Benelux benelux 2019 - editie dec.
IN DE ACHTERUITKIJKSPIEGEL 2019: Twijfeljaar
BESTEMMING IN DE KIJKER:
MARTINIQUE
UNKNOWN IN 2020
REISAGENTEN IN 2020
GIDS IN 2020
ALLES KAN IN 2020
Citytrips
Enquête
The Book
Technology Trends
VU.: Travel360° Martelarenplein 20 E 3000 Leuven
Rijnland-Palts, romantisch Duitsland Rijnland-Palts is een van de 16 deelstaten van Duitsland op de grens met zuidoost België, Luxemburg en Frankrijk. Het is de streek rond de Moezel, de Eifel en de Rijn met fascinerende plaatsen zoals de historische steden Trier, Mainz en Koblenz en pittoreske wijnstadjes als Bernkastel-Kues, Cochem of TrabenTrarbach.
Een rijk verleden Ooit werd deze regio beschouwd als het centrum van koninklijke en keizerlijke macht. Vandaag de dag zijn er nog tal van goed bewaarde gebouwen die ons hieraan herinneren.
500 kastelen De meest statige getuigen zijn de bijna 500 kastelen en paleizen die overal in het landschap opdoemen.
De Marksburg, hoog boven de Rijn, is het enige kasteel van de Mittelrhein dat nooit verwoest is. De kasteelkeuken, ridderzaal, wapenkamer, kantelen en torenkamers beloven een authentieke reis naar de middeleeuwen in Rijnland-Palts.
Als een adelaarsnest torent de Schmidtburg uit over het Hahnenbachtal in Hunsrück. Ooit diende het als een schuilplaats. Nu kan het burchtterrein gratis bezocht worden.
Kasteel Eltz, gelegen op een rots in een nauw zijdal van de Moezel, is een van de mooiste kastelen in Duitsland. De bezichtiging ervan is een tijdreis door acht eeuwen geschiedenis.
2
TRAVEL360° BENELUX / DECEMBER 2019
advertorial
Het bovenste en onderste kasteel van Manderscheid vertellen het verhaal van een lange vete. Alleen het smalle Liesertal scheidt de beide kastelen van elkaar en zorgt zo voor een uniek ensemble van natuur en cultuur.
De Pruisische koning Friedrich Wilhelm IV bouwde Schloss Stolzenfels aan de Rijn als zijn zomerresidentie. Bij de inhuldiging leidde hij een prachtige processie in middeleeuwse kostuums. Dit festival wordt vandaag nog steeds gevierd.
Overnachten in kastelen Wie het leven van de ridders wil ervaren in een authentieke historische omgeving, maar met alle moderne voorzieningen en luxe, evenals lekker eten en wijn, kan kiezen voor een kasteelovernachting in SchĂśnburg, Ehrenburg of kasteel Rheinfels.
Bijzondere evenementen In kasteel Nanstein komen de Middeleeuwen regelmatig tot leven met ambachtslieden, artiesten en een valkenier. Tijdens een tour bij kaarslicht in het kasteel van Lachneck hoor je eeuwenoude verhalen en ook het kasteel Rheinfels geeft zijn mysterieuze geheimen prijs tijdens een lantaarntocht.
Wandelen en fietsen Zowel in de dichte nabijheid als tussen de verschillende kastelen, paleizen en burchten zijn er verschillende uitgestippelde wandel- en fietsroutes. Er is een aanbod voor gezinnen met kinderen, recreatieve en sportieve wandelaars en fietsers. Het is een unieke manier om Rijnland-Palts te verkennen.
Meer informatie www.rijnland-palts.nl
TRAVEL360° BENELUX / DECEMBER 2019
3
Nieuwe opening in San Francisco
WELKOM BIJ HET HOTEL RIU PLAZA FISHERMAN’S WHARF Het Hotel Riu Plaza Fisherman’s Wharf ligt dicht bij Pier 39, een van de bekendste zones van San Francisco, en biedt de beste diensten om te genieten van een onvergetelijk verblijf. De meer dan 500 kamers en de volledig uitgeruste faciliteiten van dit hotel beschikken over alle middelen om u te voorzien van maximaal comfort.
BERLIJN · DUBLIN · GUADALAJARA · MADRID · MIAMI BEACH · NEW YORK · PANAMA · SAN FRANCISCO
As you like it
INTRO
2020 : Het Jaar van Het Kwadrant In 2020 raden wij elke toerisme professional aan om Het Kwadrant van Travel360° te gebruiken. Dit organisatie-instrument laat je toe om, individueel en als team, je tijd efficiënt in te delen door elke keer even na te denken: is dit belangrijk of dringend? Sommige zaken zijn belangrijk én dringend, andere zijn noch belangrijk noch dringend. Door je activiteiten op te delen in deze kwadranten, krijg je structuur en prioriteit. En dat is belangrijk.
IMPORTANT
High Tech & High Touch
Refresh
Reposition
Climate Client Delight
Renew
Reinvent
Motivate Youngsters
Client Experience
Reward
NOT THAT URGENT
URGENT
Many, Many Meetings Many reports
Gossip
Check facebook
Many, Many Phone Calls
Many e-mails
99% of Twitter
Taxes Bills NOT THAT IMPORTANT
Even More e-mails
Vormgeving: Shtick Fotografie: Shutterstock Druk: Vanderpoorten – Leuven Oplage: 7.000 ex.
Abonnementen: Zeker zijn van een volgend nummer in je brievenbus? Abonneer je via www.travel360benelux.com Voor bedrijfsabonnementen vanaf 10 exemplaren: sales@travel360benelux.com
Aan dit nummer werkten mee: Olivier Depaep, Jan Peeters, Bas Derks, Yves Hellemans, Pieter Weymans, Kris Van den Broeck, Kate Vansteenkiste, Matthias De Klerck, Gust Michels, Geert Van Lierde
Advertenties: Kris Van den Broeck & Matthias De Klerck Tel. +32(0)468 17 28 46 – kris@travel360benelux.com Tel. +32(0)499 64 81 66 – matthias@travel360benelux.com
Travel360° bvba Martelarenplein 20 E, 3000 Leuven Tel. +32(0)476 22 05 06 news@travel360benelux.com
TRAVEL360° BENELUX / DECEMBER 2019
5
SAFARIBELEVING IN ZUID-AFRIKA
De ultieme safaribeleving in Zuid-Afrika
Zuid-Afrika kent een enorme diversiteit van tropen tot woestijn, van bergen tot stranden en van ongerepte natuur tot wereldsteden. En ZuidAfrika leent zich ook uitstekend tot een safari, die naargelang de wensen en het budget van je klant op verschillende manieren ingevuld kan worden. Grofweg genomen hebben je klanten keuze uit een selfdrive safari of een safari in een private Game Reserve. Via deze gids helpen we je graag op weg.
6
TRAVEL360° BENELUX / DECEMBER 2019
SAFARIBELEVING IN ZUID-AFRIKA
Ultieme vrijheid Bij een selfdrive safari zitten je klanten zelf achter het stuur en beleven ze de ultieme vrijheid. Omwille van het uitstekende wegennet en de goede infrastructuur leent Zuid-Afrika zich meer dan welk ander Afrikaans land voor deze vorm van safari. In nagenoeg alle (wild)parken volstaat een robuuste auto met tweewielaandrijving. Klanten dienen zich wel aan de openingsuren van het park te houden en moeten steeds op de wegen blijven.
Professionele begeleiding
Comfortabele overnachtingsmogelijkheden Tijdens een selfdrive kampeersafari reizen je klanten door de mooiste natuurparken en kamperen ze op van tevoren bepaalde locaties. De meeste 'bush kampeerplaatsen' hebben geen of minimale faciliteiten dus je klanten moeten wel volledig voorzien zijn. De meeste autoverhuurbedrijven zijn hierop ingesteld en bieden auto's inclusief kampeeruitrusting aan. Wie liever niet kampeert kan verblijven in een Restcamp middenin een nationaal park. Dit is een basic chalet met badkamer. Vaak is er ook een restaurant.
Een safari in een private Game Reserve biedt dan weer andere voordelen. Er mogen geen privéauto’s rijden waardoor het er veel rustiger is. Elke dag staan er twee game drives met ranger in een open voertuig op het programma met max. 9 passagiers. Zo krijgen je klanten een pak meer achtergrondinformatie en kunnen ze onderweg genieten van een koffiepauze of sundowner middenin de natuur.
Luxe verblijven Er bestaat ook de optie om in een lodge of tented camp te verblijven. Deze accommodaties bieden het meeste comfort, maar zijn minder budgetvriendelijk. Het verblijfsniveau varieert van standaard tot ultra-de-luxe. In de privé-parken vind je de meest exceptionele accommodaties die het safarigevoel alleen nog maar versterken. Suites voorzien van eigen zwembad, open haard en binnen- en buitendouche. Vaak met een uniek viewing deck middenin de wildernis. De maaltijden en de service zijn van een zeer hoog niveau.
Een dag op private safari Tijdens een safari in een private Game Reserve is er meestal een vast ritme. ’s Ochtends vroeg uit de veren en na een lekker kopje koffie of thee gaan je klanten op pad voor ongeveer 3 uur. Terug bij de lodge wacht een heerlijk ontbijt en is er tijd voor ontspanning. ’s Middags wordt er een uitgebreide lunch geserveerd met daarna de volgende rit. Deze kan uitlopen tot het donker wordt. De ranger gebruikt dan een spotlight om de ontwakende nachtdieren en katachtigen op te sporen. Na het diner is het tijd om alle indrukken te verwerken.
TRAVEL360° BENELUX / DECEMBER 2019
7
SAFARIBELEVING IN ZUID-AFRIKA
De beste parken Het Krugerpark in de Mpumalanga provincie is het bekendste wildpark. In dit nationaal park dat zo groot is als 2/3 van België leven honderden diersoorten. Tijdens een safari maken je klanten er kans om de Big Five te spotten zoals een leeuw, olifant, neeushoorn, buffel of luipaard. Addo (de afkorting waarmee Addo Elephant Park doorgaans aangeduid wordt) is dan weer de ideale plek om een safari te doen in combinatie met de Tuinroute. Groot, mooi, betaalbaar, kindvriendelijk en malariavrij. In KwaZulu-Natal is het Hluhluwe park bekend om zijn neushoorns. Ook in Waterberg in de Limpopo provincie of in het Kalahari Gemsbok National Park tegen de grens met Botswana beleven je klanten ongeëvenaarde safarimomenten.
Het ideale seizoen De seizoenen in Zuid-Afrika zijn omgekeerd aan de onze. In het Noordoosten en Oosten van het land – dit is de safariregio – kan je twee periodes onderscheiden. Tijdens de Zuid-Afrikaanse zomer – onze winter dus – is het er warm tot heet en heerst het regenseizoen. De natuur is er dan zeer groen en er is veel water aanwezig. De kans om dieren te spotten is echter klein omdat ze de schaduw opzoeken en moeilijk zichtbaar zijn in het hoge gras. Pluspunt is wel dat in deze periode de jonge dieren geboren worden. De beste safariperiode is tijdens de Zuid-Afrikaanse winter of onze zomerperiode. Een open hemel zorgt dan voor aangename temperaturen overdag en koudere nachten. Omdat het gras lager en verdord is en de dieren actief op zoek gaan naar water is de kans om wild te spotten zeer groot. Het beste moment voor een game drive is sowieso altijd in de vroege ochtend of namiddag. Een mooie bijkomstigheid is dan dat het licht voor fotograferen ook het beste is.
8
TRAVEL360° BENELUX / DECEMBER 2019
SAFARIBELEVING IN ZUID-AFRIKA
Wandelsafari Wie de wagen liever aan de kant laat staan, kan enkele alternatieve vormen van safari uitproberen. Zo is een wandelsafari de ultieme manier om één te worden met de natuur. Bovendien is het spannend en opwindend om langs de wilde dieren te wandelen. Uiteraard altijd onder begeleiding van minstens één ervaren ranger. Onder andere het Madikwe Game Reserve, op 3.5 uur rijden van Johannesburg, leent zich uitstekend voor wandelsafari’s. De Big 5 zijn ooit veraf!
Safari met heteluchtballon Een tocht met een heteluchtballon beidt een heel ander persperctief of het wildlife. Een vlucht over de Cradle of Humankind of Magaliesberg, zweven over Pilanesberg National Park of genieten van de vergezichten boven het Entabeni Safari Conservancy in Limpopo,… Wie wil nu niet van de stilte genieten met een glas bubbels in de hand? Vaak zijn ook extra arrangementen met maaltijden en overnachtingen mogelijk.
Paardrijsafari Voor de liefhebbers is een paardrijsafari zowat de ultieme paardrijvakantie. In Zuid-Afrika is er een breed aanbod, zowel voor beginners als gevorderden. In sommige gebieden rijden uw klanten tussen de Big 5 met een gewapende gids vóór en achteraan de groep. Op andere plaatsen zijn het dan weer giraffes, zebra’s, kudu’s en impala’s die indruk maken.
TRAVEL360° BENELUX / DECEMBER 2019
9
AFRIKA OF OCEANIË? GA MET DE SPECIALISTEN!
Gentsesteenweg 37, 9300 Aalst Tel.: +32 53 60 61 51 info@livetotravel.be / www.livetotravel.be
20 19
IN DE ACHTERUITKIJKSPIEGEL
“Vliegschaamte, Boekingsslapte en Keuzestress – maar ook Opportuniteiten, Klantenbinding en Keuzemogelijkheden.”
IN DE ACHTERUITKIJKSPIEGEL
2019 is zo goed als voorbij, en we kijken in
de achteruitkijkspiegel, waarin we zien hoe een raar jaar zich voor onze ogen ontrolde.
Minder piekweken maar ook minder dalweken bij mainstream boekingen
worden doorheen het aanbod van duizenden hotels, duizenden vluchten en duizenden bestemmingen. In 2019 zagen we de
Het begon met een angstig wachten op de
De ontwikkelingen van de mainstream
eerste echte omslag, die zich vertaalde in
boekingen, het ging verder met een lang-
boekingsvolumes zijn een aparte bron van
een groeiend succes en marktaandeel voor
zaam maar zeker herwonnen zelfvertrou-
zorg, in 2019. Alles kwam laat op gang,
niche aanbieders, goede reisagenten en het
wen bij de reisagent, en het eindigde met
de boekingspieken topten af maar in de
voorzichtig stijgende aantal ZRA’s. De markt
een klap van jewelste, toen een old school
achteruitkijkspiegel zien we ook een goede
werkt zich naar een Nieuw Evenwicht.
klassieker omviel. Sabena, Sunair, Oad,
tendens: boekingen gebeuren doorheen het
Thomas Cook: dit is de eeuw van de Teloor
hele jaar, op het moment dat de consument
Gegane Grote Namen.
de tijd vindt of neemt. Wellicht is het hele verhaal van vroegboek voordelen aan een
Duurzaamheid, vliegschaamte en omgaan met kritiek Het is in 2019 dat de reisbranche – en de wereld – definitief het duurzaamheidsvraagstuk centraal zet. Wat in het begin een leuke uitdaging leek, blijkt voor vele spelers een ingewikkeld vraagstuk te worden: hoe beantwoord ik de stijgende vraag naar duurzame reizen, en vooral: hoe formuleer ik een antwoord op de
revisie toe – tenzij dat we toegeven dat er maar één, echte reden is voor dit systeem: de cash binnen krijgen. In dat geval hebben we een écht probleem. Want die gijzeling van geld van de consumenten, dat hebben ze door, die sakkerse klanten. En ze vinden het maar niks.
Ga weg, keuzestress. Help me make it through the world.
groeiende kritiek op met name één van de
Ook goed nieuws: de online keuzestress
kernelementen van het toerisme product:
wordt de consument stilaan teveel. Steeds
vliegreizen?
meer klanten willen maar wat graag gegidst
En 2020? Geweldig, uiteraard! 2019 was een boeiend jaar voor wie als betrokken commentator aan de zijnlijn mocht zitten. Voor de bedrijven van de reisbranche was het een hard, moelijke en verrassend jaar. Er heerst einde 2019 een lastige vorm van onzekerheid en ongerustheid. Toch maken wij ons weer op voor groei, toch hebben alle spelers plannen om 2020 met een positieve en ambitieuze attitude in te gaan. Kom hier, 2020: met jou komt alles goed. We houden nu al van je. Kom hier, dat ik je omhels want jij, 2020, wordt een goed jaar. Hell, yes!
TRAVEL360° BENELUX / DECEMBER 2019
11
JANUARI
JANUARI
In Januari 2019 was het wachten op de klassieke stormloop voor de vroege boekingen. Ook de soldenperiode in de klassieke winkelstraten bleek minder dan ooit op te leveren: de consumenten hadden massaal gekozen voor de online aanbiedingen, al dan niet met levering thuis. De Europese luchtverkeersleidingsorganisatie Eurocontrol waarschuwt in Januari dat chaos dreigt in het Europees luchtruim omdat het overvol raakt in de toekomst. Euro-control voorspelt dat in de komende twintig jaar het aantal vluchten in Europa met 53% gaat groeien en dat de Europese luchthavens die groei niet zullen aankunnen. De “doorstart” van Travelbird onder de nieuwe eigenaar zorgt voor gegrommel in de sector. Terwijl de gedupeerde klanten met sectorgeld van de garantiefondsen geholpen worden, gaat de website weer online, onder eigenaarschap van Secret Escapes. Wraakroepend vinden velen – maar het leven gaat door, blijkbaar.
trekken. 2019 laat het verschil tussen succes en falen doodleuk aan u, en u alleen, over. Net zoals velen ergens in de lente van 2018 inzagen, zullen we niet geholpen worden door de klassieke hoekstenen “economische groei, werkzekerheid, koopkracht en consumentenvertrouwen”: gooi deze parameters maar op de vuilnisbelt. Er zijn, onaangekondigd en onstuitbaar, “Andere Tijden” gekomen, zonder een nieuwe set aan houvast punten. We bevinden ons opnieuw in een Columbus/ Star Trek tijdperk: de koers uitzetten zonder vaste zekerheden, “to boldly go where no man has gone
Een “Redelijk tot Vrij Goed jaar”? Wel, euh … Nee, Dus. Klinkt dat bedreigend? Wellicht wel. Maar het is de klassieke omgevingsfactoren, dan voorspelt
Bob Dylan - 1979 -
SLO
W
IN C O
trekken”, die dwaalt: 2019 zal zich niet op gang
wel de rauwe waarheid. Als we ons beperken tot
M IN’ ×
T RA
TRAVEL360° BENELUX / DECEMBER 2019
Wie denkt dat het jaar “zich nog moet op gang
before”.
In Januari 2019 verscheen in de online kolommen van Travel360° het volgend artikel. Commentaar van een eminente Nederlandse reisagent: “Dit is de nieuwe werkelijkheid.”
12
2019: “Andere Tijden”. Maar dan Anders.
alles aan “redelijk tot vrij goed jaar” met pakweg, een marktgroei van ergens tussen de 1,5% en 2%. Immers: het gaat de consumenten goed, een overweldigende meerderheid van de Belgen en de Nederlanders zijn aan het werk, en de economie … ach, die zal misschien even slabakken in 2019, maar over het algemeen ziet het er aanvaardbaar uit. Toch kan het plots (letterlijk “overnight”) de andere kant opgaan. Een beurscrash, een rampscenario voor de banken, een wereldwijde crisis al dan niet gepaard gaande met een oorlog scenario: als één of meerdere van deze gebeurtenissen zich manifesteert, kan het snel gaan.
JANUARI
TO BOLDLY GO WHERE NO MAN HAS GONE BEFORE
Agency
Zéér snel.
deeleconomie, low cost vliegen, Donald
genoeg om snel en beslissend te kunnen
Trump en nu de beweging van gele Hesjes
handelen.
Hetzelfde geldt voor verdere ontwikkelingen in de vluchtelingencrisis, de Brexit, een faillissement van een land van de Europese Unie. Dergelijke scenario’s lijken vandaag redelijk ver van ons bed, maar kunnen even goed vandaag aan het
ontstaan. Er was voordien geen aanwijsbare oorzaak, en het gevolg slaat velen met verstomming.
Terug naar de reisbranche.
Broodnodig: Creativiteit De consument wil graag op een slimme manier verleid worden. De oude trucs, die neerkomen op “Boek Nu” met de klas-
borrelen zijn om dan opeens onder onze
Er zijn heel wat “Known Unknown” facto-
sieke argumenten van prijs, geleidelijke
ogen tot uitbarsting te komen.
ren die in 2019 hun invloed zullen hebben
vermindering van het aanbod en brede
op de consument, de boekingen en het
keuzemogelijkheden, worden door de
concurrentieel landschap. De consument
consument glimlachend opzij geduwd.
is vandaag nog steeds voor een deel
Er is een nieuwe injectie aan verrassende
verlamd door de klimaatomstandighe-
creativiteit nodig, om de consument te …
den. De zomer van 2018, de plotse winter
inderdaad, verleiden.
En dat is enkel maar, zoals de Amerikaanse politicus Donald Rumsfeld ooit zei, “The Known Unknown”: dat gedeelte van de mogelijk verrassende gebeurtenissen, waarbij we ons vandaag iets kunnen voorstellen.
Er is ook “The Unknown Unknown”
van 2019 in de skigebieden, het groeiend aantal spectaculaire natuurfenomenen: de wereld is nog nooit zo groot geweest,
The Unknown Unknown (het onbekende
maar er zijn nog nooit zoveel vraagtekens
gedeelte van wat onbekend is – inder-
geweest (lees: er zijn nog nooit zoveel
daad een ietwat vreemde uitdrukking,
zekerheden weggevallen) als deze tijden.
door Rumsfeld gebruikt na 9/11) is dat gedeelte van de wereld, de politieke en economische kronkelingen, dat gedeelte van de technologische ontwikkeling, dat schijnbaar uit het niets opdoemt, om dan dadelijk hyperactief te worden en ervoor te zorgen dat alles onzeker en onvoorspelbaar wordt. Vanuit “The Unknown Unknown” zijn fenomenen als de
Broodnodig: Vechtlust
Broodnodig: Balans Elk bedrijf in de reisbranche moet in al dit geweld permanent de balans zoeken. Waar vind ik het evenwicht, rekening houdend met de vernieuwende technologie, met de juiste duurzame aanpak, met de veranderende noden van de consu-
De concurrentie wordt minder openlijk
ment, met het zich razendsnel wijzigende
gevoerd, maar het is wel haarscherp
concurrentie - landschap, in het onvoor-
duidelijk: elke boeking bij een concurrent
spelbare politieke klimaat en in een
maakt dat jij méér gas moet geven om
economische omgeving die ronduit on-
de andere boekingen binnen te halen.
voorspelbaar is? Die balans (*) zal steeds
Dat vraagt om organisaties met vecht-
in wankel evenwicht zijn, maar moet wel
lust, goed getraind, en “mean and lean”
permanent nagestreefd worden.
TRAVEL360° BENELUX / DECEMBER 2019
13
FEBRUARI Bob Dylan - 1964 -
T H EY
Als TUI en Thomas Cook in de tweede week van februari een gelijkaardige boodschap in de wereld sturen over
het verloop van de zomerboekingen, dan is er iets aan de
hand. Als zowat alle spelers die leven van de verkoop van pakketvakanties – ook de niet beurs genoteerden – duidelijk tekenen van zenuwachtigheid vertonen rond deze tijd, dan is er een algemeen probleem met de zomerboekingen. Maar er is méér aan de hand. Een stand van zaken en een analyse. Laat ons even terugkeren naar dezelfde periode, vorig jaar. Begin 2018 was vrijwel iedereen ervan overtuigd: 2018 wordt geweldig. De vroegboekingen waren een succes, links en rechts werden records gebroken, en vrijwel iedereen had een smile op het gezicht. Het waren leuke nieuwjaar borrels en beurzen geweest, zowel in Nederland als in België. Zelfs de cowboys-met-een-fout-businessmodel waren ervan overtuigd: ook dit jaar overleven we wel. Dat was deze periode, vorig jaar.
Niet, dus. De lange, hete zomer had een direct effect op de “bridge booking period” – de periode die zich uitstrekt van half
14
TRAVEL360° BENELUX / DECEMBER 2019
ES
Worden We Zenuwachtig? Boekingsslapte.
E TI M
AR
H
ANGIN’
H ×T
E A-C
FEBRUARI
De wind blijft tegen zitten, vindt een groot deel van de reissector. Maar ook in online land waait het hard: Booking.com neemt de handschoen op tegen Airbnb – de strijd voor de privé aangeboden logiesvorm barst los. Opvallend: op deze manier positioneert Booking. com zich als een defensieve speler, die marktaandeel wil afschermen. In de online reiswereld ben je na tien jaar al een oude partij, die zich moet verdedigen tegen nieuwkomers. De Nederlandse Staat koopt voor 680 miljoen euro een belang van circa 13 procent in de holding Air France-KLM en breidt dat vervolgens uit naar 14,0 procent. Dat is bijna evenveel als het belang van 14,3 procent van de Franse Staat in Air France-KLM. Het hele jaar door blijft de spanning tussen Nederlanders en Fransen duren. Net als de spanning tussen Brussels Airlines en Eurowings/Lufthansa, trouwens. De Duitsers kunnen niet lachen met het gebrek aan rendabiliteit van de Belgische carrier. Zowel in België als in Nederland blijkt één segment verrassend te blijven groeien: de begeleide groepsreizen. Afreisdata raken sneller vol dan ooit, het aanbod wordt stevig uitgebreid. Gespecialieerde spelers wrijven zich in de handen, en vele individuele reisagenten hebben hun eigen groepsaanbod. Of hoe een aloud segment, ook in een Nieuwe Wereld succesvol kan zijn. In februari 2019 verscheen in de online kolommen van Travel360° het volgende artikel. Commentaar van een eminent reisprofessional: “Jan, ik denk dat we hier de hele CO2 discussie mogen bijvoegen”. Profetische woorden ….
advertorial 1.
2.
3.
ALGERIJE De verborgen Schatten
4.
“Het grootste land van Afrika ligt op slechts een korte afstand van Europa. Het noorden, met zijn met sneeuw bezaaide bergen en prachtige kustlijn, is de thuisbasis van urbane en charismatische steden zoals Algiers en Constantine, evenals enkele van de mooiste Romeinse sites die bestaan, waaronder Timgad en Djemila. De andere grote aantrekkingskracht van Algerije is de buitengewone regio van de Sahara. Of het nu een glimp is van de zandzeeën die Timimoun omringen, of de verbrande rode bergen in het verre zuiden, dit zijn de woestijnlandschappen van de legende.
5.
6.
1. Biskra
4. Timimoun
De hoofdstad van de provincie Biskrat,
De grootste oase in de Grand Erg
is de deur naar de Sahara woestijn
Occidental, is een betoverende plek. De
en was door de eeuwen heen een
locatie zorgt voor een adembenemend
verbinding tussen de steden in het
uitzicht over een zoutmeer en naar de
Noorden & Zuiden. Het wordt ook wel
duinen daarachter.
eens ”het Nice van de Sahara” genoemd.
2. Djanet
5. Djemila De spectaculaire verwoeste Romeinse
Djanet is een oasis in het diepe zuiden
stad Djemila met haar tempels en
van Algerije. Het wordt bewoond door
markten, is een van 's werelds grootste
de Kel Aiier, een stam van Touaregs.
archeologische sites. Het bergdorpje is
In Djanet vind je pure authenticiteit,
UNESO werelderfgoed.
midden in de woestijn.
Maar misschien zijn het wel de Algerijnen zelf, die bezoekers verwelkomen met warmte en nieuwsgierigheid, die het echte hoogtepunt van elk bezoek zijn. Voor toegankelijk avontuur en een complexe, boeiende culturele odyssee, ga je naar Algerije.”
3. Tipaza
6. Casbah van Algiers De Casbah van Algiers is één van de
Het kleine stadje Tipaza, gebogen langs
grootste en meest levendige medina’s
een kustlijn, is de ontdekkingsplaats
ter wereld. Deze Citadel ligt aan de
van een van de meest indrukwekkende
Middellandse Zee, en is UNESCO
en aantrekkelijk gelegen archeologische
werelderfgoed. Een unieke beleving.
vindplaatsen in Algerije.
Air Algérie vliegt 3 maal (maandag, woensdag, vrijdag) per week rechtstreeks van Brussel naar Algiers.Vluchttijd bedraagt 2u 30 mnuten.
TRAVEL360° BENELUX / DECEMBER 2019
15
FEBRUARI
BOEKINGS! e t p a l s PIEK?
maart tot einde juni. Die lange periode,
“Uit de verschillende één op één ge-
waarin niemand riskeert om het vuur al
sprekken die wij voerden met toerisme
aan de lont te steken met ultra lage prij-
professionals, bleek dat de vroege
zen, die periode waarvan iedereen blij is
boekingsstroom voor zomer 2019 eerder
met elke “full price” boeking, want in deze
moeizaam op gang komt. De eerste cijfers
periode wordt de marge mee opgebouwd.
wijzen, behalve bij echte niche spelers,
Maar het bleef verdacht stil, in het tweede deel van de “bridge booking period”. En het bleef verdacht stil, tijdens de vakantieperiode zelf – spelers met gegarandeerde vluchtcapaciteit bekeken het van vertrekdatum naar vertrekdatum, en zagen hun vliegtuigen pas op het laatste
niet bepaald op een hoera stemming. Op zoek naar een woord om de huidige stemming bij de aanbieders van zon, zee en strandvakanties in het verre buitenland te peilen, kwamen wij uit bij het woord “boekingsslapte”. Als u er nog nooit van hebt gehoord, maak u geen zorgen: het
boekingsslapte ervaren, vooral in de UK en Scandinavië. Dat zijn landen die enerzijds het volume (UK) en anderzijds de marge (Scan) moeten genereren tijdens de zomer. Er werd dan ook dadelijk besloten om waar mogelijk vliegtuigcapaciteit te reduceren. “Minderen in volume om te winnen in marge” heet dat dan. Ook een maatregel die je niet vanuit een weelderige positie neemt.
Uitdeiningseffect
bestond nog niet, wij hebben het uitge-
Beide bedrijven wijzen naar het uitdei-
vonden. Een mogelijke betekenis (die we
ningseffect van zomer 2018. Die warme
dus ook ter plekke hebben uitgevonden)
periode heeft flink huisgehouden in het
zou kunnen zijn: “Het tegengestelde
hoofd van de consument. Wie al lang op
van een boekingspiek: een algemeen
voorhand een vakantie geboekt had in
gevoel bij de consument, waardoor hij/
het zuiden, werd bij terugkomst gecon-
zij de beslissing in verband met klassieke
fronteerd met grijnzende vrienden en
“Wij konden op verschillende evene-
vliegvakanties in het buitenland voor zich
familie: zij hadden, zonder veel geld uit te
menten, en tijdens onze vele gesprekken
uitduwt, bij gebrek aan urgente motive-
geven, bij tropische temperaturen geno-
met verschillende spelers, een groeiende
rende argumenten”.”
ten. Wie gewacht had en vervolgens had
moment vollopen. Tegen prijzen, die pijn doen. 2018 was een jaar voor overlevers, dachten we toen.
En toen begon de boekingsperiode voor zomer 2019.
ongerustheid vaststellen. Aan de verschillende “worst case scenario’s” heeft er zich ondertussen een nieuw scenario toegevoegd: wat als er zich in de aanloop naar zomer 2019 weer een goede, warme zomer aankondigt? Wat als het klimaat zich inderdaad sneller dan voorzien ontwikkelt, en warme, “goede” zomers een redelijk structureel gegeven worden in West Europa? Wat als de combinatie van klimaatgevoeligheid en de groeiende sensibilisering rond “Overtoerisme” zich concretiseren in een zich snel wijzigend consumentengedrag? In dat geval komen nogal wat business modellen, die tot voor kort onaantastbaar leken te zijn, plots wel heel erg onder druk te staan.”
Dat was de redenering. Dit was de aanleiding voor het nieuwe begrip: 16
TRAVEL360° BENELUX / DECEMBER 2019
besloten om geen buitenlandse vakantie
Soms heb je als commentator mixed feelings als je voorgevoel bewaarheid wordt.
vast te leggen, telde zijn winst uit.
Deze week kondigde TUI aan, dat, gezien
Dat effect speelt nu in de hoofden van de
de huidige “tegenwind” in de boekingen,
potentiële vakantieganger. Men wacht
ze enig voorbehoud aantekenen bij hun
tot men een idee heeft van de zomer.
verwachting, om in 2019 en in 2020 weer
“Want nog zo’n zomer, het zou toch maar
10% betere resultaten dan het jaar voor-
eens waar moeten zijn. En met heel die
dien te zullen behalen. De aankondiging
klimaatdiscussie weet je toch nooit? Even
zat niet in de jaarplanning: het was duide-
afwachten”: dat zijn de gesprekken die
lijk dat de TUI top even wilde waarschu-
aan de toog in de kroeg worden gevoerd,
wen, om later een echte winstwaarschu-
dit weekend.
wing te voorkomen. Slim gezien, maar dat doe je niet uit weelde. De strategie staat als een huis, maar het waait opeens wel heel erg in de omgeving van het huis.
De gesprekken in de kroeg
Voeg hieraan de onzekerheid over het klimaat, de onzekerheid over de eigen toekomst en een portie Brexit en ander gedoe aan toe, en je hebt een stevig deel
Thomas Cook kondigde – met de zelfde
van de verklaring voor de voortdurende
term “tegenwind” – aan, dat ook zij een
boekingsslapte.
advertorial ACCOR segment B2B Travel Professionals JOB : 19J3103E Date : 16/07/19 Scale : Size : Fabrication :
C100 M90 Y0 K60 Pantone 2766 C
ALTIJD MEER MET DE GROEPSBOEKINGWEBSITE VAN DE GROEP ACCOR U bent al vertrouwd met het online boeken van uw reisgroepen. Niets is zo eenvoudig om online een optie te plaatsen bij 1200 Accorhotels over de hele wereld. En zoals u weet, is de prijs gegarandeerd!
Deze groepsboekingwebsite biedt nog meer! Een selectie van hotels is gemaakt om
De aanbiedingen zijn gevarieerd en
uw groepen van speciale aanbiedingen te
allemaal zo gemakkelijk en snel te
laten genieten en dit het ganse jaar door.
boeken. Ontdek deze aanbiedingen
Van Noord-Amerika tot Europa tot Azië, er
nu door naar de website van Travel
zijn genoeg ideeën voor een topvakantie.
Professionals te gaan met de link
Een upgrade, een aangeboden cocktail,
travelpros.accor.com en zoek uw
enz... Accor hotels staan altijd klaar om uw
aanbieding in het gedeelte speciale
groepsverblijf uniek te maken.
aanbiedingen.
Heb je al een IATA? Dus u kunt nu reeds profiteren! Heb je nog geen toegangscode? Alles is mogelijk! Gebruik het formulier RT-codeaanvraag van de website van Travel Professionals in het menu Contact om dit te verkrijgen. U kunt op elk gewenst moment een optie maken. Gebruik travelpros.accor.com om uw beste groepsaanbiedingen te boeken. U zult zeker vinden wat u zoekt!
TRAVEL360° BENELUX / DECEMBER 2019
17
MAART
TW
18
TRAVEL360° BENELUX / DECEMBER 2019
LE
IS
Bob Dylan - 1975 -
IMP
VERMIJD DE WOORDEN “LAST MINUTE” OF “LATE BESLISSING”
×S
T OF
MAART FATE
Nog nooit in de geschiedenis van de reissector werd er door één segment méér in middelen, communicatie en ondersteuning geïnvesteerd dan door de cruise sector. De plaats in het hart en op het schap van de reisagent wordt stevig bevochten, terwijl alle cruise maatschappijen maar één doel hebben: het aantal “first time cruisers” vergroten. Ook historisch: In het kader van de viering van honderd jaar luchtvaart in Nederland vliegt een KLM-toestel begeleid door vier F-16’s boven het centrum van Amsterdam. Ondertussen besluit, na een dramatische crash, Het Europees Agentschap voor de veiligheid van de luchtvaart dat alle vliegtuigen van het type Boeing 737 MAX 8 en 9 voorlopig aan de grond moeten blijven. De wereld zal volgen. Oh, en de voor 26 maart geplande Brexit gaat niet door. Maar dat wist ondertussen iedereen al. Een nieuw woord duikt op: Brexit-moeheid. Einde maart 2019, verscheen het volgende artikel in de online kolommen van Travel360°. Commentaar van een eminent online speler: “Haarscherp”.
MAART
T Back To The Future? Er hangt iets over de maatschappij, over de samenleving en – onvermijdelijk – over de
staan, zal hier naar alle waarschijnlijkheid mee doorgaan – rationeel klopt bij de meeste mensen het verhaal immers: de koopkracht houdt goed stand, de economie doet het goed, en de vooruitzichten in de meeste bedrijven zijn lang niet slecht.
reisbranche. We beleven vreemde tijden,
Bij de middelgrote aankopen, waaronder
en één van de belangrijkste uitdagingen
vakanties ressorteren, wordt veel minder
bestaat erin, om ondanks de onzekerheid,
rationeel nagedacht. Het besluitproces
de negativiteit en de latente bedreigingen,
wordt beïnvloed, en dat vertaalt zich
toch verder aan de weg te timmeren. Het is
vaak in uitstelgedrag. Daarom moeten
tijd voor Business as Unusual.
we blij zijn met de boekingen die nu al
Elk bedrijf, elke reisindustrie professional, elke reisondernemer, elke verkoper van reizen heeft er last van: het onzekere,
binnen zijn: nu zit de klad er stevig in, om naar alle waarschijnlijkheid pas een wederopleving te kennen midden mei.
de consument op het moment van de boeking. Of het nu mei, juni of begin juli zal zijn: de consument zal over gaan tot vastleggen van de vakantie als hij/zij daar klaar voor is. En dat moment, dat zou dit jaar best wel een héél laat kunnen zijn. Vanuit deze denkpiste, hoop ik dat iedereen zijn kalmte behoudt. Het is zoals in oude Western filmen, bij een pistoolduel: de eerste die met zijn ogen knippert, doe het geweld losbarsten. En dan is er geen stoppen meer aan. Vertaald naar de verkoop van reizen betekent dit: op het moment dat één van de grotere spelers (online of offline, dat maakt echt niet uit) zijn “cool” verliest en één of meerdere be-
negatieve klimaat dat permanent gevoed
Dit zijn geen “last minutes” in de klas-
stemmingen begint te discounten, is het
wordt door berichten over Trump-Ameri-
sieke zin van het woord: dit zijn geen
hek van de dam. Dan zal het spook van
ka, over de mogelijke catastrofale gevol-
consumenten die bewust hun aankoop
de “prijsperceptie” op het toneel verschij-
gen van de Brexit, over de horror scena-
uitstellen, wachtend op lagere prijzen en
nen, en wordt elke consument hierdoor
rio’s als in de aanstaande verkiezingen de
uitzonderlijke buitenkansjes. Deze late
beïnvloed.
Grote Griezels winnen … Deze sfeerschep-
beslissingsgolf is het resultaat van het
ping beïnvloedt bewust en onbewust de
hierboven beschreven uitstelgedrag.
mindset en dus het aankoopgedrag van
Het worden dus lange maanden, tot de zomerperiode, waarin het zaak zal zijn
Dit inzicht is enorm belangrijk voor de
om vakantie “top of mind” te houden bij
manier waarop we met de consumenten
de consument, maar om de discount-op-
Eén van de klassieke gevolgen van onzeke-
moeten omgaan in de komende maanden.
portuniteiten tot een minimum te beper-
re tijden, is uitstelgedrag bij middelgrote
Eén goede raad: vermijd de woorden “last
ken. De consument wil op vakantie, en de
aankopen. Wie de aankoop van een huis
minute” of “late beslissing”. Dat komt
consument zal boeken. Trek je revolver
of een appartement in zijn planning had
totaal niet overeen met de mindset van
niet te snel. "
de consument.
TRAVEL360° BENELUX / DECEMBER 2019
19
APRIL
15 april wordt bij een brand de Notre Dame in Parijs zwaar beschadigd. Vrijwel dadeliik duikt er een nieuwe toerisme bestemming op: de Afgebrande Notre Dame. En wéétrstaan er lange rijen. Cynische vraag: “Wat moeten we dan nog meer doen om ovetroerisme te voorkomen? Ondertussen wordt elke dag duidelijker dat de Boeing MAX voorlopig nog niet terug de lucht in gaat. Airlines krabben zich in het haar, want ze zullen voor het hoogseizoen 2019 alternatieve capaciteit moeten inzetten. Die is schaars, en dus duur. Ook vaste prik rond deze tijd: de eerste gedupeerden van malafide online aanbieders halen het nieuws. De bonafide spelers zuchten: “zullen ze het dan nooit leren? “ Het is onduidelijk of het hier over de consumenten of over de bandieten gaat. In April 2010 begint Travel360° aan aan lange, volgehouden inspanning om het zich ontwikkelende Thomas Cook verhaal in perspectief te zetten. Nuance blijkt zoek te geraken in het debat, en wij willen daar wat aan doen. Dus steken we onze nek uit. Dit artikel verscheen in April.
R TO M ×
Thomas Cook: (Not) For Sale? De Schulden: Like a Divorce Situation De schuldsituatie van Thomas Cook Group kan je min of meer vergelijken met het leven na een scheiding. Stel: je hebt een goede job, een woning en een gezin. Het gaat niet meer, en je besluit te scheiden. Na de scheiding gaat het leven verder, alleen: je hebt onderhoudsgeld te betalen aan je ex-partner. Dat is in principe geen probleem – je loon is OK, dus je kan zonder problemen verder leven. Maar: je wordt ontslagen, en je moet een job aanvaarden die wel leuk is, maar die minder betaalt. Dan worden de financiële gevolgen van die scheiding al wat moelijker. Als je dan ook wil opnieuw investeren in een eigen huis of appartement, wordt het nog lastiger: de bank stelt pertinente vragen over je afbetalingsmogelijkheden. Je kan gewoon verder een huis huren, maar je wil wel weer waarde opbouwen… moeilijke situatie. Zoals elke vergelijking loopt ook deze op sommige plaatsen mank, maar het beeld mag duidelijk zijn: het grote obstakel voor TC Group zijn de grote schulden. Thomas Cook CEO Peter Fankhauser bevestigde het op het Skift Forum, vorige week in London: “Het is redelijk frustrerend om te weten dat wij eerst drie miljoen pakketvakanties moeten verkopen, voor we zelfs nog maar kunnen beginnen denken aan mogelijke investeringen.“ Het mag duidelijk zijn: zonder een oplossing voor de schulden, is er geen lange termijn toekomst voor Thomas Cook Group. Er wordt deze dagen immers al gepraat over een mogelijk bijkomend overbruggingskrediet van enkele honderden miljoenen, gericht op winter 2019/2020. Immers: de inkomsten uit het zomerseizoen zullen meer dan waarschijnlijk voor het tweede jaar op rij lager zijn – en dan krijg je in tour operating land problemen in de winter.
De Oplossing: Verkoop De weg naar een drastische vermindering van de schulden kan maar langs enkele wegen lopen: een verkoop van het geheel of delen van de groep aan één of meerdere derde partijen. De eerste stap in dit proces lijkt het afstoten van de airline. Peter Fankhau-
M
ER
THE S
SH ELT
APRIL Bob Dylan - 1975 -
ser: “ Onze airline is een juweel, en we zijn er zeer trots op. Maar we hebben geen luchtvaartmaatschappij nodig op onze balans.
Een verkoop van de airline zou zo goed als geen gevolgen hebben voor onze producten en onze totaalkwaliteit, maar wel grote
gevolgen voor onze financiële balans en investeringscapaciteit.” De groep evalueert naar verluidt deze week de eerste interesse
voor Thomas Cook Airlines. Men zegt niet gehaast te zijn, maar het mag duidelijk wel snel gaan.
Na de verkoop van Thomas Cook Airlines, zou het mogelijk tijd
kunnen zijn voor de overname van de groep door een andere par-
F RO
tij. Of dit scenario door zou gaan, en wie dan de mogelijke koper zou zijn, is vandaag pure speculatie. Je kan een rondje namen
noemen, maar dat heeft geen enkele zin. Dat doen we dus niet.
20
TRAVEL360° BENELUX / DECEMBER 2019
©EVENT HORIZON TELESCOPE - WIKIPEDIA COMMONS
Internationale wetenschappers slagen voor het eerst erin een foto te maken van een zogeheten supermassief zwart gat. Tegelijkertijd blijkt dat er ook bij Thomas Cook een supermassief zwart gat gevonden is. Het lot van Thomas Cook PLC begint in alle travel-gerelateerde media het nieuws te beheersen.
APRIL
Thomas Cook?
De Mogelijkheden Zonder Schulden: Product & Technologie
gie de concurrentie te kunnen bijbenen, zal zelfs het DNA van Thomas Cook moeten
Grand Conclusion: Think Big
veranderen. Een nieuwe, technologie
Thomas Cook is geen vogel voor de kat. Het
Laat on daarentegen even kijken naar wat
gedreven, visie moet ontwikkeld worden
is een vergissing, om vanuit een lokale vi-
de mogelijkheden voor TC zouden zijn
door nieuwe mensen. De bestaande IT
sie, een oordeel te doen over de toekomst
met een geheel of gedeeltelijk opgeloste
infrastructuur moet verdwijnen, en een
van de groep. Mits de nodige wijzigingen
schuldensituatie. Het zou mogelijkheden
nieuwe moet vanaf de grond worden opge-
en beslissingen – en een portie geluk in het
bieden om de twee grote uitdagingen aan
bouwd. Ook dit is een gigantische uitda-
overnamespel – zijn alle mogelijkheden
te gaan: een dramatische verbetering van
ging, omdat het moet gebeuren “while the
aanwezig om voor dit merk een mooie
de technologische mogelijkheden, en een
show goes on”.
toekomst te creëren.
verdere opbouw van een eigen, gediversifieerd product aanbod.
Leiderschap: Tijd voor Verandering?
Wij hopen dat, na de verkoop van de airline, er een onverwachte kandidaat op-
Peter Fankhauser is een ervaren, verstan-
staat om het bedrijf in zijn geheel over te
dig en aimabel man, die enorme verdien-
nemen. Een kandidaat met geld en visie,
Wat product betreft, heeft Thomas Cook
sten heeft voor Thomas Cook. De vraag is
die het oude merk inleidt in een nieuwe
bewezen dat ze, met relatief beperkte
echter: is Fankhauser de man om Thomas
wereld, met meer oog voor de toekomst
mogelijkheden, een hedendaags product
Cook naar de volgende fase te leiden
en de innovatie dan voor het verleden
kunnen neerzetten. Casa Cook en Cook’s
“and beyond”? Eerlijk gezegd, hoeveel
en de traditie. De ideale kandidaat heeft
Club zijn voorbeelden van hoe, via de
sympathie we ook hebben voor Peter: we
geen oog voor het tour operating model,
accommodatie, een pakketvakantie weer
denken het niet.
en vertrekt van de huidige en toekomstige
Product: de Remo Genius
cool en funky kan worden. Hierin speelt marketinggenie Remo Masala een belangrijke rol. Remo is de Chief Marketing Officer van Thomas Cook Group, maar hij
Wellicht zal de huidige CEO een overgangsfase leiden, om dan het roer over te geven aan een persoon met “meer toekomst
technologische mogelijkheden, de huidige en toekomstige consument, en de huidige en toekomstige wereld.
dan verleden”. Zijn eventuele opvolger zal
Een dergelijke overname zou beteke-
een visionair, toekomstgericht manager
nen, dat het merk Thomas Cook een
moeten zijn, met sterke voelsprieten voor
revolutie zou kunnen ontketenen in de
de consument van vandaag en morgen.
reisindustrie. Met een dergelijke aanpak,
Net zoals de ex-Vodaphone topman Fritz
zou een gloednieuw Thomas Cook een
Joussen bij TUI de tour operating veteraan
plaats kunnen innemen die bedrijven als
Peter Long wegduwde met de kracht van
Booking.com en Expedia vandaag ambi-
nieuwe ideeën en visionaire denkbeelden,
ëren: de kampioen van de moderne “new
zal bij Thomas Cook ook Peter Fankhauser
mainstream” vakantieganger. Dat zou de
moeten plaats maken, wellicht voor een
krachtverhoudingen binnen de toerisme
Technologie is een hardere noot om te kra-
sector extern persoon. Waarschijnlijk is
industrie in één klap kunnen veranderen.
ken. De IT vergissingen van Thomas Cook
er dan plaats voor Peter in de raad van
Let’s hope for the best. Hell, yes!
zijn legendarisch. Om op vlak van technolo-
bestuur van de groep.
is veel méér dan dat: hij is een visionair denker, die als geen ander de huidige generaties consumenten aanvoelt. Opvallend: de nieuwe, eigen producten die door Remo Masala ontworpen werden, trekken meer dan de helft nieuwe (pakket)klanten aan.
IT: Niet Verbeteren, Maar Veranderen
TRAVEL360° BENELUX / DECEMBER 2019
21
Travel360° Says:
DO
what is Urgent & Important
what is Important but not Urgent
DELAY
DELETE
what is Urgent but not Important
22
PLAN
TRAVEL360° BENELUX / DECEMBER 2019
what is not Urgent & Not Important
5
advertorial
redenen waarom je de Vakantiebeurs Vakdag niet wilt missen
1.
Met meer dan 12.000
TravelClown, RED Online Marketing
reisprofessionals in de trade units
reisprofessionals het grootste
en Efteling op het programma.
op het B2B-plein. Op het business
netwerkevent van de Nederlandse reisbranche!
2.
Op woensdag 15 januari 2020 trappen we het boekingsseizoen officieel af tijdens de Vakantiebeurs Vakdag. Dit jaar met een wel heel bijzondere editie; Vakantiebeurs bestaat 50 jaar! Vijf redenen waarom je deze extra feestelijke editie niet wilt missen.
Een divers en inspirerend inhoudelijk programma.
3.
terras van de B2B-lounge trakteert Natuurlijk laat Vakantiebeurs
hoofdsponsor Sunny Cars op koffie
haar 50e verjaardag niet
en smoothies.
onopgemerkt voorbijgaan. Vanaf 18.00 uur gaat het dak eraf tijdens
5.
Fris je vakkennis op
Traditiegetrouw presenteert
het jubileum Vakdag Feest, powered
NBTC-NIPO de resultaten van het
by Travelmedia en TUI! Geniet onder
ContinuVakantieOnderzoek. Nieuw
het genot van een hapje en een
door diverse exposanten. Schuif
dit jaar is de TrendBattle, waarin
drankje van een surprise artiest en de
o.a. aan bij de TUI Insights @
trendwatchers Lieke en Richard
beats van de DJ.
Vakantiebeurs, het Vuelandia
Lamb hun licht laten schijnen op de reistrends voor de komende jaren. Ook staan er keynotes van onder meer Apenheul, Amadeus,
VA KG DA
4.
tijdens de kennis- en
netwerksessies georganiseerd
Vakdagontbijt, presentaties van In 2020 keert de B2B-
EURAM en SiteSpirit en het trade- en
zone in zijn geheel terug
persmoment van gastbestemming
op de beursvloer. Ontmoet
Ras Al Khaimah.
Jij bent toch ook van de partij? Registreer je nu gratis via www.vakantiebeurs.nl/vakbezoekers. TRAVEL360° BENELUX / DECEMBER 2019
23
MEI
ARE ×
Bob Dylan & The Travellin’ Wilburys
HAN
E DL W
Voorbeeld CEO!
IT H C
MEI
De Brexit … ach, laten we het daar enkele maanden niet over hebben. Het hele spektakel is vermoeiend, afstompend en beledigend voor de verstandige burgers – en zoals iedereen weet, zijn de makers en de lezers van Travel360°Benelux uiterst verstandig. In dezelfde categorie als Brexit komt een andere misselijk makende opvoering eraan: de Belgische regeringsvorming. Een bedrijf dat op die manier geleid zou worden, zou al lang failliet zijn. Even kijken … verhip, inderdaad: de Belgische staat is virtueel failliet. In mei zien we de eerste versnelling in de retail rivier: in Nederland koopt TUI Disma Reizen over, een iconisch familiebedrijf met een charismatische eigenaar. We wisten toen nog niet dat de eerste rimpel in het water zou zijn, die later zou overgaan in een ware stroomversnelling van overnames van reiskantoren.
HET KOMPANY EFFECT ©BRAD TUTTEROW - WIKIPEDIA COMMONS
24
TRAVEL360° BENELUX / DECEMBER 2019
In Mei zouden de last minutes moeten beginnen maar raad eens, beste lezer: na een tegenvallende vroegboek periode, weigert de consument eens te meer om braaf de door de reisindustrie uitgetekende sporen te volgen. Laat ons eens goed nadenken over enkele termen uit het stenen tijdperk. “Last Minutes” is zo’n term. Weg ermee. In Mei 2019 publiveerde Travel360° een online artikel met een fascinerende titel : “Het Kompany Effect”. Het gaat over leiderschap en het belang om ervaren mensen op de werkvloer hun kennis te laten doorgeven. De aanleiding was de aanstelling van Vincent Kompany als speler-manager bij voetbalclub Anderlecht. Nu, aan het einde van het jaar, zijn de resultaten nog niet echt zichtbaar. Logisch: het gaat om de lange termijn.
MEI
Het Kompany Effect Vincent Kompany, een galactische voetbalster, schitterde tien jaar bij Manchester City, en komt
staat. Professionals voor wie de toekomst belangrijker is dan het verleden.
De ex baas werkt op de vloer
nu terug naar België om speler-trainer te worden
Net als Vincent Kompany zouden ze “speler trai-
van Anderlecht. Deze club werd vroeger wel eens
ner” kunnen worden van een reisbedrijf, waarbij
hoogdravend het “Belgische Ajax” genoemd, maar
ze op alle terreinen waarin ze beslagen zijn, de
kan vandaag beter beschreven worden als “het Ajax
bestaande équipe kunnen bijstaan. Met raad en
van de Aldi”. De klasse, persoonlijkheid en ervaring
daad. Ik zie deze oudere generatie samen met de
van Kompany moet een belangrijke factor zijn om
jongeren plannen uitwerken, en als gelijken bespre-
Anderlecht terug naar de absolute top te brengen.
ken wat er haalbaar is. Ik zie “challenging conversations” over nieuwe producten en marketing ideeën,
Anderlecht, OK. Maar wat heeft dat te maken met reizen verkopen? U vraagt zich wellicht af wat de bovenstaande alinea nu in godsnaam met de reisbranche te maken heeft. Op het eerste gezicht inderdaad niets. Een voetballer die aan het einde van zijn actieve
maar niet in een “baas – medewerker” verhouding, maar als gelijken. Zonder hiërarchische druk, kan de spanningsboog tussen frisse, nieuwe ideeën en decennia ervaring mooie dingen opleveren.
Wilde plannen met een veiligheidsnet
carrière terugkeert naar de club “waar het allemaal
Het “Kompany Effect” zou in vele bedrijven ervoor
begonnen is”, en die zal proberen om vanuit een
zorgen, dat de innovatieve krachten hun rol kun-
leidende positie, maar ook actief op het veld, zijn
nen spelen, en waarbij tegelijkertijd een veilig-
ervaring in topclubs door te geven aan jonge, geta-
heidsnet wordt gecreëerd om de wilde plannen te
lenteerde, maar minder ervaren collega’s.
kaderen en – soms – te temperen. Maar dan niet vanuit een logica van “de baas moet overtuigd wor-
Het Kompany bochtje Hier zit het bochtje dat ik wil maken naar de reissector. In België en in Nederland is er een generatie van mid vijftigers en begin zestigers, die in bedrijven de lakens uitdelen. Ze worstelen persoonlijk met de snelle technologische ontwikkelingen, en proberen krampachtig om het koop- en consumptiegedrag van de huidige jongere generatie klanten te begrijpen. Ze zien ook hoe de
den”, maar vanuit een gezonde confrontatie van verschillende zienswijzen. En dan kan een project of een idee naar de nieuwe, jongere baas. Die moet het in een dergelijke organisatie niet meer goedkeuren – dat is in een eerder proces op teamniveau al gebeurd – maar hij moet wel de eindverantwoordelijkheid nemen. For better or for worse.
Poging tot omschrijving
Millennial generatie de werkvloer inneemt, met
Finaal, een poging tot omschrijving van
andere wensen, dromen en werkattitudes dan
het “Kompany Effect”: ervaren, succesvolle
“hun” generatie. Toch leiden ze hun bedrijven vaak
professionals kiezen niet voor een fin de carrière
nog steeds met succes – maar velen weten diep in
waarbij ze zich vastklampen aan hun functie, hun
hun binnenste dat zijzelf deze bedrijven vandaag
beslissingsmacht en het prestige. Ze kiezen ervoor,
niet klaar maken voor de toekomst. Ze doen wat
om in hun eigen of een ander bedrijf een rol te
ze altijd succesvol gedaan hebben, hopend dat het
spelen van speler-trainer, midden tussen de andere
ook in de toekomst nog zal werken.
speler. De rol van voorzitter laten ze aan een jongere visionair met daadkracht.
Het Kompany Effect in de reissector Eigenlijk zou voor deze oudere generatie van ei-
De Kompany - Keuze
genaars en managers, een “Kompany Effect” geen
Kompany had zonder problemen voor veel geld zijn
slechte zaak zijn. Het zou goed zijn als deze erva-
carrière kunnen beëindigen in China of het Midden
ren professionals een stap terug zouden nemen,
Oosten. Maar hij koos ervoor om een constructieve
en de strategie, de visie en de dagelijkse leiding
rol te spelen bij Anderlecht. Het heeft iets Cruyffi-
zouden in handen geven van dertigers, hoogstens
aans, maar dan in 2020. Wellicht speelt Anderlecht
prille veertigers: professionals die geen wortels
volgend jaar niet dadelijk kampioen, maar bereiden
hebben in een periode die voorbij is, maar die
ze de club voor op nieuwe successen, tussen 2020
begrijpen wat er vandaag en morgen te gebeuren
en 2030. Dat is visie. Hell, yes!
TRAVEL360° BENELUX / DECEMBER 2019
25
JUNI
I RA
N TO CRY × IT
De top van de Belgische reiswereld gaat brainstormen, elkaar challengen en met elkaar in overleg tijdens de Belgian Travel Summit. Het initiatief gaat uit van de 4 beoepsverenigingen VVR, UPAV, ABT en CLIA. Wat er gebeurt in Ras-al Khaima is ronduit hoopgevend. In de reissector ontploft de volgende bom: Sunweb neemt Corendon over, wat betekent dat beide bedrijven bij dezelfde investeringsportefeuille zitten, die van Triton. Hoe meer Corendon en Sunweb onderlijnen dat er niets zal veranderen, hoe meer wij weten dat er net heel wat veranderingen op stapel staan. Corendon stichter Atilay Uslu gaat zich concentreren op zijn hotelketen.
OT
T O L AUG H
JUNI
L
,I
Bob Dylan - 1965 -
TAKES A
AKES A TT T
De klimaatbetogingen blijven voortduren. Stilaan begint de hele wereld te beseffen, dat er wel eens iets heel ernstig aan de hand zou kunnen zijn. Nochtans blijken de meeste politieke leiders niet bepaald enige urgentie te voelen om het roer drastisch om te gooien. Ze vrezen eerder voor hun eigen overleving, dan voor dat van de planeet.
Later op het jaar zal blijken dat dit een “case of perfect timing” zal zijn : wanneer Thomas Cook omvalt, staan zowel Corendon als Sunweb – in duidelijk onderling overleg – klaar. Niet om delen van TC over te nemen, maar wel om stevige brokken marktaandeel binnen te halen, in Nederland en in België. In Juni publiceerde Travel360° een online artikel over de Boeing 737 Max, en introduceerden wij een nieuw woord: “Max-angst”. Als vrijwel enigen bleven wij met nadruk waarschuwen voor de perceptie van een “onveilig vliegtuig” bij de consument.
Boeing 737 Max – Angst Het echte probleem met de Boeing 737 Max zou wel eens zou kunnen beginnen als het vliegtuigtype “fit to fly” wordt verklaard. Verschillende data beginnen de ronde te doen en met name Amerikaanse carriers beginnen tegelijkertijd in te zien dat consumenten-achterdocht wel eens hun grootste probleem zou kunnen worden.
Mini Hysterie - bis Wij beschreven een mogelijk scenario als volgt, begin mei: “We houden rekening met een “mini hysterie” scenario. Even schetsen: vakantiegangers wachten aan de gate voor check in. Eén persoon merkt op dat er “Max” op het vliegtuig staat. Een andere persoon zegt luidop “Hé, dat is toch dat toestel dat neergestort is?” Vervolgens gaat deze informatie door de massa wachtenden. Eén hysterisch reagerend persoon is genoeg, één persoon die iets doorstuurt naar de media zorgt voor onnodige heisa.
26
TRAVEL360° BENELUX / DECEMBER 2019
JUNI
American Airlines plant de 737 Max weer in ten vroegste vanaf 4 september. Dat wil zeggen dat het vliegtuig type tegen dan iets minder dan een half jaar op de grond gestaan zal hebben.
Marketing & PR Challenge Marketing en PR consultants zijn al een hele tijd bezig om scenario’s, slogans en verhalen te bedenken om de consument te overtuigen dat het bewuste Boeing type bij her ingebruikname, ook helemaal veilig zal zijn. Dat zijn geen rationele boodschappen, want de consument wordt
MAX— ANGST
verwacht om emotioneel te reageren. (Zie hierboven).
“Het Personeel Moet het Doen.” American Airlines beseft vandaag dat dit niet voldoende zal zijn. Directieleden, crew ©SOUNDERBRUCE - WIKIPEDIA COMMONS
Dit scenario willen we niet. Maar het kàn wel. Want reken er maar op, dat de eerste vluchten door diezelfde (B2C) media kunstmatig gehyped zullen worden. Er zullen journalisten uitgestuurd worden, om te peilen naar de reactie van de eerste vetrekkers. En die journalisten zullen niet schromen, om suggestieve vragen te stellen. “Ik zie dat u met uw gezin klaar staat om het vliegtuig te nemen. Wist u dat dit de eerste vlucht is van de Boeing 737-Max na de crash in Ethiopië?”.”
Max-Angst Vandaag proberen de drie grootste Amerikaanse vliegtuigmaatschappijen hun planning onder controle te krijgen, om de Boeing 737 Max ergens gedurende de zomer te herintegreren. Tijdens dit proces realiseert men in de USA dat dit meer dan waarschijnlijk een goed begeleid proces
28
TRAVEL360° BENELUX / DECEMBER 2019
members en zoveel mogelijk ander personeel zal gevraagd worden om als passagier op de eerste vluchten mee te vliegen. Dit zal gebeuren nadat de eerste vliegtuigen met positioneringsvluchten van hun “place of grounding” weer naar hun respectievelijke hub airports worden gebracht. Doelstelling: als de eerste betalende passagiers aan boord gaan, duidelijk het signaal te kunnen geven dat de toestellen al meerdere veilige vluchten achter de rug hebben, mét AA personeel aan boord.
Never Underestimate Consumer’s Emotion Nog even een citaat uit ons artikel begin mei: “Misschien toch maar overwegen, om als CEO van tour operator of airline met veel bombarie de eerste vlucht samen met de klanten te maken? Al is het maar om de kans te grijpen om het PR aspect van het verhaal om te keren, in eigen voordeel. Just sayin’. Ik vlieg graag mee, als er plaats is. Retourtje Malaga? No problem.”
zal worden. In dit geval moeten we geen
Nooit de publieke opinie onderschatten. Ze-
rekening houden met het begrip “vlieg-
ker niet in een sterk gemediatiseerd verhaal,
schaamte”, maar met pure, door de media
dat draait om veiligheid. Dat wordt nog wat,
aangedreven, “Max-Angst”.
einde zomer. Daar kan je vergif op innemen.
ZWARTE ZWANEN
SERVICO
advertorial
software · hardware · e-commerce Full-Service informatica partner in de reiswereld Meer dan 500 reisagenten, touroperators en autocarbedrijven gebruiken vandaag SERVICO software. Als marktleider begrijpen wij de noden van de reiswereld als de beste.
Laatste innovaties Nieuwe koppelingen
Voice over IP integratie
Voor de 'à la carte touroperator'
Recent werden enkele nieuwe koppelin-
Open je klantenfiche en laatste dossiers
De mooiste offertes? Die maak jij met
gen met boekingssystemen actief:
onmiddellijk bij een binnenkomende
SwingDynamic! Dit pakket maakt gebruik
oproep. In samenwerking met Allocloud
van een database van teksten en foto's
•
Misterfly
bieden we een VOIP – oplossing in de cl-
van de verschillende reizen. Deze data
•
Teldar
oud die een vermindering van je klassieke
worden door je website gebruikt, maar te-
•
FTI Ticketshop
telefonie kostprijs kan opleveren van
gelijk ook voor een aantrekkelijke lay-out
•
Skyways
minstens 50%.
van je offertes. SwingDynamic combineer je perfect met het SwingTour pakket.
Andere diensten Website ontwerp en ontwikkeling
Hardware & netwerk-infrastructuur
Succesvol online verkopen? Dat start met een ijzerster-
Voor je volledige IT-infrastructuur vertrouw je op de
ke, onderscheidende website en -shop. Die maken we
SERVICO hardware afdeling. Wij zorgen voor alle instal-
voor jou op maat, met onbeperkte mogelijkheden.
laties en onderhoud van de toestellen, netwerk-connecties, e-mail en back-ups. Troubles in computer-paradise? Het Servi-Technics callcenter helpt je meteen verder.
Het SERVICO team biedt jou de juiste software- en hardware oplossingen aan, zodat jij je kan focussen op jouw core business.
KMO-zone, Klein Boom 7 2580 Putte (Mechelen) (015) 76 74 10 info@servico.be www.servico.be
TRAVEL360° BENELUX / DECEMBER 2019
29
I’L
LG
O MI NE
) ×M
UR
Bob Dylan - 1966 -
L OST IKELY
WAY (AND
JULI
JULI
U YO
’LL GO Y O
België en Nederland puffen onder de zoveelste hittegolf. De temperatuur bereikt maxima van respectievelijk 40,2° (Kleine Brogel, België) en 40,1° (Eindhoven, Nederland) – de hoogste temperaturen sinds we begonnen te meten. Het klimaat drukt iedereen met de neus op de feiten, maar we doen weinig méér dan zweten.
De politiek in België: een Belg wordt baas van Europa, een vrouw wordt Minister President van Vlaanderen en een parlementsvoorzitter moet drie seconden na zijn maiden speech aftreden wegens dronkenschap en liegen over overspel. Zucht. Juli wordt een maand waarin de zenuwen van grote touroperators met risico capaciteit getest worden. Tot twee weken voor afreis kijken zij aan tegen zwak bezette vluchten. Als het prijswapen wordt bovengehaald, volgen de consumenten massaal. Nogmaals: dit kan zo niet langer. Het vroegboek/last minute model staat onder druk. De hoogseizoen marges zijn op deze manier een stuk lager dan gebudgetteerd. Even Atilay Uslu citeren, in 2016: “Wij hebben zo’n 800.000 klanten, maar we maken enkel winst in de schoolvakanties”. Tel uit je winst, dus.
“Enneuh… als ze nu gewoon thuis gebleven zijn?“
Je moet er niet heel lang voor in het vak gezeten hebben, om te weten dat een tropische week zoals deze, dodelijk is geweest voor de last minute boekingen naar het Zuiden. Structureel, tot op de minuut voorspeld goed weer leidt tot uitspraken als “als ik toch moet puffen, kan ik het even goed in mijn eigen tuin doen, barbecue en ijskoud bier bij de hand”. Ondertussen blijkt voor de zoveelste maal dat de vakantie-aanbieders slechts één weerwoord kennen voor die uitspraak: “Omlaag met die Prijzen!”. Voor wie echt weg wil, liggen de koopjes netjes klaar, aan bodemprijzen.
Maar willen de vakantiegangers wel weg? Al in de aanloop van het zomerseizoen heerste er onzekerheid over de motieven van de potentiële vakantiegangers. Die onzekerheid vertaalden wij begin December 2018 als volgt: “Op zoek naar een woord om de huidige stemming bij de aanbieders van zon, zee en strandvakanties in het verre buitenland te peilen, kwamen wij uit bij het woord “boekingsslapte”. Als u er nog nooit van hebt gehoord, maak u geen zorgen: het bestond nog niet, wij hebben het uitgevonden. Een mogelijke
In Juli 2019 publiceerde Travel360° een online artikel met de provocerende vraag: “En als ze nu gewoon thuis gebeleven zijn? “ We wijzen op de combinatie van twee mooie zomers op rij, en het effect dat dit kan hebben op de state of mind van de consument. 30
TRAVEL360° BENELUX / DECEMBER 2019
betekenis (die we dus ook ter plekke hebben uitgevonden) zou kunnen zijn: “Het tegengestelde van een boekingspiek: een algemeen gevoel bij de consument, waardoor hij/zij de beslissing in verband met klassieke vliegvakanties in het buitenland voor zich uitduwt, bij gebrek aan urgente motiverende argumenten”.
JULI
Staycation Lekker thuis blijven Blijkbaar toch niet allemaal … Exact drie maanden later, begin februari
eerder denkt aan binnenlandse vakanties,
Hotels zitten vol, de appartementen-
in eigen organisatie.
verhuur doet het niet slecht, de restau-
2019, schreven wij een vervolgartikel onder
Voeg hieraan de onzekerheid over het
de titel “Boekingsslapte Deel II”. De aanlei-
klimaat, de onzekerheid over de eigen
ding waren de tegenvallende tussentijdse
toekomst en een portie Brexit en ander
resultaten die zowel TUI als Thomas Cook
gedoe aan toe, en je hebt een stevig deel
Group op dat moment aankondigden – bei-
van de verklaring voor de voortdurende
de spelers verwezen naar “Tegenwind” en
boekingsslapte.
naar een “Softness in Summer Bookings”. Boekingsslapte dus.
Maar dat is Niet Alles.
Een citaat uit het februari artikel van
We zitten nu in volle zomer. En er is nóg
Travel360°: “Beide bedrijven wijzen naar
meer aan de hand. Ja, er werd flink afge-
het uitdeiningseffect van zomer 2018. Die
geven in de klassieke media over “vlieg-
warme periode heeft flink huisgehouden in
schaamte”, en over keuzes maken buiten
het hoofd van de consument. Wie al lang
vliegtuigreizen. Is het nu al een belangrijke
op voorhand een vakantie geboekt had in
factor? Misschien nog niet in het gedrag,
het zuiden, werd bij terugkomst geconfron-
maar de problematiek wurmt zich tussen
teerd met grijnzende vrienden en familie:
de oren van de consument. Zo is het einde
zij hadden, zonder veel geld uit te geven, bij
van het massale roken ook ooit begonnen.
tropische temperaturen genoten. Wie gewacht had en vervolgens had besloten om geen buitenlandse vakantie vast te leggen, telde zijn winst uit."
De gesprekken in de kroeg
En zelfs dat is Niet Alles. Maar er is nog méér aan de hand. En wellicht is het een opstapeling van relatief kleine, maar belangrijke factoren die maakt, dat de boekingsslapte blijft duren.
Dat effect speelt nu in de hoofden van de
Uiteraard blijven verschillende spelers
potentiële vakantieganger. Men wacht
goede zaken doen – maar die verschillende
tot men een idee heeft van de zomer.
factoren doen toch pijn, hier en daar.
“Want nog zo’n zomer, het zou toch maar eens waar moeten zijn. En met heel die klimaatdiscussie weet je toch nooit? Even
Op Vakantie in Eigen Land?
rants klagen niet. In de polderregio is er spraken van een structureel Airbnb effect. Maar het zijn vooral dagjesgasten die, koelbox in de hand, zorgen voor een gevoel van drukte.
Op Vakantie in Eigen Huis Een voorzichtige conclusie: méér mensen dan verwacht hebben er dit jaar voor gekozen om thuis te blijven. De zwembadverkopers, van luxe tot plastic alternatieven, konden naar verluidt de vraag niet bijhouden, deze winter en voorjaar. Weinigen kunnen budgettair en psychologisch een investering in een zwembad – of een her aangelegde tuin, of airconditioning – combineren met een stevige vakantiereis, toch niet in hetzelfde jaar.
Lekker Thuis Blijven We overschatten over het algemeen het belang van de korte termijn trends, en we onderschatten het lange termijn effect. Wellicht is er iets dergelijks aan het gebeuren met de vakantiegewoontes van de consument. Dat gruwelijke woord “staycation” wordt gelukkig minder en minder gebruikt: dat was een voorbeeld van een overschatte korte termijn trend,
Een steekproef aan de Belgische kust leert
maar op middellange termijn heet het ge-
dat het ook daar niet gaat om een overrom-
woon: “lekker thuis blijven”. Onderschat
peling van verblijfgasten (vergeet weten-
het effect van die laatste trend niet. Het
schappelijke relevantie, beste lezer: dit is
zou best kunnen dat er opportuniteiten
Een kleine, niet representatieve Duitse
het resultaat van vele luchtige gesprekken,
klaar liggen voor business modellen, die
enquète van FVW geeft aan dat maar liefst
gecombineerd met buikgevoel dat al enke-
toegespitst zijn op het maximaliseren van
47% van de mogelijke vakantiegangers,
le keren zijn waarde heeft bewezen.)
het vakantiegevoel thuis.
afwachten”: dat zijn de gesprekken die aan de toog in de kroeg worden gevoerd, dit weekend.
TRAVEL360° BENELUX / DECEMBER 2019
31
Power your business
Excel in serving customers
Maximize your revenues
Optimize your costs
Harness the power of our technology & people to grow your business Business travel makes business happen. Whether it’s building customer relationships or bringing teams together, face-to-face interaction makes a difference. Digital technologies are changing the face of business travel. Travelers want choice, price transparency and personalization. We’re creating a Live Travel Space for all industry players to grow, connect and delight the traveler, fulfilling their every wish in real time. Our solutions, within the Amadeus Travel Platform, deliver fully personalized offers to business travelers.
Join us in the Live Travel Space! amadeus.com
TRAVEL TECHNOLOGIE TRENDS
Travel Bepalende Trends in Technologie Hoe je het ook draait of keert: technologie is
menselijke factor in de combinatie van schakels
alles bepalend geworden in travel. Het gaat niet
in de travel ketting. Technologie zal nooit de
enkel om producten en diensten die aangeboden
nood aan face-to-face contact uitschakelen, in
worden, maar ook de manier waarop ze naar de
tegendeel: bedrijven begrijpen vandaag dat ze
klant gebracht worden. Reizigers steunen op
moeten investeren in technologie om hun mensen
technologie in elk onderdeel van de customer
alle mogelijke tools te geven om een uitstekende
journey, zodat hun reizen beter, naadlozer, met
service te bieden.
minder fricties en meer op de essentie gericht kunnen zijn. Voor bedrijven geldt dat de efficiën-
De Travel bepalende Trends in Technologie zijn er
tie verhoogt, en de kosten dalen. Het lijkt er sterk
dan ook niet op gericht om de menselijke factor
op, dat iedereen wint bij een belangrijke rol voor
uit te schakelen – ze willen juist ervoor zorgen dat
technologie in travel.
mensen andere mensen beter kunnen helpen, bijstaan en bedienen. Wij hebben nog nooit een hotel
Het is goed, dat we sinds enkele jaren begrepen
of een restaurant de hemel in geprezen wegens
hebben dat er ook steeds nood zal zijn aan de
de “prachtige technologie”. Wel om de sublieme menselijke service, en het uitzonderlijke eten.
“Great things in business are never done by one person. They're done by a team of people. Technology is nothing. What's important is that you have a faith in people, that they're basically good and smart, and if you give them tools, they'll do wonderful things with them.”
Op deze pagina’s pikken we er de belangrijkste trens uit, die er in 2020 voor zullen zorgen dat we op een andere manier zullen reizen, maar ook reizen uitkiezen en reizen boeken.
— Steve Jobs
TRAVEL360° BENELUX / DECEMBER 2019
33
TRAVEL TECHNOLOGIE TRENDS
1. Virtual Reality. Vergis je niet, beste lezer; virtuele realiteit heeft reuzensprongen gemaakt in de afgelopen jaren, en het fenomeen heeft, met de alom beschikbare VR headsets, als home entertainment zijn weg gevonden naar de huiskamer van de consument. Er is veel investeringsgeld gevloeid naar video games, maar ook sales & marketing afdelingen van aanbieders van reizen hebben de enorme mogelijkheden van VR ontdekt, vooral in toepassingen rond 360° foto’s en videos.
Toepassingen in de reisindustrie: •
360° beelden van accommodaties
•
Het hele boekingsproces virtueel ervaren
•
Bezoeken aan bestemmingen en plaatsen simuleren
2. Augmented Reality Augmented reality is op sommige plekken vergelijkbaar met virtual reality, maar de doelstelling is anders: met AR wil men de plekken waar de reiziger zich bevindt, nog interessanter maken door er informatie, vergelijkende beelden uit het verleden of extra ervaringen aan toe te voegen. Dit alles leidt tot een “verhoogde realiteit” en dus een verdieping van de “customer experience” - ter plaatse of vanop een afstand.
Toepassingen in de reisindustrie: •
Gebouwen en plekken met extra historische info
•
Interactieve muren in vb musea en hotels
•
Actieve push informatie op locaties
TRAVEL TECHNOLOGIE TRENDS
3. Internet of Things Door “Internet of Things” technologie toe te passen worden gebruiksvoorwerpen van elke dag met elkaar in verbinding gesteld om informatie uit te wisselen, doordat ze allemaal aangesloten zijn op het internet. Het IoT is al een big thing in productie units en in de huiskamer van de consument.
4. Artificiële Intelligentie
Toepassingen in de reisindustrie: Artificiële Intelligentie dekt als woord perfect de lading: het •
Slimme technologie op luchthavens om de doorstroom te
zorgt ervoor dat we vele hoeveelheiden data kunnen verwer-
bevorderen met minder stress voor de reiziger
ken, interpreteren en gebruiken in heel specifieke toepassin-
•
“Slimme kamers” in hotels
gen. Als Judith een Bot maakt om ervoor te zorgen dat Joost
•
Service voorstellen op basis van reisdata (vb kamer klaar
elke ochtend om 7u de relevante boekingsinformatie van de
bij latere-eerdere vlucht)
vorige dag op zijn smartphone krijgt, maak zij gebruik van Artificiële Intelligentie.
Toepassingen in de reisindustrie:
5. Herkenningstechnologie
•
Data Analyse om de profielen van reizigers te kennen
•
Spraakherkenning en real time vertaling
•
Travel bots die de klant te woord staan zonder aanwezigheid van een medewerker
Binnen deze lijst van Travel Bepalende Trens in Technologie, is Herkenningstechnologie wellicht één van de interessantste en meest bruikbare. Deze toepassingen maken keuzes gemakkelijk, en versnellen en verbeteren het aankoopproces. Deze technologie houdt onder andere in: herkenning van vingerafdrukken, gezichtsherkenning, scanning van de ogen en ander mogelijkheden voor biometrische identificatie.
Toepassingen in de reisindustrie: •
Check In op basis van gezichtsherkenning
•
Aankopen overal ter wereld met vingerafdruk
•
Naadloze airport en plane check-in
TRAVEL360° BENELUX / DECEMBER 2019
35
Brussels Airport: CO2-uitstoot naar nul tegen 2050 NetZeroCarbon2050
Duurzaamheid zit in ons DNA
Tegen ten laatste 2050 zal Brussels Airport geen CO2
Brussels Airport Company heeft in de loop der jaren al heel
meer uitstoten. Samen met 193 andere luchthavens
wat maatregelen genomen om de impact op de omgeving
ondertekende Brussels Airport hiertoe de resolutie van
te beperken. Sinds vorig jaar mag Brussels Airport zich een
luchthavenvereniging ACI Europe. Op deze manier zet
CO2-neutrale luchthaven noemen, dwz dat de luchthaven
onze nationale luchthaven een baanbrekende stap om
de CO2-uitstoot permanent probeert te verminderen en
in lijn met het Akkoord van Parijs de opwarming van
de restuitstoot compenseert. Maar daar stopt het niet.
de aarde ruim onder de 2 graden te houden. Brussels Airport was een van de luchthavens die deel uitmaakten
Met investeringen in energie-efficiëntie en hernieuwbare
van het kernteam dat de duurzaamheidsstrategie van
energieprojecten kan de luchthaven de emissies waarover
ACI Europe heeft uitgeschreven. Dit ambitieuze plan is
ze zelf controle heeft, verder terugdringen en op termijn
gebaseerd op de 17 Duurzaamheidsdoelstellingen van de
neutraliseren. Voor de emissies waarover Brussels Airport
Verenigde Naties.
minder of geen controle hebben, zet de luchthaven met andere luchthavenbedrijven en externe partners gezamenlijke projecten op. De luchthavenuitbater kan ook sturende maatregelen nemen om de geluidsoverlast en de luchtvervuiling aan te pakken. Al vele jaren betalen luidruchtige vliegtuigen op Brussels Airport aanzienlijk hogere tarieven dan stille toestellen. En de luchthaven onderzoekt vanaf 2021 ook de uitstoot van stikstofoxiden (NOx) en CO2. De meest vervuilende toestellen betalen meer, nieuwere toestellen krijgen korting volgens het principe ‘de vervuiler betaalt’. Zo wil Brussels Airport luchtvaartmaatschappijen overtuigen om voor hun vluchten van en naar Brussels Airport gebruik te maken van de modernste toestellen.
36
TRAVEL360° BENELUX / DECEMBER 2019
advertorial
Vijf concrete werkdomeinen Er werden 5 werkvelden geïdentificeerd waarbinnen op korte termijn een grote vooruitgang geboekt kan worden. Verschillende projecten in dit kader werden de laatste tijd al geïmplementeerd.
1. Verminderen van de hoeveelheid afval • De hoeveelheid restafval verminderen door nog beter te sorteren samen met FostPlus en onze partners op de luchthaven • Aanpakken van de invoer van broussevlees en beschermde diersoorten in samenwerking met het Wereldnatuurfonds, de douane, Brussels Airlines en het Natuurhistorisch museum • Acties opzetten om het gebruik van (eenmalig) plas-
“We willen de duurzaamheidsgedachte stevig verankeren in onze dagelijkse werking en die van onze partners. Door te investeren in energie-efficiëntie en hernieuwbare energieprojecten, kunnen we emissies waarover we zelf de controle hebben verder terugdringen en op termijn zelfs tot nul herleiden. Voor emissies waarover we zelf geen controle hebben, werken we nauw samen met de andere luchthavenbedrijven en externe partners om de totale impact op het milieu verder te beperken” Arnaud Feist, CEO van Brussels Airport Company
tic te verminderen
2. Verminderen van grondgeluid en verbeteren van luchtkwaliteit • Mitigerende maatregelen en nieuwe technologieën onderzoeken en vervolgens invoeren om het grondgeluid en de hoeveelheid fijn stof te verminderen • Vergroenen van het dienst- en bedrijfswagenpark • Vergroenen van het grondafhandelingsmateriaal
3. Meer diversiteit op de werkvloer • Actie ondernemen om kandidaten te vinden die het moeilijker hebben op de arbeidsmarkt • Specifieke groepen kandidaten identificeren en manieren zoeken om ze te bereiken • Onze ‘Employee Value Proposition’ definiëren en uitdragen zodat toekomstige werknemers weten waar we voor staan en wat we hen kunnen bieden
Doelstellingen en prestaties ten opzichte van 2010
4. Bouwen van duurzame infrastructuur • Studiewerk verrichten naar het toekomstige warmte/ koudenetwerk en hernieuwbare energiebronnen • Energie- en duurzaamheidsnormen voor nieuwe gebouwen opstellen en implementeren gebaseerd op de principes van energieneutraliteit en circulaire economie
5. Verbeteren van de modal split • Zorgen voor een uniek ticket voor alle openbaar vervoer • Onderzoeken hoe we de diabolotaks kunnen omvormen • Werken aan een betere samenwerking tussen luchthavenbedrijven om medewerkers aan te moedigen te
CO2
Energie
Water
Afval
resultaat in
resultaat in
resultaat in
resultaat in
2018:
2018:
2018:
2018:
-33%
-18% /m2
-23% /
-15% /
resultaat
resultaat
resultaat
resultaat
tegen 2030:
tegen 2030:
tegen 2030:
tegen 2030:
-40%
-25% /m2
-10% /
-10% /
kiezen voor duurzamer transport • Een duurzaam beleid rond mobiliteit en bedrijfswagens uitwerken
TRAVEL360° BENELUX / DECEMBER 2019
37
Ervaar onze 5-sterren service naar Bangkok en Taipei!
ONDERZOEK
Enquête naar de Wensen en Noden van de Reisagent inzake Samenwerkingsverbanden en Groeperingen
In het najaar van 2019 voerde Travel360° in opdracht van en in samenwerking met Avitour een enquête uit naar de wensen en noden van de reisagent op vlak van samenwerkingsverbanden. Het doel van deze survey is, om mede op basis van de resultaten, in de toekomst de juiste strategische en tactische beslissingen te kunnen nemen.
Vraagstelling 1 “Hoe kijkt u zelf naar de toekomst van de zelfstandige reisadviseur?”
In dit artikel geven we u een samenvatting van de belangrijkste en meest opvallende resultaten. In de komende maanden zal er verdere informatie worden gepubliceerd, gericht op Avitour leden en kandidaat leden. De totaalanalyse staat uiteraard in exclusiviteit ter beschikking van Avitour. De groepering gaf aan Travel360° de toelating om een tipje van de sluier op te lichten door een deel van de resultaten te delen met de sector. Waarvoor dank, uiteraard!
Positief
Moeilijk
Positief als deel
(35%)
(25%)
van groter geheel (40%)
Over het algemeen kijkt u positief naar de toekomst, als zelfstandige reisagent. Meer dan 70% kijkt uit naar een mooie toekomst, waarbij 40% expliciet aangeeft dat ze zich veiliger zouden voelen als onderdeel een groter geheel. Het ziet er naar uit dat mogelijke overeenkomsten met groeperingen of samenwerkingsverbanden met meer interesse bekeken worden dan ooit. Kernbegrippen: Positief, Samen.
TRAVEL360° BENELUX / DECEMBER 2019
39
ONDERZOEK
40
Vraagstelling 2
Vraagstelling 3
“Waar liggen volgens u als reisagent
“Wat is volgens u de belangrijkste
de kansen?”
bedreiging van de reisagent?”
Combinatie face to face & service (40%)
Rechtstreekse Verkoop en OTA’s (35%)
Doorgedreven automatisering (20%)
Amazon, Google etc. (15%)
Maatwerk (40%)
Krimpende winstmarges (50%)
Opvallend: u kiest massaal voor direct klantencontact,
U ziet duidelijk nog steeds de concurrentie van de recht-
met maatwerk als belangrijkste kans op succes. Onze
streekse verkopers en de Online Travel Agents. Maar
vertaling: u wil met uw klanten zoveel mogelijk een per-
bovenal vreest u voor krimpende winstmarges – waar-
soonlijke relatie opbouwen, die dan de basis vormt om
schijnlijk ingegeven door commissies die onder druk
voorstellen op maat van elke klant uit te werken. Op die
staan. In de antwoorden op vraagstelling 2, hebt u ook
manier gaat u de concurrentie met alle mogelijke spelers
de oplossingen voor deze bedreiging al geformuleerd:
met vertrouwen aan.
innig klantencontact en maatwerk.
Kernbegrippen: Klantenkennis, Maatwerk
Kernbegrippen: Rechtstreekse Verkoop, Winstdruk
TRAVEL360° BENELUX / DECEMBER 2019
ONDERZOEK
Vraagstelling 4
Het mag duidelijk zijn: de reisagent is
“Wat zijn uw grootste noden op
de potentiële bedreigingen. Doorheen
professioneel vlak?”
zich vandaag bewust van de kansen en de mogelijkheden, maar ziet ook scherp de resultaten van deze enquête voelen wij een vertrouwen in de toekomst, die zal worden vormgegeven door méér dan ooit de core business van een reisadviseur in de praktijk te brengen: kennis van de klant gecombineerd met onklopbare voorstellen.
Opleiding (40%) Juridische Ondersteuning (10%) Ideeën voor Groei (50%)
Deze enquête gebeurde in opdracht van en in nauw overleg met Avitour, het grootste Belgische samenwerkingsverband van zelfstandige reisonderOpmerkelijk: u bent naarstig op zoek naar ideeën om groei te kunnen verwezenlijken. Ook aan opleiding is er een stevige nood. Voorzichtige conclusie: wellicht is de combinatie van beiden de oplossing: opleidingen waarin ook een vorm van ideeën bedenken aan bod komt. Hoe dan ook: dit wijst op een dorst naar externe kennis. Kernbegrippen: Ideeën, Opleiding
nemers. Dit artikel is slechts een kort uittreksel van een breder onderzoek en analyse. De resultaten zijn eigendom van Avitour. Deze enquête werd verstuurd naar 900 Belgische reisagenten. Wij kregen 233 antwoorden binnen, wat de resultaten meer dan representatief maakt voor deze populatie.
TRAVEL360° BENELUX / DECEMBER 2019
41
42
TRAVEL360° BENELUX / DECEMBER 2019
TRAVEL360° BENELUX / DECEMBER 2019
43
advertorial
Doha, vijfsterrenbestemming in Qatar
Qatar Airways vliegt dagelijks vanuit Amsterdam en Brussel naar Doha. Adviseer je klanten om het maximum uit hun reis te halen en een tussenstop in Doha te maken. In de hoofdstad van Qatar wacht ze een prachtige ervaring met hotels van wereldklasse, gastronomische eetervaringen en luxe winkels.
DE TOP BEZIENSWAARDIGHEDEN VAN DOHA
QATAR AIRWAYS STOPOVER PROGRAM
1. Souq Waqif: Culturele hub van Doha met een wirwar van
Wie op doorreis is, kan gebruik maken van een
straatjes en een verscheidenheid aan gezellige restaurants.
gratis transitvisum. Klanten kunnen tijdens hun
Zeker in de avond een must visit!
transit al vanaf USD 23 per kamer per nacht in
2. Museum of Islamic Art: Een monument van wereldklasse met eeuwenoude collecties van islamitische artefacten. 3. The Island Sea: Een natuurlijk wonder van zeewater in het midden van de woestijn
een 4 of 5 sterrenhotel verblijven. De minimale transittijd bedraagt 12 uur en het verblijf kan tot 4 nachten duren. Dit aanbod is geldig voor boekingen tot 28/12/2020 en verblijven tot 31/12/2020.
4. Nationaal Museum: Museum dat een uniek inzicht geeft in het verhaal van Qatar en zijn mensen. 5. The Pearl: Een kunstmatig eiland aan de oevers van de Arabische Golf, vol met gezellige restaurants en winkels.
EENVOUDIG TE BOEKEN • Boek een Qatar Airways ticket met een minimum van 12 uur transittijd in Doha • Selecteer een hotel via het Discover Qatar B2B reservatiesysteem • Je vind er ook een groot aanbod aan excursies,
ERVAAR ZELF DE SERVICE VAN QATAR AIRWAYS MET HET TRAVEL AGENT TARIEF VAN €249 p.p.
city tours, beach breaks,… • Aanmelden kan je doen via: partner.discoverqatar.qatarairways.com
• Retour Brussel/Amsterdam – Doha • Tarief inclusief YQ/YR en service, andere taksen exclusief • Geldig voor boekingen en reizen tot 30/09/2020 • IATA reisagenten + 1 reisgezel • Betaling via bank transfer • Op basis van beschikbaarheid
SOEPELE VISUMVOORWAARDEN Belgen en Nederlanders die Qatar voor langere tijd willen bezoeken, kunnen profiteren van een visumvrije toegang voor maximaal 90 dagen. Een geldig paspoort en een bevestigd doorreis- of retourticket volstaan.
44
TRAVEL360° BENELUX / DECEMBER 2019
Eén Najaar, Vier Travel360° Evenementen _ Het Cruise Event, PUNCH! België, PUNCH! Nederland, het Duurzaam Toerisme Congres: 4 evenementen georganiseerd door Travel360°, in samenwerking met tientallen partners in en buiten de toerisme sector, bijgewoond door meer dan 800 toerisme professionals. Dat was de event-najaar van Travel360°. In 2020 vliegen wij er onmiddellijk weer in met ons eigen “Travel360° Theater” op de Vakdag van de Vakantiebeurs in Utrecht. En daar kondigen we dan weer nieuwe trainingen aan, nieuwe events en een ton andere nieuwe initiatieven. The Travel360° Show Goes On. Because we love it.
45
PUNCH! Gent, België en Hoofddorp, Nederland
P.U.N.C.H. is een door Travel360° uitgevonden letterwoord, dat staat voor Positive, United, No Nonsense, Creative, Hard Selling. Deze woorden beschrijven de essentiële ingrediënten van succes in de reisindustrie. Al vijf jaar organiseert Travel360° PUNCH! – sinds drie jaar op twee locaties, één in België en één in Nederland. De partners stappen mee in het PUNCH! scenario, dat zeer gedetailleerd wordt besproken, voorbereid en uitgevoerd. Het resultaat is een wervelende, afwisselende show – helemaal anders dan de gemiddelde productpresentaties. Doorheen de avond verzorgt Travel360° enkele actuele, inspirerende presentaties, gericht op de core-doelgroep van PUNCH!: de reisagent.
Travel360° over het Thomas Cook na-effect:
“Er is geen schade voor de portefeuille van de consument, maar het vertrouwen is geschonden. Veel meer dan we zelf denken.”
Travel360° over directe verkoop:
“Rechtstreekse verkoop is één van de grootste mythes in de reisindustrie. Vrijwel niets wordt rechtstreeks aan de consument verkocht”
Travel360° over doelgroepen:
“People behave more according to their income and purchase power than to their age.” Travel360° over The Long Tail:
“A business strategy that allows travel agents to realize significant profits by selling low volumes of hard-to-find travel experiences to many customers instead of selling large volumes of easily accessible, popular travel products.” Travel360° over de reisagent:
“Nooit in de geschiedenis waren er méér kansen om als reisagent succesvol te zijn en rijk te worden dan vandaag.”
Duurzaam Toerisme Congres – Brussel
THE TRAVEL RESPONSIBILITY WE REALLY TAKE
Travel360° en Joker/ViaVia werkten intens samen om de tweede versie van het Duurzaam Toerisme Congres te organiseren, met als thema “The Travel Responsibility We Really Take”. Het is opvallend hoeveel scherper duurzaamheid vandaag bovenaan de agenda staat. Dat vertaalt zich in een focus op wat er gebeurt, en wat er allemaal mogelijk is. De sprekers deden uitspraken, die stof tot nadenken opleverde. De 400 aanwezigen luisterden, noteerden en deden mee aan de online voting & questions. Geoff Manchester – Intrepid Travel:
“About five years ago, Southeast Asia was our most popular travel destination, with elephant rides being a major allure for travelers. Although it was often portrayed as ethical and fostering connection between humans and animals, the commodity was based more on the income potential, and the ethics became increasingly blurred. What we saw through research was that elephants were being captured, beaten and broken. Putting our purpose ethos before our profit, we knew that we had to ban elephant rides on all our tours, making us the first global tour operator to do so.“ 48
TRAVEL360° BENELUX / DECEMBER 2019
Mie Cornoedus – ViaVia Jogyakarta
Jan Leyssens – Switchrs:
“Many tourists who are aware of what surrounds them find themselves in a big dilemma faced with their own desire for discovery. How to travel without polluting? Local buses, which run with or without you, only partially answer this question. How to sit conspicuously on a terrace that will never be accessible to certain local populations? Can I photograph this face? Visit an entire region in one day on an organized tour or just a temple on foot? These are the questions that we must answer in an honest, respectful way. The answers will guide our behavior.”
“Successful innovation management within the circular economy implies a firm understanding of technology, and implementing it without the fear of being wrong, while at the same time understanding that technology is a means and not the goal. People often talk about balancing these two, but balance implies some sort of perfect equilibrium. In reality it’s more like a flow. More like surfing. To move forward, at some point you’ll have to catch a wave, otherwise it’s just peddling, and you’ll end up tired and still at the same place. But the moment you try to catch each and every wave, you’ll be knocked off your board the moment the right one hits, just because you grew too tired.”
Jan Peeters – Travel360°
“Travel is criticized a lot for its lack of sustainability. We have to answer the criticism, not by trying to come up with contra arguments, but by changing our programs, behavior and business models as much as possible to the climate reality. Of course people will not refrain from flying – but we have to show the world that we can reduce our carbon footprint, including in the aviation industry.” TRAVEL360° BENELUX / DECEMBER 2019
49
USA Travel & Canada Travel
Al bijna 30 jaar uw specialist voor maatwerkreizen in de Verenigde Staten en Canada A la carte Onze reisspecialisten kennen de bestemming als geen ander. Ze zijn zelf meerdere keren ter plaatse geweest en werken alle offertes op maat uit voor uw klanten.
Nieuw -Skivakanties USA / CANADA en een eventueel bezoek aan de nationale parken -Begeleide rondreis Southwest Highlights in kleine groep (max 15), keuze uit hotels of campings -Uitgebreid aanbod van ranches, exclusieve tentenkampen en de specialist voor berenlodges in BC en Manitoba
Luxe aanbod Is uw klant op zoek naar exclusiviteit, een once in a lifetime ervaring? Dan gaat ons team tot het uiterste om dit waar te maken. We hebben verschillende luxe producten in ons assortiment en delen dit graag met u.
usatravel.be canadatravel.be Tel: 02/734.97.00 e-mail: info@usatravel.be
$
POWER DESTINATIONS
POWER DESTINATIONS op het Amerikaanse continent In deze rubriek zetten we enkele Power Destinations in de kijker. We belichten de macro-trends en geven een schets van hun belangrijkste uitdagingen en strategische ontwikkelingen voor de komende jaren. Allen kampen ze in meer of mindere mate met een van volgende 3 grote uitdagingen.
Infrastructuur en bereikbaarheid Een goede en moderne infrastructuur is de conditio sine qua non voor de ontsluiting van toeristische bestemmingen. Dan hebben we het in de eerste plaats over goede wegen, treinverbindingen en luchthavens, maar ook over hotels en toeristische faciliteiten. En dit alles tegen een aanvaardbare prijs. Dit is onder andere een van de uitdagingen van Canada, maar ook van andere landen zoals Peru of Mexico. Bereikbaarheid heeft eveneens te maken met het wegnemen van zoveel mogelijk barrières, zoals visumvereisten of strenge grenscontroles. De regering Trump met zijn gesloten grenzenbeleid lijkt zich daar voorlopig weinig van aan te trekken.
Geografische en seizoengebonden spreiding
Afhankelijkheid van de Verenigde Staten De Amerikanen reizen graag en veel. Niet enkel in eigen land, maar ook massaal naar de buurlanden en de rest van de wereld. Hiermee exporteren ze een deel van hun welvaart en vele landen varen er wel bij. Toch wordt het gevaarlijk wanneer het evenwicht zoekraakt. Zowel Canada, Mexico en andere Midden-en Zuid-Amerikaanse bestemmingen zijn te afhankelijk geworden van het aantal Amerikaanse bezoekers dat soms 70% of meer van het totaal
Te veel landen hebben af te rekenen met extreme
uitmaakt. Een crisis of diplomatieke rel kan op
seizoen pieken. Een overbelast hoogseizoen en een
korte termijn desastreuze gevolgen hebben voor de
veel te rustig laagseizoen. Dit heeft onder andere
miljoenen jobs in de reissector. Steeds vaker wordt de
een impact op het vinden en tewerkstellen van goed
ongebreidelde reislust van de Amerikaanse bevolking
opgeleide en professionele medewerkers. Niet voor
een krachtig wapen aan de onderhandelingstafel van
niets koppelen ze de toeristische doelstellingen
het politieke toneel.
in Canada aan het creëren van meer jobs voor de middenklasse. Ruim 33% van de toeristen in Peru bezoekt enkel Machu Picchu en laat de rest links liggen. Idem voor de Rivièra Maya in Mexico die met alle aandacht gaat lopen. Er is dringend behoefte aan meer spreiding. De vraag is of het megalomane Mayatreinproject hier soelaas zal bieden.
TRAVEL360° BENELUX / DECEMBER 2019
51
POWER DESTINATIONS
CANADA — Leve de middenklasse In 2018 verwelkomde Canada 21,1 miljoen inter-
de toeristische sector. Nu zijn er te veel sei-
nationale toeristen, wat het record van het jaar
zoensgebonden vacatures en worden deze jobs
voordien met 1,2% overtrof. En dat toerisme
vaak niet al te hoog aangeschreven, met vaak
uiterst belangrijk is voor de economie, dat ste-
een nijpend tekort tot gevolg. “Creating Middel
ken ze in Canada niet onder stoelen of banken.
Class Jobs” is dus nog niet zo slecht gekozen.
Zo doopte de minister van Toerisme, Mélanie Joly, haar ambitieus groeiplan om tot “Creating
Ten slotte wordt bijna 60 miljoen dollar in het
Middle Class Jobs”. Een federale strategie voor
toerisme geïnvesteerd en wordt er gestreefd naar
de verdere ontwikkeling van het toerisme, die
een betere alineëring tussen de verschillende
de aanwas en de diversificatie van de sector
overheidsdiensten en de betrokken actoren op
moet stimuleren door het hele jaar door unieke
het werkterrein. Het uiteindelijke doel? 25% meer
ervaringen te bieden aan binnen- en buitenland-
inkomsten uit toerisme, 54.000 nieuwe jobs en
se toeristen. Bovendien wordt dit project ook
een betere diversificatie. Leve de middenklasse!
beschouwd als een manier om de verschillende gemeenschappen in Canada dichter bij elkaar te brengen. Toerisme als bindmiddel zeg maar. De uitdagingen zijn niet min. Momenteel gaat 85% van de bezoekers naar Ontario, Brits-Columbia en Quebec, met als koplopers de steden Toronto, Vancouver en Montréal. En dit met een absolute piek in het zomerseizoen, waardoor zowel de geografische als seizoensgebonden spreiding verre van optimaal is. Canada is sterk afhankelijk van de Verenigde Staten die 70% van de omzet in de toeristische sector vertegenwoordigen. Een recessie, aanslag of vertroebelde politieke relatie kan meteen grote schade aanrichten. Ook op gebied van toegankelijkheid is er nog marge ter verbetering. Vliegen naar en binnen Canada wordt vaak nog als duur gepercipieerd en ook de toegankelijkheid van een aantal prachtige Nationale Parken is niet al te best. Gevolg daarvan is dat slechts drie Nationale Parken - Pacific Rim National Park, Banff National Park en Jasper National Park - bijna 50% van de bezoekers aantrekt, terwijl men andere toppers links laat liggen. Niet moeilijk als je weet dat een trip naar bijvoorbeeld Gros Morne National Park in Newfoundland bijna 700 dollar kost voor een 2,5 uur durende vlucht vanuit Toronto en een rit van 30 minuten. Om de ambitieuze groeidoelstellingen voor 2025 te behalen, zal werk gemaakt worden van opleiding, vaste jobs en carrièreplanning binnen
52
TRAVEL360° BENELUX / DECEMBER 2019
POWER DESTINATIONS
VERENIGDE STATEN — Het (on)duidelijke Trump-effect Ook in 2018 bleven de Verenigde Staten met een groei van 2,2% een van de grootste reis- en toerismemarkten ter wereld. Goed voor een bijdrage van USD 1,6 triljoen of 7,8% van het Amerikaanse BBP en werkgelegenheid voor 15,7 miljoen mensen. Toch wordt de afgelopen jaren een beschuldigende vinger opgestoken naar Trump omdat zijn beleid een negatieve impact zou hebben op de aantrekkelijkheid van Amerika als toeristische bestemming. De cijfers spreken dat vooralsnog tegen, al zijn er onder de oppervlakte wel wat zorgwekkende tendensen waar te nemen. Het aantal bezoekers neemt nog steeds toe (bijna 80 miljoen in 2018), maar de Verenigde Staten leveren wel aandeel in op de internationale reismarkt. Van 13,7% in 2017 naar 11,7% in 2015, het laagste niveau sinds 2006. Tegen 2022
Recente schietpartijen zoals in El Paso en
geopperd om de inkomsten van E.S.T.A.
zal het naar verwachting dalen tot 10,9
Dayton hebben het Amerikaanse reisad-
te gebruiken voor douane en grensbewa-
procent. Amerika profiteert dus maar
vies in vele landen op oranje of rood doen
king. Hij zou hiermee de financiering van
matig mee van het wereldwijde “boo-
knipperen. Ook al waren toeristen niet
Brand USA volledig willen schrappen. De
ming” toerisme.
het rechtstreekse doelwit, toch wordt
mogelijke gevolgen hiervan zijn voorlopig
de negatieve perceptie verder gevoed.
nog moeilijk in te schatten.
Deze daling kan gedeeltelijk worden
Temeer omdat de huidige president
toegeschreven aan de sterke dollar, waar-
weinig voelt om drastische maatregelen
Tot slot zet de strenge visumplicht voor
door de Verenigde Staten duurder zijn
te nemen op gebied van wapenbezit.
verschillende nationaliteiten een rem op
voor buitenlanders. Maar deskundigen
“The right to keep and bear arms” blijft
het inkomend toerisme. Andere populaire
zien ook een aantal andere oorzaken.
vooralsnog heilig en de schietpartijen
bestemmingen zoals Qatar, Zuid-Afrika
horen daarbij.
en India hebben gemerkt wat een positief
De handelsoorlog met China doet het
effect de versoepeling van de visumvoor-
toerisme geen goed. Chinese bezoekers
In de Verenigde Staten staat het natio-
waarden teweeg kan brengen. De Verenig-
zijn nochtans zeer waardevol omdat ze
nale toerismebureau bekend als Brand
de Staten biedt momenteel visumvrijstel-
gemiddeld 50 procent meer uitgeven dan
USA, dat een belangrijke rol speelt in de
lingen voor 38 landen, maar dat mogen
andere internationale bezoekers. In 2018
promotie van Amerika als toeristische be-
er best meer worden. In Israël moet men
daalde het aantal Chinese toeristen met
stemming. Het wordt financieel volledig
momenteel gemiddeld 52 dagen wachten
5,7% ten opzichte van het jaar voordien.
ondersteund door een publiek-privaat
op een visum. In Polen bedraagt dat 18
Dan zijn heel wat mislopen inkomsten.
partnerschap. Voor elke 14 dollar die een
dagen. Simpelweg omdat de Amerikaanse
Ondertussen verdrievoudigde het aantal
buitenlandse reiziger uitgeeft aan een
ambassades het met veel minder mensen
reizen van China naar Europa in de
Electronic System for Travel Authorizati-
moeten stellen dan voorheen en dus
afgelopen 10 jaar. Aan de reislust van de
on, of E.S.T.A., gaat 10 dollar naar Brand
onderbemand zijn.
Chinezen zal het dus niet gelegen zijn. De
USA, met een maximale uitbetaling van
fascinatie om naar Amerika te reizen is er
100 miljoen dollar per jaar. De private
Het Trump-beleid lijkt dus hier en daar
momenteel gewoon veel minder, al zou
sector doet daar nog eens hetzelfde
zijn sporen na te laten, maar vooralsnog
dat met een hernieuwd handelsakkoord
bedrag bovenop. Er wordt geen belas-
zonder dramatisch of direct waarneem-
zomaar kunnen omslaan.
tinggeld gebruikt. Trump heeft echter
baar effect.
TRAVEL360° BENELUX / DECEMBER 2019
53
POWER DESTINATIONS
MEXICO Andrés Manuel López Obrador, de nieuwe president van Mexico, heeft grootse plannen met het toerisme in zijn land. Hij wil een enorm infrastructuurproject op touw zetten om de jungle rond de Maya-ruïnes in Palenque met de trein toegankelijk te maken. Hij wil zo de massa toeristen rond de badplaats Cancún beter gaan spreiden, en meer gemeenschappen laten profiteren van de inkomsten uit het toerisme. De Mayatrein zal Cancún verbinden met Palenque en passeren langs natuurreservaten, moerasland en ondergrondse rivieren. Bedoeling is vooral om de gebieden ten zuiden van Cancún beter bereikbaar te maken. De kosten worden geraamd op 2,8 miljard euro en het is nog maar de vraag of het project er ook ooit echt zal komen.
PERU
In ieder geval wil Mexico op gebied van het inkomend toerisme veel meer aan spreiding gaan doen. Daartoe worden
Peru heeft al veel gedaan op het gebied van diversifi-
nieuwe regio’s gedefinieerd en worden originele thema’s
catie van de toeristische sector, maar er wachten nog
en routes ontwikkeld. Ook de seizoen spreiding moet be-
grote uitdagingen. Er wordt vooral naar de overheid
ter door zich te gaan richten op specifieke doelgroepen.
gekeken om werk te maken van een sterk beleid waarbij het toerisme een belangrijkere rol krijgt. Het is dan ook
Momenteel is Mexico de op vijf na populairste bestem-
onlosmakelijk verbonden met andere industrieën, het
ming ter wereld, met 41,5 miljoen bezoekers per jaar,
milieu en het leven van de lokale bevolking. Maar de
goed voor 4 miljoen rechtstreekse jobs. Ook hier is er een
grootste zorg is het behoud van het eeuwenoude cultu-
(te) grote afhankelijkheid van de Verenigde Staten. De
rele erfgoed. Nu dreigen minder bekende sites volledig
Amerikanen zijn goed voor 70% van alle bezoekers. Stie-
te verkommeren.
kem hoopt de president om meer toeristen te overtuigen uit nichemarkten met een hoog inkomen zoals het
Peru heeft zijn lot te veel verbonden aan die ene iconi-
Verenigd Koninkrijk, Frankrijk, Italië, de Verenigde Arabi-
sche bestemming: Machu Picchu. Ze trekt jaarlijks onge-
sche Emiraten, India, China, Korea, Japan en Rusland.
veer 1,2 miljoen bezoekers en daarmee zijn de limieten bereikt. Het behoud van Machu Picchu staat al langer onder druk, met het invoeren van bezoekersquota tot gevolg. Wil Peru als toeristische bestemming verder groeien, dan zal werk gemaakt moeten worden van het etaleren en toegankelijk maken van het Amazone regenwoud, het Andesgebergte, de vele andere archeologische sites, woestijnen, stranden en de voortreffelijke gastronomie. Nu al staat Peru op de 51e plaats van de beste 136 reisbestemmingen, met goede scores op het gebied van natuurbehoud, internationale openheid, cultureel aanbod en zakenreizen. Maar het land sprokkelt minder punten op het gebied van veiligheid, wegen- en haveninfrastructuur en prijscompetitie. De Peruaanse regering heeft al tientallen jaren te maken met corruptie, hyperinflatie, economische instabiliteit en andere problemen. Toch streeft het land nog steeds naar een verdubbeling van het aantal toeristen tegen 2021 (tot ongeveer 7 miljoen). Er wordt gewerkt aan een strenger veiligheidsbeleid en vernieuwde infrastructuur. Al roept de bouw van de splinternieuwe luchthaven Chinchero International middenin een groot Incagebied toch grote vraagtekens op…
54
Wings ‘n Wheels innoveert.
advertorial
Nieuwe website en uitgebreider aanbod. Innovatieve website Op de nieuwe full responsive website (www.wnw.be) vind je een uitgebreider 2020 aanbod aan selfdrives, lokaal begeleide groepsreizen, maar ook meer reistypes zoals fiets rondreizen en motorhome. Door middel van de “stuur door” knop kan je de gewenste informatie gemakkelijk aan je klanten bezorgen. De “download pdf” functie stelt je in staat om de noodzakelijke info te downloaden op je smartphone, tablet of computer.
Prioriteit voor trouwe partners Ben je een trouwe Wings ’n Wheels partner dan word je reiskantoor bij contact name door een klant prioritair getoond na het ingeven van een plaats of postcode. Je krijgt het bericht van de klant automatisch in je mailbox voor verdere opvolging.
Digitale brochures De reeds lang gekende en geprezen brochures zijn digitaal volledig bijgewerkt en up-to-date met alle 2020 prijzen en info. Je kan ze eenvoudig online consulteren, de gewenste pagina of de volledige pdf downloaden en of doorsturen naar je klant.
Nieuwe inspiratiebrochures De printversie van de nieuwe inspiratiebrochures voor USA, Canada, Hawaii en Alaska zijn via www.serqua.be (Connect2/ Soundwave) beschikbaar. Andere brochures volgen. Bij een zoekopdracht op de website, kan je de gewenste reis meteen terugvinden aan de hand van het gepubliceerde ID-nummer.
TRAVEL360° BENELUX / DECEMBER 2019
55
advertorial
IMAGINE TRAVEL “De Andere Citytrip” Belfast
Sint-Petersburg
Stockholm
Belfast was tot iets meer dan 40 jaar
Vergeet het grijze verleden van Rus-
De Zweedse hoofdstad is gebouwd
geleden een stad in burgeroorlog. De
land. De stad bij uitstek die je met haar
op 14 eilanden. Middeleeuwse gebou-
kleurrijke muurschilderingen (mur-
kleurrijke gevels het nieuwe Rusland
wen staan er zij aan zij met moderne
als) doorheen de stad zijn daar een
leert kennen is het vroegere Leningrad,
architectuur . Aanrader voor een bezoek
mooie getuigenis van. Titanic Belfast
de moderne wereldstad Sint-Peters-
isn het Skansen openluchtmuseum dat
bevindt zich op de plek waar de Titanic
burg. Weinig plekken ter wereld hebben
je Zweden in één oogopslag toont. Je
gebouwd werd, met een interactieve
zo een onschatbare kunstverzameling
vindt er gebouwen (kerken, scholen,
tentoonstelling over de bouw en de
als de Hermitage in Sint-Petersburg.
winkels, boerderijen en molens) uit
tragische geschiedenis van dit schip. In
heel Zweden. Het Vasa Museum is
het Ulster Museum, kan je zowel Egyp-
Bezoek zeker ook de Petrus en Paulusves-
een indrukwekkend oorlogsschip dat
tische mummies als moderne meester-
ting waar de Romanovs begraven liggen
buitenlandse indringers op afstand
werken ontdekken.
en dat je een inkijk geeft in het extreem
moest houden. En natuurlijk vind je
boeiende leven van dit tsarengeslacht en
het enige echte ABBA Museum ook in
Geen enkele citytrip naar Belfast is
haar geschiedenis. Sint-Petersburg is de
Stockholm.
compleet zonder een bezoek aan St.
citytrip bij uitstek voor liefhebbers van
George’s Market. De oudste overdekte
kunst en roemrijke geschiedenis.
markt van de stad werd in 1896 voltooid
belangrijkste gastronomische steden ter
en biedt nu plaats voor 300 verkopers, van voedsel tot kunst en ambachten. En dan zij er natuurlijk de typische pubs!
Edinburgh
wereld. Doorheen de hele stad zijn res-
De hoofdstad van Schotland is een ui-
ook de plek voor een culinaire citytrip!
taurants met de meest uiteenlopende keukens verspreid. Het is dus absoluut
Reykjavik
termate boeiende stad met 2 gezichten.
Zowel in de zomer als in de winter is
dateert uit 1800 met elegante gebou-
Reykjavik een aanrader voor een boei-
wen in gotische stijl. Natuurlijk moet
Riga is de grootste hoofdstad van de
ende citytrip. Het is een kleine, hippe
je Edinburgh Castle bezoeken, hoog op
Baltische staten. Voor liefhebbers van
stad met uitstekende restaurants, een
Castle Rock.
architectuur, is Riga een openluchtmu-
De oude stad met zijn kleine straatjes en smalle huizen en de nieuwe stad die
trendy ijsbar ‘Magic Ice’ en winkels die je
56
Daarnaast is Stockholm een van de
Riga
seum om van te smullen. Behalve het
niet in elke hoofdstad al gezien hebt. De
Het Palace of Holyroodhouse, is de offi-
Stadhuisplein met bouwwerken als het
IJslanders zijn minzaam en ingetogen en
ciële verblijfsplaats van de monarch van
stadhuis en het Zwarthoofdenhuis, zijn
terecht heel trots op hun land en cultuur.
het Verenigd Koninkrijk in Schotland.
er ook nog de middeleeuwse Dom, de
Aan de kust ten noorden van Edinburg
Lutherse Petrikerk, de Beurs en het kas-
Vanuit Reykjavik kan je walvissen
kan je het indrukwekkende ‘Her Majes-
teel van Riga te bewonderen. En dan is er
spotten, je onderdompelen in het
ty's Yacht Britannia’ gaan bewonderen,
het onovertroffen art nouveau-district.
warme water van de Blue Lagoon, de
een voormalig jacht (126 meter lang!)
Verder zal het je verbazen hoe modern
geiser Geysir en de Gullfoss-watervallen
van de Britse koninklijke familie. En ui-
het nieuwe deel van de stad is en hoeveel
gaan bekijken … en met wat geluk het
teraard … is het bezoek aan een Schotse
gezellige kroegen en restaurantjes de
noorderlicht zien.
whiskey distillery een must.
stad rijk is.
TRAVEL360° BENELUX / DECEMBER 2019
Meer info
info@imaginetravel.be
+32 (0)50 40 80 40
www.imaginetravel.be
CITYTRIPS
Citytrips met tonnen charme, zonder overtoerisme Conversatie-Startende Steekwoorden Laat er geen misverstand over bestaan: London, Parijs, Barcelona, Amsterdam, Dubrovnik en Venetië zijn en blijven prachtsteden om te bezoeken, te ontdekken en te beleven. Toch mogen we het niet ontkennen: er is groeiende vraag naar “citytrips off the beaten track”, naar steden waar charme, bezienswaardigheden en beleving niet noodzakelijk gepaard gaat met grote massa’s en toerisme-drukte. De toerisme branche zal, in samenwerking met de lokale overheden, oplossingen vinden die de term “overtoerisme” geleidelijk aan zullen doen verdwijnen. En het zullen creatieve, positieve oplossingen zijn, die méér in petto zullen hebben dan de huidige “laat ons ze wegpesten door belastingen te heffen” maatregelen. Ondertussen worden er echter mooie opportuniteiten gecreëerd. Steeds meer reisaanbieders ontdekken de “nieuwe” citytrips: beroemde maar minder bezochte steden, met elk een eigen schat aan mogelijkheden en kansen. Vaak werken deze aanbieders samen met locals, om de reizigers toe te laten het echte kloppend hart van de stad te ontdekken. Wij geven u hierbij een lijst van 10 steden, die een enorm potentieel hebben voor potentiële citytrippers – en we voegen er telkens drie unieke verkoopargumenten bij –zeg maar een verzameling van steekwoorden. Geen beschrijvingen, maar enkele begrippen die de stad even aanstippen – en die misschien zowel u als de klant zullen aanzetten om er méér van te weten te komen.
TRAVEL360° BENELUX / DECEMBER 2019
57
1. Reykjavik — De meest noordelijk gelegen hoofdstad in Europa — Gezonde lucht, creatieve spirit & design — Stadsleven, geweldige countryside en besneeuwde bergen
2. Sint Petersburg
— Stad van de Tsaren
— Hermitage Museum – Must Visit — Van Witte Nachten in Zomer tot ijskoude Sneeuwwinters
3. Constanta — Walhalla van Musea — Donau Delta & Zwarte Zee Kust — Combineerbaar met Boekarest
4. Stockholm — Vikings & Abba — Design en Stijl als Levenshouding — Verspreid over 14 Eilanden
5. Bratislava — Ghotisch & Middeleeuws — Hot Party Spot — Ex-Communisme en Futurisme in één Ervaring 58
TRAVEL360° BENELUX / DECEMBER 2019
CITYTRIPS
6. Warschau — Waanzinnig Diverse Architectuur — WO II geschiedenis — Chopin!
7. Hamburg — Ubercoole stad — Mendelssohn, Mahler, Brahms — Knallend nachtleven
8. Budapest — Kuren en ontspannen in thermale bronnen — Permanent Fin de Siècle Gevoel — Eclectische Architectuur
9. Saltzburg — Beleef Mozart (en de Sound of Music) — Barok overal — Alstad, Bergen & Natuur, Zwitserland vlakbij
10. Krakau — Middeleeuwen, Cultuur en Studentenleven — Geschiedenis van Vallen en Sterk weer Opstaan — Fantastische Festivals, Eindeloze Events TRAVEL360° BENELUX / DECEMBER 2019
59
AUGUSTUS KNOW
×
Bob Dylan - 1966 -
ONER O
R
O NE
T US
O (S
F US M
AUGUSTUS
LATER) O
De wereld is met vakantie, maar je kan niet bepaald zeggen dat het lekker gaat met de wereld in de vakantiemaanden. De schietpartijen in de USA blijven opduiken, terwijl Trump denkt dat hij met handelsembargo’s de wereld zal veroveren. De Brexit wordt nu echt een farce, met een Brits parlement dat naar huis wordt gestuurd om zeker te zijn dat de democratie niet tussenkomt op weg naar de exit. In Hongkong neemt het protest van de bevolking ongeziene vormen aan – en de luchthaven moet daardoor 2 weken sluiten. De mensheid is zich in de eigen voet aan het schieten, Big Time. Ook Big Time: de laatste ontwikkelingen rond Thomas Cook. Zelfs tijdens de zomervakantie blijft Travel360° samenvatten, nuanceren en argumenteren. Niet “tegen beter weten in” – alles is nog steeds mogelijk. “De last minutes lopen goed” horen we opeens in Augustus. Onze opmerking “het zou er nog maar aan ontbreken” wordt niet overal even goed onthaald. Hoe dan ook, er wordt weer voorzichtig gepraat over groei in de komende jaren – maar het zal niet op Schiphol zijn. En voorlopig ook niet op Lelystad, zo blijkt. De discussie lawaai – ecologie – burgerrechten – carriers wordt steeds ingewikkelder. Zoals elke discussie, eigenlijk. Achter de schermen bespeelt KLM de piano, maar in het 100e verjaardagsjaar is iedereen vriendelijk tegenover deze mooie, oude zwaan. In Augustus publiceerde Travel360° een artikel, waarin gewelddadige reacties op het fenomeen “overtoerisme” even in een juist perspectief worden gezet. Hoe dan ook: overtoerisme is een fenomeen, en er wordt van de sector en de overheid verwacht om dit probleem te managen.
60
TRAVEL360° BENELUX / DECEMBER 2019
AUGUSTUS
“TOERISTEN EXPLOITEREN ONS. ” Weer een grens overschreden
Niet de eerste keer
Huurwagens worden stevig beschadigd in
te kunnen rel schoppen. De recente
Palma de Mallorca. Dat moet alarmbellen
strooptocht is geen eenmalig wapenfeit.
doen rinkelen zowat overal in Europa.
Exact twee jaar geleden vielen jongeren
Want hier wordt wéér een grens over-
in Arran “uniform” en met Arran logo’s,
schreden, in de naam van overtoerisme.
een restaurant aan de haven van Mallorca
Maar het verhaal klopt niet helemaal. Het
binnen. De aanwezige toeristen – de zaak
klopt zelfs helemaal niet.
zat vol – dachten dat het om een terro-
Conclusie: Arran is een hobby van een
ristische daad ging. De kreet was toen:
aantal rich kids, die een mengeling pro-
“Toeristen exploiteren ons. Mallorca
beren te maken van enkele zaken die niet
heeft onafhankelijkheid, eigen rechten
echt iets met elkaar te maken hebben.
en zelfbestemming nodig”. Hoe het één
Wat wraakroepend is, dat ze de zeer
met het andere te maken heeft, is voor
zichtbare toerisme industrie en de zeer
mij een raadsel. Toerisme wordt niet
zichtbare toeristen als doelwit nemen,
opgedrongen aan Mallorca – in tegendeel,
niet om een statement te maken, maar
het eiland is de bakermat van de Spaanse
om hun naam in de pers te krijgen.
Misbruik van Toerisme De club die de verantwoordelijkheid opeist voor deze vernielactie, heeft meerdere agenda’s. Conclusie na enkele uren research: hier wordt het toerisme als “zichtbaar doelwit” misbruikt om de aandacht op te eisen. De daders werken onder de naam Arran. En dat is een foute
Nee, dus. Arran is een “organisatie” die verschillende semi doelstellingen in één pot giet, om vervolgens naar hartenlust
echt verwonderlijk, want het grootste deel van de actieve Arran leden zijn studenten, komend uit de welgestelde sociale klassen. Eén van de zeer actieve leden gaat tussen de acties door naar een peperdure Scandinavische school. Anderen studeren op het vasteland, ook aan de beste – en duurste – scholen.
Mengeling van Zaken
toeristische industrie.
Gevaarlijke Ontwikkeling
club van jongelui, met over het algemeen
Eerder, tussen 2013 en 2016, deed de
welgestelde ouders.
groep opvallende acties: er werden
Dit verhaal maakt duidelijk dat wij als
Spaanse vlaggen verbrand, het hoofdkan-
reisindustrie erg waakzaam moeten
toor van Barcelo Viajes werd met posters
zijn, en al onze lobbying power moeten
beplakt, en op diverse plaatsen werden
gebruiken om dergelijke uitwassen de
toeristen opgeschrikt. Hoe de Duitse, de
kop in te drukken. Er zijn problemen met
Engelse, de Nederlandse en de Belgische
de invloed van toerisme op het klimaat,
vakantiegangers kreten als “Unificatie en
en er zijn problemen rond overtoerisme.
onafhankelijkheid van de Catalaanse lan-
Maar het feit dat de reissector op deze
den” of “stop exploitatie van de Mallor-
manier gegijzeld wordt in de marge van
caanse arbeidersklasse” moeten plaatsen,
andere verhalen, mogen we niet zomaar
is ook niet direct duidelijk.
toelaten. Vandaar deze “closer look”.
Video heeft zijn Werk Gedaan De video is ondertussen al de wereld rondgegaan: waarschijnlijk hebt u het al ergens gezien. En dat is precies de bedoeling van deze relschoppers. Het gaat om een eigen opname van de “organisatie” Arran, om de aandacht van de wereld te vestigen op … ja op wat eigenlijk? Op een bende vermomde mensen die een fors aantal huurauto’s vernielen? Op het feit dat er 100.000 huurauto’s beschik-
Rich Kids
baar zijn op Mallorca? Op het fenomeen
Opvallend: de meeste acties gebeurden
“overtoerisme”?
tijdens drukke vakantieperiodes. Niet
TRAVEL360° BENELUX / DECEMBER 2019
61
SEPTEMBER
Het laatste Decennium We hebben het in dit artikel over het laatste decennium van Thomas Cook. Tien jaar is niet veel voor een bedrijf dat, op de ene of de andere manier, een geschiedenis van meer dan anderhalve eeuw heeft gekend. Overal ter wereld wordt nu het marketingverhaal over de figuur van Thomas Cook zelf overgenomen – maar dat was niet meer dan een, weliswaar goed gereconstrueerd, marketing verhaal. Wij kijken liever even naar de recente geschiedenis, en gaan na hoe aan de hand van vijf beslissende momenten Thomas Cook in de problemen kwam.
Wel even op voorhand meegeven: uiteraard is dit nu uitleg na de feiten. Iedereen wist hoe moeilijk Thomas Cook Group het had
in de jaren negentig werd er naar België,
wilden vrijwaren, die in de laatste rechte lijn
Nederland, Frankrijk en Duitsland gekeken
nog stokken in de wielen hebben gestoken.
om verder te groeien. Dat liep slecht af: in
Banken, hefboomfondsen en short sellers hebben in de afgelopen jaren veel geld kunnen verdienen aan Thomas Cook, tot op het laatste moment. Geloof me: werkelijk tot het allerlaatste moment zijn er slimmeriken die hier met hun zakken gevuld met cash naar buiten liepen. Enkele hedge funds wisten zich op het moment van het faillissement verzekerd van 200 miljoen pond door herverzekeringsclausules in hun contracten. Besluit: The Shark Always Wins.
2007 was een historisch jaar in de geschiemocht je toen nog gebruiken). Thomas Cook
Sunair gesloten (de naam werd in Nederland overgenomen en met succes verder gezet door het team van Marc Van Amsterdam) en in Duitsland werd FTI in 2004 “verkocht” aan de stichter/eigenaar Ditmar Gunz. Ik schrijf “verkocht” bewust tussen aanhalingstekens, want Gunz kon de onderneming die hij enkele jaren voordien voor veel geld had overgelaten aan Airtours, nu voor een symbolisch bedrag overnemen.
Mytravel aan de rand van het faillissement kwam in 2004, en maar op het laatste moment schuldeisers kon overtuigen om schulden om te zetten in aandelen.
fusioneerde met een andere grote Britse
Drie jaar later, in 2007 en dus net voor de
speler: Mytravel. Dat bedrijf had zelf diep in
bankencrisis, fusioneerden Thomas Cook en
de afgrond gekeken enkele jaren daarvoor.
Mytravel. Het zou voor Thomas Cook een de-
Net voor de eeuwwisseling leek Mytravel,
dat op tafel lag en de strategische aanpak
toen nog Airtours genoemd, op het punt
van Fosun, alle mogelijkheden had op
te staan om de wereld te veroveren. Na
slagen. Zoals vaak, zijn het slechts enkele
een succesvolle Scandinavische overname
TRAVEL360° BENELUX / DECEMBER 2019
de Benelux, Frankrijk en Nederland werd
Resultaat van al deze capriolen was dat
2007: De Mytravel Fusie
–maar wij blijven erbij dat het reddingsplan
62
Bob Dylan - 1997 -
partijen geweest die hun eigen belangen
denis van het massatoerisme (dat woord
Uitleg na de Feiten
RK
In september publiceerde Travel360° een online artikel, dat het laatste moest worden van de 25 artikels die we publiceerden over Thomas Cook sinds het begin van de zomer. Het vat de gebeurtenissen in het laatste decennium samen.
T E Y DA
Er gebeurt ook wat in de navel van het toerisme, moet ik toegeven: “De Britse reisorganisatie Thomas Cook Group plc zet met onmiddellijke ingang al haar activiteiten stop. 600.000 reizigers over de hele wereld komen vast te zitten op hun vakantiebe-
We besteden in dit overzicht bewust niet teveel aandacht aan het faillissement van Thomas Cook: alles is erover geschreven, en het ligt nog vers in het geheugen. Opvallend: de toerisme-rivier vindt haar weg. Bestaande spelers nemen delen over, vinden de klanten en benaderen de hotels. Life goes on.
O
stemming.”. Zo staat het gortdroog op Wikipedia. Na de crash zullen de overname-initiatieven komen – maar eerst zit iedereen verbijsterd naar elkaar te kijken. Hoe kon dit? De meeste verklaringen in de traditionele media raken kant noch wal.
×N
De natuur probeert ons keer op keer duidelijk te maken, dat het klimaat aan een hoog tempo aan het veranderen is, en dat er wat haar betreft geen ommekeer is. Een veel te groot deel van de mensheid luistert niet, zelfs niet naar de meest duidelijke signalen. Zo raast een vroege, sterke en vernietigende orkaan over de Bahama’s, met dodelijke gevolgen op de Abaco-eilanden. De States worden ook bedreigd, dus het is even groot nieuws. Ondertussen slaan Tyfoons toe in de Philippijnen – maar dat veroorzaakt minder drama in de Westerse media. Egoïsten en navelstaarders, dat zijn we.
T
SEPTEMBER
cennium lang een blok aan het been worden, tot de groep in 2019 de waarde van Mytravel tot nul moest herleiden – een afschrijving van meer dan een miljard. Dat was de theo-
-
SEPTEMBER
retische waarde van Mytravel bij overname. By the way: één van de architecten van deze overname, de Duitser Thomas Middelhof, kreeg een gevangenisstraf van drie jaar. Besluit: dit was één van de slechtste fusies van de eeuw.
2010 de Co-op Overname – Fout Idee op het Foute Moment
ger van Manny Fontenla-Novoa. Harriet zette het bedrijf op zijn kop, voerde de ene na de andere reorganisatie door, besliste om een totale rebranding te doen en zette de nodige stappen om ook online mee te kunnen met de besten. 2500 jobs sneuvelden, en zo’n 400 reisagentschappen
ser zuchtend toegaf: als je elk jaar eerst 150 miljoen aan leningen moet aflossen voor je kan beginnen denken aan winst maken, dan wordt het wel zeer moeilijk.
2019: Het Ging om 220 Miljoen Euro – Operatie Allerlaatste Kans
in de UK werden afgestoten. In 2012 werd
Het recente verhaal kennen we. Toen
dan ook een fors verlies genoteerd, maar
Thomas Cook door zijn toezichthouders
Na de vlucht vooruit bij de overname van
er werd uitgekeken naar de toekomst. De
werd verplicht om de erfenis van Mytravel in
Mytravel, duwde de toenmalige Thomas
voornaamste reden: het topmanagement
één keer af te schrijven in de boeken, werd
Cook CEO Manny Fontenla Novoa er een nog
van Thomas Cook zag opportuniteiten in
de schuldenberg opeens een onbeklimbare
minder slimme overname door. In 2010, het
wat men in management taal een “target
bergketen. Iedereen realiseerde zich dat een
moment van de definitieve doorbraak van
rich environment” noemde: een organisatie
terugbetaling van dit soort schulden, nooit
de online booking trend, breidde Thomas
die moest veranderen, een kostenstructuur
uit de normale zaakvoering zou kunnen
Cook zijn aantal winkels uit met iets meer
die moest worden aangepakt, een produc-
komen.
dan 300 eenheden. De aandeelhouders
tengamma dat een nieuwe focus moest
van CO-op juichten, want zij zagen hun
krijgen, een merkenportefeuille die moest
stilaan noodlijdende organisatie opgaan
gedynamiseerd worden. Meer dan genoeg
in een “groter geheel” – en ze waren van de
werk aan de winkel, in 2012.
hoofdpijn af. Dachten ze. Besluit: dit was één van de slechtst getimede overnames van de eeuw.
2011 de Afgrond Nabij – Een Belg Leidt Reddingsoperatie 1 CEO Manny Fontenla-Novoa was verantwoordelijk voor zowel de Mytravel als de CO-op overname. Niet onbegrijpelijk dat de man in 2011 van de ene dag op de andere zijn bureau kon leegmaken en het pand moest verlaten. De puinhoop die hij achter liet, bracht het bedrijf aan de rand van de
Eén ruwe snelberekening: als je elk jaar eerst 150 miljoen moet ophoesten om je schuldeisers te betalen, dan moet je met een netto marge van pakweg 3% (dat zijn nog steeds
Green ging met veel lawaai aan het werk, de
de Thomas Cook UK normen) eerst 5 miljard
aandelen schoten omhoog, en waren twee
omzet realiseren, voor je kan beginnen
jaar later bijna het tien keer méér waard dan
aan winst te denken. In 2018 deed Thomas
voor de aankomst van Green.
Cook ongeveer 10 miljard omzet – 50% van
Later bleek dat het “Green effect” slechts kort zou blijven duren, namelijk tot de dag van het vertrek van Green. Toen zij vertrok, verloor het aandeel 20% van zijn waarde.
het resultaat van het harde werk gaat naar banken, dat is niet bepaald motiverend. Conclusie: dit is vechten tegen de bierkaai. En nochtans. De deal met Fosun lag op tafel, en zou doorgaan. Goed, de Chinezen zullen
2014: Het Zwitsers Zakmes – Groeien met een Rugzak vol Zware Gewichten
bij het boekenonderzoek wel verschillende keren geschrokken zijn over een dergelijke opeenstapeling van foute aankopen, opgestapelde schulden en af en toe zelfs flagrant
ondergang. Gelukkig was er de ervaring, de
Peter Fankhauser, de man die zondagnacht
strategische visie en het doorzettingsver-
de mededeling moest doen dat het Engelse
mogen van Frank Meysman, de Voorzitter
Thomas Cook PLC bankroet is, nam het roer
van de Raad van bestuur. Er werden kredie-
over van Green. Peter is Zwitser, en leidde
ten gevonden, een strategie werd bepaald
Thomas Cook op een rustige, maar door-
– maar uiteraard werden de schulden verder
dachte manier. Hij pakte elk onderdeel aan:
opgebouwd. Ooit moest dit fout gaan. Maar
hij investeerde waar mogelijk in eigen hotels
het moet gezegd worden: de kat Thomas
en hotelconcepten, hij maakte een mega
Cook leek wel negen levens te hebben. Meys-
distributiedeal met Expedia en onder zijn
man redde het bedrijf . Besluit: life goes on.
leiding lanceerde Thomas Cook vernieuwen-
Maar naar verluidt was het management
de serviceconcepten om de pakketvakantie
van Fosun tot op het einde bereid haar
2012 Het Green Effect – Het Huis wordt Verbouwd, Behalve de Funderingen
aantrekkelijker te maken voor de heden-
engagementen na te komen. Alleen: die
daagse consument.
extra eis van zo’n 200 miljoen, dat gingen
Thomas Cook Group voorzitter Frank
waarschijnlijk de geschiedenis in gegaan zijn
Meysman werd in 2012 , zo gaat het verhaal,
als een succesvol CEO. Maar zijn Zwitsers
gecontacteerd door Harriet Green, een
zakmes was te klein om dat ene blok aan het
zakenvrouw die op haar weg naar de top
been te kunnen verwijderen: de gigantische
was. Haar oplossing voor de redding en de
schuldenberg die door de jaren heen was op-
toekomst van Thomas Cook was eenvoudig:
gebouwd, biljoen per biljoen. Wij waren op
“hire me”. Harriet Green werd CEO, als opvol-
een congres in London, toen Peter Fankhau-
In andere omstandigheden zou Fankhauser
mismanagement. Tegelijk zagen ze ook succesvolle landen, waarvan de resultaten schril afstaken tegen het archaïsch gerunde UK. Met name België kreeg in het jaarlijks verslag van 2018 een vermelding als “performing well, following the transfer of our Belgian airline business to Brussels Airlines in November 2017.”
ze nu echt niet slikken. Meer nog: een bron dichtbij de onderhandelingen, stelde dat de Fosun toplui dit “beledigend” vonden. Tenslotte was het Fosun die het grootste deel van het risico zou nemen. En dan nog even 200 miljoen op het plaatje erbij willen leggen – dat namen de Chinezen niet. Game Over.
TRAVEL360° BENELUX / DECEMBER 2019
63
OKTOBER
De Turkse president Recep Tayyip Erdoğan dreigt miljoenen Syrische vluchtelingen in Turkije naar Europa te sturen als de EU de Turkse inval in het noordoosten van Syrië behandelt als een invasie of bezetting. Hijzelf noemt het “Operatie Vredeslente”. Gaan we nu ook oorlogen verkopen als marketingproducten, ja? De garantiefondsen overal in Europa bewijzen hun waarde voor de consument. Alleen, die consument wil dat niet altijd inzien. Het wordt stilaan duidelijk: de crash van Thomas Cook laat diepe littekens na, want ook in de reissector blijkt “too big to fail” niet te bestaan. In de België neemt de tot dan toe onbekende Spaanse groep Wamos meer dan 60 kantoren van Neckermann over. In de Uk hoopt iedereen dat Hays Travel, met 190 eigen shops, zich niet verslikt in de overname van zo’n 555 ex Thomas Cook agentschappen. Er volgen nog overnames, want wat blijkt: reisagentschappen zijn strategische investeringen, blijkbaar! Midden in die chaos en opwindende actie- en overnameplannen, bereiden velen zich eind oktober voor op de jaarlijkse World Travel Warket in London. Immers: The Show Must Go On. Aan het jaareinde van 2019 is er méér nood dan ooit, om elkaar te zien, live gesprekken te voeren en om de polsslag van de resindustrie te voelen. Travel360° voelde na enkele uren op de beursvloer aan, dat de sfeer op deze WTM editie anders was dan ooit tevoren. Wij publiceerden hierover, vanuit London, een online artikel. Over risico’s en zekerheden.
WTM snippets: over Risico’s en Zekerheden Het is een wat bevreemdende editie van World Travel Market in Londen. Thomas Cook beheerst vele gesprekken op de stands en in de wandelgangen. Tegelijkertijd is er het klassieke “business as usual” sfeertje, maar met een onzekere ondertoon. Opvallend: de inspiratie- en trends sessies trekken iets minder professionals aan dan vorige jaren. Velen geven toe: “we weten het even niet meer”. Een impressie.
Brexit Boosheid In een paneldiscussie zijn de panelleden het roerend eens over één zaak: een ongeregelde Brexit zou slecht nieuws zijn voor de reissector. De vertegenwoordiger van Euromonitor had het zelfs becijferd: een “crash out” Brexit zou betekenen dat de Britse reisindustrie minstens 10 miljoen minder
“WE WETEN HET EVEN NIET MEER...” 64
TRAVEL360° BENELUX / DECEMBER 2019
outbound reizeigers zou mogen noteren. Dat is een volumevermindering, vergelijkbaar met de crisis van 2008/2009. En dat doen de Britse politici zomaar op hun eentje. Die hebben daar geen crisis voor nodig, blijkbaar. De boosheid is voelbaar, op WTM.
Volume Veerkracht De grotere spelers verwachten dat ze het leeuwendeel van de ex-Thomas Cook klanten zullen binnenrijven, dat is duidelijk. Met name TUI en Jet2 Holidays voorzien forse stijgingen van hun UK capaciteit. Ook easyJet Holidays ziet haar kansen schoon om definitief door te breken als vakantie aanbieder. Ziehier de combinatie van zekerhe-
O B
OKTOBER
den en risico: er is de zekerheid dat de klassieke
WTM Warmte
pakketvakantie klant op zoek is naar vergelijkbare alternatieven, en er is het risico dat gepaard
Uiteraard is WTM nog altijd een bonte verzame-
gaat met verhoging van capaciteit in een onzeker
ling van kleurrijke, actieve standen en kleurrijke,
economisch klimaat. Tour operating: never a dull
actieve reisindustrie professionals. Het is een
moment.
bruisende beurs, en het blijft prettig rondlopen, oude en nieuwe bekenden ontmoeten en pra-
Bestemming Berusting
ten over wat de kern van deze business blijft: bestemmingen, hotels, activiteiten en transport.
Verschillende bestemmingen rollen over elkaar heen om te bevestigen dat het verdwijnen van Thomas Cook slechts een minimale impact zal hebben. Egypte had twee belangrijke aankondigingen om dit te onderlijnen. Aan de ene kant noteerde Egyp-
Het geeft je een uniek beeld van de gigantische industrie waarin we werken.
Opvallende Onzekerheid
te de hoogste inkomsten ooit uit toerisme, aan de
Toch voelt de 2019 editie anders aan dan vorige ja-
andere kant besliste de Britse overheid om na 4
ren. Een combinatie van onverwachte gebeurtenis-
jaar restrictie, officieel de toelating te geven om
sen, politieke miserie en economische onzekerheid
weer op Sharm-el-Sheikh te vliegen. Griekenland
drukt de stemming. Wellicht is het feit, dat de oor-
heeft er vertrouwen in dat de bestemming vele ma-
zaak van deze bevreemdende stemming niet gaat
len belangrijker is dan de organisator, en spreekt
om één aanwijsbaar probleem of obstakel, één van
van een “minimale en korte termijn” impact van
de redenen voor deze collectieve voorzichtigheid.
het Thomas Cook effect.
De toerisme industrie heeft een lange geschiedenis van klappen krijgen en weer rechtstaan, van
Carrier Confidence
veerkracht en wendbaarheid. Ook dit keer zullen
De luchtvaartmaatschappijen onderlijnen ook het vertrouwen in de toekomst, ondanks het grote
we de verschillende uitdagingen overwinnen. Maar op WTM voelde ik dit jaar méér dan ooit aan, dat er fors wat onzekerheid in de rangen is geslopen.
aantal falingen eerder dit jaar. Wel opvallend: verschillende CEO’s voelen zich toch verplicht om
De zekerheden hebben een klap gekregen, de
enkele malen te herhalen dat “mensen zullen blij-
risico’s zijn even talrijk als moeilijk in te schatten.
ven vliegen”. Het lijkt verdacht op zichzelf moed
Maar: when the going gets tough, the tough get
inspreken, zou je denken.
going. Op naar zomer 2020.
Bob Dylan - 1983 -
PR
CT
ILD × H C
LORD,
MY
OKTOBER
TRAVEL360° BENELUX / DECEMBER 2019
65
OTE
NOVEMBER
NOVEMBER
Desi Bouterse, de president van Suriname, wordt door de krijgsraad tot 20 jaar gevangenisstraf veroordeeld vanwege zijn aandeel in de Decembermoorden in 1982. De Boliviaanse president Evo Morales treedt af en vlucht het land uit richting Mexico nadat er op 22 oktober protesten uitbraken na zijn herverkiezing. Eerder had de politie zich al aangesloten bij de protesten, riep het OAS op tot nieuwe verkiezingen en verzocht het leger hem om op te stappen. Impeachment dreigt voor Trump. Voorlopige, voorzichtige conclusie: de griezels krijgen het niet gemakkelijk. Er is hoop.
In November 2019 publiceerde Travel360° een online artikel met als titel “Accepteren of Oplossen”. Het ging over de diverse pijnpunten,die we met z’n allen nog veel te veel accepteren als “zo is het nu eenmaal, zo is het altijd geweest”. 66
TRAVEL360° BENELUX / DECEMBER 2019
E LI
SD
WA
De “customer journey” zit vol met pijnpunten en mogelijke zwakke schakels. Toerisme is een business met vele schakels in de ketting. Het wordt tijd dat we, als we durven praten over “de klant centraal stellen”, dat we dat ook gewoon doen.
Bob Dylan - 1975 -
NG
En de Boeing 737MAX? Die vliegt nog steeds niet.
RED × E V
NO T H I
Zullen we in het Novemberoverzicht even terugkijken naar de faillissementen in de luchtvaartsector? Gedurende het hele jaar ontrolde zich verschillende malen achter elkaar hetzelfde scenario: “airline heeft het moeilijk” – “airline zoekt bescherming tegen schuldeisers” – “het is maar tijdelijk, dat wordt opgelost, alle vluchten gaan door” – “airline bankroet, reizigers zitten vast, het spijt ons”. Enkele namen? Hier gaan we. Germania, Flybmi, WOW Air, Jet Airways, Aigle Azur, XL Airways, Adria Airways. In elke van deze gevallen zag het management het aankomen, maar werd er met de reiziger gesold tot op het laatste moment. Dit moet veranderen.
“Accepteren of Oplossen” Het is opvallend hoe vele start ups de afgelopen maanden zich vastgebeten hebben in de “kleine pijnpunten” van de reis. Het gaat om de vervelende onderdelen van de reiservaring, die de reisindustrie al decennia aanvaardt “omdat het nu eenmaal zo is” of en dit excuus komt nog het meeste voor “omdat het binnen het verantwoordelijkheidsterrein van een ander ligt”.
Voorbeelden van “kleine pijnpunten” Voorbeelden hiervan zijn: het incheck en boarding proces bij airlines – en vervolgens het gedrum bij het
-
EAT YOUR OWN DOG FOOD! plaatsen van de handbagage in de bagageruimte boven
niet meer hoeft. Destygo ontwikkelt chatbots voor de reis-
de hoofden. Het wachten op je bagage bij aankomst, en
industrie, die op steeds meer vragen kunnen antwoorden,
de lichte vorm van onzekerheid of ze erbij zal zijn. De
zodat wachtlijnen bij call centers stukken korter worden.
wachtrijen bij vele attracties, populaire musea en shows.
Stasher heeft bagage-opslagpunten in winkels, bij privé
Het incheck en uitcheck proces in hotels. Het wachten tot
personen en in garages overal ter wereld, zodat je bij aan-
de kamer vrij is, bij vroege aankomst. Het wachten op een
komst je handen vrij kan maken. Sanctifly biedt toegang
taxi, en de onzekerheid of je wel de juiste prijs aangere-
tot fitness centra in airport hotels, zodat je de wachttijd
kend krijgt. De beperktheid van room service kaarten in
kan gebruiken om te werken aan dat goddellijke lichaam.
vele hotels – hoewel er een hele keukenbrigade het meestal niet vol geboekte restaurant bedient.
Eén raad: eat your own dog food!
Een vluchtvertraging zonder aanvaardbare uitleg over oor-
Mogen wij elke General Manager, CEO, Managing Director
zaken, timing en mogelijke gevolgen. Het vermijden van de
of eigenaar van zij/haar eigen bedrijf één raad geven? Boek
populairste stadsgedeeltes op de drukste momenten. Het
een reis bij uw eigen bedrijf, maar incognito. Gebruik de
betalen van een te dure prijs voor een hotelkamer, wegens
gewone zoek- en boekingprocessen, en maak de reis als
aanwezigheid in de stad van een groot congres waar je
een gewone klant. Zorg dat niemand weet dat u het bent,
niets mee te maken hebt.
en “go through the motion.” En noteer dan zorgvuldig alle
Vertraging aan de douane en veiligheidscontrole, met
kleine en grote pijnpunten.
angst (terecht of niet terecht) om de vlucht te missen. Het
Beleg dan na terugkeer geen “interne vergadering” om
sleuren met koffers, eender wanneer tijdens je reis. Het
“uw ervaringen te bespreken”, maar ga op zoek naar start
moeten tonen van je legitimatiebewijzen, nog steeds veel
ups die van deze verschillende pijnpunten een uitdaging
te vaak.. Hotels die je geld wel aanvaarden, maar waarvan
hebben gemaakt, en die de uitdagingen vertalen in op-
het personeel vervolgens geen enkele vreemde taal blijkt
lossingen. En stel u dan de juiste vragen: wat kunnen we
te spreken. Wachtrijen overal. Het gedoe met reçuutjes,
structureel doen om deze hobbel te verwijderen? Wat zou-
ticketjes en andere betalingsbewijzen na een zakenreis.
den de gevolgen zijn voor klantenwaardering? Wat zullen de kosten zijn? En beslis vervolgens of de hobbel wegge-
Er bestaan oplossingen! Met vrijwel elk van deze pijnpunten hebben één of meerdere start-ups zich bezig gehouden tijdens de voorbije
nomen kan en/of moet worden. Bespreek dan alles met uw team, maar in termen van realistische oplossingen, niet in termen van problemen. Het zal een groot verschil maken.
jaren. Het resultaat is dat er voor elk van de hier opgelijste
De periode die er nu aankomt, stelt voor vele spelers
pijnpunten, een oplossing bestaat.
binnen de toerisme ketting de kracht van de ketting op
Enkele voorbeelden: Lanes & Planes neemt het hele gedoe rond expense reports – en nog veel meer – weg van de business traveller, zodat uren uitvlooien van je bewijsjes
proef. Nu is het moment, om de ketting te testen. Niet als VIP, maar als reiziger. Voortschrijdend inzicht en wijsheid gegarandeerd. Hell, yes!
TRAVEL360° BENELUX / DECEMBER 2019
67
Klimaatbetogingen laaien overal ter wereld weer op – dat is dan weer een hoopgevende evolutie. Ook hoopgevend: op vele plaatsen worden de mensen wakker, en beseffen ze dat de wereld te belangrijk is om over te laten aan politici. Na de geëmanipeerde consument, hebben we ook de geëmancipeerde burger. Leve de transparantie! Je moet het de reisbranche geven: we zijn flexibeler dan een kauwgom. In december 2019 zijn alle spectaculaire gebeurtenissen van datzelfde verhaal reeds verteerd. Spelers zoals TUI maar ook Sunweb & Corendon en All Tours en DER Tours in Duitsland, maken zich op voor een recordjaar. De vluchtcapaciteit is verhoogd, de accommodaties van ex-Thomas Cook zijn benaderd. Er wordt niet geaarzeld om de eigenaars en managers van top producten in Turkije, Egypte, Tunesië en Spanje te verleiden met vooruitbetalingen en geranties – nogmaals: life goes on.
IN P U
AN ×T G
Iedereen ruziet met iedereen over de opvang van een mogelijke vluchtelingenstroom – de meest ranzige argumenten worden mainstream. Een meer dan zorgwekkende evolutie.
UE L B
Bob Dylan - 1975 -
LED
DECEMBER
De 5 ordewoorden om te overleven in de nieuwe wereld In de tweede jaarhelft zijn de meeste bedrijven, groot en klein, traditiegetrouw bezig met plannen, voorbereiden en budgetteren. Centraal staat de vraag: wat doen we nu? Wat willen we veranderen, wat willen we behouden? Volgen we het pad dat we aan het bewandelen zijn of kiezen we resoluut voor nieuwe richtingen? Doen we méér van hetzelfde of kiezen we voor het onbekende? Hopen we dat alles zichzelf zal oplossen of werken we zelf aan nieuwe strategieën? Als we met een open, brede blik rondom ons kijken dan zien we dat innovatieve en baanbrekende initiatieven en business modellen de sector flink dooreenschudden. Nieuwe markten worden gecreëerd nieuwe producten worden gelanceerd. Nogmaals die éne, levensbelangrijke vraag: wat doen we nu?
Ook de discussies gaan verder: in Nederland zijn er plannen om ook voor losse vliegtuigtickets een garantieregeling op te zetten, ter bescherming van de consument. Een deel van de reisbranche merkt op, dat op die manier een tactisch voordeel – en een bron van inkomsten – zou kunnen verloren gaan: reisagenten verkopen immers ticketverzekeringen, met een mooie (zeg maar zo’n 5 tot 6 keer de aankoopprijs) marge. Dat klinkt natuurlijk iets minder transparant – toch maar even over nadenken, vooraleer we als sector de hakken in het zand zouden zetten. Dat zou immers niet slim zijn.
Wat doe jij? Waar sta jij als professional binnen drie jaar, terwijl de rollercoaster voortdendert? Het is hoog tijd voor actie. Wees klaar voor het onverwachte. Ontdek wat tot nu toe onzichtbaar was. Stel alles in vraag wat je tot nu toe deed. Voorzie het onvoorzienbare, plan voor het ondenkbare. Wij geven alvast 5 zekerheden.
1. Vertrouwen! Ga ervan uit dat de recessie voorbij is. Hou geen rekening met doemdenkers en negatieve scenario’s. Het is tijd voor vertrouwen en zelfvertrouwen. In de afgelopen jaren zijn we met z’n alleen voorzichtig geworden. Werknemers hielden vast aan hun job, en kozen voor zekerheid. Bedrijven stelden investeringen uit, en staken nieuwe initiatieven “nog even in de koelkast”. Consumenten stelden hun reisplannen nog
Om dit “jaar in de achteruitkijkspiegel” af te sluiten, kiezen wij voor een artikel dat Travel360° online publiceerde … vijf jaar geleden. We herlazen de inhoud, vergeleken met wat we in de vorige pagina’s geschreven hebben, en kwamen tot de conclusie: het is méér dan ooit relevant. There you go. 68
TRAVEL360° BENELUX / DECEMBER 2019
even uit, of kozen voor “staycations”. Die tijd is voorbij. Initiatieven zullen beloond worden, dromen zullen werkelijkheid worden, de toekomst is weer aan de durvers. Wees erbij.
2. Snelheid! Als je vertrouwen hebt, aarzel dan niet te lang. Nog beter:
DECEMBER
aarzel helemaal niet. Want je hebt geen tijd te verlie-
Online ligt de informatie en dus de wereld aan hun
zen. “Wait and see” is geen goede houding meer, want
vingertippen. De presentaties en de beschrijvingen begin-
de rollercoaster van vernieuwingen, veranderingen en
nen waar de vroegere brochures ophouden – ze maken de
innovatie dendert voort. Een productcyclus duurt nog
wereld soms mooier dan hij is. De consument verwacht
een fractie van vroeger. Wie al twee jaar dezelfde job
niet meer of minder dan verrukking. Voor de reis, tijdens
doet, moet zich vragen beginnen stellen. Snelheid van
de reis, na de reis.
handelen is geen voordeel meer, het is de nieuwe norm geworden.
De klant wil een reis plannen, boeken en maken zonder
vervelende procedures, zonder met het vinger wijzende
De tijd van perfectie is voorbij. Snelheid is belangrijke
voorwaarden, zonder dwingende regels. Want die staan
dan perfectie. Het is beter een initiatief of een product
verrukking in de weg. Ben jij klaar ervoor te zorgen dat je
snel te lanceren, dan te wachten op de finale versie. Want
klanten verrukt zijn?
dan kan het al te laat zijn.
5. Onverschilligheid 3. Onzichtbare processen!
Tja, we gaan van “verrukking” naar “onverschilligheid”:
De consument verwacht “magic stuff” van ons. Websites
that’s life. Verwacht geen klantentrouw. Verwacht geen
die volledig intuïtief werken, waarbij geen uitleg vereist
vaste gewoontes bij je klanten. Verwacht niet dat de
is. Met enkele vingertoetsen moet de gewenste infor-
verrukte klant van dit jaar ook volgend jaar weer beroep
matie, het ideale product, het reisdetail te voorschijn
op jou zal doen. De consument is klaar om verleid te
komen. Organisatie, opbouw, technologie, operationele
worden, en het maakt hem niet uit wie de verleidende
processen moeten in “het verborgene” blijven, ver van
partij is. Ben jij dat? OK. Is dat een nieuwe speler? OK.
het zichtveld van de consument. Een website of een reis-
Houdt de consument vast aan gewoontes? Misschien.
agentschap is een uitstalraam van dromen, van perfecte
Tot er iets nieuws, iets interessants op zijn pad komt. Op
producten, van geweldige ervaringen. No more, no less.
dat moment is niets meer zeker.
Een klant wil een reiswinkel binnengaan, niet in een
Elke klant moet je verdienen, dat weet jij al lang. Vandaag
“reisbureau”. Administratie mag er zijn, maar niet gezien
gaat het een stuk verder: elke nieuwe aankoop van elke
worden. Weg met de klassementen, weg met de paperas-
klant moeten we opnieuw verdienen. Want er bestaan
sen. De droom mag niet verstoord worden. Invisibility
geen hondstrouwe klanten meer.
rules.
4. Verrukking!
Vertrouwen in jezelf en in de toekomst. Snelheid van handelen. Onzichtbare processen achter de schermen. Verrukte klanten, die in hun onverschilligheid toch elke
Als de vervelende, operationele en administratieve
keer opnieuw voor jou kiezen. Dat is de uitdaging voor
processen zijn weggewerkt is het tijd voor de essentie
de toekomst. En die toekomst, die is gisteren begonnen.
van reizen: verrukking! Onze consumenten zijn verwend.
Hell, yes!
TRAVEL360° BENELUX / DECEMBER 2019
69
advertorial
© Cosmic Travel / ImageSelect
Colombia: te veel voor woorden... © Cosmic Travel / ImageSelect
Colombia is haast ‘te veel voor woorden’. Toch wagen we een poging: sublieme landschappen met hoge bergen, maagdelijke stranden en dichtbegroeide jungles, fascinerende archeologische sites met een geschiedenis vol mysterie, grote steden, charmante dorpjes, een bodem vol mineralen, goud, zilver en de grootste smaragd ter wereld: de Gachalá van 858 karaat! Maar Colombia is ook: thuisland van de El Dorado-legende, het meest noordelijke land van Zuid-Amerika, en mis© Cosmic Travel / ImageSelect
schien wel het meest fascinerende... Het herbergt maar liefst vier etnische groepen met elk hun eigen cultuur, en daarnaast tal van subculturen die nagenoeg allen bewaard zijn gebleven. Gesofistikeerde levensstijlen steken soms schril af tegen primitievere, maar vormen desondanks één harmonieus geheel, eenheid in verscheidenheid. Een gelijkaardige diversiteit vind je terug in de maar liefst 19 nationale natuurparken. Verspreid over 18 ecologische regio’s bieden ze zowel tropisch regenwoud als met eeuwige sneeuw bedekte bergtoppen. De vele betove-
Antarctica | Chili | Falkland Islands | Iguazu | Peru | Argentinië
rende facetten van Colombia weerspiegelen zich in haar
Colombia | Frans Guyana | Mexico | Suriname | Belize | Costa Rica
charmante inwoners met hun onuitputtelijke levenslust
Guatemala | Nicaragua | Uruguay | Bolivië | Ecuador | Guyana
en een grenzeloze liefde voor intense belevingen. Alleen al
Panama | Venezuela | Brazilie | El Salvador | Honduras | Paraguay
deze hartelijke bevolking is een bezoek meer dan waard.
70
TRAVEL360° BENELUX / DECEMBER 2019
BESTEMMING IN DE KIJKER
Martinique Martinique spreekt tot de verbeelding! Een onalledaagse bestemming voor wie op zoek is naar ongerepte natuur, beschermde natuurgebieden, adembenemende landschappen en eeuwenoude tradities. Deze kostbare parel - omgeven door het turkooisblauwe water van de Caraïbische Zee - betovert met zijn kleurschakeringen, gastvrije bevolking én een rijkgevuld
©TANGUY SALINIERE
historisch-cultureel erfgoed.
'PITONS DU CARBET' GEBERGTE
Een overweldigende natuur Martinique, een van de 35 hotspots
Met meer dan 250 km aan bewegwijzerde
van wereldwijde biodiversiteit, biedt
paden die stranden, regenwoud, bergen en
een verscheidenheid aan uitzonderlijke
pitons verbinden, kunnen wandelaars alle
landschappen.
facetten van het eiland ontdekken. Van het schiereiland Caravelle tot Montagne Pelée,
Het Martinique Natuur Park is goed
het hoogste punt van het eiland (1397 m).
voor 2/3 van de oppervlakte van het eiland en bevat alleen al meer dan 1 700
Het bijzondere reliëf van Noord-
plantensoorten. Martinique telt meer
Martinique biedt grote mogelijkheden
dan duizend inheemse soorten, 396
voor canyoning en abseilen in het hart
boomsoorten en meer dan 80 soorten
van het regenwoud, waar rivieren en
orchideeën.
watervallen het landschap domineren.
TRAVEL360° BENELUX / DECEMBER 2019
71
BESTEMMING IN DE KIJKER
Martinique upe, delo Gua
Grand'Rivière
Macouba Basse-Pointe
rij Pa
Le Lorrain Le Marigot
L'Ajoupa-Bouillon
Le Prêcheur
m 285 k
Mia mi, 2.3 45 km
km 3.334 eal, ntr Mo
Dominicaans Kanaal
Atlantische Oceaan
Montagne Pelée
Le Carbet
Sainte-Marie
Le Morne-Rouge
Puer to R ico, 715 Saint-Pierre km
Fonds-Saint-Denis Le Morne-Vert
Bellefontaine
km 49 8 . s, 6
La Trinité
Gros-Morne
Pitons du Carbet
Le Robert
Saint-Joseph
Case-Pilote Schoelcher
Le Lamentin
FORT-DE-FRANCE
Le François Barrage Le Saint-Esprit
Ducos
Le Vauclin
Caribische Zee
Les Trois-Îlets Les Anses-d'Arlet
Rivière-Salée
Le Diamant
Rivière-Pilote Le Marin
Sainte-Luce
F r ans .47
m
1k
km breed en kan in twee totaal ver-
a, 1
Zee. Het eiland is 70 km lang, 30
yan
Kleine Antillen, in de Caraïbische
-Gu
Martinique ligt in de boog van de
Sainte-Anne
schillende landschappen worden opgesplitst. Het noordwestelijke gedeelte is de groene long van het eiland met zijn bergen en tropische natuurpracht, terwijl het zuidoosten heuvelachtiger en droger is.
72
TRAVEL360° BENELUX / DECEMBER 2019
0 KM
4
8
16
BESTEMMING IN DE KIJKER
Een niet te missen culturele rijkdom Martinique is rijk aan erfgoed, geschiedenis en kleurrijke tradities. Die komen onder meer tot leven in de architectuur. Het eiland telt 102 beschermde, historische monumenten zoals de bibliotheek van Schœlcher in Fort-de-France, waar ook verschillende musea gevestigd zijn. Of Fort Saint-Louis, het enige fort in het Caraïbische gebied dat nog in gebruik is en bezocht kan worden. In het noorden van het eiland kan men het Maison de la ©HENRI SALOMON
Bourse de Saint-Pierre bewonderen, een volledig gerenoveerd prototype van creoolse architectuur. De statige woning biedt ruimte voor een toeristische dienst, tentoonstellingen en bijeenkomsten. Het museum Franck Perret staat in het teken van de vul-
BIBLIOTHEEK VAN SCHŒLCHER
kaanuitbarsting van 1902. Bezoekers krijgen er een uniek inzicht in het verleden van de stad Saint-Pierre voor en na de catastrofe. Ook het Domaine de Fonds Saint-Jacques in Sainte-Marie werd onlangs gerenoveerd. Deze voormalige woning met suikerfabriek uit de 17e eeuw is vandaag een cultuurcentrum waar iedereen welkom is. Wie zich wil onderdompelen in de geschiedenis en tradities van Martinique, kan terecht in het An Mao Park, waar traditionele hutten, medicinale planten en een Creoolse tuin te bezichtigen zijn. Ook moderne street-art wint de laatste jaren aan populariteit. Grote artiesten geven zo een boost aan het leven in de stad laten hun creativiteit botvieren via grote muurschilderingen op basis van milieuvriendelijke acrylverf.
Traditionele en uitbundige feesten De rijke geschiedenis van Martinique komt tot leven in eeuwenoude ambachten, maar ook in muziek en dans. Het hele jaar door zijn er tal van activiteiten en festivals. Het Martinikaanse carnaval laat zich opmerken door zijn creatieve, volkse spontaniteit. Overal op het eiland zijn er dan feestelijkheden, maar voor de grootste optochten is Fort-de-France de place to be. Vijf dagen lang is iedereen welkom om te feesten op het ritme van de muziek, zang en dans, in het voetspoor van Vaval, de koning van het carnaval. Reken op verrassende ontmoetingen met talloze traditionele figuren zoals de ‘Nèg gwo siro’ of de volledig in het rood gehulde duivels en duivelinnen. Heel de maand juli wordt de hoofdstad overspoeld Martinikaanse, Caraïbische en internationale artiesten voor het festival culturel de Fort-de-France. De Bèlè staat dan steevast op het programma. Het is een muzikaal-choreografische en traditionele kunstvorm die zang, muziek en dans combineert tijdens een wervelend en opzwepend spektakel. Tussen Allerheiligen en Kerstmis kun je op Martinique deelnemen aan een Chanté Nwel, een feestelijke traditie waarbij in groep klassieke kerstliedjes en meer profane creoolse liedjes worden gezongen. De deelnemers genie-
©HENRI SALOMON
MARTINIKAANSE CARNAVAL
ten bovendien samen van typische gerechten en lekkere zoetigheden.
TRAVEL360° BENELUX / DECEMBER 2019
73
BESTEMMING IN DE KIJKER
Agrarische rum van wereldklasse De traditionele agrarische rum van Martinique is de enige ter wereld met een gecontroleerde oorsprongsbenaming (AOC - Appellation d'Origine Contrôlée) en onderscheidt zich van industriële rums omdat tijdens de productie uitsluitend puur suikerriet sap wordt gebruikt. Martinique wil met de steun van de rumfabrikanten de wereldwijde hoofdstad van de rum worden. Er zijn 9 stokerijen die de bezoekers graag laten proeven van dit uitzonderlijke erfgoed. JM (Macouba) kiest voor een ludiek bezoek in het teken van de geurbeleving; het huis Clément (Le François) organiseert een reis doorheen de tijd in zijn geklasseerd historisch monument; Habitation Saint-Etienne (Gros Morne) pakt uit met een uitzonderlijke tuin; Neisson (Le Carbet) is het adres bij uitstek voor een kennismaking met de enige biologische AOC-rum ter wereld; de pas in 2016 gestarte stokerij A1710, op het domein van Habitation Simon, verrast vriend en vijand met een tegelijk modern én traditioneel distillatieproces. Fête du Rhum in december luidt het einde van de suikerrietoogst in. De artisanale knowhow van Martinique wordt dan in de kijker gezet met modeshows, bèlè-demonstraties, chouval bwa (volksmuziek), diverse optredens... en geweldi-
TROPSICH FRUIT
74
TRAVEL360° BENELUX / DECEMBER 2019
©TANGUY SALINIERE
ge kortingen op AOC-rum.
KUST VAN MARTINIQUE
HET HUIS CLÉMENT
BESTEMMING IN DE KIJKER
Een verantwoorde ontdekking van het eiland – ecotoerisme Martinique heeft het behoud van zijn milieu-
len. L’Anse Michel is dan weer een fantastische plek om te kite- en windsurfen.
Een pallet van kleurrijke smaken
©HENRI SALOMON
erfgoed tot een van zijn prioriteiten gemaakt en zet zich volledig in voor de bescherming en
De Martinikaanse keuken is kleurrijk, authen-
verbetering van de verschillende sites. Op het
tiek, fris, kruidig en sprankelend en weerspie-
eiland worden talrijke agritoerisme-initiatieven
gelt het gulle en opgewekte karakter van de
ontwikkeld.
Martinikanen. Je proeft dat de smaken en de
Paradijs voor sporters
knowhow afkomstig zijn uit Afrika, Europa en Indië. Een boeiende reis voor de smaakpapillen! Enkele typische gerechten zijn Akra's (kabel-
Het eiland is de thuishaven van diverse grote
jauwbeignets), pâté en pot (soep), colombo
sportevenementen, waaronder de Raid des
(kruidig gerecht), blaff (visgerecht), z’habitants
Alizés, een vrouwenrace die klassieke beproe-
(heerlijke kreeften), gevulde krab, gegrilde
vingen (mountainbiken, kajakken, wandelen)
langoesten, een ragout met lambis (weekdieren)
combineert met activiteiten voor het goede doel.
en andere zeevruchten gegarneerd met lokale
En wie de yoles wil bewonderen – de traditionele
groenten. Op het eiland zijn ook een heel aantal
roeiboten – zoekt tijdens de regatta Tour des
gekende, bekroonde (sterren)chef-koks aan de
yoles rondes een mooi plekje aan de kust om ze
slag, die de toekomst van de Franse gastrono-
allemaal voorbij te zien varen.
mie verzekeren.
Boeiende onderwaterwereld Duikers hebben in Martinique de keuze tussen verschillende natuurlijke spots of wraksites: de
LOKALE GASTRONOMIE
baai van Fort-de-France met zijn toegankelijke, vrij ondiepe koraalplateaus; Pointe Burgos, in het zuiden van het eiland, een van de visrijkste duikspots van het gebied. De Martinikaanse wateren herbergen een schatkamer aan tropische vissen, hoornkoralen, zeeschildpadden en zoogdieren.
Paradijselijke stranden van noord tot zuid De 400 km lange kust van Martinique – tussen de Caraïbische Zee en de Atlantische Oceaan – toont een grillige lijn van inhammen, kreken en stranden die verleiden tot zwemmen, watersporten of gewoonweg relaxen. De befaamde standen van Anse Couleuvre en Fond Coré, bedekt met zwart vulkanisch zand afkomstig van de uitbarsting van de Montagne Pelée, bevinden zich aan de noordkant van het eiland. De resultaat van afzettingen van de kalkhoudende rotsen. Het strand van Salines is een van de meest gefotografeerde stranden van de Antil-
©DAVID GIRAL
©TANGUY SALINIERE
parelwitte zandstranden in het zuiden zijn het
TRAVEL360° BENELUX / DECEMBER 2019
75
BESTEMMING IN DE KIJKER
©TANGUY SALINIERE
Facts & Figures
MARKT VAN FORT DE FRANCE
Martinique is vlot bereikbaar per vliegtuig. De internationale luchthaven Aimé Césaire bevindt
Praktische informatie •
zich op 12 km van Fort-de-France.
Inreisformaliteiten: geldige identiteitskaart of paspoort voor inwoners van de Europese Unie
Deze 5 luchtvaartmaatschappijen vliegen vanuit de Parijse
•
België, 5 uur vroeger in de winter
luchthavens Orly en CDG naar Martinique: Air Caraïbes, Air France,
Uurverschil: 6 uur vroeger dan
•
Corsair en LEVEL.
Klimaat: tropisch. Belangrijke constante: gemiddelde temperatuur van 28° C
Vanaf 7 december 2019 vliegt de maatschappij Air Belgium 2
•
verplichte vaccins, een vaccina-
keer per week vanuit Charleroi
tie-update wordt wel aangeraden.
naar Martinique. Martinique
Wat moet zeker in de reiskoffer:
verwelkomt bezoekers van over
antimuggenmiddel, zonnecrème,
de hele wereld dankzij vluchten
hoed of pet en zonnebril.
afkomstig uit de VS, Canada en Europa, maar evenzeer, via het uitgebreide, regionale netwerk van inter-Caraïbische lijnen.
Reisadvies en preventie: geen
•
Munt: euro
•
Talen: Creools en Frans
•
Vluchttijd: 8 uur vanuit Europa
› www.martinique.org › be.france.fr/nl INFO : trade-mice.be@atout-france.fr
HET STRAND VAN SALINES
76
TRAVEL360° BENELUX / DECEMBER 2019
©TANGUY SALINIERE
Sterk 2020 in met Qite Passie voor de reisindustrie Qite is gespecialiseerd in solide en slimme websites, creatieve online marketing en weloverwogen digitale strategieën. Voor onze klanten in de reisindustrie bouwden we al gespecialiseerde bookingsengines, naadloze automatisaties, koppelingen met interne software, boekhoudsoftware, het implementeren van price rules… en veel meer. Slimme websites helpen u om uw potentiële klanten om te zetten tot echte klanten. Van beschikbare vluchten tot vroegboekkorting, alles moet perfect samen werken om de klantenervaring en het boekingsproces naadloos te maken.
Sterke online aanwezigheid
Online sales gebeuren waar technologie, strategie en creativiteit elkaar ontmoeten.
Het is geen geheim dat potentiële klanten zoekmachines gebruiken om informatie te verzamelen voor ze iets boeken. Ze bekijken advertenties en bezoeken verschillende websites om de beste prijs te vinden en om te bepalen bij welk bedrijf ze zich het beste voelen. In deze digitale wereld is zorgen voor een aangename en sterke online aanwezigheid geen overbodige luxe!
Digital Empowerment Vanaf de oprichting van Qite zeven jaar geleden, hebben we veel en nauw samengewerkt met allerlei spelers in de reisindustrie. Van kleinere reisbureaus tot grote touroperators, Qite heeft een divers technologisch portfolio. We zijn hierdoor meester in het bouwen van websites die de bijzonderheden van de reisindustrie combineren. In typische Qite stijl zijn alle diensten tot in detail te personaliseren. Zo krijg je precies waar je nood aan hebt.
Qite BVBA Overzet 16A BE-9000 Gent
T 09 336 22 99 E info@ qite.be W www.qite.be
COMING SOON, IN EVERY TRAVEL AGENCY: BOOK2020 The Guidebook for plannings, meetings, health targets, business targets, happiness targets for teams of travel agents. Monthly inspiration, weekly focus, daily operations.
78
TRAVEL360° BENELUX / DECEMBER 2019
79
NI
W U E
2
0 2 0
CANADA
een cruise op de Saint-Laurent
VAN SAINT-PIERRE-ET-MIQUELON NAAR MONTREAL 11 DAGEN / 10 NACHTEN VAN JUNI TOT SEPTEMBER 2020
EARLYBOOKING
€ KORTING/PERS. 500 voor elke reis die 3 maanden voor het vertrek wordt geboekt
AAN BOORD VAN “LA BELLE DES OCÉANS” 5 ankers categorie zeeschip met 7 dekken en 62 ruime suites, allemaal met uitzicht naar buiten verwelkomt slechts 124 passagiers. Vanaf 4 499 €TTC (1)/pers.
Afspraak op onze B2B website waar u de gedetailleerde programma’s van elke cruise kunt vinden alsook de technische fiche van het schip:
CroisiEurope • Ravensteinstraat, 56 • 1000 BRUSSEL • Tel. 02 514 11 54 • infobel@croisieurope.com
https://pro-be.croisieurope.com/nl/
(1) Prijs met korting reeds afgetrokken, dubbele basisbezetting in kajuit 3 in formule haven / haven en onder voorbehoud van wijzigingen. Aanbieding niet met terugwerkende kracht en niet cumulatief. Prijscode: CANNEW - Ref. SPM_PP / MSP_PP - Licence A 5500. Publicatie in december 2019. Niet-contractuele afbeeldingen - Foto credits: David Hancock, Shutterstock - CreaStudio 1912007.