ΘΕΜΑΤΟΦΥΛΑΚΕΣ ΛΟΓΩ ΤΕΧΝΩΝ - ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2019

ΘΕΜΑΤΟΦΥΛΑΚΕΣ Λ O ΓΩ ΤΕΧΝΩΝ ΤΕΥΧΟΣ 27 ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2019

ΠΡΟΣΩΠΑ - ΒΙΒΛΙΑ - ΤΑΞΙΔΙΑ - ΔΡΑΣΕΙΣ

ΜΗΝΙΑΙΟ ΔΙΑΔΙΚΤΥΑΚΟ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑΣ ΚΑΙ ΤΕΧΝΩΝ Διανέμεται δωρεάν στο διαδίκτυο. Ιδιοκτησία του site thematofylakes.gr Οι απόψεις των συντακτών των δημοσιευμάτων δεν αποτελούν αναγκαία απόψεις των Θεματοφυλάκων Λόγω Τεχνών. thematofylakes.official@gmail.com Συντακτική ομάδα Νεκταρία Πουλτσίδη Αγγελίνα Παπαθανασίου Ζωή Τσούρα Παναγιώτα Γκουτζουρέλα

Συνεργάτες τεύχους Χαρά Δελλή Μαργαρίτα Κατσίπη Βίκυ Ζηλιασκοπούλου Νάντια Κίσκα Νάγια Γ. Μητροπούλου Αγγελική Δαφτσίδου Στέλλα Στραύκου Ελισάβετ Κόλλια Δημήτρης Μπουζάρας Μαρία Γραμμένου Σοφία Αθανασοπούλου Ασημίνα Στασινοπούλου Κωνσταντίνα Μόσχου

Δημήτρης Μπονόβας Ευγενία Κορτσάρη Ηλίας Τσιάρας Χρυσούλα Ζαφειράκη Γιάννης Κυζιρόπουλος Σοφία Σαμιώτη Βαγγέλης Μαργιωρής Αναστασία Ελευθεριάδου Παρασκευή Παρίσση Παντελής Μαυρομμάτης Nένα Μπούρα Χαρά Ξένου

26 36 58 88 106 120 138 178 192 232

102 Οι ράτσες των αντρών με οδηγίες χρήσης στην Κατερίνη 144 Ζωή μετά χαμηλών πτήσεων 228 Ανεβαίνοντας τη Σκάλα 16 94 160 218 12 46

ΑΡΘΡΑ

Σωτηρία Τσέλιου-Παππά Ελένη Σταματούδη Νάγια Γούγου Μητροπούλου Ιωάννα Διαμαντοπούλου Νάντια Βαβάση Γιώργος Καράμπελας Αναστασία Δημητροπούλου Πάνος Ιωαννίδης Ελένη Πάτση Μαργαρίτα Χαντζιάρα

48 128 148 158 170 212

Αίγινα Σίφνος Λεμεσός Ηράκλειο Κρήτης

ΣΚΕΨΕΙΣ ΣΕ ΛΕΞΕΙΣ

ΛΟΓΟΤΕ-ΧΝΙΚΑ ΤΑΞΙΔΙΑ

ΔΡΑΣΕΙΣ ΘΕΑΤΡΟ

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΕΙΣ

ΠΕΡΙΕΧ 202 Πώς γράφτηκε το Μπλε I - Στάλω Φωτιάδου

Σαν τη Γιώτα Φώτου δεν έχει Γιατί πολλοί συγγραφείς ξεκινούν να ασχολούνται με ένα συγκεκριμένο λογοτεχνικό είδος και καταλήγουν σε κάτι τελείως διαφορετικό; Βιβλιοπωλείο Librairie Galignani Andrea Camilleri, Ορφανός ο Μονταλμπάνο Chester Bennington - Linkin Park Moravian Bookshop Τι είναι η δυστοπική λογοτεχνία; Τα άπαντα της B. A. Paris

ΜΕΝΑ ΠΑΙΔΙΚΗ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ

24 32 42 68

80 100 114 164 176 186 224 240

Η Λίλα πετάει - Τασούλα Τσιλμένη Nα ένα ποίημα που γιατρεύει ψάρια - Jean-Pierre Simeon Η κατάρα της χαμένης Ατλαντίδας - Άρης Δημοκίδης Η χαρά, η αγάπη και τα δάκρυα - Λότη ΠέτροβιτςΑνδρουτσοπούλου H Τοσοδούπολη ρίχνεται στη δουλειά - Brian Biggs Κοντά στον Ήλιο - Λίτσα Καποπούλου Τα γενεθλιομπλεξίματα της Μαρίνας - Ελένη Πάτση Ψίθυροι στην αμμουδιά - Εύη Τσιτιρίδου-Χριστοφορίδου Η μάγισσα Φαφούτα και τα γλυκά της φίλτρα Μαρία Α. Ποπκιώση Το δέντρο που γελούσε - Κατερίνα Αναγνώστου Με τα φτερά της ελπίδας - Μαριάνθη Πλειώνη Μια πυγολαμπίδα κάτω από τα σκεπάσματα Μαρία–Φωτεινή Χαλαστάνη

Κόντρα στις αντιξοότητες Κόντρα στον καιρό. Παρέα. Παρέα με τους Θεματοφύλακες Λόγω Τεχνών.

ΒΙΒΛΙΑ

ΠΕΡΙΕΧ ΜΕΝΑ 22 Η σεξουαλική ζωή μιας κόκκινης κότας - Βασίλης Καραναστάσης 30 Το σχεδόν ημερολόγιο μιας 82χρονης - Μανίνα Ζουμπουλάκη 34 Ακίνδυνος - Αφροδίτη Μανουσάκη 44 Παγιδευμένοι στο ψέμα - Ευαγγελία Κελαϊδή 52 Στην αγκαλιά του φθινοπώρου - Αναστασία Δημητροπούλου 55 Ο Πολεμοφόρος - Brandon Sanderson 63 Μπρούκλιν Νουάρ - Ανθολόγηση διηγημάτων Τιμ ΜακΛάφλιν 70 Αγγελική μορφή – Πηνελόπη Τσιάλα 74 Σασμός - Σπύρος Πετρουλάκης 76 Η σύζυγος ανάμεσά μας – Greer Hendricks & Sarah Pekkanen 82 Ευτοπία, Η φλόγα της επανάστασης - Άννη Παπαθεοδώρου 86 Το μπλουζ της Κυριακής - Νατάσσα Καραμανλή 104 Ωτακουστής - Νατάσσα Καραμανλή 110 Απλοϊκές ιστορίες φτωχών ανθρώπων και άλλα διηγήματα Ευαγγέλου-Κίσσα Κατερίνα 112 10 έξυπνοι τρόποι για να κατακτήσεις έναν λόρδο Sarah MacLean 116 Η μάσκα της ψευδαίσθησης - Μαργαρίτα Χαντζιάρα 124 ΠΟΥΕΝΤ - Αλίσια Παρσεκιάν 132 Η Μυστική Σκάλα των Μοναχών - Guigo II 134 Ο Κώδικας της Δημιουργίας - Ο Γολγοθάς της Εύας Γιώργος Ζορμπάς 144 Ατελή αγάλματα - Κωνσταντίνος Μαρούγκας 166 Αλήθεια από Ψέματα (Μπλε ΙΙ) – Στάλω Φωτιάδου 172 Η άλλη Γκρέις - Margaret Atwood 188 Το σπίτι του Ιανού - Elly Griffiths 190 Το Ρ της Ερωμένης - Ειρήνη Βαρδάκη 198 Πατρίδα - Fernando Aramburu 200 Αργυρώ Μπερδέματα - Αθηνά Χατζησυμεωνίδου 206 Στον Καιρό των Μάγων - Cressida Cowell 210 Εκεί που η καρδιά χτυπάει δυνατά - Judith McNaught 226 Φανταρσία – Τάσος Κοντογεώργος 230 Δυο ποτά και μια φτηνή ατάκα - Σωτήρης Παπασκουλής 242 Οι Μακάριοι - Μάριος Δημητριάδης

Χαρά Δελλή

Πικρό δέντρο η καρυδιά. Βαρύς ο ίσκιος της. Αν κάποιος χαλαρώσει κάτω από αυτόν, κινδυνεύει να χαθεί. Στης καρυδιάς τον ίσκιο ξάπλωσε Το χαμένο χαμόγελο της Καλλιόπης Φοξ, που έμελλε να είναι και το τελευταίο της. Πίστευε ότι στη ζωή πάντα δίνονται νέες ευκαιρίες, αρκεί να θέλει κάποιος να τις εκμεταλλευτεί. Με 6 κλικ. Η μικρούλα η Μιμή πάντα ξέρει τι θα πει. Μα εγώ έχω μείνει άφωνη. Ποιες Λέξεις, Προτάσεις να στολίσουν τα Σβησμένα Φεγγάρια και Το δάκρυ του κρίνου; Τα βιολιά της χαράδρας παίζουν Το Α του Άγγελου, μα εγώ Δε θέλω να με πάρει ο ύπνος! Το διώροφο της Τσιμισκή εγκαταλείφθηκε. Ο Αόρατος Πολ δε μένει πια εδώ… Σε Μια καρφίτσα και δυο αυτοκίνητα χώρεσαν πάθη, αλήθειες κι ανατροπές. Ο Κώδικας 99 μου έμαθε ποια είναι τα σημαντικότερα πράγματα στη ζωή και ποιες οι ανισότητες. Οι διακοπές της Γαβριέλας, Τα χριστουγεννιάτικα δώρα της Γαβριέλας ή Το κόκκινο αυγό της Γαβριέλας; Γιατί είχα την ανάγκη να αποκωδικοποιώ όσα συμβαίνουν γύρω μου, κι όχι απλώς να εμπιστεύομαι τις αισθήσεις μου ή να βασίζομαι σε αντιλήψεις που επικρατούν και μου τις έχουν επιβάλλει οι άλλοι. Ποιος τολμά να αψηφήσει τα σκοτάδια της ζωής του και να κατακτήσει το φως της αλήθειας; Γιώτα Φώτου. Τυχαίο; Μας μύησε στην Πολυπολιτισμική εκπαιδευτική πραγματικότητα, όποιο κι αν μοιάζει να είναι Το τίμημα της προδοσίας. Κατηύθυνε τις έρευνες Όταν χάσαμε την Ντόλυ, αλλά τώρα;;; Τώρα πια Η Βασιλική και η νεράιδα του νερού θα έχουν καλύτερη παρέα… Μην ξεχνάς Γιώτα! Μασάς, φυσάς και νικάς.

Μπαίνω στη θέση των ηρώων, ταυτίζομαι, πολλές φορές υποφέρω για μήνες μαζί τους. Μόνο έτσι καταφέρνω να γίνω αιτία, ώστε να προσφέρω αυτό που λέμε «λογοτεχνική εμπειρία» στον αναγνώστη, η οποία έχει να κάνει με την έγερση συναισθημάτων.

Αγγελίνα Παπαθανασίου

Προορισμός ένα νησί του Αργοσαρωνικού. Η Αίγινα, η οποία το 1827 ορίστηκε ως η πρώτη πρωτεύουσα του νεοσύστατου ελληνικού κράτους. Αυτή την ιδιότητα την κράτησε ως το 1829, αφού τότε ορίστηκε το Ναύπλιο πρωτεύουσα της Ελλάδας. Το νησί διαθέτει πολλά αξιοθέατα, τα οποία θα επισκεφτούμε. Θα γνωρίσουμε το Ναό της Αφαίας, τον Πύργο του Μαρκέλου, την Παλαιοχώρα με τα υπολείμματα του ναού του Ελλανίου Διός, το Αρχαιολογικό και Λαογραφικό μουσείο, το επιβλητικό μοναστήρι του Αγίου Νεκταρίου. Η μυθολογία θέλει την Αίγινα να οφείλει την ονομασία της στην κόρη του Θεού Ασωπού, Αίγινα, την οποία ερωτεύτηκε ο Δίας και την απήγαγε στο νησί Οινώνη που μετονομάστηκε σε Αίγινα. Η στρατηγική της θέση κατά την αρχαιότητα φαίνεται ότι ήταν ο λόγος που κατοικήθηκε πριν από το 3.500 π.Χ. Η Αίγινα είναι ένα νησί που προσελκύει πολύ κόσμο όχι μόνο το καλοκαίρι, αλλά και τα Σαββατοκύριακα κατά τη διάρκεια όλου του χρόνου, αφού βρίσκεται πολύ κοντά στην Αθήνα. Στη διάρκεια του 20ου αιώνα, το νησί πρόσφερε έμπνευση σε συγγραφείς και καλλιτέχνες. Μεταξύ αυτών: ο Νίκος Καζαντζάκης, η Ζωρζ Σαρή, ο Γιάννης Μόραλης κ.α.

Αίγινα

Λαογραφικό Μουσείο

Είναι το πρώτο μουσείο που δημιουργήθηκε στην μετεπαναστατική Ελλάδα και αρχικά λειτούργησε ως Κεντρικό Μουσείο. Ιδρύθηκε το 1828 από τον κυβερνήτη Ιωάννη Καποδίστρια στην τότε πρωτεύουσα του ελληνικού κράτους Αίγινα και αρχικά στεγάστηκε στο Εϋνάρδειο Διδασκαλείο. Σήμερα το κτίσμα που στεγάζει το Μουσείο διαθέτει τρεις αίθουσες, στις οποίες εκτίθενται κατά κύριο λόγο ευρήματα από το ναό της Αθηνάς Αφαίας, το άγαλμα του Ηρακλή, προερχόμενο από το ναό του Απόλλωνα, όπως και η Σφίγγα της Αίγινας, που προέρχεται από τον ίδιο χώρο (ιερό του Απόλλωνα στην περιοχή Κολώνα του νησιού) και αποκαλύφθηκε κατά τις ανασκαφές στο χώρο της Κολώνας το 1903.

Το Ιστορικό και Λαογραφικό Μουσείο στεγάζεται σε νεοκλασικό κτίριο του 1828. Στον πρώτο όροφο συναντάμε το "Αστικό Αιγινήτικο σπίτι" που περιλαμβάνει κειμήλια της οικογένειας Ηρειώτη, τη βιβλιοθήκη, την αλληλογραφία και το αρχείο του Παναγή Ηρειώτη, καθώς και παλιά έπιπλα, γκραβούρες, πίνακες ζωγραφικής, παραδοσιακές και αστικές φορεσιές, Αιγινήτικες δαντέλες φτιαγμένες με κοπανέλι, λευκοκεντήματα και διάφορα διακοσμητικά αντικείμενα. Στο ισόγειο μπορούμε να επισκεφθούμε το "Χωριάτικο σπίτι" με αντικείμενα καθημερινής χρήσης, είδη υφαντικής, γεωργικά εργαλεία και το "Σπίτι του Ψαρά" με είδη αλιείας, σπογγαλιείας και μοντέλα καϊκιών σε μικρογραφία.

Αρχαιολογικό Μουσείο

Ναός της Αφαίας

O Ναός της Αφαίας είναι ένα από τα σημαντικότερα αξιοθέατα που μπορεί κανείς να δει στο νησί. Έχει χτιστεί πάνω σε λόφο 160 μ., περιτριγυρίζεται από πεύκα και ξεχωρίζει για τη μοναδική ενέργειά του. Χτίστηκε το 500 - 490 π.Χ. πάνω σε προηγούμενο ναό, ο οποίος υπέστη καταστροφές έπειτα από πυρκαγιά γύρω στο 510 π.Χ. Οι Αιγινήτες λοιπόν αποφάσισαν να τον γκρεμίσουν - διατηρώντας όμως την πύλη και τον μεγάλο βωμό - και να ξανακτίσουν έναν καινούριο, που θα απεικονίζει τα γλυπτά της «Αιγινήτικης» Σχολής. Ο νέος ναός πήρε την τελική του μορφή το 500 π.Χ. και αποτελεί ένα εξαιρετικό δείγμα αρχαϊκής αρχιτεκτονικής.

Μονή Αγίου Νεκταρίου Το Μοναστήρι του Αγίου Νεκταρίου χτίστηκε το 1904. Τη σημερινή μορφή του απέκτησε το χρονικό διάστημα 1973 - 1994, με τους ντόπιους να χτίζουν πάνω στα ερείπια ενός βυζαντινού μοναστηριού. Η ιστορία του σχετίζεται με τον ίδιο τον Άγιο Νεκτάριο, ο οποίος εγκαταστάθηκε στο νησί το 1908.

Ο Πύργος του Μαρκέλλου χρονολογείται από τον 17ο αι. καθώς θεωρείται ότι αποτελούσε μέρος οχύρωσης για την προστασία του λιμανιού και παρατηρητήριο των Ενετών. Το 1802 ο Πύργος ανακαινίζεται από τον Αιγινήτη αγωνιστή της Επανάστασης και αργότερα βουλευτή, Σπυρίδωνα Μάρκελλο, από τον οποίο παίρνει αργότερα και το όνομά του.

Πύργος του Μαρκέλλου

Παλιαχώρα

Η Παλιαχώρα (επίσης Παλαιαχώρα ή Παληαχώρα) της Αίγινας αποτελεί ένα μεσαιωνικό χωριό που χτίστηκε τον 9ο αιώνα και υπήρξε πρωτεύουσα του νησιού μέχρι το 1826. Βρίσκεται πίσω και πάνω από το λόφο του Αγίου Νεκταρίου, στα 7 χμ από το λιμάνι της Αίγινας με πορεία προς το κέντρο του νησιού, και ξεχωρίζει για την ιστορία, τη θέα και τις εκκλησίες της.

Ένα μικρό και γραφικό ψαροχώρι, που βρίσκεται βόρεια του νησιού και ενέπνευσε τη συγγραφέα Ζωρζ Σαρή και έγραψε δύο βιβλία που αναφέρονται στο συγκεκριμένο μέρος.

Βαγία

Αγγελική Δαφτσίδου

Αρχίζοντας να καταθέτω τη γνώμη μου για το δεύτερο βιβλίο του συγγραφέα Βασίλη Καραναστάση, δεν μπορώ να μην αναρωτηθώ τι σκέφτονται οι αναγνώστες όταν αντικρίζουν για πρώτη φορά το συγκεκριμένο βιβλίο, χωρίς να έχουν πάρει μια πρότερη γεύση από τον συγγραφέα. Τι μπορεί να πραγματεύεται η σεξουαλική ζωή μιας κόκκινης κότας; Τι θέλει να πει ο “ποιητής” μ’ αυτόν τον τίτλο; Και τι έχει τέλος πάντων το βιβλίο μέσα; Από την άλλη βρισκόμαστε και εμείς που γνωρίζουμε τον Βασίλη Καραναστάση, τη δουλειά του, τον χαρακτηριστικό τρόπο με τον οποίο γράφει, και δεν περιμένουμε τίποτα λιγότερο από αυτόν. Οι ανησυχίες του σύγχρονου ανθρώπου, το τέλμα στο οποίο πολλές φορές βρίσκεται, η οικονομική αβεβαιότητα που βιώνει, η ηθική και πνευματική του χαλάρωση είναι από τα θέματα που απασχολούν τον συγγραφέα και έχει λόγο πάνω σ’ αυτά. Έναν λόγο όχι ακαδημαϊκό και βαρύγδουπο, στεγνό και απόμακρο από την πραγματικότητα, αλλά έναν λόγο ενός απλού ανθρώπου – του Οράτιου Χ. – που ζει, προσπαθεί, απελπίζεται και παλεύει μέσα σ’ αυτήν.

Έμεινα κάγκελο. «Είσαι…» «Είμαι». «Επί χρήμασι;» «Εμ…» Ακούμπησα στο μπαρ.

Κάτι οικονομίες που είχα τελείωσαν, άνθρωπο δικό μου δεν είχα να πάω να κλαφτώ για βοήθεια, και τριγυρνούσα κάθε μέρα σαν την άδικη κατάρα μήπως βρω οποιαδήποτε δουλειά μπας και κλείσω καμιά τρύπα. Οι προοπτικές άσχημες και ανησυχητικές. Είχα σκεφτεί βέβαια να πάω στο εξωτερικό για δουλειά, αλλά πάλι, πού να μπλέξω με ξένη γλώσσα, ξένες συνήθειες. Μέσα από τις μικρές ιστορίες του Οράτιου Χ. συναρμολογούμε ένα παζλ ευτράπελων και αναποδιών που με καυστικό χιούμορ μας μεταφέρει ο συγγραφέας. Είναι ένα βιβλίο που θα διαβάσετε ευχάριστα, χάρη στη μαεστρία του συγγραφέα να αποσυμφορίζει την πίεση στις καταστάσεις που βιώνει ο ήρωάς του, αλλά και την ίδια την ποιότητα του λόγου του, που αυτόματα βάζει τον αναγνώστη στα παπούτσια του ήρωα. Προσωπικά το βιβλίο με άγγιξε, με προβλημάτισε αλλά και με έκανε και να χαμογελάσω κοιτώντας τη ζωή από τα μάτια του Οράτιου Χ. Απολαύστε το…

Νεκταρία Πουλτσίδη

Το βιβλίο ''Η Λίλα πετάει'' της συγγραφέως Τασούλα Τσιλμένη, κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Διάπλους σε εικονογράφηση της Μυρτώς Δεληβοριά. Πρόκειται για ένα παιδικό βιβλίο που μας μεταφέρει στον κόσμο της Λίλας. Ένα κορίτσι με όνειρα και με φαντασία, ένα κορίτσι που μέσα στις σκιές της νύχτας έχει μάθει να ανακαλύπτει το φως και το χρώμα. Ο παππούς της είναι η συντροφιά της στο ταξίδι της φαντασίας της. Κάθε φορά που δυσκολεύεται να κοιμηθεί, ο παππούς της βρίσκεται απέναντί της και την ταξιδεύει δίνοντας μορφή στις σκιές. Πεταλούδες, λαγοί, πουλιά ξεπηδάνε στο πανί της σκηνής. Ένα βράδυ, με τη βοήθεια των μαρκαδόρων της, αποφασίζει να αλλάξει το λευκό πανί. Είναι μία ιδέα που έχει σφηνωθεί καλά στο μυαλό της και δεν λέει να φύγει. Παίρνει λοιπόν το μαρκαδόρο και ζωγραφίζει τη διέξοδό της για το όνειρο. Κατά την ανάγνωση του βιβλίου μου κέντρισε ιδιαίτερα το ενδιαφέρον η ξεχωριστή εικονογράφηση. Εικόνες με έντονα χρώματα και περίτεχνα σχέδια ταξιδεύουν τον αναγνώστη. Οι μεταφορές της συγγραφέως στολίζουν το κείμενο και εμπλουτίζουν τη φαντασία και το λόγο των μικρών αναγνωστών.

Η αγάπη της συγγραφέως τόσο για τους ανθρώπους όσο και για τις ιστορίες τους είναι έκδηλη μέσα στο παραμύθι «Η Λίλα πετάει». Βάζει τις δικές της πινελιές και λέξη τη λέξη υφαίνει ένα όμορφο παραμύθι που στο επίκεντρό του βρίσκεται η δύναμη της φαντασίας των παιδιών και η αξία της επιμονής στο όνειρο.

Συχνά τις νύχτες που η Λίλα στριφογυρνά στο κρεβάτι της, στο μισοσκόταδο της σκηνής βλέπει τον παππού να ανασηκώνεται και να κοιτά προς το μέρος της. Η Λίλα πετά τον μαρκαδόρο. Πιάνει με τα δύο της χέρια τα σχοινιά και πηδά στην κούνια. Κρατιέται γερά. Παίρνει φόρα, δίνει μια και… πετάει ψηλά. Η Λίλα γελάει. Γελάει και… πετάει! Ο παππούς είναι ο μόνος που τη βλέπει.

Αγγελίνα Παπαθανασίου

Σωτηρία Τσέλιου-Παππά Σας ευχαριστούμε πολύ για τη συνέντευξη που μας παραχωρείτε. Πριν λίγο καιρό κυκλοφόρησε το πρώτο σας βιβλίο από τις εκδόσεις Άπαρσις με τίτλο "Σημάδι αδυναμίας", ενώ διηγήματά σας υπάρχουν σε συλλογικά έργα. Πώς προέκυψε η συγγραφή στη ζωή σας; Σ.ΤΣ. Βίωσα δύσκολα παιδικά χρόνια. Το διάβασμα κυρίως αλλά και το γράψιμο με βοηθούσαν να ξεφεύγω από την πραγματικότητα και να δημιουργώ με τη φαντασία μου το δικό μου κόσμο όπως εγώ τον ήθελα. Τα πρώτα μου λογοτεχνικά βιβλία τα δανειζόμουν από τη βιβλιοθήκη του Σχολείου και τα διάβαζα το βράδυ με ένα φακό κάτω από την κουβέρτα.

Ποια ήταν τα συναισθήματά σας όταν κρατήσατε για πρώτη φορά το βιβλίο στα χέρια σας; Μιλήστε μας λίγο για το πρώτο σας "πνευματικό παιδί". Τι διηγήματα θα διαβάσει ο αναγνώστης; Σ.ΤΣ. Ήμουν πανευτυχής. Υπήρχε η χαρά της δημιουργίας και ο ενθουσιασμός αλλά και μεγάλη αγωνί-α. Αγωνία για το πώς θα το δεχτούν οι αναγνώστες και για την κριτική τους. Είναι 38 μικρές ιστορίες με ψυχολογικό περιεχόμενο. Ο φόβος, το άγχος, η αδιαφορία, η απιστία και η καταπίεση κινούν τους ήρωες που καλούνται να αντιμετωπίσουν τα κοινωνικά στερεότυπα αλλά και τη βία, την ανισότητα καθώς και τη φθορά των σωμάτων και των συναι-

σθημάτων. Οι περισσότερες ιστορίες μου είναι εμπνευσμένες από την ίδια τη ζωή, όμως η εξέλιξή τους βασίζεται καθαρά στη δική μου φαντασία και πολλές φορές εναλλάσσεται το ρεαλιστικό με το υπερρεαλιστικό στοιχείο. Είστε νέα συγγραφέας. Συναντήσατε δυσκολίες κατά την αναζήτηση εκδοτικής στέγης; Σ.ΤΣ. Θα σας φανεί ίσως περίεργο αλλά όχι, δε συνάντησα δυσκολία. Από την πρώτη στιγμή που ήρθα σε επαφή με τις εκδόσεις Άπαρσις, τους εμπιστεύτηκα. Ασχολήθηκαν με το βιβλίο μου με μεγάλη αγάπη και όλα κύλησαν ομαλά με τη δική τους καθοδήγηση. Τους ευχαριστώ θερμά γι’ αυτό.

τα οποία ποτέ δεν εξέδωσα, και ίσως είναι καιρός να τα ξαναδώ. Το εφηβικό βιβλίο είναι πάντα στο πίσω μέρος του κεφαλιού μου αλλά χρειάζεται το χρόνο του για να ωριμάσει. Εξάλλου, ένα από τα διηγήματά μου - «ο Μπάφος» - το έγραψα για τους μαθητές μου μετά από συζητήσεις μας. Αυτή την περίοδο υπάρχουν νέοι ήρωες που σας βασανίζουν γλυκά; Σ.ΤΣ Αυτή την εποχή η δουλειά μου και η ενασχόλησή μου με το θέατρο, ως ερασιτέχνης ηθοποιός και μέλος της Κεντρικής Σκηνής του Δη. Θε. Μαραθώνα για πάρα πολλά χρόνια, δεν μου αφήνουν πολύ ελεύθερο χρόνο να ασχοληθώ με κάποιους ήρωες που όντως με βασανίζουν ευχάριστα, αλλά ευελπιστώ λίαν συντόμως να ασχοληθώ μαζί τους πιο συστηματικά.

Στο διήγημά σας που χάρισε και τον τίτλο στο βιβλίο αναφέρεται ότι η δεύτερη ευκαιρία είναι σημάδι αδυναμίας. Εσείς δίνετε δεύτερη ευκαι- Λίγο πριν ολοκληρώσουμε τη συνέρία στους ανθρώπους; ντευξη, θα θέλατε να πείτε κάτι στους αναγνώστες μας; Σ.ΤΣ. Η αλήθεια είναι ότι εγώ αντίθετα Σ.ΤΣ. Θέλω να πω στους αναγνώστες να με την ηρωίδα δίνω δεύτερη ευκαιρία σε μην αφήνουν ποτέ τα όνειρά τους να ανθρώπους, ακόμα και όταν το ένστικτό σβήσουν. Να έχουν πίστη στον εαυτό μου με προειδοποιεί για το αντίθετο. τους και ελπίδα και θα έρθει η μέρα που Όλοι οι άνθρωποι αξίζουν μια δεύτερη θα τα καταφέρουν. ευκαιρία. Κυρίως όμως πιστεύω ότι Επίσης θέλω να ευχαριστήσω όσους πολλές φορές αξίζει να συγχωρούμε επέλεξαν ή θα επιλέξουν να διαβάσουν αυτούς που μας έχουν πληγώσει ακόμα το βιβλίο μου και ελπίζω να τους αρέσει. και αν δεν το αξίζουν. Αξίζει να το κάνουμε για εμάς. Για να μπορέσουμε Σας ευχαριστώ πολύ για το χρόνο που εμείς να πάμε παρακάτω. μας διαθέσατε. Σας εύχομαι καλή δημιουργική συνέχεια. Είστε εκπαιδευτικός. Η καθημερινή Σ.ΤΣ. Κι εγώ σας ευχαριστώ για τη χαρά σας συναναστροφή με παιδιά μπορεί και την τιμή της φιλοξενίας στην να σας οδηγήσει στη συγγραφή κά- αξιόλογη λογοτεχνική ιστοσελίδα σας. ποιου παιδικού ή εφηβικού βιβλίου; Καλή δημιουργική συνέχεια και σε σας Σ.ΤΣ. Κατά καιρούς έγραφα παραμύθια και Καλό Καλοκαίρι.

Νεκταρία Πουλτσίδη

Ένα από τα άσχημα της μεγάλης ηλικίας είναι οι πόνοι, οι ενοχλήσεις, οι παθήσεις, το συνεχές πέρα δώθε με τους γιατρούς. Είναι οι μόνοι άνθρωποι που μας χαίρονται όταν μας βλέπουν: μπαίνουμε με ένα τάλιρο στο κούτελο, σαν τους μουσικούς της παλιάς εποχής.

Είναι η δεύτερη φορά που έρχομαι σε επαφή με τη γραφή της δημοσιογράφου, σεναριογράφου και συγγραφέως, κυρίας Μανίνας Ζουμπουλάκη. Το νέο της βιβλίο ''Το σχεδόν ημερολόγιο μιας 82χρονης'', μου χάρισε στιγμές απίστευτου γέλιου, με έβαλε σε σκέψεις, με προβλημάτισε, αλλά και με έκανε να δω τη ζωή με άλλα μάτια. Ακολούθησα λοιπόν τις περιπέτειες της Μαρίας Μπίλια, για τους φίλους της, Μελίνα, Μελινάκι, η οποία είναι μια δραστήρια 82χρονη σούπερ γιαγέξ - όπως την αποκαλεί η εγγονή της Πηνελόπη. Η Μελίνα στα ογδόντα δύο της χρόνια αποφασίζει να γράψει ένα ας πούμε ημερολόγιο. Μέσα από τις σελίδες του βιβλίου ανακάλυψα το νόημα της ζωής. Το μήνυμα που μου πέρασε ήταν:

Ζήσε την κάθε μέρα σου σαν να είναι η τελευταία. Ποτέ δεν ξέρεις τι σου επιφυλάσσει η μοίρα. Μην κάνεις μεγαλεπήβολα και μακροπρόθεσμα σχέδια.

Δεν θέλω να γράψω πολλά για την υπόθεση του βιβλίου αλλά θα εστιάσω στα προβλήματα που αντιμετωπίζει η τρίτη ηλικία. Ο χαμός του συντρόφου τους, η απώλεια αγαπημένων προσώπων, η κατάσταση της υγείας τους, η σκέψη να μην γίνουν βάρος στις οικογένειές τους.

Η λαχτάρα να τους επισκέπτονται τα παιδιά και τα εγγόνια τους, η πίκρα τους όταν τους ξεχνάνε. Μέσα από τα μάτια της Μελίνας, βλέπουμε όλα όσα τους προβληματίζουν. Η Μελίνα διαφέρει από τους περισσότερους ηλικιωμένους. Βλέπει τη θετική πλευρά της ζωής. Δίνει κουράγιο στους φίλους της: τον Ζωρζ, που για να ζήσει έχει καταφύγει σε παράνομες δραστηριότητες, την Ελένη, φίλη ετών που γνωρίστηκαν όταν τα παιδιά τους ήταν σε βρεφική ηλικία, την μυστηριώδη Όλγα αλλά και τον καταπληκτικό παππού Απόστολο που μπαίνει σαν κομήτης στη ζωή της. Η παρέα των καταπληκτικών ηρώων βοηθά ο ένας τον άλλον με το να μοιράζονται πληροφορίες και γεγονότα από τη ζωή τους, βοηθώντας ο ένας τον άλλον να μην χαθούν. Έτσι και αρχίσει να χάνεται ο ένας, θα ακολουθήσουν και οι υπόλοιποι.

''Το [σχεδόν] ημερολόγιο μιας 82χρονης'' είναι ένα καλογραμμένο βιβλίο, που διαβάζεται ευχάριστα, χαρίζοντας άφθονο γέλιο αλλά και τροφή για σκέψη! Οι εντυπωσιακοί διάλογοι, το καυστικό χιούμορ αλλά και η αντιμετώπιση που έχουν οι ηλικιωμένοι άνθρωποι από τους νεώτερους μού έθεσαν πολλά διλήμματα. Η κα Μανίνα Ζουμπουλάκη με την ιδιαίτερη γραφή της μου κράτησε το ενδιαφέρον μέσα από την άρτια ψυχογράφηση των χαρακτήρων της, αλλά και τον τρόπο που θέτει τον προβληματισμό της μέσα από την Μελίνα. Σας το προτείνω ανεπιφύλακτα!

- Ποίημα, Άρθουρ, είναι όταν είσαι ερωτευμένος κι έχεις τον ουρανό μέσα στο στόμα σου.

- Ποίημα... Ε... είναι αυτό που σκαρώνουν οι ποιητές... ακόμα κι όταν οι ίδιοι οι ποιητές δεν το ξέρουν.

Αγγελίνα Παπαθανασίου

Έχοντας ακούσει μόνο θετικά σχόλια για τον εκδοτικό οίκο Μικρή Σελήνη και τα εξαιρετικά παιδικά βιβλία που εκδίδει, αποφάσισα να τον γνωρίσω κι εγώ επιλέγοντας το βιβλίο "Να ένα ποίημα που γιατρεύει ψάρια", του ποιητή Jean-Pierre Simeon. H μετάφραση του βιβλίου είναι της Αργυρώς Πιπίνη, ενώ η εικονογράφηση του Oliver Tallec. Πριν ξεκινήσω την ανάγνωση ξεφύλλισα το βιβλίο, παρατηρώντας την κάθε του εικόνα. Μια κίνηση που κάνω πάντα πριν αφεθώ στην ανάγνωση. Η εικονογράφηση είναι εξαιρετική. Κυριαρχούν τα έντονα και ζωηρά χρώματα που προσελκύουν τη προσοχή του παιδιού-αναγνώστη. Η συγγραφέας και μεταφράστρια Αργυρώ Πιπίνη δε χρειάζεται ιδιαίτερες συστάσεις. Είναι εξαιρετική είτε ασχολείται με τη συγγραφή είτε με τη μετάφραση. Έχει αποδώσει το κείμενο του Jean - Pierre Simeon εξαιρετικά. Απλή, λιτή γραφή, ιδανική για να την κατανοήσουν οι μικρής ηλικίας αναγνώστες, αφού το βιβλίο απευθύνεται σε παιδιά 4+. Ο δημιουργός του βιβλίου, όντας ποιητής, φιλοδοξεί να συστήσει στους μικρούς του φίλους την ποίηση και τα καταφέρνει απόλυτα.

Ήρωάς του ο μικρός Άρθουρ, ο οποίος βλέπει το χρυσόψαρό του να πεθαίνει από βαρεμάρα και προσπαθεί να το σώσει ακούγοντας τη συμβουλή της μητέρας του να του διαβάσει ένα ποίημα. Ο ίδιος, όμως, δε γνωρίζει τι είναι ποίημα. Αποφασίζει να ρωτήσει όσους ξέρει, μήπως και βρει απάντηση και σώσει το ψάρι του. Ρωτά τον Λολό που φτιάχνει ποδήλατα, τη φουρνάρισσα, έναν γέρο από την έρημο, το καναρίνι του, τη γιαγιά και τον παππού του. Καθένας του δίνει διαφορετική απάντηση σχετικά με το τι είναι ποίημα. Μέσα από το βιβλίο, μικροί και μεγάλοι αναγνώστες γνωρίζουν την ομορφιά της ποίησης. Την ομορφιά τού να παρατηρείς γύρω σου και να μαγεύεσαι από τις εικόνες που σε περιτριγυρίζουν. Αλλά ακόμα και η σιωπή μπορεί να δώσει αφορμή για ένα ποίημα. Η αγάπη, ο έρωτας, μπορούν να ταιριάξουν μαγικά τις λέξεις και να δημιουργήσουν ένα ποίημα. Ένα βιβλίο εξαιρετικό, φροντισμένο από την αρχή μέχρι την τελευταία σελίδα. Δίνει αφορμή για συζητήσεις και σίγουρα με τέτοια υπέροχα βιβλία, τα παιδιά μεγαλώνοντας θα γίνουν σκεπτόμενοι ενήλικες.

Αγγελική Δαφτσίδου

«Ακριβώς. Ακίνδυνος. Ακίνδυνος, δηλαδή, είναι το όνομά μου» συστήθηκε κι από την άλλη μεριά ακούστηκε το πνιχτό γέλιο της Πένυ που το σταμάτησε το αυστηρό και επικριτικό βλέμμα του Ευσταθίου. Ο Ακίνδυνος την κοίταξε, αλλά δεν έδωσε σημασία.

Αυτός είναι ο ήρωας του βιβλίου. Ο Ακίνδυνος. Κάπου σίγουρα τον έχουμε συναντήσει στην πραγματική μας ζωή. Είναι ένας άνθρωπος ήσυχος, εργατικός, συνεπής στις υποχρεώσεις του που όμως δυστυχώς ζει στην Ελλάδα, στη χώρα που τίποτα από τα παραπάνω δεν επιβραβεύεται. Ίσα ίσα πάντα κάποιος ψάχνει για έναν Ακίνδυνο, για να του φορτώσει κάτι για το οποίο δεν ευθύνεται. Και κάπου εδώ ξεκινάει η περιπέτειά του αφού - αφελώς, όπως θα έλεγαν μερικοί, ή με την προσταγή της καθαρής συνείδησής του, όπως θα υποστήριζαν κάποιοι άλλοι - επιλέγει να παραδώσει το φάκελο με τα χρήματα που βρίσκει στον κάτοχό τους. Εγκλωβισμένος στο γάμο του, στα χρέη του, σε μια ζωή με υλικές απαιτήσεις που δεν έχει τη δυνατότητα να ανταπεξέλθει, βρίσκεται στο μάτι του κυκλώνα. Ευτυχώς δεν είναι μόνος του… Ένα αστυνομικό μυθιστόρημα με πολιτικό και κοινωνικό χαρακτήρα, αφού εκτός από το μυστήριο γύρω από το φάκελο με τα χρήματα, μας βάζει στα παρασκήνια της πολιτικής ζωής του τόπου μας, όπου το χρήμα και η εξαπάτηση τις περισσότερες φορές είναι πρωταγωνιστές. Με καθαρό λόγο, μεστό, η συγγραφέας ξετυλίγει το κουβάρι της ιστορίας της, με τους δευτερεύοντες ήρωες πολλές φορές να κλέβουν την παράσταση. Δουλεμένοι χαρακτήρες και διάλογοι που δεν γεμίζουν απλώς τις σελίδες του βιβλίου. Μια περιπέτεια γρήγορη, συναρπαστική, αληθινή που σίγουρα θα σας βάλει σε σκέψεις.

Ελένη Σταματούδη

Δημήτρης Μπουζάρας

Οι καλοί τρόποι δεν έχουν ηλικία, χρώμα, κοινωνική τάξη, οικονομική επιφάνεια. Οι καλοί τρόποι αφορούν όλους μας και έχουμε όλοι δικαίωμα και να τους γνωρίζουμε και να τους απαιτούμε.

Σας ευχαριστούμε πολύ για τη συνέντευξη που μας παραχωρείτε. Το «Savoir Vivre για παιδιά, καλοί τρόποι στο τραπέζι» που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Ι. Σιδέρη είναι η πρώτη σας προσπάθεια, πώς προέκυψε; Ε.ΣΤ. Είναι όντως το πρώτο μου βιβλίο για παιδιά ύστερα από σκέψη και έρευνα. Ο λόγος που το έγραψα ήταν η καθημερινότητά μου σε συνδυασμό με την αγάπη μου για τα παιδιά. Καθημερινά συναντάμε ανθρώπους χωρίς τρόπους, χωρίς κοινωνική συνείδηση και σεβασμό προς τον συνάνθρωπο. Όλοι μας κάποια στιγμή συναντήσαμε κάποιον που ήταν αγενής και είπαμε «τι να του πεις τώρα; Αν δεν έμαθε τρόπους όσο ήταν μικρός, τώρα πια είναι αργά». Αυτό το ‘τώρα πια είναι αργά’ προσπάθησα να προλάβω, γράφοντας ένα βιβλίο για παιδιά που εστιάζει στην καλή συμπεριφορά. Στις μικρές ηλικίες,

όσο ακόμη δηλαδή ο άνθρωπος διαμορφώνει την προσωπικότητά του και απορροφάει καλύτερα τη γνώση, μπορεί κανείς να βρει γόνιμο έδαφος για να δημιουργήσει πολίτες που να νοιάζονται τον συνάνθρωπό τους και να στέκονται με αξιοπρέπεια και σεβασμό στο κοινωνικό τους περιβάλλον. Το καλό με αυτό το βιβλίο είναι ότι μέσα από τα παιδιά εκπαιδεύονται και οι γονείς. Το βιβλίο αυτό βέβαια αφορά μόνο σε καλούς τρόπους στο τραπέζι. Ευελπιστώ ωστόσο ότι θα είναι το πρώτο μιας σειράς που θα μπορέσει να καλύψει και άλλους τομείς της καθημερινότητας των παιδιών. Ποια τα συναισθήματα όταν λάβατε το πρώτο αντίτυπο; Είστε ικανοποιημένη από την έως τώρα πορεία του; Οι πρώτες εντυπώσεις, τα πρώτα σχόλια, σας ενθάρρυναν ή σας αποθάρρυναν;

Ε.ΣΤ. Από τη δημιουργία αυτού του βιβλίου η χαρά μου ήταν μεγάλη, γιατί δημιουργώντας κάτι για παιδιά, από μόνο του σου δίνει αισιοδοξία. Πολύ περισσότερο όταν το θέμα του βιβλίου πραγματεύεται κανόνες συμπεριφοράς που κάνουν τη ζωή μας και την συνύπαρξή μας με τους άλλους καλύτερη. Το άγχος μου ήταν αν ο κόσμος θα το δεχόταν θετικά και όχι ως κάτι το ελιτίστικο. Γιατί η λέξη ‘savoir vivre’ είναι σχετικά παρεξηγημένη διότι πολλοί θεωρούν ότι αφορά σε συγκεκριμένη κοινωνική τάξη ή οικονομική επιφάνεια. Τίποτα από αυτά βέβαια δεν ισχύει. Οι καλοί τρόποι δεν έχουν ηλικία, χρώμα, κοινωνική τάξη, οικονομική επιφάνεια. Οι καλοί τρόποι αφορούν όλους μας και έχουμε όλοι δικαίωμα και να τους γνωρίζουμε και να τους απαιτούμε. Για μένα η μεγαλύτερη ηθική ικανοποίηση είναι ότι τόσο τα παιδιά όσο και οι γονείς αλλά και οι εκπαιδευτικοί, το δέχθηκαν με ενθουσιασμό. Η μάθηση των καλών τρόπων δεν είναι μέρος της σχολικής εκπαίδευσης αλλά και οι γονείς πολλές φορές παραμελούν να ασχοληθούν με αυτό το θέμα. Ακόμη ωραιότερο είναι όταν μου λένε για τα μικρά τους τι προόδους έχουν κάνει στο τραπέζι. Ξέρετε σε ένα τέτοιο ζήτημα τα αποτελέσματα φαίνονται άμεσα και το διασκεδάζουν όλοι. Μικροί και μεγάλοι. Μέσα από τα υπέροχα χρώματα, την πολύ ωραία εικονογράφηση και με συνοδηγό τον Άρι τον κούνελο -ο οποίος με το εξαιρετικό του χιούμορ δίνει μια ευχάριστη νότα- εισάγετε αβίαστα τα παιδιά στον κόσμο της εκμάθησης των καλών τρόπων. Γιατί επιλέξατε το συγκεκριμένο θέμα, θεωρείτε πως υπάρ-

χει κάποιο κενό; Ε.ΣΤ. Όπως σας ανέφερα και παραπάνω θεώρησα ότι υπήρχε κενό τόσο στην εκπαίδευση όσο και στο σπίτι. Επίσης, από έρευνα που έκανα τόσο στην Ελλάδα όσο και στο εξωτερικό είδα ότι δεν υπήρχε κάτι αντίστοιχο όπως αυτό που είχα στο μυαλό μου. Δηλαδή να δώσεις απλά και κατανοητά, αλλά και αισθητικά όμορφα, ένα ξύλινο σχετικά θέμα στο οποίο μπορεί τα παιδιά να αντιδράσουν. Σκέφτηκα ότι ο καλύτερος τρόπος εκμάθησης σε αυτό το ζήτημα θα ήταν η προσέγγιση με χιούμορ και αυτό προσπάθησα να κάνω. Ο Άρις ο κούνελος είναι εκεί για να επικροτεί ή να απογοητεύεται. Δεν κάνει παρατηρήσεις, δεν το βάζει κάτω και πάνω από όλα ξέρει να επιβραβεύει! Έχουμε γενικά καλούς τρόπους ως λαός; Τι είδους αποτέλεσμα είναι οι καλοί τρόποι: μόρφωσης, οικονομικού επιπέδου, οικογένειας, κοινωνίας; Από ποια ηλικία ξεκινά η διαπαιδαγώγηση και η εκμάθηση των καλών τρόπων; Ε.ΣΤ. Δεν μπορεί κανείς να απορρίψει ή να επικροτήσει τους τρόπους ενός ολόκληρου λαού. Οι γενικεύσεις συνήθως δεν εξυπηρετούν κάποιο σκοπό, αλλά καλό είναι και να μη γίνονται. Ως λαός θεωρώ ότι έχουμε κοινωνική ευαισθησία και υπάρχουν ακόμη οικογένειες που προσπαθούν να εκπαιδεύσουν τα παιδιά τους για να φέρονται σωστά και με ευγένεια. Ωστόσο δεν λείπουν και οι περιπτώσεις αγένειας ή κοινωνικής αδιαφορίας, π.χ. παρκάρουμε σε διαβάσεις αναπήρων, ή πετάμε έξω από το αυτοκίνητο τα σκουπίδια μας ή θεωρούμε εξυπνάδα να πάρουμε τη σειρά του

μπροστινού μας. Ενδεχομένως να μπορούσα να δώσω πολλά παραδείγματα ακόμη. Η συμπεριφορά αυτή είναι απόρροια πολλών παραγόντων. Ένας μόνον από αυτούς είναι η έλλειψη παιδείας. Οι καλοί τρόποι δεν έχουν ηλικία, όσο νωρίτερα τους βάλεις στη ζωή σου τόσο καλύτερα ζεις.

καλύτερος τρόπος εκπαίδευσης. Το να θέτεις παραδείγματα. Η συνέπεια και η ρουτίνα είναι πολύ σημαντικά για τα μικρά παιδιά! Οι καλοί τρόποι με λίγα λόγια είναι τρόπος ζωής και όχι απλοί κανόνες για να τους εφαρμόζουμε όταν μας βλέπουν οι άλλοι. Σίγουρα θα υπάρξουν στιγμές που δεν θα τους εφαρμόσουμε ή θα ξεφύγουμε από Τα παιδιά μαθαίνουν πρωτίστως μέσω αυτούς, αλλά το σημαντικό είναι αυτή να παραδειγμάτων. Αποτελούμε καλά πα- είναι η εξαίρεση και όχι ο κανόνας της ραδείγματα και ως γονείς; Ασχολού- καθημερινότητάς μας. μαστε όσο θα έπρεπε; Ε.ΣΤ. Στην εποχή που ζούμε, όπου όλοι Παρατηρείτε το φαινόμενο παιδιά να είμαστε επιβαρυμένοι με τόσες υποχρεώ- εισέρχονται στο νηπιαγωγείο με άσεις, το τραπέζι όπου τρώει όλη η γνοια των βασικών κανόνων συμπεριοικογένεια μαζί είναι ιδανική ευκαιρία να φοράς; Δε θέλουμε, δε μπορούμε, δε μιλήσουν οι γονείς με τα παιδιά τους, να γνωρίζουμε; ανταλλάξουν απόψεις και να εξηγήσουν τη Ε.ΣΤ. Τα παιδιά συνήθως κάνουν ό,τι σημασία των καλών τρόπων. βλέπουν, και αντιδρούν σύμφωνα με τα Σήμερα η ζωή έχει γίνει ιδιαίτερα απαιτη- δικά τους βιώματα. Για αυτό συνήθως τική για πολλούς λόγους (οι κυριότεροι λέω στους γονείς ότι δεν φτάνει να τους οικονομικοί) με συνέπεια να ξεχνάμε πείτε ποιος είναι ο σωστός τρόπος να βασικές αρχές κοινωνικής συμπεριφοράς. συμπεριφερθούν, αλλά εσείς πρώτοι Οι αρχές αυτές μπαίνουν χαμηλότερα πρέπει να δίνετε το παράδειγμα αλλά και στον κατάλογο των προτεραιοτήτων μας. να παραδέχεστε το τυχόν λάθος σας. Οι γονείς τρέχουν για να προλάβουν να Ξέρετε, υπάρχουν φορές που τα παιδιά κερδίσουν τα προς το ζην και δεν δίνουν μας μάς διορθώνουν. Θα πρέπει να καμιά φορά σημασία στο αν η συμπερι- είμαστε περήφανοι γι' αυτό και να μην φορά του παιδιού τους σε κάποιες ντρεπόμαστε ή να αντιδράμε άσχημα. Θα εκφάνσεις της καθημερινότητας δεν είναι πρέπει να ζητήσουμε συγγνώμη για μία σωστή. απρεπή συμπεριφορά μας. Αυτό αποτελεί Ακόμα και το ό,τι λείπουμε από τα παιδιά το καλύτερο παράδειγμα. μας για να προλάβουμε άλλες υποχρεώσεις μάς δημιουργεί ενοχές και αποφασί- Ο σεβασμός, η κατανόηση και η ειζουμε να μην τα στενοχωρήσουμε διορθώ- λικρίνεια λείπουν σε μεγάλο ποσοστό νοντας κινήσεις ή συμπεριφορές τους. Τα από την ενήλικη ζωή μας. Πόσο αφήνουμε λοιπόν να ενεργούν όπως επιτακτικό είναι κατά τη γνώμη σας νομίζουν. ένα βιβλίο καλών τρόπων για γονείς; Οι καλοί τρόποι είναι κάτι που εφαρμό- Ε.ΣΤ. Όπως σας ανέφερα και προηγουζουμε καθημερινά αν θέλουμε να κάνει το μένως, οι καλοί τρόποι δεν έχουν ηλικία, ίδιο και το παιδί μας. Αυτός είναι και ο μας ακολουθούν σε όλη τη ζωή μας, μας

κάνουν να ξεχωρίζουμε, μας ανοίγουν πόρτες τόσο στην προσωπική όσο και στην επαγγελματική μας ζωή, μας επιτρέπουν να ζούμε και να συνυπάρχουμε καλύτερα με τους συνανθρώπους μας. Όσο νωρίτερα τους μάθουμε και τους εφαρμόσουμε τόσο καλύτερα για μας. Θα έπρεπε κατά τη γνώμη σας η σωστή συμπεριφορά, η ευγένεια, η καλοσύνη, η ενσυναίσθηση, καθώς και άλλες γνώσεις συμπεριφοράς και αντιμετώπισης προβλημάτων των ανθρωπίνων σχέσεων, να διδάσκονται από τα σχολεία; Ε.ΣΤ. Όλα αυτά που αναφέρατε είναι αξίες οι οποίες θα πρέπει να αποτελούν βάση μίας πολλαπλής εκπαίδευσης. Τόσο στο σχολείο όσο και σπίτι. Δυστυχώς όμως το σχολείο δε δίνει ιδιαίτερη έμφαση σε συμπεριφορές. Δε χωρούν στο πρόγραμμα. Ή κάποιοι εκπαιδευτικοί πιστεύουν ότι αυτός είναι ο ρόλος του γονιού και μόνο. Φυσικά ο ρόλος της οικογένειας είναι σημαντικός αλλά και οι εκπαιδευτικοί θεωρώ ότι μπορούν να συμβάλλουν σε αυτό. Βέβαια, για να μην αδικήσουμε κάποιον, υπάρχουν και εκπαιδευτικοί που ασχολούνται εις βάθος με θέματα κοινωνικής συμπεριφοράς και αυτό με χαροποιεί ιδιαίτερα.

συνάνθρωπο και να μην αδιαφορούν για τους γύρω τους. Να σέβονται τους ανθρώπους, να προσέχουν τα ζώα, να προστατεύουν το περιβάλλον. Να λειτουργούν με γνώμονα το κοινό καλό και όχι να ενδιαφέρονται για τη βολή τους αδιαφορώντας για τις συνέπειες των πράξεών τους. Τα παιδιά είναι η ελπίδα για ένα καλύτερο μέλλον και σε αυτά πρέπει να επενδύσουμε. Μαζί με αυτά αλλά και μέσα από αυτά να γίνουμε καλύτεροι άνθρωποι και συνοδοιπόροι τους για έναν πιο φωτεινό κόσμο! Η κακή χρήση της τεχνολογίας παίζει κάποιο ρόλο στην έλλειψη των καλών τρόπων; Ε.ΣΤ. Όπως το λέει και η λέξη, η "κακή" χρήση της τεχνολογίας δεν μπορεί να έχει καλά αποτελέσματα. Πολλές φορές οι γονείς δίνουν στα παιδιά τους το κινητό ή το tablet την ώρα του φαγητού προκειμένου να είναι απασχολημένα και να μην τους ενοχλούν. Η ώρα του φαγητού είναι μια διαδικασία που θα πρέπει να της δίνεται η σημασία που της αρμόζει, είναι ευκαιρία επικοινωνίας με τα μέλη της οικογένειας και κοινωνικοποίησης με αυτούς με τους οποίους τρώμε μαζί σε ένα τραπέζι.

Τι ετοιμάζετε για το μέλλον; Ο κόσμος που δημιουργήσαμε για να Ε.ΣΤ. Ετοιμάζω ένα βιβλίο για καλούς ζήσουν τα παιδιά μας είναι ούτως η τρόπους στο σχολείο… άλλως σκληρός. Γιατί να μάθουμε λοιπόν στα παιδιά μας καλούς τρόπους, γιατί να μεγαλώσουμε ευαίσθητα και ευγενικά παιδιά; Ε.ΣΤ. Μα για αυτό ακριβώς! Γιατί θέλουμε να φτιάξουμε έναν καλύτερο κόσμο, ανθρώπους που να νοιάζονται το

η δ ύ ο τ α μ α τ Σ η ν Ελέ

Αγγελίνα Παπαθανασίου

Τον συγγραφέα Άρη Δημοκίδη τον παρακολουθώ από τα πρώτα του συγγραφικά βήματα, αφού ήταν ένας από τους αγαπημένους συγγραφείς του γιου μου. Έχω διαβάσει σχεδόν όλα τα βιβλία του. Τη σειρά των βιβλίων με τα αδέλφια Στέφανο και Στέλλα, τα βιβλία στη σειρά Δ̈ιαβάζω ιστορίες" από τις εκδόσεις Μεταίχμιο και φυσικά τη σειρά Αόρατοι Ρεπόρτερ. Πριν λίγο καιρό κυκλοφόρησε το πέμπτο βιβλίο της σειράς Αόρατοι Ρέπορτερ, με τίτλοΗ̈ κατάρα της Χαμένης Ατλαντίδας" σε εικονογράφηση της Ναταλίας Καπατσούλια. Απευθύνεται σε ηλικίες 9+. Πρόκειται για ένα βιβλίο γεμάτο δράση, περιπέτεια, γνώση και μηνύματα. Μας ταξιδεύει στην πανέμορφη Σαντορίνη. Η Νάσια, η φωτογράφος των Αόρατων Ρεπόρτερ, βρίσκεται στο νησί με τη μητέρα της για διακοπές. Στη Σαντορίνη βρίσκεται για δουλειά και ένας άλλος διάσημος φωτογράφος, ο Βαγγέλης Θεολόγου, για φωτογράφηση ρούχων. Η Νάσια θα τον φωτογραφήσει με στολή κατάδυσης. Ο ίδιος θα ισχυριστεί ότι έχει ανακαλύψει στο βυθό της Σαντορίνης τη Χαμένη Ατλαντίδα! Στο νησί όμως, εκτός από το ζευγάρι των μοντέλων που φωτογραφίζει ο Βαγγέλης, άλλα τρία άτομα φαίνεται να έχουν σχέση με τον φωτογράφο. Ένας συνθέτης, μια σχεδιάστρια ρούχων και ένας εικαστικός. Ποιος όμως χτύπησε τον Βαγγέλη προκαλώντας του αμνησία; Ποιος του πήρε τις φωτογραφίες που είχε τραβήξει με τη Χαμένη Ατλαντίδα; Τη λύση στο μυστήριο θα δώσει η φοβερή ομάδα των παιδιών που αποτελούν τους Αόρατους Ρεπόρτερ.

Ένα μυθιστόρημα άκρως καλοκαιρινό, γεμάτο δράση, περιπέτεια, που μας γνωρίζει τις ομορφιές της Σαντορίνης. Ο συγγραφέας, με έξυπνο τρόπο, διασκεδάζει τους μικρούς του αναγνώστες, προσφέροντάς τους και γνώση χωρίς να γίνεται κουραστικός. Ενώ από το κείμενό του δεν λείπουν και μηνύματα που περνούν αβίαστα στα παιδιά. Το διάβασμα πάνω από όλα είναι απόλαυση και αυτό το γνωρίζει πολύ καλά ο συγγραφέας, φροντίζοντας πάντα να γράφει απολαυστικά βιβλία που δεν έχουν να ζηλέψουν σε τίποτα τις σειρές βιβλίων με μυστήριο ξένων εκδοτικών οίκων. Είναι σίγουρα ένα βιβλίο που θα κρατήσει καλή συντροφιά σε όποιον το επιλέξει για ανάγνωση.

Μάζεψε όλες τις δυ ν

και κατόρθωσε να

άμεις του

σηκωθεί.

"Βιάσου και μη κοιτ άς πίσω" μουρμούρισε κι άρ χισε να τρέχει προς τη φωτογραφ ική μηχανή του, που τα κύματα είχ αν ξεβράσει στην άμμο. Καθώς την πλησίαζε κοίταξε πίσω απ' τ ον ώμο του για να δει αν τον ακολο υθεί κανείς. Έντρομος, άρχισε ν α τρέχει για να ξεφύγει. Μη! ούρλια ξε, ικετεύοντας. Μη! Σε παρακαλώ, μη!

Μαρία Γραμμένου Μια σύγχρονη ιστορία αγάπης, φθόνου και εκδίκησης ήρθε στα χέρια μου προς ανάγνωση. Δειλά δειλά στην αρχή, μέχρι να μπω στον ειρμό της υπόθεσης, μού κρατούσε χαλαρή συντροφιά, ώσπου η ιστορία του Άκη και της Φένιας με παρέσυρε και δεν μπορούσα να σταματήσω την ανάγνωση του βιβλίου. Η Φένια προσεγγίζει τον Άκη με δόλο και έχει στο πίσω μέρος του μυαλού της να του κάνει κακό. Η ψυχή της πλημμυρίζει από εκδίκηση. Η Μυρσίνη είναι σε άσχημη ψυχολογική κατάσταση και δεν μπορεί να διαλευκάνει τα γεγονότα. Ο Άκης, γνωρίζοντας την Φένια, γοητεύεται από την ομορφιά και τα προσόντα της και προσπαθεί με κάθε τρόπο να την πλησιάσει. Κάνει στοχεύμενα βήματα για να την κατακτήσει. Πόσα μυστικά και λάθη βρίσκονται κρυμμένα πίσω από τους ανθρώπους που τους συναναστρέφονται; Γιατί τους φθονούν τόσο πολύ; Πώς θα μπορέσουν να διαχειριστούν το απρόσμενο πάθος και τον έρωτα που νιώθουν; Η Φένια βρίσκεται παγιδευμένη μπροστά στα ίδια της τα συναισθήματα. Να συνεχίσει το ρόλο της για να τον εκδικηθεί ή να αφεθεί στην αγάπη και την τρυφερότητα που εκείνος της προσφέρει απλόχερα; Ποια παρεξήγηση έχει δημιουργήσει την ανάγκη στη Φένια να ολοκληρώσει το αρχικό της σχέδιο; Θα τολμήσει τελικά; Θα πονέσει; Θα τον ξεχάσει; Είναι άραγε η αγάπη πιο δυνατή από το μίσος που φωλιάζει στην ψυχή της; Θα επέλθει η λύτρωση για τους ήρωες του βιβλίου; Ένα καταιγιστικό μυθιστόρημα που αγγίζει τον αναγνώστη και τον παρασύρει στις σελίδες του. Πλούσιες εικόνες και έντονα συναισθήματα σού αφήνουν την αίσθηση πως η συγγραφέας σε αυτό το πρώτο της εγχείρημα τα κατάφερε άψογα. Σε όσους αρέσουν οι ίντριγκες, οι ανατροπές και τα διλήμματα, σας συνιστώ να το διαβάσετε και είμαι σίγουρη πως θα το απολαύσετε.

Σφάλισε τα μάτια. Ένιωθε κουρασμένη. Ήθελε να ξαπλώσει, να κλείσει τα μάτια και να χαθεί. Να μην ακούει και να μη βλέπει κανέναν. Όλοι την είχαν προδώσει. Δεν ήθελε άλλο να πονάει, δεν ήθελε να σκέφτεται… Ένιωθε ήδη την παραίτηση να την καταβάλλει. Να απλώνει τα πλοκάμια της και να τυλίγει ύπουλα το νου της. Να κλείνει τους διακόπτες του μυαλού, βυθίζοντάς το στο σκοτάδι. Το αίσθημα της αυτοσυντήρησης την έσπρωξε να αποτινάξει τα δεσμά και να συνέλθει.

Γιατί πολλοί συγγραφείς ξεκινούν να ασχολούνται με ένα συγκεκριμένο λογοτεχνικό είδος και καταλήγουν σε κάτι τελείως διαφορετικό; Οι περισσότεροι από αυτούς που ονειρεύονται από μικροί να γίνουν συγγραφείς, έχουν στο μυαλό τους ένα συγκεκριμένο λογοτεχνικό είδος που τους συναρπάζει και το οποίο θέλουν να ακολουθήσουν, καθώς και ένα συγγραφέα-εκπρόσωπο του είδους τον οποίο θαυμάζουν και θέλουν το μελλοντικό έργο τους να είναι ανάλογο με το δικό του.

Υπάρχουν επίσης είδη τα οποία δεν προκαλούν ενδιαφέρον και για τα οποία δεν τους πέρασε ποτέ από το μυαλό ότι θα στραφούν εκεί. Ωστόσο, κάνοντας μια ανασκόπηση μετά από πολύ καιρό και αφού έχουν γράψει ένα σημαντικό αριθμό κειμένων, συχνά παρατηρούν ότι υπάρχει μια απόκλιση από τον αρχικό τους στόχο, αφού τελικά ασχολήθηκαν με ένα είδος τελείως διαφορετικό. Γεννιέται επομένως η απορία σχετικά με την πορεία που ακολούθησαν μέχρι να φτάσουν εκεί. Ξεκινώντας την ανάγνωση των βιβλίων, τα άτομα νεαρής κυρίως ηλικίας στρέφονται συνήθως σε συγκεκριμένα είδη, είτε γιατί δεν έχουν ακόμη την επιθυμία να πειρα-

ματιστούν, είτε γιατί κατά την παιδική ηλικία οι γονείς είναι αυτοί οι οποίοι επιλέγουν τα βιβλία για τα παιδιά τους. Με αυτόν τον τρόπο αρχίζει να δημιουργείται μια εικόνα στο μυαλό του μελλοντικού συγγραφέα σχετικά με τις προτιμήσεις του, ενώ αν με το πέρασμα των χρόνων εξακολουθήσει να ασχολείται κυρίως με το συγκεκριμένο είδος, αναπτύσσεται μια οικειότητα και μια άνεση όσον αφορά την έκφραση και την παρουσίαση των γεγονότων όταν το άτομο αποφασίσει να γράψει τέτοιες ιστορίες. Αργότερα, κατά τη διάρκεια της προσπάθειάς τους να γράψουν τις δικές τους ιστορίες, οι επίδοξοι συγγραφείς επιδιώκουν αρχικά να

Σοφία Αθανασοπούλου

γράψουν κάτι που θα ακολουθεί τους κανόνες με τους οποίους διάβαζαν τόσα χρόνια. Στην πορεία ανακαλύπτουν κάποιες φορές ότι οι σκέψεις τους αποτυπώνονται πιο εύκολα όταν χρησιμοποιούν άλλες μεθόδους. (Για παράδειγμα, μπορεί να ξεκινούν να γράφουν μια ρεαλιστική ιστορία με αυστηρή δομή, αλλά να καταλήγουν να εκφράζονται μέσω της λογοτεχνίας του φανταστικού ή της ποιητικής γραφής.) Μεγαλώνοντας, οι αναγνώστες επιλέγουν να εξερευνήσουν και είδη βιβλίων με τα οποία δεν ασχολούνταν στο παρελθόν.

Συνειδητοποιούν ότι υπάρχουν και άλλα θέματα τα οποία τους ενδιαφέρουν (όπως για παράδειγμα η επιστημονική φαντασία σε κάποιον που μέχρι τώρα προτιμούσε το ρεαλισμό) και ότι με λίγη προσπάθεια τα πηγαίνουν καλά και σε αυτά. Γίνεται λοιπόν αντιληπτό ότι, όσο οι αναγνώστες και μελλοντικοί συγγραφείς μεγαλώνουν, δέχονται ερεθίσματα τόσο από το εξωτερικό περιβάλλον, όσο και από τον εαυτό τους, τα οποία τους παρακινούν να αναζητήσουν νέα λογοτεχνικά είδη και να στραφούν σε αυτά.

Librairie Galignani

Χαρά Δελλή

Το βιβλιοπωλείο Galignani άνοιξε το 1801 στο Παρίσι. Ιδρυθέν από την οικογένεια Galignani, για έξι γενιές αποτελεί προορισμό ορόσημο για τους αγγλόφωνους Παριζιάνους.

Το πρώτο αγγλικό βιβλιοπωλείο που ιδρύθηκε στην ηπειρωτική Ευρώπη το 1801. Η

λογοτεχνική

κληρονομιά

της οικογενείας Galignani είναι μεγάλη, αφού ο Simone Galignani ήταν ένας από τους πρώτους χρήστες του τυπογραφείου

του

Gutenberg,

ανοίγοντας δικό του εκδοτικό οίκο στη Βενετία το 1520. Αργότερα, ο Giovanni Antonio Galignani άφησε την οικονομικά φθίνουσα Βενετία για το Λονδίνο, και λίγο μετά μετακόμισε στο Παρίσι (rue Vivienne). Το εν λόγω βιβλιοπωλείο έχει επιβιώσει από τους πολέμους και τις πολιτικές αναταραχές και συνεχίζει να αποτελεί σημαντικό μέρος της λογοτεχνικής κοινότητας των Παρισίων. Πρόκειται για το δεύτερο παλαιότερο βιβλιοπωλείο στον κόσμο. Θυμίζει την παλιά, καλή Γαλλία της τέχνης και του πολιτισμού. Οι Ernest Hemingway, André Malraux, Orson Welles και Marlene Dietrich υπήρξαν πελάτες του βιβλιοπωλείου.

Εξαιρετικές

προτάσεις

ανά-

γνωσης για ένα ευρύ φάσμα θεμάτων. Βιβλία στα γαλλικά και στα αγγλικά. Διαθέτει μια ιδιαίτερα καλή συλλογή από αυτοβιογραφίες συγγραφέων, βιογραφίες και συλλογές επιστολών που μπορεί να σας ενδιαφέρουν. Επίσης, μια καλά

ενημερωμένη

επιλογή

μυθοπλασίας σε ένα ευχάριστο περιβάλλον, συνδυασμένη με μια βουτιά σε μια από τις του.

δερμάτινες Όμορφος

πολυθρόνες φωτισμός,

παιδική γωνιά, ένας υπέροχος χώρος, ήσυχος και διαλογιστικός ως ένα καλό βιβλιοπωλείο πρέπει να είναι. Το Galignani βρίσκεται από το 1856 στη Rue de Rivoli, κοντά στην

πλατεία

Place

de

la

Concorde και το Λούβρο, στο 1ο διαμέρισμα, και έχει καλή επιλογή τόσο της αγγλικής όσο και της γαλλικής λογοτεχνίας και της ιστορίας. Μπορείτε επίσης να βρείτε μια σειρά από βιβλία σχετικά με τη μόδα, την τέχνη, το σχεδιασμό, τα ταξίδια και το εσωτερικό

σχεδιασμό,

και στις δύο γλώσσες.

πάλι

Ασημίνα Στασινοπούλου

Λάτρης του ρομαντικού και του μεγάλου έρωτα που περνά από σαράντα κύματα μέχρι να καταλήξει μαζί, γιατί τίποτα δεν είναι εύκολο σε αυτή τη ζωή, δεν μπορούσα να μην ανακαλύψω το καινούργιο διαμάντι που κυκλοφόρησε πρόσφατα από τις Εκδόσεις Έξη και αφορά στο βιβλίο της νέας ανερχόμενης και πολλά υποσχόμενης συγγραφέως Αναστασίας Δημητροπούλου. Η Αναστασία, χωρίς καθόλου κόπο, κατάφερε να μου κεντρίσει το ενδιαφέρον αρχικά με το εκπληκτικό εξώφυλλο του βιβλίου της, με τον μαγευτικό πύργο του Άιφελ μιας άλλης εποχής, και την πανέμορφη κοπέλα με τα άσπρα να αγναντεύει από το μπαλκόνι της. Το οπισθόφυλλο πάλι είναι αρκετά δελεαστικό αφού σου υπόσχεται μια ερωτική ιστορία γεμάτη πάθη, ίντριγκες κι ανατροπές και είναι πολύ δύσκολο να του αντισταθείς. Τι να πρωτοπώ για την υπόθεση. Όλη η πραγματική μαγεία του βιβλίου βρίσκεται μέσα στις σελίδες του. Μόλις το ανοίξεις και ξεκινήσεις την ανάγνωσή του, πραγματικά χάνεσαι σε μια δυνατή αγάπη ενός ζευγαριού που περνά όλες τις διακυμάνσεις της ζωής, παλεύει με τους δαίμονές του μέχρι να ζήσει τον έρωτά του. Η απλή και κατανοητή γραφή της συγγραφέως, χωρίς πολλές φανφάρες, σου κρατά αμείωτο το ενδιαφέρον μέχρι και την τελευταία σελίδα.

Προχωρούσε ευθεία όταν έστρεψε το βλέμμα προς το μέρος μου μέσα από δυο σκούρα γυαλιά. Αμέσως ένιωσα να με κόβει κρύος ιδρώτας. Σχεδόν στραβολαίμιασα για να τη δω καλύτερα και πάνω στη σαστιμάρα μου, άφησα το πουράκι που ισορροπούσε στα χείλη μου να σβήσει. Ο αέρας έσπρωξε μια μακριά μπούκλα στο πρόσωπό της και ευχήθηκα να ήταν το χάδι μου στη θέση της. Αυτή, λες και διάβασε τη σκέψη μου, δάμασε τα μαλλιά πίσω από το αυτί της και επιτάχυνε. Προτού όμως εξαφανιστεί από το οπτικό μου πεδίο, μου χαμογέλασε γλυκά. Όρκο παίρνω γι’ αυτό. Αγάπησα τον χαρακτήρα του Ιάσονα γιατί διαθέτει όλο το πακέτο που χρειάζεται μια γυναίκα σε ένα άνδρα για να νιώσει ασφαλής στην αγκαλιά του. Έχει τη δύναμη, την πυγμή για να παλέψει για την εταιρία του και αυτό που με έκανε να ανατριχιάσω πραγματικά ήταν η σκηνή που ήρθε στην Ελλάδα να σώσει την αγαπημένη του. Από την άλλη, η Ηρώ είναι η γυναίκα που δεν το βάζει κάτω μέχρι να πετύχει το σκοπό της. Έκανε τις λάθος επιλογές της, όμως προσπαθεί να τις διορθώσει και να προχωρήσει μπροστά. Μαζί, το ζευγάρι θα ζήσει κάτι δυνατό και θυελλώδες. Η ανατροπή στο τέλος με σόκαρε λίγο, όμως η συγγραφέας το έσωσε την τελευταία στιγμή και για αυτό την αγάπησα, δίνοντάς μου μια ικανοποίηση για το αποτέλεσμα και τη μοίρα του ζευγαριού.

Νεκταρία Πουλτσίδη

Κλείνοντας το δεύτερο τόμο της αυτοτελούς ιστορίας, έχω να πω ότι ο Brandon Sanderson για μένα είναι ένας από τους κορυφαίους του είδους της επικής φαντασίας. Μου πήρε αρκετές μέρες να τελειώσω τα δύο βιβλία. Έχοντας διαβάσει τους Ομιχλογέννητους και τον Ατσαλόκαρδο, δηλώνω και επίσημα μεγάλη του θαυμάστρια. Ο συγγραφέας αυτή τη φορά δημιούργησε έναν λίγο πιο ασυνήθιστο κόσμο, με Εγερθέντες Θεούς, Βιοχρωματικές Ανάσες, άψυχους στρατιώτες και Αφυπνιστές. Οι σελίδες του είναι γεμάτες χρώματα. Η ιστορία μάς αφηγείται τη ζωή της πριγκίπισσας Βιβένα που ζει στην Ίντρις, όπου εκπαιδεύεται όλη της τη ζωή για να εκπληρώσει τη συμφωνία της συνθήκης μεταξύ της χώρας της και της αντίπαλης Χαλαντρέν: Να γίνει γυναίκα του Θεού βασιλιά των Εγερθέντων, φέρνοντας ένα παιδί στον κόσμο και εξασφαλίζοντας έτσι τη συνέχιση της ειρήνης στα δύο βασίλεια. Όμως η ανατροπή γίνεται όταν ο πατέρας της Βιβένα στέλνει στη θέση της Βιβένα τη μικρότερη και άπειρη αδερφή της, τη Σίρι. Και κάπου εδώ ξεκινάει η περιπέτεια για τις δύο πριγκίπισσες, που μεταβαίνουν στη Χαλαντρέν με διαφορετικό σκοπό η καθεμία. Θα μάθει η νεαρή και αθώα Σίρι να παίζει το παιχνίδι της πολιτικής για να παραμείνει ζωντανή;

Και… σκέφτηκε, αν χρησιμοποιήσουν τη Βιβένα εναντίον μου, ξέρω ότι δεν θα καταφέρω να υποχωρήσω. Ήταν ντροπή που το παραδεχόταν, αλλά στο τέλος, αυτό ήταν το επιχείρημα που βάρυνε στην απόφασή του. Ο Ντέντελιν στράφηκε ξανά μέσα στο δωμάτιο. «Βιβένα, δεν θα πας να παντρευτείς τον τύραννο θεό των εχθρών μας. Στέλνω την Σίρι στη θέση σου».

Πώς θα αντιδράσει η Χαλαντρέν στην ιδιοσυγκρασία της αυστηρής και απόλυτης Βιβένα; Θα καταφέρει να αντιστρέψει το μίσος με το οποίο τη μεγάλωσαν και τη γαλούχησαν; Πώς θα αντιδράσει στην αποκάλυψη της αλήθειας; Από την άλλη, δεν μπορώ να πω με ακρίβεια ποιον χαρακτήρα αγάπησα περισσότερο. Τον αντιήρωα μυστηριώδη, αντισυμβατικό και επαναστάτη Βάσερ που δεν είναι ό,τι φαίνεται ή τον φαινομενικά αδιάφορο και ανιαρό Εγερθέντα Θεό, Ύμνο του Φωτός, που κατάφερε να μου ανατρέψει τη λανθασμένη εντύπωση που είχα σχηματίσει εξαρχής γι' αυτόν; Ο συγγραφέας για ακόμη μία φορά μου αποδεικνύει την αστείρευτη φαντασία του και την προσεγμένη λεπτομέρεια στους κόσμους του. Με κέρδισε ο τρόπος που με εισήγαγε στην ιστορία, μου άρεσε όπως ξεδιπλώνει τους χαρακτήρες και που συνδυάζει τα γεγονότα μεταξύ τους. Πλεκτάνες, ανατροπές, δράση, ρομαντικό στοιχείο και περιπέτεια ισορροπούν ισάξια στον Πολεμοφόρο. Μου άρεσε πολύ η ανθρώπινη υπόσταση που έδωσε στους Εγερθέντες Θεούς. Ωστόσο υπήρχαν και μικρά σημεία που με άφησαν αδιάφορη - ίσως θα ήθελα να μου εμβαθύνει σε αυτά λίγο περισσότερο. Εάν σας αρέσει η γραφή του Brandon Sanderson, τότε σας προτείνω να συμπληρώσετε και τον Πολεμοφόρο στη συλλογή σας - εγώ το έκανα δίχως δεύτερη σκέψη.

η ζωγραφική είναι η καλύτερη ψυχοθεραπεία

Νάγια Γούγου Mητροπούλου

Νεκταρία Πουλτσίδη

Σας ευχαριστούμε πολύ για το χρόνο και το υλικό που μας διαθέσατε για να πραγματοποιηθεί το ημερολόγιο του site «Θεματοφύλακες Λόγω Τεχνών». Πριν αρχίσουμε θα θέλαμε να σας πούμε ότι είναι μεγάλη τιμή και χαρά μας η παραχώρηση αυτής της συνέντευξης, ώστε να γνωρίσουμε τον άνθρωπο πίσω από τον καλλιτέχνη. Πώς αποφασίσατε να ασχοληθείτε με τη ζωγραφική; Τι είναι για εσάς η ζωγραφική; Μ.Ν: Δεν μπορώ να πω ότι το αποφάσισα ποτέ, μιας και ανέκαθεν με θυμάμαι να “παιδεύω” ξυλομπογιές, πινέλα, μολύβια και μπλοκ ζωγραφικής από μικρό παιδάκι. Όσο για το τι είναι η ζωγραφική για μένα, θα μπορούσα να πω ότι είναι μια μορφή ελευθερίας... Ένας τρόπος να προσεγγίζω με επικίνδυνη ασφάλεια όσα – συνειδητά ή ακόμα και ασυνείδητα – κρατώ μέσα μου. Μερικές φορές, ξέρω ακριβώς τι θέλω να κάνω. Υπάρχουν όμως και φορές που το χέρι απλά πάει μόνο του...

Αν θέλουμε να είμαστε ρεαλιστές, θα πρέπει να αναρωτηθούμε γιατί θέλουμε να μάθουμε να ζωγραφίζουμε. Από εσωτερική ανάγκη, για βελτίωση ή για να το κάνουμε σαν επάγγελμα; Και πάλι... είναι πολλές οι παράμετροι και τόσο διαφορετικές ανά άνθρωπο. Πιστεύω ότι για να βρει κάποιος την απάντηση σε αυτήν την ερώτηση, θα πρέπει να βρει την αιτία που θέλει να μάθει και να “ζυγίσει” προσεκτικά τις δυνατότητές του, για να αποφύγει μια ενδεχόμενη απογοήτευση.

Για να ζωγραφίσει κάποιος χρειάζεται ταλέντο ή μπορούν όλοι να μάθουν να ζωγραφίζουν; Μ.Ν: Πολλές φορές το έχω συζητήσει με φίλους που λένε ότι “δεν πιάνει το χέρι τους” αυτό το θέμα. Θα απαντήσω με επιφύλαξη ότι όλοι λίγο πολύ μπορούν να ζωγραφίσουν. Σαφώς και όλοι μπορούν να μάθουν. Όμως υπάρχουν και άνθρωποι που το ταλέντο πηγάζει από μέσα τους σαν θεϊκό δώρο!

Ποια είναι τα οφέλη της ζωγραφικής για τον άνθρωπο; Μ.Ν: Θαρρώ ότι είναι η καλύτερη ψυχοθεραπεία! Είτε ζωγραφίζεις σαν ο καλύτερος καλλιτέχνης, είτε κάνεις κάτι πολύ πιο λιτό. Και μόνο που θα έχεις καταφέρει να αφεθείς στον κόσμο της ρεαλιστικής φαντασίας μέσω της ζωγραφικής και θα έχεις βγάλει ένα κομμάτι σου στο χαρτί, είναι το πιο όμορφο πράγμα! Είναι αυτό που τον

Από πού αντλείτε έμπνευση για να δημιουργήσετε τα έργα σας; Μ.Ν: Θαρρώ πως τον πρώτο ρόλο παίζουν τα συναισθήματα που επικρατούν την εκάστοτε φορά. Λύπη, χαρά, ευγνωμοσύνη... Είναι τελείως τυχαίο, εκτός αν έχω κάτι συγκεκριμένο στο μυαλό μου για συγκεκριμένους λόγους. Πρέπει να πω ότι σημαντικό ρόλο έχει παίξει πολύ συχνά και η μουσική - είναι μόνιμη συντροφιά μου, ιδίως όταν ζωγραφίζω.

τελευταίο καιρό ακούμε να ειπώνεται “δικός σου ο καμβάς, διάλεξε τα χρώματα”. Είναι μια μορφή τέχνης που μπορεί να σου δώσει την απόλυτη αίσθηση της ελευθερίας και ταυτόχρονα του ελέγχου! Ακόμα κι αν δεν είστε κανένας ανερχόμενος Βαν Γκογκ, συνιστώ να δοκιμάσετε το να ζωγραφίσετε! Τι ετοιμάζετε αυτήν την περίοδο; Μ.Ν: Συνήθως δεν έχω κάτι που ετοιμάζω, δηλαδή δεν το προγραμματίζω. Όμως τελευταία το πήρα απόφαση να ολοκληρώσω κάποια σχέδια που άφησα παλαιότερα από φόβο μήπως δεν έχω καλό αποτέλεσμα.

Νάγια

Κωνσταντίνα Μόσχου

Κοινός τόπος συνάντησης για είκοσι Αμερικανούς συγγραφείς, το δημοτικό διαμέρισμα της Νέας Υόρκης, Μπρούκλιν, στην καρδιά της πιο ποικιλόμορφης περιοχής του πλανήτη. Στο συλλογικό τόμο διηγημάτων Μπρούκλιν Νουάρ, γνωρίζουμε το σκοτεινό πρόσωπο της πόλης, με ετερόκλητους χαρακτήρες και ιστορίες.

Η επιτυχία της σειράς νουάρ παγκόσμια, οφείλεται στην Akashic Books που έχει ήδη κυκλοφορήσει δεκάδες τίτλους με κοινό τόπο εγκλήματος μια μεγάλη πόλη (όπως Σικάγο, Δουβλίνο. Μόσχα, Μεξικό, Βαρκελώνη, Άμστερνταμ, Παρίσι, Δελχί, Τορόντο, Κοπεγχάγη κλπ.). Στη χώρα μας έχει ήδη μεταφραστεί το Κωνσταντινούπολη Νουάρ και κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις Φανταστικός Κόσμος, ενώ τούτο που παρουσιάζουμε σήμερα, το Μπρούκλιν Νουάρ, είναι το δεύτερο της ελληνικής σειράς. Ας θυμηθούμε ότι το πυκνοκατοικημένο Μπρούκλιν, που βρίσκεται στη δυτική πλευρά του Λονγκ Άιλαντ, ήταν μια ανεξάρτητη πόλη μέχρι και το 1898, όταν προσαρτήθηκε από τη Νέα Υόρκη, και συνεχίζει να διατηρεί μία ξεχωριστή κουλτούρα, την οποία εκμεταλλεύτηκαν οι συγγραφείς της έκδοσης για να δώσουν το ιδιαίτερο χρώμα του.

Με γειτονιές όπου κυριαρχούν συγκεκριμένες εθνοφυλετικές ομάδες και άτομα που κουβαλούν τον δικό τους πολιτισμό, κάτι που αυτομάτως τους περιθωριοποιεί σε γκέτο. Και παράλληλα, δίπλα στην παρακμάζουσα ατμόσφαιρα που περιγράφεται στο βιβλίο, ζωντανεύουν οι περιοχές με τα καταστήματα, τους ουρανοξύστες, το λιμάνι, τους γκαλερίστες και τα βιβλιοπωλεία, κάθε λογής άτομα που αλλάζουν το προφίλ της συνοικίας του Μπρούκλιν. Στα περισσότερα όμως διηγήματα υπάρχει η σκοτεινιά της πόλης, το περιθώριο και η νύχτα, τα ναρκωτικά και η βία, το σεξ σε όλες τις πιθανές εκδοχές του, από μισογύνηδες περιθωριακούς έως ιδιόρρυθμους συγγραφείς, αλλά και οι ομάδες ατόμων με κοινό φυλετικό χαρακτηριστικό, μαύροι, Εβραίοι, Τζαμαϊκανοί, Ιρλανδοί (περιέργως πώς, μονάχα ένας Έλληνας σε όλα τα διηγήματα, και μάλi-

στα διεφθαρμένος αστυνομικός). Η γλώσσα που χρησιμοποιείται είναι η κοινή, μάγκικη διάλεκτος, ενώ άλλα χαρακτηρίζονται από στρωτό λογοτεχνικό ύφος. Κυριαρχεί η πρωτοπρόσωπη αφήγηση για μεγαλύτερη αμεσότητα, με αποτέλεσμα όμως να μη μπορεί ο αναγνώστης να ταυτιστεί με τους ήρωες, αφού οι περισσότεροι είναι σκληροί, βίαιοι και καταραμένοι. Υπάρχουν διηγήματα μέσα στη συλλογή που με εντυπωσίασαν, πανέξυπνα στημένα και γραμμένα, όπως το Όταν αυτό το μέρος ήταν το Μπέι Ριτζ του Τιμ ΜακΛάφλιν, Εξάσκηση της Έλεν Μίλερ και Ριφιφί στο Κράουν του Άνταμ Μάνσμπακ. Και βέβαια, εξαιρετικό το εξώφυλλο του βιβλίου με την πασίγνωστη κρεμαστή γέφυρα του Μπρούκλιν, που από το 1883 συνδέει τους δήμους της Νέας Υόρκης, Μανχάταν και Μπρούκλιν, περνώντας πάνω από τον ποταμό Ηστ Ρίβερ. Απορίας άξιον γιατί δε χρησιμοποιήθηκε από κανέναν από τους συγγραφείς ως σκηνικό η γέφυρα, ίσως επειδή τη θεώρησαν κλισέ. Η αλήθεια είναι πως πολλές ιστορίες έχουν μια πρωτοτυπία, ενώ άλλες χάνονται λόγω της σύγκρισης με κάποιες καλύτερες. Αυτό είναι το άσχημο με τις συλλογές με

BROOKLYN NOIR

πολυπληθείς συμμετοχές, αφού ακόμα και μια καλή ιστορία είναι συγκρίσιμη με την προηγούμενη ή την επόμενη. Η συμβουλή μου είναι η γνωστή: Ποτέ να μη διαβάζετε πολλές ιστορίες μαζί. Μία μία τη φορά, για να μπορείτε να χαρείτε το βιβλίο. Η συλλογή Μπρούκλιν Νουάρ χωρίζεται σε ενότητες των πέντε διηγημάτων η καθεμία. Ας δούμε ξεχωριστά την κάθε ιστορία, περιληπτικά φυσικά, γιατί δεν επαρκεί ο χώρος.

Εισαγωγή Μπρούκλιν Νουάρ Έρωτας και έγκλημα. Όπου ο εμπνευστής της σειράς, Τιμ ΜακΛάφλιν, αναρωτιέται πώς γίνεται «οι μόνοι άντρες που μπορούν να πουν χωρίς αμηχανία ότι αγαπάνε, να είναι ταυτοχρόνως ικανοί για ακραία βία. Άραγε είναι περισσότερο ευσυγκίνητοι κι αυτό τους κάνει ικανούς για εντονότερα συναισθήματα; Αγάπη και μίσος, συμπόνια και βία».

ΠΡΩΤΟ ΜΕΡΟΣ: ΤΟ ΜΠΡΟΥΚΛΙΝ ΤΗΣ ΠΑΛΙΑΣ ΣΧΟΛΗΣ ΠΙΤ ΧΑΜΙΛ Παρουσίαση βιβλίου - Παρκ Σλοπ. Ο Κάρμοντι, μπεστσελερίστας συγγραφέας, επιστρέφει στο Μπούκλιν για παρουσίαση βιβλίου και βρίσκεται αντιμέτωπος με τους λόγους που εγκατέλειψε την πόλη του. Ναι, σκέφτηκε. Λύτρωσέ με, Μόλι. Ναι. Φέρε μου το δώρο σου με την επένδυση νικελίου. Κάνε το. Το χέρι της βγήκε από την τσάντα, κρατώντας αυτό που περίμενε ο Κάρμοντι. ΠΕΡΛ ΕΪΜΠΡΑΧΑΜ Χασιδικό Νουάρ – Γουίλιαμσπεργκ. Στην χασιδική κοινότητα των Εβραίων, ο αφορισμός του Ντόμπροβ οδηγεί τον ντετέκτιβ της ιστορίας να διαλευκάνει την υπόθεση αμισθί. Κούνησα το κεφάλι μου. Τι ρυπαρότητα κρυβόταν κάτω από τις μύτες των πιο ευλαβικών ανθρώπων ή γινόταν εν ονόματί τους.

ΣΙΝΤΝΕΪ ΟΦΙΤ Δεν προλαβαίνουμε να πάμε στου Σίνιορ - Κέντρο του Μπρούκλιν. Η Σύλβια επισκέπτεται τον πρώην της Πιτ Πιστολά, ντετέκτιβ, και του ζητά να ερευνήσει την υπόθεση του άντρα της, που κατηγορείται για φόνο. ΤΙΜ ΜΑΚΛΑΦΛΙΝ Όταν αυτό το μέρος ήταν το Μπει Ριτζ - Σάνσετ Παρκ. Ο ήρωας θυμάται γεγονότα από τη ζωή του πατέρα του, καθώς εκείνος κηδεύεται. Μια φωτογραφία του πατέρα με μια άγνωστη γυναίκα αγκαλιά, τον οδηγεί στο μπαρ όπου σύχναζε για να μάθει για τη σχέση τους.

-Ήταν αλλιώς. Εκείνα έγιναν πριν από πολύ καιρό. Τότε παλιά που αυτό το μέρος ήταν το Μπέι Ριτζ. Τότε μπορούσες να ζεις μ’ αυτό τον τρόπο. Όταν αυτό το μέρος ήταν το Μπέι Ριτζ. Παμπόνηρος ο πατέρας μου. Δεν είπε όταν έμεναν μόνο λευκοί ή όταν έμεναν μόνο Ιρλανδοί ή ακόμα και το σχετικά ήπιο όταν ήταν ασφαλές μέρος. Όχι. Όταν αυτό το μέρος ήταν το Μπέι Ριτζ. Λες και το ζήτημα ήταν η γεωγραφία. Λες και με κάποιον τρόπο η τεκτονική πλάκα κάτω από το Σάνσετ Παρκ είχε κουνηθεί και το είχε μετακινήσει σε άλλο σημείο.

ΕΛΕΝ ΜΙΛΕΡ Εξάσκηση – Κανάρσι Ο χρόνος που κυλά και οι υποσχέσεις του πατέρα που πάντοτε αθετούνται, ο χαρακτήρας της οχτάχρονης ηρωίδας στην οποία δεν έχουν μπει ποτέ φραγμοί και πώς διαμορφώνεται, μέχρι που εκείνος πεθαίνει. Μπορεί κάτι να μην είναι καλό, αλλά αυτό δεν το κάνει λάθος.

ΔΕΥΤΕΡΟ ΜΕΡΟΣ: ΤΟ ΜΠΡΟΥΚΛΙΝ ΤΗΣ ΝΕΑΣ ΕΠΟΧΗΣ ΑΝΤΑΜ ΜΑΝΣΜΠΑΚ Ριφιφί στο Κράουν - Κράουν Χάιτς. Ο Λαζ, που εμπορεύεται χόρτο, ζητά τη βοήθεια του γείτονα και φίλου του όταν κάποιος τον ληστεύει, με απρόσμενο αποτέλεσμα. Η σχέση μας, εμένα και του Λαζ, ήταν σαν τις διαδρομές του ταξί αργά τη νύχτα που ο ταρίφας πετυχαίνει τον ρυθμό και τα πράσινα φανάρια εκτείνονται στο άπειρο. ΑΡΘΟΥΡ ΝΕΡΣΕΣΙΑΝ Κυνηγός/Παγιδευτής - Μπρούκλιν Χάιτς. Κάποιος ανταλλάσσει σεξουαλικά μηνύματα διαδικτυακά, με αποτέλεσμα να ερωτευθεί μια άγνωστη με το όνομα ΠΙΑΣΕΜΕΑΝΜΠΟΡΕΙΣ και να το πληρώσει ακριβά. ΝΕΛΣΟΝ ΤΖΟΡΤΖ Λεωφόρος Νιου Λοτς – Μπράουνσβιλ. Η Σύνθια Γκριν συναντά τυχαία (;;) τον ξάδερφό της, μυστικό αστυνομικό, στη διάρκεια παρακολούθησης του φίλου της, με όλα τα επακόλουθα. ΝΙΛ ΠΟΛΑΚ Κυνήγι Θησαυρού - Κόνεϊ Άιλαντ. Ένας 64χρονος που δουλεύει σε Καρου-

σέλ, ζει μια περίεργη κατάσταση με δύο νεαρές όμορφες γυναίκες, που τον χρησιμοποιούν με τη θέλησή του. ΝΟΡΜΑΝ ΚΕΛΕΪ Ο Κόουντ - Πρόσπεκτ Χάιτς. Ο Κόουντ, ένας σκληρός ράπερ των δρόμων, φονιάς, βιαστής, έμπορος ουσιών και όλα τα συναφή, μπαίνει σε κύκλωμα δίσκων, αλλά με ακριβό τίμημα από την παραγωγό του Τάνια Σονίδο.

ΤΡΙΤΟ ΜΕΡΟΣ: ΚΛΕΦΤΕΣ ΚΙ ΑΣΤΥΝΟΜΟΙ ΤΟΜΑΣ ΜΟΡΙΣΕΪ Δεν μπορείς να με πιάσεις - Μπέι Ριτζ. Ο ντετέκτιβ Σαλ Ιπολίτο προσπαθεί να λύσει το μυστήριο του φόνου ενός φούρναρη, με τα κουλουράκια-μαφιόζους, που παραμονεύουν στα ράφια και τα λαχταρά. Πήρε άλλη μια δαγκωνιά. Το μελόψωμο ήταν ακόμα αρκετά ζεστό, και ένα ίχνος από κανέλα γαργάλησε τον ουρανίσκο του. Έλιωσε στο στόμα του σαν βούτυρο πάνω σε ζεστές τηγανίτες, αφήνοντας μια επίγευση πιπερόριζας και βανίλιας. Πω πω, είπε πλαταγίζοντας τα χείλη του. Κύριε Έπστιν, ο κόσμος θα θρηνήσει τον χαμό ενός μάστορα των γλυκών. ΛΟΥ ΜΑΝΦΡΕΝΤΟ Η Υπόθεση έκλεισε – Μπένσονχερστ. Ο νεαρός αστυνομικός Μάικ ΜακΚουίν αναλαμβάνει να λύσει προσωπικά το θέμα της σεξουαλικής επίθεσης στην όμορφη Έιμι Τέιλορ και να κλείσει μια υπόθεση που δεν θέλει. Ο Μάικ ΜακΚουίν καθόταν πίσω από το τιμόνι της σκούρας γκρι Σεβρολέτ Ιμπάλα του και άκουγε το μουρμουρητό του κινη-

τήρα στο ρελαντί. Το διακοπτόμενο σλαπσλαπ των υαλοκαθαριστήρων και ο απαλός ήχος της βροχής που έπεφτε στο μέταλλο του αμαξώματος ήταν οι μόνοι άλλοι ήχοι. ΛΟΥΤΣΙΑΝΟ ΓΚΕΡΙΕΡΟ Τρώγοντας ιταλικό - Ρεντ Χουκ. Ο ΝτεΓκρο και ο Μιντζ, συνεργάτες αστυνομικοί, στη διάρκεια πεζής περιπολίας στο λιμάνι, πέφτουν πάνω στο πτώμα του εραστή της γυναίκας του πρώτου. ΚΕΝΤΖΙ ΤΖΑΣΠΕΡ Πέμπτη - Μπέντφορντ - Στάιβεσαντ. Ένας βιτσιόζος συγγραφέας προσπαθεί να ξανακερδίσει το κορίτσι του με κάθε τρόπο, ακόμα και με ληστεία.

χρόνο να το σκάσει. Αλλά κάνει αυτό που δεν περιμένει κανείς.

ΡΟΜΠΕΡΤ ΝΑΪΤΛΙ - Ακόμα ένα ποτηράκι για τον δρόμο – Γκρίνποιντ. Ο αστυφύλακας Λοτζ είναι μεθυσμένος και κατηγορείται ότι σκότωσε κάποιον αναίτια. Βρίσκεται πλέον στη θέση των ανθρώπων που έχει συλλάβει στο παρελθόν.

ΝΙΚΟΛ ΜΠΛΑΚΜΑΝ Για πέταμα - Φορτ Γκριν. Ο Σον και ο Μπράιαν βρίσκονται δεμένοι σε ένα βανάκι και αφηγούνται τη ζωή τους με τον κοινό τους έρωτα, μια όμορφη νέα γυναίκα, με απρόβλεπτο τέλος.

ΤΕΤΑΡΤΟ ΜΕΡΟΣ: ΤΟ ΞΕΧΑΣΜΕΝΟ ΜΠΡΟΥΚΛΙΝ

Κ.Τ. ΣΑΛΙΒΑΝ Γλιστρώντας στο σκοτάδι – Μπούσγουικ. Η Ρόζα προσπαθεί να περιθάλψει τον τραυματισμένο έμπορο ουσιών Κάρλος, με τον οποίο έχει σχέση. Της ζητά να τον μεταφέρει στη μάμα, αλλά ίσως είναι αργά για τη Ρόζα.

ΜΑΓΚΙ ΕΣΤΕΠ Ο Τριπλ Χάρισον - Ανατολική Νέα Υόρκη. Ο Τριπλ Χάρισον, με αγάπη στα άλογα, σκοτώνει κάποιον και τον κρύβει στο πορτ παγκάζ, όταν ανακαλύπτει πως του έκλεψαν το αυτοκίνητο. ΚΕΝ ΜΠΡΟΥΕΝ Φέιντ ιν... στο Μπρούκλιν - Γκάλγουεϊ, Ιρλανδία. Ένας περιθωριακός προδίδεται από φίλο του ότι σκότωσε άνθρωπο στη διάρκεια μιας ληστείας. Έχει όλο τον

Κ.Τ. ΣΑΛΙΒΑΝ Ο Γυναικάς - Μπράιτον Μπιτς. Ένας δημοσιογράφος επιστρέφει στη Νέα Υόρκη, αφού έχει περάσει χρόνος από τη δημοσίευση άρθρων για γκάγκστερ της περιοχής. Το κλίμα όμως δεν τον σηκώνει.

Αγγελίνα Παπαθανασίου

Πού βρίσκεται η χαρά; Πού κρύβεται η αγάπη; Πού πηγαίνουν τα δάκρυα όταν στεγνώνουν;

Η κυρία Λότη Πέτροβιτς-Ανδρουτσοπούλου είναι από τις αγαπημένες μου συγγραφείς. Μου έχει προσφέρει μοναδικά λογοτεχνικά ταξίδια, με τους ήρωες των βιβλίων της να μου κρατούν υπέροχη συντροφιά. Πριν από λίγο καιρό, έφτασε στα χέρια μου σε επανέκδοση από τις εκδόσεις Σαΐτη, το βιβλίο της κυρίας Πέτροβιτς με τίτλο Η Χαρά, η Αγάπη και τα Δάκρυα. Η εικονογράφηση του βιβλίου είναι της Κατερίνας Βερούτσου. Από την πρώτη στιγμή που το κράτησα στα χέρια μου, το υπέροχο εξώφυλλό του μαγνήτισε το βλέμμα μου. Αλλά και οι εικόνες του βιβλίου μοιάζουν με πίνακες ζωγραφικής. Πραγματικά έργα τέχνης!

Το βιβλίο της κυρίας Πέτροβιτς περιλαμβάνει τρία κλασικά παραμύθια. Εκείνα τα παραμύθια που μιλούν για πρίγκιπες και βασιλιάδες, πριγκίπισσες και ατρόμητα παλικάρια. Ήρωας των παραμυθιών της είναι ο Νικήτας, ένα γενναίο και καλό παλικάρι, που θα περάσει αρκετές δοκιμασίες. Άλλωστε, χαρακτηριστικό στοιχείο των κλασικών παραμυθιών είναι οι δοκιμασίες των ηρώων. Το βιβλίο με ταξίδεψε στην παιδική μου ηλικία. Η γραφή της κυρίας Πέτροβιτς γεμάτη ευαισθησία, αγάπη και λυρικότητα. Όπως αναγράφεται και στο οπισθόφυλλο, απευθύνεται σε όλες τις ηλικίες. Σε παιδιά και ενήλικες. Πρόκειται για

ένα βιβλίο που δεν μπορεί να διαβαστεί μόνο μια φορά. Είναι από εκείνα τα παραμύθια που διαβάζονται κατά τη διάρκεια των ζεστών μεσημεριών του καλοκαιριού αλλά και τα κρύα βράδια του χειμώνα δίπλα στο τζάκι ή με μια κουβέρτα αγκαλιά. Τι ζητά ο αναγνώστης από ένα βιβλίο; Να ευφρανθεί η ψυχή του. Αυτό το γνωρίζει πολύ καλά η συγγραφέας και φροντίζει να προσφέρει στους αναγνώστες της εξαιρετικά κείμενα. Ταξιδέψτε μαζί με τον Νικήτα και την Ερμιόνη σε πολιτείες μακρινές, διώξτε μαζί τους τους κακούς αφεντάδες και αφήστε την αγάπη και τη χαρά να σας πλημμυρίσουν.

η εκδίκηση είναι μια καυτή πέτρα που την πετάς και καίγεσαι και ο ίδιος

Χαρά Δελλή Συγγραφικό ντεμπούτο μια νεαρής φοιτήτριας, της κυρίας Τσιάλα, με τη νουβέλα Αγγελική μορφή των Εκδόσεων Βακχικόν. Μια αισθηματική ιστορία αντιθέσεων. Έρωτα και πάθους, επιτυχίας κι αποτυχίας, ανταπόδοσης, πείσματος, θείας δίκης. Λίνα Πελόνη. Μια συγκλονιστικά ωραία γυναίκα. Καλλίγραμμη, ντελικάτη και με όλα τα χαρακτηριστικά της τέλεια. Αψεγάδιαστη. Σαν άγγελος. Επιπλέον, επιτυχημένη ηθοποιός, που απολαμβάνει τις καλύτερες υλικές και ηθικές απολαβές. Αγγελική Πεπόνη. Νεαρή μαθήτρια, χαμηλής αυτοπεποίθησης, εύκολο θύμα bullying λόγω εμφάνισης και περιττών κιλών, λόγω αυξημένης ακμής, λόγω ονόματος, λόγω αδυναμίας να ορθώσει το ανάστημά της. Από χαμηλού εισοδήματος οικογένεια. Ποτέ δε θα πρόσεχε κάποια σαν την Αγγε-λική. Ακόμα κι αν ένας τέτοιος άντρας μπορούσε να προσέξει μια άσχημη, η άσχημη αυτή θα έπρεπε να έχει την αυτοπεποίθηση να τον διεκδικήσει, κάτι που η Αγγελική φυσικά δε διέθετε. Τι κοινά μπορεί να έχουν αυτοί οι κόσμοι που φαντάζουν τόσο διαφορετικοί; Ανάμεσά τους ο Πέτρος, ο Νίκος, ο Αχιλλέας… Φίλε μου, αφού την αγαπάς τόσο πολύ, έχε τα μάτια σου δεκατέσσερα, μη σου φύγει. Γεύσου την κάθε στιγμή σαν να είναι η τελευταία και ρούφηξε

την ευτυχία που σου προσφέρει απλόχερα η ζωή, γιατί, να ξέρεις, δε γεννιούνται κάθε μέρα τέτοιες αγάπες. Μου αφήνουν γλυκόπικρη γεύση οι νουβέλες. Πάντα θέλω κι άλλο. Πολλά υποσχόμενη παρουσιάζεται η πένα της συγγραφέως. Στρωτή και αρκετά απλή γραφή, ωραία χρήση της γλώσσας, με πληθώρα καλολογικών στοιχείων. Μου έλειψε η εμβάθυνση στους χαρακτήρες των πρωταγωνιστών, όμως. Καθώς και μια καλύτερη διαχείριση χρόνου ανά σελίδες. Μερικές φορές, οι καλοκάγαθοι άνθρωποι δεν μπορούν να φανταστούν πόση ανηθικότητα, πόση απονιά, πόση πανουργία, πόση χαιρεκακία

και πόση μοχθηρία κρύβουν μέσα τους κάποιοι άλλοι και έτσι πέφτουν θύματα της ίδιας τους της καλοσύνης, την οποία, αποκεί που τη θεωρούσαν αρετή, ξαφνικά τη θεωρούν κατάρα. Πρόσεξα τον ωμό ρεαλισμό στις σκηνές εκφοβισμού, τη ρομποτοποίηση του θύματος, σκεπτόμενη και ιδιαίτερα προβληματισμένη για τον μάταιο κόσμο πόνου, αδικίας, οργής, αγανάκτησης, ντροπής που έχουμε παραδώσει στη νέα γενιά. Προσβολές, κόμπλεξ, θανάσιμα μίση, απόλυτος έρωτας, εσχάτη προδοσία είναι μερικές από τις έννοιες που θίγει η νεαρή κυρία Τσιάλα στο βιβλίο της. Με έπεισε μέχρι ένα σημείο, μπορώ να πω. Προέβλεψα πολύ γρήγορα την εξέλιξη της νουβέλας, παρ’ όλα αυτά δε μειώθηκε η ικανοποίησή μου για την επιλογή της πρωταγωνίστριας όταν βρέθηκε σε μια κομβική διχάλα στη ζωή της. Ο έρωτας μπορεί να σε ανεβάσει στα ουράνια αλλά να σε ρίξει και στον βυθό, μπορεί να σε σταυρώσει και να σε αναστήσει, να σε τρελάνει από χαρά κι ύστερα από πόνο. Δεν είναι έτσι τρυφερός, γλυκός, ρομαντικός, όπως τον εξιδανικεύουν οι ποιητές. Κατάρα είναι να αγαπάς, κατάρα σωστή. Ευτυχισμένοι όσοι έχουν σιδερένια καρδιά. Πάθος, πόθος, σφοδρή επιθυμία, τρελός, παραμυθένιος έρωτας, έντονη και τρομακτική αγάπη κοντράρονται με

απέραντη τρυφερότητα, αφοσίωση, ικανότητα λήθης, πρωτόγνωρη στοργή, υπεράσπιση, συντροφικότητα, παρηγο-ριά, γλυκιά νοσταλγία, εμπιστοσύνη, χαμόγελο, αισιοδοξία και αγνή βαθιά αγάπη που δεν μπορεί να σε τσακίσει, να σε κάνει να κλάψεις, να σε διαλύσει… Τα πρώτα όμως φλερτάρουν έντονα με την απόρριψη, την αδιαφορία, την εκμηδένιση, τη βία, την αδικία και την εγκατάλειψη. Στη δεύτερη επιλογή απολαμβάνεις και αποδοχή, επικρότηση, θαυμασμό, εκτίμηση και σεβασμό. Μόνο ένας νικητής. Τώρα έβλεπε καθαρά. Τώρα καταλάβαινε πως αυτό που αισθανόταν τόσο καιρό δεν ήταν καθαρό μίσος, αλλά το μίσος εκείνο που γεννιέται από το παράπονο, το μίσος εκείνο που πηγάζει από την αγάπη, που υπάρχει επειδή αυτή η αγάπη δε βρήκε ποτέ ανταπόκριση. Το μίσος αυτό εύκολα γίνεται ξανά αγάπη. Και τώρα είχε γίνει απέραντη αγάπη. Το βιβλίο γεννά διφορούμενα συναισθήματα. Ανακαλύπτουμε την αξία της συγχώρεσης εκεί που ελλοχεύει το κακό. Γινόμαστε μάρτυρες της εύθραυστης νεανικής ψυχοσύνθεσης όπου κάθε πληγή γιγαντώνεται σε βάσανο αγιάτρευτο. Βιώνουμε την αναμέτρηση της ανθρώπινης ματαιότητας/έρμαιου βιολογικών αναγκών και κατώτερων ενστίκτων -ζήλειας, εκδίκησης, οργής, μίσους, ματαιοδοξίας, αλαζονείας, χαιρεκακίας- με τις αγγελικά γαλουχημένες ηθικές αξίες, αρετές και ιδανικά. Η χαρά, Νίκο, φεύγει εύκολα. Ο πόνος όμως, η πίκρα, η οργή, η αδικία, η απελ-

πισία, η ματαίωση, η αγανάκτηση μένουν μέχρι να δεις το άτομο που σ’ τα προκάλεσε να πληρώνει. Πόσο πάθος χωρά στο μίσος; Πώς να εφαρμοστεί η ανωτερότητα όταν κάθε ζήτημα καρδιάς μοιάζει ζωής και θανάτου; Βέβαια, βρήκα λίγο ακραίες τις συμπεριφορές των ηρώων (αυθορμητισμός, απερισκεψία, καμία συναίσθηση επιπτώσεων και συνεπειών), αλλά η νεανική ορμή σπάει κάθε καλούπι. Ο έρωτας δεν κάνει χωριό με το μυαλό.

Η καψούρα σε λιώνει, σε στεγνώνει, σε κάνει άβουλο πιόνι που αναπνέει όχι για νερό ή φαγητό, αλλά για το αντικείμενο της λατρείας σου. Ευτυχώς υπάρχουν άνθρωποι που πάντα προσπαθούν για το καλύτερο παρά τις δυσκολίες και τις αντιξοότητες. Η ζωή διαθέτει καλύτερο δικαστήριο από κάθε δικαιοσύνη και οι άγραφοι νόμοι της ξεπερνούν σε βάρος κάθε γραμμένη τιμωρία και συμμόρφωση. Η ζωή μπορεί να σε βελτιώσει σαν άνθρωπο. Και αυτό υπόσχεται η Πηνελόπη Τσιάλα με την Αγγελική μορφή της.

Νένα Μπούρα

Πολυτάλαντος και πολυγραφότατος ο συγγραφέας Σπύρος Πετρουλάκης μας παρουσιάζει από τις εκδόσεις Μίνωας το νέο του βιβλίο «Σασμός». Στη ντοπιολαλιά της Κρήτης «σασμός» σημαίνει συμβιβασμός. Συμβιβασμός όμως σε τι; Η Κρήτη πολλές φορές έχει βουτηχτεί στο θρήνο λόγω αιματηρών συμπλοκών ανάμεσα σε οικογένειες, τις λεγόμενες «βεντέτες». Ολόκληρες γενιές ποτίζονται με μίσος, με θύματα ανθρώπους που τις περισσότερες φορές ήταν αθώοι. Εκεί που η αντεκδίκηση γινόταν βίωμα, εμφανίζονταν άνθρωποι με κύρος οι οποίοι προσπαθούσαν να συμβιβάσουν, να «σάσουν» τις καταστάσεις για να σταματήσει η αιματοχυσία. Στο «Σασμό» του Σπύρου Πετρουλάκη οι πρωταγωνιστές βιώνουν τούτο τον άδικο χαμό αγαπημένων ανθρώπων. Και το γαϊτανάκι των ιστοριών περιπλέκεται βγάζοντας πάθη και ανομολόγητα μυστικά μέσα από την πένα του συγγραφέα. Συναισθήματα και ένα ερωτικό μυστικό καλά κρυμμένο στο παρελθόν, οπλίζουν τη σκανδάλη της εκδίκησης μέσα από ένα εφιαλτικό σκηνικό διανθισμένο από εικόνες, τοπία, μυρωδιές της Κρήτης που τόσο έντονα από την πρώτη σελίδα μας προσφέρει απλόχερα ο συγγραφέας. Λυρικές περιγραφές που μας μεταφέρουν σε σκηνές αρχαίας τραγωδίας αναδύονται μέσα από τις σελίδες του βιβλίου.

…Την ίδια στιγμή έστρεψε και ο Στεφανής το κεφάλι του και αντίκρισε το ίδιο όπλο. Δεν πρόλαβε να σηκωθεί ούτε και να μιλήσει. Εκείνον σημάδευε η κάννη του, για κείνον είχε ετοιμαστεί η μέρα να φορέσει μαύρα. Κι έτσι τον Στεφανή, τον άντρα της Βασιλικής, καθισμένο όπως ήταν τον βρήκε ο θάνατος… Η πλοκή μέσα από αφοπλιστικές εξελίξεις, συγκίνηση και ανατροπές που κρατούν αμείωτο το ενδιαφέρον του αναγνώστη, ρέει ευχάριστα και γοργά από την πρώτη σελίδα του βιβλίου. Οι χαρακτήρες του βιβλίου, ήρωες απλοί, γεμάτοι πάθη, πλάθονται από τον συγγραφέα με τα αυθεντικά στοιχεία της κρητικής κουλτούρας κάνοντας τον αναγνώστη να βιώνει την κάθε δραματική τους στιγμή, τις αγωνίες και τους φόβους τους βήμα – βήμα μέχρι να έρθει η λύτρωσή τους, ο «σασμός» που θα τους απελευθερώσει κάνοντας το θρήνο χαρά και το μίσος αγάπη. Ο συγγραφέας, για άλλη μια φορά, μας προσφέρει ένα αξιόλογο ανάγνωσμα με το άρωμα της πατρίδας του, βασισμένο σε πραγματικά γεγονότα, κάνοντάς μας να μη θέλουμε να τελειώσουν οι σελίδες του. Ένα υπέροχο ταξίδι στην Κρήτη μέσα από τα σκοτεινά και φωτεινά της μονοπάτια.

Χαρά Δελλή

Μια καταπληκτική, ευανάγνωστη, ταχύτατη ιστορία, με ένα τέλος που σε αφήνει ξέπνοο, από δύο πένες που υπόσχονται περισσότερα ψυχολογικά βιβλία αγωνίας που σχεδόν εκρήγνυνται την ώρα της ανάγνωσης. Ένα αποκαλυπτικό οικογενειακό θρίλερ μεταβλητών προοπτικών κι εναλλασσόμενης ψυχολογίας. Ένα must-read εικασιών και ναυαγισμένων guessings μέχρι την τελευταία σελίδα. Με έξυπνη, στροβιλιζόμενη πλοκή που ισορροπεί περίτεχνα σε τεντωμένη αφήγηση. Με δημιουργικούς χαρακτήρες που αντικατοπτρίζονται ανάμεσα στην αγάπη και τα ψέματα. Για ένα τρομακτικό τρίγωνο αγάπης όπου δεν γνωρίζεις ποιον να εμπιστευτείς... Νέλι - Ρίτσαρντ - Βανέσα Ή μήπως Έμα; Μη βιαστείτε όμως να το κρίνετε συνηθισμένο! Ξεχάστε ό, τι πιστεύετε! Ο τρόπος που παρουσιάζεται και ξεδιπλώνεται κάθε μέρος του είναι ανεπανάληπτος! Περιέχει περισσότερες ανατροπές απ’ αυτές που φανταζόμουν πως μπορούσαν να χωρέσουν σ’ ένα βιβλίο, χωρίς να χάνουν τον αναγνώστη. Τίποτα δεν είναι αυτό που φαίνεται… Πόσο δικαιώθηκα που το κυνηγούσα διακαώς μέχρι να το αποκτήσω! Προδοσία και πολυπλοκότητες εντός γάμου Φιλία Χειριστικότητα Εμμονή

Μια θυμωμένη πρώην σύζυγος σε καταδίωξη του πρώην -αρραβωνιασμένου πια- άντρα της… Καταδίωξη γάταςποντικού. Οι αλήθειες της συζύγου να κοντράρονται με τις αλήθειες του συζύγου και παράλληλα τους να τρέχει η αντικειμενική αλήθεια, που είναι πάντα πιο δύσκολο να δεις. Μυστικά, ψέματα, μεταμεσονύχτια σιωπηλά τηλεφωνήματα, πολύ ποτό, πολύ χρήμα, πολλή ένταση… Πολύ μου άρεσε, ναι! Την επόμενη φορά που θα τη δω, θα είμαι έτοιμη. Διερευνά πώς οι πληγές του παρελθόντος, αν αφεθούν να αναβλύζουν πύον, μπορούν να εκραγούν δηλητηριάζοντας το παρόν. Λάτρεψα το στήσιμο, την όποια προμελέτη, τις μελλοντικές κινήσεις που είχαν προβλεφθεί και σχεδιαστεί με την παραμικρή λεπτομέρεια, ό, τι πρέπει για ψυχαναγκαστικούς! Για σκοτεινούς ψυχισμούς. Ένα παιχνίδι μυαλών ασύλληπτο. Ας μου επιτραπεί κι ένα λογοπαίγνιο… Twisted book για twisted minds που χορεύουν τουίστ με την ψυχεδέλεια, με ασύλληπτα twists στην πλοκή. Ζωή σε αναμονή. Μετέωρο αίσθημα μεταξύ παρελθόντος-μέλλοντος. Αγνά ή σατανικά κίνητρα; Το πρωί είναι η χειρότερη ώρα της μέρας επειδή, για μια τόση δα στιγμή, το μυαλό μου είναι καθαρό. Είναι αφάνταστα σκληρό αυτό το διάλειμμα.

Χαρά Δελλή Τι διαφοροποιεί μια επιπόλαιη περιπέτεια από μια πρόταση γάμου; Πόση ζήλεια χωρά σε ένα τυφλό πάθος; Αν είχα καταφέρει να μείνω έγκυος μπορεί να ήμουν ακόμη με τον Ρίτσαρντ… Ομολογώ πως με μπέρδεψε όσον αφορά στο ξετύλιγμα του κουβαριού των υποθέσεων που έκανα σαν αναγνώστης. Είχε και κάποια στερεοτυπικά κλισέ. Σαν να βρήκα ομοιότητες με το “Πίσω από κλειστές πόρτες” της B. A. Paris και το “Το κορίτσι του τρένου” της Paula Hawkins. Μα με κέρδισε απόλυτα. Διαβάζεται, δε χορταίνεται. Μην αμφισβητείς τον Ρίτσαρντ… Τα κεφάλαια ήταν αρκετά μεγάλα (που κάπως κούραζαν με τις υπερβολικές τους λεπτομέρειες μια άυπνη μαμά που ηρεμεί μόνο τη νύχτα), αλλά όσο πλησίαζες στο τέλος τους κάτι μεγαλειώδες συνέβαινε, κάτι σίγουρα απρόβλεπτο, κάτι που άλλαζε όλη την οπτική σου ως τότε, που επιβαλλόταν η ανάγνωση ενός ακόμα κεφαλαίου, χωρίς να μετανιώνεις δευτερόλεπτο για τον χαμένο ύπνο! «Μέρες χωρίς φώτα» Συχνά το ανθρώπινο σώμα ανταποκρίνεται με τον ίδιο τρόπο σε δύο πρωταρχικές συναισθηματικές καταστάσεις -την ερωτική διέγερση και τον φόβο. Σκεφτείτε το ξέφρενο χτυποκάρδι, τις διεσταλμένες κόρες των ματιών, την αύξηση της πίεσης του αίματος. Είναι αντιδράσεις του οργανισμού που εμφανίζονται τόσο στον τρόμο όσο και στην ερωτική διέγερση.

Χαρακτήρες που εξελίσσονται, ιστορία που χτίζεται και λίγο πριν περατωθεί γκρεμίζεται, άριστα καρυκευμένη. Συγκεχυμένες αλήθειες διαστρεβλωμένων οπτικών, υπό ένα πρίσμα εντυπώσεων και μιας κάποιας παράνοιας, προς ένα μάλλον όχι ιδανικό φινάλε. Οι ρόλοι και τα συναισθήματα αλλάζουν τόσο γρήγορα που σχεδόν λαχανιάζεις να τους ακολουθήσεις, αλλά μάλλον αυτό ήταν και το ζητούμενο του συγγραφικού διδύμου, οπότε αποστολή εξετελέσθη. Οργή, ανασφάλειες, κακοποίηση, φόβος, θυμός, ασφυξία, καταπίεση, άρνηση, αγάπη. Θύτης που γίνεται θύμα, ραδιούργος που γίνεται άδολος, αυτός που βοηθά να χρήζει βοηθείας. Και επιτέλους, γυναίκες που μάχονται για εκδίκηση, ανεξαρτησία, δικαίωση και δεν καταπίνουν κάθε αντρική καραμέλα. Όλοι μας έχουμε στον εγκέφαλό μας την αρχέγονη ικανότητα να διαισθανόμαστε τον κίνδυνο. Είμαι σίγουρη ότι μέχρι τώρα θα έχεις νιώσει αυτό το προαίσθημα να ανασαλεύει μέσα σου. Και το έχεις αγνοήσει. Κι εγώ αυτό είχα κάνει. Βρίσκεις διάφορες δικαιολογίες. Κι εγώ το ίδιο έκανα. Αλλά, όταν θα είσαι μόνη, σε παρακαλώ να το αφουγκραστείς· να το ακούσεις. Υπήρχαν σημάδια πριν από το γάμο μας, που τα αγνόησα· δισταγμοί και αμφιβολίες στις οποίες δεν έδωσα σημασία. Μην κάνεις το ίδιο λάθος μ’ εμένα.

Εσύ πώς θα διακοπάρεις φέτος;

με βιβλία με βιβλία με βιβλία με βιβλία με βιβλία με βιβλία με βιβλία

Αγγελίνα Παπαθανασίου

Από τις εκδόσεις Φανταστικός κόσμος κυκλοφόρησε το πρώτο βιβλίο της σειράς Η ΤΟΣΟΔΟΥΠΟΛΗ με τίτλο ''H Τοσοδούπολη ρίχνεται στη δουλειά", του συγγραφέα και εικονογράφου Μπράιαν Μπιγκς.Πρόκειται για ένα βιβλίο που μπορούμε να το διαβάσουμε σε παιδιά προνηπιακής και νηπιακής ηλικίας, αλλά μπορεί να διαβαστεί ευχάριστα κι από μεγαλύτερης ηλικίας παιδιά που έχουν κατακτήσει την ικανότητα της ανάγνωσης. Το κείμενο του βιβλίου είναι μικρό, ενώ κυριαρχεί η έντονη εικονογράφηση που εντυπωσιάζει τα παιδιά.

Ο συγγραφέας προβάλλει τη σημασία της συλλογικότητας, της καλοσύνης μεταξύ των ανθρώπων που ζουν σε μια πόλη. Αξίες που είναι σημαντικές να κατακτήσουν τα παιδιά από τα πρώτα χρόνια της ζωή τους. Το βιβλίο δίνει αφορμή για πολλές συζητήσεις ανάμεσα σε γονείς, εκπαιδευτικούς και παιδιά, για την αρμονική συμβίωση των ανθρώπων σε μια κοινωνία, για τα επαγγέλματα των ανθρώπων αλλά και για τη δύναμη της συνεργασίας.

Σίγουρα είναι ένα βιβλίο που θα διαβαστεί πολλές φορές. Ευχάριστο και απολαυστικό ανάγνωσμα για μικρούς και όχι μόνο Διαβάζοντας τον πρόλογο του βιβλίου και αναγνώστες. Αναμένουμε με ενδιαφέρον το καλωσόρισμα που κάνει ο συγγραφέας και το επόμενο βιβλίο της σειράς. στους αναγνώστες του, σκέφτηκα το πόσο όμορφο θα ήταν για όλους μας, να ζούσαμε σε μια πόλη όπως η Τοσοδούπολη! Όμορφο αλλά ουτοπικό.

Κάθε μέρα, οι κάτοικοι της Τοσοδούπολης πηγαίνουν στη δουλειά τους. Ο φούρναρης φτιάχνει τα πιο νόστιμα ντόνατς. Ο σκουπιδιάρης μαζεύει τα σκουπίδια. Ο οδηγός του λεωφορείου οδηγεί το λεωφορείο του πηγαίνοντας τον καθένα έγκαιρα στη δουλειά του. Καθένας έχει μια δουλειά να κάνει.

Χαρά Ξένου Το 2ο μέρος του βιβλίου της 'Αννης Παπαθεοδώρου «Ευτοπία», με ρεαλιστικό τρόπο μας παρακινεί να πορευτούμε ξανά μαζί με τους ήρωες σε δρόμους αναζήτησης της ελπίδας για καλύτερο μέλλον, της αισιοδοξίας για τη δυνατότητα πραγματοποίησης του ονείρου, της αντιμετώπισης του φόβου και της ανησυχίας που κάποιες στιγμές κυριαρχούν. Σ΄ αυτή την πορεία για την "Ευτοπία" θα συναντήσουμε τους ήρωες να ξεπερνάνε τα ανθρώπινα όρια του εαυτού τους, να γίνονται αναλώσιμοι, αφού πρωταρχικό στοιχείο γι΄αυτούς είναι η υποστήριξη και η συμπαράσταση του ενός για τον άλλον για τον κοινό αγώνα, για το κοινό καλό, για την καταστροφή του Μανιφέστου "να έρθει ξανά ο κόσμος στα ανθρώπινα όρια". Να επικρατήσουν: η Αγάπη, η Ανθρωπιά, η Αλήθεια, η Αλληλεγγύη, η Απελευθέρωση. Το Μανιφέστο συνεχίζει την επικράτησή του με την επιβολή νόμων, μια εικονική πραγματικότητα σε αντίθεση με τον «αθέατο κόσμο», το «Πρώτο Χωριό» όπου επικρατεί η ελπίδα και το όνειρο. Η Χαρά, ο Σάββας, ο γιος τους ο Νίκος, οι γονείς της Χαράς, ο Λουκάς, όλη η οικογένεια της Χαράς, συμβάλλουν ώστε να έρθει το καλύτερο μέλλον. Όλοι αυτοί έχουν αναλάβει την υποχρέωση για την πραγματοποίηση του στόχου, την καταστροφή του Μανιφέστου σε παγκόσμιο επίπεδο. Όλα έχουν γίνει πιο δύσκολα με τους νέους νόμους που επιβάλλει το Μανιφέστο. Μια απόλυτη σιωπή επικρατεί, μοιάζουν όλα ίδια αλλά δεν είναι. Δεν υπάρχει ισότητα ούτε δικαιοσύνη, πρέπει ο κόσμος να το μάθει. Οι Άλφα ήρθαν σε επαφή με το Πρώτο Χωριό και τους ανθρώπους τους έξι χρόνια τώρα, το δίκτυό τους έχει εξαπλωθεί σε όλον τον κόσμο. Ο κόσμος φαίνεται να μισεί το Μανιφέστο. Υπάρχει αισιοδοξία. Όλοι αυτοί που είναι στην πρώτη γραμμή πρέπει να σχεδιάσουν νέους τρόπους δράσης. Οι Άλφα θα κάνουν την εμφάνισή τους στους τοίχους με το Α μοναχικό σαν τις ζωές τους. Θα εμφανιστούν ξανά με το Α να συνοδεύεται από τις λέξεις: Αρχή, Αυγή, Αγάπη, Αδελφότητα, Ανθρωπιά, Ανατολή, Αφύπνιση, Απελευθέρωση, Αλήθεια , Αλληλεγγύη. Όλοι χαίρονται για την δράση των Άλφα, οι υψηλά ιστάμενοι του Μανιφέστου οργίζονται, αναστατώνονται, όμως οι Άλφα επανέρχονται με προκηρύξεις. Όλοι συνειδητοποιούν ότι το Μανιφέστο θα δεχτεί εξ’ οικείων τα βέλη. Τα πράγματα αγριεύουν, οι πρώτοι Άλφα συλλαμβάνονται, πλησιάζει η μέρα της «ανοιχτής σύγκρουσης». Όλη η οικογένεια της Χαράς είναι σε κίνδυνο, υπομένουν και περιμένουν.

Στην οικογένεια της Χαράς και του Σάββα, δύο νέα παιδιά -ο Νίκος και η Θάλεια- θα παίξουν σημαντικό ρόλο στην ενίσχυση του αγώνα των δικών τους. Ο Νίκος, εγγονός ενός ισχυρού του Μανιφέστου και η Θάλεια, εγγονή του πρωθυπουργού του Μανιφέστου. Μια σχέση που δοκιμάστηκε που όμως κτίστηκε με εμπιστοσύνη και σεβασμό παρά τις δυσκολίες αφού αναγκάζονται λόγω των παππούδων να συμμετέχουν σε εκδηλώσεις του Μανιφέστου. Ο Νίκος λέει «Είναι πολύ μεγάλο αυτό που νιώθουμε για να το αφήσουμε να περάσει δίπλα μας και να χαθεί» Ο πρωθυπουργός του Μανιφέστου, ο Διονύσης, ο παππούς της Θάλειας, μεγάλωσε σε ένα σπίτι που ο πατέρας είχε την απολυτή κυριαρχία κακοποιούσε τον γιο του, του κατάστρεφε τα βιβλία του, ενώ η μητέρα του ανεχόταν αυτήν την κατάσταση και δεν υπερασπιζόταν το παιδί της. Έτσι ο μικρός Διονύσης μίσησε τον κόσμο, μισεί τους ανθρώπους, θέλει να καταστρέψει όλον τον κόσμο και αυτό αποδείχτηκε περίτρανα με την ευκαιρία που του έδωσε το Μανιφέστο. Όταν ο Νίκος θα του πει «Οι άνθρωποι ζουν σαν τα ζώα » αυτός θα απαντήσει «οι άνθρωποι αυτοί είναι ζώα». Η κόρη του η Σοφία μεγάλωσε σε ένα σπίτι χωρίς αγάπη και ενδιαφέρον ενώ η οικογένεια του Αλέξη, του άνδρα της, αγαπιούνται και θυσιάζονται ο ένας για τον άλλο. Αυτή και ο Αλέξης έχουν ενστερνιστεί τις απόψεις των Άλφα. Οι συνθήκες ζωής έχουν χειροτερέψει υπάρχει εξαθλίωση και βρωμιά, ο κόσμος ζει σαν τα ζώα, ο ισχυρός του Μανιφέστου, πατέρας του Σάββα επιβεβαιώνει «οι νόμοι του Μανιφέστου δεν ισχύουν για εμάς, εμείς είμαστε το Μανιφέστο, τους νόμους τους φτιάχνουμε για τους άλλους, εμείς κάνουμε ότι μας αρέσει. Έτσι απλά». Μια αποκάλυψη θα δώσει χαρά σε όλους και θα τους δυναμώσει. Ο Φόβος κάποιες φορές κυριαρχεί σε όλη την οικογένεια, όμως η θέληση για να κερδίσουν τον αγώνα, να βάλουν το λιθαράκι τους για το κτίσιμο ενός καλύτερου κόσμου μετατρέπουν τον φόβο σε δύναμη και ελπίδα. Η ζωή στον αθέατο κόσμο στην "Ευτοπία" συνεχίζεται. Ο Αγώνας των Άλφα προς το παρόν, δεν περιλαμβάνει τον «αθέατο κόσμο». Κάτι αλλάζει στον κόσμο. Όπως λέει και η Θάλεια: Το μέλλον δεν φύτρωσε ακόμα, το σπείραμε καλά και σε λίγο θα θερίσουμε. Και οι σπόροι ήταν καλοί. Η σοδειά δεν μπορεί παρά να είναι καλή. Το μέλλον θα φυτρώσει σύντομα. Ο ήλιος θα λάμψει στον ορίζοντα ξανά για όλους. Η οργή θα δώσει τη θέση της στη συμπόνια. Το μίσος θα δώσει τη θέση του στην αγάπη. Και η λύπη θα δώσει τη θέση της στην ελπίδα. Το όραμα είναι κοντά. Το ξημέρωμα είναι κοντά. Η ανατολή έρχεται…

Λίστα διακοπών: βιβλία βιβλία βιβλία βιβλία βιβλία βιβλία

Αγγελίνα Παπαθανασίου

Το μπλουζ της Κυριακής, της συγγραφέως Νατάσσας Καραμανλή, κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Ελκυστής. Είναι ένα θεατρικό έργο, ένας μονόλογος, ο οποίος έχει τιμηθεί με το Α' Βραβείο από τον Όμιλο για την Unesco, στον 4ο Διεθνή Λογοτεχνικό Διαγωνισμό 2015.

Τι ευκαιρία έχω ακόμα να το βρω; Όταν το ανακαλύψω, τίνος σημάδι πάνω του θα φέρει; Πόσο αλήθεια θα έχει αλλοιωθεί; Όλες τις πράξεις που έγιναν για το δικό μου καλό ποιος τις ορίζει; Εκτελεστής ποιος κρίνεται και εκείνον με τη σειρά του ποιος τον κρίνει;

Πρόκειται λοιπόν για έναν μονόλογο μιας γυναίκας, που περνά την Κυριακή της μόνη στο σπίτι, σε έναν καναπέ, συντροφιά με αφόρητους πόνους εξαιτίας της αγκυλοποιητικής σπονδυλοαθρίτιδας που την ταλαιπωρεί. Βιώνει απίστευτη μοναξιά. Η κόρη της ζει στην Αγγλία. Της λείπει πολύ. Αναζητεί μια αγκαλιά για να κουρνιάσει, να μοιραστεί τον πόνο της με κάποιον. Νιώθει ότι ο χρόνος κυλά αμείλικτα και την παρασύρει στο πέρασμά του. Καθισμένη στον καναπέ, γυρίζει πίσω στο παρελθόν και θυμάται στιγμές από την παιδική και εφηβική της ηλικία. Γεγονότα με τους γονείς και τον αδελφό της, που τη σημάδεψαν. Δύσκολος άνθρωπος η μητέρα της. Οι πράξεις της χαράχτηκαν βαθιά στην ψυχή της, δημιουργώντας μια πληγή που δεν αποφασίζει να κλείσει.

Ένας μονόλογος που δίνει τροφή για σκέψη και προβληματισμό. Αναφέρεται στις οικογενειακές σχέσεις, στα παιδικά τραύματα που μας ακολουθούν και στην ενήλικη ζωή, στοιχειώνοντας την. Χρειάζεται σκάψιμο η ψυχή για να βγάλει στην επιφάνεια ό,τι την πνίγει, ό,τι της στερεί το χαμόγελο. Είναι η ζωή, μαμά, κι όσο κάθομαι στην πολυθρόνα, τη στιγμή που αλλάζω τα κανάλια ή την ώρα που καθαρίζω την κουζίνα, γίνεται φτωχότερη. Σε λεπτά, σε στιγμές, σε χαμόγελα. Σε ευκαιρίες. Και θέλω να χαμογελώ, μαμά, ακόμα κι αν τα χείλη μου στραβώσουν. Ένα βιβλίο που θα αγγίξει πολλούς αναγνώστες που θα το διαβάσουν. Θα σκάψει βαθιά μέσα στην ψυχή τους και θα βγάλει στο φως ό,τι τους αφαιρεί τη χαρά, και στο τέλος θα τους προσφέρει την πολυπόθητη κάθαρση.

Γιατί δεν μ' αγαπούσε; Ποιο ήταν επιτέλους εκείνο το καλό δικό μου που διακαώς το επιθυμούσε; Πώς γίνεται η αγάπη όπλο που σε πολεμά; Μια κάννη που σε σημαδεύει δήθεν για το καλό σου; Πού είναι κρυμμένο, πόσο βαθιά, σε ποιο απύθμενο πηγάδι βρίσκεται κλειδωμένο;

Ιωάννα Διαμαντοπούλ

λου

Πιστεύω ότι η ποίηση δεν κατασκευάζεται, γυμνό αναβλύζον συναίσθημα είναι που βγαίνει προς άγραν λέξεων.

Δημήτρης Μπονόβας

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ Μπορεί μία μαθηματικός να γράψει ποίηση; Ένα αναλυτικό, υπολογιστικό μυαλό, να ασχοληθεί με την τέχνη; Ένα άτομο που έχει περάσει όλη του τη ζωή μέσα σε πράξεις και αριθμούς, να σκεφθεί ελεύθερα, αφαιρετικά και να ακουμπήσει το στυλό στο χαρτί για να ξεκινήσει ένα ταξίδι στους μακρινούς λαβυρίνθους που μπορεί να κρύβει το ανεξήγητο της ποίησης; Κι όμως, μπορεί. Και πολύ εύκολα μάλιστα. Και με μεγάλη επιτυχία. Μία μαθηματικός η οποία παράτησε για λίγο τη λογική της επιστήμης της για να μας προσφέρει απλόχερα το συναίσθημα που φώλιαζε μέσα της. Και το έκανε με πολύ ωραίο τρόπο στην ποιητική της συλλογή “Στο τέλος μιας προσημειωμένης μέρας”.

Τι είναι εκείνο που σε ωθεί να γράφεις; Ι.Δ.: Μα η επιθυμία να ντύσω ένα συναίσθημα και να το απευθύνω, να το βγάλω στον κόσμο έξω. Είναι μια προσπάθεια αυτοπροσδιορισμού αφ’ ενός, αυτοκαταγραφής και αφ’ ετέρου κίνησης από το εγώ προς το εσύ, απεγκλωβισμός δηλαδή συναισθημάτων, αναζήτησης κοινωνών σκέψεων. Πόσο εύκολο ή δύσκολο είναι για εσένα να καταφέρεις να “εκφράσεις” τη σκέψη σου πάνω σε ένα κομμάτι χαρτί; Ι.Δ.: Δεν μπορώ να μιλήσω για ευκολία ή δυσκολία ποιητικής έκφρασης. Πιστεύω ότι η ποίηση δεν κατασκευάζεται, γυμνό αναβλύζον συναίσθημα είναι που βγαίνει προς άγραν λέξεων. Θέλω να πω ότι είναι προϊόν εσωτερικής ανάγκης, άρα βγαίνει αβίαστα. Δεν είμαι της άποψης ότι η ποίηση κατασκευάζεται υπό κανονικές συνθήκες και σε πειθαρχία γραφείου. Ποιες οι επιρροές σου; Ι.Δ.: Επιρροές είναι όλα όσα συναντήσαμε, διαβάσαμε, αγαπήσαμε, όσα μας πόνεσαν, όσα μας δίδαξαν, όσα δε θελήσαμε να μάθουμε ακόμα κι αν μας πόνεσαν, είναι επιρροές, διαμορφώνουν άποψη ζωής, ματιάς για τον κόσμο. Ποιητές αγαπημένοι πολλοί

και διαφορετικού ύφους. Καβάφης, Σινόπουλος, Μαρκόπουλος, Τόμας Μπρας, Ρίλκε, Πέτερ Χάντκε, Έζρα Πάουντ, Γιόζεφ Ροτ. Ο τελευταίος, αν και μη ποιητής, είχε μια ποιητική ματιά ακόμα και στην αλληλογραφία του με τον Τσβάιχ. Και βεβαίως ΕΛΙΟΤ. Ποια θεματολογία κρατεί τον κυρίαρχο ρόλο στα έργα σου; Συναίσθημα ή λογική και γιατί; Ι.Δ.: Με έχει πολύ απασχολήσει ποιος μεταξύ αυτών των δύο συνεταίρων πρέπει να έχει την πρωτοκαθεδρία. Πιστεύω στη σωστή ανάμειξη. Η λογική οφείλει να ελέγχει το συναίσθημα, να λειτουργεί σα φίλτρο. Ακατέργαστο συναίσθημα δεν έχει κάτι το ιδιαίτερο, δεν είναι προσωποπαγές, για μένα σχεδόν άνευ αξίας. Τα θέματά μου είναι τα αιώνια θέματα του ανθρώπου: ο πόνος, η απώλεια όχι μόνο μέσω θανάτου, ο φόβος... Όλα αυτά που είναι αρνητικά και ευχαρίστως θα θέλαμε να τα κλείσουμε έξω από την πόρτα μας. Εγώ, και φυσικά όχι μόνο εγώ, αλλά τώρα μιλάω για μένα, εγώ τα βάζω μέσα, τους επιτρέπω τη δίοδο. Όταν γνωρίσεις το φόβο, δεν τον φοβάσαι πια. Πες μας λίγα λόγια για την ποιητική σου συλλογή, “Στο τέλος μιας προσημειωμένης μέρας”. Πώς γεννήθηκε η ιδέα, ο τίτλος, τα ποιήματα; Ι.Δ.: Ό,τι έχω να πω είναι αποτέλεσμα του τρόπου λειτουργίας που περιέγραψα ανωτέρω, πολλές φορές σηκώθηκα μέσα στη νύχτα να καταγράψω δυο λέξεις, κάποιες παρατηρήσεις, ένα κομμάτι από όνειρο. Το βιβλίο ξεκινάει με

ένα ποίημα <ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΩΤΟΤΥΠΙΑ ΤΗΣ ΠΟΙΗΣΗΣ>, ειρωνεία βασικά, θέλοντας ακριβώς να προϊδεάσει για το αντίθετο. Τα ανθρώπινα πάθη παραμένουν τα ίδια και οι λέξεις, πάντα με τα ίδια στιλέτα, τα παραμονεύουν. Τα ποιήματα δεν έχουν να κάνουν με προσωπικά βιώματα και μόνον. Θα ήταν πληκτικό και εγωκεντρικό. Αποτέλεσμα παρατηρήσεων στο δρόμο, κλεφτές ματιές στη ζωή των άλλων αλλά και η αίσθηση της φύσης που πλησιάζει τον άνθρωπο όσο κι αυτός να απομακρύνεται απ’ αυτήν, με συγκινούν αφάνταστα. Είναι εικόνες ζωής, τρυφερές, πονεμένες, αξιόλογες και σου προσφέρονται. Αν τις θέλεις. Όσον αφορά τον τίτλο <ΣΤΟ ΤΕΛΟΣ ΜΙΑΣ ΠΡΟΣΗΜΕΙΩΜΕΝΗΣ ΜΕΡΑΣ>, η μέρα αποφασίζει τι θα δω, τι θα ακούσω, σε τι θα συμμεθέξω. Είναι σαν στημένο παιχνίδι. Δεν παίζεις όμως με τον χρόνο για να κερδίσεις. Για το παιχνίδι γίνεται όλη η δουλειά. Και αν το καταλάβεις αυτό, φεύγεις με αυτό σαν κέρδος από ένα στημένο παιχνίδι. Οι προηγούμενές σου δουλειές; Ι.Δ.: Οι προηγούμενές μου δουλειές ήταν τέσσερις συλλογές αρχικά με μεγάλες αποστάσεις. Αυτό οφειλόταν γιατί ήμουν όμηρος του διλήμματος <να σιωπήσω ή να μιλήσω> για πολλά χρόνια, αποφασίζοντας τελικά τη σιωπή. Οι συλλογές είναι: ΠΑΡΑΜΥΘΙ ΣΤΕΡΝΟ ΚΑΙ ΠΑΡΑΛΟΓΟ ΓΙΑ ΑΠΟΓΕΥΜΑΤΙΝΕΣ ΩΡΕΣ, ΑΣΤΕΓΗ ΜΕΡΑ - Μελάνι 2014 - ΣΤΡΑΤΟΣ ΞΥΠΟΛΗΤΩΝ ΛΕΞΕΩΝ - Βακχικόν 2018 και ΣΤΟ ΤΕΛΟΣ ΜΙΑΣ ΠΡΟΣΗΜΕΙΩΜΕΝΗΣ ΜΕΡΑΣ - Βακχικόν 2019. Τον Απρίλιο θα κυκλοφορήσει επίσης ένα μονόπρακτό μου από το Βακχικόν.

Ποιητής/τρια γεννιέσαι ή γίνεσαι; Ι.Δ.: Συγγραφέας γίνεσαι ίσως, ποιητής δεν γίνεσαι. Είμαι κάθετη σε αυτό. Αν μπορούσες να αλλάξεις κάτι -στον τομέα της λογοτεχνίας- τι θα ήταν αυτό; Ι.Δ.: Δεν μπορώ να αλλάξω κάτι στον τομέα της λογοτεχνίας και σε κανέναν τομέα γενικώς, γι' αυτό και δεν απασχολούαι με παρόμοιες σκέψεις. Προϋπόθεση για να αλλάξεις κάποιον ή κάτι είναι το να υπάρχουν όντα ευήκοα. Ζούμε σε μία εποχή που με την υποστήριξη των μίντια ο άνθρωπος μιλάει τόσο πολύ εις βάρος της σοβαρότητας και ακούει τόσο λίγο. Ακούγοντας, μαθαίνεις όμως. Όταν τριγυρνάς όλη την ημέρα γύρω από την ουρά σου και φωτογραφίζεις ακόμα και τον καφέ που πίνεις για την ενημέρωση των διαδικτυακών σου φίλων, τότε σου διέφυγε και η πραγματικότητα και το όνειρο. Όλοι λοιπόν θεωρούν ότι έχουν κάτι να πουν. Οπότε εγώ τους αφήνω. Λέω από μέσα μου το Καβαφικό <τη εξαιρέσει εμού> και μιλάω μόνον όταν μου ζητηθεί. Όπως τώρα.

Όλο και νέοι επίδοξοι καλλιτέχνες εμφανίζονται στον ορίζοντα. Αν έπρεπε να τους δώσεις μια συμβουλή, ποια θα ήταν; Ι.Δ.: Συμβουλές προς νεώτερους και όχι μόνον. Κανονικά μόνο μία. Σεμνότητα. Κανένας δεν κατοικεί μόνος του στον πλανήτη. Κανένας δεν είναι ανεπανάληπτος. Να ασκούμεθα στο να βλέπουμε τις πραγματικές μας διαστάσεις και να μη μας ξεγελούν μαγικοί καθρέφτες. Τι να περιμένουμε από εσένα στο μέλλον; Ι.Δ.: Αρχικά το μονόπρακτο, επίσης μια σειρά μεταφράσεων Γερμανών ποιητών για το Βακχικόν, επίσης ποιήματά μου γεννιούνται, ζουν, πεθαίνουν, ετοιμάζονται, περιμένουν καρτερικά στα εξωμαθηματικά μου συρτάρια. Ιωάννα, σε ευχαριστούμε πολύ για το χρόνο που μας διέθεσες και σου ευχόμαστε ολόψυχα κάθε επιτυχία στο έργο σου!!! Ι.Δ.: Ευχαριστώ πολύ, Δημήτρη Μπονόβα! Ελπίζω να μη μακρηγόρησα.

ΣΙΦΝΟΣ

Αγγελίνα Παπαθανασίου

Η Σίφνος διαθέτει πλούσια ιστορία αλλά και ομορφιά. Στα μουσεία της Σίφνου, ο επισκέπτης μπορεί να γνωρίσει τον ιδιαίτερο πολιτισμό της, τη ζωντανή θρησκευτική παράδοσή της, καθώς και τα ήθη και έθιμά της. Μέχρι και σήμερα το νησί είναι γνωστό για την τέχνη της αγγειοπλαστικής. Η Σίφνος ονομάζεται και νησί των ποιητών, αφού πολλοί γνωστοί ποιητές έχουν καταγωγή από το νησί όπως: ο Ιωάννης Γρυπάρης, ο Κλεάνθης Τριαντάφυλλος ή Ραμπαγιάς, ο Αριστομένης Προβελέγγιος κ.ά. Επίσης είναι η πατρίδα του γνωστού αρχιμάγειρα Νικόλαου Τσελεμεντέ, που γεννήθηκε το 1878 στο χωριό Εξάμπελα. Κάθε χρόνο στις αρχές του Σεπτέμβρη, διεξάγεται στο νησί το περίφημο «Φεστιβάλ Κυκλαδικής Γαστρονομίας» που φέρει το όνομα του Αρχιμάγειρα. Θα γνωρίσουμε το κάστρο του νησιού, τα μουσεία του, τις περίφημες παραλίες που αξίζει να επισκεφτεί κανείς, τα μοναστήρια του νησιού. Εξίσου εντυπωσιακή είναι και η Μυκηναϊκή Ακρόπολη του Αγίου Ανδρέα, όπου υπάρχουν ολοφάνερα τα ίχνη της ζωής στη Σίφνο πριν από 3000 και πλέον χρόνια. Φυσικά δε θα λείψουν και οι αναγνωστικές μας προτάσεις με φόντο το Κυκλαδίτικο νησί. Πολλοί αποκαλούν τη Σίφνο «Μικρή Μύκονο». Η Σίφνος όμως έχει καταφέρει να κρατήσει χαμηλό προφίλ. Συνδυάζει απλότητα, κομψότητα, παραδοσιακή ατμόσφαιρα με μια μικρή δόση κοσμικότητας.

Κάστρο της Σίφνου Στα ανατολικά του νησιού, πάνω σ’ έναν απ ότομο βράχο με εξαιρετική πανοραμική θέα προς το πέλαγος, είναι χτισμένο το ιστορικό χωριό Κά στρο, που αποτελεί την πιο γραφική περιοχή της Σίφ νου. Η ζωή εκεί συνεχίζεται αυτόνομα από τους προϊστορικούς χρόνους, σε πείσμα των αιώνων που περνούν, διατηρώντας πάντα κάτι από την παλιά αίγλη και αρχοντιά της.

Λαογραφικό μουσείο

Αρχαιολογικό μουσείο

Μυκηναϊκή Ακρόπολη του Αγίου Ανδρέα

τη Τα αρχαιολογικά ευρήματα εδώ μαρτυρούν τους συνεχή κατοίκηση από τους μυκηναϊκούς έως στο ελληνιστικούς χρόνους. Οι ανασκαφές έφεραν υ αι. φως μεγάλο μέρος μυκηναϊκού τείχους του 12ο τε π.Χ. Μέσα σε αυτό υπάρχουν τα ερείπια πέν οδο οικοδομημάτων, πιθανόν κατοικιών. Στην είσ στο του αρχαιολογικού χώρου λειτουργεί μουσείο, οποίο φιλοξενούνται τα ευρήματα που ανακαλύφθηκαν κατά τις ανασκαφές.

α να βρει γι ε ηκ ήθ ομ οδ κ οι ρι Το μοναστή οδόχου Πηγής, που ω Ζ ς τη α όν κ ει η γη στέ πό ψαράδες και α α σ σ λα ά θ τη σ ε βρέθηκ στο εσωτερικό , α ερ μ Σή . γή υρ το α υμ είναι θα αυματουργή θ η ι α ετ σ σ ά υλ φ ής της Μον Χρυσοπηγής, εικόνα της Παναγίας τιδας πολιούχου και προστά της Σίφνου.

Το μοναστήρι της Χρυ

σοπηγής

Απολλωνία

Απολλωνία

Απολλωνία

Παντού, ο λιτός διάκοσμος προσφέρει ένα σύνολο μοναδικής αισθητικής αξίας. Μια πρώτη βόλτα στον κεντρικό πλακόστρ ωτο πεζόδρομο βοηθά τον επισκέπτη ν’ ανακαλύψει πόσες πολλές εκκλησίες υπάρχουν άρρηκτα συνδεδεμένες κα ι απόλυτα ενσωματωμένες στο οικιστικ ό σύνολο.

Αγγελίνα Παπαθανασίου

«Ό,τι μαθαίνουμε είναι χρυσάφι», αναφέρει η συγγραφέας Λίτσα Καποπούλου στο βιβλίο της Κοντά στον ήλιο που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Πνοή, σε εικονογράφηση Άννας Τσιλιγκίρογλου – Φαχαντίδου, και συμφωνώ απόλυτα μαζί της. Είναι ολοφάνερη η επιθυμία της συγγραφέως να μεταδώσει γνώσεις και αξίες στους μικρούς της αναγνώστες. Γνώσεις που σχετίζονται με τη μυθολογία, τους αρχαίους Θεούς και τους πλανήτες. Μέσα από τη μυθοπλασία, η συγγραφέας πετυχαίνει να τα ενώσει όλα όσα ανέφερα πιο πάνω, προσφέροντας στα παιδιά γνώση. «Η γνώση είναι δύναμη» μας λέει η κυρία Καποπούλου και για άλλη μια φορά θα συμφωνήσω απόλυτα μαζί της. Ήρωες του βιβλίου της ο Φεγγούλης και ο Ουρανούλης, που τους συνδέει μια βαθιά αγάπη και φιλία. Θα γνωρίσουν τη θεά Άρτεμις και τον θεό Απόλλωνα. Με το άρμα του Απόλλωνα θα κάνουν ένα ταξίδι στον κόσμο της γνώσης. Θα γοητευτούν από όσα θα δουν, θα ακούσουν και θα μάθουν. Αν κι εσείς θέλετε να κάνετε ένα ταξίδι στον κόσμο της γνώσης, δεν έχετε παρά να διαβάσετε το βιβλίο «Κοντά στον Ήλιο». Ένα βιβλίο άκρως διδακτικό!

- Αυτές τις ιστορίες δεν σας τις είπα για να λυπηθείτε, αλλά για να διδαχθείτε. Καταλάβατε; - Φυσικά και καταλάβαμε. Οι μικροί πρέπει να ακούνε τους μεγαλύτερους, ειδικά τους γονείς τους και όσους φροντίζουν γι’ αυτούς, απάντησε ο Φεγγούλης.

- Και όχι να είναι ανυπάκουοι και να επιμένουν να γίνει το δικό τους, πρόσθεσε ο Ουρανούλης.

- Ακριβώς! Τώρα ετοιμαστείτε για τη βόλτα που σας υποσχέθηκα, είπε ευδιάθετος ο Απόλλωνας!

Ευγενία Κορτσάρη

Το απόγευμα της Κυριακής 30 Ιουνίου 2019 παρευρεθήκαμε στην παρουσίαση του νέου βιβλίου «Οι ράτσες των αντρών-με οδηγίες χρήσης» ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΜΠΙΛΙΩΝΗ, της συγγραφέως Χρυσάνθης Ηλία, μέλους της Ένωσης Συγγραφέων Πιερίας, σε φιλικό και δροσερό περιβάλλον στο χώρο του Θεάτρου Μω στην Κατερίνη. Για το βιβλίο μίλησε ο καθηγητής και θεατρικός συγγραφέας Θανάσης Μπίντας, με τον δικό του ιδιαίτερο τρόπο, κάνοντας διάλογο τόσο με τους συντελεστές του πάνελ όσο και με το κοινό.] Απαγγελίες αποσπασμάτων απέδωσαν με ενδιαφέρον η δημοσιογράφος Μαρία Νικολαίδου και ο ηθοποιός- σκηνοθέτης Κώστας Μιστακίδης. Θεατροποίηση των περιπτώσεων των χαρακτήρων των ανδρών πραγματοποίησαν πολύ πετυχημένα οι ηθοποιοί του Θεάτρου Μω: Αλέξης Δαλαμήτρας, Βαρβάρα Δαβιτίδου και Ελευθερία Παπαδοπούλου. Η συγγραφέας, αφού ευχαρίστησε όλους για την παρουσία τους, έδωσε μικρές διευκρινήσεις για τη δημιουργία του νέου της βιβλίου που είναι γραμμένο με πολύ χιούμορ αλλά και πολλές αλήθειες…. Συνομίλησε με τους φίλους και υπέγραψε αντίτυπα του βιβλίου ενώ έξω είχε στηθεί ένας ιδιαίτερος μπουφές για τους καλεσμένους, με γλυκά και αλμυρά αλλά και δροσερά κεράσματα, για λίγη κουβέντα με ένα ποτήρι κρασί. Ας είναι καλοτάξιδο!

Αγγελίνα Παπαθανασίου

Η νουβέλα της συγγραφέως Νατάσσας Καραμανλή, κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Ελκυστής. Πρόκειται για ένα εξαιρετικό κείμενο, από αυτά που τα διαβάζεις και αφήνουν το αποτύπωμά τους πάνω σου για αρκετό καιρό. Αναφέρεται στην ανθρώπινη μοναξιά, στις οικογενειακές σχέσεις, στα παιδικά τραύματα. Μπορεί τα θέματα που επιλέγει η συγγραφέας να μην είναι πρωτότυπα, αλλά διαθέτει έναν μοναδικό τρόπο να διεισδύει βαθιά στην ανθρώπινη ψυχή και να βγάζει στην επιφάνεια τραύματα που δεν έχουν επουλωθεί. Τρυπάει το μυαλό, γδέρνει τη μνήμη και ανασύρει γεγονότα που δεν ξεχάστηκαν ποτέ, παρά έμειναν βαθιά θαμμένα από φόβο. Λάτρεψα τη γραφή της Νατάσσας Καραμανλή. Δεν είναι εύκολη. Χρειάζεται να της αφιερωθείς, να της δώσεις όλη σου την προσοχή, αλλά το αποτέλεσμα φτάνοντας στη τελευταία σελίδα θα σε δικαιώσει. Δηλώνω γοητευμένη από τη συγγραφέα και είμαι σίγουρη ότι οι δρόμοι μας θα διασταυρωθούν και σε άλλα αναγνωστικά ταξίδια.

Αδυνατώ να κουνηθώ. Ανοίγω το στόμα μου για να φωνάξω, αλλά ανακαλύπτω ότι η φωνή μου με έχει εγκαταλείψει. Οι προσπάθειές μου για να αρθρώσω έστω μια λέξη, καταλήγουν σε απόλυτη αποτυχία. Ένα ξεφούσκωτο μπαλόνι είμαι, ό,τι μου δίνει τη ζωή στρώνει ένα χαλί υφασμένο θάνατο μπροστά μου. Μαμά, σήκω, σε παρακαλώ.

Αισθάνομαι μεγάλη ταραχή μέσα μου. Ένα βαρκάκι που πλέει ακυβέρνητο σε αχαρτογράφητες θάλασσες, αυτό είμαι. Ξέμπαρκο ταλανίζομαι πάνω στους παφλασμούς των κυμάτων γυρεύοντας τη δική μου ακτή. Με τα κουπιά μου φαγωμένα από την αλμύρα και το πρόσωπό μου καμένο από τον ήλιο, δεν έχω άλλη επιλογή, παρά να υποταχτώ στο πρόσταγμα της θάλασσας.

Νάντια Βαβάση

Δημήτρης Μπονόβας

Έχω τη χαρά να φιλοξενώ μία αρκετά μεστή και δραστήρια πένα. Νάντια Βαβάση. Μία πένα που με χαρά ακολούθησα από την πρώτη μέχρι την τελευταία σελίδα της πρόσφατα εκδοθείσας πρώτης ποιητικής της συλλογής με τίτλο ''Παγιδευμένη μνήμη” από τις εκδόσεις ''Αρινόη''. Μία πένα που αρθρογραφεί εδώ και καιρό σε λογοτεχνικά site και blogs με μεγάλη επιτυχία. Αλλά πάνω από όλα αυτά, έναν ενδιαφέροντα και φιλικό χαρακτήρα.

Τι είναι εκείνο που σε ωθεί να γράφεις; Κ.Β.: Η γραφή για μένα λειτουργεί καταλυτικά στην εξωτερίκευση των συναισθημάτων και προσωπικών βιωμάτων μου. Είναι ένα είδος ψυχοθεραπείας, με λυτρώνει η αποτύπωση λέξεων και μου επιφέρει εσωτερική ισορροπία. Επιπλέον είναι το μέσον μου να δραπετεύω από τη δύσκολη καθημερινότητα. Πόσο εύκολο ή δύσκολο είναι για εσένα να καταφέρεις να “εκφράσεις” τη σκέψη σου πάνω σε ένα κομμάτι χαρτί; Κ.Β.: Όταν γράφω, οι λέξεις μου διαρρέουν από τα μύχια της ψυχής μου. Οπότε δεν σκέφτομαι, απλά «ακουμπάω» όλα όσα έχω κρυμμένα μέσα στην καρδιά μου.

Ποιες οι επιρροές σου; Κ.Β.: Οι επιρροές μου είναι ο μεγάλος ποιητής του Αιγαίου, ο Οδυσσέας Ελύτης, ο οποίος ήταν και οικογενειακός φίλος μας επί σειρά ετών. Επίσης, η ποίηση της Μαρίας Πολυδούρη, του Τάσου Λειβαδίτη και της Κική Δημουλά. Εγώ πιστεύω ότι γράφεις περισσότερο ακολουθώντας το συναίσθημα και ότι η λογική έρχεται σε δεύτερη μοίρα στα γραπτά σου. Είμαι σωστός; Κ.Β.: Πολύ σωστά, Δημήτρη, και για την ακρίβεια το συναίσθημα οδηγεί το μολύβι μου στο χαρτί ή αντίστοιχα τα «δάχτυλά» μου στο πληκτρολόγιο, λόγω του ότι η τεχνολογία είναι αναπόσπαστο μέρος της καθημερινότητάς μας και η έμπνευση απρόβλεπτος επισκέπτης…

Πες μας λίγα λόγια για την ποιητική σου συλλογή, “Παγιδευμένη μνήμη”. Πώς γεννήθηκε η ιδέα, ο τίτλος, τα ποιήματα; Κ.Β.: Η «Παγιδευμένη μνήμη», αποτελεί ουσιαστικά την πρώτη μου ποιητική συλλογή, η οποία αποτελείται μόνο από δικά μου πεζογραφήματα ποιητικού ύφους, διότι παλιότερα είχα συμμετάσχει σε δύο συλλογικά έργα. Η ιδέα προϋπήρχε πάντα στο μυαλό μου, απλά η απόφαση ήταν κι αυτή «παγιδευμένη», μαζί με τα ποιήματα, σε μικρά τετράδια στο κομοδίνο μου αλλά και στο blog και τη σελίδα μου «Αποτυπωμένες σκέψεις» στο Facebook. Τη λύση για την εξωστρέφειά μου την έδωσε κάποια στιγμή ο εκδοτικός μου οίκος Αρινόη, όπου βλέποντας κάποια από τα ποιήματα στη σελίδα μου, μου πρότεινε μια συνεργασία. Όπερ και εγένετο! “Ονειρεύεσαι αγάπη και σου προσφέρουν εφιάλτες μίσους, κραυγάζεις

αλήθεια και ουρλιάζουν ψέματα, πονάς για την προηγούμενη ρωγμή σου και σου τσακίζουν, ακόμα μια φορά τα φτερά σου, γεμίζεις αίμα τα χέρια τους από τα κομμένα φτερά κι εκείνοι τρέχουν να ξεπλυθούν“. Αλήθεια, τι πιστεύεις ότι είναι αυτό που μας έχει κάνει τόσο αδυσώπητους πλέον; Κ.Β.: Αυτό που μας έχει κάνει τόσο αδυσώπητους πιστεύω πως είναι ότι έχουμε δώσει το 100% της καθημερινότητάς μας στην υλική απόλαυση και εστιάζουμε μόνο στο προσωπικό μας πρόβλημα ή όφελος. Δεν υπάρχει σύμπνοια και ενσυναίσθηση. Χάσαμε την πνευματική εναρμόνιση με την ανθρωπιά μας. Όλα αυτά οδηγούν σε ένα τέλμα, το οποίο δυστυχώς πιστεύω πως αγγίξαμε ως είδος… Το αν όλη αυτή η κατάσταση αλλάξει, εξαρτάται μόνο και μόνο από την αλλαγή σκέψης και την πρακτική της εφαρμογή. Κι όλα, φυσικά, ξεκινούν από το οικογενειακό περιβάλλον και την παιδεία του κάθε ανθρώπου, την καλλιέρ-

γεια που αφήνει ως ανθρώπινο στίγμα και τη συνεχή εκπαίδευσή του ως ύπαρξη που αφουγκράζεται το συλλογικό καλό και τη θετική εξέλιξη. Πραγματικά εύχομαι και ελπίζω πως όλη αυτή η ανάλγητη πορεία μας θα αλλάξει… Ποιητής/τρια γεννιέσαι ή γίνεσαι; Κ.Β.: Ποιητής γεννιέσαι, αλλά για να γίνεις ουσιαστικά, πρέπει να γράψεις πολλές σελίδες και να σε βρει πολλάκις το ξημέρωμα παρέα με τις σκέψεις σου… Αν μπορούσες να αλλάξεις κάτι - στον τομέα της λογοτεχνίας - τι θα ήταν αυτό; Κ.Β.: Αν θα μπορούσα να αλλάξω κάτι στον τομέα της λογοτεχνίας, θα ήταν να μπορούν να δοθούν νέες ευκαιρίες σε δωρεάν σεμινάρια δημιουργικής γραφής και γενικά εκπαίδευσης για νέους δόκιμους συγγραφείς. Όλο και νέοι επίδοξοι καλλιτέχνες εμφανίζονται στον ορίζοντα. Αν έπρεπε

να τους δώσεις μια συμβουλή, ποια θα ήταν; Κ.Β.: Γράψτε, γράψτε, γράψτε! Μην σταματάτε ούτε μέρα, γιατί η γραφή βελτιώνεται με την επανάληψη. Τι να περιμένουμε από εσένα στο μέλλον; Κ.Β.: Σίγουρα ακόμη μια ποιητική συλλογή, διαφορετικού ύφους, αλλά και ένα μυθιστόρημα το οποίο έχω ήδη στα σκαριά. Έχω πολλά «κρυμμένα» σε σελίδες, σημειωματάρια αλλά και στο word του laptop! Οπότε αναμένετε νεότερά μου στο άμεσο μέλλον. Νάντια Βαβάση, σε ευχαριστούμε πολύ για το χρόνο που μας διέθεσες και σου ευχόμαστε ολόψυχα κάθε επιτυχία στο έργο σου!!! Κ.Β.: Κι εγώ σ’ευχαριστώ πολύ, Δημήτρη, για την ευκαιρία να μιλήσω για το πρώτο μου έργο αλλά και για τις ευχές! Αντεύχομαι ό,τι καλύτερο και σε σένα προσωπικά αλλά και στη σελίδα σου.

Αγγελική Δαφτσίδου

Αυτή ήταν λοιπόν η Βαγγελίτσα; Μα αυτή ήταν… μεγάλη! Πολύ μεγάλη, θα έλεγα μάλιστα! Είχε τα λιγοστά γκρίζα μαλλιά της πιασμένα σφιχτά σ΄έναν πολύ αυστηρό σινιόν κότσο. Η μπαμπακερή της νυχτικιά ήταν κουμπωμένη ως πάνω, στα δυο στρογγυλά δαντελένια γιακαδάκια

Η ελληνική λαογραφία είναι γεμάτη μυστικισμό και κάθε λογής έθιμο και μαγγανεία. Κάθε τόπος, κάθε οικογένεια έχει τους δικούς της άγραφους κώδικες να ακολουθήσει. Σκληρούς, απάνθρωπους, κενούς από αγάπη και κατανόηση. Έτσι και η νεοελληνική λογοτεχνία επηρεάστηκε από αυτή την πλούσια παράδοση, της ζωής στην ύπαιθρο, μέχρι που χάθηκε και ξεχάστηκε στα τσιμέντα των πόλεων. Η συγγραφέας του συγκεκριμένου βιβλίου καταφέρνει με μαεστρία να μας μεταφέρει σε μια άλλη πραγματικότητα, πιο απλή αλλά και δυσκολότερη συνάμα. Οι κλειστές πόρτες κρύβουν τις ιστορίες των ανθρώπων που ξετυλίγονται μπροστά μας. Μήπως μοιάζουν με κάτι που έχουμε ακούσει;

Με κάτι που θυμόμαστε και κουβαλάμε από τη ζωή στο χωρίο. Προσωπικά ένιωθα διαβάζοντας το βιβλίο πως κάπου τα έχω ξανακούσει όλα αυτά, κάπου τα έχω ξαναδεί. Το συναίσθημα αυτό με συγκλόνισε. Πόσα μυστικά, πόσα εγκλήματα κουκουλωμένα, πόσος πόνος… Στις ιστορίες αυτές, όπως πολύ εύστοχα γράφει στο οπισθόφυλλο, οι άνθρωποι είναι φτωχοί στην τσέπη, στο μυαλό και στην καρδιά. Ξεφυλλίζοντας τις σελίδες συνάντησα το λιπόσαρκο πρόσωπο της Βαγγελίτσας, στο πέτρινο σπίτι του Γώγου. Αγάπησα και πόνεσα τους ήρωες του βιβλίου. Τους αντιήρωες που δεν μπόρεσαν να ξεφύγουν από το πεπρωμένο

τους, από τη φυλακή του τόπου τους. Ο μπαρμπά-Τέλης με το μουστάκι και τα λίγα πρόβατα που ήταν και κατά κάποιον τρόπο η οικογένεια που του απέμεινε. Την κυρά Περσεφόνη με τα πυκνά φρύδια, που όμως φωτίζονταν τα μάτια της από τα δυο της τ΄ αγόρια. Τη Νίκη με το πτυχίο από την Καλών Τεχνών του Παρισιού που της μαύρισε το κορμί και την ψυχή ο Ανέστης, αλλά και τη χαϊδεμένη από τη μάνα της Μαριγώ που όμως ο

πατέρας της δεν τη λογάριαζε για παιδί του εξαιτίας του παρουσιαστικού της. Και τόσοι άλλοι που θα διαβάσετε στις δέκα απλοϊκές ιστορίες του βιβλίου αλλά και στα μικρά διηγήματα. Ο άμεσος λόγος, η ντοπιολαλιά, η σκληρή ζωή της υπαίθρου, η άδικη μοίρα των γυναικών και τόσες άλλες ιστορίες μπήκαν στην καρδιά μου. Ομολογώ πως είναι από τα ωραιότερα βιβλία που διάβασα φέτος. Το συνιστώ ανεπιφύλακτα.

Νεκταρία Πουλτσίδη Συνεχίζω τη σειρά ''Η αριθμητική του έρωτα'' με το δεύτερο βιβλίο της σειράς, ''10 έξυπνοι τρόποι για να κατακτήσεις έναν λόρδο''. Αυτή τη φορά μεταφέρομαι λίγα χρόνια πιο πίσω, στη δεύτερη δεκαετία του 1800. Ω, και τι έκπληξη με περίμενε. Συναντώ ξανά τη λαίδη Τζορτζιάνα – ήταν το τελευταίο μέλος της λέσχης του Έκπτωτου Αγγέλου - και μαθαίνω περισσότερες λεπτομέρειες για τη ζωή της. Όσοι θα έχετε διαβάσει το βιβλίο «Η βασίλισσα του υποκόσμου» της Sarah McLean - είναι το τέταρτο βιβλίο της σειράς «Γοητευτικοί Τυχοδιώκτες» θα καταλάβετε σε ποια αναφέρομαι. Την εξαφάνιση της λαίδης Τζορτζιάνας αναλαμβάνει να εξιχνιάσει ο λόρδος Νίκολας Σεντ Τζον. Τα ίχνη τον οδηγούν στο όμορφο Γιόρκσαϊρ και στην πόρτα της λαίδης Ίζαμπελ Τάουνσεντ. Η Ίζαμπελ κοίταξε την χλωμή, εξαντλημένη κοπέλα που καθόταν μπροστά της σε μια χαμηλή, στενή κούνια… Με μάτια διάπλατα ανοιχτά από φόβο, η νεαρή γυναίκα στάθηκε μπροστά της κρατώντας μια μικρή τσάντα ταξιδιού. Η Ίζαμπελ χαμογέλασε. «Είστε η Τζορτζιάνα». Ίζαμπελ Η συνάντησή τους επεισοδιακή. Μια γυναίκα με δυναμικό χαρακτήρα, μια αντισυμβατική γυναίκα που θα έκανε οτιδήποτε ώστε να προστατέψει τη χρεωμένη οικία που της άφησε ο χαρτοπαίχτης πατέρας της. Έχει να φρο-

ντίσει τον μικρό της αδερφό, αλλά και να κρατήσει σε απόσταση τους ανεπιθύμητους μνηστήρες ώστε να μην αποκαλυφθεί ένα καλά κρυμμένο μυστικό. Η Ίζαμπελ είναι μια δυναμική λαίδη, που δεν ντρέπεται να ανέβει σε μια στέγη για να την επισκευάσει φορώντας παντελόνι. «Λαίδη Ίζαμπελ, γιατί επισκευάζετε τη στέγη;» Ήταν μπροστά του και το κεφάλι της στράφηκε ελαφρά καθώς κατέγραφε την ερώτηση. Μετά από μια παύση είπε: «Επειδή στάζει». Η γυναίκα αυτή μπορούσε να δοκιμάσει την υπομονή ενός αγίου. Πραγματικά! Νίκολας Ένας απόμακρος άντρας που δεν πιστεύει στην αγάπη. Βλέποντας τον πατέρα του να λιώνει για τον έρωτα της ζωής του, και έχοντας μια μητέρα που τους έχει εγκαταλείψει, δεν τρέφει ρομαντικές ελπίδες. Η κοσμοθεωρία του έρχεται να ενισχυθεί από την προδοσία μιας γυναίκας.

Νίκολας και Ίζαμπελ Μα τι γυναίκα είναι αυτή; Αναρωτιέται ο Νίκολας βλέποντας την λαίδη Ίζαμπελ να συμπεριφέρεται σκανδαλωδώς ντυμένη με αντρικά παντελόνια. Όσο η Ίζαμπελ θέλει να τον κρατήσει μακριά, άλλο τόσο εκείνος αλλά και η μοίρα τούς θέλει μαζί. Με αφορμή την αξιολόγηση κάποιων αγαλμάτων που είχε στην κατοχή της η λαίδη, ο Νίκολας εισβάλλει στη ζωή της άλλα και στο σπίτι της.

Κι από κει και πέρα ξεκινούν οι μπελάδες, αλλά και το νήμα που υφαίνει η μοίρα για να τους φέρει πιο κοντά. Θα καταφέρουν αυτοί οι δύο διαφορετικοί άνθρωποι με τις τόσο αντίθετες αντιλήψεις, χαρακτήρες, τρόπο ζωής και σκέψης, ν’ αφήσουν στην άκρη τους ενδοιασμούς τους δίνοντας μια ευκαιρία στην έλξη που ανθίζει μεταξύ τους; Για το τέλος θα αφήσω τις καταπληκτικές συμβουλές που δίνει το περιοδικό Γούνες και Μαργαριτάρια για το πώς να κατακτήσετε έναν λόρδο… Κι αν σας έχω εξάψει την περιέργεια, δεν έχετε παρά να διαβάσετε το βιβλίο!

Για άλλη μια φορά η γραφή της Sarah MacLean με ταξίδεψε σε γνώριμα μονοπάτια. Ο έρωτας έχει τον πρωταγωνιστικό ρόλο και σ’ αυτή τη σειρά. Απολαμβάνω να διαβάζω για τις δυναμικές γυναίκες που είναι αντίθετες με την εποχή τους, αλλά και τα κρυφά μηνύματα που περνάει η συγγραφέας. Τα αμαρτήματα των γονέων που φτάνουν να γκρεμίζουν ή να θέτουν τα θεμέλια της ζωής των παιδιών τους και να καταρρίπτουν την εμπιστοσύνη, τη χαρά, την αγάπη, ενισχύοντας το αίσθημα της εγκατάλειψης, τη χαμηλή αυτοπεποίθηση, αλλά και τα τραύματα που τους ακολουθούν καθ’ όλη τη διάρκεια της ζωής τους.

Αγγελίνα Παπαθανασίου

Το βιβλίο της συγγραφέως Ελένης Πάτση «Τα γενεθλιομπλεξίματα της Μαρίνας», κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Μ. Σιδέρη σε εικονογράφηση Γιώργου Πετρίδη. Ανήκει στη σειρά Οι πρώτες μου ιστορίες και απευθύνεται σε ηλικίες 4+. Μια όμορφη και τρυφερή ιστορία για τη φιλία, μάς παρουσιάζει η συγγραφέας. Η ηρωίδα της, η Μαρίνα, κάθε χρόνο στα γενέθλιά της προσκαλεί έναν κλόουν, που με τα κόλπα του διασκεδάζει τους καλεσμένους φίλους της. Τα φετινά γενέθλια όμως δεν θα περιλαμβάνουν κλόουν, εξαιτίας των οικονομικών προβλημάτων που αντιμετωπίζει η οικογένειά της. Η Μαρίνα, μόλις μαθαίνει ότι φέτος δεν θα έρθει κλόουν, ανησυχεί. Πώς θα είναι τα γενέθλιά της χωρίς κλόουν αφού όλοι τον περιμένουν; Μήπως να μην έρθουν φέτος τα γενέθλιά της; Πώς θα αντιδράσουν οι φίλοι της;

Τι απογοήτευση και για την ίδια και για τους φίλους και για τους γονείς της που έπρεπε να τους πει πως δεν θέλει να γιορτάσει τα γενέθλιά της. Χώθηκε κάτω από τα σκεπάσματά της και προβληματισμένη αποκοιμήθηκε. Η ιστορία της συγγραφέως μάς θυμίζει πράγματα που τα έχουμε ξεχάσει. Η ευτυχία και η χαρά βρίσκονται στα απλά και αληθινά πράγματα. Δυστυχώς, εμείς οι ενήλικες αναζητούμε την ευτυχία στα υλικά αγαθά και κάπως έτσι μαθαίνουμε και τα παιδιά μας. Δημιουργούμε ψεύτικες ανάγκες, πασχίζοντας να αποκτήσουμε όλο και περισσότερα υλικά αγαθά, νομίζοντας ότι με αυτό τον τρόπο θα αγγίξουμε την ευτυχία. Η συγγραφέας όμως γνωρίζει καλά πού βρίσκεται η αληθινή ευτυχία και χαρά. Φροντίζει να μοιραστεί όσα γνωρίζει με τους μικρούς και μεγάλους αναγνώστες της. Η αγάπη, η πραγματική φιλία, είναι έννοιες που ίσως και να τις έχουμε βάλει λίγο στο περιθώριο. Κι όμως μπορούν να κάνουν θαύματα. Είναι ο πιο ανέξοδος δρόμος για να βρούμε τη χαρά και να πλησιάσουμε την ευτυχία.

ακά κ Τα . ά κ κά α ι σ κ φυ αι κ ά λ ά α καλ ε τα κ ι α ει κ αι μ . χ κ έ με τε ωή υ σ ζ ο α ζ τε η ετωπί χαιρόμ σ ω μ Άλλ ντι α τα

Χαρά Δελλή Για ακόμα μια φορά ταξίδεψα στην Αγγλία και στο Κολλέγιο “Ρίβερβιου” στο Γκρίνουιτς, αυτή τη φορά με τη βοήθεια των Εκδόσεων Φυλάτος για να εξιχνιάσουμε έναν φόνο, μια παρτίδα σκακιού με μονόδρομο τη νίκη εις βάρος του αντιπάλου. Καπετάνιος μας η πρωτοεμφανιζόμενη Μαργαρίτα Χαντζιάρα και μέσο “Η μάσκα της ψευδαίσθησης”. Πρόκειται για ένα ιδιαίτερο, αστυνομικό βιβλίο μυστηρίου που από τις πρώτες σελίδες του μας βάζει στον κόσμο του μ’ ένα ειδεχθές και προμελετημένο έγκλημα, χωρίς ίχνη αντίστασης. Σκληρές κι έντονες εικόνες, ολοζώντανες περιγραφές και πετυχημένες παρομοιώσεις σε ορθή χρήση της γλώσσας και της δύναμής της. Το δεξί του μάτι ήταν καρφωμένο μ’ έναν παγωμένο τρόπο στο κενό, λες και παρακολουθούσε με παράπονο μπροστά του να ξετυλίγονται όλα όσα δεν πρόλαβε να ζήσει σ’ αυτή τη ζωή.

18 Δεκεμβρίου. Η ικανή σε μπερδέματα και πολύπλοκες καταστάσεις, η ψύχραιμη, η οξυδερκής, η κλειστή, η λογική, η ανέκφραστη, η λιγομίλητη, η ανεξάρτητη, η απρόσιτη, η σκληρή, η απρόβλεπτη, η θρησκευόμενη αλλά ανυπότακτη αρχιεπιθεωρήτρια Έμιλυ Χατζηπέτρου, η 35χρονη κόρη του συνταξιούχου

δικαστικού/ποινικολόγου Τομ, που πάσχει από αλτσχάιμερ και της θανούσας Τζόαν, η δίδυμη αδερφή της αισιόδοξης και δυναμικής καθηγήτριας του κολλεγίου Άννας Χατζηπέτρου, καλείται με ελάχιστα στοιχεία να εξιχνιάσει μια φαινομενικά προσωπική υπόθεση δολοφονίας, μίσους και θυμού, με θύμα τον 17χρονο σπουδαστή Μάικ Μπάρλεϋ, μαθητή της αδερφής της, έναν ήσυχο νέο με ενδιαφέροντα την κολύμβηση, τα βιβλία και τα ηλεκτρονικά παιχνίδια. Γνωρίζει μόνο πως το έγκλημα τελέστηκε το προηγούμενο βράδυ, από δεξιόχειρα, με ένα αμβλύ αντικείμενο. Θα κάνει τα πάντα για τη διαλεύκανση της αλήθειας. Ποιος ήρθε έτοιμος να σκοτώσει τον Μάικ; Άλλωστε πήρε τα μέτρα του και δεν άφησε καθόλου ίχνη. Ήταν πάρα πολύ προσεκτικός και όλα κύλισαν σύμφωνα με το σχέδιο, όπως ακριβώς τα είχε προβλέψει. Μα ήταν τόσο έξυπνος! Το μυαλό του έτρεχε χιλιόμετρα μακρύτερα από το μυαλό ενός μέσου ανθρώπου. Και έβρισκε λύσεις εκεί που ο καθένας θα είχε σηκώσει τα χέρια ψηλά. Πάθος και ηθική. Η χρόνια πείρα της αρχιεπιθεωρήτριας ακόμα δεν έχει καταφέρει να την κάνει να συμβιβαστεί με την σκληρή πραγματικότητα, όπου η

κάθε μέρα φόνου αντιστοιχούσε σ’ ένα βίαιο ξύπνημα απ’ τον βολεμένο λήθαργο της προγραμματισμένης καθημερινότητας κι απ’ το παιδαριώδες, ουτοπικό όνειρο μιας ζωής χωρίς βίας. Συνεχώς βρισκόταν στο μεταίχμιο εκεί όπου η λευκή κορδέλα οριοθέτησης ενός τόπου εγκλήματος είναι το σύνορο που χαράζει δύο διαφορετικούς κόσμους και δύο πραγματικοτήτων. Από τη μία η ευτυχία και η ανεμελιά που βίωνε στο οικογενειακό και φιλικό της περιβάλλον κι από την εντελώς αντίπερα όχθη ο πόνος, η παράνοια, οι δολοφονικές μανίες και ο θάνατος. Πού άνηκε η ίδια; Πώς παραμερίζεις κάθε θρυμματισμένη ψυχοσυναισθηματική κατάσταση και κάθε επίμονη αυτοενοχοποίηση σε μια έρευνα δολοφονίας; Παίζουν ρόλο τα αιματηρά εκφοβιστικά σκίτσα βασανιστηρίων με τη φράση “ΜΕΙΝΕ ΜΑΚΡΙΑ! ΔΕΝ ΑΝΗΚΕΙΣ Σ’ ΑΥΤΟΝ ΤΟΝ ΚΟΣΜΟ!”; Τα κεφάλαια είναι όσο χρειάζεται σε μέγεθος και πυκνότητα. Φεύγουν γρήγορα. Έχουν συνοχή. Σε κεντρίζουν να συνεχίσεις. Δεν κουράζουν. Ο ρεαλισμός διάχυτος. Σε όλα τα παραπάνω έρχεται να προστεθεί και η προσπάθεια αυτοχειρίας του επίσης μαθητή

Ρίτσαρντ Ρόουντ. Οι έρευνες φανερώνουν την ύπαρξη μιας θρησκευτικής αίρεσης/μειονότητας. Ο επιστάτης του κολεγίου Τζιμ Μπλέικ φαίνεται να ανήκει στους φανατισμένους, πωρωμένους, παράλογους κόλπους των “ανθρώπων του Θεού” που οφείλουν να φέρνουν την αλήθεια στις ψυχές των υπολοίπων, μαχόμενοι για την εξάλειψη της μοναξιάς και του πόνου. Σχετίζονται, όμως, με τα νεαρά, μοναχικά, περιθωριοποιημένα, κλειστά κι ανέκφραστα αγόρια που εξαφανίζονται τριγύρω; Κι όλα αυτά γίνονται με ή χωρίς τη γονική συγκατάθεση; Ή μήπως εμπλέκεται η κοπέλα του Μάικ Μπάρλεϋ, Τζέσικα Γουντ; Ή υπάρχει συμμαχία ΜπλέικΓουντ; Και ο εξαφανισμένος αδερφός Άρθρουρ Γουντ; Ακολούθησε τον παραδοσιακό, οικογεια-

κό μονόδρομο ή όχι; «Αλλά, νομίζω πως δεν πρέπει να το βάζουμε εύκολα κάτω, ούτε ν’ αφήνουμε τα διάφορα εμπόδια στον δρόμο μας να ανακόπτουν τόσο εύκολα την πορεία μας. Και πολύ περισσότερο, πιστεύω ότι δεν πρέπει να επιτρέπουμε έτσι απλά στον καθένα να γκρεμίζει αυτό που εμείς ονειρευτήκαμε και πιστέψαμε. Γιατί, Ρίτσαρντ, αν θέλουμε να κάνουμε πραγματικά κάτι που ν’ αξίζει, όπως είπες πριν, ποτέ δεν παραιτούμαστε από τα όνειρά μας και πολύ περισσότερο από την ίδια τη ζωή!»

19 Δεκεμβρίου. Τα ευρήματα σχετικά με την αίρεση είναι θολά. Φαίνεται να απαξιώνουν τη βία τα μέλη της. Με τον “όρκο απόλυτου εγκλεισμού” στην ουσία φυλακίζονται εκούσια για 7 υποχρεωτικά έτη σε ένα ησυχαστήριο, με οποιοδήποτε ολίσθημα ή παραστράτημα, η απείθεια να τιμωρείται από τον τέλειο και απόλυτο ρυθμιστή, τον “Έλεγχο”. Μετάνοια και υπακοή. Μόνο…

20 Δεκεμβρίου. Σκωτία. Μεταφερόμαστε σαν άλλοι Χάρι Πότερ σε ένα μεσαιωνικό, αποκλεισμένο κάστρο, το άβατο της κοινότητας. Είναι, άραγε, γεμάτο από προβατόσχημους λύκους; Η ιστορία ρέει αβίαστα, χωρίς παύσεις ή κοιλιές. Η γραφή της συγγραφέως είναι γεμάτη λεπτομέρειες, περιγραφές κι επίθετα. Τρομερά ευφάνταστη μυθοπλαστική. Μου έκανε μεγάλη εντύπωση πόσο ταιριαστές και φυσικές ήταν οι τοποθεσίες που περιγράφονταν σε κάθε σκηνή με τα συναισθήματα που προκα-

λούσαν. Για ατμόσφαιρα, βλέπε την ταινία Mάτια Ερμητικά Κλειστά… Η “Εκκλησία των Πρωτοτόκων” για ορισμένους “Εκλεκτούς”. Αίρεση ή κλειστή λέσχη κάποιων επιφανών; Θρησκευτική κοινότητα ή παραθρησκευτική οργάνωση; Αυστηρά για όσους πρωτότοκους απορρίπτονται απ’ τον κόσμο! Οι ξεχωριστοί καλούνται να ξεπεράσουν τα όριά τους και ν’ αγγίξουν την κορυφή. Σαν άλλοι αφοσιωμένοι ιππότες, πιστοί, υπάκουοι, με αυτοέλεγχο, καθοδηγούνται στην τελειότητα μέσω δοκιμασιών ή βασανιστηρίων. Σε ποιον ανήκει η έκκληση για βοήθεια; 21 Δεκεμβρίου. Κλίμα εκφοβισμού, μιζέριας, σχιζοφρένειας. Μίγμα σκοταδισμού, φανατισμού και προσηλυτισμού. Αμφισβήτηση εμπιστοσύνης σε κάθε πρωταγωνιστή. Και θαμμένα ανατριχιαστικά μυστικά σαν τα πτώματα που ανακαλύφθηκαν!

40 σελίδες πριν το τέλος του βιβλίου. Η δράση έχει γίνει πια κινηματογραφική. Οι χαρακτήρες έχουν καταλήξει σε ανθρώπινα χαρακτηριστικά. Η πλοκή και η αγωνία κορυφώνονται. Όλα μοιάζουν να έχουν αποκαλυφθεί ή να οδεύουν προς τη λύση. «Στην πραγματικότητα η Εκκλησία των Πρωτοτόκων δεν έχει καμία σχέση με θρησκεία ή οτιδήποτε τέτοιο. Επικαλούνται, φυσικά, έναν δικό τους θεό που τον έχουν φτιάξει ακριβώς στα μέτρα τους, μα στην ουσία πιστεύουν στον εαυτό τους θεοποιώντας παράλλη-

λα τον Έλεγχο. Είναι απλά μια κοινωνία ανθρώπων, που επειδή τους αρέσει να νιώθουν πω είναι ξεχωριστοί και θέλουν να επωφελούνται με διαφόρων ειδών προνόμια, δημιουργούν συνθήκες που τους ενώνουν με μόνο τίμημα να δέχονται εντολές από έναν ελεγχομανή άνθρωπο που αρέσκεται να πιστεύει πως μ’ αυτόν τον τρόπο σώζει τον κόσμο!» Κι όμως. 22 Δεκεμβρίου. Αναπάντεχες, σκοτεινές και δυσοίωνες εξελίξεις, αδιέξοδα, συγκρούσεις και ανατροπές μας οδηγούν σε διαφορετικούς θύτες. Τι ισχύει τελικά; Κάθε πραγματικότητα κρύβει κινδύνους και παγίδες. Κανένας κόσμος δεν είναι αγγελικά πλασμένος. Όσοι ηδονικοί φαντάζουν, τόση οδύνη κρύβουν. Ποτέ δε μπορείς να πεις με σιγουριά πως γνωρίζεις τους γύρω σου. Τις περισσότερες φορές, κλείνουμε τα μάτια και επιλέγουμε τη μάσκα της ψευδαίσθησης. Επιλέγουμε το οριοθετημένο περιθώριο οθονών… Όλα για το γόητρο, για μια ακόμα “νίκη”.

Το βιβλίο είναι άκρως ατμοσφαιρικό, όμορφα δομημένο, ενδιαφέρον και επίκαιρο. Εγείρει ευαισθητοποίηση, προβληματισμούς, αφορμές για συζήτηση κι επικοινωνία... Η συγγραφέας έχει χειριστεί άψογα, πολύ μεθοδικά την αφήγηση, τα θέματα που θέλει να θίξει και τα μηνύματα που θέλει να περάσει. Φιλία, οικογένεια, αληθινοί και εικονικοί/ψηφιακοί κόσμοι, αντιζηλία, τεχνολογία και η χρήση της, ψυχικές ασθένειες. Οι ήρωες ολοζώντανοι, έχουν πολλά να μας πουν. Αναμένονται νεότερά τους. Αρχίζει να αχνοφαίνεται μια πολλά υποσχόμενη πορεία στους κόλπους της αστυνομικής λογοτεχνίας. Απλά. Με σύγχρονα, κοινωνικά θέματα και ζωντανή αφήγηση, έχεις επιτυχία. Σ' έναν κόσμο που έχει εθιστεί στις ψευδαισθήσεις, που του αρέσει να φορά μάσκες και να χάνεται σε εικονικές πραγματικότητες, η λογοτεχνία πάντα θα κερδίζει! Υπόσχεση!

Γιώργος Kαράμπελας

Δημήτρης Μπονόβας

Απλός, λιτός κι απέριττος. Κοφτός, με εύκολα νοήματα και κατανοητό λόγο. Αυτός είναι ο Γιώργος Καράμπελας, ο σημερινός μου καλεσμένος. Ένας ποιητής ο οποίος φαίνεται ότι έχει να πει πολλά και βρίσκει αρκετούς τρόπους για να το κάνει. Θα μας μιλήσει για την πρώτη του ποιητική συλλογή, με τίτλο “Απλή μετάβαση”, καθώς και την εν γένει – σύντομη μέχρι στιγμής αλλά υποσχόμενη – πορεία του στο χώρο. Και ελπίζω στο τέλος να σας αφήσει την ίδια ευχάριστη αίσθηση που άφησε και σε εμένα η γνωριμία μας. Ας τον ανακρίνουμε λοιπόν!

Τι είναι εκείνο που σε ωθεί να γράφεις; Γ. Κ.: Κάτι που μάλλον δεν γίνεται να μη βγει, να μην εκφραστεί και να μην γραφτεί, καθώς μες στην ψυχή είναι αυτό που επικρατεί. Πόσο εύκολο ή δύσκολο είναι για εσένα να καταφέρεις να “εκφράσεις” τη σκέψη σου πάνω σε ένα κομμάτι χαρτί; Γ. Κ.: Έχω την αίσθηση ότι η ευχέρεια – ή η δυσχέρεια – της έκφρασης, καθορίζεται από την εκάστοτε στιγμή και την εκάστοτε σκέψη. Ωστόσο το ζήτημα δεν είναι απλώς η καταγραφή αλλά η επεξεργασία της εκφράσεως, και στο σημείο αυτό είναι που βλέπει κανείς ότι τίποτα δε γίνεται χωρίς ένα επίμοχθο και ειλικρινές ενδιαφέρον.

Ποιες οι επιρροές σου; Γ. Κ.: Τα μάτια εκείνων που κοιτάζουν μακριά - μέσα τους - και ύστερα των άλλων. Ακολουθείς περισσότερο το συναίσθημα ή τη λογική όταν γράφεις και γιατί; Γ. Κ.: Δεν ξέρω κατά πόσο μας είναι εκ των προτέρων "λογικά ορατό" το βίωμα της γραφής. Ίσως το συναίσθημα συντροφεύει το φευγαλέο του αυθορμητισμού και η λογική εκ των υστέρων εργάζεται στην ταυτοποίηση αυτού. Πες μας λίγα λόγια για την ποιητική σου συλλογή, “Απλή μετάβαση”. Πώς γεννήθηκε η ιδέα, ο τίτλος, τα ποιήματα; Γ. Κ.: Αν μπορούσε να συνοψιστεί σε μια

φράση η "Απλή μετάβαση", ίσως αυτή θα έλεγε: "Ακολούθα με αφοβιά αυτά που αισθάνεσαι, τόσο με τους ανθρώπους, όσο και με τη ζωή." "Το μόνο που κινείται, αενάως συνεχώς. Ο πόθος των ανθρώπων, να οδεύουν ως το φως.." Όπως φαίνεται όμως, το σκοτάδι κερδίζει όλο και περισσότερο έδαφος στις σχέσεις των ανθρώπων πλέον. Πού οφείλεται νομίζεις αυτή η αποξένωση; Γ. Κ.: Στον χρόνο. Όταν κανείς αποξενώνεται καθημερινά από τον εαυτό του, αποξενώνεται και από τις σχέσεις του. Κάποτε με έναν φίλο μου, είχαμε διαπιστώσει πως "Είμαστε οι συναντήσεις μας". Δυστυχώς, πίσω από την έλλειψη χρόνου κρύβεται η έλλειψη ενδιαφέροντος. Όσο όμως κι αν δυσπιστήσουμε με τους ανθρώπους, ξέρετε, υπάρχουν και κάποιες συναντήσεις που αλλάζουνε... Πολλά. Ποιητής/τρια γεννιέσαι ή γίνεσαι; Γ. Κ.: Άνθρωπος γεννιέσαι ή γίνεσαι; Αν μπορούσες να αλλάξεις κάτι - στον τομέα της λογοτεχνίας - τι θα ήταν αυτό; Γ. Κ.: Θα άφηνα τη λογοτεχνία ως έχει. Πιστεύω πως όσο κι αν παρεισφρέουν η εικόνα και το βίντεο στη ζωή μας, διαφέρουν για την ελευθερία, τη φαντασία και το πνεύμα όσο διαφέρει η ελευθερία του αρχιτέκτονα με εκείνη ενός σκλάβου. Όλο και νέοι επίδοξοι καλλιτέχνες εμφανίζονται στον ορίζοντα. Αν έπρεπε να τους δώσεις μια συμβουλή,

ποια θα ήταν; Γ. Κ.: Δε θα έδινα καμία συμβουλή, αλλά θα διάβαζα ένα απόσπασμα του Paul Valéry όταν έγραψε πως: "Μόνο στις αντιδράσεις της ζωής ενυπάρχει η δύναμη και ό,τι θα ονομάζαμε αναγκαιότητα της αλήθειας" Τι να περιμένουμε από εσένα στο μέλλον; Γ. Κ.: Γενικότερα ας προσπαθήσουμε όλοι να εμμένουμε, παρά να περιμένουμε. Γιώργο, σε ευχαριστούμε πολύ για το χρόνο που μας διέθεσες και σου ευχόμαστε ολόψυχα κάθε επιτυχία στο έργο σου! Γ. Κ.: Ευχαριστώ κι εγώ θερμά. Καλή συνέχεια.

Χαρά Δελλή

Μέσα της γινόταν πόλεμος. Δεν γνώριζε πλέον, αν είχε καρδιά, αν είχε ψυχή και αν θα έβρισκε ποτέ τα λείψανα αυτής της καρδιάς ή της ψυχής για να τα θάψει. Αν κάποιος ή κάποιοι, τα έκλεψαν και τα περιφέρουν κάπου, σ’ ένα άλλο μέρος, μακριά από εκεί που βρίσκεται εκείνη, ως λάφυρα πολέμου.

Δανάη. Μια ιδιαίτερη ηρωίδα. Σε μια παράσταση ζωής. Η ζωή της έδειξε το πιο σκληρό της πρόσωπο. Μυστικά, αναμνήσεις, προδοσίες και σκοτεινά μονοπάτια, κηρύττουν ανελέητο πόλεμο στην αγάπη. Η διαφυγή της, ένας χορός έντονων συναισθημάτων. Το εξώφυλλο… είμαι εγώ. Λίγο μωβ σε ασπρόμαυρο φόντο.

Ο έρωτας μεταμορφώνει, μετουσιώνει, ανακαλύπτει, αποκαλύπτει, αφανίζει. Καθορίζει. Η αγάπη επουλώνει, αγκαλιάζει, ηρεμεί… Ακόμα κι εκείνη, χωρίς ανταπόκριση, μπορεί να σε καθορίσει και να σε μετουσιώσει. Ήταν ένα μικρό μα δυνατό ανάγνωσμα. Σαν μια νουβέλα σε 19 ιστορίες της ίδιας πρωταγωνίστριας. Δεν είχε τίποτα περιττό. Απλά, εύκολα στην ανάγνωση, σύντομα διηγήματα αλήθειας, καταστάσεις που έχουμε γνωρίσει και βιώσει κι εμείς. Ποιητική σχεδόν η γραφή του. Με μικρές, κοφτές προτάσεις. Απόλυτες. Στο βιβλίο πραγματεύονται θέματα όπως ο έρωτας, η φιλία, η αρρώστια, ο θάνατος, η προσπάθεια για ζωή, τα πάθη, η βία, οι οικογενειακές σχέσεις,

οι εξαρτήσεις, τα όνειρα. Στα συν, να σημειωθεί πως η συγγραφέας Αλίσια Παρσεκιάν θα δώσει τα έσοδα του βιβλίου για τη δημιουργία μιας μη κερδοσκοπικής εταιρείας. Συγκεκριμένα για την αντιμετώπιση του ψυχικού και σωματικού πόνου των αυτοάνοσων νοσημάτων, καθώς για την έρευνα που γίνεται στην Ελλάδα για την αντιμετώπισή τους (φαρμακευτική αγωγή, καλυτέρευση ποιότητας ζωής των ασθενών).

«Εδώ να μείνω ακόμα θα σαπίσω από σιγουράδα, τεμπελιά και καλοπέραση. Άνοιξε την πόρτα να φύγω. Δεν είμαι άγγελος, δεν είμαι μαϊμού, είμαι άνθρωπος. Άνθρωπος, πάει να πει πολεμιστής, εργάτης, αντάρτης. Έξω ψυχανεμίζομαι, θεριά που δαγκώνουν, ποτάμια που πνίγουν, φωτιές που καίνε. Θα βγω να πολεμήσω. Άνοιξε την πόρτα να φύγω».

Νίκος Καζαντζάκης Προσωπικά, μου άφησε γλυκόπικρα συναισθήματα. Κάθε μέρα, σε κάθε έκφανση της ζωής ερχόμαστε αντιμέ-

τωποι με την απώλεια που βιάζει κι ένα κομμάτι της ψυχής μας. Απουσίες, κατάρρευση, πένθος… Είναι όμως στα χέρια μας και στο μυαλό μας να βρούμε τρόπο να την αντιμετωπίσουμε και να προσχωρήσουμε παραπέρα. Οφείλουμε να μένουμε σε βουβά δάκρυα, όσο κοφτερός και αβάσταχτος φαντάζει ο πόνος. Να παλεύουμε με τους εθισμούς, τις εξαρτήσεις και τις βόλτες χωρίς επιστροφή γιατί υπάρχει πολλή μοναξιά εκεί έξω. Τίποτα να μην παίρνουμε σαν δεδομένο. Ακόμη κι ο επαγγελματισμός και τα όνειρα -υλικής ή μη- καταξίωσης, μερικές φορές μπορούν να συγκρουστούν με τα αληθινά συναισθήματα φιλία, έρωτας…- Ας σπάσουμε τα δεσμά που μας κρατούν δέσμιους στις ξοφλημένες, με μια μάσκα που γλιστράει, μνήμες. Μένουμε συχνά στην εικόνα, στην εντύπωση. Τι ανάγκη έχει; Είναι η πρίμα… Πανέμορφη, μα τόσο φοβισμένη. Ένα μικρό αερικό. Ανάλαφρη, ψάχνει ένα μέρος να κουρνιάσει. Δεν κάνει την ψυχή σου να σκιρτήσει; Μούδιασμα στέρησης, αϋπνίες, άδειασμα, κενό. Συνηθίσαμε στα δίχτυα ασφαλείας και στα παυσίπονα, στο κάθε τι πρόσκαιρο που δεν έχει δύναμη να φτάσει στην καρδιά.

Όλα αλλάζουν. Εσείς θα μείνετε στάσιμοι; Παλέψτε να απελευθερωθείτε από τα βαρίδια της ψυχής, ετοιμαστείτε, πολεμήστε… Βρείτε κάτι που να λειτουργεί για σας όπως οι πουέντ για τη μπαλαρίνα. Όταν τις βάζει, σηκώνεται ψηλά και πάντα τα καταφέρνει!

Kάποτε χόρευα, θυμάσαι;

Ορφανός ο Mονταλμπάνο Χαρά Δελλή

Ο Andrea Calogero Camilleri γεννήθηκε στη Σικελία, στις 6 Σεπτέμβρη το 1925. Φοίτησε για μικρό χρονικό διάστημα σε επισκοπικό κολέγιο, αλλά ολοκλήρωσε τις σπουδές του στο κλασικό λύκειο Empedocle στο Αγκριτζέντο. Το 1944 γράφτηκε στο Πανεπιστήμιο, στο τμήμα Λογοτεχνίας, χωρίς να καταφέρει να πάρει ποτέ πτυχίο. Την ίδια περίοδο έγινε μέλος του Ιταλικού Κομμουνιστικού Κόμματος και άρχισε να δημοσιεύει διηγήματα και ποιήματα, κερδίζοντας βραβεία. Από το 1948 μέχρι το 1950, o Andrea Camilleri σπούδασε σκηνοθεσία στην Ακαδημία Δραματικής τέχνης Silvio d'Amico, όπου και δίδαξε -καθώς και στο γνωστό Πειραματικό Κινηματογραφικό Κέντρο Ρώμης- κι άρχισε να εργάζεται ως σκηνοθέτης και σεναριογράφος. Το 1957 παντρεύτηκε την Rosetta Dello Siesto και απέκτησε τρία παιδιά.

Πέρασε το μεγαλύτερο μέρος της ζωής του εργαζόμενος ως θεατρικός σκηνοθέτης, σεναριογράφος και καθηγητής, και γνώρισε την επιτυχία μετά τα 60 του. Ξεκίνησε τη συγγραφική του καριέρα στα 53 του, χωρίς επιτυχία, το 1978 με την έκδοση του μυθιστορήματος Η ροή των πραγμάτων (Καστανιώτης 2004). Το 1980, εξέδωσε το μυθιστόρημα Καπνός στον ορίζοντα (Καστανιώτης 2004), το πρώτο από τα μυθιστορήματά του στα οποία η υπόθεση τοποθετείται σε μια φανταστική πόλη της Σικελίας, τη Βιγκάτα, η οποία μοιάζει πολύ με την γενέτειρά του, το Πόρτο Εμπέντοκλε, ένα λιμάνι στη νότια Σικελία. Στη συνέχεια εγκατέλειψε για πολλά χρόνια το γράψιμο για να επανέλθει το 1994, σχεδόν στα 70 του, με Το Σχήμα του Νερού (Πατάκης 1999), με ήρωα τον επιθεωρητή Σάλβο (εκ του Σαλβατόρε) Μονταλμπάνο, ο οποίος αγωνίζεται σε κάθε επεισόδιο με εγκλήματα της μαφίας, δολοφονίες, απαγωγές και με πολλές περιπτώσεις παρανομίας στο κέντρο της Ραγκούζα. Σε όλες τις ιστορίες πλανάται μέσα στις σελίδες των βιβλίων το φάντασμα του οργανωμένου εγκλήματος, η Μαφία. Δύστροπος στο χαρακτήρα, αλλά υπεύθυνος και σοβαρός στη δουλειά του, πολλές φορές ανοικτός και φιλικός με ανθρώπους που ξέρει ότι μπορεί να εμπιστευτεί, ο Montalbano ερευνά τις πιο ποικίλες εγκληματικές πράξεις της περιοχής του, των οποίων είναι πάντα σε θέση να ανακατασκευάζει τα ακριβή γεγονότα και να βρίσκει τη λύση.

Ο επιθεωρητής Μονταλμπάνο έχει μια πολύ ισχυρή αίσθηση δικαιοσύνης, μιας δικαιοσύνης που δεν συμφωνεί πάντα με τη δικαιοσύνη των δικαστηρίων αλλά είναι μια προσωπική δικαιοσύνη. Ο Mονταλμπάνο είναι ένας άνθρωπος που κρατάει το λόγο του. Είναι κάποιος που, όταν θέλει να καταλάβει, καταλαβαίνει, πράγμα που σημαίνει ότι μπορεί να δείξει κατανόηση στους άλλους, ειδικά στους πιο άτυχους της ζωής. Ο Μονταλμπάνο έχει ανθρωπιά...

Μεταξύ των συναδέλφων του είναι ο αναπληρωτής του, ο γυναικοκατακτητής Μιμί Αουτζέλλο, ο ακούραστος για βρώμικη δουλειά επιθεωρητής Τζιουζέπε Φάτσιο, ο αδέξιος, χαζούλης αστυνομικός Αγκατίνο Καταρέλλα και άλλοι αστυνομικοί του τμήματος. Από την άλλη πλευρά, μεταξύ των εξωτερικών συνεργατών του είναι η φίλη Ίνγκριντ, ο δημοσιογράφος Νικολό Τζίτο, και πιο σπάνια, η μαγείρισσά του, Αντελίνα. Στην ιδιωτική του ζωή, ο Σάλβο έχει μια σχέση εξ αποστάσεως με την Λίβια Μπουρλάντο, μια σχέση μερικές φορές θυελλώδη, αλλά όπου πάντα επικρατεί στο τέλος η αγάπη. Χάρη στη βαθιά του διαίσθηση και το ισχυρό ερευνητικό του δαιμόνιο, ο αντι-ήρωας Μονταλμπάνο καταφέρνει πάντα να οσφραίνεται τον σωστό δρόμο.

Ο Μονταλμπάνο δεν θα χτυπούσε ποτέ την κοινωνία. Έβγαινε από τη στενή αντίληψη που θα είχαμε για έναν επιθεωρητή της αστυνομίας, πάνω από όλα ήταν πολίτης.

Τα βιβλία με τον αστυνόμο Μονταλμπάνο δεν διεκδικούν βραβείο πολυπλοκότητας. Μένουν σε συγκεκριμένο μοτίβο, ρέουν μ’ έναν υπέροχο μεθυστικό ρυθμό και τελικά φέρνουν πάντα ένα χαμόγελο. Ήταν ο πρώτος που έφερε στην Ιταλία το θέατρο του παραλόγου του Σάμουελ Μπέκετ, ανεβάζοντας, το 1958, το έργο Το τέλος του παιχνιδιού στο Θέατρο dei

Satiri στη Ρώμη και το 1970 στην τηλεόραση. Στη δεκαετία του '60 κατάφερε να εργαστεί στη RAI και συμμετείχε σε πολλές παραγωγές της ιταλικής τηλεόρασης, μεταξύ των οποίων στις τηλεοπτικές σειρές Οι περιπέτειες της Λάουρα Στορμ (Le avventure di Laura Storm), Υπολοχαγός Σέρινταν (Tenente Sheridan) και Οι έρευνες του αστυνόμου Maigret (Le inchieste del commissario Maigret). Ο Andrea Camilleri έγραψε περισσότερα από 100 βιβλία. Τα βιβλία του με ήρωα τον Μονταλμπάνο έχουν πολλές φορές βρεθεί στη λίστα των μπεστ σέλερ στην Ιταλία και έχουν μεταφραστεί σε 32 γλώσσες. Δημοσίευσε το 30ο βιβλίο με ήρωα τον Μονταλμπάνο το 2018. Το 2006 είχε δηλώσει ότι είχε έτοιμο το τελευταίο βιβλίο της σειράς με το θάνατο του επιθεωρητή, το οποίο είναι κλειδωμένο στο χρηματοκιβώτιο του εκδότη του. Ο μανιώδης καπνιστής -60 τσιγάρα τη μέρα!- συγγραφέας ήταν και λάτρης του φαγητού και των σιτσιλιάνικων γλυκών Μονταλμπάνο, που έγιναν πολύ δημοφιλή μετά το 1999, όταν η Rai ξεκίνησε να προβάλλει τις περιπέτειες του Σικελού επιθεωρητή και στη συνέχεια πούλησε τη σειρά σε όλον τον κόσμο. «Ήταν μια τεράστια έκπληξη, ειδικά για μένα. Τα βιβλία του Mονταλμπάνο δεν είναι γραμμένα σε μια εύκολη γλώσσα, είναι απαραίτητη μια προσπάθεια από την πλευρά του αναγνώστη να καταλάβει τη γλώσσα μου». Η τηλεοπτική σειρά οδήγησε σε τουριστική αναγέννηση του νησιού και τόσο Ιταλοί όσο και ξένοι τουρίστες συρρέουν

τακτικά στις μικρές και γραφικές πόλεις Ραγκούζα, Σίκλι και Μόντικα, όπου ο Μονταλμπάνο υποτίθεται ότι διενεργούσε τις έρευνές του. «Αν μπορούσα θα ήθελα να τελειώσει η καριέρα μου όντας καθισμένος σε μια πλατεία και να αφηγούμαι ιστορίες». Κατέληξε πριν λίγες μέρες, στα 94, καταδικασμένος πια σε τύφλωση, νοσηλευόμενος στο νοσοκομείο μετά από καρδιακό επεισόδιο.

«Αν και είμαι τυφλός, τα όνειρά μου είναι γεμάτα χρώματα…»

Ηλίας Τσιάρας

Για ακόμα μια φορά οι αγαπημένες εκδόσεις Αρχέτυπο θέλησαν να με δοκιμάσουν, στέλνοντάς μου ένα ιδιαίτερο βιβλίο. Το άργησα όσο χρειαζόταν ώστε να το διαβάσω κατά τις ημέρες του Πάσχα, εισπράττοντας λιγάκι από την κατανυκτική (λέμε τώρα) ατμόσφαιρα των ημερών αυτών. Το βασικό ερώτημα που μου γεννήθηκε κατά την ανάγνωση της Μυστικής Σκάλας ήταν τι έχει να μας προσφέρει ένα βιβλίο που γράφτηκε πριν από 9(!) αιώνες από έναν άνθρωπο που είχε αυτοβούλως απομακρυνθεί από τα εγκόσμια. Θεωρώ πως έχω σχηματίσει μια απάντηση. Η Μυστική Σκάλα των Μοναχών πρόκειται για μια μακροσκελή επιστολή μέσα από τις σελίδες της οποίας ο Γκουίγκο ΙΙ, αναλύει πώς μπορεί η ανάγνωση να εξυψώσει έναν πιστό, να τον φέρει σε επαφή με τον Θεό και να του επιτρέψει να αφήσει, έστω και για ένα μικρό χρονικό διάστημα, τον υλικό -και συνεπώς ατελή- κόσμο και να ταξιδέψει πνευματικά στα ουράνια, τον κόσμο της Δημιουργίας. Δε χρειάζεται να έχει κανείς εκτεταμένες γνώσεις πάνω στη θεολογία και τη θρησκειολογία για να αντιληφθεί πως πρόκειται για ένα βαθιά εσωτερικό κείμενο που φλερτάρει με πρακτικές τις οποίες έχουμε συνδέσει περισσότερο με τη φιλοσοφία της Ανατολής. Αναμφίβολα, έχει πολύ ενδιαφέρον η δυνατότητα που μας δίνει το συγκεκριμένο βιβλίο να εμβαθύνουμε στον τρόπο σκέψης μιας σκληροπυρη-

νικής ομάδας χριστιανών και να προσπαθήσουμε έστω και λίγο να καταλάβουμε τι ακριβώς σημαίνει για αυτούς η πίστη τους και η ίδια η διαδικασία της ανάγνωσης. Προφανώς, δεν έχει καμία σχέση με την αυτοματοποιημένη λειτουργία του 21ου αιώνα, καθώς τότε η ανάγνωση ήταν προνόμιο των λίγων και απόλυτα συνυφασμένη με τις Γραφές και τα υπόλοιπα ιερά κείμενα. Παρόλο που η ίδια η καρδιά του βιβλίου είναι η πίστη στον Θεό, μια πίστη απόλυτη, αδιαπραγμάτευτη και πάνω και πέρα από οτιδήποτε άλλο, υπάρχουν σημεία, ιδέες και νοήματα που μπορούν να βρουν γόνιμο έδαφος στην καθημερινότητα του σύγχρονου αναγνώστη. Τι είναι τελικά η Μυστική Σκάλα των Μοναχών; Έχει κάποιο νόημα η έκδοση ενός κειμένου μιας άλλης εποχής σε μια υλιστική κοινωνία υψηλών ταχυτήτων και κατακερματισμένων συναισθηματικών δεσμών; Ναι. Όλα τα βιβλία έχουν κάτι να πουν στον αναγνώστη, αρκεί να ξέρει να ψάχνει. Αυτό είναι και το προσωπικό μήνυμα που έλαβα στη δική μου ερώτηση σχετικά με το συγκεκριμένο ανάγνωσμα. Η ίδια η ανάγνωση, πέρα από τις όποιες πνευματικές και θρησκευτικές προεκτάσεις που τις αποδίδει ο Γκουίγκο ΙΙ, είναι μια άκρως θεραπευτική και ψυχαγωγική (με την εννοιολογική της σημασία) λειτουργία η οποία θα πρέπει να βιώνεται στον μέγιστο βαθμό, απο-

λαμβάνοντας και αφομοιώνοντας κάθε λέξη, πρόταση και παράγραφο. Μια εμπειρία ολιστική, στην οποία συμμετέχουν όλες οι αισθήσεις, διεγείροντας ταυτόχρονα την ψυχή, το νου και το πνεύμα.

Μπορεί το ιδανικό ανάγνωσμα τελικά να μην κρύβεται στις λέξεις, αλλά στα δικά μας μάτια και το τι αναζητούν στις σελίδες…

Ζωή Τσούρα

Το πρώτο μέρος μίας εντυπωσιακής και φιλόδοξης σειράς. Ένα θρίλερ που συνυφαίνει διάφορα στοιχεία: μυστικές υπηρεσίες και παιχνίδια εξουσίας, πολιτική και οικονομία, ειδύλλια, περιπέτειες, και προσωπικά δράματα, επικίνδυνες καταστάσεις και ένα καθοριστικό άγγιγμα από την επιστήμη της φυσικής. Οι σελίδες του δημιουργούν και χτίζουν σταδιακά ένα δίκτυο καταστάσεων και γεγονότων που ενώνει όλον τον πλανήτη. "Παίζουν" με κάποιες οικονομικές και πολιτικές συνθήκες και προσφέρουν μία εναλλακτική εκδοχή των πλανητικών ισορροπιών. Για παράδειγμα, το ISIS έχει δράσει ανεξέλεγκτο και έχει σχηματίσει πλέον την Ισλαμική Αυτοκρατορία, ενώ η Ελλάδα έχει βγει από το ευρώ και παραπαίει στη μιζέρια της. Με φόντο αυτήν τη φανταστική πραγματικότητα, ένα μεγάλο καστ ηρώων από πολλές και διαφορετικές χώρες ζει και επιζεί, δρα και επιδρά, σε καταστάσεις πολύ μεγαλύτερες από τους εαυτούς τους.

«Αγαπητοί μου στρατιώτες, συμπατριώτες μου, ήρθε η ώρα να δείξουμε την πυγμή των ΗΠΑ. Ήρθε η ώρα το φως της ελευθερίας να διώξει το σκότος από κάθε κρυφή σπηλιά της Γης. Εξαπολύστε το ANGEL!» Λόγω του μεγάλου αριθμού χαρακτήρων και τεκταινομένων, θα πω δύο λόγια ξεχωριστά για καθεμία από τις χονδρικά τρεις διαφορετικές υποπλοκές. Στη μία υποπλοκή, πράκτορες των μυστικών υπηρεσιών των ΗΠΑ επιδίδονται σε έναν αγώνα ενάντια στην Ισλαμική Αυτοκρατορία, χρησιμοποιώντας (και) ένα σούπερ-όπλο: ένα ρομπότ τεχνητής νοημοσύνης, το ANGEL. Ταυτόχρονα, γίνονται θύτες και θύματα εσωτερικών μηχανορραφιών και συνωμοσιών με αφάνταστες προεκτάσεις και σκιώδεις σκοπούς. Η πιο ενδιαφέρουσα και συναρπαστική υποπλοκή. Εικασίες, αγωνία, κινηματογραφικές σκηνές, ολοζώντανες και παραστατικές. Αυτό το κομμάτι του κατασκοπευτικού θρίλερ συνωμοσίας ήταν το πιο καλογραμμένο κομμάτι του βιβλίου κατ' εμέ, με τον συγγραφέα να έχει προσέξει κάθε λεπτομέρεια, εξασφαλίζοντας ένα πολύ ρεαλιστικό αποτέλεσμα. Δεύτερη υποπλοκή, ο στην κυριολεξία Γολγοθάς της μικρής Εύας, της οκτάχρονης Ευρωπαίας που καταλήγει αιχμάλωτη των Ισλαμιστών. Ψυχολογικά βαρύ κομμάτι, καθώς το μικρό κοριτσάκι περνάει φοβερά δύσκολες, βίαιες, και ενίοτε αβάσταχτα ωμές καταστάσεις. Εδώ ανήκει και η

εξαιρετική ιστορία της μητέρας της Εύας, της Χάιντι, και ο συγκλονιστικός αγώνας που δίνει για να σταθεί στα πόδια της και να ξαναβρεί την κόρη της. Ένας δυνατός, έξυπνος, ευρηματικός, και κυρίως και πιο σημαντικά - αξιοπρεπής γυναικείος χαρακτήρας.

«Θα τα καταφέρω για το μωρό μας» η σκέψη είχε κολλήσει στο μυαλό της. Έδωσε μία ακόμη ώθηση με τα χέρια. Και το αριστερό της πόδι ακούμπησε στο πάτωμα. «Θα σηκωθώ και θα περπατήσω, για το μωρό μας». Η τρίτη υποπλοκή διαδραματίζεται στην Ελλάδα. Μία Ελλάδα διαφορετική και ταυτόχρονα ίδια με τη δική μας, με (κάποιους) χαρακτήρες του πολιτικού γίγνεσθαι ξεκάθαρα εμπνευσμένους από υπαρκτά πολιτικά πρόσωπα. Οι καταστάσεις που βιώνει η χώρα είναι βγαλμένες από τα πιο τρομακτικά - ή, αν προτιμάτε όπως εγώ, τρομοκρατικά και τρομολαγνικά - σενάρια που ακούγονταν πριν λίγα χρόνια για το τι θα συμβεί αν η χώρα μας βγει από το κοινό νόμισμα. Η ελληνική κοινωνία απεικονίζεται τόσο μίζερη, τόσο ζοφερή, τόσο αδιέξοδη, ηθικά διεφθαρμένη και μάταιη, που μου άφησε ένα πλάκωμα στο στήθος, μία ασφυξία. Δεν με κέρδισαν οι χαρακτήρες σε αυτήν την υποπλοκή, κι ίσως γι' αυτό να μου έμεινε η εντύπωση ότι της αφιερώθηκε πολύ περισσότερος χώρος από όσο χρειαζόταν για να επικοινωνήσει τα μηνύματά της. Ίσως φταίει το ότι, λόγω επαγγέλματος, αδυνατώ να διαβάσω ένα βιβλίο ως ένας απλός αναγνώστης και το

διαβάζω πάντα ως editor. Σε αυτήν την υποπλοκή, δεν μου άρεσαν δύο πράγματα: ο τρόπος απεικόνισης των γυναικείων χαρακτήρων και οι ατελείωτες ερωτικές - ή μάλλον, σεξουαλικές - περιπέτειες αντρικών και γυναικείων χαρακτήρων, οι οποίες περιπέτειες, για τα δικά μου δεδομένα πάντα, δεν προσέθεταν κάτι στην ιστορία σε ένα βιβλίο αυτού του είδους και αυτού του ύφους.

«Θυμάσαι που σου έλεγα ότι το όνειρο της ζωής μου ήταν να λύσω το μυστήριο του σύμπαντος; Να διατυπώσω μια θεωρία που να αποκαλύπτει τα μυστικά του; Τα κατάφερα». Συνολικά, πρόκειται για ένα θρίλερ μοναδικό για τα ελληνικά δεδομένα, αξιοθαύμαστο, γιατί το να συνδέσεις τόσα πολλά διαφορετικά στοιχεία με επιτυχία είναι ένας άθλος πραγματικά, το οποίο θα σας κάνει να νιώσετε σα να παρακολουθείτε ταινία. Αυτό το πρώτο βιβλίο της σειράς είναι μόνο η άκρη του κουβαριού, μία εισαγωγή που θέτει τις βάσεις για όλα όσα πρόκειται να ακολουθήσουν. Ο συγγραφέας θα ανακατέψει ακόμη περισσότερο το καζάνι του πλανήτη και των νόμων της φύσης, και έχει μεγάλο ενδιαφέρον να περιμένουμε να δούμε τι θα αναδυθεί από εκεί.

Οι άνθρωποι που αγαπούν αυτό που κάνουν, που ζουν γι' αυτό που κάνουν και δεν επαναπαύονται, δεν έχουν κάτι να φοβηθούν.

Αναστασία Δημητροπούλου

Ασημίνα Στασινοπούλου

Συνέντευξη Σας ευχαριστούμε πολύ για τη συνέντευξη που μας παραχωρείτε. Πρόσφατα κυκλοφόρησε το πρώτο σας βιβλίο. Τι ήταν αυτό που σας οδήγησε στη συγγραφή και τι θέλετε να περάσετε μέσα από τη γραφή σας στο αναγνωστικό σας κοινό; Α.Δ. Πράγματι, το μυθιστόρημά μου διανύει τον δεύτερο μήνα κυκλοφορίας του από τις Εκδόσεις Έξη, και η χαρά που αντλώ από το γεγονός αυτό, από το γεγονός δηλαδή ότι ήδη το βιβλίο μου ταξιδεύει από καρδιά σε καρδιά και βρίσκει μια θέση στις βιβλιοθήκες του κόσμου, με κατακλύζει. Όπως με κατακλύζει και η αγάπη και η αφοσίωσή μου στη συγγραφή. Γράφω από πολύ μικρή ηλικία. Και γράφω γιατί αισθάνομαι πως έτσι επικοινωνώ πιο βαθιά με τους άλλους ανθρώπους, ενώ την ίδια στιγμή εξερευνώ όλο και περισσότερο τη δική μου ψυχή. Γράφω κυρίως ιστορίες αγάπης, γιατί πιστεύω πως η αληθινή αγάπη αρχίζει όταν δεν περιμένεις κάτι για αντάλλαγμα, και πως για να ζήσεις την απόλυτη ευτυχία θα πρέπει να έχεις κάποιον να τη μοιραστείς. Με άλλα λόγια, γράφω ιστορίες αγάπης γιατί το να αγαπάς είναι σα να ζεις δύο φορές. Μία για σένα και μία για το ταίρι σου. Υπάρχει κάτι που σας φοβίζει στο χώρο της συγγραφής και πώς νιώθετε όταν σας κάνουν κριτική;

Α.Δ. Οι άνθρωποι που αγαπούν αυτό που κάνουν, που ζουν γι' αυτό που κάνουν και δεν επαναπαύονται, δεν έχουν κάτι να φοβηθούν. Κι αυτό πιστεύω πως ισχύει όχι μόνο στο χώρο της συγγραφής, αλλά και στη ζωή γενικότερα. Η κριτική σίγουρα είναι ευπρόσδεκτη, και είναι κι αυτή που όταν είναι γόνιμη κι απροκατάληπτη, συνεπικουρεί στην εξέλιξη δημιουργών και έργων. Όλες οι γνώμες είναι πολύτιμες και βάζουν από ένα λιθαράκι στη μετέπειτα πορεία μας. Στην αγκαλιά του φθινοπώρου. Πώς προέκυψε ο τίτλος και η πλοκή του έργου σας; Ποια ήταν η πηγή έμπνευσής σας; Α.Δ. Με δεδομένο ότι η ζωή μας αποκτά νόημα στο βαθμό που αγαπούμε κι αγκαλιάζουμε τους άλλους, δεν δυσκολεύτηκα πολύ στο να καταλήξω στον τίτλο. Σε μια αγκαλιά άλλωστε, δε μπορείς να κρύψεις τίποτα όπως μπορείς στα λόγια. Μια αγκαλιά πολλές φορές, μπορεί να γίνει το σπουδαιότερο δώρο του εαυτού σου σε κάποιον άλλον. Κι όσο για το φθινόπωρο, όλα ξεκινούν τον μοιραίο Σεπτέμβρη του 2007 για τους ήρωές μου. Η ιστορία μου είναι αμιγώς μυθοπλαστική, ωστόσο, επειδή λατρεύω να παρατηρώ τους ανθρώπους, να ζυγίζω και να αξιολογώ τις ανθρώπινες σχέσεις και συμπεριφορές, βασίζεται σε πάθη, λάθη,

ψέματα και αλήθειες που μας αφορούν όλους. Η πηγή της έμπνευσής μου ήταν δηλαδή το ανθρώπινο συναίσθημα, και το ότι η προδοσία που πονάει πιο πολύ είναι εκείνη που προέρχεται από τους αγαπημένους μας. Πώς αντέδρασε ο κύκλος σας όταν τους ανακοινώσατε ότι θα εκδοθεί το βιβλίο σας; Α.Δ. Ξεκίνησα να γράφω το συγκεκριμένο βιβλίο το 2011, όταν πέρασα στη Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου Πατρών, κι η αλήθεια είναι ότι ελάχιστοι γνώριζαν το πού ονειρευόμουν να φτάσω με τους ήρωές μου. Η συγγραφή, αλλά και η αγωνία που αποκτά κανείς ασχολούμενος με αυτήν, είναι μια μοναχική διαδικασία, την οποία, παρ' όλα αυτά, απολάμβανα στο έπακρο. Όταν ανακοινώθηκαν τα ευχάριστα, όσοι με αγαπούν, αγάπησαν αυτόματα και το βιβλίο μου, κι από ό,τι διαπιστώνω με μεγάλη χαρά μέχρι ώρας, όσοι καταλήγουν να το αγαπούν αφότου το διαβάσουν, κρατούν μια θέση στην καρδιά τους και για μένα. Αυτό, αν μη τι άλλο, με δένει μαζί τους και με τιμά. Πώς ήταν η συνεργασία σου με τις Εκδόσεις Έξη; Συναντήσατε κάποιο πρόβλημα μέχρι την έκδοση του βιβλίου σας; Α.Δ. Το θεωρώ ευλογία, τύχη και ασφάλεια το ότι ανήκω σε αυτή την εκδοτική οικογένεια, και χρησιμοποιώ τη λέξη «οικογένεια» γιατί από την πρώτη στιγμή η εκδότριά μου, Ισμήνη Λαμπροπούλου, άγγιξε με μητρική στοργή το βιβλίο μου, του έδωσε φτερά και εφόδια για να πετάξει, παρακολουθεί με άγρυπνα

Μια αγκαλιά \πολλές φορές, μπορεί να γίνει το σπουδαιότερο δώρο του εαυτού σου σε κάποιον άλλον. γονεϊκά μάτια την πορεία του, και στηρίζει τα βήματά μου με τον τρόπο που κάνουν μόνο αυτοί που σε πιστεύουν και σε νοιάζονται πραγματικά. Δικαιολογημένα λοιπόν νιώθω πως όλα τα ευχαριστώ της καρδιάς μου δεν θα είναι ποτέ αρκετά για τους υπέροχους ανθρώπους των Εκδόσεων Έξη. Ποια είναι τα μελλοντικά σας σχέδια; Ετοιμάζετε κάτι καινούριο; Α.Δ. Αυτόν τον καιρό ετοιμάζουμε διάφορες εκπλήξεις με τις Εκδόσεις Έξη, παρουσιάσεις και άλλου είδους εκδηλώσεις, ανά την Ελλάδα. Πρόσφατα μάλιστα συμμετείχα και στο 38ο φεστιβάλ Βιβλίου Θεσσαλονίκης και η εμπειρία ήταν μοναδική, καθώς η επαφή με το κοινό δε συγκρίνεται με τίποτα. Σαφώς εύχομαι, αδημονώ κι ελπίζω να αξιωθώ να γράψω κι άλλες πολλές ιστορίες αγάπης, όμως για την ώρα απολαμβάνω την αγάπη που δείχνει ο κόσμος στο βιβλίο μου. Αυτό, από τη μία είναι κάτι που με ενθαρρύνει, κι από την άλλη μου θυμίζει πως όποιος αγαπά τη συγγραφή, δεν κάνει διαλείμματα!

Στις διακοπές δεν ξεχνάμε να πάρουμε μαζί μας βιβλία!

Χρυσούλα Ζαφειράκη

υ πο του θεάτρο ή κ ο χ ο ρ έ π υ ν Στο ρίσαμε τους ω ν γ υ δ ά ρ β ς Χυτήριο, χτε λουθώντας τη ο κ α ρ α π , ά κ ρ ήρωες του Α παράσταση, ή ικ τ ισ δ ρ α κ ε ξ θεατρική, τήσεων", σε π ν ώ λ η μ α χ ά τ "Ζωή Με τρη Αγορά. ή μ η Δ ία σ ε θ ο σκην

ρακτήρες του α χ ι ο ι α κ α εν μ Τα κεί ν ουν μέσα από τη εύ ν τα ν ζω υ ο φ σκιτσογρά ν και αγαπημένω ν ω χ ο έρ π υ α εί ερμην υν με απλό, ζο ιά λ ο χ σ ι ίο ο π ηθοποιών, οι ο ινότητα του ερ μ η θ α κ ν τη , ο ς καυστικό τρόπ φόβους και του ς υ το , υ ο π ώ ρ υ σημερινού ανθ μεταφυσικές το ς τι ι α κ ά λ λ α , πόθους του ανησυχίες!

Την παράσταση -με εξαιρετικές και γεμάτες χιούμορ ερμηνείες- πλαισιώνουν οι ηθοποιοί: Θανάσης Βισκαδουράκης, Σοφία Βογιατζάκη, Γιώργος Γαλίτης, Μάρα Δαρμουλή, Κατερίνα Θεοχάρη, Πέτρος Μπουσουλόπουλος, Χρήστος Χατζής. Μαζί τους οι: Αλέξης Βιδαλάκης και Δημήτρης Αγοράς.

Αγγελική Δαφτσίδου

Επιτέλους ένα διαφορετικό μυθιστόρημα! Θα μου πείτε, καλά τα υπόλοιπα είναι ίδια. Φυσικά όχι! Αλλά από την πρώτη κιόλας σελίδα κατάλαβα πως δύσκολα θα το αφήσω απ’ τα χέρια μου. Όχι τόσο για την ιστορία του, που είναι ομολογούμενος εξαιρετικά πρωτότυπη, αλλά περισσότερο για τον τρόπο γραφής του συγγραφέα. Τελειώνοντας το πρώτο κεφάλαιο δεν ήξερα τα ονόματα των ηρώων της ιστορίας, αλλά ούτε και τον τόπο και τον χρόνο που αυτή διαδραματίζεται. Κι όμως ήταν όλοι εκεί, ολοζώντανοι μπροστά μου, με σάρκα και οστά. Όσο για τον αφηγητή της ιστορίας, αυτός κι αν είναι πρωτότυπος. Έχει το χάρισμα να ξεδιπλώνει την πλοκή του βιβλίου χωρίς να εμπλέκεται συναισθηματικά. Πώς θα μπορούσε άλλωστε! Το όνομα εκείνου, που θέλησε με το θανάσιμο αμάρτημα της αλαζονείας να γεννηθεί, δεν έχει νόημα. Είναι καλύτερο άνθρωποι γεμάτοι πάθη να μένουν ανώνυμοι στα χαρτιά, γιατί το όνομά τους γίνεται θρύλος και το βουητό που ακούγεται, τους στοιχειώνει αιώνια. Ας τον ονομάσω με ευλάβεια ∙ αυτό που του ταιριάζει καλύτερα είναι το όνομα «Δημιουργός». Έτσι μόνο θα μπορούσε κάποιος να τον ονομάσει αν τον ήξερε καλά. Αν είχε το θάρρος να τον μάθει καλά. Το ερώτημα που με βασάνιζε στη συνέχεια, καθώς προχωρούσα στα επόμενα κεφάλαια, ήταν αν τέχνη μπορεί

να αποτελέσει μια σανίδα σωτηρίας για έναν φυλακισμένο. Μια παιδική ψυχή δοκιμάζεται σε μια ανήλιαγη φυλακή ψάχνοντας διέξοδο στη δημιουργικότητα και τη φαντασία. Πώς θα διαμορφώσει τον κόσμο του; Θα ξεφύγει από τις φυλακές που τον περιορίζουν άλλοι; Είναι τελικά σανίδα σωτηρίας το ταλέντο του ή θα τον οδηγήσει βήμα βήμα στην τρέλα; Αντιλήφθηκε ότι το παιδί του έπαιζε. Έπαιζε με φαντάσματα, αλλά αυτό δεν το σκεφτόταν, παρέμενε στο προφανές και χαριτωμένο γέλιο του. Τι είναι τελικά ο Δημιουργός; Καταραμένος ή θαύμα; Μάλλον το ένα συμπληρώνει το άλλο. Από μια φυλακή σε μια άλλη, όμως πάντα ελεύθερος στο μυαλό του, δοσμένος ολοκληρωτικά στην τέχνη του. Στον κόσμο που έφτιαχνε με τα χέρια του. Με διεισδυτική ματιά ο συγγραφέας σκαλίζει τις ανθρώπινες κοινωνίες, τις οικογενειακές σχέσεις και εν τέλη τον «πολιτισμό των ανθρώπων». Οι άνθρωποι φαίνονταν πάντοτε σκυφτοί και αμίλητοι. Τα χείλη τους άνοιγαν μόνο όταν έπρεπε να φάνε ή να φωνάξουν. Οι σκιές τους ήταν σχεδόν αόρατες από το διπλό φως του ήλιου και του φεγγαριού που βρίσκονταν από πάνω τους σαν μεγεθυντικός φακός που παρατηρεί όσα περνούν κάτω από το γυαλί του. Κινούνταν γρήγορα και νευρικά, αλλά χωρίς λόγο για να πάνε κάπου.

Γιάννης Κυζιρόπουλος

Chester Bennington «Πάρ’ το, αντέγραψέ το, και μου το φέρνεις τη Δευτέρα. Με ευχαριστείς τότε». Ο επιτακτικός τόνος στη φωνή του κολλητού μου κίνησε την περιέργειά μου. Πήρα στην παλάμη μου το γαλάζιο CD που κρατούσε στο προτεταμένο του χέρι, μέσα σε μια πλαστική θήκη της κακιάς ώρας. «Linkin Park – Best Of», είδα γραμμένο πάνω του με μπλε μαρκαδόρο. «Τι είναι αυτό;» τον ρώτησα σαστισμένος. «Θα δεις!» Χτύπησε το κουδούνι και μπήκαμε στην τάξη για να δώσουμε εξετάσεις σε κάποιο αδιάφορο μάθημα της Β' γυμνασίου. Ήταν Ιούνιος του 2007, και μόλις είχε κυκλοφορήσει το «Minutes to Midnight». Αυτή ήταν η πρώτη πραγματική επαφή μου με τους Linkin Park, αυτή ήταν η πρώτη επαφή μου με τους στίχους και τη βασανισμένη ψυχή αυτού του όμορφου ανθρώπου, του Chester Bennington. Η πορεία της ζωής του έμοιαζε προδιαγεγραμμένη. Γεννημένος στο Φοίνιξ της Αριζόνα το 1976, μεγάλωσε σε μια προβληματική οικογένεια, με τους γονείς του να χωρίζουν όταν εκείνος ήταν έντεκα ετών. Βίωσε τη σεξουαλική κακοποίηση από τα επτά του, και τον εκφοβισμό από τους συμμαθητές στην εφηβεία του, καθότι έδειχνε αδύναμος και «διαφορετικός» στα μάτια τους. Έτσι, βρήκε ένα αυτοκαταστροφικό απάγκιο στην κατά-

χρηση πάσης φύσεως ναρκωτικών ουσιών. Το 1999, κι ενώ δούλευε στο Burger King για να βιοποριστεί, γνωρίστηκε με τον Mike Shinoda και την υπόλοιπη μπάντα που αργότερα θα αποτελούσε τους Linkin Park, η οποία τότε ονομαζόταν Xero. Αν και απορρίφθηκαν, αρχικώς, από όλες, σχεδόν, τις μεγάλες δισκογραφικές, κατάφεραν το 2000 να κυκλοφορήσουν το «Hybrid Theory», και αυτό να αποτελέσει εφαλτήριο για την κυριαρχία τους στο nu-metal κίνημα. Λίγο αργότερα, με το δεύτερο άλμπουμ τους, «Meteora», καθιερώθηκαν ευρέως και στο πιο mainstream κοινό, καθώς τα τραγούδια τους έπαιζαν πια στα ραδιόφωνα όλου του κόσμου. Παρά την κολοσσιαία επιτυχία της μπάντας και το γεγονός ότι το 2006 ήταν πλέον πατέρας τεσσάρων παιδιών, ο Chester δεν είχε πάψει όλα αυτά τα χρόνια να υποφέρει εσωτερικά και να παλεύει με τους δαίμονές του, παρά μόνο για κάποιες ελάχιστες, φευγαλέες στιγμές ψυχικής νηνεμίας. Ήταν βουτηγμένος στους εθισμούς του από τις ουσίες και το αλκοόλ. Στο ραδιόφωνο παίζονταν διαρκώς το Numb, το One Step Closer, το Bleed it out, το Somewhere I belong, το What I’ve done. Ακόμη πιο συχνά, έπαιζαν στα .

ακουστικά του τότε καινούργιου μου ipod 2 —σε αυτό το τίμιο σαράβαλο τους ακούω μέχρι και σήμερα— το Crawling, το In the End, το Shadow of the day και το Leave out all the rest. Πάντα κάποιο από αυτά τα κομμάτια θα είχε θέση στα πιο μελαγχολικά απογεύματα της εφηβείας μου. Ξάπλωνα στο αφράτο χαλί του δωματίου μου και βυθιζόμουν στην ατμοσφαιρικότητα των συναισθημάτων και της δυσβάσταχτης αλήθειας που κουβαλούσαν οι στίχοι και η φωνή του Chester. Δεν το έβλεπα τότε, μα ήταν ξεκάθαρο, όλα του τα τραγούδια οδηγούσαν εκεί, στο τέλος που θα έδινε στη ζωή του στις 20 Ιουλίου του 2017.

“I close both locks below the window I close both blinds and turn away In cards and flowers on your window Your friends all plead for you to stay And the sun will set for you And the shadow of the day Will embrace the world in gray And the sun will set for you” Στο «Shadow of the day» μιλούσε για την εσωτερική γαλήνη που τόσο πολύ είχε ανάγκη, και που αισθανόταν πως θα έβρισκε μονάχα στο θάνατο. Για την έλλειψη σθένους και βούλησης να αντιμετωπίσει πια τα προβλήματά του και τον ίδιο του τον εαυτό. Για το ότι δεν τον ενδιέφερε πλέον ο κόσμος και οι άνθρωποί του. «Είχα αρχίσει να πίνω ξανά, οι φιλίες και όλες μου οι διαπροσωπικές σχέσεις βρίσκονταν σε κρίση · τα πάντα βρίσκο-

νταν σε κρίση. Βρισκόμουν σε τέλμα γιατί αισθανόμουν πως ήθελα όλος ο κόσμος να πάει στο διάολο. Δεν ήταν πως ήθελα απλά ένα διάλειμμα από την πίεση, στην πραγματικότητα ήθελα απλά να πάνε όλοι και όλα στο διάολο. Δεν ήθελα να κάνω τίποτα πλέον. Τίποτα δεν με έκανε χαρούμενο. Κάποια στιγμή είπα σε μία ψυχοθεραπεύτριά μου, «Δε θέλω να νιώθω τίποτα. Ζηλεύω τους κοινωνιοπαθείς που δε νιώθουν τίποτα. Αυτό θα ήθελα κι εγώ» και εκείνη με ρώτησε, «Δηλαδή, δε θες να είσαι πια άνθρωπος;» και είπα, «Ακριβώς». Δεν μπορείς να ξεφύγεις έτσι απλά από τη βαριά κατάθλιψη, δεν πρόκειται. Θα πρέπει να ζητήσεις βοήθεια, θεραπεία. Όταν έχεις κατάθλιψη, δεν είναι ότι είσαι απλά ξενερωμένος με κάτι και θα σου περάσει σε λίγο. Όταν έχεις κατάθλιψη δεν θες να κάνεις τίποτα, δεν έχεις το κουράγιο να κάνεις τίποτα. Και δεν απολαμβάνεις τίποτα. Είναι σα να έχει χαθεί το φως του ήλιου. Είναι σα να σέρνεσαι μέχρι κάποια γωνιά και να λες, «απλώς θα ξαπλώσω εδώ και θα πεθάνω». Δεν είναι ότι λες σε κανέναν πως σκοπεύεις να αυτοκτονήσεις, απλώς πας σε μια γωνιά, παύεις να τρως, παύεις να πίνεις νερό, παύεις να μιλάς στους ανθρώπους, και αποφασίζεις ότι θα το κάνεις αυτό μέχρι να πεθάνεις. Κάπως έτσι είναι η κατάθλιψη». Σε αυτήν την τελευταία συνέντευξη που έδωσε ένα μήνα πριν να βάλει τέλος στη ζωή του, περιέγραψε με απόλυτη ενάργεια και ακρίβεια την κατάθλιψη · δυστυχώς επειδή εκείνη ακόμα κατέτρωγε σαν σαράκι τα σωθικά του. Μόνος όποιος βιώνει κάτι αντίστοιχο μπορεί να το καταλάβει.

Όπως και μόνο εκείνος, με τη μεγάλη, αγνή του καρδιά, καταλάβαινε το μαρτύριο όσων πολεμούσαν την ίδια μάχη (Iridescent, One more light).

“Should've stayed, were there signs, I ignored?

Can I help you, not to hurt, anymore?

We saw brilliance, when the world was asleep.

There are things that we can have, but can't keep.

If they say, who cares if one more light goes out?

In a sky of a million stars, it flickers, flickers.

Who cares when someone's time runs out?

If a moment is all we are, we're quicker, quicker.

Who cares if one more light goes out?

Well, I do.” Όλη η ζωή του Chester υπήρξε μια αέναη σχοινοβασία ανάμεσα στον παραληρηματικό πόνο και τη βασανιστική θλίψη, με κάποιες σποραδικές μονάχα στιγμές νηφαλιότητας και ηρεμίας. Ακόμη κι αν κατάφερνε κατά περιόδους να κατέβει από τον σταυρό του, εξαλείφοντας προσωρινά τις καταχρήσεις, αναζητώντας τη διαφυγή από τον παλιό εαυτό του, το νέφος των σκέψεων που σάρωνε αδιάλειπτα, σαν ανεμοστρόβιλος, το μυαλό του (Papercut, Waiting for the end), η φωνή μέσα στο κεφάλι του, η φωνή ενός άλλου Chester, για την οποία μιλούσε ξανά και ξανά στα τραγούδια του, αλλά και στις συνεντεύ-

ξεις του, ήταν πάντοτε εκεί και τον οδηγούσε ένα βήμα πιο κοντά στο τέλος του κάθε φορά. Ένα τέλος για το οποίο είχε δώσει τόσα πολλά στοιχεία… Ακόμη και μέσω των τίτλων των τραγουδιών του (Nobody can save me, My December, I’ll be gone). «Δεν ξέρω αν κάποιος εκεί έξω ταυτίζεται, αλλά αυτή η ζωή μού φαίνεται δύσκολη — κάποιες φορές. Κάποιες φορές είναι μια χαρά. Όμως τις περισσότερες φορές, για μένα, είναι αρκετά δύσκολη. Και όπως κι αν αισθάνομαι, με συλλαμβάνω διαρκώς να παγιδεύομαι σε έναν φαύλο κύκλο, σε ένα μοτίβο συμπεριφοράς από το οποίο αδυνατώ να ξεφύγω. Και αναρωτιέμαι, «πώς βάζω ένα τέλος σε όλο αυτό;» Ξέρω ότι όταν βρίσκομαι μόνος μου, με τον εαυτό μου, μέσα στο μυαλό μου, σ’ αυτό το κρανίο ανάμεσα από τα αυτιά μου, βρίσκομαι σε μια κακή, επικίνδυνη γειτονιά. Δε θα έπρεπε να βρίσκομαι εκεί μόνος μου. Είναι ένα τρελό μέρος εκεί μέσα, είναι ένα κακό μέρος για να είμαι μόνος μου. Όταν το επισκέπτομαι, ολόκληρη η ζωή μου εκτροχιάζεται. Δεν ακούω όμορφα λόγια εκεί μέσα, υπάρχει ένας άλλος Chester ο οποίος θέλει να με σκοτώσει. Όταν κάνω άλλα πράγματα, όταν είμαι έξω από τον εαυτό μου, είμαι μια χαρά, όταν επιστρέφω μέσα μου, ισοπεδώνομαι, γίνομαι ερείπιο. Γι’ αυτό και δεν συμπαθώ τόσο πολύ το μυαλό μου αυτό το διάστημα, με κάνει να βασανίζομαι με προβλήματα που δεν έχουν καμία ουσία».

I kept everything inside, and even though I tried, it all fell apart.

What it meant to me, will eventually be a memory of a time when...

I tried so hard, and got so far but in the end, it doesn't even matter I had to fall, to lose it all, but in the end it doesn’t even matter Εκ των υστέρων, κι εγώ, όπως και όλοι όσοι αγαπήσαμε κάποτε την μπάντα, καταλάβαμε πως κάθε του κομμάτι συνιστούσε μια αγωνιώδη υποσυνείδητη κραυγή για βοήθεια, και ταυτόχρονα ένα συνειδητοποιημένο ρέκβιεμ κάποιου ανθρώπου που γνώριζε πως δε θα τα κατάφερνε να επιβιώσει για πολύ ακόμη σε αυτόν τον κόσμο. Ήταν λες και ο συγγραφέας προσέφερε αφειδώς, σε κάθε σελίδα, στοιχεία για το τι θα διαδραματιζόταν στο τελευταίο κεφάλαιο του βιβλίου, μα οι αναγνώστες ήταν τόσο δεμένοι με τον ήρωα ο οποίος θα πέθαινε, που αρνούνταν να το πιστέψουν. Όμως, κάπου βαθιά μέσα τους το γνώριζαν. Το 2017 δεν είχα πάψει να αισθάνομαι όπως ο Τσέστερ Μπένινγκτον, είχα πάψει ωστόσο να ακολουθώ τους Linkin Park. Διατηρούσα ακόμη τέσσερα κομμάτια τους στο ipod, τα οποία άκουγα συχνά πυκνά, σε δύσκολες στιγμές, και αγαπούσα πολύ, όμως δε συνιστούσαν παρά μία νοσταλγική σχολική ανάμνηση. Παρ’ όλα αυτά, την είδηση της αυτοκτονίας του Τσέστερ την ένιωσα σαν απροσδόκητη, παγωμένη μαχαιριά στα σπλάχνα μου. Αυτό το σαραντάχρονο παιδί, με το αναιμικό σουλούπι και τα καλοσυνάτα μάτια, ο μεγάλος μου αδερφός, ήταν νεκρός. Θυμάμαι ακόμη, δύο χρόνια αργότερα, τον αντικατοπτρισμό μου στην οθόνη του υπολογιστή, να βλέπω δακρυσμένος, ξανά και ξανά, το βίντεο στο οποίο

βρισκόταν με την οικογένειά του, μία μέρα πριν να δώσει τέλος σε όλα. Να παρατηρώ το πονεμένο του βλέμμα, που τόσο έντονα πάσχιζε να κρύψει το δυσβάσταχτο μαρτύριο της ύπαρξής του, που κανείς άλλος δεν μπορούσε να κατανοήσει. Να ακούω σε loop αυτά τα τέσσερα κομμάτια, ολόκληρη τη μέρα εκείνη — και πολλές άλλες αργότερα.

“I dreamed I was missing You were so scared But no one would listen 'Cause no one else cared After my dreaming I woke with this fear What am I leaving When I'm done here?

So if you're asking me I want you to know…

When my time comes Forget the wrong that I've done Help me leave behind some Reasons to be missed And don't resent me And when you're feeling empty Keep me in your memory Leave out all the rest”

.Αυτός ήταν για μένα ο ερασιθάνατος κύριος Bennington. Ένας ευαίσθητος ενήλικας με καρδιά και αθωότητα μικρού αγοριού. Ένας πολεμιστής που πάλευε για χρόνια ενάντια σ’ έναν ανίκητο, αναγεννώμενο εχθρό, μια Λερναία Ύδρα, κι ας ήξερε πως δε θα κέρδιζε ποτέ του. Ένας άνθρωπος δικός μου. Ένας σύγχρονος καταραμένος ποιητής του δρόμου. Και πώς αποχαιρετάει κάνεις έναν ποιητή του οποίου η συντροφιά υπήρξε βάλσα-μο στις πιο βάναυσες φουρτούνες; Μα πώς αλλιώς; Με μπόλικα δάκρυα, πολύ περισσότερα απ’ όσα θα ήθελε ποτέ να ρίξει, και το αποτύπωμα της ψυχής του χαραγμένο για πάντα στην καρδιά του, όπως του αξίζει. Σου στέλνω την πιο ζεστή μου αγκαλιά, όπου κι αν ταξιδεύεις. Συγγνώμη που δεν μπόρεσα να σε βοηθήσω όπως με βοήθησες εσύ. Εις το επανιδείν, καλέ μου φίλε.

Asking someone to describe what something sounds like is like telling a blind person to guess what I look like.

Moravian Bookshop

Χαρά Δελλή

Το βιβλιοπωλείο Moravian Bookshop άνοιξε το 1745 -το παλαιότερο εν διαρκή λειτουργία βιβλιοπωλείο στην Αμερική- από τον ξενοδόχο Samuel Powell, κατόπιν εντολής ενός επισκόπου (John Amos Comenius) που ήθελε ένα τέτοιο κατάστημα να εξυπηρετεί τις θρησκευτικές ανάγκες των ενοριών του -ονομαζόταν Bethelhemer Bücher Shop τα χρόνια 1755-1905. Αρχικά βρισκόταν στη νότια πλευρά του ποταμού Lehigh. Άρχισε με βιβλία θρησκευτικού περιεχομένου. Με το πέρασμα των χρόνων εξελίχθηκε, διευρύνοντας τη θεματολογία των τίτλων του και αυξάνοντας εντυπωσιακά τον αριθμό των βιβλίων του. Για σχεδόν τρεις αιώνες, οι βιβλιολάτρες, από κοντά και μακριά, επιλέγουν το βιβλιοπωλείο αυτό για την ιδιαίτερη συλλογή βιβλίων και εικονικών δώρων με θέμα τη Μοραβία και τη Βηθλεέμ. Διαθέτει ιστορική τοποθεσία από το 1871 (428 Main Street) και καταρτισμένο προσωπικό εμπειρογνωμοσύνης και εξαιρετικής εξυπηρέτησης. Πολλά δωμάτια για εξερεύνηση, χώρος για φαγητό, δωμάτιο με πολυθρόνες διαβάσματος, ευρεία ποικιλία εμπορευμάτων και πολλά - πολλά βιβλία… Το κατάστημα μετακόμισε στην οδό Arch στην Φιλαδέλφεια για δύο χρόνια το 1856, πριν επιστρέψει στη Βηθλεέμ το 1858 και μετακόμισε στο κτίριο που είναι η σημερινή κύρια είσοδός του το 1867. Το 2018, μετά από 273 χρόνια, η εκκλησία Moravian Church Northern Province ήταν έτοιμη να απομακρυνθεί από αυτή τη λιανική επιχείρηση και επικεντρώθηκε στην υποστήριξη των 85 κοινοτήτων τους. Τότε, προσέγγισε το ομώνυμο κολέγιο για να αγοράσει το κτίριο, να συνεχίσει την κληρονομιά του και να κρατήσει το αγαπημένο βιβλιοπωλείο μέσα στην «οικογένεια της Μοραβίας». Ήταν φυσιολογικό για το έκτο παλαιότερο κολέγιο της Αμερικής να αναλάβει να εξασφαλίσει ότι θα εξυπηρετούνταν οι μαθητές και η κοινότητα για τις επόμενες γενιές. Στο πέρασμα των χρόνων έχει πολλές φορές επεκταθεί, αγοράζοντας τα γειτονικά κτίσματα, και αισίως καταλαμβάνει 15.000 τ.μ. Τον Μάιο του 2019 το βιβλιοπωλείο υποδέχτηκε δύο ακόμα επιχειρήσεις, το Lost Tavern Brewing και το Deli & Gelato του Dave, στο ιστορικό του σπίτι στο κέντρο της Βηθλεέμ. Το ειδικό Χριστουγεννιάτικο τμήμα του βιβλιοπωλείου παραμένει ένας τακτικός προορισμός, τόσο για τους επισκέπτες όσο και για τους κατοίκους. Είτε ψάχνετε για το τέλειο δώρο, είτε θέλετε να απολαύσετε λίγο χρόνο περιήγησης, να είστε σίγουροι ότι θα ανακαλύψετε κάτι καινούργιο κάθε φορά που επισκέπτεστε το Moravian Book Shop. Επίσης, φιλοξενεί τακτικά εκδηλώσεις για τοπικούς και εθνικούς γνωστούς συγγραφείς και στο μέλλον θα διαθέτει περισσότερο χώρο για μουσική και άλλες τέχνες. Λέγεται ότι αυτό το βιβλιοπωλείο είναι στοιχειωμένο από μια σκοτεινή σκιάφιγούρα-φάντασμα, κάτι που ταιριάζει απόλυτα με το στυλ αυτής της πόλης!

ΛΕΜΕΣΟΣ

Αγγελίνα Παπαθανασίου

Λεμεσός. Πρόκειται για τη δεύτερη μεγαλύτερη πόλη της Κύπρου. Παρουσίασε μεγάλη ανάπτυξη μετά το 1974, όταν με την τουρκική εισβολή στο νησί χάθηκε το άλλο μεγάλο λιμάνι της Κύπρου, η Αμμόχωστος. Κατά τη μεσαιωνική περίοδο, η Λεμεσός φιλοξένησε το γάμο του Ριχάρδου του Λεοντόκαρδου. Το Κάστρο της Λεμεσού είναι το σήμα κατατεθέν της πόλης. Λέγεται ότι στο παρεκκλήσι του κάστρου παντρεύτηκε ο Ριχάρδος ο Λεοντόκαρδος. Σήμερα, στο κάστρο στεγάζεται το Μεσαιωνικό Μουσείο Κύπρου. Πολλά είναι τα αξιοθέατα της πόλης για τον επισκέπτη: κάστρα, μουσεία, η αρχαία πόλη της Αμαθούντας, θέατρα, βιβλιοθήκες, το ιερό του Απόλλωνα κ.ά. Κάθε χρόνο στη Λεμεσό διοργανώνεται φεστιβάλ κρασιού, ενώ διαθέτει και μουσείο αφιερωμένο στο κρασί. Πολλοί άνθρωποι των τεχνών και των γραμμάτων έχουν καταγωγή από τη Λεμεσό: ο σκηνοθέτης Μιχάλης Κακογιάννης, ο ηθοποιός Σωτήρης Μουστάκας, ο συνθέτης Μάριος Τόκας, ο συγγραφέας Κυριάκος Παπαδόπουλος, η τραγουδίστρια Δέσποινα Ολυμπίου κ.ά. Στο σύντομο ταξίδι μας στο λιμάνι της Κύπρου, θα σας γνωρίσουμε τα σπουδαιότερα αξιοθέατα, ενώ δε θα λείψουν και οι αναγνωστικές μας προτάσεις.

Μεσαιωνικό κάστρ ο Λεμεσού

Αρχαίο θέατρο Κουρίου

Ιερό του Απόλλωνα

Δημοτική Πανε πιστημιακή Βιβλιοθήκη

Δασούδι

Αγγελίνα Παπαθανασίου Οτιδήποτε βλέπεις, μπορεί να γίνει ένα παραμύθι. Αυτή η φράση του μεγάλου Δανού παραμυθά, Χανς Κρίστιαν Άντερσεν, αποδεικνύεται περίτρανα στο βιβλίο της συγγραφέως Εύης Τσιτιρίδου-Χριστοφορίδου, με τίτλο "Ψίθυροι στην αμμουδιά". Το βιβλίο κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Καλειδοσκόπιο σε εξαιρετική εικονογράφηση της Έφης Κοκκινάκη. Η ιστορία της Εύης Τσιτιρίδου είναι τρυφερή, γεμάτη λυρισμό, άκρως καλοκαιρινή, με ήρωες ένα κρινάκι της θάλασσας και άλλα πλάσματα θαλασσινά που μας ψιθυρίζουν τις δικές τους ιστορίες. Εκείνη τη στιγμή, ένας νεαρός ασημόγλαρος προσγειώθηκε με χάρη στην αμμουδιά. Είχε σουρουπώσει πια και αναζητούσε μια ήσυχη γωνιά να ξαποστάσει από τις περιπλανήσεις και τις σκοτούρες της ημέρας. Πλησίασε το κρινάκι και κούρνιασε δίπλα του. Εκείνο, ευχαριστημένο που κάποιος αποφάσισε να μοιραστεί τη μοναξιά του, τον χάιδεψε με το υπέροχο άρωμά του. Μια ιστορία που μυρίζει θάλασσα και νιώθεις την αύρα της καθώς διαβάζεις το βιβλίο. Θα μπορούσε να χαρακτηριστεί και βιβλίο γνώσεων. Παρέχει πολλές πληροφορίες για τους πρωταγωνιστές της ιστορίας. Γνώσεις που έρχονται αβίαστα στους αναγνώστες χωρίς να τους κουράζουν. Ήταν μια αλιώτιδα, ένα μαλάκιο που το λένε και "αυτί της θάλασσας" και λικνιζόταν αμέριμνο στην ακροθαλασσιά. Στην εσωτερική πλευρά του οστράκου του, που έμοιαζε με τσεπούλα, έλαμπαν όλα τα χρώματα της ίριδας. Στις τελευταίες σελίδες του βιβλίου υπάρχουν πολλές εκπαιδευτικές δραστηριότητες που θα ψυχαγωγήσουν και θα διασκεδάσουν τους μικρούς αναγνώστες. Πριν ξεκινήσω την ανάγνωση ενός βιβλίου, ξεφυλλίζω πάντα τις σελίδες του, κοιτάζοντας προσεκτικά τις εικόνες του. Η εικονογράφηση της Έφης Κοκκινάκη, μοναδική. Σου δημιουργείται η εντύπωση ότι δεν πρόκειται για εικόνες βιβλίου, αλλά για πίνακες ζωγραφικής σε μια γκαλερί. Η εικονογράφηση δένει απόλυτα με το κείμενο της συγγραφέως, δημιουργώντας ένα εξαιρετικό αποτέλεσμα μοναδικής αισθητικής. Το βιβλίο "Ψίθυροι στην αμμουδιά" αξίζει να βρίσκεται σε κάθε παιδική βιβλιοθήκη. Μπορεί να απευθύνεται σε ηλικίες από 7 ετών αλλά ένα καλό βιβλίο διαβάζεται με ενδιαφέρον τόσο από μικρούς όσο κι από μεγάλους αναγνώστες. Σίγουρα θα δώσει αφορμή για πολλές συζητήσεις ανάμεσα σε γονείς και παιδιά, για τη θάλασσα και τα πλάσματά της. Θεωρώ ότι μετά την ανάγνωση του βιβλίου θα γίνουμε πιο παρατηρητικοί, θα προσέχουμε περισσότερο γύρω μας και θα ανακαλύψουμε πολλές ομορφιές που μας περιβάλλουν. Είμαι σίγουρη ότι θα το απολαύσετε και θα χαθείτε στις σελίδες του.

Χαρά Δελλή H αγαπημένη Στάλω Φωτιάδου επιστρέφει φέτος με το δεύτερο μέρος της τριλογίας «Μπλε». Αλήθεια από Ψέματα. Η συγγραφέας μάς παρουσιάζει λίγο ακόμα από το «Μπλε» της ψυχής της! «Αλήθεια από Ψέματα» αυτή τη φορά κι ένα εξώφυλλο Μπλε, βουτηγμένο στο Κόκκινο! Κόκκινο για τα Ψέματα που έφτιαξαν Αλήθειες, Κόκκινο για τα Λάθη που Διέγραψαν τα Σωστά, Κόκκινο για τη Φωτιά που τα Έκαψε Όλα! Με ένα Μπλε Κόκκινο κι ένα Άπειρο φτιαγμένο από Αίμα κι Αγκάθια θα συνεχίσουμε το ταξίδι στην απέναντι πλευρά της αλήθειας. Εκεί όπου το Μητρικό Φίλτρο γίνεται και Δηλητήριο, ο Επιμένων δεν είναι πάντα Νικητής κι ο Οδυσσέας Καίει την Ιθάκη του για να Αποδράσει με το Μπλε του Έρωτα στη χαμένη Ατλαντίδα… Γιατί στο Μπλε, η αγάπη αγγίζει την άλλη όψη του νομίσματος. Αγάπη που φτιάχνεται από το πιο σκληρό υλικό κι υπάρχει στη σκληρότερή της μορφή. Οι καλύτερες διαδρομές φτιάχνονται μέσα από τα αδιέξοδα, οι εξαιρέσεις ισχύουν όσο και οι κανόνες, η αγάπη ζεσταίνει, ο έρωτας καίει. Υπέροχης γραφής συνέχεια και συνέπεια ως προς τις προσδοκίες του αναγνώστη και της εξέλιξής της, καθώς και συναρπαστική, σφιχτή πλοκή από τη διεισδυτική πένα της κυρίας Φωτιάδου. Απλός, μα εκρηκτικός συνδυασμός που κερδίζουν κάθε αναγνώστη. Ακατάπαυστη ροή της ιστορίας, ένταση, ήρωες με βάθος (ομολογώ πως κρατούσα σημειώ-

σεις ανά σπίτι -και έτσι μειώθηκαν λίγο οι ημερήσιες σελίδες ανάγνωσης-! Δε γίνεται, όμως, αλλιώς όταν μιλάς για 3-4 γενιές. Καρπερό το Μαραντέικο…) Στο μικροσκόπιο εδώ μπαίνει περισσότερο η ιστορία του Λέανδρου, ενός από τα τρία αδέρφια του Μπλε I και η γενικότερη εξέλιξη των παιδιών όλων. Ευτυχώς, δεξιοτεχνικά και διακριτικά, υπενθυμίζονται κάποια βασικά στοιχεία της ιστορίας του πρώτου βιβλίου, γιατί αυτά παθαίνεις όταν είσαι μιας κάποιας ηλικίας κι επίσης διαβάζεις συνεχώς βιβλία... Αριστοτεχνικές ανατροπές, παράπονα, απωθημένα, έντονα ψυχογραφήματα, δυνατά συναισθήματα, κορύφωση αγωνίας και θυμού, ζωντανοί, φορτισμένοι διάλογοι με αλήθειες και ψέματα, με οδύνη και αγάπη συνθέτουν το απέραντο μπλε παζλ μέσα στο κολασμένο κόκκινο. Σωστά και λάθη, μίση και πάθη, φωτιά! Ό, τι καταπιέζεις, με λάθος χειρισμούς, μπορεί να φέρει τα πάνωκάτω στις ζωές όλων… Το παρελθόν στο μέλλον μέσω αλυσιδωτών αντιδράσεων. Ο Στέφανος (παππούς) Μαράντης με τη Σοφία του έχει παραδώσει τη σκυτάλη στους γιούς του, Παύλο, Λέανδρο και Φίλιππο. Ο γοητευτικός, γλυκός, αγνός, τρυφερός, ήρεμος, δυνατός, λογικός, ευαίσθητος και ρομαντικός Παύλος, ένας άντρας που δεν αγάπησε όσο αγαπήθηκε, μα έμεινε με τη γυναίκα που τον ερωτεύτηκε και του χρέωσε ένα θάνατο και μια

ζωή, παλεύει να αποκαταστήσει τις ισορροπίες μεταξύ της καταθλιπτικής Όλγας του και των παιδιών τους, Ελπίδας και Άρη. Η έντονη, πιεστική, εκνευριστική, ζόρικη κι επίμονη Ελπίδα, που κρατά σε απόσταση κάθε προσπάθεια προσέγγισης από τη μάνα της, …να μη σέρνει παιδιά στις αλυσίδες που μόνη της είχε φτιάξει έχει πέσει θύμα απαγορευμένου έρωτα για το ίδιο της το αίμα και προσπαθεί να στεριώσει με το Γιάννη, ενώ ο ήρεμος, θετικός, μελαγχολικός, καθό-λου αρνητικός, ευαίσθητος, φευγάτος, δημιουργικός, καλλιτεχνικός, σχεδόν ποιητικός Άρης δημιουργεί τον δικό του κύκλο με την τρυφερή και προστατευτική Ινώ, καθώς και τους μικρούς Παύλο και Ανδρέα τους. Ο απόλυτος Λέανδρος βρίσκεται σε κόντρα με την Υβόννη (Μάνη) του σε ό, τι αφορά τον ατίθασο, αντιδραστικό, εκδηλωτικό σαν τη χαρά της ζωής Αλέξανδρο, που για να γλιτώσει το στόχαστρο της ξαδέρφης του, παντρεύεται κάπως βιαστικά την κτητική, ζηλιάρα κι απαιτητική Νατάλια για να προκύψουν οι μικρούλες Βαλέρια και Αλίσια. Ωστόσο, τα περισσότερα προβλήματα τα αντιμετωπίζουν με τον κλειστό, απόμακρο, επιρρεπή σε λάθη κι ανασφάλειες, βαριεστημένο, απροσέγγιστο, μοναχικό και μετέωρο Στέφανο που μπλέκει με ναρκωτικές ουσίες, εξορίζεται και εντέλει δένει τη ζωή του με την ψυχοθεραπεύτριά του, Μόνικα, που κουβαλά τα δικά της άλυτα προβλήματα, τα οποία θα καθρεφτιστούν αργότερα στη σχέση τους με τα παιδιά τους, Άρη και Μελίνα.

Αγάπη ή θάνατος… Ζωές προκαθορισμένες όνειρα…

κι

έτοιμα

Τέλος χωρίς τέλος, ο τρελονονός της Ελπίδας, ο Φίλιππος, πατέρας του “ποιήματος” Ιάσονα, που προέκυψε από τη μελαχρινή ομορφιά του πατέρα μπλεγμένη στις μπλε παγίδες του θηλυκού διαόλου/Λιλής και του τέρατος αυτοσυγκράτησης Αργύρη, με την Τζένη χρόνια στο πλευρό του, αιώνια αιχμάλωτος στο μπλε της Λιλής του. Οικογενειακοί/εικονικοί κύκλοι καταστροφής, χωρίς τέλος και μακριά από τη λύτρωση, σχέσεις με μυστικά, προσωπικοί φόβοι, γάμοι χωρίς αγάπη, παιδιά χωρίς γονείς, παιδιά με περισσότερους από δύο γονείς, γονικές αμαρτίες, ευθύνες, επεμβάσεις, ζωής ρυθμίσεις, λαβύρινθοι. Ψεύτικοι ιστοί που παγιδεύουν με την αβάσταχτη αλήθεια τους. Απαγορευμένα, μολυσμένα συναισθήματα, λάθη από σωστά «πρέπει», σωστοί γάμοι-φρένο στον λάθος έρωτα να κοπεί το κακό, κι όλο να γράφει το πεπρωμένο κι όλο νέοι κύκλοι ν’ ανοίγουν. Αλήθειες που φοβίζουν και ψέματα που απελευθερώνουν. Πώς σταματάς τον έρωτα, όταν είναι λάθος; Πώς κρατιέται η λογική όταν μπαίνουν στη μέση ζήλεια κι έρωτας; Πώς κόβεται το κόκκινο που συνδέει ψυχές σε έρωτα, αν αντί κλωστή, είναι αίμα; Καλύπτονται οι απουσίες με παραμύθια; Το δεύτερο Μπλε είναι οι πληγές από τα θρύψαλα. Ίσως οι πρωταγωνιστές του

φάνηκαν περισσότερο ανθρώπινοι, καταλήγοντας σε μεγαλύτερα λάθη, από το πρώτο Μπλε, αλλά μόνο έτσι φτιάχνονται οι άνθρωποι που θα ταυτιστούμε μαζί τους, που θα ανακαλύψουμε κοινά τους μες στην οικογένειά μας και γύρω μας. Θα ζήσουμε ανατροπές, γάμους, χωρισμούς και απώλειες. Φυλακίσεις σε αισθήματα κι απωθημένα. Κάθε αράδα, κάθε λέξη, κάθε σκέψη, κάθε πράξη, κάθε κατάσταση του συγκεκριμένου βιβλίου κι όλης της τριλογίας, την ψιθυρίζει στ’ αυτί της συγγραφέως κάποιος πρωταγωνιστής του Μπλε. Εκείνος ζωγραφίζει και η κυρία Φωτιάδου γράφει. Κάπως έτσι θα γνωρίσουμε μια μάνα που μισεί με πάθος το παιδί της, μια γυναίκα που ερωτεύεται το αίμα της, έναν θάνατο που βρίσκει λύτρωση

και μια ζωή που λυτρώνεται με έναν θάνατο. Κι ακόμα έχουμε μέλλον να ανακαλύψουμε αν τη ζωή τη γράφεις ή γράφεται… Ας μην θεωρούμε τίποτα δεδομένο καθώς όλα μπορούν ν’ ανα-τραπούν. Σε ιστορίες φτιαγμένες από σπάνιο υλικό η αγάπη δεν είναι πάντα αθώα και το μίσος της, μεταφράζεται σε έρωτα, μας εκμυστηρεύτηκε σε συνέντευξη η κυρία Φωτιάδου όταν την προσεγγίσαμε για την πρώτη ολοκληρωμένη δουλειά της. Αντέχετε για τη συνέχεια; Πότε το ψέμα ομορφαίνει την αλήθεια; Γιατί είναι μεγάλο ψέμα ότι η αλήθεια θα σε λυτρώσει;

Τι είναι η δυστοπική λογοτεχνία; Σοφία Αθανασοπούλου

Τα δυστοπικά μυθιστορήματα εξετάζουν την πολιτική ή κοινωνική δομή μιας κοινωνίας. Περιγράφουν καταστάσεις οι οποίες έρχονται σε αντιπαράθεση με τις ηθικές αξίες του συγγραφέα και οι οποίες ανήκουν σε μια πραγματικότητα διαφορετική από αυτή του αναγνώστη. Σκοπός των βιβλίων αυτών είναι να προκαλέσουν στον αναγνώστη μια απέχθεια για το περιβάλλον στο οποίο διαδραματίζεται η ιστορία. Το αντίθετο της δυστοπικής λογοτεχνίας είναι η ουτοπική λογοτεχνία, στην οποία οι καταστάσεις οι οποίες περιγράφονται συμβαδίζουν με το ήθος του συγγραφέα και σκοπός τους είναι να προσελκύσουν τον αναγνώστη.

Η δυστοπία σε ένα βιβλίο αναφέρεται σε δυσάρεστες κοινωνικές καταστάσεις. Συγκεκριμένα, μπορεί να περιγράφει ζητήματα όπως η ακραία φτώχεια, η κοινωνική διαφθορά ή η πολιτική καταπίεση. Συνήθως οι συγγραφείς εξηγούν τις αιτίες για τουλάχιστον ένα από τα προβλήματα τα οποία παρουσιάζουν, ενώ τα κείμενά τους βασίζονται σε καταστάσεις οι οποίες λαμβάνουν χώρα στον πραγματικό κόσμο. Πολλές φορές θίγουν το γεγονός ότι πολλές προβληματικές καταστάσεις στην πραγματικότητα είναι αποδεκτές και αντιμετωπίζονται σαν ηθικά ορθές.

Η δυστοπική λογοτεχνία θεωρείται από πολλούς ότι έχει τις ρίζες της στην ουτοπική λογοτεχνία. Οι συγγραφείς της ουτοπικής λογοτεχνίας βάσιζαν τα κείμενά τους σε οργανωμένες κοινωνίες οι οποίες ακολουθούσαν οργανωμένα πρότυπα. Ωστόσο, στις αρχές του 19ου αιώνα, οι συγγραφείς συνειδητοποίησαν ότι τέτοιες καταστάσεις ήταν ανέφικτο να υλοποιηθούν, με αποτέλεσμα να διαδοθεί γρήγορα η δυστοπική λογοτεχνία, σε αντιπαράθεση με την ουτοπική.

Τα βιβλία τα οποία παρουσίαζαν μια δυστοπική πραγματικότητα αυξήθηκαν ακόμη περισσότερο κατά την περίοδο μετά το τέλος του Β΄Παγκοσμίου Πολέμου. Με τον καιρό, οι δυστοπικές πραγματικότητες έκαναν την εμφάνισή τους εκτός από τα βιβλία, και σε ταινίες, κόμικς, ηλεκτρονικά παιχνίδια και μουσική.

Παναγιώτα Γκουτζουρέλα

Η Μάργκαρετ Άτγουντ έπλασε ένα μυθιστόρημα βασισμένη σε μία από τις πλέον διαβόητες Καναδές της δεκαετίας του 1840 η οποία, πριν καν κλείσει τα δεκαέξι της χρόνια, είχε καταδικαστεί σε ισόβια για φόνο. Η Γκρέις Μαρκς υπήρξε αληθινό πρόσωπο. Και αυτή είναι η ιστορία της. Το έγκλημα για το οποίο καταδικάστηκε είναι η συμμετοχή της στο φόνο του εργοδότη της, Τόμας Κινίαρ, και της οικονόμου του, Νάνσι Μοντγκόμερι, το 1843. Δύο φόνοι προμελετημένοι; Και αν ναι, ποιος ήταν ο αυτουργός; Η Γκρέις που υποκίνησε με πράξεις και υποσχέσεις τον εργάτη Τζέιμς ΜακΝτέρμοτ ή υπήρξε θύμα του και η ίδια, φοβούμενη για τη δική της ζωή, ενισχύοντας την άποψη της εποχής ότι οι γυναίκες ήταν αδύναμα πλάσματα; Οκτώ χρόνια μετά τη φυλάκισή της ξεκινά το μυθιστόρημα. Η Γκρέις είναι τρόφιμος των φυλακών του Κίνγκ-

στον και καθημερινά σχεδόν, με τη συνοδεία φυλάκων, πηγαίνει και εργάζεται ως υπηρέτρια στο σπίτι του διευθυντή των φυλακών. Το όμορφο παρουσιαστικό, η άψογη δουλειά της και ο ήπιος χαρακτήρας της κερδίζουν τους εργοδότες αλλά και μία ομάδα μεθοδιστών που συσπειρώνεται σε ένα κοινό σκοπό: να δοθεί χάρη στη Γκρέις. Ο Σάιμον Τζόρνταν, ως γιατρός ειδήμων στις ψυχικές νόσους, κλήθηκε από την ομάδα υπερασπιστών της αθωότητας της Γκρέις να μελετήσει και να προβεί σε συμπεράσματα υπέρ της ώστε να συνδράμει στην αποφυλάκισή της. Μέσα από τις τακτικές του επισκέψεις στη φυλακή και τις συζητήσεις του με τη Γκρέις, προσπαθεί να κερδίσει την εμπιστοσύνη της ώστε να λύσει το γρίφο του τι πραγματικά συνέβη την ημέρα των φόνων. Η Γκρέις φέρεται να μη θυμάται τίποτε από εκείνη τη μέρα. Αληθεύει ή είναι ένα κόλπο για να της δοθεί χάρη; Ο Σάιμον προσπαθεί να καλύψει τα κενά της μνήμης της. Όταν δυσκολεύεται να καταλήξει σε συμπεράσματα, δέχεται να παρευρεθεί σε μία συνάντηση ύπνωσης της Γκρέις που τον αποπροσανατολίζει περισσότερο. Ήταν παρούσα η ίδια στα εγκλήματα ή είχε καταληφθεί το σώμα της και η ψυχή της από κάτι άλλο;

Ένα ξετύλιγμα της ζωής της Γκρέις Μαρκς. Από τη δύσκολη παιδική ηλικία στην Ιρλανδία, τη μετανάστευση με την οικογένειά της στον Καναδά, τη ζωή της ως υπηρέτρια σε σπίτια πλουσίων και τελικά σε άσυλο και φυλακή. Ένα κορίτσι που φαίνεται να έχει απλοϊκό τρόπο σκέψης, σαφή ηθικά όρια και κώδικα τιμής. Θα μπορούσε να είναι η στυγερή εγκληματίας που μαζί με τον Τζέιμς ΜακΝτέρμοτ σκότωσαν δύο αθώους; Η Μαίρη Ουίτνεϊ, η πρώτη και μοναδική φίλη που απέκτησε η Γκρέις, τι ρόλο θα παίξει; Θα μάθουμε τελικά τι πράγματι συνέβη; Θα αποκαλυφθεί η αλήθεια; Και ποια είναι η αλήθεια όταν για τον καθένα έχει διαφορετική μορφή; Κλιμακωτό μυθιστόρημα με εναλλαγές ανάμεσα στο χτες και το σήμερα. Με την πρωτοπρόσωπη αφήγηση από την Γκρέις Μαρκς, την τριτοπρόσωπη αφήγηση από τον γιατρό Σάιμον Τζόρνταν και μια σειρά αποσπασμάτων από εφημερίδες, μελέτες, συγγράμματα και επιστολές της εποχής που ρίχνουν το δικό τους φως στην ιστορία, επιχειρείται η διαλεύκανση του μυστηρίου: είναι τελικά ένοχη η Γκρέις; Η Γκρέις είναι η κυρίαρχος. Αν και δεν αποφασίζει η ίδια για τη μοίρα της, είναι εκείνη που κινεί την ιστορία, που αποφασίζει πόσα και τι θα αποκαλύψει, που εμπαίζει ουσιαστικά τον γιατρό αλλά και τον περίγυρό της - είναι εκείνη που κατευθύνει. Όχι επειδή είναι η μοναδική που γνωρίζει την αλήθεια, αλλά επειδή είναι πανέξυπνη και προτιμά να κρατήσει την αλήθεια μέσα της. Η Γκρέις καταφέρνει, με πλήρη συνείδηση, να οδηγήσει εκείνη

τη ροή της ιστορίας της -και να κρατήσει κομμάτια του εαυτού της για την ίδια- και να υποκινήσει τις εξελίξεις. Είναι αυτή που έχει τον καθολικό έλεγχο. Μια γυναίκα ιδιαίτερη η Γκρέις. Δεν μεμψιμοιρεί την τύχη της, ούτε αισθάνεται αδικημένη από τη ζωή της. Άτυχη, ναι. Αλλά πάντα προσπαθεί να βρει θετικά στοιχεία. Ίσως γι' αυτό και μπερδεύει τους πάντες ως προς την ενοχή της. Ενώ ο Τζέιμς ΜακΝτέρμοτ καταδικάστηκε για το ίδιο έγκλημα σε κρεμάλα, η Γκρέις διχάζει. Είναι το ίδιο ψυχικά άρρωστη με τον συνεργό της ή υπήρξε θύμα αυτού; Η Άτγουντ σκιαγραφεί την καθημερινότητα και τις συνήθειες μιας άλλης εποχής. Καταφέρνει να εισάγει τον αναγνώστη χρονικά στα μέσα του 19ου αιώνα και να φωτίσει όλες τις παραμέτρους σχετικά με τη ζωή, τις αντιλήψεις, τις κοινωνικές προκαταλήψεις αλλά και την ηθική μιας κοινωνίας. Ιδιαίτερο βάρος ρίχνει στην ψυχιατρική και στις μελέτες και μεθόδους εκείνης της εποχής. Εμπλέκοντας ανθρώπους διαφορετικών κοινωνικών τάξεων, έχουμε μια πλήρη άποψη του κοινωνικού γίγνεσθαι. Μία άριστη βάση για να ξετυλίξει την ιστορία της Γκρέις, η οποία αποτελεί ένα άλυτο μυστήριο τόσο για την ίδια όσο και για τους υπόλοιπους, συμπεριλαμβανομένων και των αναγνωστών. Γιατί δε δίνεται τίποτε έτοιμο. Η Άτγουντ αφήνει τον αναγνώστη να προβεί στα δικά του συμπεράσματα ως προς την αλήθεια. Μια ιστορία χωρίς τέλος, ώστε να αποφασίσει και να

βάλει ο καθένας τη δική του σφραγίδα ανάλογα με την ηθική του και την προσωπική του άποψη για το τι είναι μεμπτό. Παρ' όλα αυτά, δικαιώνει τον αναγνώστη ολοκληρώνοντας τη ζωή της Γκρέις μέσα από μία επιστολή της προς τον γιατρό Τζόρνταν. Εναλλαγές σε κάθε κεφάλαιο ανάμεσα στην αφήγηση της Γκρέις και του γιατρού, με εισαγωγή αποσπασμάτων από άλλα έντυπα και επιστολές, συνθέτουν μία πλήρη εικόνα όσων διαδραματίστηκαν. Ιδιαίτερος ο τρόπος γραφής της Άτγουντ, που ενσωμάτωσε τους διαλόγους στην αφήγηση δίνοντας μια ξεχωριστή υφή στη ροή του κειμένου. Μια εντυπωσιακή ιστορία για μία ενδιαφέρουσα προσωπικότητα με την υπογραφή της Μάργκαρετ Άτγουντ. Χρειάζεστε επιπλέον συστάσεις;

«Η Άλλη Γκρέις» (Alias Grace) μεταφέρθηκε στην μικρή οθόνη το 2017 σε σειρά έξι επεισοδίων στο καναδικό CBC και στο Netfix.

Αγγελίνα Παπαθανασίου

Το βιβλίο της συγγραφέως Μαρίας Ποπκιώση «Η μάγισσα Φαφούτα και τα γλυκά της φίλτρα» κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Ανάτυπο σε εικονογράφηση της Φανής Κονανούδη. Πρόκειται για ένα παραμύθι που σκοπό έχει να δείξει στα παιδιά τα προβλήματα που δημιουργεί στα δόντια η υπερβολική κατανάλωση ζάχαρης. Η συγγραφέας επιλέγει για ηρωίδα του βιβλίου της μια μάγισσα, η οποία φτιάχνει καταπληκτικά γλυκά και τα μοιράζει στις γιορτές των χωριών. Σκοπός της, να χαλάσει τα δόντια των κατοίκων.

Η μάγισσα του βιβλίου είναι φαφούτα, καθώς όταν ήταν μικρή έτρωγε και η ίδια πολλά γλυκά και έχασε τα δόντια της. Σε αυτό το πανούργο σχέδιο δεν είναι μόνη της. Έχει για βοηθούς κάτι μαύρα μικρά τερατάκια, αλλά και την κυρία Τερηδόνα. Θα καταφέρει τελικά η μάγισσα με τους συνεργούς της να καταστρέψει τα δόντια των κατοίκων του χωριού; Ποιος θα σταθεί αρωγός, προσφέροντας βοήθεια στους κατοίκους; Η εικονογράφηση του βιβλίου είναι εντυπωσιακή και ταιριάζει απόλυτα με το κείμενο, βοηθώντας έτσι τους μικρούς αναγνώστες να κατανοήσουν τις αρνητικές επιπτώσεις της κατανάλωσης ζάχαρης στα δόντια τους. Στην τελευταία σελίδα του βιβλίου υπάρχουν συμβουλές για την καλή υγιεινή των δοντιών.

Όποιος έτρωγε πολλά από τα μαγικά γλυκά της και δεν βούρτσιζε εγκαίρως τα δόντια του, μικρά απαίσια τερατάκια αναπτύσσονταν στη στοματική του κοιλότητα και με τη σουβλερή τους μύτη τρυπούσαν ένα - ένα τα δοντάκια μέχρι να πονέσουν, να μαυρίσουν και να χαλάσουν.

Πάνος Ιωαννίδης

Κωνσταντίνα Μόσχου

Συνέντευξη Καλωσορίζουμε τον αγαπητό φίλο και συγγραφέα Πάνο Ιωαννίδη στο site Θεματοφύλακες Λόγω Τεχνών, με μια διαπίστωση: Το καινούριο βιβλίο «Ο χορός της μέλισσας», με ήρωα τον δημοφιλή πλέον ντετέκτιβ Ριβέρη, είναι ένα καλογραμμένο μυθιστόρημα. Ποιες ήταν οι παράμετροι και οι στόχοι που θέσατε ως συγγραφέας για αυτό το μυθιστόρημα από το ξεκίνημα της συγγραφής του; Π.Ι. Καλώς σας βρήκα, και ευχαριστώ για την πρόσκληση που με τιμά ιδιαίτερα. Στο επίκεντρο του Χορού της μέλισσας, τέθηκε εξαρχής η προσπάθεια κατανόησης εκ μέρους μου της ιδιαίτερα δύσκολης περιόδου που βίωσε η χώρα μου λόγω της οικονομικής κρίσης. Το τέλος της μεταπολίτευσης, όπως εκφράστηκε με την είσοδο της χώρας στα μνημόνια, εκφράζεται στο μυθιστόρημά μου με τη δολοφονία του Αλέξανδρου Χρηστίδη και την συνακόλουθη έρευνά της από τον ιδιωτικό ντετέκτιβ Πέτρο Ριβέρη. Ο δολοφονημένος υπήρξε αντιστασιακός φοιτητής επί δικτατορίας, πολιτικός μηχανικός και πρωτοπόρος αιρετός της τοπικής αυτοδιοίκησης, ακολούθησε και σκιαγράφησε την εποχή του ακολουθώντας τον συντηρητικό μετασχηματισμό

της. Στη δύση της καριέρας του, προσπαθεί να επιστρέψει εκεί από όπου ξεκίνησε, υποστηρίζοντας τις δομές κοινωνικής αλληλέγγυας οικονομίας. Δεν πρόλαβε, καθώς δολοφονήθηκε από έναν άγνωστο που εισέβαλε στο εξοχικό του, τη μέρα που γιόρταζε το εφάπαξ του παρέα με τους αγαπημένους του φίλους. Ο δολοφόνος είναι ντυμένος μελισσοκόμος και τον αιφνιδιάζει πετώντας του ένα σμάρι μέλισσες, και στη συνέχεια τον σκοτώνει στο ξύλο με ένα στειλιάρι. Εν ολίγοις, στόχος μου ήταν να μιλήσω για το τέλος μιας εποχής, και την ανάδυση μιας νέας εποχής, μεταβατικής ίσως. Ως βασικό λογοτεχνικό εργαλείο, χρησιμοποίησα το αστυνομικό μυθιστόρημα, το οποίο διευκολύνει ιδιαίτερα την κοινωνικο-πολιτική έρευνα ενός συγγραφέα. Στο βιβλίο σας αφήνετε τους ήρωές σας να μιλήσουν για τη σημερινή κοινωνική και πολιτική κατάσταση, και αυτό του δίνει μια αμεσότητα. Ενδεχομένως, το βιβλίο σας ανήκει στην κατηγορία της μεσογειακής σχολής, που είναι περισσότερο κοινωνικοπολιτικό αστυνομικό. Μπορούν τα βιβλία αυτής της σχολής

να σταθούν επάξια έναντι των διεθνώς μεγάλων τάσεων, με κορυφή εμπορικότητας τη σκανδιναβική σχολή; Π.Ι. Προσωπικά θεωρώ ότι κάθε καλό βιβλίο που αξίζει τον κόπο του συγγραφέα και του αναγνώστη, μπορεί να σταθεί επάξια παντού. Ναι, έχετε δίκιο: Ο χορός της μέλισσας είναι ένα μεσογειακό νουάρ, τοποθετημένο στη Θεσσαλονίκη και βασιζόμενο εν πολλοίς στη σημερινή περίπλοκη κοινωνική και πολιτική κατάσταση. Οφείλω να τονίσω ότι αρκετά σπουδαία και με ιδιαίτερα υψηλή εμπορική επιτυχία αστυνομικά μυθιστορήματα της σκανδιναβικής σχολής, έχουν κοινωνικό και πολιτικό περιεχόμενο. Ως χαρακτηριστικούς εκπροσώπους αναφέρω τον Χένινγκ Μάνκελ και τον Άρνε Νταλ, και φυσικά τους συγγραφικούς προπάτορες τους Μ. Σγιέβαλ και Π. Βαλεέ, ζευγάρι στη ζωή και τη συγγραφή. Λαμβάνοντας επίσης υπόψη την επιτυχία των συγγραφέων που αποτελούν την Αγία Τριάδα του μεσογειακού νουάρ μυθιστορήματος, ήτοι του Μανουέλ Βάθκεθ Μονταλμπάν, του Αντρέα Καμιλέρι και του Ζαν-Κλοντ Ιζζό, απαντώ πως ναι, μπορεί να υπάρξει επάξια σύγκριση και εμπορική στάθμιση των δύο σχολών. Είναι αρκετό να αφηγηθείς μια ιστορία ή να δώσεις κάτι παραπάνω; Τα αστυνομικά μυθιστορήματα έχουν τη δυνατότητα να είναι και λογοτεχνικά ή αυτό τα απομακρύνει από τον λαϊκό στόχο τους, από την εποχή της δημιουργίας του πρώτου αστυνομικού αναγνώσματος, που ήταν η ψυχαγω-

γία; Π.Ι. Κατά την άποψή μου, πριν από την ιδιαίτερα διαδεδομένη πλέον αστυνομική λογοτεχνία, υπάρχει η λογοτεχνία. Θέλω να πω ότι τα σύγχρονα αστυνομικά μυθιστορήματα που ξεχωρίζουν, συνιστούν δείγματα ιδιαίτερα ποιοτικής λογοτεχνίας. Ένας συγγραφέας που ξέρει να γράφει καλά, θα γράψει και καλά αστυνομικά μυθιστορήματα. Το αναγνωστικό κοινό είναι πλέον ιδιαίτερα απαιτητικό, αλλά και ενημερωμένο. Πιστεύω ότι η εποχή που τα αστυνομικά μυθιστορήματα ήταν μέσα εύπεπτης ψυχαγωγίας, που απέρριπτε η κυρίαρχη λογοτεχνική συνθήκη, έχει παρέλθει ανεπιστρεπτί. Ποιος είναι ο χαρακτήρας του ήρωά σας, Ριβέρη; Ποια τα ελαττώματα και ποια τα προτερήματά του; Τι είναι εκείνο που τον κάνει να ξεχωρίζει από άλλους χαρακτήρες; Π.Ι. Όπως οι περισσότεροι μυθιστορηματικοί ντετέκτιβ, έχει στοιχεία τόσο από τον μέσο άνθρωπο, τον λεγόμενο common sense, όσο και από τον άνθρωπο που έχει ζήσει στο περιθώριο. Έχασε τους γονείς του σε βρεφική ηλικία, και τον μεγάλωσαν οι παππούδες του σε μια μικρή επαρχιακή πόλη. Ήταν πολύ καλός μαθητής και πέρασε στο Ιστορικό του Α.Π.Θ., χωρίς να έχει τη στήριξη που είχαν οι περισσότεροι συνομήλικοί του. Από άγνοια κινδύνου, έσωσε από βέβαιο θάνατο, το καλοκαίρι της αποφοίτησής του, στη Σαμοθράκη, τη σύζυγο του ιδιοκτήτη ενός μεγάλου γραφείου ιδιωτικών ερευνών στην Ιταλία, του signore Marco Aurelio, ο οποίος τον πήρε στη δουλειά που διατηρούσε

στη Ρώμη. Μετά από δέκα και βάλε χρόνια περιπλάνησής του ως ιδιωτικός ντετέκτιβ στην Ευρώπη, γνωρίζει σε μια αποστολή του στο Λονδίνο τη μέλλουσα συμβία του, Αύρα Συκουτρή, μια λέκτορα συγκριτικής λογοτεχνίας, και την ακολουθεί πίσω στην Ελλάδα. Έχει λίγους φίλους και καλούς, ενώ το χόμπι του είναι οι καταδύσεις. Κάτω από το νερό, του αρέσει να βλέπει τα πράγματα και τα φαινόμενα στην ολική διάστασή τους. Διαβάζει μοντέρνα ποίηση, ακούει εναλλακτικό ροκ και περιφέρεται ως μοναχικός πλάνητας στη σημερινή Θεσσαλονίκη, παρατηρώντας τις σταθερές και τις μεταβλητές της πόλης. Στο βιβλίο υπάρχουν μεγάλες αναφορές στην πόλη της Θεσσαλονίκης, όπου δραστηριοποιείται ο ντετέκτιβ Ριβέρης. Γιατί επιλέξατε αυτήν την πόλη, τι αντιπροσωπεύει για εσάς, και πόσο καλά την ξέρετε ώστε να μας μεταδώσετε τόσο καλά το κλίμα της; Π.Ι. Κατά τη δική μου λογοτεχνική οπτική, η Θεσσαλονίκη αποτελεί την πιο μεσογειακή πόλη της Ελλάδας. Είναι μεγάλο λιμάνι, έχει μια ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα πολυπολιτισμική ιστορία, και είναι επίσης προσβάσιμη για τον διαβάτη. Τα τρία αυτά στοιχεία διευκολύνουν ιδιαίτερα την έρευνα ενός μυθιστορηματικού ιδιωτικού ντετέκτιβ. Η θάλασσα ανοίγει νέες προοπτικές στο βλέμμα του, η πολυπολιτισμική ιστορία τον κάνει να αναρωτιέται για τα κίνητρα των πράξεων, πέραν των κατεστημένων αφηγήσεων, και η προσβασιμότητα τον βοη-

θά να πηγαίνει εύκολα να βρίσκει υπόπτους και συνεργάτες. Έχω τη χαρά να ξέρω καλά την πόλη, καθώς σπούδασα εκεί, και επίσης έχω την ευκαιρία, παρόλο που για την ώρα δε ζω μόνιμα εκεί, να την περπατώ πολύ συχνά. Επίσης, τριγυρίζω συχνά με το αυτοκίνητο ανακαλύπτοντας νέες γειτονιές, νέους ανθρώπους, νέες γεύσεις. Για μένα η Θεσσαλονίκη είναι η πόλη που συνάντησα για πρώτη φορά τον βαθύτερο εαυτό μου. Δεδομένο που με βοηθά να την κατανοήσω και να επικοινωνήσω λογοτεχνικά το κλίμα της. Συνεπώς, μπορώ να πω ότι, σε θεμελιώδες επίπεδο, η επιλογή της Θεσσαλονίκης συνιστά έναν φόρο τιμής στην πρώτη νεότητά μου. Το θέμα του εξωφύλλου, όπως και ο τίτλος, είναι εξαιρετικά, και κρύβουν προφανώς μια αλληγορία. Θα μπορούσατε να μας μιλήσετε γι’ αυτό; Π.Ι. Ο Αλέξανδρος Χρηστίδης επί της ουσίας πνίγεται από το μέλι που δημιούργησε στα χρόνια της μεταπολίτευσης. Ένα μέλι που έγινε στο τέλος πικρό και προκάλεσε, ίσως, περισσότερη συμφορά από την ικανοποίηση που δημιούργησε στις αρχές της εποχής. Όταν μια μέλισσα βρίσκει τη γύρη, ειδοποιεί τις άλλες μέλισσες σχηματίζοντας έναν κυκλικό χορό, προσφέροντας πληροφορίες για το μέρος όπου βρίσκεται η τροφή. Σε περίπτωση που δεν εισακουστεί, κάνει περισσότερο θόρυβο σχηματίζοντας οκτάρια. Πρόκειται φυσικά για μια αλληγορία της εποχής, με τον Αλέξανδρο Χρηστίδη να σέρνει τον χορό της μέλισσας, που στην περίπτωσή του οδηγεί στο θάνατο.

Όσον αφορά το εξώφυλλο, έμεινα έκπληκτος από την εξαιρετική δουλειά των Εκδόσεων Κέδρος. Η αρμονία ανάμεσα στο εξώφυλλο και στο θέμα του μυθιστορήματος είναι μοναδική. Ιδιαίτερα αν λάβουμε υπόψη ότι στα φτερά της μέλισσας που απεικονίζεται στο εξώφυλλο σκιαγραφούνται τα πολεοδομικά τετράγωνα της πόλης όπου ο Πέτρος Ριβέρης αναζητά την αλήθεια. Ο άνθρωπος αλλάζει όταν μπορεί να αλλάξει τον κόσμο, γράφετε σε κάποιο σημείο του βιβλίου. Υποθετικά τι θα αλλάζατε εσείς; Π.Ι. Πιθανότατα, αν μπορούσα να αλλάξω κάτι, θα άλλαζα την ικανότητα του ανθρώπου να κατανοεί την αναγκαιότητα να αλλάζει ο ίδιος πριν προσπαθήσει να αλλάξει τον κόσμο.

Αγγελική Δαφτσίδου

Αυτή η άποψη, για το συγκεκριμένο βιβλίο, θα είναι λίγο διαφορετική, αφού αφορά το τελευταίο βιβλίο της Κατερίνας Αναγνώστου. Πρόκειται για το παραμύθι με τίτλο «Το δέντρο που γελούσε» από τις εκδόσεις ΣΑΪΤΗΣ, σε εικονογράφηση της Πωλίνας Παπανικολάου. Είναι, λοιπόν, λίγο διαφορετική γιατί αγαπώ και θαυμάζω τη συγγραφέα με την οποία μας δένει μια βαθιά φιλία. Η Κατερίνα Αναγνώστου, με τα δεκαεννιά βιβλία στο ενεργητικό της, από τους μεγαλύτερους εκδοτικούς στην Ελλάδα, έρχεται με μια καινούρια ιστορία, για να αγγίξει τις καρδιές των μικρών αλλά και των μεγάλων φίλων της. Το παραμύθι αφηγείται την ιστορία ενός διαφορετικού δέντρου, ενός δέντρου που ήταν καταφύγιο, σπίτι και πηγή χαράς για τους κατοίκους του δάσους. Όμως κάτι φοβερό συνέβη μια νύχτα και όλα άλλαξαν. Θα μπορέσουν οι μικροί κάτοικοι του δάσους να πάρουν το σπίτι τους πίσω; Θα πάρουν τις σωστές αποφάσεις για το μέλλον τους ή θα χάσουν μια για πάντα το χαρούμενο σπιτικό τους; «Το δέντρο που γελούσε» είναι ένα παραμύθι που διδάσκει τη δύναμη της φιλίας, της ομαδικότητας και της συνεργασίας, αλλά δείχνει πως ακόμα και μέσα από τα λάθη μας μπορούμε να διδαχθούμε και να αλλάξουμε τα πράγματα.

Μας μαθαίνει πως η αλλαγή, η ελπίδα, το θαύμα… έρχονται από εμάς τους ίδιους. Όλοι στη ζωή μας έχουμε ένα τέτοιο δέντρο για καταφύγιο ή γινόμαστε εμείς «το δέντρο που γελούσε» για τους ανθρώπους που αγαπάμε. Μια υπέροχη ιστορίας που θα μαγέψει μικρούς και μεγάλους, αφού η συγγραφέας με τη μεγάλη της πείρα στο παιδικό βιβλίο, περνάει μηνύματα και διδάγματα χωρίς να κουράζει. Το συνιστώ ανεπιφύλακτα!

Η ανάσα του, που έμοιαζε με γέλιο, έκανε το δέντρο τόσο αγαπητό στα ζώα και τα πουλιά του δάσους, που όλα έτρεχαν να κρυφτούν στις φυλλωσιές του.

Βίκυ Ζηλιασκοπούλου

Το βιβλίο "Το σπίτι του Ιανού" είναι το πρώτο βιβλίο της συγγραφέως που διαβάζω. Η υπόθεση ξεκινάει όταν, κατά τις εργασίες κατεδάφισης ενός ορφανοτροφείου, βρίσκουν θαμμένο έναν σκελετό που φαίνεται να ανήκει σε παιδί, και καλούν τη Ρουθ Γκαλογουέι να συνδράμει τις έρευνες ως αρχαιολόγος ιατροδικαστής. Κάθε φορά που κατά τη διερεύνηση της υπόθεσης προέκυπτε ένα νέο στοιχείο, εντεινόταν η προσοχή μου και το ενδιαφέρον μου για την εξέλιξη της πλοκής. Μου άρεσε ο τρόπος που η συγγραφέας αποκάλυπτε τα νέα στοιχεία σταδιακά, σύμφωνα με τις έρευνες των αστυνομικών, μου φάνηκε αληθοφανές αφού τίποτα δεν βασιζόταν στην υπέρμετρη εξυπνάδα κάποιου, αλλά όλα ήταν θέμα σωστής δουλειάς και σκέψης. Επίσης, μου άρεσε ο τρόπος που προχωρούσε στα γεγονότα που αφορούν την προσωπική ζωή της Ρουθ, χωρίς ιδιαίτερες εντάσεις, απλά και ήρεμα.

Αναστενάζει καθώς στρίβει στον δρόμο των Αλυκών. Τα φώτα, οι θόρυβοι και τα χρώματα του Μικρού Θεάτρου φαίνονται εκατομμύρια μίλια μακριά. Εδώ τα πάντα είναι σκοτεινά και ακίνητα. Πέρα μακριά, ακούει τον βρυχηθμό της θάλασσας. Παράξενο πόσο δυνατά ακούγεται τη νύχτα.

Δεν μπορώ να πω ότι ενθουσιάστηκα με τον δολοφόνο όταν αυτός αποκαλύφθηκε. Ο τρόπος που συμπεριφερόταν δεν ταίριαζε με την εικόνα που η συγγραφέας με είχε οδηγήσει να φτιάξω στο μυαλό μου καθ' όλη τη διάρκεια του βιβλίου. Επίσης, με ξένισε λίγο το ότι η Ρουθ κατάφερε σε μια ιδιαίτερα στρεσογόνα και δύσκολη κατάσταση να σκεφτεί καθαρά και να κωδικοποιήσει κάποιο μήνυμα, το οποίο αποκωδικοποίησε ο σωστός άνθρωπος που τη σωστή στιγμή ήταν στο σωστό μέρος. Λίγο έχασε την πειστικότητά της όλη η υπόθεση. Γενικά όμως πρέπει να πω ότι το βιβλίο είναι καλογραμμένο, η υπόθεση κυλάει γρήγορα και είναι αρκετά ενδιαφέρουσα. Μου άρεσε πολύ που εμβόλιμα στην πλοκή υπάρχουν στοιχεία της αρχαίας ελληνικής και ρωμαϊκής μυθολογίας. Παρότι δεν έχω διαβάσει το πρώτο βιβλίο της σειράς με πρωταγωνίστρια τη Ρουθ Γκαλογουέι, δεν είχα πρόβλημα στο να συγκρατήσω τα ονόματα των πρωταγωνιστών αστυνομικών και αρχαιολόγων. Υπήρχε βέβαια μεγάλος αριθμός παραπομπών στην ιστορία του πρώτου βιβλίου, περισσότερες από όσες μου χρειαζόταν για να καταλάβω τη σχέση μεταξύ των πρωταγωνιστών, με αποτέλεσμα να μην θεωρώ απαραίτητο πλέον να το διαβάσω αφού ξέρω πάρα πολλά βασικά κομμάτια της πλοκής. Σε γενικές γραμμές μπορώ να πω ότι το βιβλίο είναι καλογραμμένο, γρήγορο και με μια πρωταγωνίστρια εξαιρετικά συμπαθητική.

Ι α ν ο ύ τ ο υ σ π ί τ ι Τ ο

Θυσίασα πάλι χθες βράδυ κ αι το αποτέλεσμα ή ταν το ίδιο. Σ τάσου. Όμως εκείνη μεγαλώνει. Π ερπατάει και σύντομα θ α μιλάει. Δεν είμαι σκληρός άνθρ ωπος. Οι Θεο ί ξέρουν ότι ποτέ δεν έ βλαψα κανέν αν ηθελημένα. Α λλά η οικογέν εια έρχεται πρώτ η. Αυτό που π ρέπει να γίνει θα γίνει.

Fortes fortun a iuvat.

ρ

Βαγγέλης Μαργιωρής

Το «Ρ» είναι ένα γράμμα που έχει την ικανότητα να δίνει έμφαση. Ο τρόπος που κάποιος το προφέρει, μπορεί να καθορίσει μια πρόταση. Να της δώσει έναν επιπλέον λυρισμό ή να την κάνει να τρέξει, να κυλήσει με την αρμονική ιδιότητα του νερού. Έχει βέβαια και κάποιες πιο σκοτεινές ιδιότητες. Είναι ένα γράμμα που, αν δεν το εκφέρεις σωστά, είναι ικανό να οδηγήσει στην τρέλα και στην απόγνωση. Ο Σέργιος μπορούσε να το προφέρει, λάτρευε να το ακούει, μα και πάλι δεν κατάφερε να μην εγκλωβιστεί στον ήχο του. Το βιβλίο της Ειρήνης Βαρδάκη «Το Ρ της ερωμένης» ήταν για εμένα μια μικρή αποκάλυψη. Δεν θα ήθελα να βιαστώ να το χαρακτηρίσω ως προς το είδος του. Μου άφησε την αίσθηση ότι ακροβατεί ανάμεσα στο αστυνομικό και το αισθηματικό, έχοντας όμως έντονες δόσεις φιλοσοφίας και ψυχολογίας στις σελίδες του. Η ιστορία ξεκινάει με τον Σέργιο και την Αγγελική, ένα ζευγάρι που υπάρχει περισσότερο από συνήθεια παρά από οποιοδήποτε άλλο συναίσθημα. Μια συμμαθήτρια του Σέργιου, η Ευρυδίκη, κάνει την εμφάνισή της και λειτουργεί ως θρυαλλίδα στη ζωή του ζευγαριού. Τι θέλει όμως πραγματικά αυτή η γυναίκα από το ζευγάρι και τι ζητούν ο Σέργιος και η Αγγελική από εκείνη;

Αυτό ως πρώτη ανάγνωση μοιάζει με αισθηματικό μυθιστόρημα. Φυσικά και δεν είναι έτσι! Στις 395 σελίδες υπάρχουν πολλά που αποκαλύπτονται, αργά και με μεθοδικότητα. Το έγκλημα θα κάνει την εμφάνισή του και θα τραβήξει πάνω του τα βλέμματα. Όμως η συγγραφέας δεν αφήνει σε κανένα σημείο την προσοχή του αναγνώστη να ξεφύγει από το ψυχογράφημα των ηρώων της. Ως βασικό της εργαλείο σε αυτή της την προσπάθεια έχει το πρώτο πρόσωπο, στο οποίο είναι γραμμένο όλο το βιβλίο. Ο κάθε ήρωας μιλάει για τον εαυτό του και τις σκέψεις του και την ιστορία όπως ο ίδιος τη βιώνει. Έτσι, ταυτόχρονα αναγκάζει τον αναγνώστη να κάνει βουτιά στις σκέψεις τους. Να σκεφτεί όπως αυτοί, να δει όπως αυτοί, να γευτεί, να ακούσει, να νιώσει, να κλάψει όπως αυτοί. Σε όλο το βιβλίο υπάρχουν διάσπαρτοι μονόλογοι, φτιαγμένοι με τέτοιο τρόπο που προσωπικά τους αισθάνθηκα ως θεατρικούς μονολόγους που αποδίδονται από εκπληκτικούς ηθοποιούς. Μέσα από αυτές τις εξομολογήσεις ερχόμαστε σε επαφή με τα συναισθήματα των ηρώων αλλά και με τα δικά μας! Εδώ είναι η πιο μεγάλη έκπληξη, αφού με την ανάγνωση βγαίνουν στην επιφάνεια έντονα συναισθήματα! Επιπλέον, ο λυρισμός του κειμένου πολλές φορές αγγίζει τα όρια της ποίησης σε τέτοιο βαθμό, που να αφήνει έντονη τη γεύση της ρίμας στα χείλια!

Έχοντας διαβάσει και το πρώτο βιβλίο της Ειρήνης Βαρδάκη, την «Κρυσταλλία», ομολογώ ότι σε αυτό έχει κάνει πραγματικά συγγραφικά άλματα. Σφιχτοδεμένη ιστορία, ρεαλισμός, δουλεμένοι μέχρι την τελευταία λεπτομέρεια χαρακτήρες! Μια πραγματικά αξιέπαινη προσπάθεια που απέδωσε ένα πραγματικά υπέροχο αποτέλεσμα...

ι ε χ έ ς ο λ α Ο εγκέφ ίζω ρ ο ν ο τ εν Δ . ί ε θ η τ ον τ ε κατακ μ ι α τίζεσ α μ α ρ ι ε πια, π υ, ο τ ό μ σ ι ηλεκτρ τες, π ό κ α ι δ εις ν ή β σ ο β εία ανα γ γ α α τ ισ α σ ε ν χ ώ μ νη. ι στρι κ κ ό κ α ατ κ ι α σ ε ν ί του, γ

Ελένη Πάτση

Αγγελίνα Παπαθανασίου

Συνέντευξη Σας ευχαριστούμε πολύ για τη συνέντευξη που μας παραχωρείτε. Το 2016 συστηθήκατε στους μικρούς αναγνώστες με το βιβλίο σας "Ο Χάρης Μυστικός Αστυνομικός. Ψευδώνυμο: Πασατέμπος", που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Οσελότος. Πώς προέκυψε η συγγραφή στη ζωή σας. Γιατί ασχοληθήκατε με το παιδικό βιβλίο και όχι με λογοτεχνία ενηλίκων; Ε.Π. Εγώ σας ευχαριστώ για την τιμή που μου κάνετε και την ευκαιρία που μου δίνετε. Όντως, ο Χάρης Πασατέμπος είναι το πρώτο μου εκδοτικό εγχείρημα. Ωστόσο έχω γράψει πολλές παιδικές ιστορίες, τις οποίες δίσταζα να προτείνω για έκδοση και έμεναν στο συρτάρι. Από ένα σεμινάριο δημιουργικής γραφής ξεθάρρεψα και τόλμησα. Οπότε, όπως καταλάβατε, πάντα έπλαθα ιστορίες. Ίσως η αγάπη μου για τα παιδιά, η μπόλικη φαντασία και κάποιες αστείες καταστάσεις που έχω ζήσει, έκαναν ένα όνειρό μου πραγματικότητα. Ποια ήταν τα συναισθήματά σας παίρνοντας για πρώτη φορά το βιβλίο στα

χέρια σας; Υπήρξαν σκέψεις στο πίσω μέρος του μυαλού σας ότι μπορεί να δεχτείτε και αρνητικές κριτικές; Ε.Π. Με περιβάλλουν συναισθήματα χαράς και ικανοποίησης να βλέπω ολοκληρωμένη μια ιστορία που υπήρχε μόνο στη φαντασία μου. Πάντα σκέφτομαι την κριτική, η οποία σίγουρα θα υπάρχει, αλλά είναι καλοδεχούμενη. Δυο χρόνια μετά την κυκλοφορία του πρώτου σας βιβλίου, από τις Εκδόσεις Μ. Σιδέρη, κυκλοφόρησε το δεύτερο βιβλίο σας, με τίτλο «Τα γενεθλιομπερδέματα της Μαρίνας». Ένα βιβλίο με πολλά μηνύματα, που αναφέρεται κυρίως όμως στη φιλία και τη σημασία της. Ποια ήταν η πηγή έμπνευσης για να γεννηθεί αυτό το βιβλίο; Ε.Π. Πηγή έμπνευσής μου η κατάσταση της χώρας μας. Η οικονομική κρίση, λέξεις άγνωστες για τα παιδιά, οι οποίες όμως έφεραν τρομερές αλλαγές σε μικρούς και μεγάλους. Αλλιώς είχαμε μάθει να ζούμε. Και όσο και αν μας στεναχωρεί ή μας ξεβολεύει, πρέπει να την αντιμετωπίσουμε. Κάποιες φορές,

κάποια προβλήματα αντιμετωπίζονται καλύτερα με τη βοήθεια των φίλων. Συναντήσατε δυσκολίες ως νέα συγγραφέας μέχρι να βρείτε εκδοτική στέγη για τα κείμενά σας; Ε.Π. Όχι σημαντικές δυσκολίες. Νομίζω πως το παιδικό βιβλίο βρίσκεται σε άνθηση. Περιστοιχίζεται από ικανούς και άξιους εκδοτικούς που με χαρά αγκαλιάζουν και υποστηρίζουν κάθε νέο συγγραφέα.

θούν αυτά τα σεμινάρια έναν συγγραφέα; Ε.Π. Ανέφερα και στο ξεκίνημα της κουβέντας μας πως έχω παρακολουθήσει με μεγάλη χαρά αρκετά σεμινάρια δημιουργικής γραφής. Και ένα από αυτά, μου έδωσε το έναυσμα να ξεκινήσω. Θαρρώ πως βοηθούν πολύ. Έχεις το περιθώριο να ξεκουμπωθείς. Να σβήσεις... να γράψεις... να διορθώσεις... να πάρεις και να δώσεις ιδέες. Όσο ζούμε, πρέπει να μαθαίνουμε.

Έχετε παρακολουθήσει σεμινάρια δημιουργικής γραφής. Πόσο και πώς βοη-

Αυτή την περίοδο υπάρχουν νέοι ήρωες που σας βασανίζουν γλυκά και

περιμένουν υπομονετικά να πάρουν σάρκα και οστά; Ε.Π. Στο μυαλό μου, οι ήρωές μου είναι δραστήριοι και δυναμικοί πάντα. Ένας μικρός Αστροναύτης, μια κόκκινη Αφάνα, και μια γλυκιά μου ηρωίδα που υπεραγαπά τη γιαγιά της, είναι σχεδόν έτοιμοι για δράση! Λίγο πριν ολοκληρώσουμε τη συνέντευξη, θα θέλατε να πείτε κάτι στους αναγνώστες μας; Ε.Π. Θέλω να ευχηθώ σε όλους καλό καλοκαίρι. Να χαμογελάνε και να κλείνουν πονηρά το μάτι σε κάθε δυσκολία που προκύπτει. Σας ευχαριστούμε πολύ για το χρόνο σας. Καλή δημιουργική συνέχεια. Ε.Π. Εγώ ευχαριστώ! Καλή συνέχεια στην αξιαγάπητη και χρήσιμη λογοτεχνική ιστοσελίδα σας.

Αναστασία Ελευθεριάδου

Στην ανάμνηση βλέπει τον εαυτό του να κοιτάζει από ένα άλλο παράθυρο. Όχι του κελιού, αλλά ενός χωριάτικου σπιτιού στη Βρετάνη. Δε χρειάζεται παρά να το σκεφτεί και, τσακ, παρά τα χρόνια που πέρασαν έρχεται εκεί, στην οσφρητική μνήμη του, ζωηρή, ακριβής, η μυρωδιά του ξύλου.

Διάβασα το βιβλίο Πατρίδα του Φερνάντο Αραμπούρου, ένα βιβλίο με πολλές διακρίσεις και βραβεία σε Ισπανία και Ιταλία, και το οποίο πρόκειται να μεταφερθεί προσεχώς στην τηλεόραση ως τηλεοπτική σειρά. Εύχομαι να μπορέσει να αποτυπώσει σωστά την εποχή και την ατμόσφαιρα του βιβλίου! Ο συγγραφέας μάς μεταφέρει στη Χώρα των Βάσκων, από την αρχή της δεκαετίας του 1980 έως το 2011. Με εξαιρετική αφηγηματική άνεση, ξεδιπλώνει μια ιστορία βαθιά... άρτια δομημένη, με ήρωες καθημερινούς. Τριάντα δύσκολα χρόνια διανύει το μυθιστόρημα, που σημάδεψαν τη χώρα. Η βασκική τρομοκρατία ανθεί και ο πολιτικός φανατισμός περισσεύει. Το βασκικό ζήτημα είναι μια αιματηρή ιστορία που μέχρι και σήμερα πληγώνει και διχάζει. Οι ήρωες του μυθιστορήματος είναι εννέα άτομα που αποτελούν τα μέλη δύο οικογενειών, στενά συνδεδεμένων, που ζουν σε ένα μικρό χωριό. Από τη μια πλευρά, η οικογένεια του Τσάτο και της Μπιττόρι με τα δύο παιδιά τους, τον μελαγχολικό γιατρό Σαμπιέρ, χαμένο μέσα στην καθημερινότητα της δουλειάς του, και τη χαϊδεμένη από τη μεριά του πατέρα, Νερέα. Από την άλλη, η οικογένεια του Χοσιέν και της Μίρεν με τα τρία παιδιά τους, την ανάπηρη Αράντζα, τον ευαίσθητο Γκόρκα και τον τρομοκράτη Χόσε Μάρι. Οι άντρες των δύο οικογενειών φίλοι αχώριστοι, με κοινές αγάπες την ποδηλασία και τα χαρτιά. Οι γυναίκες καλές φίλες, που γεμίζει η καθημερινότητά τους με τη συντροφιά που κάνει η μια στην άλλη. Ξαφνικά όλα ανατρέπονται και οι φίλοι γίνονται εχθροί. Στη μία οικογένεια υπάρχει ένα θύμα της τρομοκρατίας και στην άλλη ένας τρομοκράτης. Ο καθένας από τους ήρωες του μυθιστορήματος βιώνει διαφορετικά τα νέα δεδομένα. Άλλωστε, κανενός η ζωή δεν είναι πια ίδια! Δεσπόζει η βαριά ατμόσφαιρα, το μίσος, το πένθος, ο φανατισμός, αλλά αυτά που συγκλονίζουν είναι η τρομοκρατία μέσα στην ίδια την οικογένεια και η τεράστια ανάγκη της συγχώρεσης! Η δράση της διαβόητης ΕΤΑ καταλαμβάνει ένα μεγάλο μέρος της πλοκής, με τον συγγραφέα, κατά την άποψή μου, να παίρνει σαφώς μέρος υπέρ των θυμάτων της, αλλά χωρίς να ξεχνά να αναφερθεί στα βασανιστήρια που διαπράχθηκαν στους Βάσκους τρομοκράτες κρατούμενους από τις δυνάμεις ασφαλείας του κράτους. Το μυθιστόρημα είναι χωρισμένο σε μικρά κεφάλαια που διευκολύνουν την ανάγνωση και υπάρχει ένα διαρκές πίσω-μπρος της ιστορίας που γίνεται με στρατηγική τεχνική καθιστώντας κάθε σελίδα πολύτιμη! Πριν την ανάγνωση αυτού του βιβλίου ήξερα ελάχιστα για τη Χώρα των Βάσκων και δεν γνώριζα τον συγγραφέα. Μετά την ανάγνωση του μυθιστορήματος, νιώθω πιο "πλούσια" αναγνωστικά! Το βιβλίο αυτό θα αποτελεί πάντα για εμένα ένα κομμάτι αναντικατάστατο της πολύπλευρης εμπειρίας που λέγεται ανάγνωση.

Παρασκευή Παρίσση

Το βιβλίο Αργυρώ Μπερδέματα της Αθηνάς Χατζησυμεωνίδου είναι η πρώτη συγγραφική της δραστηριότητα, που βγαίνει στο φως από τις εκδόσεις Ιχνηλάτης. Η ιστορία μας ξεκινάει με τον γάμο της ξαδέρφης της Αργυρώς, ο οποίος γίνεται ξαφνικά και φέρνει για ένα τετραήμερο την Αργυρώ και όλο της το σόι σε ένα υπέροχο ξενοδοχείο στη Θάσο, όπου θα γνωρίσει επιτέλους και τη θεία της την Ηρώ, την «αιώνια έφηβη» και εκεί θα ξεκινήσουν τα μπερδέματα! Λίγα λόγια για την οικογένεια Παπαδοπούλου. Ο παππούς μου ο Λεωνίδας Παπαδόπουλος μοναχογιός ενός εμπόρου καπνού και η γιαγιά μου η Ισμήνη κόρη δάσκαλου, γνωρίστηκαν κι ερωτεύτηκαν όταν εκείνος ήταν είκοσι έξι κι εκείνη δεκαεννιά. Ζαλίστηκε εκείνος απ’ την ομορφιά, το ψιλόλιγνο κορμί της και τα γελαστά πράσινα μάτια της. Θαμπώθηκε εκείνη από τη λεβεντιά , το αντρίκιο φέρσιμο, τα βαθύ του βλέμμα. Κι έτσι έγινα «Εγώ», η Αργυρώ! Βέβαια, ανάμεσα στους παππούδες μου κι εμένα υπήρξαν και τέσσερα παιδιά. Τρεις γιοι, και μια κόρη. Οι θείοι μου, ο πατέρας μου και η θεία μου, που όλοι τους έμοιασαν τον παππού μου στη λεβεντιά, τη γιαγιά μου στην ομορφάδα και τους δυο μαζί στην εξυπνάδα.

Βέβαια, μαζί με μένα υπάρχουν και τα οχτώ ξαδέρφια μου, που όλοι τους έμοιασαν τον παππού μου στη λεβεντιά, τη γιαγιά μου στην ομορφάδα και τους δυο μαζί στην εξυπνάδα. Εκτός από εμένα, που δε με άγγιξαν λεβεντιές, ομορφάδες και εξυπνάδες. Το βιβλίο διαβάζεται πολύ ευχάριστα, δεν κουράζει καθόλου και ο αναγνώστης θέλει να το διαβάσει απνευστί. Είναι πολύ σύγχρονο βιβλίο, με έντονη χιουμοριστική διάθεση και στοιχεία αυτοσαρκασμού. Όμως είναι και πολύ διδακτικό, γιατί μέσα από το χιούμορ βγαίνουν πολύ έντονες αλήθειες και προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι σύγχρονοι άνθρωποι. Το πιο συνηθισμένο πρόβλημα είναι η χαμηλή αυτοεκτίμηση που νιώθουμε. Είναι πολύ δύσκολο για μερικούς ανθρώπους να μιλούν θετικά για τον εαυτό τους ή ακόμα και να σκεφτούν θετικά, γιατί πιστεύουν ότι οι άλλοι δε θα τους καταλάβουν, με αποτέλεσμα να επηρεάζονται αρνητικά σε όλες τις πτυχές της ζωής τους! Έτσι και η Αργυρώ μας, νιώθει πολύ άσχημα για τον εαυτό της γιατί πιστεύει ότι δεν είναι όμορφη, ψηλή με ωραίες αναλογίες, επιθυμητή από τους άνδρες, γι' αυτό είναι ανύπαντρη ετών 32 παρακαλώ! Θα είμαι πάντα η αποτυχημένη χοντρή Αργυρώ. Η κόρη του δημόσιου

Υπαλλήλου, φτωχή συγγενής των Παπαδοπουλέων, η γεροντοκόρη ξαδέρφη που ούτε θέση στο τραπέζι των νέων δεν έχω. Πού δίνουμε σημασία τελικά; Ένα θέμα που μας απασχολεί από αρχαιοτάτων χρόνων. Αναφέρομαι στο «είναι και το φαίνεσθαι», το αληθινό και το ψεύτικο, το παιχνίδι της εμφάνισης που έρχεται σε σύγκρουση με την αλήθεια της ύπαρξης, τη βαθύτερη αξία. Ως από μηχανής θεός, εμφανίζεται η θεία Αργυρώ ή Ηρώ, για να δώσει λύσει στις δύσκολες καταστάσεις και να βοηθήσει την Αργυρώ να δει τα πράγματα από μία άλλη οπτική γωνία! Η θεία Ηρώ αντιπροσωπεύει τη λογική, την αυτοπεποίθηση και την αγκαλιά που μπορεί να στηριχθεί η Αργυρώ. Συμβουλές ζωής της Θείας Ηρώς: «Πλούσιος δεν είναι εκείνος που έχει λεφτά, πλούσιος είναι εκείνος που καλύπτει τις ανάγκες του!» «Αγάπησε, δέξου και σεβάσου τον εαυτό σου αν θες να μπορείς να αγαπάς, να δέχεσαι και να σέβεσαι και τους συνανθρώπους σου.»

Έχετε σκεφτεί πόσο δύσκολο είναι να βρίσκεσαι σε ένα περιβάλλον που δεν είσαι επιθυμητή και να μπορείς να επιβιώσεις με τη δύναμη της αγάπης που θα δεχτείς από εκεί που δεν το περιμένεις και από ανθρώπους που έρχονται ξαφνικά στη ζωή σου… και φεύγουν; Εκεί βρίσκεται το μεγαλείο της ψυχής! Όπως έλεγε η αγαπημένη μου πλέον θεία Ηρώ, γιατί αυτόν τον χαρακτήρα τον συμπάθησα πάρα πολύ! "Σημασία δεν έχει τι θα κάνει κανείς, αλλά πώς θα το κάνει!"

Πώς γράφτηκε Στάλω Φωτιάδου Γεννηθήκαμε Ιούλιο! Εγώ το 1968, οι Κύκλοι από Θρύψαλα το 2015 και δεν θα πω ποτέ κοίτα σύμπτωση! Αυτό που ξέρω, είναι πως εκείνο τον Ιούλιο, προσπαθώντας να καταγράψω μια ιστορία που είχα χρόνια στο μυαλό και να την μετατρέψω σε σενάριο όπως ήταν ο στόχος, μπήκα έκπληκτη στην πρώτη μου συγγραφική τροχιά! Τι προηγήθηκε και πώς βρέθηκα να γράφω; Προηγήθηκαν οι προηγούμενες δεκαετίες με όσα σφράγισαν στην ψυχή μου. Δεκαετία του 1970 και παιδικά χρόνια. Τότε που κατέγραφα στο μυαλό σκηνές της καθημερινότητας, παρακολουθώντας τους ανθρώπους μα χωρίς να το αντιληφθώ αυτό που έκανα ήταν να μαθαίνω να τους διαβάζω. Όταν έμαθα να γράφω, έμαθα να ανιχνεύω και την δική μου ψυχή, πάλι χωρίς να το αντιληφθώ. Κι όταν ένα γεγονός ή μια σκηνή άγγιζε την ευαισθησία μου, ενστικτωδώς, γινόταν κείμενο. Είχα ανάγκη να το γράψω, να το διαβάσω, να ξέρω τι ένιωσα… Αυτό το χωρίς να το αντιληφθώ, έφτιαξε όταν μεγάλωσα το Μπλε! Δεκαετία του 1980 βρέθηκα στην Αθήνα να σπουδάζω δημοσιογραφία επειδή αφού γράφεις, να πας δημοσιογράφος! Τι μου έμεινε από τις σπουδές; Η ζωή στην Αθήνα κι αγαπημένοι άνθρωποι που έγιναν φίλοι. Με μια λέξη, Νοσταλγία… Επέστρεψα στην Κύπρο, μπήκα στον χώρο της έντυπης δημοσιογραφίας κι αργότερα στον χώρο του ραδιοφώνου και της τηλεόρασης. Μεγάλο σχολείο κι ανάμεσα σε δημοσιογραφικά και πολλά άλλα που κάνω και μαθαίνω, γράφω κείμενα και στίχους για παιδικές εκπομπές. Διανύοντας την δεκαετία του 1990 παρακολουθώ κι ανιχνεύω με πιο ώριμη κρίση τον άνθρωπο. Μέσα από τα Ελληνικά σήριαλ ξεχωρίζω πρωταγωνιστές και ερμηνείες κι είναι η εποχή που την δημιουργική μου φαντασία ενεργοποιούν άλλου είδους εμπνεύσεις. Παραμερίζω τα παιδικά κι αρχίζω να φτιάχνω … παραμύθια για ενήλικες! Θυμάμαι μέχρι σήμερα πώς και πότε γεννήθηκε ο Φίλιππος, ο πρώτος μου πρωταγωνιστής. Σχεδόν αμέσως γεννήθηκε η Λιλή, εκείνοι ερωτεύτηκαν κι εγώ εμπνεύστηκα την πρώτη μου ιστορία που καθόλου σε παιδική ζώνη δεν χωρούσε. Κάποια στιγμή γεννήθηκε κι ο Στέφανος ένας νέος που έμπλεξε με ναρκωτικά κι οι γονείς του έκαναν αγώνες να τον συνεφέρουν. Κι ύστερα η Όλγα, ο Άρης και ο Παύλος. Επηρεασμένη ίσως από τον επαγγελματικό χώρο όπου δημιουργούσα μα είχα και ερεθίσματα, έβαλα στόχο να εξελίξω τις ιστορίες που υπήρχαν στο μυαλό μου, κάποτε, σε σενάρια. Και μέχρι να έρθει αυτό το κάποτε, η δημιουργική φαντασία συνέχιζε την δική της πορεία.

Τα χρόνια πέρασαν κι οι δεκαετίες έφεραν εμπειρίες και μαθήματα. Έφτασα στην μέση της ζωής και στην διαδρομή έδωσα, πήρα, έδιωξα, έφυγα, κέρδισα κι έχασα. Κι ήρθε το 2015 για να νιώσω την ανάγκη να ξεφύγω, μέσα από την γνώριμη έξοδο κινδύνου, το γράψιμο. Τότε ήρθε σαν από μηχανής θεός η ιστορία του Φίλιππου και της Λιλής να με θυμίσει πως είχαμε εκκρεμότητες. Μεγάλη απόφαση να μετατρέψω σε γραπτό λόγο όσα έβλεπα σαν σκηνές στο μυαλό τόσα χρόνια και δεν πίστευα ότι θα έπαιρνε μέρες να το τολμήσω! Όταν επιτέλους δοκίμασα οι εκπλήξεις διαδέχονταν η μια την άλλη. Όσα είχα στο μυαλό τόσα χρόνια, όρμησαν να φτιάξουν ιστορία κι εγώ, έγραφα πρώτη φορά, διαφορετικά! Το σενάριο έγινε παρελθόν μα δεν έκανα προσπάθεια να το κρατήσω! Απολάμβανα αυτό τον νέο τρόπο γραφής κι ήθελα να δω πού θα με πάει. Και με πήγε εκεί όπου ο Φίλιππος έγινε αδερφός του Παύλου της άλλης ιστορίας κι ο Λέανδρος ο πατέρας του Στέφανου από την κάποια άλλη ιστορία, έγινε ο τρίτος αδερφός! Αυτό κι άλλα τόσα έφτιαξαν το μαγικό μπέρδεμα διαφορετικών ιδεών που γίνονταν μια ιστορία! Μέσα από την νέα πλοκή δημιουργήθηκαν και νέοι πρωταγωνιστές και μέσα από τον καθένα μάθαινα κάτι για μένα! Έμαθα ότι ψάχνω πάντα την αντίθετη κατεύθυνση γιατί πιστεύω πως εκεί υπάρχει η πιο αληθινή αλήθεια… Ψάχνω τους κύκλους της ζωής, τις εξαιρέσεις που ισχύουν όσο οι κανόνες, τα στερεότυπα που κουβαλάμε σαν εγγυήσεις που μας παραπλανούν, τα παραμύθια και τους μύθους… Μέσα από την τροχιά των Κύκλων κατάλαβα πως πλέον δεν θέλω μόνο να διαβάζω τους ανθρώπους, μα και να τους γράφω! Τρεις μήνες μετά, έγραψα ΤΕΛΟΣ στο αυτοτελές κοινωνικό μυθιστόρημα με τίτλο Κύκλοι από Θρύψαλα! Φινάλε, η συνάντηση Φίλιππου Λιλής με τον αναγνώστη να αποφασίζει αν ο κύκλος έκλεισε ή όχι. Στην πρώτη αξιολόγηση ήρθε η απόρριψη και το υπαρξιακό βραχυκύκλωμα. Δεν άρεσε, δεν θα το στείλω αλλού! Θα το κρατήσω για μένα. Λίγες μέρες κράτησε το αρνητικό του εαυτού μου. Κι ήρθε η Λιλή άγριες ώρες να με ξυπνήσει με ένα δικό της μυστικό που έβαλε άνω τελεία στην ιστορία. Ξύπνα να ακούσεις μυστικό, να συνεχίσεις την ιστορία! Βλέποντάς το μέσα από την απόσταση του σήμερα, λέω πως αν δεν ήταν η απόρριψη ίσως να μην είχε γεννηθεί ποτέ το Μπλε ή να ήταν μια άλλη ιστορία με άλλο τίτλο κι άλλους πρωταγωνιστές. Το βράδυ που πρόσθεσα το μυστικό της Λιλής κι έγραψα Τέλος Πρώτου Μέρους, ήξερα πως τριλογία θα ήταν κι όχι δύο, ούτε τέσσερα ή δέκα! Δεν γνώριζα την εξέλιξη στην πλοκή, γνώριζαν όμως οι πρωταγωνιστές και θα το έστελνα ξανά για αξιολόγηση μόνο όταν θα ήμουν σίγουρη πως κανείς άλλος δεν είχε μυστικά! Η τριλογία ολοκληρώθηκε το καλοκαίρι του 2016 κι ονομάστηκε «Μπλε» για την Λιλή που με ξύπνησε να γράψω! Τα μπλε της μάτια ήταν κάθε συναίσθημα της θάλασσας και του ουρανού! Η Λιλή ήταν όλο το Μπλε της ιστορίας! Ένα χρόνο μετά κι αφού οι πρωταγωνιστές με διαβεβαίωσαν πως δεν υπήρχαν μυστικά κι ανατροπές, τόλμησα να στείλω ξανά το πρώτο μέρος για αξιολόγηση. Από τότε ανήκω στην Εκδοτική οικογένεια Πρότυπες Εκδόσεις Πηγή που πίστεψε στο Μπλε βάζοντάς φτερά στο πρώτο βιβλίο «Μπλε-Κύκλοι από Θρύψαλα» τον Φεβρουάριο του 2018!

Ζωή Τσούρα

Η ιστορία μας έχει δύο ήρωες. Το αγόρι, ο Ζαρ, κατάγεται από φυλή Μάγων αλλά δεν έχει μαγικές ικανότητες, και θα κάνει ΤΑ ΠΑΝΤΑ για να τις αποκτήσει. Το κορίτσι, η Μάγια, κατάγεται από φυλή Πολεμιστών, αλλά έχει στην κατοχή της ένα μαγικό αντικείμενο, και θα κάνει τα πάντα για να το κρατήσει κρυφό.

Κάπως έτσι ξεκινούν οι περιπέτειες δύο εντελώς διαφορετικών μα και τόσο όμοιων παιδιών, σε έναν φανταστικό κόσμο γεμάτο δάση, μαγεία, και παράξενα πλάσματα. Μάγοι και Πολεμιστές, δύο αντίπαλες φυλές. Τον παλιό καιρό, όταν οι Πολεμιστές εισέβαλαν για πρώτη φορά στη χώρα στην οποία διαδραματίζονται τα γεγονότα του βιβλίου, εξολόθρευσαν τις κακές και φοβερές Μάγισσες, με το μόνο όπλο που μπορεί να νικήσει τη μαγεία: το σίδερο. Έπειτα, όμως, οδηγούμενοι από προκαταλήψεις και γενικεύσεις, στράφηκαν ενάντια και στους καλούς εκπροσώπους της Μαγείας...

Ξεκίνησαν λοιπόν την προσπάθεια να ξεφορτωθούν και τους Μάγους, και τα ογκρ και τους λυκάνθρωπους και όλο τον άτακτο φασαριόζικο συρφετό των καλών αερικών και των κακών αερικών, που φεγγοβολούσαν σαν μικρά άστρα στο σκοτάδι και έκαναν φάρσες και ξόρκια το ένα σε βάρος του άλλου, καθώς και τους γίγαντες που κινούνταν αργά και προσεκτικά ανάμεσα στα χαμόδεντρα και που ήταν μεγαλύτεροι από μαμούθ αλλά ήσυχοι σαν μωρά. Τη σήμερον ημέρα, Μάγοι και Πολεμιστές είναι θανάσιμοι εχθροί. Δύο ομάδες που φαγώνονται μεταξύ τους χωρίς ιδιαίτερο λόγο, κι έτσι ο πραγματικός εχθρός δυναμώνει και γιγαντώνεται κάτω από τη μύτη τους. Επίκαιρο, δε νομίζετε;

Τα σύνορα ανάμεσα στις επικράτειές τους είναι αυστηρά καθορισμένα. Τα σύνορα όμως δεν έχουν υπολογίσει το Ζαρ και τη Μάγια, που έρχονται σα σίφουνες να αναστατώσουν τα πάντα. Αποκλίνουν κι οι δύο από τις νόρμες των λαών τους - οι παράξενοι, οι δακτυλοδεικτούμενοι, οι μη αποδεκτοί. Είναι και οι δύο παιδιά βασιλικών προσώπων, των υπερ-επιτυχημένων ηγετών των λαών τους αντίστοιχα, πράγμα που τους προσθέτει ακόμα περισσότερη πίεση. Μεταξύ τους γεννιέται μία χλιαρή συμμαχία, η οποία μετατρέπεται σταδιακά σε δυνατή φιλία, καθώς είναι οι μόνοι που ξέρουν μία τρομακτική αλήθεια: ότι οι Μάγισσες, τα χειρότερα τέρατα που μπορεί να βάλει ανθρώπου νους, επέστρεψαν... Σε αυτό το τρελό, μαγικό ταξίδι τους για να αποδείξουν την αλήθεια - και να ανακαλύψουν δυο τρεις ακόμη - ο Ζαρ και η Μάγια ωριμάζουν, καθώς η ανάγκη τους για επιβεβαίωση και αποδοχή έρχεται σε σύγκρουση με τον ηθικό κώδικα που σιγά σιγά διαμορφώνουν. Μαθαίνουν να ξεχωρίζουν το σωστό από το λάθος, και να υπερασπίζονται την αλήθεια και το δίκαιο ακόμα κι αν αυτό τους κοστίζει - ένα μάθημα ανεκτίμητης αξίας για όλα τα παιδιά. Μία συναρπαστική ιστορία με χιούμορ, θεατρικότητα, και εκκεντρική εικονογράφηση, που θα σας παρασύρει στην καρδιά του σκοτεινού Αγριοδάσους, παρέα με γίγαντες, αερικά, και παράξενα ζώα.

Η δράση δεν σταματάει λεπτό, οι ανατροπές διαδέχονται η μία την άλλη, ενώ δε λείπουν και οι συναισθηματικές στιγμές, ματιές στις ψυχές των δύο παιδιών. Η συγγραφέας έχει κάνει καταπληκτική δουλειά και με τους κακούς της ιστορίας, τις ανατριχιαστικές Μάγισσες, οι οποίες πολύ έξυπνα δεν απεικονίζονται πουθενά καθαρά και ολόκληρες στην εικονογράφηση, ακριβώς γιατί το άγνωστο εμπνέει περισσότερο φόβο. Είναι ένα καταπληκτικό βιβλίο για παιδιά από 12 έως 112 ετών, το οποίο εξιτάρει τη φαντασία και ενθουσιάζει, προσφέροντας άφθονες στιγμές αγωνίας, ανατριχίλας, και γέλιου. Εξαιρετική επιλογή για καλοκαιρινές αναγνώσεις, και μάλιστα, πρόσφατα κυκλοφόρησε και το δεύτερο βιβλίο της σειράς.

"Τι... είναι... αυτό;" ψιθύρισε η Μάγια, με απόλυτη φρίκη. "Εγώ", είπε η φριχτή, τρομακτική, τριζάτη φωνή, "είμαι ο Βασιλομάγιστρος..." "Ω, μα το μάτι του τρίτωνα και το μεγάλο δάχτυλο του φριχτού χασομέρη βατράχου!" βλαστήμησε με φρίκη ο Κάλιμπαρν. "Το πεπρωμένο μας την έφερε! Το ριζικό αναπόδιασε! Το σύμπαν έδειξε τα δόντια του! Η μοίρα έχει μια ΠΑΡΑ ΠΟΛΥ ΚΑΚΗ ΜΕΡΑ!"

Ελισάβετ Κόλλια

Τα βιβλία των εκδόσεων Elxis έχουν μια ιδιαίτερη θέση στην καρδιά μου, καθώς εκδίδουν μυθιστορήματα που αναφέρονται σε ρομαντικές ιστορίες αγάπης παλιότερων εποχών, νιώθοντας μια νοσταλγία για τις αλλοτινές εποχές! Η Judith McNaught είναι πολύ γνωστή στο εξωτερικό, αλλά στην Ελλάδα εκδίδεται πρώτη φορά δικό της βιβλίο, κι αυτό από τις Εκδόσεις Elxis. Αυτό που με προέτρεψε να το αποκτήσω είναι ο τίτλος του, το οπισθόφυλλο και το μέγεθος, καθώς αγαπώ τα πολυσέλιδα βιβλία. Η Τζένιφερ Μέρικ είναι μια δεκαεπτάχρονη κοπέλα, κόρη του Λόρδου Μέρικ της Σκωτίας, κλεισμένη τα δύο τελευταία χρόνια σε ένα μοναστήρι γιατί εκνεύρισε τον πατέρα της με τη συμπεριφορά της. Ενώ θα έπρεπε εκείνη να είναι η κληρονόμος του τίτλου και της περιουσίας του πατέρα της, εκείνος προτίμησε να δηλώσει κληρονόμους τους γιους της δεύτερης γυναίκας του, αφού η μητέρα της Τζένιφερ πέθανε στη γέννα της. Η σχέση της με τον μεγαλύτερο θετό αδελφό της είναι άσχημη. Η ζήλια του και η κακία του τον οδήγησαν να πλάσει ψεύτικες ιστορίες για εκείνη, τις οποίες όλοι πίστεψαν, με αποτέλεσμα να τη μισούν τα μέλη της φατρίας τους. Οι μόνοι που αναγνώριζαν την αλήθεια ήταν ο δεύτερος θετός αδελφός της, Ουίλιαμ, και η θετή αδελφή της Μπρένα, η οποία την ακολούθησε στο μοναστήρι. Η μοίρα έφερε και τις δύο στα χέρια ανθρώπων του ονομαστού "Λύκου" της Αγγλίας που όλοι φοβούνται...

Ο Ρόις Ουέστμορλαντ είναι ένας γενναίος πολεμιστής, με πολλές μάχες στο ενεργητικό του. Η δύναμη, η δεξιοτεχνία και η τακτική του, τον έχουν στέψει νικητή σε όσες μάχες έχει δώσει στο όνομα του Βασιλιά Ερρίκου της Αγγλίας. Το συναπάντημά του με τις δύο κοπέλες από τη μια θα τον αναστατώσει, από την άλλη όμως μπορεί να τον γλιτώσει από μια ακόμα μάχη, αφού έχει σκοπό να επιτεθεί στο κάστρο του Μέρικ. Η συχνή επαφή με την υπεροπτική, ατίθαση, όλο πνεύμα και ετοιμόλογη Τζένι, προσφέρει στον Ρόις διασκέδαση για πρώτη φορά στη μέχρι τώρα ζωή του. Του γεννά τον πόθο και ενώ προσπαθεί να τον αποφύγει, δεν μπορεί και αποφασίζει να αφεθεί... Η Τζένι νιώθει ότι προδίδει την οικογένειά της με τα αισθήματα που της γεννά αυτός ο γενναίος πολεμιστής και προσπαθεί να τον αποφύγει. Αλλά δεν είναι καθόλου εύκολο να του αντισταθεί... Η ένωσή τους χαρίζει και στους δύο ηδονή και ευτυχία, αλλά τους τρομάζουν τα όσα νιώθουν. Όλα θα αλλάξουν όταν αυτοί οι δύο θα αναγκαστούν να παντρευτούν! Οι λόγοι που θα οδηγήσουν τους βασιλιάδες τους να απαιτήσουν την ένωσή τους είναι πολλοί! Ποια όμως είναι τα συναισθήματα των δύο νέων; Ποιες αποκαλύψεις, μυστικά και ψέματα θα εκνευρίσουν τον Ρόις; Τι είναι αυτό που φοβάται η Τζένι και δεν της επιτρέπει να αφεθεί στα συναισθήματά της; Όταν έρθει η ώρα της επιλογής τι θα επιλέξει, την αγάπη ή την οικογένεια; Το συναίσθημα ή την τιμή; Τη καρδιά ή την περηφάνια;

Η Τζένι είχε αποστρέψει το βλέμμα της κι έτσι δεν είδε την καινούρια τρυφερότητα στο αργό χαμόγελό του, όμως την ένιωσε στον τρόπο με τον οποίο την περιέβαλαν τα μπράτσα του, με την παλάμη του να απλώνεται στη σπονδυλική στήλη της, να τη σφίγγει επάνω στο σκληρό κορμί του ενώ το στόμα του κυρίευε και πάλι το δικό της, κλέβοντάς της τα λόγια κι ύστερα και την ίδια την ανάσα. Η συγγραφέας, με τον απίστευτο τρόπο γραφής της, μας παρουσιάζει τις σκέψεις και των δύο ηρώων, παρουσιάζοντας πότε από τη μεριά του Ρόις και πότε από τη μεριά της Τζένι όσα τους απασχολούν, όσα νιώθουν και όσα πιστεύουν! Ήταν απολαυστικό να παρακολουθείς τους διαλόγους του ζευγαριού, τις γεμάτες πάθος στιγμές τους και τα δυνατά συναισθήματα που γεννήθηκαν μεταξύ τους. Ένα βιβλίο που απόλαυσα, δεν με κούρασε καθόλου και μου έδωσε ό,τι ακριβώς περίμενα από ένα βιβλίο του είδους του. Μια ιστορία μεγάλης αγάπης! Μου άρεσε πολύ και σας το προτείνω. Εγώ σίγουρα θα αναζητήσω και το επόμενο βιβλίο της σειράς Το Βασίλειο των Ονείρων...

B. A. Paris

2020

Χαρά Δελλή Η B. A. Paris έχει γαλλο-ιρλανδική καταγωγή. Μεγάλωσε στην Αγγλία και αργότερα μετακόμισε στη Γαλλία, όπου εργάστηκε μερικά χρόνια σε διεθνή τράπεζα πριν επανεκπαιδευτεί ως καθηγήτρια και ανοίξει σχολή ξένων γλωσσών μαζί με τον σύζυγό της, Calum. Έζησαν στη Γαλλία και στο Ηνωμένο Βασίλειο ξανά τώρα πια και έχουν πέντε κόρες, τις Sophie, Chloe, Celine, Eloise και Margaux. Για τα κρυμμένα της βάθη, επέλεξε ένα λογοτεχνικό ψευδώνυμο από τα αρχικά του ονόματός της, Bernadette και την αγάπη της για το Παρίσι, ώστε να υπάρχει κάποια απόσταση και διαφορά στο συγγραφικό όνειρο που θα κυνηγούσε και την ως τότε συζυγική-μαμαδίστικη ζωή της. Το Πίσω από κλειστές πόρτες (Behind Closed Doors) είναι το πρώτο της μυθιστόρημα (2016). Ακολούθησε H Κατάρρευση (The Breakdown) (2017) και τον επόμενο χρόνο η συγγραφέας των bestsellers των 2.000.000 αντιτύπων συνεχίζει με το Φέρε με πίσω (Bring Me Back) (2018). Οι πωλήσεις των δύο πρώτων βιβλίων της, Πίσω από Κλειστές Πόρτες και Η Κατάρρευση, έχουν ξεπεράσει τα δύο εκατομμύρια αντίτυπα σε σαράντα χώρες και βρέθηκαν για πολλές εβδομάδες στις πρώτες θέσεις στις σημαντικότερες λίστες bestseller, μεταξύ των οποίων των New York Times, των Sunday Times, του Publisher’s Weekly, του Kindle και του Amazon.

Το τρίτο μυθιστόρημά της, Φέρε με Πίσω, από την πρώτη στιγμή της κυκλοφορίας του στις ΗΠΑ και τη Μ. Βρετανία έγινε bestseller στις λίστες των New York Times, των Sunday Times και του Kindle, παγιώνοντας τη θέση της Paris στην κορυφή των συγγραφέων των ψυχολογικών μυθιστορημάτων αγωνίας. Κυκλοφορεί μεταφρασμένη σε πάνω από 40 χώρες. Μεγάλωσε διαβάζοντας Agatha Christie, Nancy Mitford, Oscar Wilde, Wilbur Smith και George R. R. Martin. Leon Uris και James Clavell. Τώρα, όταν βρίσκει χρόνο ταξιδεύει με τους Wendy Walker, Mary Kubica, Sophie Hannah. Δηλώνει εύκολα καθοδηγούμενη και τελειομανής. Μοιάζει να ζει μια δεύτερη ζωή μες στο μυαλό της… Τις περισσότερες φορές οι εσωτερικές υποθέσεις γίνονται πιο τρομακτικές απ’ όσα βιώνεις σε εξωτερικούς χώρους. Πιστή στο ψυχολογικό θρίλερ -thank her publisher!- που συνδυάζει αγωνία και ανατροπές, μετρ σε ιστορίες που θα μπορούσαν να συμβούν σε ανθρώπους της διπλανής πόρτας. Η συγγραφέας χτίζει πάντα εξαιρετικές πλοκές, με πινελιές πρωτοτυπίας, εξάπτει τους αναγνώστες με ειλικρίνεια κι ευθύτητα και φτάνει σε αρκετά ικανοποιητική κάθαρση. Λατρεύει να αιφνιδιάζει και να συρράβει τυχαία γεγονότα με σκοτεινούς –πάντα φανταστικούς- ήρωες. Θύτες, θύματα, αληθινά συμβάντα, παράλληλες πραγματικότητες και πλάνα εκτός κάδρου, αλλά με κομβική

σημασία είναι λίγα από όσα βρίσκουμε στα βιβλία της. Οι μώλωπες του ψυχολογικού έλεγχου δεν είναι ορατοί… Μένει μακριά από τα κλασικά αστυνομικά των μαφιόζων, με τα οργανωμένα εγκλήματα και τους σκληροτράχηλους μπάτσους σε αιματηρά σκηνικά. Θυμίζει κάτι από Χίτσκοκ αφού σταγόνα-σταγόνα μας δίνει όσα επιθυμεί σε κάθε σελίδα μέχρι να μας πλημμυρίσει παρασέρνοντάς μας. Δε μπορεί να γλιτώσει από την αλήθεια και το χθες.

'Fear,’ he whispered. ‘There is nothing quite like it. I love how it looks, I love how it feels, I love how it smells. And I especially love the sound of it.’ I felt his tongue on my cheek. ‘I even love the taste of it.’ Το Πίσω από κλειστές πόρτες είναι ένα γρήγορο κι αγχωτικό θρίλερ υψηλής κλάσης, φτιαγμένο από τα καλύτερα υλικά. Κάπου προβλέψιμο, αλλά δεν το αφήνεις από τα χέρια σου, αν δεν φτάσεις στην τελευταία σελίδα. Τζακ και Γκρέις. Δυο ήρωες που δεν είναι αυτοί που φαίνονται, σ΄έναν έρωτα που δεν είναι ό, τι δείχνει. Τρόμος, άρρωστα πάθη, ψυχοπάθεια, παιχνίδια γάτας -ποντικιού, αίσθημα κλειστοφοβίας, σαδιστικά δεσμά, δοσμένα σε πρώτο πρόσωπο με εναλλάξ κεφάλαια ανάμεσα σε παρόν και παρελθόν.

Domestic suspense στα φόρτε του! Αν έπρεπε να βρω ένα μειονέκτημα, θα επέλεγα μεγαλύτερη εμβάθυνση στην ψυχοσύνθεση του Τζακ. Σου προκαλεί φόβο, κλιμακούμενη

Ο Τζακ: Γοητευτικός, πετυχημένος δικηγόρος, αφοσιωμένος σύζυγος και Η Γκρέις: Εκλεπτυσμένη, άριστη νοικοκυρά, φυλακισμένη. Όλοι γνωρίζουν ένα ζευγάρι σαν τον Τζακ και την Γκρέις. Αυτός είναι έξυπνος, εμφανίσιμος και πλούσιος. Εκείνη είναι γλυκιά, ευγενική και γοητευτική. Μπορεί να μη θες να τους συμπαθήσεις, αλλά στο τέλος τους συμπαθείς. Θα ήθελες να γνωρίσεις την Γκρέις λίγο καλύτερα. Όμως συνειδητοποιείς ότι αυτό δεν είναι και τόσο εύκολο. Γιατί ο Τζακ και η Γκρέις είναι πάντοτε μαζί. Ορισμένοι μπορεί αυτό να το θεωρήσουν πραγματική αγάπη...

αγωνία, αγανάκτηση, ανυπομονησία, ανησυχία και διαβάζεται απνευστί! Έχει ήδη πάρει το δρόμο για την μεγάλη οθόνη. Τολμάς να ανοίξεις την πόρτα; Άσε το κακό να μπει…

Η Κατάρρευση Η Κας Άντερσον δε βοήθησε τη γυναίκα μέσα στο αυτοκίνητο. Εξάλλου εκείνη τη νύχτα έβρεχε καταρρακτωδώς και το αυτοκίνητο ήταν σταματημένο σε έναν πολύ επικίνδυνο δρόμο, μέσα στο δάσος. Μόνο που το επόμενο πρωινό έμαθε ότι η γυναίκα βρέθηκε νεκρή. Τώρα, οι τύψεις την βασανίζουν. Όμως δεν είναι μόνο αυτό. Το τηλέφωνο χτυπάει, αλλά από την άλλη άκρη της γραμμής δεν ακούγεται κανείς. Και αυτό επαναλαμβάνεται σχεδόν κάθε μέρα. Η Κας είναι σίγουρη ότι κάποιος την παρακολουθεί...

Η κατάρρευση κινείται σε παρόμοια μοτίβα, διαθέτοντας καταιγιστική δράση, πιο παραδοσιακό μυστήριο, απανωτές ανατροπές, με πολύ βελτιωμένο χειρισμό των χαρακτήρων. Ψυχολογικό θρίλερ που δικαιολογεί σε κάθε πρόταση το είδος. Άψογες μικρολεπτομέρειες σε ακραία όμως περιστατικά, κινηματογραφική γραφή (να το περιμένουμε οι σινεφίλ!), μυστικά, αποκαλύψεις, ανατροπές, έντονη δράση με λάθη και πάθη, εκπλήξεις, στρατηγικές, παιχνίδια μυαλού. Θέλετε κι άλλα; Ανθρώπινες σχέσεις υπό το πρίσμα των ενοχών, της απώλειας μνήμης και της (παρ)άνοιας, ένα (για την ώρα) θύμα δολοφονίας, υποψίες, διάσπαρτη αβεβαιότητα και πυκνοϋφασμένους ιστούς! Εντάξει, είναι εύλογο να βρεις τον κεντρικό υπαίτιο εξαιτίας της μικρής λίστας υπόπτων, μόνο που η δυσπιστία δεν σε αφήνει… Σε όλα τα βιβλία της ίδιας, όμως, οι χαρακτήρες είναι ελάχιστοι, χωρίς αυτό να κουράζει ή να μειώνει το αναγνωστικό ενδιαφέρον. Αξιοσημείωτο είναι πως η συγγραφέας είναι μέλος μιας πολυάριθμης οικογένειας! Αν και εδώ, γενικά δεν αφήνει πολλά στη φαντασία μας, προτιμώντας να μας τα σερβίρει εξαρχής.

If you can't trust yourself, who can you

trust? Προδιάθεση αυτοκαταστροφής και Ερινύες. Βασανιστική ρευστότητα, αδρεναλίνη μόνο στο κόκκινο και βουβά τηλεφωνήματα. Το λες και επιτυχία! (Υ.Γ. Κας, κάπου μας ντρόπιασες με τα καμώματά σου! Μήπως να άρχιζες να σκεφτόσουν πιο ήρεμα και λογικά;) Tέλος, το Φέρε με πίσω πρόκειται για ένα σκληρό -εξίσου καθηλωτικό, αλλά τόσο διαφορετικό ως προς το παγιδευμένο άτομο- ψυχολογικό/ αστυνομικό/δραματικό μυθιστόρημα. Η αγωνία και η ανατροπή κυριαρχούν κι εδώ, μέχρι το ευφυέστατο φινάλε. Απλά προσθέστε περισσότερο μυστήριο και διαφορετικό φόβο. Πρωτοπρόσωπα πάθη, δεσμοί, απουσίες, ενοχές, βιώματα με τραγικές συνέπειες, εσωτερικές συγκρούσεις, παγίδες, ψέματα κι όλα αυτά μετά από έρευνα με ψυχολόγο. Η συγγραφέας μοιάζει να μην εφησυχάζει με τις ως τώρα επιτυχίες της και μας προσφέρει κάθε φορά περισσότερα. Πόσο σίγουρος είσαι γι’ αυτόν που έχεις δίπλα σου; Ρώσικες μπάμπουσκες/ματριόσκες που κρύβουν παγωμένα μυστικά και απειλητικά μέιλ πίεσης. Ορθά κοφτά. Καταιγιστικός, σχεδόν φρενήρης ρυθμός, γεμάτος δυνατές περιγραφές, αποπροσανατολιστικές διακλαδώσεις, εξελίξεις που συναρπάζουν κι απανωτές ανατροπές. Κόβει την ανάσα παίζοντας με το μυαλό του αναγνώστη και αγχώνει ως το πρωτότυπο τέλος. Αμφισβήτηση, καχυποψία, ανειλικρίνεια.

ΕΚΕΙΝΗ ΕΞΑΦΑΝΙΣΤΗΚΕ Ο Φιν και η Λέιλα είναι νέοι και ερωτευμένοι. Καθώς επιστρέφουν οδικώς από τις διακοπές τους στη Γαλλία, ο Φιν κάνει μια στάση σε ένα υπαίθριο πάρκινγκ και αφήνει τη Λέιλα μόνη στο αυτοκίνητο. Όταν γυρίζει, μερικά λεπτά αργότερα, η Λέιλα έχει εξαφανιστεί χωρίς κανένα ίχνος. ΕΚΕΙΝΟΣ ΕΙΠΕ ΨΕΜΑΤΑ Αυτή είναι η ιστορία που λέει στην αστυνομία ο Φιν. Και είναι η αλήθεια -αλλά όχι όλη η αλήθεια. ΤΑ ΜΥΣΤΙΚΑ ΤΟΥΣ ΔΕ ΘΑ ΜΕΙΝΟΥΝ ΘΑΜΜΕΝΑ. Δώδεκα χρόνια αργότερα, ο Φιν έχει ξαναφτιάξει τη ζωή του με την Έλεν, την αδερφή της Λέιλα, όταν...

Αγγελίνα Παπαθανασίου

Ηράκλειο Κρήτης. Η μεγαλύτερη πόλη του νησιού, με μεγάλη και πλούσια ιστορία. Φτάνοντας στο λιμάνι, μας υποδέχεται το ενετικό φρούριο Κούλες. Αποτελεί το σύμβολο της πόλης. Χτίστηκε από τους Ενετούς για να τους παρέχει προστασία. Ένα άλλο αξιοθέατο είναι η Λότζια, όπου σήμερα φιλοξενεί το δημαρχείο του Ηρακλείου. Ο αρχαιολογικός χώρος της Κνωσού αποτελεί πόλο έλξης χιλιάδων τουριστών από όλο τον κόσμο, όπως επίσης και το Αρχαιολογικό Μουσείο του Ηρακλείου. Δύο αξιοθέατα που οφείλει κανείς να επισκεφτεί όταν έρθει στο Ηράκλειο. Βέβαια, η πόλη διαθέτει κι άλλα αξιόλογα μουσεία όπως: το Ιστορικό Μουσείο, το Μουσείο Φυσικής Ιστορίας, το Μουσείο Εικαστικών Τεχνών και το μουσείο του El Greco. Στο νότιο μέρος του Πύργου των Ενετικών Τειχών, βρίσκεται ο τάφος του μεγάλου μας συγγραφέα Νίκου Καζαντζάκη, με χαραγμένη στον ξύλινο σταυρό την επιγραφή «Δεν ελπίζω τίποτε! Δεν φοβάμαι τίποτε!». Μεγάλο αριθμό τουριστών συγκεντρώνει κάθε χρόνο και το Ενυδρείο της Κρήτης, που βρίσκεται λίγο έξω από το Ηράκλειο και προσφέρει στους επισκέπτες μια μεγάλη γεύση από το θαλάσσιο πλούτο της Μεσογείου. Πολλές είναι και οι παραλίες της πόλης του Ηρακλείου. Τα Μάταλα είναι μια από αυτές, όπου την δεκαετία του ’60 φιλοξενούσαν στις σπηλιές τους «τα παιδιά των λουλουδιών».

Το ενετικό φρούριο Κούλες δεσπόζει στην είσοδο του ενετικού λιμανιού στο Ηράκλειο. Οι Ενετοί το αποκαλούσαν "Φρούριο στη Θάλασσα", αλλά σήμερα διατηρεί την τούρκικη ονομασία του, Κούλες, από το Su Kulesi. Είναι από τα πιο οικεία και αγαπημένα μνημεία της πόλης, σύμβολο του Ηρακλείου. Κτίστηκε από τους Ενετούς, κατά τα πρώτα χρόνια της κυριαρχίας τους στο Χάνδακα, για την καλύτερη προστασία του λιμένα της πόλης, που είχε εξέχουσα στρατηγική και εμπορική σημασία. Λότζια. Χτίστηκε περίπου το 1628 από το γενικό προβλεπτή Φραγκίσκο Μοροζίνη. Ήταν το κεντρικό κτίριο της πόλης, όπου λάμβαναν χώρα συναντήσεις πολιτικών και άλλων επιφανών πολιτών της πόλης κατά τη διάρκεια της Ενετοκρατίας, ενώ λειτουργούσε και ως Λέσχη Ευγενών. Μετά την άλωση της πόλης από τους Τούρκους, το κτίριο μετατρέπεται σε έδρα του ανώτατου οικονομικού υπαλλήλου, του Τεφτερδάρη, και του Γραμματικού της Πόρτας. Σήμερα, το κτίριο στεγάζει το γραφείο του Δημάρχου, τα γραφεία αντιδημάρχων, διοικητικές και οικονομικές υπηρεσίες, και την αίθουσα όπου συνεδριάζει το Δημοτικό Συμβούλιο. Αρχαιολογικό Μουσείο του Ηρακλείου. Θεωρείται ένα από τα σημαντικότερα μουσεία στην Ευρώπη. Βρίσκεται στην καρδιά της πόλης του Ηρακλείου. Κατά τη διάρκεια της Ενετοκρατίας, εδώ βρισκόταν η καθολική μονή του Αγίου Φραγκίσκου. Καταστράφηκε από το σεισμό του 1856. Ήταν η σπουδαιότερη και πλουσιότερη μονή στην Κρήτη, διακοσμημένη με εξαιρετικές βυζαντινές τοιχογραφίες. Η κατασκευή του μουσείου ξεκίνησε στις αρχές του 20ου αιώνα κι ολοκληρώθηκε το 1940.

Το Μινωικό Παλάτι της Κνωσού βρίσκεται 5 χιλιόμετρα νοτιοανατολικά από το Ηράκλειο, στην κοιλάδα του ποταμού Καίρατου. Ο ποταμός πηγάζει από τις Αρχάνες, διασχίζει την Κνωσό και εκβάλλει στον Κατσαμπά, το μινωικό λιμάνι της Κνωσού. Στα μινωικά χρόνια, ο ποταμός είχε τρεχούμενο νερό όλη τη διάρκεια του χρόνου και οι γύρω λόφοι καλύπτονταν από βελανιδιές και κυπαρίσσια, εκεί που σήμερα βλέπουμε ελιές και αμπέλια. Όσο για τα πεύκα μέσα στην Κνωσό, αυτά φυτεύτηκαν από τον Έβανς. Η πρώτη ανασκαφή μεγάλης έκτασης έλαβε χώρα το 1878 από τον εύπορο φιλότεχνο Ηρακλειώτη Μίνω Καλοκαιρινό, ενώ η Κρήτη βρισκόταν ακόμη υπό τουρκική κατοχή. Το Μάρτιο του 1900, ο Sir Arthur Evans ανασκάπτει όχι μόνο το ανάκτορο, αλλά και την ευρύτερη περιοχή της Κνωσού. Στο Μουσείο του El Greco στο Φόδελε, «συμβιώνουν» η τέχνη, η απλότητα και η αρμονία. Ευκάλυπτοι, ελιές, ο φροντισμένος κήπος, τα χρώματα της πέτρας, σε συντροφεύουν στο μικρό ανηφορικό μονοπάτι που οδηγεί στον εκθεσιακό χώρο. Το Μουσείο Νίκου Καζαντζάκη αποδίδει τιμή στον σπουδαίο άνθρωπο του πνεύματος, τον συγγραφέα, στοχαστή, φιλόσοφο, πολιτικό, ταξιδευτή Νίκο Καζαντζάκη. Βρίσκεται στην κεντρική πλατεία του πατρογονικού χωριού του Νίκου Καζαντζάκη, τους ιστορικούς Βαρβάρους (σημερινή Μυρτιά). Η έκθεση του μουσείου στεγάζεται σε χώρο ο οποίος διαμορφώθηκε εκεί όπου βρισκόταν το πατρικό σπίτι της οικογένειας Ανεμογιάννη, οικογένειας συγγενικής με τον καπετάν Μιχάλη, τον πατέρα του συγγραφέα.

Παραλία Ληστής. Δεν είναι οργανωμένη παραλία και, ως αποτέλεσμα, δεν συναντάμε πολύ κόσμο. Στα ανατολικά της παραλίας υπάρχει ένας τεράστιος βράχος. Εδώ, στην παραλία Ληστής, σύμφωνα με την παράδοση ζούσε κάποτε ένας ληστής που ήταν ο φόβος και ο τρόμος της περιοχής. Δεν υπάρχει όμως τώρα κανένας κίνδυνος. Έτσι, μετά το μπάνιο μας στα πεντακάθαρα νερά, θα απολαύσουμε την ανάγνωση των βιβλίων που θα σας παρουσιάσουμε στην παραλία Ληστής. Πρώτη μας αναγνωστική επιλογή, το βιβλίο του Νίκου Καζαντζάκη «Καπετάν Μιχάλης» που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Καζαντζάκη. Η δράση του μυθιστορήματος εκτυλίσσεται στα 1889 στην Κρήτη, όπου οι υπόδουλοι Έλληνες επιχειρούν με έναν καινούργιο ξεσηκωμό να λευτερωθούν από τον τουρκικό ζυγό. Ο Καζαντζάκης απεικονίζει το δράμα που συνεπαίρνει έναν ολόκληρο λαό, δίνοντας σε κάθε φάση του ένα αδρό ανάγλυφο και μιαν ένταση που καθιστούν αξέχαστα όλα τα επιμέρους επεισόδια, στο μεγαλύτερο μέρος τους τραγικά, παρόλο που ο συγγραφέας συχνά εισάγει με τέχνη μια χιουμοριστική νότα. Στην πόλη τού Ηρακλείου, στο "Μεγάλο Κάστρο" και στα περίχωρά του, ο Καζαντζάκης παρασταίνει ολοζώντανα τους πάντες και τα πάντα, όμως, ένας μονάχα από τους πρωταγωνιστές κυριαρχεί στη δράση: ο Καπετάν Μιχάλης. Είναι γιος του Καπετάν Σήφακα, ενός θαλερού εκατοχρονίτη που, κατά τη μακρά ζωή του, έχει δει την Κρήτη να ξεσηκώνεται εφτά φορές, να λούζεται ξανά και ξανά στο αίμα και να ξαναπέφτει στην οθωμανική κυριαρχία. Ενώ ο γέροντας

βάζει να τον μάθουν το αλφάβητο για να μπορέσει να γράψει τις μοιραίες και προφητικές λέξεις: "ελευτερία ή θάνατος", ο Καπετάν Μιχάλης, τον οποίον όλοι αγαπούν και φοβούνται, τίθεται επικεφαλής της εξέγερσης. Την Κρήτη του 17ου αιώνα αναπλάθει το καινούριο βιβλίο του Νίκου Ψιλάκη «Πολυφίλητη», που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις ΚΑΡΜΑΝΩΡ. Η ιστορία που πραγματεύεται ξεκινά στα χρόνια του μεγάλου Κρητικού Πολέμου, οι ήρωες έχουν ζήσει την κατάληψη των Χανίων και του Ρεθύμνου και βιώνουν τη σκληρή πραγματικότητα ενός αδυσώπητου πολέμου παραμένοντας έγκλειστοι για περισσότερο από 22 χρόνια, όσο κράτησε η μεγαλύτερη πολιορκία της ιστορίας, η πολιορκία του Χάνδακα. Η καθημερινότητα στην πολιορκημένη πόλη, οι αγωνίες μιας κοινωνίας, οι κοινωνικές ανισότητες, οι πολλαπλές απειλές, οι διαψεύσεις και κυρίως οι φόβοι αποτελούν τα βασικά δομικά υλικά του συγγραφέα, που «χτίζει» την αφήγησή του αντλώντας έμπνευση από τα ντοκουμέντα της ιστορίας. «Θυσία» της συγγραφέως Άννας Γαλανού, που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Διόπτρα. Η Ρούσσα, μια όμορφη αρχοντοπούλα της Κρήτης, εκτοπίζεται από τους Ενετούς, όταν ο πατέρας της αρνείται να υποταχτεί στην εξουσία τους και επαναστατεί. Η γαλέρα που τη μεταφέρει στην εξορία πέφτει στα χέρια Οθωμανών κουρσάρων και μαζί με άλλες γυναίκες οδηγείται στο σκλαβοπάζαρο της Κωνσταντινούπολης. Αγοράζεται σαν δούλα σ’ ένα καραβανσαράι της Αδριανούπολης, όπου οι συν-θήκες διαβίωσής της είναι δραματικές. Ένα βήμα πριν τον θάνατο τη σώζει ένας όμορφος Θρακιώτης, ο Σεκίρ, και ο έρωτας που γεννιέται ανάμεσά τους είναι φλογερός.

Αγγελίνα Παπαθανασίου

Πριν λίγο καιρό ήρθε στα χέρια μου ένα μικρό αλλά πανέμορφο βιβλίο. Αναφέρομαι στο βιβλίο της παιδαγωγού και συγγραφέως, Μαριάνθης Πλειώνη, «Με τα φτερά της ελπίδας» που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Ροές. Η εικονογράφηση του βιβλίου είναι της Αθηνάς Πετούλη. Είναι εμφανής η χημεία μεταξύ συγγραφέως και εικονογράφου. Υπέροχες εικόνες που συνοδεύουν μοναδικά ποιήματα για παιδιά. Το βιβλίο περιλαμβάνει 26 ποιήματα που πλημμυρίζουν τα μάτια μας με όμορφες εικόνες, λίγο νοσταλγικές, ενώ γεμίζουν την ψυχή μας με μια γλύκα. Η Μαριάνθη Πλειώνη, μέσα από τα ποιήματά της, γνωρίζει στους μικρούς της αναγνώστες την Ειρήνη, την Ελπίδα, τους μήνες του χρόνου και ένα σωρό όμορφα πράγματα που μας περιβάλλουν. Δύσκολο το εγχείρημά της, να ασχοληθεί με την παιδική ποίηση. Ελάχιστα είναι τα βιβλία με καλή παιδική ποίηση που κυκλοφορούν κάθε χρόνο. Διαβάζοντας όμως το βιβλίο της, ένιωσα ότι πράγματι υπάρχει ελπίδα για καλή παιδική ποίηση. Συγχαρητήρια και στις εκδόσεις Ροές για τη συγκεκριμένη έκδοση. Σε αυτούς τους δύσκολους καιρούς, υπάρχουν κάποιοι που δεν χάνουν την ελπίδα τους και προσφέρουν αξιόλογα παιδικά βιβλία, που τόσο πολύ έχουν ανάγκη τα παιδιά μας. Ταξιδέψτε μαζί με τα παιδιά σας στον κόσμο της ποίησης. Ανοίξτε τους διάπλατα τις πόρτες και αφήστε τα να γνωρίσουν έναν κόσμο μαγικό και πανέμορφο.

υλάκι ο π α ν έ ι α ίν ε α Η ελπίδ α φτερά ιν κ κ ό κ α τ α κ ε Μ ιά του λ ω φ η τ α τ ν ά π Που χτίζει η φωλιά ιν π ώ ρ θ ν α ε θ ά Σε κ

Μικρό παιδί στον ύπνο του Σε θάλασσα αρμενίζει Η ανάσα το σεντόνι του μ’ αλμύρα πλημμυρίζει.

Δημήτρης Μπονόβας

Σε αυτούς τους στίχους πιστεύω ότι συνοψίζεται το νόημα της όλης αναζήτησης που συντελείται στις σελίδες της ποιητικής συλλογής του Τάσου Κοντογεώργου με τίτλο “Φανταρσία”.

Το βλέμμα όμως δεν εφησυχάζει και σκάβει όλο και πιο βαθιά στα ενδότερα του εαυτού προκειμένου να φτάσει στο φως μέσα από την εσωτερική αναζήτηση, η οποία θα καταφέρει τελικά να ανοίξει το πλάνο και να χαρίσει μια νέα, “Η λύση ενός γρίφου που ψάχνεται ελπιδοφόρα οπτική. Μια οπτική που θα εδώ και αιώνες. οδηγήσει στο μετά, μη ξεχνώντας το πριν Η έξοδος από έναν λαβύρινθο φτιαγμένο και όσα έμειναν πίσω. Αλήθεια, θα από τις μεγαλύτερες ιδιοφυΐες. αφήσουμε ποτέ τη μονάδα για να Η αποσυμπίεση, η απλοποίηση, ακολουθήσουμε το σύνολο:: ο εναγκαλισμός και η ομαδική μοναδικότητα.” Ηρέμησε! Μη σε ανησυχεί…

Μια αναζήτηση για την έξοδο από έναν λαβύρινθο που εμείς οι ίδιοι φτιάξαμε για τους εαυτούς μας, έναν λαβύρινθο με δαιδαλώδεις διαδρόμους και άπειρες διακλαδώσεις που κρατούν παγιδευμένο το “είναι” αλλά και… τη φαντασία. Ανταρσία στη φαντασία λοιπόν ή προσπάθεια εξεύρεσης σκέψεων και πράξεων αντίδρασης μέσα από ταξίδια σε διαφορετικές θεωρίες και παραλλαγές του τώρα; Μιας εποχής που αιμορραγεί και πνίγει συνειδήσεις για να επιβιώσει. Με μάτια κλειστά, προσπαθώντας να αντικρίσουμε το νέο. Σταμάτησε ένα τρένο μπροστά από ένα δισεκατομμύριο ανθρώπους. Πόσα βαγόνια; Πόσοι άνθρωποι μπορούν να μπούνε; Κοιτάω καλύτερα και βλέπω τον πίνακα κρεμασμένον στο παλιό αρχοντικό σπίτι, στο νοτιοανατολικό μέρος της Ευρώπης.

Όλα καλά θα πάνε! Χαλάρωσε! Μη σε νοιάζει. Δεν έγινε και τίποτα…» και τελειώνει: «Προσποιήσου πως δεν υπάρχει. Στην πραγματικότητα δεν σε νοιάζει. Ηρέμησε και μη σε ανησυχεί. Μη σκέφτεσαι! Δεν αξίζει. Κοιμήσου…

Χρυσούλα Ζαφειράκη

Στην κατάμεστη αυλή του Θεάτρου «Χυτήριο» βρεθήκαμε για άλλη μια φορά. Παρακολουθήσαμε την παράσταση «Ανεβαίνοντας τη σκάλα» σε κείμενο του Άγγελου Μοσχονά. Η σκηνοθεσία της παράστασης είναι των Άγγελου Μοσχονά και Μανώλη Ιωνά. Η παράσταση μάς μετέφερε στη δεκαετία του ’60. Οι ήρωες του θεατρικού είναι θαμώνες ενός καφενείου, που αντιμετωπίζουν με χιούμορ τις δυσκολίες της ζωής. Ένας από αυτούς, ο Μπάμπης, ως ζωγράφος σιγά σιγά φτάνει στην κορυφή της επιτυχίας και της αναγνωρισιμότητας, και τότε όλα αλλάζουν. Μια κωμωδία που μας συγκίνησε με τα μηνύματα που εισπράξαμε! Οι ηθοποιοί όλοι τους εξαιρετικοί. Σπύρος Μπιμπίλας, Άννα Παντζέλη, Γιάννος Παπαευσταθίου, Γιώργος Καπετανάκος, Σπύρος Θεοδόσης, Αυγερινός Σουλόπουλος και Κατερίνα Φελλά. Η παράσταση παίζεται κάθε Δευτέρα και Τρίτη στο θέατρο « Χυτήριο» στις 21:15.

Αγγελική Δαφτσίδου

Τα «Δυο ποτά και μια φτηνή ατάκα» είναι ένα ανατρεπτικό μυθιστόρημα, μακριά από καθωσπρεπισμούς και γλωσσικούς καλλωπισμούς. Ο συγγραφέας δεν διστάζει να βγάλει τη γλώσσα στους αναγνώστες, να τους σκανδαλίσει, αδιαφορώντας ταυτόχρονα για τις αντιδράσεις τους. Η ζωή του Γιάννη, του ήρωα του βιβλίου, είναι μπερδεμένη, χαοτική και ο ίδιος απέχει από τον στερεότυπο κοινωνικό καθωσπρεπισμό που επιβάλλουν συνή-θως οι μικρές κοινωνίες. Είχα αποφοιτήσει από το πανεπιστήμιο εκείνο τον χειμώνα και είχα γυρίσει στο πατρικό μου. Δεν είχα καμιά διάθεση να συνεχίσω ν’ ασχολούμαι με τα οικονομικά. Η κατάσταση στο σπίτι με τους γονείς μου ήταν ανυπόφορη, σαν πεδίο μάχης. Καβγάδες μεταξύ μας, μεταξύ τους. Αυτό που μου άρεσε, ήταν να διαβάζω, περισσότερο προσωπικές ιστορίες. Η δική μου πραγματικότητα φαινόταν μονοδιάστατη, μια αδιάφορη ευθεία γραμμή. Ένας λεκές σε τσιμεντένιο δρόμο. Το μόνο που φαίνεται να τον κρατάει εκεί είναι η Βάσω και κάπου εκεί συνοψίζεται όλη του η ζωή. Ποτό, σεξ και η Βάσω. Μην περιμένετε να διαβάσετε για κάποιον ρομαντικό έρωτα ανάμεσα στους δυο τους που θα φωτίσει τον κόσμο τους και θα τους βγάλει από το τέλμα. Πίνουν, πηδιούνται, τσακώνονται και ξανά από την αρχή… Βγήκα από το μπάνιο με την πετσέτα και πήγα στο δωμάτιο. Ήταν όρθια στο κρεβάτι, γυμνή. Χόρευε αργά. Σκέφτηκα ότι το σώμα της είναι θαύμα. Κάθισα στο μικρό σκαμπό δίπλα στην πόρτα και την κοιτούσα. Πώς να την αφήσω, τι θα έκανα μακριά της, τι θα έκανε αυτή. Είναι παγιδευμένος στην επαρχία που τόσο μισεί, μέσα στην προβληματική οικογένειά του, παγιδευμένος στον άρρωστο εαυτό του. Η λύση είναι μονόδρομος. Πρέπει να φύγει από κει. Να ξεφύγει. Αυτό που δεν συνειδητοποιεί, όμως, είναι πως κουβαλά μαζί τους και τον προβληματικό εαυτό του και αναπόφευκτα παγιδεύεται στο ίδιο μοτίβο. Ήταν δύσκολή η ζωή μου στην Αθήνα. Ακόμη και με τη δουλειά, ακόμη και με το περιστασιακό μουνί. Δυσκολευόμουν να προσαρμοστώ. Θα τα καταφέρει; Έχει μείνει κάτι μέσα του για να τον τραβήξει, να τον σώσει; Θα είναι η αγάπη του για τη Βάσω αρκετή ή ο φόβος τους μήπως καταλήξει άστεγος, μονάχος του σε ένα παγκάκι;

Μαργαρίτα

δεν πιστεύω απόλυτα στο ανθρώπινο σύστημα δικαιοσύνης (κατά καιρούς όλοι μας έχουμε γίνει μάρτυρες λαθών και εσφαλμένων αποφάσεων), αλλά στη βαθύτερη έννοια του όρου ‘‘δικαιοσύνη’’

Χαντζιάρα

Χαρά Δελλή

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ Καλοτάξιδο το πόνημά σας κι ευχαριστώ για την ευκαιρία να σας μάθουμε καλύτερα. Όπως κάθε φορά, δε θα αναλωθώ σε τετριμμένες ερωτήσεις γενικού περιεχομένου κι ελπίζω να μην σας απογοητεύσω. Το θεωρητικό σας υπόβαθρο δικαιολογεί εν μέρει την ενασχόλησή σας με τη συγγραφή, αλλά πώς αποφασίσατε να κάνετε το τελικό βήμα έκθεσης; Τι ανακαλύψατε σαν αναγνώστης, διαβάζοντας το τυπωμένο βιβλίο σας; Είχατε φανταστεί μια τόσο θερμή υποδοχή από το αναγνωστικό κοινό; Ποια συστατικά προτείνετε για τέτοιου τύπου επιτυχίες; Μ.Χ.: Καλησπέρα κυρία Δελλή, εγώ σας ευχαριστώ για την ευκαιρία που μου δίνετε και για τη ζεστή σας φιλοξενία. Το κίνητρο που με οδήγησε στο τελικό βήμα έκθεσης ήταν διττό. Αφενός η αγάπη μου για τη λογοτεχνία και αφετέρου η επιθυμία να ασχοληθώ με ευαίσθητα κοινωνικά θέματα και προβληματισμούς, που σε προσωπικό βαθμό με απασχολούν αρκετά. Αυτό που ήθελα εξαρχής ήταν να φτιάξω ένα αστυνομικό μυθιστόρημα, το οποίο πέρα από την πλοκή του, την αγωνία του και την κινηματογραφική του δράση, να μπορέσει να αγγίξει την ψυχή του αναγνώστη και να προσεγγίσει τρισδιάστατα ευαίσθητες περιοχές

της ψυχοσύνθεσής του. Άλλωστε πιστεύω πως το πιο όμορφο σε ένα βιβλίο είναι οι σκέψεις που προκαλεί μετά την ανάγνωσή του. Κρατώντας στα χέρια μου το τυπωμένο βιβλίο μου και ξέροντας ότι είναι κομμάτι της ψυχής μου, αισθάνθηκα μεγάλη συγκίνηση. Όταν το διάβασα, το απόλαυσα ξαναζώντας το κάθε τι. Χαίρομαι πραγματικά πολύ για τη θερμή αποδοχή του από το αναγνωστικό κοινό και είμαι ευγνώμων. Δε νομίζω ότι υπάρχουν συστατικά επιτυχίας. Μακάρι η «Μάσκα της ψευδαίσθησης» να συνεχίσει το ταξίδι της στον κόσμο της λογοτεχνίας, να ευχαριστεί και να τέρπει τους αναγνώστες της. Πιστεύετε στη λύτρωση και στη δικαιοσύνη, όσον αφορά στα βιβλία και τους πρωταγωνιστές τους; Αρχίζει μια αργοπορημένη λήθη με κάθε απόδοση δικαιοσύνης; Υπάρχουν όρια και ξεχασμένα παραθυράκια στην εφαρμογή της; Μ.Χ.: Βέβαια πιστεύω. Η λύτρωση και η δικαιοσύνη είναι αυτοσκοπός και στους δικούς μου πρωταγωνιστές. Το σχόλιό σας για τη λήθη το θεωρώ πολύ εύστοχο. Είναι και αυτό ένα από τα χαρακτηριστικά του ανθρώπου. Γι’ αυτό δεν πιστεύω απόλυτα στο ανθρώπινο σύστημα δικαιοσύνης (κατά

καιρούς όλοι μας έχουμε γίνει μάρτυρες λαθών και εσφαλμένων αποφάσεων), αλλά στη βαθύτερη έννοια του όρου ‘‘δικαιοσύνη’’, όπως την εξέφρασαν ήδη από την αρχαιότητα ο Πλάτωνας και ο Αριστοτέλης, ορίζοντάς την κυρίως ως μια κατάσταση ενεργητική, που πρέπει να ξεκινά, αλλά και να καθορίζεται από την αρετή. Οπότε, ναι. Υπάρχουν και πρέπει να υπάρχουν όρια στην εφαρμογή της. Ο σκοπός δεν αγιάζει τα μέσα. “…το μόνο που καταφέρνουν ακόμα και οι πιο μίζερες και αθώες εξαρτήσεις είναι να σε καθιστούν ευάλωτο κι αδύναμο…” Συμφωνείτε; Τείνει να αποκτήσει κάποιους εθισμούς και εξαρτήσεις η κυρία Χαντζιάρα λογοτεχνικά και η “Μάργκυ” καθημερινά; Δηλώνετε πιστή ακόλουθος κάποιου λογοτεχνικού είδους ή κάποιων συγγραφέων και για ποιους λόγους; Μ.Χ.: Το παραπάνω ρητό της Έμιλυ Χατζηπέτρου, αν και κάπως απόλυτο, όπως βέβαια, απόλυτη είναι και η ζωή της συγκεκριμένης ηρωίδας, προσωπικά με βρίσκει σύμφωνη και με εκφράζει. Προσπαθώ πράγματι να κρατώ τον εαυτό μου μακριά από εθισμούς και εξαρτήσεις. Ωστόσο, κατά καιρούς μπορεί να περάσω φάσεις ‘‘λογοτεχνικών εθισμών’’, αν και διαβάζω σχεδόν όλα τα λογοτεχνικά είδη. Μπορεί για κάποια χρονικά διαστήματα να διαβάζω μόνο αστυνομική λογοτεχνία για παράδειγμα ή μόνο ιστορικά μυθιστορήματα, τα οποία μου αρέσουν εξίσου, όμως η μεγάλη μου αγάπη είναι η κλασσική λογοτεχνία. Εκεί πάντα επιστρέφω, ξανά και ξανά. Είναι αρκετοί οι αγαπημένοι μου συγγραφείς,

αλλά αν θα έπρεπε να ξεχωρίσω, θα έλεγα πως αγαπώ ιδιαίτερα τις αδερφές Μπροντέ. Δεν είναι μόνο ο τρόπος γραφής τους που απολαμβάνω. Είναι ο συνολικός τρόπος σκέψης τους που αντικατοπτρίζει το πόσο μπροστά βρίσκονταν από την εποχή τους τότε, το πόσο σύγχρονες μπορούν να γίνουν ακόμα και σήμερα. Επιλέξατε να θίξετε πολλά δύσκολα κι απόλυτα θέματα στο βιβλίο σας. Υπήρξατε διστακτική; Ενοχές, φανατισμός, βία, θάνατος, αλόγιστη χρήση τεχνολογίας είναι κάποια από αυτά. Κάνατε σχετική έρευνα εντός κι εκτός της χώρας; Ελέγχονται; Ξεπερνιέται ή ξεχνιέται ένα εσφαλμένο/εκφοβιστικό/βίαιο/σχιζοφρενές υπόβαθρο; Τελικά, το διαφορετικό, το ακραίο φαντάζει πάντα ελκυστικότερο; Μήπως οι άγνωστες απειλές που ίσως κρύβει είναι και η γοητεία του (αιρέσεις, ναρκωτικά…); Μ.Χ.: Δεν ήμουν καθόλου διστακτική, άλλωστε οι προβληματισμοί μου γι’ αυτά τα θέματα ήταν η αφορμή να αρχίσω να γράφω εξαρχής. Εννοείται πως για να ολοκληρωθεί η «Μάσκα της ψευδαίσθησης» έγινε εκτενής έρευνα εκτός χώρας, γιατί μου αρέσει ο ρεαλισμός στη λογοτεχνία και επιθυμώ ό, τι γράφω να είναι έγκυρο. Ένα αρκετά μεγάλο κομμάτι έρευνας αφορούσε κυρίως θέματα που άπτονται της συμπεριφορικής ψυχολογίας και της ψυχολογίας του εθισμού, προκειμένου να χτίσω με όσο το δυνατόν μεγαλύτερη ακρίβεια τον ψυχισμό και τις αντιδράσεις των ηρώων μου.

Σχετικά με το αν ξεπερνιέται ή ξεχνιέται ένα εσφαλμένο/εκφοβιστικό/βίαιο/σχιζοφρενές υπόβαθρο, νομίζω ότι η σωστή απάντηση είναι: εξαρτάται. Κάθε άνθρωπος και κάθε περίπτωση είναι διαφορετική. Αυτή τη στιγμή υπάρχει στην ψυχιατρική επιστήμη ενδελεχής έρευνα πάνω στο αντικείμενο και κάποιος ειδικός μπορεί να παρέχει σημαντική βοήθεια. Ωστόσο, όλες αυτές οι ψυχολογικές εκφάνσεις έχουν και ένα φιλοσοφικό υπόβαθρο, το οποίο προβληματίζει. Γι’ αυτό και ένα από τα μηνύματα που θέλει να περάσει το βιβλίο είναι πως η πρόληψη είναι η καλύτερη θεραπεία και καλό είναι όσο εξαρτάται από μας να προλαβαίνουμε τέτοιου είδους καταστάσεις. Συμφωνώ, πως το διαφορετικό και το ακραίο (όσον αφορά στις αιρέσεις και στα ναρκωτικά) μπορεί να φαντάζει

πράγματι ελκυστικότερο και οι άγνωστες απειλές τους να κρύβουν κάποια γοητεία, όμως ουσιαστικά είναι ψεύτικα και μόνο ξεγελούν. Τι είναι αυτό που θεωρείτε πως μπορεί να επηρεάσει προσωπικότητες; Διαταράσσονται οι ψυχισμοί; Πώς μπορεί να προστατευτεί κάποιος; Υπάρχουν μηχανισμοί άμυνας που αντικρούουν τέτοιες αντιδράσεις και πώς επιτυγχάνονται; Μ.Χ.: Καταρχήν προκειμένου να μιλήσουμε για το τι επηρεάζει μια προσωπικότητα, είναι σημαντικό να δούμε πρώτα τι είναι αυτό που τη διαμορφώνει. Η οικογένεια, το σχολείο, οι φίλοι, το ευρύτερο κοινωνικό περιβάλλον, αλλά και το τι βλέπει κανείς στην τηλεόραση, τι διαβάζει, τι παρακολουθεί να προβάλλεται στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, όλα αυτά είναι παρά-

γοντες που διαμορφώνουν. Οπότε από αυτό και μόνο καταλαβαίνουμε πόσο πολυπαραγοντικό είναι το ζήτημα. Έπειτα η κάθε προσωπικότητα ανάλογα με το πώς διαμορφώθηκε, είναι επιρρεπής σε διαφορετικά ερεθίσματα. Το ίδιο ερέθισμα μπορεί να οδηγήσει έναν άνθρωπο σε μια βαθιά ψυχική ή υπαρξιακή διαταραχή, ενώ έναν άλλο άνθρωπο το ακριβώς ίδιο ερέθισμα μπορεί να τον αφήσει εντελώς ανεπηρέαστο. Το θέμα είναι τεράστιο και πολυδιάστατο, αλλά σαν ευρύτερο σχόλιο μπορούμε να πούμε πως η γνώση του εσωτερικού μας κόσμου και η διαπίστωση των θεμάτων στα οποία είμαστε επιρρεπείς είναι το πρώτο και βασικότερο θέμα που μπορεί να μας προστατεύσει με όλες τις προεκτάσεις βέβαια, που αυτή η γνώση προϋποθέτει. Όσον αφορά στους μηχανισμούς άμυνας νομίζω πως ο ανθρώπινος ψυχισμός κρύβει εντυπωσιακές συνάψεις και μια προσωπικότητα που έχει χτίσει μέσα της ένα ισχυρό σύστημα αξιών και γνωρίζει και καλλιεργεί εφόρου ζωής μια ξεκάθαρη τοποθέτησή της ως προς τη ζωή και το είναι της, μπορεί παρά τα σκαμπανεβάσματα και με την ανάλογη εξωτερική υποστήριξη, όταν αυτό κριθεί αναγκαίο, να αποφύγει επικίνδυνους υφάλους ή ακόμα κι αν προσκρούσει, να μην οδηγηθεί σε μια τελειωτική καταστροφή. Διαστροφές και εκκλησία. Βρίσκετε περισσότερα κοινά ή έντονες διαφορές; Ποιοι χαρακτήρες ωθούνται στον εκφοβισμό, στην καταδυνάστευση, στη μιζέρια, στη “σχιζοφρένεια” και στις τιμωρίες απείθειας;

Γιατί δημιουργούνται οι Καρλ Στράικερ και Ρόμπιν Νάιτλυ; Μ.Χ.: Η εκκλησία παίρνει τον αληθινό άνθρωπο που βρίσκεται μέσα στην ψυχή μας και τον ανασταίνει, τον φωτίζει, τον ελευθερώνει. Κάτι που δεν είναι αγκαλιά, δεν είναι εκκλησία. Αν είναι ένα μαστίγιο, ένας νόμος, μια καταδίκη, μια απειλή, μια υπερβολή τύπων, αυτό σίγουρα δεν είναι εκκλησία και δεν μπορεί να έχει σχέση με την αλήθεια της. Είναι όμως, βασικό να ξεχωρίσουμε την πίστη από τη θρησκοληψία. Πρόκειται για δύο εντελώς διαφορετικές έννοιες. Η πίστη έχει μέσα της την αυθεντικότητα, ενώ η θρησκοληψία τη διαστροφή. Σε άρρωστες θρησκευτικά καταστάσεις (και δυστυχώς αυτές προβάλλονται περισσότερο) αναπτύσσονται διαστροφές, εμμονές, φανατισμός. Στις νοσηρές αυτές συνθήκες συνήθως αδύναμοι και επιρρεπείς χαρακτήρες χειραγωγούνται στον εκφοβισμό, στην καταδυνάστευση, στις ενοχές, στη μιζέρια. Όπως επίσης εκεί βρίσκουν καταφύγιο και προσωπικότητες προβληματικές που προσπαθούν να ικανοποιήσουν τις τάσεις τους για εξουσία, κυριαρχία, επιβολή και μερικές φορές προβάλλουν τους εαυτούς τους ως σωτήρες. Όλα αυτά όμως στην πραγματικότητα δεν έχουν απολύτως καμία σχέση με την εκκλησία. Προσωπικά πιστεύω πως η πίστη χαρίζει μια υγιή πνευματική ισορροπία στη ζωή του ανθρώπου, του προσφέρει μια αιώνια προοπτική και δημιουργεί εσωτερική πληρότητα. Οι Καρλ Στράικερ και οι Ρόμπιν Νάιτλυ αυτού του κόσμου δημιουργούνται ακριβώς στην προσπάθειά μας (και

στην εποχή μας είναι πολύ έντονο αυτό) να καλύψουμε ποικίλα εσωτερικά κενά.

δητοποιεί πως σ’ αυτήν την υπόθεση ό, τι αντιλαμβάνονται είναι μόνο η κορυφή του παγόβουνου.

Πόσο εύκολα διαχειριστήκατε το παιχνίδι θεωριών, ερευνών, λογικής κι επινοήσεων κατά τη συγγραφή; Δώσατε στοιχεία σας σε κάποιον ήρωα και αντίθετα, ζηλέψατε χαρακτηριστικά του; Τι να περιμένουμε για τη συνέχεια από σας; Μ.Χ.: Το να γράφεις ένα βιβλίο είναι από μόνο του ως διαδικασία κάτι μαγικό. Σε συνεπαίρνει, σε ενθουσιάζει, αλλά και σε εκπλήσσει το γεγονός πως στην πραγματικότητα δεν ρυθμίζεις εσύ απόλυτα την πορεία και την εξέλιξή του. Οπότε όλο αυτό το παιχνίδι θεωριών και επινοήσεων που προέκυψε στη «Μάσκα της ψευδαίσθησης» ήταν κάτι θαυμαστό που βγήκε εντελώς αυθόρμητα και αβίαστα. Στοιχεία της προσωπικότητάς μου, υπάρχουν νομίζω αρκετά και είναι διασκορπισμένα σε όλους τους ήρωες. Δεν ξέρω κατά πόσο μπορεί να μείνει κανείς αποστασιοποιημένος από αυτά που γράφει. Αν ζηλεύω κάποιο χαρακτηριστικό; Ζηλεύω την αυτοκυριαρχία της Έμιλυ Χατζηπέτρου και θα ήθελα να την είχα κι εγώ σ’ αυτόν τον βαθμό. Η συνέχεια βρίσκεται ήδη στα σκαριά και ετοιμάζεται. Μια ακόμα περιπέτεια των αδελφών Χατζηπέτρου έρχεται θίγοντας αυτή τη φορά ένα διαφορετικό κοινωνικό θέμα, το οποίο έχει προεκτάσεις στη ζωή όλων μας και η πλοκή μας καλεί να πάρουμε μια ξεκά-θαρη θέση απέναντί του. Τίποτα δεν είναι όπως φαίνεται και το πραγματικό πρόβλημα ξεκινά όταν η Έμιλυ συνειδη-

Κλείνοντας, πείτε μας πού μπορεί να σας βρει κανείς. Απολαμβάνετε πια μια διαφορετική επαφή με τους αναγνώστες; Περιλαμβάνεται ξεκούραση και καλοκαιρινή χαλάρωση μετά το μουντό και βροχερό Λονδίνο; Ευχαριστώ θερμά και εύχομαι όμορφες και δημιουργικές ανησυχίες πάντα. Μ.Χ.: Χαίρομαι πραγματικά πολύ την επικοινωνία μου με τους αναγνώστες και είναι σημαντικό για μένα να ακούω τη γνώμη και την κριτική τους. Μόνο έτσι θα καταφέρω να βελτιωθώ και να γίνω καλύτερη. Έχω φτιάξει την ιστοσελίδα mchantzi.wixsite.com/margarita chantziara απ’ όπου όποιος θέλει μπορεί να επικοινωνήσει μαζί μου, όπως επίσης μπορεί να με βρει στο facebook είτε στο προφίλ μου: ‘‘Μαργαρίτα Χαντζιάρα’’ είτε στη σελίδα του βιβλίου μου ‘‘Η μάσκα της ψευδαίσθησης της Μαργαρίτας Χαντζιάρα’’. Το καλοκαίρι είναι αρκετά ξεκούραστη περίοδος για μένα μιας και τα σχολεία είναι κλειστά και ταυτόχρονα μια πολύ καλή ευκαιρία για συγγραφή. Τον Αύγουστο παράλληλα με τις διακοπές μου έχω προγραμματίσει δύο παρουσιάσεις του βιβλίου μου στην Πάτμο στις 12 και στην Αστυπάλαια στις 19. Εγώ σας ευχαριστώ πολύ, κυρία Δελλή. Από τις ερωτήσεις που μου κάνατε αντιλήφθηκα πως δε διαβάσατε απλώς το βιβλίο μου, αλλά το μελετήσατε. Και γι’ αυτό σας είμαι ευγνώμων.

Αγγελίνα Παπαθανασίου

Η συγγραφέας Μαρία–Φωτεινή Χαλαστάνη συστήνεται στο αναγνωστικό κοινό με το πρώτο της παιδικό βιβλίο, που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Μ. Σιδέρη, με τίτλο «Μια πυγολαμπίδα κάτω από τα σκεπάσματα». Η εικονογράφηση του βιβλίου έγινε από τον Βελή Μπούρδο. Ανήκει στη σειρά Οι αγαπημένες μου ιστορίες και απευθύνεται σε ηλικίες 7+. Πρόκειται για μια έμμετρη ιστορία που αναφέρεται στην αλόγιστη χρήση κινητών, τάμπλετ και υπολογιστών από τα παιδιά. Ο έμμετρος λόγος που χρησιμοποιεί η συγγραφέας είναι ένα δύσκολο εγχείρημα. Θεωρώ όμως ότι το αποτέλεσμα δικαιώνει την επιλογή της. Δεν ένιωσα ούτε μια φορά ότι κάποια λέξη χρησιμοποιήθηκε άσκοπα. Το θέμα που επέλεξε να μιλήσει η συγγραφέας, επίκαιρο. Δίνει τροφή για σκέψη αλλά και συζήτηση. Ένα μεγάλο αν όχι τεράστιο- ποσοστό ευθύνης για την αλόγιστη χρήση των ηλεκτρονικών συσκευών από τα παιδιά μας, έχουμε εμείς οι γονείς. Εξαιτίας των συνθηκών του σύγχρονου τρόπου ζωής, χρησιμοποιούμε τις συγκεκριμένες συσκευές ως μέσο απασχόλησης των παιδιών μας. Η συγγραφέας βάζει το δικό της λιθαράκι, προτείνοντας εναλλακτικούς τρόπους απασχόλησης και ψυχαγωγίας των παιδιών μας. Τρόπους που όλοι μας ίσως έχουμε ξεχάσει. Επαφή με τη φύση, παιχνίδι και δραστηριότητες σε ανοιχτούς χώρους.

Αυτά κι άλλα πολλά σκέφτηκε η μαμά να πει μα πρώτη φορά δε θα΄ναι κι έχει λίγο κουραστεί. Πώς τον νου της να αποσπάσει απ’ τη φωτεινή οθόνη; Πώς να τη διασκεδάσει; Τούτη η σκέψη την αγχώνει. Διαβάζοντας το βιβλίο, εμείς οι γονείς θα γυρίσουμε πίσω στην παιδική μας ηλικία, τότε που δεν είχαμε έξυπνες εφαρμογές και ηλεκτρονικά παιχνίδια. Βρίσκαμε όμως ευφάνταστους τρόπους για να παίζουμε και να περνάμε όμορφα συντροφιά με τους φίλους μας. Ένα όμορφο βιβλίο που λέει πολλές αλήθειες σε εμάς τους γονείς, κάνοντάς μας να σκεφτούμε σοβαρά τον τρόπο ζωής που ακολουθούμε. Ίσως το συγκεκριμένο βιβλίο γίνει η αφορμή για κάποιες αλλαγές στην οικογενειακή μας ζωή, απολαμβάνοντας όμορφες και χαρούμενες στιγμές με τα παιδιά μας.

Παντελής Μαυρομμάτης

Ο Αλέξανδρος, ένας τριαντατριάχρονος δάσκαλος από τη Θεσσαλονίκη, ετοιμάζεται για τη νέα του τοποθέτηση στις Μακάριες Νήσους, ένα άγνωστο σύμπλεγμα νησιών κοντά στη Νάξο. Το δημοτικό βρίσκεται στο μεγαλύτερο από τα τρία νησιά, τη Μακάρια, με πληθυσμό εκατόν εβδομήντα κατοίκους. Μετά από ένα πολύωρο και κουραστικό ταξίδι φτάνει στο νησί, το οποίο όπως διαπιστώνει είναι ένα ξηρό τοπίο με ατέλειωτες φαλακρές επιφάνειες, γεμάτο με θάμνους και ξερά χόρτα. Ο Αντίνοος, μοναδικός λιμενικός του νησιού και με ιδιαίτερα αινιγματικό χαρακτήρα, τον οδηγεί με το πανάρχαιο φορτηγό του στη χώρα.

"Ναι, αλλά υποθέτω θα βρω εύκολα. Ως τουριστικό νησί θα έχει δωμάτια, έτσι δεν είναι;" Ο Αντίνοος τον κοίταξε μ' ένα ξαφνικά αυστηρό βλέμμα, σα να είχε πει κάτι πολύ κακό. "Δεν έχουμε καθόλου τουρισμό εδώ, δάσκαλε... Καλύτερα όμως. Δεν τους θέλουμε". Η Αμφιτρίνη, κόρη της Δήμητρας, ιδιοκτήτριας του μοναδικού καφενείου – ταβέρνας, τον οδηγεί στο νέο του σπίτι, λίγο έξω από τη χώρα, ένα πανέμορφο σπίτι με μια μαγευτική θέα του πελάγους από το μπαλκόνι.

Κατά την πρώτη του βόλτα στη χώρα, στον Αλέξανδρο προξενεί μεγάλη εντύπωση το γεγονός ότι όλοι οι κάτοικοι τον κοιτάζουν καχύποπτα, ενώ λίγο αργότερα, καθ’ όλη τη διάρκεια του γεύματός του στην ταβέρνα της Δήμητρας, ένας αστυνομικός που βρίσκεται απέναντί του δεν τον αφήνει καθόλου απ’ τα μάτια του. «Δεν αρχίσαμε καλά», σκέφτεται. Το βράδυ, φτάνοντας σπίτι του, κοιτάζει το χωριό από ψηλά και σκέφτεται ότι η ομορφιά του ίσως να μην είναι αντάξια κάποιων ανθρώπων του νησιού. Κάθεται στο μπαλκόνι να ξεκουραστεί και στο βάθος του πελάγους διακρίνει μια φωτεινή κουκκίδα που λαμπυρίζει αλλά αμέσως χάνεται. Το φως συνεχίζει να αναβοσβήνει και ο Αλέξανδρος υποθέτει ότι είναι φάρος. Τελικά σταματάει. Ίσως τελικά ήταν κάποιο πλοίο. Μπαίνει μέσα και ξαπλώνει, όπου σχεδόν αμέσως τον παίρνει ο ύπνος.

Έξω το κύμα δυνάμωσε κι άλλο. Στο βάθος το φως εμφανίστηκε πάλι, αυτή τη φορά σταθερά αναμμένο, κάνοντας ξεκάθαρο ότι δεν προερχόταν ούτε από πλοίο αλλά ούτε από φάρο. Την επομένη το πρωί, στη διαδρομή του προς το Δημαρχείο, διαπιστώνει ότι οι λοξές ματιές και οι καχύποπτες κουβέντες για τον ίδιο συνεχίζονται. Πληροφορείται από τον Ευριπίδη, τεχνικό του νησιού, ότι ο περσινός δάσκαλος διέμενε στο ίδιο σπίτι, ενώ από ένα σημείο και μετά άρχισε να συμπεριφέρεται παράξενα. Μάλιστα, έφυγε από το σπίτι και άρχισε να περιφέρεται στα βουνά.

«Να τρελάθηκε έτσι ξαφνικά;» αναρωτιέται ο Αλέξανδρος.

Έπρεπε αναγκαστικά να συμβιώσει με όλους αυτούς τους παράξενους ανθρώπους για μια ολόκληρη σεζόν, εγκλωβισμένος σ' ένα μικρό νησί. Κατά τη συνομιλία του με το Δήμαρχο, πληροφορείται ότι στο δεύτερο νησί, τη Λήθη, διαμένουν μονάχα λίγα ζευγάρια ηλικιωμένων, ενώ το τρίτο νησί, η Στυξ, είναι εντελώς ακατοίκητο. Καθ’ όλη τη διάρκεια της κουβέντας τους δε λείπουν από την πλευρά του Δημάρχου τα υπονοούμενα για τη συμπεριφορά του περσινού δασκάλου. Ο Αλέξανδρος επισκέπτεται το σχολείο και διαπιστώνει ότι στα χαρτιά δεν υπάρχει καμία αναφορά ούτε καν στο όνομα του παλαιού δασκάλου, παρά μόνο του περσινού. Ο παλαιός δάσκαλος ήταν ντόπιος και πέθανε κάτω από αδιευκρίνιστες συνθήκες, και το σημαντικότερο, δεν ενημερώθηκε ποτέ η Διεύθυνση Πρωτοβάθμιας.

"Εκκλησία υπάρχει στο νησί;" Ο Ευριπίδης συνέχισε τη δουλειά του λέγοντας πολύ σιγά: "Θα το συζητήσουμε άλλη στιγμή αυτό, Αλέξανδρε". Το βράδυ της παραμονής της πρώτης μέρας στο σχολείο, σταματάει στην πλατεία, στην ταβέρνα της Δήμητρας, για μια μπίρα. Τα σκόρπια φύλλα πάνω στα τραπέζια είναι η μοναδική του παρέα. Με το που κάθεται, κάποιες κουρτίνες από τα γύρω σπίτια αρχίζουν να μετακινούνται διακριτικά, ενώ σκιές

προσώπων φαίνονται πίσω τους μέχρι να χαθούν και πάλι στην ανωνυμία, μια σκηνή βγαλμένη από το «Η Σκιά πάνω από το Ίνσμουθ», του Lovecraft. Μόλις ο Αλέξανδρος τη ρωτήσει γιατί όλη αυτή η συμπεριφορά προς το πρόσωπό του, η Δήμητρα πετάει την απόδειξη πάνω στο τραπέζι και φεύγει. Ο Αλέξανδρος αδειάζει την υπόλοιπη μπίρα μονορούφι και σηκώνεται.

«Ποιος διάολος μ’ έστειλε εδώ;» Λίγο πριν φτάσει στο σπίτι του εμφανίζεται ξαφνικά μπροστά του μια σκιερή, γυναικεία μορφή με κουκούλα και μακρύ μανδύα, και με το κεφάλι σκυμμένο μπροστά. Η μορφή αρχίζει να αιωρείται με ορμή προς το μέρος του, μέχρι που τελικά χάνεται μέσα στο σκοτάδι. Τη νύχτα στον ύπνο του, οι εφιάλτες δείχνουν ολοζώντανοι. Στα όρια της τρέλας πλέον ο Αλέξανδρος, αρχίζει να παρακάμπτει την πλατεία στις καθημερινές μετακινήσεις του. Την πρώτη μέρα στο σχολείο διαπιστώνει ότι κάτι έλειπε. Ο καθιερωμένος αγιασμός. Τα παιδιά αρνούνται και την πρωινή προσευχή.

"Θα φύγετε κι εσείς, όπως ο προηγούμενος (δάσκαλος);" Είπε ένα από τα παιδιά, κόβοντάς του τη φόρα. Ο Αλέξανδρος ξεροκατάπιε... Κοιτάζει τη λίστα των δέκα μαθητών του και μένει έκπληκτος. Όλα τα ονόματα είναι αρχαιοελληνικά. Όπως και των υπολοίπων κατοίκων του νησιού. Ξεκινάει να τους μοιράζει τα βιβλία. Το βιβλίο των θρησκευτικών λείπει.

Ο Αλέξανδρος παγώνει.

Είμαι ανήμπορος πια να το ελέγξω. Δε μένω πλέον τα βράδια εδώ... Με διατάζει να φύγω... Φοβάμαι πλέον για τη ζωή μου... Μπορεί και να τρελαίνομαι. Ο τρόμος θα τον φτάσει στα όριά του την επομένη, μόλις συναντήσει έναν ασθενή που βγαίνει από το μοναδικό ιατρείο του νησιού. Ένα στρώμα από λέπια κάλυπτε το πρόσωπο του ασθενή, με τη μύτη του παραμορφωμένη και τα βλέφαρά του τραβηγμένα χαμηλά, αφήνοντας ακάλυπτους του βολβούς των ματιών του, θυμίζοντάς μας και εδώ τους αποκρουστικούς, ιχθυόμορφους κατοίκους του Ίνσμουθ. Ο Αλέξανδρος αρχίζει πλέον να τρελαίνεται..

Αν είσαι κάποιος από τη Μακάρια εσύ που το διαβάζεις, σου εύχομαι να βρεις αργό και βασανιστικό θάνατο, γιατί μόνο αυτό σας αξίζει. Αν είσαι κάποιος επισκέπτης, φύγε όσο είναι νωρίς. Τι συνέβη στον παλαιό δάσκαλο και αποσιωπήθηκαν τα πάντα γύρω από το μυστηριώδη θάνατό του; Ποιος είναι και τι σκοπούς έχει ο άντρας που παρακολουθεί κάθε κίνηση του Αλέξανδρου; Ποιος ήταν στην πραγματικότητα ο αποκρουστικός άντρας με τα λέπια; Είναι όντως ακατοίκητο το τρίτο νησί, η Στυξ; Πόση κακία και μίσος έκρυβε η μυστηριώδης μορφή με την κουκούλα; Και ποιο ήταν τελικά το επτασφράγιστο, σκοτεινό μυστικό των Μακαρίων; Όλα αυτά στην εξαιρετική περιπέτεια φαντασίας του Μάριου Δημητριάδη «Οι Μακά-

ριοι», μια νησιώτικη, ατμοσφαιρική ιστορία, με αρκετή δόση μυστηρίου και τρόμου. Προσωπικά, το βιβλίο Οι Μακάριοι με μετέφερε νοητικά στο Devil’ s Island, των Megadeth…

Την επόμενη στιγμή η γυναικεία μορφή όρμησε στην Αμφιτρίτη και με τα αποστεωμένα χέρια της άρχισε να ξεσκίζει τη σάρκα της μέσα σε ένα ντελίριο ουρλιαχτών... Δέρμα και σάρκα κόβονταν και τινάζονταν δεξιά και αριστερά... Η μορφή σταμάτησε και αρπάζοντας με το χέρι της κάτι από την κοιλιακή χώρα, το τράβηξε έξω, μέσα σ' έναν πανικό αίματος και εντοσθίων. Ένα όργανο από την κοιλιά της νεκρής κρεμόταν από το χέρι της. Αν έκρινε απ' όπου το ξήλωσε, πρέπει να είχε σχέση με τα αναπαραγωγικά της όργανα.