Ek id 19

Ezilenlerin kurtuluþu için

ÝÞÇÝ DEMOKRASÝSÝ

YIL: 2 SAYI: 19

1 AÐUSTOS 2000

ÝÇÝNDEKÝLER: K a p it a li z m ö ld ü r ü y o r

G A P - I l ýs u p r o j e s i Sa y f a 4 - 5

Hücre tipi iþkencedir Till Meyer’le röportaj S a y fa 1 1- 1 2

Seattle... Washington... Prag...

KÜRESEL ADALET ÝÇÝN BÝRLEÞ S a y f a 6 -7

KIBRIS’TA ÝSYAN Ýþgalin faturasý

Sa y f a 1 0

M ar k s m ü c a d e le n in m e rk e zi nd e

Kü r es e ll e þ m e ç ý l gý n lý ð ý Susan George

S ay f a 3

Sayfa 9

200.000 TL

“HALKÇI” DEÐÝL “KAPÝTALÝST” ECEVÝT “Dürüst politikacý Ecevit” Susurlukçularý, çeteleri, yolsuzluk yapanlarý aklýyor. “Solcu Ecevit” faþistleri hükümete soktu, kamu kurumlarýnda kadrolaþmalarýna yardýmcý oluyor. “Toplumcu Ecevit” kamu iþletletmelerini yerel ve uluslararasý sermayeye yok pahasýna satýyor. “Yoksullarýn dostu Ecevit” bize mezarda emeklilik getirdi, enflasyon artarken iþçi ücretlerini düþürüyor. “Ýþçi dostu Ecevit” sendikalara baraj uygulamasýný devam ettiriyor ve yüzbinlerce iþçinin toplusözleþme hakkýný elinden alýyor. “Barýþ yanlýsý Ecevit” HADEP için "etnik temelli partiler tehlikelidir" diyor ama “Türk’ün Türk’ten baþka dostu yoktur” diyen faþistlerle koalisyon kuruyor. “Anti-emperyalist Ecevit” IMF'nin istediklerini harfiyen yerine getiriyor. “Ýnsan haklarýna saygýlý Ecevit” hücre tipi cezaevleri yaparak tutsaklarý diri diri gömmek istiyor.

SERMAYE DOSTU ÝÞÇÝ DÜÞMANI

Kapitalizme karþý mücadeleye

Ýþçi Demokrasisi

1 Aðustos 2000

TEMEL ÝLKELERÝMÝZ YA BAR BAR LIK YA SOSYALÝZ M Kapitalizmde öncelik insanlarýn ihtiyaçlarý deðil, kâr ve rekabettir. Ýþsizlik, açlýk, yoksulluk ve savaþlarýn nedeni küçük bir azýnlýðýn kâr hýrsýdýr. Kapitalizmde bütün zenginliði iþçiler yaratýr. Bu zenginliðin çoðunluðun ihtiyaçlarý için kullanabilmesi ancak iþçi sýnýfýnýn kollektif olarak bütün zenginliðe, üretimde kullanýlan herþeye el koymasýyla, üretimi ve daðýtýmý kontrol etmesiyle, yani sosyalizmle mümkündür. Ý Þ Ç Ý S I N I F I N I N K U R T U L UÞ U K EN D Ý E SE R Ý O LA C A K T I R Sosyalizm ancak iþçilerin kendi eylemiyle gerçekleþebilir. Ýþçiler bunu ancak iþçi konseyleri aracýlýðýyla, aþaðýdan yukarý örgütlenen bir iþçi iktidarýyla gerçekleþtirebilirler. Bunun dýþýndaki çözümler yine bir azýnlýðýn iktidarýyla, kapitalizmle sonuçlanýr. R E FO R M D EÐ Ý L D EV R ÝM Bu düzenin kurumlarý iþçi sýnýfýna karþý patronlarý korumak amacýyla oluþturulmuþtur. Bu kurumlar iþçi sýnýfý tarafýndan ele geçirilip kullanýlamaz. Mevcut sistem iyileþtirmeler yapýlarak, yani reformlarla düzeltilemez. Sosyalizm parlamento aracýlýðýyla gerçekleþemez. Bu sistem ancak iþçilerin kitle eylemleriyle deðiþtirilebilir. Bir iþçi devrimi zorunludur. E N T ER N A S Y O N A LÝ Z M Kapitalizm dünya ölçeðinde bir sistemdir. Bunun alternatifi olan sosyalizm de ancak dünya ölçeðinde gerçekleþebilir. Ýþçilerin vataný yoktur. Bütün dünya iþçileri kardeþtir. Ýki farklý ülkenin iþçilerini karþý karþýya getirecek her þeye karþý çýkýlmalý, diðer ülkelerdeki iþçilerin mücadeleleri desteklenmelidir. T E K Ü LK E D E SO S Y A LÝ Z M MÜ M K Ü N D E Ð ÝL D Ý R Rusya deneyimi göstermiþtir ki devrim tek ülkeyle sýnýrlý kalýrsa yaþayamaz. Ýlk ve tek muzaffer iþçi devriminin gerçekleþtiði Rusya’da devrim tek ülkede sýnýrlý kaldýðý için 1928-29’da-ki karþý devrime yenilmiþtir. Rusya, Doðu Avrupa, Çin, Küba gibi yerlerde sosyalizm deðil bürokratik devlet kapitalisti sistemler yaþanmýþtýr. U LU S A L S O R UN Sosyalistler halklarýn kendi kaderini tayin hakkýný savunurlar. Ezenlerin milliyetçiliðine karþý mücadele edip, ezilenlerin kurtuluþ mücadelesini desteklerler. AZ I N LI K L A R Sosyalistler ezilen her türlü etnik, cinsel, dinsel azýnlýðýn mücadelesini destekler, onlarýn örgütlenme haklarýný savunurlar. C Ý N SÝ Y E T Ç ÝL Ý K Yaþadýðýmýz sistem kadýnlarý ezmektedir. Sosyalistler her yerde cinsiyetçiliðe karþý mücadele edip, kadýnlarýn her alandaki eþitliðini savunurlar. Sosyalistler insanlarýn cinsel tercihleri nedeniyle ezilmesine, eþcinsellere yönelik saldýrý ve aþaðýlamalara karþý mücadele ederler. D EV R ÝM C Ý P A RT Ý Ýþçi sýnýfýnýn kendiliðinden mücadelesinin bir iþçi devletiyle sonuçlanabilmesi için devrimci parti zorunludur. Bu parti, iþçilerin her mücadelesini destekleyip genelleþtirmeye, tek tek mücadeleleri birleþtirmeye çalýþýr. Sosyalistler iþçi sýnýfýnýn günlük mücadelesi içinde yer alýp en militan iþçileri sosyalizm ve partinin gerekliliði fikrine ikna ederek devrimci bir parti inþa edebilirler. P A RT Ý Ý Ç Ý D E M O K RA S Ý Sosyalist politikanýn temelinde iþçi sýnýfýndan öðrenmek yatar. Tartýþma özgürlüðü, sosyalistlerin iþçi sýnýfýndan ve birbirinden öðrenmesinin vazgeçilmez koþuludur. Tartýþmanýn amacý dünyayý deðiþtirmektir. Bu da parti üyelerinin birlikte hareket etmesiyle gerçekleþebilir. Demokratik merkeziyetçilik devrimci bir parti için zorunludur. D EV R ÝM C Ý G Ö R E V Bu fikirlere katýlan, böylesi bir partinin gerekliliðine inanan herkesi, Ýþçi Demokrasisi Parti Giriþimi’ne katýlmaya çaðýrýyoruz.

17 Aðustos’u unutmadýk! Silaha, hücreye deðil

DEPREMZEDEYE PARA

17 Aðustos Depremi'nin üzerinden bir yýl geçti. Acýlar yaþanmaya devam ediyor. Kýþýn soðuktan kýrýlan depremzedeler þimdi de sýcaktan kavruluyorlar. Çünkü devlet verdiði sözleri tutmadý. Bizlerden deprem vergisi adýyla trilyonlarca lira toplandý. Ama bu para ne yazýk ki depremzedelere gitmedi. Hükümetin gerekçesi hep ayný: Para yok! Ama cezaevlerinde devlet terörünü artýrmak için onlarca yeni cezaevi yapmaya para buluyorlar. Para yok diyenler milyarlarca dolarlýk helikopter ve tank alýmlarý için hiç para sýkýntýsý çekmiyorlar. Vergi gelirlerinin neredeyse tamamýna yakýnýný faiz adý altýnda birkaç yüz sermayedara aktarýrken para sýkýntýsý çekmeyenler iþ depremzedeye, emekçiye, hastaneye, okula, emekliye gelince hep bir aðýzdan yakýnýyorlar para yok diye. Para çok ama bu parayý kontrol edenlerde insanlýk yok. Onlar çoðunluðun ihtiyaçlarýný deðil bir avuç patronu ve kendilerini düþü-

Nazým Hikmet Çadýrkent'inden bir depremzede ve çadýrken baþkaný Kemal Çokþen ile yaptýðýmýz söyleþi: ÝD: Merhaba, bize son durumdan biraz söz eder misiniz? Depremzede: Devlet yardým edecek dediler, yardýmlar kesilmiþ durumda. Yardýma gelenlere destek olacaklarýna köstek oluyorlar. Bergama köylüleri ekmekleri, zeytinleri ve zeytin yaðlarýyla geldiler. Polis üstlerine saldýrdý ama onlar polisi aþýp slogan atarak geldiler. Yardýmlar ve insanlarýn kucaklaþmasý medyada yer almadý. Onsekiz bin insan öldü dediler. Rakamlarýn hepsi yalan. Mahallemizin muhtarý sadece mahallemizde dört bin ölü bildirdi ama bu kayýtlara dörtyüz olarak geçti. Afet bölgesi ilan etmemek için yalan rakamlar açýklandý. Tüpraþ yangýný baþladýðýnda biz kurtarma çalýþmalarýndaydýk. Ýnsanlar yangýn yüzünden daðlara kaçtý. Söndürme iþlemleri bittiðinde geri döndük ama

nüyorlar. Ýþte sorun burada. 17 Aðustos gecesi bütün Türkiye ýþýklarýný yakacak, deprem bölgesinde insan zinciri oluþturulacak. Bizler de bu zincirin bir parçasý olmalý, yaþanan acýlarý, devletin suçunu unutmamalý, unutturmamalýyýz.

kurtarabileceðimiz birçok insan ölmüþtü. Bu olay medyada yer almadý. ÝD: Depremzedelerin sorunlarý neler? KÇ: Barýnma birinci sorun. Depremden hemen sonra alt yapýsýz, farklý farklý yerlerde çadýrkentler kuruldu. Toplukonutlarýn çalýþmalarý hemen baþlasaydý þimdi birçok insan evlerinde yaþayabilirdi. Ama bazýlarý çýkar saðlayacak diye depremzedeler toplukonut yerine prefabriklere geçirildi. Devlet, toplukonutlarýn bir bölümünü Kasým ayýnda teslim edeceðini söylüyordu ama daha arsa araþtýrmasýna bile yeni baþlandý. Depremzedeler bu kýþý prefabriklerde geçirecek. Prefabriklerin içi çok sýcak. Dýþarýda sýcaklýk 37 dereceyken prefabriklerde 55-60 dereceye çýkýyor. Depremzedeler prefabrikleri sadece gece yatmak için kullanýyorlar. Dayanýksýz malzemeden yapýldýklarý için kýþýn prefabriklerin çürümesiyle karþýlaþacaðýz. Bir baþka sorun da iþsizlik. Depremden sonra birçok kiþi iþsiz kaldý. Çalýþanlar ise çok düþük ücretlerle çalýþýyorlar.

ÝD: Devlet depremzede için ne yapýyor? KÇ: Devlet yardýmlarý kesildi. Artýk ne erzak ne de ekmek yardýmý yapýlýyor. ÝD: Depremzedeler için toplanan yardýmlar size ulaþtý mý? KÇ: Toplanan paranýn miktarý medyada belirtildiði kadar az deðil. Yetkililerin yaptýðý araþtýrmaya göre depremzede baþýna düþen para 4,5 milyar. Bu paralar depremzedelere ulaþmadý. Devletin maaþ ve borç ödemelerine harcandýðý söyleniyor. ÝD: Depremzedelerin ileriye dönük nelere ihtiyacý var? KÇ: Aðustosun ilk haftasý bütün çadýrlar kaldýrýlýyor. Ýnsanlar prefabriklere yerleþtirilecek. En önemli ihtiyaç barýnma ihtiyacý. Geçen kýþ çadýrlarda zatüre, bronþit gibi hastalýklardan insanlar telef olmuþtu. Bu kýþ prefabriklerde geçirilirse ayný þeylerle karþýlaþacaðýz. Prefabriklerde devletin çadýr yardýmý kesiliyor. Ýnsanlar tüm ihtiyaçlarýný kendileri karþýlýyor. Ýþsizlik çok olduðu için para yardýmýna ihtiyaç var. B u rc u A l t u n e l / B e n g i Y ý l d ý r ý m

Dalaman'daki SEKA iþçileri fabrikalarýnýn özelleþtirilmesi kararýna karþý militanca direndiler. Ne yazýk ki Türk-Ýþ bu direniþi diðer fabrikalara ve iþkollarýna taþýmadý ve Dalaman iþçilerini yalnýz býraktý. Fabrikayý iþgal eden Dalaman iþçilerinin en önemli ilham kaynaðý 1998 yýlý Ekim-Kasým aylarýnda kapatma kararýna 36 gün fabrikayý iþgal ederek karþýlýk veren ve sonunda kazanan Kocaeli SEKA iþçileriydi. SEKA iþçilerinin örgütlü olduðu Selüloz-Ýþ Sendikasý avukatý Murat Özveri ile Ýzmit'te yaptýðýmýz söyleþiyi yayýmlýyoruz: þuluyla satýldý. Kurulan koopera- ni ve fabrikanýn durumunu MÖ: Dalaman direniþi planlantif arsanýn yarýsýný EBK'ya kirala- anlatabilir misiniz? mýþ veya örgütlenmiþ bir direniþ dý hem de aldýðý fiyatýn üç misli- MÖ: Ýhaleye iki firma girdi. Fir- deðil. Ýþçiler ihaleyi MOPAK'ýn ne. Özelleþtirilen yerler arsa malardan biri iki ay önce Kasta- aldýðýný öðrenince tepki olarak rantlarý için kullanýlýyor. monu'da bir ihaleye katýlmýþ eylem yaptýlar. Gece saat ikiye ÝD: Özelleþtirmeye karþý ne teknik yetersizliði olduðu gerek- kadar havaalaný yolunu kesiyor yapýyorsunuz? çesiyle ihaleden çýkarýlmýþtýr. ve sendika yöneticilerini bekliMÖ: 1993 yýlýndan bu yana ka- Dalaman fabrikasý 40 milyar do- yorlar. Sendika yönetimi geldikmuoyu yaratmak üzere özelleþ- lara satýldý. Ýlk taksit 10 milyar ten sonra uzun tartýþmalar yapýp tirme ile ilgili paneller, sempoz- dolar ama iþletmenin hammad- üretime devam ederek direnme yumlar yapýldý. Ýþçiler özelleþtir- de ve arsa deðeri 48 milyar do- kararý aldýlar. Fabrikayý aileleriymenin gerçek boyutuyla SE- lar. Dalaman fabrikasý iddia edil- le birlikte iþgal ettikleri sýrada KA'nýn kapatýlmasý sýrasýnda kar- diði gibi zarar ediyordu ve son 3 polis saldýrýsýna uðradýlar. Biri þý karþýya geldiler. Kocaeli SEKA aydýr kâr ediyor. Ama bu iddia- aðýr olmak üzere 800 kiþi yaraiþçileri 35 gün fabrikayý iþgal larda eksik olan þeyler var. Dala- landý. Hâlâ çocuklarý ve eþleri ile edip üretime devam ederek di- man iþletmesi 1. sýnýf hamur ka- birlikte fabrika içinde oturuyorrendiler. SEKA direniþinden son- ðýt üretiyor ve piyasa fiyatýnýn lar. Tüm SEKA'larda Dalaman iþra Türk-Ýþ "ulus devlete sahip" yarýsýna satmak zorunda kalýyor. letmesini destek adýna 2 gün iþçýk baþlýðýyla bir miting düzenle- Yýllardýr bu iþletmeye yatýrým ya- gal oldu. di. Miting sonrasý Ankara'ya yü- pýlmýyor. SEKA'nýn yaptýrdýðý ÝD: Ýleriye dönük eylem plaründü. O sýrada cumhurbaþkan- araþtýrmaya göre, Dalaman'a nýnýz var mý? lýðý seçimleri olduðu için miting 100 milyar dolarlýk yatýrým yapý- MÖ: 17 Aðustos'ta depremi amacýna ulaþamadý. Peþinden lýrsa bir yýl içinde bu yatýrým kar- unutmadýðýmýzý göstermek, Dabölgesel mitingler düzenlendi, þýlanabilir ve iþletme kâra geçe- laman'daki iþçilere destek verSEKA broþürleri basýldý ve bu bilir. mek amacýyla Kocaeli, Sakarya broþürler fabrikalarda daðýtýldý. ÝD: Dalaman direniþini anla- ve Gebze illerinde bölgesel miÝD: Dalaman özelleþtirmesi- tabilir misiniz? ting düzenleme planýmýz var.

SEKA ÝÞÇÝLERÝNÝN MÜCADELESÝ ÝD: Özelleþtirmenin sonuçlarý neler, siz neden karþýsýnýz? MÖ: Özelleþtirmenin ilk sonucu iþsizlik. Türkiye'de özelleþtirmeler sonrasý toplam 15.219 sendikalý iþçi iþten çýkartýlmýþ. Yani sendikalý iþçiler arasýnda iþsizlik %81,7 oranýnda. Ýkinci sonucu örgütsüzlük. Þimdiye kadar özelleþtirme yapýlmýþ yerlerde sendika örgütlenmesi zayýflatýlmýþ hatta yok edilmiþtir. Bir diðeri ise sanayisizleþtirme politikalarýdýr. ÝD: Sanayisizleþtirme politikalarý derken ne anlatmak istiyorsunuz? MÖ: Özelleþtirme yapýlan yerlerde iddia edildiði gibi teknoloji yenilenmesi yapýlmýyor. Mesela Türk Otomobil Kurumu Uzanlar tarafýndan alýndý ve hemen kapatýldý. Kaðýt fabrikalarýnda da ayný tabloyu görmek mümkün. Somut örneklerden biri Et Balýk Kurumu'dur. Arsa, iþletilme koEzilenlerin Kurtuluþu Ýçin ÝÞÇÝ DEMOKRASÝSÝ Aylýk Siyasi Gazete Tarih: 1 Aðustos 2000 Sayý: 19 Uluslararasý Akým Tanýtým Yayýncýlýk Sahibi ve Yazý Ýþleri Sorumlusu: Türkan Uzun / Adres: Gönül Sokak, No 31 Nil Han, Kat 3, No 305 Asmalý Mescit, Ýstanbul Baský: Yön Matbaacýlýk

ISSN 1302-4353

GAZETEMÝZ BÜROLARI

Sayfa 2

ÝSTANBUL Gönül Sok. No 31 Nil Han Kat 3 Daire 305 Asmalý Mescit, Beyoðlu

ANKARA / KIZILAY Ambarlar Yolu Beyazsaray Apt. 10/30 Sýhhýye Tel 0312 229 3257

ANKARA / DÝKMEN Naci Çakýr, Mh 4. Sk 19/A (Sinan Sokak’taki Semt Sahasý’nýn arkasý)

YURT DIÞI TEMSÝLCÝLÝÐÝ: Cebrail Karadeniz, Lewerenz Str. 111, 47798 Krefeld. ALMANYA

web sayfasý http://www.idep.tc

e-posta: mektup@idep.tc

1 Aðustos 2000

Ýþçi Demokrasisi

Sayfa 3

ECEVÝT: SERMAYE DOSTU ÝÞÇÝ DÜÞMANI Ecevit, destekçilerinin kendisi hakkýndaki iddialarýnýn tam tersini yapýyor. Ýçine sindiremediði konular hakkýnda soldan konuþuyor ama hep saðdan vuruyor. HADEP'in "etnik kökenliliðini" sindiremiyormuþ. Ancak "Türk'ün Türk'ten baþka dostu yok" diyen MHP'nin korkunç ýrkçýlýðýný gayet iyi sindirebilir. Binlerce memurun sorgusuz sualsiz iþten atýlmasýna olanak saðlayan kararnameden haberi yokmuþ, ama bu kararnameye sahip çýkýyor.

Ecevit'e oy verenler çetelerin, yolsuzluðun, vurgunculuðun baþýný alýp gittiði bir ortamda onun dürüstlüðüne güveniyor, az da olsa iyileþtirmeler yapacaðýný umut ediyorlardý. Ancak tam tersi oldu. Ecevit seçim alanlarýnda "MHP ile koalisyon hükümeti kuracaðým, emeklilik yaþýný yükselteceðim, sendikalarýn toplu iþ sözleþmesi hakkýný elinden alacaðým, reel ücretleri yüzde 13 düþüreceðim, Susurlukçularý ve Yýlmaz'ý aklayacaðým, memurlarý kolay iþten atmak için kararnameler çýkartacaðým" deseydi ne kadar oy alýrdý acaba?

Ýnsan haklarý savunucusu Ecevit F tipi tabutluk Ecevit'in yaptýklarýna karþý bir mücadele odaðý hücre sistemini sindirebiliyormuþ. oluþmadýðý için insanlar duyduklarý öfkeyi ifade Toplumun önemli bir kesimi Ecevit'i, yüksek ya- edemiyor, tepkisiz görünüyorlar. Dünya çapýnda þam standardý, sosyal güvenlik, demokrasi ve in- geliþen anti-kapitalist mücadele Türkiye'yi de san haklarý getirecek diye destekledi. Ancak ateþleyebilir. Ecevit hükümeti yaþam standartlarýný düþürdü, sosyal güvenlikte kesintiler yaptý ve insan hakla- Ecevit'e güvenemeyiz, kendimize güvenmeyi rýna saldýrdý. öðrenmek zorundayýz.

SENDÝKALARIMIZ ÜZERÝNDEKÝ BASKILARA SON: BARAJI KALDIR !

T ür k a n Uz u n

Çalýþma Bakaný Yaþar Okuyan, geçen ay 10 sendikanýn toplusözleþme yetkisini düþürdü. 150 bin iþçi bu dönem toplusözleþme hakkýndan mahrum býrakýldý. Ecevit, çoðu DÝSK'e baðlý sendikalarýn yetkisiz býrakýlmasý konusunda "Siz de Ekonomik Sosyal Konsey'e katýlmadýnýz" diyerek asýl amaçlarýnýn patronlarýn istediklerini harfiyen yerine getiren sendikalar yaratmak olduðunu bir kez daha gösterdi.

10 sendikanýn TÝS yetkisinin düþürülmesinin gerekçesi olarak 12 Eylül askeri darbesi hukukunun getirdiði yüzde 10'luk iþkolu barajý gösterildi. Çalýþma Bakanlýðý sendika üyelik rakamlarýyla dilediði gibi oynuyor. Yetkisi düþürülen TÜMTÝS sendikasýndan bir yetkili Çalýþma Bakanlýðý'nýn sendikanýn çok sayýda yeni üyeyi kabul etmediðini belirtti. Resmi gazetede yayýnlanan sendika

üye sayý rakamlarý bütün sendikalar için düþürülmüþ ve bir dizi sendika yüzde 10'luk barajýn etrafýnda tutulmuþ. Hükümet bu rakamlarý yüzbinlerce iþçi adýna toplu iþ sözleþmeleri yapan sendikalar üzerinde baský aracý olarak kullanýyor. Biz barajýn kalkmasýný istiyoruz. Sendikalar bizim öz örgütlerimizdir, hak arama aracýmýzdýr. Ecevit istikrar programýný yürütmek için iþçileri silahsýzlandýrmaya çalýþýyor. Hükümetin patronlara yaranmak için sendikalarýmýz üzerinde baský kurmasý-

na izin vermeyelim. Yüzde 10'luk barajýn kaldýrýlmasýnýn "sarý sendikalar" yaratacaðý iddia ediliyor. Peki yüzbinlerce iþçinin sendikasýzlaþmasý, örgütsüzleþmesinin rengi ne? Sendikalar toplum içindeki yapýlarý nedeniyle zaten "kýzýl" olamazlar, mücadeleci ya da pasif olabilirler. Hükümetin sendikalarýmýz üzerinde kurduðu baskýlar karþýsýnda pasif kalýrsak, Çalýþma Bakaný bu operasyonu sürdürecektir. Þimdi, "dur" deme zamaný.

BEDAÞ iþçileriyle dayanýþmaya

YÖK:

Geçen ay profesör ve doçentlerin polis tarafýndan tartaklanmalarýna ve rektörler listesinin Cumhurbaþkanlýðý ve YÖK arasýnda gidip gelmesine tanýk olduk. YÖK'e karþý yýllardan beri eylemler düzenleyen öðrencilerin dile getirdiði deðiþim isteðinin ne kadar haklý olduðunu anladýk. Kampuslerden muhalefet hareketlerini kazýyýp atmak üzere 12 Eylül rejimi tarafýndan kurulan YÖK'ün baskýsý sadece üniversitelerde deðil bütün eðitim kurumlarýnda hissediliyor. YÖK, eðitim sistemi üzerinde adeta kara bir bulut gibi dolaþýyor. 12 Eylül sonrasý solcu ve demokrat sayýsýz akademisyeni üniversitelerden atan YÖK, özgün ve eleþtirel düþünceyi teh-

Eðitimdeki postal izi

likeli bulup yasakladý. YÖK, atamalar yaparken egemen sýnýfýn dönemsel ihtiyaçlarýna göre davranýyor. Bu nedenle bir dönem atananlar bir baþka dönemde kendilerini YÖK'ün hedefinde buluyorlar. Ýslamcý hareket ve tarikat mensuplarý böyle bir süreç yaþýyorlar.

ÖSS: Düþünm e; inekle Eðitimi en olumsuz þekilde etkileyen ise ÖSS sýnavlarý. Bu saçma sýnav hem üniversite öncesi hem de üniversite sýrasýndaki eðitim sistemini tümüyle çarpýtýyor. Lise öðrencileri bilimsellikle ve gerçek bilgiyle ilgisi olmayan soru ve cevaplarý ezberleyerek sýnav için "ineklemek" durumunda býrakýlýyorlar. ÖSS sýnavý sýrasýnda eleþtirel düþüncenin hiçbir faydasý

Ýstanbul Avrupa yakasýnda elektrik sayaçlarýný okuma, kesme ve bakým onarým iþlerini yapan iþçiler BEDAÞ'ýn taþeron þirketinin kitlesel iþten atmalarýna karþý ve BEDAÞ kadrosuna alýnma talebiyle süresiz greve çýktýlar. 28 Temmuz'da kitlesel bir toplantýda ey lem ka ra rý alan Ener ji-Ya pý-Yol Sen'de örgütlü olan iþçiler, 1992'den buyana BEDAÞ'ýn 1200 çalýþaný taþeron þirketlere devrettiðini ve çalýþma koþullarýnýn giderek kötüleþtiðini söylüyorlar. Yeni taþeron þirket ise Güngören, Cevizlibað, Bakýrköy, Avcýlar ve Kumburgaz bölgelerinde 200 iþçiyi iþten atmak istiyor. Toplantýda konuþan iþçiler taþeron þirketlere çalýþmanýn ne anlamýna geldiðini anlattýlar. Ýþçiler ortalama 30-60 milyon maaþ alýyorlar. Son iki aydýr da maaþlarý ödenmedi. Taþeron þirketler

olmadýðý için öðrenciler düþünmemeye yönlendiriliyorlar. ÖSS'ye göre her problemin sadece bir doðru yanýtý vardýr. ÖSS son derece ayrýmcý bir sýnavdýr, sýnýf ayrýmcýlýðý yapmaktadýr. Yoksul bölgelerden gelen öðrenciler ÖSS sýnav tekniðine hazýrlayan dersanelere gidemedikleri için bulunduklarý liselerin ortalama baþarý puaný düþük oluyor. Daha zengin bölgelerden üniversite kazananlarýn sayýsý yüksek olduðu için her yeni öðrenci OÖBP aracýlýðýyla bu baþarýdan pay alýyor. Dolayýsýyla yoksul kesimler açýk açýk cezalandýrýlýyor. ÖSS üniversiteleri de mahvediyor. Eleþtirel ve bilimsel bir eðitim vermek isteyen öðretim görevlileri yýllarca "düþünme-

iþçi alýrken 1500 dolar güvence parasý talep ediyor. Ýþçilere açýk açýk "halktan rüþvet toplayýn" deniliyor. Ýþçiler bir gün bile izin almaksýzýn çalýþtýrýlýyor, buna karþý bir ay içinde sadece 510 günlük sigorta ödentisi yapýlýyor. Ýþçiler günde 12-16 saat çalýþtýrýlýyorlar. "Yaþadýklarýmýz özelleþtirmelerin sonucudur" diyen iþçiler iþ güvencesi, sosyal haklar, 8 saatlik iþgünü için mücadelelerini sürdürmekte kararlýlar. Toplantý sonrasýnda çok sayýda iþçi, özelleþtirme ve taþeronlaþtýrma sorunun dünya iþçi sýnýfýnýn ortak sorunu ol du ðun dan ha re ket le 26 Ey lül'de Prag'da yapýlacak IMF karþýtý etkinlikleri duyuran Küreselleþme ve Mai Karþýtý Çalýþma Grubu'nun temsilcisine bu etkinliði inþa etmek için aktivist aðý oluþturmak üzere isimlerini verdiler.

mek" üzere eðitilmiþ öðrencilerin buna hiç de hazýr olmadýklarýný fark ediyorlar. Üniversite eðitiminde standartlar böylece aþaðý çekiliyor. YÖK baskýlarýnýn ardýnda eðitimi gerekli kaynaklardan yoksun býrakan bir sistem var. Üniversite sayýsý yetersiz ve öðrenciler birbirleriyle rekabet etmek zorunda býrakýlýyorlar.

Sezer ve YÖK Cumhurbaþkaný Sezer ve YÖK arasýnda tanýk olduðumuz zýtlaþma egemen sýnýfýn bir kesiminin üniversitelerdeki eðitim kalitesinden ve YÖK'ün yarattýðý çarpýklýktan rahatsýz olduðunu gösteriyor. Ancak Sezer rektör listelerinde istediði kadar deðiþiklik yapsýn adaylarýn hepsinin YÖK'ün son yirmi yýlda ya-

rattýðý çarpýklýðýn ürünü. YÖK'ün yüksek öðretim üzerindeki cenderesini kýrmak Cumhurbaþkanýnýn yaptýðý birkaç deðiþikliðin ötesinde bir gücü gerekli kýlýyor. Unutmayalým ki YÖK, Genel Kurmay'ýn bebeði. YÖK'ü ve onun eðitime giydirdiði deli gömleðini ancak öðrencilerin, çalýþanlarýn üniversitelerde demokratik kontrol ve parasýz eðitim mücadelesi parçalayabilir. Rektörlük meselesini de demokratik bir yoldan öðrencilerin katýlýmýyla yapýlacak bir seçimle çözüveririz. YÖK'ün ve eðitimdeki postal izlerinin ortadan kaldýrýlmasý, demokratik, eleþtirel bir eðitim sistemi için üniversitelerimizde, liselerimizde birleþik mücadeleyi örgütleyelim.

Sayfa 4

Ýþçi Demokrasisi

1 Aðustos 2000

GAP projesi ve Ilýsu Barajý

BARAJ KÝMÝN ÝÇÝN?

C e m U zu n

Yapýlmasý planlanan dev Ilýsu Barajý’na karþý uluslararasý tepkiler yoðunlaþýyor. Ilýsu nedeniyle yerinden yurdundan olacak 25 bin kiþiye bu barajý isteyip istemedikleri sorulmadý. Evlerini kaybedecek insan sayýsý bile bölge üzerinden helikopterle uçarak tahmin edildi.

rol ederek bölgede hakimiyetini arttýrma çabasýnýn bir parçasýdýr. GAP barajlarý su kaynaklarý kýt olan Irak ve Suriye'ye akan Fýrat ve Dicle'nin akýþýný kontrol ediyorlar. Bu barajlar defalarca iki ülke üzerinde þantaj olarak kullanýldý. Þubat 1990'da Fýrat'ýn akýþý tümüyle durduruldu ve Suriye ile Irak'a giden su kesildi. Atatürk Barajý için Dünya Bakansý'ndan kredi alabilmek amacýyla Suriye'ye su akýþýnýn saniyede 500 metreküpün altýna düþürülmeyeceði sözü verilmiþti. Mart 1991'de Suriye akýþýn saniyede 300-350 metreküpe düþtüðünden þikayet etti. Özal, Birinci ve Ýkinci Körfez savaþlarýnýn yarattýðý ortamdan faydalanmak için Atatürk Barajý'nýn yapýmýný hýzlandýrmýþtý. Türkiye 21 Mayýs 1997'de Birleþmiþ Milletler'in ülkeler arasý su akýþýný düzenleyen sözleþmelerine karþý çýkan tek ülke oldu. Sulama projeleri diðer ülkeleri susuz býrakýrken, elektrik üreten barajlar da nehirlerin aktýðý ülkelere þantaj yapýlmasýnýn yolunu açýyor. Ilýsu Barajý'ný doldurmak bile Dicle'nin altý aylýk akýþýna eþdeðer. Barajýn arkasýndaki yedek kapasite Suriye ve Irak'ýn suyunu aylarca kesmeye yetecek büyüklükte. GAP gibi büyük projeler müteahhit firmalarýnýn ceplerini, onlar da politikacýlarýn ceplerini dolduruyor. Güneþ, rüzgar enerjisi projeleri ve enerji tasarrufu gibi daha küçük çaplý projeler böylesi bir rüþvet zincirine açýk deðiller. Ilýsu'yu inþa edecek konsorsiyum da bulunan Ýngiliz Balfour Beatty müteahhitlik þirketi bir Afrika ülkesinde 2 milyon sterlin rüþvet vermekten yargýlanýyor. FBI þirketin Boston'daki binasýna 7 Haziran'da baskýn düzenledi. Þirketin 350 milyon sterlinlik hýzlý tren projesinde usulsüzlük yaptýðýndan þüpheleniliyor.

GAP projesi Ilýsu barajýnýn bir parçasý olduðu GAP projesi, Güneydoðu Anadolu'yu kalkýndýrarak Kürt sorununu çözme iddialarýyla 1984'de baþlatýlmýþtý. Proje, 22 baraj ve 19 hidroelektrik santralden oluþuyor. Proje açýklandýðýnda GAP'ýn yaratacaðý tarým ve sanayi potansiyelinin 2000 yýlýna kadar bölgede gelirleri beþ kat arttýracaðý, 5.5 milyon kiþiye iþ olanaðý yaratacaðý iddia ediliyordu. GAP gerçeði ise bundan çok farklý. O günden bu yana bölge insansýzlaþtýrýldý, 3 bin köy yakýp yýkýlarak boþaltýldý.

Karþýlýksýz ihracat Ýddialardan bir diðeri de Güneydoðu'da üretilen elektriðin ekonomik canlanma yaratacaðý þeklindeydi. Ancak üretilen elektriðin büyük çoðunluðu bölge dýþýna gönderiliyor. GAP barajlarý Türkiye'nin hidroelektrik enerjisinin yarýsýný, tüm elektrik üretiminin de yüzde 24'ünü karþýlýyor. Ancak GAP'ýn kurulu olduðu bölgenin elektrik tüketiminin içinde payý sadece yüzde 5. Bölge çok büyük bir ihracat gerçekleþtiriyor ama bunun karþýlýðýný almýyor. 6.1 milyon insan, yani Türkiye nüfusunun yüzde 10'u GAP bölgesinde yaþýyor. Bu insanlarýn milli gelirden aldýðý pay ise sadece yüzde 4. Derslik baþýna öðrenci sayýsý bu bölgede Türkiye ortalamasýnýn yüzde 35 üstünde. Türkiye'de okuma yazma oranýnýn ortalamasý yüzde 77 iken bu rakam Mardin'de yüzde 48.

Alternatif var mý?

Sulama faciasý Bölgede 300 km kare verimli tarým alaný sular altýnda kaldý. Sulama kanallarýyla tarým yapýlabilir hale getirilen arazi, sular altýnda kalandan daha az. Bu Ýngiltere’de Ilýsu’nun yapýmýna karþý topraklarýn çoðu da GAP bölgesinin dýþýnda, Harran yürütülen kampanyanýn broþüründen Ovasý'nda. Radikal Gazetesi'ne göre, Harran Ovasý'nýn üçte biri aþýrý sulamanýn toprakta neden oldubolacaktýr. Hasankeyif'in tarihsel zenginliði boðulaðu tuzlanma yüzünden tarým yapýlamaz hale geldi. cak.

Çevre ve Kültür

Bu elektrik daha mý ucuz?

Ilýsu Barajý'ný inþa edecek olan ABB gibi müteahhitlik þirketleri su akýþýnýn azalacaðý, bunun da bir dizi soruna neden olacaðýný itiraf ediyorlar. Diyarbakýr, Batman ve Siirt'in kanalizasyonu Dicle'nin Ilýsu öncesi kesimlerine akýtýlýyor. Ilýsu projesiyle birlikte Diyarbakýr'a arýtma tesisleri kurulacak ancak nüfusu artmaya devam eden bir kentte bunun ne kadar etkili olacaðý tartýþma götürür. Batman ve Siirt için böylesi projeler bile yok. Fýrat ve Dicle kýyýlarý medeniyetin beþikleri. Ýnsanlýðýn bu bölgede ilk kez tarým yapmayý öðrendiðine kesin gözüyle bakýlýyor. Bu ovalarda insanlýk tarihinin onbinlerce yýlý saklý. Baraj ise bu tarihi yüzlerce metrelik çamurun altýna gömecek. Barajlar birkaç on yýl faaliyet sürdürecektir ancak tarih ilelebet kay-

Ankara Gazlý Elektrik Santralý 276 milyon dolara mal olacak ve 720 megavat elektrik üretecek. Ilýsu'nun ise 1 milyar 520 milyon dolara mal olacaðý ve 1200 megavat kapasiteli olacaðý tahmin ediliyor. Yani Ilýsu bir megavat elektriði üç kat daha pahalýya üretecek. Gazla çalýþan elektrik santrallerinin iþletme giderlerinin daha fazla olacaðýný göz önüne alsak bile Ilýsu yine de daha pahalýya geliyor. Burada dikkat çeken bir olgu hiçbir yabancý firmanýn projeye YapÝþlet-Devret modeliyle talip olmamasýdýr. Çünkü kârlý olacaðýný düþünmüyorlar.

Neden GAP?

Barajlarýn sorunlarý

Barajlar bedava elektrik ve bedava su saðlamanýn kolay bir yolu olarak görülüyor. Gerçek bunun tam tersi. Barajlar, nükleer santraller gibi, bir süre için tehlikeli bir þekilde çalýþýyorlar sonra da çevrede kullanýlamaz ve kurtulmasý çok zor artýk yýðýnlarý oluþturuyorlar. ABD, ekolojik dengeyi bozduðu için baraj projelerinden vazgeçiyor. Geçen sene ABD'de 24 baraj yýkýldý ve bu sene 18 tane daha yýkýlacak. 1. Barajlar çamurla doluyorlar. Barajýn altýnda kalan bölgeler topraðý zenginleþtiren bu çamurdan yoksun kalýyorlar. Baraj zamanla çamurla dolduðu için kullanma ömrü 50-70 yýlý geçmiyor. Bundan sonra elektrik üretimi ve sulama için kullanýlamaz hale geliyor. Baraj taraftarlarý bile 100 yýldan daha uzun bir kullanma süresinin mümkün olduðunu iddia edemiyorlar.

GAP'ýn geliþtirilmesinin nedenleri ekonomik deðil stratejiktir. GAP Türkiye'nin su musluðunu kont-

2. Sýcak iklime sahip bölgelerde kurulan barajlar sýtma gibi hastalýklarýn kaynaðý haline geliyorlar. 3. Barajlarla elektrik üretimi diðer yöntemlere göre daha pahalý. 4. Aþýrý sulama topraktaki tuzu ortaya çýkartýyor ve uzun sürelerle tarýma elveriþsiz hale getiriyor. 5. Barajlar akýþ aþaðý bölgelerde su kullanýmýný aksatýyor. 6. Azalan su akýþý akýþ aþaðý bölgelerde kirlenme ve toprak tuzlarýnýn daha yoðunlaþmasýný beraberinde getiriyor. Bunlar yer altý sularýnýn da zehirlenmesine neden oluyor. 7. Barajlar nehir kýyýlarýndaki zengin topraklarý su altýnda býrakýrken sulandýrdýðý topraklarda ayný verimliliði saðlamýyor.

GAP projesinin baþlangýç tarihi (1984) Kirli Savaþ ile eþzamanlý. Kirli Savaþa akýtýlan kaynaklar eðitim, saðlýk ve iþ olanaklarýnýn yaratýlmasý için kullanýlsaydý Güneydoðu en fakir deðil en zengin bölge haline gelirdi. Kirli Savaþ sadece bu kaynaklarý tüketmekle kalmadý ayný zamanda bölge ekonomisini de çökertti. Köylerin boþaltýlmasý, yakýlmasý, yaylalarýn yasak bölge haline getirilmesiyle birlikte hayvancýlýk da öldürüldü. Kirli Savaþ'ýn sonlandýrýlmasý yaþanan süreci geri çevirecektir. Bunun için OHAL'in kalkmasý, ordunun çekilmesi, bölge halkýnýn ne istediðini söyleyebilmesi ve karar verebilmesi gerekiyor. Feodal gericiliðin asýl sorun olduðu sýkça söylenir. Toprak reformu bölgenin acil ihtiyacý. Bölge nüfusun yüzde 10'u topraklarýn yüzde 75'ine sahipken nüfusun yüzde 40'ý topraksýz. Ancak hükümet toprak reformu konusunda hiçbir adým atmadý çünkü Sedat Bucak gibi büyük toprak aðalarý yürütülen Kirli Savaþ'ta müttefikler. Enerji tasarrufu, güneþ ve rüzgar enerjisi ihtiyacýmýz olan elektriðin çoðunu karþýlayabilir. Üretilen elektriðin üçte biri daðýtýmda kayboluyor. Asýl sorun yatýrýmlarýn nerede ve nasýl yapýlacaðý kararlarýnýn bir azýnlýðýn kârý için veriliyor olmasý. GAP bölgesinde yaþan halk ve Türkiye iþçi sýnýfý, vurgun peþinde olan müteahhit ve politikacýlardan çok daha iyi ve mantýklý kararlar alabilirler.

Barajlara alternatif

Türkiye güneþ ve rüzgar enerjisi alternatifleri için çok uygun. Bunlar ihtiyaç duyulan noktalarda küçük miktarlarda üretilebilir. Bu, daðýtým þebekelerinin oluþturulmasý sorununu ve daðýtým sýrasýnda ortaya çýkan kayýplarý ortadan kaldýracaðý gibi iþ olanaklarý da yaratýr. Sulama büyük miktarda suyu gerekli kýlmýyor. Ýsrail'de damla damla sulama yöntemi çok daha iyi sonuç veriyor. Hem çevreye çok az zarar veriyor hem de toprak tuzlanmasýna neden olmuyor.

Kaynaklar: GAP & The Water Conflict (GAP ve Su Çatýþmasý) Ali Çarkoðlu, Mine Eder, TUSÝAD Kýþ 1998 World Commission on Dams Report, (Barajlar Üzerine Dünya Komisyonu Raporu), 2000 British House of Common report on Ilýsu dam project (Ilýsu Barajý Projesi hakkýndaki Britanya Meclisi Raporu) Mart 1999 Kurdish Human Rights Project - Ilýsu dam a disaster in the making (Kürtler için Ýnsan Haklarý Projesi - Ilýsu Barajý: Bir yýkým gerçekleþiyor), Kasým 1999 Ýngiltere'de yayýmlanan günlük Guardian ve Independent gazetelerinden haberler, Temmuz 2000

1 Aðustos 2000

Ýþçi Demokrasisi

Sayfa 5

KAPÝTALÝZM ÖLDÜRÜYOR Baz istasyonlarý:

SALYALI VAHÞET

Küresel kapitalizmin sýnýr tanýmaksýzýn insan haklarýný ve hukuku tanýmadan daha çok kâr edebilmek, yeni pazarlar yaratmak için pervasýzca, hayasýzca ve aymazca saldýrýsýnýn yoðunlaþtýðý bir dönemdeyiz. Sömürünün, saldýrýnýn, savaþýn kendisi olan kapitalizm; emeðimizi sömürüyor, krize girdiðinde bize saldýrýyor, savaþta bizleri öldürüyor. Milyonlarca insanýn ölümüne neden olan ve 200 milyar dolara mal olan Birinci Dünya Paylaþým Savaþý'ný düþünecek olursak bu para Amerika, Ýngiltere, Belçika, Fransa, Avusturya, Macaristan, Almanya ve Ýtalya'da her aileye 3000 Dolarlýk bir ev ve bahçe için yeterliydi. Yine bu parayla 2150 iþçi 40 yýl süreyle her biri yýllýk 2500 dolarla çalýþsaydý, toplam kazançlarý dünya savaþýnýn ancak bir günlük giderini karþýlayabilirdi. Ýkinci Dünya Paylaþým Savaþý'nda, Nagazaki ve Hiroþima'ya atýlan atom bombasýnýn milyonlarca insanýn ölümüne, doðal çevrenin tahribatýna, savaþtan yýllar sonra bile atom bombasýnýn yaydýðý radyoaktif ýþýnlarýn etkisiyle binlerce çocuðun sakat doðmasýna yol açtýðýný nasýl unutabiliriz. Halepçe'de kullanýlan kimyasal silahlarla (hardal gazý) binlerce insanýn katledilmesini nasýl unutabiliriz... Çernobil kazasýndan sonra bizlere içirilen ve yedirilen gýda maddelerini, halen sakat ve lösemili doðan çocuklarýmýzý nasýl unutabiliriz? Radyoaktif ýþýnlar, bilimsel olarak yaþamýmýzý ve saðlýðýmýzý çok ciddi anlamda tehdit etmektedir. Son günlerde; özellikle cep telefonlarýnýn yaygýnlaþmasýndan sonra yerli ve yabancý sermayeye ait GSM istasyonlarýnýn para karþýlýðýnda, oturduðumuz semtlerde baz istasyonlarý kurmasý tartýþmalarýný yakýndan izlemekteyiz. Birçok yerde halk kitlelerinin protestolarýna neden olan baz istasyonlarýnýn devlet yönetimindeki tartýþmasýný ve ÖKSÜZ(!) bakanlarýn cansiperane savunmalarýný bir tarafa býrakarak, doðrudan saðlýðýmýza olumsuz etkilerini ve yapýlmasý gerekenleri tartýþmak durumundayýz. Öncelikle cep telefonu antenlerinin yaydýðý elektromanyetik mikro dalgalarýn zararlarýný þöyle sýralayabiliriz: Dokulara verdiði zararlar: 1. Hücre içi büyük moleküllerin biçim deðiþtirmesi. 2. Hücre zarlarýnýn birbirine yapýþmasý. 3. Hücre zarlarýnda deliklerin artýþý. 4. Hücre zarýndan dýþarý sodyum, potasyum ve kalsiyum sýzmasý. 5. Sinirsel zarlarýn bozulmasý sonucu sinirsel elektrik akýmýnýn akýþýnda bozukluklar, buna baðlý olarak rüya görmenin duruþu, beyin elektrik dalgalarýnýn anormalleþme-

si, uykusuzluk, depresyon, sinirlilik, baþ aðrýsý ve baþ dönmeleri ve hatta bunama olasýlýðý. 6. Hücre kalsiyum pompalarýnýn durmasý. 7. Hücrenin kimya iþçileri olan enzim moleküllerinin bozulmasý. 8. Hücre çekirdeði içinde DNA tahribi ve buna baðlý kromozom kýrýklarý, kromozom parçalarýnýn deðiþ tokuþu ve mutasyonlar. 9. Hücrenin kanserleþmesi. 10. Gözde perde (katarakt) ve aðtabaka tahribi. 11. Sinir sisteminin tahribi. 12. Cinsel hayatýn tahribi: Kadýnlarda adet bozukluklarý, düþükler, erken doðumlarýn olmasý ve sakat bebeklerin doðmasý. Erkeklerde er bezlerinin tahrip edilerek menideki sperm hücrelerinin sayýsýnýn azalmasý. Bu kýsýrlýk demektir. 13. Kulaklarda uðultu, çýnlama ve iþitme kaybý. 14. Sara nöbetleri, vücut baðýþýklýðýnýn azalmasý, kan hücrelerinin azalmasý, kan kimyasýnýn bozuluþu, kalp damar sistemi ve mide-karaciðer tahribatý, tansiyon yüksekliði. 15. Özellikle çocuklarda beyin tümörü ve lösemi artýþý. Elektromanyetik ýþýnlar, kimyasal atýklar, nükleer santraller diðer yönüyle de atmosferdeki ozon tabakasýnýn delinmesine ve nihayetinde yer kürenin ýsýnmasýna, mevsimlerin deðiþmesine, buzullarýn erimesine, tehlikeli kasýrgalarýn oluþmasýna binlerce canlýnýn doðasal adaptasyon bozukluðu neticesinde ölmesine de neden olmaktadýr. Görüldüðü gibi; kapitalizmin yarattýðý kirlilik ve saldýrý yer KÜRESEL olarak kalmýyor gök KÜRESEL olarak da devam ediyor. Tüm bunlarý yaparken, en büyük dayanaðý ve yalaný ise hazýrdýr; kamu yararý!.. Kapitalizm coplar, kapitalizm özelleþtirir, kapitalizm F tipi (hücre) cezaevi yapar, kapitalizm çeteleþir, kapitalizm düþünceye tahammül edemez, kapitalizm örgütlenmeye izin vermez, kapitalizm hakkýmýz olaný vermez, kapitalizm saðlýðýmýzý hiçe sayar, kapitalizm gaz bombasý atar, kapitalizm baz istasyonu kurar. Nedeni, kamu yararý!.. Peki bu kamu yararý nedir ki? 8 Mart'larý, Ekim'leri, 1 Mayýs'larý, 15-16 Haziran'larý, 18 Nisan'larý, 4-5 Mart'larý Bergama Direniþleri'ni yani mücadeleyi, yani direngenliði yaratanlar, 26 Eylül'de Prag'da yeni bir "kamu"oyu yaratacaklardýr. Ýnsansýzlýða karþý, insanlýk için ekmeðimiz, emeðimiz ve bizim olacak yarýnlar için, 'Dünyanýn tüm iþçileri birleþiniz!' Kaynak: Kocaeli Üniversitesi, Tüketici Haklarý Derneði S e l a mi Ç Ý Ç E K

Saðlýðýmýzý tehdit eden baz istasyonlara karþý protestolar ve kampanyalar hükümeti zorluyor.

Nükleer karþýtlarýnýn çabalarý boþa gitmedi. Hükümet, nükleer santralden vazgeçti. Türkiye Mühendis ve Mimar Odalarý Birliði Genel Sekreteri Senihi Kitapçý ile konuya iliþkin röportajýmýz þöyle: ÝD: Nükleer santral ihalesinin iptaline iliþkin düþüncelerinizi alabilir miyiz? SK: Ýki açýdan bakmak lazým. Birincisi nükleer santral ihalesinin iptali kararýný veren hükümetin mali, finansal gerekçelerle, gerekli kaynaðý oluþturamadýðý için vazgeçtiði izlenimimiz var. Ýkincisi ise Nükleer teknoloji tartýþmalarýnda bir takým düþüncelerin kristalize olmasý, bir takým kiþilerin, kurumlarýn net bir tutum almasý Türkiye'de önemli bir süreçti. Teknolojinin kimin yararýna ve ne amaçla kullanýlacaðý konusunda topluma bir izlenim verebildik. Teknoloji deðil, nükleer santral karþýtý olduðumuz mesajý verildi. Bunun dýþýnda Türkiye'de nükleer enerjiyi destekleyen bazý çevrelerin nükleer enerji dýþýn-

da nükleer silah hammaddesi beklentisi vardý. Bu maske düþürülemedi. Bu da nükleer karþýtý platformu yetmediði bir süreç olarak algýlana-bilir. ÝD: Nükleer karþýtý platformun baþarýsý neye dayanýyor? SK: Bu tarz platformlarda hareket belli bir ideolojiye ya da guruba mal olduðunda kazanamýyordu. Bu platform buna düþmedi. Farklý guruplar bir arada nükleer tartýþmalarýnda çok deðiþik bir tutum aldý. Açýk bir tartýþma ortamý yaratýldý. Toplumun birçok kesiminden destek alýndý. Öyle bir kampanyaydý ki herkes konuþabiliyordu. Çok seslilik saðlandý. Platformun herkesi bir arada tutan bir yaný vardý. ÝD: Bu gün nükleer karþýtlarýnýn önünde hangi

görevler var? SK: Nükleer santral karþýtý oluþumun tek bir ülkede bir ulusta olmasý yeterli deðil. Karþýdaki güç uluslararasý bir güç ve nükleer tehlike de sýnýr tanýmayan bir tehlike. Þu anda bu kampanyanýn bu ivmesiyle dünyadaki diðer nükleer karþýtý hareketlerle birleþmesi gerekiyor. Ýyi örnekler var. Bergamalý köylülerin Akkuyu'ya gelmeleri önemli bir deneyim. Halkýn bu konudaki davranýþýndan bir ders çýkartmak gerekiyor. Türkiye'deki nükleer karþýtý kampanyayý yürüten herkesin en yakýn çevresinden baþlayarak dünyanýn her yerindeki nükleer tehlikelere karþý mücadele etme görevi vardýr. Yani Türkiye'de "bu iþ bitti gerisini boþ ver" dememek lazým.

E R E ! E L IR K Y Ü A N H

S o n gü l Ö zd e m i r

Silahlanmaya hayýr! Baþbakan Ecevit, 21 Temmuz'da 4 milyar dolarlýk helikopter ihalesini kazanan firmayý açýkladý. 2,5 katrilyon liralýk projenin finansmaný da emekçilerin sýrtýna yýkýlacak. Kývrýkoðlu, projenin finansmanýna iliþkin olarak "bu para; sigara, içki, Spor Toto, Loto, Milli Piyango'dan belli yüzdelerde kesilir ve Savunma Sanayii Destekleme Fonu'nda bekletilir... Bütçe ile hiçbir alakasý yok" diyor. Yani bu proje için sigaraya, içkiye daha fazla zam yapacaklar, umut tacirliði yaparak bizi loto-toto oynamaya zorlayacaklar. Ücretlerimize gelince kemer sýkýlýyor, silah tüccarlarýna gelince kasanýn aðzý sonuna kadar açýk. Generaller ve yöneticiler insani kalkýnma endeksinde 85. sýrada yer alan Türkiye'nin eðitim, saðlýk ihtiyaçlarýný karþýlamak yerine dünyanýn üçüncü büyük saldýrý helikopter filo-

sunu oluþturuyorlar. Sadece 1996 yýlýnda Marmaris'te çýkan yangýnlar nedeniyle 100.000 aðaç yitirildi. Bu yangýnlar 7,2 katrilyonluk zarara neden oldu. Türkiye'de parasýzlýk iddiasýyla yeterli yangýn söndürme uçaðý yok. Ancak trilyonlar verip ölüm makineleri satýn alýyorlar. Silahlanmanýn nedeni olarak gösterilen Yunanistan'ýn 32 yangýn söndürme uçaðý var. Yunanistan'la bu konuda yarýþmak varken daha fazla silahlanarak etrafa dehþet saçmaya devam ediyorlar. Yöneticilerden ve askerlerden bizlere fayda yok. Kendi çýkarlarýmýzý savunmak ve bu soygunculara dur demek zorundayýz. Silahlanma projeleri bizi daha fazla açlýða, sefalete itiyor ve bizlerin ekmeðinden, geleceðinden çalýnarak finanse ediliyor.

Ö n d e r A l çi ç e k

Neden destekliyoruz?

Sayfa 6

Ýþçi Demokrasisi

1 Aðustos 2000

RAGIP ZARAGOÐLU (Gazeteci, yazar) Bu gün dünyada eþitlik düþüncesi ve eþitlik yanlýlarý küresel bir meydan okumayla yüz yüze. Emeðe yönelik bu genel taarruz karþýsýnda yine küresel bir direniþle yanýt verilebilir. "Enternasyonalizm" dünya egemenlerinin eline býrakýlmamalý. Dünyadaki emek güçleri bu küresel direniþ çerçevesinde enternasyonalist geleneði yeniden canlandýrabilir. FATMA AKYOL (Tüm Sosyal Sen Gen. Bþk.) Sermaye sýnýfýnýn küreselleþmesi vaat edildiði gibi daha çok özgürlük, demokrasi, barýþ, refah, teknolojik olanaklar getirmedi. Bunun yerine iþsizlik, yoksulluk, kriz, kan ve barut, ýrkçýlýk, yabancýlaþma... Yeni dünya düzeninin siluetini oluþturdu. Tarihin sonunu ilan eden sermaye sýnýfý dünyanýn yoksul ve ezilen halklarýnýn bütün bunlar karþýsýnda seyirci kalacaðýný düþünüyorlarsa yanýlýyorlar. Küresel düzeyde barýþ, özgürlük, eþitlik... ancak ezilen ve sömürülen dünya halklarýnýn Seattle'da, Washington'da, Japonya'da olduðu gibi birlikte mücadelesi ile gelecektir.

ABDULLAH AYDIN (Halkevleri Gen. Mrk.) Ýnsanlýk, tarihinde görülmemiþ bir saldýrý ile karþý karþýya. Bu saldýrýyý gerçekleþtirenler, ne yazýk ki teknoloji ve bilim gibi uygarlýðýn kazaným ve olanaklarýný elinde tutan egemenlerdir. Sermaye güçleri, IMF ve Dünya Bankasý gibi örgütler aracýlýðýyla, baþta yoksul ülkeler olmak üzere bütün dünyayý kendi ticari merkezleri gibi biçimlendiriyorlar. Ben de bir insan olarak bu küresel saldýrýdan ekonomik, politik ve ideolojik yönden zarar görüyorum. Bu amaçla atýlacak her muhalif adýmý destekliyorum ve saygý ile karþýlýyorum. Küresel eylem gününü gerçekleþtirecek kararlý insanlarýn yolu açýk olsun!... ALÝ BALKIZ (Yazar) Ne sermayenin milliyeti, dini, dili, ülkesi vardýr, ne de emeðin... Bu anlamda kapitalizmin toptan saldýrýsýna, ancak ve ancak emeðin de toptan karþý duruþu ile karþý konulabilir. Bu giriþim, baþka olumluluklarýn yanýnda bu nedenle de saygý ve sevgiye deðerdir. Kutlar, baþarýlar dilerim.

EÞBER YAÐMURDERELÝ (Yazar, avukat)

MÜSLÜM DOÐAN (Pir Sultan Abdal Der. Ankara)

Ondokuzuncu yüzyýlýn sýnýfýn kurtuluþu merkezli "bütün dünya iþçilerinin birleþmesi" talebi þimdi çok daha güncel ve geçerlidir. Bütün bir insanlýk bugün bir varlýk-yokluk sorunuyla yüz yüzedir. Globalleþme gemisinde forsaya çakýlmýþ "büyük insanlýk"la birlikte tüm insan soyu tehdit altýndadýr. Her türlü kayýttan kurtulmuþ, üretimden kopmuþ 20 trilyon dolarý aþkýn para dünya borsalarýnda "serseri" geziniyor. Bütün bunlarýn sorumlusu Dünya Bankasý, IMF ve bunlarý yönlendiren sarhoþ spekülatörlerdir. Artýk onlar bile yarattýklarý bu canavarý denetleyemiyorlar. Globalleþmenin yýkýma uðrattýðý dünya yoksullarý, emek eksenli bir demokrasi ve özgürlük cephesinin þartlarýný hazýrlama imkanýna sahip. Bugün bize düþen ise uygun taktiklerle gücümüzü etkin hale getirecek basireti gösterebilmek. Zira bir toplum geleceðini, özgürlüðünü ve demokrasisini, ancak tarihin önünü týkayan egemenlik biçimine cepheden karþý durarak, bedel ödemeyi göze alarak kazanabilir. 26 Eylül Küresel Eylem Günü bu inanç ve dirençle inþa edilmeli.

Uluslararasý emperyalist kuruluþlarýn bir araya gelmesinin muhakkak ki bir nedeni vardýr. Bu amaç Türkiye emekçileri tarafýndan çok iyi bilinmektedir. Tüm dünyadaki karþý duruþ emperyalistlere önemli bir gözdaðý olacaktýr. Bu eylemi candan destekliyorum.

FÝKRET BAÞKAYA (Yazar, Özgür Üniversite) Tam da emperyalist burjuvazinin sözcülerinin ve akýl hocalarýnýn sýnýf mücadelesinin, devrimlerin, emperyalizmin, velhasýl tarihin sonundan söz etmeyi bir alýþkanlýk haline getirdikleri, yeni iletiþim çaðýnýn yeni ekonomisinin artýk her sorunu çözeceðini ileri sürdükleri bir anda Seattle'la baþlayýp Washington ve Zürih'te devam eden küresel tepki, asýl fotoðrafýn ne olduðunu 'bilince çýkarmada' önemli bir dönüm noktasý sayýlmalýdýr. Böylece, dünyanýn neresinde olursa olsun, tüm sorunlarýn kökeninde kapitalist sömürünün yattýðý bilinci yavaþ yavaþ oluþmaya baþlýyor. Bu karþý eylemler ayný zamanda emperyalizmin dayattýðý 'küresel püskürtme' saldýrýsýnýn da artýk karþýlýk bulduðunun bir göstergesidir. Emperyalist küresel püskürtme saldýrýsý, küresel planda bir karþý duruþ olmadan püskürtülemez. Kaldý ki amaç sadece saldýrýyý püskürtmek olmamalýdýr. Karþý olmak, alternatif bir proje ve perspektif yokluðunda fazla anlamlý deðildir. Fakat daha da önemlisi, radikal olmayan hareketlerin kalýcý baþarýlar ve sonuçlar elde etmesi mümkün deðildir. Umut edebiliriz ki, Seattle'la baþlayan 'karþý saldýrý' Prag'da daha da olgunlaþarak yol almaya devam eder... Türkiye'nin sol muhalefeti hep içe kapalý kaldý, ister sol, ister doðrudan iþçi hareketi olsun, enternasyonalist bilincin çok uzaðýnda kaldý... Zaten iþçi hareketi baþtan itibaren sendika bürokrasilerinin denetiminde düzenin bir parçasý olarak var oldu. Prag'a ilgiyi ve katýlýmý artýrmak büyük ilgi taþýyor. Ýnsanlar artýk dünyanýn neresinde yaþarlarsa yaþasýnlar, ayný kapitalist saldýrýya maruz olduklarýnýn, ayný kapitalistler tarafýndan sömürüldüklerini, geleceklerini karartanýn ve sorunlarýn kökeninde ayný odaklarýn bulunduðu bilincine varmalýdýrlar. Aksi halde insanlýðýn da uygarlýðýn da bir geleceði olamaz. Bu bakýmdan, enternasyonalist dayanýþma ve mücadele hayati önem taþýyor.

YILDIRIM KOÇ (Türk-Ýþ danýþmaný, yazar) IMF, Dünya Bankasý ve Dünya Ticaret Örgütü'nün temsil ettiði, sözcülüðünü yaptýðý ve çýkarlarýný savunduðu ulus ötesi sermayeye karþý iþçi sýnýfýnýn uluslar arasý mücadelesi hýzlanacak, güçlenecektir. Bu mücadelede ulus ötesi sermayeye karþý ulusal egemenlik, ulusal baðýmsýzlýk ve demokrasi yanlýsý tüm güçlerle en geniþ birliktelik saðlanmalýdýr. Türkiye'de 1999 yýlýnda iþçi sýnýfýnýn tüm kesimlerinin katýlýmýyla oluþturulan Emek Platformu ve halen inþa edilen iþçi-köylü ittifaký, bu doðrultuda önemli giriþimlerdir. Prag mücadelesine baþarýlar diliyorum. ALPASLAN IÞIKLI (AÜ SBF Öðretim Üyesi) Sermayenin küreselleþmesi emek-sermaye iliþkileri ve sosyal adalet sorununa çok deðiþik ve karmaþýk boyutlar getirmiþtir. Sömürü uluslararasýlaþmýþtýr. Yeryüzünü küresel bir köy haline getirme kararlýlýðýyla, önüne çýkan her türlü engeli aþmak ihtiyacýnda olan uluslararasý sermaye, dizginlerini koparmýþ bir canavar gibi sýnýr tanýmadan dünya üzerinde kol gezmektedir. Ondokuzuncu yüzyýldan miras kalan model ve bu model çerçevesindeki mücadele yöntemleri geçerliliðini önemli ölçüde yitirmiþtir. Küresel bir canavara dönüþmüþ olan sermaye karþýsýnda yeryüzü insanlarýnýn birliði kaçýnýlmazdýr. Dil, din, ýrk, cinsiyet ayrýmlarýný aþarak insanlar el ele vermek ve kendi kaderlerine sahip çýkmak sorumluðundadýr. Ülkemizin aydýnlýk bilinçli ve temiz yürekli insanlarýnýn ve onlarýn denetimindeki bir gurup kitlesel kuruluþun IMF ve Dünya Bankasý'na karþý 26 Eylül'ü dünya emekçilerinin direniþ ve dayanýþma günü olarak deðerlendirmeleri önemli bir adým oluþturacaktýr. Sorunun kaynaðý isabetle belirlenmiþtir. Çözüm için inançlý, sabýrlý ve kararlý bir güç birliði gerekiyor. 26 Eylül bu güç birliðinin uluslar arasý düzeyde yeniden ve anlamlý bir biçimde yükseliþinin iþareti olacaktýr. KAHRAMAN AYTAÇ (Hacý Bektaþ-ý Veli Vak) Çok küçük bir azýnlýk, dünyadaki yeraltý ve yerüstü zenginliklerine ve emeðe sahip olmak istemekte. Dünyada altý milyar insan yaþamakta ama bu küçük azýnlýk altý milyar insaný köle yapmakta, insanlarýn emeðini sömürmekte ve ülkeleri ortadan kaldýrmakta. Ýnsanlarý saðlýk, eðitim ve diðer sosyal haklardan mahrum býrakmak istemektedirler. Semayenin ateþ ve sel gibi olduðu, toplumu yakýp yýktýðýný bilmekteyiz. Halbuki sermaye, toprak ve emek eþdeðerdedir. Emekçiler kendi emeklerine sahip çýkmalý ve sermayeye boyun eðmemeli. Emekçilerin dünya dengesinin bir avuç sermayedarýn menfaati için bozulmasýna karþý çýkmalarý doðal ve tabii haklarýdýr. Bu savaþta sermayenin bu hakimiyetine mutlaka dur demek dünyada yaþayan tüm insanlarýn görevidir.

1 Aðustos 2000

SEATTLE... WASHINGTON... PRAG...

KÜRESEL ADALET ÝÇÝN BÝRLEÞ IMF ve DÜNYA BANKASINA KARÞI 26 Eylül Küresel Eylem Günü Çaðrýsý 20.000 kadar dünya bankeri ve yöneticisi Uluslararasý Para Fonu (IMF) ve Dünya Bankasý'nýn (WB) yýllýk toplantýsý için 26-28 Eylül tarihleri arasýnda Çekoslovakya'nýn Prag þehrinde bir araya gelecekler. Ancak toplantýlarý karþýlýksýz kalmayacak. Uluslararasý düzeyde binlerce gösterici þimdiden Prag'a gitmek için örgütlenmeye baþladý bile. Seattle ve Washington'da olduðu gibi göstericiler yüzlerce kilometreyi aþýp, IMF ve WB'ýn toplantýlarýný engellemeye çalýþacaklar. Fransa, Ýspanya, Danimarka, Almanya, Ýngiltere, Finlandiya, Avusturya, Ýtalya, Polonya, Yunanistan, Ýrlanda'nýn büyük þehirlerinden daha þimdiden otobüs, tren ve uçak kaldýrýlmasý için çalýþmalar baþladý. Prag protestosu için Yunanistan'ýn en büyük sendikalarý destek veriyor. 26 Eylül'de tüm dünya halklarý, IMF ve Dünya Bankasý'na karþý birleþecekler. Prag'daki göstericilerle dayanýþmak üzere yerel düzeyde gösteriler, eylemler ve çeþitli faaliyetler örgütlenecek. Türkiye'de de bu uluslararasý eylem gününün bir parçasý olmak için örgütlenmek zorundayýz. Türkiye MAI ve Küreselleþme Karþýtý Çalýþma Grubu da otobüs kaldýrmak için giriþimde bulunuyor. 26 Eylül’ün uluslararasý, ulusal ve yerel düzeyde baþarýsýný saðlamak için yapýlmasý gereken çok þey var. Öncelikle, olabildiðince çok grup ve harekete, elden geldiðince büyük bir hýzla, bu küresel eylem bilgisini ulaþtýrmalýyýz. Afiþ, bildiri, panel, toplantý, basýn açýklamasý, gösteri gibi araçlarý paylaþmalý ve birlikte kullanmalýyýz. Düþünce ve deneyimlerimizi paylaþmalý, birbirimize yardým etmeliyiz. Küresel eylem günü bilgisinin yerel düzeyde bireylere ve gruplara ulaþtýrýlýp tartýþýlmasýný saðlamak üzere herkesin katkýsýný almalý, ulusal ve bölgesel düzeyde etkinlikler örgütlemeliyiz.

KABUSLA RINI GERÇEÐE DÖNÜÞTÜREL ÝM IMF ve Dünya Bankasý'nýn 26 Eylül de Prag'da yapýlacak toplantýlarýnýn protestolarla karþýlaþacak olmasý yöneticilerin uykularýný kaçýrýyor. En zengin ülke liderlerinin G-8 toplantýsýnda 3. Dünya borçlarýný iptal etmek için hiçbir adým atmýþ olmamalarý patronlarýn ve bankerlerin sistemine karþý protestolarýn ne kadar haklý olduðunu gösteriyor. Politikacýlar ve patronlar kendilerine karþý öfkenin arttýðýný biliyorlar. Ýngiltere'de Uluslararasý Geliþme Sekreteri Clare Short þöyle yazýyor: "Seattle ve Washington'da çok büyük gösteriler oldu, bu yýlýn sonunda da Prag'da da bekleniyor." Prag'da yönetici sýnýf terör ve baský için hazýrlýk yapýyor. Çek Cumhuriyeti Ýç Ýþleri Bakaný, protestocularýn IMF, Dünya Bankasý ve genel olarak kapitalizme karþý mücadelede kullanabilecekleri tiyatrolarýn konferans sýrasýnda kapalý olmasýný emretti. 1989 öncesi Çekoslavakya'daki eski Stalinist sisteme

Türkiye’de küresel eylem Irkçý yasalar ve yoksulluk nedeniyle bizlerin Türkiye'den Prag'a kitlesel düzeyde gitmemiz olanaksýz. Ancak Küresel eylem gününü Türkiye'ye taþýmak mümkün. IMF, Dünya Bankasý, Dünya Ticaret Örgütü, uluslararasý bankerler ve onlarýn Türkiye'deki, iþbirlikçilerine karþý küresel eylem gününü örgütlemeliyiz. IMF heyeti, istikrar paketinin geleceðini konuþmak ve 2001 yýlý bütçesi hazýrlýklarýna katýlmak üzere 30 Aðustos'ta Ankara'da olacak. Heyet Ankara Sherton'da kalacak. 1 Eylül Dünya Barýþ Günü'nde o otelin önünde IMF'nin düþük ücret, yoksullaþtýrma, özelleþtirme, örgütsüzleþtirme politikalarýna karþý sesimizi yükseltebiliriz. 26 Eylül için Prag'a delege yollayýp, Türkiye'de ayný günlerde dünya halklarýný daha da yoksullaþtýran dünya patronlarýna ve kendi yöneticilerimize öfkemizi haykýrabiliriz. Böylesi bir eylem için çevremizde, sendikamýzda, derneðimizde, partimizde yöneticileri zorlayalým, 26 Eylül Küresel Eylem Günü'nü Türkiye'ye taþýyalým.

NE YA PA BÝ LÝR SÝN? Küresel Adalet Kampanyasý'na katýlabilirsiniz. (Bunun için 0312 229 3257 nolu telefon ve fakstan, kureseladalet @hotmail.com e-posta adresinden ya da http://www.kuresel-adalet.org web sayfasýndan gerekli malzemeleri alabilirsin) Bulunduðunuz iþyeri, sendika, okul, par-

karþý mücadelede böylesi tiyatro protestolarý önemli rol oynamýþtý. Çek Eðitim Bakanlýðý konferans sýrasýnda tüm okul öðrencilerinin Prag'ý boþaltmasýný emretti. Hükümet temsilcilerine göre bunun nedeni onlarýn küreselleþmeye karþý kitlesel protestolarý görmelerini engellemekti. Ýnterpol'den görevliler ve bir çok ülkeden gizli servisler gösterileri kontrol etmek üzere Prag'a çaðrýldýlar. FBI Prag'da bir büro açtý. Ancak baskýlar, Seattle ve Washington'da görüldüðü gibi, göstericilerin kendilerini ifade etmelerine engel olamýyor. Ýngiltere'nin saygýn gazetesi The Observer, "otoriteler geçen Aralýk ayýnda Seattle'da Dünya Ticaret Örgütü toplantýsýna karþý gerçekleþen küçük düþürücü olaylarýn tekrar etmesinden korkuyorlar" diyor. Görev onlarýn kabuslarýný gerçeðe dönüþtürmektir. Ýngiltere, Fransa, Danimarka, Almanya, Finlandiya, Avusturya, Ýtalya, Polonya ve daha bir çok ülkeden protestocular Prag'a gitmek için hazýrlanýyorlar.

Ýþçi Demokrasisi

Sayfa 7

ONLARA HAVYAR BÝZE YOKSULLUK Okinava zirvesi 475 trilyon liraya mal oldu. Her gün olduðu gibi o gün de kötü beslenme sorunlarýndan 30.000 çocuk ölürken G-8 liderleri havyar, ýstakoz, ördek, yengeç ve þiþesi 600 milyon lira olan Chablis Grand Cru þarabý içtiler. Jübile 2000 (Üçüncü dünya ülkeleri dýþ borçlarýnýn silinmesi için kiliseler tarafýndan baþlatýlan kampanya) bu durumu Fransýz Devrimi öncesinde Marie Antoinette akþam yemeði yerken Parisli yoksullar kapýsýný çaldýðýnda "ekmek yoksa pasta yesinler'' demesine benzetiyor. ABD Baþkaný Clinton'un evinin bir benzerini Okinava’da inþa etmek için 3 trilyon 800 milyar liradan fazla para harcandý. Oysa Okinava'da harcanan 475 trilyon lirayla þunlar yapýlabilir: 12 milyon çocuðun okul giderleri karþýlanabilir. Gambia ve Sao Tome 'nin tüm borçlarý silinebilir. 500 bin kiþinin hayatýný sýtmadan kurtarmak için gerekli olan ilaç ve sivri sinek aðlarý saðlanabilir. Okinava'da toplanan dünyanýn en zengin ülkeleri liderleri dünyadaki yoksullara umut olacaðýna milyonlarca insanýn daha ölüm fermanýný imzaladýlar. G-8 liderleri borçlardan dolayý daha fazla insaný ölüme mahkum ettiler. Dünya liderlerinin borçlarý silmeye karþý tutumlarý insanlarý erken ölüme mahkum ediyor. Yoksul ülkeler hâlâ bankalara, uluslararasý kurumlara ve batýlý hükümetlere her gün 38 trilyon liradan fazla ödeme yapacaklar. Eðer ülkeler özelleþtirme, temel gýda maddelerine katkýlarýn kaldýrýlmasý ve piyasa "liberalizasyonu" ko-

nularýnda yeterli geliþme saðlayamazlarsa borç indirimlerinden dýþlanacaklar. Dünya Bankasý görevlilerinden birisinin ifade ettiði gibi, "bu zorunlu bir program, böylece parasý olanlar parasý olmayanlara para bulmak için ne gerektiðini söyleyecekler." ABD Baþkaný Clinton yoksul ülkelerdeki çocuklara okul yemeði vermek için bir miktar para ayrýlacaðýný duyurdu. Eðitimi paralý hale getirerek çocuklarý okullardan uzaklaþtýran IMF politikalarý deðil mi? Ülkeler savaþ halinde ise borçlarý hafifletilmeyecek. Bu savaþlar uluslararasý þirketlerin, silah tüccarlarýnýn hýrsýzlýðýný kolaylaþtýrmak için ateþlenmiyor mu, yoksulluðun yarattýðý umutsuzluk sonucu deðil mi? Batý Afrika'da Siera Leone'nin borç indirimi talebi çatýþmalar nedeniyle reddedildi. Bu ülkeden bir sendikacý "batýdan bize elmas ticaretinin akýþýný garantilemek üzere kararlarýný dayatmak için ordular yollanýyor, ancak çok fazla þiddet olduðu için borçlarýmýz iptal edilmiyor" diyor. Borçlarý iptal etmek yerine G-8 liderleri aç ve yoksullara geleceklerinin internette olduðunu söylediler. Diz üstü bilgisayarlar insanlarý veremden, AIDS'ten veya sýtmadan korumuyor, çocuklarýn karnýný doyurmuyor. Çocuklar temel gýda maddeleri ve ilaçsýzlýk nedeniyle acý içinde ölürken G8, IMF ve Dünya Bankasý bankerleri pahalý kýyafetleriyle uluslararasý merkezlerde keyif çatýyorlar. Bu çýlgýnlýða karþý sesimizi yükseltmek için 26 Eylül Prag küresel eylem günü bize yeni bir olanak sunuyor.

Çek Cumhuriyeti'nde Prag protestosunu örgütleyen Ekonomik Küreselleþmeye Karþý Ýnisiyatif (INPEG) üyesi JOHANA RUZICKOVA’nýn çaðrýsý: 26 Eylül'de Prag'a gitmek ve gösteri yapmanýn iki önemli nedeni var. Birincisi bu gösteri Doðu Avrupa için özel bir öneme sahip. 11 yýl önce bir 'kadife devrim' yaþadýk. Stalinizmin sonunun sadece soðuk savaþýn deðil tüm savaþlarýn, yoksulluk ve sömürünün de sonu olacaðýný umduk. Tüm dünyada kapitalizmin zaferinden bahsedildi ve bunun hayatýmýzý ne kadar iyileþtireceði anlatýldý. Çek politikacýlarý hepimizin çok sýký çalýþmasý gerektiðini söylediler. Bize kemerlerimizi sýkarsak 10 yýl içinde herkesin yaþam standardýnýn Avusturya'daki kadar yüksek olacaðýný söylediler. Þimdi durum tamamen farklý, yaþam standardý öncekinden daha kötü. Ýþsizlik artýyor, binlerce insan ücretlerini alabilmek için aylarca bekliyor. Kuzey Bohemia ve Moravia'nýn bazý bölgelerinde spor, müzik, resim gibi okul aktiviteleri ailelerin yeterli parasý olmadýðý için durduruldu. Ancak Çek Cumhuriyeti'nde sadece yoksulluk yok. Ayný zamanda öfke ve hayal kýrýklýðý da var. Ýnsanlar Kasým 1989'da sokakta olduklarýný, eski rejimin bitmesini istediklerini ancak bu duruma gelineceðini hayal etmediklerini söylüyorlar. Bugünün Doðu Avrupa'sý bizim uðruna mücadele ettiðimiz Doðu Avrupa deðil. 26 Eylül'de Prag'da insanlar bunu herkese gösterecekler. Prag'da olmanýn ikinci nedeni bütün dünyada geliþen yeni atmosfer. Seattle'da Washington'da ve Millau'da gördük. Þimdi sýra Prag'da. Prag son deðil, Prag sadece bir baþlangýç olmalý. Prag'da ne kadar çok insan olursa Anti-kapitalist hareket her yerde o kadar güçlü olacaktýr.

ti, dernek vb'de bu kampanyanýn desteklenmesini saðlayabilirsiniz. (Bunun için sendikalarýn yapmýþ olduðu çaðrýyý yukarýdaki adreslerden temin edebilirsiniz) Çevrenizde bu kampanyayý yapmak isteyenlerle düzenli olarak buluþup neler yapabileceðinizi planlayabilirsiniz. Kampanyanýn en geniþ þekilde duyurulmasýna katkýda bulunabilirsiniz.

Kampanya etkinliklerine çevrenizdekileri getirebilirsiniz. Ýstanbul ve Ankara'da yapýlmakta olan kampanya toplantýlarýnýn bir parçasý olabilirsiniz. Küreselleþme ve kapitalizme karþý mücadele konularýnýn tartýþýlacaðý çalýþma gruplarýna katýlabilir, yeni gruplar oluþturabilirsiniz.

Onbinlerce Japon Tokyo’da geçen ay yapýlan G-8’ zirvesini protesto etti.

ÇALIÞMA GRUBUNA KATIL 5 Aðustos Cumartesi 17:00 Küreselleþme Nedir? 12 Aðustos Cumartesi 17:00 Küreselleþme Bizi Nasýl Etkiliyor? 19 Aðustos Cumartesi 17:00 Küreselleþmeye Karþý Nasýl Mücadele: Ulusalcýlýk mý, Enternasyonalizm mi? 26 Aðustos Cumartesi 17:00 Seattle'dan Prag'a Kapitalizm Karþýtý Mücadele

Küresel Eylem Günü aktivist toplantýsý her Pazar günü Kýzýlay'da saat 17.00'de, Dikmen'de saat 18:00'de yapýlacaktýr. SIHHÝYE

Ambarlar Yolu Beyazsaray Apartmaný 10/30 Sýhhiye/Ankara (Sýhhiye Köprüsünün yanýndaki bina) Tel: 2293257

DÝKMEN

Naci Çakýr Mah. 4.Sok 19/A (Sinan Sokak'taki semt sahasýnýn