Pgbs 40

i~indekiler NiSAN 2009 • SAYI: 40

1. lu Say1 •••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••• 3 Yay1n Kurulu

2. IV. EnternGsyonGI VII. DiinyG Hongresi'ni Toplvyor ••••••••••••••••••••••••••• 7 IV. Enternasyonal Genel Konseyi

3. 19 MGrt Yercl Se~imlerinin Tiirkiye PolitikGs1nG Etkileri ••••••••••••••••••••••••••••••• 13 $adi OZANSO

4. 8iitiin i,~iler RnkGrG'yG ••••••••••••••••••••••••••••••••••••• 17 i~9i Karde~ligi Partisi

5. ~iiriimii' HGpitGlizmin Hrizi ve Tiirkiye ••••••••••••••• 19 $adi OZANSO

6. EmperyGlizmin Hrizi ve Tiirkiye iMi S1n1f1 i~in lirle,ik i~~i Cephesi ••••••••••••••••••••••••••••• ~ ••••••••••••• 33 Musa UZUN

7. LCR' nin Feshi ve NPR' n1n Hurulu,u •••••••••••••••••••••• 41 Dominique FERRE

8. RvrupG 8irliji'nc HGr,1 isyGn 8iiyiiyor •••••••••••••••• 55 Christel KEISER

9. Filistin HGlk1n1n HGtline Son ••••••••••••••••••••••••••••••• 73 IV. Enternasyonal Uluslararas1 Sekreteryas1

HESH 1 O. HGmu SendikGc1llj1 ve HESH ••••••••••••••••••••••••••••••• 77 Mahir HAMDi & Kamil KARAAGA<;

11. Y1k1mG HGr,1 8irle,ik MiicGdele Pro9r11m1 ••••••••••• 85 Engin BODUR

1y. EnternGsyonGI Genel Honseyi 11. VII. DiinyG Hongresi'nin Onemi ••••••••••••••••••••••••• 105 13.Filistin Uzerine HGrCllr ••••••••••••••••••••••••••••••••••••••• 115 14. RvrupG Uzerine HCllrGr •••••••••••••••••••••••••••••••••••••• 117

.

..

.

15. Rmer1kG Uzer1ne HC11rC11r •••••••••••••••••••••••••••••••••••• 133

Sosyalizm

Patronsuz, Generalsiz, Burokrats1z Sosya/izm • Say1: 40 • Nisan 2009 Yurtdl$1 Fiyat1: $ 5 • 4 € • £ 3 • SFr. 6 Sahibi ve Sorumlu Yaz1 1$1eri MUdUrO: Engin Bodur Yonetim Yeri: Rasimp11$a Mh. Niizhet Efendi Sk. No: 36/S KadtkOy/lstanbul Tel/Faks: (216) 330 95 67 •PTT Posta <;eki Hesap No: 1051319 Bask1: Selin Ofset • (212) 577 63 48 •Gaven Sanayi Sitesi B 345 Topkap1/tstanbul iletisim@pgbsosyalizm.org • http://www.pgbsosyalizm.org

Bu Say1

Bu Say1

Ya yin Ku ru Iu

Oldukc;a uzun bir aranm. bir senenin, ardmdan nihayet yine birlikteyiz. Nedenleri - IV Enternasyonal Genel Konseyi. ycrcl scc;imler - politik olmayan bu aynhgm sonuc;lan elhcttc politik oldu: Rir sene boyunca PGB Sosyalizm olarak gorii~lerimizi ayn11t1h olarak ac;1klayamad1g1m1z pek c;ok i)nemli geli~me ya~andt. Elini zdeki say1yla bu ebikligi gidermeye i,:ali~acag1z ve bundan sonra da senede iii,: say1 s()zlirniizde duracag1z.

elirttigimiz gibi yerel scyimler bu say1m1z111 gecikmesinin temel necknlcrinden biriydi . 2007 Gene! Ses;imleri'nde Ki.irt Hareketi d1~111da bag1ms1z bir tutum sergileyemeyen ve 6nun dayatt1g1 aday1 kabul etmek durumunda kalan Sos)路alist Hareket bu seyimlerde neredeyse hii,: varl1k giistcremedi . Bu ko~tillarda biz i~yi Karde~ligi Partisi alt1nda bir i~i,:i kardqimizi - Erhan Ta~路, - aday giisterdik ve s1111rli bir kampanya ilc scsimizi duyurduk . Ne var ki Sosyalist Harekefin i,:ok degiL bin militan1 ile kapitalizmin krizi ko~ullarmda geni~ y1g111lan ctkileyebilir. i~yi s1111f111111 ku1iulu~ ic;in bir alternatif olu~turabildigini dosta dii~mana gosterebilirdik. 'Bu s1111rl1 kampanya tabii bunu ancak s1111rli bir biyimdc ba)arabildi.

Bu say1m1z ycni arkada b1rakt1g1m1z yerel ses;imlerin bir degerlendirmesi ile ai,:il1yor. )adi Ozansii sci,:imlerde iki pa11inin l'>zcllikle analize ihtiyay duydugunu vurguluyor - AKP ve DTP - ve bu analizi yiirl.itiirkcn. emperyalizmin k1skac1ndan kurtulmak i.izere bir Kurucu Meclis iyin mi.icadelenin c)nemine dikkat yekiyor.

Ku~kusuz emperyalist sistemin krizi Him politikay1 dogrudan etkiliyor. bu nedenle ikinci yaz11111z i~yi Karde~ligi Partisi'nin bu konuyla

B

3

Sosyalizm ilgili bir bildirisi. Bildiri iki 9agn etrafmda - i~ten i;1kartmalarm yasaklanmas1 ve bankalara el konmas1 - acil eylem birligi ve hilkilmetten bag1ms1.zhk i9in 9agn yap1yor.

Sonraki yazt ~adi Ozansil imzah ve son olarak Ergenekon Davast 'nda kendini ifade eden liberaller ve ulusalc1lar arasmdaki 9at1~maya 1~1k tutmaya 9ah~1yor. Ancak bunu Dava'nm detaylarmda kaybolmak yerine dilnya durumundan, hareketle yap1yor, zira yazmm tezi aslmda ti.im meselenin emperyalizmin krizi ve bundan 91k1~ i9in yapt1klarmm Ttirkiye ayag1 oldugu. <;at1 Partisi'ni tart1~mak iizere yola 91kan Musa Uzun'un yaz1s1 sm1flarm durumu ve birbirleriyle ili~kilerinden yola 91kmay1 tercih ediyor ve bu kapsamda birle~ik i~9i cephesi taktiginin yak1c1hgm1 da degerlendiriyor. 路 Devrimci Marksist 9evrelerde yakmdan takip edilen bir geli~me, Fransa'da LCR'nin (Devrimci Komiinist Birlik) feshi ve NPA'nm (Yeni Anti-Kapitalist Parti) kurulu~u Dominique Ferre'nin yaz1smda ele almm1~. Yaz1, ayrmt1h olarak LCR'nin son donemindeki tart1~ma颅 lan irdeliyor ve NPA'da ~eklini bulan yeni parti modelini ve onun ba~ta AB olmak iizere tilm onemli konulardaki "ikili soylemini" ele~tiriyor.

12 Haziran' da irlanda halkma dayattlan referandumda "haytr"m zafer kazanmas1 ve ardmdan gelen sistem kriziyle Avrupa Birligi neredeyse dag1lma noktasma gelmi~ durumda. Bunun faili kapitalizmin i;:iiriimi.i~ yap1s1 路 oldugu kadar, onun i;:ilrilmi.i~ ayg1t1 AB'ye direnen Avrupa halklarmm direni~i de. Avrupa Toplulugu Adalet Divam kararlanyla, irlanda'ya ve diger tilkelere tekrar tekrar dayatilmak istenen Lizbon Antla~mas1'yla ve diger ara9larla sald1ran Avrupa Birligi, arttk giderek gi.ii;:lenen bir ba~kaldmyla bogu~mak zorunda. Christel Keiser de bu ba~kaldmy1 ve emperyalizmin onu kontrol aitma alQ'la 9abasm1 inceliyor.

2008 y1h emperyalizmin Ortadogu'daki ko9ba~1 israil devletinin Filistin'e vah~i saldms1yla kapand1 ve ne AB, ne de ABD en ufak bir engelleme 9abasmda bulunmad1. IV. Entemasyonal Uluslararas1 Sekreteryas1'nm ay1klamasma yer veriyoruz.

Bu say1m1zda ufak bir KESK dosyasma yer verdik. KESK; miicadeleci tarihi, i~9i sendikalarmm iiye kaybetmesiyle artan onemi ve bugiin i9inde bulundugu sorunlu durum nedeniyle ilgiyi hak eden bir konfederasyon. KESK ilyesi iki yazann - Mahir Hamdi ve Kami! Karaaga9 - ortak kaleme ald1g1 yaz1da KESK'in ii;: i~leyi~i ve politikas1yla ilgili bir tart1~ma yilri.itilli.iyor.

KESK dosyasmdaki diger yaz1 ise Engin Bodur imzah. Yaz1da KESK'in mevcut tart1~malarmdan 91kma amac1yla Mustafa Sonmez'in hazirlad1g1 program inceleniyor. Yazanm1z, bu programm 9ok onemli

4

Bu

Say1

ek sikkrinc dikkat ydi yor \C i ~ 1,· i s1111f"111111 tarih sel miicadc ksilllkn dam1tt 1g1 ilkeleri \ Cry l'\ es in dc bir r rngra m iineri yor.

IV. Entern asyonal Lkirn 2008 ' de Gene! Konseyi ' ni toplad1 \C Lkim 2009 ' da : apilacak VII . Dlin ya Kongres i i\in haz1rliklara ha ~ l a d1.

Kapitali zmin hir kc; daha : ap1sa l kr i1 ine savruldu gu bu di'inemck IV. Lntern as: onal. i ~<; i harL'kctini11 i\i11dck1 herkc si. her ak1m1 kc11di 11rg1111 giin /uk/eri hi( i111/cr ult 111i lo Ko ngrc ' \c kat1lmaya vcya onu i7. lc111 cyc <; ag 1r1yor. Sonraki mc tin ise Knngre ·ye giclerken diinyanm i<;inde hulundu gu durumu vc I V. Entern asyo nal' in giirevieri11i aktarmaya <;ali~1yor.

Gene I Konscy · in F ili stin ii7.erinc ald1 g1 karar. 194 7' den beri bu rncsckde t111 :1rli bir 1c111i11de duran IV Fntcrn asyonal' in tutarl1 <;1 zg isini hir kez daha ) ineli \\\ r \C tek ~ 1k1 ~ ll larak FK() ·niin 1968 .de ki laik. denwk ra tik. hirl q ik I ili stin tie\ leti ~ iar1111 gostcri yo r. ( ic11el Konsey· in i\vrupa karan /\\Tupa Birli gi' 11in i<;inck bulundugu hunal1m1 temcl al1\or ve ~ u n 11n al t1111 <; iziyor: A R infilak edi yo r. an cak bu onu11 ortadan kalkt1 g1 anl a111111a gclrni yor. i ~ <;ilcre ve yoksul ki)y liilcre k a r~ 1 gcri c i hir ··kut sa I ill ifak .. olarak varli g1111 devam ett iri) or Yay1111lad1 g11111z son Gen e! Konse:· karan ve hu sayunmn da so n yaz 1s1;\ 111 crika k1t as 1 ii;:crinc . Lkim 200 8.den beri Barack Oha111a ·n111 sc<;ilmcsiylc mctin gii11 ccll1 gini y itirrni ~ gibi gi"iriinsc de Oha111 ~ 1 · n111 ' aa tl eri y lc kapitali st s ist cm c bafdil1 g1 <1ras 111da ki s 1k1 ~ m1 ~ li g 1111 ii ncedcn gi)rmc si se bebiylc ii ncm arz edi: or vc IV Entcrnasyonal' in tcmel <; izgi sinin - bir i ~<; i parti sinin in ~a s 111111 - yo llan111 a ra ~ t1rmay a dcvam edi yor. [)() rt a: so nra gi irii ~ rnck ii zcrc. lw?<;a kal111 .

N isan 2009

5

IV. Enternasyonal VII. Donya Kongresi'ni topluyor

Kapitalizmin dilnya krizi biltOn uygarllg1 ortadan kald1rmakla tehdit ediyor "Ya sosyalizm Ya barbarhk" alternatifine olumlu bir ~1k1f bulmak i~in mOcadeleye

IV. tnternasvonal VII. DUnvâ&#x20AC;˘ Kon9resi' ni topluyor

IV. Enternasyonal Genel Konseyi 1

Bu davet dilnyanm bUtiln emek~ilerine ve halklannad1r Kent ve k1r emek~ileri, militanlar, gen~ler Dilny,anm biltiln ezilen halklan,

Iv.

Entemasyonal Genel Konseyi IV. Entemasyonal'in VII . â&#x20AC;˘ Kongresinj top lama karan almt~ bulunuyor.

Bu davet; oldilrilcti emperyalizme kar~1, sava~lara kar~1, ayhga ka~1. uluslarm y1k1mma k~t i~yi haklan ve demokratik haklar iyin mUcadelede yer alan herkesedir.

IV. Entemasyonal'in bu yagns1 hepinizedir, yilnkU tahlillerimizi bir bUtiln olarak payl~samz da p,ayl~masamz da, hedefi insan uygarhg1nm savunusu olan ortak kavganm iyinde yer almaktayiz.

1

Oybirligiyle kabul edilmi~tir.

7

Sosyalizm

IV. Entemasyonal' in bu kongresini toplamaya karar verdigimiz an, insanhgm geleceginin ilzerine bir karara vanlacak olan and1r. Kapitalist sistem ortaya 91kt1g1 andan bu yana hi<; ya~amam1~ oldugu bir krize batm1~ bulunuyor.Kapitalizmin her~eyi tehdit eden bu par<;alanma krizine silrilklenmeyi halklar ve uluslar reddediyorlar.

IV. Entemasyonal, somilrillenler sm1flyla somilrilciller sm1fmm <;1karlanm kar~1 kar~1ya getiren yi.izlerce y1lhk milcadelenin ve i~<;i hareketinin bilti.in tarihsel geleneginin si.irekliligini eylemine kaz1m1~-. t1r. Emegin sermayeye kar~1 bu milcadelesi i~<;i orgiltlerinin bag1ms1zhgm1 mutlak bir zorunluluk olarak gorilr.

IV. Entemasyonal ilk ii<; i~<;i Entemasyonallerinin kurucu ilkelerinin silrekliligi temelinde ~unu yilksek sesle bir kez d.ma haykmr: insan uygarhgmm gelecegi i.iretim ara9lan i.izerindeki <;ilrtimekte olan ozel mi.ilkiyet rejiminin varhgm1 siirdi.irmeye devam etmesiyle <;eli~ki halindedir. insanhgm kendi durumuna bir <;ozilm bulabilmesi ancak sermayenin miilksilzle~tirilmesinden, i.iretim ara9larmm kolektif millkiyetinden ve evrensel sovyetler cumhuriyetinin yerle~mesinden ge<;er.

SSCB 1991 yilmda <;oktilgi.inde IV. Entemasyonal a<; kurtlarla birlikte sevin<; ulumalarma girmeyi reddetti. IV.Entemasyonal tarihsel olarak stalinist biirokrasiye kar~1 Sol Muhalefetin yiiriittiigil miicadeleden dogdu. Toplumsal millkiyeti s1rtmdan geryinerek dilnya sosyalist devrimi perspektifinden vazge<;en bu bilrokratlarm oniinde egilmedi.

IV. Entemasyonal, uluslararas1 ol<;ekte i~<;i sm1fmm en btiyilk kazamm1 olan SSCB'nin varhgm1 tehtid eden bilrokrasiyi sm;layarak 1917 Ekim'inin mrasm1 savunmak i<;in milcadele etti. IV. Entemasyonal'in bu ongoriisU dogrultusunda biirokrasi SSCB'yi <;okil~e ula~t1rd1gmda IV. Entemasyonal bir an bile "i~te bu sosyalizmin sonudur!" korosuna katilmad1.

Tam tersine, IV. Entemasyonal, marksi.zmin biltiln ogretileri temelinde daha <;okU~ anmdan itabaren ~u ongori.ide bulundu: SSCB'nin <;okii~U kapitalizmin <;ozi.ilme krizini derinle~tirerek geli~tirecektir.

IV. Enternasyonal Lenin'le birlikte emperyatist a~amasma varm1~ kapitalizmin her diizlemde gericilik anlamma geldigini belirtir.

Kentlerin ve k1rlarm emek<;ileri, militanlar, gen<;ler, ezilen halklar, Kapitalistler biltiln dilnyada kendi krizlerini i~<;i s1mfma ve halklara daha fazla darbe indirmek i<;in kullamyorlar. Kapitalistler, mevcut diinya krizi durumundan istifade ederek uluslann her tilrlti egetnenlik bi<;imini sorgulatabilmek i<;in onlar ilzerindeki baskt, talan ve parryalanma silrec;:lerini h1zland1racaklardir.

Bush yonetimi, Demokrat ve Cumhuriyetryi partilerin de onay1yla bankalara ve speki.ilatorlere 1500 milyar Dolar sunan Paulson planmt ge<;irdi. Sahibinin yolunu izleyen Avr~pa Birligi de daha ilk kriz zir-

8

IV. Enterna syonal VII. Donya Kongresi 'ni topluyor

vcs indc bankalara 'c spckiil atorl ere I 7 0 0 milyar Euro sunm aya karar \crdi . Ve bu rakamlar her Âľec,:e n glin artmaya devam edi yor. Riitlin chiny ada emperyalizmin hirn1 etind eki hLitlin kuruml ar ve hi.ikiimetler benzcr planlan uygulam aya koyuyorlar.Kamu fonlan ve uluslarm blittin zcnginlikleri spekiil atii rl erin . bankacilann ve halklann varliklann1 c,:a lan hirs1zlann hi zmetin e ko$ uluyo r. Bu meblaglan, halkl ann ve uluslann kazan1mlann111 tiimiinii y1km ak ic,:in , bi.itlin di.ize nlcme iigelerini dag 1t111ak ic,: in \ e \ ah5i si'> miiriiye engel tqkil eden bi.i!lin ko lcktif hakl an rn1 aJ an kaldirm ak ic,:in kull anacaklar.

Biitiin cmckc,:iler bu bii yiik mchlaglann ho~una ak1tdd1 gm111 farkmdalar. Bunlann spekiilasyo n ve somiirii makinasmm yeniden geli~mesi­ ne imkan haz1rlayacag 111m bilincindcler. Sorun kokiinden ybziilmedigi taktird e hu krizi daha da y1k1 c1 bir krizin izleyeceginin farkmdalar.

Sorunun kiikii ise tabii ki . iiretim arac,:lan iizerindeki ozel miilkiyet rej iminin kendisid ir.

0 hald e IV Fnt crnasyo nal hiitiin erkek \e kad1nl ara ~ u so ruyu soru yor: Buna izin vc recekmiyi z'.' ) 111H1 kabul etm ek zorund ay 11. ki , bugiin liim diin yad a i ~c,: i s1111 f1 ve demokrasi ad ma k o nu~maya yeltcnen say1s1z ki ~ i . aktif oy lan yla ya da onursuz sessizlikleriyle bu planlan dcs tekliv orlar.

Oy sa biitiin em eke,: iler bi Iiyo rlar ki. bir bank ere verilrn i$ o lan her bir Dolar kendilerinin sfoniirii ko5tdlar1111 ag1rla~t1rmay a hi zmct edece ktir. Cicne her cmekc,:i . bu pl anl ann. Afrika'y1 k1r1p ge c,: irmi~. Dogu Avrupa 'da toplumsal miilki,ctin iizcllqtirilip parc,:alanmasma dcnetc,: ilik yapm1 5 ve giiniimii z ~- in ' ini tehdit eden Diinya Bankas i ve iMF planlarmdan farkli tabiatt a olm ad1klann1 , hatta sonuc,:lannm dah a da y1k1c1 o lacag1111 gorm ekt edir.

IV Enternasyonal kendil erini i ~c,: i hareketinin ve dem okras i lrnrcketinin bir bilqcni olarak gii rcn biitiin iirgiitlerc 5u ciddi c,: ag n y 1 yap1 yor: Uluslarm. halklan 'c den10 kras inin savunulmas1 bu planl ardan kopmay 1 gerektiriyor i5c,:i hrgiitl erinin hag1ms1z kalrnas111111 bedeli budur.

Biitiin diinya cmckyilcrinin hcphirliktc ayaga kalkarak .. bu rezil planIan istemiyoruz 1.. demckten ba$ ka i;areleri yoktur.

IV. Enternasyonal. 1$yi orglit le rini. hiikiimetlerin ve kapitali stlerle c,:o l-;11lu sl11lar111 cmirlcri dog rultu sunda 1.incire vurmayt hedell cycn her tiirlii milli hirlik vc l-;ut sal itti fa k hic,: imlerine kar$1 rniicadclc etmeye <,: ag mr.

IV Lntcrna syo na l hiitiin diin ya da sosyal dem okrat ayg 1tlann -ki art1k kendilerinin gii lgcs i haline gelmi5 bulunuyorl ar- sosyalist Entcrn<lS) onal ayg1t111111 vc stalinizmin pan;alanrnasmdan dogan parti ayg1tlann111 izlediklcri politikalarla halklar111 kurtulu5 rniicadcl elerinin oniind e tcmel cngel ol11 ~ t11rdukl a nn1 ilan eder.Bu ayg1tlar. i5c,:i s1111f1 9

Sosyalizm

tarafmdan tarihsel olarak kurulmu~ olan orgiltlerin y1k1m1 irrin silrdillen saldmnm zeminini haz1rhyorlar.

IV. Entemasyonal, Afganistan i9in sava~ kredilerine italya'da parlamento.d a oy veren, 1917 Ekim Devriminin sayfasmm nihai olarak kapand1gm1 ileri sUren, "eski i~9i hareketini" art1k bitirmek gerektigini ileri silren ve hala IV. Entemasyonal etiketini kullanmaya devam eden Birle~ik Sekretarya adlt 9evrenin bu rezilce tavnm mahkum eder.

IV. Entemasyonal gen9lige ~u 9agriy1 yapar: Yaygmla~an sava~lar, vas1fs1zla~tirmalar ve genelle~tirilmi~ igreti 9ah~ma ko~ullan d1~mda kapitalizm size ne tilr bir gelecek vaad ediyor?

IV. 路 Entemasyonal ezilen uluslara ve halklara ~u 9agny1 yapar: <;ozillme krizi i9indeki kapitalist sistem, sizlere, parrr-alanma, dagtlma bitmeyen sava~lar ve ulusal bask1 d1~mda nas1l bir gelecek sunuyor?

Evet, biz, Rosa Luxemburg'un ogretisine sad1k kalarak, "Ya sosyalizm, Ya barbarltk" altematifinin gilnUmilzde her zamankinden daha yak1c1 bir hale geldigini ileri silriiyoruz.<;ozillme silreci iylndeki kapitalist sistemin bilyiik y1k1mlar d1~mda insanhga sunabilecegi hi9bir ~ey kalmam1~tir.

Sadece i~9i sm1fi, kendi orgiltleri iryinde birle~mi~ ezilen uluslar ve halklarla gen9lik, insanltga farkh bir gelecegin yolunu arrabilir. Bu, ilretim ara9larmm toplumsalla~mas1 ilzerine in~a edilecek bir gelecektir, bu temelde bir ban~ ve toplumsal adalet gelecegipir. Bu miicadelenin ilk ad1m1 kapitalistlerin ceplerine milyarlarca Dolan ak1tan planlarla kopu~u saglama milcadelesidir. i~9i hareketinin biltiin tarihinden ~u dersi ~1kart1yoruz:i~9i sm1f1 bir s1snsf olarak orgiltlenmedik9e hi9 bir ~eydir. i~9i sm1fmm, "sm1fa kar~1 sm1f' olarak bir araya gelme milcadelesinde IV. Enternasyonal'in, i~9i s1snsfmm bilttinilnden ayn 91karlan yoktur. 路 i~te bundandir ki, IV. Entemasyonal, Emek9ileriil ve Halklarm Entemasyonal Birligi olan iLC'nin i9inde biltiln gilcilyle yer ahyor. iLC; i~9i orgiltlerinin bag1ms1zhgmm savunusu temelinde , her egilimden i~9i partilerinin. orgiltlerinin ve militanlarmm bir araya geldigi geni~ bir yap1lanmadir. iLC'nin amac1; sm1f bag1ms1zhgmm geni~le颅 mesine yard1mc1 olmak i9in milcadele eden biltiln militanlan ve ak1mlan, kar~1hkh sayg1, ozgilr tart1~ma ve ortak eylem aray1~1 temelinde bir araya getirerek sava~a ve somilrilye kar~1 milcadele etmektir. i~te bundandir ki, IV. Entemasyonal ve onun seksiyonlan, her tilke路de farkh bi9imler altmda, i~9i orgiitlerinih bag1ms1zhg1 i9iri bag1ms1z i~9i partilerinin in~as1 gorevini onilne koyuyor. i~te gene bundandtr ki, IV. Entemasyonal ve onun seksiyonlan, her Ulkede ve uluslararas1 ol9ekte i~9ilerin ve onlarm orgiltlerinin birle~ik cephesi i9in, somilril sisteminden kopu~ i9in, emek9i halkm kurtulu~u

10

IV. Enternasyonal VII. Dunya Kongresi 'ni topluyor

y(llunda acil cylem planl annm dcvrcyc sokulmas1 ir;in vc uluslann ege menlig.inin san111ulm as 1 ir;in miicadclc yiiriitiiyor.

1938 y1hncla Lev Tro.,:ki tarafmdan kurulup, 1993 y1hnda ycnidcn ilan cdilmi$ olan IV. Entcrnasyonal, s()miiriilen halkm zorlu miicadclcsinin ba~anya ula~mas1 yolunda hazir re.;etelerc sahip oldugu iddiasmda degildir. 0, size sadece lekesiz bir bayrak sunuyor. Sizi, kazanmanm vc ya$amanm kavgasma i;ag1r1yor.

IV. F,ntcrnasyonal, sizlcri, kcndinize uygun goreceginiz ~ckildc, VII . Oiinya Kon~resinc kahlmaya clavet ediyor.

25 H im 2008

II

29 Mart Yerel Secimlerinin Turkiye Politikasina Etkileri

19 Mart Yerel Se~imlerinin TUrkiye Politikas1na Etkileri

$adiOZANS0

Bu yerel se<r:imlcrin anlam11111111eredcyse bir gene! sec,:imle kar~ila~t1rilahilccegi aylardir soylenegeldi. Gen;ckten de. ozellikle oylar1111 2007 Gene! Sec,:imleri'ne g6re daha da arttirmay1 hesaplayan hiikiimet partisinin Se9im kampanyalanna h1z katan (Erdogan'm devlet imkanlarm1 ttimiiyle seferber ederek neredeyse ugranmam1~ ii merkezi b1rakmamas111111 ya111 s1ra. islarni korporatizm anlay1~111111, yani 路路sadaka路路 kliltiirliniin gorece yoksul bc)!gelere hiiklirnet e Iiy le ve ta bi i y anda~ beyaz e~ya tacirleri arac1 lig1y la devreye sokulmas1) politikalan sonucu, soylendigi gibi de oldu . i~te bu nedenle y1llard1r ilk kez bu se9imlerde, iktidar partisinin oylar111da meydana gelen ktsmi dii~ii~ ve DTP'nin Kiirt illerindeki ba~arist dt~mda kayda deger hir geli~rnenin olrnad1g111111 alt1111 c,:izmek gerekir. Kald1 ki. hliklirnct partisinin oylarn11n hir miktar dU~ecegi ve DTP"nin de b1r iiz-savunma hamles iyle bolgede eski glicline yenidcn yakla$abilecegi dikkatli gozlemcinin zatcn tahmin cdchilecegi geli~melerdi . 0 halde bu sec,:imlerin oneminin nerede yatt1g1111 iyi tespit etmek gerekir. Bu ya11da buna c,:al1~acag1m.

13

Sosyalizm

Hilkilmet

se~imlere

niye bu kadar asfld1?

Htikilmet aiy1s1ndan, bir erken se9imi gilndeme getirecek bilyilk bir oy ihtimalinin bulunmad1g1 ko~ullarda, 29 Mart Yerel Se9imleri'ne bir genel se9immi~cesine asilmm1~ olmasmm nedenlerini ar~ttrmak zorunday1z. Son genel se9imlerde iilke 9apmda yiizde 47.oyu yakalam1~ bir partinin - ki bu oy orant onemli ol9tide Genelkunnay' m sanal muht1ras1 sayesinde ger9ekle~ti - i9ine girmi~ oldugumuz uluslararas1 ekonomik krizle bidikte bir miktar oy kaybedecegi neredeyse a~ikar­ ken, ytizde SO'lerin ilstiine 91kma hayalleri kunnas1 ilk bakt~ta anla~1hr gibi gelmese de, biraz daha "d1~ardan" bak1ld1gmda o kadar da anlams1z olmad1g1 gortilecektir. Her ~eyden once ~unu -a91khkla belirtmek gerekir ki, gerek muhalefet partilerinin izledigi politikalar ve tabii gerekse "Dolmabah9e mutabakat1"na kadar Genelkurmay'm AKP'ye kar~1 izlemi~ oldugu politikalar, bu partiyi, ister istemez Amerikan emperyalizm.inin oyuncag1 haline getinni~tir. AKP, Amerikan emperyalizmine Ui;: taahi.itte bulunmu~tur. Bunlardan birincisi, "ekonomik kriz ko~ullar1 altmda geni~ emek9i kitlelerini ancak ben kontrol edip dizginleyebilirim'' taahhtidtidUr. Bu taahhilt bugUne kadar fazlas1yla yerine getirilmi~ olup, ancak ~imdi 9atirdama egilimleri gostermektedir. Arna ~unu da kabul etmek gerekir ki; AKP'nin yerinde bir ba~ka burjuva hiiktimeti bu misyonu, bu kadar lay1k1yla yerine getiremezdi. iknei taahilt Kiirt â&#x20AC;˘ meselesiyle ilgili oland1r: .AKP, emperyalizme bu konuda ~unu soylemi~tir: "Tilrkiye'de ya~ayan Ktirtlerin 9ogunlugunun destegini ben ahnm, dolay1s1yla DTP'ye ihtiyacm1z yoktur." Se9imler, AKP'nin bu iddiasmm Kilrt illerinde tutmad1gm1, metropollerde ise varhgm1 sUrdilrmekle birlikte zay1flad1gm1 gostermi~tir. Arna bu konuda da diger burjuva partileriyle k1yasland1gmda, AKP'nin hayli "ba~anh" oldugu teslim edilmek zorundad1r. Nitekim Kilrt meselesine yakla~1m bir9ok burjuva partisini en azmdan Kilrt iHerinde siyaset sahnesind.e n silerken AKP'yi goreli olarak "giii;:lil" k1lm1~ttr. Oi;Uncti konu, 'uluslararas1 ili~kiler ve ba~ta da tabii ki Filistin meselesidir. AKP bu konuda da Amerikan emperyalizmine ~u taahtitte bulunmu~tur: "israil'in zulmti kar~1smda, Tilrkiye'deki Milsliiman kitleleri ancak ben frenleyebili- . rim". Bunun ne kadar dogru ve "hakk1yla" yerine getirilmi~ bir taahUt oldugu besbellidir. Tilrkiye'de uzun y11lar sonunda belki de ilk. kez AKP hilkilmeti altmda israil zulmil islami kesimler tarafmdan bu kadar az tel'in edilmi~tir. Saadet Partisi'nin <;aglayan mitingi, ashnda y11lard1r silregelen tepkisizlige verilen bir "tepki" patlamas1dtr ki, Erdogan'1 Davos'ta planh olarak boyle davranmaya itmi~tir. Nitekim Erdogan'm Davos tavrm1 zaman zaman biri;ok Arap htikiimeti takmmakta ve israil tarafmdan "anlay1~la'' kar~ilanmaktad1r. dU~U~U

14

29 Mart Yerel Se<rimlerinin Ti.irkiye Politikasma Etkileri

Yukanda s1ralad1g1m1z tis: taahhtit de lay1k1yla yerine getirildigi halde, AKP, ABD emperyalizminin gilvenine hep daha fazla mazhar olmak istemektedir. AKP, ne kadar. fazla oy ahrsa, hakh olarak, o giivenin peki~ecegine inanmaktad1r. Se9imlere as1lmasmm nedeni budur. Amerikan emperyalizminin, ozellikle yeni Obama yonetiminin kendisini desteklemeyebilecegi zehabma kaptlm1~t1r, oysa ki, Obama, Ttirkiye'deki en onemli miittefiklerinin ~imdilik (!) AKP oldugunu a91k~a ifade etmi~tir. 路

Anayasa degi1ikligi meselesi Ttirkiye'nin mevcut anayasasmm AB'nin talepleri dogrultusunda degi~颅 tirilmesi y1llardir giindemdedir. Emperyalizm tarafmdan istenmektedir, ama bugtine kadar konjonkttir buna imkan vermemi~tir. AKP as:1smdan bu talebin yerine getirilmesi i9in de 29 Mart ses:im sonus:lan onem arz ediyordu . Bu sonu9lar ku~kusuz toptan bir anayasa degi~ikligi i9in art1k s:ok elveri~li goztikmUyor, bunun yerine k1smi degi~iklikler soz konusu olabilir. Arna bilindigi gibi kismi de olsa esas degi~iklik Ulkenin egemenligi meselesinde olacakt1r. AKP'nin ABD'ye ve AB'ye verdigi taahhUt Ttirkiye'nin zaten 9ok smirh olan bag1ms1zhgmm, ttimtiyle terk edilmesidir. ABD. art1k 2. Korfez Sava~1'ndaki 1 Mart Tezkeresi gibi durumlarla kar~1 kar~1ya kalmak istemiyor. Anayasa'nm bu dogrultuda degi~tirilmesini, yani bir diger deyi~le, Ttirkiye Cumhuriyeti Anayasas1'nm ululararas1 "hukuka" bagfanmasm1 istiyor. "Uluslararas1 Hukuk"u.n ne an lama geldigini, daha dogrusu nas1l da emperyalizmin hukuku oldugunu, Yugoslavya'dan, Afganistan'dan, Irak'tan ve tabii ba~ta Filistin olmak Uzere dtinyanm btiti.in s:at1~mah bolgelerinden biliyoruz. AKP'nin oylannm yilzde 46,7'den ytizde 38,6'ya dU~mti~ olmas1 ku~kusuz hilkiimetin bu konuda atacag1 ad1mlar1 zorla~tmyor, ama ttimiiyle de ortadan kald1rm1yor, s;tinkti talep "yilksek" yerden geliyor!

DTP'nin durumu ,

29 Mart se9im sonu9lar,1 ele almd1gmda dikkate deger iki geli~me oldugunu, bunlardan birinin AKP'nin k1smen de olsa dU~en oylan, digerininse devletin AKP'ye sundugu btiytik destege ragmen DTP oylarmm Kurt illerinde eski dilzeyine yakla~makta olduguydu. Dolay1s1yla bu ses:im sonus;lanyla ilgili olarak degerlendirmeye tabi tutulmas1 gereken diger parti de DTP'dir. DTP 2002 genel sei;:imlerinde elde ettigi oy oranmm gerisinde kalmakla birlikte, Kilrtlerin 9ogunluk ni.ifusu olu~turduklan illerde oylarm1 artt1rd1g1 gibi, gei;:mi~ sei;:imde kaybetmi~ oldugu bazt ii belediyelerini de geri alm1~t1r. Bu DTP'nin, dolay1s1yla Kiirt hareketinin bir ba~ans1 olarak goriilmelidir; ancak buna yakla~an bir durumla Kurt nUfusun diger yansmm y~amakta oldugu istanbul, \

15

Sosyalizm

izmir gibi ~ehirlerde kar~1la~m1yoruz. Tam tersine, bu illerde DTP'nin oylari sabitlenmi~ durumdad1r. Ashna bakarsamz DTP'nin oylari da sanki Ti.irkiye yapmda sabitlenmi~ gibi. Nasti AKP'nin oylarmm yi.izde 47'nin i.izerine ytkmas1 yOk zorsa, DTP'nin de yilzde 6,5 in ilzerine ytkmas1 bir o kadar zor. 1 Ancak k1sa da olsa DTP'nin btiyiik ~ehir oylanyla ilgili bir on degerlendirme yapmanm milmkiln oldugu kanaatindeyim.

Evet ozellikle istanbul ' da bir miktar potansiyel DTP seymeni oyu y1llardan sonra ilk kez yeniden CHP'ye yoneldi. Bu ~unu gosteriyor: Bilyilk kentlerin Ktirtlerinin 9ogunlugu bilindigi gibi AKP'ye, yani bir Tilrk partisine oy veriyor. Simdi bir k1sm1 da CHP'ye oy vermeye ba~larsa; bu demektir ki, biiyilk kentlerde ya~ayan Kiirtlerin 9ogunlugu zaten DTP'yi Ti.irkiye'nin sorunlanm yazebilecek bir parti olarak gormilyor.

Arna aym se9men Diyarbakir' da oy kullansa muhtemelen ne AKP'ye ne de CHP'ye oy verecek, tercihini DTP'den yana kullanacakt1r.

Kurucu Meclis meselesi Dergimizin daha onceki say1larmda Kilrt meselesinde olsun, emperyalizmden bag1ms1zhk meselesinde olsun, 9oziimiin bir kurucu meclisten geytigini silrekli olarak ifade ettik. Ancak Washington'dan ve Bri.iksel'den bag1ms1z olarak faaliyet gosterecek bir kurucu meclisle Ti.irkiye' nin sorunlarmm 9ozi.im yoluna girebilecegini belirttik. Boyle bir kurucu meclisin barajs1z bir se9im sistemiyle, biitiin partilere e~it propaganda hakk1 tanmarak ve gene! oyla se9ilecegini vurgulad1k.

Ge9enlerde - kendisiyle ge9en y1l henilz Saadet Partisi Gene! Ba~kam degilken goril~i.ip, kurucu meclis anlay1~1m1z1 ilettigimiz_ - _.N,wvan Kurtulmu~ 96zi.im yolunun bir kurucu meclisten ge9tigini ac;1klad1.

Aslmda benzer bir yakla~1mm i9ine DTP' nin de ginnesi gerekir.

Ti.irkiye'nin dart bir yanmda olu~turulacak kurucu meclis komiteleri bu yolda at1lacak ortak ad1mm ne oldugunu gosteriyor: Washington'dan ve Brtiksel'den bag1ms1z, Tiirkler'le Kiirtlerin e~it haklara sahip insanlar olarak karde~9e ya~ayacaklan bir Tiirkiye! Boyle bir hatta birlikte yiiriinemedigi takdirde her tiir geli~meyi onceden tayin edip uygulamaya sokacak olan ABO yonetimi ve Avrupa Birligi komisyonlan olacakt1r. Simdilik 29 Mart yerel se9imlerinin ilk elde dii~iindi.irdi.ikleri bunlar. Oniimiizdeki giinler, hem i.ilkemizde, hem bolgemizde ve hem de di.inyada 9ok tehlikeli geli~melere hazirhkh olmamtz gerektigini hayk1nyor. ileride ayrmtiland1rmak ilzere Ktirt karde~lerimize ~unu soylemeyi bir gorev sayanm: Ortadogu'da Kilrt meselesinin 9ozilmti Filistin meselesinin 96ziimiinden bag1ms1z olmayacakttr.

1

16

Gene) olarak Kiirt hareketi ve DTP ile ilgili ayrmt1h bir yaz1y1 dergimizin bir sonraki say1sma haz1rlamakta oldugumdan hu yaz1da DTP"nin iizellikle ba~aris1zhklariyla ilgili hi.iliiml.ere girmeyecegim.

Buh.in l~<;:iler Ankara'ya

i~ten ~1kartmalar yasaklansm!

Krizin sorumlusu bankalara el konsun!

Bu taleplerin yasala~mas1 i~in

Bitin

i~~iler

Ankara'ya!

i;;9i Karde;;ligi Partisi

Scfalet ~artlan altmda <;al1~ma1111za ragmen kriz bahane edilerek yiizhinlcrcemiz daha ~imdiden sokaga atilm1~ durumda. Ev k iralanm 1z111as1 Itideyecegiz? <;:ocuklanm 1zm okul masrallar1111 nas il kar~ilayacag1z? Bakkala olan bon;:lanm1z1 na sil \Crcc egiz'.1 Ne y iyip ne iyecegiz? Yoksa kara k1~1 sokakta m1 kar~ila ya cag1z 9 Oylanm1zla iktidara gelip taraftarlan ratronlann kasas1n1 dodurmaktan ba~ka bir i~ yapmayan hiikiimet uyuyor mu? " Kriz bizi etkilc111c11 .. diycrck kimi kand1riyor'.1 Dilcnci mi olacag1z?

Namusumuz vc ~erefimiz o lan aim terimizle yapt1g111111. i~ bize niye c;:ok gbriiliiyor 0 Bu vah~et daha ne kadar devam cdecck') Hi<; utanmadan <,.' ali~ma Bakanmm agzmdan, "hiz i~veren dostuyuz 1.. diycn hiikiimet daha ne kadar iktidar olmaya devam edece k0

i~ten ~1kartmalar yasaklansm!

Krizin so rumlusunun biz olmad1g1m1ZJ herkes yok iyi biliyor. Kasalan111 bi zim al111 terimizden <;ald1klanyla dolduranlar. liiks hayat ya~ayarak 17

Sosyallzm

milyonlarca Dolarhk dtigtinler yapanlar, tatillerini sefahat iiyinde ba~ka tilkelerin pahal1 tatil beldelerinde geiyirenler ve onlarm adma htiktimet edenler hiiy utanm1yorlar m1? Biz dilenci degiliz, onlarm verecekleri sadakalara' ihtiyac1m 1z 路 yok. sadece aim terimizin kar~1hg1 olan haysiyetli bir i~ istiyoruz. Bize bu i~i de iyok gorilyorlar. Neymi~ efendim krizdelermi~! Ya peki biz yal~1rken bile krizde degilmiydik? Onlarmki can da bizimki ne? i~lerimizi geri istiyoruz. Patronlar ve onlarm hilkiimeti eger ekonomiyi yonetemiyorlarsa, b1raksmlar biz yonetelim! ilk tedbir olarak i~ten y1kartrnalarm derhal yasaklanmasm1 istiyoruz; i~ten attlan karde~lerirnizin yeniden i~e ahnmalarm1 istiyoruz.

Madem kriz de yok, o zaman biz niye sokaga at1hyoruz? Kald1 ki eger ktiz varsa da devlet bizim iyah~rna hakk1m1z1 mevcut anayasaya gore bile savunmak zorunda.

-

Krizin sorumlusu olan butun bankalara el konsun! Tek bir milli banka sistemine ge~ilsin!

Ziraat Bankasi d1~mdaki btittin yerli yabanc1 bankalara el konsun! Tek bir milli banka sistemine geiyilsin! 01~ ticaret devlet tekeline geiysin!

Sermayelerini yurt d1~mdaki bankalara ka91rm1~ olan biitiin biiyiik patronlarm, bu paralan en k1sa zamanda geri getirmedikleri takdirde btitiln mal varhklarma el konsun! Devlet buralardan elde edecegi gelirlerle btiyilk bir kamu yatmmlan program1 a91klasm, bunu derhal uygulamaya soksun! Gorelim bakahm o zaman kimse i~siz kahp dilencilik yapmak zorunda kahyor mu? Gorelim bakahm o zaman kimse iftar 9ad1rlarma, ya da htikilmetin tahsis edecegi komilre ve bakliyata muhtaiy kahyor mu?

Bu taleplerimizin yasa1a,mas1 orgutleri Ankara'ya yurumeli!

i~in

butun

hJ~i

Krize kar~1 tek gtivencemiz olan sendikalanm1z h1zla parampariya ediliyor. Daha ~imdiden TUrk-h 27 bin Uyesini kaybettigini aiy1klad1.

Sendikah i~iyiler bu durumdaysa vann siz bir de sendikah bile olmayan hatta 路sigortas1z iyah~an karde~lerimizin ne durumda olduklarm1 bir dil~ilniln . i~veren dostu htikilmetin yalakahgm1 yapmayan i~iyi orgi.itleri Emek Platformu 9er9evesinde biraraya gelerek bu taleplerinin kanunla~mas1 iiyin Ankara 'ya ytirilyU~e geiymelidir. Bu 9agnm1z htikilmeti destekleyen sendikalarm tabanlarma da IJir yagndir. Yokolmamak iyin harekete geiymek zorunday1z. if~i Kardefligi Partisi olarak bu yolda at1lan biltiln ad1mlan sonuna kadar destekleyecegimizi dosta dil~mana ~imdiden ilan ederiz.

18

<;urumu~

Kapitalizmin Krizi ve TUrkiye

~UrUmu,

Kapitalizmin Krizi ve TUrkiye

$adi0ZANS0

Turki ye'de uzun suredir liberalizmin her iki kanad1yla (sag ve sol) ulu salc1 "sol" aras mda keskin bir c;:at1$ma si.irup gidiyor. Bu c;:at1~man111 kendini en ac;:tk bic;:imiyle ac;:1ga vurdugu politik di.i zlemse AKP ve Ergenekon davalari oldu . Bu davalardan birincisinin AKP'nin "aklanmas1 .. ile sonwrland1g1 digerinin ise daha uzun zaman admdan soz ettirecegi belli olmu$ gibi. Bizi ilgilendiren bu davalann so nuc;:lanndan ziyade Tiirkiye sosyalist hareketinde yol ac;:m1~ oldugu kmlmalar olsa gerek. Gerc;: ekten sosyali st hareketin kimi kesimleri (hareketin kendi zaaflan nedeniyle) taratlardan birinin yanmda yer ahrken. diger baZI kesimleri de obi.iri.ini.in yanmda konumlanmay1 tercih ettiler. Daha onceki yaztlanm1zda da belirtmi$ oldugumuz gibi. bizim , bu iki $er arasmda ehven de gozi.ikse harhangibirine daha "yakm" durmamt z kesinlikle soz konusu olamayac ag1 gibi , bu anlay1$ta olan kesimlerle bir ta rt1 ~ 111 a yi.i ri.itmem iz bi le soz konu su degi Id i'r. Dolay1si:y la IV. Fnternasyon al g.elencginin gi.illlimi.izdeki ana tcrn silcisi olan ak1m1m1 ?111 Tiirki yc 'deki hu c;:at1 ~ m ad a kendil eri yle tart1 ~ 111 ay a dcge r verdigi ak1ml ar bu iki kesimin d1 ~ 111d a konumlanan ve hir .. i.i c;: i.inci.i" cephenin ac;:ilmas1 gerekti gini il eri si.ircnlcrdir. Bu yaz1daki amac1m1z. once likl e 19

Sosyalizm

ilretim arac;:lan ilzerindeki ozel mtilkiyet rejimi olan kapitalizmin geldigi evrenin hie;: de sadece bir "finansal" kriz nitelendirilmesi kolayc1hg1 ya da ozilrci.ili.igi.iyle gec;:i~tiril­ mesi mi.imkiln olmayan sistemsel krizinin binlerce y1lhk insan medeniyeti Uzerinde yaratacag1 tahribatm neler olabilecegine ili~kin bir tart1~ma ve c;:ilrilmil~ kapitalizmin dilnyay1 ic;:ine soktugu bu yoldan c;:1kartmanm arac;:larmm neler oldugunun ara~tmlmas1 ve ardmdan da Ti.irkiye'deki ulusal "sol" ile liberaller tepi~mesinin arkasmda yatan maddi temellerin neler oldugunun irdelenmesi ve bunun politiklanm1za nas1l yans1t1lmas1 gerektigi olacak.

·~uriimii$tiir!

Lenin'in daha gec;:tigimiz yilzyilm ba~mda emperyalizmi, "c;:ilri.iyen kapitalizm" olarak tanimlamas1 gilni.imilzde, ozellikle Sovyetler Birliginin c;:okil~ilyle birlikte mant1ki sonucuna varm1~ bulunuyor: Kapitalizm art1k ~iiriimii~tiir. insanhga hic;:bir ~ey vaad etmedigi gibi, binlerce yilhk insan medeniyetinin de sonunu getirmek ilzeredir. Kar hadlerinin dil~me egilimini durdurabilmek ic;:in ilretici gtic;:lerin geli~i­ mini engellemekte, yani bir yandan delokalizasyonu, kurals1z c;:ah~ma­ y1, sosyal gilvenlik sistemlerinin c;:okertilmesini gtinderne getirmekte, bunun sonucunda da ucuz i~gilcilni.i, kadm emegini, c;:ocuk emegini, hatta di.inyanm birc;:ok bolgelerinde, ozellikle hapishanelerde kale emegini (ABD'de I milyon, <;in'de I 0 milyon mahkumun neredeyse bedavaya zorunlu c;:ah~tmlmas1) istismar etmektedir. Ote yandan silah sanayiini geli~tirerek ilretici gi.ic;:lerin yerini y1k1m gilc;:lerinin almasm1 saglamaktadir. Bu ise sava~larm genelle~mesinden ya da bir ba~ka deyi~le barbarhgm one c;:1kmasmdan ba~ka bir sonuc;: vermemektedir.

Ku~kusuz ileri si.irdi.igilmi.iz bu onemeye, "zaten emperyalizm c;:agmm ba~mdan beri bu durum ya~anm1yormuydu, gi.inilmilzde ne ·fark var ki?" itiraz1 getirilebilir. Ancak kazm ayag1 hie;: de oyle degil! ~oyle ki: Sovyetler Birliginin varl1g1, yani gerek kendi 'i~c;:i sm1fma gerekse dtinya i~c;:i sm1fma sundugu imkanlar (ozellikle Avrupa i~c;:i sm1fmm SSCB 'nin varhgmm y~ratt1g1 tehdit sayesinde elde etmi~ oldugu sosyal devlet kazanimlanm unutmayahm) di.inya kapitalizminin merkezlerinde aslmda hie;: de rasyonel bir sistem olmayan kapitalizmin varhgtm si.irdi.irmesine imkan saglad1. Bu, kapitalizmin, kendi ideologlarmm agzmdan otuz altm y1h (muzaffer y1h) olarak niteledikleri 1945-1975 aras1 y1llanyd1. Di.inya kapitalizmi bu inkitalan (uzatmalan) Sovyet devletinin varhg1 sayesinde ya~ad1. i~te bu yi.izden de SSCB'nin varhg1

Diinya kapitalizmi

20

t;urumu~

Kapitalizmin Krizi ve Turkiye

diinya kapitalizmi ay1s111dan bu diyalektik biitlinliik iyinde ele altnmal1d1r: Yani hem kendi \ arl1g1n1. kendisine ragmen k1smi bir '路rasyonalite .. iyinde si.irdiinnesine imkan veren bir .. dost". ama ay111 zamanda da ve esas olarak diin) a i~r,:i s1111f111a sundugu umutlar nedeniyle bir an evvel bertaraf edilmesi gereken hir can dii~mam. Kapitalizmin 2.

Dlinya Sava~1 sonras1 cicim y11lar1 ancak 1974-75'lere kadar siirdi.i . .. Tek Olkede Sosyalizrn .. anlay1$111111 girdab111a girmi$ Sovyet dcvleti y1kilmaltyd1. Diinyan111 Paris Komiiniinden sonraki ilk i~yi devleti olan SSCB . kar~1-devrimci Sovyet hiirokrasisinin caniyane politikalan ve diinya kapitalist pa1:ann1n has111c1yla y1kild1. Boylece i~yi s1111f111111 insanltg1 kurtarma yolunda att1g1 ilk hiiyiik ad1m I. Di.inya Sava$! s1ras111da .. sosyal demokraC onderliginin. 2. Di.inya Sava~1 sonrasmda da "stalinist" onderliginin ihanetiyle engellenmi~ oldu. (hellikle SSCB'nin y1k1lmas1 kapitalizmin yiiriime si.irecini daha da h1zland1rd1.

Dolay1s1yla 1991 路den giiniimiize kadar uzanan d(Snem kapital izm i iyice yiiriiterek geldigimiz noktaya getirdi. A111k kapitalizm yiiriimii~tiir' Marx路 111 "ai11-degcr.. tcori lerinde d1$anda tutulmas1 gerekcn ( yiinkii kapitalizmin dogasma aykmd1r) bir ihtimal olarak ileri siirdiigii .. gi)reli art1-deger .. in 2. hiyimi olarak nitelenehilecek bir dururnla kar~1 kar~ 1 ya bulunrnaktay1z. Bir ba~ka ifadeyle. i$yi s1111fmm kendi yeniden iiretimini saglayacak gelir diizeyinin altmda sefalet ko~ullannda istihdarn edilmesi durumu. Amerikan ve Avrupa i$r;i s1111tlarmm delokalizasyonlarla r,:(Skertilmeye r,:ali~ilmas1yla ba~ta <;in, Pakistan, Endonezya gibi iilkclerde sefalet iicret leriy le ya$ayan hir proletarya yaratilmaya <;a 11$1ltyor. Diinyanm bu yeni sanayi proletaryasm111 say1sal agirltg1 ku~kusuz ge<,:mi~tekinden fazla olmakla hirlikte ernperyalizrnin kalbine harn;er saplamada o kadar ctkili olamayacak. Dolay1s1yla yiiriimii~ kapitalizm boylece bir ta~la iki ku~ hirden vurrnu~ oluyor. Birincis i kendi can dii~颅 ma111111. yani kendi bagnnda geli~mi~ hulunan proletaryanm <,:a111na ot t1k1yor. ikincisi diinya i1lyeginde a11an proleter niifusun ge<rmi~e gore yok daha elveri~siz fagiitlenme ko~ullarmda ve <,:ok daha az iicretlerle istihdam 1111 sagltyor.

Kapitalizm yiiriimii~tiir saptamasm1 yap1yorsak. bu. Rosa Luxernburg'un i.inlii .. Ya Sosyalizrn, Ya Barbarltk!" ikiliginin barbarhk evresinin iyine girdigimiz anlarnma gelir.

Bu durumda kar~1m1za hemen bir ba~ka soru y1k1yor: Ya kapitalizm bu yiiriime sonunda dagil1rsa ') Evet. kapitalizm proletaryan111 bilin<,:li eylemiyle degil de kcndi kendine dagil1rsa .. . i~te harharltk da zaten bu demektir. Kapitalin11in biitiin bir insan medeniyetini ortadan kald1riyor olmas1 kendisiyle birlikte kendi mezar kaz1c1s1 olan proletaryay1 da beraberinde yiiriitmesi anlamma gelir. Kapitalizrn yiiriimii~tiir, kendi yaratt1g1 ve kendisinden daha yeni bir sm1f olan proletaryay1 da 21

Sosyallzm

yi.irtitme yolundadtr. Troyki'nin 1938 Geyi~ Programmda dedigi gibi, "proleter devrim i~in gerekli nesnel onko~ullar sadece olgunla~makla kalmay1p, neredeyse ~ilriimeye yi.iz tutmu~tur. Rosa Luxemburg'un daha 1905'teki sloganmda ifadesini bulan ikilemin barbarhk ayagmdan kastedilenin kapitalist barbarhgt a~t1gm1 gormek durumunday1z. Sozi.i edilen "Ya Sosyalizm, Ya Kapitalist Barbarhk!" degildir. Kapitalizmin neden oldugu saf barbarhk durumudur. i~te yiirtimU~ kapitalizmin uluslan par9alay1p yok etmesi de bunun bir gostergesidir. Yani eger gtini.imi.izde, proletaryanm iyinde serpilip geli~tigi uluslar bir proleter devrimiyle degil de bizzat kapitalizmin yi.irtimesinin yol ayt1g1 s1k1~足 m1~hk nedeniyle paryalantyorlarsa, bu da, barbarhgm iyine girmi~ oldugumuz anlamma gelir.

Gelecege ili~kin kehanetlerde buluhmak bizim i~imiz olmasa gerek, ama olaylarm geli~imi iyinde mevcut durumdan hareketle baz1 ytkarsamalarda bulunmaktan ve baz1 ongori.ilerde bulunmaktan da imtina edemeyiz. Oretim ara9lan Uzerindeki ozel mUlkiyet rejimi eger kendi kendine dag1ltrsa, bunun yerini alacak olan rejim kole~i sistemle kapitalist sistemin k1rmas1 bir kaos ya da i~leyi~ olacaktar, yani yeni bir sistem bile degil!

Afrika'da 90'lt y1llarda 220 milyon insan yoksulluk smmntn altmda ya~1yordu, gi.ini.imUzde bu say1 300 milyonu a~m1~ durumda. Jtfrika ntifusunun yandan fazlas1 gi.inde I Dolarm altmda bir gelire sahip: Kita ni.ifusunun yi.izde 70'i iyme suyuna sahip degil. Her y1l veremden 800 bin Afrikah olUyor. '1999 ytlmm UNAIDS raporuna gore Goney Afrika'nm 9 i.ilkesinde 15 ile 49 ya~lan arasmdaki 1 milyon 400 bin ki~i AIDS virtistinU kapm1~ durumda. Etyopya'da yocuklarm yi.izde" 48'i, Eritre'de ytizde 41 'i, Burundi' de yilzde 37'si vs., yetersiz beslenme i9inde. Afrika Ulkelerinin yans1 sava~lardan kmhyor. Bu sava~larm sonucunda milyonlarca insan hayatm1 kaybediyor. 1993'ten bu yana Burundi'de ve nispeten daha iyi bir durumda olan Cezayir'de 200 bin ki~i oldti. Burundi'nin kom~usu Ruanda'da I milyon ki~i oldtirtildti.

15 milyon Afrikah her ytl k1tanm bir ucundan digerine goy ediyor.

Gen91ik silahlt yetelerin eline geymi$ durumda. Son verilere gore ya~足 lan 6 ile 14 arasmda degi~en 400 bin yocuk silahh yat1~malara giriyor.

Ozelle~tirmelerc:bi.iyilk kentlerdeki fabrikalarm kapanmasma neden oluyor, i~s~zlik genelle~iyor. Egitim sistemi neredeyse ttimilyle 9okmil~ durumda. Hastahaneler oli.imhaneler haline gelmi~. Tanmm yokmesi sonucu koyliller her~eylerini yitirmi~ haldeler. Sendikalar tehdit altmda. Baskt genelle~iyor. Yakm zamanda, bilttin Afrika k1tas1 ~iddete ve sefalete itihni~ yetim yocuklarla ya~ama imkant kalmam1~ ihtiyarlardan olu~acak. Sonuy olarak Afrika'da barbarhk ba~m1 alm1~ gidiyor.

22

<;:urumu~

Kapitalizmin Krizi ve Turkiye

Kttanm mevcut hali bize sanki gelecegin di.inyasmm resmini sunuyor.

Gerr;:i Afrika bu halde de Uzak Dogu Asya mt farklt ?

Btitiin hunlara . ·· ne olacak oras1 zaten Afrika degil mi?" denil ebilir. Arna unutmayalim ki daha 30 ytl once durum bamba~kay d1. Hadi Afrika' dan vazger;:elim. Ya geli ~ mi ~ kapitali st i.ilkelerde durum nastl?

Hani ~ u di.in ya kapitalizminin merkezi ABO .de. Emlak krizi sonrasmda orada da I milyon 300 hin aile evlerini kaybettikleri ya da kira odeme imkanlan olmad1gt ir;:in 9ad1rlarda hayatlarm1 si.irdtirmi.iyorlar mt ?.

Sosyal gi.ivenlikten yoksun olduklan i9in 44 milyon ki~inin aspirin bile alamad1g bir tilke degil mi ABO? ingiltere gibi bir di.inya kapitalist devinde insanlar a9 ligm q igindeler. Btitlin bu ornekler, hentiz ba~l a nn­ da da olsak diin yanm harharl1gm i9ine girdigi anlamma gelmiyor mu?

Clirumu~ kapitalizm ve uyu~tucu ka~ak~1hg1 Daha 1993 y1It IMF ve Di.inya Bankasi raporlanna gore bile dtinya gayn safi hastlas1 ir;:indeki uyu ~turucu ka9ak9il1gmdan elde edilen gelirlerin pay1 toplarn gayn safi uluslararas1 hasilanm ytizde 9'unu olu~turu y or­ du. Son verileri bilmemekle beraber ozellikle Afganistan 'daki afyon ekim alanlannm Amerikan i~ galinden bu yan a yi.izde 400 artt1g1 hesaba kat1'1rsa ve Afgani stan' m da di.inya afy on rezervlerinin (ki eroinin temel rnaddesini o lu~turu y or) yi.izde 95 ' ini saglad1g1 dti~tini.ili.irse , gtini.imi.izde bu oramn daha da artm1~ olacag1 kolayltkla di.i~tintilebilir. Gene IMF raporl anna gbre bir ba~ka uyu~turucu olan kokainin hammaddesi olan koka Latin Amerika ·da ye ti ~ tirilirken. ~ imdilerde bu i.ilkelerde afyon ekim alanlan da C:: in.in gi.ineyinin yan1 sira bir diger geli~mekte olan ekim bo lges i haline getirilmi~ bulunuyo r. Ote yandan 9ok iy i bilindigi gibi di.inya marijuana i.iretiminin yi.i zde 95'i de bizzat ABD'de tiretilmektedir. Gene IMF raporlanna gore di.inyanm en onemli eroin ti.iketim pazarl an ba~ta ABD olmak i.izere geli~mi~ kapitalist tilkelerdir (toplam dtiny a ti.iketiminin yi.izde 71 'i).

Bu verilere bakarak di.in ya u y u~turu c u ka9ak91hgmdan elde edilen gel irl erin petrol gelirlerinden bi le daha onem Ii bir yer tuttugu gori.i li.iyor. Bunun boy le olmas1nm iki ana nedeni var: Birincisi, petrol tiretiminin maliyetlerinin ytiksek olmas1d1r. Bilindigi gibi , petrol endi.istrisinin petrol kuyulannm a9ilmasma, sondaj 9ali~malarmm yapilmasma, petrol i~r;:ilerine, mi.ihendi slerine, boru hatlanna, petrol tankerlerine vs. ihti yac 1 var. Oysa ki , afyon tanmsal bir i.irtindtir ve r;:e~itli laboratuar 9ali ~ m a lanyla ve kolaylikl a eroine. baz morfine doni.i~ttiri.ilebilm e kte­ dir. Yani bir ba~ka manada petrol endi.istrisinin sadece rafineri k1smma tek abu I etmektedir k i. o de vasa rafinerilerden de 9ok daha ucuza gelmekted ir bu laboratuarlann in~as 1. Eroinin fiyatm1 artt1ran sadece nakil surecindeki kimi .. zo rluklar"d1r. ikinci neden. eroinden elde edilen

23

Sosyalizm

gelirlerin biiyilk "srcak" paralar olarak kolayltkla dUnya borsalan ve bilytik kumarhaneler kanalryla aklanmas1d1r ki, bu 9Urilmii~ kapitalizmin vazge9ilmez ihtiya9larmdan biridir. Y1k1m ara9lan olan silah sanayiinden elde edilen gelirlerin ardmdan uyu~turucu gelirlerinin geliyor olmasr bundandrr.

Dtinyada hi9bir Uriln - borsalardaki bUtiln ytiksek ini~ ve ~1k1~larma ragmen buna petrol de dahil- uyu~turucu kai;aki;rlrgmdan elde edilen gelirler kadar katlanarak biiytimemektedir. Rusya i9i~leri Bakanhgmm raporlarma gore uyu~turucu gelirleri borsalarda ve bUyUk kumarhanelerde 7 hatta 8 misline katlanarak ytlda 2000 milyar Oolara kadar ula~足 maktadir. Sadece Yunanistan'm uyu~turucu trafiginden elde ettigi gelir yrlda ortalama 11 ,5 milyar Dolar dtizeyindedir (K~ + Sabanci 'nm toplam varidat1).

IMF ve ABD yonetiminin verilerinden gortilecegi ilzere 9ilrilmU~ kapitalizmin uyu~turucu ka9ak91hgmm yam srra ba~ka ka9akiy1hklardan da elde ettigi muazzam gelirler vard1r. Bunlar s1ras1yla; diinya insan ka9ak91hg1 (ozellikle kadmlar ve i;ocuklar), dUnya fuhu~ trafigi, korunmasr gereken hayvanlann ka9ak91hg1, korunmas1 gereken dogal kaynaklar ve tehlikeli maddeler (niikleer bombalar yap1mmda kullamlan "k1rm1Z1" crva vb.) israil polisinin tahminlerine gore israil devletinin 17 milyar Dolarhk yabanc1 para rezervlerinin yakla~rk 5 milyar Dolarhk k1sm1 Rus mafyas1 tarafmdan saglanm1~t1r. Cin'de uyu~turucu miiptelalan yilda 17 milyar Dolarlrk uyu~turucu satm almaktadrrlar.

Cin kokenli Asya mafya orgiitlerinin diinya 9apmdaki Uye say1lan I ob bin ki~iye varm1~ bulunuyor. Japon mafyas1 Yakuza'lar Japon banka sistemindeki tahsil edilemez alacaklarm yiizde lO'undan (70 milyar Dolar) dogrudan , ytizde 30'undan da dolayh olarak sorumludurlar.

Yakuza'larm yrlltk birinci el (katlanmam1~) gelirleri 13 milyar Dolar dolaylarmdad1r. Rus i9i~leri Bakanlrgmm verilerine gore Ulkede 89 biiyiik mafya ve I000 kadar da daha kii9iik oli;ekli mafya orgiitlenmesi olup, bunlann 11 'i toplam 50 bin Uyeli 243 grubun biraraya gelmesinden olu~maktad1r. Putin yonetimi mafyalararas1 denge Uzerine kurulmu~ bir rejimdir. Zaten 2000'li y1llarda y1k1lan SSCB'nin ilzerinde "serbest rekabet9i" bir kapitalizmin in~a edilebilecegini sanmak safdillik olurdu. insanlarm ya~am umudunun 1991 'den bu yana 76~dan 67 y1la dii~tUgU bir iilke Rusya!

Btittin bu verilerden 91kart1hnas1 gereken sonw;: ~udur: lJluslararas1 kapitalist sistem, yani 9iiriimii~ kapita.lizm, mafyayla yan yana degil iiyi9e ge9mi~ bir sistemdir. Diinya ekonomisini kontrolleri altmda tutan iyokuluslu finans ~irketleri bizzat mafya orgUtleri haline gelmi~ bulunuyorlar. i~te iiretim ara'Ylan Uzerindeki ozel miilkiyet rejimini stirdiiren bu ~irketlerin iktidarr da ister isternez sistemin 9Urilmesini getirmi~tir.

24

c;urumu11 Kapitalizmin Krizi ve Turkiye

Sonucr olarak, kapitalizm art1k iyUrUmU~tilr saptamasmda bulunmam 1z ne basit bir kelime oyunudur ve ne de "k1yametyi" bir yakla~1mdir. DUnya insan medeniyetinin kar~1 kar~1ya bulundugu durumun nesnel bir saptamasmdan b~ka bir~ey degildir. Bu acr1dan bakdd1gmda Sosyalist Emek gazetesinin Ekim-Kas1m 2008 tarihli 9. say1smda Kenan Kalyon'un yazd1g1 "21. YUzy1hn bilyUk buhram" ba~hkh yaz1 kayda deger bir onem arzediyor. Kalyon'un bu yaz1smda kapitalizmin gelecegiyle ilgili olarak her tilrlU ihtiyat1 elden birakmadan ortaya att1g1 sorular onemlidir, ama as1l onemli olan o noktada durmaktan yekinmeyerek bu sorulara verilecek cevaplan aramaktir. Nitekim, Kalyon, yaz1smm "<;ubugu tersine bilkmek" adh son ara ba~hgmm altmda ~oyle diyor: "Gilzel, tahlillerimizde ihtiyat1 elden birakm1yor, k1yametc;:i beklentilerden uzak duruyoruz. Bunahmm ag1rhgma ne kadar vurgu yaparsak yapahm, mutlaka diizeltici ve dengeleyici bir ekleme yaptyoruz: Her bunahm, ba~ka ttirlti a~1lmad1g1 takdirde aym zamanda sermaye birikiminin onilndeki engellerin temizlenmesi '"fe emege agir bir bedel odetilerek birikimin crarklarmm yenden dondilriilmesidir. Zira kapitalizm ona vade bi9enleri, dinamizmini hafife alanlar1 ve ~u veya bu krize nihai kriz gibi yakla~anlan kerelerce yamltt1."

Kalyon 'un bu soyledikleri kapitalizmin dilnya ol9eginde ilretici gilc;:leri muazzam geli~tirdigi, heniiz y1k1m gilc;:lerini devreye sokmad1g1 ve bir dilnya pazarmm olu~masm1 saglad1g1 I. Dilnya Sava~ma kadar uzanan donemiyle ilgili olarak tamamiyle dogrudur. Ostelik bu donemle ilgili olarak daha fazlas1 da soylenebilir. Yani o donemin devrevi krizleri, aslmda kapitalizmin "saghkh" ya~amm1 silrdilrmesine, bir anlamda hayatiyetini silrdilrmesine imkan veren krizlerdi. Bir b~ka ifadeyle, insan kalbinin bir oz savunma mekanizmas1 olarak devreye giren "ekstrasistol"leriydiler. Dogaldir ki, bu krizler hep kapitalizme canhhk veriyorlard1. Ve tabii bu anlamda kapitalizm krizsiz ya~aya­ mazd1. Oysa ki, kapitalizmin 9ilrilme (yani emperyalist) doneminin krizi olan¡ 1929 krizi bunlardan her yonilyle farkhdir. Bu kriz kapitalizmin ekstrasistolii degil agir bir "enfarktiis"iiydil. Nazizmle ve 2. Dilnya Sava~â&#x20AC;˘ ile sonuc;:land1. Dilnyanm en geli~mi~ illkelerinin gene;: proleter nilfusunu (60 milyon ki~i) ald1 gotilrdil. Unutmayahm, sav~ oncesinin 2. bilyilk emperyalist ekonomisi olan Almanya Tilrkiye gibi iilkelerden i~cri almak zorunda kald1. i~te dilnya kapitalizmi ilretici giliyleri y1kan boyle bilyilk bir felaket pahasma hayatta kalabildi. Yukanda da ifade ettigimiz gibi, ne kadar paradoksal gozilkse de, hem uluslararas1 ' kapitalizm ve hem de Sovyet bilrokrasisi bu sava~m sonucuna bagh olarak varhklarm1 silrdUrdUler. (Sava~ oncesinde, Alman proletaryas1, iktidar1, onderliginin ihaneti yilzUnden ve tek bir kur~un bile s1kmadan nazilere teslim etmeyip iktidan fethetseydi, hem sava~ engellenmi~

25

Sosyalizm

olurdu, hem y1k1lmanm e~igine gelmi~ olan stalinist btirokrasi 9oker ve Sovyet sistemi bUrokratik olmayan temellerde yeniden canlamr ve tabii bunun sonucunda da Avrupa devrimi ger9ekle~ecegi gibi, bir 91k1~s1zhk i~indeki Amerikan proletaryas1 da bu geli~meleri omek alarak iktidan ele ge9irebilirdi. Ya da en kotUsUnden proleter bir dilnya ile Amerikan kapitalizmi nihai bir hesapla~maya girerlerdi. Ku~kusuz o ko~ullar altmda diinya proletaryas1 boyle bir 9at1~maya bugilnkilnden 9ok daha elveri~li bir konumda girerdi.) Tarih boyle cereyan etmedi ve kapitalizmin krizini by-pass etmesine izin verdi. Arna Kalyon'un da hakh olarak belirttigi gibi, burjuvazinin "btlinci" ve "hafizas1" 1929'dan 91kartt1g1 derslerle 9ok daha kotii ko~ullar altmda patlak veren bu krizi a~masma yard1mc1 olabilecek mi? Ben, 9tiriimU~ kapitalizmin bu krizi a~amaya足 cagm1 ve siirtinen bir kriz ortammm nihai 96kil~e kadar silregidecegini ileri siirmenin daha dogru olacag1 kamsmday1m. Kapitalizmin," her diizeyde gericilik" anlamma gelen evresinin kapanmas1yla birlikte ortaya 91kacak olan 9okil~se, eger proletaryanm bilin9li eylemiyle son bulmazsa, bu, binlerce yilhk insan medeniyetinin sonu anlamma gelecek ve yukanda ifade etmeye 9all~t1g1m gibi, 9Urilyen kapitalizmden bile daha vah~i bir kaos ortamma girilecektir. Hiybir yanh~ anlamaya meydan vermemek i9in ~unu a91k9a ifade etmek gerekiyor: Kapitalizmin art1k yeni bir yUkseli~ 9ag1 ya~ama imkam olmad1g1 gibi (kar hadlerinin dil~me egilimini engellemek i9in yapt1g1 vah~eti yukanda anlatt1m), devrevi yeniden canlanma krizleri de ya~amas1 milmkiln degildir. Arna zaten ilstii ortUIO bir bi9imde de olsa Kenan Kalyon da yaz1smm sonunda bunu soylUyor: "Arna ~imdi 9ubugu biraz tersine biikrrienin zamamdir. Hali hazirdaki biiyiik buhran, ancak kapitalizmin tarihsel ve dogal sm1rlan konusunu tahlilimize dahil ederek yerli yerine oturtulabilir. Bu buhran, iktisadi bir krizle ekolojik bir kriz art1k aynlmaz bi9imde i9 i9e ge9tigi, kar oranlarm1 birikimin silrekliligini gUvenceye alacak ol9Ude yUkseltme olanaklan azald1g1, sennaye ~im足 diye kadar yararland1g1 d1~salhklardan art1k yararlanamaz hale geldigi, kendi hareketinin dogurdugu egilimleri mantiki sonu9lanna kadar gotUremedigi, birikimin tetikleyicisi ve ta~1y1c1s1 olacak yeni bir teknolojik devrim kapitalist Uretim ili~kilerinin 9er9evesine s1gmayacag1 ve biitiin bunlara bir de hegemonya krizi eklendigi i9in oncekilerden 9ok daha ag1r ve ozgiln bir buhrand1r." i~te ~imdi bu ay1hmlarm mant1ki uzant1lannm Uzerine korkmadan ytirtimek gerekir. Milcadele ettigimiz canavarm nas1I bir ~ey oldugunu daha iyi gormek ve onu altedebilmenin miimkiin yollanm bulabilmek i9in.

26

i;oromo~

Kapitalizmin Krizi ve Turkiye

Ciiriimiif kapitalizmin ifCi Slnlflnl Ciiriitme S8V8fl 1997 Gilneydogu Asya krizi sonrasmda Uluslararas1 <;ah~ma Bilrosu'nun 1998 rakamlarma gore 7 milyara yakla~an dilnya nilfusu i9indeki faal nilfusun say1s1 yakla~1k 4,5 milyar civannda ve bu nilfusuri i1Yindeki sanayi proletaryasmm say1s1 da 750 milyon kadar. Bir ba~ka ifadeyle 9ah~an nilfusa gore sanayi proletaryasmm oram yilzde 17-18 civarmda ki, bu aslmda ciddi bir oran. Soz gelimi 1917 devrimi sirasmda bu oran Rusya'da yilzde S'ler dolaymdayken gOnilmi.izde SSCB'nin 'Yoki.i~i.inden sonra bile hala yi.izde 10 dolaylarmda ('Yokil~ten bu yana yiizde 25 oranmda azalm1~ olsa bile). Ancak Rusya ve Dogu Avrupa iilkelerindeki mi.ithi~ azalma Bati Avrupa sanayi proletaryas1nm da faal niifus i9indeki oranm1 azaltm1~ durumda: 1990-1997 y11Ian arasmda Avrupa sanayi proletaryasmm say1s1 45 milyondan 40 milyona di.i~mil~. Rusya'da 76 milyondan 67 milyona dil~mO~, Dogu Avrupa'da benzer oranda bir dil~i.i~ var, ABD'de ve Japonya'd~ yerinde say1yor (tabii 2000 y1h verilerine gore, i1Yinde bulundugumuz ydm verilerine gore sadece ABD'de I milyon 900 bin i~'Yi i~inden olurken, bu say1nm 560 bin kadan krizin ilk aymda ger'Yekle~ti). Arna buna kar~1hk, <;in, Endonezya, Benglade~ ve hatta gariptir baz1 Afrika illkelerinde ise meydana gelen sanayi proletaryas1 art1~ oram geli~mi~ Ulkelerdeki kay1plan fazlas1yla telafi ediyor. Aslmda bu rakamlardan «y1kart1lmas1 gereken ilk lj!lplak sonu'Y, yukanda da ifade etmi~ oldugumuz gibi, delokalizasyonlar yOzOnden di.inya sanayi i~9i s1rnfmm ortalama ilcretinin onemli oranda dti~tiri.ilmesi. Tabii bu buzdagmm ilk bak1~ta gori.inen yilzti. Esas gori.inmeyen ytizil ise hem ,emperyalist tilkelerde hem de yan somilrge Ulkelerde i~'Yi sm1fmm ahm gilcilniln ge«ymi~ y1llara oranla anormal dil~tilgil. Ozellikle Ttirkiye ve M1sir gibi Olkelerde bu bariz bir ~ekilde gozlemleniyor. Soz gelimi, 60'h y11lann ortasmda TOrkiye'de emekliligine kavu~an bir ilkokul ogretmeninin eline geyen emeklilik ikramiyesiyle hem bir apartman dairesi hem, de bir otomobil satm almas1 milmkiinken, giintimilzde ancak bir otomobil satin almas1 miimkiin olabiliyor (tabii eger.kredi kart1 bor9larm1 kapatmak zorunda degilse!).

Benzer durum ABO gibi emperyalist illkelerde de geyerli. 60'h y11larm Amerikan i~t;isiyle bugOnkU Amerikan i~'Yisinin satm alma gilcilnil kar~1la~t1rd1g1m1zda benzer bir tabloyla kar~1 kar~1yay1z. Bugilniln Amerikan i~yisi babasmm ya da dedesinin 60'h y1llardaki satm alma gilci.ine eri~ebilmek iyin esnek ve kuralsiz lj!ah~ma ko~ullarmda il9 ayn i~te birden 9ah~mak zorunda. Dolay1syla dtinya i~«yi sm1fmm ahm gticil stirekli olarak azahyor. Tam da Marx'm goreli art1-degerin" 2. tip"inde and1g1 haliyle. Saat ticreti 7,5 Dolar olan ABO i~«yisinin kendi Ulke-

27

Sosyallzm

sindeki fabrikanm s0kUlilp <;:in'de kurulmas1yla saat iicreti 0,65 Dolar olan bir i~9i sm1f1 yarat1lm1~ oluyor. <;iirtimti~ kapitalizmin hedef tahtasmda Avrupa i~9i sm1fi var. ~u andaki bilttin milcadelesi Avrupa i~9i sm1fmm direncini ktrmak, 9iinkil diinya ol9eginde 9iirilmii~ kapitalizme orgiitleriyle birlikte direnen en onemli gii9 hala Avrupa i~9i s1mf1. ABO emperyalizminin tam destegini alan Avrupa Birligi (AB) "projesi" tarn da bunu ama9hyor. AB, i~9i sm1fmm yiizy11lar siiren mUcadeleleri i9inde serpilip geli~tigi ulusal yap1lan dag1tmak istiyor, 9iinkil ancak bu ulusal yap1lar dag1t1hrsa i~9i sm1fmm ulusal hukuklarda yer etmi~ ve kokle~mi~ olan kazammlan ortadan kalkabilecek.

Avrupa i~9i sm1fmm orgtitlilliigilniin kmlabilmesi i9in emperyalizmle i9 i9e ge9mi~ sendikal onderlikler kullamhyor. Ge9mi~in "sosyal demokrat" i~9i onderliklerinin yam sira barbarhga ge9i~in milad1 olarak kabul edilmesi gereken SSCB'nin ~okil~ilnden arta kalan sendikal onderlikler de bu i~e soyunmu~ durumdalar. Nitekim Tiirkiye'de de en sagc1smdan en solcusuna biitiin i~9i konfederasyonlarmm i9inde yer ald1klan ETUC (Avrupa Sendikalar Birligi) boyle bir uluslararas1 "i~9i" orgiltlenmesi. ETUC, "yoneti~im"i savunuyor. Yani i~9i sendikalarmm hiikiimetler ve devletle birlikte hareket etmesinden yana. ETUC'la birlikte korporatizmin yeni ~afagma tamk oluyoruz. Korporatizm i~9i sm1fmm devletten ve sermayeden bag1ms1z miicadele yilriltmesinin sonu demek. Korporatist orgiitlenmenin kokleri laiklik dU~mam kilise ideolojisine dayamyor. Korporatizm ideolojisine her dinden dayanak bulmak milmktin. Bu ideoloji dayanaklarm1 h1ristiyanhkta da bulabiliyor, islamiyette de. Nitekim AKP'nin i~9i smtfmm orgtitlenmesine kar~1 yakla~1m1 tiimiiyle korporatist temellerde. Tilrk-if e kar~1 Hak-i~ orgiltlenmesi ya da bizzat Tilrk-i~ sendikalan i9inde yilriltiilen faaliyetler bu zeminden gi.i9 ahyor. Korporatist orgiltlenmenin i~9i sm1ft a91smdan Avrupa'daki kar~1hg1 1789 Frans1z Devriminin gerisine dii~mek anlamma geliyor. Tilrkiye'de ise Osmanlmm son donemine denk dii~en i~9i cemiyetlerinin orgiltlenmelerinin gerisine dii~mek. <;iirilmii~ kapitalizmin "kiireselle~me" adt altmda ne Tiirkiye'de ne de dilnyanm herhangi bir illkesinde "demokrasi" canland1rmas1 milmkiln degil. Demokrasinin temeli i~9i haklan ve i~9i orgiitlillilkleridir. 1~9i sendikalan ve i~9i orgiltleri zay1tlat1hp budand1k9a demokrasi dti~足 manhg1 geli~ecek, hepsinden onemlisi i~9i sm1f1, orgtitlerinin .dag1t1lmas1yla, genel niifus iiyinde eriyip gidecektir. Dilnyamn i9ine girdigi' donem boyle bir donemdir ve i~te bu yiizden barbarhgm ayak sesleri duyulmaya ba~lam1~t1r. <;i.irilmil~ kapitalizm kendi mezar kaz1c1s1 olan sm1ft da 9tirtitme yolundadir. insan medeniyetinin tek kurtulu~ yolu, tiretim ara9lan Uzerindeki ozel mtilkiyet rejiminin i~9i sm1fi onderli28

<;;urumu~

Kapitalizmin Krizi ve Turkiye

ginde y1ktl111as1d1r. Dolay1s1yla i~9i sm1f111111 art1k zamanla yan~1 soz konusudur. Yani insanlig1 harharhktan ku1taracak olan tek s1111f olan proletaryanm ulusal i~9i sm1f1 onderliklerinin yam s1ra bir di.inya i~9i sm1f1 onderligine acilen ihtiyac1 vard1 r.

Cozum Yukanda 9izdigimiz tablodan devrimci Marksistler olarak pratik sonu9lar 91kartmak zorunday1z. Kategorile~t i rmelerden ho~lanmamak颅 la birl ikte i.ii,: temel noktanm i.izerinde durmak zorunday1z. <;::iiriimii~ kapitalizm ka.;hg1 en son delige kadar kovalanmak zorundad1r. Eger bugi.in 9i.iri.imi.i~ kapitalizm, uygulayageldigi delokalizasyonlarla C,:in ' e, Hindistan ' a, Benglade~'e hatta Afrika'ya ya da Fizan'a kadar ka91yorsa oralara kadar kovalanmak zorundad1r. Nitekim daha di.in Endonezya'dayd1. orada i~9i s1111f1 mi.icadelesinin gi.i9lenmesiylc bu kez Vietnam路a ka9t1. Ka9t1g1 her yerde s1111f mi.icadelesi gi.i9lendiril111elidir. Tuzla'daki tekstilcilerin Romanya ' ya ka9mas1 ve bu kez orada s1k1~malan gibi. C,:i.iri.i111i.i~ kapitalizmin ka9tig1 her i.ilkede sm1f mi.icadelesinin yi.ikseltilmesi di.inya proletaryasmm yak1c1 gorevi ol111altdir. i~.;i sm1f1 y1llar siiren miicadeleler sonucu kazammlar elde etmi~ oldugu merkezlerde sonuna kadar direnmelidir. Ba~ta Avrupa proletaryas1 olmak i.izc re emperyalist i.ilke proletaryas1 kendi i9inde serpilip geli~tigi ulusal yaptlarm kapita lizm tarafmdan pan;alanmas1na kesinlikle izin vermcmeli, delokalizasyonlara ve bolgeselle~tirme politikalanna kar~1 91kmahd1r. Avrupa proletaryas1 can di.i~manmm AB oldugu bilincine vardmlmalt ve ki.ireselle~me kar~ttJ saldms1yla AB'yi parampar9a ederek Avrupa Birle~ik Sosyalist Devletleri icyin mi.icadeleyc attlmahd1r.

Biitiin hunlarm gen;ekle~ebilmesi i.;in diinya i~.;i sm1fmm kitlesel bir i~.;i sm1f1 Enternasyonal'ine, yani i~.;i sm1fmm diinya partisine ihtiyac1 vard1r. Yukanda and1g1m1z iki mi.icadele alam11111 birlqtirilmesi ve yi.iri.iti.ilebilmesi ic,;in ulusal i~9i partilerinin ve sendikal orgi.itlerinin yam s1ra bunlann hepsinin biraraya gelmesiyle olu~acak bir di.inya i~i,:i s1111f1 Enternasyonal'ine ihtiya9 vardir. Kendi i.ilkesinin sermayesinden ve devletinden bag1111s1z olmak kayd1yla i~c,;i s1111f111111 bi.iti.in cgilimlerini kucaklayan partilerin kurulmas1 ve bunlann bir kitlesel i~i,:i cnternasyonalinde biraraya gelmeleri hayati bir onem ta~1111aktad1r. Tro9ki I 938'de di.inya polikasma damgasm1 vuranm esas olarak proletaryanm onderlik krizi oldugunu soylemi~ti. (:i.inki.i o tarihlerde sosyal demokrasi ve stalinizm di.inya i~9i sm1fma ihanet konusunda birbirleriyle yan~1yorlard1. Bugi.inse bu onderlikler bile kalmam1~ durumda. Proletarya b1rak111 onderlik krizini, neredeyse bir 29

Sosyalizm

"onderliksizlik" krizi ya~1yor. Sermayeden ve devletlerden bag1ms1z bir dtinya i~yi sm1fJ onderliginin in~as1 barbarhk yolundan y1k1p dilnya sosyalizmini kurmanm olmazsa olmaz1dir.

Turkiye ve bir kez daha liberaller.ve ulusalc1lar tepifmesinin arka plan1 <;i.irilmil~

kapitalizmin insanhg1 silrilklemekte oldugu uyurumdan nasd kurtulunabilecegini yukanda anlatmaya 9ah~t1m. Ku~kusuz bu durumun Ttirkiye politikas1 ilzerinde de derin etkileri oluyor. Kapitalizmin bu yilrilmU~lilgilnii tahlillerin iyine dahil etmeden Ttirkiye'deki sm1f milcadelelerine anlamh bir mildahalede bulunabilmenin de milmkiln olmad1g1 apa91k ortada. Hal boyleyken, Tilrkiye'de son ydlarda ayyuka y1km1~ olan liberaller/ulusalc1lar tepi~mesinin arka plamm da de~mek bir zorunluluk halini ahyor ister istemez.

Yaz1mm ba~mda 9i.irilmil~ kapitalizmin kar hadlerinin dti~me egilimini engellemek i9in hangi yollara ba~vurdugunu belirtmi~tim. i~te uyu~turucu ka9aky1hg1 da bu yollarm neredeyse ba~hcalarmdan biri.

Uyu~turucu kayaky1hg1 meselesi gilndeme gelince "Ergenekon"dan soz etmemek milmkiln degil. Ancak soruna, yani Ergenekon orgi.itlenmesine, art1k klasik 2. Di.inya Sava~1 sonras1 Gladio orgiltlenmesinin Tilrkiye ayag1 ya da "Topal Osman" analojileriyle yakla~mak anlams1z. SSCB'nin y6kil~i.iniln barbarhga ge9i~in milad1 oldugunu 1srarla vurgulam1~t1m. N itekim 1991 sonrasmda di.inya uyu~turucu .trafigi art1k devletlerin denetiminden 91kt1. Bu aslmda ytirilmil~ kapitalizmin de fazla51yla arzulad1g1 bir durumdu. <;ilrilmil~ kapitalizm ile mafya orgiltlenmesinin i9 i9e geymi~liginden soz ederken bunu kastediyordum. Ulus devletler, kapitalizmin bu saldms1 k~1smda uyu~turucu trafigini kendi denetimleri altma almak iyin umutsuz bir 9abaya giri~足 ti ler. Tilrkiye'deki Ergenekon orgiltlenmesi uyu~turucu trafigini Tilrk devletinin kendi denetimi altma almak istemesinin bir arac1 haline donil~til. Dikkat ediUrse Tilrkiye'deki Ergenekon orgtitlenmesinin esas i~levinin ye~itli mafya gruplarm1 temizlemek ve devletin bu i~in denetimini tilmilyle eline geryirme arzusu oldugu kolayhkla gori.ililr.

Zaten Ergenekon 9etesinin i~ledigi esas cinayetlerin de bu 9er9evede ger9ekle~tigini gormemek i9in kor olmak gerekir. Bu temel i~levin yam stra geryekle~en cinayet ve katliam ise e~yanm tabiatma uygun ~ekilde ger9ekle~tirilmi~tir. Yani yeteyi hangi ideolojiden beslenen kesimlerden olu~turursamz, ona uygun cinayetler i~letirsiniz. Esin kaynag1 Ttirk milliyet9iligi olan bir 9ete elbette boyle kullamlacakt1r. Arna sorun bu noktada bitmiyor, aslmda ba~hyor.

Baz1 yan somilrge kapitalist tilkelerin yOk onemli bir petrol silah1na sahip olduklan ve bunun avantajlanm kulland1klan bilinir: iran ve

30

c;oromO§ Kapitalizmin Krizi ve TOrkiye

Venezuela gibi. Dilnya uyu~turucu trafiginde jeostratejik ay1dan onemli bir yere sahip olmak da gilniimiizde neredeyse bi.iyiik petrol i.ireticisi bir tilke olmak kadar onem ta~1yabiliyor. Ti.irkiye i~e boyle bir kav~akta yer alan bir illke. Bilindigi gibi eroinin hammaddesi olan afyonun dilnya 9apmdaki ilretiminin yilzde 95'i Afganistan'da ger9ekle~iyor. Ve gene 9ok iyi bilindigi gibi Afganistan'daki afyon ekim alanlara ABO i~ga­ linden sonra yilzde 400 artt1. Bilyilk 9okuluslu ~irketler uyu~turucudan elde edilen bilyilk paralarla borsalara girerek astronomik kazan9lar elde ediyorlar. Nitekim Ergenekon iddianamesinde Ozdemir Sabanc1'nm oldiirtilmesinin bile altmda uyu~turucu meselesinin yatt1g1 a91k9a ifade ediliyor. Bu noktada SSCB'nin 9okmesi 9ok onemli, 9ilnkil daha ooce Sovyet devleti ve onun Bulgaristan gibi uzanttlan bu trafigi bilrokratik devletin denetiminde tutuyorlardt. GtinUmilzde Putin'in i~levi mafyalararas1 dengeyi saglamaktan ibaret ve tabii bu 9ilrtimU~ kapitalizmle i~birligi halinde ger9ekle~tiriliyor.

DUnya uyu~turucu trafigi hilkilmetler devirip yeni hiikilmetler kurabilecek gil9te. Ecevit J974'te, "ben de TUrkiye'fe afyon ekimini serbest b1rakmm!" dediginde hemen iktidanndan olduydu. Mafya kapitalizmi herkese istedigi yerde afyon ekimini serbest b1rakm1yor. Oyle olsayd1 uyu~turucu ka9ak91hgmm ne anlamt kahrdt? Ecevit bunu ve daha bir9ok ~eyi anlayamad1g1 i9in iktidar olamad1, ancak anlad1gmda, yani tesilm oldugunda iktidara gelebildi. Nitekim aym Ecevit kendisine hUkilmet olmanm kap1sm1 ardma kadar a9an Abdullah Ocalan'm yakalamp TUrkiye'ye teslim edilmesini de anlayamam1~t1! Hatarlamrsa o s1ralar Ecevit ~u sozleri soylemi~ti: \'Bu adamm yakalan1p bize teslim edilmesini hala anlayabilmi~ degilim!" Oysa ki Abdullah Ocalan, "ben uluslararas1 bir komplonun sonucu olarak Tiirkiye'ye teslim edildim" derken i~in aslm1 Ecevit'ten 9ok daha iyi anlam1~t1. Bu "uluslararas1 komplo"nun ne oldugu belli degil mi? Tabii ki, uluslararasa mafya kapitalizmi! Ger9ekten de Kuzey lrak'tn Saddam'm denetiminden 91k1p tiimi.iyle mafya kapitalizminin denetimi altma ge9mesiyle birlikte art1k Abdullah Ocalan'm Tilrkiye'ye tesliQl edilmesiQde bir sakmca kalmayordu.

SSCB'nin 9okU~Unden sonra 9Uriimil~ kapitalizmin dUnyay1 i9ine soktugu silre9 uyu~turucu ka9ak91hgmm da devletlerin denetiminden 91kart1hp "ozelle~tirilmesi" ya da "serbest piyasa"ya a91lmas1 siirecidir.

Olaylarm geli~imini boyle degerlendirdigimizde Ti.irkiye'deki liberaller ve ulusalc1lar 9at1~masmm da ekonomik arka planm1 yakalayabilmi~ oluruz. Tabii i~ bOyle olunca da bu ~at1~manm ashnda nas1l sahte bir anlam kazand1g1 gortilUr. Art1k "serbest piyasac1" AKP de uyu~tu­ rucudan kendine dil~en pay1 talep etme noktasmdad1r. Dengir Mir Ftrat hadisesi bunim a91k gostergesi degil de nedir?

31

Sosyallzm

Bu degerlendirmelerden tabii ki ~u sonuca vannak gerekmiyor: Ulusal solcularm ideologlan ya da liberal ideologlar ve bunlarm her 路 ikisin de arkasmdaki kitleler bu uyu~turucu rantmdan paylarmt dU~eni talep etme mi.icadelesi i9indeler. Haytr, tabii ki liberallerin kalem~orlan (Altan karde~ler ve benzerleri) "demokratikle~me" konusunda samimiler ya da ciddi bir yamlsama i9indeler. Aym ~ekilde ulu.salctlarm kalem~orlan (ilhan Sel9uk ve be路nzerleri) de "ulusal egemenlik" meselesinde samimiler ve tabii yamlsama i9indeler. Bunlarm pe~indeki kitleler haydi haydi oyleler. Arna onemli olan, kendi i.izerlerinden donen dolabm farkmda olmayan kitlelerin durumu. A~agtda 9ilrUyen kapitalizmin neden oldugu muazzam bir uyu~turucu rant1 kavgas1 var, yukanda ise yamlsama i9indeki kitlelerin tepi~tirilmesi! i~te buradan 91kart1lmas1 gereken sonm;:: Sahte kampla~malarm kar~1smda bir 3. Cephe a9mak gerekmiyor. A91lmas1 gereken tek bir cephe vard1r: \:Urilmti~ kapitalizme kar~t anti-emperyalist bir cephe ve onun i9inde de birle~ik bir i~9i cephesi!

32

Emperyalizmin Krizi ve TOrkiye lf~i S1mfl i9in Birlefik lt9i Cephesi

Empery•lizmin Krizi ve Tirkiye i,~i S1n1f1 i~in lirle,ik i,~i Cephesi

Musa UZUN

Y 1llard1r ekonomi haberleri diye finans sermayenin kumarhanesi olan borsa ve kar~1ltks1z bastlan paralarm siyasi ve askeri gi.ictiyle oynand1g1 doviz piyasas1 ve bankalar, faiz oranlan gibi masallar dinledik. Oretimdeki dti~ti~e ve ~ir­ ketlerin bilan~olarmdaki faiz-rant gelirlerine dikkat uyanlanmtz gorrnezden gelindi. Bi.ittin dtinyada i.iretici gi.i~­ lerin nas1l y1k1ld1gm1 anlatmaya ~alt~ttk. Felaket tellalltg1 yapt1g1m1z1, ekonominin iyiye gittigi masahm anlatmay1 stirdtirdtiler. Biit~enin yandan fazlasmm faiz odemelerine aynlmasma ragmen bor~lar biiyiiyor, elde avu~ta olan her ~ey ozelle~tirme ad1yla yagmalan1yor ama delik kapat1lam1yordu. Sonunda ger~ek gizlenemez oldu ve kriz patladt.

Zaten ya~m1 cehenneme ~evinni~ i~sizlik patladt, i~yerle­ ri kapanmaya ve i~~i ~1kannaya b~lad1. Zamlar i~kenceye donii~tti, i~kenceciler sokak ortasmda insanlan oldilrmeyi stradan olaylar olarak yaygmla~t1rd1.

33

Sosy•llzm

V

avgasm1 stirdtirdtigilmtiz bir omek bile yilrtimeyi ve vah~eti 1'....anlatmaya yetiyor. Kot · kumlama i~9ilerinin slikozis hastahg1 nedeniyle saghklarm1 iyile~memek ilzere kaybetmeleriyle ba~layan stire9, 61Umleriyle silrliyor. Ba~lang1yta say1sm1 bile bilemedigimiz i~9ilere ula~t1k9a tehdit altmda olan i~9ilerin 10.000 civarmda oldugunu dti~Unmli~tilk. Tilrk "Toraks Demegi'nin dilzeilledigi slikozis konulu bilimsel toplant1da gordilk ki kumlama yapilan diger i~kollarlyla beraber tehdit altmdaki i~iyi say1s1 30 bin. Bu hastahk i~ ko~ullan dogru dtizenlendiginde yUzde I 00 onlenebilir oldugu halde bugilnkU vah~i kapitalizm ko~ullarmda geri donii~Umsliz tedavisi olmayan ve tam bir imhayla sonu9laniyor. Onlarm masalc1lan merdiven alt1 atOlyeler gibi yalanlar soylese de kilresel sanayi, ta~eronluk yoluyla ilretimi boldUgi.l i9in biitiin ta~eronlar btiyiik tekellerle 9ah~1yor. <;ah~ma Bakanhg1'nm, Saghk Bakanhg1'nm, k1saca devletin denetlemeyerek korudugu patronlar, belediyeleri de yanlanna alarak bilerek gen9 i~yileri (15-25 ya~) olilme gonderiyor. Bu geriyegi bilen i~9i Karde~ligi Partisi, ba~mdan beri mticadelenin i9inde ve programma "patronlar ilye olamaz" yazm1~t1. "Mazlumun dini ve milleti olmaz" temel slogamyd1. Otkenin, hatta diinyanm her yerinden gelen Ktirt, Ttirk, <;erkez, Azeri, Romen v.b. i~9iler, milliyetleri ve dinleri sorulmadan bu oliim atolyelerine girdiler. i~sizlikle dize getirilmi~lerdi. i~9i Karde~ligi Partisi'nin diger temel slogan1 "Ya i~9i-yoksul koylti hiikiimeti, ya k1yamet" idi. Bundan daha biiytik k1yamet dii~iinebiliyor musunuz?

Bu omek ve btittin orneklerle biliyoruz ki krizin nedeni asalak, kan emici sennaye dtizeni. <;oztimil de bu sei:maye dtizeninin y1k1lmas1.

Vine i~yi Karde~ligi Partisi program ve ttiztigiiriiln amay maddelerinden almt1 yaparsak "i~9i Karde~ligi Partisi'nin amac1, Ttirkiye'dc ve dtinyada her tilrlti somlirtiye son vererek i~9i-yoksul koylii hilkilmetlerinin kurulmasm1 saglayarak bir i~yi iktidarma ula~makt1r. " diyor.

Bu nas1l olacak? Bazilan 9at1 partisi diyor...

Cati Partisi metropollerde AB-ABO emrindeki AKP'yi durdurabilir mi?

Daha onceleri ·Emek Ban~ Ozgtirltik Blogu v.b. adlarla ytirtittilen bu stire\:ler, seyim i~birligini a~amad1klan gibi blr giin bile taraflar ozele~tirilerini vererek durumdan vazife 91karmaya yana~mad1lar. Ostelik her i~birligi 9abas1, btittin bile~enleri gil9lendirmedigi gibi yogunlukta daha zay1f ve ilkesiz bir hale getirdi. i~irliklerinde ilkelerin yerine gii9 ili~kisi belirleyici oldugundan bu sonu9 ka9m1lmaz olarak daha ilkesizlige gottirdil. Son se9imlerde Ktirtler bag1ms1z adaylarla mecliste gtup kurdular. Bu i~birligi metropollerden sadece istanbul birinci bolgede Ufuk Uras'm, il9iincil bolgede ise o giinlerde cezaevinde olan Sabahat

34

Emperyalizmin Krizi ve Turkiye i~i;;i S1111f1 ii;;in Birle~ik l~i;;i Cephesi

Tuncel"in se9ilmesindc olurnlu bir katk1da bulundu. Se9imlerden sonra parlamentoda grup kuran OTP helirleyici glic;: olarak <;at1 partisini stirekli gtindemde tuttu ama bir ad1111 atmak yerine gUnllik ya~ananlara yeti~meyc <;alt~maktan tilkenin ve i~<;i s1111f111111 sorunlanna yonelemedi bile. Ortak bir mlicadele program1 olmad1g111dan emperyalizmin ve i~birlik9isi AKP'nin sald1r1lanna kar~1 korunma ve giderek i9ine donme olarak tan1111layabilecegimiz bir sUre<; ya~and1. Tuzla'yla ba~layan bazi i~<;i eylemleriyle ilgilenme 9ali~malan, sald1nlann yogunla~mas1 ve bat1da Ki.irtlcrc dc)ntik tchlikcli \e 1rk91 provokasyonlarla tekrar bc)Jgeye cfonmeylc son119land1.

EMEP. SDP. EHP. bir k1s1111 ()DP' Iii er ve irili ufakl1 sos) a list gruplar. i)ncclcri bu kurulu~ta olmak i9in 9ok istekliyken zaman gec;:tik9c heyecanlann1 kaybcttiler ve bir k1sm1 beklerken etkinliklerinin de iyice azald1g1111 gi"irdliler. Hatta <;ogunlukla bu gerilemenin de etkisiyle bi)Jlinenler ya da aynlanlar, dolay1s1yla gU<; kayb1 ortak bir payda olarak saptanabilir. Ru sonu9lann sadece 9at1 partis i sUrecinden dcgil, sermayenin ag1r sald1nlar111a ve krize kar~1 politika Uretemernektcn ve mlicadelcnin gfacvlcrini )Trine getirrncmekten oldugunu saptamak sanmm aba111 olmaz. ~iddet ve sava~ sannal111111 belirleyici oldugunun en iyi gostergesi I EylUI DUnya Ban~ (iUnU'ndG yapilan istanbul mitinginin zay1fl1g1 idi .

011ak mlicadele ic;:in taraflar ve onerdikleri politikalann ald1g1 destek ycterince gi)stcrgc olu~turdu. Ay111 ~ekilde <;at1 bile~enlerinin (d1~1n颅 dakiler de oldugu haldc) katild1g1. fHP ' nin Kad1koy "AKP'ye kar~i'' mitingi daha da zay1f hir i.)rnek olarak ya~and1.

Farkl1 slirc9lerde kimlcrin nasil tutum ald1g1111 incelemeden once bir durum tespiti yapmakta fayda var: l~9i s1111f111111 durumu.

i~~i sm1fmm durumu Daha iinceleri 20 milyonu a~k111 oldugu resmi rakamlarda bile soylenen i~9i sm1fm111 sadece 6- 6.5 milyonu sigortalt ve bunlann da 500 bini scndikal1. Sendikal1 i~<;ilcrin de 400 bin civan TUrk-i~'te路, geri kalan1 da DiSK ve Hak-i~路tc iirgUtli.i. Son si.irec;:te Orman Bakanlig1, belediyeler ve c;aykur ba~ta olmak Uzerc varlig1n1 htiki.imete baglam1~ bazi Haki~ sendikalanna hUklirnetle uzla~arak yeni yonetimini olu~turan baz1 TUrk-i~ scndikalar1111n da rnlicadelenin d1~111da tutuldugunu sbyleyebiliriz. Bclcdiye-l{e Cienel Maden i~'in de cklemlediklerini si)ylernek 9ok abart1 olmaz sanmm.

Yoneticilerinin bu i~hirlik<;i hesaplanndan Uyeleri dogrudan sorumlu tuta111ay1z ama mticadelcyi birlqtirebilmck i<;in i~imizin zorla~t1g1111 soyleyebiliriz. Yine ayn1 si.ire9te nasd bir tehdit ve pazarhkta bu ittifaka girdigini a91klamaya11 Ttirk Metal yonetiminin, toplu sozle~me slircci

35

Sosyalizm

oncesinde yeniden, bilinen yanlt~hklan basma ry1kart1larakyeni sat1~lara dogru yelken ac;:t1gm1 rahatltkla soyleyebiliriz. · · Ozelle~tirme siirec;:lerinde miicadeleleri yenilgiyle biten Yol-i$, Siimerbank ve Tekel i~ryileri de neredeyse bir bijtiin olarak miicadelenin dt$ma itildiler.

Her $eye ragmen bu ag1r stireryten orgiltiiyle 91kabilmi$ ve miica- . dele edebilecek oldugunu gosteren Hava-i$ ve Petrol-i$ sendikalarma Telekom greviyle kendini ispatlayan Haber-ifi de ekleyebiliriz. Eski yonetimini deviren Harb-i~ Sendikas1 da milcadele potansiyeli ta$1masma ragmen temsilci sec;:imleri yerine, atama yaparak ve i$ryileri geli$en siirerylere hazirlamayarak sendikal demokrasiye zarar verdi ve bu yilzden yeni sorunlara gebe. ilk i$ten 91kannalardan nasibini fazlas1yla alan Hak-i$'e. bagh <;elik-i~ Sendikas1'm da i~ryi sm1fmm.ortak_miicadelesinde gorebilecegimizi biliyoruz.

Seker-i~ ozelle~tirmelere kar~1 miicadelesini silrdilrilyor. TekG1dai$, Tezkoop-i$, Koop-i$, Liman-i~ yeni orgiitlenme milcadeleleri ile hareketli giinler ya$amay1 siirdiiriiyor. · Kristal-i$, Pa$abahrye Beykoz silrecinden ald1g1 yaray1 onannaya ryah$1yor. Banka ve sigorta i$c;:ilerinin ko$ullan ryok agirla~masma ragmen bu alanda orgiltlti Tilrk-i$ sendikalan adeta bir dayant$ma sand1g1 gibi i$verenlerin ryatasmdan 91km1yor ve bu alanda daha yolun ba$mda bile degiliz.

Ozelle~tirme saldmsmda ve krizle i~sizligin artacag1 saghk i~ko­ lunda toplu sozle~me yapabilen tek sendika Tiirk-i$'e bagh Saghk-i$, Mustafa Ba$oglu ekibinin sat1~1 ve yonetememesi yilzilnden kayyumda. Kongre siirecinde ortak ve birle$ik miicadeleyi savunan bir ekibin yonetime gelme ko$ullan var ve bu saglanirsa saghk alanmda ortak miicadelede bir yiikselme olacagm1 $imdiden soyleyebiliriz.

DiSK cephesinde ise Birle~ik Metal-i$, merkez yonetimi DiSK'in btitUn ilkelerine aykm Lastik-i~ ve belediye seryimlerine gelecegini baglam•$ Genel-i~ d1$mda tiim sendikalar zayaf. Biltiln diriligine ragmen Nakliyat-i$ ambarlar d1~1nda orgtitlenemedi. Limter-i$, Tuzla tersanelerinde agir saldm altmda ve patron sendikas1 TUrk-i$'e bagh DokGemi-i$'e kar$1 miicadele, i$ryi hareketinin ryozmesi gereken ilk sorun lardan.

Toplu s6zle$me yapamayan sendikalarm bir i$ryi orgiltii olarak milcadeleye katk1 sundugu kesin ama bunlara o noktaya gelene kadar gerc;:ek sendika olarak bakamayaz. Tuzla'da i$in durdurulamad1g1 grev giri$imi dogru degerlendirildiginde yap1lan yanh$1ar sm1f milcadelesinden ogreninek yerine durumu gerryekliginden saptmnaya kadar gotilriir.

Grev, i~ryilerin ilretimi durdunna eylemidir. Bunun d1$mdaki mUcade-

36

Emperyalizmin Krizi ve Turkiye i ~v i S1111f1 ivin Birle~ik i~vi Cephesi

Ic ier grcv olarak adl a11d1rtlama1. Tcrsanclcrclc agtr ko$ ttll ara ~ imdi de i5tcn atm alar ek lend i. Kavga da ha da k1Z1 5acak.

100 bin i~<,:inin 9al1~t1 g 1 (o rlu .da daha ~imdiden 10.000 sa nayi iwisi i~t e n 91kartld1. Bunu gene! say 1ya vurursak 2 milyondan faz la i~<,:inin i5ten atilacag1111 soylcmck aba111 dcgil, ihtiyatl1 bir say1 olur.

Kamu sendikalan h <,: i hareketinde y a ~ anan dagtlma ayncn gc<,:erli . Hiiklim etin kanatlart alttna gircn Memur-Sen. bir ya ndan giis; lenirken ortak mi.icadele edemeyen Kamu-Sen \ e KES K giis; kaybetmekte . Oze llikle kamu se ndikac1hg111111 onci.ili.i gi.inii ya pan se ndikalarca kurul an KESK. yillardir hir az111l1k tarafmdan itti fa k pazarltkbnyla helirlenen ybnetimleri nedcniyl e 9ogunlug1111u kaybctm ektedir. Her ger,:en gi.in daha faz la ir,:ine dbnm ekt edir. Son kon grede de bir miicadele program1 yerin e <,: at1 parti si ta rt1 ~ malan vc ittifaklan bclirl eyi ci olmu5tur. Hu kaostan r,:1kmas1 ancak yc ni bir ortak rni.i cadclc ve brgi.itl enme program1 yapmas1 ile mi.imkiindi.ir. KESK ise bunun :'erin e ele5tirileri susturmak iyin dar kadr6 ey lemleri ik si.irccin daha da parr,:alanmasma hizmet etmektedir.

B a ~ta cgitim ve sag l1k o lm ak ii zc rc imha cdilm ek istenen ka1nu sal alan1 ve i~ <,: i s1111f1 ka1a111111l ar1111 anc ak Emek Platformu ' nu yenidcn ve giin ce l 111i'1cadcle program1 yla a ~ abiliri z .

Bu alandaki sald1r1:'1 kendi ba ~ 111a gi:igiislemeye kalkm as1. kendisini par9a lamaktan ba~ka bir so nu s; ve nn eyecegi gibi tiim i59i brgi.itlerinin de par9al anmas111a neden o lacakt1r. Buna benzer bir si.ireci Eg itimSen 路in anadi Ide egitim hakk1111 sav unamazken de y a~a m 15t1k . <;att part is i bil e5cnlcri . po litika s1zl1k vc ilkesizlikleri yUziindcn hem tcmel bir karan savunam adtl ar hem de bu nedenle oncesinde ve sonras111da bin;ok iiyenin fagi.ite o lan gli ve nini sarstdar hatta aynlm alarma ncden oldular. Ayrtl1klan sadccc ~o v e n saldm ile ai;:1klamak, yanl15l1klart 011me yabas1d1r. ()nee bu yii zden se ndika bolUnme noktasma getiril111i5, so nra da bu temel ilkeden uza kl a$ tld1g1 ir,:in gUven kaybma ugram15tir. $ imdi yc niden aynt ilkelerin konm as1 ir,:in yeni yaralann as:ilmamas111111 yo lu da pazarl1ktan de gil ortak mlic adclcdcn vc biirokrasinin tasfiyesinden. scnd ikal dcrn okras icl cn gci;: mektedir.

Ortak mi.icadele ii;:in sava5mak yerinc biirokratik yi:inetim organlannda ald1 g1 eylem kararl art . miicadeleyi yi.ikseltmedigi g ibi umutlartn k1r1lmas1111 ve kadrolarin kendi kitl es inc vc i~ y i su11f111 a daha fa zla gi.iv e n s i z l e~ mesi sonucunu dog urmaktadtr. i5yerinde ve i5kolundaki so runl ara mi.idahale edemeyen bir se ndika. iilke ve dUnya so runlarina hi<,: mi.idahale edcmcz. KES K 'in kendini ispata degiL mUcadclcyi birl e~tirmck ii;:in sab1rl1. kararl1 \ e al<;akgi.)ntilli.i kararlara ihti yact var.

Bi.i ro kras iye kar~1 sen cl ika I demokras iye her zamandan daha s;o k ihti-

37

Sosyalizm

yay oldugu bu gi.inlerde ya bu adnnlan atacak ve mi.icadelenin yi.ikselmesine katk1 sunacak ya da erimeye devam edecektir.

Yoksul koyluler Koylil sendikalan giri~imlerinin yetersizligi ve tanm kooperatiflerinin hilkilmete baghlig1 di.i$i.intildtigtinde yoksul koylilleri bekleyen kara gi.inlerdir. i~crilerin i~ten at1ld1g1 gilntimilzde, i~sizler ordusuna kat1 lacak yoksul koyli.ileri kazanmak zorunday1z. Ortak bir milcadele program1 ve orgtitlenmesi cy1karamazsak i~cri sm1fmm orgiitlerine k~1 dii~manh­ gm beslenecegi bu alan, yoksulla~an kiicytik ve orta burjuvaziyle tehlike haline gelecektir. Hepimiz bilmeliyiz ki yoksul koyliller ya gecyici i~yi­ lerdir ya da bir k1sm1 i~iyi bile olamam1~ yarmm aiylar ordusudur.. h<ri hareketinde ortak taleplerle yarat1lacak birle~ik milcadeleye kat1lacak diri unsurlar olmas1 ellerimizdedir. <;ay-Kur i~iyisinin iyay koyltisilnden ayn kazanma ~ans1 var m1dir? Birle~ik cephe politikalanm ba~anya ula~t1rmanm zorunlu ad1m1 yoksul koylilleri bu miicadelenin bir unsuru haline getinnektir.

Kurtler "Her ulusal milcadele, .· i9inde sm1f milcadeleleri banndmr." diye silrekli soylilyoruz. Kamu i~letmeleri tasfiye edildikten sonra bolgede sendikah ve sigortah i~yi neredeyse yok denilecek dilzeye indi.

Diyarbak1r'da Akytl tekstil i~cyilerinin orgiltlenme milcadelesi yalmz birak1lm1~ ve yenilgiyle sonuylanm1~t1. Bolgesel asgari Ucret politikalanna bile itiraz edilememektedir. i~sizler ve geyici i~9iler ordusunun en bi.iyilk parcyas1 Kurtlerdir. Bi.itiin y11lar degerlendirildiginde yoksul Ki.irtler, hak mticadelesinde ustlerine di.i~eni fazlas1yla yapmakta ama i~birlik9iler tarafmdan si.irekli etkisiz k1lmmaktad1rlar. Ortadogu'da ve lrak'm i~galinde seyirci, hatta i~gal~ilerin yanmda pozisyon belirleyenlerle yollarm1 aymnam1~lard1r. thale yagmas1 pe~inde ko~anlarla, belediyelerde ta~eronlarla kamu ihalesi alan yagmactlarla birlikte olmaya zorlanm1~lardir. Ne zaman saldm sertle~se onurlarma sahip cy1kan yoksul Ki.irtler, sm1f mticadelesi smavmdan ba~an ile gecymi~tir ama kendi sm1f yat1~malarmda ttirni.iyle orgi.itsi.iz ve perspektifsiz b1rak1lm1~lard1r. Aky1l grevi ve belediyelerde ya~ananlar buna en iyi omektir.

Filistin halk1yla aym kadere raz1 olmalan istenen bu halk, Ortadogu'da ortak mticadele ad1mlarmdan ahkoyulmu~tur. Irak'µi Amerikan u~ag1 Barzani ve Talabani'ye bile sempatiyle bakmalan kendi umutsuzluklarmm bir gostergesinden ba~ka nedir ki?

38

Emperyalizmin Krizi ve Turkiye i~i;:i S1nifl ii;:in Birle~ik l~i;:i Cephesi

Kadmlar Ag1r sava~ ko~ullannda ve ekonomik krizde en agir ko~ullarda ya~ayan kadmlar rni.icadelenin neredcyse d1~mda tutulmu~lard1r. Gbstermelik ternsil d1~mda ozne olma ko~ullan esirgenmi~tir. Sendikal harekctte, temsili ban~ mi.icadelcsinde etkisizle~tirilmi~lerdir. Bu si.irec;te kad1nlarm ondili.igti ve bag1ms1z orgi.itliiltigti saglanamazsa yol alma ~ans11111z yoktur.

Ogrenci gen~lik Gelecek umutlan iyice za y 1flam1~ ve tcslim olmu~ bir genc;lik yaratdmak istenmektedir. Gelecegin i5c,:ileri degiL i~sizler ordusunun oncmli bir par9as1 haline getirilmi~ i.iniversite genc,:ligi, i~c,:i sm1fmm onci.illigi.inde yeniden mticadeledeki yerini alacaktir; yeter ki onleri ac,:tlsm .

Uluslararas1 mucadele Ti.irkiye ' deki bi.itiin konfederasyonlar ETUC (Avrupa Sendikalar Konfederasyonu) i.iyesidir. ETUC bir AB orga111d1r ve ekonomik ac;1dan AB'yc baglid1r. Oyelerinin gcliriyle ya~amak zorunda olan patronlardan ve devletten hag1ms1z olmas1 gereken bir orgtit, nastl i~c,:i sm1fmm c,:1karlann1 savunur? Nitekim son olarak Ti.irkiye 'deki AB kar~1tl1gma kar~t yi.irtiti.ilecek bir proje yapan ETUC'un bu projesine KESK girmemi~tir ama ba~ta DiSK olmak i.izere diger i~c,:i orgtitleri ic,:indedir.

DTP Sosyalist Enternasyonal i.iyesidir. Smtf uzla~masm1 esas alan ve di.izen partilerinin li st orgtiti.inde nastl bir birlik saglanacakt1r? Ay111 ~ekilde ABD ve AB kar~1tltg1. yani emperyalizme kar~t mi.icadelede bile anla~1lamazken nastl birlikte mi.icadele ve i:irgi.itlenme yaptlacakt1r.

14 Eyli.il 2008 Pazar gi.inki.i Alternatif gazetesinin sekizinci sayfastnm ba5lig1 ~oyle: "Marks'm hatalan di.izeltiliyor, eksikleri tamamlantyor." Ost ba~ltkta ise daha ki.ic,:i.ik puntolarla "Ki.irt halk onderi Marks di.i~i.incesini vc gen;egini a~t1. Hatta eksiklerini ortaya c,:1kard1 ve onlann yerine dogrular koydu. Yine Marksizm ' in 19. ve 2o:yi.izy1la i:izgi.i olan, eskiyen ilkelerini de a5t1 , onun yerine de yenilerini koydu." diyor.

Antikapitalizmden sermaye di.izenini y1kmay1 degil, demokratikle~足 tirmeyi, somi.iri.iyi.i ortadan kaldinnay1 degil s1111rlamay1, emperyalizm kar51tl1gmdan da demokratik federalizmi ve yerelle~meyi anltyor.

Ba~ma dcmokratik denince hic;hir ~ey demokratik olmuyor. Oi.inyayt yoneten ABO. AB ve onlarm ayg1tlan olan DB , IMF, OT() gibi 6rgi.itlerin kar51smda olmayan, NATO'nun dag1tiln1asm1, Amerikan i.islerinin kapattlmas1111 istemeyen hic,:bir ak1m emperyalizm kar51t1 olamaz.

Somtiri.iyi.i ortadan kaldtrana kadar mi.icadele programt olmayan hic,:bir hareket de antikapitalist olamaz.

39

Sosyalizm

Ortadogu'da Filistin halk1yla kader birligi etmeyen hi9bir halk, ozgUrlUk mUcadelesini ba~aramaz. <;UnkU Filistin Ortadogu politikalarmm temelidir. Par9alanm1~, silrillmil~, ya~am hakk1 elinden almmaya 9alt~1lm1~ ama her ~eye ragme1_1 direnen bir halktir. T1pk1 yoksul Kiirt halk1 gibi. Ortadogu'da birle~ik bir mUcadele ancak dilnyada entemasyonalist bir bak1~ ay1s1 ile saglanabilir.

Sivil toplum, yerellik ve iktidar mucadelesi BugUn iktidan alabilecek gU9te degiliz ama toplumda yeniden birle~ik bir milcadele verebilmemiz iktidar perspektifi olmadan olmaz: <;UrUmil~, koku~mu~ bu diizene kar~1 Tilrk-Kiirt e~it oldugu kurucu meclis ve kurucu anayasa ~ianyla; • Kumarhane olan borsa kapat1lacak, • Bankalar devletle~tiril.ecek, • i~9i ylkaran veya kapat1lan i~yerleri tazminats1z millile~tirile­ cek, • 6zelle~tirilen i~yerleri tazminats1z yeniden kamula~tmlacak demeden bu gidi~i durdurabilecegimizi i~yilere ve yoksul Tilrk ve KUrtlere anlatamay1z.

0 yilzden bazen kronik hale gelinen, geny siviller gibi medya var etmese toplanamayacak gruplardan medet umar hale gelinemez.

Yerellikte de hangi belediyeye bakarsamz bakm ihaleci, ta~eroncu ve kaldmmc1 oldugunu gorilrsUnilz. Ortak milcadelenin hedefi "f ~yi­ Yoksul Koylil" hilkilmetidir.

Temelsiz Cati olmaz Sonu9 olarak sadece ~ovenizme, irk91hga kar~1 ve ban~ i9in biraraya hareketler emperyalist saldirganhk ve kriz kar~1smda ortak bir mi.icadele yilri.itemez. Zaman zaman i~birlikleri yapdabilir ama bu i~birliginden parti 91karmaya 9ah~mak, orgiltsel yap1lan tasfiye etmekten ba~ka bir anlama gelmez. Metropollerde de ba~ta i~9i sm1fl olmak Uzere, kitlesel bir mUcadeleyi yonetemeyen hi9bir hareketin ba~ar1 ~ans1 yoktur. Boyle bir milcadele iyin de olmazsa olmaz olan ortak program ve birle~ik i~9i cephesidir. gelmi~

40

LCR'nin Feshi ve NPA'nm

Kurulu~u

LCA' nin Feshi ve NPA'n1n KurulU§U 1

Dominique FERRE

Frans1z kapitalistlerinin gazetesi Les Echos 12 arahk 2008 tarihli say1s111da Frans1z Komlinist Partisinin krizinin kaynagmda neyin yatt1g1111 yorumlarken ~oyle yaz1yor: "( ..)

Im kriz. Avrupa komiinist hareketinin, kendi kaynag1111 olu,1rura11 kolekti1·ist mode/in yeri11<' ne liir hir model <511erecegi11i hileme11w1i11i11 ya da hu konudaki yetersizliginin iiriiniidiir Ge}'(.;ekten de. esas sorun kolektivizmdir. Marx: sznai kapitalizmi11 iigiiliicii di~1ilerini11 kw-_1·1s111a i~·c;i s1111fi11111 (lkarlarina dayanan kolektif hir cevah1 getirmeyi lasarla1111.)/1. A ma hu cew111 ..rndece kapitalist ekonominin ha.)·m·1s1yla degil. av111 zamanda hirevin toplumsal havattaki kal'.)"I ko11ul11wz viikseli,1iy/e de yenilgiye ugrad1. ··

rans1z Komiinist Partisini vuran krizi, tam bir c;oki.i~ halindeki kapitalist rej imin '"eko11omik ha.)·ari.1·1"yla ac;1klamaya yeltenen Frans1z kapitalizminin sozciisiinlin bu palavras1111 bir an ic;in es gec;mekle birlikte. ~u laf111111 alt1111 c,:izelim : "FKP '11in, Marx: tarafi11da11 ortaya alllm1.)· ohm ko!ekti1·i.1r 111odeli11 rerini alahilecek hir ha.)·ka model hu!madaki retersizli{!,i ..

Ve Les Echos ~oyle ilave ediyor:

F

1

LCR Unri111c1 Krnnlinist Birlik. NPA Ycni Anti-Kapitalist Parti ( Fransa) La Vc'ntd(lrn;ek ' in 64 . sa\1s111dan dilimize <;e v ril111i~tir.

Kald1 ki. FKI' yiineticikr1. rcsm1 olarak zaten uzun zamand1r. "'kap1tali:::111i11 a.)·illllas1 "'k11n·.w·l/q·111e11in i11si111ilq11rilmcsi .. ,;iivlemkriyle kokktivizmden v a 1.ge<;mi~ bulu1111vmlar. ,

41

Sosyallzm Oysa ki, dayam$ma kavraml po/itika alamndan si/inip at1/mamqt1r (. . .) Bir an/amda, Besancenot (LCR'nin 3 ve kuru/makta o/an "Yeni Anti-kapifa/ist Parti "nin sozcusu) bu nu FKP 'den daha iyi anlam1$l1r. Ger9ekten de, Besancenot, varolam protesto etmek/e yetiniyor ve bir a/ternatif sunmaktan ka91myor. Bireyin isyan i(g"iidlisunu ok$ayarak serbest9e haya/ kurmasmm yolunu a(1yor.

Peki o halde, kapitalistlerin i;1karlanm ozlilce ifade eden ve daha gei;tigimiz hafta "krize" i;ozilrn getirmek adma "kutsal Avrupa ittifak1 "nm geri;ekle~tirilmesini talep eden bu gazetenin yukanda al10t1lad1g1m1z ai;1klamas1 ne anlama geliyor?

Fransa'da, 29 Ocakla 1 ~ubat 20094 tarihleri arasmda ger~ekle~ti­ rilecek bir kongreyle LCR'nin feshi ve "Yeni Anti-kapitalist Parti"nin (NPA) kurulu~u ongoriilUyor.(Elinizdeki yaz1 anl~llacag1 gibi bu tarihten once kaleme almm1~t1r,r;.n . ) Bu geli~menin "Fransa'ya ozgti" bir yan1 kesinlikle yoktur. ispanya'dan Brezilya'ya, italya'dan Rusya'ya, Birle~ik Sekretaryaya (SU) bagh olan ya.da olmayan bir tak1m politik gti'Yler, ''yeni antikapitalist partiler" perspektifini "krize", yani ilretim ara~lan ilzerindeki ozel millkiyet rejiminin 9okti~ilne 'YOzilm getirme anlammda ileri stirmeye 'Yah~1yorlar. i~te, i~9i sm1fmm insanhg1 barbarh~a silriikleme tehdidini i~inde barmd1ran ~ozillmU~ bir sistemden kendiili kurtarmasma yard1mc1 olma hedefini ta~1d1g1m1zdand1r ki, "Yeni Ahti-kapitalist Parti"nin kongresinin me~galelerini tart1~maya a~may1 onilmilze koymu~ bulunuyoruz.

NPA'n1n kongresinin bir ay oncesinde LCR'nin yonetiminde kriz patlak verdi Gen;lekten de. NPA'nm kongresinin hentiz bir ay oncesinde LCR'nin yonetiminde kri;z ba~ gosterdi. LCR'nin 29 ile ~O Kas1m tarihli Ulusal Yonetiminin ~ah~malarmm dokilmilnil yapan billteninde, 'YOk say1da yonetim kurulu tiyesi, LCR'nin kendini fesh etme kongresiyle NPA'nm · kurulu~ kongresine ili~kin olarak kayg1lanm a~•k'Ya ifade ettiler. OrgUt iyindeki krizin dtigUm noktas1 tam da NPA'nm kur~lu~u meselesiyle ilgiliydi.

Daha EylU I aymda ger9ekle~tirilen U lusal Yonetim · toplantlsmda, yonetimin 13 tiyesi tarafmdan sunulan ve yogunlukla reddedilen bir

42

3

Devrimci Komilnist Birlik (LCR), Fransa'da bundan 40 ytl Once kurulmu~ ve Birle~ik Sekretaryay1 temsil eder. Bilindigi gibi Birle~ik Sekretarya da. IV. Entemasyonarin 1950-53 y11lar1 arsmda patlak veren pan;alanma krizinden dogm~ bir i.irgiltti.ir ve hilekarca IV. Entemasyonal oldugunu ileri silrer.

~

Ya da iki hafta sonra, Fransa' daki belli ba~lt i~yi sendikalan konfederasyonlanmn 29 Ocak 2009 tarihi i'Yin enterprofesyonel bir grev 9agns1 yapttklan s1rada.

LCR'nin Feshi ve NPA'nin

Kurulu~u

oneride. bu fesih kongrcsinin ko$ullan konusunda i.iyelerin dikkati <,:ekiliyor ve $by le dcniyordu: l.CR'nin hi!liin 111ilit:ml:m11111 NPA11 111 kurulu~Lllla tiilen katilmalar1111 garanti alt111;1 almam11 gerekir k1. ~u an hundan kesi11 ularak emin degiliz.

Bu

ko~ullar

altmda azmlik iincrisi

$ llllll

talep cdiyordu:

Ah li ~ clim.

LCR ' nin k shine ili ~ kin niha i brann NPA' mn i\1H.:e degil. ondan sonra altnmas1111 gerc:ktirir..

kurulu~

kongn:s inden

29-30 Kas1111 tarihl erinde kriz biraz daha $iddetlenir. Krizin derccesini anlarnak i(,:in ezici bir (,:ogunlukla reddedilen a$ag1daki oneriye goz atrnakta yarar var: LC R militanlann111 hiitiiniiniin fe sih kong:resinin anlam1n1 tiimUyle kanayahilm ck rini sagla111 ;1k iii'.ere. Pani l ' lusal Yiinetimi 22-23 Kasun tarihlnindc toplanarak a~a g 1 daki kararlari al1r : I) Ririncisi 30 Kasun. ikincisi 14 Aralik t<trihli ik1 i~ l\iilt en: a: 1nlan111asi: 2) En azmdan ~ u giindemlerle top lanacak hir 路kongre ii1el' l'arti Ulusa l Yii11eti111 toplant1s1 ~agns1 yap tlmasi: - ()rgiitsel sorunl<ir iizerine hir t art 1 ~ ma (gazete 1c profesyonellerin durumu ... ). - Fesih kongn: sine ili ~ki n olarak daha iince s c~ilmi~ platformlarm 1m:tinlcri ii zerindcn hir tart1~111;1 l' <1rti11i11 hu son l ' lu s<1l Yiinetim toplant1s1 13 /\raltk tarihinde I 0.00 ik 19.00 sa<ilkri ar<1sind;1 tl>pla1m

Siiz kon usu olan . -Hl ~ ildan bu yana faaliyet gosteren bir i:irgUtc son vc rrnck oldugu haldc. partinin yonetirni boyle bir kongrenin i<,: bi.iltenler yoluyla orglitlcnmcsi iinerisini reddediyor. Bi.iylik bir ekseriyetle reddedilen bir diger oneri de $i.iyle formi.ile edilmi$ti:

"Ulusal Kongrenin gundemine LCR'nin bir bilan~o ~1kartmasm1 eklemek."

Bu "bi larwo.. neden redded ii iyor 0 Her demokratik orglitte olmas1 gerektigi gibi, LCR neden hazrrlrk bi.iltenleriyle ve bu tart1~maya gerekli zamani ay1rarak militanlannm egemen iradesiyle egemen bir kongre ge n;ekle$tirmekten ka9m1yor') Bir siyasi partide uyulmas1 gereken kural bu degil mi'' LCR ' nin fesih kongres inde klasik bir siyasi partinin i<,: i5lcyi~ ve hukukunu hi9c sayan bir 路'zor kulla111m '' anlay1$t gliri.i Ii.iyor.

LCR'nin fesih kongresinden neler bekleniyor?

Geli~m e lerin

kayg1 yaratan seyri111 bizim agz1m1zdan degil, dogrudan LCR ' nin azrnlik yiinctcilerinin a<,:rklamalanndan izleyelim: I CR 路nin hirimkri <1rt 1k t op la11m1 ~ or vi: 111c1u1l durumda iirglit ii,:inde derinlikli hir i<; tart1~111a yi1ri1tiil!lli:digi gibi militanlann n<.: dli~lindlik kriyk ilgili d-: herhangihir hilgimi z 'uk Yaptlarnn1 z1n k1s111i <;ii1lilii~li ku~kusuz kai,:1ntllllazd1. a111a hu konuda ol111;i:;1 gi:rekend<::n i;ok daha ikri gidild i ki. hu da bernberinde ~qitli sorunlar gi: tir i: ur '.;iu an. yani Nl'.i\'111 11 kurulu~ kongresinin birkai; hana i\nces inde hiri;ok yo ld a~ 11111 z henii z NPA'y<i kattlm1~ degil. Bir<;ok yo lda ~ 11111z

43

Sosyalizm da i~yerlerine y<>nelik r;ah~malarmm ortadan kalkacag1 ya da marjinalize olacag1 kayg1sm1 ta~1yorlar.

Toplanmayan birimler, yol kenaruia terk edilmi~ militanlar ve h1zla orgutlenmeye ~ah~1lan bir fesih kongresi. ..

Azmhk yoneticileri ekliyorlar: Bugon ~unun farkmday1z ki, LCR'nin bu son kongresi sadece bir formaliteyi yerine getirmekteo ibaret olacakt1r (t;OnkO kongre <>ncesinde HrgUt ii;inde tek bir tart1~ma metni Ulusal Yt>netim tarafmdan devreye sokulmam1~t1r). Oysa ki, NPA ir;indeki LCR 'nin kadm ve erkek militanlarmm hepsinin bu tor bir bilanr;o tart1~masma katllmalan ka9m1lmaz olmahyd1( ... ).Peki ama neden Politb.Oronun r;ogunh.igu bllyle davraniyor?. 6rgot tabanmm demokratik sorunlari gOndeme getirmesi ve karara kar~1 asgari bir ele~tiri getirmesi bile neden reddediliyor?

Bu soruya henilz bir cevap alabilmi~ degiliz.

Azmhk yoneticileri, NPA'nm 5 "ba~anlan"na ili~kin yonetimin yapt1g1 aytklamalan ay1k9a ele~tirirken ~oyle diyorlar: Yeni parti ilyeligi kimlik kartlarmm say1smm a~1k artttrmaya ~1kartilmasmm kimseye bir yaran yok. 11.000 ilye kart1 i,:1lgmca tikrini kim icat etti?Yanh~ bilgiler ar;1klamak bizi hii;bir yere gotilrmeyecegi gibi, tabanda serinkanh bir in~aya da imkan tammaz.

da

Gene aym azmltk yoneticileri "yeni partinin" yap1sma ili~kin olarak soruyu sorararak:

~u

NPA gUnlOk hayatm geri,:ekleri ilzerinden politika yapabilme yetisine ya da sm1f mOcadelesine mildahale etme imkanlarma sahip olacak m1d1r? NPA, admm 9agn~tird1g1 gibi geni~ devrimci tabanmm ihtiyar;lar1m kar~1layabilecek midir?Henilz bu sorulann cevaplanm alabilmi~ degiliz.

diyerek

~u

91karsamada bulunuyorlar:

Gefici bir tiiziige sahip. bir Enternasyonal baglantis1 olmayan, ilk zaman/arda bir gazete bile ~1karma hedefini aniine kaymayan, tamamlanmlยง bir program1 bulunmayan adstz bir parti... Art1k bu kadar1 da biraz fazla. ya da ne diye/im, belki de ~ok az.

5 Ku~kusuz,

bOyUk medya Olivier Besancenot'yu sabah 8Qam ekranlarma i,:1kartmaktan hi9 vazge9miyor. Arna, boyok medyanm "daimi" davetlisi olmak parti in~a ettirmiyor... LCR'nin 11 Ekim tarihli bir resmi sirkUlerinde ~Hyle deniyordu: "Su ana kadar 9 78() kimlikkart1 dag1t1lm1~ bu/unuyor (. ..) Bundan kisa bir sure sonra talep }() ()()() karta ula:jacag1z ", ama "~u ana kadar ancak 373 iiyelik ger<;ekle~ti ".

edilmi~

Bir ay sonraki 8-9 Kas1m tarihli NPA komiteleri ulusal toplant1smda raport6r ilye say1smm 234Tye ul~t1gm1 bildirdi. Raportt>re gt>re, bu say1, 25 Kas1mda 3222, 3 Arahkta 4500 ve 17 Arahkta da 5218 oldu. Kurucu Oyeliklerin son belirlenim silresinin 31 Arahk olarak sabitlendigi gtiz t>nOnde bulundurulursa, LCR yllneticilerinin aylar llncesinden muzaffer bir edayla ilan etmi~ olduklar1 "10-11000" Uye say1smm oldu~a gerisindeler demektir.

44

LCR 'nin Feshi ve NPA'nm

Kurulu~u

"Adi olmayan, program1 tamamlanmam1~, ilk doneminde yaym orgam da olmayacak olan enternasyonal baglant1s1z bir parti" Burada. biz, IV. Enternasyonal militanlan olarak, LCR ve "Birle$ik Sekretarya'yla olan po litik anl a$mazhk noktalanm1 za yeniden deginmek ni yetinde degili z. Anca k biittin bu anla~maz hk konularm1n i.itesinde L.C R ' nin azmhk militanl annm demokrasi di.izl eminde sorduklan teme l bir so ru va r: NPA bir siyas i parti o lacak m1 ?

Evet bu temel bir so rudur. c; i.inkti gi.intimtizden 160 yil kadar ()nee Ko111ii11ist I'arti Manifesto.rn ·nd a Marx ve Engels komlini stlcrin mcrkczi giirev i prn let arya11111 s1111f olarak iirglitlenmesini saglamak. yani si\ asi parti olarak ii rglitl enmelerini saglamakt1r. \:li nkii hiitlin s1111f m(icadclcsi as\111da hi1· siya si 111l1cadckdir ve hu mlicadelcn in heddi de pro!t:terl erin siyas1 ikt id an ek gc ~in:rc k toplumsal lireti ci gU\:le rin sah ihi haline gelme \er idir.

di ye rek

~ oy lc

dcvarn edi yor lard1: ·· f\omi.inistler biiti.in teorilerini

-~·11 tek fo rmiilde iizetlevehilirler. Ozel mi.ilkiyetin ortadan kald1-

r1/mas1. " Somi.iri.i ili~ki s i i.i ze rin e kurulmu ~ bir toplumda " siyasi dem okrasi "ye en faz la ihtiyac,: duyan s1111f so mtirtil en s1111ft1r. i~te bundan do lay1dir ki , gc lenckscl olarak i~c;i s1111f1 . siyas i demokrasinin fethin e. savunulmas1na ve yeniden fethi miic adcl es ine hep hagh kalm1~t1r. Yani i ~cyi s1111fmm kendi sm1f c,:1karlann1 ifa de etmesine imkan veren ve ulu sun olu~urnu 9en;:cves i ic,: inde bu1juv aziden sokerek kazand1g1 turn ~ u demokratik gtive nce lerin savunulmas1 mi.icadeles i: Orgtitlenrne hakk1 ve basm ozgtirlti gii. grev hakki, i~c,:i parti ve sendikalannm varli g1,vb. i ~ 9 i s1111f1 1991 yil1nda Sovyetler B irligin in 9okti $i.iyle birl ikte 0 kendi sine indirilen darbeden bu ya na dizginlerinden bo ~ alrn1 ~ bir kapitali st sa ld1n alt1ndadir. Ostelik bu aman s1z saldm, sadece i ~c,:i sm1f111m ic,: inde se rpilip geli~tigi ulu slarm va rligm1 tehdit etm ekl e ka lmamakta, fa kat ayn1 zarnanda onun gec,: mi ~ te olu~turmu$ oldugu sendikal sm1f orgtitl erinin bag1ms1zhg1 da (i ~c,: i hareketinin "di.inya yone t i~irn " inin korporati st ayg1tlanna entegre edilrn es ini arnac,:layan odaklann varl1g1) tehdit altma girmektedir. Tabii . bu genet 9oztilmenin ve yo lsuzluk batag ma batrn1 ~ NGO ' lann lehin e bugiine kadar s1111fm olu~turmu~ o ldugu bi.iti.in siyas i part i bicy irnleri de tas fi yc edilmek isteniyor.

0 za man LCR ' nin az mlik egilirni rnilitanlannm sormu!? olduklan , "ad.\·1::. ta111amla11m1,, pmgra111s1z. ilk (j11celeri gazelesiz, Enternasyonal " IV. Ente rnasyonal olarak. Sovyetlcr Birl iginin i,:iikii~Uyk asalak Stalinist hlirokrasi nin itl as1111 ay111 dii zlcmd c ck alm1yo ru z. ~·unkU SSCB. 19 17 Ekim Devriminin dtin ya pro\ctaryas111a tcm cl hi r ar111 agan 1 o\m akla hirlikte. asalak Stalini st hiirnkrasi hu i~~ i dev lctinin l,'. iih1 ~li 11 li n csa;; sorum lusu dur hize giire .

45

Sosyal/zm

baglant1s1z ve ger;ici tuzuklu... "diye ba~layan soruy~ "NPA, acaba bir siy,asi parti o/abilecek mi? " ~eklinde tamamlayabiliriz.

Gazetesiz bir "parti" "Gazetesi o/mayan bir parti" diyor azmhk egiliminden militanlar...

LCR yonetiminin iyogunluk egilimi tarafmdan kabul ettirilen "LCR 'nin NPA i<;indeki tasfiye siireci iizerine sonur; not/an" ba~hkh dokilmanda ~oyle deniyor: NPA' nm olu~turulma silrecinin bir sonucu olarak LCR'nin feshi kongresini izleyen haftadan itibaren LCR'nin haftahk gazetesi olan Rouge (Kmmz1) ile ayltk teorik yaym1 olan Critique Communiste (KomUnist Ele~iri) yay1m1 durdurulacakttr. Gen;ekten de, bir hafta gibi ktsa bir sUrc i~in bile olsa, LCR 'nin yaym organlanmn ya~amm1 silrdilrmesini kabul etmek uygun degildir. Bundan bOyle, gec;i~ sOrecini. NPA'nm basm sistemini devrcye sokarak sokarak tamamlamam1z gerekir. Siiphesiz bu gec;i~ silreci tUmUyle do#J'usal olmayacakt1r, kac;m1lmaz olarak k1sa bir sure ic;in ne Rouge ve tabii ne de NPA'nm oturmu~ bir yaym1 olacaktir.

Bu karar ilzerine, i.iiy yonetici orgtiti.i ~oyle uyar1yor: Bir ayhk silre boyunca bir gazeteye sahip olmamanm makul oldugunu dU~O颅 nebiliyormusunuz? Bir internet sitesine sahip olma imkanma sahibiz, ama bir gazeteye degil. oyle mi?

Ger~ekten de, siyasi tavtr ah~lanm di.izenli olarak siyasi gazetesinde ifade etmeyen bir yapmm "siyas1 parti" olmas1 ne anlama gelir? . Yukanda almm1~ olan karar bu soruyu ~oyle cevaphyor:

Herkesin farkmda oldugu gibi, internet, haberle~me ve bilgilcndirme konularmda verili durumu kOklU olarak degi~tirmi~ bulunuyor. Internet sitesini ayg1t1m1zm merkezi bir Ogesi haline getirmeliyiz. Ostelik bunu sadece OrgOte giri~in cilmle kap1s1 olarak degil. yaym faaliyetinin kendisi olarak dU~Onmeliyiz.

Bununla birlikte, kag1da dOkOIU yaymm da hala faydalan vardtr.

Ku~kusuz "faydah", ama bir ay boyunca iy1kmayacak. Kald1 ki, karar tasans1 zaten ~u yeni kavram1 ileri silrme)<ten de i;ekinmiyor: "Site-Gazete ". 路 Son ytllarda internet tart1~tlmaz bir teknolojik geli~me olmu~tur; Ostelik daha bundan 70 ytl once. teknolojik geli~meye ili~kin IV. Enternasyonal'in programmm soylediklerinin tilmilyle dogrulanmas1 anlammda. Ger~ekten de Troi;ki'nin 1938'de kaleme alchg1 Ger;i~ Program1 ~oyle diyordu:

. 路tnsanhgm iiretici glii;lerinin biiyiimesi durmu~tur. Yeni ke~itler ve yeni teknik ilerlemder maddi zenginligin geli~mesine hizmet etmeyecektir.

Ornegin internet, haberle~me i~letmelerindeki yilzbinlerce istihdamm ortadan kalkmasma yol ai;m1~ttr. Ote yandan bizzat kapitalist sistemin temellerini oyan asalak speklilasyonun bir vektorti haline gelmi~tir (200 I ytlmdaki "Net Balonu" krizinin gostcrdigi gibi). Gene internet bi.ittin kriminel faaliyetlerin (pomografi, pedofili, her i;e~it

46

LCR'nin Feshi ve NPA'nin

Kurulu~u

kac,:akc;:tl 1k. vb .) ~a~maz vcktorii olmu5tur. Herkes, gori.inmeyen anonim ler taraf1ndan bireysel olarak devreye sokulan bir internet sitesiyle, geli $1irdigi politik yoneli~lerden hareketle okuyuculanni c;:evresinde orglitleyen ve elden ele dol a~a rak sattlan ve dag1ttlan bir gazetenin yay 1m1 arasmdaki fark1 kol ay likla anlar. Oysa ki, bir "Site-Gazete" ... ancak "virtiiel (sadece potansiye l olarak mevcut) bir partinin'' yaym organ1 olmanm otesinc gei,:ebilir mi 0 NPA' yla baglant1lt olarak Les Echo.\· ·nun yazd1 g1 gih1. her birey bilgisayannm arkasma gec;:crek, ··diger hirey!eri11 i.\ )WI

i~·giidii/erini

ok.yayarak on/arm ozg 1irce haval

k11r111a/am11n yo/111111 m;ar. .. Arn a bu a111k bir pa11i olamaz.

Gec;:erken. soz konusu edilenin sadece gazete meselesi olmad1g1111 da belirtmekte fayda var. Soy le ki : LCR'nin yonetimi taraf111dan geri c;:evrilen dnerilerdcn hir tanes i de. "gen(·ligin (izerk hir y api!a11111a.rn1111 ::orun/11/11{!.ll 00, yani bir genc;:lik ()rglitiini.in in~a s 1yd1. Arna LCR yl'i neticileri buna da kar51 c;:1kttlar. c;: iinki.i onlara gore siyasi bir partinin karakteri stik ozellikl erini c;:agn $t1ran boyle bir simgeden en k1sa zam and a kurtulmak gereki yordu . Ozii yle sozi.inli birbirine baglayan LCR ydnetimi . genc;: lik brgiitiine .. kcndini feshetm esini " buyurdu . Ve 11 Araltk 2008 tarihindc bir boliim ge ne;: militanm protestolan altmda gcnc;:lik hrgiitii kendini fcs hctti .

Her ~eyden once devlete mali olarak bag1mh bir "parti" Bir siyasi partinin (dzellikl e bir i$c;:i partisinin) bi.iti.in ozelliklerinden vazgec;:e n NPA . heni.i z kurulll $U ge rc;: ekle5meden once, esas olarak dev letin ma li yard1mlan yla beslenecegini kabul etti (Siyasi Partilerin Devletcc Finansc Edilmcsi Yasas1: Y. Cumhuri yetin bonaparti st kurumlannd an kaynaklanan bu ge rici yasa, siyasi partilere sec;:imlerde elde ettikleri oy ora111nda devl et yard1m1 yaptlmasm1 ongdri.ir) .

"LC R 'nin NPA Siireci i\inde ki Fcshi Ozerine Sonw;: Not/an" ba~-

ltklt yaz1da

~6yle

deni yor:

I. C R.den NI'..\'\ a !,'C<;i ~ t c . po liti k a<; 1da11 oldugu kadar legal a\1d an da t:n u\ gun hi.;1111i11i gar;111t1 ;1lt111 a a lah ilmd; i\in LCR'nin haz1 ma li ka y11 ak l;m11111 'rni pa rt111i11 kuru lu ~ knn gn.:si i\ nces ind c bu pa rti ye aktar il a..:ag 1 hi li 11 mc l1di r. gc' i ~

,. \ <;1k.,:a si\yk mck [.'Crc ki rsc. 201 2 yil111da ' ap1lacag1 va rsay dan gcncl sc.,: imk n.: kadar I.CR · nm dn k t1 c11 ab cag1 900 .000 Euro civanndaki m<ili y<ird1m Nl'i\' 11111 hi zm..:tin c' ,; unul<i..:akll r.

Hu ya sal dii 1.cnk111c11i11 g c1\ek le ~ eb il111c s i i.,:in Haz iran ay111dan hu yan a I .CR 'n in ma li knm isc rkm k Haz irn:ni n ilg ili kurumunun yii nd icikri arn s111da g i i rii~ 11 1e ler ba~latd1rn ~ nlup. hale n dev am ctmd:tcdir.

.. Ac;: I kya sc)y lemek gcrck irsc ... bi.iyi.ik cSlc;:i.ide kam u fonl ann a ba!_l 1111lt. \'an 1 burj uva dev letin in ken di el ev let ayg1t111a mal i olarak bag1111 It-

47

Sosyalizm hklarm1 per9inleyebilmek i9in kendilerine ak1tt1g1 paralarla beslenen politik yapilanmalarm arasmda yer alan "tamamlanm1~ program1, ilk zamanlarda gazetesi, Enternasyonal haglantlSl o/mayan ve. ge~ici hir tUzuge :whip" bir politik yapilanmanm politikas1 ne olabilir?

"Yafh

if~i

hareketine" .karf1 NPA

"NPA komitelerinin" 8-9 Kas1m 2008 tarihli gene! kararlarmda, onlarm ifadeleriyle (komitelerin,l(.n.), "direni$ler org'iitleme yetenegine sahip olmayan sendikalizm" $6yle mahkum ediliyor: i$~i hareketi, sadece politik dUzlemde degil, aym zamanda toplumsal ve sendikal dUzlemde de yeniden in$a edilmelidir.

Birle$ik Sekretaryanm belli ba$h yoneticilerinden biri olan Pierre Rousset, kef!di internet sitesinde7, bakm "ya#1 i~~i hareketi" olarak niteledigi hareket ilzerine ne yaz1yor: Bu 'y~/1 'sendikal ve politik i~ri hareketinin radikal so/a yeni bir genrlik vaad etme potansiyeli kalmam1!jt1r(. ..) Meseleye sendikalar ar1smdan bak1/d1gmda, be/Ii baijli her iir biiyiik konfederasyon da (CGT. CFDT. FO) rok biirokratl~­ m1~lard11: Bu. ''ya!j/i" iKi hareketinin irinde yer a/an baz1 bireylerin ve militan ekiplerin NPA ya katzlmayacakfarz anlamma gelmez (. ..) Ama (. ..) bu, gelenekse/ i!jri hareketini 'yeniden birle!jtirmek '(''yeniden yap1land1rmak'') irin yeterli degildir. Onu rok daha derinlikli bir birimde "yeniden in!Ja etmek" gerekir.

Aslmda bu a1t1klamalar yeni de degildir. Nitekim 2008 ydmm Nisan aymda LCR ~oyle demi~ti: "Amiens sozle§mesi (1906 ytlmda CGT tarafindan onay/anm1$ll) izlememiz gereken bir tun~ yasas1 degildir. " Unutmayahm ki, Amiens St>zle~mesi sendikal hareketin kurucu belgesidir8 ve bir yandan sm1f milcadelesinin uzl~maz karakterini vurgularken, diger taraftan da sendikal milcadeleyi "i~~i-i$veren ili$kisinin "ortadan kaldmlmas1 perspektifi i9inde ele ahr.

Ostelik i~9i hareketine kar~1 yap1lan bu a91klainalar rastgele bir anda ileri silrillmilyor. Tam tersine, dilnya ol9eginde, emperyalist kurumlarm ve onlann i~(j:i hareketi i9indeki (ETUC, WTUC, ... ) hizmetkarlannm binbir yoldan, sm1f milcadeleleriyle in~a edlmi~ i~9i t>rgiltlerinin sonunu getirmeye 1tah~t1klan bir anda ortaya at1hyor. Ve i~te NPA tam da boy le bir anda, onilne tern el gorev olarak "ya$lz i$~i harekerinin" sonunu getirmeyi koyuyor. Bir taraftan partilerin, diger taraftan i~9i sendikalarmm sorgulanmas1... NPA'nm kurulu~una damgasm1 vuruyor.

Ve bu damga, XIX. Yilzydm ortalarmdan itibaren olu~mu~ olan i$9i hareketinin biitiln temelleriyle a1j:1k bir kopu~ anlamma geliyor. l~te kapitalistlerin teorik gazetesi Les Echos 'nun, "O (Besancenot), bir a/ternatifsunmay1p, sadece protesto etmekle yetiniyor" diye alk1~' Bkz. www.europe-solidaire.org â&#x20AC;˘ Amiens Sozle~mesi, gUnilmOz Fransa'smda konfedere i~~i hareketinin ortak matrisi olmaya devam ediyor.

48

LCR'nin Feshi ve NPA'nm

Kurulu~u

lad1g1 tam da bu durum degil mi? iflas halindeki kapitalist rejimin hizmetindeki Les Echos (Turk9esi: Yanki/ar,9.n.), "kolektivist model: 1.~te diiJman.' "diye haykmyor. Bu yank1ya NPA'nm yank1s1 da "ya$11 i$9i hareketinin sonunu getirmek gerekir" oluyor. 0 ya~h i~9i hareketi ki; bilin9li i~9i sm1fmm Uretim ara9lannm kolektif millkiyetini yerle~tirerek kapitalist somilrilyil ortadan kaldtrmak i9in kendi ~tkarlan temelinde orgUtlenmesinden ba~ka bir ~ey degildir.

"Enternasyonalsiz" bir NPA LCR yonetiminin 9ogunluk tarafmdan onaylanan kararmda a91k9a ~oyle deniyor: "Yeni parti (...) IV Enternasyonal'in Frans1z seks~vonu olamaz" (yani, Birle#k Sekretarya 'nm seksiyonu olamaz. 0 Birle$ik Sekretarya ki bize gore, kendini biiyilk bir pi$kinlik/e Tro9ki tarafindan 1938 'de kurulm~ ''IV. Enternasyonal"in sozde devam1ym1~ gibi gos7 tenneye 9ah~1yor).

Bununla birlikte, LCR yonetimi, "NPA 'nm, ge9mi$le LCR 'nin IV. Enternasyonal 'e iidedigi aidat1. belirli bir bi9im 路altmda odemeye devam edecegini" beyan ediyor.

Bu karan LCR'nin baz1 yoneticileri

~oyle

yarg1hyorlar:

Bir taraftan Enternasyonal'in ilyelerinin bir dernek i;at1s1 altmda kalmalan reddediliyor (... ) fakat aym zamanda diger taraftan yeni p8ftiye, LCR'nin IV. Entemasyonal'le [Birle~ik Sekretarya - Yaz1 Kurulu] 'olan baglarma benzer bir s5zde i~lev yilklenmeye i;ah~1hyor.

Bu durum, LCR'nin baz1 yoneticileri tb 路 fmdan "sa9mallk" olarak niteleniyor... Ger9ekten de, boyle bir kararm mant1ki sonucu; sab1k LCR'nin sab1k Uyelerinin bireysel olarak kendi entemasyonal grupJannmC) bir Uyesi olamayacaklarm1, 9iinkil "yeni parti"nin bu grubun Uyesi olmad1gm1... Arna buna kar~1hk kendisi Birle~ik Sekretaryanm bir Uyesi olmayan "yeni parti"nin Birle~ik Sekretaryaya aidatlanm odemeye devam edecegidir...

Bu "bUyUk a9t'' farkm1 nastl yorumlamak gerekir? IV. Entemasyonal ile herhangi bir ili~kisi olmad1gm1 ileri silren bir grupla~ma iyin, IV. Enternasyonal adm1 her ne pahasma olursa olsun konimaya yah~manm anlam1 var m1dtr?

"Programs1z" bir "parti" Bu soruya cevap verebilmek iyin a~tk bir 9eli~kiye geri donilp bakmak zorunlu oluyor. LCR ile NPA'nm yaymlarmm okurlar1, o yaymlann sUtUnlarmda ifadelerini bulan a91k 9eli~kilerden dolay1 yollarm1 kaybe9

LCR'nin biri;ok eski Oyesinin Birle~ik Sekretaryanm ilyesi kalmasm1 devam ettirebilmek i~in bir '"/v. Enternasyona/ Dernegi". hatta b5yle bir ag olu~turulmas1 dogrultusunda sunulmu~ olan onerilerin hepsi LCR y5netimi tarafmdan reddedildi.

49

Sosyalizm

debilirler. Birka<r haftahk zaman zarfmda biribirinin tam tersini soyleyen bir dizi a<r1klamayla kar~t kar~1ya kalmak miimkUn. Nitekim, Olivier Besancenot 9 Ekim2008 tarihli Rouge gazetesinde ~u ekonomik onlemlerin almmasm1 oneriyordu: Mali spekillasyonlari frenlemek. Bu; borsadaki bUtUn ahm sat1m i~lemlerine caydmc1 bir vergi koyarak. borsada ger~ekle$tirilen hisse sencdi satin ahmlar1yla bu hisse senetlerinin yeniden satâ&#x20AC;˘$â&#x20AC;˘ arasma alt1 ayhk bir ycniden sat1~ yasag1 koyarak ve gerekirse, hisse senedi saU$lannm yasaklanmas1 (Borsalarm ask1ya ahnmas1) yollariyla ger~ekle$tirilebilir (... ) Daha gene) bir ifadeyle, kapitalistlerin karlarm1 vergilendiren koklO bir mali reform yapmak gerekir.

Besancenot aym yerde

~unlan

soylemekten de

ka~mm1yor:

"Bankalarm kurtarz/masma ilkesel olarak kar~z flkzlamaz "...

Bu kez, Birle~ik Sekretaryanm uluslararas1 yaym1 Inprecor, BushSarkozy ve Avrupa Birliginin krize ili~kin onerdikleri "onlemier" i.izerine kalm harflerle ~oyle yazabiliyor: "bu on/emlerin bazllarz desteklenmelidir. mese/a mali cennetlerin yasaklanmasz gibi olanlar" (lnprecor. Say1 541-542. Ey/Ul-Ekim 2008).

Birle~ik Sekretarya yoneticilerinden Fran<rois Sabado 21 Kas1m tarihinde yaymlanan "Krize On/em Almak. Kriz Ozerine Bir Katk1 ve Ona Getirilecek Cevap/ar" ba~hkh yaz1smda, yukanda sliylenenlerin

hepsini mahkum etmek bir yana tUmi.iyle tersini si.irilyordu:

~u

cilmlelerle ileri

kriz kar$1Smda. somut onlemlerdense. kendilerini $U tUrden iyi niyet onlemleriyle yetinmeye uyarlamaya ~al1$anlar yanh$ yap1yorlar: spekolasyon i~in daha az kredi. bankalarm daha iyi denetimi,' mali cennetlerin denetime ahnmas1 talebi. muhasebe normlanmn degi$tirilmesi, spekUlasyon fonlarmm dUzene baglanmas1, vb. ¡

Olivier Besancenot, aylar boyunca NPA adma yapttg1 konu~malarda "anti-kapitalizm"in ~u anlama geldigini tekrarlaytp durdu: muhasebe kay1tlarmm denetlenmesi baglammda i$1etmc i~i yeni haklar elde edilmesi, ama bunlann da Cltesinde, bu haklarm arasma, ~okuluslu $irketlerin zenginliklerinin. Oretimlerinin i~leyi~inin ve bu zenginliklcrinin nastl kullantld1g111m denetlenmesi dahil edilmelidir. (Le Monde, 31 Ocak 2008)

Gene aym Besancenot, gene NPA adma ~u laflar1 telaffuz etmekten ~ekinmedi:

c;okuluslu ~irketlerin elinden. iistelik sadece ekonomi alanmda degil. bOtiln toplum Ozerinde uygulayageldikleri mutlak ve denetimsiz iktidari almak gerekir. Bu mUdahale hakk1m ozellikle Clzel te~ebbOsekonomisi alamnda kullanmay1 talep ediyoruz. (Le Moncie. 31Ocak2008)

Bu hak aradan be~ ay ge9tikten sonra tekrar talep edildi: "Ozel ekonomiye mudaha/e hakk1 talebinde bulunuyorum. " (Ma.rianne, 31 May1s).

so

LCR 'nin Feshi ve NPA'nm

Kurulu~u

Burada si)z konusu ed il en. 1,'.0kulu slu ~ irketl e r ii zerinde bir dizi ··Je netim ·· talcpleridir ve ama9 da. 9i1 kmli~ oze l mlilkiyet rejiminin ··kuralI1la ~ tm lmas1 ··d1r. ;\ma i~te Sabado nc ya pacag 1111 $ a~1rn11~ bir vaziyett e, bir kez bile NPA 11111 hugline kadar ya pt1 g1 a9 1kla111alan anmaks1zm, ~ unlan soylemek zo runda kali yo r: Bi z sad ece zc nginlik k rin ye11i ck 11 r ayla ~t1r1lm a s 1 n1 sa\'lll1 11l uyo ruz. ay111 zamanda (irclim d1 ~ k i k rini n dc [!. i ~ I irilm<: sini ( ... ). ekono minin emekr,:i lcrin di ne gcr,: mcsini s;l\ t1llt1 Yorn 1.

() halde. bir ~e y in hem kcndisini hem de tam tersini soy lemenin ne anl ama gc ldi g ini nas il <1 nl ayacag 1z 0

Avrupa Birligi uzerine de aym ikili soylem Bu ikili soylem NPA"n111 biiti.in politikalanna damgaslllt vuruyor. 8-9 Kas 11n tarihinde Pari s" te biraraya ge len NPA komiteleri ulusa l topla11t1s111d a ""Ci cn el Po litik .. d11n1111 a ili ~ kin bir kararla "Avrupa Se9 imleri""ne ili ~k in bir di ge r karar kahul ed ildi . Bu kararlann altnd1g1 s1rada, Fran sa· da. Maastri cht sozlq mes iyle Av rupa Komi syonunun emirleri dogrultusunda kamu sektorUnde 30 bin . okull ard a, hastane lerde ve posta idares inde de on bin lcrce 9a li ~a 11 i ~ ten atilma tehdidi alt111dayd1.

Buna kar~il1k ilk karard a Av rupa Birliginin ad1 bile ge9miyordu . Tabii , ikinc i kararda. yani Avrupa sei;: iml eriylc ilgili olanda. ayn1 sessizligi slirdtil·mek mi.imkiin o lm ad tg111da11. bu kez ~oyl e deni yordu : "2009 Sl!( im/eri s1rasinda hiil /111 lih <:'ru/ . ll'/"11/ill an/a.~· nw ve siizlt\ rn1<:'/eri11 in rl i::hon. Barse /011 0. 5;d1e11ge11 011/u,rnwlan ) iptalin i istem eliriz."

Ku ~ ku s u z: Lizbon a nla ~ m a s m a (ki z<1 te11 irlanda halk111111 " hay 1r" oyuyla o li.i d og mu ~ tur) . Barse lona Zirvesinc (2 00 2 y il1nda ge r9ekl e~ tirilen dev let b a~ k a nlari zirves i) ve poli siyc bir amai;: ta~ 1 y an Schengen anla~- · ma lann a kar$1 miicade le yi.iriitrnek so n derece dogrudur. Ancak. i$<; i di.i$man1 Avrupa sozlc ~ m e l e rin e kar$1 mi.icadele etmekten soz ederken. nas d olur da. kitlclcrc k a r ~ 1 hal en Avrupa'da uygul anm akta olan tek gc n;: ck i ~ c,;i dii~111an1 sald1r111111 sorumlusu anla~ma111n ad1 unutulur, yani Maastri cht-;\msterdam sozlc$mcsinin '.1 . i ~ t e o za man . bu ··1111utkanlig1 ""11111 arkas111da yatan ge1-yek nedenin, NPA' n111 , Av rupa Birli ginin geri ci ve anti-demokratik kuruml ann111 · · d e mokratikle ~ tirilmc s i · · ze mininde yer ald1 g1111n soy lenm cs ine ~a~ 1r111amak la z1111 . Nitekim . NPA. bu dururnda. ··gen.;ek hir so.\y al Al'nt/JU .. ta lcbind e bulunurkcn .. bu talcbi . (l zelle~tirm e leri ve i$9i s1111f111111 fi zik scl imhas1111 orgi.itl eyen !\faa stricht sozlqmesinin c,; en;:evesi i9i11de kalarak (!) yi.iriitmeye c,;a l1 $ m1 ~ oluyor. NPA. karar111da ~oyle yaz1yor:

"'A 11/wn/1 her durwnda. w mi. ham. deniz. d emiry olu ula.y1mlanyla enerji. su ve i!ar,: triJstleri konu/annda Avrupa r.;apmda bir kamu hiz-

51

Sosyallzm

metleri program1 uygulanmasm1 talep ediyoruz. " Oysa NPA'ya ~unu hat1rlatmak gerekir ki, Maastricht sozle~mesinin 87. ve 88. maddeleri geregince, yani "haks1z olmayan rekabet serbestisi" maddelerine dayamlarak, kamu hizmetleri (ve tabii kamuda devlet tekeli) yasakt1r ve Maastricht sozle~mesinin amlan maddeleriyle uyu$maz!

NPA aym zamanda Avrupa Merkez Bankasmm "yurtta~ denetimi"ne tabi olmasmt talep ederken ~oyle diyor: Ekonomik durumun vehameti. acilen. Merkez Bankalarmm ve Ozellikle de Avrupa Merkez Bankasmm kitleler tarafmdan denetlenmesini dayat1yor. Ancak b<lyle bir uygulamayla tasarrufyapilabilir ve kanusal faydaya yOnelik <rah~ma­ lar finanse edilebilir (konutlar. toplu ta~1mac1hk, vb.)

Daha ger;enlerde bankalara ve spekUlatorlere 1700 milyar Euro tahsisat r;1kartan ve tamamen kapitalistlerin hitrnetindeki bir kurum olan Avrupa Merkez Bankasmm "yurtta~lar"ca denetimi nastl milmkiln gorillebilir?' 0

"Diinyan1n biiyiiklerinin" NPA'ya verdikleri onem nas1I anla1llmah? ~unu

tekrarlatmakta fayda var: LCR'nin Fransa'da temsil ettigi siyasal ak1mla aramtzdaki koklti anla~mazhk noktalan ne olursa olsun, kendi militanlarma NPA lehine LCR'nin feshini dayatan "gilr; darbesi" niteliksel bir degi~iklik anlamma geliyor.

NPA'y1 in~a etmek ir;in, bundan 40 ytl once kurulmu~ bir siyasi par-. tiyi bir giln ir;inde tasfiye etmek gerekti. LCR ir;inde bir siyasi partinin temsil ettigi biltiln degerler, hatta bir siyasi parti formu bile sorgulamr olmaltydt.

Bu tart1~1lmaz bir olguydu, r;iinkii NPA, i~r;i hareketinin 150 ytl zarfmda kendini olu~tururken dayand1g1 biltiln degerlerden koparak bir kurulu~ siireci ba~latma talebiyle ortaya r;1k1yordu. NPA aym zamanda ~u "ya~h i~r;i hareketinin" y1kilmas1 da dahil olmak Uzere, yani i~r;i sendikalan konfederasyonlarmdan siyasi parti formuna kadar uzanan biltiln [ geleneksel i~r;i orgiltlenme bir;imlerinin] y1k1lmasm1 talep ediyordu. 11 111

Bu arada $Unu belirtmek gerekir ki. Olivier Besancenot'nun bu a<r1klamalarmdan birkal( ay sonra. ii;ine dti~illen krizle yiizyiize kalan "'di.inyanm bUyilkleri"' iflas halindeki kapitalizmin krizine i;are olarak Besancenot'nun Onerdigi tedbirlerden b~ka bir ~ey ileri siirmediler. Nitekim EylUI ay1 sonunda, Fransa devlet b~kam Sarkozy, ··mali kapitalizmin sapkmliklar1"m ele~tirip. "spekUlatorleri", "kuralh davranmaya" ~agiran konu$masmda $<1yle diyordu: "Piyasanm her daim hak/1 o/duguna ili$kin yak/a:jtm artzk bitmi$fir ··.

~'

Sunu da ilave edelim: NPA. bir "Bolgeler Avrupas1" <rer<revesine bagh olarak geristenen bOlgeselle~tirme-pari;alama politikalarm.a da olumlu baklyor. Nitekim Korsika adasmm blilgesel gazetesi Corse Matin 'in" 21 Kas1m tarihli say1smda ~oyle bir haber yer ahyor: "Korsikab 1$r;iler Sendikaszmn sekreteri Alain l(ekle~tirilmek

52

LCR'nin Feshi ve NPA'nm

Kurulu~u

LCR 'nin feshiyle birlikte. bu orgiitiin militanlan, kendi gruplarmm enternasyonal baglantilanndan da yoksun kalacaklard1. .. Ostelik aym zamanda NPA'y1 da. iiyesi olmad1g1 bir enternasyonal grupla~maya aidat odeme yUkUmliiliigliyle kar~1 kar~1ya btrakarak' \:Unkii her ~eye ragmen. en "kural d1~1·· yi'i ntemlerle de olsa, ne yap1p edip ··1v.

Enternasyonar· etiketini korumak gerekiyordu.

Kas1m ay111111 ba~l a rinda Frans1z bu~juva gazetesi Le Figaro, Olivier Besancenot'nun. "medrnda ad1 enfazla telaffuz edilen Frans1z siyasetr;isi" ha line geldigini ileri siirdU. Yani i~ ba~ma gec;:en her hi.ikUmete yalakalik etmekle taninan Frans1z medyas1 nezdinde itibarh olmak .. . ~imdi buna ~a~1rmak gerekir mi'J Ya da. 14-15 Hazitan 2008 tarihinde I0.072 i~c;:i ve gene;: taraf1ndan kurulmu~ olup, ic;:inde diger bi.itUn ak1mlarla e~it haklara sahip olarak yer alan IV. Enternasyonal'in Fransa seksiyonunun militanlannin da bulundugu Bag1ms1z i~c;:i Partisine (POI) ili~kin her tiirlU haberin (ki buna pa1tinin kurulu~u haberi de dahildir) bu medya tarafmdan boykot edilmesine mi ~a~1rmak gerekir?

Kapitalistlerin ve onlann gazetelerinin nadiren de olsa gerc;:egi soyledikleri durumlar vardtr, bu konuda haklanm teslim edelim.

Nitekim. Les Echos. "l!sas mesele kolektivizmdir " derken c;:ok hakltdtr.

Evet. barbarltgm tek alternatifi olan sosya lizm, gerc;ekten de iiret im arac;:lannm kolektif miilkiyetine daya mr c;:iinki.i. Ve evet gerc;:ekten de, kapitalistler, onlann "Avrupa kurumlan" ve hizmetkarlan , oldi.irUlmesi gereken di.i~man olarak ""kolektivizm''i i~aret ettiklerinde hakl1d1rlar!

Bu medya tarafmdan NPA' n111 one c;:1kanlmak istenmesi anla~1ltr bir politika degil mi? Otantik bir bag1ms1z i~c;:i pa1tisinin kurulu~tmu gostermemeye c;:al1~mak. her ti.irli.i pa1ti formunu parc;:alamak anla~tl1r bir ~ey degil mi') Ve bunu. yiikselen barbarl1k kar~1s111da tek c;:1k1~ yolu olan i.iretim arac;:lannm kolektif miilkiyeti ic;:in orgiitli.i bir mi.icadele yerine, "hir alternatil iinermekten imtina eden" [NPA ti.iri.i bir yaptlanmay1 pohpohlayarak] yapmak c;:ok anla~1ltr degil mi?

.lfosconi :ve (STC-Deni:ciler) Ha:iran ](}()<) Avrnpa se~ imlerinde 11d11111n GiineyDog11 se(·im hii/gesimle .\P·I /is1es i11i11 ha~· 11w gq·mesi iinerilmi:f ... Mest:kyk ilgili olarak s()zO t:dilen s.:ndika ha~k an 1 ~u a.,:1klamay1 yap1yor: "i!ii anlamlz kilab ilmek irin imemli 0/1111. Avnqia l'arla111 e11tos1111da l\orsika '11111 sdzci1higmi yapahilecegim hir Sl'('i/ehilirlik ko1111m1111a gelchi/111e111dir( ) ..ttlan11::1n( . .) .4kde11i::in ha:Jr11ula f .. ) hir .-li:r11pa Rirligi k11rn11111 olarak ver alnws1111fa11 vmwv i::. ()/ivier Be.rnnce1101. kendi kadffini tm'ill hakkm1 koh 11! cdi\'Of' ve /\nrs ika diliwn res 111i di/ o/mas111da11 ·' oiw · Dolayis1yla NPA. Korsib ·11111 hir .... f\·rup a Hirli{!.i k11mm11" olarak. yani lllc' \'Clll Avrupa kurumlan r,:en;.:v..:si1Hk. Akdc ni z'dt: klii;iik hir Kosova olmas111da yana t<1vir ahyor.

53

Avrupa Birligi'ne Kar~1 lsyan Buyuyor

Avrupa 8irliji' ne • Kar,1 lsyan 8Uyiyor 1

Christel KEISER

Avrupa Kuruml an ' n111 tan1k oldugu kurumsal ve siyasal kri z. son aylar boyunca. bi.iylik olc;:i.ide derinle~ti . Bu durumun kokenind c. -kendisiyle beraber ni.ifusun diger katmanlann1. ozellikle de koyliiliigi.i de si.iri.ikleyen- i~c;:i sm1f111111, bi.itiin Avrupa iilkelerinde. Avrupa Birligi siyasetine kar~1 gcisterdigi direnc;: bulunm aktad1r. i~c;:i sm1fmm, genelde yoneticilerinin birincil iradelerinin otesine gec;:erek, stirece 0rgiitl eri11i de c;: ekm eye i;alt~t1g1 [gori.ilmii~ti.ir].

u. resesyon vc parc;:alanma slirec ine girmi ~ .. kapitalizminc kiircsel krizi baglammda cerevan etmektedir. Oyle ki bu baglam, Amerikan Emperyali zmi'ni , rakip diger emperyalizmler, ozellikle de Avrupa ii zerinde. k1ta i ~c;: i s1111flar111111 omuzlanndaki ytikti arttirmak ic;:in gittikc;:e fazlala~an bir bask1 uyg ul amaya itmektedir.

Bumm sonucu. 200 5 ytlmda Fransa·nm ve Hollanda'nm " hay1r" oylanyla daha once b a~ l aya n ve irland a ·nm heyecan verici bir bic;:imde canland1rd1 g1Avrupa Birligi Kuruml an krizinin derinl e~ m cs idir.

B

' La Yerit e/( ic rc,:ck·in 6:2 . say 1smdan c,:evrilmi ~t ir.

B11 ko11 11 hakk 111da. /,o I (·r/1,.· nin hu say1smdaki Al an Benjamin ik Frank Wa imnig ht" in h.:raht:r ~ a1d1k lari mak ak i le Pierre Cisc ·in makalesine hakJl a hilir.

55

Sosyalizm

"Ku~uk" Bir Olke Her $eyi Engelleyemez!

Geytigimiz 12 Haziran'da, 1rlanda Halk1, Avrupa Birligi Kurumlan'm altilst ederek, Lizbon Anla~mas1'n1 reddetti. irlanda Hilki.imeti'nin ve Bruksel'in manevra ve bask1lanna ragmen, bir Avrupa Anla~mas1'nm onay1 iyin referandumun zorunlu oldugu tek Avrupa Birligi tilkesi irlanda "hayir" dedi !

Bu oylama, has1ml 1kta birbiriyle yar1~an biryok tep~inin konusu oldu.

Genelde aym konudan onurlar incinmi~ti: Hangi hak, irlandahlarm, bu . "ktiytik" halkm, Avrupa'nm "kurulu~unu" engellemesinde beis gormtiyordu?

En ba~ta da Fransa'nm onuru ... <;i.inkti, I Temmuz 2008'den itibaren, Fransa Cumhurba~kam Nicolas Sarkozy Avrupa Birligi路donem ba~kam olacakt1.

UMP'nin 3 Millet Meclisi'ndeki 01~ i~leri Komisyonu Ba~kam, "Sadece irlanda, Lizbo!" Anl~masi 'm engelleyemez. Dort milyonluk bir niifusun, 500 milyonun gelecegini engelleyebilmesi normal degildir. .. diye soyleniyordu.

Sosyalist Partinin birinci sekreteri Fran~ois Hollande, irlanda'nm "hay1r"m1 "Avrupa ir;in bir smav" oldugu路 fikrindeydi.

1 Komtinist Parti yonetimi ise, "biitun iiye iilkelerde buy'iik bir kamusal tart~manm duzenlemest" gerektigini dti~ilnmekte ve Fransa Cumhurba~kanhg1'ndan "yeni bir anfa$mamn haz1rlanmas1 ir;in giri$imde bulunmasmr'' istemekteydi.

LCR'ye gelince, birinci yetkilisi Olivier Besancenot, "anla~mayi kaleme a/an/arm halk tarafindan bunu yapmak ir;in yetkilendirilmemelerini" temel sorun olarak degerlendiriyordu.

Su halde, Fransa'da herkes Lizbon Anla~mas1'nm onaylanma stirecinin takip edilmesi veya mevcut anla~malar ve Avrupa Birligi Kurumlan yeryevesinde, "demokratik bir $ekilde" ... yeni bir anla~ma颅 nm haz1rlanmas1 konusunda ittifak etmi~ti.

Diger yerlerde durum neydi? Alman diplomasisinin ~efi F. W.Steinmeier "Dogal o/arak hayal kmklzgma ugrad1k; bu yaralay1c1 bir ba~arisizblf' ama "onaylama siireci devam etmeli'' diyerek ilziintilsi.inil ortaya koydu. irlanda'daki oylama s1rasmda Avrupa Birligi donem ba~kam olan Slovenya Ba~bakam J. Jansa "oylama sonur;larmdan derin bir iiziintii duydu". Avrupa Birligi'nin eski donem ba~kanlarmdan ve Lilksemburg Ba~bakam Jean Claude Junker'e gelince, "Bu oylama ne irlanda, ne de .

Avrupa i<;in iyi oldu" iddiasm1 ortaya attt.

Halk91 Hareket l9in Birlik. Sarkozy, soz konusu partinin mensubudur.

56

Avrupa Birligi 'ne Kar~1 isyan Buyuyor

Avrupa Komisyonu Ba~kani Barroso, 13 Haziran'da, "Avrupa Komisvonu, yaprlmas1 hek/enen onay/ama/ann seyirlerini izlerneye devam etmesi gerektigini du~·unmektedir. " bi9iminde a91klama yapt1.

Avrupa Parlamentosu'nda Ye~iller Grubunun e~- ba~kanlan Daniel Cohn-Bendit ve Monica Frassoni. lrlanda'daki oylamay1 takip eden giindc "irfanda 'nzn "/w1·1r .. ,. Avrupa sorunfarmm karara hag/anmusmdu, ufusa/ referandumfarm yetersiz hir arm;: oldugunu bir kez daha gijster111i.ytir. " tarzmda heyanat verdiler.

Avrupa Birligi hakkmda bir halka dani~ild1gmda, her seferinde "hay1r'' cevab1 91kt1g1 yadsmamaz. Eger "evet" cevab1 verilseydi, referandum herhalde ''veter/i hir arac.··· olacakt1.

"irlandalllar Yeniden Sand1k Ba~ma Gitmeliler"!

15 Temmuz'da, Sarkozy, Elysee"de kabul ettigi kendi partisinden milletvekillerinin huzurunda ''irlandalilar yeniden sandrk ba.y~na git111e/iler: yeni kurumfar o/u.yturu/mad1g1 surece, Avrupa Birligi 'nin her geni,1·/emesine kar.y1 1·eto komca{!,1111 . .. sbzlerini sarfetti .

Bu sbzler. Cumhurba~kanmm bir dan1~man1 tarafmdan yapilan "Bu, C11111h11rha,1·ka11111111 rcs111i hir a<,:1k!a111as1 degi/dir. " izahat1yla derhal ya Ian land 1.

21 Temmuz'da Sarkozy, Dublin·e gitti. Avrupa Konseyi di:inem ba~­ ka111 olarak yabanc1 bir iilkeyi ilk ziyareti si:iz konusuydu. Bu ziyaret s1rasmda. Avrupa Bi rligi ' nin irlanda'ya bir 9oziimi.i dayatrnak istemedigi glivencesini verdi ve ··frfanda '11111 veni hir referandum yap111a.1·1 gerekti{!,ini as/a siJv/e111edi111( .. .) ama, k1sa bir sure sonra italva ile hir/iktc. 2./ itlkc Lizhon A11/a.)'111as1 '111 onavla1111~· olacagma giire. h1111u da hesaha katmak gercki1'." ~eklinde durumu belirtti . 4 Bundan, Parisicn'de 9ali~an gazeteci ~u sonucu 91kard1: Gcn;ekten. Frans1 z diplomatlar (birka;; ay i1Yinde) irlanda' nm yeniden sand1k ba~ma git1m:si gcrektigi vc hunu ger;;eklqtirmezse. kendi kendini Avrupa Birligi'nin d1~111a ~1karm1~ olacag1 inanc111dalar. Bunlardan bir tanes i. Aral1kta.

27 Anupa lilkesinin 26.sinm Lizbon /\11la~masm1 kabul etmi~ ve Dublin.in 'al1tilm1~ olacag1 hakk111da glivcncc vcrdi. Avrupa. 4 milyon nlifusa sahip hir lilke taraf111dan cngcllcnemez 1 irlandali ) (ineticiler. bizlere krizden nasII r,:1k111ay1 tasarlad1klan111 siiylemelidirler.

Avrupa Birligi'nin y1k1c1 bi.iti.in planlar1111 uygulamas1 i9in, onaylama si.irecinin sonuna kadar gitmemek, ger9ekten anla~ilir ~ey degildir.

Hatirlayahm ki. Avrupa Birligi ' nin varhk nedeni, ba~mdan itibaren. ne her i.ilkedeki gi.i9 ili~kilcrinc ne de her i.ilkede s1111f sava~111111 ald1g1 hi9ime hagl1 kalarak i~9i sm1f111a darbeler indirmeye izin veren ulus-i.isti.i kurumlan yerle~tirmektir. ' Le Parisien. 22 Tem111u1 2008.

57

Sosyalizm

Arna, kurumlann daha onceki anla~malar tarafmdan in~a edildigi ~ekliyle dtizenleni~i, uluslarm ve Devletler'in varhg1 ile ~at1~t1g1 ve bununla birlikte onemli kararlarm almmasmm biltiln Devletler arasmda bir konsensilsiln olu~masma baglt oldugu ol~Ude hala yetersizdi.

Bu sorunu gidermek i\:in, belirli bir9ok alanda nitelikli 9ogunluk oyunun olanakhgm1 ongoren, 2005 Avrupa "Anayasa"s1 hazirlanm1~t1.

Ote yandan, Avrupa yilriltmesine yeni yetkiler emanet ediliyor ve her altt ayda bir donil~ilmlU olarak yapilan donem ba~kanhg1 yerine, be~ ytl sUrekli olarak yap1lacak donem ba~kanhg1 olanag1 ikame ediliyordu.

D6nem ba~kanhgm1, ulusal yetkiye sahip bir donem ba~kam tarafmdan, saglanmasmdan [vazge9iliyor], b~ka bir ifadeyle tilkesinin ozgUI \:tkarlart tarafmdan sarmalanmam1~ bir ba~kandan [soz ediliyordu].

Fransa' da ve Hollanda' da 2005 'te yaptlan oylamalar, bu "Anayasa"yt ortadan kald1rd1.

Arna, bu oylamanm ilzerinden atlamak ve ne pahasma olursa olsun aym ulus-ilstU diizenlemeleri dayatmak i9in, Lizbon Anla~mas1 haztrland1. Tamam1yla aym dtizenlemeleri yeniden ele alan bu anla~ma, bu sefer de irlanda oylamasma ~arptt ve yeniden ~oziilmesi gereken bilyilk bir sorunla kar~1 kar~1ya kalmd1.

Sozleri yalanlansa bile, Sarkozy, irlandahlar. yeniden sandtk b~1na gitmelidirler derken, aym zamanda ulus egemenligi ve i~~i sm1fi direncinden kurtulmaya izin veren aracm varolmas1 gerektigini a~tk bir ~ekilde gostermi~tir.

Tersinden okundugunda, irlanda oylamas1 sadece sm1f direncini ifade etmez, ama aym zamanda ulusun yok olu~unu gormeye ret anlamma gelir.

2005, 2008: Smaf Oylara Bu ofke seli orant1s1z gibi gorilnilyorsa da; kazamlacak olan ~eyin .,ar~tsmda bu, hi9 de oyle degildir. <";Unkil, irlanda oylamas1, ulus ege11enligine, demokrasiye sayg1 ve haklan savunma, \:ah~anlara gilvence gcrekliligini a91k~a dile getirdi. Fransa ve Hollanda'da il\: y1l once ol:lugu gibi, bu 12 Haziran'da da dile gelen sm1f oylanyd1.

Kald1 ki, 13 Haziran'da Avrupa i~lerinden Sorumlu irlandah Bakan D ck Roche "kentsel bolgelerde "evet" oyu daha yiiksek orandayken, kentlerdeki i$r;i kesim/eri ve k1rsa/ r;evreler gene/de hayzr oyu verdiler" s J zlerini sarf etti.5 Bu sozler, Avrupa Komisyonu tarafmdan ger~ekle~tirilmi~ bir \:ah~足 ma ile dogrulanm1~t1r. 0 Bu 9ah~ma, memurlarm %51 'inin, i~\:ilerin %74'Uniin ve i~sizlerin %58'inin hayir oyu verdiklerini gostermi~tir.

' A FP'ye beyanat. 13 Haziran 2008. '' Flash Eurobarometer 245-Post-refefendum survey in Ireland.

S8

Avrupa Birligi 'ne Kar::;;1 lsyan Bi.iyi.iyor

S 1111 fin soz konu su kaza n1m Ian . so n donemd e, Avrupa' nm durumun a damgas 1111 vurmu ~ tur. Hu nedenl e irlandali 9ali$anlann yen iden sand1k ha ~ 1na gi."iti.irm ck pahasma (li e,: yd i.) nec Fransa ve Ho lland a' da yapilm ak istendigi gibi) irlanda oylamas111111 anl am111111 dt$and a h1rakdma s1111n ba5anlm as 1 gcrckrnektedir. <;i.inkli her yerde, i$9 i s1111fi dogrudan dogruya Avrupa Birligi'nin y1k1c1 siyasetine kar~ 1 koy maktadir: i ~y erlerinin yer degi~tirm es i ve i$ten <;1karmalar. oze ll e~ tirme. em eklilik ile i~ yasa lan ve statUlerinin tasfiyes i. dcmokratik fiituhat( 1 ) vs ... Ve bu ayn1 hareket i9indc, i$c,:i s1111f1. Av rupa Kuruml ann a taraftar ulanl ar dahil o lmak Uzere kcndi i"iz orgi.it le rini. bu siyasete k<tr$1 yii neltmeye 9a l1 ~ 111aktadir. Avrupa Birlig i' nin kendi siyasetini o lu 5turm ak ve uygul atmak ic;in yliktimli.i hale getirdi gi scndika l orglitleri ikincil yapdara d o ni.i~ti.irmeyi am a9layan ttim mekanizmal ara kar$1thk da [huna dahildir.] iswy' te. 9a li 5anl ar111 vc fagi.itlerinin . i.)zellikle de Mcrkezi Sendik al C)rgi.it LO' nun , dircm:i daha <,:ok Av rupa Toplulugu Adalet Di va111 ' n111 verdigi kararlar i.i1.crind c yogunl a5t1. Isve<,: 'tc ya pdan toplu i$ sozlqm es ini ve bu si"iz lq meden Letony ali memurlann faydalanm as1111 redded en. isve<,: ' te y e rl e~ ik Letonya 111 en5eli Laval $irkctine k a r~ 1 , 2004 yilmda isve<,: se ndika lannin orgi.itli.i olarak giri5tigi ablukay 1. 18 Aralik 200 7' de, Avrupa To plulugu Adalet Divani hukuka aykm buldu.

Ru kararda n hir hafta hnec. ayn1 Avrupa Toplulugu Adalet Divani.

Finlandiya' da yapilm1 5 toplu i5 soz le5 mesinin etrafmdan dolanmak ve Estonyal1 personel kull anm ak am ac 1yla. gemilerini Estonya'da tescil ettiren ( e l ve ri ~ li bayra k i.il kcsi sistemi) Vi kin g Lines ~ irketinin bu tasans1111 b a~a n s 1zliga ug ra tan dcnizcilik se ndikas1111 haks1z bulmu$tU . 13 Nisan 'da. aneak Bc)l gese l Toplu i~ Si"iz lc~meleri tarafmdan belirlenmi5 asgari i.icretc uyan i ~ l e tmel e rlc kamu si"izlqmeleri akdedilebil ecegini ~a rt k o~a n hir Basse-Saxe Fyal eti Yasas i. ''se rbest dola~1111 " ilkesinc aykin o ldugu gerek <,:esiy le mahkum edildi . En so n o larak ise, Avrupa Toplulugu Adalet Di\ a111. toplu i ~ sozlqmesinde be lirlenmi5 Ucretin <Yo46.5 ' in i mem urlann a odeyebi lecegin i ileri sliren bir Po Ion ya ~ irk c tini hakli go rdi.i .(Ri.iffc11 Davas 1)

Bunlara Karar Vermek Avrupa Toplulugu Adalet Divani'na DU~mez!

Bu kararl ar. i"inem Ii sa: 1da Is\ e<,: Ii se nd ika sorum lu sunun kaza n ka Idin ln1as111a yo l ac;t1. Buna kar~ il1k . isvecr sosya l mode linc sayg1 gosterilmesini talep eden 1srarc1 vaziyet a li~lar [h1zla] 9ogald1. Baz ilari , i~i isv e{te yapdan toplu j~ sozle ~ m e lerinin korunmasma dair bir gtivencc verilmedigi takc.lirdc, Avrupa Birligi ' nd en 91kma sorgul amas1 yapmaya kadar i~i va rd1rmakta ... Son o larak , mart sonunda ya pilan

59

Sosyallzm

Yap1 i~leri Sendikas1'nm y1lhk kongresinde, sendikamn ulusal yonetimi "l)isver 'te yapilan top/u i.y sozle.ymelerinin muhafazasim saglamak amaciyla Lizbon Anla.ymas1 'nda degi#klik yapmak; 2) Lizbon Anla.ymas1 'na hay1r demek; 3) isve~ 'in Avrupa Birligi 'nden ayri/masmi istemek hususlarmda l-;ve9 Parlamentosu 'nu zorlamak i~in biitiin siyasa/ ~ozumleri ara.yt1rmak" konusunda gorevlendirildi.

Bu kazan kaldm~ neden peki? Merkezi Sendikal OrgUt LO'nun Sosyal-Demokrat ve reformist yoneticileri, Avrupa Birligi'ni ve bunun Ulke i<;:in ta~1d1g1 sosyal gerileme hususundaki sonu<;:lanm kabul etmekte <yok ileri gitmi~lerdi. Bu ytizden, bir yOk lsveyli yah~an, kazammlannm bir yogunun tart1~ma konusu oldugunu gordU. Arna Avrupa Toplulugu Adalet Divam'mn kararlanyla, yeni bir a~amaya g~ildi.

Yoneticilerden i!?yi sm1fm1 sm1f olarak in~a eden yekirdegin tastiyesi talep edilmekteydi. Bu <;:ekirdek i<;:inde, smtf sava~1 arac1hg1yla zorla elde edilmi~ i~ yasalan ve Merkezi Sendikal Orgtitiin kendi varhg1 da [yer ahyordu] . Bu son ad1m, bir<;:ok Sosyal-Demokrat yonetici iyil'l kabul edilemez nitelikteydL Avusturya' da biiytik koalisyonun ortad'an kalkmasma neden olan yine aym siire<;:ti. (A.yagida) Merkezi Sendikal Orgiit LO tarafmdan Stockholm'de yap1lan I May1s 2008'teki gosteriye 13.000 <;:ah~an katild1. Aym giin, Sundbyberg'teki bir i~<;:i banliyostinde yap1lan yerel bir mitingde, Ta!?1mac1hk Sendikas1 'nm a<yt1g1 bir pankart tizerinde ~unlar yaz1yordu: "isver; ~e i§f i haklarmm ne olduguna karar vermek Avrupa

Divam hakimleri 'ne du§mez" LO'nun Ulusal Kongresi, Haziran'm b~mda oldu. Onceleyen aylarda yap1lan i~ kolu sendikalan k.ongrelerinde, tart1~malan Laval, Viking ve Rilffert kararlan yonlendirdi. Metal i~leri Sendikast kongresinde i!?<;:ilerin % 72'si Lizbon Anla~mas1 hakkmda bir referandumun orgtitlenmesini istemi!?ti. Bu militanlar a<y1smdan, Avrupa Toplulugu Adalet Divan1'nm kerarlan kabul edilemez ... Avrupa Birligi Kurumlari'nm me~rulugu konusundaki bak1~ ay1s1 ne olursa olsun bu militanlar, isve<;:'teki i~<;:i hareketinin varhgm1 olu~turan ve bir yUzyildan fazla bir silrede i~yi orgtitleri tarafmdan zorla elde edilmi~ gtivence ve haklarm yok sayilmasma kar~1 duruyorlar. ko~ullar altmda, ge<yen 25 May1s'ta, isvey ve Danimarkah militanlar ile Halklar ve <;all~anlar Uluslararas1 Antant1 ontililgilnde, Almanya'dan, Danimarka'dan, ispanya'dan, Fransa'dan, Norve<;:'ten, BUytik Britanya'dan, isvey'ten 65 sendikac1 ve militan i~yinin kat1ld1g1, Avrupa Toplulugu Adalet Divam kararlannm kaldmlmasm1 amaylayan, Avrupa i~9i Konferanst yap1ld1. Bu konferans, sonbaharda BrUksel'e giderek, Laval, Viking ve Rtiffert Kararlarmm derhal kal-

Bu

60

Avrupa Birligi 'ne Kar~t lsyan Bi.iyi.iyor

d1nlmas1 gerektigini Avrupa Birligi'ne ve Avrupa Toplulugu Adalet Divani'na bildirecek bir kurulun te~kil edilmesine karar verdi . Kabul edilen c;:agn metninin altm1 c;:izdigi gibi, bu kararlarm kald1r1lmasm1 saglamak, "ha:jka ulkelerde hoy/e kararlann yeniden ortaya <;1kmas1m engellemek. her hirimi::in 1ilkesindeki iS<;i iirgutleri tarafindan zor/a elde edilmi!j ve Ulus/araras1 ('ali.~ma Orgutu 'nun. oze/likle de Y4 Sozle.}·111esince korunan haklar1t11 ve ;;iivencelerini savunmakt1r. " 1-2 Haziran 'da toplanan LO'nun ulusal kongresinde, bu tartt~ma belirli bir bic;:im altmda yine si.irdi.i.

LO Ba~kani'nm Lizbon Anla~mast lehine ilan ettigi destege ragmen, birc;:ok sorumlu. kongrenin bir konum almas1 ic;:in talepte bulunarak duruma mlidahil oldu. isvec;: Hiikiimeti ' nin ve Avrupa Birligi'nin grev hakkmm ve toplu i~ sbzle~melerinin gelecegi hakkmda gbrii~ bildirmesi temel amac;:t1. Sendika tabanmda ifadesini bulan dirence dayanarak, bu sorumlulardan biri ~unlan dile getirdi : 7

isvc.,:. A\Tupa Rirligi ·ne girmeyi istcdiginde: isver; sosyal model in in degi~­ meden kalacag111a dair bir glivence ah111~t1k. Eger bu garanti verilmeseydi; sendikalar Avrupa Birligi ·ne girmek i<;in onay vermeyeceklerdi.

[Sorumlu], Parlamento Lizbon

Anla~mas1

hakkmda karar vermek

a~amasma geldiginde. isvec;: modelinin tartl~ma konusu yapilmayaca-

gm1 belediye memurlarrna sbz veren Sosyal-Demokrat sosyal sorunlar sekreterinin adm1 and1. Sendika ulusal ybnetiminin baskilarm1 reddederek, anla~manm onanmas1 ve garanti talebi hakkmda kapah oylama istedi. Degi~ik manevralarla bu bneriyi geri c;:ekmesi ic;:in zorland1gmda "Vazivet a/maya devam edecegiz: boyun egmeyecegiz; sosyal dampinge kar.}·1 hve~· sendikalarmm mucadele edecegi guvencesini alman11z lazzm. " sbzlerin i sarfetti.

Bir ba~ka sorumlu, Lizbon Anla~mas1'nm Laval vakasmm bir daha tekrarlanmamas1 hususunda bir gi.ivence ic;:ermedigi i.izerinde durdu .

Bi.iti.in bu kongre siiresince ifade edilen itirazlar; ybnetimi, kongre tarafmdan ittifakla kabul edilen bir bnerge sevk etmeye zorlad1. Bu bnerge, Parlamento tarafmdan onaylanma sorunu ele almmadan once, Lizbon Anla~mas1 ile toplu i~ sozle~melerinde isvec;: modeli arasmdaki uyumu inc.elemekle g:orevlendirilmi~ hiikiimet komisyonunun c;:ah~ma­ lann1 bitirmesini talep ediyordu.

En ba~ta kongrenin Lizbon Anla~mas1'na destek veren bir konum almasm1 arzu eden LO yonetiminin bak1~ ac;:1smdan, bu onerge kar~ila7

LO Ba~kan1. Wanda Lundby-Wedin .. Laval '111n11tmak ve sendikayt in$a etmek la=1md1r .. diye hirkac; giin iince ai;1klamada hulunmu~lll 1 L()'nun bir ba~ka yiineticisi.

Erland Olau ssen Merkczi Scndik al Orglitlin Kongresi es11as111da ~u ~ckilde <11;1klallla yapt1 .. }(•ni an/a:fma. ntc'l'c·111 an/11,rnwlar [[tire daha (ri : grev hakk1 b11n11 il{'tk{'a giisterivw: .·h'f'lt/>a Top/11/11.f!.11 : Ida /c t /)ivam 'nm kamn. Eski An/a:fman111 dii:::enlemeleri zi=erine kuru/11 ...

61

Sosyalizm

~1lan gil9lilkleri a91ga 91karmaktadir.. Arna tabii ki bu onerge isve9 'teki i~9i

haklannm korunmast bak1mmdan hi9bir gtivence vermemektedir.

"Sendikalar Boyle Bir Avrupa istemiyor" Alman i~9i s1mf1 hareketinde, son aylarda, onemli say1da militan i~9i颅 nin ve i~9i sorumlusunun Avrupa Birligi sorunu hakkmdaki dti~tinme bi9iminin ba~tan ayaga alttist olduguna ~ahit oluyoruz. Avrupa Birligi, arttk bir ele~tiri, kmama, hatta baz1 durum larda ret konusu ... DGB 'nin merkezi sendikal ba~kam Michael Sommer, Rtiffert kararm1 a'Ytk olarak ~u ~ekilde kmad1: Eger Avrupa Toplulugu Adalet Divam'nm yabanc1 i;ah~anlar hakkmdaki yonergeden i;:1kard1g1 bu yeni yorum, Avrupa Birligi'nin siyaseti ai;1smdan bir ipucu sayilabilirse; ancak ~unu soyleyebilirim: Sendikalar bOyle bir Avrupa istemiyorlar. Piyasa ozgiirliigUnil i~i;:i haklarmm ilzerine koyan, toplu i~ sozle~meleri ve ilcretlerin a$1rt oli;:ilde dil~mesini engellemek ii;in ulusal planda alman koruma tedbfrlerini y1kan, uluslararas1 hizmetleri her ne pahasma olsa, hatta sozde bir ozgiirlilk putu pahasma da olsa artttran Avmpa'y1. Biiyle bir Avrupa, i~i;i haklanm ayaklar altma ahr.

Dogru! Ba~ka yerlerden farks1z olarak, Almanya'da da 9ah~anlar ve sendikalar "toplu i~路 sozle~路melerini ve ucretlerin kOrunmasz i~in ulusal planda a/man tedbir/eri y1kan bir Avrupa istemiyorlar ". Arna Avrupa Birligi, bu Avrupa'dan ba~ka bir ~ey olabilir mi?

Yapt i~leri Sendikas1 Ba~kam (JG-Bau) Klaus WiesehUgel, RUffert davast hakkmda ~u a91klamada bulundu: Bu karar. vatanda~larm Avrupa'y1 kesin bir bii;imde reddedecegi bir ~eye slirilkleyecek olan asalak kapitalizme dogru yeni bir ad1md1r.

Verdi Kongresi ise, Avrupa Birligi'nin, bu Ulkenin Anayasas1'nda yaz1h olan Alman yalt~anlarm haklanm dilzensiz hale getirme hakkt bulunmad1gm1 bildiren bir karan kabul etti.

Berlin'deki I May1s gosterileri s1rasmda, Sosyal-Demokrat militanlarm ve sendikac1larm giri~imiyle, bir9ok militan Avrupa Toplulugu Adalet Divam'nm kararlannm iptalini talep eden bir 9agny1 imzaladt.

Bu 9agnda ~u [sattrlar] okunabiliyordu: Berlin Senatosu 'nun. bilti;:e k1smt1lar1 sebebiyle ilcret taleplerimizi reddetmesini kabul edemeyiz. Sendikal haklanm1za sayg1 talep ediyoruz. Aym senato, senatorWolf'un b~kanhgmda (Die Linke), Avrupa Toplulugu Adalet Divam'nm kararlanm ai;:1klamasmm hemen sonrasmda ~ehir li;in i;:ah~an i~letmelerin memurlarma asgari ilcreti gil.vence altma alan bir Berlin Eyalet Kanununun yilrilrlilgUnU durdurdu. Senato. uzun suren tereddutlerini atlatt1ktan sonra, kamu hizmeti yapma yetkisini elinde bulunduran biltUn i~letmelerde saat ba~ma yakla~1k 7.5 Euro路yu asgari ucret olarak uygulamay1 kabul etmi~ti. Ama ~imdi. Avrupa Toplulugu Adalet Divanmm karanyla. bu olanaks1z hale geldi.

Avrupa Birligi siyaseti, Alman Anayasas1'nda yaz1h olan temel sosyal haklan yeniden tart1~ma konusu yaptyor. Anayasa'da yazth Sosyal Devlet ilkesi geregince, yalt~anlann haklart, i~letmelerin mul-

62

Avrupa Birligi'ne Kar~1 lsyan Buyuyor

kiyet hakkmdan daha i"incelikli sayil1yor. Bu durum, Alman Anayasa Mahkemesi'nin Riiffert karannm Alman Anayasast ile uyumlu olrnad1g1111 degerlendirmc noktasma gctirmi~tir. Bununla birlikte. hundan herhangi hir sonu9 eldc edilcmemi~tir.

Sosyal-Demokrat Parti i<,:inde. hir9ok militan. SOP ybnetirninin Avrupa Birligi diktati'>rliigii ve biiyiik koalisyonun emri altmda olmas1nt kabul elmemekte ...

AFA (SDP'nin i~<,:i komisyo nlan) ve federal kongre, SPD'nin Bundestag·taki ve killerinc. Lizbon Anla~mas1 lehinde oy atmamaya davet etmek i<,:in sesleni~te hulundu . Bu sesleni~te ~unlara i~aret ediliyordu: Konsolidc hiit\c Si \ :1sct111c UY Illa a111ac1yla gii~lcndirilmi~ yUklimliillikkr 'a11111da . k1 bu yiikii111\ii\Ukler nam111a hlitiin hUkiimctler Drakoncu sert sivasct\ere mr\a111yorlar. ycni a11 \ a~ma 11111 dcgi~ikligc ugra1111~ 87 . maddesi. anla~­ ma11111 yUrUrliige girmesinden hq yil sonra hUkUmetlere · ·oayam~ma Pakt1" \Cr~e,esinde Dngu .\Iman Eyakt leri'm: ve Berlin·e tahsis edile n Devlet ycird1111lanna son 1·er111c ola11ag1111 vni: or Bu durum. ilgili eya\ctlerin bUt i,:elerin i · daha da \'Ok kurntacak \C sosya l : 1k11111 ag1r\a~t1racakttr.( .. ) Dev let yard 1mlarn1111 enge\lrnmcs i hakk1nd aki madde. ka11111 hi zmetlerinin n: i~letme\crin sUh1ansiyonunu Yasak II\ or. 1-..: an1ca hckdiyelerin ii zellc~tirme dency im lerinden soma a\d1klan ka1:1rl a de1 ktle ~ tirdikkri temizlik i~letmeleri gihi bc:lediye ile il g ili i ~let 111e\eri11 . de1 lct\qtirilmcsinc k1s1t gctiriyor.

Bu vaziyet ah~. gc<y:en 24 N isan 'da. Rundestag ' taki SPD fraksiyonunun . anla~manm lehinde ny vermesini engellememi~tir. Buna kar~tn SPD'nin i$9i komisyonlart tarafmdan Lizbon Anla~masma kar~t bu vaziyet ali~. Alman i~<,:i s1111f111111 i<y:inde bulundugu devamt gelecck derinlemesinc radikallqmc \ c durula~ma siirecini belli etmi$lir.

SPD yb netimine gelince. onlar Deutsche Bahn'111 (Alman Demiryo llan) l)zelle~tirilmesini henUz kabul ctti.

Onlarca militan tarafmd an imzalanm1~. SPD ba~ka111 Kurt Bcck'e ay1k mektup ~unlara i5aret ed iyordu: Steinbriick 1e S1t:111meie1" in ta\ehi '. kanrnsal nileliktc bir Sll S) al cingiiriisii hu\11nan so n hii\ iik i ~lc tmc Deutsch<.: Bah11'111 mali yatmmcilara tcslim edilmcs1d1r (l1nkii hu . .·\nur <1 Hirlig1'nin 1<.: hl1\'tik koa\isyonun isledigi ~cyd ir. /\1rnpa Bir\1g.i·11in 11.: hii\ iik koali s, nnun emirlcri. SPD l1yelerinin 1c kongresi111n i:;teklcrini sona crdirmeli : Sl'D ' nin lkrlin Eyalet Ba~kan1 Michael Miillc1"111 ifadelerine giirc /\Iman Sosyal-Dcmokrasisi nin tcmel duru ~u nun ve halkin bi'tyiik i,;ogunlugunun istcgini yoJ.. saymaltdir.( .. } SPD'nin sendikalann vc .,:ali~anlann talcrlcrinc kulak kahartmas1 gerekmcz mi'): Hicap vercn Hartz IV Sll S\ al ka11um11111 art1k kald1ralim' ;\nupa Birligi tarafmd an ccsaretlendirilrn ikrctlcrin a~ag1: a 1, .: kilrnl· Si) ascti111 cnge\\cyclim l Toplu i ~ siizlqm.:krine mrnn lu sa,g1 giistcrelim 1.: t<m 11ali1111

Bu militanlar haks11 m1? SPD'nin varlig1. 9alt~anlann taleplcrini tamam1yla Ustlenen bir siyasct tantmma baglt degil mi ? Ye bu yi."inelim ' Maliy e Babn1 ve

B a~bakan

Yard1rn c1s1.

63

Sosyallzm

Avrupa Birligi kurumlarmm sorumlulugu konusu daha net bir sorgu lanmasm1 ·icap ettirmez mi?

~ekilde

"Avrupa Birligi Kurumlarma Daha Fazla Yetki Vermek Aptalhk Olacakt1r" irlanda'da geleneksel ti9 btiytik partinin9 yoneticisi, 9 Haziran'da "evet" oyu verilmesi amactyla ortak bir 9agnya imza atarken; bir9ok sendika, tiyelerine Lizbon Anla~mast'nt reddetmeleri i9in 9agnda bulundu. Avrupa Toplulugu Adalet Divam tarafmdan verilen utan9 verici kararlara dayanarak, Elektrik ve Sanayi i~~ileri Sendikas1 yonetimi (TEEU), bu kararlar "$U andaki egilimin biiyiik patron/arm lehine ve i$fi haklarma kar$1 oldugunu gostermektedir. Bu giincel durumda, Avrupa Birligi Kurumlarma daha fazla yetki vermek aptalbk olacakt1r. " dedi. · Sendika durumu ~u ~ekilde belirginle~tirdi: TEEU mensuplan. bu sorun konusunda ozellikle hassastirlar; iki a\:1dan, rrUnkU, Moneypoint'te, Alman ta$eronlarmm saat b~ma be$ Euro vererek, yUzsUz bir $Ckilde somUrdUkleri magdur Polonyah i$r,:ileri gordUk. Bir b~ka durumda, S1rp elektrik teknisyenlerinin saat ba$1na sadece 3,81 Euro alabildiklerini meydana \:lkard1k. Dogru tarifeye gortj Ucretlerinin verilmesini, ancak ilgili i$letmeler Uzerinde. gerekirse grev tehdidinde bulunarak yapt1g1m1z bask1lar sonucunda elde ettik.

Bunun ytiztinden, sendika, i•sadece biiyiik patronlarz gii9/endiren kurumsal reformlarz" reddederek, referandumda hay1r oyu verme 9agnsmda bulunmu~tur.

CES'e (ETUC) Gore, Lizbon Anla9mas1 Derhal Kabul Edilmelidir E~zamanh

olarak, Avrupa Sendikalar Konfederasyonu (ETUC) genel sekreteri John Monks, btittin Avrupa ve irlanda 9ah~anlanna Lizbon Anfa~masm1 kabul ettirtmek i9in ugra~maktayd1.

ETUC, bilttin Avrupa Anla~malan'm destekledi. ETUC'un her zamanki i~levi, sendikal orgiltlerle btittinle~mek i9in 9aba gosteren her hilktimete bunu saglayacak 9er9eveyi meydana getirmekti. Bilttin bu zaman boyunca ETUC, bir "sosyal ~artm" olanakhhgm1 hat1rlat1p durdu. Arna bugiln bu sozde sosyal ~art bile fazladu. Bu nedenle, John Monks 6 Haziran'da , Lizbon Anla~masma ek olarak bir sosyal ~art1 hi9bir zaman onermedigini ve bu anla~inanm ilye devletler tarafmdan h1zh bir bi9imde kabul edilmesini umdugunu dile getirdi. <;ilnkil, "Anla$ma iizerine bir tarf1$may1 yeniden afmak, bu a$amada ne pratik olarak ger9ekle$lirilebilir ne de arzu edilebilir olacaktir. " 1 '

64

Merkez-Sag, Hristiyan-Demokrat ve i$i;:i Partisi.

Avrupa Birligi'ne Karljl lsyan Bi.iyuyor

irlanda'da yap1lan oylamanm arifesinde, ETUC tarafmdan verilen oylama talimat1 a<j:1kt1: evet oyu kullanm ve susun!

Ve 13 Haziran'dan itibaren, John Monks, irlanda referandumu sonu~lan "Avrupa i9in bir ba~ar1S1zbk, ama bu sonu9 Avrupa siyasetine daha sosyal ve daha halkf r bir yon ilave etme acil ihtiyacmm altrm 9izmi$tir. " iddiasmda bulundu. Bu son ydlar boyunca hi'Y ara vermeden Avrupa ve buttin tilkeler duzeyinde siyasetin e~-yasakoyucu aday1 olmaya kendini kaptiran ETUC, yine aym yolu takip etti: Avrupa Birligi'nin ulus-i.istii kurumlanm kurtarmak.

Fransa'da Suez ve GDF'nin birle~mesi konusunda, ki bu birle~me GDF'nin ozelle~tirilmesini ongorilyordu, aym ETUC, "Avrupa dazeyinde enerji a/anmda bir konsensiisiin yoklugundan" ilzilntU duyuyordu. "GDF-Suez tipi u/usal ~ampiyon kurulu$lar, ortak enerji siyavetinin y1k1m1 pahavma ger9ekle$firilmemeliler" Bu s1fata yak1~1r hangi sendikac1 olursa olsun ancak GDF'nin kamu hizmetinin devamm1 ve tekele geri donmesini talep edecek iken, ETUC "uzl~ma yok/ugu "nun tiztinttisUnti duymaktayd1 !

irlanda Referandumu Bizim Ortak Davam1zd1r!

24 Avrupa iilkesinden yUzlerce sendikac1 ve militan i~iri, Avrupa <;:ah~anlar Antant1 ryer<revesinde, irlanda halkmm Lizbon Anl~mas1'na "hayir'' oyunu desteklemek iyin bir iragnda bulundu. Bu iragnya imza atarak, "Biliyoruz, Avrupa Kurumlarmm tiimiiniin ve on/arm emrindeki gii9/erin bask1s1 a/tmdaszmz. Bu yi.izden biiyiik bir ciddiyetle "Yalmz degilsiniz!" diyoruz. Avrupa 'nm her iilkesinden sendikaczlarm, i~9i militanlarm ve 9al1$anlarm y'iizu ve umutlarz irlanda ya dogru dondii. irlanda referandumu bizim ortak davamzzdzr. " beyanmda bulundular.

10 Haziran'da, Egitimciler Sendikas1 sorumlusu Eddie Conlon'un b~kanhgmda, bir basm toplant1s1 dtizenlendi. [Burada] herkes, i~iri haklarma zarar veren Lizbon Anla~mas1 'm reddettigini dile getirdi.

ATGWU-Unite Sendikas1 gene! sekreteri Jimmy Kelly ise, ~unlan a9tklad1: U~ ay once kampanyaya ba~Jad1g1m1zda, sadece "evet" ilzerine konU$Uluyor, an13$manm geri,:ek ii,:eri~ine dair bize bir $CY sllylenmiyordu. Goney sendikalarmm, ama aym zamanda Britanya hilkilmetinin referandumu reddetmesi sebe路 biyle kendilerini dile getiremeyen Kuzey Sendikalan'nm bu salonda bulunu~unun altm1 i,:izmek gerekir. 0 halde, bu toplant1, LizbonAnl3$mas1'na "hay1r'' demek ii,:in toplanan Birle$ik lrlanda Cumhuriyeti'nin basm toplanhs1d1r.

12 Haziran'da "hay1r" oyu vererek, irtanda i~9i sm1ft, "Birle~ik irlanda Curnhuriyeti'', arna aym zarnanda Avrupa Birligi siyasetine kar~1 orgtitleriyle birlikte mticadele eden btittin Avrupa iilkeleri 9ah~an颅 larmm direncini dile getirmi~tir.

65

Sosyallzm

Ali;1 i~leri Sendikas1 gene) sekreteri Irwin Niall, Sarkozy'nin irlanda'ya yapacag1 ziyaret konasundaki habere ~u ~ekilde tepki verdi: Irish lndependant gazetesinde bugUn yaymlanan bir kamuoyu yoklamas1, Sarkozy'nin Lizbon Anla~mas1 hakkmda yeni bir oylama dUzenlenmesi hakkmdaki onerisine. okuyuculannin %80' inin ka~1 c;1kt1gm1 gostem1i~tir.

Sarkozy 路ye ~unu soylemek istiyorum : iyi oyundu! " Hay1r:' tarafm1 gUc;lendirmek ic;in. Lizbon Anla~mas1 aleyhine yUrOtUlen bOtQn kampanyalara gore daha i;ok ~ey yaptm1z. Ne dedi~inizi bilmeden konu~maya devam edin. iyi i~ c;1kardm1z!

Geri;ekten Sarkozy, 21 Haziran 'da, e llerinde "Sarkozy, Lizbon hakkmdaki oylamaya saygi goster. Hayrr, hay1rd1r. " talebini i9eren pankartlar ta~1yan yUzlerce gosterici tarafmdan kar~tlandt .

Hayir, 9ilnkil irlandalt i;alt~anlarm sozde "istifade ettigi" Avrupa fonlan, geri;ekte ilretim yerlerinin topluca <;::in' e ve Dogu Avrupa Ulkelerine ta~mmas1 i9in kullamld1. Hay1r, i;ilnkii i~sizlik oranlan %31 'e i;1kt1. Haytr, iyilnkil her ay ortalama bin iyah~an i~siz kahyor. Hay1r, i;ilnkil Ortak Tanm Siyaseti(PAC) sebebiyle kU9ilk koylil y1k1ma ugruyor. Hay1r, iyiinkil bir y1l ii;inde g1da iirilnlerinin fiyatlan %8, fuel-oil ise, %47 artt1. irlanda i~c;:i sm1fi tarafmdan 12 Haziran'da reddedilen i~te bu siyasettir.

"Avrupa DiktatorlUgu'ne Son" Frans1z

9ah~anlar

tarafmdan, y1llard1r reddedilen yine aym siyaset

olmu~tur.

Ge9tigimiz ilkbaharda, egitimciler, sendikal orgiitleriyle beraber, bir sonraki egitim ytltnda 11 .200 ka.dronun kaldmlmasma kar~1 greve gittiler ve gosteriler dilzenlediler. Frans1z huk9metinin itirafma gore, istikrar paktma uyulmasmt dayatan Avrupa Birligi taleplerine cevap vermek i9in biiti;eden k1smt1 yapmak soz konusuydu.

Bir siire sonra, s1ra, dizel fiyatlarmm yilkselmesine k~t bir9ok kere gosteri yapan deniz bahk91larma geldi. Bu seferberlik, htzh bir ~ekil颅 de, biitiln Avrupa'ya yay1ld1. Haziran ba~mda, genelde ispanya'dan, italya' dan, Fransa' dan gel en bahk9tlar, Brilksel 'de gosteri dilzenlediler. Bir Avrupa bayragm1 da yakan gostericilerin pankartlarmda "Briiksel, alt1m1z1 oyuyorsun ", "Avrupa Diktator/Ugu 'ne son" yaztlan okunuyordu.

Avrupa Komisyonu, kutsal "serbest ve miidahale edilemeyen rekabet"e dayanarak, Frans1z Hilkilmeti'nin bahkytlara yak1t fiyatlarmm dU~mesini saglamak iyin yapttg1 yard1mm hukuk d1~1 olduguna karar verdi. Brtiksel i9in tek i;are kota uygulamasmt ve bahk91 gemilerinin tasfiyesini dayatmaktt.

66

Avrupa Birligi'ne Kar~1 isyan Buyuyor

K1sa bir slire once, hagcilar dahi , Avrupa Birligi siyasetine kar51 harekete gec;:ti. Brliksel tarafmdan dayatdan Uzlim asmalannm soklilmesi \ e topraklann nadasa h1raktlmas111111 y1k1c1 sonuc;:lanni duyurmak ic;:in gi:istcrilcr yaptilar.

Siyasetleri, nlifusun hiiyiik tahakalan tarafmdan redde ugrad1g1 halde. Frans1z Hiiklimeti ' ne ay ni yolu takip etmesi ic;:in kim cesaret venncktedir' 1 Bu so ruya ceva p \ ercbilmek ic;:in. biitiin Avrupa 'da i~c;:i hareketinin y1k1ma ugratdmas1111 amac;:layan korporatist saldmlara geri donm ck gc rekm ektcd ir.

I lcr ycrdc o ldugu gihi Fransa·cta da Avrupa Birligi'nin korporatizme dog ru siiriikleycn gcncl il erleyi$ i siiriiyor. Avrupa Birligi'nin (izi·1, dcm okrasinin yads111mas1d1r. Bunun so nucu sendika orgUtlerin bag1111s1zlig1nm tat1I$11la konu su yaptl111as1 ve siyasal demokrasinin biiyiik o lc;:lide tarumar cdilmesidir.

Bu sa ldm. hugiin . Sarkozy tarafmdan ac;:1kc;:a desteklenen. Medef'in, CFDT" nin genel sekrctcri Frarn,:ois Chereque'in , CGT'nin gene! sekreteri Bernard Th ihau It' nun i111 zas 1111 att1g1 "'011ak duru ~·· i.izerinde yogunla)llll$ltr. i " Yetkili hir sendikal konfcderasyona iiye bir sendikanm, bir i$yerlcrinde kendiliginden yetkili olarak addcdilmemesi; sendikal konfederasyonlann pazarl1k yapmaya hakk1 bulunan sendika temsilcilerini ozgi.ir hir hic;:imde helirlemc olanag111111 kalkmas1 bu anla$mayla. Frans1z hukukun a girdi. Kald1 ki bu anl a$ma . toplu i5 sozle5melerinin ve i5 Yasas1111n aleyhine diizc nlem eler ic;:e rcn i5yeri sozle5melerinin genelle$rnesini de saglad1. Fiili o lara k. i5ycrlcrinin yasal haftahk i5 slirclcrini tar11 5111a konusu yapmas111111 yolunu ac;:a n sozlqme ler .. .

CGT'nin Varhgma

Kar~1

"Ortak

Duru~"

HUki.imctin. yasal i~ slirelcrini tart1 5111a konusu yapmak ic;:in dayand1g1 husu s. hu anla$ma11111 l 7. maddesidir. 11 i5 glini.ini.in di.izcnlenmcsi talebi , i$c;: il erin ilk isteklerind cn hiridir. Bir yi.izy1l once, Uc;: kcre se kiz saat '' ' 'r\:tki sa hthi nla rak hilin cn digcr i.i1; knnkdcrasy on - CGC:. CFTC ve CCi T-FO- hu ··onak duru~··a kattllll ~I\ 1 n.:d dettikr. CC iT-FO ile ilgili olarak. s()z konu su (irgi.it. I Haziran 2008.dc. rn1cklilik raylar111111 si.i resi ve emcklilik i.icretlerinin dlizeyi hakkmda ~ u a.,:1klalllay1 yapt1 : ·-ro kam11 vc ii::eldcki hiil1i11111cslek gr11plar1 11111 ka11/d1/i1 htr g1111/iik g re1· orlak \·a,{!n.1·1 rapt!nws1111 ii11ermi:jli1: {. . I 811 oneri, i)::ellikle de <FOT vc c<;T /ll/'llfllldllll rl'ddcdi/cli. ( I ;..:11h1d11 11111111k1i11 o/111ara11 yasal i:j sa11/ le ri11i11 ortada11 kaldm/11111s1 cl1.)·1nda. hir r/,. ··ortak de111'11 d11r11,> ··11 lwreketc g!'~·irc11, 11!11sal i,1· ku/11 so::le,rn1cleri11i11 ffri11c i,n L'l° I .rn::/q·111ell'n111 koyan ve a,l'anw a~·an za (1crl'tlilcr ar11s111du desteklcnl'n hir d11 n1111 so:: ko1111.rnd11r ·· 11 Bu madde ··i!fl'erinin ic;111de h11 /1111 d11{?.11 eko110111ik ~·art/an dikkate ularak ... i~ si.ireleri konusunda torlu i~ siizle~mcleri vc i ~ Yasasina aykm di.i ze nlemek r ii;:eren i~yeri siiz k ~ melerinin imzalanm asma izin veriyordu.

67

Sosyallzm (sekiz saat i~ siiresi, sekiz saat bo~ zaman, sekiz saat dinlenme) biitiln tilkelerdeki i~cri hareketlerinin temel parolas1yd1. Fransa'da bu, haftahk · yasal bir i~ stiresinin tespit edilmesiyle bir i~iyi zaferi biiyimini ald1, ki · bugiin "Ortak Duru~"un 17. maddesi ile tart1~ma konusu yapdmaktadtr. $u halde, i~cri smtfmm sm1f olarak in~asma izin vermi~ ana bir ogenin, bir sendikal orgiit yonetiminin kendisi tarafmdan ortadan kaldmlmas1 soz konusudur.

Francrois Chereque, bu durumu, "Dunya grev $ampiyonu ve reforma ugramaya e/veri$siz Fransa 'nm bu hali ne denli i.iziintii vericiyse, bu tarihsel bir ey/emdi'' ~eklinde a91klam1~ttr.

Bernard Thibault'ya gelince, Sarkozy ile beraber imzalad1g1 anla~ma Uzerinde ~unlan dile getirerek imzasmda tsrar etti: Biz, deneme ama~I~ bir anl~mad'a mutab1k olduk( ... ) t~letme sOzle~me­ leri, i~kollan Uzerinden belirlenmi~ olagan saatlere aykm dUzenlemeler yapabilecek. 12 ·

imzact orgOtler bak1mmdan soz konusu olan ~ey, Avrupa Birligi tarafmdan dikte edilmi~~ i~cri sm1fi zaferleriyle elde edilenleri yok edici btitOn kar~1 refonnlar.m sorumlulugunu tistlenmektir ... Hem de, Avrupa Komisyonu'nun haftaltk i~ silrelerini, aykm bir biiyimde, 60 saate ta~1d1g1 bir zamanda.

Medef'in ba~kam Laurence Parisot'un ~u ~ekilde dogrulad1g1 gibi: CGT ve CFDT ile beraber yapt1g1m1z ~ey, olaganUstUdUr. Sonunda onlar da, i~ sUrelerinin bir tatm olmad1g1m kabul ettiler.( ... ) Daha ba~ka bir ifadeyle, sendikal orgUler, 35 saanen kurtulmak i~in, i~kolundan i~koluna, i~ kolu sozle~­ meleri ve i~yeri sozle~meleriyle ~ok gU~lil sinyaller vermekteler. 13

Sarkozy-Filion htikilmetinin kesinlikle dayand1g1 ~ey, i~te bu "ortak duru~"tur. Arna bu durumun ana bir ogesi, konfederasyonun icrinde geli~mekte olan direncrtir.

Oyle ki, Bernard Thibault'nun imzasm1 geri ·crekmesi icrin yapilan cragnlar 9ogalmaktad1r. Federasyonlar, yerel birlikler, sendikalar, kongre onergeleri; stattiniln ve taleplerin korunmasm1, dilzensizle~tinnenin ve ozelle~tirmenin durdurulmasm1, bunun dogal bir sonucu olarak "ortak duru~"a at1lan imzanm geri ~ekilmesini talep etmekteler.

Bir federasyon tarafmdan kabul edilen onergede ~unlar dile getiril- · mekteydi: sOrelerini tartr~ma konusu yapmak ve dUzensizle~tirmeyi daha ileri amacryla ortak duru~a dayanan patronlar ve hllkllmet, CGT'yi ara<;la~tmnaya i;ah~maktad1r. Bernard Thibault, hakh olarak hUkOmeti dUzenbaz , olarak nitelemektedir. Bu provokasyona, hUkUmetin ve patronlarm kulland1g1 dayanag1 geri ~ekerek a<;rk bir bi~imde cevap vermek laz1md1r. CGT'nin imzast geri <;ekilmelidir.

Yasal

i~

g~tUrmek

12 Le Journal de Dimanche. 16 Haziran 2008 Grand Jury RTL/LCl/Le Figaro

13

68

Avrupa Bir1igi'ne Kar§t lsyan BOyOyor

CGT konfederasyonunun her kademesinde yilzlerce vaziyet ah~m varhg1, Bernard Thibault'nun etrafmdaki kU~ilk ~ekirdek haricindeki delegelerin ve sorumlµlarm biiyilk k1smmm sendikal orgiltlenmenin varhgma bir tehdit olarak alg1lad1klan ~eye kar~1 yoneldiklerini ortaya koymaktadir.

Avusturya'da Sosyal-Demokratlar Referandum istiyor irlanda'nm "hayir"mm yaratt1g1 kriz, biltiln Avrupa'da yank1land1.

[Ancak], Avusturya basm1 haricinde, Avusturya'da · irlanda "hay1r"mm sonu~lan hakkmda kimse konu~mad1. Bununla birlikte, Sosyal-Demokrat Parti'yi (SPO) ve Sag parti'yi (OVP) aym hilkilmet i~inde birle~tiren ve 2000 y1lmdan beri iktidarda olan bilyUk koalisyon, referandum hakkmda SPO sorumlularmm yapt1g1 son a~tklama­ lar kar~1smda bir tepki gostermedi. $imdiye kadar Avrupa Birligi ve Anla~malan taraftan olan Ba~bakan Alfred Gusenbauer ve SPO'nin yeni lideri Werner Fayniann konu hakkmda ~ti sozleri sarfetti: Avusturyahlar'm i;:1karlanm etkileyecek, Lizbon Anl~mas1'nda yap1lmas1 beklenen degi~ikliler hakkmda Avusturya'mn referendum vas1tas1yla karar vermesi gerektigini dU~llnUyoruz.

Eurobarometre'in yapt1g1 son kamuoyu yoklamasma gore, belirtelim ki Avusturyahlar'm sadece %28'i Avrupa Birligi hakkmda olumlu bir gorii~ sahibidir.

Sag tarafmdan, SPO yoneticilerinin yapt1g1 a~1klamanm, koalisyonun hemen sona ennesine neden olacak populist bir onlem oldugu if~a edildi.

Bunun ilzerine, Avusturya Sosyalist G~ligi, SPO'lil vekillere, ~unlan soylemek ifi:in seslendi: NUfus. SP()'nlln OVP'den yana olmas1 ii;:in degil, kendi i;1karlanm savunmas1 ii;:in SPO'yi: oy verdi. Bize gore. buglln i~in bu,( ... ) ancak SPO'nin bir azmhk htikllmetiyle mtimkOndOr.

Boylece, Avusturya i~~i stn1f1 ve orgi.itlerinin gosterdigi direncin bir iiriinil olarak btiyUk koalisyon ortadan kalkti. [Arna yine de] bu soru, Avrupa '11m ba~ka yerlerinde sorulmaya devam . etmektedir. <;:UnkU bUyOk koalisyonlarm kuruldugu her yerde, bu koalisyonlann temeli, i~er~gi korporatizm olan Avrupa Birligi siyasetinin gayretli bir yilriirliige konmas1 oldu. BUyilk koalisyonun Avusturya'da ~t1rdamas 1 , demokrasinin, btiyilk koalisyonla, korporatizinle, Av~pa Birligi ile uyumlu olmad1gm1 gostermi~tir. ·

69

Sosyalizm

Bir Milyon Cek Calu;an Grevde Avrupa Birligi saldmlarma kar~1 kendini savunmaya 9abalayan 1~91 sm1f1 hareketinin Avrupa'nm bat1smdaki illkelerle sm1rh olmad1gm1, Avrupa'nm dogusundaki i.ilkelerde de geli~me egiliminde oldugunu tespit etmek 9arp1c1d1r. Bu diren9, i~9i sm1flarmm birle~me zeminidir. <;ek i~9i sm1fi, Bri.iksel tarafmdan dikte edilen y1k1c1 siyasetle [daha yakmlarda] yi.iz yi.ize geldi. Ge9en 24 Haziran'da, sendikalarm 9agns1yla, hi.ikilmet tarafmdan gi.idillen sert onlemler kar~1smda bir milyon 9ah~n grev yapt1. i~9ilerin kazannnlarm1 yeniden tart1~ma konusu yapan onlemler dalgasm1 htikilmetin ilan etmesi, Avrupa Birligi direktiflerini uygulamasmdan kaynaklanmaktadir. (ilniversite hastanelerinin donil~timil, saghk sigorta sand1klarmm sennaye ~irketi halini almas1, a~ama a~ama emekliye aynlma ya~mm 65'e 91kanlmasm1 ongoren emekliJik refonnu) Bu grev, birka9 ayd1r grev hakkmm ortadan kaldmlacagma dair yapilan tehditlere ragmen, 15 y1ldir ger9ekle~en en onemli protesto eylemiydi.

19Haziran'da,Polonyahdemiryolui~9ileri,Dayam~maSendikas1'nm

9agns1 ile, Var~ova 'da bulunan Ba~bakanhk konutunun onilnde emeklilik sistemini korunmas1 talep etmek i9in gosteride bulundu. Polonya'da emeklilik sisteminin yeniden tart1~1lmas1, biltiln Avrupa'da oldugu gibi, emeklilik ya~mm her yerde ileriye dogru iteklenmesini talep eden Avrupa Birligi diktasmm yilri.irli.ige konmasmm dogrudan sonucudur.

Avrupa Birlefik Sosyalist Devletleri i~in Mi.icadele Bugi.in, bi.iti.in Avrupa di.izeyinde, farkh i.ilkelerin i~9i sm1tlan, bir tilkeden digerine degi~iklik gosteren, tek bir amaca yonelik milcadeleye giri~mi~lerdir: sm1f olarak i~9i sm1fmm mildafaas1; orgtitlerinin savunulmas1; Avrupa Birligi. htiktimetler ve ETUC ile kurulmu~ bag1mhl1k ili~kilerinin ttimilnil sona erdirme istegi. i~9i sm1f1, bu mticadele arac1hg1yla, uluslarm egemenligini savunmak i9in yapilan mticadelenin sorumlulugunu da Uzerine alma noktasma gelmi~tir.

Eski Kita ilzerinde demokrasinin ve i~9i sm1fmm birligine yonelmi~ bu pratik hareket, baz1 ~arlatanlarm iddia edebilecegi gibi, Avrupa Birligi 9er9evesinde degil, Avrupa Birligi kar~1smda olu~maktad1r.

Biltl.in somtirtilenferin ve baskt altmda olanlarm 91karlarma ve haklarma sayg1 gostererek uluslarm serbest bir bi~imde kattlabilecegi bir 9er9evede Avrupa Birle~ik Sosyalist Devletleri i9in mticadele, bu pratik hareketin,gilndemindedir.

70

Avrupa Birligi'ne Kar~1 lsyan Buyuyor

Bu milcadele yolunu ai;:manm ~art1, btitiln Avrupa kurumlanyla ili~颅 kiyi kesmek iiyin ve Biltiin Avrupa'nm Ozgilr Halklannm Ozgiir Birligi iiyin milcadeleyi giindeme almakt1r. Bu miicadele merkezine, orgiitlerinin bag1ms1zhgm1 ve her Ulkedeki bii;:imlere uyarlanan yeknesak bir cephenin geri;:ekle~tirilmesine yard1m1 koyar.

Avrupa Birligi Kurumlan ne iyile~tirilebilir ne de reforme edilebilir. <;:iinkil bu kurumlarm, Avrupa burjuvazine hakim emperyalizmin diktatOrliigilnii dayatmak ve bu yilzden sadece Amerikah kapitalistleri 91karlanm destekleyerek Avrupah i;:ah~anlarm biltiln kazammlanm pari;:alara ayumak amacm1 gilden kurumsal ve siyasal bir yap1lan vard1r.

Devletler ve uluslar 9er9evesini her yerde tart1~ma konusu edecek kadar ... 14 IV. Enternasyonal militanlan, i~i;:i sm1fmm i;:1karlannm ve demokrasinin miidafaasmm, Avrupa Birligi Kurumlanm y1kmay1 talep ettigini ifade etmekten i;:ekinmezler.

Bu, Avrupa halklarmm, ozgiirce yapacag1 bir i~birligine muvafakat edebilmelerinin onko~uludur. Aynca, bu onko~ul, Avrupa Birle~ik Sosyalist Devletler yolunu 路da ai;:acaktlr.

1

~ La ~erite no:58'deki 路路un nouveau traite europeen'" makalesine bakmiz.

71

Filistin Halkmm Katline Son

Filistin Halk1n1n Ratline Son

IV. Enternasyonal Uluslararas1 Sekretaryas1

Emperyalizmin ve Kremlin bi.irokrasisinin destegiyle bundan altm1~ yd once Birle~mi~ Milletler Orgi.iti.ini.in dayatmas1yla gen,:ek le~tiri len Fi Iistin' in pay la~tm lmas1 karan 194 7-48 y1llannda israil devletinin dogumuna yol a9m1~ ve bu durum gi.inlimi.izde de Gazze 'de hapsedilmi~ bulunan 1.5 milyon Filistinlinin ycni \C korkurn; bir katliama ugramasma neden olmu~tur .

••

gtindi.ir israi.I c:rdusuna ait sava~ ui;.aklan, helikopt:rler ve fiizeler Gazze ~end1111 araliks1z olarak bombahyorlar. Olli ve yarah Filistinlilerin say1s1 daha ~imdiden ytizlerle ifade ediliyor. 30 Aralik tarihi itibariyle. 360 iill'i. ve 300 kadan agir olmak tizere 1700 yaralt var. Bunlann arasmda israil sava~ ui;.aklannm hedefine kendi evlerinde giren onlarca 9ocuk, kad1n ve ya~II insan var.

Gtinli.ik israil gazetesi Haaretz'in 29 . 12 2008 tarihli say1s111da israilli gazeteci Amira Hass, "Gazze bombardtmant Hamas 'a dei',il biitiin Fi!istin/i/ere kar.~·1 gcrr..:ek/qtiriliyor" diye yaz1yor. ilk bombard1man dalgas1 tam da okullanndan 91kan 9ocuklar1;1 evlerine doni.i~ saatlerinde ger9ekle~tirildi. U9aklar bombalan111 b1rakt1klannda 9ocuklar heni.iz sokaktaydilar. israil devletinin saldmlan ba~latt1g1 andaki felaket senaryosunun ta111g1 olan Gazze'deki az say1daki basm mesubu (az say1da 9i.inki.i israil devleti gazetecilerin bolgeye giri~ini yasakltyor) ~oyle yaz1yo :·lar: "Ceset!er yo! boyunca rer/ere seri!mi.y durumda/ar ve her biriniu

U

<;.

73

Sosyalizm ba.~ma aileleri taraftndan tamnabi/sinler diye kimlik kart/an konmu.y.

Bu sahneye tam bir karga.yamn hiikiim siirdiigu Gazze 'deli El Sifa hastanesinde de tamk oldum" diye yaz1yor Frans1z gazetesi Le Jomal du Dimanche'm muhabiri 28 Arahk tarihinde.

"Pan;alanm1.y cesetlerin arasmda derme <;alma sedyelere uzand1rzlm1.y yarahlar. kendi yakmlarzm kitle halinde gelerek aramaya koyulan insanlar ve bun/arm arasmda da el/erindeki son derece kit imkanlarla O/iimun e$igindek1 . insanlara miidahale etmeye <;aleyan doktorlar. " Tibbi mUdahale imkanlan son derece smirh r;Unkii israil devleti aylardir bolgeye r;ok sert bir ambargo uyguluyor. ilar;, kan, anastezik madde ve cerrahi malzeme eksikligi ag1r yarahlan oliime mahkum ediyor. El Sifa hastanesinin doktorlarmdan biri iiziintii ryaresizlik iryinde, "ancak ya$ama umudu o/anlara mudahale edebWvoruz" diyor.

Sald1rmm ba~lad1g1 andan itibaren israil ordusu Dogu Gazze ~eri足 dince uzanan bolgeyi "kapah askeri alan" ilan etti. israil ordusunun ozel yetki alanma giren bolgelerle israil vatanda~larmm ya~ad1g1 kiiryiik yerle~im birimleri d1~1mdaki biitiin yollar arary ula~1mma yasaklanm1~ durumda. Frans1z Haber Ajans1 AFP'nin bildirdigine gore "bu uygu/ama lsrail 'in her kara harek,atz b<1$lang1cmda" mutad olarak giindeme gelirmi~. Ve tabii kara harekatlan bombard1manlardan bile ryok daha vah~i katliama neden oluyor. i~te 60 y1Jdan bu yana. yani Filistin'in 1947-1948 payla~tmlma足 smdan itibaren, Filistinlilerin kendi topraklanndan, koylerinden ve anayurtlarmdan kanh ve vah~ice silrillmelerinden bu yana ; 1970 Kara Eyltil'iinde Ordiin ordusu tarafmdan katledilmelerinden geyerek israil ordusu tarafmdan 1982 y1lmda LUbnan'da gen;ekle~tirilen Sabra ve Satila katliamlarma uzanan donemden geryerek giinilmtizdeki duruma gelinmi~tir. Y1llardir Filistin halk1 ; bilyUk emperyalist gilyler arasmdaki uluslararas1 bir uzla~manm - ki bunlarm ba~1m Amerikan emperyalizmi yekmektedir- ve Birle~mi~ Milletler Te~kilat1yla burjuva Arap hiiktimetlerinin sur; ortakhg1yla ve tabii Kremlin'in stalinci eski btirokratlarmm i~birligiyle gerryekle~en bir stattikonun korkun9 sonu9larma katlanmaktad1r. Bu uzla~ma. Filistin halkmm kendi topraklan tizerinde ozgiir ve egemence ya~ama hakkmm reddi Uzerine in~a edilmi~tir.

Ve bir kez daha, 60 ydd1r "anla~ma" dan "anla~ma"ya uzanan bir silreryte (yani Camp David'den Oslo'ya varhgm1 hissettiren bu gerici ve y1k1c1 politikanm i~lerlik kazanmas1, ba~ta Filistin halk1 olmak Uzere bolgenin btitiln halklan Uzerinde felaketli sonu9lar tiretmektedir.

Frans1z Le Figaro gazetesi Washington'a. dayanarak verdigi haberde, "geli.ymelerden G. W Bush 'un onceden bilgi sahibi oldugunu ve lsrail 'e sa/dmlanm durdurmas1 yoniinde herhangibir telkinde bulunmad1g1m. tam tersine lsrail 'in kendini savunma hakkz bulundugunu"

74

Filistin Halkinin Katlin e Son

kabullendi gini belirtiyor. Sonu <;ta Gazze halk 1. Amerikan F-16'1annm ve Amerikan bombalannm hedcfi o lmu5tur.

ABD' nin yeni se c,; ilmi ~ b a~ k a 111 Barack Obama ' ya ge lince. o da. birin ci clan1~man1 David A\.elrocl'un agzmclan ~ oyl e demi ~tir: 'ARD i/e israil arasrndaki 1i::el ili.>·ki/er ko ru11acakt11· ve ;:,aten .yu anda ARD adrna ko nu)uhi/ecek 1ek ki.yi 111evcu1 ha.ykan Gemge W Bush !w: ..

Bi rl q mi ~ Milletlcr ·e ge lince: GUvenlik Konscyinin ac il otmumund a bir araya gelen biitiin "hiil'lik g iir,:ler ", yani ABD. Ru sya, <; in, rran sa, ingiltere, Almanya ve AB"nin 9ogu devl eti, "<;:rkl.)'fa isteyen in kenJine gijre r orwnlayah ilecegi ::orlay1c 1 olmavan " bi r metin Li ze rind c a nl a~ 1111 ~ lard1r. (France Soir. 29. 12.2 008) M1 s1r"da. Uihnan ·da. C! rdiin'd e biiylik protesto g6sterilerinde Fili stinlilere yaptlanlar lilkcli halkl ar tarafmdan ~idd etl e tel' in edilmi5 ve kend i hiiklimetleri Is ra il'in su9 ortag1 olarak ilan e dilmi ~tir.

Bizzat israil devl etinin s1111rlan ic,; inde dahi. milli birlik yasaklan111 hi i;:e saya n bin kadar israilli ge ne; israil"in Gazze' ye saldm s ma kar~1 c,; 1kan g.osteriler yaparken. isra il"in s1111rlart ic; indeki Filistinliler de Filistin halkmm birli ginin bir ifa des i o larak grev ler ve gosterikr ger9ek l e~ ! irel ilcr.

Her ~ ey blitlin c;1pl aklt g1yla 01ta yerde duruyo r : "A /11111.y y 1/d1r s ilah/ar 111 konu.)· t11{~11 ( Jrtado{!,11'da arl!k kelimeler an/1.1mm1 vitin11e_w h a~ ladr Once saldm. sonra saldmy1 fm111.111dm11a ve ardrndan da

kucakla.)·ma. Hep aym sahtekarlik ve ikiviizlii/iik ve hep kalic 1 hir hlm.)· umudunu varma hal'alc etme. " di ye yaziyor Le Figa ro ' nun ba ~y azan

bil e.

"Kaltc1 ban ~ un111d11·· 1 Ku ~ ku s u z ba~ta Filistin halk1 o lm ak iizere dlin yanm biitiin halklannm oz lemi . Cste lik insanm insa n tarafmdan somi.iri.ilmes i sistemini sa rsan kri z ortammda biitlin bir insanlt g111111 ge leceg ini tchdit eden ag1r tehlikelerin bilincinde olanlarin farkettikleri durum .

Katliam derhal durdurulsun!

IV Ent ernasyonal"e gclincc. 0. Bi.itlin hiilgeye yaytlm a eg ilimi gii stere,n so nu olmayan bir sava~a so n ve rm enin tek mlimklin yo lunun , yani b a n~ a va rman m yolunun . hal k lann kend i kaderlerin e sayg1 gosteri lmesiy lc tes is cdilebil eceg ini vc bunun ii;: in de 1947-1948 yillannua biitiin hOkOm etler ve Birl q rni ~ Milletl erin dayatmas1y la ge ri;:ekl e~tirilmi~ olan Fili stin ' in par9alanm as 1 karann geri a lmmas1 gerekti g ini il an eder.

Fili stinliler 9qitli Ara p iilkelcrinde yaltttlm1~ kampl ard a ya~amaya devam ettikc;e, Gazzc ve Ball Scria gibi ac,;1k hav a hapi sbanclcrinde

75

Sosyallzm tutuklu k~ld1kc;a ya da 1srail devletinin sm1rlan ic;inde ikinci smtfvatanda~ muamelesine maruz kalmaya devam ettikc;e bart~ olmayacaktir.

Filistinlilerin kendilerine ait topraklara donme haklar1 vazgec;ilmez bir hakt1r. Bu hak hi<;bir zaman Gazze ve Batt ~eria sm1rlan i<yinde kurulacak bir ya da birka<r sozde "devlef'le gerc;ekle~emez. Ostelik bilindigi gibi bu sozde "devletler" sekiz metrelik duvarlarla ve dikenli tellerle c;evrilmi~ olup, ic;lerinde de israil ordusunun nokta karakollan He donanm1~lard1r. Dahast silrekli olarak da israil'in yeni i~gal kolonilerinin olu~turulmasma maruz kalmaktadtrlar.

Filistin topnaklan Uzerinde sadece yahudilerin ya~ama hakkma sahip olduklan ve teror iizerine in~a edilmi~ teokratik bir devletin varhgt Filistinlilerin kendi kaderlerini tayin hakkmm tiimi.iyle yok say1lmas1 demektir. Kendi topraklan Uzerinde sadece Arap olduklar1 ic;in ikinci sm1f insan muamelesi gormeye itilmi~ 1,5 milyon Filistinlinin varhgm1 silrdiirdiigil bu devlet siirdiik~e Filistin halkmm kendi kaderini tayin etmesi miimkiiri olpiayacaktir. · IV. Enternasyonal'in 1947~1948 y1lmda bu konuya ili~kin alm1~ oldugu tutum giinUmUzde her zamankinden daha yak1c1 bir anlam kazanm1~ bulunuyor : "Filistin 'in parr;alanmasmm reddi d1$mda, halklarm ozgiirliik, bag1ms1zllk ve egemen/ik haklariyla demokrasiye uygun bir b~ka r;ozumiin hayata ger;mesi miimkan degi/dir. Toprak/ari iizerinde yQ$ayan kit/elerin bir kurucu mec/is sefimi arac11lg1yla egemenliklerini belir/eyecekleri bag1ms1z ve birle#k bir Filistin mucadelesi ancak bu yo/dan gerr;ekle$ehi/ir. " (La Verite, Kas1m-Arahk 1947).

IV. Entemasyonal, dUnyanm bUtUn emekc;ilerine, demokrasi ve halklarm egemenlik haklar1 savunucularma bUtUn gil~lerini ~u talepler etrafmda birle~tirmeleri ~agnsm1 yapar: • Biitiln Filistinli milltecilerin kendi iilkelerine donme hakk1 !

• Egemen bir Kurucu Meclis !

• Tek devlet ; Arap ve Yahudi bile~enlerini e~it haklar temelinde biraraya getirecek demokratik, laik ve ozgiir tek bir Filistin!

• Gazze'de katliam derhal durdurulsun!

• Bombard1manlara derhal son verilsin!

• Kara mildahalesi durdurulsun!

• Ku~tma kaldmlsm!

• Kahrolsun askeri i~gal!

30 Arahk 2008

76

K~l)lU Sendikac1hQ1 ve KESK

Kanau.Sendikac1llj1 ve KESK

Mahir HAMDi & Kamil KARAAGAC

Di.inya kapitalizminin krizinin faturasmm emek9ilere yUklenmeye cah~1ld1g1; i~sizligin, iflaslann, hak kaytpla.., rmm, baskilarm vb. giderek artt1g1 bir silrecten ge9iyoruz.

Oni.imi.izdeki donemde krizin geni~leyerek derinle~mesi, kamu emekyileri dahil bi.iti.in i~yi sm1fnim hayat ko~ulla­ nm daha d~ dayamlmaz hale getirecek ve celi~kileri keskinle~tirecektir. I 990'1arda kamu iyah~anlannm kararh ve militan miicadelesi sonucu 11-12 Kas1m 1995 tarihinde kurulan KESK, bugiin onemli bir tarihsel sorumlulukla kar~1 kar~1yad1r. KESK bu siirecte ya yeniden ayaga kalk1p en geni~ emek cephesine onderlik edecek ya da var olan hantal, statiikocu yap1lardan biri olarak i~ci sm1fmm umudu olmaktan c1kacakt1r. KESK halen Birle~ik i~9i-Emek9i Cephesi'nin bu topraklarda olu~turulmasma onderlik edecek en bi.iyi.ik adaydir. <;i.inkti devletten ve sermayeden bag1ms1z bir politikada 1sranm sUrdUrUyor. <;iinki.i "i~ci sm1f1 buharl~t1" teorilerinin havada ucu~tugu I 990'h y1llarda verdigi fiili ve me~ru mi.icadele ile kamu ~endikac1hgmm onilnii actâ&#x20AC;˘. <;iinkii ge9mi~inde verdigi militan milcadele birikimi ve bu gecmi~e sahip 91kmaya ryah~an bir kadrosu var. <;unkil son 15 y1ld1r toplumsal muhalefete onderlik ediyor .. .

77

Sosyalizm

e var ki butt.in bu olumluluklar gtintimtizde bir ho~ am olmakla kar~t kar~1ya . KESK'in geiymi~i ~anh mticadele ve kazanunlarla dolu oldugu kadar yaptlan hatalar da az degildir. Amac1m1z burada ne KESK'e methiyeler dtizmek ne de felaket tellalhg1 yapmak. Tek kayg1m1z, ortak derdimiz olan sm1f mticadelesinin oniinti a9mak i9in yap1lmas1 gerekenleri yeniden aiy1ga 91karmakttr. KESK'in yeniden ayaga kalkmas1 i9in ge9rni~indeki hatalanyla ytizle~mesi ka91mlmazd1r. 0 zaman biz de once igneyi kendimize (KESK' e) bat1rmak, sorgulamakla i~e ba~lay ahm istiyoruz.

N

a~mazlar .

"En <;ok gururlanacagmzz sey hi<;bir zaman dusmemek degil, her dusu$fen sonra kalkmaktir " Konftiiyyiis

Yap1sal sorunlar ve politik

Orgutlenme modeli Kamu emek9ileri hareketi, 90'h y11lardaki hedeflerini, ortak orgiitlenme perspektifini pragmatist nedenlerle terk edip yerine diinyada ornegi az olan 路'memurlarm tist orgtitli"ne donti~tilrtildti. Yatay orgiltltiliikleri de i9eren yeni bir orgiitsel yapt yerine klasik orgilt yap1s1 benimsendi .

200 I y1lmda 91kanlan 4688 say1h yasanm kabulti silrecin son halkas1 oldu . Bu model, orgiit iiyindeki biriyok sorununa da kaynakltk te~kil etti. KESK'in bu yasa 9er9evesinde olu~turdugu orgtitsel yap1yla ayaga kalkmas1 mi.imki.in degildir. Emek9ilerin i~iyi-memur-sozle~meli-ta~eron vb. pan;alanm1~hk siirecine miidahale edebilecek bir orgiltlenme tarzina ihtiya9 vardtr. i~9i sm1fmm birle~ik milcadelesini kendi yap1smda ortakl~t1racak ortak orgtitlenmeye yonelik ad1mlar attlmahd1r. Bu amaca yonelik olarak i~ kollarmm azalt1lmas1, tilm c;ah~anlarm aym 9at1 altmda orgiltlenmesi miicadelesi, yeniden yap1lanma siirecinin vazge9ilmez unsurlan olmahdtr. Dikey orgiitltiliiklerin (i~yeri temsilcisi~ube-genel merkez-konfederasyon) yanmda yatay orgiltlillilkler de (i~yeri meclisi, ~ube meclisi, ii meclisi, genel meclis) olu~turulmahdtr.

Sendikal demokrasi Kurulu~ siirecinde demokratik bir gortintil veren KESK'te, ozellikle 路 4688 say1h yasanm kabulilnden sonra hegemonik yakla~tmlar on plana 91km1~t1r. Buna orgiitlenme modelinin de 9anak tuttugunu belirtelim ama esas sorunun bu modeli de tercih eden siyasette oldugunu a91ga 91karmak gerekir. Bir i~9i orgiitiinde sm1fm tilm dinamikleri kendini ifade etme, temsil etme olanaklan bulabildigi milddet9e, sm1f har~keti颅 nin gti9lenmesi ve dinamizmini korumas1 soz konusu olacakttr. Temel ilkelerim izden olan "demokratik merkeziyett;ilik ", "merkezin uygun gordtigti kadar demokratiklik" ~eklinde uygulanmaya ba~lanmt~tir.

78

Kamu Sendikac1l1g1 ve KESK

Konfederasyonun mali anlarnda da hiiyiimesi, denetlenrneye a91kl1k ve bunu saglayacak demokratik mekanizrnalann daha da giic;lendirilmesini gerekli kilarken siirec; tersine i5le111ektedir. Ozellikle son gene! kurullarda ya5anan "'koltuk kavgalan .. birc;ok kamu emekc;isinin kafas111da "Bir rant kavgas1 1111 \ar 0 â&#x20AC;˘â&#x20AC;˘ sorusunu getirmektedir. I lcle de gruplar aras1nda ya~anan tart15malann ilkescl olmaktan c;ok ki~i­ sel boyutlarda olmas1 bu kaygilan da giic;lendirmektedir. Tam da bu nedenle denetleme kurullann111 sec;imi kazanamayan muhalif listeden olt1$mas1 ic;in gerekli tiiziikse l degi$iklik getirilmelidir.

Sendika ic;i demokrasinin kaybolmas1 ve biirokratik kastlann olt1$111as1na mcydan vercn ncdenler <,:ok <,:e~itli olabilir. Bu sorunu sadece .. iyi niyetlerle .. <,:<5zmek yerine tliziiksel giivenceleri olu$turmak gerekir.

Merkez y()neticilerle i~yerindeki iiye aras111daki bag ne kadar zay1flarsa orgiite giivensiz. yabaneila$m1~ iiyeler de o kadar c;ogaltr. Mali denetimin saglan111as1 ve iirgiit i<,:i organlarda gbrevini lay1k1yla yapmayanlann derhal geri 9agrilmas1111 saglayacak mekanizmalar olu$turulmaltd1r.

KESK Gene! Yonetim Kurulu. karar alma yetkileriyle yeniden kurulabilir. Yoksa KESK Ra~ka111 Sami EHen¡i uygunsuz yerlerdc yemek ycrken giinneye devam edcriz'

Se<;im sistemi Gene! Kurullar sendikal politikalar111 tart1$ild1g1, gec;mi$in muhasebesini yaparak gelecege dair politikalar111 ortakla~t1r1ld1g1 yerlerdir. Ne var ki KESK vc bagl1 sendikalar111111 son donemlerde yapt1g1 genel kurullar gidcrek en <,:ok kan kaybetti~i yerler haline geldi . En son yaptlan /!encl kurulda da gijrdiigiimiiz manzara ayn1. S1111f 91karlan yerine dar grup <,:1karlann111 giizetilmesi. miieadele hatt1111 c;izeeek politikalar yerine yonetime gclecek ki~ilerin tart1~ilmas1. program temelli birlik yerine ilkesiz ittifaklar vb. Ayn1 meclisteki burjuva parti ba$kanlann111 yiizde I 0 sec;irn barajtna ili$kin yapt1klan gibi yonetime gelirse sec;im sisteminin adaletsizligine goz yumma. gelmezse sec;im sistemindeki adaletsizlikten yak1n111a ve hunu degi$tirmcyc y("inelik bir c;abada bulunmama.

Sec;im sistemindeki adaletsizligin giderilmesinin yolu nispi sec;imden gec;iyor. Sendika i<,:i a11nliklara <,:ogunluk hakk1 tan1yan, onlann da organlarda ald1g1 oy oran111da temsilini saglayan nispi sec;im sisteminin uygulan111as1 gereklidir. Aynca son d("incmde baz1 gruplann profesyonelligi savunup tabana geni~leterek yayma tart1~mas1 , ttirlti gerekc;eler one siirerek .. iki donem List iisteden fazla ayn1 organda yer alamama .. ttiziik maddesinin kaldmlmas1/esnetilmesi talepleri KESK'in gcldigi noktay1 gozler oni.ine senyor. Sec;imlerin sendikalan ele gec;irmek i<,:in degil. bir progra1111 hayata ge<,:irecek kadrolann belirlenmesi i<,:in yapil-

79

Sosyalizm

masm1 savunanlarm. tilzilkte yer alan bu madde ile bfr sorunu yoktur/ olamaz.

Sendika-siyaset ilifkisi. ~ilphesiz,

sendikal milcadelede siyasi milcadele ile ekonomik mlicadele birbirinden ayn tutulamaz. Dikkat edilmesi gereken nokta, siyasal milcadelede partilerle olan ili~kinin hangi diizlemde nas1l kuruldugudur. Bu konuda Tilrkiye'deki diger konfederasyonlarm kamesi olduk9a kotil durumda. Kimisi "partiler ilstil politika" dedi devlet9i sendikac1ltk yapt1, geldigi nokta part! ler ilstilnden 9ok iktidarda olandan yana olmak. Kimisi devletten ve sermayeden bag1ms1z sendikac1hk dedi, geldigi nokta AB 'ye hayirhah bakan, CHP'nin etkisi altmda ondan medet umuyor. Kimisi kendisini burjuva bir siyasal 9izgiye e~itledi ve ona bag1mh kendini var etti, geldigi nokta yanda~lar1 iktidardayken ilye say1sm1 3'e katlad1, yanda~lan gibi oncesi ve sonrasmm ne olacag1 belirsiz. Bugtin KESK ba~ka bir tehlikeli yoneli~ is:inde: "<;at1 Partisi" tart1~malan.

Siyasal bir projenin KESK'in ilyeleri tarafmdan tart1~Ilmas1 dogal say1labilir ama KESK bu pr.ojenin kurucu unsuru degildir. Boyle de alg1lanmamahdtr. Eger soz konusu olan Tilrkiye'deki emek9ilerin siyasal temsilinin olu~turulmas1 yani "kitlesel bir i~9i partisi" projesi olsayd1 KESK'in ve diger konfederasyonlarm bu projenin b~ma ge9mesini istemeliydik. Arna mevcut proje daha 9ok "Ktirt sorununda demokratik 9oztimil" hedetleyen ve sol-sosyalist parti ve ~vrelerin birligini hedetlemektedir. Orgilt yoneticilerinin 9ogunlugunun bunun iirinde olmas1 KESK'in yer almas1 anlamma gelmez. Bu haliyle KESK'in bir , orgilt olarak topyekOn bu projenin iyinde yer alacag1m -eger o kadar da tabandan kopuk y~am1yorlarsa - yoneticiler dU~ilnmilyorlard1r herhalde.

KESK bu partinin olu~umunda aktif rol almaya devam ettigi stirece son donemin temel egilimi olan "ktis:Uk olsun bizim olsun" mant1gm1 besleyecektir. Oysa kitle ve sm1f sendikac1hgm1 benimsemi~ bir orgilt ofan KESK'in bu ilkenin gereklerini yapmas1 zotunludur. Karar organlarmm geni~letildigi, yetkilerin ye~itli birimlere dag1ttld1g1 bir ortamda, tilm diger konular gibi sendika siyaset ili~kisinde ki~ilere/gruplara bag1mh olmaktan 91kart1larak organlara bagh hale getirilebilir.

Kurt Sorunu KESK, Tiirk ve Kilrt emekyilerinin birlikte yonetimleri payl~t1g1, birlikte politika yapt1g1 bir orgilt olarak onemli bir model olu~turmaktadir.

Bu durum KESK'in bir zaafi degil, zenginligidir. Bu model, Tilrk-Kilrt emekyilerinin sistemden kaynakh sorunlannm ortak oldugunun, veri-

80

Kamu Sendikac11ig1 ve KESK

lecek miicadelenin ck hirlikt e verilmcsi ge rekti g inin bilince c;1kanlmas1na ya ramal1d1r.

Uysa KESK ·in so n dii nemde gi.ic; kay betmesinin temel nedeni olarak Ki.irt Sorunu gosterilm ektedir. Bund a da haklil1k pay1 oldukc;a farkhdir.

Ki.i11 so runu elbette ki Tiirkiye'de her alanda bir ·'boltinme" yarat1yor.

Ama kamu emekc; ilerinin kitlese l orgi.itii olarak KESK, bu konuda dah a d ikkatli olmak zo rundacl1r. KES K ic;erisinde Ktirt Sorununun tart1 $ilm as 1 clbcttc ki an l a~ il1r hir ~ey clir : ama asil anla$Ilmaz ve kabul edilem ez o lan. KESK 'in bu sorunun c;oziimi.inde bir adres olarak lanse edilm es i. bu yiinli.i ac; 1klamalar yap ilm as 1d1r. KES K 'i bir siyas i pa11i o larak gfaiip onu emek () rgiiti.i o lm a kimliginden u zakla~tmrsani z bu ancak KES K ' i kii c; i.ilti.ir. marjinallq tirir.

AB konusundaki ikircikli tav1r AB' n in pol it ik a Ian ik IMr. Di.inya Ranka s1·11111

uygulamalan ara s111da hi t.; bir fark yoktur. Scnn ayc11in se rhcst d o la ~ 1m111 a izin veren bu yap1, bir ya 111y la bi.iii.in le ~ rn cy i d iger ya111y la da rekabeti ve pa1salan111ay1 temsil ctmektedir. AR i.ilk e leri ic;ind c sag lanan kimi demokratik haklan o i.ilkc patro11lar111111 hcdiyesi o larak gbrmek en bi.iyi.ik gatlettir. Bu haklar s1111 f mi.icadelc lcri sonucu i$<; iler ve cmeki;:il erce ka za.n1hm ~ t1r.

KF SK. AB konu sund aki ikircikli tav nnda11 va zgei;:melidir. A B' den denwkras i. di.i~i.inc e vc iirgi.itlenm e i.izgi.irli.igi.i be kleyen bir a nlay1~· bizi bulundu gumuz yc rdcn daha ge rilcrc ta~1 yaca kt1r. KESK, Avrupa Birli g/11 c s1111f c; 1karlan tc111 elind e emperya li stkrin birli~ oldugu ic;in k-a+·~1 c; 1k111 a l1dir.

KES K ' in AB konus unda gi.isterdi gi ikircikli tav 1r ETU C' a i.iye ligini sorgul a111amas111da da k a r~11111za c;1km aktad1r. KES K, ETUC (Avrupa Sendi ka lan Konfed erasyonu) i.i yc li ginden c;1km ahd1r. Bir AB kurumu g ibi dav ranan. gc lirini n onemli ho li.imi.i enstiti.isi.i ve eg itim kurumu do lay 11111yla AB\ len gc len. ETUC un etki alan1 ki.i i;: i.imsenmemclidir.

ETU C. etki alan1 alt111 da ki i.ilkclcrd c sendikalan ki.iresel sendik ac1hk anlay1 ~ 111 a ikna etrn c : o lunda 1117.la il erliyor. Bu etkiden Ti.irkiye de pay 1111 a l1 yo r. Sosya l Ji ya log yoluyla elde edildi gi iddi a edilen dogum izninin hak edilmcsi i<; in ETUC un k1 smi t.; a h ~ m a , sabit si.ire li soz le ~­ meler ve ev ii; i i;ah ~ m a yasa lann111 gcc; rn es ine izin verdigini hatirl atm ak istcri z. K1 sacas1 Avrup a · da pi~iril e n ve nc yazik ki ICFTU ve ETUC gibi ulu slarara s1sendik al () rgi.itl erin de it.;inde yer ald1g1 '·diyalog se ndikacil1 g1.. \C bunun gctirmi ~ o ldu gu somH; lann hesab1111 iyi yapalim .

Kriz ve yaratt1g1 olanaklar "Bir ,yey vapmak isteyen volunu hu/111: hir .~' er vapmak iste111eve11 11ede11i11 i hulur ". A rap Atasozi.i 81

Sosyallzm

Kapitalistler I 970'1erden beri i9ine girdigi krizden ylkmak i9in imha ve y1k1m politikalan uygulad1lar. Bu politikalar; i~yi sm1fmm kolelik ko~ullarmm ag1rl~tmlmas1 (iicretlerin dil~iiriilmesi, i~ten y1karmalar, kitlesel i~sizlik, yah~ma ko~ullannm ag1rl~tmlmas1 vb), rakip kapitalistlerin piyasanm d1~ma itilmesi, sennayenin uluslararas1 hareketinin onilndeki her tUrlil smirlamanm kaldmlarak inerkezile~me-yogunl~ma stirecinin engelsiz ilerlemesi amacma hizmet etti.

Yapilan saldmlar dogrultusunda emekyiler cephesine gene) olarak bakttg1m1zda bir dizi yenilgi goze yarpmaktad1r. Sosyalist hareket biryOk illkede geri yekilmi~; bir k1sm1 s1mftan kopuk politikalar izlemi~. bir k1sm1 egemen liberal ak1mlara uyarlanm1~; sendika biirokrasileri sermayenin yeniden 路 yap1lam~ma ili~kin onlemler almam1~; sendika tabanlarmm yonetimlere inanc1 azalm1~; i~yi sm1fmm yilzy1llar silren milcadeleleri sonucu olarak elde ettigi biryok kazamm tek tek kaybedilmi~ir. Biirokratik i~yi devletlerinin l989'dan itibaren yokmeye b~lamas1 bu illkeleri kendine model alan kitlelerin somUrUsiiz bir dilnyanm milmkiin olduguna dair inancm1 zay1tlatm1~t1r. Ya~anan bu geli~meler sermayenin saldmlarmm dozunu art1rm1~, ideolojik planda "yeni diinya diizeni"ni ilan etmi~tir. Dilnyada ve Tilrkiye'de i~yi sm1fmm onderlik krizinin olmas1, bilanyonun daha ag1rl~masma ve kitlelerdeki umutsuzlugun yaygml~masma yol aymI~tlr. t~yi sm1fl ilzerindeki egemenligini gorece de olsa si1rdilren sosyal demokrat, geleneksel sosyalist-komiinist partilerin iyice sistem iyine girip. sm1f muhalefeti onilnde engel hale gelmesi; i~yi sm1fmm savunma hattma yekilmesine neden olmu~tur. 路 Oysa ~imdi, kilreselle~me efsanesinin yokil~il biltiln y1plakhg1yla ortaya ylkmaya b~lad1 . Krize yare diye sunulan ve uygulanan neoliberalizmin krizini y~1yoruz. Kapitalizmin krizinde 1~9i sm1fmm bir seyenek sunamad1g1 noktada bunun kapitalizmin seyenegine mahkiim olmak anlamma geldigini daha onceki omeklerine de bakarak anlayabiliriz. Bu kriz sermayeye oldugu kadar sendikal harekete de bir tak1m olanaklar sunmaktad1r. Bu anlamda sermayenin krizini sendikal hareketin kendi krizini a~mas1 iyin bir olanak olarak gormeliyiz. En ba~mdan i~yi sm1fmm en geni~ cepheyi olu~turmas1 iyin bir olanaktlr 路 bu. <;unkil bu krizden biitiln sektorler etkilenecek, kimse, hiybir emek orgiitii i~ten atmalara, .zamlara, Ucretlerin dU~mesine kay1ts1z kalamaz.

Bu i~in dogasma aykmd1r; Tam da bu noktada bir kazamm olan Emek Platformu yeniden canlandmlabilir. Daha milcadeleci ve daha bag1ms1z bir politik hatta yekilebilir.

82

Kamu Sendikac1hg1 ve KESK

Birle~ik i~~i-Emek~i Cephesi ve KESK'in roli.i Sermayenin gUndeminde i.iy konu var. Birincisi ktdem tazminatmm kald1nlmas1, ikincisi i~sizlik fonundaki paranm kendilerine kulland1nlmas1 , i.il(Unci.isU kamu pcrsoneli rejimi yasas111111 91kanlmas1. AKP hi.ikiimctinin de oncelikli hedctlcri aras111da olan ii9 konu tam da kriz bahane cd ilcrek f1 rsata dcinl'1~tlirU lmek istcn iyor. Belirti len iii( konu asl111da i~vi sm1f111m elinde kalan. son haklardir. Son ba~lik isc kamu vali~anlan111 yak1ndan ilgilcndiriyor. {,~linki.i yasan111 y1karttlmas1ndaki amal(. kamuda esnekligi saglamak ve bunun bniindcki son engcli, yani i~ gi.ivenligini kald1r111akt1r. Tiim Bel-Sen Scndikas1'nm 1993 ytl111da TiS ilc ilgili AiHM'e avt1g1 davanm 12 Kasun 2008'de sendika lehinde karara bagla11d1g111111 a91klanmas1 ve TiS yolunun a9tlmas1 bu sUreci h1zland1r111ak a111ac1yla kullantlmaya 9ali~tlacakt1r. Hatirlanacag1 iizere Milli Egitim Baka111 HUseyin <;elik zaten toplu sozlqmeye kar~1 olmad1g1111 beyan etmi~ti. Yal111z bir ~artla, i~ gi.ivenccsi varken olmaz Jedi. Ai HM karan kcs in oldugu iv in hi.ikUmet yasal di.izen lemeye gitmek durumunda kalacakt1r. Toplu s(izle~menin oldugu yasa 91kanlacak ama i~ giivenccsi ycr almayacak 1 i~ giivencesinin olmad1g1 noktada TiS ' i kazanman111 hi<,:hir anlam1 kalmayacak . T1pk1 2001 'de 91kanla11 ve gi.iya kam u (,'al 1$an lanna veri !en toplu sbzle~me ve grev hakk 111da11 yoksun " scndika·· hah.k1 gibi . Kamu ','<il1~anlan ··sendika"y1 kabul cdcrck nc kadar c,:ok ~cy yitirdiklerinc gcriye dbnUp bakmal1. KESK. hUki.imctin bu ma11evras111a haz1rlikli olarak toplu sozlqmcnin uygulanma~1 miicadelesi vcrmelidir. Si.iphesiz hukuki zaferler onemlidir.

Ancak s1111f mi.icadelesiyle etc kernige bi.iriindi.iri.ilmezse hi.;;bir anlam ifade etmeyeccgi hcrkcsin malumudur. Miicadelede yapilacak hata11111 bedc Ii ise '·send ikay1 .. kaybctmcktcn daha ag1r olacakt1r. Bu an la1111y la kamu (,'al1~anlan varolma miicadclcsi verecektir. Tck ba$1na buna giicii yctecck mi') Ne yapmali?

Sermayc. i~c,:i s1111f1 orgiitlerinin oni.ine tarihscl bir sorunu tekrar getirmi~tir : Sennayeye kar~1 i~9i s1111f111111 birligi . Bu sorunun yan1t111111 ba~lang1c,:ta ycni proleter kitlelerden gelmesini beklemek hayalciliktir. Bu yanlt <'irgiitlcnrnc \C hard,ctc gecyme yeteneginc ve bnc1nli bir rnikadele birikiminc sahip i~l,'.i sm1fu11n orgi.itli.i kesimlcrindcn gelchilir. Eldeki verilcr KFSK 'e i~aret ediyor. Biitlin 9al1~anlan kapsayacak bir ortak i~ yasas1 tern el inde i~ gi.ivencesinin, toplu sozle~me ve grev hakk111111 uygulan111as1 ic,:in i~9i sendikalanyla birlikte mUcadele verilmelidir. KESK bu kriz ortammda toplumsal muhalefete ve ·'birle~ik i~c,:i ccphesi"nin kurul111as1na onderlik etme goreviyle kar~1 kar~1yad1r.

Kim nc dersc desin. iinccki yonetimin deva1111 olan yeni ycinctim en geni~ i~','i-cmek9i cephcsini famek yerine daha "devrimci" arna daha marjinal bir cephe yaratrnak pe~inde. DiSK, KESK, TMMOB. rm

83

S.osya/izm

gibi orgUtlerden olu~an "sol emek platformu" i~yi sm1ftmn bUtUnlUklU mUcadelesi iyin bir teblikedir. Bu politika bizi geni~ kitlelerden yahtmaktadir. Elbette TUrk-1~ btirokrasisinin devlet9i ve uzla~mac1 tavnni ele~tirmeliyiz ama Tilrk-ife, Hak-i~'e ve Karim-sen'e bagh emek9ilerle birlikte olmad1g1m1z siirece sermaye bu krizi yine emek9ilerin s1rtmdan ge9i~tirecektir. Olan milyonlarca emekyiye olacak, kendi orgi.itlerine olan gUvenleri daha da azalacak. KESK yonetimi daha kapsay1c1, bir emek cephesinin olu~turulmas1 i9in harekete ge9melidir.

Dilini, tarzm1 aynhga degil birlige dogru evriltmelidir. Bu tarihsel bir so rum Iuluktur.

84

Y1k1ma

Kar~1 Birle~ik

Mustafa Sonmez programmm

Mucadele Program1

ele~tirisi

Y1k1ma Kar,1

lirle,ik Micâ&#x20AC;˘dele Pro9ram1 Birle~emezsek

krizi

i~ci

kapitalizmin sm1f1 icin y1k1md1r

Engin BODUR

Kapitalizmin krizlerle ya~ayan, krizden beslenen bir sistem oldugunu zaten onu tahlil eden btittin iktisatc,;Ilar 150 yil oncesinden ay1klaya geldiler. Spektilasyon, a~m tiretim ve kriz kapitalist sistemin hamurunda var. Marx ve Engels de bundan 150 yil once kapitalist sistemin donemsel olarak krize girdigini hi.itiin bilirnsel c,;1plakltg1yla ac,;1kladilar.

Elbette ki her ycni kriz ortaya c,;1kt1g1 donemin izlerini ve sorunlanni da hagrmda ta~1r. Ornegin 1929 krizi, o yillardaki diinya konjonktiirti ve one c,;1kan sm1fsal onderliklerin tahliliyle anla~ilabilir.

ug_tinlerde kapitalizmi_n rndropol tilkelerinde ?~~layan ek?nomik knzin de anlarn1 iizcnne bin,:ok tesp1t yapilab1ltr. Bu tesp1tlerden en oncrnlisi belki de ki.ircselle~rn~ yutturrnacas111in itlas etmi~ olmas1d1r. ()zellikle 1990' lann ba~111dan sonra bir ideoloj i olarak da pom-

B

85

Sosyalizm

palanan ama ozilnde emperyalizmin "dizginsiz saldm program1" olan kilreselle~me ve neo-liberal politika iflas etmi~tir.

Emperyalist gil9ler ve yonetenler daha oncekilerde oldugu' gibi bu krizde de kendini "kurtarma" programlanm hemen devreye sokmaktadtr. Bunda ~a~tlacak bir ~ey yoktur. Asd konu~ulmas1 gereken, bizlerin kriz kar~1smdaki program1m1zm ve milcadele hatt1m1zm ne olacag1d1r.

Arttk i~~i stmfmm daha bilyilk k1sm1 i~siz ve-veya ge9ici i~lerde 9ah~tr olacaktir. Daha ~imdiden sendikah i~i;:i say1s1 ciddi oranda dil~mektedir ve sigortah i~9iler de 91kart1larak kay1t dt~mm miktan arttmlmaktadir.

Her ~eyden once i~9i-emek9i kitlelere ve yoksul halka bu krizlerin kaderimiz olmad1gm1, emperyalist sistemin bir sonucu oldugunu dogru anlatarak 9ozilmiln milmkiln oldugunu gostermeliyiz. Bizlerin bu konuda prograriu nettir. Kar htrsma dayah ve her ~eyi yok etmeye programh patronlar dilzeninin y1kdmas1, yenine s1mfs1z ve somilrilsilz bir dilzen kurulmas1. Sorun, sermayenin programmm kar~tsmda kendi 9ozilmilmilzil emek9ilere nas1I ve hangi yollarla duyuracag1m1zdtr.

Biz bunun adma ge9i~ program1 diyoruz. Bugilnki.i acil taleplerle yola 1j:tkacag1z ama taleplerle ilgili mticadele, i~9i sm1f1m hem orgi.itleyecek hem de sermayeden ve devletten bag1ms1z kendisi i9in sm1f olmasm1 saglayacaktir. <;Unki.i kapitalizmin her krizi; ozellikle emek9i s1mflar ii;:in bir y1k1m planmm da gtindeme gelmesi demektir. Var olan k1smi kazammlarm da budanmas1, daha fazla i.~sizlik, ilcretlerin erimesi, daha fazla yoksulluk demektir. Bu nedenle, ken,dine sm1f orgilti.i diyen ya da sm1ftan yana politika yapan hi9bir yap1 bu krize kay1ts1z kalamaz, kalmamahd1r da.

Metal i~kolunda i~ten 91karmalar b~lad1gmda bu Birle~ik Metal'in sorunu oldugu kadar Ti.irk Metal'in, <;elik-lfin de sorunudur. Bu, kendini ister sagda ister solda gorsiln bilti.in sendikal ve siyasal yaptlarm ortak sorunudur. Emek9iler boy le zamanlarda birlik olmanm -ihtiyacm1 daha 9ok hissederler.

0 halde yap1lmas1 gereken de ortadadir. Sm1fm en temel talepleri etrafmda en geni~ smtf ittifakmt yaratabilmektir. <;ozilmiln adresi sm1ft1r, sm1fm yapay bolilnmelerden st-ynhp serrnayenin kar~1sma sm1f kimligiyle dikilmesidir. 0 halde buradan ba~layarak dilimizi ve tarz1m1Z1 yeni ayn~malara neden olmak yerine, birlik olmaya evriltmeliyiz.

En pasit ve sornut ortak 91karlar etrafmda, biltiln sendikal ve siyasal yaptlan bir prograrnda bulu~turmak zorunday1z. Bu' konuda da tarihimiz olurnlu ama tamarnlanamarn1~ omeklerle dolu. En yakm omegi 路 Emek Platformu 'dur. 1999' da yaymlanan EP Program1, bUttin eksikligine ve ele~tirilere ragmen halen en geni~ sm1f programtdtr. Veter ki EP'nu olu~turan bile~enler o program1 uygulamak istesinler: Oysa bugiln EP'nun saglad1g1 birlikten bile yoksunuz. Birileri "ben yapt1m

86

Y1k1ma

Kar~1 Birte~ik

MOcadele Program1

oldu'r diyor, "Ben program1 yapt1m gel kat1I" diyor: Birle~ik Metal'deki toplant1daki gibi tart1~1lm1~ gibi yap1p geyinne taktigi de aym yevrelerin s1k kulland1g1 bir yontem. Emek Platfonnu'nun yerine 6nce dortlil, ~imdi de ikili platform la ir1kmak i~rri sm1fJ d1~mda herkesin i~ine gelir.

Birileri bunlan devrimcilik adma destekli.yor. Tabi milcadeleden ve birlikten kairan sendika patronlarma da giln doguyor. S1mfm birligi iyin herkes ilzerine dti~en sorumlulugu yapmah. Bu konuda etkili oldugumuz her sendikada ve yap1da onderliklere bu bask1y1 yapmahy1z.

Ki~isel ve sendikal kaprislere sm1fm gelecegi heba edilemez. Bu silrey, hem sendika irri demokrasiden taviz venneden hem de geyrni~ten ogrenerek ilerletilebilir. Ancak o 'zaman kriz k~1smda sennayenin degil emegin programâ&#x20AC;˘ uygulamaya sokulac,ktir. Kesk tarafmdan yapdan 29 Arahk Ankara mitingi, katihm ayismdan ba~nh gibi goztikse de bu bilrokratik ve birlik yerine kendini ge9irme tavnmn en iyi ornegi.

Birle~ik bir eylemde krizden etkilenen biltOn i~9iler ortak tav1r koyarak ozgilvenlerini geli~tirecekken, ilstelik eylem de milyonlarca kat1hmla yap1labilecekken ikameci bir yontemle Kesk y6netimi hem iyerde hem de sm1f adma davranma hakk1 mt kazand1? Dil~ilniln, bu eylem Bursa'da yapdsa ve birle~ik bir eylem olsa Tilrk Metal yonetiminin tavrf ne olursa olsun otomotiv i~yilerinin katihm1 kitlesel olurdu ve krizden ilk etkilenen orgiltlil i~yiler birle~ik milcadeleye ba~larlard1.

Orgiltsilz i~yileri de katacak bu tarz, i~birlikyi sendika yoneticilerini de durduracak tek yoldur.

Krizden ~1k11 i~in "Sosyal Dayan11ma ve Demokratikle1me Program1" taslag1 KESK tarafmdan Mustafa Sonmez'e haz1rlattlan, Birle~ik Metal'de sunulan ~ma tart1~1lamayan taslag1 sattr satir ird~leyecegiz. <;ilnkil bu metin yanh~larla doludur ve egemen ideolojik saldm ortammda yeterince tart1~1lmadan hazirlanm1~t1r. Talepler iirin milcadele program1 ile aktl. vermeyi kan~tmnaktad1r. t~yi sm1fmm durumunu tahlil etmekten uz.aktir. Y1k1mm ulusal ve dilnya oliregi arasmdaki bagm1 kunnada zay1f kalm1~t1r. En onemlisi de sermaye ile i~yi sm1fI arasmdaki varhk yokluk kavgasm1 atlamaya 9ah~maktad1r.

Girit: kriz, sosyal dayan11ma ve demokratikletme Ba~hk yanh~tJr. "Krize kar~t i~iri milcadelesinin birle~tirilmesi ve talepler" olabilir ya da "Y1k1ma ka~1 milcadele program1"Tilrkiye'de 2007 y1h ikinci yansmdan itibaren iyine girilen ekonomik durgunluk, ge~tigimiz aylarda ABD'den ba~layarak tilm diinyaya yay1lan ktiresel krizle eklemlendi. Finans piyasalarmda gil~lii bir biirimde hissedilen

87

Sosyalizm

kriz, yakm bir donemde ekonomik ve sosyal yqamda da etkilerini gostermeye ba~layacakttr. Sermaye yevreleri daha ~imdiden krizden en az zararla kurtulabilecekleri programlan olu~turarak~ hiiktimetin de bu dogrultuda ad1mlar atmas1 i~in bask1 yapmaya ba~lad1lar. i~'Yi sm1fmm ekonomik ya~ammda etkisini gostermeye ba~layacak­ t1r demek olsa olsa korlUkti.ir. Daha en ba~mda on binlerce i~iyi i~ten at1ld1, bir o kadan da Ucretsiz izne ytkanldt.

Cumhuriyetin kurulu~undan bu yana TUrkiye ekonomisi i;ok say1da krizle kar~1 kar~1ya gelmi~tir. Kimi zaman dUnyada y~an ekonomik ve siyasal geli~me­ Jere bagh olarak, kimi zaman ii;sel nedenlerle ama as1l olarak kapitalist sistemin dogas1 geregi ortaya r,:1kan bu krizlerin en bUyUk magduru daima Ucretliler ve yoksullar olmu~tur. Geni~ toplumsal kesimlerin krizlerin maliyetini 6demeyi kabullenmeyecek dUzeyde 6rgOt10 oldugu donemlerde, dUnya konjonktUrtlnUn de etkisiyle askeri darbelerle bile kar~1la~ilm1~tir. ·

Askeri darbelerle bile kar~1la~Ilmad1. Darbeler, k1~k1rtmalar, katliamlar, laik-~eriatyl ve Ttirk-Ktirt iyat1~mas1 gibi ttirlti oyunlarla mticadele engellenmi~tir.

Kriz donemleri, yalmzca ekonomik sUre~leri degil, toplumsal ve siyasal yap1y1 da derinden etkileyen d6nemlerdir. Krizlerin toplumsal maliyetinin en aza indirilebilmesi ir,:in, krize kar~1 olu~turulacak mOcadele prograrnmm ekonomik alanda oldugu gibi, sosyal ve siyasal alanlarda almacak tedbirlerle de desteklenmelidir. Ger~ek anlamda bUtUnlliklU bir program etrafmda toplumun geni~ kesimlerinin mutabakah ve i~birligi olmakstzm ortaya attlait i;ozUmlerin etkili ve kahc1 olmas1 mllmkiln degildir.

Bugilne kadar ya~ad1g1m1z deneyimler g6stenni~tir ki, geni~ toplumsal kesimlerin talepleri dt~lanarak, sennaye kesimlerinin i;tkarlan dogrultusunda haz1rlanan kriz re~etelerinin hii;qirisi kahc1 bir i;6zUm Uretememi~tir. Krize r,:tlzUm Uretmek adma uygulamaya konulan her tedbir, bir sonraki krizin.nedeni olarak ortaya r,:1km1~11r. Son 15 y1I ir,:erisinde TUrkiye Or,: bilyOk krizle kar~1 kar~1ya gelmi~ ve bir biiylik krizin daha ii;ine sUrtlklenmektedir. 1994, 1999 ve 200 I y11larmda ya~ad1g1m1z derin krizlerin tUmUnde artan hayat pahahhg1 ve i~siz­ lik, dar gelirlilerin ve ilcretlilerin y~amlanm zorla~tirm1~. act veren toplumsal sonui;lar yarattm~t1r. TUrkiye, henUz 2001 y1lmda y~ad1g1 krizin etkilerinden tam olarak kurtulmadan yeni bir krize sUrtlklenmi~tir.

Y~ad1g1m1z bu k1sir d6ngUnUn farkmda olan emeki;iler, 2001 y1lmdaki krizde, IMF programma kar~1. Emek Platformu ~at1s1 altmda ortak bir "alternatif program" ortaya koymu~. ne yaz1k ki, hOkOmet bu program• ciddiye almam1~t1r. Krize ernekten yana r,:6z0m Uretmek isteyenleri g1lnnezden gelen dlinemin iktidarmm ve sonrasmdaki AKP iktidannm Tllrkiye'yi silrtlkledigi nokta maalescf yeni bir kriz olrnu~ur. li;indc bulundugumuz krizin tek nedeni uluslararas1 piyasalarda y~anan kaos degil, 2001 krizinden sonra uygulanan ekonomik programdir. Dolay1S1yla krizin as1l sorumlusu, bu d6nemdc iktidarda olan siyasi partilerdir.

Bu boltim, 12 Eyltil darbesi eklendigindetamamlanabilir. Uluslararas1 piyasalarda ya~anan kaosla onlarm emrindeki siyasal iktidarlan ay1rma 9abas1 yanh~t1r. Emperyalizm ba~ta ozelle~tirmeler ve orgtitsi.izle~tirme ile i~iyi mticadelesinin etkisizle~mesini saglam1~tir. Emek Platformu

88

Y1k1rna

Kar~1 Birle~ik

Mi.icadele Prograrn1

prograrrnni iktidarm ciddiye almamas1 degil bile~enlerinin sahiplenememesi ve yerine hazilarmm kendilerini alternatif gormesi yiiziinden etkisi once azalrnr$ sonrasmda da unutulmaya terkedilmi~tir.

Ti1rk1 yc. 11in ay111 h;1talan dci·a larca yi11cle1111.: llih:si.i yoh:tur. Si yasal iktidarlar. art1k c1m:h:c;ileri11 vc 'oh:su llann s<.:slerine h:ulah: vermelidir. IMF ve J)iinya Bankasi ·11111 sii1 k11111:. h:endi y urlla~larn1111 siizi.inde11 daha fa zla deger v..:rc.:11 bir siyasa l anla: 1 ~ 111 dc.:111 oh:ras i h:iiltliri.iyle bagda~mast mi.imh:lin degildir.

Denwh:rasi. yal111 1.ca oy vc.:rmeyk s1111rlt bir siyasal tc.:reih degil. siyasetin ve gi.i11delih: hayat1n ii1iirn.: yii11elih: bir i ~ le y i~ tarzi \ ' C c;ozi.im iin:tme bic;imidir. ~h:onomih: i ~ lc ;. i ~ i11 t1h:a11d1 g1 \e l,'.ii1.ii111siizliige siiriikle11digi kriz a11lar111da verilecck h:ararlar drn rnkra ti h: hir siireci11 iiriinli olmaltdtr. Bu ise aneak toplu111u11 ii rglitlli h:e simkn11111 ch:o110111ik ve siyasal ala11lardah:i 'Yiiziim ii11erikrini11 dikh: ate ali11111a s1yla 111ii111kiindlir.

Toplumun tirgi.itlii kesimlerinin <;: ozi.im onerilerine dikkat ediliyor zaten. Yok sayrlan, i~<;:i orgi.itleri olan sendikalard1r, yoksul koyli.ilerdir. ki.i9i.ik esnaftrr, yani ezilenlerdir. ESK (Ekonomik Sosyal Konsey) benzeri patronlarla i$birligi orgiitlerine sokulan sendikalar. sosyal gi.ivenlik yasasmda oldugu gihi sosyal y1k1mlarrn bir reform gibi gosterilmesine neden nlmt1 $lard1r.

Bugiinlerde siizkrinin gihenilirligi i) iden iyiye sorgula111r hale gekn neoliheral iktisatl,'.ilann 1ddialann111 aksinc. <.:konomi ik siyasct arasmda derin ve kurucu hir hag \ ard1r. Dolay1s1yla siyasal alanda hir demokratiklqme progra1111~ la dc s td; knme~· e n bir ekonomik 'Yiiziimlin etkili ve kaltc1 sonul,'.lar dogurmas1 mlimkC111 dcgildir. Ekonomik uygulamalann toplum sa l bir destck ve 1.emin kazanahiltrn.:si i.,:in siyasal alarnn da dcmokratik donii~iimii gcrckmektedir. llirkiyc ' nin 'illard1r ihti:«1<; d11yd11gu bu dem okratik donli~Um program1. en a; ckonomik tcdb1rk r kadar iincm vc acili yct ta ~ 1maktad1r.

K1·i 1e. i ~ .,:1lerin. k;11m1 e1rn::kl,'.ileri11i11, <;ift<;ilerin. dar gelirlilerin. meslek sahiplerinin . klil,'.tik esnaf"111 . gcn<;krin, kad111l ann , kent yoksullanntn, kiiyliilerin yani toplumun geni~ k..:simlerinin <;1karlan dogrultusunda haz1rlanm1~ hir ··sosyal day a 111~111a ve dcmokratih:le~me program1'· c;:eri,;evesihde <;iizlim iiretmek.

Tlirki ye"nin gele<.:cginin glin:ncesi olacakttr.

Bu ho$ laflarm i.izerine bakm neler soyleniyor:

1. BolUm: sosyal

dayani~ma

Emekc;i s1111tlar i'Yin kunulu ~ . herkcsin yetcncgine gore cmck koydugu \·e n iil1,'iide pay ald1 g1 toplum sal hir diinii~Umdedir. Bu amaca dbniik. bu hedefc ula~ma y 1 kolayla ~t 1rarak ara <; tinlemleri ise makro pnlitikalar ve snsyal iinlemlcr olarak ~ ii y le s1ralanabilir

Herkesin yetenegine gore emek koydugu ve o ol9i.ide pay ald1g1 toplumsal doni.i$i.itn. Ne si.isli.i laf degil mi? Bir anda sm1fs1z toplum talepleri gi.indeme geldi. tabi 9arp1trlarak. Sosyalist toplumun iki ayrr a~amas111da olabilecek geli~meyi Stalin ' in dahi bulu~uyla i.irettigi ilk a~arnas1yla birle$tirmesini de a$1P kapitalizm i9inde talep yaratma becerilerine ~apka 9rkartmak gerekiyor. Herkesin yetenegine gore emek koydugu , ihtiyac1 kadar pay ald1g1 bir doni.i~i.im talebi olarak algi-

89

Sosyallzm

layamayacag1z; yilnkil altt oyle doldurulmuyor. Bunun yerine herkese insanca bir i~, sendika ve toplu sozle~me -grev hakk1 gibi daha azma raz1y1z biz.

A) Makro politikalar IMF'den Uzak Durulmah, <;:ah~anlann Kat1hm1yla Yeniden Be~ Ytlhk Ve Ytlhk Planlar Yap1lmah. Planlar Kamuya Emredici, 6zel Sekttlrtl 6zendirici Olmahdtr.

Global kriz derinle~irken. c;ozilmO IMF'de aramak hem beyhude hem de aym act rec;eteleri kabullenmek demektir. IMF'den uzak durulmah, tilm toplum kesimlerini Demokratikle~me sUrecine katan bir planlamaya gec;ilmelidir.

6zelle~tirmeler durdurulmah, planda kamuya b~ta enerji, sulama yatmmc1s1 roUi verilmeli, kamu kurulu~lart eliyle, Mlgesel e~itsizligi azalt1c1, istihdam1 artmc1 projeler geli~tirilmelidir.

Yeni KIT' ler kurularak. sermaye-yogun ileri teknoloji kullanan sanayi yatmmlanna yonelinmelidir.

Mevcut KiT'lerde. yonetimde sec;ilmi~ i~c;i temsilcileri bulunmah, ta~eron uygulamalan iptal edilmelidir.

Evet, dag fare dogurmaya ba~lad1. IMF'den uzak durulmah degil IMF, DB, OTO gibi emperyalist orgiltlerden ytk1lmah, be~ ytlhk plantar yaptlmah (k1sa, orta ve uzun vadeli denebilir ama buradaki tek dogru bu yine de), ozel sektoril ozendirmek yerine muhasebe kay1tlanm ay1klayarak yagma 路ve rantiye karlan yasaklanmah, kara i~ler yapanlara caydmc1 hapis cezalan getirilmelidir.

Ozelle~tirmeler durdurulmah, daha once yagmalanan kamu i~letme颅 leri tazminats1z olarak i~~i denetiminde yeniden kamula~tmlmahd1r.

Yeni KiT'ler kurulmah, mevcut kitlerde i~yi denetimi getirilmelidir. i~~i yonetimini savunmak, yine sm1fs1z toplum talebi gibi gozilkse de yoneti~imci yani sm1f i~birlikyi bir taleptir.

Zordaki Firma ve Bankalar Kamul~tmhrsa Yonetimleri <;:ah~anlarm Ozyonetimine Birakilmahd1r.

Kriz s1rasmda iflasm e~igine gelen firmalar, eski sahiplerinden ahmp i~yerinde sec;imle olu~turduklan ozylinetim komitelerine verilmeli, Uretim ve istihdam bu yolla korunmahd1r.

c;ah~anlarm

Halkbank, Vak1flar Bankasi, Ziraat Bankasi birle~tirilerek daha gUc;IU bir kamu bankac1hgma gec;ilmeli, yonetim, c;ah~anlarca sec;ilmelidir.

I~ Bankasi ve i~tiraklerinde c;ah~anlarm katthmt artmlmah, yonetimi demokratikle~tirilmelidir.

Yabanc1 banka ve sigorta

~irketleri

yakmdan denetlenmelidir.

Vine aym numara. Ozyonetim degil, i~yi denetimi; ilstelik tazininats1z olarak ve millklerine el koymay1 talep etmezsek bUtiln dtinyadaki gibi borylanm kamula~tmnz. Dogru talep, bankalarm ve sigorta

90

Ytktma Kar~t Birle~ik Mucadele Programt ~irketlerinin kamula~t1r1lmas1

ve

d1~

ticaretin tek kamu bankasmda

birle~tiri lmesidir. <ilimrlik

Birligi Ask1ya Al111mali . Y1k1c1 ithalat Onlenerek Yerli Oretim Ve lstihdam Dcstd:k11111elidir.

J<J%'dan bu yana (itimrlik Birligi (GB). iizellikle son ydlarda rlirkiyc'nin aln hine i~liyor. I lid路.!' c. AR d1~1 lilkelerle. (:in, Hindistan ve d1ger Asy a lilkekri ilc olan d1~ ticarct111dc. nnlann y 1k1c1 rckabetine kar~1 bir ~ey yapanmor ('lin1'li CiB'ye gi11-c. AB. bu Ul1'elere ne tarifc uyguluyorsa, Tiir1'iyc de ona uyuyor. /\B . Asya giri~li ithalata daya111kli ve toleranslidir. Oysa TUrkiye, ay111 licret mal1 iirlinleri lin:tc:n bu ucu;, cmek iilkelerine kar~t rekabet edemiyor ama iinle111i11i de alam1yor. <;linkli GR. elini kolunu bagliyor. TUrkiye gard1111 alamad1g1 gibi. bu lilkekr. ,\R li\ .:si olmayan Tlirkiyc'ye kar~1 <;ok daha yiiksek 1'oruma oranlan da uygulay c1biliy nrlar.

1\~m degerli kur. hir<;ok lirlinii i<;eride Uretmek yerine d1~ Ulkelerden ithali111 cazir kild1g1 i<;in. y crl1 iin:tim hliylik zarar giinnU~. istihdam artmak bir yana

dii ~ mii~tiir.

AB'nin dayatt1g1 glimrUJ.; tarifrlerini uygulamak zorunda b1rakan GB'yi masaya yat1rmak. iizclli].;lc 2008 diinya J.;rizi ko~ullarmda daha bUyUk sorun haline !,!Ckcck cari a<,:11' smununu a~maJ.; a<;1s111dan 1'a1;1111lmaz.

Solculuk oyunu de\am ediyor. ''gtimrtik birligi ask1ya almmali. (,_'in'le rekabef' vs . AB ve ABO ba~ta olmak tizere emperyalistlerle yapilan ikili anla5malar fcshedilrneli. Ttirkiye sermaye cenneti olmaktan <;1kanlmalid1r. Planli ekonomiye ge<;ilmesi ancak bag1ms1z d1~ politika ile mtimktindtir.

Scrmay c l larc1'etlen11c K1s1tlama Getirilmeli. 01~ Yatmm Yerinc ii; Yatmm ()n.:11diril1rn:li. S1c'<1 k l'ara <iiri~ vi.: (: 1J.;1~1na Kontrol Cietirilmelidir.

Scrma\i.: giri~ <;1k1~l;1r111;1 kontrol gi.:tirilmesi "alternatit' politiJ.;a" dcmi.:tindi.: atilmas1 t:ereken ilk ad1111dir. 1989.da "s1cak para gelsin" diye getirilcn 32 say1l1 karann mutlaka giizden gei,:irilmesi gerekme1'tedir. Sermaye giri~ c,:11'1~1 belli 1'urallara baglanmal1d1r. Bu. hem s1cak para hareketinin yaratabilecegi olas1 J.;rizleri (inkmcJ.; ii,:in gere1'lidir, hem de bon;lar ba~ta olmak Uzere ba~ka alanlarda alinacak 1'amusal iinlemlcr ii,:in zorunludur.

Borsa 'da spekeila,;\ o!la mevdan vermemek ii,:in hisse senedi alana. o hisse ,;enedi belli bir siire tutma mechuriyeti getirilmelidir. Borsa kazanc;lan. gelir \crgisi 1'apsam1na ;il111mal1d1r. Son y1llarda, ii;erideki Ucrctkr ve digcr ~artlar gerek<;e giisterikrd< 'urt d1~1na ta~man yatmmlar, i<;crideki olas1 istihdam imk:mlann1 k1s1tlamak \ e lilkede yaratilm1~ degerin d1~anya transferini getiriyor. Toplamda 13 mily ar do Ian a~an bu sermaye ihra<;larma kontrol getinnek. yerli yatmma diinii~mesini saglamak gerekir.

Dliviz J.;urunun. dczentlasyon progra1111 geregi, y1llard1r dU~Uk tutulmas1. liyatlan dizginlesc de ithalat1 kami;ilad1. cari a1;1g1 hUyUttii vc bori;lanmay1 cesarctlendirdi . Bu politibdan vazgci;:ilmeli. doviz kuru OFE'ye cndekslenmeli. hu da 1ama11a yavilarak : apilmalid1r Burada ana likir. sermaye 1'ac;1~lan ilc i.:1'011om111in J.;an Ka\ h111a ugramas1111 iinlemcktir.

91

Sosya/lzm Ozellikle yabanc1 bankalarm, ana finnalarma TUrkiye'den fon aktarmas1 kontrol edilmelidir.

i~te gordilgilnilz gibi yazanm1z kutsal din adam1 edas1yla buyurmu~.

Borsada spekillasyona meydan vermemek i9in, sermaye ka.y1~m1 engellemek i9in vs. Daha once de soyledik, kontrol ancak d1~ ticaret bir kamu bankasmda olursa ve bankalar millile~tirilirse olanakhd1r. Bir kumarhane olan borsa kapat1lmahd1r. Y1llarca ekonomi haberleri diye anlat1lan masal yalandu. Borsa, doviz spekiilatilf oyuncularm silah1d1r.

Onlar ekonominin temelleri degil temele yerle~tirilmi~ bombalard1r.

Ozel Sanayi Yatmmlanna Yeni Bir Vizyon Getirilmelidir Ozel sektortin rantiyeci kimliginden s1ynhp Uretici kimligine donmesi i~in de bir dizi onlem geli~tirilebilir. tstihdama, bolgesel dengeye ve doviz kazandmnaya katk1da bulunan firmalara selektif krediler, enerji destegi, turizmde uygun kamusal arazi tahsisleri ile ozel yatmmlarm te~vikine h1z verilebilir.

Boylesi bir yatmm ortam1, dogrudan yabanc1 sermaye yatmmlan ii;in de uygun 路 iklimi yarat1r.

Evet, itiraflar devam ediyor. Kararh ekonomistimiz neo-liberallere kar~1 ozel sektoril nasil imana getirecegini vaaz ediy,or. imana gelenlere kredi, enerji destegi, arazi tahsisi ve ozel te~vik. Dstelik de yabanc1

yatmmc1lar路 da dinine uyarsa pay alacak. Anlayacagm1z devlet destekli burjuvazi yoluna devam edecek ama kurallar s1k1 olacak. Art1k ya~ad1g1m1z yilzy1lda sermaye kendi yasafanm ilretici gil((leri y1karak uyguluyor. Bizier bu yagma dtizenini i~'rilerin birle~ik milcadelesi ile durdurabiliriz. Akilc1 bir kapitalizmin olmayacag1 gilnlerden ge.yiyoruz. Ancak bir i~((i yoksul koylil hilkilmeti bu y1k1m1 durdurabilir.

Yerel Yonetimlere Daha <;:ok Yetki ve Kaynak Saglanmah: Vergi Refonnu Yap1lmah, I~ Bori;lar Yeniden Yap1landmlmahd1r.

YUzde 70'i ~an kentle~me, kent yatmmlanm, saghkh konut ihtiya~lanm Yerel yonetimlere merkezden daha ~ok kaynak aktanlmah, yetki devri yapalmah, kat1hmc1 yerel yonetimcilik ozendirilmelidir. Kent meclisleri ile demokratik kat1hm artmlmahd1r. art1rm1~t1r.

Bunun ii;in gerekli kaynaklart yaratmada daha adil bir vergi refonnuna gidilmeli, irr ve d1~ borirlardaki kamusal yilktimlUIUklerde de yeni bir takvimlendirmeye gidilmelidir.

Sermaye i9 ve d1~ bor9land1rma ile kan1m1Z1 kuruttu zaten. Bugiin yapilmas1 gereken kil~ilk hisse senedi sahipleri d1~mda biitiln bor9larm silinmesidir. Onlar alacaklanm fazlas1yla ald1 zaten. Bu yagmaya ortak olanlar da mutlaka yarg1lanmahd1r. Hem be~ y1lhk plan onerip hem de yerellere yetki devri ve kaynak aktanm1 onermek yaman bir 9eli~ki颅 dir. AB'ye mesaj degilse bir anlam1 yoktur. Oyleyse durum vahimdir.

Tanmm y1k1m1 ve kentle~meye kar~1 ((ikarak herkese insanca bir konut, merkezi bir planlama ile olanakhd1r. Yerelle~me tek b~ma demokratik

92

Y1k1ma Kar!?I Birle!?ik Mucadele Program1

bir ad1m dcgil emperyalist y1k1m olan "yerel yonetim reformu '路 yalaninm en t)nemli ad1m1d1r.

Kiirt Sorununa

Bari~.,:1 ~'ii1iim

l'aketi

(ieli~tirilmcli

Ve I Jygula11mahd1r

(Jncclikle en gcri lii>l gcler olan Dngu-Ciiim:yd(lgu'dan lia~lamak ii1.crc hi>lgc halkma doniik so syal politika uygulam alanna gidilm elidir Dogrndan )2Clir destcg1nin yarn s1ra liiil gc i<;in egitim ve saghk yatmml ari arttr1lmal1. kad1n-erkek f1rsat e ~itsizligini a1.alt1c1 sosyal programlar uygula11mahd1r.

Biilgckrin iizelliklerinc giire. s11m ticarctini. kiiltlir turi zmini. yerli kaynaklan kullanan sanayikn tc~v i k politikalan geli~tirilmelidir. Kamu. altyap1 yat1rnnlan yap111ahd1r. Yerel 'iinetnnlere daha <;nk yctki ,.e kaynak sagla11111ahd1r.

Eknnomik gcli~mc 1<;i11 kamu iinciiliigiinde Dngu Anadolu ve Dogu Karadeni 1. i<; in de g cli~nK planlan uygulamaya sokul111alid1r.

Tlimi.iyle burjuva iktisat9dann VC politikacdann soylemine donlilliverdi . Sosyal politika. dogrudan gelir destegi. f1rsat qitsizligini azalt1c1 sosyal politikalar. Bir liberalden veya sol liberaldcn duymaya ah~km oldugumuz bu ernperyalist soylem terk edilmelidir. Sorun ekonomik ve siyasi C$itlik sorunudur. Klirt sorununun kahc1. ban$<,:l 9oztimi.i Ttirk.

Klirt ve blitlin halklann ozgi.ir. qit kurucu unsur olarak yer alacag1 yeni kurucu 111eclisin demokratik kO$tillarda se9ilmcsi ve kurucu anayasa ile olanaklid1r. S1111f i$birligi yerine antiemperyalist mticadele birligi ile olanaklid1r. Blitlin bu y1k1m slireci. kapitalizmin 9Urliti.icli ko~ttl颅 lan yerine i$<,:i demokrasisi ile durdurulabilir. 'NATO'dan 91ktlsm.

Amerikan Ustleri soktilstin. emperyalist Ulkeler ve Siyonist israil ' le yapilan ikili anla~malar iptal edilsin ' de111ezsek ban$1a ilgili bir $CY soyleinemi~ oluruz.

B) Sosyal onlemler 2009 Biitc;esinden I lane Halk111a. Tanma . Kiic;l1k i~letmelerc Daha c;ok ()denck Ayril111al1d1r.

Bitkise l ii rctim vc h;i\ va11ci11k yenidcn canlandirilarak g1da fj, atl:mnda iiretim ek:;ik ligindcn b' naklanan f\y :it art1~111m iiniine ge<;ilmelidir.

Ci :\l''t<1k1 su\:1111 :1 yatrnmlan tam11111la11111al1. damla sulamava gc~ilrn e l1. toprak reformu yapliarak li(ilgenin liretim glicii artml111ahd1r. Dogu Anado\u'da hayvancil1ga ha~ta \em olmak lizere devlet destekleri saglanm a\1d1r.

Tarim kesimine, kulland1klan girdilcr yonlinden destekler saglanmalid1r.

Vaazc11111z hane halk1na, tanma, bitkisel Uretime. hayvanc1liga ve GAP路a daha c;ok odenek istiyor. GAP ' m yanh$ planlanmas1 yiiztinden yok cttigi dogal iklim ve dokudan da soz yok. Yillardir umut olarak yutturulan GAP yalan111a <,:ok inanm1~ anla$1'an. Hakkmt yemeyclim . toprak reformu bile demi~. (.:okuluslu tekcllcrin tanm ve hayvancil1g1 y1k1111111dan, gtibre tohum ve enerji tekellerinden, Cargil vb.nin yagmasmdan soz yok . Kar i9in genetigin degi~tirilmesi, tanm alanlannm

93

Sosyalizm i;olle~tirilmesi, koylti kooperatiflerinin y1k1m1 yerini tanm kesimine girdi destegine b1rakm1~. Ne demek tanm kesimi saym ekonomistimiz?

Zengin ~iftlikleri, i;okuluslulan m1 destekleyeceksiniz? Ormanlarm, yeralt1 ve yer tistil sularmm yagmalanmasmdan ve imhasmdan k1sa ols_un diye bahsetmediniz herhalde.

Ye~il Karth Yoksullara Bilt~eden Dogrudan Gelir Destegi Odenegi Aynlmahd1r.

Kriz k~1smda en ~ok savunmas1z olan kesimi kent ve ktr yoksullan ol~足 turuyor. Oncelik Dogu ve Giineydogudakilere olmak Uzere yoksul ailelerin annelerine, merkezi btit~eden. her ay net asgari Ucretin yans1 kadar bir mutfak ma~1 baglanmahdir.

Bu dogrudan gelir destegi, 2009 btit~esinde "hane halk1 btit~e transferi'' kaleminde g1>sterilmelidir. Finansmam da Hiles tUketime konulacak OTV ve varhkh kesimlerden almacak varhk vergisinden kar~tlanmahdtr.

Bizim ekonomistlerimiz de Erdogan okulundan ama biraz daha yard1msever. Zenginden ahp yoksula vermeyi stirdtirtiyor. Ltiks tilketim yasaklanmad1gma gore havai fi~ekler bogazda, dtigtinlerde patlamaya devam edecek ama vergi alacaklar. Bence her ikisi de Kuran'daki zekat1 savunsa daha ileri olurlar. Hi~ olmazsa her y1l zenginin malmm 1/40'1m dag1tarak sosyal adaleti saglarlar. Egitimin ve saghgm paras1z oldugu herkese insanca bir i~, sendika, toplu sozle~me ve grev hakk1 olursa boyle komikliklere gerek kalmaz.

Savunma-Gllvenlik Artmlmahd1r.

Harcamalan

Azalt1hp,

Egitim-Saghk

B!iti;esi

ilk ve orta ogrenim ogrenci say1s1 15 milyon. ytiksek okul ogrenci say1s1 3 milyonu a~arken bu 18 milyon ogrenci i~in, bUti;enin ancak ytizde 13 'U harcamyor.

Yani, ogrenci b~ma ayda ancak I 34 YTL bUti;e aynhyor.

70 milyonluk nilfusun saghk btiti;esi, toplam bUti;enin ancak yilzde 6 's1dir.

Buna kar~thk emniyete ya da polis harcamalarma aynlan bUti;e de yUzde 6 oranmdad1r. Silahh Kuv_vetlere aynlan bilti;e de polisinkinden I puan a~ag1da.

Dolay1s1yla asker-polis harcamas1 yiizde l ldir. Yani saghga aynlan paym neredeyse 2 kat1d1r..

"Savunma-gUvenlik" bUti;esi daralt1larak, bUti;eden saghk ve egitime aynlan pay arttmlmahd1r.

Egitim, saghk ve sosyal gilvenlik hizmetleri Ucretsiz olarak kamu tarafmdan saglanmahd1r.

Tum yurtt~larm temiz bir i;evrede ya~ama ve su kaynaklarma naklan kamu glivencesine ahnmahd1r.

eri~ebilme

ola-

Hocam1z rakamlara sahip, belli ki biliyor ama ne parah askerligin kaldmlmasmdan ne de emperyalizmin ~1kan ii;in macerac1 politikalarm terkedilmesinden soz etmiyor. Yine aym ~ekilde ozel okullarm ve hastanelerin varhgm1 unutuyor yoksa onlann tazminats1z kamula~tml-

94

Y1k1ma Kar~1 Birle~ik Mucadele Progrctm1

rnasin1 savunurdu eminim. Zaten 70'1i y1llarda ozel okullann kamula$tmld1gin1 bilecek ya~ta. is1ihdan11 Korum a-/\rt irma Politikalan (ieli~tirilmclidir.

Kri z ~a rtlanncla istihdam azaltmay1 cay clmc1 i\nlcmler gcli~tirilmcli. key!i 1,:1karmalar sendikalarla i~hirligi ii;:inck iinlenmelidir.

1 ~ 1..:11

CJc reth.:n al111an n :rgi ve sigorta kesintikri ;izaltilarak istihdam iizcndirilmelidir.

Planli bliylimcyc gc~ ilmcli \C kamu. ycnidcn yalmmci ml iist knm elidir.

ba~ta

rnerji. ileri sanayi sck ti irkrindL路

Ycni yat mmlard a ist1hclam ag 1rlikli projcler tc~vik cdilmelidir. (Jzellqtinneler durduru Ima I1d 1r. isti hdama olum lu k<ttkilan olacak sektiirler. projeler desteklenmelidir.

Sendikalarla i~birligi iyinde. istihdarna olumlu katkilan olacak sektorler. projeler desteklenmelidir ne demek? i$yi atanlar bir si.ire sonra yeni bir adla kurdugu ~irketle yeni i$yiler altp bir de destek mi alacak') i$yi y1karmalar yasaklanmal1 , uymayanlara hapis cezast verilmelidir.

Asgari i.icret vergi d1$1 b1rakilmalt, i.icretlerden altnan vergi ve kesintiler gelire gore azaltilmaltd1r. Emeklilere insanca ya$ayabilecegi bir i.icret verilerek yalt$mak zo runda kalmalan engellenmelidir. i$sizlik kamu yatmmlanyla yoziili.ir. Toplumun ihtiyaylannm esas almd1g1 liretim planlanmalidtr. Loka \'t ve i$yeri kapatma yasaklanmalt. uymayan patronlar111 mallanna tazminatsi z el konulmaltdlf'.

Hane Halk1 Bor~ (Jdcmclcrinc Kolaylik (iet irilmclidir.

Topl a1111 112 milyar YTL'yi_hulan tiik~tici kredisi ve kredi karll harcamalan11111. kri z ko~tdl~mnda faiz ve kur art1~111dan kaynaklanan yuk ag1rlig1 bin;ok aikclc ciddi yoksulluklara \e aile ii;: i frlakete de neden oluyor ve olacak.

Bu tOr ek yl'lkleri bori;:luya y1kmayacak dUzenl eme lere gidilme li. ii1.ellikk mehlagh bor~larda vade uzat1m111a gidilmelidir.

kli~Uk

Bankalann istismarc1. a~m tiiketimi k1~kirt1c1. akil 1,'.Clici lilkclici krcclisi vc kart harcamas1 kampanyalanna kontrol getiri lmcli: tiiketici yc tinan sman bilinci kazand1nlmal1d1r.

Bu yoneti~imci dil terk edilmelidir. Reklamlar yasaklanmalt, yoksul halkm tepesinde imha gorevi olan kiiyi.ik kredilerde ve kredi kartlannda faiz yasaklanmaltd1r. Anapara odemeleri de odenen paralar dii$i.iri.ilerek uygun ko$ullara baglanmaltd1r. i~ten ytkarma nedeniyle oldugu ispatlanan bon,:lanmalar da patronlara odetilmelidir.

Niifusun Yiizde I 'ini Ahnmahd1r.

Olu~turan

Siiper Varhkh Sm1ftan "Varhk \'ergisi"

BDDK ve rik rint: giire. Tlirkiye'cie mevd ual d1zdan1 sahipkrinin ylizd..: 1路i. mc:vduat1n ylizde 62'sine sahipkr. Ciizdan sahiplerinin ylizck 2.J'ii isc. toplam mcvduat 111 yiizck 8.1 路c1niin sahi bidirkr.

95

Sosyalizm Kredi i~lemlerinin binde 3 'Uno kullamyor.

gerr;:ekle~tirenler

ise kredilerin yOzde 72'sini

Borsada I0 bin yatmmc1, borsa portlliyOnOn yOzde 77'sine sahip.

Yatmmc1larm binde 1'iise borsa portlliyOnOn yOzde 64'Un0 ellerinde tutuyor. ilk I 0 yatmmc1 portlliyOn yOzde 21 'ini, ilk 100 yatmmc1 da portlliyOn yOzde 44'Un0 kontrol ediyor.

Mevduatta, kredide, borsadaki yOzde I 'in hiikimiyeti, 80 milyar dolarhk altm stokunun sahipliginde ve TUrkiye'nin gayrimenkul sahipliginde de farkh degil.

Ailelerin yOzde I 'i, Tiirkiye gelirinin yOzde l 7'sini kullamyor, takip eden yOzde 5 de dahil edildiginde nilfusta ilk yozde 6, milli gelirin yozde 33 'Uno yani Or;:te birini kullamyor.

Oncelikle bu azmhga etkin bir varhk vergisi uygulanarak, planh bOyOmenin ve sosyal dayam~ma programmm finansmanma Onemli bir katk1 saglanmahd1r.

Veriler bu kadar net olmasma ragmen bu yagmac1lara biraz pamuk eHer cebe diyebiliyor. Borsa kapat1lmah, spekiilatif yagma engellenmelidir. Nerden buldun diye sorgulanan her biiyiik sermayenin birikimlerinde yagma ve h1rs1zhklar ortaya cy1kanlmahd1r. Kacymalarmdan korkmaym efendiler, bankalan kamula~t1rmazsamz zaten yapabileceginiz bir ~ey yoktur.

Ucretten Alman Gelir Vergisi Oram ou,urmmeli, ~irketlerden, Serbest Meslek Sahiplerinden GU~lerine Gllre Daha Cok Vergi Almmahd1r. Vergi Ka~ak~1htmm, Yolsuzluklarm Yaptmm1 At1rla~tmlmahd1r.

Vergide ana ilke, herkesten gOcilne gore vergi almak olmahd1r. Dolayh verginin or;:te ikilik ag1rhga sahip oldugu mevcut r;:arp1k yap1 dtlnil~tilrtl.lrneli. dogrudan verginin ag1rhg1 artmlmahd1r.

Bunun ir;:in de. gelir vergisinde r;:ah~anlarm yUkU azalt1hp banka ve ~irketlerin vergisi yani kurumlar vergisinin ve serbest meslek sahiplerinin vergiye katk1s1 artmlmahdtr.

Varhkh miiteahhit. kuyumcu, doktor, avukat, eczac1 gibi serbest meslek sahiplerinin, Ucretlilerden az vergi odedigi r;:arp1khk hemen dozeltilmelidir.

Mulkiyet iizerinden. yani veraset ve intikalden, motorlu t~1t sahipliginden ahnan verginin pay1 yiizde 3'tUr. Bu verginin oran1 artmlmahd1r.

Vergiden ka<;an ve kar;:manlar s1k1 bir denetime tabi tutulmah, yaptmmlar, etkili caydmc1 ogeler ir;:ermelidir.

Bakm uzmamm1z verilerden soz etmiyor cyiinkii sermaye dii~manh足 gm1 koriiklemek istemiyor. Ba~hk, iicretliden degil sermayeden vergi olmahyd1. Y1llarca alanlarda bu slogam atmad1k m1? Taksi, minibiis ve otobiis hattt benzeri kent yagmac1hgma dayanan hat sat1~lan yasaklanmah, ula~1m kamuda toplanmah ve biitiin bu i~lerde cyah~an i~cyiler insanca ya~am ko~ullarma kavu~turulmah. Toplu ula~1m saglanmahd1r.

Kira gelirleri asgari iicreti gecyenler artan oranda yiiksek vergiye tabi

96

Y1k1ma

Kar~1 Birle ~ ik

Mucadele Prog ram1

tutulmali , bu gelirlere h\it9e ve plan dahilinde herkese insanca konut ya ptl111alid1r. Vergi hirs1zlan hapse attlmal1d1r.

2. Bolum:

ya~abi lir

demokratikle~me

A) Darbeciler yarg1lansm, karanllk

ili~kiler a~1ga ~1kart1lsm

TC1rki,·c·dc hug(inc kada r dcnHlkrasi11in g..:n;ck anlamda :nlq iklik ka zana man1 <h1 n1n en iincm li 11cdrnkrdcn biri si. ku~ku vok ki ya ~ aJ1 g 1m1 z askcri darbc ,., muhllralarla gcn;..:k anlamda he s apla~ila111am1~ olmas1d1r. Askeri miidahalele r demokrasini11 a<;1k o larak ortadan kald1r1ld1g1. her tlirden demokratik ku rumun '1kild1g 1. d..:1nokras i ktiltlirl'miin 011anlamaz) aralar akhg1 diincmkrdir.

I i1rki' <.: l;mhi. ;1skcr1 d;11·h..: v..: 111uht1ralada doludur. Bug(in<.: kadar darbccikr 'c darhc di\11..:111111\k 'a ~ a11an l ar hukuk vc top Ium iinlinde hesap 1·crn1cdikkri i\ill. ;i-;kcr1 1m1d;1h ;1kkr gii11de111i11111.den hir tiirlli di1~111c111cktcdir I lalc11 :\1i;11 asa11111111 ( ic\ILI I~ . '.'v1addcs 1ylc 12 L: !ti! darhc:cikri11i11 her t(irl(1 br:1r 'c l<h ;11T11l't1 'ar~111111 dc11cti111i11i11 d1 ~ 111da tutulmaktad1r Bu durum. darhc hn cslikr111c 'c her t(irckn ;1ntidemokratik gi ri~irne ccsan:t verrncktedir. ll ahas 1. .. Ti1rk Silahl1Ku11..:tkri I\ I li zmct Kanunu·· ilc he r llinkn askcri mlidahakyc yasal hir kd1f d;1 .;u11ulmak tad1r. f°llkrn1i 1i11 siyasal ' ,. 1oplu1mal : a ~am md a askcri n :saycti 11 dcrin clkisi vanhr.

I )arhl·cikri koll ay;1rak . askeri miidahakJcr,· hukuks al o la11 ak s11narak de111okr;1tiklc ~ 111c1k11 si\z ctlllek llll'1111ki111 d..:g il dir. Kendi tarih iyk hc s apla ~ amavan hi1· Cilkrn111. gclcccgc gii vcnlc hak;11lla1.. 12 I·.: lid di\11,·mind..: 'a .~anan l :1 r. has1t hi1Tr hak ihlali degil. in sa11l1g a kar~1 i~k11111i~ su<;lard1r Bu suc; lar 1 i~lcycnlcr nc za111a11 a~11111yla nc dt huku ba l dli1.t11kmclerk aklanahilirlcr c;unkli halk111 vicda111 hunlan asla alfrt111cmi~tir. lknwkratik bir ll'1rkiy..: yo lunda toplu111sal hir h a ri ~ saglayabil mcnin iincc likli ad1m lar111da11 hirisi ba~ta 12 Ey li'il darbecileri olmak lizere. diinemin tiim sw; lul ar111111 yarg1 ii nline c,:1karttlmas1 o lacakt1 r.

Askeri mlidahakkr. sadcce rcsmi uyg ulamalan yla degil. darbeye zem in haz1rla: ahi lm ..:k i1; i11 l<.:rtiplrn..:11 karanlik Play Ian v<.: ili ~ kikri: le.: bi rliktc e k a l111mal1d1r Darh..:lcrin ii 1c r111c gidikmcdi!!i ic; in. top lum sal tari himi z<..k 1rajik i1kri o lan hciyles1 katlia111Lm11 da c;iiziimli mumklin olmamak1ad1r.

Karanlik ili~kilerin d..:vktin ve top lumun her kademesinde ne den Ii 'a: g111 olarak '..:rlc~ikl1k k;11.and1 g111111 en iim:m li giist..:rges1. Ergem:kon Darns1 kapsam111da nrta\ a \lk:111 i11 ~k ikr olmu~tur. Bu karanlik ili~kilcr ag1 lClm ac,:1klig1\ la 01taya senlmclidir Hir ucu darheci lige. diger ucu i,:ctecilige uzanan h11 kirli iirglitlrn1m:11in f;i;d11 etkrinin ac,: 1ga c,:1karttl111as1. tarihimi zk yli 1. l t~111<.:m i1 ac;1s1mh111 i\11..:mli b1r 1·1rs;it ol;icakllr.

Nas il dili l,'.iiz(illivcrdi burada. Y1llarca en 9ok soz si)y lcnen alan.

B)

E~itlik~i, ozgurluk~u

ve demokratik bir anayasa

Tiirkiyc hala, 12 L: Iii! 1980 A. skeri Darbesi .nin lirlin li olan bir anayasayla yi\ nctilm<.:kkdir. 1982 anayasas1. her ne kadar. halkoyuna s unul mu~ olsa da. h;1Jka dcgil. cuntaya da: an111akt ad1r. Buglinc kadar c,:q itli diincmlcrd<.: yaptlan dlizenlcm<.:lerle: akla~1k lic;tc hiri dcgi~cn 1982 /\m1: asas1 . tn ptan ckgi~ tirilmc­ digi ic;in. anti dcmok rnt ik v.: hask 1u karaktcrini muhafa za et111cktedir.

97

Sosyalizm

Anayasalar, toplumsal ya~am1 ~ekillendiren temel belgelerdir. Demokratik bir anayasa olmaks1zm demokratik bir Ulkeden soz etmek miimkiin degildir. 1982 a:nayasas1, yap1h$ tarzi kadar ic;erigiyle de demokrasiyle bagd~maz bir niteliktedir. \:ilnkii temel zihniyeti "yurtta~a kar~1 devleti gilc;lendirmek'" iizerine in$a edilmi$tir. Boylesi bir anlay1$ Ozerine kurulu olan devlet ve hukuk sitemi. "guvenlik ve nizam·· adma her tilrden demokratik, degeri ve insan hak ve 6zgilrliigilnii ayaklar altma alabilmektedir.

Siyasal. sosyal, ekonomik ve ki.iltilrel alanlarm tamamt darbe hukukunun esareti altmdadir. Tilrkiye 'de bask1larm, yasaklarm, hak ihlallerini. siyasal gericiligin, muhafazakarhgm, 1rkc;1l1gm ve milliyetc;iligin yUkselmesinde, 1982 anayasasmm oziine sirayet etmi$ olan c;arp1k anlay1$m bUyUk etkisi vard1r.

Dolay1s1yla 1982 anayasas1. b~ta demokratikle$me olmak ilzere farkh alanlarda y~ad1g1m1z pek c;ok toplumsal sorunun temel kaynag1d1r.

Tilrkiye'ye 12 Eylill'le giydirilen deli gomleginin y1rt1hp a11lmas1 ve geleceginin ipotek altmdan kurtulmas1 ic;in mevcut anayasadan kurtulmakla mUmkUndilr. TUrkiye'nin e$itlikc;i, ozgUrli.ikc;il ve demokratik bir anayas.aya ihtiyac1 vard1r. Boylesi bir anayasa ancak toplumun tilm kesimlerinin kat1hmma ac;1k. c;ogulculugu esas alan bir tart1$ma ve ikna sUreci sonucunda haz1rlanabilir. Bu sUrec; derhal i$1etilmeye b~lanmahd1r.

Btitiln bu boltimtin yerine i!i~i karde~ligi partisinin yapt1g1 ~agn benzeri bir boliim konulmahd1r. Yuvarlak, ho!j gibi goztiken ama bo~ laflarla ancak onlann masasmda meze olunur: Washington ve BrOksel tarafmdan ylinetilmeye hay1r!

Ban~

ii;in, Egemenlik ii;in, Demokrasi ii;in, Ttlrkiyeyi Meydana Getiren Halklann Haklan i9in bir "Kurucu Meclis" <;agns1!

AKP hiikilmeti illkemizin y1llard1r zaten s1mrlanm1~ olan egemenligini, biltil· nUyle ABD '. ye, Avrupa Birligi'ne, NATO'ya ve genel olarak emperyalizme devrediyor.

• Tiirkiye Cumhuriyeti'ni meydana getiren Tilrkler, Kilrtler ve diger halklar arasmdaki e~itligi reddettigi gibi. bu halklarm toplumsal haklarm1 da inkar ediyor.

• Bu toplumsal haklara saldmrken tilm kamu hizmetlerini yok ediyor. i~c;ilerin kazammlarm1 ortadan kaldmyor. din ve vicdan ozgilrlUgUniln teminat1 olan gerc;ek laikligi sorgularken kadmlarm haklarma da darbe indiriyor.

• Belli ba$h iiretim sektorlerini c;okuluslu $irketlere teslim ederek serbest piyasanm egemenligini perc;inliyor.

Tilrkiye Cumhuriyeti'ni meydana getiren biltiln Tiirkler, KUrtler. Siinniler.

Aleviler; c;ah$anl, emeklisi ve i$sizi ile i$c;iler, koytuler, kadmlar, genc;ler demokrasiye ozlem duyuyorlar, biltiln haklarma sayg1 gosterilmesini istiyorlar. onurlu bir hayat, sendikah, sigortah bir i~ arzuluyorlar ve birbirleriyle ban~ ve karde$1ik ic;inde ya~amaktan yanalar. Onlarm bu taleplerini tatmin edecek tek c;ozUm yolu bUtUn iktidan eline alacak ve yeni bir anayasa yapacak bir Kurucu Meclis ' in meydana getirilmesidir.

Bu Kurucu Meclis. Tilrkiye Cumhuriyeti'ni meydana getiren bUtiln halklarm e$it haklarmm tanmmas1 temelinde Tilrkiye'nin emperyalizmden bag1ms1zhg1m ilan edecek bir meclistir.

98

Y1k1ma

Kar~1 Birle~ik

Mucadele Program•

Bu Kurucu Meclis. biltiin partilerin e~it propaganda imkanlanyla kat1lacaklan. adaylanm on se\:imle belirleyecekleri, barajlarm olmayacag1 ve nispi temsil esasma dayah gene! oya dayah bir sei;imle olu~turulmaltdtr.

Bu Kurucu Meclis; • Biltiln ozelle~tirilmi~ ya da sat1lm1~ stratejik minats1z olarak yeniden millile~tirmeli.

i~letmeleri i~\:i

denetiminde taz-

• i~\:i \:tkarmalar yasaklanmah, \:tkaran i~yerleri tazminatstz olarak kamul~­ tmlmah, • Bir kumarhane olan borsa kapattlmah, ozel bankalar tazminats1z nlmah dt~ ticaret merkezi olarak denetlenmeli,

kamul~tt­

• Ba~ta herkese e~it. parastz saghk ve egitim hizmetleri olmak iizere tum kamu hizmetlerini giii;lendirmeli.

• Biltiln sosyal haklan ve ozgOrlilkleri ozgilrlilkler diizeni -saglamah, • Avrupa Birligi ve onun direktitlerine

yerle~tirmeli,

kar~t

tam bir sendikal hak ve

bag1ms1zhgm1 ilan etmeli,

• Diinyamn mazlum milletlerine kar~1 bir askeri saldm ayg1tt olan NATO ile ili~kilerini kesmeli. biitiln yabanc1 askeri iisleri kapatmah, Siyonist israil devleti ile biitiin askeri ve diplomatik ili~kilerini asktya almah, • B~ta bolgesel asgari iicret uygulamas1 olmak Ozere her tilr planma kar~1 i;1kmal1,

bolgeselle~tirme

• IMF. Donya Bankasi ve onlarm uzant1s1 i;okuluslu finans kurulu~larma olan dt~ bor\: odemelerini ve kO\:Ok mevduat sahipleri d1~mdaki i9 bor9 odemelerini durdurmah, • TSK 'nin askerinin. emperyalizmin talimatlan dogrultusunda. iran, Irak, Afganistan, LObnan vb. illkelere kar~1. ge9mi~te Kore'ye oldugu gibi g5nderilmeyecegini a\:lk\:a soylemelidir. Aynca TSK'nm i9ine CiA tarafmdan s1zdmlm1~ Gladio uzant1s1 ba~1bozuk '\:ete"lerin orgiltlenmesine izin vermeyecegini. profesyonel ordul~maya kar~1 \:tkacagm1 ve bolgenin bOtUn halklanyla bari~ ve karde~lik ii;inde ya~ayacagm1 ilan etmelidir! · Ban~ i9in, egemenlik i9in, biitiin demokratik haklann ve sosyal devletin yeniden fethi i9in gorev ba~ma!

C) Siyasal sistemin demokratikle,mesi Anayasanm antidemokratik ve bask1c1 ruhu, demokratik siyasal sistemletin temelleri olan yasama, yiiriitme ve yarg1 organlarmm ~ekillenmesine de yans1m1~ttr. Siyasal partilerden se\:im sistemine, yasama dokunulmazltgmdan cumhurb~kanmm gorev ve yetkililerine, Diyanet i~leri Ba~kanhgmdan Milli GOvenlik Kurulu'na. kamu y5netimi anlay1~mdan yarg1 organlarma kadar pek 9ok ba~hkta demokrasiyle bagd~mas1 miimkiln olmayan unsurlar goze 9arpmaktad1r.

Siyasal sitemin demokratikle~ebilmesi ir;in oncelikle, siyasal yapmm omurgasm1 olu~turan siyasal partiler yasasmm b~tan a~ag1ya demokratikle~tirilmesi gerekmektedir. Siyasi partilerin i\: i~leyi~lerine ve tOzOklerine mOdahale ederek tiim partileri tek hi\:imli hale getirmeye 9ah~an bir yasal dOzenleme kabul edi-

99

Sosyalizm Jemez. Siyasi partiler yasas1, partiler irrin bir tehdit degil, gilvence durumundadtr.

olu~turmak

Parti kapatma davalarmm hala temel gilndem maddeleri oldugu bir i.ilkede demokrasinin yerle~tigini iddia edebilmek mi.imkiln degildir. Yasa. siyasal partileri gilvence altma ald1g1 gibi, tUm yurtta~larm partilere Uye olma hakkm1 da gUvence altma alan ve parti ilyelerinin haklanm koruyan bir yap1ya kavu~足 turulmaltdtr. B~ta kamu emekrrileri olmak Uzere siyasi partilere Uye olma haklan yasak olan tum kesimlerin bu en temel demokratik haklan gilvenceye ahnmahd1r. Toplumun orgi.itlU kesimleri olan sendika ve meslek orgiltlerinin siyasal partilerle demokratik ili~kilerinin kanallan actlmaltdtr.

Tilrkiye'de demokratik bir temsil anlay1~mm yerle~iklik kazanamamasmm bir diger nedeni de, yiiriirli.ikte olan serrim sistemidir. iktidarda .olan siyasi partinin rr1karlan dogrultusunda belirlenmi~ bu sistem. yurtta~larm gen;ek siyasal tutumunun parlamentoya yans1masma engel olmaktadtr. Avrupa'nm hicbir illkesinde olnlayan ytizde IO'luk illke baraj1 kimi partileri parlamentonun d1~ma iterken, parlamentoya giren partilere de, giiclerinin otesinde bir temsil olanag1 saglamaktad1r. Secim sisteminin yol arrt1g1 bu antidemokratik temsiliyet ili~足 kisinin yam s1ra, serrim kanunun ittifaklara izin vermiyor olmast da. mevcut durumu daha da ktitille~tirmektedir.

Antidemokratik usuller Uzerine kurulu siyasal sistem i9indeki tum organlar bir domino etkisiyle, birbirini etkilemektedir. Antidemokratik olarak belirlenen yasama organ1 tarafindan serrilen ve ytiriltmenin bir parcas1 olan Cumhurba~kam 'nm gC\rev ve sorumluluklan, parlamenter sitem.le bagd~足 mayacak denli fazlad1r. Cumhurb~kanmm sahip oldugu bu geni~ yetkiler, Cumhurba~kammn. toplumdaki biltiln egilimlere ve kesimlere e~it mesafede durarak. siyasal hayatm demokratik usuller ve hukuk devleti ilkeleri rrercevesinde cereyan etmesini gC\zeten bir sembol olmasm1 imkiins1z hale getirmektedir. Cumhurb~kanmm yetki, sorumluluk ve denetimi arasmda ortaya rr1kan bu orant1s1zhk, demokrasi arr1smdan arr1klanabilir bir durum degildir.

Siyasal sistemin en onemli sorunlanndan biri de askeri vesayetin etkilerine ac1khg1dtr. Milli Gilvenlik Kurulu'nun yap1smdan Gene! Kurmay Ba~kam'nm statilsilne, Askeri YUksek idare Mahkemesi'nden Asked Yarg1tay'a kadar pek rrok unsur, Ttirkiye demokrasisinin siville~ememe problemiyle kar~1 kar~1ya oldugunun ar,:tk gostergesidir. Demokratikle~me ancak ve ancak bu askeri etkinin tamam1yla ortadan kald1nlmas1yla milmkiindiir.

D) Temel hak ve ozgurli.iklerin geni則letilmesi Kurumsal anlamda demokratik bir yapmm olu~turulamamas1, bu kurumlar arac1hg1yla i~leyen mekanizmamn da antidemokratik sonurrlar dogurmasma neden olmaktad1r. Tilrkiye, en temel insan hak ve C\zgilrlilkleri konusunda bile bilyilk zafiyetler ya~amaktad1r. Bu zafiyetler Anayasadan Ceza Hukukuna, Terfirle Milcadele Yasasmdan Polis Yazife ve Salahiyetleri Kanununa, kadar her alanda kendisini arr1ga rr1kartrnaktad1r.

Yurtta~larm haklannm korunmasmm teminat1 olmas1 gereken anayasada. temel hak ve ozgilrlilklerin belli durumlarda smirlanabilcceginin ifade edilmesi. daha en b~mdan bu hak ve C>zgllrlilkleri tehdit etrnektedir. Buradan yola c1k1larak dUzenlenen kanun ve uygulamalarda bu smtrlamalarm sm1rlan keyfi bicimde yommlanarak, bask1c1, anti demokratik ve ~iddetin hllkUm silrdilgil bir toplumsal yap1ya donll~menin kapilan aralanmaktadtr.

Y1k1ma Kar~1 Birle~ik MOcadele Program1

Otkemizde hala i~kence ve kotil muamele konusunda ibret verici olaylar ya~n. maktad1r. Kimi zaman cezaevlerinde ve g()z altdarda yap1lan i$kenceyle. kimi zaman da yarg1s1z infazlarla ki$ilerin ya$ama hakk1 bile hiiye say1lmaktad1r.

GUvenlik giliylerine verilen orant1s1z ve adeta sm1rs1z yetkiler, telafisi mUmkUn olmayan hak ihlallerini beraberinde getirmektedir. F-Tipi cezaevleri ve tecrit uygularnalan en temel insanhk degerlerini ayaklar altma almakta.dtr.

Demokrasinin yerle$iklik kazanmasmda haklarm korunmast kadar, fizgUrlOk· lerin kullammmm onUnde engellerin kaldmlmas1 da 6nemli yer tutmaktadtr.

TUrkiye bu konuda da onemli sonmlarla yilz yilzedir. Ba$ta dU$Unce. ifade ve 6rgi.itlenme ozgUrlilgU olmak Uzere pek ~ok OzgilrlUk alam ~e$itli gereki;:elerle k1s1tlanm1$ttr. 301. madde, cezaevleri-gozaltt rejimi, inan~- ibadet fizgUrlUgU. basm-yaym ozgUrlUgii, OrgUtlenme l>zg!irliigU, ileti$im ozgOrlUgO ve senJikai. ()zgilrlilkler gibi pek iyok konu b~hg1 TUrk1ye'nin yoz yUze oldugu sorunlu alanlardir. · Tilrk islam Sentezi·anlay1$ma dayah resmi ideoloji, TUrkiye'ilin tarihsel kOltiirel zenginliklerini ve birikimlerini tehdit etmektedir. Etnik, dinsel. killtilrel i;e$itlilik kar$1smda tek tip~i bir anlayt$1Il dayat1lmas1, toplumsal bart$t ve ho$gorilyii ortadan kaldmnaktadir. Otekile$tirmeye, aynmc1ltga, reddetmeye dayah anlayt$1ar yerine, farkhhk ii;:inde biraradahga ve karde$lige dayah bir ozgilrltik anlayt$1 yerle$tirilmelidir. ' Bu konularda gereken demokratik adtmlarm ivedilikle at1lmas1, toplumsal bart$tn saglanmasmda en ()nemli donemei;:lerde~ biri olacakttr.

E) Cah§ma ya§ammm demokratikle§tirilmesi ve sendikal haklarm geli§tirilmesi <;:ah$ma y~ammm demokratik degerlere g6re dUzenlenmedigi, emegin evrensel kazammlartm koruyup kollamay1 i~ermeyen bir demokratikle$me program1 dU$ilnUlemez. TUrkiye'de y11lard1r i;:ah$ma y~m1 anti demokratik ve bask1c1 sendikal yasalarla diizenlenmeye i;:ah$tlmaktad1r. <;:ok partili siyasal y~ama getri$1e birlikte giindeme gelen sendika yasalan, ortaya ~1kt$tndan bu yana kadar devletin bilyilk bir cenderesi artmda tutulmaya i;:ah$1lmaktad1r.

Dernokrasinin geriyek anlamda i$1erlik kazanmas1 i~in !Um ~ah$anlann sendikal haklan tam olarak kamu gUvencesi altma ahnmal1d1r. Sendikalarm yonetmeliklerine ve ii;: i$1eyi$lerine yonelik denetim ve bask1lar tamamen kaldmlmahdir.

Tilm ~al1$anlam1 istedigi sendikaya kay1ts1z $artS1z Uye olabilme hakk1 tanmmahdtr.

G6zden Ge~irilmi$ Avrupa Sosyal Sarti 'na konulan !Um i;:ekinceler kaldmlarak evrensel degerlerle uyumlu sendikal orgiltlenmelerin onii ai;:llmahd1r. Kamu emeki;:ilerinin toplu sozle$me ve grev haktan · tanmmall ve tom ~ah$anlarm ortak 6rgiltlenmesine imkan veren bir yasal dilzeolemeye gidilmelidir.

Neo-liberal uygulamalarla ko$Ut olarak geli$ell ve ~ah$ma ban$mm tehdit eden her ttirden esnek. kurals1z. i$ gilvencesiz, sosyal haklart olmayan. kadrosuz istihdam modelleri terk edilmelidir. Performansa dayah Ucretlendirme ve emek~ileri birbirine d0$0ren rekabet yasalan ortadan kaldmlmahdtr.

Sanki AB ilerleme raporlanna benziyor. Bugline kadar neler talep onlara bir bakarsak boyle anla~Ilmas1 milmkiln ama talep bile sayilamayacak genellemeler yerine a'(Ik'(a taleplerimizi koyabiliriz. etmi~tik

101

Sosyalizm Ortak irah~anlar yasas1 Herkese sigorta, sendika, toplu sozle~me ve grev hakk1 Ozgilr sendika seirimi iirin referandum Sendikalara ve memurlara uygulanan siyaset yasag1 kaldmlsm.

Lokavt yasaklansm Sendika iiri tam demokrasi

F) Kurt sorununa

bari~~tl

ve demokratik

~ozum

Cumhuriyet tarihimiz boyunca yabanct k1~k1rtmas1 . asayi$ meselesi ya da bolgesel geri kalm1~hk gibi sorunlar r,:err,:evesirtde ele ahnmaya r,:ah~1lan Kurt Sorunu. TUrkiye 'nin 路en lemel meselelerinden biri olmaya devam elmekledir.

Sorunun adm1 koymaktan bile kar,:man inkarc1 yakla~1mlar, Kurt Sorununu $iddetle ve askeri tedbirlerle '路halletme" ugra~mda olmu~ fakat gelinen ~amada sorun i;;oziimstizlOk noktasma varm1~ttr.

Kurt Sorunu'nu demokratik bir perspektifle ele almayan, TUrkiye'de y~ayan tiim kesimlerin kendisini rahatr,:a ifade edebilecegi, dilini ozgUrce konu~a颅 bilecegi, anadilinde egitim alabilecegi. kllltiirlini.i korkusuzca y~ayabilecegi, inanc1111 gizlemeden t~1yabilecegi bir Ulke yaratma gayretinde olmayan hir,:bir siyasal yakl~1mm Kurt Sorunu 'na <;ozUm Uretme ~ans1 yoktur.

Smir ii;;i ve otesi operasyonlarla, askeri tedbirlerle ya da goslermelik bolgesel ekonomik te~viklerle sonmun UstUniin ortUlebilecegi anlay1~1 , sorunu i;;ozemedigi gibi, trkr,:1 milliyetc;iligi de yeniden Urettigi ir,:in TUrkiye 'yi karanhga dogm sUrUklemektedir.

Kurt Sorunu demokratik ve ban~r,:11 bir i;;ozUmle ele almamamas1, TUrkiye'deki anti demokratik uygulamalara da yatakhk yapmaktad1r. Tamam1yla keyfi olarak tammlanan "gUvenlik tehdidi", ozgUrlUklerin tamam1yla ask1ya almabildigi otoriter ve bask1c1 bir devlet mekanizmas1 ortaya r,:1kard1g1 gibi, evrensel insan haklar1 degerleriyle bagda~mayacak olaylarm y~anmasma da zemin haz1rlamaktad1r. Devlet ir;erisine yer etmi~ <;etelerden. karanhk teitiplere. i~kenceden ki~isel hak ve ozgUrlUklerin r,:ignemesine kadar pek r,:ok sorun, bu mesele etrafmda olu~an kirli ortamdan beslenmektedir. Kiirt Sorunu'na demokratik ve ban~r,:11 bir r,:ozumun bulunmas1 TUrkiye 'nin en yak1c1 ihtiyac1dir!

Biraz daha soz edilmi~ burada. Kilrtler nas1l ya~amak istiyorsa oyle ya~amahdir. Tilrkiye bir Ortadogu ulkesidir. Kurt sorunu da t1pk1 Filistin sorunu gibi ortak, birle~ik bir antiemperyalist cephe mi.icadelesi ile yozillebilir. Birle~ik, Laik, Sosyalist bir Ortadogu Federasyonu'na gidi~ yolundaki engeller a~ilmah; Arap, Kurt, Turk, Acem biltun halklar ortak miicadele zemininde bulu~mahdir. Bunun birle~tirici unsuru i~iri sm1f1d1r.

G) Cinsiyet~i politikalara ve her turden aY,nmc1hga son Demokratikle~menin olmazsa olmaz ko~ullarmdan birisi de toplumsal ve siyasal yap1ya sirayet etmi~ her tUrlU cinsiyetrri dO~Unce ve uygulamamn kfikUnden sokillUp at1lmas1d1r. Anayasa'dan ba~layarak medeni yasaya kadar. r,:ah~ma hayatmdan b~layarak aile y~amma kadar hem kamusal hem de fizel alanda toplumsal cinsiyet e~itsizliklcrinin alt1 koyu bir bir,:imde r,:izilmi~ durumdad1r.

102

Y1k1ma

Kar~1 Birle~ik

MOcadele Programâ&#x20AC;˘

Cinsiyet aynmc1hgm1 i~eren. politikalar, iktidar ili~kilerindeki e~itsizlik ile i" i"e ge"erek, kadma y<lnelik ~iddeti arttmnakta ve yeniden tiretmektedir.

Toplumda egemen olan ataerkil sistem ve bi"imlendirdigi cinsiyet"i bak1~ a"1s1 kadmlart toplumsal rolleri geregi oncelikle anne ve e~ olarak gormektedir.

Ancak kadmlar her ~eyden once Ureten ve deger yaratan e~it haklara sahip yurtta~lar olarak algllanmaltdtr. Ne var ki. Olkemizde bu algmm yerle~iklik kazanmam1~ olmas1 nedeniyle kadmlar haklardan tam ve e~it olarak yararlanamamaktadir.

Kadmlarm sosyal haklardan, "ah~ma y~ammdan, medeni haklardan e~it bii,:imde yararlanarmyor olmalan demokratikle~me on!lnde en boyok engellerden biridir. Ozel ve kamusal alanda ortaya "'kan cinsiyet e~itsizligr, kadmlarm siyasal y~ama ve demokratik sOre"lere kat1hmm1 da s1mrlamaktad1r. Aynmc1hgm onlenmesi ve kadm-erkek e~itsizliginin fiilen ortadan kaldmlmas1. kadmlarm oniindeki engellerin yok edilmesi, karar organlarmda kadmlarm e~it temsilinin saglanmast i"in hukuksal ve kurumsal ozel onlemler altnmahd1r.

Ataerkil zihniyeti besleyen ve kadm1 ikincille~tiren b!ltun toplumsal ve siyasal kanallarm onOne ge"ilmelidir. Bu nedenle "toplumsal cinsiyet e~itligi" perspektifi b!ltlln ana plan ve programlara yerle~tirilmeli, hi~bir toplumsal ve siyasal alan gormezden gelinmeden f1rsat e~itligi politikast altmda olumlu aynmc1hk onlemleri uygulanmahd1r. Geryek anlamda toplumsal cinsiyet e~it­ liginin saglanabilmesinin onOndeki en onemli adtm, e~itlik ve ozgOrlOk temelli demokratikle~meyi savunan siyasal hareketler ile kadmm ozgOrle~mesini savunan hareketler arasmda kurulmas1 gereken ideolojik ve yap1sal baglant1d1r.

Demokratikle~me mticadelesi, toplumun e~itlik. ve ozgiirltik talep eden farkh kesimlerinin i~birligi i~inde ger~ekle~tirilmelidir. Kesimlerden birinin bile talepleri dikkate altnmadtgmda attlan her adtm eksik kalacakur.

Bag1ms1z kadm orgiitlenmesi, acil bir gorev olarak oniimiizde durmaktad1r. Ortak orgiitlerde kadmm kat1hmmm oniindeki engeller kalkmah ve ba~ta sendika yonetimleri olmak iizere daha fazla soz ve karar stirei;lerine kat1lmas1 saglanmahdtr. 6megin ilyelerinin biiyiik i;ogunlugunu kadmlarm olu~turdugu Egitim-Sen 'de yonetimlerde smirh kadm yonetici olmas1, buralardaki erkek egemenligini gostermesi a9tsmdan onemlidir.

So nu~ KESK bu omekteki gibi bir uzma¡na hazirlat1lan sosyal uzla~mac1, ve miicadeleye hizmet etmeyen metinler ve yonetim organlarmda alelacele eylem kararlan almak yerine ortak miicadele zeminleri yaratmak zorundad1r. Sermayenin saldmlan kar~1smda s1radan eylem hattmdan uzakl~1lmaltd1r. i~9i 91kannalann en yogun oldugu yerler olan Bursa, <;orlu, Gebze'den ba~lamak Uzere bir dizi ulusal eylem plam i;1kanlmaltdrr. Kapattlan veya i~i;i 91kanlan i~yerleri ontinde ortak savunma komiteleri kurulmahdtr. Talepler de milcadele programt da sade ve Him i~9i orgUtlerini kapsay1c1 olm~ltdir. i~9i cephesi ~ian ai;1k olmad1gmda 29 Kas1m, mitingindeki gibi KESK ve DiSK destek i9in yoneti~imci

103

Sosyallzm

biltiln bu silre<yten sorumlu ve hi<;: bir fark1 olmayan CHP'ye gitmek zorunda kahr. Ya da bu kafanm gidecegi yer CHP'dir. Bu yolla sm1f miicadelesinin bOliinmesine izin venneyecegimizi bilsinler. Tiirk-i~'e, Hak-t~·e, Kamu-Sen'e gitmeyenler bunun hesabm1 verecektir. Bizim taleplerimiz de ittifaklanm1z da ilkelerimiz de i~iyi sm1fi milcadelesinin kazammlan ve derslerinden olu~maktadtr. · • i~iyi i;:1karma yasaklanmah i;:1karanlar ag1T cezalara iyarptmlmahd1T. • i~yerini kapatan patronlar yonetemiyor demektir, mallarma tazminats1z olarak el konmahd1r.

• 6zelle~tirmeler durdurulmah, ozelle~tirilen i~yerleri tazminats1z olarak geri almmahdir.

Bir kumarhane olan borsa kapat1lmahdtr.

• Planh kamu yatmmlan.

Herkese insanca bir i~. sigorta ve grevli sendika hakki.

• Lokavt yasaklanmahd1r.

104

IV. Enternasyonal VII. Donya Kongresinin Onemi

IV. EnternGsyonGI VII. Diinya

• • •• • Kon9res1n1n Onem1

IV. Enternasyonal Genel Konseyi 1

IV. Entemasyonal'in VII. Dtinya Kongresinin 9agnsm1 yapacak olan Ekim 2008 Gene) Konseyi IV. Entemasyonal'in Eyliil 1938'deki kurulu~unun 70. y1Jdoniimtintin birka9 hafta sonrasmda toplamyor. Dahas1, bu toplant1m1z dtinya ol9eginde kriz ya~ayan kapitalist sistemin can havliyle sald1rd1g1 bir zamanda ger9ekle~iyor.

V

tireseJ. piyasanm par9alanmasmm ardmdaki as1l neden i~9i sm1fi ~areke~ini engelleyen ayg1tlarm kar~1 cJevrimci eylemlerinin devrim i geciktirmesidir. "insanbgm krizi proletaryamn devrimci onderlik krizidir" yarg1smm dogrulugu ge9tigimiz 70 yildaki geli~melerle ispatlanm1~tir. IV. Entemasyonal 20. ytizyilm en gti9lti altQst olu~Ja­ nm, asalak kastm gti9leni~ini, uluslararas1 ayg1tm yaratdmasm1, Lev Tro9ki'nin katledilmesini, ikinci Emperyalist sav~1 ve Pabloculuk tarafmdan tertiplenen y1k1c1 ayn~may1 a~m1~tlr.

70 y1l ge9ti. Yolda~ Lambert'le birlikte kar~1-dev~imci ayg1tlara ve Pablocu y1k1ma ragmen IV. Entemasyonal'i ya~att1k. IV. Entemasyonal bu devamhhgmt ozellikle Stalinist bilrokrasinin dilnya proletaryasmm en onemli kazammlanm tehlikeye atarak kendi temelini 9ilriltmesine ve 20. ytizy1lm en btiyi.ik alttistolu~larmdan biri olan SSCB'nin 9oki.i1

Oybirligiyle kabul

edilmi~tir.

105

Sosyalizm ~iiniine

neden olmasma ragmen siirdi.irebilmi~tir. Evet, bu c;okii~ diinya proletaryasma c;ok bi.iyi.ik bir darbe indirmi~ fakat smtf mi.icadelesinin ollim fermanm1 imzalamam1~tir.

IV. Entemasyonal zeminini tutmu~tur. Zira siirec;, devamhhgm ve biltiin devrimci hareketin miicessemi olan programm dogrulugunu kamtlam1~ttr. Aynca 1938' de c;eryevesi belirlenen programm temel ilkeleri, hem bu yonelimi t~ayabilecek ve geli~tirebilecek Troc;kist kadrolan seyebilmeyi hem de 1993 'te IV. Entemasyonal'i yeniden ilan edebilmemizi saglam1~tlr.

Bu karar, saflanm1zdaki uzun tart1~malanm1zm sonucudur. Bunu miimkiin kilan Pablocu krizden bu yana IV. Enternasyonal'i yeniden kurabilme kavgam1zm, Pabloculukla aram1zdaki smm 9ekmemizi, geyi~ prensiplerimizle miicadele etme yabalanm1z1 ve i~yi sm1fma kok salabilmedeki kararhl 1g1m 1z1 birle~tirmesidir.

1. SSCB'nin ~oki.i~i.ini.in ve bunun sonu~lar1mn degerlendiril mesi Daha 199l ' de a91klad1g1m1z gibi SSCB'nin yokii~U 1917 Ekimiyle a91lan c;ag1 bitirmedi. Bu ryokil~,. kapitalizmin gii9 kazand1g1 anlamma gelmiyordu: emperyalizm i9in yeni bir ufuk arym1yordu. SSCB'nin yoktilgil zamanlarda kapitalist rejimin savunucularmm miitemadiyen bunun s1mf miicadelesinin sonu demek oldugunu ve kapitalizmin otesine ge9menin miimkiin olmad1gm1 iddia etmeleri dikkate deger.

IV. Entemasyonal olarak tam tersine silrekli "sava~lar ve devrimler'' doneminin temel ozelliklerinin bu donemin de ana karakteri olmaya devam ettigini anlat1yoruz. a) SSCB'nin 9okii~ii, sennayenin emege saldmsmm arenasâ&#x20AC;˘ olan uluslararas1 kavgada i~9i sm1fma bi.iyi.ik bir darbe indirdi. SSCB; bu iilkede pdoletarya: politik olarak miilksiizle~tirilmi~ olsa da, proleteryanm en biiyiik kazamm1yd1. <;unkii ilk andan itibaren yozla~m1~ i~c;i sm1fi devleti ne olursa olsun 1917 Ekim Devriminin kazammlanm cisimle~­ tiriyordu. b) SSCB'deki politikalanyla ve tiim diinyadaki kar~1 devrimci eylemleriyle, devrimlerin ba~ans1zhga ugramasma neden olan Stalinist bilrokrasi ve onun uluslararas1 ayg1tlan SSCB'nin c;okmesinden mutlak olarak sorumludur. c) Oiinya proletaryasmm yenilgisinden istifade eden diinya emperyalizmi saldmlanm artt1rm1~; i~c;ilerin haklarm1, i~9i sm1fmm, milletlerin ve halklarm varhgm1 tehdit eder olmu~tur. 1945 Dogu Avrupasmdaki geli~meler ve aym donemde dtinyanm geri kalanmda i~yi sm1fi tarafmdan giivence altma alman kazammlar emperyalizmin sorgulatmaya 9ah~t1g1devrimci siirecin sonucudur. Bu kazannnlar smtf mUcadele-

l06

IV. Enternasyonal VII. Di.inya Kongresinin Onemi

sindeki genel kaban~m ogeleridir. Emperyalizmin ~imdilerde ezmeye iyah~ttg1 da i~te bu ogelerdir. d) Arna emperyalizm kendi sm1rlanyla kar~t kar~tya kalmaktadtr.

SSCB'nin iyokti~ti sermayeyi gtiiylendinnek bir yana, onun uluslararast dtizeydeki krizini ~iddetlendirmi~ ve h1zland1rm1~t1r. Sermayenin can iyeki~tigi donem olan emperyalizm, SSCB'de kapitalizmi sadece yagma ve toplumsal pariyalanmayla yeniden kurabilmektedir. Toplumsal mtilkiyetin imhas1 yolunda giindemde olan tiretici gU9lerin yeni ve devasa imhas1d1r. e) Tam da bu nedenlerden ottirti btirokrasi ve onun fraksiyonlan kendini burjuvazi olarak kuramam1~t1r. Btirokrasinin kendini egemen sm1f olarak kuramamasmm nedeni sermayenin can 9eki~tigi bir diinya durumunda tiretim ara~larmm miilkiyetini SSCB'deki kapitalist geli~menin temeli olarak restore edememesidir. ·f) Tr~ki'nin 1939'da yazd1g1 gibi: Biirokrasinin gelirlerinin ana kaynag1 olan zimmete ge~irme ve h1rs1zhk kelimenin bilimsel anlam1yla stimiirU sistemi degildir (...) Btirokrasi kelimenin bilimsel anlam1yla bir malikler s1111f1 olmamasma ragmen kendi i~inde yogun olarak bir malikler s1111fm111 Ulm bozukluklanm barmdmr ( ... ) Btirokrasinin sistematik h1rs1zhga devam edebilmesi i~in aygttlarmm sistematik haydut eylemlerine b~vurmast gerekir.

Bu ytizden btirokratik . fraksiyonlar SSCB'nin cumhuriyetlerini emperyalizme satmak i9in birbirlerinin g1rtlaklanna yap1~m1~lard1r. g) Devlet mtilkiyetiyle ve siyasal iktidarm tekelle~mesiyle dizginlenen bu egilim SSCB'nin iyokti~iiyle ytikselmi~tir. Eski cumhuriyetlerin yagmalanmas1 sistematik haydutluk eylemleriyle birlikte ilerlemi~tir.

Nomenklaturacilar, Stalinist btirokrasinin mafyavari ozelliklerini sonuna kadar ta~1m1~ ve sonunda ger~ek bir Mafya olmu~lardtr. Eski SSCB cumhuriyetlerinin toplumsal ve siyasi y1k1mmm failleri siyasal iktidan ellerinde tutarak cumhuriyetlerin ekonomilerini Mafyavari ekonomilere donti~ttirmti~lerdir. Bunu yaparken de can ~eki~en sermayenin cumhuriyetlerin ekonomilerine atfettigi "asalakhk" imgesini sahiplenip, peki~tirmi~lerdir.

h) Rusya 'nm yeri ve ¥U anki devlet btirokrasinin (Putin-Medvedev) dogas1 diinya durumu hesaba katdmadan saptanamaz. Biirokratik ka~t tarafmdan ger~ekle~tirilen SSCB'nin ~okii¥li de (henilz) Rusya'y1 Amerikan emperyalizminin yar1-somtirgesine donti~­ tiirmemi~tir. SSCB'nin boltinmesi (hentiz) toplumsal mtilkiyetten arda kalanlarm topyekiin imbas1m getirmemi~tir. i) Kiiresel piyasa parc;alanma noktasma ula~t1gmda emperyalizm adma hareket eden Nomenklaturact mafyalar, eski SSCB cumhuriyetlerini kiiresel ekonomiye dahil etmeye giri~mi~lerdir. Bu ytizden ve kapitalizmi yeniden kuramad1klar1 ic;in, amaiylarma sadece Mafya ekonomil!;!rini

107

Sosyallzm

tilm dUnya ekonomisine yayarak ula~abilirler. Eski SSCB'de h1rs1zhkla elde edilen milyarlarm kilresel ekonomik ve finansal ~ebekelere ak1ttlmas1, can i;:eki~en emperyalizmin asalak ozelliklerini (speki.ilasyon, silah Uretme sanayisi) gostermektedir. Bu durum, di.inya emperyalizminin asalak ve <;:i.iri.iyen ozelliklerini daha da kotiile~tirmektedir. j) Kremlin bUrokrasinin ve ayg1tlarmm yok olmaya b~lamas1, diinya oh;eginde ABD tahakkilmilne destek olmak bir yana, ABO emperyalizmini ktiresel dtizenin ttim i;:eli~kileri kendi ilzerinde toplamaya mecbur b1rakm1~ttr. l 990'da Gorbac;ov'un Stalinist Nomeklatura's1yla i~birligi yapan emperyalizm, Him dtinya ili~kilerini kontrol altma almak ii;:in stirekli sava~ durumuna girmeye mecbur kalm1~ ve bu Irak sava~mt beraberinde getirmi~tir. k) ABD emperyalizmi, SSCB'nin ~okii!}iintin ardmdan bu bolgedeki tahakkiimilnden vazge~memi~tir; eski Sovyet Cumhuriyetlerinin Mafya Nomenklaturalanm (Giircistan, Ukrayna) halklan birbirine diiiJiirmek i~in kullanmaktadar. Bu Ulkelerin NATO'yla entegrasyonunu kullanmakta ve Rusya'ya kar!}t bUyUk bir ku!}atma operasyonu diizenlemektedir. (Polonya, <;ek Cumhuriyeti ve Ukrayna'daki radar ve fiize askeri bolgeleri) I) Kremlin'in uluslararas1 ayg1tlarmm yoklugunda, emperyalizm devrim kar~tsmda en on cepheye gelmek zorunda kalm1~t1r. En ba~ta eski SSCB'de olmak ilzere, Mafyayla i$birligi ic;inde Nomenklatura toplumsal millkiyet ilzerine kurulu Sovy~t i~<;:i sm1f1m dag1tmak ic;in Cumhuriyetlerin geri 9ekilmesine neden olmu~tur. Fakat, eski SSCB 'deki i~c;iler hayatta ve ayakta kalmak i9in toplumsal millkiyetin en kti9tik par9asma bile sanlm1~ttr. Bu yilzden Nomenklatura, emperyalizmin desteklerine ragmen sonwrlan geryek bir soykmma varabilecek olan toplumsal ve ekonomik i~lerini sona erdirememi~tir.

Dilnya olc;eginde emperyalizm, Stalizmin kriziyle olu~an tilm ayg1tlanm kontrol altma almak zorunda kalm1~ttr, kar~1-devrimci amai;:larma ula~bilmek ic;in onlara yardtm eli uzatacak Pablocular't da aralarma alm1~lardtr. ' m) SSCB'nin ortadan kalkmas1, sm1f mticadelesinin sonunu yani barbarltgm medeniyete kar~1 zaferini ilan etmemi~tir. Bu mesele hala dilnyanm ttim i~yi sm1tlan ic;in ge9erlidir. i~te bu ytizden. gec;tigimiz 20 sene boyunca her k1tada sm1f1 sm1f olarak savunmak ic;in gil<;:lil bir smtf milcadelesi yilrilttilmti~tUr. Ozellikle 2002'de Brezilya'daki PT'nin (l~<;:i Partisi) zaferi, Veneziiela, Bolivya, Ekvatotdaki geli~me足 ler gibi Latin Amerika'da olanlar bunun kamt1d1r; ba~ta Almanya ve Fransa'da oldugu gibi Avrupa'daki s1mf milcadelesi stireci ile <;:inli i~<;:ilerin ve Filistin halkmm silregelen direni~i gibi Asya'daki gcli~足 meler ~u yarg1y1 desteklemektedir: Proletaryalar ve halklar kendilerini 108

IV. Enfernasyonal VII. Donya Kongresinin Onemi

savunmaktan vazgecyemezler yoksa bu yokolu~lan anlamma gelecektir. i~te tam da bu yilzden, i~cyi sm1flan kazanmak icyin farkmda olsalar da olmasalar da mi.icadele· gil'ndemlerine sermayenin tahakkilmi.inti tiimden sonlardumay1 koymahdirlar. 1917 Ekiminde proletarya ve halklar, <;arc1 barbarhgm ortasmda tam da bunu b~arm1~lardu. Bu nokta bizi proletaryanm devrimci onderlik krizi ve IV. Entemasyonal'in konumu konusuna getirir. ·

2. Kapitalizmin dunya krizinin $imdiki ve bu krizin kaynaklan

bi~imi

Hergtin merkez bankalarmm tonlarca dolar ve Euro'yu enjekte etmesine ragmen kontrol altma almamayan kriz, kapitalizmin finans kapital tarafmdan kontrol edilen emperyalizm a~amasmdaki krizidir: Lenin'in "Kapitalizmin En Ytiksek A~amast Emperyalizm"de yazd1g1 gibi: "Serbest rekabet esasma dayanan eski sermayenin ba$af karakteri mallarm ihraciydt Tekellere dayanan $imdiki sermayenin ha$at karakteri ise sermayenin ihrac1d1r. " Gercyek olan ne "ekonomik mekanizmanm kotiiye gitmesi" ne de spektilasyonun "a~m" olmas1d1r. Bu "finansal" bir kriz de degildir: esasmda tiretim aracylarmm ozel mi.ilkiyetine dayanan sistemin gene! krizinin finansal boyutudur. Birkacy ay once Afrika'daki, Asya'daki, Haiti'deki gercyekle~en gtda ayaklanmalart krizin habercisiydi. Bu tiim kapitalist sistemin krizidir, burjuvazinin kiiresel ve ulusal dilzeydeki tahakktimtine dayalt siyasi bicyiminin krizini kotiile~tirmektedir. ·a) "Subprime" krizi ve ardmdan gelen kredi cy1kmaz1 son darbe oldu.

Fakat bu kriz neden kaynaklamyor? Bu soruya dogru cevab1 _verebilmek icyin anektodlarla bezeli yiizeysel acy1klamalarm otesine gecymemiz gerek. Kriz asil olarak, btiytik bir k1smm1 sanal sermayenin olu~turdu­ gu sermayenin y1g1lmas1 ve bunun "piyasa" tarafmdan kapsanamamasmdan kaynaklanmakta. Bu finansal sermayenin (banka sermayesinin kontrolti altmda banka ve endi.istriyel sermayenin birle~mesi) dii~il~ sathasma varmas1 ve mal tiretmek suretiyle deger yaratamamas1 ve asalak altematitler aramasmm sonucudur. Marx'm yazd1g1 gibi sermayenin smm sermayenin kendisidir.

Frans1z mali sermayesinin gazetesi Les· Echos'ya gore,. "tilrevlerin" (sermayenin yiiksek derecede spekillatif hali) miktan krizin patlak vermesinin hemen oncesinde yani Eyliil b~mda bir milyon dolara ula~m1~t1. Bu rakam diinyada tiretilen mallarm toplam degerininin (50 bin milyar dolar) yakla~1k yirmi kat1. ~imdiki krizin zeminini gecymi~ uzun krizler silsilesi haz1rlad1. Bu krizi digerlerinden ayJran sermayenin ve ilretici gilcylerin toplu imhas1 gercyekle~emeden "cyozi.ilemeyecek" boyuta ul~mas1.

109

Sosyalizm Bugiin hi9 kimse gelecegi goremiyor. "istikrar" m1 olacak (~tiphe足 siz bu sadece k1sa vadeli bir istikrar olabilir), ne zaman olacak, bunun bedelleri ne olacak kimse bilemiyor.

Fakat kesin olan bir ~ey var. Bu durum proleter devrimin ve IV. Entemasyonalin program mm dogrulugu: "insanbgm iiretici gii<;lerinin biiyiimesi durdu. (.) Eger sosyalist bir devrim ger<;ekle$mezse oniimuzdeki tarihsel siire<;lerde tiim medeniyeti tehdit edecek bir felaket bek/iyoY. Simdi szra proletaryada, devrimci onciide. " Mandel'i ve onun "kapitalizmin ii9iincU 9ag1" fikirlerini yanh~lad1k.

IV. Entemasyonalin programmm art1k i~e yaramayacagm1 9iinkii iiretici gii9lerinin biiyiimesinin durmad1gm1 soyleyen tiim hayalci kuramlan yanh~lad1k. Bu sayede giiniimiizdeki geli~meleri anlayabilmek i9n ve bu durumdan gorevlerimizin ne oldugunu 91karabilmek i9in donammh hale geldik.

b) Krizi haz1rlayan bir ~ok onsel etmen vard1r.

1945 'te ikinci emperyalist sava~ sona erdi ve insanhk tarihinin bilinen en biiyiik y1k1mlarm1 ardmda birakt1. Sonraki y1llarda Stalinist vt; sosyal-demokrat ayg1tlar sermayeye beklenmedik bir rahatlama sagladilar. Bu ayg1tlar I 945- I 947'deki devrimci kabarmay1 durdurmak i9in en on cepheye gei;:tiler, iktisadi a<;:1dan da sava~la dannadagm olan ti:im bolgeleri yeniden yaptlandil-1lmas1yla. a<;:1lan biiyilk pazardan yararlandilar.

Ekonominin yeniden yap1landmlma donemindeki "patlama" donemi 1949'da sona erdi. 1950'teki Kore sav~1 sayesinde ABO ve ardmdan da diinya ekonomisi toparlanabildi.

Fakat bu 9ok ozel bir toparlanmayd1. Baz1larmm "otuz altm yil'' dedigi I 950'den l 970'lerin sonuna kadar uzanan donemde emperyalizm benzeri goriilmemi~ silahlanma ekonomisiyle kar krizini a~ma yollanm arad1. Arna bu yapay ve asalak makina heniiz 70'lerin ba~la足 rmda teklemeye ba~lad1.

c) 15 Agustos 1971 'de Amerikan Ba~kam Nixon dolarm altma ~evrilmesinin durduruldugunu a~1klad1. Bunu yaparak 1945'ten itibaren empoze edilen altm-dolar paritesinin oziinii olu~turdugu uluslararas1 para sistemini degi~tiriyordu.

Bu saldirgan emperyalist eylemin ne demek oldugu OCI'nin (Uluslararas1 Komiinist Orgiit) po lit biirosunca 20 Agustos 1971 'de ~u ~ekilde 9oziimlenmi~ti:

Beyaz Saray'da ikamet eden Wall Street temsilcisinin tek bir konu~mas1 kuyruklu yalam ac,:1kc,:a gosterdi: Bu yalana gore kapitalizmin en yUksek a~amas1 olan emperyalizmde daha da kotUle~en uluslararas1 c,:eli~kilerini a~abilmck ic,:in kendisini reforme etmesi yeterliydi. ( .. ) Amerikan emperyalizmi ve ikincil emperyalistler taraflndan meydana getirilen CllUm fermam imzalanm1~ oldu.

Kapitalizmin ic,:sel trendi dUnya piyasasmt parc,:alamaktt.

110

IV. E11ternasyonal VII. Donya Kongresinin Onemi

d) Amerikan emperyalizminin empoze ettigi dolann ve faiz oranlarmm diktatorliigii krizlerin patlamas1m engeleyemedi. Ve her bir kriz dev dalgalar gi_bi Wr sonraki krizi haz1rlad1. Her _sonraki krizin ~iddeti bir oncekine gore daha vah~ile~ti ve sertle~ti. l975'teki "ilk petrol krizi"yle ba~laytp 2000-2002'dek "dot.com" ekonomisinin tepetaklak olmasma degin ge9en silredeki birbiri ardma ~i~en 9e~itli "balonlarm" ve bunlarm patlamalannm 9eteresini tutmayacag1z. Bugiln "subprime kredilerinin" 9okU~i.iyle patlayan, onceki krizlerin birikintileri i.izerinde yi.ikseldi .

"Dot.coin balonu" nun patlamasmm ti.im etkileri 11 EylUI sayesinde gorUlmedi. 0 zaman biz ~oyle yazm1~t1k: 11 EylOl'den once emperyalizmin kendi politikalarm1 ve sosyal sistemini koruyabilecek ara~lan ilretemekten aciz oldugu soyleyebilecek bir durumdayd1k.

0 zaman emperyalizmin on!lndeki engelleri a~1p siyasi gerekliliklerini kar~11ayabilmesi i~in yeni yontemler bulmas1 gerekiyordu. 11 EylOI etnperyalist politikalarm Bush'un ~u s<>z!l etrafmda tekrar ~ekillendirilmesi i~in bir firsat sundu: "topyekun, ekonomik, topfumsaf, siyasi, askeri savaf. 路路 B~kan yard1mc1s1 Dick Cheney ' in s<>zleriyle "hugiin dunyay1 yonetenlerin omurlerinin otesine gidecek " bir sava$.

e) Sava~ sanayisi hala birincil motordur.

ba~ans1z

ekonomik sistemi ayakta tutan

General Eisenhower 1954 ' ten J960'ya degin Amerikan ba~kanhg1 yapt1. Kendisi 3 .5 milyon askerin onderi olmakla ve dilnyanm tamk olmad1g1 bir silah sanayine sahibi olmakla bobUrleniyordu. Askeri harcama J952'deki 50 milyarhk dilzeyinden 70'lerin sonunda I 50 milyar dolara t1rmand1, 80'lerin sonunda ise bu say1 300 milyar dolara 91kt1.

Bu rakarn o zamandan bu zamana iki kat artt1.

Kore, Vietnam ve lrak sava~lan ... Demokrat ba~kan Bill Clinton ' nun ittirmesiye ABD'nin askeri bilt9esi 2003 'te 325 milyar dolara, C11mhuriyet9i GW Bush'un gayretiyle once 355 milyar dolara ve nihayet Bush'a saglanan askeri harcama serbestligiyle 2008'de 647.2 milyar dolara 91kt1.

2007 Haziran'mda SIPRI (Stokholm Uluslararast Ban~ Ara~t1rma EnstitUsU)'nUn yay1mlad1g1 rapora gore tUm dilnyaki askeri harcama 2006'da 1204 milyar dolara 91kt1 (bir onceki y1la gore %3.5, I 997'ye gore ise %37'lik bir art1~).

Arna bu istatistikler bu sanayinin b~ta ABD olmak ilzere il9 be~ btiyiik kapitalist Ulkede yogunla~t1gm1 gostermiyor. 2005'te silahtan elde edilen 290 milyar dolarhk karm % 63'U 40 Amerikan silah i.ireticisi ve % 29'u 32 Avrupah silah lireticisi tarafmdan kaydediliyor. 路 2007'de dort btiyi.ik Kuzey Amerikah firmanm, Northop Gruman, General Dynamics, Raytheon ve L3 Communications'm sat1~lan bir milyar dolardan fazla artt1.

111

Sosyalizm

Bu say1lar emperyalizmin ne kadar gerici oldugunu gosteriyor.

Kapitalizm tiretim ara9larmm ozel mUlkiyetini koruyabilmek i9in askeri harcama yaptp piyasay1 besliyor, Uretici gUr;:leri ve ozellikle de insani tiretim gtictinU y1kma anlamma gelecek olan bir hedefe dogru ytirUyor.. . f) Genene,tirilmi' borca dogru hizla savrulmak. "Dot.Com ekonomisi"nin 9okti~ti bir dontim noktas1 oldu. Alan Greenspan Amerikan faiz oranlanni 18 ayda 13 kez dU~Urdti; Federal Reserve'e devasa kredi te~vikleri saglattt.

Hanei9i borr;:lar akil almaz oranlara ula~tt: 2000'de 550 milyar dolar. .

2005'te 1250 ~ilyar dolar (Yani toplam haneir;:i gelir seviyesi olan 247 milyar dolarm r;:ok UstUne r;:1kt1.) 2005'te Amerikan firmalannln borr;:lan 7000 milyar dolara tirmandt. Bu donemde Amerika Birle~ik Devletlerinin borcu 2500 milyar dolara ula~tt ve bu GSMH'nin % 20 kadanyd1.

Dizginlenmeyen kred i ftrsatlan "Amerikan btiytimesi mticadelesi"nin ba~at motoru oldu. Dag gibi biriken borr;:lar sanayinin, devletin, kasabalarm harcamalanna ve federal harcamalara enjekte edildi. ~imdi spektilatif fonlar (hedge funds) bu k1zgm sularda 1500 milyar dolarhk sermayeyi dogrudan kontrol ediyor (% 200'1Uk bir artt~). lstikraz yoluyla, bu, 6000 milyar dolarm dogrudan kontrolii anlamma geliyor. g) Emperyalizm piyasamn par~alanmasma ka~1 piyasay1 daha da ~ok par~alayacak ara~larla "sava,1r". Bu biiytik miktardaki kredilerle beslenen spekiilasyon 9ok yUksek oranlara r;:1kmakta ve r;:ok yUksek kar oranlarmt giivence altma almak isteyen sermayeyi iiretmel<ledir.

Borsalardaki, tahviperdeki, metalardaki, mi.ilk piyasalarmdaki spektilasyon bu ...

Politik durum ve IV. Entemasyonal' in gorevleri hakkmdaki 6.

Dtinya kongresi bildirisi. "subprime kredi" krizine yol a9acak durumu ~ ~ekilde ozetliyordu: Sennaye, Uretimdeki kar oramm spekUlasyondaki kar oranma t~1mak i~in. "emek maliyeti"ni daha da dii~iirerek art1 degcre el koymak d1~mda bir araca odaklanamamaktadir. Ve bunun. yolu yiikselen kapitalizm donemindeki gibi emek Uretkenligini arttirmak ii,;in emek giicii degerini dU~Unnek degildir (.)

Empe1yalist kapitalizm her zamankinden <laha fazla miktarda emek gUciinUn degerini gUvence altma alan tum orgUtlU formlan ve kurumlan imha ederek ayakta kalabilir. Toplu sozle~meler, sosyal gUvenlik sistemleri. bag1ms1z sendikalar, hatta devlet kurumlan ve milletler yani Troirki'nin deyimiyle proleter demokrasinin kalelerini in~a edebilecegi birimler iratlamakta, yanlmaktad1r.

(Arna) i$i,;i sm1ft ve ezilen tabakalar gUirsUzle~tikire mallan satm alma kapasiteleri de azalmaktad1r.

h) Her zamankinden daha gu~lii bir ,ekilde "Komunistler kuramlarim tek bir ifadeyle ozetleyehilirler: 6zel miJlkiyetin ilgas1. "

112

IV. Enternasyonal VII. Dunya Kongresinin Onemi

Biiyiik ve artan miktardaki iiretimdc katma deger elde edemeyen serm aye. Ku zey Amcrikan devlcti taraf111dan yiiri.itUlen oransiz bon;: lar vc yoklugunda sistemin 1.aten t,:oktan y ii z lilmii~ olacag1 silah sanayinin hiiylimesi bugiin tiim insanlig1 kaosa siiriikleme riskini bar111d1ran eko110111 ik krize gotlirm ii ~ tlir. rlim lrnnl ar bi zi bir sonuca giillirrm:ktedir : insanligt dipsiz kuyulara atilmas111da11 kurtarak pro kter dcni111111i11 acil iinc111i11c .. (.) IV b1tcrnasynnal.

Knmii11i st l'arti \ fo11ik sto11 us un a katil111 aktad1r : Komii111stkr kura111l ;1r1111 tck hir ifadcd c ii1.etk; ch ilirkr : () zcl miilki ye tin il gas1 .. !6 l>1111_rn Ko11gn ·.1i .\011111 8ildirgesi. :: .- Ka.11111 - I Arn/1k ]()(}6;

3. Amerikan emperyalizminin benzersiz konumu onu "super emperyalizm" yapm1yor a) Kapitalist sistcmin hii~· iik ~1rpm1~lan Sa\ a ~;lar. dcHim lcr \C kri 1lcr: ekonom ik. politik. sosyal vc de\ lctlerarast ili~kilcri tiim gcn;ckligiylc her zaman ortaya koymu~tur. (linkii bunlar. i'ize l mlilkiyctin iirctim ara<;lannt elinde tuttugu somiirii sistemlerinde temel <;eli)kilerin sonucu olarak ortaya y1kar. $u anki kapitali st ckonominin <;i'ikli~ii de bu kurali dogrular niteliktcdir.

Diinyacla ya ~anan krizin bii yiik liigii ve dcrin Iigi kapitalist ekonom in in ybziilm ekte ve yiiriimcktc olan ~u anki saflias111dan (ARD emperyalizminden) ayn aytklanam az. h) Ba~ka hi~bir emperyalizm ABD'nin diinya ekonomisindeki yerini doldurma kapasitesine sahip degildir.

Hi<;bir cmpcryali zm ABO hegemonyasma sava~la veya ba~ka bir arat,:la kafa tutmaya ccsaret edemez. i<;inde bulundugumuz krizin de gbstcrdigi g ihi . /\RD empery alizrni de digerlerinin arasmdaki dengclcrin tamam en degi :;; mesi- diinya pazanndaki dengelerin ckgi~crck kapitalizmin geli~iminde yeni bir donerne i~aret etmesi-miimkiin dcgildir. c) Bu gcr~ck, Amcrikan cmperyalizmini "siiper empcryalizm" yapmaz.

Arncrikan cmperyalizmini nitcl olarak diger emperyalistlerden aytran giicii. farkli cmperyali st gi.i<;lerin yeni bir uluslararas1 ili~ki­ lcr fazina ge <;i :;; inde ~ a:;;ad1 g1 <; e li~kileri biiti.iniiyle ybzernez. ·· super emperyali zm··in olu ~ mas1 ic;in gerekli olan on k o ~ul. iyinde bulunclugu kapitali st s istemi yiiri.iten kanunlann kaldmlmas1d1r ve bu ti.ir bir emperyalizm kendi s111irlann1n otesine ge<;mi~ clernektir. Sadece bu noktadan bak1lcl1g1nda, yqitli emperyalizmlerin cgemen giici.in alt111da birle~ebilecegi goriiliir. Diger taraftan Amerikan emperyalizrninin ba ~1 <;ektigi ye ~ itli emperyalizmlerin tepkileri ~unu gosteriyor: Kabul edilen ortak deger "" herkcs kendi i<;in··. biitiin bi.iyi.ik ve kii<;i.ik 113

Sosyalizm

emperyalizmlerse kendi konumlarmt korumak iryin di~iyle ttrnag1yla sava~maya haztr. Hepsinin iiyine dogru silrtiklendigi kaos ortammm olu~masmm nedeni de budur. d) Kapitalist sistemi olu,turan kurallar iptal edilmedi En ufagmdan en btiyilgiine biltiin burjuvaziler, sadece kendi devletiyle ili~ki iiyerisinde olu~abilir ve "kendi" kapitalistleri iiyin kendi alanmt miidafaa etmeye ryah~tr. "Ustiin birlik"e dogru gitmekten ryok uzak olan emperyalizmlerin, y~am alanlarmm daralmas1yla birlikte kendi aralanndaki 'Ytkar 'Yeli~kilerin daha insafs1z bir biiyim akitgm1 gorilyoruz. e) Amerikan emperyalizminin gereklerini ka~damak i~in olu,turuhnuf veya bu dogrultuda yeniden ,ekillendirilmi~ Birl~m~ Milletler ve benzeri uluslararas1 kurunllar ayn1 zamanda biitttn rekabetin ve ~elifkilerin ifade edildigi alanlard1r.

ABO emperyalizminin hakimiyetinin kortikledigi ve bunun sonucu olarak ortaya iy1kan emperyalist sistemdeki 1Yiirilme "yeni di.izen" degil tamamen kaos ortam1 getiriyor. ~u an hakim olan ko~ullarda emperyalist sistemin 'Yilri.imesi ve dtinya pazarmm iyoziilmesi, somilrgeci kapitalist sistemin dtinya 1Yapmda hayatta kalmasmm ko~ullan ve ABO emperyalizminin hakimiyetinin devaml1hgmdan ayn dii~iinUlemez. Oiger bir deyi~le, herhangi bir kapitalist gi.i'Y emperyalizm korunmad1g1 sUrece kendisinin korunabilecegini dii~ilnemez. Kapitalist sisteminin diinya iyapmda egemenligi 1Yer1Yevesinde dii~ilniildiigUnde ABO hegemonyasmm yok edilmesini olanaks1z kilan sadece ABD'nin ekonomik, politik veya askeri alandaki bliyiikliigii degildir. . t) Daba onceki boliimde de belirtildigi gibi silab ekonomisi oniine ge~ilemeyen bir biiyiimenin i~ind~ â&#x20AC;˘. Son zamanlarda uluslara bi~imlendirmek, her tiirlii demokrasi ,eklini ve insan varhgm1 yok etmek giiniimiizttn "norm"u oldu. Bunlar, Amerikan emperyalizminin diinya iizerindeki. her sektore biikmetmek i~in kulland1g1 "normal" ara~lar haline geldi: Kapitalizmin biiyiime siirecinde ana kuvvetlerdeki politik rejimlerde; i~iyi sm1fma kendi geli~mesinde kullanabilecegi baz1 demokratik ozgiirlUkler verilmi~ti. Bugiin lrak'taki, Afganistan'daki, Kosova'daki, Darfur Rwanda gibi Afrika iilkelerindeki durum, biitiin insanhga ozel miilkiyetin iiretim ara1Ylarm1 elinde tutmak iiyin kulland1g1 ve kullanacagt ara'Ylarm gelecekteki resmini a<râ&#x20AC;˘ks:a gostermektedir: Uluslarm par<ralanmas1, etnik katliamlar, sonsu olmayan bolUnmeler... Bunlarm hepsi ABO . emperyalizminin talamm diledigi gibi slirdtirmesi' i<rindir. Kapitalist sistemin ayakta kalabilmesi h;:in biitiin bunlara ihtiyac1 vardtr; iiretici gii<rlerin yok edilmesini neden olmak ve en onemlisi de. "emek maliyetleri"ni surekli d~iirup i~Qi sm1- ¡ 114

IV. Enternasyonal VII . Donya Kongresinin Onemi

fmm ozgilrltik ve kazammlanm elinden almaya ~ah~arak "devrimci sm1f1'' ortadan kald1rmaya yah~mak..: g) Bu genelle,tirilmii, sava, ve talan politikas1, ba,ta Amerikan emperyalizmininki olmak iizere, iiretim ara~lar1 Uzerindeki ozel millkiyet rejiminin ~ozillmesi krizinin kurtardmas1na yetmiyor.

Ekonominin militarize edilmesi kaP,italizmin yilriime noktasmdaki emperyalizmin ihtiyac1 olan bir ~eydir. Bu "uzun sava~" emperyatist di.izene dayanak olu~turur. ABD politikasma egemen olan karg~a hali, Ir~k 'ta ve Afganistan ' da olanlarm tekrar edilmeyeceginin garantisi olmad1gmm gostergesidir. Tam aksine emperyalizmih degi~mezlerin足 den biri de, digerlerini tehdit etmek ve bu tehditleri eyleme donil~ti.ir足 mektir. h) ADD emperyalizminin ekseni gittik~e "siirekli sava,"a yaslamyor. Mart 2003 'de Uluslararas1 Sekretarya'nm onergesinde de sunuldugu gibi "insanoglunun yaratt1g1 uygarllgm temel degerlerini tehdit eden bir tarih siireci i<;erisindeyiz. Diinyadaki biitiin ~a/~an kitleler ve insanlar bu zalim ve insanlik dl$1 gidi$atm kar$1smda duncyor. " Geyen dart sene i<yinde bu barbarhk .ve zalimlik biitiln topraklarda 揃 ve sektorlerde kendini gostermi~tir. Bu paryalanmanm en kotii ko~ul足 lannda bile i~yiler direni~ gostermi~tir. ~u anki krizde de ekonomiyi canland1rma yabalan olarak goriilen biryok ~ey, yok etmeye ve asalakta~tmnaya yonelik denemelere gebedir.

4. Surekli devrim ve ulusal sorun a) Bugiin somiirii sisteminin ayakta kalmas1, i'~i smafmm ISO yalhk milcadelesinin sonucunda kazand1g1 haklaran yok edilmesini gerektirir: Sennayenin mi.ilksiizle~tirilmesiyle ve burjuva devletin sona ermesiyle elde edilen sosyal kazammlar, demokratik ve i~~i sm1~ f1 kazammlan, gilniimiizde tersine yevrilrni~tir. Bu da dogal olarak dernokratik ozgilrlilklere k~1 bir saldmya sebep oluyor. SUrekli devrim teorisi, Marksist tahlilin ozel bir duruma uygulanmas1 (mesela burjuva devrimini geyirmemi~ geri kalrn1~ illkelere) olrnay1p, emperyalizm yagmda proleter devriminin genel dinamiginiJl teorisidir.

Kapitalist sistemin devammm insanhg1 barbarhga sUriikledigi bir yagda, uygarhgm temelleriyle bagda~an her bir kazamm ve demokratik talep i~yi sm1fmm kurtulu~ milcadelesi eyleminin bir bile$inidir ve proleter devrimine giden yolda geyi~ talepleri olarak savunulmahdir. b) "Her diizeyde gericilik" anlamma gelen emperyaliznt ~agmda, demokratik taleplerin biltiinii ve ozellikle uluslarm egemenligine bagh olanlar sadece proletarya tarafmdan savunulabilir.

Marx, Engels, Lenin ve Troyki b1kmaks1zm, demokratik taleplerle uluslarm olu~umu arasmdaki organik bag1 vurgulam1~lard1r. Ozellikle

115

Sosyalizm

Lenin ve Trocyki, emperyalizm ilzerine yapttklan analizlerde emperyalist gilcyler ve onlarm egemenligindeki Ulkeler arasmdaki farklan tamm lam 1~lardtr. c) S1mf milcadelesinin mevcut evresi; ulusal sorunun. politik yeri, ulusal bask.a olgulara ve her bi~im altmdaki ulusal par~alanmalar tarafmdan belirlenmektedir.

Ortada bircyok sorun var: irlanda meselesi (Lizbon antl~masmm reddi), Yugoslavya'nm y1k1h~1 ve bolgede bundan sonra olu~an durum, Latin Amerika Ulkelerinin bag1ms1zhgm1 bozmaya yonelik denemeler, Zimbabwe'ye mtidahale tehditleri vb. Emperyalizmin btitUn bu sorunlara tek bir 9ozUmU vardtr: insanlan ezip gecymek ve uluslan yok etmek.

Bu yontem Filistinlilere kar~1 olan tutumda acy1k9a kendini 'gosteriyor.. d) AB kurumlara tarafmdan tasarlanm1~ demokratik haklara ve i~~i sm1fmm haklarma kar~1 dogrultulan bu sava~ makinesi - ki bu AB'ye ilye illkelerin de egemenligini zedeler - genel biltilniln bir par~as1dar.

Demokrasiyi savunmak ulusal cyen;:evede tammlanm1~ ulus egemenligini savunmak anlamma gelir ve bu hicybir zaman emperyalizmin kalesi haline gelmi~ kurum ve kumlu~lan savunmakla kan~tmlmama足 ltd1r. Bu tutum Avrupa Birle~ik Sosyalist Devletleri i9in verilen miicadelede de gereklidir. 2. Dilnya sava~t oncesinde (IV. Entemasyonalin olu~turuldugu zamanlarda) Trocyki tarafmdan yaptlan teorik katk1far bizim politik yonelimimizin temelleri olarak kalm1~ttr.

Omegin I934'te "Sava~ ve IV. Entemasyonal"de Troc;:ki ~oyle yazm1~t1r:

'

Ulusal sorun her yerde sosyal sorunla i<,:i9e ge9rni~tir. Sadece di.lnyadaki proleterlerin iktidan ele ge9irrnesi bize ger9ek ve bitmeyecek bir geli~mc ozgiirli.lgi.I tamr... Biz t~izm kar~ismda demokrasiyi proletaryanm yontemleri ve orgi.ltleri arac1hg1yla savunuyoruz Arna bu savunmada burjuva devletine vckalet vermiyoruz. Bununla birlikte i~9i s1mf1 kendi ulusuna kar~t kay1ts1z degildir. Tam tersine, tarih, ulusun gelecegini ve geli~mesini onun ellerine emanet ettigi i9indir ki. proletarya. ulusal bag1ms1zhg1 savunma gorcvini emperyalizmin cline b1rakamaz. Kapitalizm ulusu kendi geli~imi ir;in k11Iland1g1 halde diinyamn hi9bir yerinde ulusal soruna tarn bir 9ozilm getirebilmi~ degildir ... Versailles Avrupasmm s1mrlan uluslarm kanlanyla 9izilrni~tir. Kapitalist Avrupay1 uluslann s1mrlanyla devletlerin smtrlan i9inde birle~tirmeye 9ah~ma fikri iltopyalarm en saf9as1d1r. Hi9bir hiikilmet, ban~91l ama9larla topraklarmm tek bir zerresini bile terk etmeyecektir. Yeni bir sav~ Avrupa'nm smirlanm yeniden 9izecektir. ama bu. uluslarm dogal smtrlankuralma gore degil sava~m kurallarma gore bir yeniden 9izim olacakttr. Bilttln Avrupa'nm ulusal kimlikleriyle birlikte bar1~91l bir i~birligi gcr9ekle~tirmesi Avrupa'nm ekonomik a9tdan birle~mesiyle ger9ekle~ebilir ki, bu da ancak Avrupa 'nm burjuva egemenliginden kurtulmas1yla mi.imki.in olabilir.

e) Bu yeni ko~ullar proleter devriminin gecikmesinin, dolay1s1yla - demokratik zaferlerin ve i~~i sm1f1 zaferlerinin imha .edilme116

IV. Enternasyonal VII. Dunya Kongre si nin Onemi

smm arac1 olacak ~ ekildc - cmperyalist sistcminin ~ o z i.ilmesinin ve uluslarm par~alanma s mm sonucudur. i~te bu ko~mllanla IV. E ntcrnasyonalist politikalar, Marksist bir fikir olan millctkrin kurulmas1 fikri temclindcn hareketlc irdclcncbilir. () rn eg in AB' den aynlm aya c;:a l1 ~ m a k s1n1f i)zgiirli.igi.iniin so mut olara k kaza n1mrndan ayn tutul amaz. Fran sa' daki durum di.i ~i.i niildii g iinde " bag 1m s1z i ~<;: i parti s i'" nin bu noktada ki hassasiyetini POI nin kurulu ~ temcll erind e i c;:sc ll q tirmi ~ o lu ~ unun scbchi de budur. Bu sadccc bir Fransa durumu dcg ildir. AB ve kuruml an k a r~ 1 s 111d a ki . AB tarali arlann111 bi.itiin giicii fT Wyc (Av rup a !\:krk c1. Bank as i) vc nn ck o larak tan1111l ad1 g1 sava5. A\'rupad ak i biitiin i ~ ~i s111dlar111rn orlak Ka\ gas1d1r.

Bu kavga da s1111f 111iicadeles inin gc li5i111inin orta ya koydu gu hiitiin demokrati k taleplcri bul abiliriz. AR ve kururnlan kar51s111 daki bu sava;; B irl q mi ~ Avrupa Sosyali st Dev letl eri i<;:in verilen sa v a~ 1n somut bir ifadcs idir vc Avrupa i<;:i nd eki tiim in sanl ann kendi iilkclcrin dc cgcmcn olrn as 1 i<;: in vcrilcn sava$1 da i<;: in dc harindmr. f) Bi.iyi.iyen kriz ABD cmp<'ryalizminin diger cmpcryalist kunetlcr kar~ 1s mda gii~siizlc~m es inc dcgil tam aksine ABO emperyalizminin isteklcri i~in gaddarhgm1 arthrmasma sebcp olacakhr. Ay n1 za111 and a bu kriz ABD empcrya li zmini gerekli gi) rdii gi.i bi.itiin a ra~ larla hakimiyctini s a gla111la ~ t1r111 aya ~a l1 ~ 111 aya itecektir. ~u ana kadar AB. do larrn cgcmcnligini vc Fed eral Rese rv e Rank ' 111 istekl erini k a r~il a ya ­ ra k go rev ini yerine gctir111i~tir. 5 u an ya~anan kri z AB ' nin dcmokrasi k a r ~ 1t 1 ve i ~ <;:i sm1f1 kar$1l1 tarafl arin1 g i.i c;: lendirrni ~tir. Her bur juvaz i i<;:in tek <;:i)z i.im· ve so n <;: arc ba5 kalannrn hayatlan pahasma kend i konumunu ve kuruml ann1n istikrar1111 sag l a rnl a~ tirmakt1r. g) Bu dogrultud a NATO (dogrud an ABD cmperya li zminin kont ro li.indc o lan ve onun po litik vc askeri miidahalc i<;: in en li nemli arac1 o lan birlik ) J\ merikan siyasc tinin g:e li 5111 csind c i) nemli bir ro l oy narnaya mahkumdur. Ru ac,:1d a11 Ros na' daki s ava~tan tutun da Kosma ·n111 ··oag 1m s1zli g1"11111 ila11111a kadar Balkanlardaki ti.im ge li 5meler Amerik an e111pcrya liz111ini11 J\vrup a bu1:j uvaz ilerinc kar~1 ytiri.it111 ckt e o ldugu vc yiiri.iteccg i politikalann bir giistergesidir. Ostelik bu po litikalar J\ mcrik an111 ycni ba ~ kan1 kim o lursa o lsun farkld1k gos term eyecektir. h) <;:in dcvlcti; <;:in devriminin ortaya i;1karchg1 miilkiyet ili ~ kileri ii ze rine kurulmu ~ (yani ye rli vc yabanc1 sermayenin miilksiizlc~ti­ rilmesi \ 'C bi.iyiik toprak sahipliginin ortadan kaldmlmas1) egcmcn ve merkczi bir dnlettir.

Bi.itiin bunlar: toplum sal miilkiyeti tasfiye ctme yo lundaki btirnkrasi tara f1nda11 kontrol alt111da tutulan \ C biiyi.ik Lil<;:ektc 5e kil s i z l q tirilmi~ bir hale ge len devlet yap1 s111 a rag men boyledir. Riitiin bunlar: toplum-

117

Sosyalizm sal miilkiyete indirilen ag1r darbelere, kapitalist s1zmanm derecesine ve i~9i sm1fma vurulan darbelere ragmen gene de boyledir.

D,ikkat edilirse, diinya krizinin patlak vermesinden bu yana, diinya basmmda kapitalizmin dalkavuklugunu yapanlarm <;in 'in sozde "mucizesi"nden soz etmelerine giderek daha az tamk oluyoruz. Bu dalkavuklarm konuya daha ihtiyath yakla~malarmm altmda yatan ana neden tabii ki ~u: Devrim tarafmdan in~a edilmi~ olan kamu miilkiyeti temelinde olu~mui? olan 300 milyon Uyeli <;in ii?9i sm1f1, gtinltik mticadelesinde kendi tilkesinin yoneticilerinin politikalanna ragmen 9okuluslu ~irketlere, ozelle~tirmelere ve devlet i~letmelerinin y1k1lmasma kari?J 9ok ~iddetli bir mticadele ytirtitmektedir. BUrokrasinin korumas1 altmdaki emperyalist 9okuluslu ~irketlere kar~r her gtin ayaklanmalara tamk olunuyor. Emperyalizmin <;in ekonomisini ve i~9i sm1fm1 yok etme politikasma kari?I i?iddetli bir direnii? soz konusu. BUrokrasinin emperyalizmle uyum saglamak i9in hazirlad1g1 "reform" a91hmlarma kar~1 sert sm1fsal tepkiler gtin ge9tik9e btiyilyor. <;in ekonomisinin ekonomik biiyilme oranmm artmasmm nedeninin yabanc1 yatmm ~irketlerine bagrmh bir ihracat ekonomisine dayanmasm1n bilincinde olan kapitalizm yanhs1 yorumcular, <;in i~9i srmfmm路buytimekte olan eylemli tepkisinin yaratt1g1 tehdidin farkmdalar.

Bilindigi gibi, <;in_'in toplam ihracat hacminin % 60'1 yabanc1 yatmmlardan kaynaklamyor. Stiz konusu olan elektronik ve telekomtinikasyon UrUnleri oldugunda, bu oran, % 80'lere kadar vanyor.

Bu durum kar~1smda, ihracata dayah ekonominin ongortiltir dti~U~U, <;in btirokrasisinin i~lerini fazlas1yla zorla~t1racaktlf. Ozellikle btittin gostergeler sosyal ili~kilerde bir patlamamn e~igine vanld1gm1 vurgularken istihdam durumunun ~iddetlenmesi altmdan kalktlmas1 mUmkiin olamayacak y1k1c1 sonu9lar yaratabilecektir.

Ote yandan, <;in'in gtihtimtizde dtinya pazan olan ili~kisi - yani dtinya mali sermayesiyle baglan - 1997 y1lmda patlak veren ve <;i11' i bUyi.ik ol9Ude 1skalayan "Asya krizi" donemine gore 9ok daha s1k1dJr. Bilttin bunlar, Amerikan emperyalizmin biiytik bir dikkatle izledigi geli~melerdir, 9tinkti <;in-i~9i sm1fmm btittin ha~metiyle ortaya 91kma tehdidi onda ciddi bir korku yaratmaktadrr. Bugtin <;in'de devletin bask1 politikalari nedeniyle birbirinden bag1ms1z binlerce ve binlerce i~9i ve koylti eylemi birbirini izlemektedir.

Stirekli olarak dtinya btiytik basmmda <;in'in dtinya ekonomisindeki yeri Uzerine yonetici 9evrelerce ~u yorumlar yaptlmaktad1r: bUyUk petrol ttiketicisi, dtinya 9imento ttiketiminde birinci s1ray1 alan vb., btiytik ihracat91 gu9路. Ote yandan, bilindigi gibi, <;in htiktimetinin elinde tuttugu btiytik dolar rezervlerinin ABO hazinesinin htit9e ay1gm1 kapatt1g1 da alt1 9izilen gen;ekler arasmdad1r.

118

IV. Enternasyonal VII. Donya Kongresinin Onemi

Ancak ?U yeli?kinin alt1 ozellikle yizilmelidir: Her ne kadar bu rezervler giiniimUzde <;:in biirokrasisi tarafmdan emperyalizmi kurtarmak iyin kullarnlmak istense de, bunlar ashnda emperyalizmin dogrudan kontroli.i altmda olmayan ve devrimin kazanm11ndan bu yana olu$an kamu mUlkiyeti temelinde yiikselen muazzam bir i?yi sm1fm1n iiretici gU9leridir. i?te bu durum . empcryalizm ay1s111dan. her ne kadar kendi yara nna kullanmak istese de, ozc llikle di.inya olaylannm ge li?meleri nedeni yle tahammUl edilemez hir tehlikc olu?turmaktad1r. Tahammiil edilemez bir tehlikedir, yiinkii kamu miilkiyetinin korunmast temelinde yi.iri.ittUgii direni?te <;:in i?yi sm1f1 politik devrimi giindemine almaktadtr.

5. Sm1f mucadelesinin

~artlan

a) Emperyalizmin saldms1 i~i;i sm1fmm kendisi ii;in bir stmf olarak var olu~unu tehdit ediyor. SSCB 'nin yok edili$i y1k1111 gii9lerinin yeni bir safliasma i?aret etti . Uluslan y1kmak i?yi sm1fmm sm1f olu?unu y1kmanm bir yoludur. Bu ay n1 zamanda egemen emperyalizmin rekabet halinde oldugu diger emperyalizmleri y1kma veya zay1flatma yoludur.

Daha da genelle?tirecek olursak , kapitalizmin kar?tsmda duran her ?ey i ortadan kaldmnanm yoludur. Buna ragmen sm1f miicadelcsinin kurallan ortadan kaldmlamaz. i$ gi.iciini.in so miiri.ildligU her zaman bu si)rniirUye kar$t bir direny olmas1 kay1111lmazd1r. i$yi sm1fm1n, emperyalizm kar$tsmda sm1f mUcadelesini izlemekten ba$ka alternatifi yoktur. Simdi de var olu$unu savunmasmdan dolay1 her zamankinden daha fazla bu yizgiyi benimser. Bll savu nmanm merkezini onu sm1f ya pan ··()rgiitleri, gi.ivenceleri, kazan1mlan " savunmas1 olu$turur. b) Bu sert sm1f miicadclesinde i~c;i sm1f1 her zamankinden daha fazla ayg1tlann politikalalanyla kar$• kar$1yadtr. i11sanhk krizi dcn·imci onderlik sorununa i11dirKenehilir. Bu sat1rlann dogrulugu yazdd1ktan 70 y tl sonra bugUn tiim ay1khg1yla ka111tlanm1?ttr. Oncelikle SSCB'nin yok edili$i. Stalinist blirokrasi restorasyonist yap1smm sonuna kadar gitmi$tir: bunu da kapitalizmi "restore" ederek degil, sosyal mUlkiyeti yUriirliikten kald1rarak yapmt?ltr. Daha gene! olarak bu durum diinya siyaseti ve uluslararas1 s1111f miicadelesi iyin de dogrudur. c) Gei;i~ Program• "Kapitalizmin ruriidiigii hir devirde Stalinizm. diinii~·iimiinii hurjuvazinin i!g:i smtji irindeki kurmayt olarak ha~·­ /atm1~·ttr; gene/de sistematik sosyal reformlar heniiz tart1~·ma kotru.rn edilmemi$ken" der. Bu sat1rlar Stalinizmin enternasyonal politikas111111 Kremlin bUrokrasisi ve bunun sonucu olarak SSCB \917'den kalan sosyal temelleriyle baglanttlt oldu gu bir zamanda yaztlm1~t1. SSCB kayholm aya ba?ladtkya Stalinist diizen - ki Tro9ki bu dUzene i ~yi lerin devletinde ve enternasyona l hareket inde asalak tUmor der - her Ulke119

Sosyalizm de

i~yi

sm1fmm bag1ms1zhgm1 kirleten ve siirekli yay1lan bir kansere Bu oncelikle i~yi sendikalan orgiitlenmelerinde ve hatta dogrudan politik seviyede goriiliir. Dtinyanm her yerinde Stalinizmin 路 varisleri ozelle~tirme politikasm1 stirdtiren hiikilmetlerin ba~mdadirlar.

Moldovadaki "komtinist" hiikilmetten tutun da Berlin senatosundaki "klZll klZll" yogunluga kadar bu boyledir. Bu ye~itli boltinmelerin, gruplann, militanlarm IV. Entemasyonale yilzlerini donmesi ihtimalini olanaks1z k1lmaz. d) Sosyal demokrasi genellikle kendisini olu,turanm golgesidir.

Sosyalist Enternasyonal sistemi emperyalist politikamn dogrudan kulland1g1 ara~tJr. Yine de Sosyal demokratlann burjuva i~yi partilerinin ozelliklerini muhafaza ettigi illkelerde, genelde i~yi sendikalanyla baglant1h ~ekilde, sm1f miicadelesinin organik sonuylan olarak saflanm ,tutarlar ve bu da onlan Stalinizmin ayg1tlanndan farkh k1lar.

Arna boyle durumlarda bu partiler genelde saldirgan bir tutuma girerek emperyalizmin ihtiyaylarma hizmet etmi~lerdir. Biiyilk Britanya'daki Blair'in "Yeni i~yi Partisi" (New Labour) operasyonuyla Alman Sosyal Demokrat Partisi (SPD) iyindeki operasyonlar bu yondedir. e) Birle,ik Sekretarya orgiitlerinin ~gal ettigi yeni yer 路sundan b&Yle, onlar sm1f milcade~esinin ve proleter devrimin kar~1smdaki bir gilcii temsil ederler. Bu ay1dan bakt1g1m1zda art1k onlann "gerici merkezcilik"lerinden soz etmek pek miimkiin degildir.

Pabloculugun bu yeni gorevi biryok faktoriin birle~iminden ortaya ytkar. Emperyalizmin, Birle~ik Sekretaryay1 sozde IV. Entarnasyonal olarak kar~1 devrimin hizmetine yerle~tirmeye ivedi bir ~ekilde ihtiyac1 vardtr.

Bu Brezilya'da toprak reformuna kar~1, ozelle~tirm.e yanhs1 bir hi.ikilmetin iyinde yer alarak ba~lad1. italya'da parlamentocla yogunluk koalisyonunun bir paryas1yken, Pablocu temsilciler Prodi hilkiimetinin Afgan halkma kar~1 ayt1g1 sava~a biitye destegi iyin oy kullanm1~lard1r. Aynca hastaneleri, devlet okullanm ve i~yi sm1fmm kazammlanm yok eden AB btityeleri iyin de aym tutumu sergilemi~lerdir. italya'da da Pablocular Brezilya'daki . motifi uygulam1~lard1r: sm1flarm paryalanmasm1 benimseyen ~ekilde 路 hilkilmetin bir paryas1 olduktan sonra, "muhalefet" i~lerine ba~layarak i~yi sm1fmm paryalanmasma ve dolay1s1yla emperyalizmin ~1karlarina hizmet etmi~lerdir.

Fransa'da, Besancenot onderliginde yilriltillen "Yeni Anti Kapitalist Patti" (NPA) operasyonu daha ba~mdan itibaren bag1ms1z bir i~9i partisinin in~asmm engellenmesi temelinde yilriitillmil~tiir. Bag1ms1z bir i~yi partisini in~a etme giri~imleri her adtmda kar~1larmda NPA operasyonuyla yUzyi.ize gelmi~lerdir. Nitekim, NPA operasyonu silrekli olarak donii~mii~tUr.

120 .

IV. Enternasyonal VII. Dunya Kongresinin Onemi

Avrupa kurumlanna sayg1 temelinde yiirUrken. Bag1ms1z i~9i Partisi (POI) bu kurum lard an kopu~u oniine koymaktadir; N PA i~9i orgiitle-

rin in atomizasyonu tcmelinde yi.iriirken. POi bunlann savunulmas1111 dile getirmektedir. NPA. i~<,:i s1111fm111 saflanni par9alamaktan yana tavir alirken. POi i~9i sm1fm111 birlqik cephesi i9in hareket etmektedir. i~te bunlardan dolay1, NPA devlet ba~kanmm ve biiyi.ik medyan111 ay1k ve dogrudan destegini alirken, POi bilinen nedenlerden dolay1 bunlann di.i~man1Igm1 kazanmaktad1r. f) Bu nedenle merkczi soru i~~i sm1f1 ve orgtitleri arasmdaki ili~ki olmahd1r. Bunlar cmpcryalizmin hizmetindeki ayg1tlann saldmsmm tchdidi altmda~· kcn, ayni zamanda, i~l,'.i s1mfmm mticadelcsinde kullanmaya ~ah~tij?;1 ara~lard1r. Bu ger9ek. i~c;i s1111f111111 s1111f

miicadelesi i9inde kendisi tarafmdan ve kendisi ic;in kurulmu~ bi.itlin c)rgiitleidc ifadcsini bulmaktad1r. Blair tarafmdan y1kilma yoluna sokulmu5 olan '"New Labour" gibi bir particle bile i~c;i s1111f111111 kendini en az111dan sendikal diizlemde savunma miicadelesi henUz tam bir yen ilgiyc ugrarn 1~ degi Id ir. Cier9ekten de Blair biitiin c;abas1na rag111cn i~c;i Pa111si ilc sendikalar arastndaki bag1 nihai olarak koparamam1~t1r.

Almanya'da SPD'nin bagr111da ve ozellikle ··i5c;i Komisy6n''lannda bu pa11inin "New Labour''la~tmlmas111a kar~t c;ok bilin9li olmasa da bir mi.icadele siirmektedir. IV. Enternasyonal militanlannm Almanya'daki sorumlulugu bu direni5i birle~ik cephe hattmda siirdiirmeye yard1mc1 olmakt1r. g) Rejime entegre olma ile sm1f bag1ms1zhg1 arasmdaki en sert ~at1~ma sendikal orgtitlenmclerin ~atlSI altmcla stirmektedir...

Ozellikle vurgulanmalt ki emperyalizmin taarruzuna yogunla~t1g1

zemin budur. Bugi.in. "krize kar51 ulusal uzla~ma··ya gidi~ bu korporatizm taarruzun en iist noktas1d1r. ITUC (Uluslararas1 isc;i Sendikalan Konfedarasyonu)'un yaratil151 i~<,:i sendikalannt "uysal yoneti5ime·· itcn uluslariistii bir diinya korporatizmine atdan nitel bir ad1md1r.

Bunlar her bir iilkedc farkl1 5ekilde ifade edilmi5tir. Ornegin italyada maden i59ilerinin 1srarla kar~1 91kmasma ragmen CGiL in onderliginde emekli maa~lann111 referanduma gitmesini engelleyen bir politika izlcnmi~tir. ingiltcredc TUC liderleri Blair'a ve daha sonra Brown·a destek vermi~lerdir. Fransada da durum farkh degildir. A<r1k9a goriilmektedir ki i~<,:i konfederasyonunun tutumu hUkiimetle uyumlu bir ~ckildc emperyalizmin planlanna hizmet etmektedir.

Rundan dolay1 reformizmle sosyal demokrasi arasmdaki fark1 ayirt etmek (incmlidir. Tarihsel siire9te ayn1 ak1m111 farklt iki yiizi.inii temsil etmelerine ragmen, yo Ida~ Lambert' in onceden belirttigi ve giinli·· miizde daha a91k goriildi.igii iizere reformlar olmadan reformizmden bahsetmek reformizm i9inde bir 9eli~kidir. Emperyalizmin i~9i s1111fi 121

Sosyallzm reformlanm yok etmeye yeminli oldugu bu donemde reformistlerin iki se9enegi vardir: yok olmak veya direnerek ktsmen de olsa var olmak.

IV. Entemasyonal militanlan, i~yi sm1fmm ytkarlarmdan farkh bir ytkar giltmedigi i垄in, bag1ms1zhgmdan odtin vermeden, emperyalizmin refonnlardan kurtulmaya 9ah~t1g1 bu donemde orgiltlerin bag1ms1zhg1nm korumasma yard1mc1 olmahdir. h) ~unu yinelemekte fayda var ki orgiltlerin imhas1m merkez alan, sistem tarafmdan yiiriitillen politikalar besaba katihnca, sm1f milcadelesi ka~mdmaz bir ~ekilde yans1mas1m i'~i . orgtltlerinin kendi i~inde bulacaktar.

IV. Entemasyonalin ana sorumluluklanndan birisi bu si.irecin olgunla~masma ve h1zlanmasma yardtm 路 etmektir. Omegin Almanya'da, Sosyal Demokrat partinin etkili olmasm1 isteyen sektorlerle ve klasik sosyal demokrat 9izgiye yakm duran sektorler (bu 9izgi tarihsel silre9te sosyal demokrasinin alanmda kar~1-devrimci bir konumdadir, fakat gtinUmi.iz ko~ullarmda sosyal demokrasiyi i~9i-sm1f1 dUzeni olarak savunur ve dolay1s1yla sm1fm kendisini savunur) arasmdaki tart1~maya IV. Enternasyonal militanlarmm tarafs1z kalmas1 beklenemez. Onlann kavgas1 Sosyal demokrasi i9inde cesur ve esas bir oncU politika ytirtitmekle stmrh degildir.

Fakat bugiln bu cesur politika Alman i~yi smtfma ve dolay1s1yla Alman ulusuna kar~1 olan y1k1c1 gti9lere kar~1 olan direnci ozetlt(r; Aym ~ey tilm Ulkeler iyin geyerlidir. Brezilya'da sm1f mticadelesi sonucu dogan sendika federasyonu Lula htikilmetiniri bask1sma ragmen bag1ms1zhgm1 stirdUrtiyor. i) Bu esaslar yoluyla, ad ma demokrasi ~izgisi dedigimiz, i~~i 路sendikalarmm var olu~unun onemini vurgulayan, politik demokrasi ve uluslann var 0111,uyla dogrudan bagb olan yizginin yilrtirltige konmas1d1r soz konusu qlan. Ortaya koyulan IMF, AB, Dilnya Bankasi vb. uluslar Ustil sermaye kurumlarmt terk etmekten ayn tutulamayacak olan bir sm1f bag1ms1zltg1 milcadelesidir. j) Sm1f mUcadelesinin uluslararas1 yaptaki gene! ozelligi savunma halinde olmas1dir.i~9i s1mf1 sm1f ola~ak hayatta kalabilmek i9in kendisini sm1f yapan ~eylerin ate~li bir savunucusu olmak durumundadtr. k) Arna bu savunma durumundan saldm durumuna ge~i~ ~ok hazh olabilir. Su an iyinde bulunulan krizde ve emperyalizmin 9ozillmesinde bu h1z1 gorebiliriz. Su noktanm 9ok ge9erli oldugunu vurgulamakta fayda var: "Tamamen istisnai ko~ullar a/tmda, Stalinist/er de dahil olmak uzere kufuk burjuva partileri burjuvaziden ayrilmaya kadar gidebilir/er. " Bu cilmlenin dogrulugu son zamanlarda ozellikle Giiney Amerika k1tasmda kendisini gostermi~tir. Ozellikle Bolivya ve Venezuela' da devrimci hareket kendini geli~tirirken kil~ilk burjuva 122

IV. Entern~syonal VII. Donya Kongresinin Onemi

partileri emperyalizmle yollanm ay1rma konusunda niyetlendiklerinden r,:ok daha oteye gittiler. Bu tav1r silrerse, k1tada, hatt'a k1smen uluslararas1 'oliyekte sm1f milcadelesi ir,:in bir kilometre ta~1 halihne gelebilir. ¡

6. IV. Enternasyonal, birlefik cephe icin verilen mucadele ve parti in1as1nda ge~if sureci a) IV. Enternasyonal'in VII. Dtinya Kongresi tam,malarmm temelinde ,u soru yatlyor: BagnnslZ bir politikamn temel ko,ulu Iv. Enternasyonal seksiyonlar1nm bulunduklan her iilkede kendilerini politik olarak bag1ms1z bir bi~imde ifade etmeleri degil midir?

Esas olan, her durumda, IV. Entemasyonal'in kendini bag1ms1z olarak ifade etmesidir. Seksiyonlarm kendilerini bag1ms1z bir ~ekilde ifade etmeleri de IV. Entemasyonal'in kendini bag1ms1z bir ~ekilde ifade etmesinin aynlmaz bir parrras1dir. VIl.Dtinya Kongresi bu soruya net bir cevap vermelidir ve bunu yaparken de r,:e~itli seksiyonlardan almm1~ gorii~lerin toplammm bir ortalamas1m elde etmek iizere degil, daha genel ve geni~ bir tablo sunmahdtr. IV. Entemasyonal'in seksiyonlarmm varltg1 ve politik gUr,:lemneleriyle ilgili bilanrrolan da kongrede masaya yatmlacakttr. IV. Entemasyonal seksiyonlan kendilerini muglak ifadelerin yer ald1g1 ve geni~ bir yelpazeye yaytlan yaym organlanyla ifadelendirmekle yetinemezler. Genet olarak trorrkist gorii~lerin sergilendigi yaymlar yeterli degildir. Seksiyonlarm kendi yaymlan IV. Entemasyonal'm merkezi yaym orgam olan "Gerr,:ek" ile baglantth olmak durumundadtr. , b) IV. Enternasyonali in,a etmek her seksiyoriun kendi i~inde bir birl~ik cephe politikas1 olu,turmasmdan ayn olarak dii,iiniilemez Bu politika i~r,:i smtfmm temel ihtiyar,: ve taleplerinden hareket eder ve sm1fm smtf olarak savunulmas1 ve kazan1mlanyla giivencelerinin de savunulmasmda odaklamr. Bunu bilyilk bir gayretle ve i~r,:i sm1fmm iktidar milcadelesine baglayarak yapar. Bu birle~ik cephe politikasm1 siyasi demokrasinin tiim kazammlarmm (emperyalizmin bitirmekle tehdit ettigi) savunulmas1 olan gene! politikasma baglar. â&#x20AC;˘ c) Parti in~asmdaki ge~i~ meselesi iizerine bir tartl~may1 yeniden ele almak zorunday1z. Birkal( ony1ld1r, bir taraftan Frans1z seksiyonu olan Devrimci i~rri Birliginin (LOR) in~as1, diger taraftan A<;1k Diinya Konferans1 hatt1hda IV. Entemasyonal'in yeniden ilam milcadelesinde ve gene bir diger taraftan da iLC'yi olu~turma miicadelesinde yer aldtk .

Aym hareketin baglam1 irrinde her Ulkenin kendi ozgUI ko~ullan altmda ve ulusat oll(ekli smtf rnilcadelesinin bir,:imlerine uygun olarak bir parti in~a stratejisi benimsedik. Buna, parti in~asma ge<;i~ adm1 verdik. Bu 123

Sosyalizm

konuyu $6yle a'(tmlad1k: Devrimci partinin in$as1 bugUne kadar kurul:.. mu$ btitiln Entemasyonallerin devamhhg1m bUnyesinde barmdiran ve proleter devriminin billurl~mt$ bir ifadesi olan IV. Entemasyonal programmm d1$mda olu$mayacakt1r. Arna bu, kurulacak olan devrimci partinin orgiltlenmi$ bi9iminin onu derhal IV. Entemasyonal'in bir seksiyonu haline getirmeyecegini bilmemizi de gerektirir.

Sonu9 olarak $Unu gormeliyiz ki; ayg1tlarm zirvesindekilerin poli-' tikalarma ragmen, hala bilin9li, bilin'(siz ya da yan bilin'(li olarak smtf zemininde kalmanm yollarmt arayan militanlarm ve ara i$9i kadrolarmm hareketini yakalamak zorunday1z. Evet, bu hareketi yakalamanm yollarm1 ara$t1rmahy1z. ona orgiltlil bir bi9im vermeye '(ah$mahy1z ve onu proletaryanm iktidar milcadelesinin billurla$ml$ bir ifadesi olan parti in$asma ta$1mal1y1z. Her durumda, bu parti in$asma ge'(i$ hatt1, zorunlu olarak farkh bi'(imlere biirilnebilecektir. Mesela, genel olarak sendikal hareketle baglara sahip olan ve sm1fm '(ogunlukla i'(inde orgiltlenmi$ oldugu hirer kitlesel i$'Yi partisinin varoldugu tilkderdeki durum, bizi, bu partiler i9inde orgtitlenmeye (ingiltere, Almanya, vs., bir ba$ka bi9im altmda Brezilya) sevkedebilir. Bir diger durum, kendi eylemimizle boyle geni$ bir i$'Yi partisinin olu$turulmaya '(ah$1lacag1 durumda -ki boyle bir parti IV. Entemasyonal'in programma sahip olmad1g1 halde IV. Entemasyonal onun i'(inde bir bile$en olarak yer ahr- onun i9inde yer almabilir (Fransa, bir ba$ka bi9im altmda Giiney Afrika veya daha ba$ka ornekler). Son donemde bu in$a tUrleriyle ilgili olarak onemli ad1mlar atmâ&#x20AC;˘$ bulunmaktay1z ve dolay1s1yla bunlan bUti.in Enternasyonal'e ders <;:akartmak a91smdan hepbirlikte tartt$acag1z.

25 Ekim 2008

124

Filistin Ozerine Karar

Filistin Uzerine Karar

IV. Enternasyonal Genel Konseyi 1

I. IV Enternasyonal 1947-1948'de Filistin ' in par9alanmas1 karannm kar$1s111da dunnu$tur. Filistin'in par9alanmas1111 kendi 91karlan dogrultusunda 2. Di.inya Sava~1111 fosat bilerek orgi.itleyen Amerikan emperyalizmidir. Stalinci bi.irokrasi bu konuda Amerikan empetyalizmine yard1mc1 olmu~tur. Birle$mi$ Milletler Te$kilat1 bu operasyon 19m kil1f olu$turmu$ttir.

2. Filistin meselesiyle ilgili olarak onyillardir savunageldigimiz Filistin ' in tarihsel topraklan lizerinde ozgi.ir ve demokratik bir Filistin i9in tek bir devlet anlay1~1m1z gi.inlimi.izde yak1c1 bir i"ir1em kazanm15 bulunuyor.

3. Siizde bir "Filistin otoritesi'' adt altmda Gazze ve Bat1 Seria'n111 aynlmas1111 h1zlandmp Filistin halk111111 par9alanm1$hk durnmunu daha da peki$tiren durumun blitUn sorumlulugu Oslo An la$malanna aittir. <;:i.inkti bu anla~malar, her $eyden once Birlqmi$ Milletlerin 1947-1948 kararlar1111 temel kabul ettiginden Filistinli miiltecilerin kendi topraklarma geri d6nli$1erini reddetmektedir.

Sunu kabul etmeliyiz kii, mevcut durumda, Filistin halk1 her tlirlli resmi politik temsiliyet hakkmdan yoksun b1rakilm1$ bulunmaktad1r. Ostelik bu siyasi temsiliyet hakk1111 her tlirlli kaybetmi$ bulunuyor. Yani Filistin halkmm o anla~malardan bu ' Oyhirligi y lc kahul edilmi~tir

125

Sosyalizm

4.

5.

6.

7.

126

yana deforme bi9imi ya da gerici bir yonetim bi9imi altmda dahi bir siyasi temsili kalmam1~ bulunmaktad1r.

Farkli kokenlerden gii9leri FKO'nlin 1968 ~art1 (Laik, Demokratik, Bag1ms1z Filistin Devleti) 9er9evesinde biraraya getirmenin yollarm1 aramak gilnlimlizlin acil sorunudur. <;e~itli hizipler ve gruplar arac1hg1yla boyle bir 91k1~ yolunun aray1~ma giri~mek Filistin ulusal hareketinin tek bir devlet kurucu pozisyonuna yeniden yonelmek anlamma gelir.

Bu dogrultuda bir politikay1 hayata ge9irmeye 9ah~mak IV. Enternasyonal' in bolgedeki in~asmm temel dayanag1 olmak durumundad1r. Boyle bir politikay1 hayata ge9irmeye 9ah~manm ilk arac1 IV . Enternasyonal'in bu konudaki bak1~ a91sm1 ifade eden 4 sayfahk bir yaym1 Arap9a olarak dag1tmak demektir.

Ancak bu genel yoneli~ten hareketledir ki taktik ad1mlan atabilme imkanma kavu~abiliriz.

"Diyalog", ozellikle Arap ve Yahudi militanlar arasmda boyle bir tek devlet meselesinin tart1~masm1 orgiitlemek Uzere stirmekte olan bir yaym orgamdir.

25 Ekim 2008

Avrupa Ozerine Karar

Avrupa Uzerine Karar

IV. Enternasyonal Genel Konseyi

I. Mevcut durumda btiyiik bir altiist

olu~la

kar~1

kar~1ya

bulunuyoruz. Ku~kusuz hugiin ortaya ~1kan her durum ge~mi~ donemdekilerin bir birikimi, yani onlan da i~inde banndmyor, ama bugiinkii durum bu birikimlerin basit bir toplam1 olmanm ~ok otesinde .

â&#x20AC;˘â&#x20AC;˘

lkelerimizin i ~<; i s1111 f1ve do lay1s1yla seksiyonl anmt z 9ok c iddi hir durumla kar~ 1 kar$tyalar. Bu ciddi durum ger9ek bir <;:6kiintlidlir vc onlimli zc blitiin <; tpl akl1 g1yla iktidar meselesini gc ti rmi ~ bulu11111aktad1r. i ~ t e bu y akla~1md a n hareketl e ~ u konulan yeniden ta rt1 ~ m a k zorun day 1z: Gli<;:lcrimizi biriktirmi ~ bulundugumuz her lilkede, burjuva hliklimetlerin saldm planlar1111 bo~a 91kartabilmek i<;:in bir birl e~ ik cephe politikasm1 nastl formlil e edecegimiz meselesi , Avrupa Birliginden <; 1kma mlicadelesine nastl y a kl a~acag 1m1z meselesi, bu bag lamda 2009 Suhat ay111d a yaptl ac ak olan AHu pa Konferan sma nas tl ya kl a$acag 11111 z mese les i ve tabii biihin hunl ara hag li o larak parti in ~as m a ge<;: i ~ meseles ini nas tl ele a lacag 11111 z.

2. Bugiine kadar bildigimiz haliyle Avrupa uluslarmm siyasi ve ekonomik haritasmdan geriye neredeyse bir ~ey kalma d1.

Ya ~a d1g11111z biitiin iilke lerde patlak veren iflas dal gas1 k1ta <;:apmda i ~ t e n <; 1kartmalar111 gcom etrik a rt1~111a neden oldugund an. buna kar~1 mii cade k de. ancak iizcl miilkiyet sisteminden kopu ~ <; er<;evesi i<;indc ele al111 ahilir.

U

127

Sosyalizm

Birdenbire patlak veren gory dalgalan sonucunda onbinlerce Polonyah i~ryi irlanda ve ingiltere'yi terk etmi~ durumda. Gene o~bin颅 . lerce Romen i~9i de ispanyay1 terk edip evlerine geri dondtiler. Bu yeni durum Avrupa Birligine yeni ilye kabul edilmi~ tilkelerdeki dtizenleri te!llelinden sarsttg1 gibi, 1989-90 y1llarmda Alman ya' da ya~anan Ian bir ba~ka biryimde yeniden hortlatt1. Gerryekten de o y11larda Almanya' da politik ve sosyal devrimlerin irr irye gerymesinden kaynaklanan gorevler yerine getirilemediginden, bu sorun gilnilmilzde de farkh bir biryimde yeniden kapitalist sistemin kar~1sma dikiliverdi.

3. i~ ~el~kileri nedeniyle par~alanm1, bulunan Avrupa Birligi diinyay1 sarsmakta olan ekonomik krizden ~路~a kesinlikle panzebir olam1yor. Ger~ekten de Avrupa Birligi geni' kitlelerin goziinde berbava olmak iizeredir ve kurulu,undan bu yana Breznisky'nm ~ok berrak bir bi~imde ifade ettigi gibi, ozellikle Avrupa Merkez Bankasi arac1bg1yla Amerikan emperyalizmini Avrupa'daki uzantis1 bir ayg1t bi~imine biirtinmii,tiir. Hattrlatmakta yarar var, bundan 11 ytl once Breznisky ~oyle diyordu: "Gerryekten 'Avrupah' bir Avrupa yoktur ( ... ) Dobra dobra soylemek gerekirse, Batt Avrupa bi.iyi.ik olryi.ide bir Amerikan protektoras1d1r ve oradaki devletler de ge~mi~in imparatorluklannm uyruklannt andmyor( ... ) (Avrupa'nm) krizi, patemalizmi, koruyuculugu ve korporatizmleri gilrylendiren ve koklerini koruyucu devletin yay1Jmasmda bulan bir krizdir." {Bilyilk Satranry Tahtas1, 1997) Amerikan emperyalizminin klta iizerindeki dogrudan askeri miidabalesinin cisimle,tigi diizen (NATO iisleri, Balkanlardan Katkasya'ya uzananAmerikan askeri i,gali,vb.;) 4. <;e~itli Avrupa illkesi hi.ikilmetleri yoneticilerinin bir rr1lgmhk ruh hali i9inde yaptiklan son giri~im, yani kitlelelerin ve uluslann zenginliklerinin spektilatOrleri ve bankalan kurtarma amac1yla yilriltttikleri politika ve bunun Avrupa'nm ekonomik rasyonalite kriterlerine cevap veren bir planla gilndeme getirilmesi, her yerde ku~ku ve kaygilara neden oluyor.

Avrupa Konseyi Ba~kant Sarkozy bir "Avrupa Ekonomik Hiikiimeti'' lafmt agzmda gevelemeye ba~lad1g11nda, Merkel tarafmdan anmda tersleniverdi.

Gerrrekten de, son y1llarda btitiln Avrupa ekonomisi Amerikan fonlarmm istilasma ugramasma ragmen, Avrupa i.ilkelerinin kendi irylerindeki ulusal rytkar ryeliljkileri ortadan kalkmad1. Hatta tam tersine krizle birlikte bu rreli~kiler daha da derinle~ti. Bunun iki nedeni var, ~oyle ki: Birinci neden: Bag1ml1 bir burjuvazi bile, somut maddi 91karlar bi9iminde kendini ifade eden ve gerymi~teki giicilnden arta kalan imtiyazlanm savunmaktan kolay kolay vazge9emez.

128

Avrupa Ozerine Karar

ikinci neden: Kendi iilkclerinde gcli~en i~c;i sm1f1 ve halkm c;ogunlugunun direni~inin kac;milmaz olarak halk egemenligi sorununu giindeme getirmek iizere ulusal c;erc;eveyi kullanmak istemesinden endi~eye kapilan hi.ikiimetler. bu tehditten duyduklan kayg1 nedeniyle. bu harckcti ray1ndan c;1ka1imaya ve ()zellikle sendikal vc politik ayg1tlar111 da dcstcgiyle ulusun c;1karlar1111n savunulmas1 taleplerini hilckarca kullanmaya c;ali~irlar.

5. Bu hiikiimetlcrin hepsi gayet iyi biliyorlar ki, adma "Avrupa'y1 kurtarma plam" declikleri Avrupah bankalan ve spckiilatorleri kurtarma planlan 1;ok k1sa siirede kitlelelerin dogrudan hedcfi halinc gclccck vc hizzat iiretim ara~lan iizerindeki ozcl miilkiyct rcjiminin sorgulanmasma neden olacakhr.

Bu durumda sosyal demokrasi imdada c;agnl1yor. Sermaye: once Brown路 1. ard1ndan l\1erkcl' den kopan Steinbri.ick 'i.i ve ardmdan da Frans1z Sosyalist Partisinin biitiin ak1mlarm1 speki.ilatorlerin ve bankalarm hizmctindcki bir ;\\ rupa "kutsal ittifak''111a c;agird1. Tabii biiti.in bu c;agn lar. Anu pa 8 irl igin in .. kurucu idealle1T olan demokrasi ve ban~ degerleri ad1na yapild1. i~te bu nihai c;agn . <;()zi.ilmekte olan kiic;iik bu1juva demokrasisinin uzand1g1 biitiin kesimlerin i~birligiyle yapild1 ve krizden kurtulma olarak sunuldu. Bu bcnzeri goriilmemi~ talan politikas1 '路i~birligi", halklann egemenliklerini uygulamalan tarihsel hareketinin yaratt1g1 biitiin devletleri ve kurumlan miadan kaldtrma hareketidir. ~:qitli c;1kar gruplannm parc;alay1c1 bas111c1 altmda ya~ayan bu panik halindeki yol gostcricilcrin nihai giri~iminin amac1. iiretici gi.ic;lerin ic;indc bogulduklan ve parc;aland1klan ulusal c;erc;evenin a~ilmas111a sozde ak1lc1 bir ce\ ap getirmelcri oluyor.

Avrupa Birliginin yoneticileri, i~te tam da boyle bir donemde. "ahlaklanrn1~ ve kurallila~m1~路路 bir sozde kapitalist ekonomiyi kurtarma adma, spekiilat6rlerin kasalann1 yeniden ~i~irrnek ic;in bugi.inc kadar dfat elk sanld1klan vc proletaryanm toplumsal bi.iti.in kazan1111lar1111 oliimc mahkum eden. hcr~cyi kurals1zla~t1ran istikrar sozle~rnc \ e anla~malann111 yazil1 ilkclerini c;ignernekten c;ekinrniyorlar. Ve bu yolu ac;mak ic;in de. Avrupa Birligi i.ist otoritesine ba~vuruyorlar.

Bu y()ncticiler, kendilerini h1zla kendi halklan nezdinde gayn me~ru konurna si.iri.ikleyen bu si.irec;ten s1ynlmak ic;in de Avrupa Birliginin i.ist ( ulus-otesi) otoritesine s1g1111yorlar.

6. Avrupa Birligi infilak ediyor. Peki , bu, Avrupa Birliginin ortadan kalkt1g1 anlam111a m1 geliyor') Hayir' Avrupa Birligi, herhangi bir Avrupa Ekonomik kendiligi imgesi gibi 01iadan kalk1yor. (eli~kili olarak gi.ic;leniyor, c;i.inki.i bankerleri ve speki.ilatorleri kurtarma plan1 c;erc;evesinde ve Avrupa olc;cgindeki ikti129

Sosyalizm

darlarm i~birligini saglama adma -bu iktidarlar AB tlyesi olsun olmasm- d1~andan bir itkiyle miimkiin tek me~ru imkan olarak kahyor. i~te "Avrupa Kutsal ittifak1" Qagns1 biitiin anlamm1 bu Qer9evede buluyor. Avrupa kurumlan, ozellikle ETUC, hayali dahi goriinseler , biitiin gii9leriyle i~9i sm1fi hareketinin Avrupa Birligi kar~1t1 direni~ini kmnaya Qah~acaklar. i~9i hareketinin Avrupa koordinasyonu ad1 altmda, i~ryi orgiitlerini her ne pahasma olursa olsun bankalarm kurtanlmas1 plam i9in bir araya getirilmesini saglamak gerekiyor. Bu dogrultuda ve tabii milli birlik Qagns1 altmda, i~9i sendikalan konfederasyonlarmm iizerinde muazzam bir basm9 uygulamak gerekiyor. Bunu saglamak ir;in de, kriz halindeki sistemin ongorebilecegi tek yol korporatist bir diizendir. Bir Avrupa Birligi kurumu olarak ETUC yonetimi bu misyona soyunuyor.

Ve i~te tam da bu kesin noktada, gerici pablocu orgtit, dtinya dUzeninin savunusunu yapan rrevreler .tarafmdan etkin bir rot oynamaya davet ediliyor. Gerici pablocu orgiit, 9ok incelikle haz1rlanm1~ plantar da dahil olmak Uzere, miimkiin biiti.in bi9imler altmda mUcadeleyc at1hyor: Avrupa Birliginden kopu~a kar~1 mticadele ediyor, orgtitlti i~9i hareketini dag1tmak i9in milcadele ediyor, birle~ik cephenin yerine koordinasyonlan geryirmeye 9ah~1yor, sivil toplum orgiltleriyle sendikalan aym dtizleme r;ekmeye rrah~1yor. Btittin bunlan, korporatist bir dtizenin in~asmm bilin9li ve orgiitlti bir haz1rlam~1 stratejisi hanesine kaydetmek gerekiyor. Bu strateji ozellikle Almanya'da "Die Linke" tarafmdan hayata gerririlmeye rrah~1hyor.

7. Dolay1S1yla gtintimiizde Avrupa Birliginden ~1kllmas1 dogrultusundaki · politik ajitasyonumuzu yogunlaftmp gel~tirmemiz . her zamankinden daba yak.lei bir hal alm1f bulunuyor. Bu ajitasyon Avrupa Birligi sozleijmeleri ve kurumlannm cenderesindcn kurtulmaya ~ah,anlarm ozgiir halklarm ozgiir birligi miicadelesine ~ekilmesini gerektirir. Ancak bunu ozellikle "Kutsal ittifak''a kar~1 ve sm1f orgiitlerini~ bag1ms1zhg1 milcadelesine s1k1 s1k1ya baglamam1z gerekir. Ostelik, kitlelerin i9inde bulunduklan dramatik durum onlarm yoneli~ini bir birle~ik cephe hattma uzand1rmam1z1 da zorunlu k1lar Ote yandan her ozgill durumda, bu durumlara uygun ge9i~ taleplerini formille etmemiz de ka91mlmazdtr.

8. Yukarada s1ralam1, oldugumuz nedenlerden dolayl, IV. Enternasyonal'in Avrupa seksiyonlar1 i~in , ulusal bi~imlerini ilgili her Ulke i~in ayn ayn tartJf•P olufturacag1m1z milcadele ~izgilerini saptamam1z gerekmektedir. Sefalet i9indeki kitlelerin harekete ge9mesini saglayacak ge9i~ taleplerinin bir birle~ik cephe hattmda form tile edilmesi ve bunlann Avrupa Birliginin onur k1rc1 politikalaru1a kar~1 devreye sokulmas1 IV. Entenasyonal'in acil gorevidir.

130

Avrupa Ozerine Karar

Bu gorevin yerine getirilmesi iyin atilacak ad1mlar her iilkede hirer i~yi ve koylii hiikilmetinin kurulmasma bagh ofa'rak geryekle~ecek .olan Avrupa Birle~ik ~osyalist Devletleri perspektlfinden bag1ms1z olarak dil~ilnillemez.:

Troyki ile bitirelim: Giinilmilzde patlak vermi~ olan kriz, ancak Troyki'nin 1940 y1lmda sav~ masmda sozilnil ettigi krizle kar~il~颅 tmlabilir. Troyki, o kriz ortammm muazzarn bir h1zlandiric1 rol oynayabilecegini vui:gularken, "iktidar meselesi bizim tahmin ettigimizin 路 tersine birkay on y1l iyinde degil, belki de birkay ay iyinde kar~1m1za ytk1verebilir" diyordu . Kendimizi buna haz1rlayahm ve bu yeryevede tart1~ahm. 路 Onilmilzdeki 2009 ~ubat Konferans1 bugtine kadar alm1~ oldugumuz yolu olyebilecegimiz bir imkan sunacaktlr. Biltiln seksiyonlanm1~ zm mildahale yeryevesini bunun ilzerinden tart1~abilmeliyiz.

25 Ekim 2008

131

Amerika.Ozerine Karar

Rmerika Uzerine KGrGr

IV. Enternasyonal Genel Konseyi 1

I. Amerikan b~kanhk sei;imlerinin sonucu ne olursa olsun dilnya durumu iiyin bir donilm noktast olu~tura~ak. 4 Kastm .gUnU ABD emperyalizminin onderlik ettigi tyilrilme krizinin yeni bir evresine getyilmi~ olunacak.

2. GK tarafmdan kabul edilen metinde ai;1kira belirtildigi gibi i.iretim aratylarmm ozel millkiyetine dayalt can i;eki~en rejim, e~i gori.ilmemi~ bUyUk bir krizin iiyine girdi. Daha da onemlisi bu kriz ABD emperyalizminin egemenliginin yani toplumsal somilril sisteminin dogasmda var olan onlenemez ve kontrol edilemez tyeli~kiierin, stmf milcadelesi silrecinin ve dilnya tyapmda i~tri ve halklarm direni~inin krizidir.

3. Dilnya durumunun gene) gidi~atmt en tepe noktasma ula~ttran Paulson Planmm oylanmas1 ile kendi s1mrlan ve r;eli~kileriyle birlikte Ulusal Mutabakat sagland1. Bu oylama krizin bir ifadesidir: a) <;alt~an halk kitleleri bu tedbirleri reddettiler. <;e~itli yollarla kitlesel bir reddedi~ ya~and1: Sendikalarda ve seirim doneminde Boeing'te y~nan kitlesel grevler bu reddedi~in ifadesiydi. b) Cumhuriyettyi ve Demokratlarm bilyilk bolilmilnUn bUtye plan1nm aleyhinde oy kullanm1~ olmas1 gertyegi krizin ABD emperyalizminin ne tepe noktasma kadar uzand1gm1 gosteriyor: burjuvazinin bir kesimi kendi ty1karlarm1 korumak isterken kendi

1

Oybirligiyle kabul edilmi~tir.

133

Sosyalizm

kurumlanyla iyat1~1p iyat1~mamak arasmda bocahyor ve/veya 路 deylet mtidahalesini istiyor. c) Obama ve Demokrat Parti liderleri planm kabul edilmesi ityin iki giri~imde bulundu: Boylece hem ABD burjuvazisine hem de dilnya emperyalizmine goz k1rptilar: "Biz kendi pay1m1za dil~ni yapmaya; krizin- faturasmt halka odetmeye hazmz. i~9i hareketini Ulusal Mutabakat ityind~ disipline sokmaya hazmz."

Se9imle gelen yog~.n bask1 iist dUzey sendika yoneticilerini planm sorumluhigunu ilstlenmeye zorladt. Biz ~unu biliyoruz ve tekrarhyoruz: Siyahlar ve Latinler dahil 9ah~an halk kitleleri bu plana kar~t. Hatta AFL-CIO'nun plant desteklemek i9in kulland1g1, "Bir dolar Wall Street i9in, bir dolar Main Street ityin" gibi korporatist ortakhk soylemlerinin de kar~1smdalar. Bu bugtiniln ko~ullarma ters dii~iiyor. ABD emperyalizminin bir rotas1 yok.

Bir dolar kapitalist ve bankerler i9in bir dolar olarak kalmayacak, 1,5 trilyon dolar olacak (ki bu bile yeterli degil). 1,5 trilyon dolan daha yilz milyarlarca dolar izleyecek. Odenen her bir dola.r Uretici giitylerin; i~9i sm1fmm, sanayinin, sosyal giivenligin y1k1m1 ve dilnya 9apmda halklarm par9alanmas1 i9in harcanacak.

4. Se9imlerin ardmdan kitleler e~i gorillmemi~ bir y1k1mla kar~lla~cak.

Can 9eki~en emperyalizmin gene! seyrini, i~9i sm1fmm ve ulusun par9alanmas1 ihtiyac1 belirliyor. ABD ulusu dahi bu par9alanmadan kurtulamayacak. ABD ulusunun tam kalbinde proletarya ve onemli ol9Ude Siyah proletarya yer altyor.

Yeni htikiimet i~9i sm1fm1 eskisinden daha fazla vuracak. Amerikan otomobil sanayindeki yeniden yap1land1rma planlan ozelikle Detroit'te gene! olarak dUnyanm geri kalan bolgelerinde otomobil ilretimini bitirecek. Hi9 bir iyoziim getinneyecek 1,5 trilyon Odenilmek zorunda kalmacak. Kitlesel i~sizlik ortaya 91kacak ve emeklilik sisteminin iyoktiigil ilan edilecek.

Agustos aymda kriz daha ortada yokken 25 milyon Amerikah yemek kuponu i9in ba~vuru yapt1. Setyimlerin ardmdan kim bilir daha ne kadan yemek kuponlan iiyin s1raya girecek? 35 mi 40 m1 50- mi?

Tahmin etmek gii9.

23 Ekim'de ekono1'}_lst Nuriel Rubuni, ABD'nin ekonomik durumu hakkmda ~oyle dedi: "En korusu heniiz ya~anmadi. 'Hedge Fonlar' yiizhinlerce kez deger kaybedecek. " f~te bu ko~ullar iiyinde ABD emperyalizminin iist diizey baz1 yoneticileri bugiin Obama'yt tercih etti. (Colin Powell The New York Times, Washington Post ve digerlerini bir araya ge_tirdi.)

A91k9as1 eger onaylamrsa bu tercih i~iyi sm1fa ile biliniysizleri ac1mas1z yollarla kar~t kar~1ya getirecek ve boylece sadece Demokratlarla

134

Amerika Ozerine Karar

degil Cumhuriyet9ilerle de ulusal mutabakati saglam1~ olacaklar. Oaha da onemlisi i~9i sm1fma sald1rmak i9in kurumlardaki sendika yonetimleri atamay1 denemek zorunda kalacaklar.

Se9imlerden sonra neler olup bitecegi konusunda kimse emin degil. · Obama se9ilirse Kendi se9menlerini; i~9ileri; Siyahlan, "degi~im i9in" onu iktidara ta~tyan on milyonlarca genci hayal kmkhgtna ugratacak. Arna ayrn zamanda burjuvazinin kriziyle de yUzle~ecek.

Ko~ullar ne olursa olsun ABO burjuvazisinin 9ogunlugunun (ve kµ9uk burjuvazinin) goztinde Obama Siyah olmast ve Siyah halkm ozlemleri.ni temsil ediyor olmast nedeniyle her zaman 9ift renk ta~tyacak.

Emperyalizm politikalanm uygulad1g1 halde onun kitlelerin gozilnde h'1kh bir yam olacak.

McCain se9ilirse, en temel .demokratik haklanndan mahrum b1rak1ld1klarma inanan bu nedenle varhklarmm tehdit edildigini dU~ilnen milyonlarca Siyah halkm ve i~9ilerin ofkesini uyand1racag1 iyin acilen · koalisyon olu~turulacak.

S. Mevcut kriz durumunda se9imlerin hemen ardmdan biltlin dikkatler Siyah parti in~asm1 da i9eren bfr i~9i Partisinin in~as1 ve sm1fm bagtm· s1zltg1 i9in politik milcadele veren IV. Entemasyonalin ABO seksiyonun kapasitesi Uzerine odaklanacak. a) Seksiyon i9inde son donemde ahnan yol goz ard1 edilemez: say1ca artt1k, gen9ler arasmdan yeni Uyeler kazandtk ve yeni birimler olu~turduk.

b) Ozellikle sendikalar iyinde AFL·CIO dahil "Change to Win" liderligi tarafmdan dayat1lan corporatist yonetim anlay1~ma kar~1, s1iuf bag1ms1zhg1 dtizeyinde sendikalanri yonetim organlarmda sendikalarln dogas1m gil9lendinnek yoluyla verdigimiz milcadele ve alman yol yadsmamaz. Sendikalar i9inde Oemokrat partiden kopu~ sorlmunun tart1~1lmas1 i9in ad1mlar att1k. c) 6. Oi.lnya Kongresinde tart1~tlan ve karara baglanan Bag1ms1z Siyah aday ve yeniden in~a partisinin orgUtlenmesi yonelimimiz se9im doneminde uyguland1 ve birtaktm kazammlar elde edildi.

Se9im kampanyamtz strasmda bazt engel ve zorluklarla kar~1la~­ t1k. Sosyalist Organizer'm kongresinin ana gilndem maddesini ve 7. Otinya Kongresinin haztrhk tart1~malarmm i9erigini se9im silrecinde 91kard1g1m1z dersler olu~uracak. d) 8 Kastm'da liderlik toplanacak ve ~ubat'taki yakla~an kongreye haz1rltk mahiyetinde ge9en silre9teki faaliyetlerimizin genel bir bilan9osu 9izilecek.

135

Sosyallnn

6. Sosyalist Organizer'in se9imlerin hemen ardmdan ~iddetlenecek krizdeki pozisyonunu kongrenin a9tlmasm1 beklemeden degerlendirecegiz. a) Bu soruna yakla~mak i9in politik olarak donammhy1z. Paulson plam oylamr oylanmaz, i~9i smtfmm can ahct taleplerinin sm1fm .bag1ms1zhg1 oldugunu a91k1j:a belirttik: i~~i sm1fmm orgutleriyle birlikte Plana kar~1 oldugunu, Paulson Planmm geri ~ekilmesini bunun korporatiZm le baglann kopartilmasmm ko~ulu oldugunu yazd1k. b) Bu temelde se9imlerin ardmdan orgutumilztin pozisyonunu belirlemek i~in ABO halkm1 vuracak vah~i ko~ullarla yilzle~ece颅 giz.

Kitleler digerini reddetmek i9in bir yol isteyecekler, Yamlsamaya du~erek Obama i9in oy vermeleri illilzyonun bozulmam1~ koklerinin varltgm1 a91ga 91kard1. "degi~im arzularmm" yani sava~larm bitmesi, i~ garantisi, emeklilik ayhg1, sagltk, barmma, kamu hizmeti, basktlarm ve i~9ilere kar~1 yapilan yagmanm bitmesi, belgesi olmayan go9menlere af getirilmesi i9in onlerin almmas1 arzulanm dile getirdiler.

Biz bu yeni durumda illtizyonun mevcut bi9imine kar~1 milcadele verecegiz. Yak1c1 talepleri ifade etmek i9in kitlelerin maruz kald1g1 saldmlan somutla~t1racag1z. c) Bu yoneli~i i~9i hareketinin her seviyesine tercUme ede..;egiz.

Sendikalarda, Siyahlarm ve Latinlerin toplumsal orgtitlerinde, gen9lik orgtitlerinin i9inde ~unu soyleyecegiz: Faturay1 i~9iler odemek zorunda degil, ka9m1lmaz acil tedbirler ahnmahd1r: .. i~en 91karmalar yasaklansm, ozellc~irinelere, sava~a son verilsin, askerler derhal geri 9ekilsin, emeklilik ayhg1 ve kamu hizmeti sistem i korunsun. Bunlar acil tedbirlerdir. Herkesin bilmesini istiyoruz ki Obama'y1 desteklemedik. Ama Obama'y1 destekleyenler aslmda bu adl tedbirlerin almmas1 i9in oy verdiler. 路Boyle bir kriz doneminde bunu anlayan biri ald1rmazhk edebilir mi? Obama degi~im ve halkm haklarmm savunulmas1 arzusunun kabard1g1 bir ortamda yiikseldi. Obama'nm gorevi acil onlemlerin almmas1 talebini yerine getirmektir. Bege.nelim ya da begenmeyehm sendikalar, i~9i sm1fmm savunulmas1 i9in acil onlemlerin altnmas1 i9in Siyahlarm ve Latinlerin i~ ihtiya9lannm kar~ilanmasf ri9in universiteleri ozelle~tirilen gen9ligin taleplerinin yerfoe getirilmesi i9in Obama'y1 destekledi: . Obama'nm se9imlerden onceki pozisyonu ne olursa olsun bu ko~ullarda selj:ilmi~ bir ba~kanm ona oy veren i~9ilere, Siyahlara ve ezilen halka s1rt iyevirmesi miimktin degildir.

136

Amerika Uzerine Karar

Diger taraftan Oharna ·y1 destekledigimiz i9in degil arna sendikalann bag1ms1zlig1111 gerektiren siyasal demokrasinin tarafmda oldugumuz i9in genel oya sayg1 duydugumuz i9in, bag1ms1zhg1m1z1 yitirmeden, ko$tilsuz olarak hilenin kar$ISmda yer alacag1z. Herhangi bir $ekilde Obama'mn se9ilmesi engellenirse, hilcye kar$• miicadele edenlerin saffmda yer alacag1z. Arna diger taraftan tam bag1111s1zlik i9inde hileye kar$• miicadeleyi. 9ali5an emek9i halkm sald1rdara kar$1 korunmas1 i9in gerekli tcdbirlcrin a I mm as 1 m iicadc lcsiy le birle5tirecegiz. d) Boylece se9imler nasil sonw;:lamrsa sonw;lansm, sendikalar i9inde, i$yerlerinde. iiniversitelerde yorulmadan propagandam1z1 siirdiirecegiz. ~u an karar vermedigimiz daha uzak bir di:inemde. i$<,:i s1111f111111 ve geriyligin birligi ve giivcnligi i9in bir konferans toplamay1 dii$iiniiyonrz. Ru konferans i$<,:i Partisi i9indeki konumumuzu on ko$ul haline getirmeden i9erigini s1111f111 bag11ns1zhg1 esasmm tqkil edecegi acil savunma program1 iizerinde gern;leri bir araya getirmeyi hedefliyor. Emek drgiitlerinin Paulson Planmdan kopU$ll bu esasa dayanak noktas1 olacak. Bu nedenle i$te bu tcmel i~.;i partisinin in~as1 miicadelesinin bir pan;as1 olacak.

7. Ycni bir ddnern ba~liyor. Diinyada ve i)zelikle ABD'de yeni bir siirecc giriliyor.ABD ernperyalizrninin oynadrg1 rol diinya dururnunda mevcut hiitiin 9eli~ki lcri AB D ·de ya$anan do gal 9eli~kilerde sorn utla~­ trrrnak oldu. SO'nun ~uhat kongresi ve 7. Diinya kongresi i:inemlidir.

SO'nun ve her $eyden evvel (Canon'un ve ABlYde en iyi fikir akr~1111 saglayan Tro9kizm gelenegini alan) liderligin yeniden orgiitlenmesi ve mcrkezile5rnesi; orgiitlcnrne yontemi iizerine aksi fikirler ve tart1$rnamn mcrkezile$tirilrncsi c11elenemez. Durum mevcut haliyle bunu gerektiriyor. Organizcr·m. ayl1k olarak yaymlamasma ozen gostermcli ve i$9i s1111fmm korunrnas1 ve i$<,:i Partisinin in~as1 i9in verilen miicadelelerin politik merkezile$mesinin bir orga111 olmas1111 saglamal1y1z.

Bu aym zamanda Orgaznizer i9inde bag1ms1zliga giden yolu tercih eden i$<,:i hareketinin biitiin kesimlerleriyle bag kurulmas1111 saglayacak serbest kiirsiiniin ( i spanyolca ve i ngi I izce yay1rn lanan Bir Iik ve Bag1ms1zlik) yeniden yaymlanmasma on ayak olacak.

La Verite/Ger9ek. in etkin kullanilmas1, I y· ii kuvvetlendirmek i9in i)nemli. GK biHiin seksiyonlarm oldugu gibi ABO seksiyonunun da egemenligine sayg1 duyarak. Uluslararas1 Sekretaryanm hem biiyiik tehlikelerle hem de sm1f miicadelesi i9in ufuk a91c1 gorii$lere gebe yeni durum kar$1s111da ABD seksiyonuna destek i9in tart1$acag1 bu onergeyi kahu I ett i.

25 Ekim 2008

137