ΘΕΜΑΤΟΦΥΛΑΚΕΣ Λ O ΓΩ ΤΕΧΝΩΝ ΤΕΥΧΟΣ 22 ΜΑΡΤΙΟΣ 2019
ε σ ι ρ ύ Μ ! η ξ ι ο ν ά
ΒΙΒΛΙΑ ΑΡΘΡΑ ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΕΙΣ ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ MUSIC-THEATER-ART ΜΗΝΙΑΙΟ ΔΙΑΔΙΚΤΥΑΚΟ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ ΤΕΧΝΩΝ
Συντακτική ομάδα Νεκταρία Πουλτσίδη Αγγελίνα Παπαθανασίου Μαργαρίτα Κατσίπη Ζωή Τσούρα Παναγιώτα Γκουτζουρέλα
ΜΗΝΙΑΙΟ ΔΙΑΔΙΚΤΥΑΚΟ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑΣ ΚΑΙ ΤΕΧΝΩΝ Διανέμεται δωρεάν στο διαδίκτυο. Ιδιοκτησία του site thematofylakes.gr Οι απόψεις των συντακτών των δημοσιευμάτων δεν αποτελούν αναγκαία απόψεις των Θεματοφυλάκων Λόγω Τεχνών. info@thematofylakes.gr
Συνεργάτες τεύχους Χαρά Δελλή Κωνσταντίνα Μόσχου Αναστασία Νεραϊδόνη M.Liove S. Νάγια Γ. Μητροπούλου Παρασκευή Εμμανουήλ Μαρία Σάντα Σοφία Αθανασοπούλου Δήμητρα Κωλέτη Αγάπη Ντόκα Έλια Κουρή Εμμανουέλα Βεντούρη Σοφία Σαμιώτη Δήμητρα Κωλέτη Χρυσούλα Παπαβασιλείου Αναστάσιος Τριανταφύλλου Δημήτρης Μπουζάρας Εμμανουέλα Αλεξάνδρου Νάντια Κίσκα Nένα Μπούρα Τόνια Κυριφίδη Βαγγέλης Μαργιωρής Μαρία Μακροβασίλη
ΜΑΡΤΙΟΣ 2019
Μύρισε... άνοιξη!
210 2406020Â Â info@ekdoseiszenith.gr
Στις 2 Φεβρουαρίου 2019 ένας νέος εκδοτικός οίκος με την επωνυμία ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΖΕΝΙΘ ιδρύθηκε για να δώσει αφενός στους συγγραφείς του προστασία τόσο των δικαιωμάτων τους όσο και των έργων τους κι αφετέρου να χαρίσει στους αναγνώστες του ποιοτικά αναγνωστικά ταξίδια... Ακολουθεί μία συνέντευξη της Μελίνας Τούντα για τις Εκδόσεις Ζενίθ. Ποια ιστορία κρύβεται πίσω από την ίδρυση του εκδοτικού σας οίκου; Κάνατε όνειρα για την πορεία σας; Τι συναισθήματα σας έχει αφήσει όλο αυτό το ταξίδι ως σήμερα; Το 2005 κυκλοφόρησε το πρώτο μου βιβλίο και το 2018 το έκτο. Ευχαριστώ τους εκδοτικούς οίκους τόσο για τη συνεργασία τους μαζί μου όσο και για τη φιλοξενία των βιβλίων μου. Η αγάπη μου για τη συγγραφή με ώθησε να αποφασίσω την ίδρυση ενός δικού μου εκδοτικού οίκου. Έκανα και κάνω όνειρα για την πορεία μου στον συγγραφικό χώρο. Όσον αφορά τα συναισθήματά μου σ’ αυτό το ταξίδι ως σήμερα είναι πολύ θετικά αλλά επειδή αγαπώ τις εξελίξεις στη ζωή μου, στο εξής τα επόμενα βιβλία μου όσο κι άλλων συγγραφέων θα κυκλοφορούν από τις εκδόσεις Ζενίθ. Προωθείται η φιλαναγνωσία σε όσους ασχολούνται με τις εκδόσεις; Ποια στοιχεία είναι απαραίτητα για την επιτυχία του κάθε εκδοτικού; Η αγάπη για διάβασα αφορά όλους μας. Επιτυχής θεωρείται ο εκδοτικός οίκος ο οποίος σέβεται συγγραφείς και αναγνωστικό κοινό . Επιτυχέστερος γίνεται όταν τη σχέση του με τους άλλους τη διέπει η ειλικρίνεια. Πέρα από τα βιβλία σας, ποιων εκδόσεων τα βιβλία θα βρει κάποιος στη βιβλιοθήκη σας; Πόσο βελτιώνει την καλή εκδοτική λειτουργία ο υγιής ανταγωνισμός; Όλων των εκδόσεων. Ο συγγραφέας και το έργο του παίζουν τον σημαντικότερο ρόλο στην επιλογή του βιβλίου. Κατά τη γνώμη μου το επίθετο υγιής καμουφλάρει τον ανταγωνισμό ο οποίος από μόνος έχει μια αρνητική έννοια. Ξεχωρίζετε κάποια συνεργασία που σας άφησε τις καλύτερες εντυπώσεις; Ποια η σχέση σας με τους καταξιωμένους, αλλά και τους πρωτοεμφανιζόμενους συγγραφείς; Με όσους έχω συνεργαστεί είχα, έχω, και θέλω να συνεχίσω να έχω άψογες σχέσεις. Η σχέση μου με όλους τους συγγραφείς είναι πάντα φιλικές.
Με ποια ευχή στο αναγνωστικό σας κοινό και τους φίλους του site των Θεματοφυλάκων Λόγω Τεχνών θέλετε να κλείσουμε; Ας αφήσουμε τα κινητά από τα χέρια μας κι ας κρατήσουμε ένα βιβλίο. Το διάβασμα δίνει φτερά στη σκέψη μας, διευρύνει τις γνώσεις μας και μας πηγαίνει σε μαγικά μονοπάτια. Ευχαριστώ για τη φιλοξενία Μελίνα Τούντα
Κυκλοφορεί σύντομα!
Ὁ ἄνεμος ρέει μέσα στὴν καρδιά μας Σὰν οὐρανὸς ποὺ ἔχασε τὸ δρόμο Δέντρα προσπαθοῦν νὰ τοῦ δέσουν τὰ χέρια Ἀλλὰ μάταια κοπιάζουν Ὁ ἄνεμος ἀναπνέει μέσα στὴν καρδιά μας Σὰν στρατὸς ποὺ ὁρμάει στὸν ἀγῶνα Τὸν καλωσορίζει ἡ ἄνοιξη στὴν κοιλάδα Τὸν χαιρετᾶνε τ᾿ ἀρώματα τῆς γῆς Ἡ ἄνοιξη εἶναι μία παρθένα ποὺ δὲν τὴν ξέραμε Καὶ ὅλους μᾶς φίλησε μὲ θάρρος προτοῦ τὸ ζητήσουμε Τώρα ἀγκαλιάζει τὸν ἄνεμο καὶ κάνει σὰν τρελὴ Κι ἀναγκάζει κι ἐμᾶς νὰ τὸν ἀγαπήσουμε. Γιώργος Σαραντάρης
Αστυνομική λογοτεχνία Oι πρόδρομοι του σημερινού είδους
Σε μια σύντομη αναδρομή στο παρελθόν, ανακαλύπτουμε ιστορίες που χάνονται στο βάθος του χρόνου, μύθους και θρύλους εποχών που ο άνθρωπος ήταν ικανός για κάθε βδελυρή πράξη. Ιστορίες με εγκλήματα και άλλες ενέργειες που παραβαίνουν τους ηθικούς κώδικες, υπάρχουν από την εποχή του πρώτου ανθρώπου, στη μυθολογία, στην ιστορία και στη λογοτεχνία. Από τον Κάιν ως τον Οιδίποδα, τους ανατολικούς λαούς, την Παλαιά Διαθήκη, τη Ρώμη, τον Μεσαίωνα, το Βυζάντιο, την Ιερά Εξέταση, τις επαναστάσεις και τους πολέμους, τους κατασκόπους και τους κοινούς εγκληματίες, τους ληστές της υπαίθρου από τον καιρό του Θησέα, και τον υπόκοσμο στις σκοτεινές μεγαλουπόλεις, άνθρωποι του περιθωρίου αλλά και άνθρωποι με πνευματικότητα διαπράττουν κατάπτυστες πράξεις. Η λογοτεχνία πάντοτε θα ασχολείται με την παραβατική συμπεριφορά, ακόμα και σε ένα ροζ μυθιστόρημα, αφού θα υπάρχει η δράση και η αντίδραση, η πάλη του καλού έναντι του κακού, ώστε να γραφεί μια ιστορία με πλοκή. Πόσο μάλλον στην περίπτωση του αστυνομικού αφηγήματος, το κατ’ εξοχήν είδος που ασχολείται με αυτές τις άνομες πράξεις και με το έγκλημα. Κινδυνεύοντας να χαρακτηριστώ ιερόσυλη, αφού οι αρχαίες ελληνικές τραγωδίες έχουν γραφεί ώστε να εξυπηρετούν έναν ανώτερο σκοπό, ωστόσο κλίνω στην άπο-
ψη πως, υπάρχει ένα τουλάχιστον κοινό στοιχείο που ενυπάρχει και στη σύγχρονη αστυνομική λογοτεχνία: Είναι ο φόνος. Όπως επίσης, υπάρχουν στοιχεία της πλοκής ή της τεχνικής που χρησιμοποιούνται και στις σύγχρονες αφηγήσεις crime και μυστηρίου: Προϊδεάζουν τον θεατή για την άδικη πράξη που πρόκειται να γίνει ή έχει ήδη συμβεί, παρουσιάζοντας την πλεκτάνη του θύτη και τον τρόπο σκέψης του, δίνοντας έτσι το εγκληματικό του προφίλ. Παρουσιάζουν ή υπονοούν τη διάπραξη του εγκλήματος και τις συνέπειές του. Δημιουργούν αγωνία στον θεατή αν ο θύτης θα τιμωρηθεί από τον άνθρωπο ή από τη θεία δικαιοσύνη ή μήπως θα αυτοτιμωρηθεί. Σε κάθε περίπτωση, υπάρχει η κάθαρση, όπου ο ήρωας μένει ζωντανός και δικαιώνεται. Εάν δεν υπάρχει η κάθαρση, όπως συμβαίνει κάποιες φορές στη σύγχρονη λογοτεχνία, ο θεατής έχει την αίσθηση του ανικανοποίητου και μη τέλους, δηλαδή της ματαιότητας. Στις τραγωδίες του Αισχύλου, ο φόνος είναι μια μορφή τιμωρίας για έναν προγενέστερο φόνο. Είναι η αρχαϊκή μορφή δικαιοσύνης, το δίκαιο της ανταπόδοσης και της εκδίκησης για μια ανόσια ενέργεια. Έτσι, η θυσία της Ιφιγένειας τιμωρείται με μια διαδοχή φόνων, πρώτα του Αγαμέμνονα, και έπειτα, για τον φόνο του Αγαμέμνονα φονεύεται η Κλυταιμήστρα (Ορέστεια, 458 πΧ). Στον Σοφοκλή, η διαδοχή των φόνων οδηγεί τελικά στην αυτοτιμωρία (Οιδίπους τύραννος, 428 π.Χ). Ενώ στον Ευρυπίδη,
ο ανταποδοτικός φόνος σχετίζεται με την προσωπική επιλογή του ήρωα και όχι με τη θεία δικαιοσύνη (Μήδεια, 431 π.Χ). Σε κάθε περίπτωση, η Μήδεια που σκότωσε τα παιδιά της και ο Οιδίποδας που σκότωσε τον πατέρα του οδηγούν σε κάποιο ηθικό δίδαγμα που θέλει ο ποιητής να περάσει στο κοινό του. Σε αντίθεση, ο σημερινός θεατής/αναγνώστης θεωρεί τον φόνο ως μια δραματική έκφανση του έργου και όχι ως κοινωνική πράξη. Ο λόγος του σύγχρονου συγγραφέα είναι περισσότερο ψυχαγωγικός, ακολουθώντας τα πρότυπα της εποχής του. Στη διάρκεια των αιώνων, έχουν μείνει στην προφορική παράδοση και σε γραπτά κείμενα, ιστορίες εγκλημάτων άλλοτε λογοτεχνικά τοποθετημένες και άλλοτε ως ιστορίες φρίκης. Ας μην ξεχνάμε πως τα γνωστά σε εμάς παιδικά παραμύθια, με τα οποία μεγαλώσαμε, δεν είχαν δημιουργηθεί για ανηλίκους. Εμπεριέχουν εγκλήματα και συμπεριφορές που πολύ απέχουν από τα λάιτ σημερινά κείμενα που μας έχουν παραδοθεί. Οι μύθοι και τα παραμύθια είναι πανανθρώπινα και τα συναντάμε σε διάφορες παραλλαγές, ανάλογα με τον πολιτισμό και την ιδιοσυγκρασία του κάθε λαού. Έτσι, παρατηρούμε –κατά την άποψή μου- χειρότερης μορφής εγκλήματα από όσα περιγράφονται στη σύγχρονη αστυνομική λογοτεχνία: κανιβαλισμό, αιμομιξία, παιδοκτονίες, τεμαχισμούς, φόνους, βιασμούς κ.ά. (βλέπε συλλογή παραμυθιών, αδερφοί Jacob & Wilhelm Grimm, 1812). Υπάρχουν κάποιες αναφορές για ιστορίες που μοιάζουν με το σύγχρονο αστυνομικό αφήγημα, που χάνονται στο βάθος των αιώνων. Ήδη στο Χίλιες και μία νύχτες (Αγνώστου, 9ος αι.), σε αρκετές ιστορίες που προέρχονται από την ελληνική μυθολογία και τη βυζαντινή παράδοση, προστίθενται και άλλες από χώρες της ανατολής. Εδώ υπάρχει ένα διήγημα που μου κίνησε το ενδιαφέρον. Πρόκειται για την Ιστορία των τριών μήλων, όπου ο χαλίφης Χαρούν αλ-Ρασίντ διατάζει τον βεζύρη του να ανακαλύψει αυτόν που διέπραξε το έγκλημα μέσα σε τρείς μέρες. Ένας πρώιμος «ντετέκτιβ» γεννιέται λοιπόν.
Στην Κίνα, υπάρχουν επίσης παρόμοιες ιστορίες, που ονομάζονται Gong’ an fiction, με δικαστές που διερευνούν εγκλήματα, και παρουσιάζουν ενδιαφέρον, με ήρωες όπως ο δικαστής Μπάο (16ος αι.) και ο δικαστής Ντι (18ος αι.) Στη βυζαντινή περίοδο, έχουν διασωθεί κείμενα με θέμα τον υπόκοσμο της εποχής, όμως δεν υπάρχουν στοιχεία για τη ύπαρξη λογοτεχνικού αφηγήματος που να περιγράφει έγκλημα και επίλυση ή τιμωρία. Περίεργο ίσως, και μάλιστα σε μια κοινωνία πόλης, από τις πρώτες αυστηρά αστυνομευόμενες και με απόλυτες εξουσίες στον πραίτορα του Δήμου, στους πράκτορες της μυστικής αστυνομίας και στον κβέστορα που παρακολουθούσε τις κινήσεις των ξένων. Φαίνεται ότι οι λόγιοι της εποχής δεν εκμεταλλεύτηκαν τη δύναμη της δημοτικής γλώσσας στα ακριτικά έπη για να εισάγουν νέα είδη πεζογραφίας. Στον ελλαδικό χώρο, στα μετέπειτα χρόνια της τουρκοκρατίας, φυσικό ήταν να κυριαρχήσει η προφορική παράδοση, κυρίως μέσα από την δημοτική ποίηση. Για την τάξη των πόλεων και των χωριών φρόντιζαν ο βοεβόδας και οι δημογέροντες, οι οποίοι διόριζαν πολιτοφύλακες, αγροφύλακες και εθνοφύλακες, σε μια εποχή που οι άνθρωποι ήταν απαίδευτοι και μπορούσαν να διαπράξουν φόνο με ευκολία, είτε γιατί ήταν ληστές, είτε λόγω ερωτικού πάθους ή βεντέτας. Η δημοτική ποίηση διέσωσε κάποιες ιστορίες, στα είδη που ονομάζονται διηγηματικά και παραλογές, σε τόσο έντεχνη και τραγική αφήγηση που θυμίζουν αρχαία ελληνική τραγωδία. Εδώ δεν χρειάζεται ομοιοκαταληξία, είναι τόσο έντονο αυτό που περιγράφεται ώστε ο αναγνώστης χάνεται μέσα στην τραγικότητα του ύφους. Ας θυμηθούμε τον Μενούση, που τυφλωμένος από ζήλεια σφάζει τη γυναίκα του, ή τη γυναίκα του πρωτομάστορα στο γεφύρι της Άρτας (κοινός βαλκανικός μύθος) με ποιον τρόπο την ξεγελούν ώστε να την θανατώσουν. Όλες αυτές οι ιστορίες που αναφέρω, έχουν έναν κοινό παρανομαστή: το έγκλημα, την ανόσια πράξη, το κίνητρο, την αγωνία του θύματος, τις τύψεις του δολοφόνου, όχι απαραίτητα και τη σύλληψή του, γιατί η κάθαρση έρχεται συνήθως με την αιώνια αυτοτιμωρία. Είναι ωστόσο πρόδρομοι της αστυνομικής αφήγησης, που ξεκινά να γεννάται στα χρόνια της βιομηχανικής επανάστασης (18ος-19ος αι.) όταν πλέον οι άνθρωποι από κάθε γωνιά της υπαίθρου συρρέουν στις πόλεις για εργασία. Έτσι ήταν απαραίτητο να συσταθούν σώματα που θα τηρούσαν την τάξη στις πόλεις, και παράλληλα να γραφούν ιστορίες με θέμα το έγκλημα και την επίλυσή του, εξ ού και η γένεση της αστυνομικής λογοτεχνίας.
Συνέντευξη
Χρήστος Φλουρής
Van Gogh Apricot Trees In Blossom 1888
cafe' Pushkin
Μια πόλη αριστοκρατική, σύγχρονη, με μεγαλειώδεις ορθόδοξες εκκλησίες, υπέροχα μουσεία και πινακοθήκες, επιβλητικά κτίρια, μεγάλες πλατείες και όμορφα πάρκα. Πίνοντας τον καφέ μας στο cafe' Pushkin σας προτείνουμε:
Μ Ο Σ Χ Α
Το βιβλίο «Γλαύκος και Ίρις» της εκπαιδευτικού και συγγραφέως Σοφίας Νινιού, κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Άνεμος σε εικονογράφηση Λιάνας Δανεζάκη. Απευθύνεται σε παιδιά ηλικίας 7+. Η Ίρις, ένα πανέμορφο λουλούδι, γνωρίζει έναν γλάρο, τον Γλαύκο, σε μια ακτή του Σαρωνικού. Σιγά – σιγά αυτή η φιλία γίνεται μια δυνατή σχέση που βασίζεται σε μια μεγάλη αγάπη. Τότε ο Γλαύκος ζητά από την Ίρις να τον παντρευτεί. Γίνεται θα αναρωτιέστε -διαβάζοντας τούτες τις γραμμές- να παντρευτεί ένας γλάρος ένα λουλούδι; Είναι ταιριαστό τούτο το ζευγάρι; Αυτή την απορία εξέφρασε και η Ίρις στον αγαπημένο της σαν άκουσε την πρότασή του. Δεν θα σας απαντήσω όμως εγώ στο ερώτημα αυτό. Θα χρησιμοποιήσω τα λόγια του Γλαύκου.
Σύμφωνα μ’ ένα πανάρχαιο έθιμό τους, τα πουλιά δίνουν ως γαμήλιο δώρο στα νεόνυμφα ζευγάρια πούπουλα από τις φτερούγες τους για την καινούρια φωλιά. Τα λουλούδια έχουν κι αυτά το δικό τους ανάλογο έθιμο. Μόνο η Λεβάντα και ο Αμάραντος δίνουν από τέσσερις μίσχους στο νιόπαντρο ζευγάρι. Στο σύνολο οχτώ δηλαδή, και μ’ αυτά φτιάχνονται τα στέφανα του γάμου.
Ο Γλαύκος, για να κάνει τον γάμο του μοναδικό, αποφασίζει να φύγει για λίγο καιρό μακριά από την αγαπημένη του. Θέλει να πάει στον Έβρο που είναι ένας πολυσύχναστος υδάτινος κόσμος και να φέρει στην αγαπημένη του πολύχρωμα φτερά από όλα τα πτηνά του κόσμου, για να της φτιάξει μια πανέμορφη φωλιά. Θα καταφέρει τελικά ο Γλαύκος να κάνει πραγματικότητα την υπόσχεση που έδωσε στη καλή του; Ένα βιβλίο γεμάτο αγάπη, θάλασσα, πολύχρωμες εικόνες λουλουδιών και πλασμάτων της θάλασσας. Δεν είναι μόνο ένα όμορφο παραμύθι αλλά και ένα βιβλίο γνώσεων για τους μικρούς αναγνώστες σχετικά με το ζωικό και φυτικό μας βασίλειο. Μα το πιο σημαντικό μήνυμα του βιβλίου είναι η σημασία της αγάπης και η αποδοχή της διαφορετικότητας. Στις τελευταίες σελίδες του βιβλίου, υπάρχουν στοιχεία για την παιδαγωγική αξιοποίηση του βιβλίου καθώς και πληροφορίες για τα ονόματα Γλαύκος και Ίρις. Εξαιρετική και η εικονογράφηση της Λιάνας Δανεζάκη που δένει απόλυτα με το κείμενο της συγγραφέως.
Κοιτώντας το εντυπωσιακό εξώφυλλο, σου δίνει μια ιδέα τι διαδραματίζεται. Ένας πατέρας με δυο παιδιά, σκοτεινά χρώματα, χάπια και θλιμμένα πρόσωπα. Σε προϊδεάζει για κάτι αληθινό, ρεαλιστικό και θλιβερό. Διαβάζοντάς το μου γέννησε πολλά συναισθήματα και εικόνες πραγματικής ζωής, όμως, ας τα πάρουμε από την αρχή. Τρεις άνθρωποι, τρεις ιστορίες, τρεις διαφορετικές ζωές που συνδέονται μεταξύ τους με τα δεσμά της οικογένειας. Η συγγραφέας μας παρουσιάζει την ιστορία του καθενός από την δική του πλευρά. Ένας πατέρας που νόμιζε ότι έχτισε μια καλή ζωή, μια καλή δουλειά και δυο παιδιά σωστά μεγαλωμένα ύστερα από την εγκατάλειψη της γυναίκας του. Ένα ατυχές συμβάν όμως αλλάζει όλη του τη ζωή, με την κοινωνική κατακραυγή να τον κυνηγάει και να χάνει ό, τι είχε χτίσει μέχρι τότε. Μια κόρη, δυναμική και σκληρή στον χώρο της δουλειάς της για να μπορεί να επιβιώσει, δεν μπορεί να ξεφύγει και η ίδια από το επερχόμενο μέλλον που της φυλάσσει η τύχη. Ένας γιος έφηβος όπου ένα λάθος του καταστρέφει τη ζωή, βάζοντάς τον στην χώρα της κατάθλιψης, παλεύοντας κάθε μέρα για τη ζωή του. Στο βιβλίο αυτό βλέπουμε τον ρεαλισμό της σημερινής ζωής. Πώς μπορεί η κακία του κόσμου από ήρωα να σε κάνει να σέρνεσαι στα σκουπίδια και πώς μπορούν τρεις άνθρωποι να παλεύουν να αναδυθούν σε μια καλή και ήρεμη ζωή. Η ελπίδα όμως πάντα ανθίζει κάπου κρυφά στις καρδιές των ανθρώπων.
Η πένα της συγγραφέως είναι εντυπωσιακή. Αν και περιέχει αρκετά δύσκολο λεξιλόγιο για έναν απλό αναγνώστη, μπορεί και σε βάζει μέσα στο βιβλίο της, να ζεις με αγωνία την ζωή των ηρώων της. Σου δίνει απλόχερα τροφή για σκέψη, προβληματισμό και βαθύ στοχασμό. Η γραφή της έχει αμεσότητα, ρεαλισμό και αισιοδοξία. Αισιοδοξία για μια ζωή με γαλήνη και αγάπη που, παρά τα όσα τους έφερε η τύχη στο διάβα τους, μπορούν να τα αφήσουν πίσω και να κοιτάξουν το μέλλον με χαμόγελο δίνοντας στην ψυχή τους μια ανάσα ζωής. Σας το προτείνω ανεπιφύλακτα αν θέλετε να πάρετε μια δόση από την αληθινή ζωή, μια ζωή που μπορεί να την δείτε στις ειδήσεις ή να την ζήσετε και από κοντά και να εκτιμήσετε την δική σας ήρεμη ζωή. Γιατί, δυστυχώς, ο κόσμος είναι μικρός και όλα μπορούν να συμβούν. Ακόμα και σε εμάς τους ίδιους.
Ιωάννης Αλταμούρας: Ο ζωγράφος της θάλασσας
Τόνια Κοντοπούλου
Κάθε τι που ζούμε, μας οδηγεί εκεί που καταλήγουμε, στην αληθινή αγάπη.
Συνέντευξη
Ήσουν πάντα εκεί μας λέει στο ντεμπούτο της η κυρία Τόνια Κοντοπούλου και το βιβλίο αυτό είναι η αφορμή για τη σημερινή μας κουβέντα.
Τόνια Κοντοπούλου
Αστρολογική Λογοτεχνία
Οι Θεματοφύλακες Λόγω Τεχνών είχαμε την χαρά να παρευρεθούμε στην παρουσίαση του βιβλίου «Το βιβλίο και η περφόρμανς» του συγγραφέα Μιχάλη Μανωλιού, το οποίο μόλις κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Κέδρος. Η παρουσίαση έλαβε χώρα στο Public Συντάγματος, σε μία αίθουσα ασφυκτικά γεμάτη από αναγνώστες και φίλους, με έντονη την παρουσία και την στήριξη της Αθηναϊκής Λέσχης Επιστημονικής Φαντασίας. Για τον κόσμο και την ιστορία του βιβλίου μίλησαν οι συγγραφείς Βάσω Χρήστου και Αντώνης Πάσχος. Η ενσυναίσθηση ήταν ο άξονας γύρω από τον οποίο κινήθηκε η συζήτηση, με μεγάλη και καθοριστική την συμμετοχή του κοινού. Στο τέλος της παρουσίασης, ο συγγραφέας ευχαρίστησε το κοινό για την παρουσία του και υπέγραψε αντίτυπα του βιβλίου του. Εμείς να του ευχηθούμε να είναι καλοτάξιδο και κάθε επιτυχία στο μέλλον!
Το βιβλίο της συγγραφέως και νηπιαγωγού Ζωής Παπαδάκη με τίτλο «Ρίνος, το πιο ξεχωριστό μπαλόνι», κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Πνοή σε εικονογράφηση Αγγελικής Δρακάκη. Μέρος των εσόδων από το βιβλίο, προσφέρεται στο ειδικό δημοτικό σχολείο Μολάων. Μαζί με το βιβλίο κυκλοφορεί κι ένα μικρό παραμύθι, γραμμένο από τα παιδιά του ειδικού δημοτικού σχολείου Μολάων, σε συνεργασία με τον παραμυθά κύριο Δημήτρη Αβούρη.
Η μοναδική φίλη του, η Ρένια, έτρεξε και τον αντίκρισε κουλουριασμένο να κλαίει. Έβγαλε ένα χαρτομάντιλο από την τσάντα της και σκούπισε τα υγρά του μάτια. Για λίγη ώρα έμεινε δίπλα του αμίλητη κρατώντας το χέρι του. «Ρίνο μου, σταμάτα σε παρακαλώ να κλαις. Είναι καιρός να αντιμετωπίσεις τον Τέρη, να υπερασπιστείς τον εαυτό σου και να του δείξεις ότι σε ενοχλούν τα ανόητα πειράγματά του» είπε αποφασιστικά.
Ο Ρίνος, ο ήρωας της συγγραφέως, είναι ένα κίτρινο μπαλόνι. Στο σχολείο δέχεται καθημερινά πειράγματα από τους μπαλονοσυμμαθητές του που είναι πολύχρωμοι σε διάφορα σχήματα και διαφέρουν από τον Ρίνο, που είναι ένα απλό μπαλόνι. Σχεδόν όλοι οι συμμαθητές του, τον φωνάζουν λεμόνι και ο Ρίνος κάθε φορά που ακούει να τον αποκαλούν έτσι, πληγώνεται βαθιά. Μόνο η φίλη του η Ρένια στέκεται δίπλα του και τον εμψυχώνει συνεχώς λέγοντάς του να αντιδράσει. Μια μέρα, ο Ρίνος μαθαίνει ότι στο σχολείο θα διεξαχθεί ένας διαγωνισμός για το πιο ξεχωριστό μπαλόνι. Τα μπαλόνια καλούνται να δείξουν το ταλέντο τους και το πιο ξεχωριστό από όλα να κερδίσει. Ο Ρίνος δεν πιστεύει ότι πρέπει να λάβει μέρος στον διαγωνισμό αφού δεν έχει κάτι ξεχωριστό πάνω του. Ή μήπως κάνει λάθος; Μια όμορφη και τρυφερή ιστορία έγραψε η Ζωή Παπαδάκη, με πολλά μηνύματα για τους μικρούς αναγνώστες. Αναφέρεται στην διαφορετικότητα, στην αποδοχή του εαυτού μας, στο σχολικό εκφοβισμό, στη φιλία. Δυστυχώς στις μέρες μας, πολλά παιδιά σε όλες σχεδόν τις σχολικές μονάδες αλλά και βαθμίδες, αντιμετωπίζουν περιστατικά σχολικού εκφοβισμού. Ιδιαίτερα τα μικρής ηλικίας παιδιά που δεν έχουν επίγνωση των δυνατοτήτων τους, μπορούν να πληγωθούν ψυχικά και κλονιστεί σε μεγάλο βαθμό η αυτοεκτίμησή τους. Η ιστορία της Ζωής Παπαδάκη δρα ευεργετικά στις πληγωμένες τους ψυχές, παρέχοντάς τους αφενός παρηγοριά, αφετέρου δύναμη να αποδεχτούν τον εαυτό τους και να δείξουν τι πραγματικά αξίζουν.
Mαρία Ρουσάκη Σ Υ Ν Ε Ν Τ Ε Υ Ξ Η
Με ποιους
τρόπους
γίνεται
η παρουσίαση
των χαρακτήρων
σε μια ιστορία; Σε κάθε διήγημα ή μυθιστόρημα που διαβάζουμε, οι χαρακτήρες διαφέρουν μεταξύ τους ως προς τα στοιχεία της προσωπικότητάς τους. Τα στοιχεία αυτά παρουσιάζονται είτε από τον αφηγητή, είτε από τον ίδιο το χαρακτήρα, είτε από κάποιον άλλο χαρακτήρα, είτε από την αλληλεπίδραση μεταξύ των χαρακτήρων. Οι τρόποι με τους οποίους συμβαίνει αυτό είναι δύο και διαφέρουν σημαντικά μεταξύ τους, ενώ με το πέρασμα των χρόνων ο ένας έδωσε σταδιακά τη θέση του στον άλλο. Ο κλασσικός τρόπος παρουσίασης της προσωπικότητας ενός χαρακτήρα στη λογοτεχνία αποτελείται από την απαρίθμηση των στοιχείων της. Ο συγγραφέας αφιερώνει μία ή περισσότερες παραγράφους (συνήθως στις πρώτες σελίδες του βιβλίου, οπότε και κάνει για πρώτη φορά την εμφάνισή του ο ήρωας) για να δημιουργήσει
την εικόνα του. Για παράδειγμα, μπορεί να παρουσιάσει έναν ήρωα ως οξύθυμο ή ως φυγόπονο και στη συνέχεια να συγκρατήσει αυτές τις πληροφορίες ώστε να προσαρμόσει με τον κατάλληλο τρόπο τη συμπεριφορά του. Από τα τέσσερα μοτίβα που αναφέρθηκαν παραπάνω, τα τρία πρώτα είναι πολύ εύκολο να πραγματοποιήσουν αυτού του είδους την απεικόνιση των ηρώων. Ο δεύτερος (και πιο σύγχρονος) τρόπος παρουσίασης των χαρακτήρων διαφέρει κατά πολύ από τον πρώτο. Σε αυτή την περίπτωση, ο συγγραφέας δεν πλάθει τον ήρωα αναφέροντας κάποια επίθετα, αλλά αφήνει τον αναγνώστη να βγάλει τα δικά του συμπεράσματα μέσα από την πλοκή της ιστορίας. Για παράδειγμα, αν σε αυτήν την περίπτωση ο συγγραφέας θέλει να δείξει στον αναγνώστη ότι ένας χαρακτήρας είναι οξύθυμος, θα περιγράψει την εμπλοκή του σε έναν έντονο διαπληκτισμό. Αν για παράδειγμα θέλει να δείξει ότι είναι φυγόπονος, θα αφήσει να φανεί σε όλο το κείμενο ότι ο συγκεκριμένος χαρακτήρας αποφεύγει τη δουλειά. Επομένως, από τα παραπάνω μοτίβα, το τελευταίο είναι αυτό το οποίο μπορεί με μεγαλύτερη ευκολία να συμβάλει σε αυτή την τεχνική.
Καθεμία από αυτές τις δύο τεχνικές οδηγεί τον αναγνώστη να σκέφτεται με διαφορετικό τρόπο κατά τη διάρκεια της ανάγνωσης. Η πρώτη τον οδηγεί να αναζητά γεγονότα μέσα στο κείμενο τα οποία αποδεικνύουν ότι ο ήρωας ανταποκρίνεται στους χαρακτηρισμούς οι οποίοι του αποδόθηκαν, ενώ η δεύτερη τον κάνει να «χτίζει» σταδι-ακά μόνος του τον χαρακτήρα, με τη βοήθεια των πληροφοριών που συλλέγει.
Πίναμε καφέ με μία φίλη και η συζήτηση ήρθε –ως συνήθως– στα βιβλία. Μου πρότεινε τον «Οδοιπόρο» του Πεσσόα. Μου είπε ότι ήταν μικρό – άρα λίγος χρόνος διαβάσματος, αλλά πολύ περιεκτικό. Μου κίνησαν το ενδιαφέρον τα όσα μου είπε. Όταν η κάθε μία πήρε το δρόμο της, ο δικός μου με οδήγησε στο βιβλιοπωλείο. Ένας έφηβος, καθώς κοιτά αφηρημένα στο δρόμο κάνοντας διάφορες σκέψεις, διακρίνει έναν άντρα ντυμένο στα μαύρα. Τον έχει τόσο απορροφήσει η εικόνα του, ώστε ενώ θυμάται ότι εκείνος του μίλησε, δεν θυμάται τι του είπε. Κάποια στιγμή, όταν έχει πάψει να θυμάται τη μορφή του, ξεπηδούν μέσα του τα λόγια του: «Μην κοιτάζεις το Δρόμο. Ακολούθησέ τον». Εκείνη ακριβώς τη στιγμή αποφασίζει να φύγει απ’ το σπίτι του. Μόνο που δεν ξέρει ποια κατεύθυνση του δρόμου να πάρει. Αποφασίζει να μην πάει προς τη θάλασσα, αφού εκεί σταματάει ο δρόμος και να τραβήξει προς την πόλη.
Θυμάται ότι ο άντρας με τα μαύρα του είπε και κάτι άλλο: «Μην κοιτάζεις το Δρόμο, ακολούθησέ τον μέχρι τέλους». Περπατώντας για καιρό, βρέθηκε στην μεγαλύτερη πόλη του βασιλείου. Εκεί, συνάντησε για πρώτη φορά τον έρωτα. Και σταμάτησε ν’ ακολουθεί τον δρόμο. Όσο περνάει ο καιρός και παρόλο τον έρωτα που νοιώθει, αρχίζει να τον τυραννά το δίλημμα τού να μείνει ή να φύγει. Τι αποφασίζει; Τι θα ακολουθήσει; Τι θα του διδάξει αυτό το ταξίδι; Επανέλαβα πάλι, μέσα μου, τα λόγια του, με τη φωνή του: -Μην κοιτάζεις το Δρόμο. Ακολούθησέ τον μέχρι τέλους. Και για πρώτη φορά, αλλά σαν να μην την είχα ξεχάσει, άκουσα, πρώτα τον τόνο, έπειτα τα λόγια της αρνητικής μου απάντησης: -Όχι ακόμη. Θα φύγω μόνο όταν αισθανθώ τη δυστυχία τού να σταματάς.
Ένα ανολοκλήρωτο διήγημα που μοιάζει με παραμύθι, σε πρωτοπρόσωπη γραφή. Το μυστήριο κάνει την παρουσία του αισθητή απ’ την αρχή, καθώς αναλογιζόμαστε ποιος μπορεί να είναι ο άντρας με τα μαύρα. Στο δεύτερο μέρος, ο Πεσσόα δίνει μια περίληψη του διηγήματος, μέσα από την οποία γνωρίζουμε πώς θα ήταν αν είχε ολοκληρωθεί. Εδώ μαθαίνουμε ότι καθώς ο έφηβος-αφηγητής προχωρά το ταξίδι του, θα συναντήσει κάποιες κοπέλες, που κάθε μια τους φορά ένα δαχτυλίδι από διαφορετικό μέταλλο. Παίζουν το ρόλο του καθοδηγητή, ώστε ο έφηβος να βρει τον μυστηριώδη άντρα με τα μαύρα. Μέχρι το τέλος αναρωτιόμαστε ποιος είναι αυτός. Είναι ένα ταξίδι μύησης για να γνωρίσει ο έφηβος τον έρωτα, τον αποχωρισμό, την δόξα, την εξουσία, την σοφία, την γαλήνη του θανάτου, τον αναχωρητή και τέλος τον εαυτό του. Είναι ένα κείμενο αφύπνισης για όλους. Και τελικά, παρόλο που ήταν τόσο μικρό, δεν ήταν ένα βιβλίο που το διαβάζεις σε λίγο χρόνο, καθώς χρειάζεται να πάρεις κι εσύ ο ίδιος το χρόνο σου για να κατανοήσεις τις αλληγορίες του.
Το Σάββατο 2 Φεβρουαρίου το απόγευμα είχα την τύχη και χαρά να βρεθώ σε μία διαφορετική βιβλιοπαρουσίαση. Γιατί διαφορετική; Γιατί ήταν μία πολυπαρουσίαση. Παρουσιάστηκαν τρία βιβλία τριών συγγραφέων που ανήκουν στο ίδιο εκδοτικό σπίτι. Στο δυναμικό της Μaradel Βooks, ενός νέου εκδοτικού που δραστηριοποιείται στον χώρο των εκδόσεων τα τελευταία τρία χρόνια, όπως μας πληροφόρησε η παρουσιάστρια της εκδήλωσης κ. Έλενα Δάγκουλα, υπεύθυνη για το συντονισμό και τη ροή της παρουσίασης. Η πολύ όμορφη και πρωτότυπη εκδήλωση φιλοξενήθηκε στον ζεστό Πολυχώρο Αίτιον στην περιοχή της Ακρόπολης, στην Αθήνα. Τρεις γυναίκες συγγραφείς παρουσίασαν τα βιβλία τους: Η Νεκταρία Μαρκάκη με το βιβλίο της Το κορίτσι με το ηλιοτρόπιο, η Θωμαή Πινακά με το βιβλίο της Cougars και η Χριστίνα Σιάπικα με το βιβλίο Αγάπη, το δεύτερο βιβλίο της σειράς Κωδικός Αρχάγγελος. Και τα τρία κορίτσια με όρεξη και αγάπη για τη γραφή, για τη λογοτεχνία, για το βιβλίο. Τρεις νέες, φρέσκιες συγγραφικές και αναγνωστικές προτάσεις, πρωτότυπες και πολλά υποσχόμενες. Κοινό χαρακτηριστικό και των τριών βιβλίων ο έρωτας, η φιλία και οι προσωπικές και διαπροσωπικές σχέσεις.
Το πρώτο βιβλίο που παρουσιάστηκε ήταν Το κορίτσι με το ηλιοτρόπιο της Νεκταρίας Μαρκάκη. Η κυρία Δάγκουλα αναφέρθηκε στο βιογραφικό της συγγραφέα, η οποία έπειτα από μια συγγραφική πορεία στις εκδόσεις Αέναον, τώρα παρουσιάζει τη νέα της συγγραφική δουλειά, βγαλμένη απ’ την ψυχή της κατά κύριο λόγο, στη Μaradel Books. Διάβασε περίληψη του βιβλίου και παρουσίασε ένα βίντεο στο οποίο αποτυπωνόταν όλη η ατμόσφαιρα του βιβλίου. Καλωσόρισε την κυρία Εύα Νάτση, διαχειρίστρια του βιβλιοφιλικού μπλογκ Βιβλίο της Παρέας, η οποία μίλησε με ενθουσιασμό και θέρμη για το βιβλίο, τους ήρωες, τα θέματα που πραγματεύεται, την ατμόσφαιρα και τα συναισθήματα που της προξένησε η ανάγνωσή του. Εστίασε στην δυναμική της πρωτοπρόσωπης αφήγησης η οποία είναι πιο άμεση και ταυτίζει συνήθως τον αφηγητή-συγγραφέα με τον ήρωα, αλλά και στην τριτοπρόσωπη, όπως και στην εναλλαγή παρόντος-παρελθόντος στην αφήγηση. Δύο άνθρωποι διαφορετικοί έρχονται κοντά και ο ένας καταφέρνει να «δει» την ψυχή του άλλου. Ερωτικό και ρομαντικό ταυτόχρονα το βιβλίο. Διάβασε επίσης και ένα απόσπασμα από το βιβλίο και έκανε και μερικές ερωτήσεις στη συγγραφέα δημιουργώντας ένα διαδραστικό κλίμα ερωταπαντήσεων. Στην ερώτηση αν οι ήρωές της είναι υπαρκτά πρόσωπα, η συγγραφέας παραδέχθηκε πως στον κεντρικό ήρωα, τον Ερρίκο, έχει δώσει πολλά δικά της στοιχεία και αποκάλυψε πως το βιβλίο είναι βγαλμένο από την καρδιά και την ψυχή της. Τέλος, η φίλη της συγγραφέα, κυρία Ανδρομάχη Κοκόση, της επιφύλαξε μια έκπληξη. Μία τούρτα που απεικόνιζε το εξώφυλλο του βιβλίου, μια χειρονο-
μία που τη συγκίνησε πολύ. Δεύτερο βιβλίο, το Cougars, της πρωτοεμφανιζόμενης Θωμαής Πινακά. Αινιγματικός τίτλος και όπως μάθαμε στο τέλος «Cougars δεν γεννιέσαι, γίνεσαι». Η Έλενα Δάγκουλα διάβασε λίγα λόγια για τη συγγραφέα και τις σπουδές της και παρουσίασε ένα βίντεο για το βιβλίο πλαισιωμένο και αυτό με ιδιαίτερη μουσική. Έδωσε τον λόγο στην κ. Γεωργία Ρετετάκου, διαχειρίστρια του βιβλιοφιλικού μπλογκ Βιβλίων έργα, η οποία παρουσίασε το βιβλίο με το δικό της ιδιαίτερο και χαρακτηριστικό τρόπο. Έχοντας διαβάσει τα τελευταία χρόνια πολλά βιβλία πρωτοεμφανιζόμενων συγγραφέων, τόνισε πως είναι ιδιαίτερα ενθαρρυντικό αυτό για το μέλλον της σύγχρονης ελληνικής λογοτεχνίας. Υπερθεμάτισε την πρωτοτυπία του συγγραφικού θέματος και τον ιδιαίτερο τρόπο γραφής της συγγραφέα για να αναδείξει τη δύναμη του έρωτα, της αγάπης, της φιλίας. Όπως συγκεκριμένα είπε, «Η συγγραφέας μάς μπάζει σε μια ιστορία που είναι γεμάτη από έρωτα και βαθιές αδήλωτες επιθυμίες» και χαρακτήρισε το έργο σύγχρονο, φρέσκο, ώριμο, αληθινό, τονίζοντας την εκφραστικότητα και την παραστατικότητα της γραφής του. Ο ηθοποιός Θανάσης Καρκαφίρης διάβασε ένα απόσπασμα από το βιβλίο, δίνοντας στο λόγο του ιδιαίτερο στιγματισμό. Το τρίτο έργο που παρουσιάστηκε, και το πιο ιδιαίτερο κατά την άποψή μου από άποψη θεματικής, ήταν το Αγάπη της Χριστίνας Σιάπικα, το δεύτερο βιβλίο της σειράς Κωδικός Αρχάγγελος. Η κυρία Σιάπικα αναφέρθηκε στην ανάγκη της να μας έχει όλους κοντά της συνοδοιπόρους στην αγάπη για το βιβλίο και τη γραφή.
Αφού διαβάστηκαν λίγα λόγια για το βιογραφικό της και παρουσιάστηκε ένα βιντεάκι για το βιβλίο, τον λόγο πήρε η κριτικός λογοτεχνίας κυρία Χρύσα Νικολάκη, η οποία ανέλυσε το βιβλίο διεξοδικά και εμπεριστατωμένα. Εκρηκτικό το πρωταγωνιστικό δίδυμο, αντίθετοι χαρακτήρες, παλεύουν ανάμεσα στον έρωτα και στη λογική. Ποιο από τα δύο συναισθήματα θα υπερισχύσει; «Γιατί αν δεν πονέσεις, δεν θα μάθεις να αγαπάς», αναφέρεται στην περίληψη οπισθόφυλλου. Η Γεωργία Καλαμαρά διάβασε απόσπασμα από το βιβλίο. Τέλος, μέσα σε ένα εγκάρδιο και φιλικό κλίμα, τα κορίτσια υπέγραψαν τα βιβλία, μίλησαν με όλους εμάς και έβγαλαν και πολλές φωτογραφίες με όσους αναγνώστες το ήθελαν. Ο εκδοτικός διοργάνωσε κλήρωση βιβλίων ανάμεσα στους παρευρισκόμενους και οι τυχεροί έφυγαν και... με το δωράκι τους. Οι Θεματοφύλακες Λόγω Τεχνών εύχονται στις συγγραφείς συνεχή ανοδική συγγραφική πορεία και καλοτάξιδα τα βιβλία τους.
Συνέντευξη
Ανδριάνα Μπιρμπίλη
Το στόμα μου θα είναι βάραθρο με θειάφι καυτό Θα βρεις το στόμα μου κόλαση αποπλάνησης κι απόλαυσης Οι άγγελοι του στόματός μου θα θρονιαστούν στην καρδιά σου Οι στρατιώτες του στόματός μου θα σου επιτεθούν αιφνιδιαστικά Οι παπάδες του στόματός μου θα λιβανίζουν την ομορφιά σου
Ποιος ήταν, τελικά, ο Απολλιναίρ; Γάλλος, Ιταλός, Πολωνός; Ίσως και ο ίδιος να μην ήταν σίγουρος, ή ίσως, να ήταν ένα συνονθύλευμα πολιτισμών, ένα κράμα από πολλές κουλτούρες που δημιούργησαν μία από τις πιο εμβληματικές προσωπικότητες της γαλλικής λογοτεχνίας. Χαρακτηριστική φιγούρα της μποέμ ζωής του Παρισιού, επηρεασμένος από τον συμβολισμό, λάτρης των νέων τεχνικών, πρόδρομος του σουρεαλισμού, πρωτοπόρος του θεάτρου του παραλόγου, εισηγητής του όρου «κυβισμός», σκανδάλισε τόσο με τα ερωτικού περιεχομένου βιβλία όσο και με την τόλμη που διακατείχε ευρύτερα το λογοτεχνικό του έργο. Όλα αυτά, όμως, είναι στοιχεία που αναζητείς και βρίσκεις εύκολα στο διαδίκτυο. Αυτό που πραγματικά έχει ενδιαφέρον είναι να φανταστούμε και να ψυχογραφήσουμε την καλλιτεχνική του αύρα, όχι απλά συλλέγοντας στοιχεία της ζωής του που αδιαμφισβήτητα συμβάλλουν στην κατανόηση της πραγματικότητάς του, αλλά μέσω των δικών του λέξεων. Ενδεχομένως, με αυτόν τον τρόπο, να αισθανθούμε τον ερωτισμό της ποίησής του, τον έντονο συναισθηματισμό του. Πιθανόν, να καταλήξουμε σε λάθη, αλλά τι θα ήταν η ποίηση αν όχι μία αφετηρία έμπνευσης και λυρικού προβληματισμού; Ξεκινώντας με το ίδιο του το στόμα, συνειδητοποιούμε ότι πρόκειται να ακολουθήσει μία προσωπική εμπειρία του ποιητή, κάτι έντονο μιας και το χαρακτηρίζει βάραθρο και, αργότερα, κόλαση. Δεν αργούμε να αντιληφθούμε ότι παραλήπτης του μηνύματος είναι κάποιο ερωτικό υποκείμενο που λειτουργεί ως Μούσα και πηγή φαντασίωσης για τον ποιητή. Η λέξη «βάραθρο», ίδιας ρίζας με την λέξη βιβρώσκω (καταβροχθίζω), όπως και η αναφορά στο θειάφι (θείο), ένα πολύ επικίνδυνο στοιχείο που προκαλεί ασφυξία, προδίδουν ξεκάθαρα την ένταση και την ανάγκη του Απολλιναίρ για την Μούσα του. Δηλώνει με άμεσο τρόπο ότι όχι μόνο έχει ανάγκη να αποπλανήσει την αγαπημένη του, αλλά και να μοιραστούν την απόλαυση αυτή. Θεωρεί ότι όλα τα συναισθήματα που θα της προκαλέσει θα «θρονιαστούν» μέσα της καθώς με όλα αυτά θα γίνουν «αιφνιδιαστικά» διακατεχόμενοι και οι δυο από έναν «επιθετικό» ρομαντισμό. Η αναφορά σε στρατιώτες και σε αρκετές λέξεις φορτισμένες με πολεμική χροιά συμβαίνει μιας και ο Απολλιναίρ εθελοντικά είχε καταταγεί στον γαλλικό στρατό, όπου και είχε επιστρέψει τραυματισμένος.
Συνεχίζει, αναφέροντας ότι οι ίδιοι οι «παπάδες» θα θυμιατίσουν το κάλλος της κοπέλας, δείχνοντας έτσι την υποταγή του σε κάτι θεϊκά σταλμένο.
Η ψυχή σου θα πάλλεται σαν μια περιοχή σεισμού Τα μάτια σου θα έχουν τότε φορτωθεί όλον τον έρωτα Της ανθρωπότητας συσσωρευμένον από πρωτόγονα χρόνια Χαρακτηριστικά, οι μόνες αναφορές που γίνονται στην κοπέλα είναι στην ψυχή και το βλέμμα. Καθόλου τυχαίο μιας και ό,τι υπάρχει μέσα μας προβάλλεται από τα μάτια. Στο σημείο αυτό, έκανα μία τολμηρή σκέψη σχετικά με την χρήση της λέξης «ψυχή». Γνωρίζουμε ότι για την αρχαιότητα, ψυχή σήμαινε πεταλούδα. Τι και αν στους προηγούμενους στίχους παρακολουθήσαμε την μεταμόρφωση αυτής της πεταλούδας, η οποία είναι η αγαπημένη του Απολλιναίρ; Αρχικά, ο ποιητής με το στόμα του «καυτό» θα ταρακουνήσει και θα προκαλέσει την εκκόλαψη της προνύμφης, αποπλανώντας την, θα αρχίσει να υφαίνει το δικό της κουκούλι έως την αιφνίδια «επίθεση» του ποιητή. Πλέον μεταμορφωμένη σε χρυσαλλίδα, σε θάλλουσα ύπαρξη, θα γιορτάσει την απελευθέρωσή της με έναν αιθέριο χορό. Μαζί της θα γιορτάσουν και θα υμνήσουν, όλοι, την ομορφιά της. Τι και αν η αγαπημένη του ποιητή δέχεται μια πρό(σ)κληση υπαρξιακής απελευθέρωσης με τη βοήθεια του ίδιου; Τι και αν στους πρώτους στίχους, γίναμε μάρτυρες μίας μεταμόρφωσης τόσο της εμφάνισης όσο και του πνεύματος; Τα στάδια της πεταλούδας, στον ελεύθερο κόσμο της ποίησης θα μπορούσαν να περιγράφουν την αλλαγή και το πέρασμα μίας κοπέλας από τον παιδικό στον ενήλικο, γυναικείο κόσμο. «Τότε», γράφει ο ποιητής, η Μούσα του θα αισθανθεί «συσσωρευμένο» όλο τον έρωτα που έχει ζήσει η ανθρωπότητα από αρχαιοτάτων χρόνων.
Το στόμα μου θα είναι μια στρατιά αντίπαλή σου Μια απειθάρχητη στρατιά αλλάζοντας καθώς ένας Ταχυδακτυλουργός το σχήμα και τον αριθμό της Προσδίδοντας την αντιπαλότητα, για ακόμα μία φορά, μπορούμε να αναλογισθούμε το πάθος του δημιουργού προς την αγαπημένη του. Δίχως κανόνες, απειθάρχητα, με λίγη μαγεία που ένας «ταχυδακτυλουργός» θα μπορούσε να δημιουργήσει και σε κατάσταση πολεμικής αναταραχής, συνειδητοποιούμε την ψυχική ένταση πίσω από τις λέξεις.
Η ορχήστρα και η χορωδία του στόματός μου θα ψάλλει Την αγάπη μου θα σου τη μουρμουρίζει από μακριά
Ένας ψαλμός σταλμένος από «μακριά», ίσως κάποιο πεδίο μάχης, θα εξυμνεί και θα εξιστορεί ποιητικά την αγάπη που ποιητή μετατρέποντάς την σε ανάγκη για τραγούδι.
Κι εγώ όρθιος με μάτια καρφωμένα στο χρονόμετρο Θα ορμήσω για έφοδο Ο τελευταίος στίχος λειτουργεί σε αντιδιαστολή με όλους τους παραπάνω, σαν μια νοερή παύση που επαναφέρει στην εμπόλεμη πραγματικότητα τον ερωτευμένο ποιητή. «Όρθιος», βιαστικός, ανήσυχος κοιτάζει συνεχώς το «χρονόμετρο» και, ανά πάσα στιγμή, είναι έτοιμος να πολεμήσει. Τότε όλες οι σκέψεις θα κλεισθούν ερμητικά στην καρδιά του, έχοντας κάνει σαφές ότι λειτούργησαν σαν ένας αναστεναγμός ελπίδας μέσα στη ζοφερότητα τη μάχης. Ο Απολλιναίρ σε αυτό το ποίημα θα λέγαμε ότι κάνει μία ερωτική δήλωση, περιγράφοντας κυρίως την δική του πλευρά. Η αναφορά στο στόμα του, άρα στον εαυτό του γίνεται εφτά φορές, ενώ η αναφορά στην κοπέλα δύο φορές (ψυχή, μάτια). Δύσκολα θα υποθέταμε ότι αυτό πηγάζει από εγωισμό και απουσία ενδιαφέροντος των συναισθημάτων της κοπέλας. Ολόκληρο το ποίημα πηγάζει από και προς την ίδια, εκφράζοντας με ανυπόμονο πάθος την προσμονή και νοσταλγία στην θύμησή της. Ολοκληρώνοντας τις σκέψεις αυτές, καταλήγω αναπόφευκτα σε νέο ερώτημα: Ποια είναι τελικά η διαφορά ανάμεσα στον έρωτα και τον πόλεμο; Ίσως και καμία απολύτως. Αιφνίδια ακούς τις σφαίρες αμφότερων κάτω από τους σκοτεινούς, νυχτερινούς ουρανούς. Δίχως προετοιμασία γεμίζεις τους πνεύμονές σου με ανάσες αυταπάτης για ένα μέλλον δικό σου, κερδισμένο. Κάθε μέρα ενδίδεις περισσότερο έως να αφομοιωθεί το ύστατο κύτταρό σου σε αυτήν την μάχη σωμάτων. Τα κορμιά παθιάζονται, ενώνονται και εκρήγνυνται υπό την ατέρμονη κατεδάφιση των συναισθηματικών σου οχυρών. Πανηγυρίζεις την κάθε μικρή νίκη και με λόγια ματαιόδοξα επιδιώκεις να πείσεις ολάκερη την ύπαρξή σου ότι κερδίζεις. Τα βράδια, όμως, που μένεις μονάχος αφού έχεις κυλήσει σε λασπερά, ηττημένα εδάφη· αγκομαχώντας απαριθμείς τις απώλειες. Παρακαλείς να σου φτάσουν οι ανάσες, λίγο ακόμα, για να μην τελειώσει άδοξα ο πόλεμος. Ώσπου σβήνουν και αυτές, εγκλωβισμένος πια προσπαθείς να χτίσεις πέτρα-πέτρα ό,τι γκρεμίστηκε. Έως την επόμενη ιαχή πολέμου. ΣΗΜ.: Ο διαχωρισμός των στίχων έγινε από την αρθρογράφο για διευκόλυνση της ανάλυσής τους.
Σε ένα κλίμα αγάπης, στήριξης και περηφάνιας, πραγματοποιήθηκε το Σάββατο 2 Φεβρουαρίου και ώρα 8.00 μ.μ., η παρουσίαση του πρώτου βιβλίου της σειράς “Άγγελος του χάους” της Χρυσάνθης Καλαφάτη, που φέρει τον τίτλο “Ο θνητός γιος”, και το οποίο κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Όστρια. Στον χώρο των εκδόσεων, όπου πραγματοποιήθηκε η παρουσίαση, βρισκόντουσαν από νωρίς τόσο η συγγραφέας και η οικογένειά της, όσο και οι φίλοι της, που μίλησαν με τα καλύτερα λόγια για το βιβλίο της. Τη βραδιά συντόνιζε η κυρία Χριστίνα Νάκου, ενώ ο συγγραφέας Κωνσταντίνος Βαβάτσης, ο συγγραφέας Μάριος Καρακατσάνης και η κυρία Μαργαρίτα Ράμπια μίλησαν για το ήθος, την συγγραφική πορεία της συγγραφέως, αλλά και για το ίδιο το βιβλίο. Αποσπάσματα διάβασαν η ηθοποιός Ιλεάνα Κουγιανού και ο συγγραφέας Μάριος Καρακατσάνης, αποδεικνύοντάς μας ότι εκτός από εξαιρετικός συγγραφέας είναι και ένας υπέροχος αφηγητής. Η πρωταγωνίστρια της βραδιάς, η συγγραφέας Χρυσάνθη Καλαφάτη, μας μύησε στον κόσμο του Τζος, του πρωταγωνιστή του βιβλίου της, μας μίλησε για το ταξίδι της έως τώρα, ενώ καλεί το αναγνωστικό κοινό να αγκαλιάσει το λογοτεχνικό παιδί της με αγάπη και σεβασμό. Το βιβλίο κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Όστρια. Εμείς να ευχηθούμε στην κ. Καλαφάτη να είναι καλοτάξιδο το βιβλίο της και κάθε επιτυχία στο μέλλον!
Το βιβλίο του συγγραφέα Μάκη Τσίτα «Το όνομά μου είναι Δώρα» κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Μίνωας, σε εξαιρετική εικονογράφηση της Ρένιας Μεταλληνού. Απευθύνεται σε παιδιά ηλικίας 3 ως 6 ετών. Ο συγγραφέας έγραψε μια διαφορετική ιστορία, χωρίς πλοκή. Μας συστήνει τη μικρή του ηρωίδα και σε κάθε σελίδα η μικρή Δώρα αναφέρεται σε κάτι διαφορετικό. Μας γνωρίζει τους γονείς της, τη φίλη της Γεωργία που την αγαπά πολύ και της αρέσει να παίζει μαζί της, τον ξάδελφό της. Μας λέει ότι λατρεύει τα γλυκά, αγαπάει τα ψώνια στο σούπερ μάρκετ. Μας δείχνει την οικογένειά της όπως τη ζωγράφισε στο σχολείο. Μας λέει για το επάγγελμα που θα ήθελε να ακολουθήσει όταν μεγαλώσει. Βέβαια δεν έχει αποφασίσει απόλυτα με το τι θα ασχοληθεί, αλλά οι επιλογές της είναι πολλές. Άλλες φορές κλείνεται στο δωμάτιό της και σκέφτεται διάφορα. Η γραφή του συγγραφέα απλή, λιτή, άλλωστε ένα εξάχρονο παιδί δεν χρησιμοποιεί πλούσιο λεξιλόγιο στη καθημερινότητά του. Λέξεις απλές, προτάσεις κοφτές, είναι μερικά από τα χαρακτηριστικά της ομιλίας του και ο συγγραφέας το γνωρίζει πολύ καλά. Η Ρένα Μεταλληνού έχει δημιουργήσει μια αξιολάτρευτη ηρωίδα που γίνεται αμέσως συμπαθής στον αναγνώστη, είτε είναι παιδί, είτε ενήλικας. Η εικονογράφηση είναι απόλυτα ταιριαστή με το κείμενο.
Όταν μεγαλώσω, θέλω να γίνω ή τραγουδίστρια, ή ηθοποιός, ή δημοσιογράφος, ή συγγραφέας, ή φωτομοντέλο, ή χορεύτρια, ή σκηνοθέτης, ή δασκάλα, ή νοσοκόμα, ή αεροσυνοδός. Θα ήταν πολύ ωραία να μπορούσα να γίνω όλ’ αυτά μαζί, αλλά λίγο δύσκολο μου φαίνεται. Ένα βιβλίο που οι μικροί αναγνώστες θα το αγαπήσουν, αφού θα συναντήσουν πολλά κοινά στοιχεία με την ηρωίδα του. Ένα βιβλίο που σε μας τους ενήλικες θα θυμίσει πόσο όμορφο είναι να διαθέτει κανείς αυθορμητισμό, ζωντάνια, κέφι και χαρά, στοιχεία δηλαδή που διαθέτουν τα μικρά παιδιά και απολαμβάνουν το κάθε λεπτό της ζωής.
Στην Κωνσταντινούπολη θα κάνουμε μια στάση στο καφέ “Cup of Joy” για καφέ, τσάι ή γλυκό. Θα σας παρουσιάσουμε τις αναγνωστικές μας προτάσεις με φόντο τη μεγαλύτερη πόλη της Τουρκίας.
ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΗ
Η ζωή είναι στιγμές. Όσο ζεις και απολαμβάνεις κάθε στιγμή, είσαι ζωντανός και ευτυχισμένος. Πόσο ξαφνικά όμως μπορούν να ανατραπούν όλα; Όσα πίστευες, μέσα σε μια στιγμή μπορούν να γίνουν συντρίμμια! Όσα σχέδια κι αν κάνεις για το μέλλον, κάτι συμβαίνει και όλα αναιρούνται. Το βιβλίο της κας Μαίρης Ζαμάνη έρχεται να μας δείξει πόσο καθοριστική μπορεί να είναι μια στιγμή στη ζωή μας! Τέσσερις άνθρωποι, η Ισμήνη, ο Άρης, η Ευρυδίκη και η Ηλέκτρα, αντιμετωπίζουν πολλές δοκιμασίες, γνωρίζουν τον έρωτα, την απογοήτευση, την απόρριψη, τον πόνο, την απώλεια, την αγάπη, την ελπίδα και τον συμβιβα-σμό. Η ζωή τούς επιφυλάσσει πολλές αναποδιές, τους βάζει πολλά εμπόδια, τους αναγκάζει να νιώσουν τον έρωτα πριν η μοίρα και το πεπρωμένο τους χτυπήσουν την πόρτα. Όλη η ευτυχία μοιάζει δανεική και δεν μπορούν να κάνουν κάτι για να την πάρουν πίσω. Ένα γράμμα, μια αλήθεια καλά κρυμμένη, έρχεται να ανατρέψει την ομαλή και ευτυχισμένη ζωή τους. Ένας έρωτας που δεν ολοκληρώθηκε και άφησε ανοικτές πληγές. Ένας έρωτας που δεν βρήκε ανταπόκριση αλλά η αγάπη επικράτησε. Και ένας έρωτας που ξεγελάστηκε και συμβιβάστηκε. Τι είναι αυτό που ενώνει αυτούς τους τέσσερις ανθρώπους; Τι παιχνίδια τους παίζει το πεπρωμένο και τι έχει γράψει η μοίρα γι'αυτούς; Πόσο τραγική μπορεί να είναι η ζωή τους; Μπορεί ο άνθρωπος να ξεφύγει από τη μοίρα του;
Ένα ψυχολογικό, ερωτικό μυθιστόρημα που αναλύει τις ανθρώπινες επιθυμίες, εμβαθύνει στις αντιδράσεις τους στον έρωτα, στην αγάπη, στην απογοήτευση και στον πόνο. Ψυχογραφεί τους χαρακτήρες των ηρώων και το πώς αντιμετωπίζουν τη μοίρα. Το τέλος τους είναι προδιαγεγραμμένο και θα φέρει τη λύτρωση ή τον εφιάλτη; Ο άνθρωπος πρέπει να παλεύει για τα θέλω του, να έχει την δύναμη να φανερώνει τον έρωτά του ακόμα κι αν δεχτεί την απόρριψη. Να αγωνίζεται για τα όνειρά του, να αναγνωρίζει τα λάθη του, να μη συμβιβάζεται και να έχει τη δύναμη να κάνει το επόμενο βήμα, γιατί η ζωή είναι μικρή και δεν ξαναγυρίζει πίσω. Ένα βιβλίο γεμάτο συναισθήματα που σε πλημμυρίζουν και σε συντροφεύουν μέχρι την τελευταία του σελίδα. Μου άρεσε και σας το προτείνω.
Jean-Paul Sartre & Simone De Beauvoir Δύο ευθυγραμμισμένες ψυχές Ο Γάλλος φιλόσοφος και η Γαλλίδα συγγραφέας και φεμινίστρια, γνωρίστηκαν στο πανεπιστήμιο της Σορβόννης. Εκείνος δεν διέθετε όμορφα χαρακτηριστικά, αλλά ένα ιδιαίτερο πνεύμα που γοήτευσε τη Σιμόν. Εκείνη προερχόταν από πλούσια οικογένεια και ήταν ιδιαίτερα όμορφη. Η σχέση τους βασίστηκε στην απόλυτη ελευθερία. Χωρίς γάμο, παιδιά και συμβιβασμούς. Είχαν τα ίδια πάθη, ταξίδευαν πολύ, διάβαζαν τα ίδια βιβλία, είχαν τις ίδιες πολιτικές πεποιθήσεις. Αχώριστοι πάνω από μισό αιώνα, και οι δύο μαζί αμφισβήτησαν τις κοινωνικές και πολιτισμικές συμβάσεις του περιβάλλοντος στο οποίο μεγάλωσαν, το οποίο θεωρούσαν μεγαλοαστικό και ρηχό (μπουρζουά) ως προς τον τρόπο ζωής και σκέψης. Η Σιμόν θαύμαζε τον Σαρτρ και τον βοήθησε να αποκτήσει περισσότερη εμπιστοσύνη στον εαυτό του. Η Σιμόν έβαλε στα βιβλία της πολλά στοιχεία της σχέσης τους. Μια σχέση ελεύθερη σε μια εποχή που επικρατούσε σεμνοτυφία και τυπικότητα. Εκείνοι επέλεξαν να ζουν χωρίς συμβάσεις και δεσμεύσεις, αλλά μιλούσαν ανοιχτά ο ένας στον άλλον για τις νέες σχέσεις τους χωρίς να ψεύδονται. Αχώριστοι μέχρι το τέλος της ζωής τους.
Για φαντάσου να μπορούσες να σταματήσεις τον χρόνο. Να παγώσεις τη στιγμή που εσύ θέλεις. Να έχεις τη δυνατότητα να χωθείς σε ένα κουτί, για όσο καιρό επιθυμείς, αποφεύγοντας τα προβλήματά σου, προσπερνώντας τις βαρετές μέρες. Πώς σου φαίνεται; Μαγικό; Υπέροχο; Ή μήπως τρομακτικό; Όταν ο ισλανδικός μύθος συναντά την πραγματικότητα, δημιουργείται το Τιμακιστάν: Το σεντούκι του χρόνου.
Τα χρόνια περνούν και τίποτε δεν αλλάζει. Οι πόλεις έχουν ερημώσει και θυμίζουν ζούγκλα. Από τα κουτιά καταφέρνουν να βγουν μία παρέα παιδιών. Μαζί με την Γκρέις, μια ηλικιωμένη, μυστηριώδη κυρία, αντιμετωπίζουν τη νέα πραγματικότητα ακούγοντας την ιστορία των μαύρων κουτιών...
Μια φορά κι έναν καιρό ζούσε ο βασιλιάς Ντίμον. Το βασίλειό του ήταν μεγάλο και πλούσιο και όλοι οι υπήκοοί του Βρισκόμαστε στο μέλλον. Σε μια δυστοπική ήταν χαρούμενοι γιατί είχαν συνάψει κοινωνία στην οποία οι άνθρωποι συνεχίσυμφωνία με τα ζώα και ζούσαν όλοι ζουν να έχουν προβλήματα που μας είναι αρμονικά. Κάποτε ο βασιλιάς αγάπησε οικεία. Μισούν τις Δευτέρες, γκρινιάζουν μια κοπέλα και απέκτησαν ένα κοριτσάγια τους κρύους Φλεβάρηδες, οι βροχερές κι. Όμως, η βασίλισσα πέθανε και ο μέρες τους ενοχλούν, οι γονείς δυσκολεύβασιλιάς θέλησε να προστατέψει την ονται να χωρέσουν στο πρόγραμμά τους πριγκίπισσα από κάθε τι άσχημο και όλα όσα πρέπει να κάνουν. Και επιπροσθέ- προπάντων, από τον ανελέητο χρόνο. τως, η οικονομική κρίση έχει επηρεάσει Έταξε λοιπόν σε όποιον του έφερνε κάτι την ψυχολογία όλων. που θα σταματούσε τον χρόνο, το μισό Υπάρχει όμως λύση. Αυτό τουλάχιστον του βασίλειο. Όταν εμφανίστηκαν οι υπόσχεται η εταιρεία που κατασκευάζει νάνοι στο παλάτι, έγινε σαφές ότι το κουτιά στα οποία μπαίνεις για όσο διάστη- κουτί που κουβαλούσαν ήταν μαγικό: μα επιθυμείς και αποφεύγεις όλα όσα σε πάγωνε τον χρόνο! δυσαρεστούν. Το μάρκετινγκ του κατασκευαστή καταφέρνει να πείσει όλον τον Κι εδώ ξεκινούν τα προβλήματα... πληθυσμό να αγοράσει τα κουτιά και επειδή όλοι ζορίζονται με την καθημερινότητά Η ιστορία της πριγκίπισσας Οψιδιάνας τους, καταφεύγουν στην εύκολη λύση: είναι συγκινητική, αλλά πρωτίστως δραπετεύουν από τη ζωή μπαίνοντας στο διδακτική. Το πρώτο μαύρο κουτί, το κουτί μέχρι να έρθουν καλύτερες μέρες... σεντούκι του χρόνου, δίνει τις απα«Ο ύπνος είναι χρόνος. Δεν υπάρχει ύπνος μέσα στο σεντούκι, δεν υπάρχει σκέψη και δεν υπάρχει χρόνος... δε γερνάει, δε μεγαλώνει, δε σκέφτεται, δεν ονειρεύεται, δεν πεινάει. Είναι άχρονο... Η αλήθεια είναι πως έχουμε σταματήσει τον χρόνο.»
ντήσεις για τα προβλήματα της σύγχρονης εποχής. Όταν η Γκρέις ολοκληρώνει την αφήγησή της, η παρέα των παιδιών ξέρει τι πρέπει να κάνει για να σώσει τον κόσμο. Ο Andri Snaer Magnason έγραψε ένα παραμύθι για μεγάλα παιδιά. Το Τιμακιστάν θα μπορούσε να είναι οποιοσδήποτε τρόπος διαφυγής του μυαλού μας: η τηλεόραση, το ποτό, τα ναρκωτικά... Το σεντούκι του χρόνου αποτελεί μία θελκτική λύση για να μην αντιμετωπίσουμε τη ζωή αλλά να την προσπεράσουμε αποφεύγοντας την επίπονη, πολλές φορές, επίλυση προβλημάτων. Και εδώ έγκειται η σπουδαιότητα του βιβλίου. Στην φαινομενικά απρόσκοπτη προσπάθεια του συγγραφέα, μέσω της αφήγησης ενός μύθου, να εστιάσει στις ανθρώπινες αξίες και στην ψυχική δύναμη που είναι η κινητήριος δύναμη της ζωής. Η περιβαλλοντική καταστροφή και ο πόλεμος είναι δύο στοιχεία που δίνουν πολιτική διάσταση στο βιβλίο. Από τη μια, οι επιλογές του βασιλιά Ντίμον και, από την άλλη, οι επιλογές των κατοίκων της δυστοπικής κοινωνίας, καθιστούν ευδιάκριτα τα οικολογικά και ειρηνιστικά μηνύματα που ο συγγραφέας θέλει να μεταδώσει. Το πάγωμα του χρόνου για τη διατήρηση της ομορφιάς και της αιώνιας ζωής μέσω της πριγκίπισσας Οψιδιάνας, μαρτυρούν τις ανησυχίες του για τους στόχους των σημερινών ανθρώπων. Γίνεται σαφές πως πρέπει να αλλάξουμε νοοτροπία και προτεραιότητες αν θέλουμε να συνεχίσει να υπάρχει αυτός ο πλανήτης και ο κόσμος όπως τον ξέρουμε. Το Τιμακιστάν ολοκληρώνεται με ανατρεπτικό τρόπο και ελπιδοφόρο μήνυμα. Φτάνοντας στην τελευταία σελίδα, έχεις τη βεβαιότητα πως σου αποκαλύφθηκαν
Οι περισσότεροι από εσάς εξαφανιστήκατε μέσα στα κουτιά όταν πρωτοεμφανίστηκε το TimeBox. Η εταιρεία αναπτυσσόταν με εκπληκτικούς ρυθμούς, και μέσα σε λίγο καιρό τα κουτιά της ήταν παντού. Έγιναν κάτι σαν μανία. Έβλεπες παντού φωτεινές επιγραφές που έλεγαν, ας πούμε: ΘΑ ΒΡΕΞΕΙ ΑΥΡΙΟ! TimeBox®! αρχέγονα μυστικά και κρατάς στα χέρια σου το μαγικό συστατικό της ευτυχίας. Γιατί η αλλαγή ξεκινά από εσένα. Εσύ έχεις τη δύναμη. Εσύ και τα παιδιά όλου του κόσμου. Το συνιστώ ανεπιφύλακτα.
H Αγγλίδα συγγραφέας, Τζόαν Ρόουλινγκ, η πνευματική μητέρα του διάσημου μάγου Harry Potter, συνεχίζει ακάθεκτη το έργο της, το οποίο είναι να μυήσει τους σημερινούς έφηβους στον κόσμο της μαγείας όπως έκανε και τότε, στους σημερινούς τριαντάρηδες. Τα βιβλία της, κατόπιν οι ταινίες, σημάδεψαν κατάστηθα σε παγκόσμιο επίπεδο μια ολόκληρη γενιά έφηβων ανθρώπων και τους οδήγησαν στο μυθικό σχολείο μαγείας Χόγκουαρτς. Το καινούργιο εγχείρημά της, με τον γενικό τίτλο «Φανταστικά Ζώα», είναι γεγονός, καθώς τα «Φανταστικά Ζώα: Τα Εγκλήματα του Γκρίντελβαλντ», είναι η δεύτερη κινηματογρα-φική συνέχεια, αφού παραδοσιακά, ως συγγραφέας που είναι η Ρόουλινγκ, το κυκλοφόρησε πρώτα σε βιβλίο. Στην χώρα μας, οι φανατικοί αναγνώστες το απόλαυσαν το Δεκέμβρη του 2018 από τις εκδόσεις Ψυχογιός. Έχουμε τα ζευγάρια του καλού και του .
κακού, που όπως πάντα η συγγραφέας μάς παρουσιάζει στα βιβλία της. Ο σοφός και αγαπητός καθηγητής μάγος Ντάμπλντορ σε νεαρή ηλικία και ο μοχθηρός, δαιμόνιος Γκρίντελβαλντ αντιστοίχως, ο λιγομίλητος, συμπαθής, μαγικοζωολόγος Νιουτ Σκαμάντερ, που συντροφιά ξανά με τα απίθανα ζωάκια του και κάποια καινούργια θα προσπαθήσει να αποτρέψει την καταστροφή του κόσμου, είναι κάποιοι από τους ήρωες που θα μας μεταφέρουν στο Παρίσι του 1927. Στο τέλος του πρώτου βιβλίου-ταινίας, ο ισχυρός σκοτεινός μάγος Γκέλερτ Γκρίντελβαλντ συλλαμβάνεται με τη βοήθεια του Νιουτ Σκαμάντερ από το Μακούσα (Macusa – Συνέδριο Μαγείας των ΗΠΑ). Τηρώντας την απειλή του, ο Γκρίντελβαλντ καταφέρνει να δραπετεύσει. Έτσι, θα βρεθεί στο Παρίσι του 1927. Στόχος του είναι να συγκεντρώσει γύρω του όσους περισσότερους, ανυποψίαστους για τους πραγματικούς σκο-
Όσο και αν παρακολουθήσεις εμένα και τους φίλους μου, δε θα ανακαλύψεις συνομωσίες εναντίον σου, Τράβερς. Θέλουμε το ίδιο πράγμα: την ήττα του Γκρίντελβαλντ. Αλλά σε προειδοποιώ ότι η καταπιεστική και βίαιη πολιτική σου πολλαπλασιάζει τους ακόλουθούς του… ΝΤΑΜΠΛΝΤΟΡ πούς του συμμάχους, ώστε να θέσει σ΄ εφαρμογή το σχέδιό του, που είναι να αναθρέψει απόλυτα καθαρόαιμους μάγους, έτοιμους να καταδυναστεύουν όλα τα άμαγα πλάσματα της Γης. Σε μια προσπάθεια ν’ ανατρέψει τα σχέδια του Γκρίντελβαλντ, ο Άλμπους Ντάμπλντορ, που διδάσκει στο Χόγκουαρτς, καλεί τον πρώην μαθητή του, Νιουτ Σκαμάντερ, ο οποίος δέχεται να τον βοηθήσει, αγνοώντας τους αληθινούς κινδύνους.
Η συγγραφέας για ακόμα μια φορά βασίζεται στις ανθρώπινες σχέσεις καθώς οι δομημένοι χαρακτήρες είναι το παν σε μια ιστορία. Ένας προς ένας, πρωταγωνιστής ή όχι, όλοι τους έχουν υπόβαθρο και είναι υποσχόμενοι με τον δικό τους ξεχωριστό τρόπο.
ΓΚΡΙΝΤΕΛΒΑΛΝΤ:
Ο Νιουτ θα συστηθεί και με καινούργια φανταστικά τέρατα, που τα εκτιμάει και τα φροντίζει ιδιαίτερα, όπως ο κινέζικος δράκος Ζουγού.
Χρυσούχοι, ελάτε κοντά μου
Πολύ γρήγορα οι ισορροπίες διαταράσσονται, καθώς δοκιμάζεται η αγάπη και η αφοσίωση, ακόμη και ανάμεσα στους πιο κοντινούς φίλους ή στα μέλη της ίδιας οικογένειας, σ’ έναν κόσμο μαγείας που διχάζεται όλο και περισσότερο.
υποταγή σας αλλιώς θα πεθάνετε.
μέσα στον κύκλο, χαρίστε μου την αιώνια Μόνο εδώ θα βρείτε ελευθερία, μόνο εδώ θα μάθετε ποιοι είστε.
Λ Ε Υ Τ Ε Ρ Η Σ Μ Π Ο Υ Ρ Ο Σ
ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ
Όταν δηλώνουμε ειλικρινείς, Οι αλήθειες της ζωής
μήπως τελικά είμαστε αγενείς; Ειλικρινής ή αγενής;
Έτσι, όλοι εμείς που πιστεύουμε πως με τέτοιες συμπεριφορές θα λεγόμαστε αληθινοί, θα πρέπει να το ξανασκεφτούμε. Γιατί ο χαρακτηρισμός που θα μας προσδώσουν οι άλλοι στο τέλος θα είναι - στην καλύτερη περίπτωση - αντιπαθητικοί!
Το ψάρι στο φυσικό του χώρο, είναι δύσκολος αντίπαλος. Μπορεί να κρυφτεί εύκολα, να δει καλύτερα, να ξεφύγει κολυμπώντας σε πιο ασφαλή νερά. Αν όμως ανέβει προς την επιφάνεια του νερού, εκεί ο ψαράς έχει το πλεονέκτημα. Δεν υπάρχουν στην επιφάνεια βράχια για να κρυφτεί και το φως του ήλιου το τυφλώνει. Έτσι, τυφλό και εκτεθειμένο, εύκολα μπορεί να πιαστεί από τον ψαρά. Το πρόβλημα είναι ότι στο ψάρι δεν αρέσει να είναι τυφλό και εκτεθειμένο. Προτιμά την ασφάλεια του βυθού. Αυτός είναι και ο στόχος του αστυνόμου Καπετάνου στο βιβλίο του Δημήτρη Σίμου "Τυφλά ψάρια". Να αναγκάσει τον ή τους δολοφόνους της κοπέλας που έχει βρεθεί μαχαιρωμένη, να αφήσουν την ασφάλεια της φωλιάς τους. Η εξιχνίαση της δολοφονίας από τον αστυνόμο μπλέκει στα λιγοστά στοιχεία που ο δράστης έχει αφήσει. Τα ευρήματα των τοξικολογικών φέρνουν στα πόδια του παλιούς συναδέλφους, που ο αστυνόμος Καπετάνος, καμία διάθεση δεν είχε να δει. Πόσο μάλλον να υποχρεωθεί από τον προϊστάμενό του να συνεργαστεί μαζί τους. Η καθώς πρέπει κοινωνία της περιοχής μοιάζει περισσότερο με εμπόδιο στις έρευνες, ενώ οι λίγοι άνθρωποι που μπορεί να εμπιστευτεί, δείχνουν να παλεύουν με τους δικούς τους δαίμονες. Βρήκα το δεύτερο βιβλίο του Δημήτρη Σίμου, εξίσου υπέροχο με το πρώτο. Ένταση στην πλοκή της ιστορίας, η οποία ακολουθεί μία καθ'όλα φυσιολογική κλιμάκωση. Όμορφες και ρεαλιστικές εικό-
νες της περιοχής -δρόμοι, πόλεις, σπίτια και περιβάλλον- ξεδιπλώνονται με τρόπο που βάζουν τον αναγνώστη μέσα στον καμβά όπου η ιστορία εκτυλίσσεται. Φυσικούς χαρακτήρες, με ελαττώματα, πάθη και προτερήματα. Άνθρωποι που υπάρχουν με τα λάθη τους και τα σωστά τους, με τις επιλογές τους και τις ατυχίες τους. Το καλύτερο όμως στοιχείο του βιβλίου, είναι οι διάλογοι! Ειδικά εδώ, ο συγγραφέας δείχνει την ικανότητα που έχει στην απόδοσή τους! Έχει κατορθώσει να τους κρατήσει ολοζώντανους, σχεδόν σα να εκτυλίσσονται μπροστά στα μάτια του αναγνώστη! Μικρές παρεμβολές περιγραφής, καθώς οι ήρωες συνομιλούν, χαρίζουν ζωντάνια στις σκηνές και την τόσο απαραίτητη αληθοφάνεια. Το βιβλίο μέχρι τις τελευταίες του σελίδες, αφήνει την αίσθηση ότι τελικά η Εύβοια, είναι ένα μέρος με πολλές εκπλήξεις. Ένα μέρος που αλλάζει συνεχώς πρόσωπο, όπως ακριβώς και τα νερά του Ευρίπου αλλάζουν κατεύθυνση.
Το βιβλίο της συγγραφέως Βασιλικής Κνήτου «Η Πρόβα», κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Κέδρος. Πρόκειται για ένα σύγχρονο μυθιστόρημα με ήρωες της διπλανής πόρτας. Η ηρωίδα του βιβλίου, η Ανδρομάχη, είναι μια γυναίκα μέσης ηλικίας, όμορφη αλλά με δύσκολο χαρακτήρα. Έχει επιλέξει να ζει μόνη της στα Χανιά. Εργάζεται ως επιμελήτρια κειμένων, ενώ τραγουδά ερασιτεχνικά σε ένα συγκρότημα. Θα συνδεθεί ερωτικά με ένα μέλος του συγκροτήματος, έναν νέο αρκετά χρόνια νεότερό της. Αυτός ο έρωτας θα της δώσει δύναμη, θα της αφαιρέσει χρόνια. Όμως όλα έχουν ένα τέλος. Ένα τέλος που θα το δώσει η ίδια, βλέποντας τον σύντροφό της να ερωτοτροπεί με μια νεαρή γυναίκα μέλος κι αυτή του συγκροτήματος.
Ήττα, μοναξιά, αγωνία. Σηκώνομαι, αφήνω το πιάτο μισογεμάτο στο νεροχύτη. Ένα ποτήρι νερό. Και τα είχα πάει τόσο καλά σήμερα. Προσπαθώ να αποδιώξω και πάλι τις σκέψεις, να μην τον σκέφτομαι, να μη θυμάμαι. Τι προδοσία κι αυτή της μνήμης; Να επιμένει, να επιστρέφει αυτόκλητη και να σου πετάει κατάμουτρα ό,τι θέλεις να ξεχάσεις, την ώρα που τόσες και τόσες φορές η ίδια αυτή αρνείται να σου αποκαλύψει τα χρήσιμα που έχεις κρυμμένα στα κουτάκια της. Αυτό το τέλος θα φέρει στην Ανδρομάχη πόνο αλλά και ερωτήματα που ζητούν απεγνωσμένα απαντήσεις. Τι ήταν αυτή η σχέση για εκείνη; Ανάγκη, αληθινή αγάπη, φυγή από τη μοναξιά; Ύστερα έρχεται μια πρόβα του συγκροτήματος. Αυτή η πρόβα αλλάζει το σκηνικό και φέρνει αλλαγές κι ανατροπές για όλους τους ήρωες. Ένα μυθιστόρημα που σε ταξιδεύει στα Χανιά. Πλημμυρισμένο από μουσική, χρώματα και μυρωδιές καλοκαιριού. Ένα μυθιστόρημα που στις σελίδες του κρύβει αλήθειες γλυκόπικρες και δίνει τροφή για σκέψη.
κινηματογράφου να διαδραματίζονται σκηνές που –ευτυχώς να λες– δεν συμβαίνουν στ’ αλήθεια. Η ιστορία εκτυλίσσεται γύρω από τον κεντρικό ήρωα, Λούκα, κυνηγό και κυνηγημένο, αφού η αμνησία του έπειτα από τρομοκρατική επίθεση, δεν τον βοηθά να θυμηθεί σε ποιο στρατόπεδο παίζει, σ’ εκείνο των καλών, ή στων κακών. Στην πορεία, θα αναγκαστεί λόγω καταστάσεων να συνεργαστεί με μια μυστηριώδη γυναίκα, και θα πειστεί πως είναι εκείνος που μπορεί να αποτρέψει το επόμενο χτύπημα στον ανυποψίαστο πληθυσμό της πόλης.
Πόσο εύκολο είναι να αλλάζεις λογοτεχνικό στυλ και να γράφεις διαφορετικό είδος της πεζογραφίας; Ζωντανό παράδειγμα ο Γιώργος Δάμτσιος που μεταπηδά από τη λογοτεχνία του φανταστικού, σε ένα μυθιστόρημα περιπέτειας και έντονης δράσης. Με φόντο τη σημερινή Θεσσαλονίκη και εστιάζοντας σε μια απίθανη ιστορία τρομοκρατικών επιθέσεων και κυνηγητού, ο συγγραφέας δίνει μια διαφορετική ματιά στο σύγχρονο αστυνομικό αφήγημα, στην κατηγορία του criminal thriller. Χρησιμοποιώντας ως αφετηρία το ήδη γνωστό τρικ της αμνησίας για τον ήρωά του, αλλά με τρόπο εξαιρετικό ώστε να μας πείσει για την αληθοφάνεια μιας τόσο υπερβολικής ιστορίας, δίνει έναν γρήγορο ρυθμό στην ιστορία του και δεν αφήνει περιθώρια ανάσας στον αναγνώστη. Είναι σαν να βρίσκεσαι σε μια αίθουσα προβολής και να βλέπεις πάνω στο πανί του
Το βιβλίο, με εξαιρετικό τίτλο που είναι αμφίσημος, για έναν νου που έχει σκεπαστεί με σκοτεινό πέπλο –για τον ίδιο τον ήρωα δηλαδή-, είτε για την πόλη και ευρύτερα τη χώρα που σκεπάζεται από το πέπλο των τρομοκρατών, δεν σου αφήνει περιθώρια για να σκεφτείς για όλα τα υπερβολικά σενάρια που παίζουν. Όπως δεν θ’ αναρωτιόσουν πώς τα καταφέρνει ένας Πολύ-Σκληρός-ΓιαΝα-Πεθάνει, Μπρους Γουίλις ή ένας Ιντιάνα Τζόουνς των πόλεων. Ο Πολύ-Σκληρός λοιπόν εδώ της ιστορίας μας, αφήνεται να παρασυρθεί στη δίνη των γεγονότων, κυνηγά το άπιαστο, ανακαλύπτοντας τελικά πως ο ίδιος ανήκει στην οργάνωση Ευγενείς Άγριοι. Στο ερώτημα τι εκπροσωπεί αυτή η ομάδα και ποιος είναι ο σκοπός της, ο Λούκα θα βρει την απάντηση στα επόμενα βιβλία της σειράς που έρχονται σύντομα.
Γιατί καθόταν ακίνητος; Τριάντα βήματα. Του έκανα και δεύτερο νόημα. Καμία αντίδραση και πάλι. Σφίχτηκα. Κάτι δεν πήγαινε καλά. Άθελά μου, ξετύλιξα ξανά τη σακούλα, ελευθερώνοντας εντελώς το όπλο. Η ευχέρεια με την οποία το κράτησα σε στάση αναμονής ήταν παροιμιώδης. Ποιος διάολος είμαι; Στα θετικά του βιβλίου, συμπεριλαμβάνονται η στρωτή γλώσσα και βέβαια το ύφος του, αφού, παρά τη σκληρή θεματολογία του, το βιβλίο καταφέρνει να μην κατεβαίνει σε επίπεδο σπλάτερ, αλλά να είναι ευχάριστα αγωνιώδες. Φαίνεται πως το βιβλίο αποτελεί ένα από τα πρώτα του είδους αλά Ελληνικά, και γι’ αυτό ήταν μια ενδιαφέρουσα έκπληξη. Η απόλυτη περιπέτεια είναι το ψυχαγωγικό είδος που αγαπούν οι αναγνώστες από την εποχή της Οδύσσειας, ιστορίες αποκαλύψεων, καταστροφής, μυστηρίου και κατορθωμάτων, με την οπτική γωνία κάποιου που μπορεί και να μην είναι criminal mind ή έστω αναγκάστηκε να γίνει για να εξυπηρετήσει κάποιον σκοπό. Ας περιμένουμε λοιπόν και τα επόμενα της σειράς Ευγενείς Άγριοι!
Κορνουάλη
Teacup Τearoom
Σε αυτή την πολύ όμορφη τσαγερί της Κορνουάλης θα σας παρουσιάσουμε μερικά από τα βιβλία της αγαπημένης μας Ρόζαμουντ Πίλτσερ που έφυγε από τη ζωή στις 6 Φεβρουαρίου του 2019.
Ζωή
Παπαδάκη
Συνέντευξη
Πολλές φορές έχουμε διαβάσει βιβλία τα οποία μας προκάλεσαν ένα έντονο συναίσθημα (κυρίως θλίψη, αλλά και φόβο, χαρά κ.α.). Κατά τη διάρκεια της ανάγνωσης τα αρνητικά κυρίως συναισθήματα μας ακολουθούν διαρκώς και γίνονται όλο και πιο έντονα, δημιουργώντας ένα βαρύ κλίμα γύρω από την ιστορία την οποία διαβάζουμε. Ορισμένες φορές ο λόγος και οι τεχνικές του συγγραφέα είναι οι ίδιες συναισθηματικές, επομένως είναι αναμενόμενο το αποτέλεσμα της ανάγνωσής τους. Άλλες φορές όμως, ο συγγραφέας παραθέτει απλώς γεγονότα και παρουσιάζει την εικόνα που επικρατεί στην ιστορία του. Σε τέτοιες περιπτώσεις, όπου ο λόγος και τα περιστατικά που εξιστορούνται δεν περιέχουν συναίσθημα, τι είναι αυτό που δημιουργεί έντονη θλίψη ή χαρά στον αναγνώστη; Το βασικό στοιχείο το οποίο περιλαμβάνεται σε τέτοια κείμενα έχει σχέση με το είδος του αφηγητή. Ορισμένες φορές ο αφηγητής γνωρίζει λιγότερα στοιχεία για το τι συμβαίνει στην πραγματικότητα του βιβλίου σε σχέση με τους αναγνώστες, όπως γίνεται στα βιβλία μυστηρίου και στα αστυνομικά, όπου ο αναγνώστης είναι προϊδεασμένος για κάτι δυσάρεστο το οποίο πιθανόν να συμβεί σε κάποιον από τους ήρωες. Σε άλλα βιβλία, στα οποία η αφήγηση είναι πρωτοπρόσωπη, ο πρωταγωνιστής, λόγω του νεαρού της ηλικίας του, περιγράφει τα γεγονότα που συμβαίνουν γύρω του με αθωότητα και αφέλεια, ενώ όσοι τα διαβάζουν αναγνωρίζουν ότι η πραγματικότητα είναι διαφορετική και συνήθως πολύ πιο δυσάρεστη από αυτήν την οποία βλέπει μπροστά του ένα παιδί. Η τρίτη περίπτωση στην οποία το κείμενο είναι σε θέση να προκαλέσει έντονα συναισθήματα παρά τον τρόπο γραφής του, είναι όταν ο αναγνώστης γνωρίζει στοιχεία για το μέλλον των ηρώων, ενώ αυτοί όχι και η διάθεση και η συμπεριφορά τους δεν εναρμονίζεται με αυτό που θα τους συμβεί αργότερα. Κάτι τέτοιο παρατηρείται για παράδειγμα σε βιβλία τα οποία διαδραματίζονται σε πραγματικές ιστο-
ρικές περιόδους οι οποίες συνοδεύτηκαν με δραματικά γεγονότα (π.χ. η μικρασιατική καταστροφή, η γενοκτονία των Εβραίων κ.α.) ή σε βιβλία στα οποία έχει προηγηθεί από το συγγραφέα μια αναφορά στο μέλλον των ηρώων. Η τεχνική αυτή επιτυγχάνεται χωρίς να ακολουθείται κάποιο πλάνο από το συγγραφέα, ανεξάρτητα από το αν ο ίδιος θέλει να δώσει αυτό το ύφος στο κείμενό του ή όχι. Επιπλέον, είναι ικανή να «ξεγελάσει» ακόμα και αναγνώστες οι οποίοι έχουν διαβάσει έναν μεγάλο αριθμό βιβλίων, αφού κάποιες φορές δυσκολεύονται να παρατηρήσουν αυτό το στοιχείο.
Συναίσθημα στο κείμενο
Η αξία της ζωής είναι σχετική. Εξαρτάται από χίλιους δυο παράγοντες. Αν τη χάρηκες ή την έζησες μηχανικά. Αν προσπάθησες να την καταλάβεις και να στοχαστείς τι σημαίνει ή αν υπήρξες ένα ανόητο και άβουλο ον που έτυχε απλώς να γεννηθεί. Αν πάλεψες να κατακτήσεις την προσωπική σου ελευθερία. Η αξία κρίνεται κι απ’ την προσφορά σου, το έργο σου, αν η παρουσία σου έκανε λίγο πιο φωτεινό και πλούσιο τον κόσμο
Ο Δημήτρης Μελικέρτης, στα πέρατα του σύμπαντος, δημιούργησε την πιο σουρεαλιστική, φανταστική ιστορία. Ένα ολόκληρο σύμπαν ξετυλίγεται μέσα από τις σελίδες του βιβλίου του. Ελάτε να το γνωρίσουμε. Βρισκόμαστε στο Μέλλον. Και συγκεκριμένα στο πανδοχείο Ζεφιράτ ο Τριακοστός Τρίτος, στα περίχωρα της πόλης Αλ-Αχλύ-3081ο, στον πλανήτη Μπλου63, στον αστερισμό του Τετράγωνου & Πεινασμένου Κυνός, στο διαγαλαξιακό σύμπλεγμα Υπερ-Πλεκτάνη-Ζ6Κ της Ομοσπονδίας των Ορειχάλκινων Σοφιστών Ζιλκ (Ουάου). Εκεί συναντάμε τον Νολ. Ένα αγόρι βγαλμένο λες από το παρελθόν. Ορφανό, χωρίς όνομα (μιας και το Νολ σημαίνει μηδέν στη γλώσσα του) χωρίς φίλους, παραμελημένο και ταλαιπωρημένο, εργάζεται στο χειρότερο πανδοχείο εξυπηρετώντας κυρίως άξεστους μεταλλωρύχους και υπομένοντας την κακομεταχείριση του αφεντικού του. Η περιέργειά του να δει τι περιέχει το παράξενο πακέτο του ταυρόμορφου πελάτη του πανδοχείου, τον οδηγεί στην πιο απίστευτη ιστορία. Τα ουφόψαρα που βρίσκει μέσα σε ενυδρείο στο πακέτο του πελάτη και αναγκάζεται να καταπιεί ένα για να μην τον πιάσουν να ψαχουλεύει, ανοίγουν ρήγματα στον χωροχρόνο και οδηγούν στον πλανήτη του δύο παιδιά από τη σύγχρονη Ελλάδα. Στην αρχή τον Ορέστη, μανιώδη gamer και έπειτα τη Βερενίκη, μια ατίθαση έφηβη που λατρεύει το μποξ. Αυτά τα τρία παιδιά, μαζί με τη Σου, το ανδροειδές του πανδοχείου και τον Παπαγκάι, τον μηχανικό παπαγάλο που ξέμεινε μαζί τους, μπλέκουν σε απίστευτες περιπέτειες.
Καταιγιστικό, εξωφρενικό, φαντασμαγορικό και απόλυτα χιουμοριστικό, το Ουφόψαρα, Στα πέρατα του σύμπαντος είναι απολαυστικό. Με γρήγορη ροή, ο συγγραφέας καταφέρνει να παντρέψει το παρόν με το μέλλον και να μας ταξιδέψει σε ένα σύμπαν πέρα από τον χρόνο και τον χώρο. Εντυπωσιακό προς τις περιγραφές, αχαλίνωτο ως προς τη φαντασία, αληθινό ως προς τις αξίες της ζωής. Ο μύθος παντρεύεται με την πραγματικότητα και το απρόβλεπτο μέλλον δημιουργώντας έναν κόσμο απόλυτα πιστευτό όσο και απίστευτο. Ρεαλιστικοί χαρακτήρες με ιδιαίτερη προσοχή στην απόδοση των συναισθημάτων τους σε ένα σουρεαλιστικό περιβάλλον που τρομάζει ενίοτε, με τις περιγραφές για τα ζοφερά τοπία, τις σύγχρονες πόλεις και την γενετική εξέλιξη των όντων του μέλλοντος. Μπορούμε άραγε να παρέμβουμε στο μέλλον χωροχρονικά χωρίς να επηρεάσουμε την φυσική εξέλιξη των πραγμάτων; Με πάμπολλα μηνύματα τα οποία περνούν ανάλαφρα αλλά όχι αδιάφορα. Η οικολογική καταστροφή, τα απόβλητα των τεχνολογικών εξελίξεων, το μέλλον του κόσμου, πραγματεύονται με διακριτικότητα. Η ατομική ελευθερία όλων των ειδών, η μοναξιά του ατόμου σε ένα αχανές σύμπαν, η φιλία, η εμπιστοσύνη, η προδοσία, η αγάπη, η ελπίδα. Όλα, σε ένα μυθιστόρημα που διαβάζεται απνευστί. Μια μνημειώδης ιστορία που μαγεύει με την πρωτοτυπία της, την ωραία γραφή και τα ελπιδοφόρα της μηνύματα.
Είμαστε στη Βενετία με το vaporetto, για να απολαύσουμε έναν καφέ σε έναν χώρο εντυπωσιακό που σε ταξιδεύει σε αλλοτινές εποχές. Αναφερόμαστε στο καφέ Lavena που λειτουργεί από το 1750. Εδώ σύχναζε ένας από τους μεγαλύτερους μουσικούς όλων των εποχών, ο Richard Wagner, ο οποίος όταν ήταν στη Βενετία επισκεπτόταν καθημερινά το καφέ από τις πέντε μέχρι τις έξι το απόγευμα και συνομιλούσε με τον ιδιοκτήτη του, Carlo Lavena. Αλλά και ο πεθερός του Wagner, o Franz Liszt, επισκεπτόταν τακτικά το καφέ και έχει εμπνευστεί εδώ μερικές από τις μελωδίες του για πιάνο. Αλλά και γνωστοί συγγραφείς έχουν περάσει από το Lavena όπως ο Ugo Foscolo, o Gabriele D’ Annuncio και ο Honore De Balzac. Εδώ λοιπόν, σε αυτό τον υπέροχο χώρο, θα σας παρουσιάσουμε τα βιβλία που επιλέξαμε για σας με φόντο τη Βενετία.
ΒΕΝΕΤΙΑ
Το βιβλίο της συγγραφέως Βιβής Καββαδά «Νάσος το ελεφαντάκι, η νέα πατρίδα», κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Mamaya σε εικονογράφηση Ελένης Πεχλιβάνη.
Το βιβλίο απευθύνεται σε παιδιά ηλικίας 3-8 ετών. Είναι το δεύτερο βιβλίο της σειράς με ήρωα το ελεφαντάκι. Ο Νάσος με την οικογένειά του φτάνει σε μια νέα πατρίδα για να γλιτώσει από τους λαθροκυνηγούς. Δυστυχώς, τα ζώα που βρίσκει στο καινούριο μέρος που επιλέγει με τους γονείς του να ζήσει, δεν τον καλοδέχονται. Δεν βρίσκει παρέα για παιχνίδι και αισθάνεται στεναχώρια αλλά και μοναξιά. Για τον Νάσο, η συμπεριφορά των ζώων είναι ακατανόητη. Μέχρι τη στιγμή που ένα γεγονός αλλάζει τη στάση των ζώων απέναντι στον Νάσο και στους γονείς του. Το βιβλίο της Βιβής Καββαδά αναφέρεται στην ξενοφοβία, ενώ μέσα από τη μυθοπλασία, τα παιδιά αντιλαμβάνονται την έννοια της συνεργασίας και της αλληλεγγύης.
Το επόμενο πρωί δυνατές φωνές ξυπνούν τον μικρό ελέφαντα. Η καρδιά του χτυπάει δυνατά. «Τι συμβαίνει; Μας κυνηγούν ξανά;» αναρωτιέται. Αρχίζει να τρέχει αναζητώντας τους γονείς του. Τους βρίσκει στον μεγάλο νερόλακο κυκλωμένους από μια ομάδα θυμωμένων ζώων.
Ένα βιβλίο που μπορεί να γίνει χρήσιμο εργαλείο για εκπαιδευτικούς και γονείς καθώς και αφορμή για συζητήσεις πάνω σε θέματα όπως η ξενοφοβία, το προσφυγικό, η αλλαγή περιβάλλοντος. Θέματα που τα τελευταία χρόνια συζητιούνται στο οικογενειακό περιβάλλον αλλά και στα μέσα μαζικής ενημέρωσης. Ένα κείμενο ουσιαστικό, που στοχεύει να βοηθήσει τα παιδιά να αντιμετωπίσουν προβλήματα που προκύπτουν από τις αλλαγές που επέρχονται στη ζωή τους, αλλά και να κατανοήσουν τη σπουδαιότητα της συνεργασίας, της ομαδικότητας και της αλληλεγγύης.
Μικρόκοσμοι του Βάκη Λοϊζίδη
Το βιβλίο είναι το δεύτερο κατά σειρά αντικείμενο του μόχθου της αεικίνητης ομάδας δημιουργικής γραφής της Ξάνθης. Στις σελίδες αυτού του βιβλίου συνυπάρχουν άγγελοι με δασκάλους οδήγησης, έφηβοι αλλά και ενήλικοι εγκληματίες, οικογένειες διαφορετικές, μέλισσες και μπαλόνια ονείρου, αλαφροΐσκιωτοι και μηχανουργοί. Εμπερικλείει ένα ακόμη κομμάτι από τον καθένα μας.
Θαυμαστοί Μικρόκοσμοι, είναι ο τίτλος του βιβλίου που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Μέθεξις. Περιλαμβάνει 9 ιστορίες γραμμένες από 9 διαφορετικούς ανθρώπους, όλοι μέλη του εργαστηρίου δημιουργικής γραφής Ξάνθης. Είναι η δεύτερη συγγραφική τους προσπάθεια που κυκλοφόρησε λίγους μήνες πριν. Ιστορίες διαφορετικές μεταξύ τους, ευφάνταστες, πρωτότυπες, που διαθέτουν μια φρεσκάδα. Ιστορίες που θα συγκινήσουν τον αναγνώστη, θα τον ταξιδέψουν, θα του προσφέρουν τροφή για σκέψη.
Οι επόμενες μέρες κύλησαν μέσα σε ένα βαρύ κλίμα. Της ήταν αδύνατο να διανοηθεί τις μέρες της μακριά του. Προσπαθούσε να βρει την κυριαρχία της… Μάταια. Μάταιος κόπος. Φίλοι και συγγενείς προσπαθούσαν να τη κρατούν απασχολημένη ή να την τραβήξουν έξω από το μικρό δυαράκι της στο οποίο είχε κλειστεί αναπολώντας το μικρό της πρίγκιπα. Ένιωθε την αγκαλιά της κενή, της λείψει αυτή η μικρή χουφτίτσα στον γιακά της.
Καλογραμμένες ιστορίες, κατάθεση ψυχής από ανθρώπους που αγαπούν τα βιβλία και έχουν ανάγκη να εκφραστούν μέσα από τις λέξεις, ανακαλύπτοντας νέους δρόμους, δημιουργώντας καινούργιους κόσμους. Ένα μικρό βιβλίο σε όγκο. Μετράει μόλις 60 σελίδες που διαβάζονται με μια ανάσα αλλά αφήνουν έντονα το σημάδι τους στον αναγνώστη.
Στο δεύτερο αυτό μέρος της τριλογίας των Γιων της Στάχτης, ο συγγραφέας συνεχίζει να υφαίνει το περίτεχνο όραμα που ξεκίνησε στο Κοράκι σε Άλικο Φόντο.
Κρίνοντας από το μέγεθος της κηλίδας, ο Μελέτιος συμπέρανε πως το Θηρίο ήταν τόσο μεγάλο, ώστε δε θα έφταναν δύο -μπορεί και τρία- κάρα για να φορτωθεί τεμαχισμένο το κορμί του. Κι αφού μπορούσε να αξιοποιηθεί ως και το πιο απειροελάχιστο κομμάτι, θα προσέφερε πρώτες ύλες για εκατοντάδες συνταγές. Μόνο που η μοιρασιά δε θα ήταν εύκολη. Ούτε μια φολίδα δε θα ήθελε ο ένας φαρμακός να παραχωρήσει στον άλλο. Η απληστία θα τους τρέλαινε. Ο Μελέτιος είχε δει κάποτε τους ομότεχνούς του να αλληλοσφάζονται στη Μύρρα. Κόντεψε να μη μείνει ούτε ένας τότε και η αφορμή ήταν πολύ πιο ασήμαντη από τα απομεινάρια ενός δράκοντα.
Το Κοράκι το είχα λατρέψει – τα Βέλη ήρθαν να μου επιβεβαιώσουν ότι αυτή η τριλογία είναι ένα αριστουργηματικό έπος, ιδιαίτερο στο είδος του και σίγουρα μοναδικό για τα ελληνικά δεδομένα. Όχι μόνο γιατί ο συγγραφέας απαρνείται το συνηθισμένο Μεσαιωνικό-Δυτικό σκηνικό της επικής φαντασίας και χρησιμοποιεί έναν Βυζαντινό «καμβά» για να ζωγραφίσει την ιστορία του, αλλά και για τον ασύγκριτο χειρισμό της γλώσσας, του λεξιλογίου και των ιδιωμάτων της. Ναι, δεν διαβάζεται «στο πόδι». Είναι από τα βιβλία που απαιτούν την προσοχή και την συγκέντρωση του αναγνώστη, και τον ανταμείβουν και με το παραπάνω. Πολλές φορές τα δεύτερα βιβλία των τριλογιών κάνουν «κοιλιά». Τα Βέλη αποτελούν εξαίρεση. Όχι μόνο διατηρείται το ίδιο υψηλό επίπεδο και ποιότητα ιστορίας όπως στο Κοράκι, αλλά τολμώ να πω πως είναι αισθητά καλύτερο. Το Κοράκι είχε το «πλεονέκτημα του αιφνιδιασμού»: Απροετοίμαστος για το τι θα συναντούσε, ο αναγνώστης εντυπωσιαζόταν από τον πλούτο και την περιπλοκότητα αυτής της ιστορίας φαντασίας.
Τα Βέλη όμως είναι ένα βιβλίο πιο κατασταλαγμένο. Πλέον, η ιστορία δεν «τεστάρει τα νερά», δεν χτίζει απλώς ή μόνο περιγράφει: ξέρει τους σκοπούς και την πορεία της. Θα εξακολουθήσει βέβαια να σας εντυπωσιάζει με τις τοποθεσίες και την αστείρευτη μυθολογία του, καθώς και τα συνεχώς προστιθέμενα στοιχεία που κάνουν την ιστορία τόσο ρεαλιστική, ώστε από μια στιγμή και μετά ξεχνάς ότι διαβάζεις φαντασία και νομίζεις ότι έχεις στα χέρια σου μία πραγματική ιστορική καταγραφή. Δεν υπάρχει πλέον όμως τόσο συχνά λόγος να ανατρέχετε στο ευρετήριο προσώπων, καθώς οι χαρακτήρες είναι πια οικείοι, το διακύβευμα, η ψυχολογία, και οι σκοποί τους γνωστοί και ξεκάθαροι… τουλάχιστον των περισσοτέρων. Οι τρεις κεντρικοί ήρωες – ο Σεβα-στιανός, ο Αργυρός, και ο Φιλάρετος – εξακολουθούν να χαράσσουν ο καθένας τη δική του πορεία. Ο ένας αναζητά την εξιλέωση για τις αμαρτίες και τα λάθη του παρελθόντος, που έχουν καταστήσει την αυτοκρατορία ευάλωτη. Ο άλλος, με πείσμα και αυτοθυσία, δίνει μάχη ενάντια στο χρόνο για να διασφαλίσει την επιβίωση του μέλλοντος. Ο τρίτος, ψάχνει στο παρόν του την αποδοχή, τη θέση και τον σκοπό του σε αυτόν τον κόσμο. Οι περιπέτειές τους ξεχωριστές αλλά ταυτόχρονα και κομμάτια του ίδιου παζλ, καθώς οι κίνδυνοι για την Βασιλεία Αιγλωέων ξεπηδούν από παντού. Ολόκληρη η αυτοκρατορία είναι μία αχανής σκακιέρα με χαοτικές συνδέσεις και συσχετίσεις. Κι όμως, μέσα από αυτόν τον μπλεγμένο ιστό, αρχίζουν και εμφανίζονται μοτίβα. Κι ακόμα χειρότερα, αρχίζει να αχνοφαίνεται το χέρι που κινεί τα πιόνια…
Μυστήριο, συνωμοσίες, ένταση, ανατροπές, μάχες. Μία από αυτές την κατατάσσω ανάμεσα στις πιο ιδιοφυείς που έχω διαβάσει ποτέ. Πλάσματα βγαλμένα από οικείους μας μύθους και παραδόσεις, πρωτότυπες μαγείες και δυνάμεις, εύθραυστες ισορροπίες και βαθιές αντιπαλότητες… Στοιχεία που εκ πρώτης όψεως μπορεί να ακούγονται ετερόκλητα, συνδυάζονται με έναν τόσο φυσικό τρόπο που θα σας εκπλήξει. Τα Βέλη είναι ένας δρόμος. Περπατώντας σε αυτόν, θα δείτε πάρα πολλά μικρά μονοπατάκια τριγύρω να διακλαδώνονται, να ενώνονται, και να συρρέουν σιγά σιγά σε αυτόν. Υποψιάζεσαι πού οδηγεί αυτός ο δρόμος, αλλά δεν είσαι σίγουρος ακόμα πώς ο συγγραφέας θα σε φτάσει μέχρι τον τελικό προορισμό. Δεν έχουμε παρά να τον ακολουθήσουμε στο μεγάλο και πολυαναμενόμενο φινάλε, την Δρυ με Φύλλα Σμαραγδιά, για να το ανακαλύψουμε.
Η Έλλα στο περιθώριο. Όταν ένα βιβλίο που απευθύνεται σε παιδιά, μπορεί να κρατήσει αμείωτο το ενδιαφέρον κι ενός ενήλικα αναγνώστη, τότε το βιβλίο είναι καλό. Αναφέρομαι στο βιβλίο της Cath Howe «Η Έλλα στο περιθώριο», που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Μεταίχμιο και απευθύνεται σε ηλικίες 10+. Όταν ο πατέρας της Έλλα φυλακίζεται, εκείνη αναγκάζεται να μετακομίσει με τη μητέρα και τον αδελφό της. Κάνουν μια νέα αρχή όπως επιθυμεί η μητέρα της για να ξεχάσουν τα δυσάρεστα γεγονότα. Νέα γειτονιά, νέο σχολείο, νέο σπίτι. Η Έλλα στο καινούριο της σχολείο δεν γνωρίζει κανέναν και κανείς δεν γνωρίζει το μυστικό της. Αισθάνεται άσχημα και μόνη. Όταν την πλησιάζει η Λίντια, το πιο δημοφιλές κορίτσι του σχολείου για να γίνουν φίλες, η Έλλα δεν μπορεί να πιστέψει πόσο τυχερή είναι. Δυστυχώς όμως η πραγματικότητα είναι διαφορετική. Για να ανήκει στη παρέα των δημοφιλών του σχολείου, η Έλλα θα αναγκαστεί να κάνει ό,τι της ζητήσει η Λίντια. Χαίρεται που ανήκει κάπου κι έχει φίλες, αλλά το τίμημα είναι μεγάλο. Όταν θα συνειδητοποιήσει το κακό που έχει προκαλέσει για να είναι αρεστή, τότε όλα θα αλλάξουν. Η συγγραφέας θίγει προβλήματα που αντιμετωπίζουν πολλά παιδιά στις σύγχρονες κοινωνίες. Πολλοί αναγνώστες θα βρουν στοιχεία του χαρακτήρα τους στους ήρωες του μυθιστορήματος. Η φιλία για τα παιδιά είναι σημαντική. Όλα σχεδόν επιθυμούν να έχουν μεγάλο κύκλο γνωριμιών και να είναι δημοφιλή.
Βέβαια υπάρχουν και εκείνα που βρίσκονται στο περιθώριο, στο τελευταίο θρανίο, απομονωμένα από τα υπόλοιπα παιδιά χωρίς κανείς να τους δίνει σημασία. Έτσι όταν τα πλησιάσει κάποιος συμμαθητής τους και ζητήσει τη φιλία τους, αισθάνονται απίστευτα τυχερά που κάποιος ασχολήθηκε μαζί τους και ιδιαίτερα όταν αυτός ο κάποιος είναι περιζήτητος στο σχολείο. Η συγγραφέας χειρίζεται με εξαιρετικό τρόπο τα δύσκολα θέματα που θίγει στο βιβλίο της. Ένα απολαυστικό βιβλίο, που δίνει τροφή για σκέψη στους αναγνώστες του. Ένα βιβλίο που προκαλεί συγκίνηση αλλά και λύτρωση.
Η ζωή μας δεν είναι συνταγή με συγκεκριμένα υλικά, γιατί απλά κάποιος θα την είχε τελειοποιήσει... Είναι κάθε φορά φτιαγμένη από στιγμές που της δίνουν τη γεύση της... Φτιάξτε τη ζωή σας με αγνά υλικά λοιπόν, σαν να κάνετε τραπέζι στους αγαπημένους σας, με αυθεντικές στιγμές!Σοφία Γεωργιάδου
Μαριάμ Πολυγένη
ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ