LM25 NL_Layout 1 08/04/13 19:11 Page1
Het magazine voor de logistieke dienstverlener APRIL 2013 8 JAARGANG NR. 25 STE
AFGIFTEKANTOOR: 2099 ANTWERPEN X - ERKENNING: P2A6244
LUIK
in logistieke opmars SPOTLIGHT ‘SLIMME’ STADSDISTRIBUTIE DOSSIER REAL ESTATE CASE STUDY COOLBLUE
LM25 NL_Layout 1 08/04/13 19:11 Page2
LM25 NL_Layout 1 08/04/13 19:11 Page3
Logistics
inhoud APRIL 2013
Management
Wie het schoentje (niet) past... Kent u de Duitse webshop Zalando? Ik vermoed van wel. De online schoenengigant maakte pas vorig jaar zijn virtuele intrede in ons land, maar zette de klassieke retailers genre Brantano en Torfs quasi meteen een serieuze hak (hebt u ‘m?). De snoeiharde groei van Zalando was zelfs de rechtstreekse aanleiding voor beide bedrijven om zelf ook de kaart van e-commerce te trekken. En om in één adem een aantal fysieke winkels te sluiten, in het geval van Brantano. Niet dat ik een fashionista van het zuiverste water ben, maar hoor je een schoen niet te passen voor je hem koopt? De online klant – die zich volgens recente cijfers in sneltempo aan het vermenigvuldigen is – ligt er blijkbaar niet echt wakker van. Waarom zou hij ook: wie het schoentje niet past, stuurt hem immers gratis terug. Zalando mag dan wel schoenen verkopen, met de term ecologische voetafdruk zijn ze daar toch nog niet helemaal vertrouwd... Bovendien nemen ze het in het Duitse distributiecentrum van Zalando ook niet al te nauw met de arbeidswetgeving. Dat beweert althans de Nederlandse onderzoeksjournalist Allard Van Gent, die in 2011 als interimarbeider aan de slag ging in het distributiecentrum van Großbeeren. Het portret dat hij schetst van het Zalando in kinderschoenen oogt allesbehalve fraai. “Het zijn veelal Polen die in het Zalando-magazijn werken, en dat voor een Duits hongerloon van zeven euro bruto per uur. Her en der lopen er ‘zwarte raven’ rond om de arbeiders te controleren, te intimideren en te vernederen”, getuigt de Nederlander. Verontrustende kanttekening: Zalando is inmiddels het snelst groeiende onlinebedrijf van Europa. Volgens een officiële reactie bij Zalando “is er ondertussen wel veel veranderd”. Straks toch maar eens stoppen bij Brantano. Kristof Winckelmans - Hoofdredacteur kristof.winckelmanss@transportmedia.be
4 colofon
7
spotlight Vlaanderen maakt werk van ‘slimme stadsdistributie’. Een verhaal over stadsdepots, geoptimaliseerde venstertijden en een CO2-neutrale stadslogistiek als ultieme doelstelling.
verantwoordelijke uitgever
chief executive officer managing director
Redactie
redactiedirecteur eindredactie medewerkers vertaling
fotografie
Sales & Marketing project manager
project executive marketing
Vormgeving C
• •
18 22
Christophe Duckers Automotive Media Centre - Z.1. Researchpark 20 - 1731 Zellik tel 02 467 61 60 - fax 02 467 61 62 info@transportmedia.be - www.transportmanagement.be Philippe Quatennens Christophe Duckers Christophe Duckers - christophe.duckers@transportmedia.be Kristof Winckelmans - kristof.winckelmans@transportmedia.be Bert Verbeke, Frédéric Willems, Philip De Paepe, Grégory Livis, Guillaume Maris, Tom Mondelaers, Julien Libioul, Erik Roosens Isabelle Vandiest Erik Duckers, Alexander von Buxhoeveden, Georges De Coster
Juan Berruezo - tel 02 467 61 60 - GSM 0478 75 40 44 juan.berruezo@transportmedia.be Ludo Vranken - tel 02 467 61 60 - GSM 0497 45 37 70 ludo.vranken@transportmedia.be Frédéric Willems - frederic.willems@transportmedia.be Active nv - www.activeonline.be
TRANSPORTMEDIA 2013
Focus Luik •
25
39 42 48
•
TRENDS TOP regio Luik: ontdek het klassement van de best presterende Luikse transport- en logistieke bedrijven, op basis van hun financiële gezondheid. Enkele vooraanstaande spelers uit de ranglijst voor u doorgelicht. Hoe gezond is de Luikse transportsector na Arcelor Mittal en Ford Genk? Interview Harvé Hasquin (easyFairs): exclusieve vooruitblik op het salon Transports & Logistique Liège (24-25/04)
News Alle nieuwsfeiten van de voorbije weken en maanden, handig gebundeld in een kort nieuwsoverzicht
Supply chain • •
pWc Supply Chain Survey: Wat onderscheidt de ‘leaders’ van de ‘laggards’? TRI-VIZOR orchestreert horizontale samenwerking tussen Baxter en Donaldson.
Dossier real estate • • • • •
Economische analyse van de Belgische industriële en logistieke vastgoedmarkt. Welke energiepremies bestaan er voor bedrijfsgebouwen. Alle nieuws uit de vastgoedsector op een rij. Crawford lanceert nieuw SafetyDock systeem. Case Study Coolblue, het online winkelcentrum.
VIP Koen Valgaeren (VIM) wil 7 miljoen ton bouwmaterialen van de weg naar de binnenvaart shiften.
Handling Still lanceert nieuwe diesel-elektrische heftrucks in het zware segment.
Column Manu De Keuster (VIB): “Inkoop vereist marktkennis”
LM25 NL_Layout 1 08/04/13 19:11 Page4
Vlaanderen, Europese koploper in slimme stadsdistributie
Wie niet groot is, moet slim zijn
N
emen we vandaag een foto van de stadsdistributie in Vlaanderen, dan zien we vooral een lappendeken aan verschillende lokale initiatieven en reglementeringen die het veldwerk er niet bepaald eenvoudiger, laat staan duurzamer op maken. “Door het creëren van een harmonieus en innovatief beleidskader moet Vlaanderen tegen 2020 uitgroeien tot een Europese koploper op vlak van ‘slimme’ stadsdistributie”, zo pleit minister Hilde Crevits. Klinkt goed, al is de weg tot de last mile nog behoorlijk lang. Kristof Winckelmans – kristof.winckelmans@transportmedia.be
Stadscentra hebben vandaag heel wat verschillende functies te vervullen. Mensen komen er wonen en werken, zoeken de stad op om zich te ontspannen of gaan er shoppen in de druk gefrequenteerde winkelstraten. Voor distributeurs die de stad moeten induiken met een uit de kluiten gewassen vrachtwagen wordt dit mierennest hoe langer hoe meer een nachtmerrie. Steden en gemeenten proberen de verschillende stromen van goederen en personen zo goed mogelijk te scheiden door het instellen van venstertijden en laad- en loszones. Vlaanderen experimenteert met het zeer positief onthaalde PIEK-project
04
voor leveringen in de daluren. Maar hoewel de weg naar een slimme en duurzame stadsdistributie momenteel bezaaid ligt met goede bedoelingen, dringt de nood aan een harmonieus beleidskader zich steeds nadrukkelijker op. Flanders Logistics, de Vereniging van Vlaamse Steden en Gemeenten (VVSG) en het Vlaams Instituut voor Logistiek (VIL) organiseerden daarom een studiedag om alle stakeholders samen rond de tafel te krijgen. “Kennisuitwisseling en
Europa wil dat ‘city logistics’ tegen 2030 volledig CO2-neutraal verloopt.
WAT ZEGT EUROPA? Dat Vlaanderen aan een beleidskader werkt op vlak van stadsdistributie, kunnen we alleen maar toejuichen. Maar wat doet Europa eigenlijk op dit vlak? We legden ons oor even te luister bij Monique Van Wortel, werkzaam bij het Directoraat-Generaal voor Mobiliteit en Transport van de Europese Commissie. “Europa streeft naar een CO2-vrije ‘city logistics’ tegen 2030”, is Van Wortel duidelijk. “Dat trachten we te bereiken door het uitwerken van Sustainable Urban Mobility Plans. In het najaar van 2013 zullen we hierover concrete aanbevelingen doen”, aldus nog de Nederlandse. Europa voorziet dit jaar overigens 9,6 miljoen euro aan subsidies voor het STEER-programma, dat kadert in Intelligent Energy for Europe (IEE). Bedrijven die innovatieve projecten willen laten cofinancieren, kunnen nog altijd een kandidatuur indienen.
LM25 NL_Layout 1 08/04/13 19:12 Page5
spotlight
Stromenbundeling blijft één van de prioriteiten om de stadsdistributie efficiënter en duurzamer te organiseren.
coördinatie tussen de betrokken partijen zijn in een eerste fase cruciaal”, aldus minister Crevits. “We moeten tot een samenwerking komen tussen de verschillende beleidsdomeinen op lokaal, regionaal en zelfs Europees niveau, maar ook tussen de handelaars, logistieke dienstverleners en gemeente- en stadsbesturen onderling.” En daar wringt vooralsnog het schoentje. De slimste zakDoek ter werelD “Logistieke dienstverleners praten alleen met de lokale overheid als er ruzie gemaakt moet worden.” Dat is althans de conclusie van Robert Goevaers, die in opdracht van de Nederlandse overheid de goederendoorstroom in de Nederlandse steden en gemeenten onder de loep heeft genomen. Goevaers is ook de man die mee aan de wieg stond van het eerste PIEK-project in Nederland, waarbij extra stille vrachtwagens ’s ochtends vroeg of ’s avonds laat de stad induiken om winkels te gaan beleveren. Ook in Vlaanderen kent het PIEK-project inmiddels een groot succes. Voor het PIEK IIvervolgproject hebben al 57 steden en gemeenten hun deelname bevestigd, bijna één op vijf. Het levende bewijs dat de lokale besturen wel degelijk aandacht hebben voor de problematiek, met het oog op een verhoogde leefbaarheid binnen hun stads- of dorpskern. “Nu is het tijd voor harmonisering”, benadrukt Crevits. “Vlaanderen is maar een zakdoek groot, en toch hebben transporteurs moeite om door de bomen het bos te blijven zien.”
Crevits doelt daarmee onder andere op de verschillende venstertijden die in de steden van kracht zijn. Een bron van frustratie voor de planners van menig transportbedrijf, en een extra bron van stress voor de vrachtwagenbestuurders die door congestie en de hoge eisen van de consument sowieso al onder zware tijdsdruk staan. Christa Sys, onderzoeksdirecteur Steunpunt Goederen- en personenvervoer aan de Universiteit Antwerpen, bracht alle lokale initiatieven inzake venstertijden in kaart. “Wat opvalt, is dat de grote steden niet noodzakelijk de grootste knelpunten zijn. De laad- en lostijden zijn er relatief ruim in vergelijking met een aantal kleinere provinciesteden. In Mechelen en Lier zit je bovendien met een situatie waarbij twee verschillende zones in twee verschillende vensters beleverd kunnen worden, wat uiteraard niet bevorderlijk is voor een efficiënte routeplanning.” Ook Sys pleit dus voor een betere afstemming tussen de verschillende stakeholders. ruimte voor innovatie Ondertussen zet Vlaanderen ook volop in op andere innovatieve distributieconcepten die stromenbundeling (het zogeheten cargopooling) als voornaamste uitgangspunt hebben. Denken we maar aan het CityDepot-project in Hasselt, waarbij de lokale handelaars hun goederen niet meer aan de eigen voordeur laten leveren, maar aan een gezamenlijke nieuwe voordeur aan de stadsrand. Vanuit dat depot wordt de levering van de goederen met bestemming binnenstad georganiseerd op een groene en efficiënte manier. Verder is er nog het Build over Water-project (waarover u verderop in dit magazine alles te weten komt, nvdr) waarbij bouwmaterialen via de binnenwateren worden aangevoerd. De Vlaamse overheid lijkt ook gewonnen voor het opzetten van stedelijke distributiecentra (SDC’s), al dan niet via een PPS. Dit is één van de meest ingrijpende veranderingen, maar allicht ook één van de meest effectieve als we kijken naar het aantal vrachtwagenbewegingen in en uit de stadskern. Nu de nieuwe bestuursploegen na de gemeenteraadsverkiezingen stilaan in het zadel zitten, weten ze de komende zes jaar alvast wat te doen...
05
WEGWIJZER DUURZAME STEDELIJKE DISTRIBUTIE Dat de Vlaamse overheid werk maakt van ‘slimme’ stedelijke distributie, blijkt ook uit de pas gepubliceerde wegwijzer die minister Hilde Crevits met gepaste trots kwam presenteren tijdens de door Flanders Logistics georganiseerde studiedag. De wegwijzer bevat 15 concrete praktijkverhalen en vormt als het ware een handleiding voor steden en gemeenten die een slim en doordacht beleid terzake willen uitstippelen. Crevits: “Stedelijke distributie vraagt om maatwerk. Afhankelijk van de specifieke context van een stad of gemeenten zal de ene oplossing meer geschikt zijn dan een andere. Met de wegwijzer willen we hen een leidraad geven, zodat ze aan de slag kunnen met een waaier aan opties die hun nut al bewezen hebben.”
LM25 NL_Layout 1 08/04/13 19:12 Page6
LM25 NL_Layout 1 08/04/13 19:12 Page7
07
focus Luik
TOP 50 van de provincie Luik
BUITENSPORIGE DOMINANTIE VAN DE GROEP JOST
M
et drie van haar bedrijven in de TOP 50 volgens omzet (waaronder Jost & Cie op de 1ste plaats en Supertransport op de 3de positie), bevestigt de groep Jost haar status van onbetwistbare leider in de provincie Luik. Christophe Duckers - christophe.duckers@transportmedia.be In samenwerking met Trends Top.
LM25 NL_Layout 1 08/04/13 19:12 Page8
focus Luik www.trendstop.be
TOP 50 volgens omzet: veel ‘echte’ transporteurs Het valt op dat deze TOP 50 een sterke aanwezigheid in de hogere regionen kent van ‘echte’ wegtransporteurs (niet expediteurs, logistiekbedrijven of eigenrijders), zoals Jost uiteraard, maar ook Galliker Transports, TTS Belgium, Norbert Dentressangle (ex-TDG Mond), of nog Frisaye Transports. Ook de aanwezigheid van belangrijke Europese distributiecentra valt te noteren: Supplies Distributors (filiaal van
PFS Web, distributeur van informaticaproducten), Polyone Europe Logistics, Skechers (schoenen) of Coopervision Distribution (contactlenzen).
tot 2011? Die zijn voor rekening van Jost (+ 14,7 miljoen), TNT (+ 7,3), Supertransport (+ 7,2), Frisaye (+ 5,8) en Liege Container Terminal (+ 4,1).
Wat de cijfers betreft, halen slechts drie ondernemingen de kaap van 50 miljoen omzet en, vanaf de 21ste plaats, daalt het cijfer al onder 10 miljoen.
Vermelden we ten slotte nog dat 44 ondernemingen in de TOP 50 een stijging van hun omzet vertonen. Een toch wel mooi resultaat dat helaas niet in dezelfde mate zal kunnen herhaald worden in 2012...
De grootste omzetstijgingen van 2010
Naam
Postnr
Plaats
Omzet 2011
Omzet 2010
verschil
Jost & Cie
4651
BATTICE
99.262.561
84.555.193
14.707.368
TNT Express Worldwide
4460
GRACE-HOLLOGNE
87.028.286
79.653.804
7.374.482
Supertransport
4040
HERSTAL
57.489.992
50.286.636
7.203.356
Supplies Distributors
4460
GRACE-HOLLOGNE
47.151.287
49.886.480
-2.735.193
Polyone Europe Logistics
4460
GRACE-HOLLOGNE
41.478.604
37.820.492
3.658.112
Galliker Transports
4041
MILMORT
41.338.589
38.805.571
2.533.018
T.T.S. Belgium
4460
GRACE-HOLLOGNE
41.003.189
38.311.345
2.691.844
Dentressangle Norbert Log
4840
WELKENRAEDT
34.416.341
34.107.097
309.244
Frisaye Louis Transports
4400
FLEMALLE
29.803.991
23.990.496
5.813.495
Skechers Edc
4041
MILMORT
23.925.073
22.390.341
1.534.732
Vincent Logistics
4731
EYNATTEN
22.569.121
19.961.956
2.607.165
Palifor Logistics
4480
HERMALLE-SOUS-HUY
22.220.863
20.282.784
1.938.079
T.T.S. Multimodal Belgium
4460
GRACE-HOLLOGNE
21.154.678
20.608.910
545.768
E.I.T.
4020
LIEGE
19.368.476
16.126.725
3.241.751
Rogister Logistik
4840
WELKENRAEDT
18.889.861
18.294.947
594.914
Constant-Bonivers
4190
FERRIERES
18.415.145
18.661.995
-246.850
Coopervision Distribution
4040
HERSTAL
16.149.809
14.064.371
2.085.438
Magetra International
4700
EUPEN
15.031.805
12.498.202
2.533.603
Stockage Industriel
4731
EYNATTEN
14.885.913
12.358.388
2.527.525
S.C.T.R.
4557
SOHEIT-TINLOT
10.037.461
9.771.572
265.889
Mondia Eupen
4700
EUPEN
9.723.531
9.194.458
529.073
Cuypers Logistics
4400
FLEMALLE
8.535.182
8.431.310
103.872
Multitra
4821
ANDRIMONT
8.215.570
7.079.835
1.135.735
Magemar
4431
LONCIN
7.734.030
6.281.297
1.452.733
Jost Logistics
4040
HERSTAL
7.656.489
5.773.790
1.882.699
Transgem Logistics
4300
WAREMME
7.584.120
6.214.627
1.369.493
Fabry G. & H. Transports
4890
THIMISTER-CLERMONT
7.006.178
6.712.125
294.053
Tyres Logistics Internat.
4040
HERSTAL
6.585.606
5.045.612
1.539.994
Gérard Affrètement
4557
TINLOT
6.458.421
1.834.712
4.623.709
Staro Trans
4850
PLOMBIERES
6.146.511
5.178.267
968.244
Container Terminal Liège
4400
AWIRS
4.698.196
576.344
4.121.852 732.548
Fraipont F. Int. Transp.
4700
EUPEN
4.489.285
3.756.737
S.T.A.
4550
NANDRIN
4.392.637
4.315.970
76.667
Loratrans
4608
WARSAGE
4.257.164
3.518.142
739.022
Baguette Marcel Transport
4890
THIMISTER-CLERMONT
3.910.967
2.980.852
930.115
Stabelgium
4701
KETTENIS
3.603.424
3.944.060
-340.636
Comotrans
4400
FLEMALLE
3.572.019
3.301.698
270.321
Collard Lambert
4960
MALMEDY
3.364.698
3.239.610
125.088
Havart
4630
MICHEROUX
3.326.922
3.014.892
312.030
Facq Logistics
4432
ALLEUR
3.113.758
3.033.269
80.489
Coutrez & Cie Ets
4460
GRACE-HOLLOGNE
3.101.303
2.812.810
288.493
R.M.D. Transports
4140
SPRIMONT
2.651.078
2.151.162
499.916
Karaduman Int. Transport
4040
HERSTAL
2.617.890
3.242.445
-624.555
Tegec
4432
XHENDREMAEL
2.517.493
309.268
2.208.225
Defraine Transports
4400
FLEMALLE
2.467.987
4.594.677
-2.126.690
Tobri
4300
WAREMME
2.450.314
1.337.871
1.112.443
Greg Transports
4400
FLEMALLE-HAUTE
2.394.123
2.386.591
7.532
Medimail Express
4420
ST.NICOLAS
2.360.532
1.896.361
464.171
Heinen Roger Transport
4700
EUPEN
2.338.732
2.108.710
230.022
4850
PLOMBIERES
2.332.101
2.035.987
296.114
08
Cremer René Translogist.
LM25 NL_Layout 1 08/04/13 19:12 Page9
09
focus Luik www.trendstop.be
TOP 20 volgens winst: het ene jaar is het andere niet Bij de lectuur van deze TOP 20 stellen we vast dat het niet noodzakelijk de groten volgens omzet zijn die grote winsten realiseerden. Naar het voorbeeld van Fabry, dat zich met een omzet van 7 miljoen op
de derde plaats klasseert, of dat van Dejardin Transports (vijfde met minder dan 1,5 miljoen omzet). We kunnen ook constateren dat de waarheid van het ene jaar niet die van
omzet 2011
het andere is: zowel Jost & Cie als Vincent Logistics, die in 2010 verlies leden, hebben in 2011 flinke winsten geboekt. Dat kan hoop geven aan hen die vorig jaar in de rode cijfers doken!
Naam
Postnr
Plaats
Nettowinst 2010
verschil
Jost & Cie
4651
BATTICE
99.262.561
13.112.534
-139.937
13.252.471
TNT Express Worldwide
4460
GRACE-HOLLOGNE
87.028.286
4.290.294
2.903.673
1.386.621
Fabry G. & H. Transports
4890
THIMISTER-CLERMONT
7.006.178
1.113.961
925.443
188.518
Vincent Logistics
4731
EYNATTEN
22.569.121
944.859
-177.730
1.122.589
Dejardin I. Trans. Int.
4850
MONTZEN
1.472.985
942.652
253.138
689.514
GEMA
4960
MALMEDY
1.348.128
761.438
685.387
76.051
Stabelgium
4701
KETTENIS
3.603.424
760.086
1.018.663
-258.577
Multitra
4821
ANDRIMONT
S.C.T.R.
4557
SOHEIT-TINLOT
Havart
4630
MICHEROUX
T.T.S. Belgium
4460
GRACE-HOLLOGNE
Jehasse
4690
BASSENGE
Palifor Logistics
4480
HERMALLE-SOUS-HUY
Adam et Menten
4600
New Star Trading
Nettowinst 2011
8.215.570
568.114
470.263
97.851
10.037.461
517.281
174.935
342.346
3.326.922
440.899
351.914
88.985
41.003.189
426.822
-166.490
593.312
1.078.979
384.591
250.980
133.611
22.220.863
377.517
-138.492
516.009
VISE
700.807
373.987
386.329
-12.342
4607
DALHEM
749.449
368.888
391.390
-22.502
Supplies Distributors
4460
GRACE-HOLLOGNE
47.151.287
368.368
378.265
-9.897
Collard Lambert
4960
MALMEDY
3.364.698
351.370
291.890
59.480
R.M.D. Transports
4140
SPRIMONT
2.651.078
351.102
164.938
186.164
Tobri
4300
WAREMME
2.450.314
326.080
59.945
266.135
Coopervision Distribution
4040
HERSTAL
16.149.809
305.339
270.049
35.290
TOP 20 volgens investeringen: plaats voor de ‘kleintjes’ Het is vrij logisch dat de grootste ondernemingen het zwaarst investeren: kijk in dit verband naar Jost & Cie en Jost
Logistics, of naar TNT Express Worldwide. Nochtans aarzelen ook sommige kleinere entiteiten niet om de portefeuille flink te
Naam
Postnr
Plaats
Jost & Cie
4651
BATTICE
Jost Logistics
4040
HERSTAL
TNT Express Worldwide
4460
GRACE-HOLLOGNE
S.C.T.R.
4557
SOHEIT-TINLOT
G5 Logistics
4432
ALLEUR
T.T.S. Multimodal Belgium
4460
GRACE-HOLLOGNE
Greg Transports
4400
FLEMALLE-HAUTE
Stockage Industriel
4731
EYNATTEN
S.T.A.
4550
NANDRIN
Galliker Transports
4041
MILMORT
Tegec
4432
XHENDREMAEL
Tyres Logistics Internat.
4040
HERSTAL
Vincent Logistics
4731
EYNATTEN
Heinen Roger Transport
4700
EUPEN
E.I.T.
4020
LIEGE
R.M.D. Transports
4140
SPRIMONT
Dentressangle Norbert Log
4840
Magetra International
4700
Havart
4630
MICHEROUX
Frisaye Louis Transports
4400
FLEMALLE
openen, zoals Greg Transports of Tegec (transport maar ook openbare werken) bewijzen.
Omzet 2011
Investering 2011
Investeringen 2010
Verschil
99.262.561
9.884.455
12.076.148
-2.191.693
7.656.489
3.259.347
1.415.614
1.843.733
87.028.286
3.198.679
4.662.765
-1.464.086
10.037.461
3.083.269
680.960
2.402.309
162.369
2.902.319
0
2.902.319
21.154.678
2.709.193
1.833.400
875.793
2.394.123
1.908.821
520.163
1.388.658
14.885.913
1.868.653
799.308
1.069.345
4.392.637
1.854.603
151.572
1.703.031
41.338.589
1.749.521
1.275.515
474.006
2.517.493
1.473.895
0
1.473.895 950.713
6.585.606
1.343.228
392.515
22.569.121
1.303.277
1.338.010
-34.733
2.338.732
1.207.061
766.241
440.820
19.368.476
934.093
883.327
50.766
2.651.078
929.975
352
929.623
WELKENRAEDT
34.416.341
922.827
298.462
624.365
EUPEN
15.031.805
903.937
955.117
-51.180
3.326.922
898.875
1.295.435
-396.560
29.803.991
847.491
313.261
534.230
LM25 NL_Layout 1 08/04/13 19:12 Page10
focus Luik TOP 20 der werkgevers: TNT logische leider TNT Express Worldwide werpt zich logischerwijze – en met grote voorsprong – op als de grootste werkgever van de sector. We noteren dat slechts 20 in transport en/of logistiek actieve
www.trendstop.be
ondernemingen in de provincie Luik meer dan 50 personen tewerkstellen. Onderstrepen we nog dat acht ondernemingen uit onze TOP 20 hun personeelsbestand hebben verminderd tussen
2010 en 2011. Zonder aan doemdenken te willen doen, is de evolutie sedertdien ongetwijfeld nog negatiever geworden...
Naam
Postnr
Plaats
Omzet 2011
Werknemers 2011
Werknemers 2010
Verschil
TNT Express Worldwide
4460
GRACE-HOLLOGNE
87.028.286
1.179,80
1.053,00
126,80
Dentressangle Norbert Log
4840
WELKENRAEDT
34.416.341
381,70
349,20
32,50
Supertransport
4040
HERSTAL
57.489.992
215,30
219,50
-4,20
T.T.S. Multimodal Belgium
4460
GRACE-HOLLOGNE
21.154.678
202,10
214,50
-12,40
Jost & Cie
4651
BATTICE
99.262.561
193,60
183,80
9,80
Skechers Edc
4041
MILMORT
23.925.073
179,40
185,30
-5,90
Coopervision Distribution
4040
HERSTAL
16.149.809
114,40
108,00
6,40
Rogister Logistik
4840
WELKENRAEDT
18.889.861
109,20
134,90
-25,70
E.I.T.
4020
LIEGE
19.368.476
96,90
90,80
6,10
Cuypers Logistics
4400
FLEMALLE
8.535.182
95,10
97,10
-2,00
Vincent Logistics
4731
EYNATTEN
22.569.121
72,50
70,10
2,40
Galliker Transports
4041
MILMORT
41.338.589
69,80
80,90
-11,10
Defraine Transports
4400
FLEMALLE
2.467.987
64,70
64,20
0,50
Jost Logistics
4040
HERSTAL
7.656.489
60,60
32,10
28,50
S.C.T.R.
4557
SOHEIT-TINLOT
10.037.461
58,10
46,60
11,50
Tyres Logistics Internat.
4040
HERSTAL
6.585.606
57,10
52,90
4,20
Palifor Logistics
4480
HERMALLE-SOUS-HUY
22.220.863
54,60
62,50
-7,90
Fabry G. & H. Transports
4890
THIMISTER-CLERMONT
7.006.178
51,30
50,50
0,80
Transgem Logistics
4300
WAREMME
7.584.120
50,80
44,00
6,80
Magetra International
4700
EUPEN
15.031.805
47,90
67,70
-19,80
10
LM25 NL_Layout 1 08/04/13 19:12 Page11
LM25 NL_Layout 1 08/04/13 19:12 Page12
focus Luik
W
ie over het Luik van vandaag praat, kan niet om de problemen van het staalbekken heen. Maar de regio tot deze delicate situatie reduceren, zou tekort doen aan de vele troeven van de streek. Met name op het vlak van transport en logistiek. Ook al is niet alles rozengeur en maneschijn, verre van, toch heeft luik een aantal kaarten in handen om zich te ontwikkelen. Ze moeten wel verstandig uitgespeeld worden.
Het argument kan een beetje banaal lijken maar Luik heeft een benijdbare geografische situatie. Dat is zeker de grootste troef. ALLES OM EEN MULTIMODAAL VOORBEELD TE WORDEN Deze situatie is des te interessanter omdat de vurige stede (nog?) niet volledig verlamd is door oncontroleerbare verkeersstromen, zoals dat bijvoor-
12
luik kan een aantal troeven voorleggen om een europese logistieke draaischijf te worden.
Transport en logistiek in Luik Troeven en hindernissen beeld in Antwerpen het geval is. Bovendien heeft Luik alle kansen om een draaischijf te worden voor de containertrafiek met als bestemming de landen in het oosten en het zuiden, zowel via de waterwegen als de wegen. Ter herinnering, de binnenhaven van Luik is de derde belangrijkste in Europa en de eerste in BelgiĂŤ. In 2012 bereikte het tonnage van op de sites van de Autonome Haven van Luik behandelde goederen
19.307.453 ton. De ontwikkeling van Trilogiport moet deze veelbelovende positie nog accentueren. Dit multimodale platform zal zich uitstrekken op een terrein van 100 hectaren en een trimodale containerterminal bevatten, naast logistieke en havengebonden terreinen, een zone voor tertiaire diensten en een zone voor milieu-integratie. Trilogiport heeft als roeping om Europese distributiecentra in directe verbinding
LM25 NL_Layout 1 08/04/13 19:12 Page13
13
focus Luik
WAAROM LUIK? met de containerterminal te herbergen. Een andere troef is Liege Airport en zijn vrachtactiviteiten. Deze luchtvrachthaven behoort tot de Europese top 10. Ook daar is Luik een echte draaischijf geworden, met name voor luchttransport van bloemen, groenten, vleeswaren en vis, maar ook op het vlak van transport van organen, vaccins, etc. – en in het paardentransport. Net als Trilogiport met het binnenvaart, zal Liege Airport de komende jaren profiteren van de steun van Liege Carex (dat deel uitmaakt van het project Euro Carex). Dit concept steunt op het gebruik van hogesnelheidstreinen voor het transport van luchtvracht (pallets en luchtcontainers) over afstanden tussen 300 en 800 km. Het gaat hier om een ‘modal shift’ (aangezien deze permanent is) van vrachtwagens en vliegtuigen naar hogesnelheidstreinen. Het project zou tegen 2017 operationeel moeten zijn. Wat betekent het wegtransport bij dit alles? Welnu, het zal, als essentiële schakel in de multimodale ontplooiing van de regio, profiteren van al deze ontwikkelingen. We herinneren er nog eens aan dat België - en Luik in het bijzonder - zich in het hart van de fameuze ‘logistieke banaan’ bevindt, met 60% van de Europese koopkracht binnen een straal van 500 km rondom het land. De regio kan bogen op de beschikbaarheid van alle transportmiddelen (lucht, waterweg, spoor, weg). Deze elementen plaatsen de provincie Luik in de top 3 van de meest attractieve regio’s in Europa voor logistieke investeringen. OP HET TERREIN Alles is dus aanwezig om van Luik een voorkeurplaats te maken in de wereld van transport en logistiek. Tot daar de theoretische troeven. Maar hoe zit het op het terrein? Is hetzelfde enthousiasme aanwezig in de praktijk? Niet zeker... Voor Mario Franchi (Transports Frisaye) is
het wegtransport in Luik sterk geëvolueerd tijdens de voorbije twee decennia, maar niet noodzakelijk in de juiste richting: "Vandaag is alles dringend. De planningen dienen in de loop van de dag vaak aangepast worden. Het is bijna transport transport à la carte met alle daaraan verbonden stress. De transporteurs worden steeds meer onder druk gezet omdat het moeilijk te voorzien is hoe de dag zal verlopen. Daarbij komt het probleem van de verkeerscongestie die er niet op verbetert. Vroeger waren er andere hindernissen, zoals bijvoorbeeld de wachttijden aan de grenzen. Vandaag is dit probleem vervangen door de files. Maar ik geloof ook dat Luik meer mogelijkheden biedt dan 20 jaar geleden. Ik denk met name aan de mogelijkheid om de transporten beter te combineren. We maken duidelijk een evolutie naar multimodaliteit mee." Mario Franchi wil het positief bekijken: "Luik is nog niet dood. We hebben een luchthaven, waterwegen, een dicht wegennet, we zijn goed gelegen... Deze troeven moeten ontwikkeld worden. Het is noodzakelijk om bedrijven naar Luik te halen en ze hier te houden. Hoe? Voor alles door de lasten te verlagen. En door de mentaliteit te veranderen. We moeten de mouwen opstropen. Dat is wat soms ontbreekt in Luik." Sommige transporteurs gaan nog verder in verband met de Luikse mentaliteit en spreken van een gedrag van beslissingnemers en arbeiders op de as Charleroi-Luik dat bijna op sabotage lijkt. "Dat is het eerste wat moet veranderen", vertelde ons een logistieke dienstverlener die anoniem wenste te blijven. Ook volgens Wari Azdoufal van de firma STA zou het moreel van de Luikse transporteurs een slag hebben gekregen: "De nieuwsberichten zijn niet goed voor het moreel. Denk maar aan wat zich afspeelt bij ArcelorMittal. Overigens is de druk vandaag groter als
Het is bekend, het ontbreekt Luik niet aan troeven. Kort overzicht van de sterke punten. - Geografische ligging in het hart van de Europese consumptiemaatschappij (60 miljoen consumenten, over de weg bereikbaar in drie uur) - De regio beschikt over vier transportmodi - De binnenhaven van Luik is de derde in Europa - De luchthaven van Luik is de achtste Europese luchtvrachthaven - Grootschalige projecten: Trilogiport en Liège Carex - Beschikbare terreinen en publieke steunmaatregelen - Transport en logistiek is een der competitiviteitspolen van het Marshallplan 2.Groen - Opleidingsprogramma’s (logistieke opleidingen, bv. op Liege Logistics) en geschoolde arbeidskrachten
gevolg van de concurrentie. En dan praat ik niet noodzakelijk over de concurrentie uit het oosten. Neen, onze grootste concurrenten zijn de ondernemingen uit de regio die delokaliseren en terugkomen met braderieprijzen. De Luikse dienstverlener voelt zich ook niet echt ondersteund. Ik denk dat men de mensen zin moet geven om te werken en de kosten moet verlagen. Er wordt vaak gepraat over de goede geografische situatie van Luik. Dat klopt en dat is goed, maar er is een keerzijde aan de medaille, namelijk dat dit mensen aantrekt, dus ook concurrenten. Wat er ook van zij, Luik verdient een groot toekomstproject en we moeten er allemaal achter gaan staan om het te concretiseren."
LM25 NL_Layout 1 08/04/13 19:12 Page14
focus Luik Het ontbreekt luik dus niet aan troeven, maar de regio heeft de neiging om zich met horten en stoten te ontwikkelen. Met mooie projecten waarvan de uitvoering echter soms op zich laat wachten. Met prijzenswaardige en veelbelovende bedoelingen die echter soms op een gebrek aan betrokkenheid stoten. Maar de actoren geloven er nog steeds in en dat is het voornaamste.
De roeping van trilogiport is europese distributiecentra te herbergen met een directe verbinding naar de containerterminal.
FARNELL: DE JUISTE KEUZE Farnell, dat sedert september 2002 in Wallonië actief is, heeft Luik gekozen voor meerdere redenen, zo legt Pieter De Clerck, Distribution Centre Manager uit: "Vanuit geografisch oogpunt is Luik goed gelegen ten opzichte van de continentale markt. Met ons in Luik opgerichte Europese distributiecentrum bevinden wij ons dicht bij de klant en kunnen we een ‘next day delivery’ service aanbieden, zelfs voor late bestellingen. Het aspect just-in-time is essentieel voor ons. Bovendien profiteren we van een goed wegennet en geschoolde arbeidskrachten. De regionale en Europese autoriteiten hebben ook hun steun verleend aan de ontwikkeling van de onderneming. Wij betreuren deze keuze dus niet en Farnell blijft investeren om de service aan de klanten te verbeteren en te ontwikkelen, vooral met technologische middelen. Wij bieden ons personeel, dat vandaag uit 210 mensen bestaat, eveneens continue opleidingen aan." Farnell (Verenigd Koninkrijk) is een der voornaamste leveranciers ter wereld van elektronische, elektrische en industriële componenten en onderdelen, met 480.000 beschikbare en klaar om te leveren producten (afkomstig van 3.500 fabrikanten).
14
Het transport moet in de toekomst een essentiële schakel worden in de multimodale ontwikkeling van de regio.
LM25 NL_Layout 1 08/04/13 19:12 Page15
LM25 NL_Layout 1 08/04/13 19:12 Page16
focus Luik
Hervé Hasquin, verantwoordelijke easyFairs Wallonie
“Wij willen ons steentje bijdragen”
N
a een aantal magere jaren wordt de komende weken in het Luikse een professioneel salon voor transport en logistiek georganiseerd. Deze nieuwe organisatie wordt gestuurd door een zwaargewicht in de sector, de firma easyFairs, die bekendheid verwierf met het salon Transport & Logistics in Antwerpen, dat om de twee jaar het kruim van de sector in de havenstad bijeenbrengt. Frédéric Willems – frederic.willems@transportmedia.be
“Wij profileren ons niet als professionals in de wereld van transport en logistiek,” zegt Hervé Hasquin, die verantwoordelijk is voor easyFairs in Wallonië, heel eerlijk. “En daarom hebben wij contact gezocht met verschillende potentiële partners om onze plannen te ondersteunen. Een aantal maanden geleden hebben wij inderdaad beslist een salon in het leven te roepen dat gewijd is aan de transport- en logistieke sector in Wallonië en dat met de steun van de UPTR (l'Union professionnelle du transport et de la logistique), de Autonome Haven van Luik, Logistics in Wallonia en Liege Airport. Voor de verdere economische ontwikkeling van de regio is deze sector inderdaad van cruciaal belang. Met het salon Transports et Logistique in Luik willen wij dus onze bijdrage leveren aan deze dynamiek.” Voor de partners die meewerken aan het salon is het een mooie gelegenheid om de spots te richten op een sector die vaak te kampen heeft met een zeer negatief imago. “De organisatie van het salon Transports & Logistique in Luik ondersteunt de dynamiek die een jaartje of tien geleden is ingezet en die van transport en logistiek een belangrijke steunpilaar maakt voor de verdere economische ontwikkeling van Wallonië,” aldus Bernard Piette, Directeur van de ‘pôle de compétitivité’ Logistics
16
in Wallonia. “Verscheidene internationale studies plaatsen Wallonië qua logistiek trouwens aan de top in Europa.” “Als erkende nationale federatie bestaat onze missie erin onze transporteurs en logistieke dienstverleners te vertegenwoordigen, te verdedigen en te informeren over de vele evoluties die in deze sector aan de gang zijn,” voegt Michaël Reul, Secretaris-generaal van de UPTR daaraan toe. “In dit verband zijn wij elke dag bezig met ontmoetingen met ondernemers en wij kijken ernaar uit hen op het komende salon Transports & Logistique te ontvangen.” Voor Emile-Louis Bertrand, Directeurgene-raal van de Autonome Haven van Luik is dit evenement “een gelegenheid om de troeven en toekomstprojecten van het Luikse havencomplex in de kijker te plaatsen en onze plaats te bevestigen als eerste Belgische en derde Europese binnenhaven.”
KWALITEITSBEZOEKERS VOOR EEN KWALITEITSSALON “Hoewel wij met Namur Expo over infrastructuur beschikken die rechtstreeks door onze eigen groep beheerd wordt was de keuze voor Luik snel een uitgemaakte zaak. De stad ligt vlakbij de provincie Limburg, Nederland en Duitsland. En er zijn met de Autonome
Haven en Liege Airport (8e vrachtluchthaven van het continent) twee logistieke platformen uit de Europese top 10. Bovendien zitten er nog heel wat ontwikkelingen aan te komen, zoals de Trilogiport en Liège Carex, ook wel TGV Fret genoemd.” “De organisatie van salons voor professionals is onze core business,” vervolgt Hervé Hasquin, “maar wij hebben ook niet te verwaarlozen ervaring in deze sector opgedaan met ons salon in Antwerpen en met Prologistics, dat afwisselend in Brussel plaatsvindt. Voor Transports & Logistique in Luik willen wij van deze ervaring gebruik maken, meer bepaald dankzij de databanken die tijdens de jongste edities van onze andere evenementen in de sector werden samengesteld. En toch willen wij een salon organiseren dat verschilt van dat van Antwerpen, om te beantwoorden aan de specifieke behoeften van de Waalse markt.” “Zoals dat voor al onze organisaties het geval is besteden wij heel veel aandacht aan de kwaliteit van exposanten en bezoekers. Een snelle peiling die wij hebben uitgevoerd vooraleer ons Luiks project te concretiseren leerde ons dat het potentieel wel degelijk aanwezig was. Wij willen dus graag een zeventigtal exposanten bijeenbrengen en een publiek van kwaliteitsprofessionals, al
LM25 NL_Layout 1 08/04/13 19:12 Page17
17
focus Luik
blijft het aantal bezoekers moeilijk in te schatten. Ons evenement is gratis, zoals dat bij ons gebruikelijk is, mits voorafgaande inschrijving via onze website en uitnodigingen die worden verdeeld door onze partners en exposanten.” CONFERENTIES EN SEMINARIES Gewoontegetrouw heeft het team dat de organisatie in handen heeft in de marge van het salon ook een programma met andere evenementen uitgewerkt, met onder meer een debatconferentie over de toekomst van de logistieke sector in Wallonië met een panel van experts op het gebied van de verschillende vervoermiddelen, een conferentie van de Association Belge des Cadres d’Achat et de Logistique (de ABCAL - die van haar aanwezigheid in Luik gebruik zal maken om er haar beheerraad te organiseren). Daarnaast ook verschillende workshops over actuele thema's als het vastmaken van ladingen, de follow-up van een zuinige
rijstijl, de zichtbaarheid van de stromen langsheen de volledige Supply Chain en verschillende thema's rond ecologie. De Forem Logistique van zijn kant organiseert een ‘Job Day’ die het makkelijker moet maken voor bedrijfsleiders uit de sector en werkzoekenden om elkaar te ontmoeten, en zal ook aanwezig zijn met een rijsimulator voor vrachtwagens. Het CEPS organiseert een demonstratie van vorkheftruckchauffeurs. “Net als de toegang tot het salon is deelname aan deze verschillende sessies gratis voor professionals, maar het is wel nodig vooraf in te schrijven,” besluit Hervé Hasquin. “Het programma met evenementen was snel rond. Alle betrokkenen hebben snel bevestigd dat ze aanwezig zullen zijn, eens te meer een bewijs dat de Waalse transport- en logistieke sector behoefte heeft aan een dergelijk evenement. Wij rekenen er dan ook stellig op dat de hele sector eind april in Luik aanwezig zal zijn!”
TRANSPORTS & LOGISTIQUE LUIK PRAKTISCHE INFO Data: woensdag 24 en donderdag 25 april Openingsuren: van 10 tot 18u (nocturne op woensdag tot 20u) Adres: Halles des Foires de Liège Avenue Maurice Denis 4 4000 Liège Inschrijving en programma : www.easyfairs.com/transportsliege
LM25 NL_Layout 1 08/04/13 19:12 Page18
news 3 VRAGEN AAN STEFAN JANSSEN (CEO JET LOGISTICS):
“GROEIEN IS GEEN DOEL AN SICH”
TURKSE REGERING WIL MEGALUCHTHAVEN IN ISTANBUL ‘Yeni Istanbul’ of ‘New Istanbul’, zo heet het megalomane stadsontwikkelingsproject dat de Turkse regering in 2011 boven de doopvont hield. Naast een nieuw stadscentrum in het Europese gedeelte van de stad omvat het project ook een gloednieuwe luchthaven, de grootste ter wereld. Die zal jaarlijks 2 miljoen ton vracht en 150 miljoen passagiers kunnen slikken. Ter vergelijking: de huidige luchthaven, Atatürk international Airport, heeft een maximumcapaciteit van 34 miljoen passagiers.
Jet Logistics bestaat vijfentwintig jaar. Terwijl in Limburg jobs sneuvelen, blijft dit bedrijf groeien. Eerst namen ze autoverhuurbedrijf Broeckx over, nadien de Limburgse afdeling van het Duitse LogwinSolutions. LOGISTICS Management: Twee overnames op vijf maanden tijd. Dat kan geen toeval zijn. Janssen: “We zochten niet actief naar overnames. Toen mijn broer in 2008 stierf, kreeg Jet Logistics het moeilijk. Temeer omdat we in 2009 getroffen werden door de crisis. We hebben Jet Logistics toen gereorganiseerd, het bedrijf verkleind en bepaalde diensten opgegeven. Dat heeft ons een mooi 2012 opgeleverd, al merkten we dat er overcapaciteit was op het normale saleskanaal. Door overnames konden we sneller groeien. Logwin Logistics kruiste ons pad.” LOGISTICS Management: Ford Genk gaat dicht. Hoe ziet de toekomst in Limburg eruit? Janssen: “Op korte termijn is de sluiting van Ford Genk een zeer jammere zaak. Maar als de grootste boom omgekapt wordt, krijgen de kleinere meer licht en zuurstof. Het is niet de eerste keer dat Limburg een klap krijgt. Onze werkwil en ons positivisme zal ons weer doen opstaan. Limburg is geografisch gezien een toplocatie mét betaalbare gronden en de beschikbaarheid en knowhow van ons personeel is een grote troef. De enige zware handicap is de loonkost. Internationaal transport op de (middel)lange afstanden kun je bijvoorbeeld onmogelijk met Belgische chauffeurs doen. De prijszetting laat dat niet toe. Op korte afstand en in de distributie werken we wel met Belgen.” LOGISTICS Management: Jet Logistics bestaat 25 jaar. Welke beslissingen hebben het bedrijf gebracht waar het nu staat? Janssen: “Destijds hebben we ons in Oost-Duitsland gespecialiseerd. Die tak hebben we laten groeien naar heel Duitsland en later Europa. Hadden we dat niet gedaan, dan hadden we vandaag geen reden van bestaan. Door het logistieke te combineren met transport, kunnen we onze klanten een breder pakket aanbieden. En dat we internationaal gedacht hebben, met eigen filialen in Duitsland en Tsjechië, was een cruciale beslissing. Voor ons is het echter geen doel op zich om te groeien. Wij hebben een apparaat dat werkt. En hoe meer we met dat apparaat kunnen doen, hoe groter de positieve invloed op de marge is. Wij zoeken extra omzet waar we het synergie-effect maximaal kunnen laten renderen.”
18
De Turkse regering wil nu een tender lanceren voor een 25-jarig beheerscontract. Onder meer het Duitse Fraport, Schiphol Airport Group en ADP zijn geïnteresseerd.
DAG VAN DE INKOOP (VIB) KIEST VOOR VERANDERING De Vereniging voor Inkoop en Bedrijfslogistiek kondigt aan dat het programma voor de Dag van de Inkoop is afgerond. Het centrale thema is “Ready for Change?”. Het zal gaan om verandering in al zijn vormen en facetten, over de risico' s die eraan verbonden zijn, maar ook over de opportuniteiten die eruit voortvloeien. Bekende namen van sprekers zijn Jan Bommerez, Martine Reynaers en professor Alan Braithwaite van de Cranfield University School of Management. Daarnaast komen cases aan bod van bedrijven als Telenet, Tata Steel, Barco, Donaldson, Baxter, Tri-Vizor en Vlisco. De 16e Dag van Inkoop en Logistiek vindt plaats op 25 april 2013 in Antwerp Expo. Alle informatie over het evenement vindt u op de website www.bevib.be
LM25 NL_Layout 1 08/04/13 19:12 Page19
19
news
JUNGHEINRICH KOMT MET EIGEN VLOOTBEHEERSYSTEEM Junghein rich stelde op LogiMAT 2013 zijn vlootbeheersysteem ISM Online voor. Het Fleet Management System van Jungheinrich werd twee jaar geleden in een basisversie voorgesteld op CeMAT 2011, maar is nu helemaal klaar. ISM Online bestaat uit verschillende, individueel combineerbare modules die op de uiteenlopende behoeften van de gebruikers zijn afgestemd. De module Basis biedt de gebruiker een standplaatsoverschrijdend overzicht van alle basisgegevens over zijn heftrucks, contracten en uitrustingskenmerken. Behalve aantal en ouderdom van de heftrucks per standplaats geeft deze module ook de totale kosten van de transportvloot aan. Door toegangscontrole, bestuurderbeheer en schokregistratie in de module Veiligheid is het mogelijk om schade door geweld niet alleen inclusief te documenteren, maar ook gericht toe te wijzen. “De ervaringen in de praktijk tonen dat de bestuurders door het gebruik van de module Veiligheid gesensibiliseerd worden in de omgang met de heftrucks”, beweert men bij Jungheinrich. Met als gevolg niet alleen duidelijk meer veiligheid in het magazijn maar ook minder kosten door ondeskundig gebruik van de heftrucks. De meest actuele innovatie is de module Bedrijfskosten. Hiermee kan een gedetailleerde kostenbeschrijving worden gemaakt. De gebruiker krijgt bovendien informatie over facturen, bedrijfsuren en servicemeldingen evenals een gedifferentieerde weergave en analyse van de totale kosten per intern transportmiddel. Voor 2013 is de implementering van bijkomende modules gepland.
TELEX De totale luchtvrachttrafiek op Brucargo klokte in februari af op 31.838 ton, maar eventjes 20,2 % minder dan in februari 2012. /// TNT Express zag zijn zakencijfer in 2012 met 1 procent toenemen tot 7,33 miljard euro, maar kampt wel met een verlies van 81 miljoen euro. In de EMEA-regio steeg het zakencijfer met 0,2 % maar de operationele winst daalde wel met 26,8 %. /// Gert Bervoets is sinds 1 april de nieuwe CEO van H.Essers. Bervoets, momenteel General Manager Warehousing, werkt al 11 jaar bij het Limburgs bedrijf. Uittredend CEO Ivo Marechal blijft lid van de Raad van Bestuur. Samen met de aankondiging van de nieuwe CEO werd ook bekendgemaakt dat Hilde Essers haar vader Noël zal vervoegen als medegedelegeerd bestuurder van H.Essers. /// Transporeon, specialist op vlak van e-logistiek, is tevreden over het afgelopen jaar. Het bedrijf zag zijn omzet met 20 % stijgen tot 24 miljoen euro, en nam de voorbije 12 maanden ook 40 nieuwe medewerkers in dienst. Transporeon verwacht in 2013 opnieuw een dubbelcijferige groei.
LM25 NL_Layout 1 08/04/13 19:12 Page20
news
CERTISTRETCH NANO VERLAAGT VERPAKKINGSKOSTEN
BLACK & DECKER KIEST VOOR VEKO LIGHTSYSTEMS
Certis heeft sinds kort een nieuwe folie in haar gamma: de CertiStretch Nano. Deze nieuwe folie, bestaande uit 33 lagen, is extra sterk en biedt een hoge weerstand tegen doorprikken en scheuren. Hoewel de folie dunner is, garandeert ze een stabielere lading, genereert ze minder afval en zit er een groter aantal meter folie op een rol. De folie biedt tot 400% voorrek en werkt op alle half- en volautomatische draaitafel-, robot-, en armwikkelaars. De nieuwe folie vervangt de huidige 17, 20 en 23 micron folies.
GEFCO BELGIË BIEDT ‘DOOR-TO-DOOR’ SERVICE AAN NAAR FRANKRIJK Voortaan kunnen goederen die tijdens de kantooruren bij de Belgische klanten worden opgehaald binnen 24 uur in een groot deel van Frankrijk worden geleverd. De opgehaalde zendingen vertrekken tussen 19u30 en 22u30 via 5 vrachtroutes naar 5 Franse regio’s: het noorden, Parijs, het oosten, het zuidoosten en het zuidwesten.
20
Veko Lightsystems installeerde onlangs industriële lichtlijnen met aanwezigheidsdetectie en dimregeling in het nieuwe dc van Stanley Black & Decker. “De weersomstandigheden hebben ons bij dit project verplicht om razendsnel te werken”, zegt zaakvoerder Steve Van Stappen, “maar het eindresultaat is tot op vandaag een van onze belangrijkste referenties. Vooral de omvang van dit project was ongewoon. Een energiezuinige lichtregeling voor bijna 10 kilometer aan rails plaatsen we niet elke dag. Bovendien waren de omstandigheden vaak moeilijk. We moesten bijvoorbeeld veel monteren op onverhard terrein met 4x4-hoogtewerkers: geen evidentie.” Veko leverde de verlichting verder in twee fasen. In eerste instantie werd 4850m lijnverlichting in rails geplaatst met 835 toestellen van 2x75W. In een tweede fase werden daar 4338m en 830 toestellen aan toegevoegd.
LM25 NL_Layout 1 08/04/13 19:12 Page21
21
news
CABERGKANAAL RUIMT PLAATS VOOR BEDRIJVENTERREIN LANGS ALBERTKANAAL Het Cabergkanaal dat het Albertkanaal in Lanaken en het Julianakanaal in Maastricht met elkaar zou verbinden, komt er uiteindelijk niet. Het Secretariaat-Generaal van de Benelux leverde een jaar onderzoek naar het nut van die waterweg van 4 kilometer en gaf minister van Mobiliteit en Openbare Werken Hilde Crevits het advies om het tracé definitief te schrappen. Ondertussen hebben Hilde Crevits en haar Nederlandse collega Melanie Schultz van Haegen een verdragswijziging ondertekend waardoor een verbinding tussen Albert- en Julianakanaal wordt geschrapt. Deze beslissing geeft de gemeenten Lanaken en Maastricht en de beide provincies Limburg de mogelijkheid om die ruimte te ontwikkelen in het kader van het grensoverschrijdend gebiedsgericht plan Albertknoop. Minister Hilde Crevits: “Om de Limburgse economie de volgende jaren verder te kunnen uitbouwen, met het oog op nieuwe jobs en voldoende welvaart voor iedereen, is het belangrijk dat er ruimte is voor duurzame investeringen. Om jobs te creëren moeten we de logistieke mogelijkheden van Limburg optimaal in stelling kunnen brengen. Dankzij de schrapping van de reservatiestrook voor het Cabergkanaal vandaag is er rechtszekerheid voor een reeks projecten in het kader van het strategisch grensoverschrijdend project Albertknoop.”
THE BATTERY SPECIALISTS
ALL BATTERIES, CHARGERS & ACCESSORIES
130628 - www.mink.be
nze Vraag ois t a r g us catalog aan!
BATTERY SUPPLIES NV/SA | Nijverheidslaan +50/56 | B-8540 Deerlijk | België | Tel +32 (0)56 617 977 | Fax +32 (0)56 617 955 | info@batterysupplies.be | www.batterysupplies.be
LM25 NL_Layout 1 08/04/13 19:12 Page22
supply chain
O
nlangs publiceerde PricewaterhouseCoopers (PwC) de resultaten van de negende Global Supply Chain Survey, een grootscheepse enquête bij meer dan 500 supply chain professionals uit alle hoeken van de wereld en uit alle mogelijke takken van de industrie. Bedoeling was om na te gaan wat de ‘leaders’ van de ‘laggards’ onderscheidt op vlak van supply chain management, welke aspecten ze in- of outsourcen, en hoe ze hun supply chain wapenen tegen de steeds volatielere marktsituatie. Opvallende vaststelling: één globale aanpak bij de levering van producten werkt niet, te veel differentiatie evenmin. Kristof Winckelmans – kristof.winckelmans@transportmedia.be
“Het is bijzonder boeiend om te onderzoeken waarin de supply chain leaders zich van de laggards onderscheiden, en hoe ze er telkens toch weer in slagen een stap voor te blijven op hun concurrenten. Die operationele superioriteit vertaalt zich ook overduidelijk in hun financiële resultaten: hun EBIT-marges liggen zomaar eventjes 30 % boven het gemiddelde, terwijl ze er ook in slagen een hogere leverprestatie te bereiken zonder hun werkkapitaal op te drijven.” Aan het woord is Koen Cobbaert, Director S&O Industry Practice bij PwC België, die meteen de voornaamste conclusies van het grootschalige PwC-onderzoek op tafel gooit. Cobbaert, vroeger werkzaam bij het door PwC overgenomen S&V Management Consultants, is gespecialiseerd in Supply Chain strategieën en voorraadoptimalisatie, en kwam de resultaten van de Supply Chain Survey met aanstekelijk enthousiasme presenteren tijdens een door PICS georganiseerd bedrijfsbezoek bij de logistieke dienstverlener Katoen Natie. “PwC heeft uit de enquête zes grote conclusies gedistilleerd die illustreren dat de supply chain als strategische differentiator wel degelijk een concurrentieel voordeel oplevert. Dat bewijzen de EBIT-marges, die ik al eerder aanhaalde, maar je ziet het bijvoorbeeld ook aan hun voorraadrotatie”, aldus de supply chain-
22
PwC’s Global Supply Chain Survey
Het kaf en het koren specialist. “De leaders halen jaarlijks een gemiddelde van 15 inventory turns, terwijl de laggards slechts 4 rotaties halen.” Maar wat moet een bedrijf juist doen om zich bij het selecte clubje van top performers te mogen rekenen? Cobbaert: “De supply chain differentiëren in functie van de te bedienen klanten of segmenten is belangrijker dan ooit. Kijk naar wat Dell deed in de computermarkt: ze pasten de assembleto-order-strategie toe, maar creëerden daarnaast ook een tweede model om de
Supply Chain Leaders focussen zich vooral op drie sleutelaspecten: perfecte aflevering van orders, kostenreducties en supply chain flexibiliteit.
retailers te bele-veren. Coca-cola maakt ook een duidelijk verschil tussen de retail, waar efficiëntie voorop staat, en de verdeelautomaten, waar de beschikbaarheid primeert. Toch betekent meer niet noodzakelijk beter: bij de goed presterende bedrijven beweert 35 procent zich maar op één afzetkanaal te richten. Bij de minder presterende bedrijven geeft 80 procent net aan dat ze zich richten op meerdere kanalen. kwestie van focus De volgens PwC goed presterende bedrijven hebben met dezelfde uitdagingen te maken als de laggards: competitieve druk, volatiliteit, kwaliteitsverschillen en duurzaamheid. Maar ze spelen wel anders in op deze uitdagingen. Ze focussen zich vooral op drie sleutelaspecten: perfecte aflevering van orders, kostenreducties en supply chain flexibiliteit. Dit is wat Cobbaert ‘leagile’ noemt: “bedrijven gaan voor lean, maar beseffen dat ze toch ‘agile’ moeten zijn om te kunnen inspelen op veranderende marktsituaties.” Uit het onderzoek kwam tot slot ook nog naar voren dat de ‘leaders’ logistiek en productie alsmaar vaker uitbesteden, terwijl ze de Sales & Operations Planning-activiteiten wel in eigen huis houden. De logistieke dienstverleners mogen zich dus al in de handen beginnen wrijven...
LM25 NL_Layout 1 08/04/13 19:12 Page23
23
supply chain
TRI-VIZOR creëert horizontale collaboratie tussen Baxter en Donaldson
‘We delen de winst, maar ook de kosten’
K
op de groepsfoto, van links naar rechts: Pieter Balcaen - ludovic ménédème - tineke van Hooland (Head of market access Belux, Baxter) - Johan rosquin (traffic manager europe, Donaldson europe) - Patrick van caudenberg - Jan Peeters - alex van Breedam
etenregisseur TRI-VIZOR is er voor de tweede keer in geslaagd twee bedrijven samen te brengen. Sinds augustus 2012 coloaden Baxter en Donaldson hun vrachten met ECS als logistieke dienstverlener. Het resultaat? De CO2-uitstoot daalt met 15 procent, én het kost ook minder.
Elke week vertrokken er twee vrachten uit de haven van Zeebrugge naar dezelfde straat in Castlebar, Ierland. Eén van Baxter, een bedrijf gespecialiseerd in gezondheidszorg, én een van Donaldson, leverancier van filtratiesystemen. ‘In onze cross supply chain database kunnen we van meer dan 100 bedrijven hun EMEA-flows zien. In die 75.000 transportroutes zoeken we naar potentiële consolidaties, dat kan coloading of roundtripping zijn. Hier was de business case simpel. Een vrachtwagen van Bax-
ter vertrok in Lessen, reed naar Zeebrugge en ging dan via Dublin naar Castlebar, dezelfde eindhalte als Donaldson, dat zijn distributiecentrum in Zeebrugge heeft’, zegt Alex Van Breedam, CEO van TRI-VIZOR. Eens de match gevonden is, gaan de bedrijven over tot het ‘daten’, zoals ze het zelf lachend noemen. ‘In maart 2012 hebben we Baxter en Donaldson voor het eerst samengebracht’, legt Van Breedam uit. ‘We zoeken dan met hen naar een regeling die voor beiden winstgevend is.’
winstverDeling Uiteindelijk ging de pilot van start in augustus 2012. Elke dinsdag pikt een vrachtwagen van ECS de levering van Baxter op in Lessen. Terwijl deze vrachtwagen naar Donaldson rijdt, komt het order van Donaldson bij TRI-VIZOR binnen en deze laatste bepaalt of samenladen al dan niet mogelijk is. Als er onvoldoende plaats is op de vrachtwagen, dan hoeft deze niet langs Donaldson te passeren en rijdt meteen naar de haven van Zeebrugge. Met de boot gaat de container naar Dublin. En op
LM25 NL_Layout 1 08/04/13 19:12 Page24
supply chain vrijdag worden de goederen geleverd. Eerst bij de klant van Donaldson – zij zitten immers achterin de container – en dan bij de Baxter-site. Zodra de pilot succesvol was, hebben alle partijen een multilateraal contract getekend. ‘In zo’n contract beschrijven we hoe de winst en de CO2-uitstootvermindering wordt gedeeld, hoe één van de partners ermee kan stoppen en onder welke voorwaarden nieuwe leden tot de community kunnen toetreden’, verklaart Van Breedam. In november 2012 werd het project voor de eerste keer geëvalueerd. 21 vrachtwagens waren vertrokken, een totaal van 38 leveringen. Vier keer was de lading van Donaldson groter dan de plaats die er nog over was in de vrachtwagen. ‘Zo’n consolidatie missen is duurder dan meer ruimte vrijhouden op de Baxter-vrachtwagen. Daarom is het belangrijk dat zowel Baxter als Donaldson open minded zijn. Ze delen immers niet
24
alleen de winst, maar ook de kosten’, aldus Van Breedam. Toch geloven Baxter en Donaldson in het project. ‘Ondanks de verdeling van ook de kosten, is dit project de moeite waard aangezien de opbrengsten veel groter zijn. Het belangrijkste is dat we als partners samen een oplossing zoeken’, zegt Patrick Van Caudenberg, HR Director EMEA van Donaldson Europe. ‘Het is een innovatieve, dynamische aanpak. We leren elke dag bij’, vult Ludovic Ménédème aan, director transportation EMEA van Baxter. ‘Voor Baxter is dit het tweede succesverhaal. Na UCB werken we nu samen met een niet farmaceutisch bedrijf. We hebben in dit project ook een andere carrier gekozen.’ voorDelen Een container delen kost natuurlijk minder dan zelf één huren. En volle containers betekent minder containers en dus minder CO2-uitstoot. En toch zijn er nog voordelen. ‘Als je het kleinere
gedeelte van de vrachtwagen bent, kan je in de toekomst misschien nog kleiner gaan en bijvoorbeeld met dagelijks leveringen werken’, zegt Jan Peeters, de European Distribution Manager van Donaldson. Ludovic Ménédème van Baxter vult aan: ‘Het is flexibeler. Je leveringen kunnen vaker vertrekken. En ook al werken we samen, we kunnen altijd beslissen om alleen te leveren. We blijven controle houden over wat we doen.’ Bovendien komen de bedrijven via TRI-VIZOR weer in contact met andere potentiële partners. Dan rest ons nog één vraag. Wat is eigenlijk het voordeel voor de logistieke dienstverlener? Pieter Balcaen, CEO van ECS: 'De laadoptimalisatie met inbegrip van kleinere ladingen, levert meer volle vrachten op en dat is onze core-containerized-business. Voorgaande mits voldoende aandacht voor de gebeurlijke extra kosten bij de samenstelling van de volle vracht.'
LM25 NL_Layout 1 08/04/13 19:12 Page25
DOSSIER REAL ESTATE Analyse: Industriële vastgoedmarkt op twee snelheden
I
Voorzichtigheid troef, optimisme lonkt
n tijden waarin spaarrekeningen meer kosten dan ze opbrengen en de financiële wereld helemaal op z’n kop staat, nemen rationele Belgen met gezond boerenverstand massaal hun toevlucht tot de vastgoedsector om hun zuurverdiende centen te laten renderen. Ook in de bedrijfswereld gaat die vlieger op, want steeds meer traditionele huurders van bedrijfsvastgoed breken hun spaarvarken open om een pand definitief aan te kopen. Een tendens waaraan de semi-industriële markt een ongeziene boom te danken heeft, terwijl de logistieke vastgoedmarkt zichzelf helemaal lijkt vast te rijden bij gebrek aan beschikbare panden. Kristof Winckelmans – kristof.winckelmans@transportmedia.be
Laten we beginnen met het goede nieuws: het totale volume aan semi-industrieel en logistiek vastgoed dat in 2012 werd verhuurd of aangekocht voor eigen gebruik, klokte af op een slordige 1,5 miljoen vierkante meter. Dat is het beste resultaat van de voorbije vijf jaar. Veel reden tot feesten is er echter niet, want de uitdagingen voor de Belgische vastgoedsector zijn niet min. Met de sluitingen van Arcelor Mittal en Ford Genk pakken er bovendien bijzonder donkere wolken samen boven de vastgoedmarkt , zo blijkt uit een rapport van Jones Lang Lasalle dat onze redactie mocht inkijken. Bij Cushman & Wakefield krijgen we een gelijkaardig verhaal te horen. Bart Vanderhoydonck, Head of Industrial Agency: “We zien een duidelijke verschuiving
richting het aankopen van bedrijfsvastgoed. Die tendens tekent zich al enkele jaren af in de KMO-markt, maar begint nu ook door te breken bij de grote spelers. Zelfs in het logistieke segment, waar flexibiliteit en volatiliteit vandaag de dag de codewoorden zijn, beslissen steeds meer bedrijven toch om een pand zelf aan te kopen.” In 2012 was dat onder meer het geval voor Vandeputte Groep,
Zelfs in de logistiek, waar flexibiliteit en volatiliteit de codewoorden zijn, beslissen steeds meer bedrijven om een pand aan te kopen.” Bart Vanderhoydonck, Cushman & Wakefield
DE GROOTSTE LOGISTIEKE TRANSACTIES VAN 2012(*) Positie 1 2 3 4 5
Bedrijf Weerts DHL Global Forwarding Van Moer Group Pacorini Vandeputte Safety
* Bron: Jones Lang Lasalle
Oppervlakte 53.319 m² 23.000 m² 20.000 m² 18.605 m² 18.111 m²
Locatie Herstal Brucargo Zwijndrecht Antwerpen Puurs
Type Owner-occupier Verhuur Verhuur Verhuur Owner-occupier
LM25 NL_Layout 1 08/04/13 19:12 Page26
publireportage
“
Op 28, 29 en 30 mei vindt in het Brusselse Tour & Taxis de vijfde editie van REALTY plaats, de professionele vakbeurs voor de Belgische en internationale vastgoedsector. Het salon is uitgegroeid tot een ontmoetingsplatform dat alle actoren uit de verschillende vastgoeddomeinen bij elkaar brengt. “REALTY gaat om ideeën uitwisselen, praten over ambitieuze projecten, met als doel om de juiste mensen op het juiste moment met elkaar in contact te brengen.” Let’s talk real estate met Gregory Olszewski, Exhibition Manager van REALTY 2013.
LOGISTICS Management: “Let’s talk real estate” is al vijf edities lang de vaste leuze van REALTY. Waarom wordt de cocktail die jullie aanbieden zo sterk gesmaakt? Olszewski: “REALTY is van bij het prille begin trouw gebleven aan zijn basisfilosofie: er was in de Belgische markt nood aan een ontmoetingsplaats voor vastgoedprofessionals. In een economische conjunctuur als de onze hebben veel bedrijven de reflex om op zichzelf terug te plooien, terwijl het in onze business net cruciaal is om te weten wat er leeft bij alle verschillende partijen, om te praten over lopende projecten. Zo kan je in avant-première te weten komen wie waar mee bezig is, waar er een terrein gaat vrijkomen, waar een bepaalde gebruiker wil gaan uitbreiden, enzoverder. Op die manier ontstaan er opportuniteiten, dat hebben de voorbije vier edities van REALTY ruimschoots bewezen.” LM: REALTY voert ook een heel actief beleid op dat vlak. Jullie proberen mensen en bedrijven als het ware te ‘koppelen’. Olszewski: “Koppelen klinkt misschien een beetje pejoratief, maar het is inderdaad zo dat we op REALTY de juiste mensen met elkaar in contact proberen te brengen. We gaan actief buitenlandse investeerders aantrekken, maar evengoed architecten, ontwikkelaars, financiële instellingen, overheden, tot en met de eindgebruikers. Dat is heel arbeidsintensief, maar: het rendeert. Tot slot nodigen we elk jaar ook een aantal sprekers uit die mensen uit onze wereld kunnen inspireren. Dit jaar zijn we er bijvoorbeeld in geslaagd om de Franse topdesigner Oraïto naar REALTY te lokken op de eerste beursavond, iets waar we heel trots op mogen zijn.” REALTY praktisch Openingsuren: Dinsdag 28 mei: 14 - 20 u Woensdag 29 mei: 14 – 20 u Donderdag 30 mei: 11 – 18 u
26
”
LM: En wat mogen de bezoekers aan exposantenzijde verwachten? Olszewski: “Dit jaar zullen we uitkomen op een 130-tal exposanten, komende uit alle mogelijke domeinen van de vastgoedsector. Er is een opmerkelijke toename van het aantal exposanten in het hart van onze doelgroep, met name de projectontwikkelaars en makelaars. In hun kielzog zie je de andere groepen, zoals architecten, financiële consultants etcetera automatisch volgen. Ook het aantal overheden groeit gestaag, tot grote tevredenheid van zowel de bezoekers als de exposanten die met concrete bouwplannen zitten.” LM: Wat hebben jullie specifiek voor logistieke professionals in de aanbieding? Olszewski: “Het logistieke segment wint alsmaar aan belang voor veel spelers in de vastgoedwereld, dus het is logisch dat ook bij ons de aandacht voor logistiek en semi-industrieel vastgoed toeneemt. Maar we mogen de dingen niet te veel in hokjes plaatsen: alle vastgoeddomeinen zijn meer met elkaar verbonden dan je denkt. Logistiek is voor ons onderdeel van het hele stadsontwikkelingsverhaal. Retail, residentieel en logistiek vastgoed, het is allemaal met elkaar verweven. Net daarom is het zo belangrijk dat alle stakeholders op REALTY samen rond de tafel gaan zitten om met elkaar te praten, om te zien waar de mogelijkheden liggen, zodat we de schaarse ruimte die er is zo goed mogelijk kunnen benutten.”
Locatie:
Tour & Taxis Havenlaan 86c 1000 Brussel Meer informatie: www.realty-brussels.com
LM25 NL_Layout 1 08/04/13 19:12 Page27
27
dossier DE GROOTSTE WAREHOUSING TRANSACTIES VAN 2012(*) Positie 1 2 3 4 5
Bedrijf Lutex Famsalt Atelier 85 Centre Hospitalier Universitaire de Liège Djoser
Oppervlakte 19.000 m² 16.612 m² 15.118 m² 12.000 m²
Locatie Luik Marcinelle Mettet Chênée
Type Owner-occupier Owner-occupier Owner-occupier Letting
11.350 m²
Anderlecht
Letting
* Bron: Jones Lang Lasalle
Voor bedrijven die toegang hebben tot kapitaal zijn er zeker mogelijkheden, zeker nu de banken structureel minder actief zijn in de vastgoedmarkt.
Grobbendonk en Engels Logistics voegde twee sites samen in één magazijn van 11.300 m² in Beringen. De logistieke dienstverleners mengden zich vorig jaar relatief weinig in de debatten. DHL nam 25.000 m² in gebruik op Brucargo, Kühne + Nagel huurde op zijn beurt 15.500 m² in Mechelen Zuid Logistics. Een veeg teken, zo blijkt.
Olivier Hermand, PwC België
dat zijn activiteiten van verschillende sites groepeerde bij Goodman in Puurs. Als we naar de geografische spreiding kijken, zien we dat de as Antwerpen – Brussel nog steeds ruim de helft van alle transacties vertegenwoordigt. Voor het overige zagen we in 2012 veel verschuivingen aan de oevers van het Albertkanaal: Sumitomo verlegt zijn logistiek voor sportgigant Mizuno van Wilrijk naar Antwerp East Port in
De logistieke vastgoedmarkt acteerde immers op een veel lager niveau dan de voorbije jaren. Vooral in het eerste kwartaal werd een historisch lage opname genoteerd. Kwartaal twee en drie waren iets beter, maar alles tesamen bedroeg de take-up van logistiek vastgoed nauwelijks de helft van de 840.000 m² die in 2011 opgenomen werden. Een korte rondvraag leert ons bovendien dat de malaise ook begin 2013 voortduurt. Vooral aan vraagzijde blijft het opmerkelijk stil.
TOEGANG TOT FINANCIERING BLIJFT PROBLEMATISCH Hoewel dit op het eerste gezicht negatieve evoluties lijken, ziet PwC op zijn beurt ook heel wat optimisme in de markt. “Dat optimisme is vooral een uitdrukking van opluchting na een sombere periode”, zegt Olivier Hermand, Partner bij PwC België. “De voorbije vijf jaar was het vooral een kwestie van overleven. Heel wat spelers in de sector hebben zich bezig gehouden met het herstructureren van hun business en het beheren van de risico’s. Maar nu zien we toch dat de bedrijfsstrategieën in de sector weer opnieuw worden gericht op winstcreatie. Hoewel de economische situatie en de marktvoorwaarden er in 2013 niet gemakkelijker zullen op worden, zijn de meeste spelers in de sector toch van oordeel dat ze zich intussen hebben weten aan te passen aan de nieuwe marktomstandigheden. Vastgoedinvesteerders zijn tevreden dat ze de woelige periode hebben overleefd en kijken weer stilaan naar de toekomst.” “We zien heel duidelijk een markt met twee gezichten”, verduidelijkt Hermand. “Voor de bedrijven die toegang hebben tot kapitaal zijn er zeker mogelijkheden. Zeker nu de banken structureel minder actief zijn in de vastgoedmarkt. Gezien de marktsituatie zal men vooral geneigd zijn kapitaal te verschaffen aan de grotere spelers met de nodige financiële back-up. Maar voor de anderen blijft schuldfinanciering en toegang tot kapitaal een van de belangrijkste uitdagingen.”
GEOGRAFISCHE SPREIDING Take-up (x 1000 m²) 2011 As Antwerpen-Brussel 456 Antwerpen – Gent 85 E313 145 Waalse as 81 Andere 73
2012 235 4 73 97 13
LM25 NL_Layout 1 08/04/13 19:13 Page28
dossier
Alle energiepremies op een rij
D
Duurzaam bouwen: wat brengt het op? at er heel wat premies zijn voor particulieren die investeren in energiezuinig bouwen of verbouwen, is genoegzaam bekend. Veel minder bekend zijn echter de subsidies voor ondernemingen die hierin investeren. Nochtans zijn er ook op dit vlak heel wat subsidies en steunmaatregelen. We zetten de voornaamste tegemoetkomingen hieronder even voor u op een rijtje. Mieke Bonnarens, energieconsulent Bouwunie
NETBEHEERDERS De netbeheerders van elektriciteit geven ook energiepremies aan bedrijven. Is uw bedrijfsgebouw aangesloten op het net voor 1 januari 2006, dan kan u premies genieten om uw gebouwschil energiezuiniger te maken. Het gaat hierbij om premies voor het isoleren van uw dak - of zoldervloer, muren, vloer of kelder en voor het plaatsen van hoogrendementsbeglazing. Daarnaast zijn er zowel voor bestaande als voor nieuwe gebouwen premies op vlak van technieken. Zo kan u een premie genieten voor het voorzien van een zonneboiler, warmtepomp en voor de energiezuinige aanpassing van de verlichting. Daarnaast komen ook investeringen die voortvloeien uit een energieaudit of energiestudie in aanmerking. Voorwaarde hierbij is wel dat deze audit of studie gebeurt door een aanvaarde energiedeskundige. De grootte van de premie hangt af van de besparing, van de IRR (Internal Rate of Return) en van de terugverdientijd. Dit is beperkt tot een maximum van 15.000 euro
28
per project en per jaar. Deze premie geldt enkel voor maatregelen waarvoor geen specifieke netbeheerderpremie bestaat. Verder kan deze premie ook niet worden gecumuleerd met andere premies of groenestroomcertificaten, warmtekrachtcertificaten of groenewarmtecertificaten van de Vlaamse overheid voor dezelfde investering. Wordt uw plaatselijk vervoernet van elektriciteit (tot 70 kV) beheerd door Elia, dan kan u ook daar terecht voor gelijkaardige investeringssteun. VERHOOGDE INVESTERINGSAFTREK Bedrijven kunnen hun belastbare winst verminderen met een verhoogde investeringsaftrek voor energiebesparende investeringen. De aftrek wordt verricht op de winst van het belastbaar tijdperk tijdens hetwelk de vaste activa zijn verkregen of tot stand zijn gebracht. Voor de energiebesparende investeringen, gedaan tijdens het belastbaar tijdperk dat aan aanslagjaar 2013 (inkomsten 2012) ver-
bonden is, is er een verhoogde aftrek van 15,5%. ECOLOGIEPREMIE Voor een aantal technologieën kan u genieten van de ecologiepremie. Deze technologieën zijn opgenomen in de zogenaamde ‘technologieënlijst’. Aan elke technologie is een ecoklasse toegekend, afhankelijk van het milieu- en of energievoordeel ervan. Er zijn 4 ecoklassen (A tot en met D). Hoe hoger de ecoklasse, hoe hoger de steun voor de technologie. KORTING OP ONROERENDE VOORHEFFING Heeft u een nieuwbouwproject, dan kan u vermindering krijgen op uw onroerende voorheffing, en dat 5 jaar lang. Heeft uw gebouw op 1 januari van het aanslagjaar een E-peil van ten hoogste E70, dan krijgt u 20% vermindering. Heeft uw gebouw een E-peil van ten hoogste E40, dan bedraagt de vermindering 40 %. Het E-peil is namelijk een maat voor de energiezuinigheid van uw project. Hoe lager het E-peil, hoe energiezuiniger uw gebouw. De vermindering
LM25 NL_Layout 1 08/04/13 19:13 Page29
Bezoek ons op stand 3320 tijdens Realty
wordt door de Vlaamse Belastingdienst automatisch toegekend op uw aanslagbiljet. U hoeft dus zelf niets te ondernemen. GROENESTROOMCERTIFICATEN Producenten van elektriciteit uit hernieuwbare energiebronnen hebben de mogelijkheid om bij de VREG groenestroomcertificaten te verkrijgen voor hun groene stroom. Een groenestroomcertificaat toont aan dat 1000 kWh elektriciteit werd opgewekt uit een hernieuwbare energiebron. Voor dit groenestroomcertificaat kan u een bepaald bedrag krijgen. Dat bedrag wordt halfjaarlijks vastgelegd, rekening houdend met de energieprijs en de kostprijsevolutie voor investeringen in groenestroomproductie. WARMTEKRACHTKOPPELINGSCERTIFICATEN Naar analogie met de groenestroomproducenten kunnen ook WKK-producenten bij de VREG warmtekrachtcertificaten te verkrijgen voor de warmtekrachtbesparing (primaire energiebesparing) die zij hebben gerealiseerd. Een warmtekrachtcertificaat toont aan dat 1.000 kWh primaire energie werd bespaard in een kwalitatieve warmtekrachtinstallatie ten opzichte van de situatie waarin dezelfde hoeveelheid elektriciteit en/of mechanische energie en warmte gescheiden worden opgewekt.
MEER WETEN? www.vinduwaannemer.be aannemers die in uw gemeente werken, geordend volgens specifieke activiteiten www.energiesparen.be/subsidies/bedrijven met aanvraagformulieren voor de diverse premies, een excel voor de berekening van de IRR , het attest om de verhoogde investeringsaftrek aan te vragen… www.energiesparen.be/kmozelfscan online tool om het energieverbruik in uw eigen bedrijf in kaart te brengen www.unizo.be/energiecoach project dat ondernemers begeleidt bij energie besparing in hun bedrijfsproces én gebouw www.agentschapondernemen.be alles over de ecologiepremie en aanvragen van gratis eerstelijnsenergiescan voor ondernemingen www.vreg.be alles over groenestroomcertificaten en warmtekrachtkoppelingscertificaten ‘Tertiaire gebouwen in passiefbouw’, publicatie in boekvorm en cd-rom met detailtekeningen van Stad Gent, milieudienst@gent.be april 2012, wettelijk depotnummer D/2012/0341/2
LM25 NL_Layout 1 08/04/13 19:13 Page30
dossier
GLS BOUWT ECOLOGISCH DEPOT IN WALLONIË GLS is gestart met de bouw van een tweede ecologische depot in Habay, in de provincie Luxemburg. De site zal fungeren als uitvalsbasis voor het sorteren en verzenden van pakketten naar de provincie Luxemburg en het Groothertogdom Luxemburg. Het prijskaartje van het nieuwe depot, dat medio 2013 in gebruik genomen zal worden, bedraagt zo’n 2,6 miljoen euro. De site van Habay zal bestaan uit een hal van ongeveer 2000 m² en zal uitgerust worden met tien laadkaden voor vrachtzendingen, en nog eens 35 voor pakketten. In een eerste fase zal Habay 5500 pakketten per dag kunnen sorteren, maar die capaciteit kan indien nodig nog met 30% worden opgeschroefd. Het depot in Habay is de tweede GLS-site in België die zo veel mogelijk volgens ecologische criteria zal functioneren, na het ecodepot in Puurs dat al enkele maanden operationeel is. Binnen de groep is Habay de twaalfde groene site van GLS in Europa. In het kader van haar milieu-initiatief ‘Think Green’ legt GLS voor alle nieuwe gebouwen de nadruk op een duurzame constructie en een energiezuinige exploitatie. In Habay vertaalt zich dat in een verwarming met warmtepomp als primaire warmtebron, en een installatie om regenwater te kunnen gebruiken als industriewater. Tot slot zullen op het dak ook zonnepanelen worden geïnstalleerd.
BREEAM-CERTIFICAAT VOOR H. ESSERS COURCELLES Eind februari ontving H. Essers een BREEAM-certificaat voor zijn 40.000 m² grote vestiging in Courcelles, die momenteel bezet wordt door Belgacom. Het ‘groenste industriële gebouw van België’ kan pronken met een ongeziene waslijst aan groene technologieën, die door energiestudiebureau Encon werden voorgedragen. Kevin Schrijvers, operations manager bij Encon: “Bij het behalen van een BREEAM-certificaat moet je investeren in de juiste technieken en toepassingen zodat je voldoende hoog scoort op de verschillende parameters. In het geval van H. Essers resulteert dat in monitoring van de energie, zonnepanelen, warmtepompen, doorgedreven isolatie op de daken, akoestische isolatie in de vloeren van de burelen, zonnescreens, lekdetectie op alle waterleidingen, regenwaterrecuperatie, liften met energierecuperatie, afscherming van muren en kolommen en nachtkoeling tijdens de zomermaanden.” Een hele waslijst dus, we hadden het gezegd.
30
NIEUWE DC’S TREKKEN NAAR NEDERLAND Vorig jaar werden tal van nieuwe distributiecentra opgeleverd in Nederland. In totaal spreken we over een oppervlakte van 490.000 m². Dat is een stijging met maar liefst 50 % ten opzichte van 2011 (320.000 m²). Specialisten van het onderzoeksbureau DO Research verwachten dat deze tendens nog een tijdje zal aanhouden. Nederland wint volgens hen aan populariteit omwille van de groeiende e-commerce business. Nog volgens de enquête is het streven naar duurzaam ondernemen een belangrijk gegeven in deze verschuiving.
LM25 NL_Layout 1 08/04/13 19:13 Page31
LM25 NL_Layout 1 08/04/13 19:13 Page32
dossier
APOK BREIDT UIT IN AARSCHOT
Jones Lang LaSalle kondigt de verhuur aan van 2.000 m² opslagruimte aan Apok, een Belgische groep gevestigd te Kampenhout. Het gaat om een industriële site gelegen op de Nieuwlandlaan te Aarschot, eigendom van de Engelse groep Tamar Capital Partners.
COLRUYT PLANT LOGISTIEK CENTRUM IN LESSINES/ATH
In de lente van 2015 zal Colruyt een nieuw distributiecentrum van 30.000 m³ openen in Lessines/Ath. Het DC zal naast het huidige centrum gebouwd worden, vlakbij de snelweg. Op termijn komen er zo’n 350 arbeidsplaatsen. Colruyt investeert 50 miljoen euro in het nieuwe centrum, waarvan Wallonië zo’n 15 miljoen euro bijdraagt. De groep Colruyt is met 4.000 personeelsleden één van de grootste werkgevers in de provincie Henegouwen.
BART VANDERHOYDONCK 3 VRAGEN AAN ...
(CUSHMAN & WAKEFIELD)
LOGISTICS Management: De 3 PL’s hebben zich opvallend weinig geroerd in de vastgoedmarkt in 2012. Hoe komt dat? Bart Vanderhoydonck: “Daar zijn verschillende redenen voor: een eerste reden is wellicht dat er gewoon weinig projecten voorhanden waren waar bijkomende logistieke ruimte vereist was. Daarnaast is er opnieuw een aanzienlijk aantal eindgebruikers dat zelf in nieuw logistiek vastgoed geïnvesteerd heeft. De lage intrestvoeten alsook de goede balans en de goede cashpositie zijn de belangrijkste drijfveren van deze beslissingen. Tot slot mag je de concurrentie vanuit voornamelijk de regio Venlo en het westen van Duitsland niet onderschatten. Deze regio’s zijn erin geslaagd om een aantal internationale tenders naar zich toe te trekken door de aanwezigheid van beschikbare ruimtes, gecombineerd met aantrekkelijke vastgoedprijzen en het ontbreken van dadelijk beschikbare logistieke ruimtes in België. Onze hoge loonkosten ten opzichte van naburige regio’s spelen trouwens ook de logistiekers meer en meer parten. Deze lijn kunnen we alleszins ook doortrekken in de eerste twee maanden van 2013, waar er opnieuw weinig tot geen transacties konden opgetekend worden. De beschikbare ruimtes in Venlo zijn ondertussen wel opgevuld, waardoor ook zij aangewezen zijn op nieuwbouwprojecten, net als op de belangrijkste assen in België. » LOGISTICS Management: Welke impact kan de opmars van e-commerce teweegbrengen? Vanderhoydonck: “De pure internetverkopers zoals Amazon, Zalando en Bol.com, breiden hun business vandaag nog steeds verder uit. Er komen ook steeds meer spelers bij op de markt, dus logischerwijze impliceert dit een toename in de nood van logistieke ruimtes. Service in de total supply chain bij internetverkoop is van zeer groot belang. Meer bepaald een zeer goede beheersing van de retourlogistiek en van track & trace zijn van kapitaal belang. LOGISTICS Management: Is het warehouse de nieuwe retailruimte, zoals PwC beweert? Vanderhoydonck: “E-commerce gaat de komende jaren zeker nog aan belang winnen, zoveel is zeker. Ik ben er echter niet van overtuigd dat het de plaats van de fysieke winkel gaat innemen. Merken en retailers met een goede multichannel approach gaan zich de uiteindelijke winnaars kunnen noemen. Locaties in Main Streets gaan meer en meer flagshipstores worden die ondersteund worden door internetverkoop. Het zogenaamde showrooming (producten bekijken en eventueel passen en daarna online bestellen) zal hierdoor ook aan belang gaan winnen.”
32
LM
LM25 NL_Layout 1 08/04/13 19:13 Page33
33
Test
Hoera! Het is een STILL!
truck
STILL RX 50 : een geschenk voor iedereen. Hij is de kleinste in zijn soort, maar zijn prestaties zijn groots. De ultracompacte STILL heftruck met achterwielaandrijving is binnen zijn segment de best verkochte driewieler ter wereld. En terecht. De veelzijdige RX 50 is multi inzetbaar in alle opslag- en productieruimtes. Hij gaat aan de slag met lasten van 1 tot 1.6 ton. Tal van nieuwe productoptimalisaties hebben de truck nog verder uitgepuurd met een maximaal rendement tot logisch gevolg. Maak kennis met de gloednieuwe RX 50 en ervaar hoe groots een kleine truck kan zijn.
www.still.be
LM Hoera-ad 267x202 indd 1
first in intralogistics
1/08/12 11:34
LM25 NL_Layout 1 08/04/13 19:13 Page34
dossier
Crawfords Safetydock dekt alle risico’s bij het laden en lossen
W
Docken op automatische piloot e lezen of horen het nauwelijks in de pers, maar het aantal ongevallen op laad- en loskades vormt wel degelijk een probleem waar veel transport- en logistieke bedrijven mee worstelen. In oktober viel er bij Schenker in Waregem nog een dodelijk slachtoffer te betreuren, en dat ondanks de aanwezige veiligheidsvoorzieningen. Bestaat er dan helemaal geen waterdichte oplossing die alle risico’s dekt? Bij Crawford menen ze van wel.
Kristof Winckelmans – kristof.winckelmans@transportmedia.be
Crawford, dat sinds vorig jaar deel uitmaakt van de Zweedse ASSA ABLOYgroep, heeft de voorbije jaren hard gewerkt aan een nieuw veiligheidssysteem, waarmee het bedrijf zijn expertise op vlak van laad- en lossystemen wil benadrukken. Sales & Marketing Manager Johan Bohy: “Veel mensen associëren Crawford meteen met industriële en zelfs residentiële poorten, terwijl we ons net willen profileren als een bedrijf dat de hele loskade van a tot z inricht. Veiligheid in de laad- en loszone is zowel voor ons als voor verladers en transporteurs een belangrijk gegeven, en dus was de ontwikkeling van ons Safetydock-systeem, als aanvulling op ons bestaande productgamma, slechts een kwestie van tijd.” AUTOMATISCH = VEILIGER? Het Safetydock-systeem bestaat concreet uit een fysieke unit die de oplegger tot op zijn finale positie brengt, en wordt aangestuurd door een elektronisch unit die via sensoren de laad- en loszone permanent in de gaten houdt. “Het is een soort automatische piloot die het hele dockingpro-
34
ces in goede banen leidt”, vult Marketing Coordinator Pieter Deprouw aan. “Van zodra het achterste wiel van de oplegger het Safetydock-systeem aantikt, wordt de wielklem automatisch geactiveerd. Vanaf dit punt hoeft de chauffeur enkel nog zijn voertuig in neutraal te zetten en neemt de Safetydock het aandocken volledig over.” “We beweren helemaal niet dat automatisch aandocken vanzelfsprekend ook veiliger aandocken betekent”, gaat collega Johan Bohy verder. “Daarom is het Safetydock-systeem ook uitgerust met een aantal sensoren die het dockingproces meteen onderbreken wanneer iemand geklemd dreigt te raken tussen de oplegger en de loskade. Daarnaast blijft de poort zelf ook gesloten tot de oplegger tegen de buffer geparkeerd staat. Nadien wordt de poort half geopend en schuift de dock leveller in de oplegger. Pas dan gaat de poort helemaal open zodat het laden of lossen kan beginnen.” BASF ALS PIONIER De ontwikkeling van het Safetydock-systeem is gestoeld op de (overigens uiterst
stringente) Franse regelgeving omtrent laden en lossen. Hoewel de reglementeringen in ons land beduidend minder strikt zijn, verwacht Bohy volgend jaar wel al een twintigtal bedrijven over de streep te trekken. “Het succes van het Safetydock-systeem zal niet zozeer afhangen van wettelijke verplichtingen, maar des te meer van lagere verzekeringspremies die de verzekeraars zullen toepassen. Vorig jaar tijdens PROLOGISTICS hebben we gemerkt dat de interesse vanuit die hoek zeer groot is, het is dus ook de bedoeling dat we binnenkort gaan samenzitten met de verschillende verzekeringsmaatschappijen.” De chemiereus BASF hoefde alvast niet langer te wachten op lagere verzekeringspremies. In de optiek “ieder ongeval is er één te veel” liet het bedrijf al vier Safetydock-systemen installeren op zijn site in Ham. We vrezen of het uitblijven van ongevallen bij BASF ook in de algemene bladen zal verschijnen, maar bij deze hebben wij alvast onze duit in het zakje gedaan.
DE SAFETYDOCK LIVE AAN HET WERK Surf naar de videozone van www.transportmanagement.be om de Safetydock van Crawford live aan het werk te zien!
LM25 NL_Layout 1 08/04/13 19:13 Page35
35
case study
I
nternetshop-retailer Coolblue, die onderhand 226 webwinkels runt en blijft groeien a rato van drie nieuwe webshops per week, nam vorige maand een nieuwe magazijnruimte in Tilburg in gebruik. Van daaruit rollen ‘groot’ bruinen witgoed naar de klant: grote printers, tv-toestellen, wasmachines, droogkasten, frigo’s en, nu het warmere seizoen eraan komt, ook barbecues en elektronisch tuingereedschap. “We zijn de grootste online retailer in de Benelux”, claimt Pieter Zwart (35), medeoprichter en CEO van Coolblue. Het is ondertussen al het zesde magazijn waar het bedrijf intrekt. Het gaat zo hard dat een magazijn er een levensverwachting heeft van gemiddeld twee jaar.
Portugal is een land van opportuniteiten voor de Belgische transporteurs. met dank aan de economische crisis
Coolblue het online shoppingcenter
Luc De Smet
Coolblue runt op dit ogenblik twee magazijnen. Het ene, in Cappelle aan den Ijsel, is 5.000 m² groot en verdeelt kleinere, compactere goederen, zoals gsm’s, smartphones, tablets,... Het nieuwe magazijn in Tilburg is bestemd voor grotere producten. “Je krijgt 500 iPhones op een pallet of één wasmachine”, rekent Zwart ons voor. Dat vergt een ander soort operatie. Wel is het zo dat sommige grote goederen samen met een klein product besteld worden. Denk aan een HDMI-kabel bij een LED-tv, bijvoorbeeld. Of wasverzachter bij een wasmachine. Koffie bij een koffiezettoestel. Dan is het efficiënt om die zaken in één rit mee te sturen. Het nieuwe huurmagazijn meet 13.342 m² en heeft 12 meter vrije hoogte. Er loopt een 40 meter lange rolbaan. Er wordt 493 m² aan kantoorruimte voorzien.
ALLES MANUEEL Het was wel even zoeken. Geen rode pijl naar Coolblue of wat dan ook. De laatste 500 meter laat ik me leiden via gsm. Voorbij de omheining wordt een betonnen plaat geveegd waarop straks de lokalen komen voor de administratie van het magazijn. Vandaag zijn die lokalen ondergebracht in ‘containers’ in het magazijn zelf. Camera’s tegen de magazijnwand. Voorbij de ingang - met smartcardlezer kom je in een kooi. Een tweede toegangscontrole met draaihek. Opzij zijn er twaalf docks voor vrachtwagens en een 13e dock waar een bestelwagen binnenkan. Ook die is helemaal afgekooid. Links, voorbij de containerlokalen, staan een reeks lage rekken waarin kleinere producten in bakjes opgeslagen zijn. Daar kan
mettertijd vrij makkelijk een tweede verdieping bovenop. Rechts is de verpakkingszone met rolbaan. Dieper in het magazijn staan de stapelrekken met onderaan snellopers en bovenaan ‘slow movers’. Snellopers worden met wifi-scanner en pomptruck manueel gepickt en naar de verpakkingszone gereden. Reachtrucks bedienen de slow movers en de voorraad. Op een apart eiland wordt groot witgoed - wasmachines, droogkasten,... - een paar hoog gestapeld. Deze producten komen gekrimpt op piepschuimen schalen, niet op palletten. Jungheinrich ‘klemtrucks’ zetten ze op bulklocaties en rijden ze vandaar naar de inpak. VandaagNog-orders komen in een met lint afgebakende zone te staan. Ze hebben pri-
LM25 NL_Layout 1 08/04/13 19:13 Page36
case study
“Coolblue ontstond 13 jaar geleden op een studentenkot in Rotterdam. Vorig jaar draaide het bedrijf een omzet van € 168 miljoen. “Dit jaar wordt het meer dan € 200 miljoen” Pieter Zwart, Oprichter
oriteit op al de rest. De verpakkers hanteren draadloze scanners, scherm en printer aan hun werkpost. Ze stoppen elk order in een blauwe (!) kartonnen doos en bepalen op welke lijn elke doos komt te staan. Sommige dozen lopen via de band voorbij verschillende werkposten, een dozensluiter. En eventeel zelfs een palletwikkelaar met rekfolie. In het Tilburgse magazijn is er weinig mechanisering. De in- en uitslag zijn zeer hoog, de verwijltijd in het magazijn wordt minimaal gehouden. De hele operatie wordt aangestuurd door de Vanessa-software die het logistieke gebeuren in meerdere magazijnen ondersteunt, maar die ook gelinkt is met het shopproces. Alle software is zelf geschreven maatwerk. “Toen we in 1999 startten, hadden we geen geld maar we konden wel wat zelf programmeren”, zegt Zwart. “Wat we nastreven, is moeilijk om te doen.” Daarom wordt voor ‘zelfbouw’ gekozen. Het bedrijf heeft vandaag 40 softwareontwikkelaars in dienst. SNELGROEIER HELPT KLANTEN TE KIEZEN Coolblue ontstond 13 jaar geleden op een studentenkot in Rotterdam. Zwart, student bedrijfskunde, liet zijn studie voor wat die was en koos voor de ‘praktijk’. Samen met medeoprichters Paul de Jong en Bart Kuijpers bouwde hij eerst het internetproject mp3man.nl uit. Vorig jaar draaide Coolblue een omzet van € 168 miljoen. In 2011 was dat € 114 miljoen. “Dit jaar wordt het meer dan € 200 miljoen.” Het grootste deel van de omzet haalt Coolblue uit consumentenelektronica.
36
Het bedrijf koos voor een ‘slimme’ strategie. Het ging niet de richting op van een ‘energy changer’ die iets heeft dat een ander niet heeft. Evenmin opteerde het bedrijf voor de laagste prijs. “Wij zijn niet de goedkoopste”, zegt Zwart die meer zag in een derde strategische as: ‘service’. Hij mikt op klantentrouw die hij combineert met een sterk doorgedreven ‘specialisatie’. Voor elke productcategorie ontwikkelt het een webshop. De laptopshop telde bij schrijven 215 verschillende laptops. Elke laptop mikt op een eigen doelgroep. Het aanbod accessoires is nog groter. Er is bijvoorbeeld keuze tussen zo’n 300 verschillende laptoptassen. De site helpt klanten ‘kiezen’. “Veel van onze klanten zijn stiekem een bedrijf.” De shops hebben steevast een ‘koopgids’. Klanten vinden er criteria waarop ze moeten letten bij aanschaf van dit soort product. Er wordt ook een lijst meegegeven van alternatieve producten binnen die cate-gorie. “Er staan ook zo’n 150.000 productreviews op de site”, rekent Zwart. De klant kan via verschillende zoekmethodes terecht. Het bedrijf post ook productfilmpjes op YouTube. “Eigenlijk zijn het heel saaie filmpjes met droge informatie.” Wat zit er allemaal in het pak? Wat zijn de kenmerken, voor- en nadelen? Hoe scoort het toestel vergeleken met een ander concurrerend toestel? Hoe start je het op? Welke applicaties krijg je mee? Maar die filmpjes krijgen miljoenen views en worden lang bekeken. “Gemiddeld zes minuten. We gebruiken dit kanaal ook voor klantenservice vragen.” Hoe vervang ik de batterij? Coolblue runt vandaag drie studio’s waar constant dergelijke filmpjes gepro-
Pieter zwart, ceo van coolblue: “zodra we een winkel neerzetten, gaat de internetverkoop in een straal van 50 minuten rond die winkel omhoog”
duced worden. Promoties zijn inkoopgedreven. Het bedrijf heeft zo’n 400 verschillende leve-ranciers. Tweemaal per jaar worden de ‘blauwe dagen’ - een week lang extra aanbiedingen - georganiseerd. Klanten kunnen ook terecht in Coolblues fysieke winkels. In België zijn het er ondertussen twee: Wilrijk en Lochristi. In Nederland drie: Rotterdam, Eindhoven en Groningen. “Later komen daar Utrecht en Amsterdam bij”, zei Zwart. In deze winkels vindt de klant een dwarsdoorsnede van het aanbod. De klantenservice - returns & repairs - ligt in het ‘hart’ van de winkel. “Zodra we een winkel neerzetten, gaat de internetverkoop in een straal van 50 minuten rond die winkel omhoog”, merkt Zwart op. “Mensen vinden het leuk hun aankopen vast te pakken en onmiddellijk mee te nemen. We zien de winkels als een verlengstuk van het online aanbod.” IEDEREEN MANAGER In 2012 bouwde Coolblue iets meer dan 100 webshops Dit jaar wordt het wellicht iets minder. “Het knelpunt is ‘heel goede mensen vinden’”, stelt Zwart. Die moeten flexibel zijn, dienstbaar,... “We hebben vorig jaar 180 mensen aangeworven. Op 300 mensen toen.” Het bedrijf telt vandaag dus een 500 medewerkers waarvan 80 in beide logistieke centra. De gemiddelde leeftijd is 27 jaar. “We hebben honderd vacatures uitstaan” en “we nemen minder dan 2% van de mensen aan die zich aanbieden.” Waarom is het zo moeilijk? “Al wat neigt naar techniek is lastig. Iedereen wil manager worden.”
LM25 NL_Layout 1 08/04/13 19:13 Page37
37
case study
in het tilburgse magazijn is er weinig mechanisering. De in- en uitslag zijn zeer hoog, de verwijltijd in het magazijn wordt minimaal gehouden.
In Tilburg werken twee ploegen, samen 23 logistieke medewerkers en zes op de retourafdeling. ‘s Ochtends om 8 uur worden de inkomende goederen ontvangen. De goederenontvangst werkt met enkele mobiele Jungheinrich werkstations. “Zodra iets in het station is ingegeven, kan het ook besteld worden op de site.” Coolblue verkoopt enkel wat het fysiek in de voorraad heeft liggen. “Anders verschijnt het niet op de site”, aldus Zwart. Reserveren is niet mogelijk, maar pre-ordering kan wel.
“Zodra we een winkel neerzetten, gaat de internetverkoop in een straal van 50 minuten rond die winkel omhoog. We zien de winkels als een verlengstuk van het online aanbod.”
“Maandag is de drukste dag”, gaat Zwart verder. “Het volume is dubbel zo groot als op een andere weekdag.” In december werd ook op zondag gewerkt. Post.nl kwam dan ook de goederen ophalen. Er is een kleine ‘flexibele schil’ van ingewerkte uitzendkrachten waarop regelmatig een beroep wordt gedaan.
even duren voor de tevreden klant voor eenzelfde product terugkomt. Daarom werkt het bedrijf op andere data, zoals de ‘aanbevelingsintensie’. Zou je ons aanbevelen bij vrienden, familie,...? Daaruit distilleert het zijn zogenaamde Net Promotor Score (NPS). Die benchmark verschilt per industrie. “Je merkt dat die zelden meer is dan 20. Wij halen een NPS van 62 en dat stijgt jaar na jaar.” Hij wijst ook naar Twitter en Facebook. “Klanten hebben vandaag meer ‘zendkracht’. Daarom is het wellicht interessant om je business op NPS te bouwen.”
KLANTENTEVREDENHEID VERSUS NTS Hoewel Coolblue nog nooit op radio of tv of in de andere media adverteerde, zou een kwart van de Belgen en Nederlanders het bedrijf kennen via mond-aan-mond reclame.“We zijn gek op data”, zegt Zwart. De business intelligence afdeling is ‘acht koppen’ sterk. Zwart rekent op een 96% tevreden klanten. Komen tevreden klanten dan terug? “Dat valt tegen”, zegt Zwart. Elke shop is immers heel specifiek. Een pro-duct gaat al gauw een paar jaar mee. Het kan dus
Pieter Zwart., CEO Coolblue
MAKKELIJK BEGINT MET GRATIS “Makkelijk begint met gratis”, zei Zwart. Coolblue rekent geen verzendkosten. Althans niet voor wie kiest voor een levering binnen de 24 uur. Dat geldt zowel het toesturen als het eventueel terugsturen. De ‘VandaagNog’-service - levering de dag
zelf nog indien voor 15 u besteld - is wel betalend. “De kans dat het order ‘vandaag’ de deur uit gaat, is vrijwel honderd percent.” Geen échte cijfers. Ook niet over de uitleverbetrouwbaarheid van de laatste mijl, die uitbesteed is aan acht logistieke dienstverleners. Zij voorzien zowel de klanten thuis als de winkels. Wel worden providers op het einde van de rit geëvalueerd. Het transport van de ene provider kan men online volgen op het scherm, de andere aan de hand van scans bij levering. Er zijn weinig busjes die enkel Coolblueproducten leveren. Het is dan ook moeilijk om de klant een verwachte tijd van levering mee te geven op voorhand. De ambitie van de zaakvoerders? In de Benelux is vorig jaar met bijna 50% gegroeid. Dat is hard. De Coolblue-formule is schaalbaar. Zodra men naar het buitenland trekt, ontstaan er particulariteiten. Zo kent men in Vlaanderen en Nederland bijvoorbeeld een ander klavier. “We hebben dan ook twee verschillende klantenservicecenters.” Of men in een volgende stap richting Wallonië en Frankrijk trekt? “Op dit ogenblik lijkt het Frans duurder dan wat het kan opbrengen”, antwoordde Zwart. Duitsland dan? Of misschien toch eerst het thuisland nog dieper uitspitten?
LM25 NL_Layout 1 08/04/13 19:13 Page38
LM25 NL_Layout 1 08/04/13 19:13 Page39
39
VIP
E
nkele maanden geleden presenteerde het VIM (Vlaams Instituut voor Mobiliteit) samen met logistiek adviesbureau Phidan en diverse partners de resultaten van het project Build over Water. Na twaalf proefvaarten met gepalletiseerde bouwmaterialen, gekoppeld aan een onderzoek naar het ontsluiten van regio’s via regionale watergebonden distributiecentra (RWDC), blijkt de modal shift voor bouwmaterialen haalbaar. Tom Mondelaers
Koen Valgaeren (VIM) over het project Build over Water
“Er is geen eenheidsoplossing, elk bedrijf is anders” Bouwmaterialen vertegenwoordigen zes à zeven miljoen ton op jaarbasis op onze Vlaamse wegen. “Daarmee zijn ze goed voor een kwart van het totaal aantal vrachtbewegingen, kriskras door elkaar over zowel korte als lange afstand”, weet Koen Valgaeren, algemeen directeur van het VIM. “Per bouwwerf zijn er gemiddeld 80 vrachtbewegingen nodig. Dit heeft een grote impact op onze mobiliteit. Daarom ontstond in 2010 het idee om te onderzoeken of vervoer over het water geen oplossing zou kunnen bieden. Zowel Fema, de federatie van bouwmaterialenhandelaren, als Feproma, de federatie van bouwmaterialenproducenten, waren onmiddellijk geïnteresseerd.” De participerende bedrijven kwamen allemaal uit de regio rond Antwerpen. Koen Valgaeren: “Het was onze bedoel-
ing om het oosten en westen van Vlaanderen te ontsluiten. Zo kom je al snel terecht bij bedrijven als Wienerberger, Xella, Coeck, Gyproc, CBR en Eternit. We vertrokken met vragen zoals: wat zijn de kritische volumes om de modal shift rendabel te maken, wat zijn de kritische succesfactoren die daarvoor nodig zijn en
“Per bouwwerf zijn er gemiddeld 80 vrachtbewegingen nodig. Dit heeft een grote impact op onze mobiliteit.”
Koen Valgaeren, VIM
wie moet de regionale watergebonden distributiecentra (RWDC) uitbaten? We hebben in ons proefproject gewerkt met een diverse mix aan producten. Maar het is duidelijk dat in de toekomst men per RWDC eerst zal moeten bepalen welke producten er overgeslagen zullen worden, met welk soort overslagtechniek. Er is geen eenheidsoplossing, elk bedrijf is anders.” Jullie organiseerden twaalf proefvaarten met in totaal 12.000 ton aan bouwmaterialen aan boord. In hoeverre kunnen we daaruit de reële mogelijkheid van een modal shift in heel Vlaanderen afleiden? Valgaeren: “Van het totaal van zes à zeven miljoen ton bouwmaterialen dat jaarlijks vervoerd wordt in Vlaanderen, hebben we 20 procent kunnen inventariseren met de steun van bouwfederatie PMC. Een deel van deze materialen komt zeker in aanmerking voor een
LM25 NL_Layout 1 08/04/13 19:13 Page40
VIP modal shift, voornamelijk bouwmaterialen die over langere afstand getransporteerd moeten worden. Met de opschaalbaarheid van het pilootproject moeten we echter voorzichtig zijn, aangezien sommige cementproducenten niet mee geïnventariseerd werden. Hun producten, die een belangrijk aandeel van het transport vertegenwoordigen, worden immers niet altijd op dezelfde manier vervoerd. Daarmee rekening houdend, kunnen we aannemen dat een opschaling tot 50 procent van het totale potentieel mogelijk is.” Ook de distributie-analyse, die in het kader van Build over Water gemaakt werd, zet het licht op groen voor een modal shift. Valgaeren: “We hebben die analyse samen met de VUB gemaakt op basis van een enquête van het VIL bij twaalf producenten. Zo hadden we in totaal voor 1,3 miljoen ton aan representatieve bouwmaterialen in analyse, geografisch goed verspreid. We gingen uit van twee situaties. In het eerste geval beschouwden we een servicegebied van 30 kilometer (Concept30) met negen overslagpunten die samen 96,5 procent van de behoefte kunnen dekken. In een tweede situatie namen we een servicegebied van vijftien kilometer (Concept15), waarbij we met 27 overslagpunten tot 99,2 procent van de behoefte kunnen inlossen. We brachten allerlei scenario’s in rekening, zoals depotkosten en prijsmaatregelen. Uit onze analyse blijkt dat het marktpotentieel voor overslag via RWDC’s sterk beïnvloed wordt door deze factoren. Een kilometerheffing,
40
“We hebben al 500 ritten van de weg gehaald met ons project. Dat komt overeen met 20.000 verliesuren en 200.000 euro economische winst.” Koen Valgaeren, VIM
bijvoorbeeld, geeft duidelijk financiële druk. De rendabele modal shift met directe overslag (zonder depot) ligt op 18,5 procent van het bestudeerde volume bij Concept30 en op 25 procent bij Concept15. Het was een belangrijke vaststelling dat per depot een beduidend kritisch volume nodig is. De modal shift van bouwmaterialen van de weg naar het water blijkt dus mogelijk voor een grote diversiteit aan materialen en heeft grote positieve effecten op de mobiliteit. Wij gaan er nu van uit dat we tot 43 procent van het totale volume rendabel kunnen omslaan.” Jullie onderzoek is afgerond. Hoe moet het nu verder? Valgaeren: “De partners willen het pro-ject verderzetten. We hebben al vervolg-meetings gehad. We wachten niet af, maar willen doorgaan om het concept te verfijnen. Daarvoor moeten we niet alleen ervaring opdoen met omvangrijkere goederstromen over een langere
periode, maar ook het service-aanbod vergroten. Het is op dit moment moeilijk om in te schatten welke spelers proactief een positie zullen willen innemen. We zien een aantal pioniers. Vanuit het pro-ject Distribouw (nv De Scheepvaart en Waterwegen & Zeekanaal, nvdr.) kijken we verder hoe verschillende consortia invulling kunnen geven aan het netwerk van RWDC’s.” En de transporteurs, hoe reageren zij op jullie project? Valgaeren: “Het vervoer van bouwmaterialen gebeurt vooral met eigen vloten, en in mindere mate door externe transportpartners. Er zijn verschillende strekkingen, maar we zien een grote bereidheid om intermodaal goederenvervoer te bekijken. Voor de laatste kilometers kunnen we in ieder geval niet zonder wegtransport.” Koesteren jullie bepaalde ambities qua termijnen, volumes … ? Valgaeren: “Wij hebben 500 ritten van de weg gehaald met ons project. Dat komt overeen met 20.000 verliesuren en 200.000 euro economische winst. De vraag blijft in hoeverre de industrie dit gaat oppikken. Het potentieel is duidelijk, want palletvervoer vertegenwoordigt de derde golf in watertransport, na bulk- en containervervoer. Het is een nieuwe groeimogelijkheid voor de binnenvaart, maar het zit momenteel nog in een experimenteel stadium.” Wat zijn de belangrijkste uitdagingen? Valgaeren: “We moeten nu eerst en vooral zoeken naar een rendabel businessmodel. Ik zie een aantal pioniers aan de kant van de producenten, maar die zitten er aan de kant van de handelaars ook. Cruciaal is de ontwikkeling van een business development tool in het kader van Distribouw. Een eerste stap is het vinden van partners voor de invulling van een aantal mogelijke businessmodellen. Daarna willen we een tool ontwikkelen om consortia te begeleiden om tegen 2015 een concrete invulling te geven aan het gebruik van RWDC’s.”
LM25 NL_Layout 1 08/04/13 19:13 Page41
De wereld binnen handbereik
TRANSPORTS & LOGISTIQUE2013 Halles des Foires de Liège - 24 & 25 april
Maak gebruik van deze unieke kans om deel te nemen aan de enige vakbeurs in WalloniĂŤ die volledig in het teken staat van transport en logistiek!
Boek nu uw stand en geniet van de lanceringsactie! Informatie & reservatie: +32 (0)3 280 53 17
Partners
Mediapartners
Cataloguspartner
www.easyFairs.com/TRANSPORTS-LIEGE LOGISTICS.TV op Kanaal Z
#TL_2013
LM25 NL_Layout 1 08/04/13 19:13 Page42
handling
De zware jongens uit de rX70-reeks zijn op maat gemaakt voor sectoen als de papier- en drankenindustrie, waar zware lasten met een grote precisie moeten worden behandeld.
Still vernieuwt 4 tot 8 ton-trucks uit RX70-reeks
Diesel-elektrische big boys bij Still
“
To design the future, you have to know your past”. Met die woorden opende Still de massaal bijgewoonde persconferentie waarop de Hamburgse heftruckbouwer zijn nieuwe RX 70-reeks in het segment tussen 4 en 8 ton aan de Europese vakpers onthulde. Om de nieuwe ‘big boys’ te laten voldoen aan de strengere Stage III bmilieunormen, grijpt Still ook in het zware segment terug naar een beproefd recept: de diesel-elektrische aandrijving. Kristof Winckelmans – kristof.winckelmans@transportmedia.be
Hybride is ‘in’. We zien het te pas en te onpas opduiken in de automobielsector, en ook in het handlingwereldje is er geen ontkomen meer aan. Het modewoord hybride staat voor velen gelijk aan duurzaam, en dat terwijl het in wezen niet meer om het lijf heeft dan het combineren van twee verschillende aandrijvingen. Ook bij deze nieuwe Still RX70-40/50 en 60/80 is dat het geval. Niet meer, maar ook niet minder. Het is dus niet zo dat we het hele hybrideverhaal willen afdoen als pure kolder , want zo’n aandrijving vergt natuurlijk wel
42
enige expertise én levert bovendien wel degelijk resultaat op. Still werkt er al meer dan een halve eeuw mee, en verwijst dus ook graag naar zijn eigen geschiedenis om zijn nieuwe trucks in de RX70-reeks aan te prijzen. De diesel-elektrische RX 70-40/50 en RX 70-60/80 die binnenkort op de markt komen, worden aangedreven door Deutz-dieselmotoren. Voor de 4-5 ton is dat een 2,9 liter motor, terwijl de 6-8 ton een motor met 4 liter cilinderinhoud heeft. Ze beschikken daarnaast ook over
De trucks zijn uitermate geschikt voor toepassingen in de dranken- of papiersector, maar ook in de hout- en metaalindustrie
LM25 NL_Layout 1 08/04/13 19:13 Page43
43
handling
een generator voor een grotere precisie bij lagere snelheden en een lager brandstofverbruik. Door gebruik te maken van deze hybride aandrijving voldoen alle versies aan de strenge Stage III b emissienorm. De RX70-40/50 maakt daarvoor gebruik van een oxidatiekatalysator, bij de zwaarste uitvoeringen komt daar nog een onderhoudsvrije partikelfilter bovenop. Het verbruik van de nieuwe heftrucks ligt op zo’n 4,1 liter per uur voor de RX7040/50 en loopt op tot een slordige 8 liter voor de RX70-60/80. Volgens Still stoot die laatste ook 50 procent minder NOx uit. De onderhoudsintervallen werden tot slot opgetrokken naar 1.000 draaiuren of 12 maanden. niet Het maXimum, wel Het oPtimum “Deze trucks zijn uitermate geschikt voor toepassingen in de dranken- of papiersector, maar ook in de hout- en metaalindustrie”, aldus de productverantwoordelijken bij Still. “Omdat er ook in die sectoren steeds meer vraag is naar compacte en wendbare trucks, hebben we bij de ontwikkeling van de
toestellen veel aandacht besteed aan de manoeuvreerbaarheid en de zichtbaarheid voor de chauffeur. De 6-8 ton modellen hebben bijvoorbeeld een breedte van 1,60 m (RX 70-60), waardoor deze machines in smalle gangen met een breedte van vijf meter kunnen worden ingezet.” Still biedt de nieuwe toestellen ook aan met het Blue-Q energiebesparingsprogramma, dat in functie van de belasting en tal van andere parameters het juiste evenwicht zoekt tussen omslagca-
Still besteedde veel aandacht aan de manoeuvreerbaarheid en de zichtbaarheid. De 6-8 ton modellen kunnen daardoor in smalle gangen met een breedte van vijf meter worden ingezet.
Manoeuvreerbaarheid. still heeft bij de ontwikkeling van de nieuwe trucks sterk gekeken naar de manoeuvreerbaarheid. zelfs de allerzwaarste uitvoeringen zijn opvallend smal, en kunnen in gangen met een breedte van 5 meter worden ingezet.
paciteit en energieverbruik. “Een maximale turnover bereiken gaat immers niet alleen om commerciële snelheid”, benadrukt men bij Still. “Het gaat om het juiste evenwicht vinden tussen kracht, precisie, ergonomie, functionaliteit en veiligheid. We streven bij de ontwikkeling van nieuwe producten niet zozeer naar het maximum, wel naar het optimum.” De nieuwe trucks krijgen daarom standaard vijf instelbare rijprogramma’s mee, die afgestemd zijn om de beschikbare energie zo optimaal mogelijk aan te wenden. In elk programma kan de topsnelheid, de acceleratie en het remvermogen afzonderlijk worden ingesteld. Remenergie recupereren doen de hybride trucks echter niet, daarvoor is het wachten op een échte Hybrid-versie met ultracaps (Still biedt in het segment van 3 tot 3,5 ton al een dergelijk model aan, nvdr). Concrete plannen voor zo’n Hybrid-versie zijn er nog niet, al is het wel een piste die Still in de toekomst overweegt te bewandelen, als de markt er voldoende interesse voor toont.
Visibiliteit. De cabine werd verder naar links geplaatst, zodat de chauffeur te allen tijde een uitstekend zicht heeft op de last.
LM25 NL_Layout 1 08/04/13 19:13 Page44
column
Inkoop vereist marktkennis M
anu de Keuster is Voorzitter van de Werkgroep Inkoop en lid van de Raad van Bestuur bij VIB – Vereniging voor Inkoop en Logistiek. Hij was Inkoop Manager bij Xeikon en bij Hansen Transmissions, en Inkoopdirecteur bij ZNA. Momenteel is hij zelfstandig consultant inkoop.
De inkoopafdeling heeft het in vele bedrijven nog altijd moeilijk om zich te profileren. Al te vaak wordt de inkoopfunctie nog gezien als een ondersteunende bestelfunctie, of een zuivere prijzen-kampioen. Dit imago wordt vaak in stand gehouden door de traditionele inkopers zelf. Maar inkopers-oude-stijl, die de leverancier willen uitmelken, zijn voorbijgestreefd. Inkopen is veel meer dan het onderhandelen van prijzen en het opstellen van een contract. Het vergt kennis van de markt in de breedte en in de diepte. Elke sector heeft zijn eigen specifieke aspecten, maar de grote lijnen zijn overal dezelfde: je moet het volledige verhaal zien. Je moet verder kijken dan je rechtstreekse leverancier, naar de leveranciers van de leveranciers van jouw leverancier, naar de volledige toeleveringsketen vanaf de grondstoffen. Dan pas weet je hoe de prijzen zijn opgebouwd, door welke wereldwijde evoluties ze worden beïnvloed, waar de risico’s in de keten zich bevinden en waar er opportuniteiten liggen voor optimalisatie in kosten en/of efficiëntie. Risicobeheer wordt steeds belangrijker in inkoop, zeker voor bedrijven die wereldwijd sourcen. Maar wat heb je eraan om zelf een goede spreiding te maken van je leveranciers als de grondstoffen uiteindelijk door dezelfde monopolist of concentraties van leveranciers geleverd worden? Een mooi voorbeeld daarvan is het feit dat na de Tsunami in Thailand, de
44
harde schijven van pc’s van allerhande merken niet verkrijgbaar waren omdat de productie daarvan geconcentreerd zat in die regio. Na de kernramp in Fukushima zaten de autoconstructeurs met de handen in het haar omdat de alomtegenwoordige Japanse elektronische componenten niet geleverd konden worden. Deze benadering van de inkoopfunctie vraagt een algemene verbreding van de expertise, marktinzicht en managementvisie. Inkoop staat op een keerpunt. De inkoper moet meer transparantie brengen en samenwerken met leveranciers. Dat vergt kennis van de hele keten, van planningssystemen, ontwikkelingsmodellen, risicospreiding. Wil men het beroep op niveau brengen, dan moet men talenten inzetten die businessplan-
Inkoop staat op een keerpunt. De inkoper moet meer transparantie brengen en samenwerken met leveranciers. Dat vergt kennis van de hele keten, van planningssystemen, ontwikkelingsmodellen, risicospreiding.
nen kunnen lezen, wereldwijde verhoudingen begrijpen, die de juridische aspecten van een probleem zien en oplossingen onderhandelen. Volgens het boek “Collaborative Sourcing” van Michel Philippart, kan inkoop strategische meerwaarde leveren door samenwerkingsrelaties met leveranciers beter te managen. Inkoopteams beheren leveranciersrelaties die kunnen variëren van de traditionele prijsonderhandelingen tot volwaardige samenwerking in partnerships. Het is belangrijk om te weten welke relaties geschikt zijn voor een partnership. Bij voorkeur kies je partners die complementair zijn in het realiseren van je doelstelling. Samen kan je dan werken aan de ontwikkeling van een product waarmee het bedrijf zich kan onderscheiden van de concurrentie. Een partnership wordt gebouwd op wederzijds vertrouwen. Om vertrouwen te krijgen moet er openheid zijn over plannen en prognoses, maar ook over realisaties, problemen en risico’s. Een eerlijke relatie wordt bevorderd door duidelijke en correcte communicatie. Er moeten duidelijke afspraken zijn over de verdeling van kosten en opbrengsten. Het partnership moet steeds een meerwaarde bieden aan beide partijen. Bovendien moeten de juiste processen en structuur aanwezig zijn om tot een effectieve samenwerking te kunnen komen. Kortom: transparantie doorheen de volledige supply chain.