12
De opkomst van de steden in onze gewesten
IN
In onze gewesten woont tot de 10e eeuw meer dan 90 % van de mensen op het platteland. In de 15e eeuw woont 30 % tot 40 % van de mensen in de stad. Waarom en waar ontstaan of herleven steden? Hoe beschermen de stedelingen zich? Hoe voorzien ze in hun onderhoud? Wie heeft de macht in de stad?
4
5
0
MODERNE TIJD
±
17 ±
14
VROEGMODERNE TIJD
19
5
0
OPKOMST STEDEN
HEDENDAAGSE TIJD
Oude steden herleven, nieuwe steden ontstaan vanaf eind 9e eeuw
VA
1
5
N
MIDDELEEUWEN
±
±
±
9
50
0
0
0
Kaartnr(s).
In onze gewesten raken de oude Gallo-Romeinse steden vanaf de 4e eeuw in verval. Door handel en nijverheid herleven of ontstaan de meeste steden vanaf eind 9e eeuw. Veel steden in Vlaanderen en Brabant groeien in de buurt van een burcht. Zo’n burcht bestaat uit een omheining, een kerk en een versterkte woning voor de vorst. De omheining is dikwijls een (burcht)gracht, een hoge aarden omwalling of beide. Later komt er vaak een hoge stenen muur. Rond en in de burcht wonen handelaars en handwerkers. Zij zoeken daar veiligheid en bescherming.
©
De meeste steden hebben een haven (in het Latijn: ‘portus’) vandaar de naam ‘poorter’ voor de inwoners van een stad.
OPDRACHT 1
Bestudeer de kaarten op de volgende bladzijde en beantwoord de vragen. - Waarom zijn waterwegen zo belangrijk voor de handel, zeker in de middeleeuwen?
- Waarom zijn Gent, Brussel, Leuven, Zoutleeuw en Maastricht beter geschikt voor de handel? E
De middeleeuwen van 900 tot 1450
117
