Sosyalizm
Bu sayi, PCB SOSYALiZM dergisini ylida dart kez yayznlamayz dii§iiniiyoruz. Dolayzszyla bu 3 aylzk bir yayzn anlamzna geliyor. Bununla birlikte yaz sayzsznz <;;ift sayz olarak dii§iinmemiz halinde yzlda 3 sayzya kadar inme durumumuz soz konusu olabilecek. Bunun boyle olmasznzn bir nedeni de IV Enternasyonal' in teorik yayzn orgam olan La Verite' nin de benzer bir tarzda yayznznz siirdiiriiyor olmasz. PCB Sosyalizm La Verite' nin de ba§ yazzlarznz yayznlayacagz i<;;in onunla bir paralellik ic;;inde olacak. La Verite yayznlanmadan once ba§ yazzsz bize ulapcak ve dolayzstyla bu yazzyt aynz anda Tiirkiyeli okurlara da iletme imka111111 elde edecegiz. Ulusal hir yapznzn in§as1nzn uluslar aras1bir orgiitlenmeden ayn dii§iiniilemeyecegi ger~·eginde n hareketle bu tiir hir yaym faaliyetini uygun gordiik. Okurlanmzzzn da bunu anlay1§la kar§ilayacag1m umuyoruz. Ote yandan, hilindigi gibi hizim de ic;inde yer a/d1,~1m1 z Vluslararasz i§fi Karde§ligi Biilteni aylzk yay1m1m diizenli olarak siirdiiriiyor ve sermaye ile devletten bag1msiz kitlesel hir i§<;i partisinin kuruht§Una yard1mc1 olabilmek ic;in yogun bir ~·aba ic;inde. Partinin kurulu§u ile birlikte Uluslazarast iJ<;i Karde§ligi sadece bir biilten olmaktan <;;tkarak iJ<;;ilerin Kendi Partisi' nin resmi yayzn organz bi<;;imine donii§ecek. Dolayzszyla §imdiden boyle hir gazetenin on ko§ullanmn haztr!anmasz, gene §imdiden i§<;i muhabirler agznzn yaratdmasz gerekiyor. Sosyalizm' in bu say1smda dergi imzah iki yazz bulunuyor. Bunlar szraszyla Ulusal Sorun ve Cenc;;lik meselelerini kapszyor. Ulusal soruna ili§kin yazznzn onemi Kiirt hareketinin son donemde i<;;ine girdigi yeni yoneli§le de ba,~lantllz bir degerlendirme olmasz. Genc;;lik meselesine gelince, bu, sadece uluslar arasz hir devrimci gen<;;lik orgiitlenmesinin uzantlSl degil. Bu topraklarda hoyle bir orgiitlenmenin
teorik ve pratik temelleri11i11 nasz! atilahi!ece,~ini ara.Jfzrmaya r;alz§zyor. Politeknik adzy!a ~·1ka11 ve ilk say1s1 ge~.·en!erde yay111!a11mz.J o!a11 hu dergi 0·imdi!ik iki ayda hir yayuzlanacak, ancak en k1sa zamanda aylz,~a donmesine ~·a/i:placak.
Derginin iir;iincii yaZ1s1 Sadi Ozansii imza/1. "i!jr;ilerin Kendi Partisi"nin aslznda hirle§ik i.J<;i cephesinin somutlam.Jz oldu,~unu vurguluyor. i,J~· i (5rgiitii ile i0Ii ceplzesi aras111daki haglant1yz kuruyor. Ve fJ(jy/e bir partinin i110,asmzn giiniimiiz Tiirkiyesinin ko§ullarz11da nerelerden ge~.·ehi!ece,~ini sorguluy01: Gene de hu ko1111da aynntllz pratik hilgi sahihi o/wzahi/mesi i~ · in U!us!araras1 i.J<;i Karde§li,~i' nin iz!enmesi gerekiym: Sere/ Do,qan arkada0,11111z PG/3 Sosya!iznz ' in yeni bi~·im iy/e yayznlanmasmdan bu yana Orta Do,~u mese!esiy!e ha.Jzr ne§ir olmaya dei·anz edi_vor. Bu sayzda da Fi!istin ve lrak'taki t"'loe/i .,'>me!eri kendi iis!uhuy/a de,~cr!endirdi.
Gene bu saym11zda La Vcrite' nin A \'mpa ii!ke!criy/c i!gi!i bir dosyaszm yay11J/1_rnruz. Bu dosyada Avrupa' 1w1 ~·qitli ii!kelerinde Avrupa Birli,~i direktiflerinin emek~·i SLIZ!flar ve on/arm ge~'mi§ kazamm/an iizerinde naszl tahrzjJ edici hir etki yarattz,~1 kanztlan_y!a sunu!uyor. Yine hu dosyada IV Entenzasyona/' in Pan Amerikan Biirosunzm kurulll§Unun i!an edild(~i bir yaz1 bulacaksuuz. Latin Amerika ku§kllSUZ IV Enternasyona! orgiit!enmesi i~·in de u/us!ararasz i§~·i hareketi i~·in de son derece 6nem/i hir klfa. Son yzl!arda Sll1!f miicade!e!crinin l11z!z ini§ r;zkz§lar ya0,ad1,~1 \'e hu ini§ ~·1k1.Jlarzn ~·ok serf sonu~:lanntn oldz(~ll hir bolge. 0 yiizden hem dikkatle izle11mesi, ama izle11mekle kalmaytp devrimci miidahalelerin yap1/mas1 gereken bir co,~rafya.
Yaz say1s111da bulu§mak dile,~iyle. PCB SOSYALiZM Yaylll Kuru/11
Genel Olarak Milli Mesele ve Ozel Olarak KUrt •• Meselesi Uzerine PGB Sosyalizm
Sovyetler Birligi 'nin \Oki.i§i.iyle birlikte di.in ya i:H\eginde ezilen milletler meselesinde ciddi degi§imler ya§anmaya ba§land1. Ge\mi§te di.inyanm \e§itli bolgelerindeki ezilen milletler ya da milliyetler, Sovyet bi.irokrasisinin emperyalist devletlerle yi.iri.itti.igi.i denge politikalarmm - son tahlilde her zaman sm1f i§birligine uzanm1§ olsa da - a\t1g1 gediklerden yararlanarak ba§anh \Iki§lar yapabildikleri gibi, milli bag1ms1zhklanna, yani bag1ms1z devletlerine de kavu§abilme imkanlanm elde etmi§lerdi. Onderliklerin Stalinci karakterde de olsa i§\i orgi.itlerinin elinde oldugu <;in ve Vietnam gibi i.ilkelerde milli kurtulu§ mi.icadelesiyle sm1f mi.icadelelerinin i\ ii;e ge\mesiyle milli bag1ms1zhg1 da elde eden proleter devrimleri ger\ekle§ti. Gene onderliklerin i§\i orgi.itlerinin elinde olmad1g1 Cezayir ve Hindistan gibi i.ilkelerde de somi.irgecilige kar§t ba§anh milli mi.icadeleler sonucu ger\ekle§en bag1ms1zhk ilanlanna tamk olundu. Bu son iki belli ba§h ornegin uzagmda da olsa, bir dizi Afrika i.ilkesinde (Angola, Mozambik, Eritre gibi) emperyalizm tarafmdan manipi.ile edilen "bag1ms1zhki;1" orgi.itlere kar§1 Sovyet bi.irokrasisinin destegini aim!§ bag1ms1zhk\l ki.ii;i.ik burjuva OnderJikJerinin ger\ekle§tirdikleri ba§anh milli mi.icadeleler ya§andJ.
Sosyalizm
ori.il cl iigi.i gibi Sovyct clevlctinin kurulU§Undan itibarcn , yoncti ci bi.irok ratik kast111 ni yctinden bag 1ms1z olarak, kurulmu§ bulunan dev lctin sadecc varl1g111111 ileric i nitcli gindcn oti.iri.i , di.inya bl\eg inde milli kurtulu ~ mi.icaclelclcrinin geli §imi Im kazanm1 §t1. Dolay1s1yla Sovyet dcvletinin Stalinci parti bi.irokras isi tarafmdan i\eridcn \ bkerti lip kapitali st rcstorasyona yonclmcs i di.in ya i§\ i s1111f1 mi.icadclcsi nc ciclcli darbe ler vurdugu gibi , ay111 zamanda milli kurtulu§ mi.icaclclelcrinc de i:\nemli bir darbc inclirdi. Bir ba§ ka ifadeylc , di.in ya \ap1n daki s1111f mi.icadelelerinde kapitalist s11110 ar daha dizginsiz bir s1111f mi.icadc lcsinc giri§me imka111111 elclc edcrl erken, ezilen mill etlcrin ku rt ulu ~ mlicaclclelc rinin onderliklerinin politikalan cla istcr istemez h1 zla uzla ~ mac 1h ga ya cla cmpcryali stlerle i§birligine clogru cv rilcli. Konumu z s1111f mlicadcles indcn ziyade mil Ii mi.icaclelelcr olmas 111a ragmen Tro\ki ' nin \: Ok duru bir tarzda ifade cttigi gibi ," li er milli miicadc!e11 i11 i~·in de hir s11uf miicadefcsi Gunumuzde mrd1r" oncrmcs inden harcketlc, gi.ini.im i.izcle ezilen milletlerin czilcn milletl erin rnli cadelcsindc ki s1111f rn iicaclelec i dinamiklerin son dcrece zay1tlam1 ~ ols1yas1 dukl anrn gozlcmlemck fazl as1yla rni.imki.indii r.
G
bnderliklerinin uzla$mac1 niteliklerinin on plana 91kmas1 mi Iii mucadelelerin devrimci yanlanni torpuluyor. Bununla birlikte gunumuzde gegmi$ten farkl1 olarak, milli meselenin alaninin geni$1emeye ba$lad1gina tan1k oluyoruz.
GOnOmOzde milli mesele devrimci bir dinamik olmaktan ~1kt1 m1? Gi.ini.imi.izde czilen rnilletl erin siyas i bnderlikl erinin u z la~rnac 1 nitcliklerinin on plana \ 1krnas1 ku§kusuz rnilli rni.icaclelelerin devrimci yanlan n1 torpi.ili.iyor. Bununla birlikte gi.ini.irni.izdc ge\'.rni §ten farkl1 olara k, milli meselenin al amrnn geni§lemeyc ba§ lad1g111a tarnk olu yoruz. Nitekirn bmek verm ek ge rekirse, ge\ mi§te Ira k ' ta ezilen milletin mi.icadelesinin ala111 neredcyse sadece Ki.irt halkmm rni.icadelesiyle s111irhy ke n, bu , gi.ini.irni.izde bi.iti.in Irak topraklanna yay tlmt§ dururncla. Ernperyalizmin fiili i ~ga line kar§1 daha geni§ bir cografyada ya~ an a n bir milli rn iicadele. Ayrn durum Afganistan i9in de ti.imi.iyle ge9e rli . Gc9mi ~ t e n farkh olarak (Vietn am ve <:;in ) bugi.in hi \ bir rnilli miicacle lenin bnci.ili.igi.ini.i i§\i s1111f1 orgi.itleri yapm1 yo r. s 1111 f miicadeles inin i§\'.i s1111fi ayagmm bu derecc geriledi gi bi r ortamda rn eydana gelen bo~ lukta - politika
Genel Olarak Milli Mesele ve bzel Olarak Kurt Meselesi Ozeri ne
bO§lUk tammad1g1 i\in - ba§ka ki.i\i.ik burjuva karakterli orgi.itlenmeler sm1f orgi.itlenmelerinin yerini dolduruyorlar, ama bi.itUn radikalliklerine ragmen i§\i s1mfmm mi.icadele yontemlerine uzak olduklan iirin de ba§an imkanlan giderek daha fazla smlflanmt§ durumda. Bu, onlann emBugun ku9uk peryalist i§gale kaq1 desteklenmesini engelleburjuva karakterli miyor, tam tersine bu destegin arttmlmas1, ba§orgutlenmeler ka bir ifadeyle bu mi.icadelelerin iirinde onlann onderliklerinden bag1ms1z olarak proleter onmilli derliklerin in§aSml zorun)u kJhyor. isJamc1 ya mLJCadelelerin da etnik veya ki.i\i.ik burjuva karakterli bag1monculUgunu s1zhk mi.icadelesi onderlikleri i§galci emperya1ist gi.iirlere kaq1 yi.iri.itti.ikleri mi.icadelenin evyap1yor. rensel karakterini hi\bir zaman yakalayam1yorBu, onlann lar. Sozgelimi; Felluce 'de emperyalist vah§ete emperyalist kar§l kahramanca direncn orgi.itsel yap1larm onderlikleri, kendi mi.icadelelerinin muzaffer kli~gale kar~1 lmmasmm yolunun Irak sath-1 mahalinde si.iren desteklenmesini silahh direni§ten geirtigi gibi, en az onun kadar engellemiyor, tam Amerikan i§\i sm1fmm da sava§a kaq1 harekete tersine bu gcirmesinden geirecegini ak1llannm kb§esinden bile gciriremiyorlar. Ve aym bizim "sol" millidestegin yetirilerimizin davrand1g1 gibi davranarak bi.iti.in artt1nlmas1, bir Amerikan halkm1 - en yoksul kesimlerinden ba~ka bir ifadeyle en zenginlerine kadar hepsini aym kefeye koyarak - topyeki.in di.i§man ilan ediveriyorlar. AFLbu mucadelelerin CIO'nun Demokrat Partiyi destekleyen genel i9inde bag1ms1z politikalanna bak1p, aym konfederasyonun birproleter irok belli ba§h sendikasmm Irak'taki i§gali §iddetlc protesto eden eylemlerine burun klvmyoronderliklerin lar. Boyle olunca da, Amerikan i§\i sm1fmm in~asin1 zoru nlu kendisi de esas di.i§manm safma yerle§tiriliyor. k1l1yor. i§te bizim milliyetiri "sol" un oldugu gibi, "anti-emperyalist" makyajh sendika bi.irokrasisinin tutumu da bunun otesine geiremiyor. Bi.iti.in bu geli§melere bakarak, di.inya irapmda milli kurtulu§ mi.icadelelerinin aslmda giderek onemini yitirdigi anlammm ir1kanlamayacag1, tam tersine emperyalizmin azgm sald1rganhgmm h1z kazanmas1yla birlikte etki alanlannm geni§lemesine tamk olundugu ama ku§kUsuz buna kar§1hk milli mi.icadelelerin onderliklerinin geirmi§e oranla i§\i sm1f1 ideolojisinden giderek daha az etkilendikleri ve bunun dogal sonucu olarak da goreli olarak daha geri biirimlere bi.iri.indi.ikleri gozle-
Sosyalizm
niyor. Dolay1s1yla sorun, gec;mi~ten farkl! olarak, milli kurtulu~ mi.icadelclcrinin ba~1111 proleter devrimci hareketin c;ekmesi gerektigini ne1'ecleyse ba~~mnm olmazsa olmaz on ko~ulu haline getirmi~ bulunuyor. Bu durumu biraz claha a<;:mak gerekirse §ijyle si)ylemek gere kir: Gec;mi§in , yani II. Di.inya Sava~1 sonras111111 dlinyasmcla, c;e§itli ki.ic;Lik burjuva i)nderliklcri, proletaryanm oldukc;a uzagmdaki ideolojik konumlam~lanna ragmen Sovyct devletinin var1Ig1 nedeniyle i!erici bir rol oynayabiliyorlar, yani bir ba~ka ifadeyle bag1ms1zl1k ilanma varan si.ircc;lere damgalann1 vurabiliyorlard1. Gi.inlimlizcle bu ihtimal neredeyse tlimliyle ortadan kalkm1§ bulundugunclan, herhangi bir bag1ms1zl!k mlicadelesi onderliginin i9ine girdigimiz kacleri ti.imliylc i§c;i sm1fm111 Lilkesel, bi"ilgesel ve hatta evrensel mi.icadelcsinin kaderiyle i<;: ic;e donemde ge<;:mi~ durumda. 0 haldc gene gec;mi~ten farkonderligi lt olarak ~unu rahatl!kla soyleyebilme imkamna proletaryan 1n sahibiz: ic;inc gircligimiz clonemde onclerligi elinde olmayan bir bag1ms1z1Ik elinde olmayan proletaryamn mlicadelesinin ba~an ~ans1 yoktur ya da bir dibir bag1ms1zl1k ger ifadeyle. yeni bir bag1ms1z Cezayir clevletimi..icadelesinin nin kurulu~um1 tan1k olamayacag1z. Demek ki si"imi.irgelerclc proleter onderliklerin in~as1 vazba~an ~ans1 gec;ilmcz bir zorunluluktur ve bunlann yerini yoktur. ikame edecek bir tak1m onderliklcre de bel baglanamaz.
Kurt meselesi devrimci bir dinamik olmaktan
91km1~
m1d1r?
Yukanda anlatt1klam111zdan hareketle Ortadogu baglam1 ic;indc yer alan Klirt hareketinin kendisinin devrimci bir dinamik olmaktan c;1k1p c;1kmad1g1 sorusu ortaya atilabilir. Bu soruya yi.izeysel bir cevap vermek gerckirse de, kolayltkla "C\'et" denebilir. Ozellikle Irak 'taki geli~ melerclen harekctlc birc;ok devrimci akurnn bu egilimin ic;inc girdigini, yani Ki.irt harekctini kar~1-devrim kamp1nm ic;ine ycrlqtirdigini gozlernek mi.imki.in. Hakikatin bi.iti.inscl olclugunu bildigimize gore, bijyle yanm bir hakikatlc yarg1da bulunmanm yanl1~1Ig1 ac;1kt1r. Nitekim konjonkti.irel olarak ic;ine girdigi s1k1~m1§l1ga ragmen Ki.irt halk1 ~u anda bile fazlas1yla ezilcn bir halkt1r. Ortadogu ic;incleki 25 milyonluk nlifusuyla buglinc kadar bag1ms1z clevlctini kurma imkan1n1 cldc edemcmi~ olmas1 gerc;cgi bile onu11 ezilmi§liginin ac;1k bir ifadcsidir. Kuvcyt, Bahreyn, Katar, Birlqik Arap Emirlikleri gibi ne olduklan belirsiz Lilkelcrin clevlctlcri varkcn, Klirtlcrin bag1ms1z devlctlcrinin olrnay1~111111
Genel Olarak Milli Mesele ve Ozel Ol arak Kurt Meselesi Ozerin e
cmpcryalizmin bugi.inc kadarki Ortaclogu politikalannclan ayn cli.i ~ i.ini.i lcmcyecegi ar;1kt1r. Hatta claha cla ileri gitmck gerekirse, Suucli Arabistan , Irak ve Suriyc halklanndan da once bolge Ki.in halk111111 bag11ns1z vc birlqik bir Ki.irclistan KonjonktUrel ozlcmi vard1r. Ki.irtlcrin yakm tarih boyunca bu olarak i9ine ozlc mlerini ge1\:eklqtirememelerinin necleni girdigi pro leter karakterli olmayan bnderlikl eridir. Bugi.ine kadarki bi.iii.in bnclerlikleri \qitli clcvletles1k1§m1§l1ga rin s1111rlan ir;ine hap so lmu ~ ve gene! mi.icacleleragmen Kurt halk yi koorcline edip si.ircli.irememi§ kli9i.ik burjuva §U anda bile milliyetr;isi bnclerliklcrdir. En yeni onclerliklcri isc, ba~lang19ta en az1ndan tcorik plancla mescfazlas1yla ezilen lcy i fork etmi§ ve i.ilkenin hakim s1111flannclan bir halkt1r. bag1ms1z bir bir;imcle esas olarak yoksul koyli.i Ortadogu i9indeki hareketine Slrl1111 clayayarak orgi.itlenmeye 9a!i~ l11l§Sa da , hem kencli ki.i r;i.ik burju va karakteri 25 milyonluk yi.izi.inclen hem de Mlgesel ve uluslararas1 konnufusuyla bugune jonkti.ir necle ni yle eski onclcrliklerin ar;mazma kadar bag1ms1z si.iri.iklenmi§tir. Bi.iti.in bunlardan clol ay1, her zadevletini kurma man oldugu gibi gi.ini.imi.izde de, bi.iti.in Ki.irt cografyas 1111 kucaklayan bir proleter brgi.itlcnme imkani ni el de gerek li olclugu gibi kar;milmazdir da. Ancak edememi§ olmas1 boyle bir onclerlik emperyalist salclmlara, k1 §ger9egi bile onun k1rtmalara ve manipUlasyonl ara kar§I tav1r alabi lir. Ancak bbyle bir onclerlik, Ara p, Fari si, ezilmi§liginin ag1k Ti.irk ve Ki.in i§r;i sm1flan111 bolgescl olr;ektc orbir ifadesidir. tak bir mi.icadele ye r;ekebilir.
Metropol Kurtlerinin orgutlenmesi Metropollcrde ya§ayan Ki.irtlcr uzun si.iredir Bolgede ya§aya nlardan her ar;1dan olcluk r;a uzak bir toplumsa l vc siyasal konumla111~ ir; incle bulunuyorlar. Son ser;imler bunun a91k ka111t1 olarak gbri.ilmelidir. Bijlge Ki.irt hareketinin ger; mi ~ clinamigi - ~ imdilcrde bu clinamigin de zay1flad1g1n1 tes pit etmek gerekiyor - metropollerde ya~ayan KUrtl eri etkilemekten uzakt1r. Nitekim gen;ekten de so n ser;imlercle metropol Ki.irtlcrinin oylann1n r;ogunlugunun bir TUrk burjuva partisi olan AKP 'ye yonelmcsi bunun ar;1k gbstergesiclir. Dstclik bu kaclar olmasa da Bblgede de hen ze r bir "egilim"le kar§I kar§1ya bulunmaktay1 z. Gerr;ek ten de en azmdan "egilim" olarak orada bile J\KP'ye - i.istelik Gene! Ba§kan1 olan Ba~bakan'111 bi.iii.in bir Ki.irt reclcl iyesine ragmen - belirli bir yoncli§ giizlenmektedir. Buradan <;1kartilmas1 gereken sonu9 ve
Sosyalizm
Metropollerin Kurt i§gi, emekgi ve yoksullan Turk i§gi, emekgi ve yoksullanyla ayni birle§ik cephe alt1nda kapitalizmin saldinlanna kar§I ortak mucadele etmek durumundadi rlar.
devrimci gorev ise ~u olmak zorundad1r: Metropollcrin Kurt i ~9i , emck9i ve yoksullan Turk i ~ 9i, emek9i ve yoksullanyla ayni birle§ik cephe altinda kapitali zmin saldmlanna k a r~ 1 ortak mi.icadel e etmek durumundad1rlar. Bu birle~ik cephe ise kitl esel bir i§9i parti sinden ba~ ka bir ara9 olamaz. Boyle bir partinin in~a s 1 bi.iti.in s1 nif91 gu9lerin oni.indeki temel go revdir.
lrak'ta Kurt devleti meselesi Ge9 mi~tc
oldugu gibi bugun de Talabani ve Barzani onderliklcri empcryali st odaklara bagl1 () nderliklerdir. Ozclliklc yoksul ve mazlum Kurt halk1111n ge n;ek 91karlann111 temsilci si olamayacaklan gibi, ona bir kurtulu§ yolu da ap maz lar. Ancak y1llardir bu onderliklcr taraf111clan fclakctl ere suri.iklenmi§ olan Kurt halk111111 i9inde bulundugumu z konj onktli rcle ye niden bu onderliklere sanlmas111111 necleni , onlara cluyclugu gi.ivenden ziyade, y1ll arclir ozlemini duydu gu ozgurli.igi.in tad1111 yanil sam al1 bir bi9imde de olsa onlann ondcrlikleri altmcla solumaya ba§lamt§ olmas1d1r. i§te bu yi.izde n onclerliklerinin ni teliginc ragmen halkm ozleminin mq rui yctini kimsc sorgulayamaz. Dolay1s1yl a herhangi ba§ka bir halka salclirmad1 g1 muddet9e, kim taraf1nd an kurdunilmu§ olursa olsun , bir ozerk bol ge, bir federasyon ya da " ha,~ 1111s1 ::." bir Kurt devlctine d1 § ~mcl an yapilacak her tlirlU askeri saldm devrimci Marksi stleri kaq1 s111da bulacakt1r.
Devrimci Gen~lik
Enternasyonali
PGB Sosyalizm
Agustos aymm sonunda 19 iilkedcn 165 tcmsilci Paris 'tc Devrimci Gern;:lik Enternasyonali Kurulu§ Konferansmda bir araya gcldi . AsII gi.indem maddcsinin Irak i§gali olmasmm yarn s1ra konfcrans si.ircsincc "cmpcrya/i:m \'C sarn§", "i)rgiitlc11mc11in gcrek/i/igi", "Brc:ilya' da toprakstz ki5yliilcrin durumu" ve "E,~itim soru1111" tarll§Ild1.
Dort gi.in si.ircn tart1§malar sonrasmda a§ag1da goreceginiz Devrimci Gen<;Iik Manifestosu oybirligi ile kabul edildi ve imzaland1. Konferansta aynca 6 haftada bir yaymlanacak ortak bir uluslararas1 bi.ilten cr1kanlmasma karar verildi.
••ncelikle dcginilmesi gercken konu konfcrans tcmsilcilerin hangi Okriterc gore davet cdildikleridir. ki; 2004 yilmm ilk aylann~oylc
da Irak 'ta i§gale kar§I Uluslararas1 Baglant1 Komitesince (ILC) bir kampanya ba§latilm1§ vc imza yoluyla destek istenmi§ti. Bu kampanyaya destek olan parti, sendika, dcrnek, dergi ve c;evrelerin gencrleri bu konferansa davet edilmi§lcrdi.
Sosyalizm
Gonderilen c;agn metnindc sorunlu gordi.igi.imi.iz kimi kavramlar nctices indc konferansa bir tak1m ele§tirilerin oldugu a§ag1da goreceginiz bir metin ilc gittigimizi ifade etmeliyiz. AnSt nIf cak tart1§malar ve fikir birligi ile aslmda nitcliksel olarak bamba§ka bile§enler olm ad1 g1m1 z anmucadelesi ne la§Ilm1 §tlr. ilk ba§ ta bize sorunlu gelen konu in an an "genr!ik" kavram1 yd1. Manifestoda "genr;!ik" ye ifade edilmek istenen aslmda ogrencilerdir, temsilcilerce di ancak manifesto ogrenciler d1§111da - kapitalizyaz1lan min c; i.irlimes inin bir sonucu olarak - si.irekli i§c;i manifestoya imza kimli ginc kavu§amayan genc;lere de hitap ctmek atan PGB istediginden ve ogrencilerin s1111f mi.icadclesinde i§c;ilerlc bcraber mi.icadele ctmes i gerektigini Sosyalizm ve di.i§i.inenlercc kaleme al111d1g111dan; dileyen gene; diger kat1l1mc1lar, i§c; ilere de bu orgi.itlcnmc ic;eri sinde yer alma gen9ligin ayn bir ol anag1 tamnmi §tlf. Emperyalist sava§ ve somi.irii kar§1t1 ve s1mf mi.icadelesine inanan temsilcisin1f olmad1g1 ve lerce yazilan manifestoya imza atan PCB Sostek ba§ina ne ya!izm ve diger kat1hmcilar, genc; ligin ayn bir kendi i9in ne de s1111f olmad1 g1 ve tek ba§ma nc kendi iyin ne de i§9i s1111f1 i9in bir dcvrim yapamayacag1 noktai§gi s1rnf1 igin bir s111da uzl a§m1§lard1r. devrim Gen9 i§c; ilerin i§9ilcrin Kendi Parti si ic;erisinde arg i.itlenmesi gerektigini dli§iinen PGB yapamayacag 1 Sosyalizm olarak, ogrencilere yonelik 91kard1 g1noktasinda m1z yaymda (Po!iteknik ) Devrimci Gen9lik Enuzla§m1§lard1r. ternasyonali Konferans1 neticesinde i.izerinde anla§tlan bi.iltenden yararland1g1mm belirtmeliy1z. A§ag1da iki doki.iman var: Turkiye' de Ogrenci Hareketi \'C S11uf Mii cadelesi PGB Sosyalizm olarak uluslararas1 konfcransa sundugumu z bclgeydi, bu mctni diger i.ilkelcrdeki yolda§lanm1z1 Ti.irkiyc siyasal tarihi hakkmda bilgilcndirdi gimiz boli.imleri k1saltarak yay1mliyoru z. Di ger beige ise yukanda bahsetti gimiz De\Timci G en~· !ik Manifestosu 'dur.
Devrimci Geni;;lik Enternasyonali
TOrkiye'de Ogrenci Hareketi ve Sm1f MOcadelesi1 Turkiye'de Ogrenci Hareketinin K1sa Tarihi Ti.irkiye'de, bgrencilerin bi.iyi.ik hareketlilige sahip olduklan ydlar, hi<; ku§ku yok ki l 970'1erdir. Ancak bu hareketc gecri§i, ay01 y1llarda yi.ikselen sm1f mi.icadelesinden bag11ns1z elc almak mi.imki.in clcgilclir. Ti.irkiyc 'de solun en bi.iyi.ik cr1k1§lan yapt1g1 donem, iki askcri darbe aras1, 1960-80 periyodudur. Bunda, di.inya i§cri vc ogrcnci hareketlerinin etkisi oldugu kadar, 61 Anayasasmm getirmi§ olclugu hak ve hi.irriyetlerin de bnemli etkisi vard1r. I. Di.inya Sava§I ve Kurtulu§ Sava§1 ' nda verdigi kay1plardan sonra fiziksel var11g1111 kaybede n Ti.irkiye gencrligi, 40'h ve SO'li y1llarda devletin kurucu partisi CHP'nin gi.idi.imi.inde kalmi§tir. Bunu takiben , 1961 yilmda i ~crilc ri temsil etmek adma yola cr1kan bir parti kuruldu: Ti.irkiye i§cri Partisi. Partinin kuruculan sendikacdarcl1, ancak daha sonra aydm kesim parti yonetiminde ctkin hale geldi . Bu sayede ogrenciler de kendileri aclma partiye girip siyaset yapma §ans1 eldc ettilcr. TiP Ti.irkiye ' dc daha <;ok ti.im sol siyasi harcketlerin bi.inyesinden <;1kt1g1 bir akademi roli.ini.i i.i stlendi, fakat gerekli dbni.i§i.imleri gercreklqtiremeyen TiP'in dagilmasmdan sonra, ogrenci hareketinin i<;inde bir~ok siyasi grup ortaya cr1kml§ Ve <;:e§itJi §ekiJlerde bu grupJar kendil erini gostermi§lerdir. Oniversitelercle ortaya c,:1kan di.i§i.ince kuli.iplcrinin bir araya gelmesiyle kurulan Fikir Kuli.ipleri Federasyonu bgrcncilerin siyasi di.i§i.incelerinin tart1~Iid1g1 bir mekan olarak dogdu. Bunun yanmda bircrok hareketc,:i radikal-demokrat sol orgi.it de sahne ald1. Bu gruplar arasmda ku§kusuz en bnemlisi Dev-Gene,: 'tir. Bu onemini de ogrenciler ic,:erisindc sahip oldugu gcni~ ctkiye bor9ludur. (...) 0 dbnemde bgrenci hareketi kendisine anti emperyalist bir hat olu§turmu~tu, genel olarak kendisini kapitalizm kar§1tlig1 i.izerinden ta111mlad1gm1 sbylemek gi.ic,:ti.ir. ( ... )
12 Eylul 1980 Askeri Darbesi Bu y1llardan sonra , 12 Eyli.il 1980'de gerc,:eklqen darbe, ti.im siyasi orgi.itlerle beraber bgrenci brgi.itlcrinin de sonun haz1rlam1§t1r. ~iii 'de, Yunanistan'da oldugu gibi Amerikan destekli bu clarbenin en ag1r faturas1 i§<;:i hareketi ve sola 91km1§, bu hareketlcr bir daha eski gi.ici.ine ula~amayacak kadar geriletilmi§tir. Ozellikle, 70'Ierdeki mi.icadeleci sendikalann , Ti.irk-i~ konfederasyonundan koparak kurduklan DiSK, ' PGB Sosya lizm grubunca Dcvrimci Gcni;:lik Entcrnasyonali sunulan tart1§ma metnidir.
Kurulu~
Konferansma
Sosyalizm
askeri rejimin gozi.ine kcstirdigi en oncmli hedefti. i§c;i s1111f1, darbcnin §a§kmhg1111 i.i zerinden atarak, 1984-5 y11l armdan ba§layarak tekrar bir harcketlilik ic; inc girmi§ vc oncmli kazamml ar elde ctmi§ olsa da ogrcncilcr gi.in gec;:tiki:;c daha fa zla apolitikle§mi§ vc du yars1zla§ffil§t1r. Dnivcrsiteler i.i zerindeki bask1111n en bi.iyi.ik arac1 80 darbesinden sonra kurul an Yi.iksek Ogretim Kurulu olmu§tur. YOK , i.i yeleri cumhurba§kam, i.iniversiteler aras1 konsey ve bakanlar kurulu tarafmdan atanan bir list kuruldur. 2004 Anayas a degi§ikligine kad ar ic;inde Genelkurmay i.iyesinin de bulundugu YOK, i.iniversite bgrencileri oldugu kadar, bgretim i.i ye leri i.izcrinde kurdugu bask1yla da i.ini ve rsitelcrin kaptlanm siyascte kapalmt§ttr. Ogrcnci cylemleri ve protestolar polisin scrt mUdahalelcriylc bastmlrnI§ , bir c;ok bgrcnci c;:qitli suc;: lamalarl a Lini vcrs itc hayat111dan uz akla § tmlm1 ~ tir. Buna en oncmli brnek, YOK'Un kuntlu§ yildoni.imi.i olan 6 K<is1m I 996 'da ()grenciler geni § bir kattl1ml a YOK ' U protesto etmesi ancak polisin sert mi.idahalesi sonucu birc;o k ogrcncinin yaral anmas1 vc gb z altma almm as1d1r. 1980 darbesi ile i.inivcrsitelcrin apolitiklq mc si.ireci 87 ytl111da ba§layan dern cklq mc c; a l1 ~ malan vc Koordinasyon faaliy ctiyk bir nebzc c;:ozUli.ir hal e geldi. Koordinasyon, 1995 ytlmda so l go rii ~ lli bgrcncilcrin yogun oldugu bir okul ol an istanbul Dniversitcsi kampUsUnde c;1kan bir c;ati§madan sonra olu§tu vc bgrcncilcrin kampiislcrdc ya§ad1g1 sorunl ardan yola c; 1kt1. (.qitli i.inivcrsitclcrd cn muhalif bgrencilcr bir aray a gclerek lokal dii zcyde sUrcn fa ali yetl erini birlq tirmek ic;in tarti§m alar yapmaya ba§ladtl ar. Koordi nasyo n, zamanla giderek geni §ledi, yukard a anl attlan 6 Kas1m 1996 olay larmda ogrencilerin bu kadar brgiitli.i olmas 1m da sagl ayan en onemli faktbrdi.i. Ogrenci hareketind e, o yt!lard a bir k1p1rd anma nitcli gi ta§t yan Koordinasyon, i.ini ve rsitc lcrdc olumlu bir mi.icadcie birligi olu§turdu. Ancak , ogrencilerin bi.iti.iniini.i kapsayacak anlikapitalist bir program ortaya c;1karamamas1 vc i:irgUtscl hatt1111 olu§turam amas1 en bi.i yi.ik zaaf1yd1. Dolay1s1yla harekct, program1 vc si.ircklili gi olan bir fo rm ta§Imad1g1 ic; in bir si.irc sonra so nUmlendi. 90'11 ytllann ba ~ md a ogrenci harcketi Ki.irt hareketinin yi.ikseli§e gec;mcs iyle ve metropollerde artan Ki.irt niifusu saycsin de 70 ' 1erdeki gibi olmasa da eylemliligin i si.irdi.irmi.i§ti.ir. 12 Eyli.il 1980 darbesi, Ti.irkiye 'de her ac;1dan hak ve hlirriyctleri baltalayan , geric i politikalan hayata gcc;: irmi §tir. Reagan ' 111 , Thatchcr'm Ti.irkiye 'dcki izdi.i§i.imi.i olan Turgut Ozal gc rekli "rlfor111/ar111 " muc idi olarak i§ ba§ma getirilmi §, i§c; i s1111ftn111 ytll ar si.ircn mUcadc lclcr sonucu cldc cttigi kazan1111lan bir bir i§c;ilcrin clinclcn almaya g iri § tni~tir. Darbcnin gerc;cklq mcsindcki en oncmli ncdcn,
Devrimci Genc;lik Enternasyonal i
Ocak I980'dc air1klanan ve "neo-liberal" politikalarla i§9 i sm1fm111 haklanna saldm niteligindeki ekonomik programa, i~9i s1111f1 vc sendikalann bUyi.ik kar§t 91k1§1d1r. 80 ihtilali, TUrkiyc'dc bir patrona , i§9iler i9in "yirmi senedir 011/ar bizi somiirdii. ~imdi hir yirmi sene de biz on/an si)nziirelim bakahnz" diycbilme cesarctini vercn bir rcjimi ortaya 91karmt§tlr. Egitim vc ogretim ala111nda ise, ilk vc orta ogretimde din dersinin zorunlu hale getirilmesi ve fcls efc . sosyoloji gibi derslerin k1s1tlanmas1 oncmli belirtilerdir. Darbenin ardtndan toplum, daha ki.i9i.ik ya§lardan ba§layarak ideolojik taarruza maruz kalm1§ ve dcyim yerindeysc, a§ m milliyet9ilik , Yunan di.i §manl1 g1 gibi di.i§i.incelcrle pompalanan 9ok yonli.i bir abluka alt1na al111m1~t1r. Sosyallikten vc kolektivite anlay1§111dan uzak, kcndini kurtarmac1 vc dinin de etkisiyle kanaatkar bir gcn9lik ye ti §tirilmi §tir. Uygulanan politikalarla, i.iniversitelcrde 1rk91 vc gcrici siyasetlerin orgi.itlenmc ve politik 9ah§ma yapmalarma goz yumulmu§, dahas1 baz1 i.iniversitelcr, rektbrU, ogretim elemanlan vc ogrencileriylc milliyet\i1rk91 siyasetlcrin hakim oldugu ycrler halinc gelmi§tir. 1999 ge ne] sc9imlcrindcn once geni§ 9apta ogrcnci \alt§mas1 i\i nc giren Milliyetc.:i Harekct Partisi, pilot li seler be lirlcmi~ ve Ulki.i Ocaklan aracd1g1yla geni§ \apli politik faaliyct yi.iri.itmi.i§ti.ir. MHP, fa~ist orgi.itli.illigi.inlin temelini , rnahalle orgi.itlenmelerine dayand1rmaktad1r, s1111fsal olarak ise li.impen proletarya, ki.i9i.ik csnaf ve i§sizler partinin taban1111 olu~tur maktadtrl ar. Darbcden, sonra kafatas91 milliyct\ilik anlay1~m1 , Ti.irkislam sentczi anlay1§1t1a evriltcn MHP, oy ve rmc ya§ Inlt1 yirmibirdcn onsekize \ekildigi 1999 gene! se9i mlerinde, ozcllikle gen9likten toplad1g1 oylarla koalisyon hi.ikUmetine girmi§, kuruldugu y1llardan beri sUrcli.ircli.igi.i sola, i§9i sm1fma ve KUrt hareketinc kar)t her an harekcte ge9 meye haz1r potansiyel kontrgerilla orgi.iti.i roli.inden bir nebze olsun s1yrilm1§ttr. Tarikatlar ve islamc1 partiler, yapt1klan p h§malarla ge ni) kitleleri etkileri altma alm1§lar ve clevletin 9at1s1 altmclaki camiler vc on lann bi.inyesindeki Kuran kurslan kullamlarak \OCuklann ve gen9ligin beyinlerinin gerici fikirlerle doldurulmasma izin verilmi§tir. 12 Eyli.il rejimi yeni egitim anlay1§1yla bugi.in itibariylc baktld1gmda 9cvres indc olup bitenlere kay1ts1z, a§m bireyci vc yenilik anlay1§ma kapali bir gen9lik yaratma projes ini ba§anyla hayata ge9irmi§tir. Anadolu'nun \ogu i.iniversitesinde oru9 tutmayan ya da i9ki i9en ogrenci ler Uze rindc hafif bir bask1 olmas1, bunlann siyasi karakterlcrini yans1t1r. Sol siyasetler ancak sistemin se9kinlqtirdigi bir ka9 Universitede kendini gosterir. Bunlar da istanbul i.iniversiteleri ve Ankara'daki bir i.iniversitedir.
Sosyalizm
2000'1i Y1llarda Sol ve Ogrenci Hareketi Buglin baktldtgmcla isc, ge nc;ligin tlimli , t1pk1 toplumun tlimlinlin olclugu gibi , Av rup a Birli gi mas altyl a aldatilmaktadtr. Baskt vc tahakklirnlin azalmas1 vc i§ irnkanlan umudu yla, AB ' nin vaat cttigi sozdc ozglirllik vc bart § ortamt yla kancltrtlan Tlirki yc genc; liginin bu glin ic; in bli ylik bir k1 smtn111 AB Uyc li gindcn yan a o ldu gu soylencbilir. Gclccck vc i§ bulma kaygtl annm ncredcyse tlim gc nc;li gin en oncmli sorunu oldugu TUrki yc' clc nc yaz1k ki , gc nc;lik vc og rencilcr kcnclilcri ic; in tek c;1ki ~ yolunun Av rupa Birli gi cntcg rasy onu olcluguna inanmaktad 1r. Sol harckct ic; in dc AB ka r§tt1 parti vc orgli tlcrin ya111ncla, AB ' nin Tli rkiyc i ~c; i s1111 f1 ic; in dngorcl ligli korkunc; kO§ tillan anl ay am aya n siyasctl er de AB ' ye dcstck vcrmek tc dir. Bir grup Av rupa Birl ig i kar§1t1 ise , ut an1p s1ktlm ada n a§ trt sag fa§ist gruplarl a ortak cy lem lc r vc protcstolar dli ze nlcmckten kcndil crini al amayan ulu salc1 sol grupl arcl1r. TUrki yc sol harckcti bu gLin ic; in. i ~ c; i Turkiye sol s1111f111dan tamamen kopu k, kcndilcrin i ABO . sava§ ve NATO k a r~ 1tlt g 1 ii zerinde n tan1mlaya n hareketi bugun grupl ann cgcmcnli gi altm cladi r. Eylcm vc mitigin, i§gi inglcrcl c cllcrincle 70 '1i y1llann og rcnc i (ind ers1nifindan lerinin fot og ranan ve pankartl an 111 ta § 1 y ~m gru pl ann agz111dan . i§c;: i s1111 fm1n yi tirdi g i tamamen kopuk, ka za n1mlar, esn ck c; ali §ma, (izcll q tirn1 c, ta§c ronl a§ tmn a vc kendilerini ABO, se nclik as1z la§ttrm a, sava§ ve NATO kurals1zla§t1 rmayl a ilgili tek bir slogan cl uymak, buniarla ilgili tek bir pank art, clov iz gormck zo rkar§1tl1g1 dur. NATO topl ant1 s111 a vcril cn oncm i ~ c; i Ozerinden s1111f111 a kar ~ 1 ylirlitlilen saldm ya ve rilm emcktetan1mlayan dir. Sol harekct, i§ yasas 111111 ycnicle n e ldc n gec; irileccginin, i ~c; i ve c; alt~ a n s1111flann en gruplarin bli yiik ekonomik hakkt olan kidem tazminat111111 egemenligi eldcn gitmek iizerc oldugund an habersi zdir. alt1ndad1r. Bunlar dt §tnda mahallelerde ve scndi kalarda orglitlenme faal iye ti siirdiiren St alini st VC hareke tc; i gruplar da mev cuttur. Tlirkiye 'dc dgrcnci hare ketinin can c;c ki ~ rn e si de, sol harc ketin i9inde bulundugu clurumda n da anla§tlabilir. Ogrcnciler arasmda faali yc t ylirlitcn sol grupl ar, birbirleri yle c;eki §mektcn, birbirl erinc gii <; g(isteri si yapmaktan vc genc;li gin politikaya uzaklt g1 vc il gisizli gi yii zlindcn og rcnc ilcr ic; inde etkin bir konuma sahip olamamakt ad1rlar.
Devrimci Gen9lik Enternasyonali
Ogrenci harekcti i9indc nispetcn bir ctkiyc sahip olan gruplar isc , i§<;i sm1fma olan uzakhklanyla gaze r;arpmaktadiriar.
Turkiye'de Gen<;lik ve Ogrenci Nufusunun Yap1s1 Bu dogrultuda, ge9erli bir dcgerlendirme yapmadan once TUrkiyc 'de hangi egitim dUzeyinde ne kadar ogrencinin olduguna bakmak gerckir (tabla ektedir). 1998 y1lmda yasala§an 8 yilhk zorunlu egitimin ardmdan, <;ocuklann ilkogrctim okullanndaki artt§t goze r;arpmaktadlf. Ancak astl sorun da bundan soma ba§lamaktadir zaten. TUrkiyc ·de 2000-01 ogretim ytl1 itibariyle lise vc dengi orta ogrctim kurumlanndaki ogrenci say1s1 2,5 milyon civanndad1r. Buda 10 milyonun Uzerinde olan ilkogretim ogrcncisiyle kar§tla§t1rtld1gmda hayli dU§UktUr. Daha ileri gidip, Universite ogrencilcrinin say1sma bakacak olursak, bu say1 1,5 milyona kadar dti§mektcdir. Yani, yUksek okula kadar okuyup, mezun olan ogrenci say1s1 olduk9a gen<; bir nUfusa sahip olan Ti.irkiye'de olduki;:a dU§UktUr. Buda ekonomik bask1 altmda ezilen ailelerin, <;ocuklannm okullara dcvam etm ~s inde n ziyade, onlann <;alt§masmdan yana tercih kullanmalanndan ilcri gclmektedir. Bunun altmda yatan diger bir ncden de, Universitc say1s111m gcrckcnin altmda olmas1d1r. Bu da Universiteyc giri§lerde, dcrshane ve bzcl ders gibi masraflan kar§tlayabilen ailelerin i;:ocuklannm avantaj clde etmesini saglamaktad1r. Emekr;i ailelcrin rrocuklan bu ko§ullardan bttirU okumaya devam etmek i9in gerekli imkanlardan yoksun durumdad1r ve bir9ogu Univcrsitelerde okuyamamakta ve r;alt§mak zorunda kalmaktad1r. Ozel Universitelcrin ve li sclerin say1smm artmas1 emek9i ailelerin rrocuklan111 daha \Ok zorlamaktadtr. Devlct Universitelerinin de, ytiksek hari;:lar ve yeni a9tlan paralI bolUmlcr sayesinde, bzelle§tirrne yolunda olmas1 da cabas1. TUrkiye'de <;alt§an <;ocuk say1s1 , Uzakdogu Asya Ulkelerindcki kadar yliksek olrnarnakla bcraber, awnsanamayacak miktardadir. ILO'ya gore, TUrkiye'de <;ocuklann yalnizca %60'1 <;alt§mamaktad1r. Kalan %40'ltk kesi min % IO'u faal olarak i;:alI§makta, %30'u da aile i9i alanda <;ah§tmlmaktadir (ozellikle tanmda). Hizmet ve tckstil sektortinde <;ocuk emegi patronlar i9in tercih edilen bir yoldur. Sigortas1z, gtivencesiz, sozlqmcsiz, btiyUk hayati tehlikeler altmda ve ucuza <;ali§tmlan <;ocuk ve gen<; i§<;iler, kimi ailelerine ekonomik a91dan yard1m etmek ii;:in, kimi ise zor yoluyla bu duruma katlanmak zorunda b1raklimaktad1r. Ogrencilerin <;alt§tinlmas1yla ilgili, meslek liselerinin durumuna da deginmek gerckir. Mesick liscsi ogrencilcri, zorunlu staj ad1 altmda <;alt§tmlmaktad1r. Bu staj kar§tltgmda, ilgili yasada da hii;:bir Ucrct belirtilmemektedir. Mesick lisesi ogrencilcri de potansiyel
Sosyalizm i§yilerdir, yogu da daha lise ya§amlannda bedava i§yi durumuna gelmi§lerdir. Ti.irkiye'de i§yi sm1fmm say1s1 yakla§1k olarak 20 milyondur. Bu i§yilerin yalmzca 4 milyonu sigortah olarak yah§maktadir. Ve ancak ve ancak i§yi sm1fmm 600 bini herhangi bir sendikaya i.iyedir. Kay1t di§I yah§manm zaten y1llardlf oldukya yaygm oldugu Ti.irkiye'de, Avrupa direktifleri dogrultusunda, §imdi de sozle§me yapabilen, sigortah yah§an ve sendikah i§yilerin haklanna goz dikilmi§tir. Ta§eronla§tmna, sendikas1zla§t1rma, esnek i.iretim ve kurals1zla§tirma geyen sene yi.iri.irli.ige giren i§ yasasmm tekrar gozden geyirilmesiyle daha da yaygmla§tmlmaya yah§1lmaktad1r. Sigortas1z ve sendikas1z yah§tmlan i§yilerin, onemli bir kesimini ise yocuklar ve kadmlar olu§turmaktad1r. Ger;im Qall~an nOfusun s1kmt1s1 yeken ntifusun bi.iytik bir kism1 kay1t Avrupa Olkelerinin d1§1 i~yiler olarak kalmaya mahkum aksine oldukga b1rak1lmt§tlr, r;i.inkti en ufak bir kar§t ytkI§ ve geng oldugu bir dircni§te hiy bir haklan olmad1gmdan, i§ten <;:1kart1lacaklan111 bilmektedirler. Patronlarm bu Olkede genglik kadar rahat hareket ctmesini saglayan ise, nas1I Ti.irkiye 'de bi.iyi.ik bir i§sizler ordusunun brgutlenmelidir? olmas1d1r. Oniversite mezunlannm bile i§ bulmakta zorland1g1 Ulkede insanlar, bulduklan i§i Biz, devrimci her ne pahasma olursa olsun koruma arzusunMarksistler, dadirlar. Ttirkiye, I May1s 2004 'te AB 'ye Uye bOyOk gogunlugu olan i.ilkelerle kar§1la§tmld1gmda, aralannda en di.i§i.ik ki§i ba§ma GSMH'ya sahip i.ilkedir (2800 sendikas1z avro)2. Enflasyon oranma bak1ld1gmda da en gall~an bir i~gi yi.iksek y1lhk enflasyon ytizde 12 ile Tiirkiye 'ye sin1f1 kar~1s1na aittir. Peki buradan <;:tkart1labilecek sonu<;: ne nas1I oneriler ve olmahdir? <;ah§an ni.ifusun Avrupa Ulkelerinin sloganlarla aksine olduk<;:a gen<; oldugu bir Ulkede 91kmal1y1z? izlenecek yol nedir? Egitim-ogretimini ancak 8. sm1fa kadar si.irdtirebilen ve buradan sonra ya§am standartlanmn di.i§Ukltigi.inden oti.iri.i <;alt§mak zorunda b1rak1lan gen<;lik nas1l bir taktikle orgtitlenmelidir? Biz, devrimci Marksistler, bi.iyi.ik <;ogunlugu sendikas1z yah§an bir i§yi sm1f1 kar§Isma nasil oneriler ve sloganlarla y1kmahy1z? Neler yapmahy1z?
' Veriler Nisan 2004 IMF World Economic Outlook'tan
ahnm1~t1r.
Devrimci Genc;:lik Enternasyonali
Sosyalizm'in
Gen~lige Bak1~1
Biz, Sosyalizm olarak i.i9 ytld!f, yeni bir taktik yonelim i9ine girmi§ bulunuyoruz. Bu giri§im i§9i s1mfm1 en temel ekonomik ve siyasi 91karlar1 etrafmda bir araya getirecek bir i§9i partisinin kurulmas1dir. Ti.irkiye 'de bu tip bir parti hi9 bir zaman kurulamam1§tlr. Ti.irkiye i§9i sm1f1 hi9bir zaman, ingiltere, Almanya ya da isve9 'te oldugu gibi burjuvazi kar§tsmda kendi 91karlar1m savunacak ve politik olarak kendini ifade etme §ans1 bulabilecegi ve elbette kapitalizmin kar§ismda sendikalarla birlikte mi.icadeleci bir hat olu§turabilecek bir i§9i partisine olan sonsuz ihtiyacm farkma varmamt§, bu bilince ula§amam1§tlf. Yukanda bahsedilen, 1961 ytlmda kurulan Ti.irkiye i§9i Partisi, bu amaca yonelen bir Geng de olsa!ar, giri§imdi. Fakat, bunu saglamaya muvaffak olabgrenciler ve mad1. Parti yonetimi aydm kadrolarm eline ge9mesinden soma bunlann siyasi i§gilerin ortak 9eki§meleriyle parti zaten az olan etkiligini brgOtlOIOk iginde yitirdi. Buna ek olarak, o y1llarda Sovyetler bulunmas1 dogru Birligi ' nin <;ekoslovakya 'y1 i§gal etmesiyle ilgili almacak tavir konusunda parti yonetimi degildir. <;OnkO i9erisinde gbri.i§ aynhklarmm ortaya 91kmas1 TOrkiye'de partinin gU9 kaybetmesinin onemli etkenOniversitelerde lerindendir. Parti giri§imimizin amac1, sendikah i§9iler okuyan bgrenciler ve sendikactlarla yola 91karak asil olarak daha gok kOgOk sendikas1z, orgi.itsi.iz olan i§9i sm1f1 kesimlerini parti 9at1s1 altmda toplamaktir. Bu ba§armas1 burjuva ailelerden gelmektedir. Bu zor bir i§tir, 12 Eyli.il darbesinden sonra artan gerici ideolojik taarruzla daha da zorla§mI§ttr. brgOtlenme tarz1, Ancak, i§in bi.iti.in zorluguna kar§t biz bu amaca kOgOk burjuva ula§mak i9in var gUci.imi.izle 9ah§t1k ve ogrenciler ve i§gi 9ah§maya da devam etmekteyiz. Gittik9e say1lan artan tekstil ve hizmet sektori.inde istihgengler arasinda dam edilen i§9iler, 9ogunlukla gen9lerdir. sin1fsal <;ah§an ni.ifusun ya§tmn da olduk9a di.i§Uk 9at1§malara yol oldugunu di.i§i.inUrsek, partimizin amac1 bu gen9 i§9ileri partiye kazanmaktrr. Ancak gen9 de olsa agabilir. ya§h da olsa i§9ilerin orgi.itlenmesi gereken yer, tabi ki parti ve sendikalardir. Bu yi.izden biz gen9 i§9ilerin ve ogrencilerin bir arada orgi.itlenmesine kar§1y1z. Gen9 de olsalar, ogrenciler ve i§9ilerin ortak orgUtli.iliik i9inde bulunmas1 dogru degildir. <;i.inki.i Ti.irkiye 'de i.iniversitelerde okuyan ogrenciler
Sosyalizm
daha i;ok ki.i9i.ik burjuva ailelerden gelmektedir. <;ah§an geni; ni.ifusla arasmda ki.ilti.irel bir uyumsuzluk soz konusudur. Bu orgi.itlenme tarz1, ki.i9i.ik burjuva ogrenciler ve i§~i geni;ler arasmda sm1fsal 9atI§malara yol ai;abilir, ki bu Oniversite ve da orgi.iti.in sonunu hazirlayacaktlf. Bununla liselerde beraber, parti ii;inde ogrenci komisyonu veya ogrencilerin kendi geni;lik kollan gibi yapilar olu§turulabilir ve partinin bir ogrenci faaliyeti olmas1 gerekir. Bu oz orgOtlerine da partinin verdigi sm1f mi.icadelesinde i§9i sahip olmalanni sm1fma yol arkada§hg1 yapmak §eklinde olur. Ogrenciler bunun di§mda i.iniversitelerde ve oneriyoruz, liselerde daha geni§, federatif ve degi§ik frakbunun yolu da siyonlan ii;inde banndlfan bir oz orgi.itli.ili.ik geni~ ve federatif ii;inde yer almahdir. Bu orgi.itli.ili.ik birlikte i§ yapma ilkesiyle yola 91kmah ve kati ilkelerden tarzda bir ziyade, tabanm1 geni§letebilmek ve ogrenciler orgOtlenmedir. ii;erisinde etkisini art1rabilmek amac1yla daha Aynca parti, esnek olmah ve ogrencilerin ortak ogrenci s1kmt1larmdan yola 91kmal1d1r. Yukanda komisyonu ve verdigimiz Koordinasyon ornegi bunun biraz olsun ba§ar1ld1g1 bir orgi.itlenme idi ancak sonugen9lik kollan ca ula§amad1 ve dag1ld1. Koordinasyon, YOK vas1tas1yla bask1s1 ve i.iniversite hari;Iarma kar§I bir politik ogrenci hareketi hat olu§turmu§ ve ba§anh olmu§tu. Ogrenci oz orgi.itliili.igi.i, ornegm Irak sava§1 ve Ozerine faaliyet ozelle§tim1elerin i.iniversite ve liselere direkt yOrOtmeli ve olarak yans1yan sorunlardan yola 91karak bir Oniversite ve mi.icadele yi.iri.itebilir ve alam ogrencilerin bulunduklan alanlardir. Genellikle hizmet sekliselerde kendine tori.inde i;ah§an i.iniversite mezunlan ise bu kadro orgOtleme ogrenci orgi.itli.ili.igi.inden aynlarak sm1fla par9al1~mas1 i9inde tide beraber orgi.itlenmeli ve parti ii;inde i;ah§ma yi.iri.itmelidir. Bir nokta da i;ah§mayan gen9 olmal1d1r. ni.ifus ve ogrencilerin bir arada orgi.itlenmesidir. Bizce bu da yanh§llr, 9i.inki.i i;ah§mayan geni;ligin kaderi i§9i sm1f1yla beraber i;izilmi§tir ve onlarla aym orgi.itlerde yer almahdir. Ogrenci ve 9ah§an geni;lerin bir arada orgi.itlenmesini bizler savunmay1z. Faaliyet alanlan itibar1yla da zaten bu iki kesimin bir arada orgi.itlenmesi mi.imki.in degildir. Ogrencilerin alam okullar, i§9ilerin alanlan ise i§yerleridir. Sendikalar, i§9ilerin oz orgi.itleridir. Biz de, i.iniversite ve liselerde ogrencilerin kendi oz orglitlerine sahip olmalanm oneriyoruz, bunun yolu da geni§ ve federatif
tarzda bir orgi.itlenmedir. Aynca parti, ogrenci komisyonu ve gen9lik kollan vas1tas1yla ogrenci hareketi i.izerine faaliyet yi.iri.itmeli ve i.iniversite ve liselerde kendine kadro orgi.itleme 9ah~mas1 i9inde olmahd1r.
Sosyalizm
Devrimci
Gen~lik
Manifestosu 3
Dunyanm genr; insanlanna hitaben, Bu manifestoyu haklan ir;in sava§maya hazir ti.im genr;lerle birlikte bir tart1~ma ba§latmak amac1yla kaleme ahyoruz.
Nas1I Bir Dunyada Va!Jiyoruz? Sadece birkar; gi.in once Irak'ta ABD askerleri di.i§man ate§ine kar§thk verme bahanesiyle, ir;i ogrenci dolu bir okul servisine ate§ ettiler. Be§ Irakh ogrenci oldi.i ve diger be§i yaraland1. Afganistan ' da milyonlarca r;ocugun egitim alma hakk1 yok, ve 2,5 y1ldir si.iren Amerikan i§galiyle i.ilkenin 710 bin genci orduya kaydedilmi§ durumdadir. Benzer bir §ekilde, Sierra Leone, Liberya ve Uganda'da ki.ir;i.ik r;ocuklar r;ok yaygm bir §ekilde asker olarak kullamlmaktalar. Cezayir'de her gi.in insanlar, daha on y1l once biten ve r;ogunlugu genr; 20 bin kay1p ve 200 bin oli.i ile sona eren sava§m sonur;lanyla yi.izle§mekteler. Gi.iney Afrika'da: ni.ifusun yi.izde 20'si AIDS ile beraber ya§1yor. Banglade§ 'te r;ocuklar dort ya§mda r;ah§maya gonderiliyor. ABD'de 45 milyon ki§inin hi9bir saghk gi.ivencesi yok ve hi.iki.imet verilerine gore 2003 'te yoksul insan say1s1 1,4 mil yon artarak 36,7 milyona (toplam ni.ifusun yi.izde 13'i.i) yi.ikseldi. Avrupa' da §irketlerin fabrikalanm Po Ion ya gibi ucuz i§ gi.ici.ini.in oldugu yerlere ta§tmalanyla sanayi sektori.inde binlerce i§ olanag1 her ay yok oluyor, genr; insanlar ir;in kitlesel bir i§sizlik durumu doguyor. Eski SSCB 'de 1917 devriminin ti.im kazammlan ortadan kaldmhyor ya da ozelle§tiriliyor. Nitekim bu i.ilkede, eski i§ kanunu tlrpanlanmt§ durumda ve Ukrayna'da hi.iki.imet egitimi ve saghg1 ozelle§tirmeye 9ah§1yor. Ya§ama hakk1m1zm tehdit altmda oldugunu soylemekle abart1yor muyuz?
Bu
Sava~larm
Temel Nedeni Nedir?
Milyonlarca gence, bu sava§larm ti.im di.inya halklanna kar§J oldugunu soy!Uyoruz. 2003 yt!mda ABO hi.iki.imetinin bu sava§lan finansal olarak kar§tlayabilmek ir;in 396 milyar dolardan fazla harcama yapt1gm1 biliyoruz.
3
Bu i;:agn Devrimci Genr;lik Enternasyonalinde (28-31 Agustos 2004 , Paris!Fransa) bir araya gelen 19 i.ilkenin delegeleri tarafmdan kabul edilmi~tir.
Devrimci Gen9lik Enternasyonali
Bu
sava~lardan
kim fayda saghyor?
Bugi.in herkes biliyor ki Amerikan hi.iki.imeti Irak'ta "kitle imha silahlan" oldugu konusunda yalan soylemi§tir. Sava§m ve i§galin as1l amac1 Irak halkmm petrol ve diger dogal kaynaklannm ele ge~irilme sidir. ABD hi.iki.imeti lrak saldmsm1 finanse edebilmek i~in hastane, okul ve kamu hizmetleri bi.it~elerinden milyonlarca dolar ~almI§hr.
ABO hukumeti neden dunya halklarma ve kendi halkma saldmyor? Sebebi ~ok basit: ABD hi.iki.imeti bugi.in kapitalist sistemin ba§ savunucusudur. Bu oyle bir sistemdir ki, BM verilerine gore di.inyanm en zengin 200 ki§isi en yoksul 2,4 milyar ki§inin toplamzndan daha varhkhd1r. Bu sistem somi.irenlerin ve speki.ilatorlerin di.inya zenginliginin ~ok bi.iyi.ik k1smma sahip olduklan i.iretim ara~lanmn ozel mi.ilkiyetine dayanan bir sistemdir. 2,5 milyar ki§inin gi.inde 2 dolardan az1yla ya§amaya ~ah§tig1 bir sistemdir. Oyle bir sistemdir ki bu, sadece daha ~ok sava§ ve daha ~ok somi.iri.iyle ayakta kalabilir. Sava§, haklanm1zm yok edilmesi, ulusal zenginliklerin yagmalanmas1, 1rk~1hk ve diger onyarg1lar, i§sizligin yaygmla§mas1, uyu§turucu ve umutsuzluk ... Ti.im bunlann tek bir kaynag1 vard1r: kapitalist sistem.
Gene de kimileri daha iyi bir toplumun mumkun olup olmad1gm1 sorabilirler BM'ye gore, "evrensel olarak hepimiz i~in temel egitim ve sagllgzn saglanmas1, kadznlara Bizier devrim igin geli§me olanaklannzn yaratilmas1 , yeterli sava~1yoruz besinin ve temiz suyun temin edilmesi ve temizgOnkO gene; lik hizmetlerinin sa,~lanmas1 i~in y1lda 40 milinsanlann egitim, yar dolar gereklidir. Bu en zengin 225 ki§inin top/am varl1g111111 yuzde 4' unden az bir gal1~ma, ban~ ve meblagd1r." sagl1k hakk1 Bizier devrim i~in sava§iyoruz ~i.inki.i gen~ vard1r - ve insanlann egitim, ~ah§ma, ban§ ve saghk hakk1 kapitalizm bize vard1r - ve kapitalizm bize bunlan sunamaz. Mesela Brezilya'da koyli.ilerin toprak bunlan sunamaz. i.izerinde haklan olmahdir. Ancak bugi.in 22 milyon hektar ekilebilir arazinin 18,3 milyon hektannm tamamen kullamlmaz bir bi~imde toprak sahiplerinin elinde olmasma ragmen 8 milyon topraks1z koyli.i ailesi sokaklarda,
Sosyalizm
barakalarda a9 bir §ekilde ya§amaktad1r. Topraks1z koylliler ya§amlanm slirdlirebilmek 19m topraklan i§gal etmeye 9ah§maktadirlar - ve toprak sahipleri onlara daha da 9ok kur§unla kar§1hk vermektedirler. Bu kabul edilebilir mi? Kendisinin "devrimci" oldugunu soyleyen tanm reformu bakam Miguel Rossetto'nun koyllilere toprak vermeyi reddetmesi kabul edilebilir mi? 2003 'te sadece JO bin koylli toprak sahibi olmu§tur, yani bir onceki sagc1 hliklimet donemindekinden 9ok daha az1. 2003 'te Rossetto yonetimi Slfasmda topraks1z koyllilere yonelik suikast say1s1, hliklimet rakamlanna gore, 60'a 91km1§tir; bu rakam bir onceki sagCI hliklimet donemindekinin iki mislidir. Ve ne zaman mahkeme topraklan i§gal eden koyllilerin topraklan bo§altma karanm verdi, o zaman Rossetto "biz mahkemenin karanna sayg11Iy1z" a91klamasmda bulundu. Soylenmelidir ki: her kim koyllilere toprak vermey1 reddederse, onun devrim mlicadelesiyle bir ilgisi yoktur.
Haklanm1z Ugrunda Mucadele Etmek ic;in Bag1ms1z Orgutlere ihtiyac1m1z Var Venezuela gen9liginin ve i§9ilerinin 15 Agustos'taki referandumda "Hay1r! Emperyalizm bize ne yapacag1m1Z1 sijy/eyemez! Petrol halka aittir, ABD' ye deg ii!" demesini dogru buluyoruz. Onlar aynca, "Biz koyliilere toprak veren ve petrol gelirini hastane ve okul yapmak ic;in kullanan hiikiimeti destekliyoruz!" derken de hakhyd1lar. ispanya'da milyonlarca gencin ve i§9inin sava§ destek9isi Aznar'1 indirmek i9in sokaklara 91kmalanm ve yeni hliklimeti Irak'taki ispanyol birliklerinin geri 9ekilmesi konusunda zorlamalanm hakh buluyoruz. Haklanm1z i9in ba§anh bir §ekilde mlicadele edebilmek i<;:in gen9lerin, i§9iler gibi, bag1ms1z brglitlere ihtiyac1 oldugunu dli§linliyoruz. Bu orglitler gen9lerin kendileri tarafmdan yonetilmeli ve hi9 kimse bizler adma karar alamamahd1r. Bir tart1§ma a91yoruz: Tlim dlinyada katlanarak artan NGO'lar bu ihtiyaca cevap verebilir mi? ~liphesiz pek 9ok gen9 9ok daha iyi bir dlinya istediklerinden NGO'larda 9ah§maktadirlar. Fakat Dlinya Bankasi kendisi a91khyor ki; kendi blit9esinin ylizde 13'li NGO'lan finanse etmeye ayrilmI§tir ve "ge~·t(~imiz yil [1999] Diinya Bankas1nca desteklenen projelerin yiizde 70' i NGO ve sivil top/um i~·indi." (Diinya Bankasi ve Sivil Top/um, Eyliil 2000)
Devrimci Geni;:lik Enternasyonali
DI§ bon;larla halklann yagmalanmasm1 planlayan, ozelle§tirmeyi dayatan bir orgiite kar~1 rniicadele verip, ayni anda ayni orgiittcn rnali kaynak almak miimkiin miidiir? Tart1~t1k: "1/im/1-kiireselle§meci" Sosyal Forumlar gcrn;lcr ii;in sava§a ve somiiriiye kar§I bir yo! i;izcbilir mi? Binlcrcc gcncin emperyalizme kar§I miicadele etmek ii;in bu tip forumlara katild1klan dogrudur. Ancak gei;en Avrupa Sosyal Forurnu'nun (Kas1m 2003, Paris) i§i;ilerin kazanimlanni yok etrnek ii;in i;ah~an Frans1z hiikiimctinden 500 bin avroluk dcstek ald1g1 dogru dcgil rnidir? Dahas1, 2003 Brezilya Porto Allegre Diinya Sosyal Forurnu 'nun sponsorlar listcsinde Ford ~irketi de vard1! "Sermaye11i11 diinyaya hakim o!mas1 " na
kar§I sermayedarlarla birlikte miicadcle etmck miirnkiin miidiir? Somiiren vc somiiriilenin "orrak ~·oziim!er" bulmak ii;in birliktc 9ah§rnas1 miimkiin miidiir? Paray1 vcrcn di.idiigi.i i;alar. "1!1mli-kiiresellqmeci!erin" onde gelcn liderlerindcn ATTAC'm "Biz kapita!ist sistemi ba§ka hir sistem!e de,~i§tirmekten hahsetmiyoruz. Bi:c gi>re kapita!ist sistemin hir kura!!ar ~ er~·evesine ihtiyac1 vardn:" (Vybir, 2004) dernesinde hii;bir
"Sermayenin di.inyaya hakim olmas1''na kar~1 sermayedarlarla birlikte mucadele etmek mumkun mudur? Somuren
ve somurulenin "ortak 9ozi.imler" bulmak i9in birlikte 9al1~mas1 mumkun mudur?
§a§1rt1c1 yan yoktur. Elbette, bizler haklanrnlZI ve bizdcn onccki nesillerce kazanilan kazammlanmlZI korumak ii;in tiirn yasa ve kurallan savunuruz. Fakat, tam olarak kapitalist sistern degil midir bi zim haklanrnlZI yok eden? Bu sistem, hala her yII 250 rnilyon i;ocugu 9ah§t1ran yasalara arka 91kan bir barbarhk sistcmi degil rnidir? Biz 19 iilkcdcn geni;ler orgi.itlendik, kendi maddi olanaklanm1zla uluslararas1 bir konferansta bir araya geldik vc tiirn diinya geni;ligini bu manifestoyu tart1§maya ve Dcvrimci Geni;lik Enternasyonalindc birle§rneye i;agmyoruz. Taleplcrimiz: • Irak , Afganistan ve digcr yerlerdeki tiim yabanc1 birliklcr derhal geri i;ekilsin! • Tiim halklara - Venezuelahlann da ugrunda mi.icadele verdigi kendi kaynaklanni kontrol etme hakk1! • Toprak i§leyenindir! • Uluslann kendi kaderlerini tayin hakkl ve bilhassa Filistinli miiltecilerin si.iri.ildiiklcri topraklanna geri doni.i§ hakki!
Sosyalizm Orduya harcanan milyarlarca dolar derhal egitime, i~e, bannmaya, sagliga aktanlsm! • Diinya halklanna ve uluslanna yaptmm uygulayan emperyalist kurulu~lann (IMF, Diinya Bankasi, Diinya Ticaret brgiitii, BM, AB, NATO, FTAA, NEPAD) tiim politikalardan kopu~ ve tum dt~ bon;lann iptal edilmcsi ! Eger gen9lik ve i~9iler patronlardan bag1ms1z olarak birlqebilirlerse, sadecc ge9mi§in kazanimlannt koruyabilmek i9in giice sahip olmakla kalmaz, somiiriiniin , yoksullugun ve ~iddetin olmad1g1 bir diinya da yaratabiliriz. •
Kazanacag1m1z bir di.inya var. Kazanmak ic;in orgi.itlenelim! ispanya, Devrimci Gen9lik Brezilya, Devrimci Gen9lik Afganistan, Afganistan 'm Sol Radikalleri Pakistan, ilerlemeci Gen9lik brgiitii Fransa, Devrimci Gen9lik Cezayir, i§9i Partisi ABD, Devrimci Gen9lik Portekiz, Bag1ms1z delege Margarida Pagarete Belc;ika, Bag1ms1z delege Pierre Vanhan Meksika, Devrimci Gen9lik Banglade~, Banglade§ Devrimci Gen9lik federasyonu Ukrayna, Borotba Birligi Sirbistan-Karadag, Bag1ms1z delegeler Ana Jmsirovic ve Sinisa Rajkovic Ti.irkiye, PGB Sosyalizm Gen9ligi Fas, UNEM Sendikasmdan Mohamed Alasri Romanya, i~9ilere E§it Haklarmm Verilmesi Demegi Rusya, Bag1ms1z delege Alicia Guerm ve Daria Safronova Gi.iney Afrika (Azanya), Azanya Sosyalist Gen9liginin Devrimci brgiitii
Birle1ik i1~i Cephesi ya da • ''l,~ilerin Kendi Partisi*' •• Anlay1,1 .Uzerine •
$adi OZANSO
Son 150 y1ldir di.inya c;apmda s1mfsiz ve somi.iri.isi.iz bir toplum ic;in mi.icadtle eden Marksist argi.itlenmelerin tarihi ister istemez i§c;i sm1fmm birle§ik cephesini yaratmak ic;in verilen mi.icadelenin de tarihidir. Bu ikisini birbirinden ayn di.i§i.inmek, yani bir ba§ka ifadeyle, birle§ik cephe taktikleri i.izerine basmadan yi.iri.iti.ilecek politikalarla Marksist partilerin dogrusal olarak serpilip geli§ebilecegini varsaymak iflah olmaz bir macerac1hgm, o degilse, su katilmam1§ bir hayalperestligin uri.ini.i olabilir ancak. Gerc;ekten de, sm1f miicadelesinin her ttirli.i c;1k1§ ve tabii ini§ donemlerinde de Marksist bir sm1f partisinin s1mfm ileri unsurlanm kazanmaya c;ah§mas1 ve bu yolda her ti.irli.i sistematik c;abay1 gostermesi kac;m1hnaz bir zorunluluktur. Arna gene her donemde su'.nfm dogas1 geregi kendi Marksist orgi.itseJ yap!Sl dl§lna ta§aO kesimJerini §U ya da bu yoldan ortak bir eylem hattma c;ekmeye c;ah§ma becerisini gosteremeyen yapilarm da Lizun vadeli sm1f politikalanm uygulayabilme imkanlan son derece smirhdir.
Sosyalizm
1. Enternasyonal donemi 1864 ytlmda kurulan 1. Entcrnasyonal kcndi i9inde o gi.ini.in i§9i sm1fmm mi.icadclc i9indeki bi.iti.in kesimlerini kucaklayan bir yap1yd1. Zaten bunun aksini di.i§i.inmek de kimsenin aklmm kb§esinden ge9miyordu. i§9i sm1fmm anaqist, sendikalist ve Marksist bile§enleri - ku§kusuz o zamanlar esas olarak Avrupa agirhkhyd1lar - aralanndaki bi.iti.in ideolojik, felsefi ve po0 y1llarda Marx litik anla§mazhklara ragmen bir di.inya partisi ve arkada§lan da 9at1s1 altmda orgi.itsel olarak bir araya gelmenin zaten i§gi ka9mtlmazligm1 gori.iyorlard1. \:i.inki.i her §eyden onemli olan i§9i sm1fmm kapitalizmden ve sin1fin1n onun devletinden bag1ms1z olarak orgi.itlenmesibOtOnOnden ayn nin yarat1lmas1yd1. Paris Komi.ini.i yenilgisinin bir Marksist moral bozuklugu i.izerine dagtlan bu ilk uluslararas1 i§<;i orgi.itlenmesi di.inyada birlqik bir i§9i partinin cephesinin in§asmm ilk ornegi olarak tarihteki in§asindan yana yerini §erefle almt§tir. 0 tarihte i§<;i sm1fmm en degildiler. ister geli§mi§ oldugu i.ilke olan ingiltere'de kurulan bu yap1, ger9ekten de i§c;ileri savunmak i9in saistemez i§gi mimi bir §ekilde mi.icadele eden bi.iti.in ak1mlan, s1n1fin1 bir bOtOn i§9i dcmokrasisi tcmelinde, 9qitlilige sayg1 olarak ele gostcrerek ve birle§ik sm1f eylemini ileriye ta§Ial1yorlar ve onun yacak bir §Ckilde orgi.itlenmi§ti. Ku§kusuz i§<;i sm1fmm kendi icrindeki katmanla§manm daha zaten "komunist" sonraki y1llara ve tabii bugi.ine gore 9ok daha oldugu ya da ge9i§li ve zay1f oldugu o y1llarda Marx ve arkaolmas1 gerektigi da§lan da zaten i§9i sm1fmm bi.iti.ini.inden ayn bir Marksist partinin in§asmdan yana degildiler. yarg1sinda ister istcmcz i§9i sm1fm1 bir bi.iti.in olarak ele ahbulunuyorlard1. yorlar vc onun zaten "komiinist" oldugu ya da olmas1 gerektigi yarg1smda bulunuyorlard1. Gelecek gi.inler bunun boyle olmad1gm1 gosterecekti ama her §eye ragmen sm1fm birle§ik mi.icadelesine ve eylemine gosterilen ozen bugi.inlerle kar§tla§tmlmas1 mi.imki.in olmayan bir gi.iveni bagnnda ta§iyordu.
2. Enternasyonal donemi i§9i sm1fmm di.inya 9apmdaki ilk bi.iyi.ik uluslararas1 brgi.itlenmesi ku§kusuz 2. Entemasyonaldir. 2. Enternasyonal "'Uluslararas1 Emek~· i/er Derne,~i" ad1yla amlan I . Entcrnasyonal 'le kar§tla§tmld1gmda dev bir i§9i orgi.iti.idi.ir. Kendi icrindcki partilcr son derece merkezi olarak orgi.it-
Birle~ik i~9i Cephesi ya da "i~9ilerin Kendi Partisi" Anlay1~1 Ozerine
lenmi§ bi.iyi.ik i§c;:i partileridir. Bu partilcre bagh veya onlardan k1smen bag1ms1z bi.iyi.ik i§c;:i sendikalan da gene 2. Enternasyonal 'in i.iyesidirler. 1900'1U y1llann ba§lannda 2. Enternasyonal ve ona bagh partiler ve i§c;:i orgi.itleri neredeyse k1sa bir zaman dilimi ic;:inde kapitalizme kar§I verdikleri mi.icadelede ba§anya ula§manm C§igine varm1§ gibi gozi.iki.iyorlard1. Marx 'm yo Ida§ I Engels bile bu muazzam geli§me kar§tsmda olmas1 gerekenden fazla umutlara kapi11yor ve kapitalizmin art1k suyunun 1smd1g1111 ilan edebiliyordu. Oysa kapitalizmin o ytllardaki h1zh geli§imi beraberinde yeni durum Jar da yarat1yordu: evet i§c;: i s1111fi - ozellikle sanayi proletaryas1 - h1zla geli§iyordu, ama kendi ic;:inde gec;:mi§ten farkh olarak belirli bir aristokrasiyi ve bi.irokrasiyi de yarat1yordu. i§c;:i s1111fmm bu ayncahkh tabakalan kendi maddi ve manevi c;:1karlan111 s1111f111 gene! c;:1karlar111111 i.istUne yerle§tirdiklerinde uluslararas1 i§c;:i s1111f1 hareketinin tarihinde ya§ayacag1 ilk bi.iyi.ik kopu§un da haz1rlay1c1s1 oldular. Nitekim ilk emperyalist sava~ 1914 yilmda patlak verdiginde bu i§c;:i aristokrasisi ve bi.irokrasisi s1111fa kaq1 ilk bi.iyi.ik ihanetlerini gerc;:ekle§tirdiler. Gerc;:ekten de tam anlam1yla bir birle§ik i§c;:i cephesi olarak orgi.itlenmi§ olan 2. Enternasyonal ' in yoneticileri patlak veren sava§ esnasmda i§c;:i s1111fmm gene! c;:1karlan01 savunmaktansa kendi Ulkelerinin kapitalistlerinin yamncla saf tuttuklarmdan bu koskoca s1111f brgi.itUni.in parc;:alanmas1na ncden olclular. Sosyal demokrat i§c;:i orgi.iti.i yoneticilcrinin bu ilk ihancli di.inya i~<;i Sllllfmm o gi.inclen bu yana - yakla~1k yi.iz yilcl1r - baz1 istisnai anlar dl§lllda bir araya gelememesinin de mi.isebbibi oldu. Tabii bu aym zamanda di.inya birlqik i§c;:i cephesinin de sonu anlamma geldi.
3. Enternasyonal ve sonras1 Uluslararas1 kapitalizme kar§I ba§lllI Lenin ve yolda§lannm c;:ektigi Marksist c;:ekirclekler Ekim Devrimi 'nin de verdigi gi.ic;:le sava§ sonrasmda 1919 yilmda i§c;:i sm1f111111 uluslararas1 c;:1karlanni kapitalist barbarhga kar§I sonuna kadar savunmak i.izere 3. Enternasyonali kurdular. Sosyal demokrat i§c;:i onderliklerinin kapitalizmle uzla§an ihanetlcri yi.izi.inden son derece hakh temellerde kurulan 3. Enternasyonal hic;:bir zaman bir daha 2. Enternasyonalin yi.izy1lm ba§mda yakalamI§ oldugu nitel ve nice! gi.ice ula§amad1. Arna 3. Enternasyonal partilerinin dt§Inda kalan sosyal demokrat i§c;:i partilerinin Enternasyonali de h1zla zay1flamaya ba§ladt. 3. Enternasyonal esas olarak Ekim devriminin ve tabii Sovyet devletinin maddi ve manevi destegiyle gi.ic;:li.i i§c;:i partilerinin olu§masma katktda bulundu. Bununla birlikte, Lenin 'in oli.imlinden itibaren demokratik merkeziyetc;:i yap1s1111 h1zla yitirdigi gibi Stalinci Sovyet bUrokrasisinin diplomatik bir manevra arac1 haline donli§-
Sosyalizm
meye ba§lad1. Sonuqta Stalinci bi.irokrasi II. Di.inya Sava§1 oncesinde s1ras1yla <;in 'de, Almanya'da ve ispanya'da proletaryanm q1karlanm kapitalistlere ve tabii onlann yardakq1s1 fa~istlere pe~ke§ qektigi gibi, sava§ s1rasmda ve sonrasmda da ba§ta italya, Fransa ve Yunanistan olmak i.izere bir dizi illkede emperyalistlerle uzla§arak proletaryaya ihanetini en i.ist noktaya ula§tlrd1. Zaten Stalin daha sonra 1943 y1lmda emperyalistlerin talebi i.izerine 3. Entemasyonali feshetti. i§te gerek 2. Entemasyonalin ve gerekse 3. Entemasyonalin di.inya i§qi sm1fma ihanetleri Gerek 2. bizzat i§qi sm1fmm iqinde bir parqalanmaya ve gerekse 3. oz gi.ivensizlige neden oldugu iqin aradan geqen Enternasyonalin onca yila ragmen diinya i§qi sm1fmm nispeten zay1f olan 1. Entemasyonal ti.iri.i bir diinya pardUnya i§gi tisine bile kavu§amad1gm1 goriiyoruz.
s1rnfma ihanetleri bizzat i§gi s1rnfm1n ic;inde bir pargalanmaya ve oz gUvensizlige neden oldugu igin aradan gegen onca ylla ragmen dUnya i§gi s1rnfm1n nispeten zay1f olan 1. Enternasyonal tUrO bir dunya partisine bile kavu§amad1g1n1 gorOyoruz.
ihanetler dogru politikalan da lmkans1z k1ld1
1914'te patlak veren ilk bi.iyiik ihanet di.inya i§qi sm1f mm kapitalist somi.iri.iye kar§1 yekvi.icut davranmasmm onilndeki ilk belirleyici engel oldu. Nitekim bu ihanet ve sonrasmda ortaya q1kan bOli.inme (sosyal demokrat/sosyalist partiler ile komi.inist partilerin ihtilaf1) yilzilnden ozellikle belli ba§h Avrupa iilkelerinin i§qi sm1flanm ortak dil§mana kar§t bir araya getirmck olaganiistil zorla§h. Hatta bu zorluk o kadar had safhaya vard1 ki, i§qi sm1f1 orgi.itlerinin - iistelik sadece siyasi partilerin degil, sendikalann da - top yekfm imhas1 anl~mma gelen fa§izmin yilkseli§i kar§Ismda bile bir araya gelemediler. Bunun sonucunda Avru13a'nm en gilqlil ve orgiitlti proletaryalanna sahip illkelerinden Alman ya' da ve italya'da fa§izm elini kolunu sallaya sallaya iktidara geldi. Fa§izmin ilk iktidara geldigi tilke olan italya'da heniiz 3. Entemasyonalin ihanetinden soz etmek mi.imki.in degildi . Kapitalizmin fa§ist saldmsma kar§t i§qi s1mfmm birle§ik mi.icadelesinin oni.indeki temel engel 2. Entemasyonaldi. Kald1 ki o s1ralar zaten yeni ortaya q1kt1g1 iqin fa§izmin aynntih bir teorik tahlili heni.iz yap1lamam1§tl. Buna kar§1hk dilnya i§qi sm1fmm tarihini olumsuz yonde koktinden degi§tirecek olan Alman fa§izminin iktidara geli§inin birinci sorumlusu Sta-
Birle~ik i~gi Cephesi ya da "i~gilerin Kendi Partisi" Anlay1~1 Ozerine
linci 3. Entemasyonal bi.irokrasisi oldu. Ger9ekten de 3. Entcmasyonal onderligi o malar yi.iri.itti.igi.i politikalarla Alman Sosyal Demokrat Partisini neredeyse Hitlcr'in Nazi Partisinden bile daha tehlikcli gordi.igi.ini.i ilan etti. Bu, fa§izmin yolunu a9an ve i§9i sm1fmm birle§ik cephe politikasm1 temelden dinamitleyen bir davrani§t1. Nitekim Stalin onderligi Tro9ki'nin yapt1g1 bi.iti.in uyanlara ragmen bu politikasm1 Hitler'in iktidara gelmesini saglayana kadar si.irdi.irdi.i. i§te XX. yi.izy1hn ba§mm en gi.i9li.i proletaryas1 boylece fa§ist barbarhga kar§1 mi.icadelesinde tek bir kur§un bile s1kmadan teslim bayragm1 9ekmi§ oldu. Bu durum aslmda bi.iti.in bir yi.izyila damgasm1 vuran bir geli§meydi. Di.inya proletaryasmm uluslararas1 kapitalizme kar§J en onemli kalesi , bir bak1ma bi.iti.in Marksistlerin goz bcbegi ve di.inya devriminin merkezi konumundaki Alman i§9i s1111f1 parampar9a edilmi§ vc bu saycdc II. Di.inya Sava§1 'nm patlamasma imkan saglanm1§tl. Ger9ekten de Almanya 'da fa§izmin iktidara geli§i bu kadar kolay gen;ckle§meseydi ikinci bi.iyi.ik barbarhk sava§J bu kadar kolay ilan edilemezdi. Dstelik bu geli§menin olumsuzlugu Nazizmin ycnilgisinden sonra da kendini fazlas1yla si.irdi.irdi.i. Di.inya devriminin en bi.iyi.ik kozu olan Alman proletaryas1 sadece uluslararas1 kapitalizmin potansiyel bir di.i§mam oldugu i9in degil, fakat Sovyet bi.irokrasisinin de varhgm1 dolayh olarak tehdit ettigi i9in de cografi olarak da par9aland1: Bat! ve Dogu Almanya olarak! Bu, proletaryanm par9alanmas1 i9in ulusun ortadan ikiye boli.inmesiydi. Bundan boyle di.inya dcvriminin merkezine oturmu§ bir Alman i§\i sm1fmdan bahsetmek mi.imki.in olmaktan \1k1yordu . ve bu geli§menin sorumlusu da fa§izme kar§I birle§ik i§9i cephesi politikalanm sonuna kadar reddeden 3. Entemasyonal onderligiydi. 3. Entemasyonal onderligi di.inya i§\i sm1fma kaq1 yilriitti.igi.i haince politikalar1 fa§izmin Almanya'da iktidara geli§inden sonra da si.irdi.irdi.i. Hem de bu kez tam tersinden: art1k fa§izme kaq1 mi.icadelede "demokrat" emperyalist i.ilkelerden yana olmak gerekiyordu! Yani Alman ve italyan kapitalizmlerine kar§I Frans1z, ingiliz ve Amerikan kapitalizmlerinden yana olmak! Bu §U demekti: Avrupa ve di.inya proletaryas1 fa§izme kar§t milcadelesinde kendi i9indcki par9alanma ve boli.inmeyi ortadan kald1racak politikalan gi.indeme getirecegine, yani bir ba§ka ifadeyle y11Iard1r aralan a91k olan i§9i orgi.itlerini bir araya getirecegine, her illkede bi.iyilk kapitalistlerin partileriyle "Halk Cephesi" ad1 altmda bir araya gelmeliydi! i§te birlqik bir i§9i cephesi yerine, ger9ekte fa§izmin iktidara gelmesini arzulamJ§ olan bi.iyi.ik kapitalistlerin siyasi partileriyle art1k zaten miadm1 doldurmu§ olan fa§izme kar§1 yap1lan anla§malar ve bu anla§malarla i§9i s101f1 hareketinin yonetiminin bu burjuva partilerine devri yeni felaketleri getirdi. Once, 1939 y1lmda bu politika sayesinde muazzam ispanyol devrimi can evinden vu~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~-31
Sosya/izm
ruldu ve Frankoculann iktidanmn yulu as:1Id1. Ardmdan bzellikle II. Di.inya Sava§1 'nm bitimindc aym politikalar saycsinde bu kez iktidann e§igine gelmi§ olan Frans1z, italyan ve tabii Yunan proletaryalanmn yenilgileri sagland1.
Birle~ik i~9i
cephesi politikalarmm reddinin neden oldugu biiyiik tahribat I§te 1914 'ten (sosyal demokrat partilerin sava§tan yana tavir almalan) 1989'a (Berlin Du van 'n1n y1k!lmas1 ve eskisine gore 9ok daha nami.isait ko§ullar altmda da olsa Alman proletaryasmm yenidcn birle§me yoluna girmesi) kadar si.iren zaman zarfmda, bnderliklerinin (sosyal demokrat ve komi.inist) haince politikalan yi.izi.inden birbirlerine di.i§man olan Avrupa i§9ilerini bir sm1f ccphcsi altmda bir araya getirmek mi.imki.in ulmad1. Bu dogrultuda yi.iri.iti.ilen politikalar da si.irekli olarak duvara 9arpt1. l. Entcrnasyonal dl"incminden farkh olarak farkh inan9lan payla§an i~\i sm1flan ortak yapilar altmda esas di.i§mana kar§t mi.icaclele ederncdilcr. Bat1dakilcr bi.iyi.ik kapitalistler rcjimiyle uzla§an aristokratik ondcrliklcri aractl1g1yla, Sovyetler Birligi vc benzeri bi.irokratik i~9i devlctlerindekilcr ise yonetimi elinde bulunduran bask1c1 bi.irokrasinin - ki bu bi.irokrasi sonu9ta bizzat kapitalist s1111f olrnaya soyunup i§9i devletinin y1ktlmas111a neden oldu - yildirmalanyla tamamen apolitiklqerek birbirleriyle s1111f dayam§masma giremediler. Dolay1s1yla kazanan hep uluslararas1 kapitalizm oldu.
Giiniimiizdeki
9eli~kili
durum
I§9i s1111f1 harcketini I 914 'tcn itibaren kontrol altmda tutan sosyal demokrat onderliklerle bzclliklc 30'lu y11lardan itibaren kendi denetirninc sokan Sovyct bi.irokrasisinden geriye kalan bnderliklcr, art1k gi.ini.imi.izdc ge9mi§ gi.i9lerinin 9ok uzagmdalar. Bunun ba§hca iki nedeni var: I. Sovyet devletinin 9okmesinden sonra uluslararas1 kapitalizmin bni.indeki temel engellerden biri kalkmI§ oldu. Kendi i.ilkelerindeki i§9ilerin Sovyetler Birligi 'ne bzenmesi ihtimali - ki bu durum ge9mi§te, yani Rus Devriminden hcmen sonra, ihtimal olmanm da btesinde bir somutluk ta§Irken, Stalinizm'le birlikte zaten hep si.irekli bir gcrilcmc i9indeydi - yok oldu. Bu ise, bzclliklc II. Di.in ya Sava§1 'ndan sonra kapitalistlerce Bat1 Avrupa 'da uygulanmak zorunda kalman "refah devleti"ne duyulan ihtiyac1 ortadan kaldmyordu . Avrupa i§9i sm1fma Sovyet bloguna kaymasm diye sunulan sosyal haklar art1k geri al111mahyd1. Nitekim gi.ini.imi.izdeAvrupa'da ve hattaABD'de bile tam bunu ya§amak-
Birle$ik i$i;:i Cephesi ya da "i$i;:ilerin Kendi Partisi " Anlay1$1 Uzerine
tay1z. Ku~kusuz Avrupa hc;i sm1fin111 elde etmi~ oldugu bu haklar, iktidara gelemcsc bile kendi yi.iri.itti.igi.i s1mf mi.icadelesinin ve tabii bu arada Ekim Dcvrimi ' nin i.iri.ini.iydi.i. Gi.ini.imi.izdc ytllarm getirdigi rahata alt~k1n Avrupa sosyal dcm okrasisi bnclcrliklcri si.iratlc gelcnekscl i~c;i brgLitlcnmcsi anlay1~111clan uzakla~arak Avrupa muhafazakar partilcrinin i ~ levini i.istlcnmck istiyorlar. Frans1z Sosyalist Parti si'ni scndikal ara dayanan bir iยงc;i partisi olarak taSovyetler 111mlamak gec;mi~ten beri mi.imki.in degilBirligi'nin kcn, tam da gerc;ek birer iยงc;i brgi.itti gc leneginc sahip olan ingiliz ve Alman partigokmesinin lcrinin son dbnemlcrdc ic;inc gin.liklcri ard 1ndan "refah si.irec; bi.itlini.iylc boylc. Bu partilcrin devleti"nin mcvcut bndcrliklerinin burjuvazmin c;1karlann1 kollamada kraldan fa zla kralc1 tasfiyesi olmalan bu durumun ac; 1k bir gostcrgcsi . surecinde Avrupa Tabii Avrupa Birligi projcsi de bu gcli ~ ยญ sosyal meye fazlas1yla ivmc kazandm yor. 2. Gene Sovyet devletinin c;iikmcsine parademokrasisi lel olarak gcc;miยงten bu yana onun clestconderlikleri ginc mazhar olnrnยง bi.iii.in Avrupa komi.i suratle nist partilcri muazzam bir boยงluk i<; inc geleneksel iยง9i di.iยงtlilcr. Ge1scktcn de Sovyct dcvlctinin varl1gm1n sona ermcsinden bu yana gcorgUtlenmesi rek Frans1z Komi.ini st Partisi vc gcrck sc anlay1ยง1ndan italyan Komi.inist Partisi i~c;i tabanlanm uzaklaยงmak h1zla yitirmeyc ba~ladilar. Benzer durum Yunan Komi.inist Parti si ve hze llikl c isistiyorlar. panyol Komi.inist Partisi ve Portekiz KoKomunist partiler mi.inist Partisi ic;in de sbz konusu olclu . ise iยงc;i orgutU Bunlardan ispanyol Komi.inist Partisi ile Portekiz Komi.inist Partisi inantlmaz i..ilolmaktan s:i.idc saga kaydilar. Yunan Komi.inist Paruzaklaยงtl lar bile. tisi hi.iki.imctte kalabilmek ic;in sag partilerle koalisyon oluยงturdu. italyan Komi.inist Partisinin ana govdesi "komiinist" ad1ndan bil e vazgcir ti vc tabii burjuvazi adma i.ilkeyi yonetir oldu. btc yandan SSCB'nin dagilmas1yla birlikte kapitalizmi sec;en Dogu Avrupa i.ilkelerinin cski komi.ini st partileri de nercdcysc istisnas1z bir bis:imde sec;imlerle ikticlara gclip i.ilkelerini bu kez kapitalizm adma yonetmeyc koyuldular. Burada i.izcrinde i..inemle durulmas1 gerckcn husus dogu i.ilkelerindcki komi.inist partilcrinin de h1zla birer i~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~-33
Sosyalizm
liz partileri kendi iilkelerinin iยง<;i sm1fmm goziinde hala alternatifsizseler, bunun Uzerine Uzerine gitmek devrimci Marksizm 'in yUrUttUgU s1111f mUcadelesinin aynlmaz bir parc;as1 olmahd1r. iยงc;i s1111fmm ne sendikalan ve ne de kitlesel siyasal orgUtleri neo-liberal politikalann izleyicisi olan onderliklerin eline biraktlamaz. Kuยงkusuz kitlesel sosyal demokrat partilerin onderlikleri daha I. DUnya Savaยง t 'nm patlak vermesinden bu yana burjuva politikalar izliyorlard1. Arna gcc;miยงte bu politikalan izlerken ay111 zamanda iยงc;i smifmm c;1karlan111 dolaylI yoldan da olsa savunmak durumundaydtlar. ~imdiyse arttk buna bile ihtiyac; duymuyorlar. iยงtC bu farklilikt1r ki, gUniimiizde, bu partilerin ic;inde, var olan onderliklerinc karยงI her dUzcydc bir sm1f politikas1 yUrUtUlmesi imkanm1 sunuyor.
TOrkiye'de birle~ik i~~i cephesinin Kendi Partisi"nde somutlani~1
"1$~ilerin
TUrkiye'de PCB Sosyali:m gelencginin birlqik i~c;i cephcsi taktikleri konusunda izledigi politikalar 12 EylUl 1980 oncesine uzamr. Nitekim 12 Eytul askeri darbcsinden hcmcn once ~ubat 1980 tarih inde yay mlanan i~ยท~ยทi Cephesi dcrgisinde yakla~an bir askeri darbe ihtimalinc karยง1 gene! grev c;agns1 yap1 IIrken, ay111 zamanda varolan bUtUn i~c;i orgi.itlerinin bir araya gelip bir birleยงik ccphe olu~turmalan onerisi yapiln11ยงt1. 0 gUniin koยงullannda iยงc; i iirgiitlerinin bir araya gelmesinin somut anlam1 TURK - i~ ile DiSK'in bir cephe oluยงturmas1 ve diger irili ufaklI iยงc;i sm1f1 yandaยงI orgUtlenmelerin de bu cephenin ic;inde yer almalanyd1. Kuยงkusuz boyle bir oneri Tiirkiye sosyalist harekctinin bileยงenlerine hie; de s1cak gelmedi, c;unkii sonw;ta "sag" da yer ald1g1 bi linen TURK-i~'i de kaps1yordu. Bilindigi gibi askeri darbe cincesinde boyle bir cephe inยงa edilemedi ve dolay1s1yla darbenin kendisi de daha kolay gerc;eklqti. Benzer ve hatta daha somut bir oneri 1990 ytl1ndaki Zonguldak direniยงi Slfasmda PCB Sosyali:m tarafmdan yapild1. Buna gore direniยงe gec;en yakla~1k 50 bin maden iยงc;isi ve ailesine Gene! Maden-i~ Sendikasmm Baยงka111 ~emsi Denizer onderliginde kitlesel bir i~c;i partisi kurmalan c;agns1 yap1hyordu . 0 giinUn konjonktUriinde boyle bir partinin Zonguldak merkezli olarak kurulmas1 durumunda bile Tiirkiye c;apmda milyona varan Uye say1s111a ula~acag1 ve bunun sosyolojik olarak da bir iยง<;i partisi olacag1 a~ikard1. Tiirkiyc sosyalist harekcti bu oneriyi de anlayamad1. Hatta daha da ileri gitti vc bbyle bir partinin nastl olur da ~emsi Denizer gibi bir scndika bUrokratma kurdurtulabilccegi sorguland1. Eldeki ornck hep Lula'yd1 vc tabii Denizer buna uymuyordu! Boylelikle bir bUyUk f1rsat daha kac;mlm1~ oldu.
Birle~ik i~c;i Cephesi ya da " i~c;ilerin Kendi Partisi" Anlay1~1 Ozerine
Yakla§tk alt1 ay1 a§km bir si.iredir "i§~·i/cri11 Kendi Partisi'' fikriyatm1 bcnimseyen bir dizi sendikac1, i§yeri temsilcisi ve sendikalt aktivistle birlikte Uluslararas1 i§~·i Karde§ligi bi.ilteni arac1ltg1yla ic;inde bulundugumuz ko§ullarda bir kitlcscl i§c;i partisinin kurulmasmm c;agns1m yapmaktay1z. Ku§kusuz bugi.ini.in ko§ullan 1990 yilmm ko§ullanndan oldukc;a farkl1. Zonguldak bi.iyi.ik i§c;i eylemi 1989 yilmda ba§layan yi.ikseli§in son barutuydu. Zaten o gi.inden bu gi.ine hareket si.irckli bir gerileme ic;inde. Bu gerilemenin ba§IIca nedeni ise ideolojik. insanlar aradan gec;en zaman zarfmda neo-liberal politikalann dogrudan i.iri.ini.i olan i:izelle§tirmelerin aslmda c;ok da ki:iti.i bir §CY olmad1gma ikna edildiler. Ba§ta SSK olmak i.izerc sosyal gi.ivenlik kurumlannm aslmda gcrcksiz ve mi.isrif kurumlar olduguna §artlandmld1lar. Sanki her ~ey kardan ibaretmi§ gibi, KiT'Icrin sat1~mm vc i.iretimdcn di.i§i.iri.ilmcsinin anlamli olduguna inandmldilar. ~imdi i~in farkma vanlmaya ba~ land1gmda isc, "art1k ger;mi§ ols1111!" deniyor. ~unu hi9bir zaman unutmayahm : ''art1k gcr;mi~· olsun!" ci.imlesi i§c;i hareketi a91s111dan kullamlmas1 en tehlikeli ci.imledir. <;i.inki.i bu her §eyin arttk geri di:inmemecesine bittigi anlamma gelir. Oysa bugi.in hala her §CY kaybedilmi§ degildir ve kaldt ki, her §CY gerc;ekten kaybedildiginde bile kaybedilenlerin yenidcn kazamlmas1 bugi.ine kadar hi9 kaza111lmamt§ olanlann kazanilmasmdan daha kolaydir. Bugi.in Zonguldak I 990' da degiliz ama, o gi.inki.indcn farkiI olarak sadccc Zonguldak Ki:imi.ir i§Ictmeleri degil, onlarca KiT yok edilme tchdidi alt1ndad1r. Dolay1s1yla i9ine girdigimiz di:inerndc i:izellikle gcriyc kalan KiT'lcrdc kolcktif olarak mi.icadcle edilebilccek , daha dogrusu birliktc mi.icadclcnin i:irgi.itlencbileccgi bir alan mcvcuttur.
"iKP" 9al1~mas1 nas1I surduruluyor? ~imdilcrde "i§<;ilcri11 Kendi Partisi'' faaliyetinin ana eksenini Uluslararas1i§~·i Karde§ligi bi.ilteni arac1hg1yla si.irdi.irmekteyiz. Uluslararas1 i§~· i Kardq'/igi bi.ilteninde 9e§itli uluslararas1 kampanyalar si.irdi.iri.ildi.igi.i gibi (Halen tutuklu bulunan Romen Madcnciler Sendikas1 Gene! Ba§ka111 Miron Cozma' nm serbest b1rakilmas1, Bangladq'in Chittagong limanmm sall§ll1111 durdurulmas1, Brezilya'da topraks1z ki:iyli.ilerin toprak taleplerinin i~9i Partisi hi.iki.irnctincc yerine gctirilmesi gibi) csas olarak "i~·~·ilcrin Kendi Partisi"nin bu yil ic;inde kurulu§unu gerc;ekle§tirmcsi 9abalan si.irdi.iri.ili.iyor. Bu dogrultuda yi.iri.iti.ilmekte olan politika §U: Uluslararas1 i§r,:i Karde§l(~i ' nde yay1mlanm1~ bulunan ve Emek Platformunu en k1sa zamanda sadece i§c;ilerden olu§acak bir partiyi kurmaya davet eden mcktubun c;e§itli sendika yi:inetici si, i§yeri temsilcisi, i§yeri ba§ temsilcisi ve sendika gene! kurul delegelerine im-
Sosyalizm
Mi.ilki.i olmayan, askeri vc polisi en ufak c;:ati§malarda gi.ivenilmez hale gelen ve bu nedenle 150 bin i§gal askerine muhtac;: olan, kriz anlannda kararlan i§galcilerce yok sayilan bir hi.iki.imeti olan bir devlet. Ku§kusuz ABO Irak'ta istedigini elde etti, §imdi bize di.i§en kaybedilenleri gcri kazanmak.
i~gal guc;lerinin bir arac1 olarak gec;ici hukumet Haziran ba§mda kurulan vc ay sonunda cgcmcnligi devralan Allavi hi.iki.imcti ycdi aya yakla§an gorev si.iresinde sadcce i§gal politikasmm bir si.irdi.iri.ici.isi.inden ibarct oldugunu ka111tlad1. Y1k1hp, ki.illcri i.izcrine gcn;ck bir Irak hi.iki.imctinin kurulmas1111 cngelleyen tek ncdcnin 150 binlik i§gal ordusu oldugu di.i§i.ini.ili.irsc, ba§ka ti.irli.i davranmas1 da bcklcncmezdi. ABO ve ingiltcrc onderligindcki i§gal koalisyonunun hi.iki.imeti kurmada ve sozdc cgcmenligi dcvrctmcdeki amac1 Irak d1§111da vc i<;inde gi.ic;:lencn sava§a kar§l muhalcfcte kar§l bir dayanma noktas1 olu§turmakt1. Boylcce once Chirac' m, §imdi Annan' 111 sozci.ili.igi.ini.i yapt1g1 sava§ll1 bu §Ckilde - kcndilcrinin pay alamayacaklan §ekildc yi.iri.iti.ilmesinc kar§ l emperyalist gi.ic;:lere kar§J dcmagojik alanda bir arac;: kazanmay1 vc ay111 arac1 ABO vc ingiltcrc ic;:indc gcli§en muhalcfette bir yanilsama yaratmak ic;:in kullanmay1 di.i§i.ini.iyordu. Irak ic;:indeki muhalcfcte kar§I yeni hi.iki.imct, Gec;:ici Hi.iki.imet Konseyi gibi di renen gi.ic;:lcrin bir k1sm1111 iktidara ortak etmc, bir k1smmda da iktidar sahipligi ya111lsamas1 yaratma gorevine sahip, farklt olarak "cgc111c11'" olmas1 bu yanilsama11111 boyutunu artt1rabilirdi, ancak bunun gcrc;:cklqmcdigini gec;:en zamanda gi.ic;:lcnen dircni§ ka111tlad1. Gcc;:ici hi.iki.imctin sadece ABO ondcrligindeki i§galcilcrin politikasmdaki arac;:lardan biri olGegici hukumetin dugu, §iddetli politik krizlerde tekrar tckrar dogsadece ABO rulandi: Agustos'taki ~ii ayaklanmas1 ABO orbnderligindeki dusunun ba§latt1g1 saldm sonucu patlak verdi, i§galcilerin <;at1§man111 ana boli.imi.i ABO ordusuyla ~ii milisler arasmda olclu. Felluce 'yc salclmy1 ba§lapolitikas1 ndaki tan, sonrasmda ti.im Si.inni bolgclcrinde devam araglardan biri cttiren ABO idi, Irak ordusuna ingiliz askerlcoldugu, §iddetli riyle bcrabcr c;:ati§ma d1§1 bolgclcri kollama gorcvi vcrildi, Musul'da dircni§c;:ilcrce s1Z1ld1g1 politik krizlerde belli ohm polis tc§kilat1 ba§tan a§ag1 tasfiyc tekrar tekrar edildi. Gc<;ici hi.iki.imct, ancak c;:at1§man111 yat1§dogruland 1. t1g1 doncmlcrde arabulucu olarak rol oynayabilcli. Rchin alma cylemlcrindc de ABO vc ingiliz
Son 6 Ayda Ortadogu
vatanda§lan s()z konusu oldugunda i§gal gU<;leri bizzat devreye girdiler. Yakla~an sec;imler tam kontrol altmdaki bir lrak'ta yurutUlmek isteniyor
Ge<;ici hUkUmetin, Gc<;ici HUki.imet Konseyi 'nin <;ektigi me§ruiyctsizlik sorunundan kurtulmasmm onko§ullarmdan biri se<;imle gelmesiydi. Ancak bildigimiz gibi 15 Kas1m 2003 planmda ongorUlen dolaylt se<;imler direni§in bas111c1 ve ~iilerin dogrudan se<;im talebi sonucu dUzenlcnememi§ vc bir kurulca atanm1§ hUkUmet bu yonden GHK 'yla aym kaderi payla§mt§tt. Karma§1k se<;im sistcmi vc i§gal ordusunun varl1g1 sebebiyle, plan takip edilmi§ olsayd1 da olu§acak hUkUmet §imdiki kadar i§birlik<;i olacaktt , ancak Irak halkmda yaratacag1 yamlsama daha bUyUk olurdu. Dircni§i askeri gU<;lc bastirmanm zorlugu meydana <;1kt1k<;a i§birlik<;i hUkUmctin mqruiyeti daha da onem kazamyor. Bu nedenle Ocak 2005'te se<;imle bir ulusal meclisin olu§turulmas1 hedetlenmi§ durumda, ancak bu se<;im de onceki gibi Ulkede sUren direni§in yaratt1g1 gUvenliksizligin tehdidi altmda. Yani direni§ askcri olarak sonlandmlamaymca se<;imler yoluyla sonlandmlmak isteniyor, ancak bunun i<;in de direni§in askeri olarak sonlandmlmas1 gerek. Bu k1sirdongUni.in etkisinden kurtulamayan i§gal gU<;leri ve hUkUmet degi§ik yollar deniyor. Ara bir form olarak Agustos ortasmda toplanan Irak Ulusal Konferans1 100 ki§ilik, hi.ikUmet kararlanm veto hakk1 bulunan bir meclis olu§turdu. Bunlann dt§tnda se<;ime giclen yolda iki egilim vardi: biri Felluce, Nccef gibi i§gal gi.i<;lerinin kontrolUnden <;1km1§ bolgelerdc se<;imlerin dUzenlcnmemesi, cligeri de se<;imlere kadar her yerde tam kontroIU saglama yolunda kapsaml 1 bir askeri operasyonun ba~latdmas1.
Saldmlar ... Egcmcnlik dcvrinin yapdd1g1 doncmde i§gal gU<;lerinin bclli bolgelcre girmemcyi taahhUt cttigi bir kontrolsi.izli.ik, buna kar§tn goreli bir si.ikunet ortam1 hakimdi. Nisan 'da ba~layan §iddctli ayaklanmalann ardmdan Haziran ba§mda Sadr ondcrligindeki ~iilcr ile, bundan bir hafta once de Felluceli SUnniler ilc a§ag1 yukan aym ko§ullarda antla§ma saglann11§tl. Hem Nccef, hem de Felluce gUvenligi Irak polisiyle berabcr yercl silahlt gU<;lcre (yani dircni~ gU<;lcrine) devredilmi§, i§gal askerlcri bu §Chirlere girmcme sozU vcrmi§ti. Felluce'dc durum Ey!Ul'e, Neccf'te ise Agustos 'a kadar boy le dcvam ct ti. Bu bolgcleri tckrar kontrol altma alma yolunda dircni§i zay1tlatmak i<;in Irak hUkUmcti 8 Agustos 'ta bir af yasas1111 kabul ctti. Ancak affa ragbct olmamas1 vc ABD'nin dircni§i zay1tlatmada bu yontemin ba§a-
Sosyalizm
masmdan memnun ve en az mdan §imdilik i§gale kar§1 degiller, bu nedenle Barzani ve Talabani de Klirt halkmm onderli gini fa zla zorlanmadan koru yabili yor. SlinSadr'in son nil er ' dc; i§gal gU9leriyle anla§<m ondcrliklcr zaate§kesine ten hUklimet konseyindc yer alarak bunu a\ 1k9a kadarki donemde gosteriyorlar ve halkla kopu § mu ~ durum dalar, §tC ycr alan ondcrliklerse hcnliz i§gal gU9$iiler, KOrtler ve direni leri yle dogrudan bir uzl a§ma 9abasma girmi § Sunnilerden farkl1 degiller. Ancak ~iil e r i9in durum ortada bir yerdeydi. olarak i§gal Sava§ sonucu ~ iil e r Saddam HUsey in doneminkar§1sinda ikili bir de yitirmcye vc iran' a kaptmnaya ba§lad1klan konuma dini nlifuzlanni tekrar kazanm ay a ba§lad1l ar vc sahiptiler. lrak yonctiminde, 9ogunlugu o lu ~ turmal a n neEskisinden daha deni yle eski sinden daha fa zla sbz sahibi olacak-
fazla
sahibi
Ian inanc1 bclli bir yayg ml1 ga sahip, bu durum i§galc kar§t tutumu yumu§at1yor; bte yan da n i§olacaklan inanc1 ga l altmda Irak iktidannm bir §ey ifadc etmedii§gale kar§1 gi ger9egi tam tersi yondc i§li yor vc bu ikili durum , ~iiler ' de uzla§mactlar ile mlicadelec iler tutu mu aras mdaki 9izginin daha silik olmasma yo l a91yumu§at1yor; ate yo rdu . ABO eyleml eriyle mlicadeleci egilimi gU9yandan i§gal lendirdi. Mukteda Es Sadr'm mlicadelesini proaltinda lrak pagandadan silahh mlicadeleye yliksc ltmes ine iktidannin bir §8Y ABO onu tutu klama karan 91kartarak sebep olifade etmedigi du. Haziran ba§ mda Sistani ' nin arabuluculusaglanan ate§ kesi Agustos 'ta bozan yine ger9egi tam tersi guyla ABO oldu. MUcadelenin kes kinl e§ mesi Sistayonde i§liyor ve ni 'yi zor durumda b1rakt1 , Lond ra' dan apar tobu ikili durumu par ge ri dbnerek atq kesi sag lad1. Yukanda belirttigimiz gibi ABO 'nin Neccf'e saldirmaktan , dolay1s1yla Sadr '1 mlicadele etmek zorunda b1rakmaktan ba§ka § ~lll S I yoktu. Necef' te kazand1g1 ba§an111n ardmd an bu zorunluluk ortadan kalkt1 ve Sadr' 1 Mehdi ordusun a kaq1 daha rahat bir konuma soktu. ABO saldmlan slirseydi Sadr ' m Mehdi ordusunun silahs1zlanmas111dan sbz ctmesi daha zor olurdu. ~imdiy sc bununla ilgili anla§ma yaptlm1 § durumda. Yakla§an se9 imler vc se9imlcr sonucu iktidan alma ihtimali , Ncccf 'teki ycnilgiyle beraber ~iil e rde ki uzla§mac1 eg ilimi gU9lcndiriyor. SOZ
Son 6 Ayda Ortadogu
lrak ulusunun par9alanmas1 Necef vc Fclluce sald1r1lan111 kar~tla~t1nnca, kar~1m1za iki farkh sonw;: c;1k1yor. Neccf sald1r1s1 atqkcslc bitti, Fcllucc isc halcn sUrUyor. Dircni~c;il er Fellucc'yi kaybctti ama mUcadclclerinc diger ~chirleri de katarak dcvam ediyorlar. Bunun ncdcni bclirttigimiz gibi ~iilcrdeki mUcadcle cgilimi gittikc;e azal1rken, iktidardan en kUc;Uk pay1 alacak SUnnilerin mUcadeleye dcvam ctmelcri. Son olarak Neccf ve Kcrbela 'ya yaptlan, 67 ki~inin oldUgU bombah saldmlar sonrasmda ~ii lidcrlcri dogrudan Sunni dircni§c;ilcri sec; imleri ertclcmcye c;ah§makla suc;Iadtlar. Buna sec;im tarihinde ya§anan anla§mazltklan da ek lersek, SUnni-~ii aynhg1 daha keskin olarak kar§Im1za c; 1k1 yor. Kiirtler zaten kendi devletlcrini kumrn§ dulrak'la ilgili ister rumdal ar. Irak ulusunun tic; bilqeninde de "kenistemez §U di yo/11110 gitme" egilimi giic; kazamyor. Sava§ ertesinde Ulkeye akm etmi § i§galciler, §irketler yan1lg1ya ve NGO ' l::i.r sayesinde devletin olumlu yonlcri dLi§Liluyor: sanki olarak nitclcnebilecek sosyal gUvcnlik ve kamu her biri homojen , i1Ietrncl cri zaten yagmalamyor. Irak ulusunun ortak 91karlara parc;alanmas1 hu temeldc h1zlan1 yor. ABD'yc teslimi ye t Irak ulusunu parc;al1yor. sahip gruplarmt§ Jrak 'l::i. ilgili ister istcmez ~u yanilg1ya dU~U gibi Sunniler, IUyor: sanki her hiri homojen , ortak c; 1karlara sa$iiler ve Kurtler hip gruplarm11 gibi SUnnilcr, ~iiler vc KUrtlcr al1111yor. Boylecc as1l dinamik olan s1111flar vc altntyor. Bbylece onlar aras1ndaki ili §ki ler atlaniyor vc tam da as1I dinamik olan bu1juva bnderliklerin istcdigi milliyctlcr tcm esm1flar ve onlar lindc politika yaptlmaya ba§larnyor. Biz de cli mizdck i verilcrin yete rsizligi sebeb iyle tahlili aras1ndaki ili§kiler bu teme lde yapmak zorunda kaltyoruz. Oysa atlan1yor ve tam elimizdeki k1s1th vcrileri inceledigimizde bile da burjuva Irak i1c;i sm1fm111 ne denli orgUtlenme ve mUcadele ye tenegine sahip oldugunu gorebiliyoruz. bnderliklerin Irak gibi ekonominin Korfez Sava§• ve ondan istedigi milliyetler beri sure sUren ambargo, hatta daha onceki iran temelinde politika sava§t altmda yerl e bir oldugu, barbarhk ko§ullanna yakla§tld1g1 bir Ulkede i§c;i s1111f1 k1sa sUyap1lmaya rede Irak i§c;i Kon sey leri ve Sendikal an Konfeba§lan1yor. derasyo nu ' nda (FWCUI) 300 bin, lrak i§sizlcr Sendikas1 'nda (UUI) 150 binlik bir 6rgiitlUli.ik olu§turarak en zor §artlar altmda bile 6rgUtlcnme kabiliyetinin ne den-
Sosyalizm
kilme planm1 si.irdi.irmcsiyle solun dcstegini garantilemi§ durumdayd1, ancak sagm destegi i9in <;e§itli saldirgan tavirlar gostermesi gerekiyordu: Yasin ve Rantisi ' nin oldi.iri.ilmcsi, Arafat'a oli.im tehditleri, Refah kamp1 ve diger Gazze §ehirlerine sald1nlar, Bat1 ~eria ' ya yapilan operasyonlar. israil'de bir i<; sava§ <;1kacag1 ~aron'un abartrnas1yd1, ancak politik krizin varhg1 kesindi ve kriz ortammda azmlik hi.iki.irnetiyle <;ekilme plan1111 uygulamak zordu. Bu bakirndan , Maparn ile koalisyon kurularnasayd1 crken se9imler gi.indeme gelebilirdi. ~imdiyc kadar israi l karakolu i.izerindcn i§leri yi.iri.itmey i tcrcih eden ABD'nin art1k bizzat bolgede bulunmas1 siyonistlcrin kcndi <; 1karlanndan bir bl<;i.ide vazge9rnek zorunda olduklan anlamma geliyor. ~aron'a bu olagand1§1 harekctleri yapt1ran, israil i9inde gerilirni i<; sava§ tehdidine kadar vard1ABD'nin art1k ran vc nihayet iki bi.iyiik kar§tt partiyi kol kola bizzat bblgede so kan tcmcl neden budur. Son vaka israil'in bulunmas1 ABD'yi dcgil ABD'nin israil'i kontrol ettigini bir kcz daha ka111tlamaktad1r. siyonistlerin kendi bte yandan, siyonist <;1karlarda bu gerilcme91karlanndan bir nin Fili sti nlilcr i9in bir kurtulu§ umudu oldugu olc;ude sonucuna varmarnak laz1m . iki nedenle: birincisi art1k Filistinlilcrin ve tum Ortadogu halklanvazgec;mek 11111 haklanna tecavi.iz etmck i9in bizzat ABD zorunda olduklan bolgededir, ikincisi siyonizm goreli olarak aleyanlamina geliyor. hindeki ko§ullardan kcndisi i9in yararl1 bir politika <;1kartmay1 ba~armI§ltr. A~m dinci siyonist$aron'a bu lerin kafas1 almasa da ~aron hliklimeti tck hamolagand1§1 lede Fili stin mi.icadelesini iki ye bolmenin yoluhareketleri nu bulmu§tur. Bbl yonet taktiklerini her zaman ustaca uygulamt§ israil §imdi de bu planm yayapt1ran, israil ratt1g1 Gazze 'de Filistin egemenligi ya111lsamaic;inde gerilimi ic; lan111n meyvelerini toplamaya haz1rlanmaktasava§ tehdidine dir; once Bat1 ~eria'da, sonra tekrar Gazzc'de.
kadar vard1ran ve nihayet iki buyuk kar§tt partiyi kol kola sokan temel
Arafat'm ardmdan ...
Filistin devriminin bayrag1 Yaser Arafat, has talig1111n aniden ~iddetlenmesi sonucu iki bu9uk haftal1k siirccin sonunda diinyaya gozlerini kapad1. Burjuva bas111111 dilinden dii§iirmedigi malvarligma vc Oslo 'nun ardmdan girdigi uzla~ mac1 doneme ragmen Arafat, Filistin devriminin onderiydi ve mevcut ko§ullar alt111da oli.imi.i Fili stin halk111111
Son 6 Ayda Ortadogu
mi.icadelesine sekte vurmu~tur. Tek bir nedenlc: ba~a gc<;:en ondcrlik Arafat'tan on kat daha uzla~mac1d1r. Bir onceki yaz1m1zda Arafat'111 bir yanda sosyalizrnden korkan Arap burjuvazisinden ald1g1 fonlar, obtir yanda mtilteci kamplannda, mukatalarda (Filistin devlet kurumlan) si.iren mticadele ortasmda ikili bir konumda bulundugunu; ister istemez bir yandan mi.icadele, obi.ir yandan teslim bayrag1 roli.ini.i oynad1g1111 belirtmi§tik. Bu etkiler altmdaki Arafat en son yalpalamas111da, c;oken Yol Haritas1 si.irecinin ard111dan Mahmud Abbas'1 gorevdcn ahm§ vc uzla§mac1 politikada bir fas1laya ncden olmu§tU.
El Fetih'teki i<; mucadele Arafat'ta ki§ile~en bu ikili karakter ti.im Filisti;1 onderligi ic;in de soz konusu . Bir tarafta Arap burjuvazisinin mali yard1mlan ve mini Filistin dcvktinin saglad1g1 irnkanlard an Y•lfarbnarak gidcrck gUc;lenen uzla§mac1 egilim , cbi.ir l<!rafta 2. intifada ' n111 kadrolan n1 da ban11d1ran :11i.icadclcci eg ilim. YH'111n c;okU ~ i.iniin ard;ndan Ara fat '111 ABO vc israil 'cc d1 ~ lanmas1 onu miicadclcci cgilimin savunucusu haline gctirmi :~ ti. ' Gec;:tigimiz yaz El Fetih onclerligi ic;inck ya~ananlar bu bolunmenin su yi.i ziinc c;1kmas1ycli. Temmuz ortasmda El Aksa ~ e hitleri Tugaylan ' nm (El Fetih'in silahh kanad1 , Arnfat'1n blUmi.indcn sonra ismini ~ehit Yascr Arafat Tugaylari olarak dcgi~tirdi) Filistin Ybne1i111i Gdzze polis rni.idi.irUni.i yolsuzluk yaptig1 ge rc k~cs i yk kac;mnas1yla ba~lad1. Ayn1 gtin gi.ivenitktcn sorumlu iki yetkili istifas1111 vcrdi . Arafat'111 polis mi.idi.irli.igi.ine kuzcni Musa Arafat'1 gctirmesi krizi tirmandird1 ve i§ ba§bakan Kurey'in Arafat'1 suc;layarak istifasm1 vermesine kadar vard1. iki glin ic;inde El Aksa ~ehitleri Tugaylan ile Musa Arafat yonetimindeki Filistin Yonetimi gi.ic;leri arasmda c;att§malar <;:1kmaya ba~laymca Arafat kuzcnini gorevdcn almak vc gilvenlik kurumlannda reformu kabul etmck zorunda kal-
Arafat'ta ki§ile§en ikili karakter tUm Filistin bnderligi i9in de soz konusu. Bir tarafta Arap burjuvazisinin mali yard1mlari ve mini Filistin devletinin saglad1g1 imkanlardan yararlanarak giderek guc;lenen uzla§mac1 egilim, obur tarafta 2. intifada'rn n kadrolari rn da barind1ran mucadeleci egilim.
' Tabi uzla~macilar dogrudan uzl a~ ma c I11g1 savunmuyor. Humm ycrinc Arafat'111 yoisuzluklan111 gUndcme getiriyor, b a n ~ m saglanmamasmda inat ctmekle sw;luyor. ABO vc israil'in dilini kullanarak dcvlct kurumlannda reform istiyor vs.
Sosya/izm
d1. Kurey istifasm1 geri almca kriz en azmdan hi.iki.imet icrinde son buldu. Ancak sokakta devam ediyordu. Birkacr gi.in icrinde Gazze'de di.izenlenen protestolarm ba§mt creken El Aksa ~ehitleri Tugaylan ve Ebu Ri§ Tugaylan Arafat'la beraber ti.im El Fetih merkez komitesini ele§tirdi ve Kurey'inki ve Arafat'mki de dahil olmak i.izere ti.im makamlar icrin secrim talep ettiler. HAMAS ve islami Cihad gosterilere kat1lmad1, ancak protestoculan destekledigini ifade etti. 1 Agustos'ta reformu ve krizi g0ri.i~mek i.izere toplanan 70 ki§ilik El Fetih toplant1s1 Arafat'a " ... bu durumumu zu diizeltmek i~·in son ~ans1m1z olabilir. El F ctih hareketimizin ir;inde bir de vrime ihtiyac1m1z var." cragnsm1 yapan bir mektup yazd1. Bir sonraki gi.in eski kabinede icri§leri bakam olan Muhammed Dahlan'm acr1klamas1 geldi. bnceden de Arafat'm atad1g1 yoneticilere kar§I eylemlere kan ~ t1g1 bilinen Dahlan ilk defa cepheden Arafat'a kar§I acr1klamalarda bulundu, Arafat'1 5 milyar dolan i<;: etmekle ve eski zihniyetinde inat ederek Filistinlilerin oli.im ve y1k1mma sebep olmakla su<;:lad1; reform ba ~lamaz sa 10 Agustos'ta tekrar gosteriler yap1Jacagm1 soyledi. Arafat da bu eylemlere kar§l bo~ durmad1. <;agn mektubunun kaleme almd1g1 toplant1 20 Arafat yanhs1 militanca basild1. Bir sonraki gi.in Gazze 'de bu sefer Arafat' a destek giisterisi di.izenlendi . Bunun ardmdan olaylar yat1~ t1. Arafat'm oli.imi.ini.in ortaya att1g1 "ba~a kim ger;ecek ?" sorusu c;at1~may1 tekrar alevlendirdi. Arafat'm oltimtinden once Kurey islami Cihad ve HAMAS'm da dahil oldugu 13 grupla gorti~erek , ~iddetten ka<;:mmalanm istedi. HAMAS tek bir onderlik ic;in <;:agnda dahi bulundu , ancak diger orgtitler, HAMAS ve islami Cihad Filistin Yonetimi 'nde yer almay1 kabul etmeden buna yana~mayacaklarm1 ilan ettiler. El Fetih i<;:inde durum daha §iddelli seyretti. Gazzc'de bir yas <;:ad1nnda bulunan Abbas ve Dahlan'1 protesto i<;:in gelen 20 maskeli militan havaya ate§ a<;:t1. El Fetih' in Abbas' 1se<;:imlerde cumhurba§kanhg1na aday gostermesi neredeyse kesinken hapisteki Mervan Berguti'nin adayhgm1 bag1ms1z olarak koymas1 bOltinmeye i§aret ediyordu. Aym gtin El Fetih Devrim Konseyi Abbas'm adayhgm1 destekledigini resmen a<;:1klad1. Berguti bir stire daha inadm1 stirdtirdtikten sonra adayhktan <;:ekildi.
Ned en? El Fetih ic;indeki mticadeleyi tetikleyen temel nedeni belirttik: degi~ik toplumsal ko~ullann etkisinde orgi.it i<;:inde mticadeleci ve uzla~mac1 kanatlann olu~mas1. Bu c;eli~kinin son donemde gti<;:lenip, su yi.izi.ine <;:1kmasmm nedenlerine gelirsek; bunlardan ilki Gazze'de sec;imler yakl a~irken diger orgtitlere destegin El Fetih'i tehdit edecek boyutlara
Son 6 Ayda Ortadogu
ula§mas1. ~u anda Gazze'de HAMAS'm El Fetih'ten biraz daha fazla destege sahip oldugu si::iyleniyor. israil'in Gazze'den r;ekilmcsi olasd1g1 (bundan Filistin kurumlannm gi::ireli olarak rahatlamasmdan ba§ka bir §CY anlam1yoruz) kar§Ismda bu gi.ir; dengesinin iinemi katlamyor. Bu ko§ullar altmda her iki kanat da clogru bildiklcri kendi politikalanm benimsetme tela§mda. bzellikle uzla§mac1 kanat ir;in gcr;crli olan cligcr bir ncdcn Arafat'm inatla silahh gi.ir;leri Filistin Yi::inetimi'ne ait kurumlara devretmerni§ olmas1. Kurey'in istifa gerekr;esi olarak Arafat'm Filistin giivenlik kuvvctlcrinin rcformuna engel olmas1m gostermesinin yanmda ir;i§leri bakan1 Balavi ikticlarclan tamamen yoksun oldugunu si.iyleyerek ~ika yetr;i olmu§tu. Arafat da taviz olarak sekiz farkl1 gUvcnlik, polis ve i'>tihbarat i::irgi.iti.ini.i i.ir;e indirmeyi kabul ctmi~ti . Son olarak ABO vc israil de Arafat'1 inatla muhatap kabul etmemeleri vc gi::irli§meleri canlanclmnak ir;in Filistin Ycinctimi'ndc reformu §art ko§malanyla bu ir; mi.icadelcyi etkiliyorlard1. Bu politikarnn temcl ama<.;lanndan biri ne kadar yozla~m1~ vc uzla?mac1 da olsa 35 yddir Filistin kurtulu~ harcketinin i:indcri oian Arafat 'tan kurtulmakt1 , \i.inkli yerinc daha da uzla~mac1 bir c1nderligin gclmcsi ola~;Il1g1 rnevcuttu . (Nitckim byle de oldu.) israii bu yolda dogruclan rniidahalecle de hulunuyor. 2002 'de Bat1 ~eria 'ya yapilan operas yon Bat1 ~eria' da olu~mU§ Filistin Yi_inetimi organlar1111 (bunlm mini de olsa Filistin devlctinin kurumlandir) dlimdliz ctti, ki zatcn asil amac1 ch: buydu . Yine Arafat'm halefi olarak gbri.ilen. eski El Aksa ~ehitleri Tugay1 lideri Mervan Berguti 'nin 2002'cle tut11klanmas1 ve ~c<,:ti.itirniz May1s aymda mi.iehbet hapse \arptmlmas1 El Fetih i<;:indeki gi.i~ dengelcrini dogrudan etkiledi. buglin Abbas'1 se<;imlerc on giin kala muzaffcr ilan eden de bu durumdur.
Yeni program Arafat'm i::ili.imiindcn evvcl, yazm ya§anan krizin ardindan 27 Agustos 'ta filistin Yonetimi ycni bir mlicadclc program1 ilan etti. FKO vc El Fctih liderlerinin HAMAS vc islami Cihad'a dam§arak gcli§tirdikleri program silahh miicadelcyi di§hyor ve se<;imlerc, gbstcrilcrc vc mahkeme davalanna dayanan bir miicadele hatt1 <;iziyordu. Silahh miicadclenin ikinci plana atilmas111daki ctkcnlcrdcn en bncmlisi israil'in Gazzc'den <;ckilmcsinin yaratt1g1 ya111lsama. israil bas1111 intihar saldmlanna verilcn aray1 Bat1 ~eria'daki Duvar'm ba~a nsma bagliyorlar, oysa ~aron'un \Ckilmc plarn bundan kat kat daha etkili. HAMAS'm, islami Cihad'111 vc El Aksa ~chitlcri Tugay1'11111 israil i\ kesimlerindc olmasa bile Bat1 ~cria ve Gazze 'deki ycrle§imcilcre saldm di.izcnleyemedigini dii§linmek safl1k olur, Yasin vc Rantisi 'nin
Sosyalizm
oldi.irtilmesinden sonra HAMAS'm bir gi.i\ kayb1 olmu§tur, ancak intikam saldmlannm bu kadar gecikmesindeki as1l neden HAMAS'm ban§ plamna katilma, Gazze iktidanndan pay alma hevesidir. Arafat'm oli.imi.intin ardmdan uzla§mac1 onderligin ba§a ge<;mesi bu yoneli§i kat kat kuvvetlendirdi. Bugi.in si.iren tarzda - israil devletine degil halkma yonelmi§, otobtisleri, otobi.is duraklanm hedef alan tarzda - silahh mi.icadelenin devam etmesi hakkmda Arafat, Kurey ve hatta Abisrail devletine bas' la aym fikirdeyiz: bu Filistin davasma sadece sekte vurur. Ancak Yahudileri ve Araplan sidegil halk1na yonizme kaq1 ortak mi.icadeleye <;agJran progyonelmi~ tarzda ram silahh mi.icadeleyi dt§lamaz, aksine siyokar§I olu§turacag1 geni§ cephe bu mi.icanistlere silahl1
mucadelen in
deleye de geni§ imkanlar sunar. Mahkeme davalanna olan inan<; Lahey Ulusdevam etmesi lararas1 Adalet Oivam'nm ald1g1 Batt -5eria'daki Filistin davasina duvann y1k1lmas1 kararmdan kaynaklamyor, bunun ertesinde BM Gene! Konseyi Ouvar'm sadece sekte y1k1lmas1 <;agnsmda bulunan bir karan kabul etvu ru r. Ancak mi§ti. Aym zamanda israil Yi.iksek Mahkemesi Yahudileri ve de Ouvar'm baz1 boli.imlerinin degi§tirilmesi yoni.inde karar alm1§tl. Ti.im bunlann Ouvar'a Araplan kar§I <;qitli illkelerin - ABO bunlann arasmda siyonizme kar~1 yok - beyanatlan d1§mda Filistinlilere bir katk1ortak mucadeleye s1, in§aya da bir engeli olmam1§tI. Buna ragmen 9ag1ran program Filistin Yonetimi uluslararas1 mahkemeden vc israil mahkemelerinden medet umuyor. silahl1 mucadeleyi Se<;imlere verilen agirhgm iki nedeni var: i<; milcadelede Arafat yonetiminin muhalefete verd1~lamaz, aksine siyonistlere kar~1 digi bir taviz ve ABO ve israil'in bask1s1. Tabi bun Iara Arafat'm oli.imilniln getirdigi yeni yoneolu~turacag1 timin gi.ivenoyu alma ihtiyacm1 eklemek laz1m. geni~ cephe bu Burada Yo! Haritas1 doneminden beri ABO ve israil'in devam eden "reform" talebinin ne kamucadeleye de dar ikiyi.izli.i oldugunun a<;1k<;a soylenmesi geregeni~ imkanlar kiyor. Aslmda ti.im ama<;lanan daha uzla§mac1 sunar. bir onderlik lehine Arafat'tan kurtulmaktJr. Yo! Haritas1 goril§meleri ba§larken de kapsamh "reform" §art ko§ulmu§tU, ancak Arafat'm ba§bakan ve goril§meci olarak uzla§mac1 Mahmud Abbas'1 atamas1 yeterli olmu§tu. israil y1llarca Filistin devletinin kurulmasma silahla engel oldu. Oslo si.ireci sonunda 1994 'te mini-dev let kuruldugunda da is rail onu rah at b1rakmad1.
Son 6 Ayda Ortadogu
2002'de Savunma Duvan Operasyonu, Ball ~eria'da Filistin Yonetimi 'nin alttist edilmemi§ kurumunu b1rakmad1. ~imdi de israil ABD ile birlikte Filistin Yonetimi'nden "kurumsalla§masim" istiyor. Scc;:imlerin dlizenlenmesi yoneli§i iyi; her §eyden once israil 'in ikiylizllilliglinli ac;:1ga vurmas1 bak1mmdan. israil Bat1 ~eria'da, ozellikle Dogu Kudlis 'te slirekli olarak sec;:im blirolanm bas1yor, sec;:men listelerine el koyuyor. Filistin halkmm kendi "hapishanesinde" kendi liderlerini sec;:mesine bile izin vermiyor ve demokrasi timsali oldugunu iddia ediyor. bte yandan Arahk'ta yapilacak bir yandan da gene! sec;:imlerin provas1 niteligindeki yerel sec;:imler Arafat'm ollimli bahanesiyle, israil 'in bask1s1 altmda yaLaik, demokratik, pilamad1. ~imdi herkes 9 Ocak'ta yapilacak sec;:imleri bekliyor. Bunlar yap1hrsa, israil namlubirle§>ik Filistin sunun golgesindc yap1lacaktir, bu nedenle sertalebinin de art1k best ve adil olmalanm beklemiyoruz, ancak belkimsenin dilinde li bir c;:arp1khkla da olsa halk iradesini yans1tacakt1r. olmad1g1nin da Ancak yeni programm temel nedeninin Gazalt1 gizilmeli. ze 'den c;:ekilme plamnm yaratt1g1 yamlsama olMucadeleci diye dugu unutulmamah . El Fetih'in uzla§mac1 onderligi de bunu sonuna kadar destekliyor. Filisniteledigimiz tinliler 'e Gazze 'de yapilacak "egemenlik devri" Berguti bile iki Irak'takinden farkh olmayacaktir. Irak'ta ABD devletli ordusunun varhg1 azalmad1g1 gibi, Gazze 'nin ic;:inde degilse de etrafmda israil ordusunun vargozumden, 67 hg1 azalmayacak, Gazze Filistin halkma bir haoncesi s1nirlara pishane haline getirilecektir. Daha onemlisi isdonmekten rail 'in bir kez daha uygulad1g1 bbl yon et politikas1 ba§anh olursa, defalarca slirlilen ve bollibahsediyor. nen Filistin halk1 §imdi de Bat! ~eria ve Gazze arasmda bollinmli§ olacaktlf. Aynca laik, dcmokratik, birle§ik Filistin talebinin de art1k kimsenin dilinde olmad1gmm da alt1 c;:izilmeli. Mlicadeleci diye niteledigimiz Berguti bile iki devletli c;:ozlimden, 67 oncesi smirlara donmekten bahsediyor. Ancak dogru program hala FKO'nlin 1971 'de benimsedigi programdlf. Filistin devriminin gelecegi bu yoneli§e dur deyip; BatI ~eria, Gazze ve buglinkli israil 'de kurulacak bag1ms1z, birle§ik, laik, demokratik Filistin ic;:in Arap ve Yahudiler'i mlicadeleye c;:ag1ran bir program1 tekrar kazanmasma baghd1r. Ancak bu Filistin'in ve Ortadogu 'nun gerc;:ek kurtulu§una ac;:Iian kap1dlf. 30 Arahk 2004
Sosyalizm
Ek Bu yaz1 yazilah bir aydan uzun bir si.ire ge\mi§ durumda ve bu si.irede en azrndan iki onemli geli§me ya§and1: Filistin'de ve Irak'ta se\imler di.izenlcndi. Yazmm gi.incelligini arttirma amac1yla bu boli.imi.i eklemeyi uygun gordi.ik.
i~gali me~rula~t1rma arac1 olarak lrak sec;imleri Irak se\imlcri bl'ilgelcr arasmda seyahatin ve Irak 'a giri§lcrin yasakland1g1, aday isimlcrinin gizli tutuldugu, se\im komisyonunun ABD'ce atand1g1 ko§ullarda di.izcnlendi. ilk eldc a\1klanan kat11Im oranrnm (%72) olduk\a i.itopik oldugu anla§Ilm1§ olmah ki hemcn %57'yc di.i§tirlildi.i. Ancak bu oran bile gayet §i.ipheli, zira Hi.irriyet gazetesinin haberi %55 ile crkeklcrdcn daha \Ok kattl 1m gosteren kadmlan ()vi.iyordu. Se\imlcrde gene! tablo Ki.irt ve ~iilerin katil11111 ve Slinnilerin bi.iylik oranda boykotuydu. Bu durum yarnrnzda belirtt igimiz gibi Ki.irtlerin ba§tndan beri, ~iilerin ise Nccef 'teki yenilginin ardrndan uzla§mac1 politikay1 tercih ctmelerinden kaynaklamyor. Si.innilerin se\imlerdeki d1§lanm1§1tg111111 boyutuyla ilgili §U tahmini sonu\lara bakalim:
Grup
Oy
Sandalye Say1s1
Birlqik Irak Ittifak1 %48-50 135-138 (~ii , Sistani'nin grubu) Irak Ulusal Mutabakat1 %12-15 33-41 (~ii , Allavi'nin grubu, Iaik) KDP, KYB %30 85-90 (Klirt partileri)
Kaynak: http://www.guardian.co. uk/I raq/S tory /0,27 63, 1404498,00. html Geri ye Slinnilcr i\in % I0-15 aras1 bir oy ka!tyor ve bundan §imdiki cumhurba§kam Gazi El Yaver'in grubuna sadccc iki sandalye di.i§i.iyor. Yaz1da Ki.irtlerin Si.innilcrlc bcrabcr se\imlerc girecegini bclirtmi§tik, ancak karann degi§tiren Ki.irtlerin ayn olarak se\ime girmeleri Si.inni partilerinin oy oranrnm di.i§i.ikli.igi.ini.i a\Ik\a ortaya koydu. ABO de bu durumdan endi§eli ve t1pk1 El Yaver'in §imdiye kadarki durumunda oldugu gibi Si.innilere "a~·1/..:.ta11" koltuk vermeyi di.i§i.ini.iyor. Se\im sonu\lanmn gl)sterdigi bir diger nokta da ba§ta ABD'ce belirlenmi§ mcvcut hi.iki.imetin halkm ()zlemlerinden ne kadar uzak oldugu: ba§bakan Alla vi 'nin di.i§tik oyu bir yana, cumhurba§kam Gazi El Yavcr'in sadccc iki sandalyc alip alamad1g1 mc\hul.
Son 6 Ayda Ortadogu
Ali Sistani onderligindeki partiler, ~iilere i§gali sonlandmnanm yolunun sec;imlerden gec;tigi yalanm1 kabul ettirdi ve dini niteliginden de yararlanarak biiyiik miktarda oy toplad1. Ancak bu sec;imlerin amac1 i§gali sonlandtrmak falan degil, ac;1k9a onu me§rula§ttrarak siireklile§tirmek. Nitekim hem ~ii ve Kiirtlere bir hiikiimet verip onlan memnun ederek, hem de emperyalist metropollerdeki kamuoyu tepkisini yumu§atarak saldtrgan ABO hiikiimetinin ingiltere ile beraber elini gtic;lendirdi. Oysa sand1ga gidilmesinin onko§ulu iilkenin i§gal altmda olmamas1dtr. Teokratik israil devSand1ga leti bile se9im zamam Batt ~eria ve Gazze'den gidilmesinin iic; gtinliigtine - gostermelik de olsa - 9ekildi. onkO§UIU ulkenin Buna gozlerini kapayarak Irak'ta diizenlenen sec;imleri "demokratik" olarak nitelemek ve i§gal alt1 nda bOylece me§rula§ttrmak yanh§ttr. olmamas1d1r. Bu iki - biri pratik, digeri ilkesel - neden doTeokratik israil lay1 s1yla direni§c;ilerin sec;imleri boykot 9agns1 dogruydu. Ancak yaztda degindigimiz Irak uludevleti bile segim sunun par9alanmas1 siireci nedeniyle Kurt ve ~ii zaman1 Bat1 halklannm yanh§ umutlar beslemesi sonucu sa$eria ve dece Siinniler arasmda tam, ~iilerden ise s1mrh bir destck bulabildi. Gazze'den u9 Sonuc;ta sec;imler bize ~ii ag1rltklt bir "kurugunlugune cu" meclis ve goriinii§e bak1ltrsa Sistani grubugostermelik de nun ba§tnl c;ektigi, Kiirtler'in de bulundugu bir olsa - 9ekildi. koalisyon hiikiimeti verecek. Sistani 'nin sec;im talebi kar§tland1, bundan sonra i§gale kar§t tutumunun ne olacag1m gorecegiz. Se~imler 1~1gmda
Filistin onderliginde devam eden
i~
mucadele
Filistin 'de se9imler 9 Ocak'ta diizenlendi, HAMAS ve islami Cihad'm boykotunun da etkisiyle kat1ltm %70 oldu. Mervan Berguti'nin hapiste bulunmasmm da etkisiyle 9ekilmesinin ardmdan muhalif kanadm temsilcisi olarak giren Mustafa Berguti bag1ms1z olmasma - herhangi bir orgiitiin destegini almamasma - ragmen oylarm %20'sini ald1. Ancak El Fetih 'in aday1 Mahmud Abbas %62 ile sec;imleri kazand1. Kazanmasmm hemen ardmdan uzla§mac1 politikasmda gemi az1ya ald1, ancak diger orgiitlerin direni§iyle kar§tla§h. Goreve gelir gelmez as1l i§inin intifaday1 sona erdirmek, israil'e kar§t saldmlan durdurmak oldugunu a9tklad1 ve hem ABD hem de israil'den biiyiik alkt§ aldt, Bush terorist diye niteledigi Arafat'm halefini Beyaz Saray'a davet et-
Sosya/izm
ti , Saron bizzat telcfonla tebriklcrini iletti. Ancak 13 Ocak ve 18 Ocak 'ta gerc;ekle§en Filistin saldtnl an bu tatlt ili§kileri bir anda bozuverdi, israil 14 Ocak gi.ini.i ili§kileri dondurdu . Buna kar§I Abbas bir yandan diger orgi.itler HAMAS , islami Cihad ve El Aksa ~ ehitleri Tugaylan ' ni ate§kes ilan etmeleri i9in ikn aya ugra§lfken, bir yandan da art1k elinin altmdaki Filistin y bnetimi silahh gi.i9lerini bu orgi.itlere kaq1 haz1rlamaya ba§ lad1. Gazze'de 750 ki§ilik bir poli s orgi.iti.i ingiltere 'nin destegiyle kuruldu, Ku zcy Gazze' dc i.i9 bin Filistin polisi konu§landtnl arak saldmlan onlemek i.izere go revl endirildi. HAMAS ve islami Cihad 'a onerilen atqkes iki gi.in i9inde kabul edildi. Bunun sonucunda israil ile ileti §im tekrar kuruldu . Su anda Bat1 ~eria'da baz1 bolgelerde gi.ivenligin Fili stin kurumlanna devredilmesi ve oni.imi.izdeki hafta i9inde M1s1r 'da Saron - Abbas gorU§melerinin ba§lamas1 gi.indemdc. Ya~ ananl a ra bakarsak, Yo! Haritas 1' nm bir tekerri.iri.ini.i gori.iyoruz. Tck farkla , ortada Arafat ba~lad1. gibi bir " piiruz" yok. Ne var ki Arafat' 1 "p1~rii: lii " yapan §CY kendisi dcgil , ya§anan sorunun vahameti ydi ve hala ortada olan bu sorun kendini ifade etmek i9in ba§ka yo ll ar bulmaktadlf. HAMAS, islami Cihad ve El Aksa Sehitleri Tugay lan ' 11111 direni§i bunun bir ifadesidir, Mustafa Berguti'nin ald1 g1 %20 oy bir digeri . Sunu kesin olarak biliyoruz: Abbas' m uzla§mac1hg1 Filistin halk1111 kunulu ~ a goti.irmeyecek. 3 Subat 2005
Abbas bir yandan diger orgutler HAMAS, islami Cihad ve El Aksa $ehitleri Tugaylan 'nt ate~kes ilan etmeleri igin iknaya ugra§irken, bir yandan da art1 k elinin altindaki Filistin Yonetimi silahl1 guglerini bu brgutlere kar§I haz1rlamaya
Dosya ... Dosya ... Dos Avrupa: Buyuk Bir Krizin Andreu Camps
Derinle~mesi
TUm Avrupa Birligi kurumlan ve gorevdeki tiim hUkiimetler ozellikle son birka9 haftad1r h1z kazanan derin bir siyasi kriz i9indeler. bzde Avrupa parlamentosunun 10 ile 13 haziran tarihleri arasmda
Sgcr9eklqen se9imlerinin sonu9lan, biiyiik bir siyasi deprcm oldu.
Herne kadar resmi ag1zlar halkm vc emek9ilerin se9imlere katilmamasmm ger9ek anlamm1 gizlemeye 9ali§salar da, insanlann Avrupa Birligi 'nin ve Maastricht antla§masmm direktitlerinin sa9mahgm1 , yani hiikUmetlerin Maastricht antla§masmm zoruyla uygulad1g1 politikalan, kabul etmedigini kimse gormezden gclemez. Oy vermenin zorunlu oldugu Bel9ika ilc Luxemburg vc bir ba§ka nedenden dolay1 ital ya 'y1 bir kenarda tutarsak, Avrupal1 se9menlerin yakla§Ik i.i9te ikisi sec;:imlere katilmad1 .. Avrupa Birligi 'ne I May1sta dahil olan Slovakya ve Polonya gibi kimi i.ilkelerde 9ok di.i§iik kat1hm goriildii. (bu iki iilkede kat1hm oranlan mas1yla yiizde 17 ve yiizde 2 I oldu). Hatta kat1hmm yi.izde 46 oldugu ispanya'da bile, ger9ekle§en kat1hm Franco ' nun oliimiinden bu yana yapilan her tiirlii se9imin en dU§Uk katil1m orarndir. Bu katilmayi§m i§9i ve halkc;:1 karakteri inkar edilcmez. Bu sonuc;:lar, 18 Haziran 2004 Cuma gUnU Avrupa Birligi devlet ba§kanlan ve ba§bakanlannm Avrupa Anayasas1 metinleri iizerine mutabakata van§ bi9imlerini de ac;:1khyor. iki giinliik gorii§me sonunda, devlct ve hiikiimet ba§kanlan (2007'de AB 'ye girecek olan Romany a ve Bulgaristan da dahil) gerc;:ekle§tirdikleri zirvede, kendi i9inde bir dizi aykmhk ta§iyan bir antla§may1 kabul ettiler (ingiltere; mali konularda, saghk konusunda ve sosyal giivenlik konulannda veto hakkm1 muhafaza ediyor). Antla§manm gcc;:erli olabilmesi i9in devletlerin yiizde 55'i ile nUfusun yUzde 65 'inin olurunun almmas1 gerektiginde anla§tilar. Bu ne anlama gelmektedir? Bu, bugiine kadar Avrupa kurumlannda asil gi.ic;: olan Fransa ve Almanya'nm art1k Birlik iizerinde payla§Ilmaz nitelikte bir giice sahip olamayacaklan anlamma gelmektedir (ki bu son tahlilde Amerikahlan ilgilendirir).
Sosyalizm
Bunun anlam1, 13 Haziran'da kitlelerin oylanyla yaratt1klan sonu~ lann, aslmda hliklimetleri bu her an bozulmas1 muhtemel dengesiz antla§may1 kabul etmeye zorlamt§ oldugudur. i§te bu nedenden dolay1 Luxemburg Ba§bakam Jean-Claude Juncker §6yle demektedir: "Ben bu antla~mayz referanduma kadar gotiirehilecek giice .whip de/jilim. Bunu yapacak olanlara ba~anlar diliyor11n1."
1. Egemenligin Ulusal Kurumlardan Avrupa Kurumlarma Devri AB 'nin Hollanda donem ba§kam antla§manm planlanan tarihten daha once onaylanmasm1 teklif etmi§tir. 29 Ekim'de imzalanmah ve ardmdan liye Ulkeler iki ytl i~inde kabul etmelidirler. Antla§ma Uye 25 Ulke tarafmdan da onaylanmak zorundadir. Bu konu aym zamanda tlim Ulkelerdeki s1mf mlicadelesinin evrimiyle de baglant1h olacaktlf. Fransa, ispanya, Bliylik Britanya, Danimarka ve italya gibi Ulkeler referanduma ba§vuracaklanm beyan ettiler. Burada bu anla§manm temel ozelligine deginecegiz. bncelikle okurlanm1za ge~en Kas1m say1m1zdaki aynnt1h Anayasa Antla§mas1 tahlilimizi hat1rlatahm. Burada kimi temel metinlerde yap!lan degi§iklikleri tahlil edecegiz. Her§eyden once §Unu belirtelim ki, bu antla§ma temel ogesini muhafaza ediyor. Ancak bu antla§manm temel hususiyeti egemenligin milli kurumlardan Avrupa kurumlanna devri meselesidir. Bugline degin, 15 AB liyesi Ulkenin milli meclisleri ya da parlamentolan Brliksel Komisyonunun direktiflerini kendi milli yasalanna uygulamaktayd1lar. Buglinkli duruma gore her bir Ulkede ylizde 80 oramnda bir uygulama yaptlmI§tlr ancak bu uygulama milli yasalann direktiflere uygun hale getirilmesi §eklindedir.
2. Kitlelerin devreye
giri~iyle
dogan durum
Son olaylan, yani 13 Haziran se~imlerini ve anayasa antla§masmm imzalanmasm1 anlayabilmek i~in, oncelikle ispanya'da neredeyse devrimci bir durum seviyesine ula§mI§, ~ok ciddi bir hareketin Aznar hliklimetini indirip yerine ispanya i§~ilerin Sosyalist Partisini (PSOE) getirdikleri 11-14 Mart olaylarmm hat1rlanmas1 gerekiyor.. Kitleler PSOE'yi oylesine haz1rltks1z bir durumda iktidara ta§1mt§lard1r ki , partinin yonetiminin Aznar hliklimetinin benzeri bir Avrupa Birligi politikasm1 izlemesi zorluklar ta§1maktad1r. Bilindigi gibi, ispanya'da halkm ve i§~ilerin 11 Marttaki kanh provokasyona verdikleri cevap tlim Avrupa'da yank1 yaratmt§ ve en once de Fransa'daki bOlgesel ve yerel se~imlerin sonu~lan lizerinde etkili olmu§tur.
Dasya .. Dasya ... Dasya .. Dasya ... Dasya .. Dasya ... Dasya ... Dasya .. Das ya ... Do
Kitlelerin harckctinin bu yukscli§inin ardmdan, Avrupa hukumetlcri vc kurumlan halklara ve i§<;: ilerc kar§t yeni bir set ve buyuk bir kurumsal engel yaratmak amac1yla tckrardan Anayasa antla§mas1 Llzerine gorLl§mclcrc ba§ladtlar, bu ayni zamanda diger Avrupa hukumctlcrinin de Aznar huki.imetinin sonu ile kar§tla§mas1ni cngcllcme <;:abas1yd1. 13 Haziran 'da kitlclcrin se<;:imlerdc olmayt§tyla bu yukselcn dalganm sesi hala duyulmaktayd1. Tum Avrupa hlikiimctleri ve kurumlan i<;:in bu duruma ili§kin cevap her scviyede kar§t rcformlan dayatma yan§t §Cklinde oldu.
3. Avrupa Sendikalar Konfederasyonu (ETUC) Avrupa Anayasasm1 Destekliyor "Yeni A1T11pa Anayasas1 b11gii11kiinden daha m1 iyi? Cevap ku§kusu::. 'evet'", demekte ETUC Gene! Sekretcri John Monks. Bri.iksel'deki toplant1smda (13.7.2004) ETUC Yonetim Kurulu, haziran ay mda AB liderlerince Llzerinde anla§tlm1§ antla§manm son taslag t hakkmda kesin gorli§Llnu bildirdi. John Monks, Avrupa'nm her ye rinden yeni anayasa metninin detaylannt incelemek amactyla ge len scndikactlann ve yoneticilerin bir konferanst strasmda "'8 11 Anayasa 11e £TUC' u11 haz1r/ad1,~1 anayasa kadar 11e de A1T11pa S6zle§mesince haz1r/anan tas/ak kadar iyi de,~i/", der. Eski kongre ba§kan yard1mc1s1 Jean-Luc Dchaenc ile Avrupa komi syoncri Antonio Vitorino da kattl1mctlar arasmdaydtlar. "/-ler§Cye ka1}111 Im, tiim AB i~·inde ~·a /1 §m 1 insan/ara ve vatanda§lara lwkikifaydalar sa,~ /ayacakt1r." Konfcrans; Avrupa Anayasast ' ni incelemek gayesiyle ETUC Yiiriitme Kurulu olaganiistii toplant1 smdan onceye almdt. Tam bu zamanlarda, bclli say tdaki Avrupa hiikiimeti Sosyal Avrupa prensiplerine geri donmekteydi ve boylesi bir konjonktiirde Avrupa Anayasasmm degerini belirlemek iyice zorla§mt§tt. Anayasa Nice anla~mas1yla bugi.in varolan sosyal ~artlan ge li ~tircb ilecek mi? Ccvap cvet, i;:Unki.i sosyal boyut mctinde i;:ok saygm bir yere konmaktad1r. Ancak bu, gclcccktcki bir Sosyal Avrupa ii;:in -ki bu asla bir ideal olarak ya da mctindcki bir ifade olarak kalmamalid1r, bir s1i;:rama tahtas1 olarak gori.ilmcli vc bu antla~ma d1~111da da daha gi.ii;: IU olarak geli~mclidir. Bu baglamda, Anayasa daha Sosyal bir Avrupa in~a edcbilccck bir temele dayanmal1dir. ETUC Anayasamn kimi ileri noktalanndan dolay1 memnundur. Bunlar: • Avrupa sosyal dialogu ii;:in kati karar; • Cinsiyc t q itlig i vc AB dcgcrlcrini payla~an azmliklann haklan ; • Y11l1k Di;:- taran1 Sosyal Zirvcnin vc sosyal partncrlcrin rollcrinin rcsrn i olarak ta111nmas1; • Tcrncl Haklar Sozlc~mcsinin Biili.irn II olarak Anayasada yc r aliyor olmas1n111, ona, -Birlqik Krallik hi.iki.imctinin ti.im itirazma ragmcn, ti.im Avrupa mahkcmclcrindc yasal bir stati.i kazandirmas1;
Sosyalizm • Bir AB hcdcfi olarak ' tam istihdam '." Bunlar vc di ger prtlar varolan Nice A ntla~mas1 hliklimlerinde bliylik bir ge li~ mcd ir. ET UC' a giirc "dcs1ck " sc ndikalar ic;: in tck faydac1 vc gerc;:ekc;: i y akla~1md1r. Bununla birliktc ETUC, Siizlq me alt111da soylencn tlim hedcfleri ge rc;: cklqtirm c mi~tir.. iizclliklc de Biilli m llI ' li .. Avrupa sendikal harekcti belli say1daki one mli taleplcrinin pqindc olmaya devam edecektir.
Bu antl a§manm ve ti.im varol an i§ yasalanna yonelik h1 zlandmlm1§ kar~ 1 reformlar oneren antla§manm ic;:inde yer alan Temel Hakl ar Sozl e~ mes inin ti.im gerc;:ek ic;:eriklerine ragmen bu boyle olacakt1r.
4. Londra Sosyal Forumu 3. Avrupa Sosyal Forumu 14-17 Ekim 2004'te Londra'da yap1lacakt1r. Bu Forum 'un eksenleri arasmda §Unlar vardJr: "2. eksen: Dcmokrasi ve Temel Hakl ar • Demokratik ve sosyal bir Avrupa ic;:in (AB'deki dcmokratik eksikligin vc 'A nayasa Antla~mas1 '11111 el e~ tir is in e paralel olarak kat1hmc1 demokras inin geli ~ tirilm es i )
• Temel Hakl arda Ortak bir ilke ic;: in (mcdeni, siyasi, ekonomik, sosyal, c;:evre, kUltlircl. E ~ itlik vc farkhhk . Lczbi ye n vc gay haklan savunucul an ilc ozlirlli insanlann haklanm savunan ozlirllilcr de dahil olmak lizc rc gc ny insanlann problcmlcrinc cgilmck) • Av rupa Halklanmn haklan vc va t a nd a~ hk sorunu ic;:in . (dev letsiz uluslar, kend i kaderini tayin hakh vatanda~ hk -irlanda sozclislinli de dahil cdcbilmek ic;: in ) • Halklan aras1nda daya111~m as 1 olan bi r Avrupa ic;:in. (AB 'nin ge ni ~ l c mc s inc dcg incbilmck ic;:in; Dogu ilc Ball vc Ku zcy ilc Glincy Halklan aras111da i ~ bir lig i) • Bask1 , nco-libcralizm ve patri ya rkaya k a r~1 kad111 mlicadclcs ini glic;: lendirmck ic;: in fe minist stra tejilcr gc li ~ t i rilmc s i .
Bir ba§ka dcyi~lc, Avrupa Birliginc, Avrupa Komisyonu , Konseyi ve Parl amento kurumlanna tabi olunmas1. LCR ' nin (Bir-Sek Fransa seksiyonu), bu forumu di.izcnleyenlerle olan ili ~ ki s inde oynad1g1 roli.in altm1 c;:izmcliyiz. Bu orgi.it kendisinin Avrupa sec;:imlerinde elde ettigi sonucu ba~ ans1zlik olarak kabul ederken §U degerlendirmeyi yapmaktad1r: Biz
~ imdi
bu
ba~ans1zh g 111
alt111dan kalkmah, kendi mali kampanyamm gerorglitlimli zli yap1l andirmah ve glic;:lcndirmeli, sosyal ve siyasi cylcmimi zi geli~tirmeli y i z . Her ne kadar elde ettigimiz sonuc;:lanm1z kapitali zm kar ~ ll1 bilinc;:lilik kurmadaki zorluklan gostermekteyse de, toplumsal dire ni ~ l e r bu doncmin temel ozelligi olarak kalacaktlf. Faaliyc timizi sagc1 vc liberal politikalan reddcdcn geni ~ ve csasl1 bir harcket bic;: imindc in ~a ctmcliyiz. Bu ha rc kctc yabanc1 olmaktan uzak bir bic;: imde, hem toplumsal mlicadclc lc rc kallhnmrnz hem de sag ve hliklimct k a r ~ lll politikal anm1z faydah chr. Hlikli mc tc kar~ 1 mlicadelemizin go rlinli ~ li - glic;: lcndirmemi z gerekcn- tlim toplumsal, siyasi vc scndikal glic;:lerin ey lcm birl ig i ic;:in bir tcmel olu~turabilmckt c di r. c;:c kl e~ tim1eli ,
Dasya .. Dasya ... Dasya ... Dasya .. Dasya .. Dasya ... Dasya ... Dasya .. . Dasya ... Do
Bu birlqik cephe politikalan ve tlim sol gi.ic;lerle olan tarll ~ malar kapitalizm bag1ms1z bir solun, kapitalizm vc onun kurumlann111 yonetimine soyunmu~ olan "idari" soldan (Yc~illcr, Sosyalist Parti ve Frans1z Komi.inist Partisi) bag1ms1z bir yonelimi ama<;:lar ~ckilde birlqtirilmclidir. Bu, birlqik cylcmden otc bir tarll~ma anlam1na gclmcktcdir, hliklimet mcsclelcrini bcrrakla~t1r mahy1z; kapitalist ekonomiyi vc kurumlan111 yonctcn bir hliki.imctc kat1hnabilir ya da yasla111labilir mi'.' Bliti.in bu tip koalisyonlara kar~1 emek<;:ilerin hliki.imcti pcrspektifini one si.iri.iyoruz. Gcn;i sec;im sonuc;lannda cldc cttigimiz koti.i sonuc;lann ctki siylc zatcn kirnse bizc koalisyon tcklifindc bulunmad1 Ancak, Frans1z solunda (vc ay111 zamanda da uluslararas1 di.izeydc) tartl ~ malar vc tckrardan ycni grupla~malar kai;-m1lmaz olarak hi.iki.irnctlere kat1lma sorunurnuzu gi.inderne ge tirecektir. Bu , aynca, kapitalizm kar~1t1 bir gi.ici.in kurulabilrnesindcki geli~mcnin csas1111 vc cinccligini nctlqtiren tcmel bir sorundur. Bu partilcrdcn bag1ms1z bir politik bir yon kurabilmck, kapitalizm kar ~II I bir prograrrnn savunulmas1 vc tcmclli bir toplumsal mi.icadclcyc mtidahale ctmck i~tc bu yi.izdcn gcrcklidir. (Rouge Ncll's/ctrcr. 23 Ha:iran 2004j kar~111
Bunun anlam1, tUm i.ilkelerde, Sosyal Forumun amacmm Avrupa kurumlanm reddeden bi.iyiik kitleleri, tek bir kurumsal <;at1 altmda birle§tirmck oldugudur. Fransa 'da, omcgin, Chirac-Raffarin hi.iki.imetinin <;bkmesi ihtimali kar§ismda, altematif bir ''sol" kurulmahd1r.
5. Avrupa Anayasas1 Antla!?masma Kar!?I Koyma Mi.icadelesi Anayasa Antla§masma " hay1r" demck i<;in mi.ic;idele, her i.ilkede demokrasi ve i§<;i taleplerinin -ve ozellikle de i§<;i s1111f1 mi.icadelesiyle dogan orgi.itlerin varl1gm111 ve bag1ms1zltgmm, savunulmas1 mi.icadelesidir. Avrupa Birligi, <;okuluslular ve hi.iki.imetlercc si.irdi.iri.ilen §iddetli saldmlann amac1 bu orgUtlerin dag1lmas1m saglamakt1r. Biz, burada, bolgesel paryalanma tehdidine kar§I Belyika'da Gene! i§<ri Fedcrasyonunun (FGTB) savunulmasmm onceligine deginmi§tik . FGTB 'yi Flaman ve Walloon i§<rilerin tek orgUtU olarak kurmak sosyal gi.ivenlik sistemini savunmak anlamma gelmektedir. Avrupa'nm kalbinde, Almanya'da, Schroder hi.iki.imcti SPD'nin karanna ihanet edcrek Avrupa Birligi'nin direktiflcri altmda i§e ba§lamt§ ve sosyal ybzi.ilmenin h1z kazanmasma neden oltnu§tur. SPD iyerisinde, bu yonetimin politikalanna kar§t muhalafct geli§mektedir. Schroder'in gorevinden almmas1 talebi, Alman i§<;i s1111f1111 bir arada tutacak tek perspektiftir. I 0 Haziran 'da sosyal demokrat aktivistler, sendikacilar ve SPD se<rmenleri Koln 'de bir araya gelerek a§ag1da almt1lanan yagny1 kabul ettiler; Y1llardan beri biz SPD i.iycsi, scndikac1, SPD sec;mcni vc dcstckleyicisiyiz. Bizier, 13 Haziran 2004 SPD ' nin tarihsel ycnilgisindcn dart hafta sonra vc Ye-
Sosyalizm ni Rhinc-Wurtenbcrg bolgcs indc planlanan yercl sci;:im bclasmdan 2.5 ay once Koln 'dc bir araya geldik; i;:linkli biz muhtcmcl bir felaketi hii;:bir §CY yapmayarak bcklcmck istcmiyoru z. i ~ te bu ylizdcn size seslcniyoruz. Parti Schrodcr'in mal! dcgildir' Parti biziz! Ancak 13 Haziran scc;:imlcriylc I 0,5 mil yon SPD scc;:mcni oy \'em1eyip Schriider'in politikalanm reddcderek bu durumdan c;:1kI§ yolunu giistermi~lerdir. Bu c;ogunlugun sesini ylikseltmesine yard1111 edelim, c;:ogunlugun istc gini kabul ettirebilmcsini saglamak io;:in mlieadcle edclim, radikal bir siyas i dcgi~im i~in -ki bu iizclliklc Afa (SPD'nin i ~i;: i komisyonlan) i~c;:ilerinin Nisandaki Erfut Konferans111da dcfalarca k o nu ~ ulmu~tur. Bi zier Oskar Lafontaine' ile birliktc ~oylc dcmekle hakl1 dcgil mi ydik: Halk bir politikay 1 reddettiginclc o politikay1 d cgi~ tirmek gerekir. Eger politikay1 degi~tirmcyi bilmiyorsak <,: ekip gitmcmiz gc rckir. c;:linkli dcmokrasi lerde var olan halk1n yerinc bir ba§ka halk getirmck, yani halkt dcgi~tirm e k mlimklin dcgildir. Schriider istcsc de istcmcsc de gitmclidir. Schrtidcr'i vc onun politikalanm reddcdcn parti c;:ogunluguna sesleniynruz: Parti ona ait degildir. Parti c;:ogunlugun partisidir. Bizier partiyiz. Orgi.itlenclim vc partiyi ti.im seviyclt:: rde uyaral1111. Demokrasi Listi.in gclmcli. Partin in bogul111as1 anla111111a gelcn Schriiclcr iindcrligindcn vc onun politikalanndan bag1111s1z olarak 0rgiitlcnclim. Schriidcr'i inclinnek ve partiyi kurtarmak io;:in orglitlenelim. AB ve IMF takplcrine kar ~ 1 sosyal dc vleti savunaltm. fa ki IMF yiine ticisi olan ~u andaki ba~kan Schri.idcr'i dcstcklcmck dcmek, ondan. reform l•!nn h1 zlanmas1111. tatillcrin iptal cdilmcsini n~ uwn i~ saatleri istcmck dcmc ktir. Ycni Rhinc-Wurtcnhcrg ycrcl seo;: imlcrinde, Brandenburg. Sax ve Saarland holgelerindeki Landtag (parlamento) sci,:imlerindc (parti zir\'csinin dayatt1g1 politikalarla ili~kiyi kcsmek talcbiylc) SPD adaylan olarak iirgi.itlcnclim. Tcmel dcgcrlcri savu11acag1111 vc Schriidcr politikalanyla bagm1 kc scccgini soylcyen SPD adaylan111 destckleyclim. Parti yonclimini clcgi ~ tirmck istcycnlcrlc gliclimi.izli birlc] tirclim. Li.itfcn bu o;:agn ya destck vc rin. Si ze onaym1 z1 yo llaym. Size kar~1hk vc rccegiz! Dcneyimlerimizi pa y l:.i ~ a!Jrn. Ey iiil sonunda ulusa i bir konfcrans iirglitlemek a111ac1yla dayam~maya girelim.
Ti.im Avrupa'daki gi.ic;IC'rin birlqtirilmcsine yard1mc1 olabilmek ic;in ILC tarafmdan di.izcnlcnen Avrupa i§c;ilcri Konfcransmda 12 i.ilkcden delegclcr 12 Haziran 2004 'tc Cencvrc 'de toplanddar. "A i'l'11pa Anayasas111a Hay1r" adh bir c;agny1 haz1rladdar. Buna gore; Avrupa Anayasas1 kabul cdilirsc bu. her ti.irli.i sosyal politikanm rcddedilmcsi olacakt1r. Avrupa Birliginin 25 liycsi nin bu Anayasay1 kabul etmcsiyle tlim varolan antla~ m a lar "anayasa lr11k11k11 " ic;erisindc yer alacaktir, biiylelikle bunlar i ~i;: il e rc. toplumsal muhalcfctc ve scndikalara kar~1 toplumsal y1k1m politikalannm tcmcl kaynag1 olacakllr. Eger li yc dcvletlcrcc oybirligi ilc lizc rindc anla~Ilmazsa Avrupa Anayasas1ti.im sosyal kaza111mlann darmaduman cdilcccgi vc yok cdilccegi tek bir politika dayatacakt1r; "yiiksck rekahct(·i" pazar ekonomisi. ' Es ki SPD lideri vc Maliyc Bakan1.
Dasya ... Dasya ... Dasya ... Dasya ... Dasya ... Dasya ... Dasya ... Dasya ... Dasya ... Do
Bu sozde Anayasa, herhangi bir toplumsal ve siyasi tercihi yasaklayabilirligi sebebiyle demokrasi i\in bir tehdittir. Eger "Anayasa Antlawws111111" taslag1 bir sonraki Avrupa zirvesinde kabul edilirse, bu, amnda sosyal haklara ve varhgm1 bu haklardan alan sendikalara i\in bir tehdit olu~turacaktlf. "Anayasa Antla~mas1mn" Avrupa zirvesinde kabul edilmcsi halinde Avrupa \apmda bu 'anayasaya', AB iiycsi devlctlerce anayasamn onaylamp yiiriirliige konulmasma kar~t acil olarak bir harckctliligin olacagm1 dii~iiniiyoruz. Bu "Anayasa Amla~mas1" patronlar vc i;okuluslularca i~i;i haklanna kar~1 kullamlan bir ara\llr. Bugiine kadar Maastricht Antla~masmm vc AB dircktiflcrinin niteliksel olarak ~iddetlenmesidir. i~te bu yiizdcn tiim Avrupa i;apmda i~i;i orgiitlerinden sendikalara, partilere kadar en geni~ birliktcligin kurulmas1 bu [anayasaya] kar~1 ve onun yiiriirliige konulmasm1 engellcmek i\in bir zorunluluktur. Bu tarihscl bir meseledir. i~i;i s1mfmm ya~amasm1 saglayacak vc 90cuklanna bir gclccck sunabilecck tiim kazammlan tchdit altmdad1r. Tchdit altmda olan dcmokrasinin kendi sidir. Biz, bu yokcdici planm ii;crigini a<;1klamak ii;in "'A1n.1pa Anayasas111a Hay1r" demek miicadelesini geli~tirccck orgiitlerimizc en gcni~ kampanyay1 orebilmeleri i\in bu \:agnda bulunuyoruz.
Avrupa'da IV. Enternasyonal gii\'.leri ILC'nin bu kampanyay1 gii\'.lendirmc sava~mda yeralmaktad1r.
Sosyalizm
Bel~ika:
Sosyal gOvenlik sisteminin birligi ve tek ~at1 altmda olu~u korunmahd1r La Tribune des Travailleurs 2 Bu satirlan yazd1g1m1z sirada kimi tereddtitlerimize ragmen politik durum k1smen ac;1kt1. Sosyal gtivenlik sistemine kar§I kitlescl bir harekete gec;i§ ic;in her §ey haz1r. Gelecekteki Flaman htiktimetinin tic; bile§eninin (Katolikler, liberaller ve sosyalistler) talepleri toplam gelirin yani saghk ve aile harc1rahlann111 bolgesellqmesiydi.
Sosyal Guvenlik Sistemi Bolgeselle~me Tehdidi Altmda Haziran aymrn sonunda SPA Federal Ba§ka111 Yandenbroucke kendi partisinin programmda olmamasma ragmen ba§ka bir raleptc daha bulundu: i§sizlik ticrctlerinin bolgeselle§mesi. Flandres 'da bu tip bir talcbi tek sav unan parti Ylaams Blogu. Bu parti ayn1 zamanda bolgesclle§tirilmesini de savunuyor. Frans1zca konu~anlar cephesine kar~1 Flaman ccphesinin olu§turulmas111111 bir yolu da bu. Btittin sistemi tehlikeye atacak olan Sosyal Gtivenlik Sisteminin boltinmesi ve bolgesclle§mesi ile birlikte bu zamana kadar hie; gbrUlmemi§ bir dtizeyde bir kar§t kar§1ya geli§c liderlik etmcyi amac;liyor. Bu haz1rltklarm ani sonuc; lan oldu. ilk olumsuz sonuc; SP Ba§ka111 Elio Di Rupo Walloon tarafmdan yaratild1. Amac1, bolgesel bir Yalon htiktimetinin olu§turulmas1rnn acilen ilan edildigi beyannamenin aynntiland1nlmas1 konusunda sendikalan birle§tinnekti . Politik karar verme stirccinde sendikalar politik gtic;lerden bag1ms1zhklan konusunda tehdit ediliyorlar. Fakat aslmda on be§ gun sonra duo Di Rupo-Piquet engcllenmi§ btitc;e smlflandirmalan111 ac;1klad1 ve bu sebeple bir tercih yaptlmal1. Sendikalar tiyelerinin en az bir k1sm1nm haklann1 ve tal eplerini kac;mtlmaz olarak sorgulatmak anlamma gelecek olan bu kararlan desteklemeli mi? Gec;tigimiz Haziran aymda yapilan bolgesel sec;imlerin sonuc;lanndan dolay1 durum kes in olarak c;eli§kili. Sosyalist politik blok (SP ve SPA) 1,668,620 oyla tilkede c;ogunlugu saglad1. Son yillarda gerilemi§ olan liberaller (oy vc sandalyc baktmmdan) sadece 1,423 , 142 oy aldilar. Hristiyan kanat (iii ken in sadecc
' Bcl9ika'daki i K ilerin Savu1111lmas1 Hare/.:cti (ILC i.i ycs i) dcrgisi
Dosya ... Dosya ... Dosya ... Dosya ... Dosya ... Dosya ... Dosya ... Dosya ... Dosya ... Do
Frans1zca konu§an bo!Umi.inde ilerleyi~leri CD&Y'nin NVA ile ittifakma bagl1yd1) 1,473,488 oy ald1. Bu nedenle SP ve SPA birlikte i.ilkcde en onemli politik ak1m haline geldiler. Ve sec;menlerine onerdikleri tek §CY Yalon halk1 ile Flaman halk1 arasmda toplum bazmda bir sava§. Bu korkunc; bir durumdur. Kuzcy ve Gi.iney Yerhofstdat hi.iki.imetinin anti sosyal politikalanna ragmen (SPA'nm ve onun yoneticilcrinin ilerici kanad1 olu§turdugu ic;in sec;menleri tarafmdan onaylandilar) i§9iler, sosyal odenek alanlar, genc;ler sosyalistlere oy verdiler. Onlar yann Flaman ve Yalon halklanna kar§I olu~turulan cephenin kcncti aleyhlcrine ctonmcsini istcmiyorlar. Onlar sosyalistlcre oy verdilcr c;i.inki.i onlar SP ve SPA'rnn FGTB ile birlikte Federal Sosyal Gi.ivenlik Sistcmi ic;in mi.icadele vermeleri i9in birle§ik bir cephe olu§tt1rmalann1 istiyorlar. Flaman bolgesinde saghk sistcminin bolgeselle§tirilmcsinden yana olan kim? Yakm zamanda yapdm1~ bir arn§tinnaya gi)re bu talep Flaman halk1 ic;in oncelikli bir talep degil. Peki kimin talebi? i§ adamlan i.izerinde yapdan ba§ka bir ara§t1rma bu sefcr §Unu a91ga y1kart1yor: "Flaman patronlan11111 213' ii daha fa:: la 1·ergi iizerkii.~i. holgesel to1>/11 sii::leJmc konrnnsiyonlan (CCT) 1·e Sos_val Giil'enlik Sisreminin hblii11111esini istiyor." (6com Liege FGTH (,.'e!ik i~~·i!cri internet Hahcrleri) Bu yay111 iki konuda i::inemli bilgiler veriyor: Birincisi, Sosyal Gi.ivenlik Sisteminin bbli.inmesi yoni.indeki baskmm nereden geldigini gi::isteri yor. Aynca bu boli.inmcnin Flaman halk1 iarahndan destcklendigi yoni.indeki beyanatlann yalan oldugunu da gosteriyor. Patronlar ayn1 zamanda ulusal toplu sbzle§mclerin y1kll1lm1 da istiyorlar. Fakat ulusal sozle§meler hi9bir zaman patronlann i§<;ilcrine cbha iyi maa§ vermelcrini onlcmedi, c;i.inki.i bunlar ancak asgari i.icreti belirliyorlar. Bununla birlikte,i.ilke c;apmdaki i.icretlerin ulusal ortalamasindan daha iyi i.icrelJeri olan Anvers'deki kimya sektorUnde oldugu gibi gi.iy dengelerinin daha uygun oldugu durumlarda hic,;biri scndikalann daha iyi avantajlar elde etmelerinc de engel olmad1. Ki.ic;i.ik ve orta olc;ckli i§letmelerde hie; sendika yok ve patronlar toplu sozlqmelerin dayatt1g1 asgari i.icretleri i~9ilerine odemek zorundalar. Onlann sorgulatmak istediklcri §CY bu. Yarolan asgari i.icretin alt111daki i.icrctleri zorla kabul ettirmck istiyorlar. Aym §Ckilde Federal Sosyal Gi.ivenlik Sistemini par9alayarak Avrupa Birligi'nin i.izerinde yaygara kopard1g1 saghk sisteminin ozellqtirilmcsini haz1rlayacaklar. Bu talcpler sadece Flaman patronlann111 degil bi.iti.in patronlann talebi . Sadecc Belc;ika'da degil aym zamanda ti.im Avrupa Birligi i.iyesi i.ilkelerde durum boyle.
Sosyalizm
FGTB'nin genel ba§kam Andre Mordan'm 26 Haziran 2004'te Le Soir (Ak§am Haberleri) gazetesine yapt1g1 a<;1klama §Oyle: "Flaman partilerinin taleplerinden ~ok Avrupa rehberligindeki /iberalle§meden korkuyorum" Aslmda biraz hakh. Haziran aymda yap1lan Avrupa Zirvesinde benimsenen taslak anayasadan s;ok Avrupa Birligi kamu hizmetlerinin yak edilmesini istiyor ve bu daha fazla engel anlamma gelecektir. \:er<;eve yasalar patronlann yegane istegi olan "liberalle§me" politikalanm Avrupa <;apmda dayatmalanna yarayacakt1r. Problemin ash budur. Ba§kan Vandenbroucke istemeden fakat a<;1k bir §ekilde gosterdi ki, Sosyal Gi.ivenlik Sisteminin boliinmesi ve bolgeselle§mesi Avrupa Birligi 'nin liberal politikalan ile dogrudan baglant1hdir.
Saghk Sisteminin Bolgeselle~mesi Avrupa Komisyonunun Hedefidir i§siz halka kar§1 olan Vandenbroucke plam, bir ka<; y1l once Lizbon ' da yap1lan Avrupa Zirvesinde karara baglanan ve son Avrupa zirvesinde h1zlandmlmas1 karan alman stratejinin yi.irtirli.ige konulmasmdan ba§ka bir §ey degildir. Ba§kanm plam halen glis:li.i bir direni§le kar§da§Jyor fakat o i§sizlik i.icretlerinin bolgeselle§mesini Avrupa Birligi 'nin talepleri is:in onermeye devam ediyor. Bu durum SPA merkezinde derin bir rahats1zhga neden oluyor.. Herkes §Unu bilmeli ki italya'da saghk sistemi ger<;ek bir saghksal y1kima bagh olarak bOlgeselle§tirildi. Avrupa Birligi bu i.ilkeyi omek olarak ahyor. Fransa'da Raffarin hi.iki.imetinin as1l amac1 saghk sistemini bolgeselle§tirmek ve bu durum Almanya'y1 da tehdit ediyor. Bu aslmda Avrupa ols;ekli bir politika. Avrupa liberalle§me politikalan ses:imlerde reddedildi. Son haziran aymdaki Avrupa ses:imlerinin verdigi en onemli ders Avrupa Birligi politikalannm kitlesel olarak reddedilmesiydi (oy kullanmanm zorunlu olmad1g1 Avrupa i.ilkelerindeki oy kullanmayanlann say1s1 bunu gosterdi). His: kimse Flamanca ve Frans1zca konU§an halkm kar§l kar§Iya gelmesinin orglitlenmesi poJitikaSIm kabul edemez. ~unun alti s:izilmeli ki Flaman bolgesinde FGTB Vandenbroucke 'un onerilerini h1zla kmad1 ve yine Sosyal Gi.ivenlik Sisteminin herhangi bir §ekilde boli.inmesine kar§l olduklarm1 ifade etti. Flaman bolgesindeki CGTB Genel Ba§kam Xavier Verboven "sendika sadece patronlarin kar§lStnda bir ag1rhk olu§turmakla kalm1yor, aynt zamanda bile§enleri ne olursa a/sun biitiin hiikiimetlerin kar§lStnda da bir ag1rhk olu§turuyor" as:1klamasmda bulundu. Flaman bolgesel hiiki.imetinin program1 ile ilgili olarak §unlar1 ekledi: "programin kurumsal ayag1 [toplam gelirin bolgeselle§mesi] bizi ~ok endi§elendi-
Dos ya ... Dasya ... Dasya ... Dasya ... Dos ya ... Dos ya ... Dasya ... Dasya ... Dasya ... Do
riyor" Bu, Flaman i§t;ilerinin sendikas1 olan FGTB' nin temsilcilerinin Sosyal Giiven/ik Sisteminin birligine kar~1 olan "bir Flaman cephesine" katilmak istemediklerini gosteriyor. Federal dilzlemde birle§ik gilr;IU bir FGTB 'nin ag1rl1g1, Ulkede csas gilr; haline gelmi§ olan sosyalistlerden federal bolgelere bo!Unmc giri§imlerine kar§I Sosyal GUvenlik Sisteminin savunulmas1 ir;in cephe olu§turulmas1 talebinde bulunmay1 sagliyor. Henilz r;ok gcr; kalmmad1 fakat §imdi tam zamam. Bizier bunun ir;in her tilr!U inisiyatifi destekleyecek, yilreklendirecek ve yans1tacag1z.
Sosyalizm
lspanya: Frankoculann 14 Mart Yenilgisinin Ard1ndan 3 Oikemizdeki Frankoculann yenilgisi ve Avrupa Birligi 'nin geni§ kitlelerce reddedilmesi i§9iler ve halklara yeni perspektifler sunuyor. IV.Enternasyonal'in ispanya seksiyonu Enternasyonalist Sosyalist i§9i Partisi (POSl)'nin 25-27 Haziran 2004'te yapt1g1 17. Kongresi Halk Partili (PP) Frankoculann yenildigi s1rada ve ispanyol i§9i sm1fmm geleneksel partisi olan ispanyol Sosyalist i§9i Partisi 'nin (PSOE) hi.iki.imet kurdugu donemde topland1. P'nin yenilgisi uluslararas1 krizin sonucudur. Emperyalist kapitalizmin, teknolojinin olagani.isti.i gcli§mesine ragmen i§9ilere ve halklara, i.iretim sahalanm ucuz i§gi.icii alanlanna kayd!fma, i§sizlik, a9hk, sava§ ve insanhgm dogal kaynaklannm yagma edilmesinden ba§ka onerecegi hi9bir §CY yok. Irak'a kar§t sava§, kapitalizmin mf kendi 91kan i9in bile di.inyanm organize olmu§ gelecegi i9in oneri yapabilecek yetenege sahip olmad1gm1 gosterdi. Yerine hi9bir yeni di.izen onermeden, sadece y1k1c1 yanm1 ortaya koyuyor. Aym §ekilde sava§a kar§I i§9ilerin ve onlarm orgi.itlerinin bq k1tada birdcn harekete ge<;en kitlelerin onci.isii oldugu muazzam bir kitlesel harekctlcnme, i§9ilerin kapitalist planlara kar§t birlikte mi.icadele vermeye haz1r olduklanm gosterdi. Bush'un U§ag1 olarak tanman Aznar'm sc9im yenilgisi, bu kriz vc hareketlenmenin ifadesi oldu. Bu durum iiniversite merkezli yasalara kar§t hareketlenme ve 20 Haziran 'daki gene! grev le devam eden Prestige tankerinin kazaya ugramasmm protestolannm, sava§a kar§t geni§ hareketlenmeler ve son olarak 12 Mart'ta milyonlarca ki§inin protestolan, 13 Mart'ta Halk Partisi merkez bi.irosu oniinde Frankocu yalanc1lann ve sahtekarlann hiiki.imetini reddetmck ii;in yaptlan gosterilerle ba§layan i§9ilerin, geni;lerin ve halkm hareketlenmesinin sonucuydu. Zapatero'nun 11 milyondan fazla oyla se9ilmesi, i§9ilerin geleneksel orgiitlerini yeniden orgi.itlemek i9in kullandtklanm bir defa daha gosterdi ve i.ilkemizde PSOE i9in bu bir ilkti. i§t;iler ve halk yeni hi.iki.imetten acil taleplerine cevap verip vermcyecegini soruyorlar. Aslmda en kestirmc yontem budur ve bu, i§9ilerin deneyimleri sonucu ortaya 91kartt1klan bir yontemdir.
P
3
POSI 17. Kongresi karan
Dasya ... Dasya ... Dasya ... Dasya ... Dasya ... Dasya .. . Dasya ... Dasya .. . Dasya ... Do
Zapatero htiktimeti ispanyol askerlerini Irak'tan geri <rekti ve Aznar htiktimeti tarafmdan haz1rlanan kimi planlan iptal etti. Ancak bile§imi itibariyle ve i<rinde Solbe gibi burjuva i§birlik<rilerinin yer ahyor olmas1 nedeniyle kitlelerin ihtiyac1 olan bir htiktimet olmaktan <rok uzak. Avrupa Birligi 'nde kalmay1 ve monar§i rejimine kar§l olmad1gm1 ilan etti. Ve daha htiktimetin ilanmm ilk gtintinden itibaren AB; tersane i§<rilerine ve koyltilere kar§l geli§tirdigi saldmlarla ... ve aym zamanda geric i yarg1<rlar ve Kiliseyi htiktimetin tizerine stirerek, kitlelerin kendisine verdigi yetkiyi kullanmasm1 engellemeye giri§ti. Bizier Zapatero'yu gti<rlti hale getiren ve kendi taleplerini kar§ilamas1 i<rin israr eden kitlesel hareket ile "onlann beklentilerini gormezden gel en" htiktimetin AB 'den kopmama ve monar§i rejimine kar§1 <r1kmama beyanlan arasmda <reli§ki oldugunu iddia ediyoruz. i§<ri sendikalanm yonetmeye ve teslim almaya <rah§an Sosyalist Enternasyonal ve KP liderlerinin btiytik boltimtintin emperyalizme boyun egmesi i§<riler ve halklara en btiytik engeldir. Onlar Sosyal Forum orgtitleyicilerinden ve IV. Enternasyonal ismini gasp<r1 bir zihniyetle kullanan, insanhk d1§1 ktireselle§menin kotti sonu<rlanna sebep olacak hareketlilikleri orgtitleyen Birle§ik Sekretarya ve onun <revresindeki sempatizan gruplardan btiytik destek ahyorlar. Kitleler de aynen bizim gibi htiktimete a<r1k <rek vermediler. Biz sadece, Halk Partisi 'ni yenilgiye ugratan ve Irak'tan ispanyol askerlerinin geri <rekilmesini saglayan kitle hareketine btittinltiklti bir gtiven besliyoruz. Bu gibi ba§arilann bundan sonra da tekrarlanacagmdan eminiz. Bu sebeple harekete ge<ren, politik davranan i§<rilere ve halklara destek oluyoruz. Htiktimeti kO§Ulsuz olarak desteklemiyoruz ancak, i§<rilerin savunulmasma ve Avrupa Birligi ile Franko doneminden miras kalan monar§ik dev let yap1smdan kopmaya yonelik her tedbirini destekleyecegimizi ilan ediyoruz. Somut olarak ifade etmek gerekirse; tersanelerin korunmas1 konusunda ttim IZAR grev ve i§galcisi yolda§lanm1zla, emeklilik ticretlerinin dti§tirtilmesine kar§l mticadelede UGT sendikas1yla birlikte hareket ediyoruz Herri Batasuna'ya yakm radikal milliyet<rilerin adayhklannm yasaklanmasma kar§l ve Aznar'm kar§1reformlannm iptal edilmesinden yanay1z. Htiktimetin i§<riler aleyhinde ald1g1 ttim tedbirlerle mticadele edilmelidir. Bu tip kararlar 14 Mart'ta bUytik <;:ogunlugun verdigi yonetme vekaletinin ihlal edilmesidir. Komtinist Manifesto'ya da uygun olarak IV. Enternasyonal ve onun seksiyonlan, i§<ri hareketinin birer par<ras1d1rlar ve btittin olarak i§<ri sm1fmm ihtiya<rlanndan ayn ihtiya<rlan yoktur. i§<rilere grevde olduklannda stirekli bu greviniz ba§ar1s1z olur <rtinkti sendikalar grevi satacaklar diyen duru§U reddediyoruz. Htiktimete
Sosyalizm
kar§I duru§ sergilemenin i§<;i sm1fmm birligi ihtiyacmdan onde geldigini soylemek i§<;i sm1fm1 bblmek anlamma gelmektedir. ispanya' da i§<;iler ve halklar hiikiimetin AB 'ne ve monar§i rej imine girmeyecegini umut ediyor. Esas olarak olaylar bu hiikiimctin gelccegini belirleyecek. Ya hi.ikiimet kitlelerc dayanarak AB 'ni y1kacak ya da 9e§itli sektorlerdcn kitleler hiikiimeti y1kacaklar. i§<;ilerimizin birle§ik bir cephe kurmu§ olmas1 AB ve cmperyalizmi y1karak gcr9ek bir i§<;i ve koylii hiikiimeti i9in miicadele etmcsi anlamma geliyor. Avrupa sc9imleri; Avrupa i§<;ilcrinin Avrupa Birligini ve onun tiim ayg1tlanm , curoyu, ucuz i§giiciiniin bulundugu yerlere yatmm kayd1rmalanm, i§tcn 91kartmalan, iiretim sektoriiniin par9alanmasm1, ozelle§tirmeleri, i§<;ilerin haklannm azaltilmasm1 ve kamu hizmetlerinin par9alanmasm1 reddettiklerini gosteriyordu. Avrupa Birligi se9imlerde ugrad1g1 bu devasa me§ruiyet kaybma ragmen i§<;ilere ve halklara saldirmaya devam edecek. Bugiin Avrupa Komisyonundan ve onun anayasasmdan bag1ms1z i§<;i orgiitleri var olmad1g1 takdirdc i§<;ilerin haklanm vc sosyal kazammlanm savunmak miimkiin degildir. CCOO ve UGT konfederasyonlannm yonetim kurullan taslak anayasay1 savundular. Biitiin bu orgiitlerin bu oncmli konuda tam bir bilgiye sahip olarak en geni§ tart1§may1 yapacaklanna inamyoruz. Btittin i§<;ilerc vc gen9lige bu taslak anayasaya kar§I durmay1 oneriyoruz ve Avrupa Anayasasma hayir i9in mticadele veren, orgtitlerimizi bu tip bir i§<;i kar§ill ve anti sosyal plandan korumak i9in 9abalayan btiytik bir komiteler ag1 orgtitleme konusunda onlan destekliyoruz. T1pk1 AB 'nin gene I olarak reddedilmesinde oldugu gibi iilkemizde Frankoculann yenilgisi de i§<;i sm1fma ve halklara ytizlerce ve binlercc i§<;i ve gencin politik mtidahalesi i9in yeni perspektifler sunuyor. POST kongresi, i§<;ileri halkm taleplerini ve haklanm savunmak ic;in birliklerini ve bag1ms1zhklanrn savunmak ic;in orgtitlerini ve sendikalanrn desteklemeye 9agmyor. Bizier i§<;ilerin bag1ms1zhg1 i9in miicadelenin gerekliligini savunuyoruz. i§9ilerin kurtulU§U ic;in ortak miicadele temelinde sosyalist veya komtinist yonelimli i§<;ilerle veya orgtitstiz i§<;ilerle omuz omuza olacak, yalmzca i§<;ilerin 91karlanrn dikkate alan orgtitler yarat1lmas1 ic;in bu bag1ms1z1Ik mticadelesi gereklidir. POSI aktivistleri her zaman bu ama9la i§t;i hareketinin birlqtirilmesi i9in 9ah§1rlar. POSl, cumhuriyeti ve Ozgtir Cumhuriyetler Birligini savunuyor, AB 'den ve monar§i rejiminden ayn§ma mticadelesinde yer ahyor. Bu mticadeleyi stirdiiriirken de, ulusal soruna ban§91 ve dcmokratik bir a<;Il1m sunabilmek i9in, milliyetlerin kendi kaderlerini tayin hakk1rn
Dasya ... Dasya ... Dasya ... Dasya .. . Dasya ... Dasya ... Dasya .. . Dasya ... Dasya ... Do
savunuyor ve c;:e§itli anti- demokratik yasalarla partiler yasasmm iptalini gUndeme getiriyor. • POSI kongresi gorevlerini a§ag1daki gibi tammlamaya karar verdi: IV Entemasyonal'in varolan gUc;:leriyle e§it bir §ekilde ispanya'da bir dizi aktivist toplamak • i§c;:ilere 14 Mart'ta tepkilerini ifade ettikleri gibi hUkUmetin taleplerini tatmin etmesini dayatacak inisiyatifleri empoze etmeleri ic;:in yard1m etmek • Birc;:ok grupta i.:irgUtlenen genc;:ler gibi demokrasi manifestosu ic;:in, demokratik ve sosyal haklann savunulmas1 ic;:in i§c;:ilere katk1da bulunmak • i§c;:i haklar1 ve halklarm ozerkligi ic;:in ve II. Avrupa Konferans1'nda benimsenen Avrupa Anayasasm1 reddetmek ic;:in yap1lan kampanyaya kattlmak • lrak'm i§galine kar§I ve Irak i§c;:ilerinin haklar1 ic;:in yap1lan entemasyonal kampanyay1 geli§tirrnek ve ILC'nin i§c;:i gUc;:lerini bag1ms1z bir sm1f zemininde yeniden birle§tirrnesine katk1da bulunmak Demokrasi ve sendikalann bag1ms1zhg1 ic;:in Ac;:1k komisyonu harekete gec;:irrnek • Bu gorevleri ba§armanm d1§mda kongremizi, yaymlanmm ve ileti§im ve propaganda aglanm1z1 t1pk1 orgUtsel ve mali kaynaklanmm oldugu gibi art1rma kararlan ald1.
Sosyalizm
Ukrayna, Rusya, Gurcistan, Moldavya: Ekim kazarnmlarm1 savunmak ve kaybedilenleri geri kazanmak i~in Dominique Ferre Ekim l 9 l 7'nin Kazarnmlan111 Savunmak ve Bunlann Ycnidcn Fcthi ic;in ikinci Uluslararas1 Konferans 10-11 Tcmmuz 2004 ' tc Kiev 'de (Ukrayna) topland1. Konfcrans Dorcllinci.i Entcrnasyonal vc onun Ukrayna scksiyonu tarafmdan organize cdildi. onfcransta Ukrayna'dan, Rusya'dan, Moldavya'dan vc Gi.ircistan 'clan kirk dclcge Enternasyonal sckrctcryamn bir heyctiyle bir araya gclcli. Dorcli.inci.i Entcrnasyonalin Ukrayna scksiyonu Borotba'nm (Mi.icadelc) lidcrlcri konfcrans1n ac;1§ konu~masm1 yapt1lar vc 2001 yil1 Aralik aymda yapllm1~ ohm ilk konfcranstan sonra ba~lat1hrn§ olan Sovyet i§ Yasas1nm savunulmas1 kampanyas1 ilc ilgili bilgi vcrdiler. Yi.izlercc destck imzas1 toplanm1~, bir dizi biiyi.ik sanayi kurulu§unun oni.indc binlcrce bildiri dag1tilm1~ vc hamile kadmlara ve ki.ic;Uk c;ocuklu kadmlara kar§1 olan di.izcnlemelcr, sendikalann i§ten c;1karmalan dcnetlemc hakk1nm kaldmhyor olmas 1, 8 saatlik i§ glini.inc yapilmak istencn saldmlar detayh olarak anlatilmt§t1r. Bu kampanyay1 tamtma amac;lt bir toplant1 scndikalarla birlikte yapdmt§t1r. Kampanya Rada'nm (Parlamento) koridorlanna kaclar bile ula§ll1t§t1r. Nedcn bu yasa tasansma kar§1 oy kullanmalan gcrcktigini ac;1klayan belgcler bi.iti.in rnillctvckiline sunulmu§tur.
K
Sovyet i~ Yasasmm Y1k1mma Hay1r 11 Araltk 2003 'te milletvckilleri Sovyet i§ Yasasmm "reforrnuna" (ya-
ni y1k11111na) yonelik hi.iki.imetin ilk tasan taslagm1 kabul etmi§lerdir. Ulusal egemcnligi yok sayan bu "reform" aslmda dogrudan Avrupa Birligi ve Di.inya Bankasi tarafmdan dikte eclilmi§tir. Ukrayna ile Avrupa Birligi arasmda gerc;ekle§tirilen 7. zirvenin sonunda ortak bir deklarasyon, Yalta'da , Ukrayna cumhurba§kam Leonid Loutchma ile Avrupa Konseyi ba~kam Silvio Berlusconi, Javier Solana vc Romano Prodi aras1nda, 7 Ekim 2003 'te imzalaI11111§ttr. Bu cleklarasyonun 12. maddesi §byleclir: "U krayna i~· in Avrupa Bir/(~i' nin geni~lemesi nin a\'Gntaj/anndan yararlanma11111 en erkin yo//anndan hirinin Avrupa
Dasya ... Dasya ... Dasya ... Dasya ... Dasya ... Dasya ... Dasya ... Dasya ... Dasya ... Do Bir!(~i
norm/an 1·e sta11dart!an i!c ay111 11oktaya ge!mc ~·aba!am11 yoo!d11g11 ko1111s1111da gi5rii~· bir!(~in e l'Cm!d1. " Ancak Rada'da Temmuz sonunda ya pilmas1 gcrcken ikinci oylama anidcn 31 Ekim 2004'te yapilacak olan cumhurba~kanl1g1 sec;imlerinin sonrasma crtclendi. Bu karar Ukraynal1 yolda~lanrrnz tarafmdan ilk geri ad1m olarak dcgerlendirilmi§tir. Konferans1m1zda da vurguland1g1 gibi, i ~ Yasas111111 - ve ttim mevcut kazan11nlar111 - savunulmas1, sadece Ukrayna'y1 ilgilendircn bir konu dcgildir, dUnya c;apmda bir ctkisi vard1r. Bu konu Urctim arac;lannm ozel mi.ilkiyeti ilc bir kopu~ma konusunu gUndcmc gctirmcktcdir. DUnya ppmdaki bu sistem (Urctim arac;lannm ozcl mUlkiycti-<;::N) tUmUylc sosyal kazammlann (daha da gene! olarak uygarl1g1n kazammlan11111) y1k11111 Uzerinden bcslcnmektcdir. Bu nedenlerle Konferans, yapdm1§ olan Cenevre konferans1111n ve lrakli ve ABD'li sendikacilar ile lLC heyctinin yapm1§ olduklan ILO ziyaretinin sonu9lan111 da kaydetmi~tir. Irak'111, gitgide, ABD empcryalizminin, dUnyadaki ttim insanlan ve uluslan sUrUklemck istedigi gelccck gibi gori.inUyor oldugunu soylemck, c;ok mu ayag1 ycrc basmayan bir ifadedir? Eski Stalinist lider ~cvardnadzc'nin "GUI Dcvrimi" isimli bir darbe ile dU~Uri.ilmesindcn bu yana ycdi ay ancak gcc;ti. Konfcransta GUrcistanl1 bir aktivist §Unlan ac;1klad1 :
gu 11/a~·tmnak
Yarolan fclak ctli toplumsal duruma ragmcn GUrcistan 'da hala bir i~c,:i sm 1f1 vc kiiy llilUk var. /\ncak ~unu rahatl1kla soylcycbilirim ki , Glircistan cski SSCB 'den kalan Ekim Devrimi kazan11nlarmm en ho va rdaca harcand1 g1 bir lilkedir. $u siralar GUrcistan 'daki i ~s i z lik ora111 ylizde 40 dolaylannclad1r. Emeklilcrin asgari Ucrctleri 9 $'1 gc<;:miyor. Tillis'tc, i~c,:i mahallcrindcki konutlann r;ogunda s1cak ya da soguk su olmad1g1 gibi elcktrik de yok Bununla birliktc <;:q itli grcv mUcadclelcri var vc bunlar gcnclliklc yaba nc1lar taraf1 ndan satin al111m1~ i~lctmclcrde cski scndikalardan gcri kalan tem ellcrdc i~c,:iler tarafmd an ylirlitUIUyor. Oniki yildir varlig1111 slirdlircn hUklimctin y1kilmas1 insanlar arasmda c,:ok bliylik umutlann yqe rmcsinc ncdcn oldu . Arna her ne kadar ad1 '"Giil Dn-,.imi'" de olsa vc "solt111"' taleplcriyle harckctc gec,:mi~ de olsa, bu gcli .~ mc asl111da, Amcrikan hliklimcti. Soros Fonu vc c,:c~itli mali gruplarca gcrr;cklqtirildi vc ana amac1 Hazar pctrollcrinin clc gcr; irilmes iydi. Ye ~imd iki hlikiimetin ba~kam Mikhail Saaka~vili ~ u s1ralar kitlelerin ne kadar poplilcr olursa olsun, bu nun uzun sti rmcyecegi a~ikar. '"Gii/ Dcl"ri111 i "' ndcn bu yana lizelle~Lim1el er sli rcei $evardnadze doncmine oranla bliylik h1z kazand1. Kcndisinc yo ncltilen, '"nc/cr satrlama:?"' ~ek lindcki soruya ycni Ekonomi Bakam ~u ci;vab1 verd i: · Her ~cy salllabilir ve hepsini satacag1z.' HUkiimet mcmu rlann say1s 1111 bliylik olc,:Udi; dti~Urcn ~ u !Lirdcn sen bir plam uygulamaya soktu: Ag1rlig1 polis te~kilat111dan olmak li ze rc 36 bin ki~inin i~in c son vcrilccek vc gcri kalanlann da licrctleri dU~UrUllicck . Ulke bir kan banyosuna haz1rlanma tchdidi altmda. Acarya'da, Abhazya'da ve Giiney Osetya'da kan akltmaya kararli milisler silahlamyorlar. Bizim y11larca bu halklarla c,:ok iyi ili~kilerimiz ol-
Sosyalizm du, bizimle hep aym haklara sahip oldular. ~imdi isc biitiin bunlar tehdit altmda vc iilkemizin durumu giderek zorla§iyor.
Kafkasya; Afrika ve Irak halklannm ya~ad1g1 trajik geli~melerin tehdidi altmda. Ve bu i§leri yerine getirebilmesi i~in ABD empcryalizmi ~i:izi.ilen stalinist bi.irokrasi i~indeki en uygun insam bulmakta zorlanmad1. Nitekim yeni rejimin "2 11umaral1 " ~ahsiycti Nino Burdcanadze, stalinci rejime sad1k bi.iyi.ik bir ailenin klZl (babas1 ~evardnadze'ye ~ok yakmhg1yla tamniyordu ve SSCB 'nin son Turizm Bakanlanndan biriydi) . Aym ~ekilde; Ruslardan, Romenlerden ve Ukraynahlardan olu~an Moldavya Cumhuriyctinden gelen gen~ bir militan da ~i:iyle dedi: Eski SSCB ii:;eri sindcn, bir "Kon11111is1 Parti'' tarafmdan yonetilen son devletten geliyorum. Arna hiikiimette iilkcnin en zengin iki adam1 yer ahyor. Moldavya Komiinist Partisi birkai:; yll once "ekmekfiyatlan d11~ecek" gibi sloganlarla iktidara geldi. Ancak iktidara geldiklerinden bu yana temel g1da iiriinlerinin fiyatlan (ekmek, sos is, ... ) ~imdiye kadar hit;: ohnad1g1 kadar yiikseldi . Devrimin sosyal kazammlanna kar~1 saldmlar son derece ileri gitti. Ornegin ogrencilerin arttk ula~1mdan bedava faydalanma haklan yok. Ukrayna' da ve Rusya' da isc bu ha la gci:;crli. 250 leis tutanndaki (20 dolar) asgari iicret gei;:inmcye yetmiyor vc her i~i:;i en az bir ikinci i§te daha i;:ah§mak zorunda kahyor. Bir milyon i§i:;i Moldovya'dan yabanc1 iilkelere gitmek iizere aynldt. Bu goi;:mcnler y1k1m halindeki ekonomiyi ayakta tutuyorlar. .. Komiinist Partinin ondcrligindcki hiikiim et bu durum ile ba~a i:;1kam1yor i:;iinkii sadece Diinya Bankasi 'nm ve IMF' nin planlanm (ozellikle de Ekonomik Kalkmma ve Yoksullugu Azaltma program1) ve DTO'niinkileri uyguluyor. Ancak bu duruma kar~m VC Moltelecom gibi biiyiik firmalann ozelle~tirilmeleri nc kar§m hala Dcvlctin miilkiyctinde olan biiyiik fabrikalar var. Hala i:;ok daraltthrn§ oli;:iilerde de olsa bedava saghk hizmetlcrinin -400 leis'e kadar paraS IZ tedavi gibi- un surlan mcvcut.
Belarus, Emperyalizmin Hedefi Vladimir Putin'in halkm ~qitli kesimlerinin sosyal kazanimlarm1 ve 1917 kazammlanndan kimi par~alan tehdit eden bir yasay1 Meclisten ge~irdigi bir mada, iki Rus i:igrcnci de konferanstayd1lar. AFP'nin (Frans1z Haber Ajans1) 2 Temmuz 2004 tarihinde ge~tigi bir haber §i:iyle: "reform milyonlarca Rus iqin (i§~·i kahramanlan , Rus kahramanlan, sava§ gazileri, engelliler) sahip olduklan ~·e§itli avantajlan, orne.~in hedava ula§in11, kimi ilaqlan bedava alma hakk11111, telefon destegini kaldirmay1 ve hunlar yerine ayl1k bir sosyal yard1m vermeyi amaqlzyor ... Bu proje Rusya qap111da bir protesto gosterileri dalgas111a yo! a~·t1." Rus delegelerdcn biri i:igrenciler ve i:igrctmenler arasmdaki bu protesto hareketlerinin ol~egi ile ilgili tanikhgm1 aktard1: Petersburg'da ve Rusya i;:apmda diger illerde ogrencilcr bedava ula§tm hakktm kald1rmak iste yen yasa tasansma kar~t kitlesel gosteriler diizenlediler. Bu
Dosya ... Dosya ... Dos ya ... Dosya ... Dosya ... Dosya ... Dosya ... Dos ya ... Dosya ... Do
gostcrilcr i.izcl bir orgUt taraf1ndan orgUtlcnmcdi ama ogrcnci cvlerindc bir araya gelcn ogrenci gruplan taraf111dan c;agn yap1ld1. Rus Anayasas111da Univcrsitc cgitiminin bcdava oldugu bclirtilir. ama bugUn "hir iicret km}1li.~1 e.~itim " yayg1nla ~ 1yor. Univcrsitc otoritelcrinin scndikalar Uzcrindeki tam denctimine kar~1n hala scndika Uyclerinin sanatoryumlarda bedava tatil imkam vardir.
Tart15mada aktivistlerin kar§I kar§tya olduklan bir dizi siyasi sorun gtindeme geldi , ornegin Belarus 'ta. Herkes Avrupa'da Loukachenko rejiminin ABO emperyalizmi tarafmdan "Avrnpa' daki son diktator" olarak hedef almd1g101 biliyor. Medyada da bu yonlti ifadeler s1khkla yer altyor. Konferansm bir diger kattl1mc1s1 "Belarus' 1111 kaderine kay1fSl: ka/111abilir mi ?'' diye sordu . Apa<;:tk olan ger<;:ekler ABO emperyalizminin tutumunu gostermiyor mu: Belarus toplumsal mtilkiyet rejiminden geriye kalan en fazla say1da kazan1m111 hale var oldugu Ulkedir. ~u anda Loukachenko, hi<;: de payla§mad1g1m1z kendi ama<;:lan i<;:in, bunlan ortadan kaldirmay1 kabul etmemektedir. Bu durum Yenezuela'daki durumla aynt degil midir? Burada da ABO emperyalizmi Chavez htiktimeti ulusal petrol §irketini ozelle§tirmcyi kabul ctmedigi i<;:in mi.idahale etmck istedigini art1k saklam1yor. Otinyadaki en btiytik emperyalizmin politikalan bu nedenle yalntzca Kafkaslan vc Belarus ' u degil, ttim bolgcyi istikrars1zla§tmna tehdidini banndmyor. Bu ncdenlc Ukrayna'daki cumhurba~kanltg1 sc<;:imlerinin oncesindc ABO htiktimeti adaylardan birine, oligarklardan biri olan Youchenko'ya scmpati duydugunu gizlemeye gerek duymuyor. Yine ABO son NATO zirvcsinde Ukrayna htiktimetini tehdit etmeye yonclik bir a<;:1klama yapilmasm1 saglad1. Bu nedenle, ABO emperyalist askeri gi.ictintin Avrupa'daki bu orgi.ittintin son zirvesinde, NATO Gene] Sekreteri Jaaq de Scheffer §U a<;:1klamay1 yapti: "Ukrayna'mn NATO' ya kat1/111a iste,~ini mem111111iyet/e kar~J/1yornz .. . ama ~w111 ar1klikla 1fade ediyoru:: Bu olu~umdaki ba~·an askeri reformlar yapmakta11fazlas1111 gerektirir, NATO' nun (jnemli de,qer/erine gii~·/ii bir destefji de gerektirir." Otin Yugoslavya'da kadmlan, <;:ocuklan vc ya§hlan bombalayan NATO'nun hangi "de,qerleri"nden bahsediliyor? Bu ''de,qerler" in halklann egemenligi ile vc demokrasi ile hi<;: ili§kisi olmad1g1 ortada. Bu "de,~erler" daha <;:ok gelecek 13 Ekim 'de "serbest ve saydam bir cumhurba§kanhg1 se<;:imi dtizenlemc"yi empoze ediyor. Aslmda §U andaki cumhurba§ka111 da Bush 'a sadakatini ka111tlamam1§ degildir. Hatta kamuoyunun <;:ogunlugunun kar§I olmasma kar§m Irak'taki ABO yagmasma kattlmak i<;:in 1600 asker gondermeye karar vermi§tir. Arna bunlar yetmemektcdir, yetcri kadar h1zh gortilmemektedir.
Sosyalizm
Kolhozlardan Geriye Ne Kald1? Bugiln, hilkilmetin, Ekim devriminin kazammlarmdan geri kalan parc; alan daha fazla vc daha h1zh bic;imde y1kmay1 ba§aramamas1 olgusu, kendisini SSCB 'nin y1k!lmasmdan bu yana Ukrayna'nm kirsal kesimlerindc ya§anan olaylarda gostermektedir (elbette Ukrayna'daki ve diger eski SSCB cumhuriyetlerindcki ve Rusya'daki durumun daha dctayh bir incelcmcsinin yap1lmas1 gcrcklidir). Stalinist bilrokrasi tarafmdan, ozelliklc Ukrayna'da orgiltlenen zorla kolektivizasyon biliniyor. Uygulanan siyasi teror yontemlcri korkunc; bir ac;hga ve birkac; milyon ki§inin olilmilnc yo! a9m1§tt. Kolektif 9iftlikler (kolhozlar ve sovhozlar) bu §ekildc 9ogaltilm1§lt. SSCB c;oktilgilnde bu 9iftlikler, Ukrayna ' nm Stalinist bilrokrasinin ic;inden 91km1§ ve "piyasa ekonomisine" yonelmi§ olan yoneticileri tarafmdan yasal olarak kapattlmt§tt. Aynca devlet k1rsaldaki tilm sosyal kurumlara, anaokullanna vc bcnzerlerine aktard1g1 destekleri de kesmi§ti. Oysa bu kurumlar illkcdeki en uzak koydc dahi sosyal ya§amm yap1sm1 olu§turmaktayd1. Ancak ycni ozcl millkiyct §ak§akc;Ilan kolkhoz 9ift9ilerine toprak sahibi olmalanm onerdiginde c;ogunluk bunu kabul etmedi. Soylediklcri §Uydu: Her biri kcndi hesabma 9ah§t1gmda, tanm tckniklerinden (bic; iciler, traktorler, ilretim ekipmanlan) faydalanamayacaklard1. Ve §U anda devlet art1k ilrilnlerini satm almad1g1 halde ve bankalar ozellqtirilmi§ vc koylillere kredi vermeyi reddediyor oldugu halde, tilm bolgclerdeki 9ift9ilerin yilzdc 80-90'1 topragm kolekt if millkiyetini korumaktadir (yasal olarak "kolektif tanm i§letme/eri" ad1 altmda var ohm cski kolkhozlann kotille§mi§ bic;imlcri olarak) . Yilz binlercc koylilniln bu tutumlan Troc;ki 'nin kendi ilslubunda bir zamanlar soylemi§ olduklannm hakhhgm1 gostermiyor mu? Emperyalizm tarafmdan orgiltlenen ilretici gil9lcrin bilyilk y1kim1 9er9evcsinde Ekim kazammlan her ccphcde saldm altmda iken "Ekim kaza111mlan kitlelerin bilin~· /erinde ya§amaktadzr." Ekim kazammlanm savunma ve yeniden fethetme konusu Rusc;a dilinde ilk kez olarak yaymlanan Dordilncil Enternasyonal Gazetesinin ilk say1smm tart1§tlmasm1 gerektirmektedir. Bu say1 Birle§ik Sekretarya ba§ta olmak Uzerc Dordilncil Enternasyonali temsil ettikleri iddiasmda olanlann politikalan ile ilgilidir.
Rusya'da Bir Birle~ik Sekretarya Oyesi Olarak leg Schein'm Politikalan i§c;i Entcrnasyonali ic;in Komitc (CWI) isimli, ingilterc'dcki Sosyalist Parti (Militan' m krizindcn a91ga 91km1§ gruplardan biri) ile baglant1h
Dasya .. . Dasya ... Dasya .. . Dasya ... Dasya ... Dasya .. . Dasya ... Dasya ... Dasya .. . Do
ve eski SSCB 'de aktif olan bir grup Kiev konferansmm orglitleyicilcrinc, kendilerinin de konfcransa katilmak istediklerini bildirmi~lcrdir. Bu orgUtUn duru~u nasild1r? Moskova'da Rusc;a olarak CWI tarafmdan yaymlanan Levyi Avangard (Sol Oneil) gazetesinin son say1smdaki (say1 51, Haziran 2004) bir makale Ukrayna'daki i~ yasas1 konusunu elc almaktadir. HUkUmetin taslak yasasm1 mlikemmel bir ~ekilde ele~tirdikten sonra Levyi Avangard'm onerdiklcri nelcr olmu~tur? Makalenin vard1g1 sonuc; ~oyledir: Bq y1l once Rusya'da hi.iki.imctin i ~ yasalanm ciddi bir bi\imdc koti.ilc ~ tirmc sadecc bag1ms1z sendikalann dcgil, kimi resmi scndikalann da oncmli bir direni~ ile kar~1la~t1. KZOT'-STOP ad1 altinda yi.iri.iti.ilcn ulusal kampanya FNPR 'nin [eski resmi scndika, redakti:iri.in notu] lidcrliginin ihanctine kar~in ~u anda iki y1Jd1r si.iri.iyor ve en dayamlmaz kimi yi:inlerin gcri \ckilmcsini ba~ard1. .. ~imdi Ukrayna 'da da bcnzcr bir kampanya yi.iri.iti.ilmcsi gcrcklidir.
g iri~imi
2000'den 2002'yc kadar Rusya'da orgi.itlenen ve Le1yi Arnngard'm and1g1 KZOT-STOP kampanyas1 nasil bir kampanya idi? 2000 yilmda Putin hi.iki.imeti bir "reform " tasansm1 glindeme getirdi ve bu Sovyet i§ Yasasmm y1kilmas1 anlamma geliyordu. Bu tasan i§ Yasasmda Stalini st blirokrasinin tahrifatlanna kar~m var olmay1 si.irdliren Ekim devriminin onemli sosyal kaza111mlan111 tasfiyc ediyordu. Bu taslak Ukrayna hi.iki.imctinin metnine de ilham vermi~tir. Ortadan kaldmlan kimi di.izenlemelcr §Unlard1: §irkctteki scndika komitesinin i~tcn c;1karmalar i.izerindeki dcnctimi, gcce c;a'1§mas111111, kadmlann c;ah§mas111111 dlizenlenmesi, c;ocuklann c;ah§rnas1 ilc ilgili hi.ikUmler, engellilcr ve ozi.ir!Ulerin c;ah~malanna ili§kin hi.iki.imlcr, vb. 0 gi.in Rusya'da sorun, aynen buglin Ukrayna'da oldugu gibi, eski nesillerin kazanm1§ olduklannm savunulmas1 idi. Bunun yerine bir Duma (Parlamento) i.iyesi olan, Birlqik Sekretaryan111 tan111m1~ onderlerinden Oleg Schein de bir "kar~1-reform ", kendi deyimiyle bir "alternatif reform" sundu ve bu alternatif refonnun desteklcnmesi ic;in bir kampanya ba§latt1. Lcvyi Avangard '111 and1g1 kampanya bu kampanyad1r. Bu taslak kar§1-projc Sovyet i§ Yasas111m savunulmasma kar§I c;1k1yordu -bunu bu yasamn 2000 yilmdaki Rusya'mn ko~ullanna "uyarlann11§'' olmad1g1111 soyleyerek yap1yordu. Bu tu tum "altematif tas/ak reformlar111" c;ogalmasma yo! ac;t1; bu §ekilde yedi taslak sunuldu. Boylelikle sendikalar boli.indi.i: bazilan mevcut i§ Yasas1111 savundu, baz1lan ise §U ya da bu "altematif' i savundu. KZOT kampanyas111111 bu ~ehirdeki orgUtleme komitesinde yer alm1§ olan Petersburg'lu bir aktivist bize §Unlan anlatt1:
'
i~ kanunu i\in Rus\a ilk harflcr
Sosyalizm Esasen orgi.itlcmc kornitcsinin ic;indc bir az1I1hk, RKRP', Liman i~c;ileri sendikas1 vc Rusya i~i;i Partisinin [Schcin'll1 partisi - cditori.in notu] aktivistlerinin bir boli.irni.ini.i bir araya gctirmi~ti. Bunlar Schein '1!1 vc Avaliani 'nin taslak rnetinlerinin yazilrnas1I1a aktif olarak katildilar vc i~ yasas1111n "gcrici" ti.irn digcr vcrsiyonlanndan farkh tek versiyon oldugu ic;in Komitcnin diger i.iyclerini de bu taslak ii;in ko§ulsuz destek verrne yoni.inde oy kullanmalan ii;in ikna ctrncye r;ah~lllar. Buna kar~m Komite vc ba~kam hi.iki.imctin tasansma kar~1 r;1kan herkcsi birlqtirccek ve kitlclcr taraf1I1dan anla§Ilabilccck bir ajitasyonu orgi.itlcyccck bir r;izgi izlcmeyi 1srarla si.irdi.irdi.i. Bu c;izgi i.i9 ana sloganda ozctlcniyordu: • Hi.iki.imctin tasans1 gcri c;ekilsin' • Sovyct i~ Yasas1111 savun! • i~ Yasas1I1da hir;bir reform istemiyoruz!
Eski resmi sendikanm onderligi isc bir ba§ka "a/ternat1f tasan"y1 destekledi. Putin Rusya'da i§c;i sm1fmm haklanna kar§l darbesini gerc;ekle§tirmeyi ba§ard1. Sovyct i§ Yasas1 yok cdildi. Elbctte §U soruyu yamtlamam1z gcrekiyor: Levyi Avangard Oleg Schein'm bu kampanyasm1, bu kampanya yeni i§ Yasasmdaki "en dayam/maz kimi yo11/eri11 geri reki/mesini ba§arm1{' gibi yans1t1yor. Putin'in yeni i§ Yasas1 ile i§c;ilerin neler kaybcttiklerine bir bakahm. Her §eyden once fabrikada i§c;i c;1kartilmasmdan once fabrika sendika komitesinin onay1 zorunlulugu. Kolektif protesto yapabilmeyi ve grev yapabilmeyi son derece zorla§t1ran yeni onlemleri de unutmayahm. 0 haldc mevcut haklann savunulmasma kar§t ba§latilm1§ olan bu kampanyanm nasil olur da kimi "olumlu" sonuc;Ian oldugunu soyleyebiliriz.
Boyle Bir Politikanm Dorduncu Enternasyonal ile Bir ili~kisi Olabilir mi? Bu izlcnen gene! c;izgidcn kaynakh olmayan tekil bir ha ta m1dlf? 200 I y1h Arahk aymda Birsck yaym1 Inprecor'da yaymlanan bir makalede, bu ak11rnn liderlerinden olan Catherine Samary §6yle yaz1yor: "Top/umsalla§nW bi~·imferi, ~·iiriimekte o/anlar bile, sanayisizle§me ''e toplumsal r;oziilme, ko/ekt1f miicadeleyi daha zorla§tmyor. " Sanayisizle§-
menin ve toplumsal c;ozi.ilmenin i§c;i sm1fmm miicadelesi ic;in ek zorluklar olu§turdugunu kimse inkar edemez. Arna insan §unu nasil diyebilir? "Toplumsalla§ma hir;imleri, riiriimekte o/an/ar bile (. . .) ko/ektif miicadeleyi daha zorla§tmyor."
Mafya tipi oligarklar her §eyi ozellqtirdiklerinde, i§ Yasasm1 imha cttiklerinde, hamilc kadmlann i§ten 91kanlabilmelerine olanak verdiklcrinde, .... ko§ullann daha clvcri§li oldugundan bahsedebilir miyiz? Ciddi hcrhangi bir i§c;inin, sm1fma sad1k herhangi bir aktivistin buna inanma §ans1 var m1? Schein 'm Rusya'da yapmI§ oldugunu Ukray' Stalinist partilcrdcn biri
Dasya ... Dasya .. . Dasya .. . Dasya ... Dasya ... Dasya ... Dasya ... Dasya .. . Dasya ... Do
na'da tekrarlamak isteyen BirSek ve CWI nasil hem bu politikalan izleyip, hem de Tro\:ki 'yi ve Dordi.inci.i Enternasyonali savunduklanm iddia edebilirler? 1939'da Tro\:ki'nin kendisi "Sovyet ig-ilerine Mektup" ta ยงUnu a\:1khyordu: "Eski kazammlanm savunamayanlar hir;hir zaman yenilerini e/de etmekte baยงan/1 o/amazlm:" Bu tartlยงmay1 sonuna kadar yapmahy1z. Rusya'dan, Gi.ircistan 'dan, Moldovya'dan ve Ukrayna'dan aktivistlerin kat1hmmm hedefi buydu. Bu kat1hmcilar Dordi.inci.i Enternasyonalin Rus\:a bi.ilteninin yaym kurulunu geniยงletme ve boylelikle onu bu asli konularda bir tart1ยงma arac1 haline getirme karan aldilar. Birle~ik Sekreterya "Populer Ozelle~tirme"yi Savunmak Ozere Tro~kist Bayrak ile Dola~mca
Ukrayna seksiyonunun bir lideri ยงUnu a\:1klad1: "Birleยงik Sekrete1)'anu1 bugz~n Ukrayna' daki roliinu kUr;iimsedigimizi go1memi::: onemlidil: Y1/lard1r Ukrayna' da sadece hir kiยงi bu akzmm iiyesi oldu,~unu ifade etmiยงti1: Kizima adlr bu kiยงi Ukrayna Sosyalist Partisinin (I 99 /'den sonra Ukrayna' daki Stalinist hurokrasinin altiist oluยงimdan tiiremiยง bir dizi partiden hiri) ideologudw: Bugiin biitun partinin hakimiyetini ele ger;iriyorlar." Onderlerinden biri bugi.in cumhw-baยงkanhgi 5e\:imlerine kat1ld1gma gore bu parti onemli bir doni.irn noktasma gelmiยงtir. Bu parti hakkmda bir fikre ul3ยงmak i\:in teorik yaylill Vybir'in (S~im) 1-2. say1smda (yeni seri) yer alan Ben Said'in iki makalesine, David Mandel'in bir makalesine (BirSek'in tanmm1ยง onderlerinden ikisi) ATTAC'm b3ยงkan1 Jacques Nikonotf ile yaptlrruยง bir rOportaja ve Di.inya Sosyal Forumu 'nun sonu\:lan ile ikinci Korn utan Marcos 'un konuยงmasma baktlabilir. Elbette cumhw-b3ยงkanhg1 5e\:imlerine kat1lan aday Moroz da ilk "Uhยทayna Sosyal Forumu"nu orgi.itleyecegini ifade etmiยงtir. Bu say1da Alexander Moroz ve Rada' daki iki diger Ukrayna Sosyalist Partisi milletvekili tarafmdan sunulan "popiiler iยงletmelere" iliยงkin yasa tasans1ru da okuyabiliyoruz. Bu yasa tasansm1 kaleme alanlar devletin denetimindeki ยงirketleri nas1l ozellikle iยง\:i kolektifleri arac1hg1yla iยง\:ilerin kendilerinin ellerine devredilebilecegi i.izerinde duruyorlar. David Mandel tarafmdan kaleme almrruยง "teorik" makalenin konusu ise "iKi denetimi". Bu ise ozelleยงtirmeye "Tror;kist" bir kllif saglamak ve onu daha sinsi ve ayart1c1 bir bi\:irn altmda ger\:ekleยงtirmek i\:in "radikal" sbzler sarfetmekten ve i.icretlileri kendilerini ozelleยงtirmeye wrlamaktan baยงka bir ยงeY degil! Ayru David Mandel (Seppo) 1989'da Inprecor'da da ยงunlan yazmiยงll: "Sovyet ยงirketlerinin r;okfazla ~ยทa/zยญ ยงGlll oldugunu ve ek01wmik verimliligin hir tiir yeniden yap1/anmay1 ve dolay!Slyla da iยงgi1cuniin hir hir;imde hareketini gerektird(~ini kimse inkar edemez." DOrdi.inci.i Entemasyonalin Rusp bi.ilteninin bir sonraki say1smda bu politikalar i.izerine bir makale yer alacakllr.
Sosyalizm
Dorduncu Enternasyonal Pan-Amerikan Burosu Kuruldu Jean-Pierre Ratti Dordiincii Enternasyonal Uluslararas1 Sekretaryas1 'nm art1k bir Pan-Amcrikan Biirosu var. DE, Brezilya seksiyonunun yilhk konferansmm gcr9ekle§tigi Sao Paolo 'da, Amerikan Gene! Konseyi iiyeleri DE'nin orgiitsel ve politik merkezilqtirilmesinin zamarnn geldigini dii§iinerek, Amcrika k1tas1 temelli ve hu sayedc tUm k1ta seksiyonlanna miidahalede bulunabilecek ve yeni seksiyonlann kurulmas1111 saglayacak bu bi.ironun kurulmasma karar verdiler.
"Venezuela'nm Yeni lrak Olmasma izin Vermeyecegiz" Kurulu~
toplant1s111111 dort gUnU hoyunca, Kuzcy vc GUncy Amerika 'dan delegelcr, bugiin k1taya yonelmi§ olan tiim sorunlan tartJ~tilar. Bunlann en 9arp1c1 ola111 isc; Kuzey Amerika cmpcryalizmi tehclidi alt1ndaki Venezuela ulusu ve halkmm egemcnliginin savunusu i9in, i~9i s1111f1 ve demokrasi adma kendilcrini one siircn militan aktivistler ve orgiitlerdir. Venezuela 'ya empozc cdilmeye 9ali~ilan ; direkt olarak A.B.D. bUyUkel9iligi 1araf1ndan tezgahlanan ve finanse cdilen birka9 ba~ans1z ve askeri saldm giri]iminden sonra ortaya 91kan sozde Chavez muhalifleri tarafmdan ger9eklqtirilmeye 9ah§dan olas1 bir "mwyasal" darbe aslmda tiirn k1ta halkian ve i§9ilcri ic;in bUyUk bir sorun olu§turmaktachr. Delegeler, "\le11e::ue/a' 11111 Ye11i lrak O!mas111a izin Vermeyece/jiz " diyerek ya§ananlara kar§1 c;1kt1lar. Ne de yeni bir ~iii olmasma. Aslmda, 15 Agustos'taki "geri c;agirrna referandumu", ~u anki Chavez hUkiimetiylc rnuhalefct arasmda gec;cn bir c;at1~ma degil, emperyalizm ve Venezuela ulusu vc Venezuela halk1 tarafmdan ozgiirce ve adil bir ~ekilde se9ilrni~ bir hUkUrnct arasmdaki bir 9at1§mad1r. Chavez hiikiimetinin 1998 y1hnda mqru bir §ekildc i§ ba§ma gelmesinclen bu yana, emperyalizm siirckli olarak bu hiikiirncti devirrnc giri§imleri diizenlernekte ve Venezuela halkmm sorgulanamaz kendi kaderini tayin etme hakk1111 c;igncrnektedir. Bunun ic;in 11-14 Nisan 2002 tarihlcri arasmda ger9eklqen birinci darbc giri§irnini hat1rlarnak yetcr. Kuzey Amerika gazetcsi, New York Times haberinde, A.B.D. biiyiikcl9isinin darbeden birka9 giin once Venczuela'ya geldigini vc darbccilcr tarafmdan kurulan P. Carmena Es-
Dasya ... Dasya ... Dasya ... Dasya ... Dasya ... Dasya .. . Dasya ... Dasya ... Dasya .. . Do
tanga "huk1~metini" ziyaret eden az say1daki diplomattan biri oldugunu duyurdu. Ziyaretinde bi.iyi.ikel\iye iki yi.iksek ri.itbcli A.B.D. ordusu subay1 da qlik etti. Bu, A.B.D. ajanlannm Venezucla'ya aylarca ulu orta si.iren darbe giri§imi haz1rl1klannm ardmdan ger\ekle~ti. New York Times aynca, sozde "muhalefet" ile A.B.D. Di§i§lcri Bakanhg1 arasmdaki a\1k ve gizli ili§kilere de yer verdi. Halk art1k, tilkeyi kaosa stirtikleyen, say1s1 artan §iddctli saldmlarda bulunan ve di.izinelerce insanm oli.imi.inc sebep olan, Venezuela'nm gti\lti i§vcrenlerinin kurulu§U FEDECAMARAS (Venezuela TOSiAD'1-\n) tarafmdan tezgahlanan ve finanse edilen sozdc "gene{ grevlerde11" rahats1z olmuyor. Neden? \:tinkti haks1zltga ugramt§ ve mallan elinden al111m1§ Venezuela halk1, kaderlerini kendileri yizmeye karar verdiler. Yetersiz i.icretler kaqil1gmda yah§an veya i§sizler ordusunun bir i.iyesi olan, a~lik \Cken, t1kt§ t1k1~ kuli.ibelerdc ya§ayan milyonlarca Venczuelalt, ozgtirce ya~amak ve ailelerinin saygm bir §Ckilde ya§ayabileccgi bir ticret istcdiklerini as:1k\a gosterdiler. Onlar is:lerindc bulunduklan durumdan kurtulmak ve i.ilkelerini de IMF'nin boyundurugundan ve Washington 'un emirlerinden kurtarmak istediklcrini gosterdiier. \:tinkti Venezuela'nm inanilmaz zcngin petroi kaynaklan oldugu is:in, s:Unki.i Birlqik Devletler'e petrol satan Ulkeler arasmda i.i\Unci.i i.ilke ve OPEC' in (Petrol ihrar; Eden Ulkelcr (1rgi.iti.i-c;n) ba§lica Uyclerinden oldugu is:in; t1pk1 diger bir oncrnli petrol Ureticisi olan ve Bush ve A.B.D. cmperyalizmi tarafmdan di.izenlenen haince bir i§galle yagmalanan ve harap olan lrak gibi . \:i.inkU Chavez hi.iklimeti Venezuela petroli.inUn ozellqtirilmesinc izin vcrmedi ve PDVSA'yt (Venezuela 'rnn ulusal petrol §irketi) Venezuela halkma geri verdi, ki bu da i.ilkcnin halka ait uiusal kaynaklan111 yagma etmek istcyen bliytik \Ok uluslu ~irketlerin (bzelliklc petrol §irketlcrinin) s:1karlanna kar§lt oldugu iyin. \:i.inki.i Venezucla'nm onemli miktarda topraklanm elinde bulunduran bi.iyi.ik toprak sahiplcrinin aleyhine htiki.imet topraks1z koyli.ilere toprak dag1tt1g1 ir;in. Peru'dan, "Ve11ewela'ya Ameri/.:an mudahalesini durd11rw1 1" ba§hkh bir birle§ik yagn metnini heni.iz yay1mlayan Peru, Ekvator, Mcksika, Brezilya ve A.B.D. 'den gelen sendikac1 ve i~s:i sm1f1 aktivistlcri §Unu deklarc ettiler: "A.B.D . hiikiimetinin, ~·ok u/11slu ~·ir/.:et/erin i·e ayncah/.:/1 Venezuela zenginleri11in, Chm·ez hii/.:iimetinc kar§l gazalmu art1ran nedenler, asl111da bizi, karnpanyam/Zl Venezuela hal/.:u1111 demm eden miicadelesi ile dayani§ma i~·inde tum /.:1taya yaymaya itmesi gereken nedenlerdir". Bu s:agn daha §imdiden kendi lilkclcrinde ve k1tamn diger tilkelerinde binlerce insan tarafmdan imzaland1. Art1k Yetcr!
Sosyalizm Ellcrinizi Venezuela halkmdan ve ulusundan \ekin! Darbe giri~imlerini durdurun1 Halkm iradesini devirme giri~imlerine son verin! Halklann kendi kaderlerini belirleme ve bunu da tek ba~lann a yapmaya haklan vardlf. Kuzeyden gi.ineye ti.im i~\ilere, genrrtere. demokratik hak ve egemenlik savunuculanna, bu rragny1 desteklemelerini ve bu taleplerin geri;ekle~mesi i\in ne insiyatif gerekiyorsa almal an ii; in sesleniyoruz. Venezuela halk1, i~rriteri ve gen\ligine ko~ulsuz destek! Ozgi.ir ve egemen bir Venezuela irrin ko~ulsuz destek! Venezuela halkmm ozgiircc VC tck ba~ma Venezuela hiiki.imetini belirleme hakk1 vard!f! Venezuela petrol ii Venezuela halkma aittir, ba~ka kimseye deg ii! Bu ii Ike sat1hk deg ii! Petroliimiizii koruyacag1z! Lambaycque , Peru 12 I laziran 2004
Son zamanlarda, Brczilya 'nm Lula hi.iki.imeti Chavez hi.iki.imetine kar§I di.i§manca tavnni art1rm1§ durumda, hatta ger;enlerde bir toplant1da Chavez' in ki§isel gi.ivcnligini garanti etmeyi reddederek oldukr;a ileri gitti. Bunun i.izcrinc. grassroots aktivist temsilcileri ve i§t;i Partisi, CUT vc MST'nin scr;ilmi~ temsilcilcri, tUm i.ilkeden yi.izlerce ki§inin imzalad1g1 Lula 'ya yonelik bir ar;1k mektup yay1mladtlar. Bay Ba~kan , Brezilya ' nm emek~· ileri hi<;: bir zaman Venezuela II kardqlerinden vazgerrmeyeceklerdir. Onlann ba ~ ka bir Jrak 'a di\nii~mesine hii;bir zaman izin vermeyeceklerdir. Emperyalizrn . Venezuela ve onun mqru hi.ikiimetini hangi "sui;la" itham ediyor'? T1pkI Irak ' ta oldugu gibi , cmpcryali1.111 demokrasidcn VC ozgi.irli.ikten dcm vuruyor, !akin gcn;ek tamarm:n farkhd1r. Chavez hi.ikiimcti, 24 milyonluk bir iilkede 120 binin iizcrinde topraks1z :1ilcye I milyonun hektarhk toprak dag1tm1~t1r, ki bu Brezilya'da I mil yonun i.izerinde aileye toprak dagltmaya denk di.i~mektedir. Chavez hi.iki.imeti i.ilke petroii.iniin i.izerindeki de vlet tekelinin k1nlmasma engcl olmu~tur. Biiyi.ik toprak sahiplerinin gozi.i11Je, petrol ~ irketlcrinin ve Amerika Birlc~ik Devlctleri ' nin giizlindc, bunlar iki affcdihncz hatadir, <;:i.inkli onlar di.inyanm en bi.iyi.ik be~inci petrol i.ireticisi i.ilkcnin petrollerinin kendi kontrollerinde olmas1m istiyorlar. Emperyalizmin takdirine gore, eger bir hi.iki.imet petroli.in ulusa ait oldugunu ve boyle kalmas1 gerektigini soyli.iyorsa, bir hi.iki.imet topraks1z koyli.ilere toprak dag111yorsa, o devrilmesi gereken bir hi.iki.imettir. Ancak kentlerdeki i~\ilere ve klfdaki koyli.ilcre gore, gen\lige gore, bir hi.iki.imet petroli.in ulusa ail oldugunu ve boyle kalmas1 gerektigini soyli.iyorsa, bir hi.iki.imet topraks1z koyli.ilere toprak dag1t1yorsa, bu hi.iki.imet emperyalizm tarafmdan tehdit edildiginde savunulmas1 gereken bir hlikiimettir. Si z de halkm iradesiylc se\ildiniz. Siz de. Brezilya petroli.ini.in Brezilya ulusunun elinde kalmas1 ve mil yonlarca topraks1z koyliiye toprak dag1t1lmas1 i\in se\ ildiniz. Sizin yi.iki.imli.ili.igi.ini.iz yi.iksek sesle ve ai;ik\a Bush hi.iki.imetine ~unu soylemektir: Elinizi Venezuela'dan i;:ekin! Brczilya ve Venezuela, egemenliklerini, pctrollcrini, kaynaklanrn savunmada bir arada, aym safta durmas1gereken kardq uluslardlf.
Dosya ... Dosya ... Dosya ... Dosya ... Dosya ... Dosya ... Dosya ... Dos ya ... Dosya ... Do
Bu talebe verilcn cevabm ne kadar muazzam oldugu, tlim Ulkc \apmda dlizenlenen i§\i toplantilan vc gosterilcrinin ilk glinlerinde ortaya \lkm1§ durumda. Bu mektup, yakla§lk 160 delcgenin kat1ld1g1 CUT'un Pcmambuco Eyaleti (Brezilya'nm kuzeydogusunda) gene! toplantismda okundu. Katihmcilardan 123 tanesi mektubu destekler yonde gorli§ belirtti. Aynca mektup, Miranda in Caieiras (Sao Paolo Eyaleti)belediyc meclis liyeligi adayhg1 lizerinc yapilan toplant1da I 03 PT aktivisti tarafmdan da alki§land1. Bu §ehirde bir\ok ba§ka aday vc kcntsel kurum da bu konuyla ilgili mitingler dlizenlcme karan ald1. Rccifc'de(Cacra) 9 CUT liycsi de mektubu imzalad1. Maceio'da, Alagoas'tan (ba§ka bir kuzcydogu Brezilya eyalcti) 25 CUT lideri, i§\ilerin ve Halklarm Uluslararas1 Baglanti Komitesi 'nin (ILC) giri§imiyle Peru'da imzaya a\ilan ve §imdiye kadar Brezilya, Ekvator, A.B.D., Meksika, Uruguay ve Guadalope'den imza toplam1§ olan \agn metnini imzalad1. Amerikan empcryalizminin, halklann ve emck\ilerin tlim kar§I \1kl§ ve gosterilerine ragmen yapt1g1 i§i slirdlircccgine §liphe yoktur. Ucuz bir sahtekarhkla dlizcnlencn rcfcrandumun ba§anh olup olamayacag1 daha belli olmadan, a\tk\a bir dogrudan mlidahalcnin zemininin haz1rland1g1 a§ag1daki gazctc haberinde de a\tk\a gi:izler onlinc scrilmi§tir: Caracas, 15 Temmuz. Venezuela hi.iki.imet yetkililcri , A.B.D . hi.iki.imet ajanlarmm Venezuela devlct petrol ~irketi PDVSA, San Diego merkezli bir firma olan Uluslararas1 Bilimsel Uygulamalar Kurumu'na (SAIC) ait hissclcri '"milli/c~tird(~ini" ilcri si.irmesine bUyi.ik tcpki gosterdiler. Pazartesi glini.i, yabanc1 Ulkelerdeki Amerikan yatmmlannm siyasal risklerini degerlcndirmc kurumu olan A.B.D. Dcniza§m bzel Yatlnmlar ~irkcti (OPIC) , SAIC'in PDVSA'ya yonelik millile~tirmc ithamlanmn dogru olduguna hi.ikmetti ve bu §irketi heni.iz kac;: dolar oldugu bclli olmayan bir para odi.ili.inc lay1k gordi.i . SAIC'in Pentagon, Uluslararas1 istihbarat Ajans1 (CIA) ve Ulusal GUvcnlik Ajans1 (NSA) ilc oldukc;:a s1k1 ili~kileri bulunuyor, ~oyle ki birc;:ok eski savunma ve istihbarat gorevlisi ~irketin yonetim kurulunda yer ahyor ve ~ir ketin yilhk yakla~1k 3 milyar dolar!Ik gclirinin cincmli bir bo!UmU A.B.D. hi.iki.imetiylc imzalad1g1 savunma ve istihbarat anla§malanndan kazamyor. Firmanm §imdiki ve gec;:mi§teki yonetim kurulu Uyeleri arasmda, NSA eski ba§kam Bobby Inman, eski Savunma Sekreteri Melvin Laird, Pentagon ara§t1rma vc geli§tirme bbli.imi.i eski ba§kam Donald Hicks, eski Savunma Sekreteri William Perry, eski CIA Ba§kam John Deutsch ve eski CIA Ba§kam Robert Gates bulunuyor. Venezuelah yetkililer, OPIC'in karan dogrultusunda olu~abilecek sonu\lar ve hareketler hakkmdaki endi~clerini dile getirdiler: "'Sanmz hurada /Jiiyiik hir ~·eyleri var. Venewela y1 Amerikan hisselerini millile~tirmek/e SU{'iamak {·ok vahim hir durum'', di ye aktanyor bir hi.iki.imet yetkilisi . 0
Sosyalizm "Liu C/zm·e:'e yiinelik yeni hir saldm taktigi olahilir. 011/ar (A.B.D. lziikii111eti) \'l' 11111/wlcj(·t (\'e11ez11ela · daki) sa11d1kta hiiyiik hir farkla iindc uld11,~1111111Z11 hili_wrlar, \'l' Chm·e: rc/i·ra11d1111111 ka:and1kta11 sonra ona karJL ye11i hir silah gcii}·tiriyorlar" diyor ismini vermck istcmcycn bir yctkili. (www. ve11eZ11e!ana11alrsis.com, 15 Tcmmu: 2004) ~unu eklememize izin verin: PDVSA Ba§kani Ali Rodriguez Araque 'nin 14 Temmuzda verdigi deme<;, birka<; ay once Chavez'e kar§t di.izcnlcncn, Vcnezuelalt patronlar ve Birlqik Devletler tarafmdan destcklenen sozde "petrol grel'i'' s1rasmda, SAIC'in teknik sabotaj operasyonlannda onemli bir rol oynamt§ oldugunu ortaya koyuyor. ~unu da cklcyebiliriz: SAIC ge<;tigimiz yt!, kazand1g1 devasa ihalelcr saycsinde bi.iylik karlar elde etti. Nerede mi? Irak 'ta.
Kaliforniya i~9i Federasyonu Konvansiyonu, AFL-CIO, Kar~1 Duru~ Sergiliyor iki milyonun lizerinde temsilcinin AFL-CIO i.iyelerinin alt1da birini temsil ettigi California i§<;i Federasyonu, AFL-CIO, 13-14 Temmuz'da San Diego, California'da 25. Bienal konvansiyonunu di.izenledi. Konvansiyon s1rasmda, onemli bir onerge de kabul edildi. AFL-CIO Kaliforniya Federasyonu, a§ag1daki talepleri ylikscltmesi konusunda AFL-CIO'ya <;agnda bulundu: "derhal !rak'taki A.B.D. iJgali11i11 sona erdirilmesi 1·e Yurtsel'crlik Yasas1 ' 11111" derhal iptal edilnzesi 1·e halkm11z111 i11sa11ca ihtiya~·lan do[;rultusunda ulusal (jnceliklerin yeniden dii:::e11le11mesi " Bu onerge a<;1k<;a, A.B.D. hi.iki.imetinin §imdiki eylemlerini 1973 'te ~iii 'de yapt1klanyla kar§tla§ttrarak Venezuela'nm durumuna dikkat <;ekmektcdir.
"Dunyanm ButUn Onurlu i~9i Sm1f1 Orgutleri, Kimliklerini Yads1madan ... " Bu Pan-Amerikan Blirosu'nun kendine has pozisyonlara sayg1 duyarak, Venezuela ve ti.im k1tanm durumuna kar§I takmd1g1 tutumdur. PanAmerikan Blirosu delegeleri §U noktanm altm1 <;izdiler: "Dordiincii Enternasyonal olarak hizim sorwnlulu[;umuz, Cardenas Meksika's111da petrol millilq·tirildiginde Leon Tror;ki' ninkiyle aym olmalid1r." 0 zamanlar, Tro<;ki Cardenas hi.iki.imetini di.inyadaki "tek cesur hiikiimet" olarak ta111mlam1§t1. Ye onun i<;in, bizim de ti.im kalbimizle katild1g1m1z §U sbzleri sbylemi§ti: Uluslararas1 prolctarya111n prograrrn111, Mcksika hliklimetinin programma benzctmck i<;in hi<;bir ncdeni yoktur. Dcvrimcilcrin rcnklcrini dcgi~tirmcyc, kcndilcrini uyarlamaya ve dalkavukluk etmeyc ihtiya<;lan yoktur (... ). " Yurtscverlik Yasas1 , Bush hliklimctinin <;1kard1g1 ve "Tcrorizmle SavaJ" ad1 altmda sivil haklara, sendikalara vc ozcl hayatm mahremiyctinc saldiran bir kanundur.
Dos ya .. . Dos ya .. . Dos ya .. . Dosya .. . Dosya ... Dos ya .. . Dosya ... Dosya ... Dosya ... Do
Diinyanm biitiin onurlu i~\i sm1f1 i.irgiitleri, kimliklcrini yads1madan, ( .. .)cmpcryalist lms1zlara, onlann diplomasisine, onlann basmma vc onlann fa~ist kirallk katillerine kar~1 uzla~maz bir cephe almakla yiikiimliidiirlcr. Meksika sorunu, t1pk1 lspanya sorunu gibi, t1pki <;:in sorunu gibi uluslararas1 proletaryanm sorunudur. Meksika petrolii ic;in verilcn miicadele, gelecekteki ezenlerle ezilenler arasmdaki sava~ta bugiin ic;in tek avantajh c;arpi~madlf. 7
Tam da Dordi.inci.i Enternasyonal'in ifade ettigi gibi, ti.im sorumlulukla Venezuela halkI ve i§<;ilerinin yanmda yer almmahdar.
Dorduncu Enternasyonal Brezilya Seksiyonu Y1lhk Konferans1, Brezilya i~~i Partisi O Trabalho Yurutmesi Daha once de ifade cttigimiz gibi, Pan-Amerikan Bi.irosu toplant1sm1 Dordi.inci.i Enternasyonal Brezilya Seksiyonu, Brezilya i§<;i Partisi 0 Trabalho Yi.iri.itmesi YI!hk Konferans1 mi.inasebetiyle ger9ekle§tirdi. Bu konferans tam da Brezilya i§<;ilerinin ve ulusunun bi.iyi.ik problemlerle bunald1g1 bir doneme denk geldi. 53 milyon ki§inin i§<;i Partisi ve Lula'y1 i.ilkeyi zincire vuran, kaosa ve barbarl1ga si.iri.ikleyen di§ bor9lara ve IMF'nin emirlerine kar§t gerekli onlemleri almas1 i9in i§ ba§tna gctirmesinden hemen hemen iki sene sonrasma. Yirmi ay!tk iktidan boyunca, Lula hi.iki.imeti kendinden onceki Cardoso'nun politikalanni si.irdi.irdi.i ya da daha da koti.ilqtirdi, aynca hi.iki.imetin bir i.iyesi, Pablocu Birle§ik Sekretarya temsilcisi, Dbrdi.inci.i Enternasyonal etiketini i§gal eden Miguel Rossetto, milyonlarca topraks1z Brezilyalt'ya toprak dag1tmay1 rcddeden ve bi.iyi.ik toprak sahipleri tarafmdan yi.iri.iti.ilen k1y11nm i.izerini orten bir politika izliyor. Bi.iyi.ik onem atfeden bu ytlhk konfcransta, oniki eyalette di.izenlenen, ulusal liderliklerle, Uluslararas1 Sekretarya temsilcileriyle ve Dordi.inci.i Enternasyonal Pan-Amerikan Bi.irosuyla mi.i§terek olarak, Brezilya i§<;i Partisi 0 Trabalho Yi.iri.itmesi 'nin tam yetkisiyle di.izenlenen toplantilarda se9ilen 52 delege, PT aktivistlerine 9ah§malannm sonur;lanni sunan bir a91k mektup gonderilmesi hususunda anla§tt. 0 Trabalho ytlltk konferans1 delegeleri tarafmdan kabul edilen bir9ok onerge ve taslak arasmdan one <;tkan birinin alt11u 9izmek istiyoruz: Karde§ i.ilke Venezuela'nm egemenligini savunmak i9in Brezilya'nm ti.im eyaletlerinde ve ti.im §ehirlerinde kitlesel kampanyalar di.izenlenmesi. Chavez'i devirme giri§imleri kar§tsmda kabul edilen kararda delegelerin a<;1k9a vurgulad1klan §uydu: "emperyalizmin anlay1~ma giire, bir hukumet petro!Un tiim ulusa ait oldu,~unu ve boyle kalmas1 gerekti-
7
Lev Troc;ki, Mcksika ve ingiliz Emperyalizmi, 5 Haziran 1938.
Sosyalizm
gini soyliiyorsa, bir hiikiimet koyliilere toprak dagtt1yorsa, devrilmesi gereken bir hiikiimettir."
0
hiikiimet
Fakat kentlerdeki ve klrdaki i§9ilcr goz oni.ine almd1gmda, gen91ik gbz oni.ine almd1gmda, "bir hiikiimet petroliin tiim ulusa ait o ldu,~ unu ve b()yle ka/mas1 gerekt(~ini soyliiyorsa, bir hiikiimet koyliilere toprak da,~ltlyorsa, o savunulmas1 f?ereken hir hiikiimettir. Gene/ direni§ hugiin hurada ba§liyor. Chavez hiikiimetinin devrilmesine HAYIR!"
Burada, Dordi.inci.i Enternasyonalin bir seksiyonunun y1lhk konferansmm anlay1§m1 ve derslerini tanimlayan mektubun 9ogunu yeniden aktanyoruz. Bu, her okuyana neyi ama9lad1g1m1z hakkmda bir fikir vermektedir vc biz onlan bizimle birliktc i§9ilerin ve halklann ozgi.irle§mesi mi.icadelesine davet cdiyoruz:
Peru: CGTP'nin Genel Grev 9agns1 ve Savunma Cepheleri Aym zamanda Peru'da, bir kez daha ti.im halk kendisi ve Peru ulusunun kurtulu§U i9in harekete ge9ti. Peru'da, sendikalara ve halkm orgi.itlenmelerine dayanan ger9ek bir i§9i partisi kurmak i9in mi.icadele eden, aralannda Perulu Dordi.inci.i Enternasyonal aktivistlerinin de buludugu bir grup aktivist tarafmdan yay1mlanan El Trabajo gazetesinin ba§yaz1s1 §byle diyor: Peru halk1 vc Peru ulusu, tlim kllada oldugu gibi egcmcnliklerinin cmpcryalizmin planlan tarafmdan tehdit cdilmcsine kar~t harekete ge\iyor. Peru halkt t1pk1 Venezuelah kardqlcri gibi buna kar§1 \1k1yor vc ~oyle diyor: "Ulusun yok edilmesine hay1r! Empcryalist mi.idahaleye hayir! Halklar ozgi.irdi.ir ve egemendir! Olke bu gi.i n bir sosyal patlama ya§amaktadtr. Bunun sorumlulugu, ulu su par~alayacak olan IMF ve Di.inya Bankasi ' nm , dt§ bor\ i\ in odeme, daha fazla ozellqtim1c, ALCA-FfAA'ya giri§in h1zlandmlmas1 ve yc rellqtirmenin yaygmla§tmlmast gibi taleplerini hayata gc\ iren Toledo hi.iki.imetinc a ittir. i§\ilcr vc ulu s, ti.im Peru halki, bu hi.iki.im ct i nc daha fazla destcklcyecek nc de o na mi.isamaha gostercceklcrdir. Ll avc olaylan', "coca/ems" (koka \ift\il eri) ayak lanmalan, vc son olarak da Villareal, UNI, Puno, Truillo, vs. faki.i ltelerindeki ogrencilcrin protcsto dalgas1 i.ilkede bi.iyi.ik bir sosyal kutupl a§man m varhgm1 gostermcktcdir. "U/usa/ Hiikmedilehilirlik Anla~mas1" fiili olarak sona ermi§tir. Bu \Cr\cvcdc, bolgese l Savunma Ccpheleri, UFREP ve diger sendika federasyonlan, ogretim i.iyeleri, "pueblo joveneler" 9 ve Peru Ogrenciler Federasyonu (FEP) tarafmdan desteklenen, CGTP delegclcrinin son ulu sal konferansm111 14 Temmuz'da gene! grev \agns1, halkm vc ulusun talcplerinin kar~1lanmas1 ve ulusun egcmcnliginin emperyalizmin tchditlcri vc Toledo hi.iki.imctine kar§t korumak i~in kullanacag1 bir ara\llr. Ulu sun \Ogunlugu ~oy lc dcmekted ir: "Toledo hiikiimeti defo/ 1", ve bu talcp 14 Tcmmuz'da gi.i\lli bir ~c-
' Yolsuzlukla SU\!anan belcdiyc ba§kamna kar§t olu~an gencl ayaklanma. "Yeni kemler", kuli.ibe cvlerdcn olu§an. kcntlcrin dt§ bolgelcrinde gcnclliklc kirsal alandan gb\mcnlerin ya§ad1g1 ycrlcr (gccekondu).
9
Dos ya ... Dos ya ... Dos ya .. . Dos ya ... Dasya ... Dasya ... Dasya ... Dos ya ... Dasya ... Do
kilde dile getirilecektir. La Republica'da yay1mlanan son kamuoyu yoklamas1 (3 Temmuz 2004) bunu gostermektedir: "Cc11el gre1·e 11ede11 kat1!acaksmz ?" sorusuna yi.izdc 84,9 orantnda gclcn cevap: "Ba~kan Alejandro Tolcdo ' nun istifa etmesi ic;in", yoni.indc oldu, yilzdc 5, l 'lik kcsim "ekonomi politikalannda de,~iJiklik olmas1 i(·in" derken, yilzdc 2, I orantnda da "hiikiimcti11 dc,~ iJmesi i~·in" ~cklinde ccvap vcrildi . Bu ko~ullar altmda, CGTP Peru halkma ve ulusuna kar§I bilyilk bir sorumluluk gostermektedir. Bu sorumluluk, Peru ulusunun vc halk111111 A.B .D. emperyalizminin boyundurugundan kurtulmas1 ic;in, bir "Ulusal Olaganilstil Mcclis" ic;erisindc "11!11sal gre1• komitesiyle" Ill birliktc ulusal bir toplant111111 orgiltlenebilmesi ic;in, ilc;cler c;apmda "Sal'll11ma Cepheleri" ilc birlikte orgiltlenmi§ tilm "/JirleJik gre1· ko111itelerinin" bir araya gctirilmcsindc yatmaktadtr. (Lima, JO Temmuz 2004)
Uruguay, ~iii, Meksika, Karayipler(Caribbean), Ekvator, vs., gibi bin;:ok digcr sorun, Amcrika k1tasmdaki Dordi.inci.i Enternasyonal seksiyonlan ic;:in ayltk bir bi.iltcn tasarlayan ve di.izenli olarak c;:1kanlmas101 toplant1da kabul eden Pan-Amerikan Bi.irosu'nun Sao Paolo'daki dart gi.in si.iren toplant1s1 boyunca ele almd1. Bunlara oni.imi.izdeki say1lanm1zda yeniden yer verme imka111m1z olacak.
'°CGTP'nin insiyatifiyle diger sendika federasyonlanntn lideriyle birlikte olu§turuldu.