29.03.2017
59
29.03.2017
59
04
29.03.2017
08
ΠΕΡΙ ΕΧΟΜΕΝΑ
05 | Σποτ 06 | Ρίζες και φτερά 10 | 24 ώρες μαμά 12 | Βόλτα 14 | Η νονά μου 16 | Τα παιδία νηστεύει 18 | Περνώ και μόνο μου καλά 20 | Μάνα (και πατέρας εξ ουρανού) 22 | Χάρισμά τους 24 | Σε ανοιχτή ακρόαση 28 | Φτου ξελευτερία 30 | Ό,τι αρχίζει ωραία, συνεχίζει με πόνο 32 | Baby-led weaning 40 | Like 42 | Φτου και βγαίνω 48 | Πέταγμα στην Ουτοπία 50 | Βιβλίο 56 | Ένα Περιβόλι φέρνει την άνοιξη 58 | Ιστορίες από 60 | Βρες το 61 | Δελτία Τύπου 62 | 5+1
No 59 29.03.2017
www.facebook.com/talcmag
ΤΑΛΚ ΕΚΔΟΤΙΚΗ - ΔΙΑΦΗΜΙΣΤΙΚΗ ΜΟΝΟΠΡΟΣΩΠΗ Ε.Π.Ε. NΙΚ.ΜΑΝΤΖΑΡΟΥ 1-3, 154 51, Ν. ΨΥΧΙΚΟ ΤΗΛ.: 210 6753180, ΦΑΞ: 210 6753189 Ε-ΜAIL: info@talcmag.gr
@talcmag
ΣΥΜΒΟΥΛΟΣ ΕΚΔΟΣΗΣ: Μαρκέλλα Δήμου (mdimou@talcmag.gr)
/talcmag
ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΕΜΠΟΡΙΚΟΥ: Μάρτζυ Ρούκη (mrouki@talcmag.gr)
ΥΠΕΥΘΥΝΗ ΔΙΑΔΙΚΤΥΑΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ & ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ: Πελιώ Παπαδιά (ppapadia@talcmag.gr) ΥΠΟΔΟΧΗ ΥΛΗΣ & ΔIAΦΗΜΙΣΗΣ: Εύη Σπηλιωτάκου (espiliotakou@talcmag.gr) DESIGN: Κουκουράκης Νικόλας ΦΩΤΟ ΘΕΜΑΤΩΝ: Shutterstock
TΜΗΜΑ ΔΙΑΦΗΜΙΣΗΣ: Δήμητρα Μήτρου (dmitrou@talcmag.gr) Γεωργία Γιώτη (ggioti@talcmag.gr)
ΣΥΝΕΡΓΑΤΕΣ: Ελεάννα Γεωργίου, Μαρία Γυπαράκη, Ανθή Δοξιάδη, Παναγιώτα Καρλατήρα, Μαρίτα Κωνσταντίνου, Αννίκα Λυμπεροπούλου, Γιολίνα Μπρούσαλη, Ντίνα Νομικού, Ρομίνα Ξύδα, Πελιώ Παπαδιά, Ιορδάνης Παπαδόπουλος,
Δήμητρα Τριανταφύλλου, Λαυρέντης Χωραΐτης ΕΚΤΥΠΩΣΗ: ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΔΙΑΝΟΜΗ: CITY PROMOTIONS Η διεύθυνση του περιοδικού Τaλκ δεν φέρει καμία ευθύνη και δεν υιοθετεί απαραίτητα τις απόψεις των επιστημόνων και άλλων ειδικών συνεργατών που ενυπόγραφα αρθρογραφούν στην έκδοση. Προτού χρησιμοποιήσετε οποιοδήποτε προϊόν διαφημίζεται, άμεσα ή έμμεσα, στην εφημερίδα, ή ακολουθήσετε τις συμβουλές των ειδικών, ρωτήστε τον γιατρό ή τον φαρμακοποιό. Απαγορεύεται η αναδημοσίευση, η αναπαραγωγή ολική, μερική ή περιληπτική ή κατά παράφραση ή διασκευή και απόδοση του περιεχομένου του εντύπου με οποιονδήποτε τρόπο μηχανικό, ηλεκτρονικό, φωτοτυπικό, χωρίς την προηγούμενη άδεια του εκδότη.
NΟΜΙΚΟΣ ΣΥΜΒΟΥΛΟΣ: Γιάννης Καλλές
ΣΠΟΤ
29.03.2017
05
Όχι άλλες πάνες
Δ Το 1%
των παιδιών σχολικής ηλικίας εμφανίζει μόνιμα σημάδια τραυλισμού.
ιανύοντας μια περίοδο κατά την οποία φίλες μου (ξαναγεννάνε), συνειδητοποιώ ότι υπάρχουν δύο είδη μαμάδων: αυτές που τρελαίνονται για μωρά γενικώς και αυτές που με μεγάλη χαρά αποχαιρέτησαν τη βρεφική ηλικία των δικών τους παιδιών. Εγώ ανήκω στη δεύτερη κατηγορία, διαπίστωση βέβαια που δεν ενισχύεται από το γεγονός ότι έχω επιλέξει να βιώσω τη βρεφική ηλικία τρις. Τέλος πάντων, καθόλου δεν μου λείπουν οι ατελείωτοι θηλασμοί, οι γερμανικές βάρδιες, οι αποστειρώσεις, τα καρότσια, τα βρασμένα φαγητά, οι φρουτόκρεμες και όλα όσα συνθέτουν το σκηνικό των πρώτων χρόνων της ζωής των παιδιών μας. Με λίγα λόγια, όσο μεγαλώνουν τα παιδιά μου, τόσο περισσότερο απολαμβάνω το χρόνο μαζί τους. Δηλαδή, ενώ άλλοι στέκονται με απελπισία απέναντι σε βρωμερά αθλητικά νούμερο 40 και δωμάτια που χρειάζονται ειδικό συνεργείο καθαρισμού, αναπολώντας πατουσάκια και ταλκ, εγώ προτιμώ το εδώ και το τώρα με δύο αγόρια που μεγαλώνουν (και ένα κορίτσι που μεγαλώνει σαν αγόρι).
Και οι λόγοι είναι οι εξής: 1. Λένε αστεία Από αυτά τα κανονικά που σε κάνουν
να γελάς. Μοιράζονται ανέκδοτα, κάνουν φάρσες, έχουν φανταστικά ψευδώνυμα και γενικά μπορούν να κάνουν κάθε καβγά να καταλήγει σε ξεκαρδιστικά γέλια. 2. Δεν βλέπουν Πέπα και Τόμας σε λούπα και –εντάξει- ας μην είμαι τόσο κακιά, κάποιες παιδικές εκπομπές βλέπονται, όμως άλλες με κάνουν να θέλω να κλείσω τα αφτιά μου με καρότα. 3. ΚΟΙΜΟΥΝΤΑΙ Πολύ, αρκετά, λίγο, μέχρι αργά, από νωρίς-δεν έχει σημασία. Σημασία έχει ότι κοιμούνται μόνοι τους. Και ξυπνούν χωρίς απαραίτητα να περάσουν για καλημέρα από το κρεβάτι μας. Μαγικό; 4. Τρώνε και ντύνονται μόνοι τους Το αποτέλεσμα μπορεί να είναι μια στυλιστική παραζάλη, το ίδιο ζευγάρι κάλτσες μπορεί να βγάλει βδομάδες, η κουζίνα μπορεί να έχει ψίχουλα για όλα τα μυρμήγκια της πρωτεύουσας, αλλά όλοι θυμόμαστε ατελείωτα κυνηγητά για να τους κουμπώσουμε ένα παντελόνι και να περάσουμε τα (για κάποιο λόγο πάντα στενά) φούτερ από αναψοκοκκινισμένα κεφάλια. Και δεν τα προτιμάμε, ναι; 5. Κάνουν μπάνιο μόνα τους Καλά, όχι πολύ συχνά, αλλά μόνα τους. 6. Η τσάντα μου έχει μέσα μόνο αυτά που χρειάζομαι ΕΓΩ Δηλαδή όχι πάνες, πιπίλα, μπισκότα, φάρμακα, Hansaplast, Betadine, μαρκαδόρους, πλαστελίνη, μωρομάντηλα. Όχι. 7. Η βόλτα στο σούπερ μάρκετ είναι α-
κριβώς αυτό: μια βόλτα στο σούπερ μάρκετ. Χωρίς ατέρμονες περιπλανήσεις στα ράφια με τα παιχνίδια, χωρίς νευρικούς κλονισμούς επειδή ήθελε την τάδε σοκολάτα. Άσε που αν βιάζεσαι, τους δίνεις καλάθι και τη μισή λίστα και δίνεις ραντεβού στο ταμείο. 8. Απολαμβάνετε τις ίδιες ταινίες Στο σινεμά, αλλά και στο σπίτι. Μια δικιά τους-μια δική μου είναι η συμφωνία. Εντατικά μαθήματα αγγλικών αλλά και ανεκτίμητες ώρες αγκαλιάς στον καναπέ, αφορμή για συζητήσεις αλλά και μουσικές αναζητήσεις (βλ. soundtrack), μπροστά στη μικρή και μεγάλη οθόνη λοιπόν. Από τα καλύτερά μου. 9. Το μπάνιο είναι μια ιδιωτική στιγμή Επιτέλους. Οι ζωτικές ανάγκες πραγματοποιούνται χωρίς κοινό και εγώ δεν ανοιγοκλείνω τη βρύση γιατί νομίζω πως κάτι άκουσα. 10. Μπορώ να βρίσω με την ησυχία μου Εντάξει, δεν σημαίνει ότι “κατεβάζουμε καντήλια” ολημερίς αλλά δεν δαγκώνομαι αν μου ξεφύγουν “γαλλικά”. Αυτοί οι μικροί μεγάλοι άνθρωποι που μένουν μαζί μας και έχουν αλλάξει τόσο πολύ, είναι απαράλλαχτοι σε ένα και μόνο πράγμα: στην ανάγκη τους να μας αισθάνονται εκεί. Και ας μην το δείχνουν. Είναι το βλέμμα τους που σε ψάχνει, χωρίς να στο πει, στη διαδρομή δωμάτιο-ψυγείο-τηλεόραση. Είναι το “και γω” τους στο δικό σου “σ’ αγαπώ” για καληνύχτα. Για όσο μένουν ακόμα στο σπίτι μας.
06
ΡΊΖΕΣ ΚΑΙ ΦΤΕΡΆ ΤΗΣ ΑΝΘΗΣ ΔΟΞΙΑΔΗ
ΑΥΤΆ ΤΑ... ΚΆΠΟΤΕ ΠΑΙΔΆΚΙΑ ΠΟΥ ΕΊΧΑΜΕ ΣΤΟ ΣΠΊΤΙ ΜΑΣ ΚΑΙ ΤΑ ΓΛΥΚΟΦΙΛΟΎΣΑΜΕ ΌΠΟΤΕ ΘΈΛΑΜΕ, ΠΟΥ ΤΏΡΑ ΣΟΥ ΓΥΡΊΖΟΥΝ ΤΗΝ ΠΛΆΤΗ ΕΝΟΧΛΗΜΈΝΑ.
Ποιους πιάνει η άνοιξη;
Ο
2.100
είναι σήμερα τα ασυνόδευτα παιδιά στην Ελλάδα του Προσφυγικού.
ύτε που την ήξερα αυτή την έκφραση. Τώρα όμως που την έμαθα, μου αρέσει τρελά, γιατί λέει τόσα πολλά με τόσο λίγες λέξεις. Πράγμα που έμαθα τελευταία από ένα μικρό παιδάκι. «Ποιητής είναι αυτός που λέει πολλά με λίγες λέξεις» είπε το παιδάκι σαν ποιητής κι αυτό! Ο δε άλλος μεγάλος ποιητής, ο Πάμπλο Νερούδα, έχει πει κάτι που εγώ λέω ότι ισχύει για τους έφηβους: ότι κάποια στιγμή η εφηβεία τούς κάνει «αυτό που κάνει η άνοιξη στις κερασιές!». Άρα ποιους πιάνει σίγουρα η άνοιξη; Τους έφηβούς μας. Αυτά τα... κάποτε παιδάκια που είχαμε στο σπίτι μας και τα γλυκοφιλούσαμε όποτε θέλαμε, που τώρα σου γυρίζουν την πλάτη ενοχλημένα. Τα κάποτε παιδάκια, που σαπουνίζαμε ενίοτε, τα οποία τώρα κλειδώνονται με τις ώρες στο μπάνιο. Και που τρέχουν να βάλουν τα σεντόνια και τα εσώρουχα τους στο πλυντήριο, προτού τους μαρτυρήσουν. Τα παιδάκια μας που κάποτε κυνηγούσαμε για να φάνε, αλλά που τώρα αδειάζουν το ψυγείο και δεν έχουν ξυπνημό το πρωί, γιατί μεγαλώνουν και ανθίζουν. Και περνάνε ώρες μπρο-
29.03.2017
στά στον καθρέφτη και το γυμναστήριο. Και όλα αυτά είναι τόσο φυσιολογικά αν καταλάβουμε την έκρηξη που γίνεται στο σώμα τους, παρόμοια με αυτή της άνοιξης. Που δεν χρειάζεται περαιτέρω περιγραφή -η άνοιξη- αρκεί να είσαι λίγο παρατηρητικός και να βλέπεις στα δέντρα τα μπουμπούκια να σκάνε σε ανθάκια και τα μυρωδάτα χαλιά από χαμομήλι, παπαρούνες και κίτρινες μαργαρίτες να απλώνονται όπου μπορούν. Μετά τον χειμερινό ύπνο. Όργιο. Έτσι και με τους έφηβούς μας. Το όλο θέμα της σεξουαλικότητας, της βρεφικής και της παιδικής ηλικίας, τα Οιδιπόδεια συμπλέγματα και μπερδέματα, όλα μετά τα 6 πηγαίνουν κάτω από το χαλί. Και εκεί παραμένουν σε λανθάνουσα κατάσταση. Όλα αυτά, ώστε η πανέξυπνη φύση να τους ελευθερώσει ενέργεια, η οποία να διοχετευθεί στη μάθηση. Έτσι και γίνεται. Ηρεμεί το σώμα τους και το ρίχνουν στους αριθμούς, τα γράμματα και σε αφήνουν να τα γλυκοφιλάς. Ως τα 12-13 όλα αυτά τα καλά και βολικά για εμάς τους γονείς. Ώσπου να γίνει η βιολογική έκρηξη. Οπότε τον λόγο αναλαμβάνει το σώμα, ξεμυτίζει δριμύτερη η κρυμμένη σεξουαλικότητα και δεν θέλουν φιλιά από τους πολυαγαπημένους γονείς τους. Καταλαβαίνετε γιατί. Όχι πάντως επειδή έπαψαν να
μας αγαπάνε. Αλλά επειδή είναι άβολο και άχαρο να έχεις ξαφνικά σεξουαλικές αισθήσεις, όταν σε φιλάει ο γονιός σου. Κι έτσι, μας αποφεύγουν μέσα στη γενική αναστάτωση που τους προκαλεί το καινούργιο σώμα τους. Το οποίο κυριαρχεί σχεδόν στα πάντα. Γιατί πώς να παρακολουθήσεις τη λύση του προβλήματος από τη συμμαθήτριά σου στον πίνακα, ενώ παρατηρείς τα όμορφα πόδια της και το στήθος της που έχει αρχίσει να διαγράφεται και που εκείνη, με τη σειρά της, προσπαθεί να καμουφλάρει γιατί ντρέπεται; Από τη μία ντρέπεται δηλαδή και από την άλλη καμαρώνει. Μπλεγμένη κι αυτή. Πώς να μην τους πιάνει η άνοιξη τους έφηβους, όταν η φύση και των δύο μοιάζει τόσο με αυτό το συγκλονιστικό ξύπνημα των ορμών και των ονείρων; Η φύση αναζωογονείται και ανθίζει. Οργιάζει. Ακριβώς το ίδιο συμβαίνει και στους έφηβους. Που συγκινούνται και ελευθερώνονται από όλη αυτή την ομορφιά της καινούργιας ζωής και φυσικά τους... πιάνει η ταιριαστή τους άνοιξη. - Καλά και με εμάς τι γίνεται; Ξοφλήσαμε; Τελειώσαμε και δεν μας πιάνει η άνοιξη πια; Μόνο τους αγαπημένους σου έφηβους πιάνει; (μου φωνάζει ο γκρινιάρης μου από το βάθος της αίθουσας). - Πιάνει, πιάνει και όσους από μας έχουμε διατηρήσει τον έφηβο μέσα μας και τολμάμε να παρατηρήσουμε και να παρασυρθούμε από ανθισμένες αμυγδαλιές και χαλιά από χαμομήλι. Τι λέτε; - Λέω ότι μπορεί και να ξέρεις τι λες. - Θα δω μπας και με πιάσει και μένα η άνοιξη και θα σου πω... αν επιστρέψω. Κατάλαβε, λέω μέσα μου. Εσείς;
07
29.03.2017
Κάθε μέρα μια νόστιμη και θρεπτική ιδέα με λαχανικά στο πιάτο μας
Ε
ίναι γνωστό πως τα λαχανικά αποτελούν απαραίτητο κομμάτι της ισορροπημένης διατροφής, καθώς περιέχουν πλήθος θρεπτικών συστατικών και βιταμινών. Ο Μπάρμπα Στάθης, σύμμαχος της Ελληνίδας νοικοκυράς, είναι δίπλα της στον αγώνα για τη σωστή διατροφή της οικογένειας. Προσφέρει μεγάλη γκάμα λαχανικών, με ένα μοναδικό θησαυρό ωφέλιμων συστατικών το καθένα, για τη δημιουργία των πιο θρεπτικών και νόστιμων συνταγών! Όλα τα λαχανικά Μπάρμπα Στάθης συλλέγονται την ιδανική στιγμή της ωρίμανσής τους και καταψύχονται άμεσα, σφραγίζοντας όλη τη φρεσκάδα, τις βιταμίνες και τη γεύση τους. Έτσι, απολαμβάνουμε όλο το χρόνο λαχανικά τόσο φρέσκα, όσο τη στιγμή που κόπηκαν!
ΜΠΡΌΚΟΛΟ ΟΓΚΡΑΤΈΝ
Το μπρόκολο έχει υψηλή περιεκτικότητα σε πρωτεΐνες που συμβάλλουν στη διατήρηση της μυϊκής μάζας.
ΥΛΙΚΆ (για 4 -6 άτομα) 1 συσκευασία μπρόκολο Μπάρμπα Στάθης 1000γρ. 100ml κρέμα γάλακτος 200ml γιαούρτι 1 αυγό 150γρ. τριμμένη γραβιέρα Αλάτι και φρεσκοτριμμένο πιπέρι Εκτέλεση Προθερμαίνετε τον φούρνο στους 180 °C. Βράζετε το μπρόκολο σύμφωνα με τις οδηγίες της συσκευασίας και το σουρώνετε. Το απλώνετε σε καλά λαδωμένο πυρέξ. Ανακατεύετε την κρέμα γάλακτος με το γιαούρτι και το χτυπημένο αυγό. Αλατοπιπερώνετε και περιχύνετε το μπρόκολο. Πασπαλίζετε με την γραβιέρα. Ψήνετε για 25-30 λεπτά περίπου.
Το σπανάκι έχει υψηλή περιεκτικότητα σε βιταμίνη C που συμβάλλει στη φυσιολογική λειτουργία του ανοσοποιητικού συστήματος. Τα παντζάρια είναι πηγή βιταμίνης Β9 που συμβάλλει στην μείωση της κούρασης και της κόπωσης.
08
ΑΠΟΨΗ
Γιατί δεν πάμε τα παιδιά μας στην Ανάσταση ΤΗΣ ΠΕΛΙΩΣ ΠΑΠΑΔΙΑ
Κάθε βράδυ Μεγάλου Σαββάτου, τα παιδιά κοιμούνται κατά τις 9 με αγκαλίτσες και ένα πασχαλινό ανάγνωσμα, κι εμείς, με τον ήχο της λειτουργίας να φτάνει χάρη στο αεράκι μέχρι το σπίτι μας, χαλαρώνουμε, θυμόμαστε ξανά τι σημαίνει αγάπη και ευγνωμοσύνη, βγαίνουμε στη βεράντα και μυρίζουμε την άνοιξη. Κι όταν σημάνουν μεσάνυχτα, ακούμε το Χριστός Ανέστη από μακριά.
Τα
παιδιά μας είναι 9 και 6μιση ετών. Δεν έχουν πάει ποτέ έως τώρα στη λειτουργία της Ανάστασης. Και εξηγώ τους λόγους. Καταρχάς, δεν εκκλησιαζόμαστε, χωρίς αυτό να σημαίνει απαραίτητα ότι δεν πιστεύουμε. Με άλλα λόγια, συζητάμε ανοιχτά περί Θεού και θρησκείας, είμαστε ανοιχτοί σε ερμηνείες, κρίνουμε, αλλάζουμε, σκεπτόμαστε, προβληματιζόμαστε, ελπίζουμε, απελπιζόμαστε, δεχόμαστε ή απορρίπτουμε, αλλά όλα αυτά δεν έχουν να κάνουν με τον εκκλησιασμό. Πάσχα για εμάς σημαίνει πολλά, που τα έχουμε συζητήσει με τα παιδιά μας διεξοδικά, αλλά δεν ταυτίζεται με τη φυσική παρουσία μας στην εκκλησία. Γιορτάζουμε λοιπόν, την Ανάσταση και την Αγάπη, αλλά προσπαθούμε να το κάνουμε καθημερινά και όχι μόνο τις πασχαλινές η-
μέρες. Βέβαια, σε καμία περίπτωση η παραπάνω νοοτροπία μας δεν ισοδυναμεί με την απόρριψη της παρουσίας μας σε μια εκκλησία αργά το βράδυ του Μεγάλου Σαββάτου. Άλλωστε, πέραν του αμιγώς θρησκευτικού κομματιού, δεν ξεχνάμε ότι το έθιμο της Ανάστασης είναι και στοιχείο του πολιτισμού μας. Υπάρχουν άλλοι παράγοντες που μας έχουν σταματήσει τα τελευταία χρόνια, από τότε, δηλαδή, που γίναμε γονείς. Καταρχάς, η ηλικία και ο ύπνος των παιδιών μας, που φυσικά είναι ακόμα αλληλένδετα μεταξύ τους. Στην οικογένειά μας έχουμε πετύχει τα παιδιά να κοιμούνται νωρίς. Κι όταν λέμε νωρίς, εννοούμε νωρίς. Μεταξύ 7μιση και 8μιση, ανάλογα με το πρόγραμμά μας, είναι στο κρεβάτι. Και αυτό φέτος, που μεγάλωσαν και αυξήθηκαν οι απαιτήσεις, σχολικές και κοινωνικές. Κάθε πέρυσι και νωρίτερα. Θα μου πείτε, Πάσχα είναι, κοπελιά, διακοπές έχουν. Άστα να ξενυχτήσουν. Από τη μεριά μου κανένα πρό-
29.03.2017
βλημα, αλλά έχουν συνηθίσει τη ρουτίνα του ύπνου τους και έτσι δεν αντέχουν να μένουν ξύπνια μέχρι τόσο αργά. Τα δύο τελευταία χρόνια το δοκιμάσαμε στην αλλαγή του χρόνου (στο σπίτι μας, με τις πιτζάμες μας, κι όχι στην εκκλησία με «τα καλά μας») και μας βγήκε μεν, πολύ δύσκολα δε. Με βαρεμάρα, γκρίνια και κλάματα. Μάλιστα και τα ίδια παραδέχτηκαν ότι μάλλον ταλαιπωρήθηκαν, παρά διασκέδασαν. Επομένως, θεωρούμε ότι το να βγάλουμε δύο ημι-κοιμισμένα μικρά παιδιά μέσα στη μαύρη νύχτα και να τα τρέξουμε στην εκκλησία για πέντε λεπτά είναι λίγο έως πολύ σαδιστικό. Έπειτα, τα περισσότερα Πάσχα με παιδιά, νομίζω τα 7 από τα 9, τα έχουμε περάσει στο εξοχικό μας, όπου δεν έχουμε κοντά μας εκκλησία. Επομένως, ένας λόγος παραπάνω να μην τα δυσκολέψουμε και να μη δυσκολευτούμε και κακοκαρδιστούμε, μέρα που είναι. Αλλά ο μεγαλύτερος ανασταλτικός παράγοντας είναι όλη η φασαρία της βραδιάς, η βαβούρα, τα πυροτεχνήματα (τα μπαμμπουμς που λέει και η κόρη μου) που ξεκινούν από νωρίς και που πάντοτε τρομάζουν και τα δύο παιδιά, ακόμα και μέσα στην ασφάλεια του σπιτιού τους, είτε είμαστε στην πόλη είτε στην εξοχή. Προσωπικά, από 8 ετών, όταν πρωτοπήγα στην Ανάσταση, φοβόμουν πολύ, για την ακρίβεια έτρεμα στην ιδέα της αναστάσιμης λειτουργίας, αλλά ντρεπόμουν να το πω. Άργησα να το ξεπεράσω και να πηγαίνω κουλ με τη λαμπάδα μου να γιορτάσω. Δεν θέλω, λοιπόν, σε καμιά περίπτωση να ταραχτούν τα παιδιά χωρίς να υπάρχει λόγος. Ιδιαίτερα στο χωριουδάκι που πηγαίνουμε, γίνεται το έλα να δεις, η φάση είναι ένας ατέλειωτος αγώνας ρίψης βαρελότων, που – νομίζω - ξεφεύγει κατά πολύ από την ουσία της ημέρας, όπως τουλάχιστον την αντιλαμβάνομαι εγώ. Έτσι, λοιπόν, κάθε βράδυ Μεγάλου Σαββάτου, τα παιδιά κοιμούνται κατά τις 9 με αγκαλίτσες και ένα πασχαλινό ανάγνωσμα, κι εμείς, με τον ήχο της λειτουργίας να φτάνει χάρη στο αεράκι μέχρι το σπίτι μας, χαλαρώνουμε, θυμόμαστε ξανά τι σημαίνει αγάπη και ευγνωμοσύνη, βγαίνουμε στη βεράντα και μυρίζουμε την άνοιξη. Κι όταν σημάνουν μεσάνυχτα, ακούμε το Χριστός Ανέστη από μακριά, βλέπουμε απέναντί μας ένα εντυπωσιακό θέαμα από πυροτεχνήματα που φωτίζουν όλη την Εύβοια, δίνουμε το αναστάσιμο φιλί μας και ακροπατώντας μπαίνουμε στο δωμάτιό τους και δίνουμε και σε εκείνα ένα μεγάλο γιορτινό φιλί. Έπειτα, κατεβαίνω στον κήπο και περιμένω να φτάσει ο πρώτος γείτονας (δεν αργούν, μη νομίζετε, 12:05 με κάποιο μυστήριο τρόπο έχουν ήδη φτάσει οι εκκλησιασθέντες πιστοί), ώστε να πάρω το Άγιο Φως και να ανάψω τις λαμπάδες τους, τηρώντας την παράδοση. Έτσι, για το καλό! Όλα αυτά μέχρι να έρθει η χρονιά εκείνη που τα παιδιά μόνα τους θα ζητήσουν να πάμε παρέα στην εκκλησία, που θα είναι έτοιμα να αντιμετωπίσουν βραδινό ξεβόλεμα, νύστα, πολύ κόσμο και πολύ θόρυβο. Ίσως φέτος, ίσως του χρόνου, ίσως πολύ αργότερα…
ΑΠΟΨΗ
29.03.2017
Γιατί επιμένω να της παίρνω τη λαμπάδα που αρέσει σε μένα ΤΗΣ ΚΕΛΛΥΣ ΣΩΚΟΥ
ΤΟ 35%
των γονιών υποστηρίζει ότι η φροντίδα των παιδιών τούς κάνει ευτυχισμένους
Και θα μου πείτε, τι φταίει το κοριτσάκι επειδή εσένα δεν σου αρέσουν όλα αυτά; Το κοριτσάκι φροντίζω να το αποζημιώσω αλλιώς. Της παίρνω το παιχνίδι που της αρέσει σκέτο. Θέλω να της παίρνω κάτι που εκείνη διάλεξε, όμως στο θέμα της λαμπάδας είμαι κάπως… παραδοσιακή.
Ω
ς νονά μιας πανέμορφης και πανέξυπνης 8χρονης έχω ένα κακό ελάττωμα (όχι μόνο ένα δηλαδή, αλλά δεν είναι της παρούσης): Το Πάσχα τής παίρνω τη λαμπάδα που θέλω εγώ, εκείνη που αρέσει σε μένα. Που δεν έχει Μπάρμπι Πριγκίπισσες, Έλσες που πετάνε πάγους, Σοφίες που καβαλάνε πολύχρωμα πόνι ή σκέτα μοβ τσόκαρα με τακουνάκι Σοφίας, τραπέζια μακιγιάζ ή ολόκληρα πατίνια με αυτοκόλλητες φιγούρες Έλσας-Άννας-Όλαφ και δεν συμμαζεύεται. Και το κάνω αυτό κυρίως επειδή δεν μου αρέσουν τα σκέτα ή τα σχεδόν σκέτα
09 ή - έστω - τα ακαλαίσθητα κεριά. Μου αρέσουν οι λαμπάδες. Και οι «λαμπάδες» αυτού του είδους είναι κουτιά που περιέχουν ένα σαν τα παραπάνω κερί – στην καλύτερη με κάποιο χαζό πλαστικό κάλυμμα – και όπως όλοι ξέρουμε ένα παιχνίδι. Το οποίο παιχνίδι κατά τη γνώμη μου είναι τις περισσότερες φορές εξίσου χαζό ή - για να χαμηλώσω τους τόνους ακαλαίσθητο ή κακής ποιότητας. Και δεν είναι τυχαίο. Έχω την άποψη ότι μπορεί κανείς να φτιάξει καλά ένα πράγμα. Στην προκειμένη, είτε λαμπάδες είτε παιχνίδια. Αν προσπαθήσεις να βάλεις και τα δύο σε ένα, μάλλον θα χωλαίνουν και τα δύο. Και θα μου πείτε, τι φταίει το κοριτσάκι επειδή εσένα δεν σου αρέσουν όλα αυτά; Το κοριτσάκι φροντίζω να το αποζημιώσω αλλιώς. Της παίρνω το παιχνίδι που της αρέσει σκέτο. Θέλω να της παίρνω κάτι που εκείνη διάλεξε, όμως στο θέμα της λαμπάδας είμαι κάπως… παραδοσιακή. Η λαμπάδα είναι στο δικό μου μυαλό κάτι που παραδοσιακά παίρνει η νονά στο παιδί, κάτι που εκφράζει την ίδια (γιατί, κακά τα ψέματα, για τα ρούχα, παπούτσια, παιχνίδια ενημερώνομαι και από τη μαμά της και από την ίδια), όπως ας πούμε τα βιβλία. Με τη διαφορά ότι η λαμπάδα είναι το κατεξοχήν δώρο της νονάς. Εκείνο που εκφράζει το γούστο της – το οποίο γούστο κατά τη γνώμη μου σηματοδοτεί και μια γενικότερη στάση απέναντι στον καταναλωτισμό - και που θα θυμάται για πάντα. Μπορεί αργότερα να λέει στις φίλες της π.χ.: εμένα η νονά μου, μου έπαιρνε πάντα κάτι αηδίες, ψευτοκουλτουρέ λαμπάδες όταν των άλλων παιδιών πετούσαν λαμπάκια. Οκ. Μπορώ να το αντέξω. Επειδή αυτό θα σημαίνει κάτι για εκείνη, για εμένα και για τη σχέση μας. Τουλάχιστον ότι η νονά της είχε τη δική της άποψη που δεν άλλαζε εύκολα κι ας γινόμουν γραφική στα μάτια της. Φυσικά σε ό,τι της αγοράζω βάζω το προσωπικό μου γούστο, αλλά, αν το παιδί ζητήσει το γάντι της Έλσας, δεν θα το αρνηθώ επειδή δεν μου αρέσει. Η λαμπάδα ωστόσο έχει και μια βαθύτερη έννοια που παραπέμπει στο δικό μου Πάσχα. Το οποίο δεν είναι τόσο πανηγυριώτικο όσο μυσταγωγικό. Δεν έχει φωτάκια αστραφτερά, αλλά κεράκια χαμηλά, δροσούλα που σου φέρνει μυρωδιές από ανοιξιάτικα λουλούδια, λίγο «Αι γενεαί πάσαι» και πολλή αγάπη επί της ουσίας, όχι επί των εντυπώσεων. Που για μένα σημαίνει «δεν ζητάω να μου δοθεί, αλλά περιμένω από τον άλλο να προσφέρει αυτό που μπορεί και θέλει». Υπερβολικό ίσως μήνυμα για ένα παιδί και μία λαμπάδα, θα πείτε. Ίσως όχι, θα πω εγώ. Τα παιδιά έχουν μια φοβερή ικανότητα να αντιλαμβάνονται τα μηνύματα και την αλήθεια των ανθρώπων. Και - για να ειμαι ειλικρινής – θέλω να σας εκμυστηρευτώ κάτι ακόμη. Στην απόφασή μου αυτή έχω έναν τεράστιο σύμμαχο: η βαφτιστήρα μου ποτέ δεν έχει ζητήσει συγκεκριμένη λαμπάδα. Ευχαριστώ, αγάπη μου!
10
24 ΏΡΕΣ ΚΑΤΑΠΛΗΚΤΙΚΉ ΜΑΜΑ
Το 24ωρο της Λίζας Βάρβογλη (ψυχολόγου-ψυχοθεραπεύτριας, συγγραφέως και μέλος του διδακτικού προσωπικού της Ιατρικής Σχολής)
Η
Λίζα Βάρβογλη, μητέρα τεσσάρων παιδιών, περιγράφει την καθημερινότητά της με πολλή θετική σκέψη!
6:45. Το ηλεκτρονικό «ντριιιιν» από το κινητό μου με ξυπνάει. Τσεκάρω το mail μου από το τηλέφωνό μου. Στην Ελλάδα έχει μεσημεριάσει…
Δείτε τα βιβλία της Λίζας Βάρβογλη που κυκλοφορούν από τις εκδόσεις Mamaya στο www.mamaya.gr Επισκεφθείτε την επαγγελματική της σελίδα στο Facebook για συμβουλές, άρθρα, κουβεντούλα και…. μην ξεχάσετε να κάνετε like! Επίσης, επισκεφθείτε τον ιστότοπό της www.varvogli.gr Αν θέλετε να ψηφίσετε το βιβλίο “Καταπληκτική Μαμά” (εκδ. Mamaya) στα βραβεία κοινού του Public, επισκεφθείτε τη διεύθυνση: http://bit.ly/katapliktiki
7:05: Η μέρα μου αρχίζει με ένα χαμόγελο. Στον πάγκο της κουζίνας έχω στήσει αποβραδίς τέσσερα lunchboxes και τέσσερα παγούρια, κατά σειρά ηλικίας, ένα για κάθε παιδί. Ετοιμάζω το κολατσιό και το μεσημεριανό. Αυτή είναι η στιγμή που σημειώνω στο ημερολόγιο ευγνωμοσύνης όλα αυτά για τα οποία αισθάνομαι ευγνωμοσύνη στη ζωή μου. Νιώθω ευγνωμοσύνη για αυτή την ώρα που έχω για τον εαυτό μου και ξεκινάει όμορφα και χαλαρά η μέρα μου. 7:30: Ώρα να ξυπνήσω τις ωραίες μου δεσποινίδες και τον μικρό μου κύριο. Ετοιμάζονται, τρώνε πρωινό και αρχίζουν οι συζητήσεις- για τα μαθήματα, τις φίλες, τα ενδιαφέροντά τους, για το πώς θα είναι η μέρα του καθενός μας. Φύγαμε για το σχολείο. 8:15: Κατεβάζω τα κορίτσια και από το παράθυρο του αυτοκινήτου χαιρετιόμαστε και βλέπω να σχηματίζουν με τα χέρια τους στον αέρα καρδιές «Μαμά σε αγαπώ!» μου φωνάζουν. Στη συνέχεια πηγαίνω τον μικρούλη μου στον παιδικό. «Μαμά αγκαλίτσα!» μου λέει και συμπληρώνει «Τώρα πας γουλειά σου». Η μέρα μου έχει ξεκινήσει όμορφα. Τίποτα το ιδιαίτερο, τίποτα μεγαλειώδες, αλλά έχει μια ήρεμη, χαρούμενη ρουτίνα αγάπης. 8:45: Φτάνω σπίτι, ένας ζεστός καφές για μένα και ένας για τον Χρήστο, τον σύζυγό μου. Γράφω, διαβάζω, μελετάω, αναζητάω, κρατώ σημειώσεις για να μη ξεχάσω διάφορες ιδέες που έχω. Μιλάω η-
29.03.2017
λεκτρονικά ή μέσω skype με τους υπέροχους ανθρώπους της ομάδας Mamaya και συντονίζω όσα έχουν να γίνουν για την έκδοση των επόμενων βιβλίων μου. Τώρα γράφω -και σβήνω, μέχρι να καταλήξω στην τελική μορφή της ιστορίας μου- το ενδέκατο βιβλίο μου για παιδιά. Το 2016 είχα τη χαρά να κερδίσω το πρώτο βραβείο Παιδικού Εικονογραφημένου Βιβλίου του Public, σύμφωνα με τις ψήφους του αναγνωστικού κοινού. Πριν από λίγες μέρες κυκλοφόρησε η «Καταπληκτική Μαμά», πρακτικός οδηγός με συμβουλές για μαμάδες που έχουν παιδιά ηλικίας 9-12 ετών. Πριν από αυτό, είχε βγει το βιβλίο «Καταπληκτική Μαμά» για μαμάδες με παιδιά 6-9 ετών. Κάπου εδώ βάζω και τη μαγειρική. Δεν ξέρω αν θα πάρει το βραβείο του καλύτερου φαγητού, αλλά σίγουρα θα κερδίσει το βραβείο του φαγητού μαγειρεμένου με αγάπη. 13:00: Είναι η ώρα που κάνω συνεδρίες μέσω skype ή έχω μάθημα στο πανεπιστήμιο. Διδάσκω στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών στο μεταπτυχιακό πρόγραμμα «Επιστήμη του Στρες και Προαγωγή Υγείας». 15:00: Ώρα να πάρω τα παιδιά από το σχολείο. Επιστροφή στο σπίτι, συχνά με κάποια φίλη, ανεφοδιασμός, γιατί όλοι πεινάνε και συζήτηση. Θέματα συζήτησης γεμάτα ενδιαφέρον, για βιβλία που διαβάσαμε, για βιβλία που θέλουμε να διαβάσουμε, για βιβλία που γράφουμε (εγώ και ο Χρήστος), για χαρακτήρες πρωταγωνιστών και για... πλοκές. 16:00: Τώρα αρχίζει το πηγαινέλα των παιδιών σε διάφορες δραστηριότητες, κάτι που το μοιράζουμε με τον άντρα μου. Εδώ έχεις επιλογή: να το δεις σαν αγγαρεία ή σαν μια ευκαιρία για ένα ραντεβουδάκι με το κάθε παιδί χωριστά. Επιλέγω το δεύτερο. 18:30: Επιστροφή στο σπίτι. Βάζω χαλαρωτική μουσικούλα και αρχίζει η δουλειά που έχουν τα παιδιά για το σπίτι. Πιάνουμε οικογενειακώς καναπέ και αρχίζουμε το διάβασμα! Το ωραίο είναι ότι στο σχολείο που πηγαίνουν τα κορίτσια δίνεται μεγάλη έμφαση στην ανάγνωση εξωσχολικών βιβλίων: οι δάσκαλοι παροτρύνουν τους μαθητές να διαβάζουν ένα βιβλίο την ημέρα και να το σημειώνουν στο ημερολόγιο ανάγνωσης. Η χαρά του παιδιού και της μαμάς! 19:30: Ώρα για τοστάκια, ζεστό γάλα με κακάο, χαλαρωτικό μπανάκι, χνουδωτές πυζάμες και… νάνι. «Μαμά πες μας μια ιστορία» είναι η ατάκα αυτής της ώρας. Αγκαλίτσα στο υπέρδιπλο κρεβάτι λέμε το παραμύθι «από το στόμα», όχι από βιβλίο και μετά όλοι στα κρεβάτια τους! 21:00: Τώρα έχω λίγη ώρα για τον εαυτό μου και για τον άντρα μου. Θα τσιμπήσουμε κάτι, θα ανοίξουμε ένα κρασάκι και θα τα πούμε ή, θα πάμε για ρομαντικό δείπνο οι δυο μας, μια που προτεραιότητά μας είναι να επενδύουμε στη σχέση μας. Πολύ συχνά είναι επίσης η ώρα που βλέπουμε τους φίλους μας. 23:59: Λίγο προτού σημάνουν μεσάνυχτα, θα τσεκάρω τα παιδιά, θα δώσω φιλάκι στα γλυκά τους προσωπάκια και θα κλείσω τα φώτα. Ώρα για ύπνο και όνειρα γλυκά!
12.10.2016
ΣΥΖΗΤΩΝΤΑΣ
29.03.2017
Η Σχολή Κανάση ιδρύθηκε το 1960 και αρχικά στεγάστηκε σε κτίριο της οδού Παπαδιαμαντοπούλου. Λίγα χρόνια αργότερα, μεταφέρθηκε στα Άνω Ιλίσια, όπου βρίσκεται έως και σήμερα. Από το 2016 το σχολείο λειτουργεί με νέο πρόγραμμα σπουδών και ανακαινισμένες εγκαταστάσεις, υπό τη διεύθυνση της δεύτερης και τρίτης γενιάς των ιδρυτών του, Βασιλικής Κανάση και Στέλλας Φραγκούλη (ΜSc, PhD), οι οποίες είναι η κόρη και η εγγονή του Ηρακλή και της Στέλλας Κανάση, αποφοίτου της Μαρασλείου Παιδαγωγικής Ακαδημίας και εκ των ιδρυτών του σχολείου.
ΣΧΟΛΗ ΚΑΝΑΣΗ: ΤΑ ΣΩΣΤΑ ΕΦΟΔΙΑ ΓΙΑ ΤΟ ΔΗΜΟΤΙΚΟ
Το βασικό πρόγραμμα σπουδών αντανακλά τη φιλοσοφία του σχολείου, είναι εναρμονισμένο με το ΑΠΣ/ΔΕΠΠΣ του Υπουργείου Παιδείας και εμπλουτισμένο σε ώρες, μαθήματα, διδακτικά βοηθήματα, νέες τεχνολογίες και παιδαγωγικές καινοτομίες: • Ειδική μέθοδος εκμάθησης της Αρχαίας Ελληνικής • Πληροφορική με τη μέθοδο technokids
STEM (Science Technology Engineering Mathematics) Οι μαθητές, ακολουθώντας την επιστημονική μεθοδολογία, θέτουν ερωτήματα, πειραματίζονται και απαντούν με συμπεράσματα. Τα μαθήματα STEM περιλαμβάνουν εργαστηριακές ασκήσεις (hands on activities) και δραστηριότητες ανακαλυπτικής μάθησης από τις επιστήμες της Φυσικής, της Χημείας, της Βιολογίας, της Ρομποτικής (Lego και Arduino) της Μηχανικής και των Μαθηματικών. Το τμήμα απογευματινής μελέτης αποτελεί σημαντικό μέρος της μαθησιακής διαδικασίας και έχει στόχο να μάθει τα παιδιά να οργανώνονται, να αυτονομούνται και να διαβάζουν σε ένα σταθερό περιβάλλον, χωρίς να αποσπάται η προσοχή τους, δίνοντάς τους το πιο σημαντικό εφόδιο για τη μετέπειτα σχολική και επαγγελματική ζωή.
Η τοποθεσία του σχολείου κοντά στο κέντρο της Αθήνας εξασφαλίζει εύκολη πρόσβαση από όλες τις περιοχές με σύντομα δρομολόγια. Η Σχολή Κανάση βρίσκεται απέναντι από το δάσος της Πανεπιστημιούπολης, στην οδό Ταξίλου, έναν δρόμο ασφαλή, με ήπια κυκλοφορία, που συνδυάζει την οικειότητα της γειτονιάς με την εύκολη προσβασιμότητα. Η εμπειρία 50 και πλέον ετών, η εξειδίκευση στην πρωτοβάθμια εκπαίδευση και τα ολιγομελή τμήματα διαμόρφωσαν ένα πρόγραμμα σπουδών, που λαμβάνει υπόψη τις ιδιαίτερες κλίσεις, τα πολλαπλά είδη νοημοσύνης κάθε μαθητή (Gardner, 1983) και αποσκοπεί στην κατάκτηση στόχων, όχι μόνο γνωστικών, αλλά επίσης συναισθηματικών και ψυχοκινητικών (Bloom, 1956).
11
• Μαθήματα Φυσικών Επιστημών με πειράματα στο εργαστήριο και Γεωγραφία με google earth και QGIS • Φυσική Αγωγή (ποδόσφαιρο, βόλεϊ, μπάσκετ, τοξοβολία, ξιφασκία και τα παραολυμπιακά αθλήματα, boccia και golball) • Χορός (παραδοσιακοί και ballroom) • Mουσική (τραγούδι, φλογέρα, κρουστά, μουσικοκινητική και σύστημα Orff) • Θεατρική αγωγή και παραστάσεις • Βιβλιοτετράδια εκδόσεων της Σχολής Κανάση για τη Γλώσσα και τα Μαθηματικά όλων των τάξεων, τα Φυσικά Ε΄-Στ΄τάξεων και εισαγωγικών μαθημάτων για το Γυμνάσιο (μαθηματική σκέψη Στ΄ τάξης, συντακτικό και παραγωγή λόγου Ε΄ και Στ΄ τάξης) • Διδασκαλία με διαδραστικούς πίνακες
Οι ξένες γλώσσες κατέχουν σημαντική θέση στο βασικό πρόγραμμα σπουδών και πλαισιώνονται από εκδηλώσεις και δραστηριότητες. Τα Αγγλικά διδάσκονται από την Α΄ Δημοτικού, ενώ παράλληλα εφαρμόζεται η προσέγγιση CLIL στα εργαστήρια πειραμάτων της μελέτης περιβάλλοντος και της Φυσικής. Τα Γαλλικά και τα Γερμανικά εισάγονται ως δεύτερη ξένη γλώσσα από τη Δ΄ Δημοτικού. Οι μαθητές μας έχουν τη δυνατότητα να συμμετέχουν στις εξετάσεις για τα πρώτα διπλώματα ξένων γλωσσών. Σε συνέχεια του βασικού προγράμματος, το σχολείο προσφέρει μία σειρά απογευματινών μαθημάτων επιλογής: STEM, σκάκι, στίβος, κολύμβηση, Tae Kwon Do και πιάνο.
Το σχολείο βρίσκεται δίπλα στους εργαζόμενους γονείς: • Ωράριο: 07.00-17.00 • Σύνδεση με την e-γραμματεία του σχολείου από την οποία μπορείτε να “κατεβάζετε” καθημερινά τα μαθήματα όλων των τάξεων • Σύστημα τηλεματικής για τα σχολικά δρομολόγια • Καλοκαιρινό camp Στο καθημερινό πρόγραμμα έχει ενταχθεί και το “Μάθημα έξω από την τάξη”, με έμπνευση από το φινλανδικό μοντέλο εκπαίδευσης, όπου μέσα από τις ομάδες μετεωρολογίας, κηπουρικής, δημοσιογραφίας, βιβλιοθηκονομίας και ανακύκλωσης, οι μαθητές διδάσκονται θέματα και όχι μαθήματα. Η κάθε ομάδα αποτελείται από παιδιά όλων των τάξεων, τα οποία καλούνται να αλληλεπιδράσουν, να λύσουν προβλήματα και να αναπτύξουν τις επικοινωνιακές δεξιότητές τους.
Εγγραφές 2017-18 • H εγγραφή ενός νέου μαθητή είναι η αρχή μιας συνεργασίας χρόνων. Μέσω της υποδοχής και αξιολόγησης, το σχολείο γνωρίζει τους μαθητές και τους γονείς και οι ίδιοι γνωρίζουν τις αρχές και τη λειτουργία του. • Για μια συνάντηση γνωριμίας, επικοινωνήστε με τη γραμματεία του σχολείου: 210 7774835 info@kanasi.edu.gr
Open Day 14/5/2017 και ώρα 11.00 - 14.00 Πώς μιλούσαν οι Αρχαίοι Έλληνες; Πώς φυτεύεται ένας σπόρος; Μπορώ να φτιάξω μετεωρολογικά όργανα από ανακυκλώσιμα υλικά; Τι σχέση έχει o Paul Klee με τα Μαθηματικά; Πόσα καλάθια μπορείς να βάλεις σε ένα λεπτό; Γνωρίστε το σχολείο μας και μάθετε όλες τις απαντήσεις! Σας περιμένουμε!
12
ΒΟΛΤΑ
29.03.2017
ΑΠΌ ΤΟ ΑΝΘΟΧΏΡΙ, ΑΝΗΦΟΡΊΣΑΜΕ ΠΡΟΣ ΚΕΡΑΣΙΆ ΚΑΙ ΚΡΥΟΝΈΡΙ, ΧΩΡΙΆ ΣΤΑ ΟΠΟΊΑ ΚΥΡΙΑΡΧΟΎΣΕ ΤΟ ΈΛΑΤΟ, ΚΙ ΈΠΕΙΤΑ ΠΙΆΣΑΜΕ ΤΟΝ ΠΕΡΙΜΕΤΡΙΚΌ ΔΡΌΜΟ ΤΗΣ ΛΊΜΝΗΣ. ΠΡΏΤΗ ΜΑΣ ΣΤΆΣΗ ΤΑ ΚΑΛΎΒΙΑ ΠΕΖΟΎΛΑΣ, ΤΟ ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΌ ΚΈΝΤΡΟ ΤΗΣ ΠΕΡΙΟΧΉΣ, ΜΕ ΤΟ ΒΟΤΑΝΙΚΌ ΚΉΠΟ ΤΟΥ ΚΙ ΑΜΈΣΩΣ ΜΕΤΆ ΤΟ ΝΕΟΧΏΡΙ.
ΠΑΣΧΑ ΣΤΗ ΛΙΜΝΗ ΠΛΑΣΤΗΡΑ Φέτος το Πάσχα, σας προτείνουμε οικογενειακή εκδρομή στη λίμνη Πλαστήρα, που, αν και είναι τεχνητή, συναγωνίζεται σε γοητεία τις φυσικές και αποτελεί έναν από τους δημοφιλέστερους προορισμούς στη χώρα μας.
ΤΗΣ ΠΕΛΙΩΣ ΠΑΠΑΔΙΑ
Tip:
Η κουζίνα της περιοχής έχει χαρακτηριστικά από τη Θεσσαλική κουζίνα και θεωρείται ελαφριά, χωρίς πολλά μπαχαρικά. Στην περιοχή θα βρείτε παραδοσιακές ταβέρνες, οι οποίες σερβίρουν νόστιμα μεζεδάκια, καθώς και τοπικές συνταγές, όπως κλέφτικο, πρασοτηγανιά και αρνίσια παϊδάκια. Μην παραλείψετε να αγοράσετε μέλι με σπάνια γεύση και φυσικά συστατικά. Τέλος, μη διστάσετε να δοκιμάσετε τσίπουρο και κρασί, τα οποία φτιάχνονται από μικρούς παραγωγούς.
H
λίμνη Πλαστήρα είναι πανέμορφη κάθε εποχή, αλλά σας εγγυόμαστε ότι τώρα την άνοιξη, που η φύση αναγεννιέται και ανθίζει, θα γεμίσετε με εικόνες και μυρωδιές που θα σας μείνουν αξέχαστες. Και σύντομα θα θελήσετε να επιστρέψετε. Η θέση της λίμνης στο κέντρο της Ελλάδας, στο νομό Καρδίτσας, με καλό οδικό δίκτυο και εύκολη πρόσβαση από τις γύρω περιοχές, καθώς και το υψηλό επίπεδο ξενοδοχειακών υποδομών και υπηρεσιών εστίασης, για κάθε γούστο και κάθε βαλάντιο, είναι ένα ισχυρό επιχείρημα ώστε να οργανώσετε άμεσα την εκδρομή σας. Υπάρχουν όμως και πολλά άλλα. Αν είστε λάτρεις των σπορ, να ξέρετε ότι η περιοχή διαθέτει οργανωμένους συλλόγους για ιππασία, τοξοβολία, ορειβασία, ποδηλασία, σκοποβολή και αναρρίχηση. Ακόμη, στα νερά της λίμνης μπορείτε να κάνετε, ανάμεσα σε πάπιες και άλλα υδρόβια πουλιά, κανόε-καγιάκ ή ποδήλατο (προσοχή μόνο μην κολλήσετε σε αβαθή νερά), να ψαρέψετε (μόνο με
καλάμι για περιβαλλοντικούς λόγους), να κάνετε bird-watching (οκ, να παρακολουθείτε πουλιά, αλλά αγγλιστί ακούγεται πιο grande), ακόμα και να κολυμπήσετε στις δύο οργανωμένες παραλίες της, στο Λαμπερό και στην Πεζούλα (εμείς δεν το τολμήσαμε, μείναμε στο ποδήλατο). Με άλλα λόγια, τόσο η λίμνη όσο και η ευρύτερη περιοχή προσφέρονται για πολλές απολαυστικές δραστηριότητες και θα σας βοηθήσουν να διώξετε, έστω για λίγες ημέρες, όλα τα άγχη της καθημερινότητας και να ζήσετε αυτές τις τόσο κλισεδιάρικες, αλλά συνάμα τόσο απαραίτητες «στιγμές χαλάρωσης και ηρεμίας».
Η ιστορία της λίμνης
Όσο κι αν φαίνεται απίστευτο με μια πρώτη ματιά, η λίμνη Πλαστήρα δεν υπήρχε ανέκαθεν. Αυτό το υπέροχο τοπίο το χρωστάμε στους ανθρώπους εκείνους που το 1959 δημιούργησαν τη λίμνη Μέγδοβα ή Ταυρωπού. Η τελευταία σύντομα μετονομάστηκε σε λίμνη Πλαστήρα, καθώς αποτελούσε προσωπικό όραμα του εντόπιου «Μαύρου Καβαλάρη», του Νικολάου Πλαστήρα, ήδη από τη δεκαετία του 1920. Ο ίδιος δεν πρόλαβε να δει το όραμά του να υλοποιείται, καθώς πέθανε
το 1953, ωστόσο η ιδέα του πέτυχε τον σκοπό της. Ο ποταμός Μέγδοβας ή Ταυρωπός, παραπόταμος του Αχελώου, παγιδεύτηκε στον «Μεγάλο Κάμπο», στο οροπέδιο της Νεβρόπολης (στο οποίο τότε αντί για… πέστροφες και λαβράκια κατοικούσαν ελάφια - νεβρός λέγεται το νεογνό του ελαφιού), χάρη σε ένα θεόρατο φράγμα μήκους 200 μ. και ύψους 83 μ., και δημιούργησε ένα μοναδικό αποτέλεσμα: Μια τεχνητή λίμνη που ξεφεύγει από τα καθιερωμένα, καθώς έχει αφομοιωθεί πλήρως από το φυσικό περιβάλλον και αποτελεί ένα από τα πλέον πετυχημένα παραδείγματα ανθρώπινης παρέμβασης στη φύση. Η λίμνη περιβάλλεται από πυκνά δάση ελάτων και καστανιών και από άλλα 650 είδη χλωρίδας, ενώ στο οικοσύστημά της κατοικούν 67 είδη πανίδας. Περιέχει 400 χιλιάδες κυβικά μέτρα νερού, έχει μέγιστο μήκος 12 χλμ. και πλάτος 4 χλμ., ενώ η έκτασή της ανέρχεται στα 24 τ.χλμ. και το μέγιστο βάθος της στα 60 μ. Τη διαχείριση του φράγματος έχει η ΔΕΗ.
Το φαράγγι του Ανθοχωρίου
Στην πρόσφατη εκδρομή μας στην περι-
29.03.2017
οχή, επιλέξαμε να μείνουμε όχι σε κάποιο από τα παραλίμνια χωριά, αλλά λίγο πιο μακριά και λίγο πιο ψηλά, στα Άγραφα, σε υψόμετρο 1000 μ. μέσα στο καταπράσινο φαράγγι του Ανθοχωρίου, περίπου 5 χλμ. από τη λίμνη. Ανακαλύψαμε ένα ξεχωριστό, οικολογικό κατάλυμα, κυριολεκτικά χωμένο μέσα στο παρθένο δάσος και ζήσαμε για λίγες ημέρες σε ένα φυσικό τοπίο παραδομένο στην απόλυτη ησυχία, γεμάτο μαγικές εικόνες βγαλμένες από παραμύθια. Η φύση μάς περίμενε να την ανακαλύψουμε βήμα βήμα, να την ακολουθήσουμε, να την αφουγκραστούμε, να τη μυρίσουμε, να τη ζήσουμε. Πρώτη μας εκδρομική στάση, λίγο πιο χαμηλά από το καταφύγιό μας, το Ανθοχώρι, ένα πανέμορφο κατάφυτο χωριό, σε ύψος 700 μ. Για να κατακτήσουμε το ομώνυμο φαράγγι και τους καταρράκτες του, ξεκινήσαμε την ανάβαση από τον αναπαλαιωμένο νερόμυλο που βρίσκεται πάνω στο δρόμο Λίμνης Πλαστήρα-Μουζακίου, λίγο πριν από το χωριό. Περπατήσαμε μέσα σε μια πανδαισία βλάστησης και τρεχούμενων νερών, που πάφλαζαν και έσπαγαν τη σιωπή, βουτήξαμε στα παγωμένα νερά χέρια και πόδια και παίρνοντας πολύ βαθιές ανάσες, ανανεωθήκαμε. Ήταν από τις ωραιότερες πεζοπορίες της ζωής μου. Καθ’ οδόν συναντήσαμε διάφορα πουλιά, χελώνες, κατσίκες και έκπληκτους σκίουρους, που έσπευσαν να χωθούν στα δέντρα. Δεν συνεχίσαμε μέχρι τέλους, επειδή τα παιδιά παραπονέθηκαν ότι κουράστηκαν και το μονοπάτι έγινε πιο απότομο. Αν συνεχίζαμε, θα φτάναμε στην πανέμορφη τοξωτή πέτρινη γέφυρα (Καμάρα) που βρίσκεται σε ύψος 1300 μ., στην καρδιά του φαραγγιού και στην τοποθεσία «Εννέα βρύσες».
Ο γύρος της λίμνης με αυτοκίνητο
Την επομένη κάναμε αυτοκινητάδα ολόκληρο τον γύρο της λίμνης Πλαστήρα μέσα σε μια μέρα, σταματώντας σχεδόν σε όλα τα χωριά για χάζι, φαγητό ή καφέ και καλύπτοντας μια απόσταση περίπου 65 χλμ. Το οδικό δίκτυο είναι εξαιρετικό και έχει παντού άσφαλτο. Να ξέρετε, επίσης, ότι τα παιδιά δεν ζαλίστηκαν και δεν γκρίνιαξαν ούτε για ένα λεπτό. Ήταν τόσο εντυπωσιακή η διαδρομή και τόσα πολλά τα ερεθίσματα που δεν είχαν διάθεση ούτε για το παραμικρό κλάμα, ούτε για ένα παράπονο, ούτε καν για ένα μικροκαβγαδάκι, όπως συνηθίζουν. Είχαν κολλήσει τα πρόσωπά τους στα παράθυρα και
ΒΟΛΤΑ
προσπαθούσαν να ρουφήξουν και να αφομοιώσουν όσα έβλεπαν. Μαζί τους κι εμείς. Από το Ανθοχώρι, ανηφορίσαμε προς Κερασιά και Κρυονέρι, χωριά στα οποία κυριαρχούσε το έλατο, κι έπειτα πιάσαμε τον περιμετρικό δρόμο της λίμνης. Πρώτη μας στάση τα Καλύβια Πεζούλας, το τουριστικό κέντρο της περιοχής, με το βοτανικό κήπο του κι αμέσως μετά το Νεοχώρι, το κεφαλοχώρι της Νεβρόπολης. Αφού τα περπατήσαμε και γίναμε κλασικοί τουρίστες, συνεχίσαμε νότια προς Μπελοκομίτη, διασχίσαμε μία από τις ομορφότερες διαδρομές της λίμνης και λίγο μετά βρήκαμε τη διασταύρωση προς Καρίτσα και Παναγία Πελεκητή. Τα 7 χιλιόμετρα της διαδρομής δεν μας πτόησαν. Δεν ήταν τίποτα μπροστά στην ομορφιά του τοπίου αλλά και της πετρόχτιστης μεταβυζαντινής Μονής, που βρίσκεται σε υψόμετρο 1400 μ. Από εκεί ψηλά, η θέα στα φιορδ της λίμνης είναι μοναδική. Επιστρέφοντας στον κεντρικό δρόμο, πάλι μέσα στα έλατα, φτάσαμε στη γέφυρα του ποταμού Καριτσιώτη και συνεχίσαμε την αυτοκινητάδα μας σε πολύ πιο πυκνό ελατόδασος. Οδηγούσαμε αργά, άνετα και χαλαρά, απολαμβάνοντας τη φύση να... οργιάζει και την ατμοσφαιρική λίμνη να παίζει με το φυσικό φως και να αλλάζει διαρκώς χρώματα. Είχαμε δε το νου μας για διάφορα ζώα, χωμένα στις πρασινάδες, από τα απλά, τύπου αιγοπρόβατα και αγελάδες, μέχρι
13 αγριογούρουνα (που συναντήσαμε) και ελάφια, λύκους ακόμα και αρκούδες (που υπάρχουν, αλλά δεν συναντήσαμε). Συνεχίσαμε την πορεία μας προς το φράγμα και βρεθήκαμε στο νοτιότερο σημείο της λίμνης. Αφού θαυμάσαμε την εντυπωσιακή κατασκευή και διαβάσαμε την ιστορία της, φωτογραφηθήκαμε σαν Ιάπωνες και αγοράσαμε παραδοσιακά προϊόντα. Έπειτα προχωρήσαμε προς τη Μούχα και βορειότερα προς την Καστανιά, σε μια παραλίμνια διαδρομή, ανάμεσα στα έλατα και τους πανέμορφους κολπίσκους. Σταδιακά, το υψόμετρο γίνεται χαμηλότερο και αρχίζουν να κυριαρχούν οι βελανιδιές και οι καστανιές. Καθώς ο δρόμος απομακρύνεται από τη λίμνη, οδηγηθήκαμε στον Άγιο Αθανάσιο Λαμπερού και λίγο μετά στην πλαζ Λαμπερού, όπου ήπιαμε καφεδάκι (οι μεγάλοι) και πορτοκαλάδα (οι μικροί) με θέα τις επιβλητικές κορυφές των Αγράφων. Συνεχίσαμε τη διαδρομή μας, φτάσαμε στο Τσαρδάκι και από εκεί μπήκαμε σε ένα στενότερο, αλλά πολύ όμορφο δρόμο που μας έφερε στην Ιερά Μονή Κορώνας. Λίγο αργότερα φτάσαμε στον γραφικό Μεσενικόλα και έπειτα στο Μορφοβούνι, την ιδιαίτερη πατρίδα του Νικολάου Πλαστήρα, όπου επισκεφτήκαμε και το ομώνυμο μουσείο και ανακαλύψαμε έγγραφα, φωτογραφίες και προσωπικά του αντικείμενα. Αφού ξεκουραστήκαμε, ακολουθήσαμε τη διαδρομή προς τη βόρεια και δυτική πλευρά της λίμνης, απ’ όπου και φτάσαμε, μετά από λίγη ώρα, στην αρχή της διαδρομής μας, στο Ανθοχώρι.
Πασχαλινά έθιμα Το βράδυ της Ανάστασης και την ώρα που ο παπάς δίνει το άγιο φως, οι νέοι βάζουν φωτιά στον Αφανό, το ομοίωμα του Ιούδα, μια μεγάλη θημωνιά με κέδρα, και ψάλλουν το Χριστός Ανέστη. Το έθιμο που συμβολίζει την Ανάσταση και Ανάληψη του Χριστού στον ουρανό, παραμένει ζωντανό στα χωριά Μορφοβούνι-Μεσενικόλα-Κρυονέρι, Νεοχώρι κ.ά. Τη δεύτερη μέρα του Πάσχα, στα διάφορα χωριουδάκια μπορείτε να παρακολουθήσετε τη Σίγνα, ένα καθαρά θρησκευτικό έθιμο κατά το οποίο, μετά τη λειτουργία, σχηματίζεται πομπή με τα λάβαρα, τις εικόνες, τα εξαπτέρυγα, τον ιερέα και τους ψάλτες, ενώ ακολουθούν οι πιστοί με τις λαμπάδες. Η πομπή κάνει τον κύκλο του χωριού ψάλλοντας εν χορώ το Χριστός Ανέστη, ενώ στις εισόδους του χωριού ψάλλονται δεήσεις. Έτσι, σύμφωνα με την παράδοση, ξορκίζεται το κακό.
14
ΣΥΖΗΤΩΝΤΑΣ
29.03.2017
Η νονά μου Για τον ιδανικό νονό πολλά λέγονται και γράφονται, συνήθως με το δάχτυλο υψωμένο για το τραύμα που μπορεί να αφήσει σε ένα παιδί, αν δεν είναι επαρκής. Αυτή τη φορά όμως, δώσαμε τον λόγο στα βαφτιστήρια, που μεγάλωσαν πια, να μας μιλήσουν για πραγματικές σχέσεις και πραγματική ζωή.
ΤΗΣ ΚΕΛΛΥΣ ΣΩΚΟΥ
Κατερίνα Κρις, συγγραφέας και εικονογράφος παιδικών βιβλίων.
Το πρόσφατο βιβλίο της “Καθαρίστρια, χάος” κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Πατάκη.
Ο
νονός μου ήταν ο πιο φανταστικός νονός που θα μπορούσε να έχει ποτέ ένα παιδί. Αν δεν θέλετε να νιώσετε μειονεκτικά, καλύτερα να μην διαβάσετε αυτό το κείμενο. Πρώτα απ’ όλα ήταν ψηλός, αριστοκρατικός, πανέμορφος, τον θαύμαζα κάθε φορά που ερχόταν για επίσκεψη. Φαινόταν υπερβολικά μορφωμένος, ένας ανοιχτόμυαλος άνθρωπος που έκανε μια συναρπαστική ζωή σε όλες τις μεγαλουπόλεις του κόσμου. Θυμάμαι τον ήχο των πανάκριβων παπουτσιών του στο δικό μας φτωχικό ξύλινο πάτωμα του σαλονιού, τα καλοσιδερωμένα του πουκάμισα που με θάμπωναν κάθε φορά που έσκυβε να με φιλήσει, το φίνο άρωμά του που έμενε για λίγο ακόμα γύρω μου και μου έδινε μια έξτρα αγκαλιά και φυσικά… τα υπέροχα δώρα του… Αααααααχ, αυτά τα δώρα του… Πρέπει να ήταν ό,τι πιο ακριβό κυκλοφορούσε εκείνη την εποχή στο εξωτερικό. Σας προειδοποιώ, μην συνεχίζετε γιατί τώρα θα περάσουμε στο πιο λαχταριστό κομμάτι της περιγραφής του
νονού μου και θα νιώσετε την ανάγκη να ουρλιάξετε από την υπερβολική ζήλια. Συνεχίζετε; Ε, καλά να πάθετε. Λοιπόν, θα σας πω για τις κούκλες. Πάνω από ενάμιση μέτρο η καθεμία και με κάτι κοτσίδες που δεν χώραγαν να περάσουν από τις πόρτες. Ανοιγόκλειναν τα μάτια και άνοιγαν διάλογο κανονικά μαζί μου, σε βαθμό που μερικές φορές είχαμε και έντονες διαφωνίες, αλλά ευτυχώς πάντα τα βρίσκαμε μετά. Δεκάδες φωτογραφικές μηχανές που τράβαγαν ολοζώντανες έγχρωμες εικόνες οι οποίες έπαιζαν μπροστά μου σαν ταινία μόλις τις έβαζα κάτω από το φως. Πίστες με αυτοκινητάκια που - είμαι σίγουρη - πως είχαν μέσα πραγματικούς μικροσκοπικούς ανθρώπους για οδηγούς, μερικές φορές μάλιστα, είχα ανησυχήσει μήπως δεν γλιτώσουν από τις πολλές καραμπόλες. Ρομπότ με εξωγήινη νοημοσύνη που με έφερναν σε επαφή με άλλους πλανήτες, τρένα που διέσχιζαν ολόκληρες μεγαλουπόλεις, χωριά και φάρμες και… και φυσικά, μου έφερνε τα πιο υπέροχα -δερματόδετα παρακαλώ- βιβλία! Ναι, πράγματι ο νονός μου ήταν ο πιο φανταστικός νονός του κόσμου. Ίσως γιατί ήταν όντως φανταστικός. Ο άλλος, ο αληθινός - αυτός που με κρατάει στην αγκαλιά του σε μια ασπρόμαυρη φωτογραφία που έχω από τα βαφτίσια μου - έφυγε μακριά λόγω επαγγελματικών και άλλων υποχρεώσεων. Τον έχασα από μωρό παιδί, έσβησε μέσα μου όπως η φλόγα της πανέμορφης λαμπάδας που φανταζόμουν ότι μου έφερνε κάθε χρόνο.
Μάρα Δαρμουσλή, ηθοποιός.
Αυτό τον καιρό συμμετέχει στην παράσταση «Επικίνδυνες σχέσεις, σε σκηνοθεσία Γιώργου Κιμούλη».
Η
νονά μου μένει στο διπλανό σπίτι από το σπίτι της γιαγιάς μου στην Πτολεμαΐδα, απ’ όπου κατάγομαι. Όταν ήμουν παιδί και πηγαίναμε εκεί από τη Θεσσαλονίκη, για να επισκεφθούμε τον παππού και τη γιαγιά, εγώ μπορούσα πάντα, όσο θυμάμαι τον εαυτό μου να περπατάει, να πεταχτώ για μια επίσκεψη. Γνώριζα ότι η μητέρα της είχε αρρωστήσει και τη φρόντιζε. Η νονά μου δεν είχε παντρευτεί, ούτε είχε αποκτήσει παιδιά. Θυμάμαι πάντα το σπίτι γεμάτο από τα αντικείμενα-σουβενίρ μιας ζωής για την οποία δεν ήξερα τίποτα. Για μένα ήταν απλώς η νονά μου. Αρκετά αργότερα, έμαθα ότι το όνομά της ήταν Αθανασία. Νομίζω ότι ποτέ δεν τη συνάντησα έξω από το σπίτι της. Έτσι, εντελώς αφελώς, στο μυαλό μου έχω συνδέσει πως όποτε χτυπήσω αυτή την πόρτα, θα μου ανοίξει εκείνη και θα με καλωσορίσει φωνάζοντάς με Μαιρούλα και δίνοντάς μου κάποιο γλυκό. Δυστυχώς, όταν χάσαμε και τη γιαγιά, σταματήσαμε να πηγαίνουμε τόσο συχνά στην Πτολεμαΐδα. Δεν της είπα λοιπόν ευχαριστώ που όλα αυτά τα χρόνια μου έμαθε έννοιες όπως η αγάπη, η φροντίδα και η υπομονή, χωρίς την παραμικρή υπόδειξη, μόνο μέσα από τη ζωή της.
29.03.2017
Μιχάλης Πελεκάνος, καλαθοσφαιριστής του Πανιώνιου.
Ο
νονός μου μένει μόνιμα στο χωριό ακόμη και σήμερα. Θυμάμαι, σαν παιδί, περίμενα πώς και πώς το καλοκαίρι, τα Χριστούγεννα και το Πάσχα για να τελειώσει το σχολείο και να πάω στο χωριό μου να τον δω. Ήμασταν πολύ δεμένοι. Τα καλοκαίρια εκείνος με πήγαινε για μπάνιο στη θάλασσα, αφού εμείς δεν είχαμε αμάξι, και πάντα φεύγοντας, μου έπαιρνε παγωτό! Αν καμιά φορά το ξεχνούσε, του το θύμιζα εγώ: Νονέ, κάτι ξέχασες! Τα Χριστούγεννα δεν είχαμε και πολλές επιλογές, καθόμασταν στο σπίτι και μου μάθαινε να παίζω χαρτιά. Είναι άσος στα χαρτιά. Μέχρι και τώρα, δύσκολα τον κερδίζω. Εννοείται πως το Πάσχα παραδοσιακά, κάθε χρόνο, μου έπαιρνε λαμπάδα και αβγό. Αν μπορούσε, μου έπαιρνε και παπούτσια. Από τον νονό μου, που είναι και θείος μου, έχω μόνο καλές αναμνήσεις. Τον νιώθω σαν πατέρα μου και – φυσικά – δεν έχουμε σταματήσει να βλεπόμαστε. Με κάθε ευκαιρία που θα πάω στο χωριό, θα καθίσουμε οι δυο μας να τα πούμε. Για τα παιδιά μου είναι σαν παππούς. Τον λατρεύουν, τα λατρεύει και δεν τους χαλάει ποτέ χατίρι. Είναι μια σχέση όμορφη που κρατάει χρόνια, του λέω συχνά πως τον αγαπάω και τον ευχαριστώ που στέκεται δίπλα μου σαν νονός, θείος και πατέρας.
Ντένη Βαχλιώτη, ενδυματολόγος.
Οι πιο πρόσφατες δουλειές της ήταν οι παραστάσεις «Νίκη» και «Μαρινέλλα – Ζαχαράτος στον καθρέφτη του Παλλάς», σε σκηνοθεσία Σταμάτη Φασουλή.
Α
πό τη νονά μου, την ενδυματολόγο Ντένη Βαχλιώτη, αδελφή του πατέρα μου Χρήστου, θυμάμαι τη μαγική ατμόσφαιρα γύρω της. Το σπίτι της, ένα από τα ωραιότερα ρετιρέ στην Αλωπεκής, στο Κολωνάκι, με θέα την Ακρόπολη και τον Λυκαβηττό, ήταν σαν σκηνικό. Γεμάτο βιβλία και χαρτικά στις τεράστιες βιβλιοθήκες, στα πατώματα, στους καναπέδες. Στην αγκαλιά της, τόπια υφασμάτων και κουβάρια μαλλιού - έπλεκε αρειμανίως -, καθώς και... καραμέλες. Θυμάμαι τις αναλυτικότατες, μα πάντα συναρπαστικές διηγήσεις της για μια ζωή βγαλμένη σαν από μυθιστόρημα που την ταξίδεψε μαζί με μεγάλους ανθρώπους του πολιτισμού και της τέχνης. Τις πολύωρες συζητήσεις μας για το θέατρο, τον κινηματογράφο και τον έρωτα. Την εμμονή της πάνω στο θέμα της ατέρμονης πάλης των δύο φύλων. Την πίστη της στη δύναμη του ανθρώπου πως ό,τι θελήσει, το μπορεί. Η νονά μου ήταν άνθρωπος κυριαρχικός, αδιάλλακτος, έντονος, πολλές φορές σκληρός και απόλυτος, έως και χειριστικός. Πριν από καιρό διαφωνήσαμε τόσο πάνω σε ένα θέμα που κάναμε δύο χρόνια να ξαναμιλήσουμε. Ευτυχώς, είχαμε πολύ στενή σχέση και επικοινωνία. Γι’ αυτό και πρόλαβα να της πω όλα όσα ήθελα, το πόσο την αγαπούσα και το πόσο την ευχαριστώ για όσα μου έχει προσφέρει. Πέθανε πριν από τρία χρόνια.
괃봃됃씃쌃뜃 ⨀ 됃뤃넃먃찃쌃밃뜃쌃뜃 ⨀ 넃븃딃쌃뼃씃갃섃 ⨀ 쀃넃뤃윃봃꼃됃뤃 ⨀ ⴀ㈀ 딃쐃츃봃
16
ΣΥΖΗΤΩΝΤΑΣ
29.03.2017
ΑΝ ΘΈΛΟΥΜΕ ΝΑ ΚΑΛΎΨΟΥΜΕ ΤΙΣ ΑΝΆΓΚΕΣ ΤΟΥ ΠΑΙΔΙΟΎ ΣΕ ΑΣΒΈΣΤΙΟ, ΜΠΟΡΟΎΜΕ ΝΑ ΕΠΙΛΈΞΟΥΜΕ ΈΝΑ ΦΥΤΙΚΌ ΓΆΛΑ, ΌΠΩΣ ΤΟ ΓΆΛΑ ΑΜΥΓΔΆΛΟΥ, ΑΛΛΆ ΚΑΙ ΠΡΟΪΌΝΤΑ ΤΟΥ ΠΕΡΙΈΧΟΥΝ ΣΟΥΣΆΜΙ.
Τα παιδία νηστεύει ΤΗΣ ΚΈΛΛΥΣ ΣΏΚΟΥ
Απαράδεκτη για κάποιους, απαραίτητη για κάποιους άλλους γονείς, η παιδική νηστεία έχει τα δικά της ναι και όχι. Τουλάχιστον από διατροφικής άποψης.
Ο
ΤΟ 60%
των παιδιών γεννιούνται με καισαρική στην Ελλάδα και κινδυνεύουν περισσότερο από αυτοάνοσα νοσήματα, κοιλιοκάκη και παχυσαρκία.
ταν ήμουν παιδί, η μητέρα μου, που δεν ήταν πιστή στο εθιμοτυπικό κομμάτι της θρησκείας, συνήθιζε να μου κάνει μια δική της νηστεία κατά τη διάρκεια της Μεγάλης Εβδομάδας. Το κρέας απαγορευόταν, τα γαλακτοκομικά όμως όχι, τουλάχιστον μέχρι τη Μεγάλη Τετάρτη. Μετά άρχιζαν τα πιο σκληροπυρηνικά πιάτα, που στη δική μου περίπτωση ήταν τα μακαρόνια με σάλτσα, το κοφτό μακαρονάκι με χταποδάκι, κανένα σπανακόρυζο, μέχρι το δράμα μου να κορυφωθεί μαζί με το θείο με νερόβραστες φακές τη Μεγάλη Παρασκευή. Το Μεγάλο Σάββατο αρχίζαμε με την πρώτη Ανάσταση στις 12 το πρωί, όπου οι αυστηρότητες σταματούσαν, και μετά φτάναμε εύκολα μεν, σταδιακά δε, στη μαγειρίτσα. Το μοντέλο αυτό της άρεσε τόσο που ακόμη και τώρα, αν τύχει και ακούσει ότι θέλω να νηστέψω εκείνη την εβδομάδα, σοκάρεται που δεν τρώω τυρί τις πρώτες μέρες. Για εκείνη είμαι ακόμη το αδύνατο και δύστροπο στο φαγητό παιδάκι της που δεν πρέπει να στερηθεί σημαντικά για την υγεία του – και το
βάρος του - συστατικά. Το αν είναι σωστό από διατροφικής άποψης να νηστεύουν τα παιδιά, δεν μπορεί να απαντηθεί σε απόλυτο βαθμό. Εξαρτάται από το επίπεδο υγείας τους, τις τυχόν ιδιαίτερες διατροφικές τους απαιτήσεις, ενδεχόμενες ελλείψεις σε κάποια συστατικά κ.ά. Ωστόσο ένα είναι σίγουρο: η απόλυτη νηστεία καθ’ όλη τη διάρκεια της Σαρακοστής πρέπει να αποφεύγεται. Αυτά μας είπε ο Χάρης Γεωργακάκης, κλινικός διαιτολόγος – διατροφολόγος, Msc, αντιπρόεδρος Ελληνικού Ιδρύματος Καρδιαγγειακής Υγείας και Διατροφής και τέως πρόεδρος Πανελλήνιου Συλλόγου Διαιτολόγων – Διατροφολόγων. Σίγουρα πάντως το να μην φάει ένα παιδί κρέας ή να μην πιει γάλα για μία εβδομάδα δεν θα του δημιουργήσει κάποιο ιδιαίτερο πρόβλημα. Ας δούμε λοιπόν αναλυτικά τα ναι και τα όχι της παιδικής νηστείας με μέγιστη διάρκεια τη μία εβδομάδα, σύμφωνα με τον κ. Γεωργακάκη.
Τι πρέπει να μην λείψει Αν ένα παιδί μπει διατροφικά στη διαδικασία της νηστείας, αυτό μπορεί να έχει ως συνέπεια μειωμένη πρόσληψη σε βασικά συστατικά, όπως: • Η πρωτεΐνη, απαραίτητη για τη μυϊκή του ανάπτυξη και το ανοσοποιητικό του. • Το ασβέστιο, το οποίο αποτελεί θεμέλιο λίθο για τη σκελετική ανάπτυξη και υγεία ενός παιδιού. • Ο σίδηρος, ο οποίος είναι απαραίτητος για τη μεταφορά και παραγωγή ενέργειας στο σώμα και για ένα παιδί με έντονη δραστηριότητα, σωματική και πνευματική, είναι άκρως απαραίτητος.
• Η βιταμίνη Β12, η οποία σχετίζεται άμεσα με την καλή λειτουργία του νευρικού συστήματος και όχι μόνο. Για την αποφυγή λοιπόν ανεπιθύμητων καταστάσεων που σχετίζονται με ελλείψεις στα παραπάνω συστατικά, είναι σημαντικό να ενταχθούν στο ημερήσιο διαιτολόγιο του παιδιού εναλλακτικές πηγές όπως: • Πηγές πρωτεΐνης: Θαλασσινά, όσπρια σε συνδυασμό με ρύζι, μανιτάρια, ξηροί καρποί, κινόα. • Πηγές ασβεστίου: σουσάμι, ταχίνι, αποξηραμένα φρούτα, όσπρια, εναλλακτικά γάλατα, όπως το γάλα αμυγδάλου, ξηροί καρποί, όπως τα αμύγδαλα, και λαχανικά, όπως το μπρόκολο και το σπανάκι. • Πηγές σιδήρου: Οι καλύτερες νηστίσιμες πηγές είναι τα θαλασσινά και τα όσπρια. Σίδηρο θα βρούμε επίσης σε πράσινα φυλλώδη λαχανικά, όπως το σπανάκι, σε ξηρούς καρπούς, σε αποξηραμένα φρούτα, όπως τα βερίκοκα και σε εμπλουτισμένα δημητριακά, όπως τα περισσότερα παιδικά δημητριακά πρωινού. Τα τρόφιμα αυτά καλό είναι να καταναλώνονται σε συνδυασμό με κάποια πηγή βιταμίνης C, όπως το πορτοκάλι, το λεμόνι, το ακτινίδιο για καλύτερη απορρόφηση. • Πηγές βιταμίνης Β12: Ίσως η καλύτερη είναι τα θαλασσινά, καθώς επίσης και τα δημητριακά πρωινού (επειδή συνήθως έχουν εμπλουτιστεί με Β12).
Πώς αντικαθιστούμε τα γαλακτοκομικά Κύριο συστατικό που θέλουμε από τα γαλακτοκομικά για ένα παιδί είναι το ασβέστιο. Έτσι, αν στη νηστεία θέλουμε να καλύψουμε τις ανάγκες του σε ασβέστιο, μπορούμε να επιλέξουμε ένα φυτικό γάλα, όπως το γάλα αμυγδάλου, που είναι εμπλουτισμένο με ασβέστιο. Επίσης το σουσάμι και τα προϊόντα του περιέχουν πολύ ασβέστιο. Γι’ αυτό, λίγο ταχίνι το πρωί στο ψωμί, ένα παστέλι ή ένα κουλούρι Θεσσαλονίκης με σουσάμι ως σνακ και μια κουταλιά της σούπας σουσάμι στη σαλάτα, μπορεί να βοηθήσουν σημαντικά. Ακόμη, λίγα αμύγδαλα στο σχολείο ή στο σπίτι μπορούν επίσης να προσφέρουν σημαντικές ποσότητες ασβεστίου.
Έξυπνα σνακ Αποξηραμένα βερίκοκα ή σύκα ή σταφίδες με αμύγδαλα ή φουντούκια ή λίγα καρύδια, κουλούρι Θεσσαλονίκης με σουσάμι, ένα σάντουιτς με ταχίνι, μια μπάρα δημητριακών με βρώμη, αποξηραμένα φρούτα και ξηρούς καρπούς, ένα σακουλάκι δημητριακά με λίγες σταφίδες, είναι μερικές έξυπνες επιλογές για τα σνακ ενός παιδιού κατά τη διάρκεια της νηστείας.
17
29.03.2017
Νηστίσιμες Λιχουδιές από την Χρυσή Ζύμη Νηστίσιμη λαχταριστή κολοκυθόπιτα, θρεπτική χορτόπιτα και μοναδικές μυρωδάτες μπουγάτσες! Απολαμβάνουμε τις πιο νόστιμες δημιουργίες, το σπίτι μας γεμίζει με υπέροχες μυρωδιές και όλοι μου ζητούν... τη συνταγή!
Σπιτική Χορτόπιτα Νηστίσιμη
με σπανάκι, αντίδια, πράσο & κρεμμυδάκι
Το φύλλο ανοίγει και υποδέχεται σταγόνασταγόνα το εξαιρετικό παρθένο ελαιόλαδο, ενώ συμπληρώνεται με γέμιση από επιλεγμένα υλικά της πατροπαράδοτης ελληνικής διατροφής. Τα κλασικά τετράγωνα κομμάτια της και το τραγανό σπιτικό της φύλλο περικλείουν όλη τη νοστιμιά μιας αυθεντικής σπιτικής συνταγής.
Μακεδονίτικο Στριφτάρι Κολοκύθα με κολοκύθα, σταφίδες & καρύδια
Το φύλλο είναι ζυμωμένο με μαλακό αλεύρι κι εξαιρετικό παρθένο ελαιόλαδο, ενώ η γέμιση φτιάχνεται με τα πιο αγνά παραδοσιακά υλικά της πατρίδας μας! Το ξεχωριστό στριφτό τους σχήμα, κλείνει μέσα του όλη τη γεύση και το άρωμα μιας αυθεντικής, σπιτικής δημιουργίας που την απολαμβάνετε πάντα τραγανή και με ζεστό χρυσορόδινο χρώμα.
Μπουγάτσα Θεσσαλονίκης με πραλίνα φουντουκιού Μία ξεχωριστή γευστική πρόταση που θα ενθουσιάσει μικρούς και μεγάλους! Τα αυθεντικά φύλλα μπουγάτσας κρύβουν μέσα τους την πλούσια γέμιση από μοναδική πραλίνα φουντουκιού και μαζί σας προσφέρουν μία ασύγκριτη γευστική εμπειρία!
Μπουγάτσα Θεσσαλονίκης με κρέμα από σιμιγδάλι & άρωμα βανίλιας Μία μοναδική γευστική πρόταση με αυθεντικά φύλλα μπουγάτσας και πλούσια γέμιση εκλεκτής κρέμας από σιμιγδάλι και άρωμα βανίλιας. Το τραγανό της φύλλο περικλείει τη λαχταριστή, μυρωδάτη κρέμα και μαζί σας προσφέρουν μία μοναδική γευστική εμπειρία που ξεχειλίζει άρωμα Θεσσαλονίκης.
www.xrisizimi.gr /xrisizimi
18
ΣΥΖΗΤΩΝΤΑΣ
29.03.2017
Περνώ και μόνο μου καλά!
ΤΗΣ ΜΑΡΊΤΑΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΊΝΟΥ
26.000
λιγότερα παιδιά γεννιούνται κάθε χρόνο στην Ελλάδα, λόγω της οικονομικής κρίσης
Στην Ελλάδα της κρίσης, η οικογένεια με μοναχοπαίδι απενοχοποιείται, έστω και με ρυθμούς χελώνας. Μια μητέρα που αποφάσισε να κάνει ένα μόνο παιδί αναζητά όλους εκείνους τους λόγους που στηρίζουν την επιλογή της.
M
ετά από ατελείωτες δεκαετίες που το baby boom στην Ελλάδα άνθιζε, με τις οικογένειες να κάνουν δύο και τρία παιδιά, τα χρόνια της κρίσης ανέδειξαν την ανάγκη για ένα και μόνο παιδί. Η τριμελής οικογένεια στην εποχή μας τείνει να απενοχοποιηθεί. Αρκετοί πλέον θα σκεφτούν προτού σε ρωτήσουν γιατί δεν μεγαλώνεις την οικογένειά σου κατά ένα ακόμα μέλος. Ίσως επειδή γνωρίζουν πως δεν αποκλείεται σε
λίγους μήνες να μην μπορείς να καλύψεις τις απαραίτητες υποχρεώσεις, πόσο μάλλον να θρέψεις ένα ακόμα στόμα. Αλλά και οι γονείς αντίστοιχα αισθάνονται όλο και πιο σίγουροι για την επιλογή τους και μπορούν πλέον να απαντήσουν ευκολότερα σε όποιον τους κάνει νύξη για ένα ακόμη παιδί. Ίσως μάλιστα να λιγοστεύουν και αυτοί που αισθάνονται τύψεις για το ότι δεν χάρισαν ένα αδελφάκι στο μοναχοπαίδι τους. Όσο για τα παιδιά; Αυτά μάλλον απολαμβάνουν την πρωτοκαθεδρία τους. Και όχι μόνο
29.03.2017
τώρα στην κρίση, αλλά ανέκαθεν. Είναι οι απόλυτοι άρχοντες της οικογένειας, αυτά στα οποία στρέφεται όλη η προσοχή, αποκλειστικά και επίμονα. Τώρα θα μου πείτε - και εύλογα - ότι αυτό είναι και καλό και κακό, αλλά έχω την εντύπωση πως τελικά ό,τι κι αν συμβεί, τα μοναχοπαίδια βρίσκουν ευκολότερα τον τρόπο να αναστρέψουν ένα τυχόν άσχημο κλίμα. Το δωμάτιο; Όλο δικό τους. Μην σας πω και ολόκληρο το σπίτι. Έτοιμο για καταστροφή, ανόρθωση, επανασυναρμολόγηση και ξανά… καταστροφή από την αρχή. Και το κυριότερο; Μάλλον κανείς δεν θα τολμήσει να τους πει εύκολα το παραμικρό. Το αρνητικό, βέβαια, είναι ότι θα πρέπει να το μαζέψουν μόνα τους μετά. Είπαμε, είναι μόνα τους και στο γκρέμισμα αλλά και μετά στο χτίσιμο, όταν θα πρέπει να αποδείξουν στη μαμά ότι όσο ωραία κατέστρεψαν, τόσο ωραιότερα θα πρέπει να μαζέψουν τον χαμό που δημιούργησαν. Τα παιχνίδια; Όλα δικά τους. Οι συγγενείς και οι φίλοι δεν έχουν κανένα δίλημμα σε ποιον θα επιλέξουν να πάρουν το παιχνίδι, αν τα χρήματά τους φτάνουν μόνο για ένα. Κάθε επίσκεψη στο κατάστημα παιχνιδιών ισοδυναμεί με άδειασμα ραφιών. Θυμάμαι σαν όνειρο το δωμάτιο μιας φίλης μου που ήταν μοναχοπαίδι, ήταν το dream room μου: Παιχνίδια παντού, κούκλες, παζλ, όλα σε απίστευτη ποσότητα, να μην θέλεις να φύγεις από εκεί. Ίσως βέβαια αυτή η συσσώρευση υλικών αγαθών να αντικατόπτριζε και την ενοχή των γονιών, επειδή δεν κατάφεραν να της δώσουν έναν… συνέταιρο στο παιχνίδι. Γεγονός όμως παραμένει ότι όλα τα παιχνίδια ήταν εκεί για εκείνη, χωρίς να χρειάζεται να μαλλιοτραβηχτεί με το αδελφάκι της για να τα πάρει και είχαν συνθέσει ένα μοναδικό σκηνικό, σχεδόν βγαλμένο από παραμύθι. Οι γονείς; Διαθέσιμοι να ικανοποιήσουν κάθε επιθυμία τους 24 ώρες το 24ωρο. “Μαμά, νερό!”, “έλα να παίξουμε!”, “μπαμπά, πάμε βόλτα!”. Εκείνοι λειτουργούν συνήθως ως “Yes man”, αλλά μερικές φορές αναθεματίζοντας την ώρα και τη στιγμή που δεν έκαναν άλλο ένα παιδί το οποίο θα μπορούσε να λειτουργήσει ως αντίβαρο και ως παρέα στον μοναχογιό ή τη μοναχοκόρη τους. Κι αν κάποιες φορές βρίσκονται στο μεταίχμιο να τα κακομάθουν, η πραγματικότητα τους προσγειώνει ανώμαλα: Το ένα δεν είναι ίσον κανένα. Είναι μια προσωπικότητα που εξαρτάται από τους γονείς, στο χέρι των οποίων είναι να τη διαμορφώσουν όσο καλύτερα μπορούν. Στο σχολείο; Αφού οι δάσκαλοι ξεπεράσουν τον αρχικό τους δισταγμό για το πώς θα πρέπει να τους συμπεριφερθούν, τους αφοσιώνονται. Επιπλέον, στην αρχή του σχολικού του βίου ο “άρχοντας” του σπιτιού έχει πάνω του όλη την οικογένεια για να το καθοδηγήσει στα πρώτα του βήματα στη γνώση. Διπλοβάρδιες
ΣΥΖΗΤΩΝΤΑΣ δουλεύουν η μαμά, ο μπαμπάς ακόμα και οι παππούδες για να του μάθουν τον σωστό τρόπο μελέτης. Ευτυχώς δηλαδή που τις περισσότερες φορές οι προσπάθειές τους αποδίδουν καρπούς. Τα μοναχοπαίδια γίνονται σχεδόν πάντα καλοί μαθητές, σαν να κάνουν σκοπό της ζωής τους - ελλείψει και κάποιου άλλου που μπορεί να το κάνει βεβαίως - να ικανοποιήσουν τους γονείς τους, ιδιαίτερα σε αυτόν τον τομέα. Στη μόρφωση; Σχεδόν κάθε Κυριακή στο θέατρο, στο μουσείο, στην όποια δραστηριότητα. Τα μοναχοπαίδια είναι ευέλικτα, βλέπετε, και πηγαίνουν παντού χωρίς ιδιαίτερη προετοιμασία. Ρουφούν σαν σφουγγάρι όσα βλέπουν και στη συνέχεια εξαντλούν στις ερωτήσεις τους γονείς τους που είναι εκεί για να ικανοποιήσουν κάθε τους απορία. Γιατί αν δεν το κάνουν στο μοναχοπαίδι τους, τότε σε ποιον; Οι φίλοι; Με έναν μαγικό τρόπο από τη στιγμή που τα μοναχοπαίδια αρχίζουν να δημιουργούν τις πρώτες τους φιλίες, οι φίλοι γίνονται κάτι σαν αδελφοί, αυτοί που δεν είχαν και θα έχουν ποτέ. Είναι εκεί για να μοιραστούν μαζί τους όλα τα μυστικά, όλες τις αγωνίες, τα κρυφά και φανερά τους όνειρα. Δεν ξέρω αν είναι τυχαίο, αλλά όλα τα μοναχοπαίδια που γνωρίζω έχουν γύρω τους πάντα πολύ κόσμο, πολλούς φίλους, σαν τις βασίλισσες μέλισσες που γύρω τους “ζουζουνίζουν” όλα τα άλλα μελισσάκια. Σαν να τους “χρωστά” κατά κάποιον τρόπο η ζωή και ό,τι δεν τους έδωσε μέσα στο σπίτι τους, τους το δίνει έξω από αυτό και μάλιστα σε πολλαπλάσιο βαθμό. Αυτοί, δε, οι φίλοι γίνονται συνήθως φίλοι από καρδιάς, αυτοί που θα είναι εκεί στα εύκολα και στα δύσκολα. Είναι ιδιαίτερο να είσαι μοναχοπαίδι, δύσκολο αλλά και μαγικό να στηρίζεις τη ζωή σου αποκλειστικά στις δικές σου αναμνήσεις, να δημιουργείς από μικρός το δικό σου παραμύθι, στο οποίο η μαμά και ο μπαμπάς σε έχουν τον μοναδικό πρίγκιπα ή πριγκίπισσα. Δύσκολο να κοιμάσαι μόνος σου τα βράδια, χωρίς να ξέρεις ότι στο διπλανό κρεβάτι βρίσκεται ακόμα ένα άτομο που θα μοιράζεται τον ίδιο φόβο για το σκοτάδι και θα γίνει ο απόλυτος σύμμαχος για να τον νικήσετε μαζί. Όμως ξέρεις ότι στο διπλανό δωμάτιο βρίσκονται εκείνοι που θα σε βοηθήσουν να διώξεις τον φόβο μια για πάντα. Καθόλου τύψεις λοιπόν που η οικογένειά μου είναι τριμελής. Τα μοναχοπαίδια ξέρουν τελικά να το γλεντάνε καλύτερα από οποιονδήποτε άλλον, γιατί στο δικό τους κόσμο, που έχουν φτιάξει από μικρά, “άρχοντες” είναι μόνο αυτά. Κι αν καμιά φορά τους λείπει η παρέα, αν περάσει από το μυαλό τους πώς θα ήταν αν είχαν ακόμα κάποιον μαζί τους για να μοιραστούν την καθημερινότητά τους, είναι πάντα ανοικτή για αυτά η αγκαλιά του μπαμπά και της μαμάς, ολόκληρη και άδεια για να χωρέσει κάθε χαρά, αλλά και κάθε αγωνία.
19
20 Μάνα (και πατέρας) εξ ουρανού Τι γίνεται όταν στις ενδοσχολικές συγκρούσεις, οι γονείς επεμβαίνουν και παίρνουν την κατάσταση στα χέρια τους, για να αποδώσουν δικαιοσύνη; Και γιατί αυτή η εξωσχολική διαχείριση δεν συμφέρει τελικά κανέναν;
29.03.2017 ΤΗΣ ΠΕΛΙΩΣ ΠΑΠΑΔΙΑ
Α
Από την προσωπική μου εμπειρία ως μαμά και συζητώντας με εκπαιδευτικούς και άλλους γονείς, διαπιστώνω ότι τα παιδιά εμπλέκονται συχνά και με έντονο τρόπο σε διενέξεις εντός σχολικού περιβάλλοντος. Διενέξεις μικρές (μου πήρε τη γόμα), μεγαλύτερες (με έσπρωξε), αλλά και κάποιες φορές ιδιαίτερα σοβαρές (με ενοχλεί συνέχεια, με χτυπά και με βρίζει). Προβληματίζομαι, όχι τόσο γιατί συμβαίνει αυτό και πώς μπορεί να αντιμετωπιστεί - νομίζω άλλωστε ότι πάντοτε συνέβαινε και πάντοτε κάπως αντιμετωπιζόταν-, όσο για το ποιος είναι σήμερα ο ρόλος των αυτόδικων γονιών στους ενδοσχολικούς καβγάδες, τον γονιών εκείνων, δηλαδή, που «παίρνουν την κατάσταση στα χέρια τους» και είναι έτοιμοι να «κανονίσουν» όποιον θεωρούν (είτε σωστά είτε λανθασμένα) ότι έκανε κακό στο παιδί τους. Αναρωτιέμαι, λοιπόν, ως μαμά που θεωρώ ότι τα παιδιά μου πρέπει να είναι ικανά να αντιμετωπίζουν τα προβλήματα στο σχολείο και που αγωνίζομαι καθημερινά για να τα θωρακίσω, να τα ενδυναμώσω, να τα κάνω αυτόνομα και δυναμικά, πόσο θλιβερό είναι αυτό το φαινόμενο του γονέα-τιμωρού, πόσο πολύ πλήττονται οι μαθητές από τις συμπεριφορές των γονιών τους, από αυτά τα «Μη σε νοιάζει παιδί μου, θα του δείξω εγώ», πόσες λιγότερες ευκαιρίες έχουν να φτιάξουν τον εαυτό τους καλύτερο, με τρόπο πολιτισμένο, ξεκάθαρο και αποτελεσματικό…
Παράκαμψη του συστήματος Καθημερινά στα σχολικά προαύλια βλέπεις μικρούς μαθητές, αγόρια συνήθως, με σφιγμένες γροθιές, τεντωμένες φλέβες, κατακόκκινα στόματα που ανοίγουν για να ξεβράσουν ένα χείμαρρο από βρισιές, προτεταμένα στήθη, έτοιμα να χιμήξουν στη ζούγκλα και να παλέψουν μέχρι θανάτου, γιατί… ήταν φάουλ/γιατί με έσπρωξε/ γιατί δεν με παίζει/γιατί… Δι’ ασήμαντον αφορμήν, στα μάτια των μεγάλων. Η δασκάλα κ. Αγορή Αποστολοπούλου, με πολυετή εμπειρία στην εκπαίδευση, διαβάζει πίσω από την παραπάνω εικόνα και μιλάει καταρχάς για τους γονείς. Για τους κουρασμένους και πνιγμένους από τα δικά τους γονείς, που συχνά εκχωρούν την ανατροφή σε παππούδες και γιαγιάδες, σε νταντάδες, σε ξένους ανθρώπους… Μιλάει έπειτα για τα παιδιά στα οποία λείπει η αγκαλιά, το χάδι, η τρυφερό-
τητα, η ηρεμία που θα πρέπει να επιδείξει ο ενήλικας για να λύσει τη διαφορά τους, όταν αυτή συμβαίνει μέσα στο σπίτι αρχικά, ανάμεσα στα αδέλφια, ή στις κούνιες, ανάμεσα σε άγνωστα μεταξύ τους παιδάκια, εκεί όπου αναπτύσσονται συνήθως οι πρώτες ανταγωνιστικές σχέσεις. «Οι εκπαιδευτικοί σήμερα», συμπληρώνει η κ. Αποστολοπούλου, «καλούνται να αντιμετωπίσουν πολλές περιπτώσεις παιδιών με μαθησιακές και συμπεριφοριστικές δυσκολίες, γεγονός που δυσχεραίνει το έργο τους, καθώς πέραν του μαθησιακού κομματιού, οφείλουν να έχουν ένα σχέδιο ένταξης των παιδιών στην ομάδα και να εφαρμόζουν συστημικούς κανόνες για την αποφυγή συγκρούσεων. Εξηγείς στα παιδιά ότι είμαστε μια οικογένεια, μια όμορφη και αγαπημένη ομάδα που λύνουμε τις διαφορές μας με διάλογο, συζήτηση, επιχειρήματα. Χρησιμοποιούμε το μυαλό μας, διά μέσου της γλώσσας μας, για να εκφράσουμε τα συναισθήματά μας και όχι τα χέρια μας και τα πόδια μας, τα νύχια και τα δόντια μας, όπως τα θηρία στη ζούγκλα, που το κάνουν για να κυριαρχήσουν». Η κ. Αποστολοπούλου πάντοτε τονίζει στους μαθητές της ότι σε κάθε χώρο του σχολείου και κάθε στιγμή υπάρχουν υπεύθυνοι εκπαιδευτικοί, ο δάσκαλός τους, οι εφημερεύοντες. Σε αυτούς πρέπει να απευθύνονται αρχικά για ό,τι πρόβλημα έχουν. Αν δεν αντιμετωπιστεί το πρόβλημα, τα βήματα οδηγούν στον διευθυντή, ο οποίος θα το λύσει με τον αρμονικότερο και δικαιότερο για όλους, μαθητές και γονείς, τρόπο. Όμως, συχνά οι γονείς παίρνουν πρωτοβουλίες, παρακάμπτουν προκλητικά όλο το σύστημα και ακολουθούν τα δικά τους βήματα. Καταρχάς, παρακινούν το παιδί τους να χειροδικήσει, το γνωστό «Σε πείραξε; Βάρα κι εσύ!», χωρίς να καν σκεφτούν αν το δικό τους παιδί έχει μερίδιο ευθύνης και ποιο είναι αυτό, αλλά και πού μπορεί να οδηγήσει η χειροδικία. Εν συνεχεία, οργανώνουν πηγαδάκια στην είσοδο του σχολείου, όπου «ξεκατινιάζονται» με τους εμπλεκόμενους γονείς, λέγοντας λόγια απαράδεκτα, παρερμηνεύοντας τα πραγματικά περιστατικά, επιρρίπτοντας ευθύνες εκεί όπου δεν πρέπει και χαρακτηρίζοντας. Το θέμα, λοιπόν, ακόμα και το πιο απλό, καταλήγει σε πολεμική σύρραξη ή σε βεντέτα. Και υπάρχει και συνέχεια. Θερμόαιμοι μπαμπάδες, έτοιμοι να «καθαρίσουν» ή τηλεφωνικές συνδιαλέξεις που καταλήγουν ακόμα και σε εκβιασμούς ή μηνύσεις. Ούτε λόγος να ζητήσουν οι γονείς αυτοί τη βοήθεια των δασκάλων, που ξέρουν και επιβάλλουν τη δικαιοσύνη με τον τρόπο τους.
21
12.10.2016 29.03.2017
Το οπλοστάσιο του γονιού Σύμφωνα με τη νηπιαγωγό κ. Έλλη Τσομπανίδη, όταν το παιδί μάς λέει ότι κάτι του έχει συμβεί στο σχολείο, μας ταράζει και εύκολα κρίνουμε ότι φταίει το άλλο παιδί ή τα άλλα παιδιά, χωρίς καν να μπούμε στον κόπο να αξιολογήσουμε την εγκυρότητα όσων μας μεταφέρει. Στη συνέχεια, αντί να το βοηθήσουμε να μάθει να λύνει τα προβλήματα του, πάμε εμείς
να τα λύσουμε, αντιμετωπίζοντας τους «αντίπαλους» γονείς και υποτιμώντας έτσι αυτούς που πραγματικά έχουν το πρόβλημα, δηλαδή τα ίδια παιδιά, και το πλαίσιο στο οποίο δημιουργείται το πρόβλημα, δηλαδή το σχολείο. Είναι, λοιπόν, καθοριστικής σημασίας να γίνει κατανοητό στους γονείς ότι το σχολείο αποτελεί ένα δομημένο σύστημα, έναν θεσμό στο πλαίσιο του οποίου τα παιδιά διδάσκονται και αξίες ζωής, όπως ο σεβασμός, και
κοινωνικές δεξιότητες, όπως η επίλυση των προσωπικών προβλημάτων και δεν πρέπει να παρακάμπτεται και να αμφισβητείται. Οι ενήλικες, τόσο οι γονείς όσο και οι εκπαιδευτικοί, πρέπει να έρθουμε σε επαφή ή να καλλιεργήσουμε περισσότερο τις δικές μας δεξιότητες επικοινωνίας και σωστής διεκδικητικής συμπεριφοράς. Στο τέλος θα είμαστε όλοι κερδισμένοι. Αν, λοιπόν, το παιδί σας έρθει στο σπίτι με παράπονο, κατηγορώντας ένα άλλο παιδί: - Κλείστε τηλεόραση και κινητό, αφήστε άπλυτα τα πιάτα και ακούστε τι έχει να σας πει για την κατάσταση, γεγονότα και συναισθήματα. Φράσεις όπως «Δεν είναι τίποτα, θα τα βρείτε αύριο», θα το κάνουν είτε να μη μοιράζεται τα νέα του είτε να τα μοιράζεται διανθισμένα, για να σας κινητοποιήσει να δείξετε το ενδιαφέρον που έχει ανάγκη. Φράσεις όπως «Καλά, μην ανησυχείς, θα πω εγώ στη μαμά του να μην το ξανακάνει» θα το κάνουν να νιώσει αόρατο και να μην υπολογίζει το πλαίσιο, δηλαδή το σχολείο. -Αφού το ακούσετε, προσπαθήστε μαζί να σκεφτείτε λύσεις για το πρόβλημα. - Ακούστε τον εαυτό σας. Είναι πολλές φορές που όταν συμβαίνει κάτι στο παιδί μας, το συνδέουμε άμεσα με ένα δικό μας συναίσθημα, όποτε πράττουμε ανάλογα με το τι νιώθουμε εμείς. Δείξτε, λοιπόν, κατανόηση σε αυτό που νιώθει το παιδί, μπείτε στη θέση του και κάντε το καλύτερο για εκείνο, όχι για εσάς.
ΠΌΣΟ ΘΛΙΒΕΡΌ ΕΊΝΑΙ ΤΟ ΦΑΙΝΌΜΕΝΟ ΤΟΥ ΓΟΝΈΑ-ΤΙΜΩΡΟΎ, ΠΌΣΟ ΠΟΛΎ ΠΛΉΤΤΟΝΤΑΙ ΟΙ ΜΑΘΗΤΈΣ ΑΠΌ ΑΥΤΆ ΤΑ «ΜΗ ΣΕ ΝΟΙΆΖΕΙ ΠΑΙΔΊ ΜΟΥ, ΘΑ ΤΟΥ ΔΕΊΞΩ ΕΓΏ», ΠΌΣΕΣ ΛΙΓΌΤΕΡΕΣ ΕΥΚΑΙΡΊΕΣ ΈΧΟΥΝ ΝΑ ΦΤΙΆΞΟΥΝ ΤΟΝ ΕΑΥΤΌ ΤΟΥΣ ΚΑΛΎΤΕΡΟ;
- Ενημερώστε το σχολικό περιβάλλον. Βήμα απαραίτητο. Ενημερώστε (όχι δικάστε) τον εκπαιδευτικό μαζί με το παιδί. Οι περισσότεροι εκπαιδευτικοί είναι διαθέσιμοι να ακούσουν και να κάνουν το καλύτερο και έχετε χρέος να τους εμπιστευθείτε. Υπάρχουν σίγουρα περιπτώσεις όπου ο εκπαιδευτικός δεν είναι διαθέσιμος. Όμως, το σχολικό περιβάλλον είναι ένα σύστημα με ιεραρχία. Τότε απευθύνεστε στον υποδιευθυντή και στον διευθυντή. Είναι ελάχιστες οι περιπτώσεις που κανένας εκπαιδευτικός δεν είναι διαθέσιμος, ενώ πολλές οι περιπτώσεις γονέων που δεν αναζητούν την επικοινωνία μαζί τους. - Αν φτάσετε στο σημείο να μιλήσετε με τον άλλο γονέα, πρέπει να γίνει παρουσία εκπαιδευτικού και να έχετε πάντα στο μυαλό σας ότι προτεραιότητα έχουν τα παιδιά. Όλα τα παιδιά, όχι μόνο το δικό σας.
Η γνώμη της ψυχολόγου Η κλινική ψυχολόγος-ψυχοθεραπεύτρια κ. Σουζάνα Παπαφάγου χαρακτηρίζει επικίνδυνη την τάση των γονιών να παρακάμπτουν τους δασκάλους και να αποφασίζουν να λύσουν τις διαφορές των παιδιών τους μόνοι τους. Προφανώς, είναι σημαντικό να γνωρίζουν τι ακριβώς συμβαίνει στη σχολική ζωή των παιδιών τους και να επέμβουν μιλώντας στους εκπαιδευτικούς, αλλά μόνο αν επιβεβαιώσουν πως οι τελευταίοι δεν κάνουν κάτι για να προστατέψουν το παιδί τους. Η κ. Παπαφάγου κατανοεί τον φόβο και την αγωνία, που λειτουργούν ως κινητήριος δύναμη για τους γονείς-τιμωρούς, τονίζει, όμως, πόσο σημαντικό είναι να σταματήσουν να επεμβαίνουν δίχως κάποιο πραγματικό λόγο, γιατί έτσι δυσκολεύουν την ψυχοκοινωνική ανάπτυξη του παιδιού τους. Δεν κατανοούν ότι έτσι ακυρώνουν όχι μόνο τον υπεύθυνο δάσκαλο, αλλά και τα παιδιά τους γιατί, ακόμα και αν τα ίδια τους ζητούν να παρέμβουν, είναι σαν να τους επιβεβαιώνουν ότι δεν είναι ικανά ούτε να βρουν την άκρη μόνα τους, ούτε να ζητήσουν βοήθεια από τους δασκάλους τους. Πιθανόν, όσοι «παίρνουν στα χέρια τους το νόμο» της σχολικής κοινότητας, δεν αισθάνονται ασφάλεια μέσα τους και αντιμετωπίζουν τους πάντες και τα πάντα γύρω τους ως απειλή. Αν δεν μπορούν να δείξουν εμπιστοσύνη στον δάσκαλο, δίχως φυσικά να τους έχει δοθεί αφορμή, ίσως σε εκείνον προβάλλουν κάποια ενήλικη φιγούρα, εκπαιδευτικό ή γονέα, που δεν ανταποκρίθηκε στο ρόλο του όταν κάποτε χρειάστηκαν εκείνοι συμπαράσταση και βοήθεια. Όσο για τους άλλους γονείς, τους εχθρούς; Είναι πιθανότατα οι ασυνείδητες προβολές όσων κακών έχουν συναντήσει και έχουν βιώσει οι επιτιθέμενοι γονείς και πάλι όταν ήταν παιδιά. Όταν γινόμαστε γονείς, λοιπόν, ξαναζούμε δικές μας εμπειρίες και βιώματα. Ταυτιζόμαστε με τα παιδιά μας και στην προσπάθεια να διορθώσουμε/ επανορθώσουμε εμπειρίες που ήταν για μας τραυματικές, επιδιδόμαστε με πάθος στο κυνήγι της απόδοσης δικαιοσύνης. Όσο πιο τραυματικά έχουμε βιώσει καταστάσεις, τόσο πιο μεγάλο το πάθος μας. Και προσοχή, σε τέτοια περίπτωση είμαστε όλο και πιο απόμακροι από την πραγματικότητα, από τα γεγονότα. Με τη συνεργασία των εκπαιδευτικών κ. Αγορής Αποστολοπούλου και Έλλης Τσομπανίδη και της κλινικής ψυχολόγου-ψυχοθεραπεύτριας, ομαδικής και οικογενειακής αναλύτριας κ. Σουζάνας Παπαφάγου.
22
ΣΥΖΗΤΩΝΤΑΣ
29.03.2017
Χάρισμά τους!
Ποια παιδιά είναι χαρισματικά; Πώς μπορούμε να διακρίνουμε τα χαρακτηριστικά τους, ώστε να τα υποστηρίξουμε κατάλληλα, για να αναπτύξουν και τον διανοητικό και τον συναισθηματικό τους κόσμο;
ΤΗΣ ΤΟΤΑΣ ΚΑΡΛΑΤΗΡΑ
Ο
Γιάννης 8 μηνών έλεγε τις πρώτες του λέξεις κι έφτιαχνε παζλ 10 τεμαχίων. Λίγο μετά τα πρώτα του γενέθλια ο λόγος του παρέπεμπε σε εκείνον παιδιού 2,5 ετών κι επικοινωνούσε κανονικά με τους μεγάλους. Στους 15 μήνες αναγνώριζε κι έλεγε τη μάρκα όλων των αυτοκινήτων που έβλεπε στον δρόμο. Στο προνήπιο άρχισε να διαβάζει, να μετρά και να κάνει αριθμητικές πράξεις και στο νηπιαγωγείο άρχισε να γράφει - με έναν γραφικό χαρακτήρα που εντυπωσίαζε. Μάλιστα, η νηπιαγωγός τον έβαζε να διαβάζει με την καθαρή, δυνατή φωνή του τα παραμύθια στα άλλα παιδιά. Η δασκάλα στην πρώτη δημοτικού κάλεσε τους γονείς του Γιάννη και τους είπε πως το παιδί διαθέτει κάποιες ειδικές δεξιότη-
τες και ταλέντα, είναι ιδιαίτερα ευφυές, και πως μέσα στο μάθημα πλήττει διότι ο δικός του ρυθμός αντίληψης και κατανόησης δεν συμβαδίζει με των άλλων παιδιών. Ευτυχώς όμως, δεν κάνει φασαρία και δεν γίνεται ενοχλητικός - τους είπε - όπως θα μπορούσε να συμβεί. Τους συνέστησε να δουν έναν ειδικό για να βοηθήσουν το παιδί να εξελίξει τις γνώσεις και τα ταλέντα του και να καθοδηγηθούν και οι ίδιοι στο μεγάλωμά του. «Ο Γιάννης είναι ένα χαρισματικό παιδί», κατέληξε, «και τα χαρισματικά παιδιά είναι παιδιά με ιδιαίτερες ανάγκες». «Ένα τέτοιο ικανό παιδί μια χαρά θα τα καταφέρει και μόνο του» ήταν η απάντηση των γονιών. Η ιστορία του Γιάννη συμπυκνώνει την όχι πάντα ευκρινή διαδρομή εκατοντάδων χαρισματικών παιδιών και των οικογενειών τους στο εκπαιδευτικό σύστημα και στην κοινωνία μας. Μια διαδρομή που μπορεί να «φωτιστεί», μόνο αν το επιτρέψει κάποια καλή συγκυρία: να βρεθεί δη-
λαδή μια καταρτισμένη και πεφωτισμένη παιδαγωγός που να εντοπίσει το χαρισματικό παιδί, οι γονείς να είναι δεκτικοί στις ιδιαιτερότητές του, να υπάρξουν κι άλλοι δάσκαλοι που θα δώσουν επιπλέον ερεθίσματα, με άλλα λόγια να βρεθεί ένας περίγυρος που θα δώσει στο παιδί χώρο και ευκαιρίες ώστε να ξεδιπλώσει τα ταλέντα του έχοντας παράλληλα και μια υγιή συναισθηματική ανάπτυξη.
Βρες τον χαρισματικό Πόσο εύκολο είναι λοιπόν να εντοπιστεί ένα χαρισματικό παιδί; Ποια είναι τα χαρακτηριστικά του; Ποια είναι εικόνα του χαρισματικού παιδιού στο σχολείο; Έχουν ιδιαίτερες ανάγκες τα χαρισματικά παιδιά; Κι αν ναι, πώς πρέπει να καλύπτονται αυτές; Το Τaλκ απευθύνθηκε σε ειδικούς της MENSA, του διεθνούς μη κερδοσκοπικού οργανισμού για την αναγνώριση και στήριξη της ανθρώπινης ευφυΐας, και της Χαρισμάθειας, ενός ελληνικού οργα-
29.03.2017
νισμού που ασχολείται με την αναγνώριση, υποστήριξη και ανάδειξη των χαρισματικών παιδιών, θέτοντας τους ερωτήματα που αφορούν ένα μικρό, αλλά πολύ ιδιαίτερο ποσοστό ανθρώπων γύρω μας - διότι μόλις το 1% του πληθυσμού συγκεντρώνει τα χαρακτηριστικά του χαρισματικού ατόμου. «Τα χαρισματικά παιδιά είναι “μικροί άνθρωποι”. Υπάρχουν πολλοί ορισμοί που επιχειρούν να τα περιγράψουν, αλλά κανένας δεν είναι ακριβής. Αυτό συμβαίνει γιατί τα χαρισματικά παιδιά δεν συνιστούν μία ομοιογενή ομάδα, παρά αποτελούν ένα σύνολο ανθρώπων που μοιράζονται σ’ έναν βαθμό κάποια κοινά χαρακτηριστικά. Η ειδοποιός διαφορά που έχουν, από την πλειοψηφία των παιδιών στην ηλικία τους, είναι οι ασύγχρονες γνωστικές και συναισθηματικές τους ανάγκες» εξηγεί ο κ. Α λέξανδρος Παπανδρέου, πρόεδρος της Χαρισμάθειας. «Συχνά, η μεγαλύτερη παρανόηση σχετικά με τα χαρισματικά παιδιά είναι ότι αναμένεται από αυτά να έχουν υψηλές επιδόσεις και διακρίσεις καθώς και εξαιρετική συμπεριφορά εντός και εκτός τάξης. Το φαινόμενο αυτό, με βάση την προσωπική μου εμπειρία των τελευταίων 10 χρόνων, δεν παρατηρείται στην πλειοψηφία των χαρισματικών παιδιών. Η πιο σημαντική λέξη που πρέπει να είναι χαραγμένη στο μυαλό μας σχετικά με τη χαρισματικότητα, είναι η λέξη "δυναμικό" και όχι "καλή συμπεριφορά". Το δυναμικό υπάρχει, αλλά την έννοια και εικόνα του "καλού μαθητή", όπως αυτή επικρατεί παραδοσιακά βασισμένη στις υψηλές επιδόσεις και στην πειθαρχία στους κανόνες της τάξης, συχνά εργάζονται για να την ικανοποιήσουν περισσότερο μαθητές οι οποίοι βρίσκονται στον τυπικό πληθυσμό παρά οι χαρισματικοί συμμαθητές τους» λέει η Επιστημονικά Υπεύθυνη Χαρισματικότητας MENSA, κυρία Δανάη Δεληγεώργη. Τα χαρακτηριστικά τα οποία συνήθως αναγνωρίζουν κηδεμόνες και νηπιαγωγοί σε ένα χαρισματικό παιδί προσχολικής ηλικίας είναι το ασυνήθιστα ευρύ λεξιλόγιο, η χρήση σύνθετων προτάσεων και η κατανόηση μικρής διαφοράς λεκτικών εννοιών. Άλλες ενδείξεις για την επισήμανση των παιδιών αυτών αποτελούν η περιέργεια να επεξεργαστούν τον περίγυρό τους, το υψηλό αίσθημα δικαίου, η ευαισθησία στις έννοιες του καλού και του κακού, η ωριμότητα και το χιούμορ. Φυσικά, οι ειδικοί υπογραμμίζουν πως δεν χρειάζεται ένα παιδί να έχει το σύνολο των παραπάνω χαρακτηριστικών για να είναι χαρισματικό.
ΣΥΖΗΤΩΝΤΑΣ
23
Τι πρέπει να γνωρίζουν οι γονείς Το βασικό ερώτημα που απασχολεί αργά ή γρήγορα τους γονείς ενός τέτοιου παιδιού είναι: Να του πούμε ότι είναι χαρισματικό; Ο κ. Παπανδρέου είναι κατηγορηματικός: «η άποψη που επικρατούσε για χρόνια, ότι το παιδί θα στιγματιστεί και θα περιθωριοποιηθεί αν μάθει ότι διαφέρει από τα άλλα παιδιά, πλέον θεωρείται παρωχημένη. Το παιδί, είτε του το επιβεβαιώσουμε είτε όχι, αισθάνεται διαφορετικό και αρχίζει, με τον καιρό, να πιστεύει ότι έχει πρόβλημα. Με το να πείσουμε το παιδί ότι δεν αποκλίνει σημαντικά, δεν σημαίνει ότι το βοηθάμε να αντιπαρέλθει την κατάσταση ή ότι η απόστασή του από τη μέση έκφραση θα μικρύνει. Απλά θα έχουμε διαχειριστεί την έκφανση του προβλήματος και θα έχουμε μετατοπίσει την αντιμετώπισή του για αργότερα. Το μόνο που πετυχαίνουν οι γονείς με το να υποβαθμίζουν την αίσθηση που έχει το παιδί για τη διαφορετικότητά του είναι να παρατείνουν την αβεβαιότητά του και, όταν το παιδί αντιληφθεί τις δυνατότητές του, να έχουν σπάσει τον δεσμό εμπιστοσύνης και τον δίαυλο επικοινωνίας μαζί του». Σύμφωνα με την κυρία Δεληγεώργη, «το πιο σημαντικό στοιχείο που πρέπει να γνωρίζουν οι γονείς είναι ότι, ενώ τα χαρισματικά παιδιά μπορούν να αποθηκεύουν περισσότερες πληροφορίες και σε ταχύτερο ρυθμό από τους συμμαθητές τους, κατάλληλο πρόγραμμα σπουδών δεν είναι αυτό που δίνει απλά περισσότερη δουλειά ή/και εμπλουτισμό ύλης. Στην πραγματικότητα, τις περισσότερες φορές, τα χαρισματικά παιδιά αποφεύγουν να συνεργαστούν σε κάτι που εκλαμβάνουν απλά ως υπερβολικό φόρτο εργασίας συγκριτικά με αυτόν των συνομηλίκων τους και πιθανότατα ενδόμυχα να αισθάνονται ακόμη και ότι τιμωρούνται εξαιτίας της χαρισματικότητάς τους. Οι έρευνες δείχνουν και προτείνουν ότι χρειάζονται διαφοροποιημένη και κατάλληλη προσέγγιση και εργασία, η οποία θα τους δίνει αφενός την ευκαιρία να βρουν τα ενδιαφέροντά τους και τον προσωπικό τους τρόπο μάθησης και αφετέρου το χώρο και χρόνο για να εξερευνούν τα πεδία ενδιαφέροντός τους με εξατομικευμένα κίνητρα και όχι επειδή ‘αυτή είναι η ύλη και άρα αυτή πρέπει να μάθεις».
Οι ιδιαίτερες ανάγκες των ιδιαίτερων παιδιών Οι ειδικοί συμφωνούν πως η διαχείριση της ιδιαιτερότητας του παιδιού, από το ίδιο, αποτελεί βασικό κεφάλαιο ωρίμανσης, διαμόρφωσης του χα-
ΤΟ ΒΑΣΙΚΌ ΕΡΏΤΗΜΑ ΠΟΥ ΑΠΑΣΧΟΛΕΊ ΑΡΓΆ Ή ΓΡΉΓΟΡΑ ΤΟΥΣ ΓΟΝΕΊΣ ΕΝΌΣ ΤΈΤΟΙΟΥ ΠΑΙΔΙΟΎ ΕΊΝΑΙ: ΝΑ ΤΟΥ ΠΟΎΜΕ ΌΤΙ ΕΊΝΑΙ ΧΑΡΙΣΜΑΤΙΚΌ; ρακτήρα και διαπαιδαγώγησής του. «Ο μόνος δόκιμος τρόπος να αντιμετωπίσει το παιδί αυτή την κατάσταση είναι να αντιληφθεί πραγματικά τις δυνατότητές του, να μάθει να τις διαχειρίζεται, για να φτάσει να τις αξιοποιήσει. Είναι μία διαδικασία εκλογίκευσης. Όταν το παιδί γνωρίσει πραγματικά τις δυνατότητές του, τότε θα σταματήσει να τις επιδεικνύει και θα ξεκινήσει να κάνει κάτι με αυτές» επισημαίνει ο πρόεδρος της Χαρισμάθειας. Το χαρισματικό παιδί, όπως και κάθε άλλο παιδί, χρειάζεται από τους γονείς του υποστήριξη και αγάπη – το ότι αγαπάμε το παιδί μας δεν σημαίνει ότι κατανοούμε και τις ανάγκες του. Οι ειδικοί αναφέρουν πόσο σημαντική είναι η υποστήριξη, δηλαδή να του παρέχονται όσο το δυνατόν περισσότερα ερεθίσματα – μουσική, αθλήματα, ξένες γλώσσες, μικροσκόπια, τηλεσκόπια, σκακιέρες, καλλιτεχνικές και εξερευνητικές δραστηριότητες – έτσι ώστε να μπορέσει να ανακαλύψει διαφορετικά αντικείμενα και να βρει έκφραση μέσα από αυτά. Υποστήριξη όμως δεν σημαίνει αυστηρή καθοδήγηση και προσωπικές προβολές επάνω του. Αντιθέτως, οι γονείς πρέπει να αφήνουν το παιδί να κυνηγήσει τα δικά του όνειρα και να μην του επιβάλλουν τα δικά τους, επειδή θεωρούνε ότι εκείνοι ξέρουν… καλύτερα. Καταλήγοντας, η κυρία Δεληγεώργη τονίζει πως οι γονείς δεν είναι μόνοι τους και αβοήθητοι όσον αφορά την υποστήριξη του παιδιού τους και των ίδιων και καλό είναι να απευθύνονται στους ειδικούς. Διότι μόνο εάν ενημερωθούν για τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά των χαρισματικών παιδιών θα μπορέσουν να συμβάλλουν στην υγιή συναισθηματική τους ανάπτυξη, που είναι και το ζητούμενο.
Με τη συνεργασία των ειδικών της Mensa (παγκόσμιος μη κερδοσκοπικός οργανισμός για την αναγνώριση και στήριξη της ανθρώπινης ευφυΐας) και της Χαρισμάθειας (οργανισμός που ασχολείται με την αναγνώριση, υποστήριξη και ανάδειξη των χαρισματικών παιδιών.
Γερές Βάσεις Από Το ΝΗΠΙΑΓΩΓΕΙΟ ΝΗΠΙΑΓΩΓΕΙΟ - ∆ΗΜΟΤΙΚΟ
1933 Προνήπιο-Νηπιαγωγείο-Δημοτικό Σ Χ Ο Λ Η Αδάνων 17, Ν.Φιλαδέλφεια, Τηλ.: 2102511371
ΑΤΖΗΒΕΗ www.xatzivei.gr
Καινοτόμος Εκπαίδευση στο ΔΗΜΟΤΙΚΟ
24
29.03.2017
ΤΟ ΚΑΛΎΤΕΡΟ, ΤΟ ΠΙΟ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΌ, ΤΟ ΠΙΟ ΒΟΗΘΗΤΙΚΌ ΓΙΑ ΤΗΝ ΨΥΧΙΚΉ, ΣΩΜΑΤΙΚΉ ΚΑΙ ΝΟΗΤΙΚΉ ΑΝΆΠΤΥΞΗ ΓΙΑ ΤΑ ΠΑΙΔΙΆ ΜΕΤΆ ΤΟ ΣΧΟΛΕΊΟ ΕΊΝΑΙ ΤΟ ΕΛΕΎΘΕΡΟ ΠΑΙΧΝΊΔΙ. να αποθαρρύνεται, εξάλλου, συνήθως, τα παιδιά με μαθησιακή δυσκολία είναι πολύ έξυπνα. Το μεγάλο στοίχημα είναι να διατηρήσουν καλή εικόνα για τον εαυτό τους.
Σε ανοιχτή ακρόαση Στο κομοδίνο μου υπάρχει πάντα: ένα σημειωματάριο και ένα μηχανικό μολύβι Νο 1, παιδικά παραμύθια, μαύρη σοκολάτα και το «Ρίζες και Φτερά». Γιατί η μέρα μου κλείνει με λίστες, διάβασμα παραμυθιού και... στιγμές παρηγοριάς που αναζητώ στις μπουκιές σοκολάτας ή στα λόγια της Ανθής Δοξιάδη. Ανοίγω το βιβλίο και αισθάνομαι ότι έχω σε ανοιχτή ακρόαση τη μαμά, τη γιαγιά, την αδελφή μου, τη δασκάλα, την ψυχολόγο. Οι οποίες με μια φωνή μού λένε: Υπομονή. Και αγάπη. ΤΗΣ ΜΑΡΚΕΛΛΑΣ ΔΗΜΟΥ Κυρία Δοξιάδη, γιατί νομίζετε ότι σε μια εποχή που δεν πωλούνται βιβλία, παρά κυρίως πολιτικά και οικονομικά, το «Ρίζες και Φτερά» βγαίνει σε πέμπτη έκδοση; Καλή ερώτηση. Νομίζω ότι η κρίση δεν έχει επηρεάσει την αγάπη των γονιών για τα παιδιά τους. Ούτε τον βαθμό στον οποίο θέλουν να τα φροντίσουν όσο καλύτερα μπορούν. Ίσως και να μας έχει βοηθήσει η κρίση να δούμε αυτά που έχουν πιο ουσιαστική σημασία. Αντί να μας καθορίζουν και να μας μπλέκουν τα διάφορα καταναλωτικά αποκτήματα. Έτσι υπάρχει περισσότερος χώρος και χρόνος να σκεφτεί κανείς για την ανατροφή του παιδιού του. Και για τη σχέση του μαζί μας. Το «Ρίζες και Φτερά» βοηθάει σε αυτό πιστεύω χωρίς να δημιουργεί ενοχές στους γονείς. Η αστεία απάντηση στην ερώτηση σας, είναι ότι οι γονείς παραμένουν ανυπότακτα παιδιά, που δεν θέλουν να ακούνε τη μαμά τους ή την πεθερά τους, όσον αφορά την ανατροφή των παιδιών τους και ψάχνουν αλλού! Αν είχατε την ευκαιρία να ξαναγράψετε το βιβλίο, θα αλλάζατε κάτι; Έχει επηρεάσει τον τρόπο που μεγαλώνουμε τα παιδιά μας η δραματική έλευση της τεχνολογίας ή η κρίση; Το σκέφτομαι συχνά αυτό. Από τα βασικά δεν θα άλλαζα σχεδόν τίποτα. Ένα μόνο. Θα ήμουν πιο προσεκτική σε όσα λέω περί υπερπροστασίας. Οι καιροί είναι πιο επικίνδυνοι και τα παιδιά θέλουν μεγαλύτερη προσοχή εκ μέρους μας. Αυτό θα άλλαζα. Για την τεχνολογία και την κρίση θα έγραφα πολύ περισσότερα γιατί είναι καινούργιοι
καημοί. Που όμως μπορούν να μας βγουν σε καλό. Ούτε το ένα ούτε το άλλο είναι αναγκαστικά καταστρεπτικά. Θυμάστε την κινέζικη όμοια λέξη για κρίση και ευκαιρία; Το πιστεύω. Τι γίνεται τελευταία με τις μαθησιακές δυσκολίες; Είναι περισσότερα τα κρούσματα ή απλώς σήμερα διαγνώσκονται; Χαίρομαι που ρωτάτε. Δεν νομίζω ότι είναι στην πραγματικότητα περισσότερα τα κρούσματα. Αυτό που νομίζω ότι συμβαίνει είναι ότι έχει γίνει τώρα της μόδας. Και όταν ένα παιδί δυσκολεύεται στο σχολείο, που μπορεί να συμβαίνει για πολλούς διαφορετικούς λόγους, είμαστε έτοιμοι να ονομάσουμε το πρόβλημα μαθησιακή δυσκολία με (μέτριας ποιότητας) ή και χωρίς διάγνωση! Αυτό δηλαδή που σίγουρα έχει αυξηθεί είναι η διάγνωση. Δυστυχώς όχι αναγκαστικά σωστή. Τι πρέπει να κάνει ο γονιός του οποίου το παιδί έχει μαθησιακές δυσκολίες; Πρώτα από όλα και γενικώς: ΥΠΟΜΟΝΗ. Μετά πρέπει να είναι απόλυτα σίγουρος ότι η διάγνωση είναι σωστή. Απαραίτητο είναι να καταλάβει ο ίδιος τι είναι η μαθησιακή δυσκολία και να την εξηγήσει στο παιδί του, ώστε αυτό να μην θεωρεί τον εαυτό του ανεπαρκή. Βασικό είναι να μην επιχειρήσει να το βοηθήσει ο ίδιος, να μην κάνει δηλαδή τον δάσκαλο. Το παιδί πρέπει να έχει την κατάλληλη βοήθεια στο σπίτι. Βασική είναι και η σωστή συνεργασία με το σχολείο. Πρέπει να του δίνεται η δυνατότητα να εκφράζεται χωρίς να σκοντάφτει πάνω σε λάθη και ανορθογραφίες. Κυρίως ο γονιός δεν πρέπει
Τι πρέπει να κάνει ο δάσκαλος που έχει παιδί με μαθησιακή δυσκολία στην τάξη του; Να το συμπαθεί και να το καταλαβαίνει! Κοιτάξτε, είναι απαραίτητο οι δάσκαλοι να έχουν καταλάβει τι είναι η μαθησιακή δυσκολία και να την αποσυνδέσουν από τους δείκτες νοημοσύνης και την προσπάθεια. Πρέπει να είναι ευέλικτοι και να δεχθούν μία διαφορετική αντιμετώπιση αυτών των παιδιών. Για παράδειγμα, ας μην τους διορθώνουν όλα τα λάθη σε ένα κείμενο, με αποτέλεσμα αυτό να μοιάζει σαν ματωμένο από τις κόκκινες διορθώσεις. Επίσης, καλό θα ήταν να είναι διατεθειμένοι να τους διαβάσουν ένα κείμενο και να μην τους αφήνουν να αγωνίζονται με την ανάγνωση, ενώ η ουσία είναι οδηγίες για πείραμα στη Φυσική, για παράδειγμα. Τα παιδιά μας σήμερα μοιάζουν με μικρούς businessmen, έχουν μία γεμάτη ατζέντα υποχρεώσεων και ειναι σα να χτίζουν από μικρή ηλικία το βιογραφικό τους. Αγγλικά, γαλλικά, κινέζικα, τοξοβολία, τένις. Τι από όλα αυτά είναι απαραίτητο και τι δεν είναι; Θα σας πω. Όμως πρέπει να σας προειδοποιήσω. Η απάντηση δεν θα σας αρέσει, δεν θα την πιστέψετε και λίγοι θα την ακολουθήσετε. Το καλύτερο, το πιο δημιουργικό, το πιο βοηθητικό για την ψυχική, σωματική και νοητική ανάπτυξη για τα παιδιά, μετά το σχολείο, είναι το ελεύθερο παιχνίδι. Στο δρόμο, στην πλατεία, όπου βρίσκονται φυσικές ομάδες παιδιών και παίζουν. Κατά τα άλλα, σίγουρα ένα άθλημα που τους αρέσει και, εντάξει, μία ξένη γλώσσα, ίσως πέραν των Αγγλικών που δεν είναι πια ξένη γλώσσα! Πώς μπορούν να κρατήσουν την ισορροπία στη σχέση τους οι γονείς ως ζευγάρι, οταν ακροβατούν ανάμεσα στην ανάγκη να ανταποκριθούν στις υποχρεώσεις των παιδιών τους και στην προσπάθεια να εξασφαλίσουν χρόνο για τον εαυτό τους ως μονάδες και όχι ως ζευγάρι; Μην το παρακάνουμε σήμερα. Προτείνω αυτό να το κουβεντιάσουμε την επόμενη φορά. Είναι μεγάλο και δύσκολο θέμα. Σίγουρα καίριο και επίκαιρο.
ΣΥΖΗΤΩΝΤΑΣ
29.03.2017
25
Επιλέγοντας σχολείο Σαν βγεις στον πηγαιμό για τα σχολεία... να εύχεσαι να επιλέξεις αυτό που θα ταιριάζει καλύτερα στο δικό σου παιδί. Γιατί κάθε παιδί είναι ξεχωριστό. Το Τaλκ συζητά με την Έρη Πιπεράκη, ψυχολόγο-ειδική παιδαγωγό, για όσα πρέπει να ξέρουμε ώστε να κάνουμε την καλύτερη επιλογή.
Π
ότε πρέπει, κατά τη γνώμη σας, να ξεκινήσει ο γονέας την αναζήτηση σχολείου για το παιδί του; Είναι βασικό να καταλάβουμε ότι το εκπαιδευτικό περιβάλλον που θα καλλιεργήσει τις δεξιότητες του παιδιού, είναι αυτό που ταιριάζει στην ιδιοσυγκρασία του ίδιου αλλά και στην κουλτούρα της οικογένειας. Μια εικόνα για αυτά έχουν οι γονείς ήδη από τη στιγμή που το παιδί τους είναι γύρω στα 3. Τότε εκδηλώνει τις ανάγκες, αλλά και τα ενδιαφέροντά του, τα οποία μπορούν σιγά σιγά να στοιχειοθετήσουν την αναζήτηση για το εκπαιδευτικό περιβάλλον που θα ταιριάξει καλύτερα στα χαρακτηριστικά και στις ιδιαιτερότητες του αυριανού πολίτη. Πόσο πρέπει να βασιστεί στο δικό του ένστικτο ή στις συμβουλές γνωστών και φίλων; Χρήσιμο είναι οι γονείς να λαμβάνουν υπόψη τους τις συμβουλές γνωστών και φίλων που έχουν εμπειρία από ένα συγκεκριμένο σχολικό πλαίσιο, αλλά για την τελική τους απόφαση καλύτερα να βασιστούν στο δικό τους ένστικτο. Μην ξεχνάμε ότι κάθε παιδί είναι διαφορετικό.
5 ΠΑΙΔΙΆ
γεννιούνται κάθε δευτερόλεπτο στον κόσμο
Τι πρέπει να ελέγξουν οι γονείς στην πρώτη επίσκεψη; Η πρώτη επίσκεψη έχει χαρακτήρα ενημερωτικό και διερευνητικό γύρω από την παιδαγωγική φιλοσοφία του σχολείου, την ποιότητα της παρεχόμενης εκπαίδευσης, την ασφάλεια που προσφέρει και το έμψυχο υλικό, δηλαδή τους ανθρώπους-πρότυπα, οι οποίοι θα διδάξουν το παιδί και θα το καθοδηγήσουν όσον αφορά την αντιμετώπιση της καθημερινότητας.
Πρέπει να εμπλέκονται τα παιδιά στη διαδικασία; Οι γονείς, μετά την έρευνά τους και σύμφωνα με τα κριτήρια επιλογής τους, καλό είναι να παρουσιάζουν στα παιδιά τα χαρακτηριστικά του σχολείου που ταιριάζουν στα ενδιαφέροντά του, εμπλέκοντάς τα στην απόφασή τους. Η επίσκεψη του παιδιού στο σχολείο επιβάλλεται, αφού έτσι αισθάνεται ότι η γνώμη του είναι σημαντική και νιώθει μεγαλύτερη υπευθυνότητα απέναντι στις δεσμεύσεις που απαιτούνται. Με ποιους τρόπους προετοιμάζουμε ένα παιδί, ώστε να μην έχουμε σχολική άρνηση; Η ενίσχυση της επιθυμίας για μάθηση κάνοντας την εκπαίδευση διασκεδαστική, οι ευκαιρίες που προσφέρουν οι γονείς για την ανάπτυξη κοινωνικών δεξιοτήτων, η επιβολή και αποδοχή ορίων, καθώς και οι δεξιότητες οργάνωσης που διδάσκονται μέσα στο σπίτι, συντελούν στην ομαλή προσαρμογή του παιδιού στο σχολικό περιβάλλον. Στο τέλος, τι δείχνει σε έναν γονέα ότι έχει κάνει τη σωστή επιλογή; Η θετική στάση του παιδιού απέναντι στη μάθηση και η επιθυμία του για συμμετοχή στις σχολικές δραστηριότητες αποτελούν ένδειξη ότι το σχολικό πλαίσιο ταιριάζει στο παιδί, το ενθαρρύνει, υποστηρίζει και επιβραβεύει τις προσπάθειές του. Ποια είναι τα χαρακτηριστικά του ιδανικού δασκάλου; Καλός δάσκαλος είναι ο παιδαγωγός που διδάσκει όχι μόνο με τα λόγια αλλά και με τις πράξεις του, σέβεται τη μοναδικότητα κάθε μαθητή, στηρίζει και επιβραβεύει τις προσπάθειές του και όχι μόνο το αποτέλεσμα, του μαθαίνει να ερευνά και να αναζητά τη γνώση, ενώ λειτουργεί ευέλικτα και μεθοδικά.
Είστε υπέρ ενός ανταγωνιστικού σχολικού περιβάλλοντος ή προτιμάτε ένα λιγότερο αυστηρό πλαίσιο, τουλάχιστον στις πρώτες τάξεις του δημοτικού. Δεν υποστηρίζω το ανταγωνιστικό περιβάλλον, αφού μόνο σε ένα πλαίσιο που προσφέρει αποδοχή και ασφάλεια, χωρίς να λειτουργεί με τον εφιάλτη της απόρριψης και της τιμωρίας μιας ενδεχόμενης αποτυχίας, οι αυριανοί πολίτες αποκτούν γνώσεις, μαθαίνουν πώς να μαθαίνουν, πειραματίζονται, δημιουργούν, εκφράζονται ελεύθερα και γίνονται υπεύθυνοι για την πρόοδό τους. Ποια κίνητρα προσφέρετε στα παιδιά ώστε να βελτιώνονται κάθε μέρα; Στόχος μας είναι η δημιουργία εσωτερικών κινήτρων στα παιδιά, ώστε η μάθηση και η βελτίωση να αποτελέσουν αυτοσκοπό. Αυτό επιτυγχάνεται σταδιακά με ενθάρρυνση, επιδοκιμασία, συνεχή επιβράβευση, αξιοποίηση των ταλέντων κάθε μαθητή, συσχετισμό των μαθημάτων με την καθημερινή ζωή, αξιοποίηση εναλλακτικών τρόπων μάθησης και έμφαση στις προσωπικές επιτυχίες. Κίνητρα που ενισχύουν την αυτοπεποίθηση του παιδιού και τη διάθεσή του για αυτοβελτίωση. Υπάρχει τελικά το ιδανικό σχολείο; Θεωρώ ότι ιδανικό είναι ένα σχολείο που συνδυάζει την παράδοση με την καινοτομία. Εκπαιδεύει σε θέματα αξιών και στάσης ζωής, ενώ παράλληλα εισάγει καινοτόμα προγράμματα ακολουθώντας τις κοινωνικές, πολιτισμικές και τεχνολογικές εξελίξεις, μέσα σε ένα πλαίσιο σεβασμού και αποδοχής της προσωπικότητας κάθε μαθητή. Έρη Πιπεράκη, ψυχολόγος – ειδική παιδαγωγός και ψυχολόγος του δημοτικού σχολείου των Εκπαιδευτηρίων Δούκα.
26
ΣΥΖΗΤΩΝΤΑΣ
Βάλε την μπέρτα σου! Από τότε που έγινες μαμά, τα μαλλιά σου είναι κάτι σαν τη μαγική σου υπερδύναμη. Επειδή σε εκείνα στηρίζεσαι εσύ που πάνω σου στηρίζονται οι υπόλοιποι, θέλεις να είναι γερά, λαμπερά και όμορφα από μόνα τους. Χρόνος δεν υπάρχει, εντάξει; Ευτυχώς υπάρχει το OatmilkDelicacy Botanic Therapy με γάλα βρώμης και κρέμα ρυζιού.
Σ
TA MAΛΛΙΑ ΣΟΥ ως μαμά θες να είναι όμορφα και γερά. Χωρίς να πρέπει να αφιερώνεις αμέτρητες ώρες περιποίησης σε προϊόντα styling, χειροποίητες μάσκες και κομμωτήρια.
υχνά σκέφτομαι πως στην καριέρα μιας μαμάς υπάρχει κάτι πάνω της που κάνει διπλοβάρδιες. Το σκέφτομαι συνήθως, όταν προσπαθώ να ξετρυπώσω το κενό εκείνο μέσα στην ημέρα που θα τρυπώσω στο μπάνιο ανενόχλητη και το μόνο που θα καταφέρω μέσα στη μπανιέρα είναι να μην θυμίζω διαφήμιση. Το σκέφτομαι κι όταν εκείνη επιμένει να μην κουρευτεί, να μην της βάλω τσιμπιδάκια, ούτε να της πιάσω κοτσίδες, επειδή θέλει να μου μοιάσει. Όταν παίζουμε κομμωτήριο και παριστάνω ότι το απολαμβάνω. Το σκεφτόμουν και τον πρώτο χρόνο που έπιανα κότσους για να αποφύγω τα φουσκωτά χεράκια της στο κεφάλι μου. Αλλά και τώρα, όταν κάνω έναν πρόχειρο κότσο για να την πάω στο σχολείο. Τα μαλλιά μιας μαμάς είναι το αδιαφιλονίκητο προπύργιο της εικόνας της. Είναι εκείνα που συνήθως δεν θα αλλάξουν μετά τη γέννα όπως το σώμα της – ή τέλος πάντων θα επανέλθουν ευκολότερα - που θα εξακολουθούν να θυμίζουν την προηγούμενη ζωή της, αλλά θα γίνουν το δυνατό σημείο και της καινούργιας, όταν τα παιδιά της θα τα κοιτάνε με
θαυμασμό και θα παρακαλάνε: «μην τα κόψεις, μαμά!», χωρίς κανέναν προφανή λόγο. Κάτι που θαυμάζουν μικροί και μεγάλοι, που από πάνω του θέλουν να πιαστούν τα πιτσιρίκια και – αν γινόταν – να κρεμαστούν και να στροβιλιστούν, κάτι που στα μάτια τους μπορεί να μοιάζει σχεδόν μαγικό: η μαμά και η Ραπουνζέλ έχουν την ίδια υπερδύναμη. Τα μαλλιά σου ως μαμά θες να είναι όμορφα και γερά. Χωρίς να πρέπει να αφιερώνεις αμέτρητες ώρες περιποίησης σε προϊόντα styling, χειροποίητες μάσκες και κομμωτήρια. Το ξέρω και το ξέρεις. Πρέπει να είναι έτοιμα να λυθούν και ανά πάσα στιγμή να είναι εκεί, λαμπερά και υγιή, για να σε βγάλουν ασπροπρόσωπη. Χωρίς να πρέπει να βάλεις επάνω σου τόνους μακιγιάζ, ούτε να φορέσεις εκείνο το σούπερ-γουάου φόρεμα και τα ψηλοτάκουνα που δεν έχεις ή που απλώς δεν σε βολεύουν. Τα μαλλιά σου, μαμά, είναι το απόλυτο όπλο αυτοπεποίθησης. Η δική σου υπερδύναμη που έρχεται να σε σώσει στις δύσκολες καταστάσεις. Κάτι σαν την μπέρτα του σούπερ ήρωα. Τι χρειάζεσαι λοιπόν; Ένα πολύ καλό σαμπουάν. Τελεία. Όχι έντονες μυρωδιές – έχεις και μικρά παιδιά. Όχι του κόσμου τα parabens – έχεις μάθει πια να διαβάζεις όλες τις ετικέτες των προ-
29.03.2017
ϊόντων. Ιδανικά φτιαγμένο από φυσικά προϊόντα που, εφόσον κάνουν τόσο καλό στην υγεία – δεν μπορεί – θα κάνουν και στο μαλλί. Θέλεις κάτι λοιπόν που να μοιάζει με το σπανάκι του Ποπάυ για τα μαλλιά σου, σωστά; Επειδή λοιπόν ψάχνοντας βρίσκεις, ανακάλυψα το Oatmilk Delicacy της Botanic Therapy από την καινούργια μάρκα περιποίησης μαλλιών που υπογράφει η Garnier. Βότανα και φυσικά συστατικά μόνο. Ένα σαμπουάν με γάλα βρώμης και κρέμα ρυζιού για λεπτά ή κανονικά μαλλιά με ευαίσθητη επιδερμίδα. Το πώς ένα πρωτεϊνούχο συστατικό, με αντικαρκινική και αδυνατιστική δράση, όπως το γάλα βρώμης, κι ένα άλλο, με αντιοξειδωτικές και αντιφλεγμονώδεις ιδιότητες, όπως η κρέμα ρυζιού, λειτουργούν σε ένα σαμπουάν, μου κίνησαν την περιέργεια. Έμαθα πως η βρώμη δημιουργεί ένα προστατευτικό στρώμα στο δέρμα διατηρώντας το ενυδατωμένο, πως κάνει και απολέπιση, ενώ ταυτόχρονα ευνοεί την ανάπτυξη των μαλλιών. Το δε γάλα ρυζιού, ένα από τα μεγαλύτερα μυστικά των γυναικών της Ασίας για όμορφο δέρμα, προάγει την υγιή ανάπτυξη των κυττάρων και ενισχύει την καλή κυκλοφορία του αίματος, καταπραΰνοντας από τυχόν ερεθισμούς. Λούζομαι λοιπόν σε χρόνο dt προτού καν καταλάβουν ότι έχω εξαφανιστεί και σε λίγα λεπτά είμαι ξανά έξω, φορώντας την... μπέρτα μου. Όσον αφορά τα μαλλιά, το γάλα βρώμης έχει την ιδιότητα να καταπραΰνει και να μαλακώνει την ευαίσθητη επιδερμίδα, χαρίζοντας απαλότητα που διαρκεί – άρα τέλος οι φαγούρες και οι κοκκινίλες -, ενώ η κρέμα ρυζιού έχει την ιδιότητα να ενυδατώνει σε βάθος τα μαλλιά, χωρίς να τα βαραίνει – άρα λιγότερο συχνά λούσιμο και τέρμα η θαμπάδα της βαφής. Α! Και να μην ξεχάσω: λιγότεροι κότσοι. Καλή η αρχοντιά, δεν λέω, αλλά καλύτερη η ομορφιά.
09.02.2017
ΣΥΖΗΤΩΝΤΑΣ
27
28
ΣΥΖΗΤΩΝΤΑΣ
29.03.2017
Φτου ξελευτερία! Θέλει αρετή και τόλμη η (λίγη) ελευθερία των παιδιών. Και κυρίως μεθοδικότητα για να μπορέσει το παιχνίδι στο σπίτι του κολλητού να περάσει σε άλλη πίστα και να μετεξελιχθεί σε βραδινή έξοδο στο μπαρ.
ΤΗΣ ΜΑΡΙΑΣ ΜΠΑΚΟΠΟΥΛΟΥ
Το ΤΑ ΑΓΌΡΙΑ
που γεννιούνται κάθε χρόνο είναι περισσότερα από τα κορίτσια, σε αναλογία 105 αγόρια προς 100 κορίτσια!
ευτυχές γεγονός της γέννησης ενός παιδιού για τους περισσότερους γονείς ισοδυναμεί με περιορισμό της ελευθερίας τους για αρκετά χρόνια, δημιουργώντας ταυτόχρονα την πιο γλυκιά «φυλακή». Από την πρώτη κιόλας στιγμή που γυρίζουν το κλειδί στην πόρτα μετά το μαιευτήριο, αρχίζουν να συνειδητοποιούν πως πλέον θα πορεύονται με βασικό σκοπό της ζωής τους την προστασία του μωρού τους, απ’ ό,τι μπορεί να καταστεί καταστροφικό για εκείνο. Για χρόνια, δε, μαμά και μπαμπάς είναι στο ίδιο έργο θεατές: Φύλακες-άγγελοι των παιδιών, δημιουργούν ένα προστατευτικό πλέγμα γύρω τους προκειμένου να τα διατηρήσουν γερά, ασφαλή και να έχουν το πάνω χέρι σε όσους συναναστρέφονται. Και η ζωή συνεχίζεται με αυτόν τον τρόπο για πολλά χρόνια. Τα χρόνια όμως περνάνε, τα παιδιά μεγαλώνουν και η κατάσταση αντιστρέφεται. Οι γονείς είναι αυτοί που σταδιακά κλείνονται στο σπίτι και τα παιδιά
είναι αυτά που διεκδικούν δειλά δειλά ένα κομμάτι δικού τους χώρου, προκειμένου να γίνουν περισσότερο ανεξάρτητα. Και τότε χτυπά το καμπανάκι, τότε αρθρώνουν δικό τους λόγο και δική τους φωνή, μια φωνή που μπορεί να πει για αρχή: «Θέλω να βγω για έναν καφέ μόνος μου». Η πρώτη παραχώρηση έστω και λίγης ελευθερίας, από την πλευρά των γονιών στα παιδιά, ισοδυναμεί ίσως με το πιο κοσμοϊστορικό γεγονός της οικογένειας. Το να κοιμηθεί το Ελενάκι στη φίλη της ή το να διαβάσει ο Γιωργάκης, μόνος του, τα μαθήματά τoυ στον κολλητό του για πολλά ζευγάρια δεν είναι τόσο απλό όσο φαίνεται. Έχουν προηγηθεί αμέτρητες ώρες κρεβατομουρμούρας, συνήθως από την πιο ελαστική μαμά στον μπαμπά, προκειμένου το παιδί να μπορεί - βρε αδελφέ - να βγαίνει και λίγο παραέξω. Η ιστορία επαναλαμβάνεται Ο κύκλος της ζωής τελικά είναι τόσο προβλέψιμος και επαναλαμβανόμενος για όλες τις γενιές που πραγματικά είναι να κάθεται κανείς από μια μεριά και να βλέπει πόσο όμοια φέρονται οι
περισσότεροι γονείς παρά το πέρασμα των χρόνων, όταν η κουβέντα έρχεται στην ελευθερία των παιδιών τους. Γούρλωμα ματιών, κόκκινο πρόσωπο από την έκπληξη και βομβαρδισμός ερωτήσεων: Ποιος είναι αυτός που βγαίνεις; Πού θα πάτε; Πότε θα γυρίσεις; Και όσο κι αν οι εποχές έχουν αλλάξει, όσο κι αν τίποτε δεν είναι όπως παλιά και τα ήθη πλέον είναι πιο χαλαρά – με την καλή έννοια οκ; - τόσο για τα αγόρια, όσο και για τα κορίτσια, η αγωνία των γονιών παραμένει αξία ανεκτίμητη και αναλλοίωτη στο χρόνο. Η έναρξη της κατάκτησης μιας σχετικής ελευθερίας από την πλευρά του παιδιού είναι στην ουσία μια πρώτη νίκη του στον καθημερινό αγώνα με τους γονείς. Από την άλλη, είναι και μια συνειδητοποίηση από τη μεριά των γονιών ότι το βλαστάρι τους δεν είναι πλέον μωρό, αλλά μια αυτόνομη οντότητα, μπορεί να βγει μόνο του στο δρόμο χωρίς να το πατήσει ένα αυτοκίνητο και χωρίς να χάσει το χαρτζιλίκι του. Πέρα από την πλάκα, όμως, θέλει πολλή προσπάθεια τόσο από τους γονείς να καταλάβουν ότι το πιτσιρίκι που προστάτευαν σαν το πιο εύθραυστο αντι-
29.03.2017
κείμενο του κόσμου είναι πλέον σε θέση να βγει και μόνο του στον κόσμο, χωρίς την συνεχή επίβλεψή τους, όσο και από τα παιδιά, που καλούνται τώρα να πείσουν τον μπαμπά και τη μαμά ότι είναι σε θέση να βρίσκονται έξω από το σπίτι, έχοντας συναίσθηση των όποιων κινδύνων. Ότι μπορούν να τους έχουν εμπιστοσύνη και να μην χρειάζεται να καρδιοχτυπούν κάθε φορά που τους λένε ότι θα πάνε μια βόλτα με ένα φίλο. Τώρα βέβαια τα γράφω αυτά και μου έρχεται στο μυαλό ο πρώτος μου ξάδελφος που σε μια από τις πρώτες εξόδους μόνος του, σε ηλικία 12 ετών, διαβεβαίωσε τη μητέρα του ότι πάει για ποδήλατο με τον κολλητό του στο πάρκο κάτω από το σπίτι τους και από την Κηφισιά βρέθηκε στη Λούτσα (!) κινητοποιώντας μέχρι και την Αστυνομία. Γιατί καλά όλα αυτά, αλλά το κλειδί βρίσκεται στη λέξη «εμπιστοσύνη» και στην καλά δομημένη προσωπικότητα του παιδιού που είναι στο μεταίχμιο της παιδικής με την εφηβική ηλικία. Και κυρίως σε αυτό το δεύτερο
ΣΥΖΗΤΩΝΤΑΣ είναι που καλούνται οι γονείς να κάνουν την περισσότερη δουλειά. Δικό τους μέλημα είναι να μάθουν τα παιδιά από μικρά να δρουν ανεξάρτητα και αυτόνομα, με πλήρη συνειδητοποίηση και γνώση των κινδύνων που μπορεί να αντιμετωπίσουν. Εντάξει, οι εποχές που οι μπαμπάδες και οι μαμάδες έλεγαν στα παιδιά τους να προσέχουν ακόμα και τις Κόκα Κόλες στα πάρτι μάλλον έχουν παρέλθει ανεπιστρεπτί. Όμως οι γονείς είναι πάντα γονείς και θα νοιάζονται για ό,τι κάνουν τα παιδιά τους, για όποιον βλέπουν, ακόμα και για τον αέρα που αναπνέουν. Πότε και πώς δίνουμε ελευθερία; «Φτου ξελευτερία» λοιπόν για τα παιδιά. Έστω και λίγη. Αλλά σε ποια ηλικία και κάτω από ποιες συνθήκες; Πότε είναι σωστό και θεμιτό από την πλευρά των γονιών να αρχίσουν να παραχωρούν κομματάκια προσωπικού χώρου και χρόνου; Ο ειδικοί επισημαίνουν ότι το πρώτο τεστ γίνεται, κατά κανόνα,
λίγο μετά τα 13 χρόνια, όταν το καμπανάκι της εφηβείας έχε πλέον χτυπήσει για τα καλά. Η πρώτη έξοδος μπορεί να μεταφραστεί σε μικρές βόλτες σε κοντινά πάρκα με φίλους, ή μια ομαδική έξοδο στο σινεμά για εκείνο το έργο που «έχουν δει όλα τα παιδιά στο σχολείο». Έχουν ήδη προηγηθεί επισκέψεις σε σπίτια συμμαθητών για διάβασμα και παιχνίδι, αλλά αυτό δεν μετράει πολύ, γιατί υπάρχει το άγρυπνο μάτι της άλλης μαμάς ή του άλλου μπαμπά, έστω κι αν δεν βρίσκονται μαζί στο δωμάτιο. Όταν αυτό το πρώτο τεστάκι στεφθεί με επιτυχία, τα παιδιά προβιβάζονται. Από τις απογευματινές βόλτες, ένα ή δύο χρόνια μετά, περνούν στις βραδινές. Όταν πλέον μπορούν να στέκονται μόνα τους σε ένα καφέ και σε ένα πάρτι, έχοντας, όμως, τη σιγουριά ότι κάπου εκεί έξω είναι ο μπαμπάς ή η μαμά και τους περιμένει στο αυτοκίνητο. Γιατί, οι παιδοψυχολόγοι είναι κατηγορηματικοί: Ειδικά τον πρώτο καιρό θα ήταν καλό οι γονείς να περιμένουν τα παιδιά τους σε αυτές τις μικρές, δοκιμαστικές εξόδους και
29 να τα γυρίζουν οι ίδιοι στο σπίτι, ενώ είναι απαραίτητο να γνωρίζουν με ποιους έχουν βγει και ανά πάσα στιγμή να μπορούν να τα βρουν. Παράλληλα, είναι σημαντικό να υπάρχουν συγκεκριμένοι κανόνες εισόδου και εξόδου, μια ώρα την οποία θα πρέπει να επιστρέφουν στην πατρική εστία. Κυρίως για να συνειδητοποιήσουν τη σοβαρότητα του να είναι κανείς έξω μόνος του, χωρίς γονεϊκή επίβλεψη και για να μπορούν να δημιουργήσουν μια σχέση εμπιστοσύνης με τους γονείς τους, προκειμένου κάθε φορά να διεκδικούν λίγη ώρα παραπάνω με τους φίλους, λίγο ακόμα χαρτζιλίκι, λίγη απόσταση παραπάνω... Κι όταν αυτό γίνει, όταν η εμπιστοσύνη έχει εδραιωθεί και από τις δύο πλευρές, αυτό είναι το πρώτο σημάδι ότι το παιδί αρχίζει να μπαίνει στο κλαμπ των μεγάλων. Τότε είναι που αρχίζουν τα χτυποκάρδια στον καναπέ για τους γονείς και θα κρατήσουν για πολύ ακόμα, ίσως μάλιστα να μην τελειώσουν ποτέ.
1 30
ΣΥΖΗΤΩΝΤΑΣ
8
29.03.2017
Ό,τι αρχίζει ωραία, συνεχίζει με πόνο Το παιδί που περπατάει, θα πέσει. Εκείνο που διεκδικεί, θα πληγωθεί. Αλλά χάρη στον λόγο θα εξελιχθεί. Τα πιο σημαντικά ορόσημα του 2ου έτους είναι τελικά εκείνα που οδηγούν στο χτίσιμο του χαρακτήρα ενός παιδιού.
ΤΟΥ ΙΟΡΔΑΝΗ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΥ
M 1 ΣΤΑ 5
ζευγάρια στην Ελλάδα αντιμετωπίζει προβλήματα υπογονιμότητας
Μία σημαντική διαφορά του ανθρώπου από τα υπόλοιπα θηλαστικά είναι ότι αποτελεί το μοναδικό που συναντάται ταυτόχρονα και στις πέντε ηπείρους, πράγμα που κατάφερε χάρη στον λόγο. Σκεφτείτε να μπορούσαν οι ελέφαντες να ειδοποιήσουν τα υπόλοιπα μέλη της οικογένειάς τους ότι κάπου πιο μακριά υπάρχει περισσότερη τροφή και νερό. Θα ήταν ένας τρόπος διασποράς τους. Αυτό λοιπόν το κατάφερε ο άνθρωπος, αρχικά με τον προφορικό και αργότερα με τον γραπτό λόγο, μεταδίδοντας πληροφορίες και ενημερώνοντας την υπόλοιπη ομάδα για τις συνθήκες που επικρατούσαν αλλού, με αποτέλεσμα να φτάσει σε όλα τα μήκη και τα πλάτη του πλανήτη. Ο λόγος λοιπόν. Το μόνο ορόσημο που μέχρι τώρα δεν είχαμε αναπτύξει σε αυτή τη στήλη, απλά επειδή το ενός έτους παιδί μας δεν είχε ακόμη μιλήσει. Είχε στηρίξει το σώμα του σε καθιστή και όρθια θέση, είχε αποκτήσει λεπτές κινήσεις, βλεμματική επικοινωνία, γύριζε στο όνομά του, όμως ακόμα δεν είχε εξελιχθεί στον λόγο. Τώρα που πλέον περνάμε στην επόμενη αναπτυξιακή φάση, των 18 μηνών, το νήπιό μας πια (η βρεφική ηλικία ανήκει στο παρελθόν) είναι έτοιμο να εμπλουτίσει ό,τι κατέκτησε ως τώρα και βέβαια να επικοινωνήσει λεκτικά. Τα περισσότερα παιδιά σε αυτό το στάδιο της ζωής τους εκφέρουν λίγες λέξεις, άλλα γύρω στις 5 (μαμά, μπαμπά, γιαγιά, κ.λπ.) και άλλα γύρω στις 40... Υπάρχουν βέβαια κι εκείνα που φτάνουν ως τα
31
ΣΥΖΗΤΩΝΤΑΣ
29.03.2017
δύο έτη και ακόμα δεν λένε παρά ελάχιστες. Συνήθως δίνουμε στο παιδί χρόνο, επειδή το καθένα έχει τους δικούς του ρυθμούς, αλλά αν φτάσουμε κοντά στα 2,5 έτη και ο λόγος είναι στάσιμα φτωχός, τότε μπορεί να χρειαστεί περαιτέρω εκτίμηση από τον παιδίατρο. Τα νήπια των δύο ετών συνηθίζουν να επαναλαμβάνουν ό,τι ακούνε, κυρίως το τελευταίο μέρος της λέξης ή της φράσης, εμφανίζουν δηλαδή ηχολαλία, ένα φυσιολογικό στάδιο της εξέλιξης και μέρος της αυτοεκπαίδευσης τους. Συχνά αναφέρονται στα ίδια με το όνομά τους, δηλαδή μιλάνε στο γ΄ πρόσωπο. Τέλος, διασκεδάζουν να ακούνε τους εαυτούς τους να τραγουδάνε, γι’ αυτό και η ηλικία αυτή είναι η ιδανικότερη για να έρθει ένα παιδί σε επαφή με τη μουσικοκινητική αγωγή. To νήπιο των 18 μηνών βαδίζει πλέον με άνεση και μάλιστα αρχίζει να τρέχει, ενώ όταν θέλει μπορεί και σταματά απότομα χωρίς να χάνει την ισορροπία του - αδυνατεί όμως να αλλάξει πορεία για να αποφύγει κάποιο εμπόδιο. Μπορεί να ανεβεί και να κατεβεί σκαλοπάτια, αρκεί να κρατιέται από την κουπαστή. Χαρακτηριστική κίνηση μάλιστα είναι η τοποθέτηση και των δύο ποδιών σε κάθε σκαλί προτού ανεβεί στο επόμενο. Ως προς τη λεπτή κινητικότητα τα νήπια αυτής της ηλικίας μπορούν να χτίζουν έναν πύργο με 3 ή 4 κύβους. Μπορούν να πιάσουν ένα πολύ μικρό αντικείμενο, ενώ αρχίζουν να χρησιμοποιούν καλύτερα το κουτάλι. Σε αυτή την ηλι-
κία ξεκινούν και τις πρώτες ζωγραφιές, μουτζούρες βασικά, που όμως τους αρέσουν πολύ. Πιάνουν τον μαρκαδόρο με τριποδική λαβή (δηλαδή ανάμεσα στον αντίχειρα και τα δύο πρώτα δάχτυλα) ή με ολόκληρη την παλάμη. Στο δεύτερο έτος αρχίζουν και οι «κρίσεις θυμού» (temper tantrums). Πρόκειται για κρίσεις υπερβολικού κλάματος και γκρίνιας, με έντονο εκνευρισμό και πείσμα, με το νήπιο να χτυπιέται στο πάτωμα ή να ξεσπάει τόσο αιφνίδια, όσο μια καλοκαιρινή βροχούλα, με συνηθέστερο αίτιο το ότι δεν έχει γίνει το δικό του. Πίσω από αυτή τη συμπεριφορά ωστόσο, κρύβεται η ανάγκη του να δοκιμάσει τα όριά του, τεστάροντας παράλληλα και τα όρια των γονέων του. Προσπαθεί δηλαδή να κατανοήσει μέχρι ποιο σημείο μπορεί να διεκδικήσει σε αυτό τον κόσμο, ερχόμενο σε σύγκρουση με αυτούς που το ορίζουν, δηλαδή τους γονείς του. Άλλες φορές η κρίση θυμού δεν έχει εξήγηση, όμως σε κάθε περίπτωση οι γονείς οφείλουν να θέσουν τα όρια, ακριβώς τώρα που οι «διεκδικητές» τα αμφισβητούν. Η συζήτηση και η ψυχραιμία είναι σημαντικά διπλωματικά όπλα, αλλά μόλις λήξει το θερμό επεισόδιο. Κατά τη διάρκεια της κρίσης σημαντικό είναι ο γονέας να εξασφαλίσει την ασφάλεια του παιδιού, αφήνοντάς το σε κάποιο χώρο όπου δεν κινδυνεύει. Να το αφήσει να κλαίει, να το αφήσει ακόμη και μόνο, αν το παιδί δεν επιζητά την αγκαλιά και γενικώς να του επιτρέψει να εκτονωθεί. Μετά όμως, θα πρέπει να του κάνει μια
ΠΊΣΩ ΑΠΌ ΤΙΣ ΚΡΊΣΕΙΣ ΘΥΜΟΎ ΚΡΎΒΕΤΑΙ Η ΑΝΆΓΚΗ ΤΟΥ ΝΗΠΊΟΥ ΝΑ ΔΟΚΙΜΆΣΕΙ ΤΑ ΌΡΙΆ ΤΟΥ, ΤΕΣΤΆΡΟΝΤΑΣ ΠΑΡΆΛΛΗΛΑ ΚΑΙ ΤΑ ΌΡΙΑ ΤΩΝ ΓΟΝΈΩΝ ΤΟΥ. στοχευμένη κουβέντα, με στόχο το παιδί να συνειδητοποιήσει τα όριά του μέσα από το συγκεκριμένο επεισόδιο. Οι κρίσεις θυμού είναι παροδικό φαινόμενο. Το στοίχημα των γονέων είναι να μην τους επιτρέψουν να γίνουν μόνιμες, γιατί τότε καταλήγουν σε κρίσεις χειρισμού. Κάπου εδώ σταματά και αυτό το δύσκολο πρώτο εξάμηνο του δεύτερου έτους. Το παιδί είναι νήπιο πλέον, όχι βρέφος. Τρέχει, άρα είναι σίγουρο ότι θα πέσει. Διεκδικεί, άρα είναι σίγουρο ότι θα «πληγωθεί». Αν τους προηγούμενους μήνες γυμνάζαμε το σώμα και το νου από την μπρούμυτα θέση και τη συνεχή ενασχόληση, τώρα πρέπει να γυμνάσουμε τον χαρακτήρα και την προσωπικότητα. Χτίστε ειλικρινή σχέση με το παιδί σας, χωρίς να φοβάστε ούτε την «πτώση», ούτε τον «τραυματισμό».
Η σειρά HELENVITA® Βaby σχεδιάστηκε για να ικανοποιεί τις εξελισσόμενες ανάγκες της αναπτυσσόμενης βρεφικής επιδερμίδας. Με μύρτιλο και βαμβάκι, συστατικά που προστατεύουν την ευαίσθητη βρεφική και παιδική επιδερμίδα.
ME ΤΗΝ AΓΟΡΑ
ALL OVER CLEANSER 1Lt
ΔΩΡΟ
NAPPY RASH CREAM ΑΞΙΑΣ 8,5 € !
ME ΤΗΝ AΓΟΡΑ
BODY MILK
ΔΩΡΟ
200ML
HANDS CLEANSING GEL ΑΞΙΑΣ 6 € !
Γι’ αυτούς που αγαπάς Λεωφ. Κηφισού 132 Τ.Κ. 121 31 Περιστέρι Τηλ. κέντρο: 210 51 99 200 Fax: 210 51 44 279 e-mail: info@pharmex.gr www.pharmex.gr Η εταιρεία ΦΑΡΜΕΞ Α.Ε. είναι πιστοποιημένη κατά EN ISO 9001:2008
www.helenvita.gr
Helenvita
περισσότερο
32
ΣΥΖΗΤΩΝΤΑΣ
Baby-led Weaning
Η πρωτοβουλία στο μωρό ΠΆΝΩ ΑΠΌ
246 εκατομμύρια παιδιά (ηλικίας 5 έως 17 ετών) στον κόσμο εργάζονται
ΤΟΥ ΙΟΡΔΑΝΗ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΥ
Το αναμασάμε συχνά τον τελευταίο καιρό θέλοντας να αποφύγουμε τα αμάσητα στα μωρά μας. Η καθοδηγούμενη από το βρέφος εισαγωγή στις στερεές τροφές ναι μεν είναι μόδα, αλλά έχει συγκεκριμένα οφέλη, τα οποία καλό είναι να ξεκαθαρίσουμε προτού βιαστούμε να τη αποθεώσουμε.
29.03.2017
Β
ρισκόμαστε ήδη στο μακρινό 2017 και οι εξελίξεις, κυρίως στην τεχνολογία, είναι καταιγιστικές: από τα drones και τα smartphones ως την ανακάλυψη 7 πλανητών δυνητικά κατοικήσιμων. Για κάποιον ανεξήγητο λόγο όμως σε θέματα που αφορούν τον άνθρωπο, όσο ξεμακραίνουμε, αντί να “επιστρέφουμε” στο μέλλον, οδεύουμε στο παρελθόν. Έτσι, ο θηλασμός έπαψε να είναι ταμπού και το co-sleeping να ενοχοποιείται ως αιτία κακής συμπεριφοράς και σεξουαλικού αποπροσανατολισμού του παιδιού. Στο ίδιο πλαίσιο, ενώ τα multi γίνονται πιο «φονικά», το πιρούνι της γιαγιάς που πατά τη βραστή πατάτα και τη λιώνει, παίρνει την εκδίκησή του στο καρεκλάκι φαγητού του σύγχρονου βρέφους.
Baby-led Weaning: τι είναι;
Ο λόγος για το Baby-led Weaning (BLW), δηλαδή τον καθοδηγούμενο από το μωρό απογαλακτισμό, που διαδίδεται ταχύτατα στους νέους γονείς. Προ-
29.03.2017
ΣΥΖΗΤΩΝΤΑΣ
σωπικά διαφωνώ με τον όρο που χρησιμοποιείται διεθνώς, διότι η λέξη weaning δεν αποδίδει τη μετάβαση στις μη λιωμένες στερεές τροφές, αλλά τον απογαλακτισμό. Ο απογαλακτισμός ωστόσο γίνεται άνετα και με τις έτοιμες προπαρασκευασμένες κρέμες. Το BLW όμως ξεκίνησε ως ένας τρόπος για να μάθει το βρέφος να τρώει στερεές τροφές με το χέρι του και όχι με το κουτάλι, δοκιμάζοντας μόνο του και όχι αποδεχόμενο παθητικά ό,τι του δίνουν.
Ποιες είναι οι προϋποθέσεις;
Το BLW απαιτεί στήριξη του κεφαλιού και σε μεγάλο βαθμό του κορμού. Θα πρέπει δηλαδή το μωρό να μπορεί να κάθεται σχεδόν σταθερά στο καρεκλάκι του και ακόμα καλύτερα χωρίς να χρειάζεται να στηρίζει την πλάτη του - προϋποθέσεις που καθιστούν το BLW πιο ασφαλές και αποτελεσματικό μετά την ηλικία των 8 μηνών. Επίσης, δεν χρειάζεται να πούμε πως το βρέφος πρέπει να έχει την τάση να φάει, πράγμα που καταλαβαίνουμε όταν το βλέπουμε να μας κοιτά με περιέργεια την ώρα του φαγητού και όταν ανοίγει το στόμα του μόλις πλησιάσουμε το κουτάλι ή την τροφή.
Μόδα για εναλλακτικούς ή ανάγκη;
Για ποιον λόγο όμως να στραφούμε σε μια τέτοια επιλογή, όταν το μπλέντερ τα κάνει όλα πιο εύκολα; Είναι το BLW μια μόδα για εναλλακτικούς γονείς ή μια ουσιαστική ανάγκη; Η απάντηση βρίσκεται κάπου στη μέση. Ναι, δυστυχώς το BLW έχει πάρει διαστάσεις εναλλακτικής πρακτικής για την οποία μπορεί να καυχιούνται κάποιοι γονείς, χωρίς να κατανοούν ότι η πρακτική αυτή ακολουθείται για την ανάπτυξη της βούλησης του βρέφους. Και εδώ κρύβεται όλη η αξία του BLW. Ο άνθρωπος εξερευνά αρχικά μέσω του στόματος. Σε αυτή τη χρονική φάση ούτε περπατά, ούτε μιλά. Συνεπώς ο μόνος τρόπος να ανακαλύψει το καθετί είναι να το πιάσει, να εκτιμήσει την υφή και τη δομή του και στη συνέχεια να το βάλει στο στόμα, αξιολογώντας πάλι τις διαστάσεις του και βέβαια τη γεύση του. Εάν λοιπόν η νέα τροφή, π.χ. το μήλο, είναι απλά μια μαλακή άμορφη μάζα με γεύση μήλου, η οποία πάει κατευθείαν στο φάρυγγα και μάλιστα χωρίς κρίση, τότε το βρέφος χάνει την ευκαιρία να πιάσει το μήλο και να νιώσει στα δάχτυλά του αν είναι σκληρό ή όχι, αν κόβεται εύκολα ή όχι, αν γλιστράει ή όχι και ως εκ τούτου να ορίσει τη δύναμη που πρέπει να εφαρμόσει για να το συγκρατήσει ή ακόμη και να το χτυπήσει πάνω στο τραπέζι ώστε να διαπιστώσει πώς κομματιάζεται. Αλλά, αλήθεια, σε τι ωφελεί όλη αυτή η ανεξαρτησία; Μα πρόκειται ακριβώς για ένα από τα πρώτα βήματα ανεξαρτησίας του ανθρώπου. Ο γονιός μεταδίδει στο παιδί του ότι μπορεί να επιλέξει το ίδιο τι θα φάει, ανάλογα με αυτό που του αρέσει. Και το παιδί κατανοεί πως το φαγητό είναι δική του επιλογή και η κατάποση κατάκτησή του. Συνεπώς το BLW είναι για το παιδί ένας τρόπος να αγαπήσει το φαγητό, μιας και αυτό γίνεται εξερεύνηση και παιχνίδι. Για τους γονείς πάλι είναι μια καλή άσκηση ώστε να δεχτούν ότι «τα παιδιά δεν είναι παιδιά τους», όπως έλεγε ο ποιητής, αλλά «οι γιοι και οι κόρες της λαχτάρας της Ζωής για τη Ζωή» (Χαλίλ Γκιμπράν, “Ο προφήτης”). Με άλλα λόγια να αποδεχτούν ότι τα παιδιά είναι άνθρωποι ξεχωρι-
33
ΤΟ BLW ΘΕΩΡΕΊΤΑΙ ΚΑΙ ΈΝΑ ΜΈΤΡΟ ΚΑΤΆ ΤΗΣ ΠΑΧΥΣΑΡΚΊΑΣ,ΜΙΑΣ ΚΑΙ ΤΟ ΠΑΙΔΊ ΈΧΕΙ ΤΗ ΔΥΝΑΤΌΤΗΤΑ ΝΑ ΕΠΙΛΈΞΕΙ ΤΗ ΓΕΎΣΗ, ΑΛΛΆ ΚΑΙ ΤΗΝ ΠΟΣΌΤΗΤΑ ΤΟΥ ΓΕΎΜΑΤΟΣ,ΑΝΆΛΟΓΑ ΜΕ ΤΙΣ ΜΕΤΑΒΟΛΙΚΈΣ ΑΝΆΓΚΕΣ ΤΟΥ. στοί και άρα έχουν κριτήριο και κριτική σκέψη. Η επαφή με την τροφή είναι μια πρώτης τάξεως ευκαιρία για να αρχίσει αυτό να γίνεται κτήμα όλης της οικογένειας.
Στο δια ταύτα
Καλές επιλογές για να ξεκινήσει το βρέφος τη δοκιμή των στερεών τροφών είναι η μπανάνα και η ψητή πατάτα, λιωμένα απαλά με το πιρούνι και αφημένα μπροστά του. Το κρέας στην αρχή είναι καλύτερο να προσφέρεται σε μεγάλο κομμάτι, από το οποίο θα ρουφήξει τα υγρά του, ενώ επίσης και ο κιμάς αποτελεί μια καλή εναλλακτική. Άλλες επιλογές είναι το τυρί, το βρασμένο αβγό, η γωνία του ψωμιού, τα μαλακά, χωρίς ζάχαρη, μπισκότα και γενικά οτιδήποτε προσφέρει κάποιου είδους λαβή, όπως το μπρόκολο και το καρότο, πάντα βρασμένα (αξίζει να δει κανείς στο youΤube τα σχετικά βίντεο). Ακόμα και οι πρώτες κρέμες θα μπορούσαν να δοθούν χωρίς κουτάλι και χωρίς το άγχος του πνιγμού, ώστε να μάθει το βρέφος να δοκιμάζει με τα χέρια του. Αυτό το τελευταίο, το άγχος του πνιγμού, είναι ίσως ο πιο ανασταλτικός παράγοντας στη μετάβαση της ελεύθερης δοκιμής των στερεών τροφών. Εννοείται πως όσο μεγαλώνει το μωρό, τόσο πιο άνετα θα μπορεί να δοκιμάσει το BLW, όμως - ο αντίλογος λέει πως - αν δεν εκπαιδευτεί από νωρίς στη μάσηση, αργότερα θα δυσκολευτεί και στα εύκολα. Η μάσηση άλλωστε δεν προϋποθέτει δόντια, αλλά γνάθους. Επιπλέον, με το κουτάλι η τροφή πάει κατευθείαν στο πίσω μέρος της στοματικής κοιλότητας, καθιστώντας πιο πιθανό τον πνιγμό. Αντίθετα, όταν τα μωρά ελέγχουν μόνα τους ό,τι μπαίνει στο στόμα τους, είναι πιο δύσκολο να το στείλουν στον οπισθοφάρυγγα αυτόματα, χωρίς πρώτα να το έχουν μασήσει. Με το κουτάλι παρακάμπτεται και καταργείται αυτό ακριβώς το πρώτο στάδιο της μάσησης. Ωστόσο επειδή ο κίνδυνος πνιγμού είναι πάντα υπαρκτός, είναι φρόνιμο οι γονείς να συμβουλευτούν τον παιδίατρό τους σχετικά με τις πρώτες βοήθειες σε περίπτωση πνιγμού, ειδικά αν αποφασίσουν να εφαρμόσουν το BLW. Το BLW θεωρείται επιπλέον ένα μέτρο κατά της παχυσαρκίας, μιας και το παιδί έχει τη δυνατότητα να επιλέξει τη γεύση, αλλά και την ποσότητα του γεύματος, ανάλογα με τις μεταβολικές ανάγκες του. Για τους γονείς όμως που πιστεύουν ότι τελικά δεν λαμβάνει τις απαραίτητες θερμίδες το μωρό τους, υπάρχει η εναλλακτική του συνδυασμού και των δύο μεθόδων. Στην αρχή των γευμάτων μπορούν να δίνουν μικρές μπουκιές και κατόπιν να συνεχίζουν με το κουτάλι. Το BLW δεν είναι ίσως τόσο μεγάλη υπόθεση όσο τελευταία συζητιέται, ούτε κάποιο φοβερό κατόρθωμα. Επίσης δεν είναι ο μόνος τρόπος για να νιώσει αυτοπεποίθηση και ελευθερία το παιδί. Είναι περισσότερο μια καλή αρχή για εμάς τους ίδιους τους γονείς να διαχειριστούμε την ανεξάρτητη φύση του παιδιού μας.
Για όλα τα παιδιά όλων των ικανοτήτων Παιδιά και όρια Όταν ένα παιδί επίτηδες πετά τα παιχνίδια του στο πάτωμα ή δεν σταματά να «γκρινιάζει» και να ζητά μία επιπλέον λιχουδιά στο εστιατόριο ή στο super market, φαίνεται ότι επαναλαμβανόμενα αμφισβητεί τα όρια που του έχουν τεθεί. Η προσπάθεια να αναθρέψουμε ένα υπεύθυνο και συνεργάσιμο παιδί χωρίς την ύπαρξη κανόνων αντίστοιχων της ηλικίας του είναι σαν να προσπαθούμε να μεγαλώσουμε ένα χρυσόψαρο έξω από τη γυάλα. Οι κανόνες είναι αναγκαίοι γιατί: • Ετοιμάζουν το παιδί για τον πραγματικό κόσμο. Οι κανόνες παρέχουν το γενικό πλαίσιο έτσι ώστε το παιδί να μάθει τι αναμένουμε από αυτό και τι θα συμβεί αν δεν ακολουθήσει αυτούς τους κανόνες. • Μαθαίνουν στο παιδί πώς να συναναστρέφεται με άλλους ανθρώπους. Αρκετοί κανόνες είναι δείγματα καλής συμπεριφοράς. • Οργανώνουν το παιδί. Οι συγκεκριμένοι κανόνες βοηθούν το παιδί να οργανωθεί καλύτερα και να ξέρει τι να περιμένει • Βοηθούν το παιδί να νιώθει ικανό. Ξεκάθαρα όρια – ξεκάθαρες σχέσεις. Το παιδί ξέρει μέχρι που «φτάνει» και δεν δοκιμάζει διαρκώς τους γονείς του. • Προστατεύουν το παιδί. Ανεξαρτήτως του πόσο συχνά το παιδί συμπεριφέρεται σαν να επιθυμεί τον έλεγχο, η αίσθηση υπερβολικής δύναμης στα χέρια του είναι τρομακτική. • Βοηθούν το παιδί να αισθάνεται ασφάλεια. • Αυξάνουν την αυτοπεποίθηση. Αν σταδιακά διευρυνθούν τα όρια που έχουν τεθεί στο παιδί, τότε αυτό θα νιώσει πιο σίγουρο για τον εαυτό του καθώς θα έχει εισπράξει την εμπιστοσύνη των γονιών του.
Θέτοντας όρια Σιγουρευτείτε ότι τα όρια που θέτετε αντιστοιχούν στην ηλικία του παιδιού και στο αναπτυξιακό στάδιο το οποίο βρίσκεται, ώστε να ενισχύεται η φυσική τάση του να μαθαίνει, να εξερευνεί τον κόσμο και να εξασκεί νέες δεξιότητες. Πώς όμως γίνεται αυτό; • Μην είστε πολύ αυστηροί. Φτιάξτε κανόνες που να αντιστοιχούν στην ηλικία και τις ικανότητες του παιδιού. • Μην είστε πολύ «εύκολοι». Μην ικανοποιείτε κάθε επιθυμία του παιδιού. Αν δεν υπάρχουν συνέπειες στη συμπεριφορά του, ή δίνετε κενές απειλές, δεν βοηθάτε το παιδί σας να μάθει να λειτουργεί υπεύθυνα. • Να είστε συνεπείς. Όταν επιτρέπετε μία συμπεριφορά την μία μέρα και την επόμενη αντιδράτε σε αυτή, τότε μπερδεύετε το παιδί. • Να είστε ανοιχτοί στην διεύρυνση των κανόνων. • Δώστε φωνή στο παιδί. Θέτοντας και εφαρμόζοντας κανόνες σε ένα περιβάλλον αγάπης, όχι μόνο προστατεύουμε το παιδί, αλλά παράλληλα αυξάνουμε και τις δεξιότητες συνεργασίας και αποδοχής. Πέραν του περιορισμού, τα όρια που τίθενται στα παιδιά τους παρέχουν την ασφάλεια που χρειάζονται ώστε να εξελιχθούν και να γίνουν πιο υπεύθυνα και ανεξάρτητα καθώς μεγαλώνουν.
Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με τα όρια, τους κανόνες, τη συμβουλευτική γονέων και την ψυχοπαιδαγωγική παρέμβαση καλέστε για ένα ραντεβού με την εξειδικευμένη ομάδα του Εργαστηρίου Ψυχοκινητικής (Αναπαύσεως 18, Βριλήσσια Τ 2108100508 | www.psychomotor-athens.gr )
34
ΕΡΕΥΝΩΝΤΑΣ
29.03.2017
ΠΑΡΚΟ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ
Πώς μερικά επτάχρονα βγάζουν συμπεράσματα για το φαινόμενο του θερμοκηπίου και τι σχέση έχει το γιαούρτι με την ψυχολογία μας; Αναζητήσαμε τις πρόσφατες έρευνες και καταλήξαμε στο ότι κάποιες φορές η επιστήμη ξεπερνάει τη... φαντασία.
ΤΗΣ ΕΥΗΣ ΣΑΛΤΟΥ
Η ορμόνη κατά της παχυσαρκίας
Μία από τις επιστημονικές ειδήσεις του Μαρτίου που προκάλεσε ενθουσιασμό, προήλθε από τις ΗΠΑ και από ελληνικά χείλη: Ορμόνη στα οστά μπορεί να καταστείλει την όρεξη και να μειώσει την ποσότητα της τροφής. Δύο Ελληνίδες – η αναπληρώτρια καθηγήτρια Σταυρούλα Κουστένη και η συνεργάτιδά της ερευνήτρια Ιωάννα Μόσιαλου – από το τμήμα Φυσιολογίας και Κυτταρικής Βιοφυσικής του ιατρικού κέντρου του Πανεπιστημίου Κολούμπια της Νέας Υόρκης, έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό Nature. Η συγκεκριμένη ορμόνη των οστών, που ανακάλυψαν οι ερευνήτριες, ονομάζεται λιποκαλίνη 2, επεμβαίνει στο μεταβολισμό, καθώς εμπλέκεται στην έκκριση της ινσουλίνης και βελτιώνει την αντοχή στη γλυκόζη, όπως έδειξαν μελέτες σε πειραματόζωα. Κι όπως επισημαίνουν, θα μπορούσε κάλλιστα να αξιοποιηθεί κατάλληλα για τον έλεγχο της παχυσαρκίας στο μέλλον, τη θεραπεία του διαβήτη τύπου 2 και άλλων μεταβολικών διαταραχών.
Ερευνητές ετών 7 βοηθούν σε περιβαλλοντική έρευνα
Περίπου 3.500 μαθητές από 66 σχολεία της Σουηδίας συνέβαλαν με τις μετρήσεις και τα δείγματα που πήραν, σε μια ερευνητική μελέτη του Πανεπιστημίου της Ουψάλα, σχετικά με την υπερθέρμανση του πλανήτη, που δημοσιεύεται στο περιοδικό Scientific Reports. Οι μαθητές, ηλικίας 7 έως 9 ετών, ανέλαβαν το ρόλο του επιστήμονα στα τέλη του φθινοπώρου του 2016. Οι μετρήσεις τους έδειξαν ότι το νερό παραμένει συχνά πολύ ψυχρότερο σε σχέση με τον αέρα, ο οποίος επηρεάζεται από την υπερθέρμανση του πλανήτη, φαινόμενο που, όπως εξηγούν οι επιστήμονες, βοηθά στη συγκράτηση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου. Μάλιστα, μία σύγκριση με αυτοματοποιημένες μετρήσεις της θερμοκρασίας του αέρα και του νερού σε 14 λίμνες σε όλο τον κόσμο, επιβεβαίωσαν τα αποτελέσματα των μαθητών.
Να αλλάζετε συχνά τις πιτζάμες σας!
Πόσο καθαρά είναι τα ρούχα που φοράτε το βράδυ στον ύπνο; Οι περισσότεροι, πάντως, θεωρούν πως οι πιτζάμες και τα νυχτικά είναι ίσως τα πιο καθαρά ρούχα τους καθώς τα φορούν, αφού έχουν κάνει ντους, προτού πέσουν στο κρεβάτι. Βρετανική μελέτη, όμως, στην οποία συμμετείχαν 2.500 άτομα, έδειξε πως σε αυτά ακριβώς τα ρούχα βρίσκουν καταφύγιο μικροοργανισμοί που προέρχονται είτε από το δέρμα μας, είτε από το γαστρεντερικό μας σύστημα και μπορούν να προκαλέσουν λοιμώξεις, όπως για παράδειγμα σταφυλόκοκκο ή E.coli (ένα βακτήριο που προσβάλλει το έντερο), το οποίο ενδέχεται να οδηγήσει και σε κυστίτιδες. Οι ερευνητές διαπίστωσαν πως οι άνδρες συμμετέχοντες στη μελέτη φορούν για τουλάχιστον 13 νύχτες τα ίδια ρούχα, ενώ οι γυναίκες για τέσσερα περισσότερα βράδια. Γι’ αυτό και συμβουλεύουν μικροί και μεγάλοι να αλλάζουν τακτικά πιτζάμες και σεντόνια.
Μεσογειακή διατροφή στην εγκυμοσύνη, μειωμένος κίνδυνος παχυσαρκίας στην παιδική ηλικία Σύμφωνα με μία από τις μεγαλύτερες επιδημιολογικές μελέτες με ελληνικό χρώμα, που δημοσιεύεται στο διεθνές επιστημονικό περιοδικό «Pediatric Obesity», η υιοθέτηση του μοντέλου της μεσογειακής διατροφής κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, σχετίζεται με χαμηλότερο δείκτη μάζας σώματος του παιδιού, χαμηλότερα επίπεδα αρτηριακής πίεσης και μικρότερο κίνδυνο παιδικής παχυσαρκίας. Στη μελέτη της ιατρικής σχολής του Πανεπιστημίου Κρήτης και της ιατρικής σχολής του Πανεπιστημίου Harvard συμμετείχαν 997 έγκυες γυναίκες και τα παιδιά τους από την πολιτεία της Μασαχουσέτης των ΗΠΑ και 569 έγκυες γυναίκες με τα παιδιά τους από την Κρήτη. Μάλιστα, την επιστημονική ευθύνη της μελέτης είχε ο τομέας κοινωνικής ιατρικής του Πανεπιστημίου Κρήτης. Οι ερευνητές, λοιπόν, μέτρησαν την αποδοχή του μοντέλου της μεσογειακής διατροφής στις έγκυες μητέρες και παρακολούθησαν τη σωματική ανάπτυξη του παιδιού, τα επίπεδα αρτηριακής πίεσης, λιπιδίων και ορμονών μέχρι την ηλικία των 8 ετών. Αυτό που διαπίστωσαν ήταν ότι η αύξηση του επιπέδου της μεσογειακής διατροφής κατά τρεις μονάδες στην εγκυμοσύνη σχετίζεται με μειωμένο δείκτη μάζας σώματος, κοιλιακή περίμετρο (ένα σημαντικό παράγοντα κινδύνου για μετέπειτα καρδιομεταβολικά νοσήματα), ποσοστό υποδόριου λίπους, καθώς επίσης και μειωμένα επίπεδα αρτηριακής πίεσης στην παιδική ηλικία. Τα αποτελέσματα αυτά, δε, ήταν παρόμοια και στους δύο πληθυσμούς.
Γιαούρτι εναντίον κατάθλιψης, σημειώσατε 1
Μέχρι τώρα γνωρίζαμε πως η κατανάλωση γιαουρτιού βοηθά στην καλή λειτουργία του εντέρου και στην υγεία της επιδερμίδας και των μαλλιών. Πρόσφατη έρευνα της ιατρικής σχολής του Πανεπιστημίου της Βιρτζίνια όμως, έδειξε πως το γιαούρτι μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως όπλο στη φαρέτρα κατά της κατάθλιψης. Οι ερευνητές, μετά από πειράματα που έγιναν σε ποντίκια, διαπίστωσαν πως τα καλά βακτήρια που υπάρχουν στο έντερο και στο γιαούρτι (γαλακτοβάκιλλοι), έχουν την ιδιότητα να δρουν τόσο κατά της υπέρτασης, όσο και κατά του άγχους και της κατάθλιψης. Πιο συγκεκριμένα, η ποσότητα των καλών αυτών βακτηρίων του εντέρου επηρεάζει τα επίπεδα ενός μεταβολίτη στο αίμα (κυνουρενίνη), που σχετίζεται με την κατάθλιψη. Οι επιστήμονες κατέληξαν στο συμπέρασμα πως όταν οι γαλακτοβάκιλλοι του εντέρου μειώνονταν, ανέβαιναν τα επίπεδα της κυνουρενίνης και μαζί της τα συμπτώματα της κατάθλιψης. Όταν στα ποντίκια χορηγήθηκαν γαλακτοβάκιλλοι μέσω της διατροφής, τα συμπτώματα της κατάθλιψης υποχώρησαν. Αυτό το νέο επιστημονικό εύρημα θα συμβάλλει κάποια στιγμή, όπως ελπίζουν οι ερευνητές, στην αντιμετώπιση της κατάθλιψης με φυσικούς τρόπους. Ωστόσο, δεν θα πρέπει να οδηγηθούμε στο συμπέρασμα πως το γιαούρτι μπορεί να αποτελέσει θεραπεία της νόσου.
38
ΠΙΤΣΙΛΕΣ
29.03.2017
Baobab – Toy Bag!
Το δωμάτιο του παιδιού σας χρειάζεται τακτοποίηση; Σας έχουμε τη λύση! Όμορφοι, πολύχρωμοι σάκοι παιχνιδιών, με χαρούμενα και μοντέρνα σχέδια, θα βάλουν τάξη στα ατελείωτα παιχνίδια, και έτσι θα δημιουργήσετε τον ιδανικό χώρο για πολλές ώρες παιχνιδιού. Οι υφασμάτινοι σάκοι της Nobodinoz διατίθενται σε διάφορα μεγέθη και είναι ιδανικοί για να αποθηκεύσετε τα πάντα, παιχνίδια, ρούχα, αξεσουάρ, κρατώντας έτσι το χώρο σας τακτοποιημένο και καθαρό! Διαθέσιμο σε όλα τα καταστήματα της Flexa.
www.cozykids.gr
Καρεκλάκι Fast
Το παιδί για πρώτη φορά μπορεί να έχει πραγματικά τη δική του θέση στο τραπέζι όπως ένας μεγάλος. Πρακτικό καρεκλάκι Fast της Inglesina σύμφωνα με την πασχαλινή διάθεσή μας σε κόκκινο χρώμα. www.inglesina.gr
Λαμπάδα παγωτό και παιδικό παπούτσι TOMS
Η TOMS χαρίζει ένα ζευγάρι καινούρια παπούτσια σε ένα παιδί που το έχει ανάγκη, για κάθε ζευγάρι που αγοράζετε. Παιδική λαμπάδα παγωτό χωνάκι με αφράτες μπάλες παγωτού και φρούτα! www.milkshakesanddreams.com
1
2
4
8 7
3
6
5
Φόρεμα για κοριτσάκια για μοναδικές εμφανίσεις
Μοναδικό σχέδιο με μεταλλιζέ κλωστή, ανοιχτή πλάτη και πολύχρωμο λουλουδάτο ζωνάκι στη μέση. www.littlenicole.gr
Χειροποίητες παιδικές σκηνές Teepeelicious
Φόρεμα Picnik μακρύ και φούστα Flowers Picnik από 100% βαμβάκι www.macawkid.com
Οι Teepeelicious που σχεδιάζονται και κατασκευάζονται εξολοκλήρου στην Ελλάδα, αποτελούν το ιδανικό δώρο και για αυτό το Πάσχα. Ένα δώρο που θα χαρίσει ατέλειωτες στιγμές χαράς σε μικρούς και μεγάλους, καθώς και όμορφη διακόσμηση όπου τοποθετηθούν. Δωρεάν αποστολή. Έρχονται έτοιμες, δεν χρειάζονται συναρμολόγηση. www.teepeelicious.com τηλ. 6944733759
39
ΠΙΤΣΙΛΕΣ
29.03.2017
Κουβερτάκι και μαξιλαράκι ταξιδιού Dudley SnooziHedz της Trunki
Αποτελείται από μία ζεστή βελούδινη κουβέρτα fleece με θήκη για το αγαπημένο αρκουδάκι και ένα άνετο φουσκωτό μαξιλαράκι με Trunki Grip για να συνδέεται η κουβέρτα με το μαξιλαράκι ώστε να μην γλιστράει. www.mama24h.gr
Το πιο χρωματιστό ανοιξιάτικο σύνολο
Το Florencia Floral Print Dress αποτελεί το must - have της κοριτσίστικης ντουλάπας, που θα τραβήξει τα βλέμματα στα πάρτι, στις βόλτες και σε κάθε άλλη ξεχωριστή περίσταση. Ιδανικός συνδυασμός το κόκκινο μπολερό και τα αξεσουάρ για τα μαλλιά. www.facebook.com/MonsoonChildrenGR
1
2
Ποτέ η λαμπάδα δεν ήταν τόσο προσωπική! Λαμπάδα με το μονόγραμμα του παιδιού! Διαθέσιμες κατόπιν παραγγελίας στο www.proskalo.gr
Λαμπάδα με χειροποίητο μενταγιόν από επίχρυσο ασήμι 925 και σμάλτο. fb : Ioannidi Eleni
4
8 7
3
Magic Leaves & Spring won't leave...
6
5 Συλλεκτικά και ιδιαίτερα
Για αυτό το Πάσχα επιλέξτε συλλεκτικές αρωματικές λαμπάδες και χειροποίητα διακοσμητικά από την ομάδα έκφρασης και δημιουργίας YourMoodesignelements. https://www.facebook.com/YourMoodesignelements
Μετατρεπόμενο πατίνι με κάθισμα
Το Highwaykick είναι ο ιδανικός φίλος για το παιδί σας από 1 έως 5 ετών. Λόγω της σταθερότητας του, αυτό το προϊόν δίνει στα μικρά σας τη δυνατότητα να κινούνται με ασφάλεια και άνεση. Το πατενταρισμένο προστατευτικό μαξιλάρι προσφέρει επιπλέον ασφάλεια. www.scootandride.gr
40
LIKE
29.03.2017
ΦΤΟΥ ΚΑΙ ΒΓΑΊΝΩ 03
2017
ΣΙΝΕΜΑ «Τα Στρουμφάκια: Το χαμένο χωριό Ένα απολαυστικό ταξίδι (και) για τους μεγάλους, που θα συγκινηθούν με τις αναφορές στην κουλτούρα των Στρουμφ.
Αυτό το Πάσχα, τα παιδιά αθλούνται στο ΟΑΚΑ! 4 Mέρες 9 Αθλήματα 13 Προπονητές
To καλύτερο Easter Sports Camp www.playlearnenjoy.gr
42
ΦΤΟΥ ΚΑΙ ΒΓΑΙΝΩ
29.03.2017
Σινεμά
Από τις 30 Μαρτίου στους κινηματογράφους από τη Feelgood και σε 3D. Μεταγλωττισμένη και με υπότιτλους.
Στρουμφάκια. Το χαμένο χωριό.
Τ
α θρυλικά μπλε πλασματάκια εμφανίζονται στην πρώτη αποκλειστικά κινουμένων σχεδίων ταινία τους, βασισμένη στο κλασικό έργο του δημιουργού τους Peyo, για να περιπλανηθούν σε ολοκαίνουργιους κόσμους και να βρουν αναπάντεχους συμμάχους που θα τους αλλάξουν τη ζωή για πάντα. Σε αυτήν τη φρέσκια και ξεκαρδιστική κινηματογραφική στρουμφοπεριπέτεια, ένας μυστηριώδης χάρτης βάζει τη Στρουμφίτα, τον Σπιρτούλη, τον Σκουντούφλη και τον Προκόπη σε ένα συναρπαστικό αγώνα μέσα στο -γεμάτο μαγικά πλάσματα- Απαγορευμένο Δάσος για να βρουν ένα μυστηριώδες χαμένο χωριό, προτού τους προλάβει ο Δρακουμέλ. Επιβάτες ενός τρελού ταξιδιού, γεμάτου δράση και κίνδυνο, τα Στρουμφάκια βρίσκονται μπροστά στην ανακάλυψη του μεγαλύτερου μυστικού σε ολόκληρη τη Στρουμφοιστορία. «Τα Στρουμφάκια: Το χαμένο χωριό» είναι ένα απολαυστικό ταξίδι για τους μεγάλους, που θα συγκινηθούν με τις αναφορές στην κουλτούρα των Στρουμφ, αλλά και για τους μικρούς που θα παρασυρθούν από την ανεπιτήδευτη και αξιαγάπητη φύση των κατοίκων του Στρουμφοχωριού. Στην ελληνική μεταγλώττιση, γράφει τη δική του ιστορία στον στρουμφοκόσμο το νεανικό συγκρότημα Mad Street, που υπογράφει τη μουσική και τους στίχους του τραγουδιού το οποίο ακούγεται στους τίτλους τέλους. Το «Μη Φοβάσαι» προτρέπει όλους τους μικρούς φίλους των Στρουμφ να μη φοβηθούν να ζήσουν μια νέα Στρουμφοπεριπέτεια.
Δημιουργική Απασχόληση
Πώς να κάνετε έναν ελέφαντα να χορέψει στο Playgym
Ο Πού: Στο Playgym, Αναπαύσεως 18 Βριλήσσια
ι Άγγελος Αγγέλου και Έμη Σίνη παρουσιάζουν το Σάββατο 8 Απριλίου 2017 στις 6 το απόγευμα το βραβευμένο με Α' Κρατικό Βραβείο βιβλίο τους «Πώς να κάνετε έναν ελέφαντα να χορέψει» στο Playgym. Ένα βιβλίο που, με τον πιο διασκεδαστικό τρόπο, αποδεικνύει ότι όλα μπορεί να τα καταφέρει κανείς… αρκεί να μετατρέψει την αδυναμία του σε δύναμη! Οι μικροί μας φίλοι θα κατασκευάσουν και θα ζωγραφίσουν μαζί με τους συγγραφείς, κάνοντας τα μικρά μεγάλα και τα αδύνατα δυνατά και, στο τέλος, έναν ελέφαντα να... χορέψει! Το βιβλίο, εικονογραφημένο από τη Σοφία Τουλιάτου, κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Παπαδόπουλος. Η διάρκεια της εκδήλωσης είναι 60 λεπτά χωρίς διάλειμμα και αφορά παιδιά από 2,5 ετών και άνω. Η είσοδος είναι δωρεάν, αλλά απαιτείται κράτηση θέσης στο τηλ. 210 8100508.
Μουσείο
Κόστος συμμετοχής: 15 €/συνάντηση (συμπεριλαμβανομένων των υλικών). Έκπτωση 10% στο δεύτερο παιδί
Μαγική Κίνα. Χρώματα και Τυπώματα στο Μουσείο Ηρακλειδών
Τ
ο Μουσείο Ηρακλειδών προτείνει ένα εικαστικό εργαστήριο εμπνευσμένο από τον πολυδιάστατο πολιτισμικό πλούτο της Κίνας, που στοχεύει στην ανάπτυξη των λεπτών κινητικών δεξιοτήτων των μικρών μας φίλων 5 έως 8 ετών, μέσα από δισδιάστατα και τρισδιάστατα έργα. Τα παιδιά θα φτιάξουν κατασκευές και εικαστικές δημιουργίες, στο πλαίσιο του προγράμματος «Μαγική Κίνα. Χρώματα και Τυπώματα» που περιλαμβάνει 4 Κυριακάτικα εργαστήρια, στις 9 και 23 Απριλίου και στις 14 και 28 Μαΐου 2017, από τις 10:3012:00, με θέματα: «Το Σινικό Τείχος», «Το Κινεζικό ωροσκόπιο», «Τα μυστήρια τοπία της Άπω Ανατολής» και «Το σύμβολο Γιν-Γιανγκ». Ο σχεδιασμός και η επιστημονική επιμέλεια του προγράμματος είναι της εικαστικού Ελένης Παπαδάκη.
29.03.2017
ΦΤΟΥ ΚΑΙ ΒΓΑΙΝΩ
43
Μουσείο
Πού: Μουσείο Πειραμάτων, Σιβρισσαρίου 6, Καισαριανή
Πάσχα στο Μουσείο Πειραμάτων
Κ
αι φέτος το Πάσχα γινόμαστε μικροί επιστήμονες και περνάμε ευχάριστα και δημιουργικά τον ελεύθερό μας χρόνο, συμμετέχοντας στα κυριακάτικα πασχαλινά εργαστήρια του Μουσείου Πειραμάτων αλλά και στο Εaster camp του. Πάσχα χωρίς αβγά… δεν γίνεται! Γι’ αυτό και στις 2 και στις 9 Απριλίου, θα έχουμε πασχαλινή αβγομανία, για παιδιά 3-5 ετών και 6-11 ετών αντίστοιχα. Τα παιδιά θα ανακαλύψουν πόσα πειράματα, φυσικής, χημείας και βιολογίας, μπορούν να κάνουν με ένα αβγό, ενώ θα φτιάξουν και εορταστικές κατασκευές. Από τη Μ. Δευτέρα έως και τη Μ. Πέμπτη, τα παιδιά 6-10 ετών μπορούν να συμμετάσχουν σε μια ημερήσια πασχαλινή κατασκήνωση, από τις 9:00 έως τις 14:00. Για τέσσερις ημέρες οι συμμετέχοντες θα πειραματιστούν, θα παίξουν και θα μάθουν μέσα από ένα εξαιρετικό πρόγραμμα δραστηριοτήτων, διαφορετικών για κάθε ημέρα του camp. Η κράτηση θέσεων είναι απαραίτητη. Για επιπλέον πληροφορίες σχετικά με τα εκπαιδευτικά προγράμματα και το camp, καλέστε στα τηλ. 210 7210105, 210 7610038 (καθημερινές: 9:00-16:00).
Μουσείο
Ημερομηνίες: 10, 11, 12, 13, 18, 19, 20 και 21 Απριλίου 2017. Το Μουσείο θα είναι κλειστό τις επίσημες αργίες 14, 15, 16 και 17 Απριλίου 2017. Πού: Μουσείο Συναισθημάτων Παιδικής Ηλικίας, Καρατζά 7, Φιλοπάππου
Μουσείο Συναισθημάτων για μικρούς και μεγάλους
Τ
ην περίοδο των Πασχαλινών διακοπών, το Μουσείο Συναισθημάτων θα είναι ανοιχτό για το κοινό κάθε μέρα, ώστε να παίξουν οι μικροί και οι μεγάλοι παρέα στη διαδραστική έκθεση «Γεια σου κύριε Φόβε» από τις 10:00 έως τις 13:00 και να συμμετάσχουν στις παραμυθοϊστορίες της Πασχαλιάς και της άνοιξης από τις 13:00 έως τις 14:00. Το Μουσείο έχει ετοιμάσει ένα πασχαλινόανοιξιάτικο εργαστήρι με τίτλο «Όταν τα Συναισθήματα ... μας Ανθίζουν!», που θα ταξιδέψει τα παιδιά 5 έως 12 ετών και τους γονείς τους μέσα στον κόσμο των παραμυθιών για να ανακαλύψουν εκεί την αξία των συναισθημάτων. Άλλωστε, στον κόσμο των παραμυθιών ό, τι κι αν θελήσουμε μπορεί να συμβεί!
Δημιουργική Απασχόληση
Πού: Θέατρο Άλφα / Ιδέα, Πατησίων 37 και Στουρνάρη 51, τηλ. 699 5244 585
Δημιουργική Απασχόληση
Μπες στο παραμύθι! Ζωγραφίζω τον Vivaldi, Χορεύω τον Miro
Τ
ις Κυριακές 2 και 9 Απριλίου, στις 15:00, το Θέατρο Άλφα / Ιδέα φιλοξενεί ένα εργαστήρι που επιδιώκει την εκπαίδευση μέσα από την τέχνη και έχει σκοπό τη διεύρυνση της φαντασίας των παιδιών από 6 ετών και πάνω και τη διοχέτευση των επιρροών της στην καθημερινότητά τους. Τι κοινό έχουν μια παρτιτούρα κι ένας πίνακας; Μπορούμε να ζωγραφίσουμε τον ήχο μιας παραλίας; Μιας μπόρας; Αν μπορούσαμε να δούμε τον ήχο του πιάνου με τι θα έμοιαζε; Μπορεί να αποτυπωθεί σε έναν πίνακα κάτι περισσότερο από μια στιγμή; Τα παιδιά θα εξερευνήσουν τι κρύβουν μέσα τους οι ζωγραφιές, θα ζωγραφίσουν ήχους και φιγούρες, θα χορέψουν και θα κινηθούν στο ρυθμό των... χρωμάτων. Θα φτιάξουν το καθένα τον δικό του ζωγραφικό πίνακα και θα μάθουν να βλέπουν τη μουσική με άλλο μάτι! Το εργαστήρι έχει διάρκεια 150 λεπτά (με διάλειμμα) και κόστος συμμετοχής 10 ευρώ. Διδάσκει η μουσικοπαιδαγωγός Κωνσταντίνα Χρίστου.
Πότε: 10-13 & 18-21 Απριλίου, 8:30-16:30. Πού: Το Περιβόλι στη Βάρη, Κυργίων 15, Βάρη (δίπλα στη Σχολή Ευελπίδων) Πληροφορίες - Εγγραφές: Τ. 210 8963000, www.perivolivari.gr
Βαρετές πασχαλινές διακοπές; Όχι φέτος!
Τ
ο Πάσχα είναι μόλις μια ανάσα μακριά και το Περιβόλι στη Βάρη προτείνει το τέλειο πασχαλινό δώρο: Easter Camp ή πιο απλά, πασχαλινές διακοπές που συνδυάζουν διασκέδαση, παιχνίδι, μάθηση και δημιουργία, όλα στο καταπράσινο φυσικό περιβάλλον του Περιβολιού. Για 2 ολόκληρα τετραήμερα, τα πιτσιρίκια στο Easter Camp ζουν… το απόλυτο όνειρο: Από τις 8:30 το πρωί, παρέα με τα φιλαράκια τους, ανακαλύπτουν την πιο διασκεδαστική πλευρά των πασχαλινών διακοπών με ξέφρενο φυσικό παιχνίδι και παραδοσιακά παιχνίδια της αυλής. Δεν σταματούν όμως εκεί: καλλιεργούν το δικό τους λαχανόκηπο, πειραματίζονται βάφοντας… φυσικά τα πασχαλινά τους αβγά, εξερευνούν τη γεμάτη εκπλήξεις ανοιξιάτικη φύση, «ταξιδεύουν» με συναρπαστικές ιστορίες πλάι στη λιμνούλα, μεταμορφώνονται σε ξωτικά, μαθαίνουν να παρατηρούν και να συνεργάζονται. Και επειδή «νηστικό αρκούδι, δεν χορεύει», κάθε μεσημέρι ο σεφ του Camp ετοιμάζει με αγάπη τις γευστικές απολαύσεις της ημέρας με ολόφρεσκα λαχανικά από τα παρτέρια του Περιβολιού, όσο οι σούπερ μικροί βοηθοί του ακολουθούν τις οδηγίες του για να φτιάξουν σνακ και λιχουδιές που θα γλύφουμε τα δάχτυλά μας! Οι εγγραφές ξεκίνησαν! Κάντε τώρα την εγγραφή σας & χαρίστε στα παιδιά σας ένα αξέχαστο πασχαλινό δώρο!
44
29.03.2017
Παρουσίαση Βιβλίου
Πού: Ινστιτούτο Goethe, Ομήρου 14, Αθήνα
Ο βραβευμένος Γερμανός συγγραφέας Ίνγκο Ζίγκνερ στην Αθήνα
Έ
νας πραγματικά ωραίος τύπος έρχεται στην Αθήνα, το Σάββατο 1 Απριλίου, για να συναντήσει τους μικρούς του φίλους, με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Παιδικού Βιβλίου. Στις 11 το πρωί, ο Ίνγκο Ζίγκνερ και ο μικρός δράκος Καρύδας του μας περιμένουν για να διασκεδάσουμε μαζί τους. Ο Ζίγκνερ δεν κάνει ένα, αλλά τρία επαγγέλματα που, όπως λέει ο ίδιος, τα αγαπάει εξίσου. Καταρχάς είναι συγγραφέας. Για την ακρίβεια είναι συγγραφέας παιδικών βιβλίων. Η σειρά βιβλίων του με πρωταγωνιστή τον μικρό δράκο Καρύδα κυκλοφορεί στα ελληνικά από τις εκδόσεις Μεταίχμιο. Το δεύτερο επάγγελμά του είναι αυτό του εικονογράφου. Αντίθετα με τους περισσότερους συγγραφείς παιδικών βιβλίων, ο Ζίγκνερ σχεδιάζει, ζωγραφίζει και χρωματίζει ο ίδιος με τέμπερες τις εικόνες των βιβλίων του. Και το τρίτο επάγγελμα; Ο Ζίγκνερ κάνει περισσότερες από 100 βιβλιοπαρουσιάσεις τον χρόνο. Το να αφηγείται και να διαβάζει στα παιδιά τις ιστορίες του του προκαλεί τεράστια χαρά. Αυτό φαίνεται, άλλωστε, όταν ανεβαίνει στη σκηνή και σχεδιάζει, αφηγείται, διαβάζει και παίζει. Εκεί ξαφνικά ζωντανεύουν οι χαρακτήρες του, εκεί βλέπει και ακούει κανείς τον αξιαγάπητο πορτοκαλί δράκο με το μπλε καπέλο, τον Καρύδα, και την παρέα του, τη σκατζοχοιρίνα Ματίλντα, τον φαγανόδρακο Όσκαρ και τον Γιουβαρλά αυτοπροσώπως!
Φεστιβάλ
Γενική είσοδος: 3€ Πότε: 29 Μαρτίου έως 2 Απριλίου. Τετάρτη-Παρασκευή: 9.00- 22.00 (σχολικές επισκέψεις), Σάββατο και Κυριακή: 11.00- 22.00 (για όλες τις ηλικίες) Πληροφορίες-αναλυτικό πρόγραμμα:
www.athens-science-festival.gr και www.technopolis-athens.com
Athens Science Festival στην Τεχνόπολη
Θ
έλεις να φτιάξεις ένα «ουράνιο τόξο» με ζάχαρη; Να δεις έναν χημικό χαμαιλέοντα που αλλάζει χρώματα απλά... όταν τον κοιτάνε; Να παρακολουθήσεις ένα «χημικό φανάρι διάβασης», αλλά και το μετεωρολογικό μπαλόνι (ραδιοβολίδα); Να φτιάξεις το δικό σου ανεμοστρόβιλο; Να πάρεις μέρος στο Μετεω-παιχνίδι, όπου τα σύννεφα καθορίζουν τον νικητή; Να μάθεις πώς προγραμματίζεται ένα ρομπότ ακόμη και να χορεύει; Να δεις την έκθεση του διαστήματος που έρχεται κατευθείαν από τη Ρωσία και άλλα πολλά ενδιαφέροντα; Τότε έλα στην Τεχνόπολη του Δήμου Αθηναίων στο Athens Science Festival. Για πέντε ημέρες, τα παιδιά θα έχουν την ευκαιρία να γίνουν και αυτά μικροί ερευνητές, να κατακτήσουν τη γνώση μέσα από τις πιο συναρπαστικές δράσεις και να γνωρίσουν τον κόσμο της τεχνολογίας του μέλλοντος, όπως ποτέ δεν τον φαντάστηκαν.
Μουσείο
Πού: Νέο Ψηφιακό Πλανητάριο, Πεντέλης 11, Παλαιό Φάληρο
Ταξίδι στο Ηλιακό Σύστημα
Ε
δώ και λίγες ημέρες, αστεροειδείς και κομήτες έχουν κατακλύσει τον τεράστιο θόλο του Νέου Ψηφιακού Πλανηταρίου του Ιδρύματος Ευγενίδου και ταξιδεύουν μικρούς και μεγάλους τόσο στον χώρο όσο και στον χρόνο, μέσα από τη νέα ψηφιακή πλανηταριακή παράσταση «Ταξιδευτές του Ηλιακού Συστήματος: Αστεροειδείς και Κομήτες». Η παράσταση, που απευθύνεται σε παιδιά από 10 ετών, παρακολουθεί τις διαστημικές αποστολές που πραγματοποιούνται για την εξερεύνηση αυτών των ουράνιων σωμάτων και μας ταξιδεύει από τη Ζώνη των Αστεροειδών μέχρι την ευρύτερη περιοχή της Ζώνης Kuiper. Παρακολουθώντας την, βάζουμε τα δυνατά μας να κατανοήσουμε την προσπάθεια των αστρονόμων να απαντήσουν σε πολλά καίρια επιστημονικά ερωτήματα, που σχετίζονται με την απαρχή του Ηλιακού μας συστήματος, με την προέλευση του νερού, αλλά και των πρώτων πολύπλοκων οργανικών μορίων, τα οποία αποδείχτηκαν καθοριστικά για την απαρχή της ζωής στη Γη, καθώς και με τους πιθανούς τρόπους αποφυγής μίας ενδεχόμενης σύγκρουσής τους με τον πλανήτη μας στο μέλλον.
Ο
IANOS, με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Παιδικού Βιβλίου, διοργανώνει το 1ο Φεστιβάλ Παιδικού Βιβλίου, σε συνεργασία με τη Σχολή Χατζήβεη και 10 εκδοτικούς οίκους. Την Κυριακή 2 Απριλίου, από τις 11 π.μ. έως τις 3 μ.μ., συγγραφείς και εικονογράφοι θα βρίΦεστιβάλ σκονται στο Café του ΙΑΝΟΥ μαζί με τους εκδότες τους, για να μιλήσουν Βιβλίου με τους μικρούς και μεγάλους αναγνώστες και θαυμαστές τους και να υπογράψουν τα βιβλία τους. Συμμετέχουν αλφαβητικά οι: Μερκούριος Αυτζής, Γιάννης Βασιλόπουλος, Ελένη Βλάχου, Αριστείδης Δάγλας, Αγγελική Δαρλάση, Σγουρή Γεωργιάδη, Σπύρος Γιαννακόπουλος, Κωνσταντίνος Δαλαμάγκας, Πέρσα Ζαχαριά, Ζωή Θεοχάρη, Ξένια Καλογεροπούλου, Παρασκευάς Καρασούλος, Εύα Κασιάρου, Μαριέττα Κόντου, Μαριάννα Κουμαριανού, Lebee, Δημήτρης ΜαΠότε: Κυριακή 2 Απριλίου, μαλούκας, Δέσποινα Μάντζαρη, Σπυριδούλα Μπιρπίλη, Αντώνης Μυλωαπό τις 11 π.μ. έως τις 3 μ.μ. νάκης, Θεοφανία Παπαθωμά, Βάσια Παρασκευοπούλου, Κωνσταντίνος ΠαΠού: IANOS Café, τσαρός, Σοφία Πελλοπονησίου- Βασιλάκου, Αργυρώ Πιπίνη, Παναγιώτα Σταδίου 24, Τ. 210 3217810 Πλησή, Κέλλυ Σταμουλάκη, Κώστας Στοφόρος, Λέλα Στρούτση, Λίνα Σωτηροπούλου, Χρυσάνθη Τσιαμπαλή Κελεπούρη, Μαριλίτα Χατζημποντόζη Συμμετέχουν αλφαβητικά οι εκδόσεις Διάπλαση, ΙANOS, Κέδρος, Λιβάνης, Μάρτης, Μεταίχμιο, Μικρή Άρκτος, Μίνωας, Πατάκης και Ψυχογιός Στις 13.30 θα πραγματοποιηθεί θεατρική παράσταση από μαθητές της Β' Δημοτικού της Σχολής Χατζήβεη, που θα παρουσιάσουν το παραμυθοδρώμενο που ετοίμασαν στο πλαίσιο του προγράμματος φιλαναγνωσίας του σχολείου, «Η Ευτυχούπολη», βασισμένο στο ομότιτλο βιβλίο της Μαριλίτας Χατζημποντόζη. Κατά τη διάρκεια της εκδήλωσης θα λειτουργούν χειροτεχνικά εργαστήρια και δημιουργικές δραστηριότητες για τα παιδιά με σκοπό να καλλιεργηθεί η φιλαναγνωσία. Η Παγκόσμια Ημέρα Παιδικού Βιβλίου καθιερώθηκε το 1966, από την ΙΒΒΥ (Διεθνής Οργάνωση Βιβλίων για τη Νεότητα), την ημέρα των γενεθλίων του μεγάλου Δανού παραμυθά Χανς Κρίστιαν Άντερσεν (2 Απριλίου 1805), με σκοπό να εμπνεύσει στα παιδιά την αγάπη για το διάβασμα και να προκαλέσει την προσοχή των μεγαλυτέρων στο παιδικό βιβλίο.
ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΡΟΜΠΟΤΙΚΗ
29.03.2017
45
Μαθητές νικητές, με ρομπότ από το μέλλον! Εκατοντάδες παιδιά από όλη τη χώρα γιόρτασαν την τεχνολογία στον τελικό του Πανελλήνιου Διαγωνισμού Εκπαιδευτικής Ρομποτικής του WRO Hellas, με στρατηγικό συνεργάτη την COSMOTE.
N
α δημιουργείς με το μυαλό και με τα ίδια σου τα χέρια. Να έρχεσαι σε επαφή με τον μαγευτικό κόσμο της τεχνολογίας και της ρομποτικής, να αντιμετωπίζεις τη συναρπαστική πρόκληση του να βρίσκεις λύσεις σε προβλήματα που μέχρι τώρα σού φαίνονταν περίπλοκα. Και όλα αυτά ενώ το διασκεδάζεις, παίζεις και γελάς, παρέα με τους φίλους σου. Ο Πανελλήνιος Διαγωνισμός Εκπαιδευτικής Ρομποτικής για μαθητές Δημοτικού, Γυμνασίου και Λυκείου που διεξάγεται για τρίτη συνεχόμενη χρονιά από τον WRO με τη συνεργασία της COSMOTE, έδωσε την ευκαιρία, για περισσότερο από 5 μήνες, σε 3.500 παιδιά από όλη την Ελλάδα να έρθουν σε επαφή με την τεχνολογία και τα οφέλη της.
Το Σάββατο 18 Μαρτίου στο ΟΑΚΑ, περισσότεροι από 1.100 μαθητές όλων των βαθμίδων εκπαίδευσης, μαζί με τους προπονητές-εκπαιδευτικούς τους και τη συμπαράσταση των γονιών τους πήραν μέρος στη μεγάλη γιορτή της τεχνολογίας και της Εκπαιδευτικής Ρομποτικής. Από το πρωί του Σαββάτου, μέχρι αργά το απόγευμα, ο τελικός του Πανελλήνιου Διαγωνισμού Εκπαιδευτικής Ρομποτικής χάρισε αξέχαστες στιγμές χαράς και δημιουργίας σε μαθητές από όλη την Ελλάδα. Ομάδες από μαθητές του Δημοτικού, του Γυμνασίου και του Λυκείου κατέκλυσαν τη μεγάλη αίθουσα Γιώργος Κασιμάτης στο Ολυμπιακό Στάδιο της Αθήνας. Οι μικρότεροι δημιούργησαν γύρω από το θέμα «Οχήματα και μεταφορές του αύριο», οι μαθητές του Γυμνασίου διαγωνίστηκαν πάνω στο θέμα «Η πορεία του Μεγάλου Αλεξάνδρου», ενώ οι μεγαλύτεροι κλήθηκαν να καταπια-
στούν με την «Πράσινη ενέργεια και επιχειρηματικότητα». Εντυπωσιακές ιδέες και απίθανα ρομπότ εξέπληξαν και τους πιο μυημένους στην τεχνολογία, έκαναν πολύ δύσκολο το έργο των κριτών και γέμισαν χαμόγελα τους διοργανωτές. Μεγάλοι νικητές των τελικών αναδείχθηκαν οι ομάδες SmartRobots από το 3o Δημοτικό Σχολείο Πεύκης, Ν1 από τα Γυμνάσια Σχολεία Πάτρας, ενώ οι Minders από την Εκπαιδευτική Αναγέννηση και Fargrobs από το 7ο ΓΕΛ Τρικάλων μοιράστηκαν την πρωτιά στα Λύκεια. Κανείς όμως δεν έχασε. Οι περισσότεροι ανανέωσαν το ραντεβού τους για τους επόμενους τελικούς, με προορισμό την Ολυμπιάδα Εκπαιδευτικής Ρομποτικής στην Κόστα Ρίκα, τον Νοέμβριο 2017. Και όλοι μαζί είναι βέβαιο - ότι θα ξανασυναντηθούν στο μέλλον, άμεσο και απώτερο. Τους ανήκει!
46
ΣΤΕΓΗ
29.03.2017
Εαρινή Στέγη Η Αθήνα γιορτάζει την άνοιξη και η Στέγη παίρνει μικρούς και μεγάλους από το χέρι, για να τους ξεναγήσει στην πιο όμορφα ανήσυχη πόλη.
Zoom στο Παρασκήνιο:
Οι μικροί ρεπόρτερ της Στέγης
ΤΗΣ ΑΝΝΊΚΑΣ ΛΥΜΠΕΡΟΠΟΎΛΟΥ
Δημοσιογραφικό flashback στα 80s
Παιχνίδια δρόμου-δωματίου Μήλα, κουτσό, τζαμί, αμπάριζα…. 1, 2, 3, φτου ξελευτερία! Παιδικές μνήμες και νοσταλγία ξυπνούν σε αυτό το εργαστήριο της Στέγης, που μας ταξιδεύει μία γενιά πίσω. Τότε που τα παιχνίδια δρόμου αποτελούσαν μέρος της καθημερινής εμπειρίας των παιδιών. Έστω και σε συνθήκες δωματίου, δηλαδή εσωτερικού χώρου, θα εξερευνήσουμε κάποια από αυτά τα παιχνίδια, από την Ελλάδα και από άλλα μέρη του κόσμου, όπως την Ιαπωνία ή την Αφρική. Μέσα από τη χαρά της συμμετοχής, τα παιδιά ασκούνται στην αυτοοργάνωση, τη συνεργασία, την ομαδικότητα, ενώ αναπτύσσουν τις κινητικές τους δεξιότητες. Μετά, προτείνουν τις δικές τους παραλλαγές: Πώς θα ήταν αν ζωγραφίζαμε τη δική μας εκδοχή στο κουτσό και διασχίζαμε τη δική μας διαδρομή, με νέους κανόνες; Τι θα άλλαζε αν μας έδινε δύο ζωές ένα «μήλο»; Η τελευταία συνάντηση θα πραγματοποιηθεί σε ανοιχτό χώρο κοντά στη Στέγη, ώστε τα παιχνίδια αυτά να επιστρέψουν στο φυσικό τους περιβάλλον, με την ελπίδα να ξαναβρούν τη θέση τους στα πάρκα, στις πλατείες, στις αλάνες και στις σχολικές αυλές... Απευθύνεται σε παιδιά 6-10 ετών Ημερομηνίες: Τις Κυριακές 19, 26 Μαρτίου, 2, 9, 23 Απριλίου και 7, 14 Μαΐου Ώρες: 11:00-13:00 Κόστος συμμετοχής: 63 € (και για τις 7 συναντήσεις)
ΚΡΑΤΉΣΕΙΣ – ΠΛΗΡΟΦΟΡΊΕΣ TΗΛ.: 213 017 8002 EMAIL: EDUCATION@SGT.GR
To Backpack journalism είναι ένα πρακτικό, διαδραστικό εργαστήριο για μαθητές που φιλοδοξούν να γίνουν δημοσιογράφοι. Οι μαθητές θα μάθουν να εντοπίζουν ενδιαφέροντα θέματα, να κάνουν έρευνα και να φτιάχνουν δικό τους περιεχόμενο (φωτογραφίες, βίντεο, εικόνα), το οποίο στη συνέχεια θα μπορούν να δημοσιοποιήσουν στα social media και το διαδίκτυο. Η αρχή θα γίνει με την έκθεση GR80s που διοργανώνεται στη Στέγη. Εκεί θα τους περιμένει μια δεκαετία με συναρπαστικά γεγονότα, η οποία διαμόρφωσε μια μοναδική, πολύχρωμη ποπ κουλτούρα και γέννησε σταρ που έμειναν στην ιστορία. Στόχος των εισηγητών δημοσιογράφων είναι να εμπνεύσουν τους συμμετέχοντες, να τους μεταδώσουν βασικές αρχές της δημοσιογραφίας, πρακτικές συμβουλές για τα βασικά εργαλεία που θα χρειαστούν ως ρεπόρτερ, αλλά και γνώσεις για τα νέα μέσα. Στο τέλος, κάθε παιδί ή κάθε ομάδα θα είναι σε θέση να προτείνει έξυπνα πολιτιστικά θέματα με αφορμή τις παραστάσεις και τις εκθέσεις της Στέγης του Ιδρύματος Ωνάση. Στο πλαίσιο του προγράμματος, τα παιδιά θα επισκεφθούν δωρεάν την έκθεση «GR80s - Η Ελλάδα του ’80 στη Στέγη». Διάρκεια προγράμματος: 17 Μαρτίου - 30 Μαΐου. Οχτώ εβδομάδες για κάθε σχολείο που θα συμμετέχει, πέντε συναντήσεις σε κάθε σχολείο, διάρκειας δύο ωρών η καθεμία. Σε αυτό το διάστημα, θα καλύψουμε πέντε διδακτικές ενότητες, μία ανά δεκαπενθήμερο. Τη μία εβδομάδα θα επισκέπτονται το σχολείο οι εκπαιδευτές, ενώ την επόμενη εβδομάδα θα δουλεύουν τα παιδιά πάνω στα πρότζεκτ που τους ανατέθηκαν. Κόστος συμμετοχής: Δωρεάν
Ένα δημιουργικό ατελιέ στήνεται στη Στέγη και η αίθουσα των εργαστηρίων μεταμορφώνεται σε newsroom! Άρθρα, φωτογραφίες και σχέδια απλώνονται επάνω στο τραπέζι. Δημοσιογραφικά κασετοφωνάκια, φωτογραφικές μηχανές -ακόμα και τέμπερες- εξοπλίζουν τους συμμετέχοντες, προκειμένου να δημιουργηθούν εκ του μηδενός τα πιο ευφάνταστα εφημεριδάκια. Οι έφηβοι ρεπόρτερ κάνουν συνεντεύξεις, γράφουν άρθρα, εκφράζονται μέσω της δημιουργικής γραφής, φωτογραφίζουν καρέ καρέ την παράσταση και τους πρωταγωνιστές της, ζωγραφίζουν και σχεδιάζουν, φτιάχνουν ακόμη και δικές τους γραμματοσειρές στο ατελιέ, ώστε να συναρμολογηθεί ένα τεύχος κομμένο και ραμμένο από τους ίδιους. Φέτος την άνοιξη, οι έφηβοι θα αποτυπώσουν τη συναυλία Μουσική για το Νέο Κόσμο. Ημερομηνίες Γ΄ Κύκλου, Μουσική | Μουσική για το Νέο Κόσμο Τις Τετάρτες 5, 12 & 26 Απριλίου, 3, 10, 17 & 31 Μαΐου και 7 Ιουνίου 2017, 17:30 - 20:30 Κόστος συμμετοχής: 72 ευρώ (για το σύνολο των συναντήσεων) Επίσης, την Παρασκευή 26 και το Σάββατο 27 Μαΐου 2017 (Οι ακριβείς ώρες για αυτές τις 2 ημέρες θα οριστούν σε συνεννόηση με τους εκπαιδευτές κατά τη διάρκεια του εργαστηρίου.)
Πάμε μια βόλτα στην πόλη; Σε αυτό το εργαστήριο οι ρόλοι αντιστρέφονται. Τα παιδιά ξεναγούν τους γονείς τους στις γειτονιές γύρω από τη Στέγη. Παιδιά και γονείς εφοδιάζονται με φωτογραφικές μηχανές, μαγνητόφωνα και μπλοκάκια, χρησιμοποιούν δικά τους μέσα, όπως κινητά τηλέφωνα ή tablets, και βγαίνουν στο δρόμο για να καταγράψουν πρόσωπα, κτίρια, συναισθήματα, σκέψεις και μυρωδιές της πόλης. Ανακαλύπτουν μαζί τι τους αρέσει, τι τους κάνει να αισθάνονται καλά και τι θα ήθελαν να αλλάξουν στις γειτονιές που περιηγούνται. Μετά τον περίπατο, αξιοποιούν το υλικό που συγκέντρωσαν κατά τη διάρκεια της διαδρομής (φωτογραφίες, βίντεο, ήχους, σκίτσα κ.ά.), αλλά και νέα στοιχεία, για να δημιουργήσουν από κοινού μια εικαστική (ανα)σύνθεση της γειτονιάς που επισκέφτηκαν. Η τελική σύνθεση αποσκοπεί στην αποτύπωση των διαφορετικών οπτικών και εμπειριών, μικρών και μεγάλων, για την πόλη που ζουν. Στόχος του εργαστηρίου είναι η κριτική ανάγνωση της πόλης, καθώς γονείς και παιδιά θα επιχειρήσουν να την «δουν» ο ένας μέσα από τα μάτια του άλλου. Κόστος: 10 € για κάθε παιδί και 10 € για κάθε ενήλικα (και για τις 2 συναντήσεις ανά γειτονιά) Απευθύνεται σε: Παιδιά 5 έως 8 ετών και τους γονείς τους Ημερομηνίες: 2η Γειτονιά – Κουκάκι | Τα Σάββατα 1 & 8 Απριλίου 2017 3η Γειτονιά – Ακρόπολη | Τα Σάββατα 22 & 29 Απριλίου 2017 Ώρες: 11:00-13:00
P
29.03.2017
ΜΑΓΙΚΟ ΤΑΞΙΔΙ ΣΤΟ ΧΡΟΝΟ TO ΠΑΣΧΑ ΣΤΟ RIVER WEST, ΠΑΡΕΑ ΜΕ ΤΑ PLAYMOBIL ΙΠΠΟΤΕΣ ΚΑΙ ΔΡΑΚΟΙ PLAYMOBIL ΘΑ ΚΑΤΑΛΑΒΟΥΝ ΤΟ ΠΡΩΤΟ ΕΠΙΠΕΔΟ ΤΟΥ RIVER WEST Ο ΚΟΣΜΟΣ ΤΩΝ ΡΩΜΑΙΩΝ ΚΑΙ ΤΩΝ ΑΙΓΥΠΤΙΩΝ ΘΑ ΑΝΑΒΙΩΣΕΙ ΣΤΟ ΤΡΙΤΟ ΕΠΙΠΕΔΟ ΤΟΥ ΕΜΠΟΡΙΚΟΥ ΚΕΝΤΡΟΥ
Φ
έτος το Πάσχα όλα τα παιδιά έρχονται στο RIVER WEST για ένα μαγικό ταξίδι στο χρόνο παρέα με τα Playmobil. Από τις 31 Μαρτίου μέχρι τις 22 Απριλίου, ο αρχαίος κόσμος των Ρωμαίων και των Αιγύπτιων θα αναβιώσει στο τρίτο επίπεδο του εμπορικού κέντρου, ενώ το πρώτο επίπεδο θα καταληφθεί από μεσαιωνικούς ιππότες και δράκους! Η δράση ξεκινάει στο επίπεδο 1 του RIVER WEST όπου οι ιππότες PLAYMOBIL μάχονται από μεσαιωνικά κάστρα με τον τεράστιο πράσινο δράκο και σώζουν τον βασιλιά τους! Ανεβαίνοντας το επίπεδο 3, μεταφερόμαστε στον κόσμο της αρχαίας Αιγύπτου όπου Ρωμαίοι κατακτητές κατα-
πλέουν με τις γαλέρες τους και πολιορκούν την πυραμίδα του Φαραώ για να ανακαλύψουν τα μυστικά της και να αφαιρέσουν τους πολύτιμους θησαυρούς που αυτή κρύβει! Λεγεωνάριοι, εκατόνταρχοι και ο αυτοκράτορας αποβιβάζονται στην Αίγυπτο και η μάχη ξεκινά! Και αφού τα παιδιά θα έχουν απολαύσει ένα δημιουργικό ταξίδι στον κόσμο της Ιστορίας με τα δεκάδες παιχνίδια της Playmobil, οι γονείς και οι νονοί θα μπορούν να κάνουν άνετα τα ψώνια της άνοιξης και του Πάσχα βρίσκοντας μία τεράστια ποικιλία από λαμπάδες και δώρα στο άνετο και φωτεινό εμπορικό κέντρο της Αθήνας, το RIVER WEST! Πάσχα με αξέχαστη περιπέτεια στο RIVER WEST!
RIVER WEST:
Εδώ, η ζωή παίρνει χρώμα! Λεωφόρος Κηφισού 96-98, Αιγάλεω (δίπλα στην ΙΚΕΑ), τηλ.801 22 25 050, www.riverwest.gr / www.facebook.com/RiverWestOfficial Ωράριο Λειτουργίας Εμπορικών Καταστημάτων: Δευτέρα-Παρασκευή: 09:00 - 21:00 Σάββατο: 09:00 - 20:00 Κυριακή 9/4/2017: 09.00-20.00 RIVERWESTSOCIALMEDIA, FACEBOOK @RiverWestOfficial INSTAGRAM: RiverWestOfficial Tο RIVER WEST βρίσκεται πάντα στο πλευρό των φίλων του, διευκολύνοντάς τους με: • Δωρεάν Parking 2.500 θέσεων: Είσοδος από την Λεωφόρο Κηφισού, τον κεντρικότερο άξονα του λεκανοπεδίου • Δωρεάν Μετακίνηση: Δωρεάν μετάβαση από και προς το σταθμό του Μετρό Αιγάλεω, αποκλειστικά με τοMini-Bus του RIVER WEST
47
48
29.03.2017
Πέταγμα στην Ουτοπία Η Μαρία Παπαγιάννη φοράει «Παπούτσια με φτερά» και μιλάει για το ταξίδι της στη συγγραφή, με μοναδική αφορμή το καινούργιο της βιβλίο. ΤΗΣ ΠΕΛΙΏΣ ΠΑΠΑΔΙΆ
Τ
η Μαρία τη γνώρισα πρώτα ως συγγραφέα, λίγο καιρό αφότου είχα γίνει μαμά. Νομίζω ότι το πρώτο βιβλίο της που διάβασα ήταν το «Εκείνα τα Χριστούγεννα ήρθαν τα κάτω πάνω». Και αμέσως μετά το «Μια άλλη μέρα θα νικήσεις εσύ». Δεν ήξερα τίποτα για εκείνη. Μόνο ότι είχε τελειώσει τη Φιλοσοφική και ότι έγραφε υπέροχα. Φρόντισα σταδιακά να προμηθευτώ σχεδόν όλα της τα βιβλία. Έπειτα, τη γνώρισα και από κοντά, σε μια από τις ζεστές συναντήσεις που διοργανώνουν κάθε τόσο οι εκδόσεις Πατάκη στο βιβλιοπωλείο τους στην οδό Ακαδημίας. Με κέρδισε αμέσως, με την απλότητα, με την ευγένεια, με την ποιότητά της. Το τελευταίο της βιβλίο είναι τα «Παπούτσια με φτερά». Ένα μυθιστόρημα για μεγάλα παιδιά, που όμως είναι «κατάλληλο» ή μάλλον απαραίτητο ανάγνωσμα για όλους μας. Με αφορμή αυτό, θέλησα να μιλήσω μαζί της για όλα. Δεν θέλησα, όμως, να την περιορίσω με ερωτήσεις. Απλά της ζήτησα να μι-
λήσει για τη Μαρία. Όσο εκείνη αφηγείτο, εγώ μαγευόμουν. Σημείωνα. Σας μεταφέρω τα λόγια της και ελπίζω και την αύρα της.
Σκέφτομαι με ιστορίες
Γράφω ιστορίες και - για να είμαι ειλικρινής - πιο πολύ σκέφτομαι με ιστορίες. Από τότε που ήμουνα πολύ μικρή στη Λάρισα, οι ιστορίες με έσωσαν. Έκανα συνέχεια σενάρια ευτυχίας και δυστυχίας και τρύπωνα μέσα. Κι έτσι, άλλες φορές πετούσα στα σύννεφα κι άλλες φορές κλεινόμουν σε βαθύ πηγάδι. Ιστορίες για τα μικρά και τα μεγάλα. Επειδή ένας καθηγητής με είχε στο μάτι, επειδή μου κακομίλησε κάποιος, επειδή άκουσα τη μαμά μου να λέει ότι «μόνος του πέθανε, χωρίς να έχει να φάει. Κι αυτές οι διπλανές πόρτες δεν άνοιξαν; Δεν άκουσαν;». Τα γιατί φύτρωναν εύκολα και δύσκολα βρίσκανε γιατρειά. Είχα την τύχη να έχω ευτυχισμένα παιδικά χρόνια. Και πιστεύω ότι εκείνη η ηλικία μάς ακολουθεί για πάντα. Μεγάλωσα σε μια μεγάλη οικογένεια και θυμάμαι τις Κυριακές και τις γιορτές κάτι τεράστια τραπέζια και τους με-
γάλους να λένε ιστορίες με πολλά γέλια και πολλά δάκρυα. Λέω συχνά ότι εμείς βάζαμε πολύ αλάτι και στα φαγητά και στις διηγήσεις μας. Κι έτσι, όταν ο μπαμπάς μου γυρνούσε από τη δουλειά και το ποδήλατο ακουμπούσε στον τοίχο, μας έλεγε ιστορίες κι εγώ νόμιζα ότι όλα τα απίθανα συμβαίνουν στη μικρή μας πόλη. Όταν μεγάλωσα κατάλαβα ότι δεν ήταν ακριβώς έτσι τα πράγματα. Οι περισσότεροι φίλοι δεν είχαν καθόλου την ίδια άποψη για την πόλη μας. Είπα στην αρχή ότι ο μπαμπάς μου είναι μεγάλος ψωματάρης μετά όμως κατάλαβα ότι τον αδίκησα. «Τα μάτια μας είναι καθρέφτες» όπως λέει και ο Άρης στην κόρη του τη Ρόζα στα «Παπούτσια με Φτερά» ή όπως μου ψιθύρισε ο κύριος Αλέξης Ασλάνογλου ένα βράδυ στα φοιτητικά μου χρόνια, όταν ανακάλυψα τα ποιήματά του.
Δεν μεγάλωσα ακόμα
Η αλήθεια είναι ότι δεν έχω φοβερή σχέση με την ποίηση. Μάλλον ανταγωνιστική σχέση έχω. Πίστευα ότι είναι για τους μεγάλους κι εγώ έχω αυτό το καταραμένο σύνδρομο να
49
29.03.2017
ταθέσεις του θείου μου δεν είχαν τέλος κι έτσι η ξαδέλφη μου μύησε την αδελφή μου στην ποίηση και μένα σε κάτι αλλοπρόσαλλες ιστορίες, από τις οποίες δεν έβγαζα άκρη, αλλά μου κάνανε ωραία παρέα πίσω από τη συρταρωτή τζαμένια πόρτα που μας χώριζε κι έτσι μάθαινα από τον κύριο Καβάφη... «Ίσως δεν έφθασεν ακόμη ο καιρός. Να μη βιαζόμεθα· είν’ επικίνδυνον πράγμα η βία». Εγώ όμως πάντα βιαζόμουνα να μεγαλώσω και να ανακαλύψω μόνη μου όλο αυτόν τον υπέροχο κόσμο που μου έκανε παρέα τα βράδια. Χρωστάω πολλά στην ξαδέλφη μου και τις απαγγελίες της, αν και ακόμα φοβάμαι το σκοτάδι· αλλά η λογοτεχνία είναι εκεί για να με γιατρεύει.
Φάρμακο, η λογοτεχνία
Τα βιβλία της Μαρίας Παπαγιάννη κυκλοφορούν από τις εκδόσεις Πατάκη.
θεωρώ ότι δεν μεγάλωσα ακόμα. Και να σας εξηγήσω γιατί. Όχι για το ελιξίριο της νεότητας που εγώ φαντασιώνομαι ότι με έχουνε ποτίσει, αλλά για τη σχέση μου με την ποίηση. Πρέπει να πάω πάλι πίσω στα παιδικά μου χρόνια. Στο σπίτι μας, εκτός από μένα και την αδελφή μου, έμενε και η μεγαλύτερη ξαδέλφη μου καθώς ο πατέρας της, λόγω φρονημάτων, δεν μπορούσε να στεριώσει σε ένα μέρος. Η ξαδέλφη μου λοιπόν τα βράδια μιλούσε με την αδελφή μου: «Ειναι παλιό το λιμάνι, δεν μπορώ πιά να περιμένω ούτε το φίλο που έφυγε στο νησί με τα πεύκα ούτε το φίλο που έφυγε στο νησί με τα πλατάνια ούτε το φίλο που έφυγε για τα ανοιχτά» Κάθε φορά που τους παρακαλούσα να πάω μαζί τους, επειδή φοβόμουν το σκοτάδι, μου έλεγαν ότι είμαι μικρή. Ήμουν μικρή και σίγουρη ότι η ξαδέλφη μου είχε έναν περίεργο αγαπητικό, τον κύριο Σεφέρη, που όλο έφευγε για κάπου αλλού. Τα χρόνια περνούσαν, οι με-
Φάρμακο, λοιπόν, ήταν για μένα η λογοτεχνία και τρόπος να βλέπω τα πράγματα. Και πάντα στεναχωριέμαι όταν τα παιδιά που βιάζονται, δεν έχουν χρόνο να χωρέσουν χάρτινους ήρωες στη ζωή τους. Εμένα με συντρόφευαν πάντα και στα «Παπούτσια με φτερά» είναι κρυμμένοι μέσα πολλοί αγαπημένοι μου. Ο Βάβελ είναι φτυστός ο Δον Κιχώτης, ο Πάντα, ο πιστός του φίλος, είναι ο Σάντσο, η Νελ, η αγαπημένη μου μικρούλα από το Παλαιοπωλείο του Ντίκενς. Πολύ είχα στεναχωρηθεί που πέθανε τόσο μικρή. Μου φαινόταν άδικο, ώσπου την ξανασυνάντησα στην Πολιτεία του Βυθού. Και ο Ουρσαναμπί, όμως, είναι ο βαρκάρης στο Έπος του Γκιλγκαμές. Και τον Μαραμπού, αγαπημένο της νεότητας μου, συνάντησα στην Πολιτεία του Βυθού και το Άλμπατρος που πέταξε από τους στίχους του Μποντλέρ. Με λίγα λόγια, σ' αυτό το βιβλίο ζωντάνεψαν φίλοι που έκρυβα μέσα μου. Γιατί η λογοτεχνία πιο πολύ με ποτάμι μού μοιάζει, που άλλοτε τρέχει στο φως κι άλλοτε ποτίζει τις σκοτεινές μας ρίζες. Δύσκολο να σχεδιάσεις τη διαδρομή της μέσα μας. Είμαστε παιδιά πολλών δρόμων, πολλών διαδρομών και οι πιο πολλές κοιμούνται μέσα μας κι ίσως ποτέ να μην τις αναγνωρίσουμε. Σαν τον ιστό της αράχνης, συγκοινωνούντα δοχεία, σαν εκείνες τις ρώσικες κουκλίτσες που μας έφερνε η μαμά μου από τα ταξίδια στις ανατολικές χώρες απ' όπου γυρνούσε πάντα θυμωμένη και πάντα μαλωμένη με τις φιλενάδες της που ήταν του συντηρητικού χώρου. «Πού πας, ρε μάνα;» της λέγαμε «αφού τα ταξίδια σε πειράζουν». «Δεν με πειράζουν τα ταξίδια, με πειράζουν τα αγύριστα κεφάλια».
Η ιστορία του βιβλίου
Γι’ αυτό το βιβλίο όλα ξεκίνησαν από την εμμονή του Θάνου (σ.σ. του συζύγου της, του συνθέτη Θάνου Μικρούτσικου) για την κοινωνία την ιδανική, όπου, κατά Μαρξ, ο ψαράς θα γράφει ποιήματα και ο ποιητής θα ψαρεύει. Τον άκουγα να το λέει και να το ξαναλέει και σαν παραμύθι μου φαινότανε. Ύστερα σκέφτηκα ότι πράγματι θα ήταν ωραίο να μπορείς να το πεις σαν παραμύθι στα παιδιά. Ύστερα άρχισα να σκέφτομαι τις ουτοπίες. Εγώ που πιστεύω στα θαύματα, θα ήθελα να πιστέψω και στο πιο με-
ΑΥΤΌ ΠΟΥ ΠΡΟΣΠΆΘΗΣΑ ΝΑ ΠΩ ΣΤΑ «ΠΑΠΟΎΤΣΙΑ ΜΕ ΦΤΕΡΆ» ΕΊΝΑΙ ΌΤΙ ΤΑ ΜΙΚΡΆ ΘΑΎΜΑΤΑ ΚΡΎΒΟΝΤΑΙ ΣΤΗΝ ΚΆΘΕ ΜΈΡΑ. ΣΤΟ ΠΡΩΊ ΠΟΥ ΣΗΚΏΝΟΜΑΙ ΓΙΑ ΝΑ ΕΤΟΙΜΆΣΩ ΠΡΩΙΝΌ ΓΙΑ ΤΑ ΠΑΙΔΙΆ, ΣΕ ΈΝΑ ΠΕΤΑΧΤΌ ΦΙΛΊ ΠΡΙΝ ΑΠΌ ΤΟ ΣΧΟΛΕΊΟ, ΣΤΗ ΒΌΛΤΑ ΜΕ ΤΗ ΣΊΛΑ ΜΟΥ ΣΤΟΝ ΑΡΔΗΤΤΌ... γάλο, να υπάρξει κάποτε μια ευτυχισμένη κοινωνία, μια Ουτοπία. Καινούργιο ταξίδι. Άρχισα να σκέφτομαι τις ουτοπίες. Και αν υπάρχουν, γιατί δεν τις ζούμε ποτέ; Για να μην σταματήσουμε να ονειρευόμαστε, σκεφτόμουνα. Αλλά πολύ μετά βρήκα τον Γκαλεάνο που το είπε καλύτερα. Οι ουτοπίες μάς βοηθάνε να εμβαθύνουμε. Η χώρα της Ουτοπίας στην πορεία έγινε Πολιτεία του Βυθού. Σκεφτόμουν ότι για να μπορέσεις να φτάσεις στη δυνατότητα να ονειρεύεσαι έναν τέτοιο δίκαιο κόσμο, θα πρέπει πρώτα να εξιχνιάσεις τα σκοτάδια και τα βάθη. Έτσι, λοιπόν, γεννήθηκε η ιστορία. Η μικρή Ρόζα μεγαλώνει με τον πατέρα της που είναι ψαράς, αλλά γράφει στα κρυφά ποιήματα, βαφτίζει τα γατιά του με ονόματα ποιητών και συχνά μιλάει με στίχους. Γράφοντας το βιβλίο, ονειρευόμουν να μπορούσε να γίνει αφορμή για να οδηγηθούν οι νεαροί αναγνώστες στην πραγματική ποίηση. Κάθε κεφάλαιο κι ένα ποίημα. Οι στίχοι πολλές φορές μπλέκονται στο κείμενο ή το κοιτούν μόνο από ψηλά, από τη θέση του τίτλου. Κάθε κεφάλαιο κι ένας στίχος και στο τέλος, αντί περιεχομένων, υπάρχει ο κατάλογος των ποιημάτων. Αυτό που προσπάθησα να πω στα «Παπούτσια με φτερά» είναι ότι τα μικρά θαύματα κρύβονται στην κάθε μέρα. Στο πρωί που σηκώνομαι για να ετοιμάσω πρωινό για τα παιδιά, σε ένα πεταχτό φιλί πριν από το σχολείο, στη βόλτα με τη Σίλα μου στον Αρδηττό, στις ώρες στο γραφείο ανάμεσα στις γάτες μου, τον Τσε και τον Αρθούρο, στο απόγευμα με τον γιο μου, στις προπονήσεις και στο τρέξιμο και το βράδυ σε ένα ποτήρι κρασί, στον απολογισμό της ημέρας. Οι ήρωες του βιβλίου ονειρεύονται πάντα το κάτι παραπάνω. Όλοι τους είναι γήινοι και ονειροπόλοι. Όλοι τους δηλαδή είναι απολύτως φυσιολογικοί. Γιατί για μένα φυσιολογικός δεν είναι αυτός που κοιτάει τη δουλειά του. Όλοι τους είναι απολύτως υγιείς. Γιατί για μένα υγιής άνθρωπος είναι ο ανήσυχος άνθρωπος. Ο ονειροπόλος. Πώς το λέει ο Σινόπουλος; «Αν ζει, αν υπάρχει ακόμα η ποίηση, τούτο το χρωστάμε σε ’κείνη την ασήμαντη, την ταπεινή ρωγμή που λησμόνησαν οι θεοί στα σφαλισμένα παράθυρα της σιγουριάς και της άμυνας των ανθρώπων». Και τι κατάλαβα τα χρόνια που έγραφα τα «Παπούτσια με φτερά»; Τι έμαθα; Ποιο «γιατί» μου γιάτρεψα; Δεν βρήκα φυσικά καμιά απάντηση, αλλά τουλάχιστον για άλλη μια φορά επιβεβαιώθηκα ότι η ποίηση μάς κάνει καλύτερους ανθρώπους και οι άνθρωποι που πίστεψαν στις ουτοπίες και στην επανάσταση θα ονειρεύονται πάντα μιαν Ουτοπία.
50
ΔΙΑΒΑΖΟΝΤΑΣ
βιβλίο Πάντα φανταζόμουν τον παράδεισο σαν ένα είδος βιβλιοθήκης. Jorge Luis Borges
ΤΗΣ ΠΕΛΙΩΣ ΠΑΠΑΔΙΑ
Ποια είναι τα καινούργια βιβλία των εκδοτικών οίκων για παιδιά όλων των ηλικιών και τι έχει να προσφέρει το καθένα; Οι εκδόσεις Ίκαρος υποδέχονται την άνοιξη με το νέο βιβλίο δραστηριοτήτων της Rebecca Jones «Χρωματίζω κάρτες και φακέλους: ΦΥΣΗ», ιδανικό για δημιουργικές ώρες και για όλες τις ηλικίες. Τα παιδιά, με τις ξυλομπογιές και τους μαρκαδόρους
ΚΥΡΙΑΚΉ 2 ΑΠΡΙΛΙΟΥ
ΣΤΟ CAFÉ ΤΟΥ ΙΑΝΟΥ
11.00 Π.Μ.
ΣΤΑΔΙΟΥ 24, AΘΉΝΑ, Τ. 210 3217810
Ο IANOS με αφορμή την Παγκόσμια Ήμέρα Παιδικού Βιβλίου, διοργανώνει το 1ο Φεστιβάλ Παιδικού Βιβλίου, σε συνεργασία με τη Σχολή Χατζήβεη, 10 εκδοτικούς οίκους και 33 συγγραφείς. Την Κυριακή 2 Απριλίου, από τις 11.00 έως τις 15.00 συγγραφείς και εικονογράφοι παιδικών βιβλίων θα βρίσκονται στο Café του ΙΑΝΟΥ, για να συνομιλήσουν με τους μικρούς αναγνώστες και να υπογράψουν τα βιβλία τους.
13:30 ΘΕΑΤΡΙΚΉ ΠΑΡΑΣΤΑΣΉ Οι μαθητές της Β´ Δημοτικού της Σχολής Χατζήβεη, παρουσιάζουν το παραμυθοδρώμενο «Ή Ευτυχούπολη», βασισμένο στο ομότιτλο βιβλίο της Μαριλίτας Χατζημποντόζη. Κατά τη διάρκεια της εκδήλωσης θα λειτουργούν χειροτεχνικά εργαστήρια και δημιουργικές δραστηριότητες για τα παιδιά με σκοπό να καλλιεργηθεί η φιλαναγνωσία και να περάσουμε όλοι μαζί μια όμορφη και δημιουργική ημέρα. Σας περιμένουμε! Είσοδος ελεύθερη Σε συνεργασία με:
Με την υποστήριξη των εκδόσεων:
29.03.2017
τους, θα χρωματίσουν τις σελίδες του και θα φτιάξουν μοναδικές κάρτες και φακέλους με θέμα τη φύση, για να τις χαρίσουν στους φίλους και στην οικογένειά τους. Το βιβλίο περιλαμβάνει 24 κάρτες, φακέλους και αυτοκόλλητα. Από τις εκδόσεις Καλειδοσκόπιο κυκλοφορεί «Το σποράκι ταξιδεύει». Με φωτεινές και πολύχρωμες ζωγραφιές, ο συγγραφέας και εικαστικός Eric Carle αφηγείται την ιστορία ενός ηλιοτρόπιου που φύτρωσε από ένα μικρούτσικο σποράκι, και μαθαίνει στα παιδιά τις εποχές του χρόνου. Το βιβλίο συμπληρώνει θεατρικό παιχνίδι από την περιβαλλοντική ομάδα «Πελίτι», που ζωντανεύει την ιστορία του μικρού σπόρου με πρωταγωνιστές πλέον τα ίδια τα παιδιά. Με πρωτότυπη εικονογράφηση και με ευχάριστο και δημιουργικό τρόπο, τα πρωτότυπα και εμπνευσμένα βιβλία της Τζέσικα Γιωσαφάτ «Το μυστικό ταξίδι μου… χωρίς την πάνα» και «Το μυστικό ταξίδι μου… χωρίς την πιπίλα!» (εκδόσεις Key Books) αναφέρονται στην (δύσκολη για μικρούς και μεγάλους) περίοδο που το παιδί πρέπει να αποχωριστεί την πάνα του και την πιπίλα του αντίστοιχα. Η συγγραφέας αντιμετωπίζει αυτή την προσπάθεια όχι μόνο σαν μια πρακτική πρόκληση της ηλικίας, αλλά και σαν μια παιδοκεντρική περιπέτεια, με πρωταγωνιστή τη φαντασία του δικού σας παιδιού, ώστε να το διευκολύνει! Στην εισαγωγή του κάθε βιβλίου, ο παιδοψυχίατρος Ματθαίος Γιωσαφάτ καταθέτει χρήσιμες αλήθειες που θα κάνουν τη διαδικασία πιο εύκολη τόσο για τους γονείς όσο και για το παιδί. Σε πολύ μικρούς αναγνώστες, από 2 έως 4 ετών, απευθύνεται το νέο βιβλίο της Ράνιας Μπουμπουρή. «Το βιβλιοφιλαράκι μου», που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Ψυχογιός. Η συγγραφέας συστήνει στα παιδιά τον θαυμαστό κόσμο του βιβλίου, ενός φίλου που είναι μαζί τους κάθε ώρα και στιγμή και γίνεται γέφυρα για να περάσουν σε άλλους κόσμους, μακρινούς, παραμυθένιους ή αληθινούς. Οι εκδόσεις Ίκαρος προτείνουν το «Ένα παιδί από βιβλία», ένα βιβλίούμνο στη δύναμη της παιδικής λογοτεχνίας και της αφήγησης. Ένα κορίτσι φτιαγμένο από βιβλία πλέει με τη σχεδία του σε μια θάλασσα λέξεων, ώσπου φτάνει στο σπίτι ενός αγοριού. Το προσκαλεί να ζήσουν μαζί μια περιπέτεια στον κόσμο των ιστοριών, εκεί όπου όλα μπορούν να συμβούν με τη δύναμη της φαντασίας. Το βιβλίο, σε απόδοση του Φίλιππου Μανδηλαρά, συνδυάζει με εξαιρετικό τρόπο τα χειρόγραφα κείμενα του Oliver Jeffers, με τα ιδιαίτερα εικαστικά αντικείμενα του Sam Winston, φτιαγμένα από φράσεις 40 κλασικών παραμυθιών. Το αποτέλεσμα είναι μια πολυτελής έκδοση που προσκαλεί τους αναγνώστες όλων των ηλικιών να ανακαλύψουν, να αναρωτηθούν και - με κύριο όπλο τους τη φαντασία - να ονειρευτούν. Ποιος (από τους γονείς) δεν θυμάται τον Νιλς Χόλγκερσον, το ατίθασο παιδί με τη σκληρή καρδιά, που μεταμορφώθηκε σε νάνο και, καβάλα σε έναν άσπρο χήνο, ακολούθησε ένα σμήνος αγριόχηνες που διέσχιζαν πετώντας ολόκληρη τη Σουηδία; Στο πλαίσιο της σειράς των εκδόσεων Μεταίχμιο «Η πρώτη μου λογοτεχνία», κυκλοφορεί σε διασκευή της Τζέμης Τασάκου και εικονογράφηση της Θέντας Μιμηλάκη το βιβλίο «Η πρώτη μου Λάγκερλεφ: Το θαυμαστό ταξίδι του Νιλς Χόλγκερσον». Μέσα από τις σελίδες του, χάρη στη γεμάτη χρώμα εικονογράφηση και στην ολοζώντανη, απλή και κατανοητή αφήγηση, τα παιδιά από 4 ετών θα παρακολουθήσουν το πραγματικά θαυμαστό ταξίδι του Νιλς, γεμάτο περιπέτειες, που θα τον διδάξουν πολλά, θα αλλάξουν τον χαρακτήρα του και θα του αποκαλύψουν τα μυστικά των αγριμιών και των πουλιών της πατρίδας του. Στην ίδια σειρά κυκλοφορεί και «Ο πρώτος μου Θερβάντες. Δον Κιχώτης», σε διασκευή Κώστα Πούλου και εικονογράφηση Βασίλη Γρίβα. Μέσα από αυτό τα παιδιά γνωρίζουν την ιστορία του ονειροπόλου αγρότη Αλόνσο Κιχάνο που, έχοντας διαβάσει πολλά ιπποτικά μυθιστορήματα, θεωρεί ότι είναι και ο ίδιος ιππότης και έτσι αλλάζει το όνομά του σε Δον Κιχώτης. Μαζί με τον ιπποκόμο του Σάντσο ξεκινά ένα ταξίδι στην Ισπανία του 16ου αιώνα, κατά τη διάρκεια του οποίου θα ζήσουν απίστευτες περιπέτειες μεταξύ πραγματικότητας και φαντασίας, με απρόβλεπτες συνέπειες.
51
12.10.2016
w ww ww w. .p ps si ic ch ho og gi io os s. .g gr r
Διαβά ου με μαζί! Διαβά Z ουZμε μαζί!
Γίνετε μέλη δωρεάν στο www.psichogios.gr χρέωση στο στο800-11-64 800-11-6464 646464και και κερδίστε προνόμια δώρα. Γίνετε μέλη δωρεάν στο www.psichogios.grήήκαλώντας καλώντας χωρίς χωρίς χρέωση κερδίστε προνόμια καικαι δώρα.
29.03.2017
«Ο Λυποπόταμος» (εκδόσεις Ελληνοεκδοτική) είναι ένας μικρός ιπποπόταμος, πάντοτε θλιμμένος και δυστυχισμένος με την εξωτερική εμφάνισή του. Ο γεματούλης ήρωας της Λίνας Μουσιώνη αποφασίζει να φύγει από το σπίτι του, για αναζητήσει τόσο τον εαυτό του όσο και το μυστικό της χαράς και της αληθινής ομορφιάς. Στο ταξίδι του θα γνωρίσει έναν κλαψιάρη ελέφαντα και έναν κατσούφη ρινόκερο, που επίσης έχουν θέματα αυτοεκτίμησης και θα γίνουν φίλοι, τρεις νέοι σωματοφύλακες, που επιθυμούν να αλλάξουν! Όμως, ένας χαμαιλέοντας τους εξαπατά. Η περιπέτεια των τριών φίλων θα τους γίνει μάθημα ζωής και θα τους κάνει να εκτιμήσουν τον εαυτό τους για αυτό που πραγματικά είναι. Η Αργυρώ Πιπίνη έγραψε και η Έφη Λαδά εικονογράφησε ένα μεταφυσικό παραμύθι για την αγάπη, γεμάτο χρώματα, μυρωδιές και εικόνες. «Η Βιολέτα και ο Ιππότης» (εκδόσεις Μεταίχμιο) αποδεικνύει ότι τα παραμύθια λένε πάντα την αλήθεια, ακόμα κι αν μιλάνε για θαύματα. Όπως για το θαύμα του έρωτα, που χαρίζει στον άνθρωπο δώρα πολλά και του γιατρεύει το σώμα και την ψυχή. Η ιστορία της Βιολέτας και του Ρακμάν απευθύνεται σε παιδιά από 4 ετών, αλλά είναι βάλσαμο ψυχής για κάθε ηλικία. Όλα τα παιδιά είναι ευτυχισμένα! Όλα τα παιδιά έχουν ένα σπίτι. Όλα τα παιδιά έχουν φαγητό. Όλα τα παιδιά έχουν… Όλα; Εγώ ΔΕΝ… Κι είναι τόσο πολλά τα ΔΕΝ, που παγώνουν την ψυχή. Και μόνο το χαμόγελο του φίλου μπορεί να φέρει τη ζεστασιά. Κι οι λέξεις, όταν είναι απ’ της αγάπης του τα λόγια, μπορούν να σχηματίσουν την πιο γερή ουρά χαρταετού. Του χαρταετού που πετά πάντα ψηλά, γιατί είναι ο χαρταετός της φιλίας. Εκεί που δεν υπάρχουν ΔΕΝ. Το «ΔΕΝ», που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Πατάκη, ανήκει σε μια τριλογία εικονογραφημένων βιβλίων του Βαγγέλη Ηλιόπουλου και της Έφης Λαδά, τα οποία θίγουν κοινωνικά θέματα με τον τρόπο που μόνο τα παραμύθια μπορούν. Το πρώτο βιβλίο κυκλοφόρησε το 2012 με τίτλο «Το “Γιατί” των παιδιών φέρνει την ελπίδα». Το 2018 περιμένουμε το «ΟΛΑ». Από τις εκδόσεις Διόπτρα κυκλοφορεί το βιβλίο της Κατρίνας Τσάνταλη με τίτλο «Το Σοφάκι και ο Ντο», ένα φιλοζωικό παραμύθι που διδάσκει στα παιδιά την προσφορά προς τα αδέσποτα ζώα. Το Σοφάκι, ένα μικρό κορίτσι που λατρεύει τα ζωάκια, παρακαλάει τη μητέρα του να της πάρουν ένα σκυλάκι. Η μητέρα αρνείται, αλλά το Σοφάκι θα δει στον ύπνο του τον Ντο το Νεραϊδόσκυλο. Ο Ντο, όπως η πρώτη νότα της μουσικής, μέσα από ένα μαγικό όνειρο, θα διδάξει στο μικρό κορίτσι την πρώτη αξία της ζωής, την αγάπη, και θα δείξει στο Σοφάκι πώς μέσα από απλές καθημερινές πράξεις μπορεί να μάθει να σέβεται και να φροντίζει και άλλους πέρα από τον εαυτό του. Η Ελένη Βλάχου και ο Κωνσταντίνος Δαλαμάγκας έγραψαν ένα υπέροχο βιβλίο που κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Πατάκη με τον παράξενο τίτλο «Φαρφανέλα - Μάθε πως κάθε ‘‘ευχαριστώ’’ στο τσακ εξαφανίζει το πρόβλημα εκείνο που μοιάζει με βουνό»! Η Φαρφανέλα, μια μικρή ροζ πουτίγκα, έχει τα πάντα. Δεν της λείπει τίποτα, εκτός από ένα... ροζ τσιμπιδάκι. Και κλαίει απαρηγόρητη, κλαίει τόσο πολύ, που τα δάκρυά της στερεύουν! Τι θα γίνει όμως όταν τα χάσει όλα; Όταν ακόμα και ο κύριος Χωνάκης, ο μπαμπάς της, τη διώξει από τη Χώρα που Όλο Χορεύουν; Για αρχή θα αλλάξει το χρώμα: από ροζ θα γίνει ανοιχτό ροζ και από ανοιχτό ροζ... άσπρη. Στη συνέχεια θα πάρει ένα γερό μάθημα και θα καταλάβει ότι υπάρχουν πιο σημαντικά πράγματα για να κλάψει κανείς από λύπη ή ακόμα κι από χαρά. Τότε μόνο θα μπορέσει να ξεκινήσει το μεγάλο ταξίδι για να μάθει τα μυστικά του κόσμου... Γιατί δεν υπάρχει γυναίκα Πάπας; Γιατί οι αγελάδες είναι ιερές για τους ινδουιστές; Γιατί οι εβραίοι δεν τρώνε ζελεδάκια και τι ακριβώς είναι η μετενσάρκωση; Κι ο Βούδας ήταν στ’ αλήθεια τόσο χοντρός; Χριστιανισμός, ιουδαϊσμός, ισλαμισμός, ινδουισμός και βουδισμός. Πέντε διαδεδομένες θρησκείες, δεκάδες παιδικές απορίες! Το βιβλίο των Τζέιν Μπερ Κράουζε και Γιαν φον Χόλεμπεν «Πώς τον λένε τον θεό σου; Απορίες των παιδιών για πέντε θρησκείες» (εκδόσεις Μεταίχμιο) έρχεται να δώσει, απλά και κατανοητά, απαντήσεις σε αυθόρμητες ερωτήσεις παιδιών για τον αντιφατικό και άγνωστο κόσμο στον οποίο μεγαλώνουν. Με ευθύτητα, ειλικρίνεια και χιούμορ, με προσιτή γλώσσα και εντυπωσιακές εικόνες, το βιβλίο μαθαίνει στα παιδιά να αναγνωρίζουν και να σέβονται τη διαφορετικότητα, όπου τη συναντούν, ενώ εξηγεί
ι α
ΒΙΒΛΙΑ ΓΙΑ ΠΟΛΥ ΜΙΚΡΟΥΣ ΑΝΑΓΝΩΣΤΕΣ Γιατί αναγνώστης δεν γεννιέσαι, γίνεσαι!
Εγώ και κόσμος μου από 1 έως 3 ετών
υ ο μ ς ο μ σ ό οκ Η δυσλεξία ακόμα αντιμετωπίζεται, πάρα πολλές φορές, σαν μια σοβαρή κοινωνική και γνωστική αναπηρία. Έτσι γεννήθηκε η ιδέα και δημιουργήθηκε η ανάγκη ενός εγχειριδίου που να εξηγεί πώς να αναγνωρίσουμε τα σημάδια, με ποια εργαλεία να επέμβουμε, σε κλινικό και σχολικό περιβάλλον, και ποια είναι η σωστή ερμηνεία που πρέπει να δώσουμε σε ένα περιστατικό το οποίο συχνά υπερεκτιμάται ή υποεκτιμάται. Το παρόν βιβλίο προτίθεται να καταρρίψει ετικέτες και κοινοτοπίες, προσφέροντας μια δομημένη και σαφή ανάλυση του προβλήματος και εξηγώντας τη λειτουργία της ανάγνωσης στις υποδεέστερες διαδικασίες: της γλώσσας, της οπτικής αντίληψης και της προσοχής (και την αλληλεπίδρασή τους).
Με αναγνωρίσιμες εικόνες, έντονα χρώματα και απλά κείμενα, τα βιβλία αυτής της σειράς εστιάζουν στην καθημερινή ζωή του παιδιού και το βοηθούν να αναπτύξει την αντίληψη και το λεξιλόγιό του.
ΔΩΡΟ
από 3 ετών
η αφήγηση του κάθε βι βλίου σε
QR code
Τα βιβλία της Μικροχώρας περιλαμβάνουν εικόνες και λέξεις για περισσότερα από 100 αντικείμενα, που βοηθούν τα μικρά παιδιά να εμπλουτίσουν το λεξιλόγιό τους και να οξύνουν την παρατηρητικότητα και τη φαντασία τους.
54
ΔΙΑΒΑΖΟΝΤΑΣ
τον πυρήνα της κάθε θρησκείας, λαμβάνοντας υπόψη τόσο την πίστη όσο και την επιστήμη. Δύο νέα βιβλία της σειράς «Ταξίδια στη μυθολογία», που απευθύνεται σε παιδιά από 7 ετών, «Από τους ανθρώπους στους ήρωες» και «Κατορθώματα και θαύματα», κυκλοφορούν από τις εκδόσεις Παπαδόπουλος. Η σειρά αποτελεί την ιδανική πρόταση για να αποκτήσουν τα παιδιά τις βασικές γνώσεις ελληνικής μυθολογίας, ενώ παράλληλα αποτελεί μία χρηστική επιλογή για τους εκπαιδευτικούς. Το κείμενο, γραμμένο με το ξεχωριστό ύφος της πολυβραβευμένης Μαρίας Αγγελίδου, πλαισιώνεται από την εκπληκτική εικονογράφηση της επίσης πολυβραβευμένης Ίριδας Σαμαρτζή. Η Θεοδοσία ονειρευόταν να γίνει διάσημη. Κι έγινε! Παίζει στην τηλεοπτική σειρά “Οδοντόβουρτσες στο ηλιοβασίλεμα’’. Την αναγνωρίζουν όλοι στον δρόμο, της ζητάνε αυτόγραφα, συμμαθητές και συμμαθήτριες τη θαυμάζουν, δίνει συνεντεύξεις… Η Θεοδοσία είναι ενθουσιασμένη. Όμως, απ’ την άλλη, κουράζεται πολύ. Τα γυρίσματα συχνά είναι βαρετά, δεν έχει καθόλου χρόνο για να παίζει με τις φίλες της και πρέπει πάντα να προσέχει τι λέει. Είναι ζωή αυτή για ένα μικρό κορίτσι; Και τι θα κάνει όταν της προτείνουν να γίνει πρωταγωνίστρια σε μια καινούργια τηλεοπτική σειρά; Οι απαντήσεις στο νέο βιβλίο του Μάκη Τσίτα «Μια μικρή διάσημη», που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Ψυχογιός. Ο Σουζ Ανέτ, διάσημος σχεδιαστής παπουτσιών και η γυναίκα του Ντόφλ Παντ, περιμένουν με λαχτάρα, κάνοντας όνειρα για το μέλλον, τη Σαγιόν, το πρώτο τους παιδί. Τι συμβαίνει όμως στη ζωή τους, όταν το κοριτσάκι τους γεννιέται με δυο παχουλά, μακρουλά και παράξενα δάχτυλα ποδιών; Τι λέει ο κόσμος και πόσο δύσκολο είναι για τον Σουζ Ανέτ να σχεδιάσει ένα παπούτσι που θα χωράει τα δάχτυλα της μικρής του; Και αν εκείνη θέλει να περπατάει συνέχεια «Χωρίς παπούτσια»; Οι απαντήσεις στο ομώνυμο παραμύθι της Κατερίνας Ανωγιαννάκη, που μόλις κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Μεταίχμιο, σε εικονογράφηση της Πετρούλας Κρίγκου. Το βιβλίο μιλάει για ένα διαφορετικό κορίτσι που καταφέρνει να επιβιώσει με τον δικό του μοναδικό τρόπο, σε ένα κόσμο φτιαγμένο μόνο για «κανονικούς» ανθρώπους. «Τι μπορείς να κάνεις με ένα πρόβλημα»; Ανησυχείς; Το αγνοείς; Θέλεις να τρέξεις και να του κρυφτείς; Γνωρίστε την ιστορία ενός επίμονου προβλήματος και του παιδιού που δεν ήταν σίγουρο τι να κάνει με αυτό. Όσο απέφευγε το πρόβλημα, τόσο εκείνο μεγάλωνε. Όμως, όταν το παιδί τελικά βρήκε το κουράγιο να το αντιμετωπίσει, το πρόβλημα μετατράπηκε σε κάτι διαφορετικό από ό,τι περίμενε. Η ιστορία του Kobi Yamada, που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Λιβάνη, εμπνέει μικρούς και μεγάλους να κοιτάξουν βαθύτερα ένα πρόβλημα και να ανακαλύψουν γιατί βρίσκεται εκεί. Διότι τα προβλήματα μάς προκαλούν, μας διαμορφώνουν, μας ωθούν, μας βοηθούν να μάθουμε πόσο δυνατοί, γενναίοι και ικανοί είμαστε στ' αλήθεια. Ακόμα κι αν δεν το θέλουμε πάντα, μπορούν να μας αλλάξουν με απροσδόκητο τρόπο. Λοιπόν, εσείς τι θα κάνετε με το πρόβλημά σας;
2 Απριλίου 2017: Γιορτάζουµε την Παγκόσµια Ηµέρα Παιδικού Βιβλίου µ’ ένα βιβλίο-ύµνο στην παιδική λογοτεχνία και στη δύναµη των λέξεων.
29.03.2017
Πριν από χρόνια, ήταν δύο χώρες που σήμερα δεν υπάρχουν πια, η Χώρα των Ουφ κι η Χώρα των Φου. Στη Χώρα των Ουφ έκανε συνέχεια ζέστη, γιατί εκεί ο χειμώνας δεν έφτανε ποτέ. Όλο τον χρόνο καλοκαίρι και η κάψα ανυπόφορη. Τη Χώρα των Φου, πάλι, τη θέριζε ασταμάτητα το κρύο. Το καλοκαίρι ανύπαρκτο! Δώδεκα μήνες χειμώνας και η παγωνιά μεγάλη. Ήταν δύο χώρες τελείως διαφορετικές. Μονάχα σ’ ένα έμοιαζαν: τίποτα δεν φύτρωνε στη γη τους, ζωντανά δεν υπήρχαν πουθενά και οι κάτοικοί τους σίγουρα θα πέθαιναν από την πείνα, αν δεν υπήρχε ανάμεσά τους το Νησί, ένας μικρός παράδεισος, απ’ όπου έπαιρναν ό,τι αγαπούσαν. Κι όλα καλά, ως τη στιγμή που ο βασιλιάς των Ουφ είχε μια φαεινή ιδέα: να κάνει πόλεμο στους Φου. Το τι συνέβη έπειτα, θα το μάθετε διαβάζοντας το νέο παραμύθι του Χρήστου Δημόπουλου «Οι Ουφ και οι Φου», που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Ψυχογιός, σε εικονογράφηση του Νίκου Γιαννόπουλου. Από τις εκδόσεις Μίνωας μόλις κυκλοφόρησαν δύο νέα βιβλία της σειράς Λογοτεχνικές Εξερευνήσεις με θέμα Ταξίδια στην Ελλάδα, που απευθύνονται σε παιδιά από 9 ετών. «Το στοιχειωμένο σπίτι», της Αργυρώς Μουντάκη, είναι μια περιπέτεια μυστηρίου, με αναφορές στα σημαντικότερα ιστορικά σημεία και στους χώρους πολιτισμού της πόλης του Βόλου. «Ο χαμένος μύθος του Αισώπου», του Κώστα Στοφόρου, άλλη μια συναρπαστική ιστορία που θα ενθουσιάσει τα παιδιά, διαδραματίζεται στη Σάμο, όπου ένας χαμένος μύθος του Αισώπου θα γίνει η αιτία να ζήσουν δύο παιδιά μια επικίνδυνη περιπέτεια. Στόχος και των δύο βιβλίων είναι να έρθουν οι μικροί αναγνώστες σε επαφή με τις ομορφιές και τις ιδιαιτερότητες του τόπου μας και φυσικά με την ιστορία του. Οι εκδόσεις Πατάκη γνωρίζουν στους νεαρούς αναγνώστες ένα ξεχωριστό κορίτσι, μέσα από το βιβλίο- κόμικ «Άννα Φρανκ». Πρόκειται για μια βιογραφία γραμμένη από τον Σιντ Γιάκομπσον και εικονογραφημένη από τον Έρνι Κολόν, που εκδίδεται σε συνεργασία με το μουσείο «Σπίτι της Άννας Φρανκ» στο Άμστερνταμ, σε μετάφραση της Μαρίζας Ντεκάστρο. Η Άννα Φρανκ έγραφε το ημερολόγιό της από τις 12 Ιουνίου 1942 μέχρι την 1η Αυγούστου 1944. Ακούγοντας στο ραδιόφωνο τον εξόριστο στο Λονδίνο ολλανδό Πρέσβη να ανακοινώνει πως μετά τη λήξη του πολέμου θα αναζητούσε ντοκουμέντα για τα εγκλήματα της γερμανικής κατοχής, είχε μάλιστα ξεκινήσει να το επιμελείται για να το εκδώσει. Δεν πρόλαβε... Έγινε ηρωίδα χωρίς τη μεσολάβηση κανενός επισήμου. Το βιβλίο κλείνει µε τη µαρτυρία του µοναδικού επιζώντα της οικογένειας Φρανκ, του πατέρα της Άννας, αναφορικά µε την ανακάλυψη και τη δηµοσίευση του ηµερολογίου. Ο Μπάρι σιχαίνεται το όνομά του. Αυτός είναι ο λόγος νούμερο 2 στη λίστα των πραγμάτων για τα οποία κατηγορεί τους γονείς του μετά το νούμερο 1, ότι είναι βαρετοί, και πριν από το νούμερο 3, ότι είναι συνέχεια κουρασμένοι. Να όμως που υπάρχει ένας τέλειος κόσμος στον οποίο τα ίδια τα παιδιά πηγαίνουν στο Πρακτορείο Γονιών και διαλέγουν ποιους θα έχουν γονείς. Το όνειρο του Μπάρι γίνεται πραγματικότητα. Είναι όμως τόσο εύκολο να βρεις τους τέλειους γονείς; Η απάντηση στο ξεκαρδιστικό βιβλίο του Ντέιβιντ Μπάντιελ «Πρακτορείο Γονιών. Διάλεξε τους τέλειους γονείς» για παιδιά από 10 ετών, που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Κέδρος.
The Bologna Ragazzi Award 2017
ΔΙΑΒΑΖΟΝΤΑΣ
29.03.2017
Η ζωή της Ελίζ είναι γεμάτη λέξεις. Λέξεις χαρούμενες και λέξεις που πονάνε πραγματικά. Νέα σχολική χρονιά, νέο σχολείο και μια κολλητή που έχει επιλέξει άλλες φίλες και δεν θα την προστατεύει πια από τις λέξεις όπως παλιά. Κι ένα αγόρι που την άφησε. Τα πράγματα αλλάζουν και μάλιστα προς το χειρότερο. Μέχρι που μια μέρα η Ελίζ λαμβάνει ένα σημείωμα και ανακαλύπτει ότι κάποιος θέλει να τη βοηθήσει. Στην προσπάθεια να λύσει το μυστήριο, η Ελίζ θα βρει νέους τρόπους να αποδεχτεί τον εαυτό της και να βγει δυνατή. Οι «Λέξεις που πονάνε», της Abby Cooper, που κυκλοφορούν από τις εκδόσεις Παπαδόπουλος σε μετάφραση της Χαράς Γιαννακοπούλου, είναι ένα νεανικό μυθιστόρημα που, με χιούμορ και αυτοσαρκασμό, δίνει μαθήματα ζωής κατά του bullying και ενισχύει την αυτοπεποίθηση των παιδιών που βρίσκονται στην προεφηβεία και την εφηβεία. «Πιάσε το τιμόνι, γίγαντα» ονομάζεται το νέο βιβλίο της Έλενας Αρτζανίδου, που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Ψυχογιός. O δεκαπεντάχρονος Αργύρης, που ζει στη Νίσυρο, θα αναγκαστεί να σταματήσει το σχολείο για να στηρίξει τη μάνα και τη γιαγιά του, όταν ο πατέρας του τους εγκαταλείπει αφήνοντας πίσω του μόνο χρέη. Όμως ο Αργύρης, ο Γίγαντας, όπως τον αποκαλεί ο καπετάν Γόης, δεν το βάζει κάτω, και θα μπει στο καΐκι για να δουλέψει και να βοηθήσει την οικογένειά του. Θα καταφέρει τελικά να βρει τον δρόμο του και να σώσει το υποθηκευμένο σπίτι τους; Θα μπορέσει να αντιμετωπίσει τους τρεις ξένους, να βρει τη Δρακοσπηλιά και να ανακαλύψει τον θησαυρό; Μια συναρπαστική περιπέτεια για έναν έφηβο, τους ανθρώπους που τον περιβάλλουν, τις δυσκολίες της σημερινής κοινωνίας, αλλά και τα δύσκολα οικογενειακά μυστικά. Το νέο βιβλίο της Ελένης Γεωργοστάθη «Χάθηκε η μπάλα», που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Ψυχογιός, είναι μια ιστορία με χιούμορ και ανατροπές για παιδιά από 9 ετών, που μιλάει για το μπάσκετ, τη φιλία αλλά και τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν στις μέρες μας πολλές ελληνικές οικογένειες. Πρωταγωνιστής της ο Αντρέας, που περνάει μαύρο καλοκαίρι στην Αθήνα. Ο πατέρας του έχει μείνει άνεργος, ο καλύτερός του φίλος έχει μετακομίσει στο χωριό του και μια ομάδα μεγαλύτερων παιδιών προκαλεί αυτόν και τους φίλους του σε έναν αγώνα δίχως αύριο. Άραγε θα μπορέσει ο μπαμπάς του να ανασυντάξει την ομάδα των πιτσιρικάδων; Και θα πάψει κάποια στιγμή να καίει το φαγητό; Οι δύο ξαδέλφες του θα δώσουν λύσεις ή θα δημιουργήσουν ακόμα μεγαλύτερα προβλήματα; Και γιατί είναι κακό να πας για κατασκήνωση στην αυλή του κολλητού σου; Και τέλος, φτάνει ένα δεκαήμερο για να
55 βρεις τις απαντήσεις σε τόσα αγωνιώδη ερωτήματα; Ή μήπως θα χαθεί τελείως η μπάλα; Από τις εκδόσεις Gema κυκλοφορεί το βιβλίο της Eva Benso «Δυσλεξία», που προτίθεται να καταρρίψει ετικέτες και κοινοτοπίες, προσφέροντας μια δομημένη και σαφή ανάλυση του προβλήματος της δυσλεξίας και εξηγώντας τη λειτουργία της ανάγνωσης στις υποδεέστερες διαδικασίες: της γλώσσας, της οπτικής αντίληψης και της προσοχής (και την αλληλεπίδρασή τους). Κι αυτό, γιατί δεν υπάρχει δυσλεξικός που να είναι ίδιος με έναν άλλο. Η λέξη-κλειδί της μεθόδου που προτείνεται είναι «εκγύμναση», ένα πλήρες και ειδικό «γυμναστήριο» για τη νόηση. Το μέρος που είναι αφιερωμένο στις παιγνιώδεις-ψυχαγωγικές ασκήσεις μάς δίνει τη δυνατότητα να εκγυμνάσουμε το παιδί διασκεδάζοντάς το και κινώντας του το ενδιαφέρον για την ανάγνωση με εικόνες, παραμύθια ή χειρωνακτικές δραστηριότητες, που με τη σειρά τους αποτελούν βήματα για μια προπαρασκευαστική πορεία. Μια από τις βασικότερες δυσκολίες που αντιμετωπίζουν τα παιδιά με αυτισμό είναι η κατανόηση των κοινωνικών κανόνων, γεγονός που δυσκολεύει τη λειτουργική επικοινωνία τους με τους άλλους. Το βιβλίο «Αυτισμός. Οι άγραφοι κανόνες κοινωνικής συμπεριφοράς για παιδιά 4-12 ετών», των Παναγιώτας Πλησή και Ελένης Λούβρου (εκδόσεις Πατάκη) δεν είναι άλλο ένα (θεωρητικό) βιβλίο ή ένα παραμύθι για τον αυτισμό ή/και τα αυτιστικά παιδιά. Καταρχάς απευθύνεται ως οδηγός στα ίδια τα παιδιά που ανήκουν στο ανώτερο αυτιστικό φάσμα και τα εκπαιδεύει, διδάσκοντάς τα, μέσα από εικόνες και παραδείγματα κοινωνικών συμπεριφορών, τους κοινωνικούς κανόνες που για κάποιους είναι αυτονόητοι, αλλά για εκείνα όχι. Μάλιστα, είναι χωρισμένο σε δύο ηλικιακές ομάδες (4-7 και 8-12 ετών). Το δεύτερο μέρος του απευθύνεται στους ενήλικες που ασχολούνται με τα αυτιστικά παιδιά και περιλαμβάνει τις επεξηγήσεις των παραδειγμάτων του πρώτου μέρους και κάποιες προτάσεις για την αντιμετώπιση των μη κοινωνικά αποδεκτών συμπεριφορών από τα παιδιά που ανήκουν στο φάσμα. Η έκδοση είναι ειδικά σχεδιασμένη και προσεγμένη και ξεχωρίζει για μερικούς ακόμα λόγους. Για τη ζωντανή εικονογράφηση της Ντανιέλας Σταματιάδη, για την εύστοχα επιλεγμένη γραμματοσειρά, ευανάγνωστη από τα παιδιά που ανήκουν στο φάσμα του αυτισμού και για το διπλό εξώφυλλο (τζάκετ), χάρη στο οποίο το αναγνωρίζουν οι ενήλικες, αλλά και το διαβάζουν τα παιδιά χωρίς να τα χαρακτηρίζει και να τα φοβίζει η λέξη «αυτισμός».
Πάντα επιζητούσες την περιπέτεια, αλλά μέχρι πού είσαι προετοιμασμένος να αντέξεις;
ΘΩΜΆΣ Q.BIT
Ταξιδιώτης στο κάτοπτρο του χρόνου Τολμάς να τον ακολουθήσεις; Ένα ιστορικό μυθιστόρημα επιστημονικής φαντασίας για εφήβους από τον ΒΑΓΓΕΛΗ
ΗΛΙΟΠΟΥΛΟ – Μόλις κυκλοφόρησε Εικαστικό: Θανάσης Κατσίλλης
56
ΤΟ ΠΕΡΙΒΟΛΙ ΣΤΗ ΒΑΡΗ
29.03.2017
Ένα Περιβόλι φέρνει την άνοιξη
A
νοιξη σημαίνει... λιακάδες, παιχνίδι, χαλάρωση και Περιβόλι στη Βάρη! Από τις 21 Μαρτίου, τα μεσημέρια και τα απογεύματά μας ανήκουν δικαιωματικά στο καταπράσινο καταφύγιο της πόλης, εκεί που η παιδική διασκέδαση αποκτά άλλο νόημα. Κάθε απόγευμα στο Περιβόλι στη Βάρη, είναι μια νέα τέλεια αφορμή για να ξεφύγουμε από την καθημερινότητα και να απολαύσουμε οικογενειακές στιγμές που θυμίζουν μινι-εξόρμηση στην εξοχή! Αμέσως μετά το κουδούνι, η διασκέδαση ξεκινά με παραδοσιακά παιχνίδια… όπως άλλοτε, ελεύθερο φυσικό παιχνίδι μέχρι τελικής πτώσης, αχτύπητες δραστηριότητες και φρέσκα, υγιεινά σνακ. Μόλις μια ανάσα από την πόλη, στο αγαπημένο φυσικό τους στέκι, οι μεγάλοι απολαμβάνουν καθημερινά ένα αναζωογονητικό διάλειμμα «αποσυμπίεσης», χαλάρωσης και ηρεμίας, όσο οι μικροί παίζουν με ασφάλεια, κάνουν νέους φίλους, διασκεδάζουν και μαθαίνουν μέσα στη φύση-από τη φύση!
πτοντας τις δυνατότητές τους και καλλιεργώντας αυτογνωσία και κριτική σκέψη. Στο Περιβόλι έχουν τη δυνατότητα να ανακαλύψουν τη φύση και τις θαυματουργές διεργασίες της, να παρατηρήσουν να πειραματιστούν, να ερμηνεύσουν, διασκεδάζοντας. Κάθε απόγευμα, οι μικροί επισκέπτες συνεργάζονται, δημιουργούν, εκφράζονται, εξερευνούν τον κόσμο, μαθαίνουν και απολαμβάνουν την συναρπαστική ελευθερία που προσφέρει η φύση!
Δραστηριότητες
Μικροί Εξερευνητές - Κάθε Τρίτη 18:00-19:00. Ένας μαγικός κύκλος μαθημάτων ξεκινά για τους Μικρούς Εξερευνητές. Κάθε εβδομάδα, μεταμορφώνονται σε μοναδικούς ντετέκτιβ της Φύσης και ερευνούν μυστήριες υποθέσεις του Περιβολιού. Μέσα από αινίγματα, γρίφους και στοιχεία, φτάνουν σε εκπληκτικές λύσεις, ακονίζοντας την παρατηρητικότητα, τις δεξιότητες και την κριτική τους σκέψη!
Φυσικό Παιχνίδι
Παιχνίδια της Αυλής - Κάθε Τετάρτη 18:00-19:00. Το στοίχημα κάθε Τετάρτης: Μια τεράστια παρέα που παίζει όσο αντέχει! Αμπάριζα, κρυφτό, κουτσό, και άλλα τόσα που ούτε καν θυμόμασταν ότι υπάρχουν, μας περιμένουν ανυπόμονα για έναν αξέχαστο παιχνιδο-μαραθώνιο όλο ξεγνοιασιά.
Αμέσως μετά το σχολείο, τα παιδιά ξεχνούν τα «πρέπει» και τα «μη» και αφήνονται στους ξέγνοιαστους ρυθμούς του ελεύθερου φυσικού παιχνιδιού. Παίζουν και διασκεδάζουν ενώ ταυτόχρονα αποκτούν πολύτιμα εφόδια για κάθε στάδιο της ανάπτυξής τους. Με σύμμαχο τη φαντασία και κάθε λογής φυσικό υλικό, τα παιδιά συμμετέχουν σε ένα μαγευτικό ταξίδι χαράς, αναπτύσσοντας στο έπακρο όλες τις δεξιότητές τους, ανακαλύ-
Sensory Play στο Yurt του Περιβολιού Κάθε Πέμπτη 11:00-12:00 & 18:00-19:00 Τα παιδιά απελευθερωμένα, παραδίνονται σε ένα πολυ-αισθητηριακό παιχνίδι γεμάτο αναπάντεχα υλικά, καινούργιες υφές, χρώματα, μυρωδιές και ερεθίσματα που εξάπτουν τη φαντασία τους! Ενθουσιασμένα, πειραματίζονται, ανακαλύπτουν, δημιουργούν, εκφράζονται, εκτονώνονται, συνεργάζονται και α-
κονίζουν τις αισθήσεις τους. Μικροί Κηπουροί - Kάθε Παρασκευή 18:00-19:00 Σε αυτόν τον κύκλο μαθημάτων 5 εβδομάδων, τα σκαλιστήρια παίρνουν… φωτιά, εξερευνώντας την ανοιξιάτικη φύση, δίνοντας ζωή σε μικροσκοπικούς σπόρους, δημιουργώντας μοναδικούς λαχανόκηπους. Ένα υπέροχο πρόγραμμα μάθησης, ανάπτυξης δεξιοτήτων και πολύτιμων εμπειριών!
Κουζίνα Και φυσικά, αν το στομάχι γουργουρίζει, η Κουζίνα του Περιβολιού τα έχει όλα! Ολόφρεσκα σνακ με λαχανικά εποχής από το παρτέρι και αγνά υλικά από επιλεγμένους μικρούς παραγωγούς, που θα μας συνοδεύσουν μέχρι τη δύση του ηλίου. Ένα νέο ανοιξιάτικο menu με την επιμέλεια και το μεράκι του chef Γιάννη Στανίτσα, γεμάτο λαχταριστές γευστικές δημιουργίες και μεθυστικά αρώματα. Αλλά και τσάι, ροφήματα, καφέδες και φυσικούς χυμούς που θα εξιτάρουν κάθε ουρανίσκο! Ολοκαίνουργιο ανοιξιάτικο ωράριο: Καθημερινές (εκτός Δευτέρας) 14:00-20:00 Πέμπτη & Σαββατοκύριακα 10:00-20:00
Το Περιβόλι στη Βάρη Κυργίων 15, Βάρη (δίπλα στη Σχολή Ευελπίδων) Τ: 210 8963000 | E: info@perivolivari.gr www.perivolivari.gr www.facebook.com/PerivoliVari
58
ΙΣΤΟΡΙΕΣ ΑΠΟ
29.03.2017
Iδού ο άνθρωπος Το Θείο Πάθος από τον Λόγο στην Εικόνα Καραβάτζο, Ecce Homo
ΤΗΣ ΜΑΡΊΑΣ ΓΥΠΑΡΆΚΗ
Τ
ου είπε τότε ο Πιλάτος: « Είσαι λοιπόν, βασιλιάς;» Μόνος σου το λες ότι είμαι βασιλιάς» του αποκρίθηκε ο Ιησούς. «Γιατί εγώ γι' αυτό γεννήθηκα και ήρθα [στον κόσμο], ώστε καθένας που είναι από την αλήθεια ν' ακούσει τη φωνή μου». Τον ρωτάει ο Πιλάτος: «Τι είναι η αλήθεια;» «Η αλήθεια από τον ουρανό» του απαντά ο Ιησούς. «Στη γη δεν υπάρχει αλήθεια;» ρωτάει ο Πιλάτος Κι ο Ιησούς απαντά: «Βλέπεις πως αυτοί που λένε την αλήθεια δικάζονται από αυτούς που έχουν την εξουσία πάνω στη γη». Άφησε τότε τον Ιησού μέσα στο Πραιτόριο ο Πιλάτος και, βγαίνοντας έξω προς τους Ιουδαίους, τους λέει: «Εγώ δεν βρίσκω καμία κατηγορία εις βάρος του».... Τότε διέταξε ο Πιλάτος να τραβήξουν το παραπέτασμα μπροστά από το βήμα που καθόταν και λέει στον Ιησού: «Το έθνος σου σε κατήγγειλε πως ισχυρίστηκες ψέματα ότι είσαι βασιλιάς. Γι' αυτό αποφάσισα, πρώτον, να μαστιγωθείς, σύμφωνα με τον νόμο των ευσεβών βασιλέων, και ύστερα να κρεμαστείς στον σταυρό, στον κήπο που σε συνέλαβαν. Και ο Δυσμάς και ο Γέστας, οι δυο κακούργοι, να σταυρωθούν μαζί σου.» Το παραπάνω απόσπασμα είναι από το περίφημο Ευαγγέλιο του Νικοδήμου ή Άκτα Πιλάτου (έτσι απαντάται για πρώτη
φορά το απόκρυφο αυτό κείμενο) που είναι, όπως θα λέγαμε σήμερα τα Πρακτικά της δίκης του Θεανθρώπου, στα οποία καταγράφεται λεπτό προς λεπτό ό,τι διαδραματίστηκε μέσα στο Πραιτόριο κατά τη διάρκεια της εκδίκασης της υπόθεσης του Ιησού από τον Πόντιο Πιλάτο. Τη σκηνή αυτή διαδέχεται εκείνη της παράδοσης στον όχλο, η οποία περιγράφεται με εξαιρετικά δραματικό τρόπο στο κατά Ιωάννην Ευαγγέλιο (κεφ.19, 1-6): «Τότε, λοιπόν, έλαβε ο Πιλάτος τον Ιησού και τον μαστίγωσε. Και οι στρατιώτες, αφού έπλεξαν ένα στεφάνι από αγκάθια, το επέθεσαν στο κεφάλι του και τον έντυσαν με ιμάτιο πορφυρό και έρχονταν προς αυτόν και έλεγαν: "Χαίρε, βασιλιά των Ιουδαίων". Και του έδιναν χαστούκια. Και βγήκε πάλι έξω ο Πιλάτος και τους λέει: "Να, εγώ σας τον φέρνω έξω, για να καταλάβετε ότι καμιά αιτία κατηγορίας δεν βρίσκω σ’ αυτόν". Βγήκε λοιπόν ο Ιησούς έξω, φορώντας το αγκάθινο στεφάνι και το πορφυρό ιμάτιο. Και τους λέει ο Πιλάτος: Ιδού ο άνθρωπος». Η ρήση αυτή του Πιλάτου που σηματοδοτεί την αρχή της ανάβασης στον Γολγοθά, η οποία κορυφώνεται με τη Σταυρική θυσία, είναι ένα από τα ευαγγελικά στιγμιότυπα τα οποία σφράγισαν ανεξίτηλα τόσο τη λογοτεχνία όσο και τις αναπαραστατικές τέχνες. Εξαιρετική είναι η περιγραφή της σκηνής από την Πηνελόπη Δέλτα στο έργο της «Η ζωή του Χριστού». «Βγήκε τότε ο Ιησούς, φορώντας το στεφάνι από αγκάθια,
ντυμένος με την κόκκινη χλαμύδα, βαστώντας το καλάμι στα δεμένα του χέρια, αιματωμένος, βασανισμένος, χλωμός, αποσταμένος. Τον είδε ο Πιλάτος, και σπλαχνίστηκε την απέραντή του ερημιά. Γυρνώντας στους αρχιερείς είπε: Ιδού ο άνθρωπος!». Η απέραντη αυτή μοναξιά του Ιησού, που τη στιγμή της μεγάλης ταπείνωσης γίνεται τόσο συγκινητικά ανθρώπινος, μοιάζει να συγκλόνισε πλείστους από τους μεγάλους καλλιτέχνες και ιδιαίτερα τους ζωγράφους που από την πρώιμη Αναγέννηση δεν σταμάτησαν να απαθανατίζουν τη μοναξιά του Θεού που για μια στιγμή γίνεται -όσο κι αν μοιάζει αιρετικό- μόνον άνθρωπος.
Η Εικόνα
Η ΕΛΛΆΔΑ
είναι η 8η στη σειρά χώρα (από τις 27 της Ευρώπης) όσον αφορά την εγκατάλειψη του σχολείου από τους μαθητές
Η μοναξιά αυτή αλλά και το μεγαλείο της ταπείνωσης της εν λόγω ευαγγελικής σκηνής αποδόθηκε, όπως προαναφέραμε, από τους ζωγράφους που άλλοτε καταφεύγουν σε πολυπρόσωπες συνθέσεις, άλλοτε παρουσιάζουν τον Ιησού με τον Πιλάτο, κι άλλοτε περιβεβλημένο με τον πορφυρό χιτώνα, τον ακάνθινο στέφανο στο κεφάλι και κρατώντας στο χέρι το καλάμι που του έδωσαν ως σκήπτρο για να τον εξευτελίσουν. Στη Βασιλική Ακαδημία Καλών Τεχνών του Σαν Φερνάντο στη Μαδρίτη, εκτίθεται ένας από τους πιο συγκλονιστικούς πίνακες Ecce Homo (λατινική απόδοση του Ιδού ο άνθρωπος) του ισπανού τενεμπρίστα ζωγράφου Χοσέ δε Ριμπέρα. Έργο φιλοτεχνημένο
29.03.2017
γύρω στα 1620 προσδίδει, λόγω της σκοτεινής χρωματικής παλέτας του ζωγράφου (τενεμπρισμός), στο δραματικό αυτό πορτρέτο του Ιησού, έναν χαρακτήρα ο οποίος κινείται ανάμεσα στο ρεαλισμό και τη μεταφυσική ανάταση. Λίγα χρόνια νωρίτερα (το 1605), ο μεγάλος Καραβάτζο δίνει τη δική του εκδοχή: το σώμα του Χριστού έχει σχεδόν εγκαταλείψει τον αγώνα της ζωής, ενώ το σκοτεινό και θλιμμένο πρόσωπό του με τα κλεισμένα βλέφαρα μιλάει από μόνο του για το μαρτύριο. Σκοτεινός δίπλα του ο Πιλάτος και ο βασανιστής που τον ντύνει με τον χιτώνα της χλεύης. Το γυμνό σώμα του Ιησού φωτίζεται από μια σχεδόν απόκοσμη λάμψη που παραπέμπει στη μετουσίωση έρως/θάνατος. Λένε πως ο Πόντιος Πιλάτος είναι η αυτοπροσωπογραφία του καλλιτέχνη! Το έργο βρίσκεται στο Palazzo Bianco στη Γένοβα. Μεγάλα έργα με το ίδιο θέμα μας κατέλειπε και η Φλαμανδική ζωγραφική. Στον Άντριεν Ίσενμπραντ, για τον οποίο πιστεύεται ότι είναι ο ανώνυμος δημιουργός που αποκαλείται Master of the Seven Sorrows of the Virgin (Δάσκαλος των Επτά Θρήνων της Παρθένου), αποδίδεται ένας Ecce Homo (χρονολογείται μεταξύ 1530 και 1540) που βρίσκεται σήμερα
ΤΗ ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΉ ΖΩΓΡΑΦΙΚΉ στο Μητροπολιτικό Μουσείο της Νέας Υόρκης. Πρόκειται για ένα διπλό πορτρέτο του Ιησού και της Παρθένου, πρώιμου ολλανδικού ύφους με έντονο μυστικισμό. Το Μουσείο Στέντελ της Φρανκφούρτης έχει ανάμεσα στους θησαυρούς του και έναν Ecce Homo, η πατρότητα του οποίου αποδίδεται στον υπερρεαλιστή, ως είθισται να τον αποκαλούν, ζωγράφο του 15ου αιώνα, Ιερώνυμο Μπος. Και ενώ στη μεσαιωνική εικονογραφία, η σκηνή διαδραματίζεται σε κλειστό χώρο, ο Μπος ανοίγεται σε ένα τοπίο, στο πρώτο πλάνο του οποίου δεσπόζει η παρουσία του πλήθους. Στο βάθος διακρίνεται ένα κόκκινο λάβαρο με ημισέληνο, για το οποίο οι ειδικοί πιστεύουν ότι είναι αναφορά στους Οθωμανούς που μετά την Άλωση της Κωνσταντινούπολης (1453) γίνονται η μεγάλη απειλή για τον χριστιανικό κόσμο. Το έργο του Μπος χρονολογείται μεταξύ του 1480 και 1490 και έχει το χρώμα της θεατρικότητας των μεσαιωνικών μυστηρίων. Θα μπορούσε κανείς να γράψει ολόκληρο λεξικό Ιδού ο άνθρωπος μόνο για τη ζωγραφική, από το οποίο δεν θα λείπουν οι Τισιανό, Τιέπολο, Κορρέτζο, Τιντορέττο και τόσοι άλλοι γίγαντες της ζωγραφικής
59 που ερμήνευσαν ο καθένας με τον δικό του τρόπο την αρχή του δύσκολου δρόμου της Λύτρωσης/Ανάστασης. Ας μας επιτραπεί να κλείσουμε το παρόν με το Ecce Homo του Αντρέα Μαντένια, που βρίσκεται σήμερα στο μουσείο Jacquemart-André στο Παρίσι και μαζί με έναν Άγιο Γεώργιο που σκοτώνει τον Δράκοντα του Πάολο Ουτσέλο, αποτελούν τον πόλο έλξης για τους φιλότεχνους επισκέπτες. Ο Μαντένια, πραγματικός κήρυκας της Αναγέννησης, αλλά και γνώστης της ρωμαϊκής και ελληνικής τέχνης, συνθέτει μια σκηνή όπου η παρουσία του Θεανθρώπου ακυρώνει τις μορφές του κακού που το περιστοιχίζουν (οι δύο είναι εμφανείς, ενώ τρεις άλλες διακρίνονται με δυσκολία), όπως ακύρωσε με τη Σταυρική θυσία του τις αμαρτίες του κόσμου. Σήμερα στην Ιερουσαλήμ, «Αψίδα του Ιδού ο Άνθρωπος» ή «Καμάρα του Πιλάτου» ονομάζεται ο τόπος στον οποίο λέγεται ότι έλαβε χώρα το συγκεκριμένο γεγονός, σύμφωνα με μια μεταγενέστερη παράδοση. Με την ευαγγελική αυτή αφήγηση που τόσο επηρέασε την τέχνη θα ξεκινήσει και φέτος ο δρόμος για τον Γολγοθά που θα οδηγήσει στη Σταύρωση και την Ανάσταση.
*
Οι ζωγράφοι της Αναγέννησης απαθανάτισαν τη μοναξιά του Θεού που για μια στιγμή γίνεται άνθρωπος
**
Χοσέ δε Ριμπέρα, Ecce Homo
Αντρέα Μαντένια, Ecce Homo
Ιερώνυμος Μπός, Ecce Homo
60
29.03.2017
ΣΗΜΕΙΑ ΔΙΑΝΟΜΗΣ
ΒΑLLOONS:ΑΓ. ΑΝΑΡΓΥΡΩΝ ΝΙΚΟΛΑΟΥ ΠΛΑΣΤΗΡΑ 129, ΑΓ. ΠΑΡΑΣΚΕΥΗΣ ΜΕΣΟΓΕΙΩΝ 396, ΖΩΓΡΑΦΟΥ ΓΕΩΡΓΙΟΥ ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ 49,ΜΟΣΧΑΤΟY Λ. ΠΟΣΕΙΔΩΝΟΣ 45, Ν. ΗΡΑΚΛΕΙΟY ΜΑΡΙΝΟΥ ΑΝΤΥΠΑ 60 - 64, ΠΕΙΡΑΙΑ ΥΨΗΛΑΝΤΟΥ 1, ΧΑΛΑΝΔΡΙOY ΒΑΣ. ΓΕΩΡΓΙΟΥ 16 & ΓΡΙΒA, ΒΟΥΛΑ ΓΕΩΡΓΙΟΥ ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ 6, CAROUSEL: AΓ. ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ ΑΓ. ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ 199, HΛΙΟΥΠΟΛΗΣ ΑΝΔΡΕΑ ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ 16, ΩΔΕΙΟ ΦΙΛΙΠΠΟΣ ΝΑΚΑΣ: ΑΘΗΝΑΣ ΙΠΠΟΚΡΑΤΟΥΣ 41, ΑΓ. ΠΑΡΑΣΚΕΥΗΣ ΛΕΩΦ. ΜΕΣΟΓΕΙΩΝ 422, ΑΙΓΑΛΕΩ ΙΕΡΑ ΟΔΟΣ 240, ΚΗΦΙΣΙΑΣ ΚΗΦΙΣΙΑΣ 281 & ΣΟΛΩΜΟΥ, ΜΕΛΙΣΣΙΩΝ Λ. ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ 2 & ΣΕΡΙΦΟΥ, ΝΕΑΣ ΣΜΥΡΝΗΣ ΟΜΗΡΟΥ 68, ΠΕΙΡΑΙΑΣ ΗΡΩΩΝ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟΥ 7 - 9, ΓΛΥΦΑΔΑΣ Σ. ΛΑΖΑΡΙΔΗ 1 & Ν.ΖΕΡΒΑ, ΜΟΥΣΕΙΟ ΜΠΕΝΑΚΗ: ΚΤΗΡΙΟ ΠΕΙΡΑΙΩΣ 138 ΓΚΑΖΙ, ΚΟΥΜΠΑΡΗ 1 ΚΟΛΩΝΑΚΙ, ΙΑΝΟΣ: ΣΤΑΔΙΟΥ 24, «GOLDEN HALL», ΜΥ PLAYCE: ΑΔΡΙΑΝΕΙΟΥ 44 Ν. ΨΥΧΙΚΟ, ΕΚΑΛΗΣ 37 Ν. ΕΡΥΘΡΑΙΑ, ART & HOBBY: ΑΘΗΝΩΝ ΠΡΑΞΙΤΕΛΟΥΣ 31, Ν. ΨΥΧΙΚΟΥ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ 4, ΓΛΥΦΑΔΑΣ ΓΡΗΓΟΡΙΟΥ ΛΑΜΠΡΑΚΗ 17, ΠEΡΙΣΤΕΡΙΟΥ BAΣΙΛΕΩΣ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ 65, FRIDAYS: KOΛΩΝΑΚΙ ΝΕΟΦΥΤΟΥ ΒΑΜΒΑ 2, ΓΛΥΦΑΔΑΣ ΛΑΖΑΡΑΚΗ 43, ΒΡΕΦΙΚΑ ΠΟΛΥΚΑΤΑΣΤΗΜΑ ΛΗΤΩ: ΛΕΩΦ. ΚΗΦΙΣΣΟΥ 90 ΠΕΡΙΣΤΕΡΙ, ΑΛΙΜΟΥ ΑΛΙΜΟΥ 89, ΚΗΦΙΣΙΑΣ 17ο ΧΛΜ. Ε. Ο ΑΘΗΝΩΝ - ΛΑΜΙΑΣ, ΠΕΙΡΑΙΩΣ ΠΕΙΡΑΙΩΣ 38, ΜΟΣΧΑΤΟ, ΜΕΣΟΓΕΙΩΝ Λ. ΜΕΣΟΓΕΙΩΝ 459 ΑΓ. ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ, CAKE: ΕΡΜΟΥ ΦΩΚΙΩΝΟΣ 2 - 4, ΚΟΛΩΝΑΚΙ ΗΡΟΔΟΤΟΥ 15, Ν. ΣΜΥΡΝΗΣ 22 2ης MΑΙΟΥ, BABY BEAUTY: ΒΡΙΛΗΣΣΙΩΝ ΛΕΩΦ. ΠΕΝΤΕΛΗΣ 3, ΓΛΥΦΑΔΑΣ ΑΓΓΕΛΟΥ ΜΕΤΑΞΑ 24 – 26, ΚΗΦΙΣΙΑ VOLTA FUN TOWN: Π.ΦΑΛΗΡΟ- ΜΑΡΙΝΑ ΦΛΟΙΣΒΟΥ, ΕΜΠΟΡΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ AVENUE Λ.ΚΗΦΙΣΙΑΣ 41-45 ΜΑΡΟΥΣΙ, ΕΜΠΟΡΙΚΟ ΑΤΗΕΝS HEART ΠΕΙΡΑΙΩΣ 180 ΤΑΥΡΟΣ, ΕΜΠΟΡΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ATHENS METRO MALL Λ.ΒΟΥΛΙΑΓΜΕΝΗΣ 276, LAPIN MAGICLAND: 17o ΧΛΜ. ΕΘΝ. ΟΔΟΥ ΑΘΗΝΩΝ-ΛΑΜΙΑΣ NEA ΚΗΦΙΣΙΑ, ΛΕΩΦ.ΒΟΥΛΙΑΓΜΕΝΗΣ 97 ΓΛΥΦΑΔΑ, ΤΡΑΠΕΖΟΥΝΤΟΣ 17 & Α.ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ ΜΕΛΙΣΣΙΑ, LAPIN HOUSE: ΣΩΤΗΡΟΣ & ΚΑΡΑϊΣΚΟΥ 125 ΠΕΙΡΑΙΑΣ, ΠΛΑΤΩΝΟΣ 1 ΧΑΛΑΝΔΡΙ, Ο ΦΡΑΓΚΟΛΙΝΟΣ: ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ 55, ΓΛΥΦΑΔΑ, D.P.A.M. (ΠΑΙΔΙΚΟ ΚΑΤΑΣΤΗΜΑ ΕΣΩΡΟΥΧΩΝ) FACTORY OUTLET ΠΕΙΡΑΙΩΣ 76, Ν. ΦΑΛΗΡΟΥ, MC ARTHUR GLEN DESIGN OUTLET ΑΤΗΕΝΣ ΘΕΣΗ ΓΙΑΛΟΥ, THE MALL ATHENS ΘΕΣΗ ΓΙΑΛΟΥ, GOLDEN HALL ΘΕΣΗ ΓΙΑΛΟΥ, ΚΟΡΥΔΑΛΛΟΣ ΤΑΞΙΑΡΧΩΝ 59, ΚΗΦΙΣΙΑ ΚΥΡΙΑΖΗ 13 , ΓΛΥΦΑΔΑ ΔΗΜΑΡΧΟΥ ΑΓΓΕΛΟΥ ΜΕΤΑΞΑ 23, ΑΛΙΜΟΣ ΘΕΟΜΗΤΟ-
ΡΟΣ 41, ΑΘΗΝΑ ΕΡΜΟΥ 23-25, ΑΙΓΑΛΕΩ Λ. ΚΗΦΙΣΟΥ 96-98, ATHENS METRO MALL ΑΓ. ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ Λ. ΒΟΥΛΙΑΓΜΕΝΗΣ 276 ΑΓ.ΑΝΑΡΓΥΡΟΙ: ΙΑΤΡΕΙΟ ΤΣΕΝΙΚΛΙΔΗ ΕΡΜΙΟΝΗ(ΕΝΔΟΚΡΙΝΟΛΟΓΟΣ), ΚΡΥΣΤΑΛΛΗ ΚΩΣΤΑ 2 & ΚΥΠΡΟΥ 2 ΑΓ. ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ: ΦΑΡΜΑΚΕΙΟ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΚΑΚΟΝΙΚΟΣ ΑΓ.ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ 170, ΩΡΑ ΤΕΧΝΗΣ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΗΣ ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗΣ ΘΕΟΜΗΤΟΡΟΣ 46 & ΠΩΓΩΝΙΟΥ 2, ΑΡΑΒΑΝΗ ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ ΚΑΤΣΙΜΠΑ 37 ΑΓ. ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ: DYSLEXIA CENTER ΛΕΩΦ. ΜΕΣΟΓΕΙΩΝ 421Β, PLAYGROUP ΚΥΠΡΟΥ 37Β, ΜΑΡΙΟΣ ΚΟΡΜΑΣ ΑΓ. ΙΩΑΝΝΟΥ 53 ΑΓ. ΣΤΕΦΑΝΟΣ: ΦΑΡΜΑΚΕΙΟ ΜΑΓΔΑ ΤΣΟΥΚΑΛΑ ΧΕΛΜΟΥ 34 ΑΙΓΑΛΕΩ: ΕΜΠΟΡΙΚΟ «RIVER WESΤ» ΚΗΦΙΣΣΟΥ 96 AΛΙΜΟΣ: ΤΟ ΣΠΙΤΙ ΤΩΝ ΜΙΚΡΩΝ ΕΠΤΑΝΗΣΟΥ 4, ΜΠΟΡΣΗΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΑΝΩ ΚΑΛΑΜΑΚΙ-ΑΛΙΜΟΣ ΧΑΡΙΛΑΟΥ ΤΡΙΚΟΥΠΗ 11 ΑΜΠΕΛΟΚΗΠΟΙ: ΑΠΟ ΤΟ Α ΕΩΣ ΤΟ Ω ΜΠΟΥΣΙΟΥ 34, ΑΝΑΣΤΑΣΙΟΣ ΓΙΑΝΤΖΟΓΛΟΥ (ΜΑΙΕΥΤΗΡΑΣ – ΓΥΝΑΙΚΟΛΟΓΟΣ) ΠΑΣΤΕΡ 11 ΠΛΑΤΕΙΑ ΜΑΒΙΛΗ, ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ ΚΑΠΠΑΤΟΥ (ΠΑΙΔΟΨΥΧΟΛΟΓΟΣ) ΧΑΤΖΗΚΩΣΤΑ 5, ΣΧΟΛΕΣ ΓΟΝΕΩΝ ΛΑΚΩΝΙΑΣ 16, ΚΕΝΤΡΟ ΞΕΝΩΝ ΓΛΩΣΣΩΝ & ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ «ΕΝ ΓΝΩΣΕΙ» ΒΟΛΑΝΑΚΗ 17 & ΚΟΡΓΙΑΛΕΝΙΟΥ, CAFÉ NUEVO ΠΑΝΟΡΝΟΥ 70-72 ΑΡΓΥΡΟΥΠΟΛΗ - ΕΛΛΗΝΙΚΟ: ΠΑΙΞΕ ΓΕΛΑΣΕ ΚΥΠΡΙΩΝ ΑΓΩΝΙΣΤΩΝ 14 ΒΑΡΗ: TO ΠΕΡΙΒΌΛΙ ΣΤΗ ΒΆΡΗ ΚΥΡΓΊΩΝ 15, ΒΆΡΗ ΒΟΥΛΑ: ΦΑΡΜΑΚΕΙΟ ΤΑΣΙΔΗΜΟΥ ΛΕΩΦ. ΒΑΡΗΣ 8 ΒΟΥΛΙΑΓΜΕΝΗ – ΑΛΙΜΟΣ - ΒΑΡΚΙΖΑ: BALUX CAFÉ (ΑΣΤΕΡΑΣ ΒΟΥΛΙΑΓΜΕΝΗΣ) ΛΕΩΦ. ΠΟΣΕΙΔΩΝΟΣ 58, ΦΟΥΡΝΟΣ ΓΕΩΡΓΙΑΔΟΥ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ 98 & ΑΦΡΟΔΙΤΗΣ, PAPER CLUB ΒΑΣ. ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ 1, PLAYLAND ΠΑΝΔΩΡΑΣ 13-15 ΒΡΙΛΗΣΣΙΑ: ΜΠΟΤΣΟΥ ΙΦΙΓΕΝΕΙΑ (ΠΑΙΔΙΑΤΡΟΣ) Λ. ΠΕΝΤΕΛΗΣ 39Α , ΑΓΡΙΟΚΥΚΝΟΙ ΓΡΑΜΜΟΥ 14, ΕΡΓΑΣΤΗΡΙ ΨΥΧΟΚΙΝΗΤΙΚΗΣ ΑΝΑΠΑΥΣΕΩΣ 18, ΒΥΡΩΝΑΣ: ΦΑΡΜΑΚΕΙΟ ΜΠΟΥΡΑ ΧΡΥΣΑΝΘΗ Ν. ΕΛΒΕΤΙΑΣ 31, Κ ΓΕΡΑΚΑΣ: ΜΕΛΛΙΣΑΝΘΗ ΛΕΩΦ.ΜΑΡΑΘΩΝΟΣ 176 ΓΛΥΦΑΔΑ: FLEXA SHOP ΑΡΤΕΜΙΔΟΣ 2, ΦΑΡΜΑΚΕΙΟ ΣΚΡΕΚΑ ΑΘΑΝΑΣΙΑ, ΑΤΤΙΚΗΣ 94-ΑΝΩ ΓΛΥΦΑΔΑ, MY PLAYCE ΕΛΕΥΘΕΡΙΟΥ ΒΕΝΙΖΕΛΟΥ 32, ΡΟΖΥ ΚΥΘΝΟΥ 22 & ΛΕΩΝΙΔΙΟΥ 6, ART&HOBBY ΓΡΗΓΟΡΙΟΥ ΛΑΜΠΡΑΚΗ 17, OLIVER FAMILY HOUSE ΛΕΩΦ. ΔΗΜΑΡΧΟΥ ΑΓΓΕΛΟΥ ΜΕΤΑΞΑ 37. ΓΟΥΔΙ: ΕΘΝΙΚΗ ΓΛΥΠΤΟΘΗΚΗ ΑΛΣΟΣ ΣΤΡΑΤΟΥ, ΘΕΑΤΡΟ BADMINTON AΛΣΟΣ ΣΤΡΑΤΟΥ, ΥΑ CAFÉ-RESTAURANT AΛΣΟΣ
ΣΤΡΑΤΟΥ ΔΑΦΝΗ: 3ο ΝΗΠΙΑΓΩΓΕΙΟ ΔΑΦΝΗΣ ΠΑΠΑΝΑΣΤΑΣΙΟΥ 74, ΚΕΝΤΡΟ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΗΣ ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗΣ ΔΗΜΟΥ ΔΑΦΝΗΣ ΕΘΝΑΡΧΟΥ ΜΑΚΑΡΙΟΥ 146 ΖΩΓΡΑΦΟΥ: ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΑ ΓΚΟΛΤΣΙΟΥ (ΠΑΙΔΙΑΤΡΟΣ – ANAΠΤΥΞΙΟΛΟΓΟΣ) ΟΥΛΩΦ ΠΑΛΜΕ 33, LINGUALAND - Χ. ΒΑΣΙΛΑΚΗ ΓΑΛΗΝΗΣ 34 ΙΛΙΟΝ: Β. & Π. ΚΩΤΟΥΛΑ ΦΑΡΜΑΚΕΙΟ ΑΓ. ΝΙΚΟΛΑΟΥ 43 ΙΛΙΣΙΑ: ΚΕΝΤΡΟ ΞΕΝΩΝ ΓΛΩΣΣΩΝ ΠΑΠΑΒΑΛΣΑΜΗ, ΚΡΑΤΕΡΟΥ 36 ΚΑΙΣΑΡΙΑΝΗ: ΜΟΥΣΕΙΟ ΠΕΙΡΑΜΑΤΩΝ ΣΙΒΡΙΣΣΑΡΙΟΥ 6, ΤΟ ΣΥΜΒΟΛΟ ΕΘΝ. ΑΝΤΙΣΤΑΣΕΩΣ 144, ΞΥΛΙΝΑ ΠΑΡΚΟ ΑΪ ΓΙΑΝΝΗ, ΔΙΚΤΥΟ ΔΗΜΟΤΙΚΩΝ ΠΑΙΔΙΚΩΝ ΣΤΑΘΜΩΝ ΚΑΙΣΑΡΙΑΝΗΣ, ΠΑΙΔΟΤΟΠΟΣ ΩΡΑ ΓΙΑ ΠΑΙΧΝΙΔΙ ΕΘΝΑΡΧΟΥ ΜΑΚΑΡΙΟΥ 1, CAFE CZAR, ΛΕΩΦΟΡΟΣ ΕΘΝΙΚΗΣ ΑΝΤΙΣΤΑΣΕΩΣ 62 KAΛΛΙΘΕΑ: ΣΟΥΖΑΝΑ ΠΑΠΑΦΑΓΟΥ (ΨΥΧΟΛΟΓΟΣ) ΔΗΜΟΣΘΕΝΟΥΣ 54, ΣΧΟΛΗ ΧΟΡΟΥ ΜΑΡΙΑ ΓΙΑΟΥΝΤΖΗ, ΔΟΪΡΑΝΗΣ 8-10, ΚΕΝΤΡΟ: EΘΝΙΚΗ ΛΥΡΙΚΗ ΣΚΗΝΗ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ 39, NOMIΣΜΑΤΙΚΟ ΜΟΥΣΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ 12, ΘΕΑΤΡΟ ΑΠΟΘΗΚΗ ΣΑΡΡΗ 40, ΘΕΑΤΡΟ ΦΙΓΟΥΡΕΣ & ΚΟΥΚΛΕΣ ΤΡΙΠΟΔΩΝ 30 ΠΛΑΚΑ, ΘΕΑΤΡΟ 104 ΕΥΜΟΛΠΙΔΩΝ 41, ΘΕΑΤΡΟ ΒΑΦΕΙΟ ΑΓ. ΟΡΟΥΣ 16& ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΕΩΣ, IFA ΣΙΝΑ 31, ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΠΑΤΑΚΗΣ ΑΚΑΔΗΜΙΑΣ 64, ΠΑΠΑΣΩΤΗΡΙΟΥ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ 37 & ΚΟΡΑΗ, ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΜΕΤΑΙΧΜΙΟ ΙΠΠΟΚΡΑΤΟΥΣ 118, ΜΟΥΣΕΙΟ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΙΚΗΣ ΤΕΧΝΗΣ ΚΟΔΡΟΥ 9, ΜΟΥΣΕΙΟ ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΩΝ ΠΑΙΔΙΚΗΣ ΗΛΙΚΙΑΣ ΚΑΡΑΤΖΑ 7 & ΤΣΑΜΗ ΚΑΡΑΤΑΣΣΟΥ, ΚΕΝΤΡΟ ΜΑΡΙΖΑ ΚΩΧ ΠΡΟΠΥΛΑΙΩΝ 31, BIOS ΠΕΙΡΑΙΩΣ 84, MIKΡΕΣ ΙΣΤΟΡΙΕΣ ΔΗΜΗΤΡΑΚΟΠΟΥΛΟΥ 70, ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΟΥΝΗΣ (ΟΔΟΝΤΙΑΤΡΟΣ) ΣΟΛΩΝΟΣ 52, ΦΑΕΙΝΟ ΚΑΛΛΙΔΡΟΜΙΟΥ & ΜΑΥΡΟΜΙΧΑΛΗ, ΚΑΦΕΝΕΙΟ ΦΩΚΙΑΝΟΥ, Β. ΟΛΓΑΣ 1, ΣΧΟΛΕΙΟ ΠΑΙΧΝΙΔΙΟΥ, ΗΒΗΣ 23, ΜΑÏΡΑ ΜΥΛΩΝΟΠΟΥΛΟΥ (ΠΑΙΔΙΑΤΡΟΣ – ΝΕΟΓΝΟΛΟΓΟΣ) ΒΑΛΤΙΝΩΝ 30 – 34, ΣΟΚΟΛΑΤΑ 56 ΕΡΜΟΥ 56, ΚΑΦΕ ΚΟΡΝΑΡΟΥ ΚΟΡΝΑΡΟΥ & ΕΡΜΟΥ, EVEREST ΛΕΩΦ. ΠΕΙΡΑΙΩΣ 141 , ΤΕΧΝΟΠΟΛΙΣ ΠΕΙΡΑΙΩΣ 100, ΡΟΙΝΙΩΤΗ ΣΤΑΜΑΤΙΑ (ΟΔΟΝΤΙΑΤΡΟΣ), ΒΑΣΙΛΙΣΣΗΣ ΣΟΦΙΑΣ 96, KINHTHRAS STUDIO ΚΟΥΚΑΚΙ ΕΡΕΧΘΕΙΟΥ 26, ΦΑΡΜΑΚΕΙΟ ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΨΑΡΡΟΣ ΜΙΧΑΛΑΚΟΠΟΥΛΟΥ 94, ΘΕΑΤΡΟ ΠΟΛΗ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΟΥΣ 87, ΜΟΥΣΕΊΟ ΗΡΑΚΛΕΙΔΏΝ ΗΡΑΚΛΕΙΔΏΝ 12 ΘΗΣΕΊΟ, ΜΕΓΑΛΗ ΜΟΥΣΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ-ΛΙΛΙΑΝ ΒΟΥΔΟΥΡΗ, ΒΑΣΙΛΙΣΣΗΣ ΣΟΦΙΑΣ&ΚΟΚΚΑΛΗ, ΘΗΣΕΙΟΝ, ΕΝΑ ΘΕΑΤΡΟ ΓΙΑ ΤΙΣ ΤΕΧΝΕΣ ΤΟΥΡΝΑΒΙΤΟΥ 7, ΘΕΑΤΡΟ ΠΚ ΚΑΣΟΜΟΥΛΗ 30&ΡΕΝΕ ΠΥΩ 2, ΘΕΑΤΡΟ ΓΚΑΖΙ ΠΕΙΡΑΙΩΣ 115, ΘΕΤΡΟ ΚΑΠΠΑ ΚΥΨΕΛΗΣ 2, YOLENI'S
ΣΟΛΩΝΟΣ 9 ΚΕΡΑΤΣΙΝΙ: ΦΑΡΜΑΚΕΙΟ ΣΩΚΡΑΤΗΣ ΚΟΥΓΙΟΥΜΤΖΗΣ ΜΥΣΤΡΑ 51 ΚΗΦΙΣΙΑ - Ν.ΕΡΥΘΡΑΙΑ: ΓPLAYMOBIL FUN PARK - ΜΑΤΣΑ 9, GYMBOREE PLAY & SING TATOIOY 102, LITTLES Θ. ΔΕΛΗΓΙΑΝΝΗ 11, ΦΑΡΜΑΚΕΙΟ ΕΥΑ ΠΑΠΑΔΑΚΗ ΚΥΡΙΑΖΗ 6-8, ΜΟΥΣΕΙΟ ΟΤΕ ΠΡΩΤΕΟΣ 25, ΚΟΛΩΝΑΚΙ: JACK IN THE BOX XAΡΗΤΟΣ 13, WRAP ΧΑΡΗΤΟΣ 36, EΡΓΑΣΤΗΡΙ ΘΕΑΤΡΟΥ ΠΟΡΤΑ - ΞΕΝΙΑ ΚΑΛΟΓΕΡΟΠΟΥΛΟΥ ΜΕΛΙΝΑΣ ΜΕΡΚΟΥΡΗ 54, ΜΑΡΙΑ ΔΑΜΟΛΗ (ΟΡΘΟΔΟΝΤΙΚΟΣ) ΒΑΣ. ΣΟΦΙΑΣ 25, ΓΙΩΡΓΟΣ ΓΩΤΗΣ (ΟΔΟΝΤΙΑΤΡΟΣ) ΥΨΗΛΑΝΤΟΥ 5, ΜΟΥΣΕΙΟ ΚΥΚΛΑΔΙΚΗΣ ΤΕΧΝΗΣ ΝΕΟΦΥΤΟΥ ΔΟΥΚΑ 4 ΚΟΡΥΔΑΛΛΟΣ ΠΛΑΣΤΕΛΙΝΗ Μ.ΜΠΟΤΣΑΡΗ 3 , ΠΑΛΑΤΑΚΙ ΣΥΡΟΥ 48 ΛΑΥΡΙΟ: ART CAFÉ «ΠΑΙΔΙΚΗ ΧΑΡΑ» ΑΓ. ΠΑΡΑΣΚΕΥΗΣ 11 MAΡΟΥΣΙ: PASTIS EMΠΟΡΙΚΟ «GOLDEN HALL», ΒΕΜΠΟΡΙΚΟ «ΤΗΕ MALL», ΠΑΠΑΣΩΤΗΡΙΟΥ ΕΜΠΟΡΙΚΟ «ΤΗΕ MALL», MAIK ARTISTIC TEAM ΕΜΠΟΡΙΚΟ «ΑVENUE», STARKIDS OAKA (ΚΛΕΙΣΤΟ ΚΟΛΥΜΒΗΤΗΡΙΟ) ΚΗΦΙΣΙΑΣ 37, EVITA ΑΓ. ΦΙΛΟΘΕΗΣ1 & ΠΑΡΝΗΘΟΣ, ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΗΡΙΑ ΔΟΥΚΑ ΜΕΣΟΓΕΙΩΝ 151 ΜΕΛΙΣΣΙΑ: PARACHUTE ΛΕΩΦ. ΠΗΓΗΣ 31 ΜΕΤΑΜΟΡΦΩΣΗ: ΚΑΛΗΜΕΡΑ ΠΑΙΔΙΑ ΠΡΟΦΗΤΗ ΗΛΙΑ 64, PARADISE PARK ΜΕΤΑΜΟΡΦΩΣΕΩΣ 100 ΜΟΣΧΑΤΟ: JUNIORS ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΟΥ 84 Ν. ΗΡΑΚΛΕΙΟ: ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΗΡΙΑ ΜΑΝΕΣΗ ΠΡΑΣΙΝΟΥ ΛΟΦΟΥ 49 Ν. ΚΟΣΜΟΣ: ΚΕΝΤΡΟ ΞΕΝΩΝ ΓΛΩΣΣΩΝ ΖΙΑΝΙΚΑ ΑΓΛΑΟΝΙΚΗΣ 9, ΚΕΝΤΡΟ ΛΟΓΟΘΕΡΑΠΕΙΑΣ «ΛΟΓΟΥ ΑΝΘΗΣΙΣ» ΡΟΥΜΠΕΣΗ 36 Ν. ΣΜΥΡΝΗ: MARK & ALICE ΚΟΡΑΗ 31, ΙΔΕΕΣ-ΦΡΟΥ ΦΡΟΥ - ΧΡΩΜΑΤΑ ΠΑΛΑΙΟΛΟΓΟΥ ΚΩΝΣ/ΝΟΥ 26, ΦΑΡΜΑΚΕΙΟ ΕΛΕΝΑ ΧΗΝΟΠΟΥΛΟΥ, ΑΓ. ΣΟΦΙΑΣ 86, ΤΟ ΣΠΙΤΙ ΤΗΣ ΧΑΡΑΣ 2ας ΜΑΙΟΥ 3,ΚΕNTΡΑ ΞΕΝΩΝ ΓΛΩΣΣΩΝ SO EASY ΚΑΛΛΙΠΟΛΕΩΣ 1 Ν. ΨΥΧΙΚΟ: ΙΟΡΔΆΝΗΣ ΠΑΠΑΔΌΠΟΥΛΟΣ, ΠΑΙΔΊΑΤΡΟΣ, ΡΉΓΑ ΦΕΡΑΊΟΥ 32 Π. ΦΑΛΗΡΟ: ΑΟΠ ΦΑΛΗΡΟΥ ΚΟΛΗΜΒΗΤΗΡΙΟ Δ.Α.Κ ΠΑΛΑΙΟΥ ΦΑΛΗΡΟΥ ΜΑΡΙΝΑ ΦΛΟΙΣΒΟΥ ΠΑΓΚΡΑΤΙ: ΦΡΟΥΤΟΠΛΑΝΗΤΕΣ ΕΜΠΟΡΙΚΟ «ATHENS MILLENIUM» YMHTTOY 110, BABY HAIR ART GK. ΣΠΥΡΟΥ ΜΕΡΚΟΥΡΗ 25, ΣΥΛΛΑΒΗ ΤΙΜΟΘΕΟΥ 1, STEP BY STEP ΠΛΩΤΙΝΟΥ 5, ΛΕΞΙΚΟΠΩΛΕΙΟ ΣΤΑΣΙΝΟΥ 13, FACCE STRANE ΛΕΩΦ. ΒΑΣ. ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ 5-7, ΣΧΟΛΗ ΡΥΘΜΙΚΗΣ & ΜΠΑΛΕΤΟΥ ΣΓΟΥΡΩ ΕΥΑΓΓΕΛΟΥ ΦΟΡΜΙΩΝΟΣ 137, ΒΙΒΛΙΟΣΤΑΤΗΣ ΑΡΧΙΜΗΔΟΥΣ 2-6 ΠΑΛΛΗΝΗ: ΤΗΕ WALL ( SPORT CLIMBING CENTER ) AΓ.ΑΘΑΝΑΣΙΟΥ 12, ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΗΡΙΑ ΚΩΣΤΕΑ ΓΕΙΤΟΝΑ ΠΑΛΛΗΝΗ
ΠΑΠΑΓΟΥ: VERDE ΑΛΣΟΣ ΠΑΠΑΓΟΥ, ΣΤΡ. ΑΛ. ΠΑΠΑΓΟΥ & ΠΕΝΤΕΛΗΣ ΠΕΙΡΑΙΑΣ: ΛΙΛΗ ΜΕΛΑ (ΠΑΙΔΟΔΟΝΤΙΑΤΡΟΣ) ΗΡΩΩΝ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟΥ 5, Ι SCREAM ΑΝΔΡΟΥΤΣΟΥ 168, GENIUS TOYS & BOOKS, ΥΨΗΛΑΝΤΟΥ 121-123, ΜΑΓΕΜΕΝΗ ΠΥΞΙΔΑ ΚΑΡΑÏΣΚΟΥ 108, ΠΕΙΡΑΙΩΣ ΤΕΧΝΗ ΑΛΚΙΒΙΑΔΟΥ 57 & ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΤΡΑΣ, ΝΕΟΣ ΚΥΚΛΟΣ ΚΑΡΑΟΛΗ ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ 43 & ΚΑΡΑÏΣΚΟΥ, ΧΡΩΜΑ ΧΑΡ. ΤΡΙΚΟΥΠΗ 46-48, MINI SPORTS CLUB ΣΩΤΗΡΟΣ 39 & ΑΝΔΡΟΥΤΣΟΥ 159, ΗΑPPY HIPPIE MEΣΟΛΟΓΓΙΟΥ 16 ΠΕΡΙΣΤΕΡΙ: MIND THE CUP ΑΙΜΙΛΙΟΥ ΒΕΑΚΗ 29 ΠΕΤΡΑΛΩΝΑ: ΒΑΒΥ FEAT AΛΚΜΗΝΗΣ 16 ΠΕΥΚΗ: WONDERLAND ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ 3 ΠΟΡΤΟ ΡΑΦΤΗ: ΔΩΔΩΝΗ ΛΕΩΦ. ΣΠΑΤΑ: 4ο ΝΗΠΙΑΓΩΓΕΙΟ ΣΠΑΤΩΝ ΑΝΑΣΤΑΣΕΩΣ ΧΡΙΣΤΟΥ 7, EMΠΟΡΙΚΟ ΠΑΡΚΟ «SMART PARK» Ε.ΠΟΥΛΑΚΗ, SMART PLAYLAND Ε.ΠΟΥΛΑΚΗ ΤΑΥΡΟΣ: EMΠΟΡΙΚΟ «ΑΤΗΕΝS HEART» ΠΕΙΡΑΙΩΣ 180 ΦΙΛΟΘΕΗ: ΠΑΛΙΑ ΑΓΟΡΑ ΚΕΧΑΓΙΑ 26, ΝΗΠΙΑΚΗ ΑΓΩΓΗ ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΟΥ 1 & ΒΑΣ. ΦΡΕΙΔΕΡΙΚΗΣ, ΕVITA AΓ.ΦΙΛΟΘΕΗΣ 1 & ΠΑΡΝΗΘΟΣ Ν. ΦΙΛΟΘΕΗ, ΜΙΚΥ ΔΩΡΙΕΩΝ 14 ΑΓ. ΦΙΛΟΘΕΗ XAÏΔΑΡΙ: ΔProskalo ΑΓΩΝΙΣΤΩΝ ΣΤΡΑΤΟΠΕΔΟΥ 31 ΧΑΛΑΝΔΡΙ: ΜΙΚΡΟΣ ΚΟΡΑΗΣ KATΣΟΥΛΙΕΡΗ 4, ΚΕΝΤΡΟ ΝΟΗΣΗ ΔΙΟΝΥΣΟΥ 46, TO ΣΠΙΤΙ ΑΝΔΡΕΑ ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ 9, Ι LOVE DYSLEXIA ΑΓ. ΠΑΡΑΣΚΕΥΗΣ 107 & ΝΙΚΟΛΑΟΥ ΠΛΑΣΤΗΡΑ, ΧΡΩΜΑΤΙΣΤΕΣ ΜΕΡΕΣ (DANCEVACUUM), ΔΙΟΓΕΝΟΥΣ 42, ΤΡΙΚΥΚΛΟ ΛΕΩΦ. ΠΕΝΤΕΛΗΣ 104, ΦΑΡΜΑΚΕΙΟ ΚΑΛΠΟΓΙΑΝΝΗ-ΜΑΥΡΟΜΜΑΤΗ ΔΑΝΑΙΔΩΝ 2- ΠΛ. ΦΛΥΑΣ ΧΟΛΑΡΓΟΣ: LA FEE-HOBBY AND CRAFTS «HOLARGOS CENTER» ΠΕΡΙΚΛΕΟΥΣ 56, ΤΟ ΠΑΙΧΝΙΔΙ ΤΗΣ ΧΑΡΑΣ ΑΕΤΙΔΕΩΝ 15 ΨΥΧΙΚΟ: FROG AND THE CROWN OΜΗΡΟΥ 14, ΧΑΡΤΟΠΟΛΙΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ 1 & ΛΕΩΦ. ΚΗΦΙΣΙΑΣ, ΑΛΕΞΗΣ ΑΛΕΞΟΠΟΥΛΟΣ (ΠΑΙΔΙΑΤΡΟΣΠΑΙΔΟΔΕΡΜΑΤΟΛΟΓΟΣ) ΚΗΦΙΣΙΑΣ 180 – 182, GYMBOREE PLAY & MUSIC ΛΕΩΦ. ΚΗΦΙΣΙΑΣ 198(1ος ΟΡΟΦΟΣ), SAFE BEBE ΔΗΜ. ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ 13 Α
Γίνετε συνδρομητές στο Taλκ. Πληροφορίες στο www.talcmag.gr ΔΙΑΝΕΜΕΤΑΙ ΕΠΙΣΗΣ ΣΤΟ ΔΙΚΤΥΟ ΔΗΜΟΤΙΚΩΝ ΚΟΙΝΟΤΗΤΩΝ ΤΩΝ Π.Σ. ΤΟΥ ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ ΒΡΕΦΟΚΟΜΕΙΟΥ ΑΘΗΝΩΝ
29.03.2017
ΔΕΛΤΙΑ ΤΥΠΟΥ Galileo I-FIX, κάθισμα αυτοκινήτου από την INGLESINA
Η ασφάλεια των παιδιών κατά την οδήγηση είναι θέμα τεράστιας σημασίας που απασχολεί τον κάθε γονέα. Το παιδικό κάθισμα αυτοκινήτου Galileo I-FIX της Inglesina, με την ενσωματωμένη πλάτη για τα μεγαλύτερα παιδιά (κατά προσέγγιση από 3 έως 12 ετών), είναι ευέλικτο και εξαιρετικά αξιόπιστο. Είναι εξοπλισμένο με συνδέσεις Isofix, αλλά μπορεί να τοποθετηθεί και σε αυτοκίνητα που δεν τις διαθέτουν. Η πλάτη, με ρυθμιζόμενο ύψος, ακολουθεί την ανάπτυξη του παιδιού, ενώ το εργονομικό και κεκλιμένο σχήμα του προσκέφαλου εμποδίζει το κεφάλι του παιδιού να πέσει μπροστά κατά τη διάρκεια του ύπνου. Το Galileo I-FIX είναι διαθέσιμο σε μία γκάμα τεσσάρων χρωμάτων: γκρι, μπλε, μαύρο και κόκκινο και είναι εγκεκριμένο από την ευρωπαϊκή νομοθεσία ECE R 44/04. Περισσότερες πληροφορίες στο www.inglesina.gr
ΣΤΟΜΑΤΙΚΗ ΥΓΕΙΑ
Τα Tooth Fairy Animal Parade από τη Natures Plus, είναι μασώμενα καραμελάκια, σε σχήμα ζώων, που θα ενθουσιάσουν τα παιδιά με τη γεύση τους και, παράλληλα, θα προστατέψουν τη στοματική τους κοιλότητα από βακτήρια και στοματικές λοιμώξεις. Δύο τέτοια καραμελάκια περιέχουν S. Salivarius M18, ένα φιλικό βακτήριο το οποίο εμποδίζει την ανάπτυξη τερηδόνας και στοματικών λοιμώξεων, όπως είναι η περιοδοντίτιδα. Επιπλέον, περιέχουν L. Acidophilus, βιταμίνη D3 (400 I.U.) και ασβέστιο (300 mg), για την ενίσχυση των δοντιών και των οστών, καθώς και όλα τα θρεπτικά στοιχεία υγιεινών τροφών, όπως είναι το σπανάκι, το μπρόκολο, το σύκο και ο χουρμάς, που έχουν ευεργετικές ιδιότητες για την υγεία δοντιών, στόματος και οργανισμού. Δεν περιέχουν γλουτένη, ενώ το μοναδικό γλυκαντικό τους είναι η ασφαλής και χωρίς θερμίδες ξυλιτόλη. Η συσκευασία περιέχει 90 καραμελάκια με γεύση βανίλια! Περισσότερα στο www.apolloniannutrition.gr
ΥΠΟΔΕΧΤΕΙΤΕ ΤΟΝ ΡΟΖ ΕΛΕΦΑΝΤΑ
Η Play & Go υποδέχεται στη συλλογή της ένα νέο girly σχέδιο, το Pink Elephant, έναν σάκο σε απαλές αποχρώσεις του ροζ που θα ξετρελάνει τις μικρές μας φίλες, αλλά και μια έξυπνη επιλογή για την τακτοποίηση των παιχνιδιών και τη μεταφορά τους στο σπίτι, στην παραλία και τις βόλτες, ιδανικό και για τους γονείς! Το σχέδιο είναι εμπνευσμένο από την εταιρεία The Little Lovely Company, χαρούμενο, φωτεινό, με τον χαριτωμένο ελέφαντα που σίγουρα θα χαρίσει χαμόγελα. Η Play & Go είναι μια βελγική εταιρεία που σχεδιάζει εμπνευσμένα προϊόντα για εσάς και τα παιδιά σας. Ο πολύχρωμος σάκος της αποτελεί μια παγκόσμια επιτυχία. Είναι ένας πρακτικός σάκος που καθιστά εύκολη την τακτοποίηση και τη μεταφορά των παιχνιδιών και με μια κίνηση μετατρέπεται σε ένα όμορφο χαλί παιχνιδιού. Κατασκευασμένος από ανθεκτικό καμβά, πλένεται στο πλυντήριο και διατίθεται σε πολλά ελκυστικά χρώματα και σχέδια. Επιλέξτε το δικό σας στο www.playandgo.eu
ΕΝΑ ΦΡΕΣΚΟ E-SHOP ΚΟΝΤΑ ΜΑΣ
Η άνοιξη μπήκε και μαζί με αυτή ένα νέο ηλεκτρονικό κατάστημα άνοιξε τις διαδυκτιακές του πύλες και μας καλωσορίζει στα όμορφα είδη για τα παιδιά που διαθέτει! Στο macaw kid (μακάο κιντ) θα βρείτε παιδικά ρούχα εξαιρετικής ποιότητας και απαράμιλλου στιλ, εντυπωσιακά αξεσουάρ και πολύ ενδιαφέρουσες προτάσεις σε βιβλία. Ανάμεσα στις αγαπημένες μάρκες που φιλοξενεί - και σίγουρα θα λατρέψετε και εσείς - είναι οι: Dadadelazos, Les Petits Vagabonds, Lotie Kids, Play and Go, Picnik, Penny Scallan κ.ά. Το καλύτερο όμως είναι ότι, όπως πληροφορηθήκαμε, σύντομα θα έχουμε την ευκαιρία να τα δούμε όλα από κοντά σε ένα φυσικό κατάστημα στο κέντρο της Αθήνας. Μείνετε συντονισμένοι για περισσότερες πληροφορίες! Κάντε κλικ στο www.macawkid.com
ΝΕΑ ΣΥΛΛΟΓΗ ΟΛΟ ΑΝΟΙΞΗ
ΚΟΥΛΟΥΡΑΚΙΑ ΣΤΟ ΑΨΕ-ΣΒΗΣΕ
Θέλετε τα παιδιά σας να θυμούνται τις στιγμές που φτιάχνατε μαζί πασχαλινές νοστιμιές, αλλά ο χρόνος σας είναι πολύ περιορισμένος; Υπάρχει λύση! Τώρα, ακόμη μία λαχταριστή λιχουδιά ήρθε να προστεθεί στην οικογένεια έτοιμων μειγμάτων Easy Bake των Μύλων Αγίου Γεωργίου. Για τις ημέρες του Πάσχα, και όχι μόνο, με μόλις 2 υλικά και 3 βήματα, φτιάξτε τα πιο τραγανά και μυρωδάτα κουλουράκια βανίλιας, γρήγορα και εύκολα προσθέτοντας απλώς νερό και βούτυρο. Απολαύστε με την οικογένειά σας σε ελάχιστο χρόνο φρεσκοψημένες, σπιτικές δημιουργίες, τόσο απλά! Αναζητήστε και τα υπόλοιπα νέα είδη που προστέθηκαν στη συλλογή Easy Bake: Brownies, τυρόψωμο, ζύμη πίτσας ολικής και σπιτικές μπάρες. Δοκιμάστε τα και θα εκπλαγείτε με την ευκολία παρασκευής αλλά και τη νοστιμιά τους! Μάθετε περισσότερα στο www.easybake.com.gr
Από τα ρομαντικά σύνολα για τις ηλιόλουστες ημέρες της άνοιξης έως τα όμορφα party dresses και τα σοφιστικέ κοστούμια για τις ειδικές περιστάσεις, στη νέα Μοnsoon Children Spring Summer 2017 συλλογή, υπάρχει το ιδανικό ρούχο και αξεσουάρ για κάθε κορίτσι, αγόρι και μωρό. H daywear συλλογή για τις μικρές Monsooners διακρίνεται από μοναδικά σχέδια και πολυτελή υφάσματα. Στη συλλογή για τα αγόρια, η πόλη του Λονδίνου μετατρέπεται σε πόλη δεινοσαύρων, ενώ καμηλοπαρδάλεις παίζουν κρυφτό σε αστικά τοπία. Η συλλογή των βαφτιστικών είναι γεμάτη νοσταλγία, με ανάλαφρα υφάσματα και ρομαντικά florals. Αυτό το Πάσχα όμως, κάνουν την επανεμφάνισή τους οι παιχνιδιάρικες κι άκρως κοριτσίστικες λαμπάδες των Monsoon Children που επιστρατεύουν pom poms, αξεσουάρ για τα μαλλιά, clutches με χρυσόσκονη και το κλασικό παιχνίδι “σχοινάκι” για να δώσουν στη μικρή Monsooner έναν σωστό πασχαλινό θησαυρό! Περισσότερα στο www.monsoongreece.gr
ΦΡΟΝΤΙΔΑ ΓΙΑ ΤΟ ΔΕΡΜΑ ΤΟΥΣ
Τα μωρομάντηλα BabyCare δεν είναι τυχαία η No 1* επιλογή, που εμπιστεύονται οι ελληνίδες μητέρες. Τα Babycare παράγονται εξολοκλήρου στην Ελλάδα, από την 100% ελληνική εταιρία ΜΕΓΑ Α.Ε. Σχεδιάστηκαν ώστε να προσφέρουν ολοκληρωμένη, αγνή φροντίδα, με εξειδικευμένο σχεδιασμό για κάθε τύπο βρεφικού δέρματος. Χάρη στα προσεκτικά επιλεγμένα φυτικά συστατικά και τη μοναδική απαλή σύνθεσή τους, χωρίς παραβένες, σαπούνι και οινόπνευμα, καθαρίζουν και περιποιούνται το βρεφικό δέρμα ανάλογα με τις ιδιαίτερες ανάγκες του, ενώ ταυτόχρονα προστατεύουν από τυχόν ερεθισμούς και συγκάματα, με πολύτιμο σύμμαχο τη φύση. Κυκλοφορούν με τρεις διαφορετικές επιλογές ευεργετικών φυτικών συστατικών: Chamomile (με εκχύλισμα χαμομηλιού), Sensitive (με εκχύλισμα αλόης) και Fresh (με απαλή σύνθεση φρεσκάδας και καλέντουλα). Επιπλέον, συνιστώνται από την Ελληνική Εταιρία Παιδιατρικής Δερματολογίας. Θα τα βρείτε σε μονές συσκευασίες, πολυσυσκευασίες προσφορών, travel pack ή συσκευασία mini max, ιδανικές για τη σχολική τσάντα. * Στοιχεία ΙRI: 2013-2014-2015-2016 Volume & Value market sharew. Total Greece.
61
62
5+1
29.03.2017
Τα 5+1 καλύτερα σοκολατένια αυγά της πόλης Τα δικά μας πασχαλινά αυγά ήταν πάντα από σοκολάτα υγείας, στολισμένα με χρωματιστά ζαχαρωτά και γεμισμένα με μικρά σοκολατάκια. Σήμερα οι νονοί μπορούν να επιλέξουν αυγά σε διαφορετικά μεγέθη, καλαθάκια, φωλιές, λαγουδάκια και κότες που θα ξετρελάνουν τα βαφτιστήρια…αλλά και τους γονείς τους. Κωνσταντινίδης
Κυβέλη
Πασχαλίτσα, αγελαδίτσα, γουρουνάκι, γενικώς ό,τι μπορείτε να φανταστείτε, φτιαγμένο με τα πιο αγνά υλικά. Οι άνθρωποι των ζαχαροπλαστείων Κωνσταντινίδης ετοιμάζουν με μεράκι, φαντασία και πολλή…σοκολάτα το αγαπημένο σας αυγό και το προσφέρουν σε ένα από τα 22 ιδιόκτητα καταστήματα!
Με σήμα κατατεθέν το πιο νοστιμο cheese cake της Αθήνας, η Κυβέλη ετοιμάζει και πεντανόστιμα πασχαλινά σοκολατένια αυγά μοναδικής ποιότητας και αισθητικής.
Μεσογείων 86, Αθήνα, 210 7711744
Λεωφ. Πεντέλης 28, τηλ. 210 6897 574, Βριλήσσια Καψάλη 3 Κολωνάκι 2107232259 www.cheesecake.gr
Αφοι Ασημακόπουλοι Τα εντυπωσιακά σε μέγεθος πασχαλινά σοκολατένια κοκοράκια, λαγουδάκια και αυγά είναι το χαρακτηριστικό του μαγαζιού τις πασχαλινές μέρες. Είναι ένα από τα πιο παλιά και ιστορικά ζαχαροπλαστεία της Αθήνας. Φυσικά, δεν θα φύγετε από εκεί χωρί το πασχαλινό τσουρέκι που βασίζεται σε μια παλιά οικογενειακή συνταγή. Χαρ. Τρικούπη 82, Εξάρχεια, 210 3610092, www.asimakopouloi.com
Μέλισσα Το φανατικό κοινό του σπεύδει το Πάσχα από όλα τα μέρη της Αθήνας για να προμηθευτεί τα σοκολατένια αυγά που μοιάζουν με έργο τέχνης! Εθνάρχου Μακαρίου 43, Περιστέρι, 210 5711055, www.melisa.gr
Παπαπαρασκευάς Οι άνθρωποι του ζαχαροπλαστείου παρασκευάζουν τις ξανθιώτικες καριόκες με την ίδια συνταγή, εδώ και τέσσερις γενιές. Με πολυετή πείρα δώ και τέσσερις γενι΄έιίρα στη σοκολάτα, είναι ειδικοί και στα πασχαλινά αυγά και γλυκίσματα. Ανδρέα Παπανδρέου 13, Γλυφάδα, 210 8980220, www. papaparaskevas.gr
Ελληνικόν Γλυκός προορισμός από το 1946, λόγω της φρεσκάδας και της ποιότητας των υλικών του. Τα σοκολατένια αυγά τους είναι εγγύηση. 25ης Μαρτίου 71, Νέο Ψυχικό, 210 6753388