Warme ontvangst Nederlandse delegatie in Turkije

vol verwachting klopt het

Turkse hart

economische missie Turkije warm ontvangen

TEkST TuNcAY ÇINIBulAK FoTo’S TULPIA MEDIA TEAM

Burgemeester Kadir Topbaş ontvangt een geschenk van delegatieleider Wim Deetman.

ISTANBuL - De belangstelling van Nederland en het Nederlandse zakenleven voor Turkije is sinds het staatsbezoek van koningin Beatrix dit voorjaar aan dit land enorm gegroeid. Kleine en grote missies volgden elkaar snel op naar de economisch interessante Turkse steden als Istanbul, Izmir, Gaziantep, Kayseri, Adana en Mersin. Eind oktober was het de beurt aan een handelsmissie van veel groter formaat. De delegatie, vergezeld door een dertigtal zakenlieden, vertegenwoordigers van de Nederlandse overheid en drie onderwijsinstellingen, werd geleid door de Haagse burgemeester Wim Deetman. Deze bezocht de steden Ankara en Istanbul. Een impressie over de hoogtepunten van deze missie.

Het doel van de missie was om de zakelijke mogelijkheden te verkennen voor het Nederlandse bedrijfsleven en de onderwijsinstellingen. “Zoals u weet is deze missie een vervolg op het succesvolle staatsbezoek van Koningin Beatrix aan Turkije,” licht Deetman het doel van zijn missie toe. “Met dit bezoek streven wij er allereerst naar om de betrekkingen tussen Nederland en Turkije op het gebied van handel, onderwijs en gemeentelijke bestuur te verstevigen.”

Deze missie had naast deze algemene punten drie bijzondere doelen. “Ten eerste zijn wij zeer geïnteresseerd in de mogelijkheden voor het Nederlandse zakenleven hier in Turkije op het gebied van infrastructuur. Denk aan de publieke transportsector, luchthavens, de bouw van rails, havens, wegen, bruggen en tunnels. Ten tweede onderzoeken wij wat Nederland kan betekenen voor de Turkse voedingssector. Denk aan het productieproces van het leveren van landbouwmachines. Een derde punt betreft de kansen op het gebied van onderwijs. Turkije is zeer geïnteresseerd in ons onderwijssysteem, in het bijzonder het hoger beroepsonderwijs. Nederlandse onderwijsinstellingen willen graag hun kennis overbrengen en bekijken daarnaast de mogelijkheden voor samenwerking, bijvoorbeeld op het gebied van stage’s”.”

De missie begon in Ankara met een bezoek aan de Turkse minister van transport Binali Yıldırım. Deze informeerde zijn gasten uitvoerig over de lopende projecten op het gebied van infrastructuur, transport over land en door de lucht en het openbaar vervoer in de grote steden. Vervolgens bezocht Deetman zijn ambtsgenoot Melih Gökçek van Ankara. Deze populaire burgemeester vertelde de delegatieleden over het gunstige investeringsklimaat in een aantal handelscentra, over de problemen en toekomstplannen van de hoofdstad. Op nummer één werd het nijpende watertekort van de hoofdstad genoemd. Omdat twee Nederlandse onderwijsinstellingen, de Hogeschool INHOLLAND, de Haagse Hogeschool en de Mondriaan Onderwijsgroep vooral geïnteresseerd waren in samenwerking met de Turkse onderwijsinstellingen, bracht de delegatie ook een bezoek aan de prominente universiteit ODTÜ (Middel East Technical University) en de Turkse onderwijsraad YÖK.

Op de tweede werkdag bezocht de delegatie achtereenvolgens TEPAV (Turkish Economic Policies Research Foundation), de mediagenieke Rifat Hisarcıklıoğlu van de TOBB (Vereniging van Beurzen en Kamers van Koophandel) en ISPAT (Investment Support and Promotion Agency Turkey) en tenslotte de Turkse Vereniging van Gemeenten. “Elke keer werd er gekeken naar welke aanknopingspunten er zijn voor beide partijen,” aldus Deetman.

Na twee werkdagen in de hoofdstad was het de beurt aan de economische en culturele hoofdstad Istanbul. Daar wachtte de Turkse tegenhanger van de werkgeversorganisatie VNO-NCW, TÜSIAD, de delegatie op. Na een inleiding over de ontwikkeling van de Turkse economie en het beroepsonderwijs in Turkije werd er vooral

Een presentatie op het Istanbul Metropolitan Planning and Urban Design Center (IMP).

gesproken over de wederzijdse kansen op het gebied van handel en het nut van de invoering van het Nederlandse hbosysteem in Turkije. Maar er werd ook een aantal dringende problemen aangekaart. De angel in de gesprekken was het ‘strenge en starre’ visumbeleid van Nederland voor de Turkse zakenlieden en studenten die in Nederland een studie willen volgen of stage willen lopen. “Veel van deze mensen klagen over de starre houding van Nederland wanneer het gaat om het verkrijgen of het verlengen van hun visa,” gaf Aldo Kaslowski van TüSIAD Deetman te kennen. “Alles gaat heel moeizaam.”

Deetman werd tijdens het bezoek vaker met dit probleem geconfronteerd. Terug op het Nederlandse consulaat gaf de burgemeester te kennen dat er gewerkt moet worden aan een oplossing. “Wij hebben in Nederland afspraken gemaakt om de visumaanvragen soepeler te laten verlopen,” verklaarde Deetman. “Maar de implementatie van de afspraken in Nederland is toch een ingewikkeld en moeizaam proces. Van de minister van Economische Zaken heb ik begrepen dat er hiervoor een speciale werkgroep is opgericht die zich gaat inzetten om deze problemen te beperken. Wij moeten op dat punt drastisch het roer omgooien willen wij niet als land achterop raken in de competitie met andere Europese landen. Wij missen de boot doordat andere landen dit soort zaken slimmer afhandelen,” aldus de delegatieleider.

“Ik heb hier een Turkse dame gesproken die in Nederland is opgeleid en vloeiend Nederlands spreekt,” vulde Paul van

Evd Roon, directeur van FME-CWM Deetman aan. “Zij wilde nog dit jaar twee maanden stage lopen bij ons om te kijken hoe wij werken en alles organiseren, maar als je ziet welke bureaucratische hindernissen er allemaal zijn, dan zeg je: dit is niet gunstig voor de betrekkingen. Wij lijden daardoor schade.”

Een onderdeel van het programma was een bezoek aan burgemeester Ahmet Misbah Demircan van de deelgemeente Beyoğlu. Tegelijkertijd hadden de vertegenwoordigers van de twee Nederlandse onderwijsinstellingen een miniconferentie met een aantal Istanbulse universiteiten zoals Koç, Fatih en Bilgi. In de tussentijd ontmoette de Nederlandse businessdelegatie de Nederlandse zakenlieden die in Turkije leven.

Na een warm welkom met Turkse thee en lokum in de kamer van burgemeester Demircan werden er geschenken aan elkaar overhandigd. Deze deelgemeente was in een feeststemming omdat Beyoğlu dit jaar als de oudste gemeente in Turkije zijn 150-jarige bestaan viert. “Beyoğlu heeft een inwonertal van 300.000,” legde De EVD, agentschap van het ministerie van Economische Zaken, ondersteunt ondernemers en publieke organisaties bij het internationaal ondernemen en samenwerken. De EVD stimuleert internationale activiteiten met informatie over buitenlandse markten, met projectmatige en financiële ondersteuning en door het leggen van contacten met zakenpartners in het buitenland. Daarbij benut de EVD zijn wereldwijde netwerk van nationale en internationale organisaties, zoals Kamers van Koophandel, Nederlandse ambassades, consulaten-generaal, de Europese Commissie en internationale financieringsorganisaties. www.evd.nl

FmE-CWm De Vereniging FME-CWM is de ondernemersorganisatie voor de technologisch-industriële sector. De bedrijvigheid in de sector betreft engineering, productie, handel, industrieel onderhoud en industriële automatisering. Bij FME zijn ongeveer 2750 lidondernemingen (metaal, kunststof, elektronica en elektrotechniek) met 260.000 vaste medewerkers aangesloten. De totale omzet van de leden is 59 miljard euro. Daarvan wordt 56% in het buitenland behaald. FME behartigt de belangen van de lidbedrijven (nationaal en internationaal) en verleent hun diensten op sociaal, economisch en technisch gebied. Bij FME zijn 150 brancheorganisaties aangesloten. FME heeft, inclusief brancheorganisaties, 220 medewerk(st)ers met specialistische kennis op vele terreinen in dienst

www.fme.nl Demircan zijn ambtsgenoot uit. “Dit getal stijgt overdag naar één miljoen mensen. Immigranten komen altijd eerst in Beyoğlu aan. De droom van iedere Turkse immigrant om een beter bestaan op te bouwen begint hier.”

Beyoğlu is qua oppervlakte niet groter dan een kleine gemeente. “Onze problemen daarentegen zijn groot, zoals de criminaliteit, milieuvervuiling, verkeersdrukte. Hier is het hart van het Istanbulse culturele leven. De Turkse filmindustrie Yeşilçam zit vanouds hier en ook heel wat

economische missie Turkije warm ontvangen

De economische missie naar Turkije was georganiseerd door het ministerie van Economische Zaken, EVD, FME-CWM en Tradeport. De missie had een formeel en zakelijk programma. Parallel aan het protocollaire gedeelte hadden de Nederlandse zakenlieden de mogelijkheid om businessmatches te maken. Turkse en Nederlandse zakenlieden werden bij elkaar gebracht om zich individueel te profileren en te kijken wat ze voor elkaar konden betekenen. Deelnemende bedrijven waren onder andere: Aviavox, Bosch Security, DHV, Erico, Grontmij, HTM Consultancy, Hunter Douglas, Saco, TKF en Vanderlande Industries. Hier volgen enkele reacties:

Kemal aktepe (TradePort): “Voorafgaand aan de missie hebben wij met alle deelnemende bedrijven intakegesprekken gevoerd en exact in kaart gebracht wat de wensen en de behoeften van deze bedrijven waren. Aan de hand van deze informatie zijn er via het netwerk van Dutch Trade Board (DTB) met een flink aantal zeer gerenommeerde Turkse ondernemingen afspraken gerealiseerd. Van de deelnemende Turkse en de Nederlands bedrijven hebben we veel lovende reacties gekregen.”

Hans van Schaik (sales manager, SACO

Airport Equipment): “Door deze missie heb ik nu een veel beter inzicht in de mogelijkheden voor ons product op de Turkse en buitenlandse markt waar

Turkse aannemers betrokken zijn. Op korte termijn (voor ons product ongeveer 2 jaar) zie ik zeker mogelijkheden bij de ontwikkeling van een Cargo Centre op

Istanbul Atatürk Airport. De contractanten waren zeker interessante partijen, maar het blijft de vraag in hoeverre zij restaurants, cafés, bioscopen, conferentiecentra, kerken, synagogen, consulaten en verenigingen zijn hier te vinden.”

Beyoğlu werd al in de Ottomaanse tijd naar westers stadsmodel ingericht en draagt veel sporen van zijn rijke verleden met zich. De gemeente staat bekend om zijn nostalgische karakter, maar ook als de joodse wijk en het christelijke gedeelte van Istanbul met herkenningspunten als Galata-toren, het Taksim-plein en Istiklal Caddesi, de Istanbulse Kalverstraat. “In Beyoğlu zijn veel Oud-Griekse gebouzich inderdaad bezig zullen houden met equipment voor Cargo Terminals. Ik verwacht dat dit, in tegenstelling tot bijvoorbeeld baggage handling systems in passenger terminals, overgelaten zal worden aan de groundhandlers zoals Çelebi en Havaş.”

ad biemans (product marketing manager CCTV – EMEA, Bosch Security Systems): “Bij iedere afspraak was de klant volledig geïnformeerd en zaten we met de juiste mensen aan tafel. Hiervoor bedank ik Kemal Aktepe voor de kwalitatief goede afspraken die hij voor ons heeft gemaakt.”

paul van roon (directeur FME-CWM): “Iedereen die ik gesproken heb, is erg enthousiast over contacten die ze hebben opgebouwd. Zij zien dat men hier een andere bedrijfscultuur heeft, maar die is niet onoverwinnelijk. Er zij veel kansen voor ons zakenlieden. Ook de Nederlandse bedrijven die hier gevestigd zijn, beamen onze bevindingen en vertellen ons hun succesverhalen. Er is hier veel te doen, maar daarvoor zijn er duurzame en grote investeringen nodig. Hierin kan ons bedrijfsleven een prima rol vervullen. Daarom krijgt dit bezoek ook een vervolg. Volgend jaar is het de beurt aan de ministeries van transport en buitenlandse handel.”

bart van bolhuis (directeur buitenlandse handel en investering, ministrie EZ): “Leden van de economische missie hebben hier contacten gemaakt, elkaars vertrouwen gewonnen; ook onderwijsinstellingen zijn ervan overtuigd dat er hier veel te doen is. De Turkse cultuur van zakendoen is helemaal niet zoveel anders dan onze manier van zakendoen. wen en woningen die op instorten staan, omdat hun eigenaren vertrokken zijn,” vervolgde Demircan. “Tot nu toe konden ze daarom niet gerenoveerd of verkocht worden. Maar onze gemeente heeft een nieuwe wettelijke regeling getroffen en al deze woningen overgedragen aan een fonds dat de verkoop mag realiseren.”

Na Beyoğlu werd de dag afgesloten met een bezoek aan het Istanbul Metropolitan Planning and Urban Design Center (IMP). Dit werd in 2004 in het leven geroepen om de groeiende problemen van deze Ook voor de overheidsprojecten zijn er goede vooruitzichten wat betreft milieu en water.”

“ Turkije is een prioriteitsland voor Dutch Trade Board (DTB), waar wij ook deel van uitmaken. Ons idee om hierin een rol te spelen is nu concreter geworden. Deze missie is boven verwachting zeer succesvol verlopen. Wij moeten er echter wel een vervolg aan geven, anders zakt alles in. Er is een heel concrete afspraak gemaakt met het Turkse ministerie van buitenlandse handel. Er komt een bilaterale werkgroep waarin wij de wederzijdse knelpunten zullen bespreken en ons gaan buigen over de promotie van de TurksNederlandse handel. Een eerste activiteit van deze werkgroep is een bijdrage leveren aan het bezoek voorbereiden van de Turkse minister van handel volgend voorjaar aan Nederland en dat van staatssecretaris Heemskerk van Economische Zaken aan Turkije eind september 2008.”

wim deetman, burgemeester van Den Haag: “Wat mij hier opviel, is dat er een generatie jonge en dynamische zakenlieden, politici en bestuurders zijn. Ook de openheid waarmee men alle problemen bespreekt en het geduld om hiervoor een oplossing te vinden, hebben mij aangenaam getroffen. De Turkse regering is vastbesloten om de hervormingen verder uit te voeren op weg naar het EU-lidmaatschap. Dit idee wordt breed gedragen in de Turkse samenleving. De mensen zeggen dat het een kwestie van tijd is en dat de krachten gebundeld moeten worden. Al met al ben ik hoopvol gestemd over deze missie, maar wij hebben nog veel huiswerk te doen om alle handelsmoge-

lijkheden in Turkije te realiseren.” metropool aan te pakken. Hiervoor is er een masterplan opgesteld dat toekomstplannen moet maken. “De stad kampt met een enorm tekort aan drinkwater, water-, lucht- en milieuvervuiling, files, overbevolking, woningtekort, illegale nederzettingen, grote werkloosheid, criminaliteit en armoede,” vertelt Hasan Tok van IMP.

“Istanbul is nog altijd een trekpleister voor de gelukzoekers van het Turkse platteland.

De huidige infrastructuur van de stad kan dit allemaal niet aan. De stad telt officieel 12 miljoen inwoners, maar daar moet je

Burgemeester Deetman neemt afscheid van Aldo Kaslowski, TÜSİAD.

zeker nog drie tot vijf procent bij optellen.” Deetmans voorstel om in het voorjaar van 2008 een conferentie in Nederland te organiseren over het watermanagement werd met enthousiasme begroet.

Tijdens een diapresentatie werden er plannen ontvouwd die het hele gebied rondom de Zee van Marmara betroffen. Het idee is om economische activiteiten, industrie en bevolking naar gebieden buiten Istanbul te spreiden. Comform dit masterplan krijgt Istanbul daarbij nog drie centra om de dichtslibbing van het oude gedeelte van de stad te doorbreken. Eén ervan is en blijft het historische gedeelte van de stad. Dit wordt vooral een cultureel centrum met musea, uitgaansgelegenheden, hotels en kleine bedrijfjes. Grote zaken en industrie en inkoopcentra verhuizen naar het meer noordwestelijk gelegen Silivri. Het derde centrum gaat fungeren als woon-werk-gebied en recreatieoord in het Aziatische gedeelte Kartal. Hier zullen de huren en de grondprijzen laag zijn. Ook daar zullen er winkelcentra en recreatiegebieden ontwikkeld worden. Het Nederlandse bedrijfsleven kan hierbij een prima rol spelen als partner en investeerder.

Op de tweede dag stond er een bezoek aan de Nederlandse bomenplantages Van den Oever in Adapazarı op het programma. In de middag werd de delegatie verwelkomd door de Istanbulse burgemeester Kadir Topbaş en Sait Kılıç van de Kamer van Koophandel (ITO). Een interview met ITO-bestuurder Kılıç kunt u elders in dit blad lezen.

“Nederland heeft veel kennis en ervaring op het gebeid van watermanagement,” deelde burgemeester Topbaş mee. “Wij kunnen al onze problemen niet alleen aan. Per dag verbruikt Istanbul 2.350.000 ton water en produceert het 14.000 ton vuil. De stortplaatsen kunnen dit allemaal niet aan. Er moet dringend gewerkt worden aan een grotere capaciteit voor vuilverwerking en waterzuivering.” Ook heeft de stad te kampen met een ondercapaciteit in het personenvervoer. Topbaş: “Wij investeren miljarden euro’s in de infrastructuur. In 2012 komt daar nog eens 17 miljard euro bij voor het openbaar vervoer en transport.” Als onderdeel van dat plan rijden er in Istanbul metrobussen van Nederlandse makelij en zijn er nog 100 stuks in Nederland besteld die volgend jaar geleverd zullen worden. “Ook hebben wij hoge verwachtingen van de metrolijn die het Europese en Aziatische deel met elkaar gaat verbinden.”

Daarnaast vertelde Topbaş enthousiast over zijn projecten om de werkloosheid terug te dringen. “Wij leiden in 97 branches 150.000 werklozen met een eenjarige beroepsopleiding op en geven hun een certificaat. Veel studenten kampen namelijk na hun studie met langdurige werkloosheid, omdat zij geen concreet beroep hebben geleerd of een beroepsopleiding hebben gevolgd,” aldus Topbaş.

Naast de problemen van deze metropool werden ook de zonnige kanten van Istanbul belicht. ”Istanbul is het kloppend hart van Turkije. Wij hebben een jonge bevolking en een groeiend arbeidspotentieel. Wij zijn een innovatieve gemeente die een leidende rol in de toetredingsonderhandelingen tot het EU-lidmaatschap wil en kan vormen.”

Deetman: “Ik ben voorstander van het Turkse lidmaatschap van de EU, omdat ik weet dat het goed is voor beide partijen. Wij moeten op het gebied van onderwijs, mkb, infrastructuur en watermanagement de handen ineen slaan.”