Bu Sayıda, • ÇEK AL : Varoşlar ve işçi sınıfı • "Barış hemen şimdi!" • Solun tarz-ı siyaseti! • İşçi evleri nedir, ne değildir? • Cezaevlerinde sınıf mücadelesi • Erbakan'nın İran gezisi YIL: 1 SAYI: 2 AĞUSTOS 1996 FİAT: 50.000 TL ( KDV Dahil)
REFAHYOL HÜKÜMETİNİN YÖNELİMLERİ VE TÜRKİYE SOLUNU BEKLEYEN TUZAKLAR Burjuva siyaset arenasındaki rakipleri, «gelirse Türkiye karanlığa gömülür, şeriat devleti gelir, yahut ordu siyasete el koyar» diyordu; misyonlarının bu arenanın solundaki boşluğu doldurmak olduğunu sanan kimi sosyalistler de ayrımlarını bu uyarıların altını daha kalın çizerek koymaya çalışıyorlardı. Olmaz denilen oldu: Refah Partisi hükümet oldu. Siyasi literatürümüze yeni bir çeşni katacağı baştan beri beklenen RP’li hükümet «garson hükümeti» olduğunu ilan ederek ilk katkısını yaptı. Bu tanımın garsonların hükümeti anlamına gelmediği konusunda kimsenin kuşkusu yok. Nitekim REFAHYOL yemeklerini lokantada yeme imkan ve alışkanlıklarına sahip olanlara, bahşiş kapasiteleri ve itibarlarıyla orantılı bir biçimde hizmet vermeye başladı. Geçen kısa sürede REFAHYOL hükümetinin politikalarının temel çizgileri hızla netleşti. Anlaşılan RP’nin siyaset arenasına katkıları bu türden katkılardan ibaret olarak sürecek. Ortaya çıkan ve çıkacağını beklediğimiz gerçek şudur: REFAHYOL hükümeti, burjuvazinin temel yönelimlerinde hiçbir temel değişikliğe neden olamayacaktır. Bu hükümet, iddialarının aksine «batıcı»dır; sadece Türkiye’de sermaye egemenliğinin temsilcisi olmakla kalmayıp, dünya kapitalist sisteminin de bir parçasıdır. Bu nedenle dış politikada emperyalistlerin temel çıkarlarının aleyhine bir uygulamaya gitmeyeceğini ortaya koymuş; iç politikada ise en az rakipleri kadar serbest piyasacı olduğunu açıkça göstermiştir. Bu bağlılığının bir işareti olarak iç ve dış politikada mevcut uygulamaları temel çizgileriyle sürdüreceği konusunda, hükümet ve meclisi hizaya getirme/denetleme kurulu demek olan Milli Güvenlik Kurulu’na gerekli güvenceyi ilk günden vermiştir. ABD Dışişleri Bakanı da bu gayretlerinden ötürü Erbakan’a «aferin»i vermekte gecikmemiştir. REFAHYOL’un ilk günlerinden itibaren sergilediği tablo onun niteliğinin tescilini
sağlarken, bir gerçek daha ortaya çıkmıştır: rakipleriyle ortaklıkları belirginleştiği ölçüde, bu hükümetin de burjuvazinin krizine esaslı çözüm olmayacağı daha net görülecektir. Ancak burjuvazi gerek uygulamadaki politikaların sürdürülmesi, gerekse de tıkanıklıklarına çözüm bulmak için bu hükümetten azami ölçüde yararlanacaktır. Bununla birlikte REFAHYOL’un diğer burjuva partileriyle ortak yanlarının açığa çıkması, bu hükümetin kendine özgü bir uslupla burjuva politikalarına katkı yapmasına engel değildir; zaten günümüzdeki kriz koşullarında burjuva partilerinin ayırdedilmesinde üslup farkının ötesinde ölçüler kalmamaktadır. Burjuvazi için asıl önemli olan da bu özgünlüğün kendine kazandıracağı hareket alanıdır. Bu hükümetin asıl gücü olan RP yıpranmamış ve arkasında ciddi bir kitle desteği olan bir partidir. REFAHYOL hükümeti, gerici reformların yaşama geçirilmesi için burjuvazi bakımından iyi bir seçenek durumundadır. Hem reform beklentileriyle avutulmuş bir seçmen kitlesine dayanmakta; hem de OHAL valileri, emniyet müdürleri, Genel Kurmay Başkanları vb. ile siyaset kürsüsüne talip olan DYP’yi içermektedir. DYP’nin bu kadrosunun başka bir yoldan bu kitlenin desteğini alamayacağı da açıkça bellidir. Bu özgünlükleri nedeniyledir ki; * REFAHYOL hükümeti en başta düzen dışına çıkma eğilimlerini de barındıran politik islam taraftarlarını düzen içine çekme ve içte de, dışta da bunlardan güç alan bir manevra yeteneği kazanmaya yönelik bir operasyondur. * Bu hükümet aracılığıyla, burjuvazi, Kürt ulusal hareketinin toplumsal zeminini zayıflatma, ve kirli bir barışın psikolojik zeminine katkıda bulunmayı hedeflemektedir. Özalvari bir tarz eşliğinde kendi taraftarlarının ötesinde güçleri de etkilemeyi hedefleyen ve etkileyecek gibi görünen bu siyaset gecikmeden gündeme alınmıştır. Cezaevi direniş-
lerinin sonlandırılması sürecine burjuva demokratların yaptıkları fahri katkılar da bu siyasete güç katmaktadır. Adına Kürt sorununun «siyasi çözümü» adı verilen bu politikayla, askeri operasyonlara ara vermeden, ulusal hareket devrimci dinamiklerinden kopartılmaya çalışılacaktır; bir başka ifadeyle, «Kürt sorunu» siyaset dışı (yani devlet ve iktidar sorunu dışı) bir zemine çekilecek, itilecektir. * Burjuvazi, gerici reformlar paketinin diğer bir bileşeni olarak, düzenle arasına sınır koyan sol potansiyeli düzene bağlamayı hedeflemektedir. Sözde RP’de somutlaşan şeriat tehlikesine karşı, laiklik-demokrasi zemininde alevi kitlesi, solun reformist kesimleri, devrimci-demokrat hareketin yorgun kesimleri sosyal demokrat bir alternatif temelinde düzen içine çekilmeye çalışılacaktır. * Ücretler ve taban fiyatlarındaki göstermelik artışlarla sömürülen ezilen yığınların küçük bir kısmının gönlü alınacak, düzeniçi çözüm umutları arttırılarak sermayenin geçici bir nefes alması sağlanacaktır. Kuşkusuz bunların nereye kadar ve ne sürede sürdürülebileceği belli değildir. Kesin olarak belli olan bu süre içinde sermaye güçlerinin orta ve uzun vadede düzenin rahatlamasını sağlayacak yeni burjuva seçeneklerin yaratılması için zaman kazanmaya çalışacağıdır. *** RP’li hükümetle ilgili olarak soldaki beklentilerin akibetine de değinmekte yarar var. RP karşısında «gericilik tehlikesi, laiklik elden gidiyor» korosunda öne çıkma yarışında olanlar, burjuva partileri bu noktada geri çekildikçe daha çok öne fırlamaktadır. Kimileri REFAHYOL’un faşist olduğunu vurgulayarak karanlıklara karşı kitleleri uyarma misyonlarını sürdürmektedir. Doğrusu ne bugün dünden daha karanlıktır, ne de ufuktaki kara bulutlara bakıp daha fazla karanlık geleceğini öne çıkarmakla
Devamı Sf. 2