Medisch Dossier 19/05 - Juni 2017

Jaargang 19 N o5 juni 2017

Sociaal leven Gezondheidsvoordelen

Los nummer E 7,50

Detoxen

Hype of hypergezond?

Neuropathie

Mijn leven weer terug

Het lichaam ontgiften van zware metalen en hoe zit het nu eigenlijk met detox?

2

Medisch Dossier | Juni 2017

|||inhoud|||

4

4

9 9 10 13

|||colofon|||

13 Over Medisch Dossier Medisch Dossier is de Nederlandse vertaling en bewerking van het Britse maandblad What Doctors Don’t Tell You. Hiermee bieden we onafhankelijke informatie over zowel de risico’s en gevaren van medicijnen en behandelingen als over de beloften van mogelijke alternatieven.

Ons doel: patiënten stimuleren hun gezondheid meer in eigen hand te nemen. Medisch Dossier verzet zich niet tegen de reguliere geneeskunde, maar stimuleert de samenwerking tussen artsen en patiënten. Toonaangevende medische vaktijdschriften vormen de bron van onze artikelen, zodat alle informatie is gebaseerd op gevestigd wetenschappelijk onderzoek.

De redactie van What Doctors Don’t Tell You bevindt zich in Engeland; Medisch Dossier verzorgt de Nederlandse vertaling, bewerking en administratie.

Hoofdredactie: Bryan Hubbard en Lynne McTaggart Coördinatie: Sabina Knezevic Vertaling: Taalpraktijk Mieke Prins, Van den Toorn Taal & Tekst en The Art of Translation Vormgeving: Saskia Geleedts Drukwerk: Print Consult Redactieraad internationaal: Dr. Jean Monro, Dr. Damien Downing, Dr. Harald Gaier, Dr. Michel Odent, Dr. Melvyn Werbach, Dr. Jonathan Wright, Dr. Sarah Myhill, Janet Balaskas, Craig Sams, Sally Bunday

17

17

magie met zware metalen Veel chelators die de geneeskunde tegenwoordig gebruikt om zware metalen uit het lichaam te verwijderen, zijn voor ons lichaam moeilijk te verwerken. Cate Montana heeft een nieuwe, alternatieve methode ontdekt.

Collectief gelukkiger Deel uitmaken van een groep – of nog beter: een aantal groepen – blijkt ongelofelijk goed voor uw gezondheid

Nieuws Zwangeren die multivitaminen slikken, geven hun kind een voorsprong; Artsen ontdekken ‘nieuw’ orgaan dat invloed kan hebben op darmontsteking; Nieuw medicijn tegen MS onveilig

Detoxen: ja of nee?

Detoxen blijft toenemen in populariteit en er zijn steeds meer methodes om het lichaam te ontdoen van alle slechte stoffen. Maar helpt ontgiften ook echt? Of is het niet meer dan een fabel of slimme marketingtruc?

Sterke punten Perifere neuropathie bezorgde Maira Silva een chronische, helse pijn. Maar dankzij acupunctuur knapte ze op.

Abonnementen Een jaarabonnement op Medisch Dossier (tien nummers) kost € 68,25 en geeft u onbeperkt toegang tot het digitale archief op www.medischdossier.org.

Abonnementen kunnen op elk moment ingaan.

Indien drie maanden voor het verstrijken van de abonnementsperiode geen bericht van opzegging is ontvangen, wordt het abonnement automatisch verlengd. Adreswijzigingen en opzeggingen kunnen uitsluitend schriftelijk of per e-mail worden doorge­geven. Nieuwe abonnees ontvangen binnen vier weken na aanvraag hun eerste nummer.

Adreswijzigingen graag vier weken van tevoren doorgeven per post of e-mail.

Medisch Dossier behoudt zich het recht voor een keer per jaar een prijsindexatie toe te passen. Wij nemen uw gegevens op in een gegevensbestand. Deze gegevens worden gebruikt voor de met u gesloten overeenkomsten, zoals de abonnementen­administratie van de uitgeverij. Daarnaast kunnen wij uw gegevens gebruiken om u op de hoogte te houden van interessante informatie en/of het doen van aanbiedingen van Medisch Dossier of van door ons zorgvuldig geselecteerde bedrijven. Mocht u hiertegen bezwaar hebben, stelt u ons hiervan dan per post of via e-mail op de hoogte.

Abonneeservice Postbus 105, 2400 AC Alphen aan den Rijn Tel. 0172 476085 medischdossier@spabonneeservice.nl www.medischdossier.org/abonneeservice

Archief De eerste editie van Medisch Dossier verscheen in 1999. Via www.medischdossier.org kunt u oude nummers voor vijf euro exclusief verzendkosten per stuk nabestellen. Wanneer u abonnee bent, heeft u via uw abonneecode gratis toegang tot het digitale archief, dat al het gepubliceerde materiaal vanaf 2004 bevat.

Disclaimer Hoewel aan de voorbereiding van deze uitgave alle zorg is besteed, kan de uitgever niet verantwoordelijk worden gehouden voor eventuele schade of leed, veroorzaakt door behandelingen, advies of informatie gepubliceerd in dit nummer. Alvorens een behandeling te ondergaan is het raadzaam om een specialist te raadplegen. © Medisch Dossier. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd en openbaar worden gemaakt zonder toestemming van de uitgever.

Deze nieuwsbrief wordt uitgebracht onder licentie van WDDTY Publishing Ltd (UK). Alle rechten op het gelicentieerde materiaal behoren toe aan WDDTY Publishing Ltd. Het materiaal mag niet worden gereproduceerd, als geheel of in delen, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van WDDTY Publishing Ltd. De naam What Doctors Don’t tell You is eigendom van WDDTY Publishing Ltd.

Medisch Dossier | Juni 2017

3

Dit tijdschrift was er misschien nooit geweest zonder vullingen, mijn vullingen om precies te zijn. Als kind had ik slechte tanden – het gevolg van het doorsnee suikerrijke Amerikaanse eetpatroon met sterk bewerkte voedingsmiddelen – en tegen de tijd dat ik een tiener was, zat er in bijna al mijn tanden en kiezen wel een kwik bevattende amalgaamvulling.

Toen ik begin dertig was, kreeg ik allerlei onverklaarbare klachten die in de maanden daarna verergerden. Na een intensieve zoektocht, waarbij ik soms op een dood spoor zat, vond ik een vernieuwingsgezinde arts en voedingsdeskundige, die erachter kwam dat ik een verstoorde darmflora had.

Maar toentertijd was er nog niet zoveel bekend over hoe het zat met de darmflora, dus kwam hij tot de conclusie dat er waarschijnlijk sprake was van een wildgroei aan candida albicans, een gist in het maagdarmstelsel. Deze diagnose kwam toen net in zwang en was, moest hij zelf toegeven, wellicht niet helemaal accuraat. ‘Maar als je alleen maar een hamer hebt,’ zei hij over de behandeling die hij voorstelde, ‘dan begint alles er als een spijker uit te zien.’

Hij schreef een strikt dieet voor en een aantal gist dodende middelen, en dat werkte wel min of meer voor mijn darmen, maar we konden er niet achter komen waarom het probleem af en toe toch terugkwam.

Nadat ik zelf uitgebreid onderzoek had gedaan, viel uiteindelijk het kwartje. Het had vast iets te maken met al die amalgaamvullingen in mijn mond.

Onlangs is uit laboratoriumonderzoek gebleken dat amalgaamvullingen een zogenaamde lekkende darm veroorzaken. Normaal gesproken werkt het slijmvlies van je dunne darm als een slimme zeef, die alleen voedseldeeltjes doorlaat en deze vervolgens naar andere cellen in het lichaam transporteert, terwijl grotere moleculen in het voedsel en mogelijk schadelijke giftige stoffen en bacteriën worden tegengehouden.

Maar als die zeef op de een of andere manier beschadigd raakt, worden de giftige stoffen wél doorgelaten. Daardoor wordt de secuur afgestelde bacteriënbalans in het darmstelsel verstoord en krijgt een scala aan aandoeningen de kans zich te ontwikkelen: van ontstekingen van de dikke darm tot gewrichtspijn.

Kwik in je mond veroorzaakt niet alleen gaatjes in de darmwand, maar kan ook de darmen zo uit balans brengen dat het lichaam vatbaarder wordt voor hardnekkige parasieten.

Na een vernietigend rapport in 2012 van de BIO Intelligence Service (BIS) van de Europese Commissie kiest het Europees Parlement nu voor een totaalverbod op amalgaamvullingen, dat in 2018 in werking treedt.

De BIS beaamde dat amalgaamvullingen meerdere gezondheidsproblemen kunnen veroorzaken, zoals allergieën, neurologische aandoeningen, nierziekten, autisme, auto-immuunziekten en zelfs geboorteafwijkingen.

Ik heb mijn vullingen er al lang geleden uit laten halen, maar in die tijd waren de meeste artsen er

voorstander van om, via een proces dat chelatie heet, chemische stoffen te gebruiken voor het ‘wegvangen’ van zware metalen als kwik of lood. Deze chemische stoffen zelf veroorzaken echter mogelijk ook ernstige gezondheidsrisico’s zoals blijvende nierschade.

In veel gevallen komen tijdens het chelatieproces zware metalen, die al jaren latent aanwezig waren in de hersenen of botten, los. Die verspreiden zich verder door het lichaam, waar ze nog meer gezondheidsproblemen kunnen veroorzaken.

Hiermee zijn we aangekomen bij Christopher Shade, over wie ons hoofdartikel deze maand (pagina 4) gaat. Nadat hij de giftigheid van kwik had bestudeerd, was hij er niet van overtuigd dat overbelasting door kwik adequaat gemeten werd. Ook de remedie beviel hem niet.

De Amerikaanse chemicus Shade ontwikkelde een nieuwe test die meet in hoeverre het lichaam zware metalen uitscheidt. Ook kan de test nagaan waar het kwik in het lichaam vandaan komt, uit amalgaamvullingen of uit vis.

Shade stelt eerst het soort belasting door zware metalen vast waarvan de patiënt last heeft en biedt dan een radicaal ander ontgiftingssysteem aan. Hij beweert dat daarmee voorkomen wordt dat het lichaam de metalen opnieuw opneemt, en dat door het gebruik van krachtige antioxidanten zowel de uitscheiding door de nieren als het eigen cellulaire reparatiesysteem van het lichaam ondersteund worden.

Hij hecht daarbij veel belang aan een op het individu toegespitste behandeling.

Shade beweert dat zijn producten een effectieve behandeling vormen voor ziekten als alzheimer of zelfs autisme, die mogelijk veroorzaakt worden door zware metalen, en hij haalt daarbij indrukwekkende casestudies aan. Ook is er onderzoek dat de effectiviteit laat zien van het voornaamste bestanddeel – een soort silica – van zijn chelatietherapie.

Ook een aantal andere natuurlijke chelaten – chlorella, glutathion, zeoliet en zelfs bentonietklei – zijn potentieel krachtige ontgifters, maar niet een ervan verwijdert metalen zo grondig en herstelt het lichaam zo goed als bij de therapie gebeurt die Shade aanprijst. Wat hij nu nog nodig heeft, is een beetje onafhankelijk bewijs dat zijn ontgiftingsproducten werkelijk een doorbraak betekenen.

Lynne McTaggart

|||van||de||hoofdredactie|||

Metalen ruimen

4

Medisch Dossier | Juni 2017

|||reportage||| ||||Door:|cate|montana|||

Magie met zware metalen Veel chelators die de geneeskunde tegenwoordig gebruikt om zware metalen uit het lichaam te verwijderen, zijn voor ons lichaam moeilijk te verwerken. Cate Montana heeft een nieuwe, alternatieve methode ontdekt.

Medisch Dossier | Juni 2017

e oude Grieken gebruikten hete baden, laxeermiddelen, massages en zelfs aderlatingen om het lichaamsvocht, dat Hippocrates ‘humor’ noemde, weer in evenwicht te brengen. De Romeinen gebruikten sauna’s, baden en scrubs voor een betere gezondheid en een langer leven. Ze wisten dat het lood in hun keukengerei een gezondheidsrisico vormde.

In de traditionele Chinese geneeskunde werden in het lichaam opgeslagen gifstoffen met acupunctuur, diëten en kruiden opgeruimd. In India maakt de ayurvedische geneeskunde gebruik van Panchakarma: op de persoon afgestemde massage, medicinale kruidenoliën, laxeermiddelen, klysma’s en aderlatingen om gifstoffen te verwijderen. Daarna volgt een verzachtende behandeling met vasten, sauna’s, scherpe kruiden en specifieke oefeningen om eventueel overgebleven gifstoffen te neutraliseren. De oorspronkelijke bewoners van Amerika gebruikten een zweethut om het lichaam te reinigen van zowel lichamelijke als geestelijke/ emotionele verontreinigingen.

Pas in de 20e eeuw veranderde het ontgiftingsproces (detoxproces) ingrijpend met de ontdekking van chelators: stoffen die zich aan zware metalen zoals kwik, lood, plutonium en uranium binden, en deze effectief uit het lichaam verwijderen.

Door de ophoping van zware metalen in het lichaam worden meer vrije radicalen – met name vrije zuurstofradicalen – gevormd. Dit leidt tot ontstekingen en uiteindelijk tot ziekte.

Vergiftiging door zware metalen tast de celmembranen en mitochondriën (de ‘energiecentrales’ van de cel) aan.

Ook de spijsverteringsenzymen, de verwijdering van gifstoffen en de reparatie

van schade hebben daarvan te lijden.

Die vergiftiging kan veel narigheid veroorzaken: onder andere DNA-schade, celdood, kanker, hart- en vaatziekten, problemen in de ontwikkeling, zenuwstoornissen en neurologische gedragsstoornissen, etc.1 Vergiftiging door zware metalen is daarnaast in verband gebracht met fibromyalgie,2 multiple sclerose (MS) en andere auto-immuunziekten.3 Als deze metalen zich ophopen, vormen ze zogeheten ‘adducten’: stoffen die ‘plakken’ aan membranen, eiwitten en andere onderdelen van cellen, waardoor het immuunsysteem de cellen niet meer als lichaamseigen herkent.

Daardoor valt dat deze cellen aan, wat ontstekingen en weefselschade veroorzaakt, die tot allerlei gezondheidsproblemen leiden: van gewrichtsontsteking en fibromyalgie tot een lekkende darm.

Volgens Damien Downing, een ecologisch geneeskundige in Londen, kunnen adducten zich ook aan DNA hechten, wat desastreuze gevolgen kan hebben. ‘Wanneer dit gebeurt, kan het DNA niet goed worden afgelezen,’ legt hij uit. Dit remt de toevoer van ATP, een co-enzym dat energie naar de cellen brengt. Het resultaat? ‘Je raakt vermoeid, hebt geen energie, enzovoorts.’

Chelatietherapie Duitse scheikundigen hebben geprobeerd een vervanger te vinden voor citroenzuur als chelator, voor arbeiders die bij de fabricage van verf waren blootgesteld aan lood. De wetenschappers produceerden de stof EDTA, waarna deze stof al snel populair werd als behandeling van arseenvergiftiging door chemische wapens die in de Tweede Wereldoorlog waren ontwikkeld. Ook werd EDTA ingezet om de effecten van vergiftiging door straling te verzachten.

EDTA en andere chelators die daarna kwamen, zoals DMSA en DMPS, werden in een ader, in een spier of via de mond toegediend. Al snel werden ze ook steeds vaker gebruikt bij hart- en vaatziekten en andere aandoeningen.

Uiteindelijk keurde de Amerikaanse voedings- en geneesmiddelenautoriteit

(FDA) het gebruik van chelatietherapie goed voor de behandeling van loodvergiftiging, een te hoge calciumspiegel en kamerfibrillatie als gevolg van vergiftiging met digitalis (een geneesmiddel tegen hartritmestoornissen).

Helaas kunnen deze middelen alle drie bijwerkingen hebben, zoals misselijkheid, braken, buikkramp, lage bloeddruk en nierschade. Er zijn daardoor zelfs enkele mensen overleden.

Bij deze drie middelen moeten patiënten dan ook nauwlettend in de gaten worden gehouden om te voorkomen dat bij het verwijderen van veel zware metalen uit het lichaam lever- of nierschade ontstaat. Sommige van die metalen komen opnieuw in het lichaam terecht als ze onderweg van de lever naar de gal door de dunne darm worden opgenomen. Vandaar gaan ze dan weer rechtstreeks terug naar de lever.

Chelatietherapie met medicijnen onttrekt niet alleen zware metalen aan het lichaam, maar ook belangrijke mineralen, wat zeer uitputtend kan zijn.

Ecologisch geneeskundige Downing wijst erop dat de mineralen tijdens het chelatieproces constant in evenwicht moeten worden gehouden. ‘Je moet alle mineralen blijven aanvullen en de toestand blijven bewaken,’ zegt hij.

Ondanks deze problemen werd chelatie al snel de voorkeursmethode, niet alleen voor het verwijderen van zware metalen, maar ook als testmiddel voor de aanwezigheid in het lichaam van stoffen als lood en kwik; dat laatste is een bijzonder hardnekkig zenuwgif.

‘Kwik kleeft aan vetweefsels als de hersenen, en het is heel moeilijk om het te laten vrijkomen,’ zegt voedingstherapeut Tea Novo uit Londen. ‘Kwik in het lichaam komt voor ongeveer 90 procent uit amalgaamvullingen van tanden en kiezen, en verder vaak uit zeevis, schaalen schelpdieren. Maar er zijn nog veel meer, soms onverwachte bronnen van kwik, zoals crematoria en spaarlampen.’

Met een chelatie-provocatietest kun je de hoeveelheid kwik in het lichaam meten. Bij deze test krijgt iemand chelators toegediend, waarna in de urine wordt gemeten hoeveel kwik is uitgescheiden. Zo meet je ook het diep in het

5

6

Medisch Dossier | Juni 2017

|||reportage||| Een andere vorm van organisch kwik waaraan mensen regelmatig worden blootgesteld, is ethylkwik (etHg).

Deze vorm van kwik zit in het conserveermiddel thimerosal, dat nog steeds in sommige vaccins wordt gebruikt. De twee kwikvormen etHg en meHg werden aanvankelijk als veilig beschouwd, zelfs bij herhaalde toediening van vaccins, zowel bij mensen als dieren.

Maar in een recent onderzoek bleek dat gelijktijdige blootstelling aan beide vormen van kwik – zoals waarschijnlijk in werkelijkheid voorkomt – ‘versterkte giftige effecten op de zenuwen’ tot gevolg kan hebben, met name bij opgroeiende kinderen.7

lichaam ingebedde kwik, dat gedurende een heel leven is opgenomen en dat bij bloedonderzoek niet te zien is. Deze provocatietest werd uiteindelijk de gouden standaard voor zowel reguliere als alternatieve artsen om kwikvergiftiging vast te stellen.

Recent onderzoek toont echter aan dat zo’n chelatie-provocatietest de hoeveelheid kwik helemaal niet nauwkeurig meet. De test kan zelfs ronduit misleidend zijn. Uit onderzoek bleek dat chelatie-provocatie met DMSA alleen kan zien of iemand recent aan kwik is blootgesteld. De test kon blootstelling in het verleden of de hoeveelheid kwik in het lichaam helemaal niet aantonen.4 Deze beperking geldt ook voor het middel DMPS.5 Een ander probleem met provocatietests is dat ze geen onderscheid maken tussen anorganisch kwik, dat zich ophoopt vanuit amalgaamvullingen, en methylkwik (meHg) of organisch kwik, waarvan tot 90 procent afkomstig is van vis, schaal- en schelpdieren.6

De provocatietest uitgedaagd Scheikundige Christopher Shade is een Amerikaan die alles weet van kwikvergiftiging en van systemen die via vetten zogenoemde nutraceuticals (voedingsstoffen met toegevoegde gezondheidsvoordelen) aan het lichaam afgeven.

Hij zegt dat chelatie-provocatie veel mensen die al ziek zijn, nog zieker kan maken.

‘Als je het opgeslagen kwik laat vrijkomen met hoge doses chelators, komen er ook andere metalen vrij,’ zegt hij. ‘En er is nog een ander probleem, namelijk dat zelfs bij gezonde mensen na zo’n provocatietest heel veel kwik en lood in de urine worden gevonden.

Vervolgens zeggen artsen: “U hebt zoveel kwik en lood in uw lichaam, we zullen u chelatietherapie geven.”’

Om alle problemen met chelatietherapie en provocatietests op te lossen, heeft Shade de Mercury Tri-Test ontwikkeld. Tot nog toe bestond er slechts één klinische test die de verschillende vormen van kwik – meHg en anorganisch kwik – afzonderlijk meet, maar met deze test kun je kwikgehaltes in haren, urine en bloed meten zonder een provocatietest te hoeven uitvoeren. Zo kunnen artsen en andere therapeuten verschillende bronnen van kwik in het lichaam van de patiënt bepalen. Ze kunnen ook de totale hoeveelheden in het lichaam nagaan plus het vermogen van die specifieke patiënt om beide soorten kwik uit het lichaam te verwijderen. Al deze informatie is nodig voor een succesvolle detoxbehandeling.

Samen met de Tri-Test ontwikkelde Shade een totaal ander detoxprotocol, dat uit drie delen bestaat: 1) een reiniging van de darmen om zware metalen te verwijderen (IMD, Intestinal Metal

Detox); 2) een product dat Clear Way Cofactors heet (een mengsel van polyfenolen, alfa-lipoïnezuur, vitamines B1, B5, B6, die zware metalen kunnen verwijderen, en selenium); en ten slotte 3) een liposomaal product dat voedingsstoffen afgeeft en rijk is aan glutathion (een lichaamseigen, natuurlijk antioxidant met detoxwerking), vitamine C, Rlipoïnezuur en EDTA met Rlipoïnezuur. De fosfolipiden in dit product zijn nodig voor een goede structuur van de celmembranen.

Hoewel het systeem uit drie delen bestaat, is het volgens Shade niet automatisch een ‘1-2-3-proces’. Elke patiënt is weer anders. Iemand kan veel ontstekingen hebben, of het afvoersysteem van het lichaam werkt niet goed, of de IMD-fase veroorzaakt een toename van vrije radicalen, waardoor de fases met voedingsmiddelen moeten worden aangepast. ‘Reacties van het lichaam gebeuren in milliseconden en alle drie de fases kunnen op hetzelfde moment plaatsvinden,’ zegt Shade. ‘Het gaat erom de reacties in evenwicht te brengen.’

Intestinal Metal Detox (IMD) bestaat uit hoogwaardig gezuiverde silicagel, waaraan thiolgroepen (organische zwavelverbindingen) met sterke metaalbindende eigenschappen gebonden zijn. Deze laatste middelen werken net als glutathion: ze trekken gemakkelijk metalen aan en vormen een aanvulling op de natuurlijke werking van glutathion in de darmen.

En omdat wordt aangenomen dat IMD niet in de bloedbaan komt, kunnen de vrijgekomen metalen niet opnieuw terechtkomen in de lever en de nieren, wat overbelasting van die organen zou kunnen veroorzaken. Dat is vooral belangrijk bij mensen die last hebben van een lekkende darm.

‘Bij lekkende darmen wordt tijdens chelatietherapie nog meer kwik opnieuw in het lichaam opgenomen,’ zegt Shade. ‘Het is belangrijk dat de gifstoffen die het maag-darmkanaal afvoert, niet opnieuw worden opgenomen, omdat deze gifstoffen irritaties en ontstekingen veroorzaken. En juist ontstekingen in het maag-darmkanaal zijn vaak de oorzaak van lekkende darmen.

Daarom vormt het binden van gifstoffen een integraal onderdeel van het genezen van lekkende darmen.’

Een ander belangrijk verschil is dat glutathion en enkele andere stoffen in IMD de activiteit van het enzym trans-

Medisch Dossier | Juni 2017

ferase verhogen, wat het transport van stoffen tussen cellen bevordert.

‘IMD zorgt dat de nieren kwik en andere gifstoffen makkelijker kunnen uitfilteren en dat de gifstoffen beter oplosbaar zijn voor transporteiwitten in de nieren,’ zegt Shade. “We werken dus in feite vanuit de cel helemaal van boven- tot onderaan de keten, omdat we ingrijpen in de processen binnen de cellen. Ook herstellen we schade in de cellen met fosfolipiden.’

Ter vergelijking: farmaceutische chelators zoals EDTA, DMSA en DMPS halen alleen gifstoffen uit de bloedbaan. Ze doen niets om beschadigde cellen te herstellen en helpen niet mee aan het transport van stoffen in de cellen.

‘Als je probeert gifstoffen uit het lichaam te verwijderen, moet je naar alle organen kijken en niet alleen naar het bloed,’ zegt voedingstherapeut Novo. “Als het proces eenmaal is opgestart, heeft het lichaam alle hulp nodig die het kan krijgen. De lever, nieren, lymfeklieren en darmen hebben ondersteuning nodig.’

Die ondersteuning van organen maakt, anders dan bij chelatietherapie, niet alleen het verwijderen van gifstoffen effectiever, maar er zijn ook geen bijwerkingen. Wel voelen sommige patiënten zich wat wazig in het hoofd of vermoeid, of ze hebben last van winderigheid.

Maar werkt het ook?

Hoewel er geen onafhankelijk onderzoek is gedaan naar de methode van Shade, laat recent onderzoek zien dat nanoporeuze silicagel met thiolgroepen gebruikt kan worden als orale therapie om vergiftiging met zware metalen te voorkomen en te behandelen, en dat deze stoffen zeer efficiënt zware metalen binden.8 Een eerder onderzoek had al aangetoond dat nanoporeuze silicagel, wanneer het op de juiste manier is aangepast om metaalatomen te binden, waardevol materiaal kan zijn voor vele soorten detoxbehandelingen.9 Volgens Shade zijn de juistheid en nauwkeurigheid van zijn tests volop bevestigd, ondanks het feit dat het vaststellen van giftigheid moeilijk is. Het giftige effect van zware metalen hoeft namelijk niet altijd verband te houden met de hoeveelheid ervan in het lichaam.

‘Erfelijke invloeden, reacties van het immuunsysteem en de aanwezig-

Succesverhalen over detoxen In de volgende twee gevallen werden patiënten met succes behandeld door voedingstherapeuten Tea Novo en Andrea Paskova, die voedings- en detoxprogramma’s aanbieden in Londen. Ze gebruikten bij beide patiënten het detoxprotocol van Shade.

Patiënt 1

Patiënt 2

Toen Marlene (72) voor een behandeling kwam, was haar lichaam sterk verontreinigd met zware metalen uit acht amalgaamvullingen. Ze had multiple sclerose (MS), lekkende darmen en pijnlijke, steeds terugkerende botbreuken.

Toch kwam er volgens de Tri-test van Shade niet veel kwik vrij in haar urine, haren of bloed. Volgens Novo wees dit erop dat haar lichaam veel kwik vasthield.

‘We begonnen met een prikkelarm dieet: dat is een dieet waaruit je alles weglaat wat de spijsvertering kan belemmeren, zoals granen, suiker, gluten en lactose. Deze stoffen kunnen namelijk het evenwicht van het bloedsuikergehalte verstoren en daardoor stress veroorzaken,’ legt ze uit.

‘We schreven ook behandelingen uit de natuurgeneeskunde voor. Daarna volgde Marlene drie maanden lang het detoxprogramma van Shade, dat het natuurlijke detoxproces ondersteunt en de cellen voedt met een goed opneembare vorm van glutathion.’

Na dit programma van drie maanden gaf de patiënte aan dat zij zich duidelijk beter voelde en geen tekenen van MS meer had. Ze had ook veel meer energie.

‘Op dat moment hebben we haar voorgesteld dat ze haar amalgaamvullingen zou laten verwijderen. We dachten dat de patiënte dit eerder niet aankon, vanwege de hoge kwikgehaltes in haar weefsels,’ zegt Novo.

Mark was een 10-jarige jongen met een aan autisme verwante stoornis. Hij begon te praten toen hij 12 maanden oud was, maar zijn ouders merkten dat hij direct na zijn inentingen, toen hij 13 maanden oud was, plotseling stopte met praten. Toen Mark in de kliniek kwam, had hij verschijnselen van lekkende darmen en bleek hij allergisch voor eieren, pinda’s, vis en zuivel.

‘We hebben geen Tri-Test gedaan, omdat we door de aard van zijn toestand en verschijnselen al vermoedden dat hij hoge kwikgehaltes had,’ vertelt Novo. ‘We hebben Mark op een prikkelarm dieet gezet en hem supplementen gegeven om zijn darmfunctie te verbeteren.’

Na zes weken begon Novo langzaam met het geven van Intestinal Metal Detox – de darmreiniger van Shade – om de natuurlijke verwijdering van metalen via de darmen te verbeteren, door in de darmen opgehoopte zware metalen te binden en te verwijderen en vrije radicalen direct te neutraliseren.

‘We gaven ook liposomaal vitamine C (dat wil zeggen ‘ingepakt’ in vet, waardoor de vitamine makkelijker opneembaar is).

Daarnaast verhoogden we de dosis IMD stapsgewijs van een halve naar driekwart eetlepel, over een periode van drie maanden,’ zegt ze. In die periode werden Marks darmen gezonder, en verdwenen zijn allergieën voor eieren en vis. Aan het einde van het programma van drie maanden kon hij zelfs een beperkt aantal woorden zeggen.

‘Anorganisch kwik hoopt zich op vanuit amalgaamvullingen, terwijl methylkwik (meHg) of organisch kwik meestal afkomstig is van vis, schaal- en schelpdieren’

7

8

Medisch Dossier | Juni 2017

|||reportage|||

Andere natuurlijke chelators

Een aantal in de natuur voorkomende plantenpeptiden en bijproducten daarvan kunnen effectief metalen binden, of de opname van zware metalen remmen.

Extracten van ui en van knoflook blijken beide cadmiumvergiftiging tegen te gaan (althans bij ratten).1 Van kool en broccoli, twee groenten van de Brassica-familie, is bekend dat ze zware metalen binden. Ze zijn ook onderzocht als natuurlijke methode voor het verwijderen van bodemverontreiniging.2 Koriander is een effectieve remmer van loodafzetting in botten en nieren, waarschijnlijk door de chelaatvormende werking.3 Pectine uit citrusfruit wordt al sinds de jaren twintig van de vorige eeuw gebruikt om de bijwerkingen van verontreiniging door zware metalen tegen te gaan bij arbeiders in de verfindustrie. Later bleek dat het de giftigheid met gemiddeld 74 procent verlaagt.4 Zemelen – de buitenste laagjes van graankorrels – kunnen de opname van giftige metalen verlagen, met name van kwik, cadmium en lood. Tijdens chelatietherapie kunnen ze ook de heropname van de vrijgekomen metalen tegengaan. Let wel op: oplosbare vezels zoals lijnzaad verhogen de opname van cadmium.5 Chlorella, een eencellige groene alg, kan het methylkwikgehalte in zowel de hersenen als de nieren in slechts drie weken verlagen.6 Chlorofyl bindt zich in de darmen aan zware metalen en voorkomt daarmee dat deze metalen zich in andere delen van het lichaam verspreiden. Het zorgt ook voor de recycling van metallothioneïne, een eiwit dat in de lever wordt gevormd en zware metalen vanuit de diepte van de organen naar het uitscheidingssysteem vervoert.

Algen zijn rijk aan gemethyleerd B12 en ondersteunen methylering: de vorming van methylgroepen uit waterstof en koolstof. Daardoor helpen ze zware metalen uit het lichaam te verwijderen. Chlorella kan ook (in plaats van geactiveerde kool) worden gebruikt onder het kapje dat over een tand of kies wordt geplaatst bij het verwijderen van amalgaamvullingen, om de blootstelling aan kwikdampen tot een minimum te beperken.7 Aanbevolen dagelijkse dosering: lage dosis: 0,25 tot 1 gram bij de maaltijd (om zware metalen in voedsel te binden); vrijmakende dosis: 3 tot 9 gram, ofwel ineens, ofwel verdeeld over de maaltijden; chelaatvormende dosis: twee- tot driemaal de vrijmakende dosis Glutathion, het natuurlijk voorkomende antioxidant in het lichaam, bindt zich aan zware metalen en helpt ze af te voeren.

Taurine en methionine, zwavel bevattende aminozuren, verlagen de hoeveelheid vrije zuurstofradicalen in geval van loodvergiftiging.8 Selenium kan de verwijdering van kwik bevorderen en de hoeveelheid vrije zuurstofradicalen verlagen.9 Zeolieten, met name clinoptiloliet, zijn microporeuze aluminiumsilicaatmineralen die zowel in de natuur voorkomen als commercieel worden geproduceerd. Deze stoffen kunnen zich hechten aan bepaalde zware metalen, gifstoffen en schadelijke chemicaliën, waarna het lichaam ze kan uitscheiden.

Bentonietklei, zoals zeoliet, is negatief geladen. Daardoor hecht het zich gemakkelijk aan schadelijke zware metalen en gifstoffen.

1 Biometals, 2008; 21: 623–33 2 Int J Mol Sci, 2011; 12: 7760–71 3 J Ethnopharmacol, 2001; 77: 203–8 4 Forsch Komplementmed, 2007; 14: 358–64 5 J Agric Food Chem, 1999; 47: 4714–7 6 J Toxicol Sci, 2011; 36: 121–6 7 J Environ Pub Health, 2012; 2012: 517391 8 Exp Toxicol Pathol, 2008; 60: 289–94 9 Environ Sci Technol, 2012; 46: 11313–8

heid van andere ziekten (zoals infecties) hebben een grote invloed op wat het lichaam aankan, en op de gevoeligheid voor de giftige effecten van een stof,’ zegt hij. Volgens Shade vermindert zijn protocol bij 80 procent van de patiënten met succes de hoeveelheid zware metalen. Degenen bij wie dit niet lukt, hebben meestal infecties, die het verwijderen van gifstoffen vertragen.

‘Mijn protocol ondersteunt de leverprocessen door het toedienen van fosfatidylcholine, dat membranen stabiliseert en zorgt voor een juiste vorming en stroming van gal,’ zegt Shade.

Het protocol ondersteunt ook de zenuwen, door het toedienen van choline en antioxidanten, en door het verlagen van de hoeveelheden giftige metalen in de hersenen.

‘In het begin is er een periode van intensieve detox, waarin je heel veel gifstoffen kwijtraakt, mogelijk zelfs 75 procent,’ zegt hij. ‘Het verwijderen van de rest duurt langer. Het hangt ervan af wat het probleem is.’

Als voorbeeld noemt hij een 56-jarige patiënt, die een neuroloog naar Shade had doorverwezen. De patiënt had leververvetting, insulineresistentie en, ondanks zijn leeftijd, de ziekte van Alzheimer. Het verbaasde Shade niet dat hij ook zeer veel kwik in zijn lichaam bleek te hebben.

‘We voerden een heel intensieve detoxbehandeling uit met ons normale systeem,’ vertelt Shade. ‘Ook gaven we veel fosfatidylcholine (een groep fosfolipiden die helpt bij het herstellen van celstructuren, waaronder de celmembraan). Ook gaven we de lever veel extra ondersteuning.’

Na ongeveer zeven maanden was er nauwelijks meer sprake van de ziekte van Alzheimer, en waren al zijn leverafwijkingen – de vervette lever en de insulineresistentie – vrijwel verdwenen.

BRONNEN International Academy of Oral Medicine and Toxicology: www.iaomt.org Quicksilver Scientific: www. quicksilverscientific.com

1 EXS, 2012; 101: 133–64 2 Neuro Endocrinol Lett, 2013; 34: 559–65 3 Arch Environ Occup Health, 2016; 71: 26–34 4 Environ Health Perspect, 2001; 109: 167–71 5 Int Arch Occup Environ Health, 1991; 63: 187–92 6 J Prev Med Public Health, 2012; 45: 353–63 7 J Appl Toxicol, 2013; 33: 700–11 8 ACS Appl Mater Interfaces, 2014; 6: 5483–93 9 ACS Appl Mater Interfaces, 2010; 2: 2749–58

|||als|ik|één|ding|kan|veranderen||

Medisch Dossier | Juni 2017

9

Collectief gelukkiger Deel uitmaken van een groep – of nog beter: een aantal groepen – blijkt ongelofelijk goed voor uw gezondheid

Een rijk sociaal leven is belangrijker voor uw gezondheid dan een gezond dieet en regelmatige lichaamsbeweging. Er is inmiddels een indrukwekkende hoeveelheid bewijs waaruit blijkt dat lid zijn van allerlei sociale groepen goed is voor zowel uw psychische als uw lichamelijke gezondheid, en dat het zelfs een paar jaar aan uw leven kan toevoegen.

Het type groep lijkt niet uit te maken; of het nou familie of een groep vrienden is, een groep van een kerk of de buurt waar u woont, of een tennis- of leesclub. Het gaat erom dat u zich ermee identificeert en de groep ziet als een betekenisvol onderdeel van uw leven.

Hier volgen vijf goede redenen om nog vandaag lid te worden van minstens één groep.

Het draagt bij aan een langer leven Harvard-wetenschapper Robert Putnam zegt in zijn boek Bowling alone (2001): ‘Globaal kunt u ervan uitgaan dat, als u geen lid bent van een groep maar besluit om u bij één groep aan te sluiten, de kans om binnen een jaar te overlijden halveert.’ Het verband tussen gezondheid en verbondenheid met een groep is zo sterk dat mensen met weinig sociale relaties 50 procent meer kans hebben te overlijden dan degenen met ‘net genoeg’ sociale relaties. Zelfs die schaarse sociale relaties bieden dus een voordeel dat gelijkstaat aan stoppen met roken.1 Als het erom gaat gezond te blijven na uw pensioen, lijken de voordelen die sociale verbanden geven op die van lichaamsbeweging. Ook speelt het aantal groepen waarvan u deel uitmaakt, een rol. In een onderzoek bleek dat gepensioneerden die lid waren van twee sociale groepen een overlijdensrisico van 2 procent hadden. Maar dat risico werd zes keer zo groot als ze het contact met beide groepen verloren.2

Het beschermt uw hart Uit Amerikaans onderzoek blijkt dat hartziekten minder vaak voorkomen bij mensen met een sociaal netwerk,3 en het risico op overlijden door hartziekte neemt af als u bij meer dan één sociale groep hoort.4

Het kan depressie verlichten

Het vermindert uw kans op verkoudheid Mensen die deel uitmaken van verschillende sociale verbanden – zoals familie, vrienden, werk, vrijetijds- of religieuze groepen – hebben volgens een Amerikaans onderzoek het minste kans verkouden te worden. Het aantal mensen in de groep maakt niet uit; het gaat om de variatie in de relaties. Zes of meer soorten relaties zorgen voor een meer dan vier keer zo kleine kans.5

Hoe meer u deel uitmaakt van sociale groepen, hoe minder kans u hebt op een depressie, blijkt uit een Australische studie. En als u al depressief bent, kan lid worden van een groep u helpen beter te worden en ook de kans op een terugval verkleinen: met bijna een kwart als u zich bij één groep aansluit en met bijna twee derde als u zich bij drie groepen aansluit.6 En als het een religieuze groep is, hebt u niet alleen minder kans op depressieve verschijnselen, maar ook meer kans op een gevoel van welbevinden.7

1 PLoS Med, 2010; 7: e1000316 2 BMJ Open, 2016; 6: e010164 3 Am J Epidemiol, 1983; 117: 384-96 4 Am J Public Health, 1997; 87: 1491-8 5 JAMA, 1997; 277: 1940-4

6 Soc Sci Med, 2013; 98: 179-86 7 Aging Meant Health, 2013; 17: 869-79;

Health Soc Work, 2008; 33: 9-21 8 Br J Health Psychol, 2015; 20: 466-81

Het motiveert om gezond te blijven Wie bij een groep hoort, heeft een gezondere leefstijl. Hoe groter het aantal sociale groepen waarmee u zich identificeert, hoe gezonder u zich gedraagt wat betreft voeding, beweging, roken of drinken. Dat kan komen doordat deel uitmaken van een groep uw gevoel van zingeving versterkt, wat er op zijn beurt weer voor zorgt dat u beter voor uzelf zorgt. Het gezonde(re) gedrag kan ook komen door een gevoel van verantwoordelijkheid tegenover anderen of doordat u zich wilt aanpassen.8

10

Medisch Dossier | Juni 2017

|||nieuws|||

Zwangeren die multivitaminen slikken, geven hun kind een voorsprong

Kunt u geen yoga doen vanwege reuma? Geen probleem. Ook yoga op een stoel kan de pijn van artrose in het onderlichaam verlichten, bijvoorbeeld in heup, knie, enkel of voet.

Onderzoekers van de Atlantic Universiteit in Florida zeggen dat stoelyoga een werkzaam alternatief is voor mensen die de gebruikelijke yoga-oefeningen niet kunnen uitvoeren. Ze onderzochten de resultaten van stoelyoga bij 131 ouderen met artrose. Degenen die deelnamen aan een acht weken durend programma van twee yogalessen per week gaven aan dat ze soepeler waren, minder pijn voelden en een betere kwaliteit van leven hadden dan degenen die alleen lessen gezondheidsvoorlichting volgden.

Stoelyoga werd ontwikkeld door Kristine Lee, auteur van Sit N Fit Chair Yoga (2015), voor mensen die zich stram voelen en weinig bewegen. De yogahoudingen kunt u zoals gezegd uitvoeren terwijl u op een stoel zit, of als u staat, met een stoel als steun.

Vrouwen die tijdens hun zwangerschap multivitaminen slikken, zouden hun kind daarmee weleens een voorsprong kunnen geven bij het leren. Inname van multivitaminen tijdens die periode kan de verstandelijke vermogens van een kind tegen de tijd dat het negen is, zodanig verbeterd hebben dat het een jaar verder is dan zijn leeftijdsgenootjes, zeggen onderzoekers van de Universiteit van Airlangga in Indonesië.

Een stimulerende leeromgeving thuis is uiteraard ook belangrijk: dat helpt het kind goede intellectuele capaciteiten en motoriek te ontwikkelen, zodat het op school beter presteert.

De voordelen van multivitaminen zijn het grootst bij vrouwen die tijdens hun zwangerschap bloedarmoede krijgen. Bij hen blijken de vitaminen een effect op het memoriseer- en leervermogen van het kind te hebben dat gelijkstaat aan een extra jaar onderwijs.

Bij vrouwen zonder bloedarmoede zorgen de vitaminen ervoor dat het kind qua vaardigheden een halfjaar voorloopt op de gebruikelijke ontwikkeling, zegt hoofdonderzoeker Anuraj Shankar van de Harvard Universiteit.

Hun bevindingen, gebaseerd op een studie onder bijna 3000 Indonesische kinderen van 9 tot12 jaar, zijn in tegenspraak met een studie van vorig jaar. De conclusie daaruit was dat het slikken van multivitaminen tijdens de zwangerschap ‘geldverspilling’ was.

De onderzoekers waren ‘verbaasd’ over de uitkomsten van de nieuwe studie, en zeggen dat die het belang onderstrepen van goede voeding: die blijkt bijna net zo belangrijk als een stimulerende thuisomgeving.

J Am Geriatr Soc, 2016; doi: 10.1111/jgs.14717,

Lancet Global Health, 2017; 5: e217-28

Ook stoelyoga helpt tegen gewrichtspijn

Medisch Dossier | Juni 2017

Europees verbod op kwikvullingen Vanaf 1 juli 2018 moeten tandartsen in heel Europa bij zwangere en zogende vrouwen en bij kinderen stoppen met amalgaamvullingen (die kwik bevatten). Daarnaast moeten de gezondheidsinstanties van de lidstaten van de Europese Unie vóór 1 juli 2019 een plan van aanpak indienen over hoe ze de toepassing van amalgaamvullingen bij de rest van de bevolking kunnen verminderen.

Groeperingen als de Wereldalliantie voor Kwikvrije Tandheelkunde voorspellen dat de nieuwe wet het begin van het einde betekent voor amalgaamvullingen. In Nederland gebruiken tandartsen nu al nauwelijks amalgaamvullingen meer.

Amalgaam is een legering van kwik met zilver, tin en koper, en wordt al meer dan 150 jaar door tandartsen gebruikt omdat het goedkoop en flexibel is. Tandheelkundige verenigingen hebben altijd volgehouden dat het kwik (ongeveer de helft van de vulling) ingesloten is en niet vrijkomt.

Maar het kwik komt wel degelijk vrij en kan hersenen, hart, nieren, longen en het afweersysteem beschadigen.

De darmen zetten elementair kwik namelijk om in het zeer giftige methylkwik. www.eeb.org/index.cfm/library/eu-agrees-dental-amalgam-ban-in-children-pregnant-and-breastfeeding-women/

Artsen ontdekken ‘nieuw’ De blindedarm is niet orgaan dat invloed kan hebben overbodig maar belangrijk op darmontsteking Het ‘overbodige’ staartje van onze blindedarm is van wezenlijk belang De geneeskunde mag dan duizenden jaren oud zijn, onlangs is er weer een ‘nieuw’ orgaan in het spijsverteringsstelsel ontdekt, waarvan de werking van invloed zou kunnen zijn op diabetes en chronische darmontsteking (IBD: inflammatory bowel disease), zoals colitis ulcerosa en de ziekte van Crohn. Het nieuwe orgaan is het mesenterium: een dubbele weefselplooi waarmee de darmen aan de buikwand zijn gehecht. Artsen dachten altijd dat het mesenterium uit verschillende delen bestond, maar de Ierse onderzoeker Calvin Coffey, chirurg aan de Universiteit van Limerick, ontdekte dat het een afzonderlijk geheel vormt.

Het mesenterium wordt daarmee het 79e orgaan in ons lichaam; alle medische naslagwerken krijgen in dit verband een update.

Ondanks de ontdekking zegt Coffey dat niemand precies weet wat het orgaan doet. Hij hoopt dat zijn ontdekking tot een nieuw onderzoeksterrein zal leiden en tot een beter begrip van bepaalde darmziekten.

Hij vermoedt dat het mesenterium een rol speelt bij dikkedarmkanker, chronische darmontsteking, diabetes en obesitas, maar er is meer onderzoek nodig om hier duidelijkheid over te krijgen.

voor ons lichaam: dit zakvormige stuk darm dat de dunne en de dikke darm met elkaar verbindt, blijkt een reservoir te zijn voor heilzame darmbacteriën.

Als dat staartje van de blindedarm – dat vaak ten onrechte kortweg ‘blindedarm’ genoemd, maar het in feite dus een wormvormig aanhangsel of appendix van de blindedarm is – ontstoken raakt, wordt dat vaak routinematig verwijderd.

Maar misschien is zo’n operatie wel een vergissing, zegt een team onderzoekers uit de VS en Zuid-Afrika.

Ze keken naar de functie van dit orgaan bij een aantal zoogdieren.

Ze ontdekten dat het wormvormig aanhangsel aanwezig is bij 533 verschillende zoogdiersoorten die alle een beter ontwikkeld afweersysteem hebben. De dieren hadden met name hogere concentraties lymfatisch weefsel in de blindedarm zelf. De appendix lijkt een belangrijke rol te spelen als secundair immuunorgaan en een ‘schuilplaats’ te zijn voor goede darmbacteriën.

De onderzoekers stellen dat het feit dat de appendix bij geen van deze diersoorten verdwenen is, erop wijst dat hij verre van overbodig is, maar zich samen met andere delen van de darmen heeft ontwikkeld.

Lancet Gastroenterol Hepatol, 2016; 1: 238-47

Comptes Rendus Palevol, 2017; 16: 39-57

Nieuw medicijn tegen MS onveilig

Artsen zien nu al levensbedreigende bijwerkingen bij patiënten die het nieuwe medicijn tegen multiple sclerose (MS) gebruiken: alemtuzumab (merknaam Lemtrada). Het medicijn wordt gewonnen uit antilichamen van ratten en twee MS-patiënten gingen snel achteruit nadat ze het medicijn hadden gekregen.

Twee MS-patiënten gingen snel achteruit nadat ze het medicijn hadden gekregen. Uit MRI-scans bleek dat er ontstekingen waren ontstaan in grote delen van hun hersenen. De artsen van het St. Josef Ziekenhuis van de Ruhr-universiteit in het Duitse Bochem wisten niet zeker wat het medicijn had gedaan: de MS verergeren of een nieuw soort auto-immuunziekte veroorzaken.

Alemtuzumab is niet echt nieuw. Het middel werd ooit ontwikkeld als medicijn tegen kanker (onder de naam Campath), maar de onderzoekers van het farmaceutisch bedrijf Genzyme dachten dat het beter zou werken tegen MS. Daarom werd Campath in 2012 van de markt gehaald en voor de behandeling van MS onder de naam Lemtrada opnieuw op de markt gebracht, maar dan met een hoger prijskaartje eraan.

Het medicijn werd in 2013 in Europa toegelaten als middel tegen MS, maar de toezichthoudende instanties in Amerika waren terughoudend Ze vonden dat de veiligheid onvoldoende door goede klinische trials was gewaarborgd.

Toen Genzyme echter dreigde hiertegen in beroep te gaan, keurde de Amerikaanse FDA het medicijn in 2014 alsnog goed.

Lancet Neurol, 2017; 16: 104-6

11

12

Medisch Dossier | Juni 2017

|||alternatieven||| |||Door:||bryan|hubbard|||

Detoxen: ja of nee?

Detoxen blijft toenemen in populariteit en er zijn steeds meer methodes om het lichaam te ontdoen van alle slechte stoffen. Maar helpt ontgiften ook echt? Of is het niet meer dan een fabel of slimme marketingtruc?

Medisch Dossier | Juni 2017

N

et als over homeopathie zijn de meningen over detoxen duidelijk verdeeld over twee kampen: de sceptici en overtuigde tegenstanders aan de ene kant en de alternatieve therapeuten (door hun tegenstanders vaak ‘kwakzalvers’ of ‘charlatans’ genoemd) aan de andere kant. Detoxen wordt bejubeld door de voorstanders, bijvoorbeeld door Hollywoodsterren als actrice Gwyneth Paltrow, voor wie het een vast onderdeel is van haar gezondheidsrituelen. En het wordt net zo hard bespot door de tegenstanders, die beweren dat het gewoon een makkelijke manier is voor oplichters om snel geld te verdienen.

Hoewel het momenteel vooral een modewoord lijkt, vindt detoxen zijn oorsprong in verschillende eeuwenoude geneeswijzen. De traditionele Indiase geneeskunde Ayurveda kent bijvoorbeeld reinigende en zuiverende kuren, en ook de Traditionele Chinese Geneeskunde (TCG) heeft verschillende methoden voor jie du, oftewel het verwijderen van giftige stoffen.

Detoxen vormt ook de basis van de natuurgeneeskunde. Volgens deze geneeskunde is de ophoping van giftige stoffen in ons lichaam een mogelijke oorzaak van vele ziekten.

Voorstanders beweren dat detoxen een effectieve manier is om het lichaam te ontdoen van giftige stoffen die anders de gezondheid kunnen aantasten en zelfs (chronische) ziekten kunnen veroorzaken, zoals spier- en gewrichtspijn, hoofdpijn, depressies, darmproblemen, hartziekten en zelfs kanker. Er bestaan talloze producten die daarbij zouden kunnen helpen: speciale detoxsapjes en -smoothies, vitaminen, kruidentheeën en tincturen.

In het kamp van de tegenstanders bevinden zich artsen en diëtisten. Veel artsen maken korte metten met het hele concept: de term detoxificatie (ontgifting) is in de geneeskunde een manier om drugs- of alcoholverslaafden te laten ontwennen, of om een geval van acute vergiftiging te behandelen. Veel artsen en andere tegenstanders vinden het vooral overbodig, omdat ons lichaam heel goed in staat zou zijn om die giftige stoffen zelf te verwijderen. Ze beweren zelfs dat we allang dood zouden zijn als ons lichaam niet voortdurend giftige stoffen zou opruimen.

Ophoping van giftige stoffen?

Dat is deels waar. Uit een onderzoek onder patiënten met non-hodgkinlymfoom bleek bijvoorbeeld dat zij veel hogere concentraties PCB’s (polychloorbifenylen: schadelijke stoffen die inmiddels verboden zijn) in hun bloed hadden dan gezonde mensen. Hierdoor hadden ze een verhoogde kans op deze vorm van kanker van het immuunsysteem.1 Het Amerikaanse National Human Adipose Tissue Survey (NHATS) vond twintig giftige stoffen in 76 procent van de onderzoch-

te vetmonsters, afkomstig uit het lichaam van mensen.

Vijf daarvan werden in grote hoeveelheden in elk monster aangetroffen.2 Dit duidt erop dat ons lichaam niet altijd in staat is om giftige stoffen op te ruimen.

Ook blijkt er een verband te zijn tussen kinderen en volwassenen die zijn blootgesteld aan chemicaliën en pesticiden en de aanwezigheid van chronische gezondheidsproblemen. Zo lopen schapenhouders die werken met bestrijdingsmiddelen op basis van organofosfaten veel meer kans om psychiatrische aandoeningen te ontwikkelen en zelfs zelfmoord te plegen.

Uit een onderzoek onder 146 boeren die slechts drie keer per jaar werden blootgesteld aan bestrijdingsmiddelen – namelijk wanneer ze hun schapen met organofosforverbindingen behandelden – bleek dat de meesten van hen een psychiatrische aandoening hadden. Dit in tegenstelling tot een ongeveer even grote groep mijnwerkers die niet met bestrijdingsmiddelen en giftige, milieuvervuilende stoffen werkten.3 Hoewel de lever en nieren veel giftige stoffen uit ons eten en onze omgeving prima aankunnen, bestaat er wel het gevaar van ophoping en overbelasting. Dat kan vooral problematisch zijn bij mensen die een bepaalde overgevoeligheid voor dergelijke stoffen hebben, of een beroep hebben waarbij ze er regelmatig aan worden blootgesteld, zoals boeren, kappers en tandartsen.

Hoelang moet ik detoxen?

Daar is geen eenduidig antwoord op te geven. Dat hangt af van het probleem dat u wilt aanpakken. Er bestaan detoxkuren van slechts twee dagen. Die bestaan vaak uit vasten, waarbij u alleen sappen en shakes van (rauwe) groenten en vers fruit mag drinken. Maar er zijn ook tiendaagse kuren, waarbij u evenmin bewerkte voedingsmiddelen mag eten, maar juist wel veel groenten, fruit en voedingsmiddelen die ontgiftende eiwitten bevatten, zoals vis en eieren.

Een eliminatiedieet, waarbij alle bekende allergenen uit het voedingspatroon worden vermeden, duurt gewoonlijk vier weken. Als u echter een chronisch gezondheidsprobleem wilt aanpakken, kan een programma van zestien weken nodig zijn, zo adviseert Sarah Myhill, redactieraadlid van Medisch Dossier.

13

14

Medisch Dossier | Juni 2017

|||alternatieven|||

Welke giftige stof wilt u aanpakken?

Sense About Science, een lobbygroep gefinancierd door farmaceuten, publiceerde in 2009 het rapport The Detox Dossier.

Hierin namen ze vijftien commerciële detoxproducten onder de loep. Ze ontdekten dat de betreffende producenten niet eens konden vertellen welke giftige stoffen in het lichaam precies worden aangepakt door hun producten. Dat is misschien waar, maar een aantal wetenschappers zou dat waarschijnlijk wél kunnen. En ze zouden ook nog kunnen vertellen welke rol deze stoffen spelen bij het ontstaan van ziekten.

Het gaat onder andere om de volgende giftige stoffen: Pesticiden: blijven achter op sommige soorten groenten en fruit, ook na het wassen. Deze stoffen zijn in verband gebracht met allerlei ziekten, van kanker tot aangeboren afwijkingen.

Natriumnitraat (E 251): een conserveermiddel dat wordt gebruikt in bewerkt vlees en vleeswaren. Het wordt in verband gebracht met verschillende vormen van kanker.

BHA (butylhydroxyanisool, E 320) en BHT (butylhydroxytolueen, E 321): conserveermiddelen die door het IARC (International Agency for Research on Cancer) zijn aangewezen als kankerverwekkend. Deze stoffen verstoren vermoedelijk de hormoonhuishouding en vruchtbaarheid bij mannen.

Recombinant-rundergroeihormonen (rBGH/rBST): worden in de VS (in de EU is dit verboden) soms bij koeien ingespoten, zodat ze meer melk geven. Hierdoor komt er iets meer van het hormoon insulineachtige groeifactor-1 (IGF-1) terecht in zuivelproducten. IGF-1 is in verband gebracht met borst-, prostaat- en darmkanker.

Aluminiumnatrium/-kaliumsulfaat (E 520, 521, 522): wordt gebruikt in kaas en bakproducten en kan een nadelig effect hebben op ons voortplantings- en zenuwstelsel.

Bisphenol A (BPA): een chemische stof die wordt gebruikt om kunststof te verharden en inmiddels verboden is in babyflesjes. Het kan borst- en prostaatkanker veroorzaken en het voortplantingsstelsel verstoren.

Polycyclische aromatische koolwaterstoffen (PAK’s): kankerverwekkende stoffen die ontstaan wanneer vetten aanbranden, bijvoorbeeld tijdens het barbecueën.

Heterocyclische aminen: kankerverwekkende stoffen die ontstaan als u vis en vlees bij zeer hoge temperaturen bereidt, bijvoorbeeld via grillen of frituren.

Acrylamide: een kankerverwekkende stof die kan ontstaan als u zetmeelrijke producten, zoals aardappels en granen, bij hoge temperaturen bereidt.

Broomhoudende plantaardige olie (een complexe samenstelling van triglyceriden): zit in dranken met vruchtensmaak en frisdranken. Leidt mogelijk tot voortplantings- en gedragsproblemen.

Kunstmatige voedingskleurstoffen: worden in verband gebracht met neurologische aandoeningen als ADHD (Attention Deficit Hyperactivity Disorder).

Dioxinen: milieuvervuilende stoffen die vooral in (het vetweefsel) van vlees voorkomen. Ze kunnen leiden tot kanker, schade aan de lever, en aangeboren afwijkingen bij het nageslacht.

Zo zijn er nog vele andere verontrustende milieuvervuilende stoffen. Er worden jaarlijks wereldwijd minstens honderdduizend door de mens gemaakte chemische stoffen gebruikt: op boerderijen, in industriële processen, in (recreatie)parken en tuinen (pesticiden) en in huishoudelijke producten als bakpannen met een antiaanbaklaag, banken met een brandwerende bekleding, en sommige conservenblikken. Zelfs pesticiden die wereldwijd verboden zijn, worden in sommige landen nog geïmporteerd en gebruikt.

Medisch Dossier | Juni 2017

Twee fasen De voedingsgeneeskunde gaat ervan uit dat er verschillende factoren zijn die bepalen of het lichaam giftige stoffen zelf kan opruimen. Volgens biochemicus DeAnn Liska kan het natuurlijke ontgiftingsproces verzwakken door leeftijd, erfelijkheid, een ongezonde leefstijl zoals roken en overmatig alcoholgebruik, en ophoping van giftige stoffen uit voeding of de (werk) omgeving.

Bij gezonde mensen bestaat de natuurlijke ontgifting uit twee fasen. In de eerste fase worden giftige stoffen afgebroken, of geoxideerd, door het cytochroom P450: een enzymsysteem dat zoals de naam al zegt uit verschillende enzymen bestaat. In de tweede fase worden de giftige stoffen omgezet in wateroplosbare stoffen, die vervolgens via de urine of gal worden uitgescheiden. ‘Ontgifting is niet één reactie, maar een proces van meerdere reacties waarbij meerdere factoren een rol spelen,’ legt ze uit.4 Maar wat als het lichaam de giftige stoffen niet op een natuurlijke manier kan uitscheiden? Bestaat er een soort ontgiftingsmethode of -proces dat dan uitkomst kan bieden? Sceptici stellen dat er geen bewijs is dat detoxen werkt, toch is dat er wel degelijk. Het is nog wel wat magertjes, maar dat is eerder te wijten aan de manier waarop we medisch onderzoek financieren dan aan de effectiviteit (of het gebrek daaraan) van detoxen. De meeste onderzoeken worden gefinancierd door farmaceutische bedrijven, en het valt niet mee om sponsors te vinden voor onderzoeken zonder duidelijk financieel voordeel.

Nog geen overtuigend bewijs Verschillende klinische onderzoeken hebben aangetoond dat sommige commerciële detoxproducten de ontgiftingsprocessen in de lever kunnen stimuleren.

Andere producten bleken vervuilende stoffen uit het lichaam te verwijderen. Maar, zo zeggen onderzoekers in Sydney, er zijn geen gerandomiseerde klinische onderzoeken met een controlegroep gedaan, die worden gezien als dé ‘gouden standaard’ in het wetenschappelijk onderzoek.5 (Bij een gerandomiseerd onderzoek worden mensen willekeurig geselecteerd voor een behandeling.)

In een uit North-Carolina afkomstige casestudy, dat wil zeggen een studieverslag gebaseerd op één specifiek geval, kreeg een patiënt die was blootgesteld aan malathion (een insecticide op basis van organofosfaten) last van allerlei gezondheidsklachten, zoals hevig braken, hoofdpijn, nachtzweten, gewrichtspijn en kortademigheid. Een ontgiftend dieet verlichtte de klachten.6 Zoals al vermeld is er slechts weinig klinisch onderzoek dat aantoont dat detoxen werkt. Toen dat een keer wél was bewezen, werd het bericht bovendien vol argwaan ontvangen vanwege de afzender: de Scientology Kerk. Deze organisatie, die is opgericht door L. Ron Hubbard, en Hollywoodster Tom Cruise tot een van haar bekendste leden mag rekenen, heeft een eigen ontgiftingsprogramma ontwikkeld. Dit gebruikten ze bij reddingswerkers die hulp verleenden na de aanslagen op de Twin Towers in New York

in 2001. Ze gebruikten hiervoor hun eigen Narconon International Drug Rehabilitation Program. Dat is gebaseerd op een hoge dosering niacine (vitamine B3), maar bevat ook andere vitaminen, mineralen en meervoudig onverzadigde vetzuren. Het programma combineert dit met lichaamsbeweging, en zweten door middel van saunasessies.

Ook andere onderzoeken bevestigden dit resultaat.

Zoals het onderzoek van Jonathan Prousky, hoogleraar aan het Canadese College voor Natuurgeneeskunde in Toronto. Daaruit bleek dat niacine, het belangrijkste bestanddeel in de Hubbard-kuur, zorgt voor een verhoogde ontgifting, doordat het de ophoping van in vetten opgeslagen lichaamsvreemde stoffen vermindert.7 Daarnaast zijn er ook verschillende individuele gevallen en niet-gerandomiseerde onderzoeken, waaruit bleek dat een detoxkuur voor verslaafden en mensen die op een andere manier last hebben van chemische stoffen, ook hielp tegen andere gezondheidsproblemen, zoals neurofysiologische en psychologische aandoeningen.8 Detoxen staat als behandeling nog in de kinderschoenen en het meeste bewijs is gebaseerd op casestudy’s, op individuele gevallen dus. Maar dat er niet voldoende wetenschappelijk bewijs is, betekent nog niet dat het niet werkt, zo vindt Marc Cohen, hoogleraar complementaire geneeskunde aan de RMIT Universiteit in Melbourne in Australië.9 Ontgiftende voedingsmiddelen Wordt het natuurlijke ontgiftingsvermogen van uw lichaam belemmerd door wat u eet? Suikers, bewerkte voedingsmiddelen (zoals koekjes en witbrood), te veel alcohol en frisdranken hebben allemaal een negatieve invloed op het ontgiftingsproces in ons lichaam.

Vooral het typisch westerse dieet vol ‘slechte’ koolhydraten en suikers is schadelijk.

Voedingsmiddelen die het ontgiftingsproces in uw lichaam juist stimuleren, zijn onder andere eiwitten uit kip, vis en eieren, avocado’s en ander fruit, groenten, peulvruchten, ongebrande noten en zaden, en olijfolie. Probeert u ook eens glutenvrije granen, zoals zilvervliesrijst, gierst of quinoa. En een ander goed advies is om dagelijks 1,5 liter water of kruidenthee te drinken.

Tot slot is het raadzaam om supplementen met B-vitaminen (thiamine, riboflavine, niacine, pyridoxine en choline) en vitamine C en E, magnesium en selenium te slikken.

Lees verder op de volgende pagina > 1 Lancet, 1997; 350: 240-4 2 Crinnion WJ. ‘Environmental Medicine: Excerpts from Articles

on Current Toxicity, Solvents, Pesticides and Heavy Metals’; www.tldp.com/issue/210/environmen.htm 3 Lancet, 1995; 345: 1135-9 4 Altern Med Rev, 1998; 3: 187-98 5 J Hum Nutr Diet, 2015; 28: 675-86 6 Altern Ther Health Med, 2015; 21: 54-62 7 J Orthomolecular Med, 2011; 26: 85-92 8 Med Hypotheses, 1982; 9: 265-82 9 Aust Fam Physician, 2007; 36: 1009-10

15

16

Medisch Dossier | Juni 2017

|||alternatieven|||

Detoxen:

Wat werkt?

Dieet. Het eliminatiedieet is een goed uitgangspunt. Hierbij vermijdt u alle voedingsmiddelen waarvan we weten dat ze allergieën en/of ophoping van giftige stoffen veroorzaken, zoals granen met gluten, zuivel, suikers, bewerkte voedingsmiddelen, geraffineerde koolhydraten als witbrood en koekjes, koffie, thee (behalve kruidenthee) en alcohol. Dit dieet moet u ongeveer vier weken strikt volgen.

Beweging. Intensief bewegen lijkt het ontgiftingsproces te versnellen. Om te bepalen hoeveel beweging hiervoor nodig is, hebben onderzoekers 335 deelnemers een bepaalde dosering cafeïne gegeven en vervolgens de afbraak ervan in het lichaam bijgehouden.

Dit deden ze door het gehalte cafeïnemetabolieten (het afbraakproduct van cafeïne in het lichaam) in de urine te meten. Na dertig dagen aerobe duurtraining (‘aerobe’ wil zeggen dat er tijdens een training sprake is van

een continu verhoogde hartslag) bleek de cafeïneafbraak bij alle deelnemers een stuk hoger.1 Uit een ander onderzoek bleek dat één aerobe sessie op een hometrainer voldoende was om het gehalte ontgiftingsenzymen te verdubbelen bij een deel van de gezonde vrijwilligers.2 In weer een ander onderzoek volgden brandweermannen die tijdens hun werk in aanraking waren gekomen met PCB’s een detoxprogramma van twee tot drie weken.

Dit bestond uit dieetaanpassingen, dagelijkse saunasessies en twee keer per week dertig tot zestig minuten beweging. Bij alle deelnemers werd aan het eind van het programma een verbetering waargenomen. Deze resultaten doen vermoeden dat een dergelijke kuur een nuttig onderdeel kan zijn van een effectief detoxprogramma.3 Supplementen. De al eerder genoemde Sarah Myhill adviseert om dagelijks magnesium, zink en selenium in te nemen om het natuurlijke ontgiftingsproces van het lichaam te ondersteunen. Daarnaast is glutathion een belangrijk supplement.

Ze raadt ook aan om dagelijks vitamine B12, foliumzuur, vitamine B6 en fosfatidylserine in te nemen. De duur van de kuur hangt af van de giftige stof en het gehalte daarvan, maar gemiddeld is dat zestien weken.

Warmte. Zweten is een andere effectieve manier om het ontgiftingsproces te ondersteunen. Korte saunasessies van een kwartier kunnen helpen een hoge bloeddruk te verminderen en de bloedsomloop en hartfunctie te verbeteren. Om giftige stoffen en zware metalen veilig af te voeren, hebt u volgens onderzoekers echter een langere saunasessie nodig.4 Yoga. Shankhaprakshalana (ook wel yoga-reiniging genoemd) is een beproefde Indiase methode om de darmen te reinigen. Deze methode combineert het drinken van lauwwarm zout water met vijf yogahoudingen.

In een onderzoek met 54 mensen die zich voorbereidden op een darmonderzoek, werden deelnemers die

de standaard voorbereidingsmethode volgden (het drinken van een vloeistof met polyethylene glycol 3350, natriumchloride, natriumbicarbonaat en kaliumchloride) vergeleken met de deelnemers die de Shankhaprakshalana-methode volgden. Deze voorbereiding bestond uit het drinken van 480 ml lauwwarme zoutoplossing (gemaakt door negen gram natriumchloride (keukenzout) op te lossen in een liter lauwwarm water), én meteen erna de voorgeschreven yoga-oefeningen doen. Bij deze laatste groep waren de darmen schoner en leger, waardoor het darmonderzoek beter uitgevoerd kon worden.5 1 Adv Exp Med Biol, 1991; 283: 407-11 2 Life Sci, 1990; 47: 427-32 3 Arch Environ Health, 1989; 44: 345-50 4 Altern Ther Health Med, 2007; 13: S154-6 5 J Altern Complement Med, 2010; 16: 1269-77

|||alternatieven||

Medisch Dossier | Juni 2017

|||Door:||joanna|evans|||

Sterke punten

Perifere neuropathie bezorgde Maira Silva een chronische, helse pijn. Maar dankzij acupunctuur knapte ze op.

‘Perifere neuropathie is een aandoening die je aan het randje van de afgrond brengt,’ zegt Maira Silva, een 31-jarige wetenschapper uit Londen. Ze leed meer dan een jaar lang dag en nacht pijn: een pijn die ze vergelijkt met het gevoel voortdurend geëlektrocuteerd te worden.

‘Ik wilde geen eind aan mijn leven maken,’ zegt de van oorsprong Braziliaanse, ‘maar ik heb het wel overwogen. Mijn hele lichaam deed constant pijn en er was geen pilletje dat hielp.’

Perifere neuropathie is schade aan de zenuwen van het perifere zenuwstelsel; dat kan elke zenuw zijn,

behalve die in de hersenen en het ruggenmerg, die bij het centrale zenuwstelsel horen. In Maira’s geval was de schade een gevolg van haar diabetes type 1, die ze vanaf haar elfde had.

‘Toen ik diabetes kreeg, zag ik niet in hoe ernstig die ziekte was,’ zegt Maira. ‘Ik at dingen die ik eigenlijk niet mocht eten; ik was een beetje rebels. Dus mijn diabetes was slecht te reguleren.’

Maira ontwikkelde als tiener bovendien boulimie: die eetstoornis maakte het nog moeilijker om haar bloedsuikergehalte onder controle te houden. Zoals ze later zou ontdekken, had dit rampzalige gevolgen voor haar gezondheid.

Toen ze ongeveer zestien was kreeg Maira last van vervelende tintelingen in haar ledematen, met name haar voeten. Het duurde niet lang voordat het gevoel zich uitbreidde naar haar beide benen, van de tenen tot de lies.

‘Ik besteedde er eerst niet veel aandacht aan,’ vertelt Maira. ‘Maar toen ging het milde prikkelende gevoel plotseling over in een hevige pijn, die zich van mijn handen en benen naar de rest van mijn lichaam verspreidde.’

Maira ging naar haar huisarts, maar geen van de medicijnen die hij voorschreef konden de pijn verlichten. Het werd zo erg dat ze geen enkele aanraking meer kon verdragen.

‘Ik kon zelfs geen kleding meer dragen,’ zegt Maira.

‘Het voelde alsof ik brandwonden had. Mijn rug was het enige lichaamsdeel waar de pijn wat minder was, dus ik ging in mijn blootje op bed liggen. Ik kon niet naar school of naar mijn vriendinnen.’

17

16 18

Medisch Dossier | Juni 2017

|||alternatieven|||

Toen Maira’s spieren begonnen te verslappen en haar benen te zwak werden om haar eigen gewicht te kunnen dragen, besloot ze samen met haar moeder dat het genoeg was geweest: ze boekten een reis naar Brazilië – waar ook Maira’s familie vandaan komt – om de artsen daar te raadplegen.

‘Ik had alles geprobeerd wat mijn arts in Engeland me had voorgeschreven, maar niets hielp. Hij leek niet precies te weten wat ik mankeerde,’ vertelt Maira.

‘Naar Brazilië gaan leek op dat moment een goede optie.’

De reis was een hele uitdaging gezien haar toestand, maar Maira slaagde erin Brazilië te bereiken. De arts die ze daar bezocht, stelde meteen de diagnose: diabetische perifere neuropathie.

Hij schreef medicatie voor die ze nog niet eerder had gehad: een antidepressivum.

Ook als depressie geen rol lijkt te spelen, kunnen antidepressiva worden voorgeschreven als belangrijk deel van de medicatie bij verschillende soorten chronische pijn, zoals ook perifere neuropathie. De medicijnen lijken – los van hun effect op de stemming – een enigszins pijnstillende werking te hebben,1 hoewel er geen overtuigend bewijs is dat ze tegen neuropathische pijn werken (zie kadertekst).

In Maira’s geval vond haar arts antidepressiva het proberen waard en schreef duloxetine voor. Wel waarschuwde hij dat het even kon duren voordat het medicijn zou werken: wel een halfjaar tot een jaar. Hij opperde om ondertussen acupunctuur te proberen.

Wegprikken Hoewel ze sceptisch stond tegenover deze traditionele Chinese techniek, was Maira zo wanhopig dat ze meteen een sessie boekte.

Dankzij bemiddeling door haar tante, bij wie Maira logeerde, kon ze de volgende dag al bij een acupuncturist terecht. Al na die eerste sessie was ze helemaal om.

‘De pijn was beter te verdragen en ik had veel meer energie. Ze moesten me de behandelkamer in dragen, maar ik kon zelf naar buiten lopen.’

Vervolgens kreeg Maira twee keer per week acupunctuur. ‘Na elke sessie was de pijn minder en had ik

Wat is diabetes type 1?

Diabetes type 1 is een auto-immuunziekte waarbij de bètacellen in de alvleesklier, die insuline produceren, worden aangevallen. Daardoor kan het lichaam niet genoeg insuline maken om de bloedsuikerspiegel in bedwang te houden.

De behandeling bestaat onder andere uit regelmatige insuline-injecties, zodat de bloedsuikerspiegel normaal blijft. Als die spiegel te lang te hoog is, ontstaat er schade aan zenuwen, bloedvaten en organen.

Eetstoornissen komen vaker voor bij mensen met diabetes type 1 dan bij anderen. Een eetstoornis verhoogt de kans op ketoacidose (een verzuring van het bloed, die levensbedreigend is), ziekenhuisopname en langdurige complicaties zoals retinopathie (schade aan het netvlies) en neuropathie (zenuwschade).1 Diabetes Spectr, 2009; 22: 138-42

Antidepressiva en neuropathie

Hoewel antidepressiva vaak worden voorgeschreven aan mensen met zenuwpijn als gevolg van neuropathie, is de werking nooit bevestigd door grote klinische trials.1 Uit een recente overzichtsstudie door Cochrane (een internationaal netwerk van wetenschappers) naar literatuur over amitriptyline, een zogenaamd tricyclisch antidepressivum dat jarenlang de eerste keus was bij de behandeling van neuropathische pijn, kwam er ‘geen objectief bewijs dat de werkzaamheid ondersteunt’.2 In verschillende andere recente Cochrane-literatuurstudies naar specifieke antidepressiva tegen neuropathische pijn werden dezelfde teleurstellende conclusies getrokken.3 Er is één antidepressivum dat in een Cochrane-review wel als effectief werd beoordeeld: duloxetine. Dit medicijn bleek ‘redelijk effectief’ in de behandeling van zenuwpijn bij diabetes, althans bij een hogere dosering. Maar slechts een klein deel van de mensen bereikt een verbetering van minstens 50 procent, concludeerden de onderzoekers.4 Neuropathische pijn is dus moeilijk te behandelen, welke conventionele behandeling er ook wordt gebruikt, zeggen de Cochrane-onderzoekers, want ‘slechts een minderheid van de mensen ervaart een klinisch relevant effect bij één interventie’. Ze wijzen erop dat voor de medische behandeling van neuropathische pijn hetzelfde geldt als voor de behandeling van andere chronische pijnaandoeningen: ‘slechts een minderheid van de mensen ervaart voldoende verlichting van pijn’.2 1 Cochrane Database Syst Rev, 2015; 8: CD011091 2 Cochrane Database Syst Rev, 2015; 7: CD008242 3 Cochrane Database Syst Rev, 2015; 1: CD011209; Cochrane Database Syst Rev, 2014; 9: CD011003 4 Cochrane Database Syst Rev, 2014; 1: CD007115

‘Er is veel onderzoek waaruit blijkt dat acupunctuur meer doet en beter werkt dan alleen een placebo’ bergen energie. Na een tijdje kwam de pijn wel terug, maar niet op hetzelfde niveau als daarvoor. En bij de volgende sessie werd de pijn weer een beetje minder.’

In de maanden daarna had ze hoe langer hoe minder pijn, en verdween die uiteindelijk helemaal. ‘Ik kan niet precies zeggen wanneer dat was,’ zegt Maira, ‘maar na ongeveer een halfjaar kon ik weer een rok dragen, en na negen maanden een broek. Ik kan niet in woorden uitdrukken hoe blij ik was dat ik gewoon weer broeken kon dragen!’

Maira is ervan overtuigd dat haar herstel te danken is aan een combinatie van de medicatie die ze kreeg – het antidepressivum dat de arts had voorgeschreven – en de acupunctuursessies die, zo zegt ze, een direct en cumulatief effect hadden. Deskundigen erkennen dat het bekend is dat neuropathische pijn moeilijk te behandelen is, en dat het onwaarschijnlijk is dat

Medisch Dossier | Juni 2017

‘Ze moesten me de behandelkamer in dragen, maar ik kon zelf naar buiten lopen’ slechts één behandeling op zichzelf volledige genezing brengt, althans als het een conventionele behandeling betreft (zie kadertekst).

Dieet Na negen maanden Brazilië voelde Maira zich goed genoeg om terug te keren naar Engeland. In Londen pakte ze haar gewone leven weer op. Ze deed eindexamen (ze had haar middelbare school niet afgemaakt vanwege haar slechte gezondheid) en ging biochemie studeren.

Maar ze kon de acupunctuur niet uit haar hoofd zetten. ‘Ik had er zo’n goede ervaring mee.

Acupunctuur heeft letterlijk mijn leven gered,’ zegt Maira. ‘Mijn studie leidde me op voor een carrière in de farmaceutische industrie, maar ik besloot een traject te gaan volgen dat zich richt op het bevorderen van een goede gezondheid.’

Die beslissing heeft niet alleen Maira’s carrière veranderd, maar had ook ingrijpende gevolgen voor haar gezondheid.

Ze schreef zich in voor de opleiding natuurgeneeskunde en acupunctuur, en een van haar docenten stelde voor dat ze voor haar diabetes een ketogeen dieet (koolhydraatarm en vetrijk) zou proberen.

‘Dat veranderde alles,’ vertelt Maira. ‘Toen ik het dieet twee maanden had gevolgd, kwam mijn menstruatie op gang. Door mijn diabetes had ik nooit eerder gemenstrueerd.’

Ook was haar diabetes voor het eerst goed te reguleren en had ze minder medicatie nodig. ‘Ik had er altijd moeite mee gehad om mijn bloedsuikerspiegel onder controle te houden,’ zegt Maira. ‘Maar na twee maanden dieet waren mijn bloedsuikerwaarden prima.’

Het ketogeen dieet is streng, maar Maira houdt zich er nog steeds aan en zegt dat het de moeite meer dan waard is. Daarnaast neemt ze allerlei kruiden om haar algehele gezondheid te ondersteunen, waaronder lobelia, waarvan ze vermoedt dat het haar heeft geholpen haar boulimie voorgoed de baas te worden.

Maira richt zich nu op de toekomst: ze hoopt in 2019 af te studeren als acupuncturist. Daarna wil ze een holistisch behandelcentrum openen met complementaire en natuurgeneeskundige behandelmogelijkheden.

Ze is dankbaar dat ze weer kan nadenken over haar toekomst, in plaats van dat ze alleen maar de dag moet zien door te komen. En voor haar is niets meer vanzelfsprekend, zelfs niet dat ze kleding kan dragen.

Nuttige adressen: Nederlandse Vereniging voor Acupunctuur (NVA): www.acupunctuur.nl telefoon 033-4616141 Ketogeen dieet: www.ketogeenmenu.nl Natuurgeneeskunde: Artsenvereniging voor Integrale Geneeskunde: www. avig.nl

Acupunctuur en neuropathie Acupunctuur is gebaseerd op het idee dat alle organismen doordrongen zijn van een subtiele vorm van energie (chi of qi) en dat elke verstoring van die energie tot een ziekte leidt.

Acupunctuur behandelt ziekten door het inbrengen van fijne naaldjes op specifieke punten in het hele lichaam om zo de kwaliteit, het evenwicht en de stroom van deze essentiële energie te verbeteren.

Er is veel onderzoek waaruit blijkt dat acupunctuur meer doet en beter werkt dan alleen een placebo. De techniek blijkt nuttig bij de behandeling van verschillende pijnaandoeningen,1 waaronder perifere neuropathie.

Onlangs analyseerden onderzoekers van de Oregon Health and Science Universiteit in het Amerikaanse Portland dertien gerandomiseerde gecontroleerde studies (RCT’s) – beschouwd als de beste vorm van klinisch onderzoek – naar acupunctuur bij neuropathische pijn. Ze ontdekten dat uit de meeste studies bleek dat acupunctuur een gunstig effect had.

De conclusie die uit het merendeel van deze RCT’s getrokken kan worden, is dat acupunctuur beter werkte dan de controlebehandelingen (medicatie of ‘nep’-acupunctuur) bij diabetische neuropathie, de ziekte van Bell (verlamming van de gezichtsspieren) en het carpaletunnelsyndroom (beknelde handzenuw).

Bovendien bleek acupunctuur een gunstig effect te hebben op het functioneren van zowel de gevoels- als de motorische zenuwen.2 1 MMW Fortschr Med, 2007; 149: 37–9 2 J Altern Complement Med, 2017 Jan 23; doi: 10.1089/acm.2016.015

1 Per Med, 2015; 12: 163-75

19

Help je mee de homeopathie in Nederland toegankelijk te houden?

Dat is nu harder nodig dan ooit, omdat door regelgeving steeds minder over homeopathie geschreven mag worden en er hierdoor steeds meer homeopathische middelen uit de winkels verdwijnen.

Dankzij je lidmaatschap kunnen wij informatie verstrekken over homeopathie, investeren in wetenschappelijk onderzoek, in overleg treden met overheid en verzekeraars en heel veel andere acties inzetten om te bewerkstelligen dat de homeopathie een volwaardige positie in het Nederlandse zorgstelsel krijgt!

Word nu lid van de Vereniging Homeopathie voor € 39,95 per jaar en ontvang:

• • • •

4 x per jaar het Homeopathie Magazine; Korting op producten en diensten in vele webshops; Korting op de Gezond Leven zorgverzekering; Een tube Rescue Cream 30 g. en een handig pleisterblikje gevuld met pleisters t.w.v. € 18,90 cadeau!

JA, ik word lid van de Vereniging Homeopathie voor € 39,95 per jaar en ontvang een Rescue Eerste Hulppakket t.w.v. € 18,90 cadeau!

Achternaam....................................................................................................

Dhr/Mw* Voorletter(s)*.........................................................................

Adres*...............................................................................................................

Postcode*...................... Plaats*.................................................................

Email..................................................................................................................

Telefoon..................................... Geb.datum.............................................

Handtekening*............................................................................................... * Verplicht in te vullen

Meer informatie?

Bel 020-617 83 08 of kijk op www.vereniginghomeopathie.nl

Stuur deze bon naar: Vereniging Homeopathie, Antwoordnummer 16156, 1000 TE Amsterdam.

MD