T p fevrouariou 2014

ΤΕ Υ ΧΟΣ 384 [ ΕΤΟΣ 39 Ο ]ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2014 | €6

ΜΗΝΙΑΊΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΌ Κ ΑΙ ΤΕ ΧΝΟΛΟΓΙΚΌ ΠΕΡΙΟΔΙΚΌ

ΚΑΦΕΣ

ΚΡΑΣΙ

Το εθνικό μας ρόφημα

Οι νέες ετικέτες του 2013

ΑΛΥΣΙΔΕΣ ΕΣΤΙΑΣΗΣ ISSN 1106-3718

Διαχρονικός ηγέτης της αγοράς

ΟΥΙΣΚΙ

Χάνει έδαφος από τα λευκά ποτά

ΖΥΜΑΡΙΚΑ

Δεύτεροι μεγαλύτεροι καταναλωτές στην Ευρώπη

ΜΕΤΑΦΟΡΕΣ

Τι προσφέρουν οι εταιρείες του κλάδου

T&Π

EDITORIAL

υ

MΗΝΙΑΊΟ ΠΕΡΙΟΔΙΚΌ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΉΣ ΕΝΗΜΈΡΩΣΗΣ ΤΗΣ ΒΙΟΜΗΧΑΝΊΑΣ ΚΑΙ ΤΟΥ ΕΜΠΟΡΊΟΥ ΤΡΟΦΊΜΩΝ, ΚΡΑΣΙΟΎ, ΠΟΤΏΝ & ΣΥΣΚΕΥΑΣΊΑΣ

πάρχει στο Foodmanufacture.co.uk ένα πολύ ενδιαφέρον άρθρο για τις 10 μεγαλύτερες τάσεις στα τρόφιμα για το 2014. Επί τροχάδην, μεγάλη σημασία δίνεται στην ιχνηλασιμότητα που είναι πια ψηλά στην ατζέντα των καταναλωτών και οι παραγωγοί το έχουν καταλάβει -η λέξη «origin»

ΓPAΦEIA ΛΕΩΦ. ΣΥΓΓΡΟΎ 110, 117 41 AΘΉΝΑ (4ΟΣ ΌΡΟΦΟΣ) TΗΛ: 210 9240 748 FAX: 210 9242 650 www.triaina.com E-MAIL: info@triaina.com ΚΩΔΙΚΌΣ 011626

(προέλευση) είχε αύξηση 45% στα λανσαρίσματα του α’ μισού του 2013

σε σύγκριση με το δεύτερο μισό του 2012. Σύμφωνα με την Innova οι 10 τάσεις είναι: 1. Μείωση των απορριμμάτων τροφών.

2. Ενίσχυση της σχέσης εμπιστοσύνης με τους καταναλωτές.

3. Απλές απολαύσεις: επιστροφή στα βασικά με λιγότερα συστατικά σε κάθε κουτί.

EΚΔΌΤΗΣ NΊΚΟΣ K. KΟΡΌΒΗΛΑΣ ΙΔΡΥΤΉΣ KΥΡΙΆΚΟΣ N. KΟΡΌΒΗΛΑΣ

4. Προσοχή στο μικρό παραγωγό που προσφέρει καινοτομία.

AΡΧΙΣΥΝΤΆΚΤΡΙΑ ΜΑΡΓΑΡΙΤΑ ΜΙΧΕΛΑΚΟΥ

5. Ολιστική προσέγγιση στην παροχή υγιεινών τροφών και ποτών.

6. Νέες υπερ-τροφές από τη φύση. Ποιος δεν δοκίμασε γκότζι μπέρι πέρυσι; Φέτος

CREATIVE DIRECTOR ΝΤΙΑΝΑ ΔΑΔΑΚΗ

όλοι θα φάνε chia. ΣΥΝΕΡΓΆΤΕΣ ΑΜΕΛΙΑ ΡΟΔΑΝΘΗ

7. Άνοδος των υβριδίων. Θα δυσκολέψει κι άλλο η κατηγοριοποίηση στα σούπερ-μάρ-

ΑΝΑΣΤΑΣΑΚΗ, ΣΟΦΙΑ ΕΜΜΑΝΟΥΗΛ, ΛΕΩΝΙΔΑΣ ΛΙΑΜΗΣ, ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΤΖΗΚΑΣ, ΓΙΑΝΝΗΣ ΤΣΑΤΣΑΚΗΣ, ΕΙΡΉΝΗ ΧΡΥΣΟΛΩΡΆ

κετ. Ανήκει αυτό το προϊόν στο υγιεινές τροφές ή στα παραδοσιακά; 8. Πρωτεΐνη. Αναζητείται στις ετικέτες των λανσαρισμάτων, ειδικά στα γαλακτοκομικά.

9. Νέες στρατηγικές. Καθώς η μείωση αλατιού, ζάχαρης και κορεσμένων λιπαρών

AΝΤΑΠΟΚΡΙΤΈΣ ELLEN GOOCH ΝΕΑ ΥΟΡΚΗ

είναι ζητούμενο, οι παραγωγοί πρέπει να επιλέξουν ανάμεσα στη «health» και την

MAΡΙΑ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ ΧΑΓΗ TΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΟΣ ΠΕΤΚΑΝΌΠΟΥΛΟΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΊΚΗ

«stealth» προσέγγιση.

10. Κι άλλες εναλλακτικές στα εναλλακτικά προϊόντα. Η σόγια έχει πια κι άλλους ανταγωνιστές, όπως το γάλα από αμύγδαλα, ρύζι, βρώμη.

ILLUSTRATION DANIEL EGNEUS

Σημειώνεται ότι η σχέση ποιότητας-τιμής είναι σημαντική με τις προωθητικές ενέργειες εντός καταστημάτων να πάνε πολύ καλά. ΜΑΡΓΑΡΙΤΑ ΜΙΧΕ Λ ΑΚΟΥ

TΜΉΜΑ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΊΑΣ marketing@triaina.com ΥΠΕΎΘΥΝΗ ∆ΙΑΦΉΜΙΣΗΣ KΑΤΕΡΊΝΑ ΓΚΊΤΣΗ k.gitsi@triaina.com

Από λάθος του τυπογραφείου στο τεύχος Ιανουαρίου 2014 αναφέρθηκε λανθασμένα

ΛΟΓΙΣΤΉΡΙΟ NΊΚΗ ΓΑΒΑΛΆ

ότι η Ευβοϊκή Ζύμη ΑΒΕΕ είχε κάμψη στον κύκλο εργασιών της για το 2013, ενώ στην πραγματικότητα η εταιρεία είχε αύξηση τζίρου περίπου 8% σε σχέση με το προηγούμενο έτος και συγκαταλέγεται στους σοβαρούς παίκτες του κλάδου των επιχειρήσεων

ETHΣIA ΣYN∆POMH OΡΓΑΝΙΣΜΟΙ/EΤΑΙΡΕΙΕΣ: €70 ΣΠΟΥΔΑΣΤΕΣ: €50 KΎΠΡΟΥ: €100 EΞΩΤΕΡΙΚΟΎ: €150

παραγωγής και εμπορίας επώνυμων προϊόντων στην εγχώρια αγορά νωπής και κατεψυγμένης ζύμης.

∆ΗΜΟΣΙΕΥΌΜΕΝΑ ‘Ή ΜΗ ΧΕΙΡΌΓΡΑΦΑ ΚΑΙ ΦΩΤΟΓΡΑΦΊΕΣ ΠΟΥ ΈΧΟΥΝ ΑΠΟΣΤΑΛΕΊ ΣΤΗ ΣΎΝΤΑΞΗ ΔΕΝ ΕΠΙΣΤΡΈΦΟΝΤΑΙ © COPYRIGHT 2014 ΤΡΊΑΙΝΑ ΕΚΔΟΤΙΚΉ ΑΠΑΓΟΡΕΎΕΤΑΙ Η ΑΝΑΔΗΜΟΣΊΕΥΣΗ ΚΕΙΜΈΝΩΝ ‘Η ΤΜΗΜΆΤΩΝ ΚΕΙΜΈΝΩΝ ΣΕ ΈΝΤΥΠΗ, ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΉ Ή ΆΛΛΗ ΜΟΡΦΉ, ΧΩΡΊΣ ΤΗΝ ΈΓΓΡΑΦΗ ΆΔΕΙΑ ΤΟΥ ΕΚΔΌΤΗ ΜΈΛΟΣ ΤΗΣ

ΜΗ ΚΕΡΔΟΣΚΟΠΙΚΌΣ ΔΙΕΘΝΉΣ ΟΡΓΑΝΙΣΜΌΣ ΠΙΣΤΟΠΟΊΗΣΗΣ ΚΥΚΛΟΦΟΡΊΑΣ

IΔΙΟΚΤΉΤΗΣ TPIAINA EK∆OTIKH Ν. ΚΟΡΟΒΗΛΑΣ & ΣΙΑ ΟΕ

ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2014 /01

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

20

06

44

20

28

34

04 MATIEΣ

10 ΖΥΜAΡΙΚΑ

34 ΟΙΝΟΣ

44 ΜΕΤΑΦΟΡΕΣ

55 ΠΑΡΑΓΩΓΗ

Η Ειρήνη Χρυσολωρά για το τι περιμένουμε το 2014.

Έχουμε τη δεύτερη μεγαλύτερη κατά κεφαλή κατανάλωση στην Ευρώπη.

Οι νέες ετικέτες κρασιού του 2013.

Τι προσφέρουν οι εταιρείες, τα προβλήματα του κλάδου.

Τα νέα προϊόντα που βοηθούν την ελληνική παραγωγή.

06ΝΕΑ

20 ΑΛΥΣΙΔΕΣ ΕΣΤΙΑΣΗΣ

38 ΟΥΙΣΚΙ

50 ΑΣΦΑΛΕΙΑ

55 ΕΥΡΕΤΗΡΙΟ

Οι νέες αφίξεις στο ράφι.

Ανάλυση της αγοράς.

Χάνει έδαφος από οικονομικότερα ποτά.

Καθαρισμός επιφανειών σύμφωνα με το HACCP.

Oι διαφημίσεις, οι αναφορές στις εταιρείες.

08 ΒΡΑΒΕΙΑ

28 ΚΑΦΕΣ

42 ΑΛΛΑΓΕΣ ΣΤΟ

52 ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΑ, ΔΡΑΣΕΙΣ

56 ΕΚΘΕΣΕΙΣ

Οι εταιρείες που διακρίθηκαν αυτό το μήνα.

Ο ελληνικός επιστρέφει στη μόδα, η καφετέρια μεταφέρεται στο σπίτι, ο στιγμιαίος με γεύσεις.

Η άποψη ενός ειδικού για πιθανές αλλαγές στο HACCP με βάση το σκάνδαλο με το αλογίσιο κρέας.

Οι ανακοινώσεις, τα νέα, οι καλές πράξεις και η ΕΚΕ των εταιρειών.

Οι επερχόμενες συναντήσεις στην Ελλάδα και το εξωτερικό.

ΣΤΗΝ ΑΓΟΡΑ

02 / ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2014

HACCP; ΓΙΑΤΙ;

ΤΡΟΦΙΜΩΝ

ΟΝΟΜΑΤΩΝ

Σ ΤΟ Ε ΞΩΦΥΛ ΛΟ: Ralph Goings, Half and Half Creamer, 20 0 0, oil on canvas, Collection of the Flint Institute of Ar ts

38

T&Π

MATIEΣ ΣΤΗΝ ΑΓΟΡΑ

Ελληνική προεδρία

Ο

ΠΛΗΣΙΆΖΕΙ Η ΏΡΑ ΤΩΝ ΜΕΓΆΛΩΝ ΑΠΟΦΆΣΕΩΝ.

Η Ειρήνη Χρυσολωρά είναι οικονομολόγος και δημοσιογράφος στην εφημερίδα ΤΑ ΝΕΑ, βραβευμένη από την Έ νωση Ευρωπαίων Δημοσιογράφων.

04 / ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2014

μεγάλος πονοκέφαλος για την εκταμίευση των δις που εκκρεμούν από τον περασμένο χρόνο (3,1 δις ευρώ από την Ευρωζώνη και δύο δόσεις των 1,8 δις ευρώ από το ΔΝΤ) παραχωρεί οσονούπω τη θέση του στον ακόμη μεγαλύτερο: για την κάλυψη των χρηματοδοτικών κενών της χώρας και –κυρίως– τη μείωση του χρέους της. Το εξάμηνο της ελληνικής προεδρίας θα είναι, αν μη τι άλλο, ένα εξάμηνο με ενδιαφέρον. Έχουμε και λέμε: • Φεβρουάριος -Μάρτιος: ξεμπλοκάρουν τα δις από Ευρωζώνη και ΔΝΤ και μπαίνει στο τραπέζι το θέμα του χρηματοδοτικού κενού, συνολικά 11 δις για 2014-15. Θα πάρουμε δάνειο, θα βγούμε στις αγορές ή θα βρεθεί κάποιος άλλος τρόπος, όπως το άνοιγμα πιστωτικής γραμμής από τον ESM που συζητείται πολύ τελευταία; Σε κάθε περίπτωση, ακόμη και στην τελευταία λύση, δεν πρέπει να αυταπατώμεθα ότι θα είμαστε τελείως ανεξέλεγκτοι, χωρίς παρακολούθηση.

• Απρίλιος: Στις 23 δημοσιοποιεί τα στοιχεία της η Eurostat και επιβεβαιώνεται – ή όχι;– η επίτευξη πρωτογενούς πλεονάσματος. Με το πλεόνασμα αυτό, στο ύψος που θα το καθορίσει η Eurostat, η κυβέρνηση θα μπορέσει να «κάνει παιχνίδι» ενόψει Ευρωεκλογών, καθότι το 70% θα μοιραστεί σε μέτρα κοινωνικής πολιτικής. Κυρίως, όμως, θα μπορέσει να «κάνει παιχνίδι» με την Ευρωζώνη, ζητώντας της να τηρήσει την υπόσχεσή της (του περίφημου Eurgroup του Νοεμβρίου 2012) ότι εφόσον η χώρα εμφανίσει πρωτογενές πλεόνασμα, θα ληφθούν μέτρα για την ελάφρυνση του χρέους της.

• Μάιο: Πέφτουν πολλά μαζί. Πρώτον, η χώρα έχει να πληρώσει κάπου 6 δις ευρώ σε ομόλογα που λήγουν. Λογικά θα έχει εισπράξει μέχρι τότε τις δόσεις που θα της δώσουν την ευχέρεια να φανεί συνεπής στις υποχρεώσεις της. Δεύτερον, έχουμε Ευρωεκλογές και η κυβέρνηση –σύμφωνα τουλάχιστον με όσα δείχνουν ως τώρα οι δημοσκοπήσεις– θα ζοριστεί. Σίγουρα θα θελήσει λίγη βοήθεια. Γι’ αυτό και θα επιδιώξει να έχει μια κατ’ αρχήν απόφαση για τη μείωση του χρέους στο Eurogroup στις 5 Μαΐου. Nα δούμε αν θα την εξασφαλίσει. Το αποτέλεσμα των Ευρωεκλογών θα κρίνει τη συνέχεια της ιστορίας. Αν το αποτέλεσμα είναι οριακό υπέρ του Σύριζα (ή –βεβαίως– αν προηγείται η Νέα Δημοκρα-

τία) θα μπορέσει ίσως να κρατηθεί η υφιστάμενη κυβέρνηση στη θέση της. Στο πλαίσιο αυτό και ο πρωθυπουργός Αντώνης Σαμαράς δήλωσε τον περασμένο μήνα στο Στρασβούργο ότι οι εκλογές θα γίνουν το 2016. Αν όμως ο Σύριζα προηγηθεί με μεγάλη διαφορά, τότε θα είναι δύσκολο για την κυβέρνηση να αποφύγει την προκήρυξη εθνικών εκλογών. Σε μια τέτοια περίπτωση θα έχουμε ένα απρόβλεπτο δεύτερο εξάμηνο. Στο πρώτο και πιο προβλέψιμο σενάριο, οι οριστικές αποφάσεις για το χρέος θα ληφθούν τον Ιούνιο, ή ίσως και το δεύτερο εξάμηνο, σύμφωνα με ορισμένες τελευταίες πληροφορίες. Οι οικονομολόγοι υποστηρίζουν ότι αν δεν ξεκαθαρίσει το τοπίο για το χρέος, αν δεν καταστεί σαφές, με άλλα λόγια ότι είναι βιώσιμο και η χώρα μπορεί να διατηρηθεί με ασφάλεια στο πλαίσιο της Ευρωζώνης, δεν θα αναστραφεί το κλίμα στην οικονομία. Αυτό μας φέρνει στο τελικό ζητούμενο, που δεν είναι άλλο από την ανάκαμψη και τη δημιουργία θέσεων απασχόλησης. Το ερώτημα είναι: θα φέρει το πρωτογενές πλεόνασμα (που έχει αναδειχθεί σε φετίχ της κυβέρνησης) τις επενδύσεις, τον τουρισμό και τις εξαγωγές που ζητά απεγνωσμένα η οικονομία για να επιστρέψουμε στην ανάπτυξη και να μειωθεί η ανεργία; Όπως λέγαμε και στο γυμνάσιο, είναι αναγκαία, αλλά όχι και ικανή συνθήκη. Χρειάζεται να δουλέψουν πολλοί παράγοντες παράλληλα κι αυτήν την στιγμή δεν φαίνεται να συμβαίνει αυτό, καθώς όλα έχουν επικεντρωθεί στο μεγάλο θέμα της δημοσιονομικής εξυγίανσης. Μετά από 4 χρόνια Μνημονίου ρίχνουμε μια ματιά γύρω μας και τι βλέπουμε; Όχι βέβαια τη μεταμόρφωση της οικονομίας, σε διαρθρωτικό επίπεδο, όπως θα έπρεπε. Η παιδεία αίφνης, τόσο νευραλγικός τομέας και για την οικονομία, βυθίζεται στο χάος. Είναι χαρακτηριστικό ότι ενώ οι εκπαιδευτικοί βλέπουν πως το 79% των βλασταριών μας είναι πανέτοιμα για τον εργασιακό στίβο, μόνο το 23% των επιχειρηματιών πιστεύει το ίδιο, σύμφωνα με έρευνα της McKinsey. Tα ποσοστά της ανεργίας των νέων δείχνουν ότι μάλλον οι δεύτεροι έχουν δίκιο. Ναι, κάποια βήματα σε κάποιους τομείς έχουν γίνει, αλλά είναι μικρά και δεν έγιναν με την καρδιά μας, αλλά με το στανιό. Αν δεν αλλάξει αυτό, δεν μας σώζουν τα πρωτογενή πλεονάσματα. Η εγχείρηση μπορεί να έχει πετύχει, αλλά ο ασθενής θα φυτοζωεί για χρόνια ακόμη.

Ζύγιση οχημάτων

Επιδαπέδιοι ζυγοί Επεξεργασία δεδομένων ζύγισης

Εκτέλεση συνταγής

Όταν θέλετε κάτι περισσότερο από μια απλή ζύγιση Ολοκληρωμένες λύσεις εξειδικευμένης βιομηχανικής ζύγισης

Νεύτων Τεχνολογίες ΑΒΕΕ, Αγ. Αθανασίου 17, 19002, Παιανία, Τηλ: 210 6654544, www.nefton.gr, marketing@nefton.gr

T&Π

NEA

Carpo Ψυχικό Η εταιρεία παραγωγής, επεξεργασίας και συσκευασίας ξηρών καρπών, αποξηραμένων φρούτων, μελιού και καφέ Carpo Hellas ιδρύθηκε το 1991. Στην πιο δύσκολη οικονομική συγκυρία, οι αδερφοί Κοντόπουλοι άνοιξαν τον Δεκέμβριο του 2011 το «Carpo Kolonaki» (Κανάρη 6) και τον Φεβρουάριο του 2013 το «Carpo London» (16 Piccadilly) πραγματοποιώντας το όνειρό τους να βγουν εκτός συνόρων. Το επόμενο βήμα είναι το «Carpo Ψυχικό» που εγκαινιάστηκε στις αρχές Δεκεμβρίου με τους φούρνους από νωρίς το πρωί να καβουρδίζουν καρπούς σε ένα χώρο γεμάτο αρώματα σοκολάτας και φρεσκοκομμένου καφέ, σακιά με ξηρούς καρπούς, γκότζι μπέρι, κράνμπερι, ιπποφαές και μπλούμπερι δίπλα σε σύκα γεμιστά με καρύδι και ρίγανη (παραδοσιακό ελληνικό κέρασμα), βάζα με θυμαρίσιο μέλι, πλάκες σοκολάτας και τη νέα τους πρόταση: πραλίνες με μαστίχα, βάφλα, κάρδαμο ή τσίλι. Δημητρίου Βασιλείου 1, Νέο Ψυχικό, τηλ. 210 6712384, carpoathens.com, www.carpohellas.com

Δύο νέες γεύσεις Digestive BAR ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΥ Δύο νέες γεύσεις έρχονται να συμπληρώσουν τις μπάρες δημητριακών Digestive BAR ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΥ: • πορτοκάλι & μαύρη σοκολάτα: με κομμάτια πορτοκαλιού, θρεπτικά δημητριακά, κομμάτια μπισκότου Digestive και επικάλυψη μαύρης σοκολάτας.

• με μαύρη σοκολάτα χωρίς προσθήκη ζάχαρης: μαύρη σοκολάτα, θρεπτικά δημητριακά και κομμάτια μπισκότου Digestive Χωρίς Ζάχαρη. Μια καινοτομία στις μπάρες δημητριακών. Τα Digestive BARs ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΥ είναι ιδανικό σνακ on the go για όλες τις ώρες για εκείνους που θέλουν απόλαυση σε συνδυασμό με ισορροπημένη διατροφή. Οι υπόλοιπες 4 γεύσεις της σειράς: κλασική, κόκκινα φρούτα & γάλα, κόκκινα φρούτα & σοκολάτα γάλακτος, κομματάκια σοκολάτας, σοκολάτα γάλακτος.

06 / ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2014

Διευρύνεται η γκάμα Γραβιέρα Χωριό

Marks & Spencer FOOD Τα M&S Food έφτασαν και στην Ελλάδα με ένα νέο ανεξάρτητο κατάστημα στην Γλυφάδα, corner στον 6ο όροφο του καταστήματος της Ερμού και ένα τελείως νέο κατάστημα στην Κέρκυρα, τα οποία προσφέρουν μπισκότα, μαρμελάδες, καφέδες, φυστικοβούτυρο, ποικιλίες τσαγιού, τα γνωστά scottish shortbread cookies, κρασιά, μπύρες ή αλμυρά snacks όπως πατατάκια σε διάφορες γεύσεις από επιλεγμένες ποικιλίες καλαμποκιού ή πατάτας. Ανάλογα με την εποχή, ειδικές εκπλήξεις περιμένουν τους επισκέπτες, π.χ. για τη γιορτή του Αγίου Βαλεντίνου, τα M&S έχουν ετοιμάσει μια σειρά από μπισκότα, γλειφιτζούρια, marshmallows και σοκολατάκια σε σχήμα καρδιάς.

Μετά το επιτυχημένο λανσάρισμα της Γραβιέρας Χωριό, η Μινέρβα ολοκληρώνει την γκάμα με νέες γεύσεις που βασίζονται στη σημασία του χρόνου για τη σωστή ωρίμανση της γραβιέρας: Γλυκιά 5μηνης ωρίμανσης για απαλή γεύση. Ώριμη 7μηνης ωρίμανσης για πικάντικη γεύση. Μακράς Ωρίμανσης που ωριμάζει για 12 μήνες για να δώσει μεστή, γεμάτη γεύση. Ξεχωριστό προϊόν αποτελεί η Καρδιά Γραβιέρας, το εκλεκτό κομμάτι από την καρδιά της γραβιέρας με την πλούσια γεύση. Η γκάμα συμπληρώνεται από τις πρακτικές λύσεις Ποικιλία Τριμμένων Τυριών με Γραβιέρα και Γραβιέρα σε Φέτες.

Frozen Danone Disney Ο νέος κωδικός στην παιδική σειρά Danone Disney έχει πρωταγωνίστρια τη νέα ηρωίδα Frozen της Disney και γεύση φράουλας-μπανάνας, ενώ συνοδεύεται από τραγανά σοκολατένια μπαλάκια. Τα επιδόρπια γιαουρτιού Danone Disney συμμορφώνονται πλήρως με τις αυστηρές διατροφικές προδιαγραφές της Walt Disney Company και της Danone (έλεγχος θερμίδων, λιπαρών, κορεσμένων λιπαρών, νατρίου και ζάχαρης και εξάλειψη των υδρογονωμένων λιπών) που υιοθετούν στο πλαίσιο της δέσμευσης τους για την ανάπτυξη υγιεινών παιδικών τροφίμων. Η συσκευασία των 106γρ πωλείται στην ίδια χαμηλή τιμή, κάτω του 1 ευρώ. www.danone.gr

T&Π

NEA

Ανδρέας Λαγός Οι Γεύσεις « που Μεγαλώσαμε» Ο σεφ Ανδρέας Λαγός κυκλοφορεί ένα πολύ όμορφο βιβλίο μαγειρικής με 90 συνταγές από τα παιδικά του χρόνια στη Σάμο. Ξεκινά από το μελάτο αβγό με ψωμί που του έφτιαχνε η νενέ του μετά το σχολείο και συνεχίζει με παραδοσιακά πιάτα όπως Κατιμέρια, Κρεμμυδοντολμάδες και Ντολμάδες με λιαστό κρασί ή Μωσαϊκό με σουμάδα και Χαλβά μανταρίνι. Ο Ανδρέας έφυγε από τη Σάμο στα 19 του για να κερδίσει το χρυσό στον Πανευρωπαϊκό Διαγωνισμό Μεσογειακής Μαγειρικής και να γίνει γρήγορα ένας από τους θεωρούμενους καλύτερους νέους σεφ της χώρας. Οι υπέροχες φωτογραφίες είναι του Σταύρου Πεχλιβανίδη και της Ελένης Πεταλίδου (Majeriko). Τιμή: €24,45.

ww.ellinoekdotiki.gr

<< Forwarding << Eκτελωνισμοί << Logistics << Mεταφορές-Διανομές << Τελωνειακές Αποθήκες

30 χρόνια δίπλα σας! ΟΛΟΚΛΗΡΩΜΕΝΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΦΟΡΤΙΩΝ Ο όμιλος Cargo Group ιδρύθηκε με στόχο να παρέχει στις εμπορικές επιχειρήσεις ολοκληρωμένες αναγκαίες για την διαχείριση των εμπορευμάτων του, προκειμένου να μπορούν να αφιερώσουν τους πόρους τους στο κύριο αντικείμενο των δραστηριοτήτων τους. Παρέχοντας ένα φάσμα ολοκληρωμένων υπηρεσιών διαχείρισης φορτίων, από την αφετηρία τους μέχρι τον τελικό προορισμό τους, δημιουργούμε υπεραξία στην μεταφορά. Με εμπειρία μεγαλύτερη των 30 ετών στις ολοκληρωμένες υπηρεσίες, είμαστε ο πιστός συνεργάτης των εμπορικών επιχειρήσεων.

ΒΕΝΕΤΗ GREEN Juice Bar Το νέο κατάστημα ΒΕΝΕΤΗ 1948 στην Ομόνοια παρέχει ποικιλία από γρήγορα γεύματα που στηρίζονται στο Μεσογειακό Μοντέλο διατροφής, με αδρά επεξεργασμένα δημητριακά, φρούτα και λαχανικά. Ειδικότερα, οι φρουτοχυμοί και τα SMOOTHIES που παρουσιάζονται πρώτη φορά στον Green Bar του καταστήματος, δίνουν τη δυνατότητα στον καταναλωτή που βρίσκεται εκτός σπιτιού να καταναλώσει σημαντική ποσότητα φρούτων με γευστικό τρόπο σε 4 νέες διατροφικές προτάσεις: smoothies φρούτα, smoothies γρανίτες, smoothies σοκολάτα & φρούτα, smoothies ελαφρύ πρωινό. Τα SMOOTHIES αποτελούν μείγματα φρούτων ενώ σε ορισμένα από αυτά προστίθεται και γάλα και γιαούρτι οπότε περιέχουν και πρωτεΐνες και πλήθος βιταμινών και μετάλλων.

Δώρα Angry Birds στα παιδικά δημητριακά Nestlé Τα παιδικά δημητριακά της Nestlé δημιούργησαν μια νέα διασκεδαστική εμπειρία για τα παιδιά: στον ιστότοπο nestle.angrybirds.com θα βρουν το online παιχνίδι Angry Birds Breakfast Game, μια νέα περιπέτεια των πουλιών που κατέκτησαν τον κόσμο. Σε όλα τα ειδικά πακέτα HONEY CHEERIOS, NESQUIK, CHOCAPIC και COOKIE CRISP CHOCO TOASTS υπάρχει cd (2 διαφορετικά) με 7 πίστες για το παιχνίδι ενώ στα ειδικά πακέτα COOKIE CRISP, LION, NESQUIK PILLOWS, CRUNCH και NESQUIK DUO τα παιδιά βρίσκουν κωδικούς που ξεκλειδώνουν 8 αποκλειστικές πίστες.

Αριθμός πιστοποιητικού: GR AEOF 004019 002 09

ISO 22000

✓CARGO GROUPFORWARDING Ε.Π.Ε.

Φιλελλήνων 5-7 Πειραιάς 18536 Τηλ. 210 4285518, Fax. 210 4285028 Email : operation1@cargogroup.grΦΙ

✓CARGO GROUP LOGISTICS Ε.Π.Ε.

Θέση Μαγούλα Ασπρόπυργος 19300 Τηλ. 210 5598070, Fax 210 5598074 Email: logistics@cargogroup.gr

www.cargogroup.gr

Δείτε μας στο Facebook

Βρείτε μας στο Linked in

T&Π

ΒΡΑΒΕΙΑ λό βαθμό ικανοποίησης των πελατών του καταστήματος.

ΑΒ Βασιλόπουλος

RETAIL BUSINESS AWARDS 2013 Starbucks στην Κοραή Διακρίθηκε ως καλύτερο κατάστημα στην «Εστίαση». Κριτήριο επιλογής στην κατηγορία αποτελούν η εξυπηρέτηση, η απόδοση και η συνολική εικόνα καταστήματος στη χώρα. Ο Στέφανος Αραβανής, Διευθυντής Μάρκετινγκ της Μαρινόπουλος Εταιρεία Καφέ ΑΕΕ-Starbucks, δήλωσε: «Το κατάστημα της Κοραή αποτελεί ορόσημο της παρουσίας μας στην Ελλάδα, καθώς ήταν το πρώτο που άνοιξε στη χώρα. Μετά την ολική ανακαίνισή του, επιστρέφουμε σε έναν αγαπημένο χώρο, με μια πολύ δεμένη ομάδα partners, για να συνεχίσουμε να μοιραζόμαστε το πάθος μας για τον καφέ και τους ανθρώπους». Το κατάστημα έχει έκταση 264τμ, διαθέτει ισόγειο, ημιώροφο και εξωτερικό καθιστικό χώρο στον πεζόδρομο και στην στοά της Κοραή.

Τρεις διακρίσεις για τη Μαρινόπουλος ΑΕ Ο Διευθύνων Σύμβουλος της Μαρινόπουλος ΑΕ, Jerome Loubere κέρδισε ένα από τα μεγαλύτερα βραβεία της βραδιάς: ανακηρύχθηκε Retail Manager of the Year για την περίοδο 2012-2013 με κριτήρια τη χάραξη στρατηγικής, την αποφασιστικότητα και τα αποτελέσματα των ενεργειών της εταιρείας. Το Caremarket.gr αναδείχθηκε ως το καλύτερο ηλεκτρονικό κατάστημα από άποψη επισκεψιμότητας και λειτουργικότητας, ενώ η Διευθύντρια του καταστήματος στις Μουρνιές Χανίων, Άννα Γρυλλάκη, τιμήθηκε με τον τίτλο της Store Manager of the Year έχοντας πετύχει ιδιαίτερα υψη-

08/ ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2014

Απέσπασε το βραβείο Retail Store-Super Market 2013 για το κατάστημά της στην Ηλιούπολη (Λ. Παπανδρέου 33). Στην ίδια διοργάνωση, ο διευθυντής του ΑΒ Καλαμάτα 3 (Ψαρρών & Μακεδονίας), Γιώργος Κατσιφώλης, έλαβε τον τιμητικό τίτλο του καλύτερου διευθυντή καταστήματος της αλυσίδας για το 2012-2013.

Ε-ΛΑΔΙ-ΟΙΝΟΣ 2013 Χρυσός Κότινος στο Ελαιώνιον της Agrovim Το εξαιρετικό παρθένο ελαιόλαδο ΠΟΠ Καλαμάτας Ελαιώνιον κατέκτησε το πρώτο βραβείο ποιότητας Χρυσός Κότινος 2013 στην κατηγορία «Ισχυρή Έ νταση Φρουτώδους» στο Διαγωνισμό Ποιότητας Τυποποιημένου Ελαιόλαδου που πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο της 1ης Μεσογειακής Έ κθεσης Ε-Λάδι-Οίνος για την ελιά, το ελαιόλαδο και τον οίνο. Το βραβείο απονεμήθηκε από τη Λέσχη Φίλων Ελαιολάδου Φίλαιος, επιστημονικό μη κερδοσκοπικό σωματείο το οποίο ιδρύθηκε το 1998 με σκοπό την ανάδειξη του ελληνικού ελαιολάδου και των άλλων προϊόντων της ελιάς. Το Ελαιώνιον πωλείται στις αλυσίδες Βερόπουλος, Μασούτης, Θανόπουλος, Προμηθευτική, Μπαλάσκας και σε επιλεγμένα καταστήματα σε όλη την Ελλάδα.

ΕRMIS AWARDS 2013 ΑΦΟΙ Χαΐτογλου Η ΑΦΟΙ Χαΐτογλου συμμετείχε για πρώτη φορά, μέσω της H+K Strategies, στον πιο σημαντικό θεσμό του κλάδου επικοινωνίας,

απoσπώντας Silver Ermis στην κατηγορία Digital PR. Με βασικά κριτήρια τη δημιουργικότητα, τον στρατηγικό σχεδιασμό, τις στοχευμένες επικοινωνιακές ενέργειες σε ψηφιακό περιβάλλον και την αποτελεσματικότητα, κατέκτησε το βραβείο για το ολιστικό πλάνο επικοινωνίας και δημοσίων σχέσεων που υλοποιήθηκε το 2013 και είχε στόχο την ένταξη των brands Μακεδονικός Χαλβάς και Μακεδονικό Ταχίνι στο digital περιβάλλον. Το 2013 η ΑΦΟΙ Χαΐτογλου επένδυσε συστηματικά στα social media και τα νέα μέσα επικοινωνίας. Το πρόγραμμα περιλάμβανε υπηρεσίες δημιουργίας και διαχείρισης περιεχομένου, online media relations, δημιουργία καναλιού Youtube, community & social media management και digital applications.

GREEK AGRIBUSINESS AWARDS Στον ΣΕΒΙΤΕΛ το κορυφαίο βραβείο Τα βραβεία θεσπίσθηκαν με την ευκαιρία του συνεδρίου Greek Agribusiness Forum 2013 και είχαν στόχο την επιβράβευση οργανισμών που στηρίζουν τον αγροτικό τομέα. Ο Σύνδεσμος Ελληνικών Βιομηχανιών Τυποποίησης Ελαιολάδου απέσπασε το κορυφαίο βραβείο ΔΗΜΗΤΡΑ: Premier Greek Agribusiness Award 2013 καθώς και το χρυσό Agribusiness Υπηρεσιών Υποστήριξης Αγροτικής Ανάπτυξης και Προώθησης Εξαγωγών. Ο πρόεδρος του Συνδέσμου, Γρηγόρης Αντωνιάδης, δήλωσε: «Οι διακρίσεις αυτές αποτελούν την επιβράβευση μιας 50χρονης διαδρομής του ΣΕΒΙΤΕΛ στην υποστήριξη των επιχειρήσεων του ελαιοκομικού τομέα και ειδικότερα στην προσπάθεια να διασφαλισθεί προστιθέμενη αξία σε όλη την αλυσίδα της παραγωγής μεταποίησης, εμπορίας και εξαγωγής του εθνικού μας προϊόντος».

MADE IN GREECE Kτήμα Βασιλάκη Στην μεγάλη γιορτή της ελληνικής παραγωγής, η Βασιλά-

κης Εμμ. ΑΕ-Κτήμα Βασιλάκη με έδρα τη Νεάπολη Λασιθίου απέσπασε το Βραβείο Αγροτικής Αριστείας. Υποψήφιοι στην κατηγορία ήταν και η Αθηναϊκή Ζυθοποιία και η Agrino. Τo 2013 το κτήμα Βασιλάκη διακρίθηκε και από το περιοδικό Γαστρονόμος με το Βραβείο Παραγωγής Ελαιολάδου 2013 και με Prestige Gold στο διεθνή διαγωνισμό ποιότητας TERRAOLIVO 2013.

Πρόγραμμα Καινοτομίας Ελληνικού Προϊόντος Φουρνιστά Chips Μήλου Τα τραγανά τσιπς αφυδατωμένου μήλου που διατίθενται τόσο σε γλυκιά (κανέλλα) όσο και σε αλμυρή (sour cream & κρεμμύδι) γεύση, δημιουργήθηκαν από ομάδα του ΕΜΠ (καθ. Κωσταντίνα Τζιά, Δρ. Βιργινία Γιάννου, Βασιλική Πολυχνιάτου, Χαρίκλεια Χρανιώτη, Σοφία Χανιώτη, Παναγιώτης Σφακιανάκης) και ήταν ένα από τα 7 προϊόντα που διακρίθηκαν στο πρόγραμμα. Καταναλώνονται ως έχουν, με σάλ-

τσες (dip γιαουρτιού) ή σε κρέμες και ροφήματα με βάση το κρασί ή το τσάι. Τα χαρακτηριστικά τους: χωρίς τηγάνισμα, χωρίς λιπαρά, χαμηλές θερμίδες, χωρίς τεχνητές χρωστικές, πλούσια σε διαιτητικές ίνες, βιταμίνες και μεταλλικά στοιχεία.

ENVIRONMENTAL AWARDS 2014 ΑΒ Βασιλόπουλος Απέσπασε Bronze στην κατηγορία «Μείωση εκπεμπόμενων αερίων θερμοκηπίου» ως επιβράβευση της προσπάθειας που καταβάλει για να μειώσει το ανθρακικό της αποτύπωμα, έχοντας μάλιστα πετύχει τον περιορισμό του κατά 20% οκτώ χρόνια νωρίτερα από το όριο που έχει θέσει διεθνώς ο μητρικός όμιλος.

T&Π

ΕΣΤΙΑΣΗ ΣΤΟΝ ΚΛΑΔΟ

ΖΥΜΑΡΙΚΑ Ο ΚΛΆΔΟΣ, ΌΧΙ ΑΠΛΏΣ ΑΝΤΈΧΕΙ, ΑΛΛΆ ΕΜΦΑΝΊΖΕΙ ΚΑΙ ΟΡΙΑΚΉ ΆΝΟΔΟ.

ΤΟΥ ΛΕΩΝΊΔ Α ΛΙΆΜΗ, leoliamis@gmail.com ΕΙΚΟΝΟΓΡΑΦΗΣΗ: DANIEL EGNEUS, daniel@danielegneus.com

10 / ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2014

T&Π

ΕΣΤΙΑΣΗ ΣΤΟΝ ΚΛΑΔΟ

δ

ύο από τα πλέον επιτυχημένα σλόγκαν στην ιστορία της ελληνικής διαφήμισης με διαχρονική επιρροή στο κοινό είναι άμεσα συνυφασμένα με τα ζυμαρικά. Η εικόνα του καλόγερου Ακάκιου πάνω στο γαϊδουράκι να φεύγει από το μοναστήρι με ρητή εντολή να μην ξεχάσει τα μακαρόνια να είναι συγκεκριμένης μάρκας έχει εντυπωθεί στο υποσυνείδητο του Έλληνα καταναλωτή και ας έχουν περάσει δεκαετίες από την πρώτη προβολή της σχετικής διαφήμισης. Πέρα από τη δύναμη που έχει το ίδιο το μήνυμα, όμως, υπάρχει και υπόβαθρο που ευνόησε στην επιτυχία και στη μακροημέρευσή του. Διότι, όπως τονίζει και ο βασικός ανταγωνιστής του Ακάκιου, ως λαός εμείς οι Έλληνες «…πώς να το κάνουμε, είμαστε μακαρονάδες». Σύμφωνα με στοιχεία της Euromonitor International, ο Έλληνας εμφανίζει τη 2η υψηλότερη κατά κεφαλήν κατανάλωση ζυμαρικών στην Ευρώπη, με περίπου 10 κιλά ετησίως. «Είμαστε, πίσω μόνο από τους Ιταλούς, οι οποίοι είναι εκτός συναγωνισμού, καθώς ο καθένας τρώει 25-26 κιλά ζυμαρικών ετησίως» σημειώνει ο εμπορικός διευθυντής της ΜΕΛΙΣΣΑ-ΚΙΚΙΖΑΣ, Γιώργος Ευσταθόπουλος. Ο συνδυασμός της γευστικότητας και της υψηλής θρεπτικής αξίας με την προσιτή τους τιμή, αλλά και η ευκολία και η ταχύτητα στην προετοιμασία τους που λύνει τα χέρια της (συχνά εργαζόμενης) νοικοκυράς, έχουν βοηθήσει τα προϊόντα του κλάδου να κρατιούνται με σχετική άνεση ψηλά στις διατροφικές προτιμήσεις των Ελλήνων. Σε αυτό βοηθά και το ότι οι μαγειρικές επιλογές για τα ζυμαρικά είναι αναρίθμητες. Με σάλτσα, με τριμμένο τυρί, με κιμά, με κρέμα γάλακτος, συνοδευτικά σε κάθε είδους κρέας, μακριά, κοντά, γεμιστά με διάφορες γεύσεις, παραδοσιακά, βιολογικής παραγωγής και, πλέον, και χωρίς γλουτένη για την ειδική κατηγορία καταναλωτών, όπως είναι οι πάσχοντες από κοιλιοκάκη. Όπως και να τα γευτεί κανείς, αυτό που είναι βέβαιο είναι ότι αποτελούν must για το τραπέζι της ελληνικής οικογένειας. Συνεπεία της σχεδόν ερωτικής σχέσης του Έλληνα με τα ζυμαρικά, η κατηγορία όχι μόνο αντέχει εν μέσω της κρίσης, αλλά αυξάνει, έστω και οριακά, τους όγκους κατανάλωσης, διατηρώντας, παράλληλα και σε θετική τροχιά τα αποτελέσματα των βασικών παικτών της αγοράς. Οι βιομηχανίες του χώρου βέβαια αναγνωρίζουν την πιστότητα του καταναλωτή και επιλέγουν να επιστρέφουν ένα σημαντικό

μέρος της κερδοφορίας τους στο κοινό μέσω προσφορών και εκπτώσεων, επιτυγχάνοντας το τερπνόν μετά του ωφελίμου. Επιβραβεύουν, δηλαδή, την εμπιστοσύνη που τους δείχνουν οι Έλληνες σε μια πολύ δύσκολη οικονομική συγκυρία με το εισόδημά τους να βάλλεται διαρκώς και πανταχόθεν, ενώ από την άλλη κινητροδοτούν και τη διατήρηση των μεριδίων τους στην αγορά.

Σταθερή η πίτα της αγοράς Βασικό χαρακτηριστικό της αγοράς του κλάδου, ο οποίος διακρίνεται και από σημαντική εξαγωγική δραστηριότητα, είναι ότι η «πίτα» παραμένει τα τελευταία χρόνια σχεδόν σταθερή, με μικρές μεταβολές στον όγκο και την αξία της. Οι ετήσιες πωλήσεις, με κριτήριο τις επιδόσεις των τεσσάρων μεγάλων παικτών της αγοράς, καθώς ο τομέας εμφανίζει υψηλή συγκέντρωση, κυμαίνονται, ανάλογα την χρονιά, μεταξύ 160 και λίγο πάνω από τα 180 εκ. ευρώ ενώ, βάσει των πωλούμενων όγκων, το μέγεθός της προσεγγίζει ετησίως τους 110.000 τόνους. Κυριότεροι διεκδικητές της αγοράς είναι οι εταιρείες BARILLA Hellas, ΜΕΛΙΣΣΑ-ΚΙΚΙΖΑΣ, EURIMAC και ΗΛΙΟΣ. «Το 2013 έκλεισε με την BARILLA Hellas να κυριαρχεί στον κλάδο καταλαμβάνοντας το 40% της ελληνικής αγοράς ζυμαρικών και τη MISKO να βρίσκεται στην πρώτη θέση με μερίδιο πάνω από το 30%, ξεπερνώντας κατά τουλάχιστον 10% τη δεύτερη επώνυμη μάρκα ζυμαρικών. Διάκριση που καθιστά ιδιαίτερα περήφανη την εταιρεία, αφού αποδεικνύει τη διαχρονικότητα της σχέσης εμπιστοσύνης με το ελληνικό κοινό» επισημαίνει στο Τ&Π ο διευθυντής marketing της BARILLA Hellas, Θάνος Αθανασόπουλος. Εκ μέρους της ΜΕΛΙΣΣΑ-ΚΙΚΙΖΑΣ, ο εμπορικός της διευθυντής, Γιώργος Ευσταθόπουλος, τονίζει ότι «στην αγορά των επώνυμων ζυμαρικών το μερίδιο της εταιρείας μας είναι περίπου στο 36%».

Oι δυο τους είναι το βαρύ πυροβολικό του κλάδου. Σύμφωνα με στοιχεία των ισολογισμών των βιομηχανιών παραγωγής και εμπορίας ζυμαρικών που δρουν στην εγχώρια αγορά, η BARILLA Hellas το 2012 (την ώρα που γραφόταν το κείμενο δεν είχαν δημοσιευτεί τα μεγέθη του 2013) εμφάνισε πωλήσεις ύψους 73,82 εκ. ευρώ (έναντι 74,90 εκ. ευρώ το 2011) με καθαρά κέρδη 2,58 εκ. ευρώ (από 2,42 εκ. ευρώ το 2011). Αντίστοιχα, η ΜΕΛΙΣΣΑ-ΚΙΚΙΖΑΣ είχε πωλήσεις αξίας 67,67 εκ. ευρώ το 2012 (από 67,40 εκ. ευρώ το 2011) και καθαρά κέρδη 1,71 εκ. ευρώ (έναντι 3,24 εκ. ευρώ την

ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2014 / 11

T&Π

ΕΣΤΙΑΣΗ ΣΤΟΝ ΚΛΑΔΟ

αμέσως προηγούμενη χρονιά). Στην 3η θέση, με βάση τις οικονομικές επιδόσεις, κατατάσσεται η EURIMAC, η οποία ειδικεύεται στην παραγωγή Private Label προϊόντων και πέτυχε το 2012 πωλήσεις 26,36 εκ. ευρώ (έναντι 21,99 εκ. ευρώ το 2011) με καθαρό κέρδος 0,79 εκ. ευρώ (από 0,84 εκ. ευρώ την αμέσως προηγούμενη χρονιά). Ακολουθεί η HΛΙΟΣ ΖΥΜΑΡΙΚΑ, η οποία έκλεισε την χρήση 2012 με τζίρο 13,39 εκ. ευρώ (από 11,13 εκ. ευρώ το 2011) και καθαρό κέρδος 0,53 εκ. ευρώ (από 0,41 εκ. ευρώ το 2011). Υπάρχουν, βέβαια και μια σειρά από μικρές βιοτεχνίες και οικοτεχνίες που δραστηριοποιούνται στο χώρο, οι οποίες συνήθως επιχειρούν στην κατηγορία των παραδοσιακών ζυμαρικών και φυσικά τα μεγέθη τους δεν μπορούν να συγκριθούν με τις 4 προαναφερόμενες επιχειρήσεις.

Nέες συμπεριφορές «Περί το 90% της διάθεσης των ζυμαρικών γίνεται μέσα από τα σούπερ-μάρκετ και τα καταστήματα διακίνησης τροφίμων, ενώ το υπόλοιπο 10% αφορά στη μαζική εστίαση» εκτιμά ο κ. Ευσταθόπουλος, ενώ το σημαντικό ρόλο που παίζουν τα σούπερ-μάρκετ αναγνωρίζει και ο κ. Αθανασόπουλος. Από στοιχεία, εξάλλου, που παρείχε στο Τ&Π η εταιρεία μετρήσεων Nielsen, η συνολική αξία των πωλήσεων ζυμαρικών στα σούπερ-μάρκετ άνω των 100τμ (εξαιρουμένων των νησιών του Ιονίου και του Αιγαίου πελάγους και των αλυσίδων Μαρινόπουλος και Σκλαβενίτης) στο 12μηνο από την

Ο Μύλος της BARILLA HELLAS στο Βόλo. Το 1991 εξαγόρασε τη ΜΙSKO.

12/ ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2014

1η Δεκεμβρίου 2012 έως και τις 30 Νοεμβρίου 2013, διαμορφώθηκε στα 63,719 εκ. ευρώ (από τα 64,352 εκ. ευρώ το ίδιο χρονικό διάστημα ένα χρόνο πριν) καταγράφοντας οριακή μείωση 1%. Αντίστοιχα, με βάση τον όγκο των πωλήσεων, διαπιστώνεται αύξηση της κατανάλωσης σε ποσοστό 4,3%, καθώς έφθασε στα 36.439.591 κιλά (από 34.938.421 κιλά το προηγούμενο ίδιο 12μηνο). Η οικονομική κρίση πάντως έχει επηρεάσει τον κλάδο, αν κι η επίπτωση είναι σαφώς πιο ήπια από ό,τι σε άλλους τομείς, λόγω του ότι πρόκειται για προϊόν πρώτης ανάγκης και σε χαμηλή τιμή, το οποίο δύσκολα θα υποστεί περικοπές. Πάντως η καταναλωτική συμπεριφορά έχει διαφοροποιηθεί, με την τιμή να παίζει σημαντικό ρόλο, κι αυτό το παραδέχονται χωρίς περιστροφές όλοι οι συνομιλητές μας. «Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι η κρίση έχει αλλάξει άρδην την καταναλωτική συμπεριφορά. Η συμπίεση του διαθέσιμου εισοδήματος έχει αναμφισβήτητα αρνητικό αντίκτυπο και στο καλάθι του σουπερμάρκετ, το οποίο έχει γίνει βαρόμετρο και σημείο αναφοράς για πολλές αναλύσεις στις μέρες μας και όχι μόνο» μας λέει ο κ. Αθανασόπουλος από την BARILLA. Υπογραμμίζει ότι η «η τιμή είναι ένα πολύ σημαντικό κριτήριο που συμβάλλει στην τελική επιλογή του καταναλωτή καθώς διανύουμε δυσχερή περίοδο και ο καταναλωτής αναζητά οικονομικές λύσεις και συμφέρουσες προσφορές». Μέσα σε αυτό το περιβάλλον, όπως είναι φυσικό, υπάρχει πρόσφορο έδαφος για τα Private Label. «Τελευταία λόγω της οικονομικής κρίσης όλο και περισσότεροι καταναλωτές στρέφονται στα προϊόντα ιδιωτικής ετικέτας, αν και στην πραγματικότητα η διαφορά στην τιμή δεν είναι και τόσο μεγάλη» λέει ο κ. Αθανασόπουλος. Επισημαίνει ότι «γι’ αυτό το λόγο, η διάκριση μεταξύ επωνύμων και προϊόντων ιδιωτικής ετικέτας αποτελεί ταυτόχρονα και πρόκληση, καθώς το στοίχημα είναι η καθημερινή προσπάθεια για συνεχή εξέλιξη και βελτίωση προκειμένου η σχέση με το κοινό να παραμείνει άσβεστη». Περίπου στο 1/3 του όγκου της αγοράς προσδιορίζει ο κ. Ευσταθόπουλος από τη ΜΕΛΙΣΣΑ-ΚΙΚΙΖΑΣ το μερίδιο που έχουν αποσπάσει τα Private Label. Σπεύδει να πει, όμως, ότι «πλέον έχει σταθεροποιηθεί σε αυτό το επίπεδο, δεδομένου ότι και οι εταιρείες με τα επώνυμα brand πραγματοποιούν ελκυστικές προσφορές για το κοινό» και ξεκαθαρίζει ότι αυτό δεν σημαίνει έκπτωση στο επίπεδο της ποιότητας, διότι πρώτη προτεραιότητα παραμένει «να δώσουμε στον καταναλωτή ένα

Τα πλούσια σε φυτικές ίνες MELISSA ΟΛΙΚΗΣ ΑΛΕΣΕΩΣ. Τα MELISSA GLUTEN FREE είναι η πρώτη επώνυμη σειρά ζυμαρικών χωρίς γλουτένη. Απευθύνεται σε όσους πάσχουν από κοιλιοκάκη ή απλώς επιθυμούν να γευτούν μία διαφορετική εμπειρία ζυμαρικού (πολλοί αποφεύγουν την γλουτένη για απώλεια βάρους ή καταπολέμηση της κατάθλιψης). Φτιάχνονται από άλευρα ρυζιού και καλαμποκιού που αντικαθιστούν τα κλασικά από σιτάρι. Η όψη τους είναι πολύ κοντά στα απλά ζυμαρικά από σιμιγδάλι σίτου. Τα MELISSA GLUTEN FREE στηρίζουν την προσπάθεια της Εταιρείας Νόσου Κοιλιοκάκης για την σωστή ενημέρωση, εκπαίδευση και έρευνα γύρω από τη νόσο της ή ακόμα και την απλή ευαισθησία στην κατανάλωση γλουτένης.

σωστό προϊόν». Τονίζει ότι από τη ΜΕΛΙΣΣΑ-ΚΙΚΙΖΑΣ η πολιτική των προσφορών για την στήριξη του βαλαντίου των καταναλωτών θα συνεχιστεί και κατά τη διάρκεια του 2014, μολονότι τέτοιες πολιτικές στερούν κερδοφορία από τις εταιρείες. Ανάλογη φιλοσοφία, όσον αφορά την προσέγγιση της αγοράς σε αυτή τη δύσκολη συγκυρία, διέπει και την BARILLA Hellas. «Με απόλυτο σεβασμό και κατανόηση προχωράμε σε οικονομικά πακέτα προσφορών χωρίς καμία απολύτως έκπτωση στην ποιότητα. Βασική μας πεποίθηση είναι πως ο καταναλωτής αξίζει το καλύτερο και είναι πάγια δέσμευσή μας να του διασφαλίσουμε την πρόσβαση στη γευστική και διατροφική υπεροχή, ακόμη κι αν αυτό μας επιβαρύνει οικονομικά» δηλώνει ο κ. Αθανασόπουλος. Εξηγεί

T&Π

ΕΣΤΙΑΣΗ ΣΤΟΝ ΚΛΑΔΟ

Ο Έλληνας εμφανίζει τη 2η υψηλότερη (μετά τους Ιταλούς) κατά κεφαλήν κατανάλωση ζυμαρικών στην Ευρώπη, με περίπου 10 κιλά ετησίως Euromonitor International

ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2014 / 13

T&Π

ΕΣΤΙΑΣΗ ΣΤΟΝ ΚΛΑΔΟ

14 / ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2014

T&Π

ΕΣΤΙΑΣΗ ΣΤΟΝ ΚΛΑΔΟ

“Η αγορά δεν είναι απλώς σταθερή, αλλά εμφανίζει και σημάδια ανάπτυξης”

Μαύρο και κίτρινο Φετουτσίνι TA MYΛΕΛΙΑ. Παραγωγή ζυμαρικών Μυλέλια με Λαχανικά.

παράλληλα ότι οι αυξήσεις προσφορών έχουν διττή λειτουργία, αφού τονώνουν την αγορά και ωφελούν τον καταναλωτή.

Ο κλάδος αναπτύσσεται Τα υψηλόβαθμα στελέχη των δύο μεγαλύτερων παικτών της αγοράς αποφαίνονται ότι ο κλάδος ζυμαρικών δείχνει να αντέχει στις πιέσεις της κρίσης. «Μπορεί κανείς να πει ότι η αγορά δεν είναι απλώς σταθερή, αλλά εμφανίζει και κάποια σημάδια ανάπτυξης» εκτιμά ο διευθυντής marketing της BARILLA, ο οποίος κάνει λόγο για μια ελαφρώς ανοδική τάση σε ό,τι αφορά στον όγκο. «Πεποίθησή μας είναι πως αυτή η αυξητική τάση θα διατηρηθεί καθώς τα ζυμαρικά είναι ένα τρόφιμο που συνδυάζει την υψηλή διατροφική αξία, την ευκολία στην παρασκευή, τη νοστιμιά και την προσιτή τιμή, ιδιαίτερα σε σύγκριση με άλλες κατηγορίες τροφίμων, όπως το ρύζι, το ψωμί κ.λπ.». Ο κ. Ευσταθόπουλος από τη ΜΕΛΙΣΣΑ-ΚΙΚΙΖΑΣ επιβεβαιώνει ότι λόγω της πολιτικής των προφορών και των εκπτώσεων στην αγορά, η κατανάλωση σε όγκο ήταν οριακά αυξημένη το 2013, σε σχέση με το 2012, ενώ αντίθετα σε αξία παρατηρήθηκε μια πτώση έναντι της αμέσως προηγούμενης χρονιάς που μπορεί να φθάσει σε μικρό μονοψήφιο ποσοστό.

Οι προτιμήσεις Όσον αφορά τις προτιμήσεις των καταναλωτών,

η σχετική κατηγοριοποίηση, σύμφωνα με το διευθυντικό στέλεχος της ΜΕΛΙΣΣΑ-ΚΙΚΙΖΑΣ, θέλει βασιλιά του κλάδου το σπαγγέτι και τα τρυπητά (π.χ. μακαρόνια για παστίτσιο), που αποσπούν το περίπου 50% των πωλήσεων. Ακολουθούν με 35% τα κοφτά (κριθαράκι, κοφτό μακαρόνι, πέννες, στριφτό κ.λπ.), με 10% τα ειδικά ζυμαρικά (κανελόνια, λαζάνια, τορτελίνια, ραβιόλια, καθώς και τα υπόλοιπα γεμιστά) και με περίπου 5% τα παραδοσιακά ζυμαρικά. «Για εμάς δεν αποτελεί έκπληξη το γεγονός ότι για τους καταναλωτές η πιο δημοφιλής κατηγορία ζυμαρικών παραμένει εκείνη που περιλαμβάνει τα μακριά ζυμαρικά (σπαγγέτι, τρυπητά κ.ά.)» αναφέρει για λογαριασμό της BARILLA Hellas ο κ. Αθανασόπουλος. «Ύστερα από 87 χρόνια σταθερής παρουσίας, προσήλωσης στην ποιότητα και υπεύθυνης λειτουργίας, η BARILLA Hellas έχει καταφέρει να κερδίσει την πρώτη θέση στην προτίμηση των Ελλήνων καταναλωτών και αξιοποιώντας αυτή την εμπειρία και την γνώση που έχουμε αποκτήσει όλα αυτά τα χρόνια, μπορούμε να προβλέψουμε τη ζήτηση και τις προτιμήσεις των καταναλωτών». Προσθέτει ότι και τα κοντά ζυμαρικά (κριθαράκι, κοφτό, πενάκι, κ.λπ.) αλλά και τα ειδικά (ταλιατέλες, φιδές, κανελόνια, λαζάνια, τορτελίνια κ.λπ.) συνεισφέρουν σημαντικά στον όγκο πώλησης της εταιρείας. «Οι περισσότερες κατηγορίες ζυμαρικών δεν είναι απλά σταθερές, αλλά κάποιες αυξάνονται κιόλας. Κι αυτό συμβαίνει γιατί είναι μεν βασικό ζητούμενο του καταναλωτή η χαμηλή τιμή, αλλά πάντα σε συνδυασμό με τη γευστική και ποιοτική υπεροχή». Υπάρχουν επίσης οι υποκατηγορίες των ζυμαρικών ολικής αλέσεως, βιολογικής γεωργίας, τα προϊόντα για ειδικές ομάδες πληθυσμού όπως τα παιδιά και οι πάσχοντες από κοιλιοκάκη, για τους οποίους μάλιστα η ΜΕΛΙΣΣΑ-ΚΙΚΙΖΑΣ κυκλοφόρησε τη σειρά Μelissa Gluten Free χωρίς γλουτένη. Μοιάζει σαν τα τμήματα έρευνας και ανάπτυξης των μεγάλων βιομηχανιών να βρίσκονται σε διαρκή κινητικότητα για να παράξουν νέα

προϊόντα που ανταποκρίνονται στις νέες ανάγκες του καταναλωτή.

Παραδοσιακά ζυμαρικά Εκτός από την παρουσία των «μεγάλων» (π.χ. τα παραδοσιακά χειροποίητα προϊόντα με το σήμα Βλάχα της MEΛΙΣΣΑ–ΚΙΚΙΖΑΣ), τα περιθώρια ανάπτυξης κι άλλων επιχειρήσεων στην υποκατηγορία των παραδοσιακών ζυμαρικών είναι σαφώς πιο μεγάλα από ό,τι στο βιομηχανοποιημένο προϊόν. Τέτοιες περιπτώσεις είναι η ΕΥΒΟΪΚΗ ΖΥΜΗ που παράγει τα Ζυμαρικά Ψαχνών, αλλά και μικρότερες βιοτεχνίες όπως τα ΜΥΛΕΛΙΑ, τα ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΑ ΠΡΟΪΟΝΤΑ ΒΕΡΜΙΟΥ ΓΗΣ κ.ά. «Τα Ζυμαρικά Ψαχνών είναι παραδοσιακά ζυμαρικά με γάλα και αβγό και απευθύνονται στους καταναλωτές που ενδιαφέρονται για την παραδοσιακή κουζίνα με αγνά υλικά» επισημαίνει η Στέβη Σμυρναίου από τις πωλήσεις της EYBOΪΚΗ ΖΥΜΗ σημειώνοντας πως η τοποθέτηση των προϊόντων της εταιρείας είναι κυρίως σε μικρά σημεία delicatessen και σε περιορισμένες αλυσίδες σούπερ-μάρκετ. Η γκάμα των Ζυμαρικών Ψαχνών περιλαμβάνει χυλοπίτα μακριά, κοφτή, ταλιατέλες, μανέστρα, βιδούλα, κους-κους, τραχανά ξινό και γλυκό και πλιγούρι. «Οι χυλοπίτες και ο τραχανάς έχουν περισσότερη ζήτηση σε σχέση με το κους-κους και το πλιγούρι, αλλά έτσι ήταν και πριν από την κρίση. Απλώς σήμερα τα προϊόντα με μικρότερη ζήτηση σίγουρα έχουν υποστεί ακόμη μεγαλύτερη πίεση». Προσθέτει ότι στα παραδοσιακά ζυμαρικά δεν έχουν κάνει

Η βιοτεχνία ΒΕΡΜΙΟΥ ΓΗΣ παράγει παραδοσιακά προϊόντα ποντιακής διατροφής, εκ των οποίων 3 είναι προψημένα: το Έ βρεστον, το Συρόν και τα Φυλλωτά (φύλλα ψημένα στα ξύλα).

ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2014 / 15

T&Π

ΕΣΤΙΑΣΗ ΣΤΟΝ ΚΛΑΔΟ

συστατικά τους είναι τα πιο αγνά (αλεύρι, αλάτι, νερό) και ο χρόνος μαγειρέματος είναι στα 2-3 λεπτά, σε αντίθεση με τα βιομηχανοποιημένα που χρειάζονται 8-10 λεπτά βρασμό».

Παράθυρο οι εξαγωγές

Η Βιομηχανία Ζυμαρικών ΗΛΙΟΣ ιδρύθηκε το 1932 στην Ελευσίνα. Στο πορτοφόλιό της υπάρχουν πολλές και διαφορετικές σειρές προϊόντων.

την εμφάνισή τους, όχι τουλάχιστον σε μεγάλο βαθμό, προϊόντα ιδιωτικής ετικέτας. Παρά την κρίση, επισημαίνει η ίδια, η κατηγορία πάει αρκετά καλά. «Ακόμη και για τα δικά μας προϊόντα, τα Ζυμαρικά Ψαχνών, που έχουν υψηλότερη τιμή στο ράφι σε σχέση με τα απλά ζυμαρικά, μπορούμε να πούμε ότι έχουμε κρατήσει τον τζίρο μας και ίσως να έχουμε και μια μικρή ανάπτυξή του. Θεωρούμε ότι αυτό οφείλεται στην επιστροφή στο οικογενειακό τραπέζι, όπου η νοικοκυρά θέλει να φτιάξει και να σερβίρει υγιεινά και νόστιμα γεύματα». Από την εταιρεία ΜΥΛΕΛΙΑ σημειώνεται πως «τα ζυμαρικά είχαν, έχουν και θα έχουν πάντα δεσπόζουσα θέση στο ελληνικό τραπέζι, καθώς είναι κάτι υγιεινό, ιδιαίτερα αν μαγειρεύεται με παραδοσιακές ελληνικές συνταγές, μια και ο Έλληνας ποτέ δεν συνήθιζε τις κρέμες γάλακτος και το μπέικον». Η επιχείρηση έχει ως κύριο προϊόν τη σειρά Τα Μυλέλια, τα οποία παράγει και εξάγει σε 40 διαφορετικές γεύσεις και σχήματα χρησιμοποιώντας ελληνικό σιμιγδάλι αρίστης ποιότητας και αλεύρι σκληρού σίτου που αλέθεται στο νερόμυλό της στην Ακράτα Αχαΐας. Στελέχη της αναφέρουν ότι «το χειροποίητο ζυμαρικό (χυλοπίτα-ταλιατέλα κ.λπ.) είναι ένα τρόφιμο πολύ οικείο στους Έλληνες, αφού η σχέση μαζί του υπάρχει πολλές γενεές πίσω και πως το συναντάμε ιδιαίτερα στην περιοχή της Πελοποννήσου και της Βόρειας Ελλάδας, όπου η κτηνοτροφία ήταν έντονη».

16 / ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2014

Στην ίδια κατηγορία συγκαταλέγεται και η βιοτεχνία ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΑ ΠΡΟΪΟΝΤΑ ΒΕΡΜΙΟΥ ΓΗΣ, η οποία, όπως εξηγεί η ιδιοκτήτριά της, Ελένη Βασιλειάδου, παράγει παραδοσιακά προϊόντα Ποντιακής διατροφής, από τα οποία 3 είναι προψημένα: το Έβρεστον, το οποίο μπορεί κανείς να το φάει ακόμη και χωρίς να υποστεί άλλη επεξεργασία, το Συρόν και τα Φυλλωτά (φύλλα ψημένα στη φωτιά στα ξύλα). «Στην περιοχή του Πόντου το κλίμα ήταν υγρό και για να διατηρηθούν τα ζυμαρικά αποθηκευμένα μεγάλο χρονικό διάστημα τα έψηναν καλά στη φωτιά στα ξύλα» μας εξηγεί η κ. Βασιλειάδου. «Σήμερα στην παραγωγική μας διαδικασία διατηρούμε τον παραδοσιακό τρόπο παραγωγής των προϊόντων αυτών εξασφαλίζοντας, αλλά και διατηρώντας, τις υγιεινές τους ιδιότητες. Τα προψημένα ζυμαρικά αποβάλλουν όλη την υγρασία τους κι έτσι δεν μπορούν να αναπτυχθούν διάφοροι μικροοργανισμοί (μύκητες). Επιπλέον η συμπεριφορά τους είναι ωφέλιμη και στο πεπτικό σύστημα, καθώς σύμφωνα με έρευνα του καθηγητή Βιολογίας του ΑΠΘ, Θωμά Σαββίδη, απορροφούν τα πλεονάζοντα υγρά στο στομάχι, αλλά και συμπαρασύρουν τους ενοχλητικούς μικροοργανισμούς από το έντερο». Όσον αφορά στον τρόπο παρασκευής των προϊόντων, η κ. Βασιλειάδου μας επισημαίνει ότι «απαιτείται χειρωνακτική εργασία και χρόνο για την παραγωγή τους, αλλά λίγη ώρα για το μαγείρεμά τους. Τα

Εκτός από την εσωτερική αγορά, οι ελληνικές βιομηχανίες του κλάδου ποντάρουν ιδιαίτερα και στις εξαγωγές προκειμένου να ενισχύσουν την αναπτυξιακή τους εξέλιξη. «Είναι κοινά αποδεκτό ότι οι εξαγωγές αποτελούν μια δυναμική διέξοδο και τονωτική ένεση για όλες τις επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στον κλάδο των τροφίμων» μας λέει ο κ. Αθανασόπουλος και εξηγεί πως «το 25% του συνολικού ετήσιου τζίρου της BARILLA Hellas αντιπροσωπεύει πωλήσεις σε αγορές 35 χωρών, καθώς η εταιρεία εξάγει ζυμαρικά σε Αγγλία, Γαλλία, Γερμανία, Ισπανία, Αλβανία, Βουλγαρία, FYROM, ΗΠΑ, Κύπρο, Καναδά, Αυστραλία, Νότιο Αφρική, Χονγκ Κονγκ και Κίνα. Η Ελλάδα αποτελεί το διοικητικό κέντρο της περιοχής της Ανατολικής Ευρώπης που περιλαμβάνει 19 χώρες μεταξύ των οποίων συμπεριλαμβάνονται, εκτός της Ελλάδας, χώρες όπως η Ρουμανία, η Πολωνία κ.ά. Σκοπός της εταιρείας είναι η επεκτατική εμπορική πολιτική και η διεύρυνση των μεγεθών, συντονίζοντας τις ενέργειες και υλοποιώντας την στρατηγική του Ομίλου BARILLA σε μια αγορά 150 εκ. καταναλωτών στις 19 αυτές χώρες που βρίσκονται υπό την σκέπη μας». Έντονη εξαγωγική δραστηριότητα με εμπορική παρουσία σε 35 χώρες (Ευρώπη, ΗΠΑ, Κίνα, Νότιο Αφρική, Βαλκάνια κ.ά.), παρουσιάζει και η ΜΕΛΙΣΣΑ-ΚΙΚΙΖΑΣ. «Ήδη οι εξαγωγές μας καλύπτουν περίπου το 25% του όγκου πωλήσεων κι η συνεισφορά τους είναι σημαντική, αφού αναπτύσσονται, χρόνο με τον χρόνο, με έναν ρυθμό της τάξης 10-20%» επισημαίνει ο κ. Ευσταθόπουλος. Αποκαλύπτει πως η πολιτική του ανοίγματος νέων αγορών θα συνεχιστεί και το 2014, καθώς υπάρχουν σκέψεις και συζητήσεις για επέκταση σε νέους στόχους τόσο σε χώρες στην πρώην Ανατολική Ευρώπη, όσο και σε κάποιες της Μέσης Ανατολής.

Μελλοντικές προοπτικές Σε ό,τι αφορά στις μελλοντικές προοπτικές, από τη BARILLA Hellas γίνεται λόγος για ιδιαίτερα ενθαρρυντικές παρά την κρίση. «Αν λάβει κανείς υπόψιν ότι στην ευθύνη μας είναι όλη η περιοχή

T&Π

ΕΣΤΙΑΣΗ ΣΤΟΝ ΚΛΑΔΟ

Τα παραδοσιακά και τα κλασικά ΖΥΜΑΡΙΚΑ ΨΑΧΝΩΝ της ΕΥΒΟΪΚΗ ΖΥΜΗ.

της Ανατολικής Ευρώπης, είναι εύκολο να αντιληφθεί τις τεράστιες δυνατότητες ανάπτυξης που έχει η εταιρεία, καθώς απευθυνόμαστε σε περισσότερους από 150 εκατομμύρια καταναλωτές σε 19 χώρες» τονίζει ο κ. Αθανασόπουλος. «Ανάπτυξη χωρίς επενδύσεις δεν μπορεί να συντηρηθεί εύκολα. Συνεχίζουμε σταθερά το επενδυτικό μας πρόγραμμα που τα τελευταία 23 χρόνια έχει ξεπεράσει τα 75 εκ. ευρώ για την επέκταση των υποδομών μας στις εγκαταστάσεις του μύλου στο Βόλο και του εργοστασίου στη Θήβα. Βεβαίως, ένας από τους πλέον σημαντικούς στόχους μας είναι να φέρουμε περισσότερη δουλειά στην Ελλάδα. Όχι στη θεωρία, αλλά στην απόλυτη πράξη. Στην περίοδο της κρίσης, η BARILLA Hellas δεν έχει κάνει απολύσεις, δεν έχει μειώσει μισθούς και συνεχίζει τις επενδύσεις. Στηρίζουμε την ελληνική αγροτική παραγωγή αγοράζοντας κάθε χρόνο 60.000 τόνους ελληνικό σιτάρι που προέρχεται από 260.000

στρέμματα 5.200 Ελλήνων παραγωγών με τους οποίους έχουμε μακροχρόνια συνεργασία μέσω συμβολαιακής γεωργίας. H BARILLA Hellas αγωνίζεται μαζί με όλους να κρατήσει τη χώρα όρθια γιατί είναι και θα παραμείνει κομμάτι της ελληνικής οικονομίας». Όσο δε, για τα προβλήματα που καλείται να υπερνικήσει ο κλάδος, ο κ. Αθανασόπουλος λέει ότι και η BARILLA Hellas αντιμετωπίζει ό,τι και η πληθώρα της επιχειρηματικής δραστηριότητας στη χώρα. «Πρώτο και κύριο πρόβλημα είναι η εκτόξευση του κόστους παραγωγής και λειτουργίας με κυρίαρχο το ενεργειακό κόστος. Για εμάς που είμαστε μια βιομηχανία εντάσεως ενέργειας και όχι εντάσεως εργασίας, το κόστος της ενέργειας είναι καίριος παράγοντας στην όποια αναπτυξιακή στρατηγική χαράζουμε. Ακολούθως η ελληνική φορολογική οικονομία που κινείται με εισπρακτική λογική υψηλών ποσοστών και επιβάρυνσης, περιορίζοντας έτσι την οικονομική

ρευστότητα και την τελική φορολογητέα ύλη. Είναι προφανές ότι λόγω αυτών των θεμάτων, οι τιμές διατηρούνται ψηλά κι η ανταγωνιστικότητά μας δέχεται σημαντικό πλήγμα. Ωστόσο, παρά τα υψηλή κόστη, καίριο μέλημα της BARILLA Hellas είναι η διατήρηση των τιμών στα χαμηλότερα δυνατά επίπεδα, χωρίς να κάνουμε εκπτώσεις ή συμβιβασμούς στην ποιότητα των προϊόντων που φτάνουν στον καταναλωτή». Όπως αναφέρει ο κ. Ευσταθόπουλος, «η ΜΕΛΙΣΣΑ-ΚΙΚΙΖΑΣ είμαστε μια 100% ελληνική επιχείρηση που διαθέτει μια καθετοποιημένη μονάδα και είναι ο μεγαλύτερος αγοραστής σκληρού σίτου στην Ελλάδα, με ετήσιες προμήθειες άνω των 100.000 τόνων, κατά τεκμήριο από την περιοχή του Θεσσαλικού κάμπου, στηρίζοντας χιλιάδες οικογένειες αγροτών, εκτός από το προσωπικό που εργάζεται στην εταιρεία. Μην ξεχνάμε, άλλωστε, ότι το 2013 η ΜΕΛΙΣΣΑ-ΚΙΚΙΖΑΣ αναδείχθηκε Best Workplace στην Ελλάδα και στην Ευρώπη ή το ότι, μόνο τα τελευταία πέντε χρόνια, έχουμε επενδύσει πάνω από 25 εκ. ευρώ». Για τα προβλήματα που αντιμετωπίζει η επιχείρηση σε σχέση με το επιχειρηματικό περιβάλλον στην Ελλάδα, το στέλεχος της ΜΕΛΙΣΣΑ-ΚΙΚΙΖΑΣ κάνει ιδιαίτερη μνεία στο ενεργειακό κόστος και στην γραφειοκρατία, η οποία καθυστερεί τις επενδύσεις με αποτέλεσμα να περιορίζεται η ανταγωνιστικότητα στο εξωτερικό, αλλά και σε προβλήματα που έχουν να κάνουν κυρίως με τις αυξομειώσεις στις τιμές του σκληρού σίτου και των αλεύρων που κατά καιρούς επηρεάζουν την αγορά.

Ο οινοτουρισμός στην Ήπειρο

|τοπικοί παραγωγοί | επισκέψιμα οινοποιεία |δυσχέρειες και προοπτικές ανάπτυξής του στην Ήπειρο του Κωνσταντίνου Λαζαράκη, Master of Wine Η ανάπτυξη του οινοτουρισμού στην Ελλάδα αντιμετωπίζει δυσχέρειες, όπως η έλλειψη μακρόπνοου σχεδιασμού στρατηγικής, η έλλειψη συνεργασίας φορέων, κράτους και ιδιωτών, το απαρχαιωμένο σε πολλά σημεία οδικό δίκτυο, η ελλιπής σήμανση και άλλα πολλά. Στην περίπτωση της Ηπείρου έχουμε και ιδιαίτερες δυσκολίες, όπως το δύσβατο της περιοχής και η απόσταση από τα μεγάλα αστικά κέντρα. Από την άλλη όμως, η Ήπειρος έχει συγκεκριμένα πλεονεκτήματα που της δίνουν μεγάλες προοπτικές στην ανάπτυξη του οινοτουρισμού και μάλιστα όλο τον χρόνο και όχι μόνο συγκεκριμένους μήνες. Σημαντική και η ένταξη της Ηπείρου στους Δρόμους του Κρασιού της Βορείου Ελλάδος. Η Ήπειρος διαθέτει μια φυσική ομορφιά που δύσκολα κάποιος θα τη συνέδεε με την Ελλάδα – άγρια ζωή, οροσειρές, ποτάμια, λίμνες, σπήλαια και δρυμοί δημιουργούν ένα παρθένο περιβάλλον με σχεδόν αλπικό χαρακτήρα, από τη μια πλευρά, ενώ από την άλλη υπάρχουν οι καταπληκτικές ακτές του Ιονίου Πελάγους. Η πολιτισμική κληρονομιά έχει έντονη παρουσία, με μεγάλο αριθμό κάστρων, μοναστηριών, εκκλησιών, αρχαιολογικών χώρων, πέτρινων γεφυριών και παραδοσιακών οικισμών.

Γ

ια αρκετούς, ο τουρισμός είναι μια από τις πιο σημαντικές προτεραιότητες της Ελλάδας. Το βασικό ζήτημα είναι το πώς ορίζεται η όποια αύξηση του τουρισμού, αφού η αύξηση των τουριστών δεν συνεπάγεται και αύξηση των εσόδων, πόσο μάλλον των κερδών. Η έμφαση πρέπει να δοθεί στην προσέλκυση ποιοτικού και όχι μαζικού τουρισμού, αφού εκεί μπορεί να δημιουργηθεί μια σωστή εικόνα της περιοχής. Ο οινοτουρισμός θεωρείται παγκοσμίως μια από τις κορυφαίες εκφάνσεις αυτού που ονομάζεται ποιοτικός τουρισμός και η Ήπειρος, παρ’ όλες τις υπάρχουσες δυσκολίες, έχει τις δυνατότητες να εξελιχθεί σε μια από τις καλύτερες οινοτουριστικές περιοχές της Ελλάδας και των Βαλκανίων. Υπάρχει μια λανθασμένη εντύπωση πως ο οινοτουρισμός αφορά μόνο τους εκλεπτυσμένους οινόφιλους – άτομα που ξοδεύουν πολλά χρήματα στο κρασί και πιθανότατα διαθέτουν ολόκληρα κελάρια με προσωπική συλλογή φιαλών. Ο οινοτουρισμός είναι για όλους, ειδικά για όσους δεν έχουν καμία γνώση γύρω από το κρασί. Η επίσκεψη σε ένα οινοποιείο είναι εκπαιδευτική όσο και απολαυστική. Επίσης, το κρασί είναι απλά μια αφορμή για να έρθει ο επισκέπτης σε επαφή με τη φύση, με το ανάγλυφο ενός τόπου, αλλά και τη γαστρονομία και τον πολιτισμό, αφού το κρασί είναι συνυφασμένο και με τα δύο.

Το ίδιο συμβαίνει με τη γαστρονομική παράδοση, που περιλαμβάνει τη θάλασσα, το βουνό και τα πάντα ενδιάμεσα: χέλια, ψάρια, τυριά, γλυκά του κουταλιού και μοναδικά κρέατα. Η παραγωγή όλων των παραπάνω γίνεται από μικρούς παραγωγούς και οικογενειακές επιχειρήσεις και είτε διατίθενται σε σημεία λιανικής πώλησης είτε χρησιμοποιούνται από τα εστιατόρια της περιοχής. Η ιδέα του «επισκέπτομαι έναν τόπο και τρώω και πίνω τα ντόπια προϊόντα», ένα ρεύμα που αυξάνεται σε παγκόσμιο επίπεδο ραγδαία, είναι σχεδόν η μόνη επιλογή για τον επισκέπτη της Ηπείρου.

Ο οινοτουρισμός είναι για όλους, ειδικά για όσους δεν έχουν καμία γνώση γύρω από το κρασί. Η επίσκεψη σε ένα οινοποιείο είναι εκπαιδευτική όσο και απολαυστική.

Αυτό που δένει όλα τα παραπάνω με έναν τρόπο μαγικό είναι το κρασί. Η Ήπειρος χωρίζεται στις διοικητικές περιφέρειες Άρτας, Πρέβεζας, Θεσπρωτίας και Ιωαννίνων. Η περιοχή της Άρτας και της Πρέβεζας δεν έχουν αυτή τη στιγμή σημαντικές και επισκέψιμες οινοπαραγωγικές επιχειρήσεις. Όμως, το νέο οδικό δίκτυο και η Εγνατία Οδός διευκολύνει σημαντικά την πρόσβαση από τις περιοχές με αμπελώνες και σαφέστατα μπορούν να συμπεριληφθούν σε μια οινική εκδρομή. Στη Θεσπρωτία υπάρχει οινική παρουσία με το οινοποιείο Γιτάνη και το αποσταγματοποιείο Διαμαντή. Η μεγαλύτερη έκταση αμπελώνων και ακολούθως οινοποιείων, υπάρχει στην περιφέρεια Ιωαννίνων. Τα δύο μεγαλύτερα κέντρα οινοπαραγωγής είναι η Ζίτσα και το Μέτσοβο, ενώ ενδιαφέρον έχουν και τα Τζουμέρκα. Η Ζίτσα είναι η μοναδική Προστατευμένη Ονομασία Προέλευσης (ΠΟΠ) στην Ήπειρο. Η ΠΟΠ Ζίτσα αφορά την παραγωγή λευκών κρασιών, ξηρών ή ημίξηρων, σταθερών, αφρωδών και ημιαφρωδών, από την τοπική ποικιλία Ντεμπίνα. Τα κρασιά αυτά ξεχωρίζουν για την αρωματική τους φινέτσα και την δροσερή οξύτητα. Επίσης, υπάρχει παραγωγή ερυθρών και ροζέ κρασιών από τις επίσης τοπικές ποικιλίες Βλάχικο και Μπεκάρι. Τα δύο σημαντικότερα και επισκέψιμα οινοποιεία της Ζίτσας είναι η Ζοίνος Α.Ε. και το Κτήμα Γκλίναβος, αλλά υπάρχουν και μικρότεροι παραγωγοί, όπως τα οινοποιεία Πράσσου και Κήτα. Η όποια επίσκεψη στη Ζίτσα μπορεί να συνδυαστεί με διανυκτέρευση στα Ζαγοροχώρια και στα Μαστοροχώρια, περιοχές με εκπληκτικά δάση και γραφικούς οικισμούς. Οι συγκεκριμένες περιοχές, έχουν μεγάλο τουριστικό ενδιαφέρον για πολλαπλούς λόγους. Δεν είναι μόνο τα παραδοσιακά χωριά, μαζί με τα εξαιρετικά εστιατόρια που σερβίρουν προϊόντα ντόπιων μικρών παραγωγών αλλά και ξενώνες που συνδυάζουν την πολυτέλεια και την άνεση με μια πέρα για πέρα Ηπειρώτικη ζεστασιά και φιλοξενία. Το εντυπωσιακό και πολλές φορές άγριο ανάγλυφο, με απόκρημνες πλαγιές, δύσβατα μονοπάτια και ορμητικά ποτάμια, είναι μόνο ένα κομμάτι της ομορφιάς αυτού του τόπου. Ένα στοιχείο που σαγηνεύει τον επισκέπτη είναι η δυνατότητα που δίνει αυτό το τοπίο για όποιον θέλει να ασχοληθεί με τα extreme sports. Χιλιάδες τουρίστες έρχονται στην περιοχή κάθε χρόνο για να κάνουν ορεινή ποδηλασία, ορειβασία, κανόε – καγιάκ και πολλά άλλα σπορ που είναι κατάλληλα για κάθε ηλικία αλλά και για κάθε εποχή του χρόνου. Το γραφικό Μέτσοβο έχει εξαιρετικό ενδιαφέρον και είναι ένα παράδειγμα προς μίμηση για πολλές ορεινές τοπικές κοινωνίες που θέλουν να προσελκύσουν τουρισμό - όχι μόνο οινικό αλλά κάθε είδους. Αν και μικρό σε μέγεθος, το Μέτσοβο διαθέτει πολυάριθμα αξιοθέατα: μια πολύ αξιόλογη πινακοθήκη βασισμένη σε έργα Ελλήνων ζωγράφων, από τον 19ο μέχρι και τον 21ο αιώνα, ένα τυροκομείο που κάνει το πασίγνωστο τυρί Μετσοβόνε και το Κατώγι, ένα οινοποιείο που το ίδρυσε ο Ευάγγελος Αβέρωφ. Ο Αβέρωφ ήταν αυτός που αναβίωσε την αμπελοκαλλιέργεια στο Μέτσοβο, αν και διασώζονται έγγραφα που μιλούν για αμπελώνες στην περιοχή από τον 17ο αιώνα τουλάχιστον. Το 1959, ο Αβέρωφ, χρησιμοποιώντας την ιδιότητά του ως διπλωμάτης, έφερε μέσα στο διπλωματικό σάκο κλήματα Cabernet Sauvignon από το Bordeaux και μάλιστα από το Chateau Margaux, ένα από τα πιο γνωστά κτήματα της Γαλλίας. Ο αμπελώνας που φυτεύτηκε, ο πρώτος στην Ελλάδα με Cabernet, έδωσε το Κατώγι Αβέρωφ, ένα από τα πιο γνωστά Ελληνικά ερυθρά κρασιά. Σήμερα,

σε μερικούς από τους πιο ορεινούς αμπελώνες της Ευρώπης, η ομάδα του οινοποιείου Κατώγι δημιουργεί ποιοτικά κρασιά από τις ποικιλίες Cabernet Sauvignon, Merlot, Traminer, αλλά και Βλάχικο. Στην υπόλοιπη περιφέρεια των Ιωαννίνων, αμπελο - οινικό ενδιαφέρον έχουμε στα Τζουμέρκα, με την οινοποιεία της Κας Σκαργιώτη στην Πλατανούσα και στην Κοιλάδα του Λούρου, με το Οινοποιείο Παπαθανασίου. Όμως, αξίζει να σημειωθεί πως ο χώρος του κρασιού είναι γοργά αναπτυσσόμενος, καθώς όλο και πιο πολλοί νέοι επιθυμούν να γυρίσουν στα πάτρια εδάφη και να ασχοληθούν με τη γη. Συνεπώς, νέοι οινοπαραγωγοί εμφανίζονται στην περιοχή της Ηπείρου με μεγάλη συχνότητα και συχνά από περιοχές που, μέχρι τότε, δεν είχαν οινική παράδοση. Οι οινόφιλοι θα πρέπει να παρακολουθούν τις εξελίξεις στην Ήπειρο από κοντά, γιατί μόνο συναρπαστικές μπορεί να είναι. Ιδιαίτερη μνεία εδώ αξίζει στο Τσίπουρο Ηπείρου, το οποίο έχει νομοθετηθεί ως Προστατευμένη Γεωγραφική Ένδειξη, αφού έχει

ιδιαίτερο χαρακτήρα, με αρωματική ένταση αλλά μαλακό και στρογγυλό στόμα. Κάποιοι παραγωγοί, όπως η Ζοίνος Α.Ε. και ο Γκλίναβος, ήδη παράγουν παλαιωμένες εκδοχές του προϊόντος, που έχουν παλαιώσει για αρκετούς μήνες, αν όχι χρόνια, σε δρύινα βαρέλια και έτσι έχουν αποκτήσει μια προσωπικότητα που είναι πιο κοντά σε ένα μπράντι, παρά στο παραδοσιακό Τσίπουρο. Τέλος, για τους λάτρεις του Τσίπουρου, επιβάλλεται η επίσκεψη στην περιοχή του Πωγωνίου αλλά και στο Συνεταιριστικό Αποστακτήριο της Μολυβδοσκέπαστης, στην Κόνιτσα, που παίρνει το όνομά της από την ομώνυμη εκκλησία και το ομώνυμο, πανέμορφο χωριό. Η ανάπτυξη του οινοτουριστικού δυναμικού στην Ήπειρο θα δώσει στην περιοχή ένα σαφέστατο μακρόχρονο πλεονέκτημα. Το δυναμικό υπάρχει αναμφισβήτητα – κρασιά ιδιαίτερα και υψηλής ποιότητας, μοναδικής ομορφιάς τοπία για όλες τις εποχές του χρόνου, τοποθεσίες ιστορικής, θρησκευτικής και λαογραφικής σημασίας, μαζί με υπέροχη τοπική γαστρονομία. Ελάχιστες περιοχές στην Ευρώπη τα διαθέτουν τόσο απλόχερα.

T&Π

ΕΣΤΙΑΣΗ

ΔΙΑΧΡΟΝΙΚΌΣ ΗΓΈΤΗΣ ΤΗΣ ΑΓΟΡΆΣ Η ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΉ ΤΩΝ ΜΕΓΆΛΩΝ ΑΛΥΣΊΔΩΝ, ΤΟ ΦΠΑ ΚΑΙ ΟΙ ΔΙΕΚΔΙΚΉΣΕΙΣ ΤΟΥ ΚΛΆΔΟΥ, ΟΙ ΝΈΕΣ ΕΠΕΝΔΎΣΕΙΣ

ο

TΗΣ ΣΟΦΊΑ Σ ΕΜΜΑΝΟΥΉΛ, semmanouil@gmail.com

κλάδος με τις περισσότερες ενάρξεις νέων επιχειρήσεων αναδεικνύεται η εστίαση κατά τη διάρκεια της οικονομικής κρίσης αν και την κρίσιμη αυτή εξαετία η αγορά φαίνεται να έχει έχει χάσει πάνω από 6 δις ευρώ της αξίας της, με μεγάλες απώλειες σε σημεία πώλησης (μεμονωμένα καταστήματα αλλά και καταστήματα επώνυμων αλυσίδων) και ανθρώπινο δυναμικό αλλά και με υψηλά ποσοστά θνησιμότητας νέων επιχειρήσεων. Το επενδυτικό ενδιαφέρον είναι αξιοσημείωτο και στην αφετηρία του 2014, δημιουργώντας θετικό αντίκτυπο στην βιομηχανία που υποστηρίζει την αγορά ΗoReCa, ενώ σύμφωνα με στοιχεία του Γενικού Εμπορικού Μητρώου της Κεντρικής

20 / ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2014

Ένωσης Επιμελητηρίων Ελλάδας-ΓΕΜΗ, σχεδόν 1 στις 10 επιχειρήσεις που ανέστειλαν την λειτουργία τους το 2013 ήταν από τον κλάδο εστίασης. Ενδεικτικά είναι τα στοιχεία έρευνας της Endeavor Greece που δείχνουν ότι ενώ το 2008 ο κλάδος της εστίασης ήταν 5ος στην κατάταξη των πιο δημοφιλών τομέων για έναρξη επιχειρηματικής δραστηριότητας στη χώρα, το 2012 ανέβηκε στο No 1 με τις περισσότερες ενάρξεις. Και παραμένει σε υψηλή ζήτηση παρά την κρίση. Η αγορά βρίσκεται σε μια δυναμική φάση αλλαγών με τους μεγάλους παίκτες, τις επώνυμες αλυσίδες, να επαναπροσδιορίζουν τη θέση τους για να υπερασπιστούν τα μερίδιά τους και μια σειρά νέων concepts αλλά και πολλών ανώνυμων/μεμονωμένων καταστημάτων να διεκδικούν μερίδιο

σε μια πίτα που ξεπερνά τα 4 δις ευρώ, σύμφωνα με στοιχεία της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Εστιατορικών & Συναφών Επαγγελμάτων (ΠΟΕΣΕ).

Ο leader Περαιτέρω εξορθολογισμός του δικτύου, ανάπτυξη των σημάτων του μέσω του προγράμματος Free Entry, διείσδυση σε αγορές που παρουσιάζουν τουριστικό ενδιαφέρον καθώς και επέκταση της παρουσίας του στο εξωτερικό είναι οι βασικοί άξονες στρατηγικής για το 2014 του ομίλου VIVARTIA στον κλάδο εστίασης. Όπως τονίζει ο Διευθύνων Σύμβουλος του Ομίλου Εστίασης VIVARTIA, Αθανάσιος Παπανικολάου, η εξωστρέφεια συνεχίζει να αποτελεί κορυφαία στρατηγική προτεραιότητα για τον όμιλο,

André Ker tész, Die Gabel, 1928, Fotografische Sammlung Museum Ludwig © Ministère de la Culture ( A FDPP), Paris

EΣΤΙΑΣΗ

T&Π

ΕΣΤΙΑΣΗ

που ερευνά αδιάκοπα το διεθνές τοπίο, εντοπίζει ευκαιρίες ανάπτυξης και υλοποιεί νέες συνεργασίες, διαδραματίζοντας δυναμικό ρόλο στις αγορές εντός και εκτός Ελλάδος. «Παράλληλα θα συνεχίσουμε να επενδύουμε στην καινοτομία με στόχο να αναβαθμίζουμε διαρκώς την εμπειρία που προσφέρουμε στους επισκέπτες μας, μέσω της αισθητικής αναβάθμισης των καταστημάτων και της εισαγωγής καινοτόμων προϊόντων και υπηρεσιών. Ιδιαίτερη έμφαση δίνουμε στη χρήση νέων τεχνολογιών με υπηρεσίες όπως free wi-fi σε όλα τα καταστήματα, web-ordering κ.ά. Σταθερή μας ωστόσο προτεραιότητα παραμένει η παροχή προϊόντων με αξία για τον καταναλωτή δίνοντας έμφαση στην καλύτερη δυνατή σχέση ποιότητας και τιμής προς όφελος των καταναλωτών». Στον κλάδο εστίασης του ομίλου VIVARTIA λειτουργούν σήμερα πάνω από 500 σημεία πώλησης σε ανοιχτές και κλειστές αγορές σε Ελλάδα και εξωτερικό, ενώ απασχολούνται 5.000 εργαζόμενοι. Το 2013 άνοιξαν 12 νέα καταστήματα στην Ελλάδα για τα βασικά σήματα του ομίλου (Goody’s, Everest, Flocafe, La Pasteria) ενώ ταυτόχρονα δόθηκε έμφαση στον εξορθολογισμό και αναδιάρθρωση του δικτύου. Η χρονιά σηματοδοτήθηκε ταυτόχρονα από στροφή της εταιρείας στο εξωτερικό. Σήμερα έχει παρουσία σε 9 χώρες με 19 καταστήματα, ενώ μέχρι τον Σεπτέμβριο του 2014 δρομολογείται το άνοιγμα 10 ακόμα καταστημάτων, άρα ο συνολικός αριθμός τους θα φτάσει τα 29. Σύμφωνα με τον κ. Παπανικολάου, αυτήν την περίοδο γίνονται διαπραγματεύσεις σε 3 νέες αγορές. «Ήδη εδώ και ένα μήνα η μεγαλύτερη ελληνική αλυσίδα εστίασης, Goody’s, δραστηριοποιείται στη Λευκορωσία με το πρώτο κατάστημα, το οποίο αποτελεί και το μεγαλύτερο (700τμ) της αλυσίδας, ενώ τελούν υπό κατασκευή 4 ακόμη καταστήματα τα οποία θα ξεκινήσουν τη λειτουργία τους έως το Μάιο του 2014». Στόχος του ομίλου VIVARTIA είναι η ανάπτυξη των σημάτων Goody’s, Everest και Flocafé σε όλα τα αστικά κέντρα της χώρας εντός των επόμενων 5 ετών, τόσο μέσω του συστήματος Franchise, όσο και μέσω ιδίων επενδύσεων. Σε εξέλιξη βρίσκεται και το πρόγραμμα Free Entry, ένα πρόγραμμα ειδικών προνομιών για όσους επαγγελματίες ή νέους επιχειρηματίες σε όλη την Ελλάδα ενδιαφέρονται να δραστηριοποιηθούν στο χώρο της εστίασης με κάποιο από τα 4 βασικά σήματα του ομίλου (Goody’s, Everest, Flocafe, La Pasteria). Συγκεκριμένα, όσοι ενδιαφέρονται μπορούν να αποκτήσουν το δικό τους κατάστημα με μηδενικό

Το Everest Κηφισιάς. Το νέο BENETH 1948 στην Ομόνοια, το μεγαλύτερο αρτοποιείο της Ευρώπης. Θα ακολουθήσουν 2 ακόμη BENETH στην ίδια πλατεία, στο Μπάγκειον και στο Μέγας Αλέξανδρος. Κανείς άλλος δεν εμφανίστηκε στη δημοπρασία των 2 κτιρίων του Τσίλερ.

entry fee και προνομιακά royalties που ισοδυναμούν με 2% τον πρώτο χρόνο και 4% τον δεύτερο. Σύμφωνα με τη διοίκηση του ομίλου, ήδη από τις πρώτες κιόλας ημέρες μετά την ανακοίνωσή του, το Free Entry προσελκύει σημαντικότατο ενδιαφέρον. «Τα εκατοντάδες αιτήματα που υπάρχουν αξιοποιούνται από το αρμόδιο τμήμα. Έντονο ενδιαφέρον παρουσιάζεται για τα σήματα Everest και Goody’s, ενώ οι περιοχές που δείχνουν σημαντικότατη κινητικότητα είναι η Αττική, η Θεσσαλονίκη και η Κρήτη» λέει ο κ. Παπανικολάου. Το δίκτυο Εverest το 2013 παρουσίασε αύξηση επισκεψιμότητας 6% κυρίως λόγω της επένδυσης της εταιρείας στο δυναμικό κομμάτι του καφέ. «Το καταναλωτικό κοινό φαίνεται να επιβράβευσε την πρωτοβουλία μας αυτή σε συνδυασμό με τη δίκαιη και προς όφελος του καταναλωτή τιμολογιακή μας πολιτική και σε μια πραγματικά δύσκολη οικονομικά συγκυρία, το σήμα Εverest παρουσίασε ανάπτυξη τόσο σε επίπεδο πωλήσεων όσο και επισκεψιμότητας». Σταθερότητα παρατηρήθηκε στα υπόλοιπα σήματα του ομίλου, ενώ αυξήθηκαν σημαντικά οι επισκέψεις στα σημεία με τουριστική κίνηση (πλοία, αεροδρόμια, ΣΕΑ εθνικών οδών) ως επακόλουθου της αύξησης του τουρισμού στη χώρα.

Άνοιξε την αγορά on-the-go Ο Βλάσσης Γεωργάτος, Διευθύνων Σύμβουλος του ομίλου εταιρειών εστίασης ΓΡΗΓΟΡΗΣ, αν και εμφανίζεται αισιόδοξος ότι το 2014 θα είναι καλύτερο από το 2013, πιστεύει ότι «διανύουμε μια ιδιαίτερα δύσκολη εποχή στην οποία ο κλάδος της εστίασης καλείται καθημερινά να επιβι-

ώσει ενώ παράλληλα η αγορά του on-the-go φαγητού και καφέ χαρακτηρίζεται από πολύ έντονο ανταγωνισμό». Παρόλα αυτά, όπως σημειώνει, το 2013 ήταν για την ΓΡΗΓΟΡΗΣ μια ικανοποιητική χρονιά, με καθοριστικό παράγοντα τη διατήρηση των υφισταμένων πελατών του και την προσέλκυση νέων. «Σημαντικό επίσης είναι το γεγονός ότι οι 280 συνεργάτες-franchisee μας αισθάνονται μέλη της οικογένειας ΓΡΗΓΟΡΗΣ και όλοι μαζί καταφέραμε να έχουμε μια υγιή επιχειρηματική πορεία και το 2013, παρά τις δυσκολίες, ενώ είχαμε και τη χαρά να μεγαλώσουμε την οικογένειά μας με 16 νέα καταστήματα με 16 νέους συνεργάτες που βρήκαν επιχειρηματική δραστηριότητα επιλέγοντας να ανοίξουν ένα κατάστημα Γρηγόρης και δημιουργώντας νέες θέσεις εργασίας». Σήμερα το δίκτυο ΓΡΗΓΟΡΗΣ αριθμεί 252 καταστήματα σε Ελλάδα και εξωτερικό. Ο κ. Γεωργάτος σημειώνει ότι η εταιρεία παρακολουθεί και εξετάζει διαρκώς τις νέες τάσεις και εξελίξεις στην αγορά και σχεδιάζει λύσεις που αξιοποιούν αυτές τις τάσεις. Σε αυτό το κλίμα, ο ΓΡΗΓΟΡΗΣ δημιούργησε ένα διαφορετικό concept με πιο εκτεταμένη προϊοντική πρόταση με προϊόντα αρτοποιίας και ζαχαροπλαστικής, το Γρηγόρης φουρνίσματα. «Αφουγκραζόμαστε τις ανάγκες των πελατών μας και προσπαθούμε να ανταποκρινόμαστε στις κυρίαρχες τάσεις, πάντα με γνώμονα τη βιωσιμότητα του μοντέλου καταστήματος και την τελική προϊοντική πρόταση που προσφέρουμε στους καταναλωτές, τηρώντας τις υποσχέσεις μας στο ακέραιο». Ως προς την τιμολογιακή του πολιτική, υπενθυμίζει

ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2014 /21

T&Π

ΕΣΤΙΑΣΗ

22 / ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2014

βέρνηση κινείται προς τη σωστή κατεύθυνση, αν και βέβαια πολλά πρέπει ακόμη να γίνουν, όπως ο εκσυγχρονισμός της Δημόσιας Διοίκησης και ο εξορθολογισμός των φόρων. Βέβαια, η μείωση των φορολογικών συντελεστών από μόνη της δεν αρκεί για την επιστροφή σε τροχιά ανάπτυξης, χρειάζονται συντονισμένες δράσεις σε πολλούς τομείς. Είναι ανάγκη να αλλάξει το παραγωγικό μοντέλο της χώρας και να επιλεγούν συγκεκριμένοι κλάδοι στους οποίους θα επενδύσουμε και θα προσπαθήσουμε να γίνουμε ανταγωνιστικοί σε διεθνή κλίμακα. Το μεγάλο στοίχημα είναι αυτή η πρόοδος που σημειώνεται στους μακροοικονομικούς δείκτες να αρχίσει να αποτυπώνεται στην πραγματική οικονομία με τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας. Όσον αφορά το κλάδο της εστίασης, η διατήρηση του ΦΠΑ στο 13%, μια εξαιρετικά θετική εξέλιξη, θα συμβάλει στην τόνωση του κλάδου και παράλληλα θα ωφελήσει πολλαπλώς το σύνολο της οικονομίας. Μην ξεχνάμε ότι όσο αυξάνονται οι φορολογικοί συντελεστές, τόσο μεγαλώνει το κίνητρο για φοροδιαφυγή. Εμείς ως Γρηγόρης Μικρογεύματα θα συνεχίσουμε να προσφέρουμε στους καταναλωτές προϊόντα υψηλής ποιότητας σε προσιτές τιμές, προκειμένου να ανταποκριθούμε στις νέες ανάγκες των καταναλωτών».

Αρτοποιεία & Εστίαση Ένα τολμηρό βήμα στο χώρο της εστίασης κάνει η ΒΕΝΕΤΗΣ, η οποία με ένα νέο concept καταστημάτων, τα ΒΕΝΕΤΗ 1948, και επένδυση 3 εκ. ευρώ, αναβίωσε το ιστορικό κτήριο του Νέον στην Ομόνοια, ενώ ταυτόχρονα ετοιμάζει επένδυση 20 εκ. ευρώ σε επέκταση των παραγωγικών της μονάδων, υιοθετεί δύο νέα concept εστίασης στα κτήρια του Τσίλερ στην Ομόνοια Μπάγκειον και Μέγας Αλέξανδρος και θέτει σε εφαρμογή στρατηγική εξωστρέφειας, με αγορές-στόχους για τη διάθεση του master franchise την Κίνα, τη Ρωσία, το Ηνωμένο Βασίλειο και τη Γαλλία. Το κατάστημα στην Ομόνοια είναι η ναυαρχίδα του δικτύου, το οποίο αριθμεί 70 καταστήματα, εκ των οποίων 30 είναι Βενέτη Food Hall, 3 Βενέτη 1948 και τα υπόλοιπα οι κλασικοί φούρνοι Βενέτη. Το σήμα ΒΕΝΕΤΗΣ απασχολεί 850 άτομα και συνεχίζει να επενδύσει σε νέα σημεία πώλησης και ανθρώπινο δυναμικό. Ο διευθύνων σύμβουλος της ΒΕΝΕΤΗΣ, Παναγιώτης Μονεμβασιώτης, αναφέρει ότι το 2013 δημιουργήθηκαν 10 νέα καταστήματα. Σχετικά με το νέο ΒΕΝΕΤΗ 1948 στην Ομόνοια, σχολιάζει ότι «στο πλαίσιο της δυναμικής ανάπτυξής της με καταστήματα στο κέντρο, η εταιρεία αναζητούσε ένα στρατηγικό σημείο με προδιαγραφές που θα

Ralph Goings, America’s Favourite 1989, collection of Susan P. and Louis K. Meisel, N Y

την απορρόφηση των αυξήσεων των τιμών των α’ υλών και τις απορροφήσεις της μεταβολής του ΦΠΑ. Δύο φορές που αυξήθηκε ο συντελεστής, απορρόφησε τις αυξήσεις κρατώντας σταθερές τις λιανικές τιμές όλων των προϊόντων. «Αναφορικά με το τοπίο του ανταγωνισμού, είναι αναμφισβήτητα σκληρό καθώς υπάρχουν πολλές επιλογές για το καταναλωτή και επικρατεί ο πόλεμος των προσφορών. Ο καταναλωτής σήμερα ερευνά προσεκτικά τις επιλογές του πριν αποφασίσει και είναι πλέον πολύ καλά εκπαιδευμένος στο να αναζητά την βέλτιστη σχέση μεταξύ προϊόντος και κόστους. Για εμάς στην ΓΡΗΓΟΡΗΣ η υψηλή ποιότητα των προσφερόμενων προϊόντων, οι συνεχείς και αδιάλειπτοι έλεγχοι, οι πιστοποιημένες πρακτικές διασφάλισης ολικής ποιότητας, το αναγνωρίσιμο brand με τη μεγάλη πιστότητα πελατών, οι λογικές τιμές, καθώς και το μοναδικό μοντέλο καταστήματος, αποτελούν κάποιες από τις βασικότερες ασφαλιστικές δικλείδες της εταιρείας μας για την προστασία του δικτύου μας ενάντια στον όποιο ανταγωνισμό». Για τις προοπτικές το 2014 σχολιάζει: «Με δεδομένο ότι η τουριστική κίνηση θα κινηθεί για ακόμη μια χρονιά σε υψηλά επίπεδα αλλά και με την ανάπτυξη των εξαγωγών, θα αρχίσει να διαμορφώνεται ένα καλύτερο κλίμα. Έχω την αίσθηση ότι η κυ-

T&Π

ΕΣΤΙΑΣΗ

Πιάτο του La Pasteria, το Goody’s στη Νέα Κηφισιά και το Flocafe στο The Mall.

της επέτρεπαν να δημιουργήσει στην καρδιά της Αθήνας, ένα από τα μεγαλύτερα αρτοποιεία στην Ευρώπη. Η ΒΕΝΕΤΗΣ επιδιώκει να ξαναδώσει ζωή στην ιστορική πλατεία και να συμβάλει στην αναζωπύρωση της επιχειρηματικής κίνησης στο υποβαθμισμένο κέντρο της Αθήνας, καθώς, εκτός από το Νέον σχεδιάζει τη λειτουργία δύο ακόμη καταστημάτων στην πλατεία Ομονοίας, στα εμβληματικά κτίρια του Τσίλερ, Μπάγκειον και Μέγας Αλέξανδρος». Ας σημειωθεί ότι το 2013 οι λιανικές πωλήσεις σε όλα τα σημεία πώλησης με το σήμα ΒΕΝΕΤΗΣ έφτασαν τα 47 εκ. ευρώ έναντι 40 εκ. ευρώ το 2012 (+18%), ενώ ο τζίρος της μητρικής εταιρείας ΒΕΝΕΤΗΣ ΑΒΕΕΤ έφτασε τα 23,55 εκ. ευρώ έναντι 20,3 εκ. ευρώ στην προηγούμενη χρήση (+16%). Παράλληλα η κερδοφορία της εταιρείας ανήλθε σε 1,3 εκ. ευρώ έναντι 986.000 ευρώ (+31,7%). «Η εταιρεία σημείωσε τα μεγέθη αυτά έχοντας μειώσει από πέρσι τις τιμές σε 200 προϊόντα της ως και 18%» επισημαίνει ο κ. Μονεμβασιώτης προσθέτοντας ότι η επισκεψιμότητα για το 2013 ανήλθε σε 15.665.000 πελάτες έναντι 13.350.000 το 2012 (αύξηση 17,5%). Για το 2014 το πλάνο της εταιρείας προβλέπει τη λειτουργία 10 νέων σημείων, με στόχο το δίκτυο να φτάσει στα 100 σημεία μέχρι το 2016. Σε ό,τι αφορά τις δυσκολίες που έχει να διαχειριστεί η εταιρεία εν μέσω κρίσης, ο κ. Μονεμβασιώτης αναφέρεται στις ανατιμήσεις των τιμών των α’ υλών, για τις οποίες πάντως η εταιρεία έχει τη δυνατότητα να κάνει ετήσιες συμφωνίες και να κρατάει σταθερές τις τιμές για πολλούς μήνες. Για την μείωση του ΦΠΑ στο 13% σχολιάζει ότι με το μέτρο «πήρε μια ανάσα ο χώρος της εστίασης. Η

κίνηση αυτή φρέναρε το κλείσιμο πολλών καταστημάτων και την απώλεια πολλών θέσεων εργασίας». Σε ότι αφορά τον ανταγωνισμό, σημειώνει ότι «οι σοβαρές εταιρείες είναι πάρα πολύ προσεκτικές και κάνουν περιορισμένη και σταθερή ανάπτυξη. Κάποιοι άλλοι κάνουν ανάπτυξη χωρίς τις βασικές προϋποθέσεις. Όπως και να έχει όμως, στο χώρο της αρτοποιίας-ζαχαροπλαστικής υπάρχει συρρίκνωση. Ετησίως κλείνουν 400-500 καταστήματα και οι αλυσίδες όλες μαζί ανοίγουν 20… Βασική προσδοκία είναι να τελειώσει ο εφιάλτης που λέγεται κρίση. Κάθε χρόνο ακούμε ότι έρχεται μια νέα χρονιά στην οποία θα υπάρξει ανάπτυξη στην οικονομία, αλλά τελικά η κατάσταση όλο και χειροτερεύει. Ελπίζουμε το 2014 και με τη βοήθεια του Θεού να αλλάξει κάτι πραγματικά, διότι όσο και να θέλουμε να σκεφτούμε θετικά, έχουμε χάσει την πίστη μας στους ανθρώπους που θα μπορούσαν ενδεχομένως να αλλάξουν αυτή την κατάσταση. Υγεία και προσεκτικές κινήσεις».

Η πολυεθνική «Το 2013 ήταν μία χρονιά γεμάτη προκλήσεις, παρόλα αυτά στα τέλη του έτους καταφέραμε να δούμε κάποια ενθαρρυντικά αποτελέσματα από την αγορά. Εμείς και το 2013 συνεχίσαμε την σκληρή δουλειά ώστε να βελτιστοποιήσουμε την απόδοση των εστιατορίων που λειτουργούν στην Ελλάδα» δηλώνει για το δίκτυο της ΜcDonald’s ο Victor Tedesco, Managing Director της PREMIER Capital Hellas. Σύμφωνα με στοιχεία που μας παραχώρησε, το 2013 ο τζίρος της ανήλθε στα 18,6 εκ. ευρώ, ενώ περισσότεροι από 7 εκ. πελάτες εξυπηρετήθηκαν από τα McDonald’s που λειτουργούν υπό την ευθύνη της.

Η PREMIER Capital Hellas λειτουργεί 19 εστιατόρια McDonald’s στην Αθήνα και σε νησιά της Ελλάδας καθώς είναι ο Developmental Licensee για την Ελλάδα. Δεν λειτουργούν πλέον franchise καταστήματα στην ελληνική αγορά ενώ στο υπάρχον δίκτυο McDonald’s απασχολούνται 440 εργαζόμενοι. Ο κ. Tedesco αποκαλύπτει ότι το 2013 η εταιρεία επένδυσε πάνω από 1 εκ. ευρώ στην ελληνική αγορά. «Η συγκεκριμένη επένδυση αφορούσε στο άνοιγμα του νέου εστιατορίου μας στη Χερσόνησο της Κρήτης τον Ιούνιο του 2013 καθώς και την ανακαίνιση του εστιατορίου των Βριλησσίων το Νοέμβριο. H PREMIER Capital Hellas έχει επενδύσει πάνω από 3,5 εκ. ευρώ από την στιγμή που μπήκε στην ελληνική αγορά, επικεντρωμένη στην αναβάθμιση των εστιατορίων McDonald’s καθώς και στο άνοιγμα νέων σημείων». Για το 2014 η εταιρεία θα συνεχίσει να επενδύει και να ενισχύει τη δραστηριότητά της στην Ελλάδα. «Αυτήν την περίοδο βρισκόμαστε σε διαδικασία αναζήτησης και αξιολόγησης νέων σημείων τόσο στην ηπειρωτική όσο και στην νησιωτική Ελλάδα και ελπίζουμε να μας δοθεί σύντομα η ευκαιρία να ανακοινώσουμε κάτι σχετικό». Σχολιάζοντας τις εξελίξεις στον κλάδο, ο κ.

Tedesco σημειώνει ότι κλάδος της εστίασης έχει αλλάξει δραματικά τα τελευταία χρόνια και παρόλο που η αγορά στο σύνολό της έχει υποστεί εξαιρετικές πιέσεις, εξακολουθεί να παραμένει άκρως ανταγωνιστική, με νέους παίκτες και καινοτόμα concepts να εμφανίζονται σχεδόν καθημερινά. «Στόχος μας είναι να συνεχίσουμε την προσπάθεια για την αύξηση του μεριδίου μας και να είμαστε πιο πετυχημένοι στην αγορά. Σκοπό μας αποτελεί η προσφορά γευμάτων σε προσιτές τιμές με άψογη εξυπηρέτηση ώστε ο καταναλωτής να απολαμβάνει τη συνολική εμπειρία McDonald’s σε κάθε επίσκεψη του. Είμαστε αισιόδοξοι ότι με τη σωστή στρατηγική κατεύθυνση

ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2014 /23

T&Π

ΕΣΤΙΑΣΗ

Ο ανταγωνισμός Ο ανταγωνισμός είναι εξαιρετικά έντονος σε όλες τις υποαγορές της εστίασης. Στον κλάδο των αλυσίδων εστιατορίων γρήγορης εξυπηρέτησης το φαινόμενο επιτείνεται και από την η παρουσία ισχυρών ομίλων επιχειρήσεων, ορισμένοι από τους οποίους ελέγχουν περισσότερα του ενός εμπορικά σήματα. Όμως και σε άλλες κατηγορίες όπου η αγορά είναι κατακερματισμένη σε πολλούς μικρούς παίκτες, ο ανταγωνισμός είναι επίσης μεγάλος. Ειδικά στον τομέα της γρήγορης εστίασης η αγορά επιμερίζεται σε 4 βασικές κατηγορίες: τις αλυσίδες εστιατορίων burger, που διαχρονικά έχουν τη μεγαλύτερη συμμετοχή στο σύνολο της αγοράς με μερίδιο που προσεγγίζει το 40%, την κατηγορία snack-sandwich με 35%, τις αλυσίδες εστιατορίων pizza με 15-20% και το σουβλάκι με μερίδιο 5-10%.

Η αγορά πίτσας Στην αγορά πίτσας δραστηριοποιούνται 7 μεγάλες αλυσίδες (ROMA PIZZA, PIZZA FAN, PIZZA HUT, ZIO PEPPE, DOMINOS PIZZA, L’ARTIGIANO, BENVENUTO) και πολλές δεκάδες αυτόνομες επιχειρήσεις. Η κρίση επηρέασε όλες τις εταιρείες του κλάδου, πολλές από τις οποίες αντιμετώπισαν οξύτατα εσωτερικά προβλήματα εξαιτίας των μειώσεων μισθών και των περικοπών θέσεων εργασίας που επέβαλαν λόγω

24 / ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2014

της συρρίκνωσης των δραστηριοτήτων τους. Ενδεικτικά σημειώνεται η περίπτωση της εταιρείας FOOD PLUS που διαχειρίζεται τα σήματα KFC και Pizza Hut, με 7 και 16 καταστήματα αντίστοιχα, όλα στην ευρύτερη περιοχή Αθηνών και Πειραιά. Το 2009, στην αρχή της κρίσης, τα δύο σήματα ήλεγχαν 7 και 45 καταστήματα αντίστοιχα, που το 2012 είχαν γίνει 12 και 35. Η εταιρεία προχώρησε σε γενναία αναδιάρθρωση δικτύου και αύξηση μετοχικού κεφαλαίου. Όπως μας λέει ο Παναγιώτης Τραϊφόρος, Διευθύνων Σύμβουλος της FOOD PLUS AEBE, η αύξηση κεφαλαίου που πραγματοποιήθηκε το 2013 ήταν ύψους 5,42 εκ. ευρώ. Ο τζίρος της εταιρείας για το 2013 έκλεισε στα 15 εκ. ευρώ και συγκριτικά με το 2010 είναι μειωμένος κατά 60%. «Πιστεύω ότι και στις υπόλοιπες αλυσίδες τα ποσοστά μείωσης του τζίρου θα είναι παραπλήσια» σημειώνει και ιεραρχεί τους στόχους στρατηγικής για το 2014 ως εξής: «θετικό EBITDA, ανάπτυξη αγοράς με άνοιγμα νέων καταστημάτων, διατήρηση των τιμών στα ίδια επίπεδα μετά και την μείωση του ΦΠΑ που εμείς σαν εταιρεία τη μετακυλήσαμε στον καταναλωτή». Από τις μεγαλύτερες αλυσίδες της κατηγορίας αυτής, η PIZZA FAN αριθμεί δίκτυο 62 σημείων πώλησης σε Αττική και επαρχία (έναντι 59 το 2012) και στοχεύει το 2014 να αναπτύξει 5 νέα καταστήματα, 3 στη Θεσσαλονίκη και από ένα σε Ξάνθη και Λαμία. «Κρατάμε χαμηλά τις ήδη μειωμένες μας τιμές και δίνουμε επιπλέον κίνητρα στον καταναλωτή να ψωνίσει φθηνότερα προϊόντα στην καλύτερη ποιότητα» σημειώνει ο Κωνσταντίνος Αντάρας, πρόεδρος της PIZZA FAN. «Σε μια εποχή που η

ανεργία αγγίζει το 25% εμείς δημιουργούμε νέες θέσεις εργασίας με το άνοιγμα νέων καταστημάτων αλλά και με την αναβάθμιση της λειτουργίας στα υπάρχοντα». Η PIZZA FAN απασχολεί πάνω από 1.000 άτομα και σύμφωνα με τον κ. Αντάρα, είναι η Νο 1 (σημεία πώλησης, αριθμό παραγγελιών) αλυσίδα στην αγορά της πίτσας. Ο ίδιος προβλέπει άνοδο στην αγορά του delivery, δεδομένου ότι η μειωμένη αγοραστική δυνατότητα του καταναλωτή τον αποτρέπει από τα καταστήματα εστίασης-dining και γενικότερα από τους “ακριβούς” πλέον τρόπους διασκέδασης.

Οn Line Delivery Σημαντικές επενδύσεις γίνονται στην αγορά του online delivery. Το αρχικό κεφάλαιο κυμαίνεται κάτω από 500.000 ευρώ και υπάρχουν σημαντικά περιθώρια ανάπτυξης δεδομένου ότι σύμφωνα με κάποιες εκτιμήσεις σήμερα το online delivery αποσπά το 3% των συνολικών παραγγελιών. Αποτελεί εργαλείο ανάπτυξης πωλήσεων όχι μόνο για τα οργανωμένα δίκτυα, αλλά και για τα ανώνυμα μικρά καταστήματα που κάνουν delivery. Ο Χρήστος Πραπίδης, υπεύθυνος Marketing της CLICK DELIVERY AE, εξηγεί ότι τα έσοδα της εταιρείας προέρχονται από ποσοστά ανά παραγγελία, ποσό που χρεώνεται στο κατάστημα και όχι στον καταναλωτή. Η εταιρεία που δραστηριοποιείται 3 χρόνια στην αγορά εστίασης, απασχολεί 15-16 άτομα και το δίκτυό της αναπτύσσεται σε 13 πόλεις, οι οποίες αναμένεται να έχουν γίνει 20-22 μέχρι το Μάρτιο. Εδώ και λίγους μήνες συνεργάζεται με την Yemeksepeti, τη μεγαλύτερη στην Τουρκία και μια από τις μεγαλύτερες πλατφόρμες online παραγγε-

Jonathan Quinn, Βeef Sand

θα μπορέσουμε να ενισχύσουμε την παρουσία μας στην ελληνική αγορά. Κοιτάμε το 2014 με αισιοδοξία και θεωρούμε πως η Ελλάδα βρίσκεται σε θετική πορεία προς την ανάκαμψή της».

T&Π

ΕΣΤΙΑΣΗ λιών φαγητού παγκοσμίως. Η Yemeksepeti, που έχει συνάψει στρατηγική συμφωνία συνεργασίας με τη διεθνή επενδυτική General Atlantic και την Endeavor, επένδυσε 3 εκ. ευρώ στην ελληνική CLICK DELIVERY ΑΕ έναντι πλειοψηφικού πακέτου μετοχών και έχει αποφασιστικό ρόλο στην στρατηγική ανάπτυξης της εταιρείας προσφέροντας ταυτόχρονα την πλούσια τεχνογνωσία της.

To Click Delivery είναι σήμερα το δεύτερο μεγαλύτερο δίκτυο online παραγγελιών μετά το e-food, με δίκτυο σε 25 πόλεις και μέλη πάνω από 1.200 εστιατόρια, ενώ ακολουθεί το Deliveras το οποίο λειτουργεί έναν χρόνο, απασχολεί 13 άτομα προσωπικό και 7 τεχνικούς. Στην αγορά δραστηριοποιούνται και μικρότερες εταιρείες με εμβέλεια σε μικρότερες γεωγραφικές περιοχές.

Επενδύοντας στην τάση της στιγμής Συχνά ο ανταγωνισμός ωθεί τις επιχειρήσεις ειδικά της εστίασης να ακολουθούν μία μόδα της αγοράς προκειμένου να κερδίσουν μεγαλύτερο μερίδιο από τους ανταγωνιστές τους. Όμως δεν είναι εύκολο να πετύχουν τα προσδοκώμενα κέρδη σε μια οικονομία σε ύφεση, όπου λόγω της μείωσης των εισοδημάτων των καταναλωτών έχουν περιοριστεί δραματικά οι δαπάνες για εξόδους και διασκέδαση (σύμφωνα με στοιχεία της ΓΣΕΒΕΕ, η μείωση της κατανάλωσης σε εστια-

τόρια/ταβέρνες ανέρχεται άνω του 90% σε όλες τις εισοδηματικές κατηγορίες έως 30.000 ευρώ, ενώ η μείωση της κατανάλωσης για καφέ/μπαρ/ σινεμά φτάνει το 90% σε καταναλωτές με ετήσιο εισόδημα έως 18.000 ευρώ, το 88% σε εισοδηματικές κατηγορίες 18.000-30.000 ευρώ και το 75% σε εισοδήματα άνω των 30.000 ευρώ). Υπό αυτές τις συνθήκες, για να ακολουθήσει ένας επιχειρηματίας την τάση της αγοράς, θα πρέπει να έχει μελετήσει τα οικονομικά στοιχεία του franchisor, αν πρόκειται για αλυσίδα franchise, να διαθέτει μελέτη, εμπειρία, σωστή καθοδήγηση και να έχει εξασφαλίσει χρηματοδότηση καθώς τα περιθώρια κέρδους σε πολλές περιπτώσεις είναι εξαιρετικά περιορισμένα και η απόσβεση, ακόμη και μικρής επένδυσης, δεν γίνεται σε μερικούς μήνες όπως σε άλλες εποχές. Ενδεικτική είναι η κατάσταση με τις αλυσίδες donuts. Εκτός από το φαινόμενο Νanou που έφτασε να αριθμεί πάνω από 200 σημεία πώλησης μόνο στην πρωτεύουσα αλλά και αλυσίδες όπως οι Yummy, Γότσης, Franks, Papoulias κ.ά., άνοιξαν εκατοντάδες καταστήματα donut σε κάθε γειτονιά της χώρας με δέλεαρ το χαμηλό κόστος επένδυσης (από 5.000 ευρώ έως πάνω από 20-25.000 ευρώ, συμπεριλαμβανομένων entry fees και εξόδων πακέτου franchise). Όμως το προϊόν έχει ένα μεικτό περιθώριο κέρδους 0,100,15 ευρώ ανά τεμάχιο κι επομένως τα έσοδα

είναι ελάχιστα αν πουλάς αποκλειστικά donuts. Έτσι ο έντονος ανταγωνισμός έχει οδηγήσει σε κλείσιμο καταστημάτων ανώνυμων και επώνυμων, επηρεάζοντας ακόμη και εδραιωμένα στην αγορά σήματα και εταιρείες με πιο ολοκληρωμένο προϊοντικό μίγμα (και εναλλακτικές προτάσεις με ροφήματα και συνοδευτικά). “Το κλίμα που δημιουργείται έχει αντίκτυπο σε όλη την αγορά” σημειώνουν στελέχη της NEW BUSINESS που αναπτύσσει με franchise το σήμα Donut Spot (πρόταση με κόστος επένδυσης 40-50.000 ευρώ και 4 σημεία πώλησης). Κάποιοι επιχειρηματίες προχωρούν σε αναδιάρθρωση δικτύου και επανατοποθέτηση σε τοπικές αγορές ανάλογα με τις ευκαιρίες που προσφέρει η αγορά ακινήτων. Επίσης πρέπει να σημειωθεί ότι η διόρθωση της υπερβολικής διόγκωσης της αγοράς φαίνεται να επηρεάζει λιγότερο εδραιωμένες επιχειρήσεις όπως π.χ. η COFFEE TIME Hellas AE που αναπτύσσει από το 2001 την αλυσίδα Coffee Time (με 20 καταστήματα) και λάνσαρε το concept «Donuts by Coffee Time». Όμως, ακόμη και σε κατηγορίες όπου προηγήθηκε αυτό που συμβαίνει σήμερα με τα donuts, όπως παλαιότερα με τις κρέπες και πρόσφατα με το γιαούρτι, τα δίκτυα που δημιουργήθηκαν από εταιρείες με ισχυρό brand, διαφοροποιημένο προϊόν, άρτια εσωτερική οργάνωση και ικανό management άντεξαν και μάλιστα συνεχίζουν να έχουν ανάπτυξη εντός και εκτός Ελλάδας. Ενδεικτική είναι στην αγορά του frozen yogurt η περίπτωση των Chill box της ΠΑΓΩΤΑ ΔΩΔΩΝΗ με 20 πλέον καταστήματα στην Ελλάδα και παρουσία σε 15 χώρες. Όσοι επένδυσαν ατυχώς στην τάση της αγοράς προσβλέποντας σε εύκολο κέρδος και διαθέτουν κάποια κεφάλαια στρέφονται στην αγορά του καφέ, όπου παρά τα λουκέτα που έφερε η κρίση εκτιμάται ότι λειτουργούν πάνω από 11.000 καταστήματα. Ο ανταγωνισμός στην αγορά μεγαλώνει από ισχυρούς παίκτες που έσπευσαν εγκαίρως να καλύψουν κάποια κενά της αγοράς, όπως η MIKEL Café (από τη Λάρισα) που άνοιξε πάνω από 30 καταστήματα το 2013 και ελέγχει σήμερα ένα δίκτυο 77 -εν λειτουργία και υπό κατασκευή- καταστημάτων. Οι πληροφορίες τη θέλουν να είναι ο καλύτερος πελάτης του οίκου Illy, που έχει τροποποιήσει το χαρμάνι του ειδικά για τη συγκεκριμένη αλυσίδα, η οποία αναπτύσσεται με franchising, με το μέσο κόστος της επένδυσης μεταξύ 165.000 και 400.000 ευρώ για καταστήματα από 30 έως 200τμ. Η MIKEL Café το 2014 θα πλησιάσει τον στόχο της, ο οποίος είναι ένα δίκτυο 100-120 καταστημάτων πανελλαδικά. Αξιοσημείωτη ανάπτυξη (150 καταστήματα) κα

ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2014 /25

T&Π

ταγράφει και η COFFEE ISLAND από την Πάτρα, η οποία διαθέτει ιδιόκτητες εγκαταστάσεις παραγωγής και τυποποίησης των προϊόντων της. Παράγοντες της αγοράς εκτιμούν ότι η συγκυρία δεν ευνοεί πια την ανάπτυξη αλυσίδων με εκατοντάδες σημεία πώλησης αλλά φρέσκες καινοτόμες ιδέες με περιορισμένο αριθμό καταστημάτων. Αυτό ισχύει τόσο για τα café όσο και για τις υπόλοιπες υποαγορές της εστίασης, όπως το burger αλλά και το street food που κερδίζει έδαφος. Εξάλλου, κατά την περίοδο της κρίσης ακόμη και οι ισχυροί παίκτες της αγοράς έχασαν δυνάμεις και είτε στράφηκαν στο εξωτερικό, είτε επαναπροσέγγισαν τον καταναλωτή προσφέροντας μια ανανεωμένη πρόταση όπως έκαναν τα Goody’s, είτε υποχρεώθηκαν σε αναδιάρθρωση δικτύου, όπως συνέβη στην αγορά της πίτσας, είτε έχασαν το βηματισμό τους και αναζητούν κατεύθυνση, όπως έγινε με το σήμα Η ΠΙΤΤΑ ΤΟΥ ΠΑΠΠΟΥ, το οποίο από ένα δίκτυο που κάποια στιγμή ξεπερνούσε τα 40 καταστήματα σήμερα ελέγχει λιγότερα από 20 ή το BURGERING HOUSE με δίκτυο 5 σημείων το 2009, που έγιναν 12 μέχρι το 2012 και πλέον λειτουργεί μόλις 2 καταστήματα. Λύση σε κάποιους επιχειρηματίες έδωσε το επαναλανσάρισμα της πρότασής τους με στόχο να απευθυνθούν σε μεγαλύτερο κοινό αλλά και η δημιουργία νέων concepts. Ενδεικτικά σημειώνεται η δραστηριότητα των αδελφών Άρη και Μπράιαν Κάρεϊ με την αλυσίδα SIMPLY BURGER, οι οποίοι υιοθέτησαν ένα concept με ενισχυμένες υπηρεσίες dine in προσαρμόζοντας το μοντέλο ανάπτυξης του δικτύου στα νέα οικονομικά δεδομένα ή του επιχειρηματία Άγγελου Κατωπόδη, με πολύτιμη εμπειρία στην αμερικανική αγορά, ο οποίος έφερε στην Ελλάδα το σήμα BLUEFIELD BURGER από τη Νέα Υόρκη όπου άνοιξε το πρώτο του κατάστημα το 1977. Η αλυσίδα, μετά τη λειτουργία καταστημάτων σε Αγ. Παρασκευή και Ψυχικό, για να απαντήσει στις νέες ανάγκες της αγοράς πριν από ένα χρόνο λάνσαρε στο κατάστημα της Παιανίας ένα νέο concept, ενσωματώνοντας στο μενού μια mini εκδοχή burger. Σήμερα μερίδιο της αγοράς διεκδικούν προτάσεις όπως το FOCACCINO (πρωτολειτούργησε στο Παλαιό Φάληρο κι έγινε γνωστό στα 3 χρόνια λειτουργίας του για τις πίτες, τα hotdogs, τα grilled cheese sandwiches αλλά και τον καφέ του) με 6 καταστήματα και άλλα 2 υπό κατασκευή, το ΠΙΑΤΣΑ ΚΑΛΑΜΑΚΙ του Νίκου Καλλιγά (με 3 καταστήματα και υπογεγραμμένες 5 ακόμη συμβάσεις για νέα καταστήματα με συμμετοχή της μητρικής εταιρείας) αλλά και το συγγενικό brand ΠΙΑΤΣΑ ΤΥΛΙΧΤΟ. Άλλες προτάσεις είναι το BUBBLE TALE (με 3 καταστήματα βασίζεται

26 / ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2014

στη μοριακή μαγειρική και προσφέρει τσάι με φουσκαλίτσες που σκάνε στο στόμα αφήνοντας ποικίλες γεύσεις), προτάσεις βασισμένες σε γνωστούς επαγγελματίες όπως το Evita Loves Cakes που ετοιμάζεται να λανσάρει η σεφ Εβίτα Παπαχαραλάμπους κ.ά.

Θεσμικά ζητήματα Η διατήρηση του ΦΠΑ στα επίπεδα του 13% έχει ανακόψει σε κάποιο βαθμό την πτώση των εσόδων, τουλάχιστον στην επώνυμη εστίαση, που είχε φθάσει το 40% στο α’ εξάμηνο του 2013 και αποκλιμακώθηκε μετά τη μείωση του συντελεστή ΦΠΑ τον Αύγουστο. Οι επιχειρηματίες διεκδικούν τώρα περαιτέρω μείωση του συντελεστή ώστε να υποχωρήσουν αισθητά οι τιμές και η αγορά να γίνει πιο ανταγωνιστική. Οι τιμές βέβαια έχουν ήδη υποχωρήσει και, όπως υποστηρίζει ο Γιώργος Κουτρουλιάς, πρόεδρος της Ένωσης Εστιατόρων Αθήνας και επικεφαλής της αλυσίδας PALMIE BISTRO η οποία αριθμεί 15 καταστήματα, «όλοι μείωσαν τις τιμές μετά τη μείωση του ΦΠΑ, ακόμη και όσοι δεν προμηθεύτηκαν το ειδικό σήμα». Προβλέπει ότι σταδιακά η αγορά θα σταθεροποιηθεί και θα περάσει σε τροχιά ανάπτυξης ενισχυόμενη και από την τουριστική κίνηση. Επισημαίνει το επενδυτικό ενδιαφέρον που εκδηλώνεται αυτή την εποχή στον κλάδο της εστίασης αν και τονίζει ότι «ελλοχεύει ο κίνδυνος να χαθούν χρήματα από ευκαιριακούς επενδυτές, καθώς εισέρχονται στην αγορά επιχειρηματίες από άλλους κλάδους, χωρίς εκπαίδευση και εμπειρία, οι οποίοι εκμεταλλεύονται την τάση.

Σε κάποιες περιπτώσεις δημιουργείται αθέμιτος ανταγωνισμός και στρεβλώσεις στην αγορά ενώ απειλούνται υγιείς μονάδες από εγχειρήματα που δεν βασίζονται σε κάποια μελέτη και άρα δεν θα οδηγήσουν σε βιώσιμες επιχειρήσεις». Το επενδυτικό ενδιαφέρον στον κλάδο επιβεβαιώνει και ο Σωτήρης Γιαννακάκης, διακεκριμένος νομικός σε θέματα franchise και γενικός διευθυντής και νομικός σύμβουλος του Συνδέσμου Franchise Eλλάδος, ο οποίος επισημαίνει ότι μετά από την κρίση η αγορά φαίνεται να ζητάει φρέσκες ιδέες και καινοτόμα concepts, τα οποία έχουν περάσει το απαραίτητο πιλοτικό διάστημα λειτουργίας πριν προβούν σε ανάπτυξη δικτύου. Ως προς την απόδοση του μέτρου του ΦΠΑ στις τιμές, ο πρόεδρος του Συνδέσμου Επώνυμων Οργανωμένων Αλυσίδων Εστίασης, Αθανάσιος Παπανικολάου, προβλέπει περαιτέρω μειώσεις. Επιχαίρει την απόφαση να διατηρηθεί για άλλο ένα έτος στο 13%, καθώς και τις πρωτοβουλίες κυβέρνησης και Συνδέσμου Ελληνικών Τουριστικών Επιχειρήσεων για την ενίσχυση του τουρισμού, όμως ταυτόχρονα θέτει ψηλά στην ατζέντα του ΣΕΠΟΑ την περαιτέρω μείωση του συντελεστή κοντά στο μέσο όρο των χωρών της Μεσογείου, ήτοι 8%, ώστε ο κλάδος να γίνει πιο ανταγωνιστικός. Θα διεκδικήσει επίσης την ένταξη του franchise στο ΕΣΠΑ αλλά και μειώσεις στα τιμολόγια της ΔΕΗ. Ο Γιώργος Καββαθάς, πρόεδρος της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Εστιατορικών & Συναφών Επαγγελμάτων και πρόεδρος της Γενικής Συνομοσπονδίας Επαγγελματιών, Βιοτεχνών, Εμπόρων Ελλάδας, θεωρεί δίκαιο αίτημα για τον κλάδο της εστίασης τη μείωση του συντελεστή ΦΠΑ στο 6,5%. Το θέμα τίθεται ψηλά στην ατζέντα για το 2014 ενώ θα υποστηριχθούν σθεναρά και άλλα αιτήματα του κλάδου σχετικά με τη φοροδιαφυγή αλλά και την υπερφορολόγηση. Όπως μας μεταφέρει, το 2013 ήταν άλλη μια κακή χρονιά για τον κλάδο, που είδε τις πωλήσεις του να μειώνονται κατά περίπου 30%. Η αξία της αγοράς εστίασης σε όλο το φάσμα της επιχειρηματικής δραστηριότητας πριν από την κρίση έφθανε τα 12 δις ευρώ και υπέστη απώλειες γύρω στα 6-7 δις ευρώ, με αποτέλεσμα σήμερα να διαμορφώνεται χαμηλότερα από τα 5 δις ευρώ, με περίπου 70.000 επιχειρήσεις που απασχολούν περίπου 300.000 άτομα και με το 25% να αντιπροσωπεύει την επώνυμη εστίαση. Ο κ. Καββαθάς σημειώνει ότι στον κάδο διαπιστώνεται αύξηση ανοιγμάτων νέων καταστημάτων αλλά οι στατιστικές μελέτες δείχνουν ότι ούτε οι μισές από αυτές δεν είναι βιώσιμες. «Προσωρινά κόβουν κομμάτι από την πίτα και μεσοπρόθεσμα οδηγούν σε φέσια».

Walker Evans, Cit y Lunch Counter, New York, 1929. Gelatin silver print © Metropolitan Museum of Ar t

EΣΤΙΑΣΗ

T&Π

EΣΤΙΑΣΗ ΣΤΟΝ ΚΛΑΔΟ

KΑΦΕΣ AΠΟΤΕΛΕΊ ΜΙΑ ΑΠΌ ΤΙΣ «ΠΟΛΥΤΈΛΕΙΕΣ» ΠΟΥ Ο ΈΛΛΗΝΑΣ ΕΞΑΚΟΛΟΥΘΕΊ ΝΑ ΕΠΙΤΡΈΠΕΙ ΣΤΟΝ ΕΑΥΤΌ ΤΟΥ.

ΤΟΥ ΓΙΆΝΝΗ Τ Σ ΑΤ Σ ΆΚΗ, johny_ts@hotmail.com

28/ ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2014

T&Π

EΣΤΙΑΣΗ ΣΤΟΝ ΚΛΑΔΟ

Ralph Steiner, Eight O’Clock Coffee. 1935, The Museum of Modern Ar t, N Y

τ

ην ώρα που διατροφικά είδη τα οποία πριν λίγα χρόνια θεωρούνταν βασικά, πλέον βρίσκουν ολοένα και δυσκολότερα το δρόμο προς το καλάθι της νοικοκυράς, όπως π.χ. το φρέσκο γάλα, οι πωλήσεις του οποίου έχουν υποχωρήσει μεταξύ 1,5% και 2% την τελευταία διετία, ο καφές κατορθώνει όχι μόνο να διατηρήσει αμείωτες τις δυνάμεις του, αλλά και να καταγράψει μικρή μεν αλλά σημαντική άνοδο. Ο εσπρέσο εξακολουθεί να αποτελεί την ισχυρότερη δύναμη του κλάδου, έστω κι αν κινείται με ταχύτητες χαμηλότερες από ό, τι την προηγούμενη τριετία, οπότε στην «κρύα» αγορά οι ρυθμοί ανάπτυξης ήταν μεταξύ 20% και 25%, ενώ ο ελληνικός αναπάντεχα επανακάμπτει -αυξάνοντας μάλιστα την απήχησή του στις νεότερες ηλικίες. Οι καλές επιδόσεις του παραπάνω διδύμου καταφέρνουν να αντισταθμίσουν την κόπωση που επιδεικνύουν τόσο ο στιγμιαίος όσο και ο καφές φίλτρου. Αξίζει να σημειωθεί πάντως ότι και στις δύο αυτές κατηγορίες, στιγμιαίο και φίλτρου, παρατηρείται σημαντική κινητικότητα την τελευταία διετία με διαρκή λανσαρίσματα νέων προϊόντων και είσοδο νέων παικτών. Αυτό που φαίνεται ότι αλλάζει για τα καλά στα δεδομένα της αγοράς και σχετίζεται άμεσα με την οικονομική συγκυρία είναι η αλλαγή των καταναλωτικών συνηθειών. Με τα εισοδήματά του να βάλλονται πανταχόθεν και την αγοραστική του δύναμη να συρρικνώνεται διαρκώς, ο καταναλωτής έχει πλέον περιορίσει τις εξόδους στο καφενείο και τις καφετέριες και περνάει πολύ περισσότερο χρόνο στο σπίτι, όπου βέβαια δεν αποχωρίζεται το αγαπημένο του ρόφημα. Όπως προβλέπουν παράγοντες του κλάδου, η κατανάλωση θα συνεχίσει να μετατοπίζεται από την εστίαση στο οικιακό περιβάλλον και τα επόμενα χρόνια, ενισχύοντας έτσι περαιτέρω το retail κομμάτι της αγοράς. Οι επιχειρήσεις διέγνωσαν εγκαίρως την τάση και επένδυσαν σε αυτή με νέα προϊόντα, τόσο στο σκέλος του εξοπλισμού όσο και της τροφοδοσίας. Δεν είναι τυχαία η εντυπωσιακή άνθηση που καταγράφουν την τελευταία 4ετία οι μηχανές οικιακής χρήσης και δη τα συστήματα «κλειστού τύπου» συμπαρασύροντας και τα προϊόντα (κάψουλες) που τα συμπληρώνουν. Στοιχεία της Nielsen επιβεβαιώνουν ότι τα κλειστά συστήματα ροφημάτων αυτήν την στιγμή αποτελούν την πιο καυτή τάση στην ελληνική αγορά καφέ: Η κατηγορία των καψουλών για μηχανές οικιακής χρήσης ενίσχυσαν τις πωλήσεις τους στο διάστημα Δεκεμβρίου 2012-Νοεμβρίου 2013 κατά 41,7% (8,392

εκ. ευρώ από 5,924 εκ. ευρώ στο προηγούμενο 12μηνο) ενώ παράλληλα ανέβασαν στο 6,4% (από 4,6%) το μερίδιό τους στη συνολική πίτα.

Το εθνικό μας ρόφημα Με μια μέση κατά κεφαλή κατανάλωση της τάξης των 5,1 κιλών καφέ το έτος (ή 3 καφέδες ημερησίως), η Ελλάδα, σύμφωνα με στοιχεία της γερμανικής εταιρείας μετρήσεων GFK, καταλαμβάνει αυτή τη στιγμή την 16η θέση παγκοσμίως στην σχετική κατάταξη, με σταθερά πρώτη τη Φινλανδία (όλη η Σκανδιναβία είναι στις πρώτες θέσεις), η οποία έχει να επιδείξει υπερτριπλάσιες ποσότητες (16,1 κιλά). Ο καφές είναι με διαφορά από το δεύτερο (το εμφιαλωμένο νερό) το ποτό με το μεγαλύτερο βαθμό διεισδυτικότητας στα ελληνικά νοικοκυριά με ποσοστά αποδοχής που αγγίζουν το 90%. Η ελληνική αγορά σε ποσοστό που αγγίζει το 90% ελέγχεται από τρεις πολυεθνικές: Τη NESTLE Ελλάς που διατηρεί ποσοστό αρκετά πάνω του 63%, τη MONDELEZ International με μερίδιο που εκτιμάται κοντά στο 15% και την BRAVO Greece που κατέχει άνω του 7%. Ύστερα από τη δεκαπενταετία 1993-2008 η οποία χαρακτηρίστηκε από σταθερή ανάπτυξη με ποσοστά 1,75% κατά μέσο όρο, η αγορά φάνηκε να ωριμάζει και να εισέρχεται, για μια τετραετία τουλάχιστον, σε φάση στασιμότητας. Σύμφωνα με τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία της ΙCAP, η συνολική κατανάλωση τη διετία 2011-2012 παρουσίασε πολύ χαμηλούς έως οριακούς ρυθμούς μεταβολής, με τις συνολικές ποσότητες που διακινούνται να παραμένουν κλειδωμένες λίγο κάτω από τους 30.000 τόνους το χρόνο. Η εικόνα αυτή, ωστόσο, φαίνεται να ανατρέπεται το 2013 με την αγορά να εμφανίζει, σύμφωνα με παράγοντες του κλάδου, σημάδια αφύπνισης, τουλάχιστον σε επίπεδο όγκου πωλήσεων ξεπερνώντας τους 30.000 τόνους και καταγράφοντας αύξηση της τάξης του 1 με 2%. Ειδικά δε σε ό,τι αφορά στο κομμάτι του λιανεμπορίου (καταστήματα άνω των 100 τμ), όπως προκύπτει από στοιχεία της Nielsen για το δωδεκάμηνο Δεκεμβρίου 2012-Νοέμβριου 2013 (εξαιρουμένων των νησιών Ιουνίου και Αιγαίου και των αλυσίδων Mαρινόπουλος και Σκλαβενίτης), oι πωλήσεις αυξήθηκαν και σε αξία κατά 1,7% φτάνοντας στα 130,429 εκ. ευρώ. Ωστόσο, οι μεγαλύτερες επιχειρήσεις του χώρου που αυτή την περίοδο επεξεργάζονται τα πλήρη στοιχεία της περσινής χρήσης εκτιμούν ότι -συνυπολογίζοντας το μήνα Δεκέμβριο και το σύνολο των καταστημάτων- η πίτα της αγοράς σε αξία συρρικνώθηκε έστω και οριακά «ως επακόλουθο της σχετικής αύξησης προ

ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2014 /29

T&Π

ΕΣΤΙΑΣΗ ΣΤΟΝ ΚΛΑΔΟ

τελέσει καταλυτικό στοιχείο για τις μελλοντικές εξελίξεις σε ολόκληρη την αγορά καφέ.

Ο ελληνικός ξανά στη μόδα

DRACULI: O Σμυρναίικος ήρθε το 2008 να συμπληρώσει τον Παραδοσιακό ελληνικό. Το Tusso Office System είναι μια ολοκληρωμένη πρόταση για το σπίτι, το γραφείο και το εστιατόριο.

ωθητικών ενεργειών λόγω της κρίσης», όπως σημειώνει η Ελεάνα Ιωάννου, Senior Brand Manager R&G Coffee του ελληνικού τμήματος της MONDELEZ International. Οι εταιρείες εκτιμούν ότι η αύξηση της κατανάλωσης θα πάρει πιο σταθερή μορφή τα επόμενα χρόνια, συνδέοντάς την εκτίμησή τους με τις εξελίξεις στο ευρύτερο μέτωπο της οικονομίας. «Η σταδιακή αναστροφή των βασικών οικονομικών δεικτών εκτιμάται ότι θα οδηγήσει τα επόμενα χρόνια σε περαιτέρω ανάπτυξη της συνολικής αγορά καφέ, με καταλύτη νέα, καινοτομικά προϊόντα και κατηγορίες καφέ ανώτερης ποιότητας» είναι η εκτίμηση της BRAVO Greece ΑΕ.

Εκπαιδεύοντας τον καταναλωτή Ο Ιάκωβος Δρακούλης, Managing Director της DRACULI Coffee ΑΕ, μιας εκ των μικρομεσαίων, αμιγώς ελληνικών και ιδιαίτερα δραστήριων επιχειρήσεων του κλάδου, θεωρεί ότι η σημερινή συγκυρία αποτελεί μια ευκαιρία για να αναδειχθούν

Πηγή: ICAP

30/ ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2014

και να καταξιωθούν στην αγορά αμιγώς ελληνικά brands. «Πιστεύω ακράδαντα ότι αυτή θα είναι η επόμενη τάση της αγοράς. Ο καταναλωτής είναι πλέον περισσότερο υποψιασμένος, δίνει μεγάλη σημασία στην ελληνικότητα και επίσης αναζητάει το ποιοτικό προϊόν και την καινοτομία, είναι πολύ πιο δεκτικός στο καινούργιο». Στην τελευταία διαπίστωση συμφωνούν και τα στελέχη όλων σχεδόν των επιχειρήσεων του κλάδου εκτιμώντας ότι η ωρίμανση της αγοράς και ο, κατά γενική ομολογία, διεμβολισμός της από τον εσπρέσο οδήγησαν σταδιακά στη δημιουργία ενός νέου μοντέλου καταναλωτή. «Μαζί με την κουλτούρα του καφέ ως έκφραση κοινωνικότητας, μπορούμε να πούμε ότι το ελληνικό κοινό, αφού εκτέθηκε σε πλήθος νέων και ποιοτικών προϊόντων έχει αποκτήσει και παιδεία γύρω από τον καφέ, κάτι που έλειπε τα προηγούμενα χρόνια. Ο πήχης των απαιτήσεων έχει ανέβει κατά πολύ», λέει χαρακτηριστικά στέλεχος της αγοράς. Ακριβώς αυτή η ανάδειξη ενός πιο ψαγμένου καταναλωτή αναμένεται να απο-

Ο ελληνικός καφές αποτελεί εδώ και πολλά χρόνια το βασιλιά της εγχώριας αγοράς με μερίδιο το οποίο στο παρελθόν έφτασε να ξεπερνά το 50%. Αν και η κυριαρχία του ποτέ δεν τέθηκε ουσιαστικά υπό αμφισβήτηση, η κατανάλωση το τελευταίο διάστημα ήταν πτωτική καθώς τα μερίδιά του ροκανίστηκαν από νεότερους ανταγωνιστές, όπως τα προϊόντα με βάση τον εσπρέσο, ενώ εμφάνιζε δυσκολία να διεισδύσει στις μικρότερες ηλικιακές κατηγορίες (κάτω των 35 ετών). Ωστόσο παρά τις δυσοίωνες προβλέψεις που έκαναν λόγο για «πορεία χωρίς επιστροφή», ο ελληνικός καφές αποδεικνύεται σκληρό καρύδι για τους ανταγωνιστές και, σύμφωνα με εκτιμήσεις παραγόντων της αγοράς, αναρριχήθηκε το 2013 ξανά στο 49% από 48% που, σύμφωνα με την ICAP, κατείχε το 2011. Σύμφωνα με παράγοντες της αγοράς, οι ποσότητες ελληνικού καφέ που καταναλώθηκαν το 2013 κυμάνθηκαν στους 14.800 τόνους. «Στην περίπτωση του ελληνικού καφέ τα τελευταία χρόνια παρατηρούμε μία αύξηση στην κατανάλωση, καθώς πρόκειται για το πιο προσιτό ρόφημα, αλλά και μια αγαπημένη συνήθεια των Ελλήνων», μας λέει ο Ηλίας Παπαδόπουλος, Διευθυντής Τμήματος Καφέ της NESTLE Ελλάς η οποία μέσω του brand Λουμίδης αποτελεί τον αδιαμφισβήτητο leader του κλάδου ελέγχοντας περίπου το 60% της αγοράς. Για διατήρηση των δικών της ποσοστών κάνει λόγο και η διοίκηση της BRAVO Greece AE, που είναι ο δεύτερος μεγαλύτερος παίκτης της κατηγορίας με το ομώνυμο σήμα Bravo να χτυπάει, σύμφωνα με εκτιμήσεις, ποσοστά της τάξης του 14%. Σύμφωνα με τον κ. Παπαδόπουλο, «η αγορά του ελληνικού καφέ, ειδικά στο κανάλι του λιανεμπο-

T&Π

EΣΤΙΑΣΗ ΣΤΟΝ ΚΛΑΔΟ

BRAVO Greece: Tο εντυπωσιακό λανσάρισμα μέσα στο 2012 της σειράς Douwe Egberts Flavors κατάφερε γρήγορα, σύμφωνα με τη διοίκηση, να ενισχύσει το μερίδιό της στην κατηγορία του στιγμιαίου. Ο Bravo είναι ο 2ος μεγαλύτερος παίκτης στην κατηγορία του ελληνικού. Ο La Meloise αποτελεί την πιο οικονομική αλλά καθ’ όλα ποιοτική πρόταση της εταιρείας στον στιγμιαίο. Λίγο πριν την εκπνοή του 2013 η εταιρεία λάνσαρε τις Douwe Egberts Espressoκάψουλες συμβατές με μηχανές Nespresso.

ρίου, παρουσίασε σημαντικά ανοδική πορεία το 2013, κλείνοντας με αύξηση +4,5% σε όγκο. Αντιθέτως, η εικόνα που παρουσίασε σε αξία στο ίδιο χρονικό διάστημα είναι ελαφρώς πτωτική καθώς το έτος σημειώθηκαν απώλειες της τάξης του -1% που οφείλονται κυρίως στις εκπτώσεις τιμής».

Aκόμα καλύτερη είναι η εικόνα που εκπέμπουν τα στοιχεία της Nielsen για το δωδεκάμηνο Δεκεμβρίου 2012-Νοεμβρίου 2013 σύμφωνα με τα οποία η πίτα του ελληνικού καφέ στις μεγάλες αλυσίδες λιανικής το εξεταζόμενο διάστημα εμφάνισε αύξηση 0,9%. «Είναι αλήθεια ότι ο ελληνικός καφές ανακάμπτει όχι μόνο λόγω του χαμηλότερου κόστους του, όσο και λόγω μιας νοσταλγικής διάθεσης και της τάσης για επιστροφή στην παράδοση και την ελληνικότητα. Μια τάση που ενισχύθηκε μέσα στην κρίση. Πλέον ο ελληνικός καφές αγκαλιάζεται και από τη νεολαία» εξηγεί στο T&Π o κ. Δρακούλης. Ποντάροντας αλλά και συνεπικουρώντας την ανάκαμψη της συγκεκριμένης κατηγορίας, η DRACULI πλαισίωσε τον κλασικό «Ελληνικό» καφέ της με τον «Σμυρναίικο», έναν premium ελληνικό καφέ από 7 ποικιλίες Arabica. Ήδη το εν λόγω σήμα έχει καταφέρει να διεισδύσει σε 50 καταστήματα delicatessen αποδεικνύοντας ότι και σε μια κατά τα άλλα παραδοσιακή κατηγορία υπάρχουν περιθώρια για καινοτομία.

To ίδιο ακριβώς βάλθηκε να αποδείξει, με ένα διαφορετικό τρόπο, η NESTLE, λανσάροντας το 2013 τη ΒΕΚΟ, μια μηχανή παραγωγής ελληνικού καφέ με το πάτημα ενός κουμπιού. Πρόκει-

ται για ένα προϊόν που ουσιαστικά παντρεύει δύο τάσεις, αυτή της δυναμικής επιστροφής του ελληνικού καφέ με εκείνη της αυξημένης ζήτησης για αυτοματοποιημένες μηχανές. Αξίζει να σημειωθεί ότι η άνοδος του ελληνικού καφέ κεφαλαιοποιήθηκε κατά κύριο λόγο από τα επώνυμα σήματα και λιγότερα από τα ιδιωτικής ετικέτας, κάτι που σημαίνει ότι αναθερμαίνεται η σχέση του αγοραστή με τα brands η οποία είχε δοκιμαστεί λόγω της οικονομικής κρίσης. Σύμφωνα με τoν κ. Παπαδόπουλο της ΝESTLE, τα προϊόντα ιδιωτικής ετικέτας αύξησαν το μερίδιό τους σε όγκο μόλις κατά 0,4% και η διείσδυσή τους παραμένει πολύ χαμηλή.

Tρέχει o εσπρέσο, αγκομαχά ο φίλτρου Μπορεί στις περισσότερες μετρήσεις αγοράς ο καφές φίλτρου με τον εσπρέσο να εντάσσονται κάτω από την ίδια ομπρέλα (κατηγορία «καφέ μηχανής») η αλήθεια όμως είναι ότι οι πορείες των μεριδίων αγοράς των δύο προϊόντων δεν είναι παράλληλες. Αθροιστικά το μερίδιο του καφέ φίλτρου και του εσπρέσο στην ελληνική αγορά εκτιμάται ότι το 2013 ξεπέρασε το 32% με τις αντίστοιχες ποσότητες να «κλείνουν» πάνω από τους 9.000 τόνους. Ο εσπρέσο, ωστόσο, είναι αυτός που εξακολουθεί να σηκώνει στους ώμους του το βάρος της ανάπτυξης της συγκεκριμένης κατηγορίας. Σύμφωνα μάλιστα με πηγές από την αγορά, την περασμένη χρονιά κατάφερε να «τσιμπήσει» για λογαριασμό του επιπλέον 2% στο σύνολο της

αγοράς καφέ. Καταλυτικό ρόλο έπαιξε η ταχύτατη ανάπτυξη τα τελευταία χρόνια των οικιακών μηχανών και ιδίως των «κλειστών συστημάτων» τα οποία ωστόσο από μόνα τους πλέον αποτελούν ξεχωριστή κατηγορία. Αντίθετα με τον εσπρέσο, ο καφές φίλτρου εμφανίζει σημάδια κόπωσης η οποία, σύμφωνα με τη διοίκηση της BRAVO Greece «οφείλεται κυρίως στην εμφάνιση των νέων προϊόντων εσπρέσο και ιδιαίτερα της κατηγορίας των μονοδόσεων που χρησιμοποιούνται από συγκεκριμένους τύπους μηχανών». Η κάμψη του φίλτρου σε συνδυασμό με τις προωθητικές ενέργειες των εταιρειών, φαίνεται ότι συμπαρέσυρε πτωτικά και την αξία των πωλήσεων της κατηγορίας ιδίως στο κανάλι του λιανεμπορίου. Σύμφωνα με τη Nielsen, οι πωλήσεις γαλλικού και εσπρέσο στο κυλιόμενο δωδεκάμηνο μέχρι τις 30 Νοεμβρίου 2013 μειώθηκαν κατά 1,4% στα 24,074 εκ. ευρώ. «Ο καφές φίλτρου είναι ένα παρεξηγημένο και παράλληλα κακοποιημένο προϊόν» σχολιάζει ο κ. Δρακούλης. «Η κρύα αγορά και ιδίως η εστίαση έχουν μεγάλο μέρος της ευθύνης για την απαξίωση του εν λόγω προϊόντος στη συνείδηση του καταναλωτή. Είναι χαρακτηριστικό ότι μέχρι πρόσφατα σε πολλά ξενοδοχεία παρασκευαζόταν με απαρχαιωμένες μηχανές, σε πολύ μεγάλες ποσότητες και καιγόταν επί ώρες προτού καταναλωθεί, με ό,τι αυτό σημαίνει για τη γεύση του. Δεν είναι τυχαίο λοιπόν που για ένα σημαντικό κομμάτι του κοινού ο καφές φίλτρου θεωρείται υποδεέστερος, κάτι που φυσικά δεν είναι αλήθεια».

ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2014 2013 /31 /11

T&Π

ΕΣΤΙΑΣΗ ΣΤΟΝ ΚΛΑΔΟ

NESTLΕ: Ο Λουμίδης ελέγχει περίπου το 60% της αγοράς του ελληνικού ενώ το μερίδιο του Nescafé στον στιγμιαίο υπολογίζεται άνω του 80%. Το σύστημα Dolce Gusto εξυπηρετεί την τάση για «μεταφορά» της καφετέριας στο σπίτι.

Αυτό που είναι ξεκάθαρο είναι ότι οι επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στον κλάδο δεν είναι διατεθειμένες να αφήσουν το παιχνίδι να χαθεί, εξ ου και η πληθώρα νέων κωδικών που κάνουν όλο και συχνότερα την εμφάνισή τους στα ράφια των καταστημάτων. Όπως σημειώνει η κα Ιωάννου της MONDELEZ, της ηγέτιδας δύναμης του κλάδου με ναυαρχίδα τον καφέ Jacobs, η ανάκαμψη του φίλτρου θα κτισθεί «γύρω από τον καφέ φίλτρου με γεύσεις, ο οποίος απευθύνεται σε καταναλωτές που αναζητούν ποικιλία, διαφορετικά αρώματα και αγαπημένες γεύσεις στον καφέ τους». Συμπληρώνει ότι ανοδική πορεία των Jacobs Flavours αποδεικνύει του λόγου το αληθές. Στο χαρτοφυλάκιο της MONDELEZ Eλλάς ανήκει βεβαίως και ο Maxwell House, το λανσάρισμα του οποίου, σύμφωνα με την κα Ιωάννου, «αποτελεί μια οικονομικότερη πρόταση που ανταποκρίνεται στις νέες ανάγκες των καταναλωτών όπως αυτές διαμορφώνονται από τις οικονομικές συνθήκες». Σύμφωνα με παράγοντες της αγοράς, το μερίδιο της εταιρείας στον καφέ φίλτρου (συνυπολογίζοντας τους Jacobs και Maxwell House) ξεπερνάει το 60%. Φαίνεται, ωστόσο, ότι αυτό δεν πτοεί μικρότερες επιχειρήσεις να διεκδικήσουν τον χώρο που πιστεύουν ότι τους αναλογεί.

32/ ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2014

Χαρακτηριστικό παράδειγμα η DRACULI, η οποία έχει βεβαίως ήδη σημαντική παρουσία στην κατηγορία αλλά κυρίως στο κανάλι του εφοδιασμού και η οποία μέσα στο 2013 προχώρησε στο λανσάρισμα μικρότερων συσκευασιών 250 γραμμαρίων για τις ανάγκες του λιανεμπορίου, ενώ ανάλογη κίνηση ετοιμάζει και στον εσπρέσο. Το νέο προϊόν έκανε ήδη την εμφάνισή του στα ράφια συγκεκριμένων delicatessen στο νομό Αττικής ενώ καλά πληροφορημένες πηγές μιλούν για συμφωνία με μεγάλη αλυσίδα σούπερ-μάρκετ μέσα στο αμέσως επόμενο διάστημα. Την παρουσία της στην κατηγορία, με έμφαση στο κομμάτι της εστίασης, επιχειρεί να αναβαθμίσει και η D.E. Master Blenders 1753, η οποία το καλοκαίρι του 2013 έριξε στην αγορά τον Frenchy, ένα παγωμένο γαλλικό καφέ βασισμένο στον Douwe Egberts. Το προϊόν αποτελεί έμπνευση ενός Έλληνα barista και παρασκευάζεται από το επαγγελματικό σύστημα ροφημάτων Cafitesse.

Οι γεύσεις δίνουν πνοή στον στιγμιαίο Aν και εξακολουθεί να διατηρεί υψηλά ποσοστά δημοτικότητας, ιδίως στις νεαρότερες ηλικίες, τόσο στη ζεστή όσο και στην κρύα του εκδοχή, ο στιγμιαίος καφές δείχνει να έχει χάσει λίγη

από την αίγλη και τα μερίδια του παρελθόντος Σύμφωνα με εκτιμήσεις, το ποσοστό του το 2013 υποχώρησε εκ νέου στο 20%, με τις αντίστοιχες ποσότητες να τοποθετούνται στους 6.000 τόνους. Στο κομμάτι του retail, βεβαίως, συντηρεί την πρωτοκαθεδρία του όντας, παρά τον ισχυρό ανταγωνισμό, η πρώτη επιλογή του καταναλωτή για οικιακή χρήση. Όπως προκύπτει από τα στοιχεία της Nielsen για το δωδεκάμηνο Δεκέμβριος 2012-Νοέμβριος 2013, το μερίδιο των πωλήσεων στιγμιαίου καφέ στα σούπερ-μάρκετ διαμορφώθηκε στο 45,4%, μειωμένο κατά 1%. Ο Hλίας Παπαδόπουλος από τη NESTLE Ελλάς αντιτείνει ότι «παρά τη μείωση της αγοράς του στιγμιαίου καφέ, εξετάζοντας το σύνολο της κατανάλωσης όλων των ροφημάτων στην αγορά, η κατηγορία καταφέρνει να κερδίσει περισσότερους καταναλωτές, αυξάνοντας σε επίπεδο κυλιόμενου δωδεκάμηνου τον αριθμό των ροφημάτων που καταναλώθηκαν, έναντι άλλων κατηγοριών όπως τα αναψυκτικά και οι χυμοί, οι οποίοι καταγράφουν απώλειες».

H θυγατρική του ελβετικού κολοσσού κρατάει αυτή την στιγμή τα ηνία της αγοράς μέσω του Nescafé, με ένα ποσοστό που υπολογίζεται άνω του 80%. Φροντίζει δε να συντηρεί το ενδιαφέρον του καταναλωτή ρίχνοντας συνεχώς στη μάχη

T&Π

EΣΤΙΑΣΗ ΣΤΟΝ ΚΛΑΔΟ

πλήθος παραλλαγών και γεύσεων του δημοφιλούς σήματος (Nescafé Classic Crema, Nescafé Classic Flavours, Nescafé Cappuccino κ.ά.). Από απόσταση ακολουθεί η BRAVO, η οποία δείχνει αποφασισμένη να μικρύνει την ψαλίδα. Ενδεικτικό των προθέσεών της είναι το εντυπωσιακό λανσάρισμα μέσα στο 2012 της σειράς Douwe Egberts Flavors η οποία, σύμφωνα με τη διοίκηση, κατάφερε μέσα σε λίγους μόλις μήνες παρουσίας να ενισχύσει το μερίδιό της στην κατηγορία και να βάλει το brand Douwe Egberts σε περισσότερα ελληνικά νοικοκυριά. H BRAVO Greece μάλιστα θεωρεί ότι η «εμφάνιση των αρωματισμένων στιγμιαίων καφέδων δημιουργεί μια τάση αντίστοιχη εκείνης που αναδύθηκε στην κατηγορία του φίλτρου». Παράλληλα, υποστηρίχθηκε με καινούργια διαφημιστική καμπάνια ο νέος στιγμιαίος καφές La Meloise o οποίος αποτελεί την πιο οικονομική αλλά καθ’ όλα ποιοτική πρόταση της εταιρείας στην κατηγορία.

H καφετέρια στο σπίτι Η πιο «φρέσκια» και ταυτόχρονα περισσότερα υποσχόμενη υποκατηγορία της αγοράς καφέ είναι αναμφισβήτητα αυτή των αυτοματοποιημένων μηχανών οικιακής χρήσης και δη εκείνων που λειτουργούν με κάψουλες. Πρόκειται ουσιαστικά για μια κατηγορία η γέννηση της οποίας συμπίπτει (διόλου τυχαία) με τις απαρχές της οικονομικής κρίσης και έρχεται ως απάντηση στη μετατόπιση ενός μεγάλου μέρους της κατανάλωσης από την εστίαση στο σπίτι, φέρνοντας ουσιαστικά την ποικιλία και την εμπειρία της καφετέριας στην πόρτα του καταναλωτή. Οι ρυθμοί ανάπτυξης που παρουσιάζει είναι εντυπωσιακοί. Σύμφωνα με την GFK, τη διετία 2011-12 οι πωλήσεις των μηχανών αυτού του τύπου αυξήθηκαν κατά 45%, ενώ το νούμερο αυτό εκτιμάται ότι ενισχύθηκε περαιτέρω το 2013 αγγίζοντας το 50%. Φαίνεται μάλιστα ότι τα εν λόγω συστήματα κλέβουν μερίδια από τις κλασικές μηχανές εσπρέσο. Ενδεικτικά, το 2011 ο συνολικός τζίρος των μηχανών εσπρέσο αυξήθηκε, σύμφωνα με εκτιμήσεις της αγοράς, στα 22,5 εκ. ευρώ παρά το γεγονός ότι εκείνος των παραδοσιακών μηχανών υποχώρησε κατά περίπου 25%. Η μάχη δίνεται κυρίως μεταξύ NESTLE και της MONDELEZ, με την πρώτη να κρατάει τα σκήπτρα καθώς έχει υπό την ομπρέλα της τα δύο από τα τρία πιο δημοφιλή συστήματα της εγχώριας αγοράς, Νespresso και Dolce Gusto, ενώ

Το σύστημα Tassimo της MONDELEZ προσφέρει μια γκάμα ροφημάτων από στιγμιαίο και εσπρέσο μέχρι σοκολάτα.

η δεύτερη διαθέτει την Tassimo. H Νespresso διαφοροποιείται απευθυνόμενη αποκλειστικά στους λάτρεις του εσπρέσο ενώ Dolce Gusto και Τassimo καλύπτουν μια ευρύτερη γκάμα ροφημάτων που ξεκινάει από τον στιγμιαίο και τον εσπρέσο μέχρι τη σοκολάτα. Οι αφίξεις νέων προϊόντων, τόσο σε επίπεδο μηχανημάτων όσο και γεύσεων είναι συνεχείς: Mέσα στο 2013 η Νespresso διεύρυνε τη σειρά μηχανών U, λανσάροντας την Umilk η οποία ενσωματώνει ειδικό εξάρτημα (Aeroccino 3) για την παρασκευή καφέ με γάλα (cappuccino, latte macchiato, freddo cappuccino κ.ά.). Η MONDELEZ παρουσίασε τις νέες κάψουλες Jacobs Espresso Intenso Coffee και Carte Noire Expresso decaf. Παρών στο νέο πεδίο δηλώνει και η BRAVO Greece, η οποία λίγο πριν την εκπνοή του 2013 λάνσαρε μία νέα προϊοντική σειρά, τις Douwe Egberts Espressoκάψουλες συμβατές με μηχανές Nespresso, ένα σημαντικό λανσάρισμα, όπως τονίζουν εκπρόσωποι της εταιρείας, «το οποίο ανοίγει νέες προοπτικές και προαναγγέλλει σημαντικές επενδύσεις για την υποστήριξή του». «Η κατηγορία των κλειστών συστημάτων αναπτύσσεται σταθερά με διψήφια νούμερα τα τελευταία 3 χρόνια. Αυτό μεταφράζεται σε 15 εκ. ευρώ κατανάλωσης για τα τοπ 4 brands κλειστών συστημάτων μέσα στο 2013» δηλώνει στο T&Π ο κ. Παπαδόπουλος. «Υπολογίζουμε ότι περισ-

σότερα από 150.000 νοικοκυριά έχουν εντάξει και απολαμβάνουν την εμπειρία ροφημάτων Nescafé Dolce Gusto με το 2013 να καταγράφεται ρεκόρ αριθμού πώλησης μηχανών για το μοναδικό κλειστό σύστημα πολύ-ροφημάτων με επιλογή για ζεστά και κρύα ροφήματα και πίεση έως 15bars», συμπληρώνει. Από την πλευρά της ΜΟΝDELEZ, η κα Ιωάννου επισημαίνει ότι «η νέα κατηγορία του On Demand που ενισχύθηκε με το λανσάρισμα του συστήματος Tassimo αποτελεί κινητήριο δύναμη για την περαιτέρω ανάπτυξη της συνολικής αγοράς καφέ» τονίζοντας ότι το Tassimo στην πράξη δημιούργησε «μία νέα τάση με ολοένα και περισσότερους καταναλωτές να στρέφονται στην κατανάλωση ροφημάτων από μηχανές που λειτουργούν με κάψουλες. Εκτιμούμε ότι η επώνυμη ποικιλία ροφημάτων που προσφέρει σε συνδυασμό με την ευκολία χρήσης και την εξαιρετική, ίδια κάθε φορά ποιότητα του αποτελέσματος, το έχουν τοποθετήσει στην πρώτη θέση τόσο στην αγορά μηχανών όσο και στην αγορά ροφημάτων». Αξίζει να σημειωθεί ότι η αύξηση της κατανάλωσης καφέ μονού σερβιρίσματος, δηλαδή με κάψουλα, δεν είναι ελληνικό φαινόμενο, έστω κι αν στη χώρα μας η δυναμική του ενισχύεται λόγω των οικονομικών συνθηκών. Ενδεικτικά, στις ΗΠΑ ο καφές αυτού του τύπου το 2010 αντιπροσώπευε το 4% των φλιτζανιών που καταναλώνονταν ημερησίως, ενώ το 2011 το ποσό αυτό σκαρφάλωσε στο 7%. Επιπλέον πρόκειται για την αγορά με τα μεγαλύτερα περιθώρια κέρδους και υπεραξίας. Σύμφωνα με εκτιμήσεις παραγόντων του κλάδου, ο καφές από κάψουλα φλερτάρει πλέον με το 10% της παγκόσμιας αγοράς αλλά το ποσοστό του στην αξία της αγγίζει το 30%.

Tο 2013 η Nespresso διεύρυνε τη σειρά μηχανών U με την Umilk η οποία ενσωματώνει Aeroccino 3.

ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2014 /33

T&Π

ΟΙΝΟΣ

2013

ΠΕΡΙΟΡΙΣΜΈΝΕΣ ΉΤΑΝ ΟΙ ΝΈΕΣ ΑΦΊΞΕΙΣ ΚΑΘΏΣ ΣΤΗΝ ΑΡΧΉ ΤΗΣ ΧΡΟΝΙΑΣ Η ΚΡΊΣΗ ΗΤΑΝ ΣΤΟ ΑΠΟΚΟΡΎΦΩΜΆ THΣ.

ΤΟΥ ΤΡΙΑΝΤΆΦΥΛ ΛΟΥ ΠΕΤΚ ΑΝΌΠΟΥΛΟΥ, qfood@otenet.gr

34 / ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2014

photo: dreamstine .com

NEEΣ ΕΤΙΚΕΤΕΣ

Ω

ς νέα εννοούμε βεβαίως κρασιά τα οποία κάτι εκφράζουν σχετικά με την εξέλιξη του κρασιού και δεν είναι απλά τρικ μάρκετινγκ των εταιρειών. Ως απλά τρικ μάρκετινγκ εννοούμε την αλλαγή ονόματος ή εικαστικού (και τιμής) παλιών κρασιών ή την κυκλοφορία νέων κρασιών από μια εμπορική ποικιλία, όπως για παράδειγμα η Μαλαγουζιά και το Ασσύρτικο που σπεύδουν να προσθέσουν στην γκάμα τους πολλά οινοποιεία. Αντιθέτως, ενδιαφέρον παρουσιάζουν κινήσεις μάρκετινγκ που στοχεύουν την προσαρμογή ενός παραγωγού στις νέες τάσεις της αγοράς, όπως η παραγωγή φρέσκων κρασιών, η παρουσίαση κρασιών από νέες ποικιλίες ή από νέα blends, η παρουσίαση νέων τύπων κρασιών (όπως π.χ. βαθιάς παλαίωσης). Ανεξάρτητα από όλα αυτά, πάντα παρουσιάζει ενδιαφέρον η δημιουργία ενός πολύ ποιοτικού κρασιού. Με αυτά τα κριτήρια ψάξαμε να βρούμε τι νέο μας έφερε το 2013. Η συνοπτική εικόνα είναι ότι μας έφερε πολύ λίγα νέα κρασιά. Ομολογουμένως οι ετικέτες που κυκλοφορούν στην ελληνική αγορά είναι πολλές. Ήδη υπάρχει σκεπτικισμός πάνω σ’ αυτό μια και ο καταναλωτής «παραζαλίζεται» και δεν μπορεί ούτε να τις γνωρίσει ούτε να καταλήξει τι του αρέσει. Οι καβίστες και όλοι οι επαγγελματίες διαμαρτύρονται καθώς δυσκολεύεται η δουλειά τους. Στα προηγούμενα χρόνια υπήρξε μια έκρηξη κυκλοφορίας νέων ετικετών στον κλάδο. Μοιραία θα φτάναμε σε ένα στάδιο κόπωσης, αν όχι κορεσμού, και φαίνεται ότι φτάσαμε. Την κόπωση αυτή την επέτεινε και η κρίση. Δεν είναι τυχαίο, λοιπόν, ότι ενώ στα προηγούμενα χρόνια οι συζητήσεις μεταξύ των οινόφιλων και των επαγγελματιών του κρασιού άρχιζαν από το «τι καινούργιο βγήκε», τώρα το σύνολο σχεδόν των ανθρώπων του κρασιού στους οποίους απευθυνθήκαμε για τις ανάγκες αυτού του άρθρου, στην ερώτηση ποια νέα ετικέτα ξεχώρισαν το 2013, μας απάντησαν «με αιφνιδιάζεις, δεν μου έρχεται κάτι στο μυαλό». Οι δύο παράγοντες οι οποίοι επηρεάζουν τις ουσιαστικές εκδόσεις νέων ετικετών είναι οι τάσεις στην αγορά και η οινολογική έρευνα. Η κυρίαρχη τάση σήμερα, μετά από την σημαντική υποχώρηση του κρασιού από το εστιατόριο, είναι το wine και το all day bar. Είναι η νεολαία, το κρασί

T&Π

ΟΙΝΟΣ

σε ποτήρι και το ελαφρύ ευκολόπιοτο κρασί (με το θέμα αυτό είχαμε ασχοληθεί σε ιδιαίτερο άρθρο στο τεύχος Ιουνίου 2013).

Moi Je m’en Fous, κτήμα Καραμήτρου

Στην ίδια κατεύθυνση ανήκει και η νέα πρόταση του κτήματος Καραμήτρου από το Μεσενικόλα Φρέσκα και «νεαρά» της Καρδίτσας. Μια σειρά από τρεις ετικέτες λευκρασιά κού (Μαλαγουζιά), ροζέ (Μοσχάτο Αμβούργου) Νεαρός Τσαπουρνάκος, και ξηρού φρέσκου κόκκινου (ερυθρός Λημνιώκτήμα Βογιατζή νας) από τη σοδειά του 2013, με την ονομασία Χαρακτηριστικό Moi Je m’en Fous («εμένα δεν με νοιάζει»). Οι παράδειγμα Ν Ε Α Ρ Ο Σ Τ ΣαυΑ Π ΟΥ Ρ Ν Αφιγούρες ΚΟ Σ στις ετικέτες δημιουργήθηκαν από τον Ktima Voyatzi τής της τάσης εικαστικό Αντρέα Μπούκα. Όπως υποστηρίζει ο είναι ο νεαρός παραγωγός, «τα πολύχρωμα, χαρούμενα πρόερυθρός οίνος σωπα, πάνω στο κατάμαυρο φόντο των μπουκαΤσαπουρνάκος. λιών 750ml 14,5% vol αντικατοπτρίζουν απόλυτα τη διάθεση για Όπως μας είπε ξεγνοιασιά και γευστικές απολαύσεις. Η χαλάο δημιουργός ρωση, η ξεγνοιασιά, η “καλή τρέλα” που φέρνει του, Γιάννης η οινοποσία, αποτυπώνονται με κωμική διάθεση Β ο γ ι α τ ζ ή ς , στις ετικέτες. Μια ιδέα που θέλει να τονίσει πόσο ΝΕΑΡΟΣ ΤΣΑΠΟΥΡΝΑΚΟΣ «το κρασί είναι πολύτιμες είναι εκείνες οι στιγμές στη ζωή μας γνωστό, αλλά που δεν μας νοιάζει τίποτα, που για λίγη ώρα γικαθώς είχαμε νόμαστε και πάλι παιδιά». διαπιστώσει ότι η αγορά ζητάει φρέσκα κρασιά και με δεδομένο ότι αυτό το κρασί πάντα μας άρεσε πολύ από νωρίς, αποφασίσαμε να το κυκλοφορήσουμε σε αυτή τη μορφή χωρίς να αποσύρουμε και την κανονική του εκδοχή. “Νεαρό” είναι το ίδιο κρασί το οποίο αργότερα παλαιώνει. Δεν κάνουμε δηλαδή κάποια διαφορετική οινοποίηση και φυσικά δεν είναι ένα κρασί νουβό. Δεν γίνεται με τη μέθοδο των νουβό και δεν χάνει γρήγορα τα αρώματά του όπως αυτά. Θα έλεγα ότι ανήκει στην κατηγορία των ιταλικών “νουβέλο”. Η έκφραση της δικής μας Με νότες ροδάκινου, λεμονανθού, γιασεμιού, νομοθεσίας είναι “νεαρός οίνος”». ροδοπέταλων, βανίλιας και πιπεριού, η σειρά Protected Geographical Indication Velvento

Τσαπουρνάκος είναι το όνομα μιας ποικιλίας σταφυλιού που ανακαλύφθηκε σε παλιούς αμπελώνες του Βελβεντού και ανήκει στην οικογένεια του Cabernet Franc. Νεαρός ονομάζεται ο οίνος της χρονιάς, γεμάτος έντονα αρώματα και φρεσκάδα, έτοιμος για άμεση κατανάλωση. Περιέχει θειώδη

οποία διακινεί το κρασί στη Βόρεια Ελλάδα, μας είπε: «Είναι ένα τριανταφυλλί, αφρώδες ξηρό κρασί στο οποίο η λευκή Ντεμπίνα πλαισιώνεται από το κόκκινο Βλάχικο δίνοντας αρώματα από φρέσκα κόκκινα φρούτα και έμφαση στο κεράσι και τη φράουλα, με ίχνη τομάτας και βιολέτας. Τη γεύση του χαρακτηρίζουν τα ελάχιστα υπολειμματικά του σάκχαρα, οι διακριτικές τανίνες και η δροσιστική του οξύτητα που ενισχύεται από τα “κορδόνια” από λεπτές

Tsapournakos is the name of a local grape variety which survived through old vineyards in Velvento.

It belongs to the Cabernet Franc family and reflects the typicity of the terroir to a very young, fresh and fruity wine.

Contains Sulfites

ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΟΜΕΝΗ ΓΕΩΓΡΑΦΙΚΗ ΕΝΔΕΙΞΗ ΒΕΛΒΕΝΤΟ ΝΕΑΡΟΣ ΟΙΝΟΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ / wine of greece Παραγωγή-Εμφιάλωση από: Οινοποιία Βογιατζή Ε.Π.Ε. Βελβεντό, Κοζάνη, Ελλάς www.ktimavoyatzi.gr

BE

13

2013

Σορόκος, κτήμα Αρβανιτίδη Mε την ίδια λογική το κτήμα Αρβανιτίδη, εκτιμώντας ότι η αγορά ζητάει πιο φρέσκα κρασιά, μετέτρεψε την ποικιλιακή σύνθεση του κρασιού Σορόκος, αφαιρώντας το Cabernet και το βαρέλι. Έτσι τώρα το εν λόγω κρασί παράγεται μόνο από Merlot και κυκλοφορεί φρέσκο. Όπως μας ενημέρωσε ο οινοποιός Θανάσης Αρβανιτίδης, «είναι ένα σαρκώδες και μοντέρνο Merlot με μεταξένια υφή». Γοητευτικό, με ζουμερό ώριμο φρούτο που παραπέμπει στα βύσσινα, τα ώριμα μούρα και τα μύρτιλα, πλατύ στόμα και ευχάριστο όγκο. Παραμένει πιστό στην προσπάθεια της οινοποιίας να προσφέρει κρασιά που αποτυπώνουν τον πλήρη εγκλιματισμό των κοσμοπολίτικων ποικιλιών στο ελληνικό έδαφος.

στοχεύει στο νεανικό κυρίως τμήμα του κοινού, που ενδιαφέρεται για ένα καλό κρασί και που θέλει να νιώσει ανέμελα και να πει «Δεν με νοιάζει τίποτα!»

Αφρώδη Η λογική του κρασιού το οποίο είναι ελαφρύ, φρουτώδες και εύκολο να το πιεί κανείς στο bar οποιαδήποτε ώρα, ακόμη και χωρίς συνοδευτικό, ευθύνεται για τη μικρή επανάσταση που γίνεται στα ροζέ και τα αφρώδη.

Aurelia, Ζοίνος Χαρακτηριστικό παράδειγμα νέας ετικέτας αυτής της κατηγορίας είναι το Aurelia της Ζοίνος από τη Ζίτσα. Ο Γιάννης Μάνης από την εταιρεία Systasi η

φυσαλίδες. Η Ζίτσα είναι γνωστή για τα λευκά κρασιά της. Το Aurelia ήρθε να καλύψει ένα κενό στην αγορά στην κατηγορία των ροζέ αφρωδών με τοπικές ποικιλίες της Ηπείρου. Είναι ένα κρασί το οποίο μπορεί να το απολαύσει κανείς καθημερινά, ακόμη και με φρούτα και αποτελεί ένα εξαιρετικό welcome και απεριτίφ πριν από ένα γεύμα».

Ακακίες Sparkling, Κυρ-Γιάννη Αν και παρουσιάστηκε στο τέλος του 2012, το αφρώδες αυτό ροζέ κρασί ΠΟΠ Αμυνταίου κυκλοφόρησε στην αγορά στην ουσία το 2013. Ξινόμαυρο Αμυνταίου από επιλεγμένους αμπελώνες σε ύψος 600 μέτρων. Αλκοολικός βαθμός: 12%. Δεύτερη ζύμωση στη δεξαμενή και παραμονή με τις οινολάσπες. Έντονο κερασένιο χρώμα με βελούδινο αφρισμό, ελαφρύ σώμα, υψηλή οξύτητα. Αρώματα φράουλας και βύσσινου, ευχάριστο δροσιστικό στο στόμα με διακριτική γλυκύτητα. Μακριά φρουτώσης επίγευση. Ιδανικό ως απεριτίφ με Λικέρ Skinos μεζεδάκια ή φρουτένια γλυκά.

ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2014 /35

T&Π

ΟΙΝΟΣ

κρασί με ενδιαφέρον. Σύμφωνα με την εταιρεία, εκφράζει την τάση για ποιοτικά και εύκολα ως προς την κατανάλωσή τους κρασιά σε καλή τιμή. Έχει ψηλό αλκοόλ για λευκό, αλλά τα ελάχιστα υπολειμματικά ζάχαρα το καθιστούν πολύ ευχάριστο και καθημερινό. Αρώματα κίτρινων φρούτων με το Μοσχάτο να υπερισχύει στη μύτη. Υψηλή οξύτητα και μεγάλη πολυπλοκότητα στη γεύση η οποία το κάνει να ταιριάζει με όλη την γκάμα της ελληνικής κουζίνας. Αντοχή στον χρόνο λόγω του Chardonnay.

Επτά Λευκό, Mediterra Οινοποιητική

Η εκλεπτυσμένη ελληνική εκδοχή της σαμπάνιας από Ξινόμαυρο. Πρόκειται για ένα μοναδικό αφρώδες κρασί από 100% Ξινόμαυρο που επιτυγχάνεται με δεύτερη ζύμωση στη φιάλη (methode traditionelle). Έχει έντονα αρώματα φρούτων, τραγανή οξύτητα, μέτριο σώμα, μαλακό κρεμώδη αφρισμό μεγάλης διάρκειας και μακριά επίγευση. Η παραγωγή αυτού του εξαιρετικού κρασιού είναι περιορισμένη και κάθε μπουκάλι αριθμείται και χρονολογείται χειρόγραφα.

Ela Gold Ο ελληνικός luxury αφρώδης οίνος με νιφάδες χρυσού 23 καρατίων παράγεται στη Ρόδο από την Cair και την εταιρεία Καμπυλαυκά από ειδικά επιλεγμένα σταφύλια από Αθήρι και Chardonnay, συγκομιδής του 2003, με την παραδοσιακή γαλλική μέθοδο (Champenoise) και αυτό είναι που δίνει στο Ela Gold τον κομψό χαρακτήρα και την ξεχωριστή γεύση του. Το Αθήρι συλλέγεται από τα υψηλότερα και καλύτερα αμπέλια της Ρόδου, ενώ το Chardonnay είναι από τους αμπελώνες στα νότια του νησιού -και οι δύο με πολύ χαμηλή απόδοση

36 / ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2014

Γλυκά

Dourakis Euphoria Romeiko, οινοποιείο Ντουράκη Ένα επιδόρπιο κρασί που συνδυάζει την καινοτομία με την παράδοση με μοναδικό τρόπο. Τα σταφύλια της ποικιλίας Ρωμέικο απλώνονται στον ήλιο για 9 ημέρες για μερική αποξήρανση. Ο παχύρρευστος χυμός αποδίδει έναν φυσικώς γλυκό οίνο με εξαιρετική πυκνότητα αρωμάτων από λουλούδια και εσπεριδοειδή (νεράντζι, μανταρίνι, πράσινο λεμόνι, κίτρο), καραμέλας βουτύρου και μελιού. Πλούσια, κομψή γεύση, μεταξένια γλύκα στο στόμα και με καλή ισορροπία γλύκας-οξύτητας. Το Euphoria Ρωμέικο εσοδείας 1997 έχει παλαιώσει για 2 χρόνια σε μεγάλα βαρέλια 600 λίτρων και από τότε παλαιώνει στην υπόγεια κάβα του οινοποιείου. Πρόκειται για ένα οξειδωμένο κρασί με πάχος, πολυπλοκότητα, μεγάλη διάρκεια και 15% αλκοόλ. Τιμήθηκε με ασημένιο μετάλλιο στα Decanter World Wine Awards 2013.

Καθημερινά κρασιά

Κιόσκι λευκό, κτήμα Μπαμπατζιμόπουλου Τέσσερις ποικιλίες σε ένα κρασί: Chardonnay, Μοσχάτο, Ροδίτης, Uni Blanc. Αν μη τι άλλο ένα

Ένα δροσερό και φρουτώδες κρασί με λαμπερό κίτρινο χρώμα και αρώματα εσπεριδοειδών από τις ποικιλίες Βηλάνα και Θραψαθήρι, φρέσκο και ευκολόπιοτο που βγήκε για να προσδώσει απόλαυση σε κάθε μικρή και μεγάλη στιγμή επτά μέρες την εβδομάδα.

Κρασιά οινολογικής έρευνας και πρακτικής Legacy 1879, Μπουτάρης

Εντελώς αντίθετη τάση εκφράζει η κυκλοφορία του κρασιού Legacy 1879 της Μπουτάρης, ένα κρασί βαθειάς παλαίωσης από επιλεγμένο Ξινόμαυρο από συγκεκριμένο αμπελοτόπι και συγκεκριμένη πολύ καλή χρονιά (2007). Ο οινολόγος της εταιρείας, Γιάννης Βογιατζής, σημειώνει ότι «είναι ένα κρασί terroir, από ένα συγκεκριμένο εξαιρετικό αμπελοτόπι (single vineyard) στον Τρίλοφο της Νάουσας και παλαιώνει σε νέο βαρέλι. Ενώ η Νάουσσα Μπουτάρη είναι blended από όλους τους αμπελώνες και η Νάουσσα Μπουτάρη Grand Reserve από κάποιους συγκεκριμένους, εδώ έχουμε σταφύλια από ένα μόνο εξαιρετικό αμπελώνα». Φιλοδοξία της εταιρείας είναι να παρουσιάσει ένα κορυφαίο και συναρπαστικό Ξινόμαυρο. Το Legacy 1879 (έτος ίδρυσης της Μπουτάρης) είναι πολύ πλούσιο κρασί με επιβλητικές αλλά καλά δομημένες τανίνες και αρώματα ώριμων φρούτων (βατόμουρο, κεράσι, δαμάσκηνο) και νότες τομάτας. Ταιριάζει με κόκκινα κρέατα με δυνατές σάλτσες.

Yael Bar tana, aus The Missing Negatives of the Sonnenfeld Collection, 20 09. Cour tesy Annet Gelink Galler y, Amsterdam.jpg

Karanika Brut Cuvée Spéciale, κτήμα Καρανίκα

παραγωγής. Περιεκτικότητα σε αλκοόλ: 12,5%. Το Ela Gold έρχεται σε φιάλη 750ml και πολυτελές χρυσό χάρτινο κουτί.

T&Π

ΟΙΝΟΣ

Βucephale, κτήμα Λίγας

Salto, κτήμα Σκούρα

στο ποτήρι και τα πιο φθηνά στο μπουκάλι».

Ο οινολόγος και παραγωγός Θωμάς Λίγας, επίσης από τη σοδειά του 2007, κυκλοφόρησε ένα “καθαρό” Ξινόμαυρο με την ονομασία Βουκεφάλας. Όπως μας ενημέρωσε, «είναι ένα Ξινόμαυρο ακριβώς όπως το θέλω, γι’ αυτό το οινοποίησα μόνο του, ενώ το στο κανονικό κόκκινο κρασί του κτήματος το Ξινόμαυρο συνοδεύεται από Merlot. Ο Βουκεφάλας έχει σώμα και χαρακτήρα πλούσιο για Ξινόμαυρο, είναι ώριμο, με 14 βαθμούς, έχει στρογγυλεμένες τανίνες, χρώμα βαθύ και εξαιρετικά αρώματα κερασιού και κράνου και λιγότερο του βαρελιού».

Από Μαυροφίλερο (κλώνος του Μοσχοφίλερου) ο οινολόγος και παραγωγός Γιώργος Σκούρας παράγει με άγριες ζύμες ένα πολύ ιδιαίτερο κρασί με αρώματα φρέσκων φρούτων και χαμηλό αλκοολικό βαθμό (11,50%) που το κάνουν να πίνεται ευχάριστα όλες τις ώρες. Όπως μας είπε, «είναι λίγο πιο οξύ από το κλασικό Μοσχοφίλερο, με καθαρά αρώματα και φρεσκάδα. Είναι ένας άλλος τρόπος να δεις το Μοσχοφίλερο. Με τις άγριες ζύμες ευελπιστούμε ότι θα μπορεί να διατηρηθεί για 3, 4, ακόμη και 5 χρόνια. Η ποικιλία υπάρχει ανάμεσα στο Μοσχοφίλερο, απλώς εμείς το συγκεντρώσαμε σε ένα αμπέλι. Προσπαθούμε να ανταποκριθούμε στη σύγχρονη απαίτηση για εξαιρετική ποιότητα σε λογική τιμή. Επίσης βλέπουμε ότι υπάρχει μια τάση να ανανεώνονται τα brands και να κυκλοφορούν με διαφορετικά ονόματα και συνθέσεις. Τέλος, αφουγκραζόμαστε μια νέα τάση που γεννήθηκε στα wine bar να σερβίρονται τα ακριβά κρασιά

Οι δύο αιγιοπελαγίτικες κόκκινες ποικιλίες Μαυροτράγανο και Μανδηλαριά ενώνονται σε ένα προσιτό και ποιοτικό κρασί από τη Σαντορίνη. Ο κ. Σιγάλας κάνει προσπάθειες εδώ και χρόνια να αναβιώσει την τοπική ποικιλία Μαυροτράγανο της Σαντορίνης. Το 2012 η παραγωγή ήταν καλή και του έδωσε τη δυνατότητα να παρουσιάσει την επόμενη χρονιά αυτό το κρασί. Η οινολόγος του κτήματος, Φωτεινή Τσιμπόνη, μας ενημέρωσε ότι «παράγεται με τυπική ερυθρή οινοποίηση, ζύμωση και παλαίωση για 1 έτος σε ανοξείδωτες δεξαμενές. Ένα μέρος του γλεύκους ζυμώνει σε γαλλικά δρύινα βαρέλια. Έχει βαθύ, ερυθρό χρώμα, με μωβ ανταύγειες. Μύτη από ώριμα, κόκκινα φρούτα, κεράσι και μαρμελάδα, με μεταλλικότητα. Σώμα γεμάτο με ώριμες τανίνες, υψηλή οξύτητα και καλή και μακρά επίγευση».

Μμ, κτήμα Σιγάλα

T&Π

ΑΛΚΟΟΛΟΥΧΑ

ΤΟ ΚΡΑΣΊ ΝΙΚΆ ΤΟ ΟΥΊΣΚΙ

ΤΟ ΠΡΏΤΟ ΚΆΠΟΤΕ ΠΟΤΌ ΣΤΙΣ ΕΠΙΛΟΓΈΣ ΤΩΝ ΕΛΛΉΝΩΝ ΗΤΤΉΘΗΚΕ ΑΠΌ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΌΤΕΡΑ ΠΟΤΆ.

Η ΚΑΘΟΔΟΣ ΤΟΥ ΟΥΙΣΚΙ Η κύρια ανάπτυξη του ουίσκι στην Ελλάδα σημειώθηκε από το 1988 μέχρι το 1995, «όμως πια είναι ζήτημα εάν πουλάμε ένα μπουκάλι την εβδομάδα πια» λέει ιδιοκτήτης γνωστού

38 / ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2014

κεντρικού αθηναϊκού μπαρ. Η πολύ σημαντική πτώση στην αγορά αγγίζει σχεδόν το 50% από το 2007 μέχρι το 2012, καθώς έχουν μειωθεί οι εισαγωγές χωρίς να υπάρχει εγχώρια παραγωγή. Η δραματική αύξηση του ΕΦΚΟΠ κατά 125% εντός ενός μόνο έτους, το 2010, προκάλεσε πτώση της κατανάλωσης κατά 24% σε σύγκριση με το 2009 (στα 1,77 εκ. κιβώτια των 9 λίτρων). Ένα ουίσκι που το 2009 κόστιζε €12,50 το 2010 κόστιζε €17,50. Τελικά την περίοδο 2009-2012 η κατανάλωση ουίσκι μειώθηκε κατά 48% σε όγκο (από 2,5 εκ. σε 1,3 εκ. κιβώτια 9L), μια πτώση που οφείλεται στην δραστική περικοπή του εισοδήματος των καταναλωτών και την κάθετη πτώση των μπουζουκιών. Η μείωση ήταν εντονότερη στις high end κατηγορίες των premium blended και malt ουίσκι (-60% σε όγκο στην ίδια περίοδο, σύμφωνα με την IWSR). Τα σούπερ-μάρκετ επλήγησαν όμως ταυτόχρονα μειώθηκε και η ψαλίδα ανάμεσα στα απλά και τα premium ουίσκι.

Aν και δεν υπάρχουν ακόμα τελικά στοιχεία για το 2013, έρευνες της Nielsen για οργανωμένο λιανεμπόριο και της

Alexander Walker Blending Room, John Walker House

T

ΤΗΣ ΑΜΈ ΛΙΑ Σ ΡΟΔ ΆΝΘΗΣ ΑΝΑ Σ ΤΑ Σ ΆΚΗ, ameli1.anastasaki@gmail.com

α μειωμένα εισοδήματα αλλά και η ταυτόχρονη αύξηση του ειδικού φόρου κατανάλωσης στα οινοπνευματώδη έφερε τεράστια κάμψη στην αγορά του ουίσκι από το 2010 και μετά. Ακόμη και τις γιορτινές ημέρες ο κόσμος επιλέγει είτε να καταναλώνει περιορισμένα το ουίσκι, είτε προτιμάει να πίνει χύμα κρασί και τσίπουρο,, καθώς την ώρα που ένα μπουκάλι ουίσκι κοστίζει €16 με €18, η αντίστοιχη ποσότητα χύμα τσίπουρου είναι στα €3 με €5,50. Όμως κομμάτι της αγοράς των αλκοολούχων έχει πάρει και η μπύρα καθώς έχει ευνοϊκότερη φορολογική μεταχείριση από τα αλκοολούχα και παραμένει φθηνό ποτό, ενώ οι αλυσίδες του λιανεμπορίου έχουν αρχίσει να τη συμπεριλαμβάνουν στα προϊόντα ιδιωτικής ετικέτας.

T&Π

ΑΛΚΟΟΛΟΥΧΑ

IRI για την επιτόπια αγορά (on trade) εκτιμούν ότι η πτώση της κατηγορίας του ουίσκι είναι πιο περιορισμένη το δεκάμηνο Ιανουάριος-Οκτώβριος 2013, δηλαδή θα έχουμε πτώση 8-9% σε όγκο (αντί για -13% το 2012). Τελευταία υπάρχει πληθώρα προσφορών από τις εταιρείες στα ουίσκι που έχουν κατεβάσει την τιμή του. Συνήθως στο απλό ουίσκι η μείωση κυμαίνεται μεταξύ €1,50 με €2,50 και φτάνει σε ορισμένες περιπτώσεις τα €3 (π.χ. στο Grant’s η κανονική τιμή ραφιού είναι €17,10 όμως στα πλαίσια ορισμένων ενεργειών πέφτει και κάτω από τα €15). Μεγαλύτερα περιθώρια μείωσης των τιμών δεν υπάρχουν γιατί τα τελευταία χρόνια δεν έχει γίνει καμιά ανατίμηση και οι φόροι (ΦΠΑ + ΕΦΚΟΠ) συνιστούν το 60% της λιανικής τιμής. Ένα μπουκάλι ουίσκι που στο ράφι κοστίζει π.χ. €13 έχει συνολικούς φόρους €9. Το ουίσκι είναι παγκοσμίως από τα αλκοολούχα που έχει υποστεί τις μεγαλύτερες απώλειες λόγω της κρίσης καθώς τα λευκά ποτά -και κυρίως η βότκα- έχουν αποδειχτεί πιο ανθεκτικά και μέσα στη γενική πτώση έχουν μάλιστα ενισχύσει το μερίδιο τους. Και μπορεί η αγορά σκωτσέζικου ουίσκι να

έχει χάσει σχεδόν το μισό της όγκο στην Ελλάδα (ήμασταν από τις χώρες με την υψηλότερη κατά κεφαλήν κατανάλωση), όμως έχουν εμφανιστεί νέες αγορές, όπως η Βραζιλία, η Ρωσία ή η Ινδία, στις οποίες εμφανίζει ραγδαία άνοδο. Η Βραζιλία ήδη είναι 5η αγορά στον κόσμο σε πωλήσεις σκωτσέζικου ουίσκι μετά τις Γαλλία, ΗΠΑ, Μεγάλη Βρετανία και το κανάλι του Global Travel Retail. Η Ελλάδα είναι μία ώριμη αγορά αναφορικά με το ουίσκι και οι καταναλωτές ιδιαίτερα ενημερωμένοι. Όσοι επιλέγουν να πιουν ουίσκι, γνωρίζουν πολύ καλά το λόγο. Με αυτό το δεδομένο, η αγορά του ουίσκι δεν θα μπορούσε παρά να είναι άρτια οργανωμένη καθώς αυτό απαιτεί το επίπεδο του καταναλωτή.

DIAGEO HELLAS Η κορυφαία εταιρεία premium αλκοολούχων ποτών στον κόσμο, με έδρα το Λονδίνο, λειτουργεί σε 180 αγορές και απασχολεί πάνω από 20.000 εργαζόμενους. Δημιουργήθηκε το 1998 μετά τη συνένωση των εταιρειών Grand Metropolitan και Guinness. Είναι εισηγμένη στα χρηματιστήρια του Λονδίνου και της Νέας Υόρκης. Η DIAGEO Hellas έχει παρουσία στη χώρα από το 1992 και υπό αυτή την ονομασία από το 2002. Απασχολεί 145 εργαζόμενους, έχει έδρα το Μαρούσι, ενώ διατηρεί υποκατάστημα στη Θεσσαλονίκη. Στην Ελλάδα η DIAGEO διακινεί μια σειρά ουίσκι με πλούσια παράδοση: Johnnie Walker, Haig, Dimple, Cardhu, J&B, Bushmills, Bell’s, Black and White, White Horse, VAT 69, Mackenzie και τα κλασικά malt ουίσκι Dalwhinnie, Glenkinchie, Lagavulin, Oban, Talisker, Gragganmore. Το πιο πετυχημένο εμπορικά ποτό της είναι το Johnnie Walker Black Label.

Τρία είναι τα βασικά είδη του σκωτσέζικου ουίσκι:

Blended: Blend σημαίνει χαρμάνι. Blended Whiskey ονομάζουμε αυτό που προέρχεται από τη σύνθεση διάφορων Malt (αποκλειστικά από κριθάρι) και Grain (από καλαμπόκι ή άλλα δημητριακά) ουίσκι τα οποία έχουν ωριμάσει σε βαρέλια για τουλάχιστον τρία χρόνια.

Single Malt: Κάθε ουίσκι που έχει δημιουργηθεί αποκλειστικά και μόνο από τη σύνθεση Malt (αποκλειστικά από κριθάρι) από ένα αποστακτήριο, χωρίς ανάμειξη με Grain Whiskies.

Single Cask: Το ουίσκι που προέρχεται ουσιαστικά από την εμφιάλωση του περιεχομένου ενός και μόνο βαρελιού.

ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2014 /39

T&Π

ΑΛΚΟΟΛΟΥΧΑ

Το ουίσκι πίνεται σκέτο, χωρίς νερό, πάγο ή αναψυκτικά καθώς όλα αυτά αλλοιώνουν τη γεύση και το άρωμά του. Επειδή στην Ελλάδα ο καιρός είναι ζεστός, ίσως ένα παγάκι είναι αρκετό.

Β.Σ. ΚΑΡΟΥΛΙΑΣ

Είναι η παλαιότερη ελληνική εταιρεία εισαγωγής, marketing και εμπορίας αλκοολούχων ποτών στην Ελλάδα καθώς αντιπροσωπεύει διάσημες μάρκες μπύρας, κρασιού και αλκοολούχων και μη ποτών από το 1917. Η συνεργασία με κάποιους οίκους, όπως τη Μoët & Chandon και το Campari, χρονολογείται από το ξεκίνημά της. Ανάμεσα στα ουίσκι που διαχειρίζεται είναι τα blended Scotch Grant’s και Teacher’s, η οικογένεια Glenfiddich single malt που είναι το πλέον βραβευμένο malt στον κόσμο, το ιρλανδέζικο Τullamore Dew, το Jim Beam που είναι το νούμερο ένα bourbon στον κόσμο και μόλις αγοράστηκε από τη γιαπωνέζικη Suntory, το The Balvenie single malt και το καναδέζικο Canadian Club. Οι πιο πετυχημένες ετικέτες ουίσκι της εταιρείας σε όγκο πωλήσεων είναι οι Grant’s και Teacher’s.

40 / ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2014

CONCEPTS Ιδρύθηκε το 2001 από στελέχη πολυεθνικών και είναι γνωστή για το Mastiha Skinos. Στην αγορά κυκλοφορεί τα single malt ουίσκι Bowmore, Αuchentoshan (όπως το Τhree Wood που ωριμάζει σε 3 διαφορετικά βαρέλια), Benriach (όπως το Authenticus 21 ετών σε περιορισμένο αριθμό φιαλών) και τα γιαπωνέζικα Yamazaki και Hibiki της Suntory.

EΛΛΗΝΙΚΌ ΟΥΊΣΚΙ Στην Ελλάδα δεν έχει παραχθεί ποτέ ουίσκι. Όμως ο εν αποστρατεία σμήναρχος Αργύρης Ταραμονλής από τη Λάρισα αποφάσισε να ακολουθήσει το όνειρό του και να καλύψει το κενό. Από το 1994 άρχισε να ασχολείται στο υπόγειο του σπιτιού με το κρασί. Προχώρησε σε αποστάξεις του κρασιού (3 αποστάξεις) από όπου έβγαλε οινόπνευμα 70%vol. Χρησιμοποίησε εμφιαλωμένο νερό δύο συγκεκριμένων εταιρειών, το οποίο έριξε στο οινόπνευμα για κατεβάσει τους βαθμούς σε 55% vol. Βρήκε στη Βουλγαρία ένα βαρέλι χειροποίητο από γαλλική δρυ, βάρους 50 κιλών, στο οποίο το 2010 έβαλε το οινόπνευμα και μετά από περίπου δύο χρόνια ωρίμανσης κατάφερε να φτιάξει το πρώτο ελληνικό ουίσκι.

Out of the book London, Por trait of a cit y, ed. Τaschen

ΑΜΒΥΞ ΑΕ

Μία από τις κορυφαίες εταιρείες οίνων, αλκοολούχων ποτών και ροφημάτων στην Ελλάδα, στεγάζεται σε υπερσύγχρονες ιδιόκτητες εγκαταστάσεις στον Άγιο Στέφανο Αττικής συνολικής επιφάνειας 20.000τμ, ενώ λειτουργεί και υποκατάστημα στη Θεσσαλονίκη που καλύπτει τις ανάγκες της Βορείου Ελλάδας. Ο ετήσιος κύκλος εργασιών της ανέρχεται στα 115 εκ. και το ανθρώπινο δυναμικό της σε 91 εργαζομένους. Εισάγει και διακινεί τα ουίσκι Premium Scotch Label 5, Sir Edward’s Scotch, The Glenrothes single malt και The Wild Geese Irish. Σύμφωνα με την εταιρεία, οι καταναλωτές προτιμούν τα ελαφρώς καπνιστά blends. Αυτός είναι ένας από τους λόγους που η εταιρεία λανσάρει στην ελληνική αγορά το Premium Scotch Label 5.

T&Π

ΑΠΟΨΗ

ΤΟΥ ΡΌΔΙΟΥ ΓΑΜΒΡΟΎ*, Rodios.gamvros@agrospecom.gr

Αλλαγές στο HACCP με βάση τις ανακλήσεις για κρέας αλόγου; ΈΝΑΣ ΕΙΔΙΚΌΣ ΕΚΦΡΆΖΕΙ ΤΗΝ ΆΠΟΨΉ ΤΟΥ ΓΙΑ ΤΑ ΓΕΓΟΝΌΤΑ ΤΟΥ 2013 ΣΤΗΝ ΑΣΦΆΛΕΙΑ ΤΡΟΦΊΜΩΝ ΚΑΙ ΔΙΑΧΕΊΡΙΣΗ ΚΡΊΣΕΩΝ.

42/ ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2014

H

ταν μια ήσυχη εβδομάδα στις αρχές Φεβρουαρίου του 2013 όταν μάθαμε ότι σε κάποιες λιανεμπορικές αλυσίδες του Ηνωμένου Βασιλείου εντοπίστηκε κρέας αλόγου σε σκευάσματα που σύμφωνα με την ετικέτα τους περιείχαν βοδινό. Προμηθευτής των προϊόντων ήταν η γαλλική Comigel. Κι εκεί άρχισε ο μαραθώνιος για τη διερεύνηση από τις Αρχές ώστε να εξετασθεί αν η νοθεία θέτει και θέματα ασφάλειας των προϊόντων. Επιπλέον έπρεπε να εντοπισθεί η πηγή της νοθείας, πώς δηλαδή το κρέας αλόγου βρήκε τον δρόμο προς τη γραμμή παραγωγής βοδινού. Για το πρώτο, αν και έγινε το γνωστό σπεκουλάρισμα από τους συνήθεις υπόπτους της επιχείρησης «τρομάζουμε τον καταναλωτή», η απάντηση

ήταν σχετικά εύκολη και συνοψίζονταν στη διατύπωση πως αν το κρέας αλόγου προέρχεται από σφαγεία που λειτουργούν νόμιμα και με την απαιτούμενη επίβλεψη, δεν τίθεται θέμα ασφάλειας». Συνεπώς το βάρος έπεσε και πάλι στον εντοπισμό της πηγής προέλευσης. Χρειάστηκαν αρκετές ημέρες ώστε να εντοπιστούν οι κύριες πηγές προέλευσης του κρέατος αλόγου. Όμως τα αποτελέσματα της διερεύνησης αυτής δεν καθησύχασαν ούτε τις Αρχές ούτε τους καταναλωτές καθώς: • Οι πηγές προέλευσης ήταν πολλές και όχι μία (μίλησαν για προμήθεια του κρέατος αλόγου από σφαγεία στην Πολωνία αλλά και τη Ρουμανία και από αλλού).

• Από την στιγμή που σε κάποιο σημείο της

* Χημικός, Πρόεδρος της Επισ τημονικ ής Επιτροπής του Συ νδέ σμου Ε λ ληνικών Βιομηχα νιών Τροφίμων, πρώην Διευθυ ν τής ποιότητα της Nestle σ τη Νοτιοα νατολικ ή Ευρώπη, συ νεργάτης της AgroSpeCom Ltd.

T&Π

ΑΠΟΨΗ

αλυσίδας το 100% βοδινό έγινε μίγμα βοδινού με άλογο, η διάχυσή του δεν έγινε απαραίτητα με τη συνενοχή και γνώση του τελικού επεξεργαστή.

• Οι Αρχές δεν κατάφεραν να διερευνήσουν πλήρως την αλυσίδα διακίνησης με βάση τα αρχεία ιχνηλασιμότητας, αλλά προσέφυγαν σε αναλύσεις, τις εξαιρετικά ακριβές και ευαίσθητες αναλύσεις DNA. Ως αποτέλεσμα εντοπίστηκαν όχι μόνο νοθείες σε ποσοστά που να αιτιολογούν οικονομική ωφέλεια και να τεκμηριώνουν το αδίκημα της σκόπιμης νοθείας, αλλά και ίχνη από αναπόφευκτες επιμολύνσεις στις φάσεις των ενδιάμεσων επεξεργασιών τυποποίησης και διακίνησης του κρέατος. Αναλύοντας τα γεγονότα και τις κινήσεις των Αρχών, το βασικό ερώτημα που προκύπτει είναι αν οι αρχές αυτοελέγχου των επιχειρήσεων λειτούργησαν επαρκώς για να αποφευχθεί η νοθεία. Και οι αρχές αυτές είναι κατά βάση: α. Η επαρκής εφαρμογή των αρχών του HACCP στα πλαίσια του αυτοελέγχου των επιχειρήσεων τροφίμων. β. Η αυστηρότερη εφαρμογή αρχείων ιχνηλασιμότητας.

Η ευθύνη του HACCP Θα έλεγα ότι είναι άδικο να φορτώνουμε όλα τα κακά στο HACCP. Η ανάπτυξη συστήματος ελέγχων για την ασφάλεια των τροφίμων με βάση το HACCP βασίζεται στην αναγνώριση ύπαρξης κινδύνων και την αξιολόγηση της πιθανότητας παρουσίας τους στο συγκεκριμένο υλικό ή στάδιο επεξεργασίας. Δεν μπορεί και δεν πρέπει να «κυνηγά φαντάσματα» και να δαπανά πόρους για το μη αναμενόμενο και απίθανο διότι τότε δεν εστιάζει στους πιθανούς και αναμενόμενους κινδύνους και συνεπώς δεν εκπληρώνει τον σκοπό για τον οποίο η μεθοδολογία HACCP έχει εισαχθεί στη διαχείριση της ασφάλειας των τροφίμων. Για να γίνω πιο σαφής, δεν θα συνιστούσα σε κανέναν να προβλέψει στη μελέτη HACCP της επιχείρησής του μέτρα για τον έλεγχο κινδύνων όπως νοθεία γάλακτος από μελαμίνη ή από προσμίξεις παραφινέλαιου στο ηλιέλαιο, για να θυμηθούμε τις πιο πρόσφατες διεθνείς κρίσεις στα τρόφιμα. Και δεν θα το συνιστούσα διότι και οι παραπάνω περιπτώσεις είναι αποτέλεσμα μη επαναλαμβανόμενων ενεργειών. Η κακόβουλη και από πρόθεση νοθεία δύσκολα μπαίνει σε λογικές επανάληψης και στατιστικής επεξεργασίας.

Αν θα έπρεπε να ενισχύσουμε κάτι, ειδικά για την περίπτωση του ηλιέλαιου, είναι η σημασία των προαπαιτούμενων σε κάθε κομμάτι της τροφικής αλυσίδας -και στη συγκεκριμένη περίπτωση στις μεταφορές.

H ιχνηλασιμότητα Αντίθετα, το άλλο εργαλείο για την ασφάλεια των τροφίμων, η παραμελημένη ιχνηλασιμότητα, ταλαιπωρήθηκε σε ένα συνδυασμό αμέλειας και σκόπιμης νόθευσης με στόχο το κέρδος. Κάπου χάθηκε η άκρη του νήματος, πιθανόν σκόπιμα και σε ένα συγκεκριμένο στάδιο. Δηλαδή η αλυσίδα της ιχνηλασιμότητας «κόπηκε» με αποτέλεσμα το κρέας αλόγου να μπορεί να εκληφθεί ως κρέας βοδινού. Αρκούσε να συμβεί αυτό σε ένα σημείο της αλυσίδας. Από εκεί και πέρα είναι δύσκολο να διακρίνεις θύματα και θύτες. Αυτό σημαίνει ότι είναι υπερβολικά απλοϊκό να κατηγορήσουμε για σκοπιμότητα ή ακόμη και για αμέλεια τις επιχειρήσεις των οποίων τα προϊόντα βρέθηκαν νοθευμένα με κρέας αλόγου. Πολλοί απλά προμηθεύτηκαν κρέας στη μορφή που προμηθεύονται συνήθως και από τον προμηθευτή με τον οποίο συνεργάζονται συνήθως. Η ιχνηλασιμότητα, είναι αυτό που ενοχοποιήθηκε και στην περίπτωση του ηλιέλαιου, φαίνεται όμως ότι ακόμη αποτελεί τον φτωχό συγγενή των εργαλείων που εισαγάγει η ορθή πρακτική αλλά και ο Κανονισμός 178/2002 για την ασφάλεια των τροφίμων και χρησιμοποιείται συνετά μόνο από μερίδα επιχειρήσεων. Δυστυχώς από τη φύση του το εργαλείο αυτό αποδίδει μόνον όταν χρησιμοποιείται από το σύνολο της αλυσίδας αξίας.

Η ευθύνη των επιχειρήσεων Όλα αυτά έρχονται να αναδείξουν μια άλλη σημαντική παράμετρο. Αυτή της επιχειρηματικής πρακτικής και της αξιολόγησης των προμηθευτών μας με βάση αυστηρά κριτήρια. Αν και η πρακτική της επιθεώρησης προμηθευτών φαίνεται να εφαρμόζεται συχνότερα, η πρακτική δείχνει ότι εστιάζει στενά στην «τεχνική οπτική» της ποιότητας και της ασφάλειας. Δηλαδή εξετάζει την ανάπτυξη και πιστοποίηση συστημάτων ποιότητας και ασφάλειας τροφίμων και την εφαρμογή των προαπαιτούμενων. Σημαντικά όλα αυτά, αλλά ακόμη σημαντικότερο να διαγνώσουμε και να εξετάσουμε τις επιχειρηματικές πρακτικές του προμηθευτή

Στις 29 Οκτωβρίου 2013 πραγματοποιήθηκε στα γραφεία του ΕΦΕΤ συνάντηση μεταξύ του Andrew Rhodes, εκπροσώπου του Φορέα Ελέγχου Τροφίμων του Ην. Βασιλείου (FSA), της Γενικής Διεύθυνσης Κτηνιατρικής του ΥΠΑΑΤ και του προέδρου του ΕΦΕΤ, Ιωάννη Τσιάλτα, στα πλαίσια συνεργασίας των δύο χωρών σε θέματα που σχετίζονται με τον έλεγχο των τροφίμων. Ακολούθησε επίσκεψη του κ. Rhodes σε δύο μεγάλες εγκαταστάσεις παραγωγής προϊόντων κρέατος και γαλακτοκομικών προϊόντων για επιτόπου αξιολόγηση του τρόπου λειτουργίας τους.

μας. Αυτές είναι που θα μας προστατεύσουν από τον κίνδυνο να πέσουμε θύματα νοθείας. Αυτές είναι που θα δώσουν περιεχόμενο και αξία στα συστήματα και τα αρχεία ελέγχων. Αυτές είναι που δεν είναι εύκολο να εντοπισθούν από μια τυπική επιθεώρηση και συνήθως δεν είναι, καν, στην ατζέντα.

O ρόλος των Αρχών Πέραν όμως της αυτοκριτικής των επιχειρήσεων που ενεπλάκησαν στο συμβάν, πρέπει να δούμε και το ρόλο και τις πρακτικές των Αρχών, εθνικών και ευρωπαϊκών, στη διαχείρισή του. Ήταν η διαχείριση του συμβάντος (δεν το ονομάζω κρίση) από τις Αρχές σύμφωνη με την αρχή της αναλογικότητας; Ήταν οι εν συνεχεία οι θεσμικές διορθωτικές ενέργειες στη σωστή κατεύθυνση; Οι Αρχές έφθασαν ξανά στην υπερβολή της χρήσης μιας εξειδικευμένης ανάλυσης με υψηλό βαθμό ευαισθησίας για να εντοπίσουν σκόπιμη νοθεία. Έτσι εκτέθηκαν επιχειρήσεις που είχαν νοθεία (και είναι υπό διερεύνηση αν το γνώριζαν και αν μπορούσαν να το αποφύγουν), αλλά και επιχειρήσεις που απλά είχαν επιμόλυνση. Επαναλήφθηκε το φαινόμενο του 2008 όταν, υπό τον πανικό της νοθείας της μελαμίνης, υπήρξε παγκόσμια εκστρατεία αναλύσεων με αποτέλεσμα να διαπιστωθεί ότι η μελαμίνη μπορούσε ανιχνευθεί για πολλούς και διάφορους λόγους χωρίς να υποδεικνύει νοθεία με κινεζικής προέλευσης νοθευμένο γάλα. Συνεπώς δεν τηρήθηκε η αρχή της αναλογικότητας και δαπανήθηκαν πόροι, τόσο από τις Αρχές επισήμου ελέγχου όσο και από τις επιχειρήσεις, χωρίς να συμβάλουν στην επίλυση. Τέλος, οι Αρχές με ερέθισμα τη νοθεία με κρέας αλόγου, επιχειρούν να δώσουν την πιο αυστηρή μορφή στο θέμα της επισήμανσης της χώρας προέλευσης, θαρρείς και το ερώτημα ήταν από πού προήλθε το κρέας και όχι το είδος του. Έτσι επιχειρούν να επιλύσουν την ανεπάρκεια της ιχνηλασιμότητας με υποχρεωτικές διατάξεις στη επισήμανση, διατάξεις που είναι πρακτικά ανεφάρμοστες, θα δυσκολέψουν τη ζωή των επιχειρήσεων και θα αποτρέπουν τον καταναλωτή από το να τις συμβουλευτεί. Θέλει σύνεση και μέτρο.

ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2014 /43

T&Π

ΕΡΓΟΣΤΑΣΙΟ

ΤΟΥ Κ ΩΝΣ ΤΑΝΤΊΝΟΥ Τ ΖΉΚ Α, tzikas.konstantinos@gmail.com*

MΕΤΑΦΟΡΕΣ

σ

ΚΛΆΔΟΣ ΜΕΓΆΛΩΝ ΕΥΚΑΙΡΙΏΝ ΚΑΙ ΠΡΟΚΛΉΣΕΩΝ ΚΑΙ ΤΑ ΚΡΙΤΉΡΙΑ ΕΠΙΛΟΓΉΣ ΜΕΤΑΦΟΡΙΚΉΣ.

τη σημερινή εποχή της ολοένα αυξανόμενης ζήτησης και της εκμηδένισης αποστάσεων, που απορρέoυν από την αλματώδη πρόοδο της τεχνολογίας, η σπουδαιότητα του κλάδου των μεταφορών και δη σε προϊόντα που προορίζονται για ανθρώπινη κατανάλωση όπως τα τρόφιμα και τα ποτά, καθίσταται παραπάνω από προφανής. Όσο όμως αυξάνουν οι ευκαιρίες, καθώς και οι τεχνολογικές ανακαλύψεις για τις εταιρείες που δραστηριοποιούνται στη μεταφορά, τόσο γίνονται εμφανείς οι προκλήσεις και οι δυσκολίες σε επίπεδο οικονομικό, στήριξης από την πολιτεία αλλά και οικολογικών παραγόντων. Όταν επιλέγουμε μια διαμεταφορική εταιρεία πρέπει βέβαια να το κάνουμε με ιδιαίτερη προσοχή και μετά από αναλυτική αξιολόγηση, ειδικά όταν μιλάμε για τη μεταφορά τροφίμων και ποτών, τομέας που παρουσιάζει ιδιαίτερες προκλήσεις. Ταυτόχρονα, η αυξημένη τα τελευταία χρόνια εξαγωγική δραστηριότητα της Ελλάδας

44 / ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2014

σε τρόφιμα, ιδίως σε αγροτικά προϊόντα και κονσερβοποιημένα τρόφιμα, κάνει πιο εμφανή την ανάγκη σωστής και γρήγορης επιλογής. Ευτυχώς για όσους βρίσκονται εις άγραν μεταφορικών εταιρειών, το θεσμικό πλαίσιο που αφορά στη μεταφορά τροφίμων και ευπαθών προϊόντων και σκευασμάτων που προορίζονται για ανθρώπινη κατανάλωση έχει αρχίσει να διέπεται από αυστηρότερους κανόνες και πρότυπα διαχείρισης, μου εξηγεί ο Στέφανος Αγιόπουλος της DHL EXPRESS ΕΛΛΑΣ ΑΕ. Οι απαραίτητες προδιαγραφές και συνθήκες που πρέπει να τηρούνται όχι μόνο στην παραγωγή αλλά και στην αποθήκευση, μεταφορά και διανομή τροφίμων κι ευπαθών προϊόντων πλέον καθορίζονται από συγκεκριμένο νομικό πλαίσιο αλλά και κατευθυντήριες οδηγίες, όπως ο ΚΔΠ 79/2002 και η οδηγία 93/43 ΕΟΚ του Συμβουλίου. Πέραν του νομοθετικού πλαισίου που πρέπει να τηρείται τόσο από τις εταιρείες παραγωγής όσο και από τις εταιρείες διαμεταφορών, η διαχείριση της εφοδιαστικής αλυσίδας προϊόντων για ανθρώπινη κατανάλωση έχει συγκεκριμένες

ιδιαιτερότητες και απαιτεί σχετική εξειδίκευση.

«O χρόνος διατήρησης των τροφίμων είναι περιορισμένος, άρα ο χρόνος μεταφοράς θα πρέπει να είναι σύντομος, ώστε να είναι τα προϊόντα διαθέσιμα προς πώληση (στο ράφι) το μεγαλύτερο δυνατό διάστημα» τονίζει ο κ. Αγιόπουλος. Εάν χαθεί πολύτιμος χρόνος στη μεταφορά, αυτόματα μειώνεται ο χρόνος που του προϊόν θα παραμείνει «στο ράφι». Επίσης θα πρέπει καθ’ όλη τη διάρκεια της αποθήκευσης, μεταφοράς και διανομής, τα προϊόντα να παραμείνουν εντός των κατάλληλων συνθηκών (ψύξη, κατάψυξη, θερμοκρασία, υγρασία, έλεγχος φωτεινότητας, όχι επαφή/συν-φόρτωση με άλλα προϊόντα κ.λπ.) και αυτό (οι συνθήκες αποθήκευσης, μεταφοράς, διανομής) να μπορούν να τεκμηριωθούν ανά πάσα στιγμή. Απαιτείται λοιπόν τεχνογνωσία, κατάλληλες υποδομές κι εξοπλισμός, ιδιαίτερα σωστός προγραμματισμός και πολύ στενή συνεργασία μεταξύ των συμβαλλομένων μερών. Σίγουρα δεν είναι μία απλή μεταφορά και μπορεί να εκτελεστεί με ασφάλεια από εταιρεία διαμεταφορών η οποία, τεκμηριωμένα, διαθέτει τις απαραίτητες υποδομές που προβλέπονται αλλά και την –τεκμηριωμένη- τεχνογνωσία». Όλες οι σοβαρές εταιρείες του χώρου –όπως αυτές που αναφέρονται στο παρόν άρθρο– είναι υποχρεωμένες να έχουν πιστοποίηση, συνήθως ISO από την TUV Austria Hellas, προκειμένου να είναι πλήρως συμμορφωμένες με τα διεθνή πρότυπα. Η πιστοποίηση είναι μια καλή εγγύηση ότι

T&Π

ΕΡΓΟΣΤΑΣΙΟ

η εκάστοτε εταιρεία πληροί τα πρότυπα ασφαλείας στην αποθήκευση, μεταφορά και παράδοση προϊόντων – όταν έχουμε να κάνουμε με τρόφιμα, είναι ευνόητο ότι μια τέτοια πιστοποίηση είναι παραπάνω από αναγκαία.

Τυπική δομή μιας εταιρείας Από μόνη της η πιστοποίηση διασφαλίζει μόνο πως τηρούνται τα διεθνή πρότυπα ασφαλείας. Ένα επόμενο βήμα για να καταλάβουμε αν μια εταιρεία μεταφορών είναι αξιόπστη είναι να εξετάσουμε αν ανταποκρίνεται σε όλες τις ανάγκες που παρουσιάζονται στη διαδικασία της μεταφοράς, τόσο σε επίπεδο σχεδιασμού όσο και επίπεδο διαφορετικών αρμοδιοτήτων. Όπως εξηγεί ο Μιχάλης Γαλιατσάτος της CARGO GROUP SERVICES LTD, μια τυπική, σοβαρή εταιρεία του χώρου θα πρέπει να διακρίνεται τουλάχιστον στα ακόλουθα τμήματα: Διεύθυνση, Πωλήσεις, Λογιστήριο, Operation Εισαγωγής & Εξαγωγής (οδικό, ναυτιλιακό, αεροπορικό), Logistics-Αποθήκες, Εκτελωνιστικό τμήμα, Υποστήριξη. Όλα αυτά πρέπει να συνεργαστούν αρμονικά για να τελεσφορήσει μια διαδικασία μεταφοράς, που με τη σειρά της διακρίνεται στα εξής στάδια: Εντολή-operation, Φόρτωση, Μεταφορά (Εκτελωνισμός), Εκφόρτωση, Αποθήκευση, Πληρωμή, Κλείσιμο. Ο κ. Αγιόπουλος περιγράφει την τυπική διαδικασία από άλλη σκοπιά, από την αρχή της σύλληψης μέχρι την τελική παράδοση, ως εξής: Ανάλυση αναγκών, σχεδιασμός κατάλληλης λύσης, σωστός προγραμματισμός, παραλαβή, διακίνηση, άφιξη στον τελικό προορισμό, παράδοση στον παραλήπτη, ενημέρωση των εμπλεκομένων σε κάθε στάδιο της μεταφοράς.

Κριτήρια ποιότητας: υπεραξία, συνέπεια, αρτιότητα Ποια είναι όμως τα βασικά συστατικά που πρέπει να διαθέτει μια εταιρεία στον κλάδο των μεταφορών προκειμένου να θεωρηθεί επιτυχημένη; Ο κ. Γαλιατσάτος δίνει μια πολύ σαφή απάντηση: μια εταιρεία μπορεί να θεωρηθεί επιτυχημένη όταν δημιουργεί υπεραξία στη μεταφορά, «όταν παρέχει ολοκληρωμένες υπηρεσίες διαχείρισης φορτίων από την αφετηρία τους μέχρι τον τελικό προορισμό τους». Επιπλέον, θεωρεί κεφαλαιώδους σημασίας στοιχεία όπως την εμπειρία της εταιρείας, την τεχνογνωσία της, την εξειδίκευσή της, την πιστοποίηση και την επένδυση σε νέες τεχνολογίες. Και κυρίως: να έχει στο επίκεντρο τον πελάτη «και να μην έχει κρυφές χρεώσεις».

Ο Αντώνης Νικολάου της DELATOLAS Express Cargo θεωρεί θεμέλιο λίθο μιας επιτυχημένης επιχείρησης μεταφορών τόσο την υπεραξία μέσω ολοκληρωμένων υπηρεσιών, όσο και την ορθή ικανοποίηση των αναγκών του πελάτη. Ο Ευάγγελος Μπαρμπέρης της ELKEDI-ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΚΕΝΤΡΑ ΔΙΑΝΟΜΩΝ επισημαίνει πως, στους σημερινούς χαλεπούς καιρούς, μια εταιρεία μεταφορών πρέπει να διαφοροποιείται με γνώμονα τη συνέπειά της. Συνέπεια στην παράδοση, συνέπεια στις θερμοκρασίες, δηλαδή συνέπεια απέναντι στον πελάτη για να υπάρξει και η αντίστοιχη αποδοχή της επιχείρησης από την αγορά. Για τον κ. Αγιόπουλο το πλέον βασικό συστατικό μιας επιτυχημένης εταιρείας μεταφορών δεν μπορεί παρά να είναι η αρτιότητα. «Ανεξάρτητα από το είδος της μεταφοράς με το οποίο ασχολείται μια εταιρεία, τα βασικά συστατικά της οφείλουν είναι η σύγχρονη υλικοτεχνική υποδομή, η γεωγραφική κάλυψη (δίκτυα), η τεχνογνωσία, η τεχνολογία αιχμής, το εξειδικευμένο προσωπικό και οπωσδήποτε η δυνατότητα σχεδιασμού και εκτέλεσης των μεταφορικών αναγκών».

Εξειδίκευση, μεγέθη & δίκτυα εξυπηρέτησης Βέβαια, η υπεραξία που καλείται να δώσει κάθε επιχείρηση του χώρου έγκειται και στην εξειδίκευσή της: στο τι δηλαδή συγκεκριμένο καλείται να προσφέρει στον πελάτη που θα την επιλέξει, στο μέγεθός της, το δίκτυο μεταφορών που καλύπτει και τα επιχειρησιακά της σχέδια. Γνωρίζοντας την εξιδίκευση μιας εταιρείας, το μέγεθός της και το δίκτυο μεταφορών που καλύπτει μπορούσε να προσανατολιστούμε καλύτερα ως το ποια καλύπτει περισσότερο τις ανάγκες μας.

H DHL Freight ειδικότερα, η επιχειρησιακή μονάδα Διεθνών Οδικών μεταφορών του Ομίλου DPDHL, συγκαταλέγεται διεθνώς μεταξύ των ηγέτιδων επιχειρήσεων παροχής υπηρεσιών διαμεταφοράς. H DHL Freight θέτει στη διάθεση των πελάτων της ένα εκτεταμένο δίκτυο άνω των 170 τερματικών σταθμών, στις στρατηγικότερες βιομηχανικές και εμπορικές περιοχές της Ευρώπης, ώστε να εξυπηρετεί με τον πλέον αξιόπιστο, γρήγορο, ασφαλή και οικονομικό τρόπο, τα ομαδικά (groupage), τμηματικά (Part Loads) και ολόκληρα (Full Truck Loads) φορτία Οδικών Μεταφορών. Η DHL προσφέρει πρόσβαση σε ένα από τα μεγαλύτερα δίκτυο μεταφορών & Logistics στον κόσμο, το οποίο εκτείνεται σε περισσότερες από 220 χώρες και 5 ηπείρους.

Εξειδικευμένες υπηρεσίες οδικών μεταφορών της DHL Freigh είναι η DHL Temperature Controlled (μεταφορά ευπαθών προϊόντων, με φορτηγά ψυγεία σε συνθήκες ελεγχόμενης θερμοκρασίας), η DHL ColdChain, υπηρεσία μεταφοράς ομαδικών (groupage) φορτίων φαρμακευτικού υλικού σε συνθήκες απόλυτα ελεγχόμενης και συνεχώς καταγραφόμενης θερμοκρασίας και σύμφωνα με τις αυστηρότερες ποιοτικές προδιαγραφές για την μεταφορά φαρμάκων (GDP Compliance) και η Midweek Express (υπηρεσία Διεθνών Οδικών Μεταφορών groupage με επιπρόσθετη αναχώρηση στα μέσα της εβδομάδος, αποκλειστικά για τις για τις εξαγωγές προϊόντων groupage, από την Αττική, τη Θεσσαλονίκη και την Κρήτη προς τα σημαντικότερα επιχειρηματικά κι εμπορικά στην Ευρώπη, σε ιδιαίτερα ανταγωνιστικές τιμές και χρόνους παράδοσης). Μεγάλη έμφαση δίνει στην καλή δικτύωση η INTER TRUCK LTD, που ιδρύθηκε το 2004 στη Θεσσαλονίκη και σήμερα διαθέτει αποθηκευτικούς χώρους τόσο στη συμπρωτεύουσα όσο και στον Ασπρόπυργο. Το τμήμα που οργανώνει και διαχειρίζεται την οδική μεταφορά απευθύνεται στις επιχειρήσεις που έχουν στόχο την επέκταση των δραστηριοτήτων τους από και προς την Ελλάδα, και σε αυτό συμβάλλει σημαντικά το επιλεγμένο δίκτυο συνεργατών στο εξωτερικό, οι οποίοι προσφέρουν άμεση συλλογή και φόρτωση του φορτίου, με στόχο τη μεταφορά από πόρτα σε πόρτα και την τελική παράδοση στον πελάτη. Εξυπηρετεί καθημερινά δρομολόγια με προορισμό όλη τη Δυτική Ευρώπη, αλλά και με αφετηρία αρκετές δυτικοευρωπαϊκές χώρες προς την Ελλάδα. Με την έδρα της στη Θεσσαλονίκη, το υποκατάστημα στην Αθήνα και το ευρύ δίκτυο συνεργατών στη Γερμανία, Ουγγαρία, Ολλανδία, Βουλγαρία και Σκόπια η εταιρεία προσφέρει ολοκληρωμένες λύσεις για μεταφορές με απαιτήσεις είτε αφορά απευθείας παράδοση, ολοκληρωμένη ή τμηματική φόρτωση είτε κατόπιν ιδιαίτερων προδιαγραφών που ορίζει ο πελάτης. Η δικτύωση δεν περιορίζεται μόνο στο κομμάτι της μεταφοράς αλλά επεκτείνεται και στο κομμάτι της αποθήκευσης, αφού η εταιρεία συνεργάζεται με αποθήκες σε άλλες χώρες (Γερμανία, Ολλανδία κ.λπ.), προκειμένου να προσφέρει ολοκληρωμένες λύσεις. Οι εγκαταστάσεις στη Θεσσαλονίκη διαθέτουν τελωνειακούς χώρους, χωρητικότητα 2.000τμ, 6 ράμπες φόρτωσης-εκφόρτωσης, 4 κλαρκ ( 2 ηλεκτροκίνητα & 2 πετρέλαιο), 1 κλαρκ για ειδικά φορτία, ενώ στον Ασπρόπυργο διαθέτουν χωρητικότητα 2.000τμ

ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2014 /45

T&Π

ΕΡΓΟΣΤΑΣΙΟ και 5 κλαρκ. Η εταιρεία διαθέτει επιπλέον μια ποικιλία φορτηγών που συμπεριλαμβάνουν φορτηγά ψυγεία (πλήρης & groupage), μέγα ρυμουλκούμενα μέχρι ύψος 3μ. ειδικά για μηχανές έως 3,2μ. και ρυμουλκούμενων μουσαμάδων για κανονικά φορτία. Πιστοποιήθηκε κατά ISO 9001:2008 από την TUV AUSTRIA HELLAS σύμφωνα με τα διεθνή πρότυπα. Εξειδίκευση στην ψυγειομεταφορά, κατάψυξη και συντήρηση προϊόντων προσφέρει η ELKEDI, εταιρεία παροχής υπηρεσιών logistics, που δίνει ιδιαίτερη σημασία στη συνέπεια ως προς τη διατήρηση της θερμοκρασίας του προϊόντος. Η εταιρεία παρέχει υπηρεσίες Logistics και ολοκληρωμένες λύσεις διαχείρισης της εφοδιαστικής αλυσίδας (Supply Chain Management) για προϊόντα με θερμοκρασιακές απαιτήσεις που φθάνουν έως τους -28οC και θερμοκρασία περιβάλλοντος. Διαθέτει και λειτουργεί νεόδμητες κτηριακές εγκαταστάσεις στο Θριάσιο Πεδίο, 19 χλμ. από το κέντρο της Αθήνας. Οι θάλαμοι Κατάψυξης/Συντήρησης 20.000m3 και οι αποθηκευτικοί χώροι δυναμικότητας 6.000 παλετοθέσεων, είναι εξοπλισμένοι με άρτιο μηχανολογικό εξοπλισμό και μοντέρνα συστήματα πληροφορικής. Η ELKEDI διαθέτει έναν αξιόλογο στόλο φορτηγών αυτοκινήτων για την κάλυψη όλων των αναγκών διανομής των εμπορευμάτων. Τα οχήματα αυτά είναι άρτια εξοπλισμένα με ψυκτικά μηχανήματα και κινητά χωρίσματα, για ταυτόχρονη μεταφορά προϊόντων συντήρησης και κατάψυξης, που καλύπτουν ακόμη και τη διανομή παγωτού. Μέρος του στόλου διαθέτει εξοπλισμό μπαρών Φ 60 mm για την μεταφορά κρεμαστών σφαγίων. Επιπρόσθετα, διαθέτουν ηλεκτρονική παρακολούθηση και αναφορά θερμοκρασιών στο εθνικό αλλά και διεθνές δίκτυο σύμφωνα με τις αντίστοιχες νομικές διατάξεις. Στο πελατολόγιό της περιλαμβάνονται εταιρείες όπως οι ΒΑΣΙΛΟΠΟΥΛΟΣ, STARBUCK’S, ΕΛΓΕΚΑ κ.ά.

ISO 22000

Ο όμιλος Cargo Group έχει εμπειρία άνω των 30 ετών στις ολοκληρωμένες υπηρεσίες διαχείρισης εμπορευμάτων.

46 / ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2014

H CARGO GROUP διακρίνεται στα τμήματα Cargo Group Εκτελωνιστική, Gargo Group Forwarding και Cargo Group Logistics (το τελευταίο αφορά στην αποθήκευση εμπορευμάτων, picking, διανομές σε Ελλάδα και εξωτερικών και in transit εξαγωγές εισαγόμενων εμπορευμάτων. Στους πελάτες της περιλαμβάνονται οι Ρήγας, Μασούτης, Telemarketing κ.ά. Με την τελωνειακή αποθήκη που διαθέτει υπόσχεται tailormade σχεδιασμό, παρακολούθηση και υλοποίηση του supply chain από την μεταφορά έως τον εκτελωνισμό και την παράδοση στον τελικό παραλήπτη με απόλυτο έλεγχο του χρόνου, του κόστους και της ποιότητας της υπηρεσίας. Σε συνδυασμό με τις υπηρεσίες forwarding, εκτελωνισμού και logistics παρέχει μοναδικές δυνατότητες στους πελάτες της, μειωμένο κόστος διανομής αφού ευρισκόμενη στην καρδιά των logistics της Αττικής, στον Ασπρόπυργο, εκμηδενίζει κόστη και χρόνους παράδοσης, πελατοκεντρική πολιτική και όχι απρόσωπο service, χωρίς κρυφές χρεώσεις και ψιλά γράμματα. Διαθέτει πιστοποιήσεις EN ISO 22000:2005 & Authorised Economic Operator (AEO) και αποθήκευση σε τελωνειακό depot εμφόρτων container και αύξηση της ταμειακής ρευστότητας χωρίς την παραμικρή επίδραση στην διαθεσιμότητα των εμπορευμάτων. Η DELATOLAS COURIER εξειδικεύεται στην παροχή υπηρεσιών ταχυμεταφοράς σε περιβάλλον business to business. Διαθέτει σύγχρονο κέντρο διανομής στην περιοχή του Ασπροπύργου, ιδιόκτητο στόλο μικρών φορτηγών (vans) και μηχανογραφική παρακολούθηση αποστολών και αντικαταβολών και καθημερινή ανταπόκριση σε όλες τις πόλεις της Ελλάδας, διεκπεραιώνοντας άμεσα κι αποτελεσματικά αποστολές σε οποιοδήποτε σημείο της Αττικής και της επαρχίας. Κινείται εντός Ελλάδας, αλλά καλύπτει διανομές ομαδικών φορτίων (groupage) σε ολόκληρη την επικράτεια, μεταφορές πλήρους φορτίου (full truck) για όλες τις πόλεις της ηπειρωτικής Ελλάδας, πλατφόρμα cross-docking με 24ωρη λειτουργία για άμεση διαλογή και διανομή σε όλη την επαρχία εντός 48 ωρών, ειδικά προγράμματα πανελλαδικής διανομής με συλλογή από τις εγκαταστάσεις του πελάτη. Έχει στο πρόγραμμά της και καθημερινής βραδινές αναχωρήσεις για τη Θεσσαλονίκη με εγγυημένη 24ωρη παράδοση. Όταν μιλάμε για μεγάλα μεγέθη, δεν μπορούμε να μη μιλήσουμε για τον πολυεθνικό κολοσσό MAERSK, τη μεγάλη δύναμη στον χώρο των θαλάσσιων μεταφορών με στόλο που ξεπερνά τα 600 πλοία container και τα 2,500,000 ΤΕU και γραφεία σε περισσότερες από 125 χώρες.

Τα γραφεία της στην Ελλάδα καλύπτουν και Αλβανία, FYROM και Βουλγαρία. Η εταιρεία τα τελευταία δύο χρόνια κινήθηκε προς την κατεύθυνση της σύστασης μιας ξεχωριστής θυγατρικής αποκλειστικά για τον τομέα των ευρωπαϊκών θαλάσσιων μεταφορών, τη SEAGO. Όπως μας λέει ο Βασίλης Καρώνης, διευθύντης πωλήσεων της SEAGO, οι μεταφορές εντός Ευρώπης απαιτούν μια διαφορετική προσέγγιση από τις διηπειρωτικές ή αλλιώς “deep sea shipping”, αφού μιλάμε για πιο κοντινές αποστάσεις και άρα η παράδοση των φορτίων, αλλά και όλο το paperwork πρέπει να γίνονται πιο γρήγορα. Υπενθυμίζει πως μόνο διαμέσου ενός συνεπούς, αποτελεσματικού, γρήγορου και ανταγωνιστικού δικτύου μεταφορών μπορεί να υπάρξει εμπορική δραστηριότητα.

Επιπρόσθετες υπηρεσίες Πολλές από τις διαμεταφορικές εταιρείες, εκτός από τις υπηρεσίες συλλογής και παράδοσης, προσφέρουν και μία σειρά επιπρόσθετων υπηρεσιών προστιθέμενης αξίας. Για παράδειγμα, η DHL Freight θέτει στη διάθεση των πελατών εκτελωνιστικές υπηρεσίες, Trade Fairs & Events (ολοκληρωμένη υπηρεσία για την έγκαιρη παράδοση εκθεμάτων, περιπτέρων και προωθητικού υλικού σε εμπορικές εκθέσεις), Cross Docking, Warehousing & Distribution, 4PL Services, ολοκληρωμένη υπηρεσία διαχείρισης εφοδιαστικής αλυσίδας καθώς και συμβουλευτικές υπηρεσίες σχεδιασμού και ανασχεδιασμού, ασφάλιση προϊόντων, διακίνηση επικίνδυνων εμπορευμάτων (ADR, εκτός από τις κλάσεις 1, 6.2, 7). Οι υπηρεσίες της DHL Freight έχουν πιστοποιηθεί από τον ΕΛΟΤ κατά το πρότυπο ποιότητας ISO 9001:2008. Η INTER TRUCK προσφέρει στους πελάτες της συμβουλευτικές υπηρεσίες για κάθε μεταφορικό έργο. Επιπλέον, αναλαμβάνει την έκδοση φορτωτικών εγγράφων (FCR, CMR κ.λπ.), καθώς και τις τραπεζικές διαδικασίες (προθεσμιακούς διακανονισμούς, πληρωμές έναντι φορτωτικών) για τη διευκόλυνση των πελατών της.

Αποτύπωμα άνθρακα Η ανησυχία για την επίπτωση στο περιβάλλον από τις μεταφορές δεν είναι μικρή. Όσο μεγαλύτερες οι αποστάσεις, αφού όλοι βλέπουμε π.χ. μήλα Νέα Ζηλανδίας στα ράφια του σούπερ-μάρκετ, τόσο μεγαλύτερο είναι και το αποτύπωμα του προϊόντος, πόσο επιβαρύνει δηλαδή το περιβάλλον με την εκπομπή ρύπων. Όπως μας λέει ο κ. Αγιόπουλος, η ίδια η DHL έχει θέσει συγκεκριμένους στόχους για τον περι-

T&Π

ΕΡΓΟΣΤΑΣΙΟ

ορισμό του αποτυπώματος άνθρακα και συμμετέχει σε ολοκληρωμένο παγκόσμιο πρόγραμμα υπό την επωνυμία GοGreen. Στο πλαίσιο του προγράμματος, παρέχεται στους πελάτες συγκεκριμένη υπηρεσία μέτρησης (reporting) του αποτυπώματος της εφοδιαστικής τους αλυσίδας, καθώς και υπηρεσία offsetting, δηλαδή τις δράσεις που θα μπορούσαν να αναλάβουν ώστε να αντισταθμίσουν την επιβάρυνση που έχει προκληθεί στο περιβάλλον από το μεταφορικό έργο ή τη λειτουργία της επιχείρησης συνολικά. Ο κ. Μπαρμπέρης αναφέρει το πρόγραμμα MiX Telematics με το οποίο η ELKEDI παρακολουθεί «όχι μόνο τη διαδρομή του προϊόντος και τη θερμοκρασία του, αλλά και το αποτύπωμα άνθρακά του. Το εφαρμόζουμε για να κρατάμε σε χαμηλότερα επίπεδα τους ρύπους». Προσπάθειες για μείωση ρύπων γίνονται και στις θαλάσσιες μεταφορές μέσω χρήσης βελτιωμένων τεχνολογιών για οικονομία των ρύπων, αναφέρει ο κ. Καρώνης εκ μέρους της SEAGO.

Επεκτάσεις Η επέκταση είναι κλειδί για την ανάπτυξη μιας εταιρεία μεταφορών, καθώς σημαίνει διεύρυνση του δικτύου της, αλλά και φανερώνει πως πρόκειται για βιώσιμη εταιρεία, και άρα καλή επιλογή για τον πελάτη. Η DHL ανακοίνωσε πρόσφατα επένδυση 150 εκ. ευρώ για την κατασκευή πρόσθετων εγκαταστάσεων αποθήκευσης, διαλογής και γραφείων με έκταση περίπου 44.000τμ στο ευρωπαϊκό hub της στη Λειψία, προκειμένου να διευκολυνθεί η μελλοντική ανάπτυξής της στις ταχυμεταφορές. Η εγκατάσταση ενός νέου συστήματος διαλογής

αποστολών θα αυξήσει την ικανότητα διαχείρισης του hub κατά 50%, σε περισσότερες από 150.000 αποστολές ανά ώρα. Η διευρυμένη αποθήκη να αναμένεται να λειτουργήσει το τελευταίο τρίμηνο του 2014. Στη λογική της επέκτασης κινήθηκε και η INTER TRUCK, που έχει την έδρα της στη Θεσσαλονίκη και η οποία το 2012 ίδρυσε υποκατάστημα στην Αθήνα για να καλύψει τις ανάγκες της Νοτίου Ελλάδος και παράλληλα να έχει πρόσβαση στα μεγάλα λιμάνια της χώρας μειώνοντας τον χρόνο και το κόστος απόκρισης. Η CARGO Group Services, πρωτοπόρος στο groupage service από την Κίνα, έχει ξεκινήσει την έναρξη εβδομαδιαίου groupage service από και προς το λιμάνι της Σιγκαπούρης για όλους τους προορισμούς της Ασίας, Ανατολικής Αφρικής, Ωκεανίας καθώς και της Δυτικής Ακτής της Αμερικής.

Τεχνολογία και καινοτομία Η χρήση της κατάλληλης τεχνολογίας από την εκάστοτε εταιρεία μεταφορών είναι άλλος ένα παράγοντας που ο πελάτης πρέπει να λάβει υπόψη του. Όπως το θέτει ο κ. Νικολάου, «μέσω αναπτυγμένης, κατάλληλης τεχνολογίας μπορείς να εγγυηθείς το σωστό σέρβις». Στην DELATOLAS αναπτύσσουν συστήματα διαχείρισης αποθεμάτων, καθώς και παρακολούθησης και δρομολόγησής τους. Η εταιρεία έχει επενδύσει σε real-time πληροφοριακό σύστημα παρακολούθησης του στόλου των ιδιόκτητων μεταφορικών μέσων, το οποίο πραγματοποιείται μέσω τηλεματικής εφαρμογής, καθώς και σε πληροφοριακό σύστημα απόδειξης παράδο-

σης της αποστολής (P.O.D.).«Είναι σημαντικό να μπορούμε να διαχειριζόμαστε αξιόπιστα την πληροφορία που λαμβάνουμε σε κάθε στάδιό της, αν έγινε σωστά το loading delivery, να υπάρχει έγκυρο αποδεικτικό παράδοσης». Ο κ. Γαλιατσάτος αναφέρει πόσο σημαντική είναι για την επιχείρησή του η αποθήκευση σε τελωνειακό depot εμφόρτων container. «Ο ρόλος που παίζουν τα σωστά υλικά και η κατάλληλη τεχνολογία δεν πρέπει να υποτιμάται». Τη σημασία ενός έγκυρου αποδεικτικού παράδοσης υπογραμμίζει και ο κ. Μπαρμπέρης, στα ευρύτερα, βέβαια, πλαίσια ενός λειτουργικού και επιτυχημένου μηχανογραφικού συστήματος, το οποίο θεωρεί εξίσου σημαντικό με την χρήση της κατάλληλης τεχνολογίας. Εκτός από το μηχανογραφικό σύστημα, και αυτός επισημαίνει τη σημασία των συστημάτων παρακολούθησης «αν και σιγά-σιγά θεωρούνται ξεπερασμένα». Η ELKEDI χρησιμοποιεί το σύστημα MiX Telematics, το οποίο ενημερώνει πού βρίσκεται το προϊόν και τη θερμοκρασία του. Το σύστημα εντοπισμού φαίνεται να είναι δεδομένο για τις μεγάλες εταιρείες του χώρου. Όπως εξηγεί η κα Ορφανίδου εκ μέρους της INTER TRUCK, η εταιρεία έχει εγκαταστημένο σύστημα GPS σε όλα τα φορτηγά τους, ώστε να εντοπίζονται ανά πάσα στιγμή. «Όμως μην ξεχνάμε τον ανθρώπινο παράγοντα. Εκτός από τα ιδιόκτητα φορτηγά μας, συνεργαζόμαστε και με ανεξάρτητους οδηγούς για να παραμείνουμε ευέλικτοι και να μειώσουμε τον χρόνο απόκρισης». Η DHL αξιοποιεί τις νέες τεχνολογίες προσφέροντας εξειδικευμένες υπηρεσίες οδικών μεταφορών. Για παράδειγμα, έχει λανσάρει την DHL Temperature Controlled (μεταφορά ευπαθών προϊόντων με φορτηγά ψυγεία σε συνθήκες ελεγχόμενης θερμοκρασίας) και την DHL ColdChain (υπηρεσία μεταφοράς ομαδικών groupage φορτίων φαρμακευτικού υλικού σε συνθήκες απόλυτα ελεγχόμενης και συνεχώς καταγραφόμενης θερμοκρασίας και σύμφωνα με τις αυστηρότερες ποιοτικές προδιαγραφές για την μεταφορά φαρμάκων). Οι πολυεθνικοί παίκτες Logistics προωθούν αρκετές τεχνολογικές καινοτομίες. Όπως μου εξηγεί ο κ. Αγιόπουλος, η Deutsche Post DHL έχει δημιουργήσει αυτόνομο κέντρο καινοτομίας (Innovation Centre) το οποίο έχει ως αποκλειστικό αντικείμενο την έρευνα, δημιουργία κι εφαρμογή καινοτομιών στο χώρο των logistics. «Αλλά θα πρέπει βέβαια να υιοθετηθούν από τις επιμέρους Κρατικές Αρχές και να συμπεριληφθούν σε συγκεκριμένες νομοθετικές παρεμβάσεις».

ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2014 /47

T&Π

ΕΡΓΟΣΤΑΣΙΟ

Η κρίση Δυστυχώς, στην Ελλάδα του 2014, ο κλάδος των μεταφορών αντιμετωπίζει αυξημένες προκλήσεις ανάλογες με αυτές άλλων κλάδων. Ο κ. Γαλιατσάτος δεν αφήνει περιθώρια για παρανοήσεις: «Όπως όλοι οι κλάδοι, έτσι και ο κλάδος των μεταφορών έχει πληγεί και θα συνεχίσει να πλήττεται. Τα χαμηλά κόμιστρα και ναύλοι, τα αυξημένα κόστη όπως καύσιμα, συντηρήσεις, ασφάλειες κ.λπ., τα χαμηλά περιθώρια κερδοφορίας, ο διωγμός της επιχειρηματικότητας και η υψηλή φορολογία, κρατούν καθηλωμένη την μεταφορά». Ο κ. Νικολάου συμφωνεί. «Το 2014 η μείωση τιμολόγησης και τα αυξημένα κόστη καλά κρατούν. Η αύξηση κατανάλωσης θα συνεχιστεί και πιθανώς θα μεγαλώσει». Ο κ. Αγιόπουλος επιβεβαιώνει πως «τα τελευταία χρόνια αρκετές εταιρείες διέκοψαν τη λειτουργία τους. Η κρίση έβγαλε στην επιφάνεια, σε αρκετές περιπτώσεις βίαια, τις αδυναμίες του κλάδου. Είναι απαραίτητο ο κλάδος να εξυγιανθεί περαιτέρω ώστε να αναδειχθούν οι επαγγελματίες και να εκλείψουν τα όποια ευκαιριακά εγχειρήματα». Ο κ. Μπαρμπέρης συμφωνεί: «Υπάρχει πτωτική τάση φέτος. Η γενικότερη κάμψη στην αγορά παρασύρει και τον μεταφορικό τομέα». Ούτε οι θαλάσσιες μεταφορές έχουν μείνει αλώβητες, αφού, όπως αναφέρει ο κ. Καρώνης, δεν διανύουμε την κατάλληλη περίοδο στον χώρο της μεταφοράς με κοντέινερ, αν και πιστεύει πως θα υπάρξουν εκ νέου επιχειρηματικές ευκαιρίες για όσες εταιρείες προετοιμαστούν κατάλληλα.

Tις απόψεις του απηχεί και ο γενικός διευθυντής του ομίλου MAERSK, Nils Andersen, ο οποίος σε πρόσφατη συνέντευξή του ανέφερε πως οι ναυ-

48 / ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2014

τιλιακές θα αντιμετωπίσουν μεγάλα προβλήματα τουλάχιστον μέχρι το 2016. Μεγάλο αγκάθι στην κατάσταση, το οποίο προϋπήρχε της τρέχουσας έλλειψης πόρων και της γενικότερης κρίσης, είναι ο προαναφερθείς «διωγμός» της επιχειρηματικότητας, η αποθάρρυνση επιχειρηματικών κινήσεων που απορρέει σε μεγάλο βαθμό από το ανεπαρκές θεσμικό πλαίσιο και την έλλειψη στήριξης εκ μέρους της Πολιτείας. «Δεν υπάρχει εθνική στρατηγική για τις μεταφορές και την εφοδιαστική αλυσίδα», καταγγέλλει ο κ. Γαλιατσάτος. Γεγονός καταστροφικό, σε συνδυασμό με την υφιστάμενη πολυνομία, το ελλιπές θεσμικό πλαίσιο και τη γραφειοκρατία, συμπληρώνει. Εκτός αυτών, ο χαμηλός βαθμός outsourcing («δουλεύει ακόμα και το “Πυλωτή logistics”», επισημαίνει), η απουσία συνδυασμένων μεταφορών και το ανεπαρκές οδικό και σιδηροδρομικό δίκτυο δυσχεραίνουν περαιτέρω την κατάσταση για τις εταιρείες του χώρου. «Το κράτος πρέπει να μπορέσει να διασφαλίσει τον υγιή ανταγωνισμό» υπογραμμίζει ο κ. Νικολάου. «Πρέπει οι ελληνικές εταιρείες να μπορούν να σταθούν δίπλα στις πολυεθνικές. Πρέπει να δημιουργηθούν επενδυτικές ευκαιρίες στον χώρο για να μπουν οι οργανωμένες εταιρείες σε μεγάλα σχήματα». Στόχος στην DELATOLAS είναι να γίνουμε ως εταιρεία πιο ελκυστικοί, πιο ευέλικτοι, να φτιάξουμε νέες υπηρεσίες, λύσεις outsourcing σε συνεργασία με αξιόπιστες εταιρείες μεταφορών και logistics. Με άλλα λόγια, συνεργασία και μείωση κόστους ίσον υπεραξία ίσον υγιής ανταγωνισμός και ανταγωνιστικό πλεονέκτημα στην αγορά. «Μέσω της συνεργίας προσπαθούμε να βγάλουμε φτηνό το προϊόν στο ράφι, να μειώσου-

με τα κόστη, να αυξήσουμε την ανταγωνιστικότητα. Όμως, παραμένουν άλυτα τα προβλήματα, π.χ. στο κομμάτι της φορολόγησης, αφού προς το παρόν οι συζητήσεις σε επίπεδο Πολιτείας παραμένουν χωρίς αποτέλεσμα». Ο κ. Μπαρμπέρης συμφωνεί πως η συνέργεια μεταξύ των εταιρειών είναι το μέλλον του κλάδου, αφού είναι η μόνη βιώσιμη λύση μακροπρόθεσμα για τη διαχείριση του υψηλού κόστους. «Μέχρι και τώρα, πολλές επιχειρήσεις αναλάμβαναν μεμονωμένα να καλύψουν τα κόστη τους -τα οποία κόστη μεταφοράς είναι πλέον δυσανάλογα υψηλά σε σχέση με το κόστος του εκάστοτε προϊόντος. Αναγκαστικά έφτανε το προϊόν και στον προμηθευτή με αυξημένη τιμή, αυτή η έλλειψη συνεργασίας έκανε ζημιά σε όλους τους εμπλεκόμενους. Οι τρεις εμπλεκόμενοι (παραγωγοί, προμηθευτές και μεταφορείς) πρέπει να ενώσουν δυνάμεις, να κινηθούν σε κοινές διαδρομές, σε κοινά δίκτυα. Η συνέργεια είναι η μόνη λύση για να μειωθούν τα κόστη».

(www.cargogroup.gr) CARGO GROUP FORWARDING ΕΠΕ Φιλελλήνων 5-7, 18536 Πειραιάς, τηλ. 210 4285518, fax: 210 4285028, operation1@cargogroup.gr

CARGO GROUP LOGISTICS ΕΠΕ

Θέση Μαγούλα, 19300 Ασπρόπυργος, τηλ. 210 5598070, fax: 210 5598074 logistics@cargogroup.gr

DELATOLAS EXPRESS CARGO

(www.delatolas.com)

Θέση Ρείκια Ασπροπύργου, 19300 Αττική, τηλ. 213 0059800, fax: 213 0059829, info@delatolas.com DHL EXPRESS (www.dhl.gr)

Λεωφόρος Γεωργικής Σχολής 128, Πυλαία, 55535 Δήμος Πυλαίας-Χορτιάτη, τηλ. 2310 802222, fax: 2310 802210 ELKEDI (www.elkedi.gr)

Θέση Τζαβερδέλλα, 13341 Άνω Λιόσια, τηλ. 210 5596 001, fax: 210 5596594 INTER TRUCK (www.inter-truck.gr)

11ο χλμ. Θεσσαλονίκη-Ν. Μουδανιά, εμπορικό κέντρο Cosmos Offices, 57001 Θέρμη, τηλ. 2310 472103, 2313 080120-8, fax: 2310 472054, 2313 080129, info@inter-truck.gr Aθηναϊκό παράρτημα: Κηφισίας 1, 15123 Μαρούσι, τηλ. 215 5600120 (13-19), 210 6893765, fax: 215 5600112, athens@inter-truck.gr MAERSK (www.maerskline.com/el-gr)

Λεωφ. Αμφιθέας 95-97, Παλαιό Φάληρο. Πωλήσεις: τηλ. 210 9473200, pirsaldir@ maersk.com. Εισαγωγές: grecsigen@maersk. com. Εξαγωγές: grecsegen@maersk.com

Το πιο gourmet περιοδικό για τις ελληνικές εξαγωγές

Spring/Summer 2014

To τεύχος που θα έχει διανομή στο Fancy Food Show summer edition στη Νέα Υόρκη.

πληροφορίες: sales@triaina.com

T&Π

ΑΣΦΑΛΕΙΑ

ΤΗΣ ΜΑΡΙΆΝΘΗΣ Δ Α ΣΚ Α ΛΟΠΟΎΛΟΥ*, daskalopoulou@agrospecom.gr

ΕΠΙΦΆΝΕΙΕΣ ΣΕ ΕΠΑΦΉ ΜΕ ΤΡΌΦΙΜΑ

Έλεγχος μικροβίων και απομάκρυνση υπολειμμάτων Οι αρχές του HACCP έχουν σκοπό να προσδιορίζουν και να επιλύουν άμεσα τα προβλήματα, προτού γίνουν αιτία παραγωγής επικίνδυνων για τον καταναλωτή τροφίμων.

Ο

William Edwards Deming ήταν ένας Αμερικάνος στατιστικολόγος καθηγητής, ο οποίος εκπαίδευε ανώτατα στελέχη στην Ιαπωνία στην μεθοδολογία «Plan-Do-Check-Act». Μεγάλο μέρος της προσέγγισης των HACCP, ISO στηρίζεται σε δικές του ιδέες. Ξεκινώντας από την δεκαετία του ‘50, ο δόκτορας Deming είχε καταφέρει να πείσει τον κόσμο να στρέψει τις προσπάθειες του από τη μαζική εποπτεία στον έλεγχο της διαδικασίας εν σειρά και είχε συνοψίσει τη φιλοσοφία του σε τρεις μόνο λέξεις: «Ελαττώστε τη μεταβλητότητα». Είναι ουσιώδεις για την αρχή της συνεχούς βελτίωσης και την κατάκτηση της συνέπειας, της πιστότητας, της αξιοπιστίας, της ανταγωνιστικότητας και εν τέλει της επιτυχίας της εκάστοτε επιχείρησης.

Η μεθοδολογία Plan: Σχεδιασμός της διαδικασίας, δηλαδή ορισμός του χώρου όπου θα γίνει, της συχνότητας, των καθαριστικών υλικών και των μέσων που θα χρησιμοποιηθούν, του υπεύθυνου για την υλοποίησή του καθώς και του υπεύθυνου ελέγχου του αποτελέσματος.

Do: Η διενέργεια του καθαρισμού. Πολλές φορές η διαδικασία φυλάσσεται σε ένα αραχνιασμένο ντοσιέ και ο καθαρισμός δεν γίνεται ή γίνεται ελλιπώς.

Check: Με ποιο τρόπο ελέγχεται η αποτελεσματικότητα του καθαρισμού; Είναι εύστοχος και έγκυρος ο τρόπος ελέγχου; Act: Σε περίπτωση απόκλισης από το συγκεκριμένο μετρήσιμο στόχο, πρέπει να υπάρχει η ενέργεια διόρθωσης. Με άλλα λόγια, πρέπει πάντα να αναζητούμε τα μέσα που επιβεβαιώνουν ότι γίνεται έλεγχος της εφαρμογής της διαδικασίας και στη συνέχεια άμεση διόρθωση. Η αξιολόγηση των αποτελεσμάτων ενδεχομένως να οδηγήσει και σε αλλαγές στη διαδικασία. Οι τρόποι με τους οποίους μια επιφάνεια μπορεί να γίνει επικίνδυνη για ένα τρόφιμο, είναι δύο: μεταφέροντας στο τρόφιμο παθογόνα μικρόβια και μεταφέροντας στο τρόφιμο ξένα σώματα. Απαίτηση λοιπόν κάθε συστήματος HACCP είναι ο μηδενισμός της πιθανότητας παρουσίας ξένου σώματος ή μικροοργανισμού σε κάποια επιφάνεια σε επαφή με τρόφιμο και η βαθιά γνώση μας για την έκταση και ένταση των συμπτωμάτων που δύναται να προκαλέσουν. *Χημικός, MBA

50/ ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2014

T&Π

ΑΣΦΑΛΕΙΑ

Καθαρισμός & απομάκρυνση υπολειμμάτων Ένα από τα προαπαιτούμενα προγράμματα του HACCP είναι το πρόγραμμα καθαρισμού και απολύμανσης, το οποίο περιλαμβάνει κυρίως τις επιφάνειες που έρχονται σε επαφή με τα τρόφιμα. Ανάλογα με το είδος των τροφίμων συνίσταται η χρήση του κατάλληλου απορρυπαντικού ώστε να εξασφαλιστεί ότι θα επιτευχθεί η πλήρης απομάκρυνση των υπολειμμάτων. Γενικά, χρησιμοποιούνται αλκαλικά καθαριστικά για την απομάκρυνση οργανικών ρύπων και όξινα καθαριστικά για την απομάκρυνση ανόργανων ρύπων. Με τον όρο καθαρισμό περιγράφεται η απομάκρυνση κάθε είδους ακαθαρσίας, ορατής ή μη, από τις επιφάνειες και τον εξοπλισμό. Οι τεχνικές καθαρισμού διακρίνονται σε 2 κατηγορίες: • στον υγρό καθαρισμό με νερό και απορρυπαντικό • στον ξηρό καθαρισμό με διάφορα μηχανικά μέσα (π.χ. σκούπες) Τα απορρυπαντικά που χρησιμοποιούνται πρέπει να πληρούν κάποιες προϋποθέσεις: • να καθαρίζουν αποτελεσματικά • να έχουν καλή ικανότητα διαβροχής • να απομακρύνουν τους ρύπους • να διαλύονται στο νερό • να απομακρύνουν τα άλατα • να είναι εύκολη η έκπλυσή τους • να μην είναι βλαβερά • να μη διαβρώνουν τον εξοπλισμό • να μη ρυπαίνουν το περιβάλλον • να μην είναι τοξικά • να μην ερεθίζουν το δέρμα και τα μάτια • να είναι εγκεκριμένα από τις αρμόδιες αρχές Εφαρμόζονται διαφορετικές τεχνικές καθαρισμού ανάλογα με το είδος του τροφίμου, όπως αφρισμός χαμηλής πίεσης ή χρήση τζελ, αλλά και προγράμματα CIP (Clean In Place) για καθαρισμό γραμμών και δεξαμενών. Οι αυτόματες διαδικασίες καθαρισμού αποσκοπούν στην ελαχιστοποίηση του μη παραγωγικού χρόνου της επιχείρησης, στην κατανάλωση ελάχιστου νερού και ενέργειας, αλλά και στην εγγύηση της αποτελεσματικότητας.

Απολύμανση Η απολύμανση γίνεται μετά τον καθαρισμό και αποβλέπει στην καταστροφή όσων μικροοργανισμών έχουν επιβιώσει και κυρίως των σπορίων που παράγουν οι μικροοργανισμοί. Γίνεται κυρίως με 2 μεθόδους: • Με υψηλή θερμοκρασία. Με ζεστό νερό

για σκεύη, εργαλεία και μικρά αντικείμενα και με ατμό για δύσκολες επιφάνειες του εξοπλισμού.

• Με χημικά απολυμαντικά. Τα πιο συνηθισμένα είναι ανόργανες ή οργανικές ενώσεις χλωρίου (NaOCl), ενώσεις βρωμίου, ιωδίου, τεταρτοταγείς ενώσεις του αμμωνίου, υπεροξείδιο του υδρογόνου (H2O2), υπεροξικό οξύ (PAA) και άλλες όξινο-ανιονικές ενώσεις. Κατά την επιλογή των απολυμαντικών πρέπει να λαμβάνονται υπόψιν χαρακτηριστικά όπως: δραστικότητα σε χαμηλές θερμοκρασίες, διαλυτότητα, βιοαποσύνθεση, τοξικότητα, διαβρωτικότητα, σταθερότητα καθώς και ανιχνεύσιμη οσμή ή όψη. Η απολύμανση με υψηλή θερμοκρασία πρέπει να προτιμάται όπου μπορεί να εφαρμοσθεί καθώς με την χρήση χημικών απολυμαντικών υπάρχει πάντα ο κίνδυνος υπολειμμάτων αλλά και διότι η συνεχής χρήση τους μπορεί να οδηγήσει σε ανθεκτικά στελέχη βακτηρίων. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί το στέλεχος MRSA (Methylo Resistant Staphylococcos Aureus), το οποίο ευθύνεται για τις ενδοσοκομειακές λοιμώξεις που μαστίζουν σε παγκόσμιο επίπεδο τα νοσοκομεία. Για το νοσοκομειακό εξοπλισμό χρησιμοποιούνται οι ακτίνες γ για την καταστροφή όλων των παθογόνων (και του ιού ηπατίτιδας C). Απολύμανση γίνεται και με υπεριώδεις ακτίνες (UV Ultra Violet), κυρίως για την απολύμανση υλικών συσκευασίας. Η ατομική υγιεινή των εργαζομένων είναι η πιο συνηθισμένη αιτία εμφάνισης της σταφυλοκοκκικής δηλητηρίασης καθώς ο παθογόνος μικροοργανισμός βρίσκεται κυρίως στα χέρια μας και τη ρινική κοιλότητα. Είναι προφανές ότι εκτός από τον ορθό σχεδιασμό της διαδικασίας καθαριότητας απαιτείται και η πλήρης εφαρμογή της από όλους τους εμπλεκόμενους. Άρα επιβάλλεται η συνεργασία με ειδικούς επιστήμονες για την επιλογή των σωστών μέσων καθαρισμού αλλά και η εκπαίδευση του προσωπικού για την πλήρη εφαρμογή.

Επαλήθευση Οι επιχειρήσεις τροφίμων και ποτών εφαρμόζουν διαδικασίες που επιβεβαιώνουν το αποτέλεσμα του καθαρισμού ή της απολύμανσης. Η κλασική μικροβιολογία περιλαμβάνει αναλύσεις μέτρησης του μικροβιακού φορτίου που απαιτούν 2-3 ημέρες. Έχουν όμως καθιερωθεί τελευταία γρήγορες μέθοδοι ελέγχου με υψηλή αξιοπιστία. Ο ρόλος του HACCP είναι να επικεντρώνεται στον εντοπισμό και τον έλεγχο της αιτίας του προβλήματος ασφάλειας των τροφίμων και όχι στη διόρθωση του συμπτώματός του σε χρόνο που οδηγεί σε απόσυρση ή ανάκληση του προϊόντος.

Γρήγορο τεστ ελέγχου Από το 2000 εφαρμόζονται διάφορα τεστ που επιβεβαιώνουν την απομάκρυνση των ρύπων από τις επιφάνειες και δίνουν άμεσα το αποτέλεσμα (από 15’’ μέχρι 10’). Τα τεστ αυτά προτείνονται και στον Οδηγό Επιθεώρησης HACCP που έχει συντάξει ο ΕΦΕΤ (σελ. 16). Ο οπτικός έλεγχος είναι πολύ υποκειμενικός και σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να βασιζόμαστε σε αυτόν, αφού δεν μπορεί να μετρήσει το τι κρύβει κάθε επιφάνεια. Η διαδικασία καθαρισμού πρέπει να περιλαμβάνει περιοδικούς ελέγχους μέτρησης του αποτελέσματος. Αν το αποτέλεσμα δείξει απόκλιση από τις προδιαγραφές που έχουν ορισθεί, θα πρέπει να προβλέπεται σχετική διορθωτική ενέργεια. Πέραν αυτού, πρέπει να αναζητηθούν τα αίτια της απόκλισης ώστε να μην επαναληφθεί στο μέλλον. Ειδικά με τη μέθοδο ελέγχου της βιοφωταύγειας (ΑΤP) μπορεί κάποιος να επιβεβαιώσει ότι παίζει ρόλο ακόμα και η πίεση με την οποία ο εργαζόμενος καθαρίζει μία επιφάνεια ή ένα σκεύος. Αν «χαϊδέψει» την επιφάνεια, δεν υπάρχει περίπτωση να απομακρύνει τα απορρίμματα και γι’ αυτό πρέπει να έχει εκπαιδευτεί κατάλληλα. Επίσης η μέθοδος αυτή αναδεικνύει τα προβλήματα που υποκρύπτει η χρήση πανιών τύπου Wettex τα οποία προτιμώνται κάποιες φορές από τις διοικήσεις των επιχειρήσεων για λόγους οικονομίας και αντί να οδηγούν στον καθαρισμό των επιφανειών φέρνουν το αντίθετο αποτέλεσμα. Σημαντικό είναι να γίνεται ο έλεγχος του καθαρισμού πριν την απολύμανση των επιφανειών καθώς σε αντίθετη περίπτωση το απολυμαντικό δεν μπορεί να εισέλθει στο μόριο του μικροοργανισμού ώστε να οδηγήσει σε ρήξη της κυτταροπλασματικής μεμβράνης του και να πετύχει τη θανάτωσή του. Πέραν τούτου, η μη αποτελεσματική απομάκρυνση των ρύπων προοδευτικά οδηγεί σε δημιουργία biofilm πάνω στις επιφάνειες και στην επιβίωση μικροβίων. Υπάρχουν γρήγορα τεστ για ανίχνευση συγκεκριμένων παθογόνων μικροοργανισμών, όπως η Listeria, τα οποία μπορούν να περιορίσουν το χρόνο του αποτελέσματος κατά 75% σε σχέση με τις κλασικές μεθόδους. Τα γρήγορα κιτ δεν απαιτούν μικροβιολογικό εργαστήριο ή εξειδίκευση προσωπικού για την ανάγνωση του αποτελέσματος. Πρέπει να γίνει αντιληπτό στη συνείδηση της διοίκησης και των εργαζομένων ότι ο καθαρισμός και η απολύμανση δεν αποτελούν εργασίες δευτερεύουσας σημασίας που πραγματοποιούνται ως πάρεργα στο τέλος του ημερήσιου κύκλου εργασίας, αλλά εργασίες αναπόσπαστες με την παραγωγή για την εξασφάλιση ασφαλών προϊόντων.

ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2014 /51

T&Π

ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΑ Νέες πιστοποιήσεις για την ΚΥΚΝΟS ΑΕ Η Ελληνική Εταιρία Κονσερβών ΚΥΚΝΟS ΑΕ πιστοποιήθηκε σύμφωνα με τις απαιτήσεις των προτύπων BRC Global Standard for Food Safety: Certification Grade A & ΙFS Food Standard for auditing quality and food safety of food products: at Higher Level with a score of 97,16%. Τo BRC αναπτύχθηκε από τον Βρετανικό Οργανισμό Λιανεμπορίου και απευθύνεται, κυρίως, στις επιχειρήσεις που προμηθεύουν αλυσίδες λιανικής πώλησης (σούπερ-μάρκετ). Παρόμοια, το IFS αναπτύχθηκε από την Γερμανική Ομοσπονδία Λιανεμπορίου σε συνεργασία με τις αντίστοιχες γαλλικές και ιταλικές ομοσπονδίες και απευθύνεται, κατά κύριο λόγο, στους προμηθευτές επιχειρήσεων λιανικής. Η KYKNOS είναι πιστοποιημένη σύμφωνα με τα πρότυπα ISO 9001 & HACCP/ΙSO 22000 από το 1999 ενώ από το 2008 πιστοποιεί σε ετήσια βάση την ομάδα συνεργαζόμενων καλλιεργητών-προμηθευτών βιομηχανικής τομάτας σύμφωνα με το πρότυπο GLOBALG.A.P.

Δυναμική ελληνική παρουσία στην 1η Foodex Saudi.

Μαρτίου 2014. Ο καταναλωτής βρίσκει στο εσωτερικό των πακέτων FITNESS με την ειδική σήμανση «Ξεκίνησε Τρέξιμο» τον κωδικό συμμετοχής, τον καταχωρεί στη σελίδα των FITNESS στο Facebook και μπαίνει στην κλήρωση για 100 ζευγάρια Αdidas Response και 50 iPod nano με περιβραχιόνιο. Πρόσωπο του διαγωνισμού είναι η Μαίρη Συνατσάκη, που πρώτη «ξεκίνησε τρέξιμο».

Λουκάνικα Μουτεβελής χωρίς γλουτένη Η βιοτεχνία Μουτεβελής, με πάνω από 40 χρόνια στο χώρο των αλλαντικών, ενημερώνει τους καταναλωτές των γνήσιων χωριάτικων λουκάνικων ότι τα προϊόντα της είναι ελεύθερα γλουτένης καθώς κανένα από τα

Τα FITNESS «παντρεύονται» με το τρέξιμο Τα δημητριακά ολικής αλέσεως FITNESS της Nestlé πραγματοποιούν διαγωνισμό από τις 9 Δεκεμβρίου 2013 μέχρι και τις 14

συστατικά που χρησιμοποιεί για την παραγωγή των λουκάνικών της δεν την περιέχει. Σε όλες τις μεγάλες αλυσίδες σούπερ-μάρκετ και σε επιλεγμένα παντοπωλεία και μίνι μάρκετ. Δημ. Μουτεβελής & ΣΙΑ ΟΕ, Μαδυτού 18, Περισσός, τηλ. 210 2790614, dimoutevel@yahoo.gr, www.moutevelis.gr

1η Foodex Saudi Με ιδιαίτερη επιτυχία και την παρουσία κυβερνητικών εκπροσώπων και αξιωματούχων της

52 / ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2014

χώρας πραγματοποιήθηκε η 1η Foodex Saudi 8-11 Δεκεμβρίου στην Τζέντα της Σαουδικής Αραβίας. Στην ελληνική αποστολή που διοργανώθηκε από τον Ελληνικό Οργανισμό Εξωτερικού Εμπορίου συμμετείχαν 7 επιχειρήσεις του κλάδου με κύρια προϊόντα το ελαιόλαδο, τα γαλακτοκομικά (τυρί και γιαούρτι), τα φρέσκα φρούτα, τους χυμούς και τα αναψυκτικά. Η συντονισμένη παρουσία των ελληνικών επιχειρήσεων κάτω από την ομπρέλα του brand Taste like Greece κρίθηκε ιδιαίτερα ικανοποιητική. Οι συμμετέχουσες επιχειρήσεις πραγματοποίησαν σημαντικές επαφές με αγοραστές και εκπροσώπους των μεγαλύτερων αλυσίδων σούπερ-μάρκετ της χώρας, θέτοντας την βάση για την ενίσχυση της παρουσίας των ελληνικών επώνυμων και ποιοτικών προϊόντων διατροφής μας στην ανερχόμενη αυτή αγορά. Το εκθεσιακό πρόγραμμα του ΟΠΕ για το 2014 περιλαμβάνει περίπου 30 διεθνείς εκθέσεις για τον κλάδο των Τροφίμων και Ποτών σε παραδοσιακές και νέες αγορές-στόχους. Περισσότερες πληροφορίες για με το Πρόγραμμα Δράσεων του ΟΠΕ: www.hepo.gr.

Η Samsung Electronics Hellas ενδυναμώνει το Β2Β τμήμα της Σε εκδήλωση που πραγματοποιήθηκε για τους εκπροσώπους των ΜΜΕ η Samsung Electronics Hellas ανακοίνωσε την ενδυνάμωση του Business to Business τμήματός της με εύρος επαγγελματικών λύσεων που καλύπτουν, μεταξύ άλλων, ανά-

γκες στους κλάδους της υγείας, των ξενοδοχείων, της εκπαίδευσης, του εμπορίου, των μεταφορών και της ψυχαγωγίας, καθώς και επιχειρήσεων που δραστηριοποιούνται σε μεγάλο εύρος κάθετων αγορών. Οι B2B λύσεις περιλαμβάνουν προηγμένα προϊόντα τεχνολογίας, όπως ξενοδοχειακές τηλεοράσεις, large format displays (LFDs), video Ο πρόεδρος της _President Samsung Electronics Hellas, Choongsoon Lee.

walls, tablets και εκτυπωτές. Έ μφαση δόθηκε στην κυκλοφορία νέων προϊόντων και υπηρεσιών και συγκεκριμένα στους εκτυπωτές Α3 (σε συνέχεια της ήδη πετυχημένης πορείας των πωλήσεων των Α4 εκτυπωτών) και στην υπηρεσία ΚΝΟΧ που έχει σχεδιαστεί για να παρέχει το υψηλότερο επίπεδο ασφάλειας στις συσκευές. Οι B2B προτάσεις της Samsung δεν αφορούν μεμονωμένα προϊόντα, αλλά ένα μεγάλο εύρος λύσεων, προσαρμοσμένων σε κάθε εταιρικό περιβάλλον. Στα άμεσα σχέδια της εταιρείας είναι η επέκταση σε νέους κλάδους, όπως αυτός των οπτικών ινών, όσο και η ενίσχυση της διαθέσιμης γκάμας προϊόντων.

Μείωση τιμών του Activia Σε επανασχεδιασμό της στρατηγικής, σύμφωνα με τις ανάγκες της αγοράς, προχωρά το 2014 η Danone Γαλακτοκομικά Προϊόντα ΑΕ μειώνοντας τις τιμές κατά 0,35 ευρώ ανά τριπλέτα συσκευασίας Αγελάδος, κατά 0,25 ευρώ στο Στραγγιστό και 0,20 ευρώ τις συσκευασίες με γεύσεις φρούτων των 200γρ. Παράλληλα, οι νέες και μοντέρνες συσκευασίες του Activia απεικονίζουν τις αξίες της Danone για ποιότητα και φρεσκάδα, ενώ διευκολύνουν τον καταναλωτή στον ταχύτερο

T&Π

EΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΑ Τα Starbucks στη Ρουάντα

εντοπισμό πληροφοριών για τη γεύση κάθε κωδικού. Σύμφωνα με την εκστρατεία ενημέρωσης του Παγκόσμιου Οργανισμού Γαστρεντερολογίας (WGO) με την υποστήριξη της Danone, η υγεία του πεπτικού είναι σημαντική για την συνολική ευεξία και ποιότητα ζωής μας καθώς το 95% της σεροτονίνης, της «ορμόνης της χαράς», παράγεται στο πεπτικό σύστημα. Η επικοινωνία στην Ελλάδα γίνεται με την υποστήριξη του Ελληνικού Ιδρύματος Γαστρεντερολογίας & Διατροφής και την Danone. «Στόχος της στρατηγικής μας για το 2014 είναι να υποστηρίξουμε δυναμικά με μείωση τιμής το Activia, που αποτελεί τη ναυαρχίδα της Danone, ενώ σκοπεύουμε να διατηρήσουμε την ένταση των προσφορών και σε άλλες μάρκες της εταιρείας» επισημαίνει ο πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της Danone Γαλακτοκομικά Προϊόντα, Χάρης Φεύγας. Συμπληρώνει πως «ταυτόχρονα, καθ’ όλη τη διάρκεια της χρονιάς, θα υποστηρίξουμε την περαιτέρω ενδυνάμωση των προϊόντων μας με έμφαση τη νέα σειρά Γαλακτοπωλείο και τα Danone Disney». Πληροφορίες για τα οφέλη της υγείας του πεπτικού συστήματος: www.loveyourtummy.gr

O διευθυντής του καταστήματος Starbucks στο Golden Hall, Φώτης Μπλέτσας, στη Ρουάντα.

O Φώτης Μπλέτσας, διευθυντής του Starbucks στο Golden Hall, είναι partner στα Starbucks εδώ και 11 χρόνια. Ως Coffee Master, είναι ένα είδος συνδυασμού τουριστικού οδηγού, ειδικού σε θέματα ποιότητας και τέχνης του καφέ και γενικότερα ο άνθρωπος που μπορεί να απαντήσει σε κάθε είδους ερώτηση σχετικά με τον καφέ. Τον Απρίλιο του 2013 ο Φώτης συμμετείχε σε ένα από τα ταξίδια που διοργανώνει η Starbucks στις χώρες προέλευσης του καφέ. «Με το ταξίδι στη Ρουάντα είχα την τιμή και την ευκαιρία να κάνω πραγματικότητα ένα όνειρο ζωής, να δω από κοντά όλα όσα έβλεπα από video ή φωτογραφίες ή διάβαζα σε εγχειρίδια, αυτά τα 11 χρόνια που εργάζομαι για την Starbucks» δήλωσε. Από το 2008, η Starbucks έχει ιδρύσει στη Ρουάντα ένα Κέντρο Υποστήριξης των Αγροτών, ώστε μέσα από την τεχνογνωσία και την εμπειρία καταξιωμένων γεωπόνων, να δημιουργούν ποιοτικότερες καλλιέργειες χρησιμοποιώντας πρακτικές φιλικές προς το περιβάλλον.

3 νέα My market το 2013 Με τα εγκαίνια του 58ου καταστήματος My market στη Μεταμόρφωση Αττικής (Τατοΐου 88 & Δροσίνη 4) το Δεκέμβριο, η 100% ελληνική εταιρεία METRO AEBE έκλεισε το 2013 με 103 καταστήματα, έχοντας ήδη ανοίξει το 56ο My market στο Καπανδρί-

τι (Π.Ε.Ο. Αθηνών-Καπανδριτίου, κόμβος Πολυδενδρίου) τον Απρίλιο και το 3ο My market easy στην Αγία Βαρβάρα (Μεγάλου Αλεξάνδρου 139) τον Οκτώβριο.

Στηρίζοντας τον Έ λληνα καταναλωτή σε αυτούς τους δύσκολους καιρούς, τα My market πραγματοποιούν συνεχείς, επιθετικές προσφορές, μειώνοντας σημαντικά τις τιμές σε όλα τα είδη αγαθών. Η METRO AEBE θα συνεχίσει να υλοποιεί το επενδυτικό της πλάνο και το 2014.

ΑΒ: Η Σίνδος πιστοποιείται από την TUV HELLAS Η ΑΒ Βασιλόπουλος ολοκλήρωσε την πιστοποίηση του συστήματος διαχείρισης της ασφαλείας τροφίμων το οποίο εφαρμόζει στο ιδιόκτητο κέντρο διανομής της, στη Σίνδο Θεσσαλονίκης, κατά το διεθνές πρότυπο ISO 22000:2005. Την ίδια πιστοποίηση έλαβε προ ενός έτους και το ιδιόκτητο κέντρο διανομών της εταιρείας στα Οινόφυτα Βοιωτίας. Το πεδίο εφαρμογής του πιστοποιημένου συστήματος διαχείρισης της ασφαλείας των τροφίμων αφορά στην Παραλαβή, Αποθήκευση και Διακίνηση: φρέσκων φρούτων και λαχανικών, τροφίμων σε συνθήκες ψύξης και κατάψυξης, τροφίμων ξηρής αποθήκευσης, νωπών σφάγιων. Η ΑΒ Βασιλόπουλος δίνει ιδιαίτερη σημασία στην ορθή αποθήκευση και διακίνηση των τροφίμων σε Κέντρα Διανομών που πληρούν τις ακόλουθες προϋποθέσεις: • διαθέτουν σύγχρονες υποδομές λειτουργίας και ειδικά σχεδιασμένους χώρους για την εκφόρτωση των προϊόντων • διαθέτουν αυστηρότερες προδιαγραφές για τη σωστή διατή-

ρηση των τροφίμων, αλλά και την ασφάλεια του απασχολούμενου σε αυτές προσωπικού, • εξασφαλίζουν ξεχωριστούς χώρους αποθήκευσης για κάθε κατηγορία προϊόντων, ανάλογα με τις θερμοκρασιακές απαιτήσεις κάθε είδους, • απασχολούν έμπειρο στελεχιακό και εργατικό δυναμικό που εκπαιδεύεται και επιμορφώνεται συνεχώς, • υποστηρίζονται από εύχρηστο και λειτουργικό μηχανογραφικό σύστημα.

«Ας ανακαλύψουμε την Ελλάδα» με ΚΟΡΠΗ Το Κορπή σε συνεργασία με την αστική μη κερδοσκοπική εταιρεία ΣΥΜΜΑΧΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ, πραγματοποιεί καμπάνια προβολής 6 τουριστικών προορισμών με στόχο να ενισχύσει την προσέλκυση τουρισμού στη χώρα, αλλά και να ενδυναμώσει τους δεσμούς των Ελλήνων με τους ελληνικούς προορισμούς και το ελληνικό ποιοτικό νερό.

Από τον Ιούλιο του 2013 οι ετικέτες των μπουκαλιών Κορπή 0,5lt και 1,5lt φιλοξενούν έναν προορισμό της Ζακύνθου, της Σαντορίνης, του Πόρτο Κατσίκι στη Λευκάδα, των Μετεώρων, της Λίμνης Τριχωνίδας και του Μπάλου στην Κρήτη. Το σύνολο των ετικετών που κυκλοφόρησαν έως τις αρχές Δεκέμβρη αγγίζουν περίπου τα 50 εκατομμύρια, τόσο στην Ελλάδα όσο και στις χώρες εξαγωγής του Κορπή (Αλβανία, Αυστρία, Βέλγιο, Γερμανία, Ολλανδία, Αγγλία, Κύπρο). Η ενέργεια πρόκειται να συνεχιστεί με νέους προορισμούς, όπως η Ακρόπολη, ο Λευκός Πύργος, οι Δελφοί, η Λίμνη Πλαστήρα κ.ά.

ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2014 /53

T&Π

ΔΡΑΣΕΙΣ

«Ένας Καφές σε Περιμένει» Ο Nescafé και ο Λουμίδης Παπαγάλος συνεχίζουν να υποστηρίζουν το περιοδικό δρόμου «Σχεδία» και την πρωτοβουλία «Ένας Καφές σε Περιμένει» χάρη στην οποία οποιοσδήποτε μπορεί να κεράσει έναν καφέ κάποιον άγνωστο φίλο πληρώνοντας, εκτός από τον δικό του, κι έναν επιπλέον καφέ για κάποιον συνάνθρωπο που θα επισκεφθεί την καφετέρια αργότερα, αξιοποιώντας το δίκτυο των συνεργατών τους για την ένταξη επιπλέον καταστημάτων στη μοναδική αυτή ιδέα. Παράλληλα έχουν αναπτύξει ειδικά applications στις σελίδες τους στο Facebook ώστε να ενημερώνουν τους φίλους τους για την πρωτοβουλία και να τους κατευθύνουν στα καταστήματα που συμμετέχουν.

Η Μινέρβα για λιγότερα σχολεία με πρόβλημα θέρμανσης Προσανατολισμένη σε στρατηγικές εταιρικής κοινωνικής ευθύνης, η ΜΙΝΕΡΒΑ, σε συνεργασία με τους αρμόδιους κρατικούς φορείς, προσφέρει τα χρήματα για την αγορά πετρελαίου θέρμανσης για 15 σχολεία (νηπιαγωγεία, δημοτικά και γυμνάσια από τους νομούς Θεσσαλονίκης, Πιερίας, Κοζάνης, Αχαΐας, Ηλείας και Αιτωλοακαρνανίας). Παράλληλα στηρίζει το έργο ΜΚΟ και φορέων που δρουν υπέρ ευπαθών κοινωνικά ομάδων και παιδιών σε ανάγκη, μεταξύ των οποίων σύλλογοι φίλων ατόμων και παιδιών σε ανάγκη και φιλανθρωπικά ιδρύματα. Η εταιρεία και οι εργαζόμενοί της πρόσφεραν χρήματα, δώρισαν τρόφιμα και συγκέντρωσαν προϊόντα για οργανισμούς όπως η ActionAid, το Χαμόγελο του Παιδιού, η Κιβωτός του Κόσμου, το Ελληνικό Παιδικό Χωριό Φίλυρο καθώς και σχολεία.

ΓΙΩΤΗΣ: «Αποστολή αγάπης» €10.000 στην Κιβωτό του Κόσμου Η ενέργεια «Αποστολή αγάπης» της ΓΙΩΤΗΣ έτρεξε από τις αρχές Δεκεμβρίου. Για κάθε δώρο που έστελναν οι φίλοι της σελίδας της στο Facebook €0,50 πήγαιναν στην Κιβωτό του Κόσμου, συγκεντρώνοντας τελικά €4.879,50. Η ΓΙΩΤΗΣ, διπλασιάζοντας το ποσό, παρέδωσε στις 10/01/2014 μια επιταγή €10.000 για τα παιδιά της Κιβωτού του Κόσμου. Ο Εμπορικός Διευθυντής της ΓΙΩΤΗΣ, Μάριος Παπαθανασίου, δήλωσε: «Είναι εξαιρετικά σημαντικό, ειδικά στις δύσκολες μέρες που βιώνουμε, οι επιχειρήσεις να στηρίζουν και να βοηθούν το έργο φορέων και ιδρυμάτων, όπως της Κιβωτού του Κόσμου, που με τόση συνέπεια και αδιάκοπο αγώνα προσφέρει φροντίδα και αγάπη σε τόσα πολλά παιδιά που την έχουν ανάγκη». Η ενέργεια αποτελεί μέρος του προγράμματος ΕΚΕ της ΓΙΩΤΗΣ, με το παιδί να αποτελεί διαχρονικά κεντρικό πυλώνα του. Επιπλέον η ΓΙΩΤΗΣ, την περίοδο των εορτών, στήριξε το έργο των Γιατρών του Κόσμου και την εκστρατεία «Όλοι μαζί μπορούμε» προσφέροντας προϊόντα διατροφής.

H Nestlé Νοιάζεται Τα Χριστούγεννα η Nestlé Ελλάς βρέθηκε στο πλευρό των οικογενειών με χαμηλό εισόδημα και των λιγότερο ευνοημένων παιδιών. Για 3η συνεχή χρονιά, σε συνεργασία με τις κοινωνικές υπηρεσίες των Δήμων που φιλοξενούν ή γειτονεύουν με τα κεντρικά της γραφεία και εργοστάσια καθώς και με επιλεγμένες ΜΚΟ, γέμισε και προσέφερε τσάντες με προϊόντα της εταιρείας σε 800 οικογένειες χαμηλού εισοδήματος μεριμνώντας για τη σωστή διατροφή τους. Οι εργαζόμενοι της εταιρείας συμπλήρωσαν τις τσάντες με τη δική τους προσωπική ευχή, κάνοντας τη δική τους «καλή πράξη για τα Χριστούγεννα». Παράλληλα η Nestlé Ελλάς ανέλαβε το ρόλο του Άγιου Βασίλη για τα παιδιά που φιλοξενούνται σε δύο από τα σπίτια (Κυλλήνη και Περιστέρι) του Χαμόγελου του Παιδιού. Ακολουθώντας πιστά τη λίστα τους, ανέλαβε να αγοράσει τα δώρα για κάθε ένα, με την πολύτιμη συμβολή των εργαζομένων της που έσπευσαν να καλύψουν κάποια από τα δώρα της λίστας.

ΕΛΑΪΣ-Unilever και Μασούτης για τους πολύτεκνους «Όλοι μαζί μια οικογένεια» ονομάζεται η νέα ενέργεια ΕΚΕ της ΕΛΑΪΣ-Unilever Hellas και των καταστημάτων Μασούτης. Με αγορές οποιωνδήποτε προϊόντων της ΕΛΑΪΣ-Unilever Hellas συνολικής αξίας €20 (σε μία ταμειακή συναλλαγή) στα καταστήματα Μασούτης από τις 12/12/2013 έως τις 28/02/2014, οι δύο εταιρείες διαθέτουν €1 για την στήριξη 300 πολύτεκνων οικογενειών. Η ΜΚΟ Θεόφιλος, με κριτήρια όπως ο αριθμός μελών της πολύτεκνης οικογένειας, αν τα μέλη της εργάζονται ή αντιμετωπίζουν προβλήματα υγείας, θα επιλέξει τις οικογένειες που έχουν μεγαλύτερη ανάγκη. Στο τέλος της ενέργειας θα συγκεντρωθούν αγαθά της ΕΛΑΪΣ-Unilever Hellas (τρόφιμα, προϊόντα προσωπικής περιποίησης και φροντίδας σπιτιού) που αντιστοιχούν στα χρήματα και θα καλύψουν τις ανάγκες των επιλεγμένων οικογενειών για όλη την χρονιά.

Εμπειρία Ζωής για τα παιδιά των Παιδικών Χωριών SOS το Pets for Kids της Mars Hellas H Mars Hellas, στο πλαίσιο της ΕΚΕ της, σχεδίασε και εφάρμοσε για πρώτη φορά στην Ελλάδα, σε συνεργασία με τα Παιδικά Χωριά SOS, το πρόγραμμα Pets for Kids, αποσκοπώντας στην εξοικείωση των παιδιών με τα κατοικίδια. Το πρόγραμμα στηρίχθηκε σε έρευνες που αποδεικνύουν ότι η συναναστροφή των παιδιών με τα ζώα συντροφιάς είναι ευεργετική για τη σωματική και ψυχοκοινωνική τους ανάπτυξη. Ομάδα εκπαιδευτών και ψυχολόγου έκαναν επίσκεψη στο Παιδικό Χωριό SOS Πλαγιαρίου στη Θεσσαλονίκη και τακτικές επισκέψεις στο Παιδικό Χωριό SOS Βάρης με ποικίλες εκπαιδευτικές δράσεις. Μέσω της δράσης «Μικροί Εκπαιδευτές», τα παιδιά μπορούσαν να αναλάβουν τη φροντίδα και εκπαίδευση της Λίζας, του σκύλου που υιοθέτησαν από καταφύγιο αδέσποτων, και ξεπερνώντας φοβίες και άγχη, να αναπτύξουν το αίσθημα της ομαδικότητας και να μάθουν στην πράξη τι σημαίνει υπεύθυνη ιδιοκτησία ενός κατοικιδίου. «Το Pets for Kids προσέφερε μια σειρά από πολύτιμες εμπειρίες και όμορφα συναισθήματα που θα συνοδεύουν τα παιδιά σε όλη τους τη ζωή» δήλωσαν στελέχη των Χωριών SOS. Το πρόγραμμα ολοκληρώθηκε με ένα όμορφο πάρτι στο οποίο απονεμήθηκαν στα παιδιά διπλώματα Μικρού Εκπαιδευτή και αναμνηστικά δώρα.

54/ ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2014

T&Π

ΠΑΡΑΓΩΓΗ

Νέα γενιά ανιχνευτών xRray H Mettler-Toledo Safeline φέρνει τη νέα γενιά συστημάτων xRray που δίνει στη βιομηχανία τροφίμων τη δυνατότητα να έχει το ίδιο υψηλό επίπεδο ευαισθησίας στην ανίχνευση ξένων σωμάτων όπως σε ένα παραδοσιακό σύστημα xRay, όμως με ταυτόχρονη μείωση 20% στην κατανάλωση ενέργειας. Το πιο αντιπροσωπευτικό μοντέλο της σειράς, το Χ3310, αναπτύχθηκε ως αποτέλεσμα συνεργασίας της MettlerToledo Safeline με τους μεγάλους πελάτες της και προσφέρει εξαιρετικές επιδόσεις στην ανίχνευση προσμίξεων όπως γυαλί, μέταλλο, πέτρα, υψηλής πυκνότητας πλαστικό και θραύσματα οστών, καθώς και ταυτόχρονη μέτρηση της ολικής μάζας. Είναι ιδανικό για τον έλεγχο μικρών και μεσαίου μεγέθους συσκευασμένων προϊόντων, κυρίως τροφίμων και φαρμάκων. Αποκλειστικός αντιπρόσωπος: Acmon Data, τηλ. 210 6105831, sales@acmondata.gr, www.acmondata.gr

GS1 DataBar Η νέα γενιά των GS1 barcodes που προορίζεται για τα σημεία λιανικής πώλησης (POS) και παρέχει μεγαλύτερες δυνατότητες σήμανσης των προϊόντων, έρχεται να συμπληρώσει τα ήδη υπάρχοντα GS1 barcodes επιτρέποντας τη σήμανση σε μικρά προϊόντα ή προϊόντα που είναι δύσκολο να σημανθούν με τα παραδοσιακά barcodes, όπως τα φρούτα. Μπορούν να περιέχουν πρόσθετες πληροφορίες, όπως το βάρος του προϊόντος, την ημερομηνία λήξης, τον αριθμό παρτίδας κ.λπ. Με τα GS1 DataBar διευκολύνεται η ιχνηλασιμότητα και ο έλεγχος αυθεντικότητας των προϊόντων, η ποιότητα και η ασφάλεια, η ενιαία κωδικοποίηση προϊόντων μεταβλητού βάρους σε διεθνές πλέον επίπεδο, και τα εκπτωτικά κουπόνια.

GS1 Association Greece, τηλ. 210 9904260, fo@gs1greece.org, www.gs1greece.org

Datalogic QuickScan QD2400 Ο QuickScan QD2400 2D imager της Datalogic συνδυάζει την απόδοση, την αξιοπιστία και τον εργονομικό σχεδιασμό με το χαμηλό κόστος. Προσφέρει υψηλή ταχύτητα ανάγνωσης όλων των κωδικών barcodes PDF417 και 1D και 2D εφάμιλλη των σαρωτών laser, που επιτρέπει στους πελάτες να υιοθετήσουν τους 2D γραμμωτούς κώδικες χωρίς να θυσιάσουν την ποιότητα ή την απόδοση της σάρωσης, ενώ κάνει ανάγνωση barcode από κινητές συσκευές ή οθόνες υπολογιστών LCD. Ο αναγνώστης μπορεί να διαβάζει με μία σάρωση πολλαπλά barcode υπό οποιαδήποτε κατεύθυνση, κάτι που προσφέρει εξοικονόμηση χρόνου. Έ χει καινοτόμο σύστημα ανίχνευσης που μειώνει την οπτική κόπωση του χρήστη, αυξάνοντας παράλληλα την ακρίβεια της στόχευσης. Η πατενταρισμένη τεχνολογία Green Spot της Datalogic προσφέρει επιβεβαίωση ορθής ανάγνωσης πάνω στο barcode με δυνατότητα χρήσης σε θορυβώδη περιβάλλοντα ή χώρους όπου απαιτείται ησυχία. Επίσης έχει αντοχή σε πτώσεις από 1,5 μέτρo και πιστοποίηση αντοχής IP42 σε υγρασία και σκόνη. Προσφέρεται με 5ετή εργοστασιακή εγγύηση. Πληροφορίες: κ. Δημήτρης Παπαδόπουλος, τηλ. 210 6690950.

ACMON DATA 55 AGRO.VI.M. 8 BARILLA HELLAS 10 BLUEFIELD BURGER COMPANY 20 BRAVO GREECE Α.Ε.

28, *ΟΠΙΣΘΌΦΥΛΛΟ BUBBLE TALE 20 CAIR S.A. 34 CARGO GROUP LOGISTICS ΕΠΕ *7, 44 CARGO GROUP SERVICES LTD 44 CARPO HELLAS 6 CARREFOUR ΜΑΡΙΝΟΠΟΥΛΟΣ A.E. 8 CENTRAL S.C.A. - ΔΙΟΡΓΑΝΩΣΗ ΕΚΘΕΣΕΩΝ *Β ΕΞΩΦΎΛΛΟΥ CLICK DELIVERY A.E. 20 COFFEE ISLAND 20 COFFEE TIME HELLAS A.E. 20 CONCEPTS Ε.Π.Ε. 38 D.H.L. EXPRESS ΕΛΛΑΣ Α.Ε.

44 DANONE ΓΑΛΑΚΤΟΚΟΜΙΚΑ ΠΡΟΪΟΝΤΑ Α.Ε.

6, 52 DATALOGIC SCANNING 55 DELATOLAS EXPRESS CARGO 44 DIAGEO HELLAS Α.Ε. 38 DRACULI COFFEE Α.Ε. 28 ELKEDI - ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΚΕΝΤΡΑ ΔΙΑΝΟΜΩΝ A.E. 44 FOCACCINO LTD 20 FOOD PLUS A.E.B.E. 20 GS1 ASSOCIATION - GREECE 55 INTER TRUCK LTD 44 MAERSK ΕΛΛΑΣ A.E. 44 MARS HELLAS A.E. 54 MC DONALD’S ΕΛΛΑΣ A.E. - PREMIER CAPITAL HELLAS Α.Ε.

20 MEDITERRA ΟΙΝΟΠΟΙΗΤΙΚΗ Α.Ε. 34 METRO MY MARKET 52 MIKEL KAFE 20 MONDELEZ INTERNATIONAL 28 NANOU DONUTS HOUSE 20 NESTLE HELLAS Α.Ε.

6, 28, 52, 54 NEW BUSINESS 20 PALMIE Α.Ε. 20 PIATSA KALAMAKI 20 PIZZA FAN 20 PROMOSALONS HELLAS LTD 56 SAMSUNG ELECTRONICS HELLAS S.A. 52 SIMPLY BURGERS 20 VIVARTIA 20 ΑΛΦΑ ΒΗΤΑ 8, 52 ΑΜΒΥΞ A.E. 38 ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΗΠΕΙΡΟΣ ΑΕ *18 ΑΡΒΑΝΙΤΗΣ Α.Ε. *37 ΒΑΣΙΛΑΚΗΣ ΕΜΜ. Α.Ε. ΑΣΤΡΟΝ ΜΙΡΑΜΒΕΛΛΟΥ 8 Γ.Σ.Ε.Β.Ε.Ε. 20 ΓΙΩΤΗΣ Α.Ε. 54 ΓΡΗΓΟΡΗΣ - ΜΙΚΡΟΓΕΥΜΑΤΑ Α.Β.Ε.Ε.

20 ΔΕΘ - HELEXPO Α.Ε. *3 ΔΩΔΩΝΗ ΠΑΓΩΤΑ Α.Β.Ε.Ε. 20 ΕΛΑΪΣ - UNILEVER Α.Ε. 54 ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΖΥΜΗ *9 ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΣ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΥ ΕΜΠΟΡΙΟΥ Ο.Π.Ε. Α.Ε.

52 ΖΟΙΝΟΣ Α.Ε. 34 ΖΥΜΑΡΙΚΑ ΨΑΧΝΩΝ 1, 10 ΗΛΙΟΣ ΖΥΜΑΡΙΚΑ *41, 10 ΚΑΜΠΥΛΑΥΚΑΣ, Β., Α.Ε. 34 ΚΑΡΑΜΗΤΡΟΥ Γ. ΟΙΝΟΠΟΙΕΙΟ - ΕΜΦΙΑΛΩΤΗΡΙΟ 34 ΚΑΡΟΥΛΙΑΣ B. Σ. Α.Β.Ε.Ε.Π. *27, 38 ΚΤΗΜΑ ΒΟΓΙΑΤΖΗ Ε.Π.Ε. 34 ΚΤΗΜΑ ΚΑΡΑΝΙΚΑ 34 ΚΤΗΜΑ ΚΥΡ-ΓΙΑΝΝΗ 34 ΚΤΗΜΑ ΣΙΓΑΛΑ Α.Ε. 34 ΚΤΗΜΑ ΣΚΟΥΡΑ 34 ΚΥΚΝΟΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΚΟΝΣΕΡΒΩΝ Α.Ε.

52 ΛΕΤΡΙΝΑ Α.Ε. *17 ΛΙΓΑΣ Θ. Ε.Π.Ε. 34 ΜΑΡΙΝΟΠΟΥΛΟΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΚΑΦΕ 8, 52 ΜΑΣΟΥΤΗΣ Δ. A.E. 54 ΜΕΛΙΣΣΑ ΚΙΚΙΖΑΣ Α.Β.Ε.Ε.Τ. 10 ΜΙΝΕΡΒΑ Α.Ε. ΕΛΑΙΟΥΡΓΙΚΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ 6, 54 ΜΟΥΤΕΒΕΛΗΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ & ΣΙΑ O.E. 52 ΜΠΑΜΠΑΤΖΙΜ A. O.E. 34 ΜΠΟΥΤΑΡΗΣ Ι. & ΥΙΟΣ ΟΙΝΟΠΟΙΗΤΙΚΗ Α.Ε.

34 ΝΕΥΤΩΝ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΕΣ Α.Β.Ε.Ε. - *5 ΟΙΝΟΠΟΙΙΑ ΑΡΒΑΝΙΤΙΔΗ 34 ΟΙΝΟΠΟΙΙΑ ΝΤΟΥΡΑΚΗ 34 Π.Ο.Ε.Σ.Ε. 20 ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ Ε.Ι. Α.Ε. 6 ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΑ ΠΡΟΪΟΝΤΑ ΒΕΡΜΙΟΥ ΓΗΣ 10 ΠΕΤΡΟΠΟΥΛΟΣ Χ. ΠΕΤΡΟΣ & ΣΙΑ ΕΕ *Γ ΕΞΩΦΎΛΛΟΥ Σ.Ε.ΒΙ.Τ.ΕΛ. 8 Σ.Ε.Π.Ο.Α. 20 Σ.Ε.Τ.Ε. 20 ΤΑ ΜΥΛΕΛΙΑ Ε.Π.Ε. - ΧΡΙΣΤΙΝΑ ΠΑΝΤΕΛΕΗΜΟΝΙΤΗ 10 ΦΟΥΡΝΟΣ BENETH 6, 20 ΧΑΪΤΟΓΛΟΥ ΑΦΟΙ Α.Β.Ε.Ε. 8

T&Π

COMING UP

ΕUROPAIN 2014 8-12 Mαρτίου, Paris-Nord Villepinte, Γαλλία Μετά την επιτυχία που σημείωσε το 2012, η μεγαλύτερη έκθεση στον κλάδο αρτοποιίας, ζαχαροπλαστικής, παγωτού, σοκολάτας και ζαχαρωτών, επιστρέφει σε επιφάνεια 68.000τμ μαζί με την SuccessFood, την έκθεση για τη σύγχρονη εστίαση που προβάλει την καινοτομία στους επαγγελματίες. Οι 82.690 επισκέπτες που προσήλθαν το 2012 ήταν κυρίως βιοτέχνες αρτοποιοί-ζαχαροπλάστες (36%), ενώ ακολουθούσαν οι βιομήχανοι (11,7%), οι διανομείς/χονδρέμποροι (9,7%) και οι εστιάτορες (7,4%). Το «Boulanger & Designer», το νέο δημιουργικό σόου της Europain, συνδυάζει την παρασκευή άρτου με τον σχεδιασμό, εντάσσεται στην τάση «Σχεδιασμός, συλλογές και ιδανικοί συνδυασμοί για την ανάδειξη της γεύσης» και ανταποκρίνεται σε μια συγκεκριμένη προσδοκία των επαγγελματιών. Η «Place des Innovations» θα υποδεχθεί τους νεωτερισμούς των εκθετών και τα βραβεία «Trophées Europain Innovation» και «Collections Intersuc». Η «Rue des Succès» θα συγκεντρώσει τις έννοιες των σημείων πώλησης για να δώσει συγκεκριμένες ιδέες στους επισκέπτες. Τέλος, η «Rue des Ecoles» θα παρουσιάσει τα μελλοντικά ταλέντα στον τομέα της αρτοποιίας και της ζαχαροπλαστικής. www.europain.com Πληροφορίες: PROMOSALONS HELLAS ΕΠΕ, Βασιλική Συλβί Παπαγεωργοπούλου, τηλ. 210 32 38690-790, fax : 210 3246764, info@ promosalons.gr, www.promosalons.gr

ΗΜΕΡΕΣ ΓΑΣΤΡΟΝΟΜΙΑΣ 2014 9-11 Μαΐου, Μουσείο Μπενάκη (Πειραιώς 138) Για δεύτερη συνεχόμενη χρονιά παρουσιάζουν το χάρτη των ελληνικών γεύσεων, των τοπικών παραγωγών, των πρωτοβουλιών, αλλά και την κουλτούρα των ανθρώπων που δημιουργούν, καινοτομούν και επιμένουν να παράγουν μέσα από μια σειρά από θεματικά αφιερώματα, παρουσιάσεις, ανοιχτές συζητήσεις, ενέργειες δικτύωσης, εκδηλώσεις γευσιγνωσίας και ανάδειξης γαστρονομικών προορισμών, δια-δραστικές περιηγήσεις και δράσεις εκπαιδευτικού χαρακτήρα. Διοργανώνονται από το φορέα προώθησης πρωτοβουλιών κοινωνικής ευθύνης Reason to που προσκαλεί φορείς, επιχειρήσεις, ομάδες, δίκτυα και παραγωγούς από όλη την Ελλάδα να συμμετάσχουν με τις δικές τους ιδέες και προτάσεις. www.imeres-gastronomias.gr, www.reasonto.gr

14Η ΔΙΕΘΝΗΣ ΕΚΘΕΣΗ ΣυΣΚΕυΑΣΙωΝ, ΜΗχΑΝΗΜΑτωΝ, ΕΚτυΠώΣΕωΝ & Logistics

ΣΥΣΚΕΥΑΣΙΑ ΤΡΟΦΙΜΩΝ & ΠΟΤΩΝ

ΠΡωτΗ ΠΑΡουΣΙΑΣΗ

FoodDrinksTech

ΕΠΕΝΔΥΣΗ ΑΞΙΑΣ

07-10 2014 ΝΟΕΜβΡΙΟΥ

ΠΑΙΑΝΙΑ - ΑΘΗΝΑ

DESIGNCLUB | www.design-club.gr

ΠΑΡΑΛΛΗΛΗ ΕΚΘΕΣΗ

ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΠΕΤΡΟΣ Χ. ΠΕΤΡΟΠΟΥΛΟΣ & ΣΙΑ Ε.Ε.- 3ΕΚ ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΕΚΘΕΣΕΩΝ Κερασιάς 18-20, 152 38 Πάτημα Χαλανδρίου τ: 210 8056205,207 F: 210 8056209 E: info3ek@otenet.gr www.syskevasia-expo.gr www.plastica-expo.gr