i~indekiler KASIM 2007 • SAYI: 38
1. Bu Say1 •••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••• 3 Yay1n Kurulu
I. Diinya Durumu, Ortadoju ve Tiirkiye ••••••••••••••••••• 5 $adi OZANSO
Ek: 8ag1ms1z i,~i Adaylarla Meclis'e (iKP 1007 Genel Se~imleri Manifestosu) •••...•.•.•. 19 3. Avrupa Uluslart ve Halklartntn Ozgiir Birlijine Giden Yol AB Kurumlartntn Tasfiyesinden Ge~iyor ••••••••••.••. 15 Christel KEISER
4. Yeni Avrupa Antla,mast'na Hay1r! •••••••••.••••••••.•.. 43 5. Doju Avrupa ve Eski Sovyetler Birliji'nde Kaltc1
istikrcars1zl1k ve Kriz .•••..•..••..•....•...••.•.•.............. SJ Dominique FERRE
6. A8D'de Kriz, 1008 Se~imleri ve 8aj1ms1z Siyah Adaylar i~in Siyasi Mucadele ••••. 63 Frangois FORGUE Patronsuz, Generalsiz, Burokrats1z Sosyalizm •--Say1: 38 • Kas 1m 2007 Yurt ch ~ 1
Fiyati: $ 5 • 4 E • £ J • SFr. 6
Sahibi ve Sorumlu Yaz1 i~Ieri Mi.idlirli: Engin Bodur Yoneti m Yeri : Ras i mpa ~a M h. N i.izhet Efc nd i Sk . No: 36/5 Kad1 koy/i stanbul Tel iFa ks: (2 16 ) 330 95 6 7 • PTT Pos ta ('ek i Hcsap No: l 05 13 19 Baski: Selin Ofse t • (2 12) 577 63 48 • Glive n Sanayi Sitesi B 345 Topkap1/ istanbul il c tisim(fl,< pg bsosyali zm .o rg • http://www. pgb sosyali zm .org
Sosyalizm
Bu Say1
Iv Sny1
Yay1n Kurulu
Son say11111z1 <,:1kard1g1m1 z Subat ay1nda11 bcri iilkcmiz bir dizi siyas i k.riz vc bunlan tac,: land1ra11 bir gcncl sci,: im slirccindcn gcc,:ti. Tiim bu olaylara yeti~rncnin Patmn.1 1c. Generalsi::. Biirokratsc So.1yali::.111 dcrgi sinc maliycti pcriyodunu bir say1 aksatmak oldu . Bu durumun ncdcn oldugu U/.unca aynltk slirccini ~i mdi gcridc bt. ak man111 scvinci ii,: indc yiz.
u say11rnz Sadi Ozansii'niin politik durum dcgc rlcndirm csiy lc ai,:1li yo r Cc<,:tigimiz doncmckki olaylann - C umhurba ~ kanhg1 sc\im i i1zc rinden ~iddctlencn kriz, gcncl se<,:i mlcr ve sc<,:i mler bagla111111da sosyalist solun ya~ad1g1 bollinmc/birlc:;;mclcr vc so!un Kiirt harekctiylc ili~ki s i, ycni anayasa. nihayct Klirt Sorunu'nun gcldigi nokta - birbirlcri ylc ic,:ic;e gcc,:mi:;; olmas1 scbcbi y lc hep sini toptan dcgcrlendircn \ 'C uluslararas1 bagl am111a oturtan bir t a rh~ma yapmay1 gcrckli gfadiik. OzansU'nUn yaz1s1 bu tart1~manm sonw;lanm kcndi ac,:1smdan dcrlcycn bir nitelik ta~1yor. Ozansil'niin yaz1sm111 sonunda bu!acag1rn z Ba.{i;tmsc h< i Adarlarla Alec/is 'e metni , ic,: indc ycr ald1 g1m1 z i g路i Korde.~路li{~i Partisi'nin (iKP) gene! sec,: imlcrinc katilirken kulland1g1 manifesto idi. Bu man ifes to temelindc bag1ms1 z i~<,:i adaylannm aday oldugu yerlcrde - Eski~chir'dc EM EP. Ankara'da Bin Umut Aday1 SUkru Erb a~ vd . - bunl an destekle<lik. i ~<,: ileri tcmsil edecek aday lan bularnad1g1rn1z yerlcrdc isc i~<;:i s1111f1nm bag1ms1zltg1 ve birli gini esas alan di ger gU<,:lcrlc birliktc ortak bir aday <,:ali~ma s 1 i<; inde bulunduk, Tekirdag' da tckstil i?c,: isi l\lctin Algiil'U ve istanbul 2. Bolgc'de karayollan i~c,:isi Ercan Atmaca'y1 destekledik. Ast! am ae 1m1z iKP'nin i~<,:i ceph cs i nitdigini kuvvctlcn-
B
Sosyalizm
direrck sel,'.imlere parti olarak katI!mas1 olmakla birliktc. bu yetcncge ula$mcaya dek i$vi s1111f111m temsilini baguns1z aday larl:t saglama gayreti ivinde bulunmaya devam edcccgiz.. Bu saytdaki ikinci makalc Christel Kei ser imzali ve Avrupa Birligi'nin dogumunu simgelcyen Roma Antla~ma s 1 ' ndan clli y1l sonra AB'nin nas I! ti.im Avrupa 'da y1k11rn yogunla$llr1Ct vc h1zlandmc1 bir rol izledigini iilke iilke izli yor. Ve ~imdiye kadar vard1gm11z sonuca tekrar ula~1yor: Avrupa halklanntn ozgi."1r birligi Avrupa Hirligi kuruml armm tasfiycsinden geyiyor. Bir sonraki yaz.1 ise lffi/erin ve lla/klar111 U/uslarara.11 Baglant1 Komit es i"nin (ILC) parvas1 olan A1n1J1u Bag/an// Komitcsi'nin ba$latt1g1 bir kampanyanm yagn metni . Bilindigi gibi 2005 May1 s vc Haziran aylarmda once Fransa sonra da Hollanda halk1 rcfcrandumla Avrupa "Anayasas1"n1 vbpc gondcrrni~ti. Bu zafcrin iki yd ardmdan Avrupa Birligi yoneticileri ve bu1juva hlikmctler bu kez "sadcle~tiriltni$" bir metinle "A nayasa"y1 hortlatmak isti yorlar. Kampanya bu oyunu bo$a v1karmay1 ve Avrupa Birligi ' nin gcn;ek nitcligini i~\'.ilere vc halklara gostermeyi hedefliyor. Dominique Ferre, eski Sovyct Bl oku iilkelerini kapsam olarak ald1g1 makalesinde i~vi devlctlerinin v6k0$Unlin ardmdan hir ti.irlii istikrarli bir kapitalist sistem kurnlamam1$ olrnas1111 <yc ~i tli l:imeklcrlc gostcriyor ve bu dururnun nedcnlerini ara~tmyor. Son yaz11mz. ise dtinya <yapmdaki s1111f mticadelcsinde en agJr ycri i$gal eden, ancak Tlirkiye sosyalistlerinin gtindemindc hak ettigi ycri almayan ABD lizerinc. Fran<yois Forgue, ABD'dcki s1rnf mticadclcsini Siyahlar sorunu, i$vi partisinin in~as1 vc pratik bir faaliyct olarak 2008 Ba~kanhk Sc<;.:imleri'ndc hir Siyah aday iyin kampanya aytlanndan inccliyor vc IV. Entcrnasyonal'in ABD scksiyonu Sosyalist Orglitvi.i ' ntin bu baglamda izlcyccegi politikay1 anlatmaya \'.3h$1yor. PGB Sosyalizm i<rin hcdcfledigimiz pcriyod do11 ay olmaya devam ediyor. Mart aymda yenidcn bulu$mak dilcgiylc ...
Di.inya Durumu . Ortadogu ve Ti.irkiye
DUnya Durumu, Ortadoju ve TUrkiye
$adiOZANSU
Drctim arac,:lan Uzerindeki (lzcl miilkiyct rcjimini diinya olc,:cgindc her nc pahas111a olursa olsun siirdUm1c kararhligmdaki c,:iirtiycn kapitalizrn ya da mafya kapitalizmi biittin hir insan uygarltgm1 yok ctmcnin. bir ba$ka ifadcyle insanltg1 barbarl1ga siirtiklcmcnin yollanni sonuna kadar ac;:1yor. l3uradan kalkarak bu rcjim yiiztindcn dtinyan111 ckolojik bir fclakctc sUratlc uzand1gm1 vc barbarltgm bu anlama g.cldigini s&ylcmck istcmiyoruz. \cvrccilerden farklt olarak ckolojik bir felaketi onlcmenin hala mUmkUn oldugunu, ancak bunun ic,:in i$c,:i s1111 f1n111 dtinya lil<;egindc orgiitlU yapilara sahip olmas1 gcrektigini ve bundan da onemlisi bu r;:Uruycn kapitalizmi y1kabilccck olan bir siyasal onderlige sahip olmas1 gcrcktigini 1srarla vurguluyoruz. Ne dcmck istcdigimizi ktsaca ac,:altrn:
enin ' in haklt ongorusi.iylc her diizcydc gcricilik anlamma gelcn, kapitalizmin cmpcryalizm (r;:i.iriiycn kapitalizm) cvrcsi i.iretkcn sennaycnin ycrini btiytik oh;:cktc sanal scnnaycnin ald1g1 hir bir;:imc biiri.indii. Dev c;:okuluslu $irkctlcrin dcv finans kurulu$lan; birbirlcriylc giri$tiklcri rckabcttc Ustiin 91kabilmck ic,:in Urctkcn sermaycnin gcrilcdigi, para sermaycnin on plana c,:1ktig1 bir modcle soyundular: Bunun
L
Sosyalizm
adtna "kiircscllqmc" diyorlar. Bu ycni bir ?CY dcgiL sadecc cmpcryalist a?amanm yi.izytlm ba?1I1da ivinc girdigi \i.iri.imcnin koku?ITIU? ha! i. Ku?kusuz hala art1k degcr yarat1c1s1 scrn1aycyc ihtiya-;lan var 路- o olmazsa c;:Uriiycn kapitalizrnin bile ayakta kalmas1 mi.imkun olmazdt -- ama bunu da i.irdici guc;:kri geriletcrck ayakta tutmaya c;:ali?1yorlar. Kar hadkrindcki azalma egiliminc kar?l koyabilmck i\lll siirckli olarak daha ucuz i?gi.ici.inc ihtiyac;: duyuyorlar, bu yi.izdcn dclokal izasyona gidiyorlar, bu yi.izdcn csnck vc kurals1z yali?mayt geli~tiriyorlar, bu yiizdcn ozcllc)tirmclcri mumkiin oldugunca h1zlandmyorlar vc bu yllzdcn ucuz i~glicli olarak kadmlan vc c;:ocuklan istihdam cdiyorlar vc tabii bu yuzdcn ortalama saat iicrcti 6,5 dolar olan Amcrikan i~visinin ycrinc saat ticrcti 65 sent olan (in i~c;:isini istihdam cdiyorlar. Arna gene de hlitiin bunlar yctmiyor, ltaha fazlas1111 yapmalan gerckiyor. Ozclliklc ha?ta Avrupa i~vi sm1f1 olmak i.izerc btittin gcli~mi~ kapitalist Lilkelcrin i~vi s1111tlann111 orgutlii yapilanrn imha etmck istiyorlar. Ozclliklc Avrupa i?c;:i s1111f111a saldmyorlac c;:Unkli gcc;:mi~tcn gclcn kaza111mlara en fozla sahip olan bu sm1fm varl1gL di.inyamn gcri kalan b<'5lgclcrinin i~c;:i s1111flna kcHli omek oluyor' Avrupa Birligi, c;:Uriiycn kapitalizmin bu misyonunu ycrinc getirmcsinin en oneml i araet olarak mucsscselc~1yor.
Sm1f mucadelesi her zamankinden daha keskin bir hal allyor S1111f miicadelcs i herkesin bildigi g1bi sadccc i5yi s1n1fmrn uluslararas1 kapitalist sistcmc kar$1 yiiri.ittiigi.i rni.icadclenin ad1 degildir. Bu kar$Il1kl 1 bir ili$kidir vc tabii ay111 zamanda sermaye sm1fmm i$c;:i sm1f111a kar~1 yllriittCigii mi.ieadclcnin de ad1dn Di.inyarnn ic;:inc girdigimiz J 975 son路ras1 '"ncolibcral'' kon_jonktlirlindc bu1:juvazi i$<;i s1111fma kar$1 son derecc sen bir sm1f mlieadclcsi yi.irliti.iyor. Ozclliklc Sovyctler Birligi'nin c;:okii$ilndcn soma bu mlieadclc samla111n ()tcsindc bir ivmc kazanm1$ durumdadlf. Stalinci ()nderliklcrin ihaneti bi.ili.in bir Sovyet sistcminin <;0kli$ilni.i bcraberinde getirn~i$ ama i) dogas1 geregi bununla kalmam1$. y1llardir sosyal demokrat ()ndcrliklcrin ihanctini ya$all11$ olan birc;:ok geli$111i$ kapitalist iilkc i~~- i sm1fi <la Sovyct sistcminin c;:okU$i.imlcn nasibini alm1$tlr. Ozclliklc Avrupa i$r;i sm1fma II. Diinya Sava$! sonrasmda burjuvazi tarafmdan verilmck zorunda kalmm1? olan '"sosyal dcvlct" odiinil bu mi.ieadelcylc gcri almmaya r;ali~1hyor. Avrupa i~c;:i s1111f1 sosyal demokrat i)nderliginin ihaneti ve gcrc;:ek bir s1111f onderliginin yoklugu nedeniylc bu mileadelcdc tabiri caizse pusulas1z bir gemiy le sava~mak dururnundadir. Arna bi.itiin bu olumsuz gel i$melcre ragmcn en azmdan gcr;rni$ kazammlan111 bir s1mf ref1eksiylc koruma c;:abas1 ic;:indedir. Fransa vc Hollanda'da 2005 ytlmda gerc;:eklqtirilmi?
Di..inya Durumu , Ortadogu ve Ti..irkiye
olan Avrupa Birligi anayasas1 refcrandumumm sonw;:lan bunun tipik bir 6mcgidir. AB mUesscscsi aractl1g1yla ABO 9okuluslu $irkctlcrinin emrine girmi~ olan Avrupa hUkUmetleri (Almanya' da Hiristiyan Demokrat/Sosyal Demokrat ittifak1, italya 'da sagdan a$m-sola kadar uzanan nc idUgU bclirsiz ittifak, Fransa'da kabincsine sosyal demokrat bakanlan dahil eden Sarkozy hi.ikumcti gibi "milli birlik" htikUmetleri vc ispanya'da bUtiin i~<;:i dircni~lcrinc kar$1 91kan Zapatero hUkUmeti gib1 sosyal dcmokrat hUkUmctlcr) kendileri ay1s111dan bu olumsuz gcli~meleri gc<;:mi~ten gclen ve ~imdi iyicc satilm1~ olan eski Stalinist partilcrin de i<;cridcn vc d1$andan dcstegiyle a$maya <;:ah$1yor. Arna <;ilrUycn kapitalizrnc bunlar da yetmiyor. i$9i orglitlerinin zay1f1ayarak da olsa var\Jklanrn korumalan bile onlar i<;in problem. <;:UrUyen kapitalizm i~<;:i orgi.itlerini rumUylc pan,:alayabilmek i<;:in onlarm i<;:inde bulunduklan ulusal yap!lan yok ctmcye 9alt$1yor. Simdi bu 9etrefil konuya girccegiz.
Curuyen kapitalizm neden ulusal yap1lan par~alamak istiyor? Bu, desteklenmesi gereken "ilerici" bir misyon mu? Yoksa ... Bilindigi gibi Marx ve Engels'c gore ulusun olu~umu feodal ili~kilcr颅 den kapitalist ili$kilerc ge<;:i$ anlammda tarihsel olarak ileri bir ad1md1r. Dolay1s1yla "nasyonal" ilc "entemasyonal" arasmdaki bu ili$ki kapitalizmin diyalektik gcli$iminin temcl ozclligidir. Nitekim feodalitcden <;:1k1~ta, bu1juvazi, dUnya pazannm <;:e$itli bolUmlerini fethederek kendini bir sm1f olarak olu~tunnaya ba$lar. Dilnya pazanrn olu$turma si.ireci ic;inde eski pazarm bnilndcki engellcri par9alama imkamm elde eder. Bir ba$ka ifadeylc dUnya pazanm olu$turma silrcci i9inde kcndini ulusal bir sosyal s1111f olarak gi.i<;:lendirccck ilkcl birikim slirccini her ulusun i9inde bcsler vc gene ayrn ulusla$ma hareketi i9inde kcndisinin kapitalist bir s1111f ha line gelmesinc imkan tamyacak olan proletaryay1 olu$tuIUr. Dilnya pazann111 olu$masmm tamamlanmas1yla birlikte kapitalizmin "ilcrici" misyonu ortadan kalkm1~tJr. (urUyen kapitalizm lirctici gil<;lerin gcli$iminin onUnde bir engel haline gclmeyc ba$lam1~t1r. iki bUylik diinya sava~1 (diinya pazanrn payla$1m sava~1) sonrasmda bnderliklcrinin ihancti (sosyal dcmokrat ve Stalinist) sonucu proletaryanm iktidan alamamas1 路 insanligm kurtulu$una gbtilrecek olan sm1f1ann ve uluslann devrimci yoldan ortadan kalkmas1 silrecinin 6niinU kesmi$tir. Gi.inUmUzdc, <;:i.irUyen kapitalizm, kcndi mezar kaz1e1sm1, yani proletaryay1 par9alayabilmek i9in, onun i9inde olu$tugu ulusal <;:er<;:eveyi kirmak ihtiyacm1 hissetmcktedir. Dolay1s1yla burjuvazi ilcrici donemindc kcndi in~a ettigi ulus-dcvletleri yok etmc yoluna girmi$1ir. GUnUmiizdc ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~7
Sosyalizm ~~~~~~~~~~~~----"~~~~~~~~~~~
uluslann c;UrUycn kapitalizmin cliylc ortadan kald1r1lmas1 giri~iminin hic;bir ilcrici yan1 yoktur. tam tcrsinc soz konusu olan tam bir gcriciliktir, c;Unkli bu pan;:alama sUrcci ileriyc dcgil gcriyc gidi~i tcmsil cdiyor. Nitckim ulus-devlctlcrin dogrudan askcri mlidahalelcrle (Yugoslavya, Afganistan, Irak, Uibnan vb.) ya da dUnyanm biitlin diger Ulkclcrinde olclugu gibi ekonomik politikalarla (bolgcscllqtirmc, stratejik i~lct颅 mclerin vc kamu hizmctlcrinin _()zcllc~tirilmesi, sosyal gUvcnlik sistemlcrinin c;iikcrtilmcsi, scndikalann zay11latdmas1 ya da " ybncti~im" ad1 alt111da birer s1111f orgi.itii olmaktan c;:1kartilmas1 vb.) y1kilmaya c;ali~Jlmas1 c;okuluslu ~irkctlcrin dlinyay1 feoclaliteye bcnzcr bir bic;imdc --~ehir $irkctlcri prenslikleri '' bi<,:imincle yonetmcsine yo! ac;:maktad1r. Ostelik bizim '"ulusalcilar"111 ya da dlinyamn c;qitli " ulusalcilar"mm sand1klar111111 tcrsine bu durum c;e~itli emperyalist ulkclcr tarafmdan yan-somlirge tilkelcrc yapilan bir muamelc dcgildir. <;::uriiyen kapitalizm kcndi bindigi dah kcsrnc pahas1na diinyay1 kcndisi ic;in "i~c yarar" ya da "i~e yaramaz" bolgelcrc ayirma hcsab1111 yap1yor. Nitekim gbzlimlizi.in bnlindc empel)'alist Belc;:ika parc;:alanmak ii zercdir. Avrupa Birliginin ba~kenti Bti.ikscl' in ycr ald1g1 bu iilkc Flarnan vc Yalon bolgclcrinc aynlmak Uzcrc olup yakla~1k bq aydir hi.ikUmetsiz ya~1yor. Ve Belc;ika'daki bu gidi~e tek dircni'.? her iki kesimdcn i$c;ilcri biinycsinde bannd1ran i~c;:i konfcderasyonlanndan geliyor. Gene ispanya - ki Avrupa Birligi dircktitlerinin (imek uygulay1c1s1dir -路 daha ~imdiden 17 bolgcyc aynlm1~ durumdad1r. Clkcnin Katalonya gibi zcngin bolgclcri i.ilkcnin yoksul bi."ilgclerini s1rtlannda "ta~1mak" istcmcdiklcrini s()ylcycrck bolgcsellc~mcyi savunuyorlar. italya'nm kuzeyindeki zengin brilge de glineyden kopmak istiyor. Bizzat ABD'nin i9inde, Katrina Kasirgas1 路 rnn gcr9ck lc$tigi Louisiana eyaleti gozden 91kanlm1~ durumda. Sorun i~vi s1111fin111 me vz ilerini korumas1111 engcllemck amac1yla ulusal c;:cn;:cvclcrin par9alanmas1 oldugundan, 9uti.iyen kapitalizm, bu konuda kcndi iHkcsinin topraklanna bile ayncahk ta111m1yor! Buti.in bu anlatt1klanm1z dikkate al111d1g111da paryalama politikalanna kar51 tck ciddi kar~1 koyu~un ancak her Ulkenin i~c;i s1111f1anndan gekbileccgi, bir ba~ka ifadcylc i~9i s1111flanmn kcndi kazanunlann1 korumak ic;in ic;indc bannd1klan ulusal c;crc;evclcrin savunulmas1 mlicadcksindc ba~1 9ckeccklcri gcrc;cgi bi.itUn c;1plakhg1yla ortaya c;1k1yor. Evct bu durumda i~c;i s1111fi kcndi varl1gm1 koruyabilmek ic;in 9Uruyen kapitalizmin boy hedcfi halinc gclmi~ bulunan "ulus"u savunmak durumundad1r. i~9i s1111f111111 bu politikas1 kapitalist harbarhg111 buti.in bir diinya uygarlig1111 yok etmc giri~iminc kar~1 da tek panzchirdir. Dolay1s1yla bir tak1m solculann, " ulusu savunrnak da ncrcdcn 91ktJ, i~c;:i s1111fmm kazan1mlan111 korumakla yetinsck olmuyor mu"" sorusu ti.imliy k an larns1zla~rnaktad1r. Burjuvazi, ic;indc i~c;i sm 1f111111 kaza-
8 路--
Dunya Durumu, Ortadogu ve Turkiye
nnnlan ycr ald1g1 iyin, kcndi ilcrici doncmindc kurmu~ oldugu ulusal yCrycvcyi paryalamak istiyor vc buna uygun dy~cn bolgcscllc~ti rmc politikalarn11 gUndcme gctiriyorsa, ulus Uzcrindcki hegcmonyasmdan da vazgcyiyor derncktir. 0 zaman prolctaryaya clliscn gorcv bu hcgcmonyay1 hu1juvazidcn dcvralmakt1r. Giin[imliz diinyasmda prolctaryanm muzaffcr clcvrimi ancak bu mlicadclc iyindc gcn;cklqcbilecektir. Troyki 'nin 1938 Gc<,:i~ Program1 ' nda en bcrrnk ifadcsini hulan slirckli dcvrim dinamigi ancak bu ~ckilde harckctc gc<,:irilcbilcccktir. Sonu<,: olarak. yiirliyen kapitalizmin uluslan pan,:alama politikas1 insanlig1 barbarliga slirUklcyccck olan kar~1-dcvrimci hir politikad1r vc kcndisiyle ~iddctlc miicadclc cdilmelidir. Aksi takdirdc, s1vil toplumcularm (sol libcrallcrin) "cmpcryalizm yoktur, uluslann ortadan kalkmas1 ilerici bir ad1m ifadc cdcr!" tlirU yliniycn kapitalizmin pl)litikalanna idcolojik malzcmc sunan anlay1~lanna mahkum olunur.
Tlirkiye emperyalist bir ulke midir? "TUrkiyc ernperyalist bir iilke midir?"' sorusunu ortalarna bir sosyaliste sordugunuzda alacag1111z ccvap ncrcdcysc kcsindir: ''Tabii ki degi I, Tlirkiyc cmpcryalizme bag1mli yan-scimlirge bir Ulkedir" iyi de , bu cevap aslmda sadcce bir kli~edir. Tlirkiyc sosyalistlerinin cinemli bir bollimli, hatta devrimci Marksistlerin yogunlugu aslmda boylc dli~Un足 rnczlcr, daha dogrusu buna denk dli~en bir politik ytincli~e girmezlcr. Bumm ku~kusul Tiirkiyc sosyalist harcketi111n tarihinden , daha dogrusu politik formasyonundan gclcn nedcnlcri vard1r. ilk ncden : Stalinist a~arnali dcvrim anlay1~rn111 bir Urunli olan MOD (Milli Demokratik Dcvrim) yizgisine kar~1 geli~tirilcn hakl! rellekstir. Nitekirn MOD yizgisinin Tlirkiyc'yi yan-feodal bir Ulke olarak nitelcmcsinc kar~1 ylirlitiilcn rnlicadclcdc her ne kadar bu Lilkcdc hakirn iirctim tarzmrn kapitalizm oldugu, tanrnda prekapitalist ili~kilcrin cgemcn olmad1g1 vc i~<,:i s1111f1111n hem nicelik hem de nitelik olarak gcli~mi~ligi ortaya konmu~sa da , i~tn ucu iyice kaymlm1~ vc sanki TUrkiye geli~mi~ bir kapitalist ulkeyrni~ycsinc "sosyal ist" devrirnc haz1r saytlm1~tir' Kald1 ki, bugiin hcrkcs bilmektcdir ki, empcryalist Lilkclcrde bile saf bir sosyalist dcvrirn (SD) mlimklin dcgildir, ylinkli burjuvazi oralarda bile demokratik dcvrimin gorevlerini ycrine getircrnemi~tir vc bunu yerinc getirme gorevi de iktidan alacak olan prolctaryanm omuzlanna binmektedir. Dolay1s1yla TUrkiye i~yi sm1f111111 misyonu toplumun blitlin czilcnlcrini vc ozcllikle de yoksul koylUIUgli ve tabii ezilen ulusu pe~ine takarak ger<,:ekle~tireccgi bir proleter devrimidir. Arna i~te bu noktada Ulkenin gcriligini on plana yikararak prolctaryanm iktidan almasmm imkans1zltgm1 dilc getiren MOD anlay1~1 slirekli olarak ne idiigli bclirsiz bir "milli burjuvazi" ilc ittifak1 glindcmdc tuttugundan
Sosyalizm
kimi sosyalistlcri "Sosyalist Tiirkiye" gibi iitopik bir $iarm ctrafmda bulu$turmu$tur ve hala da bulu$turabilmcktcdir. Savunucuian ne dcrlcrse desinler, bu anlay1$, istcr istemcz Tiirkiyc 'yi empcryalist hiyerar$inin altlannda da olsa basarnaklannda gormeyi gercktirmcktcdir. ikinci yanil$ c,:izgi MDD ve SD anlay1$lanna gore daha kabul cdilcbilir olmakla birliktc ve ac,:1kc,:a prolcter dcvrimi anlay1$1TII on planda tutsa da Dr. Hikmct K1v1lc1mh'nm yakla$1m1d1r. Gen;cktcn de K1v1lc1mh, gcrck kcndi doncmin in gerekse kcndisindcn sonra gelcn sosyalist ku~agm ondcrlerinc gore c,:ok daha dlizeyli ve "yarat1c1" demck istemiyoruz. "uygulamac1" bir anlay1$a sahip olmu$sa da. c,:ok oncmli ban konularda Marx-Engels-Lenin "taklitc,:iligi"nc esir dli$tnli$li.ir. Sozgclimi, dilini Marx.'111 agdah havasma blirundiirrnli$, Tarih Tezi'ndc, Engels nas1l Ailenin. Ozel Miilkiyetin ve Del'letin Kr)keni ad!J yap1tmda Morgan 'dan yararlamrn$Sa o da Gordon Childe'dan yararlamrn$, ve tab ii nasd Lenin, Rusya 'da Kapira!izmin Geli.ymesi'ni yazm1$Sa. o da. Tiirkiye 'de Kapitalizmin Ge/i~路mesi"ni yaztrn$llf. Buracla konumuz Tiirkiye'nin emperyalist bir ulke olup olmad1g1 tarl1$mas1 oldugundan, Dr. H1kmcfin Tiirkiye 'de Kapitalizmin Geh~mesi ' nde i$ Bank ;1 'n111 devlet eliylc ve tabii Celal Bayar'a kurclurulmas111111 sanki devlet eliyle bir Tlirk burjuva s1111f1 yaratilmaya c,:ah$ilmasm111 otesinde bir anlam itade ettigi, aslrnda bunun finans kapitalin hakimiyetine yol a<;t1g1 abartil1 vurgusu yap1lm1$tir. K1v1lc1mli'n111 bu yoneli$i. tilmizlcri bunu ister kabul etsinler ister etmesinler Turk iyc 'yi sirf kapitalist oldugu i<;in emperyalist mertebcsine yiikseltme yamlsamas1111 yaratmakta ve tabii qitsiz geli$meyi kabul etmeklc birlikte bilc$ik geli$meyi (yani bir yan somiirge Ulke kapitalizmi altmda bile en ileri teknolojilerin en geri teknolojilerlc bir arada ya$ayabilecegi ge1segini) 1skalamaktad1r. Aslmda bir ba~ka ifadcyle KIVllcimli bir anlamda "sanki cmperyalizm c,:agmda kurulan kapitalizm ancak emperyalist olur" demekte ve TUrkiye ' yi de Ustii ortUIU bir bic,:imde emperyalist hiyerar~inin ic,:ine katmaktaclir. Bu K1vdcunli'n111 Stalinist "milli burjuvazi" ile ittifak politikasma verdigi hakh bir Leninist tepki olrnakla birlikte, 路路surekli devrim''den duydugu korkunun da bir ifadesi olmaktad1r. TUrkiyc ' yi emperyalist bir Ulkc gibi goren ya da oylc olmas1111 arzulayan iic,:iincU bir anlayt~ <la gliniimlizde ''sol liberal" yakla~1m颅 dir. Gerc,:ekten de bu yakla~1ma gore diinyada emperyalizm diyc bir olgu kahnam1$t1r, sermaye ihrac1 yapan her Ulke emperyalisttir ya da degildir! Dlinya ckonomisinin varl1g1, ozelliklc "klirescllc~mc" <;agmda Ulkelcrin ekonomilerinin birbirlerine kar$1hkh bag1mhhg1111 yaratm1$tlf, dolay1s1yla yan-somlirgc ya da somlirge olgusu ortadan kalkm1~t1r, sadecc ABO gibi "emperyal" (emperyalist degil!) glic,:lcr vard1r. Bunlara kar~t durabilmek ic,:in de AB treninc atlamak yeterlidir!
Dunya Durumu. Ortadogu ve Turkiye
il;inc girdigimiz di)ncmdc i~yi haklanrnn alabildiginc budand1g1 AB'de dernokrasinin geymi~e gi)rc nasil gerilctildigi bilinyli olarak goz ard1 cd!lmcktc, aslmda bu sanki mlimklinmii~vesinc empcryalist bir ckonomi halinc gclinmcsi hayal edilmektedir. Tersindcn okundugunda Tlirkiyc 'yi cmperyalist gibi goren ya da olmas1111 arzulayan bu anlay1~m gc<;mi~ sosyalist yamlsarnalarla uzak yakm hi<;bir ili~kisi yoktur. Bu anlay1~ olabilecck en gcrici anlay1~t1r ve "klircscllqmc'' <;agm111 T tirkiyc 'sine tekabtil ctmektcdir. Tlirkiyc ' yi cmperyalist bir ulke olarak goren son bir anlay1~ da, kcndi topraklan altmda ezilen halklan bannd1ran bir Lilkenin istcr istcmez emperyalist olacag1 anlay1~1d1r. A:.;;lmda bu yan1tlanmas1 bile gcreksiz bir yakla~1m111 lirtintidlir, <;linkli bl"iyle dcgerlcndirildiginde cliinya111n bin;:ok yan-si.)mlirgc Ulkes1 kolaylikla cmperyalist ulkelcr kategorisi i<;inc dahil edilcbilir. 0 takdirdc Ti.irkiyc'nin yam s1ra iran, Cczayir, par<;alanmadan onccki lrak. vc~itli Afrika lilkclcri ve hatta Bolivya vc Nikaragua bile bircr cmpcryalist iilkc olurlar!
Emperyalizme bag1mh bir ulkede ulusal egemenligin savunulmas1 Tiirkiyc sosyalist harcketinin baZI bilqcnlcri vc maalescf bu arada ban dcvrimci Marksist gruplar, yukanda and1g1m1z ban anlay1~lann k1smcn de olsa etkisindc kalarak Ti.irkiyc'yi yan-s()mi.irge bir Ulkc olarak nitelcmezlcr ya da nikleselcr bile buradan gerekli politik sonu9lan 91kartmazlar. Bu noktadan itibaren yan-somlirge bir lilkcdc ulusal egcmcnligin savunulrnasmm nc anlama gcldigini ve pratiktc buradan nasil sonw;:lar yikmtdmas1 gerektigini somut omeklcrden harcketlc anlatmaya yali~acag1z. i~c onceliklc Trrn;ki ' nin kalcmc ald1g1 1938 Ge('i~路 Progra1111'nda11 bir ahnttyla ba~lamakta fayda var: 15. Geri Ulkeler ve Ge~i~ Talepleri Programt
Somlirgc vc yan-siimUrgc ii\kcler dogalan gcrcgi gcri lilkclcrdir. ;\ma bu geri Ulkelcr cmperyali zmin hakimiyctindeki bir dlinyanm pan,:aland1r. Bu yiJ?dcn geli~mclerinin bile~ik bir nitcligi vard1r: En ilkcl ekonomik bic;imler. en gcli~mi) kapitali st t..:knik vc kiilttirlc ic; i<;edir. Geri Ulkcler prolctaryas1nm politik m il e; .,i! cle si de bcnzcr bir niteligc sahiptir: en basit taleplcr olan ulusal bag1ms1zhk vc burjuva demokrasisi ic;in vcrilen miicadek, dlinya cmpcryalizrninc kar~1 vcrilen sosyalist mlicadcle ilc ic; i<;cd ir. Bu miicadeledc, dcrnokratik sloganlar. gcc;i~ taleplcri vc sosyalist dcvrimin gi:ircvleri , ayn tarihsel di:incmlcre bollinmemi~lcrdir , dogrudan dogruya birbirlcrindcn kaynaklamrlar. <;' in proletaryas1 sendikalan ancak tirgiitlcmcyL' ba~lairn~tl ki Sovyetkri olu~turma zorunlulugunu duydu. Bu anlamda bu program. sdmiirgc ve yan-sdmlirgc Ulkelerc. en azmdan proletaryamn bag1ms1z bir politika yiiriithle kapas itcsinc kavu?mu~ oldugu iilkelcrc. biitiiniiylc uygun di.l~mcktedir.
Sosyalizm Si,imiirgc vc yan-sornii rgc iilkc lcrin mcrkczi giin:vi tanm devrimi vc ulusal bag1ms1zhkt1r: tanm dcvrimi ilc feodali zmin miras111m tas fi yesi . ulusal bag1ms11iik ile empcryali st ho yu mlurnktan kurtulmak . Bu iki gi>rcv birhirinc -,1k1ca baglid1r. Dcmokrat1k prograrrnn bir ba ~ m<•. rcddi mlimkiln ,Jt:g: ildir; kitklerin kendi mikadekleri it;indc bu pnigram1 a ~ malan zorunludur. Ulusal (ya da Kurucu) Meclis sloga111, ('in vc l-lindi stan g ibi iilkcln i~in bliriin g.::.;·crliligini korur Bu sk•gan ulusa! bag1m s r11Jk ve tanm n:: formu sorunl anna kop111 a1cas1na bag!anmalid1r. i~c,:ilcr ilk ::id1111 olarak bu 'kmokratik prognml a silahla111nali-· d1rlar. Yal1111ca i~.,:ilcr koy!iilcri ayaga kaldirabilecek vc bnk ~ rire bik c cklcrdir. Dcvrimci dcmokratik program tcmclinde i ~.,:ileri " ulu sa l" hurjma ziyc k a r~ 1 ~1karmak gcreklidir. /\rdmdan . kitlcl crin dc vrimci dcrnokrasi sloganlanyla sckrhcr cdilmclcrinin bclli bir a~ amas111da Sovycrlcr irnrnl ahili r n : kurulmalid1r. Sovyetlerin her bir don.::mdcki tarihsci roliiniL ozcllikle Ult!:i al \:kclis ili~kilenni belirleyccek utan. prolcraryamn politik dli zt:yi. kiiylliliiklc arasmdaki bag vc proktcr partinin politikasmin niteligi olacakt1 r So\~\ Ttkr lrnrjuva dcmokras1sit11 L'r get; dninn1: liclirler. Dcmokratik dcvrimin so111111a kadar gi)t\iriilmcs1ni vc biiykce sosya li st dc\Tim di>ncminin ~u;tlma -; 1111 ~' a in1 z ca Sovyctlcr saglayabi lirkr. '
Lenin'!c birliktc Ekim Dcvrimi ' nin iki ondcrinden biri olan Trrn;ki'dcn bu uzunca al111t1y1 yapmam1z111 iki ncdcni va r: Birinci ncdcn, i<;.:inde ya~ad1gm1 z ulkenin cmpcryalizme bag1ml1 yan-somUrge hir Ulkc oldugunu kabul cttiginizdc atman1z gcrckcn ilk ad1mm empcryalizmlc baglan kopartmay1 hcdcfleyccck olan bir ulusal ya da kurucu mcclis talcbi oldugunu vurgularnak ve dol ay1s1yla bu talcbi ulusal hag1ms1zlik mcsclcsiylc bUtiinlcrnck. ikinci ncdcn ise bunu ozelliklc devrimci Marksistlcrc hat1rlatmak gcrekiyor- bu tip Ulkclcrdc slirckli dcvrimc vannamn yolunun kcsinliklc hu ad1111dan gc<;.:tigini gostermck .. 22 Tcmmuz se<;.:imlcri onccsimk i~~i Karde~ligi Partisi (iKP) olarak bir manifcsto 2 yay1m lad1k. Bu manilCstoda, atilmas1 gcrckcn ilk ad1m111, ulusal bag1ms1zllg1m1z1 saglamaya yarayacak olan bir ulusal kurucu.mcclis sei;iminin glindcmc gctirilmcsi oldugunu, digcr bUtLin ad1mlarm laf-1 gtizaf oldugunu ary1ki;a ilan cttik . ABD'nin vc AB'nin ctkisindcn uzakla~acak yani Washington vc BrLiksel'dcn yijnctilmcyccek bir ulkc istcdigimizi ifadc cttik. Halk kitlclcrinin bi.iylc bir talcplc ve ancak bL1ylc bir talcplc harckctc gcc;:irilmcsinin mi.imkUn o ldugunu Uzcrine basa basa vurgulad1k. Partimizin, sosyalist c;:evrclcrdc s1ki;a dilc gctirilcn "i~c;:i kuyruk<;.:ulugu" yaft<1s1yla uzak yakm hi<;.:bir ili~kisi bulunmad1g1111 bUtun c;:1plakhg1yla sergilcycn bu rnanifestoda anticmpcryalist mucadclcnin csas al111mas1 gcrektigini bclirttik . Halk kitlclcrinin yan-somurgc bir Ulkc olan TUrkiye'dc empcryalizrndcn kopu~ ~ianyla harekctc gcc;:irilmcsinin buyUk onemi uzerindc durduk. Hatta 1
Trotskiy, L (1992). Get,:i~ program1. istanbul: Kankkn Yay111lan Bu makalcnin sonunda manifcstonun tam mctnini bulabilirsini z.
Dunya Durumu , Ortadogu ve Turkiye
dikkat edilirse parti program1m11m ana ekscnini 0!11~turan "i~c;i ve yoksul kc)ylii hUkUmcti'" fonnU!UmUzH bile ()11 plana c;1kartmad1k, Bunu bir "a~amac1lik'. anlay1$1yla deg1L prolctcr devrimine bir gec;i~ mant1g1 ilc yakla$ttg11mz ic;in yapt1k. Ulusa! bag1ms1zl:k talebini, ()zcllc~tirilmi~ ya cla sat1lrrn~ olan b(itUn strntcjik kurulu~lann tazminats1z olarak ycniclcn millilqtirilmcsi gerektigi talcbiylc birle~ t irdik. Neden路~ (iinkU gayet iyi biliyorduk ki. cger i~c;i s1111f111111 bncUliigUndc kitleler ulusal bag1ms1z1Ik talcbiylc harcketc gec;tiklcrindc IMF'dcn, Diinya Bankas1'ndan, Diinya Ticarct ()rgiitU ' ndcn kopu~u giindcmc gclirip ozellqtirilmi~ ya da satilm1~ olan KiT'lerc sahip c;1karlarsa, zatcn bun Jann cmrindc ya da arkasmda faaliyct g()stcrcn blitUn kap1talist ~irkctlcrin vc holdinglcrin de kamula~tmlrnas1 giindcmc gelccckti . IMF' den, Diinya Bankasrndan. ABD\Jcn ya da AB dircktiflerinden kopmu~ bir Lilkede KOi,: ya da Sabanci holdinglcrin ayakta kalrna ~ans1 ne kadar olabilirdi? Tlirkiyc gibi yan-s()mlirge bir lilkedc bir i~c;i-yoksul koylii hlikiimctine giden yolun rnilli bir kurucu meclisten gec;eccg1 nasII gonnczclen gelincbilirdi'J Aym ~ckilde, s1rf ekonomik planda degil, askeri planda da emperyalizmdcn kopu~ ic;in bir milli kurueu mcelis talcbinin ilcri sliriilmcsinin hayati oncmi Uzerindc durduk, cmpcryalizmlc yapdm1~ blitiin askeri anla~rnalann feshi ic;in boylc bir kurucu meclisin gcrcktigini vurgulad1k . NATO'dan ve ernpcryalizrnle imzalanm1~ blitlin askeri anla~malardan kurtulmadan ulusal bagnns1zl1g111 cldc cdilcmeyccegini kitlclcre gostcrmek ic;in bir kurucu meclis talcbinde bulunduk. Kurucu mcclis mesclesinin Kiirt sorunu ac;1smdan da nc kaclar biiylik hir oncmi oldugunu birazdan anlatacag1z. Dlinya i~c;i s1111fi tarihinin dencyimlcrinin bize ogrettigi gen,;ck ~udur ki, hcrhangi yan-s(imiirge bir i.ilkcde iktidar mUcadclesi yilri.itmeye karar vcrrni~ bir i~c;i harckctinin onUnc cmpcryalizmdcn kopu~un arac1 olacak bir rnilli kurucu mcclis hcdcfini koymaksmn yapacag1 her faaliyct sonuc;suz kalrnaya mahkumdur. Kitlelcrin cmperyalizmden kopu~unu ciniine koyacak bir kurucu mcclis talcbiylc hareketc gec;irilmcsini giinclcminc almayan bir sosyalist mlieadclc anlayt~t bo~a kiirck vekiyor dcmektir!
Ulusal bag1ms1zhk ve Kurt Meselesi Yukanda milli bir kurucu meclisin oncminden soz cderkcn bunun Ki.irt rncsclcsiylc baglant1h olarak nc bi.iyi.ik bir an lam ta~1d1gm1 belirtmi~tik. Gene iKP 'nin 22 Tcmmuz manifestosuncla hcrkesin kolayl1kla anlayabilecegi bir millet tarnm1 yapt1k. Tabii ki Tiirkiyc, ba~ta Tlirklcr ve Kiirtlcr olmak iizerc yqitli halklardan mcydana gclen bir i.ilkc. Ve biz bu iilkenin cmperyalizmlc baglanm kopannas111111 ve ulusal cgemcnligini saglamas1mn aneak bir milli kurucu mcclisle gcrc;cklc~ebilccegini
Sosyalizm
bclirtiyoruz. Bu kurucu mcclistc i;:ogunlugu olu~turacak Tlirklcrin yam s1ra tabii ki Kiirtlerin de ycr almas1 bir zorunluluk. Bu topraklarda ya~ayan hii;:bir halkm bir digerini yak saymas1 kabul cdilcmez. Halklar birbirlcrini dU~man bcllcdiklcrindc bir millcttcn sbz etmck anlams1zla~ir. Mesclc kcndini Tiirk gonncyenc, "hayir, sen aslmda Tiirk'si.in, kcndini TUrk kabul ctmiyorsan vatan hainisin!" dcmck dcgildir. Tam tcrsinc millet ta1111111m1ZI etnik tcmclde dcgil sosyal tcmcldc yapmak zorunday1z. iKP olarak yapt1g11111z millet ta111m1 tam da bu anlamda bir tammdtr. Ve bu tamm cumhuriyctin kurulu~unun ilk y11lannda yap1lan vc "TUrkiye Cumhuriycti TUrklcrin vc Kiirtlerin ortak vatarndir" diycn tamrnd1r. i~te tarn da bu ta111m tcmelindc vc tabii Kiirtlerin kcndi kadcrlerini tayin hakkt sonuna kadar savunularak Tlirkiyc'nin cmpcryalizmc kar~1 ulusal cgcmcnligi savunulabilir. Dolay1s1yla ortaya i;:1kacak olan milli kurucu meclis ilk olarak bu tammm Uzcrinden harckct cdcrck bu topraklarda ya~ayan Klirtlcrin biitUn dcmokratik haklanrn glivcncc alt1na alacak bir diizcnlcmcye gci;:mclidir. Bu yap1lmad1g1 takdirde bu topraklarda ya~ayan koskoca bir balk Amcrikal1 ya da Avrupalt cmpcryali stlerin kucagtna atliacakttr. Tiirkiyc i~l,'.i harekctinin bizzat kendisini de ii;:inden pan;alayacak boyle bir geli~mcyc izin vcrrncsi kcsinlikle dii~iinlilcmcz. (i.inkli bu empcryalizmin oyununa gelmck demektir. Demek ki, bu kurucu mcclisin gorcvi iilkenin ulusal cgemcnligini ilk elde Kiirt halkmm iizerinc y1kilrn1~ bulunan "hain" yaftas1111 ytkarak saglamak olrnalidtr. Bu dururnu mcvcut geli~mclcr 1~1g111da yeniden degcrlendirmckte fazlas1yla yarar var. TBMM. PKK'nm bir kanadmm gcn;eklqtirmi~ oldugu operas yon Jar kar~t s mda TSK 'rnn Kuzey Irak 'a ginnes111e imkan vcrccck bir tezkcrcyi gc9tigirniz gi.inlcrde onaylamt ~ bulunuyor. Kuzey lrak aslmda hcrkcsin bildigi iizcrc, bi.iti.in Irak gibi Amerikan cmpcryali zminin i~gali altmda pari;:alanm1~ olan bir i.ilkenin bir bolgcsidir. Barzani VC Talabani onderliklerinin bu topraklar iizerindeki denctimi ABD empcryalizminin denctirnindcn fazla dcgildir. PKK ' ya gelince. Onunla ilgili yenidcn ciddi bir degerlendirme yapmak gercktigi ka111smday1z. Bilindigi gibi PKK 1984 y1l111da gerilla sava~1111 ba~latt1g111da Tiirkiyc'de Amcrikanc1 darbenin arkasma s1g111m1~ bir htiki.irnet vard1 (Ozal hiikiirncti). PKK da insanlan gcrillaya 9agmrken "'bir kan~ vatan toprag1! " ~ianyla harcket ediyordu. Kiirt genvlerini vc yoksul koyllilcrini boylc bir sloganla harekcte gc9irmck kolayd1: Hedef bag1rns1z bir Kurt devletinin in~as1yd1. Giiniimiize gelindigindc PKK ' nm hedcfi bag1ms1z bir dcvlct kurmaktan ki.ilttirel ozcrklik, ana dilin resrnile~ti足 rilmesi ve gene! affa geriledi . Aslmda bu talcplcr bir gerilla sava~mm talepleri olamazd1. Eide cdilmesinc ba~ka yollardan 9alt~mak daha anla~1lird1. Arna oylc olmad1 ve olmuyor. Bu durum PKK'rnn sava~
Dunya Durumu , Ortadogu ve TUrkiye
sUrdlirmcye kararh kcsimlcrinin gcr,:mi~ten farkli ili~kiler ir,:indc olduklanni gosteriyor. Nasil iran 'cla PKK ' nin bir yan kurulu~u olan PJAK iran devletini zay1tlatmak ir,:in ABO tarafmdan destekleniyorsa, bcnzcr bir durumla TUrkiyc'dc de kar~1 kar~1yay1 z dcmektir. Ku~kusuz bu kon uda yorumda bulunmak bizim i~imiz oiamaz. Arna gcrr,:ck bir durum tcspiti yapabilmek ir,:in bu soruyu kcndi kcndimize sormam1zda yarar var. Gene ~ u soruyu da sormanm yanh~ olmad1g1 ka111 s111day1z: Turk devlctinin, DTP'nin vc PKK 'nm bir kan ad mm 1srarh i~birligi tckliflcrinc sUrckli o larak olumsuz cevap vcrmcsi aslmda ABO cmpcryalizminin BiiyUk Ortadogu Projc si ' ni gcrr,:ckle5tirmc yolunu ard1 kadar ar,:masma izin vcrmiyor mu'.' Se~imler
sonras1 Turkiye'deki durum
Tllrkiyc'dc scc;:imlcr oncesindc kalcmc almm1~ olan ve sonur,:suz kalan son dcrecc provokatif Genclkurmay muht1ras1 as lmda bir noktay1 fazlas1yla aydmlatt1 : TUrkiyc ' nin cmpcryalizrnc bag1mld1k ili ~ kilcri <;cn;evcsindc TSK ' nm ba~anh (!) bir askcri mUdahale gcrr,:eklqtirmc imkam yoktur. Bilindigi gibi Ti.irkiyc'dcki ba5anh (!) askeri mi.idahalclcrin hcmen hcpsi (27 May1s, 12 Mart. 12 EylUI, 28 Subat) Pcntagon'un a91k ya <la k1smi onay1yla gen,:ckl e~ti rilmi ~ darbclerdi r. Son muht1raysa ABO cmpcryalizminin tam dcstcgini alm1:;; olan AKP htiklimctinc kar:;;1 yd1 vc dolay1s1yia amacma ula~amad1. Sc<;imlcrdcn AKP zaferlc r,:1kt1, Abdullah Giil cumhurba~ka111 oldu , AKP 'de I Mart tczkercsi ne kar~1 <;1kan BUlcnt Arm<; ekibi tiimiiylc tasfiyc cdildi , rcfcrandumu AKP kazand1. Scr,:irnlcr onccsinde gcrr,:eklc~tirilcn dcv mitingler fos 91kt1.
Turkiye'de esas arasmda?
~at1~ma
hangi
gu~ler
BUyiik medya11111 yans1tt1gm111 aksinc Tiirkiyc'dcki esas r,:at1~ma ne laiklik-antilaiklik r,:at1~mas1, ne onun bir tiircvi ol an ba~ortiisii r,:at1!;imas1. ne AKP-CH P r,:atJ~mas1dir. Esas r,:at1~rna <;iiriiycn kapitalizmin Ortadogu poli'tikalan r,:crr,:cvcsi ir,:indc clc almmas1 gcrckcn TSK/ABD yat1~ma足 s1d1r. Yaz111111 en ba~md a ifadc cttigimiz gibi <;:iiri.iyen kapitali zm dtinya o!r,:cginde ulus-dcvl etlcri parr,:alama politikas1na soy unmu~ dururndad1r. Ttirki ye kcndisini ne kadar ABD'nin stratejik ortag1 hi sscdcrsc etsin son tahlilde Tiirkiye ulusunun parr,:alanmas1 politikas1 giindemdedir. TSK nc kadar NATO tiycsi bir iilkenin ordusu olarak davranmak istcse de r,:ok taratl1 olarak k1skaea al111m1 !;i durumdadJr ve empcryali zmin hcdcfindedir. Gerr,:i TSK bunun herkestcn r,:ok farkmdadJr, ama yillardir si.ircn cmperyalizmc bag1mlil1k statlikosu TSK ' nm elini kolunu baglamak tadJr. Y1ll arc a Sovyetlcr Birligi 'nin varltg1 nedeniyle antikomtinizmc kendisini adam1~ olan bir ya p1 ~imdi ir,:ine girdigi tehlikc kar~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
15
Sosyalizm ~1smda
nc yapacagm1 bilcmez bir haldedir. Soyicnenlcr yan li~ dcgildir: Evct Tlirkiye gcc;mi~indcki ya lanlardan (Bu k1~ komUni zm gelecck! $criat dcvlcti kurulrn ak iizcre!) sonra ilk dcfa ciddi bir tchlikcylc kar~1 kar~1yadir. Ve Kuzey lrak tczkcrcs inde oldugu gibi davranmaya dcvarn edcrse bu tchlikc artarak slirccektir. Kimse kim scy i kandmnasm: Tiirkiye ' nin esas sorunu nc PKK ve hatta nc de Barzani vc Talabani'dir. Tchdit dogrudan ABD'dcn vc onun hizmctindcki AB' den gclmcktcdir. i ~tc bunun i1Yin de bir milli kurucu mccli se fazlas1yla ihtiya\'. vard1r. ABD emperyalizmi kcnci is inc bag li gii<;:lcri dcfalarca harcamakta bir bci s gormemi~tir, gormcycccktir. Kcndi sinin ba ~ 011ag1 $ah rcjiminin y1ktlmasma scs <;:1kanmamas1 sadece bir CIA hatas 1 olarak gorlilcmcycceg i gibi, kendi aj an1 Panama diktatbrli Noriega'yt tutuklay1 p hapsc atmas1, y1\larca desteklegi Saddam Hiiseyin ' i Kuvcyt ' i i ~ga l etmeyc k1~ktrt1p sonunda ast1rtmas 1. ~imdilcrdc y1llardir deskklcdigi Pakistan diktatorli General Pervcz Mi.i~cncf ilc aras111111 buzulmas1 a nla~tlmas1 imkans1z gcli~1m:lcr dcgildir. Tiirkiyc ulus-devl etinin pan;:alanmas111111 yolu da TSK '11111 etkisizle~tirilmcsindcn gc<;:mcktcdir. ABD cmperyali zminin bol ge plan Ian <;:crc;cvesinde gUc;li.i bir TSK 'ya clbcttc ihtiyac1 vardir. Arna bu ~ imdiki ordudan ziyadc, vurucu gi.icli c;ok daha yliksck , o da "oze llc~tirilm i~ ' ' bir profesyo nel ordudur. Kald1 ki, PKK saldmlan kar~1s111da Gcnclkurmay buna da gc<;:i;; kap1s1111 aralam1~ durumdadtr. TSK y1llard1r, cmpcrya li zmin istcklcri dogrultusund a, sosyal devlctin parc;alanmasma, bu ulusun sosyal anlamda birliginin temcl ta~1 olan (<;iinku hem Ttirk i~c;ilcri hem Kiirt i)<;ilcri hir arada bannd1rmakta olan) i$<;:i scndikalannm zay1tlat1lmasma, KiT'lerin c;okcrtilmcsinc, biitlin kamu hizmetlcrinin bzc ll e~ tirilmcsine scs c;1kartmam1$ sadece bolgcscllqtirrne politikal an na itiraz cdcbilmi~tir. Digcrlcri gcr9cklc$ti gindc bolgesellc~tinnc politikalannm da zorunlu olarak ge lecegini goremcmi~tir. Amcrikan crnpcrya li zminin ylizde yliz hizmctindc olan AKP hliklimctinin politikalanna kar$I durabilmck i<;: in biitiin bu konularda da a<;:1k tav1r almmas111111 gcrekliligini anlayamam1)t1r. i<;indc bulundugumuz dCmern sahte dii~manlar arama paranoyas 1na so n vcrme zama111d1r. Kurt halk1yla, ortak vatanm savunulmas1 tcm clindc ban~ yapilmak zomndadir, Mi.isli.iman ahaliyle milli mi.icadclenin ilk yt!Jannda oldugu gibi emperya lizmin hizmctindcki AKP'yc kar~1 ittifak yapilmak zorundadtr. Bunlar ancak sosyal tcmelli po litikalann gtindeme almmas1yla mlimklindUr. Gcni~ ve yoksul halk y1g111lanna AKP'nin sec; imden scc;imc ve Ramazan aymda verdiklcrinden c;ok daha fazlasm1 vermek zomndasm1z. BUtlin c;ali~anlan sigortah ve scndikalt yapmak zorundas1mz. Scndikalann patronlann kurdugu san i~ ye ri scndikalan olrnas1111 cngcllemck ic;in sendikal demokrasiyi ger<;eklc$tirmclisintz. Sendikastz vc sigortas1z i~yerlcrini dcrhal kamul a~ t1rmalts1111z.
DOnya Durumu . O rtado gu ve Turkiye
C::a li $ma saatlcrini diizc nlcrncli . i$<; il crin scrbes t toplu paza 1lik haklann1 giivcncc altma almalis1111 z. i~te ancak biitUn bunlan yapt1g1111 zda ulusal bag1ms1zl1k i<;in cmpcrya li zmc k a r~ 1 mUcadclc cdcbilmc \C ulusun pan,:alanmas1111 cngcllcmc imka111na ka v u ~a bilirs iniz. Tabii bunian yapabilmck i<;in de bir milli kurucu mccli s gcrcklichr. Bakrn gi)riin o · zaman halk AKP" yi mi des tckli yor yoksa bunlan yapanl an rrn '1
Turkiye'de sendikalar meselesi Scndikalara ili~kin politikalar Ti.irki ye sosyalist harckct inin trn1el mesclelerinden biri olmaya dcvam cdi yor. Ostclik bu , 12 Fy liil'dcn bu yan a. ad1rn ad1m, i$<;i scndikal ar1111n nice! vc nitcl glici.i nc kadar zay1rlasa da bl"iylc. TUrki yc 'dc sosya list harckctin zay1t11 g1 si.irckl i o larak 12 Eyli.il as kcri diktatorli.igiini.in ctki sine bag lan1r. Oysa. Tiirkiye 'dcki ask cri diktakirlliktcn <;ok daha vah$i vc kanl1 diktatbrlliklcrc maru z ka l1111 $ bir<;ok i.ilkenin sosya list hareketi bizdekiy lc k1 yas land1gmda daha geli ~ kin bir konumda bulunuyo r. Mesela bin,:ok Latin Amerika iilkesi sosyali st harekcti i<;in durum boy k o ldugu gibi Yunani stan sosya li st solu i<;in de boylcdir. Do iay1s1yla mcsc lc ask eri diktatc)rli.igi.in ~idd c trn den ziyadc zamanl amas1 vc an a hcdefi ylc ilgili olsa gc rek. Gcr<; ckten de sa111ld1g1nm tersine Ti.irkiye\k 12 Ey li.il askcri diktallirli.igi.i (inces inde gti<; li.i bir sosyal is t harekct olmamakla birliktc, ba ~ ta Di SK ( Oc vrimci i ~<;i ScnJikalan Konfcdcrasyonu) olmak ii i'c re oldukr;a gli<; lti hi r se ndikal i~<;i mi.icadc lcsi vard1. Ve ABD ' nin dc steklcdi gi 12 Ey liil askeri darbcsinin ana hcdcfi de esas o larak i ~<; i s1111f1111n gcncl kaza111mbnn1 budamak oldugundan saldmlar dogrudan dogruya i ~ <;i s1111fina vc onun sendikalanna yoncldi. Tlirkiyc'dc 12 Ey li.il oncesi nde i ~ r;1 harekctin1 L'n fa zla kontrol cdcbilcn partinin TKP oldugu di.i~i.intili.irsc - k i I 00 bin i.iye li Madc n-i~ scndikastnm yo netimi onun clindeydi - ayn1 partin1n 1979 ara se ~imlcrindc istanbul ' daki bag1m s1z aday m111 an cak 19 bin dol aymda oy alabilmi$ o lmas1 sosyali st harekctin i ~ r;i sm1h ic,:indeki giici.inii gcjstcrmesi bak1m111dan oncmlidir. Askeri diktatcirl tik rcjimi 12 Eyli.il'dc dogrud an ''devrirnci " scndikalara vc mcv cut pl1 ~ ma yasalanna sald1rd1. Bu yasalar oy lc bir hal e gctirildi ki , aradan gc<;cn za man zarf1nda art1k devrimci olmaya n sendikalann bile (T URK-iS) en basit bir grevi yuriitmc si neredeysc i mkan s 1 z la~tmld1. ( Unki.i (.)zcllikl c ozel sektordc grev demek i ~y erinin kap1 s1n1n oniinc koyulmakla c ~ anl ama gelir oldu ve bu ha len de boylc olmaya devam ediyor. Bununla birliktc 12 Ey li.il ' iin sosya list hareketin geli$imini zay1flatma i.izerinckki ctkisi ayn1 zamanda bir zamanlama meselcsiydi de. Nitekim, i2 Eyli.il ayni zamanda di.inya c,: apmda "ncolihcral" politikalara gc<;i $in de ba ~ l a n g 1«;: yil1yd1. Di.inyanm bir<;ok lilkesinde sosyalist hareketin daha sonra ycni dcn gi.ir;lcnmesinc f1rsat vcrcn askcri darbelcr 70'1i yillarm ba~l a nnda
Sosyalizm
ya da ortalannda gen;:cklC$ffii$ti. Sili l 973, Arjantin 1976, Yunanistan 1967 vb. Dolay1s1yla bin,;ok askcri darbe ya$affil$ iilkedc sosyalist harckctler "ncolibcral" politikalara gcc,:i$ doncmini az c;ok hazir vaziyctte yakaladilar. Tiirkiye'dc ise buna imkan bile kalmadi. Arna sorun sadccc burada yatm1yor. Ttirkiyc sosyalist harekcti 12 Eyliil sonrasmda, kcndi geli$imini , i$c;i harckcti ic;indc dcgil, kcndi ic;indc tart1$arak gec;irdi. Bu tamamen SJn!f'dt:jl bir orgi.itlenmc siireciydi. Bi.Hi.in bu siircc; zarfmda i$c;i sendikalan sosyalist hareketin ncredeysc tamamen d1$111da kendi ba$lanna faaliyet gosterdilcr. Mcvcut c;ah$ma yasalan ve "ncoliheral" donemin azgm saldmlanyla da kar$Ila$t1klannda giderek kcndi ic;lerine kapandilar vc h1zla giic; yitirmeyi si.irdi.irdi.iler. Bu durum bugtin de ayrn $Ckilde devam cdiyor. Tabii bu arada bi.iytik stratcjik i$lctmcler 6zelle$tirilip satild1g1 ic;in de, kamu sektOriinde orgiitli.i biiyi.ik sendikalann ic;lcri ncrcdeysc tamamcn bo$altr oldu . Bugiin Ti.irkiyc 'deki 7 milyon civarmdaki mavi yaka!J11111 yi.izde 95'i scndikalt dcgil. Varolan sendikalann yoneticileri kendi koltuklanrn koruma c;abasmm d1$111da bir faaliyct gostenniyorlar. Su bir gcn;:ek ki , bugi.in Ti.irkiyc i$c;i s1mfi ic;inde scndika yoncticisi olmak ciddi bir ayncaltk anlamma gcliyor. Scndika yoneticilcri - ozclliklc kamu sektortindeki biiyiik scndikalann yoncticilcri - zaten sendikalann pck grev yapma imka111 da olmad1gmdan bazt istisnalar d1$mda liiks ic;inde bir ya$am siirdi.irtiyorlar. i$in kottisii siradan i$c;ilcr de dogal olarak onlann bu ya$am tarzlanna ozcnerek scndika yoncticisi olmay1 bir kurtulu$ olarak gori.iyorlar. Ve bu durumda da ayrn anlay1$m esiri oluyorlar. Sendika sec;imlcri kimscnin haberi bile olmadan ya son dercce anti-demokratik ortamlarda gcrc;cklc$iyor ya da c;ok sert c;1kar c;at1$malanna ncdcn oluyor. Gerc;ek anlamda scndikal faaliyct gostercn ozvcrili alt yoneticilcr genellikle sec;imlerde listc d1$I kahyorlar. Bununla birliktc bu sendikal biirokrasinin temellcri c;ok zay1f oldugundan y1k1labilmc imkanlan fazla, ama sosyalist harckct de ncdense bu alana pck bula$mak istemiyor ya da en fazlasmdan bu biirokratlann bir kcsimiylc anla$1P sozdc kcn<li grubunu sendikada tcmsil edilir hale gctirmeklc yctiniyor. Sendikalann cllerinde c;ok biiyiik maddi imkanlar var. Bunlar diirtist bir $Ckildc kulla111lsa mevcut anti-demokratik yasalara ragmen ciddi orgiitlenmcler yapilabilir. Kald1 ki, bugi.in i$c;i sm1fmm c;ogunlugunu olu$turan sendikas1z i$ycrlcrine ula$mada da sendikalar biiyi.ik imkanlara sahip. i$c;i sm1fmm biiytik c;ogunlugu asgari iicrcte c;ah$1yor ve tabii <,;Ok yiiksek i~sizlik oram nedeniylc kendi i$ini tehdit alt111da hissettigindcn miicadclcyc girmckten ka<,;1111yor. Son olarak hala Tiirkiye 'nin en biiyi.ik i$c;i konfedcrasyonu olma niteligini koruyan TORK-iS ' le ilgili bir degerlendirmcdc bulunmakta yarar var. Bilindigi gibi gerck DiSK gereksc HAK-iS Konfedcrasyonlan
Dunya Durumu, Ortadogu ve Turkiye
ncrcdeysc biitiinliyle Avrupa Birligi projesindcn medct umar haldcdirler. Tiirkiye'de muhtemel i~c,;i kazammlanmn AB kanalmdan ge<,'Cbilecegine inamyorlar. Ostelik bunu, AB'nin, kendi topraklan ic,;indc ya~ayan i~c,;i vc emckc,;ilere kar~1 nas!l sald1rgan bir politika izledigini gormclcrine ragmen siirdiiriiyorlar. Buna kar~1hk bugline kadar T0RKi$ yonctimi AB projesine olduk9a uzak bir c,;izgide duruyordu. Ancak son rcfcrandum sonuc,;lan iizcrinc T0RK-i$ Genel Ba~kam ' nm yapt1g1 AKP hiiklimeti yanhs1 ac,;1klamalar bu donemin de kapanmakta oldugunun bir gostergesi olarak okunmahd1r. 22 Temmuz sec,;imlcrinden sonra dcngelerin nasil AB'den (yani empcryalizmden) yana gcli~tigini gormck ic,;in T0RK-i$'i izlemekte yarar var!
Sonu~ i~c,;i s1111fm111 czici c,;ogunlugu ilk parti olarak AKP'ye ikinci parti olarak da MHP'yc oy veriyor. Bu burjuva partilcrinin i~c,;i s111;f1 Lizcnndcki etkisini y1kmak ic,;in csas olarak politik bir miidahalc gerckiyor. Olkcnin ic,;indc bulundugu felaket ortammda milli bir kurucu mcclis ic,;in sistemli bir propaganda faaliycti yiiriitrnck tck c,;1kar yo!. iKP birlqik i~c,;i cephesi taktigi ilc anti-cmperyalist ittifaklar politikasm1 blitiinle~tircrek bu yolda yiiriirnck zorunda.
Bag1ms1z i~~i .Adaylarla Meclis'e i~c,;i Kardqligi Partisi 2007 Gene! Scc,;irnlcri Manifcstosu
i:p;ilere, koy!Ulere, genr;lere, kadmlara ve biitiin mazlumlara <;ACRI "Ttirkiye h1zla felakete dogru stirtikleniyor, ama bunu engelleme firsatl hala elimizde!"
S
on on bq yild1r hem diinya hem de memleketimizin ic,;inde bulundugu bolge, iizcrindc yer alan devletlenn vc m1lletlcnn paramparc,;a edildigi bir hale biiriindiiriildli. Alm size Yugoslavya! Alm size Afganistan! Alm size Irak! Alm size Liibnan! Hatta ~imdi alm size zavalh Filistin! Biitlin bunlar cmpcryalizmin vah~i askcri i~gallcri sonucu parc,;aland1lar, bu hale getirildiler. S1rada iran, Suri ye ve daha niceleri var. Geli~meleri k1~ uykusundakilcrlc vurdumduy-
Sosyalizm - -- --
-
-
- -
-
-
-
- --
-
-
-
------1
mazlik ic;:indc scyrcdenlcrin d1~mda hcrkes Turkiye'yi de nelcrin ! beklcdigini sczip gi:ircbiliyor. Ostel_ik bu pan;:alanmadan nasibini i alan sadccc bolgcmiz ulkclcri dcgil. lspanya on ycdi bl)lgcyc b()!Lindu, italya'nm zcngin Kuzcyi'ylc nispetcn fakir Guney ' i aynlmak I isteniyor. Bd;:ik~ tarihindc ilk kcz ~imdi oldugu kadar ciddi bir j bollinme tch1Ikes1ylc yliz ylizc. lskrn;:ya Bntanya 'clan kopartilmak i istcniyor. Blitlin bunlann tek bir scbcbi var: c;:i.iri.iycn kapitalizm kendini kurtarabilmck ic;:in i~c;:i s1111fm1 di.inya c;:ap1nda czmck zorunda. Bunu ~imdiyc kadar bir miktar ba~ard1ysa da nihai darbcyi vurabilmck ic;:in i~c;:i s1111tlan11111 ic;:indc scrpilip gcli~tiklcri milli c;:erc;:evcyi k1rmak zorunda. ('i.inki.i bu <,'crc;:c vclerin saglad1g1 hukuki zcminlcr, yani milli yasalar, yani k1smen de olsa milli cgcmcnlik niivclcri ta~1yan meclislcr, yani rnilli saglik ve rnilli cgitim sistcrnlcri, yani mi II i i:ilc;:ekli sosyal glivc11 lik di.izc1iieri vc gene mill i olc;:ekl i karnu hizmetlcrinin varl1g1 cmpcryalizmin ()ni.inde birer engel olarak dikilmi~ durumda . i~te Avrupa Birligi bu c;crc;:cycyi parc;:alarnarnn arac1 olarak onlimi.izdc duruyor. 1
I
Sahte cepheler yaratmak kimlerin i~ine yanyor? Bu tqhistcn harcketlc gclclim Tlirkiyc'ye. Gcrc;:cktcn tam da scc;imler arifcsindc nelcr oluyor? Ncdcn i.ilkemizin insanlannrn bir yans1 diger yansrna dli~man hale gctiriliyor? Bu nas1l bir komplodur ki, milletimizi mcydana gctircn halklann arasma, yay11nlanan imzas1z muht1ralarla nifak tohumlan scrpitiyor? Bu nasil bir komplodur ki, aslmda sadccc bi.iylik patronlara kar~1 aym eephcde ycr almas1 gcrckcn memleketimizin emckc;:ileri farkli ccphclcrdc birbirlcrinc kar~1 bilcniyorlar? Oysa di.inyanm her ycrindc mcydana gclcn parc;alanmalar i~te boylc sahte ccphclcrlc gcrc;cklqmcdi mi? i~c;:iler, gcnc;:ler, kadmlar, koylcrin vc ~ehirlcrin bi.iti.in czilenlcri kcndilerinc ~u sorulan sormal!lar: Olkemizin bu felakctc si.iri.iklenmcsi kimin c;1kanna') Dcmokrasiylc laikligi kar~1 kar~1ya gctirrnck kimin c;:1kanna? Millcti bolmek kimin c;:1kanna? i~i;i Karde~ligi Partisi olarak yliksck scslc haykmyoruz ki; bunda ne emcgiylc gcc;:incn i~c;ilerin, nc haysiyctli bir hayat slirdlirmck istcyen genc;:lcrin, nc topraklan111 i~lcmek istcycn koylulcrin vc ne de yasal haklanm kullanmak isieycn kadmlann c;:1kan vardtr~ Bundan 91kan olanlar mcmlckctimizin buti.in zcnginliklcrini talan et~~k istcycn uluslar aras1 rnali sermayc, Avrup.aBirligi vc I NATO 1tt1faktdir! Bunlar ayrn zamanda Turk1yc mt!lct1111 mcydana
Dunya Durumu, Ortadogu ve TUrkiye
- --
--
- - ---
- - --
getirc n Ti.irk vc Ki.irt bi.iti.in bilc~cnlcriylc halk11111 z111 varhg1111 yok ctrnck istcycnlerdir. Olduk<;:a uzun yillard1r. ama ozelliklc 2002 y1lmda i~ba$ma gclcn AKP hi.iki.imctindcn bu yana millctimizin i<;:i h1zla bo$alt1l1yor. Milletin l<;:min bo~altilmast ne mi dcmck? i$tC $Unlar: l3Liyi.ik stratcjik i$lclmclcrin, petrol rafincrilcrinin, dcmir-<;:clik i~lctmclcrinin , habc rl e~mc ~irkctlcrinin, limanlann <;:okuluslu $irkctlcrc vcya onlann Tlirkiyc'dcki mi.imcssilliklcrine satilmas1 , S:.igl1k, cgitim ba$la olmak i.izcrc ula~1111 dahil bir<;:ok kamu hizmcti ozel!c$tirilmesi. A L3 路ye uyum pakctlcri l,'.cn;cvcsindc ulusal bi.it<;:cdcki sosyal harcama kalcmlerinin artan oranlarda k1silmas1, 12 Eyllil 1980 rcjiminin tcsis cttigi i$1,'.i di.i~mam yasalara kesinliklc dokunulmamas1. Ki.irt halkuni za dcmokratik haklan111 kullanma imkan lan vcrilmeycrck sa nki onlann kas1th olarak vc bilin<;:li bir ~ekilde ABD ' nin vc AB'nin kucagma itilmcsi vc bu politikanm her iki kesim (CHP vc AKP) tarafmdan dJ hal a si.irdi.irlilmcsi.
Sahte
kampla~malara
hay1r!
i$lC $imdi de sanki bliti.in bunlar yctmczmi$ gibi millctimiz iki
karnpa boltinmck isteniyor: Laikligi savunanlarla dcmokrasiyi savunanlar! Halbuki hcrkes in farkmda oldugu bir hakikat ortada bi.itiin <;:1plaklig1yla duruyor: Ti.irkiyc'dc laikligi igdi$ edcnlcr tam da 12 EylUI 1980 'de iktidara cl koyan askcri diktatorli.igi.in eleba$Ilan degil miydi? Bu darbcyi gcr<;:ckle$lirmek vc i$<;:i haklanna son vennek i<;:in ABO yonetimindcn icazet alanlar onlar degil miydi? Gi.iniimi.izde bunlar m1 milli egcmcnligin vc laikligin temsilcisi olacaklar? Ya da 12 Ey li.il yonetiminin ortadan kald1rd1g1 i$<;:i haklan konusunda tek bir dtizeltmc bile yapmay1p bi.iylik patronlann hcsabma c;ah~anlar, di.inyamn en adalctsiz scc;im sistcmini. yani yUzdc on barajm1 ktskarn;hkla koruyanlar m1 dcmokrasi havarisi kesileccklcr? Hay1r! Ne milli cgcmcnlik bayrag1yla laiklik birilerine havale cdilcbilir nc de dcmokrasi bayrag1 digerlcrinc! Bu iki bayrag1 da ancak i)<;:i s1111f1 clinc alarak yi.ikscltcbilir vc bu ~ckildc bi.itUn bir milleti pc$inc takabilir. Hcrkcs bilmclidir ki nc i<;:indc laikligin olmad1g1 bir I dcmokrasi mi.imkUndi.ir ve nc de ic;inde demokrasi nin olmad1g1 bir I laiklik! i~galden once lrak $Oyle ya da boy le laik bir ulkcydi, hcrkcs I, kcndi ibadctini yapabiliyordu, ~imdi isc kar$1hkh olarak her mezI hebin camilcrinin havaya u<;:urulmas1yla kar~1 kar$1yay1z! Ortada
L_ _ _ _____.
Sosyalizm
Buh.in bunlarm ger~ekle~tirilmesi Kurucu Meclis se~imi laz1m!
i~in
bir
Demokrasi; cumhurba~kanmm se9ilme tarzmm degi~tirilmcsi degil soz ve karar hakkm1 halka vermek dcmcktir. Oikenin bile~cnlerini mcydana getiren blitlin gli9lerin ozglir kat1hm1yla nispi temsil ve gcnel oy usulliyle se9ilecek ve btittin yetkileri elinde toplayacak bir Kurucu Meclis sc9imi ontimilzdeki tek 9oztimdtir. Bu Kurucu Meclis 1982 Anayasas1'rn degi~tirecegi gibi, lilkemizin NATO'dan ve AB' den bag1ms1zla~masma karar verecektir. Ulkcmiz yeni bir Irak ya da yeni bir Yugoslavya olmak istemiyor. Millctimizi meydana
DUnya Durumu, Ortadogu ve TUrkiye
gctircn halklar kcndi aralannda ban~ ve kardc~ligin tesisini istiyorlar. Oysa ban~ ve karde~ligin tesisi AB ve NATO'nun hakimiyctine son vermeyi gercktiriyor. Hem ulusal egemcnlikten soz cdip hem de NATO'nun memleketimizdeki varhgma ve Amerikan iislcrine ses 91kartmamak idare-i maslahatc;11!ktir. Hem milli egemenliktcn dem vurmak hem AB'ye kar~1 ad1m atmamak ikiyiizlilliiktiir. i~te bu yiizden de egemcn bir Kurucu Meclis Tlirkiye'yi meydana gctiren halklann ozglir karde~ligi iizerine temellcnecek , Tlirkleri, Kiirtleri ve digcr halklan tcmsil edeccktir. Denilebilir ki, "bu adalctsiz ~artlar altmda olu~acak bir mcclis nastl olur da boyle bir kurucu mcclisin scc;imine izin verebilir?" Bu haliylc tabii ki vcrmcz, ama durumun vahameti artttgmda bu adaletsi z ~artlar altmda sec;ilccek olan mcclis bile pac;asm1 kurtarmak ic;in boylc bir Kurucu Meclis'in sec;iminc yo! ac;abilir. Unutmayal11n ki, i~lcr k1z1~t1gmda tczkcrcyi c;1kartmayan da bu Mcclis degil miydi? Emckc;ilerin vc millctin c;ogunlugunun c;1kan boy le bir Kurucu Meclis 'te yat1yor. Kardc~ Irak vc Afganistan halkm111 ban~ ve bag11ns1zhgm1 kazanmas1 temel arzulanm1zdand1r. i~galcilcr bu iilkclcrden dcfolsun! Yugoslavya'daki kardq halklanm1zm kendi aralannda da kardc~足 ligi ycnidcn tcsis etmclcrini istiyoruz. BiiyUk giic;lerin Yugoslavya iizerindeki vesayctlerinc son! Tiirkiye 'nin vc cografyam1zdaki kardq halklann dil~man足 lannm kimlcr oldugunu gayet iyi biliyoruz. Onlar Briikscl'de Washington 'dalar. Zcnginliklcrimizi ta Ian cdebilmck ic;in sava~lan ki~k1rtmaya hi<; tercddiit etmiyorlar. Biz iKP olarak, i~c;ilerdcn, koyliilerdcn, gern,:lcrden ve kadmlardan farkh 91karlara sahip olmad1g1m1Z1 ilan ederiz. Onlann <;1karlan bizim c;1karlanm1zdir. Kendi gelecegini belirleme haklarmm kabulii tcmelinde Tiirklcrin, Kiirtlerin ve diger halklann bu topraklarda kardqc;e ve ban~ ic;indc ya~ayabilcceklcrinc ina111yoruz. Olkemizin kar~1 kar~1ya kald1g1 felakctten kurtulmasmm bir yolu oldugunu iKP olarak dosta dii~mana ilan cdiyoruz. Bu, her tlirlii iktidan cline alacak bir Ku11.1cu Meclis sec;imidir. Bu Kurucu Meclis, Washington 'a vc Briiksel 'e degil kendisinc kar~1 sorumlu bir hilkiimet sc<;ecektir. Bu hiikiimetse, siras1yla; eksiksiz bir dcmokrasi yerlc~tirecck, laikligi savunacak, biitiin i~<;i haklanm tcsis edecek, ulusal egemenligi saglamak i<;in acil tedbirler alacak, stratcjik i~Ict足 mclcri yeniden millile~tirccek, ozellc~tirmeleri durduracak, sosyal giivcnlik sistcmini giic;lcndirecektir.
Sosyalizm
-----l;te_ _i~~~- ~arde~l~gi
Part~o;i oniimiiz~ck i
22
Tc1:1~uz gene~
sc<; imlerindc bu tcmcllcrde harckct cdccck bag nns1 z i~<;i aday lann; dcsteklc ycccktir. Sonu<; olarak dcmokrasi ic,:in , laiklik ic,:in. cgemcnlik ic,:in, halkla1111 haklan i<; in. i ~c,: ilcrin haklan ic,:in, crnc k<;ilerin , ki)y li.ilcrin , gene; lcrin vc kad1nl ann hakl an ic,:in. AB 'dcn vc NATO 'dan bag1ms1zlik ic; in stiz ve karar halka! iKP olarak bi.iti.in emek1;ileri, sendikac1lan, gen1;leri, kadmIan, hu eylcmi desteklcmeye, bu 1;agny1 imzalamaya vc 22 Temmuz'da yukanda anlatilan politikalan savunacak adaylar 1;1kart1labilmesi i1;in bi:iylc bir kampanyaya maddi yardtm saglamaya da vet ediyoruz.
I
I I
I I
I
I
Roma Antla~mas1'nin imzalanmasindan Elli Y1I Sonra .. .
Roma Ant1a,mas1• n1n • lmzalanmas1ndan Elli Y1I Sonra: Avrupa Uluslan ve Halklarmm bzgur Birligine Giden Yol AB Kurumlannm Tasfiyesinden Ge~iyor 1
Christel KEISER
Avrupa Bi rl igi' nin 27 liyc lilkcsinin dcv let vc hlik lirnct ba~kanlan gci,'.tigimiz 24-25 Mart tarihlcrindc gayrircsmi bir zirve<lc Roma Antla~mas111111 50. y1h111 kutladt - bu tarih aym zamanda Maastricht S()zle~mesinin de 15. ytld(1nLimline <lcnk gcliyordu. Bu zirvcdc 27 dcvlct ha~ka111 ~u cilmlclerle bitcn bir a<;1klamay1 da kabul ctti'. "... Avrupa 'nm sivasal in~·astm veni ger(·ekliklerc 11.l'arlamaya dc\'C1m etmdiyi::.. Bu nedenle bugiin Roma Antla.ymasmm·imzalanmasm111 50. nldi.iniimiinde hepimi::. Avrupa Birli,gi 'ni 2009 Avrupa Parlamcntosu SC('imlerine kadar yenilenmi~· bir ortak rcmele yerle~·tirme amacmt payla»·1yoru::.. "
' La Veritc/Gen;ck dcrgisinin 55. say1s111dan dilimize
i;-cnilm1~tir.
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~25
Sosyalizm
B
u a?tklama ac;:1kc;:a acil hedefin'. bic;:imi .nastl olacak olursa olsun, ycmdcn bir Avrupa Sozle$mes1 projcs1 ba$latmak ve boylchklc 2005'tc Frans1z vc Hollanda halklan tarafmdan Avrupa anayasas1 oncrisinin reddedilmi$ olmasmm gctirdigi "kurumsal blokaja" bir son vcrmek oldugunu gostcriyor. Bu c;:ifte "Hayir", bi.iyiik bir krizc yo! ac;:m1$tt. Ancak bu "Avrupa Anayasasma" yonclik Frans1z ve Hollanda' dan gelcn reddin de <>tesinde, Avrupa Birligi politikalanna duyulan di.i$manhk her bir i.ilkede s1111f miicadclesi alanll1da ifadesini buluyor. Bu noktaya geri donccegiz.
Bruksel Almanya'daki saghk sisteminin "reformunu" dayat1yor Bu zirve boyunca Angela Merkel tekrar tekrar "Durmak, gcri c;:ekilmcktir" vurgusu yapt1. Aneak bahsettigi nereden geri c;:ekilmek? Bu sorunun yamt1 birkaâ&#x20AC;˘; gi.in sonrasll1da Almanya'da c;:okc;:a tart1$mah saglik sistemi "reformu" uygulanmaya ba$land1gll1da geldi. Bu "refotm" her ~eyden once saghk sistcmindeki farkh sand1klar arasll1daki rekabeti art1mrny1 hedefliyor. ~imdiyc kadar bu sand1klara yaptlan odcmeler her zaman aym oranlarda hesaplamrd1 ve dogrudan sand1klara odcnirdi. Bugi.inden sonra odemeler yeni kurulan merkezi bir ulusal fona gidecek vc bu fon toplanan primlcri 252 sand1ga ycniden dag1taeak. Bu sand1klann isc ihtiyac;:lanna gl)rc sosyal gi.ivenlik kapsammdaki ki~ilerin odedikleri primlerin miktarlanrn artmna ozgi.irli.iklcri olacak. Eger zorluk ic;:inc di.i$erlerse sand1klar ilavc bir prim alabileeekler. Bunun sonucunda ise bir sand1ktan digerine sosyal gi.ivenlik $Cmsiyesindc olan ki~ilerin odedikleri primlcr ve kar$tl1gl11da ald1klan hizmetlcr farkhhk gostcrcbilecck . Bu "reform" doktorlann rcc;:ete yazma ozgi.irli.iguniln de alt1111 oyuyor. Bundan boylc rec;:eteleri diger meslekta$lanna gore daha maliyetli olan doktorlar, sand1klar ilc ilac;: $irketleri arasmda daha di.i$i.ik i.icret anla$malan yap1lm1$ olan ilac;:lan rec;:etclerine yazmakla yi.iki.imli.i killl1acaklar. ''Reform" esascn patronlann sosyal katk1 olarak odcdiklcri mcblag1 azaltmay1 vc harcamalan k1smay1 hcdefliyor; 2007 ic;:in ongoriilcn tasarruf bir milyar avronun iizerinde. Bu tahmini tasarruf rakamlan Alman Hastaneler Birligi tarafmdan son derece endi$C vcrici bulundu. Bu birlik 50 milyar avro olan y!lhk biitc;:esinin 380 milyon avro azaltilacak olmasmdan dolay1 kayg1h; bu y1lhk bi.itc;:edcn gcc;:tigimiz yil zaten 320 milyon avro kcsilmi$ti. Bu refonn her bir Avrupa i.ilkcsinde kamu saghk sistemlcrinin vc rcfah sistemlerinin tasfiycsi/ozelle~tirilmesi yolunu ac;:mt$ oluyor. Pcki bu kar~1-refonn nereden kaynaklamyor? Tam da Maastricht Sozlc~mcsinin 104. maddesinin katt bir ~ekilde uygulanmasmm sonucu. Bu madde ~unu soyli.iyor: "J. Uye devlet/er fazla kamu a~¡1g1 vennezle1: 2. Komisyon
r1~ · ! k
run/1,\ i!klon /in/e11w k i(·tn iiyc ·'. ll:' ' 1, ·ur .• ·,11 ", " •.;:, ··n i.1; dun rm ·rii '•· k1111w horcumtn gcli:;mcs in i i::.ler ():__ ,,; '· ''· • ·i. : disiplininc i i ' ; ,, ; , lf rnl111ad1[;1111 ff~agtdaki iki kri/e; !cmefi!ldc •11 . ehilmek i~·in i11cein n1 y apw: " Maastricht Soz lc~mesinin d. t olan karnu ac;:1g1 ilc ilgili protokol bu konuda kcsin bir ifade ta~ir Bu protokok gi.)rc : "56::.le.ymcde J04 madde, paragraf :: 'de am/an re/Cram dc,rJ;erlcri .~·unlardir: ongr'iriilen veya etkin veya kamu a<,:1[tinm Gavri Safi }i1ni\ • ! fas J/a va fCSYf!-fj ora111 i~in % 3: kamu borrnnun GSYiH 'e orant I<, in 'i n 60 ". -· Ve Angela Merkel ' in ~ian, 'Durmak, geri «ekilmektir ' her alanda uygulamyor. 9 Mart 2007'de yap1lan saghk sistemi ·'reformu " Uzcrinc oylamadan birka9 hatta sonra, Almanya parlamcntosu Bundestag ki~inin tam emeklilik hak ettigi emeklilik ya~m1 67'ye c;:1kaitt1. Bu da dogrudan Avrupa Birligi politikalannm bir sonucu. Barse lona zirvesi daha 2002 Mart aymda sonu9lar ozetinin 32. maddesinde ~unu s<)yluyordu: "Avrupa Birliginde 20 I 0 'dan once profe.)yonel j(w/iyetin sona erdi/!;i ya,'i1 adtm ad1m 5 yil art1rmak ir,:in vollar hulunma/1d11: .. J Mart 2004 'te "Avrupa ya$lanan i$c;:ilcrdcn daha iyi faydalanmalt" ba$1tklt bir dokiimanda Avrupa Komisyonu Barselona z irvesindc kararla$tmlan ama'Ylara nasil vanld1g1 Uzcrinc ~u sozlcrle yorumda bulunuyor: "Bu amar;:lara ula~·mak ir;:in atdan adzmlar 1111111£ kmc1 dii=eyde. Daha kararli ~·abalara gereksinim duvuluym: .. Dye devletler radikal onlemler a/mah ". Emcklilik ve emeklilik maa$1 hakkma daha faz la saldmnak niyctindeler. 25 Ocak 2006'da yaymlanan ycni bir dokiimanda 1 Avrupa Komisyonu ~unlan talep cdiyor: "Uye Dev/et/er devlet emekl ilik sistemlerinin re.formu r;:er~·evesinde i.~·r;:ilerin aktifkald1klan siireyi zcatmak i~·in mali fe:jvikleri art1rmalid1rlar (.. .) ornegin emekliligin hak edildigi y asal ya~·1 artzrmak yoluy la. " En son olarak da 12 Ekim tarihinde Avrupa Komisyonu "cmek piyasasmdan erken emekliligi te!jvik eden 6nlemlerin kaldmlmastnz, bunun tersine daha ya~·h vatanda:jlartn istihdamtnl tq·vik etmeyi amarlayan giir;:lii reformlardan" yana oldugunu ac;:1klam1$tff. Bu ytiktimltiluk 8-9 Mart 2007 Avrupa Zirvesi sonu9lan ile de tcyit edilmi$tir. Bu sonw;larda "daha uzun bir a kt if ya!jamin ve tiim ya!jam boyunca mesleki hareket kabiliyetinin yerle!jtirilmesi " 9agns1 yapilmaktad1r (Madde 18). Avrupa Birligi tarafmdan se'Yilmi$ olan c;:ozlim emeklilik ya$m1 65 'e , 67'ye ve hatta 70' e vc daha yukanlara 91kartmakt1r. Bu "9oziim" uygarhk adma
Bu I 04. madde ti.im kamu harcamalan ile ilgili. Ve am Ian protokol ~ unu da ifadc ediyor: "Kamu terimi ile kapsanan !fUdur: merke::i hiikiimet ife, bo fgesel ve_va yerel 3
yiinetimferle ve sosyal rej(1h harcamalan ife ili!fkili ofan ". Su ba~hkh dokilman: "L et :s· mo ve into higher gear: the nev.· parlnership for growth and employment" (" Vitesi biiyiitelim: biiyiime ve istihdam i(·in yeni ortaklik ")
Sosyalizm
bilyilk bir geri ad1md1r vc krn;:milmaz olarak bin;ok goremedcn olmesi gibi sonLI<;lan olacaktJr!
Devrimci
kaban~1
1~c,:mm
emekliligi
kontrol altma almak
On y1llardir Avrupa'da yogunla~an , Amcrikan cmpcryalizminin diktc cttigi vc Avrnpa kurumlan vc hilkiimctleri cliylc silrdi.iriilcn saldmrnn ac1mas1zhg1mn altmda yatan scbcplcr nclcr'? i~9i srntfr tarihi kaza111mlan111 en yogun olarak Eski K1ta'da in~a etmi~tir:, c,:i.inkli ylikselen a~ama颅 smda kapitalist geli~me burada ba~laim~tir, i$c,:i smifi bu 9crc,:cvc i9crisindc kcndisini orgiitlcri vc kurumlan ilc bir sm1f olarak olu~tumrn~tur. 0 zaman bu ncdenlc, git gide klasik olan ilretimi vc piyasay1 gcli~tinnc yollan ilc kar cldc ctrnc olanagrrn daha fazla yitinncktc olan i.irctim ara9lan111n ozcl millkiyctinin <,:lirilycn rcj imi, c,:ok yiiksck olarak degcrlendirdigi cmck ma liyctlcrinin en vah~i bic,:imdc dU$UrUlmcsini Eski Kita' da talcp cdiyor ve i~c;i sm1flannm vc uluslann kendilcrinin par-yalanmasmr (irgiltleyccek kadar ileri gidiyor. 28 Temmuz 1924 'te yapt1g1 bir konu~mada4 Tro9ki ~unlan soyli.iyordu: i\mcrikan scrmaycsi \)C istiyor" :\c arav1~111da ' ' istikrar arad1klan111 soyliiyorlar, i\vrupa piyasasm1 kcndi <;1kanna ycnidcn olu~tunnak istiyor. 1\asil'' Ne dcrecedc') Amcnkan scm1ayc,;i Avrupa 'y1 kl'ndisi i<;in bir rak1p kilmak istcycmc7 gcn,:ckten. ingilll'rc 'nin, hclc hclc i\lmanya ilc Fransa 'nm i:ski diima piyasalar1111 gen ka7anrnas1111 kcsinliklc kabul edcrrn?; r;iinkii Amcrika'nm kcndisi i;;in yeterli alan yok, i\merika da kcndisini vc liriinlerini ihra<; cdiyor. Diinyayt yondmeyi hcddliyor_ gczcgcnimizdc Amcrikan hakimiyctini tests ct1rn:k istiyor. ( ... ) Birkai; sozcliklc ii?ctlcyccck olursak [Amcrikan sem1aycsi I kapitalist /wnrpa 'yr kii<;iik bir payla smirlamak istiyor, digcr bir deyi~le Avrupa 'ya her iiriindl'n ka<; ton. kilo. vs. alma vc salina hakk1 oldugunu bildirmck 1stiyor:
IL Dunya Sava~mdan soma Amerikan cmperyalizminin ycniden Avrupa'ya '"kendini toparlamas1" ic,:in izin venncsi gerckir, ancak bunu, ona dUnya piyasasmm git gide daha smlfh bl'>!Umlcrini tcslim cderck yapar. 0 glin tum Avrnpa'yt sarsan, bm:iuva devlctlcrin tcmellcrini ve iiretim ara<;lannm ozel mtilkiyeti rejimini tehdit eden dcvrim~i dalga ilc kar~1 kar~1yaykcn, Avrupa'ya "kcndini toparlamas1"' ic;:in yardrm etmek, her bir Ulkedcki burjuvaziye dcvrimci kalk1~may1 kontrol altma almas1 ic,:in yard1m ctmck anlamma gelmektedir. Marshall Plarn, ABO tarafmdan kar~1hks1z vcrilmi~ bit hediye olmad1g1 gibi. Amcrikan cmperyalizminc hem proleter devrimi kontrol altma alma imkam verccek, hem de Avrupa'nm "yenidcn in~asmdan" en fazla faydalanan da Amerikan cmpcryalizmi olacakt1r. Sava~ Avrupa ckonomilc1ini harap cdcrken, " "Perspectives ji!I路 TViwld E\'()lution .. Evrimi i\路in Perspektifler ")
ba~!tkh
konu~ma
( "Diinyadaki Durumun
Roma Antla~mas1 ' nin imzalanmasmdan Elli Yll Sonra ..
1939 ilc 1945 ara smda 01.1 50 bi.iyi.imi.i$ olan ABD ilretimi elbct kcndisinc bir piyasa bulmak zorundayd1. I. Dlinya Sava$111dan sonra Trrn;:ki $Unlan soylLiyo rdu: $u anda tcrnel arai,: lan fi na ns kapital. (. ) Bu kurkurn; bir glii,:. ti.i rn dlinyada i.izcllik k de harap olmu ~ . yo ksu lluk c,:c krn Avrupa ' da iinli nc i,: 1kan her ~.:y i sliplircn bir gli\ . ( ... ) $11ndi biliyo ruz ki i\\ru pa 'v1 路omm1ak路 ii,: in bon;lar vt: rili yor. Y1k1m. daha snnra unan rn: birhirini tama rnl aya n iki opcrasyon h11n lar. i,:linkli hi ri nclcn veya di gc n mkn clde ecliknler -;nnu\:ta av111 kc: seve ak 1yor. '
II Diin ya Sava$111111 ardmclan bu '"rcstorasyon" politikas1 ycnidcn. <kvrimci dal gay1 gcri yc piiski.irtmcyc yi.)nlendirilmi$tir. Ama ay111 zamanda bu doncmdc her bi r ulusal burju vazi nin bugUn h:l la bin,:ok Avrupa Ulkesinde i ~c; i s1111f111111 haklannin vc gi.ivcncclcri11in bclkemigini olu$turan bin,:ok hi.iyi.ik zafcrc tcslim olmas1 da gcrekmi $tir: Fransa 'da I 945'tc s1111f mi.ieadelcsi ilc kazarnlan sosyal giivenlik, ingiltere'dc 1948 'de Saglik Bakarn Bevan tarafmdan kabul cdilmck zo runda kahnan Ulusa l Sag hk Si stemi (N HS), Ttal ya'da 1947'de egitim sistcmini ve saglik s1 stemi11i birlq tircn cumhuri yet ve anayasas1. vb. (Gcri ye bakt1 g1m1 zda Troc;ki ' nin si.izci.iklcriylc $6ylc soylcycbili1iz: y1k1m. onanm .. .. vc bugi.in gene! y1k1m). Bu ta bloya ~ unu ila vc edebiliriz ki II. Di.inya S ava~ 111111 sonunda bUrokratik, c;arp1k bir bi9imdc de olsa. Dogu Avrupa' daki iilkelcrin sosyal taba111, iirctim ara<,:l anrnn ozel miilkiycti rcjirn ine cl koy mu~tur. Avrupa ' nm '"in~as1" c;er9evesinde uluslistli arac;larm kurulmas1, hem Bat1 Avrupa'claki dev1imci dalgay1 kontrol altma almanm . hem de Avrupa'nm dogusundaki "'durumu kontro l ctmenin" arac1 olnrn ~tur. II. Di.in ya Sava$111111 sonundan itibaren Amcrikan cm perya li zmi ti.im Avrupa " in~a s 1111 " diizenlcmi$ ve ilk elde de dcv rimci dalgay1 kontrol altma almay1 hcdctl emi ~ tir. 1950 ve 60' h y11larda '路i$birligi" organlan kurarak Amerikan cmperya li zmi Avrupal1 emperya li st rakiplerine iistlinIUgUnii day atabilmi~tir; bir yandan da onlann diinya piyasas ma ginnesini vc bu piyasadan pay almalanm cngellcmek i<,:in her ti.irll.i c;a bay1 gostermi$tir. Maastricht Sozlqmesi gi.indemc Avrupa uluslann111 par<,:alanmas1111 da alarak bir ad1m daha ileri gitmi~tir." Dolay1s1yla son elli yild1r art arda gelcn anla~mal a nn ( 1957'de Roma Anla~ m a s1 . 1986 Avrnpa Tek Sencdi , 1992 Maastricht S oz le ~m es i, 1997 Amsterdam Sozlqmesi, 200 I Nice Sozlc$mesi, 2004 tas lak Anayasal Anl a$ma) tck bir amac1 vard1 , Avrupa i$c;i smd1annm hakl arm1 y1k1ma ugratmak vc Avrupa Toplulugunun kurumlannm gctirdi gi yasalar vc onlemlerin zorlay1c1hk dUzcyini art1rarak i~<;ilcrin dircnci ni k1m1ak. a.g.y ' Ve bu Berlin duvan11111 y1k1lt ~ 111 da n J yil SSCB'nin l,'.i.ikii~lind c n I yil sonra oluyor. tiim diin ya ckonomisini kangren eden '"rnafya" ckonomi sinin o lu ~ u111unu h1 zlancl1nyo rdu.
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~29
Sosyalizm
ingilterc'nin cski ba~bakanlanndan Harold Macmillan'm 13 May1s 1943 'tc Avrupa Toplulugunun "kuruculanndan" biri olan Jean Monnet hakkmda konu~urken ay1khkla soyledigi budur: "Tart1.ymamlZllan .yunu ar;:zklikla anlad1m ki Monnet en 6nemli i.ylevinin Fransa 'da devrimi engelleyebilecek bir anla.ymaya varmak oldugunu dii.yiiniiyordu. " 7 Oirenci k1rmak, vc aym zamanda en gi.i9lli emperyalizmc mallanm Avrupa piyasalannda satma olanaklanm sunmak: i~tc bunlar ba~lang1cmdan itibaren "Avrupa'nm in~as1mn" pek de gizlenmeycn hcdefleridir. 5 Haziran l 947'de Harvard Onivcrsitesinde General Marshall Unli.i giri~i mini ba~lath, bu ABO tarafmdan sava~m y1ktig1 Avrupa 'ya yapilacak bir yard1m teklifi idi. Bu tekliftc ~u oneri dile gctirilir: "Eski kllamn uluslan kendi ihtiyac;lan ve Amerikan hiikiimetinin giri~·ecegi her tiirlii eyleme her birinin yapabilecegi katk1 iizerine anla:jmaya varmalzd1rlar. " Ertcsi yll Avrupa Ekonomik i$birligi brgi.iti.i (EOEC) kurulur vc bu orgi.it onanm vc Marshall fonlannm dag1tJmmm tcfti~indcn sorumludur. Yine aynca ticarctin ve para degi~iminin liberalle~tirilmcsi amacm1 da ta$1maktadir. Amcrikan empcryalist bask1s1 EOEC iiyesi Avrupa i.ilkelerinin hliklimetlcrini ozcl mat sat1~lannm yansmm ticarctinde, temel sckt6rlerde (g1da i.iriinleri ve hammaddeler) ve sanayi mallannda libcralle~tirmeyi kabul ctmeyc zorlar. 1950'de Jean Monnet ~u a~1klamay1 yapm1~hr: ABD ile yakrn ve verimli bir i~·birligine girebilecegimize ikna olmu~· durumdayrz. ABD 9 May1s 1950'de Bay Schuman tarafindan yap1lm1!j olan oneriden bu yana aktif bir duyguda#rgmm kamtlartm de/a/area giistermi~·tir. Birle!jmi!j Millet/er ve Avrupa Ekonomik i$hirligi Orgiitii ile tiim faydalt i!i!jkileri geli!jtirecegiz." (Jean Monnet'nin Eric Roussel tarafmdan kaleme almrm~ biyografisine bakm1z: Fayard, Paris, 1996). TUm bu "yakm ve verimli i.ybirligi " Avrupa ' da cmek maliyetini dli~i.irmeyi ama9lamaktadir. l 952'de EOEC bir Avrupa Verimlilik Ajans1 (EAP) kurulmasm1 onaylar. Bu ajansm amac1 Avrupa i$9ilerini ABO' de uygulanan verimlilik normlanna uygun olarak (Fordizm) egitmektir. EAP esas olarak ABO tarafmdan finanse edilmektcdir. Sonunda 1952 yilmda Marshall plam sonunda gorcvi dcvralan NATO olur. NATO ile, ABD'nin Avrupa uluslan ile ili~kilerindeki i.istUnli.igi.i takdis cdilmi$ olur. 0 gi.inden bu yana "Avrupa'nm in~as1" bu itaat ili~ kisi i9erisinde devam etmi~tir.
ABO Avrupa Birligi'nin so. y1ldonumunu alkt§hyor Roma Anla$masmm 50. y1Idoni.imi.indc Amerikan hi.iki.imeti Berlin'de in~a edilmekte olan ycni el9ilik binasmm i.izcrine dev bir pankart ash; ' Jean Monnet "nin Biyogra/isi. Eric Roussel. Fayard ( 1996) 30~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
Roma Antla~mas1'nm imzalanmasmdan Elli Y1I Sonra ...
pankartm lizerinde
~u
sozler yaz1hyd1: "A BD AB 'nin 50. y tld6niimiinii
alk1~-/1yor!"
Bu gayct mantikl1. Bu Amerikan emperyalizminin Avrupa'nm "in~a颅 smda" oynam1~ oldugu mcrkczi rol ile tutarh; c;:iinkii bu her ~eyden once kcndi korumas1 altmda vc kcndi c;:1kanna bir in~a olmu~tur. 2 Nisan 2007 tarihinde deniz a~m ticaret ic;:in ABO tcmsilcilik biirosu (USTR) Washington'da uluslararas1 ticaretin oni.indeki engcllere ili~kin 22 . raporunu sundu. Bu rapor c;:ok net bic;:imdc Avrupa kurumlannm Avrupa pi yasalannm Amcrikan mali sermaycsine ac;:m1~ olduklanm ac;:1khyor. Raporda Amerikan ilac;: ~irketlcrinin Avrupa piyasalanna cri~imde bugi.in ya~ad1klan zorluklar i:imegi Uzerinde duruluyor: "<;ogu ornekte, uye devletlerin hiikiimetleri odeme programlanm saglik sistemleri c;en,:evesinde y6netiyorlar ve bu sistemler piyasamn ~,ok 6nemli bi1 'Joliimiinii kaps1yor Bir iiriinii paras1 bdenen ila(-lar listesine sokmak i('in gereken prosediirler ve iiriin/eri ic;in fiyat/ann kontro/ii (. .. ) Amerikan ihracat1 iizerinde ('Ok olumsuz hir etki y aptyor: " Esasmda Avrupa 'daki kamusal saghk sistcmleri t1bbi tcdavilerin bcdclinin sosyal giivenlik kurumlanndan odenmesi ile baglant1h mekanizmalar olu~turmu~lardir vc bu mekanizmalar c;:ok yi.iksek fiyatlarm uygulanmas1m cngcller ve bunun sonucunda Arnerikan ilac;: trostlcrinin Avrupa piyasalannda yapabilcceklcri kan s1111rlandmr. Bu engcli a~mak ic;:in Amerikan liderlcri vc Avrupa Birligi yctkilileri bir anla~maya varm1~lar ve rapora gore bu anla~mada ~unlar ycr ahyor: ".'ju alan/arda bir dizi i.'jhir/igi eiri~路 imi: dii:::enlemeler. ente/ektiiel mii/kiyet haklanmn 11ygulanmas1, yenilik/e1; ticaret, giivenlik, vd." i~te Avrupa Birligi ' nin fonksiyonu: Amcrikan cmperyalizminin c;:1karlanna ters olabilecck ulusal yasalan ve kurumlan yok ctmcsinc izin ve1mck.
Avrupa Sendikalar Konfederasyonu (ETUC) Bu zirvcnin sonuc;:lan Avrupa Sendikalar Konfederasyonu ( ETUC) tarafmdan 15 Mart 2007 taripinde yaymlanm1~ olan bir belgcdc alk1~la111yor: 50 yt! once imzalamrn;; olan Roma J\nla;;mas1 J\vrupa 'nm in ~as 1 yolunda attlm1;; oncmli ilk ad1mlardan biri olmu;;tur. ETUCun bak1~ a1;1smdan oncmli olan I 980'lcrden bu yana, ekonomik, mali ve parasal yonlerin yam ma, sosyal bir boyutun da in;;a cdili yor olu;;udur ( .. .) Bu elli y1l boyunca Avrupa Birligi gitgidc daha fazla ytiksck diizeydc bir sosyal koruma, sosyal adalet ve herkes i<,:in firsat e;;itligi yoniindc bir rutum a lm1~t1r. '
Amerikan cmperyalizminin Avrupa'mn "in~asmm" sonuc;:lanna sevinmesi kimscyi ~a~1rtm1yor. Ancak nasil olur da bir sendikalar konfederasyonu oldugunu savunan ETUC Avrupa Birligi ' nin politikalanm savunur? Her bir Avrupa iilkcsinde AB kurumlan tum ekonomik faaliyet sektorlerini y1k1ma ugratm1~, sanayi vc tanm sektorlerini tiimiiyle tasfiye
Sosyalizm
etmi$. kamu hizmetlcrini tasfiyc ctmi$ ve sosyal alanda her bir ulusta s1111f mUcadelesi ile kaza111lm1~ avantajlan ortadan kaldmT11$ iken. nasJI olur da bir .. sosyal boyut"tan bahsedilcbilir? Su birka<,: rakam bu konuda ayd111lat1c1 olacakt1r: Roma Anla~mas111m imzalanmasmdan bu yana Fransa'da ve Avrupa·da <;clik sanayisindeki i~lcrin % 75'i miadan kalkm1~t1r; Fransa 'da <;iftliklerin '% 75"i yok olrnu$. Bcl<,:ika'da 160 postanc k apa ttlm1~ (2010 ytlma kadar Ulkedeki postanelcrin yansrn1 kapatma pla111 vard1r), 1996'dan bu yana Almanya'da hastanc yatak say1s1 86.000 cksilmi~tir, vb. 0 haldc nasd olur da bir .. scndika" orgUtU boylcsi sonu<;lardan mcmnuniyct duyabilir? ETUC Gene! Sckrcteri John Monks bu sorunun yan1t1 i<,:in mal zemcyi bir a<,:1klamasrnda veriyor. 8 Mart tarihindc yaptlm1~ olan bir U<,:lti zirvcdc $U a<,:1klarnay 1 yapm1~t1: "ETUC .)lllllan istirnr: (. .. ) Lffi ka1ilm11111 tqrik eden csnek bir i,~ ortam1 yarotmak. mcsleki y a)a/11 ilc aile ya.)·wnt arastnda hir denge kur11!nws11w hi::.111er ermek 1·e i.)<,'ilenn veterli!iklerini ge!i.)·timzek do[;rultusunda ymiam ho_rn egitim olana{!;t s 1111mak i('i11 dalza iri hir i.y m gani::asvon11. ·· Avrnpa Komi syonunun ana
tcmas1 halinc gclmi$ olan vc her ycrdc okullardaki egitimin . gcn;ck scrtifikalann vc derecelcrin onlinc ge<;mesi istenen ".1 ·a~·om ho vu e{;iti111 "c taktltp kalmayacag1z. As1L " i.Ki katd1m1111 tqTik eden esnek hir i,1· ortum1 yaratmak .. i.izcrinde durac ag1z: Bu sozlcr scndikal di le ttimi.iyle yabanc1dir. Bir scndika aktivi sti i~ yasalan111 vc toplu sozlqrnclcri sav unur. i$vcrcnle daha iyi <,:alt$ma $3rtlan vc/vcya i.icret art1~1 i<;in pazarlik cdcr. Esnck bir i7 ortam1, bu her zaman emck maliyetini a~ag1 <,:ekmck istcyen patronun talebidir. Nasil olur da bu bir scndika talcbi halinc gclir? Yoksa buAvrupa Birligi politikasm1 birliktc olu$tum1ak ve uygulamak rnesclcsi midir? John Monks bunu dogruluyor: "£TUC. II B 'nin biii ·iimc ve istilzdam ir.; in Li::hon stratejisinin uygulamnastnda her dii::x~nie--6::.el likle de ulusal dii::.ey dc- so\val ortuklann (i.)Terenle r 1'e 1cndikalar) daha f ed a katt!11111111 tolep etnzektedir ". Hatirlanabileccgi gibi Lizbon
stratcjisinin uygulanmas1 Avrupa Kornisyonu tarafmdan yaymlanrn17 olan ve gi.indemdcki gccikmcleri kmayan birka<,: raporun konusu olmu~ tur. Orncgin 21 Ocak 2004 'te Avrupa Komisyonu Li zbon glindemindeki bnccliklcrini belirlcmi$ ve ozellikle de "sanayi ve hi::.111etlerde rekabet<r·i verimlilik dii::.eylerini artmnak ve daha 1cw1 hir akti/ mesleki rn!jarnz ctmek " onccligini bclirlerni7ti . ""Rekahet<·i verimlilik dii::.eylerini arllrmak "; cl bet bunun bir maliyeti var, i~letmelcrin ycnidcn yapt!and1te.~ l'ik
n lmas1, i7lcrin 011adan kaldmlmas1 . deniza$1rt i.ilkclerdcki i.irctim faaliyetini gcli$tirilmesi. esnckligin artmlrnas1, i.icretlerin di.i~i.iri.ilmcsi , <;alt$ma ~artlannm kotlilc$tirilmcsi, vb. Patronlann politikalann ckseni budur vc i$<,:i smd1anm ve onlarm ()rgi.itlerini tahrip ctmcyi arna<,:larnaktad1r. "Doha zt::.1111 bir akti/mesleki ya.)·amt te.~·vik etmek" mcselcsinc gclince;
Roma Antla~mas1'nm imzalanmasmdan Elli Y1I Sonra ..
bu da dogrudan AB'dcn kaynaklanan ve her bir ulkedeki emek lilik ve cmcklilik maa$1 haklanna mcydan okuyan bir yonelimdir. Bu iki i)nccligin i~i;:i hareketi ile en ufak bir ili$kisi yoktur ama John Monks ' a gore bu alanlarcla ortak zcminde birlikte <;ali$ilmas1 gcrekmcktedir. Nasil bir scndikac1 oldugunu iddia eden bir ki~i boylc onccliklcri savunabilir'l Ve John Monks $U i;:agny1 da yap1yor: "Anavasm'1 i\:ine girm i>· old11-
gu kurumsal (tkmo:::dan kurtarmak i~·in hirlik: A nayosa i<·erisinde sosval hir A1n1pu ~VJ geli»tirmek i<·in
ara~·/an hannd1rmakrad11: " Bu si)zlcr Frans1z . vc Hollandali i$i;:ilerin i;:ogunlugu taraf111dan ka ldml1p atilm1~ olan '·Anayasa" hakkmda soy lcni yor'
Kamusal Saghk Hizmetlerinin Savunulmas1 ic;in Avrupa Bulu!?mas1 Avrupa Birligi her sektordc bir $eylc1i zorla elde etmcye 9ali$1yor. Ve her bir sektfade ona kar$I 91kan i$<;i s1111tlann111 direnci ilc kar$Ila$1yor. Kamusal saglik hi zmct lerin in savunulmas1 i9in Avrupa huiu~mas1 ILC tarafmdan ba$lat1lan giri$im ile vc 17 Avrupa ulkcsindcn 693 doktor, sosyal gi.ivenlik uzman1 , scndikac1 ve i$<;i temsilcisi nin imza lan ilc (Aimanya, Avusturya, Beli;:ika, Danimarka, ispanya, Fransa, ingiltcrc. Macaristan, italya, Portekiz, Rornanya, isve~~. isv i<; rc. Slovakya. (,'ck Cumhuriycti, Turki yc, ukrayna) 31 Ma11 2007 tarihinde Briiksel'de toplandi. Bu bulu$ma i<;in hazirhk a~amas111da olu$lurnlan ozc lliklc her bir ulkcdc sosyal guvenlik kapsam1nda olanlann haklanna kar~1 gc li~tirilcn uygulamalara dikkat \'.Ckiyordu: Fransa ·da: tcdav iye ula ~ 1m sisteminc (yani her doktor ziyar.::ti \ ' L'. her 11bb1 i ~lcm ir;:in I avro iicn.:1 odemek) ri aycr cdilmcmcsi halindc uygulanan ya pt1nmlar. uzman hckimc g itmcden once gene ! hckimc ba~nirm a ma hal inck uyg ul anan ceza!ar (hasta dogrudan uznrnna gidersc yapacag1 iidcmc derhal 0;,, I 0 art1 vL>r). bclirl1 llbbi i~lemlcrdt.: zorunlu mali katk1 (91 avroyu a~an i ~ h.:ml crdc 18 anoya yak la ~a n bir katk1). uzun siin:c;l i hastaltklan olan hastalann t1bbi masratlann111 ·~ 10 l oo ·unon arnk devlctc;:c kar~Jianmamas1: italya· da: .. tcd avi kuponu"na Jam ("saglik kuponu·· ad1 alr111da. aci l servise giden hastan 1n och:digi ~5 a1ro): l:klc;ika · da: kimi hastanc masratlann111 sigo11a kapsarmndan c;: 1k111as 1. oda masratlan vc bclirli ilac;:lar gibi; <;:ek Cumhuriycti ' ndc : kamu sagltk sigortasrn 1n kapsamadrgr kalcmlere za m (kimi ila.,:la r, hastancye yatrm1a ve hastanede kalma masratlan): Vlacaristan·da : rnaa~ lt c;alt~anlardan kc silen sigorta primh:rindc % 8.5 artr~.
Her hir ulkcdc bu uygulamalann ayrn anda yapiltyor olmas1111 cgcr Avrupa Birligi bunlan koordine etmiyorsa nasil a91klayabiliriz? Unutmayahm ki Maastricht Sozlc~mcsinin 104. maddcsi sosyal guvcnlik harcamalanni ""biit<;e a<;1g1" proscdiiriinc tabi kamu harcamalan i<;crisindc saymaktad1r. Dahas1 sosyal koruma vc sosyal d1$lanm an 111 cngellcnmesi uzerine Avrupa Komisyonu taraf111dan 19 '$ubat 2007'de yaymlan~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
33
Sosyalizm m1~ olan bir rapor "/wrcamalan i<;in gene/ tavanlann 0!11.~111r11/mas1 ve hastalann tedavinin maliyetine katilmas1111 .. talep ctmcktedir.
Bu bulu~ma sonucunda bir heyet bclirlcndi ve bu heyct 2 Nisan 2007 tarihinde ~u anda saghktan sornmlu Avrupa Komiscri olan Markos Kyprinaou'nun kabinesinin ba~mda olan Bay Brunet ilc go ri.i~til. Bay Brunet $Unlan ileri silrdil: ",-frmpa Ko111isvo1111 su/!,l1k hi::.11u:rlerinin organi:::asvonu konusunda da sun11!111as1 ko11us1111do du _1·etkin' 1·eya sorumluluga .whip degildi1~ 27 iiiken in sistemleri arasmdaki farklar hi:::im ir;in ortak bir _rnkla.~·1m iineremevece{!,imiz kador ji;r::.lad1r ( .. J i\·tikrar ve Bii_viime S<izle.~mes i i(n' de1 ·/etlerden mhip o/111ad1klan parav1 harcamamalan111 istiyot: Bu. ger~·ek bir kangren sehehi olon enjlasrnnla miicade/e i(·in kalm/ edilmi,1· bir s(jz/e.ymedir 1·e dengeli hiifr:elere geri ddniilmesini hede/lemektedii: A<·1klarn11 kontro/ altmda ruttuk/an siirecc dev/etler istediklerini yapahi/irle1: ..
Bay Bnmct 2003 y1h Haziran ay mdaki Sclanik zi rv cs inde kabul cdilmi$ olan tavsiye gibi tavsiye lerin var1Ig1111 unutmu$ gbrtinmcyi tercih ediyor. Bu tavsiyede i.iye devletlerden $Unlar istcni yordu: "sa{,/1k 1
sektiiriinde hir sarmal .~eklinde y iikse!en harcamalan dwdurmak irin a/man <inlemlerin ne kadar etkin olduguna <i::.el bir dikkat gbstermek ve bu harcamalan desteklenehilir hir diizeve getir111ek 1•e eger gcrekli ise bu amaca ula!fmak i\·in yeni on/em/er al111ak ". Oysa bu tavsiycler kamu
harcamalan111, ozelliklc de sagl!kla ilgili olanlan azaltmak ic,:in i.iye dcvlctler i.izerinde bi.iyiik bir bas111c,: olu$turuyor. Aynca Bay Brunet de her bir i.ilkcde ya$anmakta olanlan teyit ediyor: Sagl!k harcamalan da tilm kamu harcamalan gibi biltc,:e ac,:1g1 hesaplanna kat11Iyor vc Maastricht Sozle$mesi ilc tiye clcvlctlcrc ''/azla biif(C a(·1glllda11 ka, ·1nmalan" yi.ikilmlilli.igil gctiriliyor. Bunlarm cl1$mcla Avrupa Komisyonu gcc,:tigimiz yll 26 Ey li.il tar ihinde saglik hizmetleri ilzerinc bir dokliman yay111lad1 vc hir '"karnuoyuna da111$rna" silrccini ba$latt1. Bu "da111$ma" si.irecinin sonuc,: lan temelinde Avrupa Komisyonu bir ""sagl!k" direktifi oncrisi gctim1eye niyetli. Bu doki.iman bir yanclan "fiye devletlerin sa/j/1k hi:::mctleri ve uhbi tedavi alanmdaki sorumluluguna savg1 gr)sterir(ken) ", buna ilaveten $Unlan da soyluyor: "Avrupa Ada/et Divaf// bu nivetin ii_ve devlet/ere ulusa/ SO.\)'OI re/ah rejim/erini Soz/e.ymenin, 49 CE maddesindeki gihi yiikiim/iiliikleri dognt!tusunda uyarlamalan yiikiimliiliigiinii 1·ernu.: o lasil1g1111 d1~· /ama maktad11: " Maddc 49 CE $Unu ifadc etmcktedir: "Avrupa Toplulu{!,ll irerisinde bir hizmetin sadece bedava olmakla s1111rlandmlmas1 yasakt1r. "
Ulusal sosyal refah rcjimlcri bu haz1rlanmakta olan Avrupa direktifi ile dogrudan ate$ altmda kalabilir.
Roma Antla~mas1'n1n imza lan masindan Elli Y1! Sonra ..
i~tc bu y1k1m politikas1 her bir Ulk cdc kitlcsd bir re ddcdi~ Jc br~ila111yor, kendi sini hem scc;im dUzlemindc hem de sm1f rnlicadclcsi dlizlcrnindc gosteri yor vc Av rupa kurumlan ic;eri sin<lc bi1yi.ik bir kri zi yarau yor.
Size Alman "buyumesinden" bahsediyorlar Almanya Av rupa "c.iaki bir isti sna o larak, en yliksc k bi.iy Urnc oran1 g()stercn "model'' Ulkc olarak gostcriliyor. Fran s1 z gazctcsi Le Monde 14 Nisa n say1s111<la Alman ckonomisrnm "toparlanmas1111n" scbcplcrini ac;1klaya 11 bir Alman Uni vcrsi tc profcs<')ri.inUn bir makalcsini yay111lad1 : "Her ~·e.nle11 iince srndikalurlu 5,'chriider hiikii111eti rYc>.? il Parti11i11 de dahil oldugu sol kwwr koalisrn nJ um .1111do 11cr1.'lle1·se hir on nld1r 111ii::akere edi/111i.» 0/011 iiffe/ i11diri111/eri Al111an emliislrilerinin ~ ·ogu durumda di{!,cr A1r11poli rakiplcrinc g6re rekahel giiciiniin dahaf(cla olmm·1111 su{~la1.k " International Herold Trihunc de bu yarg1y1 dogruluyor Bu g.azctc de Alman ·'bilyl'1111csi ·· ilc ilg ili olarak ~ unlan yanyor: ".·I Imam u 'duki cknnomik hiil'iimc hu iilke.1·i A1n1pol1 kom}ulan11don/arkltl11.ytu·'."01 : Ted,11'i oldukr,·a serf oldu. 2002 ile 2005 .1·t!/on orarn uia i} ten ~ 1 kurmu dulga/an 1·e 11wh1 ·e1leri11 k1st!mas1 ya)·and1. Amu 11/usul p irnsadu hCJ' liirlii iicrc/ art1.~· 1111 1·e ddettikte11 \'e sanuri iireli111i11i c111ek 111alil'cti11i11 dii.yiik oldu/;11 11iyasolura ku\'ll11d1ktan sunra hi1 ·(·ok Alman .yirkcl .)i111di rekor k(irlur <!idc edi_rn1: .. Ga zctc ~i.iyl e dcvam cdiyor: "E/hef!e 11_rnn si11rnllcn de duv11l11y01: i~·te11 ~ ·1kan110 dulgalan ilc .1·w·si/nn) olan Al111an liikc1iciler henii::: cii:::danlon111 veniden a1,w1.~· de{!,iller Fkn110111istlcre giire egcr tiiketimi /eyl'ik edilecek hir :)'1.~1'/er vaptlnw:::sa biil'l'ilne pekola tm ·s arnh1 li1: al'ronun devam eden viik.1eli,1·i11i11 cle etkileri g6riilme ve ha.y/anurnk. ( .. j A/111011va / hundanJ Fram·o ve ispunya gibi digcr ii/kc/ere na:::oran dalw a::: etkilenehilil: Bu ii/kelerin ekonomilerini her iki iilkede de gcli)·en emlak piy asasma bo,<;f1rn/1 haldcki i(,' p irnsa .1iiriiklii_rn1: " Gazctcci bun· dan so nra Alman ya 'daki durumun boy le olmaJ1g1rn ay1kliyor vc i~ s 1zlik ora11111111 l998 ' dcki % 16.3 oramndan 2006' da %> 1l .1 'c gcrilcdigi lcna kcntini i.)rnck olarak vcriyor. Tam olara k soylcmck gcrckirsc Fransa ve ispanya'daki "geli:jen emlak pimsas1 ''111 koriiklcycn ~cy gayri mcnkul spekUlasyonu. i ~s i z lik oranlanndaki di.i~U~ isc csascn Schroder hi.i kiimctinin uygulad1g1 Hartz IV Plam ilc ili ~ kili. Bu plan binlcrcc i~si z in saat Ucrcti I avro olan i~ler cincrilmck Uzcrc i~si z lik istatistikle1indcn <,:1kartlmalanna yol ac;t1 ki , bu durumun onlann ycnidcn cUzdanlanm a\'.malan111 saglayamayacag1 kcsi n! Bu Urctici gUc;lerin y1k1m1 tcmclindc cldc cdilmi ~ bir "hiil ·iime ". ozellikle de tcmcl i.iretici gUcUn yani i ~<;: i s1111fmm emck gi.ici.inlin y1k11111 tcmclindc. Bu emck maliyctlerini dU~Unnc, kitlcscl i ~ tcn <,:1kai111alar. i.iretimin dcniz a~m bolgclerc kaydmlrnas1 vc Ucrct diizey ini garanti eden
Sosyalizm
her tiirlli ~eyin (toplu sozle~meler, yasalar) ortadan kaldmlrnas1 yoluyla yap1hyor. Ger<,·ek' in bir onceki say1smda' ( l 0) Almanya 'da. ()zellikle de sanayi ve saghk sektorlinde, s1111 f mlicadelcsindeki geli;;rneler lizerine uzun bir makalc yer ahyordu. AB politikalan direni~ slirecini. i~9i s1111f1 orglitlcrinin ba:;;mda olanlannki dahil olmak lizere, ki)ruklliyor. Parlamentodaki SPD i.iyelerine hitaben saghk reforrnunda Hayir oyu kullanrnalanm lalep eden dilck<;eye verilen binlcrce irnza Bundestag 'daki oylamay1 etkiledi . 20 SPD rnilletvekili parti liderlerinin talimatlanm 9igneyerek Hay1r oyu verdi. SPD ' dcki kriz doruk noktasmda. i9lcrindcn biri ~unlan soyli.iyor: Kamu saghk sigortasmda rckabcti art1ran yasa tasan,;1 daya111~maya dayanan mcvcut sistemimizin alttm oyacak. Kronik hastah klarla ugra~an sand1klan iflas noktasma siiliiklcyccck vc mii~tcrileri ozcl sigortaya hiicum ctmeyc yonkndirecck. ( ... ) Ya~lilar, kronik hastahg1 olanlar. cnge l!Ilcr vc oliimciil hastahg1 olanlar, bu yasa tasansmm kamu vc (\zcl sigortalar arasmdaki rckabcl! art1rd1g1 bir ortamda. sigorta sand1klan ii;:in .,:ok maliye1Ji hale gelecck. ( .. . )Bu nedcnlc bu tasannm aleyhinde oy kulland1m vc dayam~rnaya dayah saghk sistcm11rnzi korumak 11;:in miicadele edcccgim . Hangi sosyal dcmokratm hunu istemeyecegmi de dogrusu giinnek isterim.
Saghk refonnuna Hay1r oyu i9in irnza veren bir ba~ka milletvckili olan Ottmar Schreiner ise ge<;tigimiz gi.inlcrde ~u a<;1klamay1 yapt1 : "Git gide dahafa::.la ki~·i ~veni hiryola girmemi::. la::.1m 'diym: Siyasal anlamda <,,ogunlugu olu.>·furuyoruz. Zaten 2005 se<,·imlerinde de biiFle demi~'fik Arnao zaman hu hiiyiik koali.lyon ile sonu<,'fand1 ve onun ne/er vapt1g1m giirdiik. Ancak hu siy asal ('Ojjunluk ha/cl mevcut. Do/army/a hangi (·i::.gilerde miicadele edilmesi gerektigi ar;ik hir ~·ekilde helir!enmeli. " Bu sozler SPD'nin bi r burjuva i<;;<;:i partisi olarak varhg1 ile bi.iylik koalisyon tarafmdan uygulanan politikalar arasmdaki bliylik 9eli~kiyi gosteriyor. SPD, karaktcrinin refonnist olu~undan dolay1, varhg1 biiyi.ik koalisyon hi.iklimetinin, AB' den gel en emirlerlc her bir a Janda rneydan okudugu reformlann varhgma dayali olan bir parti ... Bu durnm ise SPD'nin bizzat varhgm1 tehdit ediyor.
Ulusal Saghk Sistemini koruyaltm ve avroya hay1r diyelim ingilterc'de ge9tigimiz 3 Mart tarihinde saghk sektiirlini.in binlerce 9ah~a111 lilkenin rum bliyi.ik kentlerindc Ulusal Saghk Sisteminin ozelle~ti rilmesine kar~1 gosteri dlizcnledi. Gosteri 9agns1 J 2 sendika tarafmdan ortakla~a yapild1. Burada ozelle~tirmc ozel bir bi9im ahyor; '' Ka mu Ozel Ortakhklan". Bu uygulama ozcl ~irketlcre bir hastanenin in~asm1, geli~'
"Bir ke;: daha Almanva Avrupa "daki s1111( miicade/esinin merke::i11de ·· Schumacher vc Werner Uhde, Gerr;ek Say 1 54, Subat 2007
Max
Roma Antla:;;mas1'nin imzalanmasindan Elli Y1l Sonra
tirrncsini vcya bak1mm1 yapmak i.izerc dcvlcttcn 30 y1ll1gma kira almalan olanagm1 vcriyor. Burada da sorun yine AB tarafmdan dayatilan istikrar vc BuyUmc Sozlc~mesinin uygulanmas1. Olkc avro bolgesinde olmasa da bu sozlc~mc ingiltcrc iyin de geyerli . Bu uygulama da sonuyta kamu saghk harcamalannm k1stlmas111a yol ay1yor. Kamusal saghk sistemlerini savunmak iyin Avrnpa bulu~mas1 csnasmda bir ingiliz scndikac1 bir hastaneyc yatmm yapm1~ olan bir ~irkctle ilgili ~unlan anlatt1: "Bu ~·irket Bo!gesel ff as tone Merke::.inin hisselerine yat1rn11.)· o!dugu sermczveyi borsadaki perjiJrmanstm ivilqtirmek ir,·in kul!anarnk. B6vle!ik!e yiiz binlerce insanm ya~·amlanmn bagli o!du{;u km'flak!arla borsada oynuym: " Son d(mcmdc ingiliz i~<;:ilcrinin kar~1smda tutum ald1klan tam da bu politika: birka<;: ay boyunca, Huntingdon 'da, Worthing 'de, Hampstead' de, Southampton"daki vc digcr ycrlerdcki ycrcl hastanclcrinin kapatilmasma kar~1 gostcri yapt1 lar. "Kamu ozel ortakhg1" y(1ntcmi AB'deki tum i.ilkelcrc yaygmla~ tmldi. Bu tum alanlarda tum kamu hizmctlcrinin buti.inuylc (:izellc~ tirilmesi yolunu a9mak ic;:in kullarnlan bir arac;:. Rochdalc'dc 130.000 ki~i bir dogum hastancsinin kapatdmasma kar~1 dilckycyi imzaladt. Binningham ' da bir ycrcl gazetc bir yandan mevcut kamu hastancsi ciddi elcman cksikligi sorunu c;ckerkcn, digcr yandan yeni bir hastancnin yapilmas1 i\'.in kamu ()zcl ortakhg1 kurulmasma kar~1 yuzlcrce ki~inin katlid1g1 bir miting di.izcnlcdi. Aynca yinc ingiltcrc'de de Almanya'da ya~anana benzer bir sure<,: ya~arnyor. Organik olarak i~c;i Partisi ' ne bagh i~c;:i smili orgi.itlcrinin i<;:erisindcn her bir alanda Avrupa Birligi 'nin dayatt1g1 y1k11n politikalanm uygulayan Tony Blair'in politikalanna kar~1 scslcr yi.ikseliyor. 2003 y1hnda The Observer gazctcsinde o anda TGWU scndikasm111 gene! sekreteri olan Bill Morris'in bir ko~e yaz1s1 yay111land1. Yaz111111 ba~!Jg1 "Avroya merhaba, Ulusa/ Saglik Sistemine elveda" idi . Avrupa Merkez Bankasi 'nm Nisan 2003 bulteninde yazilanlar uzerinc yomm yapt1g1 yaz1s111da ~unlan soylliyordu: "Avrupa para po!itikalanna teslimiyet, aile yardunlanndan emek!ilik avliklanna tiim so.\yal politikalanm1::.da denetimi _vitirmek an!amma geliyo1'. (. .. ) Avrupa A1erke::. Bankasi nelerin tehdit a/t111da olduf!.1mu sak!a1111ym; hedava saghk sisteminin ortadan ka!kmas1, Dev/et yat1nmlannm szmr!ama koymaks1::.m yerine serhest pzvasa ge<·ecf:'k ·»ekilde s1mr!andm!mas1 ... Avrupa Merkez Bankasi r'i::.e! sektiir sisteminin yaygmla!jmasm1 sm·1muyor. " Ve yaz1s1111 ~oylc bitiriyor: "E"~er Ulusal Sa,<J;/1k Sistemi ile avro arasmda se('im yapmamzz gerekecekse, ben saglik sistemimi::.i korumak ve avroya hay1r demekten yamzvun. " Gen;:ckten de Ulusal Saghk Sistcminin korunmas1 Avrupa Birligi ile, onun kummlan vc direktifleri ile uyu~abilir dcgildir. Ulusal Saghk Sistcmi ilc avro arasmda yapilacak "scc;im", i~c;i s1111fl orgi.itlcrinin
Sosyalizm
bag1ms1zlig1 ile Avrupa direkti11eri arasmda yaptlacak sc'Yirn; rum bunlar her bir Avrupa i.ilkcsindc i ~<; i harckctinin kar~1 kar~1 ya oldugu ya~amsal sorular dcgil midir'.1
Portekiz hukumeti "fazla memurlarm" listesini yap1yor Plmckiz'dc l Mart giinli 100.000 i ~yi Lizbon sokaklannda kamu hizmcti " rcformuna" vc Jose Socrates "sosyalist'' hi.iki.imetinin kamu saglik harcamalanrn di.i~i.irmc karanna kar~ 1 yi.iri.iyi.i~ yapt1. Hi.iki.imct "/wrcamalu1·1 ve Avmpa Birli{!,inde/.:i en yii/.:sek hutc,:e ac;1/.:lan11da11 hirini dii.)'iirmc/.: i(·in " bir dizi kamu hastancsindc acil hizrnctinin kaldml acag1111 w;1klad1"Bas111 yliri.iyi.i~lin son y11lardaki en buylik gostcrilerdcn biri oldugu konusunda hcrnfikir. Olkcdcki en i:incrnli scndikal yap1 olan CGT P scndikasmm ba~ka111 Carvalho da Silva gi:istcrinin sonunda ~u ay1klamay1 yapt1: " //o~· nur.1zc./11k Porreki::li!l!r w·as111du vayg111. f-!astan ele1de 1·e 0/.:11//anlo 111ulivetleri11 dii.>iiriilmesi ha/km< tkarlamw al'km . .. Kamu hizrnetlcrinin rcfom1unun kamu harcamalann111 aza lmas1 vc mcmurlann say1sm111 dli5mesi ilc sonu<,:lanmas1 hcdcllcniyor. Rcfonn planmda " fozla rncrnurlann'' listcsi nin iy1karttlrnas1 vc bu mcmurlarm nihayctindc ya bir i~ transfcrini kabul ctmclcri ya da i.icretlcrinin azalrnas1 i:ingori.ili.iyor. Tamn Bakarn Bakanhktaki !0.000 <;alt-'?andan 3.000'inin isirnlcri ilc ilk listcyi yaymlayan oldu. 6 Nisan tarihli bir Euronews habcri durumu ~oylc ay1kltyor: Bu asla ragbct gcinneyecek bir rctimn. Portek1z kamu ;;a li ~a nlan giish::ri ardma gosli.:ri dilzcnl1yor. 1\ ma hilkl'lrnct istikrar ve Bliytimc Sozlq1rn:sine bag li kalmak ii;: in bu kis1tlama program mi uyg.u la ma taahhlidlinc bagl1 kalmaya niyctli . Bumm icin kamu a;;1g1 CSY ll'nm '' o :l' linlin altma dii~mcli Bu rak:J m 200A' da % 3.lJ idi .
Burada da ayn1 <;:cli ~ ki ilc ka r~1 kar~1yay1z. Scndika lidcrlcri iizcrindc uygulanan tum basmca ragmcn. John Monks'm talcp ettiklcrinc ragmcn, ti.im duzcylcrdcki aktivistlcr Avrupa Birligi politikalanna kar~1 bir tutum altyorlar. (,'linkli bu politikal ar, Portckiz'dc de digcr Avrupa ulkclcrindc oldugu gibi istikrar vc Bl.iyi.imc Sozle~mcsine sayg1 gostcnnc adma uluslar <;cn;cvcsindc bza ntlm1 ~ olan ti.irn haklan ortadan kald1rrnay1 hedcfli yo r.
italya'da '-'gU~IU bir hlikUmetin" kurulmas1 ital ya 'da 2. Prodi hi.iki.imcti 111 12 noktadan olu~an prograrn1 uygulamakla mc~gul (Birligc kat1lan ti.im pa11ilerin onaylad1g1 bir program). 11 Bu ; l. E1prcs., 2 Mart 2007. "' .'Vl ari Claude: Sch1dlowcr ' in Ger<·e/,, 'tc yaymla11a11 rnakal es i, say1 54: "/ra/rn 1. l 'mr/1 hi1/,,ii111e1i11111 'iik1,·/i.yi n ' dii.~ii.) ii .. ' ' Bu Birlik l~rnn a1w Prodi' nin gcldi gi H1risti ya n Dcmokratlardan kalanlar ile ital ya n 3a~~~~~~--~~~~~~~~~~~~~~~~~~
Roma Antla~mas1'nin imzalanmasindan Elli Y1I Sonra ...
noktalar arasmda dikkati c,: ckcn b1 r maddc "u/11slararas1 taahhiirlere ve han>a smg:i gr>s rennek " -- yani Afganistan 'daki sava$1 sUrdUrrnck vc Amcrikan askcri UssUnli gcni :;; lctmck ycr ali yor; ki bunlara kar$I gcc;:tigimiz Su bat ay111da 200.000 i:;;c,: i vc gene;: gi.isteri ya p1rn ~ l a rd1. Yine bu maddelcr aras m<la kamu hizmetlerinin ve meslcklcrinin liberallc:;;tirilmcsinc dcvam ettim1ek . kamu harca malan111 dcrhal di.i:;;Urmck ve sosyal korurna sislcmini ycniden organize etmck de var. Sunu bclirtmcliyiz ki 1. Prodi hUki.imctinin istifa ctmesi ic;:in hcrhangi bir Anayasal zorunluluk yoktu . Sadccc Romano Prodi Birligin Elqtircl Sol Kanat (Sin istra Critica) da dahil olmak Uzcrc di ger partilcri ilc bi rliktc, Avrupa Birli gi'nin dayatt1g1 politikalan uygulamak ic;:in "gUc;:lli bir hi.ikUmct" istiyordu. . Man aymda 12 noktal!k bu program1 uygularkcn iki mcelis Parlamento ve Senato- Bersani Yasasmm ikinei bolUmUnU kabul etti. Bu yasa ic;crdi gi di gcr maddelcrin yarnnda telckomUnikasyon ve sigorta fatu ra lan111 serbcstlc:;;tiriyor. Aneak ( I 997'dc ozellqtirilmi:;; olan) Telekom italya'da Amerikan c;:okuluslu :;;irkcti fTT'nin ycni bir giri:;;imi ilc kar:;;Ila$ 111Ca hiikUmet Bersani yasa tasan smda bir dcg;i$iklik ic;in hazirlik yapt1. Dcgi:;;ikligin gcrekc;:csi "sektiirde hir denetim ororitesini r eniden fesis etmd vc h(iy/ecc a,{j:a tiim raktjJ/erin g irmesini garnnri et111ck " olarak ifadc cdili yordu. Ancak bu dcghiklik oncrisinc hcmcn
Av rupa Birligi mcdya Komi scri Vi vianc Rcding'dcn iti raz geldi. Reding ~unu hat1rlat1yordu: "Romu ag vahanu }irketler!! kar.~· 1 korwnact (Jn/cm /ale miiduhufc ede!me::. ". Kolccc bir tutumla bu dosyadan sorumlu olan ital ya n bakan hcmcn "A1m pa k11rallarma uyaca.(;1111 .. ac,:1klad1. Unutmayallm ki 2. Prodi hUklimcti hem Scnato ' da hem de Parlamcntoda. Sini stra Critica da dahil olmak Uzcrc Birlik i<;:crisindcki tUm partilerin oylan ilc gUvcnoyu aldi. 12 Birlik partilcrinin k1t1 k1t111a bir c,:ogunluga sahip oldugu Senato 'da Sinistra Critica i.iycs i Senator Franco Turigliatto guven oylamas111daki oyuyla ilgili ~unlan soylcdi: "Evet o_rn 1
verzvorum ama ay111 ::.amanda birka(· Ha_v1r oy u da veriy orum. Giil ·en oy/amas1 ic;:in E vet, ki bu dt~artdan bir destek olarak degerlend irilmeli. Arna sava~a E vet oyu vermeyecegim, TAV 'a (Lyon; Torino ve Milan '1 hirle>·rirecek TG V demiryolu projesi) Eve! oyu vermeyeceftim ve emeklifik ay !tklan ile ilg ili kar.)·t rej(mna Eve! oy u vermeyecegim. " Sa va ~a ve
cmcklilik ayhkl an ilc ilgili kar:;;1 rcforma Hay1r oyu? Arna bu onlemlcr 2. Prodi hiiklimetinin Birligin tiim bilc:;;enlcri tarafmdan onay lanm1:;; vc
12
KornLi nis t Pani sinin par\·a lanm as mdan ortay a i,:1km1 ~ olan tLi m partilcri (Sol Kana t Dcmok ratlar (DS>. italyan Komiini stlcrin in " Radikal Sol " Parti si (P DCI ). Kumiinist Ycnidcn Kurulu ~ Pa ni si (PR C) bir araya gc tiriyor. Elc ~ tirc l sol Kanat. Komiini st Ycnidcn Kurulu~ Part1'ii'nin bilc~cnlcrind e n biri. Birlc ~i l-- Sckrctcrya ·n m iiyc lcrinden o hm orgiit.
Sosyalizm
kararla$tmlrn1$ olan 12 noktal1k programm1 olu$turuyor vc bu bile$cnlcrc Birlq ik Sckrctcrya da dahil!
Belc;ika'da FGTB konfederasyonunu savunmak ic;in bir "mucadele konferans1" Bclc;:ika'da Avrupa Birligi sa ldmlanm ana scndika konfcdcrasyonu olan FGTB' nin hirli ginc " vc federal sosyal kazamml ara yc)nclti yor. G c~'. tigimi z 17 Subat tarihindc Entcrnasyonal Sosyalist Orglit'Un (OS I) Kongrc toplant1s111da kabul cdilcn "biriik ic;:in c;: agn mctni"ndc 14 yo lda$larnrnz durumu ~c>yle ac;:1kl1 yorlar: Topluma y(in cli k saldm11 111 b a~ l a ngH; noktasmda Rc lc;ika'da bir ulusal sorun un varh g1 dcgiL em.::k mali yetlcrin i rlli ~ i.irmcyc yonclik klircsc l saldm ycr ahyor. Bu sa ld m /\\'rn pa Birli gi tarafmda n dlizenleniyor vc her ycrdc ulusal tcme li n ycrine bolge sc l tcme li gct ircrek sosyal kazammlan tasfiye etmcy i hedeneye n bi r politib izl iyo r. Dahas1 haz 1rl anmakta olan sa ld1r1 "kendi si ic,: in" i ~c; i s1111f1111 imha ctmeyc yoncli k bir pl anm pan;:as1. i ~c; i s1111fi ancak orglit leri arac tl1 g1yla bir s1 mf olarak \'ar olur. Bel.; ik a Sosyal is t Partisinin PS vc SP.a olarak iki ye boli.inmli) olmas1111 1 ' da clikkate alacak olursak i~i;i s1111 fmm ulusal birliginin tcmcli FCiT U'd ir.
Siyasi partikrin vc ozclliklc de SP.a' mn ba$kanmm tutumlan hat1rlatil 1yor: SP.a 'ya gclincc. Yan de Lanottc i ~s i.d ik politikas1 i<; in bolgese l bir tcmel cldc etme c;abasmda . ( ... ) Avrupa Komi syonu da 11 Ara!1k 2006 tarihinde ve nni~ oldugu bir uyanda Belc;ika 'dan '"i~si z l i k konu sunda bo lgescl fa rklil1klan azaltmay1 hedefl eyen ycni onlemlcri almas m1" talcp edi yor. Bunu da ozelli klc " i;;gi.icU pi yasas1 i.izerinc aktifbir politika aracil1g1yla, dinamik ycnidcn i;;c ycrl q tirmc politikalan vc cgitim arac 1lt g1yla" yapmas1111 telkin cdi yor. i~te SP.a da 'topluluk talcbini' bu nokta li zcrindc yogunla$t1rt yor. FGTB'nin birliginin vc fed eral sosyal kazarnrnl ann savunulmast ic;: in c;:agn scndikac dar ve hem Frans1zca hem de Flamanca k o nu ~an akti vistler tarafindan imza land1 ve bu c;:agn ya Flaman ve Volan bolgclerinde yakla ~1k 1.000 imza topland1. Bu c;:agn giri$imini ba;;latanlar 5 May1s tarihinde bo lgesel temeldc toplu sozlq meler, i;; yasalan, sosyal glivenlik di..i zenlcmc lcri yap1imas111a k ar~ 1 vc bu amac;:larl a I 0 Haziran 2007 ta1ihindeki gene! scc;:imler onccsindc bir federal sendikal gostcri dUzenlcnmcs i i<;in bir "mlicadcle kon fcra ns1" toplamay1 kararla;;t1rdtlar.
Bu 1
g i1i ~ im ~ u
anda FGTB i9crisinde onemli say1da
Orga ni sa ti on Soc ia list Int e rn ationa le (So sya li st Entc rn asyo na l ( )rgli t) , IV. l' ntc rna syona l 路in fklc; ika scks iy o nu '' [k l~路ika Sosya list Part isi ! 978'dc b(i liinmc ya5ayarak , Flamanca k o nu ~ an (S P.a) vc '
Roma Antla;;mas1 'nin imzalanmasindan Elli Y1I Sonra ..
sendika {)nderinin k ar~ 1 kar~1y a oldugu sorunlara bir yann geli ~ tirm e ktedir. 17 Subat tarihinde OSI gene! kurulu tarafmdan alman kararda ~ unl ar ifade edilmektedir: Hliklimct her yulu kull anarak FGTB 'yi kendi politi kalanna baglamak ara y 1 ~ mda . bunun i<,:111 PS vc SP.a lidcrlcri il c vc de FGTB lidcrl cri ile gc!eneksel i li ~ kileri kulla111yor. N.::s iller pakcti nc ka r)1 yapilacak o hm eylcm, CMP ii;eri sindcki b(iliinrn c scbcbi yle (ai na sadcce buna b:igh olara k dcgil) yapilamad 1. (... ) 2007200X mes Ick ier aras1 toplu s\iz l e~rn..: FG TB tarafindan savu nul du. Enge lli lcn: vc i ~ kazas1 gc~inn i ~ olanlara kar ~ 1 gctirilcn hak s1z dlizi:n lcrnl'ierc kar~ 1 ma hkcmcdc at; il an davada FGTB sadccc Li egc ' dc tara f oldu. ancak fed eral dlizcydc olmad1. Bum111 anlarrn FGTB "ni n lidcr ayg 1t111m hiiklimct politikalanna y c d c klc nmi ~ olmasmm bu konfodc rasyon ii;erisinc bfrviik bir krizin unsurlan111 t a~ 1 yo r olmas1. ~u da belirtilmeli ki bundan sadeee birkac; ay sonra FGTB ' nin ayrn liderleri kcndi orglitlcri i<;crisindc bir saldm ilc kar~1 kar$1 ya kalmca buna kar$I koymaya karar vcrdi . Dolay 1s1yla fed eral blironun Liyelerine hitaben FGTB Gene! Sekreteri ve B a~ k arn tarafmdan yaz1lm1$ olan yazt cmek pi yasas1 politikasmdaki bollinmelcrc vc sosya! refah sistemi ic;:in bolgcsel bir sistem getirilmesinc kar$I tavir al!yor. (~ linkli diyor, "sosyal refah sistemi insanlar arasmda bir daya111$may1 saglamahd1r, bl)lgelcr vcya topluluklar aras1 degil''. Flaman Sosyal Partisi 'nin eski se natorU vc ONEM 11' yonctim kurulunun eski ba~ka111 olan vc FGT B temsilei si olan M;i ximc Stroobnat, 7/-ihunc des Tramillc11rs 'deray111/ana11 bir ropo11 ajmda ~unlan soylliyor:
"Tem el bir soru ile kar~· 1 kar.'j1_1•ay i::: i,~s i:::lik sigvrras1sosyal rejah s isremi ireris inde ka!malid11; Li::bun s lralej isinden kaynak!anan "akri vasvon " politikasindan vana o!an!ann istedig i gibi istihdam po!itikasmm hir par-
rm1 _vap J/mama/1d1r." Ve her ycrdc sosyal refah rcjimlcrinin alt1111 oyan Avrupa Birligi politikalanrn su<yluyor. Yinc gec;tigimiz 13 Mart tarihinde [Bcl<;ika 'da] Courtrai'de, SETa Mons Borinagc 17 (20) ve BBTK 'nm c;:agns1 ilc protesto gosterisi yapan yuzlcrcc i ~c;i de tam da bu politik alara kar$1 bir tutum ali yorl ard1 vc "ONEM ' in ve sosyal refah sistcminin birliginin slirdi.irUlmesi, federal dlizcydcki dayat11$11la sisteminin korunmas1 ve dar kafali, bolgeselei bcncilligin durdurulmas1'' c;agns1 yap1yorlard1.
~ozum uretmek Fransa' da da bu baglamda Avrupa Birligi ve onun dircktiflcri reddcdiliyor; orglitlerin lidcr ayg1tlan vc ETUC ile s1111f harckcti arasmda c;:cli~ kilcr ac;:1ga c;:1k1yor. Dolay1s1yla ba$kanlik sc<yimi kampanyas111111 belirli bir bi c;: imde Avrupa Birligi konusu uzerindc yogunla$111I~ olmas1 tesadlif
Fransa'da siyasal aland':l bir
- -·-
-- - --
"' Ulusal istihdam Btirosu ,- Fra ns1zca konu ~ ul an cyalet ii;: in SE TC a ' rn n q degcri
----41
Sosyalizm
degil. 1x Gerard Schivardi, d1 ~ mda diger on bir aday m ortak noktas1 buydu : her biri de kampanyas111da AB konusundan uzak durmaya veya kendilerini dogrudan AB kurumlarmm 9en;evcsi i9eri sinc ye rl q tinneye 9a li ~ t1l a r. Bu, iki y1ldan az sure onc e AB taslak "Anayasa l" soz lc~mcsi足 nin bi.iytik 9ogunlukla Hay1 r oyu alarak rcddcdilmi ~ oldugu bir tilkede 9e li ~ kili bir durum olara k g()rtilcbilir. Ama bu ttim d i ren i ~ hareketinin kontrol altmda tutulmas1 ve boylcliklc de Avrupa " in$as1" fikrinin btittintintin tchl ikeye dLi$tirtilmcmcsi i9ind ir. Gerard Schi va rdi ta rafmdan yi.irtittilen vc i59i Parti si ( PT ) taraf'mdan desteklcnen kampanya siyasa l al an<la bir 96zlimtin yo lunun a9Ilmasma yard1m etmckte vc Fransa'daki ve Avrupa 'daki dircni$ harekctinc temel sloganlanm kazandmn aktad1r. i~te bu ncdenlc gc9tigimiz 3 1 Mart gtinti Bri.iksel'dc kamu sagltk sistemlerinin savunulmas1 i9in yapilan bulu~ma足 da Gerard Schivardi'nin de bulunmu$ olmas1 <'>nemlidir. 19
Avrupa Birligi ile baglari koparahm! Bu bulu$ma csnasmda kamu saghk hizmetlerinin ve sosya l refah rcjimlcrinin yeniden kazantlmas mm Av rupa Birligi ve onun direktiflcri ilc uyumlu olamayacag1 ortaya konmu$tur. Bugtin kimsc, kamusa l sagltk sisteml erini savunmanm . onlann a lt1111 oyan htiktirnctlerlc 9at1$madan, ama aym zamanda bu tasfiyc surccini orgutlemcyi vc koordine etmeyi mi.imktin kilan kurum sa l 9er9cvc ile de 9at1~madan , mtimktin olabilccegi111 savunamaz. Tum bir i~<;i harckcti ~ u sorn ilc kar$1 kar~1yad1r : AB kurnmlan ilc baglan kopannak geregi ai;: 1ki;:a ortaya konmad1g1 takdirde i ~<; i harckcti bag1ms1z olabilir mi? Kuru1U$U 2006 'da Berlin 'deki konferans ilc ger9ekle$CI1 i ~9ilcr ii;: in Avrnpa Baglant1 Komitcsi Avrnpa tltizcyindc birlc ~ ik bir mlicadelcyi ya~a ma gci;:irmck ve dol ay1s1yla da Avrupa ' n111 Ozgur Halklanmn Ozg(ir Birligi' nc dogrn somut ad1 mlar atmak ii;:in ilk adnrn att1. IV. Entemasyonalin aktivistlcri bu harcketc katil1yorlar i;:unkti ezilcn vc somurtilcn kitlclcrc tirctim arai;:lanmn ozcl m(ilki ycti <;: urtimti~ rcjiminc son vcrmc dogrultusllndaki zo rlu mticadclelcrindc yartl1mc1 olmak ii;: in mticadclc cdiyorlar. Her biri kcndi tilkclerinde, uygun bi i;: imlcrde, kamusal saghk sistcmlerini vc gene! olarak kamu hi zmctl crini. haklan ve gtivcncclcri savunmak i<;in. aynca i ~ i;:i orgtitl erinin bag1ms1zltg1m savunmak ii;: in 9a h$1 yorl ar; bu stirc9te Avrupa Baglant1 Komitcsi' ndcki bi.ittin diger aktivistlcrle birlikte ortak bir ag ortiyorlar. " Sabine kan 'in makalcsi 1 '' 31 Mart 2007 tarihinde yapt lan bulu ~ m:rnm ve 2 Nt san 2007 tarih indc i\vrupa Komi syonu t:.irafmdan kab ul cdil cn hcyetin gi:irii~mcsinin rarrorl an111 1c,:cren Dro~lir Franstzca, ingilizce ve ispan yolca olarak i\vrupa Baglant1 Komitesi aktiv1stlerinden edinilebilir.
Yeni Avrupa
Antla~mas1'na
Hay1rl
Yeni Avrupa AntlGfmGs1' na Hay1r! Tum Antla~malar iptal Edilsin! Maastricht -Amsterdam Antla~malanm iptal Edin! Her tilkenin yasalarmda ycr alan hak vc hiirriyetlcr savunulmah ve kaybcdilmi~ olanlar gcri kazamlmahdir!
1----
- - -- -- - - · - · - - · - ·-- - - · - - -- ~ -- - - - - - -
005'in May1 s vc Hazira n aylannda Fransa vc Hollanda rcfcrandumlannda Av rupa Anayasal Antla~mas1 ·nm rcddcdilmcsinin ! I ardmd an gc<;tigirniz yaz aylannda Avrupa bUkUmctlcri burada ! rcddcdilcn hi.ikUmlcrin csas govdcsini ic,:crcn. ancak kamuoyunun gozi.inc en <;ok c;arpan hUklimlcri - anayasa ismi , bayrak. serbcst rckabctin dokunulmazlig1 maddcsi vb. - d1~arda b1rakan bir "Sadclc~tirilmi~ Antla~ma "y1 gUndcmc gctird1. Bu Antla~ma 18-19 Ekim 'deki AB Zirvcsi ' nde konu ~ uldu vc 19 Arahk 'ta kesin imzaya sunularak Rom a, Maastricht, Amsterdam Antla~malan ' nm yanmda Lizbon Antla~mas1 olarak yerini alacak. Ulusal parlamcntolarda kabul edilirsc 2009' da yUrUrlUgc girecek. Bu a ntla~mayla berabcr Avrupa Birligi kurumlan ulusal hUkUmctlcrdcn dah a da bag1ms1zla~tmliyor: ~imdiyc kadar alt1 ayda bir dcgi~cn Avrupa B~ ~k,a 111 '111n go rc v sUrcsi 2,5 yila c,;1k1yor vc iki <lonem Ustii stc yaptlabilir hale gctiriliyor, bir Avrupa D1 ~i~l cri Bakan1 makam1 olu~turuluyor, i.ilkelcr arasmda oyi;okluguyla baglay1c1 karar alabilmc getiriliyor. Aynca Avrupa poli si ve yarg1s111a dogru ad1mlar at1ltyor. Rckabetin korunmas1, gUmriik birligi, para politikas1 vb. konularda AB tek yctkili yaptl1yor. Boylccc dogrudan scc;imlc gel en hlikiimetlcrc kar~1 ata malar~a - olu~turulan AB kurum- J lanmn yetkilen arttinltyor. Sosyal gUvcnhgm baltalanmas1, c;alt~ma yasalannm csncklqtirilmesi, kamu hizmetlerinin tasfiycsi de AB
2
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~43
Sosyalizm
kurumlanmn, kurall ann111 dayatrn as 1yla h1 zlandmli yor vc tek bir eldcn yonctili yor. i$<;ilcrin vc Hakl arm Uluslararas1 Baglant1 Komiresi ' ndcn (ILC) insanlann da aralannda bulundugu bir grup 9agnc1, hu durum a kar~1 bir kampanya ba~l a tt1 vc tart1 ~ m ay 1 si.irdi.irmck i<,:in Araltk'ta bir Avrupa Konfcran s1 di.izcnlemcyi oni.ine koydu . ~ ag nctlar Avrupa i$<;iieri ve halklan arasmda kard e~<;:c birligin yolunu a<;abilmek i9in, bi:iylclikl c gclecckte b an ~ m saglanabilmesi ve tum i.ilkclcrde i ~<;:i s1111flan tara fmdan eldc edilen k..-izanunlann savunusu vc halklann ozgtir birli gini vc Avrupa' nm ozgtir uluslan i9in Avrupa Birligi'y lc ili$kilcrin kesilmcsini savunuyor!ar. A$ag1da kampanyanm ilk 9agn mctnini ve Ekim'dcki Avrupa Zirvesi ' ndc antla ~ m a 111n tcmel hi.iki.imlcrindc u z l a ~maya van lmas1nm ardmdan yapd an ikinci 9agn y1 yay unliyo mz.
I
J
izlcr,_ c1~ck_ akti vistleri , scndikac tlar vc i$<;: i ondcrlcri ~- b_azilanmt z 1$<,:tlcnn ve Halklann Uluslararas1 Bag lantt Kom1t cs1 (ILC) liycsiyiz - 011ccki ncs illcrin mi.icadclcylc edindigi kaza01111l anm1zm Avrupa Birligi gtjzetimindcki illke hi.iki.imctleri tarafmdan yi.irilttilcn sonu gelmcycn saldml arl a critilmcsinc kar~ 1 bir mi.icadcle i<;:inc g irmi ~ bulunuyoruz. Sizleri, tilm Avrupa 'dan mc s l e kta ~lanm1 z 1. Ara l1k ba~111 da orgi.itlcmcyi dti~tindi.igil m i.i z Avrupa Konfcrans1'11111 haz1rlik <,:ali $malanna katdmaya davct ediyoruz. Avrupa Birli g i' nin Portcki zli Donem B a~ kam , aslmda Frans1z vc Hollandali halkl ar tarafindan iki y1l once y1111lip attl an Anayasal Antla$ma ' nm bas it bi r tckranndan iharct olan sozdc "Sadcl e$tirilmi~ Antla~ ma"nm hi.iktimetlcr tarafindan kabul cdilcccg ini soyli.i yor. Bu oylc bir a ntla~ma ki , var olan ttim y1k1c1 antla$malann hi.iki.imlcri yinclcniyor ve Av rupa Birli gi Ba$kanlt g1' na daha faz la gi.i<;: vc pratikte ttim Avrupa halklanndan bag1ms1z hir kurumsal statti kazandmhyor. Avrupa Birligi icyin ba~hca hedcf var olan <;:ah~ma ili~kil e rinin tamamcn alttist cdilmesi, "rcfom1lann" hayata gccy irilmcsi. tiim i ~ kanunlanna vc toplu pazarl1k sistcminc bir son vcrilmcsiylc il gilidir. Bu antla$man111, Frans1z vc Hollanda halklarmm iradcs ini hicyc sayara k, Ocak 2008 itibariyle tum tilkeler tara fmdan onayl anmas1 hcdcflcnmcktedir. Bu slirei;:, ayrn zamanda. insanl ara bu antla$ma hakkmda herhangi bir bilgi vcnncksizin, kapalt kapd ar ardmda vc ozc lliklc ingiltere vc Portckiz gibi i.ilkelcrde var olan 3i.i<;: lti sendikal muhalcfeti gormczdcn gelerek yliriltiilmektedir. Son dcrccc acil bir durumla k ar~ t k ar~1yay1 z !
B
Yeni Avrupa Antla~mas1'na Hay1r'
Sizlere bu <,:agny1, koordine bit ~ekilde buna kar~1 ne yapabilceegimizi birlikte konu5rnak i<,:in di.izenlenecck olan konfcrans1 orglitlcyebilmek ic,:in yap1yoruz. Orglitlcnclim vc her gc<,:en gi.in artan say1da insanm talcplcrini i.ilkelerimiz kamuoyuyla payla~abilclim: Y1knrn durdurun! Avrupa Birligi'nin tamamcn mali piyasalann talcplerinc vc Amerikan Merkez Bankas1'11111 (FED) kararlanna tabi olarak yi.iri.ittligi.i bu y1k11n politikas1111 rcddediyoruz .. . Avrupa i~c,:ileri vc halklan arasmcla kardq<,:c birligin yolunu ac,:abilmek i<,:in. boylelikle gclecekte ban~m saglanabilmesi ve ti.im Lilkclcrde i~<,:i sm1flan tarafmdan eldc edilen kazarnmlann savunusu vc halklann ()zglir birligini vc Avrupa'nm cizglir uluslan i<,:in Avrupa Birligi'ylc ili~kilcr kesilsin! Tart1;;may1 ba;;latmak i<,:in hemcn bir soru soralim: Yunanistan' Ill ya~ad1g1 trajcdi bir kaza m1yd1, yoksa AB 'nin istikrar Pakt1 '11111 diktc ettigi "yap1sal donii~i.im programmm" kac,:1111lmaz bir sonucu muyclu')
Yunanistan'm
ya~ad1g1
trajedi kader miydi?
Avrupa mcdeniyctinin bqigindc 184 bin hcktar alan iki gtindc kill oldu . 63 oli.i, yok olan ylizlcrce koy, hurdcha~ olan 2 bin bina, yalrnz Pcloponnesus ' cla telef olan 40 bin buyukba~ hayvan. Elide ' nin topraklanrnn yans1 yand1, 250 bin zcytin agac1 yok oldu kom~u Massena' da. Olimpos sitcsi bile gunlcrce yangm tchdidi alt111dayd1. Yunan halk1111n , kendilcrini yangm fclakcti si.iresince, itfaiyecisiz, tahliye imkanlan olmaks1z111, ycterli bilgi olmaks1z111 yi.iz iistii b1rakan huktimete kar~1 k1zg111lig1111 payla~mamak mi.imki.in mu? Yunan hiiklimetine yonclik uzmanlann da hak vcrdigi bir sw,:lama ~u ~ekildc: "Yuzij/~'iiiniiniin yii:::.de 45 'inJen fa:::.las1 ormanlarla kapli olan bir iilkede, Ha:::.iran 'da orman hi:::.metlerinin hiit\路eJen ald1g1 JH~V komik rakamlarJa ", bu durum giilu1w say1daki itfaiyecilcrin ( 17 bin, ki bunlann 5 bin 500\i mevsimlik vc ycterli egitimden yoksun), rnalzeme noksanligmm, koordinasyon cksikliginin vc yangm sondi.innc u<,:ak tilosunun olmamas1111 gozlcr t"ini.inc seriyor...
Boyle bir olay nas1I oldu? Kadcrin azizligine bakm . Yang111111 ba~lamasmclan on gi.in once, 17 Agustos'ta bu soruya cevap vcren Ba~bakan Kostas Karamanlis'in ta kcndisiydi. 16 Eyllil 'deki crken sc<,:imlcrdc oy isterkcn muzaffcr bir edayla ~oylc diyordu: "Jegi~'iklik ve reform/an siirdiirmek istiroru:::. (... ) daha htzli ilerlememiz la:::m1 " Karamanlis, Avrupa Birligi ko~ullanna ne kadar iyi uyum saglad1g1111 vc kamu a<,:1g1rn bir yilda yiizde 5,5'tan ylizde 2,6 'ya inclird1gini oviinerek anlatt1.
Sosyalizm
Yangmda neden yetcrli itfaiyeci olmad1g1111, c;alilann temizlenmesi ic;in neden plan yapilmad1g1111 ve bu yiizdcn neden 63 kciyliinLin oliime terkedilip, on binlcrcesinin de her ~eyini kaybettigini ac,:1klaman111 herhalde daha veciz bir yolu olamazdi.
Yunanistan'm ya§ad1g1 trajedi ileride AB ko~ullarma mahkum edilen tum halklann ba§larma geleceklerin onceden habercisi degil mi? Kustah AB tcmsilcilcrinin, yangm felaketinin hemen ardmdan utanmadan "yangmlar hirbirine bu kadar _\'ak111 old11{!,llllda, AB 'nin miidahale kapasitesini" ve "kri::. vonetim merke::.lcri k11r1110 olast!1klom11,, tart1~ malan kar~1s111da c;ileden c,:1kmayacak birisi var rrndir'? Bu fclaketi doguran politikalan gun be gi.in Yunan hiikiimetine dayatanm Avrupa Birligi oldugunu unuttuk mu san1yorsunuz'7 i~te kabahatlcriniz, bunlar ic;in kendinizi yargilay111: 28 Ocak 2004 tarihinde Yunan hiikiimetinin. Haziran 1997'de Amsterdam Avrupa Konseyi tarafmdan kabul edilcn Bii_i·iimc i<,'in i\'fikrar Pakt1 antla~masma uyum performansmm degerlcndirildigi toplantrda, Avrupa Komisyonu Yunanistan'1 ~i"iylc azarlad1: "Kamu u~·1g1mn Carri Safi Yurti~·i I ldst!omn (GS YiI I) _i·ii::.clc 0, 9 '11 olmm1m iingorcn r)nceki biitr;e manu»·t11: "
\'C
stahilite program1111n gerrcklqwcsi salilana-
24 Tcmmuz 2004: "Avrupa Komisyonu, Konsev 'c. ortada hii_\ iik bir kom11 m;1[;1111n hulz111dug11 yoniinde hir karar al111as1 ve Yunan otoritelerine 5 Kasun 2004 tarihine kador bu d11mm1111 dniine gec,:ilmesi n'iniinde r)neri ve telkinlerde b11/unmas1111 iincrmcktedil:" 22 Arahk 2004: ''Komisvon 2005 hiif<·c tason.1·111111 kwnu ll('1/!,1m yiizdc 2,8 '/ik dii::.eye indirmesi hedefzni <>niine koymas1 g erekti{!,ini ancak yapLlan onerilerin 2005 nh i(in kamu m,·1g1 s1n11·1 olan yii::.de 3 'iin alt ma indirmesinin miimkiin olmad1g111a hiikmetmi}tit: Komisvon, Konser 'in m;1g111 kapatilmas1yla ilgili etkin hi~·hir 611/emin almmad1g1 yiiniinde hir karar almas1111 iinermektedir. "
16 May1s 2007, fclakctten birka<,: hatta once, Komisyon Yunan hukiimctinin gostcrdigi '\abalan" goz oniine ald1. Konsey ic;in ald1g1 tavsiye kararda Almanya, Yunanistan ve Malta'da kamu a~1klanna ili~kin uygulamalara bir son verilmesinden soz ctti . Ancak aym zamanda "reformlarm" ycni <'inccliklcrindcn de bahsedcrck, "gelecek i<;in, niifi1s11n ya,vlan111as111111 g€'!irecegi olas1 harcama art1,rn11 da g ii::. oniindc hulundurarak, A lmanya, l'vfa!ta ve iizellikle de Yunanistan, uwn vadeli 1ng11la11ahilir hir kamu
Yeni Avrupa
Antla~mas1'na
j inuns mam il'ilq tirm c progn11111 g cr<,:ekfq路rirmeliJi1 : "
Hay1r!
~e klindc
bi r ai;.:1klama ya pt1 63 o!U. Tarnn ckonomisinin yo k olmas1111n toprag t daha hassas hale gctird1 gi, Avrupa Birli gi yi.iziindcn ormanlann bakurn iyin kamudan kaynak ay1ramayan hir i.ilkcdc, bu fcl akct ya~an1 rke n ortada nc itfaiyeci vard1 , ne de haftalar si.ircn s1cak da lgasmdan soma iyi ta sar l a nm1 ~ hir tahl iyc plan1. 26 yilhk AB liycliginin Yunani stan'a hcdi ycsi bu o ldu ' Bu gcn;cklcr ai;.: 1ki;.:a ortaday kcn , tiim ICl akctin tck mlisc hbihinin Avrupa Birligi ve onun '"yap1 sa l do ni.i~iim ", 路'bi.iyi.imc ii;.:in istikrar pakt1 " programl an oldugunu soy lcmcnin haks1zlik oldugunu iddia ctmcyc kim ccsarct cdebilir? Bu stra larda. imzala nan a ntl a~ malarl a ozerk hale gclen ve i.iye i.ilkclerin kamu ay1klann111 am ans1z dcncti;.:isi Avrupa Mc rkc z Bankasi isc . Bu sh-Bcmankc' nin (Arnerikan Mcrkcz Bank as i FED ' in Ba~ kan1) cmri ylc, spcki.ilatOr!cr oy nad1kl an hahislcri kaybctmcsin di yc. fin ans pi yasa lanna 250 mil yar av ro (aslmda i;.: ok claha foz la ) para si.inncklc lllC$gUldii. istikrar paktlanna uyum gostcrrnck ii;.:in, hcrgi.in kamu harca malannda k1 s111tilara giden, on hinlcrce ogrctmcnin ., hastanc pcrso nclinin i ~ inc so n vcrcn AB dcv lctlcri de, bcnzcr ~ckild c on milyonlarca avroyu bankalara aktarmakl a mc ~g ullcrdi .
Hangi Avrupa Olkesi bu y1k1mm d1搂mda kald1gm1 soyleyebilir? Av rupa Birligi i.i ycs i ya da Avrupa Birligi' nc girmc si.irec indc olan . hangi i.ilkc, Maas tri cht-Amstcrdam antla~ma l a n , istikrar Pakt1 vc Bri.ikscl Avrupa Komisyonu'nun ylirlitme arai;.:lan olan digcr kurum vc kurulu ~ l a nn elindcn kurtuldugunu iddia edcbilir'? Hangi Ulke hi.iki.imeti - hangi siyas i gori.i ~te n olursa ol sun - bir AB clircktifini dogrudan ulusal bir kanun hali11 c geti1mcye zorlanm1 yor? B11 ya bir cmeklilik "reformu" oluyor. ya cmeklilik ya~mm bazen 67 ya~a kadar uzatilmas 1 oluyor, ya da Almanya'da oldugu gibi sosyal gi.ivcnlik sistcmi "'rcformu", kamu hi zmctleri "reforrnu" , emck piyasas1 "rc formu " oluyor. Hangi i.ilke ul a$1111, dogal gaz, elcktrik, hastane!er ve i.ini versitcler gibi kamu hizmctlcrin in hizli bir ~e kildc 6zell e~ tirilmesi bask1s1yla kar~1 k a r~ 1ya kalm1yor? Avrupa'nm en gti9li.i sanayi i.ilkesi Almanya'da bile Hartz yasalannm uygulanmas1yla, yoksulluk smmnn altmda ya~ ayan 9ocuk say1s1 bir anda 2,6 mil yonun i.izcrinc f1rl ad1. Dogu Berlin mahallelerindc \'.Orba dag1t1m mut fa kl an kurulurken ve yoksulluk s1mnn111 altmda ya~ayan i;.:ocuk vc kadm say1s1 artarken, Dogu cyalctlcrinc en ufak para aynlrrnyor. Bunlar olurken KfW (Kamu Ycniden in~a Bankasi) vc
Sosyalizm
Ulusal Tasarruf Mevduat1 , spcktilatif bin;:ok opc rasyona giri $cn Saxe Eyalet Bankasm1 kurtarmak it;in piyasaya 25 mil yar avro slirmckle mc$gullerdi. Bu gidi $ ncreyc dogru? Amcrikan mali pi yasalannda kumar oynayabilmck ugruna, Alman i$t;ilcrinin, i ~;s i z lcrin , annc vc t;ocuklann fcda edilmesi bizi nercye gCHtirccek . Bu hcyl crin soylcdigine gore, tilm Avrupa tam bir alt List olu$ vc kaos ya:;;anana kadar bcdcl odern ek zorunda! !
Kim etkilenmedigini soyleyebilir? Avrupa Komi syonu tara fmdan, ttpk1 Yunani stan gibi , kamu at;1gmm yiizdc 6 'dan yi.i zde 3,6'ya t;ekilmcsi it; in tum kamu hizrnctlcrindc bir an onc e kesintiye gitmcsi emrcdi !en Portekiz mi') May1s 2006'daki gli venliksiz i$lcr anla:;;mas 111a gore "'csnck gi.ivenlik" sistcminin yasala$t1g1 vc i$t;ilcri koruyan t(im kural vc kanunlann alt111m oyularak tamamcn korum as 1z bi r cmck pi yasasm1n yaratild1g1 ispanya 1111? Peki italya'J Emcklilik ya$1 konusunda bir an o nce ha rckcte gct;rn eyc zorlanan ve Prodi ' nin cmcklilik ya:;;m1 2008 it; in 5Tden 58'c, 2009 it; in 60 'a, 2011 ii,'. in 6 1'e vc 2003 it; in 62 'yc t;1kard1g1 iii kc mi ') Si mdi de yeni blitl,'.cylc tiim scktorl erde biiyi.ik ozcllc$tirmc vc gli vcnces izlc:;;tirmc saldmlannm haz irli g1 yapil1yor... • isvi~:re'7 AB'yc girmc politikalan dogrultusunda Ucrct indirimleri vc glivcncesiz i$lcrin her gct;en gun yayild1 g1 isv il,'.rc'1 AB uycsi olmayan bir ulk cde, AB direktiflcri ad1 a lt111da kamu hizmctleri talan cdili yo r vc oze llc$tiriliyor (posta hi zmctlcri, tclckomunikas yon, demiryo ll an , sosyal 2.ii venlik vc saglik si stcmi). • Be";ika? Bcll,'.ika i:;;l,'.i s1111 f111111 ua:;;ta sosya l guvenlik sistemi olmak uzerc ttim kazanllnlann1 dinamitlemck uzc re Flaman vc Va lonlar aras111daki "ctnik t;at1 ~ 111a ' · yapay hir ~c k i ld c ko riikleniyor. Fransa'? Tum bas 111 Eylul ay1 ba~mda man ~e t vc ba ~ l1klarda $Ulla ycr vcrdi: "Biiyiik re/vrmlar zarna111, i.) sozle~ rn e le ri, erneklilik iicretleri" vc daha ncler ncler. • ingiltere'? istikrar Pakt1 uygul amasmm dayatt1 g1 ko$ ull ar Ulusal Saghk Hizmetlcri, postaneler, kamu bannma sisteminin tasfi ycsini gctirdi vc bu kuruml ar kamu-ozel ortakhkl ann a devrcdildi . Av rupa halklan ve uluslanndan geri ye nc kald1 ? Avrupa Birligi' ne kat1!Jmla gct;mi~in toplumsa l ve koll cktif mulki yet inin tizerine in~a edilen parlak gclecek Dogu Avrupa halklanna nc getirecc k? • Polonya? Maastricht Antl a ~mas1 ' yla "serbest ve tarafs1z rekabetc" tabi k1hnan Polonya' da Gdansk kcntindeki ge mi tcrsancleri kapat1ld1. Bu Ulkcde buytik bir Ofkeylc kar$iland1.
Yeni Avrupa Antla1?mas1'na Hay1r1
(:ek Cumhuriyeti'7 "Ekonorn ik rcformlan" gen;ekli.:~ tinnek i<;:in haz1rlanan kanunlar "hiikiimet olarak, iilkey i m ·ro1·a gcr i,w, hcc.1rlat11ak i~· in .rn{!,/tk \ 'l' emdlilik harcamalarmdu k1.1·mft·· Iara gidt:rek. AB m11/a,1·nw s1mn iingiirdii.<Ztii vii::.dc 3 '/iik kamu u(1g1 s1mr1111n alt111a imnek i('ill kwnu a~·1«:t1ni h11 .1•il yii::.de 3.2 :ve \d.me vi dii»·iiniiyonc. " ~cklindc i)zctkniyor fJh e frih11ne . 22108.'07) Romanya '! AB"nin bask1s1 nedcniylc sendikacilar s1rf temsil cttiklcn i~vilcrin haklanrn savunduklan ivin halcn hapis tckr. Arna<;:, scndikalar vc her tlir bag1rns1 z emc k<;i iirglitlcnrncsinin lizerindc bask 1y1 saglamak . Avrupa Birligi ·ne girip girmcrnclcri AB devletlcri aras111da btiylik tart1 ~malara ncdcn olan tilkclcrdc bile, istikrar Pakt1 ' 11111 \'e AB din:ktiflerinin y1k1c1 politikalan gcyerliliklcrini kornyoriar. • Tfirkiyc 'dc. sosyal gijvcnlik vc saghk sistcminin "'rcforrnu" onayland1 vc 2008 y1lt11111 ba~rndan itibarcn yi.irtirltige gin:cck . Bolgcscl Tcmyiz Mahkcmclcri ' nin yasala~rnas1yla biilgcscllqti rm en in on ti a<;: ild1. Bc)lgcsel asgari iicrct de gtindemdck i yeri n i koruyor. Kamu hizmctlcrindcki kar~ircformlar s1rnda. Bu n:forrnun iki ayag1 var l) i~ gi.ivenccsinin tas li ycs i. 2) bLilgc s cllc~tir rnc yo luyla kamu hizmetlcrinin ortadan kaldmlmas1. Maastricht Antla~mas1 ' n111 tamamen urctim ara<;: lannm c)zcl mi.ilki yetine dayali kapitalist sistcmin talcplcrinc uygun ~ekildc tasarlanm1~ olan vc yal111zca finans piyasalanna hizmct eden htiki.imlcri Polonya, Macaristan , (:ek Cumhuriyeti, Slovakya vc Romanya gibi i.ilkeleri ncre ye si.irukliiyor'? 15 Avrupa dcvlctinin on yillard1r alt1111 oyan durumdan \Ok daha aennas1z bir <;:bki.l~c: geny ni.ifus un bi.lyi.lk oranlarda lilkcyi tcrkctmeleri, t1pk1 Yunan koylcrindeki ya~l!lara rcva gc)ri.ilen gib i gcizden <;:1kart1lan "gereksiz Avrupa" halklan , t1pk1 Yugoslavya'da oldugu gibi sirf zenginligini talan .::tmek, sanay1sini 6zellqtirmek, cmek maliyetlerini Asya seviyclcrinc yekmck i<;:in. i$sizligi kroniklqtirmek iyin soztim ona "ctnik yat1~111alarla" birbirinc dti$i.iri.llen Balkan halklan bu <;:oki.i~tin i~an.:tleri . Turn knalann yagmalanrnas1yla daha bi.iyi.ik goy dalgalanyla insanlann yerlerindcn cdilmeleri, emek maliyctlerini daha fazla di.i~tircrck sorni.irtini.in artrnas1, i~ imk<1n lannm ortadan kalkmas1 vc ulkelcrin binlcrce go<;:men i~yinin kolelik ko~ullannda ya~a d1g1 bir duruma gctirilrncsi. •
Buna boyun egmek zorunda m1y1z? Bizim cevab1rn1z HAYIR.
49
Sosyalizm
Biz mali piyasalann dcgil, i~c;ilcrin vc halklann tarafmday1z. Kar gctirmcdikleri ic;in gozdcn c;1kanlan Yunan kliyllilcrinin yaninday1z. AB tarafmdan hliylik koalisyon hliki.imctinc dayatilan "dcngcli" butc;cnin scfalete surliklcdigi Alman c;ocuklarn1111 ya111nday1z. Biz i~lcrini savunan Gdanskh tersanc i~<;:ilcrinin. 路'ckonomik reform" paketini rcddeden <;:ek i~c;ilcrinin yanmday1z. Ozcllc~tirmclere kar~1 ve Yugoslavya'nm birligi ic;in 28 Ekim'dc <;:ac;ak'da (S1rb1stan) toplanacak olan Balkan aktivistlcrinin yaninday1z " Sadclc~tirilmi~" vcya dcgil, Avrupa Ba~kanltg1 'na daha c;ok giic; vcren, k1tay1 bir kaosa slirliklcyccck '"reformlann" vc y1k1mlann h1zlandmlmas111a yarayacak ycni antla~maya HAYIR diyoruz .. . Sendika konfcdcrasyonlanm1z adma konu~tugunu iddia eden vc yeni antla~ma surccini onaylayan ETUC'un (Avrupa Scndikalan Konfederasyonu) bizi , Tem e/ Hakim 路 Sar/1'11111 bizi fclakctten koruyacag1 masal!yla kandmnasma kar~1 c;1kaltm. Htzlandmlmt~ bir "refonn" programmt halklara vc hi.iklimctlerc dayatacak olan ycni antla~madan bizi bu sozle~menin koruyacag1111 soylcycnlere kulak vcrmcyelim. ( ... ) Kapitalistlerden uzun slircn mlicadclcler sonucunda kazammlar koparm1;; olan tirglitlcrimizc, Avrupa Birligi buglin sonuc;lann111 nc olacag1 bclli olmayan bu "'rcformu" kabul cttinncye ve orgutlcrimizi bu saldmya ortak etmcyc c.:al1;;1yor. Tek bir .,:oziim var: Tum antla~malar feshedilsin! (Bu talep) ve yeni hir antla~maya "hay1r" demek, tiim i~.,:ilerin ve~ orgutlerinin birligini saglayacak tek yoldur. Her iilkede, tiim Avrupa'da tek hir cephedc halklarm egemenligi i.,:in demokratik onceliklerin savunulmas1 i.,:in tek yol. Yalmz bu temelde sendikal orgiitlerimizi koruyabilir ve onlara ger.,:ek konumlanm geri kazandirabiliriz. Avrupa'nm tum iilkelerinde "yeni antla~maya hayir" temelinde bir ortak kampanya yuriitebilmek i.,:in sizleri Arahk ay1 ba~mda yaptlmas1 tasarlanan konferansm haz1rhk 1;ah~malanna kattlmaya davet ediyoruz. Bu hedefle, ttpkt 2007 ba~1nda kamu saghk sistemlerimizin ozelle~tirilmesi ve par1;alanmasma kar~t yuruttiigumiiz kampanyada yapttg1m1z gihi, yukanda yapttgm11z degerlendirmeleri payla~an hcrkesi birlikte her iilkede nas1l ortak bir faaliyet yi.irutebilecegimizi tartt~mak ve buna karar vermek i.,:in bir araya gelme 1;agnmm yineliyoruz.
Yeni Avrupa Antla$mas1'na Hay1r1
Yeni Avrupa
Antla~mas1'na
HAVIR
8 Ekim 'i l 9'una baglayan gcce, Avrnpa dcvlet vc htiktimet ba~kan lan Lizbon Antla5mas1 admda ycni bir Avrnpa antla$mas1111 kabul cttiler. Fransa ve Hollanda halklannm Avrupa Anayasas1 taslagm1 rcddctmelerinin iki buc;:uk y1l ardtndan Avrupa Birligi liderleri eski Anayasa taslagmm oztindeki her ~eyi yeniden giindeme getiren bir antla~may1 kabul etti !er. Bu, demokrasinin hic;:c sayilmas1 demektir. T1pk1 reddedilcn Anayasa taslag1 gibi yeni Lizbon Antla~mas1 da onceki antla~malann (Roma, Maastricht, Amsterdam, Nice) hlikiimlerini onayltyor ve gi.ic;lendiriyor. • ic;: pazar ve mal, insan, hizmet ve sermayenin scrbest dola~1m1 i.izerine madde ile kamu hizmetlcrini (pasta, telckorniinikasyon, enerji ve dogalgaz i.iretim vc dag1t1m1, demi1yollan) ozelle$liren AB dircktitleri kabul ediliyor ve her Avrupa iilkesinin yasalanna sokuluyor. • Devlctin her tiirli.i mali yard1m1 yasakla111yor, yani kamu hizmetlcrinin vc kamu i~lctmelerinin siibvansiyonu yasadt$1 yap1iiyor vc boylcec her tlir (ycniden) millilqtinne yasaklan1yor. • Kamu ac,:1g111111 k1s1tlanmas1 iizerinc madde. Bu maddc yiiziinden Avrupa'daki ttim htiktimetler kamu btitc,;elerini k1st1, saglik harcamalanm gaddarea kesti ve emeklilik ya$llll ytikseltti. . Reddcdilen Anayasa taslagt gibi ycni Lizbon Antla~mast da Avrupa Birligi kurumlanrnn ulusustii karaktcrini gCtc,;lendiriyor. • Avrupa Birligi'ne bir ba~kanltk makamt cklcniyor. ~imdiye kadarki donii~iimlii ba$kanltgm aksinc gorcv siiresi bq y1la kadar uzat1labiliyor. • Avrupa Birligi 01~ ili~kilcr Yiiksek Tcmsilcisi'nin giici.i ve yctkileri arttml1yor. • NATO'ya bag1mlihk arttmhyor. • Avrupa Mcrkcz Bankasi 'nm yctkilcri giic,;lcndiriliyor. T1pk1 rcddcdilen Avrupa Anayasas1 taslag1 gibi yeni Lizbon Antla~mas1 da meveut sosyal vc dcmokratik kazammlan parc,;alamak ic;:in Avrupa milletleri ve halklanmn en ufak cgemenlik kmntts1111 inkar ediyor. Demokrasinin bu raddedeki bir inkarma kar~1 12 Avrupa i.ilkesinden aktivistlcr bir c,:agn ba$latt1 : YENi AB SOZLE~MESiNE HAVIR! Tiim AB Sozle~meleri Feshcdilsin! Maastricht-Antsterdam Sozle~mesi Feshedilsin,
1
Sosyalizm
Her bir iilkede yasalarda giivenccye ahnm1~ kazammlanmm vc giivencelerimizi savunahm ve yeniden kazanahm! Bu <;:agnnm imzac!larmm tcmsilcilcri onUmuzdcki 2-3 Subat 2008 tarihlcrindc bir Avrupa Konfcransmda toplanacaklar. Bu konfcransm amac1 "Avrupa c;apmda tiim iJc;ilerin ve i.g路i iirgiitlerinin hirligini saglamak" ve bu birligi "halklann egemenliginin kurucu (igesi olan demokratik haklan yeniden ka::.anmak" ve "sendikalartn11::.1 vok olmaya kar!iZ savunmak ama~路/z hir ortak cephe haline getinnek" olacak. 22 Ekim 2007
Dogu Avrupa ve Eski Sovyetler Birliigi'nde Kallc1 istikrars1zllk ve Kriz ...
Dogu Avrupa ve Eski Sovyetler Birligi'nde Kal1c1 istikrars1zl1k ve Kriz:
Kitleler ~izUm istiyor 1
Dominique FERRE
1917 Ekim Dcvrimi 'nin 90. yildoniimi.i i.izerine, IV.
Entcmasyonal 'in VJ. Di.in ya Kongresi veryevcsinde, cski Dogu Blogu i.ilkelcrindc orgi.itlcnme i.izerinc eski Sovyetler Birligi, Orta Avrupa ve Balkanlar ve Dogu Avrupa'dan aktivistlcr arasmda bir tart1$ma yi.iri.iti.ili.iyor.
T dc de onlara gondermclcr yapilacak. Bu yazilar IV. Entcmasyonal art1~maya giri~
ozelligi
ta~1yan
yaz1lar ortaya kondu ve bu makale-
路ma Biilteni ivcaktivistlerinin inisiyatitiyle Rusva hazirlanan Tart1.> risindc yay111land1. Bir ifadeyc gore "Avrupa'rnn Dogusu" vc eskiSovyetlcr Birligi'ndc, Sovyetlcrin 1991 'dc v6ki.i~i.ini.in ardmdan artan siyasi , iktisadi vc toplumsal krizin ya~anmaya ba~lamas1, tart1$malan da bcrabcrinde gctirdi . Aslmda, Avrupa Birligi ve Washington politikalanyla, kriz ti.im k1taya h1zla yay1lmaya devam ediyor.
1
La Verite/Gen,:ck dcrgisinin 55 . say1smdan dilimize
c,:evrilmi~tir.
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~53
Sosyalizm
Macaristan. S1rbistan, Romanya, Ukrayna ... Kriz yay1hyor Ekim 2006'da, siyasi kriz Ba~b a kan Ferenc Gyurcsany'nin "halka siirekli y a/an s6_vledik" a<,:1klamasmm ortaya 91kmas1yla patlak verdi. Ocak 2007'de S1rbistan'da se9im sonu9lanna ili$kin a$1'amayan 91kmaz bir krize doni.i$ti.i. Se9menlerin kitleler halinde sand1klara gitmcmesi yi.izi.inden. hi9bir siyasi parti sc9i mler sonrasmda parlamentoda <;ogunlugu eldc edemedi. Sonra ma Rornanya'ya geldi: 1 Ocak 2007'dc Avrupa Birligi'nc sanci11 bir giri$in ardmdan, skandallar ve gene! bir yozla~ma baglammda Devlet Ba$kam ve Ba~bakan arasmda amans1z bir <;att$ma ba$lad1. Ukrayna' da isc bir kez daha Bati basmmm man$etlerine 1a$man bir olay ya~and1. Sozde "turuncu" devrimin ilzcrinden daha iki yil bile ge9medcn, 1991 'de bi.irokrasinin 9ozi.ili.i$i.ini.in ardmdan ortaya siyaset9i di ye <;1kan Yanukovi9, Yu$<;cnko vc Timo$cnko gibi mafya <;ctelc1 i bir kez daha birbirlerinin g1rtlagma san ld1lar. Putin'in Rusya 's mda ise, C.urumu Rus Dcvlct Ba$kam'rnn yakm da111$ma111 Scrgcy Markov'un sozlcri a<;1khyor: "Eger 5u an itihariyle Rus de1â&#x20AC;˘/e ti ve1gilendirmede ha5anli olamrvorso, petrol ve dogalgaz sektor/eri, ali111, clmas ve nikel madenleri var vlantn tam tersine kar iin:tme_1â&#x20AC;˘e ha5/arncak11r ". Bu demek oluyor ki, yonctimdeki mafyavari bir grup kendisi ic;in devasa karlar elde ederken, on milyonlarca i$<;i tanm ve sanayi sektorlerindc sefalcte tcrk cdilmi$ durumda ya$1yor. Macaristan'm ba$bakam, mafya milyarderi ve Macaristan Sosyalist Partisi lideri Ferenc Gyurcsany, 1989 onccsi Macar bi.irokrasinin vc tamamen mafya karaktcrdcki <;ilri.imeye yi.iz tutmu~ Rus bi.irokrasisinin miras<;1s1dir.
Asalak bOrokratik kastm mafya miras~1lan istikran saglayamaz Tilm eski Sovyetler Birligi ve Dogu Avrupa illkelcrinde ya$anan kronik istikrars1zhgm scbebi 1991 yilmda SSCB'nin 9oki.i$ilnde yatmaktad1r. Kitlelerin bi.iyi.ik kalk1$mas1yla, Berlin duvannm y1ktli$mdan, Romanya dcvrimine vc 1991 'deki Sovyctlcr madencilerinin grcviylc vi.icut bulan kitlelerin, asalak bilrokratik kast1 devinncye yonelcn bi.iyi.ik harekctliligine ragmcn, bi.irokrasi her zamanki kar~1 devrimci ve acdara gcbc roli.inii oynamay1 si.irdi.irdi.i (IV Enternasyonal VI. Di.inya Kongresi 'nin karar oncrgcsi). Bi.irokrasinin SSCB 'nin tcmel kurumlannm tasfiyesi ve ortadan kaldmlmas1yla ortaya 91kan kar~1 devrimci roli.i. Scrmaycnin tasfiycsi, i.irctirn ara9lannda dcvlct kontroli.i, bankalann millilqtirilmcsi vc di~
Dogu Avrupa ve Eski Sovyetler Birliigi'nde Kai1c1 istikrars1zl1k ve Kriz ..
ticarcttc dcvlct tekeli gibi , Eki m dcvriminin tcmcl kazammlannm ortadan kaldmlmasmda oynad1g1 rol. Asli mi.iscbbibinin bi.irokrasi oldugu, SSCB'nin 1991 'deki c,;oki.i~ es nasmda (bu c,;oki.i$ Sovyetler Birligi 'ni "ycniden" di.inya piyasasma cntcgrc ctti). dunya empc1yalizmi de gene! bir <;lirume krizine ginni~ durumdayd1. <;oki.i$ i<;indc olan di.inya emperyalizmi ic,;in Sovyctlerin dagt!mas1. buradaki ti.im kaza111mlann, tlim i~<;i s1111fi orgi.itlcrinin, ya~a nan ti.im ilcrlemcnin ve uluslann kendisinin talan edilmesi anlamma gcliyordu.
Cliruyen Burokrasi, Dunya Emperyalizminin Bir Uzant1smdan Ba§ka Bir ~ey Degildir (La Verite 1991) la Verite 1991 Arahk'mda
~unlan
ilcri
si.irmi.i~ti.i:
(ali~an
ni.ifusun ba~ di."indii ri.ici.i h1zla yoksulla~mas111111 kar~1s111da , kara borsacilar vc mafya lardan olu~an ve biirokrasinin ii;:indcn 1:1kma ki.ii;:i.ik bir kesimin ~a~a li y a~am tarz 1 duruyor.
Ayn ca: Biirokrasinin burjuva karaktcri bugiin kcndisinc dtinya burjuvazinin sinesinde kcndisine bir yeâ&#x20AC;˘ edinm cyc i;:a li ~ m as 1 yla bir kcz dah a ort;1ya i;:1kt1. Gc l i~ mesinin bu son a~ ama smda da kokcninden ve asalakr;a dogas mdan bir gram bile odi.in vcrrnedi. Bir ta~1m a burjuvazi bile olamad1. Ulusal bir serrnaye yaratacak m; arai;:lan ne de istckleri var. Paralel ekonominin rnafyalan piyasaya 150 milyar ruble si.innii~ olsalnr da, bu zaten speki.ilatif sekti."irlcre gidecck. Di.inya ckonomisini sarsan ve IM F' nin y1k1m politikalanm ha ya ta gcr;irmesinc olanak sag layan de vasa I ikiditc k1i z i. en mlitevaz1yat mm111 Sovyct ekonom isinin devasa ihtiyai;:lanm kar~Iiamakta bir umut vaat ctmiyor. Dag1lan i.ilken in biirokratik ayg11111dan ortaya ytkan mafyavari idarc. Amerikan empcryalizminc ve ozc ll c~t irrncl ere olan bag1 mhh g1 ncdcni yle, i.ilkeye bir ~ey vercce k gi bi degil. <;:uri.iyen bi.irokrasi. di.inya cmpcryalizmmin uzant1s 1, onun yanc1 kurumundan ba~ka bir ~cy degildir. U lusa l bir karakteri yoktur, en yi.iksck fiyat1 verene hatta, hii;: fiyat verrneycnc kendi sini satmaya haZir bir avur; kara borsac1, dolandmc1 ve mafya si.iri.isi.inden ibarcttir. (La Vh¡ite, 1991)
Rusya' da ozel ordular... onlimi.izdcki birka<; ay iyerisinde bunlar mi.imki.in olacak. Buyi.ik stratcjik ~irkctlcrin <;1karl an111 koruma amac1yla ortaya <;1kacaklar. Ti.im Duma ' nm destegini alan bir tasan ozel askeri birlikler kurulmasma izin veriyor. ic;i$1eri Bakanhg1 ve FSB (cski KGB) i~birli giy l c bu askeri birlikler kendi fi rmalannm gi.ivenlik alanmda artmlm1~ yetkilerlc donat1lm1~ durumda. Yani bu birliklcr, ic,;i~leri Bakanhg1 tarafmdan saglanan otomatik sava~ silahlanna varan atqli silahlar ta~1ma yetkisinc sahip olacaklar.
Sosyalizm
Pabloculuk, Stalinist Bi..irokrasi ve SSCB'nin <;oku~u B'u
.,:okU~i.in
tck sornmlusunun bUrokrasi oldugu gcr.,:cgi Pabloculugun bu .,:C>kli~tc oynad1g1 ctkin roli.i unutturmarnalid1r. \_\inkli Pabloculuk IV. Entcmasyonal bayragmt gasp cdcrck, ta ki SSCB'nin i;okti.igi.i vc karnu mtilkiyetinin ortadan kald in ld1g1 ana kadar bir an bile destegini bi.irokrasiden csirgcmemi~tir. Bu zaten , Pablo'nun 1950-53 dcinemmdc soylcdigi ·'bi.irokrasi yi.izyillar si.irccck bir gc.,:1~ dtincminin ardmdan sosyalizmi kendi bildigi yoldan kuracak" sozi.inlin sclzde "tek Ulkede sosyalizm'' kuram1yla olan uyumundan da anla~ilabilir. Bu durnm Birlqik Sekrcterya (Bir-Sek) ondcrlerinin Sovyet btirokrasisinin part isi nin Crencl Sckretcri 'nc (I 985- I 991) soylcdiklcri "1'vfikhail Gorhar,·ev. Tror;ki 'nin I 930 '/ardo Son-et/er i\·in .form ii le ettiklerini hayata ger,:irivor" sozliylc doruk noktaya ula~1yor (Rouge N . 1331. l Aralik 1988). Soma da "Son·ct :/irket/erindcj(da istihdam oldug11 gerr.,·e.~ine pek a::. //7.\Llll kar~1 '1kahili1: 1·c iktisadi i·crim/ilik i~·in de hiru::. vcniclen dag1t1m w: i.)·r;i s1nz/imn harcketliliginc ihtirn~· var" diyc ckliyorlar ( lnprccor, 1989). Dcincmin Bir-Sek lidcri Ernest Mandel de Boris Yeltsin hakkmda ~unlan yazdi: ".)'u anda re('ormist !Joris Yeltsin devasa hiirokrotik arg1!111 tas/i_i·esi i('in rnr olan egilimi fems ii cdinJ1: Tm('ki 'nin L-:i11den gidivor (23 Mart 1990)." i~tc sozdc "IV. F:ntcrnasyonal" iid(Tinin Sovyct, Polonya vc
Rornanya halklanrnn drad1g1 .,:fr1till1 umutlanm ortadan kald1ran btirokrasi kligini, cmpcryalizm ad1na dcvlct mCilkiyetine saldiran bi.irokrasiyi nasil dcstcklcdigini gi)ri.iyoruz. Asalak btirokratik kastm mafya haleflerinin, kcndilerini en kuvvctli emperyalizrne baglarnaktan ha~ka <,:arelcri yok. istikran saglamaktan aciz olduklan ic;in kcndi!crinc cmpcryalistlcrin bic;tigi odU!c razi olacaklar. Aksine, tirctim ara.,:lan111n iizel mUlkiyctine dayali <;i.irumi.i~ sistcmlc birlikte bu mafya karakter tlim i.ilkcyc yayd1yor.
Bruksel'in emriyle Romanya yap1sal donu~um kriterini uygulamaya koydu Moskova, Kiev, Belgrat vcya BUkrq iktidarlannm mafya karakteri, onlann iyi veya kiiti.i uluslararas1 finans kururnlannm emirlerine bagli olmas1m gctiriyor. Washington'un NATO ve AB kurumlanyla ifade cttigi taleplcrinin vah~iligiylc, bu mafyalar hayatta kalma mlicadelcsi vcren milyonlarca i~.,:i ve ktiylliyc hayat1 dar cdiyorlar. ~ubat 2007'deki Gene! Konsey top!ant1srnda kabul cdilcn karar oncrgcsindc i~i;ilerin Ozglirlqtirilmcsi Derncgi (iOD) ~unu ileri sliriiyor: "Bir avdan biraz fee/a hir siiredir Avrupa Birligi iiyesi olan iilkemiz Romanya 'da kri::.
Dogu Avrupa ve Eski Sovyetler Birliigi'nde Kal1c1 istikrars1zllk ve Kriz ...
tiim ciddi_vetivle dcvam cdiyrJ1: Devier Ba.>kam ve Ba~'/wkan helli siyasi gruplarla kurulw1 i/i~·kiler <·e1«·ew:sinde i·e rolsu::.lukla ilgi!i birbirlcrini su<-lamava dern111 edirorlm: .'11·rupa Birli/!;i 'nin son raporunda Romanya vetkilill'rine rolsu::.lukla miicadcle ,·a/!;ns1 yapt1g1m i.>·itiyorn::.. Briiksel 'dekiler Biikrq· leki hiiyiikha?lann karanhk iktisadi r1karlarla rnkm ili)kide old11klan111 hilmz\"orlar mz.vd1? Elhetre hilivorlard1. T1pk1 Avrupa Bir/i.{!,i 'mien gelen tiim paran111 ma/j'(llnn cehine akt1f1u11 hildiklcri gihi. Ancuk buna g6::. ywnd11/a1: Kar.>Il1g111da isc Ronzanya tiim yaptsal diinii,,·iim 11ygulamalan111 hayata ger.;irmek ::.orunda b1rakild1. Afadencilik sektr)riiniin altm1 onlulw'. in~·aat mal::.emeleri iireten sana.i·i rok cdildi, pe!rol <;tkarma sektiirii ii::.elle)·tirildi. Daha hir1,·ok iirnek verilchilir Bunlar Romanya 'n111 eko110111isinin a/tint oymaya ve 1,·a!L}anlann i->'lerinden o/masma sehep 0!11ym: A::.a/011 iicretler ve ::orla~an 1,·1if1~111a ko)11!/an; Bat1 Avrupa treninc hindirilen 2 miirnn Ro111en i(in sonu,· h1111dan iharer."
"Brasov sanayi merkezi sava~arak kazanacak!" Oncrge ;;oyk dcvarn cdiyor: i~krini korumJk Jmac1yla Brasov i~i;ilcri kitlckr halmdc sobklara doklildiilcr. Ba~la
·Tractor' fabrikasrndan bin 500 i~i;i sokaga i;1kt1, daha sonra ·Roulcment' fabrikas111dan iki bin 1~.,:i onlarla daya111~rna ii;in cyli:mc katildi. Bunlar Brasov sanayi mcrkczmrn -.ava~madan tcslim olmayacag1n1 ve Biikrc~ mafyasma boy1111 cg1ncycCt:gini llim iilkcyc glistcrdi. Dalia nrnkul licrctlcr vc rncdcni i,:ali~ma ko~tillan ir,:m grc~ve gidcn i.igret1rn:nl er hi\kiimct1 gcri ad1m atmaya zorladdar. Daha i.incc giiri.ilmcmi5 r~;,2()' lik bir ikret art1~1 cldc cttilcr vc dircnmcden kazamlamayacag1111 b1r h;o daha kan1tladdar. J\y111 ~ey -.agl1k sistcrnindc ya~and1. Sagliktak : ' ' '" ' :. ,i! harckcthlik siizde 'hastanckrin ycrndcn diinii~iimii ' plarnna cngc:I oldu ve 2007 ir,:in oncmli licret art1~Jar1 eldc cchlmcsini saglad1.
Poiana Mare'daki (Romanya) 300 hastane ~ah~ani sendikalanyla birlikte hastanenin kazanmasma kar§I birle§ti Bri.ikscl tarafmdan dayat1 lan ozcllqtinnc/yok etmc politikas1 i~c;ilcri dircni~ yollan aray1~111a itti. Her nc kadar cski Sovyctlcr Birligi vc Dogu Avrupa'da "scndikalar" cski bUrokratik dcvlct sendikalannm devarm olan mafyanm en c;ok kontrollinde olan kurumlar olsa dahi, i~c;ilcr ellcrindc ba~ka bir ~cy olmad1gmdan onlan donU~tiirmektcn vc harckcte ge<;innektcn vazgcc;miyorlar. Romanyah bir kadm sendikac1 Kamu Saghk Hizmctlcrini koruma Avrupa toplant1smda ~unlan sc)ylcdi:
Sosyalizm Sozdc saghk rcformu hastanelcrin kapat1lmasin1 ongoruyor. Dolj kasabasmdaki scndika onderl e ri. Poina Marc Hastanes i' nin kapatilm aya ~alt5ild1g1 donemde su ai;1klamay1 yaptt!ar: 'Halk korkuyor. Oltcnie'deki SANITAS ~ubc vc temsilciliklerinden cesarct vcrici mcsajlar ald1k. Gecc i\:indc egcr pcs etmezsek plastik mermilerlc lizcrimize ate~ a~ilacag1yla il g ili ccp telefonu mesaJlan ald1k. Ycn:I polisi ya111m1za .;cktikten sonra bu mesajlar son buldu路 . i~tc SANITAS Sendika Fcderasyonu Dolj $ube Raska111 [!caana ltincscu bunIan si:iyliiyor. Poiana Marc bas temsilcisi Marcela Tieu ' ya gore cgcr kaparma karan gcri i,:ekilmezsc 300 pcrson e l istifa cdccck.
Bu noktada, k1saca Uluslararas1 Sendikalar Konfederasyonu ' nun (ICU) Panavrupa Bolgesel Konscyi'nin 19 Mart 2007 tarihli a91klamasmm iizerinden ge<,:eeegi z . Bu Rusya Federasyonu Hiir Scndikalan 'ndan (FNPR) ba~layarak eski Sovyetler Birligi iilkelcrinin "resmi sendikalanna" yanlt~ bir ~ekilde Avrupa Sendikalar Konfederasyonu di ye adlandmld1. Uluslararas1 Sendikalar Konfedcrasyonu (ICU) Ba$ka111 Guy Rider Rusya'da en fazla i.iycye sahip olan FNPR'nin ICU'ya kattlmas1 yonlindeki dilegini ifade ctti . ICU Briiksel Komisyonu ' nun kurumsal bir uzantis1dtr ve FNPR eski Sovyetlcrdcn miras kalan mafya yap1s1yla Dogu ve Bat1'daki i$<,:ilerin sendikalanyla birliktc kaza111mlar saglamasma engel olmaya devam cdiyor.
Ukrayna'da Kriz ... Avrupa Komiseri Ferrero-Waldner'in ziyaretinin ardmdan izlcycnler, birkai;: hafta once Avrupa Komisyonu 01~ ili$kilcr ve Kom~uluk Politikalan Sornmlusu Bayan Benita Ferrcro-Waldncr'in 5 Mart'ta resmi mlizakcrclcrin yeni bir anla~mayla ba$latt!mas1 u;in ziyarct ettigi Ukrayna'da siyasi krizin ycni bir a$amasma gcc;ildigini gozden ka<,:1rmam1~lard1r. Bayan Ferrcro-Waldncr: Ukrayna turuncu dcvriminden bu yana dcmokratik vc ikti~adi olarak onemli bir geli~me kaydetti . imza lanacak bu ycni mi.izakerc ~oz lc~ mcsi Ukrayna 'y1 Avrnpa Birligi ' ne daha <la yakmb~l!racak. Serbest ti ca ret bolgcsi lizerine mi.izakercler ekonomik e nt egra syonumuzun daha saglam kil acak.
Birka9 hatla sonra da gorii$mclerdc kriz ba$lad1 , farklt mafya c;eteleri Kiev sokaklarmda birkac; bin ki~ilik kitlclcrini "harckete ge<,:irerck" birbirleri aleyhine kar~d1kl1 protcsto gi::istcrilcri diizenliyorlar. Bildik rnedya, durumu kimisi Putin, kimisi Avrupa Birligi ve Amerikan emperyalizmi tarafmdan destcklcncn rakip siyasi gii9lcr arasmdaki bir gerilim olarak yans1tt1. Ancak bu sorunun yalmz bir taraftan ele almmt$ hali. Kiinse, Avrupa Komiseri Ferrero Waldner ' in "d emokratik ve iktisadi olarak dnemli bir geli~me kaydetti" dcdigi Ukrayna'y1 yi::inetcnlerin, ya da yonctiyonnu$ gibi yapanlann geldigi buyiik 91kmaz sokaktan bahsctmiyor.
Dogu Avrupa ve Eski Sovyetler Birliigi'nde Kal1c1 istikrars1zl1k ve Kriz ..
Ukraynall kirac1lar 0/o80 art1nlan ek masraflan odemeyi reddettiler Ukrayna Uzerine bir biiltcndc, sendika aktivistlcrindcn biri $Unu soyltiyor: Bugiin hiikiimet kiractlann odcmcsi gcrekcn ck masraforanm1 I Ocak 2007'dcn itibaren 2 ila 3 kat anirm1~ <lurumda. Ancak bunu o<lcmcmeye ili~kin biiyiik kararlilik hiikiimcti ~a~1rtt1. Niifusun biiyiik bir i;:ogunlugu hcniiz tamamlanmam1~ eski binalarda oturuyorlar. Baztlan ii;: in bu. art 1~. bogaz<lan kcsmek anlam1路 na gcliyor. Bu yiizdcn kirac1lann %80' i I Ocaktan bcri eski oranlar iiz..:rindcn odcme yapmaya <lcvam cdiyor vc geni~ kitlesi:I din:n<; hlikiimettc yeni bir kriz ya~anmasma yol ao,:1yor. Ba~bakan Yanukovir;'c muhalif olan Yulia Timo~cnko . kamuoyundaki bu gcncl hu zursuzlukt an kendi deg1rmcninc su ta~1ma ckrdindc . Hiikiimctin art1k omrliniin doldurdugu iddias1yla crkcn se<; imc gidilmcsini istiyor. Parlamentoda, "Rada ... tarifelcr<lcki art1~m giindcmc alinmas1 ii;in ycni rczalctler c;1kanyor (kiirsiiyii i~gal, parlamentonun elcktrigini keserck oturumu sabotc ctmc gibi) vc Yanukovir;'in " istcnmey..:n hUkiimctini" dcvirmck ir;in bir 路huzursuzlar yiiri.i yii~ii ' tcrtiplcme haz1rlig1 yap1yor. Yanukovi<; ise kar~ 1 manevralarla yamt vcriyor. Once tiyat art1~lan111n mqrui ye tini ara~llm1ak i<;in hir komisyon kurdurttu. Muhalefrt yeni bir turuncu dcvrim vc ikti<lan cline almak istiyor ancak bu <;oktan dcn..:ndi vc ortaya hii;:bir ~ey <; 1kmad1.
Hi.iki.imct 9ogunlugu i$yiler olan kirac1lan tahliye ctmeklc tehdit etmcsc de, kiractlar geri adnn atm1yorlar. <;:'iinkii bu bir hayatta kalma sorunu.
Avrupa'nm Dogusu ve Balkanlar: Amerikan askeri karakterinin ileri noktas1 i~tc bu ko~ullar altmda ABO cmpcryalizmi Balkanlarda ba~lad1gt
ve Yugoslavya Fedcrasyonu 'nu par9alanmas1yla sonu9lanan askeri geni~lemc planlan111 Orta vc Dogu Avrupa 'ya geni$lctmc derdinde. S1rbistan'da Ocak 2007'dcki parlamcnto sc9imlcrinin ardmdan Politik i$c;i Demcgi'ndcn bir aktivist $Unlan aktanyor: Se<,:im komisyonunun rcsmi olmayan sonui;larma gore toplam sci;:men say1s1nm %40 ' 1 sand1ga gitmedi . %2's i de bo~ vcya ger;ersiz oy kulland1. Partilcrin hic,:birisi tck ba~ma hi.ikiimct kurac ak c;ogunlugu eldc cdem..:di (2000 scncsinden b.::ri durum bu). <;Unkii hio,:bir parti gcr<;ekten halkm dcstegini ala m1yor. Dahas1, anla~ilmas1 gerekcn burada 路siyas i partiler ' <lcnen kurumlann onccki biirokratik i<larcnin ic,:indt:n c,:1kan bir grup mafya kliktcn ibaret. Amerikan kontroli.indeki kuvvetler Kosova yak111lanndaki 'Camp Bondstccl' askcri iissUnde bulunuyor. Yirmi bin vcya iizerinde bir rakamdan bahscdiliyor. Bu ABO topraklan d1~111daki en bliylik askeri iis. Buradaki 20 bin ve hcpsi NATO iiyesi olan c;cvrc Balkan iilkclerindcki digcr c,:ok say1da asker Balkanlan askcri alanda kontrol altma almak ic;in gcrckcnden r; ok daha fa.zla. Yani bu askerler, Avrupa vc Rusya halklan yan m<la Ortapogu halklanmn iizerine gondcrilecck . Bugi.in , tck "<,:oziimi.in" bu oldugu. Avrupa Birligi tarafmdan da dcstcklencn sozde Amcrikan "<;6ziimii" oldugu fikri dayatli1yor.
Sosyalizm
Kosova: "Askeri guvenligi NATO'ya, sivil meseleleri Avrupa Birligi'ne emanet bir devlet olacak" Koha Ditore gazetesinin direktorU Veton Surroi durumu tUm <;:1plakh-
g1yla ortaya koyuyor: Kosova askcn gii vc nli gi NATO 'ya, >'ivi l hayata i li ~ kin sornnl an (poli s, adal ct, kanunlar) Avrupa Bi rli gi tara!'1 11dan yonl c ndirilccck hir J cvk1 olacak. \ 1lizakcre lcr cs11as1nda. Kosovarc partis1 Kosova ' nm toprak biltlin!iigi.indcki d c g i ~ iklik lcri kabul etti vc b(\lge lenndc S1rplara krndi toplumlanm olu~!ll r::i bilmc vc \Ogunluk olara k y a~ay abilmc y i taa hhlit etti. Kendi yercl yi)net im lerini ilgikndircn konularda oylama yolu yla ka rar alabilecckl cr. Gcn,:cktc. Kosova ctnik S1rplan11, Amav utl ann ' mini kanto nlanna ·. NATO g67ctimindck i gcttolanna boliincn bir kukl a ·ctcv let' ol acak. ki bu da Ko sova vc tlim Ra lbnl ann tam bir ·frodal' donii ~ iimc t ~1 bi tutulmas1yla g cn,: ckle~iyor.
Burada Tro<;:ki vc IV. Enternasyonal'in izinden gittigini iddia eden ba21 kimselcrin de Amerikan <;: ozUmi.inli ona ylad1g1111 belirtmck gerek . Frans1z Pabl oculan111n gazctcsi Rouge (say1 2 145 . Subat 2006, "Koso vo: Rugo1·a 'dan sonra ha,~ 1ms1z!tk nu ?") dlinyanm ondc gel en cmpcryalist Ulkclcrinin halklar !chine bir <;t)zi.im bulmalan111n muhtcmcl oldugu zirvcyi ov liyordu vc olay1 ~oyle ()zetliyonlu: "Oniimiizdeki ay lann temel konusu, Kosova de vletinin g e /ecegi olacak Bag lan/1 gruhu 2006 y i1111da hir <;ii:::iime 11/a~· t1. A::.111/tklann haklann111 durumu merkezi unemde ve on/am pa/1112 kag lf iJstiinde degil, 11vg11/amada da sayg1 g<'isterilmesi gerekirnr Afti:akereler ha5/arken hayati olan konu bu."
Bu sa tm yazanl ar, l 999 'da. NATO bombard11na111 ba~ lad1ktan sonra U (K 'nm silahl and1nlmas1111 sa vunmu~lard1, C( K hakkmda Wall Street J ournal ~oylc yaz1yor: d1 ~ 1 bir orgiittcn Yugoslavya'nm ozcl b1 r rn iittcfiki hali nc geldi. Ball otoritclcri tara fmd an tertirist tirgiil olarak nitclcndirili yordu, ancak buglin NATO iiyesi olarak kabul ediliyo r. C(' K ' nm en oncmli tedarik<,: ilcrindcn uld ugun u idclia eden Prine Dubroxhi isc bugiin Prag 'J a hapiste . Dobroxhi <,:ck polisi tarafmdan !\vrupa croin tra fig ini n rn (incmli baro nlanndan biri olarak nitclcndiriliyor. (WSJ. .?O Afav11· 1999)
U(, 'K yasa
Gc i,:mi~t c
Pecs'te (Macaristan) yap1lan referandumda /o92'1ik hay1r oyuyla NATO radar ussu kurulmas1 reddedildi
0
Sorun yaln1z bir Balkanlar sorunu olmaktan <;:1kt1. Hat1rlanaeag1 gibi , Dogu Avrupa Ulkclerinin Avrupa Birligi ' nc kabul edilmelcrinin on ko ~ulu NATO ' ya katdmalanyd1 (Macaristan, (ck Cumhuriyeti gibi). ABD hi.ikUmetine yalmz Balkanlar'da dcgil tUm Orta ve Dogu Avrupa 'da askcri U:; lcr a~ma ve birlikler bulundurma izni vcrildi . 6Q~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
Dogu Avrupa ve Eski Sovyetler Birliigi'nde Kal1c1 istikrars1zl1k ve Kriz .. .
200 bin ital ya n i ~<;: i s i vc gcncinin , Prodi hiiki.imetinin kabul ctti gi, ABD'nin Viccnza 'daki askcri i.isstini.in gcni:;;lctilmcsi karann1 protcsto etmck ic;in sokaklara dok Ulm cs inin ard111dan, s1ra <;:ck vc Po lonyali i ~c; ilcr vc gcnc;lcre gcldi: (ck Cumhuriycti'nc bir radar i'issU vc Polonya 'ya da bir fli ze Ussli ac; ilmas1111 protcsto ctti Jcr. Macaristan' da da, Ulkcnin gi.incyinde bi.iytik bir sanayi vc Univcrsite kcnti olan Pccs'tc de NATO'nun bir radar Ussi.i ac;mas1 sorunu gUndemc gcldi. Pccsli vatanda:;;lann 4 Mart Pazar gUnU yapilan rcfcrandurnda hali ylc ·'evet" ya da "hayir" oyu vcrmes i beklcni yordu. Ancak, Ferenc Gyurcsany hi.ikUmeti kendi sac;ma kura ll ann1 daya tt1: cgcr rcfcrandurna katd1m ora111 %50nin altmda kalirsa, kabul oyu c; 1km1 ~ say il aca kt1 ! Sand1klara g itme ora111111n dU~Uk kalmas 1 ic;in de her ~cy ya pild1. TU m bu ayak oyunlanna ragmcn 4 Mart gtini'i scc;mcnin %34 ·o sa nd1klara gitti vc radar UssUnc %92 · lik bir "hay1r" oyu c;1ktL <Yo8 isc kab ul oyu vcrdi. %3 5'in % 8'i, yani ti'im kentin %3' U bu radar Usslinlin ac; J!masn11 kahul etti, %97' lik kcsirn ise bunu kabul ctmedi . Ve ''sosyalist" Gyurcsany hi.ikilmeti sonuc;ta Pees halk111111 askeri radar Ussli nlin ac; ilmas ma onay verdiginc hi'ikmcderck i ~ lcml c re ba ~ Jad1.
Tart1~maya ba~layallm! JV. Enternasyonal akti vistlerinin , yeni art1~Jan t"idcmeyi rcddcdcn Kiev ve Pcrm'deki kiracilard an, hastanclcrinin kapat1lmas111a dircncn Romen sc ndikacdardan, tcrsanclerini korumaya c;alt~an Polonyalt i ~c; ilcrdcn ve Amcrikan askeri Uslcrini protcsto eden Prag vc Ostrava'daki gostericilcrdcn ba~ka bir c,:1karlan yo ktur. IV. Entcmasyo nat ak ti vistkrinin onl annkilcrdcn ba~ka c,:1karlan yoktur. Bu yi.izdcn de I V. Entemasyonal i ~c; ilcrc ve gene; i~c;ilcre yardnn cdecck bir yol bulmak ic; in eski Sovyetlcr Birligi vc Orta, Dogu Av rupa ve Balkanl ar 'da n akti vist vc i ~c; ilcrin bulu~tug u gu1i~ bir konfcrans yapma oncrisini gctiriyor. T1pk1 90 yd once (arltk rcjiminde ya5ayan i~c;i ve koylUlcrin kcndileri ic;in yapt1klan gihi. Elbettc ac,:1k bir tart1~m ada hic;bir tahu vc hic;bir o nk o~ ul olarnaz. Sonm basit gcn;:ckler lize rindcn kar~d1kh pozisyonlann tart1~dmas1 sorunudur, ki boylclikle c;ozlim arayanlar bir c;ozlimc ula ~a bilsinlcr. Buglin ycni liyc iilkclcrdeki va r olan gcli~melcrin 1~1 g111 d a, Bir-Sck'in desteklcdi gi "Dogu'ya geni~lcmc" lizerine bir sonuca varrnak gc rcklidir. Buna Almanya'nm Dogu kesimi de dahildir. Alman bir yo lda~ m da bize hat1rlatt1g1 gibi : Dcmokratik Almanya Cumhuriyeti'ni (DAC) konusunu ele alirsak, cgcr kapitalistlcrin Alrnanya '11111 Dogu·sun a ili~kin bir pcrspcktifl eri olsay<l1, bunu bizc on be~ ytldir gosterirlcrdi . DAC rejiminin y1kilmas111111 ardmdan ti.im <levlct ~ir ketlcri trost ~irk e ti Trcuhand'in clin<le toplandt. Bu ~irke tl erin top lam dcgcrinin
Sosyalizm 800 milyar mark oldugu soyleniyor. Ya~anan iizclle~tinnelerden sonra c;:1kanlan biitc;:ede ise 250 milyar mark ac;:1k hesapland1. Bunun nasil ya~and1g1111 tahmin etmek zor deg ii. Kcsin bir di lie ifade edcrsck, var olan sanayinin yalmz % l O'u var1Ig1111 korumay1 siirdiirdii.
Dogu Avrupa biirokrasisinden dogan mafyamn Avrupa Birligi'ne asimilasyonu, "Bat1"daki ozcl miilkiyet sistcminin <;iiriimesinc katk1da bulunuyor (ve Briiksel'deki kurumlannm); bununla birliktc Avrupa Birligi'nin oliimciil cmirlcriyle "Dogu"da da t1pk1 Bat1'da oldugu gibi i~<;i sm1fi vc uluslann ~iddctli bir saldmya mamz kaldi. Ancak scyrck de olsa mcydana gelen grcvlcr vc ycni temcllcr iizcgostcriyor ki, Dogu, Orta Avmpa ve rinde .vcni gruplar kurma aray1~lan . Balkanlar vc cski-Sovyetlcr Birligi iilkeleri t1pk1 Bat1'dakiler gibi son sozlerini soylcmcdiler. Bu scbeplc IV. Entemasyonal aktivistleri bu konfcransm haz1rlanmasma vc ger<;ckle~tirilmcsinc t(im Dogu Avrupa vc eski Sovyetler Birligi 'ndcn aktivistleri e~it vc hiir bir tart1~maya katilmaya davct ctmcktcdir.
Pablocu Birle~ik Sekreterya ve Avrupa Birligi Geni~lemesi Bir-Sek'in onde gclcn lidcrlcrindcn Catherine Samary Ekim 2002'de ~oylc yazm1~ti:
Solun bazi kesimlcri. belli degi~ikliklcr yapilmad1kc;:a ve daha dcmokratik ve sosyal bir hal almad1kc;:a Avrupa Birligi ' nin gcni~lemesine kar~1 olduklanm siiyliiyorlar. K1sacas1 pcki~tirilmeden gcni~lcmc istemiyorlar. Ancak (dogru veya yanlI~) bir Ulkcnin Birlik'c kat1lmas111a cngcllcr c;:1kartilanlar, "zcnginlerin Avrnpa 's1111". "Avrnpa kalcsini" kunnak istcycnlcr olarak algtlanacaklar. Bu ylizden bir scferdc birkac,: kavgay1 birdcn vermek elzcmdir: dayam~ma vc i~birligi tcmclinde gcni~lcmc, ki bu ayrn zamanda kattl1m istcyen iilkclerin katilma hakk1111 savunmak anlamma gclir ve ayrn zamanda AB ' nin kurnldugu zamandakinden uzak bir ~ckilde Birlik'e katilrnak isteyen iilkelcri kabul etmesi anlamma gelecektir. Bu yiizden onlarla beraber, Birlik'e yeni bir yiiz venneliyiz.
ABO'de Kriz, 2008 Se9imleri ve Bag1ms1z Siyah Adaylar
AID' de Kriz, 2008 Se~imleri ve 8aj1ms1z Siyah Adaylar i~in Siyasal Mucadele 1
Franc;ois FORGUE
OordUncU Entcrnasyonal'in Altmc1 OUnya Kongrcsi ' ndcn hemcn hcmcn alt1 ay sonra, ABO'dcki Trrn;:kist ()rgUt Sosvalist Orgiitp'i (Socialist 01gani::er) Altmc1 DUnya Kongrcsi'nin ABO iizcrinc kararlannm uygulanmas1111 gozden ge<;irrnck vc faaliyctlcrini gcli~tirrnek Uzere ozel bir kongre dUzcnlcdi. Hatirlayabilcccgimiz gibi OUnya Kongrcsi , ABO dclcgasyonunun ortaya koymu~ oldugu rapor vc oncrilcr tcmclindc oybirligi ile bir karar alrn1~ vc bu kararla Amerikan orgUtiinUn mUcadclesinin mcrkezinc her dUzcydc vc ozellikle de 2008 Ba~kanhk sc<;imlcrinde bag1ms1z Siyah adaylar <;1kart1lmasm1 ama<;layan bir eylcm planm1 yerle~tirmi$ti . (Bu karar Ger<;ck'in Arahk 2006'da 1;1kan 53. say1smda yay1mlamm~t1.)
1
La Verite/Cierc;ek dergistnin 55. say1stndan dilimize c;evrilmi~tir.
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~63
Sosyalizm
zcl Kongrc'nin dclcgclcri yapilan uzun tart1~malann ardmdan toplantmm sonucunda sadccc Diinya Kongrcsi ' nin kabul cttigi c;izgiyi tcyit eden dcgil, aym zamanda yaygm hir faaliyet geli~tim1ck vc orgtittin ttim faaliyctlerini "ABD 'deki yere! sq·imlerde. eya!cr se<;im!erinde ve ul11sal sec;imlerde bag11nsc Si\'l1h adavlar c.·1kartmak .. ilc ili~kilcndirmck dogrultusunda ()ncmli bir karar aldilar (Kongrc gene! karan). Bu kararda aynca ~u dilc gctiriliyordu: "B11gii11 ABD 'de hiiyii-
O
mekte olan ckonomik, siyasal 1·e roplumsa! kri::lc ili~'kili olarak, 2008 Ba,1·kan/1k se(im!erinde ha{J;1ms1:?. hir Siyah aday (lkurlmak kapirali::min iki::: partileri Demokratlar 1·e Cumhuri\'ef<r·i/erin kar.)·1s111da i.)\'i s1111/inin ha{;1msc/1g1 merkezi konus1111u line ('Lkaracaktu: ..
Pratik bak1~ ac;1s111dan bu, Siyah ondcr Cynthia McKinney'c yanlolan A<;:tk Mektup ilc ba~lat1lm1~ olan kampanyamn geli~tirilmcsi anlam111a gelmektedir. Bu mektupta Ba~kanltk se<;:imlerinde bag1ms1z bir Siyah aday c;1kmas1 gerekliligi a<;:tk<;:a ifadc edilmcktcydi . Aym zamanda bu, 2007 Agustos'unda diizcnlcncn vc Mississippi Korfczini ve New Orlcans'1 sadccc dogal bir fclakcttcn kaynaklanmayan bic;imde harap eden Katrina Kasirgas1'nda Amcrikan hlikiimctinin sorumlulugunu yargtlamak i.izcrc di.izcnlcncn Uluslararas1 Mahkemc'yc ulusal vc uluslararas1 di.izcydc boyut kazandirma yoni.indc bir mi.icadclcdir. Bu tart1~ma Ba~kanltk sc<;:imlcrindc bag1ms1z bir Siyah aday <;:1kartma konusunu pratik bi<;:imdc gi.indcmc alan giri~imlcrin Siyah aktivistlcri ilc yi.iri.itiildi.i. New Orleans kurban Ian nm bir orgi.iti.ini.in Siyah lidcri vc bir Siyah bag1ms1z parti, bir Ycnidcn in~a Partisi kurulmas1 giri~iminin dcstckc;isi olan Kali Akuno tarafmdan gi.indemc gctirilcn de bu konu oldu. The Organizer gazctesinin cditori.i Alan Benjamin ilc yapt1g1 rc)portajda kendisi ~unlan soyliiyordu: mt~
Cynthia McK111ncy Katrina hakk111da Ul11slararas1 Mahkemc.nin C$-i:irglitleyicisi olmay1 kabul etti. Bu <;ok onemlt bir olayd1r. Kcndisi Ycnidcn in~a Partisi'nin in~as111da da giirev alsa bu c,:ok olumlu bir geli~rne olur. Bunun ic;in onunla vc onunla baglanttl1 olan aktivistlerle gcni5 bir tart1~111~ yi.itiitmek gerekir. Bence ona gonderilmi~ ulan J\i;tk Mcktup i;ok olumlu bir gm~im. Bu tartl~may1 ilcrlctebilmek ic,:in bu mektubun Siyah aktivistler arasmda daha yaygm bir ~ckilde giindeme gctirilmcsi gcrckir. Eger o veya benzer karakterdeki bir digcr Siyah aktivist. ay111 zamanda Eyalet diizeyinde 1ktidarda olanlarm kar$1sma bir J\dalct ve Ycnidcn in~a progra1111 ilc c;1karak onlara meydan okumak Uzere ba5kanl1k scc;imlcrindc aday olmaya karar vcrirsc, bu c;ok (incml i bir ad1m olur. Bence Siyah C)zgiirllik Harekcti ic;erisindc bu yi:indc ilerlcme kaydcdcbilmck ic;in her tlirlli olanak ara~ttnlmahd1r.
Sosyalist Orgiit<;:i.i'ni.in aktivistlcri de tam da bunun '·<;:ok oncmli bir ad1m" olacag111111 bi.iti.ini.iylc bilincinde olduklan i<;:in, hi<;:bir 9ckince koymakslZln ti.im gi.i9lcri ilc Ba~kanhk se<;:imlerindc bir bag1ms1z Siyah aday1 dcstcklcmcyc karar vcrrni~lcrdir.
ABD'de Kriz, 2008 Sei;;imleri ve Bag1ms1z Siyah Adaylar
Sosyalist Orglitc,:U'niin dclegeleri ve Kongresine davetli aktivistler toplanarak bu tart1~may1 ylirlittiilcr. Kongrenin ald1g1 karann, yani Dordiincli Entcrnasyonal'in seksiyonunun kendisinin onemli sorumlulugu olarak nitclcdigi bir Siyah Partisi - bir Yenidcn in~a Partisi - her dlizeyde adaylar c,:1karan ve bir i$c;i Partisi ic,:in mlicadele ilc baglant1h bir parti ic,:in gcrcken siyasal faaliyet ile yiizlc$tiler. Bunlarn: gen;eklc~ tigi gene! baglama biraz daha yakmdan bir bakahm :
Korkutucu bir kriz ingiliz haftahk dcrgisi The Economist 3 I Mart saytsmda ABD'dcki siyasal durumla ilgili ciddi kayg1sm1 dilc gctiriyor. Dcrgi '"Ku~atma Altmda" adm1 verdigi ba~yaz1smda "Beyaz Saray ile Kongre arastnda hazir!tklan siiren sava~·m trajik somt(1an olahilir" diyor. Ve $Unu ckliyor: "ABD 'nin .yimdiye kadar gormii->· oldugu en heceriksiz Ba~·kanlik hakkmda ne dii~iindugiiniizden ha/juns1z olarak, Washington 'da ·>11 anda Kongre i/e Ba~·kan/1k arasmdaki 'i« sava,1· ',ABO i<·in vc liim diinyadaki mi/yon/area ins an i<·in hir trajcdiyi haz1r!tyo1'. (. . ) Errn da ge\· Amerika lrak 'tan ('tkacak ama oradan iyi ->·artlarda ('tkma.11 iinemli. " Ancak hem Tcmsilciler Meclisi'nde, hem de Senato'da c,:ogunlugu elindc bulunduran Demokrat Parti Kongrc ' deki glietinti hie,: de sava~t ve Jrak'taki i$gali sona erdirmck ic,:in kullanm1yor_ Tcrsine Dem9kratlar 23 Mart Cuma glinli Tcmsilciler Mcclisi ' nde - 218 oya k~r$11tk 212 oyla - bir karann kabul cdilmcsini sagladilar. Bu karar "Amerik{m hirliklerinin egitimi. sava->· gazilerinin hak11llf 1·e lrak ta neler oldugzl!1un denetimi" Uzerinc . Bu yasa Bush yonctimine lrak'taki vc Afganistan'daki sava~t siirdiirmck ic,:in l 00 milyar dolar biitc,:e sagltyor; aym zamanda isc 2008 y1lt Tcmmuz aymda gcc,:crli olmak Uzcrc Amerikan birliklcrinin Irak'tan gcri c,:ekilmcsi c,:agnsm1 yap1yor; ancak kimi 6lc;L1tlerin ycrinc gclmcsi ko$uluyla. Tcmsikilcr Meclisi sozclisli olan Nancy Pelosi bu karan "lrak 'taki sava,s·z sonland1rmak i~·in oy kulland1k" diycrek ovdii. Bu hic;bir bic,:imdc gcrc,:egi yans1tm1yor. Kongre sava~1 si.irdiirmck ve yayg111la$ttrmak ic,:in ihtiyac,: duyulan fonlan keserek sava$a son vcrme gliclinc sahiptir. Demokratlar bunun yerine i$gal ic,:in 100 milyar dolar daha vermcyi kabul ctmi~lcrdir. Demokrat ve Cumhuriyetc,:i partiler Baker-Hamilton plamnda ifadc edildigi gibi, Amcrikan cmperyalizminin ihtiyac,:lan konusunda temclde anla~maktad1rlar (bakm1z Gcn;ck, say1 53, Araltk 2006). Aneak bu, yinc de krizi ortadan ka1dmnamaktadtr. Kriz, olaylara kapitalist somi.irii sisteminin istikran ac,:1smdan bakan ve ABD'deki bir 1stikrar-
Sosyalizm
stzla$manm bu bakimdan ne anlama gclecegini bilcn The Economist' in editOrlerini endi$elendinncktedir. Nancy Pelosi k1sa si.ire once Suriye 'ye gitti . Boyle yaparak ti.imi.iyle Suriye ' nin ti.im Ortadogu ii;:in bir i;:oztim aray1$111a dahil cdilmesini oneren Baker-Hamilton Plarn dogrultusunda davramyordu. Ancak Baker Plam ' m uygularken -as hnda Bush ' un amai;:lan ile 9cli$meycn bir plan- yinc de Bush ' un bir Ba$kan olarak otoritesini sarsmI$ oluyor. The Economist' in de "Tehlikede olan Ba~kan 'in sava~ma hakk1 " derken kastettigi bu. Bunun d1$mda Ba$kan yard1mc1s1 Cheney'e, Karl Rove'a ve Adalet Bakam Alberto Gonzalez'e yetkilerini koti.iyc kullanmaktan dolay1 yoneltilen sui;:lamalar var. Her an siyasal krizin Bush'un veya Demokrat Parti'nin liderlerinin belirlemek istedigi smirlan a$mas1 tehlikesi mcvcut; 9i.inkU kendisini Amerikan burjuvazisinin yC$itli kesimleri arasmdaki 9at1$malarda gosteren bu krizin dcrin kokleri var. Bu kokler en ba$td sava$m ve Irak'm i$galinin sonui;:lannda yattyor. Bush tarafmdan kararla$tmlan ve Demokrat Parti tarafmdan da onaylanan "h1zland1nna" onlcmleri Irak'm i$gal sonucunda ii;:ine yuvarland1g1 kanh kaosun di.izeyini hii;:bir $ekilde azaltmad1. 30 bin ilave askcrin oradaki varhgt kaosu engcllemcdigi gibi artmyor da. Her gtin i$gal gi.ii;:leri arasmda olen Icrin ve yaralananlarm listesi daha da uzuyor, dig er yandan resmi kamuoyu ara$tl nnalanna gore Amerikan ntifusunun i.ii;:te ikisi birliklerin geri i;:ekilmcsinden yana. Bu krizin arka plarnnda Amcrikan ekonomisinin gitgide daha kritikle$en durumu yat1yor; bu ise ki.iresel emperyalist sistemin 9Uri.ime siirecindeki diinya gcli$melerinin bir ifadesi . Bu geli$meler en yogun ifadesini ABD'dc gostenne egiliminde. Gayri menkul "kaban$mdaki" 96ki.i$, bir bori;: dag1 iizerindc oturan Amerikan ekonomisinin biitilniini.i tehdit ediyor. Son birkai;: yildir gayri menkul fiyatlan % 30 ' un iizerinde yilkselmi$ ve bu sektordc olU$ffiU$ olan devasa spektilatif kabarc1k, ekonominin devam etmesini saglayan bir "ya$am destegi" olu$turmu$lU. Bugi.in bu kabarc1gm patlad1g1 yoniinde uyanda bulunan art arda gelen gostcrgeler sadecc y1kima ugrayan ve evlcrini kaybeden milyonlarca Amerikan vatanda$1111 t..ehdit etmekle kalm1yor, aym zamanda tum ekonomi Uzerinde felaket boyutlannda etkilcri var. Ve son olarak - ki bu ya$anan durumu karakterize eden temel bir konu-Bush ve politikalannm sei;:im dUzlemindc reddedilmi$ olmas1 ne bir kaza, ne de salt se9ime dair bir olay. Bu durumu yaratan Amerikan i$yi s1111fmm hareketliliginin kendi si oldu; ozcllikle en i;:ok somUri.ilen kesimlerinin ve ozellikle de Siyah ni.ifusun. Daha 2000 y1hnda, Bush, nihayetinde kullamlan oylar temelinde degil bir mahkeme karan teme-
ABD'de Kriz , 2008 Se9imleri ve Bag1ms1z Siyah Adaylar
linde Ba~kanltk koltu guna oturdugunda ve bu durum dcmokrasi adma, genel oy hakkma sayg1 adma "Oylamn12 ralznd1" gibi sloganlann at1ld1g1 gostcrilcre yo! ai;t1g1r rla, tlim bunlar on y1llard1r ncredeyse ni.ifusun % 50 'sinin oy kullanmaya gitmedigi bir i.ilkede ya$and1g111da, bu durumun ipw;:lan kcndini gostermi~ti. Bu durum ozcllikle uzun y1llar boyunca si.iren vc biri;ok kurban vcrdigi bir mi.icadelc ilc oy kullanma hakkm1 kazanm1~ olan Siyah ni.ifus ii;in ge<;crli . 0 ha Ide bu durum, Gcrc;:ek' in N isan 200 I ' dcki 28. say1s111da da alt1 9izildigi gib i, "her .~cvden c;ok ABD 'nin siyasal kurumlannm mqrui.vetine meydan okuyan bir kri::in, siy asal ya:jamm iizerine iki partili sistemce giydirilmi~ olan deli gijm/eginin antidemokratik niteliftinin" bir ifadesidir. 0 tarihten bu yana bu meydan okuma gitgide sadecc daha faz la dcrinlq;ti. Aym say1da ~u da hat1rlat 1hyordu: "Gene/ ka11111111 aksine ABD sadece en ge/i~·mi~ kapitalist iilke deftildir "; aym zamanda bu scbcplc "s1111f"<:eli~kilerinin de en gii~·/ii oldugu .. i.ilkcdir. Bu ger9cklik kcndisini 11 Eyliil 200 I 'den sonraki durumun gcli~mesindc gostcrdi . Bu olaym ardmdan Amcrikan Anayasas1 ' mn ayn1 zama nda ' 'ba~ komutan'' sayd1g1 Ba~kamn kcyfi yetkilcri artt1. Ekim 2002'dc hem Cumhuriyeti;ilerin hem de Dcmokratlann verdiklcri oy larla Ba~kan Bush'a Jrak'a sava~ ai;ma yetkisi vcrildigi gi.indcn bu yana, Bush iki parti tarafmdan ilan cdilen bu " sava~ durumu"nu, kcndisininkinin i.izerinde bir yctki ta111mad1g1 bi9iminde kulland1. Bu ~ckildc i~kcncc uygulanmas1 ile ilgili gi.indemc gclen tart1~ma larda Adalet Bakan1 tarafmdan yaymlanan bir muht1rada "Ba~·kan '1n sava~ m y iiriitii/mesi i/e ilgili top/am y etkisi dikkate a/md1g1nda, ce::a kanun/ar1111n Ba~kan '111 hu alandaki nihai otoritesine mevdan okuyacak ~·eki!de yorum/anamayacag1111 ( .. .) Kongre 'nin Ba.ykan 'm dii.~man savaKilan g()::a/tma almak ve sorgulamak konusundaki vetkisini dii::en/eme.w. sava~· a/amndaki bir/ikleri komuta etmes ini dii::en/emektenfaz/a hak sahibi olamayacag1n1" ilan cdiliyordu (Washington Post, 11 Ekim 2004 ). $unu biliyoruz ki bu kcyfi yctkilcr sadccc "deniz a~m sava~ta" degi I, ay111 zamanda kimi Amerikah aktivistlcrin ve sendi kac!lann "evimizdeki sava~" ad1111 verdikleri sava~ta da Amcrikan vatanda~lan nm dcmokratik haklanna kar~1 , Amcrikan i~i;ilerinin haklanna kar~1 ve i~lerin i kaybetmclcri dogrultusunda kullaQ1ld1. Amerikan halkmm buna kar~1 dircni~i daha 2003 y1lmdan sava~a kar~1 gcri;ekle$tirilcn vok kitlcsel gostcrilcrle oldu. Bu tarihtc Irak'm i~gali heni.iz ba$1Iyordu. Oysa Vietnam Sava$! omeginde Amerikan kamuoyunun oncmli bir boltimi.ini.in hliki.imct politikasma kar$I tutum almas1 i<;in y1llar gc9mesi gerekmi$ti.
Sosyalizm
Bu kitle gosterilerinde, ABD Sava:;;a Kar:;;1 i:;;c,:i Cephcsi ' nin (USLAW) olu:;;turulmas1 ile Amerikan i:;;c;i hareketi vc sendikalan ba~lang1c,:tan itibaren onemli bir rol oynadt. Bu eephe tiim i.ilkedeki scndika i.iyclerinin i.ic;tc birinc!en fazlas1111 kapsac!1g1 gibi, en gi.ic,:lli sendikalann birc,:ogunun eylcmlerini de koordine ctti. Bu harcket AFLCIO ondcrliginin sava~1 lanetlcmesini ve ozclliklc 2007 Oeak ay111daki bi.iyi.ik g()stcrileri dcsteklemcsini bile sagladt. Mississippi Kt)rfczindc, ozelliklc New Orleans'ta Katrina Kas1rgas1'nm yol ac;tig1 y1k11mn, kurbanlann ortada birakilmasmm ve bunu bolgedcki Siyah niifusun "etnik temizligi" politikas111111 izlemesinin ardmdan, bu kcsim ic,:erisindeki dircni~ harekcti daha once hie; olmad1g1 kadar kesin bic,:imdc Siyah emckc;ilerin bag1ms1z siyasal cylemi konusunu glindemc getirdi. I May1s 2006'da ise milyonlarca gtic,:men i~c;inin, ozellikle Meksikaldann, c~it haklar talep eden daha ()nee goriilmcdik bir gostcrisi ya~and1. Tiim bunlar c,:ok bliylik vc glic,:lli harekctlcr olarak ya~and1 vc "iki parti sistcminin deli giimlegini" daha da tahammlil edilmez k!larak bmjuvazi tarafi.ndan kurulmu:;; olan iki partidcn ve c!olay1s1yla da Dcmokratlardan kopmak konusunu her zamankindcn daha yak1c1 olarak giindeme getirdi. Bu harekctlcr aym zamanda, i~c;i harekctinin vc Siyah halkm dircni~inin dcstcgi tcmelindc bag1ms1z bir siyasal glic,: olu~tunnak, bu bag1ms1z siyasal glielin kendisini scc,:im ala111 da dahil olmak iizcrc her alanda ve her diizeydc, Ba~kanhk sec;imlerindc dahi gostcrmcsi sorununu da giindcmc getiriyor. Gcrc,:ck dcrgisi diizcnli bic,:imde ABD'dcki geli:;;mcleri vc Amerikan i~c,:ilcrinin cylemini ele a1Irn~t1r. Burada ktsaca glinc!cme getirilen kimi konulann tam bir tahl ili ic;in onceki sayilara bakilabil ir.
iki partili sistemin savunusu Amerikan yonetici s1111fi her zaman kcndi gozlerinde c,:ok k1ymetli olan ~cyi, tiim siyasal ya~am111 burjuvazinin ikiz partilerincc tckclle~tigi sistcmi, Cumhuriyetc,:i ve Dcmokrat partileri korumu:;;tur. Bu sistemi egemcnliginin ve istikrannm vazgcc,:ilmez bir unsuru saymaktad1r. Bu sistemc kimi istisnalara kimi zamanlar hornorii gosterilmi~tir ama ancak marjinal kald1klan slireee. Yonetici s1111f her zaman Ba~kanlik sec,:imi ile, dogrudan devlet crki ilc ilgili her ~cyi kontrol etmi~tir. Bu alan Demokrat ve Cumhuriyctc;i Partilcr d1~rndaki hcrhangi bir giiclin mlidahalesine kar~1 kapahhrn~ bir aland1r. Ancak I. Dlinya Sava~1 onccsindcki doneme gcri giderseniz, Eugene V. Debs'in bir s1mfmlicadele orgliti.i olarakAmerikan Sosyalist Partisi 'ni in~a ettigi vc Ba~kanlik sec,:iminin i~c,:i sm1f1 ve onun lirglitli ad111a gcrc,:ek bir mlicadeleyc ondcrlik etmck adma kulla111ld1g1111 gore-
ABO'de Kriz , 2008 Sec;:imleri ve Bag1ms1z Siyah Adaylar
bilirsiniz (l 912 'de Sos ya list Parti aday1 Eugene Debs ba~ k a n!Jk ic;:in aday oldu ve 900 bin oy ald1). Ameri kan burjuvazisi - rum kanatlan yla - hem siyas i tcmsil cilcri, hem de maddi olanakl an arac1hg1yla her zaman i ~i;: i harckctinin lidcrlik ayg1t1 ic;erisinde, ozelliklc de AFL-CIO konfcdcrasyonu lidcrli gi ic;crisinde, sm1f bag1ms1zli g1 adma sei;: imlcrdc ycr almak ii;:in o lu ~aca k bir . yonclimc veril ebilccek hcrhangi bi r dcstcgi bloke ctmeyi ba~a nrn ~ t1r. Sec;:i m ya n~mda bag1ms1z bir aday m etkin bir ~c kilde ycr almas 1111 onlcmek ii;:in her tilrlil yasa l engcl olu$turulmu$1ur. Yoneti ei s1111f, ozellikle de gerc;:e ktcn bag1ms1z bir kopU$U cn gcllcmek ic;:i n, kimi zamanlar sci;: im alanma bir "iic; Unei.i parti "nin girmesine izin vcrmi$tir - ancak bu , iki partiye bas mc;: yapmak d1 ~ 1nd a bir pers pektili olmayan bir "i.ic;i.incli parti" o lmu ~t ur. 2000 ve 2004 'tc Yc ~ il Parti ilc ya$anan bu olmu ~ tur. Bu parti sadcce kimi eyaletlcrdc sec;:ime g irmi~ vc diger yerlerde Demokrat Parti ' ye oy verilmcsi c;:agns1 yapm1$tlf. Kampanyasm1 kas1tlt olarak sadece Cumhuri yetc;: ilerin zat cn c;:ogunluga sahip oldugu eyaletlcrl c s 1111rland mrn ~ t1r. Bu Amerikan siyasal soylcminde "'i c;:e rden-d1 ~a rd a n" taktikleri dcnilen ~ cydir; yani iki-partili sistemin tckelini degi$tirmc ycn bir politikad1r. S1111 f miicadclesindeki geli$melcr, krizin buyi.i yen yogunlu gu bu sistemdcn bir kopu$Ul1 yak1c1 bir ihti yai;: haline ge ldigi anl am1111 13$1maktadir. Amerikan nufusunun c;:ogunlugu sava~ tn slirdUrlilmcs inc vc lrak'm i ~galinc kar$1 oldugu ic;:in Demokrat Parti ~ u anda Kongrc'de c;:ogunlugu elde ctmi ~tir. 2006 Kas1m sci;:imlerindc sava~a k a r~ 1 oy kull anm1~ olan mil yonlarca Amcrikalt Demokrat Parti ' ye bas me;: uygulayarak onun sav a ~ bi.itc;csi alcyhinde oy kullanmas mi saglayabilcccgini di.i~i.inmli $ 1crdir. 26 ve 27 Ocak gosterileri sava ~a kar$l son di)n cmdcki kitle gos tcrilcrinin en oncmlilerinden o lmu~tur. Washington 'da dahi 300 bindcn fazla gostcrici sokaga c;: 1km1 ~ tJr. Bundan birkac;: hatia sonra ise, sava~ 1n ba ~ 足 Jamasmm dordi.inci.i yildoni.imundc, gosterilcr ~o k daha c1hz gcc;: mi~t i r. Omcgin Washington'da sadccc 30 bin gosterici sokaga ~1k1TI1 ~ t1r. Yinc de sava~ 1 rcddcdcn egilim A,mcrikan kamuoyunda gi.ic; kazanmaya devam etmcktcdir. Bu durumun ncdeni , derinl crdc, Demokrat Parti ' nin, kendi sinc Kongre 'de verilmi ~ olan <;:ogunlugu, Bush'a ki ~ i sc l olarak saldirsa da, esas olarak Bush'un politikalanrnn ay111sm1 si.irdi.irmck i~in kulla111yor olmas1degil midir? Kas un 2006 'da Bush'un, hi.ikumctinin vc parti sinin rcddcdilmes i en temelde Irak 'taki sava~ m rcddedilmesi il c bag lantil1 idi . Ancak Demokrat Parti kendisinc verilcn c;:ogunlugu bu sava~ 1 slirdi.innek ic;:in kullanmakla kalmad1 ; ay111 zamanda Bush ' un talep cttigi "h1 zlanma"y1 da desteklcdi.
Sosyalizm
i~tc bu yiizden Ba~kanltk scc;iminde en bliyiik olas1likla Dcmokrat Parti'nin adayt olacak olan Hillary Clinton International Herald Tribune gazetesine vcrdigi dcmer;te ( 15 Mart 2007) ~unlan soylliyor: "/rak 'ta ha/en oynayacagm11z hem askeri, hem de siyasi hir ro/amiiz var: hu ise aza!tt!m1~· ama onem!i hir askeri giiciin orada korunmasz gerektigi anlamma geliyur. " Dahas1 gazctcnin aym glinkli say1s1 ~unu da yaz1yor: "Bush Yi)netimi ve Demokrat!ann Kongre 'de iizerinde en fa::.la anla!$lZklan noktalar /rak hiikiimetinin atmast gerektigini soyledikleri ad1mlara iliskin. " International Herald fribun e'a gore temcl amac; "petrol i~zerine ulusal gelir paylas1mzn1 ve yabanc1 yatmma a~·1hm1 diizenleyen bir yasanm kahu! edilmesi ". Ger;tigimiz glinlcrdc Bush Dcmokratlara ortak bir "Sava~ Yasas1" r;1karrnalann1 oncrdi. San Francisco Chronicle gazctcsi 11 Nisan glinkli say1smda Bush 'un bu konudaki gorli$lerini $6ylc aktanyor: "Apk. net bir ya.sa, yapay bir geri c,:eki!me giindemi olmaksmn birliklerimizi nasdfinanse edecegimizi giivenceye a/an, sahalannda generallerimizin e!ine ke!epre vurmayan bir yasa ile nasil ilerlcmemiz gerektigini tartz.yahi!iriz" Nancy Pelosi ve Senato'daki c;ogunluk Dcmokrat grubunun lideri Senator Reid, bu daveti rcddettiler: "Ba~·kan 'zn hizi davet ettigi sey onun hiirosuna gidip ha::.1rlam1~· oldugu bir yasa taslagzn1 kabul etmemiz. Bu Amerikan halkzntn endi!ielerine uygun hir tutum olmaz. "Ama aym zamanda ~unu da cklediler: "A merikan halkz bizim hirlikte c;:alismam1z1 istiy or. Birliklerimizi j/nanse etmemizi ve sava~· 1 yavas yava,~ azaltmamm ist(vorlar. Bu amaca ula~-mak i~· in birlikte c;:ah~·ahiliriz." i~tc Demokrat Parti de Cumhuriyctr;i Parti gibi bu tcmelde 2008 Ba~kanltk ser;imleri ir;in haz1rla111yor. Bu pcrspektif Baker-Hamilton Plant ile, Amerikan emperyalizminin dlinya egemcnligi, halklan yagmalama ve uluslan imha etmc politikas1 ile uyumlu; bu politika Amerikan i~c;ilerinc vc onlarm haklanna da her alanda slirekli devam eden bir saldmy1 gcrektiriyor. Buglin Demokrat Parti'nin Amerikan halkmm r;1karlan dogrultusunda bir c;ozlim aramad1g1 konusunda gittikc;e yiiksclen bir bilinc; olu$abilir. Demokrat vc Cumhuriyetr;i Partilerin tekcline meydan okumadan bu politikaya kar$t gcli5tirilecek herhangi bir eylcm olamaz. Her dlizcyde -Ba~kanhk sec;imi dahil - Amerikan i~c;ilerinin ve halkmm Cumhuriyetc;iler kadar Dcmokratlarca da geli$tirilmi~ olan siyasi r;izgi ile r;cli$cn r;1karlan ifadc cdilmedigi slirecc de, bu yap1labilmi$ olmaz. Bu konunun hangi baglamda bu ~ekilde glindeme geldigini anlayabilmek ir;in son birkar; yild1r ABO' de sm1f mlicadelesinde ya$anan kimi bclli ba$h gcli~mclcrin onemini hatlflamak ycrinde olacakt1r.
ABD'de Kriz, 2008 Ser;:imleri ve Bag1ms1z Siyah Adaylar
Katrina'dan 2006 1 May1s'1na i$i;:iler bir kez daha ABO tarihindeki dcvrimci geleneklerle baglantl kurdular. Sava$a kar$t vc birliklcrin geri i;ekilmesi i9in yapilan kitlesel gosterilerin gilcti - ki bu harckctlere gilcilnil vcren ko$ulsuz geri i;:ekilme talcp eden sloganlard1r ve bu Amerikan halkmm ''kendi" emperyali zminin saldirganhgma kar$tthgmm ifadesidir - Amerikan emperyalizminin Vietnam'da tatt1g1 ycnilgide Amerikan halkmm oynad1g1 tayin edici rol ilc aym gelenckte ycr almaktadir. Bu gostcrilerc, kattlan orgiltlil i$vi hareketi ve yiiz binlcrce geni;: insan damgasm1 vurmu$tur.'Ge9tigimiz yil ise I May1s 2006'da, i;:ogunlugu "resmi bclgeleri olmayan" go9mcnler olan ama i9lerinde biri;:ok Amcrikan vatanda$mtn da oldugu birka9 milyon i$9i . goi;:mcn i$vilcrin haklanm savunan orgiltlerin vc scndikalann 9agn s1 ile grcve giderek sokaklara 91km1$lard1r. Go9mcn i$9ilerin durumlannm yasalla$tmlmasm1, q it haklara ve C$it ilcrctc sahip olmalannt savunmu$lardtr. Bu eylcmin yap1ld1g1 giln 1 May1s'ttr. Unutmayahm ki 1 May1s路 i$9ilerin uluslararas1 bir gilnil olarak 1886'da ABD ' dc, Amcrikan i$9ilcrinin 8 saatlik i$gilnil iyin devasa gtil;:teki bir harcketinin sonucunda dogmu$tur. Bu harckcti kanh provokasyonlar izlcmi$ vc bu olay dilzmece bir davada Chicago ' daki altt sendika aktivistinin ve anar$i stin as1lmalan ile sonu9lanm1$t1. Amerikan emperyalizminin dilnya dilzeyindeki gilcil ve i$iyi hareketinin lidcrlerincc ona verilen destek sonucunda l May1s ABO'de kutlanmamaktayd1. 2006 ytlmda da daha onccki y1llarda oldugu gibi I May1s tatil degildi . Ancak grevc giderek ve gosteri yaparak g69mcn i$9iler ve Amerikah i$9iler birle$mi$ ve bu protesto gtinilnil geri kazanm1$lard1r. Tilm ABO $Chirlcrini sarsan gosterilerdc silrekli duyulan bir slogan $Uydu : "Biz bir go<;:menler ulusuy uz. ABD ~vi goc;;menler in$a etti. " Bu dogrudur da; "Chicago $Chitleri" Alman kokenliydiler. Ancak ilretim araiylannm ozel millkiyctine dayah kapitalist somtiril sistemi i9ine girmi$ oldugu 91kmaz sokakta bogulmaktadir vc en dcrin 9eli$kilcri ABO'nin kendisinde ortaya 91kan bu sistemdc, daha onccleri geli~mc s i i9in destcgi g69mcnlcrde vc onlann Amerikan ulusuna entegrasyonunda bulmu$ olan "go9menler ulusunun" art1k boy le davranamad1g1 gorillmektedir. Ma~ "en onemli iiretici gii<; devrimci srnifin kendisidir" diyc yaz1yordu. Meksika smmnda in$a edilmektc olan duvann anlam1 budur. Bu duvar milyonl arca goi;:men i$9iye haklannm vcrilmcsinin reddcdilmesi anlamma gelmektedir. 2006'da ba~lam1$ olan harekct bitmi~ olmaktan 9ok uzakttr. Sonu9lan ABO ' de s1mf milcadelcsinin gclecckteki gcli$iminde hissedilecektir. Su anda bu hareket, Irak'taki sava$m redde-
Sosyalizm
dilmesinin yarathgt harcket gibi henilz kendisine, gelccek sec;:imlerde ikiz burjuva partilerin siyasal ya~amdaki tekcllerine meydan okuyacak orgiltlti bir siyasal ifade bulmu~ degildir.
"Etnik 路temizlik" ve Geri
Donu~
Hakk1
Son iki ytl ic;:erisinde ABD'nin temellerini etkilcyen diger bir geli~me daha ya~andt. Katrina Kas1rgas1 ' ndaki y1k1mdan sonra tiim diinyada tclcvizyonlara yans1yan berbat goriintillcr kar~1smda hcrkes ~a~kmltga ugra1111~h. Dilnyamn en zengin, en geli~tni~ illkesinin ortasmda, kitlclcr birkac;: giin hi<;bir yardtm orgiltlcnmcksizin yalrnz b1raktlmt$lard1. "Giivenlik" gilc;:leri ttbbi vc acil yardtmdan once bolgeye ula~mt$tl ve her ~cylcrini kaybetmi~ vc yiyeeek bir $Cyler arayan ama "yagma" yapmakla vc isyan etmckle suc;:lanan ki~ilerc ate$ cdebilmc emri almt$lard1. Bu gori.intiilerdc biiyuk c;:ogunlukla Siyah erkek, kadm ve c;:ocuklann kar~1s111da z1rhlt birliklerdeki gilvenlik gi.ic;:lerinin ise beyaz olduklan gori.inilyordu. New Orlcans ' ta ve ttim bolgede ya$anan dram sadece bir dogal felaketin sonucu degildi. Bu her $eyden once ABD'deki Siyah nilfusun ic;:inde bulundugu durumu hat1rlatan bir olayd1. Buglin bu dramm listtindcn on sckiz ay gec;:mi$ olmasma kar$111 oncesinde New Orlcans't.a ycrlqik olan yi.iz binlcrcc ki~i hala ABD'nin tiim bolgclcrine dag1tt!m1~ ve kendi iilkelerinde miiltcci muamelesi gorilr durumda. ~ehrin y1k1lan bolgelerinin onanlmas1 bilyiik bir gayrimenkul operasyonuna donli$mli~ durumda. Bloklar blitiinilyle yerle bir cdilerek onlann yerlerine yilksek binalar in$a cdiliyor ve bu yeni binalar daha once burada ya~amakta olan insanlann odeyemeyecegi meblaglara kiralamyor. Ve daha once orada ya$tyor olanlann c;:ogunlugu Siyaht1. Siyahlann orgiitleri i$c;:i hareketi ilc olan baglan ile ve sendikalarla da i~birligi yaparak gcridc kalan insanlan bir "haklan savunma birligi"nde orgi.itlemeye ba$1amakla kalmad1, ayrn zamanda New Orleans 'ta yapilan barbarca eylcmlcri ulusal politika diizeyindc gi.indeme getirmeyi de ba~ard1. "Etnik temizlige" kar~1 bir kampanya ba$lattld1, c;:i.inki.i ya$anmakta olan tam da bu: iktidar sahiplerinee bu bolgedeki Siyah niifusun c;:ogunluguna son verilmek isteniyor. Amerikan hUki.imctinin Amerikan vatanda~lanna kar$t giri$tigi bu eylemin "etnik temizlik" olarak tarnmlanabileeek olu~u Bush 'un "evde" sUrdUrdiigU sava~m c;:arp1c1 bir omegini tqkil ediyor. Yine ayrn sebeplerle bu orgi.itler Filistin halk111111 kulland1g1 bir tcrimi kabul ederek "eve doni.i$ hakktm'' talep cdiyorlar; topraklanndan kovulmu~ olanlann o toprak i.izerinde hakk1 oldugunu savunuyorlar.
ABD'de Kriz, 2008 Sei;:imleri ve Bag1ms1z Siyah Adaylar
Kimi aktivistlerin yakla$1tmndaki en onemli olan unsur ise, durumun gerektirdigi gorevleri listlencbilmek ii;:in bag1ms1z bir Siyah Parti'nin glindcmc getirilmesi . Ne Demokrat Parti, ne de Cumhuriyeti;:i Parti "etnik temizlige" kar$1 i;:1kacak veya eve donli$ hakk1m dayatacakt1r. Boyle bir parti ii;:in oncrilen isim "Ycnidcn in$a Partisi"dir. Bu ismin sei;:ilmesi biri;:ok $Cyi ima ediyor. Bu sadcce bir yeniden in~a sorunu degil. Amcrikan tarihindc "yeniden in~a" sozcligli Kuzcy ilc Gliney' in sava~mm biti$inden ve koleligin kaldmlmasmdan hcmen sonraki ozel bir doncme i~arct ediyor. Bu doncm on y!ldan fazla slinnli~tlir vc Frans1z tarihi;:i Daniel Guerin tarafmdan "tiim Amerikan tarihinin en bic;imsiz donemi" olarak tammlanm1$tlr, aym zamanda en gizli kalm1$ donemidir de. <;:ogu zaman ilcri slirlilenin aksinc Siyahlar koleliktcn silahh cumhuriyetc,:i glii;:lerin geli~i ile "kurtanlmam1$lar", Siyah tarihi;:i W.E.B . Dubois'in bir gcncl grev olarak adlandird1g1 cylcmle ba~layan kitlcsel bir ayaklanmada yer alm1~lardir. Kuzey ordusunun askeri yetkililerinin ve Lincoln ' Un kcndisinin muhalefetinc ragmcn biri;:oklan silahh cumhuriycti;:i glic,:lerc katilm1~t1r. Giiney cyaletlcrindc bliyiik i;:iftlik sahipkrinin kolc rcjiminin c,:okmesinin ardmdan Siyahlar "yeniden in~a"ya ba~lam1~lard1r. W.E.B. Dubois bu siircci '"Reform ve Fran.Hz Devri111i 'nde ya~·ananlarla kar$LIO$ftrtlabilir bir ayaklanma" olarak tammhyor. Siyahlar kcndilerinin vc i~i;:ilcr ile i;:ifti;:ilcrin beyaz temsilcilcrinin temsil cdildigi eyalct mcclislcrini olu~~rmu~lar (ABD tarihindc sadcce bu doncmdc) ve bir toprak rcfonnunu gcn;;ckle~tinni~lcrdir; <;:linkli bu olmaks1z111 yasal ozglirle~meleri kendilerini yine plantasyonlarda mahpus olarak b1rakacakt1. Alabama vc Giiney Carolina gibi eyaletlerdc, kimilcrince i~<;:i vc koylli hiiklimctlerinin taslaklan olarak tammlanan olu~umlan olu~ turmaya ba;;ladilar. Emcki;:i kitlclcrin kendi kaderini kendi ellerinc almaya, kar~1 kar~1ya olduklan bliylik sorunlan dcmokratik bii;:imde i;:ozmeyc yabalad1g1 bu harckct, Amerikan burjuvazisi ic,:in tahammlil cdilebilir degildi . Sadece Giiney ii;:in dcgil, kapitalist somliriiye ve onun dcvletine meydan okudugu ic,:in ABD'nin blitlinli ic,:in tahammiil cdilemez idi . i~tc tam da bu anda Kuzcy'in bliylik kapitalistleri ve finansorleri Glincy'in bliyiik toprak sahiplcri ile bir ittifak kurarak bu ayaklanmay1 kanla bashrdilar ve yasal olarak Siyahlan Amerikan ulusundan d1~la d1lar. <;:linkli Siyahlara oy venne hakki tan111mam1$tL Siyah nlifus on y1llarca 1rki;:1hga mahkum b1rakild1, gettolarda ya;;amaya itildi . Siyah nlifusun buglinkli durumu kolelik kadar bu durumdan da kaynaklamr. Vine bu durum bu topluma bugiin Siyah siyasal orglitler
Sosyalizm
kurma hakkm1 vermeklc kalmaz, t~m Amerikan i$9i sm1fmm birligi i9in bunun gerekliligini de a91klar. Ve bugiin bir Ycnidcn in~a Partisi'nin olu$umu i9in temeli olu$turan hareket bag1ms1z Siyah adaylar 91karma konusunu giindcmine alma gerekliligini duymu$tur.
Sosyalist Orgut~u Kongresi'~in sonu~lan i~tc bu bagla~da Dorchi11cil Entemasyonal ' in ABD ' deki seksiyonu · olan Sosyalist Orgiltc;ii, 7. v{ 8 Nisan 2007 tarihlerinde, Dordilncii Entemasyonal'in Kas1m 2006 sonundaki Diinya Kongresi'nde almm1~ olan kararlann uygulanma sma adanmI$ ozel bir Kongrc dtizenledi. Sosyalist Orgiit9ii, koklcri So.~yalist i!i<;i Partisi'nin (SWP) Dordiincii Enternasyonal'in programm1 ~rk etmesi"e kar~ , · ·crilmi$ olan miicadelcde yatan bir orgiittilr. Sosyalist brgilt9il De. diincil Enternasyonal'in program1 ilzcrinc kurnlu faaliyetinin temelini Lev Tw9ki tarafmdan gcli~tirilmi$ ve zamanmda SWP liderleri ile tart1~t!m1$ siyasal fikirlcrdcn ahr. Bunlar hem ABD ' de sm1f bag1ms1zhg1 i9in miicadelenin temel ifadesi olarak bir i~c;i Partisi ic;in stratcjik milcadelenin yeri, hem de Siyah sorunu ilzerine gcli~tirilmi$ g6ril$ler vc bag1ms1z Siyah orgtitlerinin i$9i Partisi mi.icadclesi ile baglan ilzcrni~dir. Bu goril~lcr ozelliklc (bu yazmm giri~ k1smmda belirtildigi gibi) Dilnya Kongrcsi 'ndc Amerikan heyetinin ttimi.iniin oybirligi ile kabul edilmi~ olan ve Ger9ek dcrgisiniri 53. say1smda (Arahk 2006) yaymlanm1$ olan kararda gorillebilir. Bu .k ararm ba$hg1 "Yakla!jan ABD eyalet ve ba~·,~an/zk sec;imlerinde bag1ms1z Siyah aday1ar iizerine karar "dir. Bu karar 1963 yilmda SWP ' nin "Ozgtirlilk ~imdi" ba$hkh bir metni kabul ettigini ve burada da bir Bag1ms1z Siyah Partisi ' nin in$asmm desteklenmesi ile bir i$vi Partisi i9in miicadele arasmda herhangi bir 9eli$kinin mevcut olmad1gmm belirtildigini hahrlat1yor. '"Bir Siy ah Partisi fikrine destegimiz ile bir i!j<;i Partisi 'ni savunmay 1 siirdiiriiyor olmam1z hi(·bir bic;imde r;eli!jiy or degildir. Tersine daha ba!j/ang1c;tan bir Siyah Partisi ile bir iJ<;i Partisinin birc;ok ortak noktasr olacagma, aym ama~·lar dogrultusunda yakm i!jbirliginde r;ali!jacaklarma, ortak eylem ic;erisinde yakm orgiitsel baglar geli!jtireceklerine ve tek bir parti veya i<;inde birkac; ak1m1 bannd1ran bir parti ir;inde birle!jebileceklerine inamy oruz. Yine bu metinde ~unlar da soyleniyor: '"Kendi aday lanm r;1karan bir Siy ah Partisinin y arattlmas1 tiim siyasal yap1y 1 tehdit edecektir. ( ..) i!j<;i hareketinin eski partiler ile kopu!jmastm savunanlar tabanda sozlerini daha iyi duyurabilecek ve daha iyi anla!jdacaklard1r. Dolay1s1yla bir Siyah Partisi 'nin kunt!mas1 sadece Siyahlann degil, on/arm !jU andaki ve gelecekteki ittifaklarmzn da pkanna olacakt1r. "
ABD'de Kriz, 2008 Seyimleri ve Bag1ms1z Siyah Adaylar
Dordiincu Entemasyonal ' in Diinya Kongrcsi tart1$malann ardmdan bu 1963 karannm, Troi;:ki 'nin "Siyahlann miicadelesinin kendi kaderini tayin hakk1 dogrultusunda diyalektik geli:;imi" olarak adlandird1g1 temeldc "bir Siyah Partisi i<,:in miicadele i/e bir i~·ri Partisi i9in miicadelenin ek!em/enmesi "ni olu~hirdugunun altm1 <,:izdi. Tra<;:ki bu baglamda Siyahlann "bcyazlardan aynlmas1" ve kcndi bag11ns1z siyasi partilcrini kurmalan vc daha sonrasmda "kapitalizme kar$I mticadeieac bcyaz i~<,:i sm1fi ile birle~mcleri gcrcktigini" ileri siiruyordu. Ancak Diinya Kongresi $Unu gozlemledi ki SWP lidcrligi Tra<,:ki ile birlikte c,:ah$arak bu karan rcsmi olarak ahm~ olmasma kar$m, i~i;:i harekcti ve Siyah harekcti ii;:crisinde bu yondc oncriler geli$tinncyi rcddetmi$tir. Bu durum SWP ' yi siyasi bir dogrultudan mahrum b1rakm1$ vc ki.i<,:iik bu~juva gii<,:lerden gclen her ti.irli.i basmcm insafma tcrk etmi~tir. Bu 1963 karannm kabuliindcn k1sa bir si.irc sonra SWP bir Siyah Partisi ic,:in mi.icadcle ilc bir i$i;:i Partisi ii;:in mticadelc arasmdaki baglant1ya ili$kin kavray1~1 terk ctmi$ vc baguns1z Siyah siyasal cylem pcrspckti fini i~<,:i sm1fi miicadelcsinin biitiiniindcn ay1ran "sckt6ralist" bir yakla$1m1 kabul ctmi$tir. Di.inya Kongresi karan isc bu konuda $U sonuca varmaktad1r: "Bu anlamda Dordiincii Enternasyonal 'in yeniden ilam A BD 'de bir kere daha, bir i:;~·i Partisi i~·in miicadele ile ba/j;lanttf 1 ~·ekilde, ba{!;1ms1z bir Siyah Partisi i9in miicadeleyi iistlenmekte i/adesini bulmaktadtr. Bu Tro~·ki tarafindan geli,<>tiri/en ve a_vm zamanda SWP tarajindan kabul edilmi:; olan p er.)pekti/iir. " Bugiinkii durnmda Sos ya I ist Orgtitc;ii .bu pcrspektifi somut bir bi<,:imdc ifade etmektedir vc "hugiin ABD seksiyonunun gorevi, miimkun ohm en ktsa zaman dilimi i9erisinde, Siyah aktivistler/e ve orgiitler/e birlikte Louisiana valiligi i9in bir bagm1s1z Siy ah aday 91kartt!mas1 ve Cynthia McKinney 'in 2008 'deki Ba:;kanfik se<,-'imlerinde 'Ada/et ve Yeniden in:;a 'program1 temelinde bag1ms1z aday olarak 91kartilmas1 i<;in ~·ahyacak kon itelerin k11ru/masm1 te:;vik etmek ve bun/an orgiitlemektit: " (Diinya Kongrcsi tarafmdan kabul cdilen karar) . Sosyalist Orgtit<,:ii 'niin Ozel Kongresi 'nin amac1 bu dogrultuda atilm1~ olan ilk ad1mlann yam s1ra 2006 yilmm sonundan bu yana ya~anm1~ olan siyasal geli$meleri ve bu 9aba ic;erisinde kar~1la~1lan giic;liikleri degerlendirmekti . TartI$ma Diinya Kongresi'ndc almm1~ kararda ifade edilen siyasal gorti~ler 1~1gmda ve Tra<;ki ile SWP tarafmdan gcli~tirilmi~ 9izgi ile aym dogrultuda ger<,:ekle$ti. Raportoii.in ac;1klad1g1 gibi "Bu. iki sava:; partisine; insanlig1 bir cehenneme gotiiren. uluslann y1k1mm1 organize eden bir sistemin iki partisine meydan okuma sorunudur. Burada bir abartma soz konusu degildir. Tersine
Sosya/izm
hafil ifadeler bile k11!/anz!maktad1r. !rak 'ta ve New Orleans ia ya.~an足 makta olanlara bakmani:::. yeterlidir. " Yaphg11mz tart1~ma bu kopu5may1 ilerlctmcyi amac,:hyor -bu sadece Siyah i$9i sm1f1 i9in degiL tum Amcrikan i~c;i s1111f1 ic;in onemli olan bir kopu$mad1r. .. Bu yonde ilerlcmcliyiz vc bunu yapabilmck ic,:in Dilnya Bankasi tarafmdan finanse cdilen Dilnya Sosyal Forumlan da dahil olmak ilzcrc tum oyalama c,:abalanna kar$1 bir duru$ scrgilcmcliyiz ... Tarh$ma sonucunda kimi zorluklann soz konusu oldugu vc bunlann Siyah aktivistlcrin bile bag111)s1z bir $ekilde bir araya gelmclerinin onilnde kimi engcllcr c,:1kard1g1 ortaya kondu. Bugiin ABD 'dc Siyah bir politikac1 olan Barack Obama medyada geni~ yer buluyor; potansiycl sol kanat Dcmokrat aday olarak gostcriliyor ve bazc1i de Hillary c;linton 'un yanmda bir Ba$kan Yard1mc1s1 olarak gorillilyor. Obama ABO birliklerinin Irak'tan 9ekilmesini destckleycn bir tutum almay1 kabul etmedi . Ancak onun konumunun Kongre Siyah Komitcsi ' nin varhg1 ile baglant1h oldugu gorillmclidir. Bu, Kongre ic;crisindc yer alan ve hemcn her konuda Dcmokrat Partinin "solunda" tutumlan savunan ama hi9bir zaman bu pai1iden kopmay1 gilndcme almayan bir Siyah kongre fraksiyonudur. Sag kanattan farkli olarak "Sol kanat Demokratlar"m (iolayh bir etkisi soz konusu; onlar scc;im alanmda ve ozellikle de Ba~kanhk sc9imlcrindc ac,:1k bir kopU$111amn onilne gccrmeyc 9ah$1yorlar. Amerikan yasalannm bag1ms1z bir aday c;1ka111lmas1111n onilne c;1kard1g1 sembolik dcgil ama gerc,:ek gilc,:lilkler, ya Ba~kanhk se9imlerinde bir Siyah aday 91kartma fikrini iltopyac1 olarak gorerek d1~larnak, ya da bunun acil, bncelikli bir sorun olrnad1gm1, once bir dizi somut gorcvi gcrc,:eklc~足 tirmek, kimi yercllcrde adaylar 91kartmak, Katrina ic;in Uluslararas1 Mahkcmc'yc destek saglamak vb . gerektigini savunmak ic,:in kullamhyor. Sosyalist Orgilt9il ' niln Kongrcsi'ndeki tart1$ma csnasmda isc bunun tam tersine, ancak Ba$kanhk se9imlcrinde bir Siyah bag1ms1z adaym 91kartilmas1 milcadelcsinin, Yeniden in$a Partisi i9in me$ru ve gcrekli olan milcadeleye, Louisiana valiligi i9in vc kimi diger yonctim fonksiyonlan i9in aday 91kartmaya tam anlam1111 verccek tutum oldugu ortaya koyuldu. Benzer $ekilde Katrina felakctinde sorumlulugu olanlan yargilamak ic;in yapilacak ve Arnerikan hilkilmetini insanhga kar$I srn;; i$lcmekle itham edecek olan bir Uluslararas1 Mahkcmc de, ancak bu suc;lulara kar$I hilkilmet sorununu gilndemc getiren ve Mahkcmc 'nin karanrn uygulayabilecck olan bir siyasal faaliyet ilc ili$kili olursa tam anlam1yla etkili olabilir.
ABD'de Kriz, 2008 Sec;:imleri ve Bag1ms1z Siyah Adaylar
"Ba$ka tiir bir kiiresclle$mc" ("kiircsclle$tirmcyi degi;;tirclim") [''altematif kiirescllc$me" - 911.] fikri, Porto Allegre Diinya Sosyal Forumu ' ndan (Ocak 1999) bu yana kurumsalla;;m1$ olan bir kavram, Avrupa, Asya, Afrika Sosyal Forurnlan ilc oncmli bir geli$mC gosterdi. Bu kavrama gore sm1f miicadel esi artik toplumdaki mcrkezi unsur degildir vc Diinya Bankas1'nm finanse cttigi sivil toplum orgiitlcrinin, sendikal orgiitlerlc de ili$ki i9cri sinde, gostcrccegi i$birligi yoluyla, iirctim ara9lannm ozcl mi.ilkiyeti iizerinc kurulu kapitalist sistemin siiregidcn 9cn,:evesi ii;:crisindc, "ba$ka bir diinya" rniimkiindiir. Aym tiirdcn bir Sosyal Forum'un ABD'de Atlanta'da yapilmas1 planlanmaktadir. Bu bag1ms1z bir siyasal i;:izginin ortaya konmas111111 oniindcki bir engcldir; i;:iinki.i temel i;;lcvi var olan bas111c1 Demokrat Parti 'nin onderligine yonlendirmck olacaktir ve onlar da "clqtiriyi" ve "bag11ns1zlig1" bunlar pratik sonw;:lara ve bag1ms1z bir politikaya yol a9mad1g1 siirecc ho$gbriiylc kar$1'amaktad1r. Yine Sosyal Forum ile baglantilan olan Ye$il Parti de vard1r. Ralph Nader bu partinin 2000 y1hndaki sc9imlcrdeki Ba$kanhk aday1 idi. Yqil Parti fazla a$mla$an ultraliberalizmi lanetlemckten daha otcsine gitmcmcktc, ne kapitalist rejimin kendisine kar$1 91kmakta, ne de bag1ms1z bir i$<,:i orgi.itii ihtiyac1111 savunmaktad1r. Bunun yerine (elqtircl bii;:imde) Dcmokrat Parti ilc i$birligi yapmaktadlf. i;;te bu nedenle Sosyalist Orgi.1t9ii 'niin bzcl Kongresi Siyah aktivistler hareketi i9erisindcki aday 91kartmaya yonclik yakla$1mlarla ilgili gcli;;mclcri dikkatc alarak bu i;:izgi dogrultusundaki her tiirlii giri;;imc, ozclliklc de Cynthia McKinney'c yonelik kaleme alman ve kendisinden 2008 sci;:imlerinde Ycniden in~a Partisi 'nin aday1 olarak Ba;;kanhk sei;:imlcrine kat1lmasm1 talep eden ai;:1k mcktuba tam destcgini vermcyc karar vermi$tir (Bu a91k mcktubu Gcri;:ek dergisinin 53. say1smda okuyabilirsiniz). Cynthia McKinney'in kendisinin vc verecegi yamtm ne olacagmm otesinde, bu mcktubun vc onun etrafmda orUlen kampanyamn oncmi Siyah bir kadm veya erkck aday111 Ba$kanlik sei;:imlerinde yer almas1 konusunu pratik bi9imde giindeme getirmesidir. Sosya list Orgiitc;:i.i ic;:in bu, bu kampanyay1 ba$latm1$ olan Siyah orgiitlerin bag1ms1z bi9imdc nasil c;:ah$acaklanna karar vcrmclcrine miidahalc ctme sorunu degildir. Tersine Sosyalist Orgiitc,:i.i siyasal faaliyetini tamamcn bag1ms1z bir $ekilde gcli;;tirmekte vc bunu dostc,:a bir temclde bir Yeniden in~a Partisi dogrultusunda c,:ah$ma giri$imini ba~足 latm1$ olan aktivistlerle tart1$maktadJr. Sosyali st Orgiitcyii bu aktivistlcrin tutumlan111 Amerikan i$i;:i hareketi ii;:erisinde vc uluslararas1 i$c;:i hareketi ic,:erisinde daha yaygm olarak duyurmay1 kcndi gorevlerindcn biri olarak gormektcdir.
Sosyalizm
Bu yazmm giri~inde Kali Akuna ile yap!lmt~ bir roportaja att f yapilm1.~t1. Akuna bu roportajda Katrina kas1rgas mdan on sekiz ay sonra New Orleans ' ta ya~anan durumun bir kcrc daha gozden gc<;:irmektedir: New Orleans.ta vc tiim Mississippi Korfezindc sistemat ik bir etnik temizlik program1 uygu lani yor. Bolgedek i, ozel!ik le New Orlcans 'taki siyah c;ogunluga Hilkilmet tarafmdan temel bir :nsan h <i~k 1 olarak daha once ya~amakta oldugu ycre dl)nmek hakk 1 tan111m1yor. Bu y ilm ba~mda yerlc rtndcn ed ilmi~ 40 binin i.ize rindeki ki~i (c;og u Siyah) gcri donemcmi~tir. Sadece New Orleans ~eh rin颅 Ueki 5 bini apartman olmak l'l zerc 120 binin l'l zcrindcki cv bo~a!ulm1~t1r. New Orleans sakinlerinden 200 bindcn fazlas1 i~lcrini kaybctmi~lerdir. Hi.ikiimet politikas1 bolgedeki kasirga oncesinde devletc kira odiiyor konurnda olanlann herhang i bir tazminat hakk1 oldugunu reddctrnck tedir. Aynca bugiin ti.im fclaket bolgcsinde kiralar tic; katma c;1km1~t1r. Katrin a lizerinc Uluslararas1 Mahkcmc bu sistematik etnik temi zlik politikas ma ulusal vc uluslararas1 olc;ekte dikkat c;ckmcnin bir arac 1d1r. ABO empcryalizminin gerc;ek ytiztinli gostermcyi amac; lamak tadir. ABO hi.ikumctlcrinin 1rkc;1 ll g1rn vurgulamay1 amac; lamaktadtr. Bu trajedidcn sorumlu tlim hi.iki.imct kurumlann1 ve tiim siyasal partiler.i suc;lamay1 ve adalct, onarnn, ycnidcn in ~a vc geri doni.i~ hakk 1111 tesi s cdecek bagnns1z bir i;:oztime i~aret etmeyi hedeflemcktedir.
Boyle bir parti in!;)a etmeyc giri!;)menin sebcplcrinin nclcr oldugu soruldugunda ise Kali Akuna ~oyle yanit vermcktcdir: Bir Ycniden in~a Partisi bu dircni~ harcketinin siyasal arenada da var olabilmesi ii;:in, siyasa l bilinc; diizeyini yilkscltmek 1c;in vc bi zim kar~1 sald1nm1zm orgiltllililgil nil yctkinl qtirmek ic;in ge rcklidir. insanlar federal dilzcyde meselcleri kontrol cdcnlerin Bush vc t>nun hi.ikiimeti oldugunu bili yorl ar ama Dem okratlann da bu adil olmayan sistcmin en az on lar kadar par~as1 oldugunu .. da anllyorlar. insanlar ollirlcrken Louisiana Valisi Kat hleen Blanco ' nun ~oy l c digi tck bir soz bile yoktu. Hana polise kcndi kaderl erinc terk edilmi~ olan vc sadccc hayatta kalabilmek i~in bir~eyler bulmaya c;alt ~an Siyahlara a te~ etmc ..:mrini bile vcrdi. Simdi ise 2 Nisan'da New Orleans Belcdiye B a~ka 111 , bir Dcmokrat olan Ray Nagin , kamunun kcndileri ic;in ev in~a ctmesini talcp eden halk tarafmdan gcc;ici bir kamp olarak kurnlmu~ olan Dirili~ Sehrine sald1m1as1 ve buray1 y1krnas1 ii;: in polisi go ndcrdi. ( ... ) Bugi.in s111 1f tcmelinde in~a cdilecek bir Ycnidcn in~a Partisinin kurnlmas1 i9in olanak varcl1r. Bugi.in bir ayd1~ var; bu Louisiana Valiligi ic;in bir aday c;1kartma kampa.nyasmm ac;1h~1.
Kali Akuna daha soma Louisiana'daki bu milcadclcyi 2008 Ba~kanltk se<;:imlerinde bag1rns1z bir Siyah adaym 91kart1lmas1 konusu ile baglantilandmyor ve Cynthia McKinney'e hitabcn yaztlm1~ A<;:tk Mektu: 路a yaygm bir ~ekildc imza vcrilmesini istiyor. Sosyatist Orgilt<;:il i<;:in. Siyah oncil aktivistlerir1 '.:lu giri~imi, sadece Siyah sorununda kendi 9izgisinin dogrulugunu tcyit etmeklc kalmamakta, ayrn zamanda Amerikan i~<;:i sm1fmm biltilnil i<;:in bir pcrspcktifi a91ga <;:1kartmaktadlf. i!;><;:i harekctinin bilttinil i<;:in Dcmokrat Parti ile
ABD'de Kriz, 2008 Sei;:imleri ve Bag1ms1z Siyah Adaylar kopu~ma gerckliligini, bir i~<;i partisinin gerekliligini gUndemc getirmektedir. Bu i~<;i paitisi ki kendi in~as1 i9in bir Siyah Parti'ye ihtiya<; duymaktad1r, bu Amerikari i~9i sm1fmm birligi i9in bir ko~uldur. i~te bu nedenle bu Ozel Kongre' de bu nokta uzerine yi.irlitlilen mcrkezi tart1~ma, gcn9lik 9ah~mas1 vc sava~a kar~1 mi.icadele ile ve de g69men i~9iler harekcti ve onlann haklannm, sendikal hareketin bag1ms1zhgmm savunulmas1 ve i~9i sm1fmm 91karlannm savunusu tcmelinde AFL-CIO'nun birligi i9in mi.icadcle ile ili~kili bic,;imde savunulmas1 ilc de baglant1li idi.
! I
i
I
!