Stemband magazine #7 by Koor&Stem vzw

2016

E N I Z A G A M # 07

V.U. Koenraad De Meulder, Zirkstraat 36, B-2000 Antwerpen © Coverfoto: Karel De Puysseleir

ELIJKS M DRIEM A A ND

maart april mei

AG A ZINE VA

N KOOR & S

TEM

rkoor e d n i k r uit je eugdkoordirectie e e m l a Ha r en -J aat Kinde u Postgrad

ve... od of lSohakespeare o f e h t ic be ksten van William I f mu s te ziek op Koormu

voor jomuvan ons Geheugen e j d e i l e Ste M ijn e voor D Benefie

tac ti

Haal meer uit je kinderkoor

Postgraduaat Kinder- en Jeugdkoordirectie

De toekomst van de koortornooien

Interview met

Eric Whitacre

Montefagorum cd’s in webshop Koor&Stem

Koor wereld

HET WIJ-GEVOEL

Door de achtereenvolgende staatshervormingen kan je de contacten tussen de verschillende gemeenschappen in ons land niet echt intens noemen. We maken wel eens een uitstapje naar de Hoge Venen of naar de Ardennen, maar daar blijft het dan bij. Onze kennis over de Duitstalige en Franstalige gemeenschap staat op een laag pitje. Het wij-gevoel is in ons land soms ver te zoeken. In de koorwereld is het niet anders. De Vlaamse koorwereld is niet goed geïnformeerd over het koorleven in Wallonië of in Duitstalig België. We kunnen geen vijf dirigenten of vijf componisten uit beide gemeenschappen opnoemen. Omgekeerd is het even erg: onze Franstalige en Duitstalige collega’s kijken ook zelden over de taalgrens heen.

Als koorgemeenschap gaan we altijd op zoek naar meerwaarde, naar wederzijds begrip, naar wisselwerking. Als we écht geloven dat zingen mensen met elkaar verbindt, dan mogen taalbarrières geen drempel zijn. Daarom besloten de drie Belgische koorfederaties om in de toekomst nauwer samen te werken. De samenwerking tussen Födekam, de koororganisatie van de Duitstalige gemeenschap, A Coeur Joie, de Waals/Brusselse koororganisatie en Koor&Stem is meer dan symbolisch. Op korte termijn willen we concrete initiatieven lanceren. Het startschot werd gegeven met de repertoiredag en workshop met Bob Chilcott, op 16 en 17 april. ––– Koenraad De Meulder, directeur Koor&Stem

If music be the food of love…

Repertoiretips

Nieuwe partituren op Koorklank Fall, Ave Maria

Creaties

Agenda Koor&Stem

Mijn liedje voor jou

Steun De Stem van ons Geheugen

Koor zoekt dirigent

Koormuziek op teksten van William Shakespeare

JESUS’ BLOOD NEVER FAILED ME YET Van 14 april tot en met 1 mei vindt de zevende editie van het Festival van Vlaanderen Kortrijk Classic with a twist plaats, op diverse concertlocaties in en rond Kortrijk. Het is een uitgelezen kans om o.m. Huelgas Ensemble, Collegium Vocale Gent en Currende aan het werk te zien met polyfonie en hedendaags werk. Ook de amateurkoorwereld is vertegenwoordigd met het Kortrijks Vocaal Ensemble & The Chamber Players o.l.v. Wim Verdonck. Zij vertolken op vrijdag 22 april de psalm Jesus’ Blood Never Failed Me Yet in een legendarische bewerking van Gavin Bryars. Voor dit concert deelt Stemband magazine 5 duotickets uit.

In 1971 werkt componist Gavin Bryars met cineast Alan Power aan een film over het ruige London. Tijdens het filmen beginnen zwervers dronken te zingen, maar eentje die nuchter is, zingt de psalm Jesus’ Blood Never Failed Me Yet. Dat fragment blijft in Bryars’ hoofd spoken

en hij componeert er een simpele pianolijn bij. Wanneer hij het fragment in een ‘loop’ zet en zijn atelier verlaat, merkt hij bij zijn terugkomst dat de normaal zo levendige ruimte onnatuurlijk ingetogen is. Mensen bewegen langzamer en enkelen zitten alleen, rustig te huilen. Dat moment overtuigt hem om de bijpassende orkestratie uit te werken. De versie voor orkest, koor en de stem van Tom Waits is een echte cultklassieker! De emotionele kracht die uitgaat van de stem en de pakkende orkestratie is een postume ode aan de vitaliteit van de zingende zwerver. www.festivalkortrijk.be | 22 april 2016, 22.15 uur, Onze-Lieve-Vrouwekerk Kortrijk | Wil je kans maken op een gratis duoticket? Stuur gauw een mailtje naar tickets@koorenstem.be

WORKSHOPS VOOR KOORBESTUREN EN DIRIGENTEN De Koor- en Dirigentendag is dé plek om je te informeren, je te laten inspireren en om te netwerken met gelijkgestemde dirigenten en koorbesturen. Ditmaal vindt de Koor- en Dirigentendag plaats op 24 april 2016 in CC Palethe, Overpelt. Koorbesturen kunnen een workshop ‘ledenwerving’ of ‘digitale communicatie’ volgen, dirigenten maken kennis met de nieuwe liedbundels Oude liederen verrassend nieuw en Les Voix Perdues.

is dé plek om ten inspireren elijkgestemde n.

Voor dirigenten Koor&Stem Limburg verzamelde oude volksliederen en liet ze bewerken voor driestemmig basiskoor (gelijke en gemengde stemmen) door Limburgse componisten als Martin Slootmaekers, Paul Steegmans, Geert Malisse, Joost Termont, Bert Appermont. Ook de bundel Les Voix Perdues komt aan bod: vijf bewerkingen van Engelstalige oorlogsliederen en één in het Frans voor SATB en SAB.

Leden werven doe je op verschillende manieren: via persoonlijke contacten, concerten, flyers en koorwebsites. Het aantrekken van jongere zangers en mannenstemmen is en blijft een bekommernis van veel koren. In deze workshop geeft Nathalie Winters, procesbegeleider bij Kwadraet, je nieuwe tips en ideeën voor ledenwerving! Dankzij de praktische workshop door Kristof D’hanens van I Like Media haal je meer uit je digitale communicatie. Een website is onmisbaar voor de

an Koor&Stem vzw oor&Stem Limburg C Palethe, Overpelt

0 Overpelt

is CC Palethe e bereiken.

www.koorenstem.be/koorendirigentendag

7de

90 KINDER- EN JEUGDKOREN UIT 24 VERSCHILLENDE LANDEN ZONDAG 24 APRIL 2016 - CC Palethe, Overpelt

Het Europees Muziekfestival voor de Jeugd (EMJ) te Neerpelt vindt plaats van 29 april tot en met 1 mei 2016. Meer dan 90 kinderen jeugdkoren uit 24 verschillende landen hebben zich voor deelname aangemeld en willen graag meegenieten van de gezellige Europese muziekcultuur. Opvallend is dat ook dit jaar, met China en Zuid-Afrika, niet-Europese landen zijn vertegenwoordigd. Ruim 4.000 jongeren zullen de Neerpeltse straten en

concertzalen opvrolijken met hun muziek en jeugdig enthousiasme. Voor het 64ste EMJ werden de plichtliederen voor de verschillende reeksen gecomponeerd door Paul Schollaert, Kristiaan Van Ingelgem, Alain Craens, Kurt Bikkembergs, Hans Helsen en Erika Budai.

chting het het Kerkplein. voor de deur.

promotie en voor het imago van je koor. Wat wil je als koor vertellen? Hoe lok je bezoekers naar je site en hoe zorg je dat ze terugkomen? Waarom is Facebook belangrijk? Aan de hand van bestaande websites van koren legt hij uit hoe je op eenvoudige manier een website opzet of je huidige optimaliseert.

Masterclass Koorleiding Verneem meer over de plichtwerken, leer beoordelen in de vorm van een opleidingsjury, leg contacten met dirigenten, juryleden en componisten. Beleef het festival vanop de eerste rij tijdens een Masterclass Koorleiding met Roland Coryn. Een unieke belevenis om het dirigeren van kinderen jeugdkoren in de praktijk te ervaren. www.emj.be

LIEDJES OVER DE LENTE Doewap, dat zijn nieuwe kinderliedjes, lesvoorbereidingen en workshops voor leerkrachten van de lagere school. Zodat kinderen nog liever zingen! In de nieuwe digitale bundel Doewap #2 vind je liedjes van Jan Coeck, Sebastiaan van Steenberge en Marc Van den Broeck over familie en de lente! Komen de vogels opnieuw piepen en mogen de tuinkabouters na een

lange winter weer genieten van de zon? Dan is het lente! Opnieuw van Jan Coeck is een vrolijke meezinger. Ideaal voor die eerste, prachtige lentedagen! Rep je naar de website voor een luistervoorbeeld. Doewap #2 kan je meteen downloaden aan € 18. www.doewap.be

HAAL MEER UIT JE KINDERKOOR

Zingen met kinderen is top maar vergt een specifieke aanpak. Daarom startte het Conservatorium van Antwerpen, in samenwerking met Koor&Stem, bij het begin van het lopende academiejaar een Postgraduaat Kinder- en Jeugdkoordirectie. Marleen De Boo werkt er met vijf studenten die al enige tijd in de kinderkoorpraktijk staan en veel plezier beleven aan het zingen met kinderen. Toch voelden ze allemaal aan dat ze nog wat tips konden gebruiken om het efficiënter aan te pakken en dat ze nood hebben aan vaardigheden om dat extraatje bij de kinderen naar boven te kunnen halen. ‘Het was Freddy Marien, hoofd van het Antwerpse Conservatorium, die met het Postgraduaat Kinder- en Jeugdkoordirectie op de proppen kwam’, vertelt Marleen De Boo. ‘Hij had aan de muziekacademie van Lier al ervaren dat er een grote nood is aan een meer professionele aanpak om met kinderen te zingen. Vanuit mijn eigen ervaring weet ik dat muziekstudenten die koordirectie volgen tijdens hun opleiding doorgaans met het betere volwassenenkoor werken. De didactiek voor kinderen jeugdkoor komt daardoor te weinig

aan bod. Uiteraard zijn er heel wat dirigenten die met veel overgave en vanuit een buikgevoel met kinderen werken. Zingende kinderen zijn schattig, maar dat mag geen excuus zijn om er niet professioneel mee te werken. Tijdens dit postgraduaat leren de dirigenten hoe ze met een aangepaste didactiek het beste uit zingende kinderen kunnen halen.’

OP EEN REGENACHTIGE MAANDAG IN FEBRUARI Op een regenachtige maandag in februari steken we ons licht op tijdens het maandelijkse lesmoment in het Antwerpse Conservatorium en treffen er Marleen De Boo en de vijf studenten die zich dit jaar voor het postgraduaat inschreven. Ze hebben allemaal minstens een Bachelordiploma Muziek op zak en tijdens de sessie wordt er op die stevige muzikale basis verder gebouwd. Er wordt vlot gecommuniceerd en jargon wordt daarbij zeker niet geschuwd. De studenten bereiden die dag een repetitie voor die ze enkele dagen later gezamenlijk bij het kinderkoor De Regenboog van Tine Deckers zullen leiden. Het repertoire, door Tine geselecteerd, wordt gewikt en gewogen onder het alziend oog en het alerte oor van Marleen De Boo: ‘Waarom kies je op dit moment dat lied voor je koor? Is de tekst en melodie afgestemd op de leeftijd van de kinderen?’ Al zingend rond de piano trachten de studenten te achterhalen waar de valkuilen in het lied voor de kinderen verborgen liggen en hoe ze die het best omzeilen.

De zoektocht naar de juiste frasering, naar de plekken waar men eerder legato of meer afgestoten moet zingen in functie van de tekst, vergt teamwork. ‘Welke slagtechniek is hier adequaat? En hoe maakt de gestiek de overgang van het ene naar het andere meteen duidelijk voor de kinderen?’ Marleen De Boo kent de knepen van het vak en is altijd bereid die aan de studenten door te geven. Voortdurend komen er pertinente vragen, suggesties en opmerkingen uit de groep. Meestal heeft Marleen meteen een afdoend antwoord klaar, soms blijven er verschillende mogelijkheden open en laat ze de keuze aan de studenten. Idealisme en grote ambities worden hier tot realistische verwachtingen herleid. Er wordt gezongen, geanalyseerd en gedirigeerd. De bewegingen die de kinderen bij het zingen zullen maken worden ingeoefend. Er wordt intensief gewerkt. De tijd vliegt, en er is nog zoveel te doen. De cursus blijft dan ook niet beperkt tot die ene dag per maand. De kinderkoren van de studenten krijgen de komende weken bezoek van de koordirigentenklas. De taken voor de repetities worden tussen de studenten verdeeld. Tijdens de repetities wisselen ze elkaar af, ze observeren en helpen elkaar. Marleen De Boo kan bij die gelegenheden direct interveniëren en nabespreken. Ze nodigt haar studenten ook uit om tussendoor hun repetities te filmen en naar haar door te sturen. Die worden in de tussenliggende weken dan individueel besproken. De reacties daarop zijn zeer lovend. ‘Wanneer je jezelf in de filmpjes aan het werk ziet, merk je al veel op’, zegt Katleen de Vos. ‘En nadat Marleen ze bekeken heeft, kom je meteen te weten hoe het allemaal nog efficiënter kan.’ Dat betekent niet dat alles

daarna meteen gesmeerd loopt. ‘Marleen geeft heel goede tips en ze werkt meteen probleemoplossend’, zegt Tine Deckers. ‘Toch moet je aanvaarden dat je de oplossingen maar gaandeweg in je eigen praktijk kan integreren want de kinderen zijn het vaak anders gewoon. Het vraagt tijd om die gewoontes om te buigen.’

NODEN, WENSEN EN VRAGEN De noden en de verwachtingen waarmee de vijf studenten aan het postgraduaat Kinder- en Jeugdkoordirectie zijn begonnen, zijn grotendeels dezelfde en toch heeft iedereen ook zijn eigen verhaal. ‘Ik heb orgel gestudeerd en ben dan AMV en Samenzang gaan geven’, vertelt Koen Maris. ‘Gaandeweg is zingen met kinderen een belangrijk deel van mijn job geworden. Ik geef ook muziek op een lagere school en dan weet je goed wat kinderen op die leeftijd begrijpen en kunnen. Ik heb tijdens mijn opleiding koordirectie als nevenvak gedaan, dus slagtechniek was ook niet zo’n probleem voor mij. En in de bibliotheken van Koor&Stem en het Conservatorium vind ik mijn weg ook al wel om repertoire te vinden. En toch had ik het gevoel dat ik didactisch op mijn tandvlees zat bij het zingen met kinderen. Je kan zelf een lied instuderen, maar de vraag is hoe je kinderen dan kan laten doen wat je in je hoofd hebt. Hoe laat je ze in twee lessen foutloos een liedje zingen? Hoe verkrijg je een mooie koorklank? Welke manieren van spelenderwijs leren zijn efficiënt? Ik kon wel wat tips gebruiken om dat allemaal wat vlotter te laten lopen. Ik hoop dat het er na deze opleiding van komt om ook met een eigen kinderkoor of jeugdkoor te beginnen.’

Er wordt gezongen, geanalyseerd en gedirigeerd. Er wordt intensief gewerkt. De tijd vliegt, en er is nog zoveel te doen. 5

Ada Bakelants werkt al twintig jaar met kinderkoren en heeft zich vooral via korte cursussen steeds meer in het dirigeren ingewerkt. Het opzet van een cursus die een volledig academiejaar duurt en ook een getuigschrift op zou leveren, sprak haar wel aan. ‘Een kinderkoor is zoveel meer dan dirigeren en een lied aanleren’, zegt Ada. ‘Eerst draai je vooral op idealisme. En het is ook leuk om met kindjes te zingen. Maar je vervalt ook gauw in automatismen. Dan is het goed om eens kritisch naar jezelf te kijken en je licht op te steken bij specialisten. Ik wil ook tips krijgen en kennis opdoen om meer naar meerstemmigheid te kunnen grijpen.’ ‘Ik heb al een paar jaar een kinderkoor en had het gevoel dat ik nog meer uit mijn koor kon halen’, vertelt Tine Deckers. ‘Er waren altijd wel dingen waar ik tegenaan botste en ik vroeg me dan af hoe ik dat kon oplossen. Als pianist van opleiding kan ik bovendien nog aan mijn slagtechniek werken.’ Katleen de Vos heeft een opleiding regentaat muziek achter de rug en heeft een kinderkoor in Tienen. ‘Het leek me heel interessant om meer literatuur voor kinderkoor te leren kennen’, zegt ze. ‘En ik zat met veel vragen over hoe het nu echt moet, dat inzingen met kinderen, en de slagtechniek… Veel oude gewoonten zijn moeilijk te doorbreken. We leren

Katleen de Vos Veel oude gewoonten zijn moeilijk te doorbreken. We leren hier veel van elkaar. En je stelt voortdurend dingen in vraag.

6 hier veel van elkaar. En je stelt voortdurend dingen in vraag.’ Birgitte Christophe is gitarist van opleiding en werkt ook al vele jaren met zingende kinderen tijdens de lessen AMV en Samenzang. Ze heeft voor het tweede jaar ook een kinderkoor van de academie onder haar leiding. ‘Ik merkte dat ik toch nog tools miste om de kinderen naar een hoger niveau te tillen’, zegt Birgitte. ‘Het zijn de pedagogische tips en allerlei middeltjes om een lied efficiënter in te studeren die ervoor zorgen dat het nu al veel sneller gaat. En ik heb al veel gehad aan de stemtechnische aspecten, zoals het omschakelen naar kopstem, die in de lessen behandeld werden.’

Birgitte sluit bij dit onderzoek aan. Ze wil een leerlijn opstellen, een strategische opbouw of zeg maar een methode, voor het zingen met L1-L2 en L3-L4 (lagere graden AMV). De liedjes die Katleen selecteert zullen daar een plaats in krijgen. ‘De samenleving is sedert het vorige leerplan van 1990 toch wel veranderd’, vult Birgitte aan. ‘De inhoud van de liedjes, met bijvoorbeeld meer aandacht voor het multiculturele, moet dus ook aangepast worden. Met de nieuwe structuur en de autonomie voor de muziekacademies is dit meteen een pleidooi om de Samenzang in de opleiding te handhaven omdat het toch een heel belangrijke basis voor de kinderen is.’

OP ONDERZOEK

Tine wil onderzoeken hoe je kinderen via specifieke klank- en luisteroefeningen meer naar hun eigen stem kan laten luisteren. Bestaande oefeningen worden met nieuwe experimenten – waaronder het gebruiken van zelf ontworpen apparaten bij het zingen — gecombineerd.

Voor hun eindwerk trekken de kandidaten op onderzoek in de koorwereld. Uiteraard is het nog te vroeg om conclusies te trekken, maar de uitgangspunten maken ons alvast nieuwsgierig. Katleen wil onder meer het repertoire voor kinderkoren uit de bib van Koor&Stem uitpluizen en afwegen welk materiaal zinvol is om in de samenzangklassen van het DKO te gebruiken.

Koen vertrekt vanuit het Engelse Voiceworks, de inspirerende handboeken uitgegeven bij Oxford University Press, om te zien of die ook gebruikt kunnen worden door zijn collega’s in de lagere school die zelf geen muziekopleiding volgden. ‘Het gaat over hapklare liedjes waar je zo mee aan de slag kan, zegt Koen.

‘Welke mogelijkheden zijn er om die Engelse methode in een Vlaamse context te gebruiken?’ Ada wil de wisselwerking tussen componisten en koren of dirigenten onderzoeken. Schrijven componisten in hun werkkamer en gaan de dirigenten alleen maar naar de bib om muziek te vinden? Tijdens het Europees Muziekfestival voor de Jeugd in Neerpelt zag ze alvast dat er goede contacten zijn tussen dirigent, koor en componist van het opgelegd werk. Door componisten en dirigenten te bevragen wil ze beide werelden beter leren kennen en ze hopelijk ook wat dichter bij elkaar brengen. ––– Tom Eelen Leid je een samenzanggroep of een kinder- of jeugdkoor? Wil jij de muzikale grenzen van de jonge zangers verleggen en ben je op zoek naar de knepen van het vak? Het Koninklijk Conservatorium Antwerpen richt ook in het academiejaar 2016-2017 een postgraduaat kinderen jeugdkoordirectie in (niveau Hoger onderwijs).

www.ap.be/koninklijk-conservatorium

DE TOEKOMST VAN DE KOORTORNOOIEN Door de interne staatshervorming bestaat er veel onduidelijkheid over de toekomst van de provinciale koortornooien. In de koorwereld worden er terecht vragen gesteld. Veel van die vragen blijven nog onbeantwoord.

DE KOORTORNOOIEN VAN DE TOEKOMST?

Zal de Vlaamse gemeenschap in de toekomst koortornooien organiseren en zullen de verschillende regio’s daarbij betrokken worden? Welke rol zal Koor&Stem in de toekomst spelen bij de organisatie van die wedstrijden? Is er budget voorzien om koren die deelnemen financieel te belonen? Minister Sven Gatz stelde voor om de provinciale taken binnen de amateurkunstensector naar de Vlaamse Gemeenschap te verhuizen, inclusief de organisatie van de koor- en orkesttornooien. De Vlaamse Gemeenschap onderzoekt momenteel hoe. Het zal zeker nog tijd vergen om alles volledig uit te klaren. Wellicht wordt 2017 een overgangsjaar. Zowel het Forum voor Amateurkunsten als Koor&Stem dringen bij het beleid aan op het behoud van de koortornooien. Argumenten zijn er voldoende: deelnemen aan een

De provinciale koortornooien zijn nog steeds een succes, maar tegelijkertijd biedt de interne staatshervorming ons ook een unieke kans om ze inhoudelijk te vernieuwen en organisatorisch te versterken. Duidelijk is dat het een bottum-up verhaal moet blijven waarin alle koren kansen moeten kunnen krijgen. Het is ongetwijfeld zinvol om daarvoor op Vlaams niveau de lijnen uit te zetten en dan de concepten op regionaal niveau in te vullen in samenspraak met alle betrokkenen. Koor&Stem wil heel graag samen met de Vlaamse Gemeenschap, de vijf provincies en andere partners een vernieuwd, duurzaam en kwaliteitsvol concept uitdenken voor de organisatie van de koortornooien in de toekomst. Hopelijk kan dat snel! ––– Koenraad De Meulder, directeur Koor&Stem

wedstrijd en zingen voor een jury blijft een artistieke uitdaging voor elk koor. Het zijn ook fijne netwerkmomenten: koren ontmoeten elkaar, luisteren naar elkaar en krijgen de kans om van gedachten te wisselen over hun passie. In sommige provincies krijgen de deelnemende koren ook extra podiumkansen. De tornooien stimuleren bovendien repertoirevernieuwing. Er wordt gevraagd om koorwerken van hedendaagse Vlaamse componisten op het programma te zetten. Vaak komen die nadien ook op de concertprogramma’s van de koren terecht. Soms leidt dat zelfs tot compositie-opdrachten. En niet te vergeten: het provinciaal niveau is voor de meeste koren in Vlaanderen nog steeds het enige beleidsniveau dat – weliswaar beperkte – financiële middelen ter beschikking stelt voor hun werking.

ADVERTENTIE

HEIBRAND

Backing vogels zoeken zangtalent. BOEK JOUW KOORWEEKEND OP HEIBRAND.BE

]tekening: Timon Minjau [

bos van verrassingen!

Interview met Eric Whitacre

Als een frisse wind waaien de muziek en de innoverende projecten van de Amerikaan Eric Whitacre doorheen de koorwereld. Meer nog, hij ontketende een ware revolutie: zijn eerste twee albums Light & Gold (2010) en Water Night (2012) werden respectievelijk bekroond met een Grammy Award en met de eerste plaats in de iTunes Classical Charts. En een nog grotere impact kenden de verschillende edities van zijn Virtual Choir. In januari was Whitacre in België en maakte hij een bijzonder gesmaakte tournee samen met het Vlaams Radio Koor. Na afloop van de eerste repetitie met het VRK spraken we met de componist-dirigent. Laten we bij het begin beginnen. Hoe ben je ooit in de wereld van de koormuziek terecht gekomen? Eric Whitacre: ‘Altijd heb ik wel een liedje in mijn hoofd, dat was als kind ook al zo. Omdat ik zoveel met muziek bezig was, wilden mijn ouders mij pianolessen laten volgen. Dat was absoluut geen goed idee. Ik verafschuwde het zelfs! Ik probeerde liever zelf piano te leren spelen en ging vervolgens bij een popbandje. Maar het begon pas echt voor mij toen ik als tiener bij een koor ging meezingen. In eerste instantie interesseerde het koor mij omdat ik er meisjes kon ontmoeten. Het allereerste muziekstuk dat we zongen was het Requiem van Mozart. Vanaf dan veranderde mijn leven volledig. Het was het begin van mijn obsessie voor koormuziek.’ Bij het componeren vertrek je van een ‘golden brick’ als inspiratie voor een muziekwerk. In het Nederlands spreken we over ‘het leggen van de eerste steen’. Is het vergelijkbaar? Eric Whitacre: ‘Inderdaad! Voordat ik aan een compositie begin, heb ik een klankbeeld in mijn hoofd. Dat imaginaire beeld is nog heel vaag. Het gaat nog niet echt over noten of motieven. Al zingend of al piano spelend kom ik op een gegeven moment terecht bij een bepaald akkoord – dat kan een heel simpele samenklank zijn – dat resoneert met het klankbeeld. Dat is mijn ‘golden brick’, waarvan ik onmiddellijk voel dat hij het DNA bevat van de rest van de compositie. Vergelijk het met het beginmotief van de Vijfde Symfonie van Beethoven. De eerste vier noten van de symfonie dragen alle emoties en ideeën met zich mee. De potentionaliteit van het hele muziekwerk zit vervat in dat ene motief. Het is de ultieme baksteen! ‘ Wanneer je schrijft, beslis je op voorhand of je voor een amateurkoor of voor professionelen zal schrijven? Eric Whitacre: ‘Ik wil in eerste instantie altijd een koorwerk schrijven dat niet te moeilijk is en élk koor in de hele wereld kan zingen! Maar uiteindelijk laat je je toch leiden door de tekst en door de klankkleuren die je wilt bereiken. Je voegt hier en daar noten toe, en plots kom

9 je tot de constatatie dat er een koorwerk met veertien verschillende partijen voor je ligt. (lacht) Het is vaak moeilijker om het eenvoudig te houden dan om gewild ‘moeilijke muziek’ te schrijven! Maar mijn esthetiek is dat ik muziek wil schrijven die de meeste mensen kunnen uitvoeren.’ De roeping om zoveel mogelijk mensen te kunnen bereiken komt het duidelijkst naar voor bij het Virtual Choir. Vergt het schrijven van muziek voor zo’n project een andere aanpak? Eric Whitacre: ‘Niet echt. De eerste muziekwerken die we uitvoerden met het virtual choir waren bijna stuk voor stuk werken die ik al geschreven had. Het is daarentegen heel fascinerend om te zien hoe ver het resultaat staat van de muziek die je oorspronkelijk in je hoofd had. Tegelijkertijd geeft het project je de ultieme controle. Je creëert namelijk een ‘track’ voor de dirigent, waarop alle zangers overal ter wereld zich baseren wanneer ze zingen. Nadien worden alle opnames samengebundeld en – zeker bij het eerste project in 2009 – klonk het resultaat als één van de beste uitvoeringen die ik ooit hoorde!‘

Zijn er nog dergelijke projecten in aantocht? Eric Whitacre: ‘Absoluut! Het is belangrijk om altijd met onverwachte zaken uit de hoek te komen. Ik kan je al verklappen dat we er virtual reality zullen bij betrekken. Stel je voor dat je middenin een koor staat. Overal rondom je heen zie je en hoor je koorzangers. Je wordt als het ware zowel visueel als auditief ondergedompeld in de muziek.’ Is het gebruiken van technische vernieuwingen voor jou dé manier om jeugd aan te trekken voor klassieke muziek of voor koormuziek? Eric Whitacre: ‘Dat is moeilijk te zeggen. Ik sta graag in contact met jongeren. En het beste medium daarvoor is de sociale media. Ik doe bij mijn zoontje mijn uiterste best om te vermijden dat hij er voortdurend mee bezig is, maar het kan ook heel verrijkend werken. Daarom dat ik op Twitter of op Facebook meestal zaken post die ik frappant of grappig vind. En deze weetjes wissel ik af met berichten over muziek of muziekvideo’s. Doordat ik met zovelen kan delen wat ikzelf écht graag hoor, ben ik in staat anderen te bereiken en te raken. Ik maak bovendien geen onderscheid tussen Bach, de Beatles of koormuziek. Er is enkel maar goede en slechte muziek.’

Carine Spiloes ‘Blij dat de werken die hij voor gelijke stemmen heeft geschreven, zingbaar zijn voor mijn koor.’

10 Je staat vandaag voor het Vlaams Radio Koor zowel als dirigent én als componist. Er zullen heel wat werken van jezelf uitgevoerd worden. Vind je het belangrijk dat je zowel componist als dirigent bent? Eric Whitacre: ‘Ik ben begonnen als componist, en ben pas later dirigent geworden. Dat had eerder een praktische reden. Heb je ooit meegemaakt dat iemand anders jouw muziek uitvoert? Het klinkt vreselijk! (lacht) Het is dus niet zo dat ik ervan droomde om dirigent te worden, maar het was het enige medium waarmee ik een soort controle kon uitvoeren op mijn eigen muziek. Het is pas al doende dat ik ervoer wat een fantastische manier het is om jezelf te verrijken en om als muzikant te groeien.’ Je hebt zonet de eerste repetitie achter de rug. Wanneer je voor de eerste maal voor een koor staat, wat is voor jou het belangrijkst: dat er onmiddellijk een ‘klik’ is tussen jou en het koor, of dat je voelt dat ze een goede connectie hebben met de muziek? Eric Whitacre: ‘In het Engels heb je de uitdrukking ‘to read the room’. Dat is wat ik elke keer probeer te doen. Als je voor een groep studenten staat, dan moet je het helemaal

anders aanpakken dan bij een professionele en fantastische groep zangers zoals het Vlaams Radio Koor. Een professioneel koor is er gerust in, vanaf de eerste noot. Jongeren en studenten daarentegen zijn nerveuzer om te zingen. Het is een ander soort machine dat je moet bedienen. Als ik vervolgens begin te dirigeren, versnel of vertraag ik het tempo zonder dat ze het zich realiseren. Op die manier peil ik hun reacties en kan ik beslissen hoe ik de repetitie verder inplan: welke werken, welke passages, zelfs soms welke grappen! Dat gebeurt allemaal op een heel intuïtieve manier. Voor mij is de klik dus het belangrijkst.’ Tot slot zag ik op je Twitter-account nog een bijzondere omschrijving van jezelf: ‘Vijfde man van Depeche Mode’? Eric Whitacre: ‘Tja, zij weten dat eigenlijk nog niet, maar het is zo. Ik ben een ongelooflijke fan! Van één van hun songs, Enjoy the Silence, maakte ik zelfs een eigen versie en stuurde het op. Ik kreeg helaas nooit antwoord. Maar moest het ooit gebeuren dat ze me aanspreken als hun “vijfde man”, ik zou onmiddellijk ja zeggen... En daarna kan ik op pensioen! (lacht)’ ––– Waldo Geuns

Ik leerde Eric Whitacres’ muziek kennen in 2010 door een tip van Erik Demarbaix, koorconsulent bij Koor&Stem. Ik was op zoek naar nieuw repertoire voor tijdens het 20-jarige jubileumconcert van het Kinder- en Jeugdkoor de Kleine Johannes. En zo ontdekte ik Whitacre’s 5 hebrew love songs... Dat was meteen een schot in de roos! Ik geraakte geboeid door zijn Virtual Choir. Het idee dat je met zangers van over de hele wereld één groot virtueel koor kan vormen, sprak mij geweldig aan. Ik heb online de tweede sopraanpartij ingezongen van Sleep. Het leuke eraan was dat je door je engagement steeds weer gaat kijken naar de volgende inzendingen, naar de reacties daarop, de aanmoedigingen van onbekenden, de positieve coaching van Eric Whitacre zelf,... Bij de lancering zat ik vol bewondering te kijken en te luisteren - ik had hetzelfde zalige gevoel als na een liveuitvoering! Wat ben ik blij dat de werken die hij (ook) voor gelijke stemmen heeft geschreven, zingbaar zijn voor mijn koor. Zowel bij de koorleden als bij ons publiek creëert het zingen van deze werken een sfeer van goed gevoel, in balans zijn, tot rust komen en genieten. Ik ben ook opgetogen dat een schitterend koor als het VRK de mij nog onbekende pareltjes The City and the Sea en het zeer pittige Leonardo dreams of his flying machine heeft leren kennen. Werken die het meesterschap overduidelijk maken van een componist die ondanks alles heel aimabel en eenvoudig blijft.

CD KORT

MONTEFAGORUM CD’S IN WEBSHOP VAN KOOR&STEM

Voor het nieuwste schijfje van Psallentes heeft artistiek directeur Hendrik Vanden Abeele zich laten inspireren door de zingende engelen van het Lam Gods. En omdat we niet precies weten wat er weerklinkt op de beroemde muzikale panelen van de gebroeders Van Eyck, liet Hendrik zijn fantasie de vrije loop. Hij bouwde met zijn Psallentesengelen (12 vrouwen) een reeks drieluikjes uit: Triptycha. Daarin worden zowel gregoriaanse als meerstemmige fragmenten uit missen van Dufay, Ockeghem, Despres, de la Rue en Willaert aan elkaar gesmeed. Het resultaat is een poëtisch geheel. (Le Bricoleur/Harmonia Mundi)

Sinds 2010 combineert Montefagorum Productions de intentie om Vlaamse hedendaagse koormuziek meer in de kijker te stellen met een platform voor alle koren die een waardevolle geluidsopname willen maken. Een team professionelen tovert een gespecialiseerd programma om tot een benijdenswaardig Vlaams exportproduct. We zijn blij te kunnen aankondigen dat de cd’s van Montefagorum Productions nu ook in de webshop van Koor&Stem verkrijgbaar zijn. Ze geven een mooi overzicht van wat er aan hedendaagse koormuziek bestaat.

In 2003 verscheen een opname met religieuze werken rond Selva morale et spirituale van Monteverdi door het voltallige Currende (16 zangers) van Erik Van Nevel en een instrumentaal ensemble. Het werd zo’n succes dat de werken van Gabrieli, Monteverdi en Cozzolani eind vorig jaar nog eens verschenen. Currende laat de bijzondere grootsheid van deze drie componisten uit de 16de en 17de eeuw ten volle horen. (Etcetera)

in 1936 geboren zijn: Raoul De Smet, Frans Geysen, Jean Lambrechts en Vic Nees. Op Am siebenten Tage vinden we opnieuw veel interessants terug, voor mannenkoor deze keer, van Roland Coryn, Vic Nees, Maarten Van Ingelgem, Rudi Tas, Noor Sommereyns en Bikkembergs zelf. En niet te vergeten, ingezongen door Camerata Musica Limburg, een erg goed mannenkoor o.l.v. Jan Schumacher. Een tweede portret van Bikkembergs horen we op Prometheus. Het Vlaams Radio Koor zingt profane muziek a cappella o.l.v. de componist. Zeer geslaagd is ook In Pace Frivola, een 14-delig werk van Sebastiaan Van Steenberge, gezongen door Musa Horti. De Cappella di Voce duikt opnieuw op voor een portret van Paul Schollaert waarop onder andere De XIV Stonden te beluisteren zijn. Opnieuw een belangrijke cd in de zich nog steeds uitbreidende collectie. Rep je naar www.koorenstem.be/webshop!

Al na enkele maten van The Gift of Life hoor je de typische optimistische schrijfstijl van John Rutter, één van de meest representatieve koorcomponisten van onze tijd. In totaal koos hij voor deze cd acht recente werken. Centraal staat zijn zesdelige compositie The Gift of Life voor koor en orkest uit 2015. ‘Dit is mijn grootste werk sinds mijn Mass of the Children van tien jaar geleden’, schreef de componist. ‘Ik ben erg blij dat de opname amper drie maanden na de première in april van vorig jaar gerealiseerd werd.’ De voorbeeldige vertolking van dit omvangrijk werk van 40 minuten is in handen van The Cambridge Singers en het Royal Philharmonic Orchestra o.l.v. Rutter zelf. (Collegium Records). ––– Mirek Cerny

This we know, de eerste cd van het label, gezongen door Caloroso, was meteen een schot in de roos. Fijne koormuziek van Vic Nees, Kurt Bikkembergs, Maarten Van Ingelgem en Sebastiaan Van Steenberge voor gelijke stemmen, jeugdkoor in dit geval. Op Live horen we het CBM-jeugdkoor uit Tienen o.l.v. Kurt Bikkembergs, met eigen werk en hedendaagse koormuziek van overal ter wereld. Sacred Works I en II verzamelt religieus werk van de initiatiefnemer, Bikkembergs, gezongen door Capella di Voce, Capella Sanctorum Michaelis et Gudulae en Caloroso. Op Chanson d’automne hoor je oude opnamen van het BRT-koor o.l.v. Vic Nees en Erik Van Nevel met prachtige koorklassiekers van Raymond Schroyens zoals Penthalpha, My love is like a red red rose en Six Dickinson Miniatures. Op Voorbij de zon en de wind zet het label het portret van Schroyens verder. Nog in 2012 verschijnt de cd Water, water, babbelwater met muziek van Kurt Bikkembergs. Een mooie koorklank en de juiste balans, daarvoor staan Vocaal Ensemble Reflection garant. Een volgende cd verzamelt componisten die

KOOR WERELD

Jouw koor of zangproject hier in de kijker? Bezorg ons een recente en originele foto met een tekstje van maximum 100 woorden. Mail naar redactie@koorenstem.be voor 10 mei 2016.

20 JAAR JUST FOR FUN 12

Het vocale jazzaanbod in Vlaanderen is klein, Just For Fun wil daar verandering in brengen. Just For Fun is een enthousiaste groep van 16 zangers uit Mechelen en omstreken en staat sinds 5 jaar onder leiding van Johan De Lombaert. Deze formatie heeft zich gespecialiseerd in vocale jazz- en poparrangementen. In maart 2015 werd Just For Fun geklasseerd in de ereafdeling op het koortornooi van de provincie Antwerpen en een maand later scoorden ze met 95% op het korenfestival in Kontich. In 2016 bestaat Just For Fun 20 jaar. Dit wordt gevierd met een jubileumconcert op 5 juni om 15.00 uur in de stadsschouwburg te Mechelen. Just For Fun zal bijgestaan worden door de groep Cream Colored Ponies, die in een stijlvol vintage-cachet swingjazz van de bovenste plank brengen. www.facebook.com/j4fun.be

SOLIDARITEITSKOOR FRAPPANT Solidariteitskoor Frappant uit Wilrijk zingt over kleine, broze mensen, over machteloze groepen, en kwetsbare volkeren. ‘We bezingen de aarde die ons voedt, de kinderen die de toekomst vormen, het land dat ons lief is.’ Het koor bestaat uit 168 leden, 4 stemgroepen en een orkest dat zorgt voor de muzikale begeleiding. Ze repeteren een keer per maand met een collectief van vier dirigenten. Ondanks hun grote aantal, delen ze graag het podium met andere stemmen. Ze traden op met Willem Vermandere en Raymond van het Groenewoud, ze werkten al samen met

Nathalie Meskens en gingen in zee met poppen uit het atelier van Theater Froefroe. Met de opbrengsten van hun optredens steunt Frappant diverse projecten en goede doelen, waaronder Pax Christi International en de vredesontmoeting in Sarajevo, een vakantiekamp in de Cevennes voor jongeren uit Jeugdzorg Emmaüs, ... In september 2012 startte het familiekoor ‘Frappilie’, een nieuwe loot aan de Frappantstam. Kinderen komen samen met ouders en grootouders naar het familiekoor en leren er samen liederen aan. www.frappant.info

REGENBOOGKOOR KAPELLEN

POPKOOR DAMES & HEREN Na de geslaagde open repetitie van 27 november 2015, hebben meer dan tien nieuwe enthousiaste zangers het popkoor Dames & Heren uit Erps-Kwerps vervoegd. Elke vrijdagavond stoomt dirigent Jan De Koninck geanimeerd de hele groep klaar voor het koortornooi op 24 april. Hun nieuwe online oefenmethode is hierin eveneens een handig hulpmiddel als voorbereiding. Met swingende liedjes zoals Bicycle Race, Breakfast in America, Is she really going out with him en een moderne versie van Agnus Dei zullen de Dames & Heren hun plaats in de categorie popkoor met verve verdedigen. www.damesenheren.be

De regenboogsjaal of wipala is ons symbool. Bij de bewoners van de Andes is die sjaal het symbool van 500 jaar strijd tegen verdrukking. Zangervaring of muzikale scholing is mooi meegenomen maar is zeker geen must bij ons. Het regenboogkoor wil een brede groep van mensen aanspreken om samen te zingen. Zo gingen we in februari 2016 zingen in het asielcentrum van Kapellen. We zongen voor vrede in het Nederlands, Frans en Engels. Ook buurtbewoners en sympathisanten waren van de partij, in een sfeer van verbondenheid en solidariteit! www.regenboogkoor.be

Belevingsconcert en workshop

FESTINA LENTE Op zaterdag 21 mei 2016 vindt het belevingsconcert Festina Lente plaats in Edegem. An Meeusen en het kamerkoor Pantarhei organiseren een concert en workshop waarin klankbeleving centraal staat: samen pure emotie creëren met een heerlijk klankenbad! An Meeusen leidt de workshop, haar kamerkoor Pantarhei assisteert. Deelnemers werken aan het hoofd op ‘hold’ zetten, geboorte geven aan de eigen stem en het aanwakkeren van de creativiteit via stemgebruik. Je kan zo proeven van wat klankbeleving nog meer is dan gewoon een lied zingen of beluisteren. Zingen is ook ontspanning, brengt mensen samen, kan ons tot tranen toe ontroeren. Het concert brengt bestaande koormuziek, maar ook improvisaties door het koor, Inez Carsauw, An Meeusen en het publiek. Het programma is erg gevarieerd zijn; van zachtzoete nummers tot muziek die swingt en rockt. Wie de workshop vooraf volgt, wordt tijdens het concert uitgenodigd deel te nemen aan improvisatiemomenten.

40 JAAR RUUSBROECKOOR Het Ruusbroeckoor van Hoeilaart organiseerde op 5 maart 2016 een concert om zijn 40-jarig bestaan te vieren. Voor deze gelegenheid werkte het koor samen met Nero’s muzikanten onder leiding van Chantal Derongé. Dirigent Johan Sluys zorgde voor de arrangementen en nieuwe, eigen composities. Samen met vaste begeleidster Heather Charlton bracht het koor een gevarieerd programma met werk van Jan De Wilde, Verdi, Queen, John Rutter, John Dowland.

workshop om 18.30 uur en concert om 20 uur. // Prijs: € 27 (concert incl. workshop), concert vvk: € 15 (kassa: € 17) // Contact: www.kamerkoorpantarhei.wordpress.com © Robert Biesemans

www.facebook.com/ruusbroeckoor/

Festina Lente, zaterdag 21 mei 2016, Sint-Antoniuskerk, Eikenstraat, Edegem. // Namiddagsessie met workshop om 13.30 uur en concert om 15 uur. Avondsessie met

SINGING VILLAGE FESTIVAL In het kader van de Week van de Amateurkunsten wordt van 5 tot 8 mei 2016 het kasteelklooster Sint-Jansberg in Zelem omgevormd tot een zingend dorp. Het hele weekend kan je genieten van een ruim aanbod aan zangcirkels en –workshops voor zowel beginnende als ervaren zangers, met liederen uit de vier windstreken, stemexploratie, mantra’s en chants,… En zondag is familiedag. Kom dan met de hele familie genieten van samen musiceren en zingen tijdens de zang-en drumateliers. Van 5 tot 8 mei kunnen kinderen, jongeren en volwassenen mee op muzikale wereldreis tijdens de zangstage van Songlines o.l.v. Els Cuypers (volwassenen) en Henk Mesuere (kinderen) met een toonmoment op zondagvoormiddag. www.singingvillage.org

MATCH, AMATEURKUNSTENAARS NEMEN BOZAR IN Tous ensemble! Kunst verbindt! Amateurkunsten en professionele kunsten MATCH’en op zaterdag 7 mei bij BOZAR. Taalgrenzen vervagen: Brussels, Vlaams én Waals creatief talent laten samen het beste van zichzelf zien op diverse locaties in het Paleis voor Schone Kunsten. Kom proeven of beter, neem deel aan verrassende, interactieve performances en innovatieve workshops. www.wak.be

If music be the food of love..

sing on 14

In 2016 is het 400 jaar geleden dat Shakespeare (1564 - 1616) stierf. Het initiatief Singing Shakespeare (www.shakespeare.org.uk/singingshakespeare) inspireert koren, componisten en muziekliefhebbers om composities op teksten van Shakespeare te schrijven en/of uit te voeren. Wij doken de bibliotheek in op zoek naar koormuziek op teksten van William Shakespeare. De eerste zettingen

Who is Sylvia?

Al tijdens Shakespeares leven ontstond It was a lover and his lass van Thomas Morley (1557/1558-1602). Het is meteen één van de oudste zettingen voor koor op teksten van ‘the bard’. Het vrolijke koorwerkje is nog steeds erg bekend onder de koren.

Franz Schubert (1797-1828) zette een Duitse vertaling van Hark, hark, the lark (horch, horch, die lärch) uit Shakespeares Cymbeline. Daarvan bestaat een versie voor gemengd koor. Schubert zette ook Who is Sylvia? uit Two Gentleman of Verona als Wer ist Sylvia? als sololied. Van dit lied bestaat er een koorversie in het Engels voor SATB, maar ook een zesstemmig arrangement met piano van de King’s Singers en een vierstemmige bewerking met piano voor drie vrouwenstemmen en één mannenstem. Een eenvoudig en erg mooi lied.

Barokperiode Henry Purcell (1659-1695) en William Shakespeare zijn een vanzelfsprekende combinatie. In zijn semi-opera The Fairy Queen zet Purcell Shakespeares A Midsummer night’s dream op muziek. Duetten, trio’s en sololiederen wisselen af met dansen, koordelen en instrumentale tussenspelen. Bij Purcell vinden we ook If music be the food of love terug, een prachtig sololied dat in 2 versies voor solostem bestaat en daarnaast ook nog een bewerking voor koor SATB kent. Minder geweten is dat de tekst in feite niet van Shakespeare komt, tenzij de eerste zeven woorden, die afkomstig zijn uit zijn theaterstuk Twelfth Night. Vanaf ‘love’ gaan de credits naar Colonel Henry Heveningham (1651-1700).

Ein Mitsommernachtstraum van Felix Mendelssohn (1809-1847) is een betoverend orkestwerk, wereldberoemd geworden omwille van de bruilofsmars. Het vierde deel – het enige gezongen deel — is een Lied mit Chor dat aanvangt met een prachtige solo-elf die haastig het ongedierte bij haar koningin Titania wegjaagt in ‘Bunte Schlangen’ waarna een harmonieus vrouwenelfenkoor ‘Gute Nacht’ wenst.

Iedereen schrijft Shakespeare songs De laatste eeuw hebben veel componisten zich laten inspireren door Shakespeare. In Engeland denken we natuurlijk aan Benjamin Britten (1913-1976) met zijn ongeëvenaarde opera Midsummernightsdream. Ben je op zoek naar louter koormuziek, dan kom je terecht bij John Rutter (°1945) met zijn Birthday Madrigals voor SATB. De Britten zijn dol op Shakespeare. Bij Oxford University Press vind je ontzettend veel koormuziek op zijn teksten: Shakespeare Songs van William Mathias, de gevarieerde en interessante Three Shakespeare Songs van Ralph Vaughan Williams (dezelfde titel vinden we bij Gabriel Jackson), bundels van Cecilia Mc Dowall, David Willcocks, John Gardner, John Buller,… kortom voor ieder wat wils. Bij dezelfde uitgever vind je ook de twee verzamelbundels vol Shakespearefavorieten van Bob Chilcott: Shall I compare thee voor gemengd koor en Hark, Hark the lark voor gelijke stemmen. Met deze muziek werken we ook op de repertoiredag op 16 april.

Ook uitgeverij Novello pakt uit met een collectie Shakespearezettingen: Novello Shakespeare Choral Collection. De bundel bestaat uit 19de en 20ste eeuwse koorzettingen, naast nieuw geschreven werken voor allerlei types koren. In Finland schreef Jaakko Mäntyjärvi (°1963) Four Shakespeare Songs met het fantastische Double, double toil and trouble, More Shakespeare Songs en – ondanks de titel toch op teksten van Shakespeare — No More Shakespeare Songs? Het ontdekken waard.

In Vlaanderen Kurt Bikkembergs schreef voor Camerata Aetas Nova o.l.v. Dieter Staelens uit Leuven So good night unto you all op de laatste lijn uit Shakespeare’s A Midsummer Nights’s Dream waarbij het personage Puck het publiek voor het laatst aanspreekt en hen vaarwel wenst ‘So good night unto you all’. Bij Frits Celis (°1929) vinden we Three Shakespeare Poems (2002)– achtereenvolgens voor vrouwenkoor, gemengd koor en mannenkoor – als opgelegd werk voor de Internationale Koorwedstrijd in Maasmechelen. Voor diezelfde wedstrijd schreef Martin Slootmaekers (°1968) How oft, when thou, my music voor vierstemmig vrouwenkoor. Tot slot willen we ook Shall I compare thee to a summer’s day voor tweestemmig vrouwenkoor en piano van Michaël Vancraeynest (°1976) aanbevelen. Expressief, gevarieerd en kleurrijk. En gewoon bij Koor&Stem te verkrijgen. ––– Liesbeth Segers

Songs and Sonnets van Shearing Kristel Verpoten, dirigente Vokalis (Onze-Lieve-Vrouwkoor Mechelen): ‘George Shearing is vooral bekend als jazzpianist. In de jaren ’90 groeide zijn interesse voor koormuziek, wat aanleiding gaf tot de cyclus Songs and Sonnets op tekst van Shakespeare. Het werk ging in 1999 in première met de componist zelf achter de piano. De suite bevat 7 koorwerken die heel gevarieerd zijn in stijl. De werken liggen gemakkelijk in het gehoor maar zijn door de rijke jazz harmonieën toch een uitdaging voor het koor om uit te voeren. Vokalis heeft enkele jaren geleden al eens een uitstapje gemaakt naar de jazzmuziek door samen met de VRT Bigband het Sacred Concert van D. Ellington uit te voeren. Die ervaring smaakte naar meer en vandaar de keuze om in ons Shakespeareconcert de Songs and Sonnets van Shearing centraal te stellen.’ Concert ‘A Midsummer Night’s Concert’, zaterdag 23 april 2016 - 19 uur, St.-Romboutscollege Mechelen. Uitvoerders: de 3 koorgroepen van het O.-L.-Vrouwkoor Mechelen vzw (Kolor, Koraal, Vokalis). Wannes Vanderhoeven (piano), Christophe De Visscher (contrabas). Info & tickets: www.olvkoor.be

he man that hath no music in himself, Nor is not moved with concord of sweet sounds,

Is fit for treasons, stratagems, and spoils; The motions of his spirit are dull as night, And his affections dark as Erebus. Let no such man be trusted. Mark the music. William Shakespeare, The Merchant of Venice (1596- 1598)

Bob Chilcott in BelgiE

Op zaterdag 16 april verwelkomen we Bob Chilcott in deSingel in Antwerpen voor een repertoiredag voor zangers, dirigenten en geïnteresseerden, op zondag 17 april trekken we ons terug in het Muziekinstrumentenmuseum in Brussel en focussen we op dirigenten. ‘A contemporary hero of British Choral Music’, schreef de Britse zondagskrant The Observer over hem. Chilcott is dan ook één van de bekendste componisten ter wereld en wordt overal gezongen. Hij zal tijdens de repertoiredag op 16 april werken aan koormuziek voor gemengd koor op teksten van Shakespeare uitgegeven bij Oxford University Press. Don’t miss this unique opportunity want het aantal deelnemers is beperkt tot 100. Workshop voor dirigenten Bob Chilcott zal op 17 april in Brussel over zijn werken vertellen terwijl het dirigentenkoor zijn muziek al zingend leert kennen. We grasduinen daarvoor ook in brand new material zoals zijn Gloria dat in januari 2016 verscheen en we gaan ondermeer ook dieper in op zijn Jazz Folk Songs for Choir. Brussels Chamber Choir is aanwezig als aanzingkoor. Contact: Liesbeth Segers, liesbeth.segers@koorenstem.be, +32 (0)3 237 96 43 // Meer info en tickets via www.koorklank.be.

Repertoiretips Bob Chilcott In Mo li hua schrijft Chilcott vijf bewerkingen voor SATB en piano van traditionele Chinese liederen over de eenvoud en schoonheid van het alledaagse leven. De teksten zijn in het Engels en in het Chinees. De muzikale fusie van Oost en West is hoorbaar in de muziek. Uitgegeven bij Oxford University press. ‘Brand new’ is Chilcotts Gloria voor SATB en piano of koperkwintet, pauken en orgel. Chilcott verwerkt het Latijnse Gloria tot een jubilerend werk in vier delen: een stuwend Gloria in excelsis deo wordt gevolgd door et in terra pax voor de bovenstemmen, het zachte Domine Deus leidt naar een lyrisch Qui tollis peccata mundi. Aan het einde zorgen het tempo en de levendige ritmes voor een vreugdevol Amen. Uitgegeven bij Oxford University Press.

Voor iedereen wat wils Een bundel die iedereen zal bekoren is Sing along, Sing together! The Open Singing Choir Songbook. De compilatie bevat 166 liederen die uitermate geschikt zijn voor Open Singing, het samen zingen dat noch repetitie noch concert is. Het leuke aan Open Singing is dat het leeftijd, stijl en cultuur overstijgt. En dat betekent ook dat je met zeer gevarieerd repertoire aan de slag gaat. De bundel verzamelt canons (I like the flowers, Calypso), wereldliederen (laila, Evening rise, Vem kan segla), klassieke koorliederen (Come ye sons of art, Immortal Bach, Guten Abend, gut’Nacht), kerstliederen (Joy to the world, Cantique de noël), gospel (Yes Lord yes), blues, jazz ( a loop song), rock, pop (Lemon tree, Tears in heaven) en evergreens (Autumn leaves). Aan het einde van de bundel wordt beschreven hoe je een Open Singing met succes opbouwt. De bundel is bruikbaar voor tal van doelgroepen: volwassenen, jongeren, kinderen, families, gelijke stemmen. Een handige tabel achteraan het boek somt alle stukken op en geeft aan met wie je welk stuk het beste zingt. Een must have. Uitgegeven bij Edition Peters.

Five days that changed the world werd geschreven voor het Worcester International Festival for Young singers in 2013. Het thema van dat festival was vrede en eenheid. De dichter Charles Bennett (°1954) voorzag 5 nieuwe teksten over belangrijke gebeurtenissen die mensen samen brachten en vooruitgang betekenden: de uitvinding van de boekdrukkunst, het afschaffen van slavernij, de eerste vlucht, de uitvinding van de peniciline en de eerste man in de ruimte. Momenten van energie wisselen af met verstilde passages. Het werk werd geschreven voor gemengd koor in combinatie met een koor van gelijke stemmen en piano. Als je veel vrouwen in je gemengd koor hebt, kan je natuurlijk ook de helft ervan de partij voor gelijke stemmen laten zingen. De pauken zijn optioneel. Dit is een ideaal concertwerk van 15 minuten als je over een koorgroep met veel vrouwen en/of kinderen beschikt. Uitgegeven bij Oxford University Press.

In 2015 verscheen Dances of time. Chilcott bundelt 5 liederen op teksten die aantonen dat zingen ons helpt om vreugdevol in het leven te staan. Chilcott koos vijf teksten doorheen de eeuwen in en begint met een tekst van King Henry VIII die vertelt over het geluk van goed gezelschap en vrienden (Pastime with good company), de tweede tekst, van Thomas Carlyle, bezingt de hoop bij een nieuwe dag (Today), Robert Herrick’s Gather ye rosebuds pleit ervoor in het heden te leven, te genieten en niet uit te stellen. De verzen van Ecclesiastes herinneren er ons aan dat met het voorbijgaan van de tijd zowel dankbaarheid als reflectie en hoop voor de toekomst ontstaan. Dances of Time sluit af met Life has loveliness to sell met daarin de prachtige leuze: For one white singing hour of peace, count many a year of strife well lost. Voor SATB en piano, ook mogelijk met begeleiding van klein orkest. Uitgegeven bij Oxford University Press.

Opnieuw kerst Misschien herinner je je nog de cd In Blijde Verbijstering waarop Ensemble Aquarius o.l.v. Marc Michael De Smet nieuwe werken voor vrouwenkoor van vader en zoon Van Ingelgem koppelde aan The Ceremony of Carols van Benjamin Britten. Een erg geslaagd audiodocument. Ondertussen gaf Euprint Cirkelzang en Hodie Christus van Kristiaan Van Ingelgem uit. Het gedicht van Cirkelzang suggereert, zoals in het boek Genesis, het primitieve leven in zeven dagen. De dichteres Annie Van Keymeulen evoceert de naturalistische levensloop van de zoekende mens. De componist op zijn beurt vertolkt het verhaal met heldere impressionistische harmonieën die soms even geraffineerd naar een doorzichtige bitonaliteit uitwijken. Vriendelijk aansprekende muziek, die, afgewisseld met mooie solistische nummers en koorgedeelten, op een verheven wijze het naturalistisch getinte verhaal kleur geeft. De harp ondersteunt het geheel met delicaat fijne toets. De cirkel is rond als in Cirkelzang 8, het laatste stuk, het

thema uit Cirkelzang 1 opnieuw opduikt. Voor vrouwenkoor (meestal driestemmig), solosopraan en harp. In het andere werk Hodie Christus natus est speelt Kristiaan van Ingelgem een spel met de oorspronkelijke gregoriaanse melodieën. Die worden via echo-effecten, canons en litanieachtige herhalingen, fijn afgewisseld met harptussenspel. Voor 2 soli, driestemmig vrouwenkoor en harp. Erg mooie muziek. Uitgegeven bij Euprint. De oorspronkelijke uitgave uit 1946 van de Zeven Oudvlaamsche Kerstliederen voor gelijke stemmen van Jules Van Nuffel werd in 2015 opnieuw gezet en uitgegeven door Euprint.

Glo-o-o-o-o-oria

That’s Gospel

Glo-o-o-o-o-oria tijdens de kerstviering kan nu ook in de a cappella vierstemmige versie van Ludo Claesen. De melodie van de strofe duikt telkens in andere stemmen op en wordt voor de drie strofes verschillend bewerkt. Aan het begin en het einde voegt Claesen een feestelijk Gloria toe dat openbreekt tot achtstemmigheid. Kerst-Gloria is uitgegeven bij Euprint.

That’s Gospel is een inspirerende verzameling gospelsongs in de typische stijl met voorzang en antwoord. Naast zes bekende gospelklassiekers zoals Go down Moses, O Happy Day of Down by the Riverside vind je er zes nieuwe composities in gospelstijl in terug, geschreven door Peter Przystaniak. Overal werden een pianobegeleiding en akkoordbenamingen toegevoegd. Bij de bundel zit een cd. Het is ook mogelijk om gratis begeleidingstrack online te downloaden. Uitgegeven door Edition Peters.

Sneeuw

Pasen

Ook winters en sfeervol klinkt Sneeuw van Roland Coryn. Dit achtstemmige koorlied verbeeldt eindeloosheid en ongereptheid. De samenklanken van veelal secunden glijden traag vooruit en zorgen voor zachte klankkleuren. De afwisseling valt minimaal op. Alles moet intiem en innerlijk worden beleefd. Uitgegeven bij Euprint.

Met Via Crucis - The Way levert Kurt Bikkembergs een eigentijdse compositie voor de paastijd. Op doordringende wijze wordt het Lijden van Christus in veertien stonden overlopen. De compositie bestaat voor 2 sopranen en bariton (Christus) met harp of klavier en ook voor gemengd koor, bariton en harp of klavier. Intiem en meditatief waarbij muziek en tekst herinnering oproepen aan diverse religieuze tradities die evengoed beklijven in niet-liturgische context. Uitgegeven bij Euprint.

KOM PARTITUREN AFHALEN!

Omwille van herschikkingen in de bibliotheek en ons archief besloten we om de voormalige bibliotheek van het Antwerps Bachkoor die nu bij Koor&Stem ondergebracht is, uit te delen aan onze aangesloten koren. Tussen maart en eind juni kan je gratis originele partituren komen ophalen bij ons in de bibliotheek. Welkom! De lijst van beschikbare werken kan je raadplegen via www.koorklank.be/nieuws.

Gaston Nuyts overleden Op 27 februari overleed Gaston Nuyts, componist, dirigent en voormalig gedelegeerd bestuurder van SABAM. Hij werd geboren op 26 maart 1922 in Deurne. Sinds 1943 maakte hij haast ononderbroken arrangementen van originele composities, voor kleine bezetting en voor symfonisch orkest.

Van 1971 tot 1987 was Nuyts leraar aan het Koninklijk Muziekconversatorium te Brussel. Hij fungeerde vaak als jurylid bij verscheidene binnen- en buitenlandse wedstrijden en dirigeerde talloze concerten en studio-opnames voor de radio, TV en theater (KNS Antwerpen, KVS Brussel, Alhambra Brussel, Carré Amsterdam). In 1965 begeleidde hij als dirigent Lize Marke bij het Eurovisiesongfestival met de inzending Als het weer lente is van Jef van den Berg. Nuyts was medewerker van het NIR en de BRT tot 1983, en dirigeerde ook voor buitenlandse zenders waaronder de NOS en de BBC. In 1955 werd hij commissielid van SABAM, in 1969 bestuurslid en vanaf 1990 tot 1997 gedelegeerd bestuurder. Verschillende van Nuyts’ composities werden bekroond met een onderscheiding. In 2005 ging de symbolische trofee ‘die goldene Stimmgabel’ van ‘Arbeitsgemeinschaft Europaïscher Chorverbände’ (AGEC, nu gefusioneerd met Europa Cantat tot European Choral Association Europa Cantat) naar het werk Canticum Canticorum Salomonis. Het werd gecreëerd door het koor Musica Nova uit Boom. Nuyts schreef opgelegde werken voor het Europees Muziekfestival van de Jeugd in Neerpelt zoals het uitdagende driestemmige Onomatopee. Voor Koor&Stem schreef hij het Spaans aandoende Maria Lecina. Kinderkoren kennen hem wellicht van Een koe op reis.

Nieuwe partituren Deze partituren kan je downloaden op www.koorklank.be om zelf af te drukken of op je tablet te gebruiken.

FALL

AVE MARIA

PETER PÁZMÁNY

BART VERSTRAETEN

Peter Pázmány (°1979) studeerde orgel, piano, inleiding tot de compositie en koordirectie aan het Lemmensinstituut te Leuven. Vervolgens legde hij zich toe op jazzcompositie/-arrangement aan het Koninklijk Muziekconservatorium te Brussel. Naast het componeren voor koor (veelal op tekst van Gerd Van Riel) maakt Peter ook geregeld arrangementen op vraag van verschillende koren en ensembles. Hij werkte tevens mee aan verschillende projecten van uiteenlopende aard (theater, reclame, website, studio,…). Met Fall schrijft Pázmány een vieren bij momenten zelfs vijfstemmige compositie voor vrouwenkoor op tekst van Gerd Van Riel (°1967), professor filosofie aan de KULeuven. Homofone en polyfone passages wisselen elkaar af. De muziek volgt de tekst en het thematisch materiaal dat daardoor ontstaat, duikt in alle stemmen op. Interessant en mooi werkje. Momenteel werkt Pázmány hard aan de voorbereidingen van een nieuw koorproject Generation Alphabet van 29 juni tot 9 juli 2016 waarbij hij zangers en strijkers samenbrengt in een programma dat ook buiten de klassieke paden treedt.

Bart Verstraeten (°1981) schreef eerder Salve Regina voor Koor&Stem, ook terug te vinden op www.koorklank.be. Met dit Ave Maria voegt hij een eenvoudig vierstemmig a cappella koorwerkje toe. Mooie lijnen die perfect en comfortabel binnen de tessituur van een gemengd koor vallen. Het ontstond op vraag van Peter Ickx die een recent werk nodig had voor het provinciaal koortoernooi. Het werk werd gecreëerd op 12 december 2015 in Antwerpen door Cappella di Albero. Verstraeten studeerde compositie aan het Koninklijk Vlaams Muziekconservatorium Antwerpen bij Luc Van Hove en Wim Henderickx. Ave Maria C

[

Music: Bart Verstraeten (º1981)

= ± 70

! 43 B O A p ! 43 B O A p Õ! 43 B O A p # 3 BO ] 4 A

[

ve Ma

ve,

ve Ma

CO CO

ve,

ve Ma

CO CO

ve,

ve Ma

ve,

ple

ve,

mp ! BO mp O Õ! B gra

mp # C C C gra

gra

[ mp C C C ! gra

CO CO

ve,

WBO a

]

C B

Õ! ]

CO CO

C C C

ti - a

BO C

C C

CO CO

YBO

ve,

Ma - ri

ve,

Ma - ri

WBO

C C C

C B

Ma - ri

XBO

YBO

ple

na,

CO CO

gra

ple

gra

C C YC

www.koorklank.be

YC C C

C C C

na,

ple

gra

YC C C

ple - na,

YBO

na,

XBO

gra - ti - a

ti - a

BO BO

CO CO

na,

C YC

CO CO

na,

gra - ti - a

ple - na,

ple

na,

Creaties Nieuwe koorwerken van Stefaan Van Heertum, Petra Vermote, Sebastiaan Van Steenberge en Dick van der Harst.

SCENTS OF FRAGRANCE

HET STABAT MATER VAN VAN HEERTUM Het Stabat Mater van Stefaan Van Heertum gebruikt de Latijnse tekst en projecteert de betekenis ervan naar het heden. Het werk gaat dus niet zozeer over het lijden van de moeder Gods maar over het lijden van moeders in het algemeen. Het uitgangspunt van de muziek is het verlies van een kind en de gevoelens die dat bij de moeder teweegbrengt: pijn, woede, radeloosheid en uiteindelijk berusting. Of het nu moeders zijn die een kind verliezen door ziekte, honger, een ongeval of door oorlogsomstandigheden; het lijden blijft universeel. Het Stabat Mater is een oratorium voor orkest, slagwerk, koor en twee solisten (sopraan en mezzosopraan). Wat compositie en instrumentatie betreft is Vanheertum een autodidact. Componeren is niet zijn beroep maar neemt wel het grootste deel van zijn vrije tijd in beslag. Stabat Mater- Stefaan Van Heertum – zaterdag 16 april 20u., Sint-Pauluskerk Gent – met Amici Cantantes, Arc-enciel en solisten o.l.v. Florian Heyerick.

De gevierde Belgische componiste Petra Vermote (°1968) vond in de gedichten van Emily Brönte, William Wordsworth en William Blake het literaire uitgangspunt voor haar omvangrijke TENSO wereldcreatie voor koren, slagwerk en cello. Vermote koos voor gedichten vol beeldrijke beschrijvingen van de natuur en natuurfenomenen die haar inspireerden tot een klank-hedonistische muzikale hertaling ervan. Een instrumentale bezetting voor cello en uitgebreid slagwerkinstrumentarium zorgen voor klankraffinement en zijn zeker even belangrijk als de koorpartij. Voor gemengd koor, fragmenten dubbelkoor, uitgebreid slagwerk en cello. Scents of fragrance - Petra Vermote – zondag 15 mei, 16.15u. kathedraal Mechelen - tijdens Tensodays – met De 2de Adem, Kalliope, Salvocalee, jeune choeur de Paris, Lets Radiokoor, Noors Solistenkoor, Luc Tooten (cello), Geert Verschraegen (slagwerk) o.l.v. Henri Chalet

MEESTER R In opdracht van Vocaal Ensemble Reflection schreef Sebastiaan Van Steenberge (°1974) een cantate rond de figuur van Pieter Paul Rubens op tekst van Andreas Van de Maele naar aanleiding van het tienjarig bestaan van Vocaal Ensemble Reflection. Van de Maele belicht Rubens vanuit drie vrouwenfiguren rond de schilder. Van de Maele linkt elke vrouw aan een bepaald schilderij dat qua thematiek aanleunt bij de gemoedstoestand en de situatie van de vrouw. De avondvullende compositie bestaat uit verschillende secties in alle mogelijke

koorbezettingen (dameskoor, herenkoor, spreekkoor, ...). Daardoor kan het werk ook gedeeltelijk uitgevoerd worden door andere ensembles, die een deel kunnen selecteren op basis van bezetting of moeilijkheidsgraad. Meester R - Sebastiaan Van Steenberge – zaterdag 11 juni, Amuz Antwerpen – met Vocaal Ensemble Reflection

HET LIED VAN DE DESERTEUR Met SayNo! roept het Brussels Brecht-Eislerkoor op om samen te zingen onder het motto Neen Aan De Oorlog. Het nieuwe lied The deserter brengt hulde aan deserteurs en oorlogsweigeraars. De hymne is een oproep tot waanvlucht: zeg nee aan de waanzin van de wapens en de oorlog. Het lied op tekst van Elvis Peeters en muziek van Dick van der Harst (°1959) kan door iemand alleen, koren, groepen, ensembles en solisten vrij worden gezongen. Doe er iets creatief mee. Je mag de partituur instuderen zoals genoteerd, maar je mag ze ook veranderen: stemmen weglaten of toevoegen, instrumenten toevoegen, de tekst vertalen, enzovoort…Het basismateriaal en de boodschap dienen herkenbaar te blijven. Het Brussels Brecht Eisler hoopt zoveel mogelijk versies te verzamelen en die in het najaar massaal op internet te publiceren. Bekijk de partituur via www.sayno.be en doe mee! The deserter– Dick van der Harst – online versies vanaf september – met talloze koren, geïnitieerd door het Brussels Brecht Eisler Koor

AGENDA 20

MAART 2016 31 MRT | Leuven

Zingen in het Lemmensinsituut

Repertoirecursus met verschillende ateliers. Gregoriaanse intredezangen o.l.v. Peter Canniere. Eenvoudige meerstemmige gezangen o.l.v. Laurens-Alexander Wyns. Kerkmuziek en internet o.l.v. Jos Bielen. Meerstemmig kooratelier o.l.v. Hera Wyckers www.koorenstem.be/liturgisch | Contact: Klaartje Tas,

20 APR | Wijnegem

Infosessie SABAM & Semu

Wanneer moet je het gebruik van muziek aangeven bij SABAM en wanneer niet? Wat is het verschil tussen SABAM en de billijke vergoeding en hoeveel gaat dit alles je kosten? We maken je wegwijs in de wetgeving en tonen hoe je het bedrag vooraf kan berekenen. Infosessie in samenwerking met Vorming Plus. Docent: Davy De Laeter Woensdag 20 april 2016 om 20 uur, Gemeenschapscentrum Wijnegem, Turnhoutsebaan 199 | Inschrijven via Anita.Croon@Skynet.be | Prijs : €5 te

tel. 016 85 24 44, www.vclm.be,

storten op BE91 0014 6355 3376 van Koor&Stem

klaartje.tas@koorenstem.be

Antwerpen vzw met vermelding PGA SABAM/SEMU en

APRIL 2016

jouw voornaam en naam.

16 APR | Antwerpen

Repertoiredag met Bob Chilcott

Voor onze volgende repertoiredag op zaterdag 16 april verwelkomen we Bob Chilcott in de gele zaal van deSingel in Antwerpen. www.koorklank.be | Contact: Liesbeth Segers,

24 APR | Overpelt

Koor- en Dirigentendag

De Koor- en Dirigentendag is dé plek om je te informeren, je te laten inspireren en om te netwerken met gelijkgestemde dirigenten en koorbesturen. Deze keer vindt de Koor- en Dirigentendag plaats in Limburg, 24 april 2016, CC Palethe, Overpelt. www.koorenstem.be/koorendirigentendag | Contact: info@koorenstem.be, +32 (0)3 237 96 43

liesbeth.segers@koorenstem.be, +32 (0)3 237 96 43

29 APR - 2 MEI | Neerpelt 17 APR | Brussel

Workshop voor dirigenten met Bob Chilcott Op zondag 17 april trekken we ons terug in het Muziekinstrumentenmuseum in Brussel voor een dirigentenworkshop.

Europees Muziekfestival voor de Jeugd

90 kinderen jeugdkoren treden aan op het 64ste Europees Muziekfestival voor de Jeugd te Neerpelt. www.emj.be

www.koorklank.be | Contact: Liesbeth Segers, liesbeth.segers@koorenstem.be, +32 (0)3 237 96 43

17 APR | Izegem

Koortoetsen

Ontmoetingsmoment voor West-Vlaamse koorbesturen en dirigenten over programmatie en repertoirekeuze. 17 april, 10 tot 13 uur | De Leest - cultuurcafé, SintJorisstraat 62, 8870 Izegem | Contact: secretaris@koorenstemwestvlaanderen.be, 0470 94 22 15

29 APR - 8 MEI | Diverse locaties

Week van de Amateurkunsten

De Week van de Amateurkunsten, of kortweg de WAK, gaat binnenkort weer van start! Vanaf vrijdag 29 april tot en met zondag 8 mei worden over het hele land activiteiten en festiviteiten georganiseerd die de grandeur van ‘kunst in de vrije tijd’ in de kijker zetten. Dit jaar is het thema: MATCH! www.wak.be

09 – 17 JULI | Brugge

Zomerweek Kooracademie Brugge

De zomerweek van de Kooracademie Brugge is een intensieve koorweek voor koorzangers en koordirigenten. We musiceren onder leiding van ervaren docenten, er zijn masterclasses voor dirigenten, verschillende zangateliers én een slotconcert. Op het programma werk van Eric Whitacre, Ola Gjeilo, James Whitbourn en Ryan Murphy.

JUNI 2016 04 JUNI | Brussel

12 JUNI | Tienen

Singing Brussels Celebration Weekend

Zit niet stil! Liedjes met beweging

www.bozar.be

12 JUNI | Heverlee

Koorklank sessie

Zondag 12 juni 2016, O.-L. Vr. ten Troostkerk, Pakenstraat, 3001 Heverlee. 19.30 uur. Prijs: € 5 (partituren inbegrepen) Inschrijvingen voor 5 juni via info@koorenstemvlaamsbrabant.be of 0495 53 84 06

Zondag 12 juni van 13.30 tot 17.30 uur. ART, Academie Regio Tienen, Grote Markt, 3300 Tienen. Kostprijs: €2 per kind.  Inschrijven: voor 30 mei via info@koorenstemvlaamsbrabant.be of 0495 53 84 06.

11-15 AUG | Tongeren

ZOMER

Koorstage in Tongeren

Van 11 tot 15 augustus vindt in Tongeren de Internationale zomeracademie Alden Biesen plaats. Van dinsdag 9 augustus tot en met maandag 15 augustus werken zangers onder leiding van niemand minder dan Sigiswald Kuijken aan de Vesperae Sollennes de Confessore (KV 339) van Mozart. Afsluitend is er op 15 augustus om 15 uur het slotconcert. De stage zelf richt zich tot de gevorderde koorzanger.

11 – 17 JULI | Gent

Internationale Zingweek Gent

Zing onder leiding van internationale topdirigenten, geniet van koorconcerten, cultuur, koffie en cuberdons. Voor volwassenen, jeugdkoren, zingende families, startende dirigenten en componisten. Internationale sfeer en verbroedering verzekerd! Met zangateliers onder leiding van Brady Allred, Kurt Bikkembergs, Jean-Marie Puissant, Marleen Annemans e.a.

www.organum-aldenbiesen.be/koorstage

www.koorenstem.be/zingweekgent

Cursus voor startende koordirigenten 5 dagen werken we intens onder de deskundige leiding van dirigent Dieter Staelens en stempedagoge Annick Desair aan alle aspecten van het dirigeren. Bovendien krijg je individuele stemcoaching en zal je repetities van de Internationale Zingweek kunnen observeren. Je sluit de week af met een dirigeersessie voor een oefenkoor.

Brady Allred

Koen Vits, een enthousiast promotor van het werk van Vlaamse componisten, selecteerde voor deze Koorklank sessie opnieuw prachtige koorwerken van Vlaamse bodem. De meeste voorgestelde werken zijn beschikbaar via www.koorklank.be, andere komen uit de catalogus van CVM-de Notenboom of zijn uitgegeven bij Euprint. Een unieke kans om ontdekkingen te doen als voorbereiding op het nieuwe werkjaar 20162017! Een initiatief van de provinciale afdeling Koor&Stem Vlaams-Brabant vzw.

Koor&Stem Vlaams-Brabant vzw organiseert een zangnamiddag voor kinderkoren. Dit jaar laat Tom Johnson je kennismaken met een heleboel liederen, in combinatie met dans, beweging en een vleugje toneel! Kinderen ontdekken dat je bij liederen echt niet stil hoeft te zitten! Toegankelijk voor alle kinderkoren (6-14 jaar) uit de regio.

Zing uit volle borst mee tijdens de klinkende zangsessies en feestelijke concerten van het Singing Brussels Celebration Weekend. Twee dagen lang kan je je stem trainen tijdens creatieve workshops en non-stop luisteren naar muziek. Dertig amateurkoren uit heel België brengen de mooiste meerstemmige muziek, terwijl vijfhonderd leerlingen van Brusselse basisscholen het muziekproject Cantania afsluiten met zelfgemaakte kostuums, attributen en een choreografie. Bovendien krijg je voor het eerst de nieuwe compositie te horen die de Belgische componist en violist Baudouin de Jaer speciaal voor de inwoners van Brussel schreef. Zing samen met ons de pannen van het dak en laat Brussel op zijn muzikale grondvesten daveren!

www.kooracademiebrugge.be/zomerweek

Mijn liedje voor jou 22

Met de benefietactie Mijn liedje voor jou vragen we amateurkoren om geld in te zamelen voor de realisatie van een tweede cd De Stem van ons Geheugen. De Stem van ons Geheugen is een zangproject om het dagelijkse leven van mensen met dementie en hun familie of mantelzorgers aangenamer te maken. Koor&Stem en partners bieden daarvoor speciaal materiaal aan: een cd, een liedtekstbundel, een inspiratiegids vol nuttig advies, partituren in verschillende toonhoogtes en piano-arrangementen van de liedjes. We sensibiliseren en begeleiden hiermee de opstart van contactkoren in Vlaanderen. Talloze zorginstellingen in Vlaanderen gebruiken de cd en al gauw was er vraag naar meer liedmateriaal. Om dat mogelijk te maken, nodigen we jou en je koor uit om samen met ons aan fundraising te doen voor de realisatie van een tweede cd. Waarom de slogan ‘Mijn liedje voor jou’? Je kan als koor, muzikant of sympathisant een liedje schenken aan een persoon met dementie. Je kan online geld doneren op steun.destemvanonsgeheugen.be, maar je kan bijvoorbeeld ook wafels verkopen of het geld van de programmaboekjes van je volgende concert doneren. Je kan een bedrag schenken per verkocht ticket van je concert of je kan lokale sponsors inschakelen om je actie mee te ondersteunen, enz. We zijn dankbaar voor elke bijdrage!

De actie loopt goed, maar we zijn er nog lang niet! De kaap van 2.000 euro is nu overschreden dankzij de inspanningen van een 15-tal koren, waaronder Ami Canti uit Nokere, het MéGà Jeugdkoor Sijsele, het Ruusbroeckoor Hoeilaart, Musica Nova uit Boom, Het Koninklijk Sint-Martinuskoor uit Avelgem, het Regenboogkoor verbonden aan woonzorgcentrum De Olm Bonheiden, Helicon uit Lier en ook A-KOOR uit Antwerpen.

Laat ons een bloem Het liedje waarmee A-KOOR uit Antwerpen aan de benefietactie meedoet, is Laat ons een bloem van Louis Neefs. Op 17 april organiseert het koor het concert Not one but only two, een verwijzing naar een van de liederen die A-KOOR op dat concert zingt. Van elk verkocht kaartje voor het concert schenkt het koor €3 aan De Stem van ons Geheugen. Waarom doet A-KOOR eigenlijk mee aan deze benefietactie? Lieve Mertens, voorzitter, vertelt dat het koor meteen bereid was om aan de actie mee te doen: ‘Het is fijn om als koorzanger je hobby in te kunnen zetten om iets bij te dragen aan een goed doel. Bovendien is de problematiek van het project voor de koorleden heel

herkenbaar.’ De keuze voor het liedje van Louis Neefs was voor de dirigent van A-KOOR, Patrick Windmolders, niet moeilijk. Allereerst is de thematiek van het lied ook nu nog, na zoveel jaren, enorm actueel. Daarnaast speelde hij al een tijdje met het idee een kleinkunstprogramma in te studeren. Dit lied vormt de eerste stap naar een kleinkunstconcert, dat het koor dit najaar zal uitvoeren. Tijdens het concert Not one but only two zal A-KOOR al een speciale versie van Laat ons een bloem ten gehore brengen, voor gemengd koor en klarinetensemble. Daarnaast staan werken van o.a. Kurt Bikkembergs, Ludo Claesen en Ola Gjeilo op het programma. ‘Not one but only two’ vindt plaats op 17 april 2016, om 15.00u in de Sint-Lodewijkskerk, Osylei 73, Mortsel. Meer informatie op www.a-koor.be. Heb je nog vragen of wil je graag persoonlijke begeleiding bij het opstarten van je actie? Stuur dan een mailtje naar dementie@koorenstem.be of neem telefonisch contact met ons op via 03 237 96 43.

De actie loopt goed, maar we zijn er nog lang niet. We zijn dankbaar voor elke bijdrage! Ga naar steun.destemvanonsgeheugen.be

Koor zkt dirigent Lokeren

Mechelen

KONINKLIJK SINT-ANNAKOOR WERELDKOOR BOBOTO Het Koninklijk Sint-Annakoor Lokeren is zowel een kerkkoor als een concertkoor. Op 12 en 13 november viert het zijn 75ste verjaardag. In november wordt dit uitgebreid gevierd met een ontvangst op het stadhuis van Lokeren en een jubileummis, helaas ook het laatste optreden onder de leiding van onze dirigente Christine Vaerendonck. We zoeken een waardige vervang(st)er, iemand die met hetzelfde enthousiasme en vuur het koor opnieuw kan leiden naar een hoog niveau, maar evenzeer belang hecht aan het plezier van het zingen bij de veertig koorleden.

Wereldkoor Boboto bestaan uit een 35-tal leden. Wij zingen liederen uit alle windstreken, vaak in een meerstemmige gemengde zetting. Onze concerten en activiteiten staan telkens in het teken van een goed doel. Wij repeteren op woensdagavond van 20 tot 22 uur in het Olivetenhof, Olivetenvest 32 te Mechelen. Wij zoeken een dirigent die het koor kan motiveren en enthousiasmeren, weet hoe je je stem op een gezonde manier kan gebruiken, oog heeft voor detail maar ook rekening houdt met het niveau van elke stemgroep en met piano het koor kan ondersteunen. Interesse? Laat iets weten!

Gent

SINT-MARTINUSKOOR EKKERGEM Het Sint-Martinuskoor Ekkergem is een parochiekoor dat naast eenstemmige liederen ook een vierstemmig repertoire heeft opgebouwd, overwegend voor de zondagsvieringen. We namen recent met spijt afscheid van onze jonge koorleider en zijn daarom op zoek naar een opvolger. Als koor met een warme samenhorigheid willen we ons immers verder engageren. Nu repeteren we wekelijks op maandag van 19.30 tot 20.30 uur, maar een ander moment is ook bespreekbaar. Contact: Jürgen François, 09 225 24 61, hdgi@kerknet.be

Contact: voorzitter François De Bock, 09 349 27 57, francois.debock@scarlet.be

Contact: voorzitter Elmar Willems, 0485 93 24 48, info@boboto.be

Colofon Stemband magazine #7 maart - april - mei Verschijnt vier keer per jaar Oplage: 3.000 exemplaren

Redactieadres redactie@koorenstem.be www.koorenstem.be/tijdschrift

Koor&Stem vzw is de organisatie voor vocale muziek

+32 (0)3 237 96 43

in Vlaanderen. Koor&Stem ondersteunt iedereen die

Zirkstraat 36 2000 Antwerpen

graag zingt, brengt zingende mensen samen en promoot

Uitgave: Koor&Stem vzw

Abonnement

Coördinatie: Jan Stofferis

Binnenland: €25 / Buitenland: €35

Werkten mee aan dit nummer: Tom Eelen, Waldo Geuns, Koenraad de Meulder, Liesbeth Segers, Carine Spiloes, Mirek Cerny, Kristel Verpoten. Coverfoto: Karel De Puysseleir

Bij Koor&Stem aangesloten koren krijgen 3 gratis

koorwerking in Vlaanderen. Onze initiatieven helpen je om beter te zingen en om dat met nog meer plezier te doen. www.koorenstem.be

abonnementen. Volg ons via Facebook en Twitter www.facebook.com/koorenstem www.twitter.com/koorenstem

Vormgeving: apple-n.be / brand-ink.be Druk: Vanderpoorten

Koorklank is een online platform van Koor&Stem vzw met nieuws en inspiratie voor dirigenten en koren, partituren te downloaden, repertoiretips en véél muziek. www.koorklank.be

De XIV Stonden

In Pace Frivola

Prometheus

MFP 20151

MFP 20134

MFP 20133

Am siebenten Tage

Dit denken aan u

Water, water, babbelwater

Paul Schollaert

Camerata Musica Limburg

Sebastiaan Van Steenberge

Raoul De Smet, Frans Geysen, Jean Lambrechts, Vic Nees

MFP 20132 MFP 20131

Voorbij de zon en de wind

Kurt Bikkembergs

Kurt Bikkembergs MFP 20122

Chanson d’automne

Sacred Works II

MFP 20113

MFP 20112

Sacred Works I

Live

This we know

MFP 20111

MFP 20102

MFP 20101

Raymond Schroyens

Kurt Bikkembergs

MFP 20121

Kurt Bikkembergs

CBM-jeugdkoor

Caloroso

www.koorenstem.be/webshop 12 cd’s van het label Montefagorum nu beschikbaar via de webshop van Koor&Stem.

€R1S5 TU K