Beleggen by TMG Natives

Dit is een uitgave van TMG Natives. Deze valt buiten de verantwoordelijkheid van de hoofdredactie van De Telegraaf.

DINSDAG 28 MEI 2019

Beleggen

Columnuwers

Bro ĂŠ r d n A n jouw

Ka en g e t e i strateg ootje? een st

JANNEKE WILLEMSE

'Nu is het perfecte moment om te beginnen' pag. 08

Hoog rendement: supermarktvastgoed pag. 05

Hoe vind je de juiste broker? pag. 07

Duurzaam beleggen: hoe ver ga je? pag. 14

Investeren & recreëren in hartje Giethoorn

6% netto (10 jaar)

Gegarandeerd

· Bestaand park in het centrum van Giethoorn en direct aan de Bovenwijde · Sfeervolle waterlodges met sloep, aan open vaarwater · Aankopen voor verhuur, eigen gebruik of een combinatie · Dit park is al een aantal jaar aantoonbaar succesvol in de verhuur! Verkoopprijzen vanaf € 117.500,- v.o.n. btw belast (incl. eigen grond, inventaris én sloep) www.vakantiemakelaar.nl/vakantiepark-giethoorn 088 – 184 55 55

BELEGGEN

ANDRÉ BROUWERS

Kan jouw strategie tegen een stootje?

COLU MN

Regelmatig kom ik beleggers tegen die hun vermogen in beheer hebben gegeven. Het is daarbij opvallend hoe weinig zij echt weten over beleggen en wat de consequenties kunnen zijn van hun keuze. In hun eigen baan of bedrijf willen ze altijd de controle houden, maar hierbij laten ze alles los. En dat terwijl het om hun vermogen gaat.

anneer ik doorvraag, roepen ze iets over kwaliteit en spreiding en tot nu toe goede resultaten, maar dat is scorebordjournalistiek. Mijn ervaring van meer dan 35 jaar op financiële markten vertelt mij dat dit in de toekomst tot teleurstelling gaat leiden. En dat ligt dan niet per se aan de beheerder. Veel beleggers hebben hun vermogen opgebouwd met jarenlang hard werken waar een eigen bedrijf/carrière centraal stond. Voor beleggen was geen tijd of interesse en bovendien rendeerde de zaak prima. Aan het eind van het ondernemerschap komt de uitdaging om een goede bestemming te vinden voor het opgebouwde vermogen. Het begin van een nieuwe onderneming? Aangezien het tijd wordt om te gaan genieten, wordt de zaak uitbesteed. Logisch dus dat het vermogen wordt toevertrouwd aan een bank of vermogensbeheerder. So far so good. Waar het mij om gaat, is het gegeven dat de belegger niet inziet wat de consequentie daarvan kan zijn. Het probleem wordt momenteel nog vergroot door het feit dat het afgelopen decennia alleen maar winnaars kende.

Alle beleggingen rendeerden goed, dus er lijkt geen reden voor onrust. Steeds meer beleggers worden in slaap gesust en vergeten dat ze moeten begrijpen wat de consequentie kan zijn van hun aanpak, of beter gezegd van hun beheerder. Was het de Bullmarkt of de Brains? Beleggen betekent namelijk ook dat er mindere tijden kunnen komen en dat de strategie dan op verlies kan komen te staan. Daarbij maakt het niet uit of de portefeuille kwaliteit heeft en gespreid is. Wanneer het daalt, daalt vaak alles en gaan portefeuilles gespreid naar beneden. Ter herinnering, in de periode 2000-2003 daalden breed gespreide aandelenindices met meer dan 50%. Zelfs zeer defensieve portefeuilles kukelden tientallen procenten naar beneden. In die tijd sprak ik dagelijks met beleggers die teleurgesteld waren in hun beheerder. Maar dat was niet altijd terecht. Ik wees de belegger op het feit dat hij vooraf had kunnen weten wat de consequentie is van de gehanteerde strategie. De mismatch zit hem in het verwachtingspatroon. De belegger verwacht dat de beheerder ingrijpt en iets doet om het verlies te stoppen. Maar die geeft alleen maar aan dat het op lange termijn goed komt en er

❝

BELEGGEN BETEKENT OOK DAT ER MINDERE TIJDEN KUNNEN KOMEN EN DAT DE STRATEGIE DAN OP VERLIES KAN KOMEN TE STAAN geen reden is voor paniek. Ondertussen zit de belegger gefrustreerd op de bank en vraagt zich af hoe het zover heeft kunnen komen. Voor de goede orde: ik voorspel niet het einde der tijden. Toch kan iedereen hopelijk bedenken dat het afgelopen decennium uniek is geweest. De rente staat inmiddels op nul en aandelen op all time highs. Ik nodig iedere belegger uit om nu alvast eens stil te staan om te bedenken hoe hij om zal gaan met mindere tijden. Kan zijn strategie tegen een stoot(je)? Mentale voorbereiding zou ik het willen noemen. Doe kennis op en onderzoek of er verbeteringen mogelijk zijn voor de huidige succesvolle strategie. Er zijn namelijk goede alternatieven om de risico’s te verlagen en daar kun je beter op tijd weet van hebben, om teleurstelling te voorkomen.

In 't kort Na een carrière als belegger, handelaar en hedge fund manager besloot André Brouwers in 2001 om zijn ervaringen met andere beleggers te gaan delen. Dat leidde tot de oprichting van de Alex Academy en later het Beleggingsinstituut. Momenteel is hij daar actief als beleggerscoach. Meer weten? Ga naar beleggingsinstituut.nl

Inhoudsopgave 03 04 05 06 07 08 11 12 14

Column, inhoud en colofon Advies van een beleggerscoach Beleggen in jonge huurwoningen Ga voor een rustiger rendement Investeren in de supermarktbranche Een goed alternatief voor sparen Experts en investeerders bundelen krachten Meer huurwoningen rond de grote steden Vind de juiste broker Is de goedkoopste ook de beste? Interview met Janneke Willemse Journalist en succesvol belegger

Colofon TMG Natives is de afdeling van TMG voor branded content. Wij ontwikkelen en produceren themabijlagen en content-samenwerkingen met opdrachtgevers en adverteerders. Wilt u meer informatie of bent u geïnteresseerd in een dergelijke special of samenwerking? Neem contact op met salesondersteuning@tmg.nl.

Sales: Annie Veerbeek 06 12680939 René Lapré 06 12440542 Redactie: Coördinatie: Isabel Michelotti Vormgeving: Marije Groot

Miljardeninvestering in Smart Cities Groei vermogen door groei steden 10 vragen aan Sem van Berkel 'Laat je niet leiden door de waan van de dag' Hou de aarde leefbaar Beleg duurzaam, hoe ver ga je?

04 | In samenwerking met Credit Linked Beheer

BELEGGEN

‘Saai’ fonds is bewuste keuze

Credit Linked Beheer belegt in jonge Nederlandse huurwoningen. Het Huurwoningen Nederland Fonds heeft onlangs een nieuwe emissie geopend.

Tekst: HANS PIETERS

en bewuste keuze voor saai en voorspelbaar, vat ceo van Credit Linked Beheer Eduardo Alvarez de strategie van zijn bedrijf samen. “We zijn een ‘near institutional’ fonds, maar dan met deelname vanaf 5000 euro en dus voor iedereen beschikbaar.” De oorsprong van het vastgoedfonds van Credit Linked Beheer ligt kort na de kredietcrisis van 2008. Eduardo Alvarez werkte bij een financiële instelling die hard door de subprime kredietcrisis werd geraakt. Hij bedacht een nieuw beleggingsproduct voor de particuliere markt. Zijn werkgever richtte zich op andere doelgroepen, dus begon hij een eigen fonds. In 2012 sloot Richard Paardenkooper zich aan als mede-eigenaar en werd een AFM-vergunning voor het beheren van beleggingsinstellingen verworven.

Vrije sector “We willen voorzichtig en zo transparant mogelijk zijn,” vertelt Alvarez. Met die twee uitgangspunten als vertrekpunt trokken ze samen de conclusie: een fonds met Nederlandse huurwoningen, het Huurwoningen Nederland Fonds. Het aanbod aan vrijesector huurwoningen is te laag, constateert Alvarez. “Als een project wordt opgeleverd, vergt het over het algemeen weinig inspanning om de woningen te verhuren.” Vandaar de ‘Near institutional’-strategie: “Wij investeren, net als institutionele beleggers, nagenoeg alleen in nieuwbouw.” Minimaal 60% van de portefeuille bestaat uit grondgebonden huurwoningen. In gewoon taalgebruik: rijtjeshuizen met een tuintje. Minimaal 70% van de huurwoningen is vrije sector. De verhuurdersheffing maakt het niet interessant om veel te beleggen in sociale huurwoningen. In het

begin, in 2014, was er nog niet heel veel animo voor het fonds, vertelt Alvarez. “Richard had veel ervaring in groene financiering en ik met de structurering van fondsen. Het tweede fonds werd een fiscaal groenfonds. Dat zette ons op de kaart. Er zijn maar negen groenfondsen in Nederland. We kwamen opeens op het lijstje van de Belastingdienst, samen met ABN AMRO, ING en de Rabobank. Via het Groenwoningen Fonds hebben we het Huurwoningen Nederland Fonds verder kunnen laten groeien.” Eduardo Alvarez: "We willen voorzichtig en zo transparant mogelijk zijn."

Bewuste keuze Alvarez: “We kiezen bewust voor een saaier fonds. Als we voor het hoogste rendement in vastgoed waren gegaan, hadden we geïnvesteerd in Amsterdamse studentenwoningen. Maar dat is niet het doel van deze portefeuille. We mikken op een rustig rendement. Op hele jonge woningen waar je niet op verrassingen stuit. Dat is een bewuste keuze. Wij proberen fondsen aan te bieden waar mensen in willen beleggen, niet waar mensen in kunnen beleggen.” Vanaf dag 1 betaalt het Huurwoningen Nederland Fonds 7% dividend. “Ons directe verhuurrendement op dag 1 is nul. Eerst moet de woning worden gebouwd. Pas vanaf de oplevering begint de huur te lopen. Bovendien zijn we bezig om het fonds te laten groeien, waardoor we relatief veel woningen in aanbouw hebben. Hierdoor komt de 7% dividend nog steeds niet uit het directe verhuurrendement.” Toch keert het fonds dividend uit. Alvarez geeft twee redenen. “We verwachten dat 7% een dividend-

ALS WE VOOR HET HOOGSTE RENDEMENT IN VASTGOED WAREN GEGAAN, HADDEN WE GEÏNVESTEERD IN AMSTERDAMSE STUDENTENWONINGEN. WIJ MIKKEN OP EEN RUSTIGER RENDEMENT, MINDER VERRASSINGEN percentage is dat op langere termijn houdbaar is. En we zien in de huidige woningmarkt dat de participatiewaarde niet echt last heeft van het uitkeren van dividend. Een belegger van het eerste uur die € 5000 heeft ingelegd, heeft tot op heden kunnen uitstappen op een handelskoers van € 5000. Dus ik denk dat we op dit moment een evenwichtig beleid hebben.”

Maar niet zonder risico’s “Mikken op een rustig rendement betekent niet risicoloos. De woningen worden deels gefinancierd, hetgeen risico’s met zich meebrengt. En als de huizenprijzen dalen, dan daalt de waarde van de fondsen eveneens. En zo zijn er nog wel andere risico’s te benoemen. In het door de AFM goedgekeurde en algemeen verkrijgbaar gestelde prospectus op huurwoningenfonds.nl staat meer over de risico’s en de opbouw van het rendement.” Alvarez: “Die zin is nagenoeg wettelijk verplicht om te vermelden bij een aanbieding. Risico’s kunnen leiden tot een negatief rendement, dat moet vooraf duidelijk zijn.” Alvarez relativeert de stijging van de woningprijzen. “De betaalbaarheid

is bij lange na niet op recordhoogte. Dat is paradoxaal. Iedereen zoomt in op huizenprijzen, maar uiteindelijk betaal je geen drie ton voor een woning, maar € 1000 per maand.” Het pijnlijke is alleen dat niet iedereen een hypotheek kan krijgen. “Als je in 2006 met je loonstrookje zwaaide, kreeg je zes keer je jaarloon als hypotheek. Nu sta je als starter buitenspel.” Alvarez ziet geen oplossing. “Maak je lenen makkelijker, dan gaan de huizenprijzen omhoog en zit je twee jaar later met hetzelfde probleem.” Bouwbedrijven aansporen om meer te bouwen is evenmin een oplossing. “Ze bouwen al op 100% van hun capaciteit. Het moet aan twee kanten tegelijkertijd worden opgelost. Bouwers moeten bereid zijn om te investeren in het uitbreiden van hun productiecapaciteit, maar daar moet tegelijkertijd tegenover staan dat de overheid zorgt voor het makkelijk verkrijgen van bouwlocaties. Alleen als die twee samen optrekken, komt er meer evenwicht in de markt. Op dit moment wijzen ze naar elkaar.”

Meer informatie: www.huurwoningenfonds.nl

W i “ v

A b t s e

N BELEGGEN

In samenwerking met Annexum | 05

EEN ALTERNATIEF VOOR SPAREN

Investeren in supermarkten

Waar veel retail het moeilijk heeft, floreert de supermarktbranche als nooit tevoren. Investeren in de plek waar je boodschappen doet, is dus slim, aldus Huib Boissevain, CEO van Annexum. “Een beoogd rendement van 8-10 procent is heel hoog en dat maakt het een goed alternatief voor sparen.”

n de binnensteden staan steeds meer winkels leeg, maar het aantal supermarkten groeit nog altijd; Nederland telt er momenteel 4774. Ook de omzet stijgt al jaren gestaag; in 2018 was dat ruim 38 miljard euro (bron: IRI). “In de media lees je vooral over winkels en winkelketens die failliet gaan”, zegt Huib Boissevain. Zijn Annexum is in Nederland marktleider op het gebied van supermarktvastgoed; het bedrijf houdt zich hier al bijna twintig jaar mee bezig. “Veel winkels redden het niet in de huidige markt. Supermarkten vallen ook onder de retail, maar zijn wel van een heel andere categorie. Het risico op een faillissement is veel minder groot. Of het nu wel of niet goed gaat met de economie, mensen moeten toch eten en drinken.”

Meer beleving en gemak Nederlanders komen gemiddeld drie of vier keer per week in een supermarkt bij hen in de buurt, weet Boissevain. “En die supermarkten maken een bezoek voor de consument steeds makkelijker bijvoorbeeld door zelfscankassa’s neer te zetten - en leuker. Koffiehoekjes, een echte appelboom, een kruidenkniptuin en bakkerijen waar vers brood wordt gebakken zie je steeds vaker. Dat laatste ruikt niet alleen lekker in de winkel, het ís ook lekkerder.” Om die extra’s te kunnen aanbieden, is ruimte nodig.

Boissevain ziet dat bestaande supermarkten steeds groter worden. “Niet alleen vanwege die extra’s om de beleving te vergroten, maar ook omdat er meer schapruimte nodig is voor de producten. De consument is steeds diverser geworden en wil meer keuze. Waar je vroeger uit drie soorten thee kon kiezen, is dat nu uit wel 70 soorten.” Waar je in andere takken van de retail ziet dat internet een grote rol gaat spelen, verwacht Boissevain niet dat online boodschappen doen de overhand gaat nemen. “Het speelt een rol en dat is logisch. Maar mensen kopen vooral de grote dingen en het basisassortiment online.” Hij ziet dat supermarkten hun positie steeds meer versterken doordat ze hun web- en fysieke winkels laten samenwerken: boodschappen online bestellen en in de winkel ophalen bijvoorbeeld. “Zelf ergens gaan kijken, kiezen, inspiratie opdoen en verse producten kopen, blijft toch de basis. Daardoor blijven consumenten naar de fysieke supermarkten gaan.”

Spreiding is belangrijk Boissevain noemt het supermarktvastgoed een bijzondere niche. “Je hebt te maken met één type huurder: het gaat om partijen met wie het goed gaat en die zich lang verbinden aan een locatie om de positie in de lokale markt te behouden. Dat zijn goede huurders. Tegelijkertijd zie je dat het supermarktvastgoed minder

Annexum Annexum biedt de particuliere belegger mogelijkheden om te beleggen in vastgoed: supermarkten, woningen en kantoren. Het bedrijf

heeft 25 beleggingsfondsen. Zo nu en dan wordt een emissie tijdelijk open gezet om een breed publiek aan te trekken en nieuw vastgoed

te kunnen aankopen. Er loopt momenteel een emissie voor Supermarkt Fonds Nederland. Instappen in dit fonds met 25 objecten - 24 supermarkten

en 1 winkelpand - op 23 locaties kan nog tot 31 mei. Meer informatie: supermarktfondsnederland.nl

duur is momenteel. In 2007 betaalde je er zestien keer de huur van de supermarkt voor, nu dertien keer. De prijzen zijn omlaag gegaan, omdat het in de gehele retailmarkt minder goed gaat. Maar de omzet van de supermarkten is wel blijven stijgen.” Mede door die stevige positie in een moeilijke markt in combinatie met de prijsdaling zijn de rendementen nu zo hoog. “Een andere oorzaak is dat de Nederlandse vastgoedmarkten worden gedomineerd door institutionele, vaak buitenlandse, beleggers. Maar voor hen is het lastig om een portefeuille op te bouwen in de supermarktbranche. Je moet de markt goed kennen en veel kleine transacties doen als je een goed fonds wil creëren. Wij kochten vorig jaar veertien supermarkten dwars door Nederland, dat is veel werk. Maar die spreiding is belangrijk om de risico’s te verkleinen.” Beleggen is nooit zonder risico, erkent Boissevain. "Supermarkten hebben natuurlijk ook last gehad van de crisis. Niet zozeer in de omzet, maar de waarde van de stenen daalde wel. Die markt heeft zich weer hersteld. En als je terugkijkt, is er relatief weinig gebeurd. Er waren geen grote faillissementen. Zolang er supermarkten zijn - en zelfs in crisistijd deden de mensen nog boodschappen - heb je zelfs een aardig rendement als je op een slecht moment instapt.”

Geen overdrachtsbelasting Nu instappen, is volgens Boissevain een heel goed moment. Maar waarom? “Simpel: op je spaarrekening krijg je vrijwel niets, hier krijg je een beoogd rendement van 8-10 procent. De bedrijfsvoering is stabiel en zelfs als er economische tegenwind komt, verwacht ik geen leegstand. De waarde van de supermarkten gaat juist omhoog. We zien nu al dat er steeds meer kopers komen, omdat supermarktvastgoed interessant is voor allerlei soorten beleggers.” “De rente is laag”, vervolgt hij, “en het ziet ernaar uit dat dat niet snel verandert. En ook interessant: normaal moet je overdrachtsbelasting betalen als je in een nieuw fonds stapt, maar dat hoeft niet meer omdat wij de portefeuille al zo lang hebben. Je betaalt dus alleen een kleine premie voor het feit dat wij dit hebben opgebouwd, maar dat is minder dan die belastingkosten.”

06 | In samenwerking met Meerdervoort

BELEGGEN

'WIJ ZORGEN NIET ALLEEN VOOR MEER HUURWONINGEN MAAR DOOR DE HUIZEN OP TE KNAPPEN OOK VOOR EEN BETERE KWALITEIT VAN DE WONINGMARKT'

MEER HUURWONINGEN ROND STEDEN DANKZIJ INVESTEERDERS

Interesse in opknappers Nederland kent een tekort aan huurwoningen. En kopen wordt, vooral in de grote steden, steeds lastiger. Daarom zijn er enkele experts opgestaan die samen met investeerders voor een oplossing zorgen. Tekst: TJERK DE VRIES

“D

e woningmarkt is aan het veranderen en het is zaak daarop in te springen”, zegt Wijnand Groenen, directeur bij Meerdervoort Garantiefonds en voormalig makelaar. “In de steden zijn woningen vrijwel niet meer te krijgen. En van wat er te koop staat, zijn de prijzen inmiddels torenhoog geworden.” Met het Garantiefonds XL worden daarom in de gebieden rondóm de grote steden huizen gekocht, die vanwege achterstallig onderhoud lastig verkoopbaar zijn. Deze woningen worden, met het geld van de investeerders in het fonds, volledig opgeknapt tot kwalitatief nette huurwoningen. “Plekken als Alkmaar, Dordrecht of Schiedam worden steeds aantrekkelijker om te wonen. Jongeren trekken uit de provincies en willen naar de Randstad, maar in de grote steden zelf is daar niets voor ze te vinden. En dus gaan ze er net buiten wonen”, weet Groenen.

Hoog niveau Meerdervoort koopt met behulp van investeerders panden waar dus nog een hoop aan valt te verbeteren, de zogenoemde opknappertjes. “Doordat banken de bouwdepots niet meer meefinancieren, worden dergelijke woningen minder makkelijk verkocht. De koper moet immers zonder financiering nog veel in zo’n huis investeren. Ons netwerk van makelaars speurt deze huizen op. Wij zorgen dat het turn key huurwoningen worden die een zuinig energielabel krijgen. Daarna worden ze verhuurd voor prijzen van 800 tot 1500 euro. Wij spreken met de investeerders een vast rendement af van 5,2% gedurende zeven jaar en het eerste hypothecaire recht. Maar wij hebben niets met banken te maken en er is dus ook geen verplichte einde looptijd”, zegt Groenen. “Als over zeven jaar de markt niet zo gunstig is om te verkopen, gaan we met de beleggers om de tafel en kunnen we ook samen besluiten voorlopig niet te verkopen en het rendement door te laten lopen.”

Vastgoed populair “Kopen is onder jongeren minder aantrekkelijk aan het worden, als het al niet onmogelijk is. Veel jongeren willen zich niet vastleggen op één locatie, maar flexibel zijn. Huren is dan

MEERDERVOORT KOOPT MET BEHULP VAN INVESTEERDERS PANDEN WAAR NOG EEN HOOP AAN VALT TE VERBETEREN aantrekkelijk en zorgeloos”, zegt Groenen. “Alleen, de verhoudingen zijn volledig scheef. Er zijn nauwelijks huurwoningen met een redelijke prijs. Wij zorgen niet alleen voor meer huurwoningen, maar door de huizen op te knappen ook voor een betere kwaliteit van de woningmarkt.” Met drie eerdere Garantiefondsen wist Meerdervoort aantrekkelijke rendementen uit te keren aan investeerders. Het Garantiefonds XL gaat een stapje verder. “Bij de vorige fondsen kon je instappen vanaf 15.000 euro, maar nu is het minimale bedrag 100.000 euro”, zegt Groenen. “Wie belangstelling heeft is overigens, geheel vrijblijvend, welkom op onze jaarlijkse bijeenkomst op 14 juni waar behalve nieuwe belangstellenden ook vele participanten aanwezig zijn.” De schaarste aan betaalbare huurwoningen heeft volgens

Wie meer wil weten over het Meerdervoort Garantiefonds XL of over de bijeenkomst op 14 juni kan een kijkje nemen op www.meerdervoort.com/vastgoed-garantiefonds-xl.

Groenen ook te maken met de overheidsregulering. “Door die regels worden er maximale huurprijzen vastgesteld. En woningen bouwen wordt minder aantrekkelijk als je er minder huur voor mag vragen.” Momenteel is er door de lage rentestand bij banken veel liquiditeit op de markt. Geld moet rollen is het motto en investeerders zoeken in groten getale naar mogelijkheden om meer uit hun geld te halen. Vastgoed is daarbij een populaire sector en dat is niet zo vreemd. De markt toonde zich de afgelopen jaren een ware moneymaker voor investeerders en beleggers en lijkt die vorm de komende jaren nog wel vast te houden. Wijnand Groenen: "Met het Garantiefonds XL worden rondóm de grote steden huizen gekocht, die lastig verkoopbaar zijn."

N BELEGGEN

ZO VIND JE DE JUISTE BROKER

IS DE GOEDKOOPSTE OOK DE BESTE? Wie zelf wil handelen in aandelen, beleggingsfondsen, obligaties of opties, moet een beleggingsrekening openen bij een bank of broker. Hoe maak je de juiste keuze? Tekst: JASPERIEN VAN WEERDT

WAAR BEGIN JE? Keuzestress voor beleggers: er zijn maar liefst 29 banken of brokers actief op de Nederlandse markt. Wie een willekeurige partij uitkiest, kán van een koude kermis thuiskomen, want de verschillen zijn groot. Bij de ene broker ben je honderden euro’s duurder uit dan bij de ander, om over het verschil in aanbod van diensten nog maar te zwijgen. Waar te beginnen? Volgens Bart Spronk, directeur van vergelijkingssite Finner, start de zoektocht met inventariseren wat je doel, inlegbedrag en beleggingsprofiel is. “Wat wil je bereiken? Waar wil je in beleggen – aandelen, beleggingsfondsen, obligaties, of opties – en hoe frequent ben je van plan te handelen? Pas als dat in kaart is gebracht, kun je op zoek naar een broker die daarbij past.” Hij wijst erop dat platformen verschillende doelgroepen hebben. “Sommige partijen richten zich op de actieve, speculatieve belegger, terwijl anderen vooral mikken op beleggers die slechts sporadisch handelen."

REALTIME KOERSINFORMATIE EN TOOLS Voor beleggers die zeer frequent handelen, is gratis real time koersinformatie eigenlijk een must. Sommige partijen vragen hiervoor een maandelijkse vergoeding. Kijk wel kritisch welke tools je echt nodig hebt. Sommige platformen zijn nauwelijks te onderscheiden van die van professionele beleggers. Dat is ideaal voor daytraders, maar een platform vol toeters en bellen is minder toegankelijk als je slechts sporadisch handelt. Bedenk ook dat je indirect voor die extra service betaalt.

WORDEN ER EXTRA'S AANGEBODEN? Voor wie zich in beleggen wil verdiepen, is het fijn als de broker extra's biedt, zoals trainingen, (online) seminars en tips van experts. Het aanbod verschilt per aanbieder.

VALT DE BROKER ONDER AFM-TOEZICHT? Bart Spronk van Finner: “Buitenlandse partijen kunnen in Nederland opereren met een Europees paspoort. Deze vallen onder het toezicht van het land van herkomst. Het is de vraag of dat toezicht even streng is als in Nederland. In Nederland lopen we voorop qua weten regelgeving."

WAARIN KUN JE HANDELEN? Handelen op de grootste Europese en Amerikaanse beurzen is bij brokers inmiddels gemeengoed geworden, maar voor wie ook in Azië wil beleggen, is het aanbod beperkter. Ook is het productenpalet soms beperkt. Zo worden beleggingsfondsen, ETF’s, obligaties en zogeheten CDF’s (waarmee je met een hefboom inspeelt op koersveranderingen) niet overal aangeboden.

IS ER EEN MINIMUMINLEG? Voor beleggers met een kleine beurs kan een hoge minimum inleg een belemmering zijn. Enkele partijen hebben een drempel van 3.000 of 5.000 euro.

Kosten Een heel belangrijk selectiecriterium zijn de kosten: elke cent die je betaalt, gaat ten koste van je rendement. Uit een kostenvergelijking op Finner blijkt dat voor een aandelenbelegger die 10.000 euro inlegt en ongeveer vier keer per kwartaal een order plaatst, het verschil kan oplopen tot meer dan 400 euro per jaar. • Servicekosten Veel brokers brengen elke maand een bedrag in rekening voor bewaring en de administratieve afhande-

ling van de portefeuille, ongeacht het aantal transacties. Dit kan een vast bedrag zijn, een percentage van het belegd vermogen of beide. Soms kunt je hierop korting krijgen als je frequent handelt. Bij hoge volumes tikt dat aardig aan. • Transactiekosten Voor elke aankoop of verkoop ben je transactiekosten verschuldigd. Volgens Bart Spronk van Finner zijn hier de verschillen groot; net als bij de andere kosten. Vooral voor actieve beleggers loont het om deze kosten te vergelijken. Bedenk wel dat de partij met de laagste transactiekosten niet automatisch de goedkoopste is! Zet dus alle kosten op een rij. • Valutakosten Als je een transactie doet in een andere munteenheid, moet je een vergoeding betalen voor de valutaconversie. Deze is vaak verwerkt in de koers en dus niet goed zichtbaar. Maar voor internationale beleggers kan dit er behoorlijk in hakken.

• Kosten voor dividenduitkeringen Een belangrijk aandachtspunt: sommige brokers brengen geld in rekening voor het uitbetalen van dividend. • Overboekkosten Wanneer je vertrekt bij een broker, verhuist je portefeuille mee. Hiervoor rekenen brokers kosten. Dit kan een obstakel zijn bij een eventuele overstap. • Overige kosten Sommige partijen rekenen kosten voor de afhandeling van dividend. Andere doen dit gratis. Ook moet je soms betalen voor de uitoefening en/of toewijzing van opties en voor aanvullende informatie, zoals realtime koersen. • Inactiviteitsboete Tot slot een venijnige kostenpost. Sommige brokers brengen kosten in rekening als je langere tijd niet handelt. Dit kan oplopen. Wees hier alert op als je slechts sporadisch met je portefeuille in de weer bent!

Dus…

UITLENEN VAN EFFECTEN Sommige brokers lenen effecten uit aan andere partijen, die hier short mee kunnen gaan (als een belegger ‘short gaat’, verkoopt deze aandelen die hij niet in bezit heeft, zodat kan worden geprofiteerd van een daling van de beurskoers; als de belegger de aandelen weer tergkoopt is het verschil tussen verkoop- en aankoopprijs de winst of verlies, red.). Dit levert extra inkomsten op, waardoor de tarieven wat omlaag kunnen gaan. Dat klinkt gunstig, maar er kleven wel risico's aan. Mocht de broker failliet gaan, dan kan het lastig worden om de aandelen terug te krijgen.

MOGELIJKHEDEN HANDELSPLATFORM Om een goed rendement te kunnen behalen, is goede beleggingsinformatie onmisbaar. Kijk goed welke data op het platform zijn te vinden en of de website gebruiksvriendelijk is.

IS DE BROKER AANGESLOTEN BIJ HET KIFID? Veel buitenlandse dienstverleners staan niet ingeschreven bij het Klachteninstituut Financiële Dienstverlening (Kifid), een laagdrempelig klachtenloket. Dat kan leiden tot problemen als je een conflict hebtt met de broker. Je zult dan naar de rechter of een vergelijkbaar klachteninstituut in het buitenland moeten.

De goedkoopste broker hoeft niet altijd de beste te zijn. Neem daarom het complete plaatje in ogenschouw. Want voor het rendement zijn de kosten slechts één kant van het verhaal.

00 08 08

BELEGGEN

JOURNALIST EN BELEGGER JANNEKE WILLEMSE

‘IK BEN HET BLONDJE TUSSEN DE EXPERTS’ Journalist en tv-presentatrice Janneke Willemse rolde de beleggerswereld in door haar werk en heeft een succesvolle website – Blondjes Beleggen Beter – waarop ze haar rendement en portefeuille deelt. Ook werkt ze aan een boek. “Iedereen kan beleggen en je doet het door gewoon te beginnen. Wacht niet op het perfecte moment. Dat moment is nu.” Tekst: ANNEMARIE MOERMAN | Beeld: IRIS PLANTING

BELEGGEN

00 09 09

BELEGGEN

In 't kort Janneke Willemse (1975) begon in 2000 als economieredacteur bij de GPD. Ze werkte als redacteur/verslaggever voor de financiële nieuwszender RTL Z en bij programma’s als Breekijzer van Pieter Storms en Doe een wens van Angela Groothuizen. Ook presenteerde ze voor FinanceTelevision en was ze hoofdredacteur van beleggingssites Belegger.nl en Beursduivel.be. Sinds 2013 stort ze zich als freelancer volledig op het presenteren. Ze deed onder meer de talkshow WNL op Zondag op NPO1. Ook begon ze de website BlondjesBeleggenBeter.nl. Ze werkt momenteel aan een gelijknamig boek.

m maar meteen met de deur in huis te vallen: beleggen blondjes beter? “Het is een naam met een knipoog”, legt Willemse uit. “Een verwijzing naar wetenschappelijk onderzoek waaruit elke keer weer blijkt dat vrouwen gemiddeld beter zijn in beleggen dan mannen. Ze zijn op de beurs rationeler; mannen zijn meer uit op scoren. Daardoor zijn de heren eerder geneigd om veel te handelen, waardoor je meer kosten maakt en de kans dat je op een verkeerd moment koopt of verkoopt toeneemt. Ook overschatten ze zichzelf vaker en doen vrouwen beter hun huiswerk.”

Blondje De naam van haar website is ook een knipoog naar Willemse zelf. “Ik ben het blondje tussen de experts. Toen ik in 2013 de website opzette, deed ik dat vooral omdat het me wel lachen leek om te laten zien hoe het mij zou vergaan op de beurs. Eerlijk gezegd verwachtte ik dat het helemaal verkeerd zou gaan. Ik bedoel: wat weet ik er nu van? Ja, meer dan de gemiddelde Nederlander misschien, maar er komt ook een heleboel geluk bij kijken.” Op Blondjesbeleggenbeter.nl deelt Willemse haar rendement en portefeuille. “Ik ben met 20.000 euro begonnen en ik heb mijn geld in een paar jaar tijd weten te verdubbelen op de beurs. Dat het zo goed zou gaan, had ik niet verwacht. Er zijn een aantal redenen voor, denk ik. De beurs zat mee, ik heb verschillende bedrijven uitgekozen waar ik iets mee heb en ik heb weinig aan- en verkopen gedaan, dus ook niet veel kosten gemaakt. Het is spannend, maar ik raak niet snel in paniek. Ik houd altijd in mijn achterhoofd dat ik beleg voor de lange termijn.” Bedenken waar je het voor doet, daar begint het mee, volgens Willemse. “Voor mij was dat, behalve laten zien hoe het mij vergaat: vermogen opbouwen voor later. Ik ben zzp’er, dus voor mij is dit een mogelijkheid om wat extra geld te sparen voor als ik met pensioen ga. Overigens heb ik ook een pensioenpotje, dat is veel slimmer natuurlijk. Maar ik vind beleggen gewoon leuk om te doen. Het zorgt ervoor dat ik anders naar het nieuws kijk.”

Beursexperts Het nieuws volgen, lezen en maken, is wat Willemse altijd heeft gedaan. Na de School voor Journalistiek rolde ze in de functie van economieredacteur en later in de wereld van beurs en beleggen in via verschillende banen in de tv-wereld en online. “Daar heb ik alles geleerd over beleggen: alles wat ik wilde weten, kon ik rechtstreeks vragen aan de beursexperts.” Ze begon zelf met beleggen. “Beleggers waren mijn doelgroep, dus ik wilde weten hoe je het nu doet en wat er door je heen gaat. Ik begon met een paar honderd euro, voorzichtig dus. Sommige dingen gingen goed,

TIPS van Janneke • Begin nu! • Zorg dat je transactiekosten laag zijn. • Beleg maandelijks in een indexfonds (ETF), want dat is goedkoop en daarmee spreid je het risico. • Spreiden is sowieso een goed idee. • Beleg voor de lange termijn. • Ga niet in paniek aan-of verkopen. • Laat je niet gek maken. Het perfecte moment om iets te verkopen, hangt niet af van de hoogste koers. Maar van het moment waarop jij het geld nodig hebt.

andere voor geen meter. Ik maakte fouten, maar daardoor leerde ik veel.” “Ik kom zoveel mensen tegen die zeggen: ‘Hoe doe je dat dan’? Maar iedereen kan het en je doet het door gewoon te beginnen. Er zijn mensen die steeds zitten te wachten op het perfecte moment, maar dat perfecte moment is nu. Eerlijk gezegd was ik ook zo, maar ik had een stok achter de deur, namelijk een website die live ging. Je moet er wel over nadenken natuurlijk en niet al je geld beleggen, maar als je gaat zitten rekenen, kom je er al snel op uit dat het nog een van de weinige manieren is om iets te verdienen. Of je moet het geld hebben om in huizen te investeren, maar als je dat niet hebt… Natuurlijk is er altijd een risico en kun je met verlies eindigen, maar meestal gebeurt dat niet.” Ze krijgt vaak de vraag of ze voor anderen wil beleggen, maar dat doet Willemse niet. “Ik kan niet zeggen: ‘Volg mij maar, dan heb je ook rendement’. Zo werkt het niet. Ik deel mijn rendement en portefeuille ter inspiratie. Ik wil laten zien dat ik ook weleens twijfel. Die twijfel, de strijd met jezelf over de keuzes die je moet maken, zie je normaal gesproken nooit terug. Juist daarom deel ik het wel. Natuurlijk breekt het zweet me weleens uit, dat is een wezenlijk onderdeel van beleggen met eigen geld. Maar hoe ga je daarmee om? De beurs is emotie.”

Grootste misverstand Een andere veelgestelde vraag is hoe ze het als vrouw in een mannenwereld vindt. “Dan zeg ik altijd: ‘Ik zou niet weten wat het verschil is, want ik werk niet als vrouw in een vrouwenwereld’. Ze ziet zichzelf niet als voorbeeld voor alleen vrouwen. “Maar ik zie nu wel dat het belangrijk is dat vrouwen mij zien beleggen, omdat ze van nature vaak wat meer geneigd zijn dan mannen om te denken dat ze het niet kunnen. Daarom herhaal ik het graag: ‘Als ik het kan, kun jij het ook!’ Maar dat geldt dus eigenlijk voor al die mensen die nog twijfelen, man of vrouw.” Het grootste misverstand rond beleggen, aldus Willemse: dat je er veel mee moet doen. “Je moet af en toe even kijken waar je in belegt en hoe het gaat met de bedrijven. Maar veel mensen hebben het beeld dat je de hele dag achter een scherm zit met je vinger aan de knop. Dat heet gokken. Vergelijk het met een eigen huis, daarvoor houd je ook de omstandigheden in de gaten. Als er een vuilnisbelt naast komt, ga je weer even bekijken wat slim is om te doen.”

❝ IK BEN MET 20.000 EURO BEGONNEN EN HEB MIJN GELD IN EEN PAAR JAAR TIJD WETEN TE VERDUBBELEN

N BELEGGEN

In samenwerking met Pictet Asset Management | 11

SMART CITIES VRAGEN OM MILJARDEN AAN INVESTERINGEN

Groei van je vermogen dankzij groei van steden Als ergens veel vraag naar is, stijgt over het algemeen de waarde ervan. Om dat in te zien hoef je geen hoogleraar te zijn. En dat er veel vraag gaat komen naar innovaties om steden leefbaar te houden, dat is ook geen hogere wiskunde. Tekst: TJERK DE VRIES

ewoners wereldwijd willen in toenemende mate in stedelijke gebieden wonen. De stad is geliefd, ondanks alle drukte die ze met zich meebrengt. Maar al het geklaag van de inwoners ten spijt, woont nu al meer dan de helft van de wereldbevolking in een stedelijk gebied. En het aantal stedelijke bewoners zal alleen maar toenemen. Gek eigenlijk als je bedenkt dat volgens de Verenigde Naties nog geen 3 procent van het landoppervlak van de aarde uit stadsgebied bestaat. Het is dus niet moeilijk voor te stellen dat er heel wat nodig is om iedere stadsbewoner een prettig leven te kunnen laten leiden. Traditionele infrastructuur en manieren van bouwen zijn niet meer afdoende om aan alle wensen van de steeds veeleisender wordende mens te voldoen. En daarbij dient het milieuaspect natuurlijk ook niet uit het oog verloren te worden.

Innovaties vereist Kortom: innovaties zijn hoognodig. Om stedelijke gebieden leefbaar te houden zijn nieuwe inzichten en technieken nodig. Wellicht rollen er straks wel gebouwen uit de 3D-printer. Experts denken dat er voor beleggers een uitgelezen kans ligt. Ondernemingen die zich bezighouden met mobiliteit en transport, infrastructuur, onroerend goed en duurzaamheid zullen belangrijk worden in het bouwen

INDUSTRIE

van zogenoemde Smart Cities. Deze intelligenten steden zullen op duurzame wijze een prettig woonklimaat voor de bewoners garanderen. Wie investeert in dergelijke bedrijven, loopt dus kans op flinke rendementen, die volgens diverse financieel deskundigen kunnen oplopen tot wel 15 procent. Pictet Asset Management is een Zwitserse vermogensbeheerder die het voor beleggers mogelijk maakt deze boot niet te missen. Maar wat zijn nou precies die Smart Cities? Ivo Weinöhrl, Senior Investment Manager voor de SmartCitystrategie van Pictet AM, legt dat uit: “In een notendop verbetert een slimme stad de levenskwaliteit van haar burgers en zorgt ze ervoor dat de aanhoudende verstedelijking duurzaam is. Om snelgroeiende bevolkingsgroepen te beheren, zullen steden over de hele wereld zich moeten aanpassen om het menselijk welzijn te beschermen en onze impact op het milieu te verminderen. Om dit te laten gebeuren, zullen we de steden intelligenter moeten maken.” Verschillende ondernemers zijn nu al volop bezig met nieuwe technologieën om straks een volwaardig onderdeel van die slimme steden te zijn. Zo is Albert Heijn recent een proef gestart met dynamisch afprijzen om voedselverspilling te verminderen. Hiermee worden producten met behulp van een algoritme automatisch

afgeprijsd op basis van de houdbaarheidsdatum: hoe korter de houdbaarheid, hoe hoger de korting.

Realiseren van wensen Slimme steden passen zich dus aan de wensen van de bewoners aan. Bedrijven die meehelpen die wensen te realiseren, hebben een florissante toekomst voor zich. “Alle uitdagingen zullen een overvloed aan investeringsmogelijkheden genereren in een breed scala van sectoren”, zegt Weinöhrl. “Bedrijven die actief zijn in mobiliteit en transport, infrastructuur, onroerend goed, duurzaamheid of diensten die zich bezighouden met stedelijke levensstijlen, gaan allemaal een rol spelen bij het ondersteunen van de transitie naar slimme steden.” Hoe de intelligente steden er precies uit gaan zien, is natuurlijk lastig te voorspellen. Maar zeker is dat aan bouw en infrastructuur andere eisen worden gesteld. Zo is het zeer aannemelijk dat we niet met z’n allen náást elkaar kunnen wonen, maar dat we meer de lucht in gaan qua bouwstijl. Geen slechte zaak natuurlijk voor een liftfabrikant. Pictet AM zoekt zorgvuldig naar dit soort ondernemingen. Maar ook de volksgezondheid is vanzelfsprekend van groot belang en met zoveel mensen op een kluitje, liggen gevaren op de loer. In Smart Cities wordt geïnvesteerd om risico’s te minimaliseren.

THUIS

SOCIAL RETAIL

BEVEILIGING

GEZONDHEIDSZORG

25 miljard devices Naast het bouwen en beheren is wonen in de stad de derde pijler waar Pictet AM zich op richt. “We kijken daarbij naar bedrijven die voldoen aan de behoeften van mensen. Hoe willen zij leven, werken en hun vrije tijd doorbrengen in de stad van de 21ste eeuw?”, zegt Weinöhrl. Meer mensen vragen vanzelfsprekend om meer gebouwen: huizen, kantoren, scholen en recreatiecentra. De uitdaging is om deze gebouwen op een efficiënte en duurzame manier te ontwerpen, plannen, bouwen en financieren. En wat de denken van alle nieuwe apparaten die gebruik gaan maken van internet. Naar verwachting zijn er al in 2020 ongeveer 25 miljard devices. Dat vergt hoogwaardige internet. Om efficiënt te kunnen werken en prettig te wonen, hebben stedelijke gebieden behoefte aan een betere (digitale) infrastructuur. Maar ook het bestrijden van slechte luchtkwaliteit heeft hoge prioriteit. Dit, terwijl er juist door de toename van de bevolking meer vervuiling ontstaat. Allemaal uitdagingen die aangegaan worden in Smart Cities, door ondernemingen waar je als particulier in kunt investeren.

Meer weten? Ga dan naar www.am.pictet

ENERGIE MOBILITEIT

BELEGGEN

'WIE ZICH LAAT VOEDEN DOOR DE WAAN VAN DE DAG, VERLIEST UITEINDELIJK'

Wijzer in beleggen na 10 vragen aan… Sem van Berkel kan met een gerust hart een ’goeroe’ worden genoemd op het gebied van beleggen. Na jarenlange ervaring als bankier en belegger startte hij SEM.nl. Voor hem is de materie gesneden koek, maar dat is het niet voor iedereen natuurlijk. We stelden hem 10 vragen om zelf ook wat wijzer te worden. Waarom moeten we gaan beleggen? “Omdat is aangetoond dat beleggen over een langere termijn gemeten een betrouwbare groei van vermogen met zich meebrengt. Op vastgoed in de Amsterdamse PC Hooftstraat na, is beleggen de beste investering.”

Is beleggen niet alleen voor de rijken weggelegd? “Nee, zeker niet! Je kunt al vanaf 50 euro beginnen met beleggen zoals bij semmie.nl, het bedrijf van mijn zoon." (zie kader, red.). Dat doen ook veel mensen. Bijvoorbeeld om wat geld achter de hand te hebben als een kind later wil studeren. Het is van belang dat het misverstand uit de wereld wordt geholpen dat beleggen voor rijken is. Beleggen kan voor iedereen een belangrijke aanvulling op het vermogen zijn. De overheid trekt zich steeds meer terug en we moeten meer voor onszelf zorgen. Het aantal zzp’ers neemt toe en het is onbetrouwbaar of de pensioenen wel standhouden. Ik vind het raar dat op de middelbare school geen les wordt gegeven in privé-financiën. Dat moet echt gaan gebeuren, want jongeren moeten leren hoe ze met hun inkomen moeten omgaan.”

Sem van Berkel: "Je moet je realiseren dat beleggen niet een kwestie is van vandaag beginnen en morgen dikke winst." FOTO: RICHARD MOUW

Er wordt veel reclame gemaakt met termen als ‘beleggen met zekerheid’. Maar dat bestaat toch gewoon niet? “Nee, de enige zekerheid van beleggen is dat de uitkomst onzeker is. Iedereen moet begrijpen dat garantie op rendement niet te beloven is.”

Wat is het verschil tussen een defensieve en een progressieve belegger? “Defensieve beleggers kiezen voor de grote partijen als Shell en Unilever. Ook als het met die aandelen eventjes minder gaat, herstellen ze snel. Minder risicovol,

maar ook minder hoge rendementen. Progressieve, of offensieve, beleggers kiezen voor beleggingen met kans op hogere rendementen, maar lopen wel meer risico.”

Men zegt vaak dat beleggen voor ‘de lange termijn’ is. Maar wat is lang? “Minimaal drie jaar en eigenlijk is vijf jaar beter. Je moet je realiseren dat beleggen niet een kwestie is van vandaag beginnen en morgen dikke winst.”

Duurzaam beleggen is de trend. Wat is dat eigenlijk precies? “Ja, dat is een goede vraag! Iedereen heeft het maar over duurzaam, alles staat er bol van. Maar echt duurzaam is iets pas als het aan drie aspecten voldoet: het mag het milieu niet schaden, het moet een maatschappelijke bijdrage leveren en een behoorlijk bestuur hebben. Dit zijn de zogenaamde ESG-criteria.”

Duurzaam beleggen is dus goed voor het milieu. Maar ook goed voor de portemonnee? “Je kunt er prima rendementen mee behalen en deze doen niet onder voor niet-duurzame beleggingen.”

iedereen toegankelijk is. Vanaf 50 euro kun je hier terecht. Het mooie van het platform Semmie.nl is dat iets waarvan

initieel een storting te doen en maandelijks een vast bedrag bij te storten over een langere termijn. Wie voor de korte termijn gaat, krijgt te maken met die beurswaan. Trump roept wat over China en de koersen dalen. Dan ben je net een harlekijn. Wie zich laat voeden door de waan van de dag verliest uiteindelijk. Dan laat je anderen voor je bepalen en dat moet je nooit doen. Het is gek als je wel goed wikt en weegt over het kopen van een spijkerbroek, maar dat als je iets in de krant leest zomaar een aandeel koopt. Ik snap dat het soms verleidelijk is. Maar niet doen!”

U zegt dat u zelf de waan van de dag aan u voorbij laat gaan met beleggen. Kunt u dat uitleggen? Wat zijn de grootste valkuilen met beleggen? “Het is mijn advies om weg te blijven van de zogenoemde beurswaan. Dat doe je bijvoorbeeld door

Semmie.nl Voor iedereen die overweegt te beleggen, maar niet weet hoe dat moet, is er Semmie. nl. Deze site toont aan dat beleggen voor vrijwel

❝

SCHOLIEREN MOETEN LES KRIJGEN IN HUN FINANCIËN, ZODAT ZE WETEN HOE ZE MET HUN INKOMEN MOETEN OMGAAN

je wellicht denkt dat het heel ingewikkeld is, ineens super eenvoudig wordt. Zelf omschrijven ze het bij Semmie.nl als volgt:

‘Beleggen voor nietbeleggers’. Meer informatie: semmie. nl

“Dat wat ik net aangeef, dat is de grootste valkuil. Dat je denkt ‘hij doet het ook, dus doe ik het ook maar’. Mensen hebben het idee dat als ze iets samendoen, dat het dan goed is. Nou, Warren Buffet (investeerder met een geschat vermogen van 81 miljard dollar, red) heeft nog nooit iets samengedaan. En wil niet te snel. Maak kleine stapjes, ander struikel je.”

En waar zitten volgens u de grootste kansen? “De grootste kansen zijn er als je koopt waar iedereen juist vanaf wil en verkoopt wat iedereen graag wil hebben. Niet met de massa meelopen. En stel na aankoop twee limieten vast. De prijs waarop je je verlies neemt en de prijs waarop de winst wordt genomen. Hoef je daar niet meer over na te denken en het bant sentiment uit.”

Een glazen bol nodig om te beleggen? Onzin! Niemand kan de toekomst voorspellen. Bij Semmie beleggen we daarom periodiek en voor de langere termijn. Dan maakt het niet uit wanneer je begint! Beleggen voor niet-beleggers Geen verstand van beleggen? Geen groot budget? Geen probleem. Bij Semmie kan iedereen beleggen. Al vanaf â&#x201A;Ź 50. Jij opent een rekening, wij doen de rest. Meer weten? Kijk op semmie.nl

Risicoloos beleggen bestaat niet. Je kunt (een deel van) je inleg verliezen.

BELEGGEN

Duurzaam beleggen: hoe ver ga je? Wereldwijd groeit het bewustzijn dat er drastische maatregelen nodig zijn om de aarde leefbaar te houden. Het is dan ook niet zo verwonderlijk dat duurzaam beleggen aan terrein wint. Waar moet je op letten? Tekst: JASPERIEN VAN WEERDT

roeger beoordeelden beleggers bedrijven uitsluitend op hun financiële verdiensten. Was een onderneming voldoende winstgevend? En konden aandeelhouders een graantje meepikken, dankzij een loyaal dividendbeleid? Tegenwoordig leggen beleggers bedrijven ook naast een duurzame meetlat, waarbij wordt gekeken naar sociale aspecten en de prestaties van een bedrijf op het gebied van milieu (environment) en goed ondernemingsbestuur (governance): de zogeheten ESG-criteria. Er wordt bijvoorbeeld op gelet of een bedrijf zich niet schuldig maakt aan kinderarbeid en of de onderneming zich voldoende inspant om corruptie aan te pakken en het milieu zo min mogelijk te belasten.

Focus op lange termijn Wie denkt dat dit een betrekkelijk nieuw fenomeen is, heeft het mis. Duurzaam beleggen vindt zijn wortels in de zeventiende eeuw in de Verenigde Staten. Daar besloot een christelijk genootschap, genaamd de Quakers, niet langer te investeren in bedrijven die gebruik maakten van slavenarbeid. Sindsdien is duurzaam beleggen gaandeweg een steeds belangrijkere rol gaan spelen in de wereld. Volgens cijfers uit 2016 van Eurosif, de Europese vereniging voor duurzame beleggingen, betrekt inmiddels 94% van de Nederlandse pensioenfondsen al een of meer ESG-criteria in de beoordeling van beleggingen. Ook onder particuliere beleggers wint duurzaam beleggen terrein. Uit een recente enquête van BinckBank onder actieve Nederlandse beleggers blijkt dat inmiddels bijna de helft (49%) duurzame beleggingsfondsen of aandelen bezit. Niet zo verwonderlijk, want diverse onderzoeken wijzen uit dat duurzame beleggingsfondsen vaak even goed of zelfs beter presteren dan traditionele fondsen. De Amerikaanse zakenbank Morgan Stanley signaleerde bijvoorbeeld eens dat een index van bedrijven die hoog scoren op ESG-criteria het op de lange termijn 45 basispunten beter doen dan de S&P 500-index. Bedrijven die duurzaamheid hoog in het vaandel hebben staan, zijn

immers meer gefocust op de lange termijn. Een bedrijf dat, bijvoorbeeld, zuinig omspringt met elektriciteit, is minder kwetsbaar voor prijsstijgingen van energie.

Spreiding in je portefeuille Het is enorm arbeidsintensief om bedrijven te beoordelen op zowel financiële als duurzaamheidsaspecten. De eenvoudigste manier om duurzaam te beleggen, is via een beleggingsfonds. Dit heeft als extra voordeel dat je meteen een goede spreiding aanbrengt in je portefeuille. Daarnaast is het voor een groot beleggingsfonds natuurlijk makkelijker om richting bedrijven een vuist te maken dan als individuele belegger. De fondsbeheerder kan de dialoog aangaan met bedrijven om het beleid te veranderen. Vaak trekken banken, vermogensbeheerders, pensioenfondsen en beleggingsfondsen hierbij samen op. Behalve voor een actief beheerd beleggingsfonds kun je ook kiezen voor een ETF: een fonds dat een index volgt. Er is inmiddels volop keuze op dit terrein. Omdat de beheerder van een ETF niet zelf aandelen selecteert, maar een index volgt, zijn de beheerkosten een stuk lager dan van een actief beheerd fonds. Daar staat wel tegenover dat er bij de actief beheerde fondsen inhoudelijk meer te kiezen valt, want de verschillen in het beleggingsbeleid zijn groot.

Wereldbolletjes om te vergelijken Om het voor beleggers eenvoudiger te maken om fondsen met elkaar te vergelijken, heeft fondsonderzoeker Morningstar een zogeheten Sustainability Rating ontwikkeld, die weergeeft hoe goed beleggingsfondsen scoren op het gebied van duurzaamheid. Deze rating wordt weergegeven met wereldbollen, waarbij de duurzaamste beleggingsfondsen vijf wereldbollen krijgen toebedeeld en de minst duurzame fondsen één wereldbol.

N BELEGGEN

a i r e t i r ESG-c d,

ei b r a r e d in geen k pak tegen aan goede ie en juist corrupt beleid milieu

Verschillende strategieën Beleggingsfondsen gebruiken verschillende strategieën om hun duurzame beleggingsbeleid vorm te geven.

UITSLUITING Aan de ene kant van het spectrum bevinden zich fondsen die zich beperken tot het uitsluiten van bedrijven die betrokken zijn bij controversiële activiteiten, zoals tabaksfabrikanten, gokbedrijven en fabrikanten van clusterbommen. Dit is de oudste en nog steeds meest gebruikte methode, maar met duurzaamheid heeft dit weinig te maken.

SELECTIE OP BASIS VAN ESG-CRITERIA Een stapje verder gaan fondsen die daarnaast ook bedrijven beoordelen op basis van de ESG-criteria (sociaal beleid, milieu en goed ondernemingsbestuur) die zijn opgesteld door de Verenigde Naties. Bedrijven die niet aan die normen voldoen, worden uit de portefeuille geweerd.

BEST IN CLASS Weer een trede hoger op de ladder bevinden zich fondsen die de bedrijven selecteren die binnen een bepaalde sector het best scoren op de ESG-criteria. Deze strategie leidt niet per definitie tot een portefeuille met duurzame aandelen, want er worden geen vervuilende sectoren uitgesloten, zoals de olie- en gassector. De beheerder selecteert alleen in elke sector de beste jongetjes in de klas.

ACTIEF AANDEELHOUDERSCHAP Een strategie die steeds meer in opmars is, is actief aandeelhouderschap. Hierbij laten fondshuizen hun stem horen bij bedrijven, in gesprekken of op aandeelhoudersvergaderingen. Net als bij de best in class-strategie sluiten zij geen sectoren uit. In plaats daarvan kiezen ze ervoor om via een actief aandeelhouderschap veranderingen bij bedrijven te realiseren.

IMPACT-BELEGGEN Aan de andere kant van het spectrum zitten beleggingsfondsen die maatschappelijk rendement voorop zetten en via hun beleggingen willen bijdragen aan een beter milieu of een betere maatschappij.

THEMA-BELEGGEN Tot slot zijn er fondsen die zich richten op een bepaald thema, zoals hernieuwbare energie, biologische voeding of watermanagement. Al deze verschillen maken het er voor beleggers natuurlijk niet eenvoudiger op. Bedenk welke criteria voor jou het belangrijkst zijn en hoe ver je wil gaan met je maatschappelijke betrokkenheid. Kies je voor duurzaamheid light? Of wilt je echt bijdragen aan een betere wereld?

INVESTEER NU IN FILM MET EEN VERWACHT RENDEMENT VAN 21,8% Na het succes van “Huisvrouwen Bestaan Niet” komt nu het langverwachte vervolg, de opnames gaan in juni van start. Regisseur Aniëlle Webster en producent Rick Engelkes, komen met het vervolg op de meest succesvolle NL Film in 2017.

De bekende cast uit deel 1 aangevuld met een aantal nieuwe gezichten, komen terug met de nodige kritiek op elkaar en het leven. Eén ding is zeker, ze worden geen huisvrouw, want die bestaan niet.

EuroGroei Films is de grootste aanbieder van filmfondsen en heeft sinds 2005 inmiddels 38 films en/of Tv series gefinancierd. Meest recent zijn Baantjer Het Begin en Singel 39 in omloop gegaan en beide films hebben na 1 week de gouden status verworven! Het rendement is een combinatie van fiscaal voordeel en exploitatie van de film, alleen al de belastingteruggave dekt uw inleg grotendeels af.

U investeert in een ijzersterk merk met een verwacht rendement van 21,8% per jaar. Een aantal kenmerken • Emissie: € 395.000 • Deelname is mogelijk in participaties van € 5.000,(min. van 2 participaties) • Sterk merk. 1e deel meest succesvolle NL film van 2017 • Aftrek 2019: € 7.805 per participatie • Looptijd ca 18 maanden Naast investeren ontvangt u leuke extra’s: 2 Première kaarten Uitnodiging setbezoek Naam op de aftiteling Gesigneerde DVD

Rendement op basis van 51,75% IB-tarief (2019), respectievelijk 50,50% IB-tarief (2020 ev) Bezoekers Film

2019 inleg

Fiscaal

Netto Film

Totaal

% netto per jaar

totale* aftrekpost

NUL

(5.000)

4.039

(63)

3.976

-9,6%

7.805

156,1%

LOW

176.471

(5.000)

3.054

2.237

5.291

3,5%

5.854

117,1%

LOW-MED

235.294

(5.000)

2.375

3.777

6.152

12,1%

4.510

90,2%

MED

294.118

(5.000)

1.613

5.506

7.120

21,8%

3.001

60,0%

HIGH

352.941

(5.000)

1.571

5.601

7.173

22,3%

2.918

58,4%

Scenario

* De totale aftrekpost is berekend na 14% MKB-winstvrijstelling. De per saldo aftrekpost wordt lager naarmate de Productie beter presteert. Dit heeft te maken met verrekening van de afschrijvingen van de productiekosten met de inkomsten uit exploitatie. Bij een lagere per saldo aftrekpost zijn er dus hogere opbrengsten uit de Productie (‘Opbrengst exploitatie’) waardoor het rendement in z’n geheel hoger is naarmate de Productie beter presteert.

EUROGROEI FILMS INVESTEREN IN FILMS & SERIES

EG Films_13_Fabeltjeskrant_DTP_def.indd 1

Rick Engelkes is met Rick Engelkes Producties (REP) is al 20 jaar producent van moderne en verfrissende theater- en tv-producties. De filmtak (REP Film) wordt geleid door Rick Engelkes en Frank Groenveld.

In 2017 is men gestart met het produceren van speelfilms met als 1e resultaat Huisvrouwen Bestaan Niet, die in datzelfde jaar gelijk de best bezochte Nederlandse film werd. Daarnaast is men in de afronding van haar 2e filmproject “Kruimeltje”, het lang verwacht vervolg op het 1e deel uit ’99. Medio juni starten de opnames voor Huisvrouwen Bestaan Niet 2. Waarom investeren in Huisvrouwen Bestaan Niet 2? Volgens Rick Engelkes zal het vervolg op de 1e film nog meer inspelen op de levensvragen waar de huisvrouwen mee worstelen en

zal er worden voortborduurt op de succesformule van deel 1. De hoofdcast is gelijk gebleven (Jelka van Houten, Eva van de Wijdeven & Loes Luca) en zal worden aangevuld met enkele nieuwe gezichten. Het is gebleken dat er een grote markt is voor herkenbare komedies met scherpe humor, waar scenarioschrijver Richard Kemper wederom in geslaagd is met Huisvrouwen Bestaan Niet 2. De film komt wederom tijdens de feestdagen van 2019 in release, wat altijd de beste tijd van het jaar is voor de bioscopen.

15-01-19 15:02

Vraag het prospectus aan of kijk voor meer informatie op www.eurogroeifilms.nl EuroGroei Films, Nieuwlandstraat 7, 5038 SL Tilburg, T 013-5435902, info@eurogroeifilms.nl, www.eurogroeifilms.nl

REP Film

EUROGROEI FILMS INVESTEREN IN FILMS & SERIES