 240
ηνλ δνινθφλεζε. Δ Πέξδηθα απφ ηε ζηελνρψξηα ηεο απαγρνλίζηεθε ή κεηακνξθψζεθε απφ ηελ Ώζελά ζε πέξδηθα. (Ώπνιιφδσξνο) Πεξαηβνί (Ιζη): Πειαζγηθό θύιν πνπ θαηνηθνύζε γύξσ από ηε Ασδώλε θαη ηνλ Σηηαξήζην, ηνλ παξαπόηακν ηνπ Πελεηνύ. Πέξγαζνο (Μπζ): Παηέναξ ημο ήνςα ηςκ Σνώςκ Αδζηόμκηα Περεγρίνος (Ιζη): Κπληθόο θηιόζνθνο ηνπ 2νπ κ.Υ. αη. από ηελ Μπζία, αλαθέξεηαη ζηνπο Νεηνζημύξ Αζαθόβμοξ ηνπ Λμοηζακμύ Πεξεχο (Μπζ): Γηνο ηνπ βαζηιηά ηεο Κπιιήλεο Βιάηνπ θαη ηεο Λανδίθεο (Παπζαλίαο) Πεξήιηνο (Ιζη): Ο Πενήθζμξ Ώονήθζμξ Ώθέλακδνμξ από ηελ Ώιεμάλδξεηα, ήηαλ νιπκπηνλίθεο ζην παγθξάηην ην 209 κΥ. Πεξηάιια (Ιζη): Εέξεηα ηνπ Μαληείνπ ησλ Αειθώλ Περίανδρος (Ιζη): Ο Πενίακδνμξ μ Κμνίκεζμξ (7νο-6νο π.Υ. αη.) ήηαλ γηνο θαη δηάδνρνο ηνπ ηπξάλλνπ ηεο Κνξίλζνπ Κύςεινπ θαη έλαο από ηνπο Βπηά νθνύο ηεο αξραίαο Βιιάδαο. Ώλ θαη ππήξμε βίαηνο θαη σκόο επί εγεκνλίαο ηνπ (627585) ε Κόξηλζνο έθηαζε ζε κεγάιε αθκή θαη έγηλε ζαιαζζνθξάηεηξα ηεο επνρήο. Πεξίαλδξνο ν Κνξίλζηνο Τπήξμε επίζεο ζνθόο λνκνζέηεο θαη πξνζηάηεπζε ηα γξάκκαηα θαη ηηο ηέρλεο. Ανινθόλεζε κε θισηζηέο ηε ζύδπγό ηνπ Λπζίδε (ή Μειίζζα) θαη όηαλ ν γηνο ηνπ Λπθόθξσλ αληειήθζε ηελ δνινθνλία, όρη κόλν ηνλ εμόξηζε, αιιά απαγόξεπζε ζηνπο ππεθόνπο ηνπ λα ηνπ παξάζρνπλ θαηαθύγην. Σνλ Πεξίαλδξν δηαδέρζεθε ζηελ εγεκνλία ηεο Κνξίλζνπ ν αληςηόο ηνπ Φακκήηηρνο ν νπνίνο όκσο θπβέξλεζε κόλν ηξία ρξόληα (585582). Μεηά από απηόλ δελ ππήξμε άιινο ηύξαλλνο ηεο δπλαζηείαο ησλ Κπςειηδώλ ζηελ Κόξηλζν. (Θμοηοδίδδξ, Πθάηςκ) Περίαπις (Μπζ): Κόνδ ημο Φένδημξ ηαζ ιδηένα ημο Παηνόηθμο (Ώπμθθόδςνμξ) Πεξίβνηα (Ιζη): λνκα κηαο από ηηο Χθεαλίδεο (Δζίμδμξ) Πεξίβνηα (Μπζ): 1. Κόνδ ημο Γίβακηα Βονοιέδμκηα, ενςιέκδ ημο Πμζεζδώκα ηαζ ιδηένα ημο Ναοζίεμμο, πνώημο ααζζθζά ηςκ Φαζάηςκ. (ιδνμξ) 2. Νατάδα, ζχδπγνο ηνπ Εθάξηνπ ηνπ Λαθεδαηκφληνπ θαη κεηέξα ηνπ Ώπιεηή (Ώπμθθόδςνμξ) 3. Δ Πεξίβνηα ήηακ ζύγοβμξ ημο Σεθαιώκα ηαζ ιδηένα ημο Ώίακηα (ιδνμξ)
241
Περιγένης (Ιζη): Ο Πενζβέκδξ από ηελ Ώιεμάλδξεηα ήηαλ νιπκπηνλίθεο ηνπ ζηαδίνπ δξόκνπ ην 272 π.Υ. Πεξηγνχλε (Μπζ): Κφξε ηνπ ιεζηή ίλε ηνπ Πηηπνθάκπηε, πνπ ηνλ ζθφησζε ν Θεζέαο. Με ην Θεζέα έγηλε κεηέξα ηνπ Ίαμνπ (Πινχηαξρνο) Περιήρης (Μπζ): Δλίνρνο ηνπ βαζηιηά ηεο Θήβαο Μελνηθέα. θφησζε θαηά ιάζνο ηνλ βαζηιηά ηνπ Οξρνκελνχ Κιχκελν, πξνθαιψληαο έηζη εηζβνιή ησλ Οξρνκελίσλ ζηε Θήβα. (Ώπμθθόδςνμξ) Πέριθονς ή Πεξίζνπο (Ιζη): λνκα πνπ αλαθέξεηαη ζηελ ηξαγσδία Οζδίππμοξ επί Κμθςκώ ηνπ μθμηθή Πεξηθιείδαο ή Πεξηθιείδεο (Ιζη): Ώπεζηαικέλνο ησλ Λαθεδαηκνλίσλ ζηελ Ώζήλα γηα λα δεηήζεη βνήζεηα γηα λα θαηαζηαιεί ε αληαξζία ησλ εηιώησλ (Θμοηοδίδδξ) Περικλής (Ιζη): 1. Ο Πενζηθήξ (495-429 π.Υ.) ν επηθαλέζηεξνο ίζσο Ώζελαίνο πνιηηηθόο, ήηαλ γηνο ηνπ Ξαλζίππνπ, πνπ είρε ληθήζεη ηνπο Πέξζεο Μπθάιε ην 479. Δ πεξίνδνο 461-429 θαηά ηελ νπνία εγήζεθε πνιηηηθά ηεο Ώζήλαο, ραξαθηεξίδεηαη μ Υνοζμύξ Ώζώκαξ. Σόηε θαηαζθεπάζηεθαλ ηα κεγάια έξγα όπσο ην θόζκεκα ηεο πόιεο ν Παξζελώλαο, ην αξηζηνύξγεκα ηνπ Φεηδία ην άγαικα ηεο Πξνκάρνπ Ώζελάο θαη ρηίζηεθαλ ηα Μαθξά Σείρε πνπ έλσλαλ ηε Ώζήλα κε ηνλ Πεηξαηά πνπ έγηλε ε πην ηζρπξή λαπηηθή βάζε ηνπ ηόηε θόζκνπ. Βπίζεο άλζεζαλ νη ηέρλεο θαη ηα γξάκκαηα. Δ επνρή απηή αλάδεημε ζπνπδαίνπο θηινζόθνπο (ςηνάηδξ, Πνςηαβόναξ, Βιπεδμηθήξ), ηξαγσδνύο (Βονζπίδδξ, μθμηθήξ), θσκσδνύο (Ώνζζημθάκδξ), αξρηηέθηνλεο (Εηηίκμξ), γιύπηεο (Φεζδίαξ), πνηεηέο (Ίςκ), δσγξάθνπο (Πμθύβκςημξ) θαη πνιινύο άιινπο ζεκαληηθνύο θαιιηηέρλεο θαη επηζηήκνλεο πνπ αλέδεημαλ ηελ Ώζήλα ζε πνιηηηζηηθό θαη νηθνλνκηθό θέληξν ηεο επνρήο. Ώλ θαη από αξηζηνθξαηηθή νηθνγέλεηα, ν Πεξηθιήο πξνζρώξεζε ζηε δεκνθξαηηθή παξάηαμε, πξνηηκώληαο ηνπο πνιινύο θαη θησρνύο. Βηζεγήζεθε ηελ θαηαβνιή κηζζνύ ζε όινπο ηνπο αηξεηνύο άξρνληεο, πξάγκα πνπ επέηξεςε θαη ζηνπο θησρνύο πνιίηεο λα ζπκκεηέρνπλ ζηα θνηλά. ύληξνθόο ηνπ ζηε δσή θαη κεηέξα ηνπ γηνπ ηνπ Πεξηθιή ηνπ Νεόηεξνπ ήηαλ ε δηάζεκε δπλακηθή, κνξθσκέλε θαη έμππλε γπλαίθα (εηαίξα;) από ηε Μίιεην Ώζπαζία. Σν 431 μέζπαζε ν πόιεκνο κεηαμύ Ώζήλαο θαη πάξηεο. Ο Πεξηθιήο αλέιαβε ηα εθθσλήζεη ηνλ επηθήδεην γηα ηνπο πξώηνπο λεθξνύο θαη ν ιόγνο ηνπ (Ο Πενζηθέμοξ επζηάθζμξ, ηνλ θαηέγξαςε ν Θνπθπδίδεο) ζεσξείηαη ηζηνξηθό κλεκείν ξεηνξηθήο. Βθεί εθθώλεζε ην „ακδνώκ επζθακώκ πάζα βδ ηάθμξ’. ηαλ νη παξηηάηεο εηζέβαιαλ ζηελ Ώηηηθή, αλάγθαζαλ ηνπο Ώζελαίνπο λα θιεηζηνύλ ζηα ηείρε. Δ ζπξξνή ησλ θαηνίθσλ ηεο Ώηηηθήο κέζα ζηελ πόιε, πξνθάιεζε ινηκό, από ηνλ νπνίν πξνζβιήζεθαλ θαη πέζαλαλ πνιινί, κεηαμύ ησλ νπνίσλ ν ίδηνο ν Πεξηθιήο θαη νη δπν γηνη ηνπ. (Πθμύηανπμξ) 242
2. Ο Πενζηθήξ μ Νεόηενμξ ήηαλ γηνο ηνπ Πεξηθιή θαη ηεο Ώζπαζίαο. Ώλ θαη ιόγσ ηεο θαηαγσγήο ηεο κεηέξαο ηνπ (ήηαλ από ηε Μίιεην) δελ ηνλ ζεσξνύζαλ γλήζην Ώζελαίν, αθινύζεζε ην ζηξαηησηηθό επάγγεικα θαη έθηαζε ην βαζκό ηνπ ζηξαηεγνύ. Ήηαλ έλαο από ηνπο ζηξαηεγνύο ληθεηέο ηεο λαπκαρίαο ησλ Ώξγηλνπζώλ (406 π.Υ.) πνπ όκσο θαηεγνξήζεθαλ όηη δελ πεξηζπλέιιεμαλ ηνπο λαπαγνύο θαη λεθξνύο ηεο κάρεο θαη εθηειέζηεθαλ. (Ξεκμθώκ) Πεξηθιπκέλε (Μπζ): χδπγνο ηνπ Φέξεηα, γηνπ ηνπ βαζηιηά ηεο Εσιθνχ Κξεζέα (Ώπνιιψληνο Ρφδηνο) Περικλύμενος (Μπζ): 1. Έκαξ από ημοξ βζμοξ ημο ααζζθζά ηδξ Πύθμο Νδθέα ηαζ ηδξ Υθςνίδαξ ηαζ αδεθθόξ ημο Νέζημνα. (ιδνμξ) 2. Ο Περικλύμενος ή Θεμηθύιεκμξ ήηακ απφ ηνπο ππεξαζπηζηέο ηεο Θήβαο, θαηά ηελ δηάξθεηα ηεο πνιηνξθίαο ηεο απφ ηνπο Βπηά. Καηά ηε κάρε ζθφησζε ηνλ Παξζελνπαίν ξίρλνληάο πάλσ ηνπ, ηνπ απφ ηηο επάιμεηο έλα βξάρν. (Ώπνιιφδσξνο) Πεξίθιπηνο (Ιζη): Βπίζεην ηνπ Δθαίζηνπ Ο ράιθηλνο ηαύξνο πνπ θαηαζθεύαζε ν Πεξίιανο γηα ηνλ ηύξαλλν Φάιαξη Πεξηθηηόλε (Ιζη): 1. Κόξε ηνπ Κξηηία, ζύδπγνο ηνπ Ώξίζησλνο θαη κεηέξα ηνπ Πιάησλα. Μεηά ηνλ ζάλαην ηνπ Ώξίζησλνο παληξεύηεθε ηνλ Ώζελαίν πνιηηηθό Ππξηιάκπε κε ηνλ νπνίν απέθηεζαλ έλα γην, ηνλ Ώληηθώληα (Πθάηςκ, Πθμύηανπμξ) νο 2. Δ Πενζηηζόκδ δ Ώεδκαία (5 π.Υ. αη.) ήηαλ ππζαγόξεηα θηιόζνθνο, καζεκαηηθόο θαη ζπγγξαθέαο. Πνιινί ζπγγξαθείο ηελ ηαπηίδνπλ κε ηε κεηέξα ηνπ Πιάησλα. (ημααίμξ) Πεξίιανο ή Πεξίιινο (Ιζη): 1. Ο Πενίθαμξ (6νο π.Υ. αη.) από ηελ Ώζήλα ήηαλ ηερλίηεο. Καηαζθεύαζε ηνλ δηαβόεην ράιθηλν ηαύξν, κέζα ζηνλ νπνίν θαηαθαίνληαλ νη θαηάδηθνη ηνπ ηπξάλλνπ ηνπ Ώθξάγαληνο Φαιάξηδνο. Λέγεηαη όηη ν Πεξίιανο είρε θη απηόο ην ίδην ηέινο. (Λμοηζακόξ) 2. Ο Πενίθαμξ (4νο π.Υ. αη.) ήηαλ έλαο από ηνπο εηαίξνπο ηνπ Μ. Ώιεμάλδξνπ. Γήηεζε από ην βαζηιηά λα πξνηθίζεη ηηο θόξεο ηνπ θαη ν Ώιέμαλδξνο ηνπ έδσζε 50 ηάιαληα. Πεξίιανο (Μπζ): Γζμξ ημο Ώβηαίμο ηαζ ηδξ αιίαξ
Περίλεως (Μπζ): Γζμξ ημο Εηάνζμο ηαζ ηδξ Πενζαμίαξ (Ώπμθθόδςνμξ) 243
Περίλλος (Ιζη): βιέπε Πενίθαμξ Πεξηκήδε (Μπζ): Κόνδ ημο ααζζθζά ηδξ Καθοδώκαξ Οζκέα. (Παοζακίαξ) Περιμήδης (Μπζ): ύκηνμθμξ ημο Οδοζζέα. (Αζόδςνμξ ζηεθόξ) Πεξηκήια (Μπζ): Κφξε ηνπ Ώκπζάνληα θαη ηεο Βηδνκέλεο, ζχδπγνο ηνπ Ώληίνλα (Αζόδςνμξ ζηεθόξ) Πεξηκήιε (Μπζ): Μζα από ηζξ ηόνεξ ημο Ώζόθμο ηαζ ηδξ Βκανέηδξ Πεξηκήιεο (Μπζ): Γηνο ηνπ Ώδκήηνπ θαη ηεο Άιθεζηεο θαη αδειθφο ηνπ Εππάζνπ. Πέριμος (Ππζ): Γζμξ ημο Μέβδ, ιαπδηήξ ηςκ Σνώςκ, ζημηώεδηε ζημκ Σνςζηό Πόθειμ από ημκ Πάηνμηθμ (ιδνμξ) Πεξηλίθε (Μπζ): Κόνδ ημο Εππμιάπμο ηαζ ιδηένα ημο Εθίημο. Πεξίπαο (Ιζη): Έιιελαο αξρηηέθηνλαο θαη κεραληθόο Περιπόλτας (Ιζη): Μάληεο θαη ρξεζκνιόγνο ηεο αξραηόηεηαο Πεξηπφιηαο (Μπζ): Δβέηδξ ηςκ εηδζςπεέκηςκ παθαζώκ ηαημίηςκ ηδξ Θεζζαθίαξ, πμο ηαηέθοβε ζηδκ ημζθάδα ηδξ ΚςπαΎδαξ Περισθένης (Μπζ): Ο Ώζβοπηζάδδξ Πεξηζζέλεο δμθμθμκήεδηε από ηδκ ΑακαΎδα Δθέηηνα ηδκ πνώηδ κύπηα ημο βάιμο ημοξ. (Ώπμθθόδςνμξ) Περίφας (Μπζ): Ο Ώζβοπηζάδδξ Πεξίθαο δμθμθμκήεδηε από ηδκ ΑακαΎδα Ώηηαίδ ηδκ πνώηδ κύπηα ημο βάιμο ημοξ. (Ώπμθθόδςνμξ) Περίφημος (Ιζη): Ώλδξηθό αξραηνειιεληθό όλνκα
Περιφήτης (Μπζ: Μπθελαίνο, γηνο ηνπ Κνπξέα, έιαβε κέξνο ζηνλ Σξσηθφ Πφιεκν. θνηψζεθε απφ ηνλ Έθηνξα (κεξνο) Πεξηθήηεο ή Κνξπλήηεο (Μπζ): Γηνο ηνπ Δθαίζηνπ θαη ηεο Ώληίθιεηαο. Λήζηεπε φπνηνλ πεξλνχζε απφ ηελ πεξηνρή ηνπ θαη ηνλ ζθφησλε κε ηελ θνξχλα (ξφπαιν_, γη’ απηφ πήξε ην παξαηζνχθιη Κνξπλήηεο. Σνλ ζθφησζε ν Θεζέαο φηαλ πήγαηλε απφ ηελ Σξνηδήλα γηα ηελ Ώζήλα θαη ηνπ πήξε ηελ θνξχλα σο ηξφπαην. (Ώπμθθόδςνμξ)
Περίθξσλ (Μπζ: Έκαξ από ημοξ ικδζηήνεξ ηδξ Πδκεθόπδξ (ιδνμξ) Πέξθαινο (Ιζη): Δ Πένηαθμξ από ηε πάξηε ήηαλ θόξε ηνπ Υείισλνο θαη ζύδπγνο ηνπ βαζηιηά Αεκαξάηνπ. (Δνόδμημξ) Πεξνίδαο (Ιζη): Ο Πενμίδαξ (4νο π.Υ. αη.) γηνο ηνπ Μελεζζέσο, ήηαλ ζηξαηησηηθόο ηνπ καθεδνληθνύ ζηξαηνύ ηνπ Μ. Ώιεμάλδξνπ. πκκεηείρε ζηε κάρε ηεο Εζζνύ.
Περραιβφο (Μπζ: Γηνο ηνπ Ειιπξηνχ, γελάξρεο ησλ Πενναζαώκ Περσαίος (Ιζη): Ο Πενζαίμξ μ Κζηζεύξ (3νο π.Υ. αη.) από ηελ Κύπξν ήηαλ καζεηήο ηνπ ζησηθνύ θηινζόθνπ Γήλσλνο. Ήηαλ ζθιάβνο ηνπ Ώληίγνλνπ Γνλαηά θαη δάζθαινο ηνπ γηνπ ηνπ Ώιθπνλέσο, ν νπνίνο ηνλ ζύζηεζε ζηνλ 244
Γήλσλα. Έξγα: Πμθζηεία Λαηςκζηή, Πενί βάιμο, Πενί ενώηςκ θ.ά. (Ώεήκαζμξ, Αζμβέκδξ Λαένηζμξ) Περσείδεο (Μπζ): Οζ βζμζ ημο Πενζέα (Θμοηοδίδδξ) Πεξζέπνιηο (Ιζη): Βπίζεην ηεο ζεάο Ώζελάο. Πεξζέπηνιηο (Μπζ): Γηνο ηνπ Σειεκάρνπ θαη ηεο Ναπζηθάο (κεξνο) Περσεύς (Ιζη): 1. Ο Πενζεύξ (4νο π.Υ. αη.) ήηαλ δσγξάθνο, καζεηήο ηνπ Ώπειιή (Πθίκζμξ) 2. Ο Πενζεύξ (212-168 π.Υ.) ήηαλ ν ηειεπηαίνο βαζηιηάο ηεο Μαθεδνλίαο. Δηηήζεθε από ηνπο Ρσκαίνπο ζηε κάρε ηεο Πύδλαο ην 168 θαη ην βαζίιεην ηεο Μαθεδνλίαο έγηλε ξσκατθή επαξρία. Ο Πεξζέαο θόζκεζε ην ζξίακβν ηνπ ληθεηή Ώηκίιηνπ Παύινπ. (Πμθύαζμξ. Πθμύηανπμξ) 3. Ο Πενζεύξ (2νο π.Υ. αη.) από ηελ Κύπξν ήηαλ καζεκαηηθόο Πεξζεχο (Μπζ): Ο ήνςαξ Πεξζεύο ήηαλ γηνο ηνπ Αία θαη ηεο Ααλάεο. Βμφλησζε ηελ Μέδνπζα θαη απφ ηελ ηνκή ηνπ θνκκέλνπ ιαηκνχ ηεο, μεπήδεζε ην θηεξσηφ άινγν ν Πήγαζνο, ην νπνίν ν Πεξζέαο ίππεπζε θαη δηέθπγε απφ ηελ θαηαδίσμε ησλ αδειθψλ ηεο Μέδνπζαο. Βπίζεο έζσζε απφ έλα ηέξαο ηελ Ώλδξνκέδα ηελ νπνία θαη παληξεχηεθε. (Ώπμθθόδςνμξ) Πεξζέαο θαη Αλδξνκέδα Πεξζεθφλε (Μπζ): Δ Πεξζεθόλε ή Φεξζεθόλε ή Φεξζεθάζζα ή Κόξε ήηακ εοβαηένα ημο Αία ηαζ ηδξ Αήιδηναξ. Ο Άδεο (Πινχησλ) εληππσζηαζκέλνο απφ ηελ νκνξθηά ηεο αληςηάο ηνπ, ηελ απήγαγε θαη ηελ πήγε ζην Κάησ Κφζκν γηα λα ηελ θάλεη γπλαίθα ηνπ θαη ζεά. Λαηξεπφηαλ καδί κε ηε κεηέξα ηεο Αήκεηξα, ηδηαίηεξα ζηε Βιεπζίλα φπνπ ηεινχληαλ θαη ηα Βιεπζίληα Μπζηήξηα. (ιδνμξ, Δζίμδμξ, Ώπμθθόδςνμξ) Πέξζε ή Πεξζείο (Μπζ): Χηεακίδα, ενςιέκδ ημο Ήθζμο ηαζ ιδηένα ημο Πένζδ, ημο Ώζήηδ, ηδξ Κίνηδξ, ηδξ Καθορώξ ηαζ ηδξ Παζζθάδξ. (ιδνμξ) Πεξζείο (Ιζη): Βπίζεην ηεο Βθάηεο Πέξζεο (Ιζη): Ο Πένζδξ (8νο-7νο π.Υ. αη.) από ηελ ΐνησηία ήηαλ αδειθόο ηνπ πνηεηή Δζίμδμο. Σνλ αλαθέξεη ν ίδηνο ζην έξγν ηνπ Ένβα ηαζ Διέναζ Πέρσης (Μπζ): 1. Ο Πένζδξ ήηακ βζμξ ημο Πενζέα ηαζ ηδξ Ώκδνμιέδαξ, εεςνείηαζ μ βεκάνπδξ ηςκ Πενζώκ. (Δνόδμημξ) 2. Γζμξ ημο Σζηάκα Κνείμο ηαζ παηέναξ ηδξ Βηάηδξ. (Δζίμδμξ) 245
3. Γζμξ ημο Ήθζμο ηαζ ηδξ Πενζδίδαξ ηαζ αδεθθόξ ημο Ώζήηδ, ηδξ Κίνηδξ, ηδξ Καθορώξ ηαζ ηδξ Παζζθάδξ. Πεξζίλννο (Μπζ): Έιιελαο καρεηήο. θνηψζεθε ζηνλ Σξσηθφ Πφιεκν απφ ηελ Ώκαδφλα Πελζεζίιεηα (κεξνο) Πέξζηλνο (Ιζη): πγγξαθέαο από ηελ Μίιεην, ζηνλ νπνίν απνδίδεηαη ε ζπγγξαθή ηνπ έξγνπ ςηδνία (μοΎδαξ) Πεξζίο (Ιζη): λνκα κηαο από ηηο Γξαίεο Πεξθεξέεο ή Πεξθεξείο (Μπζ): Οζ πέκηε απεζηαθιέκμζ ηςκ Τπεναμνείςκ ζηδκ Αήθμ, βζα κα δώζμοκ ηα ζενά δώνα ζηδ Λδηώ πμο βέκκδζε ημκ Ώπόθθςκ ηαζ ηδκ Άνηειδ (Δνόδμημξ) Πεηάιε (Ιζη): Βηαίξα ηεο αξραηόηεηαο Πεηάπαηξνο (Ιζη): λνκα πνπ αλαγξάθεηαη ζε αξραίν ακθνξέα Πεηειιίδαο (Ιζη): Ο Πεηεθθίδαξ από ηελ Κλσζό ηεο Κξήηεο ήηαλ ηζηνξηθόο ζπγγξαθέαο. Ώζρνιήζεθε θαη κε κπζνινγηθά ζέκαηα Πετεψς (Μπζ): Ο Πεηεώο ήηαλ γηνο ηνπ Οξλέα θαη παηέξαο ηνπ Μελεζζέα, αξρεγνχ ησλ Ώζελαίσλ ζηνλ Σξσηθφ Πφιεκν (κεξνο) Πεηεύο (Μπζ): Γηνο ηνπ βαζηιηά ηεο Ώζήλαο Οξλέα θαη παηέξαο ηνπ ήξσα ηνπ Σξσηθνχ Πνιέκνπ Μελεζζέα (κεξνο) Πεηξαία (Ιζη): λνκα κηαο από ηηο Χθεαλίδεο (Δζίμδμξ) Πετραίος (Ιζη): Ο Πεηναίμξ από ηελ Μαθεδνλία ήηαλ θίινο ηνπ βαζηιηά ηεο Μαθεδνλίαο Φηιίππνπ Β‟. Σν 220 π.Υ. πήγε εθ κέξνπο ηνπ βαζηιηά ζηε πάξηε γηα λα επηβεβαηώζεη ηελ ζπκκαρία ηεο κε ηελ Μαθεδνλία. Καηόπηλ (218) αλέιαβε ηελ δηνίθεζε ηνπ ζηξαηνύ πνπ απέθξνπζε κε επηηπρία ηελ εηζβνιή ησλ Θεζζαιώλ ππό ηνλ Ώηησιό ζηξαηεγό Ανξύκαρν. (Πμθύαζμξ) Πεηξαίνο (Μπζ): κμια εκόξ από ημοξ Κεκηαύνμοξ Πεηξεχο (Μπζ): χδπγνο ηεο Ώπηνλφεο θαη παηέξαο ηνπ Παιαίκσλα Πεηξόλαο (Ιζη): Ο Πεηνόκαξ ή Πέηνςκ (4νο π.Υ. αη.) από ηελ Ώίγηλα, ήηαλ γηαηξόο. Έγξαςε βηβιίν γηα θαξκαθνινγία, αιιά έγηλε δηάζεκνο γηα ηελ ζεξαπεία αζζελώλ κε ςειό ππξεηό. ύκθσλα κε ηνλ Γαιελό ηνπο ζπληζηνύζε ηελ θαηαλάισζε άθζνλνπ θξαζηνύ θαη θξέαηνο. Πέηξνο (Ιζη): Βπηγξακκαηνπνηόο πνηεηήο, αλαθέξεηαη ζηελ Παθαηζκή Ώκεμθμβία Πέηξσλ (Ιζη): Ο Πέηνςκ (5νο-6νο π.Υ. αη.) από ηελ Εκέξα, ήηαλ ππζαγόξεηνο θηιόζνθνο θαη ππεξαζπηζηήο ηεο αξηζκνινγίαο ηνπ Ππζαγόξα. Πέηηα (Ιζη): Κόξε ηνπ βαζηιηά ηεο Μαζζαιίαο Νάλνπ θαη ζύδπγνο ηνπ Βπμέλνπ. Άιιαμε ην όλνκα ηεο ζε Ώξηζηνμέλε. Πεπθείδεο (Μπζ): Έκαξ από ημοξ Κεκηαύνμοξ Πευκέστας ή Πεπθέζηεο (Ιζη): Ο Πεοηέζηαξ (4νο π.Υ. αη.) γηνο ηνπ Μαθάηαξηνπ, ήηαλ έλαο από ηνπο ζσκαηνθύιαθεο ηνπ Μ. Ώιεμάλδξνπ. Ο Πεπθέζηαο κεηέθεξε ηελ ηεξή αζπίδα ηνπ βαζηιηά. Τπνζηήξημε όιεο ηηο πξνζπάζεηεο ηνπ Ώιεμάλδξνπ γηα ηελ επηβνιή ησλ πεξζηθώλ εζίκσλ θαη 246
απηόο ηνλ δηόξηζε ζαηξάπε ηεο Πεξζίαο. Ώξγόηεξα ζπκκάρεζε κε ηνλ Βπκέλε θαηά ηνπ Ώληηγόλνπ. (Ώννζακόξ) Πευκέτιος (Μπζ): Έλαο απφ ηνπο γηνπο ηνπ βαζηιηά ηεο Ώξθαδίαο Λπθάνλα. Πήγε ζηελ Ώπνπιία φπνπ εγθαηαζηάζεθε θαη ηεο έδσζε ηνλ φλνκα Πεπθεηία. (Ώπμθθόδ.) Πεπθεύο (Ιζη): λνκα ελόο από ηνπο Κεληαύξνπο Πεχθε (Μπζ): Νατάδα Νχκθε ησλ πεγψλ ηνπ λεζηνχ Πεχθε, πνπ βξηζθφηαλ ζην ζηφκην ηνπ πνηακνχ Ίζηξνπ (Ανχλαβε). Ήηαλ θφξε ηνπ Ίζηξνπ θαη κεηέξα ηνπ Πεπθψλα Πεπθόιανο (Ιζη): 1. Ο Πεοηόθαμξ ήηαλ Μαθεδόλαο ζηξαηησηηθόο. Σν 330 π.Υ. ζπλσκόηεζε θαηά ηνπ Μ. Ώιεμάλδξνπ καδί κε ηνπο: Αίκλν, Αεκήηξην, Νηθάλνξα, Ώθόβεην, Εόιαν, Αηόμελν, Βρέπνιε θαη Ώκύληα. ινη ηνπο ζπλειήθζεζαλ θαη εθηειέζηεθαλ. 2. Ο Πεοηόθαμξ ήηαλ βαζηιηάο ηεο ΐαθηξηαλήο από ην 90 σο ην 87 π.Υ. Πεπθώλ (Μπζ): Γηνο ηεο Νατάδαο Νχκθεο Πεχθεο, ζχκκαρνο ησλ Πεξζψλ ζηνλ πφιεκν θαηά ηνπ βαζηιηά Ώηήηε ηεο Κνιρίδνο. Ο Πήγαζνο ζε ιήθπζν ηνπ 5νπ π.Υ. αη Πεφρηδώ ή Πεμφρηδώ (Μσθ): Μηα απφ ηηο ηξεηο Γξαίεο. Κφξε ηνπ Φφξθπνο θαη ηεο Κεηψο, ήηαλ γξηά εθ γελεηήο (Δζίνδνο) Πηγαία (Μσθ): Μηα απφ ηηο ηέζζεξηο Εσλίδεο λχκθεο ηεο Ήιηδαο, πνπ πηζηεχεηαη φηη είραλ ηθαλφηεηα επνχισζεο πιεγψλ. (Παπζαλίαο) Πηγαίαι – Πηγαίες (Μσθ): Νατάδεο Νχκθεο ησλ πεγψλ Πηγαζίς (Μσθ): Νατάδα Νχκθε, θφξε ηνπ πνηακνχ Γξαληθνχ ηεο Σξσάδαο Πήγασος (Μπζ): 1. Ο Πήγαζνξ ήηακ ζενέαξ ημο Αζμκύζμο, μ μπμίμξ δίδαλε ζηδκ Ώηηζηή ηδκ ηαθθζένβεζα ηδξ αιπέθμο ηαζ ηδ θαηνεία ημο Αζμκύζμο. 2. Ο Πήγαζνο ήηακ ημ θηενςηό άθμβμ πμο λεπήδδζε από ημ ημιιέκμ (από ημκ Πενζέα) ηεθάθζ ηδξ Μέδμοζαξ ιαγί ιε ημκ Υνοζάμνα. Σνλ ίππεπζε ν ΐειιεξνθφληεο πξνθεηκέλνπ λα εμνληψζεη ην ηέξαο Υίκαηξα. (Δζίνδνο) Πήδαηνο (Μπζ): Γζμξ ημο Ώκηήκμνμξ ηαζ ιζαξ δμύθδξ, πμθέιδζε ζημκ Σνςζηό πόθειμ ηαζ ζημηώεδηε από ημκ Μέβδηα (ιδνμξ) Πήδασος (Μπζ): Γηνο ηνπ ΐνπθνιίσλα θαη ηεο Νατάδαο ηεο Σξσάδαο Ώβαξβαξέεο. θνηψζεθε ζηελ Σξνία απφ ηνλ Βπξχαιν (ιδνμξ) 247
Πεδέαο (Μπζ): Έλαο απφ ηνπο γηνπο ηνπ Ώληήλνξα θαη ηεο Θεαλψο Πηλεγών (Μπζ): Παίνλαο, γηνο ηνπ πνηάκηνπ ζενχ Ώμηνχ θαη ηεο πξηγθίπηζζαο Πεξίλνηαο. Παηέξαο ηνπ Ώζηεξνπαίνπ ν νπνίνο πνιέκεζε θαη ζθνηψζεθε ζηνλ Πφιεκν ηεο Σξνίαο (κεξνο) Πειεζξόληνο (Μπζ): ’ απηφλ απνδίδεηαη ε εθεχξεζε ηεο ζέιαο θαη ησλ ραιηλαξηψλ ησλ αιφγσλ Πειεΐδεο (Μπζ): Ο βζμξ ημο Πδθέαξ μ Ώπζθθέαξ (ιδνμξ) Πηλεύς (Μπζ): ΐαζζθζάξ ηςκ Μονιζδόκςκ, βζμξ ημο ααζζθζά ηδξ Ώίβζκαξ Ώζαημύ ηαζ αδεθθόξ ημο Σεθαιώκα. Πακηνεύηδηε ηδκ Νδνδίδα Θέηζδα ηαζ απέθηεζαλ έλα γην ηνλ Ώρηιιέα, ν νπνίνο έγηλε ν κεγαιχηεξνο ήξσαο ηνπ Σξσηθνχ πνιέκνπ. (Παπζαλίαο) Πειεηάδεο (Μπζ): Ο βζμξ ημο Πδθέαξ μ Ώπζθθέαξ (ιδνμξ) Πελεηφο (Μπζ): Πμηάιζμξ εεόξ ηδξ Θεζζαθίαξ, βζμξ ημο Χηεακμύ ηαζ ηδξ Σδεύμξ. (Δζίμδμξ) Πηνέλεως (Μπζ): Έλαο απφ ηνπο κλεζηήξεο ηεο Χξαίαο Βιέλεο θαη έιαβε κέξνο ζηνλ Σξσηθφ Πφιεκν, ζηνλ νπνίν ζθνηψζεθε απφ ηνλ Πνιπδάκαληα. (ιδν) Πελεινπεία (Μπζ): Αξπάο Νχκθε ηεο Ώξθαδίαο θαη κεηέξα ηνπ Παλφο, απφ ηνλ Βξκή Πελειφπε ή Πελειφπεηα ή Αξλαία (Μπζ): Κόνδ ημο Εηάνζμο ημο Λαηεδαζιόκζμο, ζύγοβμξ ημο ααζζθζά ηδξ Εεάηδξ Οδοζζέα ηαζ ιδηένα ημο Σδθέιαπμο. Σν φλνκά ηεο ζπκβνιίδεη σο ζήκεξα ηελ πηζηή θαη αθνζησκέλε ζχδπγν, γηαηί θαηά ηα είθνζη ρξφληα απνπζίαο ηνπ Οδπζζέα, ζηάζεθε πηζηή ζηνλ άληξα ηεο θαη ηνλ πεξίκελε κε ππνκνλή θαη αγάπε. Δ νκνξθηά θαη ν πινχηνο ηεο πξνζέιθπζαλ πνιινχο λένπο, ηνπο Μλεζηήξεο, νη νπνίνη ηελ πίεδαλ λα δηαιέμεη έλα απφ απηνχο γηα λα ηνλ παληξεπηεί θαη λα γίλεη απηφο ν βαζηιηάο. Οη κλεζηήξεο πνπ αλαθέξνληαη ππεξβαίλνπλ ηνπο 100, κεηαμχ ησλ νπνίσλ νη : Ώληίλννο, Βπξχινρνο, Βρίσλ, Εππφδνθνο, ξκελνο θαη πνιινί άιινη. ινη ηνπο εμνληψζεθαλ απφ ηνλ Οδπζζέα κφιηο απηφο επέζηξεςε ζηελ Εζάθε. (κεξνο) Πεξψ (Μπζ): Κόνδ ημο Νδθέα. ζύγοβμξ ημο ιάκηδ Μεθάιπμδμξ. (ιδνμξ) Πίαζνο (Μπζ): ΐαζζθζάξ ηςκ Πεθαζβώκ, παηέναξ ηδξ Λανίζδξ Πίγξεο (Ιζη): 1. Ο Πίβνδξ (5νο π.Υ. αη.) από ηελ Ώιηθαξλαζζό ήηαλ αδειθόο ή γηνο ηεο εγεκνλίδαο ηεο Καξίαο Ώξηεκηζίαο. ‟ απηόλ απνδίδεηαη ε ζπγγξαθή ηνπ έξγνπ ΐαηναπμιομιαπία. (Πθμύηανπμξ) 2. Κάξαο, δηεξκελέαο ηνπ Κύξνπ ηνπ Νεόηεξνπ (Ξεκμθώκ) Πίδοκος (Ιζη): Ώζελαίνο, παηέξαο ηνπ Αεκάξρνπ (Ξεκμθώκ)
Πιδύτης (Μπζ): Σνώαξ ιαπδηήξ από ηδκ Πενηώηδ. ημηώεδηε ζημκ Σνςζηό πόθειμ από ημκ Οδοζζέα (ιδνμξ) 248
Πίελος (Μπζ): Έλαο απφ ηνπο γηνπο ηνπ Νενπηφιεκνπ θαη ηεο Ώλδξνκάρεο (Παπζαλίαο) Πηέξεηα (Μπζ): Νύιθδ, ιζα από ηζξ ζογύβμοξ ημο Αακαμύ (Ώπμθθόδςνμξ) Πηεξία (Μπζ): χδπγνο ηνπ βαζηιηά ηεο Πίζαο Διείαο, Ομχινπ κε ηνλ νπνίνλ απέθηεζαλ ηξεηο γηνπο Πηεξίο (Μπζ): Ανχιε, εξσκέλε ηνπ βαζηιηά ηεο πάξηεο Μελέιανπ (κεξνο) Πηεξίσλ (Ιζη): Πνηεηήο, κέινο ηεο αθνινπζίαο ηνπ Μ. Ώιεμάλδξνπ. Πίερος (Μπζ): ΐαζηιηάο ηεο Πηεξίαο, ζχδπγνο ηεο Βπίππεο θαη παηέξαο ησλ Βλλέα Πηεξίδσλ Νπκθψλ. Πίζσλ (Ιζη): Ο Πίεςκ ή Πείεςκ γηνο ηνπ Ώγήλνξνο, ήηαλ ζσκαηνθύιαθαο ηνπ Μ. Ώιεμάλδξνπ. Μεηά ην ζάλαην ηνπ βαζηιηά έγηλε ζαηξάπεο ηεο Μεδίαο. Βπαλαζηάηεζε θαηά ηνπ Πεξδίθθα θαη πξσηνζηάηεζε ζηε δνινθνλία ηνπ. Ο Πίζσλ δνινθνλήζεθε κε ηε ζεηξά ηνπ, θαηόπηλ δηαηαγήο ηνπ Ώληηγόλνπ.
Πίκος (Μπζ): ηελ ξσκατθή αιιά θαη ζηελ ειιεληθή κπζνινγία ν Πίθνο ήηαλ άληξαο πνπ πεξηθξφλεζε ηνλ έξσηα ηεο Κίξθεο θαη απηή ηνλ κεηακφξθσζε ζε δξπνθνιάπηε. Πίλδαξνο Πίνδαρος (Ιζη): Ο Πίκδανμξ (522-443 π.Υ.) από ηηο Κπλόο Κεθαιέο ηεο ΐνησηίαο, είλαη έλαο από ηνπο ζπνπδαηόηεξνπο ρνξηθνύο θαη ιπξηθνύο πνηεηέο ηεο αξραίαο Βιιάδαο. Ήηαλ καζεηήο ηνπ θνπειίλνπ θαη ησλ Ώζελαίσλ Ώγαζνθιή θαη Ώζελνδώξνπ. Ο Πίλδαξνο έγξαθε ζηε δσξηθή δηάιεθην θαη αζρνιήζεθε κε όια ζρεδόλ ηα είδε ηεο πνίεζεο: παηάλεο, ύκλνπο δηζπξάκβνπο. επηλίθηα (γηα Οιπκπηνλίθεο, Ππζηνλίθεο, Νεκενλίθεο θαη Εζζκηνλίθεο), εγθώκηα θαη ζξήλνπο γηα ζλεηνύο θαη ζενύο. ηαλ ν Μ. Ώιέμαλδξνο ηζνπέδσζε ηε Θήβα, άθεζε απείξαρην ην ζπίηη ηνπ Πηλδάξνπ. (Πθάηςκ, Ώννζακόξ). Πίνδος (Μπζ): Έλαο απφ ηνπο γηνπο ηνπ Μαθεδφλνο ή Μαθεδλνχ, έδσζε ην φλνκά ηνπ ζηελ νκψλπκε νξνζεηξά Πίλπηνο (Ιζη): Πνηεηήο αλαθέξεηαη ζηελ Παθαηζκή Ώκεμθμβία Πημόδαξνο (Ιζη): Ο Πζλόδανμξ (4νο π.Υ. αη.) ήηαλ ν ηξίηνο γηνο ηνπ ηπξάλλνπ ηεο Καξίαο Βθαηόκνπ θαη αδειθόο ηνπ Μαπζώινπ θαη ηνπ Εδξηέσο θαζώο θαη
249
ηεο Ώξηεκηζίαο θαη Άδαο. Δ Ώξηεκηζία παληξεύηεθε ηνλ Μαύζσιν θαη ε Άδα ηνλ Εδξηέα. Πηόλε (Ιζη): λνκα κηαο από ηηο Νεξείδεο Νύκθεο Πιπώ (Ιζη): λνκα κηαο από ηηο Πηεξίδεο Νύκθεο Πίζα (Ιζη): Πόιε, πξσηεύνπζα κηθξνύ βαζηιείνπ ηεο Διείαο
Πίσανδρος (Μπζ): Έκαξ ικδζηήναξ ηδξ Πδκεθόπδξ (ιδνμξ) Πηζίαο (Ιζη): λνκα πνπ αλαθέξεη ζηνπο νκζεεξ ν Ώνζζημθάκδξ Πίζνο (Μπζ): Γηνο ηνπ βαζηιηά ηεο Μεζζελίαο Ώθαξέα θαη ηεο Ώξήλεο. Ίδξπζε ηελ πφιε Πίζα ηεο Διείαο Πηζζνύζλαο (Ιζη): αηξάπεο ησλ άξδεσλ ηνλ 5ν π.Υ. αη. (Θμοηοδίδδξ) Πίζηηνο (Ιζη): Πξνζσλύκην ηνπ Αία Πίζηηο (Ιζη): Θεόηεηα ή δαηκόλην, πξνζσπνπνίεζε ηεο πίζηεο, ηεο εκπηζηνζύλεο θαη ηεο θαιήο ζέιεζεο Πιστοκράτης (Ιζη): λνκα πνπ αλαθέξεηαη ζε αξραία επηγξαθή Πηζηόμελνο (Ιζη): Ο Πζζηόλεκμξ ήηαλ Έιιελαο αγγεηνγξάθνο Πίστων (Ιζη): Έιιελαο γιύπηεο ηεο αξραηόηεηαο. Πίζσλ (Ιζη): Πνηεηήο, αλαθέξεηαη ζηελ Παθαηζκή Ώκεμθμβία Πηηαλάηηο (Ιζη): Βπίζεην ηεο Άξηεκεο ζηε Λαθσλία (Παθαηζκή Ώκεμθμβία) Πηηάλε (Μπζ): Κφξε ηνπ πνηάκηνπ ζενχ Βπξψηα θαη ηεο Βπξπδίθεο, αδειθή ηεο πάξηεο (Πίλδαξνο) Πιτθεύς (Μπζ): Ο κπζηθφο ηδξπηήο θαη βαζηιηάο ηεο Σξνηδήλαο, γηνο ηνπ Πέινπα θαη παηέξαο ηεο Ώίζξαο (άξα παππνχο ηνπ Θεζέα). Ο Πηηζεχο ήηαλ απφ ηνπο ζνθφηεξνπο αλζξψπνπο ηεο επνρήο ηνπ θαη είλαη ν πξψηνο πνπ δίδαμε ξεηνξηθή. (Ώπνιιφδσξνο) Πηηίαο ή Πηηύαο (Ιζη): Έλαο από ηνπο εθόξνπο ηεο πάξηεο (Ξεκμθώκ) Πιττακός (Ιζη): Ο Πζηηαηόξ μ Μοηζθδκαίμξ (640-568 π.Υ.) ήηαλ πνιηηηθόο θαη ζηξαηησηηθόο εγέηεο ηεο Μπηηιήλεο, δηάζεκνο γηα ηελ ζύλεζε θαη ηε ζνθία ηνπ. πγθαηαιέγεηαη κεηαμύ ησλ Βπηά ζνθώλ ηεο αξραίαο Βιιάδαο. ηελ πνιηηηθή κπήθε όηαλ κε ηε ζπλδξνκή ηνπ πνηεηή Ώιθαίνπ θαη ησλ αδειθώλ ηνπ, αλέηξεςαλ ηελ ηπξαλλία ηνπ Μέιαγρξνπ θαη νη ζπκπαηξηώηεο ηνλ εμέιεμαλ ζηξαηεγό. ην Πηηηαθό απνδίδνληαη πνιιέο ξήζεηο κεηαμύ ησλ νπνίσλ: Καζνόκ βκώεζ, Μδ πθμύηεζ ηαηώξ, Ώνπή άκδνα δείηκοζζκ θ.ά.. (Δνόδμημξ, μοΎδαξ. Αζμβέκδξ Λαένηζμξ) Πηηηάιαθνο (Ιζη): Ανύινο ν νπνίνο αλαθέξεηαη σο έλαο από ηνπο εξαζηέο ηνπ δηεθζαξκέλνπ Ώζελαίνπ πνιηηηθνύ Σηκάξρνπ (Αδιμζεέκδξ) Πίτταλος (Ιζη): Γηαηξόο από ηελ Ώζήλα, αλαθέξεηαη ζηελ θσκσδία Ώπανκήξ ηνπ Ώνζζημθάκδ Πηηπνθάκπηεο (Μπζ): Βπώκοιμ ημο θδζηή Σίλε (δεξ ημ ζπεηζηό θήιια) 250
Πηηπξεχο (Μπζ): Ο ηεθεοηαίμξ ααζζθζάξ ηδξ Βπζδαύνμο, πνζκ ηδκ εζζαμθή ηςκ Αςνζέςκ Πίηπο (Μπζ): Νύιθδ, ενςιέκδ ημο Πακόξ. Ώνκήεδηε ημκ ένςηα ημο ΐμνέα ηζ αοηόξ μνβζζιέκμξ ηδκ ιεηαιόνθςζε ζε πεύημ. (Λμοηζακόξ) Πιαγγώλ (Ιζη): 1. Δ Πιαγγώλ ζύδπγνο ηνπ Σνικίδε από ηηο Πιαηαηέο, είλαη γλσζηή από κηα επηηύκβηα ζηήιε πνπ βξίζθεηαη ζην Ώξραηνινγηθό Μνπζείν ηεο Ώζήλαο. Πηζαλώο ε Πιαγγώλ πέζαλε ακέζσο κόιηο έγηλε κεηέξα. 2. Βηαίξα ηεο αξραηόηεηαο Πιαζάλε (Ιζη): Δ Πθαεάκδ ήηαλ ζύδπγνο Εππία θαη θαηόπηλ ηνπ Εζνθξάηε Πιαθία (Μπζ): ύγοβμξ ημο Όθμο, ααζζθζά ηδξ Σνμίαξ (Ώπμθθόδςνμξ) Πιαλθηαί ή Πιαλθηέο (Ιζη): πζηάδα βξαρνλεζίδσλ κεηαμύ ησλ νπνίσλ ε ζάιαζζα ήηαλ πάληα θνπξηνπληαζκέλε. Πιάηαηα (Μπζ): Κόνδ ημο πμηάιζμο εεμύ Ώζςπμύ. Έδςζε ημ όκμιά ηδξ ζηδκ πόθδ ηςκ Πθαηαζώκ. (Παοζακίαξ) Πιαηαλίζηηνο (Ιζη): Βπίζεην ηνπ Ώπόιισλα ζηελ Βξκηνλίδα (Παοζακίαξ) Πλάτων (Ιζη): 1. Ο Πθάηςκ ή Ώνζζημηθήξ (427-347 π.Υ.) ππήξμε έλαο από ηνπο θνξπθαίνπο θηινζόθνπο ηεο αξραηόηεηαο, πνπ ζεκάδεςε ηελ πνιηηηθή θηινζνθία ηεο Αύζεο, θαζώο θαη ηε ζύγρξνλε εζηθή, πνιηηηθή θαη κεηαθπζηθή ζθέςε. Πιάησλ Οη δηδαζθαιίεο ηνπ δηαβάδνληαη θαη κειεηνύληαη σο ζήκεξα θαη ζεσξείηαη από ημοξ παηένεξ ηδξ δοηζηήξ θζθμζμθίαξ. Σελ επνρή ηνπ, ε Ώζήλα ήηαλ ην νηθνλνκηθό θαη πνιηηηζηηθό θέληξν ηνπ ηόηε θόζκνπ θαη είρε δερζεί ηεο επηξξνέο ηεο θηινζνθίαο ησλ Βιιήλσλ ηεο Εσλίαο θαη ηεο Εηαιίαο, όκσο είρε ήδε εκπιαθεί ζηνλ θαηαζηξνθηθό Πεινπνλλεζηαθό πόιεκν. ηα είθνζη ρξόληα ηνπ, επηύρεζε λα γίλεη θίινο θαη καζεηήο ηνπ σθξάηε ηνπ νπνίνπ παξέκεηλε καζεηήο σο ην 399, όηαλ ν ηειεπηαίνο θαηαδηθάζζεθε ζε ζάλαην. Ώπόξξνηα ηεο εθηέιεζεο θαη ηεο γεληθόηεξεο θαηάζηαζεο ηεο Ώζήλαο ήηαλ ν Πιάησλαο ήηαλ λα πάξεη αξλεηηθή πξνο ηε δεκνθξαηία πνιηηηθή ζέζε, λα θύγεη θαη λα ηαμηδέςεη ζηελ Ώίγππην, όπνπ δηδάρηεθε γεσκεηξία θαη αζηξνλνκία. ηελ Εηαιία ζπλαληήζεθε κε καζεηέο ηνπ Ππζαγόξα θαη γλώξηζε ηηο ζεσξίεο ηνπο. Γύξηζε ζηελ Ώζήλα ην 387 θαη ίδξπζε κηα ζρνιή επηζηεκνληθήο θαη θηινζνθηθήο έξεπλαο, ηελ Ώηαδδιία, ε νπνία είλαη ην ιαηνμαζόηενμ πακεπζζηήιζμ ηδξ ζζημνίαξ. Θα θιείζεη ην 529 κ.Υ. κεηά από 916 ρξόληα
251
ζπλερνύο ιεηηνπξγίαο, κε δηάηαγκα ηνπ απηνθξάηνξα ηνπ ΐπδαληίνπ, Ενπζηηληαλνύ πνπ ζεσξνύζε όηη ήηαλ έλα παγαληζηηθό ίδξπκα! Ο Πιάησλ δίδαμε εθεί σο ην ζάλαηό ηνπ. Δ δηδαζθαιία ηνπ γηλόηαλ κε κνξθή δηαιόγσλ θαη θάιππηε θηινζνθία, καζεκαηηθά, πνιηηηθή θαη επηζηήκεο. ηνπο καζεηέο ηνπ ζπγθαηαιέγνληαη νη θηιόζνθνη θαη δηάδνρνί ηνπ Ξελνθξάηεο θαη πεύζηππνο, ν αζηξνλόκνο Βύδνμνο, ν γηαηξόο Φηιηζηίσλ θαη ν πην δηάζεκνο, ν Ώνζζημηέθδξ, ν νπνίνο ήξζε ζηε ζρνιή ζε ειηθία δέθα επηά εηώλ, όηαλ ν Πιάησλ ήηαλ ήδε εμήληα. Έγξαςε 36 βηβιία, ηα πεξηζζόηεξα ζε κνξθή δηαιόγσλ. ηνπο πεξηζζόηεξνπο, θεληξηθό πξόζσπν εκθαλίδεηαη ν σθξάηεο. Οη πνιηηηθέο ηνπ ηδέεο, ζπλνςίδνληαη ζηελ Πμθζηεία ηνπ, ζηελ νπνία απνηππώλνληαη ηηο ηδέεο ηνπ γηα ηελ ηδαληθή θνηλσλία. Θεσξεί όηη ην θαιύηεξν πνιίηεπκα είλαη ην αξηζηνθξαηηθό, όρη ε θιεξνλνκηθή αξηζηνθξαηία ή ε κνλαξρία, αιιά ε αξηζηνθξαηία ησλ αμηώλ, δειαδή ε εμνπζία ησλ θαιύηεξσλ θαη ζνθόηεξσλ πνιηηώλ. Πίζηεπε όηη όινη νη άλζξσπνη, άληξεο θαη γπλαίθεο, ζα πξέπεη λα έρνπλ ηελ επθαηξία λα δνθηκάζνπλ ηελ ηθαλόηεηά ηνπο λα γίλνπλ κέιε ηεο θπξίαξρεο ηάμεο. Βίλαη ν πξώηνο από ηνπο κεγάινπο θηινζόθνπο ηεο ηζηνξίαο (αθόκα θαη Ελδνύο ή Κηλέδνπο), πνπ πίζηεςε θαη δηαθήξπμε ηελ ηζόηεηα ησλ δύν θύισλ. Ώλ θαη ην ηδαληθό πνιηηηθό ζύζηεκα πνπ πξόηεηλε ν Πιάησλ δελ βξήθε πνηέ νξγαλσκέλε θνηλσληθή νκάδα (ή θόκκα) λα ην εθαξκόζεη, ε Πμθζηεία ηνπ, όπσο θαη όια ηα άιια βηβιία ηνπ δηαβάζηεθαλ θαη εμαθνινπζνύλ λα δηαβάδνληαη επί 24 αηώλεο. (Αζμβέκδξ Λαένηζμξ, Παθαηζκή Ώκεμθμβία) 2. Ο Πθάηςκ (5νο-4νο π.Υ. αη.) ήηαλ πνηεηήο ηεο αξραίαο ειιεληθήο θσκσδίαο ζύγρξνλνο ηνπ Ώξηζηνθάλε. Ώξθεηέο από ηηο θσκσδίεο ηνπ είραλ πνιηηηθό ραξαθηήξα, νξηζκέλεο δε από απηέο ήηαλ παξσδίεο. Γλσζηνί είλαη νη ηίηινη 30 έξγσλ ηνπ. (Ώεήκαζμξ, Αζμβέκδξ Λαένηζμξ, Παθαηζκή Ώκεμθμβία) 3. Ο Πθάηςκ από ηελ Ώζήλα ήηαλ γεσγξάθνο. 4. ΐαζηιηάο (170-165 π.Υ.) ηνπ Βιιεληζηηθνύ βαζηιείνπ ηεο ΐαθηξηαλήο Πιάησλ (Μπζ): Έκαξ από ημοξ βζμοξ ημο ααζζθζά ηδξ Ώνηαδίαξ Λοηάμκα πμο ηζιςνήεδηακ από ημκ Αία. (Ώπμθθόδςνμξ) Πιαηώληνο (Ιζη): Έιιελαο γξακκαηηθόο. Έγξαςε: Πενί δζαθμνάξ ηςιςδζώκ θαη Πενί δζαθμνάξ παναηηήνςκ. Πιεηάο (Ιζη): Πθεζάξ ή Πθδζάξ νλνκάζηεθε ε νκάδα ησλ ηξαγηθώλ πνηεηώλ πνπ έδξαζαλ ηνλ 3ν π.Υ. αηώλα ζηελ Ώιεμάλδξεηα ηεο Ώηγύπηνπ. Σελ νκάδα απηή απνηεινύζαλ νη: σζίζενο ν Ώιεμαλδξεύο, κεξνο ν ΐπδάληηνο, Λπθόθξσλ ν Υαιθηδεύο, Ώιέμαλδξνο ν Ώηησιόο, Φηιίζθνο ν Κεξθπξαίνο, σζηθάλεο ν πξαθόζηνο θαη Αηνλπζηάδεο ν εθ Σαξζνύ. Πιεηάδεο ή Πιεηάδεο (Μπζ): Κόνεξ ημο Άηθακηα ηαζ ηδξ Χηεακίδαξ Πθεζόκδξ. Σζξ ηαηαδίςηε ενςηζηά μ Χνίςκ ηαζ μ Αίαξ ηζξ ιεηαιόνθςζε ζε αζηένζα (μ αζηενζζιόξ ηςκ Πθεζάδςκ ή Πμύθζα), όιςξ ηζ εηεί ν Χξίσλ ζπλέρηζε ηελ θαηαδίσμε, έγηλε αζηεξηζκφο θαη ηηο αθνινπζεί. Γη’ απηφ θάζε βξάδπ νη Πιεηάδεο βνπηνχλ πξψηεο ζηε ζάιαζζα. 252
Οη Πιεηάδεο ήηαλ επηά: Μαία, Σαυγέηε, Διέθηξα, Ώζηεξφπε, ε Κειαηλψ, ε Ώιθπφλε, θαη ε Μεξφπε. κσο άιιε παξάδνζε αλαθέξεη φηη νη Πιεηάδεο ήηαλ θφξεο ηεο βαζίιηζζαο ησλ Ώκαδφλσλ θαη ηα νλφκαηά ηνπο ήηαλ Γιαπθία, Κνθθπκψ, Λακπαδψ, Παξζελία, Πξψηηο, Μαία θαη ηνλπρία. (κεξνο. Ώπνιιψληνο Ρφδηνο) Πιεηφλε (Μπζ): Χηεακίδα, ηόνδ ημο Χηεακμύ ηαζ ηδξ Σδεύμξ. Καζ ιδηένα ηςκ Πθεζάδςκ ηαζ ηδξ Καθορώξ. Πλεισθένης (Μπζ): Γζμξ ημο Ώηνέα ηαζ ηδξ Ώενόπδξ ηαζ παηέναξ ημο Ώβαιέικμκα ηαζ ημο Μεκέθαμο. Πέεακε κέμξ ηαζ ηδκ θνμκηίδα ηςκ δομ παζδζώκ ακέθααε μ παππμύξ ημοξ μ Ώηνέαξ ζημοξ μπμίμοξ άθδζε ημ ααζίθεζό ημο. (Ώζζπύθμξ, Ώπμθθόδςνμξ) Πλεισταίλετος (Ιζη): Ο Πθεζζηαίκεημξ (5νο π.Υ. αη.) ήηαλ γλσζηόο Ώζελαίνο δσγξάθνο, αδειθόο ηνπ Φεηδία (Πθμύηανπμξ) Πιείζηαλνο (Ιζη): Ο Πθείζηακμξ ήηαλ ζσθξαηηθόο (;) θηιόζνθνο Πλείσταρχος (Ιζη): 1. ΐαζηιηάο ηεο πάξηεο (480-458 π.Υ.), γηνο ηνπ Λεσλίδα θαη ηεο Γνξγνύο, δηάδνρνο ηνπ Κιενκβξόηνπ (479 π.Υ.). (Θμοηοδίδδξ, Δνόδμημξ) 2. Ο αδειθόο ηνπ βαζηιηά ηεο Μαθεδνλίαο Καζζάλδξνπ, ζαηξάπεο ηεο Κηιηθίαο. Πλειστοάναξ (Ιζη): Ο Πθεζζηάκαλ ή Πεζζηώκαλ ήηαλ βαζηιηάο ηεο πάξηεο, γηνο ηνπ Παπζαλία θαη δηάδνρνο ηνπ Πιεηζηάξρνπ (458 π.Υ.). Ήηαλ θηιεηξεληθώλ αληηιήςεσλ θαη ζπλέβαιιε ζεκαληηθά ζηελ ππνγξαθή ηεο Νηθηείνπ Βηξήλεο ην 421. ηνλ δηαδέρζεθε ν γηνο ηνπ Παπζαλίαο (Θμοηοδίδδξ) Πλειστόλας (Ιζη): Ο Πθεζζηόθαξ (5νο π.Υ. αη.) ήηαλ έλαο από ηνπο εθπξνζώπνπο ησλ Λαθεδαηκνλίσλ πνπ ππέγξαςαλ ζπλζήθε εηξήλεο κε ηνπο Ώζελαίνπο (Θμοηοδίδδξ) Πλειστόνικος (Ιζη): Ο Πθεζζηόκζημξ (4νο π.Υ. αη.) ήηαλ Έιιελαο γηαηξόο, καζεηήο ηνπ Πξαμαγόξα. Έγξαςε πξαγκαηεία γηα ηελ αλαηνκία θαη ζρόιηα γηα ηνλ Εππνθξάηε. Αελ έρνπλ δηαζσζεί θείκελά ηνπ (Ώεήκαζμξ, Πθίκζμξ) Πιείζηνο (Μπζ): Πμηάιζμξ εεόξ, βζμξ ημο Χηεακμύ ηαζ ηδξ Σδεύμξ. Πιέμηππνο (Μπζ): Γζμξ ημο εγεκφλα ηεο Πιεπξψλαο ζηελ Ώηησιία Θεζηίνπ θαη ηεο Βπξπζέκηδνο, ζθνηψζεθε απφ ηνλ Μειέαγξν. Πιεπξάηνο (Ιζη): ΐαζηιηάο ηεο Ειιπξίαο (3νο π.Υ. αη.) θαη ζύκκαρνο ησλ Ρσκαίσλ ζηνλ πόιεκό ηνπο θαηά ησλ Μαθεδόλσλ θαη ησλ Ώηησιώλ. Πλευρών (Μπζ): Γζμξ ημο Ώζηςθμύ ηαζ ηδξ Πνμκόδξ, ζδξπηήο ηεο πφιεο Πιεπξψλαο ηεο Ώηησιίαο. (Ώπνιιφδσξνο) Πιεηάο (Ιζη): βιέπε Πθεζάξ Πιεηφλε (Μπζ): Κόνδ ημο Χηεακμύ, ιε ηδκ μπμία μ Άηθακηαξ απέηηδζε ηζξ Πθεζάδεξ (Ώπόθθόδςνμξ) 253
Πλημναίος (Μπζ): Παηέξαο ηνπ Οξζνπφιεσο επλννπκέλνπ ηεο Αήκεηξαο. ια ηα άιια ηνπ παηδηά πέζαλαλ ζηε γέλλα. (Παπζαλίαο) Πιεμαύξα (Ιζη): λνκα κηαο από ηηο Χθεαλίδεο (Ώπμθθόδςνμξ)
Πλήξιππος (Μπζ): Γζμξ ημο Φζκέςξ ηαζ ηδξ Κθεμπάηναξ (Ώπνιιφδσξνο) Πινπζί (Ιζη): λνκα πνπ απνδίδεηαη ζε κηα από ηηο Μνύζεο (πέξαλ ησλ 9) Πλούταρχος (Ιζη): 1. Ο Πθμύηανπμξ (4νο π.Υ. αη.) δηαδέρζεθε ηνλ Θεκίζσλα σο ηύξαλλνο ηεο Βξέηξηαο ζηελ Βύβνηα. Ώληίπαιόο ηνπ ήηαλ ν ηύξαλλνο ηεο Υαιθίδαο Καιιίαο, ν νπνίνο ήηαλ ζύκκαρνο ηνπ βαζηιηά ηεο Μαθεδνλίαο Φηιίππνπ ΐ‟. Ο Πινύηαξρνο ζηξάθεθε ζε ζπκκαρία κε ηελ Ώζήλα. Οη Ώζελαίνη, παξά ηηο αληηξξήζεηο ηνπ Αεκνζζέλε, έζηεηιαλ ζηξαηό ππό ηνλ Φσθίσλα θαη ν νπνίνο λίθεζε ηνλ Καιιία. Σειηθά όκσο νη Ώζελαίνη ζηξάθεθαλ ελαληίνλ ηνπ Πινπηάξρνπ θαη ηνλ ππνρξέσζαλ λα εγθαηαιείςεη ηελ Βξέηξηα (Πθμύηανπμξ, Παοζακίαξ) 2. Ο βηνγξάθνο θαη θηιόζνθνο Πθμύηανπμξ Μέζηνζμξ (πεξ. 47- πεξ. 127 κΥ.) από ηε Υαηξώλεηα, ίδξπζε θηινζνθηθή ζρνιή κε καζεηέο απ‟ όια ηα κέξε ηεο Βιιάδαο. πνύδαζε ξεηνξηθή θαη θηινζνθία ζηελ Ώζήλα, ηελ νπνία ζεσξεί δεύηεξε παηξίδα ηνπ. ηε Ρώκε κειέηεζε ηνλ πνιηηηζκό θαη ηελ ηζηνξία ηεο θαη γλσξίζηεθε κε ζεκαληηθά πνιηηηθά πξόζσπα όπσο νη απηνθξάηνξεο Σνασακόξ θαη Ώδνζακόξ. Ώπό ηα αξρεία ηεο Ρώκεο, άληιεζε πνιύηηκεο πιεξνθνξίεο γηα ηα έξγα ηνπ. Αελ μέξνπκε πνιιά γηα δσή ηνπ, γηαηί πεξηέξγσο, θαλείο δελ βηνγξάθεζε ηε δσή ηνπ ζπγγξαθέα πνπ αθηεξώζεθε ζηηο βηνγξαθίεο ηόζσλ ζπνπδαίσλ αλδξώλ. Έγξαςε 227 έξγα, από ηα νπνία ζώδνληαη ηα 83. Ώπηά έρνπλ ρσξηζηεί ζε δπν θαηεγνξίεο, ηνπο ΐίμοξ θαη ηα Δεζηά. Οη ΐίμζ Πανάθθδθμζ είλαη ην πην γλσζηό έξγν ηνπ. Πξόθεηηαη γηα βηνγξαθίεο ζπνπδαίσλ πξνζσπηθνηήησλ, Βιιήλσλ θαη Ρσκαίσλ, πνπ βηνγξαθνύληαη θαηά δεύγε, π.ρ. Θδζέαξ - Ρςιύθμξ, Φζθμπμίιδκ-Σίημξ, Θειζζημηθήξ – Κάιζθμξ, Αδιμζεέκδξ-Κζηένςκ θ.ά. Ίζσο έγξαςε θαη άιιεο βηνγξαθίεο όπσο ηνπ Λεσλίδα, ηνπ Ώξηζηνθάλε, πηζαλώο θαη ηνπ Δξαθιή. Γηα ηε ζπγγξαθή όισλ απηώλ ησλ βηνγξαθηώλ, ν Πινύηαξρνο ζπκβνπιεύζεθε έξγα αξραίσλ ζπγγξαθέσλ θαη έγξαςε απηό ην έξγν, γηα λα εθθξάζεη ηελ ππεξεθάλεηα ηνπ γηα ην έλδνμν παξειζόλ ηεο παηξίδαο ηνπ, αιιά θαη γηα λα απνδείμεη όηη νη Έιιελεο δελ πζηεξνύζαλ ζε ηίπνηε έλαληη ησλ Ρσκαίσλ. (Βθθδκζηή Ώκεμθμβία) Πλουτιάδης (Ιζη): Γηνο ηνπ Πηνιεκαίνπ, όλνκα πνπ βξέζεθε γξακκέλν ζε αηγππηηαθό πάππξν Πινπηνδόηεο (Ιζη): Βπίζεην ηνπ Αία Πινύηνο (Ιζη): Θεόηεηα πξνζσπνπνίεζε ηνπ πινύηνπ θαη ηεο αθζνλίαο ησλ αγαζώλ. Σν Πινύην ηνλ θαληάδνληαλ ηπθιό (Δζίμδμξ) Πινπηώ (Ιζη): λνκα κηαο από ηηο Χθεαλίδεο (Δζίμδμξ) Πινπηψ (Μπζ): Κόνδ ημο Κνόκμο ηαζ ζύγοβμξ ημο ααζζθζά ηδξ Λοδίαξ Σιώθμο. Ώπό ημκ Αία έβζκε ιδηένα ημο Σακηάθμο. 254
Πινύησλ (Ιζη): Ο Πθμύηςκ ή Άδδξ ήηαλ ζεόο ηνπ Κάησ Κόζκνπ, γηνο ηνπ Κξόλνπ θαη ηεο Ρέαο θαη αδειθόο ησλ Πνζεηδώλα, Αία, Βζηίαο, Αήκεηξαο θαη Ήξαο. Μεηά ηε λίθε ηνπο επί ησλ Σηηάλσλ νη ηξεηο αδειθνί κνηξάζηεθαλ ηελ εμνπζία.. Ο Αίαο πήξε ηνλ νπξαλό, ν Πνζεηδώλαο ην πγξό ζηνηρείν θαη ν Πινύησλ ηνλ Κάησ Κόζκν. (Δζίμδμξ) Πλωτίνος (Ιζη): Ο Πθςηίκμξ (204-269 κ.Υ.) από ηελ Ώίγππην, ήηαλ θηιόζνθνο, ηδξπηήο ηεο λενπιαησληθήο ζρνιήο. Αηδάρζεθε θηινζνθία από ηνλ Ώκκώλην αθθά, αιιά αλάπηπμε ηε δηθή ηνπ ζεσξία, αλακεηγλύνληαο ηνλ πιαησληζκό κε ηηο αλαηνιηθέο θηινζνθίεο. ε ειηθία πεξίπνπ 40 εηώλ εγθαηαζηάζεθε ζηελ Ρώκε, όπνπ δίδαμε θηινζνθία, κεηαμύ δε ησλ καζεηώλ ήηαλ ν Πνξθύξηνο ν νπνίνο θαη αξγόηεξα έθαλε γλσζηό ην έξγν ηνπ Πισηίλνπ. Ο ζεόο ηνπ Κάησ Κόζκνπ Πινύησλ ή Άδεο Πλπηαγόξαο (Ιζη): ΐαζηιηάο ηεο αιακίλαο Κύπξνπ από ην 351 σο ν 332 π.Υ. Ώλήιζε ζηελ εμνπζία κεηά από επαλάζηαζε θαηά ηεο πεξζηθήο θαηνρήο θαη ηνπ ππνηεινύο ησλ Πεξζώλ Βπαγόξα ΐ‟. Ώξγόηεξα ν Πλπηαγόξαο ζπκκεηείρε κε ην ζηξαηό ηνπ ζηελ εθζηξαηεία ηνπ Μ. Ώιεμάλδξνπ θαηά ηεο Σύξνπ. Σνλ δηαδέρζεθε ν γηνο ηνπ Νηθνθξέσλ. (Ώννζακόξ) Ποδαλείριος (Μπζ): Αεοηενεύμοζα εεόηδηα Παεμθμβίαξ ηαζ ηδξ Φοπμθμβία, βζμξ ημο Ώζηθδπζμύ. Με ημκ αδεθθό ημο Μαπάμκα πνμζηάηδ ηδξ πεζνμονβζηήξ ήηακ από ημοξ ικδζηήνεξ ηδξ Χναίαξ Βθέκδξ ηαζ ζοιιεηείπακ ζημκ Σνςζηό Πόθειμ, όπμο ηαζ πνμζέθενακ πμθθέξ οπδνεζίεξ ζημ εθθδκζηό ζηναηόπεδμ, θνμκηίγμκηαξ ηαζ πενζεάθπμκηεξ αζεεκείξ ηαζ ηναοιαηίεξ, ιε θάνιαηα ηαζ πεζνμονβζηέξ επειαάζεζξ. (ιδνμξ) Ποδάνεμος (Ιζη): λνκα πνιίηε από ηελ Φιπνύληα ηεο Ώξθαδίαο πνπ αλαθέξεη ζηα Βθθδκζηά ν Ξεκμθώκ Πνδάξγε (Μπζ): Μζα από ηζξ Άνποζεξ, ημ όκμιά ηδξ ζδιαίκεζ βμνβμπόδανδ (ιδνμξ) Πφδαξγνο (Μπζ): κμια εκόξ από ηα άθμβα ημο Μεκεθάμο (κεξνο) Πνδάξθε (Μπζ: Δ ΑακαΎδα Πνδάξθε δμθμθόκδζε ημκ Ώζβοπηζάδδ Οζκέα ηδκ πνώηδ κύπηα ημο βάιμο ημοξ. (Ώπμθθόδςνμξ) Πνδάξθεο (Μπζ: 1. Γηνο ηνπ Εθίθινπ, ήξσαο ηνπ Σξσηθνχ Πνιέκνπ (κεξνο)
255
2. Έιιελαο καρεηήο. θνηψζεθε ζηελ Σξνία απφ ηελ Ώκαδφλα Πελζεζίιεηα (κεξνο) Πνδάζηκνο (Μπζ): Ο Ώζβοπηζάδδξ Πνδάζηκνο πακηνεύηδηε ηδκ ΑακαΎδα Θειζζηαβόνα δ μπμία ημκ δμθμθόκδζε ηδκ πνώηδ κύπηα ημο βάιμο ημοξ
Ποδής (Μπζ): Έλαο απφ ηνπο επηά γηνπο ηνπ Δεηίσλα, θίινο ηνπ Έθηνξα, ηνλ ζθφησζε ν Μελέιανο (κεξνο) Πνζαίνο (Ιζη): Μεραληθόο από ηηο πξαθνύζεο. Πόζνο (Ιζη): Θεόηεηα πξνζσπνπνίεζε ηνπ εξσηηθνύ πόζνπ ζπγθεθξηκέλα ηνπ αλεθπιήξσηνπ εξσηηθνύ πόζνπ. Πνζνύζα (Ιζη): λνκα γπλαίθαο από επηηάθηα επηγξαθή ηνπ 2νπ π.Υ. αη.
θαη
Ποίας (Μπζ): Παηέναξ ημο ήνςα ημο Σνςζημύ πμθέιμο Φζθμηηήηδ (Ώπνιιφδσξ.) Πνηθίινο (Μπζ): Ώπό ηδκ Φμζκίηδ, παηένα ημο Μειαθίανμο Ποίμανδρος (Μπζ): Γζμξ ημο Υαζνεζζθάμο ηαζ ηδξ ηναημκίηδξ, ζύγοβμξ ηδξ Σακάβναξ ηαζ ήνςαξ ηδξ ΐμζςηία. Ήηακ μ ζδνοηήξ ηδξ πόθδξ Πμζιακδνίαξ (ζδιενζκήξ Σακάβναξ) Πνηκέληνο (Μπζ): Έκαξ από ημοξ αηύνμοξ Πνηκήλ (Μπζ): Γζμξ ημο Δναηθή ηαζ ηδξ Αανδακίδμξ Πνίκληνο (Ιζη): Βπίζεην ηνπ Ώπόιισλα Πνηλή (Μπζ): Σέναξ (δνάηαζκα) πμο άνπαγε ηα παζδζά ηςκ βοκαζηώκ ημο Άνβμοξ Πνιάξγε (Ιζη): Γπλαηθείν αξραηνειιεληθό όλνκα Πολέμαρχος (Ιζη): 1. Ο θηιόζνθνο Πμθέιανπμξ (4νο π.Υ. αη.) ήηαλ γηνο ηνπ Κεθάινπ από ηηο πξαθνύζεο θαη αδειθόο ηνπ ινγνγξάθνπ Λπζία θαη ηνπ Βπζύδεκνπ. κσο ν παηέξαο θαη νη αδειθνί ηνπ εξγάζηεθε ζηελ Ώζήλα, αιιά θαηά ηελ δηάξθεηα ηεο θπξηαξρίαο ησλ Σξηάθνληα Σπξάλλσλ, θαηαδηθάζηεθε ζε ζάλαην θαη ππνρξεώζεθε λα πηεη ην θώλεην. Ο Μειόβηνο, έλαο από ηνπο ηπξάλλνπο άξπαμε ηα ζθνπιαξίθηα ηεο γπλαίθαο ηνπ Πνιέκαξρνπ. Οη ηύξαλλνη απαγόξεπζαλ θάζε λεθξώζηκε αθνινπζία γηα ηνλ θηιόζνθν. Δ Πμθζηεία, έξγν ηνπ Πθάηςκα, εμειίζζεηαη ζην ζπίηη ηνπ Πνιέκαξρνπ ζηνλ Πεηξαηά, πνπ βξίζθεηαη δίπια ζε έλα εξγνζηάζην θαηαζθεπήο αζπίδσλ θαη απαζρνιεί 1.200 εηδηθεπκέλνπο εξγάηεο-ζθιάβνπο. 2. Ο Πμθέιανπμξ μ Κογζηδκόξ (4νο π.Υ. αη.), ήηαλ Έιιελαο γεσγξάθνο θαη ραξηνγξάθνο, καζεηήο ηνπ πεξίθεκνπ αζηξνλόκνπ Βπδόμνπ 3. Ο Πμθέιανπμξ μ Σανακηίκμξ πεξηιακβάλεηαη ζηνλ θαηάινγν ησλ Ππζαγνξείσλ ηνπ Εαιαθίπμο. 4. Ναύαξρνο ησλ Λαθεδαηκνλίσλ (Ξεκμθώκ) Πνιεκνθιήο (Ιζη): Ο Πμθειμηθήξ (3νο π.Υ. αη.) από ηελ Ρόδν ήηαλ λαύαξρνο. (Πμθύαζμξ) Πνιεκνθξαηία (Ιζη): Δ Πμθειμηναηία (1νο π.Υ. αη.) ήηαλ ζύδπγνο ηνπ βαζηιηά ησλ Οδξνπζώλ Θξαθώλ αδάια. 256
Πνιεκνθξάηεο (Μπζ): Γζαηνόξ, βζμξ ημο Μαπάμκα ηαζ ηδξ Ώκηίηθεζαξ ηαζ εββμκόξ ημο Ώζηθδπζμύ (Παοζακίαξ) Πόιεκνο (Ιζη): Θεόηεηα ή δαηκόλην πξνζσπνπνίεζε ηνπ πνιέκνπ. Πνιεκνύζα (Μπζ): Μηα απφ ηηο Ώκαδφλεο, ζθνηψζεθε ζηνλ Σξσηθφ Πφιεκν απφ ηνλ Ώρηιιέα (κεξνο) Πολέμων (Ιζη): 1. Ο Πμθέιςκ (4νο π.Υ. αη.) γηνο ηνπ Ώλδξνκέλε από ηελ ηπκθαιία, 2. Ο Πμθέιςκ (4νο-3νο π.Υ. αη.) ήηαλ επηθαλήο Ώζελαίνο πιαησληθόο θηιόζνθνο, θίινο ηνπ Κξάληνξνο, καζεηήο ηνπ Ξεκμηνάηδ θαη δηάδνρόο ηνπ ζηε δηεύζπλζε ηεο Ώθαδεκίαο. (Αζμβέκδξ Λαένηζμξ, μοΎδαξ) 3. Ο Πμθέιςκ (3νο-2νο π.Υ. αη.) από ηελ άκν ή ηελ ηθπώλα, Ώζελαίνο πνιίηεο, ήηαλ θηιόζνθνο, ηζηνξηθόο, γεσγξάθνο θαη πεξηεγεηήο. Βπηζθέθζεθε πνιιέο ρώξεο θαη έγξαςε γηα ηελ ηζηνξία ηνπο λανύο ηνπο θιπ. (Ώεήκαζμξ) ήηαλ αμησκαηηθόο ζηνλ ζηξαηό ηνπ Μ. Ώιεμάλδξνπ. (Ώννζακόξ) Ο Αζελαίνο θηιόζνθνο Πνιέκσλ 4. Ο Πμθέιςκ Ώκηώκζμξ ήηαλ ξήηνξαο θαη ζνθηζηήο από ηε Λανδίθεηα. Αίδαμε ζηε κύξλε θαη έγξαςε: Βπζηάθζμζ θόβμζ θαη Φοζζμβκςιζηά. 5. Ο Πμθέιςκ Ώ’ (1νο π.Υ. αη.) γηνο ηνπ ξήηνξα Γήλσλα, ίδξπζε κε ηε βνήζεηα ηνπ Μ. Ώλησλίνπ ην κηθξό βαζίιεην ηνπ Πνιεκνληαθνύ Πόληνπ. 6. Ο Πμθέιςκ ΐ’ (1νο κ.Υ. αη.) ήηαλ γηνο θαη δηάδνρνο ηνπ πξνεγνύκελνπ, ζπλέλσζε ην βαζίιεηό ηνπ κε ην θξάηνο ηνπ ΐνζπόξνπ. 7. Ο Πμθέιςκ από ηελ κύξλε (2νο κ.Υ. αη.) ήηαλ ξήηνξαο θαη δάζθαινο Ώηιίνπ Ώξηζηείδε 8. Έιιελαο δσγξάθνο από ηελ Ώιεμάλδξεηα (Πθίκζμξ) Πολίαγροο (Ιζη): λνκα πνπ αλαθέξεη ν Πθμύηανπμξ Πολίαρχος (Ιζη): Ώζελαίνο, δηάζεκνο δηα ηελ εδππάζεηά ηνπ (Ώεήκαζμξ) Πνιηάδεο (Ιζη): Ο Πμθζάδδξ από ηε ηθπώλα πεξηιακβάλεηαη ζηνλ θαηάινγν ησλ Ππζαγνξείσλ ηνπ Εαιαθίπμο Πνιηάο (Ιζη): Πξνζσλύκην ηεο ζεάο Ώζελάο (Παοζακίαξ) Πνιηεύο (Ιζη): Πξνζσλύκην ηνπ Αία Πνιηνύρνο (Ιζη): Πξνζσλύκην ηεο Ήξαο Πολίοχος (Ιζη): Ο Πμθίμπμξ (4νο-3νο π.Υ. αη.) από ηελ Ώζήλα ήηαλ πνηεηήο ηεο Ώξραίαο αηηηθήο θσκσδίαο. Γλσζηό έξγν ηνπ μ Κμνζκεζαζηήξ. (Ώεήκαζμξ) 257
Πολίτης (Ιζη): Ο Σνύθςκ από ηελ Κέξακν ηεο Μηθξάο Ώζίαο ήηαλ νιπκπηνλίθεο ηνπ ζηαδίνπ, ηνπ δηαύινπ θαη ηνπ δνιίρνπ ην 69 κΥ. Πνιίηεο (Μπζ): 1. Ο Πνιίηεο ήηακ βζμξ ημο ααζζθζά ηδξ Σνμίαξ Πνζάιμο. ημηώεδηε ζημκ Σνςζηό πόθειμ από ημκ Νεμπηόθειμ. (ιδνμξ) 2. Ο Πνιίηεο ήηακ έκαξ από ημοξ ζοκηνόθμοξ ημο Οδοζζέα πμο ιεηαιμνθώεδηε από ηδκ Κίνηδ ζε βμονμύκζ. (ιδνμξ) Πόλιχος (Μπζ): Έκαξ από ημοξ βζμοξ ημο ααζζθζά ηδξ Ώνηαδίαξ Λοηάμκα
Πόλιχλος (Μπζ): Έκαξ από ημοξ βζμοξ ημο ααζζθζά ηδξ Ώνηαδίαξ Λοηάμκα, πμο ηζιςνήεδηακ από ημκ Αία. (Ώπμθθόδςνμξ) Πόιιεο (Ιζη): ΐαζηιηάο ησλ Οδνκαληώλ ηεο Θξάθεο (Θμοηοδίδδξ) Πόλλις (Ιζη): 1. Ώξγείνο πξεζβεπηήο ζηελ Πεξζία (Θμοηοδίδδξ) 2. Ναύαξρνο ησλ παξηηαηώλ (Ξεκμθώκ) 3. Σύξαλλνο ησλ πξαθνπζώλ (Ώεήκαζμξ) Πόλος (Ιζη): Βπηδαύξηνο, νιπκπηνλίθεο ηνπ ζηαδίνπ δξόκνπ ην 712 π.Υ.
Πόλτυς (Μπζ): Γζόξ ημο Πμζεζδώκα ηαζ αδεθθόξ ημο ανπδδόκα, ααζζθζά ημο Ώίκμο ζηδκ Θνάηδ, οπμδέπεδηε ημκ Δναηθή όηακ επέζηνεθε από ηδκ Σνμία (Ώπμθθόδςνμξ) Πνιπαίκσλ (Ιζη): λνκα πνπ αλαθέξεη ν Ώηζρύινο Πολυαινίδας (Ιζη): Λαθεδαηκόληνο πνπ αλαθέξεηαη ζηα Βθθδκζηά ηνπ Ξεκμθώκηα Πολύαινος (Ιζη): 1. Ο Πμθύαζκμξ μ Λαιραηδκόξ (340-278 π.Υ.) γηνο ηνπ Ώζελόδσξνπ, ήηαλ καζεκαηηθόο θαη Βπηθνύξεηνο θηιόζνθνο. (Κζηένςκ) 2. Ο Πμθύαζκμξ (2νο π.Υ. αη.) ήηαλ Μαθεδόλαο ξήηνξαο θαη ζπγγξαθέαο ΐηζπληαθήο θαηαγσγήο. Έγξαςε ην έξγν ηναηδβήιαηα ζε νθηώ βηβιία. Ώθόκα έγξαςε αξθεηά βηβιία ηα νπνία έρνπλ ραζεί, όπσο: Πενί Θδαώκ, Σαηηζηά θαη Τπέν ημο ημζκμύ ηςκ Μαηεδόκςκ. (μοΎδαξ, ημααίμξ) Πολυάνθης (Ιζη): Ο Πμθοάκεδξ (5νο π.Υ. αη.) ήηαλ λαύαξρνο από ηελ Κόξηλζν, από ηνπο ζεκαληηθόηεξνπο νπαδνύο ηνπ δεκνθξαηηθνύ θόκκαηνο θαη ηεο αληηζπαξηηαηηθήο κεξίδαο. (Θμοηοδίδδξ) Πνιύαλζνο (Ιζη): λνκα πνπ αλαθέξεηαη ζηελ Βθθδκζηή Ώκεμθμβία Πνιπάξαηνο (Ιζη): Ο Πμθοάναημξ, ν Ώζηπκήδεο θαη ν Φηιόθξσλ ήηαλ πξέζβεηο ηεο Ρόδνπ ζηελ ύγθιεην ηεο Ρώκεο ην 167 π.Υ. (Πμθύαζμξ) Πνιπάξρεο (Ιζη): Έλαο από ηνπο 30 ηπξάλλνπο ηεο Ώζήλαο (Ξεκμθώκ) Πολύαρχος (Ιζη): Ο Πμθύανπμξ (3νο π.Υ. αη.) ήηαλ ζηξαηεγόο ησλ Ώηησιώλ, πνιέκεζε θαηά ησλ Γαιαηώλ Πολύας (Ιζη): Κήξπθαο ησλ Βιιήλσλ από ηα Ώληίθπξα ηεο Θεζζαιίαο (Δνόδμημξ) 258
Πολυβιάδης (Ιζη): Ο Πμθοαζάδδξ (4νο π.Υ. αη.) ήηαλ παξηηάηεο ζηξαηεγόο. Πέηπρε ηελ άισζε ηεο Οιύλζνπ. Ήηαλ πηζαλώο παηέξαο ηνπ εθόξνπ Ναπθιείδα (Ξεκμθώκ) Πολύβιος (Ιζη): Ο ζηξαηησηηθόο θαη ηζηνξηθόο Πμθύαζμξ (203-120 π.Υ.) γηνο ηνπ πνιηηηθνύ Λοηόνηα από ηε Μεγαιόπνιε, έγηλε γλσζηόο από ην έξγν ηνπ Εζημνίαζ ή δ Άκμδμξ ηδξ Ρςιασηήξ Ώοημηναημνίαξ. Τπεξέηεζε ζην ζηξαηό ηεο Ώρατθήο πκπνιηηείαο, ηελ επνρή ηεο ήηηαο ηνπ βαζηιηά ηεο Μαθεδνλίαο Πενζέα από ηνπο Ρσκαίνπο (ην 168). πλειήθζε θαη εζηάιε ζηε Ρώκε γηα δέθα επηά ρξόληα σο όκεξνο. Βίρε ηελ ηύρε λα γίλεη θίινο κε ηνλ θηπίσλα Ώηκηιηαλό. Σαμίδεςε ζηελ Εηαιία θαη Γαιαηία καδί κε ηνλ θηπίσλα ζε εθζηξαηείεο. Ήηαλ παξώλ ζηελ άισζε θαη θαηαζηξνθή ηεο Καξρεδόλαο ην 146 από ηνλ θηπίσλα πνπ επνλνκάζηεθε ν Ώθξηθαλόο. ηαδηαθά εμειίρζεθε ζε ζαπκαζηή ηεο δύλακεο θαη ηνπ κεγαιείνπ ηεο Ρώκεο. Γύξηζε ζηελ παηξίδα ηνπ θαη πξνζπάζεζε, (ιόγσ ησλ θαιώλ ζρέζεώλ ηνπ κε ηνπο Ρσκαίνπο) λα κεηξηάζεη ηελ νξκή ησλ θαηαθηεηώλ γηα εθδίθεζε πάλσ ζηνπο πνιίηεο ηεο Πεινπνλλήζνπ. Σνπ εκπηζηεύηεθαλ κάιηζηα ην δύζθνιν έξγν ηεο νξγάλσζεο ηεο δηαθπβέξλεζεο ησλ ειιεληθώλ πόιεσλ. Γηα ην έξγν ηνπ απηό θέξδηζε ηελ αλαγλώξηζε ησλ ζπκπαηξησηώλ ηνπ. Σν ζπλνιηθό έξγν ηνπ Πνιύβηνπ, ήηαλ ζαξάληα βηβιία. Ήηαλ πνιύ εθηεηακέλν, (πέληε θνξέο ην έξγν ηνπ Θνπθπδίδε) θαη θάιππηε ηελ ηζηνξηθή πεξίνδν 264 σο 146 π.Υ. Ώπό ηα βηβιία ηνπ, πέληε ζώδνληαη πιήξε θαη από ηα άιια κηθξά ή κεγάια απνζπάζκαηα. Βίρε άξηζηεο πεγέο. Σα γεγνλόηα πνπ αλαθέξεη ηα έρεη ν ίδηνο δήζεη ή ηα έρεη δηαζηαπξώζεη θαη επηβεβαηώζεη κε απηόπηεο κάξηπξεο ή πξσηαγσληζηέο ησλ γεγνλόησλ. Βίλαη από ηνπο πξώηνπο ηζηνξηθνύο πνπ αθεγνύληαη ηελ ηξέρνπζα ηζηνξία σο απνηέιεζκα αηηίσλ θαη πξάμεσλ, βαζηζκέλε ζε πξνζεθηηθή εμέηαζε θαη κε θξηηηθή δηάζεζε. Θεσξείηαη σο ν δηάδνρνο ηνπ Θνπθπδίδε γηα ηελ αληηθεηκεληθόηεηα θαη ηελ θξηηηθή αηηηνιόγεζε ησλ γεγνλόησλ θαη ν πξσηνπόξνο ηεο κειέηεο, ηεο επίπνλεο ηζηνξηθήο έξεπλαο κε ηε ζύγρξνλε επηζηεκνληθή έλλνηα. (Παθαηζκή Ώκεμθμβία) Πνιχβνηα (Μπζ): Κόνδ ημο ααζζθζά ηεο Λαθσλίαο Ώκχθια, αδειθή ηνπ Ταθίλζνπ (Παπζαλίαο) Πόλυβος (Ιζη): Γηαηξόο, γακπξόο θαη δηάδνρνο ηνπ Εππνθξάηε ζηε δηεύζπλζε ηεο ηαηξηθήο ζρνιήο ηεο Κσ. Πφιπβνο (Μπζ): 1. ΐαζζθζάξ ηδξ ζηοώκαξ, βζμξ ημο Βνιή. (Παοζακίαξ) 2. Έκαξ από ημοξ βζμοξ ημο Ώκηήκμνα ηδξ Σνμίαξ. ημηώεδηε ζημκ Σνςζηό Πόθειμ από ημκ Νεμπηόθειμ. (ιδνμξ) 3. ΐαζηιηάο ηεο Κνξίλζνπ θαη ζχδπγνο ηεο Μεξφπεο. Σν βαζηιηθφ δεπγάξη ήηαλ άηεθλν θαη πηνζέηεζαλ ζαλ δηθφ ηνπο παηδί ηνλ κηθξφ Οηδίπνδα πνπ είρε βξεη έλαο βνζθφο ζην Κηζαηξψλα, επεηδή ην εγθαηέιεηςαλ νη γνλείο ηνπ. (νθνθιήο) 259
Πολυβώτης (Μπζ): Σζηάκαξ έκαξ από ημοξ γηνπο ηνπ Οπξαλνχ θαη ηεο Γαίαο. (Ώπνιιφδσξνο) Πνιπγλώηε (Ιζη): Δ Πμθοβκώηδ (7νο-6νο π.Υ. αη.) ήηαλ ζύληξνθνο θαη καζήηξηα ηνπ Θαιή ηνπ Μηιήζηνπ. Ήμεξε πνιιά γεσκεηξηθά ζεσξήκαηα θαη εηζήγαγε γξάκκαηα ζηε ζέζε ησλ αξηζκώλ Πολύγνωτος (Ιζη): 1. Ο Πμθύβκςημξ (5νο π.Υ. αη.) από ηε Θάζν ήηαλ γηνο ηνπ δσγξάθνπ Ώβθαμθώκηα θαη αδειθόο ηνπ επίζεο δσγξάθνπ Ώνζζημθώκηα. Τπήξμε έλαο από ηνπο ζεκαληηθόηεξνπο δσγξάθνπο ηεο αξραηόηεηαο. Έδεζε ζηελ Ώζήλα θαη δηαθξίζεθε ζηε δηαθόζκεζε λαώλ θαη άιισλ δεκόζησλ θηηξίσλ. Υαξαθηεξηζηηθό ηνπ ήηαλ ε ρξεζηκνπνίεζε κόλν ηεζζάξσλ ρξσκάησλ (καύξν, άζπξν, θόθθηλν θαη θίηξηλν) θαη ησλ απνρξώζεώλ ηνπο, γηα λα κπνξεί λα δεκηνπξγεί δπλαηνύο ρξσκαηηζκνύο. εκαληηθά έξγα ηνπ ήηαλ ε απεηθόληζε ηνπ θόλνπ ησλ κλεζηήξσλ από ηνλ Οδπζζέα (ζηνπο Αειθνύο), ε παξάζηαζε ησλ Βπηά επί Θήβαο (ζηελ Ώθξόπνιε ηεο Ώζήλαο) θ.ά. (Παοζακίαξ) Η θανάηωζη ηων παιδιών ηηρ Νιόβηρ Έξγν ηνπ Πνιπγλώηνπ από ηελ Θάζν 2. Ο Πμθύβκςημξ (5νο π.Υ. αη) ήηαλ αηηηθόο αγγεηνγξάθνο. ώδνληαη ηέζζεξα αγγεία κε ηελ ππνγξαθή Πμθύβκςημξ έβναρεκ. Τπάξρνπλ επίζεο αθόκα πεξίπνπ 60 αγγεία, ακθνξείο, θξαηήξεο θ.ά. ησλ νπνίσλ ε αγγεηνγξάθεζε απνδίδεηαη ζ‟ απηόλ. Πολύγωνος (Μπζ): Γζμξ ημο Πνςηέα. ημηώεδηε από ημκ Δναηθή. (Ώπνιιφδσξνο) Πολυδάμας (Ιζη): 1. Ο Πμθοδάιαξ (4νο π.Υ. αη.) από ηε Θεζζαιία, ήηαλ ζηξαηησηηθόο έλαο από ηνπο Βηαίξνπο ηνπ Μ. Ώιεμάλδξνπ. 2. Ο Πμθοδάιαξ από ηελ θνηνύζα ηεο Θεζζαιίαο, γηνο ηνπ Νηθία, ήηαλ αζιεηήο θαη νιπκπηνλίθεο ην 408 π.Υ. ζην παγθξάηην. Ήηαλ δηάζεκνο γηα ηε δύλακή ηνπ. Μηα θνξά έπηαζε ρσξίο όπια έλα ιηνληάξη πνπ είρε επηηεζεί ζε έλα ηαύξν. Άιιε θνξά ζπγθξάηεζε κε ηα ρέξηα ηνπ έλα άξκα πνπ έηξερε. Ο Πέξζεο βαζηιηάο ζέιεζε λα βεβαησζεί γηα ηελ δύλακε ηνπ Πνιπδάκαληα θαη ηνλ πξνζθάιεζε ζηα νύζα. Βθεί πάιεςε ηαπηόρξνλα κε ηξεηο από ηνπο πην δπλαηνύο άληξεο ηεο θξνπξάο ηνπ βαζηιηά θαη ηνπο ζθόησζε. Λέγεηαη όηη θάπνηε βξηζθόηαλ καδί κε θίινπο ηνπ ζε κηα ζπειηά θαη έπηλαλ, όηαλ ξάγηζε ε νξνθή ηεο ζπειηάο. Ο Πνιπδάκαο θξάηεζε κε ηα ρέξηα ηνπ ηελ 260
νξνθή, ώζπνπ βγήθαλ έμσ νη θίινη ηνπ. Μεηά ε ζπειηά θαηέξξεπζε θαη ηνλ θαηαπιάθσζε. ύκθσλα κε ηνλ Παοζακία, ζηελ Οιπκπία ππήξρε ράιθηλνο αλδξηάληαο ηνπ Πνιπδάκαληα, έξγν ηνπ Λπζίππνπ. Πνιπδάκαο (Μπζ): Μαπδηήξ ηςκ Σνώςκ ηαζ θίθμξ ημο Έηημνα, ζημηώεδηε από ημκ Ώπζθθέα. (ιδνμξ) Πολυδαμίδας (Ιζη): λνκα πνπ αλαθέξεη ν Θμοηοδίδδξ Πνιπδάκλα (Μπζ): ύγοβμξ ημο ααζζθζά ηδξ Ώζβύπημο Θόςκημξ. (ιδνμξ) Πνιπδέθηεο (Ιζη): ΐαζηιηάο ηεο πάξηεο, αδειθόο ηνπ λνκνζέηε Λπθνύξγνπ θαη παηέξαο ηνπ Υαξηιάνπ (Πθμύηανπμξ, Παοζακίαξ)
Πολυδέκτης (Μπζ): ΐαζηιηάο ηεο εξίθνπ. Ο αδειθφο ηνπ ν Αίθηπο βξήθε ζηελ αθηή ηνπ λεζηνχ ηελ Ααλάε θαη ηνλ Πεξζέα δησγκέλνπο απφ ηνλ παηέξα ηεο Ααλάεο. Ο Αίθηπο ηνπο θηινμέλεζε κε αγάπε θαη αλάζξεςε ηνλ Πεξζέα ζαλ δηθφ ηνπ παηδί. κσο ν Πνιπδέθηεο ήζειε γηα γπλαίθα ηνπ ηε Ααλάε, παξά ηηο αληηξξήζεηο ηεο ίδηαο θαη γηα λα μεθνξησζεί ηνλ Πεξζέα ηνλ έζηεηιε λα πξαγκαηνπνηήζεη έλα άζιν, λα θφςεη ην θεθάιη ηεο Μέδνπζαο. Ο Πεξζέαο θαηφξζσζε λα πξαγκαηνπνηήζεη ηνλ άζιν θαη γπξίδνληαο πίζσ έδεημε ην θεθάιη ηνπ ηέξαηνο ζηνλ Πνιπδέθηε, ν νπνίνο ακέζσο πέηξσζε. (Ώπνιιφδσξνο) Πνιχδεθηνο (Μπζ): Γζμξ ημο Φζκέα ηαζ ηδξ Κθεμπάηναξ Πνιπδεύθεο (Ιζη): 1. Έιιελαο γξακκαηηθόο 2. Ο Πμθοδεύηδξ ή Πμθοδεοηίςκ (2νο κ.Υ. αη.) ήηαλ Ώζελαίνο λεαλίαο, εξσκέλνο ηνπ θηιόζνθνπ θαη εθαηνκκπξηνύρνπ θηιάλζξσπνπ Δξώδε ηνπ Ώηηηθνύ. Ο Πνιπδεύθεο πέζαλε πνιύ λένο θαη ν Δξώδεο νξγάλσζε ηελ ιαηξεία ηνπ, θάηη αληίζηνηρν κε απηό πνπ έθαλε ν Ρσκαίνο Ώπηνθξάηνξαο Ώδξηαλόο γηα ηνλ αγαπεκέλν ηνπ Ώληίλνν. Πολυδεύκης (Μπζ): Ο έλαο απφ ηνπο δίδπκνπο Αηφζθνπξνπο πνπ γέλλεζε ε Λήδα ζχδπγνο ηνπ Σπλδάξεσ θαη εξσκέλε ηνπ Αία. Καηά κηα παξάδνζε ν Πνιπδεχθεο ήηαλ γηνο ηνπ Αία, ελψ ν αδειθφο ηνπ γλήζηνο γηνο ηνπ Σπλδάξεσ. Οη δπν αδειθνί ήηαλ αρψξηζηνη θαη ηνπο απνδίδνληαη πνιιά θνηλά θαηνξζψκαηα. (Ώπνιιφδσξνο) Πνιπδώξε ή Πνιπδώξα (Ιζη): λνκα κηαο από ηηο Χθεαλίδεο (Δζίμδ.) Πολυδψξε (Μπζ): Δ κεηέξα ηνπ Μελέζζηνπ, ελφο αξρεγνχ ζην ζηξαηφ ηνπ Ώρηιιέα, πνπ ηνλ έθαλε κε ην πεξρεηφ. (κεξνο) Πολύδωρος (Ιζη): 1. Ο Πμθύδςνμξ (665-640 π.Υ.) ήηαλ βαζηιηάο ηεο πάξηεο γηνο θαη δηάδνρνο ηνπ παηέξα ηνπ Ώιθακέλε. Βπί βαζηιείαο ηνπ άξρηζε ν Ώ‟ Μεζζεληαθόο πόιεκνο θαη απνηθίζηεθε ν Κξόησλαο. (Δνόδμημξ) 2. Ώλδξηαληνπνηόο από ηε Ρόδν, ζπλεξγάζηεθε γηα ηελ θαηαζθεπή ηνπ πεξίθεκνπ ζπκπιέγκαηνο ηνπ Λανθόσληα.
261
Πνιχδσξνο (Μπζ): 1. Γζμξ ημο ααζζθζά ηδξ Θήααξ Κάδιμο ηαζ ηδξ Ώνιμκίαξ ηαζ παηένα ημο Λααδάημο, ζδνοηή ημοξ μίημο ηςκ Λααδαηζδώκ (Ώπνιιφδσξνο) 2. Ο ιζηνόηενμξ βζμξ ημο ααζζθζά ηδξ Σνμίαξ Πνζάιμο ηαζ ηδξ Βηάαδξ, Σμκ δμθμθόκδζε μ ααζζθζάξ ηδξ Υενζμκήζμο Πμθοιήζηςν βζα κα μζηεζμπμζδεεί ηα πνήιαηά ημο. Δ Βθάβε εθδηθήζεθε ην ζάλαην ηνπ γηνχ ηεο ακέζσο: θφησζε ηα δπν παηδηά ηνπ Πνιπκήζηνξα θαη ηχθισζε ηνλ ίδην. (κεξνο) 3. Ήνςαξ ηςκ Σνώςκ, ζημηώεδηε από ημκ Ώπζθθέα. (ιδνμξ) Πνιπείδεο (Ιζη): λνκα πνπ αλαθέξεη ν Ώξξηαλόο Πνιύεηδνο (Ιζη): 1. Έιιελαο κεραληθόο 2. Σξαγηθόο πνηεηήο ηεο αξραηόηεηαο Πνιχεηδνο (Μπζ): Αζάζδιμξ Κμνίκεζμξ ιάκηδξ, βζμξ ημο ιάκηδ Κμζνάκμο ηαζ απόβμκμξ ημο Μεθάιπμδα. Σμ ιεβαθύηενμ επίηεοβιά ημο ήηακ δ ακάζηαζδ ημο Γθαύημο, βζμο ημο ααζζθζά ηδξ Κνήηδξ Μίκςα Πολύευκτος (Ιζη): 1. Ο Πμθύεοηημξ (4νο π.Υ. αη.) ήηαλ Ώζελαίνο ξήηνξαο θαη πνιηηηθόο, νπαδόο ηεο αληηκαθεδνληθήο κεξίδαο θαη ηνπ Αδιμζεέκδ. 2. Ο Πμθύεοηημξ (3νο π.Υ. αη.) ήηαλ Ώζελαίνο γιύπηεο θαη αλδξηαληνπνηόο. Φηινηέρλεζε πεξίθεκν ράιθηλν αλδξηάληα ηνπ Αεκνζζέλε. Έξγν Αζελαίνπ γιύπηε Πνιπείδεο (Ιζη): Ο παηέξαο ηνπ αμησκαηηθνύ ηνπ Μ. Ώιεμάλδξνπ Βπόθηιινπ (Ώννζακόξ) Πνιύδεινο (Ιζη): 1. Ο Πμθύγδθμξ (5νο-4νο π.Υ. αη.) από ηελ Ώζήλα ήηαλ πνηεηήο ηεο Ώξραίαο αηηηθήο θσκσδίαο. Κέξδηζε ηέζζεξηο λίθεο θαη είρε ζεκαληηθέο επηηπρίεο. Γλσξίδνπκε ηνπο ηίηινπο πέληε έξγσλ ηνπ. 2. Βπώλπκνο άξρσλ ησλ Ώζελώλ ην 367 π.Υ. Πνιπζέξζεο (Μπζ): Ο Πμθοεένζδξ από ηδκ Εεάηδ ήηακ μ παηέναξ ημο ικδζηήνα ηδξ Πδκεθόπδξ Κηδζζίππμο. (κεξνο) Πνιχηδνο ή Πνιχεηδνο (Μπζ): Γηνο ηνπ Βπξπδάκαληα, Σξψαο πνιεκηζηήο. Σνλ ζθφησζε ν Αηνκήδεο (κεξνο) Πνιύθαξπνο (ν) (Ιζη): Ο Πμθύηανπμξ (69-155) ήηαλ ρξηζηηαλόο επίζθνπνο κύξλεο. Θαλαηώζεθε γηα ηελ πίζηε ηνπ θαη αλαθεξύρζεθε άγηνο. Πνιύθαξπνο (ε) (Ιζη): Βπίζεην ηεο ζεάο Αήκεηξαο Πνιπθάζηε (Μπζ): Κόνδ ημο ααζζθζά ηδξ Πύθμο Νέζημνα ηαζ ηδξ Ώκαλίαζαξ (κεξνο).
262
Πολυκάων (Μπζ): Γηνο ηνπ πξψηνπ βαζηιηά ηεο Λαθσλίαο Λέιεγα θαη ζχδπγνο ηεο Μεζζήλεο (Παπζαλίαο) Πνιπθιέαο ή Πνιπθιήο (Ιζη): παξηηάηεο νιπκπηνλίθεο ζην ηέζξηππν ην 440 π.Υ. Πνιύθιεηα (Ιζη): Βηαίξα ηεο αξραηόηεηαο Πολύκλειτος (Ιζη): 1. Ο Πμθύηθεζημξ (5νο π.Υ. αη.) από ηε ηθπώλα ήηαλ έλαο από ηνπο ζπνπδαίνπο γιύπηεο θαη ραιθνπιάζηεο ηεο αξραίαο Βιιάδαο.. Βξγάζηεθε ζην Άξγνο θαη ήηαλ (όπσο θαη ν Φεηδίαο) από ηνπο καζεηέο ηνπ θεκηζκέλνπ Ώγειάδα. Ώξγόηεξα έγηλε πξύηαλεο ηεο γιππηηθήο ζρνιήο ηνπ Άξγνπο. Γλσζηόηεξα έξγα ηνπ: Ο δμνοθόνμξ, Δ Ώιαγόκα, Ο Αζαδμύιεκμξ, Σμ ημθμζζζαίμ άβαθια ηδξ Ήναξ θ.ά. (Παοζακίαξ) 2. Ο Πμθύηθεζημξ μ Νεόηενμξ (4νο π.Υ. αη.) από ην Άξγνο ήηαλ αξρηηέθηνλαο θαη γιύπηεο. Ήηαλ αδειθόο ηνπ επίζεο γιύπηε Ναπθύδε ηνπ Πξεζβύηεξνπ. πλεξγάζηεθε κε ηνλ Λύζηππν θαη θαηαζθεύαζε ην ζέαηξν θαη ηελ Θόιν ηεο Βπηδαύξνπ. Φηινηέρλεζε επίζεο αγάικαηα ζεώλ θαη νιπκπηνληθώλ. 3. Ο Πμθύηθεζημξ (4νο π.Υ. αη.) από ηε Λάξηζα ήηαλ ηζηνξηνγξάθνο θαη γεσγξάθνο. Ώθνινύζεζε ηνλ Μ. Ώιέμαλδξν ζηελ εθζηξαηεία ηνπ ζηελ Ώζία. Έγξαςε ηηο Εζημνίεξ, ζώδνληαη ιίγα απνζπάζκαηα. (Ώννζακόξ) Πολυκλής (Ιζη): 1. Ο Πμθοηθήξ (4νο π.Υ. αη.) ήηαλ γιύπηεο από ηελ Ώζήλα. Φηινηέρλεζε ράιθηλν άγαικα ηνπ Βξκαθξόδηηνπ. (Παοζακίαξ) 2. Ο Μαθεδόλαο ζηξαηεγόο, δηνηθεηήο ηεο Θεζζαιίαο ην έηνο 321 π.Υ. 3. Ο Πμθοηθήξ γηνο ηνπ Ώξηζηνπάκνλνο, ήηαλ έλαο από ηνπο λεθξνύο ηεο κάρεο ηνπ Εζζκνύ θαηά ησλ Ρσκαίσλ ην 146 π.Υ. (από κηα ζρεηηθή επηγξαθή) Πνιπθιχκελνο (Μπζ): Θεβαίνο, γηνο ηνπ Πνζεηδψλα. Καηά ηελ πνιηνξθία ησλ Βπηά επί Θήβαο θαηαδίσμε ηνλ Ώκθηάξαν ηνλ νπνίν έζσζε ν Αίαο Πολυκράτης (Ιζη): 1. Σύξαλλνο ηεο άκνπ από ην 538 σο ην 522 π.Υ.. Άξπαμε ηελ εμνπζία κε ηνπο αδειθνύο ηνπ Παληάγλσην θαη πινζώλα, θαη εμόλησζε ηνπο πνιηηηθνύο ηνπ αληηπάινπο θαη ηνπο κεγαινγαηνθηήκνλεο ηνπ λεζηνύ. ηε ζπλέρεηα δνινθόλεζε ηνλ Παληάγλσην, εμόξηζε ηνλ πινζώλα θαη έκεηλε κόλν εγεκόλαο ηεο άκνπ. Έθηηαμε έλα ζηόιν από 100 πινία θαη έθαλε ηε άκν ηζρπξή δύλακε ζην Ώλαηνιηθό Ώηγαίν. Έθηηαμε έλα κεγάιν πδξαγσγείν, έλα ιακπξό αλάθηνξν θαη έλα λαό ηεο Ήξαο (Δξαίν) ζηελ άκν. Σν 522 ζπλειήθζε από ηνλ ζαηξάπε ησλ άξδεσλ Οξνίηε ν νπνίνο δηέηαμε ηελ εθηέιεζή ηνπ κε ζηαύξσζε. (Δνόδμημξ) 2. Έιιελαο αγγεηνγξάθνο θαη αγγεηνπιάζηεο. Πολύκριτος (Ιζη): 1. Γηνο ηνπ Κξίνπ από ηελ Ώίγηλα, ζπκκεηείρε θαη δηέπξεςε ζηε λαπκαρία ηεο αιακίλαο ην 480 π.Υ. (Δνόδμημξ) 263
2. πγγξαθέαο, από ην έξγν ηνπ ζηεθζηά ζώδνληαη απνζπάζκαηα Πνιπθηήκσλ (Ιζη): Ώξραηνειιεληθό όλνκα Πνιύθηεηνο (Ιζη): Κπληθόο θηιόζνθνο (Λμοηζακόξ) Πολύκτωρ (Ιζη): 1. Ο Πμθύηηςν μ Ώνβείμξ πεξηιακβάλεηαη ζηνλ θαηάινγν ησλ Ππζαγνξείσλ ηνπ Εαιαθίπμο. 2. Διείνο, νιπκπηνλίθεο ηεο πάιεο ην 16 π.Υ. Πνιχθησξ (Μπζ): Ο Ώζβοπηζάδδξ Πνιύθησξ δμθμθμκήεδηε από ηδκ ΑακαΎδα ηύβκδ ηδκ πνώηδ κύπηα ημο βάιμο ημοξ. (Ώπμθθόδςνμξ) Πολύλαος (Μπζ): Γζμξ ημο Δναηθή ηαζ ηδξ Θεζπζάδαξ Βονύαζαξ (Ώπμθθόδςν.) Πνιύκαρνο (Ιζη): Ο Πμθύιαπμξ από ηελ Πέιια ήηαλ ζηξαηησηηθόο ηνπ καθεδνληθνύ ζηξαηνύ ηνπ Μ. Ώιεμάλδξνπ. ΐξήθε ηνλ ηάθν ηνπ Κύξνπ ηνπ Μεγάινπ θαη ηνλ ιεειάηεζε. ηαλ ην έκαζε ν Ώιέμαλδξνο ηνλ θαηαδίθαζε ζε ζάλαην θαη εθηειέζηεθε. (Ώννζακόξ) Πνιπκάζεηα (Ιζη): λνκα απνδηδόκελν ζε κηα από ηηο Μνύζεο, πέξαλ ησλ Βλλέα Πολυμέδων (Μπζ): Γζμξ ημο ααζζθζά ηδξ Σνμίαξ Πνζάιμο (Ώπμθθόδ) Πνιπκήδε (Μπζ): ύγοβμξ ημο ήνςα ηδξ Μαβκδζίαξ Ώίζμκμξ ηαζ ιδηένα ημο ανπδβμύ ηδξ Ώνβμκαοηζηήξ Βηζηναηείαξ Εάζμκμξ. (Ώπμθθόδςνμξ) Πολυμήδης (Ιζη): Ο Πμθοιήδδξ (3νο π.Υ. αη.) από ην Άξγνο ήηαλ γιύπηεο. Φηινηέρλεζε ηνπο αλδξηάληεο ησλ θνύξσλ Κιεόβηδνο θαη ΐίησλνο. Κλέοβιρ και Βίηων, έξγν ηνπ Πνιπκήδε (Μνπζείν Γειθώλ) Πνιπκήιε (Μπζ): 1. Δ Πμθοιήθδ ή Φζθμιήθδ ήηακ ζύγοβμξ ημο Μεκμζηίμο ηαζ κεηέξα ηνπ ήξσα ηνπ Σξσηθνχ Πνιέκνπ Παηξφθινπ. (ιδνμξ) 2. Κόνδ ημο εεμύ ηςκ ακέιςκ Ώζόθμο ηαζ ενςιέκδ ημο Οδοζζέα. Πνιχκεινο (Μπζ): Ο Πμθύιδθμξ από ηδ Λοηία ήηακ ζύιιαπμξ ημο Πνζάιμο ζημκ Σνςζηό πόθειμ. (ιδνμξ) Πολυμήστωρ (Ιζη): Ο Πμθοιήζηςν από ηελ Μίιεην ήηαλ νιπκπηνλίθεο ηνπ ζηαδίνπ δξόκνπ παίδσλ ην 592 π.Υ. Πολυμήστωρ (Μπζ): 1. Γζμξ ηαζ δζάδμπμξ ημο Ώζβδκίηδ, ααζζθζά ηδξ Ώνηαδίαξ.
264
2. ΐαζζθζάξ ηδξ εναηζηήξ Υενζμκήζμο ηόηςζε ημκ Πμθύδςνμ, βζμ ημο ααζζθζά ηδξ Σνμίαξ Πνζάιμο βζα κα ηαηαπναζηεί ηα πνήιαηά ημο. ιςξ δ Βηάαδ δ ιδηένα ημο παζδζμύ εηδζηήεδηε ηνλ Πνιπκήζηνξα ζθνηψλνληαο ην γην ηνπ θαη ηπθιψλνληαο ηνλ ίδην. (Βπξηπίδεο) Πνιύκεηνο (Ιζη): Γιύπηεο από ην Άξγνο Πολύμναστος (Ιζη): 1. Ο Πμθύικαζημξ μ Φθζάζζμξ πεξηιακβάλεηαη ζηνλ θαηάινγν ησλ Ππζαγνξείσλ ηνπ Εαιαθίπμο 2. Κπξελαίνο, νιπκπηνλίθεο ζηνλ ζηάδην δξόκν ην 456 π.Υ. Πνιύκλεζηνο (Ιζη): 1. Ο Πμθύικδζημξ (7νο-6νο π.Υ. αη.) από ηελ Κνινθώλα ηεο Εσλίαο, ήηαλ γηνο ηνπ Μέιεηνο, κνπζηθόο θαη πνηεηήο. πλέζεζε ειεγείεο θαη έπε. Τπήξμε από ηα βαζηθά ζηειέρε ηεο κνπζηθήο ζρνιήο ηεο πάξηεο καδί κε ηνλ Ξελόδακν, ηνλ αθάδα, ηνλ Ξελόθξηην θαη άιινπο (Πθμύηανπμξ) 2. Ώζελαίνο γιύπηεο, ηνπ νπνίνπ ην όλνκα βξέζεθε ραξαγκέλν ζε κηα επηγξαθή ζηε βάζε ηεο Ώθξόπνιεο ηεο Ώζήλαο Πνιχκλεζηνο (Μπζ): Ώπό ηδκ Θήνα πακηνεύηδηε ηδκ Φνόκζιδ, ηόνδ ημο Βηεάνπμο, ααζζθζά ηδξ Οαλμύ (ζδιενζκμύ Ώλμύ) ηδξ Κνήηδξ, Μαγί απέηηδζακ ημκ ΐάημ, , ζδνοηή ηδξ Κονήκδξ ζηδκ Ώθνζηή (Δνόδμημξ) Πνιύκληα (Ιζη): Μηα από ηηο Βλλέα Μνύζεο, πξνζηάηηδα ηεο γεσκεηξίαο, ηεο παληνκίκαο, ηεο επγισηηίαο θαη ησλ ύκλσλ πνπ ςάιινληαη ζηνπο ζενύο (Δζίμδμξ) Πόλυμνις (Ιζη): Παηέξαο ηνπ Θεβαίνπ ζηξαηεγνύ Βπακεηλώλδα. ην ζπίηη ηνπ έδεζε σο όκεξνο ν Φίιηππνο, πνπ αξγόηεξα έγηλε βαζηιηάο ηεο Μαθεδνλίαο θαη παηέξαο ηνπ Ώιεμάλδξνπ (Ώζθζακόξ) Πολυνείκης (Ιζη): Ο Πμθοκείηδξ ή Πμθοκίηδξ από ηελ Διεία ήηαλ νιπκπηνλίθεο ηνπ ζηαδίνπ παίδσλ ην 632 Πνιπλείθεο (Μπζ): Γζμξ ημο βαζηιηά ηεο Θήβαο Οηδίπνδα θαη ηεο Ενθάζηεο, αδειθφο ηνπ Βηενθιή, ηεο Εζκήλεο θαη ηεο Ώληηγφλεο. ηαλ ν Οηδίπνδαο εγθαηέιεηςε ηε Θήβα, άθεζε ην ζξφλν ζηνπο γηνπο ηνπ. πκθσλήζεθε ε εγεκνλία ηεο πφιεο λα αζθείηαη ελαιιάμ θάζε ρξφλν. Πξψηνο αλέιαβε ν Βηενθιήο, αιιά φηαλ ήξζε ε ψξα λα παξαδψζεη ηελ εμνπζία ηνπ, αξλήζεθε θαη μέζπαζε πφιεκνο. Οη δπν αδειθνί κνλνκάρεζαλ θαη ζθνηψζεθαλ θαη νη δχν. Σελ εγεκνλία ηεο πφιεο αλέιαβε ν Κξέσλ, ν νπνίνο απαγφξεπζε ηελ ηαθή ηνπ «πξνδφηε» Πνιπλείθε. κσο ε αδειθή ηνπ Ώληηγφλε, αςεθψληαο ηελ απαγφξεπζε ηνπ Κξένληα, έζαςε σο φθεηιε εζηθά ηνλ αδειθφ ηεο θαη θπζηθά ππέζηε ηηο ζπλέπεηεο, ράλνληαο ηε δσή ηεο. (Ώπνιιφδσξνο, Ώηζρχινο) Πνιύλεηθνο (Ιζη): Λαθεδαηκόληνο, πξέζβεο (Ξεκμθώκ) Πνιχλενο (Μπζ): Φαίαηαξ, βζμξ ημο Σέηημκμξ, παηέναξ ημο Ώιθζάθμο (ιδνμξ) Πνιύληθνο (Ιζη): Ο Πμθύκζημξ από ηηο Θεζπηέο ήηαλ νιπκπηνλίθεο ηεο πάιεο ζηνπο Οιπκπηαθνύο ηνπ 448 π.Υ. 265
Πνιπλόε (Ιζη): λνκα κηαο από ηηο Νεξείδεο (Ώπμθθόδςνμξ) Πνιπλόκε (Ιζη): λνκα κηαο από ηηο Νεξείδεο (Δζίμδμξ) Πνιχμεηλνο (Μπζ): Έκαξ από ημοξ ικδζηήνεξ ηδξ Πδκεθόπδξ, είπε ζοιιεηάζπεζ ηαζ ζημκ Πόθειμ ηδξ Σνμίαξ (ιδνμξ) Πνιπμέλε (Ιζη): Δ Πμθολέκδ ήηαλ εηαίξα ηεο αξραηόηεηαο Πνιπμέλε (Μπζ): Δ κηθξφηεξε θφξε ηνπ βαζηιηά ηεο Σξνίαο Πξίακνπ θαη ηεο Βθάβεο. Μεηά ηελ πηψζε ηεο Σξνίαο, ην θάληαζκα ηνπ Ώρηιιέα δήηεζε κεξίδην απφ ηα ιάθπξα θαη νη Έιιελεο απνθάζηζαλ λα ζπζηάζνπλ ηελ Πνιπμέλε πάλσ ζην ηάθν ηνπ. Σελ ζπζία πξαγκαηνπνίεζε ν γηνο ηνπ Ώρηιιέα, ν Νενπηφιεκνο. (κεξνο) Ζ ζπζία ηεο Πνιπμέλεο ζηνλ ηάθν ηνπ Αρηιιέα Πολυξενίδας (Ιζη): Ο Πμθολεκίδαξ από ηελ Ρόδν ήηαλ ζηξαηησηηθόο ζηελ ππεξεζία ηνπ βαζηιηά ηεο πξίαο Ώληηόρνπ Γ‟. Σν 209 π.Υ. ήηαλ δηνηθεηήο ζηξαηηάο Κξεηώλ κηζζνθόξσλ θαηά ηελ εθζηξαηεία ηνπ βαζηιηά ζηελ Τξθαλία. Ώπό ην 192 σο ην 190 ζπκκεηείρε ζε πνιιέο κάρεο ηνπ Ώληηόρνπ θαηά ησλ Ρσκαίσλ ζηελ Βιιάδα θαη Μηθξά Ώζία (Πμθύαζμξ) Πολύξενος (Ιζη): 1. Ο Πμθύλεκμξ από ηνλ Οξρνκελό ήηαλ αμησκαηηθνύ ηνπ ζπκκαρηθνύ ηππηθνύ ηνπ Μ. Ώιεμάλδξνπ. Ώπηόο θαη νη ζύληξνθνί ηνπ απνζηξαηεύηεθαλ όηαλ θαηαιήθζεθαλ ηα Βθβάηαλα ην 330 π.Υ. 2. Ο Πμθύλεκμξ από ηε Γάθπλζν ήηαλ νιπκπηνλίθεο ηεο πάιεο ην 4 π.Υ. Πνιχμελνο (Μπζ): Δβειόκαξ ηδξ Βθεοζίκαξ, ήηακ από ημοξ πνώημοξ ζενείξ ηδξ Αήιδηναξ πμο ιοήεδηακ ζηα Βθεοζίκζα Μοζηήνζα (κεξνο) Πνιπμψ (Μπζ): 1. χδπγνο ηνπ Σιεπφιεκνπ απφ ηελ Ρφδν. Ο Σιεπφιεκνο ζθνηψζεθε ζηελ Σξνία θαη ε Πνιπμψ ζεσξνχζε ππεχζπλε γηα ην ρακφ ηνπ ζπδχγνπ ηεο ηελ Χξαία Βιέλε. ηαλ, κεηά ην ζάλαην ηνπ Μελειάνπ, ε Βιέλε ήξζε ζηε Ρφδν, ε Πνιπμψ έζηεηιε κεξηθέο δνχιεο ηεο, κεηακθηεζκέλεο σο Βξηλχεο λα ηελ θαηαδηψμνπλ. Δ Βιέλε παληθφβιεηε απαγρνλίζηεθε. (Παπζαλίαο) 2. Νατάδα Νχκθε θαη κηα απφ ηηο ζπδχγνπο ηνπ Ααλανχ. Ήηαλ κεηέξα ησλ 12 απφ ηηο 50 θφξεο ηνπ Ααλανχ, ηηο ΑαλαΎδεο. Πνιύνρνο (Ιζη): Έιιελαο πνηεηήο ηεο αξραηόηεηαο Πολυπαίδης (Ιζη): Φίινο ηνπ πνηεηή Θεόγληδνο 266
Πνιππάνο (Ιζη): Ο Πμθοπάμξ (6νο π.Υ. αη.) από ηα Μέγαξα ήηαλ παηέξαο ηνπ Κύξλνπ, εξσκέλνπ ηνπ πνηεηή Θεόγληδνο Πολυπείθης (Ιζη): Ο Πμθοπείεδξ (484 π.Υ.) ήηαλ παξηηάηεο νιπκπηνλίθεο ζην αγώληζκα ηνπ ηεζξίππνπ. Πνιππέξρσλ (Ιζη): Ο Πμθοπένπςκ ή Πμθοζπένπςκ (394-303 π.Υ.) γηνο ηνπ ηκκία, ήηαλ ζηξαηεγόο ησλ Μαθεδόλσλ. Τπεξέηεζε ππό ηνλ Φίιηππν ΐ‟ θαη ηνλ Μ. Ώιέμαλδξν. Πήξε κέξνο ζε όιεο ηηο επηρεηξήζεηο ηνπ Ώιέμαλδξνπ κεηά ην 331 π.Υ. Μεηά ην ζάλαην ηνπ βαζηιηά πνιέκεζε ζην Λακηαθό πόιεκν ππέξ ηνπ Ώληηπάηξνπ. Ώξγόηεξα θαη ελαληίνλ ηνπ Καζζάλδξνπ. (Ώννζακόξ) Πνιππήκσλ (Μπζ): Σμ όκμια ημο θδζηή Πνμηνμύζηδ, πμο ζηόηςζε μ Θδζέαξ Πνιππνίηεο (Μπζ): Γζμξ ημο Πεζνίεμο ηαζ ηδξ Εππμδάιεζαξ. Πήξε κέξνο ζηελ εθζηξαηεία θαηά ηεο Σξνίαο θαη δηαθξίζεθε γηα ηε γελλαηφηεηά ηνπ ζηηο κάρεο. Μεηά ηελ άισζε ηεο Σξνίαο πήγε ζηελ Πακθπιία, φπνπ έρηηζε ηελ πφιε Άζπελδν. (ιδνμξ) Πολχπνηηνο (Μπζ): Γηνο ηνπ Ώπφιισλα θαη ηεο Φζίαο θαη αδειθφο ηνπ Αψξνπ Πολυπρέπων (Ιζη): Ώζελαίνο παίθηεο απινύ (Λμοηζακόξ) Πολυσθένης (Ιζη): Ώξραηνειιεληθό όλνκα Πνιπζπέξκσλ (Ιζη): Ο Πμθοζπένιςκ ήηαλ Έιιελαο ζηξαηεγόο Πολυσπέρχων (Ιζη): Ώληηβαζηιηάο ηεο Μαθεδνλίαο 319-316 π.Υ. επί βαζηιείαο Ώιεμάλδξνπ Α‟ Πολύστρατος (Ιζη): 1. Βπηθνύξεηνο θηιόζνθνο, δηάδνρνο ηνπ Βξκάξρνπ ζηελ δηεύζπλζε ηεο ζρνιήο ηνπ. ώδεηαη ην έξγν ηνπ Πενί αθόβμο ηαηαθνμκήζεςξ (Αζμβέκδξ Λαένηζμξ) 2. Ο Πμθύζηναημξ (2νο-1νο π.. αη.) ήηαλ επηγξακκαηηθόο πνηεηήο. ώδνληαη δπν από ηα επηγξάκκαηά, έλα από ηα νπνία αλαθέξεηαη ζηελ θαηαζηξνθή ηεο Κνξίλζνπ από ηνπο Ρσκαίνπο ην 146. (Παθαηζκή Ώκεμθμβία) Πνιπηέρλεο (Ιζη): Βπίζεην ηνπ Δθαίζηνπ Πνιύηηκνο (Ιζη): Έιιελαο γιύπηεο Πολύτροπος (Ιζη): ηξαηεγόο ησλ Λαθεδαηκνλίσλ (Ξεκμθώκ) Πολυφάληαο (Ιζη): Ο Πμθοθάκηαξ (3νο π.Υ. αη.) ήηαλ ζηξαηεγόο ζηελ ππεξεζία ηνπ βαζηιηά ηεο Μαθεδνλίαο Φηιίππνπ Β‟ θαηά ηελ δηάξθεηα ηνπ πνιέκνπ ελαληίνλ ησλ Ώηησιώλ θαη ησλ Ρσκαίσλ. (Πμθύαζμξ) Πολυφείδης (Μπζ): Γζμξ ημο ιάκηδ Μακηίμο απόβμκμξ ημο Μεθάιπμδα ηαζ παηέναξ ημο Θεμηθύιεκμο (ιδνμξ) Πολύφημος (Μπζ): Κχθισπαο γηνο ηνπ Πνζεηδψλα. Κάπνηε πέξαζε απφ ην λεζί ηνπ ν Οδπζζέαο κε ηνπο ζπληξφθνπο ηνπ, γπξλψληαο απφ ηνλ Σξσηθφ Πφιεκν. Ο Οδπζζέαο ηνπ ζπζηήζεθε κε ην φλνκα Οχηηο 267
(Καλέλαο). Ο Πνιχθεκνο φρη κφλν δελ ηνπο δέρζεθε θηιφμελα, αιιά έθαγε θαη αξθεηνχο απφ απηνχο. Ο Οδπζζέαο θαηάθεξε λα κεζχζεη ηνλ Πνιχθεκν θαη ηνλ ηχθισζε κε έλα ππξαθησκέλν παινχθη. Έηζη κπφξεζε λα ην ζθάζεη κε ηνπο ελαπνκείλαληεο άληξεο ηνπ. (κεξνο) Πνιπθνίηεο (Μπζ): ύιιαπμξ ηςκ Σνώςκ από ηδκ Ώζηακία (κεξνο) Πολυφόντης (Μπζ): Ο ελίνρνο ηνπ βαζηιηά ηεο Θήβαο ΛαΎνπ ν νπνίνο ζθνηψζεθε καδί κε ηνλ βαζηιηά θαη ηελ αθνινπζία ηνπ απφ ηνλ Οηδίπνδα φηαλ ζπλαληήζεθαλ θαη δηαπιεθηίζηεθαλ. (Ώπνιιφδσξνο) Πολυφράσμων (Ιζη): Ο Πμθοθνάζιςκ ή Πμθοθνάδιςκ (5νο π.Υ. αη.) από ηελ Ώζήλα, ήηαλ γηνο ηνπ ηξαγηθνύ πνηεηή Φξπλίρνπ, καζεηήο ηνπ Ώηζρύινπ θαη πνηεηήο ν ίδηνο. Σν 467 αλέβαζε ηελ ηεηξαινγία Λπθνύξγεηα, αιιά εηηήζεθε από ηνλ δάζθαιό ηνπ. Πολύφρων (Ιζη): Ώδειθόο ηνπ Εάζσλνο ησλ Φεξώλ, ηαγνύ ηεο Θεζζαιίαο ηνλ νπνίν δηαδέρζεθε κεηά ηνλ ζάλαηό ηνπ. Ήηαλ ζθιεξόο θπβεξλήηεο θαη πξαγκαηηθόο ηύξαλλνο γηα ηνπο Θεζζαινύο. Ανινθόλεζε ηνλ αδειθό ηνπ Πνιύδσξν θαη ηνλ Πνιπδάκαληα ησλ Φαξζάισλ, αιιά δνινθνλήζεθε θη απηόο κε ηελ ζεηξά ηνπ από ηνλ αδειθό ηνπ Ώιέμαλδξν, πνπ όκσο απνδείρζεθε θη απηόο ρεηξόηεξνο ηύξαλλνο (Ξεκμθώκ, Πθμύηανπμξ) Πολυχάρης (Ιζη): Ο Πμθοπάνδξ από ηε Μεζζελία ήηαλ ληθεηήο ζηνλ ζηάδην δξόκν ζηνπο Οιπκπηαθνύο ηνπ 764 π.Υ. Πολυχαρίδας (Ιζη): Ώζελαίνο ηεξέαο, αλαθέξεηαη ζηελ θσκσδία Λοζζζηνάηδ ηνπ Ώνζζημθάκδ Πολύχαρμος (Ιζη): 1. Ώμησκαηηθόο ηνπ παξηηαηηθνύ ηππηθνύ (Ξεκμθώκ) 2. Γιύπηεο ηνπ 3νπ ή 2νπ π.Υ. αηώλα, γλσζηόο γηα δπν αγάικαηα ηεο Ώθξνδίηεο πνπ θηινηέρλεζε Πνκπή (Ιζη): Θεόηεηα, πξνζσπνπνίεζε ηεο ζξεζθεπηηθήο ηειεηήο θαη εηδηθόηεξα ησλ θαιιηθώλ ενξηώλ πξνο ηηκή ηνπ Αηνλύζνπ Πόκπνο (Ιζη): Γηνο θαη δηάδνρνο ηνπ βαζηιηά ηεο Ώξθαδίαο ίκνπ. Βπί βαζηιείαο ηνπ άξρηζαλ ζηελέο εκπνξηθέο ζρέζεηο κε ηελ Ώίγηλα. Γηα λα ηηκήζεη ην γεγνλόο, νλόκαζε ην γην θαη δηάδνρό ηνπ Ώηγελίηε Πόλνο (Ιζη): Θεόηεηα, πξνζσπνπνίεζε ηεο επίπνλεο εξγαζίαο θαη ηνπ ζσκαηηθνύ θαη πλεπκαηηθνύ θόπνπ Πνληεχο (Μπζ): Νεανόξ Φαίαηαξ πμο ζοιιεηείπε ζημοξ αεθδηζημύξ αβώκεξ πμο έβζκακ πνμξ ηζιή ημο Οδοζζέα. (ιδνμξ) Πνληία (Ιζη): Πξνζσλύκην ηεο Ώθξνδίηεο ζηελ Βξκηνλίδα (Παπζαλίαο) Πόληηνο (Ιζη): Ώξρηηέθηνλαο από ηελ Ώιεμάλδξεηα ηεο Ώηγύπηνπ Πνληνθξάησξ (Ιζη): Έλα από ηα πξνζσλύκηα ηνπ Πνζεηδώλα Πνληνκέδνπζα (Ιζη): λνκα κηαο από ηηο Νεξείδεο (Ώπμθθόδςνμξ) Πνληφλννο (Μπζ): Κήνοηαξ ημο ααζζθζά ηςκ Φαζάηςκ Ώθηίκμμο. (ιδνμξ) Πνληνπόξεηα (Ιζη): λνκα κηαο από ηηο Νεξείδεο (Δζίμδμξ) 268
Πόληνο (Ιζη): Ώξρέγνλε ζεόηεηα, πξνζσπνπνίεζε ηεο αλνηρηήο ζάιαζζαο. (Δζίμδμξ) Πόπιηνο (Ιζη): Ο Πόπθζμξ (2νο κ.Υ. αη.) ήηαλ επίζθνπνο ηεο Ώζήλαο ν νπνίνο ζαλαηώζεθε ζηνπο δησγκνύο ησλ ρξηζηηαλώλ επί Μάξθνπ Ώπξειίνπ.
Πορθάων ή Παξζάσλ (Μπζ): ΐαζηιηάο ηεο Καιπδψλαο, γηνο ηνπ Ώγήλνξα θαη ηεο ζχδπγφο ηεο Βπξχηεο. (Ώπνιιφδσξνο) Πορθεχς (Μπζ): Έκαξ από ημοξ 50 βζμοξ ημο ααζζθζά ηδξ Ώνηαδίαξ Λοηάμκα Πνξίλνο (Ιζη): Ο Πμνίκμξ ή Πςνίκμξ (6νο π.Υ. αη.) από ηελ Ώζήλα ήηαλ αξρηηέθηνλαο. Βθπόλεζε ηα ζρέδηα ηνπ λανύ ηνπ Οιπκπίνπ Αηόο, αιιά ε αλέγεξζή ηνπ απνπεξαηώζεθε κόιηο ηνλ 2ν αηώλα από ηνλ Ρσκαίν απηνθξάηνξα Ώδξηαλό. Πόξνο (Ιζη): Θεόηεηα, πξνζσπνπνίεζε ηεο επαγγειίαο θαη ηνπ πινύηνπ. (Πθάηςκ) Πνξθύξηνο (Ιζη): Ο Πμνθύνζμξ μ Σύνζμξ (3νο κΥ. αη), ήηαλ θηιόζνθνο, καζεηήο ηνπ Πισηίλνπ, από ηνπο θπξηόηεξνπο πνιεκίνπο ηνπ Υξηζηηαληζκνύ. Ήηαλ πνιπγξαθόηαηνο, έξγα ηνπ: Βζζαβςβή, Πενί απμπήξ ηςκ ειρύπςκ, Ποεαβόνεζμξ αίμξ θ.ά Πορφυρίων (Μπζ): 1. Γζμξ ημο ααζζθζά ημο ΐμζςηζημύ Ονπμιεκμύ Ώεάιακηα ηαζ ηδξ ηνίηδξ ημο βοκαίηαξ ηδξ Θειζζηώξ. 2. Γίβακηαξ πμο ζημηώεδηε από ημκ Ώπόθθςκα. (Πίκδανμξ) Πνξθπξίο (Ιζη): Ώξραίν όλνκα ηνπ λεζηνύ Νίζπξνο (ηέθακμξ ΐογάκηζμξ) Ποσείδιππος (Ιζη): 1. Ο Πμζείδζππμξ ή Πμζίδζππμξ (3νο π.Υ. αη.) από ηελ Καζζάλδξα, γηνο ηνπ Κπλίζθνπ, ήηαλ πνηεηήο ηεο λέαο αηηηθήο θσκσδίαο. Έγξαςε πεξί ηηο 30 θσκσδίεο από ηηο νπνίεο γλσξίδνπκε ηνπο ηίηινπο ησλ 17 θαη νξηζκέλα απνζπάζκαηα. Κέξδηζε ηέζζεξηο θνξέο ζε δηαγσληζκνύο. (Παθαηζκή Ώκεμθμβία) 2. Ο Πμζείδζππμξ (3νο π.Υ. αη.) από ηελ Πέιια ηεο Μαθεδνλίαο, ήηαλ πνηεηήο επώλ θαη ειεγεηώλ.. Έδεζε γηα ιίγα ρξόληα ζηελ άκν θαη κεηά ζηελ απιή ησλ Πηνιεκαίσλ ζηελ Ώιεμάλδξεηα. Σν 2001 αλαθαιύθζεθαλ ζε πάππξνη πνπ βξηζθόηαλ ζε κηα ιήθπζν κνύκηαο ηεο Ώηγύπηνπ, 112 πνηήκαηά ηνπ. (Ώεήκαζμξ). Πνζεηδώλ (Μπζ): Έλαο από ηνπο ζεκαληηθόηεξνπο ζενύο ηνπ Ασδεθαζένπ, γηνο ηνπ Κξόλνπ θαη ηεο Ρέαο θαη αδειθόο ηνπ Αία, ηεο Ήξαο θ.ά. Ήηαλ ν ζεόο ηεο ζάιαζζαο θαη γεληθά ηνπ πγξνύ ζηνηρείνπ. Έραζε ηε κνλνκαρία κε ηελ Ώζελά γηα ηελ αλάιεςε ηεο πξνζηαζίαο ηεο πόιεο ηεο Ώζήλαο πνπ ηόηε νλνκαδόηαλ Κεθξνπία. (Δζίμδμξ) Ποσειδώνιος (Ιζη): 1. Ο Πμζεζδώκζμξ (4νο π.Υ. αη.) ήηαλ κεραληθόο ηνπ ζηξαηνύ ηνπ Μ. Ώιεμάλδξνπ. Καηαζθεύαζε πνιηνξθεηηθέο κεραλέο. 2. Ο θηιόζνθνο, ηζηνξηθόο, αζηξνλόκνο, γεσγξάθνο, θπζηθόο θαη δάζθαινο Πμζεζδώκζμξ μ ύνμξ ή Ρόδζμξ (135-51 π.Υ.) από ηελ Ώπάκεηα ηεο 269
πξίαο, ήηαλ ν ζεκαληηθόηεξνο εθπξόζσπνο ηεο ζησηθήο θηινζνθίαο ηελ νπνία δίδαμε ζε κηα θηινζνθηθή ζρνιή ηεο Ρόδνπ. Έλαο από ηνπο επηθαλείο καζεηέο ηνπ ήηαλ ν Κηθέξσλ. Βθηόο από θηινζνθία έγξαςε θαη έξγα θπζηθήο, κεηεσξνινγίαο, αζηξνλνκίαο, γεσγξαθίαο, γεσινγίαο, νξπθηνινγίαο, ινγηθήο, καζεκαηηθώλ, ηζηνξίαο θαη άιια. Απζηπρώο έρνπλ δηαζσζεί κόλν απνζπάζκαηα από ην ηεξάζηην απηό έξγν ηνπ. (Λμοηζακόξ) Πνζίδηππνο (Ιζη): βιέπε Πμζείδζππμξ Πνηακίδεο (Μπζ): Νύιθεξ ηςκ πμηαιώκ Πνηάκηνη ζενί (Ιζη): Θεόηεηεο, ζπλήζσο πξνζσπνπνίεζε νκώλπκσλ ππαξθηώλ, αιιά θαη κπζηθώλ πνηακώλ, νη παηεξάδεο ησλ Νατάδσλ Νπκθώλ θαη αδειθνί ησλ Χθεαλίδσλ Νπκθώλ. Βίλαη γελάξρεο θαη πξνζηάηεο ησλ ηόπσλ πνπ βξίζθνληαλ νη πνηακνί θαη ηνπο αλαγλσξίδνληαλ ε ζπκβνιή ηνπο ζηε γνληκόηεηα θαη ηελ επεκεξία ηεο πεξηνρήο. Ο Δζίμδμξ αλαθέξεη όηη ν αξηζκόο ηνπο ήηαλ πεξίπνπ 3.000 δειαδή όζνο θαη ησλ Χθεαλίδσλ. Πνηάκηνο ζεόο Πόταμις (Ιζη): ηξαηεγόο ησλ πξαθνπζίσλ (Θμοηοδίδδξ) Ποτάκσλ (Ιζη): Ώξραίνο Έιιελαο ξήηνξαο (Λμοηζακόξ) Ποτάμων (Μπζ): Ο Ώζβοπηζάδδξ Πμηάιςκ δμθμθμκήεδηε από ηδ ΑακαΎδα Γθαοηίππδ ηδκ πνώηδ κύπηα ημο βάιμο ημοξ (Ώπμθθόδςνμξ) Πνχιηο (Μπζ): Μάκηδξ από ηδκ Λέζαμ, βζμξ ημο Βνιή Πνπιπδάκαο (Ιζη): Θεζζαιόο νιπκπηνλίθεο ζην παγθξάηην ην 408 Πραίνεστος (Μπζ): Γζμξ ημο Λαηίκμο ηαζ εββμκόξ ημο Οδοζζέα ηαζ ηδξ Κίνηδξ (ηέθακμξ ΐογάκηζμξ) Πράνιχος (Ιζη): Ο Πνάκζπμξ (4νο π.Υ. αη.) ήηαλ πνηεηήο ζηελ απιή ηνπ Μ . Ώιεμάλδξνπ. Πξαμαγόξα (Ιζη): λνκα γπλαίθαο ζηηο Βηηθδζζάγμοζεξ ηνπ Ώνζζημθάκδ Πραξαγόρας (Ιζη): 1. Ο γηαηξόο Πναλαβόναξ (4νο π.Υ. αη.) από ηελ Κσ, έγξαςε ηαηξηθά ζπγγξάκκαηα (Ώκαημιή, Πενί ηςκ αθθμηνίςκ παεώκ, Φοζζηά) από ηα νπνία δηαζώζεθαλ απνζπάζκαηα. (Πθίκζμξ) 2. Ο Πναλαβόναξ (4νο κΥ. αη.) ήηαλ Ώζελαίνο ηζηνξηθόο. Έγξαςε ηελ ηζηνξία ηνπ Μ. Κσλζηαληίλνπ. Βπίζεο ην βηβιίν: Πενί ηςκ Ώεήκδζζ ααζζθεοιάηςκ. 3. Ο Πναλαβόναξ από ηελ Διεία ήηαλ νιπκπηνλίθεο ηνπ αγσλίζκαηνο ηνπ ηεζξίππνπ ην 84 π.Υ. 270
Πράξανδρος (Μπζ): Ώραηφο απφ ηελ αρατθή πφιε Κεξχλεηα. Μαδί κε ηνλ αδειθφ ηνπ Κεθέα ίδξπζαλ ηελ πφιε Κεξχλεηα ηεο Κχπξνπ Πραξιάδης (Ιζη): Ο Πναλζάδδξ (7νο-6νο π.Υ. αη.) από ηελ Καξία ήηαλ ν παηέξαο ηνπ θηινζόθνπ Ώλαμίκαλδξνπ Πξαμίαο (Ιζη): 1. Έιιελαο γιύπηεο. Μαδί κε ηνλ επίζεο γιύπηε Ώκδνμζεέκδ δηαθόζκεζε ηα αεηώκαηα ηνπ λανύ ηνπ Ώπόιισλνο ζηνπο Αειθνύο. (Παοζακίαξ) 2. Παηέξαο ηνπ Κεθαιίσλνο, ελόο από ηνπο λεθξνύο ηεο κάρεο ηνπ Εζζκνύ θαηά ησλ Ρσκαίσλ ην 146 π.Υ. (από κηα ζρεηηθή επηγξαθή). Πραξίβουλος (Ιζη): Βπώλπκνο άξρσλ ησλ Ώζελώλ ην 315 π.Υ. Πραξιδάμας (Ιζη): Ώηγελίηεο, νιπκπηνλίθεο ηεο ππγκαρίαο, 544 π.Υ. Πξαμηδίθαη (Ιζη): Θεόηεηεο ή δαηκόληα πνπ επηδεηνύλ ή απαηηνύλ ηε δηθαηνζύλε Πξαμηδίθε (Ιζη): Θεόηεηα πξνζσπνπνίεζε ηεο ζσζηήο απνλνκήο ηεο Αηθαηνζύλεο. (Παοζακίαξ) Πραξίεργος (Ιζη): ήηαλ άξρσλ ησλ Ώζελώλ ην 474 π.Υ. Πξαμηζέα (Μπζ): Θεζπζάδα, ιδηένα ημο Νέθμο από ημκ Δναηθή (Ώπμθθόδςνμξ) Πραξίλεως (Ιζη): Παηέξαο ηνπ Ξελαγόξνπ από ηελ Ώιηθαξλαζζό (Δνόδμημξ). Η ποιήηπια Ππάξιλλα, έξγν ηνπ Λπζίππνπ Πξάμηιια (Ιζη): Δ Πνάλζθθα (5νο π.Υ. αη.) ήηαλ δηάζεκε ιπξηθή πνηήηξηα από ηε ηθπώλα. Ήηαλ γλσζηή σο ζπλζέηξηα δηζπξάκβσλ, ύκλσλ θαη ζθνιίσλ (κηθξά πνηήκαηα πνπ ηξαγνπδνύζαλ κεηά ηα γεύκαηα). Σελ ζεσξνύζαλ ηζάμηα ηνπ Ώλαθξένληα θαη ηνπ Ώιθαίνπ. ώδνληαη ιίγνη ζηίρνη ηεο από έλα ύκλν ζηνλ Άδσλε: ηαλ πήγε ζην Κάησ Κόζκν ν Άδσληο ξσηήζεθε πνηα ήηαλ ηα ζεκαληηθόηεξα πξάγκαηα πνπ άθεζε πίζσ ηνπ θη απηόο απάληεζε: Μμο θείπμοκ πενζζζόηενμ ημ θςξ ημο ήθζμο, ηα θαιπνά άζηνα, δ ζεθήκδ, η’ αββμύνζα, ηα ιήθα ηαζ η’ απθάδζα. Ώπηή ε απάληεζε ζεσξήζεθε ηόζν αλόεηε, πνπ επηθξάηεζε ε παξνηκία: «Ώοηόξ είκαζ πζμ παγόξ ηζ απ’ ημκ Άδςκδ ηδξ Πνάλζθθαξ» (Ώεήκαζμξ) Πξαμηλόε (Ιζη): λνκα γπλαίθαο πνπ κλεκνλεύεη ν Θεόηνζημξ Πραξίνος ή Πξεμίλνο (Ιζη): Σξνηδήληνο λαύαξρνο (Δνόδμημξ) Πράμηνς (Ιζη): 1. Ο Πνάλζμξ (6νο π.Υ. αη.) από ηελ Ώζήλα ήηαλ γιύπηεο θαη αγγεηνγξάθνο. 271
2. Ο Πνάλζμξ (4νο κΥ. αη.) ήηαλ Ώζελαίνο γιύπηεο. Αηαθόζκεζε ην αέησκα ηνπ λανύ ηνπ Ώπόιισλα ζηνπο Αειθνύο. . Πξάμηο (Ιζη): Βύπνξνο πνιίηεο ηεο Μπηηιήλεο (Ώζθζακόξ) Πραξίτας (Ιζη): λνκα Λαθεδαηκνλίνπ πνπ αλαθέξεη ν Ξεκμθώκ. Πραξιτέλης (Ιζη): Ο Πναλζηέθδξ (4νο π.Υ. αη.) από ηελ Ώζήλα, ήηαλ γηνο ηνπ πεξίθεκνπ γιύπηε Κεθηζόδνηνπ θαη ν ίδηνο έλαο από ηνπο ζεκαληηθόηεξνπο γιύπηεο ηεο αξραηόηεηαο. Ανύιεπε ζρεδόλ απνθιεηζηηθό ην κάξκαξν θαη νξηζκέλα από ηα πην νλνκαζηά έξγα ηνπ είλαη: Ο Βνιήξ, Δ Κκζδία Ώθνμδίηδ, Ο Ώπόθθςκ ζαονμηηόκμξ, Δ Αήιδηνα ηαζ δ Κόνδ θ.ά.. Λέγεηαη όηη γηα λα θηινηερλήζεη ηελ Ώθξνδίηε ρξεζηκνπνίεζε σο κνληέιν ηελ δηάζεκε εηαίξα Φξύλε (Παοζακίαξ) Πξαμηθάλεο (Ιζη): Ο Πναλζθάκδξ (4νο π.Υ. αη.) από ηε Ρόδν ή ηελ Μπηηιήλε. Ήηαλ πεξηπαηεηηθόο θηιόζνθνο θαη γξακκαηηθόο. Έγξαςε πξαγκαηείεο γηα ηελ πνίεζε, ηνπο πνηεηέο θαη ηελ ηζηνξία θαη ζεσξείηαη καδί σο έλαο από ηνπο ζεκειησηέο ηεο επηζηεκνληθήο γξακκαηηθήο. Πξαμίσλ (Ιζη): Έλαο από ηνπο λεθξνύο ηεο κάρεο ηνπ Εζζκνύ θαηά ησλ Ρσκαίσλ ην 146 π.Υ. (από κηα ζρεηηθή επηγξαθή) Ο Δξκήο ηνπ Πξαμηηέιε (Οιπκπία) Πξαζίαο (Ιζη): Ώγγεηνπιάζηεο θαη αγγεηνγξάθνο. Πρατίνας (Ιζη): Ο Πναηίκαξ (6νο π.Υ. αη.) από ηελ Ώξγνιίδα, ήηαλ από ηνπο πξώηνπο Έιιελεο πνηεηέο θαη ζεσξείηαη ν ηδξπηήο ηνπ ζαηπξηθνύ δξάκαηνο. Έγξαςε ιπξηθά πνηήκαηα, ηξαγσδίεο, δηζπξάκβνπο θαη σδέο. Έρνπλ δηαζσζεί ειάρηζηνη ζηίρνη. (Παοζακίαξ, μοΎδαξ). Πξαηνκειίδαο (Ιζη): παξηηάηεο νιπκπηνλίθεο ην 81 κΥ. Πξαηνθάλεο (Ιζη): λνκα πνπ αλαγξάθεηαη ζε αξραίν ακθνξέα Πξεπέιανο (Ιζη): Ο Πνεπέθαμξ (4νο π.Υ. αη.) ήηαλ ζηξαηεγόο ζηελ ππεξεζία ηνπ βαζηιηά ηεο Μαθεδνλίαο Καζζάλδξνπ (Αζόδςνμξ ζηεθόξ) Πξέπηο (Ιζη): Ώβξόο Ώζελαίνο πνπ δηαθσκσδεί ν Ώνζζημθάκδξ Πξεζβίζηε (Ιζη): Βπίζεην ηεο Γαίαο Πρέσβων (Μπζ): Γηνο ηνπ Φξίμνπ θαη εγγνλφο ηνπ βαζηιηά ηνπ Οξρνκελνχ Ώζάκαληα (Παπζαλίαο)
272
Πρευγένης (Μπζ): Λαθεδαηκφληνο βαζηιηθήο θαηαγσγήο, νη εηζβνιείο Ασξηείο ηνλ έδησμαλ απφ ηελ παηξίδα ηνπ θαη θαηέθπγε ζηελ ΏραΎα. Γηνη ηνπ ήηαλ ν Ώζεξίσλ θαη ν Παηξέαο. Πξηακίδεο (Μπζ): Ο βζμξ ημο Πνζάιμο ηαζ ηδξ Βηάαδξ (Βονζπίδδξ) Πρίαμος ή Πνδάξθεο (Μπζ): Ο ηειεπηαίνο βαζηιηάο ηεο Σξνίαο πξηλ ηελ άισζε θαη ηελ θαηαζηξνθή ηεο απφ ηνπο Έιιελεο. χδπγφο ηνπ ήηαλ ε Βθάβε κε ηελ νπνία απέθηεζε πνιιά παηδηά κεηαμχ ησλ νπνίσλ ν Αείθνβνο, Έθησξ, ν Έιελνο, ε Καζζάλδξα, ε Κξένπζα, ε Λανδίθε, ν Πάξηο, ν Πνιχδσξνο, ε Πνιπμέλε θαη ν Σξσίινο. Βθηφο ησλ παηδηψλ απηψλ ν Πξίακνο είρε πνιιά αθφκα κε δηάθνξεο εξσκέλεο.. Λέγεηαη φηη ζπλνιηθά είρε 50 γηνπο. ηαλ μέζπαζε ν πφιεκνο φ Πξίακνο ήηαλ πνιχ γέξνο γηα λα πνιεκήζεη, φκσο φια ηνπ ζρεδφλ ηα παηδηά πνιέκεζαλ κε γελλαηφηεηα (κε ηελ εμαίξεζε ίζσο ηνπ Πάξη) θαη έπεζαλ ζηελ κάρε ή ζηνπο ζθνησκνχο πνπ αθνινχζεζαλ ηελ άισζε ηεο Σξνίαο. ηαλ έπεζε ε πφιε αθνινχζεζαλ ζθαγέο θαη θαηαζηξνθέο. Ο Πξίακνο βξήθε ην ζάλαην απφ ην μίθνο ηνπ Νενπηνιέκνπ, γηνπ ηνπ Ώρηιιέα, κπξνζηά ζην βσκφ ηνπ Αία, φπνπ είρε θαηαθχγεη. (κεξνο) Πρίαπος (Ιζη): Θεόο ηεο γνληκόηεηαο ησλ ζπηηηθώλ δώσλ θαη ησλ αλδξηθώλ γελλεηηθώλ νξγάλσλ. Βπλννύζε ηνλ ζαξθηθό έξσηα θαη ηε γνληκνπνίεζε όρη κόλν ησλ αλζξώπσλ, αιιά θαη ησλ δώσλ θαη ησλ θπηώλ. Ώπεηθνλίδεηαη ζπλήζσο σο έλαο άζρεκνο, ρνληξνθνκκέλνο κεζόθνπνο ρσξηάηεο κε θέξαην θξηαξηνύ θαη κε ππεξηξνθηθό θαη πένο, πάληα έηνηκν γηα νξγαζκό. Γιππηά ηνπ ζενύ κε νξζσκέλν θαιό ηνπνζεηνύληαλ ζε ρσξάθηα γηα λα εγγπεζνύλ θαιή ζνδηά. (Παοζακίαξ) Πρίαζνς (Μπζ): Έκαξ από ημοξ Ώνβμκαύηεξ, αδεθθόξ ημο Φώημο (Τβίκμξ)
Πριόλας (Μπζ): Γζμξ ημο Ααζηύθμο, πμθέιδζε ιε ημκ Δναηθή εκακηίμκ ηςκ ΐεανύηςκ ηδξ ΐζεοκίαξ (Ώπμθθώκζμξ Ρόδζμξ) Πξηζθηαλόο (Ιζη): Ο Πνζζηζακόξ ήηαλ πιαησληθόο θηιόζνθνο Πξίζθνο (Ιζη): νθηζηήο θαη ηζηνξηθόο ηνπ 5νπ π.Υ. αη. από ηελ Θξάθε Πρόαινος (Ιζη): Ο Πνόαζκμξ ήηαλ Έιιελαο λαύαξρνο Πξναηξέζηνο (Ιζη): Ο Πνμαζνέζζμξ (3νο κΥ. αη.) από ηελ Καηζάξεηα ηεο Καππαδνθίαο, ήηαλ επηθαλήο ξήηνξαο, ζνθηζηήο θαη ρξηζηηαλόο. Αίδαμε ξεηνξηθή ζηηο κεγάιεο ζρνιέο ηεο επνρήο ηνπ Ώζήλα, Ώιεμάλδξεηα, Κσλζηαληηλνύπνιε θαη ππήξμε δάζθαινο ηνπ Μεγάινπ ΐαζηιείνπ. Πξόγνλνο (Ιζη): Πξνζσλύκην ηνπ Ώπόιισλα Πξνδίθε (Ιζη): Δ Πνμδίηδ ήηαλ εηαίξα ηεο αξραηόηεηαο Πρόδικος (Ιζη): Ο Πνόδζημξ μ Κείμξ (5νο-4νο π.Υ. αη.) ήηαλ από ηνπο ζεκαληηθόηεξνπο ζνθηζηέο ηεο αξραηόηεηαο, ζύγρξνλνο ηνπ σθξάηε. ηελ Ώζήλα έγηλε γλσζηόο σο ξήηνξαο θαη δάζθαινο. ε θάπνηνπο από ηνπο 273
πιαησληθνύο δηαιόγνπο ν Πξόδηθνο εκθαλίδεηαη σο θίινο ηνπ σθξάηε. (Ξεκμθώκ, Πθάηςκ) Πξνδσκία (Ιζη): Πξνζσλύκην ηεο Ήξαο (Παοζακίαξ) Πξνεξνζία (Ιζη): Πξνζσλύκην ηεο ζεάο Αήκεηξαο
Προθοήνωρ (Μπζ): Γζμξ ημο Ώνεζθύημο, επζηεθαθήξ ηςκ Θδααίςκ ζηδκ πμθζμνηία ηδξ Σνμίαξ (ιδνμξ) Πρόθοος (Μπζ): Γηνο ηνπ Σελζεδφλνο, αξρεγφο ησλ Μαγλήησλ ησλ Θεζζαιίαο, πήξε κέξνο ζηνλ Σξσηθφ Πφιεκν κε 40 πινία (κεξνο) Πρόθοος ή Πξφζνπο (Μπζ): Έκαξ από ημοξ ικδζηήνεξ ηδξ Πδκεθόπδξ (κεξνο) Προθφων (Μπζ): Μαπδηήξ ηςκ Σνώςκ, ζημηώεδηε από ημκ Σεύηνμ (κεξνο) Πξνζύηεο (Ιζη): Ο Πνμεύηδξ ή Πνμεύηαξ ήηαλ από ηνπο εγέηεο ηεο αληηκαθεδνληθήο κεξίδαο ηεο Θήβαο. Σν 335 π.Υ. ν Ώιέμαλδξνο δήηεζε ηελ παξάδνζε ηνπ Πξνζύηε θαη ηνπ Φνίληθα, αιιά απηνί αξλήζεθαλ. (Πθμύηανπμξ) Πξνηηίδεο (Μπζ): Οη ζπγαηέξεο ηνπ βαζηιηά ηεο Σίξπλζνο Πξνίηνπ θαη ηεο ζελεβνίαο. Ώπηέο ήηαλ ε Λπζίππε, ε Εθνλφε θαη Εθηάλαζζα. Προίτος (Μπζ): ΐαζηιηάο ηεο Σίξπλζαο, γηνο ηνπ Άβαληα αδειθφο ηνπ Ώθξίζηνπ. Ώπνπιάλεζε ηελ θφξε ηνπ αδειθνχ ηνπ Ααλάε θαη κεηά απφ πφιεκν θξάηεζε ηελ Σίξπλζα ελψ ν αδειθφο ηνπ Ώθξίζηνο ην Άξγνο. (κεξνο) Προίωξις (Μπζ): Μία από ηζξ Μάπεξ εεόηδηεξ ηδξ εθόδμο ηαζ ηδξ μνιήξ ηδξ ιάπδξ Πξφθιεηα (Μπζ): χδπγνο ηνπ βαζηιηά ησλ Κνισλψλ ηεο Σξσάδαο Κχθλνπ θαη κεηέξα ηνπ βαζηιηά ηεο Σελέδνπ Σέλλε θαη ηεο Δκηζέαο Πξνθιείδεο (Ιζη): Ο Πνμηθείδδξ από ηελ Ώηηηθή απεηθνλίδεηαη ζε κηα επηηύκβηα ζηήιε καδί κε ηελ ζύδπγό ηνπ Ώξρίππε θαη ηνλ γην ηνπ (Ώξραηνινγηθό Μνπζείν Ώζήλαο) Προκλής (Ιζη): 1. Γηνο ηνπ βαζηιηά ηεο πάξηεο Ώξηζηνδήκνπ, δίδπκνο αδειθόο ηνπ Βπξπζζέλνπο. Οη δπν αδειθνί ζπκβαζίιεςαλ ζηελ πάξηε θαη ίδξπζαλ ηηο δπλαζηείεο ησλ Ώβζαδώκ θαη ησλ Βονοπμκηζδώκ. (Δνόδμημξ) 2. Ο Πνμηθήξ (6νο π.Υ. αη.) ήηαλ ηύξαλλνο ηεο Βπηδαύξνπ θαη πεζεξόο ηνπ Πεξηάλδξνπ. 3. Ο Πνμηθήξ μ Μεηαπόκηζμξ πεξηιακβάλεηαη ζηνλ θαηάινγν ησλ Ππζαγνξείσλ ηνπ Εαιαθίπμο. 4. Έλαο από ηνπο εθπξνζώπνπο ησλ Ώζελαίσλ πνπ ην 421 π.Υ. ππέγξαςαλ ζπλζήθε εηξήλεο κε ηνπο Λαθεδαηκνλίνπο (Θμοηοδίδδξ)
274
Πρόκλος (Ιζη): 1. Ο Πνόηθμξ (412-485 κ.Υ.) ήηαλ λενπιαησληθόο θηιόζνθνο από ηελ Κσλζηαληηλνύπνιε θαη από ηνπο ηειεπηαίνπο εθπξνζώπνπο ηεο Ώζελατθήο ζρνιήο. (Παθαη. Ώκεμθμβ.) 2. Ο Πνόηθμξ μ Λύηζμξ ήηαλ καζεκαηηθόο θαη αζηξνλόκνο. Πξφθλε (Μπζ): Δ Πξόθλε ή Ώεδώλ ήηακ θφξε ηνπ βαζηιηά ηεο Ώζήλαο Παλδίνλα θαη ζχδπγνο ηνπ βαζηιηά ησλ Θξαθψλ Σεξέα. ηαλ ν άληξαο ηεο βίαζε ηελ αδειθή ηεο Φηινκήια, ε Πξφθλε γηα λα ηνλ εθδηθεζεί, ζθφησζε ην γην ηνπο Ίηπ, ηνλ καγείξεςε θαη ηνπ παξέζεζε γεχκα. Ώπηφο θαηάιαβε ηη είρε ζπκβεί, άξπαμε έλα ηζεθνχξη θαη θπλήγεζε ηηο δπν αδειθέο. Ώπηέο παληθφβιεηεο παξαθάιεζαλ ηνπο ζενχο κεηακφξθσζαλ ηελ Πξφθλε ζε αεδφλη (ε Ώεδψλ), ηελ Φηινκήια ζε ρειηδφλη (ε Υειηδψλ). (Ώπνιιφδσξνο) Πξνθόπηνο (Ιζη): Ο Πνμηόπζμξ (4νο κ.Υ. αη.) ήηαλ ζηξαηεγόο ηνπ Ενπιηαλνύ ηνπ Παξαβάηε Πξφθξηο (Μπζ): Θεζπζάδα, ιδηένα ημο Ώκηζθέμκηα από ημκ Δναηθή (Ώπνιιφδσξνο) Πξνθξνχζηεο (Μπζ): Ο Πξνθξνχζηεο ή Πνιππήκσλ ή Αακαζηήο ήηαλ ιεζηήο ηεο Ώηηηθήο πνπ είρε ην ιεκέξη ηνπ ζηνλ Κνξπδαιιφ. πνηνο δηαβάηεο πεξλνχζε απφ θεη ήηαλ ππνρξεσκέλνο λα μαπιψζεη ζε έλα θξεβάηη (ηελ πξνθξνύζηεην θιίλε). Ώλ ην ζχκα ήηαλ ςειφ, ν Πξνθξνχζηεο έθνβε φηη πεξίζζεπε, αλ ήηαλ θνληφ, ν Πξνθξνχζηεο ηέλησλε ηα κέιε ηνπ ψζηε λα θηάζνπλ ην κήθνο ηνπ θξεβαηηνχ. Σνλ ζθφησζε ν Θεζέαο πεγαίλνληαο απφ ηελ Σξνηδήλα ζηελ Ώζήλα. (Πινχηαξρνο, Παπζαλίαο) Πρόλαος (Μπζ): ύγοβμξ ηδξ Λοζίππδξ ηαζ παηέναξ ημο Σεύενα
Πρόλοχος (Μπζ): Έκαξ από ημοξ Λαπίεεξ, πμθέιδζε ηαηά ηςκ Κεκηαύνςκ (Δζίμδμξ) Πξνκαζίδαο (Ιζη): Ο Πνμιαείδαξ από ηελ Δξάθιεηα (ηνπ Πόληνπ;) ήηαλ ηζηνξηθόο (Ώεήκαζμξ) Προμαθίων (Ιζη): λνκα πνπ αλαγξάθεηαη ζε επηηύκβηα ζηήιε Πρόμαχος (ε) (Ιζη): Βπίζεην ηεο ζεάο Ώζελάο ζηελ Ώζήλα. ηελ Ώθξόπνιε ππήξρε άγαικα ηεο Πξνκάρνπ Ώζελάο, έξγν ηνπ Φεηδία. Πρόμαχος (ν) (Ιζη): Ο Πνόιαπμξ από ηελ Πειιήλε ηεο ΏραΎαο, ήηαλ νιπκπηνλίθεο ζην παγθξάηην ην 404 π.Υ. Τπήξρε ράιθηλνο αλδξηάληαο ηνπ ζηελ Οιπκπία. Πξφκαρνο (Μπζ): Γηνο ηνπ Παξζελνπαίνπ ελφο απφ ηνπο Βπηά επί Θήβαο. Ο Πξφκαρνο καδί κε ηνπο γηνπο ησλ ππνινίπσλ έμη, είλαη νη Βπίγνλνη πνπ εθζηξάηεπζαλ μαλά θαηά ηεο Θήβαο γηα λα εθδηθεζνχλ ηελ ήηηα θαη ην ζάλαην ησλ παηέξσλ ηνπο. (Ώπνιιφδσξνο) Πξνκέλεηα (Ιζη): Εέξεηα ηνπ λανύ ηνπ Αηόο ζηελ Ασδώλε (Δνόδμη) 275
Προμεζεύς (Ιζη): 1. Έιιελαο αγγεηνγξάθνο 2. Θεζζαιόο δεκαγσγόο (Ξεκμθώκ) Προμηθεύς (Μπζ): Σηηάλαο, ζεφο ηεο θσηηάο, γηνο ηνπ Εαπεηνχ θαη ηεο Κιπκέλεο θαη αδειθφο ηνπ Βπηκεζέα θαη ηνπ Άηιαληα. Θεσξείηαη επεξγέηεο ηνπ αλζξψπηλνπ γέλνπο. Έθιεςε απφ ηνλ Ήθαηζην ην ππξ θαη απφ ηελ Ώζελά ηε ζνθία θαη ηα ράξηζε ζηνπο αλζξψπνπο. Βπίζεο ηνπο δίδαμε ηηο ηέρλεο, ηηο επηζηήκεο, ηνπο αξηζκνχο, ηα γξάκκαηα, ηελ ηαηξηθή θαη ηα θάξκαθα απφ βφηαλα, ηνλ ηξφπν λα πξνκεζεχνληαη απφ ηε γε ηνλ ρξπζφ, ην ζίδεξν θαη πψο λα ηα ρξεζηκνπνηνχλ, λα θηηάρλνπλ εξγαιεία, φπια θαη ζθεχε. Ο Πξνκεζέαο ηηκσξήζεθε γηα ηελ θινπή ηεο θσηηάο θαη ηεο ζνθίαο θαη ηελ κεηαβίβαζή ηνπο ζηνπο αλζξψπνπο. Ο Αίαο δηέηαμε θαη ηνλ έδεζαλ ζε έλα βξάρν ηνπ Καπθάζνπ. Κάζε κέξα εξρφηαλ έλαο αεηφο θαη έηξσγε ην ζπθψηη ηνπ. Χο ηελ επφκελε φκσο ην ζπθψηη μαλαγηλφηαλ θαη ν αεηφο εξρφηαλ πάιη θαη ην έηξσγε. Σν καξηχξην απηφ θξάηεζε πνιχ θαηξφ, ψζπνπ πέξαζε ν Δξαθιήο, ζθφησζε ηνλ αεηφ θαη ειεπζέξσζε ηνλ Πξνκεζέα. (Δζίνδνο). Ζξαθιήο θαη Πξνκεζέαο Πξόκεζηο (Ιζη): λνκα πνπ αλαθέξεηαη ζηελ Παθαηζκή Ώκεμθμβία Πρόμηθος (Μπζ): Γζόξ ημο ιοεζημύ ααζζθζά ηδξ Ώεήκαξ Κόδνμο, ζδνοηήξ ηδξ πόθδξ Κμθμθώκμξ ζηδκ Μζηνά Ώζία (Παοζακίαξ) Πξφκλε (Μπζ): Δ Πξφκλε θαη ν ζχδπγφο ηεο ΐνπθάγνο θηινμέλεζαλ ζην ζπίηη ηνπο ηνλ ηξαπκαηηζκέλν Εθηθιή (αδειθφ ηνπ Δξαθιή) θαη ηνλ ψζπνπ πέζαλε. Πξνλαία (Ιζη): Βπίζεην ηεο Ώζελάο ζηνπο Αειθνύο (Δνόδμημξ) Πξόλανο (Ιζη): Βπίζεην ηνπ Βξκή Πξνλόε (Ιζη): λνκα κηαο από ηηο Νεξείδεο (Δζίμδμξ) Πξόλνηα (Ιζη): Νύκθε, ζεόηεηα ηεο πξόλνηαο θαη ηεο πξόβιεςεο Πξόλνκνο (Ιζη): Ώζελαίνο απιεηήο ζηηο Βηηθδζζάγμοζεξ ηνπ Ώνζζημθάκδ Πρόνομος (Μπζ): άηπξνο αθφινπζνο ηνπ Αηνλχζνπ
Πρόνοος ή Πξφλνπο (Μπζ): Μαπδηήξ ηςκ Σνώςκ ζημηώεδηε από ημκ Πάηνμηθμ (ιδνμξ) Προξενίδας (Ιζη): Κξηηήο ησλ αγώλσλ ηεο Οιπκπίαο (Λμοηζακόξ) 276
Πρόξενος (Ιζη): 1. Μαζεηήο ηνπ Γνξγία από ηε Θήβα. Ήηαλ έλαο από ηνπο εγέηεο ησλ ειιεληθώλ κηζζνθνξηθώλ ζηξαηεπκάησλ ηνπ Κύξνπ ηνπ Νεόηεξνπ. Μεηά ηελ Μάρε ζηα Κνύλαμα (401 π.Υ.) Πέξζεο ηνπ Ώξηαμέξμε έζθαμαλ ηνπο εγέηεο ησλ Βιιήλσλ κεηαμύ ησλ νπνίσλ θαη ηνλ Πξόμελν (Ξεκμθώκ) 2. Ο παηέξαο ηεο Δγεζώο, γλσζηήο από κηα εμαηξεηηθήο νκνξθηάο επηηύκβηα ζηήιε πνπ βξέζεθε ζηνλ Κεξακεηθό. 3. Μαθεδόλαο κέινο ηεο αθνινπζίαο ηνπ Μ. Ώιεμάλδξνπ σο ππεύζπλνο νηθνζθεπήο (ζηξσκαηνθύιαμ). Σν 329 π.Υ. πξνζπαζώληαο λα ζηήζεη ηε ζθελή ηνπ βαζηιηά ζηηο όρζεο ηνπ πνηακνύ μνπ, αλαθάιπςε πεηξέιαην. Πξνόςηνο (Ιζη): Πξνζσλύκην ηνπ Ώπόιισλα Πρόπις (Ιζη): Γπλαηθείν αξραηνειιεληθό όλνκα Προπύιαηνς (Ιζη): Πξνζσλύκην ηνπ Βξκή ζηελ Ώζήλα (Παοζακίαξ) Πξνξεχο (Μπζ): Νεανόξ Φαίαηαξ πμο έθααε ιένμξ ζημοξ αεθδηζημύξ αβώκεξ πμο έβζκακ βζα κα ηζιήζμοκ ημκ Οδοζζέα. (ιδνμξ) Προστασία (Ιζη): Βπίζεην ηεο Αήκεηξαο ζηελ ηθπώλα (Παοζακίαξ) Πξνζχκλα ή Πξνηχκλα (Μπζ): Νατάδα Νχκθε, θφξε ηνπ πνηάκηνπ ζενχ Ώζηεξίσλα θαη ηξνθφο ηεο Ήξαο (Παοζακίαξ) Πξνηηάσλ (Μπζ): Σνώαξ, παηέναξ ημο Ώζηύκμμο πμο ζοιιεηείπε ζημκ πόθειμ ηδξ Σνμίαξ (ιδνμξ) Προύμνις (Ιζη): Ο παηέξαο ηνπ αξραηόηαηνπ βαζηιηά ηεο Κνξίλζνπ ΐάθρηδνο. Δ δπλαζηεία ησλ ΐαθρηδώλ εθηνπίζηεθε κεηά από πέληε αηώλεο από ηνλ Κύςειν. Προυσίας (Ιζη): 1. Ο Πνμοζίαξ Ώ’ μ Υςθόξ ήηαλ γηνο θαη δηάδνρνο ηνπ βαζηιηά ηεο ΐηζπλίαο Γηαίια (βαζίιεπζε 228-182 π.Υ.). Παληξεύηεθε ηελ Ώπάκα, θόξε ηνπ βαζηιηά ηεο Μαθεδνλίαο Αεκεηξίνπ ΐ‟ ηνπ Ώηησιηθνύ. Ώπέθηεζαλ δπν παηδηά, ηνλ Πξνπζία (πνπ δηαδέρζεθε ηνλ παηέξα ηνπ ζηνλ ζξόλν) θαη ηελ Ώπάκα. (Πμθύαζμξ) 2. Ο Πνμοζίαξ ΐ’ μ Κοκδβόξ ήηαλ γηνο θαη δηάδνρνο ηνπ βαζηιηά ηεο ΐηζπλίαο Πξνπζία Ώ‟ (βαζίιεπζε 182-149 π.Υ.). Ίδξπζε ηελ πόιε Πξνύζα γηα λα ηηκήζεη ηνλ παηέξα ηνπ. Σνλ δηαδέρζεθε ν γηνο ηνπ Νηθνκήδεο ΐ‟ (Λμοηζακόξ) Πξόθαζηο (Ιζη): Θεόηεηα, πξνζσπνπνίεζε ησλ δηθαηνινγηώλ Πξνρχηε (Μπζ): Γοκαίηα ηδξ Σνμίαξ πμο αημθμύεδζε ημκ Ώζκεία. Πέεακε ιόθζξ είδε ηδκ αηηή ηδξ Νάπμθδξ. Σδκ έεαρακ ζημ κδζί Πνμηζίκηα (παναθεμνά ημο μκόιαηόξ ηδξ ζηα ζηαθζηά) Πξπκλεχο (Μπζ): Νεανόξ Φαίαηαξ πμο έθααε ιένμξ ζημοξ αεθδηζημύξ αβώκεξ πμο έβζκακ βζα κα ηζιήζμοκ ημκ Οδοζζέα. (ιδνμξ) Πξπκλώ (Ιζη): λνκα κηαο από ηηο Χθεαλίδεο (Δζίμδμξ) 277
Πξύηαληο (Ιζη): Ο Πνύηακζξ (9νο π.Υ. αη.) ήηαλ γηνο θαη δηάδνρνο ηνπ βαζηιηά ηεο πάξηεο Βπξπθώληνο (Δνόδμημξ, Παοζακίαξ) Πξύηαληο (Μπζ): Λχθηνο πνιεκηζηήο, ζχκκαρνο ησλ Σξψσλ. Σνλ ζθφησζε ν Οδπζζέαο. (κεξνο) Πξσζχλσξ (Μπζ): ΐνησηφο καρεηήο, ζθνηψζεθε ζηνλ Σξσηθφ Πφιεκν απφ ηνλ Πνιπδάκαληα (κεξνο) Πξψκλε (Μπζ): ύγοβμξ ημο ΐμοθάβμο.
Πρώναξ (Μπζ): ΐαζηιηάο ηνπ Άξγνπο, ζεσξείηαη ν ηδξπηήο ηεο πφιεο Νεκέα.
Πρωρεύς (Μπζ): Έκαξ από ημοξ Φαίαηεξ πμο οπμδέπεδηακ ημκ Οδοζζέα (ιδνμξ) Πρώρος (Ιζη): Ο Πνώνμξ μ Κονδκαίμξ πεξηιακβάλεηαη ζηνλ θαηάινγν ησλ Ππζαγνξείσλ ηνπ Εαιαθίπμο Πρωταγόρας (Ιζη): Ο Πνςηαβόναξ (480-411 π.Υ.) από ηα Άβδεξα ηεο Θξάθεο (όπσο θαη ν Αεκόθξηηνο), ππήξμε έλαο από ηνπο ζεκαληηθόηεξνπο ζνθηζηέο ηεο αξραίαο Βιιάδαο. Αίδαμε ζε πνιιέο πόιεηο θαη θαηέιεμε ζηελ Ώζήλα όπνπ εξγάζηεθε αξθεηά ρξόληα θαη έγηλε θίινο κε ηνπο επηθαλέζηεξνπο πνιίηεο ηεο πόιεο όπσο ν Πεξηθιήο θαη ν Βπξηπίδεο. κσο ε δηδαζθαιία ηνπ (όπσο ε ξήζε ηνπ πάκηςκ πνδιάηςκ ιέηνμκ άκενςπμξ δειαδή ν άλζξσπνο απνηειεί ην κέηξν ηεο γλώζεο) ζθαλδάιηζαλ ηνπο Ώζελαίνπο νη νπνίν ηνλ θαηεγόξεζαλ γηα αζεΎα. Γηα λα απνθύγεη ηελ ηύρε ηνπ σθξάηε, κπήθε ζ‟ έλα πινίν γηα ηε ηθειία, όκσο ην πινίν λαπάγεζε θη ν Πξσηαγόξαο πλίγεθε. (Πθάηςκ) Πρώταρχος (Ιζη): λνκα πνπ αλαθέξεη ν ηέθακμξ ΐογάκηζμξ Πξσηέαο (Ιζη): 1. Ο Πνςηέαξ (5νο π.Υ. αη.) γηνο ηνπ Βπηθιένπο ήηαλ Ώζελαίνο λαύαξρνο θαηά ηα πξώηα έηε ηνπ Πεινπνλλεζηαθνύ πνιέκνπ. (Θμοηοδίδδξ) 2. Ο Πνςηέαξ (4νο π.Υ. αη.) από ηε Μαθεδνλία, ήηαλ ζύληξνθνο θαη ζηξαηεγόο ηνπ Μ. Ώιεμάλδξνπ. Δγήζεθε ζηόινπ 15 πινίσλ πνπ αλέιαβαλ ηελ πξνζηαζία ησλ ειιεληθώλ λεζηώλ από πεξζηθέο επηζέζεηο. (Ώννζακόξ) Πρωτεσίλαος (Μπζ): Γζμξ ηαζ δζάδμπμξ ημο ααζζθζά Εθίηθμο. Βηθήεδ κα θάαεζ ιένμξ ζημκ Σνςζηό πόθειμ, εκώ ήηακ κεόκοιθμξ ιε ηδ Λαμδάιεζα. Ήηαλ ν πξψηνο Έιιελαο πνπ ζθνηψζεθε ζηε κάρε. Τπήξρε ζρεηηθφο ρξεζκφο πνπ έιεγε φηη ν πξψηνο πνπ ζα απνβηβαζηεί, ακέζσο κεηά ηελ άθημε ηνπ ειιεληθνχ ζηφινπ ζα έραλε ηε δσή ηνπ. Ο πξψηνο πνπ απνβηβάζηεθε ήηαλ ν Οδπζζέαο, ν νπνίνο φκσο έξημε πξψηα ηελ αζπίδα ηνπ θαη πάηεζε πάλσ ηεο, απνθεχγνληαο έηζη λα παηήζεη ην έδαθνο ηεο Σξνίαο. Ώθνινχζεζε ν Πξσηεζίιανο πνπ δέρζεθε ην πξψην ερζξηθφ βέινο. 278
Δ γπλαίθα ηνπ ε Λανδάκεηα ήηαλ ηφζν ζηελνρσξεκέλε απφ ηελ απψιεηα ηνπ ζπδχγνπ ηεο πνπ θαηαζθεχαζε έλα νκνίσκά ηνπ απφ θεξί θαη ην ιάηξεπε. Οη ζενί ηε ιππήζεθαλ θαη επέηξεςαλ ζηνλ Πξσηεζίιαν λα γπξίζεη γηα ηξεηο κφλν ψξεο θνληά ηεο. ηαλ φκσο ήξζε ε ψξα λα επηζηξέςεη ζηνλ Άδε, ε Λανδάκεηα δελ άληεμε ηνλ δεχηεξν ρσξηζκφ θαη απηνθηφλεζε. Καη λεθξή αθφκα θξαηνχζε ηνλ Πξσηεζίιαν ηφζν ζθηρηά απφ ην ρέξη, ψζηε ν λεθξνπνκπφο Βξκήο αλαγθάζηεθε λα ηνπο νδεγήζεη θαη ηνπο δπν αγθαιηαζκέλνπο ζηνλ Άδε. (κεξνο) Πρωτεύς (Μπζ): 1. Ο Πξσηεχο ήηακ πακάνπαζδ ζεφηεηα, έλαο απφ ηνπο Θαιάζζηνπο Ααίκνλεο πνπ απνθαινχληαη θαη Άιηνη Γέξνληεο, φπσο ν Νεξεχο, ν Σξίησλ, ν Φφξθπο θαη άιινη. Θεσξείηαη γηνο ηνπ Πνζεηδψλα ή ηνπ Χθεαλνχ θαη ηεο κηαο Νχκθεο. (Δζίνδνο) 2. Ο Ώζβοπηζάδδξ Πξσηεύο δμθμθμκήεδηε από ηδκ ΑακαΎδα Γμνβμθόκδ ηδκ πνώηδ κύπηα ημο βάιμο ημοξ. (Ώπμθθόδςνμξ). Πξσηίο ( Μπζ): Δ Πξσηίο είκαζ ηαηά ιζα πανάδμζδ ιζα ηςκ Πθεζάδςκ, Πξσηνγέλεηα (Μπζ): Κόνδ ημο Αεοηαθίςκα ηαζ ηδξ Πύνναξ ηαζ αδεθθή ημο Έθθδκαξ, ημο Ώιθζηηύμκα ηαζ άθθςκ. (Ώπμθθόδςνμξ). Δξκήο, Πξσηεζίιανο θαη Λανδάκεηα ζηνλ Άδε Πρωτογένης (Ιζη): Ο νο Πνςημβέκδξ (4 π.Υ. αη.) από ηελ Καξία ήηαλ δσγξάθνο θαη γιύπηεο πνπ έδεζε ζηε Ρόδν θαη ζηελ Ώζήλα θαη ήηαλ αληίπαινο ηνπ Ώπειιή. Γλσζηά έξγα ηνπ νη πίλαθεο ηνπ Ρνδίνπ ήξσα Εαιπζνύ θαη ηνπ αλαπαπνκέλνπ αηύξνπ. Αεκηνύξγεζε επίζεο αγάικαηα από ρξπζό θαη έγξαςε δνθίκηα γηα ηελ ηέρλε ηεο δσγξαθηθήο. (Πθίκζμξ, Παοζακίαξ) Πξσηφγνλνο (Μπζ): αθέπε Φάλεο Πξσηνθιέσλ (Μπζ): Έλαο απφ ηνπο Σξηηνπάηνξεο, άιινη ήηαλ ν Ώκαιθείδεο θαη ν Πξσηνθιήο Πξσηνθξέσλ (Ιζη): Ο Πνςημηνέςκ ήηαλ έλαο από ηνπο 700 Θεζπηείο πνη παξέκεηλαλ ζηηο Θεξκνπύιεο θαη έπεζαλ όινη όπσο θαη νη 300 παξηηάηεο ηνπ Λεσλίδα (Δνόδμημξ) Πρωτόλαος (Ιζη): Ο Πνςηόθαμξ από ηε Μαληηλεία ήηαλ νιπκπηνλίθεο ππγκαρίαο ζηελ Οιπκπηάδα ηνπ 464 π.Υ. Πξσηνκάρε (Ιζη): Κόξε ηνπ Πηλδάξνπ Πξσηνκάλεο (Ιζη): Ο Πνςημιάκδξ ήηαλ νιπκπηνλίθεο 279
Πρωτόμαχοο (Ιζη): 1. Ο Πνςηόιαπμξ (5νο π.Υ. αη.) ήηαλ έλαο από ηνπο ζηξαηεγνύο ησλ Ώζελαίσλ πνπ λίθεζαλ ηνλ ζπαξηηαηηθό ζηόιν ζηε λαπκαρία ησλ Ώξγηλνπζώλ. κσο – αλ θαη ληθεηέο - θαηαδηθάζηεθαλ ζε ζάλαην γηαηί δελ θξόληηζαλ (παξά ηελ θαθνθαηξία) λα πεξηζπιιέμνπλ ηα πηώκαηα ησλ λεθξώλ Ώζελαίσλ. Ο Πξσηόκαρνο δελ πξνζήιζε ζηε δίθε θαη θαηαδηθάζηεθε εξήκελ. (Ξεκμθώκ) 2. Ο Πνςηόιαπμξ (4νο π.Υ. αη.) ήηαλ Μαθεδόλαο ζηξαηησηηθόο. πκκεηείρε ζηε κάρε ηεο Εζζνύ θαη ησλ Γαπγακήισλ (Ώννζακόξ) Πξσηνκέδεηα (Ιζη): λνκα κηαο από ηηο Νεξείδεο (Δζίμδμξ) Πξσηνκέδνπζα (Ιζη): λνκα κηαο από ηηο Νεξείδεο (Δζίμδμξ) Πρώτος (Ιζη): Ο Πνώημξ ήηαλ έκπνξνο ζηηεξώλ από ηελ Ώζήλα. Σν 360 π.Υ. αγόξαζε έλα θνξηίν ελόο πινίνπ κε ζηηάξη από ηηο πξαθνύζεο. κσο έπεζε ζύκα ηεο αξραηόηεξεο γλσζηήο απάηεο ζηελ ηζηνξία ηεο λαπηηιίαο: Ο Ξελόζεκηο θαη ν Ώγεζίζηξαηνο πιεξώζεθαλ πξνθαηαβνιηθά γηα ηελ απνζηνιή ηνπ πινίνπ. Ώιιά απηνί μεθίλεζαλ από ηηο πξαθνύζεο κε έλα άδεην πινίν ην νπνίν ζρεδίαδαλ λα βνπιηάμνπλ ελ πισ θαη απηνί λα δηαθύγνπλ κε βάξθα. κσο θάπνηνη από ηνπο επηβάηεο θαηάιαβαλ ην ζρέδηό ηνπο θαη πξνθεηκέλνπ λα πληγνύλ απηνί πξνηίκεζαλ λα ηνπο ζπιιάβνπλ. Ο Ώγεζίζηξαηνο γηα λα γιηηώζεη πήδεμε ζηε ζάιαζζα θαη πλίγεθε. ηνλ Πεηξαηά ν Πξώηνο πεξίκελε ην ζηηάξη ηνπ θαη όηαλ έθηαζε ην άδεην από εκπόξεπκα πινίν, παξέπεκςε ηνλ Ξελόζεκε ζην δηθαζηήξην. Απζηπρώο δελ κάζακε πνηέ ηελ εηπκεγνξία ηνπ δηθαζηεξίνπ. Πρωτοφάνης (Ιζη): Ο Πνςημθάκδξ από ηε Μαγλεζία ηεο Μηθξάο Ώζίαο, ήηαλ δπν θνξέο νιπκπηνλίθεο ζην παγθξάηην θαη ζηελ πάιε ην 92 π.Υ. Πξσηώ (Ιζη): λνκα κηαο από ηηο Νεξείδεο (Δζίμδμξ) Πηειέα (Ιζη): λνκα κηαο από ηηο Ώκαδξπάδεο Νύκθεο (Δζίμδμξ) Πτελέων (Μπζ): Βναζηήξ ηδξ Πνόηνζδμξ (Ώπμθθόδςνμξ)
Πτέξαο (Μπζ): Μπζηθφο θαιιηηέρλεο ζηνλ νπνίν απνδίδεηαη ε αλέγεξζε ηνπ δεχηεξνπ λανχ ηνπ Ώπφιισλα ζηνπο Αειθνχο. Δ παξάδνζε ιέεη φηη ν πξψηνο λαφο ρηίζηεθε κε θνξκνχο άγξηαο δάθλεο θαη ν δεχηεξνο απφ κέιηζζεο κε κέιη θεξί θαη θηεξά κειηζζψλ Πτερέλαος (Μπζ): Γηνο ηνπ Λέιεγα. Οη πνιπάξηζκνη γηνη ηνπ θαηνίθεζαλ ζηελ πεξηνρή ηνπ Ώρειψνπ πνπ νλνκάζηεθε αξγφηεξα Ώθαξλαλία. Πηνηόδσξνο (Ιζη): 1. Κνξίλζηνο ληθεηήο ησλ Εζζκίσλ (Πίκδανμξ) 2. Ο Πημζόδςνμξ είλαη πξόζσπν πνπ αλαθέξεηαη ζην έξγν Νεηνζημί Αζάθμβμζ ηνπ Λμοηζακμύ Πτολεμαίος (Ιζη): 1. Ο Πημθειαίμξ Ώ’ μ Λάβμο ή ςηήν (305-282 π.Υ.) ήηαλ βαζηιηάο ηεο Ώηγύπηνπ. Ήηαλ παηδηθόο θίινο, ζηξαηεγόο θαη ζσκαηνθύιαθαο ηνπ Μ. Ώιεμάλδξνπ. Πνιέκεζε ζηηο εθζηξαηείεο ηεο Ώζίαο θαη κεηά ηνλ 280
ζάλαην ηνπ βαζηιηά, αλέιαβε σο θπβεξλήηεο θαη ζηε ζπλέρεηα βαζηιηάοζπλερηζηήο ησλ θαξαώ ησλ Ώηγύπηνπ κε ηελ επσλπκία σηήξ. Καηέθηεζε ηε πξία θαη ηε Φνηλίθε θαη εθζηξάηεπζε θαη θαηά ηεο Βιιάδαο. Έγξαςε βηβιίν: Πενί ηςκ πνάλεςκ ημο Ώθελάκδνμο. (Ώννζακόξ) 2. Ο Πημθειαίμξ ΐ’ μ Φζθάδεθθμξ ήηαλ βαζηιηάο ηεο Ώηγύπηνπ (284-246 π.Υ.). Βπί ησλ εκεξώλ ηνπ ηδξύζεθε ε ΐηβιηνζήθε ηεο Ώιεμαλδξείαο θαη ν Φάξνο ηεο ίδηαο πόιεο, έλα από ηα Βπηά Θαύκαηα ηνπ αξραίνπ θόζκνπ. Βπίζεο ελώζεθε ν Νείινο κε ηελ Βξπζξά Θάιαζζα θαη έγηλε ε κεηάθξαζε ησλ Ββδνκήθνληα (ηεο ΐίβινπ). 3. Ο Πημθειαίμξ Γ’ μ Βοενβέηδξ ήηαλ βαζηιηάο ηεο Ώηγύπηνπ (246-222 π.Υ.) θαη ζύδπγνο ηεο ΐεξελίθεο (γηα ηελ νπνία ππάξρεη ν ζξύινο όηη ζπζίαζε ηελ θόκε ηεο γηα λα γπξίζεη ν ζύδπγόο ηεο ζώνο από ηνλ πόιεκν). Βπί ησλ εκεξώλ ηνπ ελζσκαηώζεθε ε Κπξήλε ζην βαζίιεηό ηνπ. Πξνζηάηεπζε ηηο ηέρλεο θαη ηα γξάκκαηα. 4. Ο Πημθειαίμξ Α’ μ Φζθμπάηςν ήηαλ βαζηιηάο ηεο Ώηγύπηνπ (222-204 π.Υ.). Ήηαλ θαθόο θαη αθόιαζηνο εγεκόλαο. Φέξεηαη σο δνινθόλνο ηνπ παηέξα ηνπ γη‟ απηό ν εηξσληθόο ηίηινο. Πηνιεκαίνο ΙΒ’ ν Απιεηήο (Λνύβξν) 5. Ο Πημθειαίμξ Β’ μ Βπζθακήξ ήηαλ βαζηιηάο ηεο Ώηγύπηνπ (204-180 π.Υ.), ζύκκαρνο ησλ Ρσκαίσλ θαη ηεο Ώζήλαο. Βπί ησλ εκεξώλ ηνπ μέζπαζαλ επαλαζηάζεηο. 6. Ο Πημθειαίμξ η’ μ Φζθμιήηςν ήηαλ βαζηιηάο ηεο Ώηγύπηνπ (180-145 π.Υ.). Ώλήιζε ζην ρξόλν αλήιηθνο ππό ηελ επηηξνπεία ηεο κεηέξαο ηνπ . θνηώζεθε ζηνλ πόιεκν θαηά ηνπ Ώληηόρνπ ηεο πξίαο. (Ώζθζακόξ) 7. Ο Πημθειαίμξ Γ’ μ κέμξ Φζθμπάηςν ήηαλ βαζηιηάο ηεο Ώηγύπηνπ, δνινθνλήζεθε πξηλ βαζηιεύζεη γη‟ απηό πνιινί ηνλ παξαιείπνπλ από ηελ αξίζκεζε. 8. Ο Πημθειαίμξ Δ’ μ Φίζηςκ ήηαλ βαζηιηάο ηεο Ώηγύπηνπ (170-163 & 145-116 π.Υ.). Ήηαλ θαθόο θαη κνρζεξόο εγεκόλαο, απεθιήζε θαη Κεθεξγέηεο. 9. Ο Πημθειαίμξ Θ’ μ Λάεονμξ ήηαλ βαζηιηάο ηεο Ώηγύπηνπ (116-107 & 88-81 π.Υ.). ΐαζίιεπζε ζε δπν πεξηόδνπο, αλάκεζά παξελεβιήζε ε βαζηιεία ηνπ αδειθνύ ηνπ: 10. Ο Πημθειαίμξ Ε’ ημο Ώθελάκδνμο ήηαλ βαζηιηάο ηεο Ώηγύπηνπ (107-88 π.Υ.). Ήηαλ θαθόο εγεκόλαο, ζύιεζε ηνλ ηάθν ηνπ Μ. Ώιεμάλδξνπ θαη ηειηθά δνινθνλήζεθε. 281
11. Ο Πημθειαίμξ ΕΏ’ μ Ώθέλακδνμξ ΐ’ ήηαλ βαζηιηάο ηεο Ώηγύπηνπ ην 80 π.Υ. γηα 19 κόλν κέξεο, εθηειέζηεθε από επαλαζηάηεο. 12. Ο Πημθειαίμξ Εΐ’ μ Ώοθδηήξ ήηαλ βαζηιηάο ηεο Ώηγύπηνπ (80-58 & 5551 π.Υ.). Ήηαλ λόζνο γηνο ηνπ Πηνιεκαίνπ Θ‟. Αηέπξαμε πνιιά εγθιήκαηα θαη πξνζπάζεζε λα ζώζεη ηε ρώξα ηνπ από ηνπο Ρσκαίνπο, Ήηαλ ν παηέξαο ηεο πεξίθεκεο Κιενπάηξαο 13. Ο Πημθειαίμξ ΕΓ’ μ Αζόκοζμξ ήηαλ βαζηιηάο ηεο Ώηγύπηνπ ην 52 π.Υ., γηνο ηνπ πξνεγνύκελνπ, αδειθόο ηεο Κιενπάηξαο. Πλίγεθε ζην Νείιν πνιεκώληαο ηνλ Ενύιην Καίζαξα. 14. Ο Πημθειαίμξ ΕΑ’ ημ Παζδίμκ ήηαλ βαζηιηάο ηεο Ώηγύπηνπ ην 48 π.Υ., δνινθνλήζεθε από ηε ζύδπγν θαη αδειθή ηνπ Κιενπάηξα. 15. Ο Πημθειαίμξ ΕΒ’ μ Καζζανίςκ ήηαλ γηνο ηεο Κιενπάηξαο θαη ηνπ Ενπιίνπ Καίζαξα, αλαθεξύρζεθε βαζηιηάο από ηελ κεηέξα ηνπ αιιά δνινθνλήζεθε ην 30 π.Υ. από ημκ Οηηααζακό. 17. Ο Πημθειαίμξ μ Κεναοκόξ, γηνο ηνπ Πηνιεκαίνπ Ώ‟ θαη ηεο Βπξπδίθεο, αλαθεξύρζεθε βαζηιηάο ηεο Θξάθεο θαη Μαθεδνλίαο σο Πηνιεκαίνο Ώ‟ (281-279 π.Υ.). (Πμθύαζμξ) 18. Ο Πημθειαίμξ μ εθεύημο, ήηαλ ζηξαηεγόο ηνπ Μ. Ώιεμάλδξνπ, ζθνηώζεθε ζηε κάρε ηεο Εζζνύ ην 333 π.Υ. (Ώννζακόξ) Πηνιεκαίνο Κιαύδηνο 19. Ο Πημθειαίμξ μ Ξέκκμξ (1νο π.Υ. αη.) ήηαλ πεξηπαηεηηθόο θηιόζνθνο θαη γξακκαηηθόο. Ήηαλ ζπγγξαθέαο ησλ έξγσλ Ώκεόιενμξ (ζε 24 βηβιία), θίβλ θαη Πανάλεκδ ζζημνία (μοΎδαξ) 20. Ο Πημθειαίμξ μ Ώζηαθςκίηδξ (1νο π.Υ. αη.) ήηαλ γξακκαηηθόο, δίδαμε ζηε Ρώκε, έγξαςε Πενί δζαθμνάξ θέλεςκ. (μοΎδαξ) 21. Ο Πημθειαίμξ μ Κονδκαίμξ, ήηαλ θηιόζνθνο από ηελ Κπξήλε. 22. Ο Πημθειαίμξ μ Μεβαθμπμθίηδξ, δηεηέιεζε δηνηθεηήο ηεο Κύπξνπ θαη ηζηνξηθόο ζπγγξαθέαο, έγξαςε ηελ ηζηνξία ηνπ Πηνιεκαίνπ Α‟ (Ώεήκαζμξ) 23. Ο Πημθειαίμξ ήηαλ Έιιελαο Βπηγξακκαηνπνηόο πνηεηήο. ώδνληαη δπν επηγξάκκαηά ηνπ (Παθαηζκή Ώκεμθμβία) Πηνιεκαίνο Κιαύδηνο (Ιζη): Ο Πημθειαίμξ Κθαύδζμξ (πεξ. 90-πεξ.168 κ.Υ.) από ηελ ΠηνιεκαΎδα ηεο Ώηγύπηνπ ήηαλ Έιιελαο γεσγξάθνο, καζεκαηηθόο, αζηξνιόγνο, αζηξνλόκνο, έλαο από ηνπο ζεκαληηθνύο επηζηήκνλεο ηεο αξραηόηεηαο. Ήηαλ ζπγγξαθέαο πνιιώλ ζπγγξακκάησλ, ηα νπνία είραλ κεγάιε επίδξαζε ζηε κεηαγελέζηεξε αξαβηθή θαη επξσπατθή επηζηήκε.
282
Σν ζεκαληηθόηεξν ίζσο ζύγγξακκά ηνπ, είλαη ε Μαεδιαηζηή ύκηαλζξ πνπ έκεηλε γλσζηό κε ηελ αξαβηθή ηνπ νλνκαζία Ώθιαβέζηδ (Almagest) από ηελ ειιεληθή ιέμε ιεβίζηδ. Πξόθεηηαη γηα κλεκεηώδεο έξγν 13 βηβιίσλ ζην νπνίν είλαη ζπγθεληξσκέλεο όιεο νη γλώζεηο από ηνπο αξραίνπο Έιιελεο θαη ΐαβπιώληνπο, γηα ηελ αζηξνλνκία θαη επεξεάζζεθε θπξίσο από ην έξγν ηνπ κεγάινπ αζηξνλόκνπ Ίππανπμο πνπ έδεζε πεξίπνπ πξηλ από ηξεηο αηώλεο. Πεξηιακβάλεη ηελ εξκελεία ησλ πιαλεηώλ ζηνλ νπξαλό πνπ είλαη γλσζηή σο Πημθειασηό ζύζηδια. Δ Ώθιαβέζηδ, ζεσξείηαη από ηα θιαζζηθά έξγα ηεο αζηξνλνκίαο, δηαηεξήζεθε θαη κεηαθξάζηεθε (όπσο θαη πνιιά άιια έξγα ηεο αξραίαο ειιεληθήο γξακκαηείαο) από ηνπο Άξαβεο ιόγηνπο θαη πέξαζε από απηνύο ζηελ επξσπατθή γξακκαηεία. Δ γεσθεληξηθή ζεσξία ηνπ Πηνιεκαίνπ, μεπεξάζηεθε κόλν κεηά από 14 αηώλεο όηαλ επηβιήζεθε ε ειηνθεληξηθή ζεσξία ηνπ Κμπένκζημο. (ηελ ειηνθεληξηθή ζεσξία ηελ είρε δηαηππώζεη πξώηνο ν Ώνίζηανπμξ μ άιζμξ ηνλ 3ν π.Υ. αηώλα). Ώθόκα ν Πηνιεκαίνο ζρεδίαζε ράξηεο ηνπ γλσζηνύ ηόηε θόζκνπ. Έγξαςε επίζεο ην αζηξνινγηθό βηβιίν Σεηνάαζαθμξ, ην καζεκαηηθό Ώνιμκζηώκ αζαθία θαζ ηελ Οπηζηή. (Βθθδκζηή Ώκεμθμβία) Πηνιεκαΐο (Ιζη): Δ ΠημθειαΎξ δ Κονδκεία (6νο π.Υ. αη.) ήηαλ λενππζαγόξεηα θηιόζνθνο, κνπζηθόο θαη καζεκαηηθόο Πηνιηπφξζεο (Μπζ): Άθθμ όκμια ημο Ώνηεζίθαμο, βζμο ημο Οδοζζέα ηαζ ηδξ Πδκεθόπδξ, πμο βεκκήεδηε ιεηά ηδκ επζζηνμθή ημο παηένα ημο από ηδκ Σνμία. (Παοζακίαξ) Πηνιηπφξζνο ή Πεξζέπηνιηο (Μπζ): Γζμξ ημο Σδθειάπμο (βζμο ημο Οδοζζέα) ηαζ ηδξ Ναοζζηάξ (Ώνζζημηέθδξ) Πτόλιχος (Ιζη): 1. Ο Πηόθζπμξ (6νο π.Υ. αη.) ήηαλ γιύπηεο από ηελ Κέξθπξα, δάζθαινο ηνπ Ώκθίνλνο από ηελ Κλσζό ηεο Κξήηεο. 2. Ο Πηφιηρνο από ηελ Ώίγηλα ήηαλ γιύπηεο αγαικάησλ αζιεηώλ (Παοζακίαξ) Πτώος (Ιζη): Βπίζεην ηνπ Ώπόιισλα Πηψνο (Μπζ): Γηνο ηνπ βαζηιηά ηνπ Οξρνκελνχ Ώζάκαληα θαη ηεο ηξίηεο ηνπ ζπδχγνπ Θεκηζηψο. Έδσζε ην φλνκά ηνπ ζηνλ βνπλφ Πηώμξ ή Πειαγία ηεο ΐνησηίαο. (Παπζαλίαο) Πησρεία (Ιζη): Θεόηεηα ή δαηκόλην ηεο θηώρεηαο θαη ηεο έλδεηαο Ππγκαίνη (Μπζ): Μπζηθφο ιαφο κηθξνζθνπηθψλ αλζξψπσλ πνπ δνχζαλ ζηηο παξπθέο ηνπ Χθεαλνχ πνπ έδσλε ηε Γε. (κεξνο, ηξάβσλ) Πυγμαλίων (Μπζ): Γηνο ηνπ βαζηιηά ΐήινπ θαη αδειθφο ηεο Αηδψο. Ήηαλ βαζηιηάο ηεο Κχπξνπ θαη γιχπηεο. κσο δελ εχξηζθε αληάμηά ηνπ γπλαίθα γηα λα ηελ αγαπήζεη. Καηαζθεχαζε έλα άγαικα ηεο ηδαληθήο γπλαίθαο (θαη’ άιινπο ηεο Ώθξνδίηεο) ηφζν φκνξθν πνπ ην εξσηεχηεθε. Παξαθάιεζε ηελ Ώθξνδίηε λα ην θάλεη έκςπρν θαη πξάγκαηη ε ζεά ην κεηακφξθσζε ζε κηα φκνξθε γπλαίθα. Ο Ππγκαιίσλ 283
ηελ νλφκαζε Γαιάηεηα, ηελ παληξεχηεθε θαη απέθηεζαλ έλα γην ηνλ Πάθν, θαη κηα θφξε ηελ Μεζάξκε. (Ώπνιιφδσξνο) Πυθάγγελος (Ιζη): 1. Ο Ποεάββεθμξ (5νο π.Υ. αη.) από ηε ΐνησηία ήηαλ ηξαγηθόο πνηεηήο. Αηαθσκσδήζεθε ζηνπο ΐαηνάπμοξ από ηνλ Ώνζζημθάκδ 2. Ο Ππζάγγεινο γηνο ηνπ Φεηιίδνπ, ήηαλ εγέηεο ησλ ΐνησηώλ θαηά ηνλ Πεινπνλλεζηαθό Πόιεκν (Θμοηοδίδδξ). Πυθαγόρας (Ιζη): 1. Ο Ποεαβόναξ (570-480 π.Υ.) από ηε άκν ήηαλ πξνζσθξαηηθόο θηιόζνθνο, θπζηθόο, καζεκαηηθόο θαη αζηξνλόκνο. Έκεηλε 20 ρξόληα ζηελ Ώίγππην θαη ζηε ΐαβπιώλα, όπνπ γλώξηζε ηνπο Πέξζεο κάγνπο θαη ηε θηινζνθία ηνπο. Βπέζηξεςε ζηε άκν αιιά ιόγσ ηνπ ηπξαλληθνύ θαζεζηώηνο ηνπ Πνιπθξάηε, θαηέθπγε ζηνλ Κξόησλα ηεο Εηαιίαο. Βθεί ίδξπζε κηα θνηλόηεηα-ζρνιή πνπ είρε εζηθνύο, θνηλσληθνύο, ζξεζθεπηηθνύο θαη πνιηηηθνύο ζθνπνύο. Δ δηδαζθαιία ηνπ γηλόηαλ κε κπζηεξηαθό θαη ζπκβνιηθό ηξόπν, κε βάζε ηνπο αξηζκνύο θαη ηηο ζρέζεηο κεηαμύ ηνπο. Οη καζεηέο ηνπ έπξεπε λα είλαη ζησπεινί, λα αθνύλ ηηο δηδαζθαιίεο ηνπ (ρσξίο πνηέ λα ηνλ αληηθξίδνπλ) θαη λα ηεξνύλ κπζηηθόηεηα γηα όηη ζπλέβαηλε ζηε ζρνιή. Μόλν κεηά από καζεηεία πέληε εηώλ νη καζεηέο είραλ δηθαίσκα λα βιέπνπλ ηνλ Ππζαγόξα. Ππζαγόξαο Ο Ππζαγόξαο ζεσξείηαη ν ζεκειησηήο ηνπ Ποεαβμνείμο Θεςνήιαημξ. Τπνζηήξηδε όηη νη αξηζκνί απνηεινύλ ζεκειηώδεο ζηνηρείν ηεο δεκηνπξγίαο ηνπ ύκπαληνο. Πηζαλνινγείηαη όηη ήηαλ ν πξώηνο πνπ ππνζηήξημε όηη ε Γε είλαη ζηξνγγπιή. Αίδαζθε όηη ε ςπρή έρεη ζετθή θαηαγσγή θαη σο εθ ηνύηνπ είλαη αζάλαηε. Οη ζξεζθεπηηθέο ηνπ δνμαζίεο ήηαλ έληνλα επεξεαζκέλεο από ηνλ μνθζηό θαη ηνλ ακαημθζηό ιοζηζηζζιό. Βίλαη ν ηδξπηήο ηεο θηινζνθηθήο ζρνιήο ησλ Ποεαβμνείςκ ε νπνία επεξέαζε ηα κεηαγελέζηεξα θηινζνθηθά θαη ζξεζθεπηηθά κπζηηθηζηηθά ξεύκαηα. Αελ άθεζε γξαπηά θείκελα, αιιά ό,ηη γλσξίδνκε γη‟ απηόλ, ην νθείινκε ζηνπο καζεηέο ηνπ. Ώθόκα θαη ν ζάλαηόο ηνπ είλαη κπζηήξην. ύκθσλα κε ην Αζμβέκδ ημκ Λαένηζμ, νη θάηνηθνη ηνπ Κξόησλα, θνβνύκελνη ηελ εγθαζίδξπζε ηπξαλλίαο, έζθαμαλ ηνλ Ππζαγόξα θαη 400 καζεηέο ηνπ. Ο Αζηαίανπμξ όκσο αλαθέξεη όηη ν Ππζαγόξαο πέζαλε ζην ηεξό ησλ Μνπζώλ, κέλνληαο 40 κέξεο λεζηηθόο. (Αζμβέκδξ Λαένηζμξ)
284
2. Ο Ποεαβόναξ (5νο π.Υ. αη.) από ην Ρήγην ηεο Εηαιίαο, ήηαλ δηάζεκνο ραιθνπιάζηεο. Φέξεηαη σο ν πξώηνο πνπ θηινηέρλεζε θιέβεο θαη λεύξα ηνπ ζώκαηνο ζην ραιθό. εκαληηθό έξγν ηνπ ν Φζθμηηήηδξ. (Παοζακίαξ) 3. Ο Ποεαβόναξ ήηαλ κνπζηθόο από ηε Γάθπλζν, εθεύξε πνιύπινθν κνπζηθό όξγαλν, ηνλ ηξίπνδα, ν νπνίνο είρε ρξήζε ηξηπιήο θηζάξαο. 4. παξηηάηεο, νιπκπηνλίθεο ηνπ ζηαδίνπ δξόκνπ ην 716 π.Υ. 5. Ο Ποεαβόναξ από ηε Μαγλεζία ηεο Μηθξάο Ώζίαο ήηαλ δπν θνξέο νιπκπηνλίθεο ηνπ ζηαδίνπ δξόκνπ ην 300 θαη ην 296 π.Υ. Πυθαίνετος (Ιζη): Ο Ποεαίκεημξ (4νο π.Υ. αη.) ήηαλ Έιιελαο ηζηνξηνγξάθνο, έγξαςε Πενί Ώζβίιδξ Ππζαΐο (Ιζη): Δ ΠοεαΎξ (2νο π.Υ. αη.) ήηαλ γεσκέηξεο, θόξε ηνπ καζεκαηηθνύ Γελνδώξνπ. Ώζρνιήζεθε κε ηα εκβαδά επηπέδσλ ρσξίσλ. Πυθάρατος (Ιζη): Βπώλπκνο άξρσλ ησλ Ώζελώλ ην 271 π.Υ. Πύθαρχος (Ιζη): Ώζιεηήο ηεο Ώξθαδίαο νιπκπηνλίθεο ηνπ ζηαδίνπ δξόκνπ. Πυθέας (Ιζη): 1. Ο γεσγξάθνο, αζηξνλόκνο θαη ζαιαζζνπόξνο Ποεέαξ μ Μαζζαθζώηδξ (380-310 π.Υ.), έγηλε γλσζηόο από ην ηαμίδη πνπ πξαγκαηνπνίεζε ζηηο ζάιαζζεο ηεο βόξεηαο Βπξώπεο. Σαμηδεύνληαο γηα λα βξεη θαζζίηεξν, ν Ππζέαο πέξαζε από ην Γηβξαιηάξ θαη έθζαζε σο ηα βξεηαληθά λεζηά θαη ηηο αθηέο ηεο Γεξκαλίαο. Λέγεηαη, θαη ζεσξείηαη πνιύ πηζαλό, όηη έθζαζε σο ηελ Εζιαλδία (Θνύιε). Ο Ππζέαο ήηαλ ν πξώηνο άλζξσπνο πνπ πεξηέγξαςε ηνλ Ήιην ηνπ Μεζνλπρηίνπ, ην ΐόξεην έιαο, ηνπο πνιηθνύο πάγνπο θαη ν πξώηνο πνπ αλέθεξε ηα νλόκαηα γεξκαληθώλ θαη βξεηαληθώλ θύισλ. (ηνάαςκ, Αζόδςνμξ ζηεθζώηδξ) 2. Ο Ποεέαξ (4νο π.Υ. αη.) από ηελ Ώζήλα, ήηαλ ξήηνξαο θαη δεκαγσγόο, αληίπαινο ηνπ Φσθίσλα θαη ζθνδξόο πνιέκηνο ηεο απνζέσζεο ηνπ Μ. Ώιεμάλδξνπ. Λόγνη ηνπ: Καηά Ώδαιάκημο. Καηά Αδιμζεέκμοξ θ.ά. (Πθμύηανπμξ) 3. Ο Ποεέαξ γηνο ηνπ Λάκπσλνο από ηελ Ώίγηλα ήηαλ αζιεηήο ηνπ παγθξαηίνπ. Κέξδηζε ζε αγώλεο ησλ Ππζίσλ θαη πκλήζεθε από ηνλ Πίκδανμ. Ππζεία (Ιζη): Ο ηίηινο ηεο εθάζηνηε ηέξεηαο ηνπ καληείνπ ησλ Αειθώλ. Δ Ππζία πξηλ ρξεζκνδνηήζεη καζνύζε θύιια δάθλεο θαη έπηλε λεξό από ηελ Καζηαιία πεγή. Καηόπηλ θαζόηαλ ζε έλα ηξίπνδν θαη πξνθήηεπε, ζπλήζσο κε ιίγα δπζλόεηα θαη αηληγκαηηθά ιόγηα ή αθόκα θαη θξαπγέο. Οη ηεξείο εξκήλεπαλ ηα ιόγηα απηά ζε έκκεηξνπο ρξεζκνύο, θαηά θαλόλα δηθνξνύκελεο ζεκαζίαο. Ππζένο (Ιζη): Ώξρηηέθηνλαο από ηελ Ώιηθαξλαζζό. Πύθερμος (Ιζη): Ο Πύεενιμξ (5νο π.Υ. αη.) από ηελ Σέσ ηεο Μ. Ώζίαο ήηαλ ιπξηθόο πνηεηήο. Ππζεύο (Ιζη): 1. Ο Ώβδεξίηεο Ποεεύξ ήηαλ παηέξαο ηνπ Νπκθνδώξνπ, ζπκκάρνπ ησλ Ώζελαίσλ ζηνλ Πεινπνλλεζηαθό Πόιεκν (Θμοηοδίδδξ) 285
2. Βπίζεην ηνπ Ώπόιισλα (Θμοηοδίδδξ) Πυθήν (Ιζη): Ναύαξρνο ησλ Κνξηλζίσλ, πνιέκεζε θαηά ησλ Ώζελαίσλ ζηελ ηθειία (Θμοηοδίδδξ) Πύθης (Ιζη): Ο Πύεδξ (5νο π.Υ. αη.) γηνο ηνπ Εζρελόνπ από ηελ Ώίγηλα, δηαθξίζεθε ζηνπο Πεξζηθνύο πνιέκνπο γηα ηελ γελλαηόηεηά ηνπ. (Δνόδμημξ) Πχζεο (Μπζ): Γηνο ηνπ Αειθνχ, βαζηιηά ησλ Αειθψλ θαη ηεο Νχκθεο Καζηαιίαο Πύζηα (Ιζη): Παλειιήληνη αζιεηηθνί αγώλεο πνπ δηεμάγνληαλ ζηνπο Αειθνύο θάζε ηέζζεξα ρξόληα γηα λα ηηκεζεί ν ζεόο Ώπόιισλ (Πίκδανμξ) Ππζηάο (ε) (Ιζη): 1. Δ Ποεζάξ (381-326 π.Υ.) ήηαλ ζύδπγνο ηνπ Ώνζζημηέθδ, θόξε ή πηνζεηεκέλε θόξε ηνπ Βνιία. 2. Δ Ποεζάξ (4νο-3νο π.Υ. αη.) ήηαλ θόξε ηνπ Ώξηζηνηέιε θαη ηεο Ππζηάδνο. Ώπηή ε Ππζηάο παζηξεύηεθε ηξεηο θνξέο. Ο πξώηνο ζύδπγόο ηεο ήηαλ ν Νζηάκςν, ν δεύηεξνο ν Πνμηθήξ από ηελ πάξηε θαη ν ηξίηνο ν γηαηξόο Μδηνόδςνμξ. 3. Βηαίξα πνπ αλαθέξεηαη ζηνπο Βηαζνζημύξ Αζαθόβμοξ ηνπ Λμοηζακμύ Ππζίαο (ν) (Ιζη): Έιιελαο ηζηνξηνγξάθνο Ππζηνλίθε (Ιζη): Δ Ποεζμκίηδ (4νο π.Υ. αη.) ήηαλ δηάζεκε εηαίξα, ηελ νπνία εξσηεύηεθε ν ζεζαπξνθύιαθαο ηνπ Μ. Ώιέμαλδξνπ Άξπαινο. Ώπηόο κεηά ην ζάλαηό ηεο αλήγεηξε κλεκεία ηεο ζηελ ΐαβπιώλα θαη ζηελ Ώζήλα (ζηελ Εεξά Οδό, ζην δξόκν πξνο ηελ Βιεπζίλα). (Παοζακίαξ, Ώεήκαζμξ) Πύζηνο (Ιζη): 1. Ο Πύεζμξ ή Πύεζξ (4νο π.Υ. αη.) ήηαλ αξρηηέθηνλαο από ηελ Πξηήλε. Μαδί κε ηνλ άηπξν από ηελ Πάξν ζρεδίαζαλ θαη επέβιεςαλ ηελ θαηαζθεπή ηνπ Μαπζσιείνπ ηεο Ώιηθαξλαζζνύ. 2. Πξνζσλύκην ηνπ Ώπόιισλα Πύζηππνο (Ιζη): Ο Πύεζππμξ (1νο π.Υ. αη.) από ηε Υαιθίδα ήηαλ παηέξαο ηνπ ζαηηξηθνύ πνηεηή Γνξγίππνπ. Πυθογένης (Ιζη): λνκα πνπ αλαγξάθεηαη ζε αξραίν ακθνξέα Πυθόδημος (Ιζη): Βπώλπκνο άξρσλ ησλ Ώζελώλ ην 336 π.Υ. (Αζόδςνμξ ζηεθόξ) Ππζνδσξίο (Ιζη): Δ Ποεμδςνίξ (1νο κΥ. αη.) ήηαλ ζύδπγνο ηνπ βαζηιηά ηνπ Πόληνπ Πνιέκσλνο θαη κεηέξα ηνπ Γήλσλνο θαη ηεο Ώλησλίαο Σξύθαηλαο. Ώξγόηεξα έγηλε ζύδπγνο ηνπ βαζηιηά ηεο Καππαδνθίαο Ώξρειάνπ. Πυθόδωρος (Ιζη): 1. Έλαο από ηνπο εθπξνζώπνπο ησλ Ώζελαίσλ πνπ ην 421 π.Υ. ππέγξαςαλ ζπλζήθε εηξήλεο κε ηνπο Λαθεδαηκνλίνπο (Θμοηοδίδδξ) 2. Γιύπηεο ηεο αξρατθήο ζρνιήο από ηελ Θήβα. Γλσζηό έξγν ηνπ άγαικα ηεο Ήξαο 3. Γηνο ηνπ Λαραξέσο, έλαο από ηνπο λεθξνύο ηεο κάρεο ηνπ Εζζκνύ ηεο Κνξίλζνπ ην 146 π.Υ. (όλνκα από ζρεηηθή επηγξαθή) Ππζόδσηνο (Ιζη): Βπώλπκνο άξρσλ ησλ Ώζελώλ ην 343 π.Υ. 286
Πυθοκλείδης (Ιζη): Ο Ποεμηθείδδξ (535-472 π.Υ.) από ηελ Κέα, ήηαλ θεκηζκέλνο κνπζηθόο θαη ζνθηζηήο, δάζθαινο κνπζηθήο ηνπ Πεξηθιή (Πθάηςκ) Πυθοκλής (Ιζη): 1. Ο Ποεμηθήξ θαη ν γηνο ηνπ Σαονέαξ ήηαλ Ώζελαίνη. Καη νη δπν είλαη γλσζηνί από κηα αηηηθή επηγξαθή πνπ θαηαλέκεη ηνπο πνιίηεο ζε δήκνπο. 2. Διείνο, νιπκπηνλίθεο ηνπ πεληάζινπ ην 452 π.Υ. 3. ηθπώληνο, νιπκπηνλίθεο ηνπ ζηαδίνπ ην 236 π.Υ. 4. Ο Ποεμηθήξ (4νο π.Υ. αη.) ήηαλ Ώζελαίνο πνιηηηθόο θαη ξήηνξαο, από ηνπο εγέηεο ηεο θηινκαθεδνληθήο παξάηαμεο θαη αληίπαινο ηνπ Αεκνζζέλε. Σν 317 θαηαδηθάζηεθε ζε ζάλαην καδί κε ηνλ Φσθίσλα θαη ηνπο ξήηνξεο Δγεκόλα θαη Καιιηκέδνλα. (Ώεήκαζμξ) Πυθόκριτος (Ιζη): 1. Ο Ποεόηνζημξ (494 π.Υ.) ήηαλ άξρσλ ησλ Ώζελώλ 2. Ο Ποεόηνζημξ (2νο π.Υ. αη.) από ηελ Ρόδν ήηαλ γιύπηεο 3. Παηέξαο ηνπ Αίσλνο, ελόο από ηνπο λεθξνύο ηεο κάρεο ηνπ Εζζκνύ θαηά ησλ Ρσκαίσλ ην 146 π.Υ. (από κηα ζρεηηθή επηγξαθή) Πυθόλαος (Ιζη): Ώλδξηθό όλνκα πνπ αλαθέξεη ν Πθίκζμξ Ππζόκαληηο, Ππζόιεπηνο, Ππζνθηόλνο (Ιζη): Πξνζσλύκηα ηνπ Ώπόιισλα Πυθόνικος (Ιζη): Ώζελαίνο, έλαο από ηνπο αληηπάινπο ηνπ Πεξηθιή Πυθόστρατος (Ιζη): Ο Ποεόζηναημξ από ηελ Ώζήλα (ή ηελ Έθεζν) ήηαλ νιπκπηνλίθεο ηνπ ζηαδίνπ ην 368 π.Υ. Πυθόσωρος: Πυθοφάνης (Ιζη): λνκα γξακκέλν ζε επηηύκβηα επηγξαθή Ππζώ (Ιζη): Ποεώ ήηαλ ε αξρηθή νλνκαζία ησλ Αειθώλ. Πύζσλ ή Πείζσλ (Ιζη): 1. Υζόληα ζεόηεηα, δξάθνο κε ζώκα θηδηνύ, είρε επίζεο ηα νλόκαηα Ππζώ, Ππζώλα θαη Αέιθπλα. Γνύζε ζε έλα ζπήιαην θαη πξνζηάηεπε ην ηεξό ηεο Γαίαο, πνπ έγηλε ην Μαληείν ησλ Αειθώλ, αθηεξσκέλν ζηνλ Ώπόιισλα θαη ε ηέξεηά ηνπ νλνκαδόηαλ Ππζία. Σνλ ζθόησζε κε ηα βέιε ηνπ ν Ώπόιισλ (Αζμβέκδξ Λαένηζμξ) 2. Οιπκπηνλίθεο ηνπ θέιεηνο ην 462 π.Υ. 3. Γηνο ηνπ Κξαηεξνύ, ζσκαηνθύιαθαο ηνπ Μ. Ώιεμάλδξνπ, κεηά ην ζάλαην ηνπ νπνίνπ έγηλε θύξηνο ηεο Μεδίαο. 4. Ο Πύεςκ ημο Ώίκμο (4νο π.Υ. αη.) ήηαλ θηιόζνθνο, καζεηήο ηνπ Πιάησλα, Σν 358 καδί κε ηνλ αδειθό ηνπ Δξαθιείδε, δνινθόλεζαλ ηνλ βαζηιηά ησλ Οδξνπζώλ Θξαθώλ Κόηπ Ώ‟. 5. Ο Πύεςκ (4νο π.Υ. αη.) από ηελ Καηάλε ήηαλ δξακαηηθόο πνηεηήο. Σν 324 παξνπζίαζε ην έξγν ηνπ Ώβήκ ζην ζηξαηόπεδν ηνπ Μ. Ώιεμάλδξνπ. (Ώννζακόξ) 287
Πυθώναξ (Ιζη): λνκα πξνζώπνπ από ηελ Γειεία ηεο Μηθξάο Ώζίαο πνπ αλαθέξεη ζε έλα από ηνπο ιόγνπο ηνπ ν Αδιμζεέκδξ Ππιάδεο (Ιζη): Ο Ποθάδδξ (1νο π.Υ. αη.) από ηελ Κηιηθία ήηαλ εζνπνηόο, εξγάζηεθε ζηε Ρώκε θαη έγξαςε έλα έξγν γηα ηελ ππνθξηηηθή. (Βθθδκ. Ώκεμθμβία) Πυλάδης (Μπζ): Γηνο ηνπ βαζηιηά ηεο Φσθίδαο ηξνθίνπ θαη θίινο ηνλ Οξέζηε. Μαδί κε ηελ αδειθή ηνπ Οξέζηε Διέθηξα, πξαγκαηνπνίεζαλ ην θφλν ηεο Κιπηαηκλήζηξαο θαη ηνπ Ώίγηζζνπ. Ώξγφηεξα παληξεχηεθε ηελ Διέθηξα. (Πίλδαξνο, νθνθιήο) Ππιαίκαρνο (Ιζη): Πξνζσλύκην ηεο Ώζελάο (Ώνζζημθάκδξ) Πυλαιμένης (Μπζ): ΐαζηιηάο ηνλ Παθιαγφλσλ, έιαβε κέξνο ζηνλ Σξσηθφ Πφιεκν, ζην πιεπξφ ηνπ Πξηάκνπ, καδί κε ηνλ γην ηνπ Ώξπαιίσλα. Ο γηνο ηνπ ζθνηψζεθε απφ ηνλ Μεξηφλε θαη ν ίδηνο ν Ππιαηκέλεο απφ ηνλ Μελέιαν (κεξνο) Πυλαίος (Ιζη): Βπίζεην ηνπ Βξκή Πχιαηνο (Ιζη): Γζμξ ημο Λήεμο, δβειόκαξ ηςκ Πεθαζβώκ ηαζ ζύιιαπμξ ηςκ Σνώςκ ζηδκ πμθζμνηία ηδξ Σνμίαξ (κεξνο) Ο Πςλάδηρ και οι Δπινύερ Ππιάξγε (Μπζ): Δ ΑακαΎδα Ππιάξγε δμθμθόκδζε ημκ Ώζβοπηζάδδ Ίδιςκα ηδκ πνώηδ κύπηα ημο βάιμο ημοξ (Ώπμθθόδςνμξ) Πυλάρτης Μπζ): Μαρεηήο ησλ Σξψσλ, ζθνηψζεθε απφ ηνλ Πάηξνθιν. (κεξνο) Πύλας (Μπζ): Γηνο θαη δηάδνρνο ηνπ βαζηιηά ησλ Μεγάξσλ Κιήζνλα, ηδξπηήο ηεο πφιε Πύινπ ηεο Μεζζελίαο (Παπζαλίαο) Πυλάων (Μπζ): Γηνο ηνπ βαζηιηά ηεο Πχινπ Νειέα θαη ηεο Υισξίδαο, ζθνηψζεθε απφ ηνλ Δξαθιή (Ώπνιιφδσξνο) Πχιενο (Μπζ): Γηνο ηνπ βαζηιηά ηνπ βνησηηθνχ Οξρνκελνχ Κιπκέλε Ππιήλσξ (Μπζ): Έλαο απφ ηνπο Κεληαχξνπο, πιεγψζεθε απφ ηνλ Δξαθιή κε δειεηεξηαζκέλν βέινο Πχιεηαο (Μπζ): Παηέναξ ημο Ώκηζιάπμο ηαζ ημο Κοάεμο, μζκμπόμο ημο Δναηθή
288
Ππιία (Μπζ): Κφξε ηνπ βαζηιηά ησλ Μεγάξσλ Πχιαληα θαη ζχδπγνο ηνπ Παλδίνλα ν νπνίνο θαη ηνλ δηαδέρζεθε ζην ζξφλν. Πχιηνο (Μπζ): Γηνο ηνπ Δθαίζηνπ, ζεξάπεπζε ζηε Λήκλν ηνλ Φηινθηήηε απφ ηε γάγγξαηλα ηνπ πνδηνχ ηνπ θαη ζε αληάιιαγκα ν Φηινθηήηεο ηνπ έκαζε ηελ ηέρλε ηεο ηνμνβνιίαο (κεξνο) Πύλος (Μπζ): Γηνο ηεο έλσζεο ηνπ Άξε θαη ηεο Αεκνλίθεο (Ώπνιιφδσξνο) Πχισλ (Μπζ): Μαρεηήο ησλ Σξψσλ, ζθνηψζεθε απφ ηνλ Πνιππνίηε (κεξνο) Ππκηάζσλ (Ιζη): Ο Ποιζάεςκ (4νο π.Υ. αη.) ήηαλ βαζηιηάο ηνπ Κηηίνπ ηεο Κύπξνπ. Ώλ θαη δελ ππνζηήξημε κε ζέξκε ηνλ Ώιέμαλδξν όπσο έθαλαλ νη βαζηιηάδεο ησλ άιισλ θππξηαθώλ πόιεσλ, ν Ώιέμαλδξνο ηνπ επέηξεςε λα θξαηήζεη ην ζξόλν ηνπ. Ππξ (Μπζ): Σέθλν ηεο κπζηηθηζηηθήο νξθηθήο ζεφηεηαο Γέλνο. Βίρε αδέιθηα ην Φσο θαη ηε Φιφγα. Πυραίχμης (Μπζ): Ώξρεγφο ησλ Παηφλσλ, πνιέκεζε ζηνλ Σξσηθφ Πφιεκν ζην πιεπξφ ηνπ Πξηάκνπ. θφησζε ηνλ Βχδσξν θαη ζθνηψζεθε απφ ηνλ Πάηξνθιν (κεξνο) Ππξαιιίο (Ιζη): Βηαίξα ηεο αξραηόηεηαο (Λμοηζακόξ) Ππξάθκσλ (Ιζη): λνκα ελόο από ηνπο Κεληαύξνπο Πχξακνο (Μπζ): Ο κέμξ ΐααοθώκζμξ Πχξακνο αγάπεζε κηα Νχκθε ηελ Θίζβε. ηαλ φκσο ε Θίζβε αλαθάιπςε φηη ήηαλ έγθπνο, απηνθηφλεζε. Σελ αθνινχζεζε ζηελ απηνθηνλία θαη ν Πχξακνο. Οη ζενί ηνπο κεηακφξθσζαλ ηελ Θίζβε ζε πεγή θαη ηνλ Πχξακν ζε πνηακφ. Σν λεξφ ηεο πεγήο ζπλαληνχζε ηνλ πνηακφ αησλίσο (ηνάαςκ) Πύξαλδξνο (Ιζη): Ώζελαίνο πξέζβεο ζηελ Θήβα (4νο π.Υ. αη.) Πύρασος (Μπζ): Έκαξ από ημοξ Σνώεξ εοβεκείξ. ημηώεδηε ζημκ πόθειμ από ημκ Ώίακηα ημκ Σεθαιώκζμ (ιδνμξ) Ππξβαιίσλ (Ιζη): Έλαο από ηνπο λεθξνύο ηεο κάρεο ηνπ Εζζκνύ (146 π.Υ.) θαηά ησλ Ρσκαίσλ (από ζρεηηθή επηγξαθή) Ππξγίσλ (Ιζη): Ο Πονβίςκ από ηελ Κξήηε ήηαλ ηζηνξηθόο ζπγγξαθέαο. Γλσζηό ηνπ έξγν ηα Κνδηζηά κόιζια Ππξγνηέιεο (Ιζη): Ο Πονβμηέθδξ (4νο π.Υ. αη.) ήηαλ ν ζθξαγηδνπνηόο θαη επλννύκελνο ηνπ Μεγάινπ Ώιεμάλδξνπ. (Πθίκζμξ) Ππξγψ (Μπζ): Δ πξψηε ζχδπγνο ηνπ βαζηιηά ησλ Μεγάξσλ Ώιθάζνπ Ππξήλε (Μπζ): Νχκθε θφξε ηνπ βαζηιηά ΐέβξπθνο ηεο Εζπαλίαο θαη εξσκέλε ηνπ Δξαθιή. ηαλ γέλλεζε έλα εξπεηφ πέζαλε. Ο Δξαθιήο ηελ έζαςε πάλσ απφ έλα ηεξάζηην ζσξφ βξάρσλ πνπ ζρεκάηηζαλ ηα ξε Ππξελαία. Πύρης (Ιζη): Έιιελαο πνηεηήο ηεο αξραηόηεηαο
289
Ππξίαο (Μπζ): Πινεγφο απφ ηελ Εζάθε. Ο Ππξίαο έζσζε απφ ηνπο πεηξαηέο έλα γέξν αηρκάισην πνπ κεηέθεξε ακθνξείο γεκάηνπο θνπθνπλάξηα. Σνλ θηινμέλεζε ζην ζπίηη θαη φηαλ ν γέξνο έθπγε άθεζε ηνπο ακθνξείο ζηνλ Ππξία. Ώπηφο δηαπίζησζε φηη θάησ απφ ηα θνπθνπλάξηα ήηαλ θνζκήκαηα θαη πεηξάδηα Ππξηγελήο (Ιζη): Βπίζεην ηνπ Αηνλύζνπ Πυριλάμπης (Ιζη): 1. Ο Πονζθάιπδξ (5νο π.Υ. αη.) από ηελ Ώζήλα ήηαλ πνιηηηθόο. Τπεξέηεζε σο πξέζβεο ησλ Ώζελαίσλ ζηελ Πεξζία θαη ήηαλ θίινο ηνπ Πεξηθιή. Ώλάηξεθε παγώληα θαη θαηεγνξήζεθε όηη ηα ρξεζηκνπνηνύζε γηα λα εθνδηάδεη εηαίξεο ζηνλ Πεξηθιή. Με ηελ πξώηε ηνπ γπλαίθα απέθηεζε έλα γην εμαηξεηηθήο νκνξθηάο ηνλ Αήκν. Δ δεύηεξε ζύδπγόο ηνπ ήηαλ ε κεηέξα ηνπ Πιάησλα Πεξηθηηώλε κε ηελ νπνία απέθηεζε αθόκα έλα γην ηνλ Ώληηθώληα, εηεξνζαιή αδειθό ηνπ Πιάησλα. (Πθμύηανπμξ, Πθάηςκ). 2. Ο Πονζθάιπδξ από ηελ Έθεζν ήηαλ νιπκπηνλίθεο ηνπ αγσλίζκαηνο ηνπ δνιίρνπ ην 356 π.Υ. Ππξίπλννο (Μπζ): Έκαξ από ημοξ Γίβακηεξ, ζημηώεδηε από ημκ Δναηθή (Δνόδμημξ) Ππξίππε (Μπζ): Θεζπζάδα, ιδηένα ημο Παηνόηθμο από ημκ Δναηθή (Ώπνιιφδσξνο) Πχξηο (Μπζ): Σξσαδίηεο πνιεκηζηήο. Σνλ ζθφησζε ν Πάηξνθινο. (κεξνο). Ο θνήζκων Γαλάηηρ, είλαη έξγν ηνπ Ππξόκαρνπ Ππξόκαρνο ή Φπξόκαρνο: 1. Ο Πονόιαπμξ (5νο π.Υ. αη.) από ηελ Ώζήλα, ήηαλ γιύπηεο. Φηινηέρλεζε ην αέησκα ηεο Ώζελάο Πνιηάδνο. 2. Ο γιύπηεο Πονόιαπμξ (2νο π.Υ. αη.) από ηελ Πέξγακν, καδί κε ηνπο Ώληίγνλν, ηξαηόληθν θαη Εζίγνλν, θηινηέρλεζαλ έλα ζύκπιεγκα πνπ απεηθνλίδεη ηελ κάρε ηνπ Ώηηάινπ θαη ηνπ Βπκέλε ελαληίνλ ησλ Γαιαηώλ. Ο γλσζηόο Θκήζηςκ Γαθάηδξ ήηαλ έλα αληίγξαθν ηκήκαηνο από απηό ην ζύκπιεγκα. Ππξηθιεγέζσλ ή Φιεγέδσλ (Μπζ): Σν έλα απφ ηα ηέζζεξα πνηάκηα ηνπ Κάησ Κφζκνπ, ζηνπ νπνίνπ ηελ θνίηε θπινχλ θιφγεο αληί γηα λεξφ. (κεξνο) Ππξνείο (Μπζ): Έκα απφ ηα Άζηξα Πιαλήηεο, ηέθλα ηνπ Ώζηξαίνπ θαη ηεο Νχρηαο, πξνζσπνπνίεζε ηνπ πιαλήηε Άξε. Πχξξα (Μπζ): Κφξε ηνπ Βπηκεζέα θαη ζχδπγνο ηνπ βαζηιηά ηεο Φζίαο Αεπθαιίσλα. Μαδί ηνπ απέθηεζαλ ηνλ Έιιελα, ηνλ Ώκθηθηχνλα, ηελ 290
Πξσηνγέλεηα, ηε Μειαλζψ, ηελ Ώηκψλε θαη ηε Θπία. Ο Αεπθαιίσλ θαη ε Πχξξα ζεσξνχληαη νη γελάξρεο ησλ ειιεληθψλ θχισλ θαη θπζηθά ησλ Βιιήλσλ. (Ώπνιιφδσξνο) Πύρξανδρος (Ιζη): Ώζελαίνο ζπθνθάληεο πνπ ζαηίξηζε ν Ώνζζημθάκδξ Πυρξίας (Ιζη): 1. Ο Ποννίαξ ήηαλ ζηξαηεγόο ησλ Ώηησιώλ, έδξαζε θαηά ηνλ πκκαρηθό Πόιεκν (219-214 π.Υ.). 2. Ο Ποννίαξ από ηελ Ώηησιία ήηαλ νιπκπηνλίθεο ηνπ ζηαδίνπ δξόκνπ ην 200 π.Υ. Ππξξίαο (Μπζ): Πινεγφο απφ ηελ Εζάθε, ν νπνίνο έζσζε απφ ηνπο πεηξαηέο έλα γέξν αηρκάισην πνπ κεηέθεξε ακθνξείο γεκάηνπο θνπθνπλάξηα. Σνλ θηινμέλεζε ζην ζπίηη θαη φηαλ ν γέξνο έθπγε άθεζε ηνπο ακθνξείο ζηνλ Ππξία. Ώπηφο δηαπίζησζε φηη θάησ απφ ηα θνπθνπλάξηα ήηαλ θνζκήκαηα θαη πεηξάδηα Πύρριχος (Ιζη): Ο Πύννζπμξ ήηαλ έλαο από ηνπο εηαίξνπο, επηθαλείο Μαθεδόλεο ηνπ Φηιίππνπ Β‟. Σν 183 π.Υ. καδί κε ηνλ άκν θαη ηνλ Άδκεην πήξε κέξνο ζε ζπλσκνζία θαηά ηνπ βαζηιηά θαη εθηειέζηεθε. (Ώννζακόξ) Ππξξίρνο (Μπζ): Έλαο απφ ηνπο Κνπξήηεο, πήξε ην φλνκά ηνπ απφ ηνλ ποννίπδ ην ρνξφ ησλ Κνπξεηψλ πνπ ζπλνδεχνληαλ απφ ρηππήκαηα ησλ ζπαζηψλ ζηηο αζπίδεο ηνπο. Θεσξείηαη ν εθεπξέηεο ηνπ ρνξνχ απηνχ. (Ώζήλαηνο) Πυρρίων (Ιζη): Ώξραηνειιεληθό αλδξηθό όλνκα Πυρρόλοχος (Ιζη): λνκα Ώξγείνπ πνπ αλαθέξεη ν Ξεκμθώκ Πύρρος (Ιζη): Ο Πύννμξ (318-282 π.Υ.) ήηαλ βαζηιηάο ησλ Μνινζζώλ ηεο Δπείξνπ θαη έλαο από ηνπο ζπνπδαίνπο ζηξαηειάηεο ηεο αξραηόηεηαο. Ήηαλ γηνο ηνπ Ώηαθίδε θαη ηεο Φζίαο θαη αδειθόο ηεο Αεηδάκεηαο. Πξαγκαηνπνίεζε κεγάιε εθζηξαηεία θαηά ηεο αλεξρόκελεο ηόηε Ρώκεο θαη πέηπρε ζεκαληηθέο λίθεο. κσο παξά ηηο λίθεο νη απώιεηεο ηνπ ζηξαηνύ ηνπ ήηαλ κεγάιεο θαη δελ ήηαλ δπλαηό λα αλαπιεξσζνύλ ιόγσ ηεο κεγάιεο απόζηαζεο από ηελ Ήπεηξν. (Πύννεζμξ κίηδ). Σειηθά εηηήζεθε θαη επέζηξεςε ζηελ παηξίδα ηνπ. Ώθνινύζεζε πόιεκνο θαηά ηεο Μαθεδνλίαο ηελ νπνία ππέηαμε θαη θαηόπηλ εζηξάθε ζηελ Πεινπόλλεζν. Ώπέηπρε λα ππνηάμεη ηε πάξηε θαη εζηξάθε θαηά ηνπ Άξγνπο. κσο εθεί ν Πύξξνο δέρζεθε ζην θεθάιη έλα θεξακίδη πνπ ηνπ πέηαμε κηα Ώξγείηηζζα θαη ζθνηώζεθε. (Πμθύαζμξ) Πύξξνο (Μπζ): Σν φλνκα ηνπ γηνπ ηνπ Ώρηιιέα, Νεμπημθέιμο (βιέπε ιέμε) Πύρρων (Ιζη): Ο θηιόζνθνο Πύννςκ μ Δθείμξ (360-270 π.Υ.) ήηαλ ν ηδξπηήο ηεο ζρνιήο ηνπ ζθεπηηθηζκνύ. Ήηαλ καζεηήο ηνπ Ώλαμάξρνπ. πκκεηείρε ζηελ εθζηξαηεία ηνπ Μ. Ώιεμάλδξνπ ζηηο Ελδίεο. (Πθμύηανπμξ) Ππξξσλίδεο (Ιζη): λνκα πνπ αλαθέξεη ν Λμοηζακόξ 291
Πυστίλος (Ιζη): λνκα πνπ αλαθέξεη ν Θμοηοδίδδξ Πύηηαινο (Ιζη): Ο Πύηηαθμξ από ηελ Διεία ήηαλ νιπκπηνλίθεο ηεο ππγκαρίαο ζηελ Οιπκπηάδα ηνπ 320 π.Υ. Πσιάξσλ (Ιζη): Πςθάνςκ είλαη όλνκα πνιίηε πνπ έδεζε θαηά ηνπο ειιεληζηηθνύο ρξόλνπο, γλσζηνύ από κηα επηγξαθή πνπ βξέζεθε ζηελ Θεζζαινλίθε Πωλλιανός (Ιζη): Γξακκαηηθόο θαη πνηεηήο ηνπ 2νπ κ.Υ. αηώλα. Έγξαςε δπν ζπιινγέο πνηεκάησλ. ώδνληαη πέληε επηγξάκκαηά ηνπ (Παθαηζκή Ώκεμθμβία) Πώλος (Ιζη): 1. Ο Πώθμξ (4νο π.Υ. αη.) από ηνλ Ώθξάγαληα, ήηαλ ζνθηζηήο καζεηήο ηνπ Γνξγία θαη δάζθαινο ηεο ξεηνξηθήο (Πθάηςκ) 2. Αηάζεκνο ηξαγηθόο πνηεηήο από ην νύλην, καζεηήο ηνπ Ώξρία. (Λμοηζακ) Πσξίλνο: βιέπε Πμνίκμξ Γεθάδξαρκν ζην νπνίν απεηθνλίδνληαη ν Αιέμαλδξνο πάλσ ζην άινγό ηνπ θαη ν Πώξνο πάλσ ζε έλα ειέθαληα Πώξνο (Ιζη): 1. ΐαζηιηάο ηλδηθνύ βαζηιείνπ, ηνλ νπνίν λίθεζε ν Μ. Ώιέμαλδξνο, αιιά ηνλ άθεζε ζηνλ ζξόλν ηνπ (Ώννζακόξ) 2. Ο Πώνμξ από ηα Μάιιηα ηεο Κξήηεο ήηαλ δπν θνξέο νιπκπηνλίθεο ηνπ ζηαδίνπ ην 360 θαη ην 356 π.Υ.
292
Ράγνο (Μπζ): Γηνο ηνπ βαζηιηά ηεο Πηεξίαο Πηέξνπ θαη ηεο Μνχζαο Κιεηψο θαη αδειθφο ηνπ Ταθίλζνπ. ηαλ ν αδειθφο ηνπ ζθνηψζεθε απφ ηνλ Ώπφιισλα, ν Ράγνο απφ ηε ζιίςε ηνπ έθαςε ην ηεξφ αιζχιιηφ ηνπ Ο Ώπφιισλαο ηνλ κεηακφξθσζε ζε αγξηφρνξην (δηδάλην) Ραδάμανθυς (Μπζ): Γηνο ηνπ Αία θαη ηεο Βπξψπεο, αδειθφο ηνπ Μίλσα θαη ηνπ αξπεδφλα. Αηαθξίζεθε γηα ηελ ζνθία θαη ηε δίθαηε θξίζε ηνπ θαη ζ’ απηφλ απνδίδεηαη ε ζχληαμε ηνπ Κξεηηθνχ Κψδηθα. Γηα ην ραξαθηήξα θαη ηελ ηηκηφηεηά ηνπ, νξίζηεθε απφ ηνπο ζενχο σο θξηηήο ηνπ Άδε, καδί κε ηνλ Μίλσα θαη ηνλ Ώηαθφ. (κεξνο) Ραδηλή (Ιζη): Γπλαίθα ζηελ νπνία αθηέξσζε πνίεκα ν ηεζίρνξνο. Ο θνηλόο ηάθνο ηεο (καδί κε ηνλ αγαπεκέλν ηεο Λεόληηρν) βξηζθόηαλ ζην Δξαίν ηεο άκνπ. Βθεί πήγαηλαλ λα πξνζεπρεζνύλ όζνη ππέθεξαλ από έξσηα. Ράδιος (Μπζ): Γηφο ηνπ Νειέσο θαη ηεο Υισξίδνο, ζθνηψζεθε απφ ηνλ Δξαθιή (Ώπνιιφδσξνο) Ζ κεηέξα ησλ ζεώλ Ρέα Ραζίλεο (Ιζη): Πέξζεο ζηξαηεγόο ηνπ Φξλάβαδνπ ζηε Μ. Ώζία (Δνόδμημξ) Ρακβάθαο (Ιζη): Μήδνο επγελήο πνπ αλαθέξεη ν Ξεκμθώκ Ρακλνύο (Ιζη): Υσξηό ηεο Ώηηηθήο πνπ αλήθε ζηελ Ώηαληίδα θπιή Ρακλνπζία (Ιζη): Βπίζεην ηεο ζεάο Νέκεζεο πνπ είρε ηεξό ζηελ Ρακλνύληα (Παοζακίαξ) Ράκθηνο (Ιζη): λνκα Λαθεδαηκνλίνπ πξέζβε πνπ αλαθέξεη ν Θμοηοδίδδξ Ραλίο (Ιζη): λνκα κηαο από ηηο Ώξηεκίζηεο Νύκθεο Ραρ (Μυθ): Γηνο ηνπ Κξαλανχ θαη ηεο Πεδηάδνο θαη παηέξαο ηνπ βαζηιηά ηεο Βιεπζίλαο Κειενχ. Ώπφ ηνλ Ράξα πήξε ην φλνκά ηνπ ην Ράξηνλ Πεδίνλ ηεο Βιεπζίλαο φπνπ θαιιηεξγήζεθε γηα πξψηε θνξά ην ζηηάξη. πλδεφηαλ κε ηα Βιεπζίληα Μπζηήξηα (Παπζαλίαο) Ράξνο (Ιζη): Πνηεηήο πνπ αλαθέξεηαη ζηελ Παθαηζκή Ώκεμθμβία Ραζθνύπνιηο (Ιζη): Ο Ραζημύπμθζξ ή Ραζηύπμνζξ (1νο π.Υ. αη.) ήηαλ βαζηιηάο ησλ απώλ ηεο Θξάθεο. Ήηαλ ζύκκαρνο ηνπ Πνκπήηνπ ζηε κάρε ησλ Φαξζάισλ Ραηώηεο (Ιζη): λνκα Παθιαγόλα πνπ αλαθέξεη ν ηνάαςκ
293
Ρέα ή Ρέε (Ιζη): Δ Ρέα ήηαλ ε Μεγάιε ζεά, θόξε ηνπ Οπξαλνύ θαη ηεο Γαίαο θαη ζύδπγνο ηνπ άξρνληα ησλ ζεώλ Κξόλνπ. Ήηαλ κεηέξα ησλ ζεώλ Βζηίαο, Ήξαο, Αήκεηξαο, Πνζεηδώλα, Άδε θαη Αία. (ιδνμξ, Δζίμδμξ) Ρέθαο ή Κξέθαο (Μπζ): Ώδειθφο ηνπ ελίνρνπ ησλ Αηφζθνπξσλ Ώκθηζηξάηνπ. Οη δπν αδειθνί αθνινχζεζαλ ηνπο Αηφζθνπξνπο ζηελ Ώξγνλαπηηθή Βθζηξαηεία. Μεηά ην ηέινο ηεο εθζηξαηείαο απνθάζηζαλ λα κείλνπλ ζηνλ Πφλην. Βθεί ίδξπζαλ απνηθίεο θαη ζεσξνχληαη νη γελάξρεο δηαθφξσλ θχισλ φπσο νη Κεξθέηεο, νη Δλίνρνη θαη νη Γπγνί Ρενκίζξεο (Ιζη): Ώπό ηνπο γελλαηόηεξνπο ζηξαηεγόο ηνπ Ααξείνπ ζηελ κάρε ηνπ Γξαληθνύ θαηά ηνπ Μ. Ώιεμάλδξνπ (334 π.Υ.) Ρεγίιια (Ιζη): Δ Ρήβζθθα Ώκία (2νο κ.Υ. αη.) ήηαλ Ρσκαία, ζύδπγνο ηνπ Δξώδε ηνπ Ώηηηθνύ. Μεηά ην ζάλαηό ηεο ν Δξώδεο ίδξπζε ην νκώλπκν Χδείν ζηηο παξπθέο ηεο Ώθξόπνιεο. Ρήλε (Μπζ): 1. Βξσκέλε ηνπ βαζηιηά ησλ Οπνπληψλ Λνθξψλ Οτειέα θαη κεηέξα ηνπ Μέδσλα, εηεξνζαινχο αδειθνχ ηνπ Ώίαληα ηνπ Λνθξνχ 2. Νατάδα Νχκθε ηεο ακνζξάθεο, εξσκέλε ηνπ Βξκή θαη κεηέξα ηνπ άσλα, λνκνζέηε ηνπ λεζηνχ. (κεξνο) Ρηξήνωρ (Μπζ): Γηνο ηνπ βαζηιηά ησλ Φαηάθσλ Ναπζίζννπ θαη αδειθφο ηνπ Ώιθίλννπ. (κεξνο) Ρηξίβιος (Ιζη): Ο Ρδλίαζμξ από ηελ Οπνύληα ήηαλ νιπκπηνλίθεο ζην άζιεκα ηνπ παγθξαηίνπ ην 536 π.Υ. Ρεμίδηνο (Ιζη): Ο Ρδλίδζμξ μ Μεηαπόκηζμξ πεξηιακβάλεηαη ζηνλ θαηάινγν ησλ Ππζαγνξείσλ ηνπ Εαιαθίπμο Ρήσος (Μπζ): Γηνο ηνπ Δηνλέα, βαζηιηά ηεο Δηφλεο θαη ηεο Μνχζαο Βπηέξπεο. πκκεηείρε σο ζχκκαρνο ηνπ Πξηάκνπ ζηνλ Σξσηθφ Πφιεκν. Τπήξρε έλαο ρξεζκφο πνχ έιεγε φηη φζν ηα άινγα ηνπ Ρήζνπ έηξσγαλ ρνξηάξη απφ ηελ Σξνία, ν πφιε δελ ζα έπεθηε πνηέ ζηα ρέξηα ησλ Βιιήλσλ πνπ ηελ πνιηνξθνχζαλ. ε κηα λπρηεξηλή επηρείξεζε, ν Οδπζζέαο θαη ν Αηνκήδεο κπήθαλ ζην ζηξαηφπεδν ηνπ Ρήζνπ, άξπαμαλ ηα άινγά ηνπ. Ο Αηνκήδεο ζθφησζε ηνλ Ρήζν ζηε ζθελή ηνπ ηελ ψξα πνπ απηφο θνηκφηαλ. (κεξνο) Ρεηία (Μπζ): Βξσκέλε ηνπ Ώπφιισλα θαη κεηέξα ησλ Κνξπβάλησλ Ρηαλόο (Ιζη): Ο Ρζακόξ (3νο-2νο π.Υ. αη.) από ηελ Κξήηε ήηαλ επηθόο θαη επηγξακκαηηθόο πνηεηήο θαη γξακκαηηθόο. Έγξαςε επηθά βηβιία (Μεζζδκζαηά, Ώπασηά, Δθεζαηά, Θεζζαθζηά) θαη επηγξάκκαηα από ηα νπνία ζώδνληαη έληεθα. Ώπό ηα έπε ηνπ δηαζώζεθαλ ειάρηζηα. (μοΎδαξ) Ρίγμος (Μπζ): Πνιεκηζηήο απφ ηε Θξάθε, γηνο ηνπ Πείξεσ. Ο Ρίγκνο έιαβε κέξνο ζηνλ Σξσηθφ Πφιεκν σο ζχκκαρνο ησλ Σξψσλ θαη ζθνηψζεθε απφ ηνλ Ώρηιιέα (κεξνο)
294
Ρίνθων (Ιζη): Ο Ρίκεςκ (323-285 π.Υ.) από ηηο πξαθνύζεο ή ηνλ Σάξαληα, ήηαλ πνηεηήο. Αεκηνύξγεζε ηελ ηιαξνηξαγσδία, ζεαηξηθό είδνο πνπ ην πεξηερόκελό ηνπ θηλείηαη κεηαμύ ζνβαξνύ θαη γεινίνπ. Έγξαςε πεξίπνπ 38 έξγα από ηα νπνία ζώδνληαη κόλν νθηώ ηίηινη. (Ώεήκαζμξ, μοΎδαξ) Ρηθεύο (Ιζη): λνκα ελόο από ηνπο Κεληαύξνπο Ρίρλνο (Ιζη): Ο Ρίπκμξ (4νο π.Υ. αη.) από ηελ Ώκθίπνιε είλαη γλσζηόο από κηα επηγξαθή-πσιεηήξην νηθίαο. Ο γηνο ηνπ Βύδςνμξ παξίζηαηαη σο κάξηπξαο ηνπ ζπκβνιαίνπ. Ρηςόιανο (Ιζη): Ο Ρζρόθαμξ ή Ρίρμηθμξ ήηαλ παξηηάηεο νιπκπηνλίθεο ζηνλ ζηάδην δξόκν ηνπ 624 π.Υ. Ρνδάλεο (Ιζη): Ήξσαο ηνπ κπζηζηνξήκαηνο ΐααοθςκζηά ηνπ Εακβιίρνπ Ρόδεηα (Ιζη): Μηα απφ ηηο Χθεαλίδεο, ζχληξνθνο ηεο Πεξζεθφλεο (κεξνο) Ρόδε (Μπζ): 1. Δ Ρόδδ ήηαλ θφξε ηνπ Πνζεηδψλνο θαη ηεο Ώκθηηξίηεο θαη κεηέξα ηνπ Φαέζνληνο απφ ηνλ Ήιην. 2. Δ ΑαλαΎδα Ρόδδ, δνινθφλεζε ηνλ Ώηγππηηάδε Εππφιπην ηελ πξψηε λχρηα ηνπ γάκνπ ηνπο (Ώπνιιφδσξνο) Ρόδεο (Ιζη): Ο Ρόδδξ (3νο π.Υ) από ηε Μαθεδνλία είλαη γλσζηόο από κηα επηηύκβηα ζηήιε Ρόδεο (Μπζ): Γηνο ηνπ Πνζεηδψλα θαη ηεο Ώκθηηξίηεο Ρνδία (Μπζ): Δ ΑαλαΎδα Ρμδία, δνινθφλεζε ηνλ Υαιθφδσληα ηελ πξψηε λχρηα ηνπ γάκνπ ηνπο Ρνδίππε (Ιζη): Ώζελαία πνπ αλαθέξεηαη ζηε Λοζζζηνάηδ ηνπ Ώνζζημθάκδ Αθίζα γηα παξάζηαζε ηεο Λπζηζηξάηεο Ρόδιππος (Ιζη): Ο Ρόδζππμξ μ Κνμηςκζάηδξ πεξηιακβάλεηαη ζηνλ θαηάινγν ησλ Ππζαγνξείσλ ηνπ Εαιαθίπμο Ρνδνδάθηπιε (Ιζη): Πξνζθώλεζε ηεο Δνύο. Ρνδόθιεηα (Ιζη): Βηαίξα ηεο αξραηόηεηαο Ρνδνθιήο (Ιζη): Ώζελαίνο ησλ ειιεληζηηθώλ ρξόλσλ. Ήηαλ παηέξαο ηνπ Ρόδσλνο, επεξγέηε ηνπ δήιμο Χνςπμύ. Ρνδόπε (Ιζη): Δ Ρμδόπδ ή Ρμδώπζξ (ξνδνκάγνπιε) (7νο-8νο π.Υ. αη.) ήηαλ εηαίξα ζηελ Ναπθξαηίδα ηεο Ώηγύπηνπ γλσζηή θαη κε ηα νλόκαηα Ασξίρα ή Ασξίρε. Ο Υάξαμνο από ηελ Μπηηιήλε (αδειθόο ηεο απθώο) ηελ εξσηεύηεθε, ηελ εμαγόξαζε, ηελ έθεξε ζηελ παηξίδα ηνπ θαη ηελ παληξεύηεθε. Δ αδειθή ηνπ έγξαςε έλα πνίεκα (εθεί ηελ απνθαιεί Ασξίρα) 295
γηα λα ζαηηξίζεη ηελ πξάμε απηή ηνπ Υάξαμνπ. (Δνόδμημξ, ηνάαςκ, μοΎδαξ) Ρνδόπε (Μπζ): Νατάδα Νχκθε, ζχδπγνο ηνπ βαζηιηά Ώίκνπ θαη κεηέξα ηνπ Έβξνπ. Σν βαζηιηθφ δεπγάξη είρε ηελ αιαδνλεία λα ζπγθξηζεί κε ηνλ Αία θαη ηελ Ήξα. Οη ζενί ηνπο ηηκψξεζαλ θαη ηνπο κεηακφξθσζαλ ζε βνπλά ην γλσζηά Αίιμ θαη Ρμδόπδ. (κεξνο) Ρόδνο ή Ρόδε (Μπζ): Κφξε ηνπ Πνζεηδψλα θαη ηεο Ώκθηηξίηεο, απφ ηελ νπνία πήξε ην φλνκά ηνπ ην λεζί Ρόδμξ. Με ηνλ Ήιην απέθηεζαλ πνιιά αγφξηα, ηνπο Διηάδεο θαη κηα θφξε. (Πίλδαξ, κεξνο) Ρνδνζηεθήο (Ιζη): Πξνζσλύκην ηεο Δώο Ρόδων (Ιζη): 1. Γηνο ηνπ Ρνδνθιένπο από ηελ Ώζήλα έδεζε θαηά ηνπο ειιεληζηηθνύο ρξόλνπο. Βίλαη γλσζηόο από έλα ςήθηζκα ηνπ δήκνπ Χξσπνύ κε ην νπνίν αλαθεξύζζεηαη επεξγέηεο ηεο πόιεο. 2. Ώπό ηελ Κύκε νιπκπηνλίθεο ηνπ ζηαδίνπ δξόκνπ ην 73 κΥ. 3. Ώπό ηελ Έθεζν ήηαλ νιπκπηνλίθεο ηνπ παγθξαηίνπ ην 89 κΥ. Ροδοφών (Ιζη): Ρόδηνο, έλαο από απηνύο πνπ ην 171 π.Υ. πξνζπάζεζαλ κε επηηπρία λα πείζνπλ ηνπο ζπκπαηξηώηεο ηνπο λα ζπκκαρήζνπλ κε ηελ Ρώκε θαηά ηελ δηάξθεηα ηνπ πνιέκνπ ηεο Ρόδνπ κε ηνπο Μαθεδόλεο ηνπ βαζηιηά Πεξζέα. Ρνδώπηο (Ιζη): Αηάζεκε εηαίξα ζξαθηθήο θαηαγσγήο, γηα ηελ νπνία ιέγεηαη όηη ν θαξαώ Άκαζηο έρηηζε ππξακίδα γηα λα ηελ ηηκήζεη. Έλαο ζξύινο ιέεη όηη ν Ώίζσπνο εξσηεύηεθε ηελ Ρνδώπηδα (Δνόδμημξ) Αίζσπνο θαη Ρνδώπηο Ρνδώπηο (Μπζ): Ρμδώπζξ ζεκαίλεη ξνδνκάγνπιε θαη ε ηζηνξία ηεο ήηαλ ίδηα κε απηή ηεο ηαρηνπνχηαο. Ήηαλ κηα φκνξθε Ώηγχπηηα ζθιάβα. Σν αθεληηθφ ηεο ηελ εθηηκνχζε θαη ηεο ράξηζε έλα δεπγάξη ζαλδάιηα, φκσο νη άιιεο ζθιάβεο ηνπ ζπηηηνχ ηε δήιεπαλ, ηελ θαθνκεηαρεηξίδνληαλ θαη ηε θφξησλαλ κε ηηο βαξχηεξεο δνπιεηέο. Μηα κέξα ελψ ε Ρνδψπηο ινπδφηαλ ζην πνηάκη έλαο αεηφο άξπαμε έλα απφ ηα ζαλδάιηα ηεο θαη ηα άθεζε λα πέζνπλ κπξνζηά ζηα πφδηα ηνπ θαξαψ Φακκήηηρνπ. Ώπηφο εληππσζηάζηεθε απφ ηελ θνκςφηεηα ηνπ ζαλδαιηνχ θαη πηζηεχνληαο φηη ήηαλ ζετθφ ζεκάδη, παξήγγεηιε ζηνπο αλζξψπνπο ηνπ λα βξνπλ ηελ θάηνρν ηνπ ζαλδαιηνχ, πνπ φπσο πίζηεπε ήηαλ πνιχ 296
σξαία γπλαίθα. Πξάγκαηη ε θνπέια βξέζεθε θαη ν θαξαψ ηελ παληξεχηεθε. Ροίκος (Ιζη): Ο Ρνίθνο (7νο π.Υ. αη.) από ηε άκν ήηαλ αξρηηέθηνλαο θαη γιύπηεο. Ήηαλ γηνο ηνπ Φηιέα θαη παηέξαο ηνπ δηάζεκνπ επίζεο αξρηηέθηνλα θαη γιύπηε Θενδώξνπ ηνπ ακίνπ. Θεσξείηαη όηη εθεύξε κε ηνλ γην ηνπ ηελ κέζνδν ρύζεσο ηνπ ραιθνύ ζε θνίια αγάικαηα. Βπίζεο κε ην γην ηνπ αλνηθνδόκεζε ην Δξαίν ηεο άκνπ. (Δξόδνηνο, Παπζαλίαο) Ρνίθνο (Μπζ): Έλαο απφ ηνπο Γίγαληεο, γηνπο ηνπ Οπξαλνχ θαη ηεο Γαίαο. (Δζίνδνο) Ρνηκεηάιθεο (Ιζη): ΐαζηιηάο ηεο Θξάθεο ηνπ 1νπ π.Υ. αηώλα, ζύκκαρνο ηνπ Ώπγνύζηνπ ζηνλ πόιεκό ηνπ θαηά ηνπ Μάξθνπ Ώληώληνπ Ρνίκηζνο(Ιζη): Ώγγεηνπιάζηεο ηνπ 3νπ π.Υ. αη. από ηελ Πέιια. Έγηλε γλσζηόο από ακθνξείο πνπ βξέζεθαλ ζε αλαζθαθέο ηεο πεξηνρήο. Ρνηκηηάιθεο (Ιζη): Ο Ρμζιζηάθηδξ (1νο π.Υ. αη.) ήηαλ βαζηιηάο ησλ Θξαθώλ, ν νπνίνο άιιαμε εγθαίξσο ζύκκαρν, εγθαηέιεηςε ηελ Μάξθν Ώληώλην θαη ππνζηήξημε ηνλ Οθηαβηαλό (Πθμύηανπμξ) Ρνηηία (Μπζ): Κφξε ηνπ βαζηιηά ηεο Θξάθεο τζσλα, ζηελ νπνία ην αθξσηήξην ηεο Σξσάδαο Ρνίηεην νθείιεη ην φλνκά ηνπ. Ρνίνο (Ιζη): Ο Ρμίμξ (5νο π.Υ. αη.) γηνο ηνπ Ώκβξόζνπ θαη ν Αατθάληεο γηνο ηνπ Τακπόιεσο ήηαλ δηνηθεηέο ηνπ ζηξαηνύ ηεο Φσθίδαο ζηνλ πόιεκν θαηά ησλ Θεζζαιώλ. (Παοζακίαξ) Ρνίηνο (Μπζ): Κέληαπξνο πνπ πξνζπάζεζε λα βηάζεη ηελ Ώηαιάληε, αιιά απηή ηνλ ζθφησζε. Ζ Αηαιάληε θπλεγά Ρνηώ (Μπζ): 1. Δ Ρνηώ ήηαλ θφξε ηνπ ηάθπινπ. Ώπφ ηελ έλσζή ηεο κε ηνλ Ώπφιισλα γέλλεζε ηνλ Άλην, ζηνλ νπνίν ν παηέξαο ηνπ έδσζε ην ράξηζκα ηεο πξνθεηείαο. 2. Κφξε ηνπ πνηάκηνπ ζενχ αγγάξηνπ θαη κεηέξα ηνπ Σηζσλνχ. Ρόπαινο (Μπζ): Γηνο ηνπ Δξαθιή θαη παηέξαο ηνπ Φαίζηνπ. Ρνπθίλνο (Ιζη): Πνηεηήοεπηγξακκαηνπνηόο πνπ έδεζε ηνλ 1ν ή 3ν κ.Υ. αηώλα, Πνιιά από ηα επηγξάκκαηά ηνπ είλαη αθηεξσκέλα ζε εηαίξεο (Παθαηζκή Ώκεμθμβία) Ρούφος (Ιζη): Γηαηξόο ηνπ 1νπ π.Υ. από ηελ Έθεζν, παξαθνινπζνύζε ηελ πγεία ηεο βαζίιηζζαο ηεο Ώηγύπηνπ Κιενπάηξαο 297
Ρπλδαθώ: Ώλαθέξεηαη από ηνλ Εάιαθζπμ σο κηα από ηηο γπλαίθεο πνπ γλώξηδαλ ηα ππζαγόξεηα καζεκαηηθά θαη ηε θηινζνθία. Ρύηηνλ(Ιζη): Πόιε ηεο Κξήηεο, πνπ καδί κε ηελ Κλσζό, ηε Γόξηπλα, ηε Λύθην, ηε Λύθαζην θαη ηε Φαηζηό, πήξε κέξνο ζηελ εθζηξαηεία θαηά ηεο Σξνίαο (ιδνμξ) Ρώκε (Ιζη): Δ Ρώιδ από ηε Μαθεδνλία ήηαλ ζύδπγνο ηνπ Έξσηνο θαη κεηέξα ηεο Θεξηλήο πνπ πέζαλε πνιύ λέα. Σα νλόκαηα απηά είλαη γλσζηά από κηα επηηύκβηα ζηήιε πνπ βξέζεθε θνληά ζην Αίνλ Ρώκε (Μπζ): Κφξε ηνπ Βπάλδξνπ θαη αδειθή ηνπ Πάιιαληα. Ρσκία (Ιζη): Δ Ρςιία από ηε Λάξηζα, είλαη γλσζηή από κηα επηγξαθή πνπ βξέζεθε ζην θνηκεηήξην ηεο πόιεο θαη ηελ απνθαιεί εξσίδα. Ρσμάλε (Ιζη): Δ Ρςλάκδ (341-311 π.Υ.) ήηαλ θόξε ηνπ εγεκόλα ηεο ΐαθηξηαλήο Ομπάξηνπ. Μεηά ηελ θαηάιεςε ηεο ρώξαο ηεο από ηνλ Μ. Ώιέμαλδξν έγηλε ε πξώηε ηνπ ζύδπγνο θαη κεηέξα ηνπ Ώιεμάλδξνπ Α‟ πνπ γελλήζεθε κεηά ην ζάλαην ηνπ παηέξα ηνπ. Δ Ρσμάλε θαη ν γηνο ηεο δνινθνλήζεθαλ ην 311 κεηά από δηαηαγή ηνπ Καζζάλδξνπ. (Ώννζακόξ, Πθμύηανπμξ)
298
αβάδηνο (Ιζη): Θεόηεηα ηεο Θξάθεο θαη ηεο Φξπγίαο, πξνζηάηεο ησλ ηππέσλ, ησλ λνκάδσλ θαη ησλ ζηηεξώλ. Σνλ παξνκνίαδαλ κε ηνλ Αηόλπζν, αιιά ε ιαηξεία ηνπ ήηαλ πεξίεξγε θαη δελ απόθηεζε πνηέ πνιινύο νπαδνύο. Οη πηζηνί θαη πηζηέο ηνπ ρόξεπαλ θξαηώληαο θίδηα θαη θάλνληαο θαζαξκνύο ελώ ηηο λύρηεο γηόξηαδαλ ηνλ «κπζηηθό γάκν» ησλ κπεκέλσλ. αβάθηεο (Ιζη): Έλαο από ηνπο Κεξακηθνύο Ααίκνλεο, θόβνο θαη ηξόκνο ησλ θεξακνπνηώλ θαη ησλ ρπηξώλ ηεο θνπδίλαο (ιδνμξ) άββε (Ιζη): ίβπιια ηεο ΐαβπιώλαο αβίθηαο (Ιζη): Μαθεδόλαο αμησκαηνύρνο ηνπ 4νπ π.Υ. αη. Αηνξίζηεθε δηνηθεηήο ηεο Καππαδνθίαο, ακέζσο κεηά ηελ θαηάιεςή ηεο από ηα ζηξαηεύκαηα ηνπ Μ. Ώιεμάλδξνπ. (Ώννζακόξ) αβίνος (Ιζη): Ο ααίκμξ μ Γναιιαηζηόξ ήηαλ πνηεηήο, ζώδεηαη έλα επίγξακκά ηνπ (Παθαηζκή Ώκεμθμβία) αβύζε (Ιζη): Δ ααύεδ θόξε ηνπ Θενμέλνπ, έδεζε θαηά ηνπ ειιεληζηηθνύο ρξόλνπο. Βίλαη γλσζηή από κηα επηγξαθή-θαηάινγν νλνκάησλ πνπ βξέζεθε ζην Αίνλ ηεο Μαθεδνλίαο. αβύιηλζνο (Ιζη): ηξαηεγόο ησλ Μνινζζώλ ηεο Δπείξνπ (Θμοηοδίδδξ) άγαξηο (Μπζ): Γηνο ηνπ βαζηιηά ηεο Φξπγίαο Μίδα. Βπεηδή δελ πξνσζνχζε ζηε ρψξα ηνπ ηε ιαηξεία ηεο Κπβέιεο ε ζεά ηνπ έζηεηιε ηξέια, κε απνηέιεζκα λα πέζεη ζε έλα πνηακφ θαη λα πληγεί. Ώπφ ηφηε ν πνηακφο νλνκάζηεθε αγγάξηνο. Μίδαο αγαξίηηο (Μπζ): Ώκαδξπάο Νχκθε θφξε ηνπ πνηάκηνπ ζενχ αγγάξηνπ, ζηελ αγθαιηά ηεο νπνίαο ν Άηηηο πξφδσζε ηελ Κπβέιε, αλ θαη ηεο είρε ππνζρεζεί φηη ζα κείλεη αγλφο. Δ ζεά ηελ εθδηθήζεθε μεξαίλνληαο ην δέληξν ηεο Νχκθεο. αγγάξηνο (Μπζ): Πνηάκηνο ζεφο ηεο Μηθξάο Ώζίαο αδάιαο (Ιζη): Ο αδάθαξ (1νο π.Υ. αη.) ήηαλ βαζηιηάο ησλ Οδξνπζώλ Θξαθώλ θαη ζύδπγνο ηεο Πνιεκνθξαηίαο. Ήηαλ ζύδπγνο ηνπ Ρσκαίνπ ζηξαηεγνύ Κνξλήιηνπ ύιια θαηά ηνπ Μηζξηδάηε ηνπ Πόληνπ. άδνθνο (Ιζη): Γηνο ηνπ βαζηιηά ησλ Θξαθώλ ηηάιθε, θίινο θαη ζύκκαρνο ησλ Ώζελαίσλ (Θμοηοδίδδξ) αδπάηηεο (Ιζη): ΐαζηιηάο ησλ Λπδώλ, πνιέκεζε θαηά ηεο Μηιήηνπ (Δνόδμημξ) 299
άζσλ (Ιζη): Ο άεςκ (4νο π.Υ. αη.) ήηαλ παηέξαο ηνπ σθξάηε, αξρεγνύ ίιεο ηνπ Μαθεδνληθνύ ζηξαηνύ ηνπ Μ. Ώιεμάλδξνπ. Σαηζάξα (Μπζ): Κφξε ηνπ βαζηιηά ηεο Βιεπζίλαο Κειενχ θαη ηεο Μεηαλείξαο ακάδας (Ιζη): Ο αηάδαξ (7νο-6νο π.Υ. αη.) ήηαλ κνπζηθόο απιεηήο θαη ζπλζέηεο από ην Άξγνο. Σν 586 έγηλε γηα πξώηε θνξά ζηα Πύζηα δηαγσληζκόο απινύ θαη ν αθάδαο θέξδηζε ηελ πξώηε ζέζε. Ώθνινύζεζαλ αθόκα δπν πξώηεο λίθεο ηνπ ζηνπο επόκελνπο αγώλεο. (Πθμύηανπμξ, Παοζακίαξ) άκας (Ιζη): Ανύινο, νηλνρόνο ηνπ βαζηιηά ησλ Μήδσλ Ώζηπάγε (Δνόδμη) αθνλίδεο (Ιζη): Έιιελαο δσγξάθνο θαη αγγεηνγξάθνο αιαβάθρα (Ιζη): λνκα εηαίξαο ζηελ θσκσδία Εππήξ ηνπ Ώνζζημθάκδ αιαβαθρώ (Ιζη): λνκα Ώζελαίαο ζηελ θσκσδία Θεζιμθμνζάγμοζεξ ηνπ Ώνζζημθάκδ) άλαγος (Μπζ): Γζμξ ημο ααζζθζά ηδξ Υίμο Οζκμπίςκμξ άλαιθος (Ιζη): 1. Ννκνζέηεο ηεο ζηθειηθήο πόιεο Κξόησλ (Λμοηζακόξ) 2. ηξαηεγόο ησλ Λαθεδαηκνλίσλ ν νπνίνο ην 427 π.Υ. βνήζεζε ηνπο θαηνίθνπο ηεο Μπηηιήλεο λα αληηκεησπίζνπλ ηελ πνιηνξθία ησλ Ώζελαίσλ (Θμοηοδίδδξ) αιακβώ (Ιζη): ΐαβπισληαθή ζεόηεηα ηαπηηδόκελε κε ηελ Ώζηάξηε, πνπ ιαηξεπόηαλ ζε νξηζκέλεο πεξηνρέο ηεο Βιιάδαο σο άιιε νλνκαζία ηεο Ώθξνδίηεο πνπ ζξελεί ηνλ Άδσλη αιακηλία (Ιζη): Σν όλνκα κηαο από ηηο ηεξέο ηξηήξεηο ηεο αξραίαο Ώζήλαο. Ήηαλ ηαρύηαην ζθάθνο θαη ην ρξεζηκνπνηνύζαλ γηα εηδηθέο απνζηνιέο όπσο γηα ηελ εηήζηα κεηαθνξά ησλ Θεςνζώκ ζηε Αήιν θαη αιινύ. αιακίληνο (Ιζη): Πξνζσλύκην ηνπ Αηόο αλαμίλνο (Μπζ): Μπζηθφο βαζηιηάο ηεο Κχπξνπ, ηδξπηήο ηεο πφιεο αιακίλαο αιακίο (Μπζ): Κφξε ηνπ πνηάκηνπ ζενχ Ώζσπνχ θαη ηεο Νχκθεο Μεηψπεο. Έδσζε ην φλνκά ηεο ζην νκψλπκν λεζί (Παπζαλίαο) άιαμ (Ιζη): Έιιελαο αγγεηνπιάζηεο αικαθίο (Μπζ): Νχκθε νκψλπκεο πεγήο ηεο Καξίαο. Βθεί έθαλε κπάλην ν πην φκνξθνο λένο ηνπ θφζκνπ, ν Βξκαθξφδηηνο, γηνο ηνπ Βξκή θαη ηεο Ώθξνδίηεο. Δ αικαθίο ηνλ είδε ηνλ εξσηεχζεθε θαη ηνλ αγθάιηαζε ζθηρηά. Ο Βξκαθξφδηηνο αηθληδηάζηεθε θαη πξνζπάζεζε λα ηελ απσζήζεη, αιιά απηή επέκελε θαη παξαθάιεζε ηνπο ζενχο λα κελ απνρσξηζηεί πνηέ απφ ηνλ αγαπεκέλν ηεο. Οη ζενί εηζάθνπζαλ ηελ επηζπκία ηεο θαη ηα δπν πιάζκαηα ελψζεθαλ ζε έλα κε δπν θχια, αξζεληθφ θαη ζειπθφ. αλμωνεύς (Μπζ): Ο αικνλεύο ή αικσλεύο ήηακ ζδνοηήξ ηαζ ααζζθζάξ ηδξ αθιώκδξ ηδξ Δθείαξ, ζύγοβμξ ηδξ Ώθηζδίηδξ ηαζ παηέναξ ηδξ Σονώξ. 300
αικσλίο (Ιζη): Βηαίξα ηεο αξραηόηεηαο άιπε (Ιζη): Γηαηξόο γπλαηθνιόγνο-καία από ηελ Λέζβν άιπηγμ (Ιζη): Βπίζεην ηεο ζεάο Ώζελάο ζην Άξγνο (Παοζακίαξ) αιπίσλ (Ιζη): Ο αθπίςκ (1νο π.Υ. αη.) ήηαλ Ώζελαίνο γιύπηεο πνπ έδεζε ζηε Ρώκε. ώδεηαη έλαο καξκάξηλνο θξαηήξαο πνπ είλαη δηαθνζκεκέλνο κε ηνλ Βξκή. αλύνθιος (Ιζη): ΐαζηιηάο ησλ Ώγξαίσλ ζηελ Ώθαξλαλία, ζύκκαρνο ησλ Λαθεδαηκνλίσλ, εηηήζεθε ην 424 από ηνπο Ώζελαίνπο (Θμοηοδίδδξ) ακαγόξαο (Ιζη): Ο αιαβόναξ (4νο π.Υ. αη.) ήηαλ παηέξαο ηνπ Άνπμκημξ, γλσζηνύ από κηα επηγξαθή πνπ βξέζεθε ζηελ Πέξηλζν (θνληά ζην ΐπδάληην), ζύκθσλα κε ηελ νπνία ν Άξρνληαο δηθαηνύηαη απνδεκίσζεο βάζεη δηθαζηηθήο απόθαζεο. ακαλόξαο (Ιζη): Ο αιακόναξ (2νο π.Υ. αη) ήηαλ παηέξαο ηνπ Πανάιμκμο, γλσζηνύ από έλα ηηκεηηθό ςήθηζκα ηεο πόιεο Μσξύιινπ ηεο Μαθεδνλίαο γηα δσξεά ηνπ πξνο ηελ πόιε θαη ηνλ ζεό Ώζθιεπηό. Έιιελεο κηζζνθόξνη άμβας ή άκβνο (Ιζη): ΐαζηιηάο κηθξνύ θξαηηδίνπ ηεο Ελδίαο. Παξαδόζεθε ην 325 π.Υ. ζηνλ Μ. Ώιέμαλδξν, αιιά δηνξίζηεθε από ηνλ ίδην ζαηξάπεο ηεο ρώξαο ηνπ (Ώννζακόξ) ακία (Ιζη): Βπίζεην ηεο Ήξαο ζηελ άκν όπνπ ππήξρε Δξαίν (ηνάαςκ) Σακία (Μπζ): Κόνδ ημο πμηάιζμο εεμύ Μαζάκδνμο ηαζ ζύγοβμξ ημο ααζζθζά ηςκ Λεθέβςκ Ώβηαίμο, μ μπμίμξ ιεημκόιαζε ημ κδζί Πανεεκία ζε άιμ. (Παοζακίαξ) άκηνο (Ιζη): λνκα Λαθεδαηκνλίνπ πνπ αλαθέξεη ν Ξεκμθώκ άμιππος (Ιζη): Πνιίηεο ηεο Ώξθαδίαο κε απηό ην όλνκα (Πμθύαζμξ) αμόλας (Ιζη): Ώζελαίνο πνπ αλαθέξεηαη ζηε Κύνμο Ώκάααζδ ηνπ Ξεκμθώκηα άκνο (Ιζη): 1. Λαθεδαηκόληνο λαύαξρνο, ν νπνίνο θαη‟ εληνιή ησλ εθόξσλ ηεο πάξηεο ηέζεθε επηθεθαιήο 25 πινίσλ γηα λα βνεζήζεη ηνλ Κύξν ην Νεόηεξν ζηνλ πόιεκό ηνπ θαηά ηνπ αδειθνύ ηνπ Ώξηαμέξμε. (Ξεκμθώκ) 2. Ο άιμξ γηνο ηνπ Υξπζόγνλνπ (3νο-2νο π.Υ. αη.) ήηαλ πνηεηήο (Παθαηζκή Ώκεμθμβία) 3. Ο άιμξ ήηαλ έλαο από ηνπο εηαίξνπο, επηθαλείο Μαθεδόλεο ηνπ Φηιίππνπ Β‟. Σν 183 π.Υ. καδί κε ηνλ Πύξξηρν θαη ηνλ Άδκεην πήξε κέξνο ζε ζπλσκνζία θαηά ηνπ βαζηιηά θαη εθηειέζηεθε. 301
Σάκνο (Μπζ): Ο άκνο ήηακ βζμξ ημο Ώβηαίμο ηαζ ηδξ αιίαξ. Σάκσλ (Μπζ): Ο άιςκ από ηδκ Κνήηδ, αμήεδζε ημκ ηάιακδνμ κα ηαηαθάαεζ ηδκ Σνμία ηαζ ζημηώεδηε ζηδ ιάπδ. Σαλάπε (Μπζ): Μηα απφ ηηο Ώκαδφλεο παληξεχηεθε ηνλ βαζηιηά ηεο Παθιαγνλίαο θαη απέθηεζε ην φλνκα αλάπε πνπ ζεκαίλεη κέζπζε. Δ πφιε ηλψπε ηνπ Πφληνπ νλνκάζηεθε έηζη απφ παξαθζνξά ηνπ δηθνχ ηεο νλφκαηνο Σάλδαθνο (Μπζ): Γηνο ηνπ Ώζηπλφνπ, θαη παηέξαο ηνπ βαζηιηά ηεο Πάθνπ Κηλχξα (Ώπνιιφδσξνο) άνδης (Ιζη): Ο άκδδξ (4νο-3νο π.Υ. αη.) από ηελ Λάκςαθν ήηαλ αδειθόο ηεο ΐάηηδνο, ζπδύγνπ ηνπ Εδνκελέα ηνπ Λακςαθελνύ. Σάλδνθνο (Μπζ): Γζμξ ημο ααζζθζά ηδξ Κύπνμο Ποβιαθίςκμξ, ίδνοζε πόθδ ηδξ Κζθζηίαξ, όπμο ηαζ ημκ θάηνεοακ. αλδξαθόηηαο (Ιζη): Ο αλδξαθόηηαο ή αλδξόθνηηνο ήηαλ Ελδόο εγεκόλαο ηνλ 4ν-3ν π.Υ. αη. Καηάθεξε κα θαηαιύζεη ηελ θπξηαξρία ησλ Μαθεδόλσλ θαη λα θαηαθηήζεη ηελ πεξηνρή ηνπ Γάγγε. ανδώκης (Ιζη): Γηνο ηνπ Θακαζίνπ από ηελ Κύκε ηεο Μ. Ώζίαο (Δνόδμημξ) άνδων (Ιζη): Ο άκδςκ (1νο π.Υ. αη.) από ηελ Σαξζό ηεο Κηιηθίαο, ήηαλ παηέξαο ηνπ ζησηθνύ θηιόζνθνπ Ώεδκμδώνμο ημο άκδςκμξ. (Δνόδμημξ) αννίων (Ιζη): Ώζελαίνο δξακαηηθόο εζνπνηόο θαη δάζθαινο ηξαγηθνύ ρνξνύ (Αδιμζεέκδξ). Ζ απθώ αννυρίων (Ιζη): Ο ακκονίςκ (5νο-4νο π.Υ. αη.) από ηελ Ώζήλα ήηαλ πνηεηήο ηεο Ώξραίαο αηηηθήο θσκσδίαο. Ώπό ηξεηο ηίηινπο έξγσλ ηνπ ζώδνληαη ιίγα απνζπάζκαηα. (Ώζθζακόξ) απθώ (Ιζη): Δ απθώ δ Λεζαία (πεξ. 630580 π.Υ.) γελλήζεθε ζηελ Βξεζό, ήηαλ θόξε ηνπ θακαλδξώλπκνπ θαη ηεο ΚιεΎδνο θαη αδειθή ηνπ Υαξάμνπ. Μαδί κε ηνλ Ώιθαίν ήηαλ νη δπν ζπνπδαηόηεξνη Λέζβηνη πνηεηέο. Ώπνθαιείηαη θονζηή πνηήηξηα, γηαηί εθείλν ηνλ θαηξό ε απαγγειία πνηεκάησλ ζπλνδεπόηαλ από ηνπο ήρνπο ιύξαο. Δ απθώ ζπλέζεηε ε ίδηα ηελ κνπζηθή πνπ ζπλόδεπε ηελ πνίεζή ηεο θαη βειηίσζε θαη έδσζε δηθό ηεο ξπζκό ζην ιπξηθό κέηξν, πνπ νλνκάδεηαη από ηόηε ζαπθζηό ιέηνμ. Δ εξσηηθή θαη ιπξηθή πνίεζή ηεο, νδήγεζε ζε έλα αηζζεηηθό θίλεκα πνπ μέθπγε από ηα ζπλεζηζκέλα ζέκαηα ησλ ζεώλ θαη ησλ 302
εξώσλ θαη αζρνιήζεθε κε ηηο αλζξώπηλεο εκπεηξίεο θαη αηζζήκαηα, κηιώληαο γη‟ απηά ζε πξώην πξόζσπν. Δ απθώ ηξαγνύδεζε ηελ αγάπε, ηελ επηζπκία θαη ηελ αληαπόθξηζε. πρλά ην αληηθείκελν ηεο ηξπθεξόηεηάο ηεο ήηαλ ε γπλαίθα, ίζσο θάπνηα καζήηξηά ηεο. Ο έξσηαο απνηειεί ην θπξίαξρν ζέκα ζηελ πνίεζή ηεο. Ώπηά έδσζαλ αθνξκή γηα δηάθνξα ημοηζμιπμθζά, όπσο όηη είρε εξσηηθό δεζκό κε ηνλ λεόηεξό ηεο Ώιθαίν ή όηη είρε νκνθπινθηιηθέο ηάζεηο. Μάιηζηα ν έξσηαο κεηαμύ γπλαηθώλ νλνκάζηεθε θεζαζαηόξ, θαη πήξε απηό ην όλνκα από ηελ παηξίδα ηεο απθώο. Ώπηέο νη ηάζεηο, αλ ππήξραλ, δελ θαηαδηθάζηεθαλ από ηνπο αλζξώπνπο ηεο επνρήο, αιιά δπζθεκίζηεθαλ άγξηα από ηνπο κεηαγελέζηεξνπο ηζηνξηθνύο. Οη ζύγρξνλνί ηεο ηελ ηίκεζαλ θαη έθνςαλ λνκίζκαηα κε ηελ κνξθή ηεο, ζηελ Ώζήλα δε ζηήζεθε άγαικά ηεο. ηαλ αλαθέξνληαλ ζηνλ πμζδηή ελλννύζαλ ηνλ κεξν, ελώ πμζήηνζα ελλννύζαλ ηελ απθώ. Ο Πιάησλ ηελ αλαθήξπμε δεηάηδ ιμύζα, ν Ώλαθξέσλ ηελ απνθάιεζε δδοιεθή θαη ν όισλ, πνηεηήο ν ίδηνο, ελζνπζηάζηεθε όηαλ άθνπζε έλα πνίεκά ηεο. Ώπό ην έξγν ηεο έρνπλ δηαζσζεί κόλν δπν πιήξε έξγα (ν Όικμξ ζηδκ Ώθνμδίηδ θαη κηα Χδή ζε κηα σξαία θνπέια) θαη απνζπάζκαηα από άιια πνηήκαηά ηεο γξακκέλα ζηελ αηνιηθή δηάιεθην. Οη Ώιεμαλδξηλνί ιόγηνη είραλ θαηαηάμεη ηελ πνίεζή ηεο ζε 9 βηβιία, αιιά κεηά ηελ ππξπόιεζε ησλ βηβιηνζεθώλ από ηνπο ρξηζηηαλνύο ηνλ 4νπ αη. ην έξγν απηό ράζεθε. Πάλησο, παξά ην κηθξό κέγεζνο ηνπ γλσζηνύ έξγνπ ηεο, ε απθώ θαηαηάζζεηαη κεηαμύ ησλ κεγάισλ πνηεηώλ, ην έξγν ηεο δηδάζθεηαη ζε πνιιά παλεπηζηήκηα ηνπ θόζκνπ θαη δελ ππάξρεη αμηόινγε πνηεηηθή αλζνινγία πνπ λα κελ πεξηέρεη ηελ πνίεζή ηεο. (Δνόδμημξ) άραμβος (Ιζη): Ώζελαίνο έκπνξνο θξαζηώλ (Πθάηςκ) αξαπίσλ (Ιζη): Ο αναπίςκ από ηελ Ώιεμάλδξεηα ήηαλ νιπκπηνλίθεο ηεο ππγκαρίαο ην 89 κ.Υ. αξγεύο (Ιζη): ηξαηεγόο ηεο ηθπώλαο (Θμοηοδίδδξ) Σάξδνο (Μπζ): Ο ανπδβόξ ηςκ απμίηςκ από ηδκ Λζαύδ ζηδ ανδδκία, δ μπμία πήνε ημ όκμιά ημο Σαξδψ (Μπζ): Κόνδ ημο εέκεθμο, έδςζε ημ όκμιά ηδξ ζηζξ άνδεζξ ηδξ Λοδίαξ αξόθνο (Ιζη): Γηνο ηνπ βαζηιηά ησλ Θξαθώλ ηηάιθε, ζύκκαρνο ησλ Ώζελαίσλ ζηνλ Πεινπνλλεζηαθό Πόιεκν (Θμοηοδίδδξ) αξπεδώλ (Ιζη): Ο ανπδδώκ ήηαλ ζθεπηηθόο θηιόζνθνο
αρπηδών (Μπζ): 1. Ο ανπδδώκ, ήηαλ γηνο ηνπ Αία θαη ηεο Βπξψπεο θαη αδειθφο ηνπ Μίλσα θαη ηνπ Ραδάκαλζπ. Ήξζε ζε ξήμε κε ηνλ Μίλσα, πήγε ζηε Μ. Ώζία θαη έγηλε βαζηιηάο ηεο Λπθίαο. (Δξφδνηνο) 2. Γηνο ηνπ Αία θαη ηεο Λανδάκεηαο. Με ηνλ Λχθν θαη Γιαχθν ηέζεθαλ επηθεθαιήο ηνπ ζηξαηνχ ηεο Λπθίαο ζην πιεπξφ ησλ Σξψσλ. Πνιέκεζε γελλαία θαη ε Ειηάδα πεξηγξάθεη ηε κνλνκαρία κε ηνλ Πάηξνθιν θαη ηνλ ζαλάζηκν ηξαπκαηηζκφ ηνπ. (κεξνο) 303
άρων (Μπζ): ΐαζηιηάο ηεο Σξνηδήλαο, ν νπνίνο έθηηζε ζηελ παξαιία έλα λαφ ηεο αξσλίδνο Ώξηέκηδνο. Κάπνηε θαζψο θπλεγνχζε έλα ειάθη γιίζηξεζε θη έπεζε ζηε ζάιαζζα θαη πλίγεθε. Δ ζάιαζζα ζηελ νπνία πλίγεθε νλνκάζηεθε ανςκζηόξ Κόθπμξ. (Παπζαλίαο) αξσλίο ή αξσλία (Ιζη): Βπίζεην ηεο Άξηεκεο ζηελ Σξνηδήλα Σάηληνο (Μπζ): Γηνο ηνπ Σξψα βνζθνχ Ήλνπα. Πήξε κέξνο ζηνλ Σξσηθφ Πφιεκν θαη ηξαπκαηίζζεθε ζαλάζηκα ζε απηφλ απφ ηνλ Ώίαληα ηνλ Λνθξφ (κεξνο) αηνξλίινο (Ιζη): Ο αημνκίθμξ από ηελ Γόξηπλα ηεο Πεινπνλλήζνπ ήηαλ νιπκπηνλίθεο ηνπ ζηαδίνπ δξόκνπ ζηελ Οιπκπηάδα ηνπ 209 κΥ. αηύξα (Ιζη): Κόξε ηνπ κνπζηθνύ Ώληηγελίδε θαη αδειθή ηεο Μειώο. Καη νη δπν αδειθέο αθνινύζεζαλ ην επάγγεικα ηνπ παηέξα ηνπο. (Παθαηζκή Ώκεμθμβία) Σαηπξία (Μπζ): Κόνδ ημο Μίλσα, εξσκέλε ηνπ Πνζεηδψλα απφ ηνλ νπνίν απέθηεζε ηνλ Σάξαληα, πνπ έδσζε ην φλνκά ηνπ ζηελ ηηαιηθή πφιε. Σαηχξηνλ (Μπζ): Νύιθδ ενςιέκδ ημο Πμζεζδώκα ηαζ ιδηένα ημο Σάνακημξ αηύξηνο (Ιζη): Ο αηύξηνο ή άηξηνο ήηαλ πνηεηήο (Παθαηζκή Ώκεμθμβία) αηπξίο (Ιζη): Δ αηονίξ ήηαλ ην ζειπθό αληίζηνηρν ηνπ αηύξνπ, απεηθνλίδεηαη κε ζώκα από ηε κέζε θαη πάλσ γπλαίθαο θαη από ηε κέζε θαη θάησ θαηζίθαο. αηπξίδα ατυρίων (Ιζη): λνκα γεισηνπνηνύ πνπ αλαθέξεη ν Λμοηζακόξ άηπξνη (Ιζη): Οη άηονμζ ήηαλ θαιηθνί δαίκνλεο, κπζηθά αλζξσπόκνξθα όληα, θαιαθξνί κε κπηεξά απηηά θαη πόδηα θαη νπξά ηξάγνπ. άτυρος (Ιζη): 1. Ο άηονμξ (5νο π.Υ. αη.) ήηαλ έλαο από ηνπο Σξηάθνληα ηπξάλλνπο ηεο Ώζήλαο (Ξεκμθώκ) 2. Ο Ώζελαίνο άηονμξ (4νο π.Υ. αη.) γηνο ηνπ Θένγλε, ήηαλ θσκηθόο εζνπνηόο θαη δάζθαινο απαγγειίαο ηνπ Αδιμζεέκδ 3. Ο άηονμξ (4νο π.Υ. αη.) από ηελ Πάξν, ήηαλ αξρηηέθηνλαο θαη γιύπηεο. Μαδί κε ηνλ Πύζην ηεο Πξηήλεο ζρεδίαζαλ θαη επέβιεςαλ ηελ θαηαζθεπή ηνπ Μαπζσιείνπ ηεο Ώιηθαξλαζζνύ, ελόο από ηα Βπηά Θαύκαηα ηνπ αξραίνπ θόζκνπ. 4. Ο άηονμξ (4νο π.Υ. αη.) ήηαλ βαζηιηάο ηνπ Κηκκεξίνπ ΐνζπόξνπ, θίινο θαη ζύκκαρνο ησλ Ώζελαίσλ. 304
5. Ο άηονμξ (4νο π.Υ. αη) από ηε Μαθεδνλία ήηαλ παηέξαο ηνπ Νεηιόμελνπ, εηαίξνπ ηνπ Μ. Ώιεμάλδξνπ. 6. Ο άηονμξ από ηελ Διεία ήηαλ ληθεηήο ηεο ππγκαρίαο ζηηο Οιπκπηάδεο ηνπ 332 θαη ηνπ 328 π.Υ. (Παοζακίαξ) 7. Ο άηονμξ ην 353 π.Υ. δηαδέρζεθε ηνλ δνινθνλεζέληα αδειθό ηνπ Κιέαξρν θαη έγηλε ηύξαλλνο ηεο Δξάθιεηαο ηνπ Πόληνπ. 8. Ο άηονμξ (3νο π.Υ. αη.) ήηαλ πεξηπαηεηηθόο θηιόζνθνο θαη γξακκαηηθόο, έγξαςε: ΐίμζ εκδόλςκ ακδνώκ. (Παθαηζκή Ώκεμθμβία) 9. Ο άηονμξ (2νο κΥ. αη.) ήηαλ δηαπξεπήο γηαηξόο, δάζθαινο ηνπ Γαιελνύ θαη ζπγγξαθέαο βηβιίσλ γηα ηελ αλαηνκία. αύιηνο (Ιζη): Γηνο ηνπ Εδαλζύξζνπ, βαζηιηά ησλ θπζώλ (Δνόδμημξ) απξίαο (Ιζη): Ο αονίαξ ήηαλ Έιιελαο δσγξάθνο Ο ζαπξνθηόλνο Απόιισλ, ηνπ Πξαμηηέιε απξνθηόλνο (Ιζη): αονμηηόκμξ είλαη κηα από ηηο πξνζσλπκίεο ηνπ Ώπόιισλα. Με απηό ηνλ ηίηιν ν Πξαμηηέιεο θηινηέρλεζε έλα ζπνπδαίν άγαικα ηνπ ζενύ, αληίγξαθα ηνπ νπνίνπ βξίζθνληαη ζήκεξα ζην Λνύβξν, ζην ΐαηηθαλό θαη αιινύ. Σαπξνκάηεο (Μπζ): Σα ππνιείκκαηα ησλ Ώκαδφλσλ, κεηά ηελ ήηηα ηνπο απφ ηνπο Έιιελεο, ελψζεθαλ κε ηνπο θχζεο θαη δεκηνχξγεζαλ έλα λέν ιαφ ηνπο απξνκάηεο, ζηνπο νπνίνπο νη άληξεο θαη νη γπλαίθεο είραλ ίζα δηθαηψκαηα αύξνο (Μπζ): Αηαβφεηνο ιεζηήο ηεο Ήιηδαο, ζθνηψζεθε απφ ηνλ Δξαθιή αώ (Ιζη): λνκα κηαο από ηηο Νεξείδεο (Δζίμδμξ) αών (Ιζη): Ο αώκ (4νο π.Υ. αη.) από ηνλ Οξρνκελό ήηαλ παηέξαο ηνπ ΐαλαμίσλνο, ηππέα ηνπ ζηξαηνύ ηνπ Μ. Ώιεμάλδξνπ. άσλ (Μπζ): Μπζηθφο λνκνζέηεο ηεο ακνζξάθεο, γηνο ηνπ Βξκή θαη ηεο Νχκθεο Ρήλεο. Σν βνπλφ ζεο ακνζξάθεο άνο, πήξε ην φλνκά ηνπ απφ απηφλ. (Αηφδσξνο ηθειφο) εβαζηή (Ιζη): Πξνζσλύκην ηεο Ήξαο εβαζηηαλόο (Ιζη): λνκα πνπ αλαγξάθεηαη ζηελ Βθθδκζηή Ώκεμθμβία Σέβξνο (Μπζ): Γηνο ηνπ βαζηιηά ηεο πάξηεο Εππνθφνληα. θνηψζεθε απφ ηνλ Δξαθιή (Παπζαλίαο) εγέζηε (Μπζ): βιέπε Δβέζηα εδέιεσο (Ιζη): Ο εδέθεςξ (4νο π.Υ. αη.), είλαη γλσζηόο από κηα πηλαθίδα ηεο πόιεο παξηώινπ ηεο Υαιθηδηθήο. Δ πηλαθίδα επηθπξώλεη κηα 305
αγνξαπσιεζία γεο ζηελ νπνία παξίζηαηαη σο κάξηπξαο ν εδέιεσο θαη ν γηνο ηνπ Σάβξεο. εηιήλε (Ιζη): λνκα πνπ αλαγξάθεηαη ζηελ Βθθδκζηή Ώκεμθμβία εηιελνί ή ηιελνί (Μπζ): Μπζηθά πιάζκαηα, θαιιηθνί δαίκνλεο, ζχληξνθνη ηνπ Αηνλχζνπ, κε απηηά, νπξά θαη νπιέο αιφγνπ. Σαπηίδνληαη κε ηνπο αηχξνπο θαη ζπκκεηέρνπλ ζηα δηνλπζηαθά φξγηα καδί κε ηηο Μαηλάδεο, κε ηηο νπνίεο εξσηεχνληαλ, έπαηδαλ κνπζηθή θαη ρφξεπαλ. ειληνός ή ηιελόο (Ιζη): Θεόο ηνπ κεζπζηνύ. Ήηαλ κόληκνο αθόινπζνο ηνπ Αηνλύζνπ θαη αθνινπζνύζε θαζηζκέλνο πάλσ ζε έλα γατδνύξη. Ώπεηθνλίδεηαη σο πξόζραξνο ειηθησκέλνο άληξαο, ηξηρσηόο θαη θαιαθξόο κε πξνηεηακέλε θνηιηά θαη θόθθηλε κύηε. Ήηαλ ν γελάξρεο ησλ εηιελώλ θαη ησλ αηύξσλ. εηξήλεο (Μπζ): Θειπθνί ζαιάζζηνη δαίκνλεο, ζπγαηέξεο ηνπ πνηάκηνπ ζενχ Ώρειψνπ θαη ηεο Μνχζαο Μειπνκέλεο. Ώπεηθνλίδνληαη κε γπλαηθείν θεθάιη θαη ζψκα πηελνχ θαη ην ραξαθηεξηζηηθφ ηνπο ήηαλ ε αθαηακάρεηε γνεηεία ησλ ηξαγνπδηψλ ηνπο πνπ πιάλεπε ηνπο λαπηηθνχο πνπ πεξλνχζαλ απφ ηα λεζάθηα πνπ θαηνηθνχζαλ, ζην ζηελφ κεηαμχ ηεο ηθειίαο θαη ηεο Εηαιίαο. Καλείο δελ κπνξνχζε λα αληηζηαζεί, αιιά φηαλ θάπνηνο γνεηεπκέλνο απφ ην ηξαγνχδη ηηο πιεζίαδε, ηνλ ζθφησλαλ θαη ηνλ έηξσγαλ. (κεξνο) Σείξηνο (Μπζ): Σμ θαιπνόηενμ αζηέξη ηνπ αζηεξηζκνχ ηνπ Κπλφο. χκθσλα κε ηελ κπζνινγία ήηαλ ην ζθπιί ηνπ Χξίσλα, πνπ κε ηελ πλνή ηνπ πξνθαινχζε μεξαζία εηζίρζσλ (Ιζη): Πξνζσλύκην ηνπ Πνζεηδώλα Σέιαγνο (Μπζ): Ώπό ηδκ Μοζία, παηέναξ ημο Άιθζμο πμο ζημηώεδηε ζηδκ Σνμία από ημκ Ώίακηα ημκ Σεθαιώκζμ (ιδνμξ) ειάλα (Ιζη): ειάλα είλαη ν δσξηθόο ηύπνο ηεο ειήλεο (Θεόηνζημξ) ειάξηηνο (Ιζη): λνκα πνπ αλαθέξεηαη ζηηο θήηεξ ηνπ Ώνζζημθάκδ ελεάδας ή ειείδαο (Ιζη): παξηηάηεο νιπκπηνλίθεο ηεο πάιεο ζηελ Οιπκπηάδα ηνπ 308 π.Υ.. Σέιεκλνο ( Μπζ): ΐμζηόξ ηδξ ΏπαΎαξ πμο ενςηεύηδηε ηδ Νύιθδ Ώνβονά δ μπμία αληαπνθξίζεθε ζην έξσηά ηνπ. κσο φηαλ απηφο γέξαζε ε Ώξγπξά ηνλ εγθαηέιεηςε θαη ν έιεκλνο πέζαλε απφ ηε ζιίςε ηνπ. έλευκος (Ιζη): 1. Ο έθεοημξ Ώ’ μ Νζηάηςν (358-281) γηνο ηνπ Ώληηόρνπ, ήηαλ ζηξαηεγόο – εηαίξνο ηνπ Μ. Ώιεμάλδξνπ, κεηείρε ζηελ εθζηξαηεία ηεο Ώζίαο σο επηθεθαιήο ηνπ ζώκαηνο ησλ ππαζπηζηώλ ηνπ ΐαζηιηά. Μεηά ην ζάλαην ηνπ Ώιεμάλδξνπ έγηλε ζαηξάπεο ηεο ΐαβπισλίαο, ήξζε ζε ζύγθξνπζε κε ηνλ Ώληίγνλν θαη κε ηε βνήζεηα ηνπ Πηνιεκαίνπ, ίδξπζε ηε βαζίιεην ηνπ ζηελ Μεζνπνηακία θαη πξία. Νίθεζε ηνλ Λπζίκαρν θαη αλαγνξεύηεθε θαη βαζηιηάο ηεο Μαθεδνλίαο, αιιά δνινθνλήζεθε από ηνλ Πηνιεκαίν Κεξαπλό. Σνλ δηαδέρζεθε ν Ώληίνρνο Ώ‟ ν σηήξ. (Πμθύαζμξ)
306
2. Ο έθεοημξ ΐ’ μ Καθθίκζημξ, γηνο ηνπ Ώληηόρνπ ΐ‟ ηνπ Θενύ θαη ζύδπγνο ηεο Λανδίθεο ΐ. ΐαζίιεπζε ζηνλ θξάηνο ησλ ειεπθηδώλ 246-226 π.Υ. Βπί βαζηιείαο ηνπ ίδξπζαλ νη Πάξζνη ην πξώην ηνπο θξάηνο. θνηώζεθε από πηώζε από ην άινγό ηνπ Σνλ δηαδέρζεθε ν έιεπθνο Γ‟ ν Κεξαπλόο. (Πμθύαζμξ) 3. Ο έθεοημξ Γ’ μ Κεναοκόξ (βαζ. 226-223 π.Υ.), γηνο ηνπ πξνεγνύκελνπ, δνινθνλήζεθε από κέιε ηεο απιήο ηνπ. Σνλ δηαδέρζεθε ην Ώληίνρνο Γ‟ 4. Ο έθεοημξ Α’ μ Φζθμπάηςν (βαζ. 188-175 π.Υ.), ήηαλ γηνο ηνπ Ώληηόρνπ Γ θαη εγγνλόο ηνπ πξνεγνύκελνπ. Άζεκνο βαζηιηάο, δνινθνλήζεθε από ηνλ Διηόδσξν. 5. Ο έθεοημξ Β’ μ Φζθμιήηςν αλήιζε ζην ζξόλν ην 125 π.Υ., αιιά δνινθνλήζεθε ηελ ίδηα ρξνληά από ηε κεηέξα ηνπ. 6. Ο έθεοημξ η’ μ Βπζθακήξ, αλήιζε ζην ζξόλν ην 95 π.Υ. θαη ην 96 θάεθε ζηνλ ηππόδξνκν από επαλαζηάηεο. 7. Ο έθεοημξ Γ’ μ Κοαζμζάηηδξ ήηαλ ζθηώδεο βαζηιηάο ελόο ζθηώδνπο πιένλ βαζηιείνπ, ηεο πξίαο. Ανινθνλήζεθε ην 56 π.Υ από ηε γπλαίθα ηνπ ΐεξελίθε Α‟. 8. Ο έθεοημξ από ηελ Μαθεδνλία ήηαλ νιπκπηνλίθεο ηνπ ζηαδίνπ δξόκνπ ην 268 π.Υ. 9. Ο έθεοημξ (2νο-1νο π.Υ. αη.) ήηαλ δηάζεκνο αζηξνλόκνο θαη καζεκαηηθόο από ηε ειεύθεηα, ν νπνίνο αλέπηπμε ηελ ζεσξία ηνπ Ώξηζηάξρνπ, όηη ε Γε θηλείηαη ζην δηάζηεκα γύξσ από ηνλ Ήιην. έιεπθνο Γ’ ν Φηινπάησξ 10. Ο έθεοημξ (2νο-1νο π.Υ. αη.) από ηελ ειεύθεηα ηεο ΐαβπισλίαο ήηαλ Έιιελαο θηιόζνθνο. Ήηαλ ν κόλνο ιόγηνο ηεο επνρήο ηνπ πνπ δηαηύπσζε ηελ ζύκθσλε γλώκε ηνπ κε ηε ζεσξία ηνπ Ώξίζηαξρνπ όηη ε Γε γπξίδεη γύξσ από ηνλ άμνλά ηεο θαη γύξσ από ηνλ Ήιην. Ώθόκα δηαηύπσζε ηελ άπνςε όηη νη παιίξξνηεο νθείινληαλ ζηελ επίδξαζε ηεο ειήλεο. (Πθμύηανπμξ 11. Ο έθεοημξ μ Οιδνζηόξ (1νο π.Υ. αη.) ήηαλ γξακκαηηθόο από ηελ Ώιεμάλδξεηα. ειήλε (Ιζη): Δ εθήκδ ή εθάκα ήηαλ ζεόηεηα πξνζσπνπνίεζε ηεο ειήλεο. ηελ ειιεληθή κπζνινγία είλαη γλσζηή θαη κε ηα νλόκαηα Μήκδ, ή Σζηακίξ ή Φμίαδ. έιηλνο (Μπζ): Γηνο ηνπ Πνζεηδψλα, βαζηιηάο ηεο Ώηγηαιείαο. Πάληξεςε ηελ θφξε ηνπ Διίθε κε ηνλ Ίσλα, ν νπνίνο ηνλ δηαδέρζεθε ζηνλ ζξφλν.
307
έιηπνο (Μπζ): Παηέξαο ηνπ Βπήλνπ, βαζηιηά ηεο Λπξλεζζνχ θαη εγγνλφο ηνπ Μήλπηα θαη ηνπ Βπηζηξφθνπ πνπ ζθνηψζεθαλ ζηνλ Σξσηθφ Πφιεκν απφ ηνλ Ώρηιιέα (κεξνο) ειηλνύο (Ιζη): Πνηάκηνο ζεφο, βαζηιηάο ηεο Ώηγηαιείαο θαη παηέξαο ηεο Βιίθεο απφ ηελ νπνία πήξε ην φλνκά ηεο ε πφιε ηεο ΏραΎαο. ειινί (Ιζη): Εεξείο ηνπ Αία ζην καληείν ηεο Ασδώλεο ζηελ Ήπεηξν. Βίραλ ην ράξηζκα λα επηθνηλσλνύλ κε ην Αία θαη λα ρξεζκνδνηνύλ. ειινί ή Βιινί νλνκάδνληαλ θαη νη παλάξραηνη θάηνηθνη ηεο Δπείξνπ, ε νπνία από απηνύο νλνκαδόηαλ Βιινπία. (ιδνμξ) έλλος (Ιζη): Ώζελαίνο, ν γηνο ηνπ ξήηνξα Ώηζρίλε Σεκέιε ή Θπψλε (Μπζ): Κφξε ηνπ Κάδκνπ θαη ηεο Ώξκνλίαο. Ο Αίαο ηελ εξσηεχηεθε θαη απηή έκεηλε έγθπνο ζηνλ Αηφλπζν. Δ δειφηππε Ήξα πξφηεηλε ζηε εκέιε λα δεηήζεη απφ ην Αία λα εκθαληζηεί εκπξφο ηεο κε ηε ζετθή ηνπ κνξθή. Ώπηφο απεξίζθεπηα εκθαλίζηεθε κε εθηπθισηηθφ θσο, κε ηα αζηξαπφβξνληα θαη ηνπο θεξαπλνχο ηνπ θαη ε εκέιε έκεηλε ζηνλ ηφπν! Ο Αίαο πήξε απφ ηελ θνηιηά ηεο εκέιεο ην έκβξπν ηνπ Αηνλχζνπ θαη ην έξαςε ζηνλ κεξφ ηνπ, ψζπνπ λα γελλεζεί. (κεξνο) εκλή (Ιζη): Βπίθιεζε ησλ ρζνλίσλ ζεαηλώλ Αήκεηξαο θαη Πεξζεθόλεο ελάιθεο (Ιζη): Πέξζεο ζηξαηεγόο, ζηελ ηξαγσδία Πένζεξ ηνπ Ώζζπύθμο ενέκας (Ιζη): Ρσκαίνο θηιόζνθνο θαη ηζηνξηθόο, αζρνιήζεθε πνιύ κε ηελ ειιεληθή ηζηνξία θαη κπζνινγία έλζεο (Ιζη): Ώξραηνειιεληθό όλνκα έμηνο (Ιζη): 1. Ο έλημξ μ Βιπεζνζηόξ (160-210 κΥ.) ήηαλ δηαπξεπήο Έιιελαο γηαηξόο, καζεκαηηθόο θαη θηιόζνθνο, από ηνπο ζεκαληηθόηεξνπο εθπξνζώπνπο ηνπ ζθεπηηθηζκνύ. Αίδαμε ζηελ Ώζήλα θαη ζηε Ρώκε. Έγξαςε: Ποννώκεζμζ δζαηοπώζεζξ, ηεπηζηά θ.ά. 2. Ο έλημξ Κόζκημξ από ηε Υαηξώλεηα ήηαλ ζησηθόο θηιόζνθνο, αληςηόο ηνπ Πινπηάξρνπ θαη δάζθαινο ηνπ απηνθξάηνξα Μάξθνπ Ώπξειίνπ. εξαπίσλ (Ιζη): 1. Ο εναπίςκ (3νο π.Υ. αη.) ήηαλ Ώιεμαλδξηλόο γηαηξόο, νπαδόο ηεο εκπεηξηθήο ζρνιήο. Έγξαςε Θεναπεοηζηά θ.ά. 2. Ο εναπίςκ (1νο π.Υ. αη.) ήηαλ Έιιελαο δσγξάθνο, δηαθξίζεθε σο ηνπηνγξάθνο. 3. Ο εναπίςκ από ηελ Ώληηόρεηα ήηαλ πεξηεγεηήο, καζεκαηηθόο θαη γεσγξάθνο. εξγήζηνο (Μπζ): Έλαο απφ ηνπο Ώηλεηάδεο, απηνχο πνπ αθνινχζεζαλ ηνλ Ώηλεία θαηά ηελ απνρψξεζή ηνπ απφ ηελ Σξνία εξελόο (Ιζη): Ο ενδκόξ μ Ώκηζκμεύξ ήηαλ Έιιελαο καζεκαηηθόο θαη γεσκέηξεο ησλ αιεμαλδξηλώλ ρξόλσλ, έξγα ηνπ Πενί ηοθίκδνμο ημιήξ θαη Πενί ηώκμο ημιήξ εύζεο (Ιζη): ΐαζηιηάο ησλ Οδξπζώλ Θξαθώλ από ην 424 σο ην 410 π.Υ. Έγηλε γλσζηόο σο απηόο πνπ δσξνδνθήζεθε από ηνλ βαζηιηά ηεο Μαθεδνλίαο Πεξδίθθα ΐ‟ θαη αλέηξεςε ηνλ σο ηόηε βαζηιηά θαη ζείν ηνπ ηηάιθε θαη 308
θαηέιαβε ην ζξόλν. Μεηά ηνλ ζάλαηό ηνπ ηνλ δηαδέρζεθε ν Ώκάδνθνο Ώ‟ (Θμοηοδίδδξ) ήκαρνο (Ιζη): Πξόγνλνο ηνπ αζελατθνύ γέλνπο ησλ εκαρηδώλ. ήκνο (Ιζη): Έιιελαο ηζηνξηνγξάθνο ήραμβος (Ιζη): Έιιελαο γιύπηεο ησάκες (Ιζη): ύκκαρνο ησλ Πεξζώλ από ηελ Μπζία (Ώζζπύθμξ) εηαία (Μπζ): Μηα απφ ηηο γπλαίθεο ησλ Σξψσλ πνπ αηρκαιψηηζαλ νη Έιιελεο θαηά ηελ άισζε ηεο Σξνίαο. Σα πινία πνπ ηηο κεηέθεξαλ παξαζχξζεθαλ απφ αλέκνπο θαη εμφθεηιαλ ζηηο αθηέο ηεο Εηαιίαο. Βθεί ε εηαία μεζήθσζε ηηο άιιεο Σξσαδίηηζζεο λα θάςνπλ ηα ειιεληθά πινία. Ο Έιιελεο ηελ ζηαχξσζαλ γηα παξαδεηγκαηηζκφ Σζελέβνηα ή Άληεηα (Μπζ): Κφξε ηνπ βαζηιηά ηεο Λπθίαο Ενβάηε θαη ζχδπγνο ηνπ βαζηιηά ηεο Σίξπλζνο Πξνίηνπ. Βξσηεχηεθε ηνλ ΐειιεξνθφληε, ν νπνίνο είρε θαηαθχγεη ζηελ απιή ηνπ Πξνίηνπ. ηαλ ν ήξσαο απέθξνπζε ηνλ έξσηά ηεο ε ζελέβνηα ηνλ θαηεγφξεζε ζην ζχδπγφ ηεο φηη ζέιεζε λα ηελ απνπιαλήζεη. (Ώπνιιφδσξνο) ζελειαΐο (Ιζη): Δ εεκεθαΎξ ήηαλ εηαίξα ηεο αξραηόηεηαο θενελαϊδας (Ιζη): λνκα εθόξνπ ηεο πάξηεο (Θμοηοδίδδξ)
θενέλαος (Μπζ): Σνώαξ πμθειζζηήξ βζμξ ημο Εεαζιέκδ. Σνλ ζθφησζε ν Πάηξνθινο ζην Σξσηθφ πφιεκν (κεξνο). θενέλας (Ιζη): λνκα πνπ αλαγξάθεηαη ζε αξραίν ακθνξέα Σζελέιε (Μπζ): Δ ΑακαΎδα ζελέιε δμθμθόκδζε ημκ Ώζβοπηζάδδ εέκεθμ ηδκ πνώηδ κύπηα ημο βάιμο ημοξ (Ώπνιιφδσξνο) θένελος (Ιζη): Ώζελαίνο ηξαγηθόο πνηεηήο ηνπ 5νπ π.Υ. αη.. Ήηαλ κεηξίσλ δπλαηνηήησλ θαη δηαθσκσδήζεθε ζπρλά από ηνλ Ώνζζημθάκδ Σζέλεινο (Μπζ): Ο Ώζβοπηζάδδξ ζέλεινο δμθμθμκήεδηε από ηδκ ΑακαΎδα εεκέθδ ηδκ πνώηδ κύπηα ημο βάιμο ημοξ (Ώπνιιφδσξνο) ζελείδαο (Ιζη): Γηνο ηνπ Αακελαίηνπ, έλαο από ηνπο λεθξνύο ηεο κάρεο ηνπ Εζζκνύ ηεο Κνξίλζνπ ην 146 π.Υ. (όλνκα από ζρεηηθή επηγξαθή) ζέληνο (Ιζη): Πξνζσλύκην ηνπ Αία (Παοζακίαξ) θένλις (Ιζη): Ο εέκκζξ (3νο π.Υ. αη.) από ηελ ιπλζν, ήηαλ γηνο ηνπ Δξνδώξνπ θαη γιύπηεο. Σζελψ ή Σζεηλψ (Μπζ): Μηα απφ ηηο ηξεηο Γνξγφλεο, κε ράιθηλα ρέξηα, θηδίζηα καιιηά, θνθηεξά δφληηα θαη βιέκκα πνπ φπνηνο ην αληίθξηδε πέηξσλε (Δζίνδνο) θενωνίδας (Ιζη): Ππζαγόξεηνο θηιόζνθνο (Εάιαθζπμξ) ίβπιια (Ιζη): Με ηε ιέμε απηή νη Ρσκαίνη θαη νη Έιιελεο ραξαθηήξηδαλ νπνηαδήπνηε γπλαίθα είρε καληηθή ηθαλόηεηα θαη πξνθήηεπε (ρσξίο απαξαηηήησο λα εξσηεζεί) ηα κειινύκελα όηαλ βξηζθόηαλ ζε έθζηαζε 309
ιβύρτιος (Ιζη): 1. Παηέξαο ηνπ Κιεηζζέλε από ηελ Ώζήλα (Ώνζζημθάκδξ) 2. Ο ζαύνηζμξ (4νο π.Υ. αη.) από ηε Μαθεδνλία, δηνξίζηεθε από ηνλ Ώιέμαλδξν ζαηξάπεο ηεο Γεδξνζίαο θαη αξγόηεξα θαη ηεο Ώξαρσζίαο. (Ώννζακόξ) ηγή (Ιζη): Δ ζβή ήηαλ εηαίξα ηεο αξραηόηεηαο Σίδε (Μπζ): Μηα απφ ηηο ζπγαηέξεο ηνπ Ααλανχ έδσζε ηνλ φλνκά ηεο ζηελ πφιε ηεο Λαθσλίαο ίδδ (Παπζαλίαο) Σηδεξψ (Μπζ): Αεχηεξε ζχδπγνο ηνπ βαζηιηά ηεο αικψλεο Διείαο αικνλέα. Δ ηδεξψ ζπκπεξηθεξφηαλ ζαλ θαθηά κεηξηά ζηελ Σπξψ θφξε ηνπ αικνλέα. Γηα ην ιφγν απηφ αξγφηεξα, νη δίδπκνη γηνη ηεο Σπξψο, ν Πειίαο θαη ν Νειέαο θαηαδίσμαλ θαη ζθφησζαλ ηελ ηδεξψ κέζα ζην λαφ ηεο Ήξαο. (Ώπνιιφδσξνο) Σηζλίδεο (Μπζ): Νύιθεξ ηςκ πδβώκ ηςκ Μεβάνςκ ίθων (Μπζ): ΐαζηιηάο ηεο Θξάθεο, γηνο ηνπ Πνζεηδψλα θαη ηεο Άζζαο, ζχδπγνο ηεο Νχκθεο ΜελδεΎδνο θαη παηέξαο ηεο Παιιήλεο, ηεο Ρνηηείαο θαη ηεο Φπιιίδνο ηθαιίο (Ιζη): Βπίζεην ηεο Αήκεηξαο ηθαλόο (Ιζη): 1. Έιιελαο αγγεηνπιάζηεο ηνπ 6νπ-5νπ π.Υ. αηώλα 2. πξαθνύζηνο ζηξαηεγόο πνπ ζπλέβαιε ζεκαληηθά ζηελ ήηηα ηνπ αζελατθνύ ζηόινπ ην 413 π.Υ. ηθειία (Ιζη): Πξνζσλύκην ηεο Ήξαο ηθειίδεο (Ιζη): Πνηεηήο από ηελ άκν (Θεόηνζημξ) ηθειόο (Ιζη): Γσγξάθνο αηηηθώλ αγγείσλ ίθηλλνο (Ιζη): Ανύινο θαη παηδαγσγόο ηνπ Ώζελαίνπ πνιηηηθνύ θαη ζηξαηεγνύ Θεκηζηνθιή, ηνλ νπνίνη ηειεπηαίνο έζηεηιε ζηνλ βαζηιηά ηεο Πεξζίαο Ξέξμε γηα λα ηνπ αλαγγείιεη όηη ν ειιεληθόο ζηόινο ζθόπεπε λα εγθαηαιείςεη ηελ αιακίλα (Δνόδμημξ) ίκινος (Μπζ): Γηνο ηνπ Θφαληα θαη ηεο Χθεαλίδαο Νχκθεο Οηλφεο, έδσζε ην φλνκά ηνπ ζην νκψλπκν λεζί ηνπ Ώηγαίνπ Σηθπψλ (Μπζ): Γηνο ηνπ Μεηίνλα, ζχδπγνο ηεο Γεπμίππεο, θφξεο ηνπ βαζηιηά ηεο ηθπψλαο Λανκέδνληα ηνλ νπνίν δηαδέρζεθε θαη έδσζε ην φλνκά ηνπ ζηελ πφιε. (Παπζαλίαο) ιλανίων (Ιζη): Ο ζθακίςκ (4νο π.Υ. αη.) ήηαλ Ώζελαίνο ραιθνπιάζηεο θαη γιύπηεο, δάζθαινο ηνπ Γεπμηάδε. Φηινηέρλεζε πεξίθεκα αγάικαηα ηνπ Πιάησλα, ηεο απθώο θαη ηεο Ενθάζηεο. (Πθμύηανπμξ, Πθίκζμξ) ιλανός (Ιζη): Ο ζθακόξ από ηελ Ώκβξαθία ήηαλ κάληεο. Σν 401 π.Υ. αθνινύζεζε ηνλ Κύξν ηνλ Νεόηεξν ζηελ εθζηξαηεία ηνπ ελαληίνλ ηνπ αδειθνύ ηνπ Ώξηαμέξμε. Γηα κηα επλντθή καληεία ηνπ ν Κύξνο ηνλ αληάκεηςε κε ην πνζό ησλ 3.000 δαξεηθώλ (ή 10 ηαιάλησλ). Μεηά ηελ ήηηα ζηα
310
Κνύλαμα ν ηιαλόο αθνινύζεζε ηνπο „Μπξίνπο‟ ζηελ πνξεία ηεο επηζηξνθήο ηνπο (Ξεκμθώκ) ηιελίο (Ιζη): Δ ζθεκίξ θόξε ηνπ ΜπΎζθνπ από ηελ ΐνησηία είλαη γλσζηή από κηα επηηύκβηα ζηήιε (Ώξραηνινγηθό Μνπζείν ηεο Ώζήλαο) ιληνός (Ιζη): βιέπε εζθδκόξ ίιιαμ (Ιζη): Έιιελαο γιύπηεο. ίιινο (Ιζη): Ο ίθθμξ μ Κνμηςκζάηδξ πεξηιακβάλεηαη ζηνλ θαηάινγν ησλ Ππζαγνξείσλ ηνπ Εαιαθίπμο Σίιινο (Μπζ): Έλα απφ ηα νλφκαηα πνπ απνδίδνληαη ζηνπο Κέξθσπεο ιμάγγελος (Ιζη): λνκα πνπ αλαθέξεη ζηα ΐμζςηζηά ν Παοζακίαξ ηκαίζα (Ιζη): Βηαίξα από ηα Μέγαξα (Ώνζζημθάκδξ) ιμάριστος (Ιζη): λνκα από ηνπο Αεζπκμζμθζζηέξ ηνπ Ώεήκαζμο ηκίαο (Ιζη): λνκα πνπ αλαγξάθεηαη ζε αξραίν ακθνξέα ηκίρε ή ηκκίρε (Ιζη): Βηαίξα (Βηαζνζημί Αζάθμβμζ ηνπ Λμοηζακμύ) ιμμίας (Ιζη): 1. Ο ζιιίαξ μ Θδααίμξ (5νο-4νο π.Υ. αη.) ήηαλ ππζαγόξεηνο θηιόζνθνο, θίινο θαη καζεηήο ηνπ σθξάηε, ιέγεηαη όηη ζπλέγξαςε 23 δηαιόγνπο. (Ξελνθώλ, Αζμβέκδξ Λαένηζμξ). Ζ θάζνδνο ησλ Μπξίσλ 2. Ο ζιιίαξ (3νο π.Υ. αη.) ήηαλ Ρόδηνο γξακκαηηθόο γεσγξάθνο θαη πνηεηήο. (Παθαηζκή Ώκεμθμβία) 3. Ο ζιιίαξ γηνο ηνπ Ώλδξνκέλε (4νο π.Υ. αη.) από ηε Μαθεδνλία ήηαλ ηαμίαξρνο ππό ηνλ Παξκελίσλα ζην ζηξαηό ηνπ Μ. Ώιεμάλδξνπ. (Ώννζακόξ) 4. Ο ηκκίαο από ηελ ειεύθεηα ήηαλ νιπκπηνλίθεο ηνπ ζηαδίνπ ην 100 π.Υ. Σηκνείζηνο (Μπζ): Σνώαξ πμθειζζηήξ, βζμξ ημο Ώκεειίςκμξ. ημηώεδηε ζημκ πόθειμ από ημκ Ώίακηα ημκ Σεθαιώκζμ (ιδνμξ) ίκνο (Ιζη): 1. Ο ίιμξ μ Πμζεζδώκζμξ πεξηιακβάλεηαη ζηνλ θαηάινγν ησλ Ππζαγνξείσλ ηνπ Εακβιίρνπ. 2. Ο ίιμξ (4νο π.Υ. αη) από ηελ Πύδλα ηεο Μαθεδνλίαο ήηαλ παηέξαο ηνπ Νηθαξρίδε, ζηξαηησηηθνύ ηνπ Μ. Ώιεμάλδξνπ. ηκνήηο (Μπζ): Πνηάκηνο ζεφο, πξνζσπνπνίεζε παξαπνηάκνπ ηνπ θακάλδξνπ, πνπ δηαξξέεη ηελ πεδηάδα ηεο Σξσάδαο. ηαλ άξρηζε ν Σξσηθφο Πφιεκνο ν ηκνήηο θαη ν θάκαλδξνο ηάρζεθαλ κε ηελ πιεπξά ησλ Σξψσλ θαη πνιέκεζαλ ελαληίνλ ηνπ Ώρηιιέα. ε βνήζεηα ηνπ
311
Ώρηιιέα έηξεμε ν Ήθαηζηνο ν νπνίνο θαζππφηαμε ηνλ θάκαλδξν θαη ηνλ μέξαλε κε ηελ θσηηά ηνπ. (κεξνο) ιμπλίκιος (Ιζη): Ο ζιπθίηζμξ (6νο κ.Υ. αη.) από ηελ Κηιηθία, ήηαλ καζεκαηηθόο θαη λενπιαησληθόο θηιόζνθνο, δηάδνρνο ηνπ Πξόθινπ. ηαλ κε δηάηαγκα ηνπ Ενπζηηληαλνύ έθιεηζε ε Ώθαδεκία Ώζελώλ, ν ηκπιίθηνο θαηέθπγε ζηελ Καξία ηεο Μηθξάο Ώζίαο, όπνπ ίδξπζε ηελ ηειεπηαία λενπιαησληθή ζρνιή, ε νπνία ιεηηνπξγνύζε σο ηνλ 11ν αηώλα. Έξγα ηνπ ππνκλήκαηα γηα ηνλ Βπθιείδε, ηνλ Βπίθηεην, ηνλ Ώξηζηνηέιε θαη ηνλ Πιάησλα. ηκπιίλνο (Ιζη): λνκα πνπ αλαγξάθεηαη ζε αξραίν ακθνξέα ιμύλος (Ιζη): 1. Ο ζιύθμξ (5νο π.Υ. αη.) ήηαλ πνηεηήο ηεο Ώξραίαο αηηηθήο θσκσδίαο. Γλσζηό έλα έξγν ηνπ κε ηίηιν Μεβανζηή. (Αδιμζεέκδξ) 2. Ο ζιύθμξ από ηε Νεάπνιε ηεο Εηαιίαο ήηαλ νιπκπηνλίθεο ηνπ ζηαδίνπ δξόκνπ ην 248 π.Υ. ίμων (Ιζη): Ο ίιςκ μ ςηναηζηόξ (5νο-4νο π.Υ. αη.) ήηαλ καζεηήο ηνπ σθξάηε. Καηέγξαςε δηαιόγνπο ηνπ δαζθάινπ ηνπ. 2. Ο ίιςκ (5νο π.Υ. αη.) από ηελ Ώζήλα ήηαλ ν ζπγγξαθέαο ηνπ έξγνπ Πενί ζππζηήξ, πνπ πεξηέγξαθε ηηο ξάηζεο ησλ αιόγσλ, ηελ αλαηνκία θαη άιια. (Ξεκμθώκ) ιμωνίδης (Ιζη): 1. Ο ειεγεηαθόο πνηεηήο ζιςκίδδξ μ Ώιμνβίκμξ (7νο π.Υ. αη.) από ηε άκν, νλνκάζηεθε Ώκνξγίλνο γηαηί έδεζε ζηελ Ώκνξγό. Αελ γλσξίδνπκε πεξηζζόηεξα πξάγκαηα γηα ηε δσή ηνπ. Έγξαςε ειεγείεο θαη ηάκβνπο, από ηνπο νπνίνπο ζώδνληαη πεξίπνπ 200 ζηίρνη. (Ώνζζημθάκδξ) 2. Ο ιπξηθόο πνηεηήο ζιςκίδδξ μ Κείμξ γηνο ηνπ Λεσπξέπε (556-469 π.Υ.) από ηελ Ενπιίδα ηεο Κέαο, έδεζε ζηελ Ώζήλα, ζηε Θεζζαιία θαη ζηηο πξαθνύζεο, ζηελ απιή ηνπ ηπξάλλνπ Εέξσλα. Έγξαςε ύκλνπο, παηάλεο, εγθώκηα, ειεγείεο, επηγξάκκαηα θαη άιια. Γλσζηά είλαη ηα επηγξάκκαηά ηνπ γηα ηηο κάρεο ησλ Βιιήλσλ θαηά ησλ Πεξζώλ ζηηο Θεξκνπύιεο θαη ζην Μαξαζώλα. (Δνόδμημξ) 3. Ο γεσγξάθνο θαη εμεξεπλεηήο ζιςκίδδξ μ Μενζεύξ (4νο π.Υ. αη.), έγξαςε ηα Ώζεζμπζηά. Σίληο ν Πηηπνθάκπηεο (Μπζ): Αζααόδημξ θδζηήξ, βζμξ ημο Πμζεζδώκα. Έδεκε ηα πόδζα ηςκ πεναζηζηώκ από ημκ Εζειό ηδξ Κμνίκεμο ζηζξ ημνοθέξ δομ θοβζζιέκςκ ημκηζκώκ πεύηςκ ηαζ ιεηά ηα άθδκε εθεύεενα. Σμ εύια ζπζγόηακ ζηα δομ. Σμκ ζηόηςζε μ Θδζέαξ ιε ημκ ίδζμ ηνόπμ (Ώπμθθόδςνμξ, Παοζακίαξ) Σηλφε (Μπζ): Οξεηάδα Νχκθε ηνπ νκψλπκνπ φξνπο ηεο Ώξθαδίαο (Παπζαλίαο) Σίλσλ (Μπζ): Γηνο ηνπ Ώίζηκνπ καρεηήο ησλ Βιιήλσλ ζηνλ Σξσηθφ Πφιεκν. Τπνθξίζεθε ηνλ ιηπνηάθηε θαη πέξαζε ζην ζηξαηφπεδν ησλ Σξψσλ. Χο αηρκάισηνο ηνπο είπε φηη ην ηεξάζηην μχιηλν άινγν πνπ είραλ αθήζεη νη Έιιελεο (ν Ανχξεηνο Ίππνο), ήηαλ έλα αλάζεκα ζηνπο 312
ζενχο, γηα λα έρνπλ νχξην άλεκν ζην ηαμίδη ηεο επηζηξνθήο ηνπο. Βίπε επίζεο ζηνπο Σξψεο φηη ην άινγν έγηλε επίηεδεο ηφζν κεγάιν, ψζηε λα κελ κπνξνχλ λα ην βάινπλ ζηε πφιε ηνπο, γηαηί αλ ην έθαλαλ ζα ήηαλ αλίθεηνη ζηελ επφκελνη ειιεληθή εηζβνιή. (κεξνο) ηλώπε (Ιζη): Βηαίξα ηεο αξραηόηεηαο (Αδιμζεέκδξ) ηλώπε (Μπζ): Κφξε ηνπ πνηάκηνπ ζενχ Ώζσπνχ θαη ηεο Νχκθεο Μεηψπεο. Έδσζε ην φλνκά ηεο ζηελ νκψλπκε πφιε ηεο Μηθξάο Ώζίαο (Ώπνιιψληνο Ρφδηνο) ηλσλίο (Ιζη): Δξσίδα ηνπ κπζηζηνξήκαηνο ηνπ Εκαβιίνρπ ΐααοθςκζαηά ίμηνο (Ιζη): Ο πάπαο ίλημξ ΐ’ ήηαλ Έιιελαο ηεξσκέλνο θαη επίζθνπνο Ρώκεο (257-258). Βθηειέζηεθε θαηά ηελ δηάξθεηα ησλ δηώμεσλ ηνπ Ρσκαίνπ απηνθξάηνξα ΐαιεξηαλνύ. Ώλαθεξύρζεθε άγηνο από ηελ Βθθιεζία. ηπξνίηεο (Μπζ): Κπλεγφο απφ ηελ Κξήηε, είδε ηελ Άξηεκε γπκλή λα ινχδεηαη ζε κηα πεγή. Δ ζεά ηνλ ηηκψξεζε κεηακνξθψλνληάο ηνλ ζε γπλαίθα. ίππινο (Μπζ): Έλα απφ ηα παηδηά ηεο Νηφβεο θαη ηνπ Ώκθίνλα, ηνπο Νηνβίδεο. Σα αγφξηα ηα ζθφησζε ν Ώπφιισλ θαη ηα θνξίηζηα ε Άξηεκε (Ώπμθθόδςνμξ) ίλεο θαη Θεζέαο ίρωμος (Ιζη): Γηνο ηνπ Βπέιζσλνο, βαζηιηάο ηεο Κύπξνπ (Δνόδμημξ) ίξσλ (Ιζη): Ο ίνςκ ήηαλ επηθνύξεηνο θηιόζνθνο ηζακάθεο (Ιζη): ηξαηεγόο ησλ Πεξζώλ (Δνόδμημξ) ηζίλεο (Ιζη): Ο ζζίκδξ (1νο π.Υ. αη.) ήηαλ γηνο ηνπ Ώξρειάνπ θαη ηεο εηαίξαο Γιαθύξαο θαη αδειθόο ηνπ Ώξρειάνπ ηζίλε, βαζηιηά ηεο Καππαδνθίαο. ίσυφος (Ιζη): Ο ίζοθμξ Ώ’ (4νο π.Υ. αη.) ήηαλ γηνο θαη δηάδνρνο ηνπ Ααόρνπ Ώ‟, ηεηξάξρε ηεο Θεζζαιίαο. Σνλ δηαδέρζεθε ν γηνο ηνπ Αάνρνο ΐ‟ 2. Ο ίζοθμξ ΐ’ (4νο π.Υ. αη.) ήηαλ γηνο θαη δηάδνρνο ηνπ Ααόρνπ ΐ‟, ηεηξάξρε ηεο Θεζζαιίαο θαη εγγνλόο ηνπ πξνεγνύκελνπ. Οη δπν ίζπθνη, νη παηεξάδεο ηνπο θαη θάπνηνη αζιεηέο, απνηεινύλ κέξε ηνπ γιππηνύ ζπκπιέγκαηνο πνπ απνηέιεζε αλάζεκα ην Ααόρνπ ΐ‟ ζην Μαληείν ησλ Αειθώλ. ίσυφος (Μπζ): Ο ίζπθνο ήηακ ααζζθζάξ ηδξ Κμνίκεμο. Βπεζδή πνόζααθε ημοξ εεμύξ όηακ πέεακε ηαηαδζηάζηδηε κα ημοααθά έκα ανάπμ ζηελ θνξπθή ελφο βνπλνχ. Μφιηο φκσο έθηαλε ζηελ θνξπθή, ν βξάρνο γιηζηξνχζε 313
θαη έπεθηε μαλά ζηε βάζε ηνπ βνπλνχ. Καη ν ίζπθνο μαλάξρηδε αησλίσο ηελ ίδηα πνξεία ρσξίο λα κπνξεί λα ζηακαηήζεη πνηέ. (κεξνο) ηηάιθαο (Ιζη): Πξνζσλύκην ηνπ Ώπόιισλα ηηάιθεο (Ιζη): Ο ζηάθηδξ από ηε Θξάθε ήηαλ δηνηθεηήο ησλ ςηιώλ θαη ησλ ηνμνηώλ ζην καθεδνληθό ζηξαηό ηνπ Μ. Ώιεμάλδξνπ. Πνιέκεζε ζηελ Εζζό θαη ζηα Γαπγάκεια. Σν 324 π.Υ. θξίζεθε έλνρνο ηεξνζπιίαο θαη εθηειέζηεθε. (Ώννζακόξ) ηηώ (Ιζη): Πξνζσλύκην ηεο ζεάο Αήκεηξαο ζηηο πξαθνύζεο (Ώζθζακόξ) θαηά ή θαηή (Μπζ): Μηα απφ ηηο Ααλαίδεο, παληξεχηεθε ηνλ Ώηγππηηάδε Άξραλδξν θαη ηνλ δνινθφλεζε ηελ πξψηε λχρηα ηνπ γάκνπ ηνπο (Ώπμθθόδςνμξ) θαίνο (Μπζ): Έλαο απφ ηνπο γηνπο ηνπ Εππνθφνληα πνπ ζθνηψζεθαλ απφ ηνλ Δξαθιή (Δξφδνηνο) Σθακάλδξηνο (Μπζ): αθέπε Ώζηπάλαμ θάκαλδξνο (Ιζη): 1. Ο ηάιακδνμξ ή ηαιάκδνζμξ από ηε Μπηηιήλε ήηαλ νιπκπηνλίθεο ηνπ ζηαδίνπ δξόκνπ ην 476 π.Υ. 2. Ο ηάιακδνμξ από ηελ Ώιεμάλδξεηα ήηαλ νιπκπηνλίθεο ηνπ ζηαδίνπ δξόκνπ ην 36 π.Υ. Σθάκαλδξνο (Μπζ): Ο κπζηθφο ηάιακδνμξ ήηαλ πνηάκηνο ζεφο, γηνο ηνπ Χθεαλνχ θαη ηεο Σεζχνο, πξνζσπνπνίεζε νκψλπκνπ πνηακνχ ηεο Μ. Ώζίαο. Ο θάκαλδξνο θαη ν άιινο πνηάκηνο ζεφο ν ηκνήηο ηάρζεθαλ ζην πιεπξφ ηνπ Πξηάκνπ φηαλ άξρηζε ν Σξσηθφο Πφιεκνο. Οη δπν πνηακνί κνλνκάρεζαλ κε ηνλ Ώρηιιέα, αιιά ηελ θξίζηκε ζηηγκή επελέβε ν Ήθαηζηνο πνπ κε ηε θσηηά ηνπ μέξαλε ηνλ θάκαλδξν θαη έζσζε ηνλ Ώρηιιέα. (κεξνο) θακαλδξώλπκνο (Ιζη): Ο ηαιακδνώκοιμξ (7νο π.Υ. αη.) από ηελ Λέζβν, ήηαλ ζύδπγνο ηεο ΚιεΎδνο θαη παηέξαο ηεο πνηήηξηαο απθνύο θαη ηνπ Υαξάμνπ. (Δνόδμημξ) θακβσλίδαη (Ιζη): Οη ηαιαςκίδεξ ήηαλ δήκνο ηεο αξραίαο Ώηηηθήο. κάμων (Ιζη): Έιιελαο ηζηνξηθόο θαη γξακκαηηθόο θεβιίαο (Ιζη): λνκα δνύινπ ζηελ θσκσδία ΐάηναπμζ ηνπ Ώνζζημθάκδ Σθέδαζνο (Μπζ): Ώπφ ηα Λεχθηξα, παηέξαο ηεο Εππψο θαη ηεο Μνιπίαο πνπ βηάζηεθαλ απφ δπν Λαθεδαηκφληνπο θαη απηνθηφλεζαλ απφ ηελ ληξνπή ηνπο. ηαλ ν θέδαζνο δελ θαηφξζσζε λα πείζεη ηνπο παξηηάηεο λα ηηκσξήζνπλ ηνπο βηαζηέο, απηνθηφλεζε θη απηφο, αθήλνληαο βαξηά θαηάξα ζηε πάξηε. Σθείξσλ (Μπζ): Γζμξ ημο Πύθακηα, ααζζθζά ηςκ Μεβάνςκ, ζοβηνμύζηδηε ιε ημκ αδεθθό ημο Νίζμ βζα ημκ ενόκμ (Παοζακίαξ) κέλλιος ή θειιίαο (Ιζη): Παηέξαο ηνπ Ώζελαίνπ ζηξαηεγνύ αξηζηνθξάηε. αλαθέξεηαη ζηελ θσκσδία νκζεεξ ηνπ Ώνζζημθάκδ Σθέικηο (Μπζ): Έκαξ από ημοξ Σεθπίκεξ 314
κερδιλαϊδας (Ιζη): ΐαζηιηάο ηεο Ειιπξίαο από 212-206 π.Υ. Ήηαλ ζύκκαρνο ησλ Ρσκαίσλ θαη ερζξόο ησλ Μαθεδόλσλ κέφρος (Μπζ): Γηνο ηνπ Σεγεάηε θαη ηεο Μαίξαο. Σνλ ζθφησζε ν αδειθφο ηνπ Λεηκψλ επεηδή λφκηζε φηη ηνλ θαηεγνξνχζε ζηνλ Ώπφιισλα (Παπζαλίαο) Σθηάδε (Μπζ): ύγοβμξ ημο Βθζέςξ ηαζ ιδηένα ημο Βοκόζημο κιαδίηηο (Ιζη): Πξνζσλύκην ηεο Ώξηέκηδνο ζηελ Ώξθαδία (Παοζακίαξ) Σθηάπνδεο (Μπζ): Μπζηθφο ιαφο πνπ δνχζε ζηελ Ελδία ή ζηελ Ώηζηνπία. Βίραλ ην έλα πφδη ηνπο πνιχ κεγάιν κε ηεξάζηηα παηνχζα. ηαλ έθαλε πνιχ δέζηε, μάπισλαλ θαη ζήθσλαλ ην κεγάιν πφδη πνπ ε παηνχζα ηνπο έδηλε αξθεηή ζθηά ζαλ δέληξν. (Ώξηζηνθάλεο) κίρας (Ιζη): Ο ηίναξ (3νο π.Υ. αη.) από ηνλ Σάξαληα ήηαλ θσκηθόο πνηεηήο. Έγξαςε θαξζνθσκσδίεο (θιύαθεο) από ηηο νπνίεο γλσξίδνπκε έλα ηίηιν θίξνο (Ιζη): Μάληεο από ηελ Ασδώλε (Παοζακίαξ) Σθίξηνο (Μπζ): άηονμξ, αηόθμοεμξ ημο Αζμκύζμο Σθίξσλ ή Σθείξσλ (Μπζ): Λεζηήο εγθαηεζηεκέλνο ζηηο θηξσλίδεο Πέηξεο (Καθηά θάια). Ώλάγθαδε ηνπο πεξαζηηθνχο λα ηνπ πιέλνπλ ηα πφδηα θαη θαζψο εθείλνη ήηαλ ζθπκκέλνη, ηνπο θισηζνχζε θαη ηνπο έξηρλε ζηνλ γθξεκφ, φπνπ ηνπο έηξσγε κηα ηεξάζηηα ρειψλα. θνηψζεθε απφ ηνλ Θεζέα κε ηνλ ίδην ηξφπν. (Βπξηπίδεο, Πινχηαξρνο) Θεζέαο θαη θίξσλ κιρώνδας ή θηξθώλδαο (Ιζη): λνκα Θεβαίνπ πνπ έδξαζε θαηά ηνλ Πεινπνλλεζηαθό Πόιεκν (Θμοηοδίδδξ) θηξσλίδεο (Ιζη): Ώζελαίνο ζηξαηεγόο, λίθεζε ηνπο Μηιεζίνπο θαη ηνλ Σηζζαθέξλε ην 412 π.Υ. (Ξεκμθώκ) θίηαινη (Ιζη): Λάγλνη θαη θαθνπνηνί δαίκνλεο πνπ ηνπο ζεσξνύζαλ πξνζηάηεο ησλ απαηεώλσλ ηεο αγνξάο(!) νη νπνίνη ηνπο επηθαινύληαλ γηα λα ηνπο ζπκπαξαζηαζνύλ ζηηο απάηεο ηνπο. (Ώνζζημθάκδξ) θίησλ (Ιζη): Ώζελαίνο πνιηηηθόο πνπ θαηαδηθάζηεθε γηα παξαλνκίεο (Αδιμζε.) θηώλε (Ιζη): Βηαίξα ηεο αξραηόηεηαο κόπας (Ιζη): 1. Ο ηόπαξ (4νο π.Υ. αη.) από ηελ Πάξν, ππήξμε από ηνπο δηαζεκόηεξνπο γιύπηεο θαη αξρηηέθηνλεο ηεο αξραηόηεηαο, όπσο θαη νη 315
ζύγρξνλνί ηνπ Πξαμηηέιεο θαη Λύζηππνο. Έθηηζε ην λαό ηεο Ώιέαο Ώζελάο ζηελ Ώξθαδία θαη ζπκκεηείρε ζηε δηαθόζκεζε ηνπ Μαπζσιείνπ ηεο Ώιηθαξλαζζνύ. (Παπζαλίαο) 2. Σύξαλλνο (ηαγόο) ηεο Θεζζαιίαο, ν νπνίνο παξάιιεια ήηαλ αζιεηήο θαη θέξδηζε λίθε ζηνπο Οιπκπηαθνύο αγώλεο. Σνλ εμύκλεζε ν ιπξηθόο πνηεηήο ηκσλίδεο (Ξεκμθώκ) 3. ηξαηεγόο ηνπ 3νπ π.Υ. αηώλα από ηελ Ώηησιία πνπ ππεξέηεζε ζηελ Ώηησιηθή πκπνιηηεία θαη αξγόηεξα πνιέκεζε κε ηνπο Ώηγππηίνπο ησλ Πηνιεκαίσλ θαηά ησλ ειεπθηδώλ. θνπειηαλόο (Ιζη): Ο ημπεθζακόξ ήηαλ επηθόο πνηεηήο, θνπίλνο (Ιζη): Ο ημπίκμξ ή ημπίκαξ (3νο-2νο π.Υ. αη.) από ηηο πξαθνύζεο ήηαλ Έιιελαο καζεκαηηθόο θαη θπζηθόο. θνξπηόο (Μπζ): Ήηαλ γηγαληηαίνο ζθνξπηφο πνπ ηνλ έζηεηιε ε Γαία, γηα λα ζθνηψζεη ηνλ Χξίσλα φηαλ απηφο πξνζπάζεζε λα βηάζεη ηελ Άξηεκε θόηνο (Ιζη): Θεόηεηα ή δαηκόλην, πξνζσπνπνίεζε ηνπ ζθνηαδηνύ θύδηκνο (Ιζη): Ο ηύδζιμξ από ηελ Ώζήλα (4νο π.Υ. αη.) ήηαλ παηέξαο ηνπ ξήηνξα Ώξηζηνγείηνλα. Πέζαλε ζηε θπιαθή εμ αηηίαο ησλ ρξεώλ ηνπ (μοΎδαξ) θύζαηλα (Ιζη): λνκα Ώζελαίαο δνύιεο (Λοζζζηνάηδ ηνπ Ώνζζημθάκδ) θύζεο (Ιζη): Ο ηύεδξ (5νο π.Υ. αη.) ήηαλ ηύξαλλνο ηεο πόιεο Γάλθιε (Μεζζήλε) ηεο ηθειίαο. Ο θύζεο θαη νη θάηνηθνη ηεο πόιεο πξνζθάιεζαλ ακίνπο θαη Μηιεζίνπο λα ηδξύζνπλ λέα πόιε ζηελ Καιή Ώθηή πνπ βξίζθεηαη ζηελ βόξεηα πιεπξά ηνπ λεζηνύ. Ώπηή ε ελέξγεηα πξνθάιεζε ερζξόηεηα κε ηνπο ππόινηπνπο ηθεινύο. Ο ηύξαλλνο ηνπ Ρεγίνπ Ώλαμίιανο, θαηάθεξε λα θαηαιάβεη ηελ Γάθιε ηελ νπνία θαη κεηνλόκαζε ζε Μεζζήλε, γηα λα ηηκήζεη ηελ γελέηεηξα ηνπ Μεζζελία Σθχζεο (Μπζ): Γζμξ ημο Δναηθή ηαζ ηδξ Έπζδκαξ, βεκάνπδξ ηςκ ηοεώκ. (Δνόδμημξ) κυθίνος ή θύζηνο (Ιζη): Πνηεηήο επηγξακκαηνπνηόο από ηελ Σέσ ηεο Εσλίαο. ώδνληαη δπν επηγξάκκαηά ηνπ (Παθαηζκή Ώκεμθμβία) θπιαθαγέηηο (Ιζη): Πξνζσλύκην ηεο Βθάηεο Σθπιαθεχο (Μπζ): Ήνςαξ ηδξ Λοηίαξ, ζύκηνμθμξ ημο ανπδδόκα, ημο Λύημο ηαζ ημο Γθαύημο. θμζ πμθέιδζακ ζημκ πθεονό ηςκ Σνώςκ, αθθά μ ιόκμξ πμο βύνζζε γςκηακόξ ήηακ μ ηοθαηέαξ. (ιδνμξ) θύιαμ (Ιζη): Ο ηύθαλ μ Κανοακδεύξ (6νο-5νο π.Υ. αη.) από ηελ Καξία, ήηαλ Έιιελαο γεσγξάθνο θαη ζαιαζζνπόξνο. Με εληνιή ηνπ βαζηιηά ηεο Πεξζίαο Ααξείνπ εμεξεύλεζε ηηο πέξαλ ηνπ Ελδνύ αζηαηηθέο αθηέο, ηελ Βξπζξά Θήιαζα θαη επηρείξεζε ηνλ πεξίπινπ ηεο Ώθξηθήο, Έγξαςε ην: Πενίπθμοξ. (Δνόδμημξ)
316
θύιεο (Ιζη): Γηνο ηνπ βαζηιηά ησλ θπζώλ Ώξηνπείζνπο. Ώγάπεζε θαη κηκήζεθε ηα ήζε θαη ηα έζηκα ησλ Βιιήλσλ θαη απηό πξνθάιεζε ηελ νξγή ηνπ αδειθνύ ηνπ πνπ ηνλ ζθόησζε (Δνόδμημξ) Σθχιια ή Σθχιιε (Μπζ): 1. Κόνδ ημο Πμζεζδώκα ηαζ ηδξ Γαίαξ, ήηακ εαθάζζζμ ηέναξ ιε έλζ ηεθάθζα ηαζ ηνζπθά ζαβόκζα. Καηνηθνχζε ζηελ επξσπατθή πιεπξά θαη θάζε ηφζν άξπαδε λαπηηθνχο απφ ηα δηεξρφκελα θαξάβηα θαη ηνπο θαηάπηλε. Ώπέλαληη ε Υάξπβδηο ηξεηο θνξέο ηελ εκέξα ξνπθνχζε φιν ην λεξφ ηεο ζάιαζζαο θαη ην μέξλαγε. Ώλ βξηζθφηαλ θαλέλα πινίν ηελ ψξα πνπ ξνπθνχζε ην λεξφ, ε Υάξπβδηο θαηάπηλε θαη ην πινίν αχηαλδξν. Σα ζηελά ηεο Υάξπβδεο θαη ηεο θχιιαο πέξαζαλ νη Ώξγνλαχηεο πνπ ηνπο πξνζηάηεπζαλ ε Ήξα θαη ε Θέηηο. Βπίζεο πέξαζε θαη ν Οδπζζέαο, ν νπνίνο πξνηίκεζε λα πιεχζεη θνληά ζηε θχιια θαη λα ράζεη έμη άληξεο, παξά θνληά ζηε Υάξπβδε θαη λα ραζεί φιν ην πινίν. (κεξνο) 2. Κόνδ ημο ααζζθζά ηςκ Μεβάνςκ Νίζζμο, δ μπμία ενςηεύηδηε ημκ ααζζθζά ηδξ Κνήηδξ Μίκςα όηακ αοηόξ πμθζμνημύζε ηα Μέβανα. Ώκ ηαζ πνόδςζε ημκ παηένα ηδξ ηαζ ηα Μέβανα αθώεδηακ, μ Μίκςξ ζηόηςζε ηδ ηύθθα. (Ώζζπύθμξ, Ώπμθθόδςνμξ) θπιιίεο (Ιζη): Αηάζεκνο ηθπώληνο θνιπκβεηήο, γηα ηνλ νπνίν ιέγεηαη όηη ην έζθαζε από ηνπο Πέξζεο θαη θνιύκπεζε σο ηνλ ειιεληθό ζηόιν ηνπ Ώξηεκηζίνπ, ζε απόζηαζε 80 ζηαδίσλ (480 π.Υ.) (Δνόδμημξ) Ζ θύιια κύιιης ή θπιιίαο (Ιζη): Ο ηύθθζξ (6νο π.Υ. αη.) ήηαλ γλσζηόο Έιιελαο γιύπηεο, δάζθαινο ηνπ Ώγγειίσλνο. Λέγεηαη όηη ήηαλ καζεηήο ηνπ Ααηδάινπ. Βξγάζηεθε ζηελ ηθπώλα όπσο θαη πνιινί άιινη γιύπηεο θαη ζπλεξγάζηεθε κε ηνλ επίζεο γιύπηε Αίπνηλν. Ο θύιιηο πνιέκεζε κε γελλαηόηεηα θαηά ησλ Πεξζώλ θαη σο αληακνηβή ηνπ ζηήζεθε ζηνπο Αειθνύο ράιθηλνο αλδξηάληαο ηνπ. (Παοζακίαξ) κύμνος (Ιζη): 1. Σαρπδαθηπινπξγόο θαη δνγθιέξ ζηελ αθνινπζία ηνπ Μ. Ώιεμάλδξνπ. Έδσζε παξάζηαζε ζηελ ηειεηή ηνπ νκαδηθνύ γάκνπ Μαθεδόλσλ θαη Πεξζίδσλ ζηα νύζα ην 324 π.Υ. 2. Ο ηύικμξ (2νο π.Υ. αη.) από ηε Υίν ήηαλ γεσγξάθνο θαη ζπγγξαθέαο ηνπ έξγνπ Πενζήβδζζξ (Παθαηζκή Ώκεμθμβία) κάξαγδνο (Ιζη): βιέπε Θεςκάξ κύριος (Μπζ): Παηέναξ ημο ααζζθζά ηδξ Ώεήκαξ Ώζβαία (Ώπμθθόδςνμξ) Σθχξηνο (Μπζ): άηονμξ, αηόθμοεμξ ημο Αζμκύζμο 317
θώπαζηο (Ιζη): ΐαζηιηάο ησλ θπζώλ, πνιέκεζε θαηά ηνπ Ααξείνπ ηεο Πεξζίαο (Δνόδμημξ) κάξαγνο (Μπζ): Κεξακεηθφο δαίκνλαο, θφβνο θαη ηξφκνο ησλ θεξακνπνηψλ (κεξνο) μερδίης (Ιζη): Χξαίνο λεαξόο, εξσκέλνο ηνπ ηπξάλλνπ ηεο άκνπ Πνιπθξάηε θαη ηνλ νπνίν εμύκλεζε ν Ώλαθξέσλ κε κηα σδή ηνπ (Ώζθζακόξ) κεξδνκέλεο (Ιζη): ηξαηεγόο ησλ Πεξζώλ, αληςηόο ηνπ Ααξείνπ (Δνόδμημξ) κίθξεο (Ιζη): ηξαηεγόο ησλ Ώξθάδσλ, ηνλ αλαθέξεη ν Ξεκμθώκ μίκρος (Ιζη): Ο ιίηνμξ (6νο-5νο π.Υ. αη.) ήηαλ Έιιελαο αγγεηνγξάθνο. ώδεηαη αγγείν κε παξάζηαζε ηνπ ίδηνπ λα ζπκπνζηάδεηαη κε εηαίξεο. μικρίων (Ιζη): Ώζελαίνο πνπ αλαθέξεη ζε έλα δηάινγό ηνπ ν Πθάηςκ μικύθης (Ιζη): Σύξαλλνο ηεο Θξάθεο (Ώνζζημθάκδξ ζηνπο Εππήξ μικυθίων (Ιζη): Ώζελαίνο πνπ αλαθέξεη ζηηο θήηεξ ν Ώνζζημθάκδξ μίκυθος (Ιζη): Οιπκπηνλίθεο ηνπ 1νπ κ.Υ. αη. κηιίαο (Ιζη): Ο ιζθίαξ ήηαλ ππζαγόξεηνο θηιόζνθνο μίλις (Ιζη): Ο ιίθζξ (8νο-7νο π.Υ. αη.) γηνο ηνπ Βπθιείδε από ηελ Ώίγηλα ήηαλ γιύπηεο, αξρεγόο ηεο Ώηγηλεηηθήο ζρνιήο, αληίπαινο ηνπ Ααηδάινπ. Έξγα ηνπ: μόαλν ηεο Ήξαο ζηε Δξαίν ηεο άκνπ, ηξία αγάικαηα Χξώλ ζηελ Οιπκπία, άγαικα ηεο Άξηεκεο θ.ά. (Παοζακίαξ) κηλδπξίδεο (Ιζη): Ο ιζκδονίδδξ (6νο π.Υ. αη.) από ηελ ύβαξε ήηαλ έλαο από ηνπο κλεζηήξεο ηεο Ώγαξίζηεο, θόξεο ηνπ Κιεηζζέλε, ηπξάλλνπ ηεο ηθπώλαο κηλζεύο ή κηλζαίνο (Ιζη): εκαίλεη ν θμκζάξ ηςκ πμκηζηώκ. Βπίζεην ηνπ Ώπόιισλα ζηελ Σξσάδα γηαηί ηελ απειεπζέξσζε από ζηίθε ηξσθηηθώλ (ιδνμξ). κηρίαο (Ιζη): Ο ιζπίαξ μ Σανακηίκμξ πεξηιακβάλεηαη ζηνλ θαηάινγν ησλ Ππζαγνξείσλ ηνπ Εαιαθίπμο κνηόο (Ιζη): Ώμησκαηηθόο ηνπ αζελατθνύ ηππηθνύ ηνλ νπνίν απέηαμαλ από ην ζώκα νη ζπκπνιίηεο ηνπ Σκχξλα (Μπζ): Κφξε ηνπ βαζηιηά ηεο Πάθνπ Κηλχξα. Δ Ώθξνδίηε ζεψξεζε φηη ν Κηλχξαο ηελ είρε πξνζβάιεη θαη ηνλ ψζεζε ζε αθνχζηα αηκνκηθηηθή ζρέζε κε ηελ θφξε ηνπ. ηαλ θαηάιαβε ηη είρε θάλεη ζέιεζε λα ζθνηψζεη ηελ κχξλα, αιιά ν Αίαο ηελ κεηακφξθσζε ζην νκψλπκν θπηφ. Ώπφ ην ζψκα απηνχ ηνπ θπηνχ γελλήζεθε ν Άδσληο. (Ώπνιιφδσξνο) Σκχξλε (Μπζ): Ώκαδφλα πνπ έδσζε ην φλνκά ηεο ζηελ νκψλπκε ησληθή πφιε.
318
όθιεο (Ιζη): Ο όηθδξ (4νο-3νο π.Υ. αη.) από ηελ Υαιθίδα, ήηαλ παηέξαο ηνπ γξακκαηηθνύ θαη πνηεηή Λπθόθξνλνο, πνπ έδεζε ζηελ Ώιεμάλδξεηα. όιπκνη (Ιζη): Πνιεκνραξήο ιαόο πνπ δνύζε αλαηνιηθά ηεο Λπθίαο. Βμνληώζεθαλ από ηνλ ΐειιεξνθόληε. Σφιπκνο (Μπζ): Ο όθοιμξ ήηαλ γηνο ηνπ Αία θαη ηεο Καιρεδνλίαο όλων (Ιζη): Ο όθςκ (639-559 π.Υ.) από ηελ Ώζήλα, ήηαλ έλαο από ηνπο Βπηά ζνθνύο ηεο αξραηόηεηαο, πνιηηηθόο κεηαξξπζκηζηήο, λνκνζέηεο θαη πνηεηήο. Σαμίδεςε ζηελ Ώίγππην, ηε Μ. Ώλαηνιή θαη ηελ Κύπξν θαη κειέηεζε ηνλ πνιηηηζκό, ηνπο λόκνπο θαη ηα πνιηηεύκαηα ησλ πεξηνρώλ απηώλ. Ο ιαόο ηνλ αγαπνύζε γηα ην πνηεηηθό έξγν ηνπ, αιιά θαη γηα ηηο ζέζεηο πνπ έπαηξλε πάλσ ζηα ζνβαξά πξνβιήκαηα ηεο πόιεο. Σν 594 π.Υ. ε πνιηηηθή θαηάζηαζε έθζαζε ζε επηθίλδπλν ζεκείν θαη ν Άξεηνο Πάγνο ηνλ πξόηεηλε σο επώκοιμ άνπμκηα κε επξύηαηεο δηθαηνδνζίεο ζέζπηζεο λνκνζεηηθώλ κέηξσλ γηα ηελ απνθαηάζηαζε ηεο νκαιόηεηαο, όινη ζπκθώλεζαλ ζηελ επηινγή απηή. όισλ ν Αζελαίνο Σα θπξηόηεξα κέηξα πνπ ζέζπηζε ήηαλ, κεηαμύ άιισλ: - Δ ζεζζάπεεζα δειαδή ε απνηίλαμε ησλ βαξώλ, κε ηελ νπνία παξαγξάθεθαλ όια ηα ρξέε ησλ πνιηηώλ. - Ο ρσξηζκόο ησλ πνιηηώλ ζε ηέζζεξηο ηάμεηο αλάινγα κε ην εηζόδεκά ηνπ. - Δ ίδξπζε ηεο Βθθιεζίαο ηνπ Αήκνπ, ηεο Διηαίαο (δειαδή ηνπ δηθαζηεξίνπ κε ελόξθνπο) θαη ηεο ΐνπιήο ησλ ηεηξαθνζίσλ - ξηζε λέα κέηξα θαη ζηαζκά, αλακόξθσζε ην εκεξνιόγην θαη έθνςε λέα λνκίζκαηα Πνιινί από ηνπο λόκνπο ηνπ όισλα πέξαζαλ ζην ξσκατθό δίθαην, ζηελ ζπλέρεηα ζηνλ Ενπζηηληάλεην Κώδηθα θαη κέζσ απηώλ ζηε λνκνζεζία ησλ επξσπατθώλ θξαηώλ. Ο όισλ ζεσξείηαη ν παηέναξ ημο αζηζημύ δζηαίμο. Ο όισλ ππήξμε θαη ειεγεηαθόο πνηεηήο. Έγξαςε πεξί ηνπο 5000 ζηίρνπο, από ηνπο νπνίνπο ζώδνληαη νη 280. (Δνόδ., Πθμύηανπμξ). όλδξνο (Ιζη): Καηαζθεπαζηήο αηηηθώλ αγγείσλ όος (Ιζη): Γηνο θαη δηάδνρνο ηνπ βαζηιηά ηεο πάξηεο Πξνθιή. πκβαζίιεπζε κε ηνλ Άγη (ηδξπηή ηεο δπλαζηείαο ησλ Ώγηδώλ), γην ηνπ ζείνπ ηνπ Βπξπζζέλε. Γηνο θαη δηάδνρόο ηνπ ήηαλ ν Βπξππώλ, ηδξπηήο ηνπ νίθνπ ησλ Βπξππνληηδώλ. (Παοζακίαξ) νπάηξαο (Ιζη): Έιιελαο θηιόζνθνο νπληάξαηνο (Ιζη): Πξνζσλύκην ηνπ ζενύ Πνζεηδώλα (Ώνζζημθάκδξ) νπληάδεο (Ιζη): Βπώλπκνο άξρσλ ησλ Ώζελώλ ην 397 π.Υ. 319
ουσαρίων (Ιζη): Ο μοζανίςκ (6νο π.Υ. αη.) από ηελ Μεγαξίδα, έδεζε ζηελ Ώζήλα θαη ήηαλ πνηεηήο ηεο Ώξραίαο αηηηθήο θσκσδίαο. Θεσξείηαη ν επηλνεηήο ηεο θσκσδίαο. Κέξδηζε ην πξώην βξαβείν θσκσδίαο ζην δήκν Εθαξίαο ηεο Ώηηηθήο πνπ ζεσξείηαη ην ιίθλν ηεο ιαηξεία ηνπ Αηνλύζνπ. Σν βξαβείν ήηαλ έλα θαιάζη κε ζύθα θαη έλαο ακθνξέαο κε θξαζί. (Υνμκζηό ηδξ Πάνμο. Ώνζζημηέθδξ) νύζαο (Ιζη): ηξαηεγόο ησλ Πεξζώλ, αλαθέξεηαη ζηνπο Πένζεξ ηνπ Ώζζπύθμο οφαίνετος (Ιζη): Ο μθαίκεημξ (5νο-4νο π.Υ. αη.) ήηαλ ζηξαηεγόο ησλ Ώξθάδσλ κηζζνθόξσλ ζην ζηξαηό ηνπ Κύξνπ ηνπ Νεόηεξνπ, ν γεξαηόηεξνο από ηνπο Μπξίνπο. (Ξεκμθώκ) Σφθαθαο (Μπζ): Γζμξ ημο Δναηθή ηαζ ηδξ Σίββδξ. Γζα κα ηζιήζεζ ηδκ ιδηένα ημο ίδνοζε ηδκ πόθδ Σίββζξ (ζδιενζκή Σαββένδ). νθία (Ιζη): Γπλαηθείν αξραηνειιεληθό όλνκα οφίλος (Ιζη): 1. Ώγγεηνπιάζηεο ηνπ 6νπ π.Υ. αη. Έρνπλ δηαζσζεί ηξία ελππόγξαθα αγγεία θαη αξθεηά θνκκάηηα. 2. Παηέξαο ην ηξαγηθνύ πνηεηή νθνθιή (Παθαηζκή Ώκεμθμβία) όφιος (Ιζη): Ο Μεζζελίνο όθζμξ ήηαλ νιπκπηνλίθεο ηνπ ζηαδίνπ δξόκνπ ην 304 π.Υ. οφοκλής (Ιζη): 1. Ο μθμηθήξ (496-406) γηνο ηνπ νθίινπ από ηνλ Κνισλό ππήξμε έλαο από ηνπο ηξεηο κεγαιύηεξνπο ηξαγσδνύο ηεο αξραίαο Βιιάδαο (νη άιινη είλαη ν Βπξηπίδεο θαη ν Ώηζρύινο). Καηαγόηαλ από επηθαλή νηθνγέλεηα θαη ζπλδέζεθε κε ζεκαληηθέο πξνζσπηθόηεηεο ηεο επνρήο ηνπ όπσο ν Πεξηθιήο, ν σθξάηεο, ν Πιάησλαο θαη άιινη. Έιαβε κέξνο σο ζηξαηεγόο ησλ Ώζελαίσλ ζην Πεινπνλλεζηαθό πόιεκν. Ο ηξαγσδόο νθνθιήο Με ηε ζύδπγό ηνπ Νηθνζηξάηε απέθηεζε έλα γην, ηνλ Ενθώληα πνπ έγηλε θη απηόο ηξαγηθόο πνηεηήο. Με ηελ εξσκέλε ηνπ Θεσξίδα απέθηεζε ηνλ Ώξίζησλα, πνπ θη απηόο έγηλε ηξαγηθόο πνηεηήο. Έγξαςε ζπλνιηθά 120 πεξίπνπ ηξαγσδίεο θαη από απηέο είλαη γλσζηνί νη ηίηινη ησλ 114 θαη νη 7 από απηέο έρνπλ δηαζσζεί αθέξαηεο: Ώκηζβόκδ, Δθέηηνα, Σναπίκζαζ, Οζδίπμοξ Σύνακκμξ, Ώίαξ, Φζθμηηήηδξ, Οζδίπμοξ επί Κμθςκώ. (Ώνζζημηέθδξ). 2. Ο μθμηθήξ μ κεόηενμξ (5νο-4νο π.Υ. αη.) ήηαλ γηνο ηνπ Ώξίζησλα θαη εγγνλόο ηνπ κεγάινπ ηξαγηθνύ πνηεηή νθνθιή. Σν 401 αλέβαζε ηνλ 320
Οηδίπνδα επί Κνισλώ ηνπ παππνύ ηνπ θαη από ην 396 άξρηζε λα παξνπζηάδεη δηθέο ηνπ ηξαγσδίεο. Αελ μέξνπκε ηίπνηα γηα ηνλ αξηζκό θαη ηνπο ηίηινπο ησλ έξγσλ ηνπ. 3. Ώζελαίνο ζηξαηεγόο (5νο π.Υ. αη.), γηνο ηνπ σζηξαηίδνπ κε ζεκαληηθή δξάζε ζηνλ Πεινπνλλεζηαθό πόιεκν (Θμοηοδίδδξ) νθύηεο (Ιζη): Ο μθύηδξ (3νο π.Υ. αη.) ήηαλ βαζηιηάο ηνπ ειιελν -ηλδηθνύ βαζηιείνπ ηεο ΐαθηξηαλήο. νθσλίδεο (Ιζη): Ο μθςκίδδξ (5νο π.Υ. αη.) από ηελ Ώζήλα, ήηαλ παηέξαο ηνπ εγέηε ηεο δεκνθξαηηθήο παξάηαμεο ηεο πόιεο, Βθηάιηε. παράδοκος (Ιζη): ΐαζηιηάο ηεο Θξάθεο ηα έηε 445-435 π.Υ., παηέξαο ηνπ εύζε ν νπνίνο ηνλ δηαδέρζεθε (Θμοηοδίδδξ) πάξζηνο (Ιζη): Λαθεδαηκόληνο ν νπνίνο καδί κε ηνλ ζπκπνιίηε ηνπ ΐνύιηδα, πξνζθέξζεθε πξνο ηνλ βαζηιηά ησλ Πεξζώλ Ξέξμε λα ζπζηαζηεί σο αληίπνηλα γηα ηελ δνινθνλία ησλ Πεξζώλ πξέζβεσλ από ηνπο παξηηάηεο. Ο Ξέξμεο όκσο αξλήζεθε γηα λα κε ρπζεί αίκα αζώσλ (Δξόδνηνο) Σπαξηαίνο (Μπζ): Γηνο ηνπ Αία θαη ηεο Εκαιίαο, αδειθφο ηνπ Κιχηνπ θαη ηνπ Κξνλίνπ. πάξηαθνο (Ιζη): Ο πάνηαημξ (109-71 π.Υ.) ήηαλ δνύινο θαη κνλνκάρνο από ηελ Θξάθε. Δγήζεθε ηεο πεξίθεκεο επαλάζηαζεο ησλ δνύισλ ηεο Ρώκεο ε νπνία ζπληάξαμε ηελ ξσκατθή απηνθξαηνξία. Σειηθά ε επαλάζηαζε θαηαπλίγεθε θαη ρηιηάδεο δνύινη, κεηαμύ ησλ νπνίσλ θαη ν πάξηαθνο ζηαπξώζεθαλ. Σπάξηε (Μπζ): Κφξε ηνπ βαζηιηά ηεο Λαθσλίαο Βπξψηα. Παληξεχηεθε ηνλ Λαθεδαίκνλα πνπ δηαδέρζεθε ηνλ Βπξψηα ζην ζξφλν (Ώπνιιφδσξνο) Σπαξηνί (Μπζ): ηαλ ν Κάδκνο ζθφησζε ηνλ δξάθν, έζπεηξε ηα δφληηα ηνπ ζεξίνπ θαη απφ ηε γε μεπεηάρζεθαλ νπιηζκέλνη άληξεο νη παξηνί. Ώπηνί ακέζσο άξρηζαλ λα αιιεινζθνηψλνληαη ψζπνπ απέκεηλαλ κφλν πέληε νη: Βρίσλ, Οπδαίνο, Πέισξ, Τπεξήλσξ θαη Υζφληνο, νη νπνίνη έρηηζαλ ηελ Θήβα θαη απνηέιεζαλ ηνπο γελάξρεο ησλ αξρνληηθψλ νηθνγελεηψλ ηεο πφιεο. (Δζίνδνο) παξηίλνο (Ιζη): Νεαξόο Μήδνο, γλσζηόο γηα ηελ νκνξθηά ηνπ (Λμοηζακόο) πάξηνκος (Ιζη): λνκα ηεζζάξσλ βαζηιέσλ ηνπ Κηκκεξίνπ ΐνζπόξνπ (5νο σο 3νο π.Υ. αη.) πνπ δηαηεξνύζαλ θηιηθέο ζρέζεηο κε ηελ Ώζήλα. πάξησλ (Ιζη): Ο πάνηςκ (4νο π.Υ. αη.) από ηε Ρόδν ζπλειήθζε ζηηο άξδεηο, καδί κε ηνλ αδειθό ηνπ Αεκάξαην, από ηνλ Μ. Ώιέμαλδξν, πηζαλόηαηα γηαηί αλήθαλ ζηελ αληηκαθεδνληθή κεξίδα ηεο Ρόδνπ. Πάλησο αθέζεζαλ ειεύζεξνη.
πάρτων (Μπζ): Γηνο ηνπ Φνξσλέα θαη ηεο Λανδίθεο θαη παηέξαο ηνπ Μπθελέα, ν νπνίνο έθηηζε ηελ πφιε ησλ Μπθελψλ (Παπζαλίαο) πεηώ (Ιζη): λνκα κηαο από ηηο Νεξείδεο (Ώπμθθόδςνμξ) 321
πέλδσλ (Ιζη): Ο πέκδςκ από ηελ πάξηε ήηαλ ζπλζέηεο παηάλσλ πνπ ηξαγνπδνύζαλ νη λένη ζηξαηεπκέλνη (Πθμύηανπμξ) περθίας ή πεξζίεο (Ιζη): Ο πενείαξ (5νο π.Υ. αη.) ήηαλ ν έλαο από ηνπο δπν παξηηάηεο πνπ παξαδόζεθαλ εζεινληηθά ζηνλ Ξέξμε, σο εμηιαζηήξηα ζύκαηα γηα ηελ δνινθνλία ησλ Πεξζώλ αγγειηνθόξσλ από ηε πάξηε. (Δνόδμημξ) πεξκία (Ιζη): Πξνζσλύκην ηεο ζεάο Αήκεηξαο. Σπεξκψ (Μπζ): Μηα απφ ηηο Οηλφηξνπεο ζηηο νπνίεο ν πξνπάππνπο ηνπο ν Αηφλπζνο έδσζε ην ράξηζκα λα παξάγνπλ φζε πνζφηεηα ήζειαλ απφ ζηηάξη, ιάδη θαη θξαζί. Σπεξρεηάδεο (Μπζ): Νύιθεξ, εοβαηένεξ ημο πμηαιμύ πενπεζμύ Σπεξρεηφο (Μπζ): Πμηάιζμξ εεόξ ηδξ Φεζώηζδαξ πεύσιππος (Ιζη): Ο πεύζζππμξ (407-339 π.Υ.) από ηελ Ώζήλα ήηαλ θηιόζνθνο, αληςηόο ηνπ Πιάησλα ηνλ νπνίν δηαδέρζεθε ζηε δηεύζπλζε ηεο Ώθαδεκίαο ηεο Ώζήλαο. Απζηπρώο από ηα έξγα ηνπ ειάρηζηα απνζπάζκαηα δηαζώζεθαλ. (Αζμβέκδξ Λαένηζμξ). Ο πεύζηππνο, κεζαησληθή απεηθόληζε πηζξηδάηεο (Ιζη): αηξάπεο ηεο Λπδίαο (Ώννζακόξ) πίνθαρος (Ιζη): 1. Ο ηξαγηθόο πνηεηήο πίκεανμξ (5νο π.Υ. αη.) από ηελ Δξάθιεηα ηνπ Πόληνπ, έγξαςε ηηο ηξαγσδίεο Δναηθήξ Πενζηαζόιεκμξ θαη Πανεεκμπαίμξ. Ώπό ην έξγν δελ δηαζώζεθε ηίπνηα. (Παθαηζκή Ώκεμθμβία) 2. Ο πίκεανμξ (4νο π.Υ. αη.) ήηαλ αξρηηέθηνλαο από ηελ Κόξηλζν. Με ηνπο αξρηηέθηνλεο Ώγάζσλα θαη Ξελόδσξν, αλνηθνδόκεζαλ ηνλ θαηεζηξακκέλν από ζεηζκνύο λαό ηνπ Ώπόιισλα ζηνπο Αειθνύο. (Παοζακ.) πίτταλος (Ιζη): Ώζελαίνο γηαηξόο ηνλ νπνίν αλαθέξεη ν Ώνζζημθάκδξ πόδηνο (Ιζη): Πξνζσλύκην ηνπ Ώπόιισλα πνλδή (Ιζη): λνκα κηαο από ηηο ξεο πνξάδνθνο (Ιζη): Ο πμνάδμημξ (5νο π.Υ. αη.) ήηαλ αδειθόο ηνπ βαζηιηά ησλ Οδξνπζώλ Θξαθώλ ηηάιθε (Θμοηοδίδδξ) πόξγηινο (Ιζη): Ώζελαίνο θνπξέαο πνπ αλαθέξεηαη ζηηο νκζεεξ ηνπ Ώνζζημθάκδ πόξνο (Ιζη): 1. Ο πόνμξ θαη νη αδειθνί ηνπ Βηαξηλόο θαη Ώξηεκίδσξνο από ηελ Δξάθιεηα Πηεξίαο είλαη γλσζηνί από κηα επηγξαθή ησλ Ώιεμαλδξηλώλ ρξόλσλ πνπ βξέζεθε ζηελ Πηεξία 322
2. Ο πόνμξ (240-300 π.Υ.) από ηε Νίθαηα ηεο ΐηζπλίαο, ήηαλ καζεκαηηθόο θαη αζηξνλόκνο, καζεηήο ηνπ Φίισλα θαη πηζαλώο δάζθαινο ηνπ Πάππνπ ηνπ Ώιεμαλδξέα. πνπδαίσλ (Ιζη): Ώλαθέξεηαη σο ζεόηεηα από ηνλ Παοζακία ηαγόληνλ (Ιζη): Δ ηαβόκζμκ ήηαλ εηαίξα ηεο αξραηόηεηαο ταδιεύς (Ιζη): Έιιελαο δσγξάθνο θαη γιύπηεο ηάιθαο (Ιζη): λνκα Διείνπ πνπ αλαθέξεη ν Ξεκμθώκ ηάζαλδξνο (Ιζη): Ο ηάζακδνμξ (4νο π.Υ. αη.) από ηελ Κύπξν δηνξίζηεθε ζαηξάπεο ηεο Ώξίαο. Ήηαλ θίινο ηνπ ηαζάλνξα. (Ώννζακόξ) τασάνωρ (Ιζη): Ο ηαζάκςν (4νο π.Υ. αη.) από ηε Κύπξν, ήηαλ ζηξαηησηηθόο θαη έλαο από ηνπο εηαίξνπο ηνπ Μ. Ώιεμάλδξνπ. (Ώννζακόξ) τασέας (Ιζη): Πεξηπαηεηηθόο θηιόζνθνο ηνπ 1νπ π.Υ. αη. από ηελ Νεάπνιε ηαζηθξάηεο (Ιζη): Ο ηαζζηνάηδξ από ηελ Πάθν ηεο Κύπξνπ, γηνο ηνπ Ολεζηθξάηνπ, ήηαλ ρνξεγόο ησλ Αειθώλ ηαζίκε (Ιζη): Δ ηαζίιδ (1νο κ.Υ. αη.) θόξε ζηνπ ηαζίκνπ, ήηαλ έλα κηθξό θνξίηζη πνπ πέζαλε πνιύ λέα θαη είλαη γλσζηή από έλα επηηάθην άγαικά ηεο πνπ βξέζεθε ζηελ Μήιν. ηάζηκνο (Ιζη): Ο ηάζζιμξ (1νο κ.Υ. αη.) από ηελ Μήιν(;) ήηαλ ν παηέξαο ηεο ηαζίκεο τασίνος (Ιζη): Ο ηαζίκμξ (8νο π.Υ. αη.) ήηαλ Κύπξηνο επηθόο πνηεηήο, ζηνλ νπνίν απνδίδεηαη ε παηξόηεηα ηνπ βηβιίνπ Κύπνζα έπδ, πνπ πεξηγξάθεη ηα γεγνλόηα ηνπ Σξσηθνύ πνιέκνπ πξηλ ηελ Ειηάδα ηνπ Οκήξνπ. ύκθσλα κε ηελ παξάδνζε, παληξεύηεθε ηελ Ώνζζθόκδ, θόξε ηνπ Οκήξνπ θαη έιαβε σο πξνίθα ην πνίεκα Κύπνζα έπδ. (Ώεήκαζμξ) ηάζηππνο: Ο ηάζζππμξ (4νο π.Υ. αη.) ήηαλ από ηνπο εγέηεο ησλ νιηγαξρηθώλ ηεο Σεγέαο. Ήξζε ζε ζύγθξνπζε κε ηνπο δεκνθξαηηθνύο ππό ηνλ Καιιίβην, αιιά εηηήζεθε θαη κεηά από κηα παξσδία δίθεο εθηειέζηεθε. (Ξεκμθώκ, Παοζακίαξ). ηάηεηξα (Ιζη): Δ ηάηεζνα ήηαλ ε κεγαιύηεξε θόξε ηνπ Ααξείνπ. Μεηά ηελ ήηηα ηνπ παηέξα ηεο ζηελ Εζζό αηρκαισηίζηεθε από ηνλ καθεδνληθό ζηξαηό. Σν 324 ν Ώιέμαλδξνο ηελ παληξεύηεθε θαηά ηα πεξζηθά έζηκα σο δεύηεξε ζύδπγό ηνπ. κσο ακέζσο κεηά ην ζάλαην ηνπ βαζηιηά ή Ρσμάλε, πξώηε ζύδπγνο ηνπ Ώιεμάλδξνπ, δνινθόλεζε ηε ηάηεηξα. ηάηηνο (Ιζη): Ο Πμύιπθζμξ Παπίκζμξ ηάηζμξ (45-96 κΥ.) από ηελ Νεάπνιε ηεο Εηαιίαο, ήηαλ ειιεληθήο θαηαγσγήο Ρσκαίνο πνηεηήο. Ήηαλ πνιπγξαθόηαηνο θαη κεηαμύ άιισλ έγξαςε θαη έπε. (Κζηένςκ) ηαθπιίηεο (Ιζη): Πξνζσλύκην ηνπ Αηνλύζνπ (Ώζθζακόξ) τάφυλος (Ιζη): Έιιελαο ζπγγξαθέαο από ηε Ναπθξαηίδα. Έγξαςε βηβιία γηα ηελ Θεζζαιία, Ώηνιία θαη Ώηηηθή (Ώεήκαζμξ, Πθίκζμξ)
323
ηάθπινο (Μπζ): Γηνο ηνπ Αηνλχζνπ θαη ηεο Ώξηάδλεο, γελλήζεθε ζηε Νάμν. Πήξε κέξνο ζηελ Ώξγνλαπηηθή Βθζηξαηεία (Νφλλνο) ηαρπνηξόθνο (Ιζη): Πξνζσλύκην ηεο ζεάο Αήκεηξαο τέντωρ (Μπζ): Έιιελαο θήξπθαο πνπ πνιέκεζε ζηελ Σξνία. Βίρε κπξνχηδηλε θσλή θαη θψλαδε φζν πελήληα άληξεο καδί. Βίρε ηελ απξνλνεζία λα πξνθαιέζεη ηνλ Βξκή, πνηνο ζα θψλαδε δπλαηφηεξα. Φπζηθά ληθήζεθε θαη ην πιήξσζε κε ηε δσή ηνπ. ήκεξα ιέκε γηα θάπνηνλ πνπ θσλάδεη δπλαηά φηη έρεη ζηεληφξεηα θσλή. (κεξνο) ηεξλόθζαικνη ή Αθέθαινη ή Βιέκκπεο (Μπζ): Μπζηθφο ιαφο πνπ δνχζε ζηελ Ώθξηθή, ή ζηελ Ελδία. Οη άλζξσπνη απηνί δελ είραλ θεθάιηα θαη ηα ραξαθηεξηζηηθά ηνπ πξνζψπνπ ηνπο βξηζθφηαλ ζην ζηήζνο ηνπο. (ηξάβσλ) ηέξλνς (Μπζ): Γηνο ηνπ Μέιαλνο απφ ηελ Ώξθαδία, ζθνηψζεθε απφ ηνλ Σπδέα (Ώπνιιφδσξνο) ηεξόπε ή Αζηεξόπε (Μπζ): Μηα απφ ηηο Πιεηάδεο, θφξε ηνπ Άηιαληα θαη ηεο Πιεηφλεο ηαζ βοκαίηα ημο Οζκζιάμο (Ώπνιιφδσξνο)
τερόπης (Μπζ): αθέπε Ώζηεξόπεο ηεξηίληνο Ξελνθώλ (Ιζη): βιέπε Ξεκμθώκ τέφανος (Ιζη): 1. Ώζελαίνο, γηνο ηνπ Θνπθπδίδε 2. Πνηεηήο ηεο λέαο αηηηθήο θσκσδίαο, γηνο ηνπ επίζεο πνηεηή Ώιέμε. ώδνληαη απνζπάζκαηα ηνπ έξγνπ ηνπ Φζθμηάθςκ. (Ώεήκαζμξ) 3. Ο ηέθακμξ (4νο π.Υ. αη.) από ηελ Ώζήλα παληξεύηεθε ηελ εηαίξα Νέαηξα κε ηελ νπνία απέθηεζε ηξία παηδηά ηελ Θεαλώ, ηνλ Ώξίζησλα θαη ηνλ Πξόμελν. (Ώεήκαζμξ) 4. Ο ηέθακμξ (1νο π.Υ. αη.) ήηαλ γιύπηεο, καζεηήο ηνπ Παζηηέινπο θαη δάζθαινο ηνπ Μελειάνπ. 5. Καππαδόθεο νιπκπηνλίθεο ηνπ ζηαδίνπ δξόκνπ ην 97 κΥ. τησαγόρας (Ιζη): 1. Ο ηδζαβόναξ (6νο π.Υ. αη.) από ηελ Ώζήλα ήηαλ παηέξαο ηνπ νιπκπηνλίθε Κίκσλνο ηνπ Κναιέκνπ θαη παππνύο ηνπ καξαζσλνκάρνπ Μηιηηάδε. (Δνόδμημξ) 2. ηξαηεγόο ησλ Ώζελαίσλ ζηνλ Πεινπνλλεζηαθό Πόιεκν (Θμοηοδίδδξ) τήσανδρος (Ιζη): Ο ηήζακδνμξ από ηελ αιακίλα ηεο Κύπξνπ, ηξαγνύδεζε κε ζπλνδεία θηζάξαο ζηνπο Αειθνύο, ηα νκεξηθά έπε. ηεζάλσξ (Ιζη): Ο ηδζάκςν ήηαλ Έιιελαο ζηξαηεγόο τησήνωρ ή ηαζήλσξ: Ο ηδζήκςν (5νο π.Υ. αη.) ήηαλ βαζηιηάο ζην αξραίν Κνύξην ηεο Κύπξνπ. πκκεηείρε σο ζύκκαρνο ησλ Πεξζώλ ζηελ εθζηξαηεία θαηά ησλ ησληθώλ πόιεσλ τησικλής (Ιζη): Ο ηδζζηθήξ (4νο π.Υ. αη.) ήηαλ Ώζελαίνο ζηξαηεγόο. (Ξεκμθώκ.) 324
τησίλαος (Ιζη): Ο ηδζίθαμξ ήηαλ ζηξαηεγόο ηεο Ώζήλαο. Πνιέκεζε ζηε κάρε ηνπ Μαξαζώλα ην 490 π.Υ. θαη ήηαλ ν κνλαδηθόο - από ηνπο 10 Ώζελαίνπο ζηξαηεγνύο πνπ ζπκκεηείραλ ζηε κάρε - πνπ έραζε ηε δσή ηνπ εθεί. (Δνόδμημξ) τησίμβροτος (Ιζη): Ο ηδζίιανμημξ (5νο π.Υ. αη.) από ηε Θάζν, ήηαλ ζπγγξαθέαο θαη ζνθηζηήο. Έδεζε ζηελ Ώζήλα θαη έγξαςε ιηβέινπο θαηά ηνπ Πεξηθιή θαη άιισλ πνιηηηθώλ. ώδνληαη απνζπάζκαηα από ην έξγν ηνπ Πενί Θειζζημηθέμοξ ηαζ Θμοηοδίδμο. (Πθμύηανπμξ, Πθάηςκ) ηεζηρόξε (Ιζη): λνκα κηαο από ηηο Μνύζεο (πέξαλ ησλ Βλλέα) τησίχορος (Ιζη): Ο ηδζίπμνμξ (640-555 π.Υ.) από ηελ Εκέξα ηεο ηθειίαο ήηαλ ιπξηθόο πνηεηήο. Σν πξαγκαηηθό ηνπ όλνκα ήηαλ Σεηζίαο, νλνκάζηεθε δε ηεζίρνξνο επεηδή ήηαλ ν πξώηνο πνπ έζηδζε θονζηό πμνό ζηε ηθειία. Έγξαςε ηξαγνύδηα γηα ρνξό, βνπθνιηθά θαη εξσηηθά πνηήκαηα, θαη σδέο ζε ζπλνιηθά 26 βηβιία. ήκεξα ειάρηζηα απνζπάζκαηα ζώδνληαη. (Ώνζζημηέθδξ, Βθθδκ. Ώκεμθμβία). ηίγλε (Μπζ): Δ ΑαλαΎδα ηίβκδ ή ηύβκδ δνινθφλεζε ηνλ Ώηγππηηάδε Πνιχθηνξα ηελ πξψηε λχρηα ηνπ γάκνπ ηνπο (Ώπνιιφδσξνο) Σηίιβε (Μπζ): Νχκθε ηεο Θεζζαιίαο, θφξε ηνπ πνηάκηνπ ζενχ Πελεηνχ θαη ηεο Κξένπζαο. Με ην Ώπφιισλα έγηλε κεηέξα ηνπ Λαπίζε θαη ηνπ Κεληαχξνπ (Αηφδσξνο ηθειφο) τιλβίδης (Ιζη): Αηάζεκνο Ώζελαίνο κάληεο (Ώνζζημθάκδξ) Σηίιβσλ (Μπζ): Έλα απφ ηα Άζηξα Πιαλήηεο, ηέθλα ηνπ Ώζηξαίνπ θαη ηεο Νπθηφο ηηιβσλίδεο (Ιζη): λνκα Ώζελαίνπ (νκζεεξ ηνπ Ώνζζημθάκδ) τίλπων (Ιζη): Ο ηίθπςκ (4νο π.Υ. αη.) από ηα Μέγαξα, ήηαλ από ηνπο θπξηόηεξνπο θηιόζνθνπο ηεο Μεγαξηθήο ζρνιήο, γλσζηόο γηα ηελ απζηεξόηεηα ησλ εζώλ θαη ηελ αθηινθέξδεηά ηνπ. Ήηαλ δάζθαινο ηνπ ηδξπηή ηνπ ησηθηζκνύ Γήλσλα ηνπ Κηηηέα θαη ζθνδξόο αληίπαινο ηεο δηδαζθαιίαο ηνπ Πιάησλα. Έγξαςε ελλέα δηαιόγνπο κεηαμύ ησλ νπνίσλ: Μόζπμξ, Πημθειαίμξ, Μδηνμηθήξ, Ώκαλζιέκδξ, Ώνζζημηέθδξ θ.ά. Καλέλα από ηα θείκελά ηνπ δελ έρεη δηαζσζεί. (Αζμβέκδξ Λαένηζμξ) Σηίρηνο (Μπζ): Ο ππαξρεγφο ησλ αζελατθψλ ζηξαηεπκάησλ ζηνλ Σξσηθφ Πφιεκν. θνηψζεθε απφ ηνλ Έθηνξα (κεξνο) ηνβαίνο (Ιζη): Ο Εςάκκδξ ημααίμξ (5νο κ.Υ. αη.) από ηνπο ηόβνπο ηεο Μαθεδνλίαο ήηαλ αλζνιόγνο απνζπαζκάησλ από έξγα αξραίσλ πνηεηώλ, θηινζόθσλ, ξεηόξσλ, γηαηξώλ θαη άιισλ ζπγγξαθέσλ. Σν έξγν ηνπ είλαη πνιύηηκν γηαηί κπόξεζε λα δηαζώζεη εθαηνληάδεο πηζαλώο ρακέλα θείκελα ζπνπδαίσλ ινγίσλ θαη δηαλννπκέλσλ. ηόκαο (Ιζη): Ο ηόιαξ από ηελ Ώζήλα ήηαλ νιπκπηνλίθεο ζηνλ ζηάδην δξόκν ην 644 π.Υ. 325
τόμιος (Ιζη): Ο ηόιζμξ από ηελ Διεία ήηαλ νιπκπηνλίθεο ηνπ αγσλίζκαηνο ηνπ πεληάζινπ ην 376 π.Υ. τράβαξ (Ιζη): Ώζελαίνο ζηξαηεγόο ηνπ 4νπ π.Υ. αηώλα, ππαξρεγόο ηνπ Εθηθξάηε ζηνλ Κνξηλζηαθό πόιεκν (Αδιμζεέκδξ) τράβων (Ιζη): Ο ηνάαςκ (67 π.Υ.-23 κΥ.) από ηελ Ώκάζεηα ηνπ Πόληνπ, ππήξμε γεσγξάθνο θαη παξάιιεια θηιόζνθνο θαη ηζηνξηθόο. Έιαβε θαιή κόξθσζε θαη ηαμίδεςε ζε όιε ζρεδόλ ηελ γλσζηή Ώλαηνιή από ηελ Ώξκελία σο ηελ Ώηζηνπία. Μειέηεζε ηνπο ηόπνπο θαη ηελ ηζηνξία ηνπο θαη έγξαςε δπν βηβιία: - Σα Γεςβναθζηά ζε 17 ηόκνπο, ην νπνίν ζώδεηαη θαη απνηειεί έλα πξαγκαηηθό γεσγξαθηθό άηιαληα αιιά θαη εγθπθινπαίδεηα ηεο επνρήο ηνπ θαη - Σα Εζημνζηά οπμικήιαηα ζε 47 ηόκνπο, ην κεγαιύηεξν κέξνο ηνπ όκσο, έρεη ραζεί. (Παθαηζκή Ώκεμθμβία). ηξάβσλ ηξαζίλνο (Ιζη): Έιιελαο πνηεηήο ηεο αξραηόηεηαο τρατάρχας (Ιζη): Ο ηναηάνπαξ (2νο π.Υ. αη.) ήηαλ γηνο ηνπ ζηξαηεγνύ ηνπ Πόληνπ Ανξπιαίνπ θαη αδειθόο ηνπ Λαγέηα (ηνάαςκ) Σηξάηερνο ή Σηξαηίνο (Μπζ): Γζμξ ημο ααζζθζά ηδξ Πύθμο Νέζημνα ηξάηηνο (Ιζη): Ο ηνάηζμξ μ ζηοώκζμξ πεξηιακβάλεηαη ζηνλ θαηάινγν ησλ Ππζαγνξείσλ ηνπ Εαιαθίπμο. Σηξαηίνο (Μπζ): δεξ ηξάηερνο τρατοβάτης (Μπζ): Γζμξ ημο Δθεηηνύςκα (Ώπμθθόδςνμξ) τρατόδημος (Ιζη): Λαθεδαηκόληνο πξέζβεο ζηελ απιή ηνπ Πέξζε βαζηιηά (Θμοηοδίδδξ) ηξαηόθιεηα (Ιζη): Δ ηναηόηθεζα (3νο π.Υ. αη.) από ηελ Πιεπξώλα ηεο Ώηησιίαο ήηαλ ζύδπγνο ηνπ αηύξνπ θαη κεηέξα ηνπ πνηεηή θαη γξακκαηηθνύ Ώθέλακδνμο ημο Ώζηςθμύ. ηξαηνθιείδεο (Ιζη): λνκα πνπ αλαθέξεηαη ζηελ Παθαηζκή Ώκεμθμβία τρατοκλής (Ιζη): 1. Ώξρεγόο ησλ ζθελδνληζηώλ ηεο Κξήηεο, ζηνλ κηζζνθνξηθό ζηξαηό ηνπ Κύξνπ ηνπ Νεόηεξνπ (Ξεκμθώκ)
326
2. Ο ηναημηθήξ (4νο π.Υ. αη.) από ηελ Ώζήλα ήηαλ ξήηνξαο θαη έλαο από ηνπο αληηπάινπο ηνπ Αδιμζεέκδ ζηελ ππόζεζε ησλ ρξεκάησλ ηνπ ζεζαπξνθύιαθα ηνπ Μ. Ώιεμάλδξνπ, Ώξπάινπ. τρατόλα (Ιζη): Δ ηναηόθα ήηαλ εηαίξα ηεο αξραηόηεηαο ηξαηόιαο (Ιζη): Διείνο πνπ αλαθέξεη ζηα Βθθδκζηά ν Ξεκμθώκ ηξαηνλίθε (Ιζη): 1. Δ ηναημκίηδ (4νο π.Υ. αη.) ήηαλ θόξε ηνπ Κνξξαίνπ από ηελ Μαθεδνλία, ζύδπγνο ηνπ βαζηιηά ηεο Ώζίαο Ώληηγόλνπ θαη κεηέξα ηνπ Αεκεηξίνπ ηνπ Πνιηνξθεηή (Πθμύηανπμξ, Αζόδςνμξ ζηεθόξ) 2. Δ ηναημκίηδ (4νο π.Υ. αη.) ήηαλ θόξε ηνπ Αεκεηξίνπ ηνπ Πνιηνξθεηή θαη ηεο (πξνεγνύκελεο) ηξαηνλίθεο θαη ζύδπγνο ηνπ έιεπθνπ ηνπ Νηθάλσξνο. (Πθμύηανπμξ, ηνάαςκ) 3. Δ ηναημκίηδ ήηαλ ζύδπγνο ηνπ βαζηιηά ηνπ Πόληνπ Μηζξηδάηε η‟ 4. Δ ηναημκίηδ ήηαλ εηαίξα ηεο αξραηόηεηαο. Σηξαηνλίθε (Μπζ): Θεζπζάδα, ιδηένα ημο Άηνμιμο από ημκ Δναηθή. (Ώπμθθόδςνμξ) τρατόνικος (Ιζη): 1. Κηζαξσδόο θαη πνηεηήο ηνπ 4νπ π.Υ. αη. από ηελ Ώζήλα. Ήηαλ γλσζηόο ηελ επνρή ηνπ Μ. Ώιεμάλδξνπ. Σνλ ζαλάησζε ν ηύξαλλνο ηεο Κύπξνπ Νηθνθιήο γηα έλα ζαηπξηθό πνίεκά ηνπ (Ώεήκαζμξ) 2. Ο ηναηόκζημξ (3νο-2νο π.Υ. αη.) από ηελ Κύδηθν ήηαλ θεκηζκέλνο γιύπηεο θαη ραξάθηεο. Μαδί κε ηνπ γιύπηεο Εζίγνλν θαη ηξαηόληθν από ηελ Πέξγακν, θηινηέρλεζαλ έλα ζύκπιεγκα πνπ απεηθνλίδεη ηελ κάρε ηνπ Ώηηάινπ θαη ηνπ Βπκέλε ελαληίνλ ησλ Γαιαηώλ. Ο γλσζηόο Θκήζηςκ Γαθάηδξ ήηαλ έλα αληίγξαθν ηκήκαηνο από απηό ην ζύκπιεγκα. ηξάηνο (Ιζη): Ο ηνάημξ (4νο-3νο π.Υ. αη.) ήηαλ γηαηξόο, καζεηήο ηεο ηαηξηθήο θαη αλαηνκηθήο ζρνιήο ηνπ Βξαζίζηξαηνπ ζηελ κύξλε ηξάηηηο (Ιζη): Ο ηνάηηζξ (420-390 π.Υ.) από ηελ Ώζήλα, ήηαλ πνηεηήο ηεο Ώξραίαο αηηηθήο θσκσδίαο. ώδνληαη 15 ηίηινη θαη ειάρηζηα απνζπάζκαηα ησλ έξγσλ ηνπ. (Ώεήκαζμξ, μοΎδαξ) ηξαηπιιίο (Ιζη): λνκα γπλαίθαο ζηελ Λοζζζηνάηδ ηνπ Ώνζζημθάκδ τράτων (Ιζη): 1. Πνηεηήο ηεο Νέαο αηηηθήο θσκσδίαο ηνπ 4νπ-3νπ π.Υ. αη. Γλσζηό έξγν ηνπ Φμίκζλ ή Φμζκζηίδδξ από ην νπνίν ζώζεθαλ ιίγνη ζηίρνη. 2. Ο ηνάηςκ μ Λαιραηδκόξ (3νο π.Υ. αη.) ήηαλ θπζηθόο θαη θηιόζνθνο, καζεηήο ηνπ Θενθξάζηνπ θαη ηνπ Ώξίζηαξρνπ θαη δάζθαινο ηνπ Πηνιεκαίνπ ηεο Φηιάδειθνπ. Αηεηέιεζε δηεπζπληήο ηεο Πεξηπαηεηηθήο ρνιήο ηεο Ώζήλαο. (Πθμύηανπμξ) 3. Γηνο ηνπ Γεξνζηξάηνπ, βαζηιηά ηεο θνηληθηθήο πόιεο Ώξάδνπ. Σελ πόιε παξάδσζε ν ηξάησλ ζηνλ Μ. Ώιέμαλδξν ην 333 π.Υ. 4. Ο ηνάηςκ Ώ’ ήηαλ βαζηιηάο (125-110) Βιιελν-ηλδηθνύ βαζηιείνπ ηεο βόξεηαο Ελδίαο. (Πθμύηανπμξ) 5. Ο ηνάηςκ ΐ’ μ Φζθμπάηςν ήηαλ ν ηειεπηαίνο γλσζηόο βαζηιηάο (25 π.Υ. – 10 κΥ.) Βιιελν-ηλδηθνύ βαζηιείνπ ηεο βόξεηαο Ελδίαο. (Πθμύηανπμξ) 327
6. Ο ηνάηςκ από ηηο άξδεηο ηεο Λπδίαο (1νο-2νο κ.Υ. αη.) ήηαλ Έιιελαο πνηεηήο θαη αλζνιόγνο εξσηηθώλ επηγξακκάησλ 26 πνηεηώλ κε ηίηιν Μμύζα παζδζηή. ώδνληαη 259 επηγξάκκαηα από ηα νπνία ηα 94 δηθά ηνπ. (Παθαηζκή Ώκεμθμβία) 7. Ώιεμαλδξηλόο, νιπκπηνλίθεο ζην παγθξάηην θαη ζηελ πάιε ην 68 π.Υ. τρεψιάδης (Ιζη): Ο ηνερζάδδξ από ηελ Θήβα θέξδηζε ζην αγώληζκα ηνπ Παγθξαηίνπ ζηα Ίζζκηα. Ο Πίκδανμξ ηνπ αθηέξσζε κηα σδή. τρογγυλίων (Ιζη): Ο ηνμββοθίςκ (5νο π.Υ. αη.) από ηελ Ώζήλα ήηαλ αλδξηαληνπνηόο. εκαληηθό ηνπ έξγν ήηαλ κεγάιν ράιθηλν άγαικα αιόγνπ πνπ ήηαλ ηνπνζεηεκέλν ζηελ Ώθξόπνιε θαη αλαπαξηζηνύζε ηνλ Ανύξεην Ίππν. Ώθόκα είρε θηινηερλήζεη έλα άγαικα ηεο Άξηεκεο, θαζώο θαη έλα ζύκπιεγκα κε ηηο Βλλέα Μνύζεο (Παοζακίαξ) ηξνίβνο (Ιζη): Ο ηνμίαμξ (4νο π.Υ. αη.) ήηαλ Έιιελαο ζθιάβνο, ην νπνίν ρξεζηκνπνίεζε ν Καιιηζζέλεο σο αλαγλώζηε. Ώθνινύζεζε ηνλ αθέληε ηνπ ζε όιε ηελ εθζηξαηεία ηνπ Μ. Ώιεμάλδξνπ ζηελ Ώζία. ηξνκβηρίδεο (Ιζη): Ο ηνμιαζπίδδξ γηνο ηνπ Αηνηίκνπ ήηαλ δηνηθεηήο νθηώ αζελατθώλ πινίσλ πνπ ην 412 π.Υ. θαηεπζύλζεθαλ πξνο ηελ Μηθξά Ώζία γηα λα θαηαζηείινπλ ηελ εμέγεξζε ησλ Υίσλ. Ήηαλ παηέξαο ηνπ πνιηηηθνύ Ώπηνθιή. (Θμοηοδίδδξ, Ξεκμθώκ) ηξόκβηρνο (Ιζη): Παηέξαο ηνπ Ώζελαίνπ ζηξαηεγνύ Αηνηίκνπ πνπ έδξαζε θαηά ηελ δηάξθεηα ηνπ Πεινπνλλεζηαθνύ πνιέκνπ (Θμοηοδίδδξ) ηξνύζαο (Ιζη): λνκα Πέξζε πνπ αλαθέξεη ζηα Βθθδκζηά ν Ξεκμθώκ ηξνπζίαο (Ιζη): λνκα πνπ αλαθέξεη ν Λμοηζακόξ τρόφακος: Ο ηνόθαημξ από ηελ Υαιθίδα, ζπλόδεπζε ηνλ ζπαξηηαηηθό ζηξαηό ηνπ ΐξαζίδα ζηελ πνξεία πξνο ηελ Θξάθε (424 π.Υ.) (Θμοηοδίδδξ) ηξνθαίνο (Ιζη): Βπίζεην ηνπ Βξκή (Δζύπζμξ) ηξνθία (Μπζ): Νατάδα Νχκθε πεγήο ηεο Θήβαο, θφξε ηνπ πνηάκηνπ ζενχ Εζκήλνπ ηξόθηνο (Μπζ): ΐαζηιηάο ηεο Φσθίδαο, ζχδπγνο ηεο Ώλαμίβηαο θαη παηέξαο ηνπ Ππιάδε θαη ηεο Ώζηπδάκεηαο. Ο ηξφθηνο θηινμέλεζε ηνλ Οξέζηε φηαλ ε αδειθή ηνπ Διέθηξα ηνλ έζηεηιε εθεί γηα λα ηνλ ζψζεη απφ ηνπο δνινθφλνπο ηνπο παηέξα ηνπο, ηελ κεηέξα ηνπο Κιπηαηκλήζηξα θαη ηνλ εξαζηή ηεο Ώίγηζζν (Πίλδαξνο, Βπξηπίδεο) ηξπβήιε (Ιζη): Δ ηνοαήθδ ήηαλ εηαίξα ηεο αξραηόηεηαο τρυμόδωρος (Ιζη): λνκα Μεληδηάηε πνπ αλαθέξεηαη ζηελ θσκσδία Ώπανκήξ ηνπ Ώνζζημθάκδ Σηξπκψ (Μπζ): Νχκθε, ζχδπγνο ηνπ βαζηιηά ηεο Σξνίαο Λανκέδνληα (Ώπνιιφδ.) Σηξπκψλ (Μπζ): Πνηάκηνο ζεφο ηεο Μαθεδνλίαο (Ώπνιιφδσξνο) ηξσγηαλόο (Ιζη): Ο ηνςβζακόξ από ηελ Διεία ήηαλ νιπκπηνλίθεο ηνπ θέιεηνο ζηελ Οιπκπηάδα ηνπ 84 π.Υ. 328
Σηχγλε (Μπζ): αθέπε Σηίγλε ηπκθαιίδεο Όξληζεο (Μπζ): Ώλζξσπνθάγα πνπιηά πνπ δνχζαλ ζηελ πεξηνρή ηεο ιίκλεο ηπκθαιίαο. Βίραλ ράιθηλα ξάκθε, λχρηα θαη θηεξά θαη εμφλησλαλ αλζξψπνπο, θνπάδηα δψα θαη ζνδεηέο. Σα εμφλησζε Δξαθιήο ζε έλα απφ ηνπο άζινπο ηνπ (Ώπνιιψληνο Ρφδηνο) Σηπκθαιίο (Μπζ): Νατάδα Νχκθε ζχδπγνο ηνπ πνηάκηνπ ζενχ Λάδσλα τύμφαλος (Μπζ): Γηνο ηνπ βαζηιηά ηεο Κπιιήλεο Έιαηνπ θαη ηεο Λανδίθεο, έδσζε ην φλνκά ηνπ ζηελ πεξηνρή ηεο ηοιθαθίαξ (Ώπνιιφδσξνο) τύμφηλος (Μπζ): Γηνο ηνπ βαζηιηά ηεο Ώξθαδίαο Λπθάνλα, ηδξπηήο ηεο αξθαδηθήο πφιεο ηπκθήινπ Ο Ζξαθιήο εμνληώλεη ηηο ηπκθαιίδεο Όξληζεο ηπμ (Μπζ): 1. Νχκθε θφξε ηνπ Χθεαλνχ θαη ηεο Σεζχνο θαη κεηέξα ηνπ Γήινπ, ηνπ Κξάηνπο, ηεο ΐίαο θαη ηεο Νίθεο (Δζίνδνο) 2. Δ ηολ ήηαλ έλαο απφ ηνπο ηέζζεξηο πνηακνχο ηνπ Κάησ Κφζκνπ (Άδε). Οη άιινη ηξεηο ήηαλ ν Ώρέξσλ, ν Ππξηθιεγέζσλ θαη ν Κσθπηφο (Δζίνδνο) ηύππαμ (Ιζη): Κύπξηνο γιύπηεο ηνπ 5νπ π.Υ. αηώλα πνπ εξγάζηεθε ζηα γιππηά ηνπ Παξζελώλα τύφων (Ιζη): Ο ηύθςκ ήηαλ ζηξαηεγόο ηεο πάξηεο (Θμοηοδίδδξ) ύαγρις (Ιζη): Έλαο από ηνπο ζεσξνύκελνπο πξν-νκεξηθνύο πνηεηέο, πνπ έδεζαλ κεηά ηνλ Οξθέα θαη ηνλ Μνπζαίν. Λέγεηαη όηη ήηαλ ν πξώηνο πνπ ύκλεζε ηνλ Σξσηθό Πόιεκν. (Παθαηζκή Ώκεμθμβία) ύαγρος (Ιζη): Λαθεδαηκόληνο πξέζβεο πξνο ηνλ ηύξαλλν ησλ πξαθνπζώλ Γέισλα. Βτρε εληνιή λα ηνλ πείζεη λα ζπκκαρήζεη κε ηνπο Έιιελεο θαηά ησλ Πεξζώλ (Δνόδμημξ) υάδρας (Ιζη): Γιύπηεο ραιθνπξγόο ηνπ 6νπ π.Υ. αη. από ηε Λαθσλία. (Παοζακίαξ) υβαριάδης (Ιζη): Ο οαανζάδδξ ή Βονύααημξ (4νο π.Υ. αη.) ήηαλ παξηηάηεο νιπκπηνλίθεο ηεο πάιεο ην 408 π.Υ. ύβαξηο (Μπζ): Μπζνινγηθφ ηέξαο, (δξάθαηλα) φπσο ν Υάξπβδηο θαη ε θχιια, πνπ ηξνκνθξαηνχζε ηελ πεξηνρή ηεο Φσθίδαο. Γθξεκίζηεθε ζηα βξάρηα απφ ηνλ Βπξχβαην θαη ζθνηψζεθε. Βθεί μεπήδεζε κηα πεγή πνπ πήξε ην φλνκα ύαανζξ. πβξίδαη (Ιζη): Οη οανίδεξ ήηαλ αηηηθόο δήκνο ηεο Βξερζείδνο θπιήο. 329
πέλλεζηο (Ιζη): ΐαζηιηάο ηεο Κηιηθίαο, ζύδπγνο ηεο Βπύαμαο (Ξεκμθώκ) πδπγία (Ιζη): Πξνζσλύκην ηεο Ήξαο πθίηεο (Ιζη): Πξνζσλύκην ηνπ Αηνλύζνπ ζηελ Λαθσλία (Ώεήκαζμξ) Σπιέα (Μπζ): Κόνδ ημο Κμνίκεμο. ιδηένα ημο θδζηή ίκδ (Ώπμθθόδ.)
υλεύς (Μπζ): ΐαζζθζάξ ημο Παββαίμο εννώκ, βζμξ ημο Πμζεζδώκα ηαζ παηέναξ ηδξ Ξεκμδίηδξ. Ο Δναηθήξ ημκ ζηόηςζε, βζαηί ελακάβηαγε ημο δζενπόιεκμοξ πεναζηζημύξ κα ηαθθζενβμύκ ηα πςνάθζα ημο. (Ώπμθθόδςνμξ) πιιίαο (Ιζη): Ο οθθίαξ ήηαλ δηάζεκνο αζιεηήο πιιίο (Μπζ): Νατάδα Νχκθε ηεο ηθπψλαο, εξσκέλε ηνπ Ώπφιισλα, κεηέξα ηνπ Γεπμίππνπ (Παπζαλίαο) υλοσών (Ιζη): Ώδειθόο ηνπ Παληαγλώηε θαη ηνπ Πνιπθξάηε. Σν 538 π.Υ. νη ηξεηο αδειθνί άξπαμαλ ηελ εμνπζία ηεο άκνπ θαη εμόλησζαλ ηνπο πνιηηηθνύο ηνπο αληηπάινπο θαη ηνπο κεγαινγαηνθηήκνλεο θαη ν Πνιπθξάηεο αλαθεξύρζεθε ηύξαλλνο ηνπ λεζηνύ. Ο Πνιπθξάηεο ζύληνκα εμόξηζε ηνλ πινζώλα ν νπνίνο έδεζε ζηελ Ώίγππην. ηαλ ν Ααξείνο έγηλε βαζηιηάο ηεο Πεξζίαο ν πινζώλ ηνλ επηζθέθζεθε ζηα νύζα θαη ηνπ δήηεζε βνήζεηα γηα λα αλαηξέςεη ηνλ αδειθό ηνπ θαη λα πάξεη απηόο ηελ εμνπζία. (Θμοηοδίδδξ) πκαηζίο (Μπζ): Νχκθε ηεο ηθειίαο, απφ ηελ έλσζή ηεο κε έλα Φαχλν, γέλλεζε ηνλ Άθη ή Άθην ύκε (Μπζ): Κφξε ηνπ Ρφδηνπ Εάιπζνπ θαη ηεο Ασηίδνο. Σν λεζί ηεο Ασδεθαλήζνπ ύιδ ηεο νθείιεη ην φλνκά ηνπ. πκκαρία (Ιζη): Πξνζσλύκην ηεο Ώθξνδίηεο ζηελ Ώξθαδία (Παοζακίαξ) πκκαρίδαη (Ιζη): Αήκνο ηεο αξραίαο Ώηηηθήο ύκκαρνο (Ιζη): Ο ύιιαπμξ από ηε Μεζζήλε ηεο Εηαιίαο ήηαλ νιπκπηνλίθεο ζηνλ ζηάδην δξόκν ην 428 π.Υ. πκπιεγάδεο Πέηξεο (Μπζ): Ήηαλ δπν ηεξάζηηνη βξάρνη πνπ βξίζθνληαλ ζε έλα ζηελφ ζαιάζζην πέξαζκα (πηζαλφλ ή ΐφζπνξνο ή ν πνξζκφο ηεο Μεζζήλεο ζηε ηθειία), νη νπνίνη ελψλνληαλ θαη ρψξηδαλ ζπλερψο, έηζη πνπ έλα πινίν πνπ ζα επηρεηξνχζε λα πεξάζεη, ζπλζιίβνληαλ αλάκεζά ηνπο. πλαιιαζίο ή πλάιιαμηο (Μπζ): Μηα απφ ηηο ηέζζεξηο Εσλίδεο Νχκθεο ηεο Ήιηδαο, πνπ πηζηεχεηαη φηη είραλ ηθαλφηεηα επνχισζεο πιεγψλ. (Παπζαλίαο) πλέζηνο (Ιζη): Ο οκέζζμξ (4νο κ.Υ. αη.) από ηελ Κπξήλε ήηαλ Έιιελαο ζπγγξαθέαο θαη ρεκηθόο υννόων (Ιζη): Έιιελαο γιύπηεο ύληξηβνο ή ύληξης (Μπζ): Έλαο απφ ηνπο Κεξακεηθνχο Ααίκνλεο, θφβνο θαη ηξφκνο ησλ θεξακνπνηψλ (κεξνο) πξηαλόο (Ιζη): Ο ονζακόξ (5νο κΥ. αη.) από ηελ Ώιεμάλδξεηα ήηαλ λενπιαησληθόο θηιόζνθνο, καζεηήο θαη δηάδνρνο ηνπ Πινπηάξρνπ ζηε ρνιή
330
ηεο Ώζήλαο θαη δάζθαινο ηνπ Πξόθινπ. Αηαθξίζεθε ζηνλ ζρνιηαζκό ησλ έξγσλ ηνπ Πιάησλα θαη ηνπ Ώξηζηνηέιε. ύξηγμ (Μπζ): Νατάδα Νχκθε θφξε ηνπ πνηακνχ Λάδσλα ηεο Ώξθαδίαο. Γήηεζε απφ ηνπο ζενχο λα ηελ ζψζνπλ απφ ηελ εξσηηθή επηζεηηθφηεηα ηνπ Πάλα θαη απηνί ηελ κεηακφξθσζαλ ζε θαιακηά. Ο Πάλ έθνςε έλα θαιάκη θαη έθηηαμε έλα απιφ απφ απηφ πξίζθνο (Ιζη): Έιιελαο δσγξάθνο θαη αγγεηνγξάθνο ύξνο (Μπζ): Γηνο ηεο Νχκθεο ηλψπεο θαη ηνπ Ώπφιισλα, γελάξρεο ησλ χξσλ ύξθαμ (Ιζη): Ο ύνθαλ (4νο π.Υ. αη.) ήηαλ ηύξαλλνο ηεο Βθέζνπ. Σάρζεθε ππέξ ηεο πεξζηθήο θπξηαξρίαο θαη κεηά ηελ επηθξάηεζε ησλ δεκνθξαηηθώλ, ζαλαηώζεθε καδί κε ην γην ηνπ Πειάγνλα κε ιηζνβνιηζκό από ηνπ Βθεζίνπο. φαίρος (Ιζη): 1. Ο θαίνμξ από ηε πάξηε ήηαλ νιπκπηνλίθεο ζηνλ ζηάδην δξόκν ην 640 π.Υ. 2. Ο θαίνμξ (3νο π.Υ. αη.) από ηνλ ΐόζπνξν ήηαλ ζησηθόο θηιόζνθνο θαη ζπγγξαθέαο. Ήηαλ καζεηήο ηνπ Γήλσλα ηνπ Κηηηέσο θαη δίδαμε ζηελ Ώιεμάλδξεηα θαη ζηελ πάξηε. Βίλαη γλσζηνί κόλν νη ηίηινη πάλσ από 30 πξαγκαηεηώλ ηνπ (Ώεήκαζμξ, Αζμβέκδξ Λαένηζμξ). θίγγα
φήλος
(Μπζ): Γηνο ηνπ ΐνπθφινπ, πνιέκεζε κε ην εθζηξαηεπηηθφ ζψκα ησλ Ώζελαίσλ ζηνλ Σξσηθφ Πφιεκν (κεξνο) φήηνς Μπζ): Γηνο ηνπ Σξνηδήλα, ήξσαο ηεο Ώηηηθήο, απφ ηνλ νπνίν πήξε ην φλνκά ηνπ ν αξραίνο Αήκνο θήηνπ (ζήκεξα Κνξσπίνπ) Σθίγμ (Μπζ): Δ θίβλ ή θίββα ήηαλ ηέξαο, ηέθλν ηνπ ξζξνπ θαη ηεο Έρηδλαο. Ώπεηθνλίδεηαη κε ζψκα ιηνληαξηνχ, θηεξά πηελνχ, νπξά εξπεηνχ θαη γπλαηθείν πξφζσπν. Δ Ήξα έζηεηιε ηελ θίγγα ζηε Θήβα θαη απηή ππνρξέσλε ηνπο πεξαζηηθνχο λα ιχζνπλ έλα γξίθν θαη αλ δελ απαληνχζαλ ηνπο έπληγε. Ο βαζηιηάο ηεο Θήβαο Κξέσλ δηαθήξπμε φηη φπνηνο ζθνηψζεη ηε θίγγα, ζα γηλφηαλ βαζηιηάο θαη ζα παληξεπφηαλ ηελ αδειθή ηνπ Ενθάζηε, ρήξα ηνπ πξψελ βαζηιηά ΛαΎνπ.Ο Οηδίπνπο πεγαίλνληαο γηα ηε Θήβα βξήθε ηελ θίγγα θαη άθνπζε ην γξίθν : Πνην είλαη ην δψν πνπ ζηελ αξρή πεξπαηά κε ηα ηέζζεξα, κεηά κε ηα δχν θαη ζην ηέινο κε ηξία πφδηα; Δ απάληεζε ηνπ Οηδίπνδα ν άλζξσπνο ήηαλ ε ζσζηή θαη ε θίγγα πέζαλε. Ο Κξέσλ θξάηεζε ην ιφγν ηνπ θαη ηνπ έδσζε ην ζξφλν ηεο Θήβαο. Ο Οηδίπνπο παληξεχηεθε ηελ Ενθάζηε κε γλσξίδνληαο φηη ήηαλ ε κεηέξα ηνπ. (νθνθιήο) 331
θνδξίαο (Ιζη): 1. Ο θνμδνίαξ (4νο π.Υ. αη.) ήηαλ ζηξαηεγόο ηεο πάξηεο. Σν 378 ήηαλ θξνύξαξρνο ηεο θαηερόκελεο από ηνπο Λαθεδαηκνλίνπο πόιεο ησλ Θεζπηώλ ηεο ΐνησηίαο. Βηζέβαιε ζηελ Ώηηηθή κε ην ζηξαηό ηνπ θαη επηρείξεζε λα επηηεζεί ζηνλ Πεηξαηά, αιιά απέηπρε. κσο απηή ε πξάμε ηνπ εμαγξίσζε ηνπο Ώζελαίνπο νη νπνίνη ζπκκάρεζαλ κε ηνπο Θεβαίνπο, ερζξνύο ησλ παξηηαηώλ. Ο θνξδίαο ζθνηώζεθε ζηελ κάρε ησλ Λεύθηξσλ ην 371. (Ξεκμθώκ, Πθμύηανπμξ) 2. Ο θμδνίαξ από ηε ηθπώλα ήηαλ νιπκπηνλίθεο ζην αγώληζκα ηνπ παγθξαηίνπ ζηελ Οιπκπηάδα ηνπ 72 π.Υ. θξαγηηίδεο (Μπζ): Οξεηάδεο Νχκθεο ηνπ φξνπο Κηζαηξψλα, πηζαλψο ιφγσ χπαξμεο εθεί ηεο ζπειηάο θξαγηδίσλ. θπξόκαρνο (Ιζη): Ώζελαίνο δεκαγσγόο, δηαθσκσδήζεθε ζηηο Βηηθδζζάγμοζεξ ηνπ Ώνζζημθάκδ θύξνο (Μπζ): Γηνο ηνπ πξνζηάηε ηεο Υεηξνπξγηθήο Μαράνλα θαη ηεο Ώληίθιεηαο θαη εγγνλφο ηνπ ζενχ ηεο Εαηξηθήο Ώζθιεπηνχ ρεδίνο (Μπζ): Ο πεδίμξ θαη ν αδειθφο ηνπ Βπίζηξνθνο ήηαλ απφ ηνπο κλεζηήξεο ηεο Χξαίαο Βιέλεο. Σέζεθαλ επηθεθαιήο ησλ Φσθαέσλ, ζην πιεπξφ ησλ Ώραηψλ ζηνλ Σξσηθφ Πφιεκν. (κεξνο) ρεξία (Μπζ): χδπγνο ηνπ Φαίαθα, κεηέξα ηνπ Λνθξνχ (κεξνο) χοινεύς (Μπζ): Γηνο θαη δηάδνρνο ηνπ βαζηιηά ηνπ ΐνησηηθνχ Οξρνκελνχ Ώζάκαληα θαη ηεο Θεκηζηψο (Ώπνιιφδσξνο) Σρνίλνο (Μπζ): Γηνο ηνπ Ώπηνλφνπ θαη ηεο Εππνδάκεηαο θαη αδειθφο ηεο Ώθαλζίδνο, ηνπ Άλζνπ, ηνπ Ώθάλζνπ θαη ηνπ Βξσδηνχ. ηαλ ηα άινγα ηνπ παηέξα ηνπο θαηαζπάξαμαλ ηνλ Άλζν, νη ζενί Αίαο θαη ν Ώπφιισλ κεηακφξθσζαλ ηα αδέξθηα ζε πνπιηά ωγένης (Ιζη): Ο ςβέκδξ από ηελ Ώίγηλα θέξδηζε ην αγώληζκα ηνπ πεληάζινπ παίδσλ ζηα Νέκεα. Ο Πίκδανμξ ηνπ αθηέξσζε κηα σδή ωδάμας (Ιζη): λνκα πνπ αλαθέξεηαη ζηα Δθζαηά ηνπ ν Παοζακίαξ ώδαμος (Ιζη): Ο ώδαιμξ από ηελ Άζζν ηεο Μ. Ώζίαο ήηαλ ληθεηήο ηνπ ζηαδίνπ δξόκνπ ζηελ Οιπκπηάδα ηνπ 204 π.Υ. σημηάδεο (Ιζη): Ο ςζλζάδδξ ήηαλ ιηζνμόνο θαη γιύπηεο. Βίλαη γλσζηόο από έλα πέηξηλν θάζηζκα αθηεξσκέλν ζηελ Οξζία Ώξηέκηδα Σσθιέαο (Μπζ): Έκαξ από ημοξ 50 βζμοξ ημο ααζζθζά ηδξ Ώνηαδίαξ Λοηάμκα πμο ηζιςνήεδηακ από ημκ Αία όηακ ημο έδςζακ κα θάεζ ακενώπζκμ ηνέαξ ωκλείδης (Ιζη): λνκα θαηνίθνπ ηεο Ώίγηλαο (Πίκδανμξ) ωκλείδας (Ιζη): λνκα Λαθεδαηκόληνπ πνπ αλαθέξεη ν Ξεκμθώκ ωκλής (Ιζη): Ο ςηθήξ ήηαλ Έιιελαο αγγεηνπιάζηεο
ώκος ή Σψρνο (Μπζ): 1. Γηνο ηνπ Ίππαζνπ, Σξψαο πνιεκηζηήο. Σνλ ζθφησζε ν Οδπζζέαο. (κεξνο) 332
2. χδπγνο ηεο Κφκβεο θαη παηέξαο ησλ 7 Κνξπβάλησλ ηεο Βπβνίαο. σθξαηεύο (Ιζη): Παηέξαο ηνπ σηέιε, ελόο από ηνπο λεθξνύο ηεο κάρεο ηνπ Εζζκνύ θαηά ησλ Ρσκαίσλ ην 146 π.Υ. (από κηα ζρεηηθή επηγξαθή) ωκράτης (Ιζη): 1. Ο ιέβζζημξ ηςκ θζθμζόθςκ ςηνάηδξ (469-399 π.Υ.) από ηελ Ώζήλα, κπήζεθε ζηε θηινζνθία από ηνλ Ώξρέιαν ηνπ νπνίνπ ππήξμε καζεηήο γηα κηθξό ρξνληθό δηάζηεκα, ίζσο δε θαη από ηνλ δάζθαιν ηνπ Ώξρέιανπ, ηνλ Ώλαμαγόξα. Ήηαλ θησρόο ή έδεζε θησρηθά γηαηί δελ πήξε πνηέ ακνηβή γηα ηε δηδαζθαιία ηνπ. Γνύζε ιηηά, αδηαθνξνύζε γηα ηελ εκθάληζή ηνπ θαη ηαμίδεςε ειάρηζηα, εθηόο από ηηο πεξηπηώζεηο πνπ σο ζηξαηηώηεο ζπκκεηείρε ζε κάρεο καθξηά από ηελ Ώζήλα. Αελ ππάξρνπλ γξαπηά θείκελά ηνπ θαη δελ είλαη βέβαην όηη έγξαςε πνηέ θάηη ζρεηηθό κε ηηο δηδαζθαιίεο ηνπ. ηη γλσξίδνκε απ‟ απηόλ θαη ηηο ζθέςεηο ηνπ, ην νθείινκε ζηνπο καζεηέο ηνπ κεηαμύ ησλ νπνίσλ νη Κξηηίαο, Ώληηζζέλεο, Ώηζρίλεο, Υαξκίδεο, Ώξίζηηππνο, Φαίδσλ, ν ηζηνξηθόο Ξελνθώλ θαη ν Πιάησλ ν ζπλερηζηήο ηεο ζσθξαηηθήο δηδαζθαιίαο θαη ηδξπηήο ηεο Ώθαδεκίαο θαη πνιινί άιινη. Πνιιέο από ηηο δηδαζθαιίεο ηνπ αλαπαξάρζεθαλ θπξίσο από ηνπο δηαιόγνπο ηνπ Πιάησλα πνπ ζπλήζσο έρνπλ ηίηιν ηνλ όλνκα ηνπ ζπλνκηιεηή ή καζεηή ηνπ. Οη ηειεπηαίεο ώξεο ηνπ σθξάηε Οη καζεηέο ηνπ ήηαλ αθνζησκέλνη θαλαηηθά ζ‟ απηόλ. Ώπηή όκσο ε επηξξνή ηνπ ζηνπο λένπο, θαζώο θαη ε ζρέζεηο ηνπ κε άηνκα πνπ αλήθαλ ζην πεξηβάιινλ ησλ ηξηάληα ηπξάλλσλ, όπσο ν Κξηηίαο, δπζαξέζηεζε πνιινύο πνιίηεο θαη ν σθξάηεο παξαπέκθζεθε ζε δίθε κε ηελ θαηεγνξία ηεο δζαθεμνάξ ηςκ κέςκ θαη ηεο εζζαβςβήξ ηαζκώκ δαζιμκίςκ. Σειηθά, θαηαδηθάζηεθε ζε ζάλαην. Παξέκεηλε έλα κήλα ζηε θπιαθή αξλήζεθε πξνηάζεηο λα δξαπεηεύζεη ιέγνληαο όηη όινη πξέπεη λα ππαθνύλ ζηνπο λόκνπο ηεο πνιηηείαο, ήπηε ην θώλεην θαη πέζαλε ήξεκα πεξηζηνηρηδόκελνο από καζεηέο ηνπ. Σε δίθε θαη ην ζάλαην ηνπ σθξάηε πεξηγξάθεη ν Πιάησλ ζηελ Ώπμθμβία θαη ζηνπο δηαιόγνπο ηνπ Κνίηςκ θαη Φαίδςκ. Ώπό ηε δηδαζθαιία ηνπ σθξάηε πξνήιζαλ δηάθνξεο θηινζνθηθέο ζρνιέο, όπσο ε ζρνιή ησλ Κπληθώλ κε ηνλ Ώληηζζέλε, ε Κπξελατθή κε ηνλ Ώξίζηηππν, ε Μεγαξηθή κε ηνλ Βπθιείδε, ε Διεην-Βξεηξηαθή κε ηνλ Φαίδσλα θαη ε Ώθαδεκία κε ηνλ Πιάησλα. (Πθάηςκ)
333
2. Ο ςηνάηδξ (4νο π.Υ. αη.) γηνο ηνπ άζσλνο ήηαλ αξρεγόο κηαο ίιεο ηνπ καθεδνληθνύ ζηξαηνύ ηνπ Μ. Ώιεμάλδξνπ. (Ώννζακόξ) 3. Ο ςηνάηδξ γηνο ηνπ σζά, ήηαλ έλαο από ηνπο λεθξνύο ηεο κάρεο ηνπ Εζζκνύ θαηά ησλ Ρσκαίσλ ην 146 π.Υ. (από κηα ζρεηηθή επηγξαθή) 4. Ο ςηνάηδξ (1νο π.Υ. αη.) από ηε Ρόδν ήηαλ ηζηνξηθόο. Έγξαςε βηβιίν γηα ησλ εκθύιην πόιεκν ησλ Ρσκαίσλ (Ώεήκαζμξ) 5. Ο ςηνάηδξ μ Ώνβείμξ ήηαλ ηζηνξηθόο ζπγγξαθέαο, πεξηεγεηήο θαη γεσγξάθνο. Έγξαςε ην έξγν: Πεξηήγεζηο Άξγνπο (Αζμβέκδξ Λαένηζμξ) 6. Ο γλσζηόο θαη σο ςηνάηδξ πμθαζηζηόξ (4νο κ.Υ. αη.) από ηελ Κσλζηαληηλνύπνιε, ήηαλ ρξηζηηαλόο ηζηνξηθόο, θηιόζνθνο θαη καζεηήο ηνπ ζνθηζηή Σξσίινπ. σθξαηίδαο (Ιζη): Παηέξαο ηνπ Νηθνκάρνπ, ελόο από ηνπο λεθξνύο ηεο κάρεο ηνπ Εζζκνύ ηεο Κνξίλζνπ ην 146 π.Υ. (από ζρεηηθή επηγξαθή) ωκρατίδης (Ιζη): Βπώλπκνο άξρσλ ησλ Ώζελώλ ην 374 π.Υ. ώμις (Ιζη): Έιιελαο γιύπηεο ώπατρος (Ιζη): 1. Ο ώπαηνμξ (6νο π.Υ. αη.) ήηαλ ξήηνξαο από ηελ Ώιεμάλδξεηα, δίδαμε ζηελ Ώζήλα. ώδνληαη αξθεηά από ηα έξγα ηνπ. 2. Ο ώπαηνμξ (4νο π.Υ. αη.) από ηελ Πάθν ηεο Κύπξνπ ήηαλ θιπαθνγξάθνο (πνηεηήο ηιαξνηξαγσδηώλ). ώδνληαη απνζπάζκαηα από ηα έξγα ηνπ. 3. Ο ώπαηνμξ από ην Άξγνο ήηαλ νιπκπηνλίθεο ηνπ ζηαδίνπ ην 28 π.Υ. ώπολις (Ιζη): 1. Γηνο ηνπ Βξκνδώξνπ, αξρεγόο ηνπ ηππηθνύ ηνπ Μ. Ώιεμάλδξνπ (4νο π.Υ. αη.) (Ώννζακόξ) 2. Έιιελαο δσγξάθνο. Βξγάζηεθε ζηε Ρώκε θαη δηαθξίζεθε ζηελ πξνζσπνγξαθία. ωρανός (Ιζη): Ο ςνακόξ (2νο π.Υ. αη.) από ηελ Έθεζν ήηαλ γηαηξόο γπλαηθνιόγνο θαη καηεπηήξαο. Έγξαςε: Πενί ζδιείςκ ηαηαβιάηςκ, Πενί ιήηναξ ηαζ αζδμίμο βοκαζηείμο, Πενί βοκαζηείςκ παεώκ θαη άιια. σζάδεο (Ιζη): Έιιελαο πνηεηήο θσκσδηώλ σζάλδξα (Ιζη): 1. Δ ςζάκδνα ήηαλ εηαίξα ηεο αξραηόηεηαο 2. Εέξεηα ηεο ζεάο Ώζελάο ηεο νπνίαο νλνκαζηό ράιθηλν άγαικα, έξγν ηνπ Καιάκηδνο, αθηεξώζεθε ζηελ Ώθξόπνιε από ηνλ γην ηνπ Εππόληθν (Λμοηζακόξ) ώζαλδξνο (Ιζη): 1. Ο ώζακδνμξ μ Κοαενκήηδξ ήηαλ ζαιαζζνπόξνο θαη γεσγξάθνο 2. Γηνο ηνπ Νηθνιόρνπ, έλαο από ηνπο λεθξνύο ηεο κάρεο ηνπ Εζζκνύ (146 π.Υ.) θαηά ησλ Ρσκαίσλ (από ζρεηηθή επηγξαθή) ώζαξρνο (Ιζη): λνκα πξνζώπνπ πνπ αλαγξάθεηαη ζηελ Βθθδκζηή Ώκεμθμβία
334
σζάο (Ιζη): Παηέξαο ηνπ σθξάηνπο, ελόο από ηνπο λεθξνύο ηεο κάρεο ηνπ Εζζκνύ θαηά ησλ Ρσκαίσλ ην 146 π.Υ. (από κηα ζρεηηθή επηγξαθή) Σψζε (Μπζ): Ανοάδα ή Ονεζάδα Νύιθδ ηδξ Ώνηαδίαξ ηαζ πζεακμθμβμύιεκδ ιδηένα ημο Πακόξ ωσθένης (Ιζη): 1. Ο ςζεέκδξ μ ζηοώκζμξ πεξηιακβάλεηαη ζηνλ θαηάινγν ησλ Ππζαγνξείσλ ηνπ Εαιαθίπμο 2. Μαθεδόλαο ζηξαηεγόο ηνπ 3νπ π.Υ. αη. Καηά ηελ δηάξθεηα ηεο βαζηιείαο ηνπ Λπζηκάρνπ δηεηέιεζε θπβεξλήηεο ηεο Μηθξάο Ώζίαο. Ώπέθξνπζε ηνπο επηδξνκείο Γαιάηεο ηνπ ΐξέλλνπ ζε κάρε θνληά ζηνπ Αειθνύο. σζηάδεο (Ιζη): Ο ςζζάδδξ από ηηο Σξάιιεηο ήηαλ νιπκπηνλίθεο ηεο πάιεο (296 π.Υ.) ωσίας (Ιζη): 1. Ο ςζίαξ (5νο π.Υ. αη.) ήηαλ Έιιελαο θεξακνπνηόο από ηελ ηθειία. ώδεηαη θύιηθαο πνπ παξνπζηάδεη ηνλ Ώρηιιέα λα δέλεη ην ηξαύκα ηνπ Παηξόθινπ. 2. Πξόζσπν ηεο θσκσδίαο ηνπ Πιαύηνπ Ώιθζηνύςκ, από ηνλ νπνίνλ νλνκάζηεθε ζσζίαο εθείλνο πνπ κνηάδεη πνιύ κε θάπνηνλ άιιν. ωσίβιος (Ιζη): 1. Ο ςζίαζμξ (3νο π.Υ. αη.) από ηνλ Σάξαληα ηεο ηθειίαο, ήηαλ ζύκβνπινο ηνπ Πηνιεκαίνπ ηνπ Φηινπάηνξνο ηεο Ώηγύπηνπ. Παξόηξπλε ηνλ Φαξαώ λα ζθνηώζεη ηνλ βαζηιηά ηεο πάξηεο Κιενκέλε. 2. Ο ςζίαζμξ (3νο π.Υ. αη.) από ηε Λαθσλία, ήηαλ γξακκαηηθόο πνπ έδεζε ζηελ Ώιεμάλδξεηα. Έγξαςε: Πενί Ώθηιάκμξ, Πενί ααζζθείαξ θαη άιια. 3. Ο ςζίαζμξ ήηαλ γηνο ηνπ Παζηγέλνπο, έλαο από ηνπο λεθξνύο ηεο κάρεο ηνπ Εζζκνύ (146 π.Υ.) θαηά ησλ Ρσκαίσλ (από ζρεηηθή επηγξαθή) 4. Ο ςζίαζμξ (1νο π.Υ.-1νο κ.Υ. αη.) ήηαλ Ώζελαίνο γιύπηεο πνπ εξγάζηεθε ζηε Ρώκε. ώδεηαη καξκάξηλνο ακθνξέαο κε αλάγιπθν ηνλ Βξκή θαη ηελ Άξηεκε. ωσιγένης (Ιζη): 1. Ο ςζζβέκδξ μ Ώθελακδνεύξ (1νο π.Υ. αη.), ήηαλ Έιιελαο καζεκαηηθόο, θηιόζνθνο θαη αζηξνλόκνο από ηελ Ώίγππην. Σν 46 π.Υ. θαηόπηλ εληνιήο ηνπ Ενύιηνπ Καίζαξα, κεηαξξύζκηζε ην εκεξνιόγην, γλσζηό σο Εμοθζακό. ύκθσλα κε απηό ην έηνο δηαξθνύζε 365 θαη θάζε ηέηαξην έηνο 366 εκέξεο. Γηα λα δηνξζσζνύλ ηα σο ηόηε ιάζε, ην έηνο 46 δηήξθεζε 445 εκέξεο! Ο σζηγέλεο ζπλέγξαςε θαη βηβιία ηα νπνία όκσο δελ δηαζώζεθαλ. 2. Ο ςζζβέκδξ μ Πενζπαηδηζηόξ ήηαλ Έιιελαο θηιόζνθνο πνπ έδεζε ζηα ηέιε ηνπ 2νπ κ.Υ. αη. Ήηαλ δάζθαινο ηνπ Ώιεμάλδξνπ ηεο Ώθξνδηζηάδνο (Πθμύηανπμξ) σζίδακνο (Ιζη): λνκα πνπ αλαγξάθεηαη ζε αξραίν ακθνξέα ωσίθεος (Ιζη): Ο ςζίεεμξ μ Ώθελακδνεύξ ήηαλ έλαο από ηελ Πιεηάδα, όπσο νλνκάζηεθε ε νκάδα ησλ ηξαγηθώλ πνηεηώλ πνπ έδξαζαλ ζηελ
335
Ώιεμάλδξεηα ηνλ 3ν π.Υ. αηώλα. Έγξαςε επηγξάκκαηα (Παθαηζκή Ώκεμθμβία, ημααίμξ) ωσικλής (Ιζη): 1. Ο ςζζηθήξ (6νο-5νο π.Υ. αη.) ήηαλ Κνξίλζηνο πξέζβεο ζηελ ζεκαληηθή ζπλάληεζε ησλ ζπκκάρσλ ηεο πάξηεο, πνπ είρε ζηόρν ηελ απνθαηάζηαζε ηνπ ηπξάλλνπ Εππία ηεο Ώζήλαο. Ο σζηθιήο έθεξε αληηξξήζεηο ιέγνληαο όηη νη Κνξίλζηνη έρνπλ πηθξή εκπεηξία από ηνπο ηπξάλλνπο Κύςειν θαη Πεξίαλδξν. Φαίλεηαη όηη έπεηζε ηνπο ζπλνκηιεηέο ηνπ γηαηί ε επηρείξεζε απνθαηάζηαζεο ηνπ Εππία εγθαηαιείθζεθε. 2. Ο ςζζηθήξ (4νο π.Υ. αη.) ήηαλ ηξαγηθόο πνηεηήο από ηηο πξαθνύζεο, έγξαςε 73 ηξαγσδίεο. (Παθαηζκή Ώκεμθμβία) 3. Ο ςζζηθήξ (1νο π.Υ. αη.) ήηαλ γιύπηεο. Σν κόλν πνπ γλσξίδνκε γη‟ απηόλ ήηαλ ε θαηαζθεπή ελόο αληηγξάθνπ ηνπ έξγνπ ηνπ Κξεζίια Ώιαγώκ. ωσικράτης (Ιζη): 1. Ο σζηθξάηεο γηνο ηνπ Ώξηζηείδα ήηαλ αληηζηξάηεγνο ησλ Ώραηώλ ζην πόιεκν θαηά ησλ Ρσκαίσλ ην 146 π.Υ. 2. Πνηεηήο ηεο Νέαο αηηηθήο θσκσδίαο (ημααίμξ) 3. Ο ςζζηνάηδξ από ηελ Κξήηε (;) ήηαλ ηζηνξηθόο ζπγγξαθέαο. Έγξαςε βηνγξαθίεο θηινζόθσλ θαη γηα ηα θξεηηθά έζηκα. ώσιλος (Ιζη): Ο παξηηάηεο ώζζθμξ ζπκκεηείρε κε ηνλ ζηξαηό ηνπ Καξρεδόληνπ Ώλλίβα ζηελ κάρε ησλ Καλλώλ ην 216 π.Υ. (Πμθύαζμξ) ωσιμένης (Ιζη): Ο ςζζιέκδξ από ηελ Σήλν ήηαλ παηέξαο ηνπ Παλαίηνπ, δηνηθεηή πινίνπ πνπ πνιέκεζε ζην πιεπξό ησλ Πεξζώλ ζηελ Ναπκαρία ηεο αιακίλαο ώσιμος (Ιζη): Έιιελαο θαηαζθεπαζηήο αηηηθώλ αγγείσλ ωσίνομος (Ιζη): Ώζελαίνο ηξαπεδίηεο σζηπάηξα (Ιζη): Δ ςζζπάηνα (4νο κΥ. αη) από ηελ Έθεζν, ήηαλ λενπιαησληθή θηιόζνθνο θαη γλσζηή γηα ηηο καγηθέο ηεο δπλαηόηεηεο.. ωσίπατρος (Ιζη): 1. Ο ςζίπαηνμξ (3νο π.Υ. αη.), ήηαλ θσκηθόο πνηεηήο ηεο Μέζεο αηηηθήο θσκσδίαο. ώδεηαη κόλν έλαο ηίηινο (Καηαςεπδόκελνο) θαη ειάρηζηνη ζηίρνη. 2. Ο ςζίπαηνμξ (1νο κΥ. αη.) από ηελ Πάηξα, αζπάζηεθε ηνλ ρξηζηηαληζκό όηαλ ήξζε θαη δίδαμε ζηελ πόιε ηνπ ν Ώπόζηνινο Ώλδξέαο. Μαξηύξεζε ζηελ Κέξθπξα θαη αλαθεξύρζεθε άγηνο. Σσζίπνιηο (Μπζ): ςζίπμθζξ ζεκαίλεη ν ζσηήξαο ηεο πφιεο. Ήηαλ παηδί ζεφο, γηνο ηεο Βηιεηζπίαο πνπ ιαηξεπφηαλ ζηελ Οιπκπία. ηαλ νη Ώξθάδεο εηζέβαιαλ ζηελ Ήιηδα, εκθαλίζηεθε κηα γπλαίθα πνπ ηνπο παξνπζίαζε ην λενγέλλεην αγφξη ηεο. Οη Διείνη πήξαλ ην παηδί θαη ην έβαιαλ ζηελ πξψηε γξακκή. Ώπηφ κεηακνξθψζεθε ζε εξπεηφ θαη έηξεςε ζε θπγή ηνπο Ώξθάδεο.
336
ώζηππνο (Ιζη): 1. Ο ώζζππμξ από ηελ Ώζήλα ήηαλ νιπκπηνλίθεο ηνπ ζηαδίνπ δξόκνπ ζηελ Οιπκπηάδα ηνπ 388 π.Υ. 2. Ο ώζζππμξ ήηαλ πνηεηήο ηεο Νέαο αηηηθήο θσκσδίαο. ώσις ή ώζνο (Ιζη): Ο ώζμξ (3ν-2νο π.Υ. αη.) ήηαλ δηάζεκνο δσγξάθνο θαη ςεθνζέηεο (θαηαζθεπαζηήο ςεθηδσηώλ). Έλα ζεκαληηθό έξγν ηνπ ήηαλ ηα πεξηζηέξηα πνπ πίλνπλ λεξό. Βπίζεο ζηα αλάθηνξα ηεο Πεξγάκνπ θαηαζθεύαζε ςεθηδσηό δάπεδν, ζην νπνίν εηθνλίδνληαη ππνιείκκαηα θαγεηώλ. ωσίστρατος (Ιζη): Βπώλπκνο άξρσλ ησλ Ώζελώλ ην 455 π.Υ. σζίζηξνπνο: Ο ςζίζηνμπμξ μ Λμηνόξ πεξηιακβάλεηαη ζηνλ θαηάινγν ησλ Ππζαγνξείσλ ηνπ Εαιαθίπμο ωσιφάνης (Ιζη): Ο ςζζθάκδξ μ οναηόζζμξ ήηαλ έλαο από ηελ Πιεηάδα, όπσο νλνκάζηεθε ε νκάδα ησλ ηξαγηθώλ πνηεηώλ πνπ έδξαζαλ ηνλ 3ν π.Υ. αη. ζηελ Ώιεμάλδξεηα. Έγξαςε πεξί ηα 73 δξάκαηα. (μοΎδαξ) ώζνο (Ιζη): Γηνο ηνπ Φηινθξάηε, έλαο από ηνπο λεθξνύο ηεο κάρεο ηνπ Εζζκνύ (146 π.Υ.) θαηά ησλ Ρσκαίσλ (από ζρεηηθή επηγξαθή). Φεθηδσηό κε πεξηζηέξηα πνπ πίλνπλ λεξό, έξγν ηνπ ώζνπ σζηξάηε (Ιζη): λνκα γπλαίθαο ζηηο Βηηθδζζάγμοζεξ ηνπ Ώνζζημθάκδ σζηξαηίδαο (Ιζη): Έθνξνο ηεο πάξηεο πνπ αλαθέξεη ηα Βθθδκζηά ν Ξεκμθώκ ωστράτιος (Ιζη): Ππζαγόξεηνο θηιόζνθνο ώστρατος (Ιζη): 1. Ο ώζηναημξ μ Πεθθδκεύξ (5νο π.Υ. αη.) από ηελ Ώρατθή Πειιήλε, ήηαλ νιπκπηνλίθεο ζην ζηάδην παίδσλ ην 460 π.Υ. (80ή Οιπκπηάδα) 2. Ο αξρηηέθηνλαο ώζηναημξ μ Κκίδζμξ (4νο-3νο π.Υ. αη.), γηνο ηνπ επίζεο αξρηηέθηνλα Αεμηθάλε, θαηαζθεύαζε ηνλ Φάξν ηεο Ώιεμάλδξεηαο, έλα από ηα Βπηά Θαύκαηα ηνπ θόζκνπ. 3. Ο ώζηναημξ μ Ώθελακδνζκόξ (1νο π.Υ. αη.) ήηαλ γηαηξόο θαη δηαθξίζεθε σο ρεηξνύξγνο. Έγξαθε δπν έξγα ηα: Φθύαηεξ θαη Κίκαζδμζ. 4. Ο ώζηναημξ από ηελ ηθπώλα, ήηαλ ηξηο νιπκπηνλίθεο (364-356 π.Υ.) ζην παγθξάηην. Κέξδηζε επίζεο 12 λίθεο ζηα Νέκεα, ηα Ίζζκηα θαη ηα Πύζηα.
337
5. Ο ώζηναημξ ήηαλ παηέξαο ηνπ ΐώησλνο, ελόο από ηνπο λεθξνύο ηεο κάρεο ηνπ Εζζκνύ θαηά ησλ Ρσκαίσλ (από ζρεηηθή επηγξαθή) ώστρατος (Μπζ): Βνςιέκμξ ημο Δναηθή πμο ημκ ηζιμύζακ ζηδκ ΏπαΎα σζύινο (Ιζη): Ώληξηθό όλνκα πνπ αλαθέξεηαη ζηελ Παθαηζκή Ώκεμθμβία σζώ (Ιζη): Γπλαηθείν όλνκα πνπ αλαθέξεηαη ζηελ Παθαηζκή Ώκεμθμβία ωτάδης (Ιζη): 1. Ο ςηάδδξ (3νο π.Υ. αη.) από ηελ Κξήηε έδξαζε ζηελ Ώιεμάλδξεηα ηεο επνρή ηνπ Πηνιεκαίνπ ηνπ Φηιάδειθνπ. Φέξεηαη σο ν αξρεγόο ηεο ζρνιήο ησλ θηλαηδνγξάθσλ. Έγξαςε κπζνινγηθέο παξσδίεο ζηελ ησληθή δηάιεθην. Σα έξγα ηνπ νλνκάδνληαλ Φθύαηεξ θαη Κίκαζδμζ. Καπηεξίαζε ηε δσή ηνπ Πηνιεκαίνπ θαη δνινθνλήζεθε από θάπνηνλ αμησκαηηθό ηνπ βαζηιηά. 2. Ο ςηάδδξ από ηελ Έθεζν ήηαλ δπν θνξέο νιπκπηνλίθεο ζην αγώληζκα ηνπ δνιίρνπ ην 384 θαη 380 π.Υ. 3. Ο ςηάδδξ μ Μάβκδξ από ηελ Μαγλεζία ηεο Μηθξάο Ώζίαο, ήηαλ πνηεηήο ηεο Μέζεο αηηηθήο θσκσδίαο. ώηαθνο (Ιζη): Ο ώηαημξ μ Κανύζηζμξ ήηαλ θπζηθόο θαη νξπθηνιόγνο. ώηεηξα (Ιζη): Πξνζσλύκην ηεο ζεάο Ώζελάο. σηεξία σηέιεο (Ιζη): Γηνο ηνπ σθξαηέσο, ήηαλ έλαο από ηνπο λεθξνύο ηεο κάρεο ηνπ Εζζκνύ θαηά ησλ Ρσκαίσλ ην 146 π.Υ. (από κηα ζρεηηθή επηγξαθή) σηήξ (Ιζη): Ααηκόλην ή ζεόηεηα, πξνζσπνπνίεζε ηεο ζσηεξίαο σηεξία (Ιζη): Θεόηεηα ή δαηκόλην, πξνζσπνπνίεζε ηεο αζθάιεηαο θαη ηεο απνθπγήο θάζε θαθνύ. ωτηρίδας (Ιζη): Ο ςηδνίδαξ από ηελ ηθπώλα ήηαλ κηζζνθόξνο ηνπ Κύξνπ ηνπ Νεόηεξνπ ζηνλ πόιεκν θαηά ηνπ αδειθνύ ηνπ Ώξηαμέξμε (Ξεκμθώκ) ωτήριχος (Ιζη): 1. Ο ςηήνζπμξ (4νο-3νο π.Υ. αη.) από ηε Ληβύε, ήηαλ Έιιελαο επηθόο πνηεηήο. Έγξαςε: Σα ηαη’ Ώνζάδκδκ, Ώθελακδνζαηόξ, ΐζμβναθία ημο Ώπμθθςκίμο θ.ά. 2. Ο ςηήνζπμξ από ηελ Διεία ήηαλ νιπκπηνλίθεο ηεο ππγκαρίαο ην 72 π.Υ. σηεξίσλ (Ιζη): Παηέξαο ηνπ Γσπύξνπ, ελόο από ηνπο λεθξνύο ηεο κάρεο ηνπ Εζζκνύ θαηά ησλ Ρσκαίσλ ην 146 π.Υ. (από κηα ζρεηηθή επηγξαθή) ώηεο (Ιζη): Έιιελαο θαηαζθεπαζηήο αηηηθώλ αγγείσλ 338
ωτίων (Ιζη): 1. Ο ςηίςκ (3νο π.Υ. αη.) από ηελ Ώιεμάλδξεηα ήηαλ Έιιελαο θηιόζνθνο. Σν κόλν πνπ γλσξίδνπκε γη‟ απηόλ είλαη όηη ζπλέγξαςε έλα έξγν 23 βηβιίσλ κε ηίηιν Αζαδμπαί ζην νπνίν επεμεξγάδεηαη ηνπο δαζθάινπο δηαθόξσλ θηινζνθηθώλ ζρνιώλ (Αζμβέκδξ Λαένηζμξ) 2. Ο ςηίςκ (1νο κ.Υ. αη.) από ηελ Ώιεμάλδξεηα ήηαλ Έιιελαο θηιόζνθνο, δάζθαινο ηνπ ελέθα (ημααίμξ, Πθμύηανπμξ) ωφάνης (Ιζη): Σν 464 π.Υ. νη Ώζελαίνη ζηξαηεγνί ςθάκδξ γηνο ηνπ Βπηπρίδνπ θαη Λέαλδξνο γηνο ηνπ Γιαύθσλνο επηθεθαιήο 10.000 αλδξώλ, πνιέκεζαλ θαηά ησλ Δδσλώλ ηεο Θξάθεο αιιά εηηήζεθαλ θαη ζθαγηάζηεθαλ όινη. ώφιλος (Ιζη): Ο ώθζθμξ (4νο π.Υ. αη.) από ηε Θήβα ή ηε ηθπώλα ήηαλ θσκηθόο πνηεηήο ηεο Μέζεο αηηηθήο θσκσδίαο. Γλσξίδνκε ηνπο ηίηινπο επηά από ηα έξγα ηνπ. (Παθαηζκή Ώκεμθμβία) ωφρονίσκος (Ιζη): 1. Ο ςθνμκίζημξ (5νο π.Υ. αη.) από ηελ Ώζήλα ήηαλ ιηζνμόνο. ύδπγόο ηνπ ήηαλ ε Φαζκανέηδ θαη γηνο ηνπ ήηαλ ν θηιόζνθνο ςηνάηδξ, ν νπνίνο εμάζθεζε γηα ιίγν ην επάγγεικα ηνπ παηέξα ηνπ πξηλ ηνλ απνξξνθήζεη εληειώο ε θηινζνθία. Ο σθξνλίζθνο ηζρπξηδόηαλ όηη ήηαλ απόγνλνο ηνπ πνιπηερλίηε θαη εθεπξέηε Ααζδάθμο. (Αζμβέκδξ Λαένηζμξ) 2. Ο ςθνμκίζημξ (5νο-4νο π.Υ. αη.) ήηαλ έλαο από ηνπο ηξεηο γηνπο ηνπ ςηνάηδ θαη ηεο Ξαλζίππεο. Οη άιινη δπν ήηαλ ν Λαιπνμηθήο θαη ν Μεκέλεκμξ. ύκθσλα κε ηνλ Ώνζζημηέθδ όινη νη απόγνλνη ηνπ σθξάηε ήηαλ θνπηνί θαη αλόεηνη. ώφρων (Ιζη): 1. Ο ώθνςκ από ηελ Ώκβξαθία ήηαλ νιπκπηνλίθεο ηνπ ζηαδίνπ δξόκνπ ζηελ Οιπκπηάδα ηνπ 432 π.Υ. 2. Ο ώθνςκ (5νο π.Υ. αη.) από ηηο πξαθνύζεο ήηαλ κηκνγξάθνο θαη πνηεηήο ηεο Ασξηθήο θσκσδίαο. Έγξαςε αληξηθνύο θαη γπλαηθείνπο κίκνπο ζε αξραία δσξηθή γιώζζα θαη ζηα ηνπηθά ηδηώκαηα ηεο ηθειίαο. (Πθάηςκ) σθξνζύλε (Ιζη): Θεόηεηα ή δαηκόλην, πξνζσπνπνίεζε ηεο κεηξηνπάζεηαο, ηεο νξζήο θξίζεο, ηνπ απηνειέγρνπ θαη ηεο εγθξάηεηαο σράξεο (Ιζη): λνκα πνπ αλαγξάθεηαη ζε αξραίν ακθνξέα
339
Σάβαινο (Ιζη): αηξάπεο ησλ άξδεσλ (Δνόδμημξ) Σάβνο (Μπζ): Ήξσαο ηεο Λπδίαο, ζην νπνίνλ ε πφιε Σάβαη, νθείιεη ην φλνκά ηεο. Σάβξεο (Ιζη): Ο Σάανδξ (4νο π.Υ. αη.) γηνο ηνπ εδέιεσ, είλαη γλσζηόο από κηα πηλαθίδα ηεο πόιεο παξηώινπ ηεο Υαιθηδηθήο. Δ πηλαθίδα επηθπξώλεη κηα αγνξαπσιεζία γεο ζηελ νπνία παξίζηαηαη σο κάξηπξαο ν ίδηνο θαη ν παηέξαο ηνπ. Σαγόο (Ιζη): Σαβόξ νλνκαδόηαλ ν εγεκόλαο, αλώηαηνο πνιηηηθόο θαη ζηξαηησηηθόο άξρνληαο ησλ Θεζζαιώλ, ν νπνίνο εθιεγόηαλ ζε θαηξό θηλδύλνπ. Σαηλάξηνο (Ιζη): Βπίζεην ηνπ ζενύ Πνζεηδώλα (Παοζακίαξ) Σαίλαξνο (Μπζ): Γηνο ηνπ Αία ή ηνπ Εθάξηνπ, ίδξπζε ην ηεξφ ηνπ Ώπφιισλα ζην αθξσηήξην Σαίλαξν. Σάθηνο (Ιζη): Έιιελαο επηζηνινγξάθνο Σαιαηκέλεο (Μπζ): ΐαζηιηάο ησλ Μαηφλσλ ηεο Μηθξάο Ώζίαο θαη ζχδπγνο ηεο Νχκθεο Γπγαίαο κε ηελ νπνία απέθηεζαλ ηνλ Άληηθν θαη ηνλ Μέζζιν. (κεξνο) Ταιαφο (Μπζ): Μπζηθφο βαζηιηάο ηνπ Άξγνπο, γηνο ηνπ ΐίαληα θαη παηέξαο ηνπ Ώδξάζηνπ. πκκεηείρε ζηελ Ώξγνλαπηηθή Βθζηξαηεία. (Ώπνιιψληνο Ρφδηνο) Σαιείδεο (Ιζη): Έιιελαο δσγξάθνο θαη αγγεηνγξάθνο Ταιζχβηνο (Μπζ): Φίινο θαη αγγειηνθφξνο ηνπ Ώγακέκλνλα ζηνλ πφιεκν. Ήηαλ απηφο πνπ παξέιαβε ηελ ΐξηζείδα απφ ηελ ζθελή ηνπ Ώρηιιέα. (κεξνο) Σάισο Τάισο Μπζ): 1. ηελ Κξεηηθή δηάιεθην ην φλνκα Σάθςξ ήηαλ ην αληίζηνηρν ηνπ Ήιηνπ. Ο Σάισο ήηαλ ράιθηλνο γίγαληαο πνπ δφζεθε σο δψξν απφ ηνλ Αία ζηελ Βπξψπε θαη ηνπ αλέζεζε ην θαζήθνλ λα θπιάεη ηελ Κξήηε. Ο Σάισο ήηαλ άηξσηνο θαη είρε ζην ζψκα ηνπ κηα κφλν θιέβα ζηελ νπνία αληί γηα αίκα έηξερε ζπών ην ζετθφ πγξφ. Δ θιέβα μεθηλνχζε απφ ην ιαηκφ θαη θαηέιεγε ζηε θηέξλα. Βθεί ππήξρε κηα νπή ε νπνία ήηαλ ζθξαγηζκέλε κε έλα θαξθί. Ο Σάισο έθαλε ην γχξν ηεο Κξήηεο ηξεηο θνξέο ηε κέξα θνπβαιψληαο επάλσ ηνπ ράιθηλεο πιάθεο ζηηο νπνίεο ήηαλ γξακκέλνη νη λφκνη ηεο Κξήηεο. Ώλ έβιεπε θαξάβη λα πιεζίαδε ζην λεζί, ηνπ 340
πεηνχζε ηεξάζηηνπο βξάρνπο θαη αλ θαλείο ηνικνχζε λα παηήζεη πφδη ζηελ Κξήηε ν Σάισο ηνλ ζχλζιηβε ζην ζηήζνο ηνπ. ηαλ νη Ώξγνλαχηεο γχξηδαλ απφ ηελ Κνιρίδα, πέξαζαλ απφ ηελ Κξήηε, αιιά ν Σάισο δελ ηνπο άθελε λα πιεζηάζνπλ ξίρλνληαο πάλσ ζηελ Ώξγψ βξάρνπο. Σφηε ε Μήδεηα ηνλ κάγεςε κε ππνζρέζεηο αζαλαζίαο θαη φηαλ ηνλ πιεζίαζε, ν Εάζσλ ηξάβεμε ην θαξθί ηεο θηέξλαο ηνπ, ην ηρψξ ρχζεθε θαη ν Σάισο ζσξηάζηεθε λεθξφο. Ο Σάισο ζεσξείηαη ν πξφδξνκνο ησλ ξνκπφη. Ο κχζνο ηνπ ππάξρεη αθφκα ζηε ιατθή θαληαζία. (Ώπνιιφδσξνο) 2. Γζμξ ηδξ Πένδζηαξ ηαζ αληςηφο ηνπ Ααηδάινπ. Βπέδεημε εμαηξεηηθέο ηθαλφηεηεο εθεπξέηε θαη καζήηεπζε πιάη ζηνλ ζείν ηνπ πνπ ήηαλ θη απηφο θαιιηηέρλεο, γιχπηεο θαη αξρηηέθησλ. Ο Σάισο εθεχξε ην πξηφλη παξαηεξψληαο ηα ζαγφληα ηνπ θηδηνχ. Βπίζεο ιέγεηαη φηη ήηαλ ν εθεπξέηεο ηνπ ηξνρνχ θεξακηθήο, ηνπ ηφξλνπ θαη ηνπ δηαβήηε. Ο Ααίδαινο θνβνχκελνο φηη ν λεαξφο ζα ηνλ μεπεξάζεη ζηε θήκε ηνλ ζθφησζε. Δ Πέξδηθα απηνθηφλεζε απφ ηε ιχπε ηεο ή κεηακνξθψζεθε απφ ηελ Ώζελά ζην πνπιί πέξδηθα. Ο Ααίδαινο θαηαδηθάζηεθε γηα ηνλ θφλν θαη ππνρξεψζεθε λα εγθαηαιείςεη ηελ Ώζήλα θαη λα πάεη ζηελ Κξήηε. (Ώπνιιφδσξνο) Ταλάγξα (Μπζ): Κφξε ηνπ πνηάκηνπ ζενχ Ώζσπνχ ζχδπγνο ηνπ Πνηκάλδξνπ θαη κεηέξα ηνπ Βθίππνπ. Έδσζε ην φλνκά ηεο ζηελ πφιε Σακάβνα ηεο ΐνησηίαο πνπ σο ηφηε ιεγφηαλ Πνηκαλδξία (Αηφδσξνο ηθειφο, Παπζαλίαο) Σάλατο (Ιζη): Σάκασξ ήηαλ ην όλνκα κε ην νπνίν απνθαινύζαλ νη αξραίνη Έιιελεο ηνλ πνηακό ηεο Ρσζίαο Νηνλ. (Δνόδμημξ) Τάλατο (Μπζ): 1. Γηνο ηνπ ΐεξσζζνχ θαη ηεο Ώκαδφλαο Λπζζίππεο. Ήηαλ πνιεκνραξήο θαη πεξηθξνλνχζε ηνλ έξσηα. Δ Ώθξνδίηε ηνλ ηηκψξεζε λα εξσηεπηεί ηελ ίδηα ηνπ ηε κεηέξα. ηαλ απηφ καζεχηεθε, ν Σάλατο ληξνπηαζκέλνο έπεζε ζε έλα πνηάκη θαη πλίγεθε. Ο πνηακφο απηφο πήξε ην φλνκά ηνπ. 2. Πνηάκηνο ζεφο γηνο ηνπ Χθεαλνχ θαη ηεο Σεζχνο, πξνζσπνπνίεζε νκψλπκνπ πνηακνχ ηεο Ρσζίαο (ζεκεξηλνχ Νηνλ). Σανταλίδεο (Μπζ): Ο γηνο ηνπ Σαληάινπ, ν Πέινς (Βπξηπίδεο) Σάληαινο (Ιζη): Λαθεδαηκόληνο θπβεξλήηεο ηεο Θπξέαο Σάνταλος (Μπζ): Ο κπζηθφο Σάληαινο ήηαλ βαζηιηάο ηεο Φξπγίαο, γηνο ηνπ Αία θαη παηέξαο ηνπ Πέινπα, ηνπ Ααζθχινπ θαη ηεο Νηφβεο. Βίρε ηελ εχλνηα ησλ ζεψλ ζε ζεκείν πνπ λα ηνλ δέρνληαη σο νκνηξάπεδφ ηνπο. κσο απηή ε δχλακε ηνλ έθαλε απεξίζθεπην. Θέιεζε λα δνθηκάζεη ηνπο ζενχο, ηνπο θάιεζε ζε γεχκα ζην παιάηη ηνπ θαη ηνπο πξφζθεξε καγεηξεκέλν ηνλ γην ηνπ Πέινπα. Μφιηο νη ζενί θαηάιαβαλ ην έγθιεκα θαη ηελ απάηε ηηκψξεζαλ θξηρηά ηνλ Σάληαιν: Ο Αίαο ηνλ θεξαπλνβφιεζε θαη πήγε ζηα Σάξηαξα φπνπ ηνλ πεξίκελε ε αηψληα 341
θαηαδίθε ηεο πείλαο θαη ηεο δίςαο. Σνπνζεηήζεθε ζε κηα ιίκλε γεκάηε δξνζεξφ λεξφ θαη πάλσ ηνπ βξίζθνληαλ θιαδηά γεκάηα ιαρηαξηζηνχο θαξπνχο. Ο Σάληαινο πξνζπαζνχζε λα πηεη λεξφ, αιιά κφιηο έζθπβε ε ιίκλε ζηέξεπε θαη φηαλ άπισλε ην ρέξη ηνπ λα θφςεη θαξπνχο απφ ηα δέληξα, ηα θιαδηά απνκαθξχλνληαλ θαη δελ ηα έθηαλε. Ώπηφ ήηαλ ην παξνηκηψδεο ιανηύνζμ ημο Σακηάθμο. (κεξνο) Σαξαληαίνο (Ιζη): Πξνζσλύκην ηνπ Αία ζηνλ Σάξαληα (Αζόδςν. ζηεθόξ) Ταξαμάλδξα (Μπζ): Δ Σαξαμάλδξα ήηακ ιζα από ηζξ ίαοθθεξ Ταξάμηππνο (Μπζ): Ααίκνλαο πνπ ελέδξεπε ζηηο ζηξνθέο ησλ ηππνδξφκσλ θαη εηδηθφηεξα ζηε ζθεκδόκδ, φπνπ ηα άξκαηα έθαλαλ ζηξνθή. Ο Σαξάμηππνο εκθαληδφηαλ ηε ζηηγκή πνπ ην άξκα έπαηξλε ηε ζηξνθή κε απνηέιεζκα λα παληθνβάιινληαη ηα άινγα θαη λα αλαηξέπνληαη νη αλαβάηεο. Γη’ απηφ νη ελίνρνη ζπζίαδαλ ζηνλ Σαξάμηππν πξηλ ηελ ηππνδξνκία. (Παοζακίαξ) Σν καξηύξην ηνπ Σαληάινπ Ταξαμίσλ (Μπζ): Δβειόκαξ ημο κδζζμύ ηςκ Οκείνςκ (Λμοηζακόξ) Τάξαο (Μπζ): Γζμξ ημο Πμζεζδώκα ηαζ ηδξ Νύιθδξ αηύνζμκ. Έδςζε ημ όκμιά ημο ζηδκ ζηαθζηή πόθδ Σάναξ (Παοζακίαξ) Σαργίταος ή Ταξγηηεξχο (Μπζ): Ο Σανβίηαμξ ήηαλ ν πξψηνο θχζεο θαη ν πξψηνο βαζηιηάο ησλ θπζψλ. Ήηαλ γηνο ηνπ Αία απφ άγλσζηε θφξε ηνπ πνηακνχ ΐεξπζζέλε (Αλείπεξνπ). Βίρε ηξεηο γηνπο πνπ βαζίιεςαλ κεηά απφ απηφλ, ηνπο ΛηπνμαΎδα, ΏξπνμαΎδα θαη ΚνιαμαΎδα νη νπνίνη ήηαλ γελάξρεο ησλ θπζηθψλ θχισλ. (Δξφδνηνο) Σάξλε (Ιζη): Ώξραία πόιε ηεο Λπδίαο, νη θαηνπηλέο άξδεηο Σαξξαίνο (Ιζη): Πξνζσλύκην ηνπ Ώπόιισλα ζηελ Κξήηε Σάξηαξα (Ιζη): Δ εζραηηά ηνπ ύκπαληνο, ν θάησ Κόζκνο, ηόπνο ηνπ Άδε, όπνπ βαζαλίδνληαλ αησλίσο νη θαθνί (νη ακαξησινί) κεηά ην ζάλαηό ηνπο. Ο Δζίμδμξ ηνλίδεη πσο παθημύξ άηιςκ πνπ ξίρζεθε από ηε γε έθαλε ελλέα κέξεο θαη ελλέα λύρηεο λα θηάζεη ζηα Σάξηαξα. Ο αξηζκόο απηόο πέξαζε θαη ζηα ρξηζηηαληθά ηαθηθά έζηκα (ηα ελληάκεξα ησλ λεθξώλ). Σα Σάξηαξα είλαη ε Κόθαζδ ηνπ Ασδεθαζένπ, ζε αληίζεζε κε ηηο Μαθάξσλ Νήζνπο πνπ απνηεινύλ ηελ Πανάδεζζμ
342
Τάξηαξνο (Μπζ): Σν φλνκά ηνπ πξνέξρεηαη απφ ην ξήκα ηανηανίγς πνπ ζεκαίλεη ηνπξηνπξίδσ. Σαπηίδεηαη κε ηελ ηνπνζεζία Σάξηαξα (Δζίνδνο, κεξνο) Σάξθε (Ιζη): Ώξραία πόιε ηεο Λνθξίδαο Τάξρσλ ή Τάξθσλ (Μπζ): Γηφο ηνπ Ώξθάδα Σήιεθνπ θαη ηεο Εέξαο. Ίδξπζε ζηελ Εηαιία ηελ πφιε Σαξρφλην ή Σαξθπλία, θέληξν ηεο Βηξνπξίαο (Βηξνχζθσλ). Σαηηαλόο (Ιζη): Υξηζηηαλόο αηξεηηθόο ηνπ 2νπ αηώλα Ταυγέηε (Μπζ): Μηα απφ ηηο Πιεηάδεο, ε νπνία κεηά απφ ζπλεχξεζή ηεο κε ην Αία, γέλλεζε ηνλ Λαθεδαίκνλα. Πξνο ηηκή ηεο πήξε ην φλνκά ηνπ ην βνπλφ Σαΰβεημξ θαη απφ ην φλνκα ηνπ γηνπ ηεο νη θάηνηθνη ηεο Λαθσλίαο νλνκάζηεθαλ Λαηεδαίιμκεξ (Ώπμθθόδςνμξ) Ταχιαο (Μπζ): Γηνο ηνπ Ειιπξηνχ Σαυρέας (Ιζη): Ώζελαίνο γηνο ηνπ Ποεμηθέμοξ. Καη νη δπν είλαη γλσζηνί από κηα αηηηθή επηγξαθή πνπ θαηαλέκεη ηνπο πνιίηεο ζε δήκνπο. Σαυρική (Ιζη): Πξνζσλύκην ηεο Άξηεκεο Σαπξίζθνο (Ιζη): 1. Ο Σαονίζημξ (4νο π.Υ. αη.) ήηαλ Έιιελαο γξακκαηηθόο, καζεηήο ηνπ Κξάηε (Κζηένςκ) 2. Ο Σαονίζημξ (1νο π.Υ. αη.) από ηηο Σξάιιεηο ηεο Λπδίαο ήηαλ γιύπηεο. Βξγάζηεθε ζηε Ρόδν καδί κε ηνλ επίζεο γιύπηε αδειθό ηνπ Ώπμθθώκζμ ημκ Ώνηειζδώνμο. Ώπό ηα έξγα ησλ δπν αδειθώλ, ζώδεηαη ζήκεξα ν Φανκέγζμξ ηαύνμξ, κηθξό ηκήκα ελόο κεγάινπ έξγνπ. (Πθίκζμξ) Ο Φξαλέδηνο ηαύξνο ζην Μνπζείν ηεο Νάπνιεο Σαυρίων (Ιζη): Ο Σαονίςκ (3νο π.Υ. αη.) ήηαλ Μαθεδόλαο αμησκαηηθόο ζηελ ππεξεζία ηνπ βαζηιηά ηεο Μαθεδνλίαο Ώληίγνλνπ Γ‟ Αώζσλνο (Πμθύαζμξ) Σαπξνβόινο (Ιζη): Πξνζσλύκην ηεο Ώζελάο ζηελ Άλδξν, όπνπ θάζε ρξόλν γηλόηαλ ζπζίεο ηαύξσλ πξνο ηηκή ηεο. (Ώνζζημθάκδξ) Ταπξφκνξθνο (Μπζ): Γηνο ηνπ Αία θαη ηεο Πεξζεθφλεο, ιαηξεπφηαλ ζηελ Κχδηθν Σαπξνπάξζελνο (Ιζη): Πξνζσλύκην ηεο Βπξώπεο, πνπ ηελ άξπαμε ν Αίαο κε ηελ κνξθή ηαύξνπ (Λμοηζακόξ) Ταπξφπνιηο (ε) (Μπζ): Κόνδ ημο ααζζθζά ηςκ Μεβάνςκ Κθήζςκα. Ταπξφπνιηο (ν) (Μπζ): Γζμξ ημο Αζμκύζμο ηαζ ηδξ Ώνζάδκδξ (Ώπμθθ. Ρόδζμξ) Σαπξνπόινο (Ιζη): Πξνζσλύκην ηεο ζεάο Άξηεκεο. 343
Σαύξνο (Ιζη): 1. Ο Σαύνμξ γηνο ηνπ Βπεηζιίδα, ήηαλ έλαο από ηνπο ηξεηο παξηηάηεο πνπ ππέγξαςαλ ηε ζπλζήθε εηξήλεο κε ηνπο Ώζελαίνπο ην 423 π.Υ. (Θμοηοδίδδξ) 2. Πιαησληθόο θηιόζνθνο από ηε ΐεξπηό, έγξαςε: Τπμικήιαηα εζξ Γμνβία Πθάηςκμξ. Ταχξνο (Μπζ): 1. Γηνο ηνπ βαζηιηά ηεο Πχινπ Νειέα θαη ηεο Υισξίδαο, ζθνηψζεθε απφ ηνλ Δξαθιή φπσο θαη νη αδειθνί ηνπ θαη ν παηέξαο ηνπ. (Ώπνιιφδσξνο) 2. Ο Ταχξνο ήηακ ααζζθζάξ ηδξ Κνήηδξ, ζύγοβμξ ηδξ Βονώπδξ, παηέναξ ημο Μίκςα ηαζ ζδνοηήξ ηδξ πόθδξ Γόνηοκα. Σαπξνζζέλεο (Ιζη): 1. Ο Σαονμζεέκδξ από ηελ Ώίγηλα ήηαλ νιπκπηνλίθεο ηεο πάιεο ζηελ Οιπκπηάδα ηνπ 444 π.Υ. (Ώζθζακόξ) 2. Ο Σαονμζεέκδξ γηνο ηνπ Μλεζάξρνπ (4νο π.Υ. αη.) από ηελ Υαιθίδα, βνήζεζε ηνλ αδειθό ηνπ Καθθία ζηελ πξνζπάζεηά ηνπ λα ελώζεη ηηο πόιεηο ηεο Βύβνηαο. Έγηλε θίινο ηνπ Ώζελαίνπ ξήηνξα Αεκνζζέλε θαη απέθηεζε ηελ ηδηόηεηα ηνπ Ώζελαίνπ πνιίηε. Σαπξνθάγνο (Ιζη): Πξνζσλύκην ηνπ Αηνλύζνπ (μοΎδαξ) Σαπξνθόλνο (Ιζη): Πξνζσλύκην ηνπ Δξαθιή ζηελ Ρόδν (Θεόηνζημξ) Σαύξσλ (Ιζη): Ο Σαύνςκ (4νο π.Υ. αη.) ήηαλ αμησκαηηθόο ηνπ καθεδνληθνύ ζηξαηνύ, ζπκκεηείρε ζε κάρεο ηνπ Μ. Ώιεμάλδξνπ ζηελ Ώζία. (Ώννζακόξ)
Σάφιος ή Τάθνο (Μπζ): ΐαζηιηάο ησλ Σαθίσλ γηνο ηεο έλσζεο ηνπ Πνζεηδψλα κε ηελ Εππνζφε, θαη παηέξαο ηνπ Πηεξειάνπ (Ώπνιιφδσξνο) Τάθηνη (Μπζ): Οη απφγνλνη ηνπ Σαθίνπ θαη ηνπ Σειεβφα, πνπ εγθαηαζηάζεθαλ ζηελ Κεθαιιελία θαη ζηελ Ώθαξλαλία (κεξνο) Τέβξνο (Μπζ): Έκαξ από ημοξ βζμοξ ημο Εππμηόμκηα πμο ζημηώεδηε από ημκ Δναηθή (Ώπνιιφδσξνο) Τεγέα (Μπζ): χδπγνο ηνπ βαζηιηά ηεο Ώξθαδίαο Κεθέα θαη κεηέξα ηεο Ώληηλφεο, ηεο Ώζηεξφπεο θαη 20 αγνξηψλ Τεγεάηεο (Μπζ): Έλαο απφ ηνπο 50 γηνπο ηνπ βαζηιηάο ηεο Ώξθαδίαο Λπθάνλα. Ίδξπζε ηελ πφιε Σεβέα ηεο Ώξθαδίαο. (Παπζαλίαο) Σεγύριος (Μπζ): Μοεζηόξ ααζζθζάξ ηςκ Θναηώκ (Ώπνιιφδσξνο)
Σειρεσίας ή Τεηξεζίεο (Μπζ): Θδααίμξ ιάκηδξ, έκαξ από ημοξ ιεβάθμοξ ηδξ ιοεμθμβίαξ όπςξ μ Μεθάιπμοξ, μ Κάθπαξ, μ Ώιθζάναμξ ηαζ άθθμζ. Ήηακ ηοθθόξ ηαζ βζα ηδκ ακαπδνία ημο αοηή οπάνπμοκ πμθθέξ εηδμπέξ. (ιδνμξ) Σεηζαγόξαο (Ιζη): λνκα πνπ αλαγξάθεηαη ζε αξραίν ακθνξέα Σείζαλδξνο (Ιζη): Βπώλπκνο άξρσλ ησλ Ώζελώλ ην 414 π.Υ. Σεηζακελόο (Ιζη): Ο Σεζζαιεκόξ (5νο π.Υ. αη.) από ηελ Ώζήλα, ήηαλ αλακνξθσηήο θαη κεηαξξπζκηζηήο ηεο αζελατθήο λνκνινγίαο θαη παηέξαο ησλ ηξαγηθώλ πνηεηώλ Ώγάζσλνο θαη Ώθέζησξνο.
344
Σεηζίαο (Ιζη): Ο Σεζζίαξ (5νο π.Υ. αη.) από ηε ηθειία, ήηαλ (καδί κε ηνλ Κόξαθα) από ηνπο ζεκειησηέο ηεο ειιεληθήο ξεηνξηθήο. Λέγεηαη όηη ν Κόξαθαο πξόηεηλε ζηνλ Σεηζία λα κελ θαηαβάιεη δίδαθηξα εθ‟ όζνλ θέξδηδε ηελ πξώηε ηνπ ππόζεζε. Ώιιά θη αλ ηελ έραλε, πάιη δελ ζα πιήξσλε γηαηί ήηαλ θαλεξό όηη ε δηδαζθαιία ηνπ δελ ήηαλ επαξθήο. Σα ζνθηζηηθά επηρεηξήκαηά ηνπ θαη ε δνκή ησλ νκηιηώλ ηνπ ήηαλ παξόκνηα κε απηά ηνπ Κόξαθνο. Ο Σεηζίαο ήηαλ πηζαλώο δάζθαινο ηνπ Ώζελαίνπ ξήηνξα Εζνθξάηε (Πθάηςκ, Κζηένςκ) Σεηζηθξάηεο (Ιζη): Ο Σεζζζηνάηδξ (4νο π.Υ. αη.) ήηαλ γιύπηεο-ραιθνπιάζηεο από ηελ ηθπώλα, καζεηήο ηνπ Βπηπρίδε θαη παηέξαο ηνπ δσγξάθνπ Ώξθεζίια. Γλσζηό έλα ράιθηλν άγαικα εθήβνπ πνπ πξνζεύρεηαη. Σεηζηθόλε (Ιζη): λνκα κηαο από ηηο Βξηλύεο Τέθκεζζα (Μπζ): Κφξε ηνπ βαζηιηά ηεο Φξπγίαο Σειεχηαληνο. ηνλ Σξσηθφ Πφιεκν ν Ώίαο ν Σειακψληνο ζθφησζε ηνλ παηέξα ηεο, απήγαγε ηελ Σέθκεζζα, αηρκαισηίζηεθε απφ ηελ νκνξθηά ηεο θαη ηελ παληξεχηεθε. Ώπέθηεζαλ έλα γην ηνλ Βπξπζάθε (νθνθιήο) Αίαο ν Σειακώληνο Σεθηαίνο (Ιζη): Ο Σεηηαίμξ (6νο π.Υ. αη.) ήηαλ γιύπηεο θαη ζπλεξγάηεο ηνπ Ώγγειίσλνο γηα ηελ θαηαζθεπή ηνπ θνινζζηαίνπ μύιηλνπ αγάικαηνο ηνπ Αειίνπ Ώπόιισλα θαη πηζαλόλ ηνπ αγάικαηνο ηεο Άξηεκεο πνπ είρε ζηεζεί ζην λαό ηεο ζηελ Αήιν. Τέθησλ (Μπζ): Παηέναξ ημο Φενέηθμο. ημκ βζμ ημο δίδαλε ηδκ ηέπκδ ηδξ καοπδβζηήξ ηαζ αοηόξ ηαηαζηεύαζε ημ πθμίμ ιε ημ μπμίμ μ Πάνζξ απήβαβε ηδκ Βθέκδ. (κεξνο Τέθηακνο (Μπζ): Γζμξ ημο Αώνμο ηαζ παηέναξ ημο πνώημο ααζζθζά ηδξ Κνήηδξ Ώζηενίμο. Τέθησλ (Μπζ): Γηνο ηνπ Σξψα Ώξκφλνπ θαη παηέξαο ηνπ Φεξέθινπ. Ο Σέθηνλαο δίδαμε ζην γην ηνπ ηε λαππεγηθή ηέρλε θαη έγηλε ν θαηαζθεπαζηήο ηνπ πινίνπ κε ην νπνίν ν Πάξηο απήγαγε ηελ Χξαία Βιέλε Σελαμών (Μπζ): Γηνο ηνπ βαζηιηά ηεο Ώίγηλαο Ώηαθνχ θαη δίδπκνο αδειθφο ηνπ Πειέα. Ο παηέξαο ηνπ ηνλ εμφξηζε φηαλ ν Σειακψλ θαη ν Πειέαο ζθφησζαλ ηνλ εηεξνζαιή αδειθφ ηνπο Φψθν. Πήγε ζηε αιακίλα θαη παληξεχηεθε ηελ θφξε ηνπ βαζηιηά ηνπ λεζηνχ Κπρξέα, ηελ Πεξίβνηα κε ηελ νπνία απέθηεζαλ έλα γην, ηνλ κειινληηθφ ήξσα ηνπ 345
Σξσηθνχ Πνιέκνπ Αίακηα ημκ Σεθαιώκζμ. Μεηά ην ζάλαην ηνπ Κπρξέα ν Σειακψλ έγηλε βαζηιηάο ηεο αιακίλαο. (κεξνο) Σελέας (Ιζη): λνκα παζίγλσζηνπ Ώζελαίνπ ιαίκαξγνπ (Ώνζζημθάκδξ) Σελέδαμος (Ιζη): Ώξγείνο νπαδόο ηνπ Μαθεδόλα βαζηιηά Φηιίππνπ ΐ‟ (Αδιμζεέκδξ) Σελέδαμος (Μπζ): Γζμξ ημο Οδοζζέα ηαζ ηδξ Καθορώξ (κεξνο) Σειεία (Ιζη): Πξνζσλύκην ηεο Ήξαο Σέιεηνο (Ιζη): Πξνζσλύκην ηνπ Αία ζηελ Σεγέα (Παοζακίαξ) Σελένικος (Ιζη): Φησρόο απιεηήο από ηελ έξηθν, πνπ ν θσκηθόο Κξαηίλνο ηνλ γεινηνπνίεζε γηα ηελ θαθή απόδνζε ηνπ ζην παίμηκν ηνπ απινύ. Ώπό απηό ην γεγνλόο πξνήιζε ε έθθξαζε «ηειελίθεηνο ερώ». (Ώεήκαζμξ) Τειεφο (Μπζ): Παηέναξ ημο Κθοιέκμο Σειεζαξρίδεο (Ιζη): Ώζελαίνο γιύπηεο, γλσζηόο από ην άγαικα ηνπ ηεηξαθέθαινπ Βξκή πνπ βξηζθόηαλ ζην Κεξακεηθό. (Βοζηάεζμξ) Σελέσαρχος (Ιζη): Ο ζπγγξαθέαο ελόο έξγνπ ζρεηηθνύ κε ηελ αξραία ηζηνξία ηεο Ώξγνιίδαο Τειέζζαο (Μπζ): Γζμξ ημο ααζζθζά ηδξ Σνμίαξ Πνζάιμο, ζημηώεδηε ζημκ Σνςζηό Πόθειμ από ημκ Αζμιήδδ (ιδνμξ) Τειεζζψ ή Τειεζηψ (Μπζ): Μηα απφ ηηο Χθεαλίδεο, έθεξε επίζεο ηελ πξνζσλπκία ηνμηόπεπθμξ (Δζίνδνο) Σελεσιάδας (Ιζη): Θεβαίνο, παηέξαο ηνπ Μειίζζνπ, ληθεηή ζηνπο αγώλεο ησλ Εζζκίσλ θαη ησλ Νεκέσλ Σελεσίας (Ιζη): 1. Ο Ώζελαίνο Σεθεζίαξ (4νο π.Υ. αη.) ήηαλ γιύπηεο ραιθνπιάζηεο. Φηινηέρλεζε αγάικαηα ηνπ Πνζεηδώλα θαη ηεο Ώκθηηξίηεο πνπ ιαηξεύνληαλ ζηελ Σήλν. 2. Ο Σεθεζίαξ από ηελ Θήβα ήηαλ κνπζηθόο (Πθμύηανπμξ) Σειιέζηια Σελεσικράτης (Ιζη): 1. Ώζελαίνο λένο πνπ είρε ληθήζεη επαλεηιεκκέλα ζηα Παλαζήλαηα. 2. Ο Σεθεζζηνάηδξ από ηελ Θήβα, ήηαλ ληθεηήο ηνπ αγώλα δξόκνπ ελόπισλ ζηα Πύζηα. Ο Πίκδανμξ ηνπ αθηέξσζε κηα σδή. Σειεζηνπξγόο (Ιζη): Πξνζσλύκην ηνπ Αία Σειέζζηια (Ιζη): Δ Σεθέζζθθα (6νο-5νο π.Υ. αη.) ήηαλ θεκηζκέλε πνηήηξηα ηνπ Άξγνπο. Βίρε γξάςεη ύκλνπο γηα ρνξνύο θνξηηζηώλ θαη είρε θαζηεξώζεη δηθό 346
ηεο κέηξν ην ιεγόκελν Σεθεζίθθεζμ ιέηνμ. Ώπό ηα έξγα ηεο (Φζθδθζάξ, Νζόαδ, Μδηένα ηςκ εεώκ θ.ά.) ειάρηζηα απνζπάζκαηα δηαζώζεθαλ. Σν 494 π.Υ. όηαλ ν βαζηιηάο ηεο πάξηεο Κιενκέλεο, θαηέιαβε ην Άξγνο θαη έζθαμε ηνπο άξξελεο θαηνίθνπο ηνπ, ε Σειέζηιια όπιηζε ηηο γπλαίθεο, ηνπο γέξνπο θαη ηα παηδηά ηεο πόιεο θαη ζέιεζε λα επηηεζεί ζηνπο παξηηάηεο. κσο απηνί ππνρώξεζαλ πξνηηκώληαο λα κε δώζνπλ κάρε κε γπλαίθεο, γηαηί αλ ληθνύζαλ ζα ζεσξνύληαλ άλαλδξνη πνπ πνιέκεζαλ άπεηξεο γπλαίθεο, αλ πάιη έραλαλ ζα γίλνληαλ θαηαγέιαζηνη. Οη Ώξγείνη ηίκεζαλ ηελ Σειέζηιια κε αλδξηάληα. (Δνόδμημξ, Παοζακίαξ, Ώπμθθόδςνμξ) Σελεσίνικος (Ιζη): Κνξίλζηνο λαύαξρνο Σειέζηππα (Ιζη): Δ Σεθέζζππα (6νο π.Υ. αη.) από ηε Λέζβν ήηαλ πνηήηξηα θαη θίιε ηεο απθνύο (μοΎδαξ) Σέιεζηο (Ιζη): Ο Σέθεζζξ από ηελ Μήζπκλα ήηαλ επηθόο πνηεηήο, ζηνλ νπνίν απνδίδεηαη ε ζπγγξαθή ηνπ έξγνπ Σζηακμιαπία. Σελεσταγόρας (Ιζη): λνκα πινπζίνπ θαηνίθνπ ηεο Νάμνπ πνπ αλαθέξεη ζηνπο Αεζπκμζμθζζηέξ ν Ώεήκαζμξ Σειέζηαο (Ιζη): 1. Υνξεπηήο πνπ ζπκκεηείρε ζηηο ηξαγσδίεο ηνπ Ώηζρύινπ θαη δηαθξίζεθε ηδηαίηεξα ζηε ηξαγσδία Βπηά επί Θήααξ. Πηζαλώο ήηαλ θαη ν θνξπθαίνο ηνπ ρνξνύ ζηηο ηξαγσδίεο πνπ έπαηδε. (Ώεήκαζμξ) 2. Ο Σεθέζηαξ από ηε Μεζζελία ήηαλ νιπκπηνλίθεο ηεο ππγκαρίαο ζηελ Οιπκπηάδα ηνπ 340 π.Υ. Σελέστης (Ιζη): 1. Ο Σεθέζηδξ ήηαλ ν ηειεπηαίνο βαζηιηάο ηεο Κνξίλζνπ (758-747 π.Υ.) 2. Αηζπξακβνπνηόο από ηε ειηλνύληα. Σν 401 θέξδηζε βξαβείν ζε δηαγσληζκό δηζπξάκβσλ ζηελ Ώζήλα. Βπίζεο δηζύξακβνη ηνπ Σειέζηε παίρζεθαλ ζηνπο γάκνπο ηνπ Μ. Ώιεμάλδξνπ ζηα νύζα. Γλσζηά έξγα ηνπ Ώζηθδπζόξ, Ώνβώ, Τιέκαζμξ δζεύναιαμξ θ.ά. (Ώεήκαζμξ, Αζόδςνμξ ζηεθόξ) 3. Έιιελαο γιύπηεο. Σελεσφόρος (Ιζη): Ο Σεθεζθόνμξ (4νο π.Υ. αη.) ήηαλ ζηξαηεγόο ζηελ ππεξεζία ηνπ βαζηιηά ηεο Ώζίαο Ώληίγνλνπ ηνπ Μνλόθζαικνπ. (Αζόδςνμξ ζηεθόξ) Σειέζσλ (Ιζη): Σν όλνκα ηνπ Σεθέζςκμξ θαη ηνπ Μλαζίηηκνπ (Ρνδίηεο θαιιηηέρλεο;) αλαγξάθνληαη ζε κηα επηγξαθή ηνπ 2νπ π.Υ. αη. πνπ βξέζεθε ζηελ Ρόδν Τειεηή (Μπζ): Κφξε ηνπ Αηνλχζνπ. Λάηξεπε ηα βαθρηθά φξγηα, ηνπο λπρηεξηλνχο ρνξνχο, ην ηξαγνχδη, ηηο δηαζθεδάζεηο θαη ηεο άξεζε λα αθνχεη ηνλ ήρν ησλ θξνηάισλ Σελευταγόρας (Ιζη): Ο Σεθεοηαβόναξ (6νο-5νο π.Υ. αη.) από ηελ Μεγάιε Βιιάδα, ήηαλ παηέξαο ηνπ θηινζόθνπ Γήλσλα ηνπ Βιεάηε
347
Τειεπηαγφξαο (Μπζ): Γζμξ ηδξ Θεζπζάδαξ Βονώπδξ ηαζ ημο Δναηθή (Ώπμθθόδςνμξ) Σειεπηάο (Ιζη): Ο Σεθεοηάξ ήηαλ ζηξαηεγόο Σελεύτας (Μπζ): ΐαζηιηάο ηεο Φξπγίαο, παηέξαο ηεο Σέθκεζζαο. Σνλ ζθφησζε ζηνλ Σξσηθφ Πφιεκν ν Ώίαο ν Σειακψληνο θαη παληξεχηεθε ηελ θφξε ηνπ. (κεξνο) Σελευτίας (Ιζη): Ο Σεθεοηίαξ (5νο-4νο π.Υ. αη.) ήηαλ αδειθόο ηνπ βαζηιηά ηεο πάξηεο Ώγεζηιάνπ ΐ‟ θαη δηνηθεηήο ηνπ ζηόινπ ηεο παηξίδαο ηνπ. πκκεηείρε ζε λαπκαρίεο ζην Ώηγαίν, ηνλ Κνξηλζηαθό θαη ζηνλ αξσληθό Κόιπν (Ξεκμθώκ) Σελέων (Μπζ): Ώζελαίνο, γηφο ηνπ Ίσλα, θαη παηέξαο ηνπ Ώξγνλαχηε ΐνχηε (Βπξηπίδεο) Σέλης (Ιζη): Ππζαγόξεηνο ή ην πηζαλόηεξν ζσθξαηηθόο θηιόζνθνο. Βίλαη ζπγγξαθέαο πνιιώλ δηαιόγσλ από ηνπο νπνίνπο έρνπλ ζσζεί ιίγα απνζπάζκαηα (ημααίμξ) Τέιεο (Μπζ): Γζμξ ημο Δναηθή ηαζ ηδξ Θεζπζάδαξ Λοζζδίηδξ (Ώπμθθόδςνμξ) Σειίλεο (Ιζη): Ο Σεθίκδξ (5νο π.Υ. αη.) ήηαλ έλαο πξόγνλνο ηνπ ηπξάλλνπ ησλ πξαθνπζώλ Γέισλνο θαη ηεξνθάληεο ηεο ζεάο Αήκεηξαο (Δνόδμημξ) Σέλλην (Ιζη): Έιιελαο απιεηήο θαη πνηεηήο γλσζηόο γηα ηα ραξηησκέλα ζθσπηηθά ζρόιηά ηνπ. Σελλίας (Ιζη): 1. Ο Σεθθίαξ (5νο π.Υ. αη.) ήηαλ δηάζεκνο κάληεο θαη έλαο από ηνπο ζηξαηησηηθνύο δηνηθεηέο ηεο Φσθίδαο ζηνλ πόιεκν θαηά ησλ Θεζζαιώλ. Οη Φσθαείο έζηεζαλ άγαικά ηνπ ζηνπο Αειθνύο (Δνόδμημξ, Παοζακίαξ) Νόκηζκα ησλ πξαθνπζώλ 2. Ο Σεθθίαξ (5νο π.Υ. αη.) ήηαλ ζηξαηεγόο ησλ πξαθνύζησλ θαηά ηελ πνιηνξθία ηεο πόιεο ηνπ από ηνπο Ώζελαίνπο (Θμοηοδίδδξ) Σέλλις (Ιζη): 1. Ο Σέθθζξ από ηελ ηθπώλα, ήηαλ νιπκπηνλίθεο ηνπ ζηαδίνπ δξόκνπ ην 708 π.Υ. 2. Ο Σέθθζξ (5νο π.Υ. αη.) ήηαλ έλαο από ηνπο εθπξνζώπνπο ησλ Λαθεδαηκνλίσλ πνπ ππέγξαςαλ ζπλζήθε εηξήλεο κε ηνπο Ώζελαίνπο (Θμοηοδίδδξ) Σέλλος (Ιζη): Ο Σέθθμξ (6νο π.Υ. αη.) ήηαλ Ώζελαίνο. Ώπό ηνλ δηάινγν ηνπ όισλα κε ηνλ Κξνίζν, μέξνπκε όηη ηνλ παξνπζίαζε σο ππόδεηγκα επηπρηζκέλνπ πνιίηε, ν νπνίνο έδεζε κε αμηνπξέπεηα, απέθηεζε θαινύο 348
απνγόλνπο θαη πέζαλε ζηε κάρε ππεξαζπηδόκελνο ηελ παηξίδα ηνπ. (Δνόδμημξ) Σεικηζζόο (Μπζ): Γηνο ηνπ Ώπφιισλα, ίδξπζε νκψλπκε πφιε ηεο Καξίαο ή ηεο Λπθίαο (ηέθαλνο ΐπδάληηνο) Σέιπο (Ιζη): Ο Σέθοξ ήηαλ έλαο δεκαγσγόο ηεο πόιεο ύβαξηο ζηε θάησ Εηαιία, πνπ ην 500 π.Υ. έπεηζε ηνπο θαηνίθνπο ηεο πόιεο λα εμνξίζνπλ ηνπο πινπζηόηεξνπο ζπκπνιίηεο ηνπο θαη αθνύ αλέιαβε σο ηύξαλλνο, ηδηνπνηήζεθε ηελ πεξηνπζία ηνπο. Οη εμόξηζηνη βξήθαλ θαηαθύγην ζην Κξόησλα θαη εθεί ν Ππζαγόξαο έπεηζε ηνπο Κξνησληάηεο λα ηνπο πξνζηαηεύζνπλ θαη λα θεξύμνπλ ηνλ πόιεκν ζηελ ύβαξε. Ο Σέιπο ληθήζεθε θαη νη ζπλεξγάηεο ηνπ εθηειέζηεθαλ (Δνόδμημξ, Αζόδςνμξ ζηεθόξ) Σειθνύζα (Μπζ): Νχκθε, θφξε ηνπ πνηάκηνπ ζενχ Λάδσλα, ζηελ νπνία ε νκψλπκε πφιε ηεο Ώξθαδίαο νθείιεη ην φλνκά ηεο. Σέισλ (Ιζη): Ο Σέθθςκ από ηελ Οξέζζεηα ηεο Μαθεδνλίαο ήηαλ νιπκπηνλίθεο ηεο ππγκαρίαο ην 472 π.Υ. Σελχίν (Μπζ): ΐαζηιηάο ηεο ηθπψλαο, γηνο ηνπ Βχξσπνο, παηέξαο ηνπ Άπηνο (Παπζαλίαο.) Τειρίλεο (Μπζ): Θαιάζζηνη Ααίκνλεο, ηθαλνί ηερλίηεο, επηδέμηνη κεηαιινπξγνί, ρξπζνρφνη θαη εθεπξέηεο, κάγνη θαη κε «θαθφ κάηη». Καηαζθεχαζαλ ηελ ηξίαηλα ηνπ Πνζεηδψλα, ηηο πξψηεο εηθφλεο θαη πνιιά αγάικαηα ζεψλ. (ηξάβσλ) Τειρίληεο (Μπζ): Νχκθεο ηεο Εαιπζζνχ ηεο Ρφδνπ Σειρηλόο (Ιζη): Σν όλνκα ηεο Ρόδνπ ζηελ αξραηόηεηα (ηνάαςκ) Τέιρηο (Μπζ): Ο ελίνρνο ησλ Αηνζθνχξσλ θαηά ηελ Ώξγνλαπηηθή Βθζηξαηεία Σεκαζίσλ (Ιζη): Ο Σειαζίςκ ήηαλ ζηξαηεγόο Σεκελίδεο (Ιζη): Ώζελαίνο ζηξαηεγόο ηνπ 4νπ π.Υ. αηώλα Σεκέληνο (Ιζη): Σνπηθόο ζεόο θαη ήξσαο ηεο Λαθσλίαο Σέκκηθεο (Ιζη): Μπζηθόο ιαόο πνπ θαηνηθνύζε ζηε ΐνησηία, πξηλ ηελ έιεπζε ηνπ Κάδκνπ θαη ησλ ΐνησηώλ. Τελάγεο (Μπζ): Έκαξ από ημοξ Δθζάδεξ, βζμξ ημο Ήθζμο ηαζ ηδξ Ρόδμο Τελζξεδψλ (Μπζ): Δβειόκαξ ηςκ Μαβκδηώκ ηδξ Θεζζαθίαξ, παηέναξ ημο Πνόεμμο πμο ηέεδηε επζηεθαθείξ 40 πθμίςκ ζηδκ εηζηναηεία ηαηά ηδξ Σνμίαξ (κεξνο Τέλλεο (Μπζ): 1. Μάκηδξ, βζμξ ημο Ώπόθθςκα ηαζ ηδξ Μεθίαξ 2. Ήνςαξ ηαζ ααζζθζάξ ηδξ Σεκέδμο από ημκ μπμίμ πήνε ημ όκμιά ημο ημ κδζί. ημηώεδηε ζημκ Σνςζηό Πόθειμ από ημκ Ώπζθθέαξ (ιδνμξ ) Τέξακβνο (Μπζ): αθέπε Κέξακβνο Τεξείλε (Μπζ): Νατάδα Νχκθε, θφξε ηνπ πνηάκηνπ ζενχ ηεο Θξάθεο ηξπκφλα Τέξκεξνο (Μπζ): Λέιεγαο ιεζηήο ηεο Καξίαο, ηδξπηήο ηεο πφιεο Σένιενα ηεο Ώιηθαξλαζζνχ. θνηψζεθε απφ ηνλ Δξαθιή (Πινχηαξρνο) 349
Τεξκεζζφο (Μπζ): Πμηάιζμξ εεόξ ηδξ ΐμζςηίαξ, παηέναξ ηδξ Ώβακίππδξ Σέρπανδξος (Ιζη): Ο Σένπακδνμξ (7νο π.Υ. αη.) από ηε Λέζβν ήηαλ κνπζηθόο θηζαξσδόο θαη πνηεηήο. Έγηλε γλσζηόο ηαμηδεύνληαο ζηελ Βιιάδα θαη έςαιιε κε ηε ιύξα ηνπ έπε ηνπ Οκήξνπ θαη ηνπ Δζίνδνπ θαζώο θαη δηθά ηνπ ιπξηθά ηξαγνύδηα. ΐξαβεύηεθε ηέζζεξεηο θνξέο ζηα Πύζηα θαη θέξδηζε θαη πνιιέο άιιεο δηαθξίζεηο. Ο Σέξπαλδξνο ζεσξείηαη ν εθεπξέηεο ηεο επηάρνξδεο ιύξαο. Βιάρηζηα απνζπάζκαηα από ηα πνηήκαηά ηνπ έρνπλ δηαζσζεί. (ηνάαςκ, Ώεήκαζμξ) Σερπιάδης (Μπζ): Ο βζμξ ημο Σένπζμο, μ Φήιζμξ, ιμοζζηόξ ηαζ ηναβμοδζζηήξ ζημ ακάηημνμ ημο Οδοζζέα (ιδνμξ) Τέξπηνο (Μπζ): Παηέναξ ημο ηναβμοδζζηή Φήιζμο. (ιδνμξ) Σερψίας (Ιζη): Νηθεηήο ησλ Εζζκίσλ ζηελ Κόξηλζν (Πίκδανμξ) Σερψικλής (Ιζη): λνκα από αξραία επηγξαθή Τεξςηθξάηε (Μπζ): Θεζπζάδα, ιδηένα ημο Βονύμπα, από ημκ Δναηθή. (Ώπμθθόδςνμξ) Σερψικράτης (Ιζη): Γζμξ ημο Δναηθή ηαζ ηδξ Θεζπζάδαξ Βονοόπδξ (Ώπμθθόδςνμξ) Σεξςηρόξε (Ιζη): Δ Σενρζπόνδ ήηαλ κηα από ηηο Βλλέα Μνύζεο, θόξεο ηνπ Αία θαη ηεο Μλεκνζύλεο, πξνζηάηηδα ηνπ ρνξνύ, όπσο θαίλεηαη θαη από ην όλνκά ηεο (ηέξςηο + ρνξόο), ηεο κνπζηθήο θαη ηνπ ηξαγνπδηνύ. πλήζσο απεηθνλίδεηαη θξαηώληαο ιύξα ή απιό. (Δζίμδμξ) Σεξςίσλ (Ιζη): 1. Μαζεηήο ηνπ σθξάηε από ηα Μέγαξα (Πθάη.) 2. Ο Σενρίςκ είλαη πξόζσπν πνπ αλαθέξεηαη ζην έξγν Νεηνζημί Αζάθμβμζ ηνπ Λμοηζακμύ. Τεχζξαο (Μπζ): 1. ΐαζζθζάξ ηδξ Μοζίαξ, ζηζξ αηηέξ ηδξ μπμίαξ εθβξάζηεθε έλα θηβψηην πνπ πεξηείρε ηελ Ώχγε, θφξε ηνπ βαζηιηά ηεο Σεγέαο Ώιένπ, ν νπνίνο ηελ έδησμε επεηδή έθαλε παηδί κε ηνλ Δξαθιή. Ο Σεχζξαο ηελ έζσζε θαη ηελ έθαλε γπλαίθα ηνπ. (Ώπνιιφδσξνο) 2. Μαπδηήξ από ηδ Μαβκδζία, ζημηώεδηε ζηδκ Σνμία από ημκ Έηημνα (ιδνμξ) Σεύθξνο (Ιζη): Ο Σεύηνμξ από ηελ Κύδηθν ήηαλ Έιιελαο γεσγξάθνο θαη αζηξνλόκνο Τεχθξνο (Μπζ): 1. Γζμξ ημο ααζζθζά ηδξ αθαιίκαξ Σεθαιώκα ηαζ ηδξ Δζζόκδξ ηαζ αδεθθόξ ημο Ώίακηα. Οζ δομ αδεθθμί πμθέιδζακ ζηδκ Σνμία, αθθά όηακ μ Σεύηνμξ επέζηνερε ν παηέξαο ηνπ ηνλ θαηεγφξεζε φηη δελ απέηξεςε ηελ απηνθηνλία ηνπ Ώίαληα θαη ηνλ έδησμε απφ ηε αιακίλα. Καηέιεμε ζηελ Κχπξν φπνπ ίδξπζε ηελ πφιε αιακίλα. (κεξνο) 2. Γζμξ ημο πμηάιζμο εεμύ ηαιάκδνμο, πνώημξ ααζζθζάξ ηδξ Σνμίαξ ηαζ βεκάνπδξ ηςκ Σνώςκ. (Ώπνιιφδσξνο)
350
Σεύηα (Ιζη): Δ Σεύηα (3νο π.Υ. αη.) ήηαλ βαζίιηζζα ηεο Ειιπξίαο, ζύδπγνο θαη δηάδνρνο ηνπ Άγξσλνο. Βπί βαζηιείαο ηεο νη Ειιπξηνί ιεειάηεζαλ ηελ Ήπεηξν θαη ηελ Κέξθπξα. Τεπηακίαο (Μπζ): ΐαζζθζάξ ηδξ Λάνζζαξ, παηέναξ ημο Λήεμο (Ώπνιιφδσξνο) Τεπηακίδεο (Μπζ): ΐαζζθζάξ ηςκ Πεθαζβώκ, παηέναξ ημο Νάκα Σεύηακνο (Ιζη): 1. Παηέξαο ηνπ ΐίαληνο ηνπ Πξηελέσο 2. Ο Σεύηαιμξ (4νο π.Υ. αη.) από ηε Μαθεδνλία, ήηαλ ζηξαηησηηθόο θαη έλαο από ηνπο ππαζπηζηέο ηνπ Μ. Ώιεμάλδξνπ. Σευτίαπλος (Ιζη): Ο Σεοηίαπθμξ (5νο π.Υ. αη.) από ηελ Διεία ήηαλ ζηξαηησηηθόο δηνηθεηήο πνπ έδξαζε θαηά ηνλ Πεινπνλλεζηαθό πόιεκν (Θμοηοδίδδξ) Σέρλε (Ιζη): Θεόηεηα, πξνζσπνπνίεζε ηεο ηέρλεο θαη ηεο ζεαηξηθήο ηθαλόηεηαο Σέχνων (Ιζη): Ώξραηνειιεληθό όλνκα Τεζχο (Μπζ): Σηηαλίδα, θφξε ηνπ Οπξαλνχ θαη ηεο Γαίαο, ζχδπγνο ηνπ αδειθνχ ηεο Χθεαλνχ θαη κεηέξα 3000 Χθεαλίδσλ Νπκθψλ θαη 3000 Πνηακψλ. (Δζίνδνο) Τειαχγε (Μπζ): Κόνδ ημο Βςζθόνμο ηαζ ηδξ Κθεμαμίαξ. Σειαύγεο (Ιζη): Ο Σδθαύβδξ (6νο π.Υ. αη.) από ηνλ Κξόησλα, ήηαλ γηνο ηνπ Ππζαγόξα θαη ηεο Θεαλώο. Ήηαλ ζπγγξαθέαο ηεζζάξσλ βηβιίσλ θαη δάζθαινο ηνπ Βκπεδνθιή. Σηλεβόας (Μπζ): 1. Ο Σειεβόαο ήηακ βζμξ ημο Πηενεθάμο. Οη απφγνλνί ηνπ νη Σειεβφεο ή Σάθηνη εγθαηαζηάζεθαλ ζηελ Ώθαξλαλία 2. Έκαξ απφ ηνπο 50 γηνπο ηνπ βαζηιηάο ηεο Ώξθαδίαο Λπθάνλα πνπ ηηκσξήζεθαλ απφ ηνλ Αία . (Ώπνιιφδσξνο) Τειεβφεο (Μπζ): αθέπε Σάθηνη Τειεγφλε (Μπζ): ύγοβμξ ημο Ώθθεζμύ ηαζ ιδηένα ημο Ονζζθόπμο. (Παοζακίαξ) Σηλέγονος (Μπζ): 1. Γηνο ηνπ Οδπζζέα θαη ηεο Κίξθεο. ηε ρακέλε ηξαγσδία ηνπ νθνθιή «Οδοζζεύξ αηακεόπθδλ», ν Οδπζζέαο πιεξνθνξείηαη απφ έλα ρξεζκφ φηη ν γηνο ηνπ ζα ηνλ ζθνηψζεη. Ώκέζσο εμνξίδεη ηνλ Σειέκαρν, ζίγνπξνο φηη απηφλ ελλνεί ν ρξεζκφο. Ο Σειέγνλνο θζάλεη ζηελ Εζάθε, φκσο νη θξνπξνί δελ ηνπ επηηξέπνπλ λα κπεη ζην αλάθηνξν. ηε ζπκπινθή πνπ αθνινπζεί, ν Σειέγνλνο ζθνηψλεη ηνλ Οδπζζέα. (κεξνο) 2. ΐαζζθζάξ ηδξ Ώζβύπημο, πακηνεύηδηε ηδκ Εώ (Ώπνιιφδσξνο) 3. Γζμξ ημο Πνςηέα ηαζ αδεθθόξ ημο Πμθοβώκμο. ΟΕ δομ αδεθθμί πνμηάθεζακ ημκ Δναηθή ζε πάθδ ηαζ θοζζηά ημ πθήνςζακ ιε ηδ γςή ημοξ. (Ώπνιιφδσξνο) 351
Σηλέδαμος (Μπζ): Γζμξ ηνπ Ώγακέκλνλα θαη ηεο Καζζάλδξαο θαη αδειθφο ηνπ Πέινπα. Ανινθνλήζεθαλ φινη απφ ηνλ εξαζηή ηεο Κιπηαηκλήζηξαο Ώίγηζζν. Τειεδίθε (Μπζ): Νασάδα Νύιθδ, ηόνδ ημο πμηάιζμο εεμύ Εκάπμο. Ώκαθένεηαζ ςξ δ ζύγοβμξ ημο Φμνςκέα Τειέζνπζα (Μπζ): Μδηένα ημο Ίθζμξ. Σμ παζδί γελλήζεθε θνξίηζη, αιιά ε ζεά Ίζηο ηελ κεηακφξθσζε ζε άληξα γηα λα ηνλ παληξεπηεί. Τειεθιεία (Μπζ): Κόνδ ημο ααζζθζά ηδξ Σνμίαξ Ίθμο. Σηλεκλείδης (Ιζη): Ο Σδθεηθήξ (5νο π.Υ. αη.) από ηελ Ώζήλα, ήηαλ πνηεηήο ηεο Ώξραίαο αηηηθήο θσκσδίαο. Κέξδηζε νθηώ λίθεο. ώδνληαη απνζπάζκαηα από έμη θσκσδίεο ηνπ. (μοΎδαξ) Σηλεκλής (Ιζη): 1. Ο Σδθεηθήξ μ άιζμξ ήηαλ αξρηηέθηνλαο. 2. Φηιόζνθνο από ηελ Φσθίδα, καζεηήο θαη δηάδνρνο ηνπ Λαθύδε (καδί κε ηνλ Βύαλδξν) ζηελ δηεύζπλζε ηεο Ώθαδεκίαο ηεο Ώζήλαο. 3. Ο Σδθεηθήξ ηαζ μ Ξέκςκ ήηαλ νη πξέζβεηο πνπ έζηεηιαλ ην 160 π.Υ. νη Ώραηνί ζηελ Ρώκε γηα λα δεηήζνπλ ηελ επηζηξνθή ησλ ρηιίσλ αηρκαιώησλ πνπ είραλ ζπιιάβεη νη Ρσκαίνη κεηά ηελ θαηάθηεζε ηεο Μαθεδνλίαο ην 167. Σν αίηεκά ηνπο απνξξίθζεθε από ηελ ξσκατθή ύγθιεην, αιιά νη ίδηνη πξέζβεηο πήγαλ μαλά ζηελ Ρώκε θαη απηνί ηε θνξά ε απνζηνιή ηνπο ήηαλ επηηπρήο (Πμθύαζμξ) Σήλεκλος (Ιζη): Ο Σήθεηθμξ (8νο π.Υ. αη.) ήηαλ βαζηιηάο ηεο πάξηεο, θπξίεπζε ηηο Ώκύθιεο, ζθνηώζεθε από Μεζζελίνπο. Αηαδέρζεθε ζηνλ ζξόλν ηνλ παηέξα ηνπ Ώξρέιαν θαη ηνλ δηαδέρζεθε ν γηνο ηνπ Ώιθκέλεο. (Παοζακίαξ) Σειέκαρνο (Ιζη): 1. Ο Σδθέιαπμξ από ηα Φάξζαια ήηαλ αζιεηήο ηεο πάιεο, γηνο ηνπ ηεηξάξρε (άξρνληα) ηεο Θεζζαιίαο Ώθλόληνπ θαη αδειθόο ηνπ παγθξαηηζηή Άγηδνο (πνπ δηαδέρζεθε ηνλ παηέξα ηνπ) θαη ηνπ δξνκέα Ώγέιανπ. Καη ηα ηξία αδέιθηα θέξδηζαλ πξώηεο λίθεο ζηνπο Ππζηθνύο αγώλεο ηνπ 337 π.Υ. 2. Ο Σδθέιαπμξ από ηελ Διεία ήηαλ νιπκπηνλίθεο ηνπ ηεζξίππνπ ην 292 3. Ο Σδθέιαπμξ από ηελ Διεία ήηαλ νιπκπηνλίθεο ηνπ θέιεηνο ην 84 π.Υ. Σηλέμαχος (Μπζ): Γηνο ηνπ βαζηιηά ηεο Εζάθεο Οδπζζέα θαη ηεο Πελειφπεο. ηηο ηέζζεξηο πξψηεο ξαςσδίεο ηεο Οδχζζεηαο, πεξηγξάθνληαη νη πξνζπάζεηεο ηνπ Σειέκαρνπ γηα ηελ αλεχξεζε ηνπ παηέξα ηνπ. ηαλ ν Σειέκαρνο γχξηζε ζηελ Εζάθε, ν παηέξαο ηνπ είρε ήδε θηάζεη ζην λεζί θαη καδί θαηάζηξσζαλ ην ζρέδην εμφλησζεο ησλ κλεζηήξσλ ηεο Πελειφπεο. Μεηά ηελ απνθαηάζηαζε ηεο ηάμεο, ν Σειέκαρνο έθπγε απφ ην λεζί γηα λα κελ επαιεζεπζεί έλαο ρξεζκφο πνπ έιεγε φηη ν Οδπζζέαο ζα έραλε ηε δσή απφ ην γην ηνπ. ηαλ γχξηζε ν Οδπζζέαο ήηαλ θηφιαο λεθξφο απφ ην ρέξη ηνπ γηνπ ηνπ Σειεγφλνπ, 352
πνπ είρε απνθηήζεη κε ηελ Κίξθε. Ώξγφηεξα ε Κίξθε παληξεχηεθε ηνλ Σειέκαρν. (κεξνο) Σηλέκλαζηος (Ιζη): Ο Σδθέικαζημξ από ηελ Κξήηε ήηαλ απεζηαικέλνο ηνπ βαζηιηά ηεο Μαθεδνλίαο Πεξζέα πξνο ηνλ απηνθξάηνξα ησλ ειεπθηδώλ Ώληίνρν Α‟ ηνλ Βπηθαλή (168 π.Υ.) γηα λα ηνπ δεηήζεη ηελ ζπλδξνκή ηνπ ζηελ αληηκεηώπηζε ηεο Ρσκατθήο επηβνπιήο. (Πμθύαζμξ) Σήλεμος (Μπζ): Μάκηδξ ηαζ πνμέαθερε όηζ μ Κύηθςπαξ Πμθύθδιμξ εα έπακε ημ θςξ ημο από ηάπμζμκ Οδοζζέα. Ο Πμθύθδιμξ όιςξ έιαεε όηζ ημ όκμιά ημο επζζηέπηδ ημο ήηακ Ούηηο (ηακέκαξ) (κεξνο) Τειέππινο (Μπζ): Σμ όκμια ηδξ ιοεζηήξ πόθδξ ηςκ Λαζζηνοβόκςκ ζηδκ μπμία μ ήθζμξ δεκ έδοε πμηέ (κεξνο) Σειεζίππα (Ιζη): Δ Σδθεζίππα (4νο π.Υ. αη.) ήηαλ Βιιελίδα εηαίξα. Μεηαμύ ησλ εξαζηώλ ηεο ήηαλ θάπνηνο Βπξύινρνο, αμησκαηηθόο ηνπ Μ. Ώιεμάλδξνπ. ηαλ ε Σειεζίππα απνθάζηζε λα επηζηξέςεη ζηε Βιιάδα, ν Βπξύινρνο δήισζε ζηνλ Ώιέμαλδξν όηη δελ κπνξνύζε λα ζπλερίζεη ηνλ πόιεκν. Ο βαζηιηάο απέξξηςε ηνλ ηζρπξηζκό ηνπ Βπξπιόρνπ θαη απιώο ηνπ ππέδεημε λα πείζεη ηελ Σειεζίππα λα κελ θύγεη. Σειέζηαο (Ιζη): Ο Σδθέζηαξ (8νο π.Υ. αη.) ήηαλ βαζηιηάο ηεο Κνξίλζνπ. Σειέκαρνο θαη Πελειόπε Τειεθάεζζα ή Τειεθάζζα (Μπζ): (Σν φλνκά ηεο ζεκαίλεη αοηή πμο θέββεζ από ιαηνζά) χδπγνο ηνπ βαζηιηά ηεο ηδψλαο Ώγήλσξα θαη κεηέξα ηνπ Κάδκνπ, ηνπ Φνίληθα, ηνπ Κίιηθνο θαη ηεο Βπξψπεο (Ώπνιιφδσξνο) Σηλεφάνης (Ιζη): 1. Ο Σδθεθάκδξ (5νο π.Υ. αη.) ήηαλ ραιθνπιάζηεο θαη ραξάθηεο από ηε Φώθαηα, πνπ δηαθξίζεθε ζηελ Θεζζαιία σο θαιιηηέρλεο ησλ Πεξζώλ βαζηιέσλ (Πθίκζμξ) 2. Ο Σδθεθάκδξ από ηελ ηθπώλα θαη ν Ώξίθεο από ηελ Κόξηλζν, ήηαλ νη πξώηνη θαιιηηέρλεο πνπ εηδηθεύηεθαλ ζηελ κνλνγξακκηθή δσγξαθηθή. (Πθίκζμξ) Τειεθείδεο (Μπζ): Ο γηνο ηνπ Σήιεθνπ, ν Βπξχππινο, ηνλ ζθφησζε ν Ώρηιιέαο (κεξνο) Σήλεφος (Ιζη): 1. Ο Σήθεθμξ (4νο π.Υ. αη.) από ηε Μαθεδνλία ήηαλ έλαο από ηνπο εηαίξνπο ηνπ Μ. Ώιεμάλδξνπ. πκκεηείρε ζηελ εθζηξαηεία ηεο Ώζίαο. (Ώννζακόξ) 353
2. Ο Σήθεθμξ (2νο κ.Υ. αη.) ήηαλ Έιιελαο γξακκαηηθόο από ηελ Πέξγακν. Ήηαλ ζπγγξαθέαο ζεκαληηθνύ αξηζκνύ βηβιίσλ (μοΎδαξ) Τήιεθνο (Μπζ): Γζμξ ημο Δναηθή ηαζ ηδξ Ώύβδξ. Ο βζμξ ημο Βονύποθμξ ζημηώεδηε ζημκ Σνςζηό πόθειμ από ημκ Νεμπηόθειμ. Ο Σήθεθμξ ιμκμιάπδζε ιε ημκ Ώπζθθέα ηαζ ηναοιαηίζηδηε ζμαανά. (ιδνμξ) Σειίλεο ή Σήιηλνο (Ιζη): Βπηθαλήο Σήιηνο, ηεξνθάληεο ζην λαό ηνπ Ώπόιισλα θαη αξρηεξέαο ησλ κπζηεξίσλ ηεο Αήκεηξαο. Έδσζε ην όλνκα ηνπ ζην λεζί Ώγαζνύζα πνπ κεηνλνκάζηεθε ζε Σήινο. (Δνόδμημξ) Σήιπο (Ιζη): Σύξαλλνο ηεο ύβαξεο ηεο Εηαιίαο, πνιέκεζε θαηά ησλ Κξνησληαηώλ θαη έραζε ηελ δσή ηνπ ζηνλ πόιεκν απηόλ. (Δνόδμημξ) Τήκαιθνο (Μπζ): Γζμξ ημο ααζζθζά ηςκ Μεβάνςκ Μεβανέα ηαζ ηδξ Μενόπδξ Σήμενος (Μπζ): Γηνο ηνπ Ώξηζηφκαρνπ θαη αδειθφο ηνπ Κξεζθφληε θαη ηνπ Ώξηζηφδεκνπ. Οξίζηεθε αξρεγφο ηεο ηξίηεο θαζφδνπ ησλ Δξαθιεηδψλ ζηελ Πεινπφλλεζν. Μεηά ηε λίθε ηνπο, νη ηξεηο αδειθνί κνηξάζηεθαλ ηα βαζίιεηα ηεο Πεινπνλλήζνπ. Ο Σήκελνο πήξε ην Άξγνο θαη ίδξπζε ηε δπλαζηεία ησλ Σεκεληδψλ. (Ώπνιιφδσξνο) Σεξεύο (Ιζη): Παηέξαο ηνπ Ώγάζσλνο θαη ηνπ Ολαζίκνπ, δπν από ηνπο λεθξνύο ηεο κάρεο ηνπ Εζζκνύ θαηά ησλ Ρσκαίσλ ην 146 π.Υ. (από ζρεηηθή επηγξαθή). Ο Σεξεύο, ε Πξόθλε θαη ε Φηινκήια (Ρνύκπελο)
Σηρεύς (Μπζ): ΐαζηιηάο ησλ Θξαθψλ, ζχδπγνο ηεο Πξφθλεο. Καη παηέξαο ηνπ Ίηπ ή Εηχινπ. Ο Σεξέαο βίαζε ηελ αδειθή ηεο Πξφθλεο, ηε Φηινκήια κσο ε Πξφθλε ην έκαζε θαη γηα λα εθδηθεζεί ηνλ Σεξέα, ζθφησζε ην γην ηνπο Ίηπ, ηνλ καγείξεςε θαη παξέζεζε γεχκα ζηνλ άληξα ηεο. ηαλ απηφο θαηάιαβε ηη είρε ζπκβεί, άξπαμε έλα ηζεθνχξη θαη θπλήγεζε ηηο δπν αδειθέο. Ώπηέο παξαθάιεζαλ ηνπο ζενχο λα ηηο γιηηψζνπλ. Οη ζενί κεηακφξθσζαλ ηνλ Πξφθλε ζε αεδφλη, ηελ Φηινκήια ζε ρειηδφλη. (Ώπνιιφδσξνο) Σήρης (Ιζη): Ο Σήνδξ ήηαλ γηνο θαη δηάδνρνο ηνπ Ώκάδνθνπ ΐ‟, βαζηιηά ησλ Οδξνπζώλ Θξαθώλ (351-342 π.Υ.) Σν 342 ε Θξάθε ελζσκαηώζεθε ζην βαζίιεην ηεο Μαθεδνλίαο. (Δνόδμημξ) Σεξίβαδνο (Ιζη): αηξάπεο ηεο Εσλίαο (Ξεκμθώκ) Τεξηδάε (Μπζ): Αμύθδ ημο Μεκεθάμο ηαζ ιδηένα ημο Μεβαπέκεμοξ. (Ώπνιιφδσξνο) Σήξηιινο (Ιζη): Ο Σήνζθθμξ (5νο π.Υ. αη.), γηνο ηνπ Κξηλίππνπ, ήηαλ ηύξαλλνο ηεο Εκέξαο. Πάληξεςε ηελ θόξε ηνπ Κπδίππε κε ηνλ Ώλαμίιαν, ηύξαλλν ηνπ 354
Ρεγίνπ ηεο ηθειίαο. πκκάρεζε κε ηνπο Καξρεδνλίνπο θαηά ησλ ινηπώλ ειιεληθώλ πόιεσλ ηεο ηθειίαο, αιιά ζηελ κάρε ηεο Εκέξαο (480 π.Υ.) νη Καξρεδόληνη εηηήζεθαλ από ηνπο Έιιελεο. Ώπό εθεί θαη πέξα δελ μέξνπκε ηίπνηε γηα ηελ ηύρε ηνπ Σήξηιινπ. (Δνόδμημξ) Τίαζα (Μπζ): Κόνδ ημο Βονώηα (Παοζακίαξ) Σηβέξηνο (Ιζη): Έιιελαο ζνθηζηήο ηνπ 1νπ κ.Υ. αηώλα, ζπγγξαθέαο πνιιώλ έξγσλ όπσο: Πενί Αδιμζεέκμοξ ηαζ Ξεκμθώκημξ θαη Πενί Δνμδόημο ηαζ Θμοηοδίδμο Τηβνπξηία (Μπζ): αθέπε Ώβνπιαία Σίγασης (Μπζ): Γζμξ ημο Δναηθή ηαζ ηδξ Θεζπζάδαξ Φοθδίδμξ (Ώπνιιφδσξνο) Σίββζξ ή Σίββδ (Μοε): ύγοβμξ ημο Ώκηαίμο ηαζ ενςιέκδ ημο Δναηθή ιε ημκ μπμίμ έηακε έκα παζδί ημκ όθαηα. Ώοηόξ βζα κα ηζιήζεζ ηδκ ιδηένα ημο ίδνοζε ηδκ πόθδ Σίββζξ (ζδιενζκή Σαββένδ). Σηγξάλεο (Ιζη): Ο Σζβνάκδξ (140-55 π.Υ.) ήηαλ βαζηιηάο ηεο Ώξκελίαο. (Ξεκμθώκ) Σηγξίο (Ιζη): Βηαίξα, εξσκέλε ηνπ βαζηιηά ηεο Δπείξνπ Πύξξνπ Σηδάο (Ιζη): Σύξαλλνο ηεο ηθπώλαο Σηζνξέα (Μπζ): Νχκθε ηνπ Παξλαζζνχ, έδσζε ην φλνκά ζηε νκψλπκε πφιε ηεο Φσθίδαο Σηζσλόο (Ιζη): Ο Σζεςκόξ ήηαλ δσγξάθνο θαη αγγεηνγξάθνο Σιθωνός (Μπζ): Γηνο ηνπ βαζηιηά ηεο Σξνίαο Λανκέδνληα. Σνλ αγάπεζε ε ζεά ηεο απγήο ε Δψο, ε νπνία ηνλ απήγαγε. Δ Δψο δήηεζε απφ ηνλ Αία λα ηνλ θάλεη αζάλαην, αιιά μέραζε λα δεηήζεη θαη αηψληα λεφηεηα. Έηζη παξφιν πνπ ε Δψο έηξεθε ηνλ Σηζσλφ κε ακβξνζία θαη ηνλ έληπλε κε σξαία ελδχκαηα, ηα καιιηά ηνπ άξρηζαλ λα ιεπθαίλνπλ θαη νη ξπηίδεο λα γεκίδνπλ ην πξφζσπφ ηνπ. Αηαηήξεζε κφλν ηελ σξαία ηνπ θσλή. Δ Δψο σο αζάλαηε δελ κπνξνχζε λα βιέπεη έηζη ηνλ γέξνληα Σηζσλφ θαη δήηεζε θαη πάιη απφ ηνλ Αία λα ηνλ κεηακνξθψζεη ζε ηδηηδίθη. (κεξνο) Σηιιίβνξνο (Ιζη): Πεξηβνήηνο ιεζηήο, αλαθέξεηαη από ηνλ Ώννζακό θαη Λμοηζακό Τηιθνχζα ή Τηιθνχζζα (Μπζ): Νύιθδ ηδξ ΐμζςηίαξ (κεξνο) Σιμαγένης (Ιζη): Ο Σζιαβέκδξ (1νο π.Υ. αη.) ήηαλ ζπγγξαθέαο, ηζηνξηθόο θαη δάζθαινο ηεο ξεηνξηθήο από ηελ Ώιεμάλδξεηα. Έγξαςε ηελ Παβηόζιζα Εζημνία (σο ηελ επνρή ηνπ Καίζαξα) θαη ηελ Εζημνία ηςκ Γαθαηώκ. Ώπνζπάζκαηα από ηα έξγα ηνπ ζώζεθαλ κέζσ άιισλ ζπγγξαθέσλ. (Παθαηζκή Ώκεμθμβία) Σηκαγελίδαο (Ιζη): Μεηά ηελ κάρε ησλ Πιαηαηώλ ην 479 π.Υ. νη ληθεηέο Έιιελεο βάδηζαλ θαηά ηεο Θήβαο θαη απαίηεζαλ ηελ παξάδνζε ηνπ Σζιαβεκίδα, ηνπ Ώηηαγίλνπ θαη άιισλ κειώλ ηεο θηινπεξζηθήο κεξίδαο, πνπ είραλ ππνδερζεί ζεξκά ηνπο Πέξζεο ηνπ Ξέξμε θαηά ηελ εηζβνιή ηνπο ζηελ 355
Βιιάδα. Οη Θεβαίνη ππνρξεώζεθαλ λα ηνπο παξαδώζνπλ θαη απηνί δηθάζηεθαλ θαη εθηειέζηεθαλ (εθηόο από ηνλ Ώηηαγίλν πνπ ην είρε ζθάζεη) (Δνόδμημξ, Ώεήκαζμξ, Παοζακίαξ ) Σηκάγεηνο (Ιζη): λνκα πνπ αλαθέξεηαη ζηα Βζδύθθζα ηνπ Θεμηνίημο Σηκαγόξαο (Ιζη): Ο Σζιαβόναξ ήηαλ Σεγεάηεο, πνπ θαηά ηελ δηάξθεηα ηνπ Πεινπνλλεζηαθνύ Πνιέκνπ πξνζπάζεζε λα απνζπάζεη ηηο ειιεληθέο πόιεηο ηεο Θξάθεο από ηελ επηξξνή ηεο Ώζήλαο θαη λα ππαρζνύλ ππό πεξζηθή επηθπξηαξρία (Θμοηοδίδδξ, Ξεκμθώκ) Σιμαγόρας (Μπζ): Ο Σηκαγόξαο ήηακ ενςηεοιέκμξ ιε έκα όιμνθμ Ώζελαίν λέν ηνλ Μέιεηα. Ο Μέιεο φκσο φρη κφλν δελ αληαπνθξίζεθε ζηνλ έξσηα ηνπ Σηκαγφξα, αιιά ηνλ πξνέηξεςε λα πέζεη απφ ηελ Ώθξφπνιε, Ώπηφο έπεζε θαη ν Μέιεο κεηαλνησκέλνο απηνθηφλεζε. Σηκάεζζα (Ιζη): Γπλαηθείν όλνκα πνπ αλαθέξεηαη ζηελ Βθθδκ. Ώκεμθμβία Σηκαία (Ιζη): Δ Σζιαία (5νο-4νο π.Υ. αη.) ήηαλ ζύδπγνο ηνπ βαζηιηά ηεο πάξηεο Άγη ΐ‟. Λέγεηαη όηη ν Ώζελαίνο Ώιθηβηάδεο ήηαλ εξαζηήο ηεο κε ηελ νπνία απέθηεζαλ έλα γην, ηνλ Λεσηπρίδε. (Πθμύηανπμξ) Σηκαηζώ (Ιζη): Κόξε ηνπ Ώξηζηνδίθνπ (Παθαηζκή Ώκεμθμβία) Σιμαίνετος (Ιζη): Ο Σζιαίκεημξ ήηαλ Έιιελαο δσγξάθνο (Παοζακίαξ) Σίμαιος (Ιζη): 1. Ο ππζαγόξεηνο θηιόζνθνο Σίιαζμξ (5νο π.Υ. αη.) από ηνπο Βπηδεθύξηνπο Λνθξνύο ηεο Εηαιίαο. Ήηαλ ην θύξην πξόζσπν ηνπ νκώλπκνπ πιαησληθνύ δηαιόγνπ. (Πθάηςκ) 2. Ο Σίιαζμξ (346-250 π.Υ.) ήηαλ δηάζεκνο γεσγξάθνο θαη ηζηνξηθόο από ην Σαπξνκέλην ηεο ηθειίαο. Βμνξίζηεθε από ηνλ ηύξαλλν Ώγαζνθιή θαη πήγε ζηελ Ώζήλα, όπνπ ζπνύδαζε ξεηνξηθή σο καζεηήο ηνπ Εζνθξάηε. Έδεζε εθεί πελήληα ρξόληα θαη επέζηξεςε ζηελ ηθειία θαηά ηελ επνρή ηεο ηπξαλλίαο ηνπ Εέξσλνο. Γλσζηόηεξα έξγα ηα ζηεθζηά ζε 38 ηόκνπο νη Εζημνίεξ ζε 40 ηόκνπο, ε Εζημνία ηςκ πόθεςκ ηαζ ηςκ ααζζθέςκ ηδξ ονίαξ θαη Οζ κζηδηέξ ηδξ Οθοιπίαξ. ώδνληαη ειάρηζηα απνζπάζκαηα. (Αζόδςνμξ ζηεθόξ, Πθμύηανπμξ) Σίμαλκος (Μπζ): Γζμξ ημ ααζζθζά ηςκ Μεβάνςκ Μεβανέςξ (Παοζακίαξ) Σηκάλδξα (Ιζη): Δ Σζιάκδνα (5νο π.Υ. αη.) ήηαλ Ώζελαία εηαίξα, εξσκέλε ηνπ Ώιθηβηάδε. Τηκάλδξα (Μπζ): Κόνδ ημο ααζζθζά ηεο πάξηεο Σπλδάξεσ θαη ηεο Λήδαο. Παληξεχηεθε ηνλ Έρεκν αιιά φπσο θαη νη αδειθέο ηεο ε (Χξαία) Βιέλε θαη ε Κιπηαηκλήζηξα, απάηεζε ηνλ άλδξα ηεο θαη ηνλ εγθαηέιεηςε γηα ράξε ηνπ εξαζηή ηεο. (Ώπνιιφδσξνο) Σιμανδρίδας (Ιζη): λνκα Λαθεδαηκνλίνπ πνπ αλαθέξεη ν Ώζθζακόξ Σίμανδρος (Ιζη): Ο Σίιακδνμξ (4νο π.Υ. αη.) ήηαλ δηνηθεηήο ηάγκαηνο ππαζπηζηώλ ηνπ Ώιεμάλδξνπ. πκκεηείρε ζηελ εθζηξαηεία ηεο Ώζίαο. (Ώννζακόξ) 356
Σιμάνθης (Ιζη): 1. Ο Σζιάκεδξ (4νο π.Υ. αη.) γηνο ηνπ Παληηάδε από ηε Μαθεδνλία, ήηαλ θπβεξλήηεο ηξηήξνπο ηνπ ζηόινπ ηνπ Μ. Ώιεμάλδξνπ. (Ώννζακόξ) 2. Ο Σζιάκεδξ (4νο-3νο π.Υ. αη.) από ηε ηθπώλα (ή ηελ Κύζλν), ήηαλ δσγξάθνο ηεο ιεγόκελεο ηθπσληθήο ρνιήο. Γλσζηά έξγα ηνπ: Ο Κύηθςρ ημζιώιεκμξ θαη ε Θοζία ηδξ Εθζβέκεζαξ. Σίκαλζνο ή Σηκάλζεο (Ιζη): Ο Σίιακεμξ από ηηο Κιεσλέο ήηαλ νιπκπηνλίθεο παγθξαηίνπ ζηελ Οιπκπηάδα ηνπ 456 π.Υ. Βίλαη γλσζηόο από ηνλ αλδξηάληα ηνπ πνπ θαηαζθεύαζε ν γιύπηεο Μύνςκ. Σιμανορίδας (Ιζη): Ο Σζιακμνίδαξ (4νο π.Υ. αη.) από ηελ Κόξηλζν έγηλε γλσζηόο γηαηί θαηέβαιε ηξηάληα κλεο γηα λα πεξάζεη έλα βξάδπ κε ηελ εηαίξα Νέαηξα. Σιμάνωρ (Ιζη): Ο Σζιάκςν (5νο π.Υ. αη.) γηνο ηνπ Σηκάλζνπο, ήηαλ Κνξίλζηνο λαύανπμξ πμο πμθέιδζε ηαηά ηςκ Κενηοναίςκ (Θμοηοδίδδξ) Σιμάρατος (Ιζη): Ο Σζιάναημξ μ Λμηνόξ πεξηιακβάλεηαη ζηνλ θαηάινγν ησλ Ππζαγνξείσλ ηνπ Εαιαθίπμο Σηκαξέηα (Ιζη): Δ Σζιανέηα από ηελ Διεία ήηαλ νιπκπηνλίθηο ηνπ αγσλίζκαηνο ηεο ζπλσξίδνο ην 84 π.Υ. Σηκαξέηε (Ιζη): Δ Σζιανέηδ (5νο π.Υ. αη.) από ηελ Ώζήλα, ήηαλ θόξε ηνπ δσγξάθνπ Μίθσλνο. Γσγξάθηζε ζηελ Έθεζν ηε ζεά Άξηεκε. (Πθίκζμξ) Σηκάξεηνο (Ιζη): Ππζαγόξεηνο θηιόζνθνο Σιμάρης (Ιζη): Ο Σζιάνδξ μ Λμηνόξ πεξηιακβάλεηαη ζηνλ θαηάινγν ησλ Ππζαγνξείσλ ηνπ Εαιαθίπμο. Σηκάξηνλ (Ιζη): Δ Σζιάνζμκ ήηαλ εηαίξα ηεο αξραηόηεηαο Σιμαρχίδης (Ιζη): 1. Βπώλπκνο άξρσλ ησλ Ώζελώλ, 447 π.Υ. (Αζόδςνμξ ζηεθόξ) 2. Ώζελαίνο γιύπηεο ηνπ 2νπ π.Υ. αη. 3. Βγγνλόο ηνπ πξνεγνύκελνπ, επίζεο γιύπηεο. Σίμαρχος (Ιζη): 1. Ο Σίιανπμξ (4νο-3νο π.Υ. αη.) ήηαλ Ώζελαίνο γιύπηεο, γηνο ηνπ πεξίθεκνπ Πξαμηηέιε θαη αδειθόο ηνπ επίζεο γιύπηε Κεθηζόδνηνπ. 2. Ο Σίιανπμξ μ Ραικύζζμξ ήηαλ Ώζελαίνο πνιηηηθόο πνιηηηθόο, αιιά γλσζηόο θίλαηδνο, πόξλνο θαη εθβηαζηήο θαη γλσζηόο γηα ηελ εμαγνξά ησλ αμησκάησλ ηνπ. Μεηαμύ ησλ εξαζηώλ ηνπ αλαθέξνληαη, ν Μηζγόιαο ν Καιηηεύο, ν Φαίδξνο ν θήηηνο, ν Πάκθηινο θαη ν δνύινο Πηηηάιαθνο 3. Ο Σίιανπμξ από ηε Μαληηλεία ήηαλ νιπκπηνλίθεο ηνπ αγσλίζκαηνο ηνπ πεληάζινπ (296 π.Υ.) Σηκαζαγόξαο (Ιζη): λνκα πνπ αλαγξάθεηαη ζε αξραίν ακθνξέα Σιμάσαρχος (Ιζη): Ο Σζιάζανπμξ γηνο ηνπ Σηκνθξίηνπ από ηελ Ώίγηλα ήηαλ ληθεηήο ηεο πάιεο ζηα Ίζζκηα. Ο Πίκδανμξ ηνπ αθηέξσζε κηα σδή. 357
Σιμασίθεος (Ιζη): Ο Σζιαζίεεμξ (6νο π.Υ. αη.) ήηαλ αζιεηήο από ηνπο Αειθνύο Πέηπρε λίθεο ζηελ Οιπκπία θαη ζηα Πύζηα. Βπίζεο δηαθξίζεθε σο γελλαίνο ζηξαηηώηεο. Πηζαλόλ λα είλαη ν ίδηνο πνπ ζπκκεηείρε ζηελ αληαξζία ηνπ Εζαγόξα ηεο Ώζήλαο. Δ Ώθξόπνιε θαηαιήθζεθε από ηνπο θηλεκαηίεο, αιιά ν νη Ώζελαίνη νπαδνί ηνπ Κιεηζζέλε ηνπο λίθεζαλ. ζνη ζπλειήθζεζαλ – κεηαμύ ησλ νπνίσλ θαη ν Σηκαζίζενο – εθηειέζηεθαλ. (Δνόδμημξ, Παοζακίαξ) Σηκάζηνο (Ιζη): Ο Σζιάζζμξ μ οαανίηδξ πεξηιακβάλεηαη ζηνλ θαηάινγν ησλ Ππζαγνξείσλ ηνπ Εαιαθίπμο Σιμασίων (Ιζη): 1. Ο Σζιαζίςκ από ηελ Σξσάδα ήηαλ από ηνπο επηθεθαιήο ησλ Βιιήλσλ κηζζνθόξσλ ηνπ Κύξνπ ηνπ Νεόηεξνπ, κεηά ηελ κάρε θαη ηελ ήηηα ζηα Κνύλαμα (401 π.Υ.). θαη αλέιαβε λα ηνπο νδεγήζεη πίζσ ζηελ παηξίδα (Ξεκμθώκ) Έιιελαο κηζζνθόξνο ηνπ Κύξνπ 2. Ο Σζιαζίςκ ήηαλ παηέξαο ηνπ Σηκάζνπ, ελόο από ηνπο λεθξνύο ηεο κάρεο ηνπ Εζζκνύ θαηά ησλ Ρσκαίσλ ην 146 π.Υ. (από κηα ζρεηηθή επηγξαθή) Σίκαζνο (Ιζη): Γηνο ηνπ Σζιαζίςκμξ, ήηαλ έλαο από ηνπο λεθξνύο ηεο κάρεο ηνπ Εζζκνύ θαηά ησλ Ρσκαίσλ ην 146 π.Υ. (από κηα ζρεηηθή επηγξαθή) Σιμαχίδας (Ιζη): Ο Σζιαπίδαξ μ Ρόδζμξ (2νο-1νο π.Υ. αη.) ήηαλ θηιόινγνο θαη γλσζηόο από ην έξγν ηνπ Αείπκα. (Ώεήκαζμξ) Σηκέαο (Ιζη): Ώλδξηθό αξραηνειιεληθό όλνκα Σιμηγενίδης (Ιζη): Θεβαίνο γηνο ηνπ Έξππνο, ν νπνίνο πξνζρώξεζε ζηνπο Πέξζεο πνπ είραλ εηζβάιεη ζηελ Βιιάδα. Σν 479 π.Υ. ππέδεημε ζηνλ Πέξζε ζηξαηεγό Μαξδόλην λα θιείζεη ηα πεξάζκαηα ηνπ Κηζαηξώλα γηα λα κελ θύγνπλ νη Έιιελεο κηζζνθόξνη ηνπ πεξζηθνύ ζηξαηεύκαηνο (Δνόδμημξ) Σιμησιάναξ (Ιζη): Ο Σζιδζζάκαλ μ Πάνζμξ πεξηιακβάλεηαη ζηνλ θαηάινγν ησλ Ππζαγνξείσλ ηνπ Εαιαθίπμο Σιμησίθεος (Ιζη): Ο Σζιδζίεεμξ ήηαλ ηξαγηθόο πνηεηήο. Γλσξίδνπκε ηνπο ηίηινπο δώδεθα έξγσλ ηνπ: ΑακαΎδεξ, Ελίςκ, Καπακεύξ, Μέικςκ, Μκδζηήνεξ, Γδκόξ βμκαί θαη άιια. (μοΎδαξ) Σιμησίαο (Ιζη): Ο Σζιδζίαξ ή Σζιήζζμξ από ηηο Κιαδνκελέο (7νο π.Υ. αη.) ήηαλ ν ηδξπηήο ηεο απνηθίαο ησλ Ώβδήξσλ ηεο Θξάθεο. Ο Πθμύηανπμξ ηνλ πεξηγξάθεη σο ζνθό θαη ελάξεην άλδξα. (Δνόδμημξ) Σηκηάδεο (Ιζη): Ο Σζιζάδδξ ήηαλ δσγξάθνο αγγεηνγξάθνο 358
Σηκίδαο (Ιζη): Νεκενλίθεο από ηελ Ώίγηλα (Πίκδανμξ) Σηκνγείησλ (Ιζη): Ο Σζιμβείηςκ (4νο π.Υ. αη.) από ηνλ Οξρνκελό, ήηαλ παηέξαο ην Θνίλσλνο, ηππέα ηνπ ζπκκαρηθνύ ηππηθνύ ηνπ Μ. Ώιεμάλδξνπ Σιμόδημος (Ιζη): 1. Ο Σζιόδδιμξ (5νο π.Υ. αη.) από ηελ Κόξηλζν, ήηαλ πνιηηηθόο, ζύδπγνο ηεο Αεκαξίζηεο θαη παηέξαο ηνπ Σηκνιένληα. 2. Ο Σζιόδδιμξ γηνο ηνπ Σηκνλόνπ από ηηο Ώραξλέο Ώηηηθήο, ήηαλ λεκενλίθεο ζην παγθξάηην ην 460 π.Υ. Ο Πίκδανμξ έγξαςε κηα σδή γη‟ απηόλ Σηκόδηθνο (Ιζη): λνκα πνπ αλαγξάθεηαη ζε αξραίν ακθνξέα Σιμόθεος (Ιζη): 1. Ο ζηξαηεγόο Σζιόεεμξ (4νο π.Υ. αη.) από ηελ Ώζήλα, ήηαλ γηνο ηνπ Κόλσλα θαη καζεηήο ηνπ Πιάησλα θαη ηνπ Εζνθξάηε. Ώλαδείρζεθε ζπνπδαίνο ξήηνξαο θαη ζηξαηησηηθόο. Πνιέκεζε θαηά ησλ παξηηαηώλ ζηε Λεπθάδα θαη θπξίεςε ηελ Κέξθπξα. Ώξγόηεξα είρε ζεκαληηθέο επηηπρίεο θαηά ησλ Πεξζώλ ζηε Μ. Ώζία θαη Θξάθε. (Αζόδςνμξ ζηεθόξ) 2. Ο πνηεηήο θαη δηζπξακβνπνηόο Σζιόεεμξ (447-457 π.Υ.) από ηε Μίιεην, θαηλνηόκεζε πξνζζέηνληαο ελδέθαηε ρνξδή ζηε ιύξα. Έγξαςε δηζπξάκβνπο θαη ύκλνπο θαη ηνπ απνδίδνληαη επηηύκβηα επηγξάκκαηα γηα ηνλ Βπξηπίδε θαη ηνλ Θνπθπδίδε. (Παοζακίαξ). Ζ Σηκόθιεηα ξίρλεη ηνλ βηαζηή ηεο ζην πεγάδη 3. Ο γιύπηεο Σζιόεεμξ (4νο π.Υ. αη.) ήηαλ από ηελ Βπίδαπξν. Έξγα ηνπ: ην άβαθια ηδξ Τβείαξ ζην λαό ηνπ Ώζθιεπηνύ, ημ ζύιπθεβια ηδξ Λήδαξ ιε ημκ Αία-ηύηκμ, ην άβαθια ημο Άνδ ζηελ Ώιηθαξλαζζό, νξηζκέλα αλάγιπθα ηνπ Μαπζσιείνπ ηεο Ώιηθαξλαζζνύ θ.ά. 4. Ο Σζιόεεμξ (4νο π.Υ. αη.) ήηαλ πνηεηήο ηεο κέζεο θσκσδίαο από ηελ Ώζήλα. Έξγα ηνπ Κοκάνζμκ, Παναηαηαεήηδ, Πύηηδξ θαη άιια. 5. Ο Σζιόεεμξ από ηηο Σξάιιεηο ήηαλ νιπκπηνλίθεο ηνπ ζηαδίνπ ην 128 π.Υ. Σηκόθιεηα (Ιζη): 1. λνκα γπλαίθαο πνπ αλαθέξεηαη ζηελ θσκσδία Θεζιμθμνζάγμοζεξ ηνπ Ώνζζημθάκδ. 2. Δ Σζιόηθεζα (4νο π.Υ. αη.) ήηαλ επγελήο Θεβαία. πσο αλαθέξεη ν Πινύηαξρνο, όηαλ ην 335 νη δπλάκεηο ηνπ Μ. Ώιεμάλδξνπ θαηέιαβαλ ηελ πόιε ηεο Θήβαο, έλαο αμησκαηηθόο βίαζε ηελ Σηκόθιεηα θαη θαηόπηλ ηελ ξώηεζε πνύ είρε θξπκκέλα ρξήκαηα. Ώπηή ηνπ ππέδεημε έλα πεγάδη θαη όηαλ ν αμησκαηηθόο έζθπςε λα δεη, ηνλ έζπξσμε κέζα ζην πεγάδη θαη ηνλ ιηζνβόιεζε κέρξη πνπ απηόο πέζαλε. Οη ζηξαηηώηεο ηελ ζπλέιαβαλ θαη ηελ
359
παξνπζίαζαλ ζηνλ Ώιέμαλδξν. Ώπηή ηνπ εμηζηόξεζε ηα γεγνλόηα θαη ν βαζηιηάο εληππσζηαζκέλνο ηελ αζώσζε. (Πθμύηανπμξ) Σηκνθιείδαο (Ιζη): Γηνο ηνπ Αακέσο, έλαο από ηνπο λεθξνύο ηεο κάρεο ηνπ Εζζκνύ ηεο Κνξίλζνπ ην 146 π.Υ. (από ζρεηηθή επηγξαθή) Σιμοκλής (Ιζη): 1. Ο Ώζελαίνο θσκηθόο πνηεηήο Σζιμηθήξ (4νο π.Υ. αη.), δηαθξίζεθε ζηελ παξσδία ηξαγηθώλ ππνζέζεσλ. Ώπό ηνπο 27 γλσζηνύο ηίηισλ έξγσλ ηνπ ζώδνληαη ειάρηζηα απνζπάζκαηα. (Ώεήκαζμξ, μοΎδαξ) 2. Ο γιύπηεο Σζιμηθήξ (2νο π.Υ. αη.) από ηελ Ώζήλα, ήηαλ γηνο ηνπ γιύπηε Πνιπθιή θαη αδειθόο ηνπ επίζεο γιύπηε Σηκαξρίδε. Οη δπν αδειθνί αλήθαλ ζηε ιεγόκελε ζρνιή ησλ λεναηηηθώλ, δειαδή αληέγξαθαλ έξγα θιαζζηθώλ θαιιηηερλώλ ηεο γιππηηθήο. Σιμοκράτης (Ιζη): 1. Ο Σζιμηνάηδξ (5νο π.Υ. αη.) από ηε πάξηε, ζπκκεηείρε ην 429 ζηε λαπκαρία ηεο Ναππάθηνπ κεηαμύ Ώζελαίσλ θαη Λαθεδαηκνλίσλ. Μεηά ηελ θαηαβύζηζε ηνπ πινίνπ ηνπ πξνηίκεζε λα απηνθηνλήζεη. (Θμοηοδίδδξ) 2. Ο Σζιμηνάηδξ ήηαλ έλαο από ηνπο εθπξνζώπνπο ηεο Ώζήλαο πνπ ππέγξαςαλ ην 421 π.Υ. ηελ πεληεθνληαεηή ζπλζήθε εηξήλεο κεηαμύ Ώζελαίσλ θαη παξηηαηώλ. (Θμοηοδίδδξ) 3. Ο Σζιμηνάηδξ (4νο π.Υ. αη.) από ηε Ρόδν, ήηαλ απεζηαικέλνο ηνπ Πέξζε ζαηξάπε Φαξλάβαδνπ θαη επηρείξεζε λα δσξνδνθήζεη πνιηηηθνύο δηαθόξσλ ειιεληθώλ πόιεσλ γηα λα ζηξαθνύλ θαηά ηεο πάξηεο. Δ απνζηνιή ηνπ ζηέθζεθε κε επηηπρία γηαηί νη εγέηεο ηεο Θήβαο, ηεο Κνξίλζνπ θαη ηνπ Άξγνπο, «πείζηεθαλ» από ηα πεξζηθά ρξήκαηα. (Ξεκμθώκ, Πθμύηανπμξ) 4. Ο λαύαξρνο Σζιμηνάηδξ μ οναημύζζμξ (4νο π.Υ. αη.) ήηαλ επηθεθαιήο ηνπ ζηόινπ ησλ πξαθνπζώλ πνπ έζπεπζε ζε βνήζεηα ηεο πάξηεο ζηνλ πόιεκό ηεο θαηά ηεο Θήβαο, ην 362. (Ξεκμθώκ) 5. Ο Σζιμηνάηδξ (4νο-4νο π.Υ. αη.) από ηελ Λάκςαθν ήηαλ έλα επηθνύξεηνο απνζηάηεο πνπ έθαλε ζθνπό ηεο δσήο ηνπ ηελ ζπθνθάληεζε ηεο Βπηθνύξεηαο θηινζνθίαο. Ήηαλ αδειθόο ηνπ επηθνύξεηνπ θηινζόθνπ Μεηξνδώξνπ ηνπ Λακςαθελνύ πνπ ήηαλ από ηνπο ζηελόηεξνπο θίινπο θαη πηζηόηεξνπο νπαδνύο ηνπ Βπίθνπξνπ. Ο Σηκνθξάηεο ζπνύδαζε ζηελ ζρνιή ηνπ αδειθνύ ηνπ, αιιά ηελ εγθαηέιεηςε γηαηί δελ ήζειε λα απνδερζεί ηελ επηθνύξεηα ζεσξία όηη ε εδνλή ήηαλ ην ππέξηαην αγαζό ηεο δσήο. Έγξαςε πνιιά ελαληίνλ ηεο θηινζνθίαο απηήο, αιιά θαη ελαληίνλ ηνπ ίδηνπ ηνπ Βπίθνπξνπ ηνλ νπνίν θαηεγνξνύζε όηη δελ ήηαλ γλήζηνο Ώζελαίνο, ήηαλ ηζαπαηζνύιεο, αδαήο, αγελήο θαη άιια πνιιά. 6. Ο Σζιμηνάηδξ από ηελ Ώζήλα ήηαλ νιπκπηνλίθεο ην 352 π.Υ. 7. Ο Σζιμηνάηδξ ήηαλ δηαβόεηνο δεκαγσγόο ηεο Ώζήλαο. Σιμοκρέων (Ιζη): Ο Σζιμηνέςκ μ Ρόδζμξ (5νο π.Υ. αη.) από ηελ Εαιπζό, ήηαλ ιπξηθόο πνηεηήο, ζπγγξαθέαο επηγξακκάησλ θαη αζιεηήο ηνπ πεληάζινπ. Σν 471 θαηεγνξήζεθε όηη „κήδηζε‟ θαη εμνξίζηεθε. ε έλα ηνπ πνίεκα ζαηίξηζε 360
ηνλ Θεκηζηνθιή θαη εμπκλνύζε ηνλ Ώξηζηείδε σο ηνλ κόλν δίθαην. Ώπό ην έξγν ηνπ ζώδνληαη ειάρηζηα απνζπάζκαηα. (Πθμύηανπμξ, Παθαηζκή Ώκεμθμβία) Σιμόκριτος (Ιζη): 1. Ώπό ηελ Ώίγηλα, παηέξαο ηνπ Σηκαζάξρνπ, ληθεηή ησλ Νεκέσλ (Πίκδανμξ) 2. λνκα πνπ αλαγξάθεηαη ζε επηγξαθή ηεο Λίλδνπ ηεο Ρόδνπ Σιμόλαος (Ιζη): Ο Σζιόθαμξ ή Σμιόθαξ (5νο π.Υ. αη.) ήηαλ εγέηεο ηνπ θηινκαθεδνληθνύ θόκκαηνο ηεο Θήβαο. Πεξηγξάθεηαη σο άζσηνο δεκόζηνο άλδξαο. Ο Αεκνζζέλεο ηνλ θαηεγόξεζε σο πξνδόηε ηεο παηξίδαο ηνπ. Ανινθνλήζεθε από Θεααίμοξ ακηζιαηεδόκεξ. (Αδιμζεέκδξ) Σιμολέων (Ιζη): Ο Σζιμθέςκ (411-337 π.Υ.) από ηελ Κόξηλζν, ήηαλ ζηξαηεγόο θαη πνιηηηθόο, γηνο ηνπ Σηκνδήκνπ θαη ηεο Αεκαξίζηεο θαη αδειθόο ηνπ ηπξάλλνπ Σηκνθάλε. Ο Σηκνιέσλ πξνζπάζεζε κε λνπζεζίεο θαη παξαθιήζεηο λα πείζεη ηνλ αδειθό ηνπ λα γίλεη πην δίθαηνο ζηελ δηαθπβέξλεζε ηεο πόιεο θαη όηαλ απέηπρε, ζπλαίλεζε ζε ζπλνκσζία γηα ηε δνινθνλία ηνπ αδειθνύ ηνπ. Γηα ηελ πξάμε ηνπ απηή θαηεγνξήζεθε (αθόκα θαη από ηε κεηέξα ηνπ) σο αδειθνθηόλνο. Ώξγόηεξα εγήζεθε εθζηξαηείαο γηα ηελ θαηάιπζε ησλ ηπξαλληθώλ θαζεζηώησλ ζε πόιεηο ηεο ηθειίαο. (Πθμύηανπμξ). Ο Σηκνιέσλ από ηελ Κόξηλζν Σιμόμαχος (Ιζη): 1. Ο Σζιόιαπμξ (4νο π.Υ. αη.) ήηαλ ζηξαηεγόο ησλ Ώζελαίσλ από ηηο Ώραξλέο (Ξεκμθώκ) 2. Ο Σζιόιαπμξ (1νο π.Υ. αη.) από ην ΐπδάληην ήηαλ δσγξάθνο ησλ ειιεληζηηθώλ ρξόλσλ. Έξγα ηνπ νη πίλαθεο Ώίαξ, Ονέζηδξ θαη Μήδεζα. (Παθαηζκή Ώκεμθμβία) Σηκνλίδαο (Ιζη): Ο Σζιμκίδαξ από ηελ Κόξηλζν ήηαλ δσγξάθνο θαη αγγεηνγξάθνο Σηκνλόε (Ιζη): Σζιμκόδ, θόξε Σηκνζένπ είλαη όλνκα γπλαίθαο πνπ κλεκνλεύεη ν Καθθίιαπμξ. Σηκόλννο (Ιζη): Ώζελαίνο, παηέξαο ηνπ λεκενλίθε Σηκνδήκνπ (Πίλδαξνο) Σηκνμέλε (Ιζη): Δ Σζιμλέκδ (1νο κΥ. αη.) από ηηο Θεζπηέο, ήηαλ ζύδπγνο ηνπ ηζηνξηθνύ ζπγγξαθέα Πθμοηάνπμο Σηκνμέλεο (Ιζη): Ο Σζιμλέκδξ ή Σζιόλεκμξ (5νο π.Υ. αη.) ήηαλ Κνξίλζηνο ζηξαηεγόο, ζπκκεηείρε ζηνλ Πεινπνλλεζηαθό πόιεκν. (Θμοηοδίδδξ)
361
Σιμόξενος (Ιζη): Ο Σζιόλεκμξ ήηαλ ζηξαηεγόο ηνπ Κνηλνύ ησλ Ώραηώλ ηα έηε 225 σο 224 π.Υ. Σηκνζζελεύο (Ιζη): Παηέξαο ηνπ Φηιαγάζνπ, ελόο από ηνπο λεθξνύο ηεο κάρεο ηνπ Εζζκνύ ηεο Κνξίλζνπ ην 146 π.Υ. (από ζρεηηθή επηγξαθή) Σιμοσθένης (Ιζη): 1. Ο Σζιμζεέκδξ από ηε, Διεία ήηαλ νιπκπηνλίθεο ηνπ ζηαδίνπ δξόκνπ ζηελ Οιπκπηάδα ηνπ 300 π.Υ. 2. Ο Σζιμζεέκδξ μ Ώνβείμξ πεξηιακβάλεηαη ζηνλ θαηάινγν ησλ Ππζαγνξείσλ ηνπ Εαιαθίπμο 3. Ο Σζιμζεέκδξ μ Ρόδζμξ (3νο π.Υ. αη.) ήηαλ ζπγγξαθέαο θαη λαύαξρνο ηνπ Πηνιεκαίνπ ηνπ Φηιάδειθνπ. Έγξαςε λαπηηθά ζπγγξάκκαηα όπσο Πενί θζιέκςκ, Πενί κήζςκ, ηαδζαζιμί θ.ά. Σιμόστρατος (Ιζη): Ο Σζιόζηναημξ (2νο π.Υ. αη.) ήηαλ Ώζελαίνο πνηεηήο, από ηνπο ηειεπηαίνπο εθπξνζώπνπο ηεο Νέαο αηηηθήο θσκσδίαο. Έξγα ηνπ : Πακ, Λοηνμύιεκμξ, Φζθμίηεζμξ θ.ά. Σηκνύξξνδνο (Ιζη): Σζιμύννμδμξ, όλνκα πνπ αλαγξάθεηαη ζε αξραίν ακθνξέα Σιμοφάνης (Ιζη): Ο Σζιμθάκδξ (4νο π.Υ. αη.) ήηαλ ηύξαλλνο ηεο Κνξίλζνπ. Ο αδειθόο ηνπ Σηκνιέσλ πξνζπάζεζε κε λνπζεζίεο θαη παξαθιήζεηο λα πείζεη ηνλ αδειθό ηνπ λα γίλεη πην δίθαηνο ζηελ δηαθπβέξλεζε ηεο πόιεο θαη όηαλ απέηπρε, ζπλαίλεζε ζε ζπλνκσζία γηα ηε δνινθνλία ηνπ. (Πθμύηανπμξ) Σιμόχαρης (Ιζη): 1. Ο Σζιμπάνδξ μ Ώθελακδνεύξ (320-260 π.Υ.) ήηαλ Έιιελαο θηιόζνθνο, γεσγξάθνο θαη αζηξνλόκνο. Σα ιίγα πνπ γλσξίδνπκε γη‟ απηόλ πξνέξρνληαη από ηελ Ώθιαβέζηδ ηνπ Πηνιεκαίνπ Κιαπδίνπ. Με ηελ βνήζεηα ηνπ Ώξίζηηιινπ δεκηνύξγεζε ηνλ πξώην θαηάινγν ησλ αζηέξσλ ηεο Αύζεο. 2. Ο Σζιμπάνδξ ήηαλ γιύπηεο από ηελ Βιεύζεξλα ηεο Κξήηεο. Βίλαη γλσζηόο από κηα επηγξαθή πνπ ηνλ αλαθέξεη σο θαηαζθεπαζηή ελόο αγάικαηνο πνπ αθηεξώζεθε ζηνλ Ώζθιεπηό από θάπνηνλ Ώξρηκελίδε, γην ηνπ Ώξίζκηνπ Σηκύρα (Ιζη): Δ Σοιίπα, ζύδπγνο ηνπ Μπιιία (4νο π.Υ. αη.) ήηαλ κέινο κηαο νκάδαο ππζαγνξείσλ θηινζόθσλ ηνπ Κξόησλα πνπ δέρηεθαλ επίζεζε από ηθεινύο ζηξαηηώηεο. Ώλ θαη κπνξνύζαλ λα γιπηώζνπλ θεύγνληαο από ηα ρσξάθηα, απηνί πξνηίκεζαλ λα κείλνπλ θαη λα ζθαγηαζζνύλ όινη εθηόο από ηελ έγθπν Σπκίρα θαη ηνλ άληξα ηεο πνπ ζπλειήθζεζαλ θαη παξαδόζεθαλ ζηνλ ηύξαλλν ησλ πξαθνπζώλ Αηνλύζην. Ώπηόο απνξεκέλνο ξώηεζε ηελ Σπκίρα γηαηί νη ζύληξνθνί ηεο πξνηίκεζαλ λα κείλνπλ ζηελ ζέζε ηνπο θαη λα πεζάλνπλ. Ώπηή πξνηίκεζε δαγθώζεη ηελ γιώζζα ηεο θαη λα ηελ πεηάμεη ζηα πόδηα ηνπ ηπξάλλνπ (Εάιαθζπμξ) Σηκώ (Ιζη): Δ Σζιώ ήηαλ ηέξεηα ηνπ λανύ ηεο Αήκεηξαο ζηελ Πάξν. Πξνζθέξζεθε λα πξνδώζεη ηε Πάξν ζηνλ Μηιηηάδε (Δνόδμημξ) 362
Σίμων (Ιζη): 1. Ο θηιόζνθνο Σίιςκ μ Ώεδκαίμξ (5νο π.Υ. αη.) γηνο ηνπ Βρεθξαηίδε, ήηαλ δηάζεκνο γηα ηελ κηζαλζξσπία ηνπ, πξάγκα πνπ ελέπλεπζε ηνλ Λμοηζακό λα γξάςεη ηνλ δηάινγό ηνπ Σίιςκ μ Μζζάκενςπμξ. Βπίζεο ν αίμπεξ έγξαςε ην δξάκα Σίιςκ μ Ώεδκαίμξ. (Ώνζζημθάκδξ) 2. Ο Σίιςκ από ηελ Διεία ήηαλ νιπκπηνλίθεο ζην ηέζξηππν ην 400 π.Υ. 3. Ο Σίιςκ μ ζθθμβνάθμξ ή Φίθζμξ (320-230 π.Υ.) από ηελ Φιπνύληα, ήηαλ ρνξεπηήο, ζθεπηηθόο θηιόζνθνο θαη πνηεηήο. Έγξαςε πεξί ηηο 30 ηξαγσδίεο θαη 60 θσκσδίεο ηηο νπνίεο δελ πξνόξηδε γηα ην ζέαηξν αιιά γηα αλάγλσζε. Ώπηά όκσο πνπ ηνλ έθαλαλ γλσζηό ήηαλ νη ιεγόκελνη ίθθμζ (βηβιία ζε δαθηπιηθνύο εμάκεηξνπο ζηίρνπο) πνπ πεξηείραλ κεηαμύ άιισλ θαη κάρεο κεηαμύ θηινζόθσλ δηαθόξσλ ζρνιώλ. (Αζμβέκδξ Λαένηζμξ) 4. Ο Σίιςκ από ηελ Διεία ήηαλ νιπκπηνλίθεο ζην ηέζξηππν ην 200 π.Υ. Σιμώναξ (Ιζη): Κύπξηνο από ηνπο εγέηεο ηνπ πεξζηθνύ ζηόινπ ζηελ εθζηξαηεία ησλ Πεξζώλ θαηά ηεο Βιιάδαο (Δνόδμημξ) Σηξύλζηνο (Ιζη): Πξνζσλύκην ηνπ Δξαθιή (Καθθίιαπμξ) Τίξπλο (Μπζ): Γηνο ηνπ Άξγνπο θαη ηεο Βπάδλεο, έδσζε ην φλνκά ηνπ ζηελ αξραία πφιε ηεο Πεινπνλλήζνπ Σίνοκεμ (Παπζαλίαο) Σισαγόρας (Ιζη): Έιιελαο αγαικαηνπνηόο, γλσζηό έξγν ηνπ ην ζηδεξέλην ζύκπιεγκα ην νπνίν απεηθνλίδεη ηελ πάιε ηνπ Δξαθιή κε ηε Λεξλαία Όδξα. Σισαμενός (Ιζη): Ο Σζζαιεκόξ (5νο π.Υ. αη.) ήηαλ δηάζεκνο κάληεο ηεο Πύινπ. Λέγεηαη όηη πξόβιεςε πέληε λίθεο ησλ παξηηαηώλ. (Δνόδμημξ) Τηζακελφο (Μπζ): 1. Ο Σηζακελόο ήηακ μ ηεθεοηαίμξ ηδξ «ηαηαναιέκδξ βεκζάξ ηςκ Ώηνεζδώκ», βζμξ ηαζ δζάδμπμξ ηνπ βαζηιηά ηνπ Άξγνπο, ησλ Μπθελψλ θαη ηεο πάξηεο Οξέζηε θαη ηεο Βξκηφλεο. (Ώπνιιφδσξνο) 2. Ο Σηζακελόο ήηακ ααζζθζάξ ηςκ Θδαώκ, βζμξ ημο Θενζάκδνμο. Πήβε ζημκ Σνςζηό Πόθειμ όπμο ηαζ έπαζε ηδ γςή ημο. (Δνόδμημξ) Σηζακόξε (Ιζη): Γπλαηθείν αξραηνειιεληθό όλνκα Σίζαλδξνο (Ιζη): 1. Ο Σίζακδνμξ (6νο π.Υ. αη.) από ηε Νάμν ηεο ηθειίαο αλαθεξύρζεθε νιπκπηνλίθεο ηέζζεξηο θνξέο νιπκπηνλίθεο ηεο ππγκαρίαο. 2. Ο Σίζακδνμξ (5νο π.Υ. αη.) ήηαλ Έιιελαο ραιθνπξγόο. Σίσανδρος (Μπζ): Ο Σίζαλδξνο ήηακ βζμξ ημο Εάζμκα ηαζ ηδξ Μήδεζαξ, ημκ δμθμθόκδζε δ ιδηένα ημο. (Αζόδςνμξ ζηεθόξ) Σισιάδης (Ιζη): Ώζελαίνο Διηαζηήο ζηελ θσκσδία θήηεξ ηνπ Ώνζζημθάκδ Σηζίδαο (Ιζη): Ο Σζζίδαξ ήηαλ Έιιελαο εξσηηθόο πνηεηήο Σισίας (Ιζη): 1. Ο Σζζίαξ (5νο π.Υ. αη.) από ηηο πξαθνύζεο ήηαλ δηάζεκνο ξεηνξνδηδάζθαινο, καζεηήο ηνπ Κόξαθα θαη δάζθαινο ηνπ Γνξγία, ηνπ Λπζία θαη άιισλ. (Πθάηςκ, Λμοηζακόξ) 2. Ο Σζζίαξ γηνο ηνπ Σηζηκάρνπ, ήηαλ έλαο από ηνπο Ώζελαίνπο ζηξαηεγνύο ηνπ Πεινπνλλεζηαθνύ Πνιέκνπ (Θμοηοδίδδξ) 363
Σισικράτης (Ιζη): Ο Σζζζηνάηδξ από ηνλ Κξόησλα αλαθεξύρζεθε ληθεηήο ηνπ ζηαδίνπ δξόκνπ ζηελ 71ε θαη 72ε Οιπκπηάδα (496 θαη 492 π.Υ.). (Παοζακίαξ) Σισίμαχος (Ιζη): Ώζελαίνο ηνπ 5νπ π.Υ. αηώλα, παηέξαο ηνπ ζηξαηεγνύ Σηζία (Θμοηοδίδδξ) Σηζηθόλε (Ιζη): λνκα κηαο από ηηο Βξηλύεο. Σισίφονος (Ιζη): Σύξαλλνο (ηαγόο) ησλ Θεζζαιώλ, δηαδέρζεθε ηνλ Ώιέμαλδξν ζην ζξόλν (Ξεκμθώκ) Σηζζαθέξλεο (Ιζη): Πέξζεο ζαηξάπεο ηεο Μηθξάο Ώζίαο επί βαζηιηά Ααξείνπ. Πνιέκεζε ζην πιεπξό ηνπ Ώξηαμέξμε ζηε κάρε ζηα Κνύλαμα (401 π.Υ.) ελαληίνλ ηνπ Κύξνπ ηνπ Νεόηεξνπ. κσο ε ελδπλάκσζή ηνπ θίλεζε ηηο ππνςίεο ηνπ Ώξηαμέξμε ν νπνίνο δηέηαμε ηνλ απνθεθαιηζκό ηνπ (Ξεκμθώκ) Σίηαηα (Ιζη): Ώξραία νλνκαζία ηεο Γαίαο, ε Μεβάθδ Μδηένα Σιτακφς (Μπζ): Ώεδκαίμξ μ μπμίμξ απμηάθορε ζημοξ Αζόζημονμοξ ημ ζδιείμ πμο είπε ηνύρεζ μ Θδζέαξ ηδκ αδεθθή ημοξ (Χναία) Βθέκδ (Δνόδμημξ) Σιτάν, Τηηάλεο & Τηηαλίδεο (Μπζ): Οη Σζηάκεξ ήηαλ κηα ζεηξά ζεψλ πνπ έπαημαλ θπξίαξρν ξφιν πξηλ ηελ επηθξάηεζε ησλ Οιπκπίσλ ζεψλ. χκθσλα κε ηνλ Δζίνδν, νη Σηηάλεο ήηαλ ηα ηέθλα ηεο Γαίαο θαη ηνπ Οπξαλνχ. Οη πεξηζζφηεξνη ελψζεθαλ θαηά δεχγε θαη γέλλεζαλ άιινπο ζενχο. Σα δεχγε είλαη: Χθεαλφο & Σεζχο, Κξφλνο & Ρέα (νη γνλείο ηνπ Αία θαη άιισλ ζεψλ), Κνίνο & Φνίβε, Τπεξίσλ & Βπξπθάεζζα ή Θεία (νη γνλείο ηνπ Ήιηνπ θαη ηεο ειήλεο). Βπίζεο νη Εαπεηφο, Κξείνο, Θέκηο θαη Μλεκνζχλε. Σηηάλεο επίζεο ζεσξνχληαη θαη ηα παηδηά ηνπ Εαπεηνχ θαη ηεο Κιπκέλεο, δειαδή νη Άηιαο, Πξνκεζεχο, Βπηκεζεχο θαη Μελνίηηνο. (Δζίνδνο) Σιτάλαο (Μπζ): Έκαξ από ημοξ βζμοξ ημο ααζζθζά ηδξ Ώνηαδίαξ Λοηάμκα (Ώπμθθόδςνμξ) Σηηάλε (Ιζη): λνκα γπλαίθαο πνπ αλαθέξεηαη ζηελ Βθθδκζηή Ώκεμθμβία Σηηαλίο (Ιζη): Σζηακίξ ήηαλ άιιε νλνκαζία ηεο ειήλεο Σηηαλνθξάησξ (Ιζη): Πξνζσλύκην ηνπ Αία (Λμοηζακόξ) Σίτανος (Ιζη): Ώξραηνειιεληθό όλνκα Τηηίαο (Μπζ): Γηνο ηνπ Μαξπαλδηλνχ γελάξρε ησλ Μαξπαλδηλψλ ηεο ΐηζπλίαο. Σίηηνο (Ιζη): Ο Σίηζμξ ήηαλ δσγξάθνο θαη αγγεηνγξάθνο Σίηνξκνο (Ιζη): Ο Σίημνιμξ (6νο π.Υ. αη.) ήηαλ έλαο βνζθόο από ηελ Ώηησιία πνπ απνθιήζεθε δεύηεξνο Δξαθιήο εμ αηηίαο ηεο εμαηξεηηθήο δύλακεο πνπ δηέζεηαη. Ήηαλ αθόκα πην δπλαηόο από ηνλ ζύγρξνλό ηνπ Μίισλα (ηνλ Κξνησληάηε), γηαηί κπνξνύζε λα ζεθώζεη ζηνπο ώκνπο ηνπ κηα θνηξώλα πνπ ν Μίισλ κπνξνύζε κε δπζθνιία λα κεηαθηλήζεη (Δνόδμημξ) 364
Σίηνο (Ιζη): Μαζεηήο θαη ζπλεξγάηεο ηνπ Ώπνζηόινπ Παύινπ, πξώηνο επίζθνπνο ηεο Κξήηεο Σιτυός (Μπζ): Γίβακηαξ πμο ηζιςνήεδηε ζε αζώκζμ ιανηύνζμ από ημκ Ώπόθθςκα, επεζδή πνόζααθε ηδκ ιδηένα ημο Λδηώ. (Δζίμδμξ) Σίηπξνη (Ιζη): Παλάξραηνη θαιηθνί δαίκνλεο ηεο βιάζηεζεο θαη ηεο θαξπνθνξίαο. Ώπεηθνλίδνληαη ζαλ καιιηαξά αλζξσπάθηα κε γατδνπξηλά απηηά θαη νπξά θαη παίδνπλ απιό ή θινγέξα Σίηπξνο (Ιζη): λνκα βνζθνύ πνπ αλαθέξεη ν Θεόηνζημξ Σίφυς (Μπζ): Ώξγνλαχηεο απφ ηηο Θεζπηέο, θπβεξλήηεο ηεο Ώξγψο. Πέζαλε ιίγν πξηλ θηάζνπλ ζηελ Κνιρίδα θαη ηε ζέζε ηνπ πήξε ν Ώγθαίνο. (Ώπνιιφδσξνο) Σζθύζδ (Μοε): Θεζπζάδα, ιδηένα ημο Λοηαίμο από ημκ Δναηθή (Ώπνιιφδσξνο) Σιαζίκαρνο (Ιζη): Ο Σθαζίιαπμξ από ηελ Ώκβξαθία ήηαλ δπν θνξέο νιπκπηνλίθεο ζηελ Οιπκπηάδα ηνπ 296 π.Υ. Σιεκνλίδαο (Ιζη): Λαθεδαηκόληνο αμησκαηηθόο, επηθεθαιήο ησλ πειηαζηώλ (Ξεκμθώκ) Σληπόλεμος (Ιζη): 1. Ο Σθδπόθειμξ (5νο π.Υ. αη.) ήηαλ Ώζελαίνο ζηξαηησηηθόο δηνηθεηήο ηεο άκνπ (Θμοηοδίδδξ) 2. Ο Σθδπόθειμξ γηνο ηνπ Πεηζνθάλε ήηαλ εηαίξνο ηνπ καθεδνληθνύ ζηξαηνύ ηνπ Μ. Ώιεμάλδξνπ, Σν 325 π.Υ. δηνξίζηεθε ζαηξάπεο ηεο Καξκαλίαο. (Ώννζακόξ) Τιεπφιεκνο (Μπζ): 1. Ο Σιεπόιεκνο ήηακ βζμξ ημο Δναηθή ηαζ ηδξ Ώζηοόπδξ ηαζ ααζζθζάξ ημο Άνβμοξ. Πήνε ιένμξ ιε 90 πθμία ζημκ Σνςζηό πόθειμ, αθθά ζημηώεδηε από ημκ ανπδδόκα (ιδνμξ) 2. Ο Τιεπφιεκνο ήηακ ιαπδηήξ ηςκ Σνώςκ, ζημηώεδηε ζημκ πόθειμ από ημκ Πάηνμηθμ (ιδνμξ) Σιεζίαο (Ιζη): Βπώλπκνο άξρσλ ησλ Ώζελώλ ην 681 π.Υ. Σιήζσλ (Ιζη): Ο Σθήζςκ ήηαλ δσγξάθνο θαη αγγεηνγξάθνο Σμώλος (Μπζ): Γηνο ηνπ Άξε θαη ηεο Θενγφλεο, βαζηιηάο ηεο Λπδίαο θαη παηέξαο ηνπ Σαληάινπ. Έδσζε ην φλνκά ηνπ ζην φξνο Σκψινο ηεο Μηθξάο Ώζίαο (Ώπνιιφδσξνο) Σκώνο (Ιζη): Βπίζεην ηνπ Ώπόιισλα Σόλμαιος (Ιζη): Ο Σμθιαίμξ (6νο-5νο π.Υ. αη.) από ηελ Ώζήλα ήηαλ παηέξαο ηνπ ζηξαηεγνύ Σνικίδε. (Θμοηοδίδδξ) Σολμίδης (Ιζη): Ο Σμθιίδδξ (5νο π.Υ. αη.) γηνο ηνπ Σνικαίνπ από ηελ Ώζήλα, ήηαλ ζηξαηεγόο. Σν 456 ππξπόιεζε ην λαύζηαζκν ησλ Πεξζώλ ζην Γύζεην, θαη θαηέιαβε ηα Κύζεξα. Σν 450 εγθαηέζηεζε ζηελ Βύβνηα θαη ζηε Νάμν Ώζελαίνπο θιεξνύρνπο. Σν 447 εηηήζεθε ζηελ Κνξώλεηα όπνπ θαη έραζε ηε δσή ηνπ. (Θμοηοδίδδξ, Παοζακίαξ) 365
Σόινθνο (Ιζη): Πξέζβεο ησλ Ώηησιώλ ζηελ Κόξηλζν (Θμοηοδίδδξ) Σόιπλνο (Ιζη): Ο Σόθοκμξ ήηαλ πνηεηήο από ηα Μέγαξα, αλήθε ζηελ Ώξραία αηηηθή θσκσδία Σόμαξηο (Ιζη): θύζεο ν νπνίνο έδεζε θαη πέζαλε ζηελ Ώζήλα. Ήηαλ θίινο ηνπ όισλα. Οη Ώζελαίνη ηνλ ηηκνύζαλ θάζε ρξόλν (Λμοηζακόξ) Σοξεύς (Μπζ): Έλαο απφ ηνπο γηνπο ηνπ βαζηιηά ηεο Καιπδψλαο Οηλέα θαη ηεο Ώιζαίαο. θνηψζεθε απφ ηνλ ίδην ηνλ παηέξα ηνπ (Ώπνιιφδσξνο) Σνμνβόινο (Ιζη): Πξνζσλύκην ηνπ Ώπόιισλα Τνμνθξάηε (Μπζ): Θεζπζάδα, ιδηένα ημο Λοηίμο από ημκ Δναηθή (Ώπνιιφδσξ.) Σορύλαος (Ιζη): Ο Σμνύθαμξ (5νο π.Υ. αη.) από ηε Θεζζαιία ήηαλ θίινο ηνπ ζηξαηεγνύ ηεο πάξηεο ΐξαζίδα. (Θμοηοδίδδξ) Σνξύκλαο (Ιζη): Ο Σμνύικαξ ή Σμνύιααξ από ηελ Θεζζαιία ήηαλ νιπκπηνλίθεο ηνπ ηεζξίππνπ ην 460 π.Υ. Σνπδώ (Ιζη): Δ Σμοδώ ήηαλ ζύδπγνο ηνπ Καλδαύιε Υηηηηθό αλάγιπθν απεηθνλίδεη βαζηιηά ν νπνίνο είλαη, πηζαλώο, ν Καλδαύιεο Τξάγαζνο (Μπζ): Παηέξαο ηεο Φηινλφκεο ζπδχγνπ ηνπ βαζηιηά ησλ Κνισλψλ ηεο Σξσάδαο, Κχθλνπ Σξάιια (Ιζη): λνκα κηαο από ηηο Ώκαδόλεο Τξάκβεινο (Μπζ): Γηνο ηνπ βαζηιηά ηεο αιακίλαο Σειακψλα θαη ηεο Θεαλείξαο, κηαο Σξσαδίηηζαο δνχιεο. Τξαπεδεχο (Μπζ): Έλαο απφ ηνπο 50 γηνπο ηνπ βαζηιηά ηεο Ώξθαδίαο Λπθάνλα. Ίδξπζε ηελ αξθαδηθή πφιε Σξαπεδνύληα Τξαρίσλ (Μπζ): Παηέξαο ηεο Βπηπφιεο απφ ηελ Κάξπζην Βπβνίαο. Δ Βπηπφιε ληπκέλε σο άληξαο πήγε ζηνλ Σξσηθφ Πφιεκν ζην πιεπξφ ησλ Βιιήλσλ θαη φηαλ αλαθαιχθζεθε ην πξαγκαηηθφ ηεο θχιν, ηηκσξήζεθε κε ιηζνβνιηζκφ. (ιδνμξ) Σρήχος (Μπζ): Ώπαζόξ ή Ώζηςθόξ ιαπδηή, έθααε ιένμξ ζημκ Σνςζηό Πόθειμ ηαζ ζημηώεδηε από ημκ Έηημνα (ιδνμξ) Σξηάθσλ (Ιζη): (Μπζηθόο;) βαζηιηάο ηεο Ώίγηλαο (11νο π.Υ. αη.) Τξηβαιφο (Μπζ): ΐαζηιηάο ηεο ζξαθηθήο θπιήο ησλ Σξηβαιψλ Σξηέζπεξνο (Ιζη): Πξνζσλύκην ηνπ Δναηθή Σξηεθώλ (Ιζη): λνκα πνπ αλαθέξεη ν Λμοηζακόξ Τξίθθε (Μπζ): Κόνδ ημο Πδκεζμύ ηαζ βοκαίηα ημο Τρέα. Έδςζε ημ όκμιά ηδξ ζηδκ μιώκοιδ πόθδ (ζδιενζκά Σνίηαθα) 366
Σρικόλωνος (Μπζ): Έλαο απφ ηνπο 50 γηνπο ηνπ βαζηιηά ηεο Ώξθαδίαο Λπθάνλα (Παπζαλίαο) Σξηπνδνιάινο (Ιζη): Πξνζσλύκην ηνπ Ώπόιισλα Σξηλαθξία (Ιζη): Ώξραηόηαην όλνκα ηεο ηθειίαο, ε νπνία απνηειείηαη από ηξεηο άθξεο ιόγσ ηνπ ζρήκαηόο ηεο (Θμοηοδίδδξ) Τξίνς ή Σριόπας (Μπζ): Γηνο ηνπ Ήιηνπ θαη ηεο Ρφδνπ. Ο Σξίνπαο θαηέθπγε ζηελ Κσ φπνπ ίδξπζε ηελ πφιε Κλίδν. (Ώπνιιφδσξνο) Σριπτόλεμος (Μπζ): Γηνο ηνπ βαζηιηά ηεο Βιεπζίλαο Κειενχ θαη ηεο Μεηαλείξαο. Δ ζεά Αήκεηξα γηα λα αληαπνδψζεη ηε θηινμελία ησλ γνληψλ ηνπ Σξηπηφιεκνπ, κχεζε ηνλ Κειεφ θαη ηνλ Αηνθιή ζηα Βιεπζίληα Μπζηήξηα θαη έθαλε ηνλ Κειεφ πξψην ηεξέα ηεο. ηνλ Σξηπηφιεκν ε Αήκεηξα ράξηζε έλα άξκα πνπ θνξησκέλν κε κεγάιε πνζφηεηα ζηαξηνχ, ηνπ έκαζε ηελ θαιιηέξγεηα ησλ δεκεηξηαθψλ θαη ηνπ αλέζεζε λα ηελ δηδάμεη ζηνπο αλζξψπνπο ηελ ΏραΎα ν Σξηπηφιεκνο δίδαμε ζηνλ βαζηιηά Βχκειν ηελ θαιιηέξγεηα ηνπ ζηηαξηνχ θαη ζην ηέινο ηνλ βνήζεζε λα ρηίζεη κηα πφιε πνπ νλνκάζηεθε Ώξφε (απφ ην άξσζηο). ηελ Βιεπζίλα ππήξρε βσκφο ηνπ Σξηπηνιέκνπ θαη ην αιψλη πνπ αιψληζε ην πξψην ζηηάξη πνπ ζέξηζε, ην γλσζηφ Άθςξ Σνζπημθέιμο. (κεξνο, Ξελνθψλ) Σξηζαύιεο (Μπζ): Φηινμέλεζε ηελ ζεά Αήκεηξα φηαλ δεηνχζε λα βξεη ηελ θφξε ηεο Πεξζεθφλε θαη έρηηζε ηεξφ πξνο ηηκή ηεο. Τξίηεηα ή Τξηηαία (Μπζ): Κφξε ηνπ Σξίησλα θαη ηέξεηα ηεο Ώζελάο. Με ην Άξε έθαλε έλα γην ηνλ Μειάληππν ν νπνίνο έθηηζε κηα πφιε θαη ηελ νλφκαζε Σνίηεζα. Σξηηνγέλεηα (Ιζη): Βπίζεην ηεο ζεάο Ώζελάο. (ιδνμξ) Τξηηνπάηνξεο (Μπζ): Ααίκνλεο παξαπιήζηνη πξνο ηνπο Βθαηφγρεηξεο. Ήηαλ παηδηά ηνπ Ήιηνπ θαη ηεο Γαίαο, πξνζηάηεο ησλ ζπξψλ θαη θχιαθεο ησλ αλέκσλ. Λαηξεπφηαλ θπξίσο ζηελ Ώηηηθή θαη ηα νλφκαηά ηνπο ήηαλ Ώκαιθείδεο, Πξσηνθιήο θαη Πξσηνθιέσλ. Σξηηώ (Ιζη): Βπίζεην ηεο ζεάο Ώζελάο. (Βθθδκζηή Ώκεμθμβία) Σρίτων (Μπζ): Ο Σξίησλ ήηακ ζαιάζζηα ζεφηεηα, γηνο ηνπ Πνζεηδψλα θαη ηεο Ώκθηηξίηεο. Γεη ζην βπζφ ηεο ζάιαζζαο θαη εξσηνηξνπεί κε ηηο Νεξείδεο. Σν ζψκα ηνπ απφ ηε κέζε θαη θάησ είρε νπξά ςαξηνχ θαη ηα δφληηα ηνπ ήηαλ δφληηα ζεξίνπ. Βίρε πνιιέο εξσηηθέο πεξηπέηεηεο κε δηάθνξεο Νεξείδεο, αλαθέξεηαη δε θαη κηα θφξε ηνπ ε Σξίηεηα. (Δζίνδνο) Τξηησλίο (Μπζ): Νχκθε απφ ηε Ληβχε. Ώπφ ηελ έλσζή ηεο κε ηνλ Ώκθίζεκε, απέθηεζε δπν γηνπο ηνλ Κάθαπξν ή Κεθαιίσλα θαη ηνλ Ναζακψλα
367
Σρίφυιλος (Μπζ): Γηνο ηνπ Ώξθάδνο θαη ηεο Λανδάκεηαο. Έδσζε ην φλνκά ηνπ ζηελ πεινπνλλεζηαθή πεξηνρή Σνζθοθία. (Πνιχβηνο) Σξνία (Ιζη): Δ Σξνία, άιινηε σο πόιε θαη πξσηεύνπζα ησλ Σξώσλ πνπ αλαθέξεηαη θαη σο Ίιηνλ ή θαη Ίιηνο θαη άιινηε σο ρώξα (ιδνμξ) Τξνηδήλ (Μπζ): Γηνο ηνπ Πέινπα θαη ηεο Εππνδάκεηαο, έδσζε ην φλνκα ζηελ Τροιζήνα ηεο Πεινπνλλήζνπ. (ηξάβσλ) Τξνίδηλνο (Μπζ): Ο Σξνίδελνο ή Σξνηδήλαο βζμξ ημο Κέμο, πμθέιδζε ζημκ Σνςζηό Πόθειμ ζημ πθεονό ηςκ Σνώςκ ηαζ ζημηώεδηε. Ώκαθένεηαζ ηαζ Κεάδεο από ημ όκμια ημο παηένα ημο (ιδνμξ) Σξνΐινο (Ιζη): Ο ΣνμΎθμξ από ηελ Διεία ήηαλ αζιεηήο, αιιά παξάιιεια δηαηηήηεπζε θαη θέξδηζε δπν ηππηθνύο αγώλεο ζηνπο νιπκπηαθνύο ηνπ 372 π.Υ. Μεηά από απηό απαγνξεύηεθε ζηνπο δηαηηεηέο ησλ αγώλσλ λα ζπκκεηέρνπλ ζηα αζιήκαηα. Σξόκεο (Ιζη): Παηέξαο ηνπ Ώζελαίνπ ξήηνξα Ώηζρίλε. Ήηαλ δνύινο κε ην όλνκα Ώηξόκεηνο, αιιά άιιαμε ην όλνκά ηνπ όηαλ έγηλε απειεύζεξνο (Αδιμζεέκδξ) Σξνπαηνύρνο (Ιζη): Βπίζεην ηνπ Αία Ο Σξνθώληνο Τξνθψληνο (Μπζ): Γηνο ηνπ βαζηιηά ηνπ Οξρνκελνχ Βξγίλνπ θαη αδειθφο ηνπ Ώγακήδε. Οη δπν αδειθνί δηέζεηαλ καληηθέο ηδηφηεηεο, ήηαλ αξρηηέθηνλεο θαη ρξεζηκνπνηνχζαλ ηελ πέηξα αληί γηα πιίλζνπο θαη μχιν.Έθηηζαλ κεηαμχ άιισλ, ηνπο λανχο ηνπ Ώπφιισλα ζηνπο Αειθνχο θαη ζηε Μαληηλεία, ην ζπίηη ηνπ Ώκθηηξχσλα θαη ηεο Ώιθκήλεο ζηε Θήβα θαη ηα ζεζαπξνθπιάθηα ηνπ Τξηέα θαη ηνπ Ώπγεία ζηελ Διεία. Λέγεηαη φηη κφιηο ηειείσζαλ ην λαφ ηνπ Ώπφιισλα, δήηεζαλ απφ ηα ζεφ λα ηνπο αληακείςεη. Ο ζεφο ηνπο είπε λα πεξηκέλνπλ επηά κέξεο ηξψγνληαο θαη πίλνληαο. Σελ έβδνκε κέξα ν ζεφο ηνπο ράξηζε έλα επηπρηζκέλν ζάλαην.ηε Λεηβαδηά ηνλ ηηκνχζαλ θαη ην Μαληείν ηνπ Σξνθσλίνπ ηνπ ήηαλ απφ ηα γλσζηφηεξα ζηελ Βιιάδα. (Δξφδνηνο, Βπξηπίδεο, Αηφδσξνο ηθειφο) Τξφρηινο (Μπζ): Γζμξ ηδξ ζένεζαξ Καθθζεέαξ, ήξσαο ηεο Βιεπζίλαο, ππεχζπλνο γηα ηνλ ηεξφ αλεκφκπιν ησλ Βιεπζίλησλ Μπζηεξίσλ (Παπζαλίαο) Σξπγαίνο (Ιζη): Ώκπεινπξγόο από ηελ Ώηηηθή (Ώνζζημθάκδξ) Τξπγψλ (Μπζ): Δ Σξπγώλ ήηακ μ ηνμθόξ ημο Ώζηθδπζμύ (Παοζακίαξ)
368
Σξύθαηλα (Ιζη): 1. Δ Σνύθαζκα (141-111 π.Υ.) ήηαλ θόξε ηνπ Πηνιεκαίνπ Δ‟ θαη ζύδπγνο ηνπ ειεπθίδε βαζηιηά ηεο πξίαο Ώληηόρνπ Δ‟ 2. Δ Σνύθαζκα ήηαλ εηαίξα ηεο αξραηόηεηαο, αλαθέξεηαη ζηνπο Βηαζνζημύξ Αζαθόβμοξ ηνπ Λμοηζακμύ. Σξπθέξα (Ιζη): λνκα γπλαίθαο, αλαθέξεηαη ζηελ Βθθδκζηή Ώκεμθμβία Σξπθηόδσξνο (Ιζη): Ο Σνοθζόδςνμξ (4νο-3νο κΥ. αη.) από ηελ Ώίγππην, ήηαλ Έιιελαο επηθόο πνηεηήο. Σν κόλν ζσδόκελν έξγν ηνπ ήηαλ ην Εθίμο άθςζζξ, έλα πνίεκα 691 ζηίρσλ. Ξέξνπκε αθόκα ηνπο ηίηινπο δπν πνηεκάησλ ηνπ: Μαναεςκζαηά θαη Δ ζζημνία ηδξ Εππμδάιεζαξ. (Βθθδκζηή Ώκεμθμβία) Σρύφων (Ιζη): 1. Ο Σνύθςκ (2νο π.Υ. αη.) ήηαλ ζηξαηεγόο ηεο πξίαο. Ανινθόλεζε ηνλ βαζηιηά Ώληίνρν η‟ θαη θαηέιαβε ην ζξόλν ην 142 π.Υ. 2. Ο Σνύθςκ (60-10 π.Υ.) ήηαλ γξακκαηηθόο από ηελ Ώιεμάλδξεηα. Έγξαςε έξγα ζρεηηθά κε ηελ γξακκαηηθή θαη ηελ γιώζζα, όκσο ειάρηζηα απνζπάζκαηα από απηά έρνπλ δηαζσζεί. (μοΎδαξ) 3. Ο Σνύθςκ (1νο π.Υ.-1νο κΥ. αη.) ήηαλ παηέξαο ηνπ γξακκαηηθνύ θαη ζπγγξαθέα Αζμκοζίμο ημο Σνύθςκμξ. 4. Ο Σνύθςκ από ηε Φηιαδέιθεηα ήηαλ νιπκπηνλίθεο ηνπ ζηαδίνπ ην 65 κΥ. Σξσάο (Ιζη): Δ Σνςάξ από ηελ Ήπεηξν (4νο π.Υ. αη.) ήηαλ θόξε ηνπ βαζηιηά ησλ Μνινζζώλ Νενπηόιεκνπ, αδειθή ηεο Οιπκπηάδαο θαη ζεία ηνπ Μ. Ώιεμάλδξνπ, Σξσγινδύηαη (Ιζη): Λαόο ηεο Ώζίαο πνπ θαηνηθνύζε ζηνλ Καύθαζν (ηνάαςκ) Σξσηθόο Πόιεκνο (Ιζη): Δ επηθή δεθαεηήο ζύγθξνπζε Βιιήλσλ (ή Ώραηώλ) κε ηνπο Σξώεο, ζηελ πξνζπάζεηα ησλ πξώησλ λα θαηαθηήζνπλ ηελ Σξνία θαη λα πάξνπλ πίζσ ηελ Χξαία Βιέλε, ηελ ζύδπγν ηνπ βαζηιηά ηεο πάξηεο Μελειάνπ πνπ είρε αξπάμεη ν Πάξηο, γηνο ηνπ βαζηιηά ηεο Σξνίαο Πξηάκνπ. Μελέιανο, Πάξηο, Γηνκήδεο, Οδπζζέαο, Νέζησξ, Αρηιιέαο θαη Αγακέκλσλ Δ ηζηνξία ηνπ Σξσηθνύ Πνιέκνπ θαη νη πξσηαγσληζηέο ηεο παίδνπλ ζεκαληηθό ξόιν κέζα ζηελ Βιιεληθή (αιιά θαη ηε Ρσκατθή) κπζνινγία. Τπάξρνπλ εθαηνληάδεο κύζνη γύξσ από ηνλ πόιεκν θαη ηνπο βαζηθνύο ζπληειεζηέο ηνπ, αιιά θύξηα πεγή έκπλεπζεο απνηειεί ε αξηζηνπξγεκαηηθή Εθζάδα ηνπ Οιήνμο. Σν γεγνλόο μεθηλά από ηνπο γάκνπο ηνπ Πειέα θαη ηεο Θέηηδαο, ζηνπο νπνίνπο ε κόλε απξόθιεηε ήηαλ ε Έξηο. Ώπηή νξγηζκέλε πεηά ζηε ζπληξνθηά έλα ρξπζό κήιν πνπ πξέπεη λα δνζεί ζηελ πην όκνξθε. Σελ 369
δηακάρε ησλ ζεαηλώλ, Ώθξνδίηεο, Ώζελάο θαη Ήξαο γηα ην πνηά είλαη ε νκνξθόηεξε πνπ πξέπεη λα πάξεη ην κήιν, θαιείηαη λα θξίλεη ν Πάξηο, ν νπνίνο δίλεη ην κήιν ζηελ Ώθξνδίηε πνπ ηνπ ππνζρέζεθε όηη ζα ηνπ ραξίζεη ηελ πην όκνξθε γπλαίθα ηνπ θόζκνπ. Δ ζεά πινπνίεζε ηελ ππόζρεζή ηεο εκπλένληαο έξσηα ηεο Βιέλεο γηα ηνλ Πάξη, αιιά απηό ην πιήξσζαλ ρηιηάδεο θαη ρηιηάδεο γελλαίνη πνιεκηζηέο θαη από ηηο δπν πιεπξέο θαη θπζηθά ε ίδηα ε παηξίδα ηνπ Πάξη, ε Σξνία κε νινθιεξσηηθή θαηαζηξνθή. Σξσίινο (Ιζη): 1. Ο Σνςίθμξ (5νο π.Υ. αη.) ήηαλ ζνθηζηήο από ηε ίδε, δάζθαινο ηνπ σθξάηε ηνπ ρνιαζηηθνύ. (Παθαηζκή Ώκεμθ.) 2. Ο Σνςίθμξ από ηελ Διεία ήηαλ νιπκπηνλίθεο ηνπ άξκαηνο ην 372 π.Υ. Τξσίινο (Μπζ): 1. Ο ιζηνόηενμξ βζμξ ημο ααζζθζά ηδξ Σνμίαξ Πνζάιμο ηαζ ηδξ Βηάαδξ, ζημηώεδηε από ημκ Ώπζθθέα έλς από ηα ηείπδ ηδξ Σνμίαξ, εκώ ζοκόδεοε ηδκ αδεθθή ημο Πμθολέκδ. (ιδνμξ) 2. Γζμξ ηδξ Καζζάκδναξ, ηόνδξ ημο Πνζάιμο. (ιδνμξ) Σρως (Μπζ): Ο Σξσο ή Σξώαο ήηακ ααζζθζάξ ηδξ Φνοβίαξ ηαζ παηέναξ ημο Γακοιήδδ. Έδςζε ημ όκμιά ημο ζηδκ Σνμία
Συδεύς (Μπζ): Γηνο ηνπ βαζηιηά ηεο Καιπδψλαο Οηλέα. Παληξεχηεθε ηελ Αεηπχιε θφξε ηνπ βαζηιηά ηνπ Άξγνπο Ώδξάζηνπ θαη απέθηεζε έλα γην ηνλ Αηνκήδε πνπ αξγφηεξα έγηλε έλαο απφ ηνπο ήξσεο ηνπ Σξσηθνχ Πνιέκνπ. Μεηείρε ηεο εθζηξαηείαο ησλ Βπηά επί Θήβαο θαη έζθαμε κέζα ζην λαφ ηεο Ώζελάο ηελ Εζκήλε αδειθή ηνπ Πνιπλείθε, αιιά ζθνηψζεθε απφ ηνλ Μειάληππν. (κεξνο, Ώπνιιφδσξνο) Τχιηθνο (Μπζ): ΐνζθφο ηεο Ώξθαδίαο. ΐξήθε ζηελ θνπθάια κηα βειαληδηάο ηα λενγέλλεηα δίδπκα Λχθαζην θαη Παξξάζην, παηδηά ηνπ Άξε θαη ηεο Φηινλφκεο. Δ κεηέξα ηνπο, απφ ην θφβν ηνπ παηέξα ηεο Νχθηηκν, ηα είρε πεηάμεη κφιηο γελλήζεθαλ ζηνλ πνηακφ Βξχκαλζν. Ο Σχιηθνο πήξε ηα παηδηά ζην ζπίηη ηνπ θαη ηα αλέζξεςε. Σύιιηνο (Ιζη): Έιιελαο επηγξακκαηνπνηόο (Παθαηζκή Ώκεμθμβία) Τύλος (Μσθ): Γζμξ ημο πμηάιζμο εεμύ Ένιμο ηαζ αδεθθόξ ηδξ Νασάδαξ Μμνίαξ. Ο Σύθμξ ζημηώεδηε από έκα δνάημκηα, αθθά ημκ ακάζηδζε δ αδεθθή ημο πνδζζιμπμζώκηαξ έκα ιαβζηό αόηακμ. Σπκίρα (Ιζη): Δ Σοιίπα (6νο π.Υ. αη.) από ηε πάξηε, ήηαλ γπλαίθα ηνπ Κξνησληάηνπ Μπιιίνπ. Ώπό πνιύ λσξίο έγηλε κέινο ηεο Ππζαγόξεηαο θνηλόηεηνο. Ώλαθέξεηαη από ηνλ Εάκβιηρν έλα ζύγγξακκά ηεο ζρεηηθά κε ηνπο “θίινπο αξηζκνύο”. Μεηά ηελ θαηαζηξνθή ηεο ζρνιήο ηνπ Κξόησλα ε Σπκίρα θαηέθπγε ζηηο πξαθνύζεο. Ο ηύξαλλνο ησλ πξαθνπζώλ Αηνλύζηνο απαίηεζε από ηελ Σπκίρα λα ηνπ απνθαιύςεη ηα κπζηηθά ηεο Ππζαγόξεηαο δηδαζθαιίαο έλαληη κεγάιεο ακνηβήο. Ώπηή αξλήζεθε θαηεγνξεκαηηθά θαη κάιηζηα έθνςε κε ηα δόληηα ηελ γιώζζα ηεο θαη ηελ έθηπζε ζην πξόζσπν ηνπ Αηνλπζίνπ.
370
Σύμνης (Ιζη): Πνηεηήο ηνπ 3νπ π.Υ. αηώλα από ηελ Καξία ή ηελ Κξήηε. ώδνληαη επηά επηγξάκκαηά ηνπ (Παθαηζκή Ώκεμθμβία) Συνδάρεως (Μπζ): ΐαζζθζάξ ηδ πάνηδξ, ζύγοβμξ ηδξ Λήδαξ ηαζ παηέναξ ηδξ Κθοηαζικήζηναξ ηδξ Χναίαξ Βθέκδξ ηαζ ηςκ Αζμζημύνςκ Κάζημνα ηαζ Πμθοδεύηδ (δ παηνόηδηα ηδξ Βθέκδξ ηαζ ημο Πμθοδεύηδ απμδίδεηαζ ζημκ Αία) (ιδνμξ) Συνδάριχος (Ιζη): Ο Σοκδάνζπμξ από ηελ ηθπώλα ήηαλ πνηεηήο. Έγξαςε βηβιίν κε ζπληαγέο καγεηξηθήο ζε ζηίρνπο Σπλδαξίσλ (Ιζη): Ο Σοκδανίςκ (3νο π.Υ. αη.) ήηαλ ηύξαλλνο ηεο πόιεο Σαπξνκέλην (ζεκεξηλή Σανξκίλα) ηεο ηθειίαο. Πξνζθάιεζε ηνλ βαζηιηά ηεο Δπείξνπ Πύξξν λα εηζβάιεη ζηελ Εηαιία (Αζόδςνμξ ζηεθόξ, Πθμύηανπμξ) Σύννιχος (Ιζη): Ο Σύκκζπμξ ήηαλ πνηεηήο θαη απηνδίδαθηνο κνπζηθόο από ηελ Υαιθίδα. πλέζεζε παηάλεο κε κνπζηθή ππόθξνπζε. Ώλαθέξεηαη ζηνλ δηάινγν Ίςκ ηνπ Πθάηςκα Συννώνδας (Ιζη): Ο Σοκκώκδαξ ήηαλ ηύξαλλνο ηεο Βύβνηαο Σπξαλλίσλ (Ιζη): Ο Σονακκίςκ (1νο π.Υ. αη.) από ηελ Ώκηζό ηνπ Πόληνπ, ήηαλ γηνο ηνπ Βπηθξαηίδα θαη γξακκαηηθόο. Ήηαλ καζεηήο ηνπ Βζηηαίνπ ηεο Ώκηζνύ. Σν πξαγκαηηθό ηνπ όλνκα ήηαλ Θεόθξαζηνο, αιιά ηνπ έκεηλε ην Σπξαλλίσλ εμ αηηίαο ηεο θαθήο ζπκπεξηθνξάο ηνπ πξνο ηνπο ζπκκαζεηέο ηνπ. Σν 72 ζπλειήθζε από ηα ξσκατθά ζηξαηεύκαηα ηνπ Λνύθνπινπ θαη κεηαθέξζεθε ζηε Ρώκε σο δνύινο. Βθεί αζρνιήζεθε κε ηελ νξγάλσζε ηεο βηβιηνζήθεο ηνπ πεξίθεκνπ ζπιιέθηε βηβιίσλ Ώπειιηθώλα, πνπ είρε κεηαθεξζεί ζηελ Ρώκε. Ο Κηθέξσλ εθηίκεζε ηελ δνπιεηά ηνπ (Κζηέν.) Κηνλόθξαλν
Σύραννος
(Μπζ): Γηνο ηνπ βαζηιηά ησλ Σαθίσλ Πηεξέιανπ. Με ηνπο αδειθνχο ηνπ έθιεςαλ ηηο αγειάδεο ηνπ βαζηιηά ησλ Μπθελψλ Διεθηξχνλα. (Ώπνιιφδσξνο) Τπξία (Μπζ): Δ Σπξία ήηακ ιζα από ηζξ βοκαίηεξ ημο Ώζβύπημο (Ώπνιιφδσξνο) Σπξίκκαο (ηζη): Ο Σονίιιαξ, γηνο ηνπ Κνίλνπ θαη εγγνλόο ηνπ Καξάλνπ, ήηαλ ν ηξίηνο βαζηιηάο ηεο Μαθεδνλίαο (από ην 750 σο ην 700 π.Υ.). Σνλ δηαδέρζεθε ν Πεξδίθθαο Ώ‟ Τπξξελφο (Μπζ): Ο Σπξξελόο ή Σπξζηλόο εεςνείηαζ μ εθεονέηδξ ηδξ ζάθπζββαξ. Λέβεηαζ όηζ μ βζμξ ημο Δβέθεςξ ή Ββεθεύξ έδςζε ηδκ ζάθπζββα ζημκ δβέηδξ ηςκ Αςνζέςκ Σήιεκμ όηακ επζηέεδηε εκακηίμκ ημο Άνβμοξ
371
Σπξζηλίο (Ιζη): Δ Σονζζκή δ οαανίηζξ (6νο-5νο π.Υ. αη.) πεξηιακβάλεηαη ζηνλ θαηάινγν ησλ Ππζαγνξείσλ ηνπ Εαιαθίπμο. Ήηαλ κηα από ηηο ιίγεο γπλαίθεο πνπ γλώξηζαλ ηα καζεκαηηθά θαη ηελ θηινζνθία ηνπ Ππζαγόξα. Σπξζηλόο (Ιζη): Ο Σονζζκόξ μ οαανίηδξ πεξηιακβάλεηαη ζηνλ θαηάινγν ησλ Ππζαγνξείσλ ηνπ Εαιαθίπμο Συρταίος (Ιζη): Ο Σονηαίμξ (7νο π.Υ. αη.) από ηελ Ώζήλα ή από ηα ελ Μίιεην ή από ηηο Ώθίδλεο Λαθσλίαο, ήηαλ δηάζεκνο ειεγεηαθόο πνηεηήο. Οη ζηίρνη ησλ πνηεκάησλ πνπ έληπλαλ ηηο ειεγείεο θαη ηνπο παηάλεο ηνπ, είραλ ζηόρν ηελ αλύςσζε ηνπ καρεηηθνύ πλεύκαηνο ησλ πνιεκηζηώλ ηεο πάξηεο θαη ηελ ελδπλάκσζε ηεο αγάπεο πξνο ηελ παηξίδα. Έρνπλ δηαζσζεί ηξία πιήξε πνηήκαηά ηνπ θαη ιίγα απνζπάζκαηα από άιια (Δνόδμημξ, ηνάαςκ) Σύρταμος (Ιζη): Σν αξρηθό όλνκα ηνπ θηινζόθνπ θαη απνθαινύκελνπ παηένα ηδξ ΐμηακζηήξ Θενθξάζηνπ (ηνάαςκ) Τπξψ (Μπζ): ύγοβμξ ημο ααζζθζά ηδξ Εςθημύ Κνδεέα. Σδκ ενςηεύηδηε μ Πμζεζδώκαξ ηαζ από ηδκ έκςζή ημοξ βεκκήεδηακ μζ δίδοιμζ Πεθίαξ ηαζ Νδθέαξ. (ιδνμξ) Τπθάσλ ή Τπθσεχο ή Τπθψλ (Μπζ): Γηγαληηαίν ηέξαο πνπ γέλλεζε ε Γαία κεηά ηελ έλσζή ηεο κε ηνλ Σάξηαξν γηα λα εθδηθεζεί ηνπο ζενχο ηνπ Οιχκπνπ γηα ηελ εμφλησζε ησλ παηδηψλ ηεο Γηγάλησλ. Βίρε εθαηφ θεθάιηα δξάθνληα, απφ ηα κάηηα ηνπ έβγαδε θσηηέο, ήηαλ κεγαιχηεξνο απφ βνπλά θαη ηα ρέξηα έθηαλαλ απφ ηελ Ώλαηνιή ζηε Αχζε. Σν ζψκα απφ ηε κέζε θαη θάησ είρε θνπινπξηαζκέλα θίδηα. (Δζίνδνο) Τπθσεχο (Μπζ): Έλαο απφ ηνπο Γίγαληεο γηνπο ηνπ Οπξαλνχ θαη ηεο Γαίαο. θνηψζεθε απφ ηνλ Αηφλπζν θαηά ηελ Γηγαληνκαρία (Δζίνδνο) Συφών (Μπζ): Καηαζηξεπηηθφο άλεκνο, γηνο ηνπ Σπθσέσο. (Δζίνδνο) Τπθσλεχο (Μπζ): ΐαζζθζάξ ηδξ Κμνίκεμο, δζζέββμκμξ ημο ζζύθμο Σύραλδξνο (Ιζη): Βπώλπκνο άξρσλ ησλ Ώζελώλ ην 184 π.Υ. Τχρε (Μπζ): 1. Κόνδ ηνπ Χθεαλνχ θαη ηεο Σεζχνο δειαδή κηα απφ ηηο Χθεαλίδεο, ζεά ηεο ηχρεο, ηεο επηπρίαο, ηεο επκάξεηαο, ηεο ζχκπησζεο θαη ηνπ πινχηνπ. Καηά άιιε εθδνρή είλαη θφξε ηνπ Βξκή θαη ηεο Ώθξνδίηεο, ελψ ν Πίλδαξνο ηελ αλαθέξεη σο θφξε ηνπ Αία θαη (ίζσο) αδειθή ηνπ Καηξνχ. (Δζίνδνο) 2. Δ Σύρε ήηακ Νύιθδ, κηα απφ ηεο αθνινχζνπο ηεο Πεξζεθφλεο Σχρηος (Μπζ): πνπδαίνο ηερλίηεο, θαηαζθεχαζε ηελ αζπίδα ηνπ Ώίαληα ηνπ Σειακψληνπ, απφ επηά δέξκαηα βνδηνχ θαη επελδπκέλε κε θχια ραιθνχ. (κεξνο) Σύχων (Ιζη): Θεόηεηα ηεο ηύρεο θαη ηνπ αηπρήκαηνο, ιαηξεπόηαλ ζηελ Ώζήλα (Παθαηζκή Ώκεμθμβία)
372
Ύαγνις (Ιζη): Μνπζηθόο από Φξπγία, πνπ ζύκθσλα κε ηελ παξάδνζε δίδαμε ηελ απιεηηθή ηέρλε ζηελ Βιιάδα (Πθμύηανπμξ) Υάδεο Μπζ): Νύιθεξ πνπ έθεξλαλ ηε βξνρή θαη ηε γνληκνπνηφ πγξαζία (απφ ην ξήκα ος=ανέπς) ζπγαηέξεο ηνπ Άηιαληα θαη αδειθέο ηνπ Όαληνο (κεξνο) Ταθίλζηνο (Ιζη): Βπίζεην ηνπ Ώπόιισλα Ταθηλζίο (Ιζη): Δ Ταηζκείξ ήηαλ εηαίξα ηεο αξραηόηεηαο Τάκινθος (Μπζ): 1. Λαηεδαζιόκζμξ πμο γμύζε ζηδκ Ώεήκα ιε ηζξ ηνεζξ ηόνεξ ημο, ηζξ θεβόιεκεξ Ταηζκείδεξ. Μεηά από πνδζιό ημο Μακηείμο ηςκ Αεθθώκ, ηα ηνία ημνίηζζα εοζζάζηδηακ γηα λα ζσζεί ε πφιε ηεο Ώζήλαο απφ ηνλ ιηκφ. (Ώπνιιφδσξνο) 2. Πξνειιεληθφο ζεφο ηεο βιάζηεζεο, αληίζηνηρνο ηνπ Άδσλη, παζίγλσζηνο γηα ηελ νκνξθηά ηνπ. Σξάβεμε ηελ πξνζνρή ηνπ δπηηθνχ αλέκνπ Γέθπξνπ θαη ηνπ Ώπφιισλα. Ο Τάθηλζνο έγηλε εξσκέλνο ηνπ Ώπφιισλα. ε έλα αγψλα δηζθνβνιίαο, ν Γέθπξνο πέηαμε ηνλ δίζθν ηνπ πάλσ ζηνλ Τάθηλζν θαη ηνλ ζθφησζε. Ο Ώπφιισλαο ζπληεηξηκκέλνο έζαςε κφλνο ηνπ ηνλ Τάθηλζν θαη ηνλ κεηακφξθσζε ζην νκψλπκν άλζνο (Λνπθηαλφο) Εέθπξνο θαη Τάθηλζνο Τάιε (Μπζ): Μηα απφ ηηο Ώξηεκίζηεο Νχκθεο, αθνινχζνπο ηεο Άξηεκεο Υαιηλζίδεο (Μπζ): Ταθηλζίδεο απμηαθμύκηακ μζ ηόνεξ ημο Ταηίκεμο (Ώλζείο, Ώηγιείο, Λνπζία ή Λπηαία θαη Οξζαία), πνπ ζπζηάζηεθαλ κεηά απφ ρξεγζκφ ηνπ Μαληείνπ ησλ Αειθψλ γηα λα ζσζεί ε πφιε ηεο Ώζήλαο απφ ηνλ ιηκφ. (Ώπνιιφδσξνο) Τάκπνιηο (Ιζη): Ο Τάιπμθζξ (5νο π.Υ. αη.) ήηαλ παηέξαο ηνπ Αατθάληε, ελόο από ηνπο δηνηθεηέο ηνπ ζηξαηνύ ηεο Φσθίδαο ζηνλ πόιεκν θαηά ησλ Θεζζαιώλ. (Παοζακίαξ) Ύαλζηο (Μπζ): Αζζέββμκμξ ημο ίζοθμο, ααζίθεοζε ζηδκ Κόνζκεμ Υακίλεο (Μπζ): Σέηκα ηδξ Ένζδμξ πνμζςπμπμίδζδ ηςκ ζοιπθμηώκ Ύας (Μπζ): Γζμξ ημο Άηθακηα θαη αδειθφο ησλ Τάδσλ Νπκθψλ. θνηψζεθε απφ έλα ιηνληάξη ή εξπεηφ ζε θπλήγη ζηε Ληβχε. Οη αδειθέο 373
ηνπ έθιαηγαλ αζηακάηεηα γηα ην ρακφ ηνπ ψζπνπ νη ζενί ηηο κεηακφξθσζαλ ζε αζηέξηα. (Τγίλνο) Ύβισλ (Ιζη): Ώξραίνο βαζηιηάο ηεο ηθειίαο, κε ηνπ νπνίνπ ηηο νδεγίεο νη Μεγαξείο έρηηζαλ ηελ πόιε Όβια (Θμοηοδίδδξ) Τβρέας (Ιζη): Ο Τανέαξ (1νο π.Υ. αη.) από ηελ Καξία ήηαλ ξήηνξαο θαη πνιηηηθόο. Τβρίας (Ιζη): Ώξραίνο πνηεηήο (7νο-6νο π.Υ. αη.) από ηελ Κξήηε. Γλσζηό ηνπ έξγν Ο ύικμξ ηςκ Κμονδηώκ. ώδεηαη κόλν έλα ρνξεπηηθό ηνπ άζκα κε ηελ δηάιεθην ηεο παηξίδαο ηνπ (Ώεήκαζμξ) Τβξηιίδεο (Ιζη): Ο Τανζθίδδξ (491 π.Υ.) ήηαλ άξρσλ ησλ Ώζελώλ Ύβξηο (Ιζη): Θεόηεηα ή δαηκόλην, πξνζσπνπνίεζε ηεο αθαγμκζηήξ ζοιπενζθμνάξ, ηεο ακαίδεζαξ, ηδξ αοεάδεζαξ, ηδξ ζηαιόηδηαξ ηαζ ηδξ απενζζηερίαξ. Τγεία ή Τγίεηα (Ιζη): Θεόηεηα ηεο ζσκαηηθήο θαη ςπρηθήο πγείαο ηαη θάζε θαζαξνύ πξάγκαηνο. Ώδεξθέο ηεο ήηαλ ε Παλάθεηα, ε Ώίγιε, ε Ώθεζώ θαη ε Εαζώ. Δ Τγεία ιαηξεπόηαλ ζηνπο λανύο ηνπ παηέξα ηεο ηα Ώζηθδπζεία. (ιδνμξ) Ζ Τγεία, έξγν ηνπ γιύπηε θόπα Τγίλνο (Ιζη): 1. Ο Γάσμξ Εμύθζμξ Τβίκμξ ήηαλ Ρσκαίνο γξακκαηηθόο ηνπ 1νπ π.Υ. αη., δνύινο πνπ απειεπζεξώζεθε από ηνλ Ώύγνπζην. Ήηαλ καζεηήο ηνπ Ώιεμάλδξνπ ηνπ ΠνιπΎζηνξα θαη απέθηεζε επξύηαηε κόξθσζε. Έγξαςε πνιιά έξγα, αξθεηά όκσο από απηά απνδίδνληαη ζηνλ Τγίλν ρσξίο λα είλαη βέβαηε ε γλεζηόηεηά ηνπο. Μεηαμύ απηώλ πνιινί κύζνη ειιεληθνί θαη ξσκατθνί πνπ, παξά ηελ απιντθόηεηά ηνπο, απνηεινύλ πνιύηηκν βνήζεκα γηα ηελ κειέηε ηεο ειιεληθήο κπζνινγίαο 2. Ο Τβίκμξ από ηελ Ώζήλα δηεηέιεζε επίζθνπνο (πάπαο) ηεο Ρώκεο από ην 136 σο ην 140. Καηά ηελ ζεηεία ηνπ θαζόξηζε ηα πξνλόκηα ηνπ θιήξνπ θαη θαζόξηζε ηα ζηάδηα ηεο εθθιεζηαζηηθήο ηεξαξρίαο. Σν δηαδέρζεθε ν Πίνο Ώ‟ Τδάξλεο (Ιζη): Πέξζεο, επηθεθαιήο ηνπ επίιεθηνπ ζώκαηνο ησλ Ώζαλάησλ, ζηελ εθζηξαηεία ηνπ Ξέξμε θαηά ηεο Βιιάδαο (Δνόδμημξ) Τδάζπεο (Μπζ): Πνηάκηνο ζεφο, πξνζσπνπνίεζε πνηακνχ ηεο Ελδίαο Ύδαηα ηεο ηπγόο (Ιζη): Όδαηα ηδξ ηοβόξ απνθαινύληαλ νη πεγέο ηνπ πνηακνύ Κξάζε ζην Υεικό ηεο ΏραΎαο. ηε κπζνινγία νη πεγέο απηέο βξίζθνληαλ ζηα Σάξηαξα όπνπ βξηζθόηαλ ην παιάηη ηεο ηύγαο. Ο κεγαιύηεξνο όξθνο πνπ κπνξνύζε λα πάξεη έλαο ζεόο ήηαλ ζημ όκμια ηςκ Τδάηςκ ηδξ ηοβόξ. Τδξηάδεο (Ιζη): Νύκθεο ησλ γιπθώλ λεξώλ, άιιε νλνκαζία ησλ Νατάδσλ 374
Ύδξνο (Ιζη): Καηά ηνπο Οξθηθνύο, ήηαλ αξρέγνλε ζεόηεηα ησλ πδάησλ, αληίζηνηρε ηνπ Χθεαλνύ Τέιε (Ιζη): Σν αξρηθό όλνκα ηεο πόιεο Βιέα ηεο Μεγάιεο Βιιάδαο Τέηηνο (Ιζη): Βπίζεην ηνπ Αία Ύεο (Ιζη): Θεόηεηα ή δαηκόλην, πξνζσπνπνίεζε ηεο πγξαζίαο θαη ηεο βξνρήο Υιαίνο (Μπζ): Ο Κέκηαονμξ Τιαίνο επζπείνδζε κα αζάζεζ ηδκ Ώηαθάκηδ ηαζ ζημηώεδηε από ηα αέθδ ηδξ (Ώπμθθόδςνμξ) Υιαθίδεο (Μπζ): Γζμξ ημο Τθάημο από ηδκ Κνήηδ. Σμ όκμια αοηό πνδζζιμπμίδζε μ Οδοζζέαξ όηακ επέζηνερε ζηδκ Εεάηδ (ιδνμξ)
Ύλας (Μπζ): Έλαο φκνξθνο λένο εξσκέλνο ηνπ Δξαθιή. Κάπνηε ν Όιαο πήγε λα πηεη λεξφ απφ κηα πεγή, θαη νη Νχκθεο ηεο πεγήο ηνλ άξπαμαλ εληππσζηαζκέλεο απφ ηελ νκνξθηά ηνπ. Ώπφ ηφηε ν Δξαθιήο ηνλ αλαδεηνχζε απαξεγφξεηνο. (Ώπνιιψληνο Ρφδηνο) Υιεχο (Μπζ): Κοκδβόξ, ζημηώεδηε ζημ ηοκήβζ ημο Καθοδώκζμο Σαύνμο (Ώπμθθόδςνμξ) Ύιε (Μπζ): Μζα από ηζξ ηόνεξ ημο ααζζθζά ημο Ονπμιεκμύ Θεζπίμο (Βοζηάεζμξ) Ύιεο (Μπζ): Κέκηαονμξ ηδξ Ώνηαδίαξ, ζημηώεδηε από ημκ Δναηθή Τιιείο (Ιζη): Ασξηθή θπιή, νθείιεη ην όλνκά ηεο ζηνλ Όιιν Ύλλος (Μπζ): Γηνο ηνπ Δξαθιή θαη ηεο Αεηάλεηξαο, επψλπκνο ηεο δσξηθήο θπιήο ησλ Τιιέσλ. θνηψζεθε ζε κνλνκαρία κε ηνλ βαζηιηά ηεο Σεγέαο Έρεκν. (νθνθιήο) Υινλφκε (Μπζ): Θδθοηόξ Κέκηαονόξ, ζύγοβμξ ημο Κεκηαύνμο Κύθανμο Τμέναιος (Ιζη): Θεόηεηα, πξνζσπνπνίεζε ηνπ βαιήθζμο άζιαημξ θαη ησλ γακήιησλ ηειεηώλ. Σν ίδην ην γακήιην ηξαγνύδη ιεγόηαλ οιέκαζμξ ζε αληίζεζε κε ην λεθξηθό ηνλ επζεαθάιζμ. Ο Τκέλαηνο ήηαλ παξώλ ζε θάζε γακήιηα ηειεηή θαη ε απνπζία ηνπ ήηαλ θαθόο νησλόο γηα ηελ κειινληηθή πνξεία ησλ λεόλπκθσλ. Υκέλε (Μπζ): ύγοβμξ ημο Φόναακημξ ηαζ ιδηένα ημο Σίθομξ (Τβίκμξ) Τκέεο (Ιζη): ηξαηεγόο ησλ Πεξζώλ (Δνόδμημξ) Τμήν (Μπζ): Γζμξ ημο Ώπόθθςκα ηαζ ηδξ Μμύζαξ Καθθζόπδξ, μ μπμίμξ έγδζε πμθθά πνόκζα εοηοπζζιέκμξ ιε ηδκ βοκαίηα ημο. Μεηά ημκ εάκαηό ημο μζ ανπαίμζ Έθθδκεξ έραθθακ ύικμοξ πνμξ ηζιή ημο ζηζξ ηεθεηέξ ηςκ βάιςκ, ημοξ βκςζημύξ Τιέκαζμοξ (Ώπμθθόδςνμξ) Τκήηηηνο (Ιζη): Βπίζεην ηνπ Αία (Παοζακίαξ) Τκλίο (Ιζη): Βηαίξα ηεο αξραηόηεηαο, αλαθέξεηαη ζηνπο Βηαζνζημύξ Αζαθόβμοξ ηνπ Λμοηζακμύ. Ύκλνο (Μπζ): ΐμζηόξ από ηδκ Φνοβία. Βνςηεύηδηε ηε Νίθαηα, αιιά απηή απερζαλφηαλ ηνλ έξσηα θαη ηνλ ζθφησζε. 375
Τπάτη (Ιστ): λνκα πνπ αλαθέξεηαη ζε Μνύζα (πέξαλ ησλ Βλλέα) Τπαηία (Ιζη): Δ Τπαηία (370-415 κΥ.) ήηαλ κηα εμειιεληζκέλε Ώηγύπηηα λενπιαησληθή θηιόζνθνο, καζεκαηηθόο θαη δαζθάια πνπ έδεζε ζηελ Ώιεμάλδξεηα. Ήηαλ θόξε ηνπ καζεκαηηθνύ θαη αζηξνλόκνπ Θέςκα ημο Ώθελακδνέα (335-405), πνπ ήηαλ θαη ν δάζθαιόο ηεο θαη ν ηειεπηαίνο δηεπζπληήο ηνπ Μνπζείνπ ηεο Ώιεμάλδξεηαο. Δ Τπαηία ήηαλ κηα από ηηο ιίγεο γπλαίθεο πνπ ζπλεηζέθεξαλ νπζηαζηηθά ζηελ αλάπηπμε ηεο καζεκαηηθήο επηζηήκεο. Δ ίδηα δελ δίδαμε ζην Μνπζείν αιιά δερόηαλ ηνπο καζεηέο ηεο ζην ζπίηη ηεο. Ώπό ηνπο ζρνιηαζηέο ηεο επνρήο, ραξαθηεξηδόηαλ σο ραξηζκαηηθή δαζθάια. Αίδαμε εθηόο ησλ καζεκαηηθώλ, αζηξνλνκία θαη θηινζνθία, κεηαμύ δε ησλ καζεηώλ ηεο ήηαλ θαη αξθεηνί ρξηζηηαλνί. ηε ζπκβνιή ηεο ζηελ επηζηήκε, ηεο απνδίδνληαη θαη νη εθεπξέζεηο ηνπ αζηξνιάβνπ (καδί κε ηνλ παηέξα ηεο Θέσλα) θαη ηνπ πγξνκέηξνπ. Σνλ αζηξνιάβν είρε πεξηγξάςεη ν Πηνιεκαίνο Κιαύδηνο από ηνλ 2ν κ.Υ. αηώλα. Ζ Τπαηία κε καζεηέο ηεο Σν γεγνλόο είλαη πσο ε Τπαηία εθπξνζσπνύζε ηε γλώζε θαη ηελ επηζηήκε, πξάγκαηα πνπ νη ρξηζηηαλνί εθείλεο ηεο επνρήο ηαύηηδαλ κε ηνλ παγαληζκό, θαη ε ίδηα ζεσξήζεθε απεηιή από ηηο δηάθνξεο ρξηζηηαληθέο νκάδεο. Δ επξεία δεκνηηθόηεηα πνπ απνιάκβαλε ηελ νδήγεζε ζην επίθεληξν ησλ ηαξαρώλ πνπ μεζπνύζαλ ζηελ Ώιεμάλδξεηα, κεηαμύ ρξηζηηαλώλ θαη εζληθώλ. Οη θήκεο πνπ έληερλα δηεζπάξεζαλ από ηνλ Πέηξν, έλα ηξακπνύθν ηνπ παηξηάξρε Κύξηιινπ, όηη ε Τπαηία ήηαλ κάγηζζα θαη ππνζηεξίθηξηα ησλ Ββξαίσλ, μεζήθσζαλ ηνλ όριν ελαληίνλ ηεο θαη ηνλ Μάξηην ηνπ 415, νη εμαγξησκέλνη θαλαηηθνί ρξηζηηαλνί, πνιίηεο θαη κνλαρνί, ηελ ηξάβεμαλ βίαηα από ηελ άκαμά ηεο, ηελ θαηαθξενύξγεζαλ κε αγξηόηεηα, ηελ δηακέιηζαλ θαη έθαςαλ ηα κέιε ηεο. Ώπηόο ν θόλνο, πξαγκαηνπνηήζεθε έμσ από ηελ εθθιεζία ηνπ Καηζαξείνπ (πξώελ παγαληζηηθόο λαόο). Ο Πέηξνο ελεξγνύζε κεηά από παξόηξπλζε - αλ όρη από εληνιή - ηνπ Κύξηιινπ. Καλείο δελ ηηκσξήζεθε γη‟ απηόλ ην θόλν. Ο Κύξηιινο αγηνπνηήζεθε κεηά ην ζάλαηό ηνπ. Σν γεγνλόο όκσο ηνπ θόλνπ απηνύ, ήηαλ θαζνξηζηηθό γηα ηελ πνιηηηζηηθή δσή ηεο Ώιεμάλδξεηαο, γηαηί νη πεξηζζόηεξνη ιόγηνη, θηιόζνθνη θαη επηζηήκνλεο, ηελ εγθαηέιεηςαλ ακέζσο κεηά, κε απνηέιεζκα ηελ παξαθκή ηνπ κεγαιύηεξνπ θέληξνπ γλώζεο θαη πνιηηηζκνύ ηεο ειιεληζηηθήο επνρήο. 376
Τπατόδωρος (Ιζη): λνκα Θεβαίνπ πνπ αλαθέξεη ν Ξεκμθώκ Ύπαηνο (Ιζη): Βπίζεην ηνπ Αία Υπείλσξ (Μπζ): Μαπδηήξ ηςκ Σνώςκ, ζημηώεδηε ζημκ πόθειμ από ημκ Αζμιήδδ (ιδνμξ) Τπείροχος (Μπζ): Έκαξ από ημοξ Σνώεξ. Μαγί ιε ημκ αδεθθό ημο Εππόδαιμ έθααακ ιένμξ ζημκ Σνςζηό πόθειμ ηαζ ζημηώεδηακ ηαζ μζ δομ από ημκ Οδοζζέα. (ιδνμξ) Τπείρσλ (Μπζ): Έκαξ απφ ηνπο αξρεγνχο ζην ζηξαηφ ησλ Σξσαδηηψλ. Σνλ ζθφησζε ν Αηνκήδεο . (ιδνμξ) Ύπελνο (Ιζη): Ο Όπεκμξ από ηελ Πίζα ηεο Διείαο είλαη ν ληθεηήο ηνπ δνιίρνπ ζηελ Οιπκπηάδα ηνπ 724 Τπεξάλζεο (Ιζη): Γηνο ηνπ βαζηιηά ησλ Πεξζώλ Ααξείνπ, πνπ ζθνηώζεθε ζε κάρε ηνπο παξηηάηεο ηνπ Λεσλίδα ζηηο Θεξκνπύιεο (Δνόδμημξ) Τπεράσιος (Μπζ): Ο Τπεξάζηνο ή Όπαηνο ήηακ ααζζθζάξ ηδξ Πεθθήκδξ ΏπαΎαξ, παηέναξ ημο Ώνβμκαύηδ Ώζηένζμο (Ώπμθθώκζμξ Ρόδζμξ) Τπεξβάζαο (Ιζη): ηξαηεγόο ηνπ βαζηιηά ηεο πξίαο Ώληηόρνπ Γ‟ ηνπ Μεγάινπ. Σν 209 π.Υ. εθζηξάηεπζε ελαληίνλ ηεο ΐαθηξηαλήο. Τπεξβαηάο (Ιζη): ηξαηεγόο ηεο Ώρατθήο πκπνιηηείαο. Σν 226 π.Υ. αληηκεηώπηζε ηνπο παξηηάηεο ηνπ Κιενκέλε ζηελ κάρε ηεο Αύκεο, αιιά εηηήζεθε. Αθνληηζηήο νιπκπηαθώλ αγώλσλ Τπέρβιος (Ιζη): Ο Τπέναζμξ από ηηο πξαθνύζεο ήηαλ νιπκπηνλίθεο ζηνλ ζηάδην δξόκν ζηελ Οιπκπηάδα ηνπ 420 π.Υ. Υπέξβηνο (Μπζ): Ο Ώζβοπηζάδδξ Τπέξβηνο πακηνεύηδηε ηδκ ΑακαΎδα Κεθαζκώ, δ μπμία ημκ δμθμθόκδζε ηδκ πνώηδ κύπηα ημο βάιμο ημοξ. (Ώπμθθόδςνμξ) Τπέρβολος (Ιζη): 1. Αηαβόεηνο Ώζελαίνο δεκαγσγόο, γλσζηόο γηα ηνλ θπληζκό ηνπ. Βμνζηξαθίζηεθε ην 417 π.Υ. ζηε άκν. (Θμοηοδίδδξ) 2. Γλσζηόο παίθηεο απινύ (απιεηήο). Κιήζεθε θαη έπαημε ζηνπο νκαδηθνύο γάκνπο Μαθεδόλσλ θαη Πεξζίδσλ ζηα νύζα, ην 324 π.Υ. Τπεξβόξεηνη (Ιζη): Μπζηθόο ιαόο πνπ δνύζε ζην απώηαην βνξξά. Ήηαλ ιαόο εηξεληθόο θαη δνύζε επηπρηζκέλνο ζε κηα ρώξα πνπ ήηαλ γεκάηε ρξπζάθη θαη ν ήιηνο αλέηεηιε κηα θνξά ην ρξόλν. (ίζσο ε αλαθνξά απηή ηαπηίδεη ηνπο Τπεξβνξείνπο κε απηνύο πνπ δνύζαλ ζην Πνιηθό θύθιν, όπνπ ε κέξα θαη ε λύρηα θξαηνύλ από έμε κήλεο). (Δνόδμημξ) 377
Τπεξβόξεηνο (Ιζη): Βπίζεην ηνπ Ώπόιισλα Τπερείδης ή Τπεξίδεο (Ιζη): Ο Τπενείδδξ (389-322 π.Υ.) από ηελ Ώζήλα, ήηαλ πνιηηηθόο θαη ζηξαηεγόο θαη έλαο από ηνπο ζεκαληηθνύο ινγνγξάθνπο θαη ξήηνξεο ηεο αξραηόηεηαο θαη καζεηήο ηνπ Πιάησλα θαη ηνπ Εζνθξάηε. Ήηαλ ζπλεξγάηεο ηνπ Αεκνζζέλε θαη αλήθε ζηελ αληηκαθεδνληθή παξάηαμε. Μεηά ηελ ήηηα ηεο Ώζήλαο ζην Λακηαθό πόιεκν, ν Τπεξείδεο θαηέθπγε ζηελ Ώίγηλα, όκσο δελ γιίησζε από ηνπο Μαθεδόλεο ηνπ Ώληίπαηξνπ πνπ ηνλ εθηέιεζαλ. Βίλαη γλσζηνί πνιινί από ηνπο ιόγνπο ηνπ, κε ζπνπδαηόηεξν ηνλ Βπζηάθζμ γηα ηνπο πεζόληεο ζην Λακηαθό πόιεκν. (Παθαηζκή Ώκεμθμβία) Τπερήνωρ (Μπζ): Ο Σνώαξ Τπεξήλσξ ήηακ βζμξ ημο Πακεόμο ηαζ αδεθθόξ ημο Βοθόναμο. Καζ μζ δομ αδεθθμί ζοιιεηείπακ ζημκ Σνςζηό Πόθειμ ηαζ ζημηώεδηακ από ημκ Ώίακηα ημκ Λμηνό (ιδνμξ) Υπέξεηνο (Μπζ): Γζμξ ημο ααζζθζά ηδξ Ώνηαδίαξ Λοηάμκμξ (Βοζηάεζμξ) Τπέρης (Μπζ): Γζμξ ημο Πμζεζδώκα, ααζζθζάξ ηδξ Σνμζγήκαξ Υπεξησλίδεο (Μπζ): Ο βζμξ ημο Τπενίςκμξ, μ Ήθζμξ (ιδνμξ) Υπεξίππε (Μπζ): Δ ΑακαΎδα Τπεξίππε πακηνεύηδηε ημκ Ώζβοπηζάδδ Εππμημνοζηή ηαζ ημκ δμθμθόκδζε ηδκ πνώηδ κύπηα ημο βάιμο (Ώπμθθόδςνμξ) Υπέξηζθνο (Μπζ): Γζμξ ημο ααζζθζά ηδξ Σνμίαξ Πνζάιμο (Τβίκμξ) Τπερίων (Μπζ): Έλαο απφ ηνπο Σηηάλεο, γηνο ηεο Γαίαο θαη ηνπ Οπξαλνχ. Ήηαλ παηέξαο ηνπ Ήιηνπ, ηεο ειήλεο θαη ηεο Δνχο. (Δζίνδνο) Υπέξιανο (Μπζ): Γζμξ ημο Μέθακημξ, ζημηώεδηε από ημκ Σοδέα (Ώπμθθόδςνμξ) Τπερμένης (Ιζη): Λαθεδαηκόληνο ζηξαηησηηθόο (Ξεκμθώκ) Υπεξκλήζηξα (Μπζ): 1. Δ ΑακαΎδα Τπεξκήζηξα πακηνεύηδηε ημκ Ώζβοπηζάδδ Λοβηέα. Ήηακ δ ιόκδ από ηζξ 50 ΑακαΎδεξ πμο ενςηεύηδηε ημκ ζύγοβό ηδξ ηαζ δεκ ημκ δμθμθόκδζε. Ώπέηηδζακ δομ βζμοξ, ημκ Λοβηέα ηαζ ημκ Άαακηα (Ώπμθθόδςνμξ) 2. Κόνδ ημο ααζζθζά ηδξ Πθεονώκαξ Θεζηίμο (Αζόδςνμξ ζηεθόξ) Τπενόπδ (Μοε): Μζα από ηζξ Τπεναόνεζεξ πανεέκεξ (Δνόδμημξ) Τπεροχίδεο (Ιζη): Ώζελαίνο πνπ αλαθέξεη ν Θμοηοδίδδξ
Τπέροχος ή Υπείξνρνο (Μπζ): Γζμξ ημο ααζζθζά ηδξ Σνμίαξ Πνζάιμο. ημηώεδηε ζημ πόθειμ από ημκ Οδοζζέα (ιδνμξ) Τπέρφας (Μπζ): Παηέναξ ηδξ Βονοβάκεζαξ ή Βονοβάκδξ, δεύηενδξ ζογύβμο ημο Οζδίπμδα (Ώπμθθόδςνμξ) Τπεξρεηξία (Ιζη): Μηα από ηηο πξνζσλπκίεο ηεο Ήξαο Ύπελνο (Ιζη): Ο Όπδκμξ από ηελ Πίζα ηεο Πεινπνλλήζνπ, ήηαλ νιπκπηνλίθεο ηνπ δηαύινπ ην 724 π.Υ. Τπλνδόηεο (Ιζη): Τπκμδόηδξ ήηαλ έλα από ηα πξνζσλύκηα ηνπ Βξκή 378
Ύπλνο (Ιζη): Ο Όπκμξ ήηαλ δίδπκνο αδειθόο ηνπ Θαλάηνπ, πξνζσπνπνίεζε ηνπ ύπλνπ. Οη δπν αδειθνί ζεσξνύληαλ δεζκμί εεμί, θαηνηθνύζαλ ζηα Σάξηαξα θαη ν Ήιηνο δελ ηνπο έβιεπε πνηέ. Ο Όπλνο γπξίδεη αδηάθνπα ζηεξηέο θαη ζάιαζζεο θαη είλαη θαιόο κε ηνπο αλζξώπνπο, ζε αληίζεζε κε ην Θάλαην πνπ έρεη ζηδεξέληα θαξδηά θαη θξαηά γηα πάληα, όπνηνλ άλζξσπν ζπλαληήζεη. Οη δπν αδειθνί απεηθνλίδνληαη ζπλήζσο σο λένη κε θηεξά ζηνπο ώκνπο θαη ζπαζί ζηε κέζε. (Δζίμδμξ) Υξία (Μπζ): Βξσκέλε ηνπ Ώπφιισλα θαη κεηέξα ηνπ Κχθλνπ Τριεύς (Μπζ): Ήξσαο ηεο βνησηηθήο πφιεο Τξίαο, ν νπνίνο θηινμέλεζε ηνλ Αία θαη ηνλ Πνζεηδψλα πνπ ηνλ επηζθέθζεθαλ κεηακνξθσκέλνη ζε ζλεηνχο. Υξκίλε (Μπζ): Κφξε ηνπ Βπεηνχ θαη ηεο Ώλαμηξφεο. χδπγνο ηνπ Φφξβαληα θαη κεηέξα ηνπ Ώπγεία θαη ηνπ Άθηνξα (Ώπμθθόδςνμξ) Υξλεζψ (Μπζ): Κφξε ηνπ βαζηιηά ηνπ Άξγνπο Σεκέλνπ, ζχδπγνο ηνπ Αεηθφληε (Ώπμθθόδςνμξ) Ύξηαθνο (Μπζ): Ο Όξηαθνο από ηδκ Άαοδμ ήηακ πμθύ δθζηζςιέκμξ ηαζ δεκ πμθέιδζε ζημκ Σνςζηό Πόθειμ. Ο βζμξ ημο Άζζμξ πμθέιδζε ζημ πθεονό ηςκ Σνώςκ (ιδνμξ) Ύξηηνο (Μπζ): Ο Όξηηνο βζμξ ημο Γονηίμο, από ηδκ Μοζία πμθέιδζε ςξ ζύιιαπμξ ηςκ Σνώςκ, ζημηώεδηε από ημκ Ώίακηα ημκ Σεθαιώκζμ (ιδνμξ) Ύζηνο (Ιζη): Βπίζεην ηνπ Ώπόιισλα ζηελ ΐνησηία (Παοζακίαξ) Τζκηλάηαο (Ιζη): Έλαο από ηνπο λεθξνύο ηεο κάρεο ηνπ Εζζκνύ (146 π.Υ.) θαηά ησλ Ρσκαίσλ (από ζρεηηθή επηγξαθή) Υζκίλε (Μπζ): Κόνδ ηδξ Ένζδαξ ηαζ εββμκή ηδξ Νύπηαξ (Δζίμδμξ) Ύσμων (Ιζη): Ο Όζιςκ από ηελ Διεία ήηαλ νιπκπηνλίθεο ηνπ αγσλίζκαηνο ηνπ πεληάζινπ ην 394 π.Υ. Τζηαίρκαο (Ιζη): ηξαηεγόο ησλ Πεξζώλ, ζηνπο Πένζεξ ηνπ Ώζζπύθμο Τζηάζπεο (Ιζη): Γηνο ηνπ Ααξείνπ, επηθεθαιήο ησλ ΐαθηξίσλ θαηά ηελ εηζβνιή ησλ Πεξζώλ ηνπ Ξέξμε ζηελ Βιιάδα (Δνόδμημξ) Τψεύς (Μπζ): ΐαζζθζάξ ηςκ Λαπζεώκ, βζμξ ημο πμηαιμύ Πδκεζμύ ηαζ παηέναξ ηδξ Κονήκδξ (Πίκδανμξ) Υςείο (Μπζ): Δ ηόνδ ημο Τρέα, δ Κονήκδ (Ώπμθθόδςνμξ) Τςίδεο (Ιζη): ηξαηησηηθόο ηνπ Μαθεδνληθνύ ζηξαηνύ θίινο ηνπ Μελέδεκνπ, ε κηα κάρε ν Μελέδεκνο ηξαπκαηίζηεθε ζνβαξά θαη παξόηξπλε ηνλ θίιν ηνπ λα θύγεη γηα λα ζσζεί. κσο ν Τςηθιήο πξνηίκεζε λα κείλεη ζην πιάη ηνπ θίινπ ηνπ θαη λα ράζεη ηε δσή ηνπ, ππεξαζπίδνληάο ηνλ. Τψικλής (Ιζη): 1. Ο Τρζηθήξ από ηε ηθπώλα ήηαλ νιπκπηνλίθεο ηνπ δνιίρνπ ην 72 π.Υ. 2. Ο Τρζηθήξ (190-120 κ.Υ.) ήηαλ Έιιελαο καζεκαηηθόο θαη αζηξνλόκνο πνπ έδεζε ζηελ Ώιεμάλδξεηα. Υώξηζε ηνλ θύθιν ζε 360 κνίξεο. Σα 379
ζεκαληηθόηεξα γλσζηά έξγα ηνπ ήηαλ ηα: Πενί πμθοέδνςκ, Πενί ηδξ ηςκ γςδίςκ ακαθμνάξ θαη Ώκαθμνζηόξ. (Παθαηζκή Ώκεμθμβία) Τψικράτης (Ιζη): Ο Τρζηνάηδξ ήηαλ Έιιελαο ηζηνξηθόο από ηελ Ώκηζό ηνπ Πόληνπ (Λμοηζακόξ) Τςηλεθήο (Ιζη): Βπίζεην ηνπ Ώπόιισλα Τςίλσξ (Μπζ): Ο Τςίλσξ γηνο ηνπ Ανινπίσλνο, ήηαλ καρεηήο ησλ Σξψσλ, ζθνηψζεθε ζην Σξσηθφ πφιεκν απφ ηνλ Βπξχππιν (κεξνο) Ο Ιάζσλ ήηαλ εξαζηήο ηεο Τςηπύιεο Τςηπύιε (Μπζ): ειεληαθή ζεά, θφξε ηνπ βαζηιηά ηεο Λήκλνπ Θφαληα, εξσκέλε ηνπ Εάζνλα θαη κεηέξα ηξηψλ γησλ (Ώπμθθόδςνμξ) Ύςηο (Ιζη): Ο Όρζξ (6νο-5νο π.Υ. αη.) ήηαλ Έιιελαο αγγεηνγξάθνο Τςηρίδαο (Ιζη): λνκα Λαθεδαηκόληνπ πνπ αλαθέξεη ν Πθμύηανπμξ Ύςνο (Μπζ): Έλαο απφ ηνπο γηνπο ηνπ βαζηιηά ηεο Ώξθαδίαο Λπθάνλα (Παπζαλίαο)
380
Φάβιος (Μπζ): Γζμξ ημο Δναηθή ηαζ ηδξ Νύθδξ ΐζκδμύκδξ, μ μπμίμξ, όπςξ θέβεηαζ, ίδνοζε ηδκ νςιασηή βεκζά ηςκ Φααίςκ (Πθμύηανπμξ) Φαβσξίλνο (Ιζη): Ο Φααςνίκμξ ήηαλ ζθεπηηθόο θηιόζνθνο, καζεηήο ηνπ Αίσλνο ηνπ Υξπζνζηόκνπ Φαγξήζηνο (Ιζη): Ο Φαβνήζζμξ (4νο-3νο π.Υ. αη.) είλαη γλσζηόο από κηα επηηάθηα επηγξαθή πνπ βξέζεθε ζηελ Βιεπζεξνύπνιε ηεο Καβάιαο. Υάγρος (Μπζ): Γζμξ ημο Ώπόθθςκα ηαζ ηδξ Νύιθδξ Οενδίδμξ. Φαέζνπζα (Μπζ): 1. Μζα από ηζξ Δθζάδεξ, ηόνεξ ημο Ήθζμο. (ιδνμξ) 2. Δ ΑακαΎδα Φαέζνπζα δμθμθόκδζε ημκ Ώζβοπηζάδδ Βνιή ηδκ πνώηδ κύπηα ημο βάιμο ημοξ (Ώπμθθόδςνμξ) Υαέθων (Μπζ): 1. Ο Φαέζσλ ήηακ βζμξ ημο Ήθζμο. Μζα ιένα πήνε ημ άνια ημο παηένα ημο, αθθά φπσο νδεγνχζε αδέμηα, ηα άινγα μέθπγαλ απφ ηελ ηξνρηά ηνπο. Σν άξκα αλέβεθε ηφζν ςειά πνπ νη άλζξσπνη θαη ηα δψα πάγσλαλ θαη ζε ιίγν θαηέβεθε ηφζν ρακειά πνπ ε γε θάεθε θαη ηα πνηάκηα άξρηζαλ λα μεξαίλνληαη. Φαέζσλ Γηα λα πξνιάβεη κεγαιχηεξεο θαηαζηξνθέο ν Γεχο, θεξαπλνβφιεζε ηνλ λεαξφ Φαέζνληα, ν νπνίνο γθξεκίζηεθε απφ άξκα θαη έπεζε ζηνλ Δξηδαλφ πνηακφ θαη πλίγεθε. (Βπξηπίδεο) 2. Γζμξ ηδξ Δμύξ ηαζ ημο Κεθάθμο, βκςζηόξ βζα ηδκ μιμνθζά ημο. (Δζίμδμξ) Φαεηλίο (Ιζη): Εέξεηα ηεο Ήξαο ζην Άξγνο (Θμοηοδίδδξ) Φάελλα (Μπζ): κμια ιζαξ από ηζξ δομ Υάνζηεξ (ζηδκ Λαηςκία), δ άθθδ ήηακ δ Κθήηα (Παοζακίαξ) Φαελλόο (Ιζη): Πνηεηήο, αλαθέξεηαη ζηελ Παθαηζκή Ώκεμθμβία Φαηά (Μπζ): Γνζά ιάβζζζα πνπ είρε ζηελ θαηνρή ηεο κηα άγξηα γνπξνχλα πνπ βαζάληδε ηνπο θαηνίθνπο ηεο πεξηνρήο ηνπ Εζζκνχ ηεο Κνξίλζνπ. Σε Φαηά θαη ηελ γνπξνχλα ζθφησζε ν Θεζέαο. Φαίαμ (Ιζη): 1. ηξαηεγόο ησλ Ώζελαίσλ (Θμοηοδίδδξ) 2. Ο Φαίαμ από ηνλ Ώθξάγαληα ηεο Μεγάιεο Βιιάδαο ήηαλ κεραληθόο Φαίαμ (Μπζ): Γζμξ ηδξ Κόνηοναξ ηαζ ημο Πμζεζδώκα, βεκάνπδξ ηςκ Φαζάηςκ, ηαημίηςκ ηδξ Κένηοναξ (Αζόδςνμξ ζηεθόξ) 381
Φαίδεκνο (Ιζη): 1. Ο Φαίδδιμξ από ηελ Ώιεμάλδξεηα ηεο Σξσάδαο ήηαλ νιπκπηνλίθεο ζην παγθξάηην παίδσλ ην 200 π.Υ. 2. Ώξραίνο Έιιελαο γιύπηεο, γλσζηόο από ηελ ππνγξαθή ηνπ ζε έλα άγαικα θνύξνπ πνπ βξίζθεηαη ζην Μνπζείν ηεο Ώζήλαο Φαίδηκνο (Ιζη): 1. Έλαο από ηνπο Σξηάθνληα ηπξάλλνπο ηεο Ώζήλαο (Αδιμζεέκδξ) 2. Πνηεηήο-επηγξακκαηνπνηόο ηνπ 2νπ π.Υ. αηώλα από ηελ Θξάθε (Παθαηζκή Ώκεμθμβία) Υαίδιμος (Μπζ): 1. Έκα από ηα παζδζά ηδξ Νζόαδξ πμο ελόκηςζακ μ Ώπόθθςκ ηαζ δ Άνηειζξ (Ώπμθθόδςνμξ) 2. ΐαζζθζάξ ηδξ ζδώκαξ, θζθμλέκδζε ημκ Μεκέθαμ ηαζ ηδκ Χναία Βθέκδ, όηακ επέζηνεθακ από ημκ Σνςζηό πόθειμ. (ιδνμξ) Φαίδξα ή Φαίδξε (Μπζ): Θπγαηέξα ηνπ βαζηιηά ηεο Κξήηεο Μίλσα θαη ηεο Παζηθάεο θαη αδειθή ηεο Ώξηάδλεο. Παληξεχηεθε ηνλ Θεζέα θαη απέθηεζε καδί ηνπ ηνλ Ώθάκαληα θαη ηνλ Αεκνθψληα. Ο Θεζέαο είρε απνθηήζεη κε ηελ ακαδφλα Ώληηφπε έλα γην ηνλ Εππφιπην, ηνλ νπνίν ε Φαίδξα εξσηεχηεθε. ηαλ ν λένο αξλήζεθε ηνλ έξσηά ηεο απηή έζθηζε ηα ξνχρα ηεο θαη πήγε ζηνλ Θεζέα ιέγνληαο φηη ν γηνο ηνπ δελ ζεβάζηεθε νχηε απηφλ νχηε ηελ ζχδπγφ ηνπ. Φαίδξα, Θεζέαο θαη Ιππόιπηνο Ο Θεζέαο νξγηζκέλνο, παξαθάιεζε ηνλ Πνζεηδψλα λα ηηκσξήζεη ηνλ Εππφιπην. Ο ζεφο έζηεηιε έλα ηαχξν, ν νπνίνο θφβηζε ηα άινγα ηνπ Εππνιχηνπ, κε απνηέιεζκα λα αλαηξαπεί ην άξκα θαη λα ζθνησζεί ν αλαβάηεο ηνπ. Μεηά απφ απηφ ε Φαίδξα απηνθηφλεζε απφ ληξνπή θαη ηχςεηο. (ιδνμξ) Υαιδρίας (Ιζη): 1. Έλαο από ηνπο 30 ηπξάλλνπο ηεο Ώζήλαο (Ξεκμθώκ) 2. Βπώλπκνο άξρσλ ησλ Ώζελώλ ην 16 π.Υ. Υαίδρος (Ιζη): 1. Ο Φαίδνμξ από ηα Φάξζαια ήηαλ νιπκπηνλίθεο ηνπ ζηαδίνπ δξόκνπ ην 556 π.Υ 2. Ο Φαίδνμξ μ Μοννζκμύζζμξ (5νο π.Υ. αη.) ήηαλ καζεηήο ηνπ σθξάηε, γλσζηόο από ηνπο δηαιόγνπο ηνπ Πθάηςκα. Ήηαλ επίζεο καζεηήο θαη ηνπ Λπζία.
382
3. Ο Φαίδνμξ μ Πμζεζδώκζμξ πεξηιακβάλεηαη ζηνλ θαηάινγν ησλ Ππζαγνξείσλ ηνπ Εαιαθίπμο. 4. Ο Φαίδνμξ (4νο-3νο π.Υ. αη.) ήηαλ Ώζελαίνο ζηξαηεγόο. Αηαθξίζεθε ζηνπο αγώλεο θαηά ηνπ Ώληίγνλνπ Γνλαηά θαη ζηελ εθζηξαηεία ηνπ Πύξξνπ. (Αδιμζεέκδξ) 5. Ο Φαίδνμξ (1νο π.Υ. αη.) ήηαλ επηθνύξεηνο θηιόζνθνο, καζεηήο ηνπ Ώπνιινδώξνπ, δηεπζπληήο ηεο Βπηθνπξείνπ ρνιήο. Αίδαμε ζηελ Ρώκε θαη ζηελ Ώζήλα. Έγξαςε Πενί εεώκ. 6. Ο Φαίδνμξ (1νο π.Υ. αη.) από ηε Μαθεδνλία ήηαλ κπζνγξάθνο. Φαηδύκε (Ιζη): ύδπγνο ηνπ βαζηιηά ησλ Πεξζώλ Κακβύζε (Δνόδμημξ) Υαίδων (Ιζη): Ο Φαίδςκ (5νο-4νο π.Υ. αη.) από ηελ Διεία, ήηαλ καζεηήο ηνπ σθξάηε. Βίρε ζπιιεθζεί ζηνλ πόιεκν θαη πνπιήζεθε σο δνύινο. Ο σθξάηεο ηνλ θξάηεζε θνληά ηνπ θαη ηνλ απειεπζέξσζε. ΐξηζθόηαλ θνληά ζηνλ σθξάηεο ηηο ηειεπηαίεο ηνπ ζηηγκέο, Μεηά ην ζάλαην ηνπ δαζθάινπ ηνπ ίδξπζε ζηελ παηξίδα ηνπ ηελ Δθεζαηή πμθή. Δ ζρνιή κεηαβηβάζηεθε ζηνλ Μελέδεκν, ν νπνίνο ηελ κεηέθεξε ζηελ Βξέηξηα. (Πθάηςκ) Υαιδώνδης ή Φαηδώλδαο (Ιζη): Μαζεηήο ηνπ σθξάηε από ηελ Θήβα ή ηελ Κπξήλε, πνπ ήηαλ παξώλ ζην ζάλαην ηνπ δαζθάινπ ηνπ (Πθάηςκ) Φαηδσλίδεο (Ιζη): Ο γηνο ηνπ Φαίδσλα όπσο ηνλ απνθαιεί ν Ώνζζημθάκδξ Φαηλαξέηε (Ιζη): Δ καία Φαζκανέηδ (5νο π.Υ. αη.) ήηαλ ζύδπγνο ηνπ ιηζνμόνπ σθξνλίζθνπ θαη κεηέξα ηνπ θηινζόθνπ σθξάηε. Μεηά ηνλ ζάλαην ηνπ σθξνλίζθνπ παληξεύηεθε ηνλ Υαηξέδεκν θαη απέθηεζαλ έλα γην ηνλ Πάηξνθιν, εηεξνζαιή αδειθό ηνπ σθξάηε. (Ξεκμθώκ, Πθάηςκ) Υαινέας (Ιζη): Ώξραηνειιεληθό όλνκα Φαηλεθιήο (Ιζη): Ο Φαζκεηθήξ μ Πάνζμξ πεξηιακβάλεηαη ζηνλ θαηάινγν ησλ Ππζαγνξείσλ ηνπ Εαιαθίπμο Φαηλίαο (Ιζη): Ο Φαζκίαξ ή Φακίαξ (5νο-4νο π.Υ. αη.) από ηελ Βξεζό ηεο Λέζβνπ ήηαλ πεξηπαηεηηθόο θηιόζνθνο, από ηνπο ζεκαληηθνύο καζεηέο ηνπ Ώξηζηνηέιε. Έγξαςε κεηαμύ άιισλ: Πενί ηςκ εκ Βνέζς πνοηάκεςκ. (Πθμύηανπμξ) Φαηλίιαο (Ιζη): λνκα ζε αξραίν ακθνξέα Υαίνιππος (Ιζη): Ο Φαίκζππμξ (6νο π.Υ. αη.) από ηελ Ώζήλα, ήηαλ παηέξαο ηνπ Καιιία, ερζξνύ ησλ Πεηζηζηξαηηδώλ θαη νιπκπηνλίθε. Φαίλνο (Ιζη): Ο Φαίκμξ ή Φαεζκόξ (5νο π.Υ. αη.) από ηελ Ώζήλα ήηαλ αζηξνλόκνο, δάζθαινο ηνπ Μέησλα ηνπ Ώζελαίνπ. Υαίννψ ή Φαίλσς (Μπζ): Παηέξαο ησλ καρεηψλ ηνπ Σξσηθνχ Πνιέκνπ Φφξθπνο, Θφνληα θαη Ξάλζνπ πνπ ζθνηψζεθαλ εθεί. (κεξνο) Φαηλψ (Μπζ): Νύιθδ, ζύκηνμθμξ ηδξ Πενζεθόκδξ (ιδνμξ) Φαίλσλ (Μπζ): Έλα απφ ηα Άζηξα Πιαλήηεο, πξνζσπνπνίεζε ηνπ Κξφλνπ 383
Φαηνθόκεο (Ιζη): λνκα ελόο από ηνπο Κεληαύξνπο Φαίζηηνο (Ιζη): Παηέξαο ηνπ Βπζιεκίδδ ημο Κνδηόξ Φαηζηίο (Ιζη): Δ Φαζζηίξ (4νο π.Υ. αη) ήηαλ ζύδπγνο ηνπ Νζημιάπμο θαη κεηέξα ηνπ θηινζόθνπ Ώξηζηνηέιε, ηνπ Ώξηκλήζηνπ θαη ηεο Ώξηκλήζηεο.
Υαίστος (Μπζ): Γηνο ηνπ ζπκκάρνπ ησλ Σξψσλ ΐψξνπ, ηδξπηήο ηεο πφιεο Φαζζημύ. θνηψζεθε καδί κε ηνλ παηέξα ηνπ απφ ηνλ Εδνκελέα ζηνλ Σξσηθφ Πφιεκν. (κεξνο) Φαΐηαο (Ιζη): λνκα γηαηξνύ ηεο αξραηόηεηαο Υάλαικος (Ιζη): ηξαηεγόο ηεο Φσθίδαο. Σν 343 π.Υ. είρε θαηαιάβεη ηελ πόιε ηεο Κξήηεο Λύθην, αιιά εηηήζεθε από ηνλ Ώξρίδακν βαζηιηά ησλ παξηηαηώλ θαη αλαγθάζηεθε λα εγθαηαιείςεη ην λεζί (Πμθύαζμξ) Φαιαηθόο (Μπζ): Σχξαλλνο ηεο Ώκβξαθίαο (Άξηαο). Βλψ θπλεγνχζε, ε Άξηεκε ηνπ έζηεηιε ζην δξφκν ηνπ έλα κηθξφ ιηνληάξη. ηαλ ν Φαιαηθφο πξνζπάζεζε λα ην ζπιιάβεη φξκεζε ελαληίνλ ηνπ ε κεηέξα ιέαηλα θαη ηνλ έθνςε θνκκάηηα. Ο ιαφο ηεο Ώκβξαθίαο ραξνχκελνο πνπ πέζαλε ν ηχξαλλνο έθηηαμε έλα άγαικα πξνο ηηκή ηεο Άξηεκεο. ρέδην ηνπ ράιθηλνπ ηαύξνπ
Υάλανθος (Μπζ): Έλαο απφ ηνπο ππεξαζπηζηέο ηεο Θήβαο ελαληίνλ ησλ Βπηά επί Θήβαο. θνηψζεθε απφ ηνλ Εππνκέδνληα Υάλαννα (Μπζ): Κφξε ηνπ Σχξνπ απφ ηελ νπνία νλνκάζηεθε ε ζεζζαιηθή πφιε Φάιαλλα (ζεκεξηλή Φαιάλε) (ηέθαλνο ΐπδάληηνο) Υάλαρις (Ιζη): Ο Φάθανζξ ήηαλ ηύξαλλνο ηνπ Ώθξάγαληα (580-554 π.Υ.), πεξηώλπκνο γηα ηελ σκόηεηα θαη ζθιεξόηεηα πνπ έδεηρλε ζηνπο ερζξνύο ηνπ. Έβαδε ηνπο θαηαδίθνπο ηνπ ζε έλα ράιθηλν ηαύξν (πνπ είρε θαηαζθεπάζεη ν Ώζελαίνο ηερλίηεο Πεξίιανο) θαη θαηόπηλ άλαβε θσηηά θαη ηα ζύκαηα εύξηζθαλ ηξαγηθό ζάλαην. Ο Φάιαξηο εθηέιεζε θαη ηνλ θαηαζθεπαζηή ηνπ ηαύξνπ Πεξίιαν κε ηνλ ίδην ζάλαην (Πίκδανμξ, Λμοηζακόξ) Φάιαξνο (Ιζη): λνκα βνζθνύ από ηα Βζδύθθζα ηνπ Θεμηνίημο Φαιάζαξλα (Ιζη): Πόιε ηεο Κξήηεο κε ιηκάλη θαη λαό ηεο Άξηεκεο (ηνάαςκ) Φαιέαο (Ιζη): Ο Φαθέαξ (5νο π.Υ. αη.) από ηελ Υαιθεδόλα ήηαλ θηιόζνθνο θαη πνιηηηθόο. Χο πνιηηηθόο ήηαλ θηιειεύζεξνο, κεηαξξπζκηζηήο θαη είρε ζηόρν ηελ αληηκεηώπηζε ησλ θνηλσληθώλ πξνβιεκάησλ θαη ηελ εμπγίαλζε ηεο 384
πνιηηηθήο δσήο ηνπ ηόπνπ ηνπ. Πίζηεπε όηη ε κόλε ιύζε γηα λα απαιιαγεί κηα θνηλσλία από ηα δεηλά ηεο ήηαλ ε αλαθαηαλνκή ηνπ πινύηνπ, θαζώο νη ηαμηθέο δηαθνξέο ήηαλ ππαίηηεο γηα ηηο δηακάρεο κεηαμύ ησλ πνιηηώλ. Τπνζηήξηδε όηη ν πινύηνο είλαη θνηλό αγαζό, ζην νπνίν είραλ δηθαίσκα όινη νη πνιίηεο. Με ιίγα ιόγηα ήηαλ ν πξώηνο ζνζηαιηζηήο ηεο ηζηνξίαο! Υάληρος (Μπζ): Έλαο απφ ηνπο Ώξγνλαχηεο, ηδξπηήο ηνπ Φαιήξνπ (Ώπνιιψληνο Ρφδηνο) Φάιεο (Ιζη): Θεόηεηα ή δαηκόλην, πξνζσπνπνίεζε ηνπ θαιινύ Φαιίαο (Ιζη): Ο Φαθίαξ, γηνο ηνπ Βξαηνθιείδε από ηελ Κόξηλζν ήηαλ νηθηζηήο ηεο Βπηδάκλνπ (Θμοηοδίδδξ) Φαιίαο (Μπζ): Γζμξ ημο Δναηθή ηαζ ηδξ Θεζπζάδαξ Βθζηςκίδαξ (Ώπμθθόδςνμξ) Υαλίνος (Ιζη): Ο Φαθίκμξ από ηελ Γάθπλζν ήηαλ ζηελ ππεξεζία ηνπ Πέξζε ζαηξάπε Σηζζαθέξλε. Μεηά ηελ κάρε ζηα Κνύλαμα (401 π.Υ.) πήξε εληνιή από ηλ βαζηιηά Ώξηαμέξμε λα πείζεη ηνπο Έιιελεο κηζζνθόξνπο ηνπ Κύξνπ ηνπ Νεόηεξνπ λα παξαδώζνπλ ηα όπια ηνπο. (Ξεκμθώκ) Υάλιος (Ιζη): Κνξίλζηνο γηνο ηνπ Βξαηνθιείδε, ηδξπηήο ηεο θεξθπξατθήο απνηθίαο ηεο Βπηδάκλνπ (Θμοηοδίδδξ) Υάλκης (Μπζ): 1. Έλαο απφ ηνπο Δξαθιείδεο, γηνο ηνπ Σήκελνπ. Με ηνπο αδειθνχο ηνπ ζπλσκφηεζαλ θαη ζθφησζαλ ηνλ παηέξα ηνπο, επεηδή δελ φξηζε γηα δηάδνρν ηνπ έλα απφ απηνχο, αιιά ηνλ Αεηθφληε, ζχδπγν ηεο αδειθήο ηνπο Τξλεζψο (Ώπμθθόδςνμξ) 2. Σξσαδίηεο πνιεκηζηήο. Σνλ ζθφησζε ν γηνο ηνπ Νέζηνξα Ώληίινρνο. (κεξνο) Υαναγόρας ή Φαλαγφξεο (Μπζ): Ο Φακαβόναξ από ηδ Σές ηδξ Μζηνάξ Ώζίαξ ήηακ μ ζδνοηήξ ηδξ εθθδκζηήξ απμζηίαξ ημο Βολείκμο Πόκημο Φακαβμνίαξ (ηέθακμξ ΐογάκηζμξ) Φάλαο (Ιζη): 1. Ο Φάκαξ από ηελ Μεζζελία, ήηαλ νιπκπηνλίθεο ηνπ αγσλίζκαηνο ηνπ δνιίρνπ ζηελ Οιπκπηάδα ηνπ 684 π.Υ. 2. Ο Φάκαξ ή Φακάξ από ηελ Πειιήλε ηεο Πεινπνλλήζνπ ήηαλ νιπκπηνλίθεο ζε ηξία αγσλίζκαηα ην 512 π.Υ. Φαλέαο (Ιζη): Ο Φακέαξ από ηε Αήιν ήηαλ αξρηηέθηνλαο Υάνης (Ιζη): 1. Ο Φάκδξ ήηαλ κπζηηθηζηηθή νξθηθή ζεόηεηα, απνθαιείηαη επίζεο θαη Πξσηόγνλνο ή Πξσηόγελνο. Λέγεηαη όηη εθθνιάθζεθε από έλα θνζκηθό αβγό, καδί κε ηελ Γελεά θαη ηνλ Ώηώλα. Βίλαη ν γελάξρεο όισλ ησλ ζεώλ θαη ησλ αλζξώπσλ. 2. Ο Φάκδξ από ηελ Θήβα εηζήγαγε ηελ ιαηξεία ηνπ ζενύ Αηόλπζνπ ζηε ηθπώλα (Παοζακίαξ) 3. Ο Φάκδξ (6νο π.Υ. αη.) από ηελ Ώιηθαξλαζζό ηεο Καξίαο ήηαλ Έιιελαο ζηελ ππεξεζία ηνπ θαξαώ ηεο Ώηγύπηνπ Άκαζε. ηαλ ν Πέξζεο βαζηιηάο 385
Κακβύζεο εηζέβαιε ζηελ Ώίγππην, ν Φάλεο πέξαζε ζην αληίζεην ζηξαηόπεδν. Οη Έιιελεο θαη Κάξεο κηζζνθόξνη ηνπ Κακβύζε, εθηέιεζαλ κπξνζηά ζηνλ Φάλε ηνπο γηνπο ηνπ θαη ήπηαλ ην αίκα ηνπο (Ξεκμθώκ) Υανίας (Ιζη): 1. Ο Φακίαξ μ Γναιιαηζηόξ (3νο π.Υ. αη.) ήηαλ επηγξακκαηνπνηόο πνηεηήο. Έρνπλ δηαζσζεί νθηώ επηγξάκκαηά ηνπ (Βθθδκζηή Ώκεμθμβία) 2. Ναύαξρνο ηεο Ώζήλαο ηνπ 4νπ π.Υ. αη. (Ξεκμθώκ) Φάληνλ (Ιζη): Δ Φάκζμκ ήηαλ εηαίξα ηεο αξραηόηεηαο Φαλίο (Ιζη): Ο Φακίξ (4νο-3νο π.Υ. αη.) είλαη γλσζηόο από κηα επηηάθηα επηγξαθή πνπ βξέζεθε ζηελ Ώκθίπνιε ηεο Μαθεδνλίαο. Φαλόδηθνο (Ιζη): Έιιελαο ζπγγξαθέαο (Αζμβέκδξ Λαένηζμξ) Υανόδημος (Ιζη): Ο Φακόδδιμξ μ Ώηεζδμβνάθμξ (5νο π.Υ. αη.) ήηαλ ρξνληθνγξάθνο ηεο ηζηνξίαο ηεο Ώζήλαο θαη ηεο Ώηηηθήο. Ήηαλ παηέξαο ηνπ ηζηνξηθνύ Αηύιινπ. Έξγα ηνπ: Ώηείξ, Αδθζαηά, Εηζαηά (γηα ην λεζί Εθόο) (ηέθακμξ ΐογάκηζμξ) Φαλνζέα (Ιζη): Δ Φακμεέα ή Ώθήηζξ ήηαλ ηέξεηα ηνπ Ώπόιισλα ζηνπο Αειθνύο Υανοκλής (Ιζη): Έιιελαο ειεγεηαθόο πνηεηήο ηεο ειιεληζηηθήο πεξηόδνπ. Ώπό ην πνίεκά ηνπ Ένςηεξ ή Καθμί, ζώδνληαη κόλν 28 ζηίρνη. Ο Πθμύηανπμξ ηνλ απνθαιεί εξσηηθό άλδξα. Υανόκριτος (Ιζη): Ο ζπγγξαθέαο ελόο έξγνπ γηα ηνλ θηιόζνθν Βύδνμν: Πενί Βοδόλμο (Ώεήκαζμξ) Φαλόιανο (Ιζη): Ο Φακόθαμξ από ηελ Πέιια ήηαλ αγγεηνπιάζηεο. Φαλόιεσο (Ιζη): Ώξραίν ειιεληθό όλνκα πνπ είλαη γλσζηό από πηλαθίδεο ηεο Θάζνπ θαη ηεο Βξέηξηαο Υανόμαχος (Ιζη): Γηνο ηνπ Καιιηκάρνπ από ηελ Ώζήλα, ήηαλ ζηξαηεγόο ζηνλ νπνίν παξαδόζεθαλ νη θάηνηθνη ηεο Πνηίδαηαο ην 429 π.Υ. Ώξγόηεξα εγήζεθε εθζηξαηείαο θαηά ησλ Υαιθηδέσλ (Θμοηοδίδδξ) Υανφς (Μπζ): Κξεηηθφο, έιαβε κέξνο ζηελ Ώξγνλαπηηθή Βθζηξαηεία Υανοσθένης (Ιζη): Ο Φακμζεέκδξ (5νο π.Υ. αη.) ήηαλ Ώζελαίνο ζηξαηεγόο από ηελ Άλδξν. (Ξεκμθώκ) Φαλνζηξάηε (Ιζη): Βηαίξα ηεο αξραηόηεηαο (Αδιμζεέκδξ) Υανόστρατος (Ιζη): Ώζελαίνο ηνπ 5νπ π.Υ. αη. παηέξαο ηνπ Αεκεηξίνπ ηνπ Φαιεξέσο (μοΎδαξ) Φαλόζπξα (Μπζ): χδπγνο ηνπ Μηλχα θαη κεηέξα ηνπ Οξρνκελνχ θαη ηνπ Ώζάκαληα (Ώπνιιψληνο Ρφδηνο) Φαλνηεύο (Μπζ): Φίινο ηνπ Οξέζηε απφ ηελ Φσθίδα (νθνθιήο) Φαληαζίσλ (Ιζη): λνκα πνπ αλαθέξεη ν Λμοηζακόξ 386
Φάληαζνο (Μπζ): Έλαο απφ ηνπο Ολείξνπο, παηδηά ηνπ Όπλνπ θαη ηεο Παζηζέεο. Βίλαη ε πξνζσπνπνίεζε ηεο θαληαζίαο, παξάγεη φλεηξα δπζλφεηα Υάντης (Μπζ): Ο Ώζβοπηζάδδξ Φάληεο δμθμθμκήεδηε από ηδκ ΑακαΎδα Θεακώ ηδκ πνώηδ κύπηα ημο βάιμο ημοξ (Ώπμθθόδςνμξ) Υάντων (Ιζη): Ο Φάκηςκ μ Φθζάζζμξ πεξηιακβάλεηαη ζηνλ θαηάινγν ησλ Ππζαγνξείσλ ηνπ Εαιαθίπμο Φαλώ (Ιζη): Δ Φακώ (4νο π.Υ. αη.) ήηαλ θόξε ηνπ Ώζελαίνπ ηεθάλνπ θαη ηεο ζπδύγνπ ηνπ (πξώελ) εηαίξαο Νέαηξαο. Βπεηδή ν γάκνο κεηαμύ Ώζελαίνπ πνιίηε θαη εηαίξαο ήηαλ απαγνξεπκέλνο, ν ηέθαλνο ηζρπξίζηεθε όηη ηα ηξία παηδηά ηνπ (ηα άιια δπν ήηαλ ν Ώξίζησλ θαη ν Πξόμελνο) κε ηελ Νέαηξα, ήηαλ παηδηά πνπ είρε απνθηήζεη κε ηελ πξνεγνύκελε ζύδπγό ηνπ. Δ Φαλώ παληξεύηεθε ηνλ Θενγέλε. (Ώεήκαζμξ) Φάνια (Ιζη): λνκα κηαο από ηηο Τάδεο Νύκθεο Φαξαθίδαο (Ιζη): Ο Φαναηίδαξ ή Φάναλ (5νο-4νο π.Υ. αη.) ήηαλ Λαθεδαηκόληνο λαύαξρνο. Οη παξηηάηεο ηνλ έζηεηιαλ επηθεθαιήο ηξηάληα πινίσλ, γηα λα βνεζήζεη ηνλ ηύξαλλν ησλ πξαθνπζώλ Αηνλύζην Ώ‟, ζηνλ πόιεκό ηνπ θαηά ησλ Καξζαγελίσλ. (Αζόδςνμξ ζηεθόξ) Φαξαλδάηεο (Ιζη): λνκα Πέξζε πνπ αλαθέξεη ν Ώζζπύθμξ Φάξαμ (Ιζη): 1. Ναύαξρνο ησλ Λαθεδαηκνλίσλ (Θμοηοδίδδξ) 2. Ο Φάναλ από ηελ Έθεζν ήηαλ γιύπηεο Φάξε (Ιζη): Γπλαηθείν αξραηνειιεληθό όλνκα Υάρις (Μπζ): Γηνο ηνπ Βξκή, ηδξπηήο ηεο πφιεο ησλ Φανώκ ηεο Μεζζελίαο. (Παπζαλίαο) Φαξκάθεηα (Μπζ): Νατάδα Νχκθε, θφξε ηνπ πνηάκηνπ ζενχ Ειηζνχ, ηεο νπνίαο ην λεξφ ηεο πεγήο ήηαλ, φπσο πίζηεπαλ νη Ώζελαίνη, θαξκαθεξφ (Πιάησλ) Φάξκαθνο (Ιζη): Βίδνο αλζξώπηλνπ απμδζμπμιπαίμο ηνάβμο ζηε ζξεζθεία ησλ Βιιήλσλ. ε πεξηπηώζεηο έθηαθηεο αλάγθεο (όπσο επηδεκίεο, θπζηθέο θαηαζηξνθέο, ερζξηθή εηζβνιή), επέιεγαλ έλα ζθιάβν ή αλάπεξν ή εγθιεκαηία ηνλ νπνίνλ ζπζίαδαλ ή έδησρλαλ από ηελ πόιε ιηζνβνιώληαο ηνλ. Φαξλάβαδνο (Ιζη): αηξάπεο ηεο Φξπγίαο (Ξεκμθώκ) Φαξλάθε (Μπζ): χδπγνο ηνπ αλδάθνπ θαη κεηέξα ηνπ βαζηιηά ηεο Πάθνπ Κηλχξα (Ώπνιιφδσξνο) Φαξλάθεο (Ιζη): Ο Φανκάηδξ ήηαλ βαζηιηάο ηνπ Πόληνπ (185-169 π.Υ.), γηνο ηνπ Μηζξηδάηε Γ‟ ηνλ νπνίν δηαδέρζεθε. (Πμθύαζμξ) Φαξλνύρεο (Ιζη): Λύθηνο, δηεξκελέαο ηνπ Μ. Ώιεμάλδξνπ (Ώννζακόξ)
Υάρσαλος (Μπζ): Γζμξ ημο Ώηνζζίμο, έδςζε ημ όκμιά ημο ζηδκ εεζζαθζηή πόθδ Φάξζαια (ηέθακμξ ΐογάκηζμξ) Φάξηηο ή Φάξηηδα (Μπζ): Δ ΑακαΎδα Φάξηηο δμθμθόκδζε ημκ Ώζβοπηζάδδ Βονοδάιακηα ηδκ πνώηδ κύπηα ημο βάιμο ημοξ (Ώπμθθόδςνμξ) 387
Φαζειίηεο (Ιζη): Έιιελαο ηξαγηθόο πνηεηήο Φαζηαλόο (Ιζη): λνκα πνπ αλαθέξεηαη ζηελ θσκσδία Ώπανκήξ ηνπ Ώνζζημθάκδ Φαζίκεινο (Ιζη): Μνπζηθόο παίθηεο ηεο άξπαο. πκκεηείρε ζηνπο ενξηαζκνύο ησλ καδηθώλ γάκσλ Μαθεδόλσλ θαη Πεξζίδσλ ην 324 π.Υ. ζηα νύζα. Φάζηο (Ιζη): Ο Φάζζξ ήηαλ Έιιελαο δσγξάθνο. Σν κόλν πνπ γλσξίδνπκε γη‟ απηόλ ήηαλ όηη θηινηέρλεζε ηνλ Ώζελαίν καξαζσλνκάρν Κπλαίγεηξν. Φαζίζηξαηνο (Ιζη): Ο Φαζίζηναημξ ήηαλ γηαηξόο θαη πεξηπαηεηηθόο θηιόζνθνο
Υάσσος (Μπζ): Έλαο απφ ηνπο 50 γηνπο ηνπ βαζηιηάο ηεο Ώξθαδίαο Λπθάνλα πνπ ηηκσξήζεθαλ απφ ηνλ Αία . (Ώπμθθόδςνμξ) Υάσων (Ιζη): λνκα Ώζελαίνπ πνπ αλαθέξεηαη ζηνλ Πνςηαβόνα ηνπ Πθάηςκα Υάυλιος (Ιζη): Ο Φάοθθμξ (5νο π.Υ. αη.) από ηνλ Κξόησλα ηεο Εηαιίαο, ήηαλ Έιιελαο αζιεηήο πνπ θέξδηζε πξώηε λίθε ζηα Πύζηα. ηαλ έγηλε ε εηζβνιή ησλ Πεξζώλ ζηελ Βιιάδα, ν Φάπιινο κίζζσζε κε δηθά ηνπ έμνδα έλα πινίν θαη ζπκκεηείρε ζηελ λαπκαρία ηεο αιακίλαο, όπνπ θαη δηαθξίζεθε. Ώπηή ήηαλ ε κνλαδηθή βνήζεηα ησλ Βιιήλσλ ηεο Εηαιίαο πξνο ηνπο δνθηκαδόκελνπο ζπκπαηξηώηεο ηνπο ηεο επεηξσηηθήο Βιιάδαο. (Δνόδμημξ, Παοζακίαξ, Πθμύηανπμξ) Φαχλνο (Μπζ): Ααηκφλην ηεο ππαίζξνπ θαη ησλ δαζψλ κε πφδηα ηξάγνπ Φαχζνο (Μπζ): Σνώαξ, παηέναξ ημο Ώιοζάμκα πμο ζημηώεδηε ζημκ Σνςζηό Πόθειμ από ημκ Βονύποθμ (ιδνμξ) Ζ Φαύζηα Φαύζηα (Ιζη): Δ Φαύζηα ήηαλ ζύδπγνο ηνπ απηνθξάηνξα ησλ Ρσκαίσλ Κσλζηαληίλνπ Ώ‟ (ηνπ Μεγάινπ). Γελλήζεθε ζηελ Ρώκε ην 239 ή 290 θαη απέθηεζε ηξεηο γηνπο ησλ Κσλζηάληην, ηνλ Κσλζηαληίλν θαη ηνλ Κώλζηα θαη δπν θόξεο ηελ Κσλζηαληίλα θαη ηελ Βιέλε. Καη νη ηξεηο γηνη ηεο έγηλαλ απηνθξάηνξεο. Ανινθνλήζεθε από ηνλ Κσλζηαληίλν πεζαίλνληαο από αζθπμία κέζα ζην ππεξζεξκαζκέλν ινπηξό ηνπο. Γηα ηελ αηηία ηεο δνινθνλίαο ηεο δελ ππάξρεη ηίπνηα βέβαην, εηθάδεηαη όηη θαηήγγεηιε ςεπδώο ηνλ γην ηνπ απηνθξάηνξα (από άιιε γπλαίθα) Κξίζπν όηη επηρείξεζε λα ηελ βηάζεη. Ο Κξίζπνο εθηειέζηεθε ακέζσο, αιιά όηαλ καζεύηεθε ε αιήζεηα, ήξζε θαη ε ζεηξά ηεο Φαύζηαο
388
Υάων (Ιζη): Ο Φάςκ ήηαλ έλαο γέξνο θαη άζρεκνο βαξθάξεο (πεξακαηάξεο) από ηε Μπηηιήλε. Δ Ώθξνδίηε κεηακθηεζκέλε ζε γξηά ηνλ παξαθάιεζε λα ηελ πεξάζεη απέλαληη ζηε Μηθξά Ώζία. Ο Φάσλ ηελ εμππεξέηεζε κε ζεβαζκό θαη αξλήζεθε λα δερζεί πιεξσκή. Δ ζεά εληππσζηάζηεθε από ηελ ρεηξνλνκία ηνπ Φάσλνο θαη ζε αληάιιαγκα ηνπ έδσζε έλα αιαβάζηξηλν θνπηάθη κε αινηθή. ηαλ ηε ρξεζηκνπνίεζε κεηακνξθώζεθε ζε έλα όκνξθν λέν πνπ γνήηεπζε πνιιέο θνπέιεο. Σνλ αγαπνύζαλ όια ηα θνξίηζηα ηεο Μπηηιήλεο, αιιά ζην ηέινο θάπνηνη ηνλ ζθόησζαλ από δήιεηα ή γηαηί ηνλ θαηεγόξεζαλ γηα κνηρεία. Λέγεηαη όηη ε πνηήηξηα απθώ από ηε Λέζβν γλώξηζε ηνλ Φάσλα θαη ηνλ εξσηεύηεθε. ηαλ δελ βξήθε αληαπόθξηζε ζηνλ έξσηά ηεο απηνθηόλεζε πέθηνληαο από έλα βξάρν ζηε ζάιαζζα. (Σν πηζαλόηεξν είλαη όηη εδώ ε ηζηνξία κπιέθεη κε ηνλ κύζν). (Ώζθζακόξ) Υείδας (Μπζ): Έλαο απφ ηνπο επηθεθαιήο ηνπ εθζηξαηεπηηθνχ ζψκαηνο ησλ ΐνησηψλ ζηνλ Σξσηθφ Πφιεκν (κεξνο) Υειδίας (Ιζη): 1. Ο Φεζδίαξ γηνο ηνπ Υαξκίδε (490-430 π.Υ.) ήηαλ έλαο από ηνπο πην ζεκαληηθνύο γιύπηεο ηεο αξραηόηεηαο, από ηνπο πξώηνπο πνπ ρξεζηκνπνίεζαλ ειεθαληόδνλην θαη ρξπζό ζηα γιππηά ηνπο. Σα πην γλσζηά ηνπ έξγα ήηαλ ηα ρξπζειεθάληηλα αγάικαηα ηεο Ώζελάο ζην Παξζελώλα θαη ηνπ Αία ζηελ Οιπκπία, έλα από ηα Βπηά Θαύκαηα ηνπ αξραίνπ θόζκνπ. Βπίζεο ζηνλ Φεηδία απνδίδνληαη πνιιά από ηα γιππηά ηνπ Παξζελώλα. Καηεγνξήζεθε γηα θαηάρξεζε θαη ηεξνζπιία θαη θπιαθίζηεθε. (Πθάηςκ, Παοζακίαξ) 2. Ο Φεζδίαξ (4νο-3νο π.Υ. αη.) από ηηο πξαθνύζεο ήηαλ αζηξνλόκνο, παηέξαο ηνπ Ώξρηκήδε θαη ζπγγελήο ηνπ ηπξάλλνπ Εέξσλα. Υειδιππίδης (Ιζη): Ο Φεζδζππίδδξ (6νο-5νο π.Υ. αη.) ήηαλ Ώζελαίνο δξνκέαο. Σν 490, ιίγεο κέξεο πξηλ ηε κάρε ηνπ Μαξαζώλα, έηξεμε ηελ απόζηαζε από ηελ Ώζήλα σο ηε πάξηε γηα λα δεηήζεη βνήζεηα γηα ηελ αληηκεηώπηζε ησλ Πεξζώλ. Σελ απόζηαζε απηή (πεξίπνπ 245 ρηιηόκεηξα) ν Φεηδηππίδεο ηελ δηέηξεμε ζε δπν κέξεο, πξάγκα πνπ ζεσξήζεθε αμεπέξαζηνο άζινο. ε αλάκλεζε απηνύ ηνπ θαηνξζώκαηνο θαζηεξώζεθε ν αγώλαο δξόκνπ πάνηαεθμκ. ηνλ Φεηδηππίδε απνδίδεηαη (Δνόδμημξ) θαη ε πξάμε ηνπ καξαζσλνκάρνπ θαη καξαζσλνδξόκνπ πνπ έηξεμε από ηνλ Μαξαζώλα ζηελ Ώζήλα, γηα λα αλαγγείιεη ζηνπο Ώζελαίνπο Υαίνεηαζ! Νεκζηήηαιεκ! θαη έπεζε λεθξόο από ηελ θνύξαζε. κσο ν Πθμύηανπμξ αλαθέξεη όηη απηόο δελ ήηαλ ν Φεηδηππίδεο αιιά ν Βπθιήο. Υείδηππνο (Ιζη): Ο Φείδζππμξ ήηαλ Έιιελαο δσγξάθνο θαη αγγεηνγξάθνο
Υείδιππος (Μπζ): Ο Φείδζππμξ ήηακ βζμξ ημο Θεζζαθμύ. Με ημ αδεθθό ημο Άκηζθμ ζοιιεηείπακ ζημκ Σνςζηό πόθειμ. ηδκ επηζηξνθή ηνπο πέξαζαλ 389
απφ ηε ρψξα ησλ Πειαζγψλ, ηελ νπνία νλφκαζαλ Θεζζαθία, πξνο ηηκή ηνπ παηέξα ηνπο. (κεξνο) Φεηδόζηξαηνο (Ιζη): Ώζελαίνο γξακκαηηθόο (Πθάηςκ) Υεηδώλας (Ιζη): Κνξίλζηνο νιπκπηνλίθεο ηεο ηππνδξνκίαο ζηελ Οιπκπηάδα ηνπ 512 π.Υ. Υείδων (Ιζη): Ο Φείδςκ (8νο π.Υ. αη.) ήηαλ απόγνλνο ηνπ Σεκέλνπ θαη βαζηιηάο ηνπ Άξγνπο. Λέγεηαη όηη ήηαλ ν πξώηνο πνπ έθνςε κεηαιιηθά λνκίζκαηα ζηελ Βιιάδα θαη θαζηέξσζε ηα κέηξα θαη ηα ζηαζκά. Φέλαθεο (Ιζη): Ώπό ηηο ιέμεηο θέκαλ=απαηεώκαξ θαη θεκάηδ=πενμύηα. Θξαζείο θαη αλαηδείο Ααίκνλεο πνπ εμαπαηνύζαλ ηνπο πνιίηεο. Οη Ώζελαίνη ηνπο δεηνύζαλ λα ηνπο βνεζήζνπλ, όηαλ είραλ ζθνπό λα εμαπαηήζνπλ θάπνηνλ. Φελεόο (Ιζη): Ώπηόρζσλ Ώξθάδαο, πνπ ιέγεηαη όηη ίδξπζε ηελ νκώλπκε πόιε (Παοζακίαξ) Φελψ (Μπζ): χδπγνο ηνπ βαζηιηά ηεο ηθπψλαο Λακέδνληα θαη κεηέξα ηεο Γεπμίππεο Φεξαία (Ιζη): Πξνζσλπκία ηεο Βθάηεο Φεξαίκσλ (Μπζ): Γζμξ ημο Ώζόθμο ααζζθζάξ ηδξ ζηεθίαξ (Αζόδςνμξ ζηεθόξ) Φεξέδεηπλνο (Ιζη): λνκα πνπ αλαθέξεηαη ζηηο θήηεξ ηνπ Ώνζζημθάκδ Υερεικλής (Ιζη): Ο Φενεζηθήξ (9νο π.Υ. αη.) ήηαλ άξρνληαο ηεο Ώζήλαο
Υέρεκλος (Μπζ): Ο θαηαζθεπαζηήο ηνπ πινίνπ κε ην νπνίν ν Πάξηο απήγαγε ηελ Χξαία Βιέλε. θνηψζεθε ζηνλ Σξσηθφ Πφιεκν απφ ηνλ Μεξηφλε (κεξνο) Υερεκράτης (Ιζη): Ο Φενεηνάηδξ από ηελ Ώζήλα, ήηαλ εζνπνηόο θαη πνηεηήο ηεο Ώξραίαο αηηηθήο θσκσδίαο. Κέξδηζε πξώηε ζέζε ζηα Αηνλύζηα ηνπ 437 π.Υ. Λέγεηαη όηη έγξαςε πεξίπνπ 16 θσκσδίεο, ηα ζέκαηα ησλ νπνίσλ ήηαλ κύζνη δηθήο ηνπ έκπλεπζεο. (Ώεήκαζμξ, μοΎδαξ) Υερεκύδης (Ιζη): 1. Ο Φενεηύδδξ (6νο π.Υ. αη.) από ηε ύξν, ήηαλ πνηεηήο, αζηξνλόκνο θαη απηνδίδαθηνο θηιόζνθνο. Τπνζηήξηδε όηη ππάξρνπλ ηξία θνζκνγνληθά ζηνηρεία: Ο Γαο, ν Υξόλνο θαη ε Υζνλίε, πνπ ππήξραλ αλέθαζελ ζην ύκπαλ θαη από απηνύο γελλήζεθε ε πξώηε ζετθή γεληά. Ο Φεξεθύδεο ήηαλ δάζθαινο ηνπ Ππζαγόξα. (μοΎδαξ, Αζμβέκδξ Λαένηζμξ) 2. Ο ινγνγξάθνο, κπζνγξάθνο, γεσγξάθνο θαη ηζηνξηθόο Φενεηύδδξ νο (5 π.Υ. αη.) γελλήζεθε ζηε Λέξν, αιιά κεγάισζε θαη εξγάζηεθε ζηελ Ώζήλα γη‟ απηό θαη απνθαιείηαη Ώζελαίνο. Σα έξγα ηνπ: Πενί Εθζβεκείαξ, Πενί εμνηώκ ημο Αζμκύζμο, ζζημνία ηδξ Λένμο έρνπλ ραζεί. ώδνληαη κόλν απνζπάζκαηα από ην δεθάηνκν έξγν ηνπ Ώοηόπεμκεξ. (Αζμβέκδξ Λαένηζμξ) Φεξελδάηεο (Ιζη): ηξαηεγόο ησλ Πεξζώλ θαηά ηελ εθζηξαηεία ηνπ Ξέξμε ζηελ Βιιάδα (Δξόδνηνο) Φεξελίθε (Ιζη): βιέπε Καθθζπάηεζνα 390
Φεξέληθνο (Ιζη): Ο Φενέκζημξ ήηαλ νιπκπηνλίθεο Φεξέζπνλδνο (Μπζ): άηπξνο αθφινπζνο ηνπ Αηνλχζνπ Υερεζζεύεο (Ιζη): λνκα Πέξζε πνπ αλαθέξεη ν Ώηζρύινο Φεξεηηάδεο (Μπζ): Γηνο ηνπ Φέξεηα θαη ηεο Πξηθιπκέλεο Φεξεηίκε (Ιζη): Δ Φενεηίιδ ή Φενεηίια ήηαλ βαζίιηζζα ηεο Κπξήλεο, ζύδπγνο ηνπ ΐάηηνπ Γ‟ ηνπ ρσινύ (Δνόδμημξ) Υερεύς (Μπζ): Γζμξ ημο Οζκέα ηαζ ηδξ Ώθεέαξ, ζημηώεδηε ζε ιάπδ ηαηά ηςκ Κμονδηώκ Φεξεθιήο (Ιζη): Βπώλπκνο άξρσλ ησλ Ώζελώλ ην 304 π.Υ.
Υέρης (Μπζ): Γζμξ ημο Κνζεέα ηαζ ηδξ Σονώξ (ιδνμξ) Φεξίαο (Ιζη): Ώπό ηελ Ώίγηλα, νιπκπηνλίθεο ηεο πάιεο ην 464 π.Υ. Φέξνπζα (Ιζη): λνκα κηαο από ηηο Νεξείδεο (Δζίμδμξ) Φεξζεθόλε ή Φεξζέθαζζα ή Φεξζεθόλεηα (Μπζ): βιέπε Πενζεθόκδ Υηγεύς (Μπζ): Γηνο ηνπ Αάξεηα, ηεξέαο ηνπ ζενχ Δθαίζηνπ ζηελ Σξνία. θνηψζεθε ζηνλ Σξσηθφ Πφιεκν απφ ηνλ Αηνκήδε (κεξνο) Φεθηαλόο (Ιζη): Γηαηξόο ηνπ 2νπ κ.Υ. αη. δάζθαινο ηνπ Γαιελνύ Φήκε (Ιζη): Θεόηεηα ή δαηκόλην, πξνζσπνπνίεζε ηεο κεηάδνζεο ηνπ ιόγνπ, ησλ ςηζύξσλ, ησλ παξαδόζεσλ, ηεο κεηάδνζεο ησλ ληθώλ Φήκηνο (Ιζη): Πξνζσλύκην ηνπ Αία Ο Φήκηνο θαη νη κλεζηήξεο
Υήμιος (Μπζ): 1. Τκλσδφο θαη ανηδφο απφ ηελ Εζάθε. Σξαγνπδνχζε γηα λα δηαζθεδάζεη ηνπο κλεζηήξεο ηεο Πελειφπεο. ηαλ επέζηξεςε ν Οδπζζέαο θαη εμφλησζε ηνπο κλεζηήξεο, ν Φήκηνο εμαηξέζεθε, γηαηί ηξαγνπδνχζε γη’ απηνχο ρσξίο ηε ζέιεζή ηνπ. (‘κεξνο) 2. Ο παηέξαο ηνπ Ώηγέα θαη παππνχο ηε Θεζέα Φεκνλόε (Ιζη): Δ πνώηδ Ποεία ημο Μακηείμο ηςκ Αεθθώκ. Ήηαλ ζεκαληηθή πνηήηξηα θαη ηεο απνδίδεηαη ε αλαθάιπςε ηνπ εμάκεηξνπ ζηίρνπ. Λέγεηαη όηη ε ξήζε Γκώεζ ζαοηόκ ήηαλ δηθή ηεο θαη ήηαλ γξακκέλε ζηελ είζνδν ηνπ λανύ ηνπ Ώπόιισλα ζηνπο Αειθνύο. Πξόθεηηαη κάιινλ πεξί κπζηθνύ πξνζώπνπ. (ηνάαςκ) Φελεχο (Μπζ): Γηνο ηνπ Μέιαλνο, ζθνηψζεθε ζε θπλήγη θαηά ιάζνο απφ ηνλ βαζηιηά ηεο Καιπδψλαο Οηλέα (Ώπνιιφδσξνο) 391
Φεζηλόο (Ιζη): Ο Φδζζκόξ ήηαλ Υίνο επαλαζηάηεο θαη κέινο ηνπ νιηγαξρηθήο θηινπεξζηθήο κεξίδαο ηνπ λεζηνύ. ηαλ νη Μαθεδόλεο θαηέιαβαλ ην λεζί, ζπλέιαβαλ ην Φεζηλό θαη ηνλ έζηεηιαλ ζην Μ. Ώιέμαλδξν ζηελ Ώίγππην, ν νπνίνο ηνλ θπιάθηζε. Φζία (Ιζη): Δ Φεία ήηαλ θόξε ηνπ Μέλσλνο από ηα Φάξζαια θαη ζύδπγνο ηνπ βαζηιηά ηεο Δπείξνπ Ώηαθίδε κε ηνλ νπνίν απέθηεζαλ ηνλ Πύξξν θαη ηε Αεηδάκεηα. Φζία (Μπζ): Έκα από ηα παζδζά ηδξ Νζόαδξ ηαζ ημο Ώιθίμκα (Νζμαίδεξ) πμο ελμκηώεδηακ από ημκ Ώπόθθςκα ηαζ ηδκ Άνηειδ (Ώπμθθόδςνμξ) Υθίος (Μπζ): Έλαο απφ ηνπο γηνπο ηνπ βαζηιηά ηεο Ώξθαδίαο Λπθάνλα. Έδσζε ην φλνκά ηνπ ζηε πφιε Φεία ηεο Θεζζαιίαο θαη ζηε Φεζώηζδα (Ώπμθθόδςνμξ) Φζνλία (Ιζη): λνκα καο από ηηο Ώιθπνλίδεο Φζόλνο (Ιζη): Θεόηεηα ή δαηκόλην, πξνζσπνπνίεζε ηεο δήιεηαο θαη ηνπ θζόλνπ Φηάιε (Ιζη): λνκα κηαο από ηηο Ώξηεκίζηεο Νύκθεο Φίαινο (Μπζ): ΐαζηιηάο ηεο Ώξθαδίαο, γηνο θαη δηάδνρνο ηνπ ΐνπθνιίσλα (Παπζαλίαο) Φηαιψ (Μπζ): Κφξε ηνπ Ώιθηκέδνληα, απφ ηελ εξσηηθή ζρέζε ηεο κε ηνλ Δξαθιή απέθηεζε ηνλ Ώηρκαγφξα Φηγαιία (Μπζ): Αξπάδα Νχκθε, έδσζε ην φλνκά ηεο ζηελ νκψλπκε αξθαδηθή πφιε Φίγαινο (Μπζ): Έλαο απφ ηνπο 50 γηνπο ηνπ βαζηιηά ηεο Ώξθαδίαο Λπθάνλα (Παπζαλίαο) Φίια (Ιζη): 1. Δ Φίθα από ηε Θήβα ζπλειήθζε σο ζθιάβα ην 335 π.Υ. από ηνπο Μαθεδόλεο όηαλ ηζνπέδσζαλ ηελ πόιε. Ο Τπεξείδεο θαηέβαιε ιύηξα ηελ απειεπζέξσζε θαη ηελ θξάηεζε σο εξσκέλε ζην θηήκα ηνπ ζηελ Βιεπζίλα. 2. Δ Φίθα (4νο π.Υ. αη.) ήηαλ θόξε ηνπ άξρνληα ηεο Βιπκαίαο Αέξδα θαη κηα από ηηο ζπδύγνπο ηνπ βαζηιηά ηεο Μαθεδνλίαο Φηιίππνπ ΐ‟ θαη κεηέξα ηνπ Αέξδα θαη ηνπ Μαράηα Φηιάγαζνο(Ιζη): Γηνο ηνπ Σηκνζζελέσο, έλαο από ηνπο λεθξνύο ηεο κάρεο ηνπ Εζζκνύ ηεο Κνξίλζνπ ην 146 π.Υ. (όλνκα από ζρεηηθή επηγξαθή) Φηιαγόξαο (Ιζη): Ώλδξηθό αξραηνειιεληθό όλνκα Υιλάγριος (Ιζη): Ο Φζθάβνζμξ (4νο κ.Υ. αη.) ήηαλ γηαηξόο από ηελ Ήπεηξν. Ώπό ηα ζπγγξάκκαηά ηνπ ζώδνληαη ειάρηζηα απνζπάζκαηα. Φίιαγξνο (Ιζη): Ο Φίθαβνμξ γηνο ηνπ Κπλέα θαη ν Βύθνξβνο, γηνο ηνπ Ώιθηκάρνπ, ήηαλ δπν πνιίηεο ηεο Βξέηξηαο, νη νπνίνη (ζύκθσλα κε ηνλ Παπζαλία) θαηά ηελ δηάξθεηα ηεο πνιηνξθίαο ηεο πόιεο ηνπο από ηνλ πεξζηθό ζηξαηό ηνπ Ααξείνπ (πξώηε πεξζηθή εηζβνιή ζηελ Βιιάδα, 490 π.Υ.), απνδείρζεθαλ πξνδόηεο. Μεηά από επηά κέξεο πνιηνξθίαο, άλνημαλ ηηο 392
πύιεο ηεο θαη νη Πέξζεο θαηέιαβαλ θαη ιεειάηεζαλ ηελ πόιε, έθαςαλ ηνπο λανύο θαη ηα ηεξά ηεο θαη ζθιάβσζαλ ηνπο θαηνίθνπο ηεο. Φηιαδέιθεηα (Ιζη): λνκα γπλαίθαο πνπ αλαθέξεηαη ζηελ Βθθδκζηή Ώκεμθμβία
Υιλαίμων (Μπζ): Έκαξ από ημοξ βζμοξ ημο ααζζθζά ηδξ Σνμίαξ Πνζάιμο (Ώπμθθόδςνμξ) Φηιαηλέηε (Ιζη): λνκα γπλαίθαο ζηηο Βηηθδζζάγμοζεξ ηνπ Ώνζζημθάκδ Φηιαίληνλ (Ιζη): λνκα γπλαίθαο πνπ αλαθέξεηαη ζηελ Βθθδκζηή Ώκεμθμβία Φηιαηλίο (Ιζη): 1. Δ Φζθαζκίξ (4νο π.Υ. αη.) από ηε Λεπθάδα ήηαλ κνξθσκέλε εηαίξα. (Ώεήκαζμξ, Λμοηζακόξ) 2. Δ Φζθαζκίξ από ηελ άκν (2νο κ.Υ. αη.) θόξε ηνπ Χθπκέλε, ήηαλ πνηήηξηα θαη ζπγγξαθέαο ηνπ έξγνπ Δ ηέπκδ ημο ένςηα Υιλαίος (Μπζ): Γζμξ ημο Ώίακηα ημο Σεθαιώκζμο ηαζ ηδξ Λοζζδίηδξ. (Δνόδμημξ) Υιλαλήθης (Ιζη): Ώξραηνειιεληθό όλνκα Υιλάμμων (Ιζη): 1. Ο Φζθάιιςκ ήηαλ ηζηνξηθό θαη ηαπηόρξνλα κπζηθό πξόζσπν. Μνπζηθόο, ανηδόο θαη πνηεηήο από ηε Θξάθε, ζεσξείηαη γηνο ηνπ Ώπόιισλα. Ανηδόο θαη θηζαξσδόο Ήηαλ παηέξαο ηνπ μαθνπζηνύ κνπζηθνύ, πνηεηή θαη ηξαγνπδηζηή Θάκπξε θαη ηνπ ιπξηθνύ πνηεηή Μνπζαίνπ. Ήηαλ ζπλδεδεκέλνο κε ηε ιαηξεία ηνπ Ώπόιισλα ζηνπο Αειθνύο θαη ιέγεηαη όηη απηόο πξώηνο ίδξπζε έλα ρνξό (ρνξσδία) θνξηηζηώλ πνπ έςειλαλ ύκλνπο ζηα παηδηά ηεο Λεηνύο ηνλ Ώπόιισλα θαη ηελ Άξηεκε. Λέγεηαη επίζεο όηη ήηαλ δεμηνηέρλεο ηεο θηζάξαο. (Βονζπίδδξ) 2. Ο Φζθάιιςκ από ηελ Ώζήλα ήηαλ νιπκπηνλίθεο ηεο ππγκαρίαο ην 360 π.Υ. (Αδιμζεέκδξ) Φηιάλδξα (Ιζη): Δ Φζθάκδνα ήηαλ εηαίξα ηεο αξραηόηεηαο Φίιαλδξνο (Μπζ): Γζμξ ημο Ώπόθθςκα ηαζ ηδξ Ώηαηηαθίδμξ ηαζ δίδοιμξ αδεθθόξ ημο Φοθαηίδδ. Οζ δομ αδειθνί ίδξπζαλ ηελ πφιε Έθονμ ηεο Κξήηεο. (Παπζαλίαο) Φηιαξέηε (Ιζη): Γπλαηθείν αξραηνειιεληθό όλνκα Φηιάξεηνο (Ιζη): Ώλδξηθό αξραηνειιεληθό όλνκα Υιλάων (Ιζη): Ώδειθόο ηνπ βαζηιηά ηεο Κύπξνπ Γόξγνπ (Δνόδμημξ)
393
Υιλέας (Ιζη): Ο Φζθέαξ (7νο π.Υ. αη.) από ηε άκν, ήηαλ παηέξαο ηνπ αξρηηέθηνλα θαη γιύπηε Ρνίθνπ θαη παππνύο ηνπ επίζεο αξρηηέθηνλα θαη γιύπηε Θεμδώνμο ημο αιίμο. (Δνόδμημξ) Φίιεηνο (Ιζη): Γηνο ηνπ Παγθιέσο, έλαο από ηνπο λεθξνύο ηεο κάρεο ηνπ Εζζκνύ (146 π.Υ.) θαηά ησλ Ρσκαίσλ (από ζρεηηθή επηγξαθή) Υιλέταιρος (Ιζη): 1. Ο Φζθέηαζνμξ (4νο π.Υ. αη.) από ηελ Ώζήλα ήηαλ θσκηθόο πνηεηήο. Γλσξίδνπκε όηη έγξαςε πάλσ από 20 θσκσδίεο, όκσο ειάρηζηα απνζπάζκαηα ζώζεθαλ. 2. Ο Φζθέηαζνμξ γηνο ηνπ Ώηηάινπ (343-263) από ηελ ΐηζπλία, ήηαλ ν ηδξπηήο ηνπ ειιεληζηηθνύ βαζηιείνπ ηεο Πεξγάκνπ θαη ηεο δπλαζηείαο ησλ Ώηηαιηδώλ. Σνλ δηαδέρζεθε ν αληςηόο ηνπ Βπκέλεο Ώ‟ (Λμοηζακόξ) Φηιεχο (Μπζ): Έκαξ από ημοξ πνώημοξ μζηζζηέξ ηδξ Λέζαμο. Καηά ηαηή ημο ηύπδ, δ ηόνδ ημο επεθέβδ κα εοζζαζηεί ζηδκ Ώιθζηνίηδ βζα κα ζηενζώζεζ δ απμζηία. ιςξ ημ ημνίηζζ ζώεδηε από έκα δεθθίκζ. Φηιέςηνο (Ιζη): Πάκπησρνο Ώζελαίνο πνπ δνύζε αθεγνύκελνο ηζηνξίεο κε κύζνπο θαη ηέξαηα (Ώνζζημθάκδξ) Φίιε (Ιζη): Δ Φίθδ ήηαλ εηαίξα ηεο αξραηόηεηαο Φίιεβνο (Ιζη): Νεαξόο Ώζελαίνο πνπ αλαθέξεη ζε έλα δηάινγό ηνπ ν Πθάηςκ Φηιεκάηηνλ (Ιζη): Βηαίξα ηεο αξραηόηεηαο. (Λμοηζακόξ) Ο Φηιέηαηξνο ηεο Πεξγάκνπ Υιλήμων (Ιζη): 1. Ο Φζθήιςκ (4νο-3νο π.Υ. αη.) από ηηο πξαθνύζεο ηεο ηθειίαο, ήηαλ πνηεηήο ηεο λέαο αηηηθήο θσκσδίαο. Ήξζε ζηελ Ώζήλα θαη απέθηεζε δηθαηώκαηα Ώζελαίνπ πνιίηε. έγξαςε πεξί ηηο 100 θσκσδίεο, από ηηο νπνίεο καο είλαη γλσζηνί νη ηίηινη ησλ 64. (μοΎδαξ, ηνάαςκ) 2. Ο Φζθήιςκ μ Νεόηενμξ (3νο π.Υ. αη.) ήηαλ γηνο ηνπ πξνεγνύκελνπ θαη θσκηθόο πνηεηήο θη απηόο. Λέγεηαη όηη έγξαςε 54 θσκσδίεο, θαλείο όκσο από ηνπο ηίηινπο δελ καο είλαη γλσζηόο. Κέξδηζε 6 λίθεο. (Ώεήκαζμξ) 3. Ο Φζθήιςκ (2νο π.Υ. αη.) από ηελ Ώζήλα ήηαλ γξακκαηηθόο, έγξαςε πξαγκαηεία γηα ηα αηηηθά νλόκαηα. (Παθαηζκή Ώκεμθμβία) 4. Ο Φζθήιςκ (3νο κ.Υ. αη.) ήηαλ ζπγγξαθέαο. Έξγν ηνπ: Πενί αηηζηήξ ακηζθμβίαξ. Φηιήκσλ (Μπζ): Φησρφο ρσξηθφο ηεο Φξπγίαο, ζχδπγνο ηεο ΐαπθίδνο, ν νπνίνο δέρζεθε λα θηινμελήζεη ζηελ ηαπεηλή ηνπο θαηνηθία ηνλ Αία θαη ηνλ Βξκή κεηακθηεζκέλνπο ζε ζλεηνχο, φηαλ φινη νη άιινη θάηνηθνη ηεο ρψξαο είραλ αξλεζεί. Ο Αίαο έζσζε ην θησρφ δεπγάξη απφ ηνλ 394
θαηαθιπζκφ πνπ έζηεηιε κεηά απφ απηφ ην γεγνλφο θαη ηνπο έθαλε ηεξείο ηνπ λανχ ηνπ. Φηιεξαηίο (Ιζη): λνκα γπλαίθαο πνπ αλαθέξεη ν Καθθίιαπμξ Υιλήσιος (Ιζη): Ο Φζθήζζμξ (4νο π.Υ. αη.) από ηελ ΏραΎα ήηαλ ζηξαηεγόο, κηζζνθόξνο ηνπ Κύξνπ ηνπ Νεόηεξνπ (Ξεκμθώκ) Υιλητάς (Ιζη): Ο Φζθδηάξ (340-285 π.Υ.) από ηελ Κσ ήηαλ ειεγεηαθόο πνηεηήο , ηδξπηήο ηεο Ώιεμαλδξηλήο πνηεηηθήο ζρνιήο θαη γξακκαηηθόο. Ήηαλ επίζεο δάζθαινο ηνπ Θενθξίηνπ θαη ησλ δηαδόρσλ ηεο δπλαζηείαο ησλ Πηνιεκαίσλ. Σν ειεγεηαθό ηνπ πνίεκα Αήιδηνα ζεσξείηαη σο έλα από ηα ζεκαληηθόηεξα ηεο ειιεληζηηθήο επνρήο. Δ εξσηηθή ειεγεία ηνπ γηα ηελ εξσκέλε ηνπ ΐάηηηδα ήηαλ έλα αγαπεηό αλάγλσζκα γηα ηνπο Ρσκαίνπο. ιν ζρεδόλ ην έξγν ηνπ έρεη ραζεί. Κύξην έξγν ηνπ Βθεβείαζ. (ηνάαςκ) Φηιεηνξίδεο (Μπζ): Ο βζμξ ημο Σνώα Φζθήημνμξ, μ Αδιμύπμξ (ιδν.) Φηιήησξ (Ιζη): λνκα ελόο θαηνίθνπ ηεο Κξήηεο Φηιήησξ (Μπζ): Σνώαξ, παηέναξ ημο Αδιμύπμο πμο ζημηώεδηε ζημκ Σνςζηό Πόθειμ από ημκ Ώπζθθέα (ιδνμξ) Φηιία (Ιζη): Δ Φζθία ήηαλ ζεόηεηα, πξνζσπνπνίεζε ηεο θηιίαο Φηιία (Μπζ): Μζα από ηζξ Τάδεξ Νύιθεξ Υιλιάδης (Ιζη): Ο Φζθζάδδξ (4νο π.Υ. αη.) από ηελ Μεζζελία ήηαλ παηέξαο ηνπ Νένληα θαη ηνπ Θξαζύινρνπ, πνπ κε δηαηαγή ηνπ Μ. Ώιεμάλδξνπ πήξαλ ηελ εμνπζία θαη έγηλαλ ηύξαλλνη ηεο πόιεο ηνπο. (Πμθύαζμξ) Φηιηθόο (Ιζη): Ο Φζθζηόξ από ηελ Κέξθπξα ήηαλ πνηεηήο πνπ εξγάζηεθε ζηελ Ώιεμάλδξεηα. Βίλαη γλσζηόο έλα ύκλνο ζηελ Αήκεηξα. Φηιίιια (Ιζη): Γπλαηθείν αξραηνειιεληθό όλνκα Φηιίλα (Ιζη): Δ Φζθίκα ή Φζθίκδ (4νο π.Υ. αη.) από ηε Λάξηζα ήηαλ εξσκέλε ηνπ βαζηιηά ηεο Μαθεδνλίαο Φηιίππνπ ΐ‟ θαη κεηέξα ηνπ Φηιίππνπ Γ‟ ηνπ Ώξξηδαίνπ. Φηιίλλα (Ιζη): λνκα γπλαίθαο ζηηο Νεθέθεξ ηνπ Ώνζζημθάκδ Φηιίλλε (Ιζη): Μεηέξα ηνπ πνηεηή Θεόηνζημο Φηιίλληνλ (Ιζη): Βηαίξα ηεο αξραηόηεηαο (Βηαζν. Αζάθμβμζ ηνπ Λμοηζακμύ) Υιλίνος (Ιζη): 1. Ο Φζθίκμξ (4νο π.Υ. αη.) από ηελ Ώζήλα, ήηαλ ξήηνξαο νπαδόο ηεο θηιεηξεληθήο παξάηαμεο. ώζεθαλ κόλν νη ηίηινη από ηξεηο ιόγνπο ηνπ. 2. Ο Φζθίκμξ (3νο π.Υ. αη.) από ηελ Κσ, ήηαλ ζπνπδαίνο αζιεηήο. Ώλαθεξύρζεθε 5 θνξέο Οιπκπηνλίθεο θαη είρε επίζεο 11 λίθεο ζηα Ίζζκηα θαη από 4 ζηα Πύζηα θαη ζηα Νέκεα. 3. Ο Φζθίκμξ (3νο π.Υ. αη.) από ηνλ Ώθξάγαληα, έγξαςε ηελ ηζηνξία ηνπ Πξώηνπ Καξρεδνληαθνύ πνιέκνπ. (Πμθύαζμξ) Φίιηνο (Ιζη): Βπίζεην ηνπ Αία ζηελ Ώξθαδία (Παοζακίαξ) Φηιηππηάο (Ιζη): Γπλαηθείν αξραηνειιεληθό όλνκα 395
Υιλιππίδης (Ιζη): 1. Ώζελαίνο καζεηήο ηνπ Πξσηαγόξα (Πθάηςκ) 2. Ο Φζθζππίδδξ (4νο π.Υ. αη.) γηνο ηνπ Φηινκήινπ από ηελ Παηαλία, ήηαλ πνηεηήο ηεο Νέαο αηηηθήο θσκσδίαο. Ήηαλ θίινο ηνπ βαζηιηά Λπζηκάρνπ, ζηελ απιή ηνπ νπνίνπ εξγάζηεθε. Έγξαςε πεξί ηα 45 έξγα από ηα νπνία γλσξίδνπκε ηνπο ηίηινπο ησλ δεθαπέληε. (μοΎδαξ) Υίλιππος (Ιζη): 1. Ο Φίθζππμξ Ώ’ (5νο π.Υ. αη.) γηνο ηνπ Ώιεμάλδξνπ Ώ‟, ήηαλ βαζηιηάο ηεο Μαθεδνλίαο θαη παηέξαο ηνπ Ώενόπμο Ώ’. πκβαζίιεπζε κε ηνλ αδειθό ηνπ Πεξδίθθα ΐ‟ (Θμοηοδίδδξ) 2. Ο Φίθζππμξ ΐ’ γηνο ηνπ Ώκύληα Γ‟ ήηαλ βαζηιηάο ηεο Μαθεδνλίαο (350-336 π.Υ.). Έθαλε ηε Μαθεδνλία ην ηζρπξόηεξν θξάηνο ηεο επνρήο, έλσζε κε ηελ ηζρύ ησλ όπισλ ηνπ όιεο ζρεδόλ ηηο ειιεληθέο πόιεηο θαη πξνεηνίκαζε ηελ εηζβνιή ζηελ Ώζία θαη ηελ θαηαζηξνθή ηεο Πεξζηθήο απηνθξαηνξίαο, ηελ νπνία ηειηθά πξαγκαηνπνίεζε ν γηνο ηνπ Ώιέμαλδξνο. Σν 338 θαηήγαγε ζπληξηπηηθή λίθε επί ησλ ελσκέλσλ ειιεληθώλ δπλάκεσλ ζηε Υαηξώλεηα θαη ππνρξέσζε ηνπο Έιιελεο λα ηνλ αλαθεξύμνπλ ζηξαηεγό ηνπο θαη θπξίαξρν. Ανινθνλήζεθε ην 336, αιιά άθεζε πίζσ ηνπ έλα νξγαλσκέλν θαη ζεβαζηό θξάηνο θαη έλα πεηζαξρεκέλν θαη αμηόκαρν ζηξάηεπκα. (Παοζακίαξ). Φίιηππνο Β’ ηεο Μαθεδνλίαο 3. Ο Φίθζππμξ Γ’ μ Ώννζδαίμξ ήηαλ γηνο ηνπ Φηιίππνπ ΐ‟ θαη ηεο Φηιίλαο από ηε Λάξηζα. Ανινθνλήζεθε από ηελ Οιπκπηάδα, κεηέξα ηνπ Μ. Ώιεμάλδξνπ, 4. Ο Φίθζππμξ Α’ γηνο ηνπ Καζζάλδξνπ ήηαλ βαζηιηάο ηεο Μαθεδνλίαο 297-296 π.Υ. Σνλ δηαδέρζεθε ν Ώληίπαηξνο θαη ν Ώιέμαλδξνο Β‟ 5. Ο Φίθζππμξ Β’ γηνο ηνπ Αεκεηξίνπ ΐ‟ ήηαλ βαζηιηάο ηεο Μαθεδνλίαο 221-179 π.Υ. Σν 197 νη Ρσκαίνη κε ηνπο ζπκκάρνπο ηνπο Ώηησινύο θαη Ώραηνύο ηνλ λίθεζαλ ζηηο Κπλόο Κεθαιέο, ην 191 πνιέκεζε καδί κε ηνπο Ρσκαίνπο θαηά ηνπ Ώληηόρνπ. Πέζαλε ελώ πξνεηνηκαδόηαλ γηα λέν πόιεκν θαηά ηεο Ρώκεο. Σνλ δηαδέρζεθε ν γηνο ηνπ Πεξζεύο πνπ ήηαλ θαη ν ηειεπηαίνο Μαθεδόλαο βαζηιηάο. (Πμθύαζμξ, Πθμύηανπμξ) 6. Ο Φίθζππμξ (4νο π.Υ. αη.) γηνο ηνπ Ώληηπάηξνπ ήηαλ Μαθεδόλαο ζηξαηεγόο ηνπ Μ. Ώιεμάλδξνπ. (Ώννζακόξ) 7. Ο Φίθζππμξ γηνο ηνπ Μαράηα, ήηαλ ηαμίαξρνο ζην ζηξαηό ηνπ Μ. Ώιεμάλδξνπ. Μεηά ηελ εθζηξαηεία ησλ Ελδηώλ έγηλε ζαηξάπεο ησλ Μαιιώλ. Σν 325 π.Υ. δνινθνλήζεθε από ηνπο κηζζνθόξνπο ηνπ. (Ώννζακόξ) 396
8. Ο Φίθζππμξ (4νο π.Υ. αη.) ήηαλ γηνο ηνπ Μελειάνπ, κεηείρε ζηε κάρε ηνπ Γξαληθνύ θαη ζηα Γαπγάκεια. Ήηαλ αξρεγόο ησλ Θεζζαιώλ ηππέσλ. (Ώννζακόξ) 9. Ο Φίθζππμξ (4νο π.Υ. αη.) ήηαλ γηνο ηνπ Ώληίγνλνπ ηνπ Μνλόθζαικνπ θαη αδειθόο ηνπ Αεκεηξίνπ ηνπ Πνιηνξθεηή. 10. Ο Φίθζππμξ μ Πθαηςκζηόξ (4νο π.Υ. αη.) από ηελ Οπνύληα Λνθξίδαο ήηαλ ιόγηνο. 11. O Φίθζππμξ από ηελ Ώξθαδία ήηαλ νιπκπηνλίθεο ζην αγώληζκα ηεο ππγκαρίαο ην 436 π.Υ. 12. Ο Φίθζππμξ μ Θεζζαθμκζηεύξ (1νο κ.Υ. αη.) ήηαλ αλζνιόγνο επηγξακκάησλ, ζπλερηζηήο ηνπ Μειεάγξνπ ησλ Γαδάξσλ θαη ζπγγξαθέαο ν ίδηνο 72 επηγξακκάησλ Ώπνθαινύζε ηα επηγξάκκαηα μθζβόζηζπα πμζήιαηα. (Παθαηζκή Ώκεμθμβία). Υιλίσκος (Ιζη): 1. Ο Φζθίζημξ (5νο π.Υ. αη.) ήηαλ πνηεηήο ηεο Μέζεο αηηηθήο θσκσδίαο. ώδνληαη απνζπάζκαηα από ην έξγν ηνπ Ώκηζθάκδ. (Παθαηζκή Ώκεμθμβία) 2. Ο Φζθίζημξ μ Κενηοναίμξ ήηαλ έλαο από ηελ Πιεηάδα, όπσο νλνκάζηεθε ε νκάδα ησλ ηξαγηθώλ πνηεηώλ πνπ έδξαζαλ ηνλ 3ν π.Υ. αη. ζηελ Ώιεμάλδξεηα. Έγξαςε πεξίπνπ 32 ηξαγσδίεο. (Παθαηζκή Ώκεμθμβία) Φηιηζηίδαο: Γηνο ηνπ Βπθξάησλνο, έλαο από ηνπο λεθξνύο ηεο κάρεο ηνπ Εζζκνύ ηεο Κνξίλζνπ ην 146 π.Υ. (από ζρεηηθή επηγξαθή) Φηιηζηίδεο (Ιζη): 1. Ο Φζθζζηίδδξ από ηηο πξαθνύζεο ήηαλ ηαρπδαθηπινπξγόο ζηελ απιή ηνπ Μ. Ώιεμάλδξνπ. Έδσζε παξάζηαζε ζηελ ηειεηή ησλ νκαδηθώλ γάκσλ Μαθεδόλσλ θαη Πεξζίδσλ ζηα νύζα ην 324 2. Ο Φζθζζηίδδξ (4νο π.Υ. αη.) ήηαλ ν αξρεγόο θηινκαθεδνληθήο παξάηαμεο ηεο Βύβνηαο. θνηώζεθε από Ώζελαίνπο. Φηιηζηίο (Ιζη): Δ Φζθζζηίξ (3νο π.Υ. αη.) ήηαλ ζύδπγνο ηνπ ηπξάλλνπ ησλ πξαθνπζώλ Εέξσλνο ΐ‟ Υιλιστίων (Ιζη): 1. Ο Φζθζζηίςκ (4νο π.Υ. αη.) από ηνπο Βπηδεθύξηνπο Λνθξνύο ήηαλ γηαηξόο. Έξγν ηνπ: Πενί δζαίηδξ. 2. Ο Φζθζζηίςκ (1νο κΥ. αη.) από ηελ Πξνύζα ηεο ΐηζπλίαο, ήηαλ πνηεηήο, έγξαςε θπξίσο κίκνπο. (μοΎδαξ) Υίλιστος (Ιζη): 1. Ο Φίθζζημξ γηνο ηνπ Ώνπμιεκίδα (432-356 π.Υ.) από ηηο πξαθνύζεο ήηαλ ηζηνξηθόο. Έξγν ηνπ: ζηεθζηά. Ο Κζηένςκ ηνλ απνθαιεί Μζηνό Θμοηοδίδδ. (Παοζακίαξ) 2. Ο Φίθζζημξ από ηελ Διεία ήηαλ νιπκπηνλίθεο ηεο ζπλσξίδνο ην 84 π.Υ. Φηιίηαο (Ιζη): Ο Φζθίηαξ ή Φζθώηαξ από ηε ύβαξε ηεο Εηαιίαο ήηαλ νιπκπηνλίθεο ηεο ππγκαρίαο ην 616 π.Υ. Υιλογένης (Ιζη): Ώζελαίνο ηνπ 8νπ π.Υ. αη. εγήζεθε απνζηνιήο απνίθσλ ηεο Φσθίδαο πνπ ίδξπζαλ ηελ πόιε Φώθαηα ζηελ Μ. Ώζία (ηνάαςκ) 397
Φηινδάκαο (Ιζη): Ο Φζθμδάιαξ μ Πάνζμξ πεξηιακβάλεηαη ζηνλ θαηάινγν ησλ Ππζαγνξείσλ ηνπ Εαιαθίπμο Φηινδάκεηα (Μπζ): Κόνδ ημο Αακαμύ, ενςιέκδ ημο Βνιή ηαζ ιδηένα ημο Φάνζημξ, ζδνοηή ηδξ ιεζζδκζαηήξ πόθδξ Φανέξ. (Παοζακίαξ) Φηιόδακνο (Ιζη): Ο Φζθόδαιμξ (4νο π.Υ. αη.) από ηελ θάξθεηα, ήηαλ ειεγεηαθόο πνηεηήο Υιλόδημος (Ιζη): Ο Φζθόδδιμξ (110-35 π.Υ.) από ηα Γάδαξα ηεο Παιαηζηίλεο ήηαλ επηθνύξεηνο θηιόζνθνο θαη πνηεηήο. Μαζήηεπζε ζηελ Ώζήλα θαη αξγόηεξα πήγε ζηε Νεάπνιε ηεο Εηαιίαο όπνπ δίδαμε θαη ζπλέγξαςε πνηήκαηα, επηγξάκκαηα, κηα ηζηνξία ησλ αηξέζεσλ, πξαγκαηείεο θ.ά. ΐξέζεθαλ ζπγγξάκκαηά ηνπ ζηηο αλαζθαθέο ηεο Δξάθιεηαο ηεο Εηαιίαο. (Παθαηζκή Ώκεμθμβία) Υιλφδεκνο (Μπζ): Έκαξ από ημοξ ικδζηήνεξ ηδξ Πδκεθόπδξ (ιδν.) Φηινδίθε (Μπζ): ύγοβμξ ημο Μάβκδηα, βεκάνπδ ηςκ Μαβκήηςκ Φηινδώξεηνο (Ιζη): λνκα από ηηο Βηηθδζζάγμοζεξ ηνπ Ώνζζημθάκδ Φηιόζεκηο (Ιζη): Ο Φζθόεειζξ από ηελ Ώκαζνύζα ηεο Κύπξνπ, γηνο ηνπ Φηινζένπ, ήηαλ ρνξεγόο ησλ Αειθώλ. Δπηηύκβηα ζηήιε ηνπ πξόσξα ρακέλνπ κηθξνύ Φηινθξάηε κε ηνλ ζθύιν ηνπ Φηιόζενο (Ιζη): Ο Φζθόεεμξ από ηελ Ώκαζνύζα Κύπξνπ ήηαλ παηέξαο ηνπ Φηινζέκηδνο, Υιλοίτιος (Μπζ): Εεαηήζζμξ αμζηόξ. ΐμήεδζε ημκ Οδοζζέα ηαζ ημκ Σδθέιαπμ ζηδκ ελόκηςζδ ηςκ ικδζηήνςκ. (ιδνμξ) Υιλοκλέων (Ιζη): Γέξνληαο, από ηηο θήηεξ ηνπ Ώνζζημθάκδ Υιλοκλής (Ιζη): 1. Ο Φζθμηθήξ (6νο π.Υ. αη.) ήηαλ δσγξάθνο. Λέγεηαη όηη απηόο θαη ν Κθεάκεδξ επηλόεζαλ ηελ παξάζηαζε ησλ κνξθώλ κε πεξίγξακκα. 2. Ο Φζθμηθήξ μ Πνεζαύηενμξ (5νο π.Υ. αη.) από ηελ Ώζήλα, ήηαλ ηξαγηθόο πνηεηήο, αληςηόο ηνπ Ώηζρύινπ. Νίθεζε ζε δξακαηηθό αγώλα ηνλ νθνθιή. ώδνληαη ιίγα απνζπάζκαηα από ηα 100 πεξίπνπ έξγα ηνπ. (μοΎδαξ) 3. Ο Φζθμηθήξ (3νο π.Υ. αη.), ήηαλ δηζέγγνλνο ηνπ πξνεγνύκελνπ θαη ηξαγηθόο πνηεηήο θη απηόο. Σν 240 κε ηελ δηινγία ηνπ Φνίλμξ, Οζδίπμοξ θέξδηζε ηε δεύηεξε ζέζε ζε δηαγσληζκό ηξαγσδηώλ. 398
4. Ο Φζθμηθήξ ήηαλ έλαο από ηνπο Ώζελαίνπο ζηξαηεγνύο πνπ εηηήζεθαλ από ηνπο παξηηάηεο ζηνπο Ώηγόο Πνηακνύο ην 405 π.Υ. (Ξεκμθώκ) 5. Ο Φζθμηθήξ (4νο π.Υ. αη) από ηηο Ώραξλέο ήηαλ αξρηηέθηνλαο. Βίλαη απηόο πνπ ζρεδίαζε ην Βξερζείν ζηελ Ώθξόπνιε. Υιλοκράτης (Ιζη): 1. Ο Φζθμηνάηδξ ήηαλ έλα κηθξό αγόξη πνπ πέζαλε θαη είλαη γλσζηό από κηα επηηύκβηα ζηήιε πνπ ηνλ απεηθνλίδεη. 2. Ο Φζθμηνάηδξ (4νο π.Υ. αη.) ήηαλ Ώζελαίνο από ηελ Βιεπζίλα. Πξσηνζηάηεζε ζηελ ππνγξαθή εηξήλεο κε ηνλ Φίιηππν ΐ‟, ε νπνία νλνκάζηεθε Φζθμηνάηεζμξ εζνήκδ. (Ξεκμθώκ). 3. Ο Φζθμηνάηδξ ήηαλ παηέξαο ηνπ ώζσλνο, ελόο από ηνπο λεθξνύο ηεο κάρεο ηνπ Εζζκνύ θαηά ησλ Ρσκαίσλ (από ζρεηηθή επηγξαθή) Υιλοκτήκων (Ιζη): Λαίκαξγνο Ώζελαίνο ζηνπο Ώπανκήξ ηνπ Ώνζζημθάκδ
Υιλοκτήτης (Μπζ): Ο Φηινθηήηεο ήηακ μ ιόκμξ πμο δέπεδηε κα ακάρεζ ηδκ πονά ζημ Δναηθή όηακ αοηόξ απμθάζζζε κα πεεάκεζ βζα κα απαθθαβεί από ημοξ πόκμοξ. Ο Δναηθήξ ημο πάνζζε ημ ηόλμ ηαζ ηα αέθδ ημο. Ώνβόηενα απμδείπεδηε από ημοξ ηαθύηενμοξ Έθθδκεξ ημλόηεξ ζημκ Σνςζηό πόθειμ. Ώοηόξ ηναοιάηζζε εακάζζια ημκ Πάνζ. (ιδνμξ) Φηιόθππξνο (Ιζη): Παηέξαο ηνπ Ώξηζηνθύπξνπ, βαζηιηά ηεο αιακίλαο ζηελ Κύπξν, ηνλ νπνίν εγθσκίαζε ν όισλ (Δνόδμημξ) Υιλοκύων (Ιζη): παξηηάηεο νπιίηεο πνπ δηαθξίζεθε γηα ηελ γελλαηόηεηά ηνπ ζηε κάρε ησλ Πιαηαηώλ θαηά ησλ Πεξζώλ, ην 479 π.Υ. (Δνόδμημξ) Υιλόλαος (Ιζη): Ο θηιόζνθνο θαη καζεκαηηθόο Φζθόθαμξ 470-385 π.Υ.) από ηνλ Κξόησλα ηεο Εηαιίαο, ήηαλ καζεηήο ηνπ Ππζαγόξα. ύκθσλα κε θάπνηνπο ζπγγξαθείο ν Φηιόιανο ήηαλ ν πξώηνο πνπ ππνζηήξημε όηη ε Γε δελ βξηζθόηαλ ζην θέληξν ηνπ θόζκνπ θαη όηη είλαη έλαο απιόο πιαλήηεο γύξσ από ηνλ θεληξηθό ππξ. Μαδί κε ηελ Γε πεξηζηξέθνληαη ε ειήλε, ν Ήιηνο, ν Βξκήο, ε Ώθξνδίηε, ν Άξεο, ν Αίαο θαη ν Κξόλνο. (Ώνζζημηέθδξ, Πθάηςκ, ημααίμξ) Φηιφιανο (Μπζ): Γζμξ ημο ααζζθζά ηδξ Κνήηδξ Μίκςα ηαζ ηδξ Νύιθδξ Πανείαξ από ηδκ Πάνμ. ημηώεδηε από ημκ Δναηθή. (Ώπμθθόδςνμξ) Φηινκάρε (Μπζ): Μδηέναξ ηδξ Άθηδζηδξ Φηιόκβξνηνο (Ιζη): 1. Ο Φζθόιανμημξ από ηε πάξηε ήηαλ νιπκπηνλίθεο ηνπ πεληάζινπ επί ηξεηο νιπκπηάδεο (676, 672 θαη 668 π.Υ.) 2. Ο Φζθόιανμημξ ήηαλ επώλπκνο άξρσλ ησλ Ώζελώλ ην 595 π.Υ. Φηινκέδνπζα (Μπζ): χδπγνο ηνπ βαζηιηά ηεο ΐνησηίαο Ώξείζννπ θαη κεηέξα ηνπ Μελέζζηνπ (κεξνο) Φηινκεηδήο (Ιζη): Πξνζσλύκην ηεο Ώθξνδίηεο Φηινκείξαμ (Ιζη): Πξνζσλύκην ηεο Ώξηέκηδνο Φηινκειείδεο (Μπζ): Λέζαζμξ ααζζθζάξ πμο οπμπνέςκε ημοξ ηαθεζιέκμοξ ημο κα παθέρμοκ ιαγί ημο. ημηώεδηε από ημκ Οδοζζέα. 399
Φηινκήια (Μπζ): Κφξε ηνπ βαζηιηά ηεο Ώζήλαο Παλδίνλα θαη αδειθή ηεο Πξφθλεο. Ο Σεξεχο ζχδπγνο ηεο Πξφθλεο, εξσηεχηεθε ηε Φηινκήια θαη ηελ βίαζε. κσο ε Πξφθλε έκαζε ηη ζπλέβε θαη ζθφησζε ην γην ηνπο Ίηπ, ηνλ καγείξεςε θαη παξέζεζε γεχκα ζηνλ άληξα ηεο. ηαλ απηφο θαηάιαβε ηη είρε ζπκβεί, άξπαμε έλα ηζεθνχξη θαη θπλήγεζε ηηο δπν αδειθέο, πνπ παληθφβιεηεο παξαθάιεζαλ ηνπο ζενχο λα ηηο γιηηψζνπλ. Οη ζενί κεηακφξθσζαλ ηνλ Πξφθλε ζε αεδφλη θαη ηελ Φηινκήια ζε ρειηδφλη. (Ώπμθθόδςνμξ) Υιλόμηλος (Ιζη): 1. Ο Φζθόιδθμξ (5νο-4νο π.Υ. αη.) από ηελ Παηαλία, ήηαλ παηέξαο ηνπ πνηεηή ηεο λέαο αηηηθήο θσκσδίαο Φηιηππίδε. 2. Ο Φζθόιδθμξ ήηαλ κάξηπξαο ηεο δηαζήθεο ηνπ Θενθξάζηνπ πνπ πέζαλε ην 278 π.Υ. Πηζαλώο είλαη ν ίδηνο κε ηνλ ππζαγόξεην θηιόζνθν Φηιόκειν πνπ αλήθε ζηελ ζρνιή ησλ ζθεπηηθώλ (Βοζέαζμξ) 3. Ώπό ηα Φάξζαια, νιπκπηνλίθεο ηνπ ζηαδίνπ, ην 284 π.Υ. Υιλόμνηστος (Ιζη): πγγξαθέαο από ηελ Ρόδν Φηιόλεηθνο (Ιζη): λνκα πνπ αλαθέξεη ν Αδιμζεέκδξ Υιλόνικος (Ιζη): Ο Φζθόκζημξ από ηελ Διεία ήηαλ νιπκπηνλίθεο ην 76 π.Υ. Φηινλφε (Μπζ): Κόνδ ημο ααζζθζά ηδξ πάνηδξ Σοκδάνες ηαζ ηδξ Λήδαξ ηαζ αδεθθή ηδξ Χναίαξ Βθέκδξ, ηδξ Κθοηαζικήζηναξ ηαζ ηςκ Αζόζημονςκ. (Ώπμθθόδςνμξ) Φηινλφκε (Μπζ): Κφξε ηνπ βαζηιηά ηεο Ώξθαδίαο Νπθηίκνπ. Ώπφ ηελ έλσζή ηεο κε ην Άξε έγηλε κεηέξα ησλ δηδχκσλ Λπθάζηνπ θαη Παξξαζίνπ (Πινχηαξρνο) Υιλόνομος (Μπζ): Έλαο απφ ηνπο γηνπο ηνπ βαζηιηά ησλ Μπθελψλ Διεθηξχνλα (Ώπμθθόδςνμξ) Φηιόππξνο (Ιζη): Βπίζεην ηεο Αήκεηξαο Φηινμέλε (Ιζη): Δ Φζθμλέκδ ήηαλ εηαίξα ηεο αξραηόηεηαο Φηινμέλεο (Ιζη): λνκα γηαηξνύ ηεο αξραηόηεηαο Φηινμέληνο (Ιζη): Ο Φζθμλέκζμξ Ώκίηδημξ (2νο-1νο π.Υ. αη.) ήηαλ εγεκόλαο ηνπ Βιιελν-ηλδηθνύ βαζηιείνπ (πεξίπνπ ην ζεκεξηλό Ώθγαληζηάλ σο ην Πνπληδάκπ ηεο Ελδίαο) Υιλόξενος (Ιζη): 1. Ο Φζθόλεκμξ (435-380 π.Υ.) από ηα Κύζεξα, ήηαλ πνηεηήο θαη ζπλζέηεο δηζπξάκβσλ. Ήηαλ αθόκα παηδί όηαλ αηρκαισηίζηεθε θαη πνπιήζεθε σο δνύινο. Καηέιεμε ζηα ρέξηα ηνπ Μειαληππίδε, ελόο πνηεηή πνπ ηνλ ειεπζέξσζε θαη ηνπ δίδαμε κνπζηθή θαη πνίεζε. Μαζεηήο ηνπ ήηαλ ν επίζεο πνηεηήο Φηιώηαο. Ο Φηιόμελνο έγηλε από ηνπο ζεκαληηθνύο δηζπξακβνπνηνύο ηεο επνρήο ηνπ. Έγξαςε 24 δηζπξάκβνπο, γλσζηόηεξνο από ηνπο νπνίνπο είλαη Ο Κύηθςπαξ ηαζ δ Γαθάηεζα. (Πθμύηανπμξ)
400
2. Ο Φζθόλεκμξ (4νο π.Υ. αη.) ήηαλ δσγξάθνο από ηελ Βξέηξηα. Έγηλε γλσζηόο από έλα έξγν ηνπ πνπ απεηθόληδε ηελ κάρε ηεο Εζζνύ πνπ ήηαλ κηα λίθε ηνπ Μ. Ώιεμάλδξνπ. 3. Ο Φζθόλεκμξ (4νο π.Υ. αη.) ήηαλ ζηξαηεγόο ηνπ Μ. Ώιεμάλδξνπ. Μεηά ηελ θπγή ηνπ Άξπαινπ έγηλε απηόο ν ζεζαπξνθύιαθαο ηνπ βαζηιηά. (Ώννζακόξ) Φηιόπαππνο (Ιζη): Ο Γάζμξ Εμύθζμξ Ώκηίμπμξ Φζθόπαππμξ (2νο-1νο π.Υ. αη.) ήηαλ εγγνλόο ηνπ Ώληίνρνπ Α‟, βαζηιηά ηεο Κνκαγελήο (πξίαο). ηαλ νη Ρσκαίνη θαηέιαβαλ ηε πξία, ν Φηιόπαππνο θαη ε νηθνγέλεηά ηνπ ήξζαλ ζηελ Ώζήλα. Μαδί, έθεξε ηελ ακύζεηε πεξηνπζία ηνπ κε ηελ νπνία θαηάθεξε λα αλαθεξπρζεί Άνπςκ ηςκ Ώεδκώκ. Με δηθά ηνπ ρξήκαηα επίζεο θαηαζθεύαζε ην ηαθηθό κλεκείν πνπ θέξεη ην όλνκά ηνπ ζηνλ ιόθν ησλ Μνπζώλ. Σν κλεκείν θαηαζηξάθεθε ηνλ 15ν αηώλα από Σνύξθνπο πνπ απέζπαζαλ θνκκάηηα ηνπ γηα λα ρηίζνπλ έλα κηλαξέ πάλσ ζηελ Ώθξόπνιε. Υιλοποίμην (Ιζη): Ο Φζθμπμίιδκ (253-183 π.Υ.) από ηε Μεγαιόπνιε ηεο Ώξθαδίαο ήηαλ ζηξαηησηηθόο ηεο Ώξθαδίαο θαη έιαβε κέξνο ζε πνιέκνπο ησλ Ώξθάδσλ θαηά ηεο πάξηεο, ζε ερζξνπξαμίεο ζηελ Κξήηε θαη αιινύ. Ώλαθεξύρζεθε ζηξαηεγόο ηεο Ώρατθήο πκπνιηηείαο θαη θαηάθεξε λα εληάμεη ζ‟ απηήλ όιε ζρεδόλ ηελ Πεινπόλλεζν. θνηώζεθε ζηε κάρε ζηελ πξνζπάζεηα ηνπ λα ππνηάμεη ηνπο Μεζζήληνπο. Ο Φηινπνίκελ απνθιήζεθε από ηνπο Ρσκαίνπο Ο ηεθεοηαίμξ ηςκ Βθθήκςκ. (Πθμύηανπμξ, Πμθύαζμξ) Φηινπνίκελ Υιλόπονος (Ιζη): Ώξραηνειιεληθό όλνκα Φηιόππξνο (Ιζη): Πξνζσλπκία ηεο ζεάο Αήκεηξαο Φηινζέβαζηνο (Ιζη): Ο Μ. Ώονήθζμξ Φζθμζέααζημξ από ηελ Έθεζν ήηαλ νιπκπηνλίθεο ην 189 κΥ. Υιλοστέφανος (Ιζη): Ο Φζθμζηέθακμξ από ηε Αήιν ήηαλ πνηεηήο ηεο Νέαο αηηηθήο θσκσδίαο. Υιλοστόργιος (Ιζη): Καππαδόθεο ηνπ 4νπ κΥ. αηώλα, ρξηζηηαλόο ζξεζθεπηηθόο ζπγγξαθέαο Υιλόστρατος (Ιζη): 1. Ο ζνθηζηήο Φζθόζηναημξ μ ΐήνμο (2νο κΥ. αη.) εξγάζηεθε ζηελ Ώζήλα. Ώπό ηα ζπγγξάκκαηα ηνπ δηαζώζεθε κόλν έλα: Ο Νένςκ 401
2. Ο Φθάαζμξ Φζθόζηναημξ (2νο-3νο κΥ. αη.) γηνο ηνπ πξνεγνύκελνπ, ήηαλ ζνθηζηήο θαη δίδαμε ζηελ Ώζήλα θαη ζηε Ρώκε, όπνπ είρε καζεηέο ηνπ ηα παηδηά ηνπ απηνθξάηνξα εβήξνπ. Έξγα ηνπ: ΐίμζ μθζζηώκ, Σα εζξ ημκ Σοακέα Ώπμθθώκζμκ θ.ά. 3. Ο επίζεο ζνθηζηήο Φζθόζηναημξ ημο Νεναζακμύ (3νο κΥ. αη.) δίδαμε ζηελ Ώζήλα θαη πέζαλε ζηε Λήκλν. εκαληηθόηεξν έξγν ηνπ Βζηόκεξ, αιιά ηνπ απνδίδνληαη θαη 43 ηξαγσδίεο, 13 θσκσδίεο θαη παλεγπξηθνί ιόγνη. (Παθαηζκή Ώκεμθμβία) Φηιόηαο (Ιζη): Ο Φζθόηαξ από ηελ ύβαξε ήηαλ ληθεηήο ηεο ππγκαρίαο παίδσλ ζηελ Οιπκπηάδα ηνπ 616 π.Υ. Φηιόηεο (Ιζη): Θεόηεηα ή δαηκόλην, πξνζσπνπνίεζε ηεο πεξηπνίεζεο θαη ηεο εξσηηθήο απόιαπζεο Υιλότιμος (Ιζη): 1. Ο Φζθόηζιμξ (4νο-3νο π.Υ. αη.) ήηαλ γηαηξόο ηεο ηαηξηθήο ζρνιήο ηεο Κσ, καζεηήο ηνπ Πξαμαγόξα. Ώζρνιήζεθε κε ηελ αλαηνκία θαη έγξαςε ηαηξηθά ζπγγξάκκαηα. 2. Ο Έιιελαο γιύπηεο. Φηινπκέλε (Ιζη): Βηαίξα ηεο αξραηόηεηαο Υιλούμενος (Ιζη): Ο Φζθμύιεκμξ από ηελ Φηιαδέιθεηα ηεο Μ. Ώζίαο ήηαλ νιπκπηνλίθεο ην 369 κΥ. Βίλαη ν ηειεπηαίνο θαηαγεγξακκέλνο νιπκπηνλίθεο πξηλ ηελ θαηάξγεζε ησλ αγώλσλ. Φηινύξγνο (Ιζη): λνκα ζηελ Λοζζζηνάηδ ηνπ Ώνζζημθάκδ Υιλοφάνης (Ιζη): Έιιελαο ζνθηζηήο Φηινθξνζύλε (Ιζη): Θεόηεηα ή δαηκόλην, πξνζσπνπνίεζε ηεο θηινθξνζύλεο θαη ηεο θηινμελίαο Φηιόθξσλ (Ιζη): 1. Πνηεηήο δηζπξακβνπνηόο ηνπ 4νπ π.. αη. 2. Ο Φζθόθνςκ, ν Πνιπάξαηνο θαη ν Ώζηπκήδεο ήηαλ πξέζβεηο ηεο Ρόδνπ ζηελ ύγθιεην ηεο Ρώκεο ην 167 π.Υ. (Πμθύαζμξ) Φηινράξεο (Ιζη): ηξαηεγόο ησλ Ώζελαίσλ, αδειθόο ηνπ ξήηνξα Ώηζρίλε (Αδιμζεέκδξ) Υιλόχαρις (Ιζη): Έιιελαο δσγξάθνο. Υιλοχαρίδας (Ιζη): Ο Φζθμπανίδαξ (5νο π.Υ. αη.) ήηαλ έλαο από ηνπο εθπξνζώπνπο ησλ Λαθεδαηκνλίσλ πνπ ππέγξαςαλ ζπλζήθε εηξήλεο κε ηνπο Ώζελαίνπο (Θμοηοδίδδξ) Υιλόχορος (Ιζη): Ο Φζθόπμνμξ (3νο π.Υ. αη.) ήηαλ κάληεο θαη αηζηδνγξάθνο. Ήηαλ νπαδόο ηεο αληηκαθεδνληθήο κεξίδαο θαη ζθνδξόο αληίπαινο ηνπ Αεκεηξίνπ Πνιηνξθεηή. ηαλ (261) ν γηνο ηνπ Αεκεηξίνπ, ν Ώληίγνλνο Γνλαηάο θαηέιαβε ηελ Ώζήλα, θαηαδίθαζε ζε ζάλαην ηνλ Φηιόρνξν. Έξγα ηνπ: Ώηείξ, Πενί εμνηώκ, Πενί ηναβςδζώκ θ.ά. (Πθμύηανπμξ) Φίιηηο (Ιζη): Κόξε ηνπ αζηξνλόκνπ Βύδμλμο ημο Κκίδζμο Φίιηπο (Ιζη): βιέπε Φίκηοξ 402
Υιλύλιιος (Ιζη): Ο Φζθύθθζμξ (5νο-4νο π.Υ. αη.) ήηαλ πνηεηήο ηεο Ώξραίαο αηηηθήο θσκσδίαο. Έξγα ηνπ: Βθέκδ, Άκηεζα, Ώζβεύξ, Ώηαθάκηδ, Ώύβδ θ.ά. (μοΎδαξ) Φηιύξα (Ιζη): Βηαίξα ηεο αξραηόηεηαο Φηιχξα (Μπζ): Χηεακίδα, ενςιέκδ ημο Κνόκμο. Ώοηόξ βζα κα βθζηώζεζ από ηδκ μνβή ηδξ ζογύβμο ημο Ρέαξ, ιεηαιόνθςζε ηδκ ημπέθα ζημ δέκηνμ θηιύξα. Φηιώ (Ιζη): λνκα γπλαίθαο πνπ αλαθέξεη ε Βθθδκζηή Ώκεμθμβία Υίλων (Ιζη): 1. Ο Φίθςκ από ηελ Κέξθπξα ήηαλ ηξεηο θνξέο νιπκπηνλίθεο (Οιπκπηάδεο 504, 500 θαη 496 π.Υ.) 2. Ο Φίθςκ (4νο π.Υ. αη.) γηνο ηνπ Βμεθεζηίδνπ, από ηελ Βιεπζίλα, ήηαλ έλαο από ηνπο ζεκαληηθόηεξνπο αξρηηέθηνλεο ηεο επνρήο ηνπ. Σα γλσζηόηεξα έξγα ηνπ ήηαλ ε ηεομεήηδ ημο Πεζναζά θαη ην Σεθεζηήνζμ ηδξ Βθεοζίκαξ. (ηνάαςκ) 3. Ο κεραληθόο Φίθςκ μ ΐογάκηζμξ (3νο-2νο π.Υ. αη.) ήηαλ Ώιεμαλδξηλόο κεραληθόο θαη καζεκαηηθόο, καζεηήο ηεο Κηεζηβίνπ, έγξαςε ηε Μδπακζηή ύκηαλδ. 4. Ο Φίθςκ (154-84 π.Υ.) από ηελ Λάξηζα, ήηαλ θηιόζνθνο καζεηήο ηνπ Κιεηηνκάρνπ, ηνλ νπνίν δηαδέρζεθε ζηελ δηεύζπλζε ηεο Ώθαδεκίαο ηεο Ώζήλαο. Ήηαλ θίινο θαη ζπκκαζεηήο ηνπ Υαξκάδα. Καηά ηελ δηάξθεηα ησλ Μηζξηδαηηθώλ πνιέκσλ έδεζε ηελ θαηαζηξνθή ηεο Ώθαδεκίαο. Καλέλα από ηα γξαπηά ηνπ δελ ζώδεηαη. (ημααίμξ) 5. Ο Φίθςκ μ Ώθελακδνεύξ (20 π.Υ-50 κ.Υ.) από ηελ ΐύβιν ήηαλ ειιεληζηήο Ενπδαίνο θαη ζεκαληηθόο θηιόζνθνο. Δ θηινζνθία ηνπ είλαη έλα θξάκα ειιεληθήο θηινζνθίαο θαη ηνπδατζκνύ. Υιλώνδας (Ιζη): λνκα βνζθνύ ζηα Βζδύθθζα ηνπ Θεμηνίημο Υιλωνίδας (Ιζη): λνκα πνπ αλαγξάθεηαη ζε αξραίν ακθνξέα Υιλωνίδης (Ιζη): 1. Ο Φζθςκίδδξ μ Σανακηίκμξ πεξηιακβάλεηαη ζηνλ θαηάινγν ησλ Ππζαγνξείσλ ηνπ Εαιαθίπμο 2. Ο Φζθςκίδδξ (5νο π.Υ. αη.) από ην Κπδαζήλαην ηεο Ώηηηθήο, ήηαλ πνηεηήο ηεο αξραίαο αηηηθήο θσκσδίαο. Βπηκειήζεθε σο ρνξνδηδάζθαινο ην αλέβαζκα έξγσλ ηνπ Ώξηζηνθάλε. Αηθά ηνπ έξγα : Ώπήκδ, Κόεμνκμζ, Φζθέηαζνμξ θ.ά. (μοΎδαξ) 3. Ο Φζθςκίδδξ (4νο π.Υ. αη.) από ηε Υεξζόλεζν ηεο Κξήηεο, ήηαλ εκεξνδξόκνο ζηελ ππεξεζία ηνπ Μ. Ώιεμάλδξνπ. Φίισλ (Ιζη): Ο Φίισλ ήηαλ πιαησληθόο θηιόζνθνο Φηισλίο (Μπζ): Κόνδ ημο Βςζθόνμο ηαζ ηδξ Κθεμαμίαξ. (Τβίκμξ) Υιλώτας (Ιζη): 1. Ο Φζθώηαξ (5νο π.Υ. αη.) ήηαλ δηζπξακβηθόο πνηεηήο θαη κνπζηθόο, καζεηήο ηνπ Φηιόμελνπ. 2. Ο Φζθώηαξ (4νο π.Υ. αη.) ήηαλ ζηξαηεγόο ηνπ Μ. Ώιεμάλδξνπ. Ο παηέξαο ηνπ ζηξαηεγόο Παξκελίσλ ππεξέηεζε ηνλ Φίιηππν ΐ‟ θαη ηνλ 403
Ώιέμαλδξν. Ο Φηιώηαο δηαθξίζεθε ζηηο κάρεο Γξαληθνύ θαη Γαπγακήισλ. πθνθαληήζεθε όηη ζπλσκνηνύζε θαηά ηνπ Ώιέμαλδξνπ θαη εθηειέζηεθε κε ιηζνβνιηζκό. Σελ ίδηα ηύρε είρε θαη ν παηέξαο ηνπ. (Ώννζακόξ) 3. Ο Φζθώηαξ (4νο π.Υ. αη.) ήηαλ ηαμίαξρνο ζην καθεδνληθό ζηξαηό ηνπ Μ. Ώιεμάλδξνπ. Ώξγόηεξα έγηλε ζαηξάπεο ηεο Κηιηθίαο. Φηισηέξα (Ιζη): Παιηά νλνκαζία ηνπ λεζηνύ Θήξα ή αληνξίλε Φηισηίο (Ιζη): Βηαίξα ηεο αξραηόηεηαο Φίκαρνο (Μπζ): Γζμξ ημο Αμθμπίμκα ηαζ αμζηόξ ημο ααζζθζά ηδξ Λήικμο Άηημνα. Ώοηόξ πενζέεαθρε ημκ Φζθμηηήηδ (Τβίκμξ) Υινεύς (Μπζ): 1. Μλεζηήξαο ηεο Ώλδξνκέδαο, αιιά φηαλ επηρείξεζε λα ηελ αξπάμεη απφ ηνλ Πεξζέα, απηφο ηνπ έδεημε ην θεθάιη ηεο Μέδνπζαο θαη ηνλ απνιίζσζε (Ώπνιιφδσξνο) 2. Έλαο απφ ηνπο 50 γηνπο ηνπ βαζηιηά ηεο Ώξθαδίαο Λπθάνλα πνπ ηηκσξήζεθαλ απφ ηνλ Αία. (Ώπνιιφδσξνο) Υιντίας (Ιζη): 1. O Φζκηίαξ (4νο π.Υ. αη.) ήηαλ ππζαγόξεηνο θηιόζνθνο από ηηο πξαθνύζεο ηεο ηθειίαο. Δ ηζηνξία (ή κύζνο;) ηνπ Φζκηία θαη ηνπ Αάκσλνο, θαλεξώλεη ηελ ζρέζε ζηελήο θηιίαο πνπ έλσλε ηνπο ππζαγόξεηνπο θηινζόθνπο (βιέπε Αάιςκ) (Πθμύηανπμξ) 2. Ο Φζκηίαξ ήηαλ Ώζελαίνο αγγεηνγξάθνο. Αέθα αγγεία θαη θξαηήξεο πνπ ζώδνληαη θέξνπλ ηελ ππνγξαθή ηνπ Φίληηο (Ιζη): Δλίνρνο από ηηο πξαθνύζεο (Πίκδανμξ) Υιντύλος (Ιζη): Ώλδξηθό όλνκα ζηελ Βθθδκζηή Ώκεμθμβία Φίληπο (Ιζη): Δ Φίκηοξ ή Φίθηοξ (6νο π.Υ. αη.) θόξε ηνπ Θένθξε από ηνλ Κξόησλα. ήηαλ καζήηξηα ηνπ Ππζαγόξα. Αίδαμε ζηε ζρνιή ηνπ Κξόησλα Φιάβηνο (Ιζη): βιέπε Φθάαζμξ Ώννζακόξ Φιάθθνο (Ιζη): Ο Φθάηημξ ή ηαηύθθζμξ Φθάηημξ, πηζαλώο ξσκατθήο θαηαγσγήο, ήηαλ πνηεηήο ηνπ 1νπ κ.Υ. αηώλα. ώδνληαη 15 επηγξάκκαηά ηνπ (Παθαηζκή Ώκεμθμβία) Φιεγέδσλ (Μπζ): αθέπε Ππξηθιεγέδσλ Υλεγύας (Μπζ): Ο Φιεγχαο ππξπφιεζε ην ηεξφ ηνπ Ώπφιισλα ζηνπο Αειθνχο. ηαλ πέζαλε πήγε ζηα Σάξηαξα θαη θαηαδηθάζηεθε λα ζηέθεηαη θάησ απφ έλα βξάρν πνπ ζπλερψο θηλδπλεχεη λα πέζεη πάλσ ζην θεθάιη ηνπ Φιέγσλ (Ιζη): Έιιελαο ξήηνξαο θαη ηζηνξηνγξάθνο Υλέγων (Μπζ): Έλα απφ ηα άινγα ηνπ άξκαηνο ηνπ Ήιηνπ Φιεώλ (Ιζη): Βπίζεην ηνπ Αηνλύζνπ (Ώζθζακόξ) Υλίας (Μπζ): Γηνο ηεο Ώξαηζπξέαο θαη παηέξαο ηνπ Ώλδξνδάκαληα Φινγέα (Μπζ): χδπγνο ηνπ Βπρήλνξνο θαη κεηέξα ηνπ βαζηιηά ηεο Δπείξνπ Βρέηνπ 404
Υλογίδας (Ιζη): Ώξραηνειιεληθό όλνκα Φιφγηνο (Μπζ): Γηνο ηνπ Αεηκάρνπ θαη αδειθφο ηνπ Ώπηφιπθνπ θαη ηνπ Αεηιένληα. Καη νη ηξεηο πήξαλ κέξνο ζηελ Ώξγνλαπηηθή Βθζηξαηεία. Φινμ (Μπζ): Σέθλν ηεο κπζηηθηζηηθήο νξθηθήο ζεφηεηαο Γέλνο. Βίρε αδέιθηα ην Φσο θαη ην Ππξ. Φιχνο (Μπζ): Παηέναξ ημο Κεθαίκμο Φισξεληίλνο (Ιζη): Ο Φθςνεκηίκμξ ήηαλ βνηαλνιόγνο θαη γεσπόλνο. Φφβε (Μπζ): Ώιαγόκα, ζύκηνμθμξ ηδξ Άνηειδξ, ζημηώεδηε από ημκ Δναηθή (Αζόδςνμξ ζηεθόξ) Φνβήησξ (Ιζη): Ο Φμαήηςν ήηαλ έλαο από ηνπο Ολείξνπο, παηδηά ηνπ Όπλνπ. Βίλαη ε πξνζσπνπνίεζε ηνπ εθηάιηε, παίξλεη ηε κνξθή ηεξάησλ θαη θάλεη ηα όλεηξα ηξνκαθηηθά. Φφβηνο (Μπζ): Ο Φόαζμξ ήηακ δβειόκαξ ηδξ Μζθήημο Υόβος (Ιζη): Θεόηεηα, πξνζσπνπνίεζε ηνπ θόβνπ. (ιδνμξ) Φνηβάκκσλ (Ιζη): 1. Ο Φμζαάιιςκ (1νο κΥ. αη.) ήηαλ γξακκαηηθόο, έγξαςε ηα: Πενί ζπδιάηςκ νδημνζηώκ, Πενί ιζιήζεςξ θ.ά. Φνίβε θαη Αζηεξία 2. Ο Φμζαάιιςκ Ώονήθζμξ από ηελ Ώίγππην ήηαλ νιπκπηνλίθεο ζην παγθξάηην ην 221 κΥ. Φνίβε (Ιζη) : Δ Φμίαδ (5νο π.Υ. αη.) ήηαλ ε ζύδπγνο ηνπ γλσζηνύ από ηελ πξνδνζία ηνπ ζηηο Θεξκνπύιεο Βθζάθηδ. ηαλ ν Βθηάιηεο απηνεμνξίζηεθε γηα λα κελ ππνζηεί ηελ εθδίθεζε ησλ παξηηαηώλ, ε Φνίβε παληξεύηεθε ηνλ παξηηάηε Ώεδκάδδ, ν νπνίνο είρε εληνιή λα βξεη θαη λα εμνληώζεη ηνλ Βθηάιηε. Ο Ώζελάδεο θαηάθεξε ηειηθά λα εληνπίζεη θαη λα εθηειέζεη ηνλ Βθηάιηε. Φνίβε (Μπζ): 1. Κόνδ ημο ααζζθζά ηδξ πάνηδξ Σοκδάνες ηαζ ηδξ Λήδαξ ηαζ αδεθθή ηδξ Χναίαξ Βθέκδξ, ηδξ Κθοηαζικήζηναξ ηαζ ηςκ Αζόζημονςκ. (Βονζπίδδξ) 2. Κόνδ ημο ααζζθζά ηδξ Μεζζδκίαξ Λεοηίππμο ηαζ ηδξ Φζθμδίηδξ ηαζ αδεθθή ηδξ Εθάεζναξ ηαζ ηδξ Ώνζζκόδξ. (Ώπμθθόδςνμξ) 3. Μζα από ηζξ Σζηακίδεξ, ηόνεξ ημο Οονακμύ ηαζ ηδξ Γαίαξ. Με ημκ Σζηάκα Κμίμ απέηηδζακ ηδκ Ώζηενία ηαζ ηδ Λδηώ, άνα δ Φμίαδ ήηακ βζαβζά ηδξ Άνηειδξ ηαζ ημο Ώπόθθςκα (μ μπμίμξ απμηαθείημ ηαζ Φμίαμξ). (Δζίμδμξ) 4. Μζα από ηζξ Ώιαγόκεξ, ζημηώεδηε από ηδκ Δναηθή. 405
Υοιβίδας (Ιζη): Ο Φμζαίδαξ (4νο π.Υ. αη.) ήηαλ παξηηάηεο ζηξαηεγόο. Ήηαλ επηθεθαιήο ζηξαηησηηθνύ αγήκαηνο πνπ βάδηδε πξνο ηελ Υαιθηδηθή, θιήζεθε από Θεβαίνπο νιηγαξρηθνύο, θαηέιαβε ηελ αθξόπνιε ηεο Θήβαο Καδκεία θαη ζπλέιαβε ηνλ Θεβαίν ζηξαηεγό Εζκελία. Ώπηή ε πξάμε ήηαλ ε αθνξκή γηα ηνλ πόιεκν πνπ μέζπαζε κεηαμύ πάξηεο θαη Θήβαο. (Ξεκμθώκ) Φνηβίο (Ιζη): Βηαίξα ηεο αξραηόηεηαο (Λμοηζακόξ) Υοίβος (Ιζη): Βπίζεην ηνπ Ώπόιισλα, αιιά θαη ηνπ Ήιηνπ. Ο Φνίβνο ήηαλ αξρατθή ζεόηεηα πνπ αξγόηεξα ηαπηίζηεθε κε ηνλ Ώπόιισλα Φνηλίθε (Μπζ): Κόνδ ημο Φμίκζηα ηαζ ηδξ Πενζιήδδξ Φνηληθίαο (Ιζη): Ο λνηηναλαηνιηθόο άλεκνο (Ώνζζημηέθδξ) Φνηληθίδεο (Ιζη): Ο Φμζκζηίδδξ (3νο π.Υ. αη.) από ηα Μέγαξα ήηαλ πνηεηήο ηεο Νέαο αηηηθήο θσκσδίαο. Γλσζηά έξγα ηνπ: Φύθανπμξ, Μζζειέκδ. Φνίλημ (Ιζη): 2. Ο Φμίκζλ (4νο π.Υ. αη.) ήηαλ εγέηεο ηεο αληηκαθεδνληθήο κεξίδαο ηεο Θήβαο. Σν 335 ν Ώιέμαλδξνο δήηεζε ηελ παξάδνζε ηνπ Φνίληθα θαη ηνπ Πξνζύηε, αιιά απηνί αξλήζεθαλ. (Πθμύηανπμξ) 2. Ο Φμίκζλ (4νο π.Υ. αη.) ήηαλ γιύπηεο γλσζηόο από έλα άγαικα ηνπ νιπκπηνλίθε ηεο ππγκαρίαο Βπηζζέλε (Πθίκζμξ) 3. Ο Φμίκζλ από ηνλ Κνινθώλα ήηαλ ηακβηθόο πνηεηήο, ηνπ νπνίνπ ζώδνληαη ιίγα απνζπάζκαηα (Ώεήκαζμξ) Φνίλημ (Μπζ): 1. Ο Φνίλημ ήηακ βζμξ ημο ααζζθζά ηδξ ζδώκαξ Ώβήκμνα θαη αδειθφο ηεο Βπξψπεο, ηνπ Κάδκνπ, ηνπ Κίιηθα θαη άιισλ. ηαλ ν Αίαο απήγαγε ηελ Βπξψπε, ν Ώγήλσξ έζηεηιε ηνπο γηνπο ηνπ λα βξνπλ ηελ αδειθή ηνπο ή λα κελ γπξίδνπλ πίζσ. Ο Φνίλημ βξέζεθε ζηελ Ώθξηθή φπνπ θαη έδσζε ην φλνκά ηνπ ζηνπο Φμίκζηεξ (πνπ αξγφηεξα ίδξπζαλ ηελ Καξρεδφλα). (Τγίλνο, Παπζαλίαο) 2. Μπζηθφ πηελφ, φξλην κε ρξπζνθφθθηλα θηεξά πνπ εμέπεκπε αθηίλεο ηνπ ήιηνπ. Γνχζε πεληαθφζηα ρξφληα ζηελ πεξηνρή ηεο Ώξαβίαο. ηαλ έθηαλε ε ψξα λα πεζάλεη παξαδηλφηαλ ζε θιφγεο απφ βφηαλα θαη κχξν. Ώπφ ηηο θιφγεο απηέο μαλαγελληφηαλ. Ο Φνίληθαο είρε εμαηξεηηθή θσλή θαη φηαλ ηξαγνπδνχζε αθφκα θαη ν ήιηνο ζηακαηνχζε ηελ πνξεία ηνπ γηα λα ηνλ αθνχζεη. Σν κπζηθφ απηφ πηελφ πνπ πεζαίλεη θαη αλαγελληέηαη βξίζθεηαη εθηφο ηεο Βιιεληθήο θαη ζηηο κπζνινγίεο ησλ Ώηγππηίσλ, ησλ Ββξαίσλ, ησλ Ώθξηθαλψλ, ησλ Πεξζψλ, ησλ Ελδψλ, ησλ Κηλέδσλ, ησλ Ρσκαίσλ θαη άιισλ ιαψλ Φνηηίδεο (Ιζη): Ο Φμζηίδδξ (4νο π.Υ. αη.) ήηαλ παηέξαο ηνπ Εζίδα ή Εζάδα Υοίτιος (Μπζ): Γίγαληαο πνπ ζθνηψζεθε απφ ηελ Ήξα θαηά ηελ Γηγαληνκαρία Φνιείδεο (Ιζη): Ώλδξηθό αξραηνειιεληθό όλνκα Υόλος (Μπζ): Έλαο απφ ηνπο Κεληαχξνπο πνπ δνχζε ζηελ Ώξθαδία. Ήηαλ θχιαθαο ελφο ηεξάζηηνπ πηζαξηνχ κε θξαζί ησλ Κεληαχξσλ, πνπ ηνπο ην είρε πξνζθέξεη ν Αηφλπζνο κε ηελ εληνιή λα ην αλνίμνπλ φηαλ 406
εκθαληζηεί απφ θεη ν Δξαθιήο. Πξάγκαηη ν ήξσαο πεγαίλνληαο γηα ηελ πξαγκαηνπνίεζε ελφο αθφκα άζινπ ηνπ ζηακάηεζε ζηε ζπειηά ηνπ Φφινπ. Ο Κέληαπξνο γηα λα ηνλ επραξηζηήζεη έςεζε θξέαο (νη Κέληαπξνη ην έηξσγαλ σκφ) θαη άλνημε ην πηζάξη κε ην θξαζί. (Ώπνιιφδσξνο) Φφλνη (Μπζ): Σέθλα ηεο Έξηδνο, αδειθνί ησλ Ώλδξνθηαζηψλ, πξνζσπνπνίεζε ησλ θφλσλ, ησλ δνινθνληψλ θαη ησλ ζθαγψλ Φφξαμ (Μπζ): Παηέναξ ημο Κοακίππμο Υόρβας (Ιζη): Ο Φόνααξ (10νο π.Υ. αη.) ήηαλ επώλπκνο άξρσλ ηεο Ώζήλαο Φφξβαο (Μπζ): Ο βνζθφο ηεο Θήβαο πνπ βξήθε ηνλ Οηδίπνδα ην εγθαηαιειεηκκέλν παηδί ηνπ ΛαΎνπ θαη ηεο Ενθάζηεο θαη ην παξέδσζε ζηνπο βαζηιείο ηεο Κνξίλζνπ, νη νπνίνη ην πηνζέηεζαλ. Υόρβος (Μπζ): Παηέναξ ηδξ Πνμκόδξ, ζογύβμο ημο Ώζηςθμύ (Ώπνιιφδσξνο) Φνξθχδεο (Μπζ): Οη ζπγαηέξεο ηνπ Φφξθπνο θαη ηεο Κεηνχο νη Γξαίεο θαη νη Γνξγφλεο Υόρκυς ή Φφξθνο (Μπζ): Θαθάζζζμξ δαίιμκαξ βζμξ ημο Πόκημο ηαζ ηδξ Γαίαξ, ζύγοβμξ ηδξ αδεθθήξ Κδηώξ ηαζ παηέναξ ηδξ Θόςζαξ, ηςκ Γναζώκ ηαζ ηςκ Γμνβόκςκ. (Δζίμδμξ) Υόρμις (Ιζη): Ο Φόνιζξ ή Φόνιμξ (6νο-5νο π.Υ. αη.) από ηηο πξαθνύζεο ήηαλ πνηεηήο ηεο Ώξραίαο αηηηθήο θσκσδίαο. Ο Ώνζζημηέθδξ ηνλ ραξαθηεξίδεη (καδί κε ηνλ Βπίραξκν) σο εθεπξέηε ηεο θσκσδίαο. Γλσξίδνπκε έμη ηίηινπο έξγσλ ηνπ. Φνξκίζηνλ (Ιζη): Δ Φμνιίζζμκ ήηαλ εηαίξα ηεο αξραηόηεηαο Φνξκίζηνο (Ιζη): Ώζελαίνο πνπ έηξεθε ηεξάζηηα γελεηάδα, ηνλ νπνίν δηαθσκσδεί ζηνπο ΐαηνάπμοξ ν Ώνζζημθάκδξ Υορμίων (Ιζη): 1. Ο Φμνιίςκ γηνο ηνπ Ώζσπίνπ (5νο π.Υ. αη.) ήηαλ Ώζελαίνο ζηξαηεγόο. Έιαβε κέξνο ζε πνιιέο επηρεηξήζεηο, δηαθξίζεθε ηδηαίηεξα ζηνλ Πεινπνλλεζηαθό Πόιεκν, ζηνλ νπνίν θαηήγαγε πνιιέο λίθεο. Σηκήζεθε από ηνπο Ώζελαίνπο κε άγαικά ηνπ ζηελ Ώθξόπνιε. (Θμοηοδίδδξ, Παοζακίαξ) 2. Ο Φμνιίςκ από ηελ Ώιηθαξλαζζό ήηαλ νιπκπηνλίθεο ηεο ππγκαρίαο ην 392 π.Υ. 3. Ο Φμνιίςκ ήηαλ κεηαμύ ησλ θσκηθώλ εζνπνηώλ πνπ έδσζαλ παξάζηαζε ζηελ ηειεηή ηνπ καδηθνύ γάκνπ Μαθεδόλσλ θαη Πεξζίδσλ ζηα νύζα ην 324 π.Υ. Φόξκνο (Ιζη): Ώζελαίνο λαύαξρνο (Δνόδμημξ)
Υορωνεύς ή Φνξσλέαο (Μπζ): Ήξσαο ηεο Ώξγνιίδαο, ζεσξνχκελνο σο ν πξψηνο άλζξσπνο θαη ν πξψηνο ζλεηφο βαζηιηάο ηνπ Άξγνπο. Με ηελ ζχδπγφ ηνπ Κεξδψ έθαλε πνιιά παηδηά θαη έηζη νη άλζξσπνη πιήζπλαλ θαη γέκηζαλ ηε γε. Γηα λα αληηκεησπηζηνχλ ηα πξνβιήκαηα 407
ηεο ζπκβίσζεο, ν Φνξσλέαο ήηαλ ν πξψηνο πνπ κεηέθεξε ηε θσηηά απφ ηνλ νπξαλφ ζηε γε, έθηηζε ηνλ πξψην νηθηζκφ, ζέζπηζε ηνπο πξψηνπο λφκνπο θαη ηνπο θνηλσληθνχο ζεζκνχο. Ήηαλ επίζεο ν εθεπξέηεο ησλ φπισλ γηα ην θπλήγη θαη γηα ηελ άκπλα απφ επηζέζεηο αλζξψπσλ ή δψσλ. (Ώπνιιφδσξνο) Φνξσλίο (Ιζη): Φμνςκίξ είλαη ν ηίηινο ηνπ αξραηόηεξνπ έπνπο πνπ γξάθηεθε γηα ηνλ Βιιάληθν (ηνάαςκ). Φξάδκσλ (Ιζη): Γιύπηεο από ην Άξγνο (Παοζακίαξ) Υρασίας (Ιζη): λνκα Ώζελαίνπ ζηελ Κύνμο Ώκάααζδ ηνπ Ξεκμθώκηα Υρα σίδαμος (Ιζη): Ώξραίνο Έιιελαο δξακαηηθόο πνηεηήο
Υρασίδαμος (Μυθ): χδπγνο ηεο Αηνγελείαο θαη παηέξαο ηεο Πξαμηζέαο Φξαζίδεκνο (Ιζη): Κάηνηθνο ηεο Κσ, αλαθέξεηαη ζηα Βζδύθθζα ηνπ Θεμηνίημο Φξαζίθιεηα (Ιζη): λνκα γπλαίθαο, γλσζηήο από έλα επηηύκβην άγαικά ηεο πνπ θηινηέρλεζε ν γιύπηεο Ώξηζηίσλ ν Πάξηνο Υρασικλείδης (Ιζη): Βπώλπκνο άξρσλ ησλ Ώζελώλ ην 460 π.Υ. (Αδιμζεέκδξ) Φξάζηκνο (Μπζ): Παηέναξ ηδξ Πναλζεέαξ, ζογύβμο ημο Βνεπεέα (Ώπνιιφδσξνο) Υράζηιαο (Ιζη): λνκα ζε αξραίν ακθνξέα Δπηηύκβην άγαικα ηεο Φξαζίθιεηαο
Υράσιος (Μπζ): Κχπξηνο κάληεο. ηαλ έπεζε μεξαζία θαη πείλα ζηελ Ώίγππην, ν Φξάζηνο ζπκβνχιεςε ηνλ βαζηιηά ηεο ΐνχζηξη λα ζπζηάδεη θάζε ρξφλν ζην Αία έλα μέλν πνπ πεξλνχζε απφ ηε ρψξα ηνπ. Ο ΐνχζηξηο αθνινχζεζε ηε ζπκβνπιή ηνπ, αιιά ν πξψηνο μέλνο πνπ ζπζηάζηεθε ήηαλ ν ίδηνο ν Φξάζηνο! Φξάζησξ (Ιζη): Ο Φνάζηςν ήηαλ νιπκπηνλίθεο Υράστωρ (Μπζ): Ώκαθένεηαζ ςξ βζμξ ημο Οζδίπμδα Φξαηαθέξλεο (Ιζη): λνκα Πέξζε πνπ αλαθέξεη ν Ώννζακόξ Υρικίας (Ιζη): Ο Φνζηίαξ από ηελ Θεζζαιία ήηαλ δπν νιπκπηνλίθεο ζηνλ νπιίηε δξόκν ζηηο Οιπκπηάδεο ηνπ 508 θαη ηνπ 504 π.Υ. (Πίκδανμξ) Υρίξος (Μπζ): Γηνο ηνπ βαζηιηά ηνπ ΐνησηηθνχ Οξρνκελνχ Ώζάκαληα απφ ηνλ πξψην ηνπ γάκν κε ηε Νχκθε Νεθέιε θαη δίδπκνο αδειθφο ηεο 408
Έιιεο. Δ δεχηεξε ζχδπγνο ηνπ Ώζάκαληα ήηαλ ε Ελψ δήιεπε ηα παηδηά ηεο Νεθέιεο θαη ζθάξσζε έλα ζαηαληθφ ζρέδην γηα λα ηα βγάιεη απφ ηε κέζε. Μνίξαζε ζηνπο αγξφηεο βξαζκέλνπο ζπφξνπο πνπ πξννξίδνληαλ γηα ζπνξά, κε απνηέιεζκα ε γε λα κελ θαξπίδεη. Ο Ώζάκαο έζηεηιε απεζηαικέλνπο ζην Μαληείν ησλ Αειθψλ γηα λα κάζεη πσο ζα αληηκεησπίζεη ηε ζηηνδεία. Δ Ελψ κε δηάθνξα ηερλάζκαηα πξνθάιεζε ρξεζκφ ν νπνίνο δεηνχζε ηε ζπζία ηνπ Φξίμνπ. Ο Ώζάκαο απξφζπκα δέρζεθε, φκσο ε (κεηέξα ησλ δηδχκσλ) Νεθέιε έζηεηιε ηελ ψξα ηεο ζπζίαο έλα πνοζόιαθθμ ηνζάνζ ην νπνίν θαβάιεζαλ ν Φξίμνο θαη Έιιε θαη δηέθπγαλ. ηελ πνξεία ε Έιιε γθξεκίζηεθε απφ ηε ξάρε ηνπ δψνπ θαη πλίγεθε ζηα ζηελά πνπ νλνκάζηεθαλ απφ απηήλ Δθθήζπμκημξ. Ο Φξίμνο έθηαζε ζηελ Ώία (Κνιρίδα), φπνπ ν βαζηιηάο ηεο ν Ώηήηεο ηνλ δέρζεθε θαη ηνπ έδσζε ηελ θφξε ηνπ Υαιθηφπε ή Ενθψζζα σο ζχδπγν. Ο Φξίμνο ζε αληάιιαγκα ζπζίαζε ην θξηάξη ζηνλ Αία θαη δψξηζε ζηνλ Ώηήηε ην ηνκάξη ηνπ δψνπ, ην Χνοζόιαθθμ Γέναξ. Γηα ην δέξκα απηφ έγηλε αξγφηεξα ε Ώξγνλαπηηθή Βθζηξαηεία. (Δξφδνηνο, Ώπνιιφδσξνο) Φξφληκε (Μπζ): Κόνδ ημο Βηεάνπμο, ααζζθζά ηδξ Οαλμύ (ζδιενζκμύ Ώλμύ) ηδξ Κνήηδξ. Δ ιδηένα ηδξ πέεακε ηαζ δ δεύηενδ ζύγοβμξ ημο Βηεάνπμο εέθμκηαξ κα απαθθαβεί από ηδκ Φνόκζιδ ηδκ πανέδςζε ζημκ Θειίζςκα, έκα έιπμνμ από ηδκ Θήνα βζα κα ηδκ πκίλεζ ζηδκ εάθαζζα. ιςξ μ Θειίζςκ ηδκ πήνε ιαγί ημο ζημ κδζί ημο ηαζ ηδκ πάκηνερε ιε ημκ Πμθύικδζημ, ιε ημκ μπμίμ έηακε έκα παζδί ημκ ΐάημ, ζδνοηή ηδξ Κονήκδξ ζηδκ Ώθνζηή (Δνόδμημξ) Φξφληνο (Μπζ): Ο Φξόληνο ήηακ παηέναξ ημο Νμήιμκμξ. Υροντίδας (Ιζη): Ο Φνμκηίδαξ μ Σανακηίκμξ πεξηιακβάλεηαη ζηνλ θαηάινγν ησλ Ππζαγνξείσλ ηνπ Εακβιίρνπ Φξνληίο (ε) (Μπζ): χδπγνο ηνπ Παλζφνπ θαη κεηέξα ησλ καρεηψλ ηεο Σξνίαο Πνιπδάκαληνο, Βπθφξβνπ θαη Τπεξήλνξνο. Καη νη ηξεηο γηνη ηεο ζθνηψζεθαλ ζηνλ Σξσηθφ Πφιεκν. (κεξνο) Υρόντις (ν) (Μπζ): Πδδαθζμύπμξ ημο ααζζθζά ηδξ πάνηδξ Μεκεθάμο. (ιδνμξ) Υρόλησλ (Ιζη): Πνηεηήο, αλαθέξεηαη ζηελ Παθαηζκή Ώκεμθμβία Φξνπξαρίδαο (Μπζ): Σξεηο Λαθεδαηκφληνη, ν Φνμοναπίδαξ, ν Παξαζεκίδαο θαη ν Παξζέληνο, βίαζαλ δπν αδειθέο απφ ηα Λεχθηξα ηελ Εππψ θαη ηελ Μνιπία. Ώπηά απφ ηελ ληξνπή ηνπο απηνθηφλεζαλ. Ο παηέξαο ηνπο ν θέδαζνο δήηεζε απφ ηνπο παξηηάηεο λα ηηκσξήζνπλ ηνπο βηαζηέο θαη φηαλ απηφ δελ έγηλε, απηνθηφλεζε αθήλνληαο βαξηά θαηάξα ζηε πάξηε. Φξπγία (Μπζ): Κφξε ηνπ βαζηιηά ηεο Ώζήλαο Κέθξνπα, απφ ηελ νπνία πηζηεχεηαη φηη πήξε ην φλνκά ηεο ε Φνοβία ηεο Μηθξάο Ώζίαο. Φξύλε (Ιζη): Δ Φνύκδ (4νο π.Υ. αη.) από ηηο Θεζπηέο, ππήξμε δηάζεκε εηαίξα ηεο αξραηόηεηαο, νλνκαζηή γηα ην θάιινο ηεο. Ήηαλ πεξηδήηεηε θπξίσο ζηνπο 409
θόιπνπο ησλ πινπζίσλ νη νπνίνη κπνξνύζαλ λα μνδέςνπλ ην πνζό ηεο κηαο κλαο πνπ δεηνύζε ε Φξύλε γηα κηα βξαδηά. κσο όηαλ ζππαζνύζε θάπνηνλ δεηνύζε κηθξόηεξν πνζόλ θαη ιέγεηαη όηη από ηνλ θπληθό θηιόζνθν Αηνγέλε δελ πήξε θαζόινπ ρξήκαηα. Λέγεηαη όηη ήηαλ ην κνληέιν πνπ ρξεζηκνπνίεζε ν Πξαμηηέιεο γηα λα θηινηερλήζεη ηελ Ώθξνδίηε ηεο Κλίδνπ. Σν πξαγκαηηθό ηεο όλνκα ήηαλ Μκδζανέηδ. Τπάξρνπλ κηθξέο ηζηνξηνύιεο ζρεηηθά κε ηε Φξύλε. Μηα από απηέο ηζηνξεί πσο ε Φξύλε πξνζθέξζεθε λα αλνηθνδνκήζεη ηα ηείρε ηεο Θήβαο (πνπ θαηαζηξάθεθαλ από ηνλ Ώιέμαλδξν) κε ηνλ όξν λα ηνπνζεηεζεί επηγξαθή πνπ λα ιέεη όηη ηα ρξεκαηνδόηεζε ε Φξύλε. Οη αξρέο ηεο Θήβαο απέξξηςαλ θπζηθά ηελ πξόηαζε. Καηεγνξήζεθε όηη πξνζπαζνύζε λα εηζάγεη μέλε ζεόηεηα ζηελ Ώζήλα θαη όηη ήζειε λα δηαθζείξεη ηηο λέεο. ην δηθαζηήξην, θαη ελώ ε δίθε θαηλόηαλ ρακέλε, ν δηθεγόξνο ηεο Φξύλεο ν Τπεξείδεο αθαίξεζε ηα ξνύρα ηεο θαη απνθάιπςε ην ζώκα ηεο ζηνπο έθπιεθηνπο δηθαζηέο. Ώπηνί εληππσζηαζκέλνη από ηελ νκνξθηά ηεο, ηελ αζώσζαλ. (Ώζθζακόξ, Λμοηζακόξ) Φξύληνλ (Ιζη): Δ Φνύκζμκ (4νο π.Υ. αη.) ήηαλ εηαίξα από ηελ Κόξηλζν Υρύνις (Ιζη): Αηάζεκνο κνπζηθόο θηζαξσδόο ηνπ 5νπ π.Υ. αηώλα από ηελ Μπηηιήλε (Ώνζζημθάκδξ) Υρυνίσκος (Ιζη): Ώραηόο ζηξαηεγόο ησλ Βιιήλσλ κηζζνθόξσλ ηνπ Κύξνπ ηνπ Νεόηεξνπ (Ξεκμθώκ) Υρύνιχος (Ιζη): 1. Ο Φνύκζπμξ (6νο -5νο π.Υ. αη.) γηνο ηνπ Πνιπθξάζκνλα από ηελ Ώζήλα, ήηαλ από ηνπο πξσηνπόξνπο ηεο ηξαγηθήο πνίεζεο, καζεηήο ηνπ Θέζπηδνο. Σνπ απνδίδεηαη ε εηζαγσγή ζην ζέαηξν ηνπ δηαιόγνπ, ησλ πξνζσπείσλ θαη ησλ γπλαηθώλ. Γλσζηόηεξα έξγα ηνπ: Άθηδζηζξ, ΑακαΎδεξ, Φμίκζζζεξ θαη ε Μζθήημο άθςζζξ. Σν ηειεπηαίν (αλαθεξόηαλ ζηελ θαηάθηεζε ηεο Μηιήηνπ από ηνπο Πέξζεο) απαγνξεύηεθε θαη ν Φξύληρνο ζύξζεθε ζηα δηθαζηήξηα, κε ηελ θαηεγνξία όηη ιόγσ ηεο ζιηβεξήο πινθήο ηνπ έξγνπ πξνμελνύζε ιύπε ζηνπο ζεαηέο νη νπνίνη μεζπνύζαλ ζε δάθξπα θαη ζξήλνπο. Ο γηνο ηνπ Πνιπθξάζκσλ ήηαλ θη απηόο ηξαγηθόο πνηεηήο. (Δνόδμημξ) 2. Έλαο άιινο πνηεηήο, θσκηθόο απηή ηε θνξά ήηαλ ν Φνύκζπμξ (5νο π.Υ. αη.) από ηελ Ώζήλα. Ώλήθε ζηελ Ώξραία αηηηθή θσκσδία. Με ην έξγν ηνπ Μμύζαζ ζπλαγσλίζηεθε ηνπο ΐαηνάπμοξ ηνπ Ώξηζηνθάλε. Ώπό ηνπο 10 ηίηινπο έξγσλ ηνπ έρνπκε κόλν απνζπάζκαηα. (Ώνζζημθάκδξ) 3. Ο Φνύκζπμξ (5νο π.Υ. αη.) ήηαλ ζηξαηεγόο ηεο Ώζήλαο. Ήηαλ νπαδόο ησλ νιηγαξρηθώλ θαη αληίπαινο ηνπ Ώιθηβηάδε. Γήηεζε ηε βνήζεηα ηεο πάξηεο γηα λα αλαηξέςεη ην πνιίηεπκα ηεο Ώζήλαο. Ανινθνλήζεθε ζηελ αγνξά από Ώζελαίνπο δεκνθξαηηθνύο. (Θμοηοδίδδξ) 4. Ο Φνύκζπμξ από ηελ Ώζήλα ήηαλ νιπκπηνλίθεο ηεο πάιεο ην 456 π.Υ. 5. Ο Φνύκζπμξ ήηαλ κνπζηθόο, παίθηεο ηνπ απινύ. Έδσζε παξάζηαζε ζηελ ηειεηή ησλ καδηθώλ γάκσλ Μαθεδόλσλ θαη Πεξζώλ ζηα νύζα ην 324 410
Υρύνων (Ιζη): Ο Φνύκςκ από ηελ Ώζήλα ήηαλ νιπκπηνλίθεο ζην παγθξάηην ην 636 π.Υ. Ώξγόηεξα σο ζηξαηεγόο ησλ Ώζελαίσλ πνιέκεζε ζηε Λέζβν θαη ζθνηώζεθε από ηνλ Πηηηαθό. (ηνάαςκ) Φξπλώλδαο (Ιζη): Ώζελαίνο ηνλ νπνίν δηαθσκσδεί ν Ώνζζημθάκδξ Φξπμ (Ιζη): λνκα δνύινπ ζηηο θήηεξ ηνπ Ώνζζημθάκδ Φύα: Δ Φύα ή Φύδ από ηελ Παηαλία ηεο Ώηηηθήο, ήηαλ εζνπνηόο θαη αλαθέξεηαη όηη ππνδύζεθε ηελ ζεά Ώζελά (Δνόδμημξ) Υυκιάδας (Ιζη): Ο Φοηζάδαξ μ Κνμηςκζάηδξ πεξηιακβάλεηαη ζηνλ θαηάινγν ησλ Ππζαγνξείσλ ηνπ Εακβιίρνπ Φπιάθε (Ιζη): Ώξραία πόιε ηεο ζεζζαιηθήο Φζίαο Υυλακίδαο (Ιζη): Ο Φοθαηίδαξ από ηελ Ώίγηλα ήηαλ νιπκπηνλίθεο ηνπ παγθξαηίνπ παίδσλ ζηα Ίζζκηα. Ο Πίκδανμξ ηνπ αθηέξσζε κηα σδή. Φπιαθίδεο (Μπζ): Γζμξ ημο Ώπόθθςκα θαη ηεο Ώθαθθαιίδνο θαη δίδπκνο αδειθφο ηνπ Φίιαλδξνπ. Οη δπν αδειθνί ίδξπζαλ ηελ πφιε Έθονμ ηεο Κξήηεο. Υύλακος (Ιζη): 1. Έιιελαο γιύπηεο, αδειθόο ηνπ Ολαίζνπ, κε ην νπνίν θαηαζθεύαζε άγαικα ηνπ Αία. 2. Ο Φύθαημξ θαη ν Ώπηόλννο ππεξαζπίζηεθαλ ην ηεξό ησλ Αειθώλ από ηνπο Πέξζεο, όηαλ είραλ εηζβάιεη ζηελ Βιιάδα. (Δνόδμημξ) Υύλακος (Μπζ): Βπώκοιμξ ήνςαξ, μζηζζηήξ ηαζ ααζζθζάξ ηδξ Θεζζαθζηήξ πόθδξ Φοθάηδξ, βζμξ ημο Αδίμκα ηαζ ηδξ Αζμιήδδξ ηαζ παηέναξ ημο Εθίηθμο. (ιδνμξ) Υύλαρχος (Ιζη): Ο Φύθανπμξ (3νο π.Υ. αη.) από ηε Ναπθξαηίδα ήηαλ ηζηνξηθόο. Ώπό ηα έξγα ηνπ Εζημνίαζ ζώδνληαη απνζπάζκαηα. (Πμθύαζμξ, μοΎδαξ) Υύλας (Μπζ): ΐαζζθζάξ ηςκ Ανοόπςκ, ζημηώεδηε από ημκ Δναηθή. (Ώπμθθόδςνμξ) Φεηιίδεο (Ιζη): Παηέξαο ηνπ Ππζαγγέινπ, εγέηε ησλ ΐνησηώλ θαηά ηνλ Πεινπνλλεζηαθό Πόιεκν (Θμοηοδίδδξ) Υυλεύς (Μπζ): Γζμξ ημο ααζζθζά ηςκ Βπεζώκ Ώοβεία. Ο παηέξαο ηνπ ηνλ εμφξηζε γηαηί πήξε ην κέξνο ηνπ Δξαθιή ζηε δηακάρε πνπ αθνξνχζε ζηνπο ζηάβινπο ηνπ. (κεξνο) Φπιείο (Μπζ): Θεζπζάδα, ιδηένα ημο Σίβαζδ από ημκ Δναηθή. (Ώπμθθόδςνμξ) Φπιιίδαο (Ιζη): Θεβαίνο πνπ αλαθέξεη ν Ξεκμθώκ Φχιιηνο (Μπζ): Ο Φύθθζμξ ήηακ επίδμλμξ εναζηήξ ημο Κύηκμο. Γζα κα ηενδίζεζ ηδκ εύκμζά ημο πναβιαημπμίδζε ηνεζξ άεθμοξ. Υυλλίς (Μπζ): Κόνδ ημο ααζζθζά ηδξ Θνάηδξ σεςκα. Βνςηεύηδηε ημκ Αδιμθώκηα, βζμ ημο Θδζέα ηαζ όηακ μ ένςηάξ ηδξ δεκ ανήηε ακηαπόηνζζδ, 411
αοηή απμβμδηεοιέκδ ηνειάζηδηε ζε έκα δέκηνμ. Οη ζενί ηελ κεηακφξθσζαλ ζε ακπγδαιηά. (Λνπθηαλφο) Υυλόμαχος (Ιζη): Ο Φοθόιαπμξ ήηαλ Έιιελαο γιύπηεο. (Βθθ. Ώκεμθμβία)
Υυλόνομος (Μπζ): Έκαξ από ημοξ βζμοξ ημο Δθεηηνύςκα Φπιψ (Μπζ): Μζα από ηζξ εεναπαζκίδεξ ηδξ Χναίαξ Βθέκδξ (ιδνμξ) Υυρόμαχος (Ιζη): Ώλδξηθό όλνκα ζηελ Βθθδκζηή Ώκεμθμβία Φπζάδεηα (Μπζ): Μζα από ηζξ ΑακαΎδεξ, ηόνδ ημο Αακαμύ, έδςζε ημ όκμιά ηδξ ζε ιζα ηνήκδ ημο Άνβμοξ. Υύσιος (Μπζ): Γζμξ ημο ααζζθζά ηδξ Ώνηαδίαξ Λοηάμκμξ (Ώπμθθόδςνμξ) Φπζθφα (Μπζ): Δ Φπζθόα από ηδκ Δθεία ήηακ ενςιέκδ ημο Αζμκύζμο ηαζ ιδηένα ημο Νανηαίμο
Υύσκος (Μπζ): Γζμξ ημο Ώζηςθμύ ηαζ εββμκόξ ημο Ώιθζηηύμκα (ηέθακμξ ΐογάκηζμξ) Υύταλος (Μπζ): Βιεπζίληνο, θηινμέλεζε ηε Αήκεηξα ζηηο πεξηπιαλήζεηο ηεο, φηαλ αλαδεηνχζε ηελ θφξε ηεο Πεξζεθφλε. Ώπφ απηφλ πξνήιζε ε επγελήο νηθνγέλεηα ησλ Ώζελαίσλ Φοηαθζδώκ. (Παπζαλίαο) Φπηάικηνο (Ιζη): Βπίζεην ηνπ Πνζεηδώλα ζηελ Σξνηδελία (Παοζακίαξ) Φύηεηνο (Ιζη): Ο Φύηεζμξ μ Ρήβεζμξ πεξηιακβάλεηαη ζηνλ θαηάινγν ησλ Ππζαγνξείσλ ηνπ Εαιαθίπμο Φχηηνο (Μπζ): Γηνο ηνπ Οξεζζέα πνπ παξάρσζε ζην ρψκα έλα ξαβδί θαη θχηξσζε ην πξψην θιήκα. Ο Φχηηνο (ζεκαίλεη αοηόξ πμο θοηεύεζ) ήηαλ απηφο πνπ δηέδσζε ηελ θαιιηέξγεηα ηεο ακπέινπ. Φπηώ (Ιζη): λνκα κηαο από ηηο Τάδεο Νύκθεο Υωκίδης (Ιζη): Ο Φςηίδδξ από ηελ Ώζήλα ήηαλ νιπκπηνλίθεο ηνπ ζηαδίνπ δξόκνπ ην 360 π.Υ. Υωκίων (Ιζη): Ο Φςηίςκ (402-317 π.Υ.) γηνο ηνπ Φώημο, ήηαλ Ώζελαίνο πνιηηηθόο θαη ζηξαηησηηθόο. Τπήξμε καζεηήο ηνπ Πιάησλα θαη ηνπ Ξελνθώληα θαη δηαθξίζεθε γηα ηε ξεηνξηθή ηνπ δεηλόηεηα. Γηα ηε θξόλεζε θαη ηελ ηηκηόηεηά ηνπ επνλνκάζηεθε Φςηίςκ μ Υνδζηόξ. Ήηαλ αληίπαινο ηνπ Αεκνζζέλε θαη ππνζηήξηδε ηελ εηξήλε κε ηνπο Μαθεδόλεο, όκσο πνιέκεζε ελαληίνλ ηνπ Φηιίππνπ ζηελ Βύβνηα ην 339. Μεηά ηε κάρε ηεο Υαηξώλεηαο θαη ηελ άλνδν ηνπ Μ. Ώιεμάλδξνπ ζην ζξόλν ηεο Μαθεδνλίαο, ν Φσθίσλ ηάρζεθε θαη πάιη ππέξ ηεο εηξήλεο. ε ειηθία 84 εηώλ θαηαδηθάζηεθε ζε ζάλαην γηα πξνδνζία θαη ππνρξεώζεθε λα πηεί ην θώλεην. κσο αξγόηεξα νη Ώζελαίνη κεηάλησζαλ γηα ηελ θαηαδίθε ηνπ θαη έζηεζαλ ηνλ αλδξηάληα ηνπ. (Πθμύηανπμξ) Υώκος (Ιζη): 1. Ο Φώημξ μ άιζμξ πεξηιακβάλεηαη ζηνλ θαηάινγν ησλ Ππζαγνξείσλ ηνπ Εαιαθίπμο. 412
2. Ο Φώημξ (5νο-4νο π.Υ. αη.) από ηελ Ώζήλα ήηαλ παηέξαο ηνπ πνιηηηθνύ θαη ζηξαηεγνύ Φσθίσλνο. (Ώζθζακόξ) Φψθνο (Μπζ): 1. Ο Φώημξ ήηαλ γηνο ηνπ βαζηιηά ηεο Ώίγηλαο Ώηαθνχ θαη ηεο Φακάζεο. Ανινθνλήζεθε απφ ηνπο εηεξνζαιείο αδειθνχο ηνπ Πειέα θαη Σειακψλα, νη νπνίνη ηηκσξήζεθαλ απφ ηνλ παηέξα ηνπο κε εμνξία. (Δζίνδνο) 2. Ο Φώημξ ήηαλ γηνο ηνπ Οξλπηίσλνο, εγγνλφο ηνπ ίζπθνπ. χκθσλα κε κηα εθδνρή ήηαλ ζχδπγνο ηεο Ώληηφπεο. Έδσζε ην φλνκά ηνπ ζηε Φςηίδα. (Παπζαλίαο) Υωκυλίδης (Ιζη): Ο Φςηοθίδδξ (6νο π.Υ. αη.) από ηε Μίιεην, ήηαλ γλσζηόο πνηεηήο εζηθώλ θαλόλσλ (γλσκηθώλ) γξακκέλσλ ζε ζθσπηηθά εμάκεηξα θαη δίζηηρα πνπ άξρηδαλ πάληα κε ηε θξάζε …ηαζ αοηό είκαζ ημο Φςηοθίδδ. Υώθξηηνς (Ιζη): Κάηνηθνο ηνπ ΐπδαληίνπ πνπ αλαθέξεη ν Αδιμζεέκδξ Φσο (Μπζ): Σέθλν ηεο κπζηηθηζηηθήο νξθηθήο ζεφηεηαο Γέλνο. Βίρε αδέιθηα ην Ππξ θαη ηε Φιφγα. Φσζθόξνο ή Δσζθόξνο Φσζθόξνο (Μπζ): (Αοηόξ πμο θένκεζ ημ θςξ) Άιιν φλνκα ηνπ Βσζθφξνπ, ή Ώπνζπεξίηε, ή Ώπγεξηλνχ Φσηεηλή (Ιζη): Βπίθιεζε ηεο Δνύο Φσηίσλ (Ιζη): Ο Φςηίςκ από ηελ Έθεζν ήηαλ νιπκπηνλίθεο ηεο ππγκαρίαο ην 173 κΥ.
413
Υάβεο
(Ιζη): Ώζελαίνο πνπ δηαθσκσδεί ζηελ θσκσδία θήηεξ ν Ώνζζημθάκδξ Υαβξίαο (Ιζη): Ο Υαανίαξ (4νο π.Υ. αη.) ήηαλ ζηξαηεγόο ηεο Ώζήλαο. Βίρε επηηπρείο εθζηξαηείεο θαηά ησλ παξηηαηώλ θαη ησλ Θεβαίσλ. θνηώζεθε ην 357 π.Υ. ζε λαπκαρία θνληά ζηε Υίν. (Ξεκμθώκ) Υαβξίλνο (Ιζη): Ο Υαανίκμξ ή Υαναίκμξ (6νο π.Υ. αη.) από ηελ Βξκηνλίδα, ήηαλ παηέξαο ηνπ ιπξηθνύ πνηεηή θαη κνπζηθνύ Λάζνπ ηνπ Βξκηνλέσο. Υάβξσλ (Ιζη): Ο Υάανςκ ήηαλ Έιιελαο γξακκαηηθόο Υαίξαο (Ιζη): Ο Υαίναξ (4νο π.Υ. αη.) ήηαλ γιύπηεο. Βίλαη γλσζηόο από δπν αλδξηάληεο ηνπ Φηιίππνπ ΐ‟ θαη ηνπ Μ. Ώιεμάλδξνπ. Φαιρέας (Ιζη): 1. Ο Υαζνέαξ από ηε ηθπώλα ήηαλ νιπκπηνλίθεο ηεο ππγκαρίαο 2. Ο Υαζνέαξ μ Υνοζμηέηηςκ ήηαλ Έιιελαο ρξπζνρόνο (Λμοηζακόξ). Ο Πεηξαηάο 3. Ο Υαζνέαξ γηνο ηνπ Ώξρέζηξαηνπ ήηαλ Ώζελαίνο. Οη ακηώηεο θαη νη Ώζελαίνη ζηξαηηώηεο πνπ βξίζθνληαλ ζηελ άκν ην 411 π.Υ. ηνλ έζηεηιαλ ζηελ Ώζήλα γηα λα αλαγγείιεη ηελ ήηηα ηνπ πξαμηθνπήκαηνο ησλ νιηγαξρηθώλ ηεο άκνπ. (Θμοηοδίδδξ) Υαηξέδακνο (Ιζη): Ώλδξηθό αξραηνειιεληθό όλνκα Φαιρέδημος(Ιζη): 1. Ο Υαζνέδδιμξ θαη ν Λπθέαο από ηελ αιακίλα, ήηαλ δπν λένη νπιίηεο πνπ έραζαλ ηελ δσή ηνπο ζηνλ Πεινπνλλεζηαθό πόιεκν (5νο π.Υ. αη.). Βίλαη γλσζηνί από κηα επηηύκβηα ζηήιε πνπ ηνπο απεηθνλίδεη (Ώξραηνινγηθό Μνπζείν Πεηξαηά). 2. Ο Υαζνέδδιμξ (5νοπ.Υ. αη.) από ηελ Ώζήλα ήηαλ ν δεύηεξνο ζύδπγνο ηεο Φαηλαξέηεο (κεηέξαο ηνπ σθξάηε) κεηά ηνλ ζάλαην ηνπ σθξνλίζθνπ. Ώπέθηεζαλ έλα γην ηνλ Πάηξνθιν, εηεξνζαιή αδειθό ηνπ σθξάηε. (Πθάηςκ) Φαιρεκράτης (Ιζη): Ο Υαζνεηνάηδξ (5νο π.Υ. αη.) από ηελ Ώζήλα ήηαλ καζεηήο ηνπ σθξάηε (Ξεκμθώκ) Υαίξειαο (Ιζη): Ώξραηνειιεληθό όλνκα Φαιρέλεως (Ιζη): Πξόζσπν πνπ αλαθέξεηαη ζηα Βθθδκζηά ηνπ Ξεκμθώκημξ 414
Υαηξέκαρνο (Ιζη): Ώξραηνειιεληθό όλνκα Φαηξεζίιανο (Μπζ): ύγοβμξ ηδξ ηναημκίηδξ ηαζ παηέναξ ημο ήνςα ηδξ ΐμζςηίαξ Πμζιάκδνμο Υαηξεζίιαο (Ιζη): Ώξραηνειιεληθό όλνκα Υαηξεζηξάηε (Ιζη): Δ Υαζνεζηνάηδ (5νο π.Υ. αη.) από ηελ Ώζήλα ήηαλ ζύδπγνο ηνπ Νενθιή θαη κεηέξα ηνπ θηιόζνθνπ Βπίθνπξνπ Φαιρέστρατος (Ιζη): Ο Υαζνέζηναημξ (3νο π.Υ. αη.) από ηελ Ρακλνύληα ήηαλ γιύπηεο. Φαιρεφάνης (Ιζη): 1. Ο Υαζνεθάκδξ είλαη έλαο από ηνπο Ώζελαίνπο πνπ έραζαλ ηε δσή ηνπο ζηελ εθζηξαηεία ηεο ηθειίαο 415-414 π.Υ. 2. Ο Υαζνεθάκδξ (2νο π..Υ. αη.) είλαη γλσζηόο από κηα επηγξαθή πνπ βξέζεθε ζηε ΐέξνηα. Φαιρέφιλος (Ιζη): Ο Υαζνέθζθμξ (5νο π.Υ. αη.) ήηαλ Ώζελαίνο πσιεηήο παζηώλ ςαξηώλ. Φαιρεφών (Ιζη): Ο Υαηξεθώλ (5νο π.Υ. αη.) ήηαλ καζεηήο θαη θίινο ηνπ σθξάηε, εμνξίζηεθε από ηνπο Σξηάληα ηπξάλλνπο. Ώπηόο είλαη πνπ πήξε ην ρξεζκό ηνπ Μαληείνπ ησλ Αειθώλ: Ώκδνώκ πάκηςκ ςηνάηδξ ζμθόηαημξ. (Ξεκμθώκ, Πθάηςκ) Φαιρήμων (Ιζη): 1. Ο Υαζνήιςκ ήηαλ Ώζελαίνο ηξαγηθόο πνηεηήο ηνπ 4νπ π.Υ. αηώλα, καζεηήο ηνπ σθξάηε. Άιιεο πεγέο ηνλ αλαθέξνπλ σο θσκηθό πνηεηή. (Πθμύηανπμξ) 2. Ο Υαζνήιςκ μ Ώθελακδνεύξ (1νο κ.Υ. αη.) ήηαλ Έιιελαο ζησηθόο θηιόζνθνο, ηζηνξηθόο θαη γξακκαηηθόο. Λέγεηαη όηη ρξεκάηηζε δάζθαινο ηνπ Νέξσλα. Έγξαςε: Εζημνία ηδξ Ώζβύπημο, Πενί ημιδηώκ, Εενμβθοθζηά θ.ά. Φαιρησίλεως (Ιζη): Ώλδξηθό αξραηνειιεληθό όλνκα Υαηξεηηάδεο (Ιζη): Πξόζσπν από ηηο Βηηθδζζάγμοζεξ ηνπ Ώνζζημθάκδ Υαηξηγέλεο (Ιζη): λνκα Ώζελαίνπ πνπ ππάξρεη ζε αξραία επηγξαθή Φαιρίδας (Ιζη): Έλαο από ηνπο εθόξνπο ηεο πάξηεο (Ξεκμθώκ) Υαηξηθιήο (Ιζη): Ο Υαζνζηθήξ (4νο π.Υ. αη.) ήηαλ γηνο ηνπ Βοθναίμο από ηελ ιπλζν ηεο Υαιθηδηθήο. Βίλαη γλσζηόο από κηα καξκάξηλε ζηήιε ζηελ νπνία αλαγξάθεηαη πξάμε αγνξαπσιεζίαο ζηελ νπνία ν Υαηξηθιήο παξίζηαηαη σο κάξηπξαο. Υαηξηκέλεο (Ιζη): λνκα ζε επηηύκβηα επηγξαθή Υαίξηππνο (Ιζη): λνκα γξακκέλν ζηε βάζε αγάικαηνο γπκλνύ εθήβνπ Υαίξηο (Ιζη): 1. Ο Υαίνζξ (5νο-4νο π.Υ. αη.) ήηαλ Έιιελαο γξακκαηηθόο πνπ έγξαςε ζρόιηα γηα ηα έξγα ηνπ Οκήξνπ, ηνπ Πηλδάξνπ θαη ηνπ Ώξηζηνθάλε. 2. Ο Υαίνζξ ήηαλ πνηεηήο από ηελ Κέξθπξα, ηνλ αλαθέξεη ν Αεκήηξηνο Φαιεξεύο
415
3. Ο Υαίνζξ ήηαλ Ώζελαίνο παίθηεο ηνπ απινύ θαη ηεο άξπαο. Ο Ώξηζηνθάλεο ηνλ ζαηίξηζε ιέγνληαο όηη πξνηηκνύζε λα αθνύεη ν ίδηνο ηνλ εαπηό ηνπ παξά λα ην αθνύεη ην θνηλό. (Πθάηςκ) Υαηξίσλ (Ιζη): Ο Υαζνίςκ (3νο π.Υ. αη.) είλαη γλσζηόο από κηα επηηάθηα καξκάξηλε ζηήιε πνπ βξέζεθε ζηελ Πέιια Υαηξόιαο (Ιζη): Ώλδξηθό αξραηνειιεληθό όλνκα Υαίξνληαο (Ιζη): Βπώλπκνο άξρσλ ησλ Ώζελώλ ην 338 π.Υ. Φαίρων (Ιζη): 1. Ο Υαίνςκ από ηελ Πειιήλε ηεο ΏραΎαο, ήηαλ ηέζζεξηο θνξέο νιπκπηνλίθεο (356, 352, 348, 344 π.Υ.) θαη δπν θνξέο ηζζκηνλίθεο. Ήηαλ καζεηήο ηνπ Πιάησλα θαη ηνπ Ξελνθξάηε. 2. Ο Υαίνςκ από ηελ Μεγαιόπνιε Ώξθαδίαο, ήηαλ απηόο πνπ έζηεηιε ν Φίιηππνο ΐ‟ ηεο Μαθεδνλίαο ην 356 (ιίγν πξηλ ηελ γέλλεζε ηνπ Ώιέμαλδξνπ) ζην Μαληείν ησλ Αειθώλ γηα λα εξκελεύζεη ε Ππζία έλα όλεηξν ηεο Οιπκπηάδαο. (Ώεήκαζμξ) Φαίξσλ (Μπζ): Γζμξ ημο Ώπόθθςκα ηαζ ηδξ Θδνώξ, από ημκ μπμίμ πήνε ημ όκμιά ηδξ δ αμζςηζηή πόθδ Υαηξώλεηα (Παοζακίαξ) Ο Λέσλ ηεο Υαηξώλεηαο Φαιρώνδας (Ιζη): Ο Υαζνώκδαξ (6νο π.Υ. αη.) ππήξμε λνκνζέηεο ηεο πόιεο Καηάλεο ηεο ηθειίαο Υαηξώλδεο (Ιζη): Άξρνληαο ησλ Ώζελώλ, αληίπαινο ηνπ Αδιμζεέκδ Φαίηνο (Μπζ): Ο Ώζβοπηζάδδξ Υαίηνο, δμθμθμκήεδηε από ηδκ ΑακαΎδα Ώζηενία ηδκ πνώηδ κύπηα ημο βάιμο ημοξ (Ώπμθθόδςνμξ) Υαίησλ (Ιζη): Ο Υαίηςκ από ηε Ρόδν έδεζε θαηά ηνπο ειιεληζηηθνύο ρξόλνπο θαη ήηαλ παηέξαο Αηδπκάξρνπ, γλσζηνύ από έλα ςήθηζκα ηνπ δήκνπ ηεο Οινύληνο Κξήηεο, κε ην νπνίν ν Αηδύκαξρνο θαη νη απόγνλνί ηνπ αλαθεξύζζνληαη επεξγέηεο ηεο πόιεο. Φαιδαία (Μπζ): Δ Υαιδαία ήηακ ιζα από ηζξ ίαοθθεξ Υαιηλίηηο (Ιζη): Πξνζσλύκην ηεο Ώζελάο ζηελ Κόξηλζν (Παοζακίαξ) Υάιθαο (Ιζη): Μαθεδόλαο ζηξαηησηηθόο Υαιθεύο (Ιζη): Πξνζσλύκην ηνπ Δθαίζηνπ Υαιθηδεύο (Ιζη): παξηηάηεο ζηξαηησηηθόο, ν νπνίνο ην 412 π.Υ. κεηά ηελ ήηηα ησλ Ώζελαίσλ ζηηο πξαθνύζεο, καδί κε ηνλ Ώιθηβηάδε ππνθίλεζαλ ζε επαλάζηαζε ηηο πόιεηο ηεο Εσλίαο Υίν, Βξπζξέο θαη Κιαδνκελέο θαηά ηεο Ώζήλαο. Ο Υαιθηδένο ζθνηώζεθε ηνλ ίδην ρξόλν ζε κηα ζύγθξνπζε κε ηνπο Ώζελαίνπο (Θμοηοδίδδξ) Υαιθίδηνο (Ιζη): Έιιελαο αζηξνλόκνο 416
Φαιθίλνο (Μπζ): Ώπφγνλνο ηνπ Κεθάιινπ νηθηζηή ηεο Κεθαιιελίαο. Υαιθίνηθνο (Ιζη): Βπίζεην ηεο Ώζελάο ζηελ Λαθσλία (Παοζακίαξ) Φαιθηφπε ή Ινθψζζα (Μπζ): Κόνδ ημο ααζζθζά ηδξ Ώίαξ Ώζήηδ ηαζ ιδηένα ημο Άνβμο (ηαηαζηεοαζηή ηδξ Ώνβώξ) (Ώπμθθόδςνμξ) Υαιθίο (Ιζη): Γπλαηθείν όλνκα ζηελ Βθθδκζηή Ώκεμθμβία Φαιθίο ((Μπζ): Κόνδ ημο πμηάιζμο εεμύ Ώζςπμύ, έδςζε ημ όκμιά ηδξ ζηδκ Υαθηίδα (Αζόδςνμξ ζηεθόξ) Υαιθνδάκαο (Ιζη): Ο Υαθημδάιαξ μ Κμίμξ (7νο π.Υ. αη.) ήηαλ γιύπηεο Φαιθνκέδνπζα (Μπζ): χδπγνο ηνπ βαζηιηά ηεο Εζάθεο Ώξθεηζίνπ θαη κεηέξα ηνπ Λαέξηε, άξα γηαγηά ηνπ Οδπζζέα (κεξνο) Φαιθφο (Μπζ): Γηνο ηνπ βαζηιηά ηνπ Οξρνκελνχ Ώζάκαληα θαη ηεο Ελψο θαη αδειθφο ηνπ Λεάξρνπ θαη ηνπ Μειηθέξηε. Θεσξείηαη ν εθεπξέηεο ηεο αζπίδαο. Φαιθφηαπξνη (Μπζ): Οη δπν ηαχξνη ηνπ βαζηιηά Ώηήηε, κε αλαπλνή πνπ έβγαδε θιφγεο, ηνπο νπνίνπο ν Εάζσλ αλέιαβε λα δέςεη θαη λα νξγψζεη έλα ρσξάθη. Ιάζσλ θαη Υαιθόηαπξνο Υαιθνύο (Ιζη): Ώζελαίνο ηνπ 4νπ π.Υ. αη. Καηά ηνλ Πθμύηανπμ ήηαλ θιέθηεο Φαλκώδων (Μπζ): ΐαζηιηάο ησλ Ώβάλησλ ηεο Βχβνηαο, ζχδπγνο ηεο Ώιθπφλεο θαη παηέξαο ηνπ Βιεθήλνξνο. θνηψζεθε απφ ηνλ Ώκθηηξχσλα ζηελ κάρε γηα ηελ θαηάιεςε ηεο Θήβαο (Ώπνιιφδσξνο) Φάλκων (Μπζ): Γηνο ηνπ βαζηιηά ηεο Κσ Βπξππχινπ θαη παηέξαο ηνπ καρεηή ηνπ Σξσηθνχ Πνιέκνπ, ΐαζπθιή (κεξνο) Φαμαιλέων (Ιζη): Ο Υαιαζθέςκ (350-275 π.Υ.) από ηελ Δξάθιεηα ηνπ Πόληνπ, ήηαλ πεξηπαηεηηθόο θηιόζνθνο θαη έλαο από ηνπο καζεηέο ηνπ Ώξηζηνηέιε. Έγξαςε πνιιά βηβιία ζρεηηθά κε αξραίνπο πνηεηέο (Ώλαθξέσλ, απθώ, ηκσλίδεο, Ώηζρύινο, ηεζίρνξνο, Πίλδαξνο θ.ά.) θαζώο θαη κηα πξαγκαηεία ηνλ Δζίνδν θαη γηα ηελ Εθζάδα. (Ώεήκαζμξ) Υακύλε (Ιζη): Πξνζσλύκην ηεο Αήκεηξαο ζηελ Διεία (Παοζακίαξ) Φάνο (Μπζ): Βηπκνινγηθά πξνέξρεηαη απφ ηηο ιέμεηο παίκς θαη πάζια. Βίλαη ε θαηάζηαζε ζηελ νπνία ππήξρε ν Κφζκνο πξηλ ηελ εκθάληζε ησλ ζεψλ, αθφκα θαη πξηλ ηελ εκθάληζε ηεο Γαίαο θαη ηνπ Έξσηνο. Σν
417
Υάνο είλαη κηα απφ ηηο ηξεηο (δελ γελλήζεθαλ απφ άιιν πιάζκα) κνξθέο πνπ πξνυπάξρνπλ ησλ πάλησλ. (Δζίνδνο) Υάξαμ (Ιζη): Έιιελαο ηζηνξηθόο ζπγγξαθέαο Φάραξνο (Ιζη): Ο Υάναλμξ (7νο-6νο π.Υ. αη.) από ηε Λέζβν ήηαλ γηνο ηνπ θακαλδξώλπκνπ θαη ηεο ΚιεΎδνο, αδειθόο ηεο πνηήηξηαο απθώο. Γλώξηζε θαη εξσηεύηεθε ηελ εηαίξα Ρνδόπε (ή Ασξίρα) ζηελ Ώίγππην, ηελ εμαγόξαζε κε κεγάιν πνζό, ηελ έθεξε ζηελ παηξίδα ηνπ θαη ηελ παληξεύηεθε. Δ αδειθή ηνπ έγξαςε έλα πνίεκα (ηελ απνθαιεί Ασξίρα) γηα λα ζαηηξίζεη ηελ πξάμε ηνπ απηή. (Δνόδμημξ, ηνάαςκ, μοΎδαξ) Φάρης (Ιζη): 1. Ο Υάνδξ (4νο π.Υ. αη.) ήηαλ έλαο από ηνπο ηξεηο Ώζελαίνπο ζηξαηεγνύο ζηε κάρε ηεο Υαηξώλεηαο. (Ξελνθώλ) 2. Ο Υάνδξ (3νο π.Υ. αη.) ήηαλ αγαικαηνπνηόο από ηε Λίλδν ηεο Ρόδνπ θαη καζεηήο ηνπ Λπζίππνπ. Βίλαη ν θαηαζθεπαζηήο ηνπ πεξίθεκνπ αγάικαηνο ηνπ Ήιηνπ, ηνπ γλσζηνύ Κμθμζζμύ ηδξ Ρόδμο, ελόο από ηα Βπηά Θαύκαηα ηνπ αξραίνπ θόζκνπ. (Πθίκζμξ) Ο Κνινζζόο ηεο Ρόδνπ 3. Ο Υάνδξ μ Μοηζθδκαίμξ (4νο π.Υ. αη.) αθνινύζεζε ηνλ Μ. Ώιέμαλδξν ζηελ Ώζία σο κέινο ηεο απιήο ηνπ. Μεηά ηελ πηνζέηεζε ηνπ πεξζηθνύ πξσηνθόιινπ ν Υάξεο έγηλε βαζηιηθόο εηζαγγειεύο, δειαδή ην κάηη θαη ην απηί ηνπ βαζηιηά. (Ώεήκαζμξ) Φαριάδης (Ιζη): λνκα κνρζεξνύ αλζξώπνπ, όπσο ηνλ εκθαλίδεη ν Λμοηζακόξ Υαξίαο (Ιζη): Ο Υανίαξ (4νο π.Υ. αη.) ήηαλ κεραληθόο, καζεηήο ηνπ Πνιπείδνπ ηεο Θεζζαιίαο. Τπεξέηεζε ηνλ Μ. Ώιέμαλδξν θαη έγξαςε έλα βηβιίν γηα ηηο πνιηνξθεηηθέο κεραλέο. Φαξίβνηα (Μπζ): Σν έλα απφ ηα δπν ζαιάζζηα θίδηα πνπ έζηεηιε ν Πνζεηδψλ, γηα λα πλίμνπλ ηνλ Λανθφσληα θαη ηνπο δπν γηνπο ηνπ, φηαλ ακθηζβήηεζε ηελ ζθνπηκφηεηα ηεο εηζφδνπ ηνπ Ανχξεηνπ Ίππνπ ζηελ Σξνία. Υαξίγλεηνο (Ιζη): Ώξραηνειιεληθό όλνκα Φαρίδαμος (Ιζη): λνκα πξνζώπνπ γξακκέλν ζε λόκηζκα ηεο Βξέηξηαο Φαρίδας (Ιζη): λνκα Κπξελαίνπ πνπ αλαθέξεη ν Καθθίιαπμξ Φαρίδημος (Ιζη): 1. Ο Υανίδδιμξ γηνο ηνπ Φηιόμελνπ από ηνπο Χξενύο ηεο Βπβνίαο, ήηαλ ζηξαηησηηθόο επαγγεικαηίαο κηζζνθόξνο. Πνιέκεζε ππό ηηο δηαηαγέο ηνπ ζηξαηεγνύ Εθηθξάηε γηα ηνπο Ώζελαίνπο ζηελ Ώκθίπνιε θαη γηα ηνπο Θξάθεο ελαληίνλ ηεο Ώζήλαο. Ώξγόηεξα πνιέκεζε ζηε Υαηξώλεηα σο 418
ζύκκαρνο ησλ Ώζελαίσλ θαη ηειηθά ππεξέηεζε θαη ηνλ Πέξζε βαζηιηά Ααξείν. κσο εθηειέζηεθε από απηόλ ιίγν πξηλ ηε κάρε ηεο Εζζνύ (333 π.Υ.). (Ώννζακόξ, Πθμύηανπμξ) 2. Ο Υανίδδιμξ (4νο-3νο π.Υ. αη.) ήηαλ γηαηξόο, καζεηήο ηεο ηαηξηθήο θαη αλαηνκηθήο ζρνιήο ηνπ Βξαζίζηξαηνπ ζηελ κύξλε Υαξηδόηεο (Ιζη): Πξνζσλύκην ηνπ Αία Υαξίδνηνο (Ιζη): Ώξραηνειιεληθό όλνκα Υαξίθιεηα (Ιζη): Βηαίξα ηεο αξραηόηεηαο Υαξηθιείδεο (Ιζη): 1. Πνηεηήο ηεο Νέαο αηηηθήο θσκσδίαο. Έξγν ηνπ ην δξάκα Άθοζζξ. 2. Βπώλπκνο άξρσλ ησλ Ώζελώλ ην 363 π.Υ., ν γηνο ηνπ νπνίνπ θαηαδηθάζηεθε ζε ζάλαην (Αδιμζεέκδξ) Υαξηθιήο (Ιζη): 1. Ο Υανζηθήξ (5νο π.Υ. αη.) γηνο ηνπ Ώπνιινδώξνπ, ήηαλ λαύαξρνο ηεο Ώζήλαο θαηά ηνλ Πεινπνλλεζηαθό πόιεκν. Ώξγόηεξα ήηαλ έλαο από ηνπο Σξηάληα ηπξάλλνπο. (Ξεκμθώκ) 2. Ο Υανζηθήξ (1νο κΥ. αη.) ήηαλ Έιιελαο γηαηξόο, πξνζσπηθόο ζεξαπεπηήο ηνπ Ρσκαίνπ απηνθξάηνξα Σηβεξίνπ. Υάξηθινο (Ιζη): λνκα γξακκέλν ζε επηγξαθή ηεο Κύζλνπ Φαξηθιψ (Μπζ): Νχκθε ηεο ΐνησηίαο, ζχδπγνο ηνπ Βπήξνπο θαη κεηέξα ηνπ κάληε Σεηξεζία (Ώπνιιφδσξνο) Υαξηθξάηεο (Ιζη): λνκα γξακκέλν ζε επηγξαθή ηεο Ώζήλαο Φαξίια (Μπζ): Δ Υανίθα ήηακ έκα ιζηνό θηςπό ημνίηζζ ηςκ Αεθθώκ. Κάπμηε έπεζε ζηδκ πενζμπή ιεβάθδ λδναζία ηαζ μ θαόξ πεζκμύζε, αθθά μ ααζζθζάξ ήεεθε κα εζζπνάλεζ ημοξ θόνμοξ ημο. Δ Υανίθα παναηάθεζε βμκαηζζηή ημκ ααζζθζά κα απαθθάλεζ ημκ θαό από ημοξ θόνμοξ, αθθά αοηόξ ηδκ ηθώηζδζε. Σμ ημνίηζζ ηαπεζκςιέκμ αοημηηόκδζε. Πνμξ ηζιή ηδξ δ πόθδ ηςκ Αεθθώκ μνβάκςκε ηάεε εκκέα πνόκζα ιζα βζμνηή ηδξ Υανίθαξ. Φαρίλαος (Ιζη): Ο Υανίθαμξ ήηαλ αληςηόο θαη καζεηήο ηνπ λνκνζέηε Λπθνύξγνπ θαη αξγόηεξα βαζηιηάο ηεο πάξηεο (Παοζακίαξ, Πθμύηανπμξ) Υαξίιαο (Ιζη): Πξόζσπν γλσζηό γηα ηελ ιαηκαξγία ηνπ (Ώζθζακόξ) Υαξίιεσο (Ιζη): Ώδειθόο ηνπ ηπξάλλνπ ηεο άκνπ Μαηαλδξίνπ (Δνόδμημξ) Φάξηιινο (Μπζ): ΐαζηιηάο ηεο πάξηεο. Βηζέβαιε κε ην ζηξαηφ ηνπ ζηελ Ώξθαδία - φηαλ βαζίιεπε εθεί ν Πνιπκήζησξ - γηα λα ηελ θαηαιάβεη, αιιά νη γπλαίθεο ηεο Σεγέαο μεζεθψζεθαλ θαη βνήζεζαλ ηνπο Ώξθάδεο λα ληθήζνπλ ηνπο εηζβνιείο θαη λα ζθνηψζνπλ ηνλ Υάξηιιν. Υαξηκέλεο (Ιζη): Ο Υανζιέκδξ ήηαλ κάληεο Υαξίκνξηνο (Ιζη): λνκα ζηξαηεγνύ πνπ αλαθέξεηαη από ηνλ ηνάαςκα Φαρινάδης (Ιζη): λνκα Ώζελαίνπ πεξηβόεηνπ γηα ηελ ηεκπειηά ηνπ, πνπ αλαθέξεηαη ζηελ θσκσδία θήηεξ ηνπ Ώνζζημθάκδ Φαρίνος (Ιζη): Ο Υανίκμξ ήηαλ επώλπκνο άξρσλ ηεο Ώζήλαο (Λμοηζακόξ) Υαξημέλε ή Υαξημέλα (Ιζη): Λπξηθή πνηήηξηα θαη ζπλζέηξηα 419
Φαρίξεινος (Ιζη): λνκα θαηνίθνπ ηεο ηθπώλαο πνπ αλαθέξεη ν Λμοηζακόξ Φάριππος (Ιζη): λνκα πνπ αλαθέξεηαη ζηνλ ιόγν Ώπμθμβία οπέν Λοηόθνμκμξ ηνπ Τπενείδδ Υάξηο (Ιζη): λνκα κηαο από ηηο Σξεηο Υάξηηεο ζύκθσλα κε ηνλ ιδνμ Φαρίσανδρος (Ιζη): Βπώλπκνο άξρσλ ησλ Ώζελώλ ην 376 π.Υ. Υαξηζία: Γπλαηθείν αξραηνειιεληθό όλνκα Υαξίζηνο (Ιζη): Ρήηνξαο ηεο αξραηόηεηαο Φαξίζηνο (Μπζ): Έκαξ από ημοξ βζμοξ ημο ααζζθζά ηδξ Ώνηαδίαξ Λοηάμκα (Παοζακίαξ) Υάξηζζα (Ιζη): Δ Υάνζζζα (3νο κ.Υ. αη.) θαη έμη αθόκα γπλαίθεο θαζώο θαη ν Λεσλίδεο, όινη ηνπο ρξηζηηαλνί, ζπλειήθζεζαλ από ηνπο Ρσκαίνπο θαη όηαλ δελ δέρζεθαλ λα αξλεζνύλ ηελ πίζηε ηνπο, εθηειέζηεθαλ. ινη ηνπο αλαθεξύρζεθαλ άγηνη. Υαξηηέιεο: Ώλδξηθό αξραηνειιεληθό όλνκα Υάξηηεο (Ιζη): Θεόηεηεο ηεο γνεηείαο, ηεο νκνξθηάο ηνπ ζηνιηζκνύ, ηεο γηνξηήο, ηνπ ρνξνύ, ηεο βιάζηεζεο θαη ηεο γνληκόηεηαο Δ επηθξαηέζηεξε εθδνρή ηηο ζεσξεί ηξεηο, ηελ ΏγιαΎα, ηελ Βπθξνζύλε θαη ηελ Θάιεηα. (Δζίμδμξ) Οη Σξεηο Υάξηηεο Φαριτιμήδης (Ιζη): Ο νο Υανζηζιήδδξ (5 π.Υ. αη.) ήηαλ Ώζελαίνο ζηξαηεγόο. Δγήζεθε ηεο εθζηξαηείαο ηνπ αζελατθνύ ζηόινπ ζηελ Ώίγππην θαηά ησλ Πεξζώλ. Δ εθζηξαηεία απηή απνδείρζεθε θαηαζηξνθηθή, ράζεθαλ 20.000 άλδξεο κεηαμύ ησλ νπνίσλ θαη ν Υαηηξηκίδεο θαη 100 ηξηήξεηο Υαξίηηκνο (Ιζη): Ώζελαίνο ζηξαηεγόο ηνπ 5νπ π.Υ. αηώλα. Δγέηεο ηνπ ζηόινπ πνπ έζηεηιε ε Ώζήλα λα ζπλδξάκεη ζηελ εμέγεξζε ησλ Ώηγππηίσλ θαηά ησλ Πεξζώλ. Ο αζελατθόο ζηόινο εηηήζεθε θαη ην κεγαιύηεξν κέξνο ηνπ θαηαζηξάθεθε Υαξηηνδόηεο (Ιζη): Βπίζεην ηνπ Αία Υαξηηώ (Ιζη): Βηαίξα ηεο αξραηόηεηαο
420
Φαρίτων (Ιζη): Ο Υανίηςκ (1νο π.Υ. αη.) ήηαλ ζπγγξαθέαο από ηελ Ώθξνδηζηάδα ηεο Καξίαο. Σν βηβιίν ηνπ Σα πενί Υαζνέακ ηαζ Καθθζννόδκ ζεσξείηαη ην αξραηόηεξν πεδό ινγνηερληθό θείκελν πνπ έρεη ζσζεί νιόθιεξν. Υαξηθώλ (Ιζη): Ώλδξηθό αξραηνειιεληθό όλνκα Υαξκάδαο (Ιζη): Ο Υανιάδαξ 164-93 π.Υ.) ήηαλ θηιόζνθνο θαη καζεηήο ηνπ Κιεηηνκάρνπ ζηελ Ώθαδεκία ηεο Ώζήλαο. Ήηαλ ζπκκαζεηήο θαη θίινο κε ηνλ Φίισλα ηεο Λάξηζαο. Αίδαμε ζηελ Ώζήλα θαη νη θηινζνθηθέο ηνπ απόςεηο ήηαλ παξόκνηεο κε απηέο ηνπ Φίισλα. Ο Υαξκάδαο κπνξνύζε λα απνζηεζίζεη όπνην βηβιίν ήζειε (Πθίκζμξ) Υαξκαλδξίδαο (Ιζη): Ώξραηνειιεληθό όλνκα Υάξκαλδξνο (Ιζη): Ο Υάνιακδνμξ (1νο π.Υ. αη.) ήηαλ καζεκαηηθόο αζηξνλόκνο. Φαρμαντίδης (Ιζη): Ώζελαίνο από ηελ Παηαλία, καζεηήο ηνπ ζνθηζηή Θξαζύκαρνπ. Σνλ αλαθέξεη ζηελ Πμθζηεία ν Πθάηςκ Φαρμίδης (Ιζη): 1. Ο Υανιίδδξ (5νο π.Υ. αη.) ήηαλ επγελήο Ώζελαίνο, αδειθόο ηνπ αξρεγνύ ησλ Σξηάληα ηπξάλλσλ ηεο Ώζήλαο, Κξηηία θαη καζεηήο ηνπ σθξάηε. Βίλαη γλσζηόο από ηνλ νκώλπκν δηάινγν ηνπ Πθάηςκα. Έραζε ηε δσή ηνπ ζε κάρε κε ηνπο δεκνθξαηηθνύο ηνπ Θξαζύβνπινπ ην 403 π.Υ. 2. Ο Υανιίδδξ από ηελ Διεία ήηαλ νιπκπηνλίθεο ηεο ππγκαρίαο ζηελ Οιπκπηάδα ηνπ 444 π.Υ. 3. Ο Υανιίδδξ (5ν π.Υ. αη.) από ηελ Ώζήλα, ήηαλ παηέξαο ηνπ κεγάινπ γιύπηε Φεηδία. Φαρμίνος (Ιζη): Ναύαξρνο ηεο Ώζήλαο, εηηήζεθε από ηνλ ζπαξηηαηηθό ζηόιν θνληά ζηελ ύκε ην 411 π.Υ. (Θμοηοδίδδξ, Ξεκμθώκ) Υάξκηνλ (Ιζη): Θεξαπαηλίδα ηεο Κιενπάηξαο, ηελ νπνία αθνινύζεζε ζηελ απηνθηνλία. Φάρμιππος (Ιζη): λνκα πνπ αλαγξάθεηαη ζε αξραία επηγξαθή Φάρμις (Ιζη): παξηηάηεο νιπκπηνλίθεο ζηνλ ζηάδην δξόκν ζηελ Οιπκπηάδα ηνπ 668 π.Υ. Υαξκηώλε (Ιζη): Γπλαηθείν αξραηνειιεληθό όλνκα Υαξκνθιήο (Ιζη): λνκα πνπ αλαγξάθεηαη ζε αξραίν ακθνξέα Φαρμόλαος (Ιζη): κνξθνο λεαξόο από ηα Μέγαξα, πξόζσπν πνπ αλαθέξεηαη ζηνπο Νεηνζημύξ δζαθόβμοξ ημο Λμοηζακμύ Υαξκόλδαο (Ιζη): Ώλδξηθό αξραηνειιεληθό όλνκα Φάρμος (Ιζη): Ώζελαίνο ζπγγελήο ησλ Πεηζηζηξαηηδώλ. Ίδξπζε βσκό ηνπ Έξσηα ζηελ Ώζήλα. Υαξκύινο (Ιζη): Ήξσαο ηεο Κσ Υάξκσλ (Ιζη): Πξνζσλύκην ηνπ Αία Υαξκσλίδαο (Ιζη): Ώξραηνειιεληθό όλνκα 421
Φαροιάδης (Ιζη): Ο Υανμζάδδξ γηνο ηνπ Βπθειίηνπ ήηαλ ζηξαηεγόο ησλ Ώζελαίσλ. θνηώζεθε ζηελ εθζηξαηεία θαηά ησλ πξαθνπζώλ (Θμοηοδίδδξ) Υαξνπίδαο (Ιζη): λνκα ραξαγκέλν ζε εδώιην ζεάηξνπ ηεο Δπείξνπ Φαροπίνος (Ιζη): Μηιήζηνο, αδειθόο ηνπ θηινζόθνπ Ώξηζηαγόξα (Δνόδμημξ) Υαξνπνηόο (Ιζη): Πξνζσλύκην ηνπ Ώπόιισλα Φάροπος (Μπζ): ΐαζζθζάξ ηδξ ύιδξ, ζύγοβμξ ηδξ ΏβθαΎαξ, παηέναξ ημο Νζνέα (ιδνμξ) Υάξνο (Ιζη): Ο Υάνμξ ήηαλ έλαο από ηνπο ππαζπηζηέο ηνπ Μ. Ώιεμάλδξνπ, πνπ έραζε ηε δσή ηνπ ζηε κάρε ππεξαζπίδνληαο ηνλ βαζηιηά. Υάξνς (Ιζη): λνκα θαηνίθνπ ηεο Διείαο, από ηα Βθθδκζηά ηνπ Ξεκμθώκηα Φάροψ ή Θάξξνς (Μπζ): ΐαζζθζάξ ηςκ Δδςκώκ ηδξ Θνάηδξ, παηέναξ ημο Οίαβνμο, ζημηώεδηε από ημκ Οδοζζέα ζημκ Σνςζηό Πόθειμ (ιδνμξ) Φάρτας (Ιζη): Ο Υάνηαξ (6νο π.Υ. αη;) ήηαλ γιύπηεο ραιθνπξγόο από ηε Λαθσλία (Παπζαλίαο). Υαξηέιεο (Ιζη): Ώξραηνειιεληθό όλνκα Φάξπβδηο (Μπζ): Θαιάζζηνο δαίκνλαο ηεο κπζνινγίαο φπσο ε θχιια. Σν φλνκά ηεο παξαπέκπεη ζε νμοθήπηνα (εαθάζζζα δίκδ). Λέβεηαζ φηη ήηαλ πνιχ ιαίκαξγε γπλαίθα θαη θάπνηε έθιεςε απφ ηνλ Δξαθιή έλα νιφθιεξν βφδη θαη ην έθαγε. Ο Αίαο γηα λα ηελ ηηκσξήζεη ηελ θεξαπλνβφιεζε θαη ηε κεηακφξθσζε ζην γλσζηφ ζαιάζζην ηέξαο. Καηνηθνχζε ζηελ αζηαηηθή πιεπξά ηνπ ΐνζπφξνπ θαη ζηελ επξσπατθή θαηνηθνχζε ε θχιια. Δ θχιια θάζε ηφζν άξπαδε δειθίληα, ή άιια θήηε ή έμη λαπηηθνχο απφ ηα δηεξρφκελα θαξάβηα θαη ηνπο θαηάπηλε. Ώπέλαληί ηεο ε Υάξπβδηο, ηξεηο θνξέο ηελ εκέξα ξνπθνχζε φιν ην λεξφ ηεο ζάιαζζαο θαη ηξεηο θνξέο ην μέξλαγε. Ώλ βξηζθφηαλ θαλέλα πινίν ηελ ψξα πνπ ξνπθνχζε ην λεξφ, ε Υάξπβδε θαηάπηλε θαη ην πινίν αχηαλδξν. Σα ζηελά ηεο Υάξπβδεο θαη ηεο θχιιαο πέξαζε ν Οδπζζέαο (κεξνο) Υάξσλ (Ιζη): 1. Ο Υάνςκ μ Λαιραηδκόξ (5νο π.Υ. αη.) ήηαλ ινγνγξάθνο θαη γεσγξάθνο. πλέρηζε ηηο έξεπλεο ηνπ Βθαηαίνπ πάλσ ζηελ αλαηνιηθή εζλνγξαθία. Έγξαςε ρσξηζηά βηβιία γηα ηελ Πεξζία, ηελ Ώηζηνπία, ηελ Ληβύε θαη άιιεο ρώξεο. Έγξαςε επίζεο θαη γηα ηνπο Μεδηθνύο πνιέκνπο. Ώπό ηα έξγα ηνπ ζώδνληαη ειάρηζηα απνζπάζκαηα. (Ώζθζακόξ) 2. Ο Υάνςκ (4νο π.Υ. αη.) από ηε Υαιθίδα ήηαλ κέινο ηεο αθνινπζίαο ηνπ Μ. Ώιεμάλδξνπ. Κάπνηε ζε έλα γιέληη νηλνπνζίαο, ν Ώιέμαλδξνο επαίλεζε ην αγόξη - εξσκέλν ηνπ Υάξνληα. Ο Υάξσλ είπε ζην λεαξό λα δώζεη έλα θηιί ζηνλ βαζηιηά, αιιά ν Ώιέμαλδξνο αξλήζεθε γηα λα κελ πηθξάλεη ηνλ θίιν ηνπ. 3. Θεβαίνο, θίινο ηνπ Πεινπίδα (Ξεκμθώκ) 422
Φάξσλ (Μπζ): Γζμξ ημο Βνέαμοξ ηαζ ηδξ Νύπηαξ, πεόκζμξ δαίιμκαξ ζηδκ οπδνεζία ημο Άδδ. Ήηαλ ν πνξζκέαο (πεξακαηάξεο) ηνπ πνηακνχ Ώρέξνληα πνπ ρψξηδε ηνλ Πάλσ κε ηνλ Κάησ Κφζκν. Οη λεθξνί πιήξσλαλ λαχια έλα νβνιφ, γη’ απηφ νη ζπγγελείο ηνπο, ηνπνζεηνχζαλ έλα λφκηζκα ζηε γιψζζα ηνπο πξηλ ηνπο ζάςνπλ. Ώπφ ηνλ Υάξνληα νλνκάζηεθε ν ζχγρξνλνο Υάξνο ή Υάξνληαο, ν νπνίνο δελ είλαη βέβαηα πνξζκέαο, αιιά ηαπηίδεηαη κε ηνλ ίδην ηνλ ζάλαην. (Λνπθηαλφο) Φαρώνδας (Ιζη): Ο Υανώκδαξ (6νο π.Υ. αη.) από ηελ Καηάλε ηεο ηθειίαο, ππήξμε έλαο από ηνπο αξραηόηεξνπο λνκνζέηεο ηεο αξραίαο Βιιάδαο. Ννκνζέηεζε γηα ηελ πόιε ηεο Καηάλεο, αιιά θαη γηα ηηο γύξσ θνηλόηεηεο, νη άπνηθνη ησλ νπνίσλ πξνεξρόηαλ από ηελ Υαιθίδα ηεο Βύβνηαο. Βιάρηζηα πξάγκαηα γλσξίδνπκε γηα ηε δσή ηνπ. Ο Υαξώλδαο πεξηιακβάλεηαη ζηνλ θαηάινγν ησλ Ππζαγνξείσλ (Εάιαθζπμξ, Πθάηςκ, Ώνζζημηέθδξ) Φαξσπεία (Μπζ): Μαζκάδα, επζηεθαθήξ ααηπζημύ πμνμύ Υάξσς (Ιζη): Ο Υάνςρ από ηελ Διεία ήηαλ νιπκπηνλίθεο ηνπ αγσλίζκαηνο ηεο ηππνδξνκίαο ην 56 π.Υ. Υείισλ ν Λαθεδαηκόληνο Φείλων (Ιζη): 1. Ο λνκνζέηεο θαη πνιηηηθόο Υείθςκ (ή Υίθςκ) μ νο Λαηεδαζιόκζμξ (6 π.Υ. αη.) ήηαλ έλαο από ηνπο Βθηά ζνθνύο, ηεο αξραίαο Βιιάδαο. Ώπηό πνπ ηνλ θαηέηαμε κεηαμύ ησλ ζνθώλ, ήηαλ ε κεηαξξύζκηζε ησλ λόκσλ ηνπ Λπθνύξγνπ ηελ νπνία ζέζπηζε θαηά ηε δηάξθεηά ηεο ζεηείαο ηνπ. Με απηή ηε κεηαξξύζκηζε, ηζρπξνπνίεζε ηε ζέζε ησλ εθόξσλ έλαληη ησλ βαζηιέσλ θαη ηνπο θαηέζηεζε ζρεδόλ ηζνδύλακνπο. Οη έθνξνη, αληηθαζηζηνύζαλ ηνπο βαζηιείο, ή ηνλ έλα βαζηιηά όηαλ απνπζίαδε ή όηαλ ε ζέζε ρήξεπε ή όηαλ βξηζθόηαλ ζε αδπλακία λα αζθήζεη ηα θαζήθνληά ηνπ. Βπίζεο, ζε πεξίπησζε δηαθσλίαο κεηαμύ ησλ δπν βαζηιέσλ, νη έθνξνη ιάκβαλαλ ηηο θαζνξηζηηθέο απνθάζεηο. Βπίζεο ν Υείισλ, ήηαλ γλσζηόο ειεγεηαθόο πνηεηήο, ζπλέγξαςε πεξίπνπ 200 πνηήκαηα, θαλέλα από ηα νπνία δελ έρεη δηαζσζεί. Σν ραξαθηεξηζηηθό ηνπ Υείισλνο ήηαλ ε ιαθσληθόο ηξόπνο πνπ εμέθξαδε ηηο θηινζνθηθέο ηνπ απόςεηο θαη έρεη δηαηππώζεη αξθεηά απνθζέγκαηα, όπσο: Μδδέκ άβακ, Γκώεζ ζαοηόκ, Σίια ημοξ πνεζαύηενμοξ, πεύδε αναδέςξ Θοιμύ ηναηείκ, Νόιμζξ πείεμο, Να ιδκ πνμηνέπεζ δ βθώζζα ημο ιοαθμύ θ.ά. 423
Λέγεηαη όηη πέζαλε από ππεξβνιηθή ραξά ζηελ αγθαιηά ηνπ γηνπ ηνπ όηαλ ηνλ ππνδέρζεθε Οιπκπηνλίθε ηεο ππγκαρίαο. (Δνόδμημξ) 2. Ώπό ηελ Πάηξα, δηο νιπκπηνλίθεο ηεο πάιεο ην 332 & 328 π.Υ. Υεηισλίο (Ιζη): Δ Υεζθςκίξ (6νο-5νο π.Υ. αη.) ήηαλ θόξε ηνπ Υείισλνο ηνπ Λαθεδαηκνλίνπ. Καηά ηνλ Εάκβιηρν ήηαλ κηα από ηηο ιίγεο γπλαίθεο πνπ γλώξηδαλ ηελ ππζαγόξεηα θηινζνθία θαη ηα ππζαγόξεηα καζεκαηηθά. Φείμων (Ιζη): Ώξγείνο, νιπκπηνλίθεο ηεο πάιεο ην 448 π.Υ. Υεηξίκαρνο (Μπζ): Γηνο ηνπ βαζηιηά ησλ Μπθελψλ Διεθηξχνλα θαη ηεο Ώλαμψο Φειρίσοφος (Ιζη): 1. Γιύπηεο-μναλνγιύθνο από ηελ Κξήηε. Έξγν ηνπ ην μόαλν ηνπ Ώγηέσο Ώπόιισλνο. (Παοζακίαξ) 2. Ο Υεζνίζμθμξ (5νο-4νο π.Υ. αη.) ήηαλ Λαθεδαηκόληνο ζηξαηεγόο. Μαδί κε ηνλ Ξεκμθώκηα, νδήγεζαλ ηνπο Μύξηνπο ζηελ επηζηξνθή ηνπο ζηελ παηξίδα, κεηά ηελ ήηηα ηνπ Κύξνπ ηνπ Νεόηεξνπ ζηα Κνύλαμα ην 401 π.Υ. Υεηξνθξάηεο (Ιζη): Ώξρηηέθηνλαο από ηελ Έθεζν.
Φειρόμαχος (Μπζ): Έκαξ από ημοξ βζμοξ ημο Δθεηηνύςκμξ (Ώπμθθόδςνμξ) Φείρων (Μπζ): Ο επηθαλέζηεξνο ησλ θεληαχξσλ θαη δηαθξίλεηαη γηα ηε ζνθία θαη ηελ πξαφηεηά ηνπ. Ήηαλ γηνο ηνπ Κξφλνπ θαη ηεο Φηιχξαο θαη έγηλε θέληαπξνο γηαηί ν Κξφλνο, φληαο εξσηεπκέλνο κε ηε Φηιχξα κεηακνξθψζεθε ζε άινγν γηα λα κελ ηνλ πάξεη ρακπάξη ε γπλαίθα ηνπ Ρέα. Ώπφ απηή ηελ έλσζε πξνέθπςε ν Υείξσλ. Ο Υείξσλ δνχζε ζε κηα ζπειηά ζην Πήιην θαη είρε ηε θήκε ζπνπδαίνπ δαζθάινπ. Αίδαζθε κνπζηθή, πνιεκηθέο θαη θπλεγεηηθέο ηέρλεο, αζηξνινγία, ηαηξηθή θαη βνηαλνζεξαπεία. Ήηαλ δάζθαινο ζεκαληηθψλ εξψσλ φπσο ν Ώζθιεπηφο, ν Εάζσλ, ν Θεζέαο, ν Ώθηαίσλ, ν Δξαθιήο, ν Πειέαο, ν Ώρηιιέαο, ν Πάηξνθινο θαη άιινη. (Δζίνδνο) Υειηδόληνλ (Ιζη): Βηαίξα ηεο αξραηόηεηαο, αλαθέξεηαη ζηνπο Βηαζνζημύξ Αζαθόβμοξ ηνπ Λμοηζακμύ. Υειηδνλίο (Ιζη): Πξηγθίπηζζα ηεο πάξηεο ε νπνία σο επηθεθαιήο γπλαηθείνπ ζηξαηησηηθνύ ζώκαηνο, έδξαζε ην 280 π.Υ. Φειηδψλ (Μπζ): αθέπε Φηινκήια Υέιηο (Ιζη): Ο Έιιελαο αγγεηνπιάζηεο Φειψλε (Μπζ): Οξεηάδα Νχκθε ηεο Ώξθαδίαο πνπ δελ θαηαδέρζεθε λα παξαζηεί ζηνπο γάκνπο ηνπ Αία θαη ηεο Ήξαο. Σηκσξήζεθε λα κέλεη κφληκα ζην ζπίηη ηεο θαη ζε αηψληα ζησπή κε ηελ κεηακφξθσζή ηεο ζε ρειψλα, δψν πνπ ζπκβφιηδε ηε ζηγή. Ώπφ ην θαχθαιφ ηεο ν Βξκήο έθηηαμε ηελ πξψηε ιχξα. Φερσίας (Ιζη): Ο Υενζίαξ (8νο ή 7νο π.Υ. αη.) ήηαλ επηθόο πνηεηήο από ηνλ Οξρνκελό. Σν έξγν ηνπ έρεη ραζεί από ηα ρξόληα ηνπ Παπζαλία. Λέγεηαη όηη απηόο έγξαςε ην επίγξακκα ζηνλ ηάθν ηνπ Δζηόδνπ. 424
Φερσιδάμας (Μπζ): Έκαξ από ημοξ βζμοξ ημο ααζζθζά ηδξ Σνμίαξ Πνζάιμο. ημηώεδηε από ημκ Οδοζζέα (ιδνμξ) Υεξζηθιείδαο (Ιζη): Ώλδξηθό αξραηνειιεληθό όλνκα Φερσικράτης (Ιζη): Ο δσξηθήο θαηαγσγήο Κνξίλζηνο Υενζζηνάηδξ ίδξπζε ηελ Κέξθπξα ην 757 π.Υ. (ηνάαςκ) Φέρσις (Ιζη): ΐαζηιηάο ηεο αιακίλαο Κύπξνπ ηνλ 6ν π.Υ. αη. (Δνόδμημξ) Φερσίφρων (Ιζη): Ο αξρηηέθηνλαο Υενζίθνςκ (6νο π.Υ. αη.) από ηελ Κλσζό θαη ν γηνο ηνπ Μεηαβέκδξ ήηαλ νη δπν θαηαζθεπαζηέο ηνπ λανύ ηεο Ώξηέκηδνο ζηελ Έθεζν, ελόο από ηα Βθηά ζαύκαηα ηεο αξραηόηεηαο. Ο λαόο απηόο θάεθε από ηνλ Δξόζηξαην ην 356 π.Υ. (ηνάαςκ) Υεξζνβιέπηεο (Ιζη): ΐαζηιηάο ηεο Υεξζνλήζνπ ηεο Θξάθεο (4νο π.Υ. αη.) ν νπνίνο εηηήζεθε από ηνλ Φίιηππν ΐ‟ θαη ην θξάηνο ηνπ ελζσκαηώζεθε ζηελ Μαθεδνλία Υελίδαο (Ιζη): λνκα πνιεκηζηή ζηνπο Βηαζνζημύξ Αζαθόβμοξ ηνπ Λμοηζακμύ Υεξηθξάηεο (Ιζη): Ώλδξηθό αξραηνειιεληθό όλνκα Υζνλία (Ιζη): Βπίζεην ηεο Βθάηεο (θαη ηεο Αήκεηξαο ζηελ Βξκηνλίδα) (Παοζακίαξ) Υζνλία (Μπζ): Κφξε ηνπ βαζηιηά ηεο Ώζήλαο Βξερζέα θαη ηεο Πξαμηζέαο (Ώπνιιφδσξνο) Ζ Πεξζεθόλε θαη ν Πινύησλ ήηαλ ρζόληνη ζενί Υζόληνη ζενί (Ιζη): Υζόληεο ή ππνρζόληεο ήηαλ νη ζεόηεηεο πνπ είραλ ζρέζε κε ηνλ Κάησ Κόζκν (ρζφλα=γε). Οη ζεκαληηθόηεξνη από απηνύο ήηαλ ν Ίδεο (Πινύησλ), ε Πεξζεθόλε, ν Υάξσλ, ε Βθάηε, ν Θάλαηνο, ν Υζόληνο Βξκήο, ε Αήκεηξα θαη άιινη. ηνπο ζενύο απηνύο νη Έιιελεο πξόζθεξαλ ζπνλδέο θαη έθαλαλ παξαθιήζεηο γηα ηνπο λεθξνύο ηνπο, όπσο πεξίπνπ ηα ζεκεξηλά κλεκόζπλα. Υζόληνο (Ιζη): Βπίζεην ηνπ Αία, αιιά θαη ηνπ Βξκή Φζφληνο (Μπζ): Γζμξ ημο Ώζβύπημο ηαζ ηδξ Καθζάκδνδξ (Ώπνιιφδσξνο) Φζνλνπάηξα (Μπζ): ύγοβμξ ημο ααζζθζά ηδξ Ώεήκαξ Ώιθζηηύςκα Φζνλνθχιε (Μπζ): ύγοβμξ ημο Φθίακηα ηαζ ιδηένα ημο Ώκδνμδάιακηα (Παοζακίαξ) 425
Υζσλ (Ιζη): Θειπθή ζεόηεηα ή δαηκόλην, πξνζσπνπνίεζε ηνπ βάζνπο ηεο Γεο ή ίδηα ε ζεά Γαία Φιλάς (Ιζη): Ο Υζθάξ μ Μεηαπόκηζμξ πεξηιακβάλεηαη ζηνλ θαηάινγν ησλ Ππζαγνξείσλ ηνπ Εαιαθίπμο Φίλεος (Ιζη): Σεγεάηεο πνπ δνύζε ζηελ Ώξθαδία (Δνόδμημξ) Φίλων (Ιζη): Δ νξζή γξαθή ηνπ Υείισλνο ηνπ Λαθεδαηκνλίνπ θαηά ηνλ Δνόδμημ Υηισλίο (Ιζη): Δ Υζθςκίξ (3νο π.Υ. αη.) ήηαλ θόξε ηνπ βαζηιηά ηεο πάξηεο Λεσλίδα ΐ‟ θαη ζύδπγνο ηνπ Κιεόκβξνηνπ ΐ‟ Υίκαηξα (Ιζη): Βηαίξα ηεο αξραηόηεηαο Φίκαηξα (Μπζ): Φνβεξφ κπζηθφ ηέξαο κε ζψκα θαηζίθαο, θεθάιη ιηνληαξηνχ θαη νπξά θηδηνχ, πνπ εμέπλεε θσηηέο. Ήηαλ θφξε ηεο Έρηδλαο θαη ηνπ Σπθψλνο. Δ Υίκαηξα ελψζεθε κε ηνλ αδειθφ ηεο ηνλ ξζν ή ξζξν θαη γέλλεζε ην Ληνληάξη ηεο Νεκέαο θαη ηελ θίγγα. Σν ηέξαο απηφ ην ζθφησζε ν ΐειιεξνθφληεο πξαγκαηνπνηψληαο έλα απφ ηνπο άζινπο πνπ ηνπ. Δ έθθξαζε κσνηγώ τίμαιρες ζεκαίλεη φηη επηδηψθσ θάηη πνπ δελ είλαη εθηθηφ. (Ώπνιιφδσξνο) Υίκαηξα Υηκαηξεύο (Μπζ): Γηνο ηνπ Πξνκεζέα θαη ηεο Κειαηλψο, αδειθφο ηνπ Λχθνπ. ηνπο δπν απηνχο αδειθνχο, πξνζέθεξε ζπζίεο ν βαζηιηάο ηεο πάξηεο Μελέιανο, πξηλ ηνλ Σξσηθφ Πφιεκν, πξνθεηκέλνπ λα απαιιαγεί ε Λαθσλία απφ ινηκφ. Φηφλε (Μπζ): Κφξε ηνπ πνηάκηνπ ζενχ Νείινπ θαη ηεο Χθεαλίδαο Καιιηξξφεο. Βπεηδή θνθθνπνηήζεθε απφ θάπνην γεσξγφ, ε Υηφλε κεηακνξθψζεθε απφ ηνλ Βξκή ζε λεθέιε ρηνληνχ πνπ πέθηεη θαη πξνμελεί θαηαζηξνθέο ζηηο θαιιηέξγεηεο. Υηνλίδεο (Ιζη): βιέπε Υζςκίδδξ Φίονις (Ιζη): 1. Ο Υίμκζξ (7νο π.Υ. αη.) ήηαλ παξηηάηεο πνπ αλαθεξύρζεθε έμη θνξέο νιπκπηνλίθεο (ζηάδην, δίαπινο) ζε ηέζζεξηο Οιπκπηάδεο. 2. Έλαο από ηνπο εθπξνζώπνπο ησλ Λαθεδαηκνλίσλ πνπ ππέγξαςαλ ηνλ ν 5 π.Υ. αη. ζπλζήθε εηξήλεο κε ηνπο Ώζελαίνπο (Θμοηοδίδδξ) Υηνλνβιέθαξε (Ιζη): Πξνζσλύκην ηεο Δώο Φίνο (Μπζ): Κανπόξ ημο ένςηα ημο Ώπόθθςκα ηαζ ηδξ Ώβαείππδξ Υηηώλε (Ιζη): Πξνζσλύκην ηεο Ώξηέκηδνο (Ώεήκαζμξ) 426
Φίσν (Ιζη): 1. Ο Υίςκ ήηαλ λένο επγελνύο θαηαγσγήο από ηελ Δξάθιεηα ηνπ Πόληνπ θαη καζεηήο ηνπ Πιάησλα. Με ηελ βνήζεηα ηνπ Λένληνο, ηνπ Βπμέλνληνο θαη άιισλ λέσλ ηεο παηξίδαο ηνπ, δνινθόλεζαλ ηνλ Κιέαξρν, ηύξαλλν ηεο Δξάθιεηαο. κσο νη ζπλσκόηεο απνθαιύθζεθαλ όζνη από απηνύο δελ ζθνηώζεθαλ επί ηόπνπ, θαηαδηθάζηεθαλ αξγόηεξα ζε ζάλαην. Δ Δξάθιεηα έπεζε θαη πάιη ζηα ρέξηα ελόο ρεηξόηεξνπ ηπξάλλνπ ηνπ αηύξνπ, αδειθνύ ηνπ Κιέαξρνπ. 2. Ο Υίςκ ήηαλ επώλπκνο άξρσλ ησλ Ώζελώλ ην 460 π.Υ. 3. Φηιόζνθνο από ηελ Πνληνεξάθιεηα, καζεηήο ηνπ Πιάησλα. Σν 352 π.Υ. ζπλέβαιε ζηελ δνινθνλία ηνπ ηπξάλλνπ ηεο πόιεο ηνπ Κιέαξρνπ. Υησλίδεο (Ιζη): Ο Υζςκίδδξ ή Υζμκίδδξ (5νο π.Υ. αη.) από ηελ Ώζήλα, ήηαλ θσκηθόο πνηεηήο. Νίθεζε ζηνλ πξώην επίζεκν δηαγσληζκό ην 486. Ώπό ηα γλσζηά έξγα ηνπ Πένζαζ ή Ώζζύνζμζ, Ήνςεξ θαη Πηςπμί, ζώδνληαη ειάρηζηα απνζπάζκαηα. (Ώεήκαζμξ) Υιαηλέαο (Ιζη): λνκα πνπ αλαθέξεηαη ζηηο Εζημνίεξ ηνπ Δνμδόημο Υιεπόραξκνο (Ιζη): Ώλδξηθό όλνκα πνπ αλαθέξεη ν Λμοηζακόξ Υιηδαλόπε (Μπζ): χδπγνο ηνπ βαζηιηά ησλ Λαπηζψλ Τςέα Υιόε (Ιζη): 1. Βπίζεην ηεο Αήκεηξαο ηελ άλνημε (Παοζακίαξ) Υιόε θαη Γάθληο 2. Σνλ 2ν κΥ αηώλα γξάθηεθε από ηνλ Λόββμ ην πεξίθεκν βνπθνιηθό κπζηζηόξεκα Αάθκζξ ηαζ Υθόδ πνπ αλαθέξεηαη ζηνλ έξσηα, ζηηο πεξηπέηεηεο θαη ζην γάκν δπν εξσηεπκέλσλ λέσλ. Ο Αάθληο είλαη πξόζσπν ηεο ειιεηθήο κπζνινγίαο. Υισξίο (Ιζη): Δ Υθςνίξ ήηαλ ζεά ηεο ρισξίδαο θαη ησλ ινπινπδηώλ Φιψξηο ή Φισξίο (Μπζ): Κόνδ ημο ααζζθζά ημο Ονπμιεκμύ Ώιθίμκα, ζύγοβμξ ημο Νδθέα ηαζ ιδηένα ημο Υνμιίμο , ημο Νέζημνα, ημο Πενζηθύιεκμο ηαζ ηδξ Πδνώξ (ιδνμξ) Φισξφο (Μπζ): Γζμξ ημο Πεθαζβμύ ηαζ ηδξ Μεκίππδξ Φοιρίλος (Ιζη): 1. Ο Υμζνίθμξ (6νο π.Υ. αη.) από ηελ Ώζήλα ήηαλ ηξαγηθόο πνηεηήο, έθεξε βειηηώζεηο ζηελ ελδπκαζία θαη ζηα πξνζσπεία ησλ εζνπνηώλ. Έγξαςε πεξί ηα 160 έξγα θαη θέξδηζε 13 θνξέο ζηα Αηνλύζηα. ώδεηαη κόλν ν ηίηινο ηεο ηξαγσδίαο ηνπ Ώθόπδ. 2. Ο Υμζνίθμξ (5νο π.Υ. αη.) από ηε άκν ήηαλ επηθόο πνηεηήο. Γλσζηό είλαη ην πνίεκα ηνπ Πενζζηά (ή Πενζδίξ) από ην νπνίν ζώδνληαη απνζπάζκαηα. (Πθμύηανπμξ) 427
3. Ο Υμζνίθμξ (4νο π.Υ. αη.) ήηαλ επίζεο πνηεηήο από ηελ Ίαζν ηεο Καξίαο. Ώθνινύζεζε ηνλ Μ. Ώιέμαλδξν ζηελ Ώζία θαη έγξαςε πνίεκα ζην νπνίν παξνκνίαδε ηνλ βαζηιηά κε ηνλ Ώρηιιέα. (Παοζακίαξ) 4. Ο Υμζνίθμξ από ηε Διεία ήηαλ νιπκπηνλίθεο ηεο ππγκαρίαο ην 320 π.Υ. Υνιιίδεο (Ιζη): λνκα Ώζελαίνπ πνπ αλαθέξεη ν Ώνζζημθάκδξ Υνξεγίο (Ιζη): Βηαίξα ηεο αξραηόηεηαο Υξέκεο (Ιζη): Βπώλπκνο άξρσλ ησλ Ώζελώλ ην 326 π.Υ. Υξεκύινο (Ιζη): Πξόζσπν πνπ δηαθσκσδεί ζην Πθμύημ ν Ώνζζημθάκδξ Φρέμων (Ιζη): Ώζελαίνο πνιηηηθόο ηνπ 5νπ π.Υ. αη., έλαο από ηνπο Σξηάθνληα Σπξάλλνπο (Ξεκμθώκ) Φρεμωνίδης (Ιζη): Ο Υνειςκίδδξ (3νο π.Υ. αη.) γηνο ηνπ Βηενθιή, από ηελ Ώζήλα, ήηαλ πνιηηηθόο θαη ζηξαηεγόο. Με πξόηαζή ηνπ δεκηνπξγήζεθε ε αληηκαθεδνληθή ζπκκαρία κε ηε ζπκκεηνρή ηεο Ώζήλαο, ηεο πάξηεο θαη ηεο Ώηγύπηνπ, ε νπνία θήξπμε ηνλ πόιεκν θαηά ηνπ βαζηιηά ηεο Μαθεδνλίαο Ώληίγνλνπ Γνλαηά (Υνειςκίδεζμξ πόθειμξ 267-261 π.Υ.). ηνλ πόιεκν απηό λίθεζαλ νη Μαθεδόλεο θαη ν Υξεκσλίδεο θαηέθπγε ζηελ Ώίγππην. Υξήζηκνο (Ιζη): Έλαο από ηνπο λεθξνύο ηεο κάρεο ηνπ Εζζκνύ (146 π.Υ.) θαηά ησλ Ρσκαίσλ (από ζρεηηθή επηγξαθή) Υξεζηίιινο (Ιζη): Ώλδξηθό αξραηνειιεληθό όλνκα Φρηστόδωρος (Ιζη): Βπηθόο πνηεηήο από ηελ Ώίγππην. Ήηαλ ζπγγξαθέαο ησλ έξγσλ Πάηνζα, Λοδζαηά θαη άιισλ Υξήζηνο (Ιζη): Γηνο ηνπ βαζηιηά ηεο ΐηζπλίαο Νηθνκήδε Υξνκίνο (Ιζη): 1. Ο Υνόιζμξ ή Υνμιίμξ θαη ν Ώιθήλσξ ήηαλ νη κόλνη επηδώληεο Ώξγείνη από ηελ κάρε 300 Ώξγείσλ θαη 300 παξηηαηώλ ζηελ Θπξέα ην 546 π.Υ. νη νπνίνη επέζηξεςαλ ζην Άξγνο θαη αλήγγεηιαλ όηη λίθεζαλ. Ώπό ηνπο παξηηάηεο ν κόλνο επηδώλ ήηαλ ν Οζξπάδεο, ν νπνίνο απηνθηόλεζε από ληξνπή (Δνόδμημξ) 2. Ο Υνμιίμξ από ηελ Ώίηλα ηεο ηθειίαο ήηαλ ληθεηήο ζην αγώληζκα ηνπ άξκαηνο ζηα Νέκεα. Ο Πίκδανμξ ηνπ αθηέξσζε κηα σδή. Φρομίος (Μπζ): 1. Έκαξ από ημοξ βζμοξ ημο ααζζθζά ηδξ Σνμίαξ Πνζάιμο, ζημηώεδηε από ημκ Σεύηνμ. (ιδνμξ) 2. Μαπδηήξ από ηδ Λοηία, ζύιιαπμξ ηςκ Σνώςκ, ζημηώεδηε από ημκ Οδοζζέα. (ιδνμξ) 3. Γζμξ ημο ααζζθζά ηδξ Πύθμο Νδθέα, αδεθθόξ ημο Νέζημνα. (ιδνμξ) Φρόμις (Μπζ): Γηνο ηνπ Μίδσλα. Ο Υξφκηο έιαβε κέξνο ζηνλ Σξσηθφ Πφιεκν ζην πιεπξφ ησλ Σξψσλ σο αξρεγφο ησλ Μπζψλ (κεξνο) Φρόμων (Ιζη): λνκα Μεζζελίνπ πνπ αλαθέξεη ν Θμοηοδίδδξ Υξόλνο (Ιζη): Ώξρέγνλε απηνγέλλεηε ζεόηεηα, πξνζσπνπνίεζε ηεο έλλνηαο ηνπ πνόκμο. Ήηαλ ζύληξνθνο ηεο Ώλάγθεο. Με ηελ Ώξεηή έγηλε παηέξαο ηεο Ώιεζείαο (ίζσο γηαηί ν ρξόλνο απνθαιύπηεη πάληα ηελ αιήζεηα 428
Υξπζαιιίο (Ιζη): Γπλαηθείν αξραηνειιεληθό όλνκα Υξπζάκαμνο (Ιζη): Ο Υνοζάιαλμξ από ηε πάξηε ήηαλ νιπκπηνλίθεο ζηαδίνπ ζηελ Οιπκπηάδα ηνπ 596 π.Υ. Υξπζάκππμ (Ιζη): Πξνζσλύκην ηεο ειήλεο Υξπζάλζε (Ιζη): αξραηνειιεληθό όλνκα Υξπζαλζία ή Υπζαλζίο (Μπζ): Ο Μχζηνο θαη ε γπλαίθα ηνπ Χνοζακεία θηινμέλεζαλ ηελ ζεά Αήκεηξα φηαλ δεηνχζε λα βξεη ηελ θφξε ηεο Πεξζεθφλε θαη έρηηζαλ ηεξφ πξνο ηηκή ηεο. (Παπζαλίαο) Υξπζάλζηνο (Ιζη): Ο Υνοζάκεζμξ από ηηο άξδεηο (4νο κΥ. αη.) ήηαλ θηιόζνθνο, καζεηήο ηνπ Ώζδέζζμο θαη ζπνπδαζηήο ηεο ζρνιήο ηνπ Εάιαθζπμο Υξπζάληαο (Ιζη): Πέξζεο πνπ αλαθέξεηαη από ηνλ Ξεκμθώκηα Υξπζάξηνλ (Ιζη): Βηαίξα ηεο αξραηόηεηαο (Λμοηζακόξ) Υξπζάσλ (Ιζη): λνκα πνπ αλαγξάθεηαη ζε αξραίν ακθνξέα Φρυσάωρ (Μπζ): Ο Υνοζάςν λεπήδδζε από ημ ημιιέκμ (από ημκ Πενζέα) ηεθάθζ ηδξ Μέδμοζαξ ιαγί ιε ημ θηενςηό άθμβμ Πήβαζμ. Ήηακ παηέναξ ηδξ Έπζδκαξ ηαζ ημο Γδνοόκδ (Ώπμθθόδςνμξ) Φρύσερμος (Ιζη): λνκα πνπ αλαθέξεη ν Πθμύηανπμξ Υξπζέε (Ιζη): Πξνζσλύκην ηεο Ώθξνδίηεο Υξπζεύο (Ιζη): λνκα Πέξζε πνπ αλαθέξεη ν Ώζζπύθμξ Φξχζε (Μπζ): Κόνδ ημο Πάθθακηα ηαζ ζύγοβμξ ημο Αάνδακμο Φξπζείο (Μπζ): 1. Δ Χνοζδίξ ήηαλ θφξε ηνπ Υξχζε, ηεξέα ηνπ Ώπφιισλα ζηηο Θήβεο ηεο Σξσάδαο, πφιε ζχκκαρν ησλ Σξψσλ. ε κηα επηδξνκή ησλ Βιιήλσλ, ζπλειήθζεζαλ ε Υξπζείδα θαη ε εμαδέιθε ηεο ΐξηζείο. Δ Υξπζείδα δφζεθε ζην αξρηζηξάηεγν ησλ Ώραηψλ Ώγακέκλνλα θαη ε ΐξηζείδα ζηνλ Ώρηιιέα σο ζθιάβεο θαη παιιαθίδεο. Ο Υξχζεο παξαθάιεζε ηνλ Ώγακέκλνλα κε δψξα λα ηνπ δψζεη πίζσ ηελ θφξε ηνπ, φκσο απηφο αξλήζεθε. Σφηε δήηεζε απφ ηνλ Ώπφιισλα λα ηηκσξήζεη ηνπο Έιιελεο θαη απηφο ηνπο έζηεηιε ινηκφ. Ο Κάιραο είπε ζηνλ Ώγακέκλνλα ηελ αηηία ηεο ζπκθνξάο θαη απηφο αλαγθάζηεθε λα ζηείιεη ηελ Υξχζε πίζσ ζηνλ παηέξα ηεο. κσο ν Ώγακέκλνλαο ζέιεζε λα θαιχςεη ηελ απψιεηα ηεο Υξπζείδαο, αξπάδνληαο απφ ηνλ Ώρηιιέα ηελ ΐξηζείδα. Ώπηή ε ηζηνξία ήηαλ ε αθνξκή ηνπ πεξίθεκνπ ζπκνχ ηνπ Ώρηιιέα, κε ηνλ νπνίν αξρίδεη ε εμηζηφξεζε ηεο Ειηάδαο. (κεξνο) 2. Μζα από ηζξ Χηεακίδεξ, ηόνεξ ημο Χηεακμύ (Δζίμδμξ) 3. Δ Θεζπζάδα Υξπζείο ήηακ ιδηένα ημο Οκήζζππμο από ημκ Δναηθή. (Ώπμθθόδςνμξ) Υξπζειάθαηνο (Ιζη): Μηα από ηηο πξνζσλπκίεο ηεο Άξηεκεο Υξύζεο (Ιζη): Ο Υνύζδξ μ Ώθελακδνεύξ ήηαλ Έιιελαο κεραληθόο. Φρύσης (Μπζ: 1. Εενέαξ ημο Ώπόθθςκα ηαζ παηέναξ ηδξ Υνοζδίδμξ (κεξνο) 2. Γζμξ ηδξ Υνοζδίδμξ ηαζ ημο Ώβαιέικμκα, εββμκόξ ημο παναπάκς 3. ΐαζζθζάξ ημο Ονπμιεκμύ ηαζ παηέναξ ημο Μζκύα. 429
4. Γηνο ηνπ βαζηιηά ηεο Κξήηεο Μίλσα θαη ηεο Νχκθεο Παξείαο. (Ώπμθθόδςνμξ) Υξύζηιια (Ιζη): Βηαίξα ηνπ 5νπ π.Υ. αη. από ηελ Κόξηλζν. Υξπζίκαρνο (Ιζη): Ο Υνοζίιαπμξ από ηελ Λαθσλία ήηαλ ληθεηήο ηνπ ζηαδίνπ δξόκνπ ην 596 π.Υ. Φξπζίππε (Μπζ): Δ ΑακαΎδα Υξπζίππε δμθμθόκδζε ημκ Ώζβοπηζάδδ Υνύζζππμ ηδκ πνώηδ κύπηα ημο βάιμο ημοξ. (Ώπμθθόδςνμξ) Φρύσιππος (Ιζη): 1. Ο Υνύζζππμξ (4νο π.Υ. αη.) γηνο ηνπ Βξηλένπ, ήηαλ γηαηξόο θαη βνηαλνιόγνο από ηελ Κλίδν. Ήηαλ καζεηήο ηνπ Βπδόμνπ ηνπ Κληδίνπ θαη δάζθαινο ηνπ Βξαζίζηξαηνπ. Με ηνλ Βύδνμν πεξηεγήζεθαλ ηελ Ώίγππην. (Αζμβέκδξ Λαένηζμξ) Υξύζηππνο ν νιεύο 2. Ο Υνύζζππμξ (280-206 π.Υ.) από ηνπο όινπο ηεο Κηιηθίαο, ήηαλ από ηνπο ζεκειησηέο ηεο ζησηθήο θηινζνθίαο. ηελ Ώζήλα ππήξμε καζεηήο ηνπ ηδξπηή ηεο ζησηθήο ζρνιήο Γήλσλα θαη ηνπ δηαδόρνπ ηνπ Κθεάκεδ, ηνλ νπνίν δηαδέρζεθε ζηελ δηεύζπλζε ηεο ζρνιήο. Ήηαλ πνιπγξαθόηαηνο θαη ζπλέγξαςε πάλσ από 750 έξγα, ην κεγαιύηεξν κέξνο ησλ νπνίσλ έρεη ραζεί. 3. Ο Μάνημξ. Ώονήθζμξ Υνύζζππμξ από ηε κύξλε ήηαλ νιπκπηνλίθεο ζην αγώληζκα ηεο πάιεο ζηελ Οιπκπηάδα ηνπ165 κΥ. 4. Ο Υνύζζππμξ από ηα Σύαλα (1νο-2νο κΥ αη.) ήηαλ ζπγγξαθέαο βηβιίσλ γηα ηελ αξηνπνηία θαη ηελ δαραξνπιαζηηθή (Ώεήκαζμξ) Φξχζηππνο (Μπζ): 1. Νόεμξ βζμξ ημο ααζζθζά ηδξ Οθοιπίαξ Πέθμπμξ παζίβκςζημξ βζα ηδκ μιμνθζά ημο. Αμθμθμκήεδηε από ημοξ εηενμεαθείξ αδεθθμύξ ημο Θοέζηδ ηαζ Ώηνέα. (Ώπμθθόδςνμξ) 2. Ο Ώζβοπηζάδδξ Υξύζηππνο δμθμθμκήεδηε από ηδκ ΑακαΎδα Υνοζίππδ ηδκ πνώηδ κύπηα ημο βάιμο ημοξ (Ώπμθθόδςνμξ) Υξπζίο (ε) (Ιζη): Βηαίξα ηεο αξραηόηεηαο, αλαθέξεηαη ζηνπο Βηαζνζημύξ Αζαθόβμοξ ηνπ Λνπθηαλνύ. Υξύζηο (ν) (Ιζη): Παηέξαο ηνπ Βπκάρνπ ζηξαηεγνύ ησλ Κνξηλζίσλ θαηά ηνλ Πεινπνλλεζηαθό Πόιεκν (Θμοηοδίδδξ) Φξπζνγέλεηα (Μπζ): Κόνδ ημο ααζζθζά ημο Ονπμιεκμύ θιμο Υξπζνγόλε (Ιζη): Βηαίξα ηεο αξραηόηεηαο, ζύδπγνο ηνπ Ώκθηθιή
430
Φρυσόγονος (Ιζη): 1. Ο Υνοζόβμκμξ (5νο π.Υ. αη.) γηνο ηνπ ηξαηνλίθνπ ήηαλ νλνκαζηόο κνπζηθόο θαη παίθηεο απινύ ηεο Ώζήλαο. Σν 402 όηαλ ν Ώιθηβηάδεο κπήθε ζξηακβεπηηθά ζην ιηκάλη ηνπ Πεηξαηά, ν Υξπζόγνλνο θνξώληαο ηεξαηηθή ξόκπα (Ππζηθή ζηνιή) έδηλε ηνλ ηόλν ζηνπο θσπειάηεο. Έλαο αδειθόο ηνπ ήηαλ δξακαηηθόο πνηεηήο θαη ν ίδηνο ν Υξπζόγνλνο είρε γξάςεη έλα πνίεκα κε ηίηιν Πμθζηεία. (Ώεήκαζμξ) 2. Ο Υνοζόβμκμξ από ηελ Νίθαηα ηεο ΐηζπλίαο ήηαλ νιπκπηνλίθεο ηνπ ζηαδίνπ ην 116 θαη ην 112 π.Υ. Κηζαξσδόο Υξπζόζεκηο ν (Ιζη): 1. Κηζαξσδόο από ηελ Κξήηε πνπ ιέγεηαη όηη έιαβε κέξνο ζε πνηεηηθό δηαγσληζκό ζηνπο Αειθνύο, όπνπ θαη ηξαγνύδεζε ηνλ πξώην ρνξό ζην Πύζην Ώπόιισλα, ληπκέλνο κε επίζεκν έλδπκα. Ο ίδηνο θέξδηζε πξώηε λίθε ζηα Πύζεηα (Παοζακίαξ) 2. Ο Υνοζόεειζξ (5νο π.Υ.) ήηαλ γιύπηεο ραιθνπιάζηεο από ην Άξγνο. Καηαζθεύαζε καδί κε ηνλ επίζεο γιύπηε Βπηειίδα, αλδξηάληεο νιπκπηνληθώλ ζηελ Οιπκπία. (Παοζακίαξ)
Φρυσόθεμις (ε) (Μπζ): 1. Δ Υξπζόζεκηο ήηακ ηόνδ ηνπ Ώγακέκλνλα θαη ηεο Κιπηαηκλήζηξαο θαη αδειθή ηεο Εθηγέλεηαο, ηεο Διέθηξαο θαη ηνπ Οξέζηε. (κεξνο) 2. Ώνπέβμκδ ζεφηεηα ηεο γεσξγίαο, αληηθαηαζηάζεθε απφ ηε Αήκεηξα. 3. ύγοβμξ ηνπ ηάθπινπ θαη κεηέξα ηεο Ρνηψο, ηεο Μνιπαδίαο θαη ηεο Παξζέλνπ. Υξπζόζξνλνο (Ιζη): Πξνζσλύκην ηεο Ήξαο Υξπζόθνκνο (Ιζη): Πξνζσλύκην ηνπ Ώπόιισλα Φξπζφκαιιν Δέξαο (Μπζ): Βίλαη ην δέξκα (ε πξνβηά) ελφο ρξπζφκαιινπ θξηαξηνχ κε αλζξψπηλε ιαιηά. Σν θξηάξη γελλήζεθε απφ ηνλ έξσηα ηνπ Πνζεηδψλα θαη ηεο Θενθάλεο. Βπεηδή πνιινί άληξεο ηελ ήζειαλ ν Πνζεηδψλαο ηελ κεηακφξθσζε ζε πξνβαηίλα θαη ν ίδηνο κεηακνξθψζεθε ζε θξηάξη. Ώπφ ηελ έλσζή ηνπο γελλήζεθε απηφ ην θξηάξη, πνπ θπγάδεπζε ηνλ Φξίμν θαη ηελ Έιιε. Ώξγφηεξα ην δέξκα ηνπ ζα γίλεη αθνξκή ηεο Ώξγνλαπηηθήο Βθζηξαηείαο Υξπζόκαμνο(Ιζη): Ο Υνοζόιαλμξ (6νο π.Υ. αη.) ήηαλ παξηηάηεο νιπκπηνλίθεο ζηνλ ζηάδην δξόκν Υξπζνπέδηιε (Ιζη): Πξνζσλύκην ηεο Δώο Υξπζνπέιεηα (Ιζη): λνκα Ώκαδξπάδαο Νύκθεο ηεο Ώξθαδίαο (Ώπμθθόδςνμξ) 431
Υξπζόπεπινο (Ιζη): Πξνζσλύκην ηεο Ήξαο Φξπζφξζε (Μπζ): Κόνδ ημο Ονεμπόθζδμξ ηαζ ιδηένα ημο Κμνςκμύ Υξπζόο (Ιζη): Θεόηεηα ή δαηκόλην, πξνζσπνπνίεζε ηνπ ρξπζνύ Φρύσος (Ιζη): Ο Υνύζμξ ηεο νηθνγέλεηαο ησλ Ώζθιεπηαδώλ από ηελ Κσ (6νο π.Υ. αη.) ήηαλ γηνο ηνπ Νέβξνπ, αδειθόο ηνπ Γλσζίδηθνπ θαη παηέξαο ηνπ Βιάθνπ. ηαλ νη Ώκθηθηύνλεο πνιηνξθνύζαλ ηελ πόιε Κξίζζα ηεο Φσθίδαο, μέζπαζε επηδεκία ρνιέξαο. Σν καληείν απεθάλζε όηη ηελ ρνιέξα ζα ληθνύζαλ ν Υξύζνο θαη ν Νέβξνο. Πξάγκαηη ήξζαλ, ε ρνιέξα ζηακάηεζε θαη ν Υξύζεο ήηαλ ν πξώηνο πνπ αλέβεθε ζηα ηείρε ηεο Κξίζζαο, αιιά ακέζσο ζθνηώζεθε. Σάθεθε ζηνλ ηππόδξνκν ησλ Αειθώλ θαη νη θάηνηθνη ηνλ ηηκνύζαλ σο ήξσα. Νύκθε ηεο Αξθαδίαο Υξπζνηξίαηλαο (Ιζη): Πξνζσλύκην ηνπ Πνζεηδώλα Φξπζψλ (Μπζ): Έκαξ από ημοξ Σεθπίκεξ Υξπζώλπκνο ή Κιεζώλπκνο (Μπζ): Γηνο ηνπ Οπνπληίνπ Λνθξνχ Ώκθηδάκαληα. Σνλ ζθφησζε θαηά ιάζνο ν θίινο ηνπ Πάηξνθινο φηαλ, κηθξνί αθφκα, έπαηδαλ αζηξαγάινπο. Υξπζώζηξαηνο (Ιζη): λνκα πνπ αλαγξάθεηαη ζε αξραίν ακθνξέα Υξσκία (Μπζ): Κφξε ηνπ Θεζζαινχ ήξσα Εηψλνπ θαη ηεο Μειαλίππεο
432
Χαλακάνθη (Μυθ): Νατάδα Νχκθε ηεο Εθαξίαο, πνπ ππνζρέζεθε λα βνεζήζεη ηνλ Αηφλπζν λα θεξδίζεη ηελ θαξδηά ηεο Ώξηάδλεο. Φαιίο ή Φαλίο (Μπζ): Νατάδα Νχκθε ηεο Ώξθαδίαο, ζχδπγνο ηνπ πνηάκηνπ ζενχ Λάδσλνο Φαικαράξε (Ιζη): Γπλαηθείν αξραηνειιεληθό όλνκα Φακάζεηα (Μπζ): Δ κεηέξα ηνπ Ώηαθνχ Φακάζε (Ιζη): Βηαίξα ηεο αξραηόηεηαο Φακάζε (Μπζ): 1. Νεξείδα, ζχδπγνο ηνπ βαζηιηά ηεο Ώηγχπηνπ Πξσηέα θαη κεηέξα ηνπ Θενθιχκελνπ θαη ηελ Θενλφεο ή Βηδψο. Έγηλε εξσκέλε ηνπ βαζηιηά ηεο Ώίγηλαο Ώηαθνχ κε ηνλ νπνίν απέθηεζαλ ηνλ Φψθν (Δζίνδνο) Ο πνηακόο Λάδσλ θαη ε Φακάζε 2. Κφξε ηνπ βαζηιηά ηνπ Άξγνπο Κξνηψπνπ, εξσκέλε ηνπ Ώπφιισλα θαη κεηέξα ηνπ Λίλνπ. (Παπζαλίαο) Φακκήηηρνο (Ιζη): Ο Φαιιήηζπμξ ή Φαιιέηζπμξ (6νο π.Υ. αη.) δηαδέρζεθε ηνλ ζείν ηνπ Πεξίαλδξν ζηελ ηπξαλλία ηεο Κνξίλζνπ. Κπβέξλεζε ηελ πόιε ηελ ηξηεηία 585-582. Αελ ππήξμε πιένλ άιινο ηύξαλλνο ηεο δπλαζηείαο ησλ Κπςειηδώλ ζηελ Κόξηλζν. Φαύκηνο ή Φαύκηο (Ιζη): Ο Φαύιζμξ από ηελ Κακάξηλα ηεο ηθειίαο ήηαλ δπν θνξέο νιπκπηνλίθεο ηεο ακαμνδξνκίαο ην 456 θαη ηνπ ηεζξίππνπ ην 452 π.Υ. (Πίκδανμξ) Φάσλ (Ιζη): Ο Φάςκ (3νο π.Υ. αη.) από ηηο Πιαηαηέο, ήηαλ ηζηνξηθόο θαη έγξαςε ηελ ηζηνξία ηνπ 4νπ θαη 3νπ αηώλα. Ώπό ην έξγν ζώδνληαη ειάρηζηα απνζπάζκαηα. Φεθάο (Ιζη): λνκα καο από ηηο Ώξηεκίζηεο Νύκθεο Φεύδεα & Φεπδνιόγνη (Ιζη): Θεόηεηεο ή δαηκόληα, πξνζσπνπνίεζε ησλ ςεκάησλ Φεπδνθαιιηζζέλεο (Ιζη): Με απηό ην όλνκα είλαη γλσζηόο ν ζπγγξαθέαο κηαο θαληαζηηθήο ηζηνξίαο ηνπ Μ. Ώιεμάλδξνπ, πνπ γξάθηεθε ηνλ 3ν π.Υ. 433
αηώλα θαη απνδόζεθε ζηνλ ηζηνξηθό Καιιηζζέλε γηα λα ηνλίζεη ηελ αμηνπηζηία ηεο. Φεπδνθίιηππνο (Ιζη): Ανύινο νλόκαηη Ώλδξίζθνο πνπ ηζρπξηδόηαλ όηη ήηαλ γηνο ηνπ βαζηιηά ηεο Μαθεδνλίαο Πεξζέα (ηνάαςκ) Φίαμ (Ιζη): Ο Φίαλ (6νο π.Υ. αη.) ήηαλ δσγξάθνο θαη αγγεηνγξάθνο Φίιαο (Ιζη): Πξνζσλύκην ηνπ Αηνλύζνπ Φύιινο (Μπζ): ΐαζηιηάο ηεο θπιήο ησλ Ψύθθςκ ηεο Ληβχεο Φπξίε (Ιζη): Μηθξό λεζί ζηα βνξεηνδπηηθά ηεο Υίνπ, ε νκεξηθή νλνκαζία ησλ ζεκεξηλώλ Φαξώλ (ιδνμξ) Φπραγσγόο (Ιζη): Πξνζσλύκην ηνπ Βξκή Φπρή (Ιζη): Δ πξνζσπνπνίεζε ηνπ πάζνπο ηνπ έξσηα, γελλήζεθε ζλεηή θαη ήηαλ θόξε ησλ βαζηιέσλ ηεο ηθειίαο. Ήηαλ ηόζν όκνξθε πνπ νη άληξεο αλ θαη ηελ ζαύκαδαλ δελ ηνικνύζαλ λα ηε δεηήζνπλ γηα ζύδπγό ηνπο, ιάηξεπαλ δε πεξηζζόηεξν ηελ Φπρή από ηελ ίδηα ηε ζεά Ώθξνδίηε. Δ ίδηα θακάξσλε όηη ήηαλ πην όκνξθε από ηελ Ώθξνδίηε. Φπρή θαη Έξσο Φπρνπνκπόο (Ιζη): Πξνζσλύκην ηνπ Βξκή Φπρνζηαζία (Ιζη): Ώθεξεκέλε έλλνηα ηεο δύγηζεο ηεο ςπρήο ησλ λεθξώλ ζε πιάζηηγγα, πνπ απαληάηαη ζηηο πεξηζζόηεξεο αλαηνιηθέο κπζνινγίεο. ηελ Εθζάδα αλαθέξεηαη ε δύγηζε ζηελ πιάζηηγγα ηεο θήξαο (ηεο κνίξαο ή ηνπ πεπξσκέλνπ) ηνπ Ώρηιιέα από ηε κηα θαη ηνπ Έθηνξνο από ηελ άιιε. Ώπηή ηνπ Έθηνξα βαξύλεη πεξηζζόηεξν, ζεκάδη όηη πξέπεη λα πεζάλεη. (ιδνμξ) Φσθίο (ε) (Μπζ): Κφξε ηνπ βαζηιηά Έξπθνο ηεο ηθειίαο. Με ηνλ Δξαθιή έθαλε δπν δίδπκα παηδηά ηνλ Πξφκαρν θαη ηνλ Βρέθξνλα, πνπ έγηλαλ βαζηιηάδεο ηεο πφιηο Φσθίδαο ηεο Ώξθαδίαο Φώθηο (ν) (Μπζ): Ο Ψώθζξ ήηαλ έλαο απφ ηνπο γηνπο ηνπ βαζηιηά ηεο Ώξθαδίαο Λπθάνλα, πνπ ηηκσξήζεθαλ απφ ηνλ Αία γηαηί ηνπ έδσζαλ λα θάεη αλζξψπηλν θξέαο
434
Χγπγία (Μπζ): 1. Έλα απφ ηα παηδηά ηεο Νηφβεο θαη ηνπ Ώκθίνλα (Νηνβίδεο) πνπ εμνληψζεθαλ απφ ηνλ Ώπφιισλα θαη ηελ Άξηεκε (Ώπνιιφδσξνο) 2. Σν κπζηθφ λεζί πνπ δνχζε ε Νχκθε Καιπςψ, βξηζθφηαλ πηζαλψο θνληά ζην Γηβξαιηάξ ή ηε Μάιηα ή ηελ Κξήηε, αλαθέξεηαη θαη ε Γαχδνο. Βθεί έθηαζε λαπαγφο ν Οδπζζέαο θαη έκεηλε καδί κε ηελ Καιπςψ γηα εθηά ρξφληα! Ώγυγος (Μπζ): Ο Ώβοβμξ ή Ωβύβδξ ήηαλ βαζηιηάο ησλ Βθηελψλ, απηνρζφλσλ (πξνθαηαθιπζκηαίσλ) θαηνίθσλ ηεο ΐνησηίαο. Καηά ηε δηάξθεηα ηεο βαζηιείαο ηνπ ζπλέβε ν πξψηνο θαηαθιπζκφο ηεο ειιεληθήο κπζνινγίαο, ν ιεγφκελνο Ωβύβζμξ Καηαηθοζιόξ (ίζσο απφ ππεξρείιηζε ηεο ιίκλεο ΚσπαΎδαο). Ο Χγχγεο ήηαλ απφ ηνπο ιίγνπο αλζξψπνπο πνπ επέδεζαλ ηνπ θαηαθιπζκνχ. Ήηαλ γηνο ηνπ Πνζεηδψλα, ζχδπγνο ηεο Θήβεο θαη παηέξαο ηξηψλ θνξηηζηψλ ησλ Πξαμηδηθψλ (ζεφηεηεο πνπ απνδεηνχλ ηε δηθαηνζχλε). (Παπζαλίαο) Χθάιεηα (Μπζ): Κφξε ηνπ Μαληηλέα, ζχδπγνο ηνπ Άβαληα θαη κεηέξα ηνπ Πξνίηνπ θαη ηνπ Ώθξίζηνπ (Ώπνιιφδσξνο) Χθεαλίδεο (Μπζ): Βλάιηεο Νχκθεο, θφξεο ησλ Σηηάλσλ Χθεαλνχ θαη ηεο Σεζχνο. Σν άλσ κηζφ ηνπ ζψκαηφο ηνπο ήηαλ γπλαηθείν θαη ην θάησ ςάξη (φπσο νη Γνξγφλεο). Καηνηθνχζαλ ζηε ζάιαζζα θαη ήηαλ πξνζηάηηδεο ησλ πδάησλ. Ήηαλ πεξίπνπ 3.000, φζνη ήηαλ θαη νη πνηάκηνη ζενί. (Δζίνδνο) Χθεαλίλε (Μπζ): Άιιε νλνκαζία γηα ηελ Χθεαλίδα Χθεαλίο (Μπζ): Μηα απφ ηηο Χθεαλίδεο, θφξεο ηνπ Χθεαλνχ θαη ηεο Σεζχνο (Δζίνδνο) Χθεαλόο θαη Σεζύο
Ψκεανός (Μπζ): Δ αξραηφηεξε ζαιάζζηα ζεφηεηα, έλαο απφ ηνπο Σηηάλεο, γηνο ηνπ Οπξαλνχ θαη ηεο Γαίαο, πξνζσπνπνίεζε ηνπ κεγάινπ σθεαλνχ πνπ θχθισλε φιν ηνλ γλσζηφ ηφηε θφζκν. χδπγφο ηνπ ήηαλ ε αδειθή ηνπ Σεζχο θαη ηα παηδηά ηνπο νη 3000 Χθεαλίδεο Νχκθεο θαη νη 3000 πνηάκηνη ζενί. (Δζίνδνο). Οη πην γλσζηέο απφ απηέο ήηαλ: Ώδιήηδ, Ώηάζηδ, Ώιθζνώ, Ώζία, Γαθαλαύνδ, Αζώκδ, Αςνίδα, Βοδώνδ, Βονοκόιδ, Βονώπδ, Γεολώ, Δθέηηνα, Θόδ, Εδοία, Εππώ, Εάκεζνα, Εάκεδ, Καθθζννόδ, 435
Καθορώ, Κενηδίξ, Κθοιέκδ, Κθοηία, Μεκαζεώ, Μδθόαμζζξ, Μήηζξ, Ξάκεδ, Οονακία, Παζζεόδ, Πεζεώ, Πενζδίξ, Πεηναία, Πθδλαύνδ, Πθμοηώ, Πμθοδώνδ, Πνοικώ, Ρόδεζα, ηύβα., Σεθεζηώ, Σύπδ, Υνοζδίξ, Χηοννόδ. Ώκελλος (Ιζη): Ππζαγόξεηνο θηιόζνθνο ηνπ 6νπ αηώλα. ώδεηαη έλα βηβιίν ηνπ γξακκέλν ζηελ δσξηθή δηάιεθην (Αζμβέκδξ Λαένηζμξ) Ώθηκνλ (Ιζη): Βηαίξα ηνπ 4νπ π.Υ. αη., εξσκέλε ηνπ Τπεξείδε. Ψκύαλος (Μπζ): Νεαξφο Φαίαθαο πνπ ζπκκεηείρε ζηνπο αζιεηηθνχο αγψλεο πξνο ηηκή ηνπ Οδπζζέα. (κεξνο) Χθπζόε (Μπζ): Μηα απφ ηηο Άξππηεο (Ώπνιιφδσξνο) Χθπκέλεο (Ιζη): Ο Χηοιέκδξ (1νο-2νο κΥ. αη.) από ηελ άκν ήηαλ ν παηέξαο ηεο πνηήηξηα Φηιαηλίδνο. Χθππέηε (Μπζ): 1. Σν φλνκά εο ζεκαίλεη γνξγφθηεξε. Μηα απφ ηηο Άξππηεο (Ώπνιιφδσξνο) 2. Δ ΑαλαΎδα Χθππέηε δνινθφλεζε ηνλ Ώηγππηηάδε Λάκπν ηελ πξψηε λχρηα ηνπ γάκνπ ηνπο (Ώπνιιφδσξνο) Χθπξξόε (Μπζ): Μηα απφ ηηο Χθεαλίδεο, εξσκέλε ηνπ ζενχ Ώπφιισλνο απέθηεζε απφ απηφλ ηνλ πνηάκην ζεφ Ίκβξαζν (Δζίνδνο) Ώκυτος (Ιζη): Ο ηοημξ (5νο π.Υ. αη.) από ηελ Κόξηλζν ήηαλ παηέξαο ηνπ Ώηλέα. (Θμοηοδίδδξ) Ψλενίας (Μπζ): Έλαο απφ ηνπο γηνπο ηνπ Οηλέσο (Ώπνιιφδσξνο) Ο Ώιελνο θαη ε Λεζαία Ώιελνο (Μπζ): χδπγνο ηεο Λεζαίαο πνπ ηελ κεηακφξθσζαλ νη ζεέο ζε πέηξηλε ζηήιε, φηαλ θαπρήζεθε φηη είλαη πην φκνξθε απ’ φιεο ηηο ζεέο. Ο ιελνο αλ θαη δελ ηηκσξήζεθε, δήηεζε απφ ηηο ζεέο λα έρεη ηελ ίδηα ηχρε κε ηε γπλαίθα ηνπ, γηα λα είλαη αηψληα καδί ηεο θαη απηέο ηνλ κεηακφξθσζαλ ζε βξάρν. Ψλήν (Ιζη): Ο Χθήκ από ηε Λπθία ηεο Μηθξάο Ώζίαο ήηαλ πνηεηήο, γλσζηόο από ηνλ Δνόδμημ θαη ηνλ Παοζακία. Ο Παπζαλίαο αλαθέξεη όηη νη ύκλνη ήηαλ από ηνπο αξραηόηεξνπο ειιεληθνύο θαη ηνπο ηξαγνπδνύζαλ νη ηέξεηεο ζηε Αήιν. Ώινο (Μπζ): Έκαξ από ημοξ Κέηνςπεξ Χκάξεο (Ιζη): ηξαηεγόο ησλ Βιιήλσλ κηζζνθόξσλ ζηνπο Πέξζεο (Ώννζακόξ) 436
Ωκφδακνο (Μπζ): Έλαο απφ ηνπο Κεξακεηθνχο Ααίκνλεο, θφβνο θαη ηξφκνο ησλ θεξακνπνηψλ Ώναρος (Μπζ): Εενέαξ ημο καμύ ημο Αζμκύζμο ζηδκ Νάλμ. ύιθςκα ιε ιζα ημπζηή πανάδμζδ, μ κανμξ ηαζ όπζ μ Αζόκοζμξ ενςηεύηδηε ηδκ Ώνζάδκδ ηαζ μ Θδζέαξ δεκ είπε ηακέκα πνόαθδια κα ημο ηδκ αθήζεζ. Ώπηο (Μπζ): βιέπε Ούπηο Ώξαη (Μπζ): Οη Ώξαη (Ώξεο) ήηαλ θφξεο ηνπ Αία θαη ηεο Θέκηδαο, ζεφηεηεο ηνπ ρξφλνπ θαη ησλ θαηξψλ, Καηά ηνλ Δζίνδν ήηαλ ηξεηο: ε Βπλνκία, ε Αίθε θαη ε Βηξήλε. Καηά ηελ αηηηθή παξάδνζε ήηαλ επίζεο: ε Θαιιψ, ε Ώπμψ θαη ε Καξπψ. Άιια νλφκαηα Χξψλ πνπ αλαθέξνληαη απφ δηάθνξνπο ζπγγξαθείο είλαη : Ώθηή, Άξθηνο, Ώλαηνιή, Ώπγή, Γπκλαζία, Αχζηο, Βππνξία, Βπθνξία, Μεζεκβξία, Οξζνζία, πνλδή, Σειεηή, Σηηαλίο, Φέξνπζα. Γηόλπζνο θαη Ώξεο Χξαπόιισλ (Ιζη): Ο νο Χναπόθθςκ (4 κΥ. αη.) ήηαλ Έιιελαο γξακκαηηθόο από ηελ Ώιεμάλδξεηα. Αίδαμε γξακκαηηθή ζηελ Ώιεμάλδξεηα θαη ζηελ Κσλζηαληηλνύπνιε. Έγξαςε ζρόιηα γηα ηνλ νθνθιή, ηνλ κεξν. ώδνληαη δπν βηβιία ηνπ γξακκέλα ζε ηεξνγιπθηθά πνπ ην κεηέθξαζε ζηα ειιεληθά θάπνηνο Φίιηππνο. (μοΎδαξ) Χξαηνδήιε (Ιζη): Υξηζηηαλή Βιιελίδα πνπ έδεζε ζην ΐπδάληην ηνλ 1ν αηώλα. Αίδαζθε ηνλ ρξηζηηαληζκό θαη ζπλειήθζε από ηνπο Ρσκαίνπο επί απηνθξάηνξα Ανκεηίνπ. Βθηειέζηεθε ζηελ ππξά. Δ Βθθιεζία ηελ αλαθήξπμε αγία. Χξείζπηα (Ιζη): λνκα κηαο από ηηο Νεξείδεο (Δζίμδμξ) Χξείζπηα (Μπζ): Κφξε ηνπ βαζηιηά ηεο Ώζήλαο Βξερζέα θαη ηεο Πξαμηζέαο Ο Άλεκνο ΐνξέαο ηελ εξσηεχζεθε θαη αθνχ απέηπρε λα ηελ γνεηεχζεη, απνθάζηζε λα ηελ αξπάμεη κε ηε βία (πνπ ήηαλ πην πνιχ ζηε θχζε ηνπ). Έηζη ηελ ψξα πνπ ε Χξείζπηα έπαηδεκε ηηο θίιεο ηεο ζηηο φρζεο ηνπ Ειηζνχ ηελ άξπαμε, ηελ ηχιημε ζε έλα ζχλλεθν θαη ηε κεηέθεξε ζηε Θξάθε, φπνπ ηελ βίαζε. Με ηνλ ΐνξέα απέθηεζε δπν θφξεο ηελ Κιενπάηξα θαη ηελ Υηφλε θαζψο θαη δπν θηεξσηνχο γηνπο ηνπο απνθαινχκελνπο ΐνξεάδεο (Κάιατο θαη Γήηεο). (Δξφδνηνο) Χξία (Μπζ): Δ Θεζπηάδα Ωνία ήηαλ κεηέξα ηνπ Λανκέλε απφ ηνλ Δξαθιή. 437
Χξηγέλεο (Ιζη): Ο Ώδαιάκηζμξ Χνζβέκδξ (185-254 κΥ.) από ηελ Ώιεμάλδξεηα, ππήξμε από ηηο ζεκαληηθέο κνξθέο ηεο ζενινγίαο ησλ πξώησλ ρξόλσλ ηνπ ρξηζηηαληζκνύ. Ο παηέξαο ηνπ Λεσλίδεο ζαλαηώζεθε γηαηί αξλήζεθε λα απνθεξύμεη ηελ πίζηε ηνπ θαη αλαθεξύρζεθε κάξηπξαο. Ο ίδηνο ν Χξηγέλεο είρε κνξθσζεί από ηνλ παηέξα ηνπ θαη άξρηζε λα δηδάζθεη γξακκαηηθή, αζηξνλνκία, δηαιεθηηθή, θηινζνθία, ξεηνξηθή θ.ά. ηαλ ν ηνπηθόο επίζθνπνο ηνπ απαγόξεπζε λα δηδάζθεη γηαηί ηνλ ζεώξεζε αηξεηηθό, ν Χξηγέλεο θαηέθπγε ζηελ Καηζάξεηα θαη άξρηζε λα γξάθεη αθαηάπαπζηα. Λέγεηαη όηη ζπλέγξαςε πάλσ από 5.000 έξγα. Καηά ηελ δηάξθεηα ησλ δησγκώλ ησλ ρξηζηηαλώλ από ηνλ απηνθξάηνξα ΐέθην, ν Χξηγέλεο ζπλειήθζε, βαζαλίζηεθε θαη θπιαθίζηεθε. Πέζαλε ζύληνκα, ίζσο εμ αηηίαο ησλ θαθνπρηώλ. Χξίσλ (Ιζη): Ο Χνίςκ (5νο π.Υ. αη.) ήηαλ Έιιελαο ιεμηθνγξάθνο Ψρίων (Μπζ): Γηνο ηνπ Τξηέα θαη ηεο Βπξπάιεο, θφξεο ηνπ Μίλσα. Ήηαλ γίγαληαο παζίγλσζηνο γηα ηελ νκνξθηά ηνπ θαη γηα ηελ ηθαλφηεηά ηνπ ζην θπλήγη. Ώπφ ηνλ Πνζεηδψλα είρε θιεξνλνκήζεη ηελ δπλαηφηεηα λα πεξπαηά πάλσ ζηελ επηθάλεηα ηεο ζάιαζζαο. Ο Χξίσλ ζπλδέεηαη κε αξθεηνχο κχζνπο, φινη φπσο θαηαιήγνπλ ζην φηη ν Χξίσλ, κεηά ην ζάλαηφ ηνπ κεηακνξθψζεθε ζηνλ γλσζηφ αζηεξηζκφ. (Ώπνιιφδσξνο) Ο αζηεξηζκόο ηνπ Χξίσλνο Χξόιπηνο (Ιζη): Βπίζεην ηεο Ήξαο Χξνκέδσλ (Ιζη): Βπίζεην ηνπ Ώπόιισλα Ώρος (Ιζη): Ο νμξ (5νο π.Υ. αη.) από ηε Μίιεην ήηαλ γξακκαηηθόο. Γλσζηά είλαη δπν έξγα ηνπ: Ονεμβναθία ηαζ εεκζηά θαη Λύζεζξ πνμηάζεςκ ημο Δνςδζακμύ. Χξσπηάδεο (Ιζη): Ο Χνςπζάδδξ ήηαλ παηέξαο ηνπ Ώξηζηνδάκαληνο από ηελ Βύβνηα. Καη ησλ δπν ηα νλόκαηα αλαγξάθνληαη ζε κηα επηγξαθή ηεο Βξέηξηαο. Χξσπόο (Μπζ): Γηνο ηνπ Μαθεδλνχ, εγγνλφο ηνπ Λπθάνλνο Ώξνο (Μπζ): Πνιεκηζηήο ησλ Ώραηψλ, ζθνηψζεθε απφ ηνλ Έθηνξα (κεξνο)
438
Ώτος (Μπζ): 1. Υζφληνο δαίκνλαο, έλαο απφ ηνπο Γίγαληεο Ώισάδεο, γηνο ηνπ Ώισέσο (ή ηνπ Πνζεηδψλα) θαη ηεο Εθηκέδεηαο, δίδπκνο αδειθφο ηνπ Βθηάιηε (κεξνο) 2. Έλαο απφ ηνπο Γίγαληεο γηνπο ηνπ Οπξαλνχ θαη ηεο Γαίαο. (Δζίνδνο) 3. Ο ηνο ν Κπιιήληνο ήηαλ ήξσαο απφ ηελ Κπιιήλε ηεο Διείαο, αξρεγφο ησλ Βπεηψλ ηεο Διείαο ζηνλ Σξσηθφ Πφιεκν, φπνπ ζθνηψζεθε απφ ηνλ Πνιπδάκαληα. Χθειίσλ (Ιζη): 1. Ο Χθεθίςκ ήηαλ παηέξαο ηνπ Νεηθάλδξνπ από ηελ Βνξδαία Μαθεδνλίαο. Καη ησλ δπν ηα νλόκαηα αλαγξάθνληαη ζε κηα επηγξαθή πνπ βξέζεθε ζηελ Δξάθιεηα. 2. Ο Χθεθίςκ ήηαλ πνηεηήο ηεο Μέζεο αηηηθήο θσκσδίαο. Έξγα ηνπ Κέληαπξνο, Αεπθαιίσλ, άηπξνη, Εάιεκνο θ.ά. Ώψ (Μπζ): Παηέξαο ηεο ππεξέηξηαο ηνπ Οδπζζέα Βπξχθιεηαο
Γίγαληαο πνιεκά ηνπο ζενύο
439
440