ชุดกิจกรรมการเรียนรู้วิทยาศาสตร์ ชุดที่ 6 ทรัพยากรน้ำ by titiworada1981

ชุดกิจกรรมการเรียนรู้วิทยาศาสตร์

ชุดที่ 6 ทรัพยากรน้า

ก ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2

คานา ชุดกิจกรรมการเรียนรู้วิทยาศาสตร์ เรื่อง โลกและการเปลี่ยนแปลง สาหรับนักเรียน ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2 จัดขึ้นตามกรอบและมาตรฐานการเรียนรู้ของกลุ่มสาระการเรียนรู้ วิทยาศาสตร์ โดยมีเนื้อหาสอดคล้องกับหลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช 2551 ชุดกิจกรรมการเรียนรู้วิทยาศาสตร์ เรื่อง โลกและการเปลี่ยนแปลง สาหรับนักเรียน ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2 มีทั้งหมด 8 ชุด ดังนี้ ชุดกิจกรรมการเรียนรู้วิทยาศาสตร์ ชุดที่ 1 ดิน ชุดกิจกรรมการเรียนรู้วิทยาศาสตร์ ชุดที่ 2 หินและชนิดของหิน ชุดกิจกรรมการเรียนรู้วิทยาศาสตร์ ชุดที่ 3 ประโยชน์ของหิน ชุดกิจกรรมการเรียนรู้วิทยาศาสตร์ ชุดที่ 4 แร่และการประยุกต์ใช้ ชุดกิจกรรมการเรียนรู้วิทยาศาสตร์ ชุดที่ 5 เชื้อเพลิงธรรมชาติ ชุดกิจกรรมการเรียนรู้วิทยาศาสตร์ ชุดที่ 6 ทรัพยากรน้า ชุดกิจกรรมการเรียนรู้วิทยาศาสตร์ ชุดที่ 7 โครงสร้างของโลก ชุดกิจกรรมการเรียนรู้วิทยาศาสตร์ ชุดที่ 8 การ เปลี่ ยนแ ปลง ขอ ง เปลือกโลก ชุดกิจกรรมการเรียนรู้วิทยาศาสตร์ ชุดที่ 6 ทรัพยากรน้า เป็นชุดกิจกรรมที่สร้างขึ้น เพื่อให้นัก เรีย นอธิ บายเกี่ยวกับทรัพ ยากรน้า วั ฏจัก รของน้า การใช้ป ระโยชน์ และการ อนุรัก ษ์น้า โดยมุ่งเน้ นให้ ผู้เรีย นได้ ศึกษาและฝึกปฏิ บัติก ารเรี ยนการทดลองด้วยตนเอง รวมทั้ งปลูก ฝังจิต วิทยาศาสตร์ให้เ กิดกับ ผู้เรีย นและสามารถนาความรู้ไปประยุก ต์ใช้ใ น ชีวิตประจาวันได้ หวังเป็นอย่างยิ่งว่า ชุดกิจกรรมการเรียนรู้วิทยาศาสตร์ ชุดที่ 6 ทรัพยากรน้า เล่มนี้ จะเป็นประโยชน์ต่อการเรียนการสอนได้เป็นอย่างดี ฐิติวรดา ศรีสุวรรณ์

ข ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2

ชุดกิจกรรมการเรียนรู้วิทยาศาสตร์

ชุดที่ 6 ทรัพยากรน้า สารบัญ

เรื่อง คานา สารบัญ สารบัญภาพ คาแนะนาการใช้ชุดกิจกรรมการเรียนรู้วิทยาศาสตร์ คาชี้แจงสาหรับนักเรียน คาแนะนาในการปฏิบัติชุดกิจกรรมการเรียนรู้วิทยาศาสตร์ คาแนะนาในการใช้ E - Book ชุดกิจกรรมการเรียนรู้วิทยาศาสตร์ ชุดกิจกรรมการเรียนรู้วิทยาศาสตร์ ชุดที่ 6 ทรัพยากรน้า แบบทดสอบก่อนเรียน บัตรเนื้อหาที่ 1 เรื่อง ทรัพยากรน้า บัตรกิจกรรมที่ 1.1 เรื่อง ทรัพยากรน้า แบบบันทึกกิจกรรมที่ 1.1 เรื่อง ทรัพยากรน้า บัตรกิจกรรมที่ 1.2 เรื่อง วัฏจักรของน้า แบบบันทึกกิจกรรมที่ 1.2 เรื่อง วัฏจักรของน้า บัตรเนื้อหาที่ 2 เรื่อง การใช้ประโยชน์และการอนุรกั ษ์น้า บัตรกิจกรรมที่ 2.1 เรื่อง น้าและการใช้ประโยชน์ แบบบันทึกกิจกรรมที่ 2.1 เรื่อง น้าและการใช้ประโยชน์ แบบทดสอบหลังเรียน กระดาษคาตอบ ภาคผนวก เฉลยแบบทดสอบก่อนเรียน และแบบทดสอบหลังเรียน บัตรเฉลยกิจกรรมที่ 1.1 เรื่อง ทรัพยากรน้า บัตรเฉลยกิจกรรมที่ 1.2 เรื่อง วัฏจักรของน้า บัตรเฉลยกิจกรรมที่ 2.1 เรื่อง น้าและการใช้ประโยชน์ บรรณานุกรม

หน้า ก ข ค ง ฉ ช ซ 1 3 7 12 13 14 15 16 19 22 27 30 31 32 33 34 35 38

ชุดกิจกรรมการเรียนรู้วิทยาศาสตร์

ชุดที่ 6 ทรัพยากรน้า

ค ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2

สารบัญภาพ

ภาพที่

หน้า

1 2

แสดงร้อยละของน้าบนพื้นโลก แสดงแหล่งน้าในประเทศไทย

7 9

3 4 5

แสดงวัฏจักรของน้า วัฏจักรของน้า แสดงการใช้ประโยชน์จากทรัพยากรน้า

10 14 16

แสดงปัญหาทรัพยากรน้า

แสดงการอนุรักษ์น้า

ชุดกิจกรรมการเรียนรู้วิทยาศาสตร์

ง ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2

ชุดที่ 6 ทรัพยากรน้า คาแนะนาในการใช้ชุดกิจกรรมการเรียนรู้วิทยาศาสตร์

คาชี้แจงสาหรับครู ชุดกิจ กรรมการเรียนรู้วิทยาศาสตร์ เรื่องโลกและการเปลี่ยนแปลง สาหรับ นักเรียน ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2 ประกอบด้วยกิจ กรรมต่างๆ สาหรับให้นักเรียนศึกษาหา ความรู้ด้วยตนเองโดยครูเป็นผู้เตรียมชุดกิจกรรม เตรียมชั้นเรียน เตรียมสื่อและอุปกรณ์ เป็นพี่เลี้ยงคอยดูแลและให้คาแนะนา ช่วยเหลือ โดยครูควรปฏิบัติดังนี้ 1. ศึ ก ษาคู่ มื อ ครู แผนการจั ด การเรี ย นรู้ และชุ ด กิ จ กรรมการเรี ย นรู้ วิทยาศาสตร์ เรื่องโลกและการเปลี่ยนแปลงล่วงหน้าอย่างละเอียดและ รอบคอบให้เข้าใจการสอน 2. เตรียมความพร้อมของชุดกิจ กรรม วัสดุอุปกรณ์ สื่อต่างๆ ให้เพียงพอกับ จานวนนักเรียนและพร้อมก่อนเริ่มการเรียนการสอน 3. แบ่ ง นั ก เรี ย น เป็ น กลุ่ ม กลุ่ ม ละเท่ า ๆ กั น โดยคละความสามารถ รั บ ชุดกิจกรรมการเรียนรู้วิทยาศาสตร์ ชุดที่ 6 ทรัพยากรน้า 4. ครูแนะนาเกี่ยวกับการใช้ชุดกิจกรรมการเรียนรู้วิทยาศาสตร์ เรื่องโลกและ การเปลี่ยนแปลง 5. ก่อนจัดกิจกรรมการเรียนรู้ให้นักเรียนทาแบบทดสอบก่อนเรียน 6. ชี้ แ จงให้ นั ก เรี ย นทราบเกี่ ย วกั บ บทบาทของนั ก เรี ย นในการเรี ย นรู้ ด้ ว ย ชุดกิจกรรมการเรียนรู้วิทยาศาสตร์ เรื่อง โลกและการเปลี่ยนแปลง

ชุดกิจกรรมการเรียนรู้วิทยาศาสตร์

ชุดที่ 6 ทรัพยากรน้า

จ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2

7. ดาเนินกิจกรรมตามขั้นตอนการเรียนรู้แบบสืบเสาะหาความรู้ (5E) 8. ขณะนักเรียนดาเนินกิจ กรรม ครูควรสังเกตและให้คาแนะนาแก่นักเรียน อย่างใกล้ชิด 9. ครูควรเน้นให้นักเรียนเก็บสื่อและอุปกรณ์ต่างๆ ให้เรียบร้อย 10. หลังจากนักเรียนได้เรียนด้วยชุดกิจกรรมการเรียนรู้วิทยาศาสตร์ เรียบร้อย แล้วครูตรวจสอบผลงานนักเรียน บันทึกพฤติกรรมและความก้าวหน้าใน การเรียนของนักเรียน 11. หลังจัดกิจกรรมการเรียนรู้ให้นักเรียนทาแบบทดสอบหลังเรียน

ชุดกิจกรรมการเรียนรู้วิทยาศาสตร์

ฉ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2

ชุดที่ 6 ทรัพยากรน้า

คาชี้แจงสาหรับนักเรียน 1. อ่านบัตรเนื้อหาและปฏิบัติงานตามบัตรกิจกรรมทุกขั้นตอน 2. ปฏิบัติกิจกรรมโดยทางานร่วมกันเป็นกลุ่มด้วยความตั้งใจ 3. นักเรียนปฏิบัติกิจกรรมและบันทึกผลการปฏิบัติกิจกรรมลงในบัตรกิจ กรรม ให้เสร็จในเวลาที่กาหนด 4. นักเรียนควรปฏิบัติตัวในการทากิจกรรม ดังนี้ 4.1 มีความตั้งใจในการทางาน 4.2 ปฏิบัติตามหน้าที่ที่ได้รับมอบหมายอย่างเอาใจใส่ 4.3 ให้ความช่วยเหลือในการเตรียมการต่างๆ ของกลุ่ม 4.4 เป็นผู้ฟัง และผู้พูดที่ดีตามสถานการณ์ 4.5 สอบถามเพื่อนเมื่อมีข้อสงสัย 4.6 ยอมรับฟังความคิดเห็นของกลุ่ม 4.7 อธิบายงานให้เพื่อนฟัง 4.8 ให้กาลังใจเพื่อนและปฏิบัติต่อเพื่อนอย่างสุภาพ 4.9 มีความอดทนและมีมนุษยสัมพันธ์ที่ดี 4.10 ทางานร่วมกับผู้อื่นอย่างมีความสุข 5. เมื่อปฏิบัติกิจกรรมเสร็จแล้วให้ช่วยกันเก็บบัตรต่างๆและอุปกรณ์สื่อการเรียน อื่นๆ ให้เรียบร้อย

ชุดกิจกรรมการเรียนรู้วิทยาศาสตร์

ชุดที่ 6 ทรัพยากรน้า

ช ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2

คาแนะนาในการปฏิบัติชุดกิจกรรมการเรียนรู้วิทยาศาสตร์

1. นักเรียนควรฟังคาอธิบายถึงความสาคัญและความจ าเป็นของชุดกิจกรรม การเรียนรู้วิทยาศาสตร์ เรื่อง โลกและการเปลี่ยนแปลง 2. นักเรียนควรศึกษาจุดประสงค์ในการใช้ชุดกิจ กรรมการเรียนรู้วิทยาศาสตร์ จากครู 3. นักเรียนควรทาแบบทดสอบก่อนเรียน จานวน 10 ข้อ 10 คะแนน 4. นักเรียนปฏิบัติกิจกรรมตามลาดับจากคาแนะนาจากครู 5. เมื่อนักเรียนปฏิบัติชุดกิจกรรมครบทั้งชุดแล้ว นักเรียนควรทาแบบทดสอบ หลังเรียนซึ่งเป็นแบบเดียวกับแบบทดสอบก่อนเรียน

ชุดกิจกรรมการเรียนรู้วิทยาศาสตร์

ซ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2

ชุดที่ 6 ทรัพยากรน้า

คาแนะนาในการใช้ E—Book ชุดกิจกรรมการเรียนรู้วิทยาศาสตร์

ชุดกิจ กรรมการเรียนรู้วิทยาศาสตร์ เรื่อง โลกและการเปลี่ยนแปลง สาหรับ นักเรียน ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2 ทั้ง 8 ชุดนี้ ได้มีการจัดทาขึ้น 2 รูปแบบ คือ แบบ รูปเล่มหนังสือ และ แบบ E - Book Online ซึ่งครูผู้สอน และนักเรียนสามารถศึกษา ค้นคว้า หาข้อมูล ได้ผ่ านระบบ Internet โดยมีวิธีก ารเข้าใช้ งาน E - Book Online ดังนี้ 1. ใช้อุปกรณ์สื่อสาร อาทิ โทรศัพท์มือถือ หรือแท็บเล็ต ในการสแกน QR code ที่หน้าปกชุดกิจกรรมการเรียนรู้ วิทยาศาสตร์ทั้ง 8 ชุด 2. ใช้อุปกรณ์สื่อสารเข้า Line และคลิ๊กเลือกเมนู Add Friends จากนั้น เลือกเมนูคิวอาร์โค้ด และถ่ายคิวอาร์โค้ดบนหน้าปกหนังสือดังตัวอย่าง

ชุดกิจกรรมการเรียนรู้วิทยาศาสตร์

ชุดที่ 6 ทรัพยากรน้า

ฌ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2

3. เมื่ออุปกรณ์สื่อสารสามารถเข้าสู่ URL ของ E - Book Online แล้ว ให้ ผู้ ใ ช้ ค ลิ๊ ก เข้ า ไป สู่ E - Book เพื่ อ ท าการศึ ก ษาข้ อ มู ล ต่ า งๆ ของ ชุดกิจกรรมการเรียนรู้วิทยาศาสตร์เล่มนั้นๆ ได้ทันที 4. สาหรับความพิเศษของ E - Book ชุดกิจกรรมการเรียนรู้วิทยาศาสตร์ เล่มนี้คือ ผู้เข้าใช้งานสามารถคลิ๊กดู VDO (สื่อการเรียนรู้) เพิ่มเติมที่ แทรกอยู่ภายในเนื้อหาของชุดกิจ กรรม เพื่อช่วยให้ผู้ศึกษาได้ความรู้ เสริมเพิ่มเติม นอกเหนือจากเนื้อหาในรูปเล่มหนังสือปกติ 5. สาหรับผู้ที่เข้าใช้งาน E - Book ชุดกิจกรรมการเรียนรู้วิทยาศาสตร์เล่ม นี้ หากมีความประสงค์จ ะ Print บัตรกิจ กรรม แบบบันทึกกิจ กรรม หรือแบบทดสอบก่อนเรียน/หลังเรียน สามารถคลิ๊กที่สัญลักษณ์เครื่อง Printer ที่หน้านั้นๆ ได้ทันที

ชุดกิจกรรมการเรียนรู้วิทยาศาสตร์

ชุดที่ 6 ทรัพยากรน้า

1 ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2

ชุดกิจกรรมการเรียนรู้วิทยาศาสตร์ ชุดที่ 6 ทรัพยากรน้า

แนวความคิดหลัก แหล่งน้าธรรมชาติ แบ่งเป็น 2 ประเภท คือ น้าบนดินและน้าใต้ดิน แหล่ง น้าบนดินมีรูปร่างและขนาดที่แตกต่างกันไป ขึ้นอยู่กับลักษณะภูมิประเทศ ลักษณะทาง น้าและความเร็วของกระแสน้า แหล่งน้าบนดิน เช่น แม่น้า หนอง บึง ทะเลสาบ มนุษย์ รู้จักและใช้ประโยชน์จากแหล่งน้าบนดินมากที่สุด มนุษย์ใช้ประโยชน์จากแหล่งน้าในด้านต่าง ๆ เช่น การอุปโภคและบริโภค การเกษตร การอุตสาหกรรม การผลิตกระแสไฟฟูา การคมนาคมขนส่ง การพักผ่อน หย่อนใจ และใช้เป็นแหล่งอาหาร การใช้ประโยชน์จากแหล่งน้าต้องมีการวางแผนการ ใช้ การอนุรักษ์ และการปูองกันแก้ไขผลกระทบที่อาจจะเกิดขึ้นด้วยวิธีการที่เหมาะสม

สาระที่ 6 กระบวนการเปลี่ยนแปลงของโลก

ชุดกิจกรรมการเรียนรู้วิทยาศาสตร์

2 ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2

ชุดที่ 6 ทรัพยากรน้า

มาตรฐาน ว 6.1 เข้าใจกระบวนการต่างๆ ที่เกิดขึ้นบนผิวโลกและภายในโลกความสัมพันธ์ ของกระบวนการต่างๆ ที่มีผลต่อการเปลี่ยนแปลงภูมิอากาศ ภูมิประเทศ และสัณฐาน ของโลกมีกระบวนการสืบเสาะหาความรู้และจิตวิทยาศาสตร์ สื่อสารสิ่งที่เรียนรู้และ นาความรู้ไปใช้ประโยชน์ ตัวชี้วัด ม.2/7 สารวจ และอธิบายลักษณะแหล่งน้าธรรมชาติ การใช้ประโยชน์ และการอนุรักษ์แหล่งน้าในท้องถิ่น ม.2/8 ทดลองเลียนแบบ และอธิบาย การเกิดแหล่งน้าบนดิน แหล่งน้า ใต้ดิน จุดประสงค์ของชุดกิจกรรม 1. อธิบายเกี่ยวกับทรัพยากรน้าได้ 2. บอกถึงแหล่งกาเนิดน้าได้ 3. เรียนรู้และเข้าใจในวัฏจักรของน้า 4. เข้าใจถึงความสาคัญของน้าที่มีต่อสิ่งมีชีวิต และไม่มีชีวิตได้ 5. ส ารวจ สื บ ค้ น สั ง เกต และอธิ บ าย การใช้ ป ระโยชน์ และบอก ผลกระทบที่เกิดจากการใช้ประโยชน์จากแหล่งน้าในชุมชนได้

ชุดกิจกรรมการเรียนรู้วิทยาศาสตร์

ชุดที่ 6 ทรัพยากรน้า รายวิชาวิทยาศาสตร์พื้นฐาน 4

แบบทดสอบก่อนเรียน

ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2

หน่วยการเรียนรู้ที่ 3

ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2

ชุดที่ 6

โลกและ การเปลี่ยนแปลง

เวลา 10 นาที

เรื่อง ทรัพยากรน้า

10 คะแนน

ค าชี้ แ จง ให้ นั ก เรี ย นกากบาท () เลื อ กค าตอบที่ ถู ก ที่ สุ ด เพี ย งค าตอบเดี ย ว ลงใน กระดาษคาตอบ 1.

ข้อความใดกล่าว ไม่ถูกต้อง ก. น้า เป็นทรัพยากรธรรมชาติที่ใช้แล้วไม่หมดไป ข. น้า เกิดจากการรวมตัวระหว่างแก๊สออกซิเจนและไฮโดรเจน ค. ในร่างกายของคนเรามีน้า เป็นส่วนประกอบ อยู่ประมาณ

ของน้าหนักตัว

4 ง. น้า ในโลกประกอบด้วยน้าจืดประมาณ 97% ของปริมาณน้า ในโลกทั ้งหมด อิทธิพลที่ทาให้เกิดวัฏจักรของน้ามากที่สุดคืออะไร

ก. พลังงานลม ข. การกระทาของมนุษย์ ค. การเคลื่อนที่ของน้าในแหล่งน้า ง. พลังงานความร้อนจากดวงอาทิตย์

ชุดกิจกรรมการเรียนรู้วิทยาศาสตร์

4 ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2

ชุดที่ 6 ทรัพยากรน้า

3. น้าที่อยู่บนพื้นโลกไม่หมดไปเพราะเหตุใด ก. น้าแข็งจากขั้วโลกละลายตลอดทั้งปี ข. น้ามีการหมุนเวียนเปลี่ยนสถานะตลอดเวลา ค. น้าบนดินมีปริมาณมากจนไม่หมดไปจากโลก ง. มีการหมุนเวียนของกระแสน้าอุ่นและกระแสน้าเย็นตลอดทั้งปี 4. น้าจืดในธรรมชาติถูกสะสมไว้ที่แหล่งใดมากที่สุด ก. น้าบาดาล

ข. แม่น้า ลาคลอง

ค. ไอน้าในอากาศ

ง. น้าแข็งที่ขั้วโลก

5. เหตุใดประเทศไทยของเราจึง ไม่นา น้าทะเล มาทาเป็นน้าจืดเพื่อการอุปโภคบริโภค ก. น้าจืดในประเทศไทยมีอยู่มาก ข. น้าทะเลของไทยมีสารเจือปนอยู่มาก ค. ขาดแคลนเชื้อเพลิงและงบประมาณในการกลั่น ง. ในประเทศไทยมีแหล่งน้าที่เป็นทะเลน้อยกว่าน้าจืด 6. การใช้ประโยชน์จากแหล่งน้าในข้อใดที่จะก่อให้เกิดมลพิษทางน้าน้อยที่สุด ก. เกษตรกรรม

ข. อุตสาหกรรม

ค. การประมง

ง. การคมนาคมขนส่ง

ชุดกิจกรรมการเรียนรู้วิทยาศาสตร์

ชุดที่ 6 ทรัพยากรน้า

5 ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2

7. ข้อใดแสดงคุณภาพของน้าที่ดี ก. ใส ไม่มีสี ไม่มีกลิ่น ไม่มีรส มี pH เท่ากับ 7 ข. มีจุดเดือด 0 องศาเซลเซียส และมีจุดหลอมเหลว 100 องศาเซลเซียส ค. มีความกระด้างน้อย มี pH ประมาณ 6.5-8.5 ไม่มีเชื้อโรคและสารพิษ ง. มีแร่แคลเซียมและแมกนีเซียมละลายอยู่มาก ใส ไม่มีสี และมี pH เท่ากับ 7 8. น้าในข้อใด ถ้าใช้มากแล้วจะมีผลต่อการทรุดหรือยุบตัวของแผ่นดิน ก. น้าในดิน

ข. น้าผิวดิน

ค. น้าบาดาล

ง. น้าในอ่างเก็บน้า

9. วิธีการใดเป็นการอนุรักษ์แหล่งน้าธรรมชาติ ที่ไม่ถูกวิธี ก. รักษาต้นน้า ข. ไม่ตัดไม้ทาลายปุา ค. ดูแลสภาพทางน้าไม่ให้ตื้นเขิน ง. สร้างเขื่อนขวางทางเดินของน้า 10 น้าจากแหล่งใดที่ถือว่าเป็นน้าสะอาด เนื่องจากผ่านการกรองโดยธรรมชาติ ก. น้าฝน

ข. น้าตก

ค. น้าบ่อ

ง. น้าบาดาล

ชุดกิจกรรมการเรียนรู้วิทยาศาสตร์

6 ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2

ชุดที่ 6 ทรัพยากรน้า

รายวิชาวิทยาศาสตร์พื้นฐาน 4

หน่วยการเรียนรู้ที่ 3

กระดาษคาตอบ

ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2

ชุดที่ 6

โลกและ การเปลี่ยนแปลง

เวลา 10 นาที

เรื่อง ทรัพยากรน้า

10 คะแนน

ชื่อ......................................................นามสกุล..............................................เลขที่...............

ข้อ

แบบทดสอบก่อนเรียน ตัวเลือก ก ข ค

ข้อ ง

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

แบบทดสอบหลังเรียน ตัวเลือก ก ข ค

ง

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 คะแนนเต็ม คะแนนที่ได้

คะแนนเต็ม คะแนนที่ได้

ชุดกิจกรรมการเรียนรู้วิทยาศาสตร์

ชุดที่ 6 ทรัพยากรน้า

7 ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2

บัตรเนื้อหาที่ 1 เรื่อง ทรัพยากรน้า ทรัพยากรน้า น้ าเป็ น ของเหลวเกิ ด จากการรวมตั ว กั น ของแก๊ ส ไฮโดรเจนและแก๊ ส ออกซิเจนในภาวะที่เหมาะสม ซึ่งสาคัญต่อการดารงชีวิตของสิ่งมีชีวิต

สมบัติของน้า น้ ามี ลั ก ษณะแตกต่ า งกั น ขึ้ น กั บ สารต่ า งๆ ที่ ป ะปน ท าให้ มี ส มบั ติ ไ ม่ เหมือนกัน ซึ่งแบ่งออกเป็น

ภาพ 1 แสดงร้อยละของน้าบนพื้นโลก ที่มา : https://www.youtube.com/watch?v=rH4F8xrHSHw

ชุดกิจกรรมการเรียนรู้วิทยาศาสตร์

8 ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2

ชุดที่ 6 ทรัพยากรน้า

1. สมบัติทางกายภาพ คือลักษณะที่สังเกตได้จากลักษณะภายนอก เช่น สถานะ ความใส กลิ่น สี จุดเดือด การนาไฟฟูา สี สารแขวนลอยที่ อ ยู่ ใ นน้ า ท าให้ เ ห็ น เป็ น สี ต่ า งๆ เช่ น แหล่ ง น้ า ธรรมชาติที่มีดินตะกอนจะมีสีน้าตาล กลิ่นและรส ถ้าปริมาณสารอินทรีย์ หรือสารพวกฟีนอล เกลือโซเดียม คลอไรด์ อยู่ในน้ามากก็จะทาให้น้ามีกลิ่นและรสกร่อย ความขุ่น สารแขวนลอยในน้า เช่น ดิน ซากพืช ซากสัตว์ ทาให้น้าไม่ใส 2. สมบั ติ ท างเคมี สมบั ติ ที่ เ กี่ ย วข้ อ งองค์ ป ระกอบทางเคมี แ ละการ เกิดปฏิกิริยาเคมี เช่น ความเป็นกรด ปริมาณออกซิเจน ความกระด้างของน้า - ความเป็นกรดเบสหรือ ค่ า pH เราสามารถตรวจสอบได้ด้ว ยการใช้ กระดาษลิตมัส และการใช้เครื่องมือ pH meter ซึ่งน้าดื่มควรมีค่า pH ระหว่าง 6.87.3 - น้ากระด้าง เป็นน้าที่ไม่เกิดฟองกับสบู่หรือเกิดฟองสบู่น้อย เนื่องจากใน น้ามีแคลเซียมไฮโดรเจนคาร์บอเนต แคลเซียมคลอไรด์ แคลเซียมซัลเฟต แมกนีเซียม ไฮโดรเจนคาร์บอเนต แมกนีเซียมคลอไรด์ แมกนีเซียมซัลเฟตปะปนอยู่ - ปริมาณออกซิเ จน ที่ละลายน้า คือปริมาณที่แบคทีเรียในน้าต้องการ ออกซิเจนในการย่อยสลายสารอนินทรีย์ ทาให้ปริมาณออกซิเจนที่ละลายในน้าลดลง - ซัลเฟอร์ สารพวกนี้ทาให้เกิดกลิ่นเหม็นเน่า เรียกว่า แก๊ส ไข่เน่า และ นอกจากนี้ยังมีฤทธิ์กัดกร่อน

ชุดกิจกรรมการเรียนรู้วิทยาศาสตร์

ชุดที่ 6 ทรัพยากรน้า

9 ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2

แหล่งน้า บนโลกเรามีพื้ นน้าอยู่ถึง 70% ของโลก ส่วนใหญ่เป็ นน้าทะเลและ มหาสมุทร ซึ่งเป็นน้าเค็มที่มนุษย์ใช้ดื่มกินไม่ได้ 95% อีกส่วนเป็นน้าแข็งขั้วโลก ดังนั้นจะเหลือแหล่งน้าจืดทั่วโลกเพียงเล็กน้อยเท่านั้น ซึ่งแบ่งออกเป็น 4 แหล่ง คือ แหล่งน้าในบรรยากาศ ได้แก่ เมฆ หมอก ที่เป็นสถานะของแข็ง น้าฝน น้าค้าง ที่เป็นสถานะของเหลว และหิมะ ลูกเห็บ ที่เป็นสถานะของแข็ง แหล่งน้าผิวดิน คือน้าในบรรยากาศที่กลั่นตัวเป็นหยดน้าและตกลง มา แล้วไหลลงมาขังตามแอ่งที่ต่า เช่น แม่น้า ทะเลสาบ ลาธาร แหล่งน้าใต้ดิน เป็นน้าที่ไหลซึมผ่านชั้นดินและหินลงไปสะสมตัว อยู่ตามรอยแตกหรือรอยแยกของชั้นหิน หรือระหว่างชั้นกรวดหรือทราย เมื่อมี น้าปริม าณมาก เราสามารถเจาะบ่ อน้ า และสูบ เอาน้ าขึ้ น มาใช้ ได้ ซึ่ง เรีย กว่ า "ชั้นน้าบาดาล" แหล่งน้าที่มนุษ ย์สร้างขึ้น เพื่อวัตถุประสงค์ต่างๆ กัน เช่น ผลิต กระแสไฟฟูา น้ากินน้าใช้ ทาการเกษตร ปูองกันอุทกภัย เช่น บ่อน้า อ่างเก็บน้า เขื่อน

ภาพ 2 แสดงแหล่งน้าในประเทศไทย ที่มา : http://wetland.onep.go.th/w_mean.html

ชุดกิจกรรมการเรียนรู้วิทยาศาสตร์

10 ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2

ชุดที่ 6 ทรัพยากรน้า

วัฏจักรของน้า หมายถึง ปรากฏการณ์ที่น้าจากแหล่งต่างๆ บนพื้นโลก รวมทั้งจากการ ขับถ่ายของสิ่งมีชีวิต การหายใจ การคายน้าของพืช การสังเคราะห์แสงของพืช ได้รับ ความร้อนจากดวงอาทิตย์ และระเหยขึ้นไปในอากาศ กลายเป็นไอ จากนั้นเมื่อความ ร้อนที่สะสมในไอน้าลดลง จะเกิดการควบแน่นเป็นละอองน้า รวมกันเป็นก้อนเมฆ และเมื่อก้อนเมฆมีขนาดใหญ่ขึ้นจะตกมาเป็นฝน ลูกเห็บหรือหิมะ ลงสู่พื้น และแหล่ง น้าอีกครั้ง

ภาพ 3 แสดงวัฏจักรของน้า ที่มา : https://www.youtube.com/watch?v=HABe-WgGNJ4

ชุดกิจกรรมการเรียนรู้วิทยาศาสตร์

ชุดที่ 6 ทรัพยากรน้า

11 ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2

วัฏจักรของน้าคือการหมุนเวียนของน้าที่อยู่ในโลกนั่นเอง แบ่งออกเป็น 2 แบบคือ วัฏจักรที่ไม่เกี่ยวกับสิ่งมีชีวิต เป็นวัฏจักรที่ไม่เกี่ยวข้องกับสิ่งแวดล้อม โดยเริ่มจากน้าในแหล่งน้าได้รับความร้อนจากแสงอาทิตย์ ก็จะระเหยกลายเป็นไอ ลอยขึ้นไปในบรรยากาศ เมื่อได้รับความเย็นก็จะกลั่นตัวตกลงมาเป็นน้าฝน แล้วน้าก็ ไหลรวมกันสู่แหล่งน้าต่อไป วัฏจักรที่เกี่ยวข้องกับสิ่งมีชีวิต เริ่มจากน้าที่ได้จากกิจกรรมต่างๆของ สิ่งมีชีวิต เช่น การคายน้าของพืช การหายใจของสัตว์ การขับถ่ายของสิ่งมีชีวิต ซึ่งน้า ที่ได้จากสิ่งมีชีวิตจะระเหยกลายเป็นไอ ลอยตัวอยู่ในบรรยากาศ แล้วควบแน่นเป็น หยดน้าตกลงมาเป็นน้าฝน หมุนเวียนกลับคืนสู่พื้นน้า พื้นดิน และสิ่งมีชีวิตต่อไป

ชุดกิจกรรมการเรียนรู้วิทยาศาสตร์

12 ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2

ชุดที่ 6 ทรัพยากรน้า บัตรกิจกรรมที่ 1.1 เรื่อง ทรัพยากรน้า

คาชี้แจง : ให้นักเรียนปฏิบัติ ดังนี้ ให้นักเรียนศึกษาบัตรเนื้อหาที่ 1 เรื่อง ทรัพยากรน้า ให้เข้าใจอย่างละเอียด แล้ ว เขี ย นเครื่ อ งหมาย  หน้ า ข้ อ ความที่ ถู ก ต้ อ ง หรื อ เขี ย นเครื่ อ งหมาย  หน้าข้อความที่ผิด โดยเติมลงในช่องว่างให้ถูกต้อง ____1. ผิวโลกมีน้า 2 ส่วน และ พื้นดิน 1 ส่วน ____2. น้าสามารถพบได้ทั้งใต้ดิน ในบรรยากาศ และ ผิวดิน ____3. วัฏจักรของน้าสิ้นสุดเมื่อน้าฝนไหลลงสู่แม่น้าลาคลอง ทะเล มหาสมุทร ____4. สมบัติของน้าคือ มีน้าหนัก ต้องการที่อยู่ สัมผัสได้ และไร้แรงดัน ____5. สถานะของน้ามี 3 สถานะคือ ของแข็ง ของเหลว และของร้อน ____6. ไอน้าเกิดจากการระเหยของน้า ____7. น้าเคลื่อนที่จากที่สูงลงที่ต่าเสมอ ____8. น้าที่ดูแล้วใสสะอาด คือ น้าสะอาด ____9. น้าที่สะอาดควรมีค่า ph = 10 ____10. แหล่งกาเนิดของน้าคือ ปุาไม้ จุดประสงค์การเรียนรู้ 1. อธิบายเกี่ยวกับทรัพยากรน้าได้

ชุดกิจกรรมการเรียนรู้วิทยาศาสตร์

ชุดที่ 6 ทรัพยากรน้า

13 ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2

แบบบันทึกกิจกรรมที่ 1.1 เรื่อง ทรัพยากรน้า ชื่อ......................................................นามสกุล..............................................เลขที่............... คาชี้แจง : ให้นักเรียนศึกษาบัตรเนื้อหาที่ 1 เรื่อง ทรัพยากรน้า ให้เข้าใจอย่างละเอียด แล้วเขียนเครื่องหมาย หน้าข้อความที่ถูกต้อง หรือเขียนเครื่องหมาย  หน้าข้อความที่ผิด โดยเติมลงในช่องว่างให้ถูกต้อง ____1. ผิวโลกมีน้า 2 ส่วน และ พื้นดิน 1 ส่วน ____2. น้าสามารถพบได้ทั้งใต้ดิน ในบรรยากาศ และ ผิวดิน ____3. วัฏจักรของน้าสิ้นสุดเมื่อน้าฝนไหลลงสู่แม่น้าลาคลอง ทะเล มหาสมุทร ____4. สมบัติของน้าคือ มีน้าหนัก ต้องการที่อยู่ สัมผัสได้ และไร้แรงดัน ____5. สถานะของน้ามี 3 สถานะคือ ของแข็ง ของเหลว และของร้อน ____6. ไอน้าเกิดจากการระเหยของน้า ____7. น้าเคลื่อนที่จากที่สูงลงที่ต่าเสมอ ____8. น้าที่ดูแล้วใสสะอาด คือ น้าสะอาด ____9. น้าที่สะอาดควรมีค่า ph = 10 ____10. แหล่งกาเนิดของน้าคือ ปุาไม้

ชุดกิจกรรมการเรียนรู้วิทยาศาสตร์

14 ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2

ชุดที่ 6 ทรัพยากรน้า บัตรกิจกรรมที่ 1.2 เรื่อง วัฏจักรของน้า

คาชี้แจง : ให้นักเรียนปฏิบัติ ดังนี้ อธิบายการเกิดวัฏจักรของน้าตามธรรมชาติมีกระบวนการอะไรบ้าง

ภาพ 4 วัฏจักรของน้า ที่มา : https://www.slideshare.net/savokclash/ss-16266775 จุดประสงค์การเรียนรู้ 1. เรียนรู้และเข้าใจในวัฏจักรของน้า

ชุดกิจกรรมการเรียนรู้วิทยาศาสตร์

ชุดที่ 6 ทรัพยากรน้า

15 ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2

แบบบันทึกกิจกรรมที่ 1.2 เรื่อง วัฏจักรของน้า ชื่อ......................................................นามสกุล..............................................เลขที่............... คาชี้แจง : อธิบายการเกิดวัฏจักรของน้าตามธรรมชาติมีกระบวนการอะไรบ้าง

ภาพ วัฏจักรของน้า การเกิดวัฏจักรของน้าตามธรรมชาติ………………………………………………………………. ……………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………

ชุดกิจกรรมการเรียนรู้วิทยาศาสตร์

16 ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2

ชุดที่ 6 ทรัพยากรน้า บัตรเนื้อหาที่ 2 เรื่อง การใช้ประโยชน์และการอนุรักษ์น้า

ความสาคัญและการใช้ประโยชน์จากน้า น้าเป็น ปัจ จัย ในการดารงชีวิต เนื่อ งจากเป็น ส่ว นประกอบสาคัญ ของ ร่างกาย ทาให้ร่างกายอยู่ในสภาวะสมดุล น้าใช้ทาความสะอาดร่างกายและสิ่งของเครื่องใช้ น้ามีความจาเป็นสาหรับการทาการเกษตร ทั้งเพาะปลูกและเลี้ยงสัตว์ ซึ่ง คนเราใช้เป็นอาหาร ในอุตสาหกรรม ใช้น้าในกระบวนการผลิต ทัศนียภาพของแหล่งน้าธรรมชาติเป็นแหล่งท่องเที่ยวที่สาคัญ ใช้ในการผลิตกระแสไฟฟูา แหล่งน้าเป็นเส้นทางคมนาคมขนส่งที่สาคัญ

ภาพ 5 แสดงการใช้ประโยชน์จากทรัพยากรน้า ที่มา : https://www.youtube.com/watch?v=kZKN3sQAq84

ชุดกิจกรรมการเรียนรู้วิทยาศาสตร์

ชุดที่ 6 ทรัพยากรน้า

17 ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2

ปัญหาทรัพยากรน้า 1. การขาดแคลนน้า เนื่องจากการตัดไม้ทาลายปุา ทาให้ปริมาณน้าฝน น้อยลง เกิดความแห้งแล้งเสียหายต่อพืชเพาะปลูกและการเลี้ยงสัตว์ 2. การมีน้ามากเกิน ไป เกิดจากการตัดไม้ ทาให้เกิดน้าท่วมไหลบ่าใน ฤดูฝน สร้างความเสียหายแก่ชีวิตและทรัพย์สิน 3. ปั ญ หาน้ าเสี ย ได้ แ ก่ น้ าทิ้ ง จากบ้ า นเรื อ น น้ าเสี ย จากโรงงาน อุตสาหกรรม

ภาพ 6 แสดงปัญหาทรัพยากรน้า ที่มา : https://www.youtube.com/watch?v=rA1xqBpB_vc

ชุดกิจกรรมการเรียนรู้วิทยาศาสตร์

18 ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2

ชุดที่ 6 ทรัพยากรน้า

การอนุรักษ์น้า ใช้น้าอย่างประหยัด ในสภาวะที่มีน้ามากควรสร้างบ่อเก็บน้าหรืออ่างเก็บน้าไว้ใช้ การปูองกันน้าเสีย การไม่ทิ้งขยะ สิ่งปฏิกูล และสารพิษลงในแหล่งน้า การนาน้าเสียกลับไปใช้ เช่น น้าทิ้งจากการล้างภาชนะอาหาร สามารถ นาไปรดต้นไม้ได้

ภาพ 7 แสดงการอนุรักษ์น้า ที่มา : https://www.youtube.com/watch?v=jCbCBxokADY

ชุดกิจกรรมการเรียนรู้วิทยาศาสตร์

ชุดที่ 6 ทรัพยากรน้า

19 ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2

บัตรกิจกรรมที่ 2.1 เรื่อง น้าและการใช้ประโยชน์

คาชี้แจง : ให้นักเรียนแต่ละกลุ่มปฏิบัติ ดังนี้ 1. อ่านจุดประสงค์ของกิจกรรม และวิธีการปฏิบัติกิจกรรมให้เข้าใจ 2. วางแผนการปฏิบัติกิจกรรมพร้อมทั้งตอบคาถามก่อนปฏิบัติกิจกรรม 3. ปฏิบัติกิจกรรม บันทึกผลการปฏิบัติกิจ กรรมและสรุปผลการปฏิบัติ กิจกรรม 4. ตอบคาถามหลังปฏิบัติกิจกรรม จุดประสงค์การเรียนรู้ 1. เข้าใจถึงความสาคัญของน้าที่มีต่อสิ่งมีชีวิต และไม่มีชีวิตได้ 2. ส ารวจ สื บ ค้ น สั ง เกต และอธิ บ าย การใช้ ป ระโยชน์ และบอก ผลกระทบที่เกิดจากการใช้ประโยชน์จากแหล่งน้าในชุมชนได้

ชุดกิจกรรมการเรียนรู้วิทยาศาสตร์

20 ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2

ชุดที่ 6 ทรัพยากรน้า

วัสดุอุปกรณ์และสารเคมี รายการอุปกรณ์ 1. ขวดพลาสติกใส สาหรับใส่น้าตัวอย่าง เพื่อสังเกต ความใส สีของน้า พืชน้า สัตว์น้า ขนาดเล็ก 2. เข็มทิศ และสายวัด 3. แว่นขยาย 4. เทอร์มอมิเตอร์

ปริมาณต่อกลุ่ม 1 ขวด 1 ชุด 1 อัน 1 อัน

คาถามก่อนปฏิบัติกิจกรรม 1. จงเรียงลาดับแหล่งน้าบนผิวดินต่อไปนี้จากขนาดเล็กไปหาขนาดใหญ่

บึง ทะเลสาบ คลอง หนอง แม่น้า

2. น้า สามารถทาลายสภาพแวดล้อมได้อย่างไร

ชุดกิจกรรมการเรียนรู้วิทยาศาสตร์

ชุดที่ 6 ทรัพยากรน้า

21 ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2

วิธีการปฏิบัติกิจกรรม 1. ให้นักเรียนแบ่งเป็นกลุ่มๆ ละ 4-5 คน 2. สารวจแหล่งน้าและพื้นที่ริมน้าในบริเวณโรงเรียนหรือท้องถิ่นที่อยู่ใกล้ โรงเรียน มากลุ่มละ 1 แห่ง 3. ให้นักเรียนบันทึกผลไปตามสภาพจริงที่สารวจได้ พร้อมภาพประกอบ

บันทึกผลการปฏิบัติกิจกรรม ............................................................................................................................ ............................................................................................................................

คาถามหลังปฏิบัติกิจกรรม 1. การใช้ ประโยชน์จ ากทรัพ ยากรน้า ในแต่ ล ะท้องถิ่น ส่วนใหญ่จ ะมี ลักษณะเป็นอย่างไร 2. ถ้ามีการใช้น้าอย่างไม่ระมัดระวัง จะเกิดผลกระทบต่อปริมาณและ คุณภาพของแหล่งน้าอย่างไรบ้าง

ชุดกิจกรรมการเรียนรู้วิทยาศาสตร์

22 ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2

ชุดที่ 6 ทรัพยากรน้า แบบบันทึกกิจกรรมที่ 2.1 เรื่อง น้าและการใช้ประโยชน์

สมาชิกกลุ่ม 1. ..................................................................................เลขที่........................ 2. ..................................................................................เลขที่........................ 3. ..................................................................................เลขที่........................ 4. ..................................................................................เลขที่........................ 5. ..................................................................................เลขที่........................ คาถามก่อนปฏิบัติกิจกรรม 1. จงเรียงลาดับแหล่งน้าบนผิวดินต่อไปนี้จากขนาดเล็กไปหาขนาดใหญ่ บึง ทะเลสาบ คลอง หนอง แม่น้า ............................................................................................................................ ............................................................................................................................ 2. น้า สามารถทาลายสภาพแวดล้อมได้อย่างไร ............................................................................................................................ ............................................................................................................................

ชุดกิจกรรมการเรียนรู้วิทยาศาสตร์

ชุดที่ 6 ทรัพยากรน้า

23 ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2

ปริมาณต่อกลุ่ม 1 ขวด 1 ชุด 1 อัน 1 อัน

ชุดกิจกรรมการเรียนรู้วิทยาศาสตร์

24 ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2

ชุดที่ 6 ทรัพยากรน้า

บันทึกผลการปฏิบัติกิจกรรม จุดที่สารวจ..................................................................................................... วันที่สารวจ....................เดือน.............................................พ.ศ.....................

ภาพประกอบแหล่งน้าที่ไปทาการสารวจ

สรุปผลการปฏิบัติกิจกรรม ............................................................................................................................ ............................................................................................................................ ............................................................................................................................ ............................................................................................................................

ชุดกิจกรรมการเรียนรู้วิทยาศาสตร์

ชุดที่ 6 ทรัพยากรน้า

25 ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2

คาถามหลังปฏิบัติกิจกรรม 1. การใช้ ประโยชน์จ ากทรัพ ยากรน้า ในแต่ ล ะท้องถิ่น ส่วนใหญ่จ ะมี ลักษณะเป็นอย่างไร ............................................................................................................................ ............................................................................................................................ ............................................................................................................................

2. ถ้ามีการใช้น้าอย่างไม่ระมัดระวัง จะเกิดผลกระทบต่อปริมาณและ คุณภาพของแหล่งน้าอย่างไรบ้าง ............................................................................................................................ ............................................................................................................................ ............................................................................................................................ ............................................................................................................................

26 ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2

ชุดกิจกรรมการเรียนรู้วิทยาศาสตร์

ชุดที่ 6 ทรัพยากรน้า

เมื่อนักเรียนได้ศึกษาบทเรียนและลองฝึกปฏิบัติ กิจกรรมกันแล้ว ไหนลองทาแบบทดสอบหลังเรียน ดูซิคะว่าจะได้คะแนนเท่าไร

ชุดกิจกรรมการเรียนรู้วิทยาศาสตร์

ชุดที่ 6 ทรัพยากรน้า รายวิชาวิทยาศาสตร์พื้นฐาน 4

แบบทดสอบหลังเรียน

27 ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2

หน่วยการเรียนรู้ที่ 3

ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2

ชุดที่ 6

โลกและ การเปลี่ยนแปลง

เวลา 10 นาที

เรื่อง ทรัพยากรน้า

10 คะแนน

ข้อใดแสดงคุณภาพของน้าที่ดี ก. ใส ไม่มีสี ไม่มีกลิ่น ไม่มีรส มี pH เท่ากับ 7 ข. มีจุดเดือด 0 องศาเซลเซียส และมีจุดหลอมเหลว 100 องศาเซลเซียส ค. มีความกระด้างน้อย มี pH ประมาณ 6.5-8.5 ไม่มีเชื้อโรคและสารพิษ ง. มีแร่แคลเซียมและแมกนีเซียมละลายอยู่มาก ใส ไม่มีสี และมี pH เท่ากับ 7

เหตุใดประเทศไทยของเราจึง ไม่นา น้าทะเล มาทาเป็นน้าจืดเพื่อการอุปโภคบริโภค ก. น้าจืดในประเทศไทยมีอยู่มาก ข. น้าทะเลของไทยมีสารเจือปนอยู่มาก ค. ขาดแคลนเชื้อเพลิงและงบประมาณในการกลั่น ง. ในประเทศไทยมีแหล่งน้าที่เป็นทะเลน้อยกว่าน้าจืด

ชุดกิจกรรมการเรียนรู้วิทยาศาสตร์

28 ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2

ชุดที่ 6 ทรัพยากรน้า

3. วิธีการใดเป็นการอนุรักษ์แหล่งน้าธรรมชาติ ที่ไม่ถูกวิธี ก. รักษาต้นน้า ข. ไม่ตัดไม้ทาลายปุา ค. ดูแลสภาพทางน้าไม่ให้ตื้นเขิน ง. สร้างเขื่อนขวางทางเดินของน้า 4. น้าจากแหล่งใดที่ถือว่าเป็นน้าสะอาด เนื่องจากผ่านการกรองโดยธรรมชาติ ก. น้าฝน

ข. น้าตก

ค. น้าบ่อ

ง. น้าบาดาล

5. อิทธิพลที่ทาให้เกิดวัฏจักรของน้ามากที่สุดคืออะไร ก. พลังงานลม ข. การกระทาของมนุษย์ ค. การเคลื่อนที่ของน้าในแหล่งน้า ง. พลังงานความร้อนจากดวงอาทิตย์ 6. น้าในข้อใด ถ้าใช้มากแล้วจะมีผลต่อการทรุดหรือยุบตัวของแผ่นดิน ก. น้าในดิน

ข. น้าผิวดิน

ค. น้าบาดาล

ง. น้าในอ่างเก็บน้า

ชุดกิจกรรมการเรียนรู้วิทยาศาสตร์

ชุดที่ 6 ทรัพยากรน้า

ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2

7. ข้อความใดกล่าว ไม่ถูกต้อง ก. น้า เป็นทรัพยากรธรรมชาติที่ใช้แล้วไม่หมดไป ข. น้า เกิดจากการรวมตัวระหว่างแก๊สออกซิเจนและไฮโดรเจน ค. ในร่างกายของคนเรามีน้า เป็นส่วนประกอบ อยู่ประมาณ

3 4

ของน้าหนักตัว

ง. น้า ในโลกประกอบด้วยน้าจืดประมาณ 97% ของปริมาณน้า ในโลกทั้งหมด 8. การใช้ประโยชน์จากแหล่งน้าในข้อใดที่จะก่อให้เกิดมลพิษทางน้าน้อยที่สุด ก. เกษตรกรรม

ข. อุตสาหกรรม

ค. การประมง

ง. การคมนาคมขนส่ง

9. น้าที่อยู่บนพื้นโลกไม่หมดไปเพราะเหตุใด ก. น้าแข็งจากขั้วโลกละลายตลอดทั้งปี ข. น้ามีการหมุนเวียนเปลี่ยนสถานะตลอดเวลา ค. น้าบนดินมีปริมาณมากจนไม่หมดไปจากโลก ง. มีการหมุนเวียนของกระแสน้าอุ่นและกระแสน้าเย็นตลอดทั้งปี 10 น้าจืดในธรรมชาติถูกสะสมไว้ที่แหล่งใดมากที่สุด ก. น้าบาดาล

ข. แม่น้า ลาคลอง

ค. ไอน้าในอากาศ

ง. น้าแข็งที่ขั้วโลก

ชุดกิจกรรมการเรียนรู้วิทยาศาสตร์

30 ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2

ชุดที่ 6 ทรัพยากรน้า

รายวิชาวิทยาศาสตร์พื้นฐาน 4

หน่วยการเรียนรู้ที่ 3

กระดาษคาตอบ

ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2

ชุดที่ 6

โลกและ การเปลี่ยนแปลง

เวลา 10 นาที

เรื่อง ทรัพยากรน้า

10 คะแนน

ชื่อ......................................................นามสกุล..............................................เลขที่...............

ข้อ

แบบทดสอบก่อนเรียน ตัวเลือก ก ข ค

ข้อ ง

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

แบบทดสอบหลังเรียน ตัวเลือก ก ข ค

ง

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 คะแนนเต็ม คะแนนที่ได้

คะแนนเต็ม คะแนนที่ได้

ชุดกิจกรรมการเรียนรู้วิทยาศาสตร์

ชุดที่ 6 ทรัพยากรน้า

31 ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2

ภาคผนวก

ชุดกิจกรรมการเรียนรู้วิทยาศาสตร์

32 ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2

ชุดที่ 6 ทรัพยากรน้า

เฉลยแบบทดสอบก่อนเรียน และแบบทดสอบหลังเรียน ชุดกิจกรรมการเรียนรู้วิทยาศาสตร์ ที่ 6 เรื่อง ทรัพยากรน้า

เฉลยแบบทดสอบก่อนเรียน ข้อ คาตอบ 1 ง 2 ง 3 ข 4 ง 5 ก 6 ก 7 ค 8 ค 9 ง 10 ง

เฉลยแบบทดสอบหลังเรียน ข้อ คาตอบ 1 ค 2 ก 3 ง 4 ง 5 ง 6 ค 7 ง 8 ก 9 ข 10 ง

ชุดกิจกรรมการเรียนรู้วิทยาศาสตร์

ชุดที่ 6 ทรัพยากรน้า

33 ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2

เฉลยบัตรกิจกรรมที่ 1.1 เรื่อง ทรัพยากรน้า

คาชี้แจง : ให้นักเรียนศึกษาบัตรเนื้อหาที่ 1 เรื่อง ทรัพยากรน้า ให้เข้าใจอย่างละเอียด แล้วเขียนเครื่องหมาย หน้าข้อความที่ถูกต้อง หรือเขียนเครื่องหมาย  หน้าข้อความที่ผิด โดยเติมลงในช่องว่างให้ถูกต้อง ____1.  ผิวโลกมีน้า 2 ส่วน และ พื้นดิน 1 ส่วน ____2.  น้าสามารถพบได้ทั้งใต้ดิน ในบรรยากาศ และ ผิวดิน ____3.  วัฏจักรของน้าสิ้นสุดเมื่อน้าฝนไหลลงสู่แม่น้าลาคลอง ทะเล มหาสมุทร ____4.  สมบัติของน้าคือ มีน้าหนัก ต้องการที่อยู่ สัมผัสได้ และไร้แรงดัน ____5.  สถานะของน้ามี 3 สถานะคือ ของแข็ง ของเหลว และของร้อน ____6.  ไอน้าเกิดจากการระเหยของน้า ____7.  น้าเคลื่อนที่จากที่สูงลงที่ต่าเสมอ ____8.  น้าที่ดูแล้วใสสะอาด คือ น้าสะอาด ____9.  น้าที่สะอาดควรมีค่า ph = 10 ____10.  แหล่งกาเนิดของน้าคือ ปุาไม้

ชุดกิจกรรมการเรียนรู้วิทยาศาสตร์

34 ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2

ชุดที่ 6 ทรัพยากรน้า เฉลยบัตรกิจกรรมที่ 1.2 เรื่อง วัฏจักรของน้า

คาชี้แจง : อธิบายการเกิดวัฏจักรของน้าตามธรรมชาติมีกระบวนการอะไรบ้าง

ภาพ วัฏจักรของน้า การเกิดวัฏจักรของน้าตามธรรมชาติ วัฏจักรของน้า (water cycle) หรือชื่อในทาง วิทยาศาสตร์ว่า วัฏจักรของอุทกวิ ทยา (hydrologic cycle) หมายถึ งการเปลี่ยนแปลง สถานะของน้าระหว่ าง ของเหลว ของแข็ ง และ ก๊ าซ ในวั ฏจัก รของน้านี้ น้ าจะมี การ เปลี่ยนแปลงสถานะไปกลับ จากสถานะหนึ่งไปยังอีกสถานะหนึ่ง อย่างต่อเนื่อง ไม่มีสิ้นสุด ภายในอาณาจักรของน้า (hydrosphere) เช่น การเปลี่ยนแปลงระหว่าง ชั้นบรรยากาศ น้าพื้นผิวดิน ผิวน้า น้าใต้ดิน และ พืช กระบวนการเปลี่ยนแปลงนี้ สามารถแยกได้เป็น 4 ประเภทคือ การระเหยเป็นไอ (evaporation) , หยาดน้าฟูา (precipitation) , การซึ ม (infiltration) , และ การเกิดน้าท่า (runoff)

ชุดกิจกรรมการเรียนรู้วิทยาศาสตร์

ชุดที่ 6 ทรัพยากรน้า

35 ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2

เฉลยบัตรกิจกรรมที่ 2.1 เรื่อง น้าและการใช้ประโยชน์

คาตอบก่อนปฏิบัติกิจกรรม 1. จงเรียงลาดับแหล่งน้าบนผิวดินต่อไปนี้จากขนาดเล็กไปหาขนาดใหญ่ บึง ทะเลสาบ คลอง หนอง แม่น้า คลอง  แม่น้า  หนอง  บึง  ทะเลสาบ 2. น้า สามารถทาลายสภาพแวดล้อมได้อย่างไร น้าเป็นตัวทาละลายที่ดี จึงสามารถกัดกร่อนหิน พังทลายดิน เมื่อไอน้ารวม กับ แก๊ ส ต่ า งๆ ในบรรยากาศ แล้ วเป็น ฝนกรดตกลงมาท าให้ เกิ ดหิ นงอก หินย้อย ทาให้ตึก สิ่งปลูกสร้างชารุดเสียหายเร็วกว่าปกติ วิธีการปฏิบัติกิจกรรม 1. ให้นักเรียนแบ่งเป็นกลุ่มๆ ละ 4-5 คน 2. สารวจแหล่ งน้ าและพื้น ที่ริ มน้ าในบริเ วณโรงเรีย นหรือ ท้อ งถิ่ นที่ อยู่ ใกล้ โรงเรียน มากลุ่มละ 1 แห่ง 3. ให้นักเรียนบันทึกผลไปตามสภาพจริงที่สารวจได้ พร้อมภาพประกอบ

ชุดกิจกรรมการเรียนรู้วิทยาศาสตร์

36 ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2

ชุดที่ 6 ทรัพยากรน้า

บันทึกผลการปฏิบัติกิจกรรม จุดที่สารวจ ลาน้ ามาศ ตั้ ง อยู่ บ นบริ เ วณบ้ า นไผ่ น้ อ ย ต าบลหนองคู อาเภอลาปลายมาศ จังหวัดบุรีรัมย์ วันที่สารวจ....................เดือน.............................................พ.ศ..................... ภาพประกอบแหล่งน้าที่ไปทาการสารวจ

ให้นักเรียนบันทึกผลไปตามสภาพจริงที่สารวจได้ สรุปผลการปฏิบัติกิจกรรม (ตัวอย่างการบันทึกผล) 1. ลักษณะของน้าเป็นน้าใส สีน้าตาลอ่อน อุณหภูมิของน้า 31°C กลิ่นของน้ามี กลิ่นคล้ายดิน น้าไหลจากทิศเหนือไปทิศใต้ด้วยอัตราความเร็ว 1.3 เมตร/วินาที พื้นที่ดิน ริมน้าแห่งนี้ใช้ทากิจกรรมเกษตรกรรม (ปลูกข้าว, ผัก) 2. ลักษณะของน้ามีความสัมพันธ์อย่างใกล้ชิดกับดินที่อยู่บริเวณโดยรอบว่านาดิน ไปใช้ประโยชน์ต่างๆ เช่น ใช้สร้างเมือง เป็นแหล่งเพาะปลูก ทุ่งหญ้า เลี้ยงปศุสัตว์ เป็น ปุาธรรมชาติ และเป็นแหล่งท่องเที่ยวทางธรรมชาติ ซึ่งสิ่งเหล่านี้มีอิทธิพลต่อเคมีของน้า และคุณภาพของแหล่งน้า และมีผลต่อจานวนของสัตว์และพืชน้าขนาดเล็ก

ชุดกิจกรรมการเรียนรู้วิทยาศาสตร์

ชุดที่ 6 ทรัพยากรน้า

37 ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2

คาตอบหลังปฏิบัติกิจกรรม 1. การใช้ ประโยชน์จ ากทรัพ ยากรน้า ในแต่ ล ะท้องถิ่น ส่วนใหญ่จ ะมี ลักษณะเป็นอย่างไร ในแต่ละท้องถิ่นการใช้น้ามี 2 ลักษณะใหญ่ๆ คือ 1.1 ใช้ในการดารงชีวิตของมนุษย์ ได้แก่ การอุปโภค บริโภค และการขนส่ง 1.2 ใช้ในการเกษตร ได้แก่ การปลูกผัก และเลี้ยงสัตว์

2. ถ้ามีการใช้น้าอย่างไม่ระมัดระวัง จะเกิดผลกระทบต่อปริมาณและ คุณภาพของแหล่งน้าอย่างไรบ้าง การใช้น้าอย่างไม่ระมัดระวัง คือ การใช้น้าเพื่ออุปโภค บริโภค อย่าง ไม่คุ้มค่า สิ้นเปลืองมาก ไม่ประหยัด และมีประโยชน์น้อยมาก และใน ขณะเดียวกันยังทาให้แหล่งน้าสกปรกหรือปนเปื้อนจากของเสียต่าง ๆ เช่น ท่อระบายน้าตามถนนต่าง ๆ สกปรกขาดการดูแล ปุ๋ยเคมีที่ใช้ ไม่ถูกต้อง การตัดไม้ทาลายปุา การพังทลายของดินและทรายละเอียด การระบายน้าจากเหมืองแร่ จากอุตสาหกรรม และการเลี้ยงสัตว์ โดย ปราศจากการบาบัด เป็นต้น ส่งผลกระทบกับปริมาณน้า ทาให้มีน้า ไม่เพียงพอต่อการบริโภคและอุปโภค ทั้งยังทาให้คุณภาพของแหล่ง น้าเสื่อมลง

ชุดกิจกรรมการเรียนรู้วิทยาศาสตร์

38 ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2

ชุดที่ 6 ทรัพยากรน้า บรรณานุกรม

หนังสือ กรมวิชาการ. (2546). ธรณีวิทยาน่ารู้ ระดับมัธยมศึกษา. กรุงเทพฯ: ศูนย์พัฒนาหนังสือ กรมวิชาการ กระทรวงศึกษาธิการ. ขจีรัตน์ จิระอรุณ (แปล), Fiona Watt (เขียน). (2542). ชุดวิทยาศาสตร์ Go Genius และ การทดลองเรื่องโลกและการเปลี่ยนแปลง. พิมพ์ครั้งที่ 5. กรุงเทพฯ: นานมีบุ๊คส์. ธนพงษ์ วัชรโรจน์. (2559). เรียนเก่งง่ายนิดเดียว ชุดเรียนลัดเตรียมสอบวิทยาศาสตร์ ม.2. กรุงเทพฯ: พี อาร์ คัลเลอร์พริ้นท์ จากัด. พิมพันธ์ เดชะคุปต์ และคณะ. (2559). หนังสือเรียนรายวิชาพื้นฐานวิทยาศาสตร์ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2. กรุงเทพฯ: พัฒนาคุณภาพวิชาการ จากัด. สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี. (2548). คู่มือครูสาระการเรียนรู้ พื้นฐาน โลก ดาราศาสตร์ และอวกาศ กลุ่มสาระการเรียนรู้วิทยาศาสตร์ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2. พิมพ์ครั้งที่ 1. กรุงเทพฯ: โรงพิมพ์คุรุสภาลาดพร้าว. สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี. (2554). หนังสือเรียนรายวิชาพื้นฐาน วิทยาศาสตร์ 3 ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2. พิมพ์ครั้งที่ 2. กรุงเทพฯ: โรงพิมพ์คุรุสภา ลาดพร้าว. สานักวิชาการและมาตรฐานการศึกษา. (2551). ตัวชี้วัดและสาระการเรียนรู้แกนกลาง กลุ่มสาระการเรียนรู้วิทยาศาสตร์. กรุงเทพฯ: โรงพิมพ์ชุมนุมสหกรณ์การเกษตร แห่งประเทศไทย จากัด.

ชุดกิจกรรมการเรียนรู้วิทยาศาสตร์

ชุดที่ 6 ทรัพยากรน้า

39 ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2

แหล่งอ้างอิงออนไลน์ กรมส่งเสริมคุณภาพสิ่งแวดล้อม กระทรวงวิทยาศาสตร์เทคโนโลยี และสิ่งแวดล้อม. (2556). ทรัพยากรน้า. สืบค้นเมื่อ 19 กรกฎาคม 2560, สืบค้นจาก https:// web.ku.ac.th/schoolnet/snet6/envi2/subwater/subwater.htm บทเรียนออนไลน์ กระทรวงศึกษาธิการ. (2558). แหล่งน้าบนดิน แหล่งน้าใต้ดิน [Video file]. สืบค้นเมื่อ 23 มิถุนายน 2560, สืบค้นจาก https://www.youtube.com/ watch?v=rH4F8xrHSHw ศูนย์การเรียนรู้วิทยาศาสตร์โลกและดาราศาสตร์. (2561). วัฏจักรน้า. สืบค้นเมื่อ 19 กรกฎาคม 2560, สืบค้นจาก http://www.lesa.biz/earth/hydrosphere/watercycle สานักงานนโยบายและแผนทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม. (2557). พื้นที่ชุ่มน้า. สืบค้นเมื่อ 19 กรกฎาคม 2560, สืบค้นจาก http://wetland.onep.go.th/ w_mean.html Mong Kon. (2558). วัฏจักรของน้า [Video file]. สืบค้นเมื่อ 19 กรกฎาคม 2560, สืบค้น จาก https://www.youtube.com/watch?v=HABe-WgGNJ4 Savokclash. (2556). วัฏจักรน้า. สืบค้นเมื่อ 19 กรกฎาคม 2560, สืบค้นจาก https:// www.slideshare.net/savokclash/ss-16266775 swk386939's blog. (2556). แหล่งน้า. สืบค้นเมื่อ 19 กรกฎาคม 2560, สืบค้นจาก http://www.thaigoodview.com/node/151102 WATER PRESERVATION CAMPAIGN. (2560). การอนุรักษ์น้า [Video file]. สืบค้นเมื่อ 19 กรกฎาคม 2560, สืบค้นจาก https://www.youtube.com/watch? v=jCbCBxokADY WATER PRESERVATION CAMPAIGN. (2560). ทรัพยากรน้า [Video file]. สืบค้นเมื่อ 19 กรกฎาคม 2560, สืบค้นจาก https://www.youtube.com/watch? v=kZKN3sQAq84 WATER PRESERVATION CAMPAIGN. (2560). ปัญหาทรัพยากรน้า [Video file]. สืบค้น เมื่อ 19 กรกฎาคม 2560, สืบค้นจาก https://www.youtube.com/watch? v=rA1xqBpB_vc