De HerstelAcademie

Geert Rogiers en Ode Brebels

De HerstelAcademie: een mooie samenwerking tussen professionelen en ervaringsdeskundigen

Tekst: Els Ceyssens – Illustratie: myilln.com

Er verschenen in vroegere Spiegels al

enkele artikels rond de HerstelAcade-

mie. Er bestaan er ondertussen der-

tien in heel Vlaanderen. We besloten

er opnieuw een artikel aan te wijden.

Omdat ze zo’n interessante cursussen

geven. Omdat ze mensen (terug) hoop

geven. Omdat ze belangrijk zijn in

onze samenleving en in de geestelijke

gezondheidszorg.

Deze keer mocht ik een interview

afnemen van Geert Rogiers en Ode

Brebels van de Limburgse HerstelAca-

demie. Korte voorstelling

Geert werkt als coördinator bij de HerstelAcademie van bij de start. Hij is getrouwd, papa van twee kinderen en een gepassioneerd kok. Hij studeerde gezondheidswetenschappen aan de universiteit van Maastricht en is ook psychiatrisch verpleegkundige. Hij raakte gefascineerd door omgaan met agressie en dwang, deels door in Nederland te werken en deels uit zichzelf. Hij leerde dat je door communicatie en je te verplaatsen in de gevoelens van de andere vaak dwang kan voorkomen. Zo kan je tot herstel komen.

Ode, getrouwd en mama van een dochter van zeven, heeft de opleiding tot ervaringsdeskundige van UilenSpiegel gevolgd. Daarna is ze begonnen bij LEF, het Limburgs Ervaringsdeskundigen Forum. Ze heeft cursussen gegeven bij de HerstelAcademie. Nu werkt ze er halftijds als coördinator. Ze is heel blij dat ze haar ervaringen in de geestelijke gezondheidszorg kan inzetten om mensen te helpen. Ze werkt daarnaast ook als vrijwilliger in het psychiatrisch ziekenhuis Asster in SintTruiden.

Wie werkt er nog?

De HerstelAcademie werkt met vrijwilligers en partnerorganisaties, zoals Similes en GTB (Gespecialiseerd Team Bemiddeling, het helpt mensen met een beperking of een gezondheidsprobleem geschikt werk te vinden en te houden.)

Na corona start er een samenwerking met de hogeschool PXL. Toch zoeken ze nog vrijwilligers, bv. mensen die de sociale media willen opvolgen.

Activiteiten die georganiseerd worden

Het doel van de HerstelAcademie is vorming bieden rond mentaal welzijn waarbij je handvaten krijgt om zelf stappen te kunnen zetten in je herstelproces. Ze willen elke

burger bereiken die het op een of andere manier moeilijk heeft, ook bv. iemand die eenzaam is door corona.

De rol van hulpverlener in de vorming werd, volgens Geert, nooit tot in de kleinste details uitgedacht. Het werken met mensen met ervaringskennis ligt aan de basis van de cursussen.

Eerste HerstelAcademie in Vlaanderen

Toon Derison richtte in 2010 de eerste HerstelAcademie op in Halle-Vilvoorde. Nu is hij voorzitter van de Vlaamse werkgroep voor HerstelAcademies. In Limburg werd de HerstelAcademie opgericht in 2018.

Ontstaan van het idee

Het idee is ontstaan in de Angelsaksische landen, toen door financiële noden het aantal ziekenhuisbedden diende afgebouwd te worden. De opzet was een maatschappijgericht aanbod, waarbij mensen met een psychische kwetsbaarheid ondersteund worden in hun thuissituatie. Bij de uitbouw van de HerstelAcademies in Vlaanderen is er contact geweest met de Recovery Colleges in Engeland.

Tegenwoordig zijn er in 35 landen HerstelAcademies.

De missie van de HerstelAcademie is: • Via vorming burgers tools aanreiken om zelf met hun kwetsbaarheid om te gaan. • Het stigma rond kwetsbaarheid wegnemen. • Samen durven praten over kwetsbaarheid. • Ruimte creëren voor ervaringswerkers. Niemand is zo hoopgevend als iemand die gelijkwaardige ervaringen heeft.

Geert werkt iedere dag nauw samen met ervaringsdeskundigen. Volgens hem is het belangrijk dat ze redelijk gevorderd zijn in hun herstel en in evenwicht zijn met zichzelf. Als ze een opleiding ervaringsdeskundigheid hebben gevolgd, hebben ze een aantal tools aangeleerd, die meerwaarde geven aan de vormingen. De docenten die de cursus van UilenSpiegel gevolgd hebben, zijn volgens hem zeker even competent als de ervaringsdeskundigen die de cursus in Heverlee volgden. Dat is een pluim voor de opleiding van Uilenspiegel!

Aantal deelnemers en financiering

In 2019 namen 1284 cursisten deel aan een module van een Vlaamse HerstelAcademie. In Limburg waren er in 2020 103 cursisten, die 286 vormingsmomenten volgden. Tijdens de coronacrisis werden vooral online-bijeenkomsten gehouden. In Limburg werden zes verschillende online modules aangeboden.

Er is een gemengde financiering, wat wil zeggen dat een aantal partners van de netwerken Reling en Noolim de coördinatie financieren. Het betreft hier initiatieven voor beschut wonen, revalidatie, en Centra Geestelijke Gezondheidszorg (CGG). Vanuit de overheid is er een kleine tegemoetkoming die als werkmiddel wordt ingezet.

Tevredenheid van de deelnemers Nieuwe projecten

Er wordt gestart met het lezerscollectief in Limburg, met name in Lommel en wellicht binnenkort ook in Beringen. Volgende thema’s komen aan bod: weg van eenzaamheid, mijn familie, keuzes maken,… De bedoeling is om via literatuur die samen gelezen wordt ervaringen te delen rond die thema’s.

Er is een samenwerking gestart met de Hogeschool PXL. Er worden workshops gegeven voor studenten en een webinar gepland om studenten te ondersteunen in hun “opstart na corona”.

Geert en Ode benadrukken dat er ook wordt samengewerkt met een aantal ambulante diensten waaronder diverse CGG’s en met ervaringsdeskundigen. Sporadisch worden er ook herstelwandelingen georganiseerd.

Ik leerde veel bij van deze twee enthousiaste coördinatoren van de Limburgse HerstelAcademie. Bedankt Ode en Geert voor jullie uitleg!

Uit de systematische evaluatieformulieren blijkt dat tussen de 90% en de 95% van de deelnemers een hoge waardering (+80%) geven aan de cursus. Ontevredenheid heeft vaak te maken met een andere verwachting van de opzet of invulling van de cursussen.

Vier dingen komen als heel waardevol naar boven volgens Geert en Ode: 1. Gezien worden als cursist en niet als patiënt. 2. De dubbele aanwezigheid van docenten: personen met ervaringskennis en professionals. 3. Het delen van de eigen ervaringen met elkaar, het gevoel niet alleen te zijn met een probleem (kwetsbaarheid). 4. Er worden handvaten en hulpmiddelen aangereikt die mensen sterken in hun traject om zelf vat te krijgen op hun probleem.