Tuurlijk Duitsland by Typeline Verlagsvertretung GmbH & Co.KG

DsR12_BE_01_Titel_final_• 22.12.11 09:44 Seite 1

februari 2012

KUNSTMETROPOLEN

SPECIAAL: BRANDENBURG Vlaanderen wandelt in Fläming

Berlijn | Bremen Kassel | Münster

ACTIEVE VAKANTIES Tips en tochten van Rijnland-Palts naar het Bodenmeer

VAKANTIEREGIO’S Sauerland | Zwarte Woud Teutoburger Woud

DsR12_BE_02_Locaboat_Layout 1 20.12.11 18:30 Seite 2

Met zijn tweeën, met vrienden of met het hele gezin

Bootvakantie op de

Pénichette

Trossen los en ahoi! Laat je droom uitkomen en wees je eigen kapitein.

Zonder vaarbewijs*

3 vertrekhavens in Duitsland – Fürstenberg, Ketzin (bij Berlijn) en Untergöhren / Land Fleesensee. Boten in heel Europa: Duitsland – Frankrijk - Nederland - Ierland - Italië - Polen. Compleet uitgeruste boten voor 2 tot 12 personen.

* behalve vanaf/naar Ketzin

www.locaboat.com

DsR12_BE_02-03_Locaboat-Inhalt_Layout 1 02.01.12 09:34 Seite 3

INHOUD Steden Architectuur en musea van wereldfaam

06 MORITZBURG ZEITZ een van de mooiste tuincomplexen van Saksen-Anhalt

07 EISENACH Tussen reformatie en muziek

07 BACHHAUS Bach, Luther en de muziek

Vakantieregio’s 08 BRANDENBURG Vlaanderen wandelt in Fläming

10 ORANIENBURG Havelstad met Nederlandse wortels

11 RIJNLAND-PALTS Fiets- en wandelparadijs

12 BAD DRIBURG Veen- en mineraalkuuroord in natuurpark

04 KUNSTMETROPOLEN

13 WINTERBERG Gelukservaringen in het groen

14 HET ZWARTE WOUD Genieten en beleven

1 Brandenburg Filmmuseum Potsdam 2 Het Zwarte Woud 3 Rijnland-Palts Fietsparadijs 4 Beieren Ruhpolding, Weitsee

14 HERMANN HESSE-MUSEUM Hermann Hesse-jaar 2012 in Calw

17 BAIERSBRONN Een duik in de geheimen van de natuur

18 BODENSEE 18 TENGEN Rust, natuur en middeleeuwse flair

19 DUITSE ALPENROUTE Panoramatour

Tuurlijk Duitsland verschijnt als bijlage van UitMagazine Nr. 02/2012 Uitgever: Typeline Werbeagentur GmbH & Co.KG, Hanauer Landstraße 192 DE-60314 Frankfurt, Tel. +49 (0)69 95 14 490, hallo@typeline.de, www.typeline.de Omslagfoto: Marktplaats in Weimar, © Hannes Albert Nederlandse vertaling: Mark van Lee. Overname van teksten en afbeeldingen is uitsluitend toegestaan na toestemming van de uitgever. Alle gegevens berusten op bronnen van de vermelde organisaties en ondernemingen. d. d.: februari 2012

Ruhpolding Tourismus GmbH

Vakantieregio met bloemeneiland

DsR12_BE_04-07_Kunstmetropolen_Moritzburg_Layout 1 30.12.11 14:47 Seite 4

Düsseldorf MedienHafen

KUNSTMETROPOLEN Architectuur en musea van wereldfaam

Highlight MARTa Herford: Op slechts 10 km van Bieleveld staat één van de meest innovatieve museumgebouwen ter wereld. In het inwendige van dit dekonstruktivistische ruimteontwerp van Frank Gehry wordt het concept van wisselexposities toegespitst op een intrigerende dialoog tussen kunst, design en architectuur.

De laatste jaren is er veel veranderd: wat er al was werd grondig gerestaureerd en schittert nu in een nieuw gewaad, en tegelijkertijd werden – en worden – er internationaal gerenommeerde architecten aangetrokken om spectaculaire nieuwbouw te creëren. Moderne en barokke kunst in Hannover Eén van de bekendste bezienswaardigheden zijn de koninklijke tuinen Herrenhausen. De Grote Tuin is daar het pronkstuk en wordt beschouwd als één van de belangrijkste baroktuinen in Europa. Kunstliefhebbers weten dat ze hier een klein juweeltje aantreffen: de grot van Niki de Saint Phalle. In de met glas- en spiegelmozaïeken vormgegeven grot staan plastieken van de Frans-Zwitserse schilderes en beeldhouwster, die met haar Nanafiguren internationale faam verwierf. Hannover onderscheidt zich überhaupt met het presenteren van moderne kunst. Bijvoorbeeld in het om de ‘Merzbau’ van Kurt Schwitters bekende Sprengelmusem, dat zich met expressionisme, kubisme en surrealisme vooral richt op de klassieke modernen. In het stadsbeeld valt speciaal de door toparchitect Frank O. Gehry ontworpen dekonstruktivistische Gehry-Tower op. Kunsthoofdstad Berlijn De Duitse hoofdstad Berlijn heeft een geweldig potentieel om te ontdekken. Culturele spil daarin is het beroemde Museumeiland, één van de belangrijkste museumcomplexen ter wereld. Sinds 1999 maakt het deel uit van het UNESCO

werelderfgoed, als ’s werelds bouwkundig en cultureel meest unieke museumcomplex. De architect Karl Friedrich Schinkel, die grote delen van Berlijn vorm gaf, heeft ook het Museumeiland ontworpen: zijn in 1830 geopende Oude Museum is gebaseerd op het concept van een Griekse tempel. Sinds begin 2011 is de tot dan verspreid gehuisveste verzameling oudheidkundige kunst van de Staatsmusea in Berlijn hier ondergebracht. Naast de Oude Nationalgalerie met schilderijen en beeldhouwwerken uit de 19e eeuw, het Bodemuseum en het Pergamonmuseum met het legendarische Pergamonaltaar kan een bezoek aan het Nieuwe Museum niet worden overgeslagen. In dit museum, dat naar een ontwerp van toparchitect David Chipperfield opnieuw weer werd herbouwd in de oorspronkelijke vorm van 1855, vond de adembenemende buste van de Egyptische koningin Nofretete een nieuw tehuis. Aan de Potsdamerstraat staat de Nieuwe Nationalgalerie van Ludwig Mies van der Rohe, een architectonisch icoon van de klassieke modernisten, gebouwd in de vorm van een vierkant paviljoen van glas en staal. Het heeft speciale tentoonstellingen van hedendaagse kunst onder zijn dak, maar ook de klassieke modernisten tot aan de jaren zeventig. Een ander Berlijns hoogtepunt is het Joods Museum, waar Daniel Libeskind tekende voor de spectaculaire architectuur in de vorm van een gebroken Davidsster. De permanente tentoonstelling daar, met voorwerpen, documenten en multimedia, toont de tweeduizendjarige bewogen Duits-Joodse geschiedenis.

Al van oudsher worden bezoekers gefascineerd door de culturele verscheidenheid in Duitsland. Het brede en geschakeerde aanbod aan architectuur, musea en culturele manifestaties weerspiegelt zowel een boeiende geschiedenis als de aldoor veranderende tijdsgeest.

DsR12_BE_04-07_Kunstmetropolen_Moritzburg_Layout 1 30.12.11 14:47 Seite 5

Berlijn Kulturforum Potsdamer Platz

Media, mode en musea in Düsseldorf Bij een bezoek aan Düsseldorf aan de Rijn is de zogenaamde MedienHafen een verplicht programmaonderdeel. De vroegere Rijnhaven heeft de laatste twee decennia een drastische gedaanteverwisseling ondergaan: waar eens pakhuizen de contouren van het havengebied bepaalden staan nu door gerenommeerde architecten ontworpen complexen. Daarbij zijn grote bouwmeesters als Steven Holl, David Chipperfield en Frank O. Gehry vertegenwoordigd naast toonaangevende regionale architecten. Dankzij de aanwezige kunstacademie beschikt de metropool ook over een heel assortiment interessante musea. Belangrijk voor Duitsland is onder andere de kunstverzameling Nordrhein-Westfalen, die met de gebouwen K20 en K21 verdeeld is over twee onderkomens. De eerste – K20 – geeft een overzicht over de klassieke modernen en de Amerikaanse kunst vanaf 1945, en is ondergebracht in een spectaculair gebogen gebouw met een zwartglanzend granieten gevel, ontworpen door het Kopenhaagse architectenbureau Dissing & Weitling. De tweede – K21 – concentreert zich op kunst uit de 21e en laat-20e eeuw. Musea en meer in Münster De meer dan 300 musea in Münster nodigen uit tot een ontdekkingsreis – een reis die gaat van domschat tot grafisch werk van Pablo Picasso, van stadshistorie tot paardenmuseum. Münsters arsenaal aan musea omvat een rij hoogtepunten, bijvoorbeeld het museum voor lakwerkkunst met een omvangrijke verzameling uit Oost-Azië, Europa en de Islamitische wereld, of het Picassomuseum dat zich richt op het grafische werk van Picasso. Sinds 1977 duiken er bij de sculptuurprojecten Münster om de tien jaar wereldbekende kunstenaars op, om hun eigen speciaal voor Münster gemaakte werk te presenteren. Veel van de getoonde werken zijn nu nog nadrukkelijk aanwezig in het stadsbeeld. Deze – en andere – openbare kunstwerken maken van Münster een beelden-stad. Voorbeeld hiervan zijn de ‘Giant Pool Balls’ van popart kunstenaar

Nürnberg Het Nieuwe Museum

Claes Oldenburg, die de stad van de vrede van Westfalen omtoverde tot een gigantische biljarttafel. En van dit spel resteren nog drie gigantische betonnen ballen op de kades van de Aasee. Kunst en Cultuur in de metropool Ruhr Voor het eerst werd in 2010 een complete regio uitverkoren tot culturele hoofdstad van Europa. In totaal namen 53 steden deel aan dit project en ze lieten met doorslaand succes zien hoe een door kolen en industrie geteisterd gebied kan veranderen in een unieke kunstregio. Het aantal nieuw geopende musea en monumentale industriële gebouwen die een culturele functie kregen is nauwelijks te tellen. Daartoe behoren o.a. het museum Ostwall, het in 2010 geopende cultuurcentrum ‘Dortmunder U’ met kunst vanaf 1960, het Essener museum Folkwang met een verzameling moderne kunst en een vleugel vol werken van David Chipperfield, en het enige Lichtkunstmuseum ter wereld in Unna. In het Ruhr-museum loopt op dit moment (tot midden juni 2012) de expositie ‘Von A bis Z. Die Fotografische Sammlung des Ruhr Museums’. De bezoeker kan daar genieten van onbekende schatten, verrassende vondsten en natuurlijk het overweldigende complex van het UNESCOwerelderfgoed Zollverein. Middeleeuwen en modernisme in Nürnberg Meer dan 500 jaar geleden werd de universele kunstenaar Albrecht Dürer in Nürnberg geboren. In het voormalige woonhuis van de beroemdste inwoner van de stad is een museum gevestigd dat een boeiend kijkje geeft in leven en werk van de schilder. Een onderdeel daarvan is het ‘Graphische Kabinett’ dat in 2012 een nieuwe opzet kreeg: er zijn wisseltentoonstellingen uit Nürnbergs musea te bewonderen. Het in 2000 heropende Nieuwe Museum, midden in de historische binnenstad, presenteert een combinatie bestaande uit kunst vanaf de jaren 60 – bijvoorbeeld van Joseph Beuys en Neo Rauch – en designkunst vanaf 1945. Hedendaagse kunstenaars als Juergen Teller,

Highlight Knikkerbanen in phæno in Wolfsburg: Unieke kinetische kunst en fascinerende meespeelobjecten: tot 02-09-2012 draait in phæno alles rond knikkers. Breng de knikker aan het rollen en onderzoek spelenderwijs de wetmatigheden van de natuurkunde.

DsR12_BE_04-07_Kunstmetropolen_Moritzburg_Layout 1 30.12.11 14:47 Seite 6

Dresden Frauenkirche en oudestad

El Greco en de modernen Deze tentoonstelling, van 28-04 t/m 12-08-2012, in museum Kunstpalast te Düsseldorf plaatst deze kunstenaar voor het eerst in Duitsland in het centrum van de belangstelling.

KUNSTWIJZER KUNSTZEIGER 6

Frankfurts skyline: een totaalkunstwerk Als de metropool Frankfurt in zicht komt wordt het snel duidelijk – hier wordt architectuur met een hoofdletter – of beter nog: heel hoog – geschreven. De meer dan 30 wolkenkrabbers ogen op zichzelf al als een kunstwerk. De Commerzbanktower von Sir Norman Foster is met zijn 259 m de hoogste, maar ook Helmut Jahn heeft met de markante Messeturm een momumentaal bouwwerk neergezet. Direct daarop volgen Frankfurter architecten als Christoph Mäckler en Albert Speer jun. Vrijwel jaarlijks verrijst een nieuwe wolkenkrabber in de skyline. Echte liefhebbers kunnen de in zichzelf verdraaide nieuwbouw van de Europese Centrale Bank (185 m) van het Weense architectenbureau Coop Himmelb(l)au op de voet volgen. Met 60 musea heeft Frankfurt ook de grootste museumdichtheid van Duitsland. Alleen al aan de museumoever staan er 13 in historische of moderne gebouwen ondergebrachte musea, waaronder ook het Städel – eind 2011 heropend met een unieke onderaardse uitbreiding – dat een hoogwaardige

collectie Europese kunst vanaf de middeleeuwen tot heden omvat. Zeker de moeite waard zijn ook het Liebieghaus met beeldhouwwerken vanaf de oudheid tot de moderne tijd, het museum voor Moderne Kunst, kunstgalerij Schirn en het Duits Architectenmuseum. Nieuwe en oude schoonheid in Dresden Deze Saksische hoofdstad, die vaak ook wordt aangeduid als het ‘Florence aan de Elbe’, is een droomstad voor liefhebbers van de barok. Hoewel grote delen beschadigd raakten in de 2e wereldoorlog krijgt de stad zienderogen haar oude schoonheid terug en vertoont ze weer haar architectonische luister, in bijvoorbeeld de gereconstrueerde Frauenkirche. Alsof er niets gebeurd is. Tot de beroemde gebouwen behoort ook de imposante Zwinger. Dit barokke gebouw uit de 18e eeuw dient als expositieruimte voor de verzameling porselein van de Saksische keurvorst August de Sterke. In de later toegevoegde aanbouw Semperbau zijn Raffaels ‘Sixtijnse Madonna’, de grootste Cranach-verzameling ter wereld en werken van Vermeer, Rembrandt en Titiaan te zien. Het Residentiële slot met zijn groene gewelven kan rustig sensationeel genoemd worden: na de heropening in 2006 fonkelt hier weer de schittering van goud, zilver en edelstenen, afkomstig van de Saksische keurvorsten en koningen. Ook het in 2010 volledig gerenoveerde Albertinum met skulpturen, en de Galerie Neue Meister zijn beslist een bezoek waard.

Museum-kasteel Moritzburg Zeitz

Museum Schloss Moritzburg Zeitz

Deze vroegbarokke residentie van de hertogen van Saksen-Zeitz ontstond tussen 1657 en 1678. Tegenwoordig trekt hier het Duitse Kinderwagenmuseum bezoekers. Dit Zeitzer museum biedt bovendien onderdak aan vier andere permanente tentoonstellingen en een wisselende expositie. De tot het kasteelcomplex behorende dom St. Peter en Paul, met een romaanse crypte, geldt als één van de bezienswaardigheden aan de “Straße der Romanik”. En rondom kasteel Moritzburg ligt een van de mooiste tuincomplexen van Saksen-Anhalt.

Schlossstr. 6 DE-06712 Zeitz Tel. +49 (0)3441 21 25 46 Fax: +49 (0)3441 61 93 31 moritzburg@stadt-zeitz.de www.zeitz.de

Museum-kasteel Moritzburg Zeitz

Openingstijden: dinsdag t/m zondag 10–17 uur

Highlight

Klara Black en André Butzer worden in Museum Kunsthalle getoond. Indrukwekkende installaties van kunstenaars uit de regio zijn op de locatie van de stilgelegde AEG fabriek te zien in museum ‘Auf AEG‘. Het Germaanse Nationalmuseum completeert zijn cultuurhistorische verzameling sinds 2010 met een nieuw geopende afdeling waarin zich werken van Dürer, Cranach en Rembrandt bevinden.

Frankfurt Skyline met Katharinen-kerk

DsR12_BE_04-07_Kunstmetropolen_Moritzburg_Layout 1 30.12.11 20:26 Seite 7

Eisenach Wartburg / www.wartburg-eisenach.de

Het nieuwe Bachhaus

EISENACH Tussen reformatie en muziek

Geen plek is zo nauw verbonden met de geschiedenis van Duitsland als de Wartburg: behalve Martin Luther woonden hier ook Johann Wolfgang von Goethe en de studenten van de beroemde Wartburgfeesten en aan hun voeten zag Johann Sebastian Bach het levenslicht.

Herkenningspunt is de hoog boven de stad tronende bijna 1000 jaar oude Wartburg, een UNESCO werelderfgoed en ook de naamgever voor het automerk dat hier in de DDR tijd gebouwd werd.

De middeleeuwse burcht lijkt binnen zijn muren net een klein stadje, waar romaanse, gotische en renaissance stijlen verenigd zijn en vanwaar je een prachtig uitzicht hebt op de stad en het Thüringer woud.

Grote namen – beduidende werken Het zijn echter andere beroemdheden die Eisenach legendarisch maakten. Als eerste is daar de in 1685 geboren Johann Sebastian Bach, en ten tweede werd er in 1521 Martin Luther voor de schijn gevangen gehouden op de Wartburg. Incognito vertaalde hij hier het nieuwe testament voor de eerste keer in het Duits. Ook Eisenach’s beroemdste zoon, J. S. Bach, putte bij het componeren diepgaand uit zijn protestants gevormde geloof en greep terug op Luthers teksten.

Thema ‘Reformatie en muziek’ in 2012 Met de Wartburg, het Bachhaus, het Lutherhaus en vooral met de Georgenkerk beschikt Eisenach over locaties waar reformatie en muziek elkaar intensief ontmoeten. Ook zal het Leipziger Thomanerkoor diverse keren voor concerten in Eisenach te gast zijn en tijdens de 15e Eisenacher Telemann dagen in juli wordt een eerbetoon gebracht aan deze andere componist die lange tijd als concerten hofkapelmeester in Eisenach werkte.

Highlight Thüringer Bachweken 31 maart t/m 22 april 2012 De ‘Thüringer Bachweken’ is het grootste muziekfestival van Thüringen. In 2012 draait het festival rond het thema ‘reformatie en muziek’, met 51 concerten, kerkdiensten met cantates, lezingen en een symposium. Behalve gastoptredens van internationaal bekende musici en gerenommeerde ensembles wordt er ter afsluiting in de Erfurter dom een première gegeven die speciaal in opdracht van het festival is gemaakt.

Bach, Luther en de muziek De tijdelijke expositie in het vermoedelijke geboortehuis van J.S. Bach gebruikt luisterpoints om de talrijke verbindingen tussen Bach en Luther te presenteren als een muzikaal feest. En elk uur wordt er op vijf instrumenten uit Bach’s tijd een klein live-concert gegeven. In de nieuwe aanbouw kun je in zwevende ‘Bubble-Chairs’ Bachs muziek beluisteren, of je in een ‘begaanbaar muziekstuk’ multimediaal laten meeslepen door de uitvoering van 4 van Bach’s composities. Daarna kun je heerlijk ontspannen in de barokke tuin van het museum of in ‘Café Kantate’.

KUNSTZEIGER KUNSTWIJZER

Bachhaus Eisenach

25.2. - 11.11.2012

Bachhaus Eisenach Frauenplan 21 DE-99817 Eisenach Openingstijden: Dagelijks 10 – 18 uur (of na afspraak) Talen: Duits/Engels (Frans na afspraak) Entree: € 6 - 7,50 (vanaf 10 personen) € 4 (scholieren, studenten) www.bachhaus.de

DsR12_BE_08-11_Brandenburg/SPSG/Oranienburg_• 02.01.12 10:56 Seite 8

Potsdam Paleis Sanssouci

‘Lange Kerls’ in historische uniformen

BRANDENBURG – Vlaanderen wandelt in Fläming Fläming en Vlaanderen hebben veel raakpunten: hun klederdracht en tradities. Trekpaarden sjokken naar Brügge. Paardenfans vinden hun weg naar Brück. Wandelaars trekken in 2012 naar Fläming. En dit alles ligt op slechts één uur van Berlijn.

Meer informaties Verdere fantastische vakantie ideeën vindt u onder: www.vakantie-in-brandenburg.nl

Geschiedenis van Fläming Eens was dit een woeste streek. Een lastig gebied, dat vonden in de 12e eeuw Albrecht der Bär, Markgraaf van Brandenburg en bisschop Weichmann van Magdeburg het. Ze wierven mensen uit Vlaanderen om het land te koloniseren. Vele boeren hadden in Vlaanderen hun land verloren door een stormvloed en wilden maar al te graag verhuizen. Daarbij zouden ze vrije ondernemers worden in de Mark. Zo trokken in de 12e en 13e eeuw wel 400.000 mensen – en niet alleen uit Vlaanderen – in huifkarren Fläming binnen. Nu nog vormen stadsnamen een herinnering aan Vlaanderen, zoals Brück aan Brügge en Euper aan Ypern. De 19e eeuwse schrijver Fontane deed naspeuringen naar de Vlamingen in Fläming. Hij vond in de Jüterbrocker Chronik een overlijdensbericht uit 1693, van een rechter die als laatste ‘…in dit gebied een spitse hoed met afhangende randen droeg, zoals hier al 600 jaar lang de mode was, een hoed die er net zo uitziet als bij de boeren die op Oudhollandse schilderijen geschilderd zijn’. Vele vrouwen droegen zelfs tot

in de 19e eeuw nog een Karnette, een stijve kap met vleugelachtig uitstaande hoofddoek. Titanen op tournee Aangekomen in het heden keert men graag terug naar zijn verleden. In 2009 legden huifkarren, met trekpaarden ervoor gespannen, de 1.200 km lange weg af van Flämingen naar Vlaanderen. Flämingen op weg naar Brugge – een landstreek op weg naar zijn oorsprong. Organisator was de familie Haseloff, die in Fläming al geruime tijd een paardenfokkerij voor trekpaarden beheert, en elk jaar het indrukwekkende paardenevenement ‘Titanen van de Renbaan’ organiseert op de renbaan van Brück – in 2012 van 21 t/m 24 juni. Titanen, de trekpaarden waarvan één paard al gauw 1.000 kilo op de weegschaal brengt, waren hier bijna uitgestorven. Door de geestdrift en toewijding van de Haseloffs stijgt dit paardenras, dat vroeger laatdunkend karrepaard en boerenknol genoemd werd, nu weer in populariteit. Sindsdien is het aantal liefhebbers van titanen flink toegenomen; in 2011 waren het er al 30.000. Tussen de test door wordt het publiek onthaald op interessante tot adembenemende spektakels, zoals de op traditionele wijze gespannen paarden, een postkoets getrokken door een tienspan, en als afsluiting op zondagavond de wedstrijd tussen Romeinse strijdwagens, in 2012 opnieuw met een sensationeel achtspan. Het hoogtepunt van de zaterdagavond is de feestelijke optocht van alle ruiters en koetsiers door de stad Brück. www.titanenderrennbahn.de

D e vakantieregio Fläming wordt beschouwd als het ‘gouden middelpunt tussen Elbe, Havel en Spree’. Dit gebied strekt zich uit van het ten zuiden van Potsdam gelegen Spreewald in Brandenburg tot bijna aan de Elbe bij Magdeburg in SaksenAnhalt. De naam Fläming is afkomstig van de Vlamingen die zich na de stichting van de Mark Brandenburg (1157) bij de ontginning van landbouwgrond met velen op de heuvelrug vestigden.

DsR12_BE_08-11_Brandenburg/SPSG/Oranienburg_• 30.12.11 14:48 Seite 9

Titanen op tournee

Fläming – Duitse wandeldag 2012 De regio Brandenburg is als wandelstreek nog vrij nieuw, maar toch is er al een grote variatie aan wandelparadijzen en afgelegen wandelgebieden te vinden. Van 20 t/m 25 juni 2012 wordt in heel Fläming de Duitse Wandeldag 2012 georganiseerd. Bad Belzig wordt daarbij wandelhoofdstad van Duitsland, met een feestmijl in het historische stadscentrum. Op de markt kan men regionale producten proeven en kopen: Beelitzer asperges, Spreewälder augurken, Zinnaer Klosterbruder, honing uit Wiesenburg, aardewerk uit Görzke en glaskunst uit glasblazerijen. Hoogtepunt is de feestelijke stoet van zo’n 10.000 wandelaars, die op zondag 24 juni door de stad trekken. Er worden meer dan 35.000 wandelaars verwacht in de hele streek. Fläming en Brandenburg zijn in 2012 voor het eerst gastheer van dit gebeuren. www.deutscher-wandertag-2012.de Paradijs voor skaters en fietsers Skaters en fietsers kunnen actief genieten op het heerlijke asfalt van de Fläming-Skate, een 210 km lange asfaltbaan die bijna overal 3 m breed is. Op rondes van verschillende lengte kunnen zowel beginners als gevorderden hun ritme vinden – over 20 of 60 km, dat is om het even. Pauzeren

Skaten en fietsen op de Fläming-Skate

kan onder rustieke bomen of in gemoedelijke café-restaurants. De weg voert langs schilderachtige dorpjes, eerbiedwaardige veldstenen kerkjes en historische molens. www.flaeming-skate.de Sprookjesachtige verlichting. Romantiek puur. De 14e Potsdammer Kastelennacht vormt het hoogtepunt van een vakantieweekend van 17 t/m 19 aug. 2012 in de UNESCO-werelderfgoedstad Potsdam. In het prachtig verlichte park Sanssouci, de paradijselijke voormalige zomerresidentie van de Pruisische koningen, kan men tussen de paleizen en in thematische tuinen bijzondere figuren in levende gedaante ontmoeten: sprookjesvertellers, levende beelden, muzikanten, elfachtige figuren, fantasierijke steltenlopers, en herders in pastorale spelen. Meer dan 350 kunstenaars presenteren op ruim tien podia en openluchttheaters een uitgebreid programma. Bij paleis Sanssouci wordt klassieke en romantische koormuziek gespeeld en worden hoofse dansen uit rococo en barok opgevoerd. Bij de Orangerie speelt het Berlijns kamerorkest de mooiste walsen. Een bijzondere belevenis belooft het optreden van het ‘Ballet Baroque’ te worden, tegen het decor van de waterval bij de oranjerie.

TIP

Gezondheid uit Sanddorn – Christine Berger (www.sandokan.de) verwerkt en verkoopt vanuit de boerderijwinkel, in Petzow bij Werder, Sanddorn-produkten en serveert ze ook in het eigen restaurant van de boerderij. Proef beslist de Sanddornmosterdsoep! Of neem anders gewoon de vitamientjes van de “citroen uit het noorden” (zo wordt Sanddorn, familie van de Duindoorn ook genoemd). Verkrijgbaar als sap, concentraat, bonbon of marmelade – stoppen en binnenlopen!

OPENINGSTIJDEN dagelijks (behalve dinsdag) 10 – 19 uur vrijdag en zaterdag 10 – 20 uur VOORVERKOOP VANAF JANUARI 2012 www.friederisiko.de

FREDERIK DE GROTE 28 APRIL – 28 OCTOBER 2012 TENTOONSTELLING IN HET NIEUWE PALEIS EN PARK SANSSOUCI POTSDAM

DsR12_BE_08-11_Brandenburg/SPSG/Oranienburg_• 29.12.11 19:33 Seite 10

Watersport op de Lehnitzsee

TIP

Muziek- en theatervoorstellingen, kunst, lichtjesavonden en meer: in de zomermaanden zijn er wekelijks bijzondere hoogtepunten te beleven rondom kasteel Oranienburg.

Het Brandenburgse jeugdsymfonieorkest brengt op het podium voor het Nieuwe Paleis het afscheidsconcert van zijn wereldtournee. Tijdens de paleisnacht kun je ook genieten van temperamentvolle Zuid-Amerikaanse ritmen, vurige flamenco- en tangomuziek, swing en jazz. Hoogtepunt van het feest is ook dit jaar weer het schitterende vuurwerk dat zich om middernacht boven het Nieuwe Paleis ontvouwt. www.potsdamer-schloessernacht.de

In de voetsporen van de Oranjes De 2.500 km lange Oranjeroute, die vanaf het Nederlandse Amsterdam door in totaal negen Duitse Bundeslanden loopt – en weer terug – heeft alles te bieden wat je maar kunt wensen van een vakantieroute door een groot gebied. In het spoor van het Nederlandse koningshuis worden prachtige landstreken doorkruist. De tocht begint bij de Noordzeekust, vervolgt door het dal van de Neder- en MiddenRijn, passeert de liefelijke heuvels van de middelgebergtes Westerwald, Taunus en Harz om uit te komen bij het blauw glinsterende waterlandschap van het Havelland en de Mecklenburgischen Seenplatten. Onderweg wordt het verleden levendig zichtbaar in liefdevol gerestaureerde vakwerkhuizen in Wenigerode, het Tuinenrijk Dessau-Wörlitz en de luisterrijke paleizen in Potsdam en Oranienburg. De mooiste manier om alles op deze route te ontdekken is per fiets – de in totaal 28 etappes van 30 tot 100 km

Lekker rustig fietsen is niet alleen mogelijk in Fläming, maar kan in heel Brandenburg, speciaal over de fietsroute R1 en de Berlijn-Kopenhagen route. Een deel van deze routes valt samen met de Oranierroute, die over Brück, Potsdam, en Berlijn naar Oranienburg en nog verder loopt.

ORANIENBURG Havelstad met Nederlandse wortels

Kasteelpark Oranienburg stadsfeest met vuurwerk

Touristinformation Oranienburg Bernauer Straße 52 | DE-16515 Oranienburg Tel. +49 (0)330 17 04 833 | Fax +49 (0)330 17 04 834 info@tourismus-or.de | www.oranienburg.de

K loppend hart van de stad is het kasteel Oranienburg met twee interessante musea. Het is het oudste barokke kasteel van Brandenburg en was zetel van de eerste Pruisenkoning Friederich I. Zijn moeder, Louise Henriette van het huis Oranien Nassau, gaf de stad haar naam en bracht in het midden van de 17e eeuw vele Hollandse tradities naar Brandenburg-Pruisen. De 30 hectare grote kasteeltuin weerspiegelt deze Nederlandse achtergrond in de aantrekkelijke veelvormige tuinarchitectuur. Het is een uitgestrekt juweel van een park, ook leuk voor gezinnen. Aangrenzend aan het park ligt op een paar meter van het kasteel de kasteelhaven. In museum Sachsenhausen en bij de gedenkplaats (www.gedenkstaette-sachsenhausen.de) wordt de geschiedenis van het nationaalsocialistische concentratiekamp Sachsenhausen (1936-1945) en het Sovjet interneringskamp (1945-1950) verwerkt. Naast doorlopende en tijdelijke tentoonstellingen vinden hier ook regelmatig speciale evenementen plaats, zoals filmvertoningen en lezingen. Jaarlijks trekt de stad meer dan 1,4 miljoen gasten door haar geschiedenis, de natuur en de tot verre bekende recreatiemogelijkheden zoals het recreatiebad, de dierentuin en de boerenmarkt

TIP

De nieuwe ‘Kasteelhaven’ in de Havel biedt met ligplaatsen, servicehaven en caravanplaatsen toeristisch comfort in de historische binnenstad van Oranienburg.

Slechts een paar kilometer ten noorden van Berlijn ligt Oranienburg, rijk aan cultuur en recreatie.

DsR12_BE_08-11_Brandenburg/SPSG/Oranienburg_• 02.01.12 10:56 Seite 11

Eifel Eifelsteig bij de Nohfelder watervall

Romantische Rijn Rhein-fietsroute met de Marksburcht

RIJNLAND-PALTS Fiets- en wandelparadijs

Fietsen en wandelen in Rijnland-Palts is net zo gevarieerd als het land zelf.

Rijnland-Palts is een fietsland waar elke fietser wel een leuke route vindt. Wie het bijvoorbeeld rustig aan wil doen fietst langs de oevers van een rivier, zoals de Rijn, Nahe of Moezel, langs steile wijnhellingen, tussen frisse weiden en door schaduwrijke bossen. Ook over de oude spoorwegtrajecten die door het middelgebergte van de Eifel en Hunsrück lopen fietst het gemoedelijk. Op de fiets door Rijnland-Palts voel je de betovering van prachtige landschappen en wordt je hartelijk ontvangen door gastvrije mensen. De zorgvuldig bewegwijzerde fietspaden garanderen aangename tochten door dit landschap, gekenmerkt door rivieren, dalen en wijnhellingen. Ook wandelliefhebbers vinden hier een enorme verscheidenheid aan goed gemarkeerde paden, die hoog boven rivieren lopen of

door ongerepte wouden, allemaal over uitgelezen droompaden. De kans is zelfs groot op een klein wandelwonder, want elke streek in Rijnland-Palts heeft een eigen gezicht met een ondefinieerbaar karakter en schoonheid. De wandelroutes, zoals de Rheinsteig, de Eifelsteig, de Droompaden of één van de andere bekende routes, zijn allemaal afgestemd op de wensen en voorliefdes van hartstochtelijke wandelaars. Het zijn wandelroutes met een predicaat, vanwege hun bekoorlijke kwaliteit

TIP In de regionale treinen kun je de fiets gratis meenemen. En op de Rijn en de Moezel kun je ook overstappen op een rondvaartboot. Sommige rederijen zijn zelfs speciaal ingesteld op fietsers.

Rheinland-Pfalz Tourismus GmbH Löhrstraße 103-105 DE-56068 Koblenz Tel. +49 (0)1805 757 4636 (0,14€/min Duitse vaste net, max. 0,42€ mobiele)

info@rijnland-palts.nl www.rijnland-palts.nl

Vakantieregio Hoher Westerwald • Kwaliteitswandelroute `Westerwald-Steig´ en nog 250 km goed onderhouden wandelroutes • Meer dan 75 km gemarkeerde routes en het nordic-walking fitnesspark • Pittige en gezinsvriendelijke fietsroutes Vakantieregio Hoher Westerwald Tourist-Information Hoher Westerwald D 56477 Rennerod Fon: +49 2664 99 39 09 3 touristinfo@rennerod.de www.rennerod.de

DsR12_BE_12-13_Bad-Driburger_Paderborner-Land/Winterberg-Rothaarsteigverein_Layout 1 30.12.11 15:17 Seite 12

BAD DRIBURG Veen- en mineraalkuuroord in natuurpark

Bad Driburg Bad Driburg Het grafelijke park

Bad Driburger Touristik GmbH Lange Str. 140 | DE-33014 Bad Driburg Tel. +49 (0)525 39 89 40 | Fax +49 (0)525 39 89 424 info@bad-driburg.com | www.bad-driburg.com

M idden in Natuurpark Teutoburger Woud/Eggegebergte ligt het enige Duitse geneeskrachtige thermaalbad in privébezit. Al meer dan 225 jaren is dit kuuroord in bezit van de graven von OeynhausenSierstorpff. Zij hebben een unieke combinatie van creatieve architectuur en bekroonde tuinen geschapen. Hoogtepunt in het grafelijke park is de door de Nederlander Piet Oudolf ontworpen tuin waarin heel het jaar heesters bloeien. Omringd door liefelijke heuvels met prachtige gemengde bossen is Bad Driburg bijzonder geschikt voor sportieve activiteiten, zoals fietsen, wandelen, nordic walking, langlaufen en golf. Meer dan 60 wandelroutes, waaronder de beroemde Jakobsweg en de idyllische heuvelrugroute Eggeweg met heerlijke uitzichten, lopen door de deels nog ongerepte natuur. Ontspannen kan in het warme (32 °C) geneeskrachtige bronwater van de Driburger thermen die voor hun saunaopzet in 2011 de hoogste onderscheiding van de Duitse Saunabond kregen. Weldadige modderbaden en massages, shoppen in de talrijke speciaalzaakjes in de gezellige winkelstraat en smullen in de vele Westfaalse restaurantjes en cafés: dat alles maakt een verblijf in Bad Driburg zo bijzonder

TIP

Keuze uit meer dan 30 kennismakingsaanbiedingen: bijv. een weekend thermaalbadplaats vanaf 88 €, of de modderweek incl. 7 overn. +ontbijt, modderbaden en massages v.a. 448 €.

Beleef het Paderborner Land! De verborgen parel van Noord-Rijnland-Westfalen: ga nu op ontdekkingstocht! • Fiets door prachtige landschappen • Wandel over fantastische routes • Ontspan in wellnessparadijsjes • Bezoek historische steden • Geniet van de heerlijke keuken • Bezoek interessante musea en tentoonstellingen

Vraag de gratis brochure aan.

Touristikzentrale Paderborner Land e. V. Königstr. 16, 33142 Büren/Duitsland Tel. +49 2951 970300, Fax 970304 info@paderborner-land.de www.paderborner-land.nl www.facebook.com/paderbornerland

Privébadplaats in Grafelijk bezit met thermale bron in veenrijke natuur met idyllische wandelen fietspaden.

DsR12_BE_12-13_Bad-Driburger_Paderborner-Land/Winterberg-Rothaarsteigverein_Layout 1 30.12.11 15:17 Seite 13

WINTERBERG Gelukservaringen in het groen Actieve- en familievakanties in vakantieparadijs Winterberg staan bol van vele mogelijkheden.

Winterberg Fietsend berg op

Ferienwelt Winterberg Am Kurpark 4 | DE-59955 Winterberg Tel. +49 (0)2981 9250 0 | Fax +49 (0)2981 9250 24 info@winterberg.de | www.winterberg.de

TIP

Volledig gratis! De belangrijkste recreatievoorzieningen zijn gratis van 1 mei t/m 3 october voor houders van de WinterbergCard plus. Te verkrijgen bij veel bedrijven.

Wellicht verliest u hier uw hart, maar nooit uw orienteringsvermogen. 154 kilometer

de berg is 3931

*14Ct./Min. dt. Festnetz, dt. Mobil max 42 Ct./Min.

Uitzicht van de bergtop

Het hart slaat sneller, een frisse wind stroomt door de longen, een douche van energie staat open. De wind brengt een weldadige koeling. Je voelt je één met de natuur, beweegt voort op eigen kracht en laat het landschap aan je voorbij trekken. Dat alles gebeurt bijna vanzelf op de goed gemarkeerde avontuurlijke wandelen fietspaden. Dankzij de e-bikes is zelfs de beklimming van de 800 m toppen een makkie. Ambitieuze sporters vinden hier een omgeving die alle soorten uitdagingen voor hun eigen trainingsschema omvat. Wandelend, joggend en fietsend berg op en af, zo kun je trainingspunten toevoegen aan je lijst. Actief en gezond – AktivZeit Winterberg combineert dit alles op unieke wijze en is een plezierige uitnodiging tot meedoen, tot ‘accu actief opladen’. De mooiste speeltuin ter wereld bestaat uit hout en groene balderen, geheime werelden, verborgen schatten en natuurwonderen die bij elke stap ontdekt worden. Springen, ravotten, lol maken – daarvoor laten de kinderen graag hun spelcomputers staan. Een vakantie zonder extra kosten: klimbos, zomerrodelbaan, panoramabrug, natuurbelevingpad, bullracer, cartbaan, huifkartochten en nog veel meer maken elke dag tot een avontuur

Schmallenberger Sauerland... Zin in een kleine time-out? Verheug u op ontspannen dagen in een streek, waarop natuur, leisteen en vakwerkhuizen hun stempel hebben gedrukt. Wandel over de nieuwe paden van onze ‚gouden‘ dorpen of over de voor Duitsland unieke WaldSkulpturenweg. Laat u zich verwennen en geniet van de verfijnde, culinaire lekkernijen. Tip: kennismakingsdagen Sauerland, incl. 2 overnachtingen met ontbijt en avondeten al vanaf 99,- € per persoon.

Tel. 0049-2792-97400. www.schmallenberger-sauerland.nl

Beleef en wandel door een van de mooiste landschappen van Duitsland. De 154 km lange Rothaarsteig biedt schitterende landschappen, talrijke culturele attracties en een systeem v an wegmarkeringen, dat u betrouwbaar van naar iedere bestemming voert. Meer onder: 0049-1805-154555 of www.rothaarsteig.de. www.rothaarsteig.de. De WEG van de ZINTUIGEN

DsR12_BE_14-17_Schwarzwald_• 30.12.11 14:50 Seite 14

Feldberg Wandelen met een herder

Triberg Waterval

HET ZWARTE WOUD: Genieten en beleven Authentiek, vol contrasten en uitdagingen: het Zwarte Woud is op zichzelf al een unieke belevenis. Een afwisseling van dennen en gemengde bossen, brede valleien en steile ravijnen, vergezichten vanaf bergtoppen en zonovergoten wijnhellingen.

Schwarzwald Tourismus GmbH Tel. +49 (0)761 89 64 693 Fax +49 (0)761 89 64 694 prospektservice@schwarzwaldtourismus.info www.schwarzwald-tourismus.info

KUNSTWIJZER 14

beslaat bijna tweederde van het vakantiegebied met die naam. Dit buitengewoon afwisselende gebied strekt zich uit van Karlsruhe en Pforzheim in het noorden tot aan Zwitserland in het zuiden, en van de Rijn in het westen tot aan de rivieren Nagold en Neckar in het oosten. Het vakantiegebied Zwarte Woud staat dankzij het aantrekkelijke landschap, zijn keuken en de goede wijnen ook bekend als ‘mooiste genietershoek van Duitsland’. Daarbij is het ook nog één van de meest gevarieerde wandelgebieden van Europa. Meer dan 24.000 km aan gemarkeerde langeafstands-

wandelroutes en rondwandelingen doorkruisen het gebied. De hoge kwaliteit van de wandelpaden in het zuidwesten maakt dat zes routes het keurmerk ‘Qualitätswanderweg’ dragen en 13 het keurmerk ‘Premiumweg’. Wandelen voor levensgenieters en sporters Met de bedoeling om wandelaars zowel van het landschap alsook van eten, drinken en cultuur te laten genieten hebben de ‘Schwarzwald Wanderorte’ het etiket ‘Schwarzwälder Genießerpfade’ ontwikkeld. Op dit moment zijn er al 8 gekwalificeerde ‘Premiumwegen’ uitgezet die wandelaars

Hermann Hesse-jaar 2012 in Calw

Hermann HesseMuseum

Op 9 augustus 2012 is het 50 jaar geleden dat dichter en schrijver Herman Hesse (1877 - 1962), winnaar van de Nobelprijs voor literatuur, stierf. Daarom worden er in zijn geboorteplaats Calw 50 evenementen georganiseerd ter herinnering aan deze beroemdste inwoner van de stad. Het Hermann Hesse museum zal de centrale locatie zijn voor de exposities en evenementen. Naast de herdenking van Hermann Hesse zelf zal ook de band met auteurs en kunstenaars uit zijn tijd worden belicht.

Marktplatz 30 DE-75365 Calw

Hermann Hesse-Museum

02.07. - 09.08.2012

Openingstijden: april - october di - zo: 11-17 november - maart di - do, za - zo: 11-16 vr de hele dag rondleiding, na afspraak ma gesloten www.calw.de

Het tot 1.493 meter oprijzende Zwarte Woud

DsR12_BE_14-17_Schwarzwald_• 30.12.11 14:50 Seite 15

Murgtal Hooihutten

Schluchsee

over 6-15 km lange routes voeren waar culinair, cultureel en landschappelijk veel te beleven valt. Een voorbeeld daarvan is de Gernsbacher Sagenweg, waar oeroude legendes en geheimzinnige mythen opduiken. Onderweg is de taveerne van kasteel Eberstein een aantrekkelijk rustpunt en als afsluiting kun je in de gemoedelijke en schilderachtige binnenstad van Gernsbach weer bijkomen. Voor langeafstandswandelaars is de ‘Westweg’ een echte aanrader. Deze als eerste aangelegde langeafstandsroute van Pforzheim naar Bazel stamt al uit 1900 en slingert door dichte bossen en over bergen met vergezichten. Speciaal voor wandelaars met sportieve ambities zijn routes voor ‘Speedhiking’ uitgezet. Op natuurlijke paden kan de wandelaar zijn uithoudingsvermogen trainen, waarbij lange stokken gebruikt worden om het lichaam in balans te houden. Uitgelezen gastronomie Wie zoveel doet voor een gezond lichaam mag ook wel eens zondigen – en waar kan dat beter

dan in dit vakantiegebied, waar van alle tussen Rijn en Nagold, Lörrach en Pforzheim gelegen restaurants, cafés en hotels er bijna 350 voor hun buitengewone kwaliteit aan gerechten een onderscheiding krijgen (voor 2012) van één van de vijf belangrijkste Gourmet- en Gastrogidsen. Zo veelzijdig als de landschappen, zo divers zijn ook de gerechten van de plaatselijke chef-koks. In de ‘mooiste genietershoek van Duitsland’ stralen er 25 Michelin sterren boven 19 restaurants, decoreren 98 koksmutsen van Gault-Millau zo’n 53 keukens, en zijn er liefst 164 ‘Feinschmeckerpunten’ toegekend aan 71 restaurants. Bovendien schitteren er 438 Varta-diamanten in 231 cafés, restaurants en hotels, en hangen er 535 Pollepels van de Aral-smulatlas bij 270 bedrijven. Een aantal chef-koks heeft naam gemaakt door uitsluitend lokale producten te verwerken. Ze betrekken hun ingrediënten zoals verse groente en fruit, vlees van diervriendelijke productie, marmelade, honing en kaas direct van lokale producenten, alles onder het motto ‘uit de regio, voor de regio’.

TIP

Actiebos in TitiseeNeustadt: Tijdens een avontuurlijke reis door de boomtoppen van het hoge Zwarte Woud kan iedereen zijn krachten met de natuur meten. Vijf parkoersen, waarin je van boom naar boom moet zien te komen, dagen je met verschillende moeilijkheidsgraden uit. www.action-forest.de

Het wandelparadijs in har tje zuidelijke Zwar te Woud

11 van 20 Nieuw tmooser

zwarte woud

wildromantische wandelpaden bedevaartskerk, openluchtmuseum, mijnen ● smullen en wellness van begin tot eind ●

●

● ●

kursussen spekbereiden en Schwarzwaldertaart maken wandelingen met een thema ravijnenpad Schluchtensteig, recreatiepad Wehratal, Westweg

● ●

40 km wandelroutes voor de winter vele kortingen

De Tod stekarte -Gä Inclusiv Tourist-Information Todtmoos 콯 0049-7674-9060-0 info@todtmoos.net www.todtmoos.de

DsR12_BE_14-17_Schwarzwald_• 30.12.11 14:50 Seite 16

TIP Tentoonstelling: 900 jaren Baden De grote tentoonstelling ‘900 jaren Baden’, van 16 juni t/m 11 november 2012 in het kasteel van Karlsruhe, laat zien hoe het kleine graafschap Baden zich door de Badische revolutie (1847/48) ontwikkelde tot een liberaal ’model-Baden’. Ter ere hiervan worden ook in vele andere steden exposities en evenementen georganiseerd.

Wutachschlucht Schluchtensteig

Cultuur en traditie Daar waar het middelgebergte aan de oostzijde via de Gäu en de Baar glooiend afdaalt naar de Schwäbische Alb, heeft 2012 voor cultuurliefhebbers een aantal bijzondere evenementen in petto. De steden Donaueschingen, Hüfingen und Bräunlingen treden in 2012 op als gastheer voor de traditionele ‘Heimattage Baden-Württemberg’. Al dertig jaar lang zijn deze Baden-Württembergse streekdagen een traditie, en elk jaar wordt een andere stad of combinatie van steden de mogelijkheid geboden dit grote evenement te organiseren. Een jaar lang wordt er in vele manifestaties en gedaanten een grote verscheidenheid aan regionale cultuur getoond. Tot de hoogtepunten zullen zeker de ‘Baden-Württemberg-dagen’ van 4 t/m 6 mei en de Landesfesttage van 8 t/m 9 september gaan behoren. Het kleine stadje Calw aan de noordoostrand van het Zwarte Woud gedenkt in 2012 met vijftig evenementen de 50e sterfdag van Hermann Hesse. De meest gelezen Duitse schrijver van de 20e eeuw werd op 2 juli 1877 in Calw geboren.

Een bijzonder hoogtepunt in dit Hesse-festival is de ‘Gerbesauer Leeszomer’ van 2 juli t/m 9 aug

Gewoon het beste klimaat! Freudenstadt is schilderachtig gelegen op een plateau. Een plaats om volop te genieten van uw vakantie en van het goede leven. Zuivere lucht, zonneschijn, een lage luchtvochtigheid, weinig mist en nauwelijks wind: dat is het kenmerkende klimaat van deze regio. Dankzij de goede ligging is dit een ideale streek voor sporten als hanggliding, mountainbiken en wandelen, maar ook voor golf en voor winterwandelingen op sneeuwschoenen. Rond het grootste marktplein van Duitsland kunt u eindeloos winkelen en flaneren. Een absolute aanrader is de L-vormige Stadskerk op de Untere Marktplatz. Houdt u van de natuur en bent u graag gezond bezig op vakantie, dan zijn de zeven gezondheidswandelroutes echt iets voor u. U zult weer merken hoe heerlijk en gezond het is om de frisse buitenlucht op te snuiven. www.freudenstadt-tourismus.de

Hartelijk welkom... … in de oudste ‘gasthof’ van Titisee-Neustadt in het Zwarte Woud. In ons bergdorp Waldau, op 1127 meter hoogte, kunt u direct vanuit het hotel actief op pad. Wandelen, mountainbiken, langlaufen, skiën, rodelen… alles wat uw hart begeert. In de omgeving vindt u zwembaden, sporten klimparken. Pas geopend: Zwemparadijs ‘Schwarzwald’ in Titisee. www.badeparadies-schwarzwald.de bent van harte welkom! Met vriendelijke groet,

Eugen Winterhalder Hotel - Schwarzwaldgasthof

Bergdorp Waldau bij Freiburg in het Zwarte Woud Sommerbergweg 1 | DE-79822 Titisee-Neustadt | Tel. +49 (0)7669-229-0/Fax -29 info@traube-waldau.de | www.traube-waldau.de

Freudenstadt Zicht op de stad

DsR12_BE_14-17_Schwarzwald_• 30.12.11 14:50 Seite 17

Drie chef-koks met zeven sterren

Baiersbronn Opsnuiven en ervaren van de natuur

BAIERSBRONN Een duik in de geheimen van de natuur

Baiersbronn betekent: genieten en je lekker voelen. Even de dagelijkse sleur achter je laten en opgaan in de wondere wereld van de natuur. In Baiersbronn lukt dat al binnen een paar uur.

Het Zwarte Woud, in het zuidwesten van Duitsland, bezit een schat die iedereen zelf kan ontdekken: Baiersbronn is de grootste en meest bosrijke vakantieplaats van de deelstaat BadenWürttemberg. In Baiersbronn en de negen charmante deelgemeentes is niet alleen veel te beleven, maar je wordt er vooral gezonder. En dat gebeurt gewoon vanzelf, in een landschap dat uniek is in afwisseling en schoonheid. En als je mond daarbij van verbazing open valt: geen probleem, want zelfs de lucht is hier van buitengewone kwaliteit. Waar je ook gaat of staat in Baiersbronn, de gasten worden hier altijd op en top verzorgd. Baiersbronn is een weldaad voor je hele wezen, en die weldaad heeft hier een veelomvattende inhoud: van de natuur, de wandelroutes, de berghutten, de uitzichten tot en met de hotels. Onthaasten, uitrusten en weer in balans komen – gewoon weer bij jezelf thuis komen. Dat is Baiersbronn. ‘Spa’ betekent hier ook werkelijk ‘herstel voor lichaam en geest’. Hier vind je de lang gewenste rust en evenwicht, een ontspannen tijd en welzijn, die in het hectische dagelijks leven zo ver weg lijken. Genieten van de natuur, diep ademhalen, in alle rust kijken naar het landschap – dat is onthaasten. Lekker eten kent in Baiersbronn al een lange traditie. Maar de Baiersbronner gastvrijheid heeft ook nog iets speciaals in petto. Zeven Michelin-sterren

hangen aan de Baiersbronner gourmethemel. Drie chef-koks onthalen hun gasten op culinaire hoogstandjes. En de culinaire veelzijdigheid in Baiersbronn omvat nog meer. In de originele cafés, berghutten en hotelrestaurants wordt een hoge kwaliteit aan delicatessen uit de streek geserveerd, zoals Maultaschen, Buhlbacher Forellen of de Schwäbische Zwiebelrostbraten. Natuurlijk zijn er ook veel restaurants die naast de regionale keuken internationale gerechten aanbieden. Zo is er voor ieders smaak iets passends

TIP

‘Baiersbronner Kruidenmandje’ · 2 overnachtingen met ontbijt in tweepersoonskamer met bad of douche/wc · kruidenmenu in één van de zes kruidenrestaurants · kruidenrondleiding · Baiersbronner kruidenzout · weldadige Alpirsbacher kruidenthee · wandelgids · Zwarte Woud Konus-bezoekerskaart · € 129,- per persoon in een pension · € 175,- per persoon in een ***hotel

Baiersbronn Touristik Rosenplatz 3 DE-72270 Baiersbronn Tel. +49 (0)7442 84 14 0 Fax +49 (0)7442 84 144 8 info@baiersbronn.de www.baiersbronn.de

DsR12_BE_18-19_Bodensee/Tengen_Alpenstraße_Berchtesgaden_• 30.12.11 14:51 Seite 18

Mainau Het bloemeneiland

Konstanz Imperia

BODENSEE Vakantieregio met bloemeneiland Palmen aan de oeverpromenades, wijngaarden, uitgestrekte weides en appelbomen aan de oeverregio, alpentoppen en heuvelachtig achterland aan de horizon vormen het veelvuldige beeld van de internationale Bodenseeregio in het vierlandenpunt.

Highlight Bloemeneiland Mainau Een overvloed aan weelderige bloemen het hele jaar door, een park met meer dan 150 jaar oude bomen, de barokke pracht van kasteelgebouwen en kerken, daarbij het mediterrane karakter – dat is Mainau, het bloemeneiland in de Bodensee. Graaf Lennart Bernadotte († 2004), achterkleinkind van Friedrich I. van Baden, veranderde het verwilderde park in een bloemen- en plantenparadijs. De huidige Bernadotte-generatie streeft ernaar om voor alle bezoekers uit de hele wereld steeds

Tengen Kasteel Blumenfeld

TENGEN Rust, natuur en middeleeuwse flair

Stadt Tengen Marktstraße 1 | DE-78250 Tengen Tel. +49 (0)7736 92 33 0 | Fax +49 (0)7736 92 33 40 stadt@tengen.de | www.tengen.de

Ervaar fraaie middeleeuwse steden en barokke cultuuroorden en ontdek de moderne architectuur: de historische metropool Konstanz, de zeppelinstad Friedrichshafen, het aan de idyllische wijngaard gelegen Meersburg, het door monumentenzorg beschermde schiereiland Wasserburg of het indrukwekkende havencomplex in Lindau. Überlingen biedt met de lange oeverpromenade en prachtige plantsoenen ontspanning direct aan het meer.

Tengen combineert de sfeer van een plattelandsstad met de charme van de Badische levensstijl. Hier is vrijwel alles mogelijk om te ontspannen: van actieve vakantie tot heerlijk niks doen. Prachtige wandelwegen ontsluiten het Hegauer landschap, met uitzichten op het Bodenmeer en bij föhn-wind zelfs op de Alpen. Ook cultuurliefhebbers komen hier aan hun trekken: de opgegraven en gerestaureerde Romeinse herenboerderij in Tengen-Büßlingen is de op één na grootste in Baden-Württemberg en Beieren. De gevarieerde sportmogelijkheden, zoals zwemmen, tennissen (het hele jaar door), voetbal, geclassificeerde nordic-walking routes en speelplaatsen maken het aanbod compleet

TIP Blumenfeld, kasteel uit de tijd van de Duitse Orde: De omstreeks 1300 gebouwde burcht werd in 1499 verwoest en in twee etappes weer als kasteel voor de Obervogt van Blumenfeld herbouwd.

Het Mainau-bloemenjaar: van 23 maart t/m 21 oktober 2012 Onder het motto ‘verlangen naar de zon – eiland in het zuiden’ viert het bloemeneiland zijn traditionele bloemenjaar. De bezoeker kan genieten van exotische botanische bijzonderheden en van vrolijke feesten met muzikale en culinaire lekkernijen.

weer opnieuw een oase van natuurschoonheid, harmonie en ontspanning te scheppen. Met een de jaargetijden volgend bloemenevenement en een van de grootste vlinderhuizen van Duitsland is Mainau een van de geliefdste toeristische attracties van de Bodensee. © Internationale Bodensee Tourismus GmbH

Over meer dan 500 vierkante kilometer strekt de vakantieregio zich uit in het vierlandenpunt van Duitsland, Oostenrijk, Zwitserland en het vorstendom Liechtenstein. Dienovereenkomstig veelvuldig is het vakantieparadijs.

DsR12_BE_18-19_Bodensee/Tengen_Alpenstraße_Berchtesgaden_• 20.12.11 18:29 Seite 19

Ruhpolding Historische drachten

Wandelen in de Alpen

DUITSE ALPENROUTE panoramatour Het fantastische landschap met authentieke boerendorpjes, groene weiden en glinsterende meren in een uniek bergdecor: daar is iedereen verzot op. Een van de oudste Duitse toeristische autoroutes voert u langs al dat moois.

De Duitse Alpenroute begint in Lindau aan het Bodenmeer en slingert zich vervolgens 450 km lang door de Alpen naar Berchtesgaden aan de Königssee. Langs de route volgt het ene hoogtepunt op het andere: oude steden, bekende kuuroorden, voorname burchten, kloosters en kerken, zoals de Wieskirche en klooster Ettal. Het oudste modderkuuroord van Baden-Württemberg, Bad Wurzach, heeft zijn bekendheid te danken aan de heilzame modder uit natuurgebied Wurzacher Ried, een van de grootste hoogveengebieden van Europa. Romantische kastelen en fantastisch landschap Langs de route liggen verder romantische kastelen: Schloss Linderhof bij Ettal, Hohenschwangau in Füssen en hét ansichtkaartenkasteel bij uitstek: sprookjeskasteel Neuschwanstein. Net voor

Berchtesgaden heeft de natuur een fantastisch landschap uit de rotsen gehouwen, dat u kunt verkennen via het natuurpad ‘Zauberwald’, van Hintersee naar Ramsau. 21 Bergmeren, 25 kastelen, 64 kuuroorden en vele honderden bergtoppen: de Duitse Alpenroute vormt een unieke combinatie van cultuur, fitness en natuurbeleving. Wellness staat centraal in o.a. Oberstaufen, het enige Schroth-kuuroord van Duitsland, het lieflijke Kneipp-kuuroord OyMittelberg, klooster Ettal met zijn beroemde kloosterlikeur en het schilderachtige Bad Tölz met zijn jodiumhoudende bronnen, veengebied en de met ‘Lüftlmalereien’ beschilderde huizen. Het fascinerende aan deze route is de grote afwisseling en zijn de vele gelegenheden, die constant uitnodigen tot een tussenstop.

Highlight Nationaal Park Berchtesgaden Het nationaal park Berchtesgaden is een van de oudste natuurgebieden in de Alpen. Het ligt in het zuiden van Beieren en wordt gedomineerd door een schitterend deel van de Berchtesgadener Alpen met fantastische bergen, unieke wandelpaden, meren en bossen.

vanaf € 59,50 pp/per nacht

Korte vakantie vanaf €139,Berghotel Rehlegg 4 ’s: www.rehlegg.de

4 Overnachtingen in pension + Boottocht Königssee + Hirscheck-kabelbaan + Salzbergwerk

www.bglt.de Salzbergwerk: www.salzzeitreise.de

Königssee: www.seenschifffahrt.de

Hubertus Alpin Lodge & Spa

Fürst Jaromar Hotel Resort & Spa

DsR12_BE_20_Wellness-Hotels_Layout 1 20.12.11 18:30 Seite 20

Individueel. Verfrissend. Duurzaam.

Wellnessvakanties. Heerlijke momenten in het leven. Zoekt u een individuele wellnessbelevening? Zoals Yoga in de Allgäu, Thalasso aan de Oostzee, wandelen in het Zwarte Woud of ﬁetsen in de Zwitserse Thurgau? Dan zijn de Wellness-Hotels & Resorts het eerste adres vor een wellnessvakantie in een hotel. Of u nu iets bijzonders zoekt of iets vertrouwds: in onze zorgvuldig geselecteerde, meestal door oorspronkelijke eigenaar geleide hotels met 4 of 5 sterren en kwaliteitskeurmerk, doet u nieuwe energie op midden in de natuur.

Wellness-Hotels & Resorts. Daar knap je van op.

Gratis kleurencatalogus onder tel. +49-(0)211-679 69 69 | w-h-d.de | w-h-i.eu

DsR_12_Wellnes_Hotels_NL.indd 1

17.12.11 10:44