TAP Magazine Vol. 60 JUN 2021

66 CM

26

Article

Cover Story

66 CM

19

66 CM

24

Movement

Movement

66 CM

25

Editor’s Note KEEP& SWITCH ก้าวข้ามความท้าทายสู่อนาคต พบกันอีกครั้งกับ TAP Magazine ฉบับนี้พบกับวิสัยทัศน์การขับเคลื่อน “มหาวิทยาลัยราชภัฏสวนสุนันทา” ภายใต้การน�ำของอธิการบดีคนใหม่ “รศ.ดร.ชุติกาญจน์ ศรีวิบูลย์” พร้อมมุมมองโอกาสความร่วมมือด้านการ ศึกษาไทย-จีน ใน Cover Story ฉบับนี้ รศ.ดร.ชุติกาญจน์ ได้กล่าวถึงแนวคิด KEEP & SWITCH เพื่อขับเคลื่อน “สวนสุนันทา” ก้าวข้ามความท้าทายของโลกการ ศึกษายุคใหม่ “KEEP”หมายถึงการธ�ำรงรักษาไว้ซึ่งสิ่งดีงามและยังคงคุณค่าเอาไว้ ในขณะเดียวกันก็ต้องพร้อมที่จะ “SWITCH” ปรับเปลี่ยนให้เท่าทันกับ สถานการณ์ที่เปลี่ยนไป เพื่อให้สามารถแข่งขันและทันต่อโลกอนาคต ปัจจุบนั มรภ.สวนสุนนั ทา ยังได้เดินหน้าขยายเครือข่ายความร่วมมือกับ สถาบันการศึกษาในจีนหลากหลายรูปแบบ ติดตามรายละเอียดที่น่าสนใจได้ จากในเล่ม ฉบับนี้ ยังมีเรื่องราวของกระแสเรียนภาษาจีนที่ก�ำลังมาแรงในอาเซียน พร้อมเกาะติดความเปลี่ยนแปลงของจีนที่น่าสนใจผ่านการเผยผลส�ำรวจ ส�ำมะโนประชากรจีนครัง้ ที่ 7 และบทความพิเศษ อาลัย “ศ.หยวน หลงผิง” บิดาแห่งข้าวพันธุ์ผสมของจีน โดยผู้เขียน “ดร. ไพจิตร วิบูลย์ธนสาร” ขอขอบคุณผู้อ่านทุกท่านที่ให้ความสนใจและติดตาม TAP Magazine มาโดยตลอด...แล้วพบกันใหม่ฉบับหน้า

Where

กองบรรณาธิการ

Authority in Charge: Thai-Biz Panorama Co., Ltd. Supported by: China-ASEAN Expo Secretarial, ASEAN-China Centre Editorial Chairman of Advisors: เทพรักษ์ เหลืองสุวรรณ Director/Co-Publisher: Gao Hang Publisher Editor: ธีรเทพ เหลืองสุวรรณ Editor-in-Chief: ประดิษฐ์ เรืองดิษฐ์ MD/Co-Editor: Chen Xiaodan Assistant Editor: ดุลยปวีณ กรณฑ์แสง Editor’s Team: Huang Li, Xu Jing, ธนพร ศรีวัฒนดิลก, ณรงค์ฤทธิ์ แซ่อือ, ชนกนันท์ สายสิงห์ Photo Editors: ปวลี อรรฆยกุล, อาทิตย์ ชูก้าน Technicians: ประวิตร เอื้อวัฒนานุกูล Editorial Coordinators/Accounting and Finance: นฤมล ผู้ภักดี Artwork Designer: จิตรลดา ชัยภักดี To Readers: • We welcome contributions related to China-ASEAN cooperation in trade, culture or tourism. Please send your articles or pictures to tap-magazine@hotmail.com • To those authors of the photographs and articles published on this issue who have not heard from us, please take the initiative to liaise with us for your remuneration.

นิตยสารรายเดือน : TAP (THAI-ASEAN PANORAMA) บริษัท ไทย บิช พาโนราม่า จำ�กัด เลขที่ 1168/76 อาคารลุมพินีทาวเวอร์ ชั้น 26 ถนนพระราม 4 แขวงทุ่งมหาเมฆ เขตสาทร กรุงเทพฯ 10120 โทรศัพท์/โทรสาร 02-679-7036 พิมพ์/แยกสี : บริษัท มติชน จำ�กัด (มหาชน)

Editor’s Note

to Find

泰国宣素那他皇家大学 打造“KEEP&SWITCH”模式迎战未来 《泰国—东盟博览》杂志又与读者如期见面了。本刊 将带大家深入了解泰国宣素那他皇家大学，新任校长初迪 甘•诗薇本博士将畅谈大学愿景及对中泰教育合作的见解。 《封面故事》专栏中，初迪甘校长深入解析大学打 造“KEEP&SWITCH”模式，推动大学迎战新时代教育 界挑战。 “KEEP”是指美好和有价值的事物应继续传承，同 时也要做好“SWITCH”的准备，学校随着局势变化作出 及时调整，提升竞争力，坚持与时俱进。目前，大学已通 过多种方式不断拓展中泰教育合作网络。 本刊还为读者带来有关东盟国家频掀“汉语热”、中 国第七次全国人口普查结果的精彩内容，以及由中国泰国 商会秘书长Paijit Wiboonthanasarn博士撰写的《沉痛悼 念‘杂交水稻之父’袁隆平逝世》。 感谢各位读者长期对《泰国—东盟博览》杂志的关注 和支持，下期再会！ 泰国东盟博览杂志编辑组委会

Authority in Charge: Thai-Biz Panorama Co., Ltd. Supported by: China-ASEAN Expo Secretarial, ASEAN-China Centre Editorial Chairman of Advisors: Theparak Leungsuwan Director/Co-Publisher: Gao Hang Publisher Editor: Teerathep Leungsuwan Editor-in-Chief: Pradit Ruangdit MD/Co-Editor: Chen Xiaodan Assistant Editor: Dulyapaween Kronsaeng Editor’s Team: Huang Li, Xu Jing, Thanaporn Sriwatanadilog, Narongrit Saeue, Chanoknun Saisingh Photo Editors: Pavalee Akkayakun, Artit Chookan Technicians: Prawit Auwattananukool Editorial Coordinators/Accounting and Finance: Narumon Phoopakdee Artwork Designer: Jitlada Chaipakdee สแกน QR Code เพื่อดูจุดวางนิตยสารทั้งหมด 扫码即可了解杂志投放点 本刊说明：

Monthly magazine : TAP (THAI-ASEAN PANORAMA) Thai Biz Panorama Co., Ltd. 1168/76 26th Floor Lumpini Tower, Rama IV Road. Thungmahamek, Sathorn, Bangkok, 10120 Thailand Tel/Fax 02-679-7036 Printing/Colour : Matichon Public Co., Ltd.

• 本刊欢迎投稿，有关中国—东盟之间的经贸、文化、旅游等内 容的稿件和图片，可发送邮件至tap-magazine@hotmail.com。 • 本刊部分图片和文章因故未能联系上作者，请作者见刊后与本 刊联系，以便奉送样刊及稿酬。

66 CM

Contents

12

23

12

26

•

VOLUME 60 • JUN 2021 รศ.ดร.ชุติกาญจน์ ศรีวิบูลย์ เปิดวิสัยทัศน์ขับเคลื่อน“มรภ.สวนสุนันทา” พร้อมมุมมองโอกาสความร่วมมือการศึกษาไทย-จีน

新视野注入新活力，抓住中泰教育合作新机遇 ——专访泰国宣素那他皇家大学校长初迪甘•诗薇本

23

•

อาลัย “ศ.หยวน หลงผิง” บิดาแห่งข้าวพันธุ์ผสมของจีน

26

•

ผลส�ำรวจประชากรจีนยังครองแชมป์โลก เผชิญความท้าทายสังคมผู้สูงวัย

沉痛悼念！杂交水稻之父袁隆平逝世

中国仍为世界人口第一大国，积极迎战老龄化

29

•

กระแสเรียนจีน มาแรงในอาเซียน ภาษาจีนนับวันยิ่งแพร่หลายทั่วโลก 东盟国家频掀“汉语热”， “中国话”越来越国际化

Monthly News

66 CM

เปิด‘ศูนย์บางรัก’ประเดิมฉีดวัคซีนให้คนจีนในไทย “春苗行动”在泰国正式实施

ชาวจีนทีพ่ ำ� นักอาศัยอยูใ่ นเมืองไทยเข้ารับฉีดวัคซีนโควิด-19 ทีศ่ นู ย์ฉดี วัคซีน และสุขภาพบางรักเป็นกลุม่ แรก เมือ่ วันที่ 20 พ.ค.ทีผ่ า่ นมา โดยมีอนุทนิ ชาญวีรกูล รองนายกรัฐมนตรี และรัฐมนตรีว่าการกระทรวงสาธารณสุข พร้อม หยาง ซิน อุปทูตรักษาการแทนเอกอัครราชทูตสาธารณรัฐประชาชนจีน ประจ�ำประเทศไทย ร่วมในการเปิดศูนย์ฯดังกล่าว เพื่อให้บริการฉีดวัคซีนโควิด-19 ให้กับคนจีนในไทย ณ สถาบันการแพทย์บางรัก กทม. โดยระยะแรกเป็นวัคซีนซิโนแวคล็อตที่ได้รับ การสนับสนุนจากสาธารณรัฐประชาชนจีน จ�ำนวน 5 แสนโดส ฉีดคนจีนที่พ�ำนัก ในประเทศไทยตามรายชื่อของสถานทูต ตลอดจนนักเรียนไทย และบุคลากรของ หน่วยงานที่ไปศึกษา หรืออบรมที่ต่างประเทศ รองนายกฯอนุทนิ กล่าวว่า รัฐบาลไทยและจีนมีความสัมพันธ์อนั ดีมายาวนาน โดยทีผ่ า่ นมาอุปทูตหยางซินได้ชว่ ยประสานงานให้ไทยสามารถสัง่ ซือ้ วัคซีนซิโนแวค มาใช้ในระยะเร่งด่วน ตั้งแต่เมื่อเกิดการระบาดในจ.สมุทรสาคร โดยนับตั้งแต่วันที่ 28 ก.พ. – 20 พ.ค.64 มีการทยอยน�ำเข้าวัคซีนซิโนแวคจากประเทศจีนเข้ามาแล้ว เป็นจ�ำนวนรวม 5.5 ล้านโดส นอกจากนี้ รัฐบาลจีนได้บริจาควัคซีนให้อีกจ�ำนวน 1 ล้านโดส ได้รับแล้ว 5 แสนโดส เมือ่ วันที่ 14 พ.ค.64 ซึง่ วัคซีนทีไ่ ด้รบั บริจาคล็อตนี้ จะฉีดให้กบั คนจีนทีถ่ อื พาสปอร์ตจีนทีส่ ถานทูตส่งมาจ�ำนวนกว่า 100,000 คน และจะใช้ฉดี ให้กบั คนไทย เช่น นักเรียนไทย และบุคลากรของหน่วยงานที่ไปศึกษาหรืออบรมที่ต่างประเทศ รวมทั้งชาวต่างชาติในระยะต่อไป “ตามที่รัฐบาลมีนโยบายฉีดวัคซีนทุกคนในแผ่นดินไทยเพื่อความปลอดภัย เป็นการช่วยเติมเต็มการบริการวัคซีนให้เกิดความครอบคลุมในทุกกลุ่มประชากร รวมถึงชาวต่างชาติที่จะได้รับการฉีดที่เร็วขึ้น ช่วยให้เกิดการสร้างภูมิคุ้มกันหมู่ใน ประเทศไทยเร็วขึ้นด้วย” รองนายกฯอนุทินกล่าว ทัง้ นี้ กระทรวงสาธารณสุขได้พฒ ั นาศูนย์ฉดี วัคซีนและสุขภาพบางรัก (Bangrak Vaccination and Health Center) โดยใช้พื้นที่ชั้น 11 ของสถาบันการ แพทย์บางรัก ซึ่งเป็นอาคารใหม่ของกรมควบคุมโรค มีตู้เย็นส�ำหรับการจัดเก็บ

วัคซีน เครื่องส�ำรองไฟ ครุภัณฑ์ เครื่องมือแพทย์ อุปกรณ์ในการดูแลผู้ที่มารับการ ฉีดวัคซีน และจัดระบบบริการ 8 ขั้นตอนตามมาตรฐานกรมควบคุมโรค ให้บริการ ได้อย่างน้อยวันละ 180 คน

5月20日，“春苗行动”在泰国曼谷挽叻疫苗接种中心正 式实施，首批中国公民在这里免费接种了第一剂中国科兴新冠 疫苗。泰国副总理兼卫生部长阿努廷、中国驻泰国使馆临时代 办杨欣赴疫苗接种现场视察。第一阶所段接种的疫苗为中国政 府捐赠泰国的50万剂疫苗，接种群体包括中国公民、赴海外深 造或培训的泰国学生、机构人员等。 阿努廷表示，中泰关系源远流长，自龙仔厝府暴发疫情 后，在中国驻泰国使馆临时代办杨欣的协调下，让泰国采购的 科兴疫苗及时顺利抵泰。自2月28日至5月20日期间，交付给泰 国的科兴疫苗累计550万剂。 同时，中国政府还向泰国捐赠100万剂疫苗，其中50万剂 已于5月14日运抵泰国，而部分疫苗将分配给10万名中国公民 和部分泰国公民以及下一阶段的外国公民。 “为建立全国性的免疫屏障，政府将快速为每一位泰国公 民和外国公民接种疫苗。”阿努廷说。 泰国卫生部在曼谷挽叻医疗机构11楼设立疫苗接种中心， 属于疾病控制厅的新建筑楼，内部配有专门存储疫苗的冷藏设 备、备用电源、医疗设备等，接种疫苗人员须严格遵循8项工作 流程，单日接种人数在180人以上。

7

66 CM

Monthly News

จีนเปิดทางมีลูกคนที่ 3 หลังอัตราประชากรเกิดใหม่ลดฮวบ 新生儿减少，中国开放“三胎”政策 ส�ำนักข่าวซินหัว รายงานว่า ประธานาธิบดีสี จิ้นผิง ของจีน เห็นชอบ กับนโยบายใหม่ในการประชุมคณะกรรมการกลางพรรคคอมมิวนิสต์จีน หรือ ปูลิตบูโร เรื่องอนุญาตให้ชาวจีนแต่ละครอบครัวสามารถมีบุตรได้ถึง 3 คน ซึ่ง นับเป็นการปรับเปลี่ยนนโยบายด้านครอบครัวอีกครั้งของจีน หลังจากที่ใน ปี 2559 ทางการจีน เคยประกาศยกเลิกนโยบายให้แต่ละครอบครัวมีบุตรได้ เพียง 1 คน ซึ่งเป็นนโยบายที่ดำ� เนินมายาวนานหลายทศวรรษ และอนุญาตให้ แต่ละครอบครัวมีบุตรเพิ่มเป็น 2 คนได้ ทั้งนี้ ส�ำนักงานสถิติแห่งชาติจีน ระบุว่า ในช่วง 10 ปีที่ผ่านมา ระหว่างปี 2553-2563 อัตราการเกิดของประชากรจีน เฉลี่ยต่อปีอยู่ที่ร้อยละ 0.53 ซึ่งลด ลงจากช่วง 10 ปีกอ่ น ทีม่ อี ตั ราการเกิดใหม่ทรี่ อ้ ยละ 0.57 และเป็นอัตราตัวเลข ประชากรเกิดใหม่ในจีน น้อยทีส่ ดุ ในรอบ 70 ปี ท�ำให้ทางการจีนต้องปรับเปลีย่ น นโยบายอีกครั้งด้วยการให้แต่ละครอบครัวมีบุตรได้ถึง 3 คน

รถไฟสินค้าขบวนปฐมฤกษ์ซึ่งบรรทุกสินค้ามูลค่าราว 94,400 ดอลลาร์สหรัฐ (ราว 2.9 ล้านบาท) ได้ออกเดินทางจากนครกว่างโจว เมืองเอกของมณฑลกวางตุ้ง ทางตอนใต้ของจีน เมื่อวันที่ 25 พ.ค. มุ่งหน้าสู่กรุงฮานอย เมืองหลวงเวียดนาม โดยจะใช้เวลาราว 4 วันเพื่อถึงจุดหมายในกรุงฮานอย บริษัท ซิโนทรานส์ จ�ำกัด (Sinotrans) หนึ่งในผู้ให้บริการเส้นทางรถไฟสายนี้ เผยว่าการให้บริการรถไฟขนส่งสินค้าระหว่างประเทศเป็นช่องทางส�ำคัญที่จะ ช่วยให้ห่วงโซ่อุปทานทั่วโลกด�ำเนินไปอย่างราบรื่นระหว่างการแพร่ระบาดของ โควิด-19 โดยคาดว่ารถไฟขนส่งสินค้าสายกว่างโจว-ฮานอย จะช่วยยกระดับการ พัฒนาคุณภาพสูงส�ำหรับหลายประเทศและภูมิภาคที่อยู่ตามแนวโครงการหนึ่ง แถบหนึ่งเส้นทาง 5月25日，粤港澳大湾区至东盟首个国际班列从广州驶出， 用时4天抵达越南河内。该班列满载价值94400 美元（约合290 万泰铢）出口货物。 作为该班列运营商之一，中国外运股份有限公司透露，国 际班列是疫情期间保障国际供应链畅通的重要通道，广州至越南 河内国际班列将助力“一带一路”沿线国家和地区高质量发展。 Photo : Xinhua-News

新华社消息，中国国家主席习近平在主持中共中央政治 局会议后，宣布中国放宽生育政策允许家庭拥有三胎。这是 继继2016年中国政府取消实施长达数十年的独生子女政策的 又一次重大调整。 中国国家统计局数据显示，2010-2020年期间，年均增 长率为0.53%，较2000-2010年期间的年均增长率0.57%有所 下降，这也是近70年来的最低水平。因此调整人口政策，允 许每个家庭最多生育三个孩子。

ครม. รับทราบภาวะเศรษฐกิจไทย Q1/64 คาดทั้งปีขยายตัว 1.5-2.5% 泰国内阁听取首季度经济汇报，全年 Photo : Xinhua-News

เปิดตัวรถไฟสินค้า เชื่อม ‘กว่างโจวเวียดนาม’ สายแรก 粤港澳大湾区至东盟国际货运班列首发 จีนเริม่ เปิดใช้เส้นทางรถไฟบรรทุกสินค้าเชือ่ มต่อเขตเศรษฐกิจอ่าวกวางตุง้ ฮ่องกง-มาเก๊า (Greater Bay Area) กับกลุ่มประเทศอาเซียนเป็นครั้งแรก โดย

8

料涨1.5-2.5% อนุชา บูรพชัยศรี โฆษกประจ�ำส�ำนักนายกรัฐมนตรี เปิดเผยว่าทีป่ ระชุมคณะ รัฐมนตรีเมือ่ วันที่ 18 พ.ค.ทีผ่ า่ นมา ได้รบั ทราบภาวะเศรษฐกิจไทยไตรมาสแรกของ ปี 2564 และแนวโน้มปี 2564 ดังนี้ เศรษฐกิจไทยในไตรมาสแรกของปี 2564 ลดลง 2.6% ปรับตัวดีขึ้นเมื่อเทียบ กับไตรมาสก่อนหน้านีท้ ลี่ ดลง 4.2% ท�ำให้ไตรมาสแรกของปีนขี้ ยายตัวจากไตรมาส สุดท้ายของปี 2563 ที่ 0.2% โดยได้แรงสนับสนุนส�ำคัญจากการกลับมาขยายตัว ของการส่งออกและการลงทุนภาคเอกชน รวมทั้งการใช้จ่ายและการลงทุนภาครัฐ ด้านการส่งออกสินค้ามีมลู ค่า 64,004 ล้านดอลลาร์สหรัฐ กลับมาขยายตัวเป็นครัง้ แรกในรอบ 4 ไตรมาสที่อัตรา 5.3% ขณะที่แนวโน้มเศรษฐกิจไทย ปี 2564 คาดว่าจะขยายตัว 1.5-2.5% เป็นการ ปรับตัวดีขนึ้ อย่างช้า ๆ จากการลดลง 6.1% ในปี 2563 ด้านมูลค่าการส่งออกสินค้า

Monthly News

66 CM

ในรูปดอลลาร์สหรัฐคาดว่าจะขยายตัว 10.3% ขณะที่การอุปโภคบริโภคและการ ลงทุนภาคเอกชนจะขยายตัว 1.6% และ 4.3% ตามล�ำดับ ส่วนการลงทุนภาครัฐ คาดว่าจะขยายตัว 9.3% อัตราเงินเฟ้อทัว่ ไปเฉลีย่ อยูใ่ นช่วง 1.0-2.0%และดุลบัญชี เดินสะพัดเกินดุล 0.7%ของ GDP 泰国总理府发言人阿努查透露，5月18日内阁已听取首季 度经济汇报和调整了对全年经济走势的预估。 泰国2021年第一季度经济萎缩了2.6%，较去年四季度的 萎缩4.2%有所改善，增长了0.2%。主要得益于出口和私企投 资增长，国内消费和政府支出扩张，其中，出口贸易总值达 640.04亿美元，同比增长5.3%，这是连续四个季度以来首次 恢复增长。 针对全年经济走势，预估泰国经济增长区间在1.5-2.5% 之间，较2020年下降的6.1%将缓慢得到改善，以美元计算的 商品出口值预计增长10.3%；国内消费和私企投资方面料增长 1.6%、4.3%；政府投资方面增长9.3%，平均总体通货膨胀率 为1.0-2.0%，经常账户余额占GDP的比例为0.7%。

‘ศูนย์วัฒนธรรมจีนฯ’ ร่วมกับ ‘กรมส่งเสริมวัฒนธรรม’ เปิดช่องยูทูป ‘สวัสดี หนีห่าว’ เผยแพร่วัฒนธรรมไทย-จีน 弘扬中泰优秀传统文化 曼谷中国文化中心联合泰国文化促进司联合打造YouTube账号 ศูนย์วัฒนธรรมแห่งประเทศจีน ณ กรุงเทพฯ ร่วมกับ กรมส่งเสริมวัฒนธรรม เปิดตัวช่องยูทปู “สวัสดี หนีหา่ ว” ส่งเสริมการแลกเปลีย่ นวัฒนธรรมไทย-จีน โดยที่ ผ่านมาได้จัดท�ำและเผยแพร่วิดีโอ “ครัวอาหารไทยจีน” และ “พบปะวัฒนธรรม ไทยจีน” ซึ่งได้รับเสียงตอบรับเป็นอย่างดี “ครัวอาหารไทยจีน” ชาวจีนในไทยและเพือ่ นชาวไทยเข้าครัวท�ำอาหารร่วม กัน อาหารรสชาติเผ็ดร้อนสไตล์จนี และอาหารเรียกน�ำ้ ย่อยสุดประณีตของไทยเสิรฟ์ รวมกันบนโต๊ะอาหาร ดื่มด�่ำกับอาหารเลิศรสไปพร้อมกับการแลกเปลี่ยนเรียนรู้ วัฒนธรรมด้านอาหาร “พบปะวัฒนธรรมไทยจีน” ศิลปินชาวจีนและชาวไทยแลกเปลี่ยนเทคนิค การวาดภาพในบรรยากาศสบายๆ อาจารย์จากศูนย์วัฒนธรรมจีนฯ โชว์ฝีมือการ วาดภาพพูก่ นั จีนรูปดอกโบตัน๋ ขณะทีศ่ ลิ ปินจากกรมส่งเสริมวัฒนธรรมได้วาดภาพ และลงสีรูปกินรี พร้อมโชว์เทคนิคการท�ำภาพปิดทองแบบไทย 近日，曼谷中国文化中心和泰国文化促进司携手拍摄中 泰书画技术交流及美食专题视频，以此祝愿两国进一步促进文 化融合，增进深厚情谊。之后还在共同创建名为“萨哇迪-你 好”的YouTube账号进行推送，受到广大网民的积极追捧。 《中泰美食厨房》——在泰华人和泰国朋友相约制作中泰 美食，把中国麻辣与泰国精致点心完美相融成一桌，满足味蕾 的同时传递交流两国饮食文化；《中泰文化碰撞》——中泰艺 术家轻松交流绘画技艺视频，中心国画老师技法精湛，其笔下 的山水牡丹画栩栩如生，以及泰国文化促进司艺术家细心描画 泰国神鸟及贴金技艺，让人叹为观止。

9

66 CM

Around China

Photo : Xinhua-News

จีนสร้างทางหลวงผ่าน ‘แกรนด์แคนยอนยาร์ลุงซางโป’ (Yarlung Zangbo) หุบเขาลึก ที่สุดในโลกในทิเบตได้สำ� เร็จ เมื่อวันที่ 16 พ.ค.ที่ผ่านมา หลังจากใช้เวลาก่อสร้างนานเกือบ 7 ปี ทางหลวงดังกล่าวมีความยาว 67.22 กิโลเมตร เชื่อมระหว่างต�ำบลไพ่ ในเมืองหลินจือ และอ�ำเภอโม่ทัว ด�ำเนินการโดยบริษัท ไชน่า หัวเหนิง กรุ๊ป จ�ำกัด โดยใช้เงินลงทุนกว่า 2 พั นล้านหยวน หลังจากเปิดสัญจรจะท�ำให้ระยะทางระหว่างเมืองหลินจือและอ�ำเภอโม่ทัวลด ลงจาก 346 กิโลเมตร เหลือ 180 กิโลเมตร และลดทอนเวลาการเดินทางลง 8 ชั่วโมง 5月16日，历时近7年建设的派墨公路全线联通。 公路全长67.22公里，穿越雅鲁藏布大峡谷， 起于西藏林芝市米林县派镇止于墨脱县背崩乡。项目由中国华能集团投资建设，工程概算总投 资约20.15亿元。正式通车后，林芝到墨脱的距离，将由之前的346公里缩至180公里，通行时 间缩短8小时左右。

‘จรวดขนส่งลองมาร์ช-7 วาย3’ (Long March-7 Y3) และ ‘ยานบรรทุกสินค้าเทียน โจว-2’ (Tianzhou-2) ถูกยิงจากฐานปล่อยยานอวกาศเหวินชางในมณฑลไห่หนาน เมื่อเวลา 20.55 น. ของวันที่ 29 พ.ค. ตามเวลากรุงปักกิง ่ ภารกิจดังกล่าวถือเป็น ครั้งแรกที่มีการใช้งานระบบขนส่งสินค้าของสถานีอวกาศ 5月29日20时55分，中国在海南文昌航天发射场准时点火发射天舟二号货运飞船。这是空 间站货物运输系统的第一次应用性飞行。

ชมปรากฏการณ์ “ซูเปอร์มูนสีเลือด” (Super Blood Moon) ทีเ่ กิดขึ้นพร้อมกับ จันทรุปราคา เหนือท้องฟ้าบริเวณอุทยานพื้ นที่ชุ่มน�ำ้ แห่งชาติเยว่ไห่ ในนครอิ๋นชวน เมืองเอกของหนิงเซี่ย เมื่อคืนวันที่ 26 พ.ค.

เกษตรกร ‘หมู่บ้านหยางต้ง’ จูงกระบือคู่ใจลุยงานด�ำนาขั้นบันได ในกิจกรรมสืบสาน การท�ำนาแบบดั้งเดิม เมื่อวันที่ 23 พ.ค. ณ อ�ำเภอหลีผิง แคว้นปกครองตนเองเฉียน ตงหนาน กลุ่มชาติพันธุ์เหมียวและต้ง มณฑลกุ้ยโจว

5月26日，在宁夏银川市阅海国家湿地公园拍摄的月亮。当日，本年度“最大最圆月 （也称‘超级月亮’）”与月全食（也称“红月亮”）浪漫“邂逅”。

5月23日，在贵州省黔东南苗族侗族自治州黎平县尚重镇洋洞村，当地农民牵着耕牛走进 田间参加“千牛同耕”活动，向游客展示当地传统农耕文化。

10

Around China

66 CM

วันที่ 22 พ.ค. เวลา 10.40 น. ‘จู้หรง’ (Zhurong) ยานส�ำรวจพื้ นผิวดาวอังคารล�ำแรกของจีน เริ่มต้นส�ำรวจพื้ นผิวดาวอังคาร ท�ำให้จีนกลายเป็นประเทศที่ 2 ต่อจากสหรัฐฯ ที่สามารถน�ำยาน อวกาศลงจอดและขับเคลื่อนยานส�ำรวจพื้ นผิวบนดาวอังคารได้ส�ำเร็จ โดยจู้หรงเป็นยานส�ำรวจพื้ นผิว ขนาด 6 ล้อ น�้ำหนัก 240 กิโลกรัม ขับเคลื่อนด้วยพลังงานแสงอาทิตย์ มีรูปลักษณ์ คล้ายผีเสื้อสีนำ�้ เงิน 5月22日10点40分，祝融号火星车安全驶离着陆平台，到达火星表面，开始巡视探测。火星车质量约240公斤，为6轮独立驱动，携带6台载荷，其太阳翼呈蝴蝶翼形。中国是继美国之后第二个让火星 车登陆到火星并顺利运行的国家。

่ 20 พ.ค.64 ว่า ทางการจีนในหลายเมืองเริ่มเพิ่ มตัวเลือกให้ ส�ำนักข่าว China Daily รายงานเมือ ประชาชนสามารถเลือกฉีดวัคซีนของ ‘บริษัท CanSino’ ซึ่งเป็น ‘วัคซีนโควิด-19 ชนิดโดสเดียว’ ที่ ใช้อะดิโนไวรัสเป็นตัวน�ำพา เพิ่ มเติมจากวัคซีนเดิมที่เป็นชนิดเชื้อตายของบริษัท ซิโนฟาร์มและซิโนแวค ซึ่งต้องรับ 2 โดส ทั้งนี้ วัคซีนดังกล่าวเป็นการพั ฒนาร่วมกันระหว่างบริษัท CanSino และสถาบัน การแพทย์ทหารของจีน ผลการทดลองระยะที่ 3 ระบุว่าสามารถป้องกันการติดเชื้อแบบแสดงอาการได้ 65.7% และป้องกันการติดเชื้อรุนแรงได้ 90.98% 《中国日报》5月20日报道，中国多地已陆续为民众接种由中国军事科学院与康希诺生物合作研发的腺病毒 载体疫苗，该款疫苗只需接种一剂，成为继中国国药集团和科兴中维的两款灭活疫苗（需接种两剂）后的另 一种选择。三期临床试验数据显示，腺病毒载体疫苗对重症新冠肺炎的保护效力为90.98%，总体保护效力为 65.7%。

‘ชีไจ่’ แพนด้ายักษ์สีน�้ำตาลเลี้ยงโดยมนุษย์ตัวเดียวในโลก อวดโฉมต่อสาธารณชนเป็น ครั้งแรก ระหว่างการทดลองเปิดบริการอุทยานวิทยาศาสตร์ในมณฑลส่านซี เมื่อวันที่ 28 พ.ค. อุทยานวิทยาศาสตร์ดังกล่าว มีพื้นที่กว่า 28 เฮกตาร์ (ราว 175 ไร่) ตั้งอยู่ใน อ�ำเภอโจวจื้อ บริเวณเชิงเขาฉินหลิ่งตอนเหนือ มุ่งคุ้มครองและประชาสัมพั นธ์เกี่ยวกับ สัตว์เฉพาะถิ่นหายาก 4 ชนิด ได้แก่ แพนด้ายักษ์ นกช้อนหอย ลิงขนทอง และทาคิน 5月28日，集齐了“秦岭四宝”——大熊猫、朱鹮、金丝猴、羚牛的秦岭四宝科学公园开 园试运营。全球唯一的圈养棕色大熊猫“七仔”也在这里与公众见面。秦岭四宝科学公 园位于秦岭北麓的西安市周至县，占地约420亩。

11

66 CM

Cover Story

รศ.ดร.ชุติกาญจน์ ศรีวิบูลย์ เปิดวิสัยทัศน์ขับเคลื่อน“มรภ.สวนสุนันทา” พร้อมมุมมองโอกาสความร่วมมือการศึกษาไทย-จีน มหาวิทยาลัยราชภัฏสวนสุนนั ทาเป็นสถาบันการศึกษาชัน้ น�ำของไทยทีม่ ปี ระวัติ ความเป็นมายาวนานกว่า 8 ทศวรรษ จากจุดเริ่มต้นของโรงเรียนฝึกสอนครู ก้าวสู่ มหาวิทยาลัยราชภัฏอันดับ 1 และอันดับที่ 15 ของประเทศ (ผลการจัดอันดับโดย Webometrics) ปัจจุบนั ภายใต้การขับเคลือ่ นของอธิการบดีคนใหม่ รศ.ดร.ชุตกิ าญจน์ ศรีวบิ ลู ย์ มหาวิทยาลัยราชภัฏสวนสุนนั ทาจะเดินหน้าก้าวข้ามความท้าทายของโลกการศึกษา ยุคใหม่อย่างไร? เพือ่ ไปสูจ่ ดุ หมายปลายทางที่ “ไกลกว่าและสูงกว่า”.. ติดตามได้จาก วิสยั ทัศน์นกั บริหารการศึกษาหญิงแกร่ง พร้อมมุมมองต่อความสัมพันธ์ไทย-จีน ด้าน มิติทางการศึกษาผ่าน Cover Story ฉบับนี้ KEEP & SWITCH ก้าวข้ามความท้าทายสู่อนาคต รศ.ดร.ชุติกาญจน์ อธิการบดีมรภ.สวนสุนันทา กล่าวว่า “ การขับเคลื่อนสวน สุนันทาฯที่ผ่านมามีเป้าหมายเป็นมหาวิทยาลัยอันดับ 1 ในกลุ่ม 38 ราชภัฏ และ สามารถด�ำเนินการได้ประสบความส�ำเร็จ แต่ทางสวนสุนันทาฯเองไม่คิดจะหยุดอยู่ เพียงแค่นี้ เนือ่ งจากได้ตงั้ เป้าหมายทีจ่ ะก้าวสูก่ ารเป็นมหาวิทยาลัยชัน้ น�ำของประเทศ วิสัยทัศน์และนโยบายในการบริหารและพัฒนามหาวิทยาลัยฯจึงมีการปรับเปลี่ยน ใหม่ให้ตามทันสถานการณ์ เนื่องจากในสถานการณ์ปัจจุบันและการคาดการณ์ใน อนาคตย่อมมีการเปลี่ยนแปลงได้ตลอด อาทิ สถานการณ์การแพร่ระบาดเชื้อไวรัส โควิด-19 และสถานการณ์โครงสร้างประชากรในประเทศไทยทีเ่ ปลีย่ นแปลงไป อัตรา การเกิดลดลง เป็นต้น ดังนั้น มรภ.สวนสุนันทาจึงมีเป้าหมายการพัฒนามหาวิทยาลัย (University Development Goals) ต่อไปในอนาคต ภายใต้แนวทาง KEEP & SWITCH อัน ได้แก่ SSRU “SWITCH” Model ซึง่ หมายถึง “เมือ่ สถานการณ์เปลีย่ น มหาวิทยาลัย ก็ต้องปรับเปลี่ยนให้เท่าทัน เพื่อให้เกิดความสามารถในการแข่งขันและทันต่อโลก อนาคต” และ SSRU “KEEP” Model อันหมายถึง “ส�ำหรับสิ่งที่ดีและยังมีคุณค่า ก็ยังคงต้องธ�ำรงรักษาไว้” ทัง้ นี้ เพือ่ ขับเคลือ่ นการด�ำเนินงานไปสูค่ วามส�ำเร็จทีก่ ำ� หนดไว้ มรภ.สวนสุนนั ทา มุง่ มัน่ ทีจ่ ะเติมเต็มในสิง่ ทีย่ งั เดินไปไม่ถงึ เป้าหมายทีต่ งั้ ไว้ และน�ำไปต่อยอดทุนความรู้ และทุนสังคมทีม่ อี ยู่ โดยก�ำกับติดตามระบบการท�ำงานอย่างต่อเนือ่ ง เพือ่ การพัฒนา น�ำไปสู่ความเป็น “ต้นแบบ” ตามวิสัยทัศน์ 15 ปี มรภ.สวนสุนันทา “มหาวิทยาลัย แม่แบบที่ดีของสังคม”

12

รศ.ดร.ชุติกาญจน์ กล่าวว่า จากรูปแบบของการบริหารจัดการ มรภ. สวนสุนนั ทาด้วย SSRU “KEEP” Model มหาวิทยาลัยได้กำ� หนดเป้าหมาย การพัฒนาในแนวคิด SSRU “SWITCH” เพือ่ มุง่ สูเ่ ป้าหมายทีก่ ำ� หนดไว้ ดังนี้ • มหาวิทยาลัยแห่งความยั่งยืนที่พร้อมจะเติบโตกับสังคมยุคใหม่ (S : Sustainability University which Grow Along with Society.)

• มุง่ สูก่ ารเป็นมหาวิทยาลัยระดับโลก (W : Aiming to be the WorldClass University.)

• มหาวิทยาลัยที่ยึดมั่นในความซื่อสัตย์ในเชิงการบริหารงานและ วิชาการ (I : University which Hold up to Administration and Academic Integrity Principle.)

• มหาวิทยาลัยที่ขับเคลื่อนด้วยเทคโนโลยีที่ทันสมัย (T : Technology Driven University in Both Administration and Academic Aspect.)

• การท�ำงานอย่างเต็มก�ำลังและเต็มความสามารถตามความถนัดของ แต่ละบุคคล (C : Capacity and Capability.)

• มหาวิทยาลัยแห่งความผาสุกทีล่ อ้ มรอบด้วยบรรยากาศของนักวิชาการ (H : Happy Workplace University which has Scholarly Organization Atmosphere.) จากทีไ่ ด้กล่าวข้างต้น มรภ.สวนสุนนั ทายังคงมีการปรับเปลีย่ นวิสยั ทัศน์ และนโยบายการขับเคลื่อนสม�่ำเสมอ เพื่อให้ตามทันกระแสโลกาภิวัตน์ที่มี การเปลี่ยนแปลงในปัจจุบันนี้ เตรียมพร้อมสู่การเป็นมหาวิทยาลัยเอตทัคคะนานาชาติ รศ.ดร.ชุตกิ าญจน์ กล่าวว่า ภายใต้ภารกิจในการพัฒนาขีดความสามารถ ของทรัพยากรมนุษย์ให้มคี ณ ุ ภาพและมีคณ ุ สมบัตทิ ดี่ พี งึ ประสงค์ ตอบสนอง ต่อความต้องการของการพัฒนาประเทศ มรภ.สวนสุนันทา จึงได้จัดท�ำแผน ยุทธศาสตร์มหาวิทยาลัยราชภัฏสวนสุนนั ทาระยะ 15 ปี (พ.ศ. 2560-2574) เพื่อก้าวสู่มหาวิทยาลัยเอตทัคคะที่มีอัตลักษณ์ และเตรียมความพร้อม ส�ำหรับการเป็น“มหาวิทยาลัยเอตทัคคะนานาชาติ” โดยแผนดังกล่าวจะ เป็นแผนชี้น�ำการก�ำหนดยุทธศาสตร์ระยะ 5 ปีและแปลงไปสู่การปฏิบัติใน แต่ละปีต่อไป นอกจากนี้ มหาวิทยาลัยฯจะมีการทบทวนแผนยุทธศาสตร์ทุกระยะ

Cover Story

66 CM

วิชาการและความร่วมมือไว้จ�ำนวนมาก อาทิ การส่งนักศึกษาไปฝึกประสบการณ์ วิชาชีพในมหาวิทยาลัยชั้นน�ำในประเทศจีน การร่วมกันจัดงานประชุมวิชาการ นานาชาติระหว่างประเทศ การจัดตัง้ ศูนย์ภาษาและวัฒนธรรมระหว่างมหาวิทยาลัย โครงการจัดการศึกษาส�ำหรับนักศึกษาจีนและนักศึกษาไทยระยะสั้น และโครงการ แลกเปลี่ยนนักศึกษาไทย-จีน เป็นต้น “ทีผ่ า่ นมา มรภ.สวนสุนนั ทา ได้มกี ารเดินหน้าสร้างความร่วมมือกับมหาวิทยาลัย ในประเทศจีนจ�ำนวนมาก และมีความร่วมมือทีไ่ ด้ดำ� เนินการเกิดขึน้ แล้วในปัจจุบนั ใน หลากหลายรูปแบบ อาทิ ความร่วมมือระหว่างคณะมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ มุมมองโอกาสความร่วมมือการศึกษาไทย-จีน มรภ.สวนสุนนั ทา กับ Yunnan Normal University (School of Tourism and Geography Sciences) ในโครงการจัดการศึกษาส�ำหรับนักศึกษามหาวิทยาลัยนอร์มอล รศ.ดร.ชุติกาญจน์ กล่าวว่า ประเทศจีนให้ความส�ำคัญกับการศึกษา ยูนนาน โดยให้นักศึกษาจีนเดินทางมาศึกษาที่สาขาวิชาการจัดการอุตสาหกรรม เป็นอย่างมาก เนื่องจากจีนเป็นศูนย์รวมการค้าและการลงทุนที่มีมูลค่า ท่องเที่ยวและบริการ มหาวิทยาลัยราชภัฏสวนสุนันทา 2 ปีการศึกษา อีกทั้งมีการขยายการลงทุนไปยังต่างประเทศ โดยเฉพาะประเทศไทย ความร่วมมือระหว่างวิทยาลัยสหเวชศาสตร์ มรภ.สวนสุนันทา กับ Tianjin นักลงทุนประเทศจีนมีความสนใจในการค้าการลงทุนในประเทศไทย ซึ่งมี University of TCM จัดท�ำโครงการจัดการเรียนการสอนผลิตบัณฑิต สาขา แนวโน้ ม เติ บ โตอย่ า งต่ อ เนื่ อ ง อี ก ทั้ ง ประชาชนชาวจี น มี ค วามสั ม พั น ธ์ วิ ช าการแพทย์ แ ผนจี น ทางด้ า นเศรษฐกิ จ ระหว่ า ง โดยนั ก ศึ ก ษามาเรี ย นที่ ประเทศมายาวนาน ทั้ ง ใน มรภ.สวนสุนันทา 5 ปีและ เชิงการท่องเที่ยวสินค้าและ เรียนที่ TUTCM 1 ปี เมื่อ บริการ การแลกเปลี่ยนด้าน ส�ำเร็จการศึกษาได้รับ 2 วัฒนธรรม และการสื่อสาร/ ปริญญา พร้อมสนับสนุน ภาษา กิ จ กรรมทางวิ ช าการ ด้ ว ยเหตุ นี้ เ อง มรภ. ด้ า นการแพทย์ แ ผนจี น สวนสุนันทา จึงเล็งเห็นความ ขณะเดียวกัน ได้ร่วมมือ ส�ำคัญในการสานสัมพันธ์กับ กับGuangxi University สถาบันการศึกษาในประเทศจีน of Chinese Medicine เพื่ อ การแลกเปลี่ ย นด้ า น (School of Public วิชาการและความร่วมมือด้าน Health and Manageศิลปวัฒนธรรมไทย-จีน อันน�ำ ment) เปิดสอนหลักสูตร ไปสูก่ ารเป็นใบเบิกทางวิชาชีพ ระดับบัณฑิตศึกษา สาขา ที่ดีของนักศึกษาในอนาคต วิ ช าสาธารณสุ ข ศาสตร์ จากรากฐานความสัมพันธ์ มุ ่ ง เน้ น ผลิ ต ผู ้ เ ชี่ ย วชาญ ระหว่างไทย-จีนที่มีมาอย่าง >> 泰国宣素那他皇家大学时任校长卢德·古威查一行到访广西艺术学院 ด้านสาธารณสุขตอบสนอง ยาวนาน อีกทัง้ ประเทศไทยมี รศ.ดร.ฤๅเดช เกิ ด วิ ช ย ั อดี ต อธิ ก ารบดี มรภ.สวนสุ น น ั ทา เดิ น ทางเยื อ น Guangxi Arts University ความต้องการยุคหลังโควิด มาตรฐานการศึกษาทีม่ คี ณ ุ ภาพ ความร่วมมือระหว่าง และค่าครองชีพไม่สงู มากนัก จึง วิทยาลัยนิเทศศาสตร์ มรภ.สวนสุนนั ทา กับ มหาวิทยาลัยเฉิงตู ในการให้ทนุ การศึกษา เป็นอีกหนึ่งทางเลือกที่น่าสนใจส�ำหรับนักศึกษาชาวจีน ดังนั้นจึงเห็นได้ว่า ปริญญาโท เต็มจ�ำนวน 2 ปี จ�ำนวน 5 ทุน มีนักศึกษาชาวจีนเข้ามาศึกษาระดับอุดมศึกษาในประเทศไทยเป็นจ�ำนวน นอกจากนี้ ยังมีความร่วมมือระหว่างวิทยาลัยนวัตกรรมและการจัดการ มรภ. มากขึ้น สวนสุนันทา กับ Aba Teachers University, Ya’an Polytechnic College, เพื่อสอดคล้องกับความต้องการของสังคมปัจจุบันนี้ มรภ.สวนสุนันทา Sanmenxia Polytechnic, Haikou University of Economics ในการร่วมกันจัด ได้ตระหนักถึงความส�ำคัญในการพัฒนาคุณภาพการศึกษา เพื่อรองรับการ งานประชุมวิชาการนานาชาติแบบออนไลน์ รวมถึงพิธเี ปิดศูนย์ภาษาและวัฒนธรรม เปลี่ยนแปลงของโลกในศตวรรษที่ 21 ที่มีการปรับตัวอย่างรวดเร็ว จึงได้ ไทย และส่งนักศึกษาปริญญาเอกมาเรียนที่วิทยาลัยนวัตกรรมและการจัดการ” เร่งพัฒนาหลักสูตรที่สอดคล้องต่อความต้องการของตลาดโลก เพื่อเตรียม รศ.ดร.ชุตกิ าญจน์ กล่าว พร้อมให้ขอ้ มูลว่า ปัจจุบนั มีนกั ศึกษาชาวจีนทีศ่ กึ ษาทีม่ รภ. ความพร้อมรองรับนักศึกษาจีนที่เดินทางมาศึกษาต่อในระดับอุดมศึกษา สวนสุนันทารวมทั้งสิ้น 562 คน แบ่งเป็นระดับปริญญาตรี 198 คน ปริญญาโท 114 และบัณฑิตศึกษา รวมถึงส่งเสริมพัฒนาทักษะและการเรียนรู้ ให้ความอิสระ คน ปริญญาเอก 250 คน ขณะเดียวกัน เพือ่ ขยายความร่วมมือทางการศึกษาระหว่าง ทางความคิด ประสบการณ์นอกห้องเรียน ต่อยอดและเพิม่ พูนความสามารถ ไทย-จีน มรภ.สวนสุนนั ทา ยังได้จดั ตัง้ ส�ำนักงานขึน้ ทีน่ ครหนานหนิง ซึง่ เป็นสถานทีจ่ ดั อันเป็นการน�ำไปสู่การเป็นบุคลากรชั้นน�ำ งานถาวรของงานมหกรรมแสดงสินค้าจีน-อาเซียน (CAEXPO) เพือ่ ให้คำ� ปรึกษาและ เดินหน้าขยายเครือข่ายความร่วมมือการศึกษาไทย-จีน อ�ำนวยความสะดวกแก่นกั ศึกษาชาวจีนทีส่ นใจสมัครเข้าศึกษาทีม่ หาวิทยาลัย โดยใน อนาคต มรภ.สวนสุนนั ทายังมุง่ มัน่ ทีจ่ ะพัฒนาหลักสูตรให้สามารถรองรับนักศึกษาได้ ในมุมมองของรศ.ดร.ชุติกาญจน์ ประเทศจีนนับเป็นประเทศที่มีระบบ เพิ่มขึ้น การศึกษามีคุณภาพชั้นน�ำแห่งหนึ่งของโลก อันเป็นเส้นทางส่วนหนึ่งในการ

ผลักดันทางด้านวิชาการสูร่ ะดับโลก มหาวิทยาลัยในไทยหลายแห่งได้ตนื่ ตัว หลั ก สู ตรที่ได้รับความสนใจจากนศ.จีน ที่จะมีส่วนร่วมทางการศึกษากับประเทศจีน โดยมรภ.สวนสุนันทาเป็นหนึ่ง รศ.ดร.ชุติกาญจน์ กล่าวว่า มรภ.สวนสุนันทามีความโดดเด่นที่มุ่งเน้นสร้าง ในมหาวิทยาลัยในไทยที่ตระหนักถึงความส�ำคัญและโอกาสทางการศึกษา บัณฑิตที่เน้นองค์ความรู้เป็นเอตทัคคะ การวิจัยทางวิชาการที่เต็มไปด้วยความคิด ระหว่างไทย-จีน ท�ำให้ในปัจจุบันนี้จึงได้มีการส่งเสริมการแลกเปลี่ยนด้าน 5 ปี (พ.ศ. 2560–2564) เพื่อให้รองรับกับสถานการณ์และสภาพแวดล้อมที่ เปลี่ยนแปลง ซึ่งแผนยุทธศาสตร์ระยะ 5 ปีดังกล่าวได้บริหารจัดการโดยมุ่ง เน้นการหาแนวทางพัฒนาสูเ่ ป้าหมายทีต่ งั้ ไว้ ต่อยอดทุนความรูแ้ ละทุนสังคม ทีม่ อี ยูเ่ ดิม รวมทัง้ การก�ำกับติดตามระบบการท�ำงานเพือ่ การพัฒนาอย่างต่อ เนื่อง อันน�ำไปสู่ความเป็นต้นแบบดังวิสัยทัศน์ “มหาวิทยาลัยแม่แบบที่ดี ของสังคม” ที่มุ่งสู่ความส�ำเร็จตามวิสัยทัศน์ที่ตั้งไว้ พร้อมทั้งขับเคลื่อนจาก มหาวิทยาลัยราชภัฏอันดับ 1 ก้าวสูก่ ารเป็นมหาวิทยาลัยชัน้ น�ำของประเทศ

13

66 CM

Cover Story

สร้างสรรค์ สนับสนุนนักศึกษาสร้างผลงานวิชาการที่ตอบโจทย์และแก้ ปัญหาของสังคม และมีการแลกเปลี่ยนศิลปะและวัฒนธรรมไทยและจีนให้ ประชาคมรับรู้ แต่ด้วยภาวะเศรษฐกิจยุคใหม่ในปัจจุบัน ที่มีการค้าขายระหว่าง ประเทศเติบโตขึ้นสูง โดยเฉพาะอย่างยิ่งประเทศจีนที่มีการขยายขอบเขต การค้าอย่างไร้พรมแดน ด้วยเหตุนี้จึงพบว่า สาขาบริหารธุรกิจระหว่าง ประเทศ (หลักสูตรนานาชาติ) สาขาการจัดการอุตสาหกรรมท่องเที่ยวและ บริการ ของวิทยาลัยการจัดการอุตสาหกรรมบริการ และสาขานวัตกรรมการ ค้าระหว่างประเทศ (หลักสูตรนานาชาติ) วิทยาลัยนวัตกรรมและการจัดการ จะมีนักศึกษาชาวจีนให้ความสนใจและเข้ามาศึกษาต่อเป็นจ�ำนวนมาก นอกจากนี้ยังมีสาขาทัศนศิลป์และการออกแบบ และศิลปะการแสดง

คณะศิลปกรรมศาสตร์ ทีไ่ ด้รบั ความสนใจจากนักศึกษาชาวจีนมากเช่นกัน จึง สือ่ สะท้อนให้เห็นว่านอกจากความส�ำคัญทางด้านเศรษฐกิจระหว่างประเทศ ทีน่ กั ศึกษาชาวจีนให้ความสนใจแล้ว ยังมีศาสตร์ดา้ นศิลปะทีต่ อบโจทย์ความ ต้องการตลาดแรงงานโลก ทัง้ นี้ มรภ.สวนสุนนั ทามีความยินดีตอ้ นรับนักศึกษาชาวจีนเป็นส่วนหนึง่ ในครอบครัวเป็นอย่างยิ่ง ซึ่งนับเป็นอีกหนึ่งสถาบันที่น่าศึกษาต่อในระดับ ปริญญาตรี ปริญญาโท และปริญญาเอก “สวนสุนนั ทาฯ มีความมุง่ มัน่ ขยายความพร้อมในทุกคณะและทุกสาขา วิชาให้สามารถรองรับนักศึกษาจีนในอนาคตได้อย่างมีประสิทธิภาพ และ ยังคงมุ่งมั่นสร้างความแข็งแกร่งของมหาวิทยาลัยในอนาคตต่อไปอย่างไม่ หยุดยั้ง” อธิการบดีมรภ.สวนสุนันทา กล่าวถึงทิศทางก้าวต่อไปในอนาคต

新视野注入新活力，抓住中泰教育合作新机遇 ——专访泰国宣素那他皇家大学校长初迪甘•诗薇本 宣素那他皇家大学是一所有超过80年悠久历史的泰 国一流大学，发展至今学校已由一所师范院校发展成为 皇家大学第一、全国高校第十五的名校（韦伯麦特里克 斯网排名）。 为飞得更高更远，新任校长初迪甘·诗薇本博士将 如何带领宣素那他皇家大学迎战新时代教育界挑战？本期 《封面故事》专栏将带读者走近这位女性管理者的视野， 了解其对中泰教育合作的见解。 打造“KEEP&SWITCH”模式迎战未来 初迪甘校长说，一直以来致力于推动宣素那他皇家

14

大学在全国38所皇家院校中排名第一，学校在取得成功 之后，却并未就此止步，接下来将力争成为全泰领先的 院校。随着当前形势和预期的变化，如新冠疫情蔓延、 泰国人口减少等，学校管理和发展的视野及政策也会及 时作出调整。 大学在“KEEP&SWITCH”思路下制定未来发展目 标。所谓“SWITCH模式”，是指学校发展方式需与时 俱进，以提升竞争力；“KEEP模式”是指美好和有价值 的事物应继续传承。 为实现既定目标，学校将继续全力以赴投入到行动中 去，在“社会模范大学十五年愿景”的指导下，通过持续

Cover Story

66 CM

舞台中发挥着重要作用，例如旅游、商品、服务、文化交 流、沟通、语言等，故中国高度重视教育问题。 基于此，宣素那他皇家大学深深意识到中泰教育合作 的重要性，进一步加强学术交流和中泰艺术文化合作，为 学生就业提供有力保证。 中泰友好源远流长，泰国拥有高质量教育水平，消费 水平不算太高，对于中国学生来说是一个绝佳之选，如今 有越来越多的中国学生选择到泰国深造。 为顺应社会需求，宣素那他皇家大学深知提高教学 质量的重要性，以应对瞬息万变的21世纪大势，于是开 设符合全球市场需求的课程，为赴泰接受各阶段教育的 中国学生做准备，以及提高学生技能和知识，提倡自主 发挥，积累课外体验，进一步提升个人能力，相当于在 培养领导型人才。 拓展中泰教育合作网络 初迪甘校长认为，中国是全球拥有一流教育体系的国 家之一，扎实推进学术领域发展，提升国际化办学水平。 多所泰国高校积极与中国开展教育合作，而宣素那他皇家 大学也是这支队伍中的一员，目前已与中国开展多项学术 交流与合作，例如派送泰国学生赴中国一流院校开展实践 活动，联合举办国际学术会议，成立高校间语言文化中 心，开展两国学生短期教育和交换生项目等。 监控工作体系，使现有知识存量和社会资本得到进一步应 用，将大学发展成为一所模范院校。 初迪甘校长说，在SWITCH思路下制定的发展目标， 包括：1、与社会共成长的可持续发展院校；2、立志成为 世界一流院校；3、秉持管理和学术诚信原则的院校；4、 以现代化科技驱动发展；5、因材施教，全力以赴；6、让 和谐融洽的学术氛围萦绕的院校。 综上所述，宣素那他皇家大学或将不断调整发展愿景 和政策，以顺应全球化历史大势。 力争成为专业领域的翘楚 初迪甘校长说，在提高优质人力资源准备度以满 足国家发展需求的使命下，大学制定了十五年战略计划 （2017-2031年），立志成为独具特色的专业院校，同时 还为成为专业领域强的国际院校做好准备。该计划将作为 制定五年战略计划和每年工作执行的指导方针。 以应对瞬息万变的复杂环境，大学将回顾每个五年战 略计划。 首个五年计划 （2017-2021年） 旨在寻找实现 既定目标的方法，在学校愿景指导下，通过持续监控工作 体系，使现有知识存量和社会资本得到进一步应用，将大 学发展成为一所社会模范院校，以及从排名皇家院校第一 朝全泰领先院校目标发力冲刺。 中泰教育合作新机遇 初迪甘校长说，中国是重要的贸易和投资中心，且海 外投资规模愈加扩大，尤其是泰国，许多中国投资者对泰 国感兴趣，投资态势强劲。一直以来，中国人在国际经济

>> 泰国宣素那他皇家大学时任校长卢德·古威查一行到访广西民族师范学院

รศ.ดร.ฤๅเดช เกิดวิชัย อดีตอธิการบดี มรภ.สวนสุนันทา เดินทางไปเยี่ยมชม มหาวิทยาลัย Guangxi Normal University for Nationalities

>> 泰国宣素那他皇家大学黄河学院与三门峡职业技术学院泰语言文化艺术 心揭牌仪式

พิ ธีเปิดวิทยาลัยหวงเหอ โดยความร่วมมือระหว่าง มรภ.สวนสุนันทา กับ วิทยาลัยโปลีเทคนิค ซานเหมินเซี๊ยะ (Sanmenxia Polytechnic)

长期以来，宣素那他皇家大学相继与多所中国高校建 立合作伙伴关系，至今已以多种形式开展合作，例如人文 社会学院和云南师范大学旅游与地理科学学院开展教育管

15

66 CM

Cover Story

理项目，中国学生将赴宣素那他皇家大学进行为期两年的 工商和旅游管理课程学习；健康护理学院和天津中医药大 学联合开展中医教育硕士项目，学生将于宣素那他皇家大 学进行为期五年、天津中医药大学为期一年的学习，完成 学业后将获双学位，以支持中医药学术发展；同时还和广 西中医药大学公共卫生与管理学院开展公共卫生专业硕博 联合培养项目，以顺应后疫情时代下加强对公共卫生专业 人才的培养，积极为社会做贡献。 不仅如此，宣素那他皇家大学传播艺术学院与成都 大学开展合作，提供两年硕士奖学金，共计五个名额。此 外，创新管理学院和阿坝师范学院、雅安职业技术学院、 三门峡职业技术学院、海口经济学院联合举办线上国际学 术会议，以及泰国语言文化中心开幕，安排博士生赴创新 管理学院学习。 初迪甘校长还说道，目前中国学生在读总人数为562 人，其中本科生198人，硕士生114人，博士生250人。为 了更好开展中泰教育合作，学校还在中国—东盟博览会 永久举办地——广西南宁市成立了办事处，为有报读意 愿的中国学生提供咨询及报读便利。未来，学校还将持

续扩大和多所中国高校的合作并增设课程，以迎接更多 的中国学生。 最受中国学生欢迎的课程 初迪甘校长说，宣素那他皇家大学的特色在于培养 专业型人才，拥有创新学术研究，鼓励学生就回答和解 决社会问题进行学术研究，以及加强中泰艺术文化交流。 鉴于当前国际贸易合作高速增长，尤其是中国的大门 越开越大，宣素那他皇家大学管理学院旅游管理与教育服 务专业（国际课程）和创新管理学院国际贸易专业（国际 课程）吸引了大量中国学生。 此外，中国学生仍对艺术学院视觉艺术和设计、表 演艺术表现出了兴趣。由此可看出，除了国际贸易专业之 外，艺术科学也是一门可满足全球人才市场需求的学科。 宣素那他皇家大学热切地希望中国学生能加入到这个 大家庭中，一所可完成本硕博深造的院校。 “宣素那他皇家大学各学院各专业已做好迎接中国 学生到来的准备，同时为打造更强大影响力的大学而继 续努力。”校长说。

>> 泰国宣素那他皇家大学驻中国首个办事处 (中国·南宁) 正式成立

มรภ.สวนสุนันทา จัดตั้งส�ำนักงานแห่งแรกในประเทศจีนขึ้นที่นครหนานหนิง

16

Movement

66 CM

จีนเร่งพัฒนาวิทยาศาสตร์-เทคโนโลยี หวังพึ่งพาตนเองให้มากขึ้น

中国推进科技自立自强发展

Photo : Xinhua-News

ความมุ่งมั่นของจีนในการพัฒนาประเทศโดยอาศัยวิทยาศาสตร์และ เทคโนโลยี การพึ่งพาตนเอง และการสร้างสรรค์นวัตกรรม ได้ถูกตอกย�ำ้ อีก ครั้งในโรดแมปการพัฒนาประเทศ ในระหว่างการประชุมสมัชชาใหญ่ของ สมาคมวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีแห่งชาติของจีน ครั้งที่ 10 ซึ่งจัดขึ้นที่ กรุงปักกิ่ง เมื่อวันที่ 28 พ.ค.ที่ผ่านมา ประธานาธิบดีสี จิ้นผิง ได้เรียกร้องให้จีนยกระดับความพยายามใน การสร้างชาติให้เป็นผู้น�ำด้านวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ตลอดจนบรรลุ เป้ า หมายการเสริ ม แกร่ ง และการพึ่ ง พาตนเองด้ า นวิ ท ยาศาสตร์ แ ละ เทคโนโลยีในระดับที่สูงขึ้น พร้อมกันนี้ยังได้กล่าวถึงความส�ำคัญของการ บุกเบิกเทคโนโลยีหลักในภาคส่วนส�ำคัญๆ โดยเน้นย�้ำถึงการสร้างระบบ วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีที่ทันสมัยโดยกลุ่มความร่วมมือด้านนวัตกรรม ซึง่ น�ำโดยบริษทั ชัน้ น�ำ และได้รบั การสนับสนุนจากมหาวิทยาลัยและสถาบัน ต่างๆ รวมถึงหน่วยงานด้านนวัตกรรมอื่นๆ เขาระบุว่าจ�ำเป็นต้องกระตุ้นให้เกิดการแก้ปัญหาส�ำคัญๆ ในด้าน วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี โดยพุ่งเป้าไปที่ปัญหากดดันและเร่งด่วน ก่อน ที่จะขยายไปสู่การตอบสนองความต้องการในปัจจุบันและความต้องการ ระยะยาวของประเทศ งานวิจัยพื้นฐานและงานวิจัยใหม่เป็นส่วนส�ำคัญอย่างยิ่งในการขยาย กระบวนการคิดไปยังขอบเขตใหม่ๆ ความพยายามของจีนในการพัฒนา นวัตกรรมทางวิทยาศาสตร์อย่างเป็นอิสระสะท้อนผ่านความส�ำเร็จมากมาย อาทิ การพัฒนาระบบดาวเทียมน�ำทางเป่ยโต่ว, การส�ำรวจอวกาศ เช่น การ ส�ำรวจดวงจันทร์และดาวอังคาร รวมถึงการก่อสร้างสถานีอวกาศของตนเอง, การสร้างเรือด�ำน�ำ้ ลึกขับเคลือ่ นด้วยมนุษย์ “เฟิน่ โต้วเจ่อ” นอกจากนี้ จีนยัง พัฒนาเทคโนโลยีรถไฟความเร็วสูง เทคโนโลยีการสือ่ สาร 5G และเทคโนโลยี AI ด้วยตนเอง โอกาสนี้ ผู ้ น� ำ จี น ยั ง ได้ ต อกย�้ ำ ถึ ง บทบาทของสถาบั น วิ จั ย ทาง วิทยาศาสตร์ และห้องปฏิบัติการระดับชาติ มหาวิทยาลัยด้านการวิจัย ขั้นสูง รวมถึงบริษัทชั้นน�ำด้านวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี โดยเรียกร้องให้ ทุกฝ่ายสร้างความส�ำเร็จทางวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีที่มีความส�ำคัญใน เชิงกลยุทธ์ให้มากขึ้น ตลอดจนพยายามแก้ปัญหาส�ำคัญด้านวิทยาศาสตร์ และเทคโนโลยีซึ่งส่งผลกระทบต่อการพัฒนาประเทศในภาพรวมและผล ประโยชน์ระยะยาวของชาติ ทั้งนี้ นวัตกรรมมีความส�ำคัญในการพัฒนาและสร้างจุดแข็งด้านการ พัฒนาใหม่ของจีน ตามที่ระบุในแผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ

ระยะ 5 ปี ฉบับที่ 14 (พ.ศ. 2564-2568) และวัตถุประสงค์ระยะยาวถึง ปี 2578 ในปี 2559 รัฐบาลจีนได้ตั้งเป้าว่าจะท�ำให้จีนเป็นหนึ่งในประเทศที่ ทันสมัยที่สุดภายในปี 2563 และเป็นผู้น�ำด้านนวัตกรรมภายในปี 2573 รวมทั้งเป็นผู้ทรงอิทธิพลของโลกในด้านวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีก่อน ถึงวาระครบรอบ 100 ปีการสถาปนาสาธารณรัฐประชาชนจีนในปี 2592 中国科协第十次全国代表大会5月28日在京隆重召 开，强调坚持把科技自立自强作为国家发展的战略支撑。 习近平主席指出加快建设科技强国，实现高水平自立 自强，以及关键核心技术的重要性，强调通过科技领军企 业形成现代科技技术体系，并得到各大研究型大学、科研 机构及其它创新机构的大力支持。 习近平强调，科技攻关要坚持问题导向，奔着最紧 急、最紧迫的问题去，从国家急迫需要和长远需求出发。 基础研究和科技创新是整个思维拓展过程的重要组 成部分，中国自主创新能力不断增强，例如北斗卫星导 航系统研发，探月与火星探测，建设空间站，建造“奋 斗者”号全海深载人潜水器。同时还发展高铁技术、5G 通信技术和AI技术。 同时，中国国家领导人还强调国家实验室、国家科 研机构、高水平研究型大学、科技领军企业都是国家战 略科技力量的重要组成部分，多出战略性、关键性重大 科技成果，着力解决影响制约国家发展全局和长远利益 的重大科技问题。 国民经济和社会发展第十四个五年（2021－2025 年）规划和2035年远景目标纲要将创新驱动发展提升到全 新的历史高度，是中国提高综合国力的关键支撑。 2016年，中国政府提出国家科技的发展目标：2020 年进入创新型国家前列，2030年跻身创新型国家前列， 到新中国成立100年（2049年）时成为世界科技强国。

17

66 CM

Movement

摄影：谭海东 ภาพ: ถาน ไห่ตง

ปฐมฤกษ์!! ทุเรียนไทยขายจีนล็อตแรกผ่านด่านตงซิง ภายหลังจากการที่สำ� นักงานศุลกากรแห่งชาติจีน (GACC) ได้ประกาศ ให้ดา่ นตงซิง (สะพานข้ามแม่นำ�้ เป่ยหลุนแห่งที่ 2) สามารถน�ำเข้าผลไม้จาก ต่างประเทศได้ ล่าสุด เมือ่ วันที่ 14 พ.ค.ทีผ่ า่ นมา เทศบาลเมืองตงซิงได้จดั พิธี ต้อนรับผลไม้ไทยล็อตแรก และแถลงข่าวการน�ำเข้าผลไม้ไทยมายังประเทศ จีนผ่านด่านตงซิง โดยมี เฉิน เจีย้ นหลิน รองเลขาธิการพรรคคอมมิวนิสต์และ นายกเทศมนตรีเมืองตงซิง เป็นประธานฝ่ายจีน และ เบญจมาศ ตันเวทยานนท์ กงสุลใหญ่ ณ นครหนานหนิง เป็นผู้แทนฝ่ายไทย เพื่อประชาสัมพันธ์ ให้กับผู้ประกอบการน�ำเข้าผลไม้ของจีนทราบถึงโอกาสและศักยภาพใน การน�ำเข้าผลไม้จากไทยผ่านด่านตงซิงทีส่ ามารถด�ำเนินการได้รวดเร็ว โดยใช้ เวลาในการขนส่งออกจากไทยและเข้าจีนได้ในระยะเวลาเพียง 2 วันเท่านั้น ปรัตถกร แท่นมณี กงสุล (ฝ่ายเกษตร) ประจ�ำสถานกงสุลใหญ่ ณ นคร กว่างโจว รายงานว่า เมื่อช่วงเช้าวันที่ 11 พ.ค. 64 ไทยได้ประเดิมส่งออก ทุเรียนตู้ปฐมฤกษ์เพื่อทดลองน�ำร่องในการขนส่งผ่านด่านตงซิง จ�ำนวน 2 ตู้คอนแทนเนอร์ ปริมาณรวม 36 ตัน มูลค่ากว่า 4 ล้านบาท ซึ่งพบว่ารถ ขนส่งสามารถผ่านเข้าด่านตงซิงและผ่านพิธีการศุลกากรได้อย่างราบรื่น โดยผู้ประกอบการจีนได้ท�ำการต้อนรับตู้ทุเรียนตู้แรกของไทย ณ ตลาดการ ค้าสินค้าเกษตรฟู่หมินตงซิงกว่างซี เมื่อเวลา 23.48 น. ตามเวลาท้องถิ่น ของวันที่ 12 พ.ค. ที่ผ่านมา ทั้งนี้ การเปิดไฟเขียวเส้นทางขนส่งผลไม้ไทย สู่จีนผ่านด่านตงซิงดังกล่าว เป็นผลมาจากหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง ได้แก่ กรม วิชาการเกษตร ส�ำนักงานมาตรฐานสินค้าเกษตรและอาหารแห่งชาติ และ ฝ่ายเกษตรฯ กว่างโจว โดย ดร. เฉลิมชัย ศรีอ่อน รัฐมนตรีว่าการกระทรวง เกษตรและสหกรณ์ ได้เจรจาและผลักดันการท�ำความตกลงกับส�ำนักงาน ศุลกากรแห่งชาติจีน (GACC) จนเห็นชอบร่วมกันให้บรรจุด่านตงซิงเข้าไป ในร่างพิธีสารว่าด้วยข้อก�ำหนดในการกักกันโรคและตรวจสอบส�ำหรับการ ขนส่งผลไม้ไทยที่ส่งออกผ่านประเทศที่สามเข้าสู่สาธารณรัฐประชาชนจีน อลงกรณ์ พลบุตร ที่ปรึกษารัฐมนตรีว่าการกระทรวงเกษตรและ สหกรณ์ กล่าวว่า ด่านตงซิงตั้งอยู่ที่เมืองระดับอ�ำเภอตงซิงของเมืองฝาง เฉิงก่าง เขตปกครองตนเองกว่างซีจ้วง อยู่ห่างจากด่านหมงก๋าย จังหวัด กว่างนินห์ ของเวียดนาม เพียง 500 เมตร และได้รับอนุญาตให้เป็นด่าน น�ำเข้าผลไม้จากต่างประเทศทางบกเป็นแห่งที่ 3 ของเขตฯ กว่างซีจ้วง ต่อ จากด่านโหย่วอี้กวน และด่านรถไฟผิงเสียง ซึ่งด่านตงซิงสามารถรองรับรถ

18

บรรทุกสินค้าเข้าออกได้ไม่ต�่ำกว่า 2,000 คันต่อวัน จึงเป็นด่านทางบกที่ มีศักยภาพในการน�ำเข้าผลไม้จากไทย นอกเหนือจากด่านโม่ฮาน มณฑล ยูนนาน ด่านโหย่วอี้กวน และด่านรถไฟผิงเสียง เขตฯ กว่างซีจ้วง ซึ่งจะเป็น อีกหนึง่ ทางเลือกของการส่งออกผลไม้ของไทยไปยังจีน ช่วยแก้ปญ ั หารถติด สะสมบริเวณหน้าด่านโหย่วอีก้ วน โดยเฉพาะในฤดูกาลส่งออกทุเรียนในขณะ นี้ รวมทั้งยังช่วยเพิ่มโอกาสทางการค้าให้กับผู้ส่งออกไทย ที่ ป รึ ก ษารั ฐ มนตรี ว ่ า การกระทรวงเกษตรฯ ยั ง เปิ ด เผยด้ ว ยว่ า ดร. เฉลิมชัย ศรีออ่ น รัฐมนตรีวา่ การกระทรวงเกษตรและสหกรณ์ ได้สงั่ การ ให้เดินหน้าเปิดเส้นทางโลจิสติกส์ระบบรางเพื่อ “เชื่อมไทยเชื่อมโลก” ผ่าน ด่านผิงเสียงและด่านหนองคาย หลังจากประสบความส�ำเร็จในการเปิดด่าน และขนส่งสินค้าได้จริงในทุกด่าน โดยเฉพาะล่าสุดคือด่านตงซิง โดยย�ำ้ ให้เร่ง ด�ำเนินการให้ทันต่อการเปิดเส้นทางรถไฟจีน-ลาว

Movement

66 CM

好消息！广西东兴公路口岸迎首批泰国榴莲入境！ 自中国海关总署批准东兴公路口岸（北仑河二桥） 可正式办理进境水果业务之后，东兴市于5月14日举办首 批进境水果通关仪式，泰国运往该口岸的首批水果顺利 通关入境中国。在通关仪式上，东兴市委副书记、市长 陈建林和泰王国驻南宁总领事馆总领事彬嘉玛作为中泰代 表分别致辞，借此让中国水果进口商了解东兴口岸为其从 泰国进口水果提供了机会和增加了泰国水果出口中国的潜 力。据悉，泰国水果通过该口岸入境中国仅需2天时间。 泰王国驻广州总领事馆农业处农业领事巴塔功·塔玛 尼介绍说， 5月11日上午，泰国通过东兴口岸试点顺利出 口两个集装箱货柜的新鲜榴莲，共计36吨，货值超过400 万泰铢。中国当地时间12日23时48分，中国商家于东兴 富民农贸市场为进境的首批泰国榴莲举行了欢迎仪式。 此次东兴口岸为泰国水果出口中国打开了绿色通道， 是农业部、国家农产品和食品标准局和泰王国驻广州总领 事馆农业处共同努力的结果。泰国农业与合作部部长察霖

猜与中国海关总署签署《泰国水果过境第三国输往中国检 验检疫要求的议定书》，将东兴口岸作为泰国水果经第三 国输华入境口岸。 泰国农业与合作部部长顾问阿隆功介绍道，东兴口岸 位于广西壮族自治区下辖县级市防城港东兴，距离越南广 宁府芒街口岸仅500米，是经广西壮族自治区内获批的第 三个国外水果陆路进境口岸，与友谊关和凭祥铁路口岸相 连。东兴口岸日通关能力为2000辆车次，增加了泰国水果 出口中国的陆路潜力。除了云南磨憨口岸、广西友谊关口 岸和凭祥铁路口岸之外，东兴公路口岸将是泰国水果入境 中国的另一条可选线路，尤其正值榴莲出口旺季，同时还 为泰国出口商增加贸易机遇。 阿隆功还透露，察霖猜部长已下令开通铁路物流线， 通过凭祥口岸和廊开口岸实现泰国与全球互联互通。在各 口岸尤其是东兴口岸顺利开通后，着重强调需加快中老铁 路通车步伐。

图源：泰王国驻南宁总领事馆 ภาพ : สถานกงสุลใหญ่ ณ นครหนานหนิง

>> 广西东兴公路口岸首批泰国水果正式通关

พิ ธีต้อนรับการน�ำเข้าผลไม้ไทยล็อตแรกผ่าน “ด่านทางบกตงซิง”

19

66 CM

Outlook

มองเศรษฐกิจไทยหลังโควิดระลอกใหม่ กับโจทย์ท้าทายในอีก 5 ปีข้างหน้า อีอีซีเปิดเวทีสัมมนาวิชาการประมาณการเศรษฐกิจระยะสั้นและภาพ เศรษฐกิจไทยใน 5 ปีขา้ งหน้า “EEC Macroeconomic Forum” ในรูปแบบ ออนไลน์ (VDO conference) โดยมี ดร.คณิศ แสงสุพรรณ เลขาธิการคณะ กรรมการนโยบายเขตพัฒนาพิเศษภาคตะวันออก (อีอซี )ี เป็นผูด้ ำ� เนินรายการ โดยมีผเู้ ข้าร่วมสัมมนา ได้แก่ ดร. ดอน นาครทรรพ ผูอ้ ำ� นวยการอาวุโสฝ่าย เสถียรภาพระบบการเงิน ธนาคารแห่งประเทศไทย ดร.พิสิทธิ์ พัวพันธ์ ผู้อ�ำนวยการส�ำนักนโยบายเศรษฐกิจมหภาค ส�ำนักงานเศรษฐกิจการคลัง ร่วมด้วย พงศ์นคร โภชากรณ์ ผู้เชี่ยวชาญเฉพาะด้านเศรษฐกิจมหภาค ส�ำนักงานเศรษฐกิจการคลัง และ สุวิทย์ สรรพวิทยศิริ ผู้ช่วยผู้อำ� นวยการ สถาบันวิจัยนโยบายเศรษฐกิจการคลัง สัมมนาวิชาการฯ ครั้งนี้ ถือเป็นครั้งแรกในช่วงโควิด-19 ระลอกใหม่ ที่นักวิชาการเศรษฐกิจ การเงิน การคลัง ร่วมหารือแนวทางเตรียมพร้อม แผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ ฉบับที่ 13 (พ.ศ.2566–2570) เพื่อ ผลักดันเศรษฐกิจกลับสู่ภาวะปกติก่อนโควิด-19 แก้ปัญหาความเหลื่อมล�้ำ ให้เศรษฐกิจไทยก้าวไปข้างหน้าและเติบโตอย่างยั่งยืน โดยการสัมมนา วิชาการ ได้น�ำเสนอภาพเศรษฐกิจไทยจะเติบโตจากปัจจัยใดหลังโควิด-19 การปรับโครงสร้างทางเศรษฐกิจที่ต้องเร่งปรับตัวไปสู่อุตสาหกรรมและ บริการทีส่ ร้างมูลค่าสูงขึน้ เพิม่ เทคโนโลยีการผลิต และส่งออกสินค้าให้เท่าทัน โลก ความจ�ำเป็นของข้อตกลงความร่วมมือร่วมกับประเทศอืน่ ๆ รวมทัง้ การ กระจายความเท่าเทียม สร้างโอกาสทางรายได้และการศึกษา การพัฒนา เขตเศรษฐกิจพิเศษเพือ่ ลดความเหลือ่ มล�ำ้ อันจะน�ำไปสูก่ ารพัฒนาเศรษฐกิจ ที่ยั่งยืน โดยสามารถสรุปประเด็นส�ำคัญที่น่าสนใจ ดังนี้

1. ประมาณการเศรษฐกิจไทยปี 2564– 2565

การระบาดของโควิด-19 ระลอกใหม่ จะส่งผลต่อการฟืน้ ตัวเศรษฐกิจไทย ทีต่ อ้ งใช้เวลาเพิม่ ขึน้ โดยประมาณการเศรษฐกิจปี 2564 กรอบการขยายตัว ของเศรษฐกิจไทยอยู่ระหว่าง 1.0–2.0% และปี 2565 จะขยายตัวระหว่าง 1.1– 4.7% ซึ่งการเร่งฉีดวัคซีนเพื่อสร้างภูมิคุ้มกันหมู่จะเป็นเงื่อนไขส�ำคัญ ของการฟื้นตัว และมาตรการการคลังของภาครัฐมีความส�ำคัญช่วยบรรเทา เยียวยาให้ระดับหนีส้ าธารณะยังอยูใ่ นเกณฑ์ รวมทัง้ นโยบายด้านการเงิน ซึง่ ได้ดำ� เนินการเต็มที่ ทัง้ อัตราดอกเบีย้ ทีต่ ำ�่ สุดเป็นประวัตกิ ารณ์ และมาตรการ ช่วยเหลือประชาชน เอสเอ็มอี ผ่านสถาบันการเงิน จะช่วยคลายความกังวล อัตราเงินเฟ้อทีส่ งู ขึน้ ในช่วงไตรมาส 2 ให้มแี นวโน้มลดต�ำ่ ลง และช่วยลดการ ซ�้ำเติมปัญหาหนี้ครัวเรือนไทยจากโควิด-19

2. มาตรการเยียวยา กระตุ้นเศรษฐกิจ และประมาณ การความยัง่ ยืนทางการคลังในระยะปานกลาง

จากมาตรการบรรเทาและฟื้นฟูเศรษฐกิจ จาก พ.ร.ก.เงินกู้ ฯ 1 ล้าน ล้านบาท รัฐบาลได้อนุมัติโครงการแล้ว 8.3 แสนล้านบาท คิดเป็น 83% ของวงเงิน และครอบคลุมด้านสาธารณสุข ด้านผลกระทบระยะสั้น และ ด้านการฟื้นฟูระยะยาว ทั้งนี้ ในส่วนหนี้สาธารณะของไทย ณ สิ้นเดือนมี.ค.อยู่ที่ระดับ 54.3% ต่อ GDP ยังถือว่าอยู่ในเกณฑ์กรอบวินัยการเงินการคลังที่ไม่เกิน 60% และ อยู่ในวิสัยที่ประเทศไทยเคยเผชิญจากวิกฤตต้มย�ำกุ้งเมื่อปี 2540 ด้านการก่อหนี้ภาครัฐ ส่วนใหญ่เป็นการกู้เงินในรูปแบบเงินบาท ไม่ ถือเป็นเรื่องผิดปกติ โดยการกู้เงินเพิ่ม 7 แสนล้านบาทนั้น อาจส่งผลต่อหนี้

20

Outlook

66 CM

2.) ความยากจนเหลื่อมล�้ำเรื้อรัง โควิด-19 ท�ำให้คนจนเพิ่มขึ้นทั่ว โลก 15 ล้านคน เป็นคนไทย 1.5 ล้านคนจากฐานคนจนเดิม 4.3 ล้านคน ส่งผลให้คนจนในไทยเพิม่ ขึน้ รวม 5.8 ล้านคน (เท่ากับจ�ำนวนคนจนปี 2559) 3.) การเข้าสู่สังคมผู้สูงอายุเต็มรูปแบบ ปัจจุบันประเทศไทยมี 30 จังหวัดที่เข้าสู่สังคมผู้สูงวัยแล้ว โดยสหประชาชาติประเมินว่า ในปีหน้า ปี 2565 ประเทศไทยจะเข้าสู่สังคมผู้สูงอายุอย่างสมบูรณ์ (Aged society) และในปี 2573 จะเข้าสู่สังคมผู้สูงอายุอย่างเต็มที่ (Super aged society) และในอีก 10 ปี ประชากรและวัยแรงงานของไทยจะลดลงต่อเนือ่ ง ส่งผลต่อ ภาระการคลัง และการขยายตัวของเศรษฐกิจที่จะมีศักยภาพลดลง สาธารณะขั้นต้น (Gross debt) เกินกว่า 60% ต่อ GDP เล็กน้อย แต่จะไม่ กระทบต่อความยั่งยืนของการคลังในระยะปานกลาง ทั้งนี้ ประเทศไทยยัง จ�ำเป็นต้องมีหนี้สาธารณะระดับไม่น้อยกว่า 30% ต่อ GDP เพื่อรักษาสภาพ คล่องในตลาดพันธบัตร (Bond) ซึ่งเป็นปัจจัยส�ำคัญอย่างยิ่งต่อการพัฒนา ประเทศ และสร้างเสถียรภาพด้านการเงิน

3. ความเหลือ่ มล�้ำ : โจทย์สำ� คัญหลังโควิด-19 ภายหลังสถานการณ์โควิด-19 ประเทศไทยจะมีโจทย์ส�ำคัญ 3 ด้าน ที่ ต้องเผชิญ ได้แก่ 1.) การเติบโตที่ไม่สมดุลเชิงพื้นที่ จากความเหลื่อมล�้ำที่เกิดขึ้นก่อน โควิด-19 เมืองหลักทีเ่ ป็นเมืองเศรษฐกิจมีเพียง 15 จังหวัด คิดเป็น 70% ของ GDP ประเทศ เมืองรองยังคงเป็นจังหวัดทีย่ ากจน โดยโควิด-19ท�ำให้เกิดการ เคลื่อนย้ายแรงงานกลับด้าน (Reverse trend) ย้ายออกเพราะตกงาน และ ย้ายเข้าเมืองหลวง เพื่อหางานท�ำ

4. ประมาณการศักยภาพของประเทศ ในแผนฯ 13 (5 ปีข้างหน้า)

จากการแพร่ระบาดของโควิด-19 ท�ำให้รายได้ของประเทศหายไปสูง ถึง 2.2 ล้านล้านบาท และเกิดปัญหาความเหลื่อมล�้ำ เป็นชนวนส�ำคัญเร่ง เข้าสู่สังคมผู้สูงอายุ โดยประมาณการเศรษฐกิจไทยหลังโควิด-19 จะขยาย ตัวต�ำ่ กว่า 2% ต�่ำกว่าช่วงปกติก่อนโควิด-19 ที่ประมาณการไว้เพียง 3-4% ซึ่งเป็นเกณฑ์ตำ�่ เมื่อเทียบกับประเทศอื่น ทัง้ นี้ การจัดท�ำแผน ฯ 13 ในปี 2565 ทีต่ อ้ งการให้เศรษฐกิจไทยขยาย ตัวจาก 2.5% เป็น 4.5% จ�ำเป็นต้องเกิดการลงทุนเพิ่มปีละ 6 แสนล้าน บาท ซึ่งมีข้อจ�ำกัดแหล่งเงินในการสนับสนุนลงทุนในประเทศ และภาครัฐ ไม่สามารถก่อหนี้เพิ่มได้อีก จึงจ�ำเป็นต้องพิจารณาแหล่งเงินอื่น เช่น สภาพ คล่องส่วนเกินทีม่ ใี นระบบ และการเร่งดึงเงินลงทุนจากภาคเอกชน และต่าง ประเทศ โดยเงินลงทุนในระยะยาวของประเทศต้องด�ำเนินการอย่างมีระบบ ในพื้นที่เป้าหมายที่มีศักยภาพ และจัดล�ำดับความส�ำคัญที่ชัดเจน

21

66 CM

Outlook

后疫情时代泰国经济展望和未来五年的挑战 近日，泰国东部经济走廊政策 委员会（EEC）举办“EEC宏观经 济论坛”视频会议，以探讨泰国短 期经济预测和未来五年经济发展。 东部经济走廊政策委员会秘书长卡 尼·盛素攀博士主持了会议。与会 者包括泰国央行经济政策资深主管 敦•那空他博士，财政经济政策办公 室主任披实•朴攀博士，财政经济办 公室专家蓬纳空·颇差坤、财政经 济政策研究院院长助理素威•桑帕维 塔亚诗里。 此次研讨会是新一波疫情暴发 期间的首次会议，由经济、金融、 财政方面专家共同探讨国民经济 和社会发展第十三个五年（20232027年）规划编制，推动经济复 苏，解决贫富差距，助力泰国经济 实现可持续增长。研讨会提出了后 疫情时代泰国经济发展蓝图，必须加快调整更高价值的 产业和服务经济结构，在生产中增加科技含量，出口跟 上世界步伐，注重国际合作，包括资源平等分配、共创 财富及教育机遇，发展经济特区以缩小贫富差距，实现 可持续发展。 一、2021-2022年泰国经济预测 新一波疫情暴发导致泰国经济复苏时间延长，预测 2021年泰国经济增长区间为1.0-2.0%，2022年增长区间 为1.1-4.7%。因此，加快推进新冠疫苗接种共筑免疫屏 障是经济复苏的重要条件，政府财政措施有助于公共债 务仍处于安全区间内，以及全面实施金融政策，包括政策 利率维持在史上最低点，通过金融机构帮助中小企业及个 人，以缓解经济焦虑，让较高通货膨胀率在二季度呈下降 趋势，减少因疫情产生的家庭债务问题。 二、救助和提振经济措施、中期财政预测 贷款规模达1万亿泰铢的救助和刺激经济措施，其 中内阁批准总规模830亿泰铢项目计划，占贷款总额的 83%，将用于公共卫生、短期影响和长期经济复苏。 截至2021年3月，累计公共债务约占GDP的54.3%， 低于财政部门设定的60%上限，也不会重现1997年金融 危机时的惨状，故属于正常现象。而政府增加贷款7000亿 泰铢，或将导致公共债务略高于GDP的60%，但并未影响 中期财政稳定。泰国公共债务至少仍需占GDP的30%来提 高债券市场的流动性，对国家发展和金融稳定尤为关键。

22

三、贫富差距是后疫情时代的大挑战 后疫情时代，泰国将面临三大重大挑战，分别是： 1、各地发展不平衡。疫情暴发前，主要经济城市仅有15 个府治，占全国GDP的70%；二级城市仍处于贫困状态， 受疫情影响，失业率飙升，劳动力市场出现逆向流动，蜂 拥到大城市寻找就业机会； 2、长期贫困差距。疫情导致全球激增1500万贫困人 口，其中泰国贫困人口在原先430万基础上再增150万，贫 困人口累计580万人（与2016年数据持平）； 3、全面步入老龄化社会。目前泰国已有30个府治步 入老龄化。据联合国预估，2022年泰国将全面步入老龄化 社会，2030年将全面步入超老龄化社会。泰国人口和法定 工作年龄在未来十年内将持续下降，给财政状况和经济扩 张带来潜在风险； 4、国民经济和社会发展第十三个（下一个五年）规 划。由于新冠疫情暴发，让泰国损失高达2.2万亿泰铢， 同时拉大贫富差距，加速了老龄化进程。预估后疫情时代 的泰国经济增长将低于2%，未达疫情来预估的3-4%，与 其他国家相比处于较低水平。 下一个五年规划中，泰国经济增长需从2.5%提升至 4.5%，每年增加投资6000亿泰铢，但国内投资资金存在 限制因素，而政府已无法再增加负债，为此有必要重新考 虑其他资金源，例如系统流动性过剩，尽快吸引私营企业 和外资注入。针对国家长期投资方面，须在潜在目标地区 进行系统实施，明确优先事项。

Article

อาลัย “ศ.หยวน หลงผิง” บิดาแห่งข้าวพันธุ์ผสมของจีน

66 CM

Photo : Xinhua-News

ผู้เขียน : ดร. ไพจิตร วิบูลย์ธนสาร

ชื่อของ “ศ.หยวน หลงผิง” (Yuan Longping) เป็นบุคคลที่ชาว จีนต่างรู้จักคุ้นเคยเป็นอย่างดี เพราะท่านคือผู้อุทิศตนให้กับการแก้ปัญหา ความอดอยาก มุ่งผลิตข้าวเพื่อดูแลปากท้องของประเทศที่มีประชากรมาก ที่สุดในโลก ข่าวการจากไปของนักวิทยาศาสตร์จนี วัย 91 ปีทไี่ ด้รบั การขนานนามว่า เป็น “บิดาแห่งข้าวลูกผสม” เมื่อวันเสาร์ที่ 22 พ.ค.ที่ผ่านมา จึงนับเป็นอีก หนึ่งในความสูญเสียครั้งใหญ่ของชาวจีน ศ.หยวน หลงผิง เกิดเมื่อวันที่ 7 ก.ย.1930 เป็นทายาทของครอบครัว เกษตรกรที่ยากจน และเริ่มชีวิตการท�ำงานที่มณฑลหูหนาน ซึ่งกลายเป็น เสมือนบ้านเกิดของท่านในเวลาต่อมา ในความมุ่งหวังที่จะขจัดปัญหาการขาดแคลนอาหารให้หมดสิ้นจาก แผ่นดินจีน ความคิดเรื่องข้าวพันธุ์ผสมได้ผุดขึ้นในทศวรรษ 1960 “พี่น้อง ชาวจีนต้องมีขา้ วบริโภค และไม่อดอาหารตายอีกต่อไป” และจากผลงานการ วิจัยและพัฒนาข้าวพันธุ์ผสมนี้เอง ท�ำให้ ศ.หยวน หลงผิง ก้าวขึ้นเป็นนัก วิทยาศาสตร์ชื่อดังของจีน และของโลกในเวลาต่อมา ความทุม่ เทของท่านตลอดช่วงชีวติ ของการท�ำงานในทุง่ นาด้วยความสุข กว่า 50 ปี ท�ำให้การวิจัยและพัฒนาของข้าวพันธุ์ผสมของจีนอยู่ในกระแส ความสนใจของผู้คนมากมายทั่วโลก ทั้งจากประเทศผู้ผลิตและส่งออก และ ผู้บริโภคข้าวรายใหญ่ของโลก นามของท่านถูกน�ำไปตัง้ เป็นชือ่ ดาวเคราะห์นอ้ ยและวิทยาลัย อีกทัง้ ยัง ได้รับรางวัลที่ทรงคุณค่ามากมายอาทิ State Preeminent Science and Technology Award ของจีนในปี 2000 Wolf Prize in Agriculture และ World Food Prize ในปี 2004 นอกจากนี้ ท่านยังเคยด�ำรงต�ำแหน่งอธิบดีศูนย์วิจัยและพัฒนาข้าว พันธุ์ผสมแห่งชาติ (National Hybrid Rice R&D Center) และได้รับ แต่งตั้งเป็นศาสตราจารย์แห่งมหาวิทยาลัยเกษตรมณฑลหูหนาน (Hunan Agricultural University) ทีฉ่ างซา รวมทัง้ ได้รบั แต่งตัง้ เป็นสมาชิกของสภา ทีป่ รึกษาทางการเมืองแห่งชาติจนี และสถาบันด้านวิศวกรรมศาสตร์แห่งชาติ ข้าวพันธุผ์ สมทีถ่ กู คิดค้นขึน้ เหล่านีม้ ผี ลิตภาพทีส่ งู กว่าข้าวทัว่ ไปถึง 30% และถูกพัฒนาเพื่อการเพาะปลูกในสภาพภูมิอากาศที่มีลักษณะเฉพาะและ แตกต่างกันสุดขั้ว อาทิ ทะเลทราย และพื้นที่ดินเค็ม ซึ่งช่วยเพิ่มเสถียรภาพ ด้านความมั่นคงด้านอาหารของจีนได้อย่างมาก ในช่วงหลายปีที่ผ่านมา ข้าวหลากหลายสายพันธุ์ดังกล่าวยังถูกน�ำไป เพาะปลูกอย่างแพร่หลาย คิดเป็นราว 60% ของผลผลิตข้าวของจีนใน ปัจจุบัน จากสถิ ติ ข ององค์ ก ารอาหารและเกษตร (FAO) แห่ ง องค์ ก าร สหประชาชาติในปี 1991 ซึ่งเป็นช่วงที่ท่านรับต�ำแหน่งประธานที่ปรึกษา แก่ FAO ระบุว่า 20% ของผลผลิตข้าวโลกมาจาก 10% ของพื้นที่เพาะ ปลูกที่ปลูกข้าวพันธุ์ผสม ผลผลิตดังกล่าวท�ำให้พนี่ อ้ งชาวจีน 80 ล้านคนมีอาหารหลักบริโภค อย่างพอเพียง หรือกล่าวอีกนัยหนึ่งก็คือ สิ่งที่ท่านวิจัยขึ้นเปรียบเสมือน ท�ำให้คนไทยทั้งประเทศสามารถมีข้าวบริโภคได้ทั้งปี และยังเหลือบางส่วน ส�ำหรับการส่งออก นอกจากนี้ นับแต่ปี 2007 พันธุ์ข้าวเหล่านี้ยังถูกน�ำไปทดสอบทดลอง จนกระทั่งสามารถน�ำไปเพาะปลูกในเชิงพาณิชย์ โดยการพัฒนาร่วมมือใน

>> 天津广播电视塔以灯光投影的方式，缅怀当天逝世的中国“杂交水稻之父”袁隆平。

ตึกสูงในเทศบาลนครเทียนจิน แสดงภาพร�ำลึกถึงศ.หยวน หลงผิง ผู้ล่วงลับ

การเพาะปลูกในต่างประเทศจะด�ำเนินการผ่าน Yuan Long Ping High-Tech Agriculture Co., Ltd. “Long Ping High-Tech” เป็นกิจการที่ก่อตั้งที่เมืองฉางซา มณฑล หูหนานเมื่อปี 1999 หรือราว 20 ปีหลังการเปิดประเทศสู่โลกภายนอกครั้ง ใหม่ โดยการสนับสนุนของสถาบันด้านการเกษตรของมณฑลหูหนาน (Hunan Provincial Academy of Agriculture) และศูนย์วจิ ยั ข้าวพันธุผ์ สมแห่งมณฑล หูหนาน (Hunan Hybrid Rice Research Center) ปัจจุบัน บริษัทนี้จดทะเบียนอยู่ในตลาดหลักทรัพย์เซี่ยงไฮ้ ส่งออกพันธุ์ ข้าวพันธุผ์ สมปีละหลายพันตัน และช่วยพัฒนาบุคลากรด้านวิจยั และเทคนิคให้ แก่ผคู้ นจากประเทศก�ำลังพัฒนาในหลายสิบประเทศในภูมภิ าคเอเชีย แอฟริกา และอเมริกาใต้ ประเทศทีเ่ ป็นแหล่งเพาะปลูกข้าวทัว่ โลก อาทิ สหรัฐฯ บราซิล เวียดนาม ฟิลิปปินส์ อินเดีย และมาดากัสการ์ ต่างเชิญศ.หยวน หลงผิงไปให้ค�ำปรึกษา และถ่ายทอดความรู้แก่นักวิจัยและนักเรียนนักศึกษา ส่งผลให้ช่วยลดปัญหา การขาดแคลนอาหารของมวลมนุษยชาติ สร้างงานสร้างอาชีพ และเพิ่ม รายได้ให้แก่เกษตรกรอย่างกว้างขวาง

23

66 CM

Article

ด้วยผลงานตลอดหลายสิบปีที่ศ.หยวน หลงผิงคิดค้นขึ้น ส่งผลให้จีน สามารถผลิตข้าวเลี้ยง 20% ของประชากรโลก โดยอาศัยพื้นที่ไม่ถึง 9% ของพื้นที่เพาะปลูกของโลก ประการส�ำคัญก็คือ ท่านมอบสิทธิบัตรข้าวพันธุ์ผสมทั้งหมดให้แก่ รัฐบาลจีน จนได้สมญานามว่าเป็น “บิดาแห่งข้าวพันธุ์ผสม” ของจีน วันที่ 10 มี.ค. 2021 มีข่าวใหญ่ที่สร้างความตกใจให้กับพี่น้องชาวจีน เมื่อศ.หยวน หลงผิงล้มลงในพื้นที่ศูนย์วิจัยข้าวพันธุ์ผสม ที่เมืองซานย่า มณฑลไห่หนาน ด้วยอายุที่มากท�ำให้ชาวจีนต่างกังวลใจและสวดอ้อนวอน ให้ท่านปลอดภัย หลังจากรักษาตัวอยู่ระยะหนึ่ง ในช่วงต้นเดือนเม.ย. 2021 ทีมแพทย์ ได้ตัดสินใจย้ายท่านไปรักษาตัวต่อที่โรงพยาบาลเซียงหยา (Xiangya) ของ Central South University เมืองฉางซา มณฑลหูหนาน ใกล้บ้านพักของ ครอบครัว แม้ว่าทีมแพทย์และพยาบาลจะพยายามอย่างสุดความสามารถ แต่ใน ที่สุด สิ่งที่ชาวจีนไม่อยากให้เห็นก็เกิดขึ้นในช่วงบ่ายของวันเสาร์ที่ 22 พ.ค.

2021 ศ.หยวน หลงผิง ได้จากไปอย่างสงบ สิริรวมอายุ 91 ปี

ทันทีที่ข่าวการจากไปของศ.หยวน หลงผิงถูกเผยแพร่ออกไป ชาวจีน ต่างเศร้าโศกเสียใจ และน�ำช่อดอกไม้ไปวางไว้อาลัยเป็นครั้งสุดท้ายในทุก ศูนย์วิจัยข้าวพันธุ์ผสมที่กระจายอยู่นับร้อยแห่งทั่วจีน ขณะเดี ย วกั น ครอบครั ว ของผู ้ ค นหลายหมื่ น คนต่ า งเดิ น ทางไป สวดมนต์และแสดงความส�ำนึกในบุญคุณทีท่ า่ นมีตอ่ แผ่นดินจีน ส่งผลให้บา้ น พัก โรงเรียน และโรงพยาบาลดังกล่าวเต็มไปด้วยผูค้ น ค�ำกล่าวไว้อาลัย และ ช่อดอกไม้ที่สูงดั่งภูเขา โลกโซเชียลมีเดียในจีนต่างเต็มไปด้วยภาพใบหน้าที่เปื้อนรอยยิ้มของ ท่าน ทุ่งนา ต้นข้าว ชามข้าวสวยควันฉุย ค�ำสรรเสริญ และค�ำอาลัย ตลอด หลายวันที่ผ่านมา “หากสวรรค์มีอยู่จริง คงอบอวลไปด้วยกลิ่นหอมเฉกเช่นเดียวกับทุ่ง ข้าว” ถ้อยค�ำส่วนหนึ่งของเพลงซึ่งถูกแต่งขึ้นเพื่ออุทิศแก่ท่าน แม้ ท ่ า นจะจากโลกนี้ ไ ปแล้ ว แต่ คุ ณ ความดี อั น ยิ่ ง ใหญ่ ที่ ศ .หยวน หลงผิงได้สร้างและอุทศิ ให้แก่ประเทศและพีน่ อ้ งชาวจีน จะยังคงเป็นทีจ่ ดจ�ำ ตราบนานเท่านาน

沉痛悼念！杂交水稻之父袁隆平逝世 文/ Dr.Paijit Wiboonthanasarn

Photo : Xinhua-News

提及袁隆平，中国人可谓是无人不知无人不晓，他的毕生 都在为对抗饥饿而工作，解决了全中国人的温饱。 被誉为“杂交水稻之父”的中国科学家，袁隆平于2021年 5月22日去世，享年91岁。他的逝世是中国人民的巨大损失。 袁隆平于1930年9月7日出生在一个非常贫困的农民家庭 里，直至到湖南工作后，这里就像他的第二故乡。 为解决中国粮食短缺问题，袁隆平于1960年代开始研究杂 交水稻。他曾说过“让中国人吃饱饭，让所有人远离饥饿”,所 研究的杂交水稻，让他在中国乃至全世界名声大噪。 50多年来，袁隆平始终在农业科研第一线辛勤耕耘，让中 国杂交水稻技术成为世界瞩目的焦点，也让中国成为全球大米产 量大国、出口国和消费国。 为纪念袁隆平，一颗小行星被命名为“袁隆平星”。同时 他还获得多项国内国际大奖，例如2000年获得中国国家最高科 学技术奖，2004年获得沃尔夫农业奖和世界粮食奖。 袁隆平曾任国家杂交水稻工程技术研究中心主任、湖南农 业大学教授、全国政协委员、国家工程院院士。 杂交水稻比常规水稻品种增产30%，通过改良并研发适合 在如沙漠、盐碱等独特气候环境下种植，增强了中国粮食生产 的稳定性。多年来，不同品种的杂交水稻在多地被广泛种植， 约占中国稻谷总产的60%。 在袁隆平担任联合国粮食及农业组织（简称粮农组织）首 席顾问期间，据粮农组织统计数据，1991年杂交水稻的种植面 积占世界水稻总面积的10%，产量占水稻总产的20%。

24

Article

66 CM

Photo : Xinhua-News

以上产量为8000万中国人口提供了粮食保障，相当于可满 足泰国全年的大米消费，且还有剩余大米出口。 自2007年开始，各杂交水稻品种被进行试验，最终实现商 业化种植。之后，袁隆平农业高科技股份有限公司（以下简称隆 平高科）开始在海外进行杂交水稻试验种植。

关于袁隆平教授面带微笑、稻田、稻谷、米饭等图片持续多日 在网络上刷屏。为缅怀袁隆平院士，有人在歌词中写道“如果 有天堂，一定满是稻花香……”。 虽然袁隆平教授离开了，但他为国家、为人民所作出的巨 大贡献，中国人民永远不会忘记。

隆平高科于1999年成立于湖南长沙，由湖南省农业科学 院、湖南杂交水稻研究中心等发起。目前已在上海证券交易所 上市，每年出口数千吨杂交水稻品种，为来自亚洲、非洲和南 美洲等数十个发展中国家培养研发人员和传授知识。 袁隆平曾受美国、巴西、越南、菲律宾、印度和马达加斯 加等世界大米生产国邀请，前往进行指导，并向研究员和学生 传授知识，帮助解决粮食短缺问题，创造了就业机会，促进农 民持续增收。 袁隆平几十年如一日的坚韧定力，用世界9%的耕地，养活 世界20%左右的人口。重要的是还将所有杂交水稻专利都献给了 政府，因此被誉为“中国杂交水稻之父”。 2021年3月10日，袁隆平在海南三亚杂交稻研究基地不慎摔 了一跤，加上年事已高，瞬间牵动着全中国人民的心，无数人为 老人祈祷平安。经过一段时间的治疗后，4月初转到湖南省长沙 市中南大学湘雅医院，而这里正好靠近他的家。 尽管医院全力救治，但最终中国人民最不愿看到的事还是 发生了。5月22日下午，袁隆平安详离世，享年91岁。 消息一经传开，社会各界悲痛万分。大批群众手捧鲜花自 发前往全国上百个杂交水稻研究中心，表示悼念。 此外，数以万计的家庭通过各种方式表达追思，感谢他为 国家、为人民作出的杰出贡献，无论是其住所、学校还是医院 都挤满了前来送别的群众。

เกี่ยวกับผู้เขียน ดร. ไพจิตร วิบลู ย์ธนสาร รองประธานและเลขาธิ ก าร หอการค้ า ไทยในจี น อดี ต เคย ด�ำรงต�ำแหน่งอัครราชทูต (ฝ่าย การพาณิชย์) ณ กรุงปักกิ่ง โดย รับราชการในกรมส่งเสริมการส่ง ออก กระทรวงพาณิชย์มาอย่าง ยาวนาน เคยปฎิบัติหน้าที่ กงสุล (ฝ่ายการพาณิชย์) ณ นครเซี่ยงไฮ้ และยังเป็นนักเขียนอิสระ อาจารย์พเิ ศษ กรรมการและทีป่ รึกษาองค์กร ภาครัฐและเอกชน 作者 Paijit Wiboonthanasarn博士，担任中国泰国商会秘书长、 前泰国驻北京公使衔商务参赞。长期任职泰国商务部出口 促进厅，曾出任泰国驻上海领事馆商务参赞，同时还是一 名自由撰稿人、特邀讲师、公立和私立机构委员及顾问。

中国社交网络更是溢满悲痛，掀起了规模罕见的追思潮，

25

66 CM

Focus

ผลส�ำรวจประชากรจีนยังครองแชมป์โลก เผชิญความท้าทายสังคมผู้สูงวัย ทั้งนี้ จีนมีประชากรวัย 0-14 ปี 253.38 ล้านคน (17.95%), วัย 15- 59 ปี 894.38 ล้านคน (63.35%) และวัย 60 ปีขนึ้ ไป 264.02 ล้านคน (18.70%) ในจ�ำนวนนี้เป็นประชากรวัย 65 ปีขึ้นไป 190.64 ล้านคน คิดเป็น 13.50% สัดส่วนชาย-หญิงสมดุลมากขึ้น จีนมีประชากรเพศชาย 723.34 ล้านคน (51.24%) เพศหญิง 688.44 ล้านคน (48.76%) อัตราส่วนชายต่อหญิงอยู่ที่ 105.07 ซึ่งหมายถึงมีผู้ชาย 105.07 คน ต่อผู้หญิง 100 คน ขณะที่อัตราส่วนทางเพศเมื่อแรกเกิดอยู่ ที่ 111.3 ลดลง 6.8 จากปี 2010 ท�ำให้สัดส่วนชายหญิงของจีนดีขึ้นอย่าง ต่อเนื่อง สัดส่วนชนกลุ่มน้อยเพิ่มขึ้น 0.40% จีนมีประชากรชาวฮั่น 1,286.31 ล้านคน (91.1%) ประชากรชนกลุ่ม น้อย 125.47 ล้านคน (8.89%) เมื่อเทียบกับปี 2010 ประชากรชาวฮั่นเพิ่ม ขึ้น 4.93% ประชากรชนกลุ่มน้อยเพิ่มขึ้น 10.26% และสัดส่วนชนกลุ่ม น้อยเพิ่มขึ้น 0.40% การเพิ่มขึ้นอย่างต่อเนื่องของชนกลุ่มน้อย สะท้อนให้ เห็นถึงการพัฒนาอย่างรอบด้านของกลุม่ ชาติพนั ธุท์ งั้ หมดภายใต้การน�ำของ พรรคคอมมิวนิสต์จีน เมื่อวันที่ 11 พ.ค. ส�ำนักงานสถิติแห่งชาติจีน เผยผลส�ำรวจ ‘ส�ำมะโน ประชากรจีน’ ครั้งล่าสุดที่จัดท�ำทุก 10 ปี โดยครั้งนี้เป็นการส�ำรวจครั้งที่ 7 ซึ่งอาศัยเจ้าหน้าที่กว่า 7 ล้านคน ลงพื้นที่ส�ำรวจตามบ้านระหว่างวันที่ 1 พ.ย.-10 ธ.ค.2020 ผลส�ำรวจครัง้ นีส้ ะท้อนถึงความเปลีย่ นแปลงหลายด้าน ในช่วงหลายปีที่ผ่านมาของจีนอย่างน่าสนใจ จ�ำนวนประชากรจีนเติบโตในอัตราที่ลดลง ผลส�ำรวจระบุว่า ทั่วประเทศจีนมีประชากรทั้งสิ้น 1,411.78 ล้านคน เพิ่มขึ้นราว 72 ล้านคน หรือ 5.38% จากการส�ำรวจเมื่อปี 2010 ที่มีจำ� นวน 1,339.72 ล้านคน อัตราเติบโตของประชากรเฉลี่ยต่อปีในช่วง 10 ปีที่ผ่าน มาอยู่ที่ระดับ 0.53% ลดลงเล็กน้อย เมื่อเทียบกับช่วงปี 2000-2010 ที่มี อัตราการเติบโตเฉลี่ยอยู่ที่ 0.57% ต่อปี บ่งบอกให้เห็นว่าประชากรจีนใน รอบ 10 ปีที่ผ่านมายังคงมีแนวโน้มเพิ่มขึ้นด้วยอัตราการเติบโตในระดับต�ำ่ ทั้งนี้ จีนเคยก�ำหนดเป้าหมายไว้เมื่อปี 2016 ว่า ต้องการเพิ่มจ�ำนวน ประชากรให้ได้ประมาณ 1,420 ล้านคนภายในปี 2020 แม้จะไม่บรรลุเป้า หมาย แต่จีนยังคงครองแชมป์ประเทศที่มีจำ� นวนประชากรมากที่สุดในโลก ประชากรสูงวัยเพิ่มขึ้น สัดส่วนของประชากรจีนที่มีอายุ 60 ปีขึ้นไปเพิ่มขึ้นเป็น 18.70% ซึ่ง มากกว่าผลส�ำรวจเมื่อปี 2010 ที่มีสัดส่วน 13.26% สะท้อนให้เห็นถึงการ ก้าวสู่สังคมผู้สูงอายุ ขณะที่จ�ำนวนประชากรที่อายุระหว่าง 15-59 ปี ลด ลงจาก 70.14% เมื่อช่วงทศวรรษก่อนเหลือเพียง 63.35% หรือคิดเป็น ประมาณ 894 ล้านคน ส่วนประชากรเด็กที่อายุระหว่าง 0-14 ปี เพิ่มเล็ก น้อยจาก 16.6% มาอยู่ที่ 17.95%

26

คุณภาพของประชากรดีขึ้น จีนมีประชากรที่มีวุฒิการศึกษาระดับมหาวิทยาลัย 218.36 ล้านคน จ�ำนวนปีการศึกษาเฉลี่ยของประชากรวัย 15 ปีขึ้นไป เพิ่มขึ้นจาก 9.08 ปี ในปี 2010 เป็น 9.91 ปี อัตราการไม่รู้หนังสือลดลงจาก 4.08% ในปี 2010 เป็น 2.67% ครอบครัวจีนมีขนาดเล็กลง จีนมีครัวเรือนแบบครอบครัว (Family Household) จ�ำนวน 494.16 ล้านครัวเรือน (1,292.81 ล้านคน) และครัวเรือนกลุ่มบุคคล (Collective Household) จ�ำนวน 28.53 ล้านครัวเรือน (118.97 ล้านคน) จ�ำนวน สมาชิกเฉลี่ยต่อครอบครัวอยู่ที่ 2.62 คน ลดลง 0.48 คน เมื่อเทียบกับปี 2010 สะท้อนให้เห็นว่าครอบครัวจีนก�ำลังมีขนาดเล็กลงเรื่อยๆ สังคมเมืองขยายตัว ประชากรเมืองเพิ่มขึ้น 200 ล้านคน จีนมีประชากรที่อาศัยอยู่ในเมืองจ�ำนวน 901.99 ล้านคน คิดเป็น 63.89% และประชากรทีอ่ าศัยอยูใ่ นชนบท 509.79 ล้านคน คิดเป็น 36.11% เมื่อเทียบกับปี 2010 ประชากรในเมืองเพิ่มขึ้น 236.42 ล้านคน ส่วนใน ชนบทลดลง 164.36 ล้านคน สัดส่วนของประชากรในเมืองเพิม่ ขึน้ 14.21% หนิง จี๋เจ๋อ ผู้อ�ำนวยการส�ำนักงานสถิติแห่งชาติจีน ระบุว่า เมื่อดูจาก แนวโน้มด้านประชากรศาสตร์ในช่วงที่ผ่านมา การเติบโตของประชากร จีนหลังจากนี้จะยังคงชะลอตัวลงต่อเนื่อง ขณะเดียวกัน อัตราการเติบโต ของประชากรจะได้รับอิทธิพลจากปัจจัยทางเศรษฐกิจและสังคมหลายด้าน จ�ำนวนประชากรจีนจะเพิ่มขึ้นสู่ระดับสูงสุดในอนาคต แต่ยังไม่แน่ชัดว่าจะ เกิดขึ้นเมื่อใด แต่คาดการณ์ว่าจะยังคงอยู่ที่ระดับสูงกว่า 1.4 พันล้านคน ไปอีกระยะหนึ่ง

Focus

66 CM

Photo : Xinhua-News

中国仍为世界人口第一大国，积极迎战老龄化 5月11日，中国国家统计局公布第七次全国人口普查 结果。10年一次的人口普查工作于2020年10月11日至12 月10日期间进行，700多万普查人员走入千家万户，逐 人逐项登记普查信息。普查结果反映出中国10年间各方 面发展的历史进程。 中国人口继续保持低速增长 普查结果显示，全国人口共141178万人（14.1178 亿人），与2010年第六次全国人口普查的133972万人 （13.3972亿人）相比，增加了7206万人，增长5.38%， 年均增长0.53%，略低于上一个10年0.57%的平均增长 率。数据表明，中国人口10年来继续保持低速增长态势。 即便《国家人口发展规划（2016-2030年）》预期的 2020年14.2亿未实现，但中国仍然是世界第一人口大国。 人口老龄化程度进一步加深 数据表明，人口老龄化程度进一步加深。60岁及以上 人口的比重从2010年的13.26%提高到18.70%。15-59岁人 口的比重有所下降，从2010年的70.14%下降至63.35%。 15-59岁人口为89438万人。 0-14岁少儿人口占比从2010 年的16.6%提高到2020年的17.95%。 从年龄构成来看，0-14岁人口为25338万人，占 17.95%；15-59岁人口为89438万人，占63.35%；60岁及 以上人口为26402万人，占18.70%。其中，65岁及以上人 口为19064万人，占13.50%。 性别结构持续改善 从人口性别角度看，男性人口为72334万人，占 51.24%；女性人口为68844万人，占48.76%。总人口性别 比（以女性为100，男性对女性的比例）为105.07。从出 生人口看，出生人口性别比2020年为111.3，较2010年降 低了6.8，逐渐趋向正常水平。

少数民族人口比重上升0.40个百分点 民族人口方面，汉族人口为128631万人，占 91.11%；各少数民族人口为12547万人，占8.89%。与 2010年相比，汉族人口增长4.93%，各少数民族人口增长 10.26%，少数民族人口比重上升0.40个百分点。民族人口 稳步增长，充分体现了在中国共产党领导下，中国各民族 全面发展进步的面貌。 人口素质不断提升 普查结果显示，具有大学文化程度的人口为21836万 人。15岁及以上人口的平均受教育年限从2010年的9.08年 提高至9.91年。文盲率从2010年的4.08%下降为2.67%。 家庭户规模继续缩小 全国共有家庭户49416万户，家庭户人口为129281万 人；集体户2853万户，集体户人口为11897万人。平均每 个家庭户人口为2.62人，比2010年减少0.48人，家庭户规 模继续缩小。 “城里人”增了2亿多：城镇化率还会上升 普查结果显示，居住在城镇的人口为90199万人，占 63.89%；居住在乡村的人口为50979万人，占36.11%。与 2010年相比，城镇人口增加23642万人，乡村人口减少 16436万人，城镇人口比重上升14.21个百分点。 中国国家统计局局长宁吉喆表示，从近年来中国人口 发展变化的趋势看，今后的人口增速将继续放缓。同时， 人口增长还受多个经济社会因素的影响，中国人口今后会 达到峰值，但具体时间现在看还有不确定性，预计在未来 一段时间内我国人口总量会保持在14亿人以上。

27

China Story

66 CM

Photo : Xinhua-News

กระแสเรียนจีน มาแรงในอาเซียน ภาษาจีน นับวันยิ่งแพร่หลายทั่วโลก

ผู้เขียน กวน ชิวอวิ้น นิตยสาร CAP

“ผู้คนทั่วโลกก�ำลังเรียนรู้ภาษาจีน ค�ำสอนขงจื่อนับวันยิ่งแพร่หลายทั่ว โลก...” ถ้อยค�ำที่กล่าวถึงความนิยมของภาษาจีนในบทเพลงเพลงหนึ่งซึ่งเคย โด่งดังเมื่อหลายปีก่อน ขณะนี้ใกล้จะกลายเป็นจริงแล้วในเอเชียตะวันออกเฉียง ใต้ เนื้อเพลงท่อนที่ว่า “ผู้คนทั่วโลกต่างสื่อสารกันด้วยภาษาจีน” ก�ำลังจะไม่ได้ เป็นเพียงแค่เนื้อเพลงอีกต่อไป ผู้คนในอาเซียนหันมาพูด ‘ภาษาจีน’ มากขึ้น “มวลคลืน่ ยักษ์สาดซัดกระทบฝัง่ ถาโถมดัง่ หิมะขาวโพลนท่วมท้น...” เสียง ท่องบทกวี “ท�ำนองระลึกนูเ่ ฉียว โหยค�ำนึงศึกผาแดง” ผลงานของซูตงโพ ทีอ่ อก เสียงได้อย่างชัดเจนลื่นไหลของ จัดด์ นักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2 โรงเรียน มัธยมภาษาจีนบรูไน ได้รับเสียงชื่นชมอย่างล้นหลามจากผู้เข้าร่วมกิจกรรมเปิด ชั้นเรียนภาษาจีน เมื่อวันที่ 1 เม.ย.ที่ผ่านมา ในกรุงบันดาร์เสรีเบกาวัน บ้านเกิดของจัดด์ ภาษาจีนได้รับความนิยมมาก แค่ไหน? “ปัจจุบัน 36% ของโรงเรียนมัธยมในกรุงบันดาร์เสรีเบกาวันเปิดสอน หลักสูตรภาษาจีน และมีแนวโน้มเพิ่มขึ้นอย่างต่อเนื่อง” จาง ชิงฟู่ ชาวจีนจาก เมืองหนานหนิง มณฑลกว่างซี ซึ่งมาเป็นอาจารย์สอนภาษาจีนที่โรงเรียนมัธยม ภาษาจีนบรูไน กล่าว นอกจากนี้ เพื่อตอบสนองความต้องการเรียนรู้ภาษาจีนของบุคคลทั่วไป สถานีวิทยุบรูไน (Radio Brunei) ได้เผยแพร่คอร์สเรียนภาษาจีนฟรีผ่านทาง ออนไลน์ เนื้อหาเริ่มต้นตั้งแต่พื้นฐานการออกเสียงวรรณยุกต์ มีการสาธิตการ ออกเสียงและเรียนรู้ผ่านบทสนทนาในสถานการณ์จริง ช่วยให้ผู้เรียนสามารถ จดจ�ำค�ำทักทายพื้นฐานในภาษาจีนได้อย่างรวดเร็ว ด้านสปป.ลาวได้บรรจุหลักสูตรภาษาจีนในระบบการศึกษาของประเทศ ครอบคลุมตั้งแต่ระดับชั้นอนุบาลไปจนถึงมัธยมศึกษาตอนปลาย “เหลียวตูกง เสวีย” (寮都公学) โรงเรียนจีนระดับมัธยมขนาดใหญ่ที่สุดในสปป.ลาว มี นักเรียนเชื้อสายจีนเพียง 20% ขณะที่นักเรียนส่วนใหญ่เป็นชาวลาว นอกจากนี้

เว็บไซต์ทางการมหาวิทยาลัยแห่งชาติลาวยังได้เผยแพร่ผลส�ำรวจสาขาวิชาที่ บุคคลสนใจเข้าศึกษามากที่สุด ซึ่งส�ำรวจเมื่อเดือน มี.ค.2564 พบว่า สาขาวิชา ภาษาจีนของมหาวิทยาลัยฯ ยังคงได้รับความนิยมสูงสุด สะท้อนให้เห็นถึงความ นิยมในสาขาวิชาภาษาจีนในหมู่นักศึกษาชาวลาวได้ในระดับหนึ่ง ขณะที่ผลส�ำรวจของมูลนิธิเอเชีย (Asia Foundation) พบว่า 53% ของ ผู้ตอบแบบสอบถามชาวมาเลเซีย มองว่าภาษาจีนเป็นภาษาต่างประเทศที่ควร ให้เด็กเรียนรู้มากที่สุด และจากการให้ความส�ำคัญกับภาษาจีนอย่างต่อเนื่อง คาดว่าภายในปี 2568 จ�ำนวนผู้ใช้ภาษาจีนในมาเลเซียจะเพิ่มขึ้นเป็น 3 เท่าของ ผู้ใช้ภาษาอังกฤษ จากการแลกเปลีย่ นทางวัฒนธรรมระหว่างจีนและฟิลปิ ปินส์ทเี่ พิม่ ขึน้ อย่าง ต่อเนื่อง ภาษาจีนไม่เพียงแต่แทรกซึมเข้าสู่รั้วสถาบันการศึกษาของฟิลิปปินส์ เท่านั้น แต่ยังเข้ามาสู่แวดวงสื่อสารมวลชนฟิลิปปินส์มาตั้งแต่เดือนเม.ย.2562 Lourdes Nepomuceno ผู้อ�ำนวยการสถาบันขงจื่อ มหาวิทยาลัยฟิลิปปินส์ กล่าวระหว่างหลักสูตรฝึกอบรมเมื่อวันที่ 10 เม.ย.2564 ว่า “ปัจจุบันการแลก เปลี่ยนด้านสื่อสารมวลชนระหว่างจีนและฟิลิปปินส์มีมากขึ้นเรื่อยๆ การเรียน ภาษาจีนได้กลายเป็นความจ�ำเป็นเร่งด่วนของนักข่าวในฟิลิปปินส์ จากจ�ำนวนผู้ เข้ารับการอบรมทีเ่ พิม่ ขึน้ อย่างต่อเนือ่ ง เราเตรียมจะขยายชัน้ เรียนและหลักสูตร เพื่อตอบสนองความต้องการเพิ่มเติมในอนาคต” ด้านผู้บริหารส�ำนักข่าวและ สารสนเทศฟิลิปปินส์ (News and Information Bureau: NIB) กล่าวว่า การ เรียนภาษาจีนเป็นสิง่ ทีเ่ จ้าหน้าทีใ่ นหน่วยงานแจ้งความประสงค์เข้ามาด้วยตนเอง เนื่องจากเมื่อถึงคราวจ�ำเป็นที่ต้องสื่อสารกับหน่วยงานในจีน พวกเขาจะได้น�ำ ทักษะพื้นฐานที่เรียนรู้นี้มาใช้ได้ ท�ำไมคนถึงฮิตเรียนภาษาจีน? ท�ำไมภาษาจีนถึงกลายเป็นทักษะที่หลายคนสนใจศึกษาเรียนรู้ หากตัด ปัจจัยด้านมนต์เสน่ห์อันน่าดึงดูดของวัฒนธรรมจีนออกไป ภาษาจีนยังมีจุดเด่น อะไรอีกที่ท�ำให้คนในอาเซียนสนใจเรียนกันมากขนาดนี้

29

66 CM

China Story ซึ่งส่งผลกระทบต่อระบบการเรียนการสอนภาษาจีนโดยรวม และไม่เอื้อต่อการ ส่งเสริมภาษาจีนไปสู่ระดับสากล แต่หากมองไปถึงอนาคตข้างหน้า นักการศึกษาท้องถิ่นยังคงเชื่อมั่นในการ พัฒนาการเรียนการสอนภาษาจีนในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ เรายังคงเชื่อมั่นว่า ตราบใดที่การเรียนการสอนภาษาจีน ยังคงยึดมั่นใน แนวทางการแลกเปลี่ยนทางวัฒนธรรมที่เป็นมิตรควบคู่ไปกับการส่งเสริมการ พัฒนาทางเศรษฐกิจ ผู้คนจะสนใจเรียนรู้ภาษาจีนและเข้าใจประเทศจีนมากขึ้น

Photo : Xinhua-News

>> 2020年6月23日，中老铁路运营期首批老挝籍学员中文强化培训班开班 仪式在老挝首都万象老挝国立大学孔子学院举行。

23 มิ.ย.2563 พิ ธีเปิดการฝึกอบรมภาษาจีนให้แก่เจ้าหน้าที่ผู้ปฏิบัติงาน รถไฟจีน-ลาว ณ สถาบันขงจื่อ มหาวิทยาลัยแห่งชาติลาว กรุงเวียงจันทน์

东盟国家频掀“汉语热” “中国话”越来越国际化 文/东博社记者 关秋韵

หนึ่งในเหตุผลส�ำคัญคือ การมีทักษะภาษาจีนช่วยเพิ่มช่องทางท�ำเงิน จีน และอาเซียนมีการเชื่อมโยงด้านเศรษฐกิจการค้าที่ใกล้ชิดมากขึ้นเรื่อยๆ หลาย ประเทศในอาเซียนสนใจคว้าโอกาสจากตลาดจีน ภาษาจีนจึงเป็นเครือ่ งมือส�ำคัญ ที่ขาดไปไม่ได้ และจากการที่ผู้ประกอบการจีนได้เข้าไปลงทุนในอาเซียนเพิ่มขึ้น อย่างต่อเนื่อง บุคลากรที่มีทักษะภาษาจีนจึงเป็นที่ต้องการในตลาดอย่างมาก เหมือนกับที่พ่อแม่ชาวสิงคโปร์บางส่วนเคยกล่าวไว้ว่า “การรู้ภาษาจีนช่วยให้ ลูกมีจุดตั้งต้นที่ดีกว่าคนอื่น” เพราะนั่นหมายถึงใบเบิกทางสู่เส้นทางอาชีพและ โอกาสการพัฒนาที่มากกว่า ส่วนเมียนมานั้น จากการที่จีนเป็นประเทศคู่ค้ารายใหญ่ที่สุดของเมียนมา ท�ำให้ความต้องการบุคลากรทีม่ ที กั ษะภาษาจีนของภาคธุรกิจในเมียนมาเพิม่ ขึน้ อย่างต่อเนื่อง “ที่เมียนมา ค่าจ้างของผู้ที่มีทักษะภาษาจีนนั้นสูงกว่าผู้ที่ไม่มี ทักษะภาษาจีนอย่างต�่ำ 2 เท่า นอกจากนี้ ผู้ที่เรียนจบจากมหาวิทยาลัยใน เมียนมาซึง่ สามารถสือ่ สารภาษาจีนขัน้ พืน้ ฐานได้ ยังสามารถหางานซึง่ ได้รบั ค่าจ้าง ถึง 500,000 -700,000 จ๊าตต่อเดือน (ราว 9,500-13,300 หยวน)ได้” หลี่ ป๋อปอ ประธานบริหารสมาคมมิตรภาพเมียนมา-จีน กล่าว ขณะที่ใน สปป.ลาว ต�ำแหน่งงานภาษาจีนสามารถพบเห็นได้ทั่วไป ตั้งแต่ ประกาศรับสมัครพนักงานตามร้านอาหารจีนเสฉวน กิจการห้างร้านของผู้ ประกอบการชาวจีน โรงงานผลิตเฟอร์นิเจอร์ไม้มะฮอกกานี ไปจนถึงไซต์งาน ก่อสร้างทางรถไฟสายจีน-ลาวกลางหุบเขา บุคลากรที่เชี่ยวชาญด้านภาษาจีน ก�ำลังเป็นที่ต้องการมากขึ้นเรื่อยๆ ประการต่อมาคือ ปัจจัยด้านวัฒนธรรม ช่วงไม่กปี่ ที ผี่ า่ นมา ผลงานภาพยนตร์ ซีรสี แ์ ละนวนิยายจีนได้รบั ความนิยมอย่างมากในอาเซียน มีหลายคนหันมาตัง้ ใจ ศึกษาภาษาจีน เพราะหวังว่าจะสามารถเข้าใจเนือ้ หาได้ดยี งิ่ ขึน้ เช่น กลุม่ แปลซับ ซีรีส์จีนในไทยกลุ่มหนึ่งได้สร้างเพจรวบรวมค�ำศัพท์ภาษาจีนผ่านซีรีส์ หยิบยก ค�ำศัพท์จากในซีรีส์มาแปลเป็นภาษาไทย พร้อมใส่พินอินก�ำกับ และยกตัวอย่าง ประโยค ด้านแฟนคลับชาวเวียดนาม เหงียน ซีชง ตัดสินใจลงเรียนคอร์สภาษา จีนออนไลน์ เพราะอยากจะเข้าใจมุกตลกใน ‘เซี่ยงเซิง’ (ละครพูดตลกแบบจีน) ได้ ซึง่ ปัจจุบนั เขาไม่เพียงแต่สามารถสือ่ สารภาษาจีนขัน้ พืน้ ฐานได้เท่านัน้ แต่ยงั ออกส�ำเนียงม้วนลิ้น (儿化音) เอกลักษณ์แบบคนจีนทางเหนือได้ด้วย ปัจจุบนั กระแสการเรียนภาษาจีนในอาเซียนยังคงได้รบั ความนิยมอย่างต่อ เนื่อง แต่ก็ยังคงมีบางจุดที่ต้องได้รับการแก้ไขและเสริมเพิ่มเติม เฉิน เสวียนโป ศาสตราจารย์ประจ�ำวิทยาลัยภาษาและวัฒนธรรมจีน มหาวิทยาลัยหัวเฉียว เมือง เซีย่ เหมิน ประเทศจีน กล่าวว่า ปัจจุบนั การเรียนการสอนภาษาจีนในเอเชียตะวัน ออกเฉียงใต้ประสบปัญหาหลายด้าน เช่น อายุของบุคลากรทางการศึกษาซึ่ง ส่วนใหญ่มีอายุค่อนข้างมาก ครูผู้สอนภาษาจีนรุ่นใหม่ซึ่งมีไม่เพียงพอกับรุ่นเก่า ที่ก�ำลังจะเกษียณ รวมถึงปัญหาด้านเกณฑ์การสอนที่ไม่เป็นมาตรฐานเดียวกัน

30

“全世界都在学中国话，孔夫子的话越来越国际化......” 这首曾经红遍大江南北的歌曲里所描述的“汉语热”，如今 在东南亚似乎正渐渐照进现实，歌曲里唱的那句“全世界都 在讲中国话”将不仅仅是一句歌词。

>> 新加坡当地一些学校在幼儿教学阶段已经开设有专门的“中文课”

โรงเรียนบางแห่งในสิงคโปร์เปิดสอนคลาสภาษาจีนในระดับอนุบาล

在东南亚，越来越多人在讲“中国话” “惊涛拍岸，卷起千堆雪……”2021年4月1日，来自 文莱华文中学的二年级学生贾德在一场中文公开课上，用标 准流畅的汉语朗诵了中国词人苏轼的作品《念奴娇·赤壁怀 古》，赢得了来宾们的点赞。 而在贾德的家乡文莱斯里巴加湾市，汉语有多火？ “目前文莱斯里巴加湾市所有中学开设汉语课程的比例 达到了36%，且这一数字还在持续上涨。”常驻文莱华文中 学、来自中国广西南宁市的汉语教师张清赋这样说。此外， 为满足更多普通民众想要了解和学习汉语的需求，文莱广播 公司Radio Brunei还推出免费线上汉语课程，从最基础的声 调开始教起，有清晰的真人发音以及生动的情境教学，可以 让人在短时间内掌握所有中文问候语。在老挝，包含汉语课 程在内的华文教育已被纳入老挝国家教育体系，涵盖了幼儿

China Story 园至高中各个阶段。在老挝最大的华文学校——寮都公学， 华裔学生仅占20%，老挝裔学生则占了大多数。据老挝国立 大学官网显示，在2021年3月的《考生高考志愿调查报告》 中，选择该校中文专业的意向比例依然高居榜首，这在一定 程度上反映了老挝学子对中文专业的青睐程度。 亚洲基金会调查显示，53%的马来西亚受访者认为中文 是孩子们最应该学习的外语，随着人们对汉语的不断重视， 预计到2025年，马来西亚境内使用汉语的人数将达到使用 英语者的3倍。 随着中国与菲律宾的人文交流不断增加，汉语课堂不仅 走进菲律宾学校内，还自2019年4月开始走进了菲律宾的新 闻部。菲律宾大学孔子学院菲方院长洛德丝·内波穆塞诺在 2021年4月10日的培训课程上表示：“目前菲中两国新闻从 业人员的交流越来越多，学习汉语亦成为菲律宾记者们的迫 切需求。随着报名培训的员工不断增多，到了后期，我们还 会相继增开更多的班级和课程以满足需求。”而菲律宾新闻 部行政主管格伦·奥坎波也介绍道，学习汉语是新闻部员工 主动提出的，当菲方工作人员需要同中国不同部门的人打交 道时，这些基础语言技能就能派上大用场。

66 CM

时下，东南亚“汉语热”正蓬勃发展，但其尚存的短板 依旧需要关注与补齐。中国华侨大学华文学院教授陈旋波表 示，目前，东南亚汉语教学存在教育者年龄普遍偏大、资深 汉教人才青黄不接，以及汉语教育标准不统一等问题。这些 将影响汉语教学的整体大环境，不利于汉语的国际化发展。 但展望未来，对汉语学习在东南亚的发展，当地教育者 们依旧充满信心。 而我们也始终相信，只要汉语教育始终秉持中华文化和 平发展、友好交流的内涵，搭乘中国经济发展的顺风车，就 一定能让更多人了解汉语，学习汉语，进而了解中国。

>> 来自马来西亚（左）以及印尼（右）的选手在参加由中国举办的汉语竞赛

汉语为啥火了呢？ 当汉语成为人们的一种主动选择时，我们不禁想要探究 其背后的原因。除去中华文化本身自带的巨大魅力外，汉语 为何能吸引众多东盟国家的普通人呢？ 学习汉语有“钱”途无疑是最重要的原因之一。中国— 东盟区域在经贸方面的交流越来越密切，很多东盟国家都希 望搭上中国经济发展的快车，在这个过程中，汉语是重要的 工具。随着中资进驻东南亚国家的比例越来越高，懂汉语的 人才在用人市场上愈发“炙手可热”。正如一些新加坡家长 指出的那样“掌握汉语能让孩子站在更好的起点”，因为这 往往意味着更多的就业机会和更好的发展前景。 以缅甸为例，随着中国成为缅甸最大的贸易伙伴，其国 内各行业对汉语人才的需求一度不断增加。“在缅甸，会汉 语的职员，工资要比不会汉语的至少高2倍。且缅甸应届大 学毕业生会说简单汉语就可以找到月薪50万~70万缅币(约合 人民币2500元~3200元)的工作。”缅中友好交流协会执行 主席李伯波曾表示。 而在老挝，从打着川味招牌的餐厅，到用中文发布的中 企招工启事；从制作中国红木家具的老挝厂房，到山峦间的 中老铁路施工现场……中国元素更是无处不在，熟练使用汉 语变得愈发重要。 其次在于文化因素。近年来，众多优秀国产剧、电影、 小说等文化产品“出海”东南亚成为一股势不可挡的潮流趋 势。而出于更好地理解剧情等目的，很多东南亚网友纷纷自 发学习汉语、苦练中文，例如泰国的民间字幕组专门在博客 上免费开设了影视剧汉语单词教学，用泰语解释汉语单词， 拼音、释义、例句一应俱全；而为了听懂中国相声中的“包 袱”，作为“相声迷”的越南小伙阮西聪参加了线上中文培 训班，现在的他不仅能够进行基本的汉语对话，就连口音也 带上了“儿化音”，令人忍俊不禁。

《汉语桥》

ผู้เข้าแข่งขันชาวมาเลเซีย(ซ้าย) และ ชาวอินโดนีเซีย (ขวา) ในรายการแข่งขัน “สะพานสู่ภาษาจีน”

>> 桂林电子科技大学承建的首家孔子学院在柬埔寨成立——即，柬埔寨国立马 德望大学孔子学院 (来源：《高棉日报》)

่ แห่งแรกในกัมพู ชา “สถาบันขงจื่อมหาวิทยาลัยพระตะบอง” สถาบันขงจือ ที่ด�ำเนินการโดยมหาวิทยาลัยเทคโนโลยีอิเล็กทรอนิกส์กุ้ยหลิน (ภาพ: The Cambodia Daily)

>> 文莱学生在文莱斯里巴加湾市参加中国文化节（来源：新华社）

เด็กนักเรียนชาวบรูไนเข้าร่วมกิจกรรมเทศกาลวันวัฒนธรรมจีนที่ กรุงบันดาร์เสรีเบกาวัน (ภาพ: Xinhua News)

31

จีน-อาเซียน แบ่งปันประสบการณ์บรรเทาความยากจน มุ่งสู่เส้นทางการพัฒนาทีย ่ ั่งยืน ผู้เขียน กวน ชิวอวิ้น นิตยสาร CAP

พื้นที่ชนบทอันห่างไกลบนเกาะมินดาเนาในฟิลิปปินส์ เกาะโกโมโดที่ถูกทิ้ง ร้างในอินโดนีเซีย หมูบ่ า้ นยากจนล้าหลังในกัมพูชา ชุมชนชาวดอยในเชียงรายซึง่ มีประชากรที่ได้รับการศึกษาไม่ถึง 8% ในไทย ...“ความยากจนข้นแค้น” เคย เป็นภาพจ�ำของสถานที่ซึ่งมีทัศนียภาพอันงดงามแต่วิถีชีวิตความเป็นอยู่ล้าหลัง เหล่านี้ เมื่ออาเซียนต้องการแสวงหาแนวทางการบรรเทาความยากจนและการ พัฒนา จีนซึ่งเป็นประเทศข้างเคียงและอยู่ในขั้นตอนการพัฒนาที่คล้ายคลึงกัน ดูจะเป็นต้นแบบที่เหมาะสมที่อาเซียนสามารถน�ำมาปรับใช้ได้ นอกจากนี้ ความพยายามในช่วงทีผ่ า่ นมายังได้พสิ จู น์ให้เห็นแล้วว่า การเดิน หน้ากระชับความสัมพันธ์คเู่ จรจา การดึงศักยภาพของชุมชนในท้องถิน่ และการ เสริมสร้างความร่วมมือทางอุตสาหกรรมระหว่างจีนและอาเซียน ก�ำลังช่วยเร่งให้ กระบวนการบรรเทาความยากจนของแต่ละประเทศเป็นไปอย่างมีประสิทธิผล จีน-อาเซียน ร่วมกันแก้ไขปัญหาความยากจน บนเส้นทางการพัฒนาที่ ยั่งยืน ช่วงไม่กี่ปีที่ผ่านมา ประเทศในอาเซียนได้เรียนรู้ประสบการณ์การแก้ไข ปัญหาความยากจนมากมายจากจีน ตั้งแต่การบรรเทาความยากจนผ่านการ ผลักดันภาคอุตสาหกรรม การส่งเสริมการท่องเที่ยว การพัฒนาวิทยาศาสตร์ เทคโนโลยีไปจนถึงการใช้ประโยชน์จากอินเทอร์เน็ต โมเดลการขจัดความยากจน แบบตรงจุดของจีนได้ถกู น�ำมาใช้งานจริงแล้วในหลายพืน้ ที่ ท�ำให้ผคู้ นในอาเซียน เข้าถึงภูมปิ ญ ั ญาและความสามารถในการบรรเทาความยากจนของจีนมากยิง่ ขึน้ หากใครทีไ่ ด้ตดิ ตามข่าวความส�ำเร็จในการขจัดความยากจนของจีน จะต้อง เคยได้ยนิ ค�ำกล่าวทีว่ า่ ‘ช่วยลดความยากจน เกือ้ หนุนอุตสาหกรรม น�ำพาผูค้ น ไปสู่ชีวิตที่ดี’ หมู่บ้านสวายอัมเพีย พื้นที่นำ� ร่องโครงการความร่วมมือเพื่อช่วย บรรเทาความยากจนในกัมพูชาของจีน ถือเป็นหนึ่งในชุมชนตัวอย่างที่สะท้อน ให้เห็นถึงค�ำกล่าวนี้ได้เป็นอย่างดี เมือ่ ก้าวเข้ามาใน ‘หมูบ่ า้ นสวายอัมเพีย’ สิง่ แรกทีจ่ ะได้เห็นคือโรงงานใหม่ เอี่ยม 2 หลัง สถานที่ต้ังของวิสาหกิจชุมชน ที่ทีมโครงการจากจีนและรัฐบาล กัมพูชาร่วมกันสร้างขึ้น ชาวบ้านที่นี่ส่วนใหญ่เป็นคนพิการ สตรี เด็กและคนชรา ทีมโครงการจึงได้เสนอให้ชาวบ้านเข้ามามีส่วนร่วม โดยการน�ำแปลงที่ดินส่วน หนึ่งมาสร้างเป็นโรงงานผลิตน�้ำยาท�ำความสะอาด จ�ำนวน 2 หลัง ปัจจุบัน

32

โรงงานดังกล่าวมีก�ำลังการผลิตสูงสุดอยู่ที่ 1.5 แสนขวดต่อปี มูลค่าการผลิต 25,000 ดอลลาร์สหรัฐ จากการปรับปรุงคุณภาพผลิตภัณฑ์อย่างต่อเนื่อง คาดว่าค�ำสั่งซื้อจากทั่วโลกจะตามมามากขึ้น อีกด้านหนึ่งที่ ‘หมู่บ้านแห่งหนึ่งในจังหวัดกว๋างนาม’ ของเวียดนาม ชาวบ้านได้เริ่มหันมาจ�ำหน่ายสินค้าผ่านช่องทางออนไลน์และการไลฟ์สด “ปัจจุบันทีมช่วยเหลือจากจีนได้สร้างศูนย์ปฏิบัติการบรรเทาความยากจนด้วย อีคอมเมิร์ซ 2 แห่งขึ้นในหมู่บ้านในกว๋างนาม พร้อมทั้งสอนเทคนิคการไลฟ์สด และการขายผ่านอีคอมเมิรซ์ ให้แก่ชาวบ้าน ท�ำให้รายได้ของผูค้ นในท้องทีเ่ พิม่ ขึน้ ต่อเนือ่ งทุกปี” รองศาสตราจารย์ตงิ จ้งเซิง่ จากวิทยาลัยการเงินเวียดนาม กล่าว นอกจากนี้ ทางการเวี ย ดนามยั ง ได้ ร ่ ว มมื อ กั บ ‘ลาซาด้ า ’ เปิ ด ตั ว ‘ร้านค้าบรรเทาความยากจนในต่างประเทศ’ ช่วยให้ผลิตผลทางการเกษตรของ เกษตรกรในท้องถิน่ เช่น มะม่วง มันส�ำปะหลัง ยางพารา และเม็ดมะม่วงหิมพานต์ มีช่องทางจัดจ�ำหน่ายไปยังต่างประเทศมากขึ้น ช่วยเพิ่มรายได้ให้กับชาวบ้าน ในท้องที่ ‘โรงเรียนกลางทุง่ นา’ เป็นโมเดลการบรรเทาความยากจนแนวใหม่ที่ Sulis Jorini อธิบดีกรมพัฒนาชนบท กระทรวงหมูบ่ า้ น การพัฒนาพืน้ ทีท่ รุ กันดารและ การอพยพถิ่นฐานของอินโดนีเซีย (Ministry of Village, Development of Disadvantaged Region and Transmigration) ให้ความสนใจอย่างมาก หลัง จากได้เดินทางไปดูงานที่อำ� เภอหรงอัน เมืองหลิ่วโจว ประเทศจีน เมื่อปี 2020 Sulis Jorini กล่าวว่า แนวทางการแก้ไขปัญหาความยากจนของจีนนั้นจะ ให้ความส�ำคัญกับ ‘การบรรเทาความยากจน เริ่มต้นจากการศึกษา’ โดยใช้ “ผืนนา” เป็นเสมือนห้องเรียน สอนองค์ความรู้ทางการเกษตรยุคใหม่ให้กับ เกษตรกร ซึ่งในอนาคตอินโดนีเซียจะได้น�ำโมเดลนี้ไปปรับใช้ด้วยเช่นกัน ขณะเดียวกัน หลังจากได้เรียนรูป้ ระสบการณ์บรรเทาความยากจนด้วยการ ส่งเสริมการท่องเที่ยวจากจีน ‘บ้านจะแล’ ในจังหวัดเชียงรายได้อาศัยน�้ำตก ห้วยแม่ซา้ ยในเขตป่าสงวนข้างเคียงในการพัฒนาแหล่งท่องเทีย่ วชุมขน พลิกโฉม หมูบ่ า้ นทีเ่ คยล้าหลังให้กลายเป็นแหล่งท่องเทีย่ วแห่งใหม่ จนท�ำให้ปจั จุบนั รายได้ เฉลี่ยต่อปีของคนในท้องที่เกินกว่า 13,000 บาท เมื่อเข้าสู่ยุคแห่งการพัฒนาอย่างยั่งยืน จีนและอาเซียนต่างตระหนักดีว่า มี เพียงการยึดมั่นในแนวคิดการบรรเทาความยากจนบนเส้นทางการพัฒนาอย่าง

ยัง่ ยืนเท่านัน้ ทีจ่ ะท�ำให้ผคู้ นทีป่ ระสบปัญหาความยากจนในภูมภิ าคจีน-อาเซียน สามารถร่วมแบ่งปันผลแห่งการพัฒนาร่วมกัน และส่งต่อผลการพัฒนานี้ไปยัง รุ่นต่อไปได้

>> “东盟来华考察团”在参观广西南宁新江镇“摘帽”贫困村

่ มชมหมู่บ้านที่ประสบความส�ำเร็จ คณะจากอาเซียน เดินทางไปเยีย ในการแก้ไขปัญหาความยากจน ในต�ำบลซินเจียง นครหนานหนิง เขตฯกว่างซีจ้วง ประเทศจีน

จะท�ำอย่างไร เมื่อคนกลับมายากจนอีกครั้งเพราะโควิด? ส�ำหรับงานด้านการบรรเทาความยากจน การช่วยเหลือผูค้ นให้หลุดพ้นจาก “ความยากจนเชิงสัมบูรณ์” (Absolute Poverty) ยังไม่ใช่บทสรุปความส�ำเร็จ เนื่องจากผู้คนยังมีโอกาสกลับมายากจนได้อีกจากภาวะฉุกเฉินด้านสาธารณสุข ต่างๆ จากสถานการณ์ที่ท่ัวโลกยังคงมีจ�ำนวนผู้ติดเชื้อโควิด-19 เพิ่มขึ้นอย่าง ต่อเนื่อง การกลับมายากจนอีกครั้งเพราะโควิด ก�ำลังเป็นประเด็นปัญหาส�ำคัญ ที่กระทบต่องานด้านการบรรเทาความยากจนทั่วโลก และจ�ำเป็นต้องได้รับการ แก้ไขโดยด่วน ตามรายงานของกองทุนการเงินระหว่างประเทศ (IMF) เมือ่ เดือนมี.ค.2564 จากผลกระทบของโควิด-19 ภาพรวมเศรษฐกิจในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ยังคง น่าเป็นห่วง ระดับการบริโภคของบางประเทศในภูมิภาคลดกลับไปสู่ระดับเส้น มาตรฐานความยากจนในอดีต กลุ่มคนที่ได้รับผลกระทบจากโควิดจนกลับมา ยากจนอีกครั้งอาจมีมากถึง 30 ล้านคน สถานการณ์การแพร่ระบาดที่เกิดขึ้น อย่างฉับพลัน การกระจายตัวทีร่ วดเร็วและยากต่อการรับมือ ล้วนแต่มสี ว่ นท�ำให้ ปฏิบัติการบรรเทาความยากจนท�ำได้ยากล�ำบากขึ้น แม้ว่าสถานการณ์จะไม่เป็นไปในทิศทางที่ดีนัก แต่ผู้ที่คลุกคลีกับการแก้ไข ปัญหาความยากจนในอาเซียนมาเป็นเวลานานก็ยังเชื่อมั่นในการแก้ไขปัญหา ความยากจนท่ามกลางสถานการณ์โควิด “การกลับมายากจนอีกครั้งเพราะ โควิดเป็นปัญหาร่วมกันของทั่วโลก ตราบใดที่แต่ละประเทศร่วมกันเสริมสร้าง ความร่วมมือและแบ่งปันประสบการณ์บนพื้นฐานของการป้องกันและควบคุม การแพร่ระบาด โดยเฉพาะการส่งเสริมให้มกี ารน�ำเทคโนโลยีไปใช้ในอุตสาหกรรม ทีเ่ กีย่ วข้องกับการลดปัญหาความยากจน ชีวติ ของผูค้ นจะได้รบั การคุม้ ครองและ ยกระดับ” Isabel บรรณาธิการ นสพ. Manila Bulletin ในฟิลิปปินส์ กล่าว ในประเด็นนี้ มาตรการรับมือการกลับมายากจนอีกครั้งเพราะโควิดของ มาเลเซียและฟิลิปปินส์นับว่ามีความน่าสนใจ รัฐบาลมาเลเซียได้จัดให้มีจุด ตรวจสอบข้อมูลในแต่ละชุมชน เพื่อบันทึกข้อมูลของผู้ที่ได้ผลกระทบจากโควิด มอบเงินช่วยเหลือและท�ำประกันให้กับประชาชน ช่วยยกระดับมาตรฐานการ ครองชีพขั้นต�่ำของผู้ที่ได้รับผลกระทบ ด้านฟิลปิ ปินส์ได้นำ� เทคโนโลยีขา้ วลูกผสมสายพันธุ์ “Green Super Rice” (GSR) จากจีนมาพัฒนาปรับปรุงให้เหมาะสมกับสภาพพื้นที่ ซึ่งมีดินภูเขาไฟที่มี แร่ธาตุอดุ มสมบูรณ์และสภาพภูมอิ ากาศแบบมรสุมเขตร้อน หลังจากทีเ่ ทคโนโลยี ดังกล่าวถูกน�ำมาใช้ ส่งผลให้ขา้ วทีบ่ านาเวให้ผลผลิตสูงถึง 2.4 ล้านตันต่อปี แม้วา่ ต่อมาจะเผชิญกับวิกฤตโควิด แต่รายได้ของเกษตรกรยังคงเพิม่ ขึน้ อย่างต่อเนือ่ ง

ส�ำหรับประเทศจีน ปรากฏการณ์การกลับมายากจนอีกครั้งหลังโควิด ส่วน ใหญ่เกิดขึน้ ในพืน้ ทีช่ นบทและพืน้ ทีภ่ าคกลางและภาคตะวันตกทีเ่ คยหลุดพ้นจาก ความยากจนมาแล้ว ซึง่ ทางการจีนได้ดำ� เนินงานด้านทีเ่ กีย่ วข้องโดยยึดหลักการ พื้นฐานของ “การรับประกันคุณภาพชีวิต รับประกันค่าจ้าง และการรับประกัน การด�ำเนินงาน” มอบสิทธิพิเศษให้กับสถานประกอบการที่ด�ำเนินงานด้านการ บรรเทาความยากจน ให้สามารถขอคืนเงินหรือเลื่อนการช�ำระเบี้ยประกันสังคม ออกไปได้ ตลอดจนสนับสนุนให้คนจนที่ไม่สามารถออกไปท�ำงานนอกบ้านได้ ลงมือท�ำแปลงเกษตรและจัดเวิรค์ ช็อปภายในพืน้ ทีท่ มี่ อี ยู่ ซึง่ เป็นโครงการทีล่ งทุน น้อย ใช้ระยะเวลาสั้นและเห็นผลเร็ว การบรรเทาความยากจนเป็นงานทีก่ นิ เวลาต่อเนือ่ งยาวนาน ผลกระทบจาก โควิด ภัยพิบัติทางธรรมชาติ โรคภัยไข้เจ็บ และการขาดองค์ทักษะความรู้ ล้วน แต่สง่ ผลให้ปจั จุบนั อัตราการกลับมายากจนโดยรวมทัว่ โลกยังคงอยูใ่ นระดับทีส่ งู อยู่ จึงจ�ำเป็นอย่างยิง่ ทีจ่ ะต้องมีกลไกก�ำกับดูแลทีเ่ หมาะสมและได้ผลในระยะยาว จะท�ำอย่างไรให้ม่ันใจได้ว่า ผลลัพธ์ของการลดความยากจนจะคงอยู่ได้ใน ระยะยาว และป้องกันความเสี่ยงของการกลับไปสู่ความยากจนในอนาคต จาง ลี่จวิน คณบดีคณะเศรษฐศาสตร์ มหาวิทยาลัยชนชาติจีน (Minzu University of China) และ ผูอ้ ำ� นวยการบริหารสถาบันพัฒนาชายแดนและยกระดับคุณภาพ ชีวิตของจีน (China Institute for Vitalizing Border Areas and Enriching the People) กล่าวว่า ในแง่หนึง่ เราต้องกระตุน้ การมีสว่ นร่วมของคนจนในพืน้ ที่ ปรับปรุงทักษะการผลิตและศักยภาพในการแข่งขันของพวกเขาผ่านการฝึกอบรม คุณภาพการท�ำงาน การฝึกฝนทักษะอาชีพ และการบ่มเพาะองค์ความรูท้ างธุรกิจ ใช้ประโยชน์จากทรัพยากรที่ยังไม่ได้ถูกน�ำมาใช้งาน รวมถึงสร้างกลไกการช่วย เหลือต่างๆจากภายนอกเข้ามาช่วยส่งเสริมกลไกบรรเทาความยากจนภายในท้อง ที่ ขณะเดียวกัน ต้องไม่หยุดพัฒนาต่อยอด ค้นหาวิธีที่เหมาะสมในการลดความ ยากจน ปรับปรุงระบบและกลไกในการด�ำเนินนโยบายเพื่อให้บรรลุผลส�ำเร็จ ในทางปฏิบัติ อุดช่องโหว่ของการบรรเทาความยากจนในภาคอุตสาหกรรม ใช้ กองทุนบรรเทาความยากจนให้เกิดผลประโยชน์สูงสุด ตลอดจนเร่งแสวงหา โมเดลการพัฒนาในรูปแบบการเปลี่ยนทรัพยากรให้เป็นสินทรัพย์ เปลี่ยนเงิน ทุนเป็นหุ้น และเปลี่ยนให้เกษตรกรกลายเป็นผู้ถือหุ้น ความยากจนเป็นเสมือนโรคร้ายที่มนุษยชาติหวังจะรักษาให้หายขาด การ ขจัดความยากจนให้หมดสิ้นไปนับเป็นความปรารถนาที่ผู้คนต่างมุ่งแสวงหา อย่างไม่รู้จักเหน็ดเหนื่อย ส�ำหรับทั่วโลกแล้ว เรื่องราวการขจัดความยากของ จีนและอาเซียน ไม่ได้เป็นเพียงแค่เรื่องเล่าแห่งความส�ำเร็จ แต่เป็นดั่งความ หวังและอนาคต จีนและอาเซียนจะมุ่งมั่นแบ่งปันทฤษฎีและแนวทางปฏิบัติใน การบรรเทาความยากจนกับทั่วโลกต่อไป เผชิญกับความท้าทายใหม่ของการ จัดการความยากจนทั่วโลก เพื่อร่วมสร้างชุมชนแห่งโชคชะตาร่วมกันที่ไร้ความ ยากจนอย่างยั่งยืน

>> 中国“摘帽”贫困户代表韦庆成向“东盟来华考察团”分享脱贫经验

ผู้แทนชุมชนพู ดคุยแบ่งปันประสบการณ์การแก้ไขปัญหาความยากจน กับคณะจากอาเซียนที่เดินทางมาศึกษาดูงานในจีน

33

共享减贫经验，中国—东盟 走顺可持续发展之路 文/东博社记者 关秋韵 从菲律宾闭塞偏僻的棉兰郊区到印尼人烟荒寂的科莫多 岛，从柬埔寨贫穷落后的下山村到泰国受教育率不足8%的 清莱山区，“穷困”曾经是这些风景秀丽却经济落后地区的 标签之一。当东盟国家把减贫脱困、寻求发展的目光投向世 界时，与他们毗邻而居、发展阶段相近的中国，在减贫路上 的实践与经验似乎更具有参考价值。 而时间也在向世人证明，中国—东盟通过加强政策对 话、挖掘贫困地区潜力、优化产业合作等方式，正有效推动 着各自的减贫进程。 步入可持续发展时代下的中国—东盟减贫合作 近年来，中国减贫经验频频输出东盟，从产业扶贫到旅 游扶贫、从传播科学技术到搭乘互联网的东风，中国精准脱 贫模式在当地得到推广，越来越多东南亚人民切实感受到中 国减贫经验中的智慧和力量。 对中国扶贫成就有所了解的人都听过“扶贫扶产业，扶 出好生活”这句话，这个道理对于作为中柬减贫项目试点的 柬埔寨斯瓦安普村的村民来说也并不陌生。走进村寨，首先 映入眼帘的是两栋崭新的厂房，这是中国项目组与柬埔寨政 府共建的村办企业。村里以残疾人、居家妇女、老人幼童居 多，项目组便组织农户以土地入股方式参与，建起了两座洗 洁精加工厂，目前最高年产洗洁精量达到15万瓶，年产值可 达2.5万美元，产品质量不断提升后，世界各地的订单还源 源不断地“飞来”。 而当越南广南省美宁村邂逅了“直播电商带货”的中 国经验后，产业扶贫的火花再次被擦出。“目前，中国扶贫 组在广南省美宁村已经建设了2家电商消费扶贫运营中心， 中国专家们手把手将电商销售与视频直播的新技术教给当地 村民，村民们的收入正逐年提高。”越南财政学院副教授丁 仲盛介绍道，此外，越南还与Lazada跨境电商平台共同探 索了“海外扶贫驻点商店”合作模式，将越南本地贫困农户 的芒果、木薯、橡胶、腰果等农产品借助互联网销往世界各 地，销售渠道与市场拓宽后，增收自然不成难题。 自印尼农村、落后地区发展和移民部农村发展司总司长 苏利斯约里尼在2020年走访了中国柳州市融安县后，“农民 田间学校”的新型脱贫模式就给他留下了深刻的印象。苏利 斯约里尼表示，中国扶贫策略讲究“扶贫先扶智”，以“田 间”为课堂，向农民们推广现代化农业技术，未来印尼乡村 也将建立更多的“农民田间学校”。而泰国北部清莱的Cha Lae村吸收了中国“精准旅游扶贫”经验后，依托周边森林 保护区的Huey Mae Sai瀑布，大力发展乡村旅游，使得曾 经破旧的村落摇身一变成了旅游新村，当地村民年均收入也 早已超过1.3万泰铢（约合人民币2772元）。 步入可持续发展时代下的中国—东盟已然意识到，只有

34

>> 来自中国的“绿色超级稻”技术出海菲律宾，成功为菲律宾稻谷提质增产

เทคโนโลยีข้าวลูกผสมสายพั นธุ์ “Green Super Rice” (GSR) จากจีน ช่วยเพิ่ มผลผลิตให้กับเกษตรกรในฟิลิปปินส์

以“可持续发展”的价值理念去践行减贫脱困事业，才能让 更多中国—东盟区域的贫困人口共享发展成果，并让这份成 果不断延伸流传，造福后代。 因“疫”返贫 问题何解？ 对于减贫工作而言，仅仅让贫困人群脱离“绝对贫困” 还未到达“圆满结局”的终点，后续因为各种公共突发事件 而导致的再度“返贫”风险仍然存在。面对世界每天依旧在 跳动上升的新冠肺炎病例确诊数字，因“疫”返贫无疑是当 前摆在全球减贫脱困事业面前亟待解决的一道难题。 根据国际货币基金组织（IMF）在2021年3月数据显示， 受新冠肺炎疫情影响，目前东南亚区域的整体经济形势仍不 容乐观，区域内一些国家的消费水平甚至已经回落到之前的 贫困线标准，因“疫”返贫的人数可能增至3000万。且疫 情具有突如其来、迅速蔓延、猝不及防的特点，这无形中也 提高了减贫脱困工作的难度系数。 虽然情况仍不乐观，但常年关注并致力于东盟减贫脱困 事业的人士依然饱有信心。“因‘疫’返贫是全世界共同面

>> 正在建设中的中马钦州产业园区特色扶贫小镇概念图

แบบแปลนหมู่บ้านบรรเทาความยากจนที่ก�ำลังอยู่ระหว่างการก่อสร้าง ภายในนิคมอุตสาหกรรมจีน(ชินโจว)-มาเลเซีย

>> “东盟来华考察团”柬埔寨代表在广西金穗农业集团的香蕉种植地前拍照留念

ตัวแทนจากกัมพู ชาถ่ายภาพกับสวนกล้วยของกลุ่ม Guangxi Jinsui Agriculture Group ขณะเดินทางมาดูงานในจีน

临的困难，但只要在做好疫情防控的基础上加强各国的合作 与经验分享，特别是提升与减贫相关产业的科技附加值，人 们生活依然可以得到保障与提升。”菲律宾《马尼拉公报》 主编伊莎贝尔真切坦言。 在这一点上，马来西亚与菲律宾针对因“疫”返贫的治 理经验值得人们借鉴。马来西亚政府在每个社区成立了专门 的信息监察窗口，对因“疫”返贫人口信息明确记录，除了 提供疫情倾斜性扶持基金的补贴外，还为监测对象购买一定 比例的贫困商业保险,提高监测对象的最低生活保障水平；菲 律宾则与中国展开合作，在引进中国“绿色超级稻”的杂交 技术基础上，根据菲律宾高温多雨、火山灰丰富肥沃的地理 特点进行改良，新技术在当地试验推广后，其国内的巴纳维稻 米一年净增产量达到240万吨，即使在疫情发生后，农民收入 依然稳步小幅上涨。 对于中国来说，因“疫”返贫现象主要存在于广大农村 和中西部区域已脱贫地区。中国政府则主要以“保民生、保工 资、保运转”的基本原则开展相关工作，给予承担扶贫任务的 企业返还或缓缴社保费等优惠，鼓励帮助无法外出务工的贫困 群众利用自有田地发展小庭院项目、小养殖项目、小作坊项目

等“短平快”项目规划等。 总体而言，减贫脱困是一项长远且持久的事业，除因 “疫”返贫外，受自然灾害、罹患重病、或个人知识技能较 低等因素的影响，当前全球的总体返贫率仍然居高不下。这 个时候，提出一个合理长效的治理机制就显得尤为重要。 针对未来如何巩固减贫成果，防范返贫风险，中央民 族大学经济学院院长、中国兴边富民战略研究院执行院长 张丽君表示，一方面，要激活内生动力。要唤醒贫困群众的 主体意识，通过劳动素质培养、职业技能培训、经营意识再 造等方式，提升贫困群众的生产技能和竞争能力，激活贫困 地区的沉睡资源，构建外部多元扶贫与内部自我脱贫的互动 机制；另一方面，要增强造血功能。找准减贫路子，完善体 制机制，在精准施策上出实招、在精准推进上做实功、在精 准落地上见实效，补齐产业扶贫短板，用足用活产业扶贫资 金，积极探索资源变资产、资金变股金、农民变股东的发展 模式。 贫困是人类一直想要解决的顽症，消除贫困是人类孜 孜以求的理想。对于世界来说，中国—东盟的脱贫故事不仅 是一个关于成功的故事，更是一个关于希望和未来的故事。 大道不孤，天下一家，中国—东盟将继续携手全人类分享减 贫理论和实践，一道迎接全球贫困治理的全新挑战，为构建 一个没有贫困、可持续发展的人类命运共同体写下温暖的注 脚。

35

66 CM

20

Movement

Culture

66 CM

มนต์เสน่ห์แห่งกลองกับวิถีชาว ‘เยียนตุน’

ผู้เขียน เฝิง ฮุ่ยหนิง นิตยสาร CAP

งานฉลองเทศกาลตรุษจีนที่ตำ� บลเยียนตุน เริ่มต้นขึ้นในเดือน 12 ตาม ปฏิทินจันทรคติจีน เสียงกลองที่ดังกึกก้องไปทั่วบริเวณ อาจฟังดูอึกทึก ครึกโครม แต่ส�ำหรับชาวบ้านต�ำบลเยียนตุนแล้ว นี่คือภาพของการฉลอง ตรุษจีนที่บ้านเกิด! กลองเยียนตุนกับธรรมเนียมรับตรุษจีน เมือ่ วันที่ 23 เดือน 12 ซึง่ เป็นวันเริม่ ต้นเทศกาลตรุษจีนมาถึง ชายหนุม่ หลายคนช่วยกันขนย้าย ‘กลองเยียนตุน’ ขนาดสูงกว่าตัวคน จากในห้องเก็บ ของออกมายังลานกลางหมู่บ้าน ชาวบ้านที่เหน็ดเหนื่อยจากการท�ำไร่นามา ทัง้ ปีได้มารวมตัวกัน จับกลุม่ รอรับชมการแสดงด้วยท่าทีตนื่ เต้น ทันทีทเี่ สียง แรกของกลองเยียนตุนเริ่มบรรเลงขึ้น ถือเป็นสัญญาณบ่งบอกว่า เสียงลั่น กลองฉลองตรุษจีนนี้จะยังคงดังต่อเนื่องในต�ำบลเยียนตุนไปจนกระทั่งสิ้น สุดเทศกาลหยวนเซียว... “เดิมทีกลองเยียนตุนมีไว้ใช้ขับไล่ทูตผีปีศาจและใช้ส�ำหรับฝึกทหาร” เมือ่ ถามถึงทีม่ าทีไ่ ปของกลองเยียนตุน คนเฒ่าคนแก่ทนี่ มี่ กั จะเริม่ ต้นเล่าจาก แง่มุมด้านภูมิศาสตร์ ประวัติศาสตร์และประเพณีท้องถิ่น กลองเยียนตุนถูกสืบทอดกันมาในแถบหมู่บ้านชนเผ่าจ้วงและชนเผ่า ฮัน่ ซึง่ ตัง้ อยูท่ ตี่ ำ� บลเยียนตุน อ�ำเภอหลิงซาน เขตปกครองตนเองกว่างซีจว้ ง มาเป็นเวลายาวนานนับพันปีแล้ว เดิมทีใช้เป็นเพียงเครื่องมือขับไล่สัตว์ร้าย จนกระทัง่ ถึงสมัยปลายราชวงศ์หมิงทีเ่ กิดศึกสงครามขึน้ บ่อยครัง้ เพือ่ ป้องกัน การรุกรานจากข้าศึก จึงจ�ำเป็นต้องสร้างหอสังเกตการณ์ขึ้นบน ‘ยอดเขา เยียนตุน’ ซึ่งเป็นแนวเขากั้นระหว่างหมู่บ้านชนเผ่าหนานเยว่ (Nanyue) ซีโอว (Xi’ou) และลัว่ เยว่ (Luoyue) บริเวณชายแดนกวางตุง้ กับกว่างซี เมือ่ มีภัยคุกคามจากข้าศึกหรือเกิดเหตุร้ายแรงขึ้น พวกเขาจะจุดไฟและตีกลอง เป็นการส่งสารเตือนภัยระหว่างหมู่บ้าน นี่จึงเป็นที่มาของชื่อ ‘กลองเยียน ตุน’ ต่อมาเมื่อภัยสงครามและสัตว์ดุร้ายลดน้อยลง การตีกลองเยียนตุนจึง แปรเปลีย่ นมาเป็นส่วนหนึง่ ของประเพณีฉลองตรุษจีนอย่างทีเ่ ห็นกันทุกวันนี้

กลองเยียนตุนกับธรรมเนียมรับตรุษจีน หนึ่งในธรรมเนียมฉลองตรุษจีนของชาวเยียนตุนคือ ‘การลั่นกลอง’ ก่อนถึงวันที่ 30 เดือน 12 คืนส่งท้ายปีเก่าตามปฏิทินจันทรคติจีน ชาวบ้านในต�ำบลเยียนตุนจะลั่นกลองสร้างบรรยากาศครื้นเครงเป็นการอุ่น เครือ่ งต้อนรับเทศกาล ทัง้ ยังเป็นเหมือนการส่งจดหมายเชือ้ เชิญไปยังหมูบ่ า้ น ข้างเคียง ก่อนที่ ‘การแข่งขันประชันกลอง’ ซึ่งเป็นอีเว้นท์หลักประจ�ำปีจะ เริ่มต้นขึ้นในวันที่ 30 เดือน 12 และไปสิ้นสุดในวันขึ้น 15 ค�ำ่ เดือนอ้าย หรือ คืนเทศกาลหยวนเซียว ช่วงตรุษจีนชาวบ้านมักอยู่ว่างไม่มีอะไรท�ำ จึงมารวมตัวกันจัดการ แข่งขันประชันกลองระหว่างหมูบ่ า้ นขึน้ พอฟ้าเริม่ มืด หนุม่ ๆก็เริม่ ย้ายกลอง มาไว้กลางลาน และเริ่มลั่นกลองเป็นการส่งสาสน์ “ท้าดวล” ไปยังหมู่บ้าน ข้างเคียง อีกหมู่บ้านหนึ่งเมื่อได้ยินก็จะลั่นกลองกลับเป็นการ “รับค�ำท้า” หมู่บ้านที่เหลือก็ทยอยเข้าร่วมการแข่งขันตามกันมา ดึกแล้ว แต่เสียงกลองยังคงไม่แผ่วลง มือกลองที่เหนื่อยล้าคอยผลัด เปลีย่ นกันไปพักผ่อน ด้านเจ้าภาพจัดเตรียมโต๊ะจีนไว้รองรับแขก จ�ำนวนโต๊ะ น้อยทีส่ ดุ หลักสิบ มากสุดหลักร้อยตามจ�ำนวนแขกทีม่ าร่วมงาน บรรยากาศ สนุกสนานครืน้ เครง หลังจากฟ้าสว่าง ศึกแห่งการประชันกลองก็สนิ้ สุดลง ทัง้ ผู้แข่งขันและผู้ชมต่างจับมือพูดคุยอย่างเป็นกันเอง น�ำบ๊ะจ่าง ขนมข้าว เนื้อ แดดเดียว และเหล้าจากที่บ้านมาร่วมดื่มฉลองด้วยกัน >> 鼓队比赛（摄影：曾开宏）

การแข่งขันประชันกลอง (ภาพ: เจิง ไคหง)

TIPS:

‘กลองเยียนตุน’ มีขนาดเส้นผ่านศูนย์กลาง 1.3-1.8 เมตร สูง 2-3 เมตร มีนำ�้ หนักตัง้ แต่ 20-350 กิโลกรัม ไม้ทใี่ ช้ตกี ลองนัน้ ท�ำจากไม้เนือ้ แข็งผ่าซีก ยาวประมาณ 5-8 ชุน่ (ราว 6.5-10.5 นิว้ ) ส่วนตัวกลองท�ำมาจากไม้การบูรหรือไม้หนานมู่ ประกอบรวมกับ หนังวัว ตอกไม้ไผ่ ตะปูไม้ไผ่ ตะปูไม้ แผ่นไม้และวัสดุอื่นๆ ราคา สั่งท�ำตกอยู่ที่ใบละประมาณ 2,000-5,000 หยวน (ราว 9,500 -23,750 บาท) ปัจจุบันกลองที่สูงที่สุดในต�ำบลเยียนตุน มีความสูงเกือบ 3 เมตร เวลาตีต้องขึ้นเหยียบบนม้านั่งสูง 2 ชั้นถึงจะเอื้อมถึง ส่วน กลองที่ใหญ่ที่สุด มีขนาดเส้นผ่านศูนย์กลาง 1.8 เมตร หนักกว่า 350 กิโลกรัม ต้องใช้แรงผู้ชายราว 7-8 คนถึงจะยกไหว ยามที่ สัญญาณลั่นกลองดังขึ้น ‘ราชันย์แห่งกลอง’ เหล่านี้ก็จะส่งเสียง ดังกระหึ่มไปทั่ว

37

66 CM

Culture

สืบทอดต�ำนานผ่านเสียงกลอง ปัจจุบันต�ำบลเยียนตุนมีกลองอยู่มากกว่า 300 ใบ ในจ�ำนวนนั้น มี 4 ใบเป็นกลองโบราณ หนึ่งในนั้นสร้างขึ้นในสมัยราชวงศ์ชิง รัชศก กวงสวีป่ ที ี่ 6 (ค.ศ.1890) ส่วนอีกสามใบสร้างขึน้ ในปีทจี่ กั รพรรดิปยู ขี นึ้ ครองราชย์ หรือ ปีเริม่ ต้นรัชสมัยเซวียนถ่ง (ค.ศ.1909) แบ่งเก็บรักษาไว้ ใน 3 หมูบ่ า้ น คือ หมูบ่ า้ นสือตุย ลิว่ เฟิง่ และฉางลู่ โดยกลองโบราณทัง้ 4 ใบนีล้ ว้ นแต่ทำ� มาจากไม้การบูรหรือไม้หนานมูท่ มี่ อี ายุเกินร้อยปีทงั้ สิน้ หวง ผิงซิว ชายผู้เริ่มฝึกฝนตีกลองตั้งแต่อายุ 5-6 ขวบ และเริ่ม เรียนท�ำกลองตอนอายุ 10 ขวบ ตลอด 40 กว่าปีทผี่ า่ นมา มีกลองเยียน ตุนทีท่ ำ� ขึน้ จากฝีมอื ของเขามากกว่า 2,000 ใบ โดยหวงเป็นทัง้ ผูส้ บื ทอด วิชากลองเยียนตุน และผู้ฟื้นคืนชีพให้กับกลองโบราณ ‘กลองโบราณสมัยรัชศกกวงสวี่’ เป็นกลองโบราณที่หวงค้นพบ โดยบังเอิญ สภาพตอนค้นพบนั้น หนังหน้ากลองเสียหาย ตัวกลองผุ กร่อนเกินกว่าจะใช้งานได้ แต่เมื่อเขาลองเปลี่ยนหนังหน้ากลองใหม่ และลองตีดูก็พบกว่าเสียงที่ได้นั้นแจ่มชัดมาก คุณภาพเสียงดีกว่าจน เรียกได้วา่ กลองปัจจุบนั นัน้ เทียบไม่ตดิ แม้แต่กลองสมัยยุคสาธารณรัฐ ก็ยงั ไม่ดเี ท่า การค้นพบนีจ้ งึ ท�ำให้ได้รวู้ า่ เทคนิคการท�ำกลองเยียนตุนที่ ใช้อยู่ในปัจจุบันมีบางส่วนตกหล่นสูญหายไป เพื่อที่จะรื้อฟื้นเทคนิคการท�ำกลองเยียนตุนและก้าวข้ามเทคนิค ของบรรพบุรุษ หวงได้ลงมือศึกษากลองโบราณอย่างละเอียด เพื่อหา จุดแตกต่าง และทดลองปรับแก้อยูห่ ลายรอบ จนในทีส่ ดุ ก็สามารถสร้าง กลองซึ่งให้เสียงเหมือน ‘กลองโบราณ’ จนแยกไม่ออกได้สำ� เร็จ เมื่อ หวงน�ำกลองฝีมือตัวเองมาบรรเลงข้างกับกลองสมัยกวงสวี่ เสียงที่ได้ จากกลองใหม่นั้น นับว่าไม่ได้ด้อยกว่า ‘กลองโบราณ’ เลยแม้แต่น้อย

TIPS:

‘กลองเยียนตุน’ ได้รบั การขึน้ ทะเบียนเป็นมรดกทางวัฒนธรรมที่ จับต้องไม่ได้ของเมืองชินโจว เมื่อวันที่ 24 มีนาคม 2551 ก่อนจะได้รับ การขึน้ ทะเบียนเป็นมรดกทางวัฒนธรรมทีจ่ บั ต้องไม่ได้ของเขตปกครอง ตนเองกว่างซีจ้วงในวันที่ 3 กันยายนปีเดียวกัน ปัจจุบันนอกเหนือจาก การตีกลองเยียนตุนเพือ่ เฉลิมฉลองเทศกาลตรุษจีนแล้ว ในอ�ำเภอหลิง ซานยังมีการน�ำกลองเยียนตุนมาใช้ในกิจกรรมทางวัฒนธรรมและงาน เฉลิมฉลองอื่นๆ ด้วย

烟墩人与他们的大鼓 文/东博社记者 冯慧宁 烟墩镇迎新春的喧闹是腊月开始的，充满节奏的“咚咚 咚”鼓声飘荡在空中，听起来嘈嘈切切，可烟墩人说，这才 是家乡的年味！ 跨境直播人才培训，只教技巧还不够 腊月二十三，赛人高的几座烟墩大鼓在几个年轻力壮的 男人推拉下，终于从库房拉到了各村门户前，忙了一整年农 活的村中老少也终于有机会围聚在一起，摩拳擦掌，期待鼓 响，当第一下鼓棒在牛皮鼓面上落下时，就意味着这闹春的 大鼓声将会一直在烟墩镇喧嚣直到元宵…… “最初的用途是用于民间驱鬼辟邪和战事兵训。”提及 烟墩大鼓的由来，烟墩镇上的耄耋老人们总要从地理山水、 历史民俗开始讲古。 烟墩大鼓在广西灵山县烟墩镇的壮、汉族村屯流传 已有千年历史。轰隆威严的鼓声起初是驱赶山野恶兽的 利器，直至明朝末年，战事频繁吃紧，为了防止外敌入 侵，地处两广交界南越与西瓯、骆越人之间的分水岭的 烟墩圩岭顶搭建一个燃放狼烟的烽火墩台，一旦战事来 临或有重大事件，村与村之间用燃放狼烟和打鼓的方式 互相联络，烟墩故而得名。再后来，战事少了，猛兽没

38

Culture TIPS:

广西钦州烟墩大鼓：鼓面直 径1.3~1.8米，鼓高2~3米，鼓重 20~350公斤，鼓棒成双，长5~8 寸，用硬杂木条削成，鼓面由樟 木或楠木、牛皮、篾条、竹钉、 木钉、木块等原材料手工制作而 成，总造价2000~5000元左右。 目前，烟墩镇最高的大鼓， 有近3米之高，击鼓人要站在两 层板凳之上，才能敲打到鼓面； 最大的大鼓，鼓面直径达1.8米， 重达350多公斤，要七八条大汉 才能抬动。这些“鼓中之王”， 擂动时会发出排山倒海般巨响。

66 CM

三面造于宣统元年（1909年），藏存于石堆、六凤、长 麓三个村中，这四面“古鼓”全都是用树龄百年的樟木 或楠木凿成。 从五六岁开始学鼓，十多岁开始学会做鼓。四十多 年来，已经制作了超过2000面大鼓的黄平修既是烟墩大 鼓的传承人，也是“古鼓”的“招魂人”。 一次偶然的机会，黄平修发现了这面光绪年间的“古 鼓”，但其鼓皮早已破烂不堪，鼓身被驳蚀得筋脉尽露， 可当黄平修重新给大鼓绷上一张新皮的时候，再次敲响的 大鼓发出了极其洪亮、清脆的声音，这样的声音是现在的 鼓远远不能相比的，即使是民国年间制作的大鼓也不如这 面“古鼓”优质。这一发现，说明了现在流行的古烟墩大 鼓制作技术其实已经失传了一部分。 为了重新找回烟墩大鼓且超越先人的制鼓技术，黄 平修在鼓桶和鼓皮间反复研究，反复拆钉鼓身、一遍又一 遍地拉扯鼓皮，找出其细微的差别，再一遍遍校正。功夫 不负有心人，在敲敲凿凿中摸索了近十年后，黄平修终于 找到了“古鼓”的制作精髓，他做出了一面和“古鼓”分 不出区别的烟墩大鼓，把他做的鼓与光绪年间的“古鼓” 放在一起接力敲，新鼓的声音丝毫不逊色于 “古鼓”。

>> 邓塘村大鼓队（摄影：江志斌）

ทีมกลองหมู่บ้านเติ้งถาง (ภาพ: เจียง จื้อปิน)

了，却需要有一种适当的场合让人过一把擂大鼓的瘾， 于是便演变成了过大年擂大鼓的风俗。 不擂鼓不算是过年 烟墩人过年习俗之一，就是要擂大鼓。 年三十以前，烟墩人擂响的烟墩大鼓用于娱乐热 身，向邻近村寨传送着一张无字有声的邀请函，到了 年三十至正月十五，村寨间的竞鼓活动才是重头戏。 过年的村寨之夜总是清闲，于是村与村之间，便 会组织竞鼓活动。入夜，男人们就开始将大鼓拉到村 场上，擂鼓向邻村的队伍发起“挑战”，邻村马上擂 鼓“应战”，第三方、第四方村寨也会陆陆续续“参 战”。 临近夜深，鼓声依旧不歇，敲累了的鼓手就交替 休息，好客的东道主摆出少则几十桌，多则一百来桌 的宵夜席招待大家，亦是人声鼎沸。天亮以后，这场 以烟墩大鼓为主题的“战斗”结束，鼓手之间，听众 之间，握手言和，再纷纷搬出家中的大粽、粉利、腊 肉，把酒言欢。 用鼓声讲述传承的故事 烟墩镇现存的大鼓多达300多面，其中有四面 “古”鼓，一面于清光绪十六年（1890年）制造，另

>> 烟墩大鼓非遗传承人黄平修（图源：新华社）

หวง ผิงซิว ผู้สืบทอดศิลปะกลองเยียนตุน (ภาพ: Xinhua News)

TIPS:

烟墩大鼓于2008年3月24日列入钦州市非物 质文化遗产保护名录，同年9月3日列入广西壮族 自治区区级非物质文化遗产保护名录。现在，烟 墩大鼓除了用于传统的春节喜庆之外，灵山县还 将其应用到大型的文体活动及庆典中。

39

66 CM

Article

สแกน QR Code เพื่อสมัครสมาชิกและติดต่อสอบถาม 26

扫码了解杂志会员申请详情

66 CM

36

Outlook

66 CM

24

Movement