ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΟ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ ΘΕΜΑΤΟΦΥΛΑΚΕΣ ΛΟΓΩ ΤΕΧΝΩΝ - ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2019

ΘΕΜΑΤΟΦΥΛΑΚΕΣ Λ O ΓΩ ΤΕΧΝΩΝ ΤΕΥΧΟΣ 28 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2019

ΠΡΟΣΩΠΑ - ΒΙΒΛΙΑ - ΤΑΞΙΔΙΑ - ΔΡΑΣΕΙΣ

ΜΗΝΙΑΙΟ ΔΙΑΔΙΚΤΥΑΚΟ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑΣ ΚΑΙ ΤΕΧΝΩΝ Διανέμεται δωρεάν στο διαδίκτυο. Ιδιοκτησία του site thematofylakes.gr Οι απόψεις των συντακτών των δημοσιευμάτων δεν αποτελούν αναγκαία απόψεις των Θεματοφυλάκων Λόγω Τεχνών. thematofylakes.official@gmail.com

Συντακτική ομάδα Νεκταρία Πουλτσίδη Αγγελίνα Παπαθανασίου Ζωή Τσούρα Παναγιώτα Γκουτζουρέλα

Συνεργάτες τεύχους Χαρά Δελλή Μαργαρίτα Κατσίπη Βίκυ Ζηλιασκοπούλου Παρασκευή Εμμανουήλ Νάντια Κίσκα Νάγια Γ. Μητροπούλου Αγγελική Δαφτσίδου Δημήτρης Μπονόβας

Δήμητρα Κωλέτη Παντελής Μαυρομμάτης Στέλλα Στραύκου Ελισάβετ Κόλλια Χρυσούλα Ζαφειράκη Αναστάσιος Τριανταφύλλου Ασημίνα Στασινοπούλου Αντωνία Καππέ Ηλίας Τσιάρας

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΕΙΣ

Κωνσταντίνα Μόσχου Σταυρούλα Νοβακίδου Γεωργία Καλαμαρά & Γιώργος Δάμτσιος (ΒΡΟΧΟΣ) Κατερίνα Θεοδώρου & Μάριος Δημητριάδης (ΒΡΟΧΟΣ) Αγνή Σιούλα & Δημήτρης Δελαρούδης (ΒΡΟΧΟΣ) Μαρία Ροδοπούλου & Γιώργος Γιώτσας (ΒΡΟΧΟΣ) Φράνση Παπουτσάκη & Γιώργος Γιαλούρης (ΒΡΟΧΟΣ) Βασίλης Καραναστάσης Μάριος Δημητριάδης Γεωργία Μπακλή Τάσος Κοντογεώργος Μαρία–Φωτεινή Χαλαστάνη Λίτσα Καποπούλου Στάλω Φωτιάδου Μαριάνθη Πλειώνη

72 90 112 154 176

Οιδίπους Τύραννος Δαρβίνος - Το μυστήριο της φύσης Περιήγηση στην Αρχαία Αγορά των Αθηνών Ο Andrea Bocelli στο Ηρώδειο ΦantastiCon 2019

ΑΦΙΕΡΩΜΑ

12 24 38 42 46 50 54 66 92 116 126 132 148 158 168

ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΕΙΣ EVENTS

ΠΕΡΙΕΧΟ

76 Φωτεινή Κοντοπούλου 98 Μίλτος Σαχτούρης - Η υπαρξιακή αγωνία στην ποίησή του

ΠΑΙΔΙΚΗ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ

ΑΡΘΡΑ

30 Κορνουάλη 78 Νησιά χωρίς αυτοκίνητα 102 Φάροι της Ελλάδας 140 Σαμοθράκη

58 Πώς γράφτηκε το Μπλε II

174 Βιβλιοπωλείο Bart’s Books

62 Tα φανταστικά μου ταξίδια - Βασίλης Κουτσιαρής 138 Πώς να μη σας ερωτευτεί ο κολλητός σας - Άντρη Αντωνίου

20 22 64 74 82 86

ΒΙΒΛΙΑ

ΣΥΓΓΡΑΦΗΣ ΕΡΓΑ

Travel with a book

ΟΜΕΝΑ

108 114 122 124 130 136 146 152 156 164

Εγώ και η βαλίτσα μου - Συμεών Σολταρίδης Το χρυσό κλουβί - Camilla Läckberg O Εκτελεστής - Chris Carter Κλεμμένες λιακάδες - Μαρία Παναγοπούλου Στην τελευταία στροφή - Έλενα Αντωνίου Inari - Ο δράκος με τις επτά καρδιές - Λίλα ΚίσσαΦραγκομίχαλου Ο Ψιθυριστής - Alex North Το γιασεμί - Σταυρούλα Νοβακίδου Ξέχασέ με - Clare Mackintosh Απ' της ζωής το πέρασμα - Βασίλειος Απόστολος Σφέτσας Ένοχα Μυστικά - Κωνσταντίνος Σπανός Σπασμένο Ακορντεόν - Μαρία Γεωργίου Ο Κύριος - E. L. James Η σιωπηλή ασθενής - Alex Michaelides Ο κλέφτης των τατουάζ - Alison Belsham Κοάλεμος-Κινούμενη Άμμος - Στέλιος Ανατολίτης

ή φ ο ρ τ επισ στο ο ί ε λ ο χ σ

48ο Φεστιβάλ Βιβλίου στο Ζάππειο 30 Αυγούστου - 15 Σεπτεμβρίου 2019 Ώρες λειτουργίας Δευτέρα-Πέμπτη: 18:00-22:30 Παρασκευή & Σάββατο: 18:00-23:00 Κυριακή: 10:30-15:00 & 18:00-22:30

Διοργάνωση: Σύνδεσμος Εκδοτών Βιβλίου (Σ.ΕΚ.Β.), Επιτροπή Ολυμπίων και Κληροδοτημάτων - Ζάππειο Μέγαρο Σε συνεργασία με: ΕΡΤ, Εθνικό Θέατρο, Κρατικό Θέατρο Βορείου Ελλάδος, Θέατρο Τέχνης «Καρόλου Κουν», Αθηναϊκό Καλλιτεχνικό Δίκτυο, Αναλόγιο Φεστιβάλ. Υπό την αιγίδα του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού, του Δήμου Αθηναίων και του Ελληνικού Ιδρύματος Πολιτισμού. Με την υποστήριξη της Διεύθυνσης Γραμμάτων της Γενικής Διεύθυνσης Σύγχρονου Πολιτισμού του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού.

Το Φεστιβάλ Βιβλίου είναι ένας θεσμός που για πολλές δεκαετίες εμπλουτίζει και αναβαθμίζει την πολιτιστική ζωή της πόλης μας. Το 48ο Φεστιβάλ Βιβλίου διοργανώνει ο Σύνδεσμος Εκδοτών Βιβλίου (Σ.ΕΚ.Β.) και η επιτροπή Ολυμπίων και Κληροδοτημάτων - Ζάππειο Μέγαρο, σε συνεργασία με την ΕΡΤ, το Εθνικό Θέατρο, το Κρατικό Θέατρο Βορείου Ελλάδος, το Θέατρο Τέχνης «Καρόλου Κουν», το Αθηναϊκό Καλλιτεχνικό Δίκτυο και το Αναλόγιο Φεστιβάλ. Πραγματοποιείται υπό την αιγίδα του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού, του Δήμου Αθηναίων και του Ελληνικού Ιδρύματος Πολιτισμού και την υποστήριξη της Διεύθυνσης Γραμμάτων της Γενικής Διεύθυνσης Σύγχρονου Πολιτισμού του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού. Το κεντρικό αφιέρωμα του 48ου Φεστιβάλ Βιβλίου 2019 είναι «Η λογοτεχνία επί σκηνής», επικεντρωμένο στην άρρηκτη σχέση της λογοτεχνίας με το θέατρο, τον κινηματογράφο και τη μουσική και πώς αυτή διαμορφώνεται ανά τους αιώνες. Στο πλαίσιο του αφιερώματος, και σε συνεργασία με το Εθνικό Θέατρο, το Κρατικό Θέατρο Βορείου Ελλάδος και το Θέατρο Τέχνης, θα υπάρχουν διαδραστικές συζητήσεις, ομιλίες, στρογγυλά τραπέζια και θεατρικά δρώμενα, ώστε οι επισκέπτες να κατανοήσουν τους λόγους της τεράστιας απήχησης των λογοτεχνικών έργων στους καλλιτεχνικούς κύκλους των θεατρικών, κινηματογραφικών και μουσικών σκηνών.

Επίσης, σε συνεργασία με το Αθηναϊκό Καλλιτεχνικό Δίκτυο, το Αναλόγιο Φεστιβάλ και πλειάδα σημαντικών καλλιτεχνών, θα πραγματοποιηθεί μια εκτενής σειρά παράλληλων εκδηλώσεων (συναυλίες, προβολές αρχειακού υλικού κλπ.) που θα διανθίσουν το Φεστιβάλ και θα προσδώσουν σε αυτό, αλλά και στο κέντρο της Αθήνας, μία εορταστική, πολιτιστική νότα. Την αφίσα και το εξώφυλλο του καταλόγου του 48ου Φεστιβάλ Βιβλίου 2019 κοσμεί έργο της σημαντικής Ελληνίδας ζωγράφου, Μαρίας Φιλοπούλου. Είμαστε βέβαιοι ότι το 48ο Φεστιβάλ Βιβλίου θα επιτύχει για ακόμη μία χρονιά να επιτελέσει τον πνευματικό, κοινωνικό και πολιτιστικό του στόχο, με τη συμπαράσταση όλων όσοι μοχθούν για την παραγωγή και την προβολή του βιβλίου, αλλά κυρίως με την υποστήριξη των φίλων αναγνωστών. Σας περιμένουμε όλους στο 48ο Φεστιβάλ Βιβλίου στο Ζάππειο, στη μεγάλη Γιορτή του Βιβλίου καθημερινά από τις 30 Αυγούστου έως και τις 15 Σεπτεμβρίου 2019. Τα επίσημα εγκαίνια θα πραγματοποιηθούν τη Δευτέρα 2 Σεπτεμβρίου 2019, ώρα 20:00.Γιατί και φέτος η καρδιά του Πολιτισμού χτυπάει στο Ζάππειο! Περισσότερες πληροφορίες: Σύνδεσμος Εκδοτών Βιβλίου (Σ.ΕΚ.Β.) Τηλ: 210 3303942, 210 3302523 URL: www.sekb.gr Αναζητήστε τη σελίδα μας στο facebook ως: Σ.ΕΚ.Β - Σύνδεσμος Εκδοτών Βιβλίου.

Κωνσταντίνα Μόσχου

Χαρά Δελλή

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ Το επόμενο σχέδιο του σύμπαντος για μένα ήταν να πάρω συνέντευξη από την πάντα χαμογελαστή Κωνσταντίνα Μόσχου, μετά την ανάγνωση του βιβλίου της Σταχτόνερο που κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις Bell. Ιδού, λοιπόν…

Γραφιστική, σχέδιο, έντυπος τύπος, διαφήμιση, σύνταξη, επιμέλεια, συγγραφή, πολιτιστικές ενασχολήσεις. Πόσο ικανοποιημένη είστε από το θεωρητικό σας -και όχι μόνο- υπόβαθρο; Πώς να σας φανταστούμε σε περίοδο έμπνευσης και καταγραφής σκέψεων; Με τι παθιάζεστε; Πείτε μας κάποια και κάποιον συγγραφέα που διαβάσατε τελευταία και σας έκανε ιδιαίτερη εντύπωση. Κ.Μ. Το κακό είναι ότι διασπάσαι όταν έχεις να ασχοληθείς με πολλά και διαφορετικά αντικείμενα γνώσης και εργασίας, οπότε υπάρχει ο κίνδυνος να χάσεις την εξειδίκευση. Το καλό είναι ότι κάθε φορά εστιάζω σε αυτό που κάνω, οπότε αυτό βοηθά τις περισσότερες φορές να είμαι αποτελεσματική.

Ικανοποιημένη δεν θα μπορούσα να είμαι ποτέ, πάντα θα ψάχνω και θα ψάχνομαι -ένας ακόμα λόγος να μη θέλω να ξαναδιαβάσω τα βιβλία μου ούτε μου αρέσει να τα συζητώ, γιατί μπορεί τότε να ανακαλύψω πόσο καλύτερα θα μπορούσα να τα είχα συνθέσει. Θα με δείτε να γράφω συνήθως το καλοκαίρι, όταν θα έχω συμπληρώσει όλα τα κενά από μια ιδέα που στριφογυρνά για μήνες στο κεφάλι μου. Μόνη φυσικά. Κανείς στο δωμάτιο. Εγώ και οι ήρωες. Μετά το μεσημέρι, το σπίτι γεμίζει με κόσμο, οπότε διώχνω τους ήρωες, τους κλειδώνω στο δωμάτιο και τους ζητώ να κάνουν σιωπή. Τρελό θα μου πείτε, αλλά την εποχή της δημιουργίας είναι κι εκείνοι μέρος της ζωής μου, σκέφτομαι πώς θα καταλήξει η ιστορία τους ακόμα και στις ώρες της ραστώνης. Αυτό λοιπόν είναι και το μεγαλύτερο πάθος μου, συμβαίνει την ώρα της δημιουργίας και δεν συγκρίνεται με τίποτε άλλο, είναι σαν ένα είδος μέθης, σαν να σε κερνά η Μούσα το πιο γλυκό κρασί. Συγγραφείς ή βιβλία που μου έκαναν εντύπωση, θα πω τα δύο πιο πρόσφατα: Όλα για καλό του Γιάννη Μακριδάκη και Η ξηρασία της Jane Harper. Για τον λόγο ότι τοποθετούνται στην επαρχία (το ένα στην Ελλά-

δα, το άλλο στην Αυστραλία) και μια και ήθελα να δω τη διαφορά της ιδιοσυγκρασίας και της ατμόσφαιρας (το ένα κοινωνικό, το άλλο αστυνομικό). Μυθιστορήματα, διηγήματα, θεατρικά, ποίηση. Να υποθέσω πως σας αρέσουν οι πειραματισμοί μέχρι να κατασταλάξετε σε κάποιο είδος ή απλά δεν αντέχετε τη μονοτονία; Τα Καλά Παιδιά Κοιμούνται Νωρίς ή δεν ισχύει στην περίπτωση των συγγραφέων; Κ.Μ. Πολύ φοβάμαι πως δεν θα κατασταλάξω σε κάποιο είδος, λατρεύω τους πειραματισμούς. Συνήθως οι μπάσταρδες μίξεις είναι και οι καλύτερες, δημιουργούν την έκπληξη στον συγγραφέα ώστε να την μεταφέρει και στον αναγνώστη. Τα Καλά Παιδιά Κοιμούνται Νωρίς είναι ένα καλό παράδειγμα, αφού δεν μπορεί να καταλήξει κανείς εάν είναι crime ή όχι, αν είναι λαογραφικό ή θρίλερ ή τραγωδία ή απλώς πεισιθανάτιο. Οι συγγραφείς δεν κοιμούνται νωρίς, όχι γιατί δεν είναι καλά παιδιά, αλλά γιατί οι σκέψεις είναι τέκνα της νύχτας. Φέτος, επιμένετε αστυνομικά και προτείνετε Σταχτόνερο. Με τι συναισθήματα σας βρίσκουμε λίγους μήνες μετά την έκδοσή του, δεδομένης και της θερμής αποδοχής από το αναγνωστικό κοινό; Έχετε γίνει μάρτυρας περίεργων καταστάσεων και συμπεριφορών σε κλειστές κοινωνίες; Πόσο εύκολα κύλησε η αιχμαλώτιση της ιδέας ως το τελικό βιβλίο στα χέρια σας; Κ.Μ. Τα συναισθήματά μου είναι αν΄ α΄

μεικτα, γιατί είχα τις αμφιβολίες μου αν θα άρεσε ένα τέτοιο θέμα, περίμενα πως όλο και περισσότερος κόσμος θα είχε ξεχάσει τις καταβολές του από την επαρχία. Όμως φαίνεται ότι η ουσία του μύθου αγκαλιάζει και εκείνους που έζησαν ή άκουσαν κάτι παρόμοιο, ακόμα και στη γειτονιά τους, γιατί η βία σωματική και ψυχική- είναι η ίδια παντού. Επιμένω αστυνομικά όχι λόγω εμπορικότητας, αλλά για να αποδείξω και στον πιο απαιτητικό αναγνώστη πως η αστυνομική αφήγηση δεν είναι μόνο πλοκή, πλοκή, δράση, δράση, ανατροπή και ο αναγνώστης με το στόμα ανοιχτό. Σκοπός μου δεν είναι ο εντυπωσιασμός, αλλά η πρόκληση συναισθημάτων και σκέψεων που γεννιούνται μέσα σε ένα κλειστοφοβικό περιβάλλον στην ανοιχτή φύση. Αρκετά δύσκολο εγχείρημα για μένα, γιατί είμαι παιδί της πόλης. Έχω ακούσει όμως ιστορίες, και αυτή η συγκεκριμένη που αφηγούμαι έχει τη βάση της σε πραγματικό γεγονός. Κλειστές κοινωνίες θα βρούμε παντού, από το περιβάλλον της πολυκατοικίας μας, μέχρι το γυναικείο κους-κους έξω από το προαύλιο ενός σχολείου, ή τα πηγαδάκια ανάμεσα σε συμμαθητές ή συναδέλφους. Αυτό είναι το μπούλινγκ που περιθωριοποιεί κάποιους. Στην περίπτωση του Σταχτόνερο, όλοι γνωρίζουν και κανείς δεν θέλει να βρει τον μπελά του, γι’ αυτό τα στόματα μένουν κλειστά. Για να γράψω αυτό το βιβλίο, δεν δυσκολεύτηκα καθόλου, γιατί δεν χρειάστηκε μεγάλη έρευνα. Αυτή είναι μεγάλη ανακούφιση για τον συγγραφέα, αυτομάτως σε ελευθερώνει και μπορείς να

αφεθείς να σε πάνε οι ίδιοι οι ήρωες.Πώς βιώνετε και αισθάνεστε για τις παρακάτω έννοιες; Σιωπηλές συμφωνίες, μίσος, ενοχή, συμφέροντα, κρυψίνοια; Απολαμβάνετε χαρακτηριστικά της Ξένιας ή της Ντόνας και ποια είναι αυτά; Κ.Μ. Όλα αυτά τα παραπάνω δημιουργούν ένα τοξικό περιβάλλον και σίγουρα μπορούν να σε μετατρέψουν σε κάτι χειρότερο από αυτό που είσαι ή έχεις μεγαλώσει για να είσαι. Η άσχημη κουβέντα μπορεί να ρίξει τον σπόρο της και να γεννήσει τέρατα. Αντίστροφα, μεγάλη δύναμη έχει και η καλή κουβέντα, εξαρτάται λοιπόν σε ποιο περιβάλλον θα βρεθείς. Προσπαθώ να μη βιώνω τέτοιες καταστάσεις, αποφεύγω λοιπόν τον συγχρωτισμό με δύστροπους, σκληρούς, φιλόδοξους και επιθετικούς ανθρώπους, τους ανθρώπους-ακρίδες, όπως τους έχω ονομάσει. Στα χαρακτηριστικά των ηρωίδων μου, έδωσα κάτι από εμένα. Στη Ξένια την επιμονή και στην Ντόνα την παρορμητική διάθεση. Βάση λογικής, νιώθω ότι θα χρωματίζατε το πόνημά σας με κάποια απόχρωση κοντά στο χρώμα στης στάχτης. Και φαντάζομαι πως θα το “ντύνατε” με το τραγούδι του Jacques Brel, Ne me quitte pas. Οπότε, αν είχε ένα άρωμα, ποιο θα ήταν; Ποια γεύση; Τελικά, είναι προτιμότερο να φεύγεις στα δύσκολα ή να αγωνίζεσαι; Κι αν ο αγώνας είναι ανέλπιστος, τον εγκαταλείπεις σε αναζήτηση κάτι καλύτερου; Κ.Μ. Το χρώμα και το τραγούδι είναι όντως αυτά που ανέφερες. Στο άρωμα δεν νομίζω ότι ταιριάζει κάτι συνθετι-

κό, κάτι του εμπορίου. Θα πρέπει να είναι η μυρωδιά του βρεγμένου χώματος, και η γεύση είναι της πίκρας και της σκληρότητας, ίσως κάτι ανάμεσα σε πικραμύγδαλο και άγρια ρίγανη. Και όλα αυτά γιατί είναι προτιμότερο να αγωνίζεσαι, αυτός είναι ο δύσκολος δρόμος, αλλά και ο μοναδικός που θα σε κάνει να νιώσεις πως δεν τα παράτησες. Είναι βέβαιο πως αν πράξεις διαφορετικά, το συναίσθημα του loser θα σε ακολουθεί σε όλη σου τη ζωή. Από την άλλη, δεν ωφελεί να σκαρφαλώνεις το βουνό, όταν σου λείπουν τα πόδια. Αυτό δεν σημαίνει πως θα πάψεις να ελπίζεις και θα αρχίσεις να ψάχνεις για μικρότερο λόφο. Μπορεί να βρεις άλλα μέσα που θα σε βοηθήσουν να τα καταφέρεις. Θεωρείτε πως κάθε άνθρωπος που γράφει είναι πιο ελεύθερος ως προς το πώς θα χειριστεί μια αλήθεια και τις συνέπειές της; Σαν να ζείτε μια δεύτερη, παράλληλη ζωή; Συμπάσχετε με τα συναισθήματα των ηρώων σας κατά τη συγγραφή; Επιλέγετε από πριν το δρόμο της ιστορίας και το τέλος της ή σας αποκαλύπτονται σταδιακά; Διαλέγετε ένα παραθυράκι αισιοδοξίας σε κάθε σκιά και πίκρα για τους Νεόφυτους και τις Άννες της κοινωνίας μας; Κ.Μ. Όλοι είμαστε γεννημένοι ελεύθεροι, αλλά κανείς δεν είναι τελικά. Η ζωή μας είναι γεμάτη με συγκεκριμένα όρια. Εάν ξεφύγεις και πατήσεις πάνω στη νοητή γραμμή του συνανθρώπου σου, τότε χάνει εκείνος τη δική του ελευθερία. Ο συγγραφέας έχει την πολυτέλεια να βιώσει όλα αυτά έστω

και ψεύτικα μέσα από τη μυθοπλασία, και μέσα από αυτή την παράλληλη ζωή να σκεφτεί και να κατανοήσει καλύτερα τις πράξεις των ηρώων του, να τους δικαιολογήσει ή να τους αφήσει στην κρίση του αναγνώστη. Είναι ωραίο να αφήνεσαι να σε πάνε οι ήρωες, είναι σαν να ζωγραφίζεις σε καμβά, δεν είναι δυνατόν να έχεις σχεδιάσει τα πάντα. Οι βασικές γραμμές μπορεί να υπάρχουν, αλλά το χρώμα δημιουργείται εκείνη τη στιγμή. Είναι φυσικό να συμπάσχεις με τους ήρωες, αλλιώς αυτοί δεν θα έχουν βάθος. Η αλήθεια είναι ότι τελειώνοντας το βιβλίο, είναι σαν να αποχαιρετάς αγαπημένους σου ανθρώπους, ακόμα και τους κακούς χαρακτήρες, που ομολογουμένως έχουν την πιο δυνατή αλληλεπίδραση στην ιστορία και γεννούν μεγαλύτερα συναισθήματα. Προσωπικά, γνωρίζω το τέλος, από την πρώτη στιγμή που θα ξεκινήσω ένα βιβλίο. Μπορεί να μη γνωρίζω από την αρχή όλη τη διαδρομή και τις στάσεις, αλλά ξέρω την κατάληξη. Υπάρχει ένα παραθυράκι αισιοδοξίας, για όλους όσοι έζησαν δυσάρεστες καταστάσεις, και αυτό θέλω να δίνω πάντα στο τέλος ενός βιβλίου. Δεν μπορεί να λήγουν όλα άδοξα για τις Άννες και τους Νεόφυτους της κοινωνίας μας, γιατί κάθε άνθρωπος διαθέτει δύναμη που δεν την γνωρίζει. Ένας άχρωμος, άοσμος ανθρωπάκος, μπορεί να γίνει ξαφνικά ήρωας, αρκεί να βρεθεί την κατάλληλη στιγμή, στον κατάλληλο τόπο, όταν ξυπνήσουν κάτω από ένα τυχαίο γεγονός οι θαυμαστές δυνάμεις του. Στην περίπτωση του Σταχτόνερο, είναι βέβαιο ότι τα παιδιά αυτά έχουν

στήριγμα την αγάπη, και γι’ αυτό θα επιβιώσουν. Αλίμονο σε κείνους που δεν την έχουν. Ο λογοτεχνικός χώρος αρμόζει σε θηρία; Γίνεστε λύκος στα σπλάχνα του; Έχετε κάτι που να λειτουργεί σαν τρίτωνας για σας; Ποια είναι η δρακολίμνη σας; Λαζάρου, Γιαδικιάρογλου, Παπασταύρου. Μιλήστε μας με μια λέξη για κάθε μια φίλη σας εντός χώρου. Τι αποζητάτε στη φιλία; Κ.Μ. Ο λογοτεχνικός χώρος είναι από τους πιο σκληρούς, όπως και ο κάθε χώρος που γεννά τέχνη. Μια μεγάλη μερίδα των ανθρώπων του πνεύματος είναι μακράν οι χειρότεροι από αυτό που θα περίμεναν οι αναγνώστες, τυφλωμένοι από φιλοδοξία και για αυτοπροβολή. Η δική μου προστασία από όλα αυτά, είναι το γέλιο. Γελάω πολύ, κρατώντας στις χούφτες μου ένα μικρό τριτωνάκι, γιατί κανείς δεν είναι τόσο φοβερός όσο φαίνεται. Ακόμα και οι απάτητες δρακόλιμνες είναι αβαθείς λίμνες. Αρκεί να καταφέρεις να φτάσεις στο έρημο τοπίο τους, για να νιώσεις πως το μυστήριο λύθηκε, έφτασες ως εκεί, ας ψάξεις τώρα για κάτι άλλο. Ο Άρθουρ Κόναν Ντόυλ είχε πει πως όσο πιο παράξενο είναι ένα πράγμα, τόσο λιγότερο μυστηριώδες αποδεικνύεται. Μυστήριο δεν είναι και η αγάπη; Μυστήριο δεν είναι και η φιλία; Γιατί τα αισθάνεσαι, γιατί ψάχνεις το όμοιό σου; Είμαι πολύ τυχερή που έχω δυο πραγματικές φίλες από τον λογοτεχνικό χώρο, μάλιστα αστειευόμαστε τακτικά στα μέσα δικτύωσης με τα ψευδώνυμα

Λαζάρου, Γιαδικιάρογλου, Παπασταύρου. Εδώ δεν είναι μια οποιαδήποτε δρακόλιμνη ή μια κανονική λίμνη πεδιάδας, αλλά είναι μια θάλασσα που χωρά τα πάντα. Η Γιαδικιάρογλου (Σίσσυ Θεοφανοπούλου) και η Παπασταύρου (Γεωργία Παπαλυμπέρη), είναι εκείνες που θα μου πουν την αλήθεια, θα είναι δίπλα μου όποτε τις χρειαστώ. Κάτι σαν τις παλιές συμμαθήτριες που δεν ξεχνούν, ακόμα και αν γεράσουν. Αυτό ακριβώς δεν είναι η φιλία; Ένα έγκλημα, ένα καλά κρυμμένο μυστικό και ένας έρωτας από τα παλιά, συνθέτουν το ιδανικό σενάριο καλοκαιριού για τους αναγνώστες μας. Πού θα βρει την Κωνσταντίνα Μόσχου το καλοκαίρι; Μια ευχή για το κλείσιμο της συνομιλίας μας; Κ.Μ. Το καλοκαίρι θα με βρει να γράφω, όπως πάντα, με μια μικρή διακοπή δέκα ημερών σε κάποια παραλία. Αν συναντηθούμε και διαβάζετε το Σταχτόνερο, ελπίζω να φοράτε αντηλιακό υψηλής προστασίας. Γίνεται να έχετε μπει στο καράβι χωρίς τα απαραίτητα; Μπορεί να ξεχαστείτε κάτω από τον ήλιο. Και μια ευχή προς όλους: Να κάνετε τα πάντα, για να φτάσετε στην αλήθεια. Είναι το μόνο που μας έχει απομείνει, και για να φτάσουμε εκεί χρειάζεται σκέψη. Δεν είναι και τόσο καλοκαιρινή η ευχή, γι’ αυτό θα την διανθίσω: Να πάτε παντού, να χαίρεστε την αλήθεια !Σας ευχαριστούμε για τα όμορφα ταξίδια γραφής που μοιράζεστε μαζί μας και ευχόμαστε μια δημιουργική συνέχεια.

Do stuff ! Make mistakes Live your life ► © Stephan Elopes Photographize

Αγγελική Δαφτσίδου

Στο πρώτο μέρος αναφέρομαι στην Αστική Σχολή Μεγάλου Ρεύματος, Κωνσταντινούπολης, στον σύλλογο, στην κοινωνική δράση και στα εν γένει δρώμενα του «χωριού» για να παρουσιάσω μια άλλη μορφή ρωμαϊκής παρουσίας υπό το Φανάρι, που ήταν για εμάς ο προστάτης, ο μπροστάρης, ο καθοδηγητής. Στο δεύτερο μέρος ξεκινώ από την επαγγελματική μου δραστηριότητα, την ίδρυση του συλλόγου Ιμβρίων, Κωνσταντινουπολιτών, Τενεδίων και Ανατολικοθρακών και τη διαγραφή μου από τον σύλλογο. Συνεχίζοντας σημειώνω την εκλογή μου ως λέκτορα αλλά και την καθαίρεσή μου εν μια νυκτί γιατί δεν γνώριζα να «κάνω αέρα», την Ένορκη Διοικητική Εξέταση (ΕΔΕ) σε βάρος μου, την πολιτική μου δίωξη, τη συνεργασία μου με την εφημερίδα Ελευθεροτυπία και τις εκτός Ελλάδος αποστολές μου. (Απόσπασμα από το εισαγωγικό σημείωμα του συγγραφέα)

Μια βαλίτσα δεν είναι και η ιστορία του κάθε ανθρώπου; Τα μέρη που έζησε, τα παιδικά του χρόνια, οι άνθρωποι που συνάντησε στην πορεία του; Πόση από τη ζωή μας μπορεί να χωρέσει μια βαλίτσα; Και τι πολύτιμος θησαυρός θα ήταν το περιεχόμενό της στο τέλος; Ένα τέτοιο ταξίδι είναι και αυτό το βιβλίο, ενός ανθρώπου που χώρεσε στη βαλίτσα του βιώματα, εμπειρίες και αναμνήσεις μια ολάκερης ζωής. Αποτραβηγμένος ο συγγραφέας από τον ίδιο του τον εαυτό μας αφηγείται γεγονότα που τον σημάδεψαν και που ο ίδιος θεώρησε πως έπρεπε να καταγραφούν και να διαβαστούν. Ένα ταξίδι στη μνήμη, στον εσώτερο εαυτό, σε αγαπημένους ανθρώπους και τόπους… Απολαύστε το!

Παναγιώτα Γκουτζουρέλα

Ματίλντα. Φιελμπάκα. Τότε. Ο βίαιος πατέρας κακοποιεί ψυχολογικά και σωματικά τη μητέρα και τα παιδιά. Η κοινωνία σιωπά για το δράμα που εκτυλίσσεται μπρος στα μάτια τους. Όταν ο αδελφός της έφηβης Ματίλντα αυτοκτονεί, η κατάσταση χειροτερεύει. Με την εξαφάνιση της μητέρας και τη φυλάκιση του πατέρα της, η Ματίλντα αφήνει πίσω της το παρελθόν. Κόβει κάθε δεσμό, αλλάζει όνομα και μετακομίζει στη Στοκχόλμη για μια νέα αρχή. Άριστη μαθήτρια και πανέξυπνη, καταφέρνει την εισαγωγή της στην Οικονομική Σχολή. Γνωρίζει την Κρις, την καλύτερή της φίλη, αλλά και τον Τζακ Εντελχέιμ, τον άντρα που θα ερωτευτεί παράφορα και εξαιτίας του θα αλλάξει τις προτεραιότητές της. Είχε κάνει την επιλογή της. Για τον Τζακ. Για την οικογένεια. Στηρίζει τον Τζακ τόσο οικονομικά όσο και επιχειρηματικά, να στήσει την εταιρία που θα τον κάνει πάμπλουτο και θα τον εντάξει στην ελίτ του επιχειρηματικού κόσμου. Η ίδια μένει στο παρασκήνιο γιατί, απλά, προηγείται ο Τζακ. Έχει τον άντρα που λατρεύει, μία πανέμορφη κόρη, ένα ρετιρέ πανάκριβο και πολλά χρήματα. Έχει τα πάντα. Ή μήπως όχι; Φέι. Στοκχόλμη. Τώρα. Πώς μπορεί να είναι ευτυχισμένη μια γυναίκα που ζει σε ένα χρυσό κλουβί; Γιατί αυτή είναι η τωρινή ζωή της Φέι. Απόλυτα εξαρτημένη συναισθηματικά και οικονομικά από τον σύζυγό της, εγκλω-

βισμένη στα δικά του οικογενειακά πρότυπα και έρμαιο των δικών του επιθυμιών. Υποχείριο του Τζακ, ο οποίος, ανάλογα με τη διάθεσή του και τον σκοπό που θέλει να επιτύχει, καταφέρνει να γίνεται το δικό του, ποδοπατώντας την προσωπικότητα της Φέι, η οποία από δυναμική και ανεξάρτητη γυναίκα που ήταν, καταλήγει ανασφαλής και άβουλη, με στιγμές που το σκοτάδι των παιδικών της χρόνων να αναδύεται και να την πνίγει. Μέχρι που η Φέι πιάνει τον άντρα της να την απατά. Και αλλάζει. Όχι γιατί το επιθυμεί, αλλά γιατί την αναγκάζει ο Τζακ, που τη διώχνει από το σπίτι τους, ισοπεδώνοντάς την τελείως. Μόνη και χωρίς χρήματα, στρέφεται στη φίλη της Κρις και καταστρώνει το σχέδιό της: Εκδίκηση. Να καταστρέψει ολοκληρωτικά τον Τζακ. Πόσο μακριά μπορεί να φτάσει κάποιος για να πάρει εκδίκηση; Η Φέι το τερμάτισε. Λυτρώθηκε όμως; Το Χρυσό Κλουβί είναι διαφορετικό από τις προηγούμενες δουλειές της Camilla Lackberg. Από τη Φιελμπάκα και το ήσυχο περιβάλλον, εδώ βρισκόμαστε στο κέντρο της Στοκχόλμης. Μιας ελιτίστικης κοινωνίας που τα πάντα τα κινεί το χρήμα. Ρηχός τρόπος ζωής, με τους άντρες να χτίζουν οικονομικές αυτοκρατορίες και τις γυναίκες τους να ασχολούνται με την οικογένεια και να περνούν το χρόνο τους σε ανούσια γεύματα και κοινωνικές συναναστροφές. Όλα έχουν ως στόχο την επίδειξη πλούτου και την επίπλαστη εικόνα της τέλειας οικογένειας και της υπέροχης ζωής.

η σ η κ ί δ εκ Και το σεξ, το ωμό σεξ, έχει τον ρόλο επίδειξης δύναμης και κυριαρχίας. Ένα ψυχολογικό θρίλερ που το φως εναλλάσσεται με το σκοτάδι συνεχώς, προσφέροντας ένα δυνατό και γρήγορο μυθιστόρημα. Οι χαρακτήρες των ηρώων είναι ενδιαφέροντες, πολυδιάστατοι και η Λάκμπεργκ εκθέτει στοχευμένα τα κίνητρα και τις σκοτεινές πτυχές τους. Το βιβλίο των ανατροπών σίγουρα. Μέχρι και την τελευταία σελίδα, το ενδιαφέρον κρατείται αμείωτο. Μικρά κεφάλαια, με εναλλαγές σε τριτοπρόσωπη αφήγηση για το παρελθόν και σε πρωτοπρόσωπη για το τώρα, επιτρέπουν την απρόσκοπτη παρακολούθηση της πλοκής.Φεμινιστικό και άκρως απολαυστικό για όποια γυναίκα θέλει να πάρει εκδίκηση από έναν άντρα. Εξ αρχής τονίζεται η πολύπλευρη κακομεταχείριση που μπορεί να υποστεί μία γυναίκα, η αίσθηση της αδυναμίας να αντιδράσει και να πάρει τη ζωή της στα χέρια της, ανεξαρτήτως κοινωνικής και οικονομικής θέσης. Αφήνει τη σαφή ελπίδα ότι οι γυναίκες μπορούν να αφυπνιστούν, να παλέψουν, να νικήσουν αρκεί να μιλήσουν, να επικοινωνήσουν με άλλες γυναίκες και να στηρίξουν η μία την άλλη. Δεν ταυτίστηκα με την ηρωίδα. Η Φέι, αν και κατανοώ τους λόγους που την οδήγησαν στις πράξεις της, είναι πέρα από τη δική μου πραγματικότητα και ηθική.

Μια γυναίκα που μεταλλάσσεται εξαιτίας του έρωτα, πρώτα σε υποταγμένη σύζυγο και έπειτα σε τιμωρό. Έχει σαφείς λόγους σε κάθε περίπτωση, η Λάκμπεργκ έχει φροντίσει να ενημερώσει για κάθε σκέψη και συναίσθημα της ηρωίδας της. Ψυχασθενής ή απλά μια πληγωμένη γυναίκα; Δεν ωραιοποιεί, ούτε δικαιολογεί την ηρωίδα της. Αφήνει τον αναγνώστη να καταλήξει στη δική του άποψη, αν τελικά θα αντιμετωπίσει τη Φέι με κατανόηση και συμπάθεια ή θα την απορρίψει ως μια γυναίκα φιλόδοξη και εκδικητική.Οι υπερβολές της πλοκής και των συναισθημάτων θεωρώ πως οφείλονται στην ανάγκη της Λάκμπεργκ να αφυπνίσει κάθε γυναίκα που είναι ή αισθάνεται υποταγμένη. Μια ζωή πασπαλισμένη με χρυσόσκονη δεν είναι πάντοτε ονειρεμένη.Σε αναμονή λοιπόν του επόμενου βιβλίου μιας και πρόκειται για διλογία. Άραγε η εκδίκηση φέρνει τελικά την ευτυχία;

Όταν κάποιος δεν έχει αναπτύξει κριτική σκέψη, πιστεύω πως γίνεται μιμητής, και δυστυχώς τις περισσότερες φορές μιμητής άσχημων συμπεριφορών.

Σταυρ Νοβακ

ούλα ίδου

Δήμητρα Κωλέτη

Συνέντευξη Σας ευχαριστώ πολύ για τη συνέντευξη που μας παραχωρείτε. Πρόσφατα κυκλοφόρησε η νου-βέλα σας με τίτλο «Το Γιασεμί» από τις εκδόσεις ΕΛΚΥΣΤΗΣ! Αφού σας ευχηθώ να είναι καλοτάξιδη, θα σας ζητήσω να μας τη συστήσετε, μαζί φυσικά και τους ήρωές της! Με ποια αφορμή γράφτηκε η νουβέλα; Σ.Ν. Καταρχάς, θα ήθελα να σας ευχαριστήσω για τις ευχές σας! «Το Γιασεμί» αποτέλεσε την αφορμή για να γράψω μία ιστορία περνώντας μηνύματα για τη σημερινή κοινωνία, και να προβληματίσω το αναγνωστικό κοινό σχετικά με ορισμένα θέματα, όπως αυτά του σχολικού εκφοβισμού, του ρατσισμού, του φανατισμού, και τι επιπτώσεις έχουν στους ανθρώπους. Η αιτία της συγγραφής είναι οι έντονες αντιδράσεις των ανθρώπων και τα αρνητικά συναισθήματα απέναντι στο «διαφορετικό» που διάβαζα στις εφημερίδες, έβλεπα περιστατικά στις ειδήσεις και στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Οι αντιδράσεις αυτές εντάθηκαν με την εγκατάσταση των Σύριων προ-σφύγων σε αρκετές περιοχές της Ελλάδος, έχοντας ως αποτέλεσμα να δημιουργηθούν έντονα συναισθήματα από τους Έλληνες. Έτσι λοιπόν, η ιστορία μου ξεκινάει

με τις έντονες αντιδράσεις των κατοίκων στην περιοχή της Θεσσαλονίκης και μ’ ένα έγκλημα που δια-πράττεται από μία παρέα ανήλικων αγοριών, με φυσικό αυτουργό τον Μανώλη, μπροστά στα μάτια της Κατερίνας, της καθηγήτριάς τους. Η πλοκή εξελίσσεται με το δίλημμα της Κατερίνας, αν θα καταγγείλει το περιστατικό στην αστυνομία ή εάν θα εφαρμόσει τις μεθόδους της για να αλλάξει τις αντιλήψεις και τον τρόπο σκέψης των παιδιών. Μοιραστείτε μαζί μας ένα απ’ τα πολλά μηνύματα που φιλοξενείτε στις σελίδες του Γιασεμιού. Σ.Ν. Η δύναμη της ενσυναίσθησης και γενικότερα η ανάπτυξη της συναισθηματικής νοημοσύνης μπορεί να κάνει την κοινωνία μας πιο ανθρώπινη. Η ενσυναίσθηση είναι ένας τρόπος που η Κατερίνα, η ηρωίδα του κειμένου, χρησιμοποιεί για να κάνει τους μαθητές της να βγουν από τα μονοπάτια της βίας όπου και βαδίζουν. Πιστεύετε πως θα έπρεπε να ήταν ενταγμένη τουλάχιστον στη δημόσια παιδεία ώστε τα παιδιά να γαλουχηθούν με γνώμονα το σεβασμό απέναντι στη διαφορετικότητα;

Σ.Ν. Ναι. Πιστεύω πως στις μέρες μας η ενσυναίσθηση υπάρχει στους ανθρώπους, αλλά σε πολύ μικρό ποσοστό. Για αυτό θεωρώ σκόπιμο να ενταχθεί στη βασική εκπαίδευση των παιδιών, ενισχύοντας με αυτόν τον τρόπο τη συναισθηματική τους νοημοσύνη (EQ). Η ενσυναίσθηση αποτελεί μία από τις πέντε δεξιότητες της συναισθηματικής νοημοσύνης - οι άλλες είναι η επίγνωση συναισθημάτων, ο αυτοέλεγχος, τα κίνητρα συμπεριφοράς και οι κοινωνικές δεξιότητες - και μπορεί να καλλιεργηθεί. Τα κυριότερα οφέλη της είναι η αυτοεπίγνωση, η αναγνώριση των συναισθημάτων τόσο του ίδιου ατόμου όσο και των άλλων, η ενίσχυση του ομαδικού πνεύματος, η αυτοκυριαρχία, η ευσυνειδησία, και η επικοινωνία. Θεωρώ πολύ σημαντική την ενσυναίσθηση, το να μπορεί κάποιος να μπει και να κατανοήσει τη θέση του άλλου, γιατί με αυτόν τον τρόπο είναι δυνατόν να μειωθούν τα αρνητικά συναισθήματα και οι έντονες συμπεριφορές. Λέτε σε ένα σημείο: «... οι άνθρωποι την κακή συμπεριφορά ή θα την μιμηθούν ή θα την αποφύγουν...». Τι κάνει το νέο άνθρωπο μιμητή άσχημων συμπεριφορών; Είναι η οικονομική κρίση αιτία ή άλλοθι τέτοιων συμπεριφορών; Σ.Ν. Όταν κάποιος δεν έχει αναπτύξει κριτική σκέψη, πιστεύω πως γίνεται μιμητής, και δυστυχώς τις περισσότερες φορές μιμητής άσχημων συμπεριφορών. Δεν είναι σε θέση να διακρίνει ποιο είναι το σωστό και το λάθος και έτσι υιοθετεί τον τρόπο σκέψης των άλλων, ακολουθεί τα «πιστεύω» τους και τις δικές τους α-

πόψεις. Αναμφισβήτητα, η οικονομική κρίση είναι ένα κομμάτι που έχει αλλάξει τα δεδομένα πολλών ανθρώπων, έχοντας ως συνέπεια την ύπαρξη άσχημων αντιδράσεων. Η κρίση αποτελεί αφορμή για να εκδηλώνονται τέτοιου είδους συμπεριφορές. Η αιτία είναι μέσα μας. Πολλοί άνθρωποι δεν είναι ικανοποιημένοι με τη ζωή τους, δεν έχουν λάβει αγάπη, δεν κάνουν ή δεν έχουν κάνει πολλά από όσα θα ήθελαν. Όλα αυτά έχουν ως αποτέλεσμα να συμπεριφέρονται άσχημα στην καθημερινή τους ζωή. Αν έχουμε εσωτερική γαλήνη και ισορροπία, δε θα βρίσκουμε αφορμές για να συμπεριφερόμαστε άσχημα. Μιλήστε μας λίγο για τον συμβολικό ρόλο του ποιήματος του Γ.Σεφέρη «Το γιασεμί» στο κείμενο. Σ.Ν. Μέσα από το ποίημά του, ο Γιώργος Σεφέρης θέλει να περάσει το μήνυμα πως έστω κι αν αλλάξουν οι εξωτερικές συνθήκες ή οι συγκυρίες, αυτό δεν επηρεάζει ούτε αλλοιώνει την ποιότητα των διαχρονικών αξιών, όπως για παράδειγμα είναι εδώ η ομορφιά της φύσης. Όπως στο φως του ήλιου, το οποίο δηλώνει την αισιοδοξία και την ευδιαθεσία, έτσι και στο σκοτάδι, που συμβολίζει την απαισιοδοξία και την απελπισία, το γιασεμί παραμένει λευκό. Το ίδιο θα πρέπει να συμβαίνει και στους ανθρώπους - ακόμα και αν αλλάζουν οι εξωτερικές συνθήκες, δε θα πρέπει να αλλοιώνονται οι αξίες, οι αντιλήψεις, και η ηθική. Αυτό το μήνυμα θέλει να περάσει και η Κατερίνα στα παιδιά, θα πρέπει να διατηρήσουν την ουσία της ζωής, προσφέροντας, βοηθώντας και κατανοώντας τη θέση των αδύ-

ναμων συνανθρώπων τους, ακόμα και αν το ίδιο τους το περιβάλλον έχει αλλάξει στάση και έχει γίνει πιο βίαιο και ακραίο. Πείτε μας την πιο δύσκολη στιγμή της συγγραφής. Πώς ξεπεράστηκε; Σ.Ν. Η πιο δύσκολη στιγμή της συγγραφής είναι όταν έπλαθα στο μυαλό μου τους χαρακτήρες, οι οποίοι είχαν έντονες, ακραίες και ρατσιστικές συμπεριφορές. Με δυσκόλευε πολύ να αντιληφθώ τον τρόπο με τον οποίο σκέφτονται και δρουν αυτοί οι χαρακτήρες, οι οποίοι είναι απόλυτοι και έχουν τις περισσότερες φορές ως απάντηση τη βία. Τα μαθήματα της Εγκληματολογίας και του Δικαίου Ανηλίκων στη Νομική Σχολή, όπως επίσης σεμινάρια, βιβλία ψυχολογίας και άρθρα, με βοήθησαν να σκιαγραφήσω καλύτερα αυτούς τους χαρακτήρες.

O αγαπημένος ήρωάς σας ποιος είναι; Γίνετε αναγνώστρια. Ποια επίθετα θα χρησιμοποιούσατε για να προσδιορίσετε Το γιασεμί; Σ.Ν. Νομίζω η Κατερίνα είναι η αγαπημένη μου ηρωίδα. Κρύβει μέσα της έναν πλούτο όμορφων συναισθημάτων και μια βαθιά ενσυναίσθηση. Ακούει προσεκτικά το διπλανό της, κατανοεί, προσφέρει ανιδιοτελώς και έχει εξασφαλίσει την εσωτερική ισορροπία και γαλήνη μέσα της, έχοντας βρει την πραγματική ουσία της ζωής. «Το γιασεμί» θα μπορούσε να χαρακτηριστεί ως κοινωνικό, ευαίσθητο, ρεαλιστικό και ανθρωποκεντρικό, με μικρές δόσεις ρομαντισμού.

Κλείνοντας, και αφού σας ευχαριστήσω πολύ για το χρόνο που διαθέσατε για να απαντήσετε στο ερωτηματολόγιό μου, θα ήθελα να δώσετε ένα μήνυμα στους αναγνώστες. Σ.Ν. Να διαβάζουν λογοτεχνικά βιβλία της αρεσκείας τους, γιατί πίσω από κάθε βιβλίο κρύβεται και ένας μικρός κόσμος, ο οποίος κάθε φορά προβληματίζει, προκαλεί συναισθήματα και αφήνει ελεύθερους τους αναγνώστες να στοχάζονται και να αναπτύσσουν τη φαντασία τους. Όπως έχει πει και ο Ιταλός συγγραφέας Αλμπέρτο Μοράβια, «Ο μυθιστοριογράφος σού δίνει να δεις από την κλειδαρότρυπα αυτά που δεν μπορείς να δεις διαφορετικά». Σας ευχαριστώ πολύ!

Αγγελίνα Παπαθανασίου

Η Κορνουάλη δέχεται περίπου 6 εκατομμύρια τουρίστες το χρόνο που κυρίως προέρχονται από τη Μεγάλη Βρετανία. Είναι μια από τις έξι περιοχές όπου έχουν ζήσει Κέλτες. Η Κορνουάλη είναι η γη του Αρθούρου και του μάγου Μέρλιν. Εδώ θα συναντήσουμε Μεσαιωνικά κάστρα, πυκνά δάση, Κέλτικα μνημεία, μουσεία, και παραλίες με άγρια ομορφιά. Μια θάλασσα που μοιάζει αυτόφωτη, οι μοναδικοί πύργοι με την χαρακτηριστική ατμόσφαιρα των βρετανικών αρχοντικών, αλλά και οι μύθοι για την χαμένη Ατλαντίδα, που πλανιούνται στο εκπληκτικό θεματικό πάρκο, καλούν τους ταξιδιώτες σε ταξίδια γεμάτα περιπέτεια, ανακαλύψεις, μυστικά και αναπάντεχες διαδρομές. Ελάτε μαζί μας σε ένα προορισμό λιγότερο δημοφιλή αλλά με μια ιδιαίτερη ομορφιά που θα σας μαγέψει.

Κ Ο Ρ Ν Ο Υ Α Λ Η

30 από τον 12 ο τ ε κ η τ ίσ τ Το κάστρο χ νουάλης και ρ ο Κ ς η τ η μ ό πρώτο κ ην ική χώρα και τ τ ω ιρ ε π η ν η τ περιβάλλει θέα με εκπληκτική , ο σ η ν ό σ ρ ε χ οδοντωτή στρο, κατά ά κ ο τ ό π α ω άτ στη θάλασσα.Κ ερευνήσετε ξ ε α ν ε ίτ ε ρ ο μπ την άμπωτη, aven και τη H l e g ta n Ti ία λ τη μικρή παρα erlin. σπηλιά του M

stle

Tintagel Ca

Bρίσκονται κοντά στο ψαροχώρι Mevagissey και φυτεύτηκαν από την οικογένεια Tremayne στα μέσα του 18ου αιώνα. Έπεσαν σε παρακμή με τά τον Α' Παγκόσμιο Πόλεμο και αποκαταστάθηκαν σε όλο τους το μεγαλείο τη δεκαετία του 1990.

The Lost Gardens of Heligan

ημα υπαίθρια σ ιά δ ιο π α τ ό Eίναι ένα απ ροι ρα, περισσότε ε μ ή Σ . ο μ σ ό κ υν θέατρα στον χρόνο πηγαίνο ο τ ι ο π ω ρ θ ν ά από 110.000 ου θεάτρου. τ ις ε σ ά τ σ α ρ α στις π νη γεννήθηκε ότα ο ρ τ α έ θ ο τ ια Η ιδέα γ δημιουργήσει α ν ε ισ σ ά φ ο π ,α Rowena Cade εις ντόπιους δ ιώ σ υ ο θ ν ε ια έναν χώρο γ ελέσει το The τ κ ε α ν ια γ ς ύ η δραματουργο ώτη παράστασ ρ π Η . ρ η π ίξ α Tempest του Σ το του 1932. σ υ ο γ ύ Α ν ο τ ήταν

re

Minack Theat

GREETINGS FROM CORNWALL

Πρόκειται για το σπίτι της γλύπτριας του 20ου αιώνα Barbara Hepworth. Αγόρασε το χώρο το 1949, έζησε και εργάστηκε εκεί για 26 χρόνια, μέχρι το θάνατό της σε πυρκαγιά στις εγκαταστάσεις του σπιτιού της το 1975. Το σαλόνι της είναι επιπλωμένο όπως το άφησε, ενώ το εργαστήριο παραμένει γεμάτο από τα εργαλεία και τον εξοπλισμό.

Barbara Hepworth Museum

Eδώ υπάρχει μια μεγάλη ποικιλία σε είδη τσαγιού, καθώς και σε παραδοσιακά γλυκά της Κορνουάλης. Σε αυτή την πολύ όμορφη τσαγερί θα σας παρουσιάσουμε μερικά από τα βιβλία της αγαπημένης μας Ρόζαμουντ Πίλτσερ που έφυγε από τη ζωή στις 6 Φεβρουαρίου του 2019.

Τeacup Τearoom

Παντελής Μαυρομμάτης

Αφού διαβάσαμε και προτείνουμε το εξαιρετικό βιβλίο ΒΡΟΧΟΣ, ζητήσαμε από τους δώδεκα συγγραφείς (έξι ζευγάρια, ένα για κάθε διήγημα) να μας περιγράψουν την εμπειρία αλλά και τις εντυπώσεις από τη μεταξύ τους συνεργασία, καθώς και το συνολικό αποτέλεσμα της συλλογής. Άκρως ενδιαφέρουσες οι απαντήσεις τους και τους ευχαριστούμε θερμά για την ανταπόκριση.

Γεωργία Καλαμαρά

Το

σύνολο

των

διηγημάτων

του

Το σύνολο των διηγημάτων του βιβλίου «ΒΡΟΧΟΣ» αποδεικνύε-ται εν τέλει εξαιρετικό. Δεδομένου ότι η συγγραφή της κάθε ιστορίας ήταν αποτέλεσμα συνεργασίας δύο συγγραφέων και όχι μεμονωμένης δουλειάς, πόσο εύκολο ήταν για εσάς το όλο επιχείρημα και ποιες οι δυσκολίες που ενδεχομένως παρουσιάστηκαν κατά τη συνεργασία; Γεωργία Καλαμαρά: Κατ' αρχάς σας ευχαριστούμε θερμά που βρίσκετε εξαιρετικό το αποτέλεσμα. Όντως επρόκειτο για μια πρόκληση, στην οποία θεωρώ ότι ανταποκριθήκαμε και οι δώδεκα Έλληνες συγγραφείς επάξια – το διήγημα των Masterton και Harris ήταν ήδη γραμμένο όταν κληθήκαμε να συμμετάσχουμε στην ανθολογία. Πιο συγκεκριμένα, στην περίπτωση του Γιώργου του Δάμτσιου και τη δική μου, να πω πως ο Γιώργος αποδείχτηκε ο τέλειος συνεργάτης! Ως πιο έμπειρος στα συνεργατικά (έχει συγγράψει δύο μυθιστορήματα με δύο διαφορετικούς συγγραφείς) δημιούργησε τις κατάλληλες προϋποθέσεις ώστε να κυλήσουν όλα αρμονικά. Μιας και είχαμε τη μικρή φόρμα του διηγήματος και συγκεκριμένο όριο λέξεων, αποφασίσαμε να μη φτιάξουμε σκελετό για την ιστορία, αλλά να συνεννοούμαστε για τη συνέχεια στην πλοκή. Το τελικό αποτέλεσμα μας ενθουσίασε, μας χαροποίησε και μας άφησε απόλυτα ευχαριστημένους, καθώς κατορθώσαμε να «παντρέψουμε» τη γραφή μας και να «ντύσουμε» το κείμενο στο ίδιο ύφος. Πραγματικά καμαρώνω γι’ αυτή τη συνεργασία και χαίρομαι που είχα

την ευκαιρία αυτής της εμπειρίας. Γιώργος Δάμτσιος: Συμφωνώ απόλυτα ως προς τη δυσκολία του εγχειρήματος, μιας και μιλάμε για τις σκέψεις δύο διαφορετικών ανθρώπων, οι οποίες όμως στο τέλος πρέπει να ενωθούν έτσι ώστε να βγει το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα. Αυτό, ωστόσο, είναι το γενικό πλαίσιο. Εστιάζοντας στο προσωπικό, θα πω ότι η συνεργασία μου με τη Γεωργία Καλαμαρά κύλησε εξαιρετικά. Λειτουργήσαμε σαν ομάδα, το οποίο είναι νομίζω και το μυστικό της επιτυχίας. Βάλαμε στο τραπέζι όλες τις ιδέες που είχαμε και επιλέξαμε ομόφωνα με ποιες θα κινηθούμε. Κάθε φορά που έπρεπε να κάνουμε το επόμενο βήμα στην ιστορία, το κάναμε και πάλι κατόπιν συνεννοήσεως. Ήταν στιγμές που έκανα εγώ “πίσω”, ενώ άλλες έκανε εκείνη. Με αυτόν τον τρόπο, παραδώσαμε ένα γραπτό το οποίο πρωτίστως έκανε εμάς ευτυχισμένους. Και νομίζω ότι με αυτή την αφετηρία, το πιθανότερο είναι ότι η ιστορία θα αρέσει και σε αρκετούς αναγνώστες μας. Η λογοτεχνία φαντασίας και τρόμου θεωρείται από αρκετούς στη χώρα μας ως ένα είδος παραλογοτεχνίας, σε αντίθεση με τον κινηματογράφο και το θέατρο αντίστοιχης θεματολογίας. Θεωρείτε πως η συλλογή διηγημάτων «ΒΡΟΧΟΣ» θα μπορούσε να αντιστρέψει το κλίμα αυτό στον μέσο Έλληνα αναγνώστη; Γεωργία Καλαμαρά: Εάν εμείς οι ίδιοι βάζουμε ταμπέλες κι υποβιβάζουμε, τρόπον τινά, τη λογοτεχνία του φαντα-

Γιώργος Δάμτσιος

στικού, τότε σίγουρα αυτή θα συνεχίσει να έχει καθοδική πορεία. «Ένας κούκος δεν φέρνει την άνοιξη» λέει ο λαός, άρα είναι συλλογική η προσπάθεια αν θέλουμε να «σώσουμε» τα είδη της φαντασίας και του τρόμου από την πτώση. Γιώργος Δάμτσιος: Πιστεύω ότι κανένα βιβλίο δεν θα μπορούσε να κάνει από μόνο του κάτι τέτοιο. Ωστόσο, είναι βέβαιο ότι και ο «Βρόχος» πρόσθεσε το δικό του λιθαράκι έτσι ώστε να φύγει αυτή η ρετσινιά που τόσο άδικα κουβαλά το είδος. Μάλιστα, λόγω της πρωτοτυπίας που κρύβεται στα ενδότερά του (πρώτη φορά συναντώνται επτά συνεργατικά διηγήματα) ίσως να βοηθήσει κάπως περισσότερο. Τι σημαίνει εν τέλει για εσάς ο «ΒΡΟΧΟΣ»; Γεωργία Καλαμαρά: Προσωπικά είναι η πρώτη μου συμμετοχή σε ανθολογία μετά από πρόσκληση κι όχι μετά από διάκριση σε διαγωνισμό. Επιπλέον, έχω την τιμή να βρίσκομαι ανάμεσα σε πολύ αξιόλογους Έλληνες κι Ελληνίδες συγγραφείς, και φυσικά στον παγκοσμίου φήμης Graham Masterton και την ανερχόμενη Dawn G. Harris. Όλα αυτά μου δημιουργούν μοναδικά συναισθήματα και με γεμίζουν αισιοδοξία για το μέλλον μου στον συγγραφικό χώρο. Γιώργος Δάμτσιος: Ο «Βρόχος» ήταν μια πολύ ευχάριστη, ολοκαίνουρια πρόκληση για μένα. Έχω δουλέψει επάνω σε δύο συνεργατικά μυθιστορήματα στο παρελθόν, αλλά δεν είχε τύχει να δοκιμάσω μια τέτοια συνεργασία στην άκρως απαιτητική φόρμα του διηγήματος.

Οπότε, στο τέλος αυτής, βγήκα σίγουρα εμπειρότερος! Σας ευχαριστούμε πολύ για αυτή τη συνέντευξη και σας ευχόμαστε ολόψυχα κάθε επιτυχία στο μέλλον!

Το σύνολο των διηγημάτων του βιβλίου «ΒΡΟΧΟΣ» αποδεικνύε-ται εν τέλει εξαιρετικό. Δεδομένου ότι η συγγραφή της κάθε ιστορίας ήταν αποτέλεσμα συνεργασίας δύο συγγραφέων και όχι μεμονωμένης δουλειάς, πόσο εύκολο ήταν για εσάς το όλο επιχείρημα και ποιες οι δυσκολίες που ενδεχομένως παρουσιάστηκαν κατά τη συνεργασία; Κατερίνα Θεοδώρου: Χαίρομαι που απόλαυσες το βιβλίο και σε ευχαριστώ για τη συνεχή σου στήριξη. Μιλώντας για τη δική μου περίπτωση, ομολογώ ότι στάθηκα ιδιαίτερα τυχερή. Αυτό γιατί έπρεπε να δουλέψω με τον εξαίρετο συγγραφέα και αγαπημένο φίλο, Μάριο Δημητριάδη. Ήταν κάτι που με χαροποίησε εξαρχής, γιατί αν και το κοινό μας διήγημα αποτέλεσε την πρώτη απόπειρα συνεργασίας μας, ωστόσο με τον Μάριο μας συνδέουν δεσμοί φιλίας και αμοιβαίας εκτίμησης. Τον εμπιστεύομαι απόλυτα στην κρίση του, τυγχάνει επίσης να ανταλλάσσουμε υλικό από τα γραπτά μας, επομένως στην κοινή μας προσπάθεια δεν υπήρξαν αμφιβολίες ή στιγμές αμηχανίας και διαφωνίες. Οι μόνες δυσκολίες που αντιμετωπίσαμε ήταν πρακτικής φύσεως λόγοι, όπως η εργασία και η οικογένεια, που απλώς επιμήκυναν λιγάκι το χρόνο που δουλέψαμε πάνω στο διήγημα.

Κατερίνα Θεοδώρου

Το

σύνολο

των

διηγημάτων

του

Μάριος Δημητριάδης: Καλησπέρα και χαίρομαι πραγματικά που σας άρεσε ο «ΒΡΟΧΟΣ». Η συνεργατική συγγραφή ήταν κάτι με το οποίο ήρθα σε επαφή ξανά στο παρελθόν μιας και έχω γράψει

ένα μυθιστόρημα μαζί με τον Γιώργο Δάμτσιο. Συνεπώς, ήξερα καλά πώς λειτουργεί η όλη διαδικασία και τι δυσκολίες θα συναντήσω. Στο συγκεκριμένο διήγημα συνεργάστηκα με μια πολύ καλή φίλη και συνάδελφο, την Κατερίνα Θεοδώρου, με την οποία είχαμε άριστη συνεργασία. Δε μπορώ να πω ότι είχαμε δυσκολίες, μιας και συμφωνήσαμε σχεδόν σε όλα σχετικά με την ιστορία του Tenebrae. Είμαι πολύ ευχαριστημένος με το αποτέλεσμα και αυτό που αποκόμισα γενικά από το concept της συνεργασίας είναι ότι αν ταιριάζουν οι ιδέες σου με το συγγραφικό σου ταίρι και διατηρείς κιόλας μια καλή φιλία, το αποτέλεσμα θα είναι σίγουρα καλό. Η λογοτεχνία φαντασίας και τρόμου θεωρείται από αρκετούς στη χώρα μας ως ένα είδος παραλογοτεχνίας, σε αντίθεση με τον κινηματογράφο και το θέατρο αντίστοιχης θεματολογίας. Θεωρείτε πως η συλλογή διηγημάτων «ΒΡΟΧΟΣ» θα μπορούσε να αντιστρέψει το κλίμα αυτό στον μέσο Έλληνα αναγνώστη; Κατερίνα Θεοδώρου: Πράγματι, η συλλογή αυτή είναι αναμφισβήτητα μία πρώτης τάξεως ευκαιρία για τους αναγνώστες άλλων ειδών να πάρουν μία γεύση από την γραφή του σπουδαίου Graham Masterton, και να νιώσουν γιατί, ακόμα και μετά από τόσα χρόνια συγγραφικής πορείας, το όνομά του συνδέεται με μεγάλες συγκινήσεις και κύματα ρίγους στη χώρα μας. Επιπλέον, τα διηγήματα των εγχώριων ονομάτων που συμμετέχουν στη συλλογή έχουν δώσει επίσης ένα αξιόλογο δείγμα γρά-

Μάριος Δημητριάδης

φής. Αυτό πράγματι μπορεί να οδηγήσει τον αναγνώστη που προτιμάει άλλα είδη να αναζητήσει περισσότερα από τη λογοτεχνία τρόμου και φαντασίας. Εξάλλου οι συμβολισμοί που εμπεριέχονται στις ιστορίες τρόμου μπορούν να αγγίξουν τον καθένα μας. Μάριος Δημητριάδης: Τόσο ο «ΒΡΟΧΟΣ» όσο και πολλές από τις νέες κυκλοφορίες στο χώρο της φαντασίας μπορούν να αντιστρέψουν αυτή τη γνώμη. Το νέο κύμα συγγραφέων, των τελευταίων χρόνων, έχει ήδη δώσει πολλούς αξιόλογους «καρπούς», ισάξιους με τίτλους του εξωτερικού, και μιλάμε πια για μια νέα εποχή στη λογοτεχνία φαντασίας στη χώρα μας, η οποία μεγαλώνει, εδραιώνεται και αποκτά την δική της ταυτότητα και κοινό. Είμαι γενικά πολύ αισιόδοξος σε αυτό το θέμα. Τι σημαίνει εντέλει για εσάς ο «ΒΡΟΧΟΣ»; Κατερίνα Θεοδώρου: Μία σπουδαία πρόκληση, την οποία αποδέχτηκα με χαρά. Μια όμορφη περιπέτεια. Πού να φανταζόμουν όταν κρατούσα τον «Παρία», φοιτήτρια τότε στην πόλη σου, Παντελή, ότι μετά από πολλά χρόνια θα έγραφα -αυτό ήρθε πολύ αργότερα- και ότι μία ιστορία μου μάλιστα θα βρισκόταν στο ίδιο βιβλίο με το διήγημα του «άρχοντα του Ψεύδ…τρόμου»! Επίσης χάρηκα πολύ το γεγονός της συνεργασίας μου με τον Μάριο Δημητριάδη και το ότι ο «Βρόχος» φτιάχτηκε με μεράκι, από τα πιο αναγνωρίσιμα και καταξιωμένα ονόματα στο χώρο του ελληνικού φανταστικού!

Οπότε, οι λόγοι για να χαίρομαι που συμμετείχα στο όλο εγχείρημα είναι πολλοί! Σ’ ευχαριστώ πολύ και σου εύχομαι καλή επιτυχία και με τα δικά σου γραπτά! Μάριος Δημητριάδης: Ο Βρόχος είναι μια πολύ πρωτότυπη συλλογή, όπου αναδεικνύει το πνεύμα της συνεργασίας. Δεκατέσσερα διαφορετικά μυαλά πλέκονται μεταξύ τους για να δημιουργήσουν επτά συνεργατικές ιστορίες και μέσα σε αυτούς ο παγκοσμίου φήμης Graham Masterton, μας κάνει την τιμή να βρίσκεται ανάμεσά μας. Σίγουρα ένα πολύ σημαντικό εγχείρημα το οποίο θα έχει ιδιαίτερη θέση στη βιβλιοθήκη μου. Σας ευχαριστούμε πολύ για τη συνέντευξη που μας παραχωρήσατε και σας ευχόμαστε κάθε επιτυχία στο μέλλον!

Το σύνολο των διηγημάτων του βιβλίου «ΒΡΟΧΟΣ» αποδεικνύε-ται εν τέλει εξαιρετικό. Δεδομένου ότι η συγγραφή της κάθε ιστορίας ήταν αποτέλεσμα συνεργασίας δύο συγγραφέων και όχι μεμονωμένης δουλειάς, πόσο εύκολο ήταν για εσάς το όλο επιχείρημα και ποιες οι δυσκολίες που ενδεχομένως παρουσιάστηκαν κατά τη συνεργασία; Αγνή Σιούλα: Δε θα ισχυριστώ πως ήταν εύκολο, δεδομένου ότι τα διηγήματα έπρεπε να γραφτούν από δύο συγγραφείς που δεν είχαν ξαναδουλέψει μαζί. Όπως, ενδεχομένως, γνωρίζετε, συνέγραψα με τον Γιώργο Γιώτσα τη συλλογή «Εκείνοι που επιστρέφουν», οπότε είχα μια σχετική εμπειρία. Με τον Δημήτρη Δελαρούδη, που συγγράψαμε το διήγημα «Στα τέλη του Νοέμβρη», δεν είχα ξανασυνεργαστεί, και ο τρόπος που προσεγγίζουμε τη συγγραφή ενός φανταστικού διηγήματος είναι αρκετά διαφορετικός. Έτσι, έπρεπε να βρούμε τη χρυσή τομή και μια τεχνική ώστε να ενώσουμε τις φωνές μας, σε σημείο που το απότοκο διήγημα να έχει μια ενιαία και ομαλή ροή. Ήταν μια δύσκολη περιπέτεια, αλλά με τον Δημήτρη μάς ένωνε η αγάπη μας για το φανταστικό, και τώρα πλέον μία όμορφη φιλία.

Αγνή Σιούλα

Το

σύνολο

των

διηγημάτων

του

Δημήτρης Δελαρούδης: Ομολογώ πως η συγκεκριμένη συνεργασία δεν ήταν εύκολο πράγμα. Γράφω –κυρίως διηγήματα– από το 1996 και έτυχε μόνο μία φορά να συνεργαστώ με άλλους τρεις ερασιτέχνες συγγραφείς, προσπαθώντας να μιμηθούμε τα round-robin των

κύκλων του Lovecraft. Τώρα όμως τα πράγματα ήταν πολύ διαφορετικά. Έπρεπε να συνεργαστούν δύο άνθρωποι με πολύ ισχυρή προσωπικότητα και διαφορετική οπτική γωνία στις θεματικές. Έπρεπε να συγκεραστούν οι ομίχλες της ελληνικής παράδοσης της Αγνής Σιούλα με την εμμονή που έχει ο Δελαρούδης για τις παράλληλες διαστάσεις και τις εναλλακτικές πραγματικότητες. Ευτυχώς, όμως, ως συγγραφείς είχαμε και οι δύο τον ίδιο παρανομαστή, που δεν είναι άλλος από το μεταφυσικό (ή παραφυσικό, όπως τείνει να μετονομαστεί στις μέρες μας). Επιπλέον, είμαστε αμφότεροι υπέρμαχοι της αφαίρεσης· σβήσαμε πολλά περισσότερα απ’ όσα γράψαμε και δε διστάσαμε να ξαναγράψουμε την ιστορία από την αρχή πολλές φορές. Η λογοτεχνία φαντασίας και τρόμου θεωρείται από αρκετούς στη χώρα μας ως ένα είδος παραλογοτεχνίας, σε αντίθεση με τον κινηματογράφο και το θέατρο αντίστοιχης θεματολογίας. Θεωρείτε πως η συλλογή διηγημάτων «ΒΡΟΧΟΣ» θα μπορούσε να αντιστρέψει το κλίμα αυτό στον μέσο Έλληνα αναγνώστη; Αγνή Σιούλα: Δε φτάνει ένας κούκος για να φέρει την άνοιξη. Αυτό που λέτε μπορεί να γίνει μόνο αν όλοι οι Έλληνες συγγραφείς φανταστικής λογοτεχνίας και τρόμου προσφέρουν στο αναγνωστικό κοινό μεγάλη και συνεχή παραγωγή καλογραμμένων και προσεγμένων έργων. Στην Ελλάδα το φανταστικό είναι ένα απονομιμοποιημένο είδος από τη σύ-

Δημήτρης Δελαρούδης

σταση, ακόμα, της Νεοελληνικής Γραμματείας. Οι «πολλοί» θεωρούν ότι γράφουμε παραλογοτεχνία, κοινώς σκουπίδια, και οι αναγνώστες του φανταστικού στέκονται, συνήθως, επιφυλακτικά απέναντι στην ελληνική παραγωγή. Οπότε, πιστεύω ότι είναι στο χέρι μας να τους αποδείξουμε πως γράφουμε ένα πολύ δυνατό και γεμάτο αλληγορίες είδος λογοτεχνίας και μπορούμε και το κάνουμε εξίσου καλά με τους ξένους. Δημήτρης Δελαρούδης: Η παραλογοτεχνία, με την έννοια ενός κειμένου κακογραμμένου, προχειρογραμμένου, χωρίς τήρηση στοιχειωδών κανόνων της γραπτής γλώσσας, ή ακόμη και ανέμπνευστου ή χαρακτηριζόμενο από παντελή έλλειψη φιλοσοφίας ή προβληματισμών, προσανατολισμένο στην αμόρφωτη μάζα ως εύπεπτη ψυχαγωγία, βρίσκεται παντού, σε όλα τα είδη. και δεν αφορά τη φαντασία και τον τρόμο αποκλειστικά. Συναντούμε την παραλογοτεχνία στο ρομάντζο και στο ιστορικό μυθιστόρημα, ακόμη και στην ποίηση. Από την εμπειρία μου, γνωρίζω πως, ειδικά στην Ελλάδα, είναι δύσκολο να εισέλθεις σε «αναγνωρισμένους λογοτεχνικούς κύκλους» αν δεν έχεις κάποιο νονό που θα σε προωθήσει. Η έννοια της λογοτεχνίας στην Ελλάδα είναι κάτι που διατηρείται εσκεμμένα ομιχλώδες από ανασφαλείς ακαδημαϊκούς και φιλολόγους που έχουν αναλάβει το ρόλο του γλωσσικού τροχονόμου. Ο «ΒΡΟΧΟΣ» δεν θα μπορούσε να αντιστρέψει το κλίμα. Είναι αδύνατο. Ο αναγνώστης που φορά παρωπίδες πρέπει πρώτα να πάρει το βιβλίο στα χέρια

του κι έπειτα, όντας θετικά προδιατεθειμένος, να το διαβάσει. Αν δινόταν αυτή η ευκαιρία σε τέτοιου είδους αναγνώσματα, τότε θα έπρεπε στα πανεπιστήμια να διδάσκουν λογοτεχνία μέσα από τα βιβλία του Τόμας Λιγκότι, του Άρθουρ Μάκεν και του Κλαρκ Άστον Σμιθ, που ο λόγος τους βρίσκεται έτη φωτός μπροστά από μερικούς άλλους που εκμεταλλεύτηκαν μια συγκυρία ή άρπαξαν κάποια ευκαιρία (και πολλές φορές κάποια Νόμπελ). Σίγουρα ο Βρόχος δεν μπορεί να φτάσει στα επίπεδα των παραπάνω μεγαθήριων του φανταστικού, αλλά από την άλλη είναι ένα τίμιο βιβλίο· έχει να σου δώσει αυτό που προσδοκάς από ένα βιβλίο τρόμου. Τι σημαίνει εντέλει για εσάς ο «ΒΡΟΧΟΣ»; Αγνή Σιούλα: Ένα σπουδαίο εκδοτικό εγχείρημα που έδωσε την ευκαιρία σε Έλληνες συγγραφείς να ενώσουν τις φωνές τους και να συνυπάρξουν στην ίδια συλλογή με μία κορυφαία πένα, αυτή του Graham Masterton. Δημήτρης Δελαρούδης: Ο «Βρόχος» ήταν μια καλή ευκαιρία για όλους τους συμμετέχοντες συγγραφείς να γίνουν καλύτεροι και σοβαρότεροι με αυτό που κάνουν. Είναι μια πρωτότυπη ιδέα που προσεγγίζεται ευχάριστα από τον αναγνώστη του τρόμου που είναι περίεργος να δει τι έχει παραχθεί στο χημικό εργαστήριο μετά την ανάμιξη τόσων συστατικών, όπως και να πάρει μια μικρή γεύση από τους σύγχρονους Έλληνες συγγραφείς του φανταστικού και του τρόμου. Αποτελεί επίσης μια γνωριμία με το όνομα του Graham Masterton, αν και

από αυτό το μικρό διήγημα είναι πολύ δύσκολο να εκτιμήσεις το τεράστιο έργο του καταξιωμένου αυτού συγγραφέα, με τον οποίο έχουμε την τιμή να συγκατοικούμε στο «Βρόχο». Σας ευχαριστούμε θερμά για αυτήν τη συνέντευξη και σας ευχόμαστε κάθε επιτυχία στο μέλλον!

Μαρία Ροδοπούλου

Το

σύνολο

των

διηγημάτων

του

Το σύνολο των διηγημάτων του βιβλίου «ΒΡΟΧΟΣ» αποδεικνύε-ται εν τέλει εξαιρετικό. Δεδομένου ότι η συγγραφή της κάθε ιστορίας ήταν αποτέλεσμα συνεργασίας δύο συγγραφέων και όχι μεμονωμένης δουλειάς, πόσο εύκολο ήταν για εσάς το όλο επιχείρημα και ποιες οι δυσκολίες που ενδεχομένως παρουσιάστηκαν κατά τη συνεργασία; Μαρία Ροδοπούλου: Η συνεργασία μου με τον Γιώργο Γιώτσα ήταν τόσο ομαλή και επιτυχημένη που ούτε εγώ ούτε εκείνος το περιμέναμε. Όταν μου είπε ο εκδότης ότι θα γράφαμε μαζί με τον Γιώργο, πραγματικά ενθουσιάστηκα. Έχοντας ήδη διαβάσει τα βιβλία του, τον θεωρώ από τους καλύτερους στο συγκεκριμένο είδος ελληνικής λογοτεχνίας, αλλά ακόμα και με οποιοδήποτε είδος ο ίδιος αποφασίσει ν’ ασχοληθεί στο μέλλον, πιστεύω ότι θα φανεί το ταλέντο στην πένα του. Άρα η συνεργασία ξεκίνησε με πολλή προθυμία κι από τους δύο μας, έγινε ένα brainstorming σε 2-3 ιδέες και το διήγημα λες και γράφτηκε από μόνο του. Ήταν ο τέλειος «γάμος» σε πένες, χωρίς καμία απολύτως δυσκολία, κι ελπίζω να μας ξαναδοθεί η ευκαιρία. Γιώργος Γιώτσας: Ευχαριστούμε ειλικρινά! Ένα βιβλίο που πραγματικά πιστεύω ότι είναι μοναδικό. Καινούριο διήγημα του μεγάλου Graham Masterton, μαζί με μια εξαιρετική ομάδα Ελλήνων συγγραφέων, όλοι τους με ποιοτικές δουλειές. Δεν το συναντάει εύκολα κανείς αυτό! Αναφορικά με το αν ήταν εύκολο ή δύ-

σκολο... Κοίτα, τις ημέρες που ήρθε η πρόταση για να συμμετέχω στη συλλογή αυτή, ολοκληρώναμε με την Αγνή Σιούλα, το "Εκείνοι που επιστρέφουν" (εκδ. Λυκόφως, 2019). Οπότε η πρόταση ήρθε σε ένα πολύ ωραίο timing - γιατί είχα ρυθμό και ένιωθα γεμάτος δημιουργικότητα. Και όταν είδα ότι ήμουν συγγραφικό ζευγάρι με τη Μαρία Ροδοπούλου, ενθουσιάστηκα! Τη θαυμάζω ως συγγραφέα και την εκτιμώ ως άνθρωπο. Και θα πω απλά και κάτι ακόμα: "Little Steps to Hell" (Μαρία Ροδοπούλου, Φράνση Παπουτσάκη - εκδ. Λυκόφως, 2017) Όποιος δεν το έχει διαβάσει, ας το κάνει το συντομότερο. Οπότε.. ναι, με το που βλέπω Ροδοπούλου, λέω "Εδώ είμαστε, τώρα... δώσε!" Καμία δυσκολία, κουμπώσαμε αμέσως συγγραφικά! Ήταν λες και περιμέναμε καιρό αυτή την πρόταση! Και το σημαντικότερο: Το διασκεδάσαμε, το απολαύσαμε! Και αυτό δεν συμβαίνει συχνά, πίστεψέ με. Εδώ όμως ήταν το κάτι άλλο. Επίσης, το “Αχλάδι της Οδύνης” είναι μια ιστορία που πιστεύουμε και οι δύο, τόσο για το σκοτεινό της στοιχείο όσο και για το βέβηλο χαρακτήρα που έχει, μαζί με το μαύρο χιούμορ που θα βρείτε. Συζητήσαμε αυτή την ιδέα και τελικά δουλέψαμε μαζί με κέφι και προσήλωση όταν ήρθε η πρόταση για τη συλλογή με τον Graham Masterton. Η λογοτεχνία φαντασίας και τρόμου θεωρείται από αρκετούς στη χώρα μας ως ένα είδος παραλογοτεχνίας, σε αντίθεση με τον κινηματογράφο και το θέατρο αντίστοιχης θεματολογίας. Θεωρείτε πως η συλλογή διη-

Γιώργος Γιώτσας

γημάτων «ΒΡΟΧΟΣ» θα μπορούσε να αντιστρέψει το κλίμα αυτό στον μέσο Έλληνα αναγνώστη; Μαρία Ροδοπούλου: Ο ελληνικός χώρος της λογοτεχνίας έχει να ξεπεράσει ακόμα αρκετά ταμπού για να δεχτεί το είδος ως ένα αναπόσπαστο κομμάτι του. Υπάρχει ένα κύμα ανόδου τα τελευταία χρόνια καθώς εισέρχονται νέες γενιές και συγγραφέων αλλά κι αναγνωστών στον χώρο, αλλά ακόμα έχουμε δρόμο. Για να συμβεί αυτό πρέπει ν’ αλλάξουν κάποια πράγματα, αλλά επίσης να υπάρχουν και ταλαντούχες πένες στον χώρο για να επιδείξουν αποτέλεσμα, και μάλιστα συνεχές αποτέλεσμα. Σε οποιοδήποτε χώρο της λογοτεχνίας κι αν είσαι, κατά την γνώμη μου, πετυχαίνεις όταν καταφέρεις να δώσεις «σάρκα και οστά» στο συναίσθημα και να το μεταφέρεις στον αναγνώστη. Και φυσικά, παίζει μεγάλο ρόλο κι η πρωτοτυπία της σκέψης του συγγραφέα, όσο γίνεται, βέβαια, διότι κανείς δεν ζει κλεισμένος σε ένα κουτί. Γιώργος Γιώτσας: Δυστυχώς, στην αγαπημένη μας χώρα, μέχρι και πρόσφατα σχετικά, το είδος της λογοτεχνίας του φανταστικού (πόσο μάλλον του τρόμου) θεωρείτο “παραλογοτεχνία”. Για να κάνουμε και χιούμορ, σε έβλεπαν στο δρόμο και αν έγραφες φανταστικό/ τρόμο άλλαζαν πεζοδρόμιο, κουνώντας το κεφάλι με μια κάποια συμπόνια. Δεν είναι τυχαίο που πολλοί συγγραφείς παλαιότερα (αλλά ακόμα και σήμερα) έγραφαν και γράφουν με ψευδώνυμο υπό το φόβο της αντιμετώπισης στη δουλειά ή την οικογένεια. Με μεγάλη χαρά όμως, βλέπω ότι πλέον η λογοτεχνία του φανταστικού έχει γίνει

ένα απ' τα αγαπημένα είδη των αναγνωστών, από ένα αξιοπρόσεκτο κοινό! Υπήρχαν και υπάρχουν σπουδαίες πένες και χαίρομαι που βλέπω σύγχρονες φωνές που προσπαθούν να στηρίξουν το είδος -και γιατί όχι;- να το απογειώσουν. Για εκείνους που θεωρούσαν το είδος τότε και για τους λίγους που το θεωρούν ακόμα “παραλογοτεχνία”, θα τους πρότεινα να διαβάσουν τη “Φόνισσα” του Παπαδιαμάντη. Τρόμος. Γιατί ο τρόμος έχει πολλά είδη, με βασικό άξονα το Κακό. Και όχι μόνο: Το ποίημα "Του Νεκρού Αδερφού", ο "Βρικόλακας Θανάσης Βάγιας" του Αριστοτέλη Βαλαωρίτη - και τα αναφέρω μόνο ενδεικτικά. Από την πλούσια ελληνική παράδοση μέχρι τον εθνικό μας ποιητή Κωστή Παλαμά (με την ιστορία φαντασίας “Το όνειρο της Μαρίας”) έχουμε εξαιρετικές ιστορίες φαντασίας και τρόμου. Οι σύγχρονες πένες προσπαθούμε να φανούμε αντάξιοι στην τεράστια αυτή κληρονομιά και να εμπλουτίσουμε το είδος, υπηρετώντας πάντα τη Μούσα. Τι σημαίνει εντέλει για εσάς ο «ΒΡΟΧΟΣ»; Μαρία Ροδοπούλου: Μία αξιέπαινη προσπάθεια με ταλαντούχους συγγραφείς που, πάνω απ’ όλα, αυτό που κάνουν κι αυτό που γράφουν είναι γιατί το αγαπάνε. Μακάρι να έχουμε παρόμοιες εκδοτικές προσπάθειες και στο μέλλον. Γιώργος Γιώτσας: 7 ταξίδια τρόμου και φαντασίας, από ανθρώπους που θα ήθελα και θα ήθελες να ακούσεις να διηγούνται ιστορίες ένα καλοκαιρινό βράδυ, γύρω από τη φωτιά.

Φράνση Παπουτσάκη

Το

σύνολο

των

διηγημάτων

του

Το σύνολο των διηγημάτων του βιβλίου «ΒΡΟΧΟΣ» αποδεικνύε-ται εν τέλει εξαιρετικό. Δεδομένου ότι η συγγραφή της κάθε ιστορίας ήταν αποτέλεσμα συνεργασίας δύο συγγραφέων και όχι μεμονωμένης δουλειάς, πόσο εύκολο ήταν για εσάς το όλο επιχείρημα και ποιες οι δυσκολίες που ενδεχομένως παρουσιάστηκαν κατά τη συνεργασία; Φράνση Παπουτσάκη: Ευχαριστώ εκ μέρους όλων για την παρουσίαση και για τον χαρακτηρισμό του συνόλου του έργου μας. Προσωπικώς, το έχω επιχειρήσει ξανά, γράφοντας με την ποιήτρια και συγγραφέα Μαρία Ροδοπούλου, το βιβλίο μας LittleStepstoHell. Με την Μαρία έχουμε γράψει άλλο ένα βιβλίο μαζί, που ελπίζουμε να εκδοθεί μέσα στο έτος 2020, και στοχεύουμε και σε ένα τρίτο. Το αναφέρω διότι έχω ξαναπεί ότι συγγραφικά είμαι συζευγμένη μαζί της, οπότε όταν δέχτηκα να γράψω με τον φίλτατο Γιώργο Γιαλούρη, στην ουσία έπραξα απιστία. Ομολογώ ότι για εμένα αποτέλεσε πρόκληση και περιπέτεια. Εν πρώτοις, ο Γιώργος δεν είχε δοκιμάσει ποτέ να γράψει σε συνεργασία με άλλον συγγραφέα, οπότε έπρεπε να του δείξω τον δρόμο και να φροντίσω για την αρμονία μεταξύ του λόγου μου και του δικού του, εν δευτέροις, προερχόμαστε από άλλα αναγνώσματα και διαφορετικά είδη αναφοράς, εννοώντας ότι ο Γιώργος κινείται περισσότερο στο χώρο της επιστημονικής φαντασίας ενώ εγώ του τρόμου – τουλάχιστον μέχρι τώρα – και εν πολλοίς, έπρεπε να βρω τρόπο να συγκεράσω τις διαφορές και

τις διαφωνίες μας λόγω «πείρας». Εν τέλει, το αποτέλεσμα από όσο ακούμε και μαθαίνουμε ήταν αρεστό, οπότε χαιρόμαστε αμφότεροι για το κατόρθωμά μας και δεν αποκλείεται να το επαναλάβουμε, δοθείσης ευκαιρίας. Γιώργος Γιαλούρης: Δεν είχα συγγράψει ποτέ με κάποιον άλλο συγγραφέα, επομένως ήμουν αρκετά επιφυλακτικός για την επιτυχία του εγχειρήματος. Η Francine Queen είχε ανάλογη εμπειρία και επιπλέον γράφει τρόμο, ενώ εγώ όχι. Αποφασίσαμε να ξεκινήσουμε από έναν τόπο, τα Κύθηρα, και να εμποτίσουμε την ιστορία με μύθους που αναφέρονται στον Ησίοδο και σχετίζονται με τις παραδόσεις του νησιού. Δεν είπαμε τίποτα άλλο για την ιστορία, δεν σχεδιάσαμε κάτι. Το έπιανε ο ένας, έγραφε περίπου πεντακόσιες λέξεις, και το συνέχιζε ο άλλος. Δεν λέγαμε «ξέρεις τι, να, θα το πάω έτσι, εσύ πώς λες μετά να το συνεχίσεις». Το αφήναμε ελεύθερο, να μας οδηγήσει η φαντασία μας. Ήταν ένα ενδιαφέρον παιχνίδι! Η λογοτεχνία φαντασίας και τρόμου θεωρείται από αρκετούς στη χώρα μας ως ένα είδος παραλογοτεχνίας, σε αντίθεση με τον κινηματογράφο και το θέατρο αντίστοιχης θεματολογίας. Θεωρείτε πως η συλλογή διηγημάτων «ΒΡΟΧΟΣ» θα μπορούσε να αντιστρέψει το κλίμα αυτό στον μέσο Έλληνα αναγνώστη; Φράνση Παπουτσάκη: Το βέλος της ερώτησης βρίσκει στόχο κατευθείαν στη φλέβα της οργής μου. Ναι, υπάρχει τέτοια τάση και προσπαθώ κάθε φορά

Γιώργος Γιαλούρης

που μου δίνεται το βήμα είτε είναι προφορικό είτε γραπτό να τοποθετηθώ ώστε να πάψει να υφίσταται αυτή η στερεότυπη άποψη, όπως γνωρίζω ότι πράττει κι ο εκδότης μας, Αβέρκιος Λουδάρος. Οι άνθρωποι δεν συνειδητοποιούν όταν διαβάζουν Όμηρο ότι όλο το έπος της Οδύσσειας βρίθει τεράτων και μαγικών στοιχείων, όταν διαβάζουν τον Άμλετ του Σαίξπηρ πως όλο το έργο αναφέρεται στο στοίχειωμα του πρίγκηπα από το φάντασμα του πατέρα του, όταν διαβάζουν τη Χριστουγεννιάτικη Ιστορία του Ντίκενς πως πρόκειται για ένα καθαρά γοτθικό βιβλίο. Θα αναφέρω «Το βιβλίο των φανταστικών όντων» του Μπόρχες όπου εμπεριέχεται το τερατώδες σκυλί που έχει δημιουργήσει ο Φραντς Κάφκα και «Το παραμύθι της Ουτοπίας» του Γκαίτε - αν το τελευταίο διδασκόταν στα σχολεία, ίσως να μην προέκυπτε ανάγκη αντιστροφής του κλίματος από τον Βρόχο. Έχουμε φτάσει πλέον να συζητάμε τα αυτονόητα. Ο λόγος που ο Ντοστογιέφσκι θεωρείται αποδεκτός ως λογοτέχνης αλλά ο Κινγκ όχι, οφείλεται στα κοινωνικά καλούπια και στον προγραμματισμό της ανθρώπινης σκέψης. Η προσωπική μου άποψη είναι ότι η βαθύτερη αιτία που κάνει αυτό το στερεότυπο τόσο σκληρό είναι ο φόβος. Η πλειοψηφία των ανθρώπων φοβάται το σκοτάδι. Όμως αν βρουν ένα τρομακτικό φάντασμα στον Σαίξπηρ το αποδέχονται δίχως να φοβηθούν ή διαλεκτικά, την παρουσία του Μεφιστοφελή στον Φάουστ του Γκαίτε δεν την αναγνωρίζουν ως μεταφυσική. Δεν υπάρχει λογοτεχνία και παραλογοτεχνία, κατ’ εμέ.

Υπάρχουν συγγραφείς και η ιστορία θα κρίνει ποιος είναι ο καλύτερος παραμυθάς. Γιώργος Γιαλούρης: Η απάντηση δεν είναι απλή διότι σχετίζεται με πάρα πολλούς παράγοντες που άλλοι επιδρούν θετικά, άλλοι αρνητικά. Υπάρχει μία αυξητική τάση των πωλήσεων βιβλίων φαντασίας, κυρίως όμως λόγω της ξένης παραγωγής. Το ελληνικό συγγραφικό δυναμικό πρέπει να αποδείξει ότι μπορεί να παράξει ποιοτικές δουλειές, ότι μπορεί να εντάξει μέσα του το δικό του ιδιαίτερο στοιχείο, τη δικιά του φωνή. Τέτοιες δουλειές υπάρχουν αλλά κινδυνεύουν να πνιγούν στο γενικότερο κλίμα της αυξημένης παραγωγής βιβλίων φαντασίας που τυπώνονται χωρίς κριτήριο, χωρίς επιμέλεια. Σκεφτείτε έναν αναγνώστη, και μιλάω για τον συνειδητοποιημένο καλοπροαίρετο αναγνώστη που έχει διαβάσει τους καλούς ξένους, που έχει αναγνωστική παιδεία, να τολμήσει να δοκιμάσει έναν Έλληνα και να απογοητευτεί. Δύσκολα θα δοκιμάσει κάποιον άλλον. Κατά την άποψή μου, σε σχέση με την αντιστροφή του κλίματος που αναφέρετε, ο «ΒΡΟΧΟΣ» θα είναι επιτυχημένος όχι αν κάνει καλές πωλήσεις, αλλά αν συγκρατήσει και τελικά παρακινήσει έστω και λίγους αναγνώστες να επιμείνουν στην ελληνική λογοτεχνία του φανταστικού. Τι σημαίνει εντέλει για εσάς ο «ΒΡΟΧΟΣ»; Φράνση Παπουτσάκη: Βρόχος σημαίνει θηλιά. Ας πούμε, λοιπόν, ότι αυτή η συλ-

λογή είναι η θηλιά που περιτυλίγεται γύρω από τις τρομακτικές μας ιστορίες, με την ευχή να καταφέρει να δέσει μαζί μας και τον αναγνώστη, κυρίως τον μη εξοικειωμένο αναγνώστη, που σαν αθώο θύμα θα κινηθεί προς το μέρος μας και, φυλλομετρώντας το βιβλίο, θα παγιδευτεί θεληματικά σε έναν κόσμο που αγνοούσε. Γιώργος Γιαλούρης: Είναι μία συμμετοχή σε ένα πρωτότυπο βιβλίο το οποίο αποτελεί προϊόν της γενικότερης προσπάθειας των εκδόσεων Λυκόφως να προωθήσουν τη λογοτεχνία του φανταστικού στην Ελλάδα. Παράλληλα, ήταν ένα ξεβόλεμα για μένα, διότι με υποχρέωσε να κάνω μία παύση και να δουλέψω εκτός του πλαισίου μέσα στο οποίο είμαι συνηθισμένος να δουλεύω. Τέτοιες αλλαγές, στο βαθμό που δεν εξαναγκάζουν τον συγγραφέα να λοξοδρομήσει από τον δρόμο που ο ίδιος έχει επιλέξει ν’ ακολουθήσει, είναι πάντοτε ευεργετικές, διότι είτε είναι ικανοποιημένος κανείς από το αποτέλεσμα είτε όχι, ενεργοποιούν το αισθητήριό του με έναν ασυνήθιστο τρόπο, και τον τροφοδοτούν με έναν μικρό θησαυρό από νέες, απροσδόκητα ενδιαφέρουσες, εμπειρίες.Σας ευχαριστούμε πολύ για αυτή τη συνέντευξη και σας ευχόμαστε κάθε επιτυχία στο μέλλον!

Γράφει η Στάλω Φωτιάδου Τριλογία «Μπλε» και «Πώς γράφτηκε το Μπλε 2», αφού οι Κύκλοι έγιναν τόσο Θρύψαλα που σκόρπισαν παντού και δεν χώρεσαν στο πρώτο βιβλίο! Και δεν ήταν μόνο τα Θρύψαλα που δεν χώρεσαν, ήταν κι οι πρωταγωνιστές! Κι άνοιξε η νέα σελίδα κι όλοι πήραν φόρα! Νέοι πρωταγωνιστές έσμιξαν μαζί με τους παλιούς και νέα γεγονότα συνέδεσαν την παλιά πλοκή με την συνέχεια. Έντονο στοιχείο τα παιδιά του πρώτου βιβλίου που μεγάλωσαν. Η δεύτερη γενιά, δημιούργησε το Μπλε2! Από τις ιδέες που είχα χρόνια στο μυαλό κι αποτέλεσαν βάση για την εξέλιξη της πλοκής στο πρώτο βιβλίο, η μόνη που δεν εξελίχθηκε ήταν εκείνη μιας οικογένειας που ο μεγάλος γιος είχε μπλέξει με ναρκωτικά. Από την ιδέα είχα κλέψει τον πατέρα του νέου κι έφτιαξα τον Λέανδρο, κάνοντας αναφορά στον γιο του που είχε μπλέξει με ναρκωτικά. Αυτή η ιδέα ήταν το ερέθισμα για την εξέλιξή της στο Μπλε2 κι επίσης μια καλή ευκαιρία να εισχωρήσω πιο βαθιά μέσα στο σπίτι του Λέανδρου. Η σκέψη ενεργοποίησε την περιέργεια να μπω στην ψυχή της δεύτερης γενιάς. Είχα ανάγκη να νιώσω τι ένιωθαν τα παιδιά του Λέανδρου και του Παύλου, όσο έγραφα την ιστορία των γονιών τους στο πρώτο Μπλε. Η γνωριμία μου μαζί τους θα με οδηγούσε στο παρακάτω της πλοκής και στους γονείς τους. Αυτό ήταν το άλλο ζητούμενο, να βρω στο παζλ του Μπλε κι άλλα, καλά κρυμμένα κομμάτια των αρχικών πρωταγωνιστών να τα επεξεργαστώ! Να βρω πλευρές του εαυτού τους που δεν είχαν βγει ακόμα στην επιφάνεια. Να ανακαλύψω τα δικά τους λάθη, μιας και στο Μπλε1 από τα τρία αδέρφια είχε τα σκήπτρα ο Φίλιππος! Οι άλλοι δύο ήταν υπόδειγμα… Ή μήπως, όχι; Τότε; Ήταν δυνατό να έκανε λάθη ως γονιός ο Παύλος; Ήταν! Και πόσο σωστός πατέρας ήταν ο Λέανδρος, η φωνή της λογικής κι η αυστηρή δύναμη; Δεν έκανε λάθη; Έκανε και μάλιστα, πολλά! Άρα; Δεν ήταν μόνο ο Φίλιππος με την εμμονή περί σκληρής πειθαρχίας και την παλαιών αρχών διαπαιδαγώγηση, ο λάθος; Και κυρίως, δεν ήταν μόνο ο Στέφανος Μαράντης, ο δικός τους πατέρας, ο λάθος; Κι από τις μητέρες δεν ήταν η Όλγα κι η Λιλή οι μοναδικές που έκαναν λάθη απέναντι στον σύντροφο και στα παιδιά τους; Όχι, όλες έκαναν λάθη γιατί όλες, ήταν άνθρωποι. Ακόμα και η γλυκιά υπομονετική κι ανεκτική Τζένη! Κι η άψογη Υβόννη, η μητρική αγκαλιά κάθε παιδιού της οικογένειας κι όχι μόνο των δικών της παιδιών. Όλοι κι όλες έκαναν λάθη κι αυτά τα λάθη, ήθελα να τα βρω, θέλοντας να δημιουργήσω στο Μπλε2, ένα ανατρεπτικό βάθος στην συνέχεια της ιστορίας που όμως θα πήγαζε μέσα από την άλλη όψη του πρώτου Μπλε!

Κι άρχισα να γνωρίζω τα παιδιά και μέσα από την σχέση με τους γονείς τους βρήκα δρόμο να πάω εκεί που ήθελα: στις άλλες πλευρές των γονιών και στην γενικότερη σχέση μεταξύ των πρωταγωνιστών. Μπήκα στους γάμους, στις σχέσεις, στις ανασφάλειες. Κι έπεσαν από τα βάθρα οι δυνατοί κι οι αλάνθαστοι κι όσο έβρισκα τα λάθη και τα σωστά, δημιουργούσα την εξέλιξη της ιστορίας. Κι οι Κύκλοι άνοιγαν σε δεύτερη γενιά και δεν ήταν μόνο ο παππούς Μαράντης εκείνος που τους άνοιγε μα και τα δικά του παιδιά, στα παιδιά τους. Επαναλήψεις… Το πιο δύσκολο σημείο; Να μάθω κάτι ακόμα από το μυστικό της Λιλής! Όσοι διάβασαν το Μπλε 2 ίσως νόμισαν πως επιμελώς το έκρυβα στην εξέλιξη της πλοκής. Η αλήθεια είναι πως τίποτα δεν ήξερα, ήμουν όμως σίγουρη πως όσο έγραφα, θα έβρισκα αυτό που έψαχνα. Λίγο μετά την μέση της ιστορίας βρήκα την απάντηση κι άνοιξα σελίδα στο τρίτο βιβλίο να την γράψω να την βρείτε κι εσείς. Έτσι, από ένα σημείο και μετά, βρέθηκα να δημιουργώ τα δύο τελευταία βιβλία ταυτόχρονα. Συγγραφική έκπληξη στο Μπλε 2; Η δημιουργία πρωταγωνιστή που δεν αγάπησα ούτε στο ελάχιστο! Ψάχνοντας πιο βαθιά την ψυχοσύνθεση κάθε μητέρας δημιούργησα την Μόνικα που ποτέ δεν έπρεπε να γίνει μάνα! Ήξερα από την αρχή πως με την Μόνικα δεν θα τα καταφέρναμε, παρ’ όλη την ιστορία που κουβαλούσε από παιδί. Μηδέν ελαφρυντικά και καμία δικαιολογία δεν της έδινα όσο προχωρούσε η ιστορία. Αυτό που πάλεψα πολύ, ήταν το πού θα καταλήγαμε. Και το πάλεψα μέχρι το τέλος του δεύτερου Μπλε… Στο Μπλε2, έδωσα αρχικά τον τίτλο Μπλε Κόλαση κι όσοι ταξίδεψαν μαζί του γνωρίζουν πως η Μπλε Κόλαση ήταν ένας πίνακας ζωγραφισμένος από την Όλγα κι αφιερωμένος στον Άρη της. Ο πίνακας όμως κατέληξε στην Λιλή, δώρο από τον Φίλιππο, να της θυμίζει πως εκείνη ήταν η δική του κόλαση. Για μένα, Κόλαση, δεν ήταν μόνο τα συναισθήματα της Όλγας και του Φίλιππου… Ήταν η φωτιά που υπήρχε σε κάθε σελίδα. Λάθη, πόνος, εντάσεις, ρήξεις, χωρισμοί, ψέματα, ζήλεια, έρωτες! Μέχρι που ήρθε μια αγαπημένη φίλη, ο μοναδικός άνθρωπος που έχει διαβάσει και το τρίτο Μπλε και εισηγήθηκε να κάνω δεύτερες σκέψεις για τον τίτλο. Κάτι δεν μου αρέσει στην Κόλαση, είπε, μα εμένα εκείνο το κάτι ήταν που μου άρεσε και δεν άλλαζα γνώμη. Διαβάζοντάς όμως ξανά την ιστορία από την αρχή για διορθώσεις, βρήκα το σπίρτο που έβαζε τις φωτιές κι αυτό το στοιχείο ήταν πολύ πιο δυνατό κι από την ίδια την Κόλαση! Οι περισσότεροι ήρωες, έκλειναν τα μάτια στην Αλήθεια κι έφτιαχναν Ψέμα να μην την ζουν. Αυτό ήταν το σπίρτο κι αυτό, κράτησα… Κι έφυγε η Κόλαση κι ήρθε η Αλήθεια από Ψέματα κι όλα πήγαν στην θέση τους γιατί αυτός ο τίτλος ήταν η ταυτότητα του Μπλε2!

«Δικό μου γάμο χαλάω ρε! Στη μάνα σου πάω, γιατί χαλιέσαι;»«Μέχρι χτες την Τζένη ήθελες μάνα μου, τώρα βολεύει η Λιλή;»Το δυνατό χαστούκι ήταν η απάντηση του Φίλιππου… και πλέει ο Ιάσονας με την Αργώ και γίνονται οι αλήθειες Συμπληγάδες κι ανοιγοκλείνουν να τον συνθλίψουν. Κι όσο αυτός παλεύει με τις αλήθειες των γονιών του, ο Φίλιππος χάνεται μαζί τους. Γίνεται Οδυσσέας και πιάνει κουβέντα με την Κίρκη και ξεχνιούνται σε δικά τους ταξίδια. Κι όσο η Τζένη τον περιμένει, υφαίνει ιστό από ψέματα, ν’ αντέξει την αλήθεια. Δεν θα κρατήσει το ξελόγιασμα της Κίρκης, κάποια μέρα ο Οδυσσέας θα επιστρέψει! Και υφαίνει η Τζένη ιστό από ψέματα, που με τα χρόνια γίνεται δίχτυ αλήθειας να την παγιδεύσει…Μα δεν περνά μόνο ο Ιάσονας, που έχει και τ’ όνομα, Συμπληγάδες. Σε άλλη Αργώ, τις περνά κι η Ελπίδα. Μα εκεί, συγκρούονται ο έρωτας και το ίδιο αίμα. Άλλον αγάπησε η Ελπίδα κι άλλον έπρεπε να παντρευτεί. Έτρεμε ο Παύλος τους μολυσμένους με ίδιο αίμα έρωτες. Στο τέλος τέτοιου παραμυθιού, κανείς δεν ζει καλά και κανείς, καλύτερα. Το δικό τους λάθος φτιάχτηκε από σωστά «πρέπει», μα έτσι πίστευε τότε κι ο πατέρας τους! Έπρεπε τότε έπρεπε και τώρα! Ο σωστός γάμος, φρένο στον λάθος έρωτα να κοπεί το κακό. Και γράφει η μοίρα κι ανοίγουν οι κύκλοι. Κι όσο οι άνθρωποι φοβούνται την αλήθεια, το ψέμα απλώνει το χέρι να γραπωθούν να ξεφύγουν. Γίνεται σύννεφο ν’ ανέβουν, να δουν από ψηλά την αλήθεια να μην υπάρχει. Αυτοί απομακρύνονται κι η αλήθεια, μεγαλώνει. Τελικά, τι είναι μύθος και τι παραμύθι; Πώς κόβεται το κόκκινο που συνδέει ψυχές σε έρωτα, αν αντί κλωστή, είναι αίμα; Πώς μετριέται η ευθύνη και ποιος την αναλαμβάνει, αν η αγάπη ανάμεσα στα ξαδέρφια αλλάξει μορφή; Το «αμαρτίες γονέων» παιδεύει μόνο τα τέκνα ή και τους ίδιους τους γονείς; Ποιος αποφασίζει πως σωστό είναι αυτό που διόρθωσε το λάθος; Και τι γίνεται το ψέμα, όταν αγγίξει το τέρμα του πουθενά; Αλήθεια;

Αγγελίνα Παπαθανασίου

Από τις εκδόσεις Μίνωας, κυκλοφορεί το νέο βιβλίο του εκπαιδευτικού και συγγραφέα παιδικής λογοτεχνίας Βασίλη Κουτσιαρή, με τίτλο «Τα φανταστικά μου ταξίδια». Η εικονογράφηση του βιβλίου είναι της Λίλας Καλογερή. Πρόκειται για μια ιστορία που έχει βραβευτεί από τη Γυναικεία Λογοτεχνική Συντροφιά. Ηρωίδα του βιβλίου είναι η Νεφέλη, μαθήτρια της Β' Δημοτικού. Καλή και επιμελής. Διαβάζει τα μαθήματά της, ενώ στην αντιγραφή και ορθογραφία παίρνει συνέχεια Α με τόνους. Όταν όμως η δασκάλα της κάνει ερωτήσεις, η Νεφέλη κάτι παθαίνει. Νομίζει ότι θα δώσει λανθασμένη απάντηση και τότε το μυαλό της αρχίζει τα ταξίδια του. Η Νεφέλη τότε μοιάζει σα να μην είναι στην τάξη. Όταν όμως ακούει μια μαγική λέξη από τη δασκάλα και τους συμμαθητές της, τότε όλα αλλάζουν. Νιώθει ότι παίρνει δύναμη. Ποια είναι όμως αυτή η μαγική λέξη που βοηθάει τόσο τη Νεφέλη;

Δεν ξέρω τι παθ αίνω. Θέλω τόσο πολύ να πω την απάντηση, αλλά δεν μπορώ. Κοιτάζω τριγύρω τους συμμαθητές μου και την κυρία μου και μ ου κόβεται η λαλιά. Κι αν κάνω λάθος; Κι αν γελάσουν μαζ ί μου; Μερικές φορές ψ ιθυρίζω την πρώτη συλλαβή και κοιτάζω την κυρία μου. Ό ταν δεν αντιδρά, πιστεύω πως έχω κάνει λάθος και καταπίνω τις συλλαβές.

Πρόκειται για μια γλυκιά και τρυφερή ιστορία για την ενθάρρυνση. Ο συγγραφέας αλλά και εκπαιδευτικός Βασίλης Κουτσιαρής, ερχόμενος καθημερινά σε επαφή με τα παιδιά, γνωρίζει πολύ καλά τους φόβους και τις ανησυχίες τους. Με τις υπέροχες ιστορίες που γράφει, προσπαθεί να τα βοηθήσει να ξεπεράσουν ό,τι τα ταλαιπωρεί. Κάθε παιδί έχει το δικό του χαρακτήρα. Υπάρχουν πολλά παιδιά που αισθάνονται ανασφάλεια και έλλειψη αυτοπεποίθησης. Μια μικρή ενθάρρυνση από φίλους και αγαπημένα τους πρόσωπα είναι ικανή να τα μεταμορφώσει. Ακολουθήστε τη Νεφέλη στα φανταστικά της ταξίδια. Αν και εσείς νιώθετε όπως εκείνη, ίσως η μαγική λέξη που τη βοηθά, να σας είναι χρήσιμη.

Ελισάβετ Κόλλια Αυτός είναι ο χειρότερος εφιάλτης σου... Αυτή η πρόταση είναι γραμμένη στο εξώφυλλο του δεύτερου βιβλίου του συγγραφέα Chris Carter με τίτλο «Ο Εκτελεστής» και αμέσως σου τραβάει το βλέμμα. Έχοντας διαβάσει το πρώτο του βιβλίο, γνωρίζω τι να περιμένω από τον συγγραφέα, και πραγματικά δεν με απογοήτευσε καθόλου. Εντελώς το αντίθετο μάλιστα! Για μια ακόμη φορά με εξέπληξε η γραφή του! Ένας σαδιστής δολοφόνος που σκοτώνει τα θύματά του με βάση τους μεγαλύτερους φόβους τους.

Σ Η Τ Σ Ε ΕΛ

Τ Κ Ε Ο

Πρώτο θύμα που ανακαλύπτουν, είναι ένας καθολικός ιερέας, ο οποίος αποκεφαλίστηκε μέσα στην εκκλησία που λειτουργούσε και στη θέση του κεφαλιού του είχε τοποθετηθεί το κεφάλι ενός σκύλου. Αυτό που βάζει τους ερευνητές σε σκέψεις είναι ο αριθμός 3 που βρέθηκε γραμμένος με αίμα στο στήθος του. Υπάρχουν κι άλλα θύματα ή συμβολίζει κάτι άλλο ο αριθμός 3; Ο ντετέκτιβ Ρόμπερτ Χάντερ και ο συνεργάτης του, Κάρλος Γκαρσία, θα αναλάβουν την υπόθεση. Αν και είναι ακόμα νωπά τα σημάδια που τους άφησε ο δολοφόνος με το σημάδι του Σταυρού, είναι αποφασισμένοι να λύσουν το γρίφο. Όταν όμως τα θύματα αρχίσουν να πληθαίνουν, οι δύο ντετέκτιβ θα κριθούν να βρουν αν υπάρχει

Σκέψου τον χειρότερο φόβο σου... Και τώρα ετοιμάσου να συναντήσεις τον χειρότερο εφιάλτη σου. συνδετικός κρίκος μεταξύ τους και τι είναι αυτό που μπορεί να τους ενώνει. Παράλληλα, υπάρχει ακόμα ένας κατά συρροή δολοφόνος που αφήνει νεκρές γυναίκες στο πέρασμά του. Υπάρχει κάτι που μπορεί να συνδέει τις δύο υποθέσεις ή είναι ανεξάρτητες; Ποια είναι η Μόλι και πόσο σημαντικό ρόλο θα παίξει στην επίλυση της υπόθεσης; Ένα βιβλίο με μικρά κεφάλαια που δεν κουράζουν τον αναγνώστη αλλά αντίθετα είναι έτσι γραμμένα ώστε να τον κρατούν σε αγωνία και να μην τον αφήνουν να κλείνει το βιβλίο. Η αγωνία και η προσπάθεια για την εύρεση του δολοφόνου ανεβάζουν την αδρεναλίνη και κρατούν δέσμιο τον αναγνώστη μέχρι την τελευταία σελίδα. Μέχρι λίγο πριν το τέλος, δεν είχα ανακαλύψει τον εκτελεστή και η αποκάλυψη με άφησε με το στόμα ανοικτό! Πραγματικά άλλο ένα αριστούργημα από τον μετρ του είδους. Είμαι πλέον μεγάλη θαυμάστρια του συγγραφέα Chris Carter και χαίρομαι ιδιαίτερα που έχω στα χέρια μου το επόμενο βιβλίο του, που κυκλοφόρησε πριν λίγες μέρες. Η αναφορά σε γνωστά και μεγάλα προβλήματα της εποχής, δίνουν στο μυθιστόρημα άλλη υπόσταση. Η σωματική, λεκτική και σεξουαλική κακοποίηση παιδιών από τους γονείς, ο αλκοολισμός, η πορνεία και το bullying δυστυχώς αυξάνονται, και η αντιμετώπισή τους δεν φέρνει τα επιθυμητά αποτελέσματα.

Τα ψυχικά τραύματα που δημιουργούνται στα θύματα αντιμετωπίζονται διαφορετικά από τον καθένα, και χωρίς ψυχιατρική βοήθεια μπορεί να έχουν άσχημη κατάληξη... Το βιβλίο ρέει αρκετά γρήγορα αλλά μετά τη μέση εκτοξεύεται! Απόλαυσα την ανάγνωσή του αν και με επηρέασαν λίγο οι σκληρές περιγραφές του, αλλά δεν θα μπορούσε να παρουσιαστεί διαφορετικά αφού έπρεπε να φανεί η βιαιότητα του δολοφόνου. Μου άρεσε πολύ και φυσικά το προτείνω.

το χιούμορ είναι ο καλύτερος τρόπος άμυνας απέναντι στη ζωή και ο καλύτερος τρόπος για να εξοικονομείς, προς όφελός σου, την αμοιβή του ψυχίατρου

Βασίλης Καραναστάσης

Αγγελική Δαφτσίδου

Συνέντευξη Συνομιλώ με τον φίλο και ομότεχνό μου Βασίλη Καραναστάση και είμαι ιδιαίτερα χαρούμενη γι’ αυτό. Θα μας επιτρέψετε τον ενικό. Βασίλη, σ’ ευχαριστούμε που είσαι μαζί μας. Ας αρχίσουμε λοιπόν. Β.Κ.: Ευχαριστώ, καλή μου φίλη Αγγελική, για το βήμα που μου δίνεις.Θα τολμήσω να πω πως «Η σεξουαλική ζωή μιας κόκκινης κότας» θα μπορούσε άνετα να βραβευτεί για τον πιο πρωτότυπο τίτλο βιβλίου της χρονιάς. Πώς τον σκέφτηκες και γιατί αποφάσισες να τον χρησιμοποιήσεις στο βιβλίο σου; Β.Κ.: Ο τίτλος του έργου είναι συμβολικός. Όπως η κότα δεν επιλέγει τον ερωτικό της σύντροφο και ο κάθε κόκορας ασελγεί πάνω της κατά βούληση, έτσι και ο ήρωας του έργου είναι έρμαιο σε μια κοινωνία όπου ισχύει ο νόμος του δυνατού, και η αξία του ανθρώπου προσμετράται –κυρίως– απ’ τη δύναμή του. Ο επιθετικός προσδιορισμός «κόκκινης» μπήκε στον τίτλο για εντυπωσιασμό.

.Πρέπει να πούμε πως είναι το δεύτερο βιβλίο σου που εκδίδεται από τις εκδόσεις ΠΝΟΗ. Η έκδοση του δεύτερου βιβλίου είναι πιο εύκολη ή το άγχος είναι μεγαλύτερο, μιας και ξέρεις πώς λειτουργούν τα πράγματα στον χώρο των εκδόσεων; Β.Κ.: Σαφώς το άγχος είναι μεγαλύτερο από την άποψη ότι δεν θα έπρεπε τους αναγνώστες που βρήκαν ότι το πρώτο βιβλίο ήταν κάτι που τους άρεσε και ταυτίστηκαν μαζί του να τους απογοητεύσεις. Στο βιβλίο συναντάμε τον Οράτιο Χ. σε νεότερη ηλικία; Είναι εύκολο να γράψεις για έναν ήρωα που ήδη γνωρίζουμε ή είναι δυσκολότερο να μας τον ξανασυστήσεις σε ένα διαφορετικό πλαίσιο;[ Β.Κ.: Είναι σχετικά δύσκολο να ξανασυστήσεις έναν ήρωα που γνώρισε το κοινό κάτω από διαφορετικό πρίσμα. Η αλήθεια είναι ότι χρησιμοποίησα κάποια αυτοβιογραφικά στοιχεία. Υπάρχουν αυτοβιογραφικά στοιχεία, σε μικρό βαθμό. Να σημειώσω πως ό,τι αναφέρεται στο

βιβλίο σε οίκους ανοχής κλπ. είναι πράγματα που τα άκουσα από διηγήσεις φίλων και από τη σχετική βιβλιογραφία και δεν τα έχω βιώσει. Πήρα κάποια σημεία απ’ την προσωπική μου ζωή, τα μεγέθυνα, έβαλα μέσα αρκετή μυθοπλασία για να μπορέσω να αποδώσω σωστά αυτά που ήθελα. Δεν υπάρχει –πιστεύω– συγγραφέας στον κόσμο που να μην τοποθετεί στα έργα του έστω και κάποια ψήγματα απ' την προσωπική του ζωή. Αλλάζει μόνο το ποσοστό από συγγραφέα σε συγγραφέα. Τα προσωπικά μας βιώματα, έστω και διαστρεβλωμένα, αποτελούν συστατικά των υποθέσεων των βιβλίων μας. Βέβαια αναφέρομαι κυρίως στον εαυτό μου, αλλά υποθέτω ότι συμβαίνει στην πλειονότητα των συγγραφέων. Ομολογώ πως διαβάζοντας το βιβλίο μού άφησε μια γλυκόπικρη γεύση. Ηθελημένα θέλεις να προβληματίσεις τον αναγνώστη, χωρίς ίσως να τον βαρύνεις ψυχολογικά; Β.Κ.: Ακριβώς. Επειδή ακράδαντα πιστεύω ότι το χιούμορ είναι ο καλύτερος τρόπος άμυνας απέναντι στη ζωή και ο καλύτερος τρόπος για να εξοικονομείς, προς όφελός σου, την αμοιβή του ψυχίατρου. Το χιούμορ είναι ο τρόπος για να μπορώ να ζω και να δημιουργώ, να συνδιαλέγομαι. Να μεταφέρω στο χαρτί τις αγωνίες και δυσκολίες της ζωής. Επίσης είναι στάση ζωής για μένα. Είναι ο τρόπος αποφυγής δυσάρεστων καταστάσεων που μπορεί να μου συμβαίνουν είτε στον εργασιακό μου είτε στον οικογενειακό μου χώρο. Μερικές φορές είναι ο τρόπος να κρύβω τα συναισθήματά μου, να παρακάμπτω

τις στενοχώριες μου. Ποια είναι η πηγή της έμπνευσής σου; Θα μπορούσε να είναι κάποιος που γνωρίζεις; Ίσως ο ίδιος σου ο εαυτός; Ή γράφεις αποκλειστικά από τη φαντασία σου; Β.Κ.: Πηγή έμπνευσης σε τέτοιου είδους θέματα είναι πάντα ο κοινωνικός μας περίγυρος, η παρατήρηση του κοινωνικού γίγνεσθαι, τα ερεθίσματα που δεχόμαστε από τα μέσα μαζικής επικοινωνίας. Πηγή έμπνευσης είναι οι προσωπικές μου διαδρομές, οι διηγήσεις φίλων. Από τις πηγές έμπνευσης δεν θα μπορούσαν να λείπουν τα δελτία ειδήσεων που τροφοδοτούν με άφθονο υλικό οποιονδήποτε θέλει, με την συγγραφική του πένα, να καταγράψει τη σημερινή πραγματικότητα και να αντλήσει θέματα για τα βιβλία του. Αγαπήσαμε τον Οράτιο Χ. στα δύο πρώτα σου βιβλία. Να περιμένουμε να τον δούμε και κάπου αλλού ή έφτασε η ώρα για κάτι διαφορετικό; Β.Κ.: Δεν ξέρω, ίσως στο μέλλον να καταπιαστώ με θέματα όπως η αντιμετώπιση της ιλαράς και η αναπαραγωγή του ιππόκαμπου. Ανάλογα τα κέφια. Ποια είναι η σχέση σου με τους αναγνώστες σου; Θα ήθελες να τους πεις κάτι από εδώ; Β.Κ.: Θα ήθελα να τους πω τη συμβουλή που μου έδωσε κάποτε ένα γερο-σοφός, πρώην εκτελωνιστής: «Όταν βλέπεις τη γυναίκα να ετοιμάζεται μια ώρα στον καθρέφτη και σου λέει ότι θα βγει με την κουμπάρα για καφέ να φυλαχτείς. Κάτι ετοιμάζει».

Χρυσούλα Ζαφειράκη

Στον Πολυχώρο Αθηναϊς βρεθήκαμε και απολαύσαμε την υπέροχη παράσταση «Οιδίπους Τύραννος» του Σοφοκλή, από τη θεατρική ομάδα ΦΗΜΟΝΟΝΗ, με αγγλικούς και γαλλικούς υπέρτιτλους, σε σκηνοθεσία Κατερίνας Μπίμπη! Η τραγωδία ανήκει στα αρτιότερα λογοτεχνικά είδη, και ο Σοφοκλής με αυτήν την τραγωδία έδειξε το μεγαλείο της σκέψης και της δημιουργίας του, αναπτύσσοντας με αριστοτεχνία όλες τις ψυχολογικές μεταπτώσεις των ηρώων του! Το έργο χαρακτηρίστηκε η πρώτη ιστορία μυστηρίου παγκοσμίως! Η παράσταση θα παίζεται στον Πολυχώρο Αθηναϊς μέχρι τις 26 Σεπτεμβρίου. Ερμηνεύουν: Παναγιώτης Ταρνάρης, Νίκος Σταματόπουλος, Γιάννης Παπαθύμνιος, Νίκος Αναστασόπουλος, Νίκος Χριστοφυλλάκης, Νικήτας Αναστόπουλος, Τίνα Παπακωνσταντίνου, Κρισάνα Αλεφαντινού. Κάθε Πέμπτη στις 20.30 μπορείτε να παρακολουθήσετε την παράσταση. Ο Πολυχώρος Αθηναϊς βρίσκεται στον Βοτανικό, Καστοριάς 34- 36

Αγγελική Δαφτσίδου

Κάθε φορά που κρατάω ένα βιβλίο που γράφει στο εξώφυλλό του: «βασισμένο σε πραγματικά γεγονότα», μου φαίνεται πιο βαρύ όταν το κρατάω. Το βάρος που κουβαλάει μια αληθινή ιστορία με συγκλονίζει και περιμένω διαβάζοντάς το να δω πώς μπλέκεται ο μύθος με τα πραγματικά γεγονότα… Αυτοί οι άνθρωποι… οι χαρές τους, ο πόνος τους, τα γιατί που τους βασανίζουν στις σελίδες του βιβλίου, κάποτε υπήρχαν… Η λέξη Ακρογιάλι, ήχησε σαν σειρήνα μέσα στο μυαλό μου, διέκοψα την ανάγνωση κι έστρεψα σαν υπνωτισμένη την καρέκλα μου προς την οθόνη του υπολογιστή μου. Κάρφωσα για λίγα λεπτά την ματιά μου στο πληκτρολόγιο με μια μυσταγωγική συγκίνηση να κατακλύζει το στήθος μου. Διαισθανόμουν πως αν σχημάτιζα τη λέξη Ακρογιάλι, θα διασάλευα την τάξη των πάντων. Στις «Κλεμμένες Λιακάδες» της Μαρίας Παναγοπούλου ακολουθούμε μια γυναίκα που ψάχνει τις χαμένες σελίδες από το παρελθόν της. Γυρίζουμε μαζί της στην πατρίδα της και ενώνουμε σιγά σιγά τις τελείες, ξεδιπλώνοντας μια ιστορία που δεν τη χωράει ο ανθρώπινος νους. Ένα μικρό κορίτσι ξεριζώθηκε από τον κόρφο της μάνας του, από το μέρος που μεγάλωνε, από τους ανθρώπους που αγαπούσε.

Μεγάλη πια, θα κάνει τα πάντα για να μάθει. Θα θυσιάσει και θα θυσιαστεί στο βωμό της αλήθειας; Άραγε το τέλος θα απαντήσει στα γιατί; Θα επουλώσει παλιές και καινούριες πληγές; Για έναν απροσδιόριστο λόγο καταλάβαινα πως ξεκλειδώνοντας τον θάλαμο με τις παιδικές μου μνήμες, θα παγιδευόμουν στο ναρκοπέδιο του χθες. Δείλιασα για λίγο. Αμφιταλαντεύτηκα ανάμεσα στην ανάγκη μου να συνεχίζω να ζω την τακτοποιημένη ζωή μου και την βαθιά επιθυμία να κάνω βουτιά στο παρελθόν φτάνοντας μέχρι τον βυθό. Με μια μεστή, πλούσια γραφή, η συγγραφέας μάς ταξιδεύει σε όμορφα μέρη στο χάρτη, αλλά και σε αχαρτογράφητα και απάτητα μέρη στην ψυχή. Η πλοκή του βιβλίου κορυφώνεται σελίδα τη σελίδα και πραγματικά σφιγγόταν το στομάχι μου γιατί αγωνιούσα για τη συνέχεια. Πού μπορεί να φτάσει ο άνθρωπος από το μίσος, από την ανάγκη, αλλά και από την αγάπη; Τέλος, πρέπει να αναφερθώ στο γεγονός πως αφού τελείωσα την ανάγνωση του βιβλίου, είδα στο πίσω μέρος πως το συγκεκριμένο, οι «Κλεμμένες Λιακάδες», αποτελούν μια συνέχεια του πρώτου βιβλίου της συγγραφέως «Είδα τον εαυτό μου στα μάτια σου». Απίστευτο, αλλά τίποτα δεν φανέρωνε πως αποτελούσε συνέχεια κάποια άλλης ιστορίας. Πραγματικά ένα πολύ όμορφο βιβλίο! Φυσικά ανυπομονώ να διαβάσω και το πριν…

Ασημίνα Στασινοπούλου

Φωτεινή Κοντοπούλου Όταν το επάγγελμά σου έχει να κάνει με παιδιά, ένα τόσο ευαίσθητο επάγγελμα, θα πρέπει να είσαι ιδιαίτερα προσεχτικός, ευέλικτος και πολυπράγμων προκειμένου να χειρίζεσαι θέματα και καταστάσεις. Ο ρόλος του νηπιαγωγού αποτελεί θεμέλιο της ψυχοκινητικής και νοητικής ανάπτυξης των μικρών παιδιών, ώστε να κατανοήσουν τις βασικές έννοιες αντίληψης του κόσμου που τα περιβάλλει, και παράλληλα ασκεί το συντονισμό των κινήσεών τους - με λίγα λόγια, ο νηπιαγωγός στοχεύει στην ολόπλευρη ανάπτυξη του παιδιού. Ο νηπιαγωγός πρέπει να βοηθά το παιδί να κατανοήσει την έννοια της ομάδας, να το μάθει να συνεργάζεται, να δημιουργεί και να συναγωνίζεται ευγενικά με τους συνομηλίκους του. Ιδιαίτερη εκτίμηση θα ήθελα να εκφράσω για τη νηπιαγωγό κ. Φωτεινή Κοντοπούλου, που άλλωστε πρόσφατα βραβεύτηκε το σχολείο της από το bravo schools για το παραμύθι που δημιούργησε με τους μαθητές της «Η καιρούλα και τα παιδιά της», και είχε σαν θέμα την προσέγγιση στα ακραία καιρικά φαινόμενα και τις κλιματικές αλλαγές των διαφόρων χωρών στο νηπιαγωγείο με τη χρήση και των τεχνών και της τεχνολογίας. Η κ. Φωτεινή Κοντοπούλου είναι μια εξαιρετική νηπιαγωγός και διδάσκει στα Μέγαρα Αττικής. Είναι παντρεμένη και μητέρα δύο υπέροχων παιδιών. Η ίδια αποφοίτησε από το Παιδαγωγικό Νηπιαγωγών Πάτρας και συνέχισε τις σπουδές της στη Νοσηλευτική του Ε.Ε.Σ. Έχει σπουδάσει Ψυχοθεραπεία και Ελληνική νοηματική γλώσσα. Έχει ασχοληθεί με τη Μουσειακή Αγωγή και έχει συμμετάσχει σε πολλά επιμορφωτικά προγράμματα Αγωγής Υγείας. Επιπλέον, στο πλαίσιο του εκπαιδευτικού της έργου, ασχολήθηκε με Καινοτόμες δράσεις και Προγράμματα Αγωγής Υγείας. Έχει συνεργαστεί με το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης και το 2016 βραβεύτηκε από την ΕΕΠΦ για τη δράση του νηπιαγωγείου της "Διαχείριση τροφικών αποβλήτων". Έχουν ακολουθήσει κι άλλες βραβεύσεις σε πανελλήνιους και μαθητικούς διαγωνισμούς με συμμετοχή του σχολείου της. Έχει λάβει μέρος σε πανελλήνια συνέδρια με πρωτότυπες εργασίες, προωθώντας και υποστηρίζοντας την καινοτομία, καθώς και μέρος σε ημερίδες των σχολικών συμβούλων. Το 2018 έλαβε ετικέτα ποιότητας στο e–twinning με θέμα τα καιρικά φαινόμενα, μια πρωτότυπη προσέγγιση στο Νηπιαγωγείο, σε συνεργασία με το 6ο Νηπιαγωγείο Μεγάρων και το 3ο Νηπιαγωγείο Χίου.

Στράφηκε προς τη γραφή, και το 2017 δημιούργησε το παραμύθι «Ο Φριχ σκουπιδοαρρώστησε». Είναι μια υπέροχη ιστορία, εικονογραφημένη από τους μαθητές της, που δηλώνει με τη χάρη της ρίμας και του έμμετρου λόγου τα οφέλη για την υγεία από μία φιλοπεριβαλλοντική στροφή. Το 2018, σε συνεργασία με την συνάδελφό της Δέσποινα Λέκκα, εξέδωσε στο vivlio.net ένα θεατρικό παραμυθοποίημα με τίτλο «Επαγγελματομαγέματα... θεατροτιτιβίσματα... Στου νηπιαγωγείου τα δρώμενα» και είναι ένα project διδακτικό, με κατασκευές, παραμυθοποίηση και θέατρο, που έφερε σε επαφή τα παιδιά της προσχολικής ηλικίας με μια σειρά επαγγελμάτων. Της εύχομαι ολόψυχα να είναι πάντα καλά, να χαίρεται την οικογένει;a της και να συνεχίσει το έργο της, προσφέροντας στους μαθητές της ιδέες, αξίες, στάσεις και αληθινό εκπαιδευτικό έργο!

Αγγελίνα Παπαθανασίου

Νησιά χωρίς αυτοκίνητα

Τριζόνια Φωκίδας Το μοναδικό κατοικήσιμο νησί του Κορινθιακού. Πρόκειται για ένα καταπράσινο νησί, άγνωστο στους περισσότερους από μας. Έχει έκταση μόλις 2,4 τετραγωνικά χιλιόμετρα. Βαφτίστηκε έτσι από τα πολλά τριζόνια και το μελωδικό τους τραγούδι τις νύχτες του καλοκαιριού.

Λιχαδονήσια Μια ανάσα από τη Λιχάδα της Βόρειας Εύβοιας και απέναντι από τα Καμένα Βούρλα, η περιοχή φυλάει το πολύτιμο μυστικό της… τα κατάφυτα νησάκια με το απέραντο γαλάζιο, που λέγονται Λιχαδονήσια και ρίχνουν το γάντι στην Καραϊβική!

Παλαιό Τρίκερι Βρίσκεται στην είσοδο του Παγασητικού κόλπου. Ο γραφικός οικισμός, οι μικρές ήσυχες αμμουδιές και το μοναστήρι της Ευαγγελίστριας, συνθέτουν το τοπίο του νησιού. Το φιλόξενο μοναστήρι της Παναγιάς δεσπόζει στην κορυφή του. Απέναντί του βρίσκονται τα νησάκια Μικρά.

Χρυσή ή Γαϊδουρονήσι Βρίσκεται στο Λιβυκό πέλαγος, περίπου οχτώ ναυτικά μίλια νότια της Ιεράπετρας. Η Χρυσή οφείλει το όνομά της στις παραλίες με χρυσαφένια αμμουδιά που την περιτριγυρίζουν. Τα κρυστάλλινα γαλαζοπράσινα νερά, οι χρυσές ακτές και το κεδρόδασος του νησιού, συνθέτουν ένα εξωτικό, παρθένο σκηνικό απαράμιλλης ομορφιάς.

Γαύδος Το νοτιότερο νησί της Ευρώπης. Το λιμάνι της Γαύδου είναι η Καραβέ. Η πρωτεύουσα του νησιού είναι το Καστρί, ενώ το νοτιότερο κατοικημένο χωριό του είναι τα Βατσιανά με τους 23 κατοίκους τους.Οι παραλίες Καραβέ, Κόρφος, Λακκούδι, Τρυπητή, Μπο, Φετιφέ, Σαρακίνικο, Αγιάννης, Λαυρακάς, Πύργος και Ποταμός, είναι μερικές από τις εξαιρετικές ακτές του νησιού.

Ελισάβετ Κόλλια

«Στην τελευταία στροφή» είναι το καινούργιο μυθιστόρημα της Έλενας Αντωνίου που κυκλοφόρησε πριν λίγο καιρό και το τέταρτο δικό της που διαβάζω. Το εξώφυλλο είναι ονειρεμένο, και ο άντρας που απεικονίζεται σ' αυτό εξάπτει τη φαντασία και ανάβει τα αίματα. Η ταχύτητα με τρομάζει πολύ. Για το λόγο αυτό αποφεύγω να παρακολουθώ αγώνες ταχύτητας, γιατί δεν θέλω να δω κάποιο ατύχημα να συμβαίνει μπροστά στα μάτια μου. Στην όψη του αίματος τρίτου παγώνω, για το δικό μου δεν έχω πρόβλημα. Θαυμάζω όμως τους ανθρώπους αυτούς που τολμούν να τα βάλουν με την ταχύτητα. Είναι άνθρωποι με μεγάλα αποθέματα θάρρους και τόλμης! Και το κυριότερο, θέλει μεγάλη ψυχική αντοχή για να μπλέξεις συναισθηματικά με ένα τέτοιο άτομο. Εκτός από το φόβο έχεις να αντιμετωπίσεις και όλους τους πειρασμούς που τους γυροφέρνουν! Η Αυγή, ή αλλιώς Αουρόρα Κάρμεν Πέρεθ, είναι μια κοπέλα που στα 16 της έγινε θεατής του τραγικού δυστυχήματος του πατέρα της, που ήταν επτά φορές πρωταθλητής της F1 και πήγαινε για το όγδοο πρωτάθλημα. Το χειρότερο είναι ότι είχε προηγηθεί του αγώνα ένας τσακωμός μεταξύ τους και ειπώθηκαν σκληρά λόγια, με αποτέλεσμα εκείνη να νιώθει απίστευτες τύψεις. Εκεί, στον τάφο του πατέρα της, ορκίστηκε να μην ξαναμπλέξει με πιλό-

«το της φόρμουλα, καθώς ένας από αυτούς ήταν ο λόγος της διένεξης με τον πατέρα της. Δέκα χρόνια μετά, έχει γίνει μια σπουδαία μηχανολόγος και η τελευταία της πατέντα ενός κινητήρα είναι τόσο πετυχημένη, που της γίνεται πρόταση να φτιάξει ένα νέο μονοθέσιο στην εταιρεία που ήταν πιλότος ο πατέρας της! Δέχεται, αν και έχει επιφυλάξεις. Γνωρίζοντας τους οδηγούς της εταιρείας, αναρωτιέται αν έπραξε σωστά. Ο Χουάν Γκάμπριελ Μορένο, ο Τζέιμς Μάθιους, και ο Όλιβερ Μάξγουελ. Ο πρώτος τής ξύπνησε το πάθος που ήταν ξεχασμένο για 10 χρόνια, ο δεύτερος ήταν πολύ συμπαθητικός και ο τρίτος ήταν απομεινάρι ενός παρελθόντος που μισούσε. Από την πρώτη στιγμή, ο Χουάν τής φερόταν υπεροπτικά και δεν αναγνώριζε τις ικανότητές της, μη γνωρίζοντας την ταυτότητά της. Η αποκάλυψη έφερε στον ίδιο ντροπή και επιθυμία για συγχώρεση. Το πάθος και η ανάγκη του ενός για τον άλλον, όμως, φουντώνουν και δεν μπορούν πια να αντισταθούν. Και οι δύο κρύβουν μέσα τους πολύ πόνο και φόβο για τη δέσμευση. Τι θα συμβεί μεταξύ τους; Θα αφεθούν στα συναισθήματά τους; Θα ζήσουν τον φλογερό έρωτα που υπόσχεται η ένωση των κορμιών τους; Όταν μυστικά από το παρελθόν, μίση, φιλοδοξίες και δίψα για εκδίκηση μπαίνουν στο δρόμο τους, τ' όνειρό τους θα γίνει εφιάλτης.

...Δεν μπορείς να ξέρεις ότι έχεις κυριεύσει το μυαλό μου, ότι έχεις κατακτήσει κάθε σκέψη μου. Κάθε ανάσα μου, κάθε φαντασίωσή μου είναι δική σου από την πρώτη ημέρα που σε συνάντησα. Το κορμί μου πονάει από πόθο. Και όσο κι αν προσπάθησα να σε πολεμήσω και να σε νικήσω, τελικά είμαι αυτός που ηττήθηκε". Χάιδεψε με τον αντίχειρά του τα χείλη της. "Σε θέλω. Σε ήθελα από το πρώτο λεπτό". Οι δύο εραστές γίνονται έρμαια ενός πολέμου και βρίσκονται ηττημένοι. Η έλλειψη εμπιστοσύνης, ο φόβος της εγκατάλειψης και ο πόνος της προδοσίας, μπαίνουν εμπόδιο στο δρόμο τους. Όλα θα κριθούν στην τελευταία στροφή... Αυτό το βιβλίο το διάβασα δύο φορές σε μια μέρα! Για μένα αυτό είναι το καλύτερο βιβλίο που έχει γράψει η συγγραφέας. Αγάπησα τον Χουάν με τα ελαττώματα και τις φοβίες του, το πάθος και τη φλόγα του, τον τρόπο που διεκδικούσε και πάλευε. Το απόλυτο αρσενικό που ενώ τον ποθούν όλες, δεν διστάζει να παραδεχτεί ότι γι' αυτόν υπάρχει μόνο μία! Φυσικά δεν μπορώ να μη μιλήσω για την Αυγή που μπήκε σε έναν ανδροκρατούμενο κόσμο και κατάφερε να πείσει τους πάντες ότι εκεί ανήκει. Δεν φοβήθηκε να αφεθεί στον έρωτα, να παλέψει και να πληγωθεί. Η αντιπαλότητα του ζευγαριού, οι διάλογοί τους και τα λόγια αγάπης που ανταλλάσσουν, είναι το αλατοπίπερο που κάνει αυτό το βιβλίο μαγικό! Είναι σίγουρο ότι θα το ξαναδιαβάσω πριν ξεκινήσω το επόμενο. Πιστεύω ότι θα καλύψει τις απαιτήσεις και του πιο απαιτητικού αναγνώστη. Πολλά συγχαρητήρια στη συγγραφέα και περιμένω με αγωνία το επόμενο βιβλίο της! Φυσικά σας το προτείνω!!!

Χρωματίζω πουλιά Τόσα άστρα και γώ να λιμοκτονώ χρωματίζω πουλιά, χάρτινα πουλιά και περιμένω να κελαηδήσουν, και περιμένω να κελαηδήσουν…γιατί χειμώνιασε Τόσα άστρα και εγώ να λιμοκτονώ κάνε λοιπόν κύριε να ‘χει κανείς ένα φίλο δως του ένα σκυλί ή ένα φανάρι του δρόμου γιατί χειμώνιασε.

Τάσος Λειβαδίτης

Κίσκα Νάντια

Η ολοκαίνουρια νουβέλα της αγαπημένης Λίλας Κίσσα-Φραγκομίχαλου τιτλοφορείται Inari: Ο δράκος με τις επτά καρδιές. Όσες ακριβώς ξεριζώνει από εσένα, αγαπητέ ανα-γνώστη που θα το πιάσεις στα χέρια σου.

Ήταν τόσο ζεστά... σκέφτηκε η O-Gin και προτού το συνειδητοποι-ήσει, άηχα δάκρυα έτρεχαν ποτάμι από τα μάτια της. Η μελάνη της είχε σταλάξει μαζί με αυτά απάνω στο άγραφο χαρτί της. Ήταν άχρηστο...

Story time: Η κυρία Κίσσα-Φραγκομίχαλου είναι μια από τις τρεις συγγραφείς που είναι auto-buy για εμένα. Βγάζει βιβλίο; Δεν με νοιάζει θέμα, εξώφυλλο, περίληψη, σελίδες. Απλά βγάζω πορτοφόλι και περιμένω καρτερικά να έρθει σπίτι μου ένα βιβλίο που θα ερωτευτώ με την πρώτη ματιά. Ο Inari, βέβαια, είναι μια ιστορία για την οποία η συγγραφέας προετοιμάζει το αναγνωστικό της κοινό εδώ και αρκετό καιρό και περίμενα σαν τρελή για αυτό απλά και μόνο από το art. ΚΟΙΤΑΞΤΕ ΕΞΩΦΥΛΛΟ! Η Λίλα δουλεύει τον Ονειρόκοσμό της από το 2011. Η ενδελεχής έρευνα και κοσμοπλασία της δεν μπορούν να αμφισβητηθούν από κανέναν και σας προκαλώ να προσπαθήσετε. Ο Inari αποτελεί μια νουβέλα βασισμένη στην εκτενή κοσμοπλασία που έχει δημιουρ-

γηθεί για να υποστηρίξει την σειρά Angel Eyes, ΌΜΩΣ δεν χρειάζεται να έχετε διαβάσει για τα πεδία και την κοσμοπλασία για να μπορέσετε να ακολουθήσετε την πλοκή του Inari. Κάποια πράγματα ίσως τα βρείτε υπερβολικά εάν έρχεστε σε επαφή πρώτη φορά με το αιθερικό πεδίο. Εάν όμως είστε αναγνώστης της, θα δείτε ότι όλη αυτή η δουλειά που έχει γίνει δεν μας έχει δώσει μόνο ένα υπέροχο side story με το κοράκι του Αμάς (*ενός λεπτού σιγή*) αλλά είναι τόσο άρτια και γεμάτη μύθους και θρύλους που μπορεί να δώσει μια νουβέλα 200 σελίδων αλλά και καμιά 10αριά ακόμα (και βάλε, αλλά δε θέλω να τρομάξω τη συγγραφέα με τα high expectations μου. Έχω, Λίλα. Έχω υψηλές προσδοκίες). Εάν είσαι γνώστης του κόσμου της, ξέρεις ότι ισορροπεί με χειρουργι-κή ακρίβεια μεταξύ πραγματικότητας και ονείρου, χωρίς να χρησιμοποιεί κάποιον κόσμο παραπάνω από κάποιον άλλον, χαρίζοντας μέσα από την ονειρική γραφή της ένα αληθινό παραμύθι. Εάν δεν είσαι γνώστης, τότε μόλις έμαθες με τι ταλέντο είναι εμπλουτισμένη η πένα της. Το σκηνικό μαγικό. Οι χαρακτήρες ξεδιπλώνονται σε 200 σελίδες τόσο αληθινά και σωστά που πάλι έγινα ρεζίλι μέσα στο λεωφορείο με τα κλάματά μου. Εκτός των πρωταγωνιστών, και οι δευτερεύοντες χαρακτήρες είναι ολοκληρωμένοι. Με τις ιδιαιτερότητες, τον σκοταδισμό τους, τα θέλω τους και τον χαρακτήρα τους που βγάζει νόημα στο τέλος.

Υπάρχουν σημεία που δεν καταλαβαίνεις γιατί συμπεριφέρε-ται ο άλλος έτσι, αλλά όλα αποκαλ-ύπτονται στην τελική μάχη, πιστέ-ψτε με. Η πλοκ ή κυλάει αβίαστα, χωρίς επαναλήψεις και στοιχεία απλά για να γεμίσουμε άλλη μια σελίδα. Το ιστορικό πλαίσιο είναι δοσμένο τόσο απλά μέσω της ιστορίας που εγώ, ένας άνθρωπος που σιχαίνεται τα ιστορικά μυθιστορήματα και τα αποφεύγω όπως ο Inari την O-Gin, αρχίζω και βλέπω τα ιστορικά με ένα άλλο μάτι. Παρόλο που η ιστορική βάση υπάρχει (Ιαπωνία, 1600) η συγγραφέας την έχει πλέξει τόσο όμορφα με τον μύθο που όχι μόνο δεν με κούρασε, αλλά με υποκίνησε να ψάξω λίγα παραπάνω στοιχεία αφού τελείωσα το βιβλίο. Η Ιαπωνία, χώρα στην οποία βασί-ζεται η καλοπλεγμένη και ιδιαίτερη ιστορία του Inari, βρίθει από μύ-θους και έμπνευση, και η Λίλα χρη-σιμοποιεί στο έπακρο το ιστορικό υπόβαθρο και τη φαντασία της ώ-στε να μας δώσει τον πιο αγαπημέ-νο μου μύθο. Είναι εικονογραφημένο. Όχι ότι περιμένεις κάτι άλλο αφού η κυρία ΚίσσαΦραγκομίχαλου εκτός από εξαιρετική συγγραφέας (κατά την δική μου ταπεινή άποψη), είναι και μια υπέροχη εικονογράφος (κατά την άποψη όσων έχουν μάτια). Το στυλ της δεν μεταβάλλεται από εκείνο του Angel Eyes - και καλά κάνει, καθώς ένας καλλιτέχνης πρέ-πει να έχει ένα trademark - όμως εξελίσσεται. Ομορφαίνει, τελειοποι-είται, με κάνει να θέλω να γλύψω τις σελίδες! Αλλά δεν το κάνω. Συγκρατούμαι. Με το ζόρι όμως.

ΕΧΕΙ ΧΑΡΤΗ! Θεά του φεγγαριού, δεν γίνεται να έχεις ένα μυθιστόρημα στο οποίο έχεις φτιάξει μια περιοχή ή έχεις μία που υπήρξε πριν 15.000 χρόνια και να μην έχεις χάρτη! Όχι, το google δεν είναι φίλος! Εάν φτιάχνεις μια αναθεματισμένη περιοχή, ζωγράφισέ μου έστω με τελείες έναν χάρτη! Είμαι οπτικός τύπος! Θέλω να το βλέπω για να μπορέσω να το οραματιστώ. Και η συγγραφέας μού δίνει αυτό ακριβώς που χρειάζομαι και το εκτιμώ! Σε κάθε αρχή κεφαλαίου υπάρχει ένα μικρό ρητό, γραμμένο με μια υπέροχη γραμματοσειρά σαν γραμμένη στο χέρι, περικυκλωμένη από ψηλά μπαμπού, και είναι τόσο χαριτωμένο. Ο Inari δεν είναι απλά μια ιστορία αγάπης. Μέσα από το διήγημα η συγγραφέας θίγει σε μικρές δόσεις την πολιτική, τη διαφθορά, την καλοσύνη, την αυτοθυσία, την γενναιότητα, τη μοίρα και τα έθιμα μιας άλλης εποχής που μοιάζει να επιστρέφει. Έχει πολλές Ιαπωνικές εκφράσεις. Γραμμένες στα Ιαπωνικά κιόλας. Υπάρχει όμως μίνι λεξικό στην αρχή. Καθώς και λεξικό προφοράς, για να είσαι σίγουρος ότι δεν διαβάζεις λάθος. Και το εκτιμώ. Δεν είμαστε όλοι εξειδικευμένοι γνώστες της Ιαπωνικής γλώσσας ή του πολιτισμού και ένα τέτοιο μίνι λεξικό είναι κάτι παραπάνω από αναγκαίο, και η συγγραφέας το κατανοεί. Είναι ένα ιδιαίτερο διήγημα. Η φαντασία ξεχειλίζει από κάθε σελίδα. Δράκοι, φαντάσματα, μαγεία και πεπρωμένο μαγεύουν τον αναγνώστη σε κάθε σελίδα, σε κάθε λέξη και σε βυθίζουν σε έναν κόσμο που δεν θες να βγεις. Δεν θέλεις να τελειώσει, και το τέλος σου ξεριζώνει

την καρδιά. Χρειάστηκε να κρατάω το βιβλίο σε παράλληλη θέση από το κεφάλι μου ώστε να μην το βρέξω από τα δάκρυά μου. Είτε είσαι αναγνώστης φαντασίας είτε ρομαντισμού είτε έρωτα, μπορείς να το διαβάσεις άνετα, χωρίς κανένα πρόβλημα. Και στην τελική, 200 σελίδες είναι μόνο (σνιφ). Το προτείνω με κάθε κύττα-ρο του κορμιού μου. Διαβάστε το, στείλτε μου την άποψή σας, περιμένω.

Μη στεναχωριέσαι, InariSama, του είπε τρυφερά και τον χάιδεψε με φροντίδα. Κι αυτός, γαληνεμένος από τα χάδια της, άφησε εντελώς χαλαρό τον λαιμό και το κεφάλι του στη χλόη. Δεν τον φοβόταν εκείνη. Και σε αυτή του τη μορφή δεν τον ντρεπόταν κιόλας. Αισθανόταν άνετα και αυτός το ένιωθε. Και τώρα, ένα μήνυμα προς τη συγγραφέα:Σε ευχαριστώ, Λίλα, που γλύκανες την αναμονή για το 4ο βιβλίο της σειράς Angel Eyes με ένα διήγημα που αποτελεί το πιο αγαπημένο μου ανάγνωσμα του καλοκαιριού!

Χρυσούλα Ζαφειράκη

Στον Ελληνικό Κόσμο, στην αίθουσα της Θόλου, παρακολουθήσαμε την τρισδιάστατη ταινία «Δαρβίνος: Το μυστήριο της φύσης». Η ταινία υπόσχεται ένα περιπετειώδες ταξίδι ανακάλυψης της εξέλιξης της ζωής στον πλανήτη μας μέσα από τα μάτια του Δαρβίνου. Τι θα δει ο θεατής σε αυτή την ταινία διάρκειας σαράντα λεπτών; Οι θεωρίες του Δαρβίνου για τη φυσική επιλογή και την προέλευση των ειδών συμπεριλαμβανομένου και του ανθρώπουπαρουσιάζονται στην ταινία με τρόπο εντυπωσιακό αλλά και εύληπτο. Αποκαλύπτεται σε όλο του το μεγαλείο το υπέροχο τοπίο της φύσης και αποκαθίστανται βήμα-βήμα τα κομμάτια του επιστημονικού αυτού αινίγματος. Παράλληλα, νέα ερωτήματα δημιουργούνται, που αφήνουν περιθώρια για καινούριες ερμηνείες.

Εντυπωσιακά γραφικά στην 360ο μοίρες οθόνης της Θόλου, η μουσική από τη Συμφωνική Ορχήστρα της Βουδαπέστης και η αφήγηση του ηθοποιού Γιάννη Μπέζου μας εξέπληξαν! Μία παράσταση για μικρά και μεγάλα παιδιά. Αν και εσείς θέλετε μαζί με τα παιδιά σας να γνωρίσετε τις θεωρίες του Δαρβίνου, μπορείτε να παρακολουθήσετε την ταινία στο Ίδρυμα Μείζονος Ελληνισμού, που βρίσκεται στην οδό Πειραιώς 254 στον Ταύρο. Για τις ώρες προβολής μπορείτε να επισκεφτείτε την ιστοσελίδα του Ιδρύματος.

Παντελής Μαυρομμάτης

Σ Υ Ν Ε Ν Τ Ε Υ Ξ Η

Κύριε Δημητριάδη, σας ευχαριστούμε πολύ για τη συνέντευξη που μας παραχωρείτε. Καταρχάς συγχαρητήρια για το καινούριο σας βιβλίο «Οι Μακάριοι», είναι μια εξαιρετική ιστορία φαντασίας και τρόμου. Ποιο θα αναφέρατε ως βασικό προτέρημά του σε κάποιον που δεν το έχει διαβάσει; Μ.Δ. Σας ευχαριστώ πάρα πολύ! Χαίρομαι πραγματικά που σας άρεσε και γέμισε ευχάριστα το χρόνο σας. Στους Μακάριους προσπάθησα να κάνω κάτι πρωτότυπο, χτίζοντας μια ιστορία τρόμου και μυστηρίου σε ένα μέρος στο οποίο συνηθίζεται να εξιστορούνται ευχάριστα πράγματα. Τα νησιά του Αιγαίου φέρνουν συνήθως στο μυαλό ήλιο, θάλασσα, καλοκαίρι και διακοπές. Εγώ, από την άλλη, έδωσα μια σκοτεινή πλευρά σε όλο αυτό, το οποίο με βοήθησε αρκετά να αναπτύξω την ιστορία μου. Αν προσθέσω και τη μυθολογία την οποία χρησιμοποίησα αρκετά, καθώς και την απομόνωση την οποία βιώνουν οι κάτοικοι των μικρών νησιών, έχουμε ένα συνδυασμό στοιχείων τα οποία θεωρώ ότι κάνουν την ιστορία πρωτότυπη. Ίσως όλο αυτό το πάντρεμα, να είναι το προτέρημα του βιβλίου.

Οι περιγραφές του νησιού Μακάρια είναι ιδιαίτερα αναλυτικές και πολύ ρεαλιστικές. Είχατε στο μυαλό σας κάποιο συγκεκριμένο νησί, από το οποίο ενδεχομένως έχετε περάσει ή διαμείνει για κάποιο διάστημα, όταν γράφατε το βιβλίο; Μ.Δ. Το νησί έχει στοιχεία από πολλά κυκλαδίτικα νησιά που πήγα, αλλά κυρίως βασίζεται στη Φολέγανδρο και τη Σίκινο. Λίγο περισσότερο στη Σίκινο. Πολλά από τα σημεία της Μακάριας βέβαια έχουν να κάνουν με άσχετα μέρη, και κάποια απ’ αυτά τα έβγαλα εντελώς από το μυαλό μου. Αν πάτε ποτέ πάντως συγκεκριμένα στη Σίκινο, θα νιώσετε λίγη από την αύρα του βιβλίου. Πολλά από τα μέρη εκεί με επηρέασαν αρκετά και δεν μπορούσα να μην τα βάλω στο βιβλίο. Κατά την ανάγνωση του βιβλίου σας διακρίνονται, άμεσα ή έμμεσα, αναφορές στον τεράστιο H.P. Lovecraft και το έργο του, οι οποίες δένουν υπέροχα με την πλοκή. Θα μπορούσατε να πείτε ότι είχατε κάποιες επιρροές από κάποιους συγγραφείς αντίστοιχης θεματολογίας, Έλληνες ή ξένους, κατά τη συγγραφή του βιβλίου σας; Μ.Δ. Η επιρροή από τον H.P.

Lovecraft είχε να κάνει κυρίως με την ιδέα των αρχαίων θεών και τον απόκοσμο φόβο που προκαλεί όλο αυτό. Εγώ προτίμησα βέβαια να χρησιμοποιήσω τη δική μας μυθολογία –η οποία είναι τεράστια και έχει πάρα πολλά για να καταπιαστείς – και να μη μείνω στη μυθολογία Κθούλου. Όσο για την επιρροή από άλλους συγγραφείς, δεν μπορώ να πω ότι δεν επηρεάστηκα από τον Stephen King, μιας και είναι αυτός που έχω διαβάσει περισσότερο. Σίγουρα όμως με επηρέασαν κι άλλοι. Το κατά πόσο, θα το κρίνουν οι αναγνώστες. Οι κάτοικοι των νησιών συχνά κρατάνε μυστικά τα οποία γνωρίζουν και συζητούν μόνο μεταξύ τους. Λίγο πολύ αυτό βγαίνει προς τα έξω από το βιβλίο σας, ενώ σχετική αναφορά έχει κάνει και ο Stephen King, στο βιβλίο του Storm of the Century (1999). Θεωρείτε ότι αυτή η θεωρία ισχύει γενικά; Μ.Δ. Το συγκεκριμένο βιβλίο δεν το έχω διαβάσει αλλά πιστεύω ότι η θεωρία αυτή ισχύει. Τα μικρά μέρη – πόσω μάλλον τα νησιά που είναι απομονωμένα – διατηρούν αυτή τη μυστικοπάθεια προς τα άτομα που είναι εκτός του χώρου τους. Πολλά μυστικά συνήθως κρύβονται εκεί, και αυτό ακριβώς είναι ένα από τα πράγματα που ήθελα να θίξω στους Μακάριους. Πολλές φορές η συγγραφή ενός βιβλίου ξεκινάει από κάποια εμπειρία ή ένα ερέθισμα του συγγραφέα. Είχατε κάτι αντίστοιχο όταν ξεκινή-

νούσατε να γράφετε τους Μακάριους; Μ.Δ. Ξεκινώντας να μελετάω την ιδέα των Μακάριων ήθελα να γράψω για ένα απομονωμένο μέρος όπου οι κάτοικοι είναι παράξενοι και κρύβουν πράγματα. Στη συνέχεια, ήθελα αυτό το μέρος να είναι νησί, αφενός γιατί δημιουργεί μια απομόνωση και αφετέρου γιατί έχω μια ιδιαίτερη αδυναμία στα νησιά. Τα ταξίδια που έκανα στις Κυκλάδες ήταν το κύριο ερέθισμα ουσιαστικά, για να αρχίσω να γράφω τους Μακάριους. Από ένα σημείο του βιβλίου και έπειτα, ο αναγνώστης μπαίνει στην πολύ ευχάριστη θέση να αναρωτιέται τι θα γινόταν αν… Προσωπικά αναρωτήθηκα ποια θα ήταν η συνέχεια της ιστορίας αν ο πρωταγωνιστής της ιστορίας, ο Αλέξανδρος, μοίραζε τελικά στα παιδιά στο σχολείο τα βιβλία των θρησκευτικών. Θα αλλάζατε κάτι στη ροή της ιστορίας αν σας δινόταν αυτή η δυνατότητα; Μ.Δ. Πολλά θα μπορούσαν να αλλάξουν αν ο ήρωας και τα άλλα πρόσωπα του νησιού έκαναν διαφορετικά πράγματα, και αναπόφευκτα μπαίνεις σε σκέψεις σχετικά με αυτό. Δε νομίζω όμως ότι θα άλλαζα κάτι, μιας και η ροή της ιστορίας με καλύπτει απόλυτα, δίνοντας την αγωνία και την περιέργεια στον αναγνώστη να δει τι θα γίνει παρακάτω. Αν έπαιρναν πάντως τελικά τα παιδιά τα βιβλία των θρησκευτικών, ίσως τα πράγματα να κλιμακώνονταν λίγο απότομα και το βιβλίο να ήταν εν τέλει μονάχα 100 σελίδες. Και δε νομίζω ότι θα θέλαμε κάτι τέτοιο, ε; Οι σκηνές του βιβλίου που αποτυπώ-

νονται στη μνήμη του αναγνώστη ως κάτι το εντυπωσιακό είναι κατά την προσωπική μου άποψη αρκετές, καθώς οι εναλλαγές καταστάσεων και συναισθημάτων είναι συχνές και γίνονται με εξαιρετικά ομαλό τρόπο. Ποια σκηνή του βιβλίου θα ξεχωρίζατε και γιατί; Μ.Δ. Χαίρομαι που το βλέπετε έτσι και σας ευχαριστώ πολύ. Λίγο δύσκολο να διαλέξω την αγαπημένη μου σκηνή καθώς έχω «ζήσει» αρκετές από αυτές μαζί με τον Αλέξανδρο, προκειμένου να τις αποτυπώσω όσο γίνεται καλύτερα και πιο πειστικά. Θα έλεγα απλά ότι μια από τις αγαπημένες μου σκηνές, τώρα που το σκέφτομαι, είναι το σημείο που πηγαίνει για πρώτη φορά στη Λήθη, όπου χάνεται στο νησί και στη συνέχεια γίνονται όλα εκείνα τα παράξενα – μην πω κάτι παραπάνω και το χαλάσω σε αυτούς που δεν το διάβασαν. Σας ευχαριστούμε πολύ για αυτή τη συνέντευξη και σας ευχόμαστε να είναι καλοτάξιδοι οι Μακάριοι, καθώς και κάθε επιτυχία στο μέλλον!

Δεν έχω γράψει ποιήματα. Δεν έχω γράψει ποιήματα. Μόνο σταυρούς σε μνήματα καρφώνω.

Μίλτος Σαχτούρης

Αντωνία Καππέ

Μίλτος Σαχτούρης Ο Μίλτος Σαχτούρης, ένας ποιητής της πρώτης μεταπολεμικής γενιάς, έχοντας βιώσει τα χρόνια της γερμανικής Κατοχής και του Εμφυλίου, με τις δραματικές επιπτώσεις τους, συνθέτει τα ποιήματά του με οδυνηρή αληθοφάνεια. Στη συλλογή Τα φάσματα ή Η χαρά στον άλλο δρόμο, ο ποιητής, επηρεασμένος από τον υπερρεαλισμό, αξιοποιεί τη φαντασία του και πλάθει εφιαλτικές εικόνες «πάνω σε ανεμώνες κόκκινες/γλίστρησε/μες στου θηρίου τ’ άγριου το ματωμένο στόμα» με συμβολικό τρόπο, για να αποδώσει το δραματικό και το παράλογο που επικρατεί στον κόσμο. Η βιωματική του εμπειρία διοχετεύεται στην ποίηση, η οποία απηχεί την τραγικότητα της ανθρώπινης υπόστασης. Στο έργο του φαίνεται ότι προβάλλει τα προσωπικά του βιώματα «δεν έχω γράψει ποιήματα μέσα/σε κρότους/μέσα σε κρότους/κύλισε η ζωή μου», αλλά στην ουσία αποτυπώνει την υπαρξιακή αγωνία του μεταπολεμικού ανθρώπου, αντιπροσωπεύοντας το σπαραγμό μιας ολόκληρης εποχής. Κύριο χαρακτηριστικό της μεταπολεμικής εποχής είναι η πτώση και ο εκφυλισμός των αξιών της ζωής, καθώς οι πολιτισμικές ανακατα-

τάξεις οδηγούν στην ψυχική αλλοτρίωση και την απομόνωση του ανθρώπου. Ο Σαχτούρης δημιουργεί αυτοτελείς ιστορίες (η Μαρία, ο κήπος, η ζωή, ο ελεγκτής) και συνθέτει τα ποιήματά του με αφηγηματική μορφή, παραθέτοντας οδυνηρούς συνειρμούς δεμένους με αρχέτυπα σύμβολα (φεγγάρι, ήλιος, ουρανός), τα οποία, ενώ συνδέονται με την όμορφη πλευρά της ζωής, τα χρησιμοποιεί αντιφατικά. Έτσι, το φεγγάρι κλαίει, ο κήπος μυρίζει πυρετό, τα λουλούδια ματώνουν και ο ουρανός είναι γεμάτος σάπιο αίμα. Η δραματικότητα των συναισθημάτων του μεταπολεμικού ανθρώπου εξωτερικεύεται εξπρεσιονιστικά, για να καταδείξει την κατακερματισμένη ανθρώπινη ύπαρξη. Η εσωτερικότητα του ποιητή αντανακλά τον πνευματικό ονειρικό κόσμο, αυτόν που αντιπροσωπεύει το «δρόμο της χαράς», ο οποίος συνυπάρχει παράλληλα με την σκληρή πραγματικότητα, η οποία αποτυπώνεται στον κόσμο των «φασμάτων και των σκιών». Ο ποιητής, με αιφνιδιαστικούς συνδυασμούς λέξεων και εικόνων «κληρονόμος πουλιών/ πρησμένα όνειρα βογκούσαν όλη νύχτα/ αερόστατο που

Η υπαρξιακή αγωνία στην ποίησή του γελά στο κενό» και ελλειπτικό, λιτό λόγο, τονίζει την αντίφαση και το παράλογο που επικρατεί στην επίγεια καθημερινότητα. Επιπλέον, με τον ανατρεπτικό συνδυασμό των χρωμάτων «μαύρο κου-στούμι, άσπρα πιάτα, κόκκινο άστρο» δίνει έμφαση στην αντίθεση και οξύνει την αίσθηση της τραγικότητας.

Εν τέλει, θα λέγαμε ότι ο Σαχτούρης εκτός από την υπαρξιακή αγωνία, το φόβο του θανάτου και το αδιέξοδο που αποτυπώνει στα ποιήματά του, αφήνει και μια μικρή ελπίδα αισιοδοξίας, γιατί πιστεύει ότι ο άνθρωπος «πάντα θα έχει ανάγκη τον ουρανό» και η αναζήτηση της πνευματικότητας είναι ο μόνος δρόμος που θα τον οδηγήσει στην αληθινή ζωή.

Τὸ περιστέρι στέρι εἶχαν ἀνάψει ρι πε τὸ σε οῦ ρν πε θὰ δῶ ὸ Ἀπ λοι ἄνθρωποι ἄλ ς ου όμ δρ ς οὺ στ ρω γύ ὰ δι δα ιδιὰ κρατοῦσαν πα ες χί οι στ ρο νδ δε ὶς στ ν γα φύλα ν οἱ ὦρες κι σα οῦ ρν πε ες ῦλ ιο μα ση α ρι χέ ὰ στ είνιασε ὅλος ὁ οτ σκ α ειτ ἔπ ει έχ βρ νὰ σε χι ἄρ τι φοβισμένα καὶ κά σε ρι θύ ψι ὴ απ τρ ἀσ ὰ μι ς οὐρανὸ ῦ ἀνθρώπου ἄνοιξε ἡ κραυγὴ στὸ στόμα το δόντια σὰ α ρι ἄγ μ᾿ ι έρ στ ρι πε ο πρ ἄσ τότε τὸ α. σκύλος οὔρλιαξε μέσα στὴ νύχτ Σαχτούρης © Ἐκδόσεις Κέδρος καὶ Μίλτος )· Ἐκδόσεις Κέδρος, 2000 Ἀπὸ τά: Ποιήματα (1945-1971

Αγγελίνα Παπαθανασίου

Φάροι της Ελλάδας

Οι φάροι αποτελούν σύγχρονα μνημεία του τόπου μας. Δυστυχώς, όμως, είναι παραδομένα στη φθορά του χρόνου και στην εγκατάλειψη. Υπάρχουν περίπου 120 πέτρινοι φάροι, η κατασκευή των οποίων χρονολογείται μετά την Επανάσταση του 1821. Είχαν κατασκευαστεί με τέτοιο τρόπο ώστε να υπάρχει χώρος για την αποθήκευση πετρελαίου, αλλά και για τη διαμονή του φαροφύλακα. Ο πρώτος φάρος άναψε στη χώρα μας το 1829 στην Αίγινα, την πρωτεύουσα του νεοσύστατου τότε ελληνικού κράτους. Οι μεγαλύτερες καταστροφές στο ελληνικό φαρικό δίκτυο σημειώθηκαν με την αποχώρηση των γερμανικών στρατευμάτων στο τέλος του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου. Το 1945 ξεκίνησε η ανασυγκρότηση του δικτύου, που κράτησε μέχρι και τα μέσα της δεκαετίας του ’50. Ανακατασκευάστηκαν περίπου 80 φάροι, ενώ οι υπόλοιποι αφέθηκαν στην τύχη τους.Η διαχείριση του φαρικού δικτύου ανήκει στο Γενικό Επιτελείο Ναυτικού. Μέχρι και το 1980, η Υπηρεσία Φάρων απασχολούσε 320 φαροφύλακες, οι οποίοι συντηρούσαν και προλάμβαναν τις φθορές στα χτίσματα. Σήμερα, οι φαροφύλακες δεν ξεπερνούν τους 60.

Φάρος Τουρλίτης - Άνδρος

Φάρος Αγίων Θεοδώρων - Κεφαλλονιά

Φάρος Ταινάρου

Φάρος Χανίων ή Αιγυπτιακός Φάρος

Παναγιώτα Γκουτζουρέλα

Αν αφήσεις μία πόρτα ανοιχτή μία σταλιά, τους ψιθύρους θα ακούσεις μέσα στη σιγαλιά. Έξω μόνος να παίζεις αν κάποτε αρχίσεις, τότε ίσως στο σπίτι να μην ξαναγυρίσεις. Στο παράθυρο σύρτης αν μείνει ανοιχτός, θα έρθει να σου χτυπήσει το τζάμι αυτός. Και μοναχός αν νιώθεις και έχεις μάτια θλιμμένα, θα έρθει ο ψιθυριστής για να αρπάξει και σένα. Ένα παιδικό τραγουδάκι που από στόμα σε στόμα μεταφέρεται τα τελευταία είκοσι χρόνια και χαρακτηρίζει τον Ψιθυριστή, τον κατά συρροή δολοφόνο πέντε μικρών αγοριών. Αν και ο αυτουργός είναι έγκλειστος στη φυλακή, η ιστορία του παραμένει ανατριχιαστική. Στο Φέδερμπανκ έδρασε ο Ψιθυριστής. Παρατσούκλι που του δόθηκε επειδή πήγαινε τις νύχτες έξω από τα παράθυρα των θυμάτων του και τους ψιθύριζε. Τα απήγαγε και τα κρατούσε μέχρι που μετά από λίγο καιρό τα πτώματά τους βρίσκονταν παρατημένα με το μπλουζάκι τους να καλύπτει το πρόσωπό τους. Τέσσερα πτώματα, πέντε απαγωγές. Το πέμπτο πτώμα δε βρέθηκε και ο δράστης αρνούνταν να δώσει πληροφορίες. Είκοσι χρόνια έχουν περάσει και το Φέδερμπανκ είναι πλέον ένα ήσυχο χωριό που επιλέγουν ο Τομ Κένεντι με τον γιο του Τζέικ να μετακομίσουν μετά τον θάνατο της Ρεμπέκα, συζύγου και μητέρας. Μια νέα αρχή που ευελπιστούν ότι θα τους βοηθήσει να ξεπεράσουν τον χαμό της Ρεμπέκα και θα βοηθήσει τη σχέση πατέρα-γιου. Μόνο που ήδη έχει χαθεί ακόμη ένα παιδί. Και ο Τζέικ ακούει ψιθύρους έξω από το παράθυρό του. Συνομιλεί με φανταστικούς φίλους και ζωγραφίζει αλλόκοτα πράγματα. Τι συμβαίνει αλήθεια στο Φέδερμπανκ; Ποιος απήγαγε το μικρό αγόρι και ποιος θέλει τον Τζέικ; Ένα ψυχολογικό θρίλερ με έντονο το αστυνομικό στοιχείο, που διαβάζεται απνευστί. Τρομακτικό και ανατριχιαστικό. Η απειλή είναι ξεκάθαρη σε κάθε σελίδα. Ο φόβος κυριαρχεί στους ήρωες του βιβλίου και καταφέρνει να μεταδοθεί αυτούσιος και κλιμακούμενος στον αναγνώστη. Ο χειρότερος φόβος ενός γονιού ζωντανεύει. Η απώλεια του παιδιού του, η κακοποίησή του, η δολοφονία του. Και η οργή για τον δολοφόνο που συνεχίζει το μακάβριο έργο του... Άπειρες στιγμές που το αίμα παγώνει μπρος στις εξελίξεις. Συνεχείς ανατροπές και ανακαλύψεις αλλάζουν την πορεία της υπόθεσης, δημιουργώντας την ανάγκη να συνεχίσεις την ανάγνωση.

Αν και οι δολοφονίες των μικρών παιδιών είναι αποτροπιαστικές, ο συγγραφέας καταφέρνει να αγγίξει το θέμα με σεβασμό, χωρίς να επεκταθεί σε φρικιαστικές λεπτομέρειες των θανάτων τους. Το μεταφυσικό στοιχείο υπάρχει έντονο από την αρχή μέχρι το τέλος, εντείνοντας την αίσθηση φόβου και αγωνίας. Όμως, πέρα από θρίλερ, ο Ψιθυριστής είναι ένα βιβλίο που εστιάζει κυρίως στις ανθρώπινες σχέσεις. Παρόλο που η πλοκή του είναι αστυνομική, η δυναμική του έγκειται στον ανθρώπινο πόνο και την απώλεια. Η σχέση πατέρα και γιου παρουσιάζεται εις τριπλούν: του Τομ Κένεντι με τον γιο του, του Τομ με τον πατέρα του, και του Ψιθυριστή με τον δικό του γιο. Τρεις διαφορετικές σχέσεις που παρουσιάζονται και από τις δύο πλευρές και δίνουν την ευκαιρία στον αναγνώστη να κοιτάξει κατάματα τους εμπλεκόμενους και να γνωρίσει σε βάθος τον ψυχισμό του καθενός. Τα συναισθήματα και οι σκέψεις τους παρουσιάζονται απλά, αβίαστα, χωρίς φίλτρα και υπερβολές. Μια διεισδυτική ματιά σε ανθρώπους διαφορετικούς, που όμως όλοι τους έχουν κοινή συνιστώσα την αποδοχή. Καθένας τους παλεύει με τους δικούς του δαίμονες και ορίζει τη ζωή του με γνώμονα το παρελθόν και ό,τι αποκόμισε από αυτό. Η απώλεια της Ρεμπέκα, της οποίας τα αίτια θανάτου δεν διευκρινίζονται, αποτελεί για τον Τομ και τον Τζέικ το σημείο ένωσής τους αλλά και δυσλειτουργίας της σχέσης τους. Η Ρεμπέκα ήταν αυτή που ένωνε την οικογένεια και, όταν αυτή δε υπάρχει

Δεν ήταν εφιάλτης. Συνέβαινε πραγματικά. Ο γιος μου είχε εξαφανιστεί. Τότε ήταν που άρχισα να ουρλιάζω.

πια, πατέρας και γιος δυσκολεύονται να πλησιάσουν ο ένας τον άλλον, δεν ξέρουν πώς να δεθούν, πώς να εκφράσουν τα συναισθήματά τους. Η απειλή του Ψιθυριστή, αλλά και η εμφάνιση του πατέρα του Τομ, βοηθούν να κατανοήσουν τη σχέση τους και να βρουν τον τρόπο να δείξουν τα συναισθήματά τους. Αγάπησα όλους τους καλούς ήρωες. Κατανόησα τα κίνητρα των κακών ηρώων. Είναι τόσο καλογραμμένο το μυθιστόρημα που δεν αφήνει πουθενά κενά, δεν υπάρχουν παραλείψεις. Οι ήρωες σκιαγραφούνται πλήρως, τα γεγονότα ρέουν αβίαστα, η ισορροπία ανάμεσα σε δράση και συναίσθημα είναι καταπληκτική. Το σκοτάδι και το φως εναλλάσσονται δημιουργώντας μια υπέροχη, εθιστική ιστορία. Ο Ψιθυριστής είναι το πρώτο βιβλίο του Alex North και το συνιστώ ανεπιφύλακτα. Περιμένω με ανυπομονησία το επόμενο.

Ολονυχτία... Δεν με κατάλαβες, όλη τη νύχτα ήμουν πλάι σου, προσπαθούσα να κλείσω τα παράθυραπάλευα όλη τη νύχτα-... Ο αγέρας επέμενε... Άπλωσα τότε τις παλάμες μου πάνω σου, σαν δυο φύλλα ουρανού και σε σκέπασα. Έπειτα βγήκα στον εξώστη και κοίταζα δίχως χέρια τον κόσμο

Νικηφόρος Βρεττάκος

Χρυσούλα Ζαφειράκη

Στο θέατρο Εικονικής Πραγματικότητας του Ελληνικού Κόσμου, παρακολουθήσαμε την διαδραστική περιήγηση στην Αρχαία Αγορά! Η «Περιήγηση στην Αρχαία Αγορά» που προβάλλεται στη «Θόλο», είναι εξ ολοκλήρου παραγωγή του Ιδρύματος Μείζονος Ελληνισμού και εντάσσεται στον ευρύτερο προσανατολισμό του σε θέματα ελληνικής ιστορίας και πολιτισμού. Χάρη στην τεχνολογική της υποδομή, εμπλουτίζεται διαρκώς, ενώ η διαδραστικότητά της αφήνει περιθώρια στους θεατές να διαμορφώνουν τη δική τους πορεία κατά την περιήγηση και να βιώνουν κάθε φορά μια διαφορετική εμπειρία. Για την υλοποίησή της έχουν συνεργαστεί επιστήμονες του ΙΜΕ, όλων των ειδικοτήτων, και εξωτερικοί συνεργάτες. Οι θεατές ξεναγούνται στο χώρο της Αρχαίας Αγοράς και, με την καθοδήγηση ειδικού μουσειοπαιδαγωγού, έχουν τη δυνατότητα να επιλέξουν οι ίδιοι τη διαδρομή που θα ακολουθήσουν. Η αναπαράσταση της Αγοράς σε τρεις διαφορετικές στιγμές της ιστορίας της δίνει τη δυνατότητα στον επισκέπτη να αντιληφθεί την εξέλιξη μέσα στο χρόνο και τη μεταβολή των λειτουργιών του χώρου από εποχή σε εποχή, όπως αυτή αποτυπώνεται στις αρχιτεκτονικές και πολεοδομικές διαφοροποιήσεις της.

Στην κλασική Αγορά (περί το 400 π.Χ.) τονίζεται η σημασία των δημόσιων διοικητικών κτιρίων και η ύπαρξη ενός μεγάλου ανοιχτού χώρου για συναθροίσεις και αθλητικές δραστηριότητες. Στα Ελληνιστικά χρόνια (περί το 150 π.Χ.) δεσπόζουν τα μεγάλα εμπορικά κτίρια (στοές) και δίνεται έμφαση στην ευεργετική δράση των ελληνιστικών ηγεμόνων. Τέλος, η ρωμαϊκή εικόνα της Αγοράς (περί το 150 μ.Χ.) αποτυπώνει τη σταδιακή της αποδυνάμωση ως διοικητικού και εμπορικού κέντρου, γεγονός που άφησε περιθώρια για την ανάπτυξη του θρησκευτικού και πολιτιστικού χαρακτήρα της, καθώς ανεγέρθηκαν καινούργιοι ναοί, ωδείο, βιβλιοθήκη και νυμφαίο. Αν σας ενδιαφέρει να ταξιδέψετε οικογενειακώς στην Αρχαία Αθήνα, μη χάσετε αυτή την παράσταση στον Ελληνικό Κόσμο.

Δήμητρα Κωλέτη

Η νουβέλα «Το γιασεμί» της Σταυρούλας Νοβακίδου που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Ελκυστής, είναι ένα πολυεπίπεδο κείμενο, στο οποίο παρουσιάζονται με ρεαλισμό οι κοινωνικές συνθήκες της εποχής μας, με το προσφυγικό, την ξενοφοβία, την άνοδο της ακροδεξιάς, τις φασιστικές επιθέσεις ακραίων ομάδων, τον σχολικό εκφοβισμό, τον ρατσισμό, μα και με την ελπίδα, τον έρωτα και την τρυφερότητα να βρίσκονται σε πρώτο πλάνο και να αποτελούν το σκηνικό στο οποίο δρουν οι ήρωες της συγγραφέως. Η Κατερίνα, η κεντρική ηρωίδα του κειμένου, είναι καθηγήτρια και διδάσκει σε Λύκειο της Θεσσαλονίκης. Είναι ένας δίκαιος και ευαίσθητος άνθρωπος, ένας άνθρωπος από αυτούς που σου γεννούν την αίσθηση πως μπορούν, με τις ιδέες και τη στάση ζωής τους, να αλλάξουν τον κόσμο, να τον κάνουν λίγο πιο ανθρώπινο. Ένα γεγονός με πρωταγωνιστές τους μαθητές της, τον Μανώλη και την ομάδα φίλων του, θα τη φέρει πρόσωπο με πρόσωπο με την ωμή βία. Σοκαρισμένη από όσα αντίκρισε, πέφτει στο δίλημμα αν πρέπει να σπεύσει στην αστυνομία και να καταγγείλει το απάνθρωπο περιστατικό, ή αν το μόνο που μπορεί να σώσει τις ψυχές των μαθητών της είναι η εφαρμογή μιας μεθόδου που πιστεύει πως θα κάνει τους νεαρούς να συνειδητοποιήσουν την πράξη τους και να εγκαταλείψουν Τα μονοπάτια του φασισμού, του ρατσισμού και της ξενοφοβίας, που με πρόφαση το προσφυγικό

ζήτημα και την άφιξη Σύριων προσφύγων στην περιοχή τους, οι φίλοι τα διαβαίνουν αγνοώντας τον πόνο, την μοναξιά και την απανθρωπιά που τους περιμένει στο αμέσως επόμενο βήμα. Η Κατερίνα αποφασίζει τελικά να εφαρμόσει την τακτική της, κάτι που, μεταξύ άλλων, φωτίζει τη δοτική, ανθρώπινη και γεμάτη αρετές ψυχοσύνθεσή της. Έτσι λοιπόν, από εκείνη τη στιγμή κι έπειτα θα συναντά την παρέα φίλων, και μέσω της ενσυναίσθησης θα προσπαθήσει να τους βάλει στη θέση όσων απορρίπτουν, με σκοπό να αποκτήσουν σεβασμό απέναντι στο συνάνθρωπο και γενικότερα στην ίδια τη ζωή. Μέσα σ’ όλα αυτά που τους παρουσιάζει, κάποια στιγμή ακούγεται και το ποίημα του Γιώργου Σεφέρη «Το γιασεμί», η ανάλυση του οποίου εμπεριέχει όλη τη φιλοσοφία της νουβέλας: «...Το γιασεμί θα μπορούσαμε να πούμε ότι είναι η ψυχή του ανθρώπου, η καθαρότητα της ψυχής του, όπως είναι το φως. Ο Σεφέρης με τον παραλληλισμό αυτό θέλει να μας τονίσει πως, έστω κι αν υπάρξει μια αλλαγή στις εξωτερικές συνθήκες, αυτή δε θα πρέπει να αλλοιώνει την ποιότητα των αξιών που έχει ο άνθρωπος. Βλέπετε; Είτε στο σκοτάδι βρίσκεται το γιασεμί είτε στο φως, παραμένει λευκό, δεν αλλάζει. Αυτό θα πρέπει να κάνουν κι οι άνθρωποι...», κι αποτελεί ένα από τα πολλά μηνύματα που εμπεριέχονται σ’ αυτή. Διαβάζοντας «Το γιασεμί», θα συναντή-

συναντήσετε δυστυχώς την κοινωνία μας, με τις ακραίες συμπεριφορές κάποιας μερίδας ατόμων, προβληματισμούς για τα άτομα που υιοθετούν μια τέτοια στάση ζωής, καθώς και τη λύση για την αντιμετώπιση τέτοιων απάνθρωπων καταστάσεων, με την ενσυναίσθηση να αποτελεί το μέσο για να αποκτήσει το άτομο αξίες και ιδανικά. Όλα αυτά καλυμμένα από την πλούσια μυρωδιά του γιασεμιού, που οδηγεί τους ήρωες και την πλοκή στο ανατρεπτικό, ρομαντικό μα και μελαγχολικό, φινάλε του κειμένου. Διαβάστε «Tο γιασεμί»! Συγχαρητήρια στη συγγραφέα!

Ο έρωτας από μόνος του έχει μια μαγεία… Από την αρχαιότητα μέχρι το σήμερα όλοι προσπαθούν να τον ερμηνεύσουν. Εγώ από την άλλη έκανα τον φτερωτό «Θεό» συνοδοιπόρο μου στα συγγραφικά μου ταξίδια. Είναι πολύ μαγικό!

ΓΕΩΡΓΙΑ ΜΠΑΚΛΗ

Χαρά Δελλή

Γεωργία Μπακλή - Γούλα. Δηλώνει συλλέκτης στιγμών, πνεύμα ρομαντικό, που γράφει... Λατρεύει ανατολές, βροχές αστεριών και καθαρές ψυχές. Αν έπρεπε να την προσδιορίσω με λίγες μόνο λέξεις, από τη μικρή μου έρευνα, θα κατέληγα στις: Χίος, παιδιά, λογοτεχνία, θέατρο. Για να αρχίσω την κουβέντα μαζί της, θα της ζητήσω να προσθέσει και κάποιες νέες λέξεις που θα μας βοηθήσουν να την ψυχογραφήσουμε

Μοιραστείτε μαζί μας ποια είναι η Γεωργία και τι να περιμένουμε από την πένα της. Γ.ΜΠ. Καταρχάς σας ευχαριστώ για την φιλοξενία. Οι λέξεις που θα μπορούσα να προσθέσω, θα ήταν: έρωτας, ζωή και όνειρο. Είμαι ένας άνθρωπος που χαμογελώ ακόμη και στα δύσκολα, είμαι ένα αιώνιο παιδί που βλέπω την θετική πλευρά των πραγμάτων, αγαπάω το φως της μέρας και δίνω την ψυχή μου σε ό, τι καταπιάνομαι.

Να περιμένετε δυνατές ανθρώπινες ιστορίες που βγάζουν ανάμεικτα συναισθήματα, ήρωες που αναζητούν λύσεις στα διλλήματά τους και περισσότερο έρωτα. Μας συστήνεστε με το πρώτο σας μυθιστόρημα Οι Πέντε Δρόμοι του Έρωτα, ένα αισθηματικό βιβλίου μυστηρίου. Πώς καταλήξατε στο είδος αυτό και γιατί; Πόσο μαγικά είναι να γράφεις για τον Έρωτα; Γ.ΜΠ. Από τότε που θυμάμαι τον εαυτό μου, έπλαθα ιστορίες και ταξίδευα. Κάποια στιγμή στην περίοδο της εφηβείας μου, στο μυαλό μου φώλιασε μια ιδέα και με έκανε να θέλω να την καταγράφω με μεγάλη επιθυμία… Όταν ξεκινούσα να το γράφω, δεν σκέφτηκα το είδος, απλά επηρεάστηκα πολύ από εγκλήματα πάθους που άκουγα στην τηλεόραση και έτσι ήθελα να γράψω και εγώ για ένα τέτοιο γεγονός, αλλά από την δική μου οπτική. Συνειδητοποίησα στην συνέχεια ότι μου άρεσε αυτό το είδος μυθιστορήματος και παθιάστηκα περισσότερο. Όσο περνούσε ο καιρός, αυτή η ιστορία ζητούσε τους κατάλληλους -για μέναπρωταγωνιστές, μέχρι που στη ζωή μου μετά από χρόνια μπήκαν πέντε διαφορετικοί άνθρωποι που έγιναν φίλοι μου και τότε έγινε το θαύμα. Άρχισα να γράφω με μανία και ήρθε η λύτρωση η δική μου αλλά και των ηρώων μου. Έδωσα σ’ αυτούς τους 5 ήρωες αυτό που είχαν ευχηθεί για την ζωή τους, αυτό που

είχαν προσευχηθεί… Ο έρωτας από μόνος του έχει μια μαγεία… Από την αρχαιότητα μέχρι το σήμερα όλοι προσπαθούν να τον ερμηνεύσουν. Εγώ από την άλλη έκανα τον φτερωτό «Θεό» συνοδοιπόρο μου στα συγγραφικά μου ταξίδια. Είναι πολύ μαγικό! Από την εμπειρία σας, τι χαρακτηριστικά οφείλει να έχει ο έρωτας, ώστε να είμαστε στο σωστό δρόμο; Οδηγεί εύκολα στην ευτυχία; Γ.ΜΠ. Ο έρωτας είναι συναίσθημα, είναι έντονη λαχτάρα, επιθυμία, έχει κτητικότητα, μας κάνει να αισθανόμαστε μικροί θεοί. Δεν υπάρχει σωστός ή λάθος δρόμος, απλά υποβόσκουν τα έντονα συναισθήματα που σε οδηγούν στο δρόμο που θέλεις να περπατήσεις μέσα σ’ αυτόν. Αν οδηγεί στην ευτυχία; Χμ… δεν οδηγεί εύκολα στην ευτυχία. Και αν το κάνει, θα περάσεις πολλά δεινά για να ακουμπήσεις την ευτυχία του… Μαντώ και γύρω της ο Στέφανος, ο Βασίλης, ο Εμμανουήλ, ο Ορέστης κι ο Γιώργος. Συναντήσατε δυσκολίες στο να “ντύσετε” τόσο διαφορετικούς χαρακτήρες; Ποια κοινά διαθέτετε με τον καθένα τους; Γ.ΜΠ. Η διαδικασία να δημιουργείς ήρωες διαφορετικούς που θες να εισχωρήσουν με μια ιστορία που έχεις είναι μια επίπονη κατάσταση αλλά όταν αρχίζουν να σου λένε την «δική» τους αλήθεια, επιθυμία, προσδοκία και όνειρα… Σε παίρνουν μαζί τους και γίνεσαι ένα με κείνους.

Το κοινό στοιχείο είναι ο αγώνας, το πάθος για ζωή, η δίψα για ταξίδια, για γνώση, για γνωριμία με τον κόσμο που μας περιβάλλει. Ο έρωτας παραβλέπει όλα τα μειονεκτήματα; Υπομένει και δικαιολογεί τα πάντα; Γιατί θυσιάζονται ψυχές στο όνομα του πόθου; Η αληθινή αγάπη φαντάζει αυτόφωτη. Πώς προσανατολίζεται μέσα σε τόσα σκοτάδια; Γ.ΜΠ. Ο έρωτας προβλέπει τα πάντα, είναι τυφλός και εννοείται δικαιολογεί. Θυσιάζονται και σβήνουν όλα μέσα στον πόθο. Ξεχνάς τα πιστεύω σου, την ιδεολογία σου και καμιά φορά χάνεις την λογική σου. Η αληθινή αγάπη ανοίγει δρόμο με το φως της και ξεπερνάει οτιδήποτε σκοτεινό ή δύσκολο αρκεί να πιστέψουμε σ’ αυτή. Πώς βλέπετε εσείς τον έρωτα; Καταστροφική λαίλαπα, πνιγερή χίμαιρα, ανίκητο κατακτητή; Έχετε θυσιάσει κάτι για κείνον; Έχει τύχει να βάλετε κάτι πιο πάνω από κείνον; Ποιο χρώμα θα του ταίριαζε; Ποια μυρωδιά; Ποιο τραγούδι τον περιγράφει καλύτερα; Γ.ΜΠ. Ο έρωτας για μένα είναι μια χίμαιρα που τα πνίγει όλα στο διάβα του. Όταν ερωτεύομαι, αποπροσανατολίζομαι και τα ξεχνάω όλα. Ναι, έχω βάλει κάτι άλλο λίγο πιο πάνω από τον έρωτα, το άλλο μου πάθος, την συγγραφή… Το χρώμα που ίσως θα ταίριαζε στον έρωτα θα ήταν το μπλε… Το χρώμα της επικοινωνίας και ελευθερίας. Η μυρωδιά που ταίριαζε θα ήταν αυτή του

κρασιού, μεθυστική και βαθιά. Τώρα όσον αφορά σε τραγούδι ταιριάζει απόλυτα: Έρωτας ή Πόλεμος. «Μέσα από την τραγικότητα της ζωής των πέντε επέρχεται η λύτρωση κι ο καθένας παίρνει αυτό που προσευχόταν. Μέσα από έρωτα κι αίμα θανάτου, κρύβεται φοβισμένη η ευτυχία και σας καλεί να την κατακτήσετε…» Συμφωνείτε; Όσο περισσότερο πονέσεις, τόσο πιο εύκολα λυτρώνεσαι; Γ.ΜΠ. Μέσα από τραγικά γεγονότα που παίρνουν οι άνθρωποι, έρχεται η λύτρωση… Ο έρωτας και θάνατος είναι

δυο καταστάσεις που σε κάνουν να αντιμετωπίσεις αλλιώς την ίδια την ζωή, αλλά τον εαυτό σου. Συμφωνώ απόλυτα μαζί σας. Θεωρώ για να φτάσεις στη λύτρωση και στο φως της θα πρέπει να εκτιμήσεις τον πόνο και το σκοτάδι του. Αν δεν αγκαλιάσεις το σκοτάδι, δεν θα λατρέψεις το φως… Ένα τεράστιο ευχαριστώ για το χρόνο σας και την ανταλλαγή σκέψεων, καλοτάξιδο το πόνημά σας και πάντα δημιουργικές εμπνεύσεις. Γ.ΜΠ. Και εγώ σας ευχαριστώ.

Παναγιώτα Γκουτζουρέλα Η Άννα ζει στο πατρικό της σπίτι με τον σύντροφό της Μαρκ και το μωρό της. Ένα σπίτι το οποίο αρνείται να εγκαταλείψει γιατί τη συνδέει με τους γονείς της. Τον πατέρα της που αυτοκτόνησε πριν έναν χρόνο περίπου και τη μητέρα της που ακολούθησε τον σύζυγό της λίγο καιρό μετά, επιλέγοντας τον ίδιο τρόπο για να αφαιρέσει τη ζωή της. Η Άννα έμεινε πίσω. Γεμάτη παράπονο για τον άδικο χαμό των γονιών της, γεμάτη πόνο για όσα έχασε, γεμάτη ερωτήματα για την απόφασή τους να την αφήσουν μόνη. Ο ψυχολόγος στον οποίο απευθύνθηκε για στήριξη και καθοδήγηση, είναι ο νυν σύντροφός της. Με καρδιά ακόμη συντετριμμένη, προσπαθεί να προχωρήσει στη ζωή της. Μέχρι που μία κάρτα πέφτει από τη σχισμή της πόρτας της. Μία κάρτα μακάβρια, που υπονοεί πως οι γονείς της δεν αυτοκτόνησαν. Με αναπτερωμένες ελπίδες στα αναπάντητα γιατί, στρέφεται στην αστυνομία. Είναι πλέον πεπεισμένη πως οι γονείς της δολοφονήθηκαν. Ή μήπως όχι; Τι ισχύει τελικά; Ποια είναι η αλήθεια; Αρχίζει να σκαλίζει το παρελθόν. Ψάχνει να βρει την άκρη του νήματος. Η ίδια και το μωρό της κινδυνεύουν. Η απειλή είναι ξεκάθαρη... Το τρίτο αστυνομικό θρίλερ από την Clare Mackintosh που πολύ θαύμασα με το πρώτο της βιβλίο Σ΄ άφησα, το οποίο μου άφησε τις καλύτερες εντυπώσεις. Στο Ξέχασέ με, συνεχίζει την αμείλικτη διαδοχή ανατροπών και την

κινηματογραφικής ροή της υπόθεσπροσφέροντάς μας ένα καλογραμμένο και πρωτότυπο θρίλερ. Καλή ανάλυση χαρακτήρων, έντονες σκηνές, απίστευτες ανατροπές και ένα τέλος γεμάτο ερωτηματικά. Μία μεστή ιστορία που, εκτός από θρίλερ, παρουσιάζει έναν βαθιά ανθρώπινο χαρακτήρα, την Άννα. Μια κοπέλα που χάνει τη γη κάτω από τα πόδια της όταν χάνει τους γονείς της και μένει μόνη. Ιδιαίτερα πληγωμένη από τη μητέρα της, την οποία είχε στήριγμα στη ζωή της και η οποία προτίμησε να την αφήσει. Ένα κορίτσι που ψάχνει τα γιατί των γονιών της, για να μπορέσει να καλύψει τα δικά της κενά και να συνεχίσει τη ζωή της σε στέρεες βάσεις. Μπερδεμένη και αποπροσανατολισμένη, προσπαθεί να τα βγάλει πέρα με τη σκληρή πραγματικότητα. Οι υπόνοιες για τον ένοχο πολλές. Η Clare Mackintosh δε δίνει τίποτε έτοιμο στον αναγνώστη, και με τις συνεχείς ανατροπές, καταφέρνει να περιπλέξει την κατάσταση μέχρι και την τελευταία σελίδα. Κανείς δεν είναι αυτό που δείχνει και κανείς δεν είναι προβλέψιμος. Μου άρεσε αλλά δε με ενθουσίασε. Το μεταφυσικό στοιχείο μπερδεύει και χαλάει μέρος της γοητείας του βιβλίου, το ίδιο και οι συχνές επαναλήψεις για την ψυχολογική κατάσταση της Άννας. Το βρήκα στατικό και κουραστικό σε μερικά σημεία. Ευτυχώς το τέλος με αποζημίωσε.

Αντωνία Καππέ

«Απ’ της ζωής το πέρασμα» ο τίτλος της ποιητικής συλλογής του Βασιλείου Απόστολου Σφέτσα μαρτυρά, από την αρχή, το πλούσιο ταξίδι που μας υπόσχεται ο ποιητής. Ένα ταξίδι στο χρόνο και στις μνήμες, γεμάτο όνειρα, εικόνες και μπόλικο συναίσθημα. Μια βιωματική κατάθεση ποτισμένη με μυρωδιές και χρώματα ζωής, που μας δίνεται με τραγουδιστική ρυθμικότητα. Ως παλιός ναυτικός, οι εμπειρίες που αποκτά από τα ταξίδια του γίνονται εφαλτήριο της έμπνευσής του και μεταφέρονται στο χαρτί περιγραφικά. Η ντομπροσύνη του λόγου του μας προδιαθέτει για μια απλή και αγέρωχη ποιητική διαδρομή. Με πολύπλευρη ματιά, επηρεασμένος από γεγονότα και καταστάσεις που τον σημάδεψαν, ανοίγει το χρονοντούλαπο και προσφέρει την ψυχή του, αφήνοντας την άνεση στον αναγνώστη να τον ακολουθήσει σε αυτή τη διαδρομή, όχι μόνο ακούραστα, αλλά και με το ενδιαφέρον του αμείωτο μέχρι το τέλος. Τα ποιήματά του, φροντισμένα εξωτερικά, παρουσιάζονται με επιμελημένη ομοιοκαταληξία και εύηχη τονικότητα. Ο χαρακτήρας τους αφήνει στοιχεία στοχασμού, ο οποίος απορρέει μόνος του -χωρίς παρεκκλίσεις- σαν φυσικό αποτέλεσμα των σκέψεων και των αισθήσεών του.

Η αγάπη για την πατρίδα, η φύση, ο έρωτας και το βίωμα, είναι οι καταλυτικοί μοχλοί εκκίνησης αυτής της ποίησης και βασικός πυρήνας της ο άνθρωπος. Η καθαρότητα, η λαϊκή απλότητα και ο σεβασμός του λόγου, πηγάζουν αβίαστα σε όλο το έργο και αποτυπώνουν τις αξίες και τα πιστεύω του ποιητή. Τα λεγόμενά του δεν καλύπτουν, ούτε υπονοούν την αλήθεια, αλλά την αποκαλύπτουν, άλλοτε καυστικά -συνήθως όταν αναφέρεται στους πολιτικούς και τα αποτελέσματα που έχει το έργο τους στην πατρίδα του- και άλλοτε συμπερασματικά, με ξεκάθαρες λέξεις. Γνώστης του αρχαιοελληνικού μύθου, τον ακολουθεί και τον εντάσσει σε αρκετά ποιήματά του. Σ' αυτά, ως επί το πλείστον, οι σκέψεις του αποτυπώνονται με σατιρική διάθεση, μέσα από τις ενέργειες των αρχαίων θεών και στα όρια της επικράτειάς τους. Παρουσιάζει το Δία ως αυθαίρετο καταχραστή της εξουσίας του, τη θάλασσα ως «τσιφλίκι» του Ποσειδώνα, τον Ήφαιστο ως διαχειριστή της φωτιάς στη γη και τη Δήμητρα, ως τη μόνη θεά που απέχει από τα σκάνδαλα και τις διαπλοκές των άλλων θεών, αλλά ωστόσο επιθυμεί και προβαίνει στην εκδίκηση για την αρπαγή της κόρης της Περσεφόνης από τον Πλούτωνα, τον κυρίαρχο του Άδη. Ο συνδυασμός του λυρισμού, του ρομαντισμού και του ρεαλισμού προδίδει καταβολές ευαισθησίας, αλήθειας και φυσικής διαπίστωσης, και δίνει στην ποίησή του την ιδιαιτερότητα της προσωπικής του σφραγίδας. Το βασικό στοιχείο αυτής της ιδιαιτερότητας είναι η τραγουδιστική χροιά και η ρυθμικότητα του στίχου.

ωή Το νου σας στις ακρογιαλιές ζ η ς ω π ά λ α κ ις ε ρ έ Ξ τα δάση και τη φύση, σε προσπερνά, αι χωρίς αυτά δεν γίνεται σ’ αφήνει πίσω της κ η Ελλάδα μας να ζήσει δεν σε περιμένει, εν δ ι α κ α μ , ύ ο τ ν α π ι α είσ είσαι πουθενά, την ήλιος ζεστός π’ όλη Βασίλειος Απόστολος Σφέτσας ι. ε ίν σα α ν α ση ά πλ

Τάσος Κοντογεώργος

Γράφω για ένα καλύτερο αύριο. Η ποίηση σαν γραφή είναι ένα ρίσκο που δεν είναι όλοι διατεθειμένοι να πάρουν.

Δημήτρης Μπονόβας

Σ Υ Ν Ε Ν Τ Ε Υ Ξ Η

Ένας συγγραφέας με ιδιαίτερη γραφή και διεισδυτική ματιά. Ένας συγγραφέας μακριά από την πεπατημένη, έξω από νόρμες και κλισέ. Περίεργη γραφή με την πρώτη ματιά, ενδιαφέρουσα όσο περισσότερο μελετάς το έργο του.

Τι είναι εκείνο που σε ωθεί να γράφεις; Τ.Κ. : Πραγματικά πολύ σκοτεινή ερώτηση. Γράφω για ένα καλύτερο αύριο. Η ποίηση σαν γραφή είναι ένα ρίσκο που δεν είναι όλοι διατεθειμένοι να πάρουν. Για μένα είναι ένα άτσαλο εγκεφαλικό αποτύπωμα, που όμως μπορεί να εκπαιδευτεί. Έχω την εντύπωση πως όσοι γράφουν προσπαθούν να βρούνε μια επικοινωνία στη σιωπή. Ο λόγος μας έχει ήχο, όμως έχει και η γραφή και ίσως πιο δυνατό ακόμα. Πόσο εύκολο ή δύσκολο εί-ναι για εσένα να καταφέρεις να “εκφράσεις” τη σκέψη σου πάνω σε ένα κομμάτι χαρτί; Τ.Κ. : Δεν χρειάζεται να κρίνω τον εαυτό μου την ώρα που γράφω. Γράφω και όπως βγει. Ίσως να χρειαστεί να διορθώσω κάτι την επόμενη μέρα, ίσως και όχι. Δεν γράφω, υπογράφω ζωγραφίζοντας.

Ποιες οι επιρροές σου; Τ.Κ. : Δεν μπαίνω στη διαδικασία να εξετάσω τις επιρροές μου. Οι επιρροές μου είναι δικές μου και δεν είναι στάνταρ. Είναι μια μίξη. Είναι υποσυνείδητο. Έχω δει ταινίες και τηλεόραση, έχω ακούσει μουσική, έχω διαβάσει βιβλία και έχω μεγαλώσει σε οικογένεια στην Αθήνα. Ποια θεματολογία κρατεί τον κυρίαρχο ρόλο στα έργα σου; Συναίσθημα ή λογική και γιατί; Τ.Κ. : Η αντίθεση. Και συναίσθημα και λογική, γιατί έτσι ολοκληρώνω. Πες μας λίγα λόγια για την ποιητική σου συλλογή, “Φανταρσία”. Πώς γεννήθηκε η ιδέα, ο τίτλος, τα ποιήματα; Τ.Κ. : Η Φανταρσία είναι ένα αποτέλεσμα μιας χρόνιας εσωτερικής πάλης που τελικά κατάφερε, με το δικό της τρόπο, να απελαθεί. Ο τίτλος εξηγείται από μόνος του. Χρώμα.

“Η λύση ενός γρίφου που ψάχνεται εδώ και αιώνες. Η έξοδος από έναν λαβύρινθο φτιαγμένο από τις μεγαλύτερες ιδιοφυΐες. Η αποσυμπίεση, η απλοποίηση, ο εναγκαλισμός και η ομαδική μοναδικότητα.” Τι είναι αυτό που μας κάνει να αισθανόμαστε μόνοι, σε ένα κόσμο που ασφυκτιά; Τ.Κ. : Η αδιαφορία. Η μη συμμετοχή. Έτσι σκοτώνονται τα δικά μας παιδιά σε καθημερινή βάση και λίγο-λίγο. Έξυπνο και ύπουλο τρικ. Απαράδεκτο όμως στο 2019. Ποιητής γεννιέσαι ή γίνεσαι; Τ.Κ. : Εγώ, καλώς ή κακώς, γεννήθηκα λάστιχο και στρετσάρω. Ρώτα με κάποια στιγμή για τα λάστιχα. Αν μπορούσες να αλλάξεις κάτι - στον τομέα της λογοτεχνίας - τι θα ήταν αυτό; Τ.Κ. : Δεν γνωρίζω πολλά για τη λογοτεχνία. Είχα διαβάσει κάποια βιβλία Ρώσων και διάφορων άλλων συγγραφέων με θέματα ψυχολογίας και φαντασίας, αλλά δεν ξέρω τι γίνεται σήμερα πάνω σε αυτό το κομμάτι. Αν όμως μπορούσα να αλλάξω κάτι στην Ελλάδα και ειδικότερα στην Αθήνα που ζω, αυτό θα ήταν οι νέοι άνθρωποι να μπουν σε θέσεις εξουσίας και να απομακρυνθεί οτιδήποτε πεπερασμένο. Έχουμε πήξει. Όλο και νέοι επίδοξοι καλλιτέχνες εμφανίζονται στον ορίζοντα. Αν έπρεπε να τους δώσεις μια συμβουλή, ποια θα ήταν; Τ.Κ. : Να διαβάσουν αυτή τη συνέντευξη και να επικοινωνήσουν μαζί μου άμεσα. Είμαι εδώ για όλους, ανεξαιρέτως.

Τι να περιμένουμε από εσένα στο μέλλον; Τ.Κ. : Ένα ακόμα βιβλίο, με τίτλο ‘Κόμικς-Τσιγάρα’, είναι σχεδόν έτοιμο. Δίνω, λοιπόν, μια μικρή γεύση με αυτό το αδημοσίευτο, ακόμα, ποίημα: DRANK Σκοτώνω κουνούπια, τα ανασταίνω μεμιάς. Σαν μια συμφορά που χτυπάει διπλά. Είμαι πιστολάς και Χριστός, Osho dark. Πουτάνα στραβώνεις, το λένε street art. Γαμήθηκε ο Δίας, δεν έχυσε καν. Δεν θέλουνε μία? Δεν έχω λεφτά. Ο γλάρος σε λούπα και η τύχη σε slung.

Seitan σα παγώνι τσιμπάει τον Αλλάχ. Πυθία τσιμπούκια, καπνίζει μετά. Άγια γιαούρτια στα μούτρα, so punk. Σταυρώνω τον Father, του κάνω μασάζ. Κεριά και λιβάνια, τραβέλια σε skunk. Η κόκα τυφλώνει, φοράω γυαλιά. Ο Βούδας καπνίζει χασίσι και crack. Τάσο, σε ευχαριστούμε πολύ για το χρόνο που μας διέθεσες και σου ευχόμαστε ολόψυχα κάθε επιτυχία στο έργο σου!!!

Ασημίνα Στασινοπούλου

Ένοχα μυστικά και Κωνσταντίνος Σπανός, ένας συνδυασμός αναμφίβολα εκρηκτικός. Ο ταλαντούχος κ. Σπανός, εκτός από εκπληκτικός γραφίστας, αποδείχτηκε και εξαιρετικός συγγραφέας. Μπορεί να μην είχα την ευκαιρία να διαβάσω τις ιστορίες του που βραβεύτηκαν στους διαγωνισμούς LARRY NIVEN τα τελευταία τρία χρόνια, όμως το πρώτο του βιβλίο από την Τριλογία των Μυστικών με τίτλο Ένοχα μυστικά που κυκλοφόρησε πρόσφατα από τις Εκδόσεις Ελκυστής, με κέρδισε από την πρώτη του σελίδα.Ο λόγος του, απλός και καταιγιστικός. Με εξαιρετικούς διαλόγους που σου κρατούν αμείωτο το ενδιαφέρον. Οι έντονες εναλλαγές των σκηνών που διαδραματίζονται μέσα στις σελίδες του βιβλίου, σε κάνουν να μη μπορείς να το αφήσεις από τα χέρια σου μέχρι να φτάσεις και στην τελευταία σελίδα και να διαβάσεις τη λέξη τέλος. Προσωπικά λάτρεψα τους χαρακτήρες του. Ο Ντάνιελ και η Ζωή είναι δύο παιδιά που αξίζουν μια ευκαιρία στην αγάπη τους. Η υπέροχη Ζωή διαθέτει όλα εκείνα τα στοιχεία που χρειάζεται μια γυναίκα για να μπορέσει να βοηθήσει τον σύντροφό της να ξεπεράσει τα όποια προβλήματα έχει από το παρελθόν του, και με τον τρόπο της να σταθεί κερί αναμμένο στο πλευρό του, ώστε να μπορέσει να πολεμήσει τους δαίμονές του και να προχωρήσει στο μέλλον μαζί της.

Όσο πλησίαζα, το άγχος μου μεγάλωνε περισσότερο, αλλά προσπαθούσα με κάθε τρόπο να μην το αφήσω να φαίνεται προς τα έξω. Μπορεί να μην ήταν για μένα όνειρο ζωής να γίνω καμαριέρα, αλλά ήταν μια αρχή, την οποία και θα άρπαζα από τα μαλλιά ό,τι και να γινόταν. Κρατούσα σφικτά την τσάντα στα γόνατά μου και κοίταξα έξω από το παράθυρο του ταξί. «Τι ωραία πόλη..» αναστέναξα.

Ο Ντάνιελ με τη σειρά του, έχει επωμισθεί την ευθύνη μιας τεράστιας αυτοκρατορίας, και νιώθει όλο το βάρος της νεανικής του επιπολαιότητας να τον βαραίνει. Μόλις όμως αποκαλύψει όλα τα μυστικά του, θα νιώσει ένα τεράστιο βάρος να φεύγει σιγά σιγά από πάνω του, και το μονοπάτι της ζωής του να γίνεται ακόμα πιο φωτεινό, χάρη στη γυναίκα που αγάπα και είναι δίπλα του και τον στηρίζει. Αναμφίβολα το βιβλίο του κ. Σπανού έχει να κάνει με μια δυνατή ιστορία αγάπης που σου γεννά έντονα συναισθήματα. Είμαι σίγουρη πως ο αναγνώστης θα χαθεί στις σελίδες του με την πρώτη ευκαιρία που θα το πιάσει στα χέρια του, και μόλις το τελειώσει, θα προσδοκά να διαβάσει σύντομα και τη συνέχεια της σειράς των Μυστικών.

ή ν ι ε τ ω Φ – Μαρία Χαλαστάνη

Αγγελίνα Παπαθανασίου

Συνέντευξη Φιλοξενούμε μια νέα συγγραφέα, με αφορμή την κυκλοφορία του πρώτου της παιδικού βιβλίου «Μια πυγολαμπίδα κάτω από τα σκεπάσματα», από τις εκδόσεις Μ. Σιδέρη. Ας την γνωρίσουμε.

Σας ευχαριστούμε πολύ για τη συνέντευξη που μας παραχωρείτε. Πώς προέκυψε η συγγραφή στη ζωή σας και ποια ήταν η αφορμή για να γεννηθεί το πρώτο σας βιβλίο; M.Φ.Χ. Καλησπέρα σας, σας ευχαριστώ θερμά για τη φιλοξενία. Το παιχνίδι με τις λέξεις ξεκίνησε από πολύ νωρίς, όταν ακόμα στις πρώτες τάξεις του σχολείου σκάρωνα στίχους. Μόλις τα τελευταία χρόνια, όμως, προέκυψε, έπειτα από ορισμένες διακρίσεις και κατόπιν παρακολούθησης σεμιναριακών κύκλων Δημιουργικής Γραφής, η ανάγκη να υποβάλλω συχνότερα τα κείμενά μου στην κρίση επιτροπών ή συντακτικών ομάδων και, εντέλει, να φτάσω ως την έκδοση.

Το θέμα του βιβλίου δεν είναι η πρώτη φορά που με έχει απασχολήσει. Το 2015, ένα ψηφιακό διδακτικό σενάριό μου σχεδιασμένο για το αντικείμενο της Αγγλικής Γλώσσας στη Δευτεροβάθμια (διαθέσιμο στο «Φωτόδεντρο»), πραγματεύτηκε την προσκόλληση των εφήβων στα ψηφιακά μέσα. Με τον διπλό μου ρόλο, ως μητέρας και εκπαιδευτικού, αλλά και με το ηλικιακό όριο έκθεσης στις οθόνες να γίνεται ολοένα χαμηλότερο, συνεχίζει να με απασχολεί - όχι να με πανικοβάλει. Πρόκειται για μια έμμετρη ιστορία που αναφέρεται στην αλόγιστη χρήση τάμπλετ, κινητών, υπολογιστών. Δύσκολο το εγχείρημά σας, αλλά το αποτέλεσμα σάς δικαιώνει. Γιατί επιλέξατε να μας παρουσιάσετε μια έμμετρη ιστορία και όχι να χρησιμοποιήσετε πεζό λόγο; Συναντήσατε δυσκολίες κατά τη συγγραφή; Μ.Φ.Χ. Ο έμμετρος και ρυθμικός λόγος, αν και ιδιαίτερα απαιτητικός, δεν παύει να ασκεί πολύ ισχυρή έλξη στα παιδιά προσχολικής και πρώτης παιδικής ηλικίας, αφού καλλιεργεί τη φαντασία τους αλλά και μια θετική στάση προς τη λογοτεχνία «υπό τύπον παιχνιδιού». Πολλοί από εμάς μπορούμε ακόμα να ανακαλέσουμε ποιήματα που

διδασκόμασταν στα σχολικά εγχειρίδια των πρώτων μας χρόνων, είτε αυτά προέρχονται από τη λαϊκή παράδοση, είτε από την πένα σπουδαίων Ελλήνων λογοτεχνών, όπως ο K. Παλαμάς και ο Ζ. Παπαντωνίου. Το συγκεκριμένο βιβλίο δεν γράφτηκε με πολύ αυστηρές γλωσσικές νόρμες κατά νου, αλλά περισσότερο με τρυφερότητα και διάθεση επικοινωνίας με ένα κοινό με το οποίο βρίσκομαι καθημερινά σε διαλεκτική σχέση. Ελπίζω να το έχω κερδίσει. Πόσο εύκολο είναι να περιορίσουμε τη χρήση που κάνουν τα παιδιά μας σε κινητά, υπολογιστές, κλπ; Μήπως από τους γονείς ξεκινούν όλα αφού τα χρησιμοποιούμε ως έναν εύκολο τρόπο απασχόλησης;

Μ.Φ.Χ. Οι γονείς δεν μπορούμε να απαιτούμε από τα παιδιά λιγότερη χρήση οθονών, χωρίς οι ίδιοι να αποτελούμε τα ανάλογα πρότυπα. Χρειάζεται να «ξεβολευτούμε», να θυμηθούμε τη δική μας παιδική ηλικία, όπου οι στιγμές «πλήξης» αποτελούσαν αφορμή για δημιουργικότητα και ανακάλυψη του φυσικού και εσωτερικού μας κόσμου, με τρόπους βιωματικούς και διαδραστικούς. Φυσικά και δεν θέλουμε να τους στερήσουμε τα οφέλη της τεχνολογίας, μέρος των οποίων είναι και το ψηφιακό παιχνίδι! Όμως, ας μην ξεχνούμε πως τα ελεύθερα παιδιά μεγαλώνουν με όρια. Πριν τα όρια αρχίσουν να τίθενται από τις ίδιες τις εταιρείες gaming ή τα ώριμα και ενήλικα, πλέον, παιδιά μας, το “Kουτί της Πανδώρας” ας είναι στα χέρια μας και “το ευά-

λωτο” της ηλικίας στο νου μας. Το βιβλίο «Μια πυγολαμπίδα κάτω από τα σκεπάσματα» είναι το πρώτο σας συγγραφικό έργο που βρίσκει το δρόμο για την έκδοση. Συναντήσατε δυσκολίες στην αναζήτηση εκδοτικού οίκου ως νέα συγγραφέας; Μ.Φ.Χ. Εμπιστεύτηκα έναν εκδοτικό οίκο με παράδοση στο παιδικό βιβλίο, που δίνει βήμα στους νέους δημιουργούς και συνεργάζεται με ταλαντούχους εικονογράφους. Νιώθω πολύ ευτυχής που ανήκω στο δυναμικό του και δικαιωμένη για την επιλογή μου. Έχετε διακριθεί σε διάφορους λογοτεχνικούς διαγωνισμούς. Ποιο λογοτεχνικό είδος σας αρέσει περισσότερο; Μ.Φ.Χ. Έχω αποσπάσει ορισμένα βραβεία και επαίνους σε διαγωνισμούς Ποίησης και Διηγήματος. Δεν εφησυχάζω με αυτά, όμως από εκεί πηγάζει μια ηθική ικανοποίηση και η εύγλωττη ώθηση για συγγραφική συνέχεια. Κυρίως, γεμίζω με ευθύνη, να βελτιώνομαι τεχνικά, να ξεπερνώ τον εαυτό μου και να υπηρετώ και τα δύο είδη με σεβασμό και ακεραιότητα. Τα αγαπώ ισοδύναμα, εξάλλου είναι τόσα πολλά τα κοινά εκφραστικά μέσα: η πυκνότητα νοημάτων, η πολυσημία, ο ελλειπτικός και συμβολικός λόγος, η εικόνα. Οι αυστηροί διαχωρισμοί ανάμεσα στα λογοτεχνικά είδη αφορούν τη γραμματεία και όχι τη λογοτεχνία. Στις μέρες μας, όπως αναφέρετε και στο βιβλίο σας, τα παιδιά περνούν πολλές ώρες μπροστά σε μια οθόνη και λιγότερο ή καθόλου χρόνο διαβά-

ζοντας ένα βιβλίο. Τι είναι αυτό που κατά τη γνώμη σας πρέπει να διαθέτει ένα παιδικό βιβλίο για να κεντρίσει το ενδιαφέρον των μικρών αναγνωστών; Μ.Φ.Χ. Θεωρώ πως, όπως και στην ενήλικη λογοτεχνία, οι ήρωες που στο τέλος «μεταβάλλονται» μέσα από ένα ταξίδι γνώσης και περιπέτειας -ακολουθώντας το αρχέτυπο του τραγικού ήρωα- αφήνουν το παιδί-αναγνώστη δημιουργικά προβληματισμένο και ουσιαστικά ψυχαγωγημένο, όπως ακριβώς μπορεί να συμβεί μετά από μια επιτυχημένη θεατρική παράσταση. Τα στοιχεία του χιούμορ, των έντονων συναισθημάτων, του μαγικού ρεαλισμού, αλλά και η επιλογή ενός ενδιαφέροντος θέματος, εμπλουτίζουν αυτό το ταξίδι και το καθιστούν πιο συναρπαστικό. Αυτή την περίοδο υπάρχουν νέοι ήρωες που σας βασανίζουν γλυκά και περιμένουν να πάρουν σάρκα και οστά; Μ.Φ.Χ. Μόλις ολοκλήρωσα τη μετάφραση του παιδικού μου βιβλίου στην Αγγλική γλώσσα αλλά και δύο σύντομα ιστορικά διηγήματα. Τώρα σε πρώτο πλάνο βρίσκονται οι καλοκαιρινές διακοπές! Λίγο πριν ολοκληρώσουμε τη συνέντευξη, θα θέλατε να πείτε κάτι στους αναγνώστες μας; Μ.Φ.Χ. Εύχομαι σε όλους ένα αξέχαστο καλοκαίρι, με απολαυστικές αναγνωστικές εμπειρίες.Σας ευχαριστώ πολύ για το χρόνο που μας διαθέσατε και σας εύχομαι καλή δημιουργική συνέχεια.

Αγγελίνα Παπαθανασίου Σε ένα διάλειμμα από τις αναγνώσεις των παιδικών βιβλίων, ήρθε στα χέρια μου το πρώτο βιβλίο της συγγραφέως Μαρίας Γεωργίου «Σπασμένο Ακορντεόν», που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Πηγή. Ξεκίνησα σχεδόν αμέσως να το διαβάζω, γιατί η περίληψη του οπισθόφυλλου μού είχε κεντρίσει το ενδιαφέρον. Καθώς ρουφούσα τις σελίδες του, ήμουν σίγουρη ότι φτάνοντας στην τελευταία, θα το έχω λατρέψει. Και δεν έπεσα έξω. Πρόκειται για ένα «διαμαντάκι». Πραγματική λογοτεχνία ]Χρειάστηκαν μόνο δυο μέρες για να ολοκληρώσω την ανάγνωση του βιβλίου. Δεν ήθελα να το αποχωριστώ. Η συγγραφέας κέντησε με δεξιοτεχνία μια – μια τις λέξεις του μυθιστορήματος και δημιούργησε ένα υπέροχο ανάγνωσμα. Έβαλε ψηλά τον πήχη για τα επόμενα κείμενά της που θα βρουν το δρόμο της έκδοσης. Μας μεταφέρει στο πανέμορφο νησί της Αφροδίτης, την Κύπρο, που είναι και ο τόπος καταγωγής της συγγραφέως. Μέσα από την οικογένεια του Κωνσταντή και της Ευθυμούς, ξεδιπλώνεται η ιστορία του νησιού. Η αφήγηση ρέει αβίαστα. Οι διάλογοι των ηρώων είναι στην κυπριακή διάλεκτο, ενώ δεν λείπει και το γλωσσάρι που βοηθά τους αναγνώστες με την ερμηνεία των λέξεων. Κεντρικός ήρωας του μυθιστορήματος είναι ο Γιαννάκης, εγγονός του Κωνσταντή, που μετά τον χωρισμό των δικών του, μεγαλώνει στο σπίτι του παππού του, προσπαθώντας να βρει το δρόμο του, να γίνει αποδεχτός από τους γονείς του, που του λείπουν. Στη διαδρομή της ζωής του, θα κάνει πολλές τρέλες. Θα νιώσει έντονα την ανάγκη να παλέψει για την ελευθερία του νησιού του από τους Άγγλους και θα το κάνει πράξη. Επιζητά την ένωση του τόπου του με την Ελλάδα. Τις Κυριακές, ο Γιαννάκης έπιανε από το μπράτσο τον παππού του και τον πήγαινε στην εκκλησία. Φορούσε το καλό του το κοστούμι, καφέ το χειμώνα, λευκό το καλοκαίρι, και τη ρεπούμπλικα που τον έκανε να φαίνεται ακόμα πιο ψηλός και πάντα όμορφος, παρά τα γεράματα και τους καημούς. Το βιβλίο χωρίζεται σε δύο μέρη. Στο δεύτερο μέρος, σε πρωτοπρόσωπη αφήγηση, ο Γιαννάκης μάς περιγράφει τη δράση του στον ΕΟΚΑ. Τον αγώνα τον δικό του αλλά και των συντρόφων του για την Ελευθερία και τη Δημοκρατία. Αν θέλετε να γνωρίσετε την ιστορία του μαρτυρικού νησιού της Αφροδίτης, διαβάστε το βιβλίο «Σπασμένο ακορντεόν» και είμαι σίγουρη ότι θα το λατρέψετε. Πρόκειται για ένα μυθιστόρημα που βασίζεται σε αληθινά γεγονότα. Μυθοπλασία και αλήθεια μπλέκονται με αριστοτεχνικό τρόπο, δημιουργώντας ένα υπέροχο μυθιστόρημα.

Αγγελίνα Παπαθανασίου

Η Άντρη Αντωνίου είναι μια από τις αγαπημένες μου συγγραφείς και λατρεύω να διαβάζω τα βιβλία της. Το τελευταίο βιβλίο της που έπεσε στα χέρια μου, «Πώς να μη σας ερωτευτεί ο κολλητός σας», κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Πατάκη και απευθύνεται σε ηλικίες 12+. Όλοι μας έχουμε αναρωτηθεί κάποια στιγμή στη ζωή μας αν υπάρχει φιλία ανάμεσα σε έναν άνδρα και μια γυναίκα. Η ηρωίδα της Άντρης Αντωνίου, η Αλεξάνδρα, έχει έναν φίλο κολλητό, τον Αιμίλιο. Από το νηπιαγωγείο είναι μαζί σε όλα. Τον τελευταίο καιρό όμως, η Αλεξάνδρα παρατηρεί αλλαγές στη συμπεριφορά του κολλητού της και είναι πεπεισμένη ότι ο Αιμίλιος δεν την βλέπει πια σαν φίλη, αλλά είναι ερωτευμένος μαζί της. Η Αλεξάνδρα, που πανικοβάλλεται από αυτή τη διαπίστωση γιατί δεν θέλει να χαλάσει η υπέροχη φιλία που τους συνδέει τόσα χρόνια, κάνει τα αδύνατα δυνατά για να στρέψει αλλού το ερωτικό του ενδιαφέρον ο Αιμίλιος. Η Αλεξάνδρα τού γνωρίζει την ξαδέλφη της, ενώ η ίδια σκέφτεται να έρθει πιο κοντά με τον Βλαδίμηρο, που της εκφράζει καθημερινά το ενδιαφέρον του. Υπάρχει τελικά ενδιαφέρον από τη μεριά του Αιμίλιου για την Αλεξάνδρα; Πώς θα νιώσει η Αλεξάνδρα όταν τον δει μαζί με την ξαδέλφη της; Και σα να μην έφταναν τα προσωπικά της προβλήματα, η Αλεξάνδρα έχει να αντιμετωπίσει και τον πατέρα της, που επιθυμεί να ξανασυνδε-

Κάτι αρχίζει να λέει, αλλά δυσκολεύομαι να συγκεντρωθώ. Γιατί εκείνη ακριβώς τη στιγμή καρφώνεται στο μυαλό μου μια σκέψη: να κάνω με το θέμα του Αιμίλιου ό,τι συμβουλεύω τον πατέρα μου να κάνει με το θέμα της μάνας μου. Να στρέψω την προσοχή του αλλού. Αν ο Αιμίλιος είναι ερωτευμένος μαζί μου, η φιλία μας κινδυνεύει να διαλυθεί. Αν όμως αρχίσει να ενδιαφέρεται για ένα άλλο κορίτσι, η φιλία μας θα μείνει ανεπηρέαστη. Και ο Αιμίλιος θα έχει κάποια να της γράφει ποιήματα και εγώ δε θα χάσω τον καλύτερό μου φίλο.

θεί με τη μητέρα της κι ας έχουν χωρίσει. Πώς να πει όμως στο μπαμπά της ότι η μητέρα της και πρώην σύζυγός του δεν έχει μάτια για εκείνον; Οι απαντήσεις βρίσκονται στο απολαυστικό μυθιστόρημα που έγραψε η Άντρη Αντωνίου. Η Άντρη Αντωνίου είναι μια ταλαντούχα συγγραφέας και κάθε φορά που διαβάζω κι ένα νέο βιβλίο της, η γνώμη μου αυτή επιβεβαιώνεται. Με όποιο θέμα κι αν καταπιαστεί, καταφέρνει να κερδίσει τον αναγνώστη, να μοιραστεί μαζί του τους προβληματισμούς της, να τον ταξιδέψει στις ζωές των ηρώων της και να του προσφέρει αναγνωστικές απολαύσεις. Η συγγραφή είναι κάτι που λατρεύει και αυτό ο αναγνώστης το διακρίνει σε όλα τα βιβλία της. Σίγουρα θα διαβάσουμε πολλά και εξαιρετικά βιβλία της στο μέλλον. Αν θέλετε να προσφέρετε στα παιδιά σας ένα απολαυστικό βιβλίο, δεν έχετε παρά να επιλέξετε το συγκεκριμένο μυθιστόρημα. Ακόμα κι αν δεν αγαπούν πολύ το διάβασμα, με αυτό το βιβλίο σίγουρα θα το αγαπήσουν.

ΣΑΜΟΘ

ΘΡΑΚΗ

Αγγελίνα Παπαθανασίου

Η Σαμοθράκη οφείλει τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της στον επιβλητικό όγκο του όρους Σάος ή Φεγγάρι, με ψηλότερη κορυφή στα 1611 μέτρα, αφού το βουνό αυτό διατρέχει ολόκληρη τη Σαμοθράκη. Πρόκειται για την υψηλότερη κορυφή του Αιγαίου μετά τα βουνά της Κρήτης και της Εύβοιας, με αποτέλεσμα η ορεινή Σαμοθράκη να έχει πολύ πράσινο, τρεχούμενα νερά και πολλούς μεγάλους καταρράκτες. Ως συνέπεια αυτού, οι περισσότερες παραλίες έχουν γαλαζοπράσινα νερά και βρίσκονται σε κατάφυτα τοπία. Αν αγαπάτε τις δραστηριότητες στη φύση και την άγρια περιπέτεια, το νησί αυτό είναι για σας. Διακοπές με πεζοπορία, αναρρίχηση, ανακάλυψη. Δώστε προσοχή στις προδιαγραφές ασφαλείας και στις ξαφνικές και έντονες αλλαγές του καιρού. Η κορυφή Φεγγάρι στα 1600 μέτρα σάς περιμένει. Οι παραλίες της Σαμοθράκης ίσως είναι λιγότερο γνωστές, αλλά είναι σίγουρα ιδιαίτερης φυσικής ομορφιάς. Από τις παραλίες του νησιού, ξεχωρίζουν η Παχιά Άμμος με τη χρυσαφένια άμμο και τα καταγάλανα νερά, ο εξωτικός Βατός με τα πλατάνια και τα κρύα νερά, το Κρεμαστό με τον καταρράκτη που τα νερά του πέφτουν αφρισμένα στη θάλασσα, και η παραλία των Κήπων με σκούρο γκριζόμαυρο βότσαλο.

Αρχαιολογικό Μουσείο

Αρχαιολογικό Μουσείο

Λαογραφικό Μουσείο

Καταρράκτες

Πρωτεύουσα

Λιμνοθάλασσα του Αγίου Ανδρέα

Παναγιώτα Γκουτζουρέλα

Οι Πενήντα αποχρώσεις του γκρι ήταν μια αποκάλυψη ως προς το τι ζητούν οι αναγνώστες. Με πάνω από 150 εκατομμύρια πωλήσεων, διαπιστώθηκε πως η δίψα για ρομαντικές ιστορίες που ενέχουν και κάτι διαφορετικό, έναν συναισθηματικά πληγωμένο ήρωα και αρκετές σκηνές BDSM, αρκούν για συγγραφική επιτυχία. Έχοντας λοιπόν στο μυαλό μου τον Κρίστιαν Γκρέι, περίμενα κάτι ανάλογο στον Κύριο. Η συγγραφέας όμως έκανε την υπέρβαση, δίνοντάς μας μια διαφορετική, τρυφερή, ρομαντική ιστορία. Ο Μάξιμ, στα είκοσι οχτώ του, είναι ένας ανέμελος αριστοκράτης της αγγλικής κοινωνίας που γεμίζει τις μέρες του με γυμναστική, διασκέδαση και σεξ. Ζει μόνος του σε ένα εκπληκτικό διαμέρισμα και περνάει τις ελεύθερες ώρες του παίζοντας πιάνο και γράφοντας μουσική. Με το θάνατο του αδελφού του, η ζωή του αλλάζει. Πλέον, είναι ο κόμης του Τρέβεθικ και διαχειριστής μιας τεράστιας περιουσίας. Δεν είναι έτοιμος να αναλάβει τις οικογενειακές υποχρεώσεις. Δεν ξέρει αν μπορεί να ανταπεξέλθει στις ευθύνες που συνεπάγεται η κληρονομιά του. Η Αλέσια Ντεμάτσι είναι ένα κορίτσι από την Αλβανία. Ζώντας σε πατριαρχική οικογένεια σε μια μικρή κωμόπολη, η ζωή της είναι περιορισμένη. Εκεί που τα έθιμα και οι παραδόσεις αντιτίθενται στις προσωπικές ελευθερίες και επιλογές, εκεί που η γυναίκα θεωρείται υποδεέστερη του άντρα, η εικοσιτριάχρονη Αλέσια είναι αναγκασμένη να δεχτεί ως

μνηστήρα της έναν άντρα που επιλέχτηκε από τον πατέρα της. Κάποιον που δεν αγαπά, που είναι βίαιος και η ίδια φοβάται για τη σωματική της ακεραιότητα. Με τη βοήθεια της μητέρας της δραπετεύει στην Αγγλία. Οι μεταφορείς της έχουν κακές προθέσεις, είναι σωματέμποροι. Η Αλέσια καταφέρνει να το σκάσει και να βρει καταφύγιο σε μία οικογενειακή φίλη. Για να ζήσει, καθαρίζει σπίτια. Έτσι ενώνονται οι μοίρες τους, του Μάξιμ και της Αλέσια. Όταν ο υπερφίαλος Άγγλος ευγενής γνωρίζει την παραδουλεύτρα του, η κοσμοθεωρία του αλλάζει. Μέσα του γεννιούνται πρωτόγνωρα συναισθήματα, ανασκοπεί τη ματαιότητα της ζωής του και, φυσικά, ερωτεύεται το λιγομίλητο, μελαγχολικό κορίτσι που παίζει καταπληκτικά στο πιάνο του. Η Αλέσια εντυπωσιάζεται από τον όμορφο άντρα. Όταν της δείχνει καλοσύνη και τη βοηθά στα άπειρα προβλήματα που την ακολουθούν, αρχίζει να τον ερωτεύεται. Η διαμονή τους στην Κορνουάλη είναι αποκαλυπτική και για τους δύο. Όμως, η Αλέσια δεν είναι ασφαλής πουθενά. Από τη μια οι σωματέμποροι και από την άλλη ο μνηστήρας της, την ψάχνουν. Θα καταφέρει ο Μάξιμ να την προστατέψει; Μπορεί να υπάρξει ευτυχισμένο τέλος για δύο ανθρώπους τόσο διαφορετικούς μεταξύ τους όπως είναι η Αλέσια και ο Μάξιμ; Μπορούν οι εκ διαμέτρου διαφορετικές κουλτούρες και το κοινωνικό

χάσμα μεταξύ τους να γεφυρωθεί; Η αγάπη είναι πιο δυνατή από την κοινωνική προκατάληψη; Ο Κύριος είναι μια συναισθηματική, ερωτική ιστορία. Η E. L. James δίνει βαρύτητα στις κοινωνικές και οικονομικές αποκλίσεις και σε αυτό το υπόβαθρο στηρίζει την ιστορία της. Ο αριστοκράτης σε αντιδιαστολή με τη λαθρομετανάστρια. Ο αριστοκρατικός τίτλος και η πλούσια ζωή του Μάξιμ αντιπαραβάλλεται με τη στερημένη και κοινωνικά αποκλεισμένη ζωή της Αλέσια. Ο οικονομικός πλούτος έρχεται αντιμέτωπος με τη φτώχεια και την ανάγκη για επιβίωση. Δύο κόσμοι εντελώς διαφορετικοί, οι οποίοι συνυπάρχουν και αλληλεπιδρούν ο ένας με τον άλλον. Σε πολλά σημεία του βιβλίου είναι έκδηλη η απορία και των δύο ηρώων για τις συνήθειες αλλά και τις συμπεριφορές του καθενός, οι οποίες πρεσβεύουν το διαφορετικό κοινωνικό υπόβαθρο δύο τόσο διαφορετικών χωρών, του Ηνωμένου Βασιλείου και της Αλβανίας. Ο έρωτας μεταξύ του Μάξιμ και της Αλέσια αναπτύσσεται φυσικά, με σταδιακή κλιμάκωση των συναισθημάτων τους, και δείχνει την ανάγκη τους να βρουν μία σταθερά στη ζωή τους, κάποιον που να τους νοιάζεται, κάποιον που θα παλέψει γι' αυτούς. Αν και τόσο διαφορετικοί οι ήρωες μεταξύ τους, η μοναχικότητά τους είναι αυτή που τους ενώνει. Βρίσκουν το κομμάτι που τους έλειπε ο ένας στο πρόσωπο του άλλου, και αυτή η πίστη τούς δίνει δύναμη να αγωνιστούν. Συνειδητοποιούν τον εαυτό τους, μαθαίνουν ο ένας μέσα από τον άλλο. Μετα-

μορφώνονται. Ελευθερώνονται. Υπάρχει έντονο το ερωτικό στοιχείο, πάμπολλες σελίδες με σεξ (η πρώτη φορά του ζευγαριού χρειάστηκε περίπου 15 σελίδες να περιγραφεί από τη συγγραφέα!) το οποίο όμως είναι τρυφερό και δοτικό μιας και η Αλέσια ήταν τελείως άπειρη (χμ, κάτι μου θυμίζει αυτό). Έντονα ατμοσφαιρικές και ρομαντικές ήταν οι στιγμές που η Αλέσια παίζει πιάνο. Υπάρχουν και στιγμές που το χιούμορ κάνει την εμφάνισή του (γέλασα πολύ στην αναφορά του Λόρδου Βύρωνα). Η ταυτόχρονη αφήγηση από τη μεριά των ηρώων βοηθά στην κατανόηση της οπτικής και των δύο αλλά δεν ξέρω κατά πόσο ωφελεί (εμένα με μπέρδεψε λίγο) η συνεχόμενη εναλλαγή μεταξύ πρωτοπρόσωπης και τριτοπρόσωπης αφήγησης. Εν κατακλείδι, πρόκειται για ένα μυθιστόρημα ενός μεγάλου έρωτα. Δύο εντελώς διαφορετικοί άνθρωποι βρίσκουν τον έρωτα, κόντρα στις διαφορετικές τους εμπειρίες, στο κοινωνικό στάτους και την οικονομική κατάσταση. Μια σύγχρονη Σταχτοπούτα. Πόσο πιο ρομαντικό και ελπιδοφόρο;

Λίτσα Καποπούλου

Αγγελίνα Παπαθανασίου

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ Το βιβλίο σας «Κοντά στον Ήλιο» που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Πνοή, είναι το πρώτο σας βιβλίο για παιδιά, ενώ έχουν προηγηθεί μυθιστορήματα για ενήλικες. Πώς προέκυψε η συγγραφή στη ζωή σας και ποια ήταν η αφορμή για να γράψετε παιδικό βιβλίο; Λ.Κ. Κάποια στιγμή, όλα όσα συγκεντρώνονταν στον εσωτερικό μου κόσμο ζήτησαν επιτακτικά διέξοδο στην αποτύπωση στο χαρτί, και αργότερα στην έκδοση. Η αφορμή για το παιδικό βιβλίο ήλθε απρόσμενα, καθώς ένιωσα να ξυπνά το παιδί που όλοι έχουμε μέσα μας. Τα μικρά μου εγγονάκια έπαιξαν καθοριστικό ρόλο. Το βιβλίο «Κοντά στον Ήλιο» προβάλλει αξίες που οφείλουν να κατακτήσουν τα παιδιά από τα πρώτα χρόνια της ζωής τους. Τι μηνύματα θέλετε να περάσετε στους μικρούς σας αναγνώστες; Λ.Κ. Ευχαριστώ για την ερώτηση. Προτιμώ οι μικροί φίλοι και οι ενήλικοι που θα διαβάσουν το βιβλίο μου να κατανοήσουν και να εισπράξουν τα δικά τους μηνύματα, χωρίς την παρέμβασή μου. Ωστόσο θέλω να

τονίσω ότι διατυπώνω ένα πλαίσιο αρχών και αξιών για μία πορεία στο φως της γνώσης, της ζωής, του καλού, των ανωτέρων συναισθημάτων. Ως γιαγιά δύο αγοριών, παίρνετε έμπνευση από τα εγγόνια σας για να δημιουργήσετε ιστορίες; Υπάρχουν νέοι ήρωες που σας βασανίζουν γλυκά αυτή την περίοδο; Λ.Κ. Όχι μόνο έμπνευση, αλλά και καθοδήγηση και υπόδειξη παίρνω από την αθωότητα και την ειλικρίνειά των εγγονιών μου. Πάντα πρέπει να υπάρχουν στο μυαλό του γράφοντος παλαιοί και νέοι ήρωες που να τον βασανίζουν γλυκά. Ο Φεγγούλης και ο Ουρανούλης, οι ήρωες του παιδικού σας βιβλίου, θα μπορούσαν να συνεχίσουν με νέα ταξίδια στον κόσμο της γνώσης; Λ.Κ. Ασφαλώς, και ευελπιστώ να τα πραγματοποιήσουν. Έχοντας ασχοληθεί με το μυθιστόρημα αλλά και με την παιδική λογοτεχνία, ποιο από τα δύο λογοτεχνικά είδη θεωρείτε δυσκολότερο;

Λ.Κ. Και τα δύο έχουν τις ιδιαιτερότητες και τις δυσκολίες τους, όπως και τη μαγεία τους. Όμως θεωρώ δυσκολότερο είδος την παιδική λογοτεχνία, αφού έχει να κάνει με την εύπλαστη και ευαίσθητη παιδική ψυχή. Πόσο εύκολο είναι στις μέρες μας για έναν συγγραφέα να δει το κείμενό του να εκδίδεται; Είστε αισιόδοξη για το χώρο του βιβλίου; Λ.Κ. Το δύσκολο δεν είναι να δει ένας συγγραφέας το κείμενό του να εκδίδεται, αλλά να προβληθεί, να αγαπηθεί και να γίνει κτήμα όσο το δυνατόν ευρύτερου αναγνωστικού κοινού. Είμαι εκ φύσεως αισιόδοξο άτομο και επομένως πιστεύω σε θετικές εξελίξεις στο χώρο του βιβλίου. Λίγο πριν ολοκληρώσουμε τη συνέντευξη, θα θέλατε να πείτε κάτι στους αναγνώστες μας; Λ.Κ. Να διαβάζουν, να χαμογελούν, να ελπίζουν, να κάνουν τη ζωή τους ένα όνειρο και το όνειρό τους πραγματικότητα, όπως συμβουλεύει και ο Αντουάν Ντε Σαιντ Εξυπερύ στον «Μικρό Πρίγκιπα». Σας ευχαριστούμε πολύ για το χρόνο που μας διαθέσατε. Καλή δημιουργική συνέχεια. Λ.Κ. Κι εγώ σας ευχαριστώ θερμά για την τιμητική φιλοξενία και τις εξαιρετικές ερωτήσεις σας.

Παναγιώτα Γκουτζουρέλα

Ο Alex Michaelides στηρίχτηκε στην αρχαία ελληνική τραγωδία Άλκηστις του Ευριπίδη και έγραψε ένα ανατρεπτικό ψυχολογικό θρίλερ. Η Άλκηστις οικειοθελώς πήρε τη θέση του άντρα της και πέθανε προστατεύοντάς τον από τον θάνατο. Τι σχέση μπορεί να έχει αυτή η ηρωίδα με την Αλίσια Μπέρενσον που πυροβόλησε τον άντρα της και βυθίστηκε στη σιωπή; Η Αλίσια είναι ζωγράφος. Παντρεμένη με τον Γκάμπριελ, φωτογράφο μόδας, ζουν σε ένα υπέροχο σπίτι. Τα έχουν όλα. Πετυχημένοι στη δουλειά τους, ερωτευμένοι και απόλυτα ευτυχισμένοι. Τι οδηγεί την Αλίσια να πάρει το όπλο που φυλάει ο άντρας της στο σπίτι και, αφού τον δέσει στην καρέκλα, να τον πυροβολήσει κατ' επανάληψη; Η αστυνομία τη βρίσκει στο δωμάτιο του φόνου. Η ίδια αρνείται να μιλήσει. Μετά τη δίκη νοσηλεύεται σε ένα ψυχιατρικό κέντρο υψίστης ασφαλείας, το Γκρόουβ. Όταν ο Θίο Φέιμπερ, ιατρικός ψυχαναλυτής, βρίσκει την ευκαιρία, ζητά δουλειά στο Γκρόουβ. Έξι χρόνια έχουν περάσει από το έγκλημα της Αλίσια αλλά για τον Θίο, όλο αυτό το διάστημα, η σιωπή της αποτελεί ένα μυστήριο το οποίο θέλει να λύσει. Η γοητεία που ασκεί πάνω του η σιωπηλή ασθενής τον ωθεί να ασχοληθεί μαζί της πέραν του δέοντος. Θέλει να κάνει την Αλίσια να μιλήσει, να πει τα μυστικά της.

Έχοντας εναντίον του τις προειδοποιήσεις των προϊσταμένων του και στενό χρονικό περιθώριο, εξαπολύεται σε έναν αγώνα δρόμου προσπαθώντας να χαρτογραφήσει το παρελθόν της ασθενούς και να βρει τρόπο να την προσεγγίσει. Παράλληλα με την ανασκόπηση των γεγονότων και τη συλλογή πληροφοριών για την παιδική ηλικία της Αλίσια, ο Θίο ανακαλεί δικές του μνήμες από όταν ήταν ο ίδιος παιδί αλλά και τη μετέπειτα ζωή του, τα φοιτητικά του χρόνια, τον έγγαμο βίο του αλλά και την ψυχολόγο που τον βοήθησε για πάρα πολλά χρόνια να απενεχοποιήσει τον εαυτό του για τη βίαιη συμπεριφορά του πατέρα του και να στηριχτεί στις δικές του δυνάμεις. Όλες οι προσπάθειες του Θίο αποβαίνουν άκαρπες. Μέχρι που μια σειρά γεγονότων ανοίγουν τον ασκό του Αιόλου και οι αποκαλύψεις είναι συνταρακτικές. Το μυστικό ημερολόγιο της Αλίσια και ένας νέος πίνακας δίνουν την ώθηση. Σε 416 σελίδες ο Alex Michaelides κατόρθωσε να συμπεριλάβει ένα έξοχο μυστήριο, συνυφασμένο με τις προσωπικές ιστορίες των ηρώων. Προσωπικές εξομολογήσεις, ξεκάθαρα γεγονότα, έντονες συναισθηματικές στιγμές και περίεργες αποκαλύψεις, συνθέτουν μια ιστορία που καθηλώνει, με συνεχείς ανατροπές. Μια ιστορία δοσμένη αβίαστα, με απλή φαινομενικά αφήγηση, που μαγνητίζει με τη δομή και την εξέλιξή της. Οι υποψίες για τον ένοχο ανακατευθύνονται συνεχώς, δημιουργώντας ένα καρουζέλ τρό-

μου για την ανακάλυψη του ενόχου. Οι αλήθειες και τα ψέματα εναλλάσσονται και η αλήθεια βρίσκεται στη σιωπή της Αλίσια. Η σιωπή της Αλίσια είναι εκκωφαντική. Παρουσιάζεται η διττή σχέση ανάμεσα σε ψυχοθεραπευτή και ψυχοθεραπευόμενο. Η ανάγκη του ενός για τον άλλον και η αλληλεπίδρασή τους. Πότε σταματά να υφίσταται ο ρόλος του θεραπευτή και πότε ξεκινά η εσωτερική ανασκόπηση και η προβολή των συναισθημάτων του ασθενούς πάνω στον ίδιο; Κατά

πόσο μπορεί ένας επιστήμονας του άβατου του μυαλού να βοηθήσει έναν ασθενή χωρίς να εμπλακεί ο ίδιος συναισθηματικά; Μπορεί να υπάρξει ισορροπία ανάμεσα στο λογικό και το παράλογο; Σίγουρα πραγματεύεται τη συνύπαρξη του καλού και του κακού στην ψυχή και στο μυαλό ενός ατόμου. Κι αυτό είναι το στοιχείο που σε ανατριχιάζει διαβάζοντάς το. Τρομακτικό και εθιστικό. Ευφυές και πολύπλοκο. Κερδίζει τον αναγνώστη από την πρώτη στιγμή. Ένα ψυχολογικό θρίλερ για γερά νεύρα. Γιατί η σιωπή είναι ηχηρή.

Andrea Bocelli

Αγγελίνα Παπαθανασίου Ο καλύτερος και διασημότερος τενόρος της γενιάς του, ένας από τους σημαντικότερους καλλιτέχνες όλων των εποχών, ο οποίος κατάφερε να φέρει την κλασική μουσική στην κορυφή των διεθνών charts, μουσικός, συνθέτης και παραγωγός, ο κορυφαίος και πολυτάλαντος Andrea Bocelli (Αντρέα Μποτσέλι), βάζει ο ίδιος την προσωπική του υπογραφή στο μεγαλύτερο μουσικό γεγονός του φετινού καλοκαιριού. Το κύρος που αποπνέουν οι κορυφαίες και μοναδικές διακρίσεις του και ο τίτλος που του απονεμήθηκε δύο φορές ως ο "Ο Κλασικός Καλλιτέχνης της Χρονιάς", σε συνδυασμό με την επιτυχία του στα ρεκόρ Guinness, όταν κατέλαβε ταυτόχρονα και τις τρεις πρώτες θέσεις στα Αμερικανικά charts για την κλασική μουσική, επισφραγίζουν την αδιαμφισβήτητη αξία του και τον κατατάσσουν ανάμεσα στους καλλιτέχνες-μύθους της σύγχρονης παγκόσμιας καλλιτεχνικής πραγματικότητας, κάτι που επιβεβαιώνεται και από τα πάνω από 90 εκατομμύρια δίσκων του που έχουν πωληθεί παγκοσμίως. Ο Andrea Bocelli θα φέρει στις καλλιτεχνικές του αποσκευές την αύρα της τεράστιας καριέρας του και των συνεργασιών του με σύγχρονους ζωντανούς θρύλους του λυρικού θεάτρου, όπως: Placido Domingo, Jose Carreras, Angela Gheorghiu, Sarah Brightman, Zubin Mehta, Franco Zeffirelli, αλλά και με ονόματα της παγκόσμιας pop σκηνής, όπως: Celine Dion, Elton John, Tony Bennett, Jenifer Lopez και Ed Sheeran. Το πρόγραμμα της συναυλίας θα αναδείξει στο έπακρον το εύρος και τις απεριόριστες δυνατότητες της διάσημης φωνής του, αλλά και του εκρηκτικού του σκηνικού ταπεραμέντου. Θα αποτελείται από διαμάντια του κλασικού-συμφωνικού ρεπερτορίου, σε συνδυασμό με αγαπημένες άριες όπερας και οπερέτας που θα συνυπάρξουν με Ιταλικές καντσονέτες αλλά και σύγχρονα pop ακούσματα. Ο Andrea Bocelli επιστρέφει και πάλι, μετά από ένα διάστημα πολλών χρόνων, στην Αθήνα και στη σκηνή του Ωδείου Ηρώδου του Αττικού. Θα τον συνοδεύουν η Χορωδία και η Συμφωνική Ορχήστρα της ΕΡΤ, την οποία θα διευθύνει ένας από τους σπουδαιότερους σύγχρονους μαέστρους, ο περίφημος Marcello Rota. Η συναυλία διοργανώνεται από το Κοινωφελές Ίδρυμα International Foundation for Greece (IFG) (www.if-gr.org), το οποίο ιδρύθηκε στο Λονδίνο από τον Γιώργο και την Ασπασία Λεβέντη με στόχο την προβολή του ελληνικού πολιτισμού στο εξωτερικό, σε συνεργασία με διεθνείς προσωπικότητες των τεχνών και των επιστημών. Το IFG, πιστό στις αξίες της κοινωνικής ευαισθησίας και συνεισφοράς, θα παρουσιάσει τον διάσημο τενόρο και Επίτιμο Πρόεδρό του, Andrea Bocelli, στο πλαίσιο επίτευξης των ευγενών του στόχων. Τα έσοδα της συναυλίας θα διατεθούν μεταξύ άλλων, στην αγορά πετρελαίου θέρμανσης για τα σχολεία της ελληνικής επικράτειας, καθώς και νοσοκομειακού εξοπλισμού.

Τετάρτη 11 Σεπτεμβρίου 2019 στις 21.00 στο Ηρώδειο.

Παναγιώτα Γκουτζουρέλα Ο Φράνσις Σάλιβαν μόλις έχει γίνει αστυνομικός επιθεωρητής. Είναι αποφασισμένος να πετύχει. Όταν η Μάρνι Μάλινς ανακαλύπτει ένα πτώμα σε έναν σκουπιδοτενεκέ, ειδοποιεί την αστυνομία ανώνυμα. Η πρώτη υπόθεση του Σάλιβαν. Πρέπει να αποδείξει την αξία του. Η Μάρνι δε θέλει να έχει σχέση με την αστυνομία, δεν την εμπιστεύεται. Έχει ένα σκοτεινό παρελθόν που προτιμά να μείνει κρυφό. Καλλιτέχνιδα τατουάζ, με δικό της εργαστήριο, αγαπά τη δουλειά της. Μεγαλώνει τον έφηβο γιο της και προσπαθεί να διαχειριστεί μία σχέση αγάπης-μίσους με τον πρώην σύζυγο. Ένας δεύτερος θάνατος ακολουθεί σύντομα τον πρώτο και ο δολοφόνος κατά συρροήν;- αφαιρεί από το δέρμα των θυμάτων του τατουάζ ενώ ακόμη τα θύματα είναι ζωντανά. Ο Σάλιβαν χρειάζεται τη βοήθεια της Μάρνι για την επίλυση της υπόθεσης. Αυτή η γυναίκα ανήκει σε μία κοινότητα στην οποία ο ίδιος δεν έχει πρόσβαση και μπορεί να δώσει σημαντικές πληροφορίες. Και ενώ η Μάρνι δε θέλει να έχει ανάμειξη με την αστυνομία, αισθάνεται την ανάγκη να προστατέψει την κοινότητά της, και διαπιστώνει πως ο Φράνσις Σάλιβαν είναι διαφορετικός. Ο κλέφτης των τατουάζ έχει ένα πλάνο, και δε θα σταματήσει στους δύο φόνους... Εν, δυο, κόβω το τατουάζ εγώ Τρία, τέσσερα, γδέρνω κι άλλο, πιο βαθιά

Πέντε, έξι, για του αίματος την έξη Εφτά, οχτώ, άλλο πλέον δε βαστώ. Η Μάρνι έχει μια θεωρία. Και είναι η μόνη στην οποία μπορεί να στηριχτεί η αστυνομία για να προχωρήσει στην υπόθεση. Μια εισαγωγή στον κόσμο των τατουάζ και στη φιλοσοφία που διέπει τη χάραξή τους. Αν και η δερματοστιξία είναι το λιγότερο που πονάει σε αυτό το βιβλίο. Μία ζοφερή ιστορία. Με ωμές περιγραφές και λεπτομερείς απεικονίσεις της δουλειάς του κλέφτη των τατουάζ, ώστε ο αναγνώστης να ανατριχιάζει. Όσο σκληρό είναι, άλλο τόσο είναι και εθιστικό. Τέσσερις αφηγητές συνθέτουν την αφήγηση, και ένας από αυτούς είναι ο κλέφτης των τατουάζ. Αν και όλα όσα κάνει είναι αποτροπιαστικά, η συγγραφέας σκιαγραφεί ένα πολύπλοκο, ταλαντούχο και λαμπρό μυαλό που θεωρεί προνόμιό του να συλλέγει τα τατουάζ. Ένας ολοκληρωμένος χαρακτήρας που εντυπωσιάζει σε όλα τα επίπεδα. Πανέξυπνος, δημιουργικός και φυσικά ταλαντούχος. Με θρησκευτική ευλάβεια εκπονεί το σχέδιό του λατρεύοντας τη δουλειά του. Μία μορφή καλοδουλεμένη από τη συγγραφέα, που εντυπωσιάζει με την πρωτοτυπία της. Παρανοϊκός ή ιδιοφυΐα; Ο Φράνσις Σάλιβαν και η Μάρνι Μάλινς είναι εκ διαμέτρου αντίθετοι χαρακτήρες. Ο Φράνσις είναι βαθιά θρησκευόμενος, έχει έντονη την αίσθηση του δικαίου και απορεί με την ανάγκη των

ανθρώπων να στιγματίζουν το σώμα τους με τατουάζ. Εν αντιθέσει με τη Μάρνι, που θεωρεί τέχνη τη δουλειά της, ζει μποέμικα και προσπαθεί να ξεπεράσει το παρελθόν της. Ένα παρελθόν το οποίο σταδιακά αποκαλύπτεται, αν και δε δικαιολογεί (κατά τη γνώμη μου) την αντιπάθειά της προς στην αστυνομία και την έλλειψη εμπιστοσύνης προς αυτή. Αυτοί οι δύο χαρακτήρες έλκονται μεταξύ τους, η διαφορετικότητα τούς καθιστά ένα υπέροχο ζευγάρι που καταφέρνει να συνεργαστεί και να λύσει το μυστήριο του κλέφτη των τατουάζ. Μου άρεσαν και οι δύο πάρα πολύ. Ο Ρόρι (ο τέταρτος των αφηγητών) είναι ο αστυνομικός που, γεμάτος πίκρα για τη θέση του επιθεωρητή που δικαιούνταν λόγω παλαιότητας και εμπειρίας, στραβοκοιτάζει τον Σάλιβαν και περιμένει τη στιγμή να τον 'καρφώσει πισώπλατα'. Περιττός για την εξέλιξη της υπόθεσης τόσο ο ίδιος όσο και οι μηχανορραφίες του με τον αρχηγό της αστυνομίας. Ένα αστυνομικό θρίλερ που σίγουρα εντυπωσιάζει για την πρωτοτυπία του και τις σοκαριστικές λεπτομέρειες της αφαίρεσης τατουάζ. Έντονο, γρήγορο (εκτός μερικών σημείων στην αρχή) και γεμάτο εκπλήξεις. Συνιστά ένα καθηλωτικό ανάγνωσμα. Πρώτη προσπάθεια της συγγραφέως, ανυπομονώ για το επόμενό της βιβλίο.

Στάλω Φωτιάδου

Ο έρωτας δεν φτιάχνεται με συνταγή. Αν δεν υπάρχει, δεν θα υπάρξει.

Χαρά Δελλή

Τόσα μου έδωσε κι άλλα τόσα μου άφησε μισά για να νιώθω μετέωρη…

σης όπου υπήρχε διάλογος. Ήμουν ο παράλογος και ταυτόχρονα ο λογικός. Ο κακός που πλήγωνα κι ο καλός που έπρεπε να επιτεθώ για να πληγώσω. Μοιραζόμουν στα δύο γιατί ήμουν ο θύτης και το θύμα κι αυτό ναι, ήταν επίπονη διαδικασία.

Η ξεχωριστή Στάλω Φωτιάδου είναι για άλλη μια φορά μαζί μας για να μας πει κάθε δικιά της Αλήθεια από Ψέματα.

Ποιες οι σκέψεις σας για το χάσμα των γενεών; Γεφυρώνεται; Ο χρόνος αναπληρώνεται αν χαθεί; Πότε είναι αργά; Δικαιολογούνται απουσίες με πειράματα αντοχών; Ποιοι οι σκόπελοι που οδηγούν σε λάθη τους γονείς; Πόση ψεύτικη ευτυχία χωρά στην αυτοκαταστροφή; Υπάρχουν αποτελεσματικές τύψεις; Στ.Φ. Δεν είναι χάσμα, είναι το παρελθόν και το παρόν που μόνο σε παραμύθι θα συναντηθούν. Χρόνος είναι κάθε στιγμή που περνά κι από ‘τώρα’ γίνεται ‘πριν’. Αυτό το ‘πριν’ είναι το αργά και δεν αναπληρώνεται. Όχι τουλάχιστον, ουσιαστικά. Εκεί ανήκουν κι όσοι έφυγαν μέσα από πειράματα. Η ψεύτικη ευτυχία χωράει εξίσου στην αυτοκαταστροφή όσο η αληθινή δυστυχία. Οι τύψεις δεν διορθώνουν, αυτό είναι το αποτέλεσμα.

Είναι τιμή μου που ήμουν από τους πρώτους συνταξιδιώτες σας στο επόμενο Μπλε ταξίδι, στην απέναντι πλευ-ρά της Αλήθειας. Ακόμα μια φορά βουτιά στα βαθιά, στα άδυτα των φόβων, των ανασφαλειών, των ευθυνών, των απωθημένων, των ευαισθησιών. Γονείς και παιδιά λίγο πριν γίνουν κι εκείνα γονείς, σε λεπτές ισορροπίες. Υπήρχαν δυσκολίες στην ανάπτυξη του ψυχισμού κάθε πρωταγωνιστή του βιβλίου; Ήταν επίπονη διαδικασία; Στ.Φ. Δημιουργώντας κάθε πρωταγωνιστή ταυτίζομαι μαζί του, λειτουργώντας με ένστικτο. Δεν θα χαρακτήριζα δυσκολία, μάλλον πρόκληση, τις σκηνές έντα.

Ως τώρα λογοτεχνικά, πράττετε με γνώμονα πως τα δύσκολα κι οι τραγωδίες ενώνουν τους ανθρώπους; Κρύβει δύναμη το πένθος και η απώλεια; Ή μήπως έτσι θρέφεται περισσότερο η σκοτεινή πλευρά του καθένα μας;

Στ.Φ. Οι τραγωδίες και τα δύσκολα ενώνουν τους ανθρώπους στο Μπλε. Σε άλλο βιβλίο ίσως τους χωρίσουν. Όπως ακριβώς και στη ζωή! Το πένθος και η απώλεια φέρουν τη δύναμη της μίας και μοναδικής αλήθειας της ζωής, του τέλους της. Πένθος υπάρχει και σε ‘εν ζωή απώλεια’, εκεί ξυπνούν συναισθήματα καταστροφικά. Θεωρείτε καλές τις γονικές ή οικογενειακές επεμβάσεις όσον αφορά στη ρύθμιση της ζωής των νέων; Πότε δοκιμάζονται τα όρια των γονέων και των παιδιών τους στο συγκεκριμένο βιβλίο; Συγχωρούνται αδυναμίες ή υπερβολικές αυστηρότητες στις εύθραυστες αυτές σχέσεις; Στ.Φ. Επέμβαση για ρύθμιση ζωής μόνο από γιατρό! Όχι από γονείς και οικογένειες σε θέματα της προσωπικής ζωής. Στο Μπλε 2 οι γονείς κάνουν τα μεγαλύτερα λάθη πιστεύοντας πως είναι αλάνθαστοι μα αγαπάνε βαθιά και δυνατά τα παιδιά τους. Αυτή η αγάπη είναι το δυνατό τους χαρτί και γίνεται χρυσή τομή για κατανόηση, απολογία και συγχώρεση. Τι σας δίδαξε η “παράνοια” της συγγραφής του Μπλε 2 και τι η ανάγνωσή του αφού κυκλοφόρησε; Ποια είναι η μεγαλύτερή σας ομοιότητα με τον Λέανδρο και ποια η πιο μεγάλη σας διαφορά; Απελευθερωθήκατε ψυχικά μέσω των κινήσεων κάποιου πρωταγωνιστή του βιβλίου; Αλλάζουν τα γραμμένα και το πεπρωμένο μας ή είμαστε τοσοδούλικα πιόνια σε προκαθορισμένη σκακιέρα; Στ.Φ. Γράφοντας το Μπλε 2 -Δεκέμβριος

2015 ήταν- έμαθα ότι μπορώ να δημιουργήσω και πρωταγωνιστή που να μην τον αγαπήσω. Την Μόνικα! Το δεύτερο βιβλίο νιώθω πως είναι τα Θρύψαλα του πρώτου. Ο Λέανδρος είναι η αδιάλλακτή μου πλευρά. Εκείνος, στην απογοήτευση διώχνει, εγώ φεύγω. Η Όλγα ζωγράφισε το Μπλε, εγώ το έγραψα. Για μένα γραμμένα και πεπρωμένο δεν αλλάζουν το τέλος. Δεν είμαστε πιόνια έχουμε επιλογές, εμπειρίες κι όσα δεν υπάρχουν σε σκακιέρα! Ζωή δεν είναι το τέλος, είναι η πορεία. Πιστεύετε πως κάποιες ψυχές φτιάχνονται για να πορεύονται μόνο μαζί; Από αρχή ως τέλος; Γίνεται; Ποια συστατικά περιέχει η πιο πετυχημένη –για σας- συνταγή ώστε να ταιριάξουν και να συμπορευθούν τα ερωτικά αντίθετα; Παίζουν ρόλο τα μυστικά στην κατάληξη των ανθρώπινων σχέσεων; Μπορούν να διαμορφώσουν νέα συναισθήματα; Στ.Φ. Το πιστεύω, το γράφω και στο Μπλε το ονόμασα Λιλή και Φίλιππο. Ο έρωτας δεν φτιάχνεται με συνταγή. Αν δεν υπάρχει, δεν θα υπάρξει. Κάθε μυστικό είναι μια ωρολογιακή βόμβα. Ποια τα λάθη της Τζένης στην ιστορία; Ποια συναισθήματα ξεπερνούν την αγάπη; Μπορεί να λυτρωθεί μαζί ο εκρηκτικός συνδυασμός ΦίλιππουΛιλής; Ποιο τραγούδι να χόρεψαν στο γάμο; Τι μας επιφυλάσσει η συνέχειά τους; Στ.Φ. Η Τζένη φοβήθηκε την αλήθεια, έφτιαξε ψέμα κι έδωσε τίτλο στο Μπλε 2. Την απάντηση στην δεύτερη ερώτηση θα την βρείτε στην λύτρωση του Φίλιπ-

που και της Λιλής στο Μπλε 3. Στον γάμο τους χόρεψαν ‘Το Παλιό Κρεβάτι’ του Πάριου και η συνέχειά τους θα είναι η πιο άγρια τρικυμία που έζησαν μέχρι τώρα. Θα τους παρασύρει μέχρι να βρουν την χαμένη τους Ατλαντίδα, θα τους τσακίσει αλύπητα στα βράχια κι όταν αγγίξει ουρανό, θα δώσει τέλος στο Μπλε. Αυτή θα είναι η συνέχεια του Φίλιππου και της Λιλής, το τέλος, του Μπλε! Να σας ευχηθώ καλή ξεκούραση -αν προβλέπεται-, ένα όμορφο υπόλοιπο

του καλοκαιριού, μέχρι να σας ανταμώσω και να απολαμβάνετε πάντα τη δύναμη να μας χαράζετε νέες διαδρομές σε ταξίδια που φαντάζουν αδύνατα… Στ.Φ. Θα ξεκουραστώ με συγγραφικές αποδράσεις σε ταξίδια, άλλα! Σειρά μου να ευχαριστήσω κι εσάς που τιμήσατε το Μπλε στην Κόκκινη του διαδρομή και χαίρομαι που την απολαύσατε. Το ίδιο απόλαυσα το δικό σας ταξίδι μέσα από τις ερωτήσεις και ευχαριστώ για την διαδρομή που μου χαρίσατε!

Ηλίας Τσιάρας Εάν μου ζητούσε κάποιος να του περιγράψω με μια φράση τι ακριβώς πραγματεύεται το πρώτο αυτό μυθιστόρημα του Στέλιου Ανατολίτη, μάλλον δε θα τα κατάφερνα και πολύ καλά. Αυτό που θα απαντούσα όμως παρ' όλα αυτά, είναι πως πρόκειται για ένα πιο σκοτεινό, ελληνικότατο Χάρι Πότερ, 300+ σελίδες γεμάτες δράση, αγωνία και γέλιο. Επιτρέψτε μου να σταθώ λιγάκι σε αυτό το τελευταίο, καθώς μιλάμε για ένα κατεξοχήν διασκεδαστικό βιβλίο, που στηρίζεται σε πολύ μεγάλο βαθμό σε αστεία σκηνικά και τις έξυπνες ατάκες των πρωταγωνιστών, χωρίς όμως να καταντήσει υπερβολικό, γελοίο και προσβλητικό για την ευφυΐα του αναγνώστη. Ένα μπράβο από μένα στον συγγραφέα, γιατί αν και Stand-up κωμικός –μεταξύ πολλών άλλων ιδιοτήτων–, καταφέρνει να κρατά τις ισορροπίες μεταξύ σοβαρού και αστείου με απαράμιλλη μαεστρία. Και τώρα ήρθε η στιγμή να περιγράψω την πλοκή χρησιμοποιώντας περισσότερες της μίας φράσης. Είστε έτοιμοι;

Έχουμε συμφωνήσει πανελλαδικώς ότι αυτή η πόλη είναι το σύμβολο του «χαλαρά». Αν αρχίσουν να τρέχουν κι οι χοντροί, πάει, γίναμε Αθήνα. Δεν έχω άλλη επιλογή όμως. Πρέπει να βρω τον βρικόλακα. Η Κινούμενη Άμμος είναι το πρώτο βιβλίο της σειράς φαντασίας (urban fantasy για τους τυπολάτρες, αγγλόφω-

νους φίλους) Κοάλεμος. Βασικός πρωταγωνιστής είναι ο Ηρακλής Ανδρέου, ένας τριαντάχρονος μυστικός πράκτορας που ειδικεύεται στο κυνήγι (και την εξόντωση) υπερφυσικών πλασμάτων. Αντλώντας έμπνευση από τα δημοφιλή επιτραπέζια RPGs της White Wolf, ο Ανατολίτης μάς ξανασυστήνει τον κόσμο στον οποίο ζούμε, που στο βιβλίο του μοιραζόμαστε με βρικόλακες, λυκανθρώπους, δρακονιανούς, νεράιδες, νύμφες, σάτυρους, νάνους, ξωτικά και λοιπά γλυκούλικα πλάσματα του Φανταστικού. Ο Ανδρέου είναι ένας από τους λίγους εκλεκτούς, τους Χαρισματικούς, οι οποίοι έχουν την ικανότητα να διακρίνουν την πραγματική μορφή των υπερφυσικών κι έτσι, μετά από την κατάλληλη εκπαίδευση, τίθενται στη διάθεση της Υπηρεσίας. Υποτίθεται πως οι δύο πλευρές ζουν σε ένα καθεστώς μιας εύθραυστης ειρήνης, τη λεγόμενη Συνθηκολόγηση, όμως μάλλον έχετε ήδη μαντέψει πως κάτι τέτοιο δεν κρατά για πολύ, αλλιώς δε θα υπήρχε και κάτι να γράψει ο άμοιρος ο συγγραφέας.

Εγώ υπόκειμαι σε νόμους, σε αξίες που οφείλουν να παραμείνουν κρυφές από τους υπόλοιπους ανθρώπους. Τόσα χρόνια έχω θυσιάσει την ίδια μου τη ζωή και το μόνο που εισέπραξα ήταν αδιαφορία. Ούτε ένα ευχαριστώ. Δύο είναι τα κύρια στοιχεία που κερδί-

ζουν τον αναγνώστη από τις πρώτες κιόλας σελίδες του συγκεκριμένου τίτλου. Το ένα είναι το συγγραφικό τέχνασμα τις παράλληλης αφήγησης, μέσω του οποίου σε ένα κεφάλαιο βλέπουμε τον πράκτορα Αντρέου να μπλέκει σε μια υπόθεση πολύ πάνω από τις δυνάμεις του (και των δύο φίλων-συνεργατών του), και στο επόμενο συναντάμε τον έφηβο Ηρακλή να περνάει για πρώτη φορά τις ξύλινες πύλες της Ακαδημίας, όπου μαθαίνει τα πάντα για τους υπερφυσικούς, μέσω περίεργων και πρωτότυπων μαθημάτων, θυμίζοντας σε μεγάλο βαθμό τη ζωή στο Hogwarts (ναι, και η Ακαδημία έχει τους δικούς της κινδύνους). Το δεύτερο είναι η πρωτοπρόσωπη αφήγηση (εγώ τουλάχιστον, τη λατρεύω) η οποία αναδεικνύει με τον καλύτερο τρόπο τα κωμικά στοιχεία του βιβλίου αλλά και βοηθά τα μέγιστα στη σκιαγράφηση της ιδιαίτερης προσωπικότητας του Ηρακλή.

Δεν είναι ότι είμαι αυτοκτονικός. Όχι ακόμα τουλάχιστον. Απλά ανακάλυψα μικρός ότι μερικοί άνθρωποι έχουν μια πολύ συγκεκριμένη ποσότητα χαράς που μπορεί να χωρέσει στο σώμα τους κι εγώ τείνω να χωράω λίγη. Στο Γουίνι το Αρκουδάκι εγώ ταυτίζομαι με το γαϊδούρι. Βασικά, παίζει να είμαι το γαϊδούρι. Συνοψίζοντας, θα τολμήσω να πω πως το Κινούμενη Άμμος είναι μια πολλά υποσχόμενη αρχή σε μια σειρά που έχει όλα τα φόντα να γίνει σημείο αναφοράς στο ελληνικό Φανταστικό.

Με αιχμή του δόρατος το έξυπνο, διορατικό και καυστικό χιούμορ του Ανατολίτη, που ποτίζει τις σελίδες του μυθιστορήματος μέσα από τις βιτριολικές και άκρως κυνικές ατάκες του πρωταγωνιστή, συμπαραστάτες μια γραφή στρωτή, καθαρή και τεχνική, την κινηματογραφική δράση και με περιτύλιγμα μια ελληνική δημόσια υπηρεσία και την πιο ερωτική πόλη της χώρας μας, είναι ένα βιβλίο που δύσκολα θα αφήσετε από τα χέρια σας και αναμφίβολα θα επιθυμείτε διακαώς να κυκλοφορήσει σύντομα η συνέχεια. Στα συν, να προσθέσω και τις πολυάριθμες αναφορές σε κόμικ (Preacher, μεγάλη λατρεία) αλλά και σε πολλές διαφορετικές εκφάνσεις της γενικότερης geek/nerd/pop κουλτούρας που την τελευταία πενταετία κυριαρχεί παντού, έχοντας εδραιωθεί για τα καλά στα κόκκινα χαλιά και τα έντονα φώτα του προσκηνίου. Θα ήταν άδικο να πω πως μόνο οι μυημένοι της εν λόγω κουλτούρας θα απολαύσουν το συγκεκριμένο μυθιστόρημα, αλλά σίγουρα θα το εκτιμήσουν ένα τσικ περισσότερο, καθώς ο συγγραφέας φροντίζει με υπέρμετρη μαεστρία να χαϊδέψει απαλά κάποιες ευαίσθητες χορδές της εφηβείας μας. Εν ολίγοις, ένα βιβλίο που προτείνω ανεπιφύλακτα σε όλους όσοι επιθυμούν να διαβάσουν κάτι ποιοτικό, που σίγουρα ξεχωρίζει στον χώρο του ελληνικού fantasy, ενώ οι φαν του Χάρι του Πότερ, της 9ης Τέχνης, κι όσοι παίζουν DnD και Magic, θα το λατρέψουν.

«Να προσέχεις», είπε η Σαμπίνα. «Θα μου λείψεις».

► © Steven Schulz Photographize

η θ ν ά ι ρ α Μ η ν ώ ι Πλε

Αγγελίνα Παπαθανασίου

Σ Υ Ν Ε Ν Τ Ε Υ Ξ Η

Σας ευχαριστούμε πολύ για τη συνέντευξη που μας παραχωρείτε. Πριν λίγους μήνες, μας συστηθήκαμε με το βιβλίο σας «Τα φτερά της Ελπίδας», ένα βιβλίο από τις εκδόσεις Ροές, με ποιήματα για παιδιά. Πώς προέκυψε η συγγραφή στη ζωή σας και τι σημαίνει ποίηση για σας; Μ.Π. Σας ευχαριστώ κι εγώ για την ευκαιρία να γνωριστούμε καλύτερα και τη χαρά να πω λίγα λόγια για τα βιβλία μου. Έγραφα από μαθήτρια του Δημοτικού, ποιήματα και μικρές ιστορίες με θέματα από τη φύση και τις ομορφιές της. Όταν σε κάποιον ενδοσχολικό διαγωνισμό ένα ποίημά μου διακρίθηκε και βραβεύτηκε, ένα όνειρο γεννήθηκε κι έμεινε στο μυαλό μου για πολλά χρόνια: Να γράψω κάποτε ένα δικό μου βιβλίο. Με πολλή χαρά και συγκίνηση είδα το όνειρο αυτό να πραγματοποιείται με την έκδοση της ποιητικής μου συλλογής από τις εκδόσεις Ροές, στην οποία υπάρχουν 26 ποιήματα για παιδιά, που χρόνια είχα κρυμμένα στο συρτάρι ή έγραψα αργότερα για τους μαθητές μου οι οποίοι ήταν και οι πρώτοι μου αναγνώστες. Η ποίηση είναι για μένα ένα ταξίδι του μυαλού και της καρδιάς, που ανοίγει δρόμους διαφυγής από την καθημερινότητα. Όταν γράφω ποιήματα για τα παιδιά, μεταφέρομαι

στον μαγικό τους κόσμο και γεμίζουν τα μάτια μου χρώματα και εικόνες. Διαβάζοντας το βιβλίο σας, ένιωσα ότι υπάρχει ελπίδα για καλή παιδική ποίηση. Θεωρώ ότι σήμερα δεν εκδίδονται πολλά βιβλία με παιδικά ποιήματα σε σχέση με το παραμύθι, τις ιστορίες βραχείας φόρμας και το παιδικό μυθιστόρημα. Ισχύει αυτό ή εγώ κάνω λάθος; Μ.Π. Πράγματι δεν εκδίδονται πολλά βιβλία με παιδικά ποιήματα σε σχέση με παραμύθια, ιστορίες και μυθιστορήματα. Οι εκδότες είναι πάντα επιφυλακτικοί ως προς την έκδοση μιας ποιητικής συλλογής. Ίσως γιατί και οι γονείς δεν επιλέγουν ένα βιβλίο με ποιήματα για τα παιδιά τους με τόση ευκολία όσο ένα βιβλίο με παραμύθια. Επειδή δεν υπάρχει η ανάλογη εξοικείωση με την ποίηση, και τα σχολικά βιβλία έχουν πολύ λίγα ποιήματα σε σχέση με τα πεζά κείμενα, επικρατεί η αντίληψη πως η παιδική ποίηση είναι στίχοι αφελείς κι απλοϊκοί και το παιδί δεν έχει να κερδίσει κάτι διαβάζοντας ποιήματα. Ευθύνη για την εσφαλμένη αυτή εντύπωση έχουμε κι εμείς οι εκπαιδευτικοί. Κι όμως, η ποίηση έχει δύναμη και η συμβολή της στην ανάπτυξη της συναισθηματι-

κής νοημοσύνης του παιδιού είναι μεγάλη.Η ποίηση σε ταξιδεύει, εξάπτει τη φαντασία, γίνεται παιχνίδι, διαμορφώνει τον λόγο, γραπτό και προφορικό, δημιουργεί και απελευθερώνει συναισθήματα. Ας μην ξεχνάμε την πρώτη μας επαφή μ' ένα εξαιρετικό είδος ποίησης, που είναι τα νανουρίσματα. Εκτός από τα πολύ όμορφα ποιήματα, τα παιδιά θα συναντήσουν στο βιβλίο και πανέμορφες εικόνες που συνοδεύουν τα ποιήματα, από την εικονογράφο Αθηνά Πετούλη. Μιλήστε μας λίγο για αυτή τη συνεργασία με την κυρία Πετούλη. Μ.Π. Με την Αθηνά γνωριστήκαμε από το διαδίκτυο όταν εικονογράφησε ένα ποίημά μου με τον τίτλο «Μικρό ταξίδι» για τη σελίδα παιδικής λογοτεχνίας «Ένα κείμενο μια εικόνα». Από τότε άρχισε το κοινό μας ταξίδι στην παιδική ποίηση. Όταν αποφάσισα τα ποιήματα που είχα γράψει να βγουν στο φως, χωρίς δεύτερη σκέψη τής πρότεινα να τα εικονογραφήσει, και οι εικόνες της πραγματικά ξεπέρασαν κάθε προσδοκία. Δούλεψε με αγάπη πάνω σε κάθε στίχο, έδωσε πνοή στις λέξεις και το αποτέλεσμα μού έδωσε μεγάλη χαρά. Την ίδια χαρά βλέπω και στα μάτια των μαθητών μου όταν, στο πρώτο ξεφύλλισμα της συλλογής πριν την ανάγνωση των στίχων, επεξεργάζονται τις εικόνες! Η συνεργασία μας πια κυλάει σαν το γάργαρο νερό. Μου στέλνει εικόνες, γράφω στίχους και το αντίστροφο. Έτσι έχουμε έτοιμη μια ακόμη συλλογή που ελπίζω πως κάποια στιγμή θα τη δούμε σε έντυπη μορφή!

Εκτός από παιδική ποίηση, έχουμε διαβάσει δικά σας κείμενα σε διάφορες ηλεκτρονικές σελίδες. Υπάρχουν σκέψεις για να γράψετε κάποιο παραμύθι, μια ιστορία βραχείας φόρμας, κλπ; Η καθημερινή σας ενασχόληση με τα παιδιά αποτελεί πηγή έμπνευσης; Μ.Π. Μου αρέσει να γράφω και να πειραματίζομαι με διαφορετικά είδη.Έτσι προκύπτουν διηγήματα, μικρές ιστορίες, ποίηση χαϊκού, παραμύθια, που δημοσιεύονται σε διάφορες ηλεκτρονικές σελίδες. Έχω ήδη έτοιμο ένα έμμετρο παραμύθι με θέμα τα όνειρα και την αξία της φιλίας που περιμένει υπομονετικά τη σειρά του. Οι μικροί μου μαθητές αποτελούσαν κι εξακολουθούν να αποτελούν αστείρευτη πηγή έμπνευσης με τα καμώματα και τις σκανταλιές τους, με τα χαμόγελα και τα παιχνίδια τους. Έγραφα πάντα μέσα στην τάξη, θέλοντας πολλές φορές να διασκεδάσουμε, να χαρούμε και να διοχετεύσουμε την ενέργειά μας με τρόπο θετικό. Κι επειδή εδώ και δέκα χρόνια υποστηρίζω μαθητές με μαθησιακές δυσκολίες και αναπηρία, αποτελούν και κίνητρο για μένα, να μη σταματώ να γράφω, προκειμένου να βρίσκω πάντα έναν τρόπο μέσω των κειμένων ή των ποιημάτων να τους προσεγγίζω και να τους βοηθώ πιο αποτελεσματικά. Πρόσφατα κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Αρινόη ένα ακόμα βιβλίο σας, με διηγήματα αυτή τη φορά, σε συνεργασία με την κυρία Μαριάνθη Παπάδη. Μου άρεσε πολύ ο τίτλος του βιβλίου «Δυο Μ στους ίσκιους της Αγάπης» καθώς και το εξώφυλλο.

Θέλετε να μας πείτε πώς γεννήθηκε το συγκεκριμένο βιβλίο; Μ.Π. Τα «Δύο Μ στους ίσκιους της αγάπης» προέκυψαν από τα αρχικά των ονομάτων μας, και είναι μια συλλογή διηγημάτων με θέμα την αγάπη που προσφέρει τον ίσκιο της να ξαποστάσουμε, αλλά κι αν ακόμα συναπαντηθεί με σκιές, βρίσκει τον τρόπο να βγει στο φως. Στόχος μας ήταν, το καλοκαίρι του 2016 που ξεκινήσαμε να τις γράφουμε, να μιλήσουμε για την αγάπη και να φανερώσουμε όσες περισσότερες πτυχές της μπορούσαμε. Την πλατωνική, αγνή αγάπη, την μητρική, την παθολογική, την αγάπη των συντρόφων μετά από πολλά χρόνια, την αρρωστημένη και καταστροφική αγάπη. Η συλλογή αποτελείται από 14 ιστορίες οι οποίες ανά δύο έχουν κοινό θέμα και υπάρχει στην εισαγωγή τους ένα ποίημα χαϊκού, γραμμένο από εμάς, που δίνει το στίγμα του κειμένου που ακολουθεί. Το θαυμάσιο εξώφυλλο φιλοτεχνήθηκε από έναν νέο, ταλαντούχο ζωγράφο, τον Άρη Πασματζή, και η ποιοτική επιμέλεια του βιβλίου εξωτερικά κι εσωτερικά έγινε από τον Δημήτρη Βλάχο και την

Ντένυ Κεφαλά των εκδόσεων Αρινόη. Ως αναγνώστρια η Μαριάνθη Πλειώνη τι διαβάζει; Ποιοι είναι οι αγαπημένοι της συγγραφείς; Μ.Π. Διαβάζω τα πάντα, με ιδιαίτερη προτίμηση στα κοινωνικά-ιστορικά μυθιστορήματα και τα αστυνομικά. Αγαπημένοι μου συγγραφείς είναι ο Μ. Καραγάτσης, ο Παύλος Μάτεσις και ο Γιάννης Ξανθούλης. Λίγο πριν ολοκληρώσουμε τη συνέντευξη, θα θέλατε να πείτε κάτι στους αναγνώστες μας; Μ.Π. Συνδυάζοντας τους τίτλους από τα δύο μου βιβλία, εύχομαι στους αναγνώστες σας να ονειρεύονται, να ταξιδεύουν πετώντας με τα φτερά της ελπίδας, μακριά από τις σκιές, ξαποσταίνοντας στους ίσκιους της αγάπης. Σας ευχαριστώ πολύ για το χρόνο που μας διαθέσατε και σας εύχομαι να είναι καλοτάξιδα τα βιβλία σας. Καλή δημιουργική συνέχεια. Μ.Π. Κι εγώ σας ευχαριστώ πολύ!

Αγγελίνα Παπαθανασίου

Το βιβλιοπωλείο Bart’s Books βρίσκεται στο Ojai στην Καλιφόρνια. Ιδρύθηκε το 1964 από τον Richard Bartinsdale. Πρόκειται για ένα βιβλιοπωλείο που θα μπορούσε να χαρακτηριστεί και υπαίθριο, αφού πολλά από τα βιβλία που διαθέτει, βρίσκονται σε ράφια έξω από το κατάστημα. Όταν οι πόρτες του βιβλιοπωλείου κλείνουν για βράδυ, τα βιβλία παραμένουν έξω στα ράφια. Αν κάποιος θελήσει να αγοράσει ένα βιβλίο, μπορεί να αφήσει τα χρήματα σε ειδική υποδοχή που έχει δημιουργηθεί.

Φυσικά, υπάρχουν και σχετικές οδηγίες που διευκολύνουν τον πελάτη σχετικά με τον τρόπο πληρωμής. Το συγκεκριμένο βιβλιοπωλείο, που βασίζεται στην καλή πίστη των πελατών του, έχει παρουσιαστεί σε τηλεοπτικά δελτία ειδήσεων, ταινίες και διάφορα τηλεοπτικά προγράμματα. Γυρίστηκε επίσης και ντοκιμαντέρ, όπου υπήρχε μια κρυφή κάμερα σε ένα φορτηγό σταθμευμένο απέναντι από το βιβλιοπωλείο, για να ελέγχει αν οι πελάτες που έπαιρναν βιβλία έβαζαν το αντίστοιχο χρηματικό ποσό στην υποδοχή.

Ο Πολιτιστικός Σύλλογος Φίλων Φανταστικού ΦantastiCon και το Hellenic American College (HAEC) σε συνεργασία με την Ελληνοαμερικανική Ένωση παρουσιάζουν στις 5 & 6 Οκτωβρίου 2019 στην Ελληνοαμερικανική Ένωση το ΦantastiCon 2019! Για πέμπτη συνεχή χρονιά, το ΦantastiCon επιστρέφει και καλεί τους φίλους του Φανταστικού σε μια μοναδική διήμερη γιορτή. Κάθε λογής μυθικά πλάσματα γεμίζουν ξανά τους χώρους της Ελληνοαμερικανικής Ένωσης και τους μεταμορφώνουν σε ένα μαγικό δάσος, όπου νάνοι, ξωτικά, δρυάδες και μονόκεροι συναντιούνται με γενναίους πολεμιστές, πανίσχυρους μάγους και παράξενους ταξιδιώτες από κάθε γωνιά του Γαλαξία, για να συμμετάσχουν στη μεγάλη γιορτή. Προσκεκλημένος φέτος, σε συνεργασία με τον σύλλογο Tolkien, ο διεθνώς καταξιωμένος εικαστικός Σπύρος Γελέκας, ο οποίος θα παρουσιάσει για πρώτη φορά έργα του εμπνευσμένα από τον «Άρχοντα των Δαχτυλιδιών». Στο φετινό πρόγραμμα περιλαμβάνονται επίσης καλλιτεχνικά δρώμενα, sessions παιχνιδιών ρόλων, video games, ομιλίες, παρουσιάσεις βιβλίων της Φανταστικής Λογοτεχνίας, σεμινάρια, συναντήσεις με συγγραφείς και καλλιτέχνες του χώρου και πολλά ακόμα!!!

Οι επισκέπτες του φεστιβάλ μπορούν ακόμη να γίνουν κριτές στο διαγωνισμό ψηφιακής τέχνης ΦantasticArt 2019, να αναδείξουν τους νικητές του διαγωνισμού cosplay Fantasy Champions 2019, να ενημερωθούν για τα τελευταία νέα στο χώρο του Φανταστικού και να περιπλανηθούν στην έκθεση βιβλίων, χειροποίητων αντικειμένων, διακοσμητικών και παιχνιδιών. ΦantastiCon 2019 Ημερομηνία: 5 & 6 Οκτωβρίου 2019, 11:00 – 21:00 Χώρος: Ελληνοαμερικανική Ένωση (Μασσαλίας 22, Αθήνα) Είσοδος ελεύθερη Πληροφορίες Πολιτιστικός Σύλλογος Φίλων Φανταστικού | www. fantasticon.gr | fantasticongr@gmail.com Ελληνοαμερικανική Ένωση, Διεύθυνση Πολιτιστικών| 210 3680900 (εσωτ. 152) | culture@hau.gr

When I was Punk ► © Zericiphone Photographize

Erasers ► © Lisa Congdon Photographize

ΚΑΛΗ ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ!