Dit artikel is een publicatie van Medisch Dossier www.medischdossier.org Jaargang 24, nummer 5 Jun/Jul 2022
ALTERNATIEVEN
Genezing door
vergeving Een ander vergeven wat hij je heeft aangedaan is niet alleen goed voor je ziel, maar kan ook bijzonder helend zijn voor je lichaam. Justin Ballis ging op onderzoek uit
H
et kostte hoogleraar psychologie Robert Enright 36 jaar om zijn onderzoeksvoorstel goedgekeurd te krijgen, maar in 2020 was het zover: hij mocht zijn vergevingstherapie gaan testen onder gevangenen in een zwaar beveiligde gevangenis. ‘De subsidieaanvraag is zeker vijf keer afgewezen, voordat we eindelijk groen licht kregen. En nu blijkt dit onderzoek in een zwaar beveiligde gevangenis de belangrijkste verzameling gegevens voor emotionele heling in een detentieklimaat dat ooit is gepubliceerd’, zegt hij. Sommigen vonden het een brug te ver: het idee om gevangenen te helpen de daders van de kindermishandeling waarvan ze zelf slachtoffer zijn geweest te vergeven, in plaats van vergeving te vragen voor hun eigen misdaden. Enright, die beschouwd
wordt als een pionier in het onderzoek naar vergeving en die twee keer genomineerd is voor de Nobelprijs voor de Vrede, zegt dat hij het subsidiebureau aanvankelijk vreselijk in verlegenheid bracht. ‘Waar we mee te maken hebben, is wat ik “de paradox van vergeving” noem: we willen mensen zover krijgen dat ze accepteren dat, hoe extreem vergeving ook lijkt, het helemaal niet extreem is’, zegt hij. Voor Enright, die lesgeeft aan de Universiteit van Wisconsin-Madison, is vergeving een morele deugd, die ten diepste betekent dat de dader genade krijgt als een geschenk, iets wat hij niet verdient. Het is een definitie waar niet iedereen het mee eens is. ‘Vaak zien we dat mensen die zich het meest tegen vergeving verzetten, klinisch gezien eigenlijk het meest gekwetst zijn. Ze zijn zo gekwetst dat vergeving bijna als een gruwel wordt gezien’, zegt hij. ‘Dus de wrok stapelt zich op, de haat stapelt zich op, en daardoor kunnen angst en depressie zich ook opstapelen. We hebben ontdekt dat als je ernstig beschadigd bent door anderen, vergeving echt de aangewezen behandeling is.’ Sinds de eerste afwijzing van Enrights gevangenisvoorstel is op allerlei terreinen onderzoek naar vergeving gedaan en weten we er veel meer van. Er zijn inmiddels meer dan 3000 artikelen gepubliceerd die aantonen dat het vergeven van andermans fouten, van kleine kwetsuren tot grote misdaden, een heleboel voordelen heeft voor de lichamelijke en geestelijke gezondheid. Veel van die voordelen hangen samen met minder stress. In een onderzoek van de Universiteit van California werden 332 mensen van 16 tot 79 jaar oud vijf weken lang gevolgd. Hun stressniveau bleek in dezelfde mate te stijgen en dalen als hun wrok en boosheid.
38