Kącik poligloty

niedostatecznych zasobów społecz‐nych, wśród których najważniejszy jest natury instytucjonalnej” (Caritas in veritate, 27). Przypomniał, że ochrona dóbr natury zależy od pokoju i zgody między narodami, gdyż zagarnianie zasobów naturalnych, na przykład wody, m o ż e w y w o ł a ć k o n f l i k t m i ę d z y społecznościami. Dotrzymywanie umów dotyczących wykorzystywania zasobów może więc zarówno ocalić przyrodę, jak i pokój między narodami (C a r i t a s i n veritate, 51).

Ko ś c i ó ł j e s t o d p o w i e d z i a l n y z a stworzenie i powinien publicznie dawać temu wyraz. „To, w jaki sposób człowiek traktuje środowisko naturalne, wpływa na to, jak traktuje samego siebie, i na odwrót. Stanowi to wezwanie dla dzisiejszego społeczeństwa, by poważ‐nie zwer yf ikowało swój st yl życia” (Caritas in veritate, 51).

Zielona Ewangelia

Papież Franciszek 18 czerwca 2015 roku wydał encyklikę Laudato si’ poświęconą w y z w a n i o m w t e m a c i e o c h r o n y środowiska, nazywaną często „zieloną encykliką”. Już w pierwszych słowach O jciec Święty odwołał się do słów modlitwy świętego Franciszka z Asyżu i jego osoby. Tym samym podkreślił, że myśl ekologiczna od dawna jest obecna w Ko ś c i e l e . „ Fra n c i s ze k w p ew i e n sposób «powrócił do stanu niewinno‐ści». Ponieważ daleko nam do tego wzoru, grzech ukazuje się dziś z całą swą niszczącą mocą w wojnach, różnych formach przemocy i znęcania się, opuszczeniu najsłabszych i w niszczeniu przyrody” (Laudato si’, 66).

Papież zauważył, że nie mamy wystar‐czająco rozwiniętego poziomu kultury, by stawić czoło kryzysowi na wszystkich jego polach: ochrony środowiska, czło‐wieka i całego społeczeństwa. Konieczne jest stworzenie przywództwa wskazują‐cego taką drogę, która odpowiedziałaby na potrzeby wszystkich pokoleń, również przyszłych generacji. O jciec Święty uważa, że niezbędne jest stworzenie systemu normatywnego, zawierającego nienaruszalne ogranicze‐nia i zapewniającego ochronę ekosyste‐mów (Laudato si’, 53).

„Jeśli naprawdę chcemy budować ekolo‐g ię pozwalającą nam naprawić to wszystko, co zniszczyliśmy, to nie można pomijać żadnej dziedziny nauki i mądrości, także religijnej, z jej specy‐ficznym językiem” (Laudato si’, 61). Pa‐pież wzywa do nawrócenia ekologiczne‐go, które nada postawie ekologicznej trwały dynamizm i utwierdzi ją przez wykorzystywanie własnych zdolności i kreatywności do budowania świado‐mości ekologicznej i troski o ochronę środowiska, która jest niezbędna (Lau‐dato si’, 219–220).

MARIA PARUCH

WWW.PEXELS.COM

Экология to drażliwy temat, który obec‐nie tonie pod górą maseczek i jednora‐zowych rękawiczek. Środków ochrony zdrowia nie powinniśmy unikać, ale jest przecież masa innych sposobów na ratowanie planety. Różne kraje podcho‐dzą do tego zagadnienia na swój sposób.

Mediolan w ramach protestu przeciwko wszędobylskiemu betonowi planuje posadzić do 2030 roku po jednym drzewie na mieszkańca (ok. 3 mln alberi). Japończycy starają się dwukrotnie ko‐rzystać z wody, np. montując umywalkę nad toaletą, by wodę po myciu rąk wykorzystać później do spłukiwania. Jeśli wierzyć jednemu z artykułów, to 35% powierzchni Niemiec jest zasila‐nych erneuerbare Energie, a we Francji les supermarchés mają wyraźny zakaz wyrzucania i niszczenia żywności.

Cały świat, niezależnie od kraju, tonie pod grubą warstwą plastiku. Problem jest tak powszechny, jak określające je słowa: plastik, la plastica (wł.), пластик (ros.), plastic (ang.), plastique (fr.). W se‐gregacji i przet warzaniu odpadów przoduje Szwecja, na której wysypiska trafia zaledwie 10% odpadów. Norwego‐wie z kolei swoje poczucie szczęścia (lykke) zawdzięczają między innymi dba‐łości o przyrodę, korzystaniu z odna‐wialnych źródeł energii i skutecznemu recyklingowi. Deklarują, że świadomość równowagi między otoczeniem a czło‐wiekiem daje im poczucie bezpieczeń‐stwa i stabilności, co prowadzi do lepszego samopoczucia. Może więc warto przemyśleć ten temat raz jeszcze? Jeśli nie dla świata i nie dla przyszłych pokoleń, to chociaż dla nas samych.

MONIKA KWATER

un albero (wł.) – drzewo Экология (ros.) – ekologia una bottiglia (wł.) – butelka il recyclage (fr.) – recykling erneuerbare Energie (niem.) - energia odnawialna les supermarchés (fr.) – supermarkety lykke (nor.) – szczęście