Travel360° editie december 2015 by Travel360°

DECEMBER 2015

JAAR OVER ZICHT 2015

IT WAS THE BEST OF TIMES,

IT WAS THE WORST OF TIMES

— Tales of Two Cities, Charles Dickens (1859)

TUNESIË: EEN BOODSCHAP VOL HOOP, GELUK EN GASTVRIJHEID. Op 26 oktober 2014 heeft het Tunesische volk met een grote politieke maturiteit en volledig democratisch en transparant gekozen voor een Parlement waarin de niet-religieuze partijen de meerderheid vormen. Dit maakte van Tunesië de eerste, echte Arabische democratie. Een boodschap van hoop Het is in Tunesië dat de Arabische Lente ontstaan is, het is in Tunesië dat het principe van scheiding tussen staat en grondwet opgenomen is in de grondwet. Deze afgelegde weg werd onlangs bekroond met de toekenning van de Nobelprijs voor de Vrede voor het Tunesische kwartet voor de Nationale Dialoog. Tunesië blijft de moderne basiswaarden verdedigen: de rechten van de vrouw, een moderne en sterke staat. Een boodschap van geluk Deze beweging richting toekomst gaat verder, wat er ook gebeuren mag. Vele internationale media staan meer dan ooit achter de keuze van het Tunesische volk, en moedigen iedereen aan om deze jonge democratie te vergezellen tijdens deze historische reis naar een stabiele toekomst met geluk voor iedereen. Een boodschap van gastvrijheid Tunesië heeft een eeuwenlange traditie van gastvrijheid. Die traditie doorstaat alles, want gastvrijheid zit in onze genen. U bent en blijft hartelijk welkom in het nieuwe, hoopvolle, open, democratische Tunesië.

TRAVEL360° / DECEMBER 2015

TOERISME NAAR TUNESIË: EEN BOODSCHAP VOL KANSEN EN MOGELIJKHEDEN Tunesië heeft een enorme rijkdom aan toeristische troeven, die al decennia lang reizigers van over de hele wereld aantrekken. Deze troeven spreken alle doelgroepen, alle generaties en alle nationaliteiten aan. Maar daarenboven innoveert de dynamische Tunesische toerisme sector permanent. Enkele voorbeelden. Een nieuwe trend: event toerisme De verschillende experten zijn het eens: event toerisme is een nieuwe niche, die zal toelaten om de culturele identiteit van Tunesië te herbevestigen en tegelijkertijd nieuwe markten te openen. Vooral voor jongere doelgroepen zijn er veel mogelijkheden: concerten, tentoonstellingen, sportieve evenementen, internationale wedstrijden en zo verder. Een succesvol voorbeeld is Djerbahood, waarbij Djerba zich transformeerde tot “Street Art Festival du Tag”. Nieuwe hotelconcepten en luxe hotellerie Grote namen zoals Four Seasons, Hilton en Six Senses blijven sterk geloven in Tunesië als potentiële upmarket bestemming voor een doelgroep van verfijnde reizigers die luxe en raffinement op prijs stellen. De “Caisse des Dépôts et Consignations tunisienne” heeft samen met de zakenbank Swisscorp, een investeringsfonds opgericht met het oog op renovatie en upgrading van bestaande hotels. De beste prijs/kwaliteit verhouding De grootste reisgidsen en magazines blijven aandacht hebben voor Tunesië als bestemming die aan de vakantieganger een blijvende goede prijs/kwaliteit biedt, door de combinatie van bestemming, accommodatiemogelijkheden en gastvrijheid. De inspanningen en versterkingen op vlak van veiligheid zijn ongeëvenaard.

TRAVEL360° / DECEMBER 2015

ADVERTORIAL

INTERNATIONALE TRAVEL COUNSELLORS CONFERENTIE

Groter en inspirerender dan ooit! Ruim 1.500 Travel Counsellors,

My Beautiful Face’ die ruim drie

lor van Nederland noemen. Het was

partners en suppliers werden on-

miljoen kijkers trok en met haar

een topweekend met een goede

langs verwelkomd op de jaarlijkse

liefdadigheidsorganisatie vraagt

boodschap!”, zegt Hendriks.

internationale Travel Counsellors

ze aandacht voor de maatschap-

Conferentie in Manchester. Een

pelijke positie van brandwon-

delegatie van 40 Nederlandse & Bel-

denslachtoffers. Beide sprekers

Travel Counsellor Sandra van den

gische Travel Counsellors, partners

namen de Travel Counsellors mee

Esschert (Rekem, Belgie): “Absoluut

en medewerkers van het kantoor in

in hun verhaal van overwinning

de moeite waard. Was mijn 1e con-

Den Haag reisden af naar Engeland

en alles uit jezelf halen. Ook Tra-

ferentie maar wat een wauw-effect.

voor een weekend vol informatie,

vel Counsellors’ vaste motivator

Veel emoties, en vooral ook het

inspiratie en gezelligheid.

Michael Finnigan was weer van

familie gevoel. Ik dacht altijd, ja zal

de partij. Met kreten als “We are

wel, dat zijn kliekjes en mensen die

Het thema van de conferentie dit

all meant to shine” kreeg hij de

elkaar al jaren kennen, maar niets

jaar was: ‘Doing the right thing’,

zaal mee in zijn positivisme.

van dat is waar. Ik ben pas 10 maan-

voor jezelf, voor je klanten, voor je collega’s en voor de wereld om Op de foto van links naar rechts: Operations Manager Milka van Dam, Beste Belgische Travel Counsellor Peter Wallace, General Manager en oprichter Travel Counsellors Nederland & België Fred van Eijk, Beste Nederlandse Travel Counsellor Chris Hendriks. Travel Counsellors heeft inmiddels 10 reisadviseurs in België en 1500 wereldwijd. Heb je interesse in een zelfstandig bestaan als Travel Counsellor? Neem dan contact op met ons voor een persoonlijk gesprek! Ga naar de website www. wordeentravelcounsellor.be en vul het contactformulier in, bel met Angelique Roemers op 0800-74875, of mail op carriere@travelcounsellors.be.

TRAVEL360° / DECEMBER 2015

The winner is…

Vriendschap en ambitie

den Travel Counsellor maar nu al helemaal opgenomen in de familie,

je heen. De conferentie stond in

Zaterdagavond vond het jaarlijkse

en wat voel ik me thuis. With us it is

het teken van inspireren en mo-

galadiner en de Awards Ceremony

personal, niet alleen voor de klant,

tiveren. De ene na de andere in-

plaats. Na een smaakvol diner

maar zeer zeker ook als collega’s/

drukwekkende spreker volgde el-

werden de genomineerden voor

familie onder elkaar. Top, ik heb

kaar op. Chris Moon bijvoorbeeld.

de verschillende awards in het

genoten.” De avond werd spette-

Hij verloor in Afrika zijn arm en

zonnetje gezet. Er waren dit jaar

rend afgesloten met een optreden

been, toen hij werd opgeblazen

meer Travel Counsellors dan ooit

van Gary Barlow (Take That) en er

door een landmijn. Een jaar later

die hun inkomsten sterk zagen

werd tot in de late uurtjes gedanst.

liep hij de marathon van London

groeien. De genomineerden voor

Fred van Eijk (General Manager

en vervolgens vele van ’s werelds

‘Beste Belgische Travel Counsellor’

en Oprichter Travel Counsellors

zwaarste ultramarathons. Katie

waren: Nicky Tritsmans, Peter Wal-

Nederland & België): “Ik vond het

Piper (voormalig presentatrice

lace en Sandra van den Esschert. De

geweldig om dit weekend samen

en fotomodel) vertelde hoe zij in

award werd gewonnen door Peter

met zoveel Travel Counsellors uit

2008 het slachtoffer werd van

Wallace. De award voor ‘Beste Ne-

de hele wereld mee te maken. Laten

een aanval met zwavelzuur. Ze

derlandse Travel Counsellor’ werd

we de positieve spirit, vriendschap

liep zware brandwonden op aan

gewonnen door Chris Hendriks. “Ik

en ambitie uitstralen op iedereen in

haar gezicht en bovenlichaam.

ben supertrots! Voor het derde jaar

onze omgeving. De wereld heeft het

Met haar documentaire ‘Katie:

mag ik mij de beste Travel Counsel-

harder dan ooit nodig.”

JAAROVERZICHT

2015

JAAR OVER ZICHT ANGST

VERWARRING

ONZEKERHEID

TRAVEL360째 / DECEMBER 2015

JAAROVERZICHT

2015: ANGST, VERWARRING EN ONZEKERHEID “It was the best of times, it was the worst of times, it was the age of wisdom, it was the age of foolishness, it was the epoch of belief, it was the epoch of incredulity, it was the season of Light, it was the season of Darkness, it was the spring of hope, it was the winter of despair, we had everything before us, we had nothing before us, we were all going direct to heaven, we were all going direct the other way - in short, the period was so far like the present period, that some of its noisiest authorities insisted on its being received, for good or for evil, in the superlative degree of comparison only.” Charles Dickens, A Tale of Two Cities

In 2015 bleven we hangen tussen hoop en vrees.

De economie trok voorzichtig aan, maar overal

Er werd méér gereisd dan ooit, het wereldwijde

bleven waarschuwingen en doemvoorspellin-

toerisme bleef groeien. Maar elke maand had

gen opduiken. Schandalen –Volkswagen voor-

zo haar verrassingen in 2015. Er was uitzicht op

op- vertroebelden het beeld dat de consument

nieuwe economische groei, maar de consument

had over bedrijven, ondernemers en managers.

bleef op zijn hoede. Vaak terecht: de enige

Verwarring alom. Het leek wel alsof niemand

zekerheid is nog steeds dat niets zeker is.

het nog wist. En wellicht was het ook zo, in 2015: niemand wist echt waar het naar toe ging

2015 was een zoveelste scharnierjaar, een jaar

met de wereld.

waarin de verandering verder ging en waarin grote lijnen elkaar begonnen te kruisen. De

Wat heeft dit te maken met reizen en toerisme,

online revolutie werd mobiel, consumenten

vraagt u zich wellicht af. Wel, beste lezer:

namen meer en meer instant beslissingen.

alles. Reizen en vakantie zijn een deel van het

Tegelijkertijd groeide de hernieuwde nood aan

leven geworden voor de doorsnee consument.

begeleiding, aan wegwijzers in het woud van

Gelukkig maar. Echter: om zonder zorgen en

massale informatie. De online wereld zoekt de

in volle overtuiging een reis te boeken, is een

offline wereld op, en die twee werelden probe-

minimum aan zekerheid, stabiliteit en goede

ren elkaar te begrijpen.

vooruitzichten nodig. En juist die combinatie van essentiële ingrediënten ontbrak in 2015.

2015 was een jaar waarin vele spelers verwoede pogingen deden om de distributie van hun

Klinkt dit somber? Wellicht wel. Maar elke me-

producten (opnieuw) onder controle te krijgen.

daille heeft twee kanten. Terwijl de wereld niet

Client ownership werd een belangrijk begrip,

zijn mooiste jaar doormaakte, werkte de reisin-

en de reisindustrie begint te begrijpen dat er

dustrie hard aan een nieuw evenwicht. De on-

méér dan ooit moet geluisterd worden naar

line spelers nodigen de klassieke reisindustrie

en rekening gehouden worden met de klant.

uit, om samen te werken. De affiliate marketing

Het besef dat dit in het verleden niet altijd het

sector groeit uit tot een volwaardige speler

geval was, groeit.

in het “performance marketing” segment. De tour operators werken verder aan hun product

Maar bovenal was 2015 een jaar van angst,

propositie, en ze willen hun samenwerking

verwarring en groeiende onzekerheid. De

met de reisagent herbekijken – om een verdere

gruwel van de Taliban of Al Quaeda bleek niets

lange termijn samenwerking voor alle partijen

in vergelijking met de gruwel van IS. De angst

mogelijk te maken. Hoteliers werken aan hun

bleef niet beperkt tot de directe omgeving van

concepten en productkwaliteit, want zij voelen

de oorlogen of de terroristische aanlagen, maar

dat ze een antwoord moeten bieden aan de op-

de angst werd ook voelbaar in de straten, in

komst van de “alternatieve hospitality sector”

het gedrag en het woordgebruik. Terwijl we dit

– een spectaculaire, professionele versie van de

jaaroverzicht schrijven, worden we geconfron-

“sharing economy”. In de luchtvaartsector is de

teerd met de horror in Parijs. De angst en het

opkomst van de Gulf Carriers een stevige klap

onbegrip beheersen de gesprekken.

voor de Europese en Amerikaanse netwerk carriers: er wordt, na het eerste verbale spierballen-

De regeringen van België en Nederland droegen

gerol, druk gewerkt aan antwoorden in de vorm

ook bij tot die verwarring en onzekerheid. De

van nieuwe product/markt combinaties.

bevolking werd geconfronteerd met een reeks harde maatregelen, omdat de overheidsfinanci-

Er is dus hoop, visie en vertrouwen als tegenge-

ën dringend gesaneerd moeten worden. Maar

wicht tegen de regerende angst, verwarring en

er was bij diezelfde bevolking veel twijfel over

onzekerheid. Dat is goed, en dat is ook nodig.

de juistheid en de rechtvaardigheid van de be-

Op naar 2016!

sliste maatregelen. Dat zorgde voor verwarring.

TRAVEL360° / DECEMBER 2015

Aan dit nummer werkten mee: Heleen Notebaert, Olivier Depaep, Jan Peeters, Pieter Weymans, Bas Derks, Yves Hellemans, Gert Marijnissen, Kris Van den Broeck Vormgeving: Shtick Fotografie: Thinkstock Druk: Graphius Oplage: 5.000 ex. Abonnementen: Zeker zijn van een volgend nummer in je brievenbus? Abonneer je via www.travel360.be/abo Voor bedrijfsabonnementen vanaf 10 exemplaren: sales@travel360.be Advertenties: Kris Van den Broeck Tel. +32(0)16 89 68 50 – kris@travel360.be Travel360° bvba Martelarenlaan 22, 3010 Leuven, Suite F32 Tel. +32(0)16 89 68 50 – redactie@travel360.be

VOORBEELD

Indonesië,

een exotische droom Met verschillende reisbelevingen: ✓ Actie en avontuur ✓ Luxueus genieten van je privé-zwembad ✓ Huwelijksreizen in een prachtig kader ✓ Heerlijke Aziatische keuken ✓ Cultuur bij uitstek ✓ Puur natuur ✓ Reizen met privéchauffeur/gids of groepsreizen

Indonesië is terug te vinden in ons aanbod Jetair Wereldreizen en VTB Reizen TRAVEL360° / DECEMBER 2015

JAAROVERZICHT

JE SUIS CHARLIE — 7 J AN U ARY 2015 —

Ils ne tueron

LA LIBER

We zijn nog vroeg in het jaar, maar de toon

De aanslag op de kantoren van Charlie Hebdo

is gezet. De Chinese groep Fosun wint de

brengt de terrorisme-gruwel nu wel heel dicht-

grootste overnamestrijd uit de geschiedenis

bij. Heel de westerse wereld wordt Charlie,

van de Franse beurswereld: het verwerft de

maar deze slachtpartij brengt de horror nu

controle over Club Med. De diverse Chinese in-

wel héél dichtbij huis.

vesteringsgroepen zullen nog vaak het nieuws halen, later in het jaar.

In de reissector blijven de online spelers in de aanval: Booking.com lanceert een speciale

De Vakantiebeurs van Utrecht kent een

app voor boekingen met aankomst binnen

drukke start met de “professionals only”

de 48 uur: Booking Now. Sunweb blijft de

vakdag. Opvallend: steeds meer Belgische

concurrentie irriteren met hun agressieve

reisindustrie professionals gaan een kijkje

prijsvergelijkingen met de kreet “Zondedju”.

nemen in Nederland, op zoek naar zakelijke

Travelbird kondigt verdere internationale

opportuniteiten.

expansie aan: het gaat héél hard met de “flash deal” aanbieder. ”Gigant Expedia doet een

TUI werkt aan zijn nieuwe België/Nederland

lang verwachte stap op het OTA schaakbord:

cluster structuur, en denkt hardop aan nieuwe

het koopt Travelocity van Sabre, voor 318

samenwerkingsakkoorden met de reisagent,

miljoen euro. De écht grote bedrijven op het

met nieuwe principes voor remuneratie.

internationale speelveld zijn volop bezig hun

Thomas Cook en Brussels Airlines kondigen

positie te versterken. De grote vraag: zal één

een uitbreiding van hun strategische samen-

van de megaspelers zoals Expedia of Priceline

werking aan, met een forse verhoging van de

ooit interesse hebben in één van de klassieke

zomercapaciteit op traditionele vakantiebe-

tour operators? Time will tell.

stemmingen. Kuoni neemt dan weer een andere historische beslissing: de nummer vijf van

Ondertussen wil de Europese Commissie tekst

Europa beslist zich volledig terug te trekken

en uitleg bij de 19 miljoen euro compensatie

uit alle tour operating activiteiten. Een omzet

voor “veiligheidskosten” die in van 2014 tot

van 1,8 miljard euro, gerealiseerd door 3.800

en met 2016 geleidelijk uitgekeerd wordt aan

werknemers, is te koop.

de drie Belgische carriers, op basis van hun passagiersaantallen in 2012. Er werd klacht

Terloops merkt Travel360° op, dat de ABTO

ingediend door Ryanair en IAG – die laatste als

cijfers aantonen dat de klassieke reisindustrie

moedermaatschappij van low coster Vueling.

tussen 2008 en 2014 meer dan een miljoen

Fire in the sky, ook op Brussels Airport.

klanten is kwijt geraakt. Niemand blijkt hier echt van wakker te liggen, maar in November blijkt Jetair de boodschap te hebben opgepikt.

2015 JANUARI 8

TRAVEL360° / DECEMBER 2015

Sunday, 25 January

LEFT-W SYRIZA A LEGIS ELECTIO FIRST T

nts pas

“

JAAROVERZICHT

CRUISE HIGHLIGHTS

De Europese cruisemarkt brak in 2014 nieuwe records: 6,4 miljoen Europese reizigers kozen voor een cruise vakantie in 2014, volgens de cijfers van CLIA. Dit betekent dat de cruisemarkt onafgebroken stijgt, sinds 2010. Ondanks een stevige economische crisis, die nog nazindert. In Nederland zat er in 2014 een lichte knik in de cijfers, de Belgische markt blijft groeien.

RTÉ Op 1 januari 2015 verscheen het volgende artikel op de Travel360° website. Het drukte een boodschap uit van geloof, vertrouwen maar vooral van hoop. Op dat moment wisten we niet, dat in 2015 we vaker dan ooit geconfronteerd zouden worden met pure horror. Wordt 2015 eindelijk het jaar van mooier,

Nooit in de geschiedenis was er een jonge,

iedereen. Nooit was het gemakkelijker om

méér, beter en samen?

professionele generatie die in zulke grote

die kennis te inventariseren, te interpreteren

mate is groot gebracht met een blik op de

en te gebruiken in je marketingaanpak, je

Nooit in de geschiedenis gingen zoveel

wereld, met kennis binnen handbereik en

productontwikkeling en je bedrijfsstrategie.

mensen op reis. Nooit in de geschiedenis was

met de combinatie van nieuwsgierigheid en

reizen aangenamer, gemakkelijker en comfor-

respect voor de medemens. Nooit hadden

Nooit in de geschiedenis lagen er zoveel

tabeler. Nooit in de geschiedenis was onder-

de bedrijven meer goed opgeleide mensen

kansen voor het grijpen voor persoonlijke

linge communicatie eenvoudiger, intenser en

ter beschikking. Nooit waren de oudere

ontwikkeling en zelfontplooiing. Nooit kon-

nuttiger. Nooit in de geschiedenis hadden de

werknemers fitter, gezonder en dynamischer

den individuele werknemers met zoveel kans

mensen meer geld om te besteden aan vrije

dan vandaag.

op succes investeren in zichzelf, in hun loop-

WING PARTY A WON SLATIVE ON FOR THE TIME EVER

tijd. Nooit in de geschiedenis beschikten de

baan en in hun levenskwaliteit. Nooit waren

mensen over meer vrije tijd, overigens. Geef

Nooit in de geschiedenis werden er aan zo’n

er betere tijden om een gezond, evenwichtig

toe: de kaarten liggen goed voor de reisindus-

hoog tempo goede, bruikbare producten

en interessant leven te leiden.

trie, zo op het eerste gezicht. Maar er is méér.

geproduceerd, gemakkelijk te gebruiken en ontworpen in aantrekkelijke design. Nooit

Nooit begon er een nieuw jaar met zoveel

Nooit in de geschiedenis hadden de bedrij-

werden bestaande producten aan een hoger

mogelijkheden, zoveel kansen, zoveel oppor-

ven – van klein tot groot- beschikking over

tempo vernieuwd. Nooit werden er meer

tuniteiten. 2015, kom hier dat ik u omarm.

méér communicatietools. Nooit hadden die

beginnende bedrijfjes opgestart met de

Want ik voel het, u wordt een groots jaar.

bedrijven zoveel middelen in handen om hun

gezonde combinatie van enthousiasme, vak-

Voor alle mensen van goede wil. En als al die

bedrijfsvoering smoothless, hasslefree en

kennis en zin voor risico. Nooit waren jonge

mensen van goede wil dan ook willen samen-

klantvriendelijk te laten verlopen. Nooit in

ondernemers actiever dan vandaag.

werken, dan wordt 2015 een historisch jaar.

de geschiedenis was het zo simpel om op een

Een jaar dat het aanzien van de reiswereld

creatieve, aangename manier met je klanten,

Nooit in de geschiedenis was er zoveel

zal veranderen. Travel360° is er klaar voor.

je medewerkers en je business partners te

kennis aanwezig in de wereld. Nooit was het

Hell, yes!

communiceren.

eenvoudiger om snel en op een eenvoudige manier aan die kennis te komen, voor

TRAVEL360° / DECEMBER 2015

JAAROVERZICHT

2015 FEBRUARI

De boekingspiek stokt begin februari, het

verder op de doelgroep “actieve jongeren”.

ziet ernaar uit dat de opgebouwde voor-

Datzelfde Sundio veroorzaakt een kleine rel,

sprong snel zal beginnen te slinken. Tijdens

door te beslissen zijn cijfers niet meer aan

Brussels Travel Top wordt al snel duidelijk

te leveren voor de ANVR/Gfk Travelscan, het

dat de zenuwen strak gespannen zijn.

meetinstrument waarmee de Nederlandse

De CEO’s van TUI Benelux, Thomas Cook

reissector de vinger aan de pols van de

Belgium, Sundio en Corendon laten tijdens

markt probeert te houden – het Nederlandse

het druk bijgewoonde Brussels Travel Top

equivalent van de Belgische WES cijfers, zeg

debat duidelijk blijken dat het enthousiasme

maar. Sundio voelt zich ongemakkelijk bij

van eind december grotendeels weg is. De

zoveel transparantie, temeer daar cijfers van

euforie maakt plaats voor bitter realisme:

spelers als Booking.com, Expedia of Travel-

2015 wordt weer een jaar waarin niemand

bird niet in de Travelscan cijfers zitten. Later

ook maar iets cadeau krijgt.

zal Sunweb in België een zelfde beslissing nemen over de deelname aan de WES cijfers.

In Nederland neemt Sundio Group de online

De Amerikaanse luchtvaartmaatschappijen

tour operator merken Bizz travel, Ferio en Be-

klagen de agressieve groei van de –volgens

achmasters over, die allen onderdeel maken

hen – zwaar gesubsidieerde Gulf Carriers aan.

van Bizz travel. Sundio jaagt dus duidelijk

Een uitspraak van Delta Airlines CEO Richard

BITTER, DEADLY COLD GRIPS EASTERN UNITED STATES

RAVEL360° / DECEMBER 2015

Anderson: “Die gulf carriers zijn geen luchtvaartmaatschappijen, maar overheden.” De reactie vanuit de gulf carriers: “Stop complaining, start competing”. Fire in the sky, ook op de as Parijs-Amsterdam: er zit een haar in de boter tussen Air France en KLM. Dat zal er later op het jaar niet beter op worden. Ook in het begin van het nieuwe jaar blijkt dat de opmars van kanalen als Booking.com niet te stuiten is: hoteliers beginnen lichtjes zenuwachtig te worden omdat de OTA’s een dominant verkoopkanaal zijn geworden. Hotelkamers online verkopen blijkt een apart vak, met aparte skills en werkmethodes, en vooral: een niet aflatende focus. In Frankrijk staat TUI op het punt zijn luchtvaartmaatschappij Corsair te verkopen, maar niets blijft TUI Frankrijk gespaard deze dagen: de kandidaat koper Air Caraïbes presenteert het project van overname trots aan de pers, maar op het allerlaatste moment gaat de deal niet door. TUI Frankrijk blijft zwarte sneeuw zien, een Belgische topmanager warmt zich op in de coulissen.

10 TRAVEL360° / DECEMBER 2015

WAR ON TERROR:

Egypt strikes IS in Libya, pushes for international action

“

Dit artikel lokte nogal wat reacties uit. Uit die reacties bleek, dat een deel van de reisindustrie professionals gemakshalve fenomenen als Uber en Airbnb afdoen als “tijdelijke verschijnsels”, “bedrijven die draaien op zwarte economie”. Kortom: een deel van de collega’s ziet deze bedrijven hoogstens als een tijdelijke bedreiging. Get used to it, guys: the sharing economy is here to stay!

Even over Uber, Airbnb, Blablacar, en hun fans en gebruikers.

Chesky voorspelde dat Airbnb de wereld zou veroveren, omdat het internet diezelfde wereld grondig aan het veranderen is. De man had het niet over websites of online transacties of over gereduceerde distribu-

In het juninummer 2014 van Travel360°

tiekost: hij had het over intermenselijke

- Het Magazine schreven wij: “Het mag

contacten, over elkaar vanop afstand leren

duidelijk zijn: de “sharing economy” is het

kennen en vertrouwen, over onbegrensde

stadium van de idealisten, de groene dro-

communicatiemogelijkheden, over onbe-

mers en de wereldverbeteraars voorbij en

grensde mobiliteit. Hij had het over een

maakt nu haar opmars in de echte econo-

nieuwe, betere wereld.

mie. En de reisindustrie is de eerste sector die op de radar komt van de pioniers van de

Ik geloofde hem toen, en ik geloof hem nog

deeleconomie.” Ondertussen glippen ook

steeds nu.

jouw klanten weg naar bedrijven als Uber en Airbnb. Tijd voor een stap op de plaats.

De deeleconomie is jouw concurrent niet, beste collega. Toegegeven, dat klinkt raar

Het is ondertussen twee jaar geleden, dat

als je weet dat een aantal van jouw klanten

ik op een podium in New York de oprich-

ongetwijfeld al een verblijf geboekt hebben

ter van Airbnb, Brian Chesky, zijn bedrijf

via Airbnb of Homeaway, in plaats van bij

zag en hoorde presenteren. De kersverse

jou te passeren. En toch: de bedrijven van de

miljonair sprak toen al over Airbnb als een

deeleconomie zijn jouw concurrent niet.

deel van een veel groter geheel: de “sharing economy”. Hij voorspelde dat de consumen-

Om dit standpunt te staven, grijp ik even

ten zeer binnenkort zouden beseffen dat

terug naar een andere uitspraak van de

het beter is om dingen met elkaar te delen,

Airbnb oprichter, tijdens diezelfde presen-

dan dingen te kopen die je maar af en toe

tatie: “Travel is never a zero sum game. The

nodig hebt.

world is too big for that.” Er bestaat dus

TRAVEL360° / DECEMBER 2015

JAAROVERZICHT

voor Chesky geen concept zoals “de koek die moet verdeeld worden tussen alle spelers”. Bedrijven als Airbnb maken de koek gewoon groter, ze geven de reizigers meer mogelijkheden om te reizen, en vooral: ze geven inspiratie zodat de consument méér reisplannen bedenkt, zodat de mensen méér reismogelijkheden hebben. Met deze instelling kom je een heel eind verder dan met de klassieke “kill the competitors” attitude.

20 F E B R U A R I 2 0 1 5

De sharing economy is op haar beurt een onderdeel van een nieuwe visie op zaken doen, een nieuwe visie op bedrijven

GRIEKENLAND KRIJGT VERLENGING STEUNPROGRAMMA VAN 4 MAANDEN

uitbouwen, een nieuwe visie op het leven. Het is de visie van de post-baby boom generatie. Dit is een generatie, die haar ouders heeft zien zwoegen voor status, steeds méér consumptie, een steeds belangrijkere titel. Met als resultaat minder geluk, minder glimlachen, en vooral: minder echte vrijheid. De generatie van post baby boomers –of toch een groot deel ervan- is vast besloten niet in dezelfde val te trappen. Zij vinden het bezit van een goede smartphone veel belangrijker dan het bezit van een glimmende auto. Zij vinden de vrijheid tot zelfontwikkeling die bij een job horen, veel belangrijker dan dat prestigieuze, grote kantoor. Ze reizen om te ontdekken, om contacten te leggen, om nieuwe ervaringen op te doen. Niet om te gaan uitpuffen van een veel te snel, veel te vermoeiend en veel te stresserend leven. Ze moeten eens meewarig lachen met de oude definitie van “vriendschap” : zij hebben honderden online contacten, en onderhouden die dagelijks. Ze laten hun vrienden virtueel mee gaan op reis, ze delen instant hun impressies over een boek, een song of een nieuwsfeit. Ze leven intens, snel maar op hun eigen tempo. Ik vind dat een verfrissende attitude. Ik vind dat ik veel van hen kan leren. Dus, beste collega: de volgende keer dat een (potentiële) klant u spreekt over Uber, Airbnb, Blablacar of andere fenomenen uit de “sharing economy”, ga dan niet in de verdediging. Zet je hakken niet in het zand. Open je geest, stel vragen, ga in de dialoog. Want zo leer je waar de wereld naar toe gaat. Die generatie, die gaan de wereld namelijk een andere

LUXURY TRAVEL HIGHLIGHTS

kant op sturen. Een betere kant. Sit back,

Luxe reizigers willen dat alles klopt: de ontvangst op de luchthaven, de vlucht, de transfer, de accommodatie, de ontvangst in het hotel. Een klant die bewust kiest voor een luxueuze vakantie, is per definitie een klant die wil dat zijn reisadviseur in zijn plaats nadenkt. En zoveel mogelijk anticipeert. Er is nog een groot potentieel, maar ze zijn kieskeurig en –terecht– veeleisend!

”

TRAVEL360° / DECEMBER 2015

relax and enjoy the ride. Hell, yes!

VOORBEELD

advertentie

EEN ANDERE KIJK OP REIZEN Argentinië - Australië - Belize - Bolivië - Borneo - Botswana - Bhutan - Cambodja - Canada Chili - China - Colombia - Costa-Rica - Ecuador & Galapagos - Guatemala - IJsland - India Indonesië - Iran - Japan - Kirgizië - Laos - Madagaskar - Mexico - Mongolië - Myanmar Namibië - Nepal - Nicaragua - Nieuw-Zeeland - Oeganda - Panama - Peru - Sri Lanka Taiwan - Tanzania - Thailand - Tibet - USA - Vietnam - Zimbabwe - Zuid-Afrika - Zuid-Korea www.andersdananders.be

VANUIT BELGIË DE WERELD

AIR FRANCE

Het AIR FRANCE KLM netwerk is georganiseerd rond de hubs van Parijs Charles de Gaulle en Amsterdam Airport Schiphol. Met deze twee belangrijke hubs, kan de groep Europa verbinden met de rest van de wereld, met 231 bestemmingen in 103 landen. Deze enorme keuze aan bestemmingen geeft

MET AIR FRANCE VANUIT HET STATION BRUSSEL-ZUID Passagiers kunnen op de meest snelle en comfortabele manier naar Parijs Charles De Gaulle reizen, door te kiezen voor de zeer regelmatige TGV verbindingen. Vanuit Parijs gaat via het wereldwijde Air France netwerk de wereld volledig open voor de Belgische reiziger. • 6 dagelijkse TGV verbindingen tussen het station Brussel-Zuid en Parijs-Charles de Gaulle TGV troeven naar Parijs Charles De Gaulle Airport: reizen in 1ste klasse aan boord van de TGV-trein: comfort en service! check-in tot ten laatste 30 minuten voor vertrek: vlot en flexibel! aankomst in de luchthaven van Parijs-Charles de Gaulle: gemakkelijker kan niet! Sinds begin oktober is er nu ook: Mogelijkheid de bagage een dag voor vertrek in te checken. Dit kan tussen 08.00uur en 15.00uur in de Air&Rail Terminal. Probleemloos en light travel! Bagage Through Check-in op de AF TGV’s met vertrek vanaf 12.00uur. Geen zorgen, perfecte service! Dankzij deze 2 opties, worden de bagage voorzien van een bagage label en naar de eindbestemming gestuurd. Reizigers genieten van de extra tijd op de luchthaven in ParijsAir France agentconnect.biz airfrance.be +32 (0)2 620 01 84

Charles de Gaulle. Travel light & zorgeloos! Parijs-Charles de Gaulle werd onlangs door Skytrax uitgeroepen tot “World’s most improved airport”. Deze award, gekozen door reizigers wereldwijd, beloont de luchthaven voor de grootste vooruitgang in kwaliteit, service en klanttevredenheid.

ADVERTORIAL

ONTDEKKEN MET

EN KLM:

de passagiers een waaier aan mogelijkheden. Een uitgaande vlucht via Parijs kan zonder problemen gecombineerd worden met een inkomende vlucht via Amsterdam of vice versa. AIR FRANCE KLM verbindt België met de hele wereld, via de dynamische hubs in Parijs en Amsterdam.

MET KLM VANUIT BELGIË Passagiers hebben verschillende manieren om naar Amsterdam Airport Schiphol te reizen en daar hun reis verder te zetten naar één van onze wereldwijde bestemmingen. Tot 5 rechtstreekse Cityhopper vluchten vanuit Brussels Airport Tot 12 Thalys treinen vertrekkend uit het station Brussel-Zuid of Antwerpen-Centraal. Thalys troeven naar Amsterdam Airport Schiphol: 114 minuten reistijd vanuit het station Brussel–Zuid en 54 minuten vanuit station Antwerpen-Centraal: supersnel en comfortabel! Inchecken kan vanaf 2 uur tot 30 minuten voor vertrek van de trein: vlot en flexibel! Op Amsterdam Airport Schiphol is alles voorzien voor een vlotte overstap: Aankomst direct onder de luchthaven: vlakbij en gemakkelijk! Self-Service Baggage Drop-Off units om de baggage in te checken: snel en duidelijk! Verschillende securityfilters om het reis- en verblijfcomfort voor reizigers te verbeteren: vlot en zonder ongemak! Gratis KLM-app op een smartphone downloaden om de weg en de looptijd naar de gate te wijzen: handig en eenvoudig! Amsterdam Airport Schiphol werd in de Skytrax rangschikking in de top tien van ’s werelds beste luchthavens vermeld, en als tweede beste luchthaven van West-Europa. Deze rangschikking wordt bepaald door reizigers wereldwijd.

KLM Royal Dutch Airlines agentconnect.biz klm.be +32 (0)2 620 02 20

JAAROVERZICHT

2015 MAART In het maart nummer van dit magazine lanceren wij de term GAFA bedrijven: de vier grote winnaars van de eerste decennia van deze eeuw zijn Google, Apple, Facebook en Amazon. De vraag klinkt steeds luider: wanneer lanceert één van deze GAFA bedrijven zich in de verkoop van reizen? Amazon lanceert alvast Amazon Travel. Voorlopig maakt de sector zich geen zorgen, maar zijn het deze initiatieven niet die steeds meer marktaandeel van de klassieke spelers wegknabbelen? 2015 wordt het jaar van de revival van de regionale luchthavens: na een succesvolle start plant Jetairfly zes nieuwe vluchten vanuit Antwerpen. Een renovatieprogramma voor Antwerp Airport wordt prompt aangekondigd. Ook in Brussel werd stevig geïnvesteerd: 75 miljoen in het Connector gebouw, dat de terminal bovengronds verbindt met de twee pieren. Geen enkele politicus wil op de opening ontbreken, het gaat dan ook om de belangrijkste innovatie op Brussels Airport sinds de bouw van Pier A in 2002. Het Chinese conglomeraat Fosun, eigenaar van Club Med, neemt een participatie van 7% in Thomas Cook Group. Fosun is een

LEWIS HAMILTON IN TOTAL CONTROL IN AUSTRALIA investeringsmaatschappij die twintig jaar

geleden werd opgericht door vier universi-

teitsvrienden in China. De oprichters hadden begrepen dat de liberalisering van de Chinese economie voor een omwenteling zou zorgen, doe nog nooit gezien was in de geschiedenis. De aankoop van Club Med en de participatie in Thomas Cook zijn maar het begin van de reis voor Fosun in de toerisme industrie.

K3 (in huidige vorm) stopt ermee: "Een donkerroze dag" Op de ITB wordt het debat over low cost op de long haul routes nu definitief gelanceerd. Lufthansa is aan zet, en kondigt aan dat dochtermaatschappij Eurowings vanaf 25 oktober zal beginnen met low cost intercontinentale vluchten vanuit Keulen/Bonn. De grote vraag die op ieders lippen brandt: wat doet Ryanair? Gedurende het gehele jaar zullen de Ieren mist spuien rond deze vraag. Ondertussen verbetert Brussels Airlines haar financiële resultaten jaar na jaar. De maatschappij kondigt aan dat ze in 2014 bijna break even draaide, en dat ze op koers zit om in 2015 zwarte cijfers te schrijven. In Tunesië slaan de terroristen voor de eerste keer toe. Een aanslag in het Bardo museum in Tunis, op klaarlichte dag. Toeristen en Tunesiërs worden gedood. Reizigers beginnen Tunesië te mijden, cruise schepen verleggen hun routes. Tunesië begint aan een lange, zware lijdensweg. Op dat moment weten we niet dat het nog erger zou worden, later op het jaar. Luik is de eerste luchthaven in Europa die chartervluchten met Chinese toeristen ontvangt. Drie volle A330-300 toestellen per week: dat betekent een 50.000 Chinese arrivals op jaarbasis in België. De airline is Russisch, de reisorganisatie in China is UTour. UTour is een dochteronderneming van Fosun (zie hoger). Lufthansa CEO Carsten Spohr krijgt het telefoontje dat elke airline CEO hoopt nooit in zijn carrière te krijgen: “Eén van onze toestellen is zojuist neergestort”. In de Franse Alpen crasht vlucht 4U9525, een airbus van Germanwings op weg van Barcelona naar Düsseldorf. De co-piloot zou zelfmoord gepleegd hebben door het vliegtuig doelbewust te doen neerstorten. De wereld rouwt mee met de slachtoffers. Tegelijkertijd fluistert men: “Gelukkig was het geen aanslag”. The worst was yet to come.

TRAVEL360° / DECEMBER 2015

“

CRUISE HIGHLIGHTS

Eclips: NOREN JUICHEN, NEDERLANDERS BALEN

De Benelux cruisemarkt kende in de afgelopen vijf jaar een gemiddelde groei van 11,5%. Het volume aan cruisers blijft echter een stuk lager dan in landen als Duitsland, de UK, Italië en Frankrijk. Het potentieel voor cruisevakantie blijft groot, de rol van de reisagent blijft belangrijk. Er liggen omzet en mooie winstmarges voor het rapen voor wie pro actief de merkt bewerkt.

En wéér ging het in een artikel over de icoonbedrijven uit de deeleconomie. Vallen we in herhaling? Wellicht niet, want er valt héél veel te vertellen over deze succesbedrijven. Wij kloppen een heel jaar op dezelfde nagel: het dient tot niets, een fenomeen te bestrijden dat door de consument op handen wordt gedragen. You cannot beat them, so: join them!

én op basis van het contact met de andere persoon, beslis je

Uber en Airbnb: een nieuw spel met nieuwe regels?

Beide bedrijven hebben nog één belangrijk punt gemeen: ze

Love them or hate them, maar iedereen moet toegeven: de

rondrijden op de wereld, en dat de meesten van die auto’s maar

snelle groei, het wereldwijde succes, en de waanzinnige beurs-

voor 4% van hun potentieel gebruikt worden. Airbnb stelt met

waarde van Airbnb en Uber doen duizelen. Op de Marketing

plezier vast dat 80-90% van hun accommodatie bestaat uit

& Distribution Day van ITB in Berlijn, vertelden beide bedrij-

“eerste woningen”, het gaat dus om eigenaars die een deel van

ven hoe ze op een slimme manier technologie gebruiken om

hun eigen huis verhuren. Airbnb heeft dus, volgens die visie,

wereldwijd vertrouwen te creëren tussen volslagen vreemden.

nog een vrijwel onuitputtelijk groeipotentieel.

vervolgens om tot aankoop van het product over te gaan. Dit vertrouwen is cruciaal, en zorgt ervoor dat mensen vandaag zorgeloos vanuit Brussel een appartement boeken in Rio de Janeiro, en bij aankomst in Rio een ritje van de luchthaven vastleggen naar hun verblijfadres.

zien de groeimogelijkheden niet in termen van marktaandeel, ze meten zich niet met concurrenten. Voor Uber is het vooral belangrijk om vast te stellen dat er vandaag een miljard auto’s

Tegelijkertijd hebben ze respectievelijk de hospitality en de transport sector volledig op zijn kop gezet.

Deze combinatie van vertrouwen en groeimogelijkheden maakt dat bedrijven zoals Uber en Airbnb meer dan waarschijnlijk nog

Airbnb: 30 miljoen klanten sinds de oprichting, in 2008. Uber:

maar aan het begin staan van hun wereldwijde verovering. Ze

140 miljoen ritten in 2014. Een onwaarschijnlijk succesverhaal,

kijken dan ook met verbazing hoe zij in diverse landen op onbe-

met één gelijklopende kritische succesfactor: het gebruik van

grip steunen, en geconfronteerd worden met voorschriften en

technologie om individuele personen met elkaar in contact te

regels die gelden voor de hotel- en taxisector. Zij beschouwen

brengen, en om hen elkaar te doen vertrouwen. Méér dan het

zichzelf niet als uitbaters, maar als relatiebouwers. Tussen

verhaal over “sharing economy” is dit het cruciale deel van het

aanbieders en consumenten. Dit betekent niet dat zij hun ver-

verhaal voor beide bedrijven.

antwoordelijkheid niet willen nemen, maar zij merken –wellicht

Je neemt je smartphone of je tablet, en je contacteert een huis-

terecht- op, dat de regels die hen opgelegd worden moeten

eigenaar of een autobestuurder: dat is de kern van het verhaal

sporen met het soort business dat zij voeren. Dat wordt een

van respectievelijk Airbnb en Uber. In beide gevallen kan je

hele kluif voor de makers van die regels, maar tegelijk maken

dadelijk de ervaringen van je voorgangers checken, via online

we hier de geboorte en snelle groei mee van een totaal andere

reviews en ratings. Op basis van de beschikbare informatie

manier van business doen.

”

TRAVEL360° / DECEMBER 2015

JAAROVERZICHT

2015 APRIL

— DE R ON DE V A N V LA A N DE R E N —

Een studie van de WES toont aan, dat 380.000 Belgische gezinnen een tweede

Beresterke Kristoff wint Ronde van Vlaanderen tegelijkertijd moet de wereld meer dan ooit

waakzaam zijn. De toerisme industrie heeft

woning bezitten voor recreatieve doeleinden,

een belangrijke verantwoordelijkheid op vlak

in binnen- en buitenland. Dat is bijna 8% van

van natuur, klimaat en cultureel erfgoed.

de gezinnen.

Toerisme zal in de toekomst duurzaam zijn, of niet zijn.

Het Belgische Euram breidt zijn aanwezigheid in Frankrijk uit door een samenwerking

Booking.com zet zijn opmars verder en

aan te gaan met het mega samenwerkings-

lanceert “Booking.com Business”, specifiek

verband Selectour Afat, in Nederland tekent

voor de business traveler. Ook op de zakelijke

Euram met de D-RT Groep. Op één maand tijd

markt zullen de gevestigde waarden moeten

wordt het distributienetwerk van Euram uit-

vechten en –vooral- hard werken om hun

gebreid met meer dan 2000 verkooppunten.

marktaandeel te behouden. De sleutel: relevant zijn én blijven voor je consument!

Brussels Airlines opent lijnen naar de ultra vakantiebestemmingen Tenerife en Gran

Die strijd werd alvast verloren door Intertra-

Canaria, de tijd dat de vakantiebestemmin-

vel NV en passaat NV, de bedrijven achter de

gen vrijwel exclusief werden aangevlogen

merken Skiworld en Pam Vermeulen. Twee

door charters is definitief voorbij. In New

prijsvechters in specifieke niche segmenten

York is Brussels Airlines CEO Bernard Gustin

leggen de boeken neer. De marges waren te

één van de trotse ambassadeurs van het

klein geworden, de risico’s te groot, de omzet

wereldwijde “Africa is not Ebola” campag-

verdampte, investeringen waren onmogelijk

ne. Dit soort campagnes is nodig, want de

geworden. Elk business model uit een vorige

consument blijkt het verschil niet te kunnen

eeuw komt deze eeuw vroeg of laat aan zijn

maken tussen Sierra Leone en Namibië. Alle

einde.

bestemmingen in zwart Afrika zien hun bezoekersaantallen dalen.

Wij wijden einde april drie artikels aan de aanpak van Coolblue: 330 webshops, maar

In de USA wordt het begin van een dooi

ook investeringen in fysieke winkels. Vergeet

in de relaties tussen Cuba en de States

multi channel, het gaat om cross channel

aangekondigd: reisorganisatoren wrijven in

sales. Coolblue: “Wij openen geen fysieke

hun handen, hier komen opportuniteiten op

winkels omdat we dat leuk vinden, maar wel

zeer korte termijn. Tijdens de World Travel

om een vertrouwensband te hebben met de

& Tourism Global Summit in Madrid, wordt

klant.” Ook in de reisindustrie zien we een

een dubbele boodschap gegeven: we groeien

hernieuwde belangstelling voor alle vormen

verder naar een nooit gezien aantal van 1,8

van distributie. Maar wel aan vernieuwde

miljard reizigers wereldwijd in 2030, maar

samenwerkingsvoorwaarden.

HILLARY CLINTON FOR PRESIDENT 18

TRAVEL360° / DECEMBER 2015

“

JAAROVERZICHT

Hoe vaak kan je op één jaar tijd je verdriet uitdrukken in een artikel? Wij besloten om bij elke tragische gebeurtenis – en er waren er nogal wat in dit harde jaar- te kiezen voor de rationele aanpak: hoe zorg je ervoor dat je jouw klanten te woord kan staan op een professionele manier, met rationele argumenten en met heldere taal? Want na elke ramp moeten we ons oprichten en verder gaan. Net zoals de consument.

“Charlie” door zijn hoofd voelt flitsen. Ik was benieuwd of “vakantie in Tunesië” nog een Tunis-aanslag reactie zou oproepen. Ik zocht even naar mogelijke Ebola-vrees als ik een Afrikaans land zou vermelden. En ik heb bewust de fatale

Crashes, aanslagen, natuurrampen, oorlogen en het korte termijn geheugen: relaas van een experiment. Vandaag worden vijfhonderd rouwende personen verwacht in de Dom van Keulen, en velen zullen buiten op grote schermen de dienst volgen. Het is een herdenkingsdienst voor de slachtoffers van Germanwings vlucht 4U9525. Als er in de volgende weken en maanden geen nieuwe feiten of bewijzen opduiken die nieuw licht laten schijnen op de oorzaak van de crash, dan is deze ramp definitief geschiedenis. Na vier weken. En weer zal blijken: ons geheugen is kort. Dat is belangrijk om te weten. Voor onze business. Ik deed de test. Zelf, persoonlijk. Een relaas van een krankzinnig, maar opmerkelijk experiment. Soms verklaren mijn collega’s, vrienden en familieleden mij gek. Want ik stel soms gekke vragen. In de afgelopen 48 uur heb ik aan iedereen die ik tegenkwam de volgende vragen gesteld: “Waaraan denk je als ik het woord “Parijs” uitspreek? “Waaraan denk je als ik het begrip “vakantie in Tunesië” uitspreek? Waaraan denk je als ik het heb over “safari in Namibië”? “Heb je zin om even een weekend over en weer te vliegen naar Barcelona, vanuit Düsseldorf?”. Jij als toerisme professional begrijpt waarom ik juist deze vragen stelde. Ik wou weten of de gemiddelde Belg of Nederlander – ik ben ook twee dagen in Nederland geweest waar ik dezelfde vragen stelde- bij het woord Parijs nog spontaan

vluchtroute van de Germanwings crash vermeld. Ik heb de reacties nauwkeurig bijgehouden. Uiteraard is dit geen wetenschappelijk onderzoek. Maar ik heb wel in totaal met dertig personen gepraat. Dertig “gewone” mensen, dus geen reisindustrie professionals. De resultaten zijn niet bruikbaar voor rationele interpretatie, maar ze geven wel een beeld van hoe de gemiddelde consument denkt, en hoe snel diezelfde consument vergeet. De gesprekken gingen door in cafés, een enkele keer op restaurant, tijdens de rust van een voetbalwedstrijd en in tijdens een drink op de school van mijn jonge bijna-tiener dochter. Gewone omstandigheden dus, waarbij de mensen bijna terloops werden aangesproken. Twee van de dertig personen zagen, na enkele vragen, de rode lijn. Twee op dertig. Deze personen hadden al op enkele vragen de standaard antwoorden gegeven: Parijs = citytrip, shoppen, Louvre … Tunesië = stranden, uitrusten, zon … Safari = avontuur, natuur, jeeps… en de trip van Düsseldorf naar Barcelona, zagen de meesten zitten, andere hadden agenda problemen. Twee personen zagen na enkele vragen de lijn, en legden de link naar de rampen van de voorbije weken. Achtentwintig van deze personen antwoordden elke vraag, met de glimlach. Zonder één verwijzing naar de toch wel gruwelijke gebeurtenissen. Zij zagen zich in Parijs, in Tunesië, op safari, en op de Ramblas. Zonder angst, zonder bijgedachte, zonder nare herinnering. Achtentwintig op dertig heeft deze gebeurtenissen niet meer in het korte termijn geheugen. Beste collega, dit bewijst niets. I know. Maar het is eens meer een sterke aanduiding dat wij als toerisme industrie moeten, maar ook kunnen leven met de meest onverwachte en verschrikkelijke gebeurtenissen. We moeten bij elke gebeurtenis stilstaan, en het nodige respect en de nodige sereniteit betuigen. Dat zeker.

LUXURY TRAVEL HIGHLIGHTS

Maar enkele weken daarna is het voor ons allen business as usual. Het geheugen van de consument is kort, dus de tijd die nodig is om een bestemming weer op gang te krij-

Een echte groeimarkt zijn de luxueuze excursies. Het klassieke gamma aan uitstappen is op elke bestemming uitgebreid aanwezig. De luxe reiziger wil echter méér: hij wil ook tijdens zijn excursie zijn geprivilegieerd leventje kunnen verder zetten. Privé limousines, uitzonderlijke openingstijden van een museum of een reservaat, transfers in privé vliegtuigjes: alles kan, als het maar kwalitatief hoogstaand, exclusief en uitzonderlijk is.

gen, om de consument aan te zetten tot het vastleggen van zijn vakantie, om opnieuw de echte verkoopargumenten boven te halen is even kort. Voor zomer 2015 en voor winter 2015/16 is het business as usual. Op alle bestemmingen, op alle vakantieplekken. Daar moeten wij van uit gaan. We’ve got a job to do. Hell, yes!

”

TRAVEL360° / DECEMBER 2015

Dat moet je zelf beleven! Het beste verkoopargument blijft: “Beste klant, ik heb dit hotel zelf bezocht.”. Grecotel Hotels en Resorts biedt een kwalitatieve en unieke ervaring aan alle gasten: culinaire toppers, gastvrijheid recht uit het hart... Dit moet je zelf beleven! Hopelijk kan jouw klant of jouw groep in 2016 ook zulke unieke ervaring meemaken! Wij staan alvast klaar om hen met open armen te verwelkomen. Net zoals deze collega’s zelf mochten ondervinden. Hun commentaar spreekt voor zich!

Counter Club verblijf in Grecotel Amirandes Mireille Goeury, Jetexpress Wemmel September 2015 In september 2015 verbleef ik via de Counter Club in een Luxury Junior Suite in Grecotel Amirandes, op Kreta. De kamer was zeer mooi, groot en proper. Het hoofdrestaurant serveerde zeer lekker eten, de architectuur van het hotel was fenomenaal mooi. Het hele team is professioneel, hulpvaardig en vriendelijk. Ik hoop dat volgend jaar vele van mijn klanten hier ook een prachtige vakantie zullen doorbrengen.

Selectair Congres Anja Lecointre, Selectair Travel Partners Zonhoven Oktober 2015 De uitvalsbasis van het Selectair Congres was Creta Palace in Rethymnon, van waaruit we uitstappen deden naar o.a. het bergachtige binnenland, Knossos, Rethymnon, Chania en andere Grecotel resorts. Wat me altijd zal bijblijven is het avondfeest in Caramel Boutique: een echt gastvrij onthaal voor een zeer lekker diner rond het zwembad voor de hele groep. Ook Creta Palace heeft me overtuigd: een resort op maat van gezinnen met een ruimer budget, op zoek naar persoonlijke service en fine dining. Hier werd de groep verwend met een onvergetelijke beach party met uitgebreid dessertbuffet en vuurwerk. Een tip: Ga zeker eens een aperitief drinken in hun nieuwe rooftop bar.

TRAVEL360° / DECEMBER 2015

ADVERTORIAL

Selectair Congres Griet en Tine Vande Walle, Selectair Tielt Travel Oktober 2015 We hebben ons nog nooit zo welkom en warm ontvangen gevoeld als in Creta Palace. Kosten noch moeite werden gespaard om ons een schitterend Selectair congres te bezorgen. We hebben volop genoten en zijn Grecotel zeer dankbaar voor deze unieke ervaring. Het mag nu definitief voor iedereen duidelijk zijn: bij Grecotel wordt de reisagent nog écht gewaardeerd voor zijn inspanningen. Partnership zoals het overal zou moeten zijn! Een hele dikke, welgemeende merci, aan Grecotel en speciaal aan Eva!

Counter Club verblijf in Grecotel Daphnila Bay Thalasso Wendy Cleynhens, JPP Reizen Meyers Kuringen September 2015 Het was super! Het eten … amaai…heerlijk. En de vriendelijkheid van het personeel….geweldig! We kregen een familiekamer in Griekse stijl. Die was perfect onderhouden, heel proper. De bezoeken aan de andere hotels waren perfect geregeld. In Eva Palace wachtte de sympathieke Judith ons op, vervolgens hebben we in Corfu Imperial genoten van een lekkere lunch in het Yali restaurant aan zee. Eva Palace is mijn persoonlijke favoriet gevolgd door Daphnila Bay! Grecotel is een uitstekende keten, die ik met plezier en vertrouwen aanraad bij mijn klanten.

Counter Club verblijf in Grecotel Corfu Imperial Sabine Michiels, Avitour Ocean Travel September 2015

Grecotel in Benelux

De ontvangst in Corfu Imperial was fenomenaal. Iedereen is héél vriendelijk,

Eva Van herbruggen, Sales & Marketing

het baliepersoneel is zeer stijlvol. We

elke dag opnieuw, sinds 2013

hebben een Famous Class villa gekregen vlak aan zee, met voor de eerste maal

Ik word spontaan blij als ik de commentaren

een Nespressomachine op de kamer. Het

van reisagenten lees en hoor, die zelf de

is een heel rustig hotel, kinderen zijn

warme Grecotel gastvrijheid hebben kunnen

toegelaten maar stoorden op geen enkel

ervaren. Ik reis een heel jaar het land door, en

moment. Gratis shuttle naar Corfu stad,

bezoek elke dag reisagenten in hun kantoor,

gratis toegang tot spa center... super!

om hen te overtuigen van de uitzonderlijke

De maaltijden zijn uitstekend, net als in

kwaliteit en de verkooptroeven van Grecotel.

elk Grecotel dat we tijdens ons verblijf

Maar het beste verkoopargument blijft

bezochten. Corfu Imperial ligt op een

een persoonlijk verblijf! Door een congres,

prachtig domein met overal schitterende

een studiereis, een ELITE trip of een via de

zichten. Volgens mij is Kommeno één van de

Counter Club opgespaarde vakantie... Ik ben

mooiste plaatsjes op het eiland en behoren

mijn collega’s in Griekenland zeer dankbaar

de Grecotels ook tot de betere hotels.

dat ze elke klant en elke reisagent opnieuw gastvrij verwelkomen en verwennen. Het is een plezier om voor Grecotel te werken, en het is een eer om een dergelijk kwaliteitsproduct te vertegenwoordigen.

TRAVEL360° / DECEMBER 2015

GLIJDEN RICHTING AVONTUUR GLIJDEN RICHTING AVONTUUR

HARMONY OF THE SEAS

HARMONY OF THE SEAS ter Het grootste familie-vakantieconcept SM

7-NACHTEN MIDDELLANDSE ZEE

Unleash European adventures starting May 2016. wereld komt naar Barcelona volgende Wekelijks van/tot Barcelona, Spanje zomer. The world’s biggest, boldest family vacation ever comes to Barcelona Van 12 juni tem 16 oktober 2016

7-NIGHT WESTERN next summer — with more slides than any other ship, and more SM Met meer glijbanen dan eender ander schip. MEDITERRANEAN CRUISE HARMONY OF THE SEAS memories per minute. Plungeals 10 je stories Abyss, Palma de Mallorca, Spanje Buikkriebels gegarandeerd met down de the Ultimate Unleash European adventures starting 2016. a stomach-fl oating feat only for the brave. Or shiftMay the forecast to Frankrijk Weekly from Barcelona, Spain Marseille, Ultimate Abyss 10 dekken stijl naar beneden June 12, 2016 – Oct. 16, 2016 the Perfect Storm, a twisting trio of water slides five decks and (Firenze/Pisa), Italië Lahigh, Spezia glijdt. Palma de Mallorca, Spain The world’s biggest, boldest family vacation ever comes to Barcelona Civitavecchia (Rome), Italië Bay, where kids3will fithan nd fun by theship, gallon. With seven OfSplashaway probeer Perfect Storm, glijbanen, door Provence, France 7-NIGHT WESTERN next summer — with more slides any other and more Florence/Pisa, Italy Napels, Italië elkaar slingerend, over 5 verdiepingen. MEDITERRANEAN CRUISE memories per minute. Plunge 10 stories down the Ultimate Abyss, Rome, Italy Dethis kids beleven dolle waterpret in Weekly from Barcelona, Spain is the greatest ship the world’s ever seen — and one incredible a stomach-floating feat only for the brave. Or shift the forecast to Naples, Italy June 12, 2016 – Oct. 16, 2016 Splashaway Bay. vacation your clientsa can’t miss. the Perfect Storm, twisting trio of water slides five decksExTRA high, andAFVAARTEN : Palma de Mallorca, Spain Met talloze andere te ontdekken avonturen, Splashaway Bay, where kids will find fun by the gallon. With seven Provence, France zal het grootste cruiseschip ter wereld je een 22 mei 2016 : 4 nachten van/tot Italy Southampton Florence/Pisa, Hurry, reserve Harmony’s one-time-only European season today. 26 mei 2016 : 3 nachten van/tot Southampton onvergetelijke vakantie bezorgen. Rome, Italy this is the greatest ship the world’s ever seen — and one incredible 29 mei 2016 : 7 nachten vanItaly Southampton naar Barcelona Naples,

Haast je, your reserveer vandaag nog je 07 juni 2016 : 5 nachten van/tot Barcelona vacation clients can’t miss. vakantie voor het enige Harmony of reserve Harmony’s one-time-only theHurry, Seas-seizoen in Europa. BEST SALES & SERVICE European season today.

YEARS RUNNING

Travel Weekly Readers’ Choice Awards 2008 – 2014

All images of Harmony of the Seas are artistic renderings based on current development concepts, which are subject to change without notice. Features vary by ship. All itineraries are subject to change without notice. ©2015 Royal Caribbean Cruises Ltd. Ships’ registry: The Bahamas. 15045799 • 7/29/2015

YEARS

BEST SALES & SERVICE

Travel Weekly Readers’ Choice Awards

2008 – 2014 Inlichtingen bij uw reisagent of www.royalcaribbean.be

RUNNING

JAAROVERZICHT

2015 MEI

Ebola : FIN DE L'ÉPIDÉMIE AU LIBERIA

Amadeus publiceert het rapport “Future Tra-

Travelbird wil ook verder uitbreiden, en

veller Tribes 2030” waarbij de toekomstige rei-

krijgt hiervoor een kapitaalsinjectie van 16,5

ziger wordt gedefinieerd in zes verschillende

miljoen van internet investeerder Rocket

types. Het is duidelijk: de oude doelgroepen

Internet van de Duitse Samwer broers.

zijn hopeloos voorbij gestreefd, wie nu nog

Denk aan Silicon Valley creativiteit met

generieke omschrijvingen als “55 plussers” of

Deutsche gründlichkeit, een Chinees-achtige

“singles” in zijn marketing plan heeft staan,

copieerzucht en de vaste wil om te gaan

heeft dringend zuurstof nodig.

voor werelddominantie, en je bent aardig in de buurt van een accurate beschrijving

Het verbale gevecht tussen de US en de Gulf

van de Samwers. Hun totaalinvestering in

carriers gaat verder. De lobby machines draai-

Travelbird bedraagt nu 32,1 miljoen euro.

en op volle toeren, en de grote advocatenkantoren en consultants wrijven zich verlekkerd

Half mei begint de hele reisindustrie ze-

in de handen. Fire in the Sky, lang niet voor de

nuwachtig te worden. Wanneer zal het last

laatste keer.

minute seizoen echt losbarsten? Voorlopig zijn: nergens in Europa worden er zomerva-

verplicht in het bezit zijn van een internati-

kanties geboekt, op dit moment. Nochtans

onaal paspoort. De historische uitzondering

zijn de kortingen al fors, en worden er

voor pakketvakantie toeristen naar Agadir

vernieuwende initiatieven gelanceerd:

en Marrakech wordt geschrapt. Strengere

zo maakt Sunny Cars het mogelijk om op

maatregelen? Later tijdens het jaar zal een

verschillende bestemmingen een wagen te

drama in Sharm el-Sheikh duidelijk maken dat

huren zonder credit card.

dit absoluut nodig is. TUI kondigt een wereldwijde rebranding Wij wijzen op het akkoord over de herziening

aan, die kort kan samengevat worden in

van de Europese richtlijn over de verkoop

drie woorden: alles wordt TUI. Uiteraard

van pakketreizenpakketreizen, en zien het

gaan links en rechts stemmen op die het

zoveelste compromis aan de horizon verschij-

“een schande” vinden dat “nationale merken

nen. Een lezer maakt naar aanleiding van een

met een lange geschiedenis” als Jetair, Arke

artikel over dit onderwerp de volgende beden-

en Holland International verdwijnen. Toch

king: “Er ligt hier een kans om je als “betrouw-

verdedigen wij de rebranding vanaf dag één

bare” reisagent nu echt te onderscheiden in

als een logische stap. Nostalgie is een slecht

hulp en in nazorg, in plaats van alleen maar

business model.

DE FIFA

FBI VERKLAART OORLOG AAN

beweegt er niets. Als het één troost mag Alle reizigers naar Marokko moeten voortaan

te verkopen voor de commissie. Misschien gaat de functie van reisagent meer een soort

Dat laatste geldt ook voor tour operating

van assistent worden die voor, tijdens en na

veteraan Peter Fankhauser, die bij Thomas

de reis je aanspreekpunt is.” In 2015 wordt er

Cook Group het post Harriet Green tijdperk

nagedacht over het vak, zoveel is duidelijk!

bestuurt. De visie van Fankhauser is duidelijk: minder producten, meer exclusiviteiten,

Het Midden Oosten brengt nog opvallend

meer centralisering waarbij de landenorga-

nieuws: Riu Hotels & Resorts breidt uit naar

nisaties retail organisaties moeten worden,

Dubai, met een referentie partner: het bouw-

die erg dicht bij de markt staan. En cross

bedrijf Nakheel.

channel gericht, maar dat wist u al.

TRAVEL360° / DECEMBER 2015

“ JAAROVERZICHT

— Giro Italia 2015 —

CRUISE HIGHLIGHTS

VICTORIA FINAL DE CONTADOR

CLIA communiceert dat haar leden maar liefst 11 schepen op stapel hebben voor aflevering in 2016, met een totaal van meer dan 23.500 bedden. Er komt dus een ongeziene opstoot van capaciteit in 2016, wat voor een mix van optimisme en bezorgdheid zorgt: aanbod doet de vraag stijgen, maar zorgt ook voor druk op de prijzen.

Niemand kan zeggen dat wij dit jaar de heikele thema’s uit de weg zijn gegaan, of dat we geen duidelijke standpunten durfden innemen. Wellicht zullen we in de toekomst af en toe met onze neus op de feiten en onze fouten worden gedrukt. Het zij zo. Maar we hebben vaak de discussie levendig gemaakt. Ook nu weer.

Iets over zelfstandige reisagenten, persoonlijke consultants en van huis uit werkende reisadviseurs Er is nog steeds geen vaste omschrijving voor het “feno-

Ten tweede: het “thuisbezoek” is maar een klein - en vaak

meen” reisagenten-zonder-reiskantoor, die mobiel de klan-

niet eens noodzakelijk- onderdeel van de aanpak van de

ten vinden, bezoeken en adviseren. De grote vraag luidt:

ZRA. Het basisprincipe is: de ZRA werkt zonder een winkel,

wanneer komt de doorbraak in België? Ik heb hierop geen

zonder openingsuren, zonder een stenen vaste ruimte. De

antwoord. Wel een mening. En een voorspelling.

online en vervolgens mobiele revolutie heeft hier op korte termijn voor ongekende mogelijkheden gezorgd. Toen “het

Binnen drie jaar zijn er in België minstens 500 reisadviseurs

fenomeen” ontstond, was het concept van de ZRA vooral

zonder een vast reiskantoor. Voilà. Daarna zal hun aantal

gebaseerd op thuisbezoek, met het beeld “gesprekken rond

geleidelijk groeien tot een 700-tal. Op deze manier zullen

de salontafel” voor ogen. Vandaag is de ZRA een professio-

deze zelfstandige reisagenten voor een belangrijk deel de

nal die op alle mogelijke manieren contact heeft en houdt

vermindering van het aantal klassieke reisagentschappen

met de klant. Dat heeft de potentiële actieradius van de

-die al enkele jaren bezig is - compenseren. Dit is een

ZRA’s enorm uitgebreid.

oplossing voor vele jonge getalenteerde en oudere ervaren professionals, die hun vak met passie en resultaten uitoefe-

Een derde overweging: de succesvolle opmars van de ZRA

nen, maar die worstelen met hoge investeringsdrempels en

zou wel eens bij kunnen dragen tot de uiteindelijke redding

stijgende vaste kosten. Voilà.

van het beroep van reisagent of reisadviseur.Of je nu vanuit een kantoor in een winkelstraat werkt of kiest voor een

In België reageren wij vaak conservatief en defensief op

stand-alone positie, de vereisten, de uitdagingen en de

nieuwe ontwikkelingen. Het “fenomeen” zelfstandige

skills zijn dezelfde: verkooptalent, vakkennis, inzicht in de

reisagenten -voor het gemak neem ik even de in Nederland

wensen en de noden van de klant, marketing skills, en een

gangbare afkorting ZRA’s over - werd te lang afgedaan als

ambitieuze maar realistische kijk op zaken doen. Als het ver-

“iets dat hier nooit zal werken”. “De Belg” zou zijn huis niet

dwijnen van jobs in de “klassieke” agentschappen al is het

openstellen voor een reisadviseur, “De Belg” zou trouw

maar voor een deel gecompenseerd wordt door een groei in

blijven aan zijn reisagent in het reisagentschap.

het segment van ZRA’s , is dit uiteindelijke goede zaak voor de sector.

Ten eerste: “De Belg” bestaat niet. Net zoals “De Vlaming”

en “De Antwerpenaar” niet bestaat. Meer en meer zien

500 ZRA’s binnen 3 jaar. Een vier tot vijftal netwerken die

bedrijven in dat ze dringend moeten rekening houden met

actief zullen zijn op de Belgische markt. Wellicht een mix

de zekerheid dat elke consument uniek is. Dat geldt nog

van buitenlanders - Nederlanders maar wellicht ook Duit-

sterker wanneer je een emotioneel belangrijk product als

sers- en enkele lokale initiatieven. Dat is de voorspelling. Zal

een vakantie verkoopt.

ze kloppen, binnen drie jaar? Hell, yes.

TRAVEL360° / DECEMBER 2015

VOORBEELD

advertentie

WELCOME WORLD Visa facility available online To get your e-Tourist Visa, simply visit https://indianvisaonline.gov.in/visa/tvoa.html and follow the steps on the right. To know more, visit: www.incredibleindia.org or contact India Tourism Amsterdam, E-mail: info@indiatourismnetherlands.com

TRAVEL360째 / DECEMBER 2015

VOORBEELD

advertenite

TRAVEL360째 / DECEMBER 2015

JAAROVERZICHT

2015 JUNI Een stroompanne bij Belgocontrol bewijst nog maar eens hoe kwetsbaar de reissector is: één zwakke schakel en de ketting blokkeert. Vakbonden wijzen op personeelstekort, politici beginnen te ruzieën. Pikant detail: nadat de nationale luchthaven gedurende een dag volledig had plat gelegen, ging een aangekondigde staking van de treinbestuurders gewoon door. Wat de CEO van een grote multinational deed ontsteken in een scheldtirade tegen zijn reisagent, eindigend met de woorden: “Ik weet niet zeker of ik in een land waar zulke zaken mogelijk zijn, wil blijven investeren en ondernemen. Veel moed ondertussen, beste man. Want u woont en werkt in een zeer raar land.” Go East wordt uit het faillissement van Intertravel opgepikt door Master Tours, de reizen worden gegarandeerd voor de geboekte klanten. Een rel over op korte termijn gederfde commissie bewijst, dat de reissector nog een lange weg te gaan heeft als het gaat om de begrippen “samenwerken” en “denken op lange termijn”. Dé rel van het jaar start echter ook begin juni: Lufthansa Group meldt dat vanaf 1 september per vliegtuigticket, geboekt via de GDS distributiesystemen, een heffing van 16 € wordt gefactureerd. De reisindustrie is kwaad, de GDS’en zijn woedend. Dit is een beslissing die niemand zag aankomen. In België brengt Brussels Airlines het nieuws als loyale partner van Lufthansa. Persberichten worden opgesteld, vergaderingen worden belegd, politici worden geïnformeerd, maar Lufthansa blijft voet bij stuk houden.

Belgian privac watchdog sues Facebook Omnia neemt BTS Travel over, vanuit Leuven werkt Jan Van Steen met “rustige vastheid” aan de uitbreiding van Omnia Travel. De overname laat Mickey Creyf toe om zich te concentreren op de uitbouw van het homeworking concept van Travel Experts. Verstandig, want de Nederlandse concurrentie zit niet stil. Fosun en Thomas Cook kondigen aan dat ze een joint venture lanceren vanuit Shanghai. Doelstelling: inbound, outbound en domestic toerisme activiteiten ontwikkelen op de Chinese markt. Binnen Thomas Cook wordt gesproken van een “belangrijke, historische stap”. Niets is zoals het lijkt in deze razendsnel evoluerende wereld. In een vergaderzaal in Brussel krijgt de verzamelde pers een nooit uitgegeven podium voorgeschoteld: de CEO’s van IAG (British Airways, Iberia & Vueling), easyJet, Lufthansa Group, Air France/KLM en Ryanair presenteren een gezamenlijke eisenbundel voor de EU. Meer dan de inhoud van hun claims, is iedereen stomverbaasd over het feit dat deze club bij elkaar zit aan één tafel. “We zijn het over 80% van de zaken die we bespreken, eens.” Nou, ze hebben er lang gedaan om dat te ontdekken, vinden wij. In Duitsland doet DER Touristik een zeer opgemerkte stap: het neemt alle tour operating bedrijven, reisagentschappen en aanverwante bedrijven over van Kuoni. DER Touristik wordt met deze overname de nummer drie in Europa: de ex Kuoni activiteiten zijn goed voor 1,5 miljoen klanten, en genereerden in 2014 een omzet van 1,92 miljard euro. DER Touristik heeft vanaf nu activiteiten in Duitsland, de UK, de Scandinavische

LUXURY TRAVEL HIGHLIGHTS

markten, Zwitserland, Oostenrijk, Polen, Tsjechië, Slowakije en Hongarije. En in België en Nederland. De grote vraag: wat zijn de strategische plannen van DER Touristik, nadat deze gigantische

De selfie is belangrijk als foto-herinnering: “kijk eens waar ik ben”. De luxe markt wil méér, en er heeft zich een wereldwijde markt van kwaliteitsfotografie ontwikkeld, gespecialiseerd in top vakantiefoto’s, compleet met magazinekwaliteit afwerking. Het bedrijf Flytographer heeft een netwerk van meer dan 230 hoog opgeleide en ervaren fotografen in 140 bestemmingen wereldwijd. Ze zoeken de reizigers op, en zorgen voor een reportage van hun vakantie.

overname verteerd zal zijn? Never a dull moment in de toerisme industrie. Twee Belgen doen een opgemerkte carrièresprong: Dirk Van Holsbeke wordt General Manager TUI België, Gert De Caluwe komt als CEO aan het hoofd van de Sundio Group. Eind juni slaan de terroristen weer toe, en weer in Tunesië. De gruwel bereikt een nooit gezien hoogtepunt: tientallen toeristen worden koelbloedig afgemaakt op het strand van Sousse. De dader kwam uit zee, met een rubber bootje. De wereld lijkt met afgrijzen toe, maar komt tot een collectief besef: tegen deze horror is geen bescherming mogelijk. Bestemming Tunesië gaat een lange, zware zomer in. Vluchten worden geschrapt, vliegtuigen worden op andere bestemmingen ingezet. Het gebeurt met pijn in het hart, maar de wereld draait door. Letterlijk en figuurlijk.

TRAVEL360° / DECEMBER 2015

JAAROVERZICHT

ROLAND GARROS :

Ook hier raakten we bij sommige spelers een gevoelige snaar. We gebruiken immers in de toerisme sector al decennia lang dezelfde begrippen, die we naar na jaar opnieuw bovenhalen, vaak zonder nadenken. Resultaat: uitgewoonde termen zoals “last Minute”.

“

Serena Williams wins her 20th Grand Slam

Kan iemand het woord “Last Minute” afschaffen, aub? Thanks.

Sinds mensenheugenis spreekt de reissector over “vroege

aan denken bij het woord “last minute”. Ik geef het je op een

boekingen” en “last minutes”. Sinds minstens vijf jaar weet de

briefje: 80% denkt spontaan aan “korting”, “goede prijzen” of

consument bij benadering niet waar wij het over hebben. Even

“discounts”.

een controversiële stelling innemen: dit misverstand kost de reisindustrie elk jaar veel geld. Omdat we collectief weigeren

De frietkraam-redenering

het gedrag van de consument juist te interpreteren, en hier dus niet op inspelen. Even dwars denken.

Conclusie van bovenstaande redenering: er zijn twee periodes waarin de consument tot vakantie-aankoop wenst over te

Vroegboek korting? 60% is weggegooid geld.

gaan. De eerste periode is zes tot acht maanden voor afreis. De tweede periode is zes tot acht weken voor afreis. Heel eenvoud-

Elk jaar worden de kortingen voor “vroege boekers” minutieus

ig geredeneerd: dit zijn de momenten waarop de vraag naar ons

berekend en breed gecommuniceerd. Consumenten die hun

product het grootst is. En net op die momenten bieden wij onze

vakantie op tijd willen vastleggen, nemen deze voordelen met

producten aan met de grootst mogelijke discounts. Dit gaat

dank af. Eerste stelling: elk jaar gaat het om minstens 60%

volgens mij in tegen elke marketingtheorie. Ik ken geen enkele

dezelfde “vroege boekers”. Tweede stelling: minstens 60%

frietkraam waar je tussen zes en zeven op vrijdagavond korting

van deze “vroege boekers” zouden in elk geval hun vakantie

krijgt op je frietjes. Want dàt is het moment waarop 60% van de

vroeg hebben vastgelegd. Ook met heel wat minder agressieve

Belgen in een lange rij staat aan te schuiven voor de wekelijkse

discounts en voordelen.

gezinsportie.

Als beide stellingen kloppen, dan wordt er elk seizoen een fors

Drie veranderingen

deel van de potentiële winstmarge weggegeven, zonder dat daar eigenlijk noodzaak voor is. Dit geldt zowel voor leveranci-

Als je deze redenering zou doortrekken, moeten drie verand-

ers – hoteliers en airlines- als voor tour operators en heel wat

eringen zeer dringend worden doorgevoerd. Ten eerste: het hele

reisagenten.

pricing en discount systeem moet op de schop, of minstens grondig herbekeken worden. Ten tweede: het hele arsenaal aan

Last minute discounts? 60% is weggegooid geld.

verkoopargumenten en slogans moet op de schop, of minstens grondig herbekeken worden. Ten derde: we moeten een veel per-

Elk jaar worden de “last minute” discounts minutieus berekend

soonlijkere dialoog voeren met veel beter geselecteerde groep-

en breed gecommuniceerd. Consumenten die pas rond deze

en van consumenten. Want op deze manier gooien we met te

periode hun vakantie willen of kunnen vastleggen, nemen deze

veel geld op de foute momenten naar de foute consumenten.

voordelen met dank af. In een tijdperk van “Big Data” laten we met zijn allen kansen Eerste stelling: de beslissing om pas nu de vakantie te boeken,

liggen om oude gewoontes te veranderen, om oude business

is slechts voor een minderheid van de consumenten prijs

modellen te verfijnen en om winstmarges te behalen waar

gedreven. Het merendeel van de vakantiegangers wenst,

we vroeger alleen maar van konden dromen. Is het vandaag

omwille van een divers palet aan redenen, niet vroeger tot

allemaal veel moeilijker dan vroeger? Misschien wel. Zeker is,

een aankoop over te gaan. Dit is trouwens een fenomeen dat

dat we het vandaag vaak allemaal veel moeilijker maken dan

je in alle sectoren vaststelt. Tweede stelling: de criteria voor

vroeger.

aankoop zijn bij de “late” beslissers identiek aan de “vroege” beslissers. Het gaat om dezelfde kwaliteitscriteria, het gaat om

Uiteraard is dit wellicht allemaal wat scherp geformuleerd, en

dezelfde budgettaire mogelijkheden of beperkingen, het gaat

uiteraard is het niet zo eenvoudig om decennia-oude gewoontes

om dezelfde gewenste vakantie-ervaring.

te veranderen. Uiteraard ligt de waarheid ergens in het midden. Maar gooi die term “last minutes” er toch maar uit. Of reserveer

Als deze twee stellingen ook weer kloppen, dan worden de

de term voor vertrekken binnen de 48 uur. Want dàt zijn echte

consumenten die nu hun beslissing tot vakantie-aankoop

last minute boekers. De anderen zijn normale consumenten, die

nemen, bestookt met volledig foute argumenten. Zelfs de

hun beslissing nemen op het moment dat het hen past. En die

term “last minute” is dan volledig fout. Doe even de test in je on-

nemen glimlachend de korting in ontvangst, en onderdrukken

middellijke omgeving, en vraag aan enkele personen die totaal

even de reactie “Dank u, maar dat was eigenlijk niet nodig”.

niets met de reisindustrie te maken hebben, waar ze spontaan

Zonde, toch?

TRAVEL360° / DECEMBER 2015

VOORBEELD

s ts h g i fl e r o M e c i o h c e r o M e advertentie c n e i n e v n o c e r o M

Now flying 8 times a week from Brussels to over 150 destinations worlwide. Far away places are now closer than you think. qatarairways.com

TRAVEL360째 / DECEMBER 2015

JAAROVERZICHT

2015 JULI

Belgische kust heeft topzomer

MSC Cruises kiest Cuba uit als thuishaven voor één van de cruise schepen: de toerisme toekomst voor de Cubanen ziet er heel anders uit, na de opening naar de USA. Vele reizigers maken zich voor om Cuba te bezoeken “voor het

CEO van Brussels Airport. Tijdens het

zomerseizoen af te stevenen, het feit

overspoeld wordt door toeristen”. Die

jaarlijks ACI congres, maakt hij de

dat het land meer dan een jaar onafge-

toeristen, dat zijn natuurlijk de ande-

positie van de Europese luchthavens

broken in de (politieke) picture stond,

ren … people are weird, sometimes.

in het nog steeds voortwoedend debat

deed aanvankelijk meer goed dan

rond de Gulf carriers heel duidelijk:

kwaad. De boekingen stroomden bin-

Europa is bezig met een Griekse

the skies are open. Geen restricties,

nen, met name voor de eilanden zag

zomermarathon: het debat over de

geen beschermende maatregelen.

het er zeer goed uit. Tot de geruchten

Griekse economie en de budgettaire

Voor niemand. In een gezamenlijk

over een potentiële Grexit alle kanten

situatie van het land zal leiden tot

standpunt met de European Travel

uit gingen. In juli gaan de banken

een maandenlange onzekerheid. Een

Commission merken beide overkoepe-

dicht, en beelden van lange wachtrijen

ronduit fantastisch jaar voor bestem-

lende organisaties fijntjes op dat “elke

om een gelimiteerde hoeveelheid cash

ming Griekenland wordt zo herleid tot

klassieke airline ooit in zijn bestaan

af te halen gaan de wereld rond. Het

een gewoon goed jaar. Eén positief

wel rechtstreeks of onrechtstreeks

–tijdelijke- imago van Griekenland als

puntje: de wereldwijde awareness van

heeft kunnen rekenen op één of an-

land waar onzekerheid troef is blijkt

het merk “Greece” is met vele punten

dere vorm van staatssteun.” Nou, die

nefast voor de last minute boekingen.

gestegen.

zit. De voorzitter van de ETC is ook een

Vakantiegangers houden niet van

Belg, trouwens.

onzekerheid, ze willen een onbezorgde

Antwerp Airport kijkt terug op een fan-

vakantie.

tastische eerste jaarhelft – een groei

Het hoogseizoen levert voor en-

van meer dan 50%, voornamelijk door

kele bestemmingen onverwachte

De onbetwiste winnaars in zo-

het “fenomeen Jetairfly”. Regionale

extra klanten op: de Europese tour

merseizoen 2015 zijn de klassieke

luchthavens in België – amper twee

operators moeten het wegvallen van

bestemmingen: Spanje, Frankrijk,

decennia terug gaf niemand een cent

Tunesië opvangen. Bulgarije, Mallorca

Portugal, Italië. Ze trekken zowel de

voor hun toekomst.

en Turkije krijgen zo een extra injectie

klant van de georganiseerde reisin-

in juli en augustus.

dustrie aan, als de zelf organiserende

De voorzitter van Airports Council International is Arnaud Feist, de

TRAVEL360° / DECEMBER 2015

klant. Dt is de succesformule, ook voor Griekenland leek op een historisch

bestemmingen.

JAAROVERZICHT

CRUISE HIGHLIGHTS

De Belgische cruisers volgen de Europese trend op vlak van bestemmingen. De Middellandse Zee blijft de belangrijkste bestemming, met de klassiekers als vast ankerpunt. We zien in de CLIA cijfers een stevige, structurele groei van de Noord Europese routes, maar ook het Caraïbisch gebied blijft groeien. Een niet te vergeten, bloeiend cruise segment voor de Belgische klant: riviercruises.

Once again, a US Embassy in Havana TRAVEL360° / DECEMBER 2015

“ JAAROVERZICHT

Nog zo’n term is “rechtstreekse verkoop”. Wij maakten ons de bedenking: hoe zou het speelveld er vandaag uitzien als tour operators zoals BEST Tours en Odysseus wél hadden gekozen voor rechtstreekse verkoop, tien jaar geleden? De vraag die niemand stelt: zouden ze dan overleefd hebben? Zeker is: vandaag zijn ze er niet meer. En het landschap is verschraald.

elke TO vroeg of laat een deel van zijn omzet

de wederzijdse argumenten. Veel te vaak werd

rechtstreeks met de eindconsument doen. Twee

de discussie herleid tot kleinzielig eigen belang,

belangrijke redenen.

zonder de belangen van de andere partij te overwegen. Terwijl het gaat om twee partijen,

Ten eerste: de klant wil over verschillende

die elkaar zouden moeten ondersteunen.

kanalen kunnen beschikken om te zoeken, te kiezen en te kopen. Op het moment dat jij

Bepaalde tour operators claimen vandaag nog

besluit een reis aan te kopen, moet deze reis ook

met trots het label “vriend van de reisagent”,

beschikbaar zijn. Online, offline, via de reisa-

terwijl er maar één label is waar je geld mee

gent of rechtstreeks – de klant beslist, elke keer

verdient: “vriend van de consument”. Met de

opnieuw. En wellicht elke keer anders. Een ver-

reisagent, of rechtstreeks, online of offline:

Rechtstreekse verkoop? Een must!

wijzing “ga langs bij uw reisagent” kan een goed

succes is enkel mogelijk als je doet wat de con-

idee zijn – op voorwaarde dat de consument ook

sument wil. Vandaar de op het eerste gezicht

vanop zijn laptop, met zijn smartphone of met

ietwat vreemde titel van dit artikel.

Even stevig aan de boom schudden, dat moet

moeten open staan, en vervolgens zal de klant

af en toe. Zeker in deze periode waarin de con-

beslissen.

zijn telefoon de aankoop kan doen. Alle kanalen

gressen voorbereid worden en de vakbeurzen eraan komen is het goed om de discussie even

Ten tweede: de rendabiliteit van vrijwel elke

stevig aan te zwengelen. Vandaar de ietwat

tour operator moet omhoog. De winstmarges

provocerende titel van dit artikel.

zijn en vergelijking met vrijwel elke andere sector belachelijk klein. Zeer weinig tour operators

Eigenlijk is de redenering kinderlijk eenvou-

beschikken deze dagen over een “oorlogskas”,

dig: een reisagent heeft goede, succesvolle

er is weinig geld beschikbaar voor onderzoek

en rendabele touroperators nodig om lange

& ontwikkeling en voor investeringen. Dat

termijn partnerships mee te kunnen uitbou-

is op termijn schadelijk en wellicht dodelijk.

wen. Daarnaast heeft een reisagent een stevig

Rechtstreekse verkoop moet de TO’s toelaten

deel eigen productie nodig, met een goede en

om hun rendabiliteit op termijn – na de eerste

rendabele maatwerk component. Elke reisagent

investeringskosten – op te krikken.

die zijn omzet kan indelen in ruwweg een derde TO omzet, een derde eigen (niche) producten en

Het debat –als het er al ooit geweest is- rond de

een derde maatwerk, heeft een business model

rechtstreekse verkoopactiviteiten van de tour

dat tegen een stootje kan.

operators is nog nooit op een volledige, brede en intelligente manier gevoerd. Veel te vaak was

Er zijn verschillende varianten mogelijk op dit model: de eigen productie én het maatwerk kan minstens gedeeltelijk ingevuld worden door een nauwe samenwerking met enkele niche-tour operators. Let op het woordje “nauwe” en “enkele”: het gaat om TO’s met wie de samenwerking zo goed is, dat ze eigenlijk het statuut hebben van een flexibele, outsourced productie-unit. Hoe dan ook: de partners van de reisagent moeten solide, betrouwbaar en solvabel zijn. Ze moeten professioneel werken, en zelf een goed business model hebben. Nu komen we bij het heikele punt: om op lange termijn een goed business model te hebben en te houden, moet

TRAVEL360° / DECEMBER 2015

er teveel emotie en te weinig ratio te vinden in

THE MOST INCLUSIVE LUXURY EXPERIENCE™

Het volgende is inclusief:

✓ Alle fooien en service toeslagen ✓ Gratis ongelimiteerde excursies in elke haven ✓ Alle dranken zoals frisdranken, cocktails & champagne ✓ Specialiteiten restaurants

REGENT SEVEN SEAS CRUISES IS MEER DAN ALLEEN MAAR LUXE; GENIET... ALLES IS INCLUSIEF!

Aan boord van de Seven Seas Navigator,

Seven Seas Mariner,® Seven Seas Voyager® en Seven Seas Explorer® (2016) kunnen de passagiers genieten van veel ruimte en een uitmuntende persoonlijke service. De ratio van passagiers ten opzichte van bemanning is 3:2! Daarnaast hebben de schepen alle faciliteiten van een groot schip en is er dus voldoende te ondernemen aan boord, ook ’s avonds voor ieder wat wils. ®

Onze schepen hebben alleen maar suites van minimaal 28m2 dus dat onze vanaf prijzen iets hoger liggen is te verklaren. Natuurlijk is het fantastisch dat je met een kleiner schip (maximaal 750 gasten) andere havens kunt aandoen dan de grote schepen. Omdat we vaak lang in de haven liggen hebben onze gasten daarnaast voldoende tijd om de bestemming te bekijken en doordat we lang in de haven liggen is het bijvoorbeeld bij ons ook mogelijk om ’s avonds lekker buiten à la carte te dineren. Daarnaast kunnen alle gasten, ongeacht suite keuze profiteren van alles wat inclusief is, geen verrassingen achteraf! HET VOLGENDE IS INCLUSIEF: ● ●

● ● ●

●

Alle maaltijden en specialiteiten restaurants Suites met balkon (m.u.v. Seven Seas Navigator – 10% zonder balkon) Alle fooien en service toeslagen Gratis ongelimiteerde excursies in elke haven Alle dranken zoals frisdranken, geselecteerde champagnes en verfijnde wijnen, sterke dranken en verschillende soorten koffie. Alle faciliteiten/ activiteiten aan boord zoals theatervoorstellingen, sportactiviteiten.

Voor informatie en boekingen kunt u contact opnemen met uw partner in cruises

— JAPAN WWII —

JAAROVERZICHT

2015 AUGUSTUS Is het de komkommertijd op de nieuwsredac-

niemand had zien aankomen: een verhoging

ties, of gaat het echt om een acuut probleem

van de basiscommissie van 10% naar 11% op

dat zich opeens manifesteert? Feit is, dat

factuur, voor de vliegvakanties. Er hangt iets

Booking.com blijkbaar opeens de kop van jut

in de lucht, we zitten nog volop in zomer 2015

is voor vele hoteliers, en voor verschillende

maar het ziet er naar uit dat zomer 2016 er

beroepsfederaties. De Tijd kopt: “Booking.

sneller aankomt dan ooit.

com misbruikt macht”, en in het bijbehorende

Een aanslag op de Thalys van Amsterdam

artikel wordt er gesproken over “oorlog tussen

naar Parijs wordt op het nippertje vermeden.

de Europese hoteliers en online verkopers van

Iedereen haalt opgelucht adem, maar tegelij-

hotelkamers”. De marktpositie van Booking.

kertijd groeit het besef hoe kwetsbaar we met

com is ronduit dominant geworden, en vele

z’n allen zijn. Helaas zal in november blijken

hoteliers beseffen dat ze hun eigen distribu-

dat dit besef niet genoeg is. De grootste

tie niet meer onder controle hebben. Onze

bedreiging voor het wereldwijde toerisme is

opmerking : als kinderen bij het opgroeien

in drie woorden samen te vatten: religieus

monsters blijken te zijn, is dit in de meeste

geïnspireerd terrorisme.

gevallen ook te wijten aan de ouders. Tegen het einde van augustus staat het De oorlog in Syrië blijft aanhouden, en gaat

vast: dit is geen goed zomerseizoen voor de

schrikwekkend snel richting escalatie. Dat

“outgoing’ tak van het toerisme. Teveel on-

heeft een dramatisch bij-effect: de vluchtelin-

zekerheid, teveel angst, teveel onrust. Mega

genstromen komen op gang, richting Europa.

bestemming Turkije deelt nu ook in de Middle

We beginnen te beseffen dat we afsteve-

East klappen. Voeg daar een uitstekende zo-

nen op een humanitaire crisis. Zelden is de

mer op het thuisfront aan toe, en elke ervaren

confrontatie tussen het welvarende en het

toerisme professional weet: het is naar de

wanhopige deel van de mensheid scherper,

vaantjes, dit zomerseizoen. Voor de rest van

dan op sommige vakantiebestemmingen

het jaar en voor de aanloop naar de winterboe-

tijdens de zomer van 2015. De media tonen

kingen houdt iedereen zijn hart vast. Een lan-

contrasten van zon en fun zoekende toeristen

gere periode van rust zou welkom zijn, maar

met vluchtelingen, op zoek naar een nieuw,

de voortekenen zijn ronduit beangstigend.

menswaardig leven. Kos, Lampedusa, de Canarische Eilanden: schrijnend. Komt er een prijzen- en commissie oorlog aan in tour operating land? Thomas Cook komt in Augustus met een onverwachte zet, die

LUXURY TRAVEL HIGHLIGHTS

Airlines hebben het segment van de luxe reiziger herontdekt. De snelle ontwikkelingen in business en – vooral- first class cabines mikken op de money rich, time poor reizigers voor wie de vliegreis een verlenging van hun dagelijks leven is: luxe, verfijning, verwenning en absolute service. Etihad, Emirates en Singapore Airlines leiden de dans. Maar ook de First Class op het upper deck in de Lufthansa 747-400 is de moeite waard.

PM Shinzo Abe expresses 'profound grief'

“

JAAROVERZICHT

Middenin die mooie zomer van 2015 kregen wij een raar gevoel. Teveel negatieve berichten in het nieuws, teveel dreigingen, teveel stoere taal. Teveel dramatische gebeurtenissen kort na elkaar, ook. Er hing narigheid in de lucht. Bad vibes.

There’s something in the air… and it’s bad. Vrijwel iedereen weet, dat ik een positieve kijk heb op de toekomst van de reisindustrie. Als je naar de afgelopen decennia kijkt, dan kan je maar één conclusie trekken: er waren moeilijke tijden, zelfs crisissen en ware rampen, maar de lange termijn trend ging steeds maar één richting uit: opwaarts. Meer groei, meer omzet, meer reizigers, meer tewerkstelling, meer creativiteit, meer technologische mogelijkheden. Die lijn gaat verder. Maar ook ik kan het niet ontkennen: there’s something in the air these days. Something bad. Very bad. De gesprekken tussen reisindustrie professionals gaan vaak over de klassieke onderwerpen: de marktontwikkeling, de grillige consument, het gevecht om winstmarges, de concurrentie – voorspelbaar, maar het blijft boeiend. Recent nemen de gesprekken steeds vaker een andere wending. Collega’s kijken elkaar bezorgd aan en vragen zich af “welke richting dit alles uitgaat”. De aanleidingen liggen voor de hand: de situatie van Tunesië als vakantieland na de moordpartij op het strand van Sousse, de oplopende spanning in Turkije, de vluchtelingenstromen richting Europa. Meer en meer mensen beseffen dat het niet meer om afzonderlijke gebeurtenissen gaat, maar dat er zich een wereldwijde problematiek ontsponnen heeft, die vastgelopen is in een onontwarbaar kluwen. Bestemmingen die om één of andere reden tijdelijk van de kaart worden geveegd: hoe erg de feiten ook waren, aan het einde van de dag was er de collectieve zekerheid dat dit van voorbijgaande aard zou zijn. Sars, een Tsunami, een aardbeving, een aanslag, een revolutie, een oorlog: naar gelang de impact van de feiten kon het lang of minder lang duren – we hadden één zekerheid: ooit zou het weer business as usual worden. Nu is die zekerheid er niet meer. En dat is huiveringwekkend. Reisindustrie professionals kijken met een combinatie van ongerustheid en combativiteit naar fenomenen als disruptieve concurrenten, prijsoorlogen en de zelf organiserende consument. Maar dit zijn niet de fenomenen waar zij

EGYPT'S SISI OPENS NEW SUEZ CANAL, SAYS TO DEFEAT TERRORISTS

moedeloos van worden. Velen kiezen zelf voor innovatie, anderen proberen fusies aan te gaan om samen sterker te staan, iedereen neemt actie. Met vertrouwen, of minstens met hoop. Dezelfde reisindustrie professionals kijken met een combinatie van ongerustheid en rauwe, onversneden angst naar fenomenen als terrorisme, aanslagen en de gigantische migratiestromen. Zij zie de samenhang, en juist dat zorgt voor die angst. We hebben schrik dat heel de situatie al lang geëscaleerd is richting een onbeheersbare chaos. Een wereld waarin niemand meer zeker is, of veilig. Een wereld waarin ouders hun kinderen geen mooie, optimistische toekomst meer kunnen garanderen. En dat is erg, zeer erg. Het toerisme kan alleen maar floreren binnen een optimistisch wereldbeeld, waarin nieuwsgierigheid, genieten van het leven en open staan voor de ander centraal staan. Dat, en niets anders, zijn de fundamenten van onze bedrijfssector. Alles is hierop gebouwd. Als die fundamenten onderuit worden gehaald, dan stort het hele bouwwerk in. Dan is geen enkel business model sterk genoeg, dan is geen enkel creatief idee waardevol genoeg, dan is geen enkele prijs laag genoeg. De angst voor deze ontwikkeling voel ik sinds enkele weken – nog niet langerduidelijk in de ondertoon van gesprekken en discussies. En ik moet toegeven: ik deel die angst. We hebben schrik, en we staan machteloos. There is something in the air, and it sure does not feel good.

TRAVEL360° / DECEMBER 2015

ADVERTORIAL

AIDA CRUISES Een vakantie met eindeloze mogelijkheden voor jong en oud!

AIDA Cruises vervoert al 20 jaar tevreden klanten over de wereldzeeën. Elke klant, jong en oud, kan bij Aida Cruises een zeer leuke tijd beleven. Onze vloot heeft vandaag 10 cruise schepen in aanbod, in 2016 komt er een gloednieuw schip bij.

AIDA: jong publiek wil actief genieten

Body & Soul Spa: wellness en schoonheid

AIDA is een cruisemaatschappij die veel aandacht

Genieters worden met open armen ontvangen

besteedt aan gezinnen met kinderen. De gemid-

door het Body & Soul Spa team. Elke Spa aan boord

delde leeftijd van de AIDA cruiser is 42 jaar: een vrij

van de AIDA schepen heeft een eigen karakter en

jong publiek dus, dat het gevarieerde gastronomi-

design, geïnspireerd door de mooiste plekjes ter

sche aanbod, de uitgebreide sporten wellnessfa-

wereld. Wellness behandelingen zijn zeer gevari-

ciliteiten, de Kids Club en Teens Club, de actieve

eerd, en kunnen op voorhand vastgelegd worden

excursies en de vele bestemmingsmogelijkheden

– tot vier dagen voor vertrek!

gecombineerd met de interessante semi-all inclusive formule zeer waardeert.

De Body & Soul Sport Area

doelgroep bij AIDA Cruises. Er staan multiple

& Soul Sport Area aan boord van de schepen van

bed staterooms en connecting staterooms ter

de AIDA vloot. Naast het gebruik van de fitness

beschikking, en er worden mooie familie- en kinder-

toestellen, doen onze gasten graag mee aan sport-

kortingen aangeboden tot en met 24 jaar. De Kids

activiteiten zoals zumba, aerobics of “kranking”,

Clubs en de Teen Clubs ontvangen graag de jonge

een work-out voor je bovenlichaam. Het grootste

reizigers! Wist je dat kinderen ouder dan 12 jaar in

deel van de sportactiviteiten zijn inbegrepen in de

bepaalde periodes kunnen deelnemen aan de AIDA

reissom!

excursies voor hen op de bestemmingen?

Wereldontdekkers houden van de ruime keuze aan actieve excursies die AIDA op vele bestemmingen aanbiedt. Een boottocht of een avontuurlijke trektocht door mooie natuurgebieden – alles is mogelijk. We bieden heel originele programma’s zoals een Segway tour, fiets-, duik- en golfexcursies. Uiteraard zijn golflessen mogelijk!

TRAVEL360° / DECEMBER 2015

Gezinnen met kinderen vormen een belangrijke

Actieve gasten zijn fervente bezoekers van de Body

Actieve excursies, overal ter wereld

Kinderen zijn belangrijk bij Aida Cruises

2016: herontdek cruisen aan boord van de AIDAprima!

2 1

Het nieuwe vlaggeschip van AIDA Cruises zal in 2016 gedoopt worden met de naam AIDAprima. Vanaf april 2016, zijn Hamburg en Rotterdam de vertrekhavens voor zevendaagse cruises die de belangrijkste steden van West-Europa zullen aandoen.

3 6 7

11 10

Skywalk

Four Elements

4 Elements: actie, sport, fun en familie De vier elementen water, lucht, aarde en vuur

3 4

Beach Club Organic spa

inspireerden de designers van het nieuwe 4

AIDAprima heeft 1643 staterooms, met 14 ver-

Elements activity deck. Alles draait hier om actie,

schillende variaties. De klassieke staterooms met

sport en fun voor de hele familie. De waterslides

balkon worden getransformeerd in een veranda

van de AIDA racer, de Lazy River, trendy sporten:

stateroom. Deze zijn ook boekbaar met walk-in

actie! Je kan ook wedstrijden zien op de enorme

kasten, twee badkamers en een comfortabel

LED wall, en je favoriete team met z’n allen

sofabed. Bovendien zijn de Lanaihutten nieuw, deze hebben naast een veranda ook een eigen

Lanaideck

aanmoedigen!

Mini Club

AIDA Beach Club – 365 dagen mooi weer

Nieuwe restaurants

Theatrium

AIDA Plaza

10 Milieubescherming 11 Spray Bar

Individualiteit en innovatie: nieuw stateroom concept

In de AIDA Beach Club kan je wegdromen onder de

wintertuin.

Nieuwe technologie, respect voor het milieu

palmbomen en genieten van een relaxte strands-

De nieuwe generatie van AIDA schepen zet een

feer. Onder een UV-doorlatende, bijna onzichtbare

nieuwe standaard rond bescherming van het mili-

koepel is het altijd mooi weer. De AIDA Beach Club

eu. Een filter systeem reduceert tussen 90 en 99

opent ‘s avonds voor beach parties, waarbij de koe-

procent de belangrijkste emissies van schadelijke

pel gebruikt wordt voor projecties en laser shows.

gassen. De nieuwe pomp verhoogt aanzienlijk de

Vernieuwende restaurant concepten Dertien restaurants nemen de gasten aan boord van de AIDAprima mee op een culinaire wereldreis.

energie-efficiëntie, en het Mitsubishi Air Lubrification System (MALS) laat het schip glijden op een luchttapijt. AIDAprima zal dan ook aanzienlijk minder brandstof verbruiken.

Een nieuw buffetrestaurant voor het hele gezin ligt naast het 4 Elements activity deck.. French Kiss (Franse keuken) en Casa Nova (Mediterraans) zijn nieuwe specialiteitenrestaurants. Samen met de AIDA chefs zullen de deelnemers aan de AIDA cooking school ingrediënten kopen op lokale markten, om dan samen te koken tijdens interactieve kooklessen.

TRAVEL360° / DECEMBER 2015

JAAROVERZICHT

Op 1 september verhogen de airlines van de

Het is een boerenjaar voor de kampioenen van

Lufthansa Group hun prijzen voor alle vlieg-

de low cost. Ze blijven mist spuien rond het

tuigtickets die in een GDS systeem geboekt

“low cost long haul” verhaal, maar een andere

worden: de Distribution Cost Charge is een

piste klinkt steeds luider: Ryanair is ervan

feit. Van zowat alle kanten wordt er nog even

overtuigd dat de klassieke carriers op de short

hevig geprotesteerd, maar de beslissing van

en mid haul routes, niet meer kunnen concur-

Lufthansa is onomkeerbaar. De grote vraag

reren tegenover het low cost aanbod. Michael

begin september: welke gevolgen zal dit heb-

O’Leary lanceert –niet voor de eerste keer- het

ben voor het marktaandeel en het passagiers-

idee om Ryanair in te zetten als feeder airline

volume van Lufthansa Group?

voor klassieke airlines. Friendly fire in the sky?

Neckermann schiet ongekend vroeg zomer

In Frankrijk ligt FRAM op apegapen. Het

2016 op gang, met een nieuw marketingin-

iconische reisbedrijf is al geruime tijd in

strument: het Neckermann Familie Magazine.

moeilijkheden, maar nu wordt de situatie

Een eerste stap naar het opblazen van de

snel onhoudbaar. Twee kandidaten melden

klassieke indelingen in citytrip, autovakan-

zich aan: de Chinese groep HNA in een op het

ties, rondreizen, vliegvakanties, cruises. Maar

eerste gezicht onverwachte samenwerking

vooral een ongezien vroege stap naar de zo-

met distributie-samenwerkingsverband

merboekingen. Ook het belangrijkste deel van

Afat-Selectour, en de online groep Karavel-Pro-

het Thomas Cook gamma is op één september

movacances. De Franse toerisme sector kijkt

boekbaar. Ook via BTN4U. Multichannel

in spanning toe.

wordt serieus genomen, en dat wordt een belangrijk gegeven in de komende maanden.

Het WES publiceert de resultaten van een onderzoek, waaruit blijkt dat de Belgen in

In Frankrijk worden de 300 verkooppunten

2014-2015 samen 7,8 miljard euro hebben

van Havas Voyages verkocht. De koper is

uitgegeven voor hun 13,9 miljoen vakantierei-

Marietton Investments, het investeringsvehi-

zen met minstens één overnachting. De markt

kel van de gebroeders Abitbol. Onthoud die

is niet oneindig, maar wel bijzonder groot. De

naam, daar gaan we nog van horen in 2016.

georganiseerde reisindustrie begint collectief te beseffen dat hun marktaandeel onder druk

“Amadeus koopt de derde grootste tour-

staat. Zorgelijk.

operator van Nederland.” Geef toe, het bekt lekker. Het is de uitspraak die blijft hangen,

Het Garantiefonds, een voorbeeld van

ter gelegenheid van de aankondiging van de

zelfregulering om “u” tegen te zeggen, viert

overname van het travel technology bedrijf

zijn twintigste verjaardag in stijl – en met

Pyton door Amadeus IT Group. Als je in Ne-

humor. Tijdens Punch! wordt Kristof Joosen

derland de omzet optelt van alle klanten die

uitgeroepen tot “Eager Curious Learner”, en

op de Pyton oplossingen draaien, dan heb je

Joan Baeten tot “Bold Opinion Maker”.

virtueel de derde grootste TO van Nederland. Het is maar een boutade, maar je kan er even

In Nederland is het D Day voor TUI: eind

over doordenken.

september wordt Arke, tot dan het grootste reismerk van Nederland, definitief TUI. Next

Ondertussen blijft Ryanair de grote winnaar

stop: Belgium. Binnen exact één jaar verdwijnt

van 2015: het bedrijf moet een paar keer zijn

Jetair en wordt het merk vervangen door het

winstverwachtingen aanpassen … naar boven.

worldwide brand TUI.

TRAVEL360° / DECEMBER 2015

NASA: “ER IS STROMEND WATER OP MARS”

JAAROVERZICHT

2015 SEPTEMBER

CEO VOLKSWAGEN BIEDT ONTSLAG AAN

CRUISE HIGHLIGHTS

Ook de cruise sector, CLIA voorop, tikt de nationale en Europese beleidsmakers op de vingers: de cruise sector heeft nog heel veel groeipotentieel, maar er kan ook op vlak van omkaderende maatregelen nog heel veel gebeuren. Visa harmonisering, werkbare maatregelen rond duurzaam reizen en een upgradingsbeleid voor de haveninfrastructuur overal op het Europees Continent staan centraal.

TRAVEL360째 / DECEMBER 2015

JAAROVERZICHT

“

Een voorspelling: Queen dit wordt Elizabeth één van is nu delangst woorden van het regerende jaar, in 2016. BritseClient vorstin ownership. Het is al jaren voer voor discussie tussen reisagent en tour operator: van wie is de klant nu eigenlijk? Het antwoord: van niemand. Maar toch zal de strijd steeds meer op het scherp van de snee worden uitgevochten.

De strijd om de klant is nu écht losgebarsten. Is client ownership het Grote Doel of de Grote Vergissing?

Queen Elizabeth is nu langst regerende Britse vorstin van Lufthansa hiervan één van de meest

partijen niet ontzettend veel energie en

recente voorbeelden. Maar dagelijks wordt

geld verspild om iets te bereiken wat in het

er aan de mouw getrokken van elke klant,

beste geval een twijfelachtig nut heeft?

en dagelijks wordt er tussen de verschil-

Zouden de verschillende onderdelen van

lende schakels van de toerismeketting

de reisketting – airlines, online & offline

geprobeerd om de consument, tijdelijk of

travel agents, tour operators, hoteliers- niet

De hotelsector weet ondertussen hoe snel

op lange termijn, in te palmen en er een

beter werken aan een gedeelde, mega grote

het kan gaan: een vijftal jaar geleden stap-

rechtstreekse commerciële relatie mee aan

data base, die telkens door elke klant in

ten zij zeer graag in de nieuwe, online dis-

te gaan.

elk onderdeel van de “customer journey”

tributiekanalen. Deze OTA’s – met booking.

verrijkt wordt?

com als voornaamste speler- waren in de

Getrouwheidsprogramma’s, tijdelijke

moeilijke jaren van economische crisis een

voordelen, discounts die enkel geldig zijn

Wellicht is dit een zeer naïeve gedachte.

zeer welgekomen nieuw kanaal. Vandaag

via één kanaal, strikken van de consument

Wellicht staan hier ook weer tussen droom

blijken ze hun werk té goed te doen: ze heb-

in databases … het zijn allemaal initiatieven

en daad wetten in de weg, en heel veel

ben volgens vele spelers een té dominante

om de klant zoveel mogelijk te binden. Het

praktische bezwaren. Maar toch: het heeft

positie verworven. En vooral: they own the

uiteindelijke Grote Doel: client ownership.

de charme van een origineel idee, vinden

client. En daar gaat het om.

wij. Een mega database, professioneel En toch: meer en meer blijkt dat dit Grote

gemanaged en up to date gehouden door

Het is één van de buzz woorden van

Doel minder en minder bereikbaar is. De

een onafhankelijk professioneel team, dat

vandaag: client ownership. Er bestaat geen

consument is minder merkentrouw dan

de beschikking heeft over alle mogelijke

exacte definitie voor, dus we wagen ons aan

ooit tevoren, en switcht zonder meer

moderne tools, en dat ervoor zorgt dat de

een omschrijving: “Client ownership bete-

tussen de verschillende mogelijkheden en

consument, wiens gegevens hier bewaard

kent dat je als merk, product of dienst volle-

aanbiedingen die op zijn weg komen. Distri-

wordt, zich geen zorgen moet maken over

dig onafhankelijk van andere partijen, met

butiekanalen en favoriete winkels worden

privacy, spam gebruik of misbruik.

de klant communiceert, de gegevens van de

met plezier ingeruild voor kanalen die plots

Nogmaals: wellicht naïef en niet realiseer-

klant registreert, je product of dienst aan

de weg van de consument kruisen, online of

baar. Maar wees eerlijk: is dit geen stevig

de klant verkoopt en nadien ook een relatie

via pop up stores. In de meeste gevallen is

gesprek waard?

aangaat met de klant, met het oog op

client ownership niet meer dan een illusie.

verdere transacties en merkentrouw.” En toch wordt er op vele plaatsen een

In het toerisme is de strijd om dat soort

verbeten strijd gevoerd voor dit –inge-

client ownership nu definitief losgebarsten.

beelde- Grote Doel. De vraag die zich dan

Uiteraard is de Distribution Cost Charge

opdringt: wordt er door al die verschillende

TRAVEL360° / DECEMBER 2015

”

VOORBEELD

Geef uw klanten een veilig gevoel mee op reis. Adviseer Family personen & voertuig* bij elke autovakantie.

Bescherm uw klanten alsof het uw eigen kinderen zijn. Met een familieformule personen & voertuig van Touring is het hele gezin en de auto gedekt tijdens de vakantie. Met een onbeperkte terugbetaling van medische en repatriëringskosten, en een vervangwagen tot 15 dagen in Europa. Meer info op 02 286 31 38 en via adm.sales@touring.be.

* De personenbijstand wordt gedekt door ATV n.v., waarvan de maatschappelijke zetel gevestigd is in België, te 1040 Brussel, Wetstraat 44, RPR 0441.208.161 Brussel, ING BE69 6300 1222 3978 BBRUBEBB, verzekeringsonderneming toegelaten bij KB van 11/01/1991 en 24/02/1992 (BS 13/02/1991 en 14/03/1992), erkend door de NBB onder het nummer 1015 om verzekeringsoperaties uit te voeren in de takken 9, 16, 17 en 18. De bijstand aan uw voertuig wordt uitgevoerd door de v.z.w. Koninklijke Belgische Touring Club, waarvan de maatschappelijke zetel gevestigd is in België, te 1040 Brussel, Wetstraat 44, RPR 0403.471.597 Brussel, CBC BE55 1910 4222 2244 CREGBEBB, FSMA nr. 011210 cA en/of door de andere automobielclubs, leden van het internationale F.I.A. netwerk. De beschrijving van de garanties is een uittreksel uit de Algemene Voorwaarden en is slechts een beperkte weergave van onze producten en diensten. Voor meer inlichtingen, raadpleeg onze Algemene Voorwaarden op onze website www.touring.be of op eenvoudige aanvraag via de telefoon. TRAVEL360° / DECEMBER 2015 41

VOORBEELD

Speciale cruises Speciale prijzen BOEK DE SUMMER SPECIALS TOT 29/02/2016 EN KRIJG TOT 30% KORTING Legendarische eilanden Athene > Istanbul 30/04/2016 - 07/05/2016 (7 dagen) Cosmopolitische levenstijl Istanbul > Istanbul 07/05/2016 - 14/05/2016 (7 dagen) Egeïsche parels Istanbul > Athene 14/05/2016 - 24/05/2016 (10 dagen) Griekse charme & Italiaanse flair Athene > Rome 24/05/2016 - 31/05/2016 (7 dagen) Mediterraanse hoogtepunten van siesta tot fiesta Monte Carlo > Lissabon 12/06/2016 - 19/06/2016 (7 dagen)

BOEK DE ORIENT/CARAÏBEN SPECIALS TOT 29/02/2016 EN KRIJG TOT 50% KORTING Indische Oceaan: tussen wolkenkrabbers en pagodes Singapore > Mumbai 12/03/2016 - 26/03/2016 (14 dagen) Magische momenten in de Perzische Golf Mumbai > Dubai 26/03/2016 - 06/4/2016 (11 dagen) Duizend-en-één kruiden Dubai > Dubai 07/04/2016 - 15/04/2016 (8 dagen) Legendes van Centraal-Amerika Progreso (Mexico) > Caracas (Venezuela) 14/10/2016 - 24/10/2016 (10 dagen)

TRAVEL360° / DECEMBER 2015

Caraïbische dromen Caracas (Venezuela) > Havana (Cuba) 24/10/2016 - 05/11/2016 (12 dagen)

VOORBEELD

GREAT MOMENTS. TRULY EXCLUSIVE

Met niet meer dan 500 gasten is de EUROPA 2 even flexibel als een ‘yacht’ en zo ontspannend als een resort. De vrijheid aan boord is verrassend: ruime suites in heldere kleuren met elk hun eigen veranda, een hoogstaand culinair aanbod in maar liefst 7 gourmet restaurants, geen dress code formule noch tradities zoals een ‘Captains Dinner’ en een prima uitgeruste Ocean Spa van 1.000m². EUROPA 2 combineert de hoogste normen op gebied van luxe, comfort en service met momenten van ongedwongen cruisebeleving en ontspanning.

Meer informatie over deze ‘specials’ en/of andere cruiseprogramma’s van Hapag-Lloyd Cruises bij Footprints In Blue Waters (Saskia, Sabrina & Chris): • saskia@footprints.be 03/242.82.88 • sabrina@footprints.be 03/242.82.71 • chris@footprints.be 03/242.82.80

TRAVEL360° / DECEMBER 2015

JAAROVERZICHT

2015 OKTOBER

Het najaar is de congressenperiode in de reis-

gin van een nieuwe concurrentiestrijd, waarbij

industrie. De Nederlandse branchevereniging

de grote geïntegreerde tour operators de

ANVR combineert enthousiasme, professiona-

handschoen opnemen tegen de spelers die de

lisme en prestige tijdens een historisch congres

afgelopen jaren stevig aan hun marktaandeel

in Abu Dhabi. Een dominee, een schoenenfa-

geknabbeld hebben.

brikant en een verzekeringsman maken indruk op de honderden aanwezigen. Die waren het

Gelijkaardige taal klinkt op de Jetair Insights

trouwens unaniem eens over één punt: wat is

avonden: Managing Director Dirk Van Holsbeke

die Frank Oostdam toch een kanjer.

spreekt keiharde taal, die de aanwezigen eventjes wakker schudde. De tour operators

13 oktober 2015:

AB INBEV EN SABMILLER BEREIKEN HISTORISCH AKKOORD

Het Selectair Congres in Kreta is hands-on

zijn volgens hem in de afgelopen jaren 240.000

gericht, rond drie pijlers: de relatie met de

klanten kwijtgeraakt, en het is voor Jetair én de

partners, de rol van IT en technologie, en

voltallige distributie 5 voor 12. “The first step in

het belang van marketing en communicatie.

solving any problem is recognizing that there is

Inderdaad, daar gaat het om in de bedrijfsvoe-

one” merken wij op.

ring van reisagentschappen. Jetair topman Dirk Van Holsbeke vliegt speciaal over, en doet een

In de laatste week van oktober keurt het

opgemerkte speech. Een opwarming voor de

Europees Parlement de nieuwe richtlijn voor

Jetair Insights, zo blijkt later.

pakketreizen goed. De algemene reactie: het is een belangrijke stap in de goede richting,

UPAV baast verzamelen in Frankrijk, aan de

maar er is nog heel wat werk aan de winkel, en

Atlantische kust. Vertrek zaterdag, retour

er is een gigantische ruimte voor interpretatie.

maandag: UPAV weet dat de beschikbare tijd

Good, but not good enough. Het grootste ge-

van de leden beperkt is. Hier is het congresthe-

vaar: de consument die denkt dat hij altijd en

ma “communiceren”.

overal beschermd is vanaf nu. Quod non. Het is nog lang geen level playing field.

Travelbird kondigt aan dat ze zich terugtrekken uit vijf van de 17 landen waar ze actief zijn.

Ondertussen protesteren de taxichauffeurs

De contracten van 100 van de 700 werknemers

tegen de concurrentie door Uber. Het gebruikte

worden niet verlengd. Hier en daar voel je leed-

middel is even oud als voorbij gestreefd: ze

vermaak. Onterecht, volgens ons. Time will tell.

gaan in staking. Gevolg: het laatste beetje begrip voor de situatie van de taxichauffeurs

In Duitsland is er een opmerkelijke koerswij-

verdwijnt aan een snel tempo.

ziging bezig van de grote tour operators. De commissies voor reisagenten gaan omhoog,

Stakingen blijken helaas een rode draad te zijn

en het aanbod wordt uitgebreid. Met name

doorheen dit jaar. De reiziger wacht, wijzigt,

TUI Duitsland kiest resoluut voor agressieve

klaagt en mort – maar onbegrip is zijn deel

groei, en is bereid om daarvoor hét dogma van de afgelopen jaren op te offeren: het bereiken

Ryanair kondigt verdere groei vanuit België

van een winstmarge van 5% op de omzet. Dit

aan: het objectief staat op 8,1 miljoen reizi-

is een belangrijk signaal: we staan aan het be-

gers in 2016.

LUXURY TRAVEL HIGHLIGHTS

TRAVEL360° / DECEMBER 2015

Tunisians Win Nobel Peace Prize

JAAROVERZICHT

Historisch:

“

Het was naar aanleiding van een oprechte noodkreet van een reisagent, dat wij uiteindelijk een artikel schreven waarin het concept “dossier op aanvraag” op de korrel wordt genomen. Het is moeilijk, wij weten het, maar echt: in een wereld waar letterlijk alle informatie één muisklik verwijderd is, geraak je niet meer weg met dit soort zaken. By the way: uiteraard geldt dit niet voor ultra-ingewikkeld maatwerk. Dat vraagt tijd. Maar twee hotelkamers? Ga weg.

De zelfmoord term voor tour operators en reisagenten: “Dossier op aanvraag”

RODE DUIVELS NUMMER 1 VAN DE WERELD dat hun manier van werken totaal fout is. Ik

kend krijgen. Kafka, pure Kafka! Wanneer

geef je een voorbeeld. Mijn klant wil zes ka-

gaan dergelijke tour operators beseffen dat

mers voor een hotel in een bekend skigebied,

ze hiermee waarschijnlijk dagelijks zichzelf

tijdens de Krokusvakantie. Een mooi dossier:

en ons als reisagenten in de voet schieten?

een getal van vijf cijfers voor een skivakantie,

Geef mij één goede reden waarom deze

dat boek je niet elke dag. Uiteraard komt de

klant in de toekomst nog via mij of via de TO

boeking on request. Klant gaat akkoord, en

zou boeken?”

laat alles boeken, vast ervan overtuigd dat het dossier in orde komt.

Beste collega, dit is geen stukje over “de tour operator versus de reisagent”. Dit gaat

Een uurtje later krijg ik telefoon. De klant

over een deel van de sector, dat elk jaar

heeft voor alle zekerheid zelf even naar het

verbaasd opkijkt dat er marktaandeel ver-

hotel gebeld. Daar hebben ze het keurig

loren wordt. Niet aan “het internet” of aan

gespeeld: ze hebben bevestigd dat ze de

“de online spelers”. Aan de consument zelf.

kamers nog vrij hebben, en dat ze inderdaad

Omdat we werken met moderne systemen,

met die bewuste tour operator werken. Klant

maar met een manier van denken die nog uit

gerustgesteld, uiteraard. Maar twee dagen

de oertijd stamt.

later heb ik nog steeds geen bevestiging van

Soms lijken wij zelf niet te begrijpen hoezeer

de TO. De klant heeft tegen dan al zeker drie

Elke consument weet dat elk hotel, elke air-

en hoe snel de wereld rondom ons verandert.

keer met mij contact opgenomen, en begint

line, en elk restaurant dadelijk bereikbaar is.

We begrijpen allemaal dat de consument

–begrijpelijk- zenuwachtig te worden: zes

Elke consument kan zelf zijn of haar boeking

vandaag vrijwel alles zelf kan. We zien alle-

kamers, schoolvakantie, een stevig dossier:

doen. Geen enkele consument wordt gecon-

maal in dat de consument iedereen, overal

dan wil je snel antwoord, dan wil je de confir-

fronteerd met boekingen op aanvraag. Een

en vrijwel altijd kan bereiken. En toch blijven

matie in handen hebben.

kamer is beschikbaar, of niet beschikbaar. Als

we dat zelfmoordzinnetje gebruiken: “Uw

de kamer niet beschikbaar is –of te duur- dan

boeking is op aanvraag.” Het kan ook erger:

Ik bel nogmaals met de TO. Na twintig minu-

is er gegarandeerd een alternatief te vinden.

“Dat dossiertje staat nog altijd on request”.

ten wachten – dat is waarschijnlijk negentien

Binnen de minuut. Dat is de logica van de

Zelfmoord, pure zelfmoord. Opgepast: dit

minuten en achtenvijftig seconden langer

consument. “Op aanvraag”? Ga weg.

artikel vormt géén leuke lectuur.

dan die klant moest wachten voor hij het hotel aan de lijn had – krijg ik iemand aan

Als aan het einde van het jaar “de sector”

Geloof me: er wordt mee gelachen, tijdens

de lijn. Het antwoord grensde aan het hallu-

weer trager is gegroeid dan de markt, als

etentjes en op familiefeestjes. “Weet je wat

cinante. De TO koopt alle kamers in via een

er weer een krimp in de cijfers zit, zoek

die reisadviseur tegen mij zei? “Uw boeking

lokale agent. Het hotels had – volgens de me-

dan geen excuses. Roep dan geen externe

is op aanvraag bij het hotel.” Nou, ik heb da-

dewerker van de TO – waarschijnlijk al aan de

omstandigheden in. Steek het niet op de

delijk de telefoon genomen en zelf dat hotel

agent bevestigd, maar die had op zijn beurt

terrorisme-dreiging, op de maatregelen van

gebeld. En raad eens? Gelijk even geboekt.”

nog niet aan de TO bevestigd. Op mijn vraag

de regering of op de wisselkoersen. Kijk

Dit gebeurt, dagelijks. En elke keer is de “ge-

of er dan niet even bij de agent gecheckt kon

in de spiegel, en vraag jezelf af waarom je

organiseerde reisindustrie” een klant kwijt.

worden kreeg ik het volgende antwoord:

kiest voor een lang gerekte, pijnlijke maar

Omdat we inderdaad vaak nog georganiseerd

onmogelijk, want de TO en de agent werken

onafwendbare zelfmoord. Elke keer als je

zijn … volgens de regels en de gewoontes van

met een automatisch request systeem. Een

het zinnetje “Deze boeking is op aanvraag”

gisteren.

aanvraag wordt via dat systeem doorge-

uitspreekt of op mail zet, gaat de strop iets

stuurd. Dat systeem had doorgegeven dat de

strakker om je nek. Een goede raad: steek

Een zeer recent voorbeeld, dat mij verteld

aanvraag “goed ontvangen” was. Vervolgens

geen geld in een nieuwe website of een

werd door een reisadviseur die echt wel weet

moet de TO wachten tot de aanvraag via

nieuw boekingssysteem tot dit opgelost is.

hoe de wereld in elkaar zit. Een collega die

het systeem bevestigd wordt. Dat was nog

Want we worden uitgelachen.

nadenkt over zijn vak, en die zich voor de

niet gebeurd, niemand had uiteraard actie

volle 100% inspant voor zijn klant. Ik laat in

genomen – alles gebeurt immers geauto-

Als je nu een beetje boos wordt door de aan-

het midden of het een Belg of een Nederlan-

matiseerd- en de klant zat met zijn vingers

matigende toonzetting van dit artikel, weet

der was.

te trommelen. Ik kon het dossier niet meer

dan dat het beter is dat jij boos wordt op mij,

annuleren en zelf bij het hotel boeken – niet

dan dat jij uitgelachen wordt door je klant

“Ik vraag me soms echt af of sommige tour

om de TO te omzeilen, maar om de klant te

en zijn vrienden en kennissen.

operators – en niet de minsten- wel weten

houden! – want dan zou ik kosten doorgere-

TRAVEL360° / DECEMBER 2015

JAAROVERZICHT

2015 NOVEMBER

— Opvallend: noch in België, noch in Nederland

Naarmate het jaar vordert, wordt het voor

wordt er veel aandacht besteed aan de stra-

elke reisagent duidelijk: de grote touropera-

tegie, de ambitie en de agressieve overnames

tors werken aan nieuwe commissiemodellen.

van de mondiale online spelers. Nochtans:

Er is echter nog één grotere prioriteit voor

Expedia, Priceline en Tripadvisor zijn de échte

hen: het debiteurenrisico. De solvabiliteit

“Big Three” in de reisindustrie. En ze zijn op

van de reisagentschappen wordt streng

overnamepad. Begin november koopt Expedia

opgevolgd, en waar mogelijk wordt risico

de aanbieder van vakantiewoningen HomeA-

uitgesloten. Dat werkt wrevel op, maar in één

way voor 3,9 miljard dollar. Doelstelling: zo

op één gesprekken geeft iedereen toe: it’s the

snel mogelijk een zo groot mogelijke positie

survival of the fittest.

FR 'WE

innemen in de wereldwijde reismarkt, die geschat wordt op een omzet van één triljoen

Geen enkele generatie New Yorkers zal ooit

dollar. In cijfers: $ 10.000.000.000.

9/11 vergeten. Parijs zal nooit 13/11 vergeten: ’s avonds slagen terroristen toe op verschillende

Een Russisch vliegtuig ontploft in de Sinaï

plekken in Parijs: in koelen bloede worden vele

woestijn. Het was onderweg van Sharm el

tientallen Parijzenaars en toeristen neerge-

Sheikh naar Sint Petersburg. Als snel wint de

schoten. De aanslag wordt dadelijk opgeëist

“bom aan boord” theorie veld. De conclusie

door de Islamitische staat. Voor de eerste keer

is snel gemaakt: dit is een terroristische aan-

in de na-oorlogse geschiedenis wordt de nood-

slag, en de luchthaven van Sharm el-Sheikh is

toestand afgekondigd in heel Frankrijk, en de

zo lek als een zeef. Even heerst er complete

grenzen van het land worden gesloten. Een

verwarring, dan wordt een repatriëringsope-

citaat van de Belgische oorlogsjournalist Rudy

ratie op touw gezet – de zoveelste in drie jaar

Vranckx: “De oorlog in het Midden Oosten is

tijd. Dit keer is de situatie nog complexer

nu geëxporteerd tot in onze straten.” Terwijl

dan anders: de vakantieresorts zijn veilig, de

dit gebeurt, zijn vele belangrijke spelers in

luchthaven niet. De meeste tour operators

de reisindustrie naar jaarlijkse gewoonte

annuleren de vluchten naar Sharm el-Sheikh

aanwezig op de Gala-Awards avond van Travel

tot nader order. Tijdens een groot event hoor

Magazine. De zaal zit propvol, maar naarmate

ik een topman van één van de grootste tour-

het nieuws binnen sijpelt maakt de feestelijke

operators zeggen: “Als erin de aanloop van

stemming plaats voor een combinatie van

het zomerseizoen 2016 nog iets gelijkaardig

ongerustheid, afschuw en rauwe, onversne-

in Turkije zou gebeuren, dan is het echt een

den angst. Organisator Robrecht Willaert

catastrofe voor ons.”

voelt aan dat er iets moet gebeuren: hij eist en krijgt een minuut stilte, tijdens het Gala. Faut

Lufthansa kondigt aan dat het merk Euro-

le faire. Zeker is: niets zal nog hetzelfde zijn

wings wereldwijd zal uitgerold worden op alle

na 13 november 2015...

routes waar de combinatie lage kostenstructuur/lage prijzen een absoloute voorwaarde is voor succes. Eurowings zal het opnemen tegen de low cost carriers en de vakantievluchten en zal ook op de long haul ingezet worden. Lufthansa blijft het Premium Brand. China zet zijn eerste stappen als vliegtuig constructeur: op termijn wil Commercial Aircraft Corporation of China een belangrijke concurrent worden van Boeing en Airbus.

TRAVEL360° / DECEMBER 2015

La guerre en plein

— Paris terror attack —

RANCE SAYS: E ARE AT WAR'

“

JAAROVERZICHT

Het hoenderhok in met die knuppel. Er komen wijzigingen aan in de samenwerkingsovereenkomsten tussen tour operator en reisagent, daar kan je vergif op innemen. Om dovemansgesprekken te vermijden, is het wellicht niet slecht om wat achtergronden te schetsen. Wat niet wegneemt dat er stevige gesprekken aankomen, in 2016. mers? Ga weg.

Verhogen of verlagen van commissies voor reisagenten? Vijf aandachtspunten. Het commissiemodel is al sinds decennia het verdienmodel dat de relatie tour operator – reisagent bepaalt. De percentages zijn in de loop van de jaren verschillende keren aangepast, maar het systeem werd fundamenteel niet gewijzigd. Tour operators denken nu ook luidop aan veranderingen. Eén zaak is duidelijk: de veranderingen zullen, wellicht meer dan vroeger verwacht, rekening houden met het specifieke karakter van elke markt. Wij kunnen vijf grensoverschrijdende aandachtspunten onderscheiden. De tijden veranderen snel, maar de grotere tour operators nemen hun tijd vooraleer ze aan de commissies voor reisagenten beginnen te morrelen. Er wordt relatief veel tijd besteed aan overleg, aan uittesten van ideeën en mogelijke pistes. Opvallend is dat het spel zeer discreet wordt gespeeld, niemand laat het achterste van zijn tong zien. Iedereen wacht op iedereen,

CRUISE HIGHLIGHTS

CLIA voorzitter Ben Scheefhals kan het niet genoeg benadrukken: de perceptie dat cruise een “dure vakantie voor oudere mensen” zou zijn, moet weggenomen worden. Meer en meer jonge mensen kiezen voor cruise vakanties, en rederijen mikken steeds meer op gezinnen met kinderen. Elke vergelijking tussen de value for money van een cruiseen een vergelijkbare landvakantie, wordt gewonnen door de cruise.

en vooral de eerste zetten van de grote spelers worden angstvallig in de gaten gehouden. In dergelijke situaties is het goed, om niet te schieten op alles wat beweegt maar om het hele speelveld te overschouwen. Wij onderscheiden vijf belangrijke aandachtspunten, voor elke speler in dit verhaal.

Sturen op product = marge verhogen De grotere tour operators werken meer en meer met gedifferentieerde producten. De eigen producten, de producten waarmee ze een exclusieve lange termijn samenwerking zijn aangegaan, vormen de kern van het product. De verkoop van deze hotels, cruiseschepen en andere accommodatie is cruciaal voor de aanbieder, maar ook voor de verkoper. De reisagent –of OTA- die voor deze productlijnen systematisch de juiste klant aan het juiste product kan koppelen, verhoogt op een tastbare manier zijn eigen winstmarge.

Volume wordt (opnieuw) belangrijk voor de TO’s Dit is een recente ontwikkeling: de tour operators kozen de laatste tien jaar voor een “profit before growth” strategie, waarbij een hogere winstmarge behalen centraal stond. Bij TUI sprak men gedurende jaren van de “Heilige Graal” van 5% winstmarge. De evolutie van de verschillende landen naar deze 5% werd bij elke presentatie van de jaren nauwkeurig in kaart gebracht. Landen – en dus hun respectievelijke directieswerden met elkaar vergeleken.

TRAVEL360° / DECEMBER 2015

JAAROVERZICHT

Vandaag merken de klassieke tour operators dat deze aanpak ook een gevaar inhoudt. Doordat er wordt gefocust op de producten die hogere marge genereren, kon in de afgelopen jaren nogal wat terrein ingepalmd worden door andere spelers: Online Travel Agencies, maar ook de “derde speler” in het verhaal: de zelf organiserende, vrolijk en dynamisch verpakkende consument. De oefening is eigenlijk zeer eenvoudig: wat is het beste, 5% winst maken op een omzet van 50 miljoen of 3% winst maken op een omzet van 100 miljoen? Het verschil tussen de twee situaties is 20% méér winst. Een aandeelhouder weet welke strategie hij moet eisen van het management.

Online marketing kosten stijgen fors Lees er het artikel over Affiliate Marketing in het vorige print nummer van Travel360° even op na: online marketing en verkoop is allesbehalve goedkoop. Alle kosten stijgen fors, de evolutie gaat razend snel en als je niet mee kan, is het verstandiger om aan de zijlijn toe te kijken. Online marketing en verkoop is een business waarin de gemaakte en geplande kosten angstvallig worden afgewogen tegen parameters zoals conversie, gemiddelde verkoopprijs en klantentrouw.

The rising tide does not lift all the boats Beroepsverenigingen en aankoopcentrales weten het al jaar en dag: hun ledenbestand telt een minderheid actieve leden en een meerderheid van “zwijgende massa”, die hun lidmaatschap als een noodzakelijk kwaad beschouwen of als een middel om te kunnen meegenieten van enkele collectief onderhandelde voordelen. Wat samenwerkingsverbanden betreft, is die periode bijna voorbij. De performance van de individuele leden en individuele kantoren zal veel strenger bekeken worden. Supercommissies op basis van het gezamenlijke verkoopvolume zullen veel moeilijker doorsijpelen naar de kantoren die individueel de targets niet behaald zullen hebben. Niet alle boten zullen nog kunnen meesurfen op de collectieve golf.

Wie de klant heeft, staat zeer sterk

Concertzaal Bataclam decor slachtpartij

De strijd om het “client ownership” is nu definitief losgebarsten. Het gaat om veel meer dan de klantengegevens – dat is in feite niet meer dan een administratieve zaak. De speler die het vertrouwen van de klant heeft, de speler waarbij de klant echte meerwaarde voelt, de speler die de belangrijkste rol speelt in de “customer journey”, die is de koning van het spel. De discussies rond wettelijke verplichtingen zijn wellicht onvermijdelijk, maar voor de klant zijn ze irrelevant. Als de klant houdt van een merk, kiest hij voor het merk. Als de klant een band voelt met zijn reisagent, kiest hij voor de reisagent. Als de klant wil shoppen, zal hij shoppen. Wie de klant kan claimen, staat ijzersterk. Er komt een verandering van het bestaande commissiemodel aan, zoveel is zeker. Het zal een ingrijpende verandering zijn. Het verdient heel veel aanbeveling om de eerste voorstellen niet te beoordelen met een spelletje “Hoger - Lager”, maar om een en ander in perspectief te zien. Misschien met deze aandachtspunten?

TRAVEL360° / DECEMBER 2015

”

Beleef uw Travelworld moment in Thailand… VOORBEELD

val zelf in de prijzen via Travelworld Boek uw Thailand klanten bij Travelworld en ante agententarieven en acties, Topseller. U ontdekt er ook de meest interess You are the star of our show ! dus meld u snel aan via www.top-seller.be.

Sawadee, welkom in het adembenemend mooie Thailand. Het land van de glimlach heeft ontelbaar veel gezichten en heeft voor elk type reiziger een pasklaar antwoord. Alle ingrediënten voor een droomreis richting veelzijdig Thailand vindt u in de nieuwe Travelworld “Thailand 2016” brochure. Niet minder dan 60 pagina’s

vol paradijselijke eilanden, kwalitatieve privé rondreizen, unieke pakketjes en natuurlijk heel wat droomhotels. Voor elke klant wat wils, van 3* tot 6*, van cultuur over natuur tot avontuur. Elke klant is uniek, maar iedereen verdient zijn Travelworld moment. Laat u inspireren en ontdek ons aanbod nu !TRAVEL360° / DECEMBER 2015 49

ADVERTORIAL

5-9 februari 2016

VAKANTIESALON & BRUSSELS TRAVEL TOP Een uitzonderlijk aanbod van landen, producten en merken

Het Vakantiesalon verbindt de reisindustrie met de eindgebruiker van de producten van de sector: de reiziger. Dit jaar méér dan ooit. De combinatie van online en face-to-face mogelijkheden om rechtstreeks contact te hebben met een enorm potentieel aan reizigers, scheppen mogelijkheden voor elke spelers. Groot en klein. In 2016 presenteert Het Vakantiesalon een uitzonderlijk aanbod aan exposanten, en trekt het een bijzonder interessante, koopkrachtige en reislustige doelgroep aan.

Een interessante doelgroep

Een belangrijk informatie- en netwerking moment

De Belgische vakantieconsument reist graag en veel, en zet hier in vergelijking met de ons omliggende landen een groot budget voor opzij. De meeste Belgen reizen naar het buitenland, maar ook de vakanties in eigen land zitten in de lift. Het Vakantiesalon trekt een kwalitatief publiek aan van

Elke reisprofessional moet, nu méér dan ooit, Het Vakantiesalon met stip aanduiden en vrijhouden in zijn of haar agenda. Het is de beste plek om in één keer tal

gemotiveerde, potentiële reizigers. Velen onder hen rekenen op de

van productinnovaties te leren kennen, je kennis over bestemmingen

inspiratie die ze tijdens het Vakantiesalon zullen opdoen om hun

bij te spijkeren en verkoopkansen voor jezelf te ontdekken én te

beslissing te nemen. Kortom: een gedroomde opportuniteit voor de

creëren! Het contact met hoteliers, lokale toeristische diensten, tour

reissector.

operators, transport providers en andere aanbieders van producten,

Marketing- communicatie en contactmogelijkheden

diensten en ervaringen is essentieel.

Gastland: Japan!

Het Vakantiesalon van Brussel is uitgegroeid tot een grote potentiële

Het Vakantiesalon van Brussel is trots, Japan te kunnen verwelkomen

marketing hefboom voor de exposanten. Het is een mogelijkheid

als gastland voor de editie 2016 van het grootste toerisme evenement

om aan echte fieldmarketing te doen, om de polsslag van de markt

in België. De keuze van Japan om een centrale rol te spelen op

te voelen – en te beïnvloeden. Een set aan communicatietools staan

Het Vakantiesalon is niet toevallig. In 2016 vieren Japan en België

ter beschikking van elke standhouder. Je reeks van contactpunten

immers de 150e verjaardag van de aanknoping van diplomatieke

met de bezoekers is zo intens, zo uitgebreid en zo multichannel

en vriendschapsrelaties. Einde oktober van dit jaar ging All Nippon

gericht als je dat zelf wenst. Elke exposant kan het maximum uit zijn

Airways, de grootste Japanse vliegtuigmaatschappij, van start met

beursaanwezigheid halen. Vergeet niet; ook na de beursdagen kan je

de dagelijkse rechtstreekse vlucht tussen Tokio en Brussel. Een ideale

contact maken en houden met de bezoekers!

timing dus om als gastland op te treden.

TRAVEL360° / DECEMBER 2015

Fisa Brussels NV Lenniksebaan 451 1070 Brussel www.fisa.be

Het B2B event van het jaar: Brussels Travel Top!

WORKSHOP: INCOMING TOERISME 14.00 – 15.30

Voortbouwend op een succesvolle editie

Deze workshop is gericht op alle professionals uit binnen- en buitenland,

van Brussels Travel Top in 2015, biedt Het

die te maken hebben met incoming toerisme richting België. Het Belgische

Vakantiesalon op donderdag 4 februari een

aanbod is divers, aantrekkelijk met een heel uitgesproken set aan USP’s.

uitgebreid dagprogramma aan, gericht op elk

Een greep uit de onderwerpen:

segment van de reisindustrie professionals. Vanaf begin in de namiddag tot de avond, wordt

•

Trends en evoluties op vlak van incoming toerisme

aan de professionele bezoekers een gevarieerd,

•

Business cases en succes stories: incoming in de praktijk

hoogst informatief programma aangeboden.

•

De Japanse toerist: hoe speel ik in op de wensen en noden?

Zowel incoming toerisme, outgoing toerisme als de “hot topics” van dit moment komen uitgebreid aan bod.

WORKSHOP: OUTGOING TOERISME 16.00 – 17.30 Een workshop over de Belgische vakantiemarkt, gericht op alle professionals die de Belgische kwaliteitsconsument willen aantrekken. De Belgen zijn gevoelig voor kwaliteit, het zijn levensgenieters en ontdekkers. Een

“Brussels Travel Top is uitgegroeid tot één van de belangrijkste ontmoetingsmomenten voor travel professionals uit binnen- en buitenland. Dit zijn momenten om kennis op te doen, om bij te praten en om te netwerken. Een must voor elke reisindustrie professional.”

aantrekkelijke markt dus, voor alle buitenlandse spelers. Een greep uit de onderwerpen: •

Informatie over de Belgische reismarkt, in 360° perspectief

•

Profielen van Belgische toeristen

•

Marktbewerking opportuniteiten

THE DEBATE: INNOVATORS & DISRUPTORS 18.30 – 22.00 In navolging van het succesvolle tour operator CEO debat van vorig jaar, brengt Brussels Travel Top ook dit jaar een interessant debatonderwerp. Brandend actueel, en super belangrijk: hoe zien de nieuwe spelers in het toerisme speelveld de toekomst? Hoe staan de bedrijven uit de deeleconomie, de online ultra niche spelers en de technologische innovators tegenover de traditionele reisindustrie? Kortom, naar welke toekomst evolueren we? •

Presentatie door gastland Japan

•

Debat onder leiding van Jan Peeters – Travel360°

•

Netwerk drink aangeboden door Japan

Pierre Hermant - CEO Fisa

TRAVEL360° / DECEMBER 2015

JAAROVERZICHT

2015 DECEMBER

ZOLANG ER KATTEN ZIJN, IS ER HOOP...

Kerstmis is dien dag dat ze niet schieten Wannes Van De Velde 52

TRAVEL360째 / DECEMBER 2015

Vrede op aarde voor alle mensen van goede wil

We kijken terug op een jaar dat begon en

Dit laatste geldt voor alle online spelers:

eindigde met horror. Nu, op het einde van

Google blijkt een grotere slokop te zijn dan

2015, zijn we allemaal ervaringsspecialis-

alle reisagentschappen samen. Vroeg of laat

ten als we stellen: nee, je raakt er niet aan

krijgt elke online reisaanbieder die afhankelijk

gewoon. De planeet is nog steeds een veilige

is van zijn Google ranking, te maken met uit

plek om te reizen, een kleine fractie van de

de pan swingende kosten. Dat verklaart de

Westerse wereld wordt het slachtoffer van

obsessie voor “client ownership”: hoe steviger

een terroristische aanslag, maar de onzeker-

en directer de relatie van het merk met de

heid, de afschuw en het verdriet beginnen er

klant, hoe minder er later zal moeten geïnves-

fundamenteel in te hakken.

teerd worden om de klant te houden of terug te winnen.

Het is een moeilijk jaar om op terug te blikken. Iedereen heeft de neiging om de grote ramp-

De deeleconomie ontgroeit het “tijdelijk

en, de zware bedreigingen eruit te pikken en

fenomeen” stadium en groeit door. Met

wellicht terecht: het was een hard jaar om te

juridische en legale groeipijnen, maar één

verteren. Toch mogen we de goede zaken niet

zaak is duidelijk: de consument is pro.

vergeten. Nooit was er minder armoede in de

En dan is er geen stoppen aan. Tijd om te

wereld. Het inkomen van steeds meer mensen

praten dus.

komt boven het bestaansminimum uit. Ebola is volledig onder controle. We leven steeds

Laat dat het grote voornemen zijn voor 2016,

langer, en we zijn elk jaar een beetje gezonder.

beste reisindustrie professionals: méér praten met elkaar, méér proberen elkaars stand-

Nooit hebben er zoveel mensen een reis

punt te begrijpen, méér inzetten op dialoog,

ondernomen als in 2015. De vooruitzichten

samenwerking en begrip. In het toerisme,

van de World Tourism Organisation blijven

maar vooral in de wereld. Moge 2016 goed zijn

zeer positief. Het toerisme stijgt naar 10% van

voor jou en je geliefden.

het Bruto Nationaal Product wereldwijd, en één op de tien jobs op deze planeet houden verband met reizen. Dat is gigantisch. De kansen worden al jaren gegrepen door ondernemers en bedrijven die van buiten de sector komen. Een frisse, onbevangen blik, een focus op de consument en het centraal stellen van technologie blijkt een ijzersterk recept om het in de reiswereld te maken. De nieuwkomers van tien, vijftien jaar geleden moesten in 2015 even op de tanden bijten, want hun positie is niet zo evident meer als enige tijd geleden. Spelers als Expedia en Priceline vechten onderling een hevige strijd uit. Ze hebben forse groei nodig om hun investeringen in technologie en hun

Het grote voornemen zijn voor 2016

“Méér praten met elkaar, méér proberen elkaars standpunt te begrijpen, méér inzetten op dialoog, samenwerking en begrip.”

gigantisch groeiende distributiekosten te kunnen betalen.

TRAVEL360° / DECEMBER 2015

VOORBEELD

ad 1/2

TRAVEL360째 / DECEMBER 2015

VOORBEELD

ad 2/2

TRAVEL360째 / DECEMBER 2015

L A AT JE INSPIR EREN DOOR ON S AAN BOD! Rivier-, zeil-, zee- en expeditiecruises op boetiekschepen & golfcruises Safari’s in de mooiste lodges van Afrika & golfsafari’s Strand- en boetiekhotels in de Indische Oceaan Golfvakanties op de meest paradijselijke strandbestemmingen Individuele rondreizen & golfvakanties in Azië En natuurlijk oneindig veel combinatiemogelijkheden: safari & beach • golf & beach • cruise & golf • safari & cruise …

T 03 242 82 82 - info@footprints.be - www.footprints.be

Lic. 5415

BESTEMMING IN VOORBEELD DE KIJKER

WAAROM IK VAN TUNESIË HOU, VOOR ALTIJD Tunesië is maar een klein land in de eindeloze Noord Afrikaanse landschappen, maar ik heb het voor eeuwig in mijn hart gesloten. De rijke geschiedenis, de diverse culturele rijkdom en de steeds verrassende natuur en landschappen zijn voor mij een permanente bron van inspiratie en geluk. De Mediterraanse kust is een rijkdom van zandstranden, afgezoomd met bossen, rotsformaties en overal de geur van jasmijn. De zeebries werkt verkoelend, het klimaat is steeds zoals de bevolking: zacht en warm. De kust van Tunesië heeft mij de mooiste vakanties bezorgd, met dagen vol luieren, zonnen, zwemmen en alle mogelijke watersporten. De avonden waren een aaneenschakeling van ontspanning, romantiek en wervelende muziek. Ik heb er perfecte vakanties doorgebracht, met mijn ouders, later met vrienden en uiteindelijk met mijn eigen gezin. Maar ik moet toegeven: het is pas recent dat ik de ware rijkdom van Tunesië heb ontdekt. Het is pas recent dat ik, voorbij de stranden, in het Tunesische binnenland een mengeling vond van eeuwenoude en achtenswaardige cultuur, adembenemende landschappen en een gastvrije bevolking – alles vlakbij, te ontdekken in een paar dagen. Ik ontdekte Tunis, een ambitieuze, moderne hoofdstad waar je toch ook het verleden van de Ottomaanse en de Franse overheersing voelt: het resultaat is een unieke sfeer. Ik ontdekte de meren met hun roze flamingo’s in het noorden, en de woestijn in het zuiden. Steeds ga ik verder het binnenland in, om de magie van Tunesië te voelen. Ik hou van Tunesië, en ik weet dat ik er steeds zal terugkomen. Wat er ook gebeurt met mij of dit prachtige land. Want ik hou van Tunesië. — Een reiziger

TRAVEL360° / DECEMBER 2015

BESTEMMING IN DE KIJKER

TUNESIË IS OOK...

WELL BEING VAKANTIE Tunesië is trots op haar veertigtal thalassotherapiecentra, waar goed opgeleid personeel met moderne spitstechologie bezoekers laat genieten van de geneeskrachtige behandelingen. Daarnaast beschikken de meeste grote hotels over goed uitgeruste wellness centra.

1300 KM KUSTLIJN EN STRAND

DE EERSTE GELIJKHEIDSWET TUSSEN MAN EN VROUW

De kustlijn met de 600 stranden is een eersteklas kader voor zon- en strandvakanties. Van Djerba tot Tabarka heeft het kustlandschap zich in functie van de groeiende

Dadelijk na de onafhankelijkheid werd het

toeristenstroom aangepast, waarbij elke

statuut van de vrouw in Tunesië aangepast met

badplaats een specifiek gezicht heeft.

een totale erkenning van gelijkheid van man en vrouw op alle vlakken. Vandaag worden meer dan 10.000 Tunesische ondernemingen geleid door een vrouw!

ECOLOGISCH TOERISME De Tunesische overheid heeft negen nationale parken opengesteld, en andere zijn gepland. Ieder park staat voor de bescherming van een bedreigd ecosysteem. Een tip: het nationale park van Ichkeul, op 30 km ten zuidwesten van Bizerte!

3 GODSDIENSTEN NAAST ELKAAR De Tunesische staat garandeert in de grondwet vrijheid van religie, van bewustzijn en van het vrij beoefenen van erediensten. Tunesië is een tolerant gebied, waar van oudsher het Joodse geloof, het Christendom en de Islam naast elkaar bestaan.

Star wars!

De geur van Jasmijn!

Charmehotels en gastenkamers!

De fans van Star Wars moeten, nu meer dan

Als je de geur van Jasmijn opsnuift, weet je dat

Het aantal kleinschalige, bijzonder aantrekkeli-

ooit, naar Tunesië: er staan talrijke locaties

je thuisgekomen bent in Tunesië. De bloem

jke gastenkamers, B&B’s en charmehotels stijgt

te wachten waar de legendarische filmen

is overal: bloeiend langs de straat, gedroogd

in Tunesië. Het is hier dat je de directe gastvrij-

opgenomen zijn. The Force Awakens, nergens

aangeboden door vriendelijk lachende

heid van de Tunesiërs ervaart. Het aanbod van

sterker dan in Tunesië!

jongetjes.

zeer gevarieerde accommodatie is groot.

Het decor van De Kleine Prins!

De Lézard Rouge!

Het festival van klassieke muziek!

“Ik heb altijd van de woestijn gehouden. Je gaat

Dit is een treintocht die voor altijd in de

Elk jaar wordt in het Acropolium van Carthago

zitten op een zandduin. Je ziet niets. Je hoort

herinnering blijft. De “rode hagedis” volgt een

een internationaal festival van de klassieke

niets. En toch glinstert er iets, doorheen de

uniek parcours in centraal-westelijk Tunesië, en

muziek georganiseerd. Artiesten delen hun

stilte.” (Antoine de Saint-Exupéry). Nergens

laat de reizigers een overdonderend landschap

passie voor klassiek, traditioneel en jazz met

beleef je het verheel beter dan in Tunesië.`

ontdekken, dat anders niet toegankelijk is.

het grote, internationale publiek.

TRAVEL360° / DECEMBER 2015

BESTEMMING IN DE KIJKER

EEN UITZONDERLIJKE GASTRONOMIE De Tunesische keuken is rijk, gevarieerd en haalt haar inspiratie voornamelijk uit de Berber, de Arabische of zelfs de Italiaanse keuken. Uiteraard moet je het nationale lievelingsgerecht couscous proeven, maar er is véél meer.

FANTASTISCHE GOLFVAKANTIES Je kan in Tunesië de golfsport aanleren, beoefenen en perfectioneren: de omstandigheden zijn ideaal, het is dichtbij Europa en er is een grote variëteit en beschikbaarheid van internationaal gerenommeerde golfparcours.

HET UNIEKE BARDO MUSEUM IN TUNIS Het Bardo museum is ondergebracht in een voormalig paleis ven de beys uit de negentiende eeuw, en beschrijft met talloze unieke collecties de geschiedenis van Tunesië. Het Bardo bezoeken is de geschiedenis beleven.

UNESCO WERELDERFGOED SITES

DE ONTDEKKING VAN DE SAHARA De regio van “Le Grand Sud Saharien” en de Oases

Acht culturele sites en een natuurreservaat maken deel uit

is ongerept, uitdagend en mysterieus. Hier is

van het Werelderfgoed van UNESCO. Dit bewijst dat, wellicht

zoveel te ontdekken, van pure woestijn tot grote

nog meer dan de beroemde stranden, cultuur en traditie de

zoutvlaktes en groene oases en kleine, versterkte

rijkdom uitmaken van Tunesië.

dorpen.

De biënnale van eilandkunst!

De preselecties voor Miss Portugal!

Elk jaar wordt op Djerba de Biënnale Interna-

Tunsië verwelkomde graag en gastvrij de

tionale d’Art Insulaire georganiseerd, een coher-

deelneemsters aan de preselecties voor Miss

ent multi dimensioneel cultureel project met

Portugal 2015. De allereerste buitenlandse

muziek, film, schrijvers in residentie, tentoon-

verplaatsing van Miss Portugal 2015 ging dan

stellingen van kunstenaars, theater en dans.

ook dadelijk naar … Tunesië. Vrijheid van religie in de grondwet!

De Nobelprijs voor de Vrede!

De Grondwet van 2014 geeft een helder

De Nobelprijs voor de Vrede 2015 werd

beeld van Tunesië als een land dat niet in de

toegekend aan het Tunesisch Kwartet voor

duisternis wil leven, en geen discriminatie

de nationale dialoog voor de “beslissende

toelaat op basis van religie, geslacht of ras.

bijdrage tot het bouwen van een pluralistische

Het nieuwe Tunesië wil in vrede leven, voor

democratie in Tunesië”.

zijn bevolking en zijn bezoekers.

TRAVEL360° / DECEMBER 2015

BESTEMMING IN DE KIJKER

UNESCO WERELDERFGOED LOCATIES 1

Nationaal park Ichkeul

Dougga / Thugga

Medina van Tunis

Archeologische stad Carthago

Punische stad Kerkouane & haar Necropolis

Kairouan

Medina van Sousse

Amfitheater El Jem

670 n.C. 1574 1846 1883

5 3

7 6

10 841 n.C.

HISTORISCHE DATA

Tunis wordt gesticht door de Phoeniciërs Kairouan wordt gesticht – de vierde stad van de Islam Tunesië wordt deel van Ottomaanse Rijk Afschaffing slavernij, vóór vele Westerse landen Tunesië wordt Frans Protectoraat

TRAVEL360° / DECEMBER 2015

1956 1956 1971 2010 2015

Tunesië onafhankelijk met president Bourguiba Eerste gelijkheidswet man/vrouw Eerste liga voor mensenrechten in Afrika Arabische Lente begint in Tunesië Nobelprijs voor de Vrede voor Tunesisch Kwartet

BESTEMMING IN DE KIJKER

LEGENDARISCHE FILMLOCATIES

THE ENGLISH PATIENT

RAIDERS OF THE LOST ARK

1996

1981

GLADIATOR

THE LIFE OF BRAIN

2000

BOEKEN DIE ELKE TUNESIË LIEFHEBBER MOET GELEZEN HEBBEN The Muqaddimah

1979

Ibn Khaldun 14e eeuw

STAR WARS 1977

Tunis, Kairouan & Carthago Graham Petrie Begin 20e eeuw

BEROEMDE MENSEN

The Cave Dwellers of Southern Tunisia Daniel Bruun 1898

CLAUDIA CARDINALE

IBN KHALDUN

Filmactrice

Geschiedfilosoof, Islamtheoreticus , historicus

BERTRAND DELANOE

GEORGE LEEKENS

Politicus

Coach Tunesisch voetbalteam

HABIB BOURGIBA Politicus

TRAVEL360° / DECEMBER 2015

BESTEMMING IN DE KIJKER

FACTS & FIGURES Tunesië heeft een oppervlakte van 162.000 km: dat is vijf keer België. De 1300 kilometer Mediterraanse kusten (zonder de eilanden!) zijn een fantastische troef.

Het bevolkingsaantal is 10.886.500. De officiële taal is Arabisch, maar men spreekt vrijwel overal Frans.

98% van de bevolking hangt het Islam geloof aan.

In Tunesië heerst een Middellands zeeklimaat. De zomer is warm en droog en duurt van mei tot en met september, met aangename gemiddelde temperaturen.

De nationale munt is de dinar (ongeveer €0,43). De wisselkoers wordt bepaald door de regering. Opgelet: het is verboden om dinars te importeren of exporteren. Bij het verlaten van het land kan maximaal 30% van de aangekochte dinars weer omgeruild worden.

Nationale Dienst voor Toerisme Tunesië Louizalaan 162 1050 Brussel Tel:

02 648 30 78

Fax:

02 647 20 18

Mail: tourismetunesien@skynet.be

 www.travelintunesia.be  www.facebook.com/DiscoverTunisiacom

TRAVEL360° / DECEMBER 2015

De voornaamste credit cards Master Card en Visa worden overal aangenomen en laten toe om geld op te nemen bij de Tunesische bankautomaten. Amex en Diners Club worden geaccepteerd in de meeste toeristische zones.

events in 2015

BRUSSELS TRAVEL TOP 250 deelnemers

CRUISE EVENT 150 deelnemers

PUNCH! 150 deelnemers

THE CONFERENCE 200 deelnemers TRAVEL360째 / DECEMBER 2015

Vliegvakanties zomer 2016

Boek t.e.m. 17/01/2016

V.U. Jan Dekeyser p.a. - TCRB NV - Tramstraat 67c, 9052 Gent, BTW BE 0412.677.887, RPR Gent, Lic (A)1067

• KINDEREN VANAF € 149 P.P. (in laagseizoen, vanaf € 249 p.p. in hoogseizoen) • TOT 25% KORTING • PRIJSGARANTIEadvertentie