Artwork: ALJIN CHRIS C. MAGSINO
ARTWORK’S COLOR ENHANCEMENT: jERICK O. BARBACENA
PAGE Design: MICHAEL C. ALEGRE
GRAPHIC teaser: MARYVINEY F. NAVARRO
Sundan sa pahina 6...
krapsikol.wordpress.com /krapsikol.thespark
Hindi Porke Naka-school Uniform Ka; e, May Sure Future Ka na
FEATURES | 06
Voter turnout continues to decrease; COE-COMELEC creates dissapointments
NEWS | 02
INSIDE:
Parada ng Maling Akala Pa-Mendiola
CULTURE | 09
FEATURES Paghahanap sa “Bibliya” ng SangkaSLSUhan x
KRAPSIKOL 3.0...SOON
editorial Pagtatasa sa Tungkulin
OPINION | 15
H
angad ay karunungan at mga kasanayan upang madaling makakuha ng trabaho pagdating ng takdang panahon, pinipilit ng mga magulang natin na makapagtapos tayo ng pagaaral sa kabila ng kaliwa’t kanang krisis na kinahaharap ng bansa. Mabuti na lamang daw at sa isang pambansang pamantasan o state university tayo nagaaral—may mababang singil sa tuition dahil subsidized daw ng gobyerno bagama’t sumasagitsit naman diumano ang ilang mga hindi maipaliwanag na bayarin at ang komersyalisado, kolonyal at pasistang katangian ng edukasyon sa Pilipinas. Pero teka muna, bago pa raw humardcore ang usapan, ilang taon na nga ba ang nakalipas mula nang ang dating SLPC ay maging SLSU? Ika-17 ng Marso, 2007 nang ideklara ang dating Southern Luzon Polytechnic College bilang isang unibersidad at tawaging Southern Luzon State University sa bisa ng Republic Act 9395, sa ilalim ng rehimen ni Gloria Macapagal-Arroyo. Kaakibat ng pagiging ganap na unibersidad nito, maraming mga pagbabago ang kinakailangang sumabay sa hakbang na ito tungo sa pag-unlad. Isa na rito ay ang matagal ng kawalan ng Student Handbook ng bawat estudyante nito.
Sa ngalan ng karapatan aT wastong pagtalima
Stop militarization! save the people of quezon! opinion | 14
WRITER’S TRIP
Off-the-Job Tale:
N A G S I S I YA S AT, N A N I N I N D I G A N , K U M I K I L O S .
The Since 1993
Spark
Rebirth Issue Vol. 8, No. 1 20 March 2013
OFFICIAL STUDENT PUBLICATION OF SOUTHERN LUZON STATE UNIVERSITY (COLLEGE OF ENGINEERING)—LUCBAN, QUEZON thespark.slsu@gmail.com
thesparkslsu.wordpress.com
gplus.to/thespark
/thespark.slsu
/thespark_slsu
/user/thesparkslsu
02
NEWS
The Spark
20 march 2013
Voter turnout continues to decrease COE-COMELEC creates disappointments MARK ANGELO A. TIUSAN
O
nly nine out of 20 enrolled future engineers in SLSU decided on the 2013 College of Engineering Student Council (COESC) election at Student Center, Marcelo H. Del Pilar Bldg., Feb. 27. Rivalry begins January 29 to February 13 marked the period of the filing of candidacy. Two parties casted their certificate of candidacies (COCs)—GRAVITY (Goal-oriented and Responsive Alliance through Viable Involvement and Training for the Youth) Party and 90 Degrees TRAP (The Right Angle Party). Disappointed public Several engineering students complained that they were uninformed of the changes of ongoing activities regarding the COESC election particularly the schedule of the meeting de avance wherein they have the chance supposedly to know the candidates’ platforms and ask questions. This was proved by the small number of students who came to the SLSU Gymnasium to witness the said event, Feb. 26. It was initially announced to start at 1:30p.m., rescheduled at 5:00 p.m. but was disappointingly started at 6:45p.m. due to several reasons. College of Engineering-Commision on Election (COE-COMELEC) pointed out that the change from the original schedule of the meeting de avance was due to conflict with classes during that time. Furthermore, letters to conduct the said event were not yet signed by its proper signatories. The possible reasons of the small
number of spectators were the rescheduling of the said event which seems to be already late and other students did not bother to go back. Furthermore, some questions handed by the COE-COMELEC panelists were observably not appropriate for the meeting de avance. Open forum and debate between the candidates were failed to be conducted. Election fever A number of engineering students was displeased for not being able to vote during the day of COESC election. Some insisted that they chose not to vote because they were unaware of the candidates’ platforms. Only 1,242 or 46.62% of the total population of engineering students practiced their right to vote and participated during the election proper at the COE Student Center on February 27. It was an alarming decrease with the rate of students who voted for this year’s election compared to 1225 students or 52.5% of total population last year. “Mas good kung may mga permanenteng partido na magsisilbing mga political parties sa tuwing nageeleksyon ang konseho ng mga magaaral. Alam mo ‘yon? Para mas seryosuhin ng mga estudyante sa bawat colleges dito sa SLSU ang pagboto taun-taon tsaka para mas hinog ‘yong mga kandidato. Para kasing ginagawang katatawanan ng mga estudyante ‘yong pagkandidato bukod pa sa mga pangalan ng partidong ‘tinatayo lang nila sa t’wing mag-eeleksyon,” a concerned student asserted. Landslide victory Jeffrey Ofiana (ECE–IV), Presi-
Magsino paints to Nat’l Lit-Cult Fest 2012 MARVIN R. RIVERE
P
HILIPPINE STATE COLLEGE OF AERONAUTICS, MANILA — Civil Engineering student, Aljin Chris Magsino, won 4th place in the onthe-spot painting contest during the 5th National Philippine Association of State Universities and Colleges—Literary-Cultural Festival (PASUC—LCF) 2012, Visual Category, Dec. 12-14. Themed as “PASUC @ 45: Sharing Vision and Unity through Culture and Arts,” the competitors were given three hours to illustrate their ideas with regards to the topic by using acrylic based paint. Representing Southern Tagalog, Magsino, with Prof. Victor Francia as his adviser, faced 12 other artists from different regions nationwide. Despite being pressured upon knowing that majority of his opponents are architecture and fine arts students, he was still able to give his best in recre-
ating his masterpiece—a colorful view of Lucban’s Pahiyas Festival which bagged him the prize. “Wala talaga akong preparasyon para sa Nationals kasi biglaan, tapos kasabay pa nito ang mga exams. Sumunod nga lang ako sa Manila no’n kasi may pasok pa ‘ko,” Magsino shared humbly on his unexpected victory. “’Yong goal ko no’ng contest ay makamayan man lang ‘yong judges. Lalo na si Don Sebastian Amorsolo na apo pala ni [Fernando] Amorsolo. Bukod pa ro’n, motivation din ‘yong trophy kaso para sa school pala ‘yon *laughs*,” he added. The National PASUC-LCF is held every two years wherein SLSU competed but lost in the Folkdance competition back in 2004 and 2006, and in the Vocal Duet contest in 2008 and 2010. Magsino marked SLSU’s history as he became its first national awardee in PASUC—LCF so as an incentive, he will be granted a full scholarship from SLSU next academic year.
dent of GRAVITY Party with 920 votes, led Wendy Bulandos (EE–IV) of 90 degrees TRAP with only 226, by 694 votes
bent P.R.O. of COESC. Joining with him in his victory are all other candidates from his party.
Martsa at kandila. Katarungan ang sigaw ng mga mag-aaral nang magmartsa sila mula sa Gusaling Marcelo H. Del Pilar hanggang sa SLSU Freedom Park bilang pag-alaala sa karumal-dumal na pagpatay sa 58 katao sa Ampatuan, Maguindanao, kung saan 32 dito ay mga mamamahayag. Pinangunahan ito ng The Spark kasama ang Kabataan Party-List SLSU Quezon, The Wisdom ng College of Arts and Sciences, Tinig Organization, The New Force Organization, at College of Engineering Student Council. (itaas) Kaugnay nito, nagdaos din sila ng Candle Lighting Ceremony bilang panawagan sa tatlong taong inhustiya sa naturang krimen na may temang “Never Again to Injustice, Impunity and State Fascism.” Ito ay ginanap noong ika-22 ng Nobyembre 2012 kasabay ng iba pang mga pamantasan sa Timog Katagalugan. (kaliwa) PhotoS: DANNA MARIE R. OBMERGA
On CEGP-ST’s 18th regional confab
Krapsikol wins Best Alternative Form KAYE ANN E. JIMENEZ
T
AGAYTAY CITY, CAVITE — Bad weather forecast did not hinder Krapsikol 2.0, Student Planner of The Spark, to seize the 5th Gawad Karen Dela Cruz “Best Alternative Form” Award (see sidebar for complete list of winners) during the 18th Regional Student Press Congress (RSPC) at Tagaytay Mission Camp and Conference on September 23-26, 2011. Headed by the College Editors Guild of the Philippines-Southern Tagalog (CEGP-ST) Chapter, 18th RSPC has the theme “Student Journalists, Intensify the Struggle for Free Education; Lead the Fight for Social Justice and Change!” This four-day activity provided the participants with various activities which includes seminars and forums on various social issues, caucus, classroom discussions about advanced journalistic skills, film viewing, cultural night, amazing race, and the election of new officers. Rogene Gonzales, CEGP-ST outgoing Chairperson, talked about Campus Press Freedom Situation and gave a brief introduction about CEGP. Rep. Raymond “Mong” Palatino of
Bali ka! Balitang ICCAC O SCUAA ba? Ay pinduti ari: AT PARA MAS UPDATED, i-LIKE ANG TS3: www.fb.com/ts3andkraptoons.thespark
which made him the newly-elected COESC President for the Academic Year 2013–2014. Ofiana is the incum-
www.thesparkslsu.wordpress.com/category/news-sports/iccac-2012 www.thesparkslsu.wordpress.com/category/news-sports/scuaa-olympics-2013
Kabataan Party-List conversed about the present situation of the youth in the society and how youth are involved in various social issues including child labor and child trafficking. He pointed out that Philippines has become a transit country for victims trafficked from China according to the Academy for Educational Development. Allen Lemuel Lemence, spokesperson of Save Our Education Movement (SOEM) and Einstein Recedes also contributed about current issues particularly the budget cuts on State Universities and Colleges (SUCs). Lesbian, Gay, Bisexual and Transgender (LGBT); Migrant; Indigenous People; and Land Reform Situations were tackled in the classroom discussions. Also, participants had the chance to go to intermediate journalistic skills training: Culture, Column, and Poetry Writing; Literary Criticism; Investigative Reporting; Campus Press Online; Editorial Cartooning; Layout & Design, Documentary Making; and Photojournalism. CEGP election of new officers who will take the term for two years also took place. Estel Lenwij Estropia from Perspective of University of the Philippines—Los Baños (UPLB) and Michael Alegre from The Spark of SLSU (COE)—Lucban were elected as the Chairperson and Secretary General of CEGP-ST, respectively. Delegates from the SLSU (COE) were Stephanie Rea, John Mark Perez,
Aljin Chris Magsino, Jayven Villamater and Kaye Ann Jimenez. Meanwhile, Michael Alegre, Maryknoll Mendoza, Danael Saberola and Neil Johncen Pavino acted as members of the secretariat for this confab.
5th GAWAD KAREN DELA CRUZ WINNERS:
(Annual Quest for the Top Tertiary Student Publications in Region IV-A & B) Best Alternative Form: Krapsikol The Spark Southern Luzon State University (College of Engineering) Lucban, Quezon
Best Broadsheet: The Gazette Cavite State University Indang, Cavite
Best Literary Folio: Kotoba Ichiban Yon The Searcher Polytechnic University of the Philippines Sto Tomas, Batangas
Best Magazine: Morph
UPHL Gazette University of Perpetual Help System Biñan City, Laguna
Best Tabloid: The Harrow Romblon State University Odiongan, Romblon
SOURCE: www.cegpst.wordpress.com/2011/09/28/18th-rspcwinners
NEWS
20 march 2013
The Spark
Krapsikol’s winning streak continues
CEGP Nat’l commends The Spark student planner, literary digest ALJIN CHRIS C. MAGSINO
A
fter winning the 5th Gawad Karen Dela Cruz “Best Alternative Form” Award in Region IV-A & B (see related article on p.2), Krapsikol, Student Planner of The Spark, maintains its conquest until the national level. Attesting to be the widest and oldest alliance of campus journalists in the Asia-Pacific, College Editors Guild of the Philippines (CEGP) continues to pursue its advocacies nationwide through 72nd National Student Press Convention (NSPC) and its 36th Biennial Student Press Congress at Puerto Princesa City, Palawan, May 14-18, 2012. On insights, workshops, and campus press freedom Convened with hundreds of student journalists across the country, four delegates from The Spark were sent for the 72nd NSPC namely Michael Alegre, John Mark Perez, Aljin Chris Magsino and Kaye Ann Jimenez. This event, with the theme “80 Taon ng Mataas na Pagsusuri at Makabayang Peryodismo: Kabataan, Manin-
digan para sa Kalikasan at Malayang Pamamahayag,” gave emphasis on journalism skills training, literary writing workshops and socio-political discussions. Respected personalities of academe, distinguished guest speakers and co-members of the CEGP laid lectures and workshops to raise journalistic competence and social consciousness among campus journalists. Set of forums and discussions were systematically listed in the fourday conference. Guilders were given the freedom to choose the discussions they wish to attend which cover socio-political issues in understanding the marginalized sectors particularly the present situation of indigenous people, of peasants, of fisher folks, of women and children, of Lesbian, Gay, Bisexaul, and Transgender (LGBT) community, and of health and workers. Student journalists were also exposed to national and international issues on education and environmental crisis. The discussions gave in-depth analysis on social situation of the Philippines, on globalization, on human rights, on cultural change and other Philippine social realities. Also, delegates had the opportunity to ask
concerns through the open forums at the end of every discussion Don Carlos Palanca awardees and University of the Philippines— Diliman (UPD) professors Jun Cruz “Amang” Reyes and Michael Francis “Mykel” Andrada made the highlight on journalism skills training as they gave insights and inspiration on effective writing. The said training dealt with basic journalism skills on news writing, features writing, photojournalism, cartooning, new media, editorial writing, copy reading and headline writing. It tackled topics on advanced journalism skills on lampoon writing, tools for analysis, investigative journalism, laws of the press, graphics and layout, campus paper management and writing on broadcast media. Student journalists who attended the lecture were subjected to evaluation through workshop after each session. Student journalists were grouped according to their respective regions and went into caucus to share and discuss the different forms of campus press freedom violation such as press repression and harassments experienced by each publication. The activity was continued through passing resolutions during the plenary.
Maroon team rules first ICC-LCF ROSE ANNE B. MAGALLANES JOMARI L. PADILLO MARVIN R. RIVERE MARK ANGELO A. TIUSAN
G
athering a total points of 64.5, the Engineering Team, headed by COESC President Arvin Patrick Cada, was declared as the over-all Champion during the first Inter-Collegiate and Campuses—Literary-Cultural Festival (ICC—LCF) initiated by the Insitute of Human Kinetics (IHK), Nov. 26-27. Participated by the seven colleges from the main campus and eight satellite campuses, Cultural Festival 2012 was modified with the integration of Literary competitions. Future Engineers League (FUEL)’s lantern entry was awarded as the third best in the Christmas Lantern Competition. Consequently, John Paul Mikko Alcantara and May Anne Reyes were crowned as the G. at Bb. Kalikasan with their creative costumes depicting the cultures of the Filipinos. Festive colors splashed and crowd’s approval roared the SLSU Gymnasium as Engineering Dance Troupe (ENDANTRO) took the center stage to show off their remarkable performance which gave them the way to championship in Creative Folk Dance Competition on the second day. ENDANTRO contended with seven other viable dance troupes and gave the audience a lively and festive atmosphere as they propelled the gymnasium with jovial colors in their costumes and props and their vigorous moves with “Lucban, Paraiso kong Bayan”
and “Halina sa Lucban” as music in their performance. Meanwhile, Team COE of Jeffrie An, Loren Hartel Veluya and John Cesar Peñaloza showed unrivaled intelligence as they outwit 10 other teams to grab the gold during the Quiz Bowl about Philippine Government, History, Geography and Culture held on the morning of November 27. The contest, under its Quiz Master, Mr. Nicanor Guinto, had two levels of difficulty, each having 20 questions. The Team managed to maintain their cool attitude, making a huge lead after successively achieving a streak of 9 correct answers until the last round which made them get the first rank. “Masaya kasi unexpected ang panalo. In-enjoy lang talaga namin ‘yong quiz,” Peñaloza said. Rational arguments and firm assertion from the debating team showed their way for victory for Debate in Audio Visual Room (AVR), Marcelo H. Del Pilar (MHDP) Bldg. Team captain Johnny Gail Herbas, second speaker Dianne Eballa and concluding speaker Karen Gayle Serote alternately presented their points of view and refutation being on the negative side in the championship’s proposition “Ang pagbabalik ng Supreme Student Council (SSC) sa Main Campus ay napapanahon.” “We are hoping that this kind of event will continue for the following years”, Prof. Carmelita Placino, moderator, expressed in her closing remarks. Charcoal Rendering and On-thespot-Painting highlighted the visual arts category in the ICC—LCF which were both held at COE Drawing Room.
Jayven Villamater competed for the Charcoal Rendering and got the second place for his artwork while Aljin Chris Magsino won first place for besting his masterpiece and was automatically chosen to represent the Southern Tagalog Region in the 5th National LCF which was held in NCR. (see related article on p.2)
On awards and enjoyment The 72nd NSPC made it possible for selected guilders to witness the beauty of one of the newly recognized Seven Wonders of the World, the Subterranean Underground River of Puerto Princesa City, Palawan. Out of almost 200 participants gearing to witness the spectacular beauty of the pride of the Philippines, only 26 guilders were given a chance, including the four delegates of The Spark. The rest of the team relaxed and enjoyed the white sand of the famous Sabang Beach. The excitement continued as one of the most anticipated part of the annual NSPC, the cultural presentation of each region, commenced on the fourth night. The activity aimed to showcase talents and to build camaraderie among the participants as well. Simultaneously, the night was made to give 13th Gawad Ernesto Rodriguez Jr. to recognize outstanding publication across the country in both minor and major categories. (see sidebar for alternative form and literary folio winners.) The Spark’s Krapsikol 2.0, student planner of SLSU (COE), placed second on the Alternative Form category. Likewise, Paleta (Tomo 2) of The Spark received a special citation as the literary folio with “Mataas na Antas ng Pampolitikang Kamalayan at Kasiningan” given by Prof. Mykel Andrada, one of the judges, on Literary Folio category. Meanwhile, this year’s CEGP 73rd NSPC will be held in University of San Carlos (USC), Talamban, Cebu City on April 12-16.
03
13th GAWAD ERNESTO RODRIGUEZ JR. WINNERS:
(Annual Quest for the Top Tertiary Student Publications in the Philippines) Best Alternative Form 1st Place: Alipato
Heraldo Filipino De La Salle University Dasmariñas City, Cavite
2nd Place: Krapsikol
The Spark Southern Luzon State University (College of Engineering) Lucban, Quezon
2nd Place: Duh Worst
The Work Tarlac State University Tarlac City, Tarlac
3rd Place: Duh! Chakalyst
The Catalyst Polytechnic University of the Philippines Sta. Mesa, Manila
Special Citation: Mind The Now Atenews Ateneo de Davao University Davao City, Davao
Best Literary Folio 1st Place: KATAStropiya
The Warden Pamantasan ng Lungsod ng Muntinlupa Muntinlupa City
2nd Place: KALas
KALasag University of the Philippines (College of Arts & Letters) Diliman, Quezon City
3rd Place: Aklas
The Torch Philippine Normal University Manila
Special Citation: Paleta
The Spark Southern Luzon State University (College of Engineering) Lucban, Quezon SOURCE: www.cegpst.wordpress.com/2012/05/27/72ndnspc-winners
BUHAY-KABUTE. Pinagtagpi-tagping tarpaulin ng mga pulitiko, butas-butas na yero at mga lumang sako ang nagsisilbing dingding ng mga bahay sa Sitio Kabute na nagkukubli sa likod ng malalaking establisyemento sa Brgy. Real, Calamba City, Laguna. Tinatayang aabot sa 150 pamilya ang naninirahan sa naturang lugar na nakaambang sumailalim sa demolisyon sa darating na ika-30 Mayo, pagkatapos ng eleksyon. (kaliwa) Tuwang-tuwa ang mga bata sa Kabute ng magsagawa ng Basic Masses Integration (BMI) at Christmas Outreach ang College Editors Guild of the PhilippinesSouthern Tagalog (CEGP-ST) na nilahukan ng iba’t ibang publikasyong pangkampus, kabilang na ang The Spark. (kanan) PhotoS: Jomari L. Padillo
04
NEWS
The Spark
PRC names 135 engineers from SLSU on 2012 Ona soars third in Oct ‘12 ME board exam JOHNNY GAIL M. HERBAS
A
side from garnering three consecutive beauty pageant titles and winning the over-all champion title during the ICCAC and first Literary-Cultural Festival for 2012 alone, SLSU (COE) continues to lead in board exams given by Professional Regulatory Commission (PRC).
Being the third Best Performing Mechanical Engineering (ME) School in the country three years ago, ME once again marked a history as it turned out their very first topnotcher, Engr. Dawil Ona, who ranked third among 2,897 other examinees with a rating of 93.95%. Listed below are the new Civil, Electrical, Electronics, and Mechanical Engineers together with SLSU Passing Rate (SPR) and National Passing Rate (NPR).
Engr. Dawil D. Ona, RME
Official List of SLSU (COE) Board Exam Passers civil engineerS: MAY 2012 (SPR: 37.50%; NPR: 34.07%) 1. Engr. Ive Arroyo 2. Engr. Vernalyn Calupig 3. Engr. Joseph Heraldo 4. Engr. Jeeann Llamando 5. Engr. Sid Patrick Marasigan 6. Engr. Ronald Blenn Danrich Soriano
NOVEMber 2012 (SPR: 27.66%; NPR: 41.41%) 1. Engr. Mariles Acuña 2. Engr. Alben Rome Bagabaldo 3. Engr. Jennifer Constantino 4. Engr. Benson Dereza 5. Engr. Suzette Dichoso 6. Engr. Rodolfo Laguador
7. Engr. Monnette Mancera 8. Engr. Rayland Marfal 9. Engr. Jovy Marie Omaña 10. Engr. Mark Lester Santos 11. Engr. Athelbert Teria 12. Engr. Leiann Ubalde 13. Engr. Jaime Vergara
electrical engineerS: APRIL 2012 (SPR: 50.00%; NPR: 43.68%) 1. Engr. Benie Adofina 2. Engr. Lemuel Basto 3. Engr. Christian Jorge Caidic 4. Engr. Ed Michael Dejoras 5. Engr. Kris Vincent Lagaya 6. Engr. Gabriel Panganiban 7. Engr. Mark Anthony Quesea 8. Engr. Mark Anthony Roperez 9. Engr. Edsel Salvan 10. Engr. Von Byrov Salvatierra 11. Engr. Darell Tanola
SEPTEMBER 2012 (SPR: 62.16%; NPR: 53.24%) 1. Engr. Daniel Bantilan 2. Engr. Daniel Cabalsa 3. Engr. Christopher Caparros 4. Engr. Jhon Harvey Capistrano 5. Engr. Loyd Ezra De Leon 6. Engr. Bryan Gregana 7. Engr. Jeffrey Lingao 8. Engr. Brenda Logo 9. Engr. Nomer Macasaet 10. Engr. Richard Obnamia 11. Engr. Neil Kelvin Palmaria
APRIL 2012 (SPR: 56.25%; NPR: 53.55%) 1. Engr. Girard Neil Ayala 2. Engr. Mary Rose Condes 3. Engr. Sherwin Driz 4. Engr. Jolo Emmanuel De Los Reyes 5. Engr. Loraine Jimenez 6. Engr. Patrick Jury Mendoza 7. Engr. Jhessa Joy Nanong 8. Engr. Roldan Pedron 9. Engr. Cristine Joy San Pedro
5. Engr. Jervis Dale Atienza 6. Engr. Franz Edward Baldazo 7. Engr. Leahdel Bruce 8. Engr. Anthony Cada 9. Engr. Dorjie Ann Castro 10. Engr. Jesusa Joy Clavo 11. Engr. Ma. Cashmier Dacsil 12. Engr. Jordan Dalangin 13. Engr. Queenie De Chavez 14. Engr. Seychelle Ann Deapera 15. Engr. Sandra Degracia 16. Engr. Goldielucks Kristal Dela Peña 17. Engr. Arvie Delgado 18. Engr. Giovanni Angelo Durana 19. Engr. Lyka Melissa Guinto 20. Engr. Sir Percival Gob
12. Engr. Alpha Mae Persia 13. Engr. Johnson Potencio 14. Engr. Paulo Rayco 15. Engr. Chris Ivan Refugio 16. Engr. Lember Rocafort 17. Engr. Jurish Ann Rosales 18. Engr. Graymark Rozol 19. Engr. Paul Michael Salvan 20. Engr. Mark Vincent Suero 21. Engr. Julie Ann Suprenlo 22. Engr. Johnmel Vista
electrONICS engineerS:
OCTOBER 2012 (SPR: 62.50%; NPR: 51.57%) 1. Engr. Angela Aquino 2. Engr. Jenielyn Arce 3. Engr. Leah Ann Arella 4. Engr. Jonas Arguelles
21. Engr. Angelo Jerome Laguador 22. Engr. Mark Pol Laguador 23. Engr. Paul Raymond Manabat 24. Engr. Gerlie Mendoza 25. Engr. Anthony Oblea 26. Engr. Chester Page Pelaez 27. Engr. Frederick Quirante 28. Engr. Ten Sacopla 29. Engr. Liezel Santillana 30. Engr. Marvin Sioson 31. Engr. Daven Solleza 32. Engr. Vanessa Star Tabernilla 33. Engr. Roy Christian Ubatay 34. Engr. Jerico Viray 35. Engr. Jenifer Zaide
mechanical engineerS: MARCH 2012 (SPR: 22.22%; NPR: 59.69%) 1. Engr. John Paulo Naynes 2. Engr. Joan Ray Resplandor OCTOBER 2012 (SPR: 90.24%; NPR: 69.86%) 1. Engr. Donna Melany Abanilla 2. Engr. Ralph Ceazar Alcoreza 3. Engr. Jolly Amparo 4. Engr. Francis Oliver Buñales 5. Engr. Herrick Robert Caponpon 6. Engr. Jerry Bard Catarino 7. Engr. Gerard Neil Daya 8. Engr. Lloyd Dayo 9. Engr. Rodney De Guzman
10. Engr. Reynato Decena Jr. 11. Engr. Arjie Jonell Dela Torre 12. Engr. Joseph Estocado 13. Engr. Ivan Lendel Fabrea 14. Engr. Elson Geron 15. Engr. Mhar John Gutierrez 16. Engr. John Paul Ilagan 17. Engr. Mark Lourince Lacorte 18. Engr. Mary Ann Landicho 19. Engr. Israel Laqueo 20. Engr. Maria Dolora Manzanilla 21. Engr. Renniel Nañez 22. Engr. Joe Mark Nañola 23. Engr. Dawil Ona
24. Engr. Mariel Palero 25. Engr. Ryan Jose Percol 26. Engr. Patrick Piquero 27. Engr. Arvil Premian 28. Engr. John Rey Quijano 29. Engr. Elyzza Rodriguez 30. Engr. Jonathan David Salamat 31. Engr. Manilyn Salvatus 32. Engr. Cielo Serrano 33. Engr. Greymar Talavera 34. Engr. Andrew Tolentino 35. Engr. Kervin Benedict Umila 36. Engr. John Bernie Veluz 37. Engr. Michael Villenas
2.3K Eng’g studes dash the final run JANLIVER M. SALAZAR
R
un for Quezon: The Finale 10.7.12, themed as “Run to Build, Run to Explore, Run in Quezon!” for the continuous promotion of running and tourism in Quezon Province gave an opportunity for the SLSU (COE) students to bring their guts and sweat to achieve a common purpose. There were 15 participants in
the 2km run, 2249 in 5km, 31 in the 10km and 5 runners in the 25km from COE which gave way for the FUEL to acquire the largest number of participants award. From the COE’s 2300 participants, an amount of P96,000 was collected. It was added to the budget allocation for the construction of study area in front of the MHDP Bldg. for the COE studentry amounting to P221,606.
SLSU (COE), Luis Palad National High School, InfoTAB Technology Institute Inc, and other schools were among those who took part in this event and made it possible through Global Excellence Events and Promotions, SideEffects specialist, and others. The event was primarily sponsored by Buddy’s Restaurant, Gano iTouch, EM-1 Power Team, Collar and Strap and I Luv Kam Photobooth.
20 march 2013
CE builds bridge to nationals DANNA MARIE R. OBMERGA
T
ough bridge by tough guys.
SLSU Civil Engineering Bridge Builders dug up the first place in the Philippine Institute of Civil Engineers (PICE) Region IV-A & IV-B Students’ Summit Bridge Building Competition at Villa Evanzueda Resort, San Pablo, Laguna, Oct. 25, 2012. The bridge of CE-IV students Darrel Dalida, Michael David, Aldrin Empalmado, Jireh Lumanglas and Rino Galo Vito (SLSU CE Team Bridge Builders) blew away the bridges of 24 other competing teams from different
universities and colleges across the region. Having the walis tingting and nylon as the building material, their bridge stayed and hung up to 35 kilograms (kg), which was 10 kg ahead to the second place. Following SLSU in the top position were Marinduque State University (MSU) and Manuel S. Enverga University Foundation (MSEUF) in the second and third place, respectively. This made them qualify to the 15th PICE National Civil Engineering Students’ Conference at Cebu International Convention Centre, Mandaue City, Cebu on November 23, 2012 and hopped into the top 15 out of 70 universities and colleges competing across the archipelago.
ICoEnS installs new data in minds FAITH P. MACATANGAY
A
s part of their annual project, the Integrated Computer Engineering Society (ICoEnS) conducted a seminar at Benito-Pilar Yao Social Hall, Lucban, Quezon, Jan. 26, 2012. Mr. Lindberg S. Avila, the lead speaker, nurtured the participants as he enumerated and explained the 21 Irrefutable Laws of Leadership. Also, Mr. Avila instructed the students about the disaster recovery measures in regards with Business Continuity. Computer Engineering (CpE) students were all ears on the techniques shared by the second speaker,
Mr. Julius Decada on his program entitled Graphic Design Using Adobe Photoshop. From serious to light, the atmosphere changed as each year levels showcased their talents in their respective intermission numbers. The concluding portion of the event was the search for Mr. and Ms. CpE wherein the winners represented the CpE Department in the Search for Mr. and Ms. Engineering 2012. The said event was made possible through the help of West Capitol School of Technology in cooperation with Pantomina Software Development and West Capitol System Technology.
EcE-bots strike the mainstream JANLIVER M. SALAZAR
2
012 Robotics Competition showcased the knowledge and effort of seven competitive groups at the Drawing Room, MHDP Bldg., October 17. It was participated by four groups from the EcE Department and three others from the CpE Department who fought for one championship title. Robot cars were programmed and designed to deal with different stages of obstacles. Stage one was the exhibition game where robots showed their best routines on dancing. The skeleton robot “Katrina” from the group of EcE students took the said stage using its forward-backward-roll combination routine. Second stage was the line-tracking where robots moved forward and traced the black line. These lines were composed of straight and curve where “Katrina” once again dominated this part. The main event was the robot wrestling. Robots pushed their opponents out of the rectangular line using their programmed defensive and offensive mechanisms. It took three consecutive rounds to arrive with the winner. Some robots pushed their opponents; however, some were just making routines in their position and then attacked when the right time occurred. After these stages, robots’ performances were tallied and the pink robot named “Robette”, also
from the group of EcE students, was hailed as the overall champion. The said event was made possible through a long period of preparation and hard work of the participants, starting from working at the circuit designs and lay-out, troubleshooting, and designing its physical appearance. “Super excited ako no’ng binubuo pa lang ‘yong robot. Pero habang lumalapit na ‘yong event, hindi talaga maiiwasan na maging hopeless dahil ang daming problemang dumarating. Salamat sa mga kaklase ko na nag-push talaga para matuloy ang event,” Jayde Paolo Mirandilla, appointed event coordinator, shared. The event electrified and boosted the confidence of the students making them assertive that they could compete locally and even in national robotics competition. Engr. Conrado Camilon led the event together with other EcE instructors who served as the judges.
SEESS craves for knowledge JOMMEL C. DANDO JANLIVER M. SALAZAR
G
iving the students education of better quality, SLSU Electrical Engineering Students’ Society (SEESS) facilitated a seminar at the SLSU Library, Nov. 28, 2012. SEESS led the said event to provide the EE students additional information on various topics which relates with their future profession. Engr. Pedrito V. Dayahan, guest
speaker, discussed “Engineering: A Safe and Better Nation through Electrical Profession” to the first year to third year EE students; and Industrial Control System to fourth year and fifth year students. The said event was originally planned three years ago but was postponed due to several reasons. Through the initiative of this year’s SEESS Officers, it was materialized. “Mahalaga kasi na may mga gano’ng event” SEESS President Noemi Mendoza commented.
PIIE joins 5th IECOM in Indonesia MIKHAIL ANDREW O. LOZADA
A
fter a mind blowing online elimination test on November 5, 2011, only one group of Industrial Engineering from SLSU qualified to join the 5th IE Competition (IECOM) 2012 in West Java, Indonesia. Forming the group were Christine Pangilinan, fifth year student; Hyacinth Sarte, fifth year student; Maria Sharina Bico, fourth year student; and Jailyn San Pedro, fourth year student; representatives of Philippine Institute of Industrial Engineer-SLSU Chapter. Their group was one of the three groups from the country which qualified to compete for the said event. Held at Institut Teknologi Bandung (ITB), West Java, Indonesia with its theme “Innovating. Integrating.” and took place from January 14-20, 2012, this allowed the students from Southeast Asian countries such as Thailand, Indonesia and Philippines to showcase their talents and create camaraderie among fellow IE students through various activities. During the entire competition,
PIIE-SLSU delegates with Engr. Stella Dahilig participated in different contests as part of the competition. They aimed to be particular with other participants from Southeast Asian universities and to gain further information and knowledge about their chosen field from the seminars that they attended. They also had the chance to view the facilities and equipments of other schools which, unfortunately, we do not acquire as of now. The event includes the gala dinner to welcome all the participants and guests, academic written examination, amazing race, product development and the pesta rakyat (cultural night) where they had the chance to present Filipino traditions wherein the top five groups which will continue for the next round of activities were declared. Announcement of winners on the last night of the event in the awarding party led to the University of the Philippines-Diliman (UPD) as the champion, ITB as the first runner-up, and the University of Indonesia (UI) as the second runnerup.
PSME, SMESS boost machinery expo MICHELLE ANNE L. ACESOR GIO Z. ALVAREZ
S
EPT. 10-14, 2012, SLSU GYM — Philippine Society of Mechanical Engineers (PSME) together with SLSU Mechanical Engineering Student Society (SMESS) unveiled and presented week-long public viewing of the MechAgri exhibit and seminar. The partnership of the two ME organizations opened up the first day of the exhibit allowing viewers to have a sight of the different agricultural machines and prototypes which in-
clude The Palay Collector, Coconut Oil Bottle Filling Machine, Pandan Stripper, Modified Papaya Grater, Modified Pedal Powered Arrow Root Extractor Machine, Bamboo Shoot Slicing Machine, Modified Wheel Type Oil Skimmer, Pedal Powered Corn Sheller, Potato Slicer and Hydraulic Paper Briquette Press, to name a few. There were also some prototypes which were brought in by the other engineering courses such as Portable Motorized White Screen Projector and Prototype of RC Rover for Real-Time Monitoring of the Aging Status of Cable in Underground System by the EE Department, Load Vending Machine and Prototype Design of Electronic Score Board Using Logic Circuit by the ECE Department, and a feasibility study entitled Pili Pulp Oil as Source of Alternative Fuel by the IE Department. Educational seminars were conducted throughout the event. Mrs. Eliza Laguador, Engr. Gilberto Venzuela, Engr. John Tan, Prof. Maria Luisa Enal and Engr. Milo Placino served as speakers of the seminars. PSME President Jasmin Patig and SMESS President Moriel Austria initiated the said event.
R
ead this if you are confused.
DISCLAIMER: This article will not share any philosophical theory to change your perspective on certain things and will not force you to understand the principle of mind over matter. Neither will this tell you to memorize any verse excerpted from the Holy Bible and will not ask you to live with it. Did you ever wonder how the former Southern Luzon Polytechnic College was converted into a State University? Did you ever wonder why we have to wait for several hours (or worse, days) to finish enrolling? Did you ever wonder why there is a penalty for late enrollees?
The Spark
Did you ever wonder why do we need to pay laboratory fees when at the end of the semester (or even the start), we still need to pay contributions in order to provide new apparatus? Did you ever wonder why some hot chicks are allowed to enter the university premises with the improper so-called dress code while others are not? Did you ever wonder why the SSCF officers are elected not through popularity election? Did you ever wonder why most engineering students have the guts to voice out their complaints unlike students from other colleges? Did you ever wonder why the College of Engineering has the least amount of contribution compared to other colleges? Did you ever wonder why the College of Engineering has the big-
Interogasyon
05
gest population among other colleges? Did you ever wonder why The Spark fee have to increase? Did you ever wonder why some questions are not answered? Have you asked these questions to yourself? Or did they make you confused even more? Did you ever wonder why do you have to read this?
KAYE ANN E. JIMENEZ
Cognizance
The New FORCE, The Spark educate voters, netizens KAYPER E. SUBELDIA
I
n the preparation for the upcoming midterm election, The New FORCE organization in cooperation with The Spark, conducted a “Right to Know, Right to Act” seminar at MHDP Bldg. Audio-Visual Room, March 1. The seminar aims to introduce the first time voters to sociopolitical issues such as Cybercrime Law and provide Voter’s Education. Mr. Rogene Gonzales, former CEGP-Southern Tagalog Chairperson, discussed the first topic regarding the Cybercrime Prevention Act or Republic Act 10175 of 2012. He pointed out the 12 disadvantageous provisions of the said law and how it will affect the modern social community if it will be implemented. He stated that he believes that it is a clear manifestation of suppression of the freedom of expression of the people. In addition
to that, he emphasized that it is the first time, since the Marcos regime, that a law was passed with this kind of purpose. The purposes of the said law are too broad and the punishment is too severe. R. A. 10175 was restrained indefinitely by the Supreme Court on February 5, but they can reactivate the law at any given time. Citing one of the 12 disadvantages of the law is that it is like Martial Law imposed online. He added that the government is planning to create a department where the internet activity of an individual will be monitored for the implementation of R. A. 10175. It is said that one of the purposes of the law is to prevent human trafficking and drug related deals. Moreover, if someone will be proven guilty, the evidence found in a certain electronic tool will be confiscated. Another disadvantage is that the law targets our rights and not cybercrimes. With the monitoring of internet activity, our right to privacy will be threatened.
Additionally, the Department of Justice (DOJ) is seen as an internet overlord. The law itself will be handled by the DOJ who will be responsible for its implementation and how it will be carried out by the system. Mr. Gonzales noted that the creator of Facebook, Mark Zuckerberg, is an advocate of the anti-R. A. 10175. Consequently, Voter’s Education forum was handled by Mr. Raniel Rabina of Kabataan Party-List, the first and only COMELEC-accredited youth party-list in the Philippine Congress. He discussed the right characteristics and attitudes that a good leader who is willing to serve the country must possess. Also, he explained the big role of the youth in our society and what they can contribute to change the present political situation of the nation. This half-day activity was participated by several members of the Reserved Officers’ Training Corps (ROTC), Engineering Mountainers Society (EMS) and other organization officers in SLSU.
Eng’g Student Council approves P20 The Spark fee increase JERICK O. BARBACENA
A
P20 increase to The Spark fee welcomed the engineering students on their enrolment for second semester of AY 20122013. The said increase is due to the costly production of The Spark’s publication releases, leading to the decision of its Editorial Board to supposedly raise its regular P50 (semestral publication fee per student) to P100. Consultations with the six de-
partment organization presidents and COESC President, Arvin Patrick Cada, were held last summer of 2012 in order to discuss their opinions about the said issue and to decide for its implementation in the college. Before the first semester ended, the presidents voted for the amount of increase to implement and came up with a decision to raise it to P70 only. Way back in 2004 when the publication fee was P30, The Spark Newsletter was the only publication released annually. Soon, the fee hit P50 in 2008 as the Supismo (former literary folio), together with the Genre
(magazine) circulated through the Marcelo H. Del Pilar Bldg. as The Spark (newsletter) substitution. In the following years, Paleta (new literary folio), Krapsikol (student planner) and the rebirth of The Spark Newsletter as Tabloid were published. Despite the lack of funds, The Spark still managed to have releases and to participate in different competitions in the provincial, regional and national levels, winning awards in different categories organized by the College Editors Guild of the Philippines (CEGP), oldest and broadest alliance of tertiary publications in the Asia-Pacific.
www.thoughtsthatriot.wordpress.com
NEWS
20 march 2013
06
FEATURES
The Spark
“
SA NGALAN NG KARAPATAN AT WASTONG PAGTALIMA Paghahanap ng “Bibliya” ng SangkaSLSUhan
Sa mga Students, siguro bago tayo magreact, alamin muna sana natin ‘yong mga dahilan... So, sana maging open [tayo kung ano ‘yong mga nangyayari. Iba kasi kapag aware ka sa lahat ng nangyayari sa university.
Kaye Ann E. Jimenez | michael c. alegre ALJIN CHRIS C. MAGSINO | john mark i. perez
A
yon sa Commission on Higher Education (CHEd), ang bawat pamantasan o kolehiyo ay kinakailangan na magkaroon ng Student Handbook (SH) na kung saan ay ito ang magiging batayan ng mga alituntunin at tungkulin na dapat sundin ng mga mag-aaral na pumapasok dito. Ito ang magsisilbing bibliya ng mga mag-aaral sa kung ano ang tama at mali sa loob ng pamantasan. Ito rin ay magagamit natin sa oras na tayo ay mapunta sa isang sitwasyon na alam nating tayo ang tama ngunit pinangingibabawan ng mali. Naglalaman ang SH ng mga academic policies, social norms, student code of ethics, SH implementing guidelines at iba pang may kaugnayan sa karapatan at responsibilidad ng isang mag-aaral sa loob ng unibersidad. Nagsisilbi itong pananggalang at mabisang gabay sa porma ng isang libro, upang maging aksesibol sa tulad nating mga napapailalim sa isang komunidad na may sariling mga batas na pinaiiral. Hinanapan ng kasagutan ng publikasyong The Spark ang mga katanungan kaugnay ng kawalan ng SH sa unibersidad. Nakapanayam namin si Prof. Marissa Cadao, Dean of Stu-
”
Hindi
20 march 2013
Pork
Kaye A
nn E. J
amended SH at sa ikaapat na pagkakataon, buhat nang pumalit sa puwesto si Prof. Cadao, muli na naman itong nakatanggap ng mga suhestiyon at pagbabago para sa ilang bahagi. Sa oras na matapos ang mga revisions, aniya, magkakaroon ng dalawang paraan ang mga mag-aaral upang magkaroon ng sariling kopya nito: (1) Adobe Portable Document Format (pdf) na downloadable mula sa website ng SLSU (www.slsu.edu.ph); at (2) para sa mga nagnanais ng printed copy, magiging available ito sa SLSU Bookstore na nasa loob ng kampus. Subalit sa ngayon ay nananatili pa rin itong hindi pinal dahil sa kinukunsidera pa rin kung ito ay isasama na lamang sa Miscellaneous Fee na babayaran sa enrolment at nang sa gayon ay magkaro’n ng kopya ang lahat ng mga estudyante rito. “Nasa transition period pa kasi tayo from a college to a state university kaya hindi pa masyadong smooth ang flow ng processes,” paliwanag ni Prof. Cadao. Sa kasalukuyan, may na-i-release na Student Code of Conduct and Discipline subalit ito ay hindi nagtataglay ng lahat ng mga nararapat na makita sa isang SH at tanging mga freshmen at ilang sophomores pa lamang ang may kopya nito. Inamin
e nak a-Sc hool Unifo rm K a; E, S
imenez
MAY SU
TUDENT + DYING = STUDYING
Mahirap mag-aral. Totoo. At alam kong mulat din tayo sa katotohanang higit na mahirap ang maging isang mag-aaral. Pumapasok tayo sa unibersidad at dito pa lang, maraming hirap na ang ating nararanasan. Pagod, puyat, at gastos. Matinding pagod sa pag-aaral ang tinitiis natin upang makapasa sa mga subjects at makatapos ng kursong ating kinukuha at ilang gabi ang pinagpupuyatan upang makaabot sa mga nakamamatay na deadline. Malaking halaga rin ng salapi ang ating ‘ginugugol sa ilang taon nating pag-aaral. Salaping pinaghihirapan ng ating mga magulang upang matustusan ang pag-aaral at mapagkasya sa gastos ng pamilya. Sa kabilang banda, bakit nga ba natin ‘to ginagawa? Bakit tayo nagpapakahirap magsikap sa pag-aaral at bakit naglalaan ang ating mga magulang ng salapi para rito? Hindi ba’t sa paniniwalang sa oras na magkaroon tayo ng diploma ay makakukuha tayo agad ng trabaho? Upang masigurado ang ating kinabukasan at maiahon sila sa kahirapan? Taun-taon, umaabot sa daang libo ang bilang ng mga bagong gradweyt mula sa iba’t ibang eskwelahan, pribado man o pampubliko. Lahat ay umaasang makakukuha ng magandang trabaho at makatatanggap ng mataas na s’weldo. Ngunit sa dami ng mga ‘to, tatlumpung bahagi (30%), ayon sa estadistika ang nananatiling walang trabaho o unemployed dahil sampung libong trabaho kada taon (10,000 jobs/year) lamang ang kayang i-produce ng ating bansa. Walang ibang pagpipilian maski ang mga magagaling na bagong gradweyt kundi mangibang bayan kaysa piliting maghanap ng trabaho rito at umasa sa kakarampot na s’weldong kanilang matatanggap kung mananatili sila rito. Dahil dito, itinuturing na pangunahing produkto na ini-export ng Pilipinas ay ang mga manggagawa o lakas paggawa (labor force). Malaking bahagi ng dolyar na ‘pinapasok sa bansa
Artw o PAGE rk: JAYVE N DESIG N: MIC Q. VILLAM AT HAEL C. ALE ER GRE
dent Services, noong ika-3 ng Mayo 2012 upang bigyang-linaw ang mga isyu sa likod ng SH. Ayon sa kanya, bago ma-irelease ang SH ng unibersidad ay sumasailalim muna ito sa mga mabusising proseso. Dumaraan muna ito sa critiquing, mahusay na pag-aanalisa at ilang mga revisions. Taong 2010, matapos ang panunungkulan ni Prof. Veronica Ladines bilang Dekana ng OSS, natapos ang isang amended Student Handbook subalit marami pa rin dito ang mga nakitang dapat isaayos, lalo’t higit ay sa bahagi ng Academic Policies na tumutukoy sa mga patakaran kaugnay ng pamantayan sa pagbibigay ng grado sa mga mag-aaral, mga tungkulin ng mag-aaral na enrolled sa isang sabdyek, pagdadrop at marami pang iba. Sa mga sumunod na pagpupulong ng Administrative Committee (AdCo), muling iniharap ang
RE FU
ay mula sa kita ng mga Overseas Filipino Workers (OFW) sa iba’t ibang panig ng daigdig. Magkagayunman, may ‘tinuturing pa rin naman na tatlong opsyon bilang pamalit sa pagtatrabaho sa abroad ngayon na nagiging trend sa mga bagong gradweyt: Sa call center, sa call center at sa call center. Maraming mga call center agencies ang nagsusulputan na tumatanggap ng kahit hindi nakapagtapos ng kolehiyo o nakapagtapos man ng kahit na anong kurso. Kaya naman, nagiging “in” ngayon ang pagtatrabaho sa ganitong industriya. Nagiging paborito ng mga dayuhang kumpanya ang mga Pilipino na maging empleyado dahil daw sa fluency natin sa wikang Ingles. Pero ang totoo ay dahil mas nakatitipid sila dahil higit na maliit na halaga ang pas’weldo nila kumpara sa mga Amerikano. Let’s face the reality, tuwing may mga nakikilala tayong call center agents, medyo iba ang leveling ng tingin natin sa kanila. Pero alam n’yo ba na sa Amerika, ang mayorya ng mga nagsisilbing call center agents ay ang mga convicted o mga preso sa bilangguan? Nakatutuwa pang isipin na parang ini-encourage ng Commission on Higher Education (CHEd) ang mga ganitong trabaho sa mga estudyante dahil parang nagiging
naman ni Jericho Desembrana, kasalukuyang pangulo ng Supreme Student Council Federation (SSCF), na sadyang mabagal ang ilan sa mga proseso sa mga pampublikong pamantasan. Samantala, katulad ni Prof. Cadao, hinihikayat niya ang mga mag-aaral na huwag matakot mag-voice out ng kanilang mga hinaing at lumapit sa mga kinauukulan hinggil sa kanilang mga concerns. “Sa mga students, siguro bago tayo mag-react, alamin muna sana natin ‘yong mga dahilan. Magtanong....‘Yong iba kasi, magaling silang mag-react pero ‘yong ’pag magtatanong na, nahihiya na sila. So, sana maging open tayo kung ano ‘yong mga nangyayari. Iba kasi kapag aware ka sa lahat ng nangyayari sa university,” pagdaragdag pa niya. Habang isinusulat ang artikulong ito, hindi pa rin nabibigyan ng pagkakataon ang The Spark na makapanayam ang bagong Dean ng OSS na si Prof. Nilo Dator para sa kanyang panig subalit patuloy pa rin kaming nakikipag-ugnayan hinggil sa isyung ito.
TURE K
tayuan pa ‘to ng mga call center trainings. Parang si Gloria Macapagal-Arroyo lang no’ng maglunsad siya ng kanyang programang “Super Maid” para i-train ang mga kasambahay sa mga gawaing-bahay at nang sa gayon, pagpunta nila sa ibang bansa, makapagsisilbi na sila bilang mahusay na Domestic Helper (DH). Sa halip na gumawa ng mga trainings upang matuto ng ibang crafts bilang livelihood project para sana rito na lang sila sa bansa magtatrabaho, mas pinili ng dating pangulo na gawin silang expert sa pagiging katulong ng mga taga-ibang bansa. Ang CHEd naman, hinahasa ang mga call center agents na maging mas magaling kaysa sa mga bilanggo sa US! Ganyan ang mundo na kakaharapin nating mga mag-aaral sa ating paglabas ng unibersidad. Maghahanap ng trabaho. Mahihirapang makakita. Mag-a-abroad na lang bilang DH o hindi kaya’y magtitiis na lang muna sa puyat bilang call center agent. Maliban na lang kung ikaw ‘yong may angking galing o sadyang maabilidad lang talaga, p’wede kang mapasama sa mga unang sampung libong magkakatrabaho. Nakapanghihina namang isipin na pagkatapos mong magtiis bilang estudyante; e, mas malaki ang kailangang tiisin para maging regular na empleyado. At sakaling makatapos ka na sa pagaaral, bukod sa kalidad ng edukasyon ngayon sa ‘Pinas at kung pa’no ka makahahanap ng trabaho pagkagradweyt mo, ang poproblemahin mo naman ay ang dagdagpasakit dahil sa karagdagang taong dulot ng K+12 program ni Noynoy Aquino sa mga magiging anak mo.
A NA
“
Ganyan ang mundo nA kahaharapin nating mga mag-aaral sa ating paglabas ng unibersidad. Maghahanap ng trabaho... Nakapanghihina namang isipin na pagkatapos mong magtiis bilang estudyante; e, mas malaki ang kailangang tiisin para maging regular na empleyado.
”
FEATURES
20 march 2013
O
nly few persons impressed me, maybe because of having the attitude of always being the best. One of the persons that made it to the list strucked me with his words. “I failed in some subjects and exams, but my friend passed in all, now he is an engineer and I am the owner of Microsoft.” This is another story where a so-so student overcome the creme de la creme and another manifestation that failing a subject will not hinder you for securing a good future. During the Month of Tarps, when tarpaulines from different colleges with pictures of Board Passers are posted, you can hear some chitchats like, “‘Di ba cum laude ‘yon? Bakit bagsak s’ya?” Yes, even cum laudes, the creme de la creme, can fail the exam.
The title does not also guarantee a good future. This title is useless if it is just limited within the walls of the school and if they will not be competitive. What I mean is, yes, those laudes may have a perfect score in their exams and quizzes given by their profs. They are cum laudes of SLSU, but what if the standards of other school will be used? Will they still have the title? How far will they get when the battle is brought out in the real world? I have nothing against cum laudes, I too run for that title. After three years of being grade conscious so I can be a qualified candidate, I was disqualified for the title because of a grade of 2.75, thanks to my goddamn prof. Pero hindi ako bitter. That experience proves something to me, that learning is different
The Spark
from studying. It is a wake-up call for me that during those three years I am only studying, memorizing and submitting anything required by the subject. I am not learning. A student who studied the formula will fall short during the long run against a student who learned the formula. Furthermore, studying is bounded by the scopes of what is being studied while learning is limitless, it drives the person to have a different perception from the accepted norms. Having a different perceptions of things is one of the secrets that made a man one of the richest of this world, the same person whose words strucked me. *** “...Aanhin mo ang laude kung ang utak mo’y puro tae. Madaling maging honorable at
Woodstruck
academically excellent na estudyante, pero mahirap ang maging pula-hang aktibistang lider-estudyante.” -Prof. Mykel Andrada *** There is more than aiming for a laude. A 1.0 classcard is just a piece of paper in the pavement of this world, the very same place where the hungry and unsheltered lies.
efren s. almozara jr.
ASTIGmatism
DISCLAIMER: ‘Wag n’yo nang i-try na keyboardin ‘yong title nitong article sa ‘net, madidismaya lang kayo dahil hindi naman ‘yan porn site ng mga boarders!
T
here you go! Ito ay simpleng listahan lamang, gabay at tulong para mapadali ang pag-estima o pagkilala sa mga kasam-boardinghouse mo. Alam kasi natin na hindi mo naman agad sila makikilala ‘pag pumili ka na ng titirahan o lilipatan, ‘di ba? Parang problems lang sa Math: ‘Yan na ‘yong given and so be it. At kung ayaw mo talaga sa kanila at napakahirap nilang pakisamahan, ‘yaan mong ubusin mo na lang ‘yong in-advance mo sa renta para makapaghanap na lang ulit ng bagong matutuluyan. Okidoks, tama na’ng pasakalye, ‘eto na ang mga uri ng nilalang na makikita sa mga boardinghouse o apartment na parang mga kabuteng nagkalat lalo na sa Miramonte Subdivision.
Desap Desaparecidos o Ang Nawawala. Sila ‘yong boarder na parang hindi boarder dahil kahit nagbabayad sila ng renta, hindi naman sila malimit matulog sa mismong boardinghouse nila. Marami ang naghahanap sa kanila kasi hindi matukoy kung ‘asan ba talaga sila. Feeling tuloy natin, kabinet or cr lang sa boardinghouse ang inuupahan nila dahil sa may bandang ‘yon lang din sila suwertehang makita. Minsan pala, sila rin ‘yong mga aktibista na abala sa mga gawaing makabuluhan. MONEYpulator Sila ‘yong parang nagmula sa alta-sosyedad. Karamihan sa kanila ay mga maykaya na rito piniling mag-aral dahil matipid daw. (Kuripot much?) ‘Tsaka dahil maganda [raw] ang standard dito. Nonetheless, sila ‘yong mahilig manlibre o kaya may tsikot o kaya naman ay nagmamay-ari ng mamahaling gadgets. Majority sa kanila ay tamad sa boardinghouse dahil sanay nang may tsimoy/tsimay sa bahay. Paminsan naman, ka-boardmate na mismo ang ginagawa nilang katulong!
07
QWERTY & ASDFG Ito ‘yong tipo ng ka-boardmate na maaasahan mo sa dutdutan, pindutan at kutingtingan. Basta hindi p’wedeng wala sila ng alinman sa mga ito: pc/laptop, connectors, iba’t ibang program installers, e-teca. Marunong silang mag-ayos ng mga gamit gaya ng cp at pc at dahil do’n, may mga panahontg sila rin ang nagiging dahilan ng pagkasira ng mga nabanggit na bagay. Pioneers/Thunders Sila ‘yong mga nauna o matatanda na sa boardinghouse. Paminsan-minsan, sila ‘yong graduating. Iyong iba naman, dapat graduate na o hindi pa talaga guma-graduate. Sila ang gabay ng mga bagong salta sa lahat ng bagay, lalo na sa kabutihan...daw. Sila, in short, ang mga ate o kuya o ateng-kuya o kuyang-ate sa boarding house. Bihira o madalas sila sa boarding house: bihira, dahil sobrang busy na sa school o dahil halos magpakamatay na sa thesis; o madalas, kasi konti na lang ang subjects nila o tamad lang talaga sila pumasok. Minsan, ito rin pala ‘yong Desap kung aktibista ang pag-uusapan. PBB Teens Sila ‘yong ginagawang hangout ang iba’t ibang boarding house na may kung sinusinong katabi. Paiba-iba sila ng mukha, laging nagpapalit. Minsan, tumatagal ‘yong mukha no’ng kasama nila ng mga isang buwan. Pagkatapos no’n, iba na ulit. Marami silang kilala dahil marami raw silang naging ‘X’ dahil sa X Factor nila gaya ng pera at face...o malimit, pera lang talaga.. Sumusunod sila sa MONEYpulator pagdating sa arte sa katawan; s’yempre, dapat astang gwaping o maganda para maka-ipon at makarami ng mabibingwit...kahit na pangit!
Rated SPG Hindi ‘yan ‘yong warning ng MTRCB na parang wang-wang puma-flash sa tv. At lalong hindi rin ‘yan ‘yong mga boardmates na malimit putaktihin ng libog. Sila ‘yong miyembro ng SPG o Samahan ng mga Patay-Gutom na ang salitang “tikim” ay “lamon.” Matiyaga silang naghihintay sa lamesa ng pagkain o kaya naman naninimot kahit ng mga tira-tira lang. Paborito nilang hangout ang kusina at bigla-bigla na lang silang sumusulpot ‘pag may bibilhin ka at magpapalibre pa sa ‘yo. ‘Di mo sila masisisi! Baka kasi sinusunod lang nila ‘yong article sa page 21 ng Krapsikol 1.0. Kung wala kang kopya, download ka lang dito: www.krapsikol.wordpress.com/downloads
Encyclopedic Eto naman ‘yong bihira mong makita kasi laging subsob sa mga libro sa kanyang kwarto. Tumatagal din sila hanggang madaling-araw at nag-re-review dahil sa quiz or exams. (OA much?!) ‘Pag minsan naman, hindi textbook or manual ang hawak kundi novels na singkapal ng encyclopedia. Payat sila kasi natatabunan ng libro at nakalilimot ng oras ng pagkain ‘pag nagbabasa. At dahil limot na nga ang oras, paminsan ay absent sila dahil sa kababasa. Makulit din ito ‘pag nakausap mo dahil napakaraming tanong. Eternally curious, in other words…walang alam kasi baling kulit, tanong nang tanong! COA
Hindi ‘eto ‘yong mga kapatid nating Southernians na nasa Ayuti. Eto ‘yong makulit na boarder na Ef-na-Ef ang pagbo-board. Sila raw [dapat] ang Center Of Attraction. Lahat kasi ng boardmates, kilala nila; bawat room sa boardinghouse, tambayan nila. Kulang na lang, maging k.r. (karelasyon) nilaa lahat ng boardmates niya. Kilala rin sila sa pangalang Mr./Ms. “Knowit-all”. Dahil lahat ng makasalubong, kilala nila at kahit anong mapag-usapan, alam daw nila.
Juan
Hindi sila mahilig sa Bible, sa iba sila mahilig...sa kama! At hindi dahil sa iniisip n’yo, kundi dahil dinaig pa nga si Snorlax ng Pokemon sa pagtulog. Tanghaling tapat, tulog. Dapit-hapon, tulog. Kahit sa klase, tulog! Gising lang siguro sila ‘pag kakain, liligo, lalakad, iihi o tatae. Sila nga pala ang tatay ng MONEYpulator pagdating sa katamaran. IMBA-natics Ilang computer shops na ba rito sa Lucban ang napuno dahil sa kanila? At muka’ng dumarami pa ang bilang ng computer shops para sa kanila! Bukambibig nila ang salitang “DotA”, kahit sa’n, lalo na sa boarding house. S’yempre hindi lang naman DotA ang nilalaro nila, meron din d’yang mga panatiko ng Cabal at hindi rin talaga nalalaos ang klasikong Ragnarok. Pinsanin nga pala n’ya si QWERTY & ASDFG at kapatid naman n’ya si Rated SPG.
There! That sums it up. Ngayong nabasa mo na ‘to, sana hindi magbago ang pakikisama mo sa boarding house. At kung mangyari namang trip mo talaga silang tawagin sa mga pangalang nabanggit sa taas, ‘wag ka sanang magdamot na ibahagi ‘to sa kanila para naman hindi ka nagmumukang-tanga ‘pag tinawag mo na sila. Note: May pagkakataon naman na hindi lang iisa ang katangian ng boardmates mo, minsan, parang halu-halo lang ‘yan... na 35 pesos pa rin ba sa Salud?
BoardmatezXposed.com JOHNNY GAIL M. HERBAS
Artwork: JAYVEN Q. VILLAMATER PAGE DESIGN: JOHN MARK I. PEREZ
CULTURE
The Spark
B
ukod sa ilang segundong paghinto dahil kinailangan ko munang paulitulit na i-test ang sarili kong bokabularyo at sumangguni na sa birtwal na espasyo kung may iba pa nga bang baybay ang salitang autobiography dahil sa pagkakaro’n nito ng dal’wang letrang H sa pamagat ng aklat sa pabalat nito, marahil ay binulabog din ni Amang (tawag sa premyadong awtor na si Jun Cruz Reyes, na inaantabayan na ring maging National Artist, ng mga naging workshopper n’ya) ang mundo ng Panitikan dahil sa pagpapakilala n’ya ng bagong porma ng nobela. May Nobela SA LOOB ng “Nobela” Nagsilbing pambungad at sentro nitong “nobela” ni Amang ang binabalak
syon at batas ng pagsusulat. Sa kabilang banda, nailahad din sa “nobela” ang iba’t ibang isyung sumasalamin sa buhay ng isang manunulat. Isa sa pinakamatingkad ay ang ‘pinahihiwatig ng isa sa mga talatang mababasa sa huling kabanata ng “nobela”: “...Anong itatawag ko sa iyo? Saan kita ikakategorya? Sa mga pamantayang hindi naman natin ginawa pero ginagamit sa atin? Paano ko iyon ipapaliwanag sa iyo?... Walang paliwanag, anak. Wala lang. Sapagkat ang panulat ay isang gawaing subersibo, lagi nitong binibigyan ng kahulugan ang kalakaran at binubuko ang sikreto ng kapangyarihan.”
sa loob, sa pagitan. sa labas,
Rebyu ng Ang Huling Dalagang Bukid at ang Authobiography na Mali, Isang Imbestigasyon (Jun Cruz Reyes, 2011) MICHAEL C. ALEGRE n’yang gawing nobela (at documentary film na rin) na pinamagatang Ang Huling Dalagang Bukid. Dito ay isa sa ‘pinakilala ang karakter ni Linda bilang pinakahuling dalagang umalis sa baryo ng Wakas upang magsilbing entertainer sa Japan at takasan ang hirap ng buhay sa kanilang baryo na unti-unti nang nagiging abandonado ang mga sakahan dahil halos wala nang interes sa pagsasaka ang mga taong naroon. Kung tutuusin, wala namang problema sa proyektong ito ni Amang dahil naiwan n’ya lang naman ang manuskrito nito sa bahay n’ya sa Hagonoy, Bulacan kung saan do’n din s’ya sana magiinterbyu ng mga tao para buhayin ang mga karakter sa nobela. Pero dulot ng banta sa kanyang buhay mula sa hindi matukoy na mga nilalang at sa hindi malinaw na dahilan, hindi s’ya makauwi ro’n. Dito ay madulas na eentrada ang kanyang talambuhay na eksaherado n’yang tinawag na Authobiography na Mali. Kung pamilyar kayo sa ilang detalye ng
personal na buhay ni Amang na kilala sa pagsusulat ng mga kuwentong pumapaksa sa masa at humuhubog sa tinatawag na kamalayang panlipunan o social consciousness, mahihiwatigang nangyari nga sa tunay na buhay ang ilan sa mga bahagi ng “nobela.” Matatandaan kasi na minsan na ring nag-online post si Amang ng sworn affidavit tungkol sa mga hindi kilalang tao at sundalo na aali-aligid sa kanyang bahay sa Hagonoy. May Koneksyon SA PAGITAN ng Piksyon at HindiPiksyon Sabi nga, hindi magiging matagumpay ang isang piksyunista kung hindi s’ya magiging realistiko sa paglalahad ng kuwento. Sa kaso ng nobela, nagpabalik-balik man ang paglangoy ng kuwento sa piksyon at hindi piksyon, hindi ‘to naging sagabal sa pangkabuuang istraktura ng “nobela”. Mapatutunayan tuloy na napagtagumpayan ng awtor ang bago n’yang eksperimento bilang kilala naman s’ya sa pagbali ng mga tradi-
REV
May Bago SA LABAS ng Dogmatikong Pagsusulat Nag-aalok ng bago ang aklat na ‘to na nabingwit ang Gintong Aklat Award ng Nat’l Book Development Board no’ng Setyembre 2012 (ika-apat nang award nitong nobela habang ‘sinusulat ang rebyung ‘to) kaya hinding-hindi dapat isnabin. Kung gusto n’yong magkaroon ng kabuluhan ang mga binabasa n’yong nobela gaya ng mga kinahuhumalingan n’yong romance pocketbooks at fantasy and Bob Ong books, mahalagang basahin n’yo rin muna ang mga nobela ni Amang na tinatayang may 1.8 milyong hits na, ayon sa www.librarything.com.
booK
MOVie
Of silent grief and solitude Rebyu ng Pascalina (Pam Miras, 2012) DANAEL Z. SABEROLA
A
n engaging movie. The only entry of this year’s Cinema One Originals 2012 which exploits digital Harinezumi technology: one that is not intended to take sharp, crisp and high definition (HD) images but blurred focus and inaccurate colours. The film utilizes a camera toy meant for Low Fidelity (LoFi) resolution which apparently compliments the theme and story of the movie. Though there are some dark and indistinct scenes, these didn’t really thwart to pull the viewers in. Kudos to the director Pam Miras whom I happened to have a little chitchat with at the cinema. Without knowing yet that she is actually the woman behind this Best Picture Awardee film. The eponymous protagonist played by Maria Veronica Santiago is a plain, downtrodden and a socially awkward person. She carries all the problems in the world. She always seems to be down and
troubled subjected by most acts in the film. First, she gets fired on her work after an unfortunate encounter with a robber. She lives with an insolent landlady/aunt who keeps on vulgarly mouthing her every time she’s home for not taking care of the old man they are living with. Pascalina tried to keep her mouth shut until one time, she just suddenly bursts from her silent grief and solitude. Ironically, from a type of girl like her, I didn’t expect her to have a boyfriend. But she does in the movie who is played by Alex Medina. However, the man she is supposed to be leaning with in time of her disarrays is actually one of those who give her uncertainties to herself. Pascalina is lacking of self-esteem. She’s insecure and jealous with the woman whom her boyfriend is very close with. Well, she can’t be blamed. The woman is physically far superior than her. Pascalina’s instinct tells that they aren’t just friends. She feels like her boyfriend is cheating on her. But she doesn’t want to believe it. Or perhaps she’s just too down and troubled, she’s becoming paranoid. Up until her boyfriend proposed to her, Pascalina turned her doubt into trust again. She then felt at ease. But it didn’t last long.
The film shows some frontal nudity. I don’t know why Indie films are into this even if it’s not necessary. It’s good though. Meanwhile, Pascalina’s life is yet to complicate more. After visiting her dying aunt, the eventual fate of the heroine begins. This swings the film in a more engaging phase. Her dying aunt was said to be waiting for someone to pass on the curse of their bloodline. And Pascalina happens to be the one. She gradually experiences weird things. But the film shows vague substantiations of her allegedly inherited curse. It keeps you wondering if she does have it or not. Not until the time comes when her personal crisis and dillemas had reached the uttermost. She has no one to turn onto even her siblings. Her mind is totally lost. And in one defining moment, the jealousy that she feels after confirming her suspicions has turned into irrepressible hatred that triggers the monstrosity inside her. And at that very moment, when you’ve been waiting for that plot to come is when the story
will end. Damn. It keeps you hanging on the cliff and makes you feel of wanting more. Anyway, here is the list of the Cinema One Originals 2012 winners: Best Picture - Pascalina by Pam Miras Special Jury Prize - Ang Paglalakbay ng mga Bituin sa Gabing Madilim by Arnel Mardoquio Best Director - Kevin Dayrit for Catnip Best Screenplay - Kevin Dayrit for Catnip Special Awardee/Philippine Cinema’s Most Celebrated Filmmaker - Peque Gallaga Best Actor - Alex Medina for Palitan Best Actress - Mara Lopez for Palitan Best Supporting Actor - Nicholas Varela for Aberya Best Supporting Actress - Ria Garcia for Melodrama Negra Best Cinematography - Danilo Salas III for Anak Araw Best Production Design - Michael Espanol for Mariposa sa Hawla ng Gabi Best Editing - Kevin Dayrit for Catnip Best Musical Score - Catnip Best Sound - Aberya SunShorts Viewer’s Choice Award - 1945 by Jun Reyes Audience Choice - Melodrama Negra by Ma. Isabel Legarda
REV
PHOTO CLIPS: internet
and ART
K
ahit pahaging lang, isa na yata sa maituturing na pinakamasarap na pulutan kapag nakikipaghuntahan ang mga Pilipino ay ang mga usapang sinahugan ng paksang tumutungkol sa magulo pero masayang mundo ng politika. Sa usapin ng blogs, kapansin-pansing bibihira sa mga blogger ang matagumpay na nakamit ang nais n’yang iparating gamit ang patok na patok na istilong political satire. Malimit kasi ay korni o minsan pa nga; e, humahantong ako sa pagkainis matapos kong mabasa ang mga post sa kanikanilang mga blog na para bang bumawi na lang ang mga ito sa mga nakakolereteng photo at nag-aastig-astigang layout. Ibang-iba sa lahat at masasasabi kong napanindigan ni Loi Reyes Landicho ang pangalan ng blog n’yang The Professional Heckler. Sa tagline pa lang nitong “The problem with political joke is they get elected,” makikita nang sapol na sapol ng mapagmatiyag na mata ng blogger ang iba’t ibang rekado ng lipunan na wari ba’y natural nang nakakulob sa loob ng katawan n’ya. At tamang-tama rin ito sa panahon natin ngayon, sa mga kumukulo nating mga sikmura na pati utak natin ay ginugulo ng karamihan sa kanila na hindi naman sigurado ang tunay na hangarin sa ating bansa, ang mga TRAPO (Traditional Politician) at ang mga BIMPO (Batang Isinubo ng Magulang sa Politika).
Page Design: MICHAEL C. ALEGRE
Artwork: ALJIN CHRIS C. MAGSINO
VIEW
08-09
SATIRIKAL NA PAGSUPALPAL
Rebyu ng www.professionalheckler.wordpress.com (Loi Landicho, 2007-present) Sa mga usaping politikal, makikita rito ang iba’t MIKHAIL ANDREW O. LOZADA Ang blog na ito ay nagsisilbing bintana ng mga isyung pampolitikal at panlipunan na inihahain sa kakaibang paraan. Makikita rito ang iba’t ibang klase ng mga opinyon ng mga tao, kuwento at pinaghalu-halong mga sangkap ng buhay na nakapagmumulat sa mga tao. Hindi tuloy maipagkakailang ang mga nakasaad sa blog na ito ay maaanghang ngunit naihahain sa atin nang may tamis at may dating kung kaya nakapagmu-mukhasim sa mga pinatatamaan nito. Matitikman din sa blog na ‘to, ang ibang klaseng kiliti sa pamamahayag na patok na patok sa panlasang Pinoy. Tulad na lang kamakailan, kung sa’n sandamakmak na reklamo sa isang senatorial candidate na itatago na lang natin sa pangalang “Hanep na ang buhay, basta’t may hanapbuhay” ang ginawan ng resipe sa blog na ito sa titulong “Of nurses and penises.”
ibang klase ng mga muk’a ng kritisismo; este, ng mga politiko sa pamamagitan ng slumbook na usong-uso sa mga hayskul pero uso rin pala sa mga politiko. Ilan sa mga ito ay ang slumbook ni Lito Lapid, Miriam Santiago at pati na rin ng ilang mga sikat na artista at kapatid ni Pitoy; este, ni PNoy ay nandito rin. At s’yempre, hindi dapat isnabin ang mga bagay na kung tawagin ng blogger ay “Modernong Kasabihan” kung sa’n no’ng nakaraang taon; e, nagpasikat s’ya ng kung tawagin n’ya ay “WTF (The Epal Quiz Year Ender).” Sa blog na ‘to ay may kakatwang sangkap na nakapagpapabuhay sa katawang-lupa ng mga taong mahilig sa usaping panlipunan at pampolitika. Cool, ‘di ba? Dahil dito, umani pa nga ito ng parangal sa Philippine Blog Awards no’ng 2011 para sa humor category. Kung lalagumin, masasabing nagbigay ng alternatibong paraan ang blog upang pukawin ang atensyon ng mga blog hoppers sa seryosong mundo ng politika. Hindi rito nire-require ang edad, sekswalidad o estado sa buhay at kung may nakakain ka man sa araw-araw o wala, kung kaya kasali ka sa bawat usaping tinatalakay rito na lagi’t laging nasa paligid lang natin.
The Professional Heckler is Loi Reyes Landicho, a Batangasborn humor blogger from Makati City. The Professional Heckler has been recognized four times in a row by the Philippine Blog Awards.
BLOG
MUSIC
A
nyong hayop. Mga komposisyong ginamit ang angas at bigat ng musika bilang instrumento para mailabas ang iba’t ibang porma ng makamundong gawain. Mula pa sa unang album na Siling Giniling hanggang sa iluwal itong ikalawa na pinamagatang Makamundo, wari ba’y patuloy pa rin nagpapasabog ng mabangong tutuli sa ating mga tenga ang bandang Giniling Festival. Ibang-iba ang Makamundo kaysa sa nauna nilang album. Ito ay nang chop-chopin nila sa tatlong bahagi ang pagla-launch nito at gawing free sa mga tao ang pagda-download ng mga ito. Binigyan ng harmonya ang mga kanta ng mga musikero ng Giniling Festival na binubuo nina Jeje Santos (vox), Bombee Duerne (guitars at backing vox), Jebs Mangahas [lead guitar], Lec Cruz (bass), Marco Ho (drums) na nagpasabog ng bagong istilo ng pagkakalibangan kasabay ang pagtalakay sa mga nangyayari sa paligid. Diin at tigas ang itinampok ng kantang Astig at Haka-Haka Hula-Hula pagdating pa lang sa malupit at mabilis na intro nito na sinamahan pa ng mababangis na bagsakan at pasigaw na istilo ng pagkanta sa mga ito, samantalang binalanse naman ng Hipon ang ambiance dahil sa may kabagalang tempo nito. Binigyan ng sarkastikong pakahulugan ang kaastigan sa kantang Astig kung pa’no binusisi ang kawalan ng originality ng mga tao dahil sa kagustuhan nating makiuso para maiangat ang sarili. Binibigyang-diin din dito ang kakayahan nating
VIEW
Page Design: JOHN MARK I. PEREZ
20 march 2013
TADTAD SA angas at KULIT! Rebyu ng Makamundo Part 1, 2 & 3 (Giniling Festival, 2011) JANLIVER M. SALAZAR NEIL JOHNCEN D. PAVINO maging iba sa pamamagitan ng itsura at porma. Tapon ulo, kain-katawan; isang masining na paghahambing sa impormal na pagpapahiwatig at pagpupuring may negatibong lambing ang tinatalakay naman sa kantang Hipon. Umusbong din dito ang usaping kawalan ng isang salita ng mabanggit ang pagka-ayaw n’ya sa hipon ngunit sa huli’y tinikman din naman. Tumutuon naman ang Haka-Haka Hula-Hula sa pananampalataya ng tao sa hula o sa mga paniniwalang wala naman talagang katiyakan. Iba’t ibang mukha ang nailapat sa Part 2 ng album kung saan hinahati ng tao ang ilan sa kanilang oras. Sa Bacacion, ipinakikita ang pagyakap at kagustuhan sa araw na walang pasok. Tinalakay ang makamundong pilosopiya na ang magkaro’n ng bakasyon ay masarap. Libre kang gawin ang mga bagay na gusto mo, walang rules at higit sa lahat, your the boss. Sa Burgis naman, naipabatid ang mga gawain ng isang taong angat sa buhay. Dito pinalalawak ang ating imahinasyon sa kung pa’no hawakan ng isang
burgis ang globo, (hindi ang mundo). At ang huli ngunit mapag-imbot sa lahat ay kung paano manlait, humamak at gumago sa buhay ng isang tao. Sa kantang Walangbuhay.com, masasaksihan kung sino at paano manira ng kapwa na ang tanging gamit ay ang keyboard ng laptop o kompyuter. Tinalakay rin dito ang malalim na dahilan ng mga gawaing ito: Ang dahilang “Wala lang.” Kaiba sa mga nauna ang Part 3 sapagkat binubuo ito ng apat na tracks. Naipahayag dito ang pagsasakmalan ng kanta o kung paano sila nagsasagutan sa bawat isa. Hindi lang tina-lakay ang sarap at pait ng makamundong buhay kundi ang ilustrasyon ng ganti ng isang mulat na nilalang. Siguradong yayabog sa bawat isang makaririnig ang kantang Epaloid dahil sa ang bawat isa ay siguradong nakasalamuha na ng nakapang-iinit-dugong mga epal. Mga taong mapapel, mapagpanggap at nagdudunung-dunungan. Mga taong titi at hindi naman talaga maaa-sahan. Kinontra ito ng Kalamidad kung sa’n inihalintulad n’ya ang kanyang sarili sa isang bagyo, lindol, at bulwak ng bulkan na kung saan hindi n‘ya paliligtasin ang may sala at mapang-api. Sa kantang ‘to, ginamit ang istilo ng metapora na lalong nagbigay-lalim at diin sa ‘pinahihiwatig nito. Puro pasarap naman ang tinumbok ng kantang Masamall na kung saan tinalakay kung pa’no ka makalilibre sa mall kung wala kang pera.
Gayon din naman ang Bread Spanish Gitara na hinaluan lamang ng romansa. Dito hinasa ang pag-iisip ng mga nakaririnig sa dalawa o higit pang kahulugan ng kanta. Sa kabuuan, tunay na naipadama ng album na Makamundo ang pagkakamulat ng bawat nakaririnig sa ibig ipakahulugan ng bawat liriko nito. Gayundin, pansin din ang kaunting pagbabago sa kanilang istilo at tono na kung sa’n ay pumapatok sa mas malawak na tagapakinig na nagbigaydaan sa isa naming katanungan: Mayk Alegre: “Ba’t parang ngayon n’yo lang ho naging target ang mainstream scene?” Jeje Santos: “If you want a revolution, you can’t stay underground. Pero ‘di naman ibig sabihin no’n; e, sasakay ka sa uso.” (May 6, 2011, nang intebyuhin sa fb.)
10
CULTURE
The Spark
“
Pero walang napapaos sa mga nakikibaka para sa katarungan. bago pa man sila tuluyang mapaos at mawala sa mundo. sigurado akong mayroon nang boses na magtutuloy ng kanilang laban.
”
Off-the-Job Tale:
Parada ng Maling Akala Pa-Mendiola
20 march 2013
WRITER’S TRIP
sa Maynila. Biruin mo ba naman, Mabilis na nakagawa ng isang May mga pulis na binabato ng mga P40 ang tubig na inumin na sapat mahabang linya ang lupon ng mga militanteng grupo, may mga sibilyang lamang sa tatlong araw. De-lata manggagawa sa kahabaan ng kalnababaril ng mga lokong pulis, may ang kinakain ko kapag gusto kong sada ng Vicente Cruz. Kasama ko sa mala-kadenang tao na binobomba endiola. No’ng bata ako, hindi ko magtipid sa pagkain pero ‘di naman linya ang iba’t ibang taong kasapi ng ng tubig ng trak ng bombero at may ‘yan mabigkas nang tama. Ang dami unyon. Pilit ko pa ring kinukumbinsi namamatay o hindi kaya’y lubhang kasi n’yang katunog: Minola, tinola, pwedeng araw-arawin. Iniiwasan ko kasing baka ang ihi ko’y singang aking sarili na tama ang desisyon nasusugatan. Masuwerte ako at arinola at areola. Pero isang maling akala lansa na ng sabaw ng sardinas ko ng pagsama sa gawaing ito. Ipinagpanakarating ako sa Mendiola na ang habambuhay na magpapaalala sa ‘kin o tuna na madalas kong ulamin. lagay ko na lang na isang fun run lamang ‘to. ang tanging sugat lamang na sa Mendiola. Mahal ang bayad sa bahay at ‘di Tulad kasi ng fun run; e, may makikita ka rin natamo ay libtok sa paa dahil sa OJT (On-the-Job Trainee) ako no’n sa ko lang alam kung ginto ba ta- namang mga masasayang mukha sa paligid luma kong sapatos at sunog na isang t.v. station sa Quezon City. Matumal laga ang presyo ng tubig at kurdala siguro ng muling pagsasama-sama batok dahil sa tindi ng sikat ng ang gawain ng isang trainee; maghihintay yente o sadyang ginugulangan ng mga magkaibigan sa iba’t ibang unyong araw. ka lang ng isang masisirang equipment lang ako ng landlady ko. kinabibilangan nila. Inisip ko rin na isa itong Sa Mendiola ginanap ang o kaya naman ng isang mag-down na Ala singko pa lang ng umaga alay-lakad lamang at ang benepisyaryo ikatlong bahagi ng rali. Isang system para lang panoorin kung pa’no ay nakagayak na ‘ko para sa “parada”. ay ang taumbayan. Masasabi ko ring tila maikling programa ang isina‘to aayusin o didispatsahin. Sa loob ng Bagama’t alam kong init ng araw na siisang prusisyong-Katoliko ‘to. Hindi gawa upang lalo pang ipaunawa kulang-kulang isang buwan, magbilang sira sa pilit na pinapuputi kong kutis ang nga lang mga santo ang aming siat ipagsigawan kung bakit may ng napakabagal na oras ang naging pakahaharapin ko sa daan, excited pa rin nusundan sa paglalakad kundi ang demonstrasyong nangyayari no’ng borito kong gawin. Jackpot na kasi kung akong naghanda suot ang free T-shirt iba’t ibang placards at streamers na araw na ‘yon. Ilang mga chant pa makatatanggap ka ng utos mula sa ‘yong na may logo ng pinag-o-OJThan ko. naglalaman ng aming ‘pinaglalaban. ang ‘tinuro. May mga props din na bisor. Hanggang sumapit ang katapusan Ano ba naman ang ilang kilometro Pilit kong ‘kinukubli sa aking isipan ginamit tulad ng isang miniature ng Abril, para akong nanalo ng mainit na daan kumpara sa mga ang katotohanang ito ay rali pero airplane na hindi ko maintindihan s a lotto nang yayain n’ya benefits na matatanggap ko? Ilang wala na akong magawa. Kabilang kung ano ang ‘sinisimbolo at isang ‘kong sumama sa sandali pa ay dumating na ang van na ako sa hanay ng mga nangnapakahabang asul at pulang tela na isang “parada”: may na maghahatid sa ‘min sa lugar na gagalaiting manggagawa na siguro ay sumisimbolo sa bigkis ng libre raw na T-shirt, pagsisimulan ng “parada”. Habang ‘pinagkaitan ng mga benepisyo pagkakaisa at paglaban. may pakain, may addnasa loob ng van, radyo ang nagat karapatan. Sa wakas, tapos na! Lumapat na itional na 12 working hours bigay-aliw sa akin. Mayo Uno no’ng Sa rali na aking dinaluhan, na- sa aking kamay ang libreng T-shirt, at may allowance pa! Agad araw na ‘yon at ang tanging balita sa pansin ko ang tatlong bahagi nito at ang P200 na allowance at ang panaman akong pumayag radyo ay tungkol sa magaganap na ang mga tao na mayroong iba’t ibang ngakong pirma ng bisor ko para sa dahil sa T-shirt at rali ng mga militanteng manggagatungkulin na ginagampanan. Una ay 12 working hours kuno at hindi lang dala na rin siguro wa sa Mendiola. Medyo nakaramdam ang pagpapraktis ng gagamiting chant. ‘yon, kumain pa ang buong kasapi ng allowance na ako ng kaba, dahil baka rali nga ang Isang babae na sa tingin ko ay isa sa lider ng aming unyon sa isang steak makatutulong sa pupuntahan namin at hindi lang ng rali ang nagturo ng aming isisigaw sa house. Tantya ko: P150/plate pagtitipid ko daisang simpleng parada. Pinatay ko martsa papunta sa aming destinasyon. ang presyo ng kain do’n at hindi hil sa mahal ng ang radyo at pinanuod ang daloy Naaalala ko pa no’n ang itinuro n’ya sa pa kasama ro’n ang malamig cost of living ng mga sasakyan sa Espanya. amin: URING MANGGAGAWA, HUKBONG MAGnaming panulak. Inusig ako ng Huminto ang van sa kanto PAPALAYA! Habang nagpapraktis, dito naaking konsensya dahil matapos ng Vicente Cruz St. Pinababa man ginagampanan ng mga tila liason officer ang halos apat na oras na pagkami. Pagkalapat pa lang ang kanilang trabaho; namimigay sila ng mga daing namin sa gobyerno kanina ng mga paa ko sa lupa ay polyetos sa mga nakahanay. Laman ng pol- ay heto na kami sa isang steak agad nang ipinahawak sa yetos ang lahat ng mga daing ng gaganaping house at tumatamasa pa ng ka‘kin ang isang streamer na pagtitipon sa lansangan. Mahalaga raw ‘to bundatan sa unli rice. May mga nagsasaad ng nandidilat dahil karamihan sa mga nakalinya ay wala maayos na trabaho ang mga na “NO TO CONTRACTUALo kulang pa ang kaalaman sa ‘ming mga kasama kong ‘to. Pagbigyan IZATION”. Butlig-butlig na ‘pinaglalaban. Siguro kasi’y katulad ko man o hindi ang aming hinaing, pawis agad ang naramdalang din ang iba sa kanila na allowance walang masyadong epekto ‘to sa man kong gumulong mula at T-shirt lang ang habol. kanila. Natanong ko ang sarili ko, sa patilya ko. Nagwawala na Kasunod ng “liason officer” para kanino ‘tong ‘pinaglalaban ang puso ko sa kaba at la- ang mga sekretarya ng mga unyon namin? Siguro’y para ‘to sa mga hat ng agam-agam sa isip na aming kinabibilangan, sila ang taong nanood, nangutya at tumawa ko ay wari bang nasagot: nag-lilista sa isang papel ng mga lang sa amin habang kami ay bilad Tangina! Isang rali nga ‘tong pangalan ng mga dumalo. Tantya na bilad sa araw sa daan, siguro’y napasukan ko! Gusto kong tuko; e, sila rin ang gagamitin para sa para ‘to sa mga drayber na hindi man makbo na pauwi dala na rin ng pagbibigay ng allowance at T-shirt. lang nagparaya sa kalsadang aming takot pero sadyang malayo ang Ang ikalawang bahagi ay ang dadaanan, siguro’y para ‘to sa ibang tinutuluyan ko. Hindi ko rin magawang mismong pagmartsa sa kalsada. uring manggagawa na natutulog lang mag-commute dahil ‘di ko kabisado ang Dito naman umeeksena ang mga sa kani-kanilang bahay habang kami mga dapat na sakyan. ‘Di ko na rin marshall. Sila ang nangunguna sa ay lapnos na ang paa dala ng init ng tinangkang mag-taxi dahil baka pagsasaayos ng trapiko para hindi aspalto, siguro’y para ‘to sa mga tamahalan ang charge ng metro sa maputol ang linya dahil sa mga saong hindi na naghangad ng kahit ano ‘kin. Kailangan kong paninsakyang nagdaraan at upang mabukod sa pagkain kahit isang beses digan ‘tong napasok ko. siguro ang kaligtasan ng mga nasa lamang araw-araw, siguro’y para ‘to sa Pilit ko na lang isiniksik rali. Nasaksihan ko kung pa’no sila mga bagong silang na sanggol na singsa utak ko na may mainakikipagsigawan sa mga makulakas ng kanilang pag-uha ang aming tuturo sa ‘kin ‘tong unang kulit na motorista na ayaw magbawat pagsigaw. Hindi ko alam kung kaikaranasan kong ‘to. Kahit parang paubaya ng espasyo sa kalsada. lan nila mapakikinabangan ang lahat ng isinusuka ng utak ko, napasunod Mapayapa ang naging aming ‘pinaglaban ng araw na ‘yon. Paos na lang ako sa mga taong nagpagmartsa namin papun- lang ang aabutin mo sa pagsigaw sa mga sisimula nang humanay. tang Mendiola pero may nagbibingi-bingihan! Pero walang napamga pagkakataong na- paos sa mga nakikibaka para sa katarugiging marahas ‘to. Katu- ngan. Bago pa man sila tuluyang mapaos lad ito ng mga napapa- at mawala sa mundo, sigurado akong nood sa telebisyon: mayroon ng boses na magtutuloy ng kanilang laban...tulad ng ibang grupong nakasama namin na lagi’t laging nakahandang itaas ang kaliwang kamao.
EFREN S. ALMOZARA JR.
M
ArtworkS: JAYVEN Q. VILLAMATER
LITERARY
20 march 2013
Pahiwatig at ligalig
MICHAEL C. ALEGRE
Late na naman ako! Nilabag ko ang batas ng propesor kong muk’ang tinidor *dito mag-imadyin kung ba’t hindi kutsara* na ‘wag nang mangahas pang pumasok sa kanyang klase kung mauunang sumayad ang takong n’ya sa loob ng klasrum. Nagtitigan kami pero napaiwas-tingin agad ako. Medyo na-distract kasi ako ng itim na paru-parong nakadapo sa table n’ya at sa mga kaklase kong nagsipaglakihan ang mga mata at bunganga. Inaantay na naman siguro ang magiging sentensya ko dahil sa pagpasok ulit nang huli sa klaseng ‘yon. “So these are the guidelines to practice under the fundamental canons of ethics.” Boses ng propesor. Walang sermon! Ibig sabihin, tuloy ang daloy ng klase. Mas nakahinga ako nang maluwag nang makaupo na ako sa likurang bahagi ng klasrum. Pilit kong dinakma ang paksang tinatalakay ng titser namin. Mahirap na. Sa mundo kasi ng tinatawag n’yang “dapat”, kailangang laging alerto sa klase. Bawal dumaldal, humikab, matulog.
Samantala, nakasentro na pala ang lektyur n’ya sa mga etikal na pamantayan ‘pag hindi ‘pinagdamot ng tadhanang maging mga lisensyadong inhinyero kami balang-araw. Parang kiniliti ng higad ‘yong tumbong ng mga kaklase ko nang sumegway ang topic sa suweldo ng isang inhinyero. Pigil na napabungisngis naman ‘yong iba nang lumipad ‘yong itim na paru-paro, sabay-dapo sa buhok ko. Nagpatay-malisya na lang ako. Busy kasi ako sa pagiimadyin do’n sa titser naming na-dedbol last year. Sinabi n’ya dati na hindi uunlad ang konstraksyon sa Pilipinas hangga’t laganap ang korapsyon sa ating bansa, hangga’t laganap ang tongpats at kung anu-ano pang kabalighuan sa DPWH. Naputol na lang ang mahabahabang paglipad ng utak ko nang kuhitin ako sa ari ng katabi ko. Kanina pa raw ako tinatawag ng titser namin para mag-erase ng mga vandal/doodle nito sa white board. Tumayo ako. Pa-islo-slow-mo na lumapit sa unahan. Nagsimulang tumagaktak ang pawis ko nang mabilis na dumami ‘yong paru-paro at naging mga daga, sabay pasok lahat sa bibig ko!
Batingol*: Isang Acrostic FAITH P. MACATANGAY
The Spark FAITH P. MACATANGAY
P a r a n g a l
“
minsan nga, ginagawaran pa raw sila ng tungkulin sa pamahalaan. halos wala naman pong kaugnayan ang gantimpalang kanilANg natanggap sa kinabibilangan nilang larangan.
“‘Nay, bakit po ba binibigyan ng parangal ang isang tao?” tanong n’ya rito habang nanonood sila ng isang seremonya ng pagpaparangal sa telebisyon. “Ito ay bilang pagkilala sa kabayanihang kanyang ginawa o pagtatagumpay n’ya sa larangang kanyang kinabibilangan.” “A…e, kahit sino po ba ay p’wedeng magantimpalaan ng parangal?” “Oo naman, basta karapat-dapat s’ya na makatanggap nito.” “‘Yong mamamahayag na naghahanap ng katotohanan, mamamayang nakikibaka para sa karapatan, manggagawang walang katiyakan ang pakikipagsapalaran sa banyagang lupain, bakit po hindi sila nabibigyan ng parangal? ” Walang maisip na maidahilan ang nanay. “Marami po silang sakripisyong ginawa na hindi nabigyan ng pagkilala.” Tumaas ang kilay ng nanay n’ya at nagtanong ulit ang anak: “Bakit ‘yong ilang artista’t atleta, binibigyan po ng matataas na parangal? Minsan nga, ginagawaran pa sila ng tungkulin sa pamahalaan. Halos wala naman pong kaugnayan ang gantimpalang kanilang natanggap sa kinabibilangan nilang larangan.” Napakamot naman sa ulo ang nanay kahit na hindi naman siguro ito makati. “Maituturing po ba iyon na isang gantimpala sa pinagkalooban o pampabango para sa nagkaloob?” Nainis ang nanay sa tila walang katapusan n’yang pagtatanong kaya naisipan na lang nitong umalis.
Buhay mo man ang ‘ginapos, Alab ng ‘pinangakong tungkuli’y hindi mapapaos. Taon ay nagdaan, param pa rin ang hustisya Ibaon man sa lupa, sa isipan nami’y hindi mahuhungkag. Nobyembre 23—umuukilkil ka sa mga kabataang ‘tulad ko. Ganid ang salarin, inosente ang siniil. Oyaying hinagpis ang sa ‘min ay nagbibigkis. Layak na senaryo, hindi hahayaang maging siklo.
Kung bukas ako’y biglang mawala, matagpuang hindi humihinga, matagpuang nakahandusay sa isang tabi na may busal ang bibig at may piring ang mata, ‘wag kang luluha, ‘pagkat wala na akong kakayahan upang patahanin ka.
Kambyo ala Inhinyero
(Para sa mga estudyanteng maglilimang taon nang kumakambyo)
*Brutal
EFREN S. ALMOZARA JR.
kontinwasyon GENESIS O. SORIANO
Tulad ng mga pesteng sumira ng mga pananim, sila’y mga berdugong kumitil sa maraming buhay. Kami ay humiyaw para sa ‘ming karapatan. Hindi kami sumugba sa apoy upang malipol. ‘pagkat ang apoy ay ang aming ilaw, ang liwanag ng aming buhay. Kami’y pilit na inusig, pilit na tinupok hanggang sa marami ang pumanaw. Ngunit ang apoy ay magpapatuloy sa pag-apoy at ang ningas ay magpupumiglas sa pagningas!
Limang taong pakikipagsapalaran sa daang walang kasiguraduhan. Sakay sa biyaheng tungo raw sa tagumpay. Primera sa unang tikada, Puno ng pangamba’t rumaragasang pagdududa. Kabig sa segunda, Kasabay ng pagbilis ng agos sa itinakda. Tercera, takbo’y trenta-kwarenta. Sasabit ba o tuloy tuloy na? Quarta, preno’y bitawan, silinyador ay apakan. Quinta na! Ga-graduate ka na ba? O may naiwan ka pa?
Tema: “Subersibo”
PALETA 3.0
Likhang Pampanitikan ng The Spark Handa na ulit ang paddle ng mga Sparkistang miyembro ng LG o Literary Gang para sa i-aalay n’yong Tula, Maikling Kuwento, Dagli, Dula, Larawan, Dibuho, Pera, Pagkain, Pagmamahal, atbp. I-send lang sa thespark.slsu@gmail.com o i-shoot sa kahoy na mail box na kasiping ng The Spark Bulletin Board.
Kung may gan’to ka pa “?”, text ka lang dito: 0946-626-7307. Apir, fist bump, sal’mat much! Good luck!
l=,01-ok; ‘wag ka lang magbasa,
magpasa ka!
www.paletafolio.wordpress.com PAGE DESIGN: MICHAEL C. ALEGRE
www.fb.com/paleta.thespark
”
Bukas, Hindi Ko na Masasambit na Mahal Kita GENESIS O. SORIANO
MGA DAGLI AT TULA
11
OPINION
The Spark
F
Ang espasyo sa gilid ng pahinang ito (Side View) ay bukas sa lahat ng estudyante, alumnus/almunae at kawani ng SLSU, maliban sa mga Sparkista (miyembro ng The Spark) na pangunahing patnugot ng isyung ito. Ipadala lang ang kontribusyon sa thespark.slsu@gmail.com
Kung Pa’no Ko ‘Sinulat ang Dapat na ‘Pininta jayven q. villamater
H
indi ko talaga alam kong bakit ako magsusulat ngayon. Siguro dahil gusto kong mangarap na tumaas ang IQ ko. No’ng minsan kasing lumalangoy ako sa isang hindi malaswang site. May na-click akong trivia tungkol sa IQ measurements. E, natulala ako sa IQ level ng writer. “Hanep!” sabi ko. Ito namang si Ako, madaling mahalina sa matataas na numero. Itinuluy-tuloy ko ang pangangarap kahit pilit kong pinaaampon ang sarili ko sa pagsusulat. At pakiramdam ko, pinagtataksilan ko ang perslab kong pagpipinta. Siguro naman, hindi magseselos si Pagpipinta kasi malapit namang magkamag-anak silang dal’wa. Bukod sa artist din ang tawag sa nagsusulat, tulad pa sila ng mga materyales. Edi tipid pa ‘ko kasi bolpen at papel lang naman ang gamit. At s’yempre, ang No. 1 weapon: Imagination. Pero nagsusulat talaga ako ‘pag emotionally unstable. “Yong tipong, gutom ka and at the same time heartbroken dahil sa crush mong me katipang babae rin. E, biglang me nakita kang sweet na mag-syota na nakain ng burger. Hindi ko alam ang unang iisipin ko. ‘Yong pitsa dahil gutom ako o maiingit dahil sweet sila. Minsan talaga emosyon ang pundasyon ko sa pagsusulat. Tulad no’ng first round ng breakup namin ni ex, nagsulat ako ng kabang mga letra sa likod ng isa sa mga pinta ko. Napansin ko: Parang itsurang hating puso. Napa-“Yak!” ako. Naisip ko: Iba na talaga ngayon, pati ba naman puso, may lahi na ring manananggal? Medyo nabasa pa ng sipon ang papel, hindi ko alam kung bakit. Dahil kaya pa-english-english pa ang mga wordings ko? O dahil nahihirapan na ‘kong magbuklat ng Oxford? S’yempre, para ako lang ang maka-get. Kaso nagka-second round yung break-up. At ‘yon. Syur na. Wala nang balikan. Sabi ko nga sa mga writer, frustrated writer ako. Sabi naman nila, frustrated artist sila. Buti na lang pala, isang side lang ang frustration ko. E, kung nagkataon at minalas-malas, kaliwa’t kanan ang frustration sa utak ko. Sakit sa ulo. Kaso, ito at out-numbered na naman ang mga happy thoughts ko. Baka dahil sa radiation ng cellphone? Pero hindi raw naman totoo ‘yon. Madalas kasing ka-text si Crush. Kaso, no’ng akmang magsasabi na ‘ko at kahit no’ng nagpapalipad-hangin pa lang; e, muk’ang wala nang konting pag-asa. “Ganyan talaga” sabi ng sarili ko. “Bastedin, e,” dagdag pa. Ang problema, sa ‘kin pa ngayon nagpapakonsulta ng lablayp n’ya. ‘Ba, s’yempre, nagpaka-civil naman ako. Magtatanong s’ya. Payo ako. Tanong ulit. Sagot na naman. Shit! Torture! Pero sabi nga “Easy lang, Brad, malalampasan mo rin ang delubyong ‘to.” Sabagay, may point naman si subconscious.“ Pero maya-maya: “*Toottoot. Kring-kring.* Magkaibigan lang tayo…<smiley>” Sheeet! Torture na naman! Nabiktima pa nga ng pinakaklasik ng mga klasik. Kaso iba ang pagkakataong ‘to. Weirdo. Nakatatakot. Ngayon kasi, ang haba nang mag-text. Parang nobela, daming chapter. Dati ang mga napapala ko lang na reply; e, “ah”, “okey”, at “ah okey”. Torture na torture! Yum-yum talagang magsulat, ping-ping pa kung p’wede lang kainin ‘to nang literal. Kung gano’n, obese na malamang ang lahat ng utaw sa mundo. Gugulong na lang at hindi na maglalakad. Patalbog-patalbog sa ere. Pero pa’no ‘yan, biswal na raw ang tao ngayon? Wala nang kakain ng sulat. Mahina na ang panunaw ng isipan nila para mag-digest ng konting words. Kailangan nang literal na nakikita ang lahat ng bagay. Parang sa mga fastfood, isi-serve at kakain na lang. Pero hindi pala magandang obese lahat. Ireserba na lang sa panunaw at utak ‘yan. Hayaan na lang si Imahinasyon na mag-work out. Subukang maglakadlakad...tumingin-tingin...kaliwa’t kanan...sa totoong lipunan. Baka kasi matagal ka na ring tanga sa katotohanan.
or the record, Eros, the mythological Greek God of Love has nothing to do with this article. Walang anumang tungkol sa pag-ibig na involved dito. Nakita ko lang sa ‘net na ang 2013 daw ay Year of Love dahil kabaliktaran ito ng Eros. Anyways, kung pa’nong pinaniniwalaang malas ng iba; e, s’ya naman sa aking s’werte. Hindi ko alam kung pa’no at bakit pero ramdam ko lang na “13” is my lucky number. Siguro dahil consistent B-13 ako from first to fourth year high school since block section kami kaya nasanay na ‘ko. B’wenas ‘yang numerong ‘yan kasi tanda ko no’ng third year high school kami, unang beses sumikat ‘yong Philippine adaptation ng Deal or No Deal. No’n bang si Kris Aquino pa ang host at 26 K’s (o 26 case?) pa ang nagsasayaw at p’wedeng pagpilian. Nauso sa section namin ang tumaya sa bawat number. Umagang-umaga pa lang, habang wala pa ang teacher; e, paunahan nang tumaya kung nasaan ang P1 milyon o P2 milyon? Basta ‘yong pinakamataas. Limampiso kada pusta o taya. Kung sinong tama, kabig n’ya lahat. E, 26 na briefcase ‘yon kaya umaabot ng higit P100 ang pusta. Kaya naman, pag-uwi sa kanyakanyang bahay sa hapon, hindi man namin kita ang isa’t-isa, siguradong nakatutok lahat sa programa ni Kris Aquino. Sa totoo lang, base sa sarili kong experience, kahit hindi naman ikaw ‘yong contestant sa game show at nasa bahay ka lang pero alam mong may nakataya kang pera na p’wedeng matalo kahit limampiso lang naman at alam mo rin na may pag-asa kang manalo ng higit P100; e, daig mo pa ang contestant na magdasal na sana ay nasa briefcase na pinili mo ‘yong P2 milyon. At gan’to rin ang nararamdaman ng mga kakalase ko habang nanonood, sigurado ako. Then one time, tumaya ako sa number 13 kung saan napakadalang na may tumaya. Kinagabihan, tumutok agad ako sa tv. Tinawag ni Kris ang babaeng may hawak ng briefcase na pinustahan ko, “Chloe, buksan mo na!” Hala, ayan na! At boom! P2 milyon! Nalungkot ang studio contestant
3102
P
ASINTABI.
Parang utot lang— hindi mo man makita, sana, maamoy mo. *** Mas malabo pa siguro sa tubig ng poso-negro at hindi na-flush na inidoro kung magiging sentro ng ating argumento ang tunay na causa ng eksistensya ng tao. Gan’to raw kasi ‘yon: Kung tititigan mo nang maigi at dudukutin ang kailaliman nito, malamang sa malamang; e, sangkaterbang nagkakarambolang dikit-dikit at putul-putol na elemento (microscopic, ga-kulangot, sakto lang at ga-tubol) ang nakatakdang maging hadlang kung ba’t nga tayo nasa ibabaw nito, hindi lang ng inidoro (kasi ‘yong iba, walang banyo) kundi mas lalo sa tinatapak-tapakan nating lupa rito sa mundo. Pero ang totoo kasi, diring-diri
habang ako; e, walang paglagyan ng kasiyahan kahit nasa bahay at taganood lang naman. Jackpot! At naulit ang pagkapanalo ko no’ng tumaya naman ako sa number 6. Pero hindi ko sinasabing lucky number ko rin ang 6. Naik’wento ko lang para sabihing nagsimula ang s’werte ko sa larong ‘yon no’ng tumaya ako sa 13 kaya 13 lang talaga. Haay...high school life, sarap mong i-reminisce. But that was 6 years ago, year 2007. E, ngayong 2013 na, napaisip ako: Ano nga kaya, magsilbing lucky 2013 kaya sa ‘kin ang year na ‘to? No’ng Bagong Taon, dagsa ang New Year messages sa inbox ko pero may isang text na hindi ko makalilimutan. Sabi n’ya: “2013—This year will become memorable for us guys kasi ngayong year na ‘to madaragdagan ang pangalan natin ng Engr.” No’ng una, normal message lang naman dahil matagal ko nang naisip na this year ako ga-graduate. Pero na-realize at nag-sink in sa ‘kin na sa taong ‘to, bukod sa graduation; e, haharap ako sa pinakamahalagang exam. Ang exam na magsisilbing simula ng aking pagtatagumpay. Ang exam na magbibigay sa ‘kin ng karagdagang pangalan bilang ganap na Engr. Danael Z. Saberola. Ang October 2013 board exam na no’n pa lang; e, nagpapakaba na sa ‘kin. Na nadaragdagan pa lalo ang kaba ko kapag naglalabasan na ang board exam results ng mga previous batch na ahead sa ‘min. E, lalo pa ngayon na kami na ang kasunod na sasalang sa board exam. 2013—it’s our time. It’s my lucky number and hopefully my lucky year. But this time, I don’t want to count on luck. And besides, luck has nothing to do with this exam. Unless, manghuhula ka lang do’n sa board. Pero bakit ka manghuhula kung p’wede namang hindi? Although hindi talaga maiiwasan kung hindi mo talaga alam ‘yong ibang tanong. Pero, we all have the resources para makapag-aral. Nasa ‘tin ang panahon para makapag-review no’n pa lang although kahit ako; e, hindi ko naman nagawa kahit ‘pinangako ko sa sarili ko no’n na habang bakasyon; e, mag-aaral ako. Though I regret it, time has not run out yet. Hindi pa huli ang lahat. Kailangan lang e DISIPLINA at TIWALA sa SARILI. At s’yempre TIWALA SA KANIYA at sa MAGAGAWA NIYA. Kung meron
20 march 2013
ka pang naiisip na iba na makabubuti; e, mas okay. Ito lang naman talaga ang punto ko sa pagkahaba-habang kolum na ‘to. Ang s’werte ay wala sa numero, o sa kahit anong uri ng bato na sinabi ni Tita Zen pagkatapos basahin ang zodiac sign mo. Wala sa kung ano pa ang dapat isuot mo, o sa kahit anong bagay na nasa paligid mo, o sa kahit ano pang lucky charm na nasa ‘yo. Ang kapalaran ng tao ay nasa kamay n’ya lamang, hindi sa mga guhit sa palad o sa kung ano pa man. Hindi ‘yan literal. Kung gusto mong tuparin ang pangarap mo sa buhay; e, napakaraming paraan. Lahat ng bagay na pinaghihirapan; e, nagbubunga ng walang katumbas na kagalakan at kasiyahan. Hindi lamang sa sarili mo kundi kasiyahan ng mga taong umaasa at nagmamahal sa ‘yo. Kaya kung gusto mong maging inhinyero; pagsikapan mo at siguradong magiging inspirasyon ka ng ibang tao. Sabi nga ni Paulo Coelho, “And, when you want something, all the universe conspires in helping you to achieve it”. So I’m dedicating this article generally to the whole College of Engineering Batch 2013 especially sa mga magte-take ng board exams. Goodluck batchmates! Goodluck to us all! Para sa mga makababasa nito na lower years, I’m dedicating this to you also, when your time has come. Napapaisip ako no’ng una kung ‘to ba ang topic na isusulat ko para sa kolum ko kasi dagdag pressure na makapasa. Nakakahiya kasi baka naman hindi ako makapasa sa board. But I realized that whatever happens, it happens for a reason. Maybe it is not the right time yet. Gasgas na ‘yang kasabihang ‘yan pero totoo. I’m just being open sa kahit anong posibleng mangyari. Pero as long as we can be positive, let’s think positive. See you in the field, Engineers!
DANAEL Z. SABEROLA
Questions Marked ka lang lagi at todo-takip pa ng ilong. Umaalingasaw na nga ‘yong problema sa sistema, nakasarado pa rin ‘yang utak mo. Sayang. Alam mo naman kasi sanang alam mo ‘yon. Kaso ang shit, sabi nga; e, hinding-hindi mo talaga bibigyan ng pagkakataong mahawakan. Sa madali’t sabi: Duwag ka. At ang mas malala pa: Hindi mo man lang alam na hindi mo alam. “EBAKit ba kasi kelangan ko pang intindihin ‘yang imperyalismo, piyudalismo, burukrata-kapitalismo at kung anu-ano pang ismo-ismo kung good lang naman AKO?” sabi mo, nang pader-sa-pader tayong maglabas ng sama ng loob minsang kumunsumo tayo ng 4.5 cups of rice sa ganansiyadong restong binabalik-balik mo. “Simple.” Sabi ko sa ‘yo no’n bago ka naghugas-kamay at nagyabang ng success mo, “Parang gan’to lang: Kaya may TAE; e, dahil may TAO. At kaya naman may TAO; e, para may TAYO.” ***
Tae. Tao. Tayo.
I HOPE YOU DON’T MIND. Sa Krapsikol 3.0 ko dapat ipasasalpak ‘tong article na ‘to; kaso nga lang, hindi ako nakapagpa-reserve ng espasyo. Kaya ayun, kaysa mangamoy, dito ko na lang iniri’t ‘nilabas sa dyaryong hawak mo. *** CONSTIPATED CONSERVATISM. Paktay! Kung hindi mo pala na-digs ‘tong kolum, uulanin ka ng tae at magmumuk’a kang tumbong.
michael c. alegre
SchiZOO
www.michaelalegre.wordpress.com
12
OPINION
20 march 2013
O
ne year na (o mas tamang sabihing “eight months” dahil nagkaro’n na “ulit” ng graduation sa SLSU no’ng July 2012 para sa mga Vietnamese; este, mga Summer Grad pala) ang nakararaan nang kaladkarin ng ilang estudyante ang kanilang mga paa papuntang Registrar. Ito ay hindi para magshift ng course kundi para mag-apply for graduation. Anyway, nobody cares about (really) stinky graduating students, especially those who grew up in their courses until they’ve finished waiting for their normal body parts to arrive. But on a serious note, I discovered that the life of an eng’g student is not an easy one—you may have the necessity to set aside your vices, you get all messed up with the theses, you get to meet the same faces, you sometimes almost smell like feces, yet you get very little credit for it, like getting a grade 2 notches above fail. If you’re too lucky, you can even get a 5.0 grade printed on your class card. Then you get yourself killed. Bang! Bang! Bang! Mabuhay ang Pilipinas! But kebs, we all die anyway. You just choose your own poison. I’m not an aficionado of romanticizing stuff. So when the feeling of realizing how I’ll spend my last sem in this ivory tower dawned upon me, I tried my hardest not to appear mawkish and schmaltzy. I’ve known quite a number of alumni here. Each of them seems to be flourishing on their respective fields. Sabi sa isang speech na nabasa ko, hindi na kailangang magtaka kung marami sa kanila ay pinagkalooban ng unibersidad na ‘to ng mga awards tulad ng cum laude, dean’s lister award at leadership award. At loyalty award pa pala! Pero kahit minsan, wala kang university na makikitang nagbigay ng “Endured All the Painstaking Subjects and Muddled through Graduation Despite Maxing Out the 21-unit-fail-and-you-go-find-your-assanother-course-from-a-different-College During Her/His Academic Stay” Award. Everyone has to graduate sooner or later. Who wouldn’t want to be freed from the shackles of the school? Five years of academic torture. Make that six. Or seven. Ooh, the feeling. Ang konseptong ‘to marahil ay isang malaking kalokohan para sa karamihan. Bakit mo nga naman bibigyan ng parangal ang isang estudyanteng “hinusgahan” mong bobo, tamad, iresponsable at patapon? Mga taong nagsasayang lang daw ng buwis ng mga taong nagpapaaral sa kanila? Mga klase ng estudyanteng walang pakundangan sa magulang kung makapagbulakbol sa paara-
lan? May be most of them guys will figure playing Tetris is the best thing to do after screwing up a major exam. More often than not, ang mga mag-aaral na katulad nila ay nakararamdam ng panghihina ng loob. They’ll procrastinate and eventually become unproductive. Maaaring ilan sa kanila inaalala kung anong klaseng trabaho ba ang makukuha nila pagkatapos maka-graduate. Ang ilan naman, ayaw na lang mag-isip dahil unpredictable pa talaga ang taon kung kelan sila gagraduate. May iba sa kanilang i-dyi-gm pa na mag-ti-take na sila ng Math27 (katumbas ng ikatlong ulit sa Math9) sa darating na semestre. Don’t get me wrong. I actually think these students we are talking about have read their notes and tried their best to solve problems even before hitting the shower and going to campus for the exams. Pero sadyang mas mahirap ang pinagdaraanan ng isang estudyanteng bumabagsak. Kahit sabihin mong mas malaki ang populasyon ng irregular students sa regular, at normal na tanawin na ang “Int’l Class” sa COE a.k.a. “Pabrika ng Singko;” e, iba pa rin ang pakiramdam ‘pag ikaw na ang nasa kalagayan nila. P’wede mong sabihin na “Kaya mo ‘yan. Konting t’yaga lang. Mag-aral ka lang mabuti.” Pero hindi alam ng isang “award winning” student ang takbo ng pag-iisip ng isang taong nagaalala kung pa’no sasabihin sa kanilang mga magulang na may bagsak na naman sila. Kung pa’nong pagbangon ang gagawin nila sa tuwing maiisip nila sa umaga na papasok naman sila sa subject na makailang ulit na nilang na-take. Some of the students I know tell themselves: “Okay lang kahit medyo mahina ang utak ko, magaling naman akong dumiskarte.” Well, some of my friends thought it’s a good concept. But I beg to differ. It’s fantastic. Not! Grades could be everything. Anyone who says otherwise is kidding himself/herself. Nag-take ka ng entrance exam sa unibersidad na ‘to para mag-aral, basically. Pumapasok ka sa mga classrooms ng MHDP Bldg. para magbakasakali na kahit ang attendance ay makapagko-contribute nang malaki sa ikapapasa ng subject mo. Pumunta ka rito na may pangarap. Hindi para maranasan kailanman na masumbatan ng mga magulang dahil sa hirap na dinaranas nila habang nag-aaral ka. Hindi para maliitin ka ng mga guro at lalong hindi para dumugin ka ng mga orihinal mong kaklase dahil lang mahuhuli ka sa kanila sa pag-graduate ng ilang buwan o ilang taon. Balang-araw, ang mga kumpanyang pag-a-applyan mo ang huhusga sa lahat ng pinaghirapan mo sa loob ng halos limang taon. Maaaring may mga kumpanyang nadadaan sa palakasan pero parte lang ‘yon ng puntong ‘to.
IrregulaRealization
“
The mystery of life is not a problem to be solved but a reality to be experienced.” –Art Van Der Leeuw
Nakaupo ako sa ibabaw ng malaking speaker malapit sa stage. Mag-uusyoso kasi sa mga nagbabanda. Panay ang headbang at talon nila; panay ang tipa, kalabit, pindot at palo sa kanilang mga instrumento. Panay rin ang hayop na yanig ng speaker na nararamdaman ko sa t’wing magrarakrakan to the max na. Naglalakad ako sa isang kalye nang hatakin ang tenga ko ng naka-iindak na tugtugin. May nagpapraktis pala ng sayaw. Binagalan ko ang lakad para masulyapan ang kanilang pag-indak. Iikot, sabay ikukumpas ang kamay, ipapadyak ang paa, igigiling ang balakang, iiindayog ang katawan. Bumibilis at bumabagal ang galaw, tatalon at yuyuko, sa-
Ako ay Ako
The Spark
Kahit saang angulo mo tingnan, hindi magiging patas ang tingin sa ‘yo ng mga kumpanya kung academically incompetent ka. There may be times when they’ll consider themselves selling out. In my case, I claim to be pragmatic on tough times; some ideologies are puffed up anyway. If people were to ask how my spirit’s thoroughfare no’ng mga huling linggo ko sa SLSU, you’ll agree if I decide to be a call center agent instead. But I still want to stick to jobs related to what I’ve learned in this academe. Maybe ad hoc, ballpark figures, or do calculations. Or prostitution. Ano ngayon ang mangyayari sa mga estudyante after graduation? Ewan ko. Maaaring may mga s’wertehin at makahanap ng magandang posisyon sa kumpanya. Some of them may get a mediocre job. Hindi natin masasabi. Ayokong pakialaman ang buhay ng mga “star students.” Overrated na sila pagdating ng Grad Day. Baduy! Alam mo na namang may patutunguhan na raw ang buhay ng mga ‘yon, e. Pero ro’n sa mga transcript na puro lagpak ang laman, ‘yon ang napaka-exciting abangan! Ang artikulong ‘to ay hindi ‘sinulat upang i-angat ang pangalan ng mga achievers ng university, hindi para parangalan ang mga magulang sa pagtitiyagang intindihin ang kanilang mga anak na ilang taon na sa iisang year level, at hindi rin para i-pressure kayo na makakuha pa ng uno at angatan ang mga taong nangmamaliit sa inyo. This won’t give even the slightest hint of what your future may become. Kahit sabihin ng iba na kasalanan mo kung ba’t ka nakatatanggap ng mababang marka, I doff my hat to you. Hindi ka tumigil sa pagaaral kahit alam mong halos kilala ka na ng buong faculty at M-I-S staff dahil sa paulit-ulit mong pagpapa-add, pagpapa-change at pagpi-petition ng back subjects t’wing enrolment. Even after pulling off the sleepless-due-torequirements-and-removal-exam nights that render you malnourished and subhuman, you still have the gall to finish what you started. I’m acknowledging everyone, not only those considered ideal students but even those who failed many times. Balang-araw, mapatutunayan mo rin sa mga tao na nagkamali sila sa paghusga sa ‘yo dahil lang sa mabababa mong marka ngayon.
MARYKNOLL D. MENDOZA
Chronicles of the Deranged
bay magsisirko-sirko. Nag-e-FB ako nang gumapang ang mouse ko sa video post ng virtual friend ko. Tungkol ‘yon sa sobrang like daw niyang kinompows na rap ng idol n’ya. Na-curious ako kaya pinindot ko ang play, pinakinggan ang ritmo at binasa ang pumaflash na liriko. Ang lupet, ang bilis! Tunay at totoo! Wala akong masabi kundi: “Ang galing.” Nakabibilib. Naka-iinlab. Naka-iinggit. Hindi mabilang ang mga bagay na nakapagpapabilib sa ‘kin: Mga likhang pampanitikan; mga sining ng tunog, guhit at porma; mga paraan ng pagdiskarte sa buhay; mga matematiko, imbentor, siyentipiko; mga paraan ng paglilibang; mga eroplano; mga nangingintab na bagay. Ang daming mga nakapagpapa-inlab sa ‘kin: Mga magagandang binibini, mga anak ni Inang Kalikasan, mga nobela, ang katipan ko. Naka-iinggit. Wish ko sanang katulad ko rin sila: Magaling tumugtog, magaling sumayaw,
magaling mag-rap, magaling magsulat, gwapo, mayaman, matalino, lahat na! Sana mapakilig ko rin lahat ng magagandang binibini, makasama ang mga magagandang tanawin. Wish kong magawa ko rin ang lahat ng mga nagawa at nagagawa nila. Masagot ang mga tanong na nasasagot nila. Mapabilib ang mga kaibigan ko, ang bayan ko, ang buong mundo. Pero hindi laging p’wede. Tao kasi ako. Limitado. Imperpekto. May mga depekto. Nagbabago. Nagkakasakit. Namamatay. Mga misteryo ng buhay na ‘di ko malutas. Ako ay ako <tuldok>
JOHN MARK I. PEREZ
Verve
13
Like kita kaya like mo ko sa www.fb.com/sparkophobia. At para mas magkagustuhan pa tayo, mag-wall post ng blind item o mag-message ng ipapa-blind item.
Dyableg Edition John LIBERated
M
ay dapat na abangan ngayong 2013 dahil sa mga dyableg nilang tirada. Baling bahong putok, pasasabugin na! Natatagong kulubot, sisilipin na! Itangi silang katangi-tangi dahil sila’y tangi sa mga gawa nilang tangi! Dyableg # 1 Akalain mo raw, ‘pag nag-init ‘tong prof na ‘to, nagiging kinabukasan daw agad ang submission ng baling hirap n’yang pa-project kahit ang napag-usapan naman ay sa katapusan pa ng buwan. Baling rikit pa raw at kulang-kulang ang gamit na pagsasalusaluhan ng mga estudyante. Kaya naman pressured ang mga estudyante na ‘wag nang ulitin pang magalit ang propesor na ‘to. Dyableg # 2 Simpletiks lang daw kung bumanat ‘tong estudyanteng ‘to. Aba’y may pakpak daw ang pride. Bida raw sa klase dahil gusto’y laging sikat. Kapag nagsalita, akala mo, alam ang sinasabi. Pero ‘wag ka, at termino lang ang alam n’yan! Okey na sana at mapagpapasensyahan na raw s’ya, kaso, ‘kab’wisit daw no’ng nagtanong na s’ya nang lumabas na ang result ng eksam: “Nakapasa ka?” Kasama pa raw nito sa muk’a n’ya ang ekspresyon nang may pagtataka. Ay, bali yan! Kinuha naman daw pala nito ang sagot n’ya sa katabi n’ya. Dyableg # 3 Dal’wa raw ang manliliit sa ‘yo ‘pag s’ya na ang na-prof mo. Una, dignidad dahil sa pagmamataas n’ya at ikalawa, ang literal na sarili mo dahil sa literal na malaki rin s’ya. Ay baling rikit pa raw kung magturo at magpa-exam. Isa pa, magpapa-photocopy lang naman daw ng requirements para sa OJT. Ay, bali! Hindi raw ‘binigay. “Makapag-o-OJT raw pero hindi naman makaga-graduate dahil magkukulang daw ang records nila. Tindi, aba! ‘Pag daw pala photocopy ay diretso kain na ‘yong papel? Hindi na raw isasauli? Dyableg # 4 Wala raw s’yang kupas dahil paborito ng mga estudyante kasi laging walang klase. ‘Pag labas ba naman daw nila sa room, makasasalubong nila ito na parang wala ‘tong alam na may klase s’ya sa kanila. At paktay raw pagdating ng eksam da’l t’yak na mada-dale raw ang iskor nila rito. Pa’no ba naman, wala silang alam. Pero hindi raw sila nangangamba. Hinihintay lang naman daw nitong prof ang kontribusyon nila para sa pa-project nito para makapasa sila. Dyableg # 5 Malupet raw ‘tong estudyanteng ‘to. Dyableg ‘yan! Kalmado lang daw kahit malapit na ang submission ng mga ‘pinagagawa ng prof. Simpletiks lang at madalang daw magrebyu tuwing may eksam at quiz. Paminsan-minsan lang naman daw ‘to umabsent (sa DotAhan). Bali rin kung bumanat sa mga chiks, kaya naman bali rin daw at may konting luha pa kay prof para makapasa lang. Dyableg # 6 Bali raw ang pagmamalaki nitong dal’wang ‘to. Sino nga naman ang hindi matutuwa kapag lisensyado ka nang inhinyero? Nakamit daw nila ang rurok ng tagumpay kasama pa ang topnotcher na kaklase nila. Issue nga lang nang ipagyabang nila kung pa’no sila nakapasa. Marami raw tuloy ang nag-agam-agam kung pa’no nga sila nakapasa. Lalo na no’ng sinabi raw nila na kahit magkakalayo sila ay malakas pa rin daw ang sagap nila.
14
OPINION
The Spark
O
bhbd2me
Terminal
JERICK O. BARBACENA
Streaks of Kink
MESSAGENG’G Bukas ang bahaging ito sa mga indibidwal o organisasyong nais magpalathala ng mga hinaing, reaksyon, panawagan at iba pa. Ipadala lang ang kontribusyon sa thespark.slsu@gmail.com
Stop Militarization, Save the People of Quezon! Press Release: 14 May 2012 Reference Person: Glendhyl Malabanan Secretary General | KARAPATAN-Southern Tagalog
T
www.akosibarbz.wordpress.com
o. Isa ako no’n sa mga tagasubaybay ng pambungad na programa sa Dos. Isa ako no’n sa mga gumigising ng alas kuwatro ng umaga para tunghayan ang isang palabas nila na bibigyan ka ng pagkakataong makakita ng iba’t ibang kulay na magkakahanay na pahalang, may musikang iisang mahabang nota ang kasabay na pinatutunog at may nakasulat sa iskrin: “ABS-CBN CHANNEL 2” Makailang-saglit bago mag-ala singko, may magsasalita ng gan’to: “Ladies and gentlemen, in a few seconds we will be on a simultaneous nationwide satellite broadcast. Please stand-by.” Tapos ipakikilala ang mga taong ‘di ko kilala kasunod ang mga letra at numerong ‘di ko alam kung para sa’n gaya nito: “Engr. Juan Dela Cruz, ECE-123456789” At susundan nito: “This is ABS-CBN Broadcasting Company now signing on.” Tapos maglu-Lupang Hinirang. Edi s’yempre, tatayo at ilalagay ko ang aking kanang kamay sa kaliwang dibdib; turo ‘yon sa ‘min ng titser ko at ginagawa rin namin sa paaralan tuwing umaga bago magklase. Tapos no’n, pinapatay ko na ang tv. Balita na kasi sa umaga ang kasunod; e, halos lahat naman ng ibinabalita ro’n, napanood ko na no’ng gabi pa. No’ng ipakilala si Juan dela Cruz ang parteng hinding-hindi ko makalilimutan. Dahil dito, nagkaroon ako ng ideya kung ano ang kukunin pagkatapos ko ng hayskul. BS ECE ang natripan kong kurso dahil daig pa nito ang mga artista. Sila ‘yong mga taong ang pangalan ang pinakaunang nabo-broadcast sa tv. Pero ngayong nasa ikalimang na taon na ‘ko ng pagpapakadalubhasa, ngayon ko nalaman na hindi pala kailangang mabuhay ng tao sa kumbensyunal na pamumuhay na nakasanayan ng lipunan. ‘Yong buhay na maganda sa paningin ng iba. ‘Yong buhay na pagkatapos ng elementarya at hayskul, kukuha ng propesyon na ikakabit sa pangalan, magtatrabaho, kikita nang malaki, magkakapamilya, tatanda, mamamatay. P’wede kang tumira sa iskwater, maging salat sa pamumuhay, mangalakal, kumain ng sardinas, mag-ulam ng toyo at asin sa tutong na kanin, mag-inom, mag-yosi, matulog, maging batugan, magnakaw, pumatay, mamatay. Hindi mo naman kailangang ipagsiksikan ang sarili sa mga bagay na hindi angkop sa kakayanan mo. Hindi dahil ‘yon ang gusto ng magulang mo para sa ‘yo; e, ‘yon na nga talaga ang susundin mo. Oo, mapasasaya mo sila sa pagsunod mo dahil pinag-aaral ka pa lang nila. Pero naging masaya ka ba? Sa tingin mo ba; e, pagkatapos mong mag-aral, sila pa rin ang magdidikta ng buhay mo?
1. Ano ang masasabi mo sa Rebirth Issue (Vol. 8) ng The Spark? 2. Kung ikaw ay isang engineering subject, ano ka at bakit? 3. 2013 na. May Student Handbook (SH) ka na ba? Ano’ng masasabi mo sa SH? Para sa inyong mga sagot, i-type ang: SPARK <space> SAGOT MO <space> ID NUMBER (required), PANGALAN AT KURSO (optional) at i-send sa 0948.419.3511. Abangan ito sa mga susunod na ilalathala ng The Spark.
surveyENG’G FHFHOSU-D IERIAM
MAGING SPARKISTA!
TSAT o The Spark Apprentice Test ang tawag sa sunud-sunod na eksaminasyon na taun-taong isinasagawa ng mga sparkista sa mga estudyante ng Southern Luzon State University (College of Engineering) na gustong sumali sa publikasyong The Spark. Malimit itong nagaganap sa kalahatian ng Hunyo at tumatagal ng isang linggo ang proseso sa bawat kukuha nito. Para mas maintindihan ang medyo kumplikado pero masayang proseso, abangan ang mga anunsyo sa mga prominenteng lugar ng Gusaling Marcelo H. Del Pilar (MHDP) sa tuwing sumasapit ang buwan ng Hunyo. Nagpapaskil din kami sa pinto ng apat na CR ng MHDP Bldg. kaya imposibleng hindi ka naalarma no’n o maalarma soon.
SALI Na!
www.thesparkslsu.wordpress.com/joinus
20 march 2013
he human rights group KARAPATAN-Southern Tagalog, along with the victims’ families and other sectoral organizations in the region, condemn in the strongest possible terms the unprecedented deployment of military in the province of Quezon, which has resulted to escalating human rights violations in the area. To date, at least 8 battalions of the Philippine Army have been operating in the Southern part of Quezon alone. Units deployed in the area include Philippine Army’s 85th, 76th, 74th, 59th Infantry Battalions, 1st Special Forces of the Philippine Army, 201st Brigade, 2nd Infantry Division, CAFGU and 416th Provincial Police Mobile Group. While past administrations have also employed militarization in their counterinsurgency programs, the recent deployment in South Quezon is but alarming considering the concentrated number of military relative to the area it operates. Quezon, specifically South Quezon and Bondoc Peninsula, can be considered as center of agricultural production where products such as coconut, corn, and grains abound. Minerals such as gold and petroleum also flourish in these areas. Development programs of both the government and private companies which include Bio-diesel in Gumaca, Mirant Powerplant Extension in Atimonan, and dam construction in Macalelon are also concentrated in South Quezon and Bondoc Peninsula. Touted as ‘Hacienda belt’, Bondoc Peninsula, meanwhile, has thousands of farm lands owned by the families Murray, Soleta, EstradaQuizon, Tan, Reyes and Matias. With these potential coupled with the agricultural blissfulness of the province, and the growing resistance of the locals particularly of the farmers, it is no wonder why the government has deployed that much number of military and police to South Quezon and Bondoc Peninsula. A case of abduction in Macalelon town in March 27, 2011 was already reported to Karapatan. Unidentified armed men allegedly took farmer Felix Balaston to the 85th Infantry Battalion’s camp. He remains missing to date. Just recently, last March 22, 2012, some drunk members of the 74th Infantry Battalion were reported to have manhandled some youth in San Andres town namely Rey Rodrigo (16 y/o), Reynaldo Delos Santos(18y/o) and Elmer Desuyo(21 y/o). Other cases of threat, harassment, intimidation, illegal arrest and detention perpetrated against local farmers are also
being verified by KARAPATAN-ST. Army forces are currently stationed in houses and barangay (village) centers. Detachments are mounted in about 50 barangays in the rural areas of South Quezon. Several local farmers’ groups in South Quezon consistent in their struggle for genuine land reform against big landlords and businesses are now targeted by the military in their operations. We call on the Aquino administration to immediately pull out the military and police troops deployed in South Quezon. While the government proudly banners its counter insurgency program Oplan Bayanihan in the name of ‘peace and development’ and continues to echo its mantra for the ‘respect for human rights’, farmers, workers, and other members of the basic sectors fighting for their democratic rights experience the most inhumane treatment from state forces. We decry the brutality and manhandling of the military and police forces to the people of Quezon. It is unacceptable how those who have sworn to protect the interests of and defend the people are now the ones causing terror and sowing fear to them. The militarization in Quezon is not an isolated case. Elsewhere in the country, suppression of democratic and civil rights is blatant and prevalent. During the time of former president Gloria Macapagal-Arroyo, there were about 180 reported cases of extra judicial killings (EJKs), 32 enforced disappearances, and other atrocities in the Southern Tagalog region alone. The human rights situation has even exacerbated when President Aquino assumed position, with 16 cases of EJKs and 3 disappeared in the region. Not to mention the continuing crackdown and filing of trumped up charges against political activists If President Aquino is serious in bringing justice and longlasting peace in the country, then we challenge him to investigate the human rights cases and put an end to these human rights abuses by denouncing its Oplan Bayanihan. He can never silence the growing unrest of the people. As his regime continuously deny the people of their basic rights and liberty, the oppressed people are left with no other choice but to stand up and fight. We rally all peace loving citizens to unite in condemning this injustice and abuse done to our fellow men. We also call on everyone to support the anti-militarization and anti-fascist campaign in the region. This is just the start. We vow to continue the struggle until all forms of human rights violations is stopped and justice is served to all victims. EXPOSE AND OPPOSE OPLAN BAYANIHAN! JUSTICE TO ALL VICTIMS OF HUMAN RIGHTS VIOLATIONS! MILITARY TROOPS IN THE COUNTRYSIDE, OUT NOW!
Campus journalists in ST support netizens’ protest at SC; lead regional campaign to junk Cybercrime Law Press Release: 15 January 2013 Reference Person: Michael Alegre Secretary General | CEGP-Southern Tagalog
“
Gagging the press and silencing the people’s right of freedom to expression is the first step in actually killing the journalist. But isn’t it that literally, media men in line of their duty are already being killed during the past and present administrations?” This is the question posed by Michael Alegre, secretary general of CEGP Southern Tagalog Chapter at the start of the Oral Arguments today of the Supreme Court. On behalf of the student publications of the region, he expressed support on the various groups of youth, media practitioners and netizens protesting in front of the Supreme Court today. Alegre said that the Aquino administration’s continued patronage of the law is distressful since the Filipino people are close witnesses to political killings and the culture of impunity such as the gruesome Maguindanao Massacre in 2009 and the gunning of Dr. Gerry Ortega of Palawan, whom family and friends will commemorate 2 years of injustice this January 24. The campaign in Southern Tagalog kicked-off with student journalists changing their profile pictures on their Facebook and Twitter accounts bearing creative calls such as “Criminalize this Noynoy!” and “Ang mag-Tweet ay makatarungan!”. They also conducted sticker-bombings of a blue bird, symbol used in Twitter, caged with a yellow ribbon tied to it. The stickers were posted on different corners of the campuses, Wi-Fi zones as well as jeepneys and other areas of concentration of students. The student journalists also hopped Internet Cafés and requested changing desktop backgrounds to posters with calls against government censorship and state repression. This week, CEGP Southern Tagalog led the formation of Kabataan Kontra Cybercrime Law in the region. Campus journalists from different universities in Southern Tagalog slam the Aquino administration for trampling on the right to freedom of expression of netizens particularly, the journalists and social media critics, and call for the unity of the
youth and students in the region to junk RA 10175 or known as the “Cybercrime Prevention Act of 2012.” While a 120-day Temporary Restraining Order (TRO) has been issued since October, no considerable move has been made to recognize the netizens demands. The Law has been tagged as an “E-Martial Law” since with its blatant disregard for the sacrifices of martyrs in the Martial Law era. Participating universities include the student publications of Southern Luzon State University-Lucban, Manuel S. Enverga University Foundation-Lucena, Laguna College of Business and the Arts-Calamba, University of the Philippines-Los Baños, Cavite State University-Indang, De La Salle University-Dasmariñas, Unversity of Rizal System-Morong, Polytechnic University of the Philippines-Sto. Tomas and Palawan State University. Alegre also noted that the Cybercrime Prevention Act further justifies the rampant campus press freedom violations in the region which include the forced closure of The Epitome of the Polytechnic University of the Philippines-Lopez due to the filing of rebellion case to student journalists in 2008, the attempt of filing of a libel case to The Harrow of Romblon State University last October, red-tagging of progressive youth groups in Palawan State University through a forum conducted by the Armed Forces of the Philippines last November and the continued administration intervention in the editorial board autonomy of the UPHL Gazette of the University of Perpetual Help System-Biñan. “The government is clearly deceiving us and killing our right to convey information about the real situation which is happening in our country through online dissemination because they think it is a threat for them especially now that election is drawing nearer. They are busy cleaning their names for the campaign,” Alegre commented. He added that the alternative press has crucial role in exposing different people’s issues in the region such as the corruption of more than Php70 billion worth of Coco Levy funds supposedly for coconut farmers of Quezon province and the union-busting of workers in PhilSteel factory in Cabuyao, Laguna among other issues. The student journalists vowed to intensify their campaign and struggle to unite the youth and students in exposing the true character of the Aquino administration of being undemocratic to the people’s interests.
OPINION
20 march 2013
The Spark
Pagtatasa sa Tungkulin
15
EDITORIAL
Spark
Rebirth Issue Volume 8, No. 1 A.Y. 2012-2013
editorial board: JERICK O. BARBACENA Editor in Chief ALJIN CHRIS C. MAGSINO Associate Editor and In-Charge, Art Section
BY ALJIN CHRIS C. MAGSINO
KAYE ANN E. JIMENEZ Managing Editor and In-Charge, News & Sports Section MICHAEL C. ALEGRE Guest Editor DANAEL Z. SABEROLA Copy Editor JOHN MARK I. PEREZ Office & Circulations Manager and In-Charge, Page Design Section Efren S. Almozara Jr. Features & Culture Editor Genesis O. SorianO Literary Editor
Vol. 8
Vol. 7
sa. Ito ang dapat taglayin ng isang makabuluhang paglilingkod—ang maibukas sa mga mambabasa ang mga pilit tinatakpang katotohanan, at mabigkis at mapakilos sila patungo sa nararapat na pagbabago. Naninindigan ang The Spark na walang absolutong obhektibismo. Maling sabihin na wala kang pinapanigan dahil ito ay nangangahulugan lamang ng pagpanig sa kasalukuyang bulok na sistemang umiiral sa lipunan. Isang huwad na panlilinlang sapagkat mula sa pagpili ng isyung tatalakayin hanggang sa pagtipa ng mga titik ng salitang ililimbag ay kalakip na ang pagpanig at pagiging bias. Ang The Spark, bilang isang alternatibong midya, ay may kapabilidad, higit sa mainstream, na magsiwalat ng katotohanan na walang pinangingilagan. Hindi pribadong indibidwal o grupo, sa halip ay mga aktibong estudyante ang nagpapakilos ng isang pahayagang pangkampus, kalakip ng kalayaang tumalakay at maglimbag ng mga kritikal na isyu na walang panghihimasok ng mga mapagmanipulang puwersa. “Araw-araw tayong binobobo, binubura ang ating katinuan ng mainstream” sabi nga ni Amang o ng premyadong manunulat na si Jun Cruz Reyes. Taong 2009 nang muling naging aktibo ang The Spark sa CEGP at hanggang sa kasalukuyan ay pinananatili ang pagiging isang malayang institusyon sa kabila ng banta ng mapanupil na elemento sa lipunan. Dahil bilang isang publikasyon na may malinaw na layunin, ang The Spark ay patuloy na magsisiyasat, maninindigan at kikilos para sa mga estudyante at sa mas malawak pang sektor ng sambayanan
Vol. 6
Vol. 5
Publication (R)evolution
Vol. 4
Gasgas na marahil sa karamihan kung iisa-isahin pa ang papel na kinakailangang gampanan ng isang publikasyon, pangkampus man o hindi. Ngunit sa ganitong mga pagkakataon na patuloy tayong hinahamon ng panahon, at sa kabila ng inaakalang kalayaang nakamit matapos ang Batas Militar ay ang sitwasyong laganap pa rin ang represyon sa mga publikasyon, walang masamang tasahin at bulatlatin ang puno’t dulo at dahilan ng pag-iral sa ngalan ng katotohanan at ng tinatawag na malayang pamamahayag. Sa loob ng magdadalawang dekadang pagiging bahagi ng Pambansang Pamantasan ng Katimugang Luzon, partikular sa Kolehiyo ng Inhinyeriya, kapansin-pansin ang taun-taong pagbabagong-bihis ng publikasyong The Spark papunta sa mithiin nitong mas mapaganda ang mga inilalathala nito habang patuloy na iminumulat ang mga mambabasa. Hindi hiwalay ang mga estudyante sa lipunang kanilang ginagalawan at sa mga suliraning kinakaharap ng sambayanan kung kaya tulad ng ilang nakaraang patnugutan at kawanihan, maluwag ding niyakap ng mga nasa kasalukuyan ang progresibong oryentasyon na nararapat lang naman bilang mga kabataaang mamamahayag. Sa mga nakaraang taon, higit na na-ging malinaw sa mga kasapi ng publikasyon na ang pagpili ng interes na pagsisilbihan ang siyang pinakaimportante sa pagpapalaganap ng kamulatan sa simula pa lamang ng taong panuruan. Kung babalikan ang nakaraan, makikitang ang patnugutan at kawanihang 2000-2001 sa ilalim ng termino ni Erick Jan Cruz ang nagsilbing pinakamatingkad at pinakamadilim sa kasaysayan ng publikasyon. Ito ay nang matigil ang sirkulasyon bunsod ng balitang Students Protest the ‘BIG 3’ na nagtatampok sa tatlong guro ng inhinyeriya. Naging matunog ang nasabing artikulo sa buong kolehiyo at ng buong Southern Luzon Polytechnic College (SLPC) na lumikha ng isyu laban sa The Spark. Nagkaroon ng mga diskusyon na muntik nang humantong sa pagpapatalsik sa pamantasan sa mga miyembro. Ngunit hindi ito natuloy subalit nagtapos ang isyu sa pagkawala ng The Spark sa sirkulasyon. Dahil dito nagkaroon ng internal na
The
krisis ang publikasyon. Kung pagbabatayan ang arkibo ng The Spark, walang diyaryong nalimbag at nahawakan ang mga estudyante sa loob ng tatlong taon. Kasabay nito ang hindi na pagiging aktibo ng The Spark sa College Editors Guild of the Philippines (CEGP). Taong 2004 nang muling buhayin ang publikasyon kasabay ang muling paglalathala ng diyaryong ito. Nang mga panahong iyon, nagtatampok ang diyaryo ng mga pangyayari sa kabuuan ng isang semestre sa kolehiyo tulad ng intramurals, pageants, quiz bees, at mga pag-unlad sa inhinyeriya at sa SLPC sa kabuuan hanggang sa ito ay maging Southern Luzon State University (SLSU) noong 2007. Umikot sa parehong oryentasyon ang mga inilathala ng mga sumunod na patnugutan at kawanihan na kung papansinin ay lubhang napakaliit na porsyento lamang ng mga responsibilidad na dapat taglayin ng isang makabuluhang pahayagang pangkampus. Hindi sa mapalamuting kaanyuan ng isang peryodiko, ni hindi sa positibo nitong palaman ang batayan ng kagalingan ng isang publikasyon, subalit sa kakayahan nitong timbangin ang katotohanan at pumanig at tumuligsa para sa karapatan ng mga mag-aaral. Malayo sa pagiging tipikal na nagmumukhang pahayagan ng mga administrador ng pamantasan dahil sa wari ba ay pagkawala ng salitang “estudyante” sa pagitan ng “opisyal” at “publikasyon”. Ang isang pahayagan ay nangangailangan ng isang kritikal na pagtugon sa mga isyung panlipunan na siyang magmumulat sa publikong kanyang pinaglilingkuran. Higit kailanman, ang mga publikasyong pangkampus ay binuo mula sa estudyante, para sa estudyante at hindi para sa mga naghahari-harian. Isang kahangalan din ang patuloy na pag-iral ng ideolohiyang pagpapataasan ng ihi ng mga publikasyon sa loob ng kampus kapalit ng mga pagkilala. Habang nilalamon ng ganitong pag-iisip, nagiging pipi ang dapat sana ay mga bibig na nagsasalita. Maituturing na pinakamataas na antas ng pamamahayag ang kakayahan ng kanyang titik, sining at larawan na mapakilos ang kanyang mga mambaba-
Vol. 3
M
ay dapat na panigan sa pagitan ng tunggalian.
www.thesparkslsu.wordpress.com
KAYPER E. SUBELDIA Photo Editor
EDITORIAL ASSISTANTS: JOHNNY GAIL M. HERBAS Associate News & Sports Editor mikhail andrew o. lozada Associate Features & Culture Editor Faith P. Macatangay Associate Literary Editor Jayven Q. Villamater Associate Art Editor Danna Marie R. ObmergA Associate Photo Editor Maryviney F. Navarro Associate Page Design Editor
EDITORIAL STAFF: Janliver M. Salazar Senior Staff MICHELLE ANNE L. ACESOR GIO Z. ALVAREZ JOMMEL C. DANDO ROSE ANNE B. MAGALLANES JOMARI L. PADILLO MARVIN R. RIVERE MARK ANGELO A. TIUSAN Apprentices ENGR. MARIA CORAZON B. ABEJO ENGR. MAURINO N. ABUEL Technical Advisers ENGR. GERARDO B. GONZALES Dean, College of Engineering THE SPARK PUBLICATION OFFICE, G/F MARCELO H. DEL PILAR BLDG. (COE), LUCBAN, QUEZON, 4328 PHILIPPINES Address
College Editors Guild of the Philippines
Member
danna
AL MI JI ar C KA HAE WOR N CH two YE L C RIS r AN . A DS C. k: N E LEG an marie M d . J RE page AGSI IM | NO SO r. obmerga ENE ALJ UT Z | IN C Design ph HE JO HR ot RN HN IS : os MA C. M TA | jesse : GA RK AG LO I. P SI G E robert ER NO XP EZ OS UR a E . francia