Stemband magazine #19 maart 2019

STEMBAND 2019

# 19

maart april mei

Afgiftekantoor Leuven MassPost – P802021

driemaandelijks magazine // V.U. Koenraad De Meulder, Zirkstraat 36, B–2000 Antwerpen // Winter in Antwerpen © Stad Antwerpen

Politiek met een hart voor koor good-practices in lokaal cultuurbeleid

Als dirigent van een schoolkoor moet je een beetje gek zijn interview met drie schoolkoordirigenten

Je moet het een beetje kruiden! gesprek met gospelspecialist Ken Burton

4 Politiek met een hart voor koor 6 90 jaar Schola Cantorum Gent 8 Als dirigent van een schoolkoor moet je een beetje gek zijn 10 Een Mattheuspassie in salontraditie 12 Koor

wereld

14 Je moet het een beetje kruiden gesprek met Ken Burton 17 Repertoiretips 19 Nieuwe partituren 21 AGENDA 23 Koor zoekt dirigent 29 cd kort Koor&Stem gebruikt heel graag mooie koorfoto’s op haar website, facebook, in Stemband, etc. Zo tonen wij de Vlaamse koorwereld in al haar kleuren en klanken.

Wil jij jouw koor of zangers ook wel eens zien verschijnen? Bezorg ons dan jouw mooiste foto’s in hoge resolutie.

Je mag de foto’s opsturen via wetransfer naar redactie@koorenstem.be. Voeg er ook een tekst bij waarin jouw koor en alle mensen op de foto zich akkoord verklaren dat Koor&Stem de foto’s gebruikt. Ook de naam van de fotograaf vermelden we indien gewenst.

GROTE WOORDEN! Als we het over onze passie voor zingen hebben, schuwen we de grote woorden niet. We spreken dan in termen als de koorwereld, het koornetwerk of – nog beter – de internationale koorgemeenschap.

Buitenstaanders kijken raar op of fronsen de wenkbrauwen als wij, zangers, die terminologie in de mond nemen. Is zingen dan maatschappelijk zo belangrijk dat we mogen spreken over een ‘wereld’, een ’netwerk’ of nog straffer zelfs over een ‘internationale gemeenschap’? Is zingen niet een ‘niche’ die door de zangers zelf wat opgeblazen wordt?

De cijfers geven net het tegendeel aan en onderschrijven het maatschappelijke en culturele belang van koorzang. Uit recent onderzoek blijkt dat er in geografisch Europa een miljoen koren actief zijn. We mogen dus zonder schroom stellen dat alleen in dat gedeelte van Europa vijf miljoen bestuursleden en dertig miljoen zangers met hun passie bezig zijn: cijfers waar zelfs de voetbalwereld van opkijkt en daarvoor passen wel degelijk de ‘grote’ woorden.

We moeten bovendien goed beseffen dat al die zangers en bestuursleden vrijwilligers zijn die zich belangeloos engageren voor de sociale, culturele en artistieke ambities van hun koor. Die ambities verschillen van koor tot koor maar telkens opnieuw vind je onder die vrijwilligers dezelfde gedrevenheid en motivatie om er het beste van te maken. Zonder het engagement van al die vrijwilligers zou de koorwerking snel verschrompelen tot een elitair gebeuren zonder maatschappelijk draagvlak. Met andere woorden: koorwerking en vrijwilligerswerking gaan hand in hand en inspireren elkaar.

Koor&Stem wil langs deze weg alle vrijwilligers in de koorwerking bedanken voor hun inzet, hun engagement en hun doorzettingsvermogen. Samen zorgen zij ervoor dat zoveel leuke muzikale dromen werkelijkheid worden.

Wat kan er mooier zijn!

Koenraad De Meulder Directeur Koor&Stem

UN ITALIANO A LISBOA Giulio Prandi ontdekte in de bibliotheek van Royaumont een originele Londense uitgave van de dodenmetten van Davide Perez, de Napolitaanse kapelmeester van de Portugese koning Dom José I. De eerste uitvoering van dit werk, gecomponeerd in Lissabon ca. 1770, vond plaats tijdens een pelgrimstocht naar Nossa Senhora do Cabo. Zo groeide het uit tot een muzikaal eerbetoon aan overleden pelgrims, en later tot een in memoriam voor overleden musici. Het werd het meest gekopieerde stuk kerkmuziek van de 18e eeuw.

Daarna echter – ten onrechte – totaal ondergesneeuwd. Tot enkele jaren geleden.

Do 21.03.19

Coro e Orchestra Ghislieri brengt de muziek tot leven in de Bijloke op 21 maart. Samen op het programma met Mozarts Regina Coeli in C, KV108. Onder muzikale leiding van Giulio Prandi, met sopraan Marlis Peterse en bas Salvo Vitale.

Stemband geeft vijf duotickets weg voor dit concert. Wil je kans maken op twee tickets, mail dan naar tickets@koorenstem.be. do 21 maart, 20.00 u. Muziekcentrum de Bijloke Gent www.bijloke.be

OUDE MUZIEK | VOCAAL

Coro e Orchestra Ghislieri Un Italiano a Lisboa Programma & tickets debijloke.be of 09 323 61 00

win 5 DUOTIC

KE TS

©C-mine Genk

topensemble The King’s Singers. Koren die hun kans schoon zien om met het ensemble het podium op te kruipen, kunnen om 17.00 u. deelnemen aan een workshop met The King’s Singers om zich op deze gelegenheid voor te bereiden. Inschrijven verplicht!

Op zaterdagochtend blijven de heren nog even bij ons hangen en bieden ze zes koren de kans om een masterclass te volgen. Wees er als de kippen bij als je nog kans wil maken om een van de gelukkigen te zijn!

KING’S SINGERS OPENEN IKV Naar tweejaarlijkse gewoonte vindt tijdens het eerste weekend van oktober weer de Internationale Koorwedstrijd Vlaanderen plaats. Tijdens de vorige editie vierde IKV haar dertigste verjaardag. Aan het begin van de volgende dertig edities gaat IKV i.s.m. Koor&Stem voor vernieuwing en verrassing!

Van 4 tot 6 oktober 2019 zal de kwalitatief welgesmaakte internationale koorwedstrijd

plaatsvinden op de fantastische site C-mine in Genk, hartje Limburg. Deze prachtige creatieve hub spreekt tot de verbeelding, ontstaan vanuit de herbestemming van een oude, jawel, mijnsite! Je wordt uitgenodigd om – tussen de industriële gebouwen en machines – te komen luisteren naar de uitstekende koren die voor de wedstrijd werden geselecteerd. Maar dat is niet alles. Het weekend wordt geopend op vrijdagavond met een concert van het Britse

Vanaf zaterdagnamiddag organiseert Koor&Stem parallel met de koorwedstrijd presentatieconcerten voor de World Choir Games. Koren die van plan zijn deel te nemen aan de World Choir Games in 2020, kunnen zich op deze concerten komen presenteren voor een jury. Meer info over de WCGpresentatieconcerten.

Internationale Koorwedstrijd Vlaanderen, 4-6 oktober 2010 | C-mine Genk | www.ikv2019.be | voor alle info omtrent de workshop en masterclasses met The King’s Singers: lieselotte.goessens@koorenstem.be

INTERKULTUR © Nolte Photography

HOE MEEDOEN? Schrijf je snel in. Presenteer je op een van de concerten met 15 minuten muziek die geschikt is voor de categorie waarin je je wil voorstellen.

Nog niet helemaal zeker welke categorie voor jou geschikt is? Laat je adviseren door onze jury.

OOK VOOR LICHTE MUZIEK!

WIL JE KOOR OOK MEEDOEN AAN DE WORLD CHOIR GAMES? LAAT JE HOREN! Koor&Stem organiseert van juni 2019 tot februari 2020 presentatieconcerten voor koren die mee zullen doen aan de World Choir Games.

WAAROM MEEDOEN? Koor&Stem supportert voor alle Vlaamse koren die mee zullen doen aan de World Choir Games en wil hen maximaal kunnen ondersteunen. Op elk presentatieconcert voorzien wij in een ervaren jury, die elk koor feedback en advies kan geven over zijn deelname: Wat zijn je sterktes die je kan uitspelen? Wat zijn nog werkpuntjes? Wat is voor jouw koor echt goede wedstrijdmuziek en wat niet? Wat voor coaching kunnen we je aanraden?

Koren kunnen aan de World Choir Games meedoen in 27 categorieën. In elke categorie word je beoordeeld door een jury die specifiek voor die categorie geschikt is. Enkel in bepaalde categorieën, zoals pop, jazz, gospel, ... is het toegestaan om met versterking te werken. Ook op de presentatieconcerten houden we hier rekening mee. In Turnhout, Genk en Roeselare plannen wij presentatiemomenten specifiek voor koren die zich willen voorstellen in de categorieën jazz, gospel, popensembles, popkoren, scenic pop/showkoren, scenic folklore.

Showkoor Rise up uit Neerpelt gaf vorig jaar in Zuid-Afrika al het goede voorbeeld. Welk koor volgt en laat de wereld zien dat Vlaanderen nog meer mooie pop- en showkoren rijk is?

Kom alles te weten over de data en locaties van de presentatieconcerten en over de ondersteuningsmaatregelen van Koor&Stem voor koren die deelnemen aan de World Choir Games op www.koorenstem.be/wcg2020 of tijdens één van onze kick-off sessies in het voorjaar.

3

POLITIEK MET EEN HART VOOR KOOR Vlaanderen barst van de straffe koren en koorevenementen. In 2020 hosten Antwerpen en Gent zelfs de elfde editie van de World Choir Games, de grootste koorwedstrijd ter wereld. Een stevig cultuurbeleid met speciale aandacht voor de koorwereld kan dat alleen maar verder versterken. Welke steden en gemeenten geven het goede voorbeeld?

Stemband legde zijn oor te luisteren.

4

Helemaal vooraan in het peloton schittert Gent. Niet toevallig is de stad sinds 2009 een UNESCO Creative City of Music. Intussen dragen al een twintigtal steden die titel. Ze vormen samen een internationaal netwerk waarin knowhow en ervaringen worden uitgewisseld.

In 2006 liet UNESCO weten dat de stad Gent voor die titel in aanmerking kwam. Dat viel niet in dovemansoren en verschillende grote muziekactoren zetten hun schouders mee onder de officiële kandidatuur. Gent kan dan ook uitpakken met excellente concertlocaties (zoals de Bijloke, de Opera, de Handelsbeurs, …), tal van muziekfestivals en bijzondere ensembles zoals Collegium Vocale.

Ook koormuziek krijgt haar plaats in Gent.

Dit jaar wordt OdeGand afgesloten op 15 IKV 2017 © Carine van Gerven

september met een unieke koorcreatie door tientallen koren. En in juli is er de tweede editie van de Internationale Zingweek Gent.

Marijke Leye, die op het departement Cultuur werkt, licht toe: ‘Enkele jaren geleden werd het subsidiereglement – dat voordien toegespitst was op harmonieën, fanfares en brassbands – uitgebreid zodat ook vocale ensembles in aanmerking kwamen voor steun. In het kader van UNESCO Creative City of Music wilde de toenmalige schepen van Cultuur, Annelies Storms, enkele jaren geleden zorgen voor meer ondersteuning en werd het budget fors uitgebreid. Voordien deden sommige koren wel een beroep op projectsubsidies, maar voor de reguliere werking waren er niet echt opties. Om kans te maken op financiële steun moet een koor nu erkend zijn als socioculturele vereniging. Alle activiteiten die gericht zijn op een publiek, worden in aanmerking genomen. De subsidie kan bovendien aangevraagd worden met terugwerkende kracht.’

NEERPELT In Pelt – de fusie van de gemeenten Neerpelt en Overpelt – hebben ze al jaren een groot hart voor koor. Elk jaar vindt er het Europees

Muziekfestival voor de Jeugd (EMJ) plaats.

In mei 2019 is het festival al aan z’n 67ste editie toe. Carine van Gerven, ondervoorzitter van Koor&Stem Limburg en koordirigent van Kiliana, was drie jaar lang schepen in Overpelt, onder meer bevoegd voor cultuur en erfgoed en voor evenementen: ‘Al een jaar of zes bezoek ik alle Neerpeltse scholen om in het tweede en derde studiejaar het EMJlied aan te leren. In Overpelt was koormuziek een van mijn aandachtspunten’. Voor Carine van Gerven is de connectie tussen muziek en welzijn erg duidelijk: ‘Schepen Ann Vandorpe en ik richtten samen een koor op voor mantelzorgers en personen met dementie. Verder wil ik graag de bundels van Doewap rond zingen met kinderen beschikbaar maken voor leerkrachten van kleuterscholen en lagere scholen. Een ander project dat met Koor&Stem uitgewerkt wordt, is ‘Singing playgrounds’: dat is een methode die internationaal aanslaat, waarbij kinderen en leerkrachten elkaar liedjes aanleren op een heel speelse manier. Het is bewezen dat er op een zingende school minder pestgedrag is. Kinderen die vaak zingen en samen zingen, voelen zich beter op school en zijn beter geconcentreerd. In een koor leer je naar elkaar luisteren, rekening houden met anderen. Er is via koormuziek heel veel mogelijk maar een echt beleid moet ook in de rest van Vlaanderen nog starten. Mijn ervaring als schepen leerde me dat er nog zeer veel ongekende en onbenutte mogelijkheden zijn.’

Huidige schepen Niels Valkenborgh is altijd vrijwilliger geweest bij festival EMJ en zit nu in het bestuur: ‘We krijgen veel steun van een grote groep vrijwilligers. Vanuit de gemeente zijn er drie mensen die het hele jaar door aan

het werk zijn voor de inschrijvingen en andere praktische zaken. Via de Cultuurraad is er ook financiële ondersteuning voor het openingsspektakel. De gemeente biedt logistieke ondersteuning in de vorm van zalen, hekken, wc’s, noem maar op.’

CENTRUMSTEDEN Er zijn verschillende interessante mogelijkheden voor koren in Hasselt. Zo maken ze aanspraak op een werkingssubsidie voor socioculturele verenigingen. Hoe vaker een vereniging optreedt, hoe meer punten ze verzamelt en hoe hoger de subsidie kan worden.

Concerten met ‘onbeperkt publieke toegankelijkheid, niet gekoppeld aan een religieuze activiteit en door de vereniging georganiseerd’ leveren veel punten op. Ook deelnemen aan BeKOORlijk, de korenhappening georganiseerd door de dienst cultuur, en deelnemen aan muziekwedstrijden zorgen voor een hogere score. Om koren de gelegenheid te geven om vaak op te treden, moedigt de stad organisatoren van buurtfeesten, opendeurdagen of evenementen in Hasselt aan om lokale muziekgroepen te boeken. Doen ze dat, dan wordt de helft van de uitkoopsom terugbetaald, tot maximaal 500 euro. Koren kunnen ook een projectsubsidie aanvragen voor uitzonderlijke concerten: een jubileumconcert, een concert op unieke locatie of een concert met een bijzonder repertoire.

Ook in Aalst kunnen koren rekenen op subsidies en projectsubsidies. Zo ondersteunde de stad vorig jaar onder meer het koorproject Onvoltooid Landschap van Maarten Van Ingelgem. Dat vredesoratorium, op tekst van Annelies Verbeke,

werd voor het eerst opgevoerd in 2014. In november 2018 vonden er enkele voorstellingen plaats in Aalst. Het gemengd koor Kalliope trad op als concertkoor en werkte samen met een aantal lokale koren uit Aalst: de kinderkoren Cantala en Cantate Domino, het gemengd koor Vivace, het gemengd koor Kantilene en het mannenkoor Kratzfuss. Op het jaarlijkse kunstenfestival Kunstoevers komen de koren ook altijd aan bod. Dat festival is trouwens een van de 128 dossiers die in januari positief beoordeeld werden door minister Gatz als ‘cultureel project met een bovenlokale uitstraling’ en een subsidie krijgen.

Gert Philippeth, van de dienst Cultuur in Genk, is blij om dit jaar voor het eerst de Internationale Koorwedstrijd Vlaanderen te hosten: ‘Dat past in de ambitie van onze stad om plaats te bieden aan kwalitatieve evenementen met een stevige artistieke reputatie. Dat de organisatoren maximaal verbinding willen zoeken met het lokale en regionale landschap van koorzang, is een pluspunt en sluit perfect aan bij een belangrijke doelstelling in ons stedelijk cultuurbeleid. Zo spelen we in op wat er leeft’. De voorbije dertig jaar vond de koorwedstrijd plaats in Maasmechelen.

Evenementenmanager Gert Vanderlee van Maasmechelen vertelt hoe het evenement werd gedragen door lokale inzet: ‘Alles ontstond vanuit het koor Cantate. Toenmalig voorzitter Frans Meyers vierde in 1987 het twintigjarige bestaan van dit koor met een internationale koorwedstrijd, waaraan zes Vlaamse en vijf buitenlandse koren deelnamen. De gemeente heeft het evenement dertig jaar lang ondersteund, logistiek en financieel, maar laat ons duidelijk zijn: het kon alleen blijven bestaan dankzij de inzet van vele lokale vrijwilligers.‘

AARSCHOT In Aarschot horen we een soortgelijk verhaal.

Elke twee jaar kan je afzakken naar de stad Aarschot voor het korenfestival Aarschot Volkoren. Het is eveneens een succesverhaal dat mooi illustreert waar samenwerking tussen een stadsbestuur en lokale organisaties toe kan leiden. Medeorganisator Anne Ostyn: ‘Ik ben lid van het koor Cantate (nvdr: niet hetzelfde koor als in Maasmechelen). Na een optreden op een koorfestival in het Nederlandse Middelburg vroegen we ons af waarom zo’n evenement niet bij ons kon bestaan. Vol enthousiasme werkten we een plan uit waarmee we naar het stadsbestuur trokken. Dat is ongeveer tien jaar geleden en vandaag is Aarschot Volkoren een begrip.

We wilden absoluut geen wedstrijdelement.

Het ging ons puur om de koren zelf: we willen dat meer mensen zien hoeveel goede koren er bestaan en dat koormuziek meer is dan enkel klassieke muziek. We krijgen ontzettend veel hulp vanuit de stad qua techniek en logistiek.

Zelf verzorg ik samen met Johan Van Espen alle contacten met de tientallen koren die op het festival zingen.’

EMJ avondactiviteit ©emjfestival pictures

Kris Vuerinckx van de Stad Aarschot: ‘Wij werken nauw samen met het Gasthuys, het cultureel centrum van onze stad. We proberen natuurlijk verschillende doelgroepen te bereiken.

Zo is er bijvoorbeeld ook een fanfarefestival, een festival rond figurentheater en het festival Rootstown, dat volledig draait rond roots en bluesmuziek. Het is altijd een goed idee als de inspiratie voor een evenement vanuit lokale mensen komt. Rootstown is gestart als een klein lokaal initiatief, net als Aarschot Volkoren. We hebben het geluk dat hier veel mensen wonen die gepassioneerd met iets bezig zijn. Het verenigingsleven is erg sterk, aan vrijwilligers geen gebrek. Door op te pikken wat er leeft, onze verenigingen veel kansen te geven en die initiatieven goed te ondersteunen, creëer je prachtige dingen. De stad zorgt voor financiële en logistieke steun: twintig podia zetten en de juiste subsidies aanvragen voor Aarschot Volkoren, dat is geen kleine opgave. Omgekeerd hebben de koorleden veel interessante contacten in de koorwereld, die ervoor zorgen dat er elke editie interessante en straffe groepen naar onze stad afzakken. Aarschot Volkoren is echt het resultaat van al onze sterkste troeven.’

Sofie Rycken

5

6

90 JAAR SCHOLA CANTORUM GENT De Schola Cantorum heeft in Gent een eeuwenoude opdracht, die ook vandaag de dag nog wordt nageleefd. Na een periode van teloorgang werd het koor in 1928 heropgericht. Daarom viert de Schola een heel jaar haar 90ste verjaardag. We duiken even mee in haar verleden én in de feestplannen van het koor.

SCHOLA: GESCHIEDENIS EN TRADITIE Een schola cantorum is van oorsprong een (jongens-)koor dat de godsdienstbeoefening in de rooms-katholieke kerk begeleidt. Het eerste koor met de naam ‘schola cantorum’ werd vermoedelijk opgericht in het jaar 334 door paus Silvester I. Vaak was een schola verbonden aan een kathedraal of abdij, en werd er enkel gregoriaans gezongen. De stichtingsdatum van de Gentse Schola Cantorum kan niet achterhaald worden, maar uit de stadsrekeningen blijkt dat de zangers van de Sint-Janskerk (later de Sint-Baafskathedraal) op nieuwjaarsdag 1431 voor het stadsbestuur optraden in de ‘Schepencamere’. De Schola

Cantorum werkte waarschijnlijk onafgebroken door, tot de aantrekkingskracht verminderde ten gevolge van de veranderende politieke, sociale en economische structuren in het begin van de 19de eeuw.

LITURGISCHE OPDRACHT EN CONCERTWERKING In 1928 werd de oude traditie van de Schola Cantorum hersteld, met knapen van het Sint-Lievenscollege en een mannenkoor van seminaristen en leken uit de stad. Sinds de jaren 1970 is het koor gemengd en bestaat het vooral uit liefhebbers, al dan niet muzikaal geschoold. Prioritair in de opdracht van het koor was altijd de opluistering van vieringen in

de Sint-Baafskathedraal op hoogdagen en tijdens uitzonderlijke liturgische vieringen, zoals aanstellingen en begrafenissen van bisschoppen. Ook vandaag blijft de Schola Cantorum trouw aan deze opdracht. Een uitzonderlijke viering waaraan het koor meewerkte, was de staatsbegrafenis van Wilfried Martens in oktober 2013. Voor de vieringen in de SintBaafskathedraal wordt geput uit een grote waaier van gregoriaanse gezangen en meerstemmige sacrale werken uit alle periodes en genres van de westerse koormuziek.

Jaarlijks in mei organiseert de Gentse schola een groot jaarconcert. De voorbije jaren bracht het koor onder meer Coronation Anthems en Messiah van Händel, Funeral Sentences van Purcell, Requiem van Fauré, Ein deutsches Requiem van Brahms etc. Hiervoor werkte het koor samen met Edward De Geest, organist-titularis van de kathedraal, met het orkest Nuova Sinfonia Gandavense en met enkele bevriende koren. In de kerstperiode wordt er meestal ook een kerstconcert gezongen. Op voorbije programma’s stonden onder meer Missa Criolla van Ramirez, A ceremony of carols van Britten en Weihnachtsoratorium van Bach.

VELE GENERATIES ZANGERS Al die jaren heeft de Gentse Schola Cantorum vele jonge mensen in een aangename en vriendschappelijke sfeer in contact gebracht met oude en hedendaagse koormuziek.

Beroemde muzikanten – zoals onder anderen René Jacobs, Lieven Termont, Norbert Detaeye en Zeger Vandersteene – deden hun eerste koorervaring op in de Schola Cantorum.

Ook jonge talenten die vandaag succesrijk zijn, zoals Lieselot De Wilde en Bart Uvyn, hebben een Schola-Cantorumverleden.

Sedert november 1999 wordt de Schola Cantorum geleid en begeesterd door pianist-dirigent en kapelmeester van de Gentse kathedraal, Filip Martens. Filip Martens kreeg zijn opleiding aan het Lemmensinstituut in Leuven, en aan het Tsjajkovskiconservatorium in Moskou. Momenteel is hij als begeleider verbonden aan het Lemmensinstituut en aan de Kunstacademie van Eeklo. Naast de Schola Cantorum dirigeert Filip Martens ook het koor Canta Ludens en is hij medeoprichter van het orkest Nuova Sinfonia Gandavense.

Vandaag wordt de Schola Cantorum gevormd door zo’n vijfenveertig gemotiveerde zangers van vijfentwintig tot pakweg zestig jaar. Ondanks een tijdsgeest waarin het kerkbezoek tanend is en verscheidene kerkkoren kampen met een gebrek aan jonge frisse instroom, overleeft Schola Cantorum Gent met een gezonde mix van leeftijden, nieuwkomers, blijvers en vertrekkers. ‘Het door volhardend werken bereikte niveau geeft veel energie, en doet de voorafgaande inspanningen vergeten’, getuigt een zanger. ‘De kennismaking met een repertoire dat anders onbekend zou blijven, is telkens weer verrassend. Je meester maken van de muziek en de melodieën, die vaak eeuwenoud zijn, is niet altijd evident, maar de voldoening is telkens groot.’ De wervingsslogan van het koor is dan ook Zin in Zang!

JUBELJAAR In december 2018 bracht het koor samen met solisten die een verleden hebben in het koor, en het orkest Nuova Sinfonia Gandavense het Oratorio de Noël van Camille Saint-Saëns. In maart is er een galarecital met Filip Martens, Hilde Coppé en Joris Derder en het jubeljaar wordt op 24 mei afgesloten met een koorfestival: Schola Cantorum nodigt er bevriende Gentse koren uit om mee te concerteren in de Gentse kathedraal. Zij zullen elk eigen stukken brengen, maar de apotheose wordt de samenzang met alle zangers samen in een psalm van Van Nuffel, waarbij het magistrale kathedraalorgel alle registers mag optrekken.

Een waar feest!

Wim Bonte www.scholacantorum.be

IN MEMORIAM

MARC DE MEESTER

Onder de vleugels van De Stem van ons Geheugen werd het project Ik zal je altijd horen geboren. In dit nieuwe project slaan Koor&stem, Expertisecentrum Dementie Vlaanderen, WZC Den Olm, VSPW Mol en Cera de brug tussen thuiszorg, cultuur en onderwijs, met de steun van de Vlaamse overheid. De doelstelling van het project Ik zal je altijd horen is om thuiswonende mensen met dementie en hun mantelzorgers samen te doen zingen. Want samen zingen verbindt en maakt mensen met dementie ‘wakker’, actiever en opener. Het appelleert op een positieve manier aan hun vermogens en het draagt bij tot de algemene kwaliteit van het leven. Of zoals weerman Frank Deboosere, peter van het project, het prachtig verwoordt: ‘Muziek is een fantastische taal waarmee we mensen heel lang kunnen blijven bereiken.’

Concreet krijgen vier pilootorganisaties (’t moNUment in Mechelen, Solidariteitskoor In Laetitia uit Turnhout, WZC Sint-Vincentius in Avelgem en Huis Sint-Coleta in Gent) gedurende twee jaar steun bij de verdere uitbouw van hun innovatieve project. Tijdens die twee jaar ontvangen de organisaties individuele coaching, gezamenlijke intervisiemomenten, expertenoverleg, uitwisselingsmomenten en een inspiratiedag. Ook na afloop van het pilootproject blijft Koor&Stem mee nadenken en ondersteunen. Zo liggen de projecten mee aan de basis van een van de momenteel meest innovatieve projecten in Vlaanderen. Ze bouwen mee aan de toekomst en zorgen ervoor dat het project in 2020 uitgerold kan worden naar heel Vlaanderen. www.zingenmetdementie.be

Marc De Meester, voorzitter en erevoorzitter van Koor&Stem West-Vlaanderen, een zeer gewaardeerde bas van het koor Vagantes Morborum en boegbeeld voor de koorwereld, is niet meer. Hij zal herinnerd worden als een bourgondiër en humorist, maar bovenal als een gedreven man die zijn kwaliteiten steeds weer inzette om het koorleven in Vlaanderen te stimuleren.

Hoewel zijn liefde uitging naar alle koren, droeg hij in het bijzonder de amateurkoren een warm hart toe. Vooral het sociale aspect vond hij belangrijk, want zingen is nu eenmaal zoveel plezanter als men het samen kan doen.

Met toewijding nam hij ook zijn taak als bestuurslid van Koor&Stem West-Vlaanderen op zich. Nauwlettend zorgde hij voor de financiën en slaagde hij erin om discussies met een kwinkslag te ontmijnen, zonder zijn eigen doordachte standpunt te verloochenen. Het was elk jaar uitkijken naar de startvergadering van het nieuwe werkjaar.

Hij nam de organisatie ervan in handen, nam de honneurs waar en was steevast degene die als laatste vertrok. Vriendschap was voor hem o zo belangrijk.

Wij weten dat Marc er vanaf de overkant zeker nog voor zal zorgen dat iedereen verder mag genieten van het samen zingen.

Uiteraard met zijn favoriete glas whisky in de hand. Dankjewel voor alles, goede vriend.

Ann Sarre, voorzitter Koor&Stem West-Vlaanderen

7

ALS DIRIGENT VAN EEN SCHOOLKOOR MOET JE EEN BEETJE GEK ZIJN! Schoolkoren, ze zijn niet dik bezaaid, maar ze zijn er wel. Stemband ging er drie van dichterbij bekijken. We zochten drie gemotiveerde leerkrachten op die in hun vrije uren jongeren laten musiceren en we treffen hen in hun natuurlijke biotoop: de muziekklas van de DvM Humaniora te Aalst. De schoolbel rinkelt nog na en vanavond hebben ze alle drie nog een stevig muzikaal programma voor de boeg, dus hebben we geen tijd te verliezen!

Cantate domino © Pamajot

8

Bij ons zitten Debby De Smet, muziekleerkracht aan het Don Boscocollege in Zwijnaarde, Heidi de Caluwe, muziekleerkracht op de DvM Humaniora in Aalst en Andries De Winter, dirigent van het koor Cantate Domino in het Sint-Maarteninstituut in Aalst. Wat moet ik me bij jullie koren voorstellen?

Debby: Onze school telt zeer veel leerlingen en er klinkt dagelijks muziek door de gangen.

Zowel popgroepen, rock bands en dus ook het klassieke koor kan je hier ’s middag horen repeteren. Zestig leerlingen, zowel jongens als meisjes, komen twee middagen per week de

lucht uit hun longen zingen in het schoolkoor Kooriander.

Heidi: Wij hebben eveneens veel artistiek talent op school, maar het koor had behoefte aan een muzikale hergeboorte. Vijf jaar geleden zongen we onze laatste noot en het was dus dringend tijd om opnieuw leven in dit project te blazen. En jawel … we zijn officieel ook een gemengd koor, want we hebben één jongen!

Andries: Ik ben geen leerkracht muziek, maar ik geef godsdienst. Het koor dat ik dirigeer, Cantate Domino, is een knapenkoor en op sommige piekmomenten tellen wij vijftig

leden. Ik moet zeker niet met al de lof gaan lopen want dit koor bestaat al decennia lang en is door de jaren heen een vast begrip geworden binnen de koorwereld. Ik ben dus erg trots en geniet met volle teugen van het dirigeren van dit koor.

Laten we beginnen met een clichévraag: hoe hip is een klassiek koor tegenwoordig bij de jeugd?

Heidi: Tja … dat is direct een hot issue. (grinnikt) Het schoolkoor moet nog steeds vechten tegen dat minder hippe imago, maar die strijd winnen we vast en zeker! Meisjes zijn op dat vlak sneller te overtuigen. De ene leerlinge brengt haar vriendin mee en zo geraak je snel aan een grote groep. Maar jongens en koren … dat blijkt bij ons op school een moeilijke combinatie te zijn.

Anderzijds merk je wel dat de media- aandacht rond programma’s als The Voice er wel voor gezorgd heeft dat heel wat jongeren willen zingen en dat het imago evolueert.

Hoe slagen jullie erin om jonge mensen te motiveren?

Debby: Motivatie krijg je door concrete projecten te organiseren. De leerlingen gaan sneller afhaken als het routine wordt. Beloof je hun een concert of een uitwisseling met het buitenland, dan staan ze in de rij om mee te zingen. We hebben ooit de opera Dido & Aeneas gedaan: tja, je moet soms ambitieus zijn. De studenten vonden dat fantastisch! Als je naar zoiets toe kan werken, komen ze graag twee keer per week repeteren.

Andries: Ik ben helemaal akkoord! Wij repeteren zelfs negen uur per week en werken ook projectmatig. Regelmatig zingen wij concerten, jubilea, of verzorgen we erediensten tijdens hoogdagen. Dit jaar is voor ons ook een extra druk muzikaal jaar want we bestaan zestig jaar. Er staan heel wat activiteiten gepland met het koor. De koorknapen kijken ook ieder jaar uit naar het begin van de grote vakantie.

We hebben de gewoonte om de eerste drie weken daarvan op koorreis te gaan. Dit jaar reizen we naar Zuid-Afrika. Dat zijn echt voldoende vitaminen om die gasten met goesting te laten musiceren!

Werken jullie met schoolaudities of is iedereen welkom?

Andries: Iedereen moet welkom zijn want iedereen kan leren zingen. En als dat niet lukt, dan vraag je beleefd aan die zanger om net iets minder luid te zingen tijdens het komende concert. Er komt zeker een moment dat die persoon echt zijn draai en zijn juiste toonhoogte heeft gevonden. Willen is kunnen!

Heidi: Absoluut! En mondelinge reclame werkt het best. Je ziet de zangers op de eerste repetitie onzeker en angstig binnenkomen, maar na verloop van tijd zingen ze uit volle borst alsof ze nooit iets anders gedaan hebben. Heerlijk is dat! Ze voelen zich zeer snel thuis. Het sociale aspect is daarbij van groot belang.

aan een muzikaal avontuur te beginnen. De ene stimuleert de andere. Het sociale aspect is dus effectief belangrijk, en als je daardoor het muzikale kunt versterken, dan ben je goed bezig.

Andries: Je geeft iemand een kans, omdat die graag zingt. Die kans zorgt ervoor dat die persoon heel zijn leven blijft zingen, want daar geraak je niet meer van af. (Lacht). Maar dat zangers in het koor ook vrienden maken is van groot belang voor het resultaat. Een voetbalploeg die niet overeenkomt, die scoort ook geen enkele goal.

en houden dat vaak niet vol. Dat zorgt ervoor dat ze moeite hebben om zich op een langere termijn vast te bijten in iets. Wij moesten vroeger een week wachten op de nieuwe aflevering van Merlina! Dat kan je je nu niet meer voorstellen. En een koor vraagt nu eenmaal energie en tijd en dat is niet altijd simpel op die jonge leeftijd.

Het vraagt niet enkel engagement van de jongeren, maar het vraagt ook heel wat energie van jullie. Waar halen jullie die energie vandaan?

Heidi: Je moet het aantrekkelijk maken als dirigent en er vol energie staan. Jij moet hen motiveren want zij imiteren je gewoon. Ook al heb je zelf een dipje, … dat mag je niet laten blijken. Maar die energie komt vanzelf, als je eenmaal voor die groep staat. Het jeugdige enthousiasme laadt je eigen batterijen op.

Andries: Ik haal mijn energie vooral uit de vriendschap van mijn zangers en uit de kick die je krijgt als je een zeer moeilijk werk of concert tot een goed einde brengt. Ik durf met hen soms aan iets muzikaals beginnen waar ik niet zeker van ben of we de finish gaan halen.

Als dat toch lukt, dan levert dat tonnen energie en voldoening op.

Debby: Veel slapen zorgt voor mijn energie.

Ik vergeet ook alles als ik voor dat koor sta. Ik krijg dan een zodanige focus dat de wereld rond mij mag ontploffen. Dat is zo fantastisch!

Zo’n koor geeft je een geweldig gevoel. Als je zelf zot genoeg bent, dan krijg je zeer veel terug. Ik beschouw het koor als een extra kind.

Dat kost veel energie, maar levert eindeloos veel plezier op.

‘Samen zingen, dat is magie.

Je kan dat niet beschrijven, je moet dat horen’

Primeert dat sociale aspect niet eerder op de muzikale voldoening?

Andries: Het sociale aspect is belangrijk, maar je probeert toch ook voor muzikale uitdagingen te gaan. Soms lukt dat en dan geraak je samen in een geweldige sfeer. Andere keren ga je letterlijk op je bek, maar dat hoort er bij. Wij zingen vooral religieuze muziek en dat op zich is een grote uitdaging. Het is wel kicken als je merkt dat die jongens zich staan te amuseren met gregoriaanse gezangen!

Debby: Ik geniet ook van die mix van leerlingen, van het eerste tot het zesde middelbaar, die elkaar voordien totaal niet kenden. Die jongeren zijn blij om elkaar te zien, om samen

Wat geeft jullie als koordirigent de meeste voldoening?

Heidi: Het moment dat de zangers volledig opgaan in de muziek en niet meer nadenken over wat ze aan het doen zijn. Het gevoel dat je ervaart als ze als een echte groep voor je staan en dat ze allemaal mee zijn! Zo een moment geeft veel voldoening.

Debby: Samen zingen, dat is magie. Je kan dat niet beschrijven, je moet dat horen.

In Vlaanderen zijn er niet zoveel schoolkoren. Hoe komt dat volgens jullie?

Andries: Dirigenten vind je genoeg, maar je kan geen schoolkoor starten zonder zingende leerlingen. Je vraagt engagement terwijl de jongeren vandaag in een zapcultuur zitten.

Ze moeten vandaag de dag van de ene hobby naar de andere zappen. Ze zijn overbevraagd

Schoolkoor Kooriander

Waar dromen jullie nog van als koordirigent?

Heidi: Dat de hele school een koor wordt! Dat is een utopie, maar dat zou de max zijn.

Debby: (denkt even na …) ik kijk altijd uit naar een uitwisseling met het buitenland, andere culturen ontdekken. En het liefst zou ik met het koor naar Spanje gaan.

Andries: Echt zot doen? Dan zou ik nog eens de Messiah willen zingen of het Requiem van Webber.

Debby & Heidi: Dan komen we meezingen!

Tom Bracke

9

EEN MATTHEUSPASSIE IN SALONTRADITIE THE PARTY EN HET PHILKO SAMEN IN EEN UNIEK PROJECT De Matthäus Passion van J. S. Bach in pocketformaat. Zo omschrijven Bart Rodyns en Erik Demarbaix de versie van dit meesterwerk dat in maart in AMUZ te horen zal zijn. Deze beschrijving klinkt misschien denigrerend maar een gesprek met Bart Rodyns en Erik Demarbaix, de artistieke leiders van respectievelijk het ensemble The Party en het Philharmonisch Koor, maakt heel veel duidelijk. De slogan dekt de lading meer dan men op het eerste gezicht zou vermoeden.

10

Topmuzikanten in contact brengen met een koor van amateurzangers om samen te werken aan een unieke Matthäus Passion-ervaring.

Dat is het idee dat enkele jaren geleden vorm kreeg toen Klara Bart Rodyns engageerde om met zijn ensemble The Party enkele aria’s en koralen uit Bachs passie te begeleiden tijdens Iedereen Klassiek in Brugge. Hoewel de opzet toen anders was – het publiek werd voorbereid om tijdens het concert de koralen mee te zingen – zag Liesbet Vereertbrugghen, programmamaakster bij Klara, mogelijkheden om het concept om te buigen tot een concertante uitvoering waarbij het publiek vervangen zou worden door een koor.

THE PARTY EN LEMMENS Extra inspiratie vonden Bart en ‘zijn’ ensemble The Party in een ensemble met dezelfde naam dat in de jaren 1860 furore maakte in Engeland. Die oorspronkelijke ‘The Party’ bestond uit vier virtuozen: Helen Sherrington (sopraan), Henri Vieuxtemps (viool), Giovanni Bottesini (contrabas) en Jacques-Nicolas Lemmens (harmonium). Lemmens, stichter van het gelijknamige instituut in Leuven, verzamelde deze grote muzikanten rond zich om in te spelen op een nieuwe tendens in het 19de-eeuwse West-Europa.

De 19 eeuw was de tijd van de romantiek. De tijd van de grote salons waar huiskamerconcerten werden gegeven tot vermaak van belangrijke gasten. Componisten zoals Schubert, Schumann, Chopin, Brahms, Liszt,… schreven dan ook – al of niet in opdracht – heel wat kamermuziek. Het concept ‘concert’ werd uitgediept en muziek kwam meer en meer los van de religieuze of hoffelijke context waarin die voordien voornamelijk functioneerde. Het was niet ongewoon dat symfonieën van Mozart en Beethoven werden bewerkt voor twee piano’s, op maat van de salons. In de 19de eeuw ontwikkelde ook het lied zich als volwaardige muziekvorm en in opera zag men het perfecte vehikel om – meer nog dan in de vorige eeuw – gevoelens, de

gedachten en zelfs natuurtaferelen muzikaal uit te beelden. Men kwam thematisch los van de verlichting en de klassieke periode. De romantiek boorde andere inspiratiebronnen aan.

In Engeland was, in tegenstelling tot bijvoorbeeld in Italië of Duitsland, de romantiek geen grote kweekvijver van compositorisch talent en daar speelde Lemmens gretig op in door bekende – al of niet religieuze – melodieën uit opera’s, oratoria of zelfs passies te bewerken voor een klein ensemble. Zo vond hij toegang tot het concertcircuit dat zich ontwikkeld had in de salons en de paleizen van de gegoede Britse burgerij. Tegelijkertijd zag hij er een gedroomde kans in om zijn echtgenote Helen Sherrington, een gevierde Engelse operazangeres, die samen met hem in Zemst woonde, te introduceren over het Kanaal.

THE PARTY MET BART RODYNS Bart Rodyns: ‘Naar analogie van het ensemble The Party van Jacques-Nicolas Lemmens maakten wij arrangementen van enkele bekende aria’s en koralen uit de Matthäus Passion voor een kleinere bezetting van zeven muzikanten. Een bezetting die de essentie van Bachs muziek zeker overeind houdt en die aansluit bij de traditie uit de 19de eeuw.’

Misschien zullen Bachpuristen en voorstanders van historisch geïnformeerde uitvoeringen zich vragen stellen bij de relevantie van dit project maar dat is onterecht. ‘Het historische karakter van dit passie-project moet gezocht worden in de navolging van de 19de-eeuwse traditie om bekende muziek te bewerken voor een aangepaste bezetting om een trouw en geïnteresseerd publiek te laten genieten van bekende aria’s en melodieën of om grotere orkestrale werken ook binnen de huiskamer uitvoerbaar te maken. Daarnaast brengen wij ode aan een van de grootste orgel- en harmoniumvirtuozen die Vlaanderen ooit kende.

In zijn tijd was Lemmens immers ook een gevierd Bachvertolker die in navolging van Felix Mendelssohn-Bartholdy Bachs muziek naar de concertpodia bracht.’

The Party bestaat uit enkele vaste muzikanten en sopraan Hendrickje Van Kerckhove.

Bart: ‘Hendrickje neemt enkele aria’s voor haar rekening. Daarnaast worden de koralen gezongen door een koor. Ik contacteerde Erik Demarbaix, dirigent van het Philharmonisch Koor Antwerpen, om af te toetsen of een samenwerking met The Party voor dit project te realiseren was. Erik was meteen enthousiast over het concept.’ `

THE PARTY MEETS PHILKO Erik Demarbaix: ‘Bart zocht een koor voor een try-out van het passie-project en voor ons was het een mooie gelegenheid om de Matthäus Passion van Bach uit te voeren, weliswaar in een bewerking. Het is voor een koor immers een bijna onmogelijke investering om de originele versie van het majestueuze werk te brengen. De mensen krijgen nu enkele schitterende aria’s te horen, afgewisseld met koralen die met de ‘kamermuziekbezetting’ iets breekbaars en intiems krijgen.’

Bart: ‘Door het wegvallen van de recitatieven ontstond er vanzelfsprekend een leemte. Het passieverhaal wordt in de originele versie verteld door de recitant. Liesbet Vereertbrugghen zag in deze beknopte passie de rol als verteller ruimer dan uitsluitend deze van evangelist en vroeg aan radiomaker, dichter en auteur Pat Donnez om enkele teksten te selecteren. De teksten stellen de concertbezoeker in staat te reflecteren over verleden, heden en toekomst en nemen hem

mee door universele thema’s, gerelateerd aan het passieverhaal zoals (mede-)lijden, boete, hoop, afscheid.’

‘Om het concert af te sluiten zingen we een bewerking van het slotkoor van de Matthäus Passion’, vult Erik aan. ‘En als inleiding tot de passie zingen we vier Passion Hymnes uit de St. John’s Passion van Bob Chilcott.’

Bart: ‘Om de historische context van het programma te kaderen, beginnen we het concert met een korte toelichting over de uitvoeringspraktijk van The Party en kamermuziek in de 19de eeuw. We bekijken de functie van het drukwindharmonium als begeleidingsinstrument in het bijzonder. Lemmens gebruikte toen net zoals ik nu het harmonium om de beperkte instrumentalisatie te ondersteunen en harmonisch te verrijken. Om de mogelijkheden van deze manier van musiceren te demonstreren heb ik Erbarme Dich, de beklijvende aria uit de Matthäus Passion, bewerkt voor ons ensemble en getransponeerd voor sopraanstem. De tekst van de aria geldt immers als inspiratiebron voor Pat Donnez bij het kiezen van zijn teksten. De aria wordt als muzikale en tekstuele leidraad aan het begin van het concert door The Party gebracht. Het project krijgt op die manier ook een pedagogisch accent.’

AMUZ ALS MANOR HOUSE Erik: ‘Als concertzaal kozen we voor AMUZ in Antwerpen. De oorspronkelijke The Party speelde zoals gezegd in salons en in muziekkamers van o.a. typisch Britse manor houses.

Enerzijds bezit AMUZ de huiselijke intimiteit maar anderzijds ook de grandeur van die paleizen. We zijn ervan overtuigd dat deze ruimte ook akoestisch de combinatie van de zestig zangers van het Philharmonisch Koor en de subtiliteit van de kleine bezetting van The Party perfect zal doen klinken.’

‘We denken er ook aan om dit project in de toekomst aan te bieden aan lokale koren. Het koor studeert zelf de koralen en het slotkoor in. Op de dag van het concert komt The Party samen met het koor repeteren om alles tot in de puntjes voor te bereiden. Een mooie manier om als koor in contact te komen met een van de mooiste composities uit de barok in het algemeen en Bach in het bijzonder. Maar daarover volgt later meer informatie’, sluit Bart dit gesprek af met een kleine vooruitblik op meer.

Johan Geerts AMUZ, 16 maart 2019 | Philharmonisch Koor van Antwerpen o.l.v. Erik Demarbaix en The Party o.l.v. Bart Rodyns | met Pat Donnez (spreker) en Hendrickje Van Kerckhove (sopraan) | www.philko.be www.ensemble-theparty.be - www.bartrodyns.be

In deze nieuwe rubriek 'Buiten de zone' zet Stemband dit jaar telkens een koorconcert in de kijker dat buiten de grenzen treedt van een traditioneel koorconcert.

11

Bart Rodyns © Christa Dyck

KOOR WERELD Jouw koor of zangproject hier in de kijker?

Bezorg ons een recente en originele foto met een tekstje van maximum 100 woorden.

NIEUW SHOWKOOR LINE-UP

GEEFT ALLEREERSTE OPTREDEN! Het vierstemmige showkoor Line-Up uit Kontich werd anderhalf jaar geleden opgericht door de zusjes Denis. Onder de welluidende titel Ticket to the Moon en o.l.v. Sam Verlinden geeft Line-Up zijn allereerste optreden op 29 & 30 maart 2019 in het Theatrum, Mechelen.

Begeleid door een liveband en omringd door unieke grafische decors zingen de koorleden de sterren van de hemel. Ze nemen het publiek mee van de romantische kermissfeer

naar het spetterende Broadway Theater.

Eindigen doen ze tussen de sterren en planeten met slechts één doel: zoveel mogelijk opbrengst genereren voor de jongeren van Maud & Co (www.maudenco.be). Die jongeren zullen zelf tijdens het optreden van de partij zijn, zowel op als achter de scène. www.theatrium.be/line-up.html

Mail naar stemband@koorenstem.be voor 24 april 2019.

12

LUSTRUM MUSICAMI O.l.v. Ann Janssens concerteerde het warme koor MusicAmi uit Mortsel in een overvolle Sint-Benedictuskerk. Het heerlijk gevarieerde programma dat het koor bracht ter gelegenheid van zijn lustrum, bejubelde men als ‘creatief en dynamisch’. De gebarentaal tijdens het lied Can you hear me? raakte dan weer de gevoelige snaar. Het repertoire werd omschreven als ‘variabel gekruid, rijk aan kwaliteit en zo genietbaar, gebracht door een koor dat zingt uit het hart’. Piano, harp en enkele solisten ontbraken niet om het publiek naar hogere sferen te brengen. Kortom, het was een heuse aanrader!

CUM DECORE VIERT ZILVEREN JUBILEUM Wie meent dat Cum Decore na 25 jaar uitgezongen zou zijn, heeft het mis. Dit koorjaar schakelde het koor zelfs nog een versnelling hoger. Onder de vlag Peizegem verenigt werkte het samen met Music Time en de Vereniging Oud-Soldaten aan een aangrijpende evocatie van de Groote Oorlog in woord, muziek, beeld en spel. Peizegem is dan misschien wel klein, het is groots in herdenken en feesten. Het meezingconcert met oude en hedendaagse kerstliederen, dat begin december 2018 plaatsvond, werd een voltreffer. Op zaterdag 27 april viert Cum Decore zijn zilveren jubileum met

een ontmoeting met de buurtkoren Amicale uit Malderen en Valeiriaan uit Steenhuffel. Het werkjaar wordt afgesloten op vrijdag 21 juni 2019 met een bijdrage aan The Last Post onder de Menenpoort in Ieper.

20

VIJF JAAR ÜKEHELE Op 1 juni 2019 viert het Kinder- en jeugdkoor ÜkeHele zijn vijfjarige jubileum met het concert Kleurplotgenoten in cc De Ploter in Ternat. Het kinderkoor werd opgericht in september 2013.

In 2016 werd het uitgebreid met een jeugdkoor. ÜkeHele verwijst enerzijds naar de ukelele, zeg maar ‘het kind onder de gitaren’. Anderzijds is de He dan weer een knipoog naar het VlaamsBrabantse Hekelgem, de bakermat van het koor. Beide koren staan o.l.v. Mirella Ippolito.

De vaste pianist is Wim Bronselaer.

AARD NOUVEAU ACTIEVER DAN OOIT Het gemengd koor Aard Nouveau uit Geel-Ten Aard is niet zo nieuw als de naam laat vermoeden. Het is een spin-off van het Hubertuskoor, dat op zijn beurt groeide uit het 85 jaar geleden opgerichte Sint-Ceciliakoor. Hoewel de naam een woordspeling is die naar ‘kunst’ verwijst, wil men vooral een bescheiden amateurkoor blijven.

Samen met een bende enthousiaste 60-plussers legt dirigent Jos Van Reempts vandaag de nadruk op creatieve vrijetijdsbesteding en sociaal engagement. Tijdens optredens of samenzangmomenten worden de liederen niet alleen gezongen maar ook in beeld gebracht.

o.l.v. Lieven Deroo

Dit jonge koor presenteerde zich vanaf het begin op een bijzonder creatieve manier door tijdens de concerten muziek te combineren met kunstvormen, zoals dans, drama en vertelkunst. Hiervoor doet het telkens beroep op talent uit de streek. Het concert Kleurplotgenoten belooft een aangenaam spektakel te worden! www.ukehele.be

HET WOSHKOOR BRENGT HEUGLIJK NIEUWS! Met trots presenteert het WOSHkoor zijn nieuwe dubbel-cd Kleine Heldencantate!

Eerder presenteerde het koor de liederen aan wel tweeduizend mensen in cc Zwaneberg.

De eerste cd bevat een prachtige verzameling van liederen over kleine helden overal ter wereld: Japan, Litouwen, Egypte, Cuba, Zuid-Afrika, Finland, Senegal, Letland, … De tweede cd is de integrale versie van Kleine Helden, een cantate voor het WOSHkoor. Stef Minnebo, professionele gitarist en ex-lid van het WOSHkoor, tekende voor de muziek. Hilde Keteleer schreef de tekst. € 15, te koop via website, koorleden of in de wereldwinkel van Heist-op-den-Berg | www.woshkoor.be

TWINTIG JAAR

POLYFOON

Polyfoon, o.l.v. Lieven Deroo, viert zijn twintigste verjaardag! Het ensemble hanteert al jaren het ‘ante et nunc’-principe: oude polyfonie met nieuwe muziek confronteren. Zo behoren Brumel, Sheppard, Tallis, Pärt, Tavener, maar ook hedendaagse Vlaamse componisten zoals Ceuleers, D’hollander en De Ley tot het vaste repertoire. Deze onconventionele en hoogstaande a-capellawerken vereisen van de zangers een gedegen voorbereiding en koorervaring.

Polyfoon viert zijn twintigste verjaardag met een reeks activiteiten. Op zaterdag 16 februari was er het jubileumconcert in Antwerpen.

Op 18 april brengt Polyfoon de Lamentaties voor Witte Donderdag in de St.-Norbertuskerk in Antwerpen. Willem Ceuleers componeerde deze lamentaties speciaal voor Polyfoon. Het resulteerde in een tienstemmig meesterwerk.

Op de planning staan nog een concertreis naar Oslo, een project met Kamerkoor Koriolis en een aantal polyfone vieringen in de SintNorbertuskerk, Antwerpen. www.polyfoon.be

13

JE MOET HET EEN BEETJE KRUIDEN INTERVIEW MET GOSPELSPECIALIST KEN BURTON Eindelijk kwam hij naar België, de immer enthousiaste en inspirerende koordirigent Ken Burton die al jaren de podia overal ter wereld aandoet met zijn eigen koren of als gastdirigent bij lokale koren.

Deze gevestigde waarde binnen de gospel- en spiritualmuziek toerde begin februari langs de grote Belgische concertzalen, samen met het Vlaams Radio Koor. Hij zakte ook af naar het Concertgebouw Brugge voor een heuse repertoiredag rond AfroAmerikaanse muziek, mede georganiseerd door Koor&Stem. Een kolfje naar zijn hand, want al meer dan tien jaar laat hij het publiek van reusachtige concertzalen, zoals de Londense Royal Albert Hall, proeven van het plezier van het samen zingen.

Stemband ging met hem praten.

© Chris Castelein

Tijdens zo’n repertoiredag dompel je koren onder in de wereld van de gospelmuziek. Is deze muziek dan zo anders om te zingen dan de ‘standaard’ koormuziek?

Het belangrijkste verschil zit in de manier waarop je met het ritme omgaat. Er komt veel improvisatie aan te pas. Op je partituur zie je een bepaald ritme staan, maar dat is niet noodzakelijk het ritme dat je zingt. Je moet het een beetje kruiden en laten swingen. Het gevoel bij die muziek is daarom anders. Dat komt omdat er veel ‘hybride’ muziek is in Amerika die haar wortels heeft in Afrika. Ik vind het altijd boeiend om te zien hoe in Zuid-Amerikaanse regio’s de muziek gekleurd werd door Afrikaanse ritmes, wat leidde tot dansen zoals de conga of de salsa.

In het Caraïbische gebied ontstonden dan weer heel andere stijlen. Maar telkens ligt de WestAfrikaanse percussieve stijl aan de basis. Op een bepaald moment is men het ritme van de percussie-instrumenten gaan nabootsen met de stem. Toen de West-Afrikaanse en de christelijke muziek met elkaar fusioneerden, zijn de negrospirituals en hymnes, de latere gospels, ontstaan.

© Chris Castelein

De geschiedenis van de spiritual en de gospelmuziek is geen vrolijk verhaal, maar toch is het héél leuk om ze te zingen. Hoe komt dat?

Niet alleen de muziek werd vanuit Afrika meegebracht door de slaven, maar ook hun geloof en gemeenschapsgevoel. Hierbij was er steeds een leider en een groep. Dat hoor je ook in de gospelmuziek. Er is steeds een voorzanger die een vraag stelt, waarop de groep ‘in koor’ antwoordt.

Wat wilde je de deelnemers van de repertoiredag in het Concertgebouw meegeven?

Dat je muziek het best als muziek beschouwt.

Ik denk zelf nooit in termen van ‘klassieke

muziek’, ‘jazz’, of een andere stijl. Als je in vakjes denkt, dan heb je al snel een bepaalde visie op de muziek. Alsof de ene muziekstijl beter is dan de andere. Daar wil ik van afstappen. Voor mij zijn het hart en de ziel achter de muziek het belangrijkste. Met zo’n repertoiredag probeer ik bijvoorbeeld de ritmische verschillen tussen de klassieke muziek, de jazzmuziek en de gospelmuziek te vervagen.

Als een ritme snel en opgewekt is en vreugde uitdrukt, hoeft je lichaamstaal toch niet serieuzer te zijn gewoon omdat het over een klassiek muziekwerk gaat? De stijl, de technieken en de klanken zijn dan wel anders bij klassieke muziek dan bij gospel of jazz, maar het gevoel, de uitdrukking zouden hetzelfde moeten zijn.

Het is dus niet enkel gospelmuziek die aan bod komt op zo’n repertoiredag?

Neen, absoluut niet. Het is wel zo dat ik me specialiseer in gospelmuziek. Ik ben volledig opgegroeid in die wereld. Maar op zo’n repertoiredag breng ik klassieke muziek en gospel samen. Er zijn zoveel aspecten die gemeenschappelijk zijn. Ook al zingen we gospels op een klassiek geschoolde manier, dan nog kan je dat met de power en de klank doen van een gospelkoor.

Het idee om klassieke muziek en zwarte muziek samen te brengen doet denken aan de uitspraak van Antonín Dvořák, die zei dat de zwarte muziek de basis zou worden voor een ‘grootse en nobele Amerikaanse muziekstijl’.

We hebben heel veel te danken aan Dvořák en aan zijn zwarte assistent Henry Thacker Burleigh. Via Burleigh leerde Dvořák de spirituals kennen, die op zijn beurt zijn assistent stimuleerde om de melodieën te harmoniseren.

15

© Chris Castelein

Deze arrangementen hebben een hele genera-

16 tie van arrangeurs geïnspireerd. Burleigh was

de allereerste die beide stijlen samenbracht.

Dvořák vergeleek bovendien de kwaliteit van de melodieën van de spirituals met die van Ludwig van Beethoven. Misschien daarom dat Beethoven dé componist was die mij al van kindsbeen af fascineerde. (lacht) Mijn eerste zakgeld ging op aan opnames van Beethovens pianoconcerto’s en Bagatellen. En dat terwijl klassieke muziek thuis niet echt aan de orde was. Ik ben groot geworden met gospelmuziek en dagelijkse familiegebeden. Tijdens zulke sessies lazen we uit de bijbel en zongen we samen. We waren met tien kinderen thuis, dus een gospelkoortje was snel gevormd.

Het zingen zit je dus letterlijk in het bloed.

Maar wat met mensen die van zichzelf denken dat ze niet kunnen zingen? Hoe kunnen we hen overtuigen om toch mee te komen zingen?

Ja, er zijn helaas veel mensen die niet zingen omdat ooit een familielid tegen hen zei dat ze niet mooi zongen of dat ze een lelijke stem hadden. Het is zelfs zo dat veel mensen denken dat ze pas kunnen zingen als ze X Factor of Idool zouden kunnen winnen. Maar als iemand tegen mij zegt dat hij of zij niet kan zingen, dan wijs ik erop dat elk mens al zingend geboren wordt.

Want wat is zingen? Het is lucht die vibreert door onze stembanden. Op die manier is zingen ook een vorm van wenen, van geluiden maken.

Het is dezelfde soort activiteit. Als baby’s waren we daar een krak in; urenlang konden we wenen! Bij het opgroeien ontwikkelen we echter veel slechte gewoonten en technieken, waardoor we dat verleren. Na een uur zingen voelen we ons moe. Mijn missie is dus om de zangers mee te nemen, terug naar de eerste dag van ons leven. Ik leer hun opnieuw wenen en lachen, en hun emoties uitdrukken. Er is bovendien niet één juiste manier van zingen; daarom doen alle culturen het anders. Zelfs traag spreken is al een soort van zingen.

Op zo’n repertoiredag worden verschillende koren en individuele zangers bij elkaar gezet om samen te zingen. Ik kan me inbeelden dat het ene koor of de ene zanger al sneller weg is met nieuwe technieken dan een ander?

Dat is net het leuke aan zo’n dag. Op de repertoiredag waren 150 zangers van heel uiteenlopende koren betrokken. Sommige koren waren nog maar net begonnen, maar er waren er ook die al jarenlang concerten geven. Ik zet daarom de zangers allemaal door elkaar.

Op die manier leren ze op korte tijd heel veel van elkaar. Hoe kan je als koor een grotere of mooiere klank verkrijgen? Hoe zouden we spontaner of net wat formeler op het podium kunnen overkomen? Ik wil de zangers telkens iets meegeven dat ze vooraf nog niet wisten of nog nooit deden.

Is dat niet een van de grote troeven van het samen zingen? Onmiddellijk voelen we ons verbonden met elkaar.

Meer nog, het samen zingen is een uitlaatklep.

Kijk eens naar het groeiende aantal gevallen van depressies bij jongeren. Als ze wat meer zouden zingen, dan zouden ze een perfecte manier hebben om hun emoties uit te drukken en om hun verhaal te vertellen. Zingen in koor werkt louterend. Want je bent deel van een gemeenschap. Iedereen zingt hetzelfde verhaal.

Iedereen zingt dan wel op een andere toonhoogte, maar de emoties zijn dezelfde. Dat is ook het mooie aan het dirigeren van een koor.

Ik zie soms aan zangers dat bepaalde woorden hen raken. Voor mij schieten die woorden er dan ook plots uit en zo raak ik zelf ook meer verbonden met de muziek. En dat enkel maar door naar de gezichten van de zangers te kijken. Op zo’n repertoiredag ontstaan er vaak nieuwe vriendschappen. Ik verwacht telkens een aantal huwelijksaanzoeken. (lacht) Waldo Geuns

REPERTOIRETIPS De bibliotheek van Koor&Stem koopt regelmatig nieuwe partituren aan. Maak een afspraak in Antwerpen of Gent en kom snuisteren in de meer dan 190.000 nieuwe en oude partituren.

JARIG

voor Dit voetjen en dat voetje, met Makeblijde voor De mijnheer van hiernaast, met Villanella voor Let us be happy, met Caloroso Vocaal Ensemble voor Ballade en met Waelrant kinderkoor+ voor Rijmelarijtje. Binnenkort verschijnen deze opnames op het gloednieuwe youtubekanaal Choral Music from Flanders. Hartelijk dank aan al deze koren voor hun enthousiaste medewerking. En ... gelukkige verjaardag, beste Frits!

FRITS CELIS

© Jochen Schollaert

90 wordt hij, op 11 april. Frits Celis (°1929) kan ondertussen als de nestor der Vlaamse componisten door het leven. Celis studeerde aan de conservatoria van Antwerpen en Brussel alsook in het Mozarteum van Salzburg en de Hochschule für Musik in Keulen. Hij speelde harp en werd later dirigent en muziekdirecteur aan verschillende operahuizen in België. Als componist werd Frits Celis bekend door zijn liederen, koorwerken, kamermuziek en orkestwerken die uitvoeringen beleefden in verscheidene Europese landen, de Verenigde Staten en Japan. Hij verwierf compositieopdrachten van de BRT en het Festival van Vlaanderen. In 1992 kende SABAM hem de Fuga Trofee toe, uit erkentelijkheid voor zijn jarenlange inzet voor de Belgische muziek. Sinds 1989 legt hij zich nagenoeg uitsluitend toe op het componeren, waardoor zijn oeuvre sindsdien in aanzienlijke mate is toegenomen. Vaak schreef hij in opdracht, zowel voor symfonische ensembles als voor kamermuziek- of koorgroepen. Voor het Europees Muziekfestival voor de Jeugd (EMJ) schreef Celis tevens enkele plichtwerken. Op 6 maart 2018 mocht hij de Prijs van het Peter Benoitfonds in ontvangst nemen, die toen voor het eerst uitgereikt werd. Zijn beperkte koorwerk is minder bekend in Vlaanderen. Dirigente Inge Sykora leerde Frits Celis kennen in de aanloop van haar eindwerk rond de plichtwerken van het EMJ. Daarom nam ze - naar aanleiding van deze bijzondere verjaardag - het initiatief om een aantal werken voor kinderkoor en voor gelijke stemmen van beeld- en audiomateriaal te voorzien en die te verspreiden. Dat resulteerde in opnamesessies met de Orgelpijpjes voor Slaapt, met Clari Cantuli

KRISTIAAN VAN INGELGEM Kristiaan Van Ingelgem blaast in juni 75 kaarsjes uit!

Kristiaan gaf les aan de Mechelse beiaardschool en aan het conservatorium van Antwerpen. Hij is stadsbeiaardier van Aalst en titularis-organist van de Sint-Maartenskerk in Aalst. Naast werken voor orgel, beiaard en orkest schreef Van Ingelgem veel koorwerk in opdracht of voor een bepaalde gelegenheid. Voor zijn verjaardag brengt De 2de Adem op 15 en 16 juni een a-capellaprogramma met een aantal van zijn werken onder leiding van zoon Maarten en met medewerking van dochter en sopraan Tineke.

Ontdek zijn Missa Nubentium, bewerkingen van Wannes Van de Velde of zelfs een creatie van een werk uit 1971: Een Gracie.

GEMENGD KOOR

MISSA LATINA

Een nieuwe mis met Latijns-Amerikaanse ritmes, Argentijnse tango en Latin Jazz ontstond voor het International Choir Festival C.H.O.I.R. in de Landesakademie Ochsenhausen in 2016.

Sinds het begin van dit festival merk je dat de compositieopdrachten die hier gegeven worden, over heel Europa gezongen worden.

Met de Missa Latina voor koor, solo sopraan, bandoneon en jazz­ensemble slaat Bobbi Fischer de brug tussen Europa en Zuid-Amerika.

Karl Albrecht (Bobbie) Fischer (°1965) is pianist, violist, componist en arrangeur voor jazz- en filmpodia, bv. voor de tv-serie Tatort. Missa Latina werd uitgegeven bij Carus en is aanwezig in de bibliotheek.

TRADITIONAL SOUTH AFRICAN MEDLEYS Van Ferdinand Liebenberg en Mzwandile Mabuza ontvingen we een reeks traditionele liederen over religie, liefde, oorlog in arrangementen van Mabuza (°1991): Traditional South African Medleys. De liederen zijn afkomstig van verschillende stammen: amaZulu, amaXhosa, baSotho en baTshwana. Ontdek de typische ritmes en afwisseling tussen solo en koor in vlotte bewerkingen. Mzwandile Mabuza is een Zuid-Afrikaanse bariton, koordirigent en componist. Hij zong o.a. in het National Youth Choir en Tuks Camerata en was daar ook assistent-dirigent. Aanwezig in de bibliotheek van Koor&Stem.

HALLELUJAH De koorbundel Hallelujah brengt ons naar de fascinerende wereld van Afro-Amerikaanse muziek: 30 gospels en spirituals werden gearrangeerd voor gemengd koor, a cappella of met piano. Soms splitsen de koorpartijen op en af en toe zijn er

17

solofragmenten. De arrangementen met hun catchy ritmes, swing en groove, blue notes en andere elementen uit de jazz en blues bekoren ieder publiek. Naast Amerikaanse klassiekers zoals Deep River, Didn’t my Lord deliver Daniel of Wade in the water vind je in de bundel ook nieuwe arrangementen terug van componisten uit de US, Canada en Europa. De uitgave voor dirigenten bevat een cd. Uitgegeven bij Carus. Aanwezig in de bibliotheek.

THE SEASONS

18

Peter Pázmány (°1979) schreef eerder voor Koorklank het werkje Fall. Na de eerste uitvoering schreef dichter Gerd Van Riel nog drie andere teksten waarbij de seizoenen als metafoor dienen voor een (kortstondig?) liefdesverhaal. Samen vormen de vier werken The Seasons: Rise - Prime - Fall - Remorse.

Hoewel de vier delen elk hun eigen karakter hebben en ook individueel uitgevoerd kunnen worden, lopen er enkele muzikale rode draden door het geheel. De lente/liefde ontluikt in Rise, waarna de kleurenpracht letterlijk openbarst. Onstuimige zomerse sferen primeren in Prime en worden onderbroken door een hevig onweer, dat ervoor zorgt dat de zomer eindigt met een wrang nasmaakje. In Fall wordt geprobeerd nog even vast te houden wat toch al verloren is. De leegte en het schuldgevoel doen Remorse in stilte vervallen …

Pázmány schrijft als begeleiding piano, viool, cello en hoorn voor. Die instrumentencombinatie zorgt voor een specifiek kleurenpallet en draagt bij tot de sfeer van elk deel. Pázmány werkt vanuit betekenis en prosodie van de tekst. De soms tegen clusters aanleunende toonspraak uit Fall heeft zijn uitwerking doorheen het hele werk, maar wel in combinatie met contrasterende melodieën. Het koor wordt hier en daar uitgedaagd ook iets anders te doen dan in groep te zingen. The Seasons is voor gemengd koor met divisi en recitant in Prime. Fall is enkel voor vrouwenstemmen.

Remorse wordt vooral gedragen door de heren. Het werk ging in oktober 2018 in première. Verkrijgbaar bij de componist en aanwezig in de bibliotheek van Koor&Stem.

KINDEREN

BOEK

ZUMIS

RAYMOND SCHROYENS

ZUMIS zijn korte krachtige liedjes voor kinderen van de lagere school.

Iedere ZUMI heeft een specifieke intentie. Een ZUMI bestaat uit één woord of enkele zinnetjes. Het zijn universele liedjes die je herhaaldelijk zingt en kiest naargelang de noden van het moment, als tussendoortje in de klas. Bij de ZUMIS horen eenvoudige bewegingen. Elke ZUMI is uniek en specifiek op gebied van klank, melodie en ritme. Bovendien raakt iedere ZUMI een ander gevoel aan. Barbara Cool is muzikante, muziekdocente en initiatiefneemster. Ze werkt regelmatig met kinderen en merkte bij hen een grote openheid om mindful te zingen. Cool bundelde het resultaat in een mooi boek met cd. Leerkrachten kunnen ook een werkmap bij de cd aanschaffen. Wij zijn alvast fan. Te verkrijgen via www.zumis.be. Aanwezig in de bibliotheek van Koor&Stem.

Raymond Schroyens.

Mechelaar. Musicus.

Componist. Het is de titel van een lijvig werk, gewijd aan het leven en werk van de Mechelse componist Raymond Schroyens (°1933). Het boek werd geschreven door zijn twee kinderen voor de 85ste verjaardag van de componist verleden jaar.

EEN FRUITIG LIEDJE Zingen met kinderen zou als dagelijks EEN brood moeten zijn: FRUITIG het stimuleert de LIEDJE muzikaliteit, het komt hun luister- en concentratievermogen ten goede, +CD kinderen worden er emotioneel en sociaal sterker van, het verscherpt de algemene affiniteit met taal, het verruimt de fantasie, het werkt positief in op de motoriek en bovenal, het opent een wereld van veel plezier en voldoening! De liedbundel van Charline Speckstadt is bedoeld voor kinderen van 6 tot 10 jaar. Binnen het vernieuwde DKO is dit liedmateriaal ook perfect bruikbaar in de eerste graad en de eerste twee jaren van de tweede graad. Bij 30 van de 40 liederen werden er lessuggesties toegevoegd. Dit materiaal is ontstaan uit de eigen lespraktijk en werd dus mee gevormd door de inbreng van de leerlingen. Uitgegeven door Euprint.

Charline Speckstadt

ZANGLIJNEN + CD

LESSUGGESTIES

BEGELEIDING

+ CD

of download karaoke versie

40 aanstekelijke liedjes voor kinderen vanaf 6 jaar Illustraties Koen Verbrugghe

Euprint ed.

D/2018/6045/001/V

Raymond Schroyens

Mechelaar, Musicus, Componist

Ter gelegenheid van de 85ste verjaardag van Raymond Schroyens, schreven zijn zoon Daniël en dochter Ann een vlot relaas van zijn leven en een analytisch overzicht van zijn werken. Een veelzijdige figuur zoals Raymond Schroyens levert een boeiend verhaal, waarin zowel de geschiedenis van zijn stad en het reilen en zeilen van zijn familie, als zijn muzikale en pedagogische inzichten aan bod komen.

Deze biografie richt zich tot elkeen die wenst kennis te maken met de mens achter de componist, inzicht te krijgen in het tijdskader en de gebeurtenissen die zijn leven en werk stuurden, of gewoon een stuk geschiedenis van de stad Mechelen uit de nevelen van het verleden te zien opdoemen. Het boek beschrijft in aparte hoofdstukken de familiegeschiedenis vanaf 1850, Raymonds kinderjaren met de oorlog en het Sint-Romboutskoor op de achtergrond, zijn jeugd- en studiejaren, het Amerikaans avontuur, zijn loopbaan, en zijn muzikale inzichten. Een hoofdstuk wordt bovendien gewijd aan de muziekanalyse van zijn composities.

U kan Raymond Schroyens, Mechelaar, Musicus, Componist reserveren door te mailen naar: biografieraymondschroyens@telenet.be

ISBN: 97890909312958 540 blzn.

Raymond Schroyens werd op 14 maart 1933 geboren in Mechelen. Hij heeft vele muzikale watertjes doorzwommen: hij was kapelmeester en organist aan de Sint-Alfonsuskathedraal in Dearborn, Michigan (VS), richtte later in zijn geboortestad het ensemble ‘Concertino J.B. Loeillet’ op en was leraar klavecimbel aan de Conservatoria van Brussel en Mechelen.

Hij schreef een paar honderd werken, waarvan vooral die voor koor nog regelmatig worden uitgevoerd. Het idee om dat alles en veel meer te bundelen in een biografie, komt van dochter Ann. Zij bezorgde vader Schroyens een blanco boekje onder de kerstboom met de bedoeling dat hij daarin zoveel mogelijk herinneringen zou optekenen.

Sindsdien brachten vader en dochter zeer veel tijd samen door. Het resultaat is te lezen in het boek. Het beschrijft in aparte hoofdstukken de familiegeschiedenis vanaf 1850, Raymonds kinderjaren met de oorlog en het Sint-Romboutskoor op de achtergrond, zijn jeugd- en studiejaren, zijn huwelijk met de Amerikaanse Alleine Lurton en zijn loopbaan.

Voor een analyse van zijn muzikale inzichten, ging Ann te rade bij haar broer, componist en Londenaar Daniël. Het met foto’s en tekeningen van Raymond geïllustreerde boek telt 540 blz. en kan voor 25 euro besteld worden via biografieraymondschroyens@telenet.be. De cd is via dezelfde weg verkrijgbaar voor €20.

Liesbeth Segers

KOORKLANK

NIEUWE PARTITUREN

PATER NOSTER VOOR MANNENKOOR

IK PROEF HET LAND VOOR KINDERKOOR

STEPHAN LASCHET

JAN VAN OUTRYVE Jan Van Outryve is componist en luitist. Hij speelt en speelde bij ensembles als Capilla Flamenca, Il Fondamento, Graindelavoix, Hesperion XXI, Transports Publics e.a. Hij is al jaren nauw betrokken bij de werking van Zonzo Compagnie en Muziektheater Transparant. Zijn kennis en kunde van de oude muziek worden gekoppeld aan een niet te stoppen creativiteit die vaak haar wortels heeft in de muziek uit een verder verleden of uit andere muzikale tradities. Hij componeerde en speelde de muziek van onder andere Ik Vlieg, Dido, Het meisje de jongen de rivier, Staring girl, Foi, Opera Buffa, Liedjes met wortels I en II enz. Hij componeerde ook voor het filmproject Pour vos Beaux Yeux. In mei 2018 kon je in Bozar zijn cantate Schaduwkind – Petite fille de l’ombre op tekst van Haryanti Frateur horen. Frateur pende daarin haar persoonlijke herinneringen en indrukken bij haar adoptie neer. De compositie kaderde in het jaarlijkse project Cantania waarbij verschillende Brusselse lagere scholen een schooljaar lang repeteren aan een cantate. Op Koorklank kan je Ik proef het land Score vinden, een deeltje uit Schaduwkind, in bewerking voor tweestemIk proef het land mig kinderkoor en piano. Gabriel Faurés prachtige Pavane is nooit ver weg. Ontdek zelf hoe de muziek perfect aansluit bij de dromerige tekst vol verlangen.

We kennen niet veel componisten uit het Duitstalige landsgedeelte en ontdekten een eenvoudig pareltje van Stephan Laschet voor mannenkoor op de cd Made in Belgium van het Brussels Chamber Choir o.l.v. Helen Cassano. Laschet (°1979, Eupen) studeerde orgel, zang, klassieke en jazzpiano in verschillende academies, alvorens een carrière te beginnen in marketing, management en logistiek. Muziek is echter een belangrijk deel van zijn leven. Stephan dirigeert, Pater Noster componeert en zingt in verschillende ensembles, waaronder het operakoor van Aachen (Duitsland).

Music: Stephan Laschet Pater Noster Het Pater noster uit 2013 is zijn eerste koorcompositie, waarin de Andante ( = 72) gedragen klank van een orgel door mannenstemmen weergegemolto legato ven wordt.Pretentieloos, eenvoudig en bruikbaar materiaalMusic: Stephan Laschet voor         mannenkoren.

T. 1    Andante ( = 72) Pa

ter

                Pa ter B. 1   T. 2       B. 2           B. 1   Pa ter nos ter, molto legato

T. 2 T. 1

           

B. 2

Pa

    5

qui

      5

ter

nos

  es

in

  

ter,

nos





san

cti fi ce

tur









lis,

san

    

qui

es in cae

cae

lis.







ad

Pa ve ni at Reg num Tu um, fi at

- um.

lis.

    

Pa





cti fi ce



vo qui

    

   ter   

lis,

ve ni at Reg num Tu um, fi at

              - um. 



Pa



es

tur

 

in

 

cae

lis

cae cae

 

                lun tas Tu a, si cut es in

lis. lis

               in cae lo

ter, vo lun tas Tu a, si cut



ter,

cae



nos

    



cae







ter

es in cae

ad

in



Pa

qui



  

             es



     

qui

qui 





 ter, 

nos

 

ter,

lis.

  

in cae lo

 

nos



ter,





ter,

No

men





Tu

Andante q = 60

No

men

Koor 1



Tu





Pa

ter

Koor 2

Piano

     

et Pa

in ter ter

7

K1

ra.

    in ter

ra.

et

in

ra.

ter



et

in

ter

 ra.

‰ œj œ . œ ˙

3 ‰ œj œ . œ œ œ ‰ œj œ œ œ #œ

∑

∑

∑

## & # 44 ‰ œ ‰ œ p œ. . œ. œ. . œ. ? ### 4 œ Œ Œ 4 œ

7

7

‰ œ œ. œ. œ. œ. . œ. œ Œ Œ œ

&

? ###

œ

œ œ œ. .

## & # œ œ. œ ˙

14

œ œ

n œ.

œ.

˙

œ œ

œ

Œ œ

˙

ik voel een vul - kaan

œ. œ n œ. .

∑ œ

œ.

# œ.

‰

‰ œj œ œ œ

je goùte le pa - ys

ik ruik wat ik

ik voel vul - ka - nen

Œ

œ

Œ œ

Œ

‰ œ

#œ œ. . œ. Œ

‰ œ

œ. œ.

œ.

Œ

∑

œ œ œ . œ. .

F

œ œ. œ œ œ. œ œ

œ

Œ ‰ œj œ œ . œ œ œ . œ œ œ Œ ‰ œj œ œ . œ œ . œ œ œ F

Ik kan het bij - na niet ge - lo - ven

œ

∑

het tin - telt van on - der tot

∑

∑

ik voel vul - ka - nen

œ.

3

‰ œj œ . œ ˙ F Ik proef het land

∑

‰ œ œ. œ. œ. œ. . œ.

# œ. œ œ. œ œ œ ‰ œ œ œ ‰ œ œ. œ . . œ. . . . œ p . . . œœ Œ œœ Œ Ó œ Œ

JVO

‰ œj œ œ œ ˙ 3

œ

∑

3 ‰ œj œ # œ œ œ

œ

ik hoor ba - na - nen

∑

ik hoor ba - na - nen

‰ œ. œ. œ. œ. œ. œ.

œ

3

‰ n œj œ . œ œ

het strand

‰

œœ œ œ œ

j'en tends des tu - cans

ik ruik

###

ik ruik het strand

‰

3 # # œ. œ œ œ œ œ œ & # nœ œ œ œ ˙

## j & # ‰ œ œ. œ n˙

K2

K1

‰ œj œ . œ ˙

Ik proef het land

## & # 44

zie

     

et

## & # 44 Ó p

19

‰ œ ‰ œ ‰ ‰ œ. . œ. œ. . œ. œ. œ. œ. œ. œ. œ. œ Œ œœ Œ œœ Œ œœ Œ œ

œ

bo - ven

Ó

œ.

Œ ‰œ J

ik

Œ ‰ œj

FIk ‰ #œ ‰ œ œ. . œ. œ. . œ. œœ Œ œœ Œ

3 3 j œ ‰ # œj œ œ œ œ Œ ‰ œj œ œ n œ n œ Œ ‰ œ œ œ œ œ . # œ œ œ œ 3

œ. œ.

3

œ.

œ J

CD KORT

Tot onze grote spijt is deze cd

kort de laatste bijdrage van Mirek Cerny aan Stemband. Mirek overleed op 23 februari. Op dat moment had zijn bijdrage ons reeds bereikt. We drukken ze hier af, samen met een eerbetoon.

IN MEMORIAM MIREK CERNY

20

Miroslav (Mirek) Cerny, geboren in Praag in 1943, kwam in 1970 naar België, werd lid van het BRT-koor en medewerker op Radio 3. Hij toonde zich aanwezig op vele concerten en was een aandachtig luisteraar bij koorwedstrijden zoals het Europees Muziekfestival voor de Jeugd (Neerpelt). Hij was ook actief in het bestuur van de Internationale Koorwedstrijd Vlaanderen in Maasmechelen. Koormuziek bleef zijn grote passie. Hij volgde de ontwikkeling van de Vlaamse muziek nauwgezet.

Kwaliteit propageerde hij graag. De lat lag hoog, want hij toetste zijn oordeel af aan internationale standaarden. Zijn recensies in De Standaard bvb. waren uiterst objectief. Hij was veruit de enige die de Vlaamse (koor)muziek enige aandacht gaf in de media.

Mirek had een immense cd-collectie en hij heeft ontelbare recensies geschreven in de koortijdschriften Even Aanzoemen en Stemband. Dankzij hem wist je wat er in de wereld verscheen en wat het niveau was.

Onmisbaar waren ook zijn bijdragen over het muziekleven in De Bond, Het Nieuwsblad, de Randkrant en Tertio.

Mirek was een vriendelijke, milde en toegewijde man die graag gezien was in de koor- en muziekwereld. De leemte in het muziekleven zal vreemd aandoen. Zijn gedegen expertise, die hij met overtuiging en graag deelde en ten dienste stelde, zullen we missen.

Kay Johannsen is een 57-jarige Duitse organist, koordirigent en componist, woonachtig in Stuttgart.

In 2003 stichtte hij het kamerkoor Solistenensemble Stimmkunst. Met deze groep nam hij een aantal eigen religieuze werken op, a capella of met instrumentale begeleiding. Bij dit zestienkoppige koor is zijn werk, gecomponeerd tussen de jaren 2001 en 2018, in de beste handen. (Carus) Slechts een jaar jonger is de Letse componist Andrejs Selickis. Ook hij schrijft vooral religieuze muziek.

Zijn werk staat onder invloed van zijn mentor Arvo Pärt en Selickis laat zich verder inspireren door het gregoriaans en de Slavisch-Byzantijnse kerkmuziek. Het resultaat is een zeer persoonlijke schriftuur. Zijn vriend, de ons goed bekende Sigvards Klava, nam met zijn uitstekende Lets Radiokoor en de Sinfonietta Riga een aantal werken op, o.a. Paradisus vocis. (Ondine) Een merkwaardige evolutie doorliep de Tsjechische barokcomponist Jan Dismas Zelenka, contrabassist en componist in dienst van het hof in Dresden. Enkele decennia geleden was hij nagenoeg onbekend, nu wordt hij over heel Europa uitgevoerd. Niemand minder dan Frieder Bernius en zijn Kammerchor Stuttgart en het Barockorchester Stuttgart, is met de Missa Sancti Josephi al toe aan de derde cd van Zelenka. De mis, aangevuld met twee psalmen, heeft het niveau van de beste Bach. (Carus)

Patrick Van Looy Light Eternal heet de cd met werken van de gesmaakte trendsetter Morten Lauridsen.

Ondanks zijn leeftijd (Lauridsen vierde in februari zijn 76ste verjaardag) is hij nog altijd zeer actief. De laatste van zijn tot nu toe meer dan 200 cd’s stelt zowel zijn oudere werken als Lux Aeterna en zijn

wellicht meest populaire O Magnum Mysterium voor, net als de eerste opnamen van Prayer en Ya eres mía op tekst van Pablo Neruda. De meester zelf begeleidt op de piano het Chamber Choir of Europe o.l.v. Nicol Matt. Het koor heeft een prachtige koorklank en is samengesteld uit Europese professionele zangers die regelmatig optreden. Maar doordat het koor Mannheim als basis heeft, telt de groep de facto meer Duitsers dan Centraal- en Oost-Europeanen samen.

(Deutsche Grammophon) Over het Britse veelzijdige octet VOCES8 schreef Gramophone dat de jonge zangers een nieuwe dimensie aan het woord ‘ensemble’ geven door hun nauwgezette timing en afstemming. Een beetje overdreven, maar hun interpretatie is echt boeiend. Hun laatste cd Enchanted Isle straalt een nostalgische charme uit en die komt de Britten in tijden van de Brexit zeker goed uit. (Decca) Tot slot keren we naar het noorden terug, maar tegelijkertijd blijven we ook in eigen land.

Gilles Ledure, de nieuwe juryvoorzitter van de Koningin Elisabethwedstrijd, nodigde in Flagey het fameuze Filharmonisch Kamerkoor van Estland uit. Samen met het Kamerorkest van Tallinn o.l.v. Risto Joost registreerde het koor vorig jaar in de droomakoestiek van studio 4 Requiems, van de Belg Jean-Paul Dessy. Het zevendelige werk in het oorspronkelijke Latijn en in vijf nogal exotische talen werd ook verfilmd. (Cypres) Mirek Cerny ‘Mirek kon zijn mening op een rustige, milde manier formuleren zonder kritiek uit de weg te gaan. Typerend was de vriendelijke monkellach waarmee hij de gesprekspartner een goed gevoel kon geven. De Internationale Koorwedstrijd Vlaanderen is dankbaar voor de inbreng van Mirek om met IKV in Vlaanderen een internationaal ontmoetingsplatform uit te bouwen op het hoogste muzikaal niveau. Mirek, bedankt voor jouw gedegen voorbeeld.’

Jos Venken, voorzitter IKV

AGENDA

MAART

19 MAA | IEPER, 20 MAA | BRUGGE

LIEDJES VOOR IN DE KLAS: DOEWAP#6

Zingen is leuk, het schept een band en een aangename sfeer in de klas. Op belangrijke momenten in ons leven zingen we, overal ter wereld. Tijdens feesten bijvoorbeeld. In deze navorming werk je onder begeleiding van muziekpedagoge Sterre De Raedt met allerlei aanstekelijke liedjes. Sterre zet tijdens haar vormingen volop in op spel en verbondenheid.

Ze werkt als muzikale workshopbegeleider en coach, geeft presentaties en navormingen voor Concertgebouw Brugge, Symfonieorkest Vlaanderen e.a. muziekeducatieve organisaties in Vlaanderen en Brussel.

Ieper Dé Academie, 19.00-21.30 u. | Brugge Concertgebouw, 19.30-22.00 u. | www.doewap.be | liesbeth.segers@koorenstem.be

25 MAA | BEVEREN

START VIERDELIGE BASISCURSUS EENSTEMMIG DIRIGEREN

Deze basiscursus richt zich tot iedereen die als dirigent fungeert bij eenstemmig zingen: kerkkoordirigent, cantor, samenzangleider in de kerk, gelegenheidsdirigent bij communievieringen, dirigent van een OKRA-koor, ...

Docente Hera Wyckers begeleidt je persoonlijk en je werkt zowel met het lesmateriaal als met je eigen muziek in een kleine groep.

Gemeentelijke Kunstacademie Beveren | 25 maa, 29 apr, 27 mei, 17 jun, 19.30-21.30 u. | kerkmuziek@koorenstem.be

26 MAA | AALST & 14 MEI | BRUSSEL

LIEDJES VOOR IN DE KLAS: DOEWAP#2 EN #4

In deze workshop leer je opnieuw een boel leuk liedmateriaal voor in de klas. Liedjes over lente, familie, kleuren, carnaval en verliefdheid, aangevuld met een speellied en een Afrikaanse meezinger uit Nigeria. Tegelijk krijg je handvaten aangereikt om de liedjes meteen

in je eigen klas te zingen. Docente Ruby De Bruyne specialiseerde zich in het uitwerken en initiëren van zangprojecten voor kinderen en ontwikkelt muzikale, educatieve concepten in opdracht van educatieve instellingen, culturele centra en muziekeducatieve organisaties.

Aalst ldc De Maretak, 19.00-21.30 u. | Brussel De Markten, 9.30-12.00 u. | www.doewap.be | liesbeth.segers@koorenstem.be

31 MAA | GENT

KOORLINK WORKSHOP VOOR VROUWENSTEMMEN

Johannes De Wilde, dirigent van het prijswinnende dameskoor Amaranthe, neemt je mee in de rijke wereld van de muziek voor dameskoor. Hij werkt vooral rond harmonie en stemkleur en laat je ervaren hoe positionering in de ruimte en subtiele bewegingen kunnen bijdragen tot een mooiere homogeniteit, samenklank en muzikale betrokkenheid. Je leert er twee liederen waarin het volkslied centraal staat, en later op de dag mag je die ook meezingen tijdens het concert van Amaranthe.

Dubbelhuis Gent | 10.00-12.30 u. | www.koorlink.be

APRIL 8-12 APR | WETTEREN

KOORDAGEN VOOR KINDEREN

Hét jaarlijks koorkamp voor 8-12j. Dit jaar is het thema ‘Zingen over Zee’. Met Marleen De Boo, Tom Johnson en Annelies De Kimpe en een heel team monitoren voor opvang en spel.

Formule in internaat of externaat. marleen.moortgat@koorenstem.be

9 & 12 APR | WETTEREN

INSPIRATIEDAGEN ZINGEN MET KINDEREN

Voor al wie zingt met kinderen, dirigenten, leerkrachten, ... Twee dagen o.l.v. Inge Sykora, tijdens de Koordagen voor kinderen. 9 april focus op observatie en didactiek, 12 april focus op repertoire met o.m. voorstelling van Zingen over zee, een nieuwe suite voor kinderkoor van Jan Van der Roost. Absoluut een aanrader! marleen.moortgat@koorenstem.be

27 APR | SCHOTEN

ONTMOETINGSMOMENT VOOR SCHOOLKOORDIRIGENTEN

Heb je een schoolkoor in de lagere school en wil je graag advies? Kom naar een van onze gratis ontmoetingsmomenten voor bestaande en nieuwe schoolkoren. Tijdens die ontmoetingsmomenten werken we actief aan repertoire voor dit type koren. We luisteren ook graag naar jullie vragen en verzuchtingen over de organisatie en de specifieke aanpak van een schoolkoor. Docente Ruby De Bruyne geeft een inspirerende workshop. Deelname gratis, maar inschrijven verplicht! liesbeth.segers@koorenstem.be

27 APR | GEEL

START DRIEDELIGE CURSUS STEMVORMING

Tijdens deze cursus stellen we het natuurlijke proces van het lichaam centraal. Geen nadenken vanuit ingewikkelde motorische handelingen maar het voelen van een aantal duidelijke lichaamsschema’s. Bewust worden, voelen en tijd nemen, om te kunnen groeien naar automatismen die het zingen écht leuk maken. Begeleid door stempedagoge Kristien Vercammen.

Sint-Jozefkerk Holven | 27 apr, 11 mei, 15 jun, 13.0017.00 u. | inschrijvingen@koorenstemantwerpen.be of limburg@koorenstem.be

27 APR | OUD-HEVERLEE

STEMVORMING LICHTENBERGER METHODE

Docente en stemcoach Kyra Cuypers neemt je graag mee in de zoektocht naar wat klank bij jouw stem kan doen en reikt je methodes aan om dit over te brengen op jouw eigen koor bij het inzingen, aanleren en zingen van je repertoire. Deze workshop is geïnspireerd op de Lichtenberger methode en staat open voor dirigenten, maar ook voor koorzangers die dit willen komen ervaren.

Ontmoetingscentrum Don Bosco, 14.00-17.00 u. | info@koorenstemvlaamsbrabant.be

21

MEI 5 MEI | TIENEN

FESTIVAL KERKMUZIEK

KINDERKORENFESTIVAL

Carine Spiloes neemt de kinderen mee op sleeptouw in een wervelende namiddag met nieuwe en bekende liedjes. We geven kinderkoren ook een podiumkans: kinderkoren stellen zich aan elkaar en aan het publiek voor met een eigen programma. Verder zingen alle kinderen samen in de workshop met Carine Spiloes. Het resultaat wordt in een ‘tutti’-moment uitgevoerd op het einde van de concertreeks. Neem contact op als jouw koor nog wil meedoen of kom gewoon luisteren naar het resultaat.

CC De Kruisboog, 14.00-17.30 u. | vlaams-brabant@koorenstem.be

9 MEI | TURNHOUT & 16 MEI | WIJNEGEM

INFOSESSIES VERZEKERINGEN

22

Een verzekering voor je koor is geen overbodige luxe en biedt een maximale bescherming van de koorzangers en bestuursleden. Welke verzekeringen zijn verplicht en welke niet? Wat houden de polissen precies in en welke stappen dien ik te ondernemen als ik een beroep wil doen op een schadevergoeding? Koenraad De Meulder

• WORKSHOPS VOOR ZANGERS, KOREN, DIRIGENTEN, CANTORES EN ORGANISTEN • • INFO- EN REPERTOIREMARKT • CONCERTEN •

(directeur van Koor&Stem) maakt je, samen met een verzekeringsmakelaar, op een zeer bevattelijke manier graag wegwijs in deze materie.

Turnhout TCOG, 19.15-21.30 u. | Wijnegem CC ‘t Gasthuis, 19.15-21.30 u. |

AUGUSTUS 23-24 AUG | DRONGEN

FESTIVAL KERKMUZIEK

inschrijvingen@koorenstemantwerpen.be

JULI 8-14 JUL | GENT

INTERNATIONALE ZINGWEEK GENT

Een internationaal koorevenement in hartje Gent, dat wil je niet missen! Er zijn workshops voor alle leeftijden, o.l.v. internationale topdirigenten, maar ook Open Singings, concerten, een dirigentencursus voor jonge startende dirigenten en de traditionele Zinge-zange-zong zomerweek voor kinderen.

Een tweedaags evenement voor iedere liefhebber van het genre. Met actieve workshops voor zangers, dirigenten en organisten, zangateliers voor individuele zangers en koorateliers voor koorgroepen. Kom kennismaken met diverse genres binnen de kerkmuziek, kom je verdiepen in de sacrale muziek van een bepaalde componist, leer meer over zingen met kinderen of net vocaal werken met ouder wordende stemmen, ... Doe inspiratie op omtrent muzikale mogelijkheden in de liturgie, pik een concertje mee of doe inspiratie op tijdens de info- en repertoiremarkt. Koren kunnen zich presenteren tijdens het grote slotconcert: plaatsen hiervoor zijn beperkt, dus meld je snel aan!

www.koorenstem.be/zingweek |

www.koorenstem.be/festivalkerkmuziek

marleen.moortgat@koorenstem.be

KOOR&STEM NODIGT JE VAN HARTE UIT OP DE

KICK-OFFS WORLD CHOIR GAMES 2020

Op deze kick-off momenten kom je absoluut alles te weten over jouw deelnamemogelijkheden tijdens de World Choir Games 2020: deelnemen aan de wedstrijden, workshops, evaluatieconcerten of coachings, meedoen met een vriendschapsconcert of er zelf eentje organiseren, meedraaien als vrijwilliger,... en de mate waarin al die mogelijkheden combineerbaar zijn. Je hoort er binnen- en buitenlandse dirigenten aan het woord die hun ervaringen met jou willen delen, je leert er alles over de ondersteuningsmaatregelen van Koor&Stem, de presentatieconcerten die voordien plaatsvinden,... en je kan er vooral al jouw vragen stellen!

16 maart Gent Sint-Baafshuis, 11.30 -17.00 u.

17 maart Genk Stadhuis, 11.30 – 17.00 u.

1 april Roeselare CC De Spil, 19.00 – 22.00 u.

18 mei Oud-Heverlee Ontmoetingscentrum Don Bosco, 13.00 – 17.00 u.

19 mei Antwerpen De Singel, 13.00 – 17.00 u.

KR ZKT DRGNT

GEMENGD KOOR BOCANTO BOCHOLT

STRIJDKOOR KONTRARIE HERENT

Ons koor telt 45 enthousiaste leden. In 2020 plannen we voor ons 50-jarig bestaan de uitvoering van de Carmina Burana van Karl Orff samen met andere koren. Kom jij ons leiden?

Repetitie: do 20.00-22.00 u., Steen Bocholt

Kontrarie is een vierstemmig strijdkoor uit Herent (bij Leuven). Gelovend in de kracht van muziek, zingen wij geëngageerde liederen uit de hele wereld. Wij zoeken een dirigent die zich herkent in onze sociaal geëngageerde visie, ons dirigeert bij grote en kleine optredens, onze wekelijkse avondrepetities leidt, en samen met de artistieke werkgroep ons repertoire verder wil uitbouwen.

Nicole Thijs, +32497 192881 of info@bocanto.be

GEMENGD KOOR ORTOLAAN WOMMELGEM Al 65 jaar zingt Ortolaan, gemengd koor, bestaande uit een 25-tal enthousiaste leden. Het koor is goed bekend en heeft steeds mooie muzikale resultaten kunnen brengen. Wij hebben op korte termijn door omstandigheden afscheid moeten nemen van onze dirigent en pianiste-begeleidster.

Repetities: ma 20.00-22.00 u., Fort II Wommelgem Paul Melaerts, ortolaankoor@outlook.be

PAROCHIEKOOR AANHEF WIJNEGEM Koor Aanhef is een parochiekoor dat de vieringen op zondagmorgen verzorgt. Dringend een nieuwe dirigent gezocht!

Repetities: vrij (voor onderhandeling vatbaar).

Cia Wouters, 0494451684, jan.cia@telenet.be

Jacques De la Marche, 0485-404722, jacquesdlm@skynet.be

VOCAAL ENSEMBLE THALEIA ERPS KWERPS Wij zijn een vierstemmig ensemble SATB met elf leden. In 2019 willen we werken aan het nieuwe thema dieren/animals en we zoeken een dynamische dirigent om ons te leiden en te begeesteren.

Repetities: zo 20.00-22.00 u.

Luc Dosselaere, 0473 863 758 (na de kantooruren) of Dosselaere@gmail.com

Je vindt alle zoekertjes uit de koorwereld op www.koorenstem.be/zoekertjes

COLOFON Stemband magazine #19 maart 2019 Redactieraad: Koenraad De Meulder, Liesbeth Segers, Jan Stofferis, Erik Demarbaix, Lieselotte Goessens Verschijnt vier keer per jaar / Oplage: 3.000 exemplaren Uitgave: Koor&Stem vzw / Coördinatie: Lieselotte Goessens Werkten mee aan dit nummer: Marianne van Scherpenzeel, Koenraad De Meulder, Lieselotte Goessens, Mirek Cerny, Liesbeth Segers, Haryanti Frateu, Sofie Rycken, Wim Bonte, Ann Sarre, Tom Bracke, Johan Geerts, Waldo Geunsr Coverfoto: Winter in Antwerpen © Stad Antwerpen Vormgeving: apple–n.be / brand–ink.be / Druk: Van der Poorten

Redactieadres stemband@koorenstem.be www.koorenstem.be/tijdschrift +32 (0)3 237 96 43 Zirkstraat 36 2000 Antwerpen

Abonnement: Binnenland: €30 / Buitenland: €40 Bij Koor&Stem aangesloten koren krijgen 3 gratis abonnementen.

Volg ons via Facebook en Twitter www.facebook.com/koorenstemvzw www.twitter.com/koorenstem

Koor&Stem vzw is de organisatie voor vocale muziek in Vlaanderen.

Koor&Stem ondersteunt iedereen die graag zingt, brengt zingende mensen samen en promoot koorwerking in Vlaanderen. Onze initiatieven helpen je om beter te zingen en om dat met nog meer plezier te doen. www.koorenstem.be

Koorklank is een online platform van Koor&Stem vzw met nieuws en inspiratie voor dirigenten en koren, partituren te downloaden, repertoiretips en véél muziek. www.koorklank.be

23

2019 Za. 27 april

Zo. 28 april

12.30u tot 18u

• Klankjorum

• Schola Gregoriana Cantabo

KERK

• Jeugdkoor Caloroso

• Vrouwenkoor Ladies Aloud

• Kooruwel

• Kør

• Muzamies

• Vrouwenkoor Famuse

• Jeugdkoor Cantores Twist

• Kinderkoor Muziekacademie

o.l.v. Johan Clerckx o.l.v. Inge Sykora

o.l.v. Pieter Nevejans o.l.v. Jos Vanden Abeele

o.l.v. Reinhard Andries

o.l.v. Werner Truyens o.l.v. Werner Truyens

o.l.v. Nick Stroobants o.l.v. Marjolein Van Sanden

Hemiksem-Schelle-Niel

• Melting Vox

o.l.v. Stefano Poletto

• Jeugdkoor Vocalise o.l.v. Karlijn Noten

o.l.v. Lotte Van Havee

• Kinderkoor Waelrant Plus o.l.v. Marleen De Boo

• Knapenkoor van de muziekacademie Lier

• Vrouwenkoor Caloroso o.l.v. Inge Sykora

• Papillon

o.l.v. Aike Roodenberg

• Vrouwenkoor Furiosa o.l.v. Steve De Veirman

• Vrouwenkoor Sanseveria

o.l.v. Tom Johnson

• • Kinderkoor Lirica o.l.v. Ann Cox

• Kinderkoor Vivo o.l.v. Heidi De Caluwe

• Kinderkoor Caloroso o.l.v. Inge Sykora

o.l.v. Erik Demarbaix

• Vocaal Ensemble van de Muziekacademie Sint-Niklaas o.l.v. Godfried Van de Vyvere

• Viermaliks

o.l.v. Hans Scholliers

• Vrouwenkoor Voices o.l.v. Kristof Allaert

• Con Cuore o.l.v. Jan Vuye

• Jeugdkoor Waelrant o.l.v. Marleen De Boo

•

Onze Lieve Vrouw Onbevlekt Ontvangen Holle Weg 2, 2550 Kontich (Kazerne, vlakbij treinstation)